Pilotlar in Hava Trafik Kontrolrleri le Sesli letiim Usulleri v1.0

Sizlerin de bildii zere 1 Ocak 2008 tarihi itibari ile tm pilotlarmzn TEXT MODE (YAZI modu) yerine VOICE COMMUNICATION (SESL LETM) yapmalarn iddetle nermekteyiz. Bu nedenle, u an oku olduunuz bu dkman Hava Trafik Kontrolrleri ile sesli iletiimlerinizde size fayda salam s iin hazrlamak istedik. Bu dkmanda baz eksik noktalar ya da gerek havaclkta uygulanan prosedrlerden b z farkl uygulamalar olabilir. Amacmz olabildiince yaln ve kolay anlalr ekilde, tm detaylar Trke hem de ngilizce olarak sesli iletiim konusunda kulanza ainalk kazandrmak ve yeni balayan n de takip edilmesi ve kullanm kolay bir referans sunmaktr. Gerekli grdnzde hatalarmz info@fl adresinden bizlere iletebilirsiniz. Sanal Havacl zevkli ve elenceli klan en nemli unsurlardan biri de Hava Trafik Kontrol TC - Air Traffic Controller). Bal olduumuz VATSIM anda, yksek kalitedeki eitimler ile son derec nemle ve titizlikle yetitirilen kontrolrler, biz pilotlara geree yakn hizmet vermeyi hedefleme ktedirler. Birinci ncelikleri, aktif olduklar hava sahasnn gvenliini salamak olan Hava Trafik Kon rolrleri (ATC), zaman zaman pilotaj eitimlerini tam olarak tamamlamam baz pilotlar tarafndan da deiik orulara ve isteklere maruz kalmaktadrlar. Unutulmamaldr ki, Hava Trafik Kontrolr kiiler asla sizin yardmc pilotunuz deillerdir kulede bulunma sebepleri sadece var olan trafii gvenli ekilde kontrol etmektir. Pilotun te knik ya da teknik olmayan sorularn yantlamak ya da pilot ile sohbet etmek iin grev almazlar. Bu nedenle ok sk karlalan bu konuda bundan sonras iin daha ok zen gstermenizi rica ederiz. Uanzn gvenlii ile ilgili birinci derecede sorumlu kii siz (pilot) olduunuz iin ATC i dinlemenizi, ATC den gelen ynlendirmeleri iyi deerlendirmenizi, bunlar emir sayarak dnmeden uygulamaMAnz, her zaman bulunduunuz noktadan bir sonraki adm dnp, dier trafikleri d zndan size yakn olanlar) iyi takip etmenizi tavsiye ederiz. Unutmayn ATC komutlar EMR deildir. Uu gvenlii ya da konforuna uygun deilse, risk ta tiraz

etme, red etme ve/veya baka bir ynlendirme talep etme hakknz vardr. Gerek dier pilotlarla, gerekse ATC lerle yapacanz her trl iletiiminizde karlkl dis yg kurallar dahilinde iletiime devam edilmesi gerekliliini hibir zaman unutmamanz hatrlatrz. Dkmandaki konular o anki duruma gre ok olaslkl ve her bir konu da ok detayl olduu i da SADECE Sesli letiim Uslleri ilenecektir. Baz detay ama ok nemli bilgileri zaten bildi z varsaylmtr. Eer buradaki terim ya da uygulamalarda eksik olduunuz konular olduunu dnyorsanz tm u dkman ile yapamayacanz iin ltfen TRAINING ve FORUM sayfalarn kullannz ya da konula nternette gerekli aratrmalar yaparak bilginizi yeterli seviyeye getiriniz. Yazl iletiim yerine sesli iletiimin ok daha fazla keyif verdiini bildiimiz iin, bala a, sesli iletiimde bu referans dkman baz alarak ilerlemenizi ve kendinizi bu dkmanla birlikte d aha da gelitirmenizi, zellikle uyulmas gereken konulara kar da daha dikkatli ve zenli olmanz ca ederiz. Herkese keyifli ve iyi uular dileriz. Sayglarmzla,

FIR HAVA TRAFK KONTROLRLERN (ATC) TANIYALIM Dnya, corafi durumuna gre ICAO tarafndan baz blgelere ayrlm ve kodlandrlmtr. Me

Kanada da yer alan Uluslararas Sivil Havaclk Organizasyonu (ICAO - International Civi l Aviation Organization) tarafndan dzenlenmekte olan 4 karakterli havaliman ve 3 karakterli havayolu kodlama larn ve 3 ya da 4 karakterden oluan uu plannda kullanlan uak kodlamalarn gerekletirirler. Uaklarn r

standartlarn da belirlerler. ICAO standartlarna gre dnya zerindeki her blge 4 karakterli kodlarla ayrlmtr. Detayl linkte bulabilirsiniz biz sadece Trkiye ile ilgili olan konulara deineceiz.

http://en.wikipedia.org/wiki/ICAO_airport_code Genel olarak hava sahalarnn ayrm u ekilde olmaktadr: 4 harfli ICAO kodlarn aklamak iin rnek kodumuz LTBA, stanbul, Atatrk Havaliman n ku L: Her dnya ktas ve blgesi A dan Z ye kadar deiik blmlere ayrlmtr. Gney Avrupa, karakterli ICAO kodunun 1. harfi olan L harfine denk gelir. rnek: LTBA T: Trkiye yi temsilen T harfi ile gsterilir. rnek: LTBA

Trkiye Hava Sahasnda genel olarak 2 ana blmden bahsedebiliriz. Bu blmlerdeki trafik ko ntrol; A: Dou sektr LTAA FIR (Flight Information Region) olarak ekilde grntlenen yer B: Bat sektr LTBB FIR (Flight Information Region) olarak ekilde grntlenen yer. eklinde radarlar tarafndan yrtlr. rnek: LTBA

A: Anadolu Blgesi Meydanlar (Ankara, Adana, Antalya, Gaziantep, Konya, Sivas, Mala tya, Kayseri, Denizli, Nevehir illerini kapsar) B: Bat Blgesi Meydanlar (stanbul, anakkale, zmir, Bursa, Mula, Tekirda illerini kapsa C: Dou Blgesi Meydanlar (Diyarbakr, Erzincan, Erzurum, Kars, Trabzon, anlurfa, Van, Ba tman, Mu, Siirt, Kahramanmara, Ar, Adyaman, Mardin illerini kapsar) F: Son Dnemde Alan Yeni Meydanlar (Sleyman Demirel, Edremit Krfez, Bodrum, aramba, Sab ha Gken Meydanlar)

Tm kodlamalarn detaylar http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_airports_by_ICAO_code: _L#LT_-_Turkey adresinden detaylca renilebilir. ICAO kodunun 4. karakteri ise meydann kendisini ifade eder. LTAC Ankara Esenboa Havaliman LTAI Antalya Havaliman LTBA stanbul Atatrk Havaliman LTCI Van Ferit Melen Havaliman gibi Hava Trafik Kontrolrleri bulunduklar ayrm iinde de farkl grev sahalarna sahiptir. Bu dahilinde ve belirlenmi fiziki sorumluluk alanlar (sorumlu bulunacaklar kapsama alan) erevesinde hi zmet verirler. Aadaki ekilde grevlere ayrlrlar: . Delivery DEL . Ground GND . Tower TWR . Departure DEP / Approach - APP . Center(s) CTR

imdi bu sahalar, sorumluluk alanlarn ve grevlerini detaylca inceleyelim: Delivery DEL smi Clearance Delivery den gelir. Her meydann delivery kontrolr ayrdr. Eer grevli bir very var ise kokpite girdiimizde genel n hazrlklarmz tamamladktan sonra ilk olarak irtibata ge ek olan kontrolrmzdr. VATSIM balantmz saladmzda aktif piste girene kadar Squawk modunun kesinlikle standby pozisyonunda bulunmas gerekir. Bu nedenle VATSIM e balandnzda Squawk Standby durumda olduundan emin olunuz. Eer o an iin bulunduunuz meydanda aktif bir Delivery Kontrolr bulunmuyorsa sras ile bu lunduunuz meydan referans alacak ekilde Ground, Tower, Departure-Approach ya da Center Kontr olrn var olup olmadna baklr ve ayn sra ile var olan ilk kontrolre balant salanr. Bu kural uuu geerlidir. Her zaman bulunduunuz blge iin en yetkili kontrolr o blgenin Center Kontrol . Vatsim ortamnda genellikle Delivery grev almaz, youn trafikler dahi olsa ou zaman Gro

und bu ii stlenir.

Delivery Kontrolr gndermi olduunuz uu plann kontrol etmekle ve uu plannz onaylam grevlidir. Kontrolr tarafndan kabul edilen uu plan, pilota detayl ekilde okunur ve ke sinden de read back (geri okuma) beklenir. Daha sonra anlatacamz detayl rnek senaryomuzda kontr olr ile konuma prensiplerine ve kurallarna geni olarak deineceiz. Ground GND Ground Kontrolrleri, Delivery den uu plan aktif edilmi, uu msaadesi verilmi ve geri tamamlanm uular iin 2. seviye kontrolrdr. Adndan da anlalaca zere karadaki her t hareketinizden sorumludurlar. Aprondaki ve taksi yollarndaki hareketlerden sizin aktif piste ynlendirilmenize ka dar olan alanda grev yapmaktadrlar. Eer aktif bir Ground Kontroller bulunmuyorsa sras ile eer aktif ise Tower, Departure -Approach ya da Center size hizmet verecektir. Tower TWR Bu kontrolrn grevi aktif pist(ler) zerindeki ini ve kalklar denetlemek ve meydana yak mesafedeki tm hava trafiinin gvenliini salamaktr. Kalk trafii iin ua aktif piste nce Ground dan alr ve kalk sonrasnda Departure a devreder. ni trafii iin ise Approac

uak indikten ve pisti terk ettikten sonra Ground a teslim eder. Tower ile iletiime geilirken Squawk Standby dan Charlie moda alnr ve initen sonra da To wer dan ayrlrken Squawk Standby moda geirilir. Eer aktif bir Tower bulunmuyorsa sras ile eer aktif ise Departure, Approach ya da o blge iin sorumlu Center size hizmet verecektir. Departure DEP / Approach APP Bu kontrolr bulunduu byk meydanlarn ve genellikle grev sahas (kapsama alan) iindeki kk meydanlarn ini ve kalk trafiinin gvenliinden sorumludur. Genellikle 40 nm yara meydan ykseklii + 10.000 feet ten daha aadaki seviye trafie hizmet verirler. ou zaman tek frekanstan hem Departure hem de Approach grev yapsa da youn zamanlarda kendi ilerinde de iki ayr hizmet olarak bunu salarlar. Departure DEP (Kalk): Kalk mteakip Tower n onay ile ayrlr ve Departure a devredilirsiniz. Bundan sonraki aamalarda Departure Kontrolr SID chart uygulamanz is teyerek ya da kendisi vektr (yn bilgisi, heading) vererek sizin uu plannzdaki ilk noktaya kada r gvenli olarak varmanz salayacaklardr.

Approach APP (Yaklama): Center ile devam eden ENROUTE dzeyindeki uuunuzda kontrolrden gelen ynlendirme ve alaltma bilgileri ile son yaklama iin hazrlanrsnz. S yaklama iin sizi belirli bir blgeden sonrasnda ini meydannzn ya da en yaknnzda bul meydann Approach Kontrolr ne devredilirsiniz. Bundan sonraki aamalarda Approach Kontro lr STAR chart uygulamanz isteyerek ya da kendisi vektr (yn bilgisi, heading) vererek si zin uu

plannzdaki son noktadan pisti karlayncaya kadar olan noktaya kadar gvenli olarak varma nz salayacaklardr. Pisti karlamanzn ardndan sizi, iniinizi gereletirmeniz iin Tower e devredeler. Her meydanda bulunan deiik teknoloji ve corafi yapya uygun navigasyon ci hazlar ile (ILS I-II-III, VOR, NDB) yaklaabilmeniz iin doru ykseklikte, ynde ve ada bulunman salarlar.

Eer aktif bir Departure ya da Approach Kontrolr bulunmuyorsa, bulunduunuz hava saha s iindeki Center size hem Departure hem de Approach olarak hizmet verecektir. Center CTR (RADAR) Bu kontrolr bulunduu hava sahasndaki tm uaklarn Departure dan alnp Approach a aktarl kadar, ENROUTE olarak tanmlanan uu annda hizmet vermek ile birlikte; bulunduu hava sa hasna giren bir trafii bir baka Center dan alp kendi hava sahasnn dna karken de bir baka devrederek lkeler aras transit trafiin gvenliini de salamakla ykmldr. Trkiye Hava alt gruplar hari genel bir ayrmla 2 adet Center bulunur. LTAA Ankara Center, LTBB sta nbul Center.

Kendi blgesi dahilinde altnda bulunan Departure, Approach, Ground ya da Delivery h izmetlerini verecek bir kontrolr bulunmadnda kendi hava sahasndaki tm uaklara tm kontrolr hizmet i verebilir.

HAVACILIK ALFABES

Tm iletiimin rahat anlalabilir ve gvenli olmas asndan, kullanlan tm harfler ve rak aclkta tek tek kodlanm ve bu kodlara gre her bir harfin okunmas salanmtr. Bu sayede telsiz ile y n konumalarda karlkl anlamazlklar minumum dzeye indirilmitir. Aadaki tabloda bu kodlamalarn det e SES blm altndaki ikonlara tklayarak okunularn da dinleyebilirsiniz.

HAVACILIK ALFABES Harf Kodlama Ses

Harf Kodlama Ses A ALFA

T TANGO

B BRAVO

U UNIFORM

C CHARLIE

V VICTOR

D DELTA

W WHISKEY

E ECHO

X X-RAY

F FOXTROT

Y YANKEE

G GOLF

Z ZULU

H HOTEL

0 ZERO

I

INDIA

1 ONE

J JULIET

2 TWO

K KILO

3 THREE

L LIMA

4 FOUR

M MIKE

5 FIVE

N NOVEMBER

6 SIX

O OSCAR

7 SEVEN

P PAPA

8 EIGHT

Q QUEBEC

9

NINER

R ROMEO

1000 THOSUND

S SIERRA

. DECIMAL

Pilot dinlemek iin tklaynz.png ATC dinlemek iin tklaynz.png RNEK BR ALETL UU SENARYOSU (IFR

INSTRUMENT FLIGHT RULES)

Bu rneimiz ile kontrolr ve pilot arasndaki iletiimi detaylca inceleyeceiz. letiim es kesinlikle ve kesinlikle en nemli konu size verilen komutu tam olarak anlamanz ve annda uygulamanz dr. Eer tam olarak anlamam iseniz asla tahmin yrtp uygulamaya almaynz. Bu dier trafikleri de tehlikey tr. Unutmayalm ki: Birinci kural anlamak, ikinci kural uygulamak, nc kural ise doru ekilde geri okumaktr. Eer anlalmayan ya da sizce net olmayan bir durum sz konusu ise mutlaka SAY AGAIN PLE ASE? (tekrar eder misiniz?) demeyi unutmaynz. rneimizde bir uuun btn kademelerini birden ok durumu bir kerede ele alarak canlandrma lacaz. Bu nedenle normalde sizin yapacanz uu bu kadar kark ya da bu kadar detayl olmayacakt

Anlatmn daha kolay kavranabilmesi amac ile metinlerde bir takm renklendirmeler yaplmt Mavi renkteki dz yazlar, PLOTUN konumalarnn ngilizce olarak, Mavi renkteki eik yazlar, PLOTUN konumalarnn Trke olarak, Krmz renkteki dz yazlar, KONTROLRN konumalarnn ngilizce olarak, Krmz renkteki eik yazlar, KONTROLRN konumalarnn Trke olarak, yapld anlamlarna gelmektedir. LTFEN SES DOSYALARINI DNLEMEK N, KONUMA METNLERNN SOLUNDAK CONLARIN ZERNE TIKLAYINIZ

UU NCES HAZIRLIK

1. Uanz, uu kodunuzu, ini, kalk ve alternatif meydannz, uu rotanz ve yksekl planlaynz. Biz senaryomuzda aadaki gibi bir plan kullanacaz. Havayolu: FlyTHY Virtual Airlines Uak: Boeing 737-800 Uu Kodu: THY148 Kalk Meydan: LTBA, Atatrk Havaliman, stanbul, Trkiye ni Meydan: LTAC, Esenboa Havaliman, Ankara, Trkiye Uu Rotas: YAA TOKER PETAR Uu Ykseklii: 27,000 feet

2. Kalkacanz ve ineceiniz meydana ait chartlarnz hazr bulundurunuz ve nceden bekleme d), kalk, yaklama ve ini olaslklarn detaylca inceleyiniz.

3. IVAP balantnz gerekletirdikten sonra Squawk Standby durumunda olduunu kontrol ediniz ve ardndan yukarda hazrladmz uu plannz kullandnz programlar zerinden (IVAP) doldurduktan sonra gnderiniz.

4. Unutulmamaldr ki, aadaki konuma uslleri mmkn olabildiince Sanal Hava Sahamzdaki usullerine dayandrlmtr ve yine hatrlatmakta fayda var bir takm eksik yada yanl kulla olabilir. Gerek uygulamalarda farkllklar bulunmaktadr.

UU MSADES

5. Artk uu plannz aktif kontrolrler tarafndan grlebileceinden bundan sonras iin k balantya geebiliriz.

6. Com2 frekansna LTBA_ATIS ayarladktan ksa bir sre sonra mevcut METAR durumunu ve h avaliman iin son bilgilendirmeyi dinlemeniz ve not etmeniz gerekir. ATIS o meydan iin nemli bil gilendirmeleri, hava durumu bilgisini ve kalk/ini kullanlan aktif pist bilgilerini vermektedir ve her deiik lik sonrasnda en sondaki information blm bir harf sonrakini iaret eder. Z (Zulu) harfine gelindiinde tekrar A (Alfa) harfinden balayarak devam eder. Kontrolr ile ilk temasta enformasyon bilgis i de okunarak son

koullar hakknda kontrolr tarafndan yaplm bilgilendirmeyi aldmz bildirmi oluruz.

Eer kontrolr yok ise METAR dan alnacak veriler ile aktif pist seimi ve kalk rotasn, k a uygun ekilde sizin belirlemeniz gerekecektir.

ncelikle UU MSADES almak iin LTBA_DEL, eer yok ise ncelik sras ile LTBA_GND, LTBA_D LTBA_APP veya LTBB_CTR frekanslarna balanabiliriz. Radyonuzun standby frekansna bir sonraki ATC sektrnn frekansn girmeniz bir sektrden baska bir sektre geite size byk kolaylk sa Eer hibiri aktif deilse Com1 frekansmz 122.80 Unicom kanalna ayarlamamz gerekir ki ko olr olmadan yaplacak uularda dier uaklarla ayn frekansta olursak yazl bilgilendirme mesaj

dier pilotlara da ulaabilsin ve dier uaklardan gelen mesajlar da bizler alabilelim. T axi, kalk, ini ncesi, ini sonras pist terk edite yaknnzdaki dier trafikler ile gvenli olarak uabil an yazl olarak Unicom (122.80)kanaln ksa ama nemli bilgiler ile bilgilendirmek nemli bir ereklilik ve iyi bir pilotaj rneidir. Buradaki senaryomuzda kontrolrler ile olan iletiim ele alnacandan Uni om kanalndaki yazl mesajlarn detayna girmeyeceiz. Kule ile konumalarda eer ary yapan

ise ncelikle size ar yaptn anlatmak ve sizin dikkatinizi ekmek iin yapaca arn uu kodunuzu ekler (THY148) ve sizin de geri okumalarnzda tm bilgileri okuduktan sonra hangi uan geri okuma yaptn belirtmeniz iin, arnzn en sonuna kendi uu kodunuzu eklemeniz ger Aadaki rneklerde bu konu daha net olarak grlmektedir.

Com1 frekansmz LTBA_GND ayarladktan sonra ilk temasmz uu izni isteyerek yapyoruz. PILOT: Good (day, morning, afternoon, evening, night) Yeilky delivery, Turkish One Four Eight (THY 148), request an IFR clearance to Lima Tango Alpha Charlie, Esenboga Airport, in formation Golf, stand number 201, ready to copy.

PLOT: (Gnaydn, iyi gnler, iyi akamlar, iyi geceler) Yeilky delivery, Lima Tango Alpha harlie, Esenboga Havaliman iin uu msaadesi istiyoruz, enformasyon Golf, kap numaras 201, Trke ir Drt Sekiz (THY 148). Yukarda stand number 201 diyerek uu msaadesi istedik nk krk kaplarnda park durum ak alanda park halinde iken uu raporu istememiz gerekirse bu cmleyi parking position 1 3 olarak deitirmemiz uygun olur. Uu bilgileriniz kontrolr tarafndan kontrol edildikten bir sre sonra sizinle temasa gee cek ve uu bilgilerinizi size bildirecektir. Eer kontrolr size:

DELIVERY: Turkish One Four Eight (THY 148), Standby for clearance ya da DELIVERY: Turkish One Four Eight (THY 148), Hold for clearance

eklinde geriye dnerse ya da ksa bir sre bir cevap alamaz iseniz, sizin hibir geri oku ma yapmadan uu msaadesi bilgileriniz verilene kadar beklemeniz gerekir. Eer 3 dakikadan daha uzu n sre beklemi olduunuz halde halen sizinle temasa geilmemise muhtemelen Com1 frekansnz yanl olabilir ya da kontrolr ile iletiim aralarnzda (genellikle mikrofon ayarlar) hatal/yanl/eksik olabi Com1 frekansnzn kontrolr frekans ile ayn olduuna emin olunuz. Ve aadaki radyo kontrol pr kullannz. PILOT: Good (day, morning, afternoon, evening, night) delivery, Turkish one four eight (THY 148), radio check. PILOT: (Gnaydn, iyi gnler, iyi akamlar, iyi geceler) delivery, Trker bir drt sekiz (TH Y 148), Radyo Kontrol.

Bu aamadan sonra Delivery sizi ne ekilde duyduunu aadaki formatta size geri bildirecek tir. DELIVERY: Turkish One Four Eight (THY 148), I read you 5/5 (loud and clear), go ahead (Standby for clearance).

DELIVERY: Trker Bir Drt Sekiz, sizi 5/5 (ses iyi ve temiz) duyuyorum, ltfen devam e din (beklemede kaln). Eer iletiim sorununuz halen devam ediyorsa VATSIM balantnz kesip (disconnect), sizden kaynaklanan sorun var ise bu sorunu programlar iindeki blmlerden test ederek giderdikten sonra yeniden balanmay deneyebilirsiniz. Eer sesli iletiim sorununuz halen devam ediyorsa yazl olara k iletiime devam edebilir ve sesli iletiimde problem olduunu belirtebilirsiniz. Byle bir durum da uu izninizi yazl olarak isteyebilirsiniz. Gelecek olan bilgilendirmeleri hzl ve doru ekilde not etmek iin, nceden hazrlanm ve bo olan aadaki ablonu hazr etmeniz, verilen uu msaadesini geri okumada size kolaylk salayacaktr. Time dediimiz ise o anki GMT+0 saatin dakika ksmdr, pilota atomik saat bi lgisi verilerek doru saat ayarna sahip olmas salanr. Destination: _____________________ SID or Radar Vector: _____________________ Initial Flight Level (ncelikli uu seviyesi): _____________________ Squawk: _____________________ Active Runway (Aktif Pist): _____________________ QNH: _____________________ Time (Zaman): _____________________

DELIVERY: Turkish One Four Eight (THY 148), cleared to Lima Tango Alpha Charlie (LTAC) Esenboga Airport via Yanki Alpha Alpha One Kilo Departure (YAA1K), Squawk Seven Four Zero One (7401) Initial Flight Level One One Zero (FL110), Active Runway Three Six Right (36R), QNH One Zero One Eight (1018), Time Five Six (:56) DELIVERY: Trker avaliman iin, Yanki Alpha Alpha di Drt Sfr Bir (7401), Sekiz (1018), Zaman Be Bir Drt Sekiz (THY 148), Lima Tango Alpha Charlie (LTAC) Esenboa h One Kilo Departure (YAA1K) ayrl ile uus msaadeniz verildi, Squawk Ye lk Uu Seviyesi Bir Bir Sfr (FL110), Aktif pist Alt Sa (36R), QNH Alt (:56)

Yukardaki gibi SID ile uu msaadesi verilebilecei gibi kalktan sonra pist dorultusu u istenebilir ve kontrolr tarafndan yn bilgisi verilerek sizi gvenli biimde dier trafikl erden ayrarak uygun yollar zerinden rotanza oturtana kadar heading (ba) bilgisi ile ynlendirebilir . Bu durumda alacanz uu msaadesi u ekilde olacaktr. DELIVERY: Turkish One Four Eight (THY 148), cleared to Lima Tango Alpha Charlie (LTAC) Esenboa Airport as filed, climb on runway heading, Squawk Seven Four Zero One (7401), In itial Flight Level One One Zero (FL110), Active Runway Three Six Right (36R), QNH One Zero One Eight (1 018), Time Five Six (:56)

DELIVERY: Trker Bir Drt Sekiz (THY 148), Lima Tango Alpha Charlie (LTAC) Esenboa ha valiman iin, kalk sonras pist dorultusunda uus msaadeniz verildi, Squawk Yedi Drt Sfr Bir (7401), Seviyesi Bir Bir Sfr (FL110), Aktif pist Alt Sa (36R), QNH Bir Sfr Bir Sekiz (1018), man Be Alt (:56) 7. Bu aamadan sonra yukarda verilen bilgileri annda ablonumuza not ettikten sonra ge ri okumak iin tekrar kontrolr ile temasa geiyoruz.

Destination: ____LTAC, Esenboga___ SID or Radar Vector: _______YAA1K________ Initial Flight Level (ncelikli uu seviyesi): _______FL110_________ Squawk: ________7401_________ Active Runway (Aktif Pist): ________36L__________ QNH: ________1018_________

Time (Zaman): _________56__________

PILOT: Cleared via Yanki Alpha Alpha One Kilo departure (YAA1K), Squawk Seven Fo ur Zero One (7401) Initial Flight Level One One Zero (FL110) Active runway Three Six Left (36L), Tu rkish One Four Eight (THY 148).

PILOT: Yanki Alpha Alpha One Kilo (Yalova 1 Kilo) ayrl (YAA1K) ile uu msaademiz verild , Squawk yedi drt sfr bir (7401) ilk trman seviyesi bir bir sfr (FL110) aktif pist Alt Sol ker Bir Drt Sekiz. (THY 148).

Geri okumada bir hata var ise kontrolr hatal yeri tekrar edecek ve bu hatal yeri ge ri okuyarak dzeltmemizi isteyecektir. Yukarda bize bildirilen aktif pist 36R olmasna ramen geri okumamzda bunu 36L olarak okuduumuz iin Delivery bizi aadaki ekilde uyaracaktr. Hatal blm mu ablonumuzda da doldurmay unutmamamz gerekir. DELIVERY: Turkish One Four Eight (THY 148), negatif active runway Three Six Righ t DELIVERY: Trker Bir Drt Sekiz (THY 148), negatif aktif pist Alt Sa

Destination: ____LTAC, Esenboga___ SID or Radar Vector: _______YAA1K________ Initial Flight Level (ncelikli uu seviyesi): _______FL110_________ Squawk: ________7401_________ Active Runway (Aktif Pist): ________36R__________ Time (Zaman): _________56__________

PILOT: Roger, active runway Three Six Right (36R), Turkish One Four Eight (THY 1 48). PILOT: Anlald, aktif pist Alt Sa (36R), Trker Bir Drt Sekiz (THY 148).

Kontrolr bizim geri okumamzn doruluunu teyid eder ise hazr olduumuzda pushback iin Gr d ile temasa gememizi isteyecektir. DELIVERY: Turkish One Four Eight (THY 148), Readback correct, contact Ground on 121.8, good-bye. DELIVERY: Trker Bir Drt Sekiz (THY 148), Geri okuma doru, Ground ile 121.8 frekansnd

an temasa gein.

PILOT: Ground on 121.8, Turkish One Four Eight (THY 148). PILOT: Ground 121.8, Trker Bir Drt Sekiz (THY 148). PUSHBACK MSADES

8. Eer zaten Delivery kontrolr yok ise ve biz GROUND a bal isek yukardaki ileme gerek k lmaz ve aadaki gibi uygulanr. GROUND: Turkish One Four Eight (THY 148), Readback correct, pushback approved, c all ready for engine startup. GROUND: Trker Bir Drt Sekiz (THY 148), Geri okuma doru, geri itme msaadesi verildi, motor altrma iin hazr olduunuzda ikaz edin.

PILOT: Pushback approved, call you for engine startup, Turkish One Four Eight (T HY 148).

PILOT: Geri itme msadesi verildi, motor altrma iin ikaz edilecek, Trker Bir Drt Sekiz HY 148).

Yazmzn ngilizce blmlerindeki Turkish One Four Eight ve Trke blmlerdeki Trker Bir D Sekiz sadece THY148 olarak anlacaktr.

9. Eer DELIVERY den GROUND a aktarld isek verilen frekanstan Ground a balantmz yaptkt uu iznimizi aldmz iin yerdeki tm hazrlklarmz tamamlayp pushback ncesinde Groun pushback iin hazr olduumuzun bilgisini iletiyoruz.

PILOT: Good (day, morning, afternoon, evening, night) Ground, ready for pushback at gate 105, THY 148. PILOT: (yi gnler, gnaydn, iyi akamlar, iyi geceler) ground, geri itme iin 105 numaral apda hazrz, THY 148.

GROUND: THY 148, Pushback and engine startup approved, call when ready for taxi.

GROUND: THY 148, Geri itme ve motor altrma msadesi verildi, hazr olduunuzda taksi iin az edin

PILOT: Pushback and engine startup approved, call you for taxi, THY 148. PILOT: Geri itme ve motor altrma msaadesi verildi, taksi iin ikaz edilecek, THY 148. TAXI MSADES

10. Pushback ve motor altrma msaademizi aldk, tm hazrlklarmz bittiinde pushback v altrma prosedrlerimizi tamamlyor, AFTER ENGINE START checklist lerimizi de bitirdikten onra motorlar alyor durumda ve btn n ayarlarmz da hazr vaziyette iken, Ground a taksi i olduumuz bilgisini iletiyoruz. PILOT: Ground, ready for taxi, THY 148. PILOT: Ground, taxi iin hazrz, THY 148.

GROUND: THY 148, Cleared to taxi runway Three Six Right (36R), via Kilo, Hotel, Golf One (K, H, G1) and hold short, You are number three (3). GROUND: THY 148, Alt Sa pisti bekleme noktasna Kilo, Hotel, Golf Bir (K, H, G1) taks i yollarndan taksi serbest, kak iin (3) numarasnz.

PILOT: Cleared to taxi runway Three Six Right (36R) via Kilo, Hotel, Golf 1 and hold short, number three (3), THY 148. PILOT: Alt Sa (36R) bekleme noktasna Kilo, Hotel, Golf 1 yollarndan taksi serbest THY 148.

11. Ground bize aktif olan LTBA, Atatrk Havaliman 36R pisti iin 36R pistinin beklem e noktasna kadar Kilo, Hotel, Golf 1 taksi yollar zerinden taksi msaadesi verdi. Kalk iin 3. trafik olduumuzu da belirtti.

Taksi yaptmz esnada eer nmzde bizim nmzdeki 2 uak dnda bizi engelleyecek bir b uak ya da herhangi bir trafik grr isek olduumuz yerde durup gerekirse Ground u durum h akknda bilgilendiriyoruz. Bunun dnda bize sylendii gibi bekleme noktasna kadar ilerliyor ve m uhtemelen de orada dier 2 uan da kalklarn izledikten sonra bekleme noktas dediimiz pistin girii i dz izgiyi gemeden bekliyoruz.

KALKI MSADES

12. Biz taksinin sonlarna doru ilerledigimizde Ground bizi Tower a devredecektir. GROUND: THY 148, contact Tower on 118.1 Good bye GROUND: THY 148, 118.1 frekansndan Tower ile temasa gein, iyi gnler

PILOT: Contact Tower on 118.1 THY 148. PILOT: 118.1 ile temasa geilecek THY 148.

13. Tower a devredildik ve hzlca Tower a kalk iin hazrz bilgisi veriyoruz ve Squawk Mo u Standby dan Charlie konumuna alyoruz. Bu andan itibaren artk radar ekrannda tm bilgilerimiz detayl olarak grnr hale geliyor. Tower ile temasa geerken bir taraftan da BEFORE TAKE OFF CHECKLIST imizi tamamlyoruz. PILOT: Tower, Holding point 36R, ready for departure, THY 148. PILOT: Tower, 36R bekleme noktasndayz, kalk iin hazrz, THY 148.

TOWER: THY 148, please hold your position. TOWER: THY 148, beklemede kaln ltfen.

PILOT: Hold position, One Four Eight (148). PILOT: Anlald, beklemedeyiz, Bir Drt Sekiz (148).

14. Muhtemelen geli trafii nedeniyle Tower bize beklememizi syledi ve biz de ok ksa o larak geri okumamz yaptk. Tower bizimle tekrar temasa geene kadar hibir ekilde kanal megul etmiy z. Eer birden ok piste sahip byk bir meydanda isek muhtemelen srekli ini ve kalk olaca nal olabildiince az megul etmeye zen gsteriyoruz. Bir sre sonra durum msaade ettiinde Towe bizi tekrar arayacaktr. Ve burada birka deiik ekilde bizimle temasa geebilir. a. Son yaklamada bir trafik var ise bizi hzlca piste alp kalk yapmamz isteyebilir bun ncesinde bizden onay almak durumundadr, eer btn hazrlklarmz tamam ise ok ksa srede kalk yapabilecek durumda isek bunu Tower a bildiririz. Eer bu art salayamayacak

durumda isek UNABLE diyerek talebi geri evirebilir ve yaklamadaki trafiin inmesini be kleriz. nen trafik pisti boalttktan sonra Tower bizimle tekrar temasa geecek ve kalk iin iznim zi verecektir.

TOWER: THY 148, Are you able to immediate departure? TOWER: THY 148, Hzl (abuk) kalk iin msait misiniz?

PILOT: Affirmative, Ready for immediate departure, One Four Eight (148). PILOT: Acele kalk iin hazrz Bir Drt Sekiz (148).

b. Baz durumlarda ise zellikle piste yeni bir uak indi ise ya da aktif pisti kesece k ekilde pist zerinde bir baka uan taksi hareketi var ise genellikle bu sre iinde zamandan kazanmak iin bize piste kma msadesi verilir. Piste giriimizi yaparz ancak bu KALKI msadesi olm iin MUTLAKA kalk msadesi gelene kadar pist zerinde Tower bizi arayana kadar bekleriz.

TOWER: THY 148, line up runway 36R TOWER: THY 148, line up runway 36R and hold TOWER: THY 148, enter runway 36R and hold

eklinde istekleri olabilir. Piste giri iin pistin temiz olduu (pist zerinde kalk ya da inite baka bir trafik olmad) anlam ieren bu bilgi, KALKI msaadesi olmadndan piste girii yapp uamz pist dorultusunda dzelttikten sonra BEKLEMEMZ gerekir. Trke kullanm ekli de aadaki gibidir. TOWER: THY 148, 36R pistine giri serbest kalk iin beklemede kaln

PILOT: Line up runway 36R, THY 148 PILOT: 36R pistine giri serbest, THY 148

15. Eer hersey normal ve standartlar iinde ise ya da yukardaki durumlardan bir ya d a birka gerekletikten sonraki durumda isek Tower dan kalk msadesi verilir. 59 TOWER: THY 148, CLEARED FOR TAKEOFF runway 36R wind 015 at 20 knots. 60 TOWER: THY 148, 36R pistinden KALKI SERBEST rzgar 015 dereceden 20 knot.

61 PILOT: CLEARED FOR TAKEOFF runway 36R, THY 148. 62 PILOT: Alt Sa pistinden KALKI SERBEST, THY 148.

TIRMANMA (TOWER LE)

16. Bu aamadan sonra abuk ve dikkatlice, kalk iin hzlanr ve uygun hzlarda havalanrz rde iken aldmz bir SID yok ise (bu rnekte YAA1K verilmiti) ya da kalk ncesi ya da sonras Tow aksini sylemedi ise pist dorultusunda kalk bamz muhafaza eder (heading) ve chartlarda belirt ii zere SID uygulamasna geeriz. Eer Tower tarafndan,

TOWER: THY 148, after takeoff continue on runway heading TOWER: THY 148, kalk mteakip pist dorultusunda devam edin

eklinde bir bilgi gelir ise, bu Tower n bizi ynlendireceini SID uygulamamamz gerektiini ve aksi belirtilinceye kadar pist dorultusunu muhafaza ederek ykselmemizi istemesi anlamna gelir. Bu bilgiyi geri okumamz gerekir. PILOT: Roger, continue climb on runway heading after takeoff, THY 148. PILOT: Anlald, pist dorultusunda trmanmaya devam edilecek, THY 148.

Kalktan sonra genellikle Tower bizi izledii iin ilk temas o kuracaktr ve belirtildii lde 10.000 feet alt maksimum 250 knot kuralna uyacak ekilde trmanmamz srdryoruz. Tavsiyemiz d olabildiince abuk yksek irtifaya klmas eklindedir.

17. Kule gerekli grd anda (baz meydanlarda chartta bu bilgi yer alr ve kendimiz geeriz bazlarnda ise kule kendisi bizi Departure a devereder ki genelde bu ekilde uygulanr) bizi sorumlu Departure Kontrolre devredecektir. Tekrar edecek olursak, unutmamak gerekir ki, iyi bir pilotaj kontrolr tarafndan ve rilen btn talimatlar nce anlamak, hemen uygulamak ve uygulama annda da geri okumak (baz duruml ar hari) zerine kuruludur. TOWER: THY 148, contact Departure on 121.1, bye bye TOWER: THY 148, 121.1 frekansndan Departure ile temasa geiniz, iyi gnler

PILOT: Contact Departure on 121.1 bye, THY 148 PILOT: 121.1, teekkrler, THY 148

TIRMANMA (DEPARTURE LE)

18. Departure ile temasa geiyoruz bu aamalarda zaman kaybetmemek iin nceden nmzde bulu an frekanslar Com1 e aktif ve standby blmlerine girersek frekanslar aras geiimiz cok rahat olacaktr.

PILOT: Istanbul Departure, passing two thosound (2000) feet, climbing Flight Lev el One One Zero (FL110), on runway heading, THY 148 PILOT: Istanbul Departure, kibin (2000) feet geiliyor, Uu Seviyesi Bir Bir Sfra (FL110 ) pist dorultusunda trmanyoruz,THY 148

Eer Departure bu noktada size farkl bir komut iletecek ise annda sylecektir, eer var olan durumunuzu muhafaza ederek devam etmenizi istiyorsa, DEPARTURE: THY 148, Radar identifed (contact).

demesi yeterlidir. Eer continue as planned ya da continue as filed demedi ise yeni bi r bildirim yapana kadar pist dorultusunda devam ediyoruz, her ne kadar YAA1K uygulamamz isten mi olsa da kalk ncesinde Tower dan pist dorultusunda devam etmemiz istenmiti muhtemelen trafikler nedeniyle ayrm yapmak iin bunu istemi olduklarn dnyoruz. Eer continue as planned continue as filed birini ya da benzerini talimat olarak alm isek kalktan nce verilen Y A1K SID sini chartta yazd ekilde uygulamaya alyoruz.

19. Eer yukardakilerin gereklemediini ve halen pist dorultusunda ykseldiimizi varsaya k bir sre sonra Departure bizimle temasa geecektir. DEPARTURE: THY 148, Turn right heading One One Zero (110) DEPARTURE: THY 148, Saa Bir Bir Sfr (110) ba ltfen

PILOT: Right heading 110, THY 148. PILOT: Saa dn ile ba 110, THY 148.

Geri okumamz yaparken saa 110 baa dnmze baladk ve geri okumamz yaptk. Eer yanl anlalma var ise Departure geri okumann hatal olduunu belirtecek ve hemen doru olan biz

bildirecektir. Biz de dorusuna gre ayarlarmz annda gncellemeli ve hemen ksa bir geri ma yapmalyz. Eer kontrolr ile iletiimde anlalmayan bir yer oldu ise mutlaka SAY AGAIN PLE SE (LTFEN TEKRAR EDNZ) diyerek son bilgilendirmesini tekrar etmesini rica etmemiz iyi bir pilotaj rneidir. letiim problemleri nedeniyle basit ya da zor herhangi bir bildirimi anlamadn LTFEN sormaktan ekinmeyiniz.

20. Departure bir sre sonra bizimle tekrar temasa geecek ve yeni bilgilerimizi ver ecektir. Bu rneimizde 9000 feet i geiyor olduumuzu varsayarak Departure in bizi YAA (Yalova 117.70) VOR na dire kt ynlendirdiini ve yeni ykseklik bigisini verdiini varsayalm.

DEPARTURE: THY 148, clear direct YAA VOR, Climb and maintain Flight Level One Fi ve Zero (FL150).

DEPARTURE: THY 148, direkt YAA VOR, Uu Seviyesi Bir Be Sfra (FL150) trmann ve seviyeyi muhafaza edin.

PILOT: Direct YAA VOR, climb and maintain FL150, THY 148 PILOT: Direkt YAA VOR, seviye Bir Be Sfra (150) trman serbest, seviye muhafaza edilece k, THY 148

Bundan sonraki blmlerde rakamlarn tek tek okunmas gerektiini anladnz dnerek aksi durumlara kadar benzeri rakamlar say ile yazarak devam edeceiz. Geri okumamzda da grld zere Departure bizi uu seviyesi FL150 a serbest brakt ve bu zerine kMAMAmz istedi. Bu ykselie kadar trmanma serbest ve bundan sonras iin uuum seviyede devam ettiriyoruz, taa ki kontrolr bize yeni bir talimat iletene kadar. 21. FL150 a ulatmz ya da bu seviyeye yaknlatmz var sayyoruz ve kontrolr FL230 Bu aamalarda kontrolr bizi dier trafiklerin durumuna gre kademeli olarak da ykseltebi lir. DEPARTURE: THY 148, Climb and maintain FL230. DEPARTURE: THY 148, FL230 a trmann ve muhafaza edin.

PILOT: Climb and maintain FL230, THY 148. PILOT: Uu Seviyesi 230 iin trmanma serbest, muhafaza edilecek, THY 148.

22. Departure un vermi olduu uu seviyemize trman srdrrken kontrolrn grev sahas terkedeceimiz zaman bizi LTBB_CTR stanbul Center a devredecektir. DEPARTURE: THY 148, Contact with Istanbul Center on 132.15 good bye. DEPARTURE: THY 148, Istanbul Center ile 132.15 ile temasa gein, iyi gnler.

86 PILOT: Contact with 132.15, THY 148.

87 PILOT: 132.15, teekkrler, THY 148.

TIRMANMA (CENTER LE)

23. stanbul Center a balandmzda genel olarak pozisyonumuzu bildiren ksa bir mesaj ilet ruz. Ve radar ekrannda tespit edildiimizi, uu planmzdaki son seviye FL270 a serbest brakld alyoruz. Yaklamalardaki ya da dier trafiklerin durumuna gre bunu daha sonraki aamalar da da yapabilir. PILOT: Istanbul Center, passing FL190 climbing FL230, 16 miles to YAA (Yalova), THY 148. PILOT: Istanbul Center, Seviye 190 geiliyor, 230 a trmanyoruz, YAA (Yalova) ya 16 mil dey iz, THY 148.

CENTER: THY 148, Radar identified continue climb final FL270. CENTER: THY 148, Radar temas saland, Uu Seviyesi 270 a trmanma serbest.

PILOT: Climbing FL270, THY 148. PILOT: Seviye 270 a trmanlyor, THY 148. DZ UU (CENTER LE)

24. u an YAA VOR na 16 mil mesafedeyiz. Planlam olduumuz rotamz YAA sonras TOKER idi, trolrler bizim planmzdaki ilk uu noktamza kadar gelmemizi saladlar, bundan sonrasnda planland uuumuzu kendimiz devam ettiriyoruz ve eer kontrolrden bir dzeltme ya da yeni bir iste k gelirse bunu inceleyip verilen istei uyguluyoruz. Bu aamadan sonra tahmini olarak YAA y getikt en bir sre sonra FL270 a (uu seviyesi) ulam ve DZ UU olarak adlandrdmz ENROUTE ya da CRUISE seviyesine gelmi bulmu bulunuyoruz. Genelde en sakin geen ve ok iletiimin olmad bu b uamzn tm gstergelerini srekli kontrol altnda tutmaya devam ediyoruz (arpraz kontrol edersek kahvemizi de yudumlayarak

25. Rotamzn ikinci noktas TOKER civarna geldiimizde aadaki ekilde de grlecei zer

gsterilen yer uamzn u anki yeri olarak dnecek olursak Trkiye nin bat sektrnden dou sektrne (LTAA FIR) gei yapyoruz. Bu noktada Istanbul Radar Ankara Radar a devredece tir. CENTER: THY 148, Contact with Ankara Center on 128.80 good day. CENTER: THY 148, Ankara Center ile 128.80 frekansndan temasa geiniz, iyi gnler.

PILOT: Contact with 128.8, Ankara Center, THY 148. PILOT: Ankara Center, 128.8, iyi gnler, THY 148.

26. Her zaman nmzde bulunan chartlarda kontrolr frekanslarn takip edererek bir sonraki kontrolrn frekansn Com1 frekans ayarnn STAND-BY ksmna nceden girersek kontrolr deiimlerinde A ile STAND-BY arasnda switch ederek 1 sn iinde gei yapabiliriz. Uuun ilerleyen blmleri de Com1 i aktif ve stand-by arasnda yaptmz ayarlar ile frekans hzlca geirmek bize ok b salayacaktr, bu nemli hususu tekrar hatrlatmak isterim. Ankara Center ile ilk temasmzda genel olarak pozisyon bilgimizi veriyoruz, eer kont rolr bizden nce davranp Radar Identified ya da Radar Contact derse ek bir konuma yapmamza gerek bul unmamaktadr. PILOT: Ankara Center, good evening, over TOKER FL270, THY 148. PILOT: Ankara Center, iyi akamlar, TOKER zerinde Seviye 270 da bulunuyoruz, THY 148.

CENTER: THY 148, radar identified continue as filed. CENTER: THY 148, radar temas saland, planlanan ekilde devam ediniz.

PILOT: Wilco, THY 148. PILOT: Anlald, devam ediyoruz, THY 148. ALALMA (CENTER LE)

27. TOKER intersection u (2 yolun kesiim noktas) getikten sonra genel pilotaj bilgile ri ve chart verilerine dayanarak PETAR zeri FL140 (yaklak) olacak ekilde alalma path imizi belirliyoruz ve Top Of Descent (T/D) noktasna gelmeden 10-15 mil kadar ncesinde eer kontrolr bize henz bir alalma ver medi ise alalma iin talepte bulunuyoruz. 3 e 1 kural: Bulunduumuz nokta irtifas ile varmak ist ediimiz nokta irtifas arasndaki fark X ise 3X + 10-15 nm kala alalmaya balyoruz. rn: u an FL270 day noktasnda FL80 da olmak istiyoruz. 27-8=19 19*3=57 + 15=72 nm kala alalmaya balyoruz. PILOT: Ankara Center, Ready for descent, THY 148. PILOT: Ankara Center, alalma iin hazrz, THY 148.

CENTER: THY 148, descent and maintain FL230. CENTER: THY 148, FL230 a alaln ve muhafaza edin.

PILOT: Descent and maintain FL230, THY 148. PILOT: 230 alalma serbest muhafaza edilecek, THY 148.

28. Alalmamz srdrrken kontrolr bizim verilen seviyeye yaklatmz grdke kademeli alaltacaktr. Eer alalmaya devam etmek iin yeni uu seviyesi bildirimi olmuyorsa ve dz yaparak bir sre geirmi iseniz bu noktada hznz yavalatmanz kalan mesafe iinde rahat iin size kolaylk salar ve bu durumda kontrolre tekrar alalma isteinizi hatrlatmak iin lgi gnderebilirsiniz. Bu rneimizde su anki uu yksekliimizin FL240 civarnda olduumuzu var ak devam edelim. CENTER: THY 148, descent and maintain FL150. CENTER: THY 148, FL150 a alaln ve muhafaza edin.

PILOT: Descent and maintain FL150, THY 148. PILOT: Seviye 150 a alalma serbest, muhafaza edilecek, THY 148.

29. Yeni uu seviyemiz FL150 olarak belirlendi ve alalmamz devam ettiriyoruz, alalma so nlarna doru FL170 civarnda PETAR intersection a 20 mil yolumuz kaldn varsayalm. Mteakip yaklama t

tlar iin Center bizi Approach a devredecektir. CENTER: THY 148, contact with Ankara Approach on 119.1, good day. CENTER: THY 148, Ankara Yaklama ile 119.1 den temasa geiniz, iyi gnler.

PILOT: 119.1, Ankara Approach, THY 148. PILOT: 119.1, Ankara Yaklama, THY 148. ALALMA (APPROACH LE)

30. Ankara Approach a geiimizi yaptktan sonra (tekrar hatrlatalm, bu frekanslar yol boy nca nceden dier radyo cihazna girmek geilerde bize kolaylk salayacaktr) hemen pozisyon bilgilendi mesi yapyoruz. PILOT: Descending FL150, 10 miles to PETAR with you THY 148. PILOT: FL150 e alalyoruz, PETAR a 10 mil, THY 148.

APPROACH: THY 148, radar identified, continue to descent FL90. APPROACH: THY 148, radar temas alnd, FL90 a alalmaya devam edin.

PILOT: Descent FL90, THY 148 PILOT: Seviye Dokuz Sfr serbest, THY 148

31. Alalmaya devam ederken hzmzn da FL150 altnda 270-280 knot IAS olmas, 10.000 feet a tnda 250 knot altnda bulunma kuraln salkl ve kolay uygulamamz salar. Bu nedenle uu boyunca ok iyi planlamamz ve yksek hzda son yaklamaya girmememiz daha salkl olacaktr. Aksi h biz ua deil uak bizi uuracaktr. Ve en nemlisi olmamz gereken irtifaya gelmek iin verece yksek alalma variolar yatay hzmz da arttraca iin uamz her geen saniye istenil olma kontrolnden kacaktr.

Devam edecek olursak, PETAR zerinde iken kontrolr bizi son yaklama iin ANK NDB civarn a ynlendirmek isteyecek ve aktif pist 03R iin n bilgieri verecektir. Biz de bu bilgil ere gre yaklamamz yapacaz. Kontrolrden verecei bilgi ieriinde ILS, VOR, NDB yaklama tipimizi de belirtec iin ilgili chartlarmz da hazr ederek ve chart zerinden bilgileri deerlendireceiz. Belirli aralkl a da ineceimiz meydan iin meydan raporu METAR almay ihmal etmiyoruz.

APPROACH: THY 148, turn right heading 120, expect radar vectors for ILS Approach runway 03R. APPROACH: THY 148, saa 120 baa dnn, 03R pisti ILS Yaklama iin radar vektr verilecek.

PILOT: Right heading 120, radar vectors for ILS Approach runway 03R, THY 148. PILOT: Saa 120 ba, 03R ILS Yaklama iin radar vektr, THY 148.

32. Uamza son verilen bildirimleri uygulamamzdan sonra 10.500 feette, 235 knot hzda ve PETAR dan ANK a ynne doru 120 bata olduunu varsayarak devam ediyoruz.

APPROACH: THY 148, descent and maintain 6500 feet, qnh 1024. APPROACH: THY 148, 6500 feete alalma serbest ve muhafaza edin, qnh 1024.

PILOT: Descent and maintain 6500 feet, qnh 1024, THY 148 PILOT: 6500 feete alalma serbest muhafaza edilecek, qnh 1024, THY 148

33. ANK NDB ye 4 mil kaldn varsayalm, kule bizi 03R pistini karlamamz, dier trafikle gvenli bir ayrm salamak ve doru ada, ykseklikte bulunmamz iin bizi ynlendirmeye devam edecekti sre iinde yksekliimiz 6500 feet civarlarna gelmi olacaktr. APPROACH: THY 148, turn left heading 060, Cleared ILS approach rwy 03R,report wh en established.

APPROACH: THY 148, sola 060 baa dnn,03R pistine ILS yaklama serbest, balandnda rapor in.

PILOT: Left heading 060, cleared ILS 03R report established, THY 148. PILOT: Sola 060 ba, 03 sa pisti ILS balandnda rapor edilecek, THY 148.

34. Son yaklama iin hazrlandk ve kontrolr de bizi ILS e serbest brakt, gerekli tm kon yonumuzun hazr olduunu dnerek ILS hattna (path) yaklamaya devam ediyoruz. Localizer ILS le bulu

ve aktif hale geldiinde durumu kontrolre bildiriyoruz. PILOT: Localizer established, THY 148. PILOT: Localizer baland, THY 148.

APPROACH: THY 148, contact Esenboga Tower on 118.1 good bye APPROACH: THY 148, Esenboga Tower 118.1 ile temasa gein, iyi gnler

PILOT: Tower on 118.1 bye bye, THY 148. PILOT: 118.1, Tower iyi gnler, THY 148.

SON YAKLAMA (TOWER LE)

35. Hzlca Esenboa Tower ile iletiime geiyoruz. Bu sre iinde glide-slope da aktif oldu varsayalm:

PILOT: ILS full established for runway 03R, THY 148. PILOT: ILS 03R iin baland, THY 148.

Bu bilginin ardndan Tower bazen nmzde trafik var ise onun iniinden ya da pisti terked iini doru zamanda yapacandan kesin emin olamayaca iin, size ini izni vermez ve bir sre daha yakl anz izler ve piste olan mesafimiz de halen yeteri kadar uzak ise yle bir geri bildirim isteyebilir. TOWER: THY 148, report 4 miles. TOWER: THY 148, 4 milde rapor edin.

PILOT: Report 4 miles, THY 148. PILOT: 4 mil rapor edilecek, THY 148. ya da

TOWER: THY 148, report outer marker (OM). TOWER: THY 148, outer marker (OM) rapor edin.

PILOT: Report outer marker, THY 148. PILOT: Outer marker rapor edilecek, THY 148. eklinde olabilir. N ZN (TOWER LE)

36. Son yaklama konfigrasyonunda devam ediyoruz ve ILS hattn (path) da takip ediyoru z. Kulenin istedii gibi 4 miles ya da Outer Marker (OM) (detaylar iin sitenin TRAINING blmn, Forumu ya d a nterneti kullanabilirsiniz) zerinde iken kuleye durumumuzu rapor ediyoruz. Bu ana kadar ha len N ZN verilmedii iin inmek ile pas gemek arasnda oluabilecek durumlar nceden biliyor oluyoru ve her trl duruma kar kokpit ii hazrlklarmz tamamlyoruz.

Giri sayfamzdaki paragrafmz tekrar etmekte fayda var, buradaki konular ok olaslkl ve yl olduu iin, dkman sadece Sesli letiim Usullerini tanma amac ile hazrlandndan baz nemli konular zaten bildiiniz varsaylmtr. Eer buradaki terim ya da uygulamalarda eksi lduunuz konular olduunu dnyorsanz tm uuu bu dkman ile yapamayacanz iin ltfen TRAINING FORUM sayfalarn kullannz ya da konular hakknda nternette gerekli aratrmalar yaparak nizi yeterli seviyeye getiriniz.

PILOT: Passing Outer marker , THY 148. PILOT: Outer marker geiliyor, THY 148. ya da PILOT: 4 miles, THY 148. PILOT: 4 mil, THY 148. Bu durumda eer pist msait ise ini iznini alyoruz. TOWER: THY 148, CLEAR TO LAND runway 03R, winds calm. TOWER: THY 148, 03R pistine N SERBEST, rzgar sakin. PILOT: CLEARED TO LAND runway 03R, THY 148. PILOT: 03R pistine N SERBEST, THY 148. N (TOWER LE)

37. Tower dan gerekli izni aldmz iin artk iniimizi gerekletirebiliriz. Eer izin ver esinlikle inii gerekletirmiyoruz ve chartlara gre pas geme (missed approach) prosedrn uyguluyor Ancak izinin verilmesi de mutlaka inmemiz gerektii anlamna gelmiyor, eer bir sorunla karlars k ya da pisti minimum seviyesinde halen gremiyorsak ya da benzeri sebeplerden tr stabil bir yaklama yapamyorsak yeni bir yaklama deneyebilir ya da alternatif havalimanna ynelebiliriz. Btn bu olaslklarda ilgili meydann yaklama chartlarndaki Missed Approach prosedrlerini uyguluy oruz. Bu noktada pilot ini yapp yapmayacana karar verir ve kokpit iindeki dier pilot/pilotla r LANDING (NYORUZ) eklinde bilgilendirir. yi iniler a. Eer missed approach uygulanacak ve ini iptal edildi ise pist dorultusunda devam edilir ve yaklama chart ndaki aklamalara gre missed approach prosedr uygulanr. Bu srece baladnz anda kontrolr bilgilendirmeniz gerekir. PILOT: PILOT: TOWER: TOWER: PILOT: PILOT: Tower, Going-Around, THY 148 Tower, Pas geiyoruz, THY 148 THY 148, Roger, Contact Departure on 119.1 THY 148, Anlald, Departure 119.1 ile balantya gein. Contact Departure 119.1, THY 148. Departure 119.1, THY 148.

eklinde tpk kalktaki gibi ayn sre yeniden ilemeye balar. Departure ile balant kur kadar charttaki missed approach uygulanmaya devam edilir, eger bu noktada Depart

ure bize yeni bir irtifa, yn ya da hz bilgisini uygulamamz isterse, hava trafiini gvenlii asndan yeni bilgilendirmeleri uygulamaya alrz.

b. Benzeri bir durum kule tarafndan da size bildirilmi olabilir, inmeyi planladnz pist te son anda ortaya kan bir engel nedeniyle kule sizin pas gemenizi isteyebilir. TOWER: THY 148, Go-around, continue on runway heading. TOWER: THY 148, Go-around, pist dorultusunda devam edin.

PILOT: Going around, continue on runway heading, THY 148. PILOT: Pas geiyoruz, pist dorultusunda devam, THY 148. TOWER: THY 148, Contact Departure on 119.1 good bye. TOWER: THY 148, Departure ile temasa gein, 119.1, iyi gnler. PILOT: 119.1, THY 148. PILOT: 119.1, THY 148. Bundan sonraki sre de aynen kalkmzdaki Departure a balandmz sre ile ayn iler. yaklama iin Departure sizi gerektiinde yeniden Approach a devredecektir. Eer grevli Dep arture yok ise Tower dan sonra Departure yerine zaten Approach a devredileceiniz iin bundan sonra ki sreci son yaklamaya kadar Approach takip edecek ve iniinizi gerekletirmeniz iin sizi uygun nokt ada Tower a devredecektir. 38. Eer yukarda anlatlan n, Esenboa, Ankara Havaliman -By moduna aldktan sonra pisti rafik yoksa ve bir baka pisti kesmiyor iseniz PILOT: PILOT: TOWER: TOWER:

a ve b seenekleri durumu olumamsa ve sa salim indiyseniz ge na ho geldiniz. ndikten sonra pisti terkederken Squawk Stand terketme noktasnda bekleyerek (trafik varsa, eer yerde t yavaca ilerlemeye devam edebilirsiniz) Tower ile:

Runway 03R vacated, THY 148. Runway 03R terkedildi, THY 148. THY 148, Contact Ground on 121.90. THY 148, Ground ile temasa gein,121.90.

PILOT: 121.90, THY 148. PILOT: 121.90, THY 148. eklinde temasta bulunuruz.

TAXI TO GATE (GROUND LE)

39. Bu aamada artk iniimizi tamamladk ve ini sonras uamzda yapmamz gerekenleri che ygun olarak hzlca tamamlarken ayn anda Ground a balanyoruz. PILOT: Ground, runway 03R vacated, THY 148. PILOT: Ground, 03R terkedildi, THY 148. GROUND: THY 148, taxi to Gate 105 via Bravo One, Alpha, Echo Two (B1, A, E2) rep ort engine shutdown. GROUND: THY 148, 105 nolu kapya Bravo Bir, Alpha, Echo Iki (B1, A, E2) taksi yoll arndan taksi serbest, motor kapatma ikaz. PILOT: Taxi to Gate 105 via B1, A, E2 report engine shutdown, THY 148. PILOT: 105 nolu kapya B1, A, E2 yollarndan taksi serbest, motor kapatma ikaz edile cek, THY 148. 40. Bize verilen taksi yollarn takip ederek 105 nolu kapya kadar ilerliyoruz ve uamz k ediyoruz. Kontrolrden gelen istek dorultusunda motor kapatma sonrasnda rapor ediyoruz. PILOT: Engine shutdown at Gate 105, THY 148. PILOT: 105 nolu kapda motorlar kapatld, THY 148. GROUND: THY 148, Welcome to Esenboga Airport, your flight plan closed at Four Ei ght (:48) GROUND: THY 148, Esenboa Havaliman na ho geldiniz, uu plannz Drt Sekiz (:48) itibari kapatld.

PILOT: Thanks for your service, have a good day, THY 148. PILOT: Service iin teekkr ederiz, iyi gnler, THY 148.

Bylelikle btn bir uuun tm safhalarn detaylca ilemi olduk. nemli bir hatrlatmay yenilemekte fayda var: Dkmandaki konular o anki duruma gre ok olaslkl ve her bir konu da ok detayl olduu iin, burada SADECE Sesli letiim Usulleri ilenmitir. Baz detay ama ok nemli bilgileri en bildiiniz varsaylmtr. Eer buradaki terim ya da uygulamalarda eksik olduunuz konular olduunu dnyorsanz tm uuu bu dkman ile yapamayacanz iin ltfen TRAINING ve FORUM sayfalarn kullannz ya da konular hakknda nternette gerekli aratrmalar yaparak bilginizi yeterli seviyeye getiriniz. Herkese keyifli ve iyi uular dileriz.