Finansal Piyasalar ve Bankalar

Genel Olarak Finansal Piyasalar

• Piyasa neresidir?

Finansal Piyasaların Ekonomi İçindeki Yeri

Finansal Sistemi Oluşturan Piyasalar

Finansal Piyasalar

Para Piyasaları

Sermaye Piyasaları

Birincil Piyasa

İkincil Piyasa

Para Piyasası

• Vadesi en fazla 1 yıla kadar olan fon arz ve talebininkarşılaştığı piyasalardır. Para piyasasında fonlarınaktarılması, bir yıldan kısa vadeli bonolar, çekler gibifinansal araçların kullanılması ile meydana gelir.Hazine Müsteşarlığı’nın bir yıldan kısa vadeli devlet içborçlanma senetleri de para piyasası araçları arasındasayılır.

• Merkez Bankasının, para piyasası üzerinde önemli biretkisi vardır. Merkez Bankasının piyasaya emisyonyoluyla para sürüp para arzını arttırması, parapiyasasında borç verilebilir fonları artırabilir.

• Merkez Bankasının zorunlu karşılık oranlarınıdeğiştirmesi de, finansal aracıların en önemlileri olanbankaların verebilecekleri borç miktarınıetkileyecektir.

• Zorunlu karşılıkların artması bankanınverebileceği/kullandırabileceği borç miktarınıazaltacak, azalması ise tam tersi etki gösterecektir.

• Para piyasasına geçici ve mevsimlik nakit sıkıntısınıngiderilmesi için başvurulur. Fonlar, vadeli ve vadesizmevduattan oluşur.

Sermaye Piyasası

• Vadesi 1 yıldan daha fazla olan orta ve uzun vadelifon arz ve talebinin (aracı kurumlar aracılığıyla vemenkul kıymetlere bağlı olarak) karşılaştığıpiyasalardır. Sermaye piyasalarının oluştuğu yere“Menkul Kıymetler Borsası” adı verilir.

• Bu piyasalarda fon alış verişi, tahvil, bono, hissesenedi gibi kâğıtlar aracılığıyla gerçekleştirilir. Kısavadeli fonlar hazine bonosuna, orta vadeli fonlartahvile, sonsuz vadeli fonlar ise hisse senetlerinetekabül eder.

• Sermaye piyasasına sabit yatırımlar ve devamlıişletme sermayesinin finansmanı için başvurulur.Fonlar, devamlılık arz eden tasarruflardır.

• Sermaye Piyasası Kanununa göre, sermayepiyasasının başlıca kurumları;

– Aracı kuruluşlar (yetki belgesi almış bankalar ve aracı kurumlar)

– Yatırım ortaklıkları

– Yatırım fonları

– Sermaye piyasasında faaliyet göstermesine izin verilen diğer kurumlarıdır.

• Bu kurumlardan aracı kuruluşlar, her bir faaliyet içinSermaye Piyasası Kurulu’ndan yetki belgesi almaksuretiyle;

• Kurul kaydına alınacak sermaye piyasası araçlarının ihraç veyahalka arz yoluyla satışına aracılık yapmak,

• Daha önce ihraç edilmiş olan sermaye piyasası araçlarının aracılıkamacıyla alım satımı,

• Ekonomik ve finansal göstergelere, sermaye piyasası araçlarına,mala, kıymetli madenlere, dövize dayalı vadeli işlem ve opsiyonsözleşmeleri dahil her türlü türev araçlarının alım satımınınyapılmasına aracılık,

• Repo ve ters repo işlemlerine aracılık,

• Yatırım danışmanlığı,

• Portföy işletmeciliği veya yöneticiliği, yapabilirler.

• Yukarıda sayılan işlemleri yapmak için yetki alabilecekkurumlar esas olarak aracı kurumlardır ve bukurumlar bankalar ve diğer finansal aracılardan farklıolarak kurulmaktadır.

• Sermaye Piyasası Kanunu 1981 yılında yayımlanmıştır.– Kanunun amacı; tasarrufların menkul kıymetlere yatırılarak, halkın

iktisadi kalkınmaya etkin ve yaygın bir şekilde katılmasını sağlamakamacıyla sermaye piyasasının güven, açıklık, kararlılık içindeçalışmasını, tasarruf sahiplerinin hak ve yararlarını düzenlemek vedenetlemektir.

– Kanununun kapsamı; sermaye piyasası araçları, bu araçların ihracı,halka arzı ve satışı, borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalar, sermayepiyasası faaliyetleri, sermaye piyasası kurumları, sermaye piyasasıkurulu.

Birincil Piyasa

• Hisse senedi ve tahvil gibi menkul değerleri ihraçeden şirketler ile alıcıların yani tasarruf sahiplerinindoğrudan doğruya karşılaştıkları piyasalardır. Bunahisse senetleri ile tahvillerin ilk kez sürülüp "ihraç"tanalındığı piyasa da denilebilir.

Birincil Piyasa

• Kamuoyu açısından birincil piyasalar pek bilinenpiyasalar değildir. Çünkü menkul kıymetlerin ilkalıcılara satış işlemleri genellikle kapalı kapılarardında olur.

• Birincil piyasada menkul kıymetlerin ilk kez satışınayardımcı olan en önemli kurum yatırım bankalarıdır.Bir yatırım bankasının yaptığı işleme underwritingişlemi denilmektedir. Yatırım bankası, bir şirketinçıkarttığı menkul kıymetlere fiyat garantisi vermekteve daha sonra bunları piyasada satmaktadır.

İkincil Piyasa

• Bir kişi veya kuruluş ikincil piyasada bir hisse senedialdığında, hisse senedini satan kişi bunun karşılığındapara elde ederken, menkul kıymeti çıkarmış olanşirket bu yeniden satış işleminden yeni bir fon eldeetmemektedir.

• Bu durumda bir şirket çıkardığı hisse senedi (genelolarak menkul kıymet) birincil piyasada ilk kezsatıldığı zaman yeni bir fon elde edebilmekte, ikincilpiyasalarda gerçekleşen alış-satış işlemlerindenşirketin elde edebileceği bir fon söz konusuolmamaktadır.

İkincil Piyasa

• İkincil piyasalar, menkul kıymeti ihraç eden şirketeyeni bir fon sağlamıyorsa neden bu piyasayagereksinim duyulmaktadır?

İkincil Piyasa

• Menkul kıymetleri ihraçtan alanlar, bunları tekrarparaya çevirmek istediklerinde, hisse senetlerindehiçbir zaman, tahvillerde ise vadeden önce bunlarıihraç eden kuruluşa müracaat edemezler.

• İkincil piyasa bu durumdaki menkul kıymetlerinparaya çevrilmesini sağlayan piyasadır ve menkulkıymet borsaları bu piyasayı tanımlamada en iyiörnektir.

İkincil Piyasa

• İkincil piyasa, menkul kıymetlerin likiditesiniarttırarak birincil piyasaya talep yaratır ve gelişmesinisağlar. Birincil piyasa daha çok sermaye piyasasıbilinciyle, ikincil piyasa ise menkul kıymetler piyasasıbilinciyle çalışır.

Finansal Sistemi Oluşturan Unsurlar

1. Fon arz/talep edenler

2. Finansal aracılar

3. Finansal araçlar

4. Düzenleyici ve denetleyici kurumlar

Piyasada Kimler Var?

insanlar (hane halkı)

özel kesim şirketleri

yabancılar hükümet

Finansal Piyasalarda Kimler İşlem Yapar?

Finansal Sistem Aracılığı İle Fon Akımı Nasıl Sağlanır?

Kim Bu Finansal Aracılar?

Finansal Piyasalara (Bankalara) İhtiyaç Duyulmasının Nedenleri?

• Finansal piyasalar fon fazlası olanlardanfon ihtiyacı olanlara satın alma gücütransfer eder. Böylece ekonomik etkinlikartar.

• Finansal piyasalar, piyasada işlemyapanların daha iyi durumda olmalarınısağlar ve refah düzeyinin yükselmesinisağlar.

• Finansal piyasalar, bilgi toplanması veüretilmesi konusunda önemli roloynarlar.

• Finansal piyasalar, işlem maliyetlerininazalmasını sağlar.

• İşlem maliyeti, finansal işlemleringerçekleştirilmesinde harcanan para vezamana verilen addır.

• Finansal piyasalar para politikasınınuygulanmasında etkinlik sağlarlar.

• Büyük ölçekli projelerin finansmanınıkolaylaştırmak amacıyla tasarruf birikimive risk dağıtım sistemi oluşturarakmülkiyetin tabana yayılmasını sağlarlar.

Finansal Sistemin Baş Aktörü

Bankalar

Bankanın Tanımı

Banka,

– Kuruluş ve faaliyete geçmek için resmî izne tâbi,

– Hisse senetlerinin tamamı ada yazılı ve kendi ödenmişsermayesi en az otuz milyon Türk Lirası olan,

– Anonim şirket şeklinde kurulan,

– Bir yandan kendi veya müşterilerinin tasarruf olarakbiriktirdikleri paraları toplayarak, bunları faiz karşılığındadiğer müşterilerine ödünç vererek yatırıma katkıda bulunan,

– Diğer yandan yurt içi ve yurt dışı ödeme işlemlerinikolaylaştıran,

– Bankacılık Kanununa tâbi bir ticarî işletmedir.

Bankanın Fonksiyonları

Aracılık

Kaynaklarda Akıcılık Sağlama

Fonları Hareketlendirme

Kaynak Kullanımını İyileştirme

Hizmet Fonksiyonu

Kısa Süreli Fonları, Büyük Ölçekli Uzun Süreli Fonlar halineDönüştürme

Kaydi Para Yaratma

Para ve Sermaye Piyasalarında Oynadığı Etkin Rol

Uluslararası Ticareti Geliştirme

Gelir ve Servet Dağılımını Etkileme

Aracılık (Fon Aktarma)

• Bankaların, “Aracılık” fonksiyonunu yerinegetirebilmesi için öncelikle fon sağlamalarıgerekmektedir. Ticari bankalar fonları iki şekildesağlamaktadırlar; öz kaynaklardan ve yabancıkaynaklardan.

• Öz kaynaklar bankaların kendi kaynaklarındansağladıkları fonları ifade ederken, yabancı kaynaklarborçlanmak suretiyle üçüncü şahıslardan sağlananfonları ifade etmektedir. Ticari bankaların fonkaynaklarının büyük bir kısmını yabancı kaynaklaroluşturmaktadır.

Aracılık (Fon Aktarma)

• “Fon Aktarma” fonksiyonunun diğer tarafı ise,sağlanan fonun kullanımıdır. Ticari bankalarsağladıkları fonları “plasman” işlemleri yardımıylakullanmaktadır. Bankalar sağladıkları fonları kredivermek, menkul kıymet almak, sabit varlıklara yatırımyapmak ve işletmeler iştirak etmek yoluyla kullanırlar.

Bir Banka Bilançosu

Y BANKASI 31.12.2013 TARİHLİ BİLANÇOSU

AKTİF (Fon Kullanım Yapısı) PASİF (Fon Kaynak Yapısı)

Nakit

Menkul Kıymetler

Krediler

Diğer Aktifler

15

20

60

5

Vadesiz Mevduat

Vadeli Mevduat

Diğer Pasifler

Net Sermaye

30

55

10

5

AKTİF TOPLAMI 100 PASİF TOPLAMI 100

Kaynaklarda Akıcılık Sağlama

• Bankalar ulusal ve uluslararası hatta fon fazlası olanyörelerden fon açığı olan yörelere fon aktarmakyoluyla, fonlara akıcılık sağlarlar.

Kaynak Kullanımını İyileştirme

• Bankalar, (kıt) kaynakların iyi (etkin) kullanılmasınısağladıkları zaman ekonomik gelişme ve ekonomikkalkınmaya katkı sağlarlar.

Hizmet Fonksiyonu

• Mevduat ve katılım fonu kabulü

• Nakdî, gayrinakdî her cins ve surette kredi vermeişlemleri

• Nakdî ve kaydî ödeme ve fon transferi işlemleri,muhabir bankacılık veya çek hesaplarının kullanılmasıdâhil her türlü ödeme ve tahsilât işlemleri

• Çek ve diğer kambiyo senetlerinin iştirası işlemleri

• Saklama hizmetleri

• Kredi kartları, banka kartları ve seyahat çekleri gibiödeme vasıtalarının ihracı ve bunlarla ilgilifaaliyetlerin yürütülmesi işlemleri

Hizmet Fonksiyonu• Efektif dâhil kambiyo işlemleri; para piyasası

araçlarının alım ve satımı; kıymetli maden ve taşlarınalımı, satımı veya bunların emanete alınmasıişlemleri

• Ekonomik ve finansal göstergelere, sermaye piyasasıaraçlarına, mala, kıymetli madenlere ve dövize dayalı;vadeli işlem sözleşmelerinin, opsiyonsözleşmelerinin, birden fazla türev aracı içeren basitveya karmaşık yapıdaki finansal araçların alımı, satımıve aracılık işlemleri

• Sermaye piyasası araçlarının alım ve satımı ile gerialım veya tekrar satım taahhüdü işlemleri

Hizmet Fonksiyonu

• Sermaye piyasası araçlarının ihraç veya halka arzyoluyla satışına aracılık işlemleri

• Daha önce ihraç edilmiş olan sermaye piyasasıaraçlarının aracılık maksadıyla alım satımınınyürütülmesi işlemleri

• Başkaları lehine teminat, garanti ve sairyükümlülüklerin üstlenilmesi işlemleri gibi garantiişleri

• Yatırım danışmanlığı işlemleri

• Portföy işletmeciliği ve yönetimi

Hizmet Fonksiyonu

• Hazine Müsteşarlığı ve/veya Merkez Bankası vekuruluş birlikleri nezdinde oluşturulan bir sözleşmekapsamında üstlenilen yükümlülükler çerçevesindealım satım işlemlerine ilişkin piyasa yapıcılığı

• Faktöring ve forfaiting işlemleri

• Bankalararası piyasada para alım satımı işlemlerinearacılık

• Finansal kiralama işlemleri

• Sigorta acenteliği ve bireysel emeklilik aracılıkhizmetleri

Kısa Süreli Fonları, Büyük Ölçekli Uzun Süreli Fonlar Haline Dönüştürme

• Bankalar vade dönüşümü yaparak, elde ettikleri kısavadeli fonları daha uzun vadeli fonlaradönüştürdükleri gibi, ölçek dönüşümü yaparak küçükölçekli birikimleri büyük ölçekli kredileredönüştürebilmektedirler.

Kaydi Para Yaratma

Kaydi Para Yaratmak!

• Kaydi para yatırmak kavramı;

• Para basmak anlamında değil,

• Mevduattan ve muhasebe

kayıtlarından para yaratmak,

anlamında kullanılmaktadır.

Kaydi Para Veya...

Kaydi para yerine uygulamada,

• Banka Parası

• Mevduat Parası

• Hayali Para

• Kısmi Rezerv Bankacılığı

adları da kullanılmaktadır.

Kısmi Rezerv Bankacılığı

Y BANKASI 31.12.2007 TARİHLİ BİLANÇOSU (Milyon TL)

AKTİF (Fon Kullanım Yapısı) PASİF (Fon Kaynak Yapısı)

Nakit

Menkul Kıymetler

Krediler

Diğer Aktifler

15

20

60

5

Vadesiz Mevduat

Vadeli Mevduat

Diğer Pasifler

Net Sermaye

30

55

10

5

AKTİF TOPLAMI 100 PASİF TOPLAMI 100

Bilançonun Özet Analizi

• Bankanın toplam 100 Milyon TL kaynağı vardır.

• Toplam kaynaklarının; 5 Milyon TL.sı özkaynak, 95Milyon TL.sı ise yabancı kaynaktır.

• Banka kaynaklarının en büyük bölümünü kredi olarakkullandırmakta, kalan kısmını; Menkul kıymetlerde,sabit varlıklarda ve kasasında tutmaktadır.

VARSAYIM: Vadesiz mevduatın tümü aynı anda çekilsin!

• Bankanın vadesiz mevduatların tümünü ödeyeceknakdi (rezerv) bulunmamaktadır.

• Bankanın vadesiz mevduatları (kısa vadeli borçları)ödeme gücü; 15/30=0.50

• Bankanın vadeli ve vadesiz mevduatları (genelliklekısa vadeli borçları) ödeme gücü; 15/85=0.18

Gerçek Durum

• Herkesin mevduatlarını aynı anda çekmesi küçük birolasılıktır.

• Normal yaşamdaki bir günde, mevduat sahiplerininbir kısmı bankadan para çekerken, bir kısmı ise parayatırmaktadır. Mevduat sahiplerinin büyük birbölümü ise mevduatlarına dokunmamaktadırlar.

• BU NEDENLE BANKALAR (VADESİZ MEVDUATLARINAGÖRE ÇOK KÜÇÜK BİR MİKTARDA NAKİT TUTARAKFAALİYETTE BULUNABİLMEKTEDİRLER.

Mutlak Rezerv Bankacılığı

Y BANKASI 31.12.2007 TARİHLİ BİLANÇOSU

(Milyon TL)

AKTİF PASİF

Rezervler

Krediler

2000

500

Vadesiz Mevduat

Net Sermaye

2000

500

AKTİF TOPLAMI 2500 PASİF TOPLAMI 2500

X BANKASI 31.12.2007 TARİHLİ BİLANÇOSU

(Milyon TL)

AKTİF PASİF

Rezervler

Krediler

400

2100

Vadesiz Mevduat

Net Sermaye

2000

500

AKTİF TOPLAMI 2500 PASİF TOPLAMI 2500

Bilançoların Özet Analizi

• X Bankası kredilerin küçük bir oranını ortaklarınkoyduğu sermayeden, büyük bir oranını ise mevduatyatıran müşterilerin paraları ile gerçekleştirmektedir.

• X Bankası “fon transferine aracılık etme”fonksiyonunu yerine getirmektedir.

• Y Bankası kredi olarak kullandırabileceği miktarı,rezerv olarak tuttuğu için kredi verememekte ve faizgelirinden ve kardan vazgeçmiş olmaktadır.

• BU DURUMUN ALTERNATİF MALİYETİ YÜKSEKTİR.

Bankaların Rezervleri

• SERBEST REZERVLER

Bankaların ihtiyatlı davranmaları sonucunda tutulan rezervlerdir. Menkul kıymet faiz oranları (ters yönlü), mevduat giriş ve çıkış değişkenliği (doğru yönlü), bekleyişler, ekonomik istikrarsızlık vb. etkenler tarafından belirlenir.

• ZORUNLU REZERVLER

Kanun gereği tutulması gereken rezervlerdir.

Toplam rezervler, mevduat kredi akımından bir sızıntı olarakdeğerlendirilmektedir.

Mevduat Yaratılması

• Merkez Bankası bankalara;

– Reeskont kredisi açarak,

– APİ işlemler yaparak,

rezerv imkanı sağlayabilir.

TCMB’ nin Y Bankasına Reeskont Kredisi Açması

Y BANKASI

AKTİF PASİF

Rezervler

(Bankanın MB’da bulunan hesabı)

+1000 Reeskont Kredileri

(Bankanın MB’ dan aldığı kredi)

+1000

MERKEZ BANKASI

AKTİF PASİF

Reeskont Kredileri

(Y Bankasına açılan kredi)

+1000 Rezervler

(Y Bankasının MB’ daki mevduatı)

+1000

TCMB’nin Devlet Tahvili Satın Alması

Y BANKASI

AKTİF PASİF

Menkul Kıymetler

(Bankanın MB’na devlet tahvilini satması)

Rezervler

(Bankanın devlet tahvili karşılığında nakit elde etmesi)

-1000

+1000

MERKEZ BANKASI

AKTİF PASİF

Menkul Kıymetler

(Y bankasının devlet tahvilinin alınması)

+1000 Rezervler

(Y Bankasının MB’ daki mevduatı)

+1000

Mevduatın Genişlemesi (Tek banka)

• Olay: Merkez Bankası bankacılık sistemindeki tekbanka olan Y bankasına 1000 TL.lık reeskont kredisiaçması

• Varsayımlar:

– Bankacılık sisteminde tek banka vardır.

– Banka kredilerinde nakit sızıntı yoktur.

– Bankalar serbest rezerv tutmamaktadırlar.

– Bankalarda sadece vadesiz mevduat vardır.

Banka Bilançosu

Y BANKASI

AKTİF (Fon Kullanım Yapısı) PASİF (Fon Kaynak Yapısı)

Zorunlu Rezervler

Serbest Rezervler

(MB’ nın açtığı reeskont kredi sonucu elde edilen nakit)

0

+1000

Reeskont Kredileri

(Merkez Bankasından alınan reeskont kredisi)

+1000

Banka Tarafından Kredi Açılması

• Y bankası elde ettiği 1000 TL.lık kaynağın tamamınıkredi olarak kullandırmaktadır.

• Banka açtığı bu krediden doğan nakdi müşterinin Ybankasındaki vadesiz mevduat hesabına yatırır.

Banka Bilançosu

Y BANKASI

AKTİF (Fon Kullanım Yapısı) PASİF (Fon Kaynak Yapısı)

Krediler

(Serbest rezervdeki paranın kredi olarak kullandırılması)

+1000 Vadesiz mevduat

(Krediden doğan nakdin müşterinin hesabına yatırılması)

+1000

Bankanın Vadesiz Mevduat Hesabına Yatan Parayı Yeniden Kullan(dır)ması

• Y bankasının bilançosunda vadesiz mevduatları 1000TL artmıştır. Banka bu kaynağı da kredi olarakkullandıracaktır. Ancak %20 zorunlu karşılık ayırdıktansonra (200 TL)

Banka Bilançosu

Y BANKASI

AKTİF (Fon Kullanım Yapısı) PASİF (Fon Kaynak Yapısı)

Zorunlu Rezervler

(%20 zorunlu karşılık)

Krediler

+200

+800

Vadesiz Mevduatlar +800

BANKANIN VADESİZ MEVDUAT HESABINA YATAN PARAYI YENİDEN KULLAN(DIR)MASI

• Y bankasının bilançosunda vadesiz mevduatları 800TL artmıştır. Banka bu kaynağı da kredi olarakkullandıracaktır. Ancak %20 zorunlu karşılık ayırdıktansonra (160 TL)

Banka Bilançosu

Y BANKASI

AKTİF (Fon Kullanım Yapısı) PASİF (Fon Kaynak Yapısı)

Zorunlu Rezervler

(%20 zorunlu karşılık)

Krediler

+160

+640

Vadesiz Mevduatlar +640

Sonuç: Kaydi Para Yaratma Süreci

AşamaMevduatlardaki

ArtışKredilerdeki Artış

Zorunlu Rezervlerdeki

Artış

1 1000 800 200

2 800 640 160

3 640 512 128

4 512 409.60 102.40

5 409.60 327.68 81.92

... .... ....

TOPLAM 5000 4000 1000

Kaydi Parayı Yaratan Kavram: Basit Mevduat Çarpanı

• k, basit mevduat çarpanı

• r, zorunlu rezerv oranı olarak adlandırılırsa,

k= 1/r

olacaktır.

Yani, örneğimizde r=0.20 olduğuna göre,

k=1/0.20

k= 5 olacaktır.

Basit Mevduat Çarpanı

• Başlangıçta 1000 TL olarak bankacılık sistemine girenpara sistem içindeki süreçte, 5000 TL.lık (kaydi)mevduat yaratmaktadır.

Yaratılan kaydi mevduat = basit mevduatçarpanı*sistemdeki ilk vadesiz mevduat artışı

= 5 * 1000

= 5000 TL

Mevduatın Genişlemesi (Çok sayıda banka)

AşamaMevduatlardaki

ArtışKredilerdeki Artış

Zorunlu Rezervlerdeki

Artış

B 1000 800 200

C 800 640 160

D 640 512 128

E 512 409.60 102.40

F 409.60 327.68 81.92

... .... ....

TOPLAM 5000 4000 1000

MEVDUAT ÇARPANINI ETKİLEYEN UNSURLAR

• Bankaların serbest rezerv tutma istekleri (serbest rezerv oranı) (e)

• Halkın nakit tutma isteği (nakit talebi oranı) (c)

• Kanuni-zorunlu karşılık oranı (r)

Kaydi Para Çarpanı

1

r+e+c

• e: serbest rezerv oranı

• c: nakit tutma oranı

• r: zorunlu karşılık oranı

Para ve Sermaye Piyasalarında Oynadığı Etkin Rol

• Merkez Bankaları para politikalarını, hükümetlerinekonomiye ilişkin kararları çerçevesinde belirler veuygularlar. Merkez Bankası bu politikaları uygularkenelinde çeşitli araçlar bulunmaktadır: reeskont faizoranları, açık piyasa işlemleri gibi. Bu araçlar,bankaların kredi-mevduat ve faizlerini doğrudanetkiler. Böylece bankalar, para politikalarının piyasayayansıtılmasında büyük rol oynarlar.

Para ve Sermaye Piyasalarında Oynadığı Etkin Rol

• Örneğin Merkez bankası, piyasaya döviz satarak,dövizi bollaştırılarak kurların fiyatının düşmesinde roloynarlar. Bankacılık sistemi olmazsa bu durumun(dövizin piyasaya sunulması) piyasaya yansıması çokgüç olacak ve para politikası etkin olarakyürütülemeyecektir.

• Sermaye piyasalarında etkin olarak çalışan bankacılıksistemi, ekonomiye uzun vadeli ve düşük maliyetlikaynak aktarılmasına yardımcı olarak, üretim veekonomik kalkınmaya katkıda bulunacaktır.

Uluslararası Ticareti Geliştirme

• Bankacılık sistemi, geliştirdiği, uyguladığı ödeme vekredilendirme yöntemleri ile uluslar arası ticaretinartmasını sağlar.

Gelir ve Servet Dağılımını Etkileme

• Ticaret bankalarının işlevleri dışında kalkınma veyatırım bankalarının faaliyetleri, gelir ve servetdağılımını iyileştirmeye yönelik olarak etki gösterirler.