frá grunnverði - bondi.is · 16. tölublað 2012 o fimmtudagur 23. ágúst o blað nr. 377 o 18....

$: frá grunnverði - bondi.is · 16. tölublað 2012 O Fimmtudagur 23. ágúst O Blað nr. 377 O 18. árg. O Upplag 24.500 16 *HVWXU /Hy *tVODVRQ NH\ULU )RUG OHLJXEtOLQQ t +UtVH\ DI$
16. tölublað 2012 Fimmtudagur 23. ágúst Blað nr. 377 18. árg. Upplag 24.500

16

- Meira um dráttarvélarnar í Hrísey á bls. 7. Mynd / ehg

Göngur að fara af stað um allt land:

Fyrstu fjárréttir 2. september - Ekki ólíklegt að einhverjir bændur fækki fé og búist er við um 600 þúsund fjár til slátrunar í haustFyrstu fjárréttir á landinu verða sunnudaginn 2. septem-ber en samkvæmt upplýsingum Bændasamtakanna verður réttað á þremur stöðum á landinu þann dag.

Líkt og oft áður verður réttað fyrst í Baldursheimsrétt í Mývatnssveit en einnig verður réttað í Hlíðarrétt í Mývatnssveit sama dag, sem og í Þverárrétt ytri í Eyjafjarðarsveit. Þá fer fyrsta stóðrétt ársins fram daginn áður, laugardaginn 1. september, en þá verður réttað í Miðfjarðarrétt í Miðfirði í Vestur-Húnavatnssýslu. Áætlað er að hafist verði handa þar klukkan níu að morgni.

Síðasta haust var fjölda rétta frestað vegna slæms tíðarfars og átti það einkum við á norðanverðu landinu. Það á ekki við nú og má segja að réttardagar séu á því róli

sem algengast hefur verið undanfar-in ár. Víða verður smalað og réttað aðra og þriðju helgi mánaðarins. Má benda ökumönnum á að hafa varann á og sýna tillit þar sem víða má búast við að verið sé að reka söfn á þeim tíma. Göngur verða út septembermánuð og fram í októ-ber en á þessari stundu liggja ekki fyrir tímasetningar á öllum réttum. Vonandi verður hægt að ráða bót á því í næsta Bændablaði.

Á síðasta ári var slátrað 584.820 fjár á landinu öllu samkvæmt tölum Hagstofunnar. Var kindakjötsfram-leiðsla þá 9.587 tonn. Búast má við að um 600.000 fjár verði slátrað í haust en þurrkar í sumar hafa haft áhrif á heyfeng og ekki er ólíklegt að einhverjir bændur bregðist við með því að fækka í sínum hjörðum. /fr

-Listi yfir réttir landsins á bls. 24 Fé á beit í Vestur-Skaftafellssýslu í sumar. Mynd / HKr.

Ný verðskrá KS, SKHV og SS:

Um 6% hækkun frá grunnverðiKS og SKVH gáfu út nýtt verð á kindakjöti á mánudag. SS gaf svo út endurskoðaða afurðarverðskrá í kjölfarið. Í tilkynningu félaganna er ekki tekið fram hver hækkunin er frá fyrra ári, en skv. útreikningum Landssamtaka sauðfjárbænda (LS), er hún um það bil 6,6% frá grunn-verði ársins 2011.

Eins og fyrri ár reiknar LS vegið meðalverð á kindakjöti hjá einstökum afurðastöðvum eftir því sem verðskrár birtast. Meðalverðið miðast við kjöt-mat og sláturmagn í vikum 34 - 45 eins og það var á landinu öllu árið 2011 og innifelur þær álagsgreiðslur sem fyrir-tækin bjóða á þessu tímabili.

Meðalverð á lambakjöti til bænda var 502 kr./kg í fyrra og meðalverð fyrir annað kindakjöt var 249 kr. Vegið meðalverð á öllu kjöti var skv. því 476 kr./kg. Þetta verð innifelur uppbætur sem greiddar voru fyrr á þessu ári.

Viðmiðunarverð LS 2012 er 550 kr. fyrir lambakjöt og 249 kr. fyrir annað kindakjöt. Heildarverð sbr. að ofan er þá 520 kr./kg.

Í verðskrá SS er meðalverð fyrir lambakjöt 525 kr./kg og 249 kr./kg fyrir annað kindakjöt. Heildarverð er þá 496 kr. Í verðskrá Norðlenska er meðalverð fyrir lambakjöt 524 kr./kg og 248 kr./kg fyrir annað kindakjöt. Heildarverð er þá 495 kr. Í verðskrá KS og SKVH er meðalverð fyrir lambakjöt 527 kr./kg og 247 kr. fyrir annað kindakjöt. Heildarverð er þá 498 kr.

Líkur á að sauðfjárbúskapur leggist af á Dalatanga

Enn eitt aðsóknarmetið slegið fyrir norðan

Þórarinn Ingi Pétursson formaður Landssamtaka sauðfjárbænda segir að vissulega beri aðeins í milli í viðmiðunarverði LS og afurða-stöðvanna.

„Ég vona að okkur takist að hífa verðið aðeins meira upp þegar líður á. Það munar hins vegar ekki miklu á milli sláturleyfishafa og væntanlega verða þeir allir á svipuðu róli. Það er samkeppni um sláturfé, birgðir eru ekki miklar og eftirspurn hefur aukist hér innanlands. Í því ljósi vonast ég til þess að þetta hækki.“

Að sögn Þórarins var slátrað á dögunum á Hvammstanga og var það fé vænt. „Það sem maður hefur séð af fé hefur verið ágætt en það er ómögu-legt að spá fyrir um hvernig fé mun skila sér af fjalli eftir þurrka sumar. Það varð fækkun á fé í fyrra og það er ómögulegt að segja hvað verður núna. Verði menn tæpir á heyjum þá má vera að þeir dragi úr ásetningi. Maður hefur heyrt af bændum sem fyrndu ekkert og uppskeran varð verulega mikið minni en í meðalári. En það er nú bara 22. ágúst í dag og það getur gríðarlega mikið breyst þannig að það er ekki ástæða til annars en að vera bjartsýnn.“ /fr

Vonast til aðverð hækki

26

Bærinn okkar Ærlækjarsel II

Bændablaðið | Fimmtudagur 23. ágúst 20122Fréttir

Stefnt er að því að boða aukabún-aðarþing í október næstkomandi þar sem ganga á frá breyttu formi á ráðgjafarþjónustu í landbúnaði. Vonast er til þess að takast megi að ganga frá nýjum búnaðarlaga-samningi við ríkið í september og að því loknu verður hægt að ljúka smíði tillagna að umræddum breytingum. Að svo komnu máli er gert ráð fyrir að aukabúnaðarþing verði boðað í lok október.

Ráðgjafaþjónustan sameinuðÁ síðasta búnaðarþingi var samþykkt að hefja undirbúning að sameiningu ráðgjafarþjónustu búnaðarsambanda og Bændasamtaka Íslands í eina rekstrareiningu með það að mark-

miði að efla faglegt starf, auka hag-kvæmni og tryggja bændum um allt land aðgang að sambærilegri ráðgjöf á sömu kjörum óháð búsetu. Slíka sameiningu þyrfti óhjákvæmilega að vinna samhliða samningaviðræðum um nýjan búnaðarlagasamning en gildandi samningur rennur út um komandi áramót. Nýtt fyrirkomulag ætti að taka gildi í ársbyrjun 2013 um leið og nýr búnaðarlagasamningur.

Samningaviðræður við ríkisvald-ið um nýjan búnaðarlagasamning eru vel á veg komnar og er vonast til að þeim ljúki seinnipart september-mánaðar.

Aukinn kraftur settur í vinnunaDanski ráðgjafinn Ole Kristensen

vann tillögur að breytingum á ráð-gjafarþjónustunni sem voru lagðar til grundvallar samþykkt búnaðar-

þings. Ágúst Þorbjörnsson ráðgjafi hjá fyrirtækinu Framsækni var svo ráðinn til að vinna að málinu að afloknu þinginu og hefur hann ásamt stýrihópi unnið tillögur sem gert er ráð fyrir að kynna á formannafundi búnaðarsambandanna í lok septem-ber, að því gefnu að þá liggi fyrir samkomulag um nýjan búnaðarlaga-samning.

Eiríkur Blöndal framkvæmda-stjóri Bændasamtakanna segir að nú verði aukinn kraftur settur í að undir-búa breytingarnar svo takast megi að klára þær á umræddum tíma. Hann segist jafnframt vonast eftir góðu samstarfi við þá sem málið varðar, hér eftir sem hingað til. /fr

Viðræður við ríkið um nýjan búnaðarlagasamning vel á veg komnar:

Aukabúnaðarþing boðað í haust – Gert ráð fyrir að þá verði hægt að ganga frá breytingum á ráðgjafarþjónustu í landbúnaði

Tilboð hafa verið opnuð í stækkun urðunarhólfs í Stekkjarvík en tvö tilboð bárust í verkið. Ingileifur Jónsson bauð rúmar 36,6 milljónir króna og Skagfirskir verktakar ehf. buðu 36,8 milljónir króna. Bæði tilboðin voru vel yfir kostn-aðaráætlun sem hljóðaði upp á rúmar 25,8 milljónir króna.

Byggðasamlagið Norðurá bs. rekur urðunarstaðinn Stekkjarvík og stendur að framkvæmdunum.

Verkið er fólgið í stækkun urð-unarhólfs í Stekkjarvík til að gera mögulegt að taka við sláturúrgangi og öðrum lífrænum úrgangi til urð-unar. Um er að ræða gröft og til-færslu 35.000 rúmmetra jarðefna og mótun á sérstöku urðunarhólfi ásamt frágangi siturlagna. Verklok eru 31. ágúst nk. og gert ráð fyrir að hægt verði að taka á móti úrgangi frá sláturhúsum í haust.

Urðunarhólf í Stekkjavík:

Tvö tilboðí stækkun- Tekið við sláturúrgangi

Eins og fram hefur komið í öllum bændablöðum í sumar rennur umsóknarfrestur um styrki til jarðræktar út 10. september.

Hægt er að sækja um rafrænt á Bændatorginu fram að þeim tíma, en einnig er hægt að senda viðkomandi ráðunautaþjónustu eyðublað sem finna má á heima-síðu Bændasamtakanna, bondi.is. Sérstaklega skal vakin athygli á því að til að til að standast úttekt þarf umsækjandi að hafa lagt fram tún-kort af ræktarlandinu. Þeir sem ekki eiga túnkort ættu því að óska eftir að ráðunautur teikni fyrir þá túnkort hið fyrsta. Þeir sem eiga túnkort annars staðar en í Jörð.is skulu sannreyna að afrit af kortinu sé til hjá viðkomandi ráðunautaþjónustu. Rétt er að benda á að hægt er að sækja um styrk fyrir tilteknar spildur í Jörð.is í rafrænu umsókninni í Bændatorginu. Nánari reglur um framlög til jarðræktar má lesa á bondi.is.

Styrkir til jarðræktar–Umsóknarfrestur til 10. sept.

Jóhannes Torfason á Torfalæk sæmdur Wriedt-skildinum- Æðsta heiðursmerki NÖK, samtaka áhugafólks um nautgriparækt á Norðurlöndum

Jóhannes Torfason á Torfalæk var í lok júlí sl. sæmdur Wriedt-skildinum, æðsta heiðurs-merki NÖK, samtaka áhuga-fólks um nautgriparækt á Norðurlöndum fyrir starf sitt að nautgriparækt á Norðurlöndum. Verðalaunaafhendingin fór fram í lok ráðstefnu samtakanna sem haldin var í landbúnaðarskólanum í Grasten á Suður-Jótlandi.

NÖK samtökin voru stofnuð 1948 og á hvert aðildarland rétt á 40 félögum sem tengjast mjólkur-framleiðslu og nautgriparækt. Norðurlöndin auk Færeyja og Álandseyja eru aðilar að samtök-unum. Annað hvert ár er haldin ráðstefna í einhverju aðildarland-anna og fjallað um það helsta sem er að gerast í nautgriparæktinni á Norðurlöndunum. Alltaf hefur verið lögð mikil áhersla á að ráðstefnurnar séu fjölskylduvænar og er sérdag-skrá fyrir maka auk þess sem mikið er lagt upp úr dagskrá fyrir börn og unglinga. Að þessu sinni tóku 232 þátt í ráðstefnunni, þar af 52 ung-menni. Frá Íslandi komu 39 manns,

15 virkir þátttakendur, 12 makar og 12 ungmenni.

Á þessari ráðstefnu var m.a. fjallað um norræna samvinnu, hátæknivæð-ingu í mjólkurframleiðslu og fram-

tíð nautgriparæktar með hliðsjón af loftslagi og umhverfi. Gunnfríður Elín Hreiðarsdóttir flutti erindi um hlutverk og þýðingu nautgripa-skýrsluhalds í framtíðinni, og einnig

samantekt Gunnars Guðmundssonar um reynslu okkar af norrænni sam-vinnu við Norfor. Sæmundur Jón Jónsson flutti einnig erindi um kröfur til menntunar í landbúnaði. /fr

Jóhannes, lengst til hægri, ásamt þeim Lennart Andersson (f.m.) og Henrik Nygaard (t.v.) sem einnig voru heiðraðir.

Eiríkur Blöndal.

Fjölþjóðlegir straumar leika um Rjómabúið á Erpsstöðum

Áhugaverðir ostar í undirbúningiÞann 10. ágúst sl. var boðið til osta- og vínkynningar á Rjómabúinu Erpsstöðum í Dölum. Kynntar voru afurðir sem gestaostagerðar-menn Rjómabúsins hafa unnið að í sumar. Kynningin var haldin í samstarfi við Vínskólann sem valdi vínin til að drekka með ostunum.

Í sumar hafa þau Karen Staley, frá Michigan í Bandaríkjunum, og Andrea Manola frá Ítalíu leikið laus-um hala í ostagerðinni á Rjómabúinu Erpsstöðum. Hafa þau lagað nokkrar mismunandi útgáfur af ostum sem verið er að skoða mögulega fram-leiðslu á. Ein tegundin er Chaource, hvítmygluostur frá Champagne-héraðinu, sem fékk nafnið Galti. Önnur er af Camembert-tegund og heitir Frændi. Þessir ostar munu væntanlega fara í sölu þegar fram-leiðslan verður nægileg.

Karen og KúmenosturinnKaren hefur unnið hlutastarf við osta-gerð á sveitabæ í sínu héraði. Hún kom fyrst á Erpsstaði sumarið 2010, var þá í tvær vikur og lærði m.a. að gera skyr. Síðan kom hún aftur um áramótin 2010-11 og þá gerði hún

í samstarfi við Rjómabúið nokkrar tegundir af ostum, m.a. Gruyère og þann ost sem búið hefur nú hafið framleiðslu á og kallast einfaldlega Kúmenostur. Í sumar hefur Karen að

mestu fengist við mygluostagerð og er eftirvænting á búinu að sjá hvernig þeir ostar munu koma út.

Andrea hefur unnið í nokkur ár hjá ostaframleiðslufyrirtæki í sínu héraði.

Hann kom á Erpsstaði í febrúar sl. og hefur síðan verið aðalostagerðarmað-ur Rjómabúsins; framleitt Grikkjann og Kúmenostinn, sem og séð um skyrgerðina. /smh

Þorgrímur Einar Guðbjartsson, bóndi á Erpsstöðum, Karen Staley frá Michigan og Andrea Manola frá Ítalíu. Myndir /Dominigue Plédel Jónsson

Nýjar markaskrár að koma útNú í ár verða gefnar út nýjar markaskrár um land allt og í kjölfar þeirra Landsmarkaskrá í netútgáfu.

Um verður að ræða samtals 17 skrár en síðast voru markaskrár gefnar út árið 2004. Af ýmsum ástæðum hefur útgáfa markaskráa 2012 verið umfangsmeiri og taf-samari en áður. Þótt stefnt sé markvisst að prentun og dreifingu skránna fyrir réttir er ekki víst að það takist alls staðar en í ljósi þess að allur gagnabankinn er vistaður hjá Bændasamtökum Íslands verður hægt að leysa úr vandamálum sem upp kunna að koma varðandi óskila-fé og ný bæjarnúmer, að sögn Ólafs Dýrmundssonar sem hefur umsjón með verkinu. Verður greint nánar frá stöðu mála í næsta Bændablaði.

Bændablaðið | Fimmtudagur 23. ágúst 2012 3

Íslensku steinbitarnir hafa verið í þróun undanfarið ár. Bitarnir hafa verið prófaðir af Nýsköpunarstöð Íslands og staðist allar mælingar um brotþol og styrk á steypu.Bitanir eru 16 sm þykkir og er hægt að fábitana 80 - 400 cm. langa.

Breidd bitana er eftirfarandi

32 sm, 2 bitar í fleka49 sm, 3 bitar í fleka65 sm, 4 bitar í fleka82 sm, 5 bitar í fleka

Bændablaðið | Fimmtudagur 23. ágúst 20124

Fréttir

Tilraunaverkefnið um vistvænt eldi á grísum

Að mestu gengið samkvæmt áætlun– hægt verður að fá fram hvað neytendur viljaVerkefni Svínaræktarfélags Íslands um vistvænt eldi á grís-um var hrundið af stað sl. vor og var greint frá því á síðum Bændablaðsins þegar ábúendur á bænum Bjarteyjarsandi á Hvalfjarðarströnd tóku við grísum frá Brúarlandi á Mýrum.

„Það er almenn ánægja með hvernig þetta hefur gengið. Framundan er að meta hvernig best er að vinna kjötið og hvernig markaðssetningu verður háttað, ýmsir möguleikar í þeim efnum eru til skoðunar. Ég held að þetta hafi að mestu gengið samkvæmt áætlun,“ segir Hörður Harðarson, formaður Svínaræktarfélags Íslands.

Grísir hafa mikla aðlögunarhæfni„Á endanum voru þetta þrír bæir sem tóku þátt í þessu með okkur; Grænahlíð og Hólsgerði í Eyjafirði og svo Bjarteyjarsandur í Hvalfirði. Grísirnir hafa haft aðstöðu til að vera bæði úti og inni – og það var gaman að sjá í Eyjafirði, þar sem þeir gengu með hrossum og kindum, að þar voru þau farin að venjast nær-veru grísanna. Það er enda svona dýrum eðlislægt að njóta nærveru við önnur dýr og grísir hafa raunar mjög mikla aðlögunarhæfni. Engin tiltekin vandamál hafa komið upp en það liggur fyrir að svín sem ganga mikið úti þarf að hemja. Þau ganga ekkert sérstaklega vel um landið, ef þau fá að ganga um það eins og þau lystir.“

Bændurnir geta betur þjónað óskum neytendanna

Hörður segir að bændurnir muni meta það hvenær heppilegast er að slátra grísunum, en þeir komu á búin um það bil tveggja mánaða, um mánaðamótin maí-júní. „Það fer í raun eftir því hvað bændurnir hafa hugsað sér að gera við skrokkana í haust. Að slátrun lokinni þarf að meta vöðvafyllingu og vinnslu í samræmi við óskir afmarkaðs hóps neytenda sem verið er að höfða til – ólíkt því sem tíðkast í hefðbundnu grísaeldi. Þessir bændur njóta þess þá að geta bæði þjónað óskum þeirra neytenda sem eru vanir því að meðhöndla svínakjötsafurðir á ýmsa lund og

hinna sem eru nýgræðingar og vilja reyna eitthvað nýtt.

Árangurinn verður á endanum metinn út frá holdafari gripanna, vöðvafyllingu, meyrni kjötsins, bragði og ýmsum öðrum atriðum.

Loks þarf síðan að meta kostnað vegna eldisins. Það þarf að vega þetta allt og meta í samhengi – og á endanum, hvort svona eldi á fram-tíð fyrir sér á Íslandi. Bændurnir eru nú að leggja það niður fyrir sér hvernig best verði staðið að markaðs-setningunni. Komið hefur fram að Bjarteyjarsandur hyggst selja sínar afurðir beint frá býli, en aðstaða er þar öll til staðar. Hinir bæirnir eru komnir í samstarf við kjötiðnaðar-menn í því skyni að ákveða mögu-leika á skurði á kjötinu og kynningu á afurðunum. Ég reikna með því að þegar kemur að slátrun verði grip-unum ekki slátrað öllum í einu heldur prófi fólk sig áfram með þetta og láti á það reyna hvernig neytendum líkar varan sem þá verður í boði. Þannig verður hægt að fá betur fram hverju neytendur sækjast eftir – og það er eitt af því sem er mjög áhugavert varðandi þetta verkefni,“ segir Hörður.

Hann segir ekki vera hefð fyrir því að ala grísi með þessum hætti á Íslandi, en með þessari tilraun sé verið að nálgast óskir neytenda sem fram hafi komið um afurðir af þessu tagi. Þó þurfi að fara gætilega af stað í þessa vegferð og fólk verði að þróa með sér færni í að meta vel hvaða markaðsforsendur kunni að vera til staðar til framtíðar. /smh

Nú stendur yfir umfangsmikil endurskoðun á sameiginlegri landbúnaðarstefnu ESB, CAP. Lykilatriði í því verkefni er að gera hana „grænni“ en áður sem þýðir að greiðslur til bænda á í enn meira mæli að tengja meðferð og nýtingu á landi en fyrr. Þessi breyt-ing mun hafa gríðarlegan kostnað í för með sér við framkvæmdina samkvæmt niðurstöðum frá ráð-stefnu um greiðslustofur, sam-kvæmt frétt Agra Focus.

Umfangsmikill kostnaðurGreiðslustofur eru stofnanir

sem sjá um allt sem lýtur að bein-greiðslum til bænda í löndum ESB. Þetta á m.a. við alla skráningu og eftirlit með því að uppfyllt séu öll skilyrði til að fá greiddar bein-greiðslur frá sambandinu. Þessi breyting mun hafa gríðarlegan kostn-að í för með sér við framkvæmdina samkvæmt niðurstöðum frá ráð-stefnu um greiðslustofur í löndum ESB sem haldin var í Danmörku í júlí. Meðal annars voru forstjórar greiðslustofanna sammála um að eftirlit með nýjum ákvæðum, svo sem vistfræðilegum áherslusvæðum

(ecological focus areas), muni kalla á umfangsmikinn kostnað við viðhald gagnagrunna á sama tíma og veru-legs aðhalds er þörf í rekstri greiðslu-stofanna vegna efnahagskreppunnar. Mörg aðildarlönd hafa heldur ekki yfir að ráða þeim gögnum sem þörf er á til að gera ákveðin svæði að vist-fræðilegu áherslusvæði.

Kalla á endurskoðun landupplýsingakerfis

Á ráðstefnunni kom einnig fram að nýju kröfurnar muni kalla á heildstæða endurskoðun á land-upplýsingakerfi ESB (LIPs) sem er bæði kostnaðarsöm og tímafrek. Með öðrum orðum: Til að hægt sé að framkvæma endurskoðun á greiðslum til bænda er stórfelldra endurbóta þörf á framkvæmdahlið-inni. Forstjórar greiðslustofanna létu heldur ekki hjá líða krefjast tíman-legrar innleiðingar á nýju reglunum og skýrra leiðbeininga til að gera stjórnsýslunni mögulegt að fram-kvæma nauðsynlegar breytingar. Þeir kröfðust einnig frekari einföldunar á CAP til að draga megi úr stjórn-sýslubyrðinni. /EB

Framkvæmd CAP orðin Evrópusambandinu dýr:

Greiðslustofur ESB landanna vara við auknum kostnaði

Í síðasta tölublaði Bændablaðsins skrifar Árni Bragason í Sunnuhlíð í Vatnsdal stutta grein varðandi Fjárvís. Ég þakka honum hér með fyrir og get upplýst að litaskráning er eitt af þeim atriðum sem unnið verður að því að bæta í komandi þróun á skýrsluhaldsforritinu Fjárvís.

Hins vegar vil ég koma því á framfæri að litaskráning er ekki nauðsynleg til að standast kröfur gæðastýringar, lámarkskröfur eru eingöngu að allir gripir hafi ein-kvæmt númer og skráning á lit því valfrjáls hlutur.

Eyjólfur Ingvi BjarnasonSauðfjárræktarráðunautur BÍ

Litaskráning í gæðastýringu

Í pistli sem ég skrifaði í síðasta bændablað (15. tbl.) til að kynna nýju nautaskrána var meinleg villa í texta. Sagt var að úr árgangi 2006 hefði nautið Koli 06002 frá Beru-stöðum verið tekið í notkun. Þetta

er alrangt og átti að sjálfsögðu að vera Koli 06003 frá Sólheimum í Hrunamannahreppi. Þetta leiðréttist hér með og biðst ég velvirðingar á þessum mistökum. Magnús B. Jónsson

Leiðrétting

Sigríður Jóhannesdóttir sem verið hefur framkvæmdastjóri Búnaðarsamtaka Vesturlands (BV) frá því í 1. desember 2007, lét af störfum hjá BV þann 1. ágúst. Þann 20. ágúst tók Guðmundur Sigurðsson ráðunautur við stöðu hennar til áramóta.

Guðmundur verður í 50% starfi fram að áramótum en hann sinnir jafnframt störfum sínum hjá Vesturlandsskógum áfram í um 50% starfi. Guðmundur er bændum á starfssvæði BV að góðu kunnur. Hann starfaði um árabil hjá Búnaðarsambandi Borgarfjarðar og

var síðan framkvæmdastjóri BV frá stofun til ársins 2001.

Guðmundur verður með viðveru á skrifstofu BV á mánudögum en á öðrum tíma má ná í hann í síma eða hafa samband í gegnum tölvupóst. Helga Halldórsdóttir skrifstofustjóri BV svarar fyrir erindi til samtakanna í fjarveru framkvæmdastjóra.

Sigríður fluttist búferlum norður í Þistilfjörð á æskustöðvar sínar. Hún tekur við starfi skrifstofustjóra Langanesbyggðar þann 1. september n.k. að því er fram kemur í tilkynn-ingu frá stjórn BV.

Mannabreytingar hjá BV

Hörður Harðarson, formaður Svínaræktarfélags Íslands.

„Vistvænir" grísir í Grænuhlíð í Eyjafjarðarsveit Mynd /MÞÞ

Steingrímur J. Sigfússon, sjávar-útvegs- og landbúnaðarráðherra, hefur lagt fram svör víð fyrir-spurnum Atla Gíslasonar og Jóns Bjarnasonar um opnunarskilyrði ESB vegna samninga um landbún-aðarmál. Og einnig fyrirspurn um samningsafstöðu Íslands varðandi dýra- og plöntuheilbrigði í aðildar-viðræðum við Evrópusambandið.

Varðandi spurningu Atla og Jóns um hvaða skuldbindingar felast í þeim fyrirheitum sem gefin eru um aðgerðir af hálfu íslenskra stjórn-valda í drögum að svari við fyrr-nefndum opnunarskilyrðum, sem hafa verið til kynningar á fundum samningahóps um landbúnað, segir Steingrímur:

„Það er afstaða íslenskra stjórn-valda að engar breytingar verði gerð-ar á innlendri landbúnaðarstefnu,

lagaumgjörð eða stjórnsýslu, vegna hugsanlegrar aðildar, fyrr en aðildar-samningur hefur verið samþykktur í þjóðaratkvæðagreiðslu. Á þeim grunni byggist umrædd aðgerða-áætlun. Aðgerðaáætlunin felur í sér vilyrði íslenskra stjórnvalda um með hvaða hætti Ísland hyggst haga undirbúningsaðgerðum á næstu missirum og í aðdraganda aðildar. Hvað varðar undirbúning breytinga á löggjöf þá er í áætluninni tiltekið að stjórnvöld muni hlutast til um að vinna nauðsynleg frumvarpsdrög. Þingleg meðferð yrði hins vegar í kjölfar þjóðaratkvæðagreiðslu. Er þetta í samræmi við minnisblað utanríkisráðherra sem lagt var fram í ríkisstjórn 21. janúar 2011.“ /HKr.

Opnunarskilyrði ESB vegna samninga um landbúnaðarmál:

Engar breytingar gerðar á lagaumgjörð landbúnaðarstefnunni, eða stjórnsýslu -fyrr en eftir aðildarsamþykkt segir landbúnaðarráðherra í svari við fyrirspurn

Steingrímur J. Sigfússon.


Vernd vöruheita með uppruna- eða staðarvísun er heiti greinar-gerðar sem Einar Karl Haraldsson hefur tekið saman og kynnt verður fimmtudaginn 6. september.

Einar Karl sagði í samtali við Bændablaðið að greinargerðin væri tekin saman að frumkvæði Guðna Ágústssonar, formanns Samtaka mjólkur- og kjötframleiðenda innan Samtaka iðnaðarins (SI). Hafi þessi vinna einnig notið stuðnings Orra Haukssonar framkvæmdastjóra SI.

Með aukinni sölu á íslenskum landbúnaðarafurðum undanfarin ár hefur margoft spunnist umræða um hvort Íslendingar ættu ekki að tryggja sér og vernda vöruheiti eins og skyr og íslenskt lambakjöt. Segir Einar að tilgangurinn með greinar-gerðinni sé að gefa yfirlit um stöðu landfræðilegra merkinga á heims-vísu og leita vísbendinga um fram-tíðarþýðingu þeirra í viðskiptum með landbúnaðarvörur. Málið sé aðkallandi í tengslum við viðræður Íslands og Evrópusambandsins um viðskipti með landbúnaðarafurðir á grundvelli 19. gr. EES-samningsins, þar sem ESB hefur krafist þess að samið verði um gagnkvæma vernd landfræðilegra merkinga.

Áhuginn á vöruheitavernd eykst með auknum útflutningi

„Það má segja að vernd vöru-heita sem hafa einhvern uppruna og staðarvísanir hafi kannski ekki verið mikið áhugamál íslensks land-búnaðar, þar sem útflutningur hefur verið af skornum skammti. Nú hefur á undanförnum árum komið til vaxandi útflutnings. Það er verið að selja lambakjöt, smjör og skyr, m.a. í Bandaríkjunum, flytja íslenskt skyr til Finnlands og framleiða skyr með framleiðsluleyfi í Noregi, Svíþjóð og Danmörku. Þetta gerir það að verkum að menn fara að velta því fyrir sér hvernig við getum verndað þessi heiti

okkar fyrir eftirlíkingum eða því að einhverjir fari að villa á sér heimildir með framleiðslu á svipuðum vörum.

Líka eru mörg dæmi um að nafn vöru sem á uppruna á einhverju ákveðnu framleiðslusvæði og hefur þróast þar verði bara að almennu heiti. Við getum tekið dæmi um Dijon sinnep, sem heitir bara Dijon sinnep hvar sem það er framleitt. Eins er parmesan víða um lönd bara orðið lýsandi heiti á ákveðinni gerð af osti, þó Parmigiano-Reggiano megi aðeins vera merktur slíku heiti innan ESB ef hann er upprunninn á samnefndu landssvæði, enda er það verndað vöruheiti og eftirlíkingar á slíkum osti innan ríkja Evrópusambandsins bannaðar.“

Íslensk lagasmíði orðin aðkallandiEinar Karl segir að ef Íslendingar gerist aðilar að ESB verði þeir um leið að taka upp þær reglur um þá vörumerkjavernd sem þar gildi og ná til yfir 1.000 vöruheita. Því verði t.d. ekki hægt að framleiða hér á landi ost sem heiti t.d. fetaostur, sem er verndað, grískt vöruheiti. Vegna vaxandi þrýstings á gerð milliríkja-samninga um vernd vöruheita með uppruna- eða staðarvísunum sé því orðið mikilvægt að Íslendingar búi til sína eigin löggjöf um þessi mál og vinni að því að tryggja ýmis vöruheiti sem sér-íslensk og/eða staðbundin. Þetta hafi Norðmenn t.d. gert þrátt fyrir að hafa hafnað inngöngu í ESB.

Í greinargerðinni lýsir Karl því hvaða leið Norðmenn hafi farið. Í Noregi eru 19 vöruheiti þegar komin á lista yfir vernduð vöruheiti og fimm vöruheiti til viðbótar eru í umsóknar-ferli. Þá hafa parmaskinkan Prosciutto de parma og parmesanosturinn Parmigiano Reggiano m.a. fengið stöðu sem lögvernduð vöruheiti í Noregi. Eins hefur framkvæmdastjórn ESB farið þess á leit að gerður verði samningur á milli Noregs og ESB

um gagnkvæma vernd landfræðilegra merkinga.

Telur Einar afar mikilvægt að Íslendingar hugsi sér til hreyfings í þessum efnum, en til þess þurfi að hefja grunnvinnu við samningu laga þar um. Þá sé nauðsynlegt að taka saman lista yfir vöruheiti í landbún-aði, matvælaframleiðslu og fiskeldi sem hugsanlega kæmu til álita í sam-bandi við uppruna- og staðarvísanir eða hefðartryggingu. Þannig verði hægt að átta sig á umfangi íslensks verndarkerfis og hve þungt það yrði í vöfum í opinberri stjórnsýslu og eftir-liti. Þá þurfi að fá fram mat á því hver ávinningurinn yrði af gagnkvæmri vernd landfræðilegra merkinga og hvað muni hugsanlega tapast.

/HKr.

www.svadastadir.is

Landbúnaðarsýning og bændahátíð Reiðhöllin Svaðastaðir Sauðárkróki, laugardaginn 25. ágúst. Sýningin er opin frá 10:00–19:00 og er aðgangur ókeypis!

NÝ

PREN

T eh

f

Búgreinafélögin í Skagafirði

Búnaðarsamband Skagafjarðar

Dagskrá sýningarinnar10:00 Sýningarsvæðið opnar 11:00 Setning -Tónlistaratriði - Ásta Björg Pálmadóttir sveitarstjóri Skagafjarðar - Guðrún Lárusdóttir, form. Búnaðarsambands Skagf. -Steingrímur J Sigfússon landbúnaðarráðherra11:45 Tóti í Keldudal lætur dæluna ganga Sýning á vökvunarbúnaði. 12:00 Smalahundasýning12:30 Sýning á skeifnasmíði og sjúkrajárningum13:00 Hrútasýning13:30 Hæfileikakeppni gröfumannsins 14:00 Leitin að nálinni í heystakknum. Hver er fljótastur að finna heklunál í heystakk, keppni á tíma fyrir 13 ára og yngri. Skráning á staðnum. 14:30 Rúningur og ullarvinnsla 15:00 Kálfasýning 15:30 Dráttarvélasýning, sýning á gömlum vélum16:00 Klaufskurður á kúm 16:30 Smalahundasýning 16:45 Tóti í Keldudal lætur dæluna ganga

17:00 Húsdýrum gefið, mjaltir og almenn umhirða17-19:00 Meistaramót í óhefðbundnum hestaíþróttum

Kvöldvaka18:30 Veitingasala fyrir kvöldvöku19:30 Kvöldvaka -Gísli Einarsson sjónvarpsmaður -Bændafitness - Skemmtikraftar Opin bú í Skagafirði sunnudaginn 26. ágúst kl. 11–16Hrossaræktarbúið Hof á Höfðaströnd Loðdýrabúið Urðarköttur á Syðra- Skörðugili Kúabúið Hlíðarenda í Óslandshlíð Sauðfjárbúið Brúnastaðir í Fljótum

Það er enn hægt að vera með á Sveitasælu Þeim sem hafa áhuga á að taka þátt í Sveitasælu er bent á að hafa samband við Markvert ehf., Guðnýju í síma 8982597 eða Karl í síma 8442461. Einnig í netfangið [email protected]

VerðskráinSveitamarkaður / handverksmarkaður kr. 5.000.- borðið er 70x280 cm.Sýningarsvæði á gólfi kr. 6.000.- fermetrinn með rafmagni og netsambandi.Útisvæði kr. 300.- fermetrinn - Ath. Öll verð eru fyrir utan vsk.

Vélasýning skagfirskra bænda og vélasala sala

Húsdýragarður Sveitamarkaður Handverkssýningý g

Smakk á heimagerðu skyri

Leiktæki fyrir börn

yri

Smjör strokkað

Skilvinda

Unnið úr geitafiðuGeitur kembdarAth. Dagskráin getur tekið breytingum og viljum við því benda gestum á heimsíðuna www.svadastadir.is

Ný greinargerð um vernd vöruheita kynnt á fundi 6. september:

Setja þarf lög um verndun á vöruheitum– Aukinn þrýstingur á gerð milliríkjasamninga um slíka vernd

DekkjainnflutningurViltu spara

Eigum á lager flestar stærðir traktors, vagna og vinnuvéladekkja á góðu verði.Einnig mikið úrval fólksbíla og jeppadekkja á lager, 10% aukaafsláttur.

Verðdæmi:Skotbómulyftaradekk 405/70-24 kr. 116.000 m/vskTraktorsdekk 380/70 R24 kr. 109.000 m/vskTraktorsdekk crossply 16,9-34 kr. 122.000 m/vskVerð gildir á afhendingastöðvar Landflutninga um allt land.

Jason ehfHafnarstræti 88

Akureyri

Vinsamlegast hafið samband viðÁrmann Sverrisson 896-8462 - e-mail [email protected]

Tryggva Aðalbjörnsson 896-4124


Málgagn bænda og landsbyggðar

LOKAORÐIN

Bændablaðið kemur út hálfsmánaðarlega. Því er dreift til allra bænda landsins og fjöl margra annarra er tengjast land búnaði. Bændablaðinu er dreift ókeypis til þeirra er stunda búskap en þéttbýlisbúar geta gerst áskrifendur að blaðinu.

Árgangurinn kostar kr. 6.600 en sjötugir og eldri og lífeyrisþegar greiða kr. 3.300.Bændablaðið er í eigu Bændasamtaka Íslands.

Bændablaðið, Bændahöll við Hagatorg, 107 Reykjavík. Sími: 563 0300– Fax: 562 3058 – Kt: 631294-2279Ritstjóri: Hörður Kristjánsson (ábm.) [email protected] – Sími: 563 0339 Blaðamenn: Erla H. Gunnarsdóttir [email protected]

Margrét Þ. Þórsdóttir [email protected] – Freyr Rögnvaldsson [email protected] – Sigurður M. Harðarson [email protected]ýsingastjóri: Eiríkur Helgason [email protected] – Sími: 563 0303 – Myndvinnsla og frágangur: Prentsnið ehf.

Netfang blaðsins (fréttir og annað efni) er [email protected] Netfang auglýsinga er [email protected] Vefsíða blaðsins er www.bbl.isPrentun: Landsprent ehf. – Upplag: sjá forsíðu – Landsprent og Íslandspóstur annast dreifingu blaðsins. ISSN 1025-5621

Öryggismál bændaLEIÐARINN

Sjálfskipaðir náttúruverndarsinn-ar sem misskilja hlutverk sitt geta jafnvel verið hættulegri náttúrunni en verstu umhverfissóðar. Þessi fullyrðing er alls ekki út í hött, því ekki er annað að sjá en ótal dæmi á undanförnum vikum og mánuðum hafi staðfest sannleiksgildi hennar.

Umhverfisráðherra ætti að vera helsti varðhundur náttúruverndar á Íslandi og reyna að sjá til þess að jafn-vægi ríki í náttúrunni, eða því verði í það minnsta ekki raskað vísvitandi, náttúrunni sjálfri í óhag. Reynslan af aðgerðum umhverfisráðuneytisins undanfarin ár og misseri og reyndar líka af aðgerðaleysi sveitarfélaga virðist hins vegar benda til þess að þessu sé þveröfugt farið. Nægir þar að nefna dæmi um tvær dýrategundir, tófu og villimink.

Seint á föstudagskvöldið í síðustu viku komust ung hjón í gamalgrónu íbúðahverfi í Hafnarfirði í hann krappan þegar minkur fór inn í íbúð þeirra. Eftir fjögurra klukkutíma bar-áttu tókst þeim að ráða niðurlögum dýrsins.

Konráð Magnússon hjá mein-dýraeftirlitinu Firringu sagði orðrétt í samtali við Morgunblaðið:

„Ef þetta er stefna stjórnvalda, að hætta að greiða fyrir veiði á þessum dýrum, mink og tófu sem þarf að halda í skefjum, þá fjölgar dýrunum. Og þau þurfa að borða. Þegar þau eru búin með fuglinn fara þau á lömbin og kindurnar og svo fara þau inn í bæjarfélögin, í ruslið.“

Í júlí sl. var hér í Bændablaðinu viðtal við Rögnu Aðalsteinsdóttur, sem sagði farir sínar ekki sléttar í baráttu við tófuna og stjórnvöld. Á sex árum hafði tófan drepið hjá henni 173 lömb.

Reyndir eggjatökumenn hafa lýst því að refurinn sé farinn að hreinsa fugl og egg af syllum í stærstu fugla-björgum landsins.

Fjölmargar fregnir berast einnig af tófu á suðvesturhorni landsins, meira að segja í mesta þéttbýlinu á höfuðborgarsvæðinu. Offjölgun í tófu- og villiminkastofninum veldur því að þessi dýr flæða nú yfir landið í ætisleit. Bændur og veiðimenn hafa margsinnis bent yfirvöldum á að þessi dýr séu að drepa bæði friðaða fugla sem nytjafugla í stórum stíl. Samt eru engar rannsóknir gerðar af viti til að skoða þessi mál. Þess í stað er stöðugt klifað á því í ráðuneyti umhverfismála að það þurfi bara að friða meira, friða svartfugl, friða rjúpu, gæs og helst allt sem hreyfist, væntanlega til að blessaður refurinn og minkurinn hafi eitthvað til að éta annað en rusl úr tunnum í Reykjavík. /HKr

Bústörf, sem eru mjög fjölbreytt, eru oft unnin við hættulegar aðstæður. Vélavinna, gripahir-ðing og önnur störf eru oft áhættusöm. Í dag-legum önnum leiðum við bændur kannski ekki alltaf hugann að hve mikil áhætta er tekin.

Vaninn og fastmótaðar hefðir eru ríkjandi og ef til vill fátt sem bendir endilega til að veruleg áhætta sé tekin. Hins vegar vitum við að stundum er tekin áhætta en meðan ekkert kemur fyrir finnst okkur framkvæmdin kannski alveg í lagi. En slysin gera ekki boð á undan sér.

Augnabliks óaðgæsla getur haft alvarlegar afleiðingar. Við sáum og heyrðum í sumar hræði-lega erlenda frétt um slys þegar heystæða hrundi. Önnur erlend frétt af hörmulegu slysi greindi frá nauti sem réðst á bónda. Við þekkjum því miður sambærileg slys hér á landi, með hörmulegum afleiðingum.

Átak í upplýsingagjöf og öryggismálumSlys við bústörf eru talin vera fleiri en skráningar gefa tilefni til að álykta. Vinnueftirlitið hefur hvatt Bændasamtökin opinberlega til að taka á þessum málum. Þá brýningu ber að taka alvarlega og gera átak í að hvetja bændur til upplýsingagjafar. Slíkt er ekki aðeins mikilvægt vegna hugsanlegra slysavarna, heldur ekki síður vegna afleiðinga slysanna og réttinda bænda.

Þá er einnig nauðsynlegt að gera átak í öryggis-málum. Áhættugreining eða -mat eiga að leggja grunn að bættum slysavörnum. Nauðsynlegt er að málið sé tekið föstum tökum og hafist handa við að vinna með bændum að slíkum málum. Oft kvörtum við undan eftirliti og eftirlitsaðilum. Slysavarnir og öryggismál bænda eiga skilið meiri athygli.

Vinnuvernd er annar þáttur sem áður varð oft útundan við bústörf. Ég segi áður fyrr, því vissulega hefur margs konar ný tækni, sem inn-leidd hefur verið í landbúnaði, útrýmt líkamserfiði og einhæfum störfum sem gengu nærri stoðkerfi

líkamans. Að sama skapi hefur breytt heyverkun ekki síður bætt andrúmsloftið hjá bændum, í orðsins fyllstu merkingu. Samt sem áður eru enn til bústörf sem eru erfið og slítandi.

Vaninn oft versti óvinurinnÁn þess að styðjast við rannsóknir eða faglega úttekt skal því haldið fram hér að enn finnist vinnu-aðstæður sem valda álagi á stoðkerfi. Kannski er vaninn þar líka versti óvinurinn, að við hugum ekki að slíku fyrr en of seint. Ef til vill ekki fyrr en þegar við stöndum frammi fyrir liðskiptaaðgerð eða öðrum erfiðum og alvarlegum afleiðingum þess að hlífa ekki líkamanum, beita honum rétt og ástunda góða líkamsbeitingu.

Fjárfesting í bættri vinnuaðstöðu og öryggis-málum er örugglega tímabær og nauðsynleg á mörgum bæjum. Um leið er það ein arðsamasta fjár-festing sem hægt er að gera. Leiðbeiningaþjónusta landbúnaðarins getur komið þar að verki með bændum með faglegum hætti. Teikningar og hönnun landbúnaðarbygginga, bútækni og tæki og búnaður eru alltaf í örri þróun. Endurnýting

eða endurhönnun eldri húsa er ekki síður vænleg leið. Bændur eru kappsamir að innleiða tækni og gera það fyrst og fremst vegna þess að þeir sjá tækifæri, m.a. í bættri vinnuaðstöðu. Væri samt ekki réttast að byrja á því að tala við ráðunaut um málið? Að sama skapi getur verið mikilvægt að láta skoða með sér vinnuaðstöðuna með tilliti til öryggismála.

Gott starf hefur verið unnið í öryggismálum bænda á liðnum árum. Áróður og fræðsla um öryggishlífar á drifsköft og á annan drifbúnað hefur fækkað slysum af þeirra völdum. Að sama skapi varð átak í að setja öryggisgrindur á drátt-arvélar til þess að hræðilegum dráttarvélaslysum stórfækkaði.

Enn er hægt að gera betur. Búin hafa stækkað, færra fólk er við bústörfin og oft aðeins einn. Við meðhöndlun gripa og stórra heyrúlla eða önnur verk, sem bændur vinna einir, þarf ekki að fara mikið úrskeiðis til að illa fari. Hér er hvatt til að bændur hugleiði og fari yfir vinnuaðstæður á búum sínum með öryggismál og vinnuvernd í huga.

/hb

„Blessuð" tófan

Íslandsmót í hrútadómum fór fram á Sauðfjársetri á Ströndum á þann 18. ágúst og tókst afbragðs vel. Þetta er í 10. skipti sem keppni í hrútadómum fer fram og stóð Kristján Albertsson bóndi á Melum í Árneshreppi uppi sem sigurvegari.

Þetta er í þriðja skipti sem Kristján vinnur. Alls tóku 49 þátt í keppninni í tveimur flokkum, vanir og óvanir, en yfirdómari var Jón Viðar Jónmundsson. Vegleg verðlaun voru í boði fyrir þá sem stóðu sig best, en þau voru gefin af SAH-afurðum á Blönduósi, Ístex, Fosshótelum, Bændasamtökunum, S a u ð f j á r s e t r i n u o g Sauðfjársæðingastöð Vesturlands.

Ýmislegt annað var til gamans gert, kindur voru rúnar með gamla laginu, krökkunum var boðið á rúntinn í kindavagni og dýrindis kaffihlaðborð var á boðstólum. /ES

Kristján Albertsson bóndi á Melum á Ströndum sigraði í hrútadómum- Þátttakendur voru 49

varð í þriðja sæti, í miðjunni er Kristján Albertsson á Melum í Árneshreppi sem sigraði á mótinu í þriðja sinn, og til hægri er Eiríkur Helgason í Stykkishólmi sem varð þriðji.

Haukur Vignisson á Hólmavík, í öðru urðu frændurnir

son á Kirkjubóli og í þriðja varð Maríus Þorri Ólason í

framkvæmdastjóri Sauðfjársetursins lengst til vinstri,


að stóð á endum, að þegar loks fór að rigna á dögunum, þá hóf Einar

Kolbeinsson slátt:

Stíganda þó leggi lið,og látlaust starfa megi,ekki slæ ég slöku viðslátt á þessum degi.

Náttúrunni birginn býðbeint mót venjum haga,og verka hey þó vætutíð verði alla daga.

Auðvitað mæddist Einar þegar á leið:

Æi, það er ógnar bras,sem aldrei held ég batni,það að verða að þurrka grasþegar rignir vatni.

Í þessu þurra þokkasumri, er til-valið er að halda ögn áfram með vísur tengdar heyskap. Næsta vísa Sveinbjarnar Beinteinssonar frá Draghálsi er þó einnig og um leið vísnagáta:

Áðan sá ég úti mannegg að stráum bera.Reiðar konur heitir hann-Hvað mun nafnið vera?

Símon Dalaskáld orti þessa vísu um bændur í Blönduhlíð. Skýringar eru þar með öllu óþarfar:

Blönduhlíðarbúendurbinda á sunnudögum,er það ljótur ósiður-á mót kristnum lögum.

Sveinn Hannesson frá Elivogum náði jafnan nægum heyforða, þótt enginn væri hann afburða sláttu-maður:

Mér var aldrei slyngt um slátt,slappur að beita ljánum,en tíðast hef í tóft þó átttuggu handa ánum.

Einhverju sinni var Valdimar Kamillus Benónýsson við slátt, en þrjár vinnukonur rökuðu ljána:

Einn ég skára grýtta grund,glymur ljár í steinum.Nauða sára nálgast stund:níðast þrjár á einum.

Á dögunum mátti lesa í Morgun-blaðinu ítarlegt viðtal við Þórð Pálsson héraðsráðunaut í Húnavatnssýslum. Þórður var á ferð um Hrútafjörð, hvar tún hafa orðið hvað harðast úti í þurrkunum undanfarið. Einar Kolbeinsson í Bólstaðarhlíð fékk pata af ferð Þórðar og þótti sérfræðiþekking hans með nokkrum ólíkindum:

Flesta daga drekkur slurkog drýldinn sáir háði,svo ekki hélt að þekkti þurrkÞórður Páls að ráði.

Kolbeinn í Kollafirði, sem orti þessa fleygu sláttuvísu undir listi-legum líkingum:

Sumir dengja launaljá,landssjóðsengi í múga flá.Kreppa engin þjáir þá;þar er lengi hægt að slá.

Óðum fækar þó slyngum sláttu-mönnum, sem áður fyrr voru eins konar goðsagnir í flestum héruðum. Einar H. Guðjónsson á Seyðisfirði á þó í minningunni grænan grasblett:

Þegar vítt er vengi settviðjum klaka og fanna,gott er að eiga grænan blettí garði minninganna.

Umsjón: Árni Jó[email protected]

Í umræðunni

MÆLT AF MUNNI FRAM

ÞÞað er sérstök tilfinning að stíga á land í Hrísey eftir þægilega bátsferð frá Árskógssandi með farþegaskipinu Sævari. Hér stendur tíminn svo sannarlega í stað og ef ekki væri fyrir vin-gjarnlegt viðmót í Júllabúð eða útsýnisakstur á leigubíl staðar-ins, sem er að sjálfsögðu vel búin dráttarvél eins og vel flest farar-tæki eyjarinnar, þá gæti maður allt eins verið kominn úr beinu sambandi við umheiminn.

Kyrrðin og hið tæra loft heilla aðkomumanninn. En það er fleira sem heillar í Hrísey og það eru farartækin sem er ekki laust við að færi mann aftur í tímann um all-mörg ár, í það minnsta í huganum.

Í raun er þó ekki svo langt síðan þessi menning varð til á eyjunni, en upp úr árinu 1990 varð dráttar-vélaeign vinsæl meðal íbúanna og hefur vaxið síðan.

Ferðamenn taka einna helst eftir dráttarvélamenningunni og götunum við komu í eyjuna. Íbúafjöldinn stendur í 172 manns í dag í Hrísey og varlega má áætla að gamlir, uppgerðir og misvið-haldsmiklir traktorar standi við annaðhvert hús í eyjunni. Þar eru þeir nýttir til ýmissa verka, við áhugamálin og sem farar- og atvinnutæki. Þarfasti þjónninn stendur svo sannarlega fyrir sínu á þessum friðsæla stað. /ehg

Þarfasti þjónninn í Hrísey

Segja má að dráttarvélar séu við annað hvert hús í Hrísey. Massey Ferguson hefur vinninginn af tegundum í eynni en þeir eru a.m.k. 15 talsins, síðan leynast einn Deutz, Ford og nokkrir Zetorar á götum hennar. Myndir /ehg

Skógarbændur af Vesturlandi á ferð um NorðurlandEinn þáttur í starfi Félags skóg-arbænda á Vesturlandi er að heimsækja aðra skógarbændur, bæði innan og utan starfssvæðis Vesturlandsskóga. Í sumar var stefnan sett á Húnavatnssýslur og Skagafjörð, nánar tiltekið dag-ana 8. og 9. ágúst. Þátttakendur voru 28, flestir í verkefni hjá Vesturlandsskógum. Lagt var af stað frá Borgarnesi að morgni mið-vikudags og ekið um Dali þar sem Dalamenn komu í rútuna og síðan yfir í Hrútafjörð um Laxárdal.

Víðáttumikill blæaspareiturað Hofi

Fyrsti viðkomustaðurinn var að Hofi í Vatnsdal en Jón Gíslason bóndi á Hofi kom í rútuna við Sveinsstaði og fylgdi okkur um Vatnsdalinn. Á Hofi skoðuðum við skjólbelti úr alaska-víði sem bændur þar hafa klippt til og sveigt þannig að það er sem fjár-held girðing. Blæaspareiturinn að Hofi, sem skoðaður var, er orðinn víðáttumikill en upphaflega voru gróðursettar sjö plöntur í reitinn. Á Hofi er einnig nytjaskógrækt á vegum Norðurlandsskóga og búið að planta rúmlega 70 þúsund plöntum, mest lerki.

Eftir kaffistopp á Hrútey við Blönduós, þar sem ferðafélag-arnir gæddu sér á nesti sínu, var ekið að Silfrastöðum í Skagafirði. Þar tóku á móti okkur Jóhannes Jóhannesson og Þóra Jóhannesdóttir skógarbændur, einnig var þar mættur Bergsveinn Þórsson svæðisstjóri hjá Norðurlandsskógum. Á Silfrastöðum er búið að gróðursetja yfir eina millj-ón skógarplantna, aðaltegundin er lerki sem virðist þrífast vel. Hópurinn fór í langa skógargöngu sem endaði með ketilkaffi í skóginum í boði Norðurlandsskóga. Á Silfrastöðum skoðaði hópurinn viðarkyndingu sem búið er að koma þar fyrir og kyndir upp íbúðarhúsið.

Áhugaverður útivistarskógurFrá Silfrastöðum var ekið í Hjaltadalinn, komið við hjá Sigurði Þorsteinssyni á Melum og skjól-belti skoðuð en þar er einstaklega gaman að sjá hve vel er staðið að

allri ræktun. Hópurinn gisti á Hólum og á fimmtudagsmorgun nutum við leiðsagnar Magnúsar Ástvaldssonar um Hólastað sem fór með okkur um gróskumikinn Hólaskóginn, sem m.a. er mikið notaður af ferða-fólki. Á Hólum bættist í hópinn formaður Félags skógarbænda á Norðurlandi, Anna Ragnarsdóttir á Krithóli 2 ásamt Bergsveini Þórssyni frá Norðurlandsskógum og fylgdu þau okkur yfir að Reykjarhóli þar sem Skógrækt ríkisins er með skógrækt. Þar tók á móti okkur Sigurður Skúlason skógarvörður og fylgdi hann okkur um skóginn, en

á Reykjarhóli er mjög áhugaverður útivistarskógur.

Skoðuðu jólatrjáaræktNæsti bær var Krithóll 2 hjá Önnu og Ólafi Björnssyni og fór Anna með okkur um lerkiskóg frá 2001 sem hefur vaxið vel, einng skoð-uðum við jólatrjáarækt sem Anna er að byrja á. Á Krithóli er búið að gróðursetja um 160 þúsund plöntur. Að lokinni skógargöngu á Krithóli var okkur boðið í ketilkaffi í boði skógarbænda á Norðurlandi. Síðasti bærinn sem við heimsóttum var Hamar í Langadal, þar býr Erlingur

Ingvarsson og er hann búinn að gróðursetja vel yfir 700 þúsund plöntur síðan 1997. Erlingur fór með okkur í skógargöngu um glæsilegan blandaðan skóg af lerki, furu, ösp og greni. Á heimleiðinni var komið við á Sveitasetrinu Gauksmýri þar sem við fengum okkur kvöldverð í vist-legum veitingastað, skreyttum lista-verkum húsfreyjunnar. Bændurnir á Gauksmýri, Jóhann Albertsson og Sigríður Lárusdóttir, eru þátttakendur í Norðurlandsskógum.

Heimsóknir mikilvægur þáttur í starfinu

Þessi stutta heimsókn tókst vel og við sáum margt sem getur komið að notum í okkar starfi. Ánægjulegt var að hitta skógarbændur af Norðurlandi sem tóku einstaklega vel á móti okkur, sem við þökkum fyrir. Sérstaklega þökkum við Önnu á Krithóli og Bergsveini hjá Norðurlandsskógum fyrir að gefa sér tíma með okkur. Við hjá Félagi skógarbænda á Vesturlandi vonumst til að geta endurgoldið gestristni Norðlendinga síðar. Það að skógar-bændur hittist er mjög mikilvægur þáttur í starfinu, bæði að kynnast fólki sem er með sömu áhugamál og eins hitt að læra hvert af öðru.

/Guðmundur Sigurðsson

Vestlendingar skoðuðu m.a. gróskumikinn Hólaskóginn, en hann er mikið notaður af ferðafólki. Mynd / Sigurkarl Stefánsson

Mynd / Bergþóra Jónsdóttir


Bændadagur Búnaðarsambands Vestfjarða (BSV) var haldinn í fyrsta sinn í júlí. Nú varð bæj-arhátíðin Reykhóladagar fyrir valinu til að hýsa bændadaginn og ábúendur í Hænuvík hlutu hvatningarverðlaun.

Bændadagur BSV var haldinn samkvæmt samþykkt aðalfundar frá 12. apríl sl. þar sem stjórn sambands-ins var falið að koma á fót „bænda-degi“ og „hvatningarverðlaunum“ á starfssvæðinu. Út frá bændadagshug-myndinni þróaðist síðan sú ákvörðun að gera landbúnað sýnilegan á einni af bæjarhátíðunum sem haldnar eru í þéttbýlisstöðunum á starfssvæði Búnaðarsambandsins á hverju ári.

Að sögn Árna Brynjólfssonar, bónda á Vöðlum í Önundarfirði og formanns BSV, er hugmyndin að bændadagur ferðist á milli þeirra bæjarhátíða sem haldnar eru á Vestfjörðum og einn staður tekinn fyrir á hverju ári. Að þessu sinni urðu Reykhólar og Reykhóladagar fyrir valinu, en þeir voru haldnir 27.–29. júlí sl. Þótti þessi fyrsti bændadagur lukkast mjög vel.

Grillvagn Landssamtaka sauð-fjárbænda var á svæðinu á föstu-deginum 27. júlí og nutu um 400 gestir veitinga úr vagninum. Á laugardeginum var opin upplýs-ingastofa fyrir gesti hátíðarinnar. Þar var stjórnarfólk Búnaðarfélags Reykhólahrepps til skrafs og kynnti m.a. forritin sem bændur nota. Einnig lá frammi ýmislegt fróðlegt efni frá Bændasamtökum Íslands. Vakti þetta

mikla athygli og áhuga gesta.

Hænuvíkurbændur hlutu hvatningarverðlaun

Í aðalveislu Reykhóladaga, sem haldin var í íþróttahúsinu á staðnum, var Felix Bergsson veislustjóri. Í veislunni voru hvatningarverðlaun BSV afhent í fyrsta sinn. Karl Kristjánsson á Kambi, varafor-maður BSV, kynnti verðlaunin og afhenti þau ábúendum í Hænuvík. Tóku Guðjón Bjarnason og María Ólafsdóttir við verðlaununum úr hendi Karls. Hlutu þau hvatningar-verðlaunin fyrir frumkvæði, snyrti-mennsku og eljusemi við fjölbreyttan búskap eins og segir á verðlauna-skjalinu. Þar segir ennfremur: „Auk hefbundins sauðfjárbúskapar er þar rekin ferðaþjónusta, handverkshús,

golf, heimavirkjun og þátttaka í opnum landbúnaði. Að halda slíkri starfsemi gangandi allt árið, á stað sem ekki getur talist í alfaraleið, krefst áræðis og þrautseigju og má vera öðrum fyrirmynd í viðspyrnu hnignandi byggða.“

Þegar farið að huga að bændadegi 2013

Að sögn Árna er ekki búið að taka afstöðu til þess hvaða hátíð verði fyrir valinu á næsta ári. Munu vest-firskir bændur væntanlega leggjast undir feld í haust og vetur og taka afstöðu til hverjir verði verðugir full-trúar vestfirskra bænda til að hljóta hvatningarverðlaun bændadagsins fyrir yfirstandandi ár. Væntanlega verður óskað eftir tilnefningum líkt og gert var nú.

Fréttir

Svavar Birkisson bóndi í Birkihlíð í Botni í Súgandafirði slasaðist við vinnu við snjóflóðavarnagarðinum í Bolungarvík fyrir í sumar. Sett var af stað söfnun í því skyni að létta undir með Svavari og fjöl-skyldu á meðan hann næði bata.

Söfnunin fór fram úr björtustu vonum skipurleggjenda. Fór hún þannig fram að fjölskyldu, vinum og kunningjum var boðið á viðburð á fésbókinni undir yfirskriftinni "Svavarman- ofurhetjan ætlar að ná

sér að fullu". Þar var hvatt til þess að fólk gæfi 500 kr. eða frjáls framlög. Með þessum hætti safnaðist dágóð upphæð sem er mikil hvatning fyrir fjölskylduna í bataferlinu.

Fyrir hönd fjölskyldunnar vilja skipuleggendur söfnunarinnar koma á framfæri þakklæti til allra sem þátt tóku í söfnuninni fyrir ómetanlega stuðning. Náungakærleikurinn hefur sýnt sig í orði og verki. Svavar er á batavegi og stefnir á að ná upp fyrra þreki.

Þakkir fyrir ómetanlegan stuðning

Dóttir Bjarna geimfara í starfsnámi í Skagafirði

Bjarni Tryggvason og Lauren Tryggvason með stóðhestinn Andra frá Vatns-leysu á milli sín.

Íslenski geimfarinn Bjarni Tryggvason kom til landsins í lok júlí til að sækja dóttur sína, Lauren Tryggvason, sem dvalið hafði á Vatnsleysu í Skagafirði hjá þeim Birni Friðrik Jónssyni tamningamanni og Arndísi Björk Brynjólfsdóttur í tvær vikur.

Lauren er nemandi við dýralækn-ingar í Royal Veterinary College í London, Bretlandi og þurfti að velja sér stað til að vera á við starfsnám í 2 vikur í sumar. Vegna áhuga hennar á hestum og uppruna föður hennar var ákveðið að kynnast íslenskri hrossarækt og starfsemi á slíku búi.

Á Vatnsleysu hefur verið stunduð markviss hrossarækt í áratugi, en á

bakvið hvern einstakling þar er 45 ára ræktunarstarf.

Lauren var alsæl með dvölina á Íslandi og ákveðin í að koma fljótt aftur að Vatnsleysu. Að sögn Björns og Arndísar var hún afar áhugasöm um íslenska hestinn og duglegur starfskraftur.

Áður en lagt var í hann frá Vatnsleysu fékk hún að fara í einn lokareiðtúr á stóðhestinum Andra frá Vatnsleysu. Var það mikil upplifun og ekki laust við að búið væri að kveikja verulegan áhuga hjá henni á íslenskum hestum. Svo mikinn reyndar, að hún stefnir að því að nýta sér hann sem viðfangsefni í verkefnum í náminu.

Guðný Benediktsdóttir hefur verið ráðin framkvæmdastjóri Líflands/Kornax frá og með 1. september næstkomandi. Guðný lauk prófi í vélaverkfræði frá Háskóla Íslands árið 1989 með áherslu á stjórnun og rekstur og MBA frá Colorado State University árið 1991. Hún hefur fjölbreytta stjórnunar-reynslu að baki úr ólíkum greinum atvinnulífsins. Síðast gegndi hún starfi forstöðumanns gæða- og öryggismála hjá Sjóvá.

Lífland er einn stærsti framleið-andi og þjónustuaðili á hvers konar fóðurvöru á Íslandi. Á undanförnum árum hefur Lífland byggt upp nýja og fullkomna fóðurverksmiðju á Grundartanga, sem verður endanlega öll tekin til starfa nú í haust. Þá er Lífland einnig umsvifamikill inn-flytjandi og seljandi á vörum tengd-um landbúnaði. Lífland á og rekur verslanir í Reykjavík og á Akureyri þar sem þessar vörur eru m.a. seldar en auk þess eru þær verslanir öflugar í sölu á vörum tengdum hestaíþrótt-um og gæludýrahaldi. Kornax er stærsti framleiðandi og þjónustuaðili hér á landi með kornvörur, hveiti og aðrar vörur tengdar bakaríum og bökun almennt. Kornax á og rekur einu hveitimyllu landsins, sem stað-sett er í Reykjavík. Þá er Kornax innflytjandi á fóðri og vörum fyrir

gæludýr ásamt fleiri vöruflokkum. Félögin hafa á undanförnum árum ráðist í verulegar fjárfestingar til þess að geta boðið framúrskarandi vöru og þjónustu, sem er kjarninn í fram-tíðarsýn félagsins.

Guðný mun veita forystu fjöl-breyttri framleiðslu-, sölu- og þjón-ustustarfsemi Líflands/Kornax og auk þess mun hún í krafti reynslu og þekkingar sinnar leiða áframhald-andi þróun félaganna til að bjóða viðskiptamönnum bestu þjónustu og vörugæði. Guðný er gift Guðna Ingimarssyni, verkfræðingi og eiga þau tvo syni.

Lífland/Kornax:

Guðný ráðin framkvæmdastjóri

Guðný Benediktsdóttir.

Bændadagur Búnaðarsambands Vestfjarða haldinn í fyrsta sinn á Reykhólum:

Ábúendur í Hænuvík fengu hvatningarverðlaun- Hugmyndin að gera störf bænda sýnilegri á bæjarhátíðum á Vestfjörðum

Guðjón Bjarnason og María Ólafsdóttir í Hænuvík með hvatningarverðlaunin sem Karl Kristjánsson á Kambi, varaformaður BSV, afhenti.

Hjörtur Már Benediktsson, garð-yrkjubóndi í Hveragerði, gerir það gott í garðyrkjunni því hann er nú með grænmetismarkað starfræktan í bæjarfélaginu þriðja sumarið í röð.

„Við erum staðsett á leikhúsplaninu við hliðina á gamla Eden og héldum að bruninn á Eden myndi kannski draga úr aðsókninni til okkar, en það hefur aldeilis ekki verið. Enda er fólk að fá hérna grænmeti sem í mörgum tilfellum er skorið samdægurs úti í garði, þannig að ferskara getur það

ekki verið, auk þess sem verðið er mjög heiðarlegt.

Ég rækta allt útigrænmetið sjálfur en kaupi gróðurhúsaafurðirnar. Við bjóðum einnig upp á bleikju frá Lækjarbotnum í Landsveit og hrossa-bjúgu frá Böðmóðsstöðum, þetta tvennt hefur slegið í gegn svo ekki sé meira sagt. Svo erum við með söl frá Hrauni og auk þess 25-30 tegundir af grænmeti. Á meðal tegunda eru blátt blómkál, rauðrófur, hnúðkál og rauðkál ásamt öllu þessu gamla góða,“

sagði Hjörtur Már.Opið er hjá Hirti föstudaga, laugar-

daga og sunnudaga frá hádegi og til kl. 18.00 en vaktin verður staðin fram í miðjan september. „Já, það er gaman að þessu og hér er líf og fjör enda oft margt um manninn. Þess má geta að við klæðumst yfirleitt bolum sem Félag gulrófnabænda lét framleiða fyrir félagsmenn sína í fyrra, en á þeim stendur: „Ertu rófulaus? Við björgum því“, sagði Hjörtur ennfremur. /MHH

Blátt blómkál, hnúðkál, söl og bjúgu slá í gegn í Hveragerði

Hjörtur Már ásamt dætrum sínum þeim Helgu og Örnu og barnabarninu Katrínu Lindu, sem standa vaktina með honum í Grænmetismarkaðnum þegar mikið er að gera. Mynd / MHH

9Bændablaðið | Fimmtudagur 23. ágúst 2012

HJÓLBARÐAÞJÓNUSTA

BKT er einn stærsti framleiðandi hjólbarða fyrir traktora, vinnu- og iðnaðarvélar í heimi. BKT hefur einnig haslað sér völl í framleiðslu á dekkjum fyrir hjólaskóflur og stóra vörubíla (Búkollur).

HJÓLBARÐAR FYRIR TRAKTORA, VINNUVÉLAR OG LANDBÚNAÐAR TÆKIVIÐ EIGUM GRÍÐARLEGT ÚRVAL HJÓLBARÐA FYRIR FLESTAR TEGUNDIR VÉLA, TÆKJA OG VAGNA. KÍKTU Á PITSTOP.IS EÐA HAFÐU SAMBAND Í SÍMA 568 2020.

BKT MP567 BKT FLOT648 BKT TR459

BKT AGRIMAX RT-657

DUGGUVOGI RVK AUSTURVEGI SELFOSS PITSTOP.IS WWW

HELLUHRAUNI HFJRAUÐHELLU HFJ 568 2020 SÍMI

F j á r h ú s - f j ó s - h e s t h ú s Við erum bæði með hugmyndir og lausnir

HÝSI-MERKÚR ehf. - Völuteigur 7, Mosfellsbæ - Sími 5346050 [email protected] / www.hysi.is

Stærð 5m x 9m Mænishæð 3,15 843.000 m.vsk

Stærð 5m x 9m Mænishæð 3,65 1.089.000 m.vsk

Stærð 5m x 6m Færanlegt, með eða án framgafls

649.000 / 552.000 m. vsk

Eigum til á lager. Heitgalvaniseruð grind.

Josera-getraun LandstólpaBúið er að draga út viningshafa í getrun sem Landstólpi stóð að á Landsmóti hestamanna í Víðidalnum fyrr í sumar.

Getraunin fólst í því að telja salt- og bætiefnasteina sem voru í afgreiðsluborði þeirra í reiðhöllinni.

Dregið var eingöngu úr réttum svörum en voru þau fjölmörg. Fjölskyldan á Sunnuhvoli í Ölfusi var heldur betur með heppnina með sér því þau fengu hvorki meira né minna en þrjá vinninga.

Glódís Rún, Védís Huld og Arnar Bjarki Sigurðarbörn fengu öll vinning.

Glódís með gistingu fyrir tvo m/morgunverði á Hótel Flúðum.

Védís fékk úttekt hjá Landstólpa að verðmæti 20.000 og Arnar með hestafóðurpoka frá Besterly að eigin vali.

Aðrir vinningshafar voru:Vöruúttekt hjá Landstólpa að verðmæti 10.000:

Gunnar Hugi HalldórssonIðalind 8

Poki af Besterly hestafóðri að eigin vali:

Freyja Sól Bessadóttir, HofstaðaseliViðar Hrafn Viktorsson, Álfkonuhvarfi 19Sólrún Stefánsdóttir,Lágengi 22Fanney S. Óskarsdóttir, Fálkakletti 15Eva Óladóttir, Miðleiti 1Jóna Ingvarsdóttir, Fossmúla.


Fréttir

Nú segir Oddný Harðardóttir fjármálaráðherra að gistingin í ferðaþjónustunni sé á ríkis-styrk eða búi við umbun, þar sem hún er í lægsta þrepi í vsk. Því beri að hækka hann úr 7,00% upp í 25,5%, sem yrði á eftir hæsti skattur í Evrópu á sofandi fólk. Ríkisstjórnin ætlar að sækja til ferðaþjónustunnar 3,5 milljarða í viðbót í tekjur í ríkissjóð.

Ég sá að forsvarsmaður ferða-þjónustunnar kallaði þetta „rot-höggið“. Hvar liggja þolmörkin í skattlagningu? Þau liggja í veski ferðamannsins, hvort sem hann er Íslendingur eða útlend-ingur. „Veskið er næmasta líffæri mannsins.“

Engin ölmusaÉg lít ekki á það sem ölmusu ferðaiðnaðarins að Alþingi hafi verðlagt gistingu með þessum hætti. Ég lít heldur ekki svo á að matvælaiðnaðurinn, sjávarútveg-urinn eða landbúnaðurinn séu á ölmusu þó matvæli - lífsbjörgin sjálf, mjólkin, kjötið eða fiskurinn - séu í lægsta þrepi í vsk. Að sofa og að borða eru grunnþarfir allra manna.

Ég minnist átakanna á Alþingi þegar farið var að skattleggja matinn 1987, þá vildu margir þingmenn keyra hann í hæsta þrep og að ríkið sendi svo barna-fólki heim ávísun. Aðrir töldu þá aðferð fásinnu og hún myndi fyrr en varði koma niður á lífi og heilsu fólks, eðlilegt væri að mikilvægustu matvælin væru alltaf sem ódýrust í búðinni og í lægsta skattþrepi. Enn koma þessi átök upp og stjórnmálamenn kok-gleypa rökin um einfaldleikann og gerast einfaldir og trúgjarnir.

Skattlagning á sér lögmál og marga svarta skugga. Verði skatt-lagningin of há er það eins og með maðkinn í þurrkatíð; hann fer dýpra ofan í jörðina. Viljandi eða óviljandi standa menn frammi fyrir því að verða að svíkja undan skatti til að vera með, eða loka búllunni.

Þessu rothöggi er enn hægt að verjast í hringnum þegar Alþingi tekur málið fyrir. Þessu fári afstýra menn, það er mikil-vægt fyrir þann öfluga atvinnuveg sem ferðaþjónustan er að verða á Íslandi.

Jarðabók SkeiðamannaSaga sveitanna, örnefni og mannlíf, höfðar til allra í dag. Uppbyggingar- og atvinnusaga er okkur öllum kær lesning. Því er það mikilvægt að áfram verði saga sveitanna skráð í máli og myndum. Margir fræðimenn, sveitarfélög, búnaðarfélög, kven-félög og ungmennafélög hafa unnið þrekvirki í þessu efni. Betur má ef duga skal, hugsa ég oft þegar ég sest niður með Sögu Skeiðamanna, skrifaða af Jóni heitnum Eiríkssyni í Vorsabæ. Þvílík heimild um mannlíf og sögu í einum litlum hreppi.

Í ein sjötíu ár var Jón vopn-aður myndavélinni og myndin segir meira en þúsund orð eins og bókin vitnar um. Jón Eiríksson var athafnasamur fyrir sína sveit, sjálfan sig og hérað sitt og kom víða við en eftir hann hefði legið fullkomið æviverk þó hann hefði ekkert annað gert í lífinu en skrifa þessa einu bók.

Ég hvet hugsjónamenn um land allt að fara sömu höndum um sína sögu eins og Skeiðamenn um útgáfu jarðabókar um Skeiðin.

Guðni Ágústsson framkvæmdastjóri SAM skrifar:

„Margt er skrýtið í kýrhausnum“

Kennsla í fisktækni í Mennta-skólanum á Tröllaskaga hefst haustið 2012.

Áhersla verður lögð á íslenskan sjávarútveg sem eina af undirstöðu atvinnugreinum Íslendinga og mikilvægan þátt í menningu okkar og arfleið. Í náminu verður auk kjarnagreina boðið upp á áfanga í sjávarútvegsfræðum, vinnuvist-fræði, námstækni, fiskvinnslu og rekstri fiskvinnslufyrirtækja. Þá er lögð rík áhersla á vinnustaðanám

og tengsl við fyrirtæki og stofn-anir. Hægt verður að velja áfanga í sjávarlíffræði, umhverfisfræði og matvælafræði. Í boði verður náms-leið til stúdentsprófs ásamt styttri námsleið í fiskiðnaði til framhalds-skólaprófs.

Námið leggur góðan grunn fyrir starfsfólk í fiskiðnaði, veitir þjálfun til fjölbreyttra starfa sem tengjast sjávarútvegi og er góður undirbúningur fyrir háskólanám.

Fisktækninám á Tröllaskaga

Brák og lömbin fjögur en myndin er tekin núna 14. ágúst. Eigendurnir hlakka til að sjá þau saman í haust. Á bak við Brák er fósturmóðir mórauða hrútlambsins lengst til vinstri á myndinni sem vanið var undir hana til að létta Brák uppeldið á hinum þrem. Mynd /Birgitta Lúðvíksdóttir.

Aðeins tveggja vetra en hefur átt 7 lömbKindin Brák frá Djúpárbakka 2 í Hörgársveit er aðeins tveggja vetra en hefur þrátt fyrir ungan aldur gefið af sér 7 lömb. Hún var gemlingur í fyrra og átti þá þrjú lömb sem komu öll væn af fjalli. Reyndar var eitt lambanna þá vanið undir aðra kind. Svo bar hún fjórum lömbum þann 29. apríl

í vor og var eitt þeirra líka vanið undir aðra kind.

Eigendur Brákar eru Birgitta Lúðvíksdóttir og Þórður Gunnar Sigurjónsson sem búsett eru á Akureyri. Birgitta segir að þau séu með hobbýbúskap og hafi verið með 54 kindur í vetur og hafi þá leigt hús-næði á Djúpárbakka.

„Brák er undan sæðishrútnum Kalda og er greinilega með frjó-semina frá honum, svokallað þoku-gen. Við erum að flytja okkur á Möðruvelli í Hörgárdal, og verðum þar næstu árin,“ segir Birgitta í pósti til blaðsins.

/HKr.

Myndlistarmaður með stór áform leitar að sveitabæ til afnota:

Hefur m.a. fengið tilboð um afnot af þak- og gluggalausum brunarústumKarl E. Austan, listmálari og lífs-kúnstner, hefur verið að auglýsa úti á landi á liðnum misserum eftir sveitabæ sem hann gæti fengið til afnota í einhvern tíma ásamt eiginkonunni Melkorku Eddu, sem einnig er myndlistarmaður og kennari. Karl hefur m.a. auglýst í Bændablaðinu og fengið fjölda svara en enn engan íverustað sem hentar hans áformum.

Karl er fæddur í Hrútafirði og segist enn hafa bóndann í sér þó hann hafi alist upp á Akureyri. Hann hefur víða búið á lífsleiðinni, m.a. í Bandaríkjunum, Kanada og á Ítalíu en er nú nýkominn frá Noregi þar sem hann annaðist tímabundið myndlistarkennslu fyrir rúmenska sendiráðið þar í landi.

„Ég er að leita mér að sveitabæ sem við gætum sett okkur niður á í einhvern tíma. Þá á ég fimm land-námshænur sem nú eru vistaðar í Skagafirði og ég vildi gjarnan geta haft hjá mér, ásamt ketti til að halda núsum í skefjum og hundi ef mögu-legt væri. Ef ég fengi pláss nálægt byggðakjarna eða skóla, þá er konan mín menntaður myndlistarkennari og nuddari. Sjálfur hef ég einnig stundað almenna kennslu og mynd-listarkennslu. Við gætum því gefið ýmislegt af okkur og lagt til sam-félagsins um leið og við þiggjum.“

Fékk boð um þak- og gluggalausar brunarústir

Karl segir að flestir landshlutar komi til greina varðandi slíkan íverustað. Hingað til hafi hann fengið flest við-brögð úr Þykkvabænum. Flest húsin sem í boði eru séu þó í algjörri niður-níðslu og jafnvel brunarústir einar. „Viðkomandi sagði mér að þetta væri þó ekkert mál, hann væri búinn að fá alla gluggakarma og efni í þakið.“

Karl segir betra að hægt sé að búa í húsinu, þó það sé kannski ekki í fullkomnu standi. Þá skipti líka máli að allar aðstæður séu þannig að hægt sé að sætta sig við þær til að geta sinnt myndlistinni. Sjálfur segist hann vera vel liðtækur við að lappa

upp á það húnsæði sem fengist og óregla sé ekki vandamál.

Með heljarmikil áformÁform Karls eru stór í sniðum, því hugmyndin er að geta komið af stað heljarmiklu verkefni í samstarfi við tónskáldið Atla Heimi og skáldið Sjón. Hann segist þó ekki geta haldið áfram með þau áform fyrr en hann hafi tryggt sér íverustað þar sem hægt verði að vinna að verkefninu í ró og næði.

„Þetta verkefni er upphaf alls, þ.e. upphaf alheims og þróun hans

til dagsins í dag og hvað framtíðin bjóði uppá. Ég er búinn að ganga með þetta verkefni í maganum í fjölda ára,“ segir Karl og vonast til að það sé nú hæft til styrkveitingar frá Úthlutunarnefnd listamanna vegna breyttra reglna. „Áður en ég sæki þar um vil ég samt hafa á hreinu að ég geti unnið þetta og hafi aðstöðu til þess.“

Fyrir áhugasama er ekkert annað að gera en að senda Karli tölvupóst á netfangið [email protected] eða slá á þráðinn til hans í síma 690-7589. /HKr.

Karl E. Austan myndlistarmaður leitar nú að hentugri vinnuaðstöðu á ein-hverjum sveitabæ úti á landi. Mynd / HKr.


Smádekk - Grasmunstur Stærð

DEKK

Útsölustaðir Útsölustaðir Útsölustaðir

Dráttarvéladekk - Radial Stærð

Dráttarvéladekk - Nylon Stærð

Verð frá m/vsk

Vagnadekk Stærð

Fínmunstruð dekk Stærð

Dráttavéla framdekk Stærð

Verð geta breyst án fyrirvara

Verð frá m/vsk

Verð frá m/vsk

Verð frá m/vsk

Tjaldvagna og fellihýsa dekk Stærð Verð frá m/vsk

Verð frá m/vsk

Verð frá m/vsk

Vesturland/Vestfirðir N1 Akranesi 431-1379Bílabær Borgarnesi 437-1300 Bifreiðaþ. Harðar Borgarnesi 437-1192KM. Þjónustan Búardal 434-1611G. Hansen Dekkjaþ. Snæfellsb. 436-1111KB Bílaverkstæði Grundarfirði 438-6933Dekk og smur Stykkishólmi 438-1385Vélaverkst. Sveins Borðeyri 451-1145Hjólbarðaverkstæði Ísafjarðar 456-3501Bílaverkstæði S. B. ehf. Ísafirði 456-3033Græðir sf. Varmadal, Flateyri 456-7652 Suðurland

Bifreiðav. Gunnars Klaustri 487-4630Framrás Vík 487-1330Gunnar Vilmundar Laugarvatni 486-1250Vélaverkstæðið Iðu 486-8840Hjólbarðaþjón. Magnúsar Selfossi 482-2151Bifreiðav. Jóhanns Hveragerði 483-4299Bílaþjónustan Hellu 487-5353Varahl.v. Björns Jóh. Lyngási ,Hellu 487-5906Hvolsdekk Hvolsvelli 487-8005

Austurland Bifreiðav. Sigursteins Breiðdalsvík 475-6616Vélsmiðja Hornafjarðar 478-1340Bíley Reyðarfirði 474-1453Réttingav. Sveins Neskaupsstað 477-1169Bifreiðav. Sigursteins Breiðd.vík 475-6616

Höfuðborgarsvæðið N1 Mosfellsbæ 440 1378N1 Réttarhálsi 440 1326N1 Fellsmúla 440 1322N1 Reykjavíkurvegi 440 1374N1 Ægissíðu 440 1320N1 Bíldshöfða 440 1318

Norðurland Vélav. Hjartar Eiríkss. Hvammst. 451-2514Kjalfell Blönduósi 452-4545Bílaverkstæði Óla Blönduósi 452-2887Vélav. Skagastrandar Skagaströnd 452-2689Pardus Hofsósi 453-7380Hjólbarðaþ. Óskars Sauðárkróki 453-6474Kf. Skagfirðinga Sauðárkróki 455-4570B.H.S. Árskógsströnd 466-1810Bílaþjónustan Húsavík 464-1122

SuðurnesN1 Vesturbraut 552 Vallarheiði 440 1372

Meira í leiðinniWWW.N1.IS / SÍMI 440 1120

320/70 R 24 82.900320/85 R 24 107.900340/85 R 24 119.900380/85 R 24 128.900420/70 R 24 149.900440/65 R 24 155.900480/65 R 24 161.900540/65 R 24 199.900340/85 R 28 122.900380/85 R 28 126.000440/65 R 28 169.900480/65 R 28 199.900540/65 R 28 250.000420/85 R 30 177.900480/70 R 30 179.900420/85 R 34 178.900460/85 R 34 219.900480/70 R 34 189.900520/70 R 34 265.000420/85 R 38 199.900480/70 R 38 234.900650/65 R 38 379.900

8.3 - 24 49.9009.5 - 24 46.90011.2 - 24 59.90012.4 - 24 67.90014.9 - 24 70.90016.9 - 24 69.00011.2 - 28 58.90012.4 - 28 77.90014.9 - 28 99.90016.9 - 28 93.90016.9 - 30 114.90016.9 - 34 149.90018.4 - 34 143.000 4.00 - 15 19.9005.00 - 15 14.9004.50 - 16 12.9006.00 - 16 18.9006.50 - 16 20.9007.50 - 16 21.9009.00 - 16 29.0001000 - 16 56.9001100 - 16 56.9004.00 - 19 16.9007.50 - 20 21.900

7.50 - 10 28.50010.0/80 - 12 23.90010.0/75 - 15.3 29.90011.5/80 - 15.3 45.90012.5/80 - 15.3 51.900400/60 - 15.5 63.90015.0/55 - 17 52.500500/50 - 17 99.900550/60 - 22.5 169.900600/40 - 22.5 219.900600/50 - 22.5 196.900

13x5.00 - 6 5.90015x6.00 - 6 9.40016x6.50 - 8 8.90018x6.50 - 8 8.50018x8.50 - 8 15.90020x8.00 - 8 15.90020x10.00 - 8 17.90020x8.00 - 10 13.50020x10.00 - 10 18.50023x8.50 - 12 33.50023x10.50 - 12 23.90024x13.00 - 12 32.90024x8.50 - 12 21.70026x12.00 - 12 39.90026.5x14.00-12 48.900 3.00 - 4 2.4004.00 - 4 3.4003.50 - 6 4.5004.00 - 6 3.70015x6.00 - 6 6.5003.50 - 8 4.7004.80/4.00 - 8 3.20016x6.50 - 8 8.90018x8.50 - 8 10.900

5.00 - 8 12.90016.5x6.50 - 8 16.50018.5x8.50 - 8 12.90020.5x8.00 - 10 23.90020.5x10.00- 10 26.900145/80 R 10 11.900195/55 R 10 C 36.500145/80 R 12 C 17.900155/70 R 12 C 23.900155/80 R 12 C 12.900185/60 R 12 C 33.900155/80 R 13 C 17.900175/80 R 13 C 18.500195/50 R 13 C 35.900185/80 R 14 C 18.500

Nocria Arctic 14Öfl ug varmadæla - japönsk gæði!Loft í loft - Loft í vatn!

Heldur jöfnum hita við allar íslenskar aðstæður sSjálfvirk rakavörn, endurræsing og loftsíuhreinsun

Framleiðandi: Fujitsu General Kawasaki, Japan

Fujitsu er mun ódýrarií rekstri en flestar aðrar tegundir varmadæla

Söluaðili á Íslandi með sjö ára reynslu:Stekkjarlundur ehf. - Sjá heimasíðu!

S í m a r : 6 9 5 2 0 9 1 / 8 9 4 4 3 0 2

V a r m a d æ l u r f r á F u j i t s u , P a n a s o n i c , M i t s u b i s h i o g T o s h i b aB j ó ð u m u p p á V I S A o g M a s t e r c a r d r a ð g r e i ð s l u r

Au

gl.

Sta

pa

pre

nt

8 ára ábyrgð!

CLAAS Arion 400 100-130 hestöfl

Fru

m

Gylfaflöt 32 112 Reykjavík Sími 580 8200 www.velfang.is Óseyri 2 600 Akureyri

VERKIN TALA

Vökvaskiptur 16/16 gírar 98 lítra vökvadæla Hægt að sameina vökva-flæði fram í mokstursstæki

10 hestafla aflaukning í CIS útfærslu

Rúmgott ökumannshús með frábæru útsýniFjölstillanlegt sæti með loft-fjöðrunFarþegasæti með öryggis-beltiTopplúga úr gleriÖll stjórntæki innan seilingar ökumanns

Útskjótanlegur vökvalyftukrókur6.500 kg. lyftigeta á beisliFjögurra hraða aflúttak

CLAAS Arion 400 CIS-EHV Stjórnstöng í sætisarmi fyrir ámoksturstæki og vökva-sneiðar

Rauður takki á mynd stýrir gírskiptingu +/-

4 vökvasneiðar, 2 rafstýrðar 2 handvirkar

Auðvelt og þægilegt í notkun

Tilboð - 4. bindi

Sveitir og jarðir í MúlaþingiBindi 4 er á sérstöku tilboði 1.000 kr. Vegna þess hve mörg eintök eru til hjá Búnaðarsambandi Austurlands þá hljóta ófullkomin bindasöfn að vera í hillum fólks. Nú fara að verða síðustu forvöð að fullkomna bindasafnið! 4.bindi hefur að geyma yfirlit

um sveitir, jarðir og ábúendur í fyrri bindum, sögu Búnaðarsambands Austurlands, land og byggðir í Múlaþingi ásamt lýsingum á veður-fari og árferði. Áhugasamir geta haft sam-band í síma 471-1226 eða á [email protected]. Sendum í póstkröfu.


Fréttir

Það er margt um að vera í menn-ingar- og skemmtanalífi lands-manna þó komið sé fram yfir Verslunarmannahelgi og enn bjóða menn gesti velkomna í heimsókn.

Í Reykholti /Aratungu verður brugðið á leik laugardaginn 25. ágúst. Að deginum verður ýmislegt í boði fyrir alla fjölskylduna

Krakkarnir geta farið í þrótta-þrautir undir stjórn Atla Eðvaldssonar fyrrum landsliðsþjálfara og fólk á öllum aldri lært að spila golf eða brugðið sér í gönguferð með leið-sögn.

Keppt verður í gröfuleikni þar sem færustu gröfustjórar sýna ótrúlega færni í ýmsum þrautum og keppa um bikarinn 2012.

Bændaglíma Suðurlands verður einnig haldin þennan dag til minn-ingar um Sigurð Greipsson.

Um kvöldið verður svo alvöru sveitaball í Aratungu. Þar spilar Geirmundur Valtýsson fyrir dansi og fleiri listamenn koma fram. Söngdúettinn „Þú og ég“ stígur á svið, þau Helga Möller og Jóhann Helgason. Þórhallur Þórhallsson (Laddason) fyndnasti maður Íslands árið 2007 verður með uppi-stand. Kynnir kvöldsins er Þuríður Sigurðardóttir söngkona og ekki ólíklegt að hún taki lagið.

Fjölmargt fleira verður í boði á svæðinu þessa helgi. Allar upp-lýsingar má finna á www.sveitir.is

„Tvær úr Tungunum“–Sveitaskemmtun, bændaglíma og alvöru sveitaball

Nokkurs mis-s k i l n i n g s virðist gæta v a r ð a n d i vinnuvélarétt-indi bænda. Bændur hafa ekki sjálf-krafa nein vinnuvélarétt-indi. Það er að segja þeir hafa ekki réttindi á vinnuvélar í réttindaflokkum A - P nema að fara á réttindanám-skeið eins og aðrir. Bændur mega vinna á dráttarvélum fyrir sjálfa sig, dráttarvélar bænda eru ekki skráðar sem vinnuvélar (I) þótt sumar dráttarvélar (t.d. hjá verk-tökum) séu skráðar í réttindaflokk (I) að því er fram kemur í tilkynn-ingu frá Vinnueftirlitinu.

Með reglum um réttindi til að stjórna vinnuvélum nr. 198/1983 er leitast við að tryggja næga þekkingu, þjálfun og öryggi í meðferð vinnu-véla. Til að geta öðlast réttindi til að stjórna vinnuvél þarf viðkomandi að vera fullra 17 ára, hafa ökuréttindi á bifreið, ljúka tilskildu námskeiði og þjálfun.

Námskeiðunum líkur með skriflegu prófi sem veitir rétt til að hefja verklega þjálfun undir umsjón kennara sem er með kennslurétt-indi á vinnuvél. Að lokinni verk-legri þjálfun sem að öllu jöfnu er ekki minni en 16 klst. fer fram verklegt próf. Hafa þarf samband við Vinnueftirlitið og panta próf-dómara. Að loknu verklegu prófi er hægt að sækja um vinnuvélaskírteini hjá Vinnueftirlitinu sem veitir rétt til að stjórna tilgreindri vinnuvél. Boðið hefur verið upp á þrennskonar vinnuvélanámskeið.

FrumnámskeiðNámskeið haldið af Vinnueftirlitinu á þremur dögum, fyrsti dagur er fornám sem fjallar um vinnuvist-fræði en á öðrum og þriðja degi er fjallað um einstaka flokka vinnuvéla. Námskeiðið gildir fyrir eftirtalda vinnuvélaflokka:

Lyftara með 10 tonna lyftugetu, skráningarflokk JJarðvinnuvélar (<4t) og dráttar-vélar með tækjabúnaði, skrán-ingarflokk I Körfukrana og steypudælur, skráningarflokk DHleðslukrana á ökutækjum skrán-ingarflokk P Valtara skráningarflokk L Útlagningarvélar skráningarflokk M

ByggingakrananámskeiðNámskeið haldið af Vinnueftirlitinu á þremur dögum, fyrsti dagur er fornám en á öðrum og þriðja degi er fjallað um krana, víra og ásláttarbún-að. Námskeiðið gildir fyrir eftirtalda vélaflokka:.

Staðbundna krana og byggingar-krana skráningarflokk ABrúkrana (ekki almennt krafist réttinda) skráningarflokk C

GrunnnámskeiðNámskeið sem ákveðnir ökuskólar halda og er 80 kennslustundir. Námskeiðið gildir fyrir alla vinnu-vélaflokka sem krafist er réttinda á (A-P).

Staða bændaSíðustu ár hefur aukist að bændur noti fleiri v i n n u v é l a r en dráttar-vélar, t.d. lyftara sem eru í skrán-ingarf lokki J og svo eru bændur einnig farnir að nota litlar jarð-vinnuvélar í skráningar-flokki I. Bændur hafa ekki rétt-indi á þessi tæki nema sækja sér þau. Vinnueftirlitið hefur ákveðið að koma á móts við bændur með nýju námskeiði um vinnuvélar og áhættumat.

Allir vinnustaðir á Íslandi eiga að gera hjá sér áhættumat starfa þar með taldir bændur (sbr. reglugerð 920/2006).

Námskeið fyrir bændur um áhættumat og J og I réttindi

Námskeiðið mun fara fram á tveim-ur dögum (2 x 6 klst) og fjallað verður um: Fyrri dagur, áhættumat fyrir bændur, eðlisfræði og áslátt-arbúnaður, vélfræði, vökvafræði, rafgeymar og öryggi við skurðgröft. Seinni dagur, lyftarar, dráttarvélar og jarðvinnuvélar (<4t). Þeir sem standast próf að námskeiðinu loknu fá bókleg J og I réttindi.

Ávinningur bændaÞekking og þjálfun við að gera áhættumat starfa og bæta með því vinnuumhverfi sitt við bústörfin. Aukin þekking á vinnuvélum, notkun og meðferð þeirra, bóklegt vinnuvélanámskeið.

Nánari upplýsingar um námskeið-in, stað, tíma og verð má nálgast frá og með mars 2012 á heimasíðunni: www.vinnueftirlit.is.

Bændur, vinnuvélaréttindi og áhættumat

Magnús Guðmundsson,

Guðmundur Kjerúlf.

Kornræktin á Íslandi meða augum tilraunastjórans á Korpu

Það er nokkuð gott útlit– fyrir komandi haust og framtíð greinarinnarJónatan Hermannsson, tilrauna-stjóri Landbúnaðarháskóla Íslands á Korpu, segir útlit vera nokkuð gott fyrir kornuppskeru í haust. Hann hefur um áratugaskeið unnið að því að kynbæta bygg og laga að íslenskum aðstæðum og telur að hægt sé að fjórfalda framleiðsluna á fóðurbyggi á næstu árum, auk þess sem korn til manneldis; bygg, hveiti, rúgur og repja, eigi mikla vaxtarmöguleika.

Of snemmt að spá metuppskeruNú hefur veður verið fremur hag-stætt í sumar á flestum kornræktar-svæðum landins og af því bárust fréttir fyrir skemmstu að kornskurður væri þegar hafinn í Eyjafirði. Það eru því ákveðinar væntingar í loftinu um að í vændum geti verið gott uppskeruár í kornræktinni – jafnvel metár. „Í vor var klakalaust um nánast allt land, því mátti sá snemma og stór hluti sáð-korns fór niður fyrir lok apríl. Það er óvenjulegt. Þegar við bætist svo hlýtt sumar er ljóst að korn þroskast fyrr en við höfum átt að venjast. Kostur er að geta byrjað skurðinn snemma og ná sem mestu inn fyrir haustveðrin, en þau koma alveg örugglega. Ég vona að menn reyni að koma kornskurðinum í fullan gang fyrir næstu mánaðamót,“ segir Jónatan.

„Útlit fyrir kornuppskeru er nokkuð gott. Ljóst er af framan-sögðu að líkur eru á góðum korn-þroska og allir akrar ættu að koma til nytja. En þurrkurinn í vor og framan af sumri getur hafa skemmt korn á melum og söndum og grunn-um jarðvegi. Þess vegna er of fljótt að spá metuppskeru, en reikna má með því að korn verði almennt vel þroskað.“

Að sögn Jónatans er heildarupp-skera af byggi á landinu talin vera um 15 þúsund tonn, þegar vel hefur árað. Hún var talsvert minni í fyrra. „Síðust fimm ár hefur korni verið sáð í eitthvað á fimmta þúsund hektara á landinu öllu, um helm-ingurinn er sunnanlands og þriðj-ungur norðanlands, afgangurinn er austanlands og vestan. Árið 2008 var korn afar fallegt undir ágústlok en þá ódrýgðist uppskera verulega í tveimur stórviðrum. Uppskera var líka góð 2010, en slök í fyrra. Þá þurfti að taka kornakra sums staðar sem grænfóður þegar korn náði ekki þroska.“

Kornrækt á Íslandi hagkvæmJónatan segir að öll rök hnígi til

þess að kornrækt á Íslandi sé hag-kvæm. „Gerð var nokkuð viðamikil rannsókn á hagkvæmni kornræktar árið 2009. Þyngstur baggi á korn-ræktinni er fjárfesting, fyrst og fremst í vélum og tækjum. Ef henni er stillt í hóf eða þess gætt að nýta tækin vel, til dæmis með sameign eða samvinnu, þá er kornrækt hag-kvæm í öllum venjulegum árum. Þegar saman fer hátt heimsmark-aðsverð á korni og góðæri eins og nú, þá er kornræktin arðsamari en nokkru sinni fyrr.“

Að mati Jónatans er talsvert svigrúm til vaxtar í greininni. „Við notum um það bil 70 þúsund tonn af korni til fóðurs og er heimaræktaða byggið inni í þeirri tölu en það er um 15 þúsund tonn eins og áður segir. Afganginn flytjum við inn. Í innflutningnum eru meira en 10 þúsund tonn af byggi, það mætti allt rækta hér innanlands og þar með tvöfalda kornræktina strax eða næstum því. Annað fóður-korn sem flutt er inn er hveiti og maís, íslenskt bygg getur komið í staðinn fyrir sumt af því en ekki allt. Það gengur til dæmis ekki í hænsnafóður. Enn má líka auka korn í fóðri nautgripa frá því sem nú er. Niðurstaðan er því sú að við getum nýtt um það bil fjórum sinnum meira bygg til fóðurs en nú er ræktað hér og kornræktin getur því fjórfaldast þess vegna.

Tölur sýna að það eru kúabændur sem standa að stærstum hluta að kornrækt í landinu. Líklega eru um tveir þriðju kúabænda með einhverja kornrækt handa gripum sínum og eins er sennilegt að fóðrun kúnna hafi batnað verulega með tilkomu þessa ódýra heimafengna kjarnfóð-urs. Nokkrir svínabændur rækta líka korn fyrir bústofn sinn og jafnvel sauðfjárbændur líka.

Ég verð líka að nefna kornrækt til manneldis. Bygg, hveiti, rúgur og repja eru ræktuð hér til framleiðslu á matvöru. Í það fer kannski ekki stór hluti af heildarmagni korns á landinu í tonnum talið, en það er afar verðmætur þáttur kornræktarinnar. Von er til að sá hluti geti aukist veru-lega á næstu árum, enda eigum við þar einstaklega duglega og einbeitta frumkvöðla.“

Vantar virkan markað með kornJónatan segir að það sé fyrst og fremst skortur á verslun með korn, virkum markaði, sem komi í veg fyrir að stórt stökk sé tekið fram á við. „Korn rækta menn nú nánast

eingöngu til eigin þarfa og verslun með það er ákaflega vanburða. Þess verður líka að gæta að korn er ódýr vara miðað við þunga og því verður flutningur á því alltaf hlutfallslega kostnaðarsamur. Tvær skýrslur hafa verið unnar þar sem fjallað hefur verið um mögulega aukningu kornræktar á landinu. Hugsanlegt er að hið opinbera geti stutt að aukinni verslun með ráðum og regluverki. Eins er líklegt að þau fyrirtæki sem nú dreifa fóðri geti tekið þátt í þessum viðskiptum.

Kynbætur á korni í heiminum hafa skilað gríðarlegum árangri undanfarna áratugi. Ef við tökum byggið sérstaklega, þá höfum við reynt hér til viðmiðunar yrki sem voru í notkun fyrir 40-50 árum. Varla er hægt að ímynda sér að kornrækt væri stunduð hér ef við hefðum ekki annan efnivið en þann. Mér telst til að framfarir vegna kynbóta undanfarin ár hafi verið um 0,5% árlega í tvíraða-byggi og 1,0% í sexraðabyggi. Þarna eru metin saman áhrif íslenskra og erlendra kynbóta, sem hvor tveggja koma okkur að gangni.

Við hjá Landbúnaðarháskóla Íslands stöndum að kynbótum á byggi og höfum gert um áratuga-skeið. Við reynum að laga korn að hinum sérstöku aðstæðum sem ein-kenna náttúrufar hérlendis. Við búum við tiltölulega langt en að öllu jöfnu mjög svalt sumar. Til viðbótar er svo hættan á stórviðrum og slagviðrum á hausti og við leggjum áherslu á að útbúa kornið með styrk og þol til að mæta slíkum ósköpum. En við fylgjumst líka náið með framboði af erlendum yrkjum og ráðleggjum notkun á þeim ekki síður en okkar yrkjum ef þau standa sig vel.

Kynbætur á korni eru þolinmæðis-vinna og vonast Jónatan til að starf síð-ustu ára skili nothæfum byggyrkjum á næstunni. „Við prófuðum 200 nýjar línur í tilraunum víða um land á árun-um 2008-2011. Við erum með sjö þær bestu af þeim í framhaldsræktun í Svíþjóð, en þar fer fram fjölgun á því sáðkorni okkar sem á að verða verslunarvara. Ein eða tvær af þeim verða að lokum valdar og skráðar sem yrki. Þær munu koma í sölu í síðasta lagi vorið 2015.

Í sumar eru til viðbótar 102 kynbótalínur í fyrstu prófun. Ef að vonum fer gæti að minnsta kosti ein þeirra staðið upp úr og orðið grunnur að yrki sem þá kæmi á markað vorið 2017. Kornkynbætur taka langan tíma að minnsta kosti í samanburði við mannsævina.“ /smh

Jónatan Hermannsson, tilraunastjóri á Korpu, í tilraunareit þar sem 102 afbrigði af byggi eru til prófunar. Mynd /smh


„Bændur að störfum“ - ljósmyndasamkeppni

Samtök ungra bænda efna nú til þriðju ljósmyn-dasamkeppninnar í tengslum við útgáfu sína á

dagatali fyrir árið 2013. Í fyrsta sinn verður þema í keppninni. Bændur að störfum er þemað í ár og falast er eftir myndum úr hinum mörgu og

fjölþættu verkum bænda og búaliðs.

samtakanna, www.ungurbondi.is

Hópsheiði - 240 GrindavíkVeitingastaður/sportbar/veislusalur á fallegum útsýnisstað við hest-

Allt til reiðu til að hefja

Upplýsingar veitir Snorri í síma 699 4407 eða [email protected]

Við bjóðum þér

Gæða spennugjafa og rafgirðingarefni Hliðgrindur í miklu úrvali!

Gallagher rafgirðingaefni færðu í KS Versluninni Eyri, Kaupfélagi BorgfirðingaKM. þjónustunni, JötunnvélumKaupfélagi Vestur Húnvetninga,Bústólpa og verslunum Húsasmiðjunnarum allt land.

Leitið upplýsingaum vörur og tilboðsgerð í síma 455 4613 eða 455 4627

Alvöru þvottavélar, þurrkarar og strauvélar í öllum stærðum.

l v rslu m ð uv gur avogur

ím gk sla a. s

Myndlist og matjurtirEins konar uppskeruhá-tíð verður haldin við höfuð-stöðvar Ræktunarstöðvar Akureyrarbæjar við Krókeyri næstkomandi sunnudag, 26. ágúst og stendur frá kl. 13 til 17. Opnuð verður sýning utandyra með þátt-töku fimm listamanna, tveggja listnema og sagnfræðings.

Sýnendur eru: G. Pálína Guðmundsdóttir, Arna G. Valsdóttir, Joris Rademaker, Þórarinn Blöndal, Hlynur Hallsson og sagnfræðingur-inn/garðyrkjufræðingurinn Kristín Þóra Kjartansdóttir. Listnemar VMA eru þeir Victor og Ívar Hollanders og leikmaður er handavinnukennarinn Sigrún Á. Héðinsdóttir.

Verkin á sýningunni eru af marg-víslegum toga og geta gestir barið þau augum um leið og smakkað er á grænmeti, uppskeru sumarsins og/eða hlýtt á fyrirlestra sem einnig verða fluttir á svæðinu. Markmiðið með verkefninu er að tengja saman myndlistina, náttúruna, gróðurinn og ræktun matvæla. /MÞÞ

Villingaholts-kirkja 100 áraVillingaholtskirkja í Flóahreppi var vígð 1912 og er því 100 ára á þessu ári.

Í tilefni af því verður hátíðar-messa í kirkjunni sunnudaginn 26. ágúst. kl. 13:30.

Villingaholtskirkja stendur rétt fyrir norðaustan Þjórsárver. Núverandi kirkju smíðaði Jón Gestsson í Villingaholti. Villingaholtssókn er nú hluti af Hraungerðisprestakalli. Kirkjan er sérstaklega falleg og vel við haldið.

Prestar kirkjunnar, sr. Óskar H. Óskarsson og sr. Kristinn Ágúst Friðfinnsson þjóna, predikun verður á höndum sr. Kristins. Hermundur Guðsteinsson syngur einsöng. Kór kirkjunnar syngur undir stjórn Inga Heiðmars Jónssonar organista. Að lokinni messu býður Kvenfélag Villingaholtshrepps kirkjugestum til kaffisamsætis í Þjórsárveri.

/MHH

Mynd / MHH


Þrátt fyrir að Þórður Tómasson, safnvörður á Skógasafni, sé orðinn 91 árs tekur hann á móti átta til tíu ferðamannahópum á hverjum degi og leiðir þá um safnið í Skógum.

Hann fer með alla hópa í Skógakirkju þar sem hann sést við orgelið og fær gesti til að syngja með sér. Þórður segir að það hafi verið stöðugur straumur ferða-manna í Skóga í sumar og líklegt að aðsóknarmet verið slegið á árinu en alls sóttu um 48 þúsund gestir safnið á síðasta ári. /MHH

Andrea Vigfúsdóttir og Jón E. Bjarnason við verslunina á Óspakseyri. Myndir / HLJ

Ný verslun á ÓspakseyriJóhannes í Iceland er ekki einn um að opna nýjar matvöruverslanir þessa dagana því 1. ágúst opnuðu hjónin Jón E. Bjarnason og Andrea Vigfúsdóttir verslun í hinu gamla verslunarhúsnæði Kaupfélags Bitrufjarðar á Óspakseyri.

Hjónin búa í Bræðrabrekku á Ströndum en í stuttu spjalli við Bændablaðið sögðu þau ástæðuna fyrir búðaropnunni hafa verið að þeim hafi leiðst og fundist vanta líf í sveitina. „Verslunin heitir Kjörbúðin Óspakseyri og er meiningin að hafa opið alla daga í ágúst, frá 9 til 18. Í vetur verður opið á miðvikudögum og laugardögum frá 13 til 17. Ýmislegt annað en hefðbundnar kjörvörur er til sölu í versluninni, s.s. notaðar vínylplötur, antikvörur og fleira,“ segir Andrea. Þess má geta í lokin að móðir Jóns vann í búðinni á árum áður þegar þarna var Kaupfélag Bitrufjarðar en því var lokað í sept-ember 2004. /HLJ

Fyrstu viðskiptavinirnir. Nú geta viðskiptavinir m.a. keypt sér lauk, kál og banana á Óspakseyri.

Nýting berja, horna og beina í Norður-Þingeyjarsýslu:

Enginn fjárstuðningur frá Norðurþingi Bæjarráð Norðurþings telur sér ekki fært að styðja fjárhagslega við tvö verkefni sem leitað var eftir stuðningi við, en Fjallalamb hf. hafði óskað eftir samstarfi við bæj-arráð um nýtingu atvinnutækifæra.

Framfarafélag Öxarfjarðar í samstarfi við fyrirtæki á svæðinu, Atvinnuþróunarfélag Þingeyinga og starfsmenn Nýsköpunarmiðstöðvar Íslands á Húsavík, hafi farið yfir og metið verkefni sem mögulegt þyki að framkvæma. Tvö verkefni eru nærtæk til framkvæmda en það eru „Nýting berja til atvinnusköpunar“ og „Horn og bein til hagvaxtar“. Bæði eru verk-efnin líkleg til atvinnusköpunar og má gera ráð fyrir a.m.k. einu ársverki í hvoru þeirra.

Fyrirspurnir sem Fjallalamb hefur fengið vegna síðarnefnda verkefnis-ins, „Horn og bein til hagvaxtar“, sýna að markaður er fyrir hendi. Aðstaða og búnaður eru að mestu til hjá Fjallalambi en verkefnið stuðlar að bættri nýtingu hráefna, minnkun

úrgangs og umhverfisvænni vinnslu. Fjallalamb leitaði því eftir samstarfi við sveitarfélagið Norðurþing um að hrinda verkefnunum í framkvæmd. Ráðinn yrði starfsmaður til á bilinu eins til þriggja ára með starfsstöð á Kópaskeri og framlag sveitarfélagsins myndi felast í að tryggja viðkomandi laun. Þegar þar að kæmi að verkefnið skilaði tekjum myndu þær ganga upp í útlagðan kostnað og laun starfsmanns. Framlag sveitarfélagsins yrði því von-andi víkjandi, sagði i erindinu sem var til umfjöllunar á fundi bæjarráðs á dögunum.

Óskað var eftir viljayfirlýsingu sveitarfélagsins um framangreint sam-starf. Verkefnið er háð því að réttur aðili (starfsmaður) finnist til að leiða, vinna og hrinda því í framkvæmd sam-kvæmt viðskiptaáætlun.

Bæjarráð telur sér ekki fært að styðja fjárhagslega við verkefnið en bendir á að hægt er að sækja í vaxtar-samning og aðra sjóði sem sérstaklega sinna verkefnum á sviði nýsköpunar.

Í fullu fjöri 91 árs

Þórður Tómasson, 91 árs safnvörður í Skógum.

Sjálfvirk vigtun og flokkun á sauðfé- KS kynnir nýjan búnað frá Gallagher á Nýja-SjálandiKaupfélag Skagfirðinga kynnti á dögunum búnað sem getur vigtað, lesið rafræn merki og flokkað sauðfé í 3 til 9 áttir, bæði sjálfvirkt og handvirkt. Búnaðurinn er frá Gallagher á Nýja-Sjálandi en það fyrirtæki hefur verið þekktast fyrir öfluga spennugjafa og aukahluti fyrir rafmagnsgirðingar. Í dag eru þeir einnig orðnir mjög framar-lega í framleiðslu á búnaði fyrir rafrænar merkingar, vigtun o.fl.

Á kynninguna mættu nokkrir bændur, merkjasalar, ráðunautarnir Eyþór Einarsson og Eiríkur Loftsson frá Leiðbeiningamiðstöðinni í Skagafirði og Hjálmar Ólafsson for-ritari hjá upplýsingatæknisviði BÍ. Rætt var um notkunarmöguleika á þessu tæki og veltu menn fyrir sér hvort hægt væri að samnýta vigtina á einhvern hátt af hópi bænda.

Fjölþætt skráning upplýsingaVigtin er nánast eingöngu úr plasti og ætti því að vera nokkuð auðvelt að flytja hana á milli staða og þrífa. Hún mun nýtast best fyrir örmerktar hjarðir. Þá þyrfti ekki að taka á nein-um grip og upplýsingar um þunga og gripi söfnuðust sjálfkrafa inn í vigtunartölvuna. Flokkarann mætti nýta til að flokka lömb eftir þunga. Þá væri einnig hægt að setja inn í vigtartölvuna lista yfir gripi sem ætti að flokka samkvæmt annarri skil-greiningu en þunga, t.d. ef ætti að taka úr gimbrar sem kæmu til greina til ásetnings. Flokkarann má bæði nota handvirkt og sjálfvirkt.

Þá kom fram að vigtina og flokk-arann er hægt að nota þó örmerki séu ekki fyrir hendi, en þá eru númer slegin handvirkt inn í vigtartölvuna.

Getur nýst með Ófeig í Fjárvís Upplýsingarnar sem safnast inn í

vigtartölvuna er síðan hægt að flytja í venjulega borðtölvu og skoða í Excel. Til þess að hægt sé að lesa þetta sjálfvirkt inn í Fjárvís þarf að fram-kvæma einhverja forritunarvinnu, að sögn Hjálmars sem er verkefnastjóri Ófeigsverkefnisins. Það verkefni gengur út á að þróa samskiptaforrit er heitir Ófeigur og sér um öll samskipti við miðlægan skýrsluhaldsgrunn fjar-vis.is og svo við VasaFjárvísi, sem er handtölvulausn. Að auki er Ófeigur hannaður með það í huga að geta átt samskipti við önnur jaðartæki, en slíka aðlögun þarf að forrita í upphafi. Því mun Ófeigur og/eða VasaFjárvís geta átt samskipti við RFID lesara og vogir frá Gallagher þegar ákveðið hefur verið að fara í þá vinnu.

Á kynningunni var sýnt breskt forrit fyrir lófatölvur sem tekur utan um ýmsar skráningar fyrir sauð-fjárbændur í Bretlandi, og því velt upp hvort hægt sé að nýta það fyrir íslenskar aðstæður.

Það er ljóst að mikil tækifæri í vinnuhagræði og öryggi í skráningu upplýsinga liggja í notkun örmerkja, bæði fyrir bændur og sláturleyfishafa. Búnaður líkt og vigtin sem hér var kynnt vakti jákvæð viðbrögð meðal viðstaddra, enda vel til þess fallinn að auðvelda störfin og auka afköstin. Ýmis atriði voru rædd á þessari kynn-ingu sem ætti að vera innlegg í þá vinnu að allt geti þetta virkað sem best saman, tæknilausnirnar og skýrsluhaldsforritið.

Kynnt á SveitasæluVerður þessi búnaður kynntur á Landbúnaðarsýningunni Sveitasælu 2012 laugardaginn 25. ágúst í Reiðhöllinni Svaðastöðum á Sauðárkróki. Þar er ætlunin að sýna hann í notkun.

Þessir hressu strákar voru að hjálpa ömmu sinni og afa í sveitinni á Göngustöðum í Svarfaðardal að sækja kýrnar á dögunum. Amma greiddi þeim vel áður en þeir lögðu að stað svo haft var á orði að þetta væru best greiddu kúasmalarnir á landinu. Þeir heita frá vinstri Ragnar Logi, Guðmundur Páll, Magnús Máni og Reynir Yiyou. Myndir / Erla Rebekka Guðmundsdóttir.

Kúasmalar framtíðarinnar


Jörðin Tjörn I í Húnaþingi vestra. Sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytið auglýsir til ábúðar frá 1. október 2012 ríkisjörðina Tjörn I á Vatnsnesi í sveitarfélaginu Húnaþingi vestra, landnr. 144579.

Á jörðinni eru íbúðar- og útihús, samkvæmt fasteignaskrá er ræktað land 9,1 ha. Jörðin er talin u.þ.b. 850 ha.

Umsóknarfrestur er til 14. september 2012.

Umsóknareyðublöð eru á heimasíðu ráðuneytisins og í af-greiðslu á 5. hæð, Skúlagötu 4, 101 Reykjavík. Ef spurningar vakna er hægt að hafa símasamband í síma 545-8300.

Frekari upplýsingar birtast á heimasíðu ráðuneytisins, www.landbunadarraduneyti.is

Fyrirspurnir sendist á netfangið [email protected]

Verð

vern

d BY

KO tr

yggi

r þér

lægs

ta v

erði

ð. E

f þú

kaup

ir vö

ru h

já o

kkur

og

sérð

söm

u eð

a sa

mbæ

rileg

a vö

ru a

uglý

sta

ódýr

ari a

nnar

s st

aðar

, inn

an 2

0 da

ga, e

ndur

grei

ðum

við

þér

mis

mun

inn

og 1

0% a

f hon

um a

ð au

ki! S

já n

ánar

i upp

lýsi

ngar

og

skilm

ála

á w

ww

.byk

o.is

DÆLUR

24.900kr.

Vnr. 2869122637VERTY NOVA 400 brunndæla fyrir ferskvatn, tekur 10 mm agnir.

GETUM SÉRPANTAÐ BORHOLUDÆLUR ALLT AÐ 10”, HÁMARKS AFKÖST 360 RÚMMETRAR Á KLUKKUSTUND. NÁNARI UPPLÝSINGAR: [email protected], SÍMI 515-4040.

DÆLUR FYRIRSUMARBÚSTAÐAEIGENDUR

OG BÆNDUR

Öll v

erð

eru

birt

með

fyrir

vara

um

pre

ntvi

llur o

g/ e

ða m

ynda

bren

gl. A

llar v

örur

fást

í BY

KO B

reid

d en

min

na fr

ambo

ð ge

tur v

erið

í öð

rum

ver

slun

um.

Í MIKLU ÚRVALI

79.000kr.

Vnr. 286215016JET 300 þrýstiaukadæla, 175 l/mín við 25 metra lyftihæð.

109.500kr.

Vnr. 286410062DAB CS4C-13bordæla, 750W.

7.955kr.

Vnr. 268710062DALLMER sand-gildrulás, 71.

ari u

pplý

sing

ar o

g sk

ilmál

a á

ww

w.b

yko.

is

Ein sú hljóðlátasta á markaðnum

46.900kr.

Vnr. 286876302HD EBS 800 SUPER SILENT sjálfvirk sogþrýstiauka-dæla, afköst 60l/mín. við 20 m lyftihæð. Hámarks þrýstingur 3,5 bör.

Stefnum á magninkaupum á Gúmmíbátum fyrir haustið

Þeir sem vilja vera

með og tryggja sér

bát á betra verði,

hafið samband.

Bjóðum kortalán til

allt að 36 mánaða.

Uppl. í síma 697-4900

eða [email protected]

16 Bændablaðið | Fimmtudagur 23. ágúst 2012

Líkur á að sauðfjárbúskapur leggist af á Dalatanga- Staðarhaldari hyggst leggja meiri áherslu á ræktun smalahunda og sækir sér aukna þekkingu til Skotlands

Það eru ekki mörg býli á Íslandi mikið afskekktari en Dalatangi við utanverðan Mjóafjörð, undir Flatafjalli yst á nesinu milli Seyðisfjarðar og Mjóafjarðar. Austar er ekki hægt að aka á Íslandi. Líkur eru á að fjárbú-skapur leggist þar af innan tíðar.

Á Dalatanga er fyrst og fremst um að ræða veðurathugunarstöð og vita, en staðarhaldarar hafa þó lengst af verið þar með einhvern búskap. Á Dalatanga var fyrst reistur viti af Otto Wathne árið 1895, hlaðinn úr blágrýti og steinlím á milli. Safnamenn á Austurlandi stóðu að endurbygg-ingu vitans á árunum 1986-1988 og er hann nú í umsjón Sjóminjasafns Austurlands á Eskifirði. Annar og veglegri viti var reistur á Dalatanga árið 1908 og hefur þar verið mönnuð veðurathugunarstöð frá árinu 1938.

Fædd inn í vitavarðafjölskylduMarzibil Erlendsdóttir sér um veð-urathuganir á Dalatanga og býr þar ásamt eiginmanninum Heiðari W. Jones. Marzibil tók þar við veður-athugunum af föður sínum Erlendi Magnússyni eftir aldarfjórðungs veru hans á staðnum, en hann var áður vitavörður á Siglunesi þar sem hann fæddist. Þar er nú sjálfvirk veðurat-hugunarstöð. Ein systir Marzibilar, Herdís, býr nú á Sauðanesi við Siglufjörð þar sem einnig er viti svo segja má að þetta sé sannkölluð vita-varðafjölskylda. Eiginkona Erlendar var Elfríð Pálsdóttir, þýsk að upp-runa. Lesa má um athyglisverða sögu hennar í bók sem Hólar gáfu út og heitir Elfríð – Frá hörmungum Þýskalands til hamingjustrandar.

Með um 50 kindurBúskapurinn á Dalatanga er svo sem ekki stór í sniðum. „Við erum með um 50 kindur og fimm hross,“ segir Marzibil. Hún segir engin vandræði með að afla heyja fyrir bústofninn en ágæt tún eru í Daladal utan við Dalaskriður sem ábúendur á Dalatanga hafa að hluta leyft öðrum að nýta.

Hún segir að áður fyrr hafi

verið mikill búskapur út eftir öllum Mjóafirði og fjöldi býla, þó landrými hafi ekki verið mikið. Er reyndar ótrúlegt að sjá tóftir sumra þessara býla hangandi utan í snarbrattri hlíðinni ofan við þverhnípta sjávar-hamra. „Þá var heldur enginn vegur hingað úteftir og fólk þurfti að fara fótgangandi um brattar skriðurnar. Það hefur verið ótrúleg harka í þessu fólki.“

Snýr sér meira að ræktun smalahunda

Marzibil hefur verið að rækta upp smalahunda samhliða búskap og veð-urathugunum og segist nú gera ráð fyrir að hætta að mestu með kindur þar sem eiginmaðurinn sé orðinn sjúklingur. Hún gerir ráð fyrir að snúa sér frekar að hundaræktuninni. Þegar blaðamaður staldraði þarna við mátti sjá dóttur Marzibilar uppi í fjallinu ofan við bæinn með hund sem verið

var að þjálfa við að smala kindum. Fyrir fulltamda og góða smalahunda geta fengist nokkur hundruð þúsund krónur og heyrst hafa tölur um slíka hunda hérlendis sem selst hafa á um eða yfir eina milljón.

Sækir aukna þekkingu á hundaræktun til Skotlands

Sjálf var Marzibil á leið til Skotlands til að fræðast meira um hundarækt þegar blaðamaður Bændablaðsins átti leið um.

„Ég er að fara á morgun til Skotlands og verð þar í hálfan mánuð til að læra betur að temja hunda. Það

getur tekið nokkurn tíma að þjálfa góða smalahunda. Maður byrjar á þeim þegar þeir eru hvolpar og þegar þeir eru tveggja til tveggja og hálfs árs gamlir eiga þeir að vera orðnir þokkalega góðir.“ Marzibil segir að þegar einu sinni sé búið að þjálfa upp hund, þá gleymi hann því ekki sem honum hefur verið kennt. Alltaf sé þó betra að halda þekkingu þeirra við með því að leyfa þeim að taka þátt í smölun.

Sjaldan gráð á DalatangaÁ Dalatanga kemur úthafsaldan oft óbrotin upp á klappirnar í vondum

veðrum. Þegar mest hefur gengið á hefur sjórinn gengið alveg upp að veðurathugunarmælum sem eru rétt neðan við íbúðarhúsið, sem stendur þó tugum metra frá sjó og í um tíu metra hæð.Marzibil segir oft vindasamt á Dalatanga og þar sé afar sjaldan „gráð“, sem er orð sem veðurathug-unarmenn nota um sléttan sjó og ölduhæð frá 0 upp í 10 sentímetra. Gráð er næsta stig við „ládautt“, spegilsléttan sjó og ölduhæð 0,0 metra, sem ólíklegt er að sjá við útnes á Íslandi.

/HKr.

Einn af smalahundum Marzibilar

Myndir / HKr.


Weidemann smávélarlétta þér verkin

Dalvegi 6-8201 KópavogurSími 535 [email protected]

Nýtið ykkur hagstætt gengi og gerið góð kaup í Weidemann smávélum

Weidemann 1140CX30

Verð kr. 3.190.000,- án vsk.

Weidemann 1240CX35

Verð kr. 3.660.000,- án vsk.

Weidemann 1250CX35

Verð kr. 3.880.000,- án vsk.

Eigum til afgreiðslu með stuttum fyrirvara

Landsmót hagyrðinga:

Bragaþing á HúsavíkÁrlegt Landsmót hagyrðinga verður haldið á Fosshóteli Húsavík laugardaginn 25. ágúst eins og greint var frá í síðasta blaði. Dagskráin hefst með borð-haldi kl. 20:00 undir yfirskriftinni Bragaþing á Húsavík.

Landsmót hagyrðinga eru kvöld-samkomur með borðhaldi og þjóð-legum skemmtiatriðum, sem að hluta eru skipulögð og undirbúin, auk þess sem mótsgestir hafa fram að færa í bundnu máli. Að loknu borðhaldi er svo stiginn dans. Landsmótin eru opin öllu fólki sem ánægju hefur af góðum vísum, hvort sem það telur sig til hagyrðinga eða ekki.

Heiðursgestur mótsins er Mývetn-ingurinn Hjálmar Freysteinsson og veislustjóri heimamaðurinn Jóhannes Geir Einarsson.

Meðal dagskráratriða mun Kveðandi, vísnafélag Þingeyinga, kveða sér hljóðs og kvæðamenn kveða. Mótsgestum þeim sem það vilja gefst einnig gott færi á að flytja vísur sínar. Því eins og segir í þessari "alkunnu vísu":

„Hátíð fer að höndum ein",hagyrðingalandsmótið.Að Húsavík er brautin bein,þar brátt má heyra vísnaklið.

Vissulega vanda hagyrðingar sig á landsmótum eins og fram kemur hér:

Að yrkja fremur lof en lastlöngum er þar valið,en svona hóflegt hnútukastvið hæfi þó er talið!

Nemendur aðstoðaSveitarstjórn Flóahrepps hefur sam-þykkt að óska eftir því við nem-endur 10. bekkjar í Flóaskóla að þeir aðstoði starfsmenn skólans við gæslu í mötu-neyti og í frímínútum skólaárið 2012-2013.

Samningur við nemendur yrði sambærilegur samningi sem gerður var fyrir skólaárið 2011-2012 en það samstarf gekk afar vel og var í alla staði til fyrirmyndar.

„Í fyrra greiddum við nemend-um um 19.000 krónur á mánuði í 9 mánuði fyrir aðstoð við gæslu í mötuneyti og aðstoð við gæslu í frímínútum með kennurum og/eða öðrum starfsmönnum. Þetta sam-starf gekk mjög vel á síðasta skóla-ári og áhugi er fyrir því að halda því áfram ef nemendur samþykkja það. Peningarnir sem sveitarfélagið greiddi fóru í ferðasjóð 10. bekk-inga,“ sagði Margrét Sigurðardóttir sveitarstjóri aðspurð um málið.

/MHH

Margrét Sigurðard.

BændablaðiðSmáauglýsingar

56-30-300Hafa áhrif

um land allt!

Nú höldum við á vit ævintýranna, til Tíróls í Austurríki þar sem fegurð fjallanna umlykur okkur. Eftir flug til München, fáum við okkur hressingu í miðbæ München áður en ekið verður til Walchsee í Tíról. Gistum í 7 nætur í bænum Walchsee við Walchsee vatnið á rómantískum stað við rætur Keisarafjallanna. Farið í skemmtilegar skoðunarferðir, m.a. til tónlistarborgarinnar Salzburg, einnar af perlum landsins og á kúasmölunarhátíð. Þetta er mikil hátíð með bændamarkaði, Tírólatónlist, bjór, mat, dansi og söng. Förum til Kitzbühel þar sem upplagt er að taka kláf upp á Kitzbüheler Horn (1998 m) þaðan sem útsýnið er ægifagurt. Komið að Achensee-vatninu sem er eitt fallegasta vatn Tíróls og til Gramai-Alm þjóðgarðsins í Karwendelfjöllunum, en þar væri upplagt að snæða hádegisverð saman og skoða osta- og pylsusel frá 16. öld. Einnig komið til Kufstein, en þar er frægt turnorgel sem spilað er á fyrir bæjarbúa tvisvar á dag og hljómar um borg og bæ. Auðvitað verður frjáls tími til að taka því rólega við Walchsee og njóta aðstöðunnar við hótelið.

Fararstjóri: Guðbjörn ÁrnasonVerð: 172.320 kr. á mann í tvíbýli Örfá sæti laus! Innifalið: Flug, skattar, hótelgisting, hálft fæði, allar skoðunarferðir með rútu,

aðgangur að hátíðarhöldum heimamanna og íslensk fararstjórn.

www.baendaferdir.is

Spör

ehf

.

s: 570 2790

A L L I R G E T A B Ó K A Ð S I G Í B Æ N D A F E R Ð I R

20. – 27. september

Travel Agency

Authorised byIcelandic Tourist Board

Tíról & alparósir

Haust 2

Hálft fæði og allar skoðunarferðir innifaldar

Bændur og búaliðFramleiðum hágæða einangrunargler sem sparar orku.Sendum hvert á land sem er - stuttur afhendingartími.

Glerskálinn - Smiðjuvegi 42 - Kópavogi - Sími 557 5580

Íslensk framleiðsla.

Vacuum pökkunarvélarNý sending komin í hús

Margar nýjar pokastærðir2ja ára ábyrgð

Öll varahluta og viðgerðaþjónustawww.esjugrund.isVisa / MasterCard / Greiðsludreifing / Póstkröfur

Ríkisjörðin Önundarhorní sveitarfélaginu Rangárþingi eystra til leigu. Sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytið auglýsir til leigu frá 1. júlí 2012 ríkisjörðina Önundarhorn í Rangárþingi eystra, 861 Hvols-

gosið í Eyjafjallajökli.

Enginn framleiðsluréttur fylgir með í leigunni. Byggingar eru af mis-jöfnum aldri, íbúðarhús er gott. Umsóknarfrestur er til 18. maí 2012.

Umsóknareyðublöð eru á heimasíðu ráðuneytisins og í afgreiðslu á

-bunadarraduneyti.is


Mikill fjöldi gesta sótti Handverkshátíð sem haldin var í tuttugasta sinn á Hrafnagili fyrr í ágúst, en Búnaðarsamband Eyjafjarðar stóð samhliða hátíð-inni fyrir veglegri landbúnaðar-sýningu í tilefni af 80 ára afmæli sínu sem er á árinu. Enn eitt aðsóknarmetið var slegið, en vax-andi fjöldi gesta hefur lagt leið sína að Hrafnagili undanfarin ár.

„Við erum afar ánægð með að hafa farið út í þetta verkefni í til-efni af afmælisári okkar og sjáum ekki eftir því að hafa gert það í samstarfi við Handverkshátíðina og það fólk og félagasamtök sem að henni standa,“ segir Vignir Sigurðsson, framkvæmdastjóri Búnaðarsambands Eyjafjarðar. Gestir hafi verið hinir ánægðustu með framtakið og skemmt sér vel og þá hafi þeir sýnendur sem þátt tóku líka verið glaðir með hversu vel tókst til.

Veðrið lék við gesti sem nutu þess að ganga um svæðið í yfir 20 stiga hita og kynna sér íslenskt hand-verk, smakka á góðgæti frá afurða-stöðvum sem þátt tóku og fylgjast

með margvíslegum atriðum sem í boði voru. Landssamband kúabænda og Landssamtök sauðfjárbænda buðu gestum að smakka á grilluðu nauta- og lambakjöti og féll það vel í kramið.

ViðurkenningarÁ laugardagskvöldið var haldin

hátíðarkvöldvaka sýninganna við Hrafnagil. Fyrir utan fjölmörg skemmtiatriði fór þar fram verð-launaafhending handverksfólks og

hönnuða. Jón Elvar Gunnarsson, Svertingsstöðum bar sigur úr býtum í keppninni Ungbóndi ársins sem fram fór á hátíðarsvæðinu. J. Vilhjálmsson hjá Icelandic Knives hlaut viðurkenn-ingu fyrir handverk ársins, Koffort-

teppapeysa hlaut viðurkenningu fyrir hönnun ársins, Hugrún hjá Íslenskt.is átti besta sölubás sýningarinnar og Jenný Karlsdóttir hjá Munstri og menningu hlaut heiðursverðlaun Handverkshátíðarinnar. /MÞÞ

Handverkshátíð og landbúnaðarsýning í blíðskaparveðri á Hrafnagili í Eyjafirði:

Enn eitt aðsóknarmetið slegið

Benjamín Baldursson bóndi á Ytri-Tjörnum stóð glaðbeittur vaktina við grill Landssambands kúabænda, en sambandið bauð gestum og gangandi upp á heilgrillað naut frá Hvammi í Eyja-fjarðarsveit. Myndir / MÞÞ

Brjóstkassinn. Póstkassinn við Sléttu var valinn sá best prýddi í Eyjafjarðarsveit, en ábúendur á Sléttu eru Benedikt Grétarsson og Margrét Benediktsdóttir.

Eldsmiður að störfum. Margir heilluðust af verklagi eldsmiðsins sem var að störfum á hátíðarsvæði Handverkshátíðarinnar.

-ingardagana.


INNKÖLLUNByggingarfélagið Höfn hf í Örlygshöfn (nú Höfn ehf) var stofnað árið 1976 af einstaklingum og félögum í þáverandi Rauðasandshreppi. Eina eign félagsins er verkstæðishús í Örlygshöfn.

Ekki er vitað um núverandi eigendur hlutafjár nema að hluta. Eru þeir sem telja sig eigendur hlutafjár (eða vita um eigendur) í félaginu því beðnir um að gefa sig fram við undirritaða fyrir 30. september nk.

Valur Thoroddsen s. 456 1565, 866 1028, [email protected]

Jóhann Ólafsson s. 581 3805, 894 3899, [email protected]

Smíðum glugga, hurðir og opnanleg fög í þeim stærðum og gerðum sem henta þér.

Hafið samband: E.G. Heild ehf. c/o Elías GíslasonStórhöfða 17, 110 Reykjavík. Símar: 8616264, 5877685

netfang: [email protected] Heild ehf

ÆðardúnsbændurÓska eftir að kaupa fullhreinsaðan æðardúnGetum bent á og mælt með hreinsunaraðilum Nú eru góð verð í boði

Fólk gleymdi sér auðveldlega við að skoða íslenskt handverk af ýmsu tagi.

-

Fjölmargir komu við á svæði Norðurlandsskóga á landbúnaðarsýningunni og kynntu sér m.a. kosti lerkiborða frá Skógræktinni á Vöglum.

Að sjálfsögðu var grillvagninn frá Landsamtökum sauðfjárbænda á svæðinu.

BændablaðiðSmáauglýsingar 56-30-300Hafa áhrif um land allt!


Ferðaþjónustan á Mjóeyri við Eskifjörð:

Boðið upp á hreindýraveiðileiðsögn, gistingu og fjölbreytta afþreyinguFerðaþjónustan á Mjóeyri við Eskifjörð er lítið fjölskyldu-fyrirtæki í eigu hjónanna Sævars Guðjónssonar og Berglindar Ingvarsdóttur. Mikil uppbygging hefur átt sér þar stað á undan-förnum árum og bjóða þau hjón m.a. upp á hreindýraveiðileiðsögn, skipulagðar ferðir af ýmsum toga, viðburði, golf, ísklifur, kajakróður, köfun og margt fleira.

Þegar tíðindamaður Bænda-blaðsins átti leið um Eskifjörð fyrir skömmu var hópur ferðamanna niðri á Mjóeyri að fylgjast með börnum gefa heimaalningnum á staðnum mjólk úr pela. Í kringum hópinn vappaði svo ótrúlega gæfur yrðlingur sem staðarhaldarar hafa haft hjá sér til gamans í sumar, en Sævar er ekki óvanur refaveiðum.

Mikil uppbyggingHjónin hófu starfsemi á Mjóeyri á árunum 2004 og 2005. Berglind segir að þau hafi á undanförnum árum verið að byggja upp gistiaðstöðuna á Mjóeyri.

„Við erum búin að setja hér upp fimm brasilísk sumarhús og erum að auki með fimm herbergi og gisti-skála. Þá reistum við hér baðhús með þvottaaðstöðu fyrir fólk og erum að

fara að byggja upp tjaldstæði. Í þessu húsi eru klósett, sturtur og sauna. Þarna er líka heitur pottur.“

Heiti potturinn sem Berglind minnist á er reyndar afar sérstakur og er komið fyrir í gömlum hraðbát sem staðsettur er við gafl baðhússins.

Veitingar í Randulffs-sjóhúsiBerglind og Sævar eru þó víðar með starfsemi en á Mjóeyrinni, því þau eru með veitingarekstur í gamla norska húsinu yst í byggðinni á Eskifirði, sem nefnt er Randulffs-sjóhús og er í eigu Sjóminjasafns Austurlands.

„Þetta er gamalt síldarsjóhús sem er algjörlega í sinni upprunalegu mynd. Á neðri hæðinni er veitinga-staður þar sem boðið er upp á ferskan fisk, saltfisk, hreindýrakjöt og ýmis-legt annað. Á efri hæð hússins er ver-búð sjómanna, nákvæmlega eins og þeir fóru frá henni fyrir um 80 árum eða um 1930. Þegar sjómennirnir voru farnir var dyrunum einfaldlega læst og enginn fékk að fara þar inn í fjölda ára. Verbúðin var síðan ekki opnuð fyrir almenning fyrr en árið 2008. Enn má sjá stígvél sjómann-anna við rúmin, koppa til að pissa í og jakkana hangandi á kojunum.“

Er engu líkara en sjómennirnir hafi rétt skroppið frá og komi að vörmu spori, sem reyndar er eitthvað farið að kólna eftir 80 ára fjarveru.

Frá bryggjunni við Randulffshús róa litlir bátar sem ferðamenn geta fengið leigða með veiðistöngum til að veiða sér í soðið. Fiskinn geta þeir svo látið matbúa á veitingastaðnum að veiðiferð lokinni.

Heimaalningar, Guðmundur kanína og refurinn Mikki

„Frá 2007 höfum við verið með heimaalninga hér á Mjóeyri á sumrin til að leyfa útlendingunum að gefa þeim úr pela. Nú eru þeir tveir, Blóm og Snær. Við höfum fengið hingað lömb sem hafa verið hætt komin við burð og vart hugað líf. Þetta hefur verið mjög gaman og vekur alltaf jafn mikla lukku.


Í fyrra tókum við svo að okkur yrðling og ákváðum að gera það líka nú í sumar. Þessi sem við erum með núna og við köllum Mikka ref, er ótrúlega skemmtilegur og hlýðir kalli. Við erum líka með kanínuna Guðmund sem gengur hér laus og þau eru miklir vinir, refurinn, kan-ínan og lömbin tvö. Þegar strákarnir hafa svo verið að leika sér hér í fót-bolta skottast refurinn með,“ segir Berglind.

Þó yrðlingurinn sé nú lítill, sætur og leiki sér segir Sævar að alltaf sé stutt í villidýrseðlið. Mikki refur hafi þó engan bitið enda lítill enn sem komið er, en vissara sé þó að gæta sín ef hann glefsar. Þó refurinn sé hjá þeim í sumar munu engin áform vera um að halda honum til frambúðar en ekkert skal samt sagt um hvað um hann verður þegar haustar.

HreindýraveiðarSævar er þekktur hreindýraveiða-leiðsögumaður á svæðum 4 og 5 og bjóða hjónin á Mjóeyri upp á hrein-dýraleiðsögn ásamt bíl með bílstjóra. Einnig er boðið upp á aðstöðu fyrir verkun og kælingu og að kjötiðn-aðarmaður úrbeini kjötið. Þá geta veiðimenn fengið kjötið sent til síns heima, tilbúið í neytendaumbúðum. Auk þess er gistiskálinn á staðnum sérstaklega hugsaður með þarfir veiðimanna í huga.

Frá Mjóeyri er einnig boðið upp á söguferðir enda sagan þar við hvert fótmál. Þar má nefna sögu hvalveiða við Austfirði, hákarlaveiðar, sögu hreindýra og hreindýraveiða, sögu sjóslysa og sögur af hermönnum og hernaðarumsvifum á stríðsárunum.

Margt fleira má tína til eins og sögur af Barða landnámsmanni, sögur um búskap á Gerpissvæðinu fyrr á tímum, Nípukerlinguna, Dysina í Dysjarskarði, huldukonuna í Seley og söguna af Magnúsi sterka svo eitthvað sé nefnt. /HKr.

Öllum þykir okkur mikilvægt að finna til öryggis í lífinu. Dynjandi hefur verið leiðandi á sviði öryggisvara síðan 1954.

Dynjandi örugglega fyrir þig!

ÖRUGGLEGA FYRIR ÞIG!

VANDAÐURREGNFATNAÐUR

FYRIR ALLA!

Skeifunni 3 - Sími: 588 5080 - dynjandi.is

Gæðadekk fyrir íslenskan landbúnað

Fást hjá umboðsmönnum okkar um land allt

Þekkt fyrir

styrkleika

og endingu

Óska eftir að kaupaallar tegundir dráttarvéla

og diesel lyftara. Uppl. í síma 866-0471 [email protected]

Bæjarráð Norðurþings gerir athugasemdir við áætlanir um verndun:

„Mikilvægt að vita hver er fjárhagslega ábyrgur“Bæjarráð Norðurþings telur mikilvægt að fyrir liggi hver er fjárhagslega ábyrgur fyrir fram-kvæmd verndar- og aðgerðaáætl-unar vegna verndunar Mývatns og Laxár, en að ósk umhverfisráðu-neytis sendi ráðið inn umsögn um drög að reglugerð um verndun Laxár og Mývatns.

Fram kemur í umsögn bæjar-ráðs Norðurþings að í breyttum drögum sé að hluta til tekið tillit til athugasemda sem komið hafa fram frá sveitarstjórnarmönnum

í Þingeyjarsýslu. Ráðið gerir þó athugasemd við elleftu grein reglu-gerðarinnar líkt og Þingeyjarsveit hafði einnig gert, en þar er fjallað um veiðar á tegundum sem hafa skaðleg áhrif. Í þeirri grein segir að Umhverfisstofnun skuli í samvinnu við viðkomandi sveitarfélög vinna sérstaka aðgerðaáætlun um veiðar á tegundum sem geta haft skaðleg áhrif á verndarstöðu fuglalífs á verndar-svæðinu. Áætlunina á að vinna í sam-ráði við Náttúrurannsóknarstöðina við Mývatn, Náttúrufræðistofnun

Íslands og umráðamenn landareigna sem ekki eru í ríkiseigu, og með hlið-sjón af niðurstöðum viðeigandi rann-sókna á svæðinu.

Aðgerðaáætlunin skal vera tíma-bundin og skal endurskoða hana a.m.k. samhliða verndaráætlun og ætíð ef forsendur áætlunarinnar breytast. Aðgerðaáætlunarinnar skal ætíð getið í verndaráætlun.

Bæjarráð Norðurþings setur sem skilyrði að nefnd um aðgerðaáætlun liggi fyrir áður en reglugerðin verði staðfest.


FróðleiksbásinnVilmundur Hansen garðyrkjufræðingur

Ber eru góð á bragðið, það er gaman að rækta þau og auðveld-ara en marga grunar. Flestar berjaplöntur gefa betur af sér séu þær ræktaðar í frjósömum og deigum jarðvegi sem bland-aður hefur verið með lífrænum áburði og á sólríkum og skjól-góðum stað. Hæfilegur skammt-ur af tilbúnum áburði er ein og hálf eða tvær matskeiðar, 25 til 35 grömm á fermetra, gefið tvisvar til þrisvar yfir vaxtartímann. Gott er að vökva með daufri áburðar-blöndu í þurrkatíð, sérstaklega meðan á aldinmyndun stendur. Ber úr eigin garði eru góð í munn-inn beint af plöntunum eða í saft, sultur og til víngerðar.

Amerísk bláber (Vaccinium corymbosum var. angustifolium)Skálaplanta sem þrífst illa utan-dyra og gefur sjaldan ber úti hér á landi. Lágvaxinn runni, 25 til 120 sentímetrar á hæð, sem fær rauða haustliti. Þrífst best í næringarríkum, rökum og súrum jarðvegi, pH 4,5 til 5,5. Klippa skal burt allt kal á hverju vori og gott er að fjarlægja gamlar greinar á nokkurra ára fresti til að örva nývöxt. Bláber eru ekki sjálf-frjóvgandi og því þarf tvö yrki sem frjóvgast saman svo að þau myndi ber. Henta vel í potta og ker sem setja má inn í kalt gróðurhús yfir veturinn. Fjölgað með græðlingum.

Meðal yrkja sem reynd hafa verið eru „Northland“, sem gefur meðalstór og sæt ber og er líklega harðgerðasta yrkið hér, „Earlyblue“, sem myndar aldin snemma og „Reka“, „Patriot“ og „Toro“, sem þroska berin á miðju sumri.

Berjablátoppur (Lonicera caerulea var. kamtschatica)Upprunninn á Kamtsjaktaskaga. Runni sem verður 1,5 til 2 metrar á hæð. Er í raun undirtegund af blá-toppi en með ætum berjum. Fremur sjaldgæfur enn sem komið er, en lofar góðu. Fjölgað með sáningu og græðlingum. Þar sem plantan er ekki sjálffrjóvgandi þarf tvö yrki saman til að tryggja frjóvgun. Gott er að klippa gamlar greinar burt á nokkurra ára fresti til að örva nývöxt. Æskilegt bil á milli plantna er 1,5 til 2 metrar. Gefur besta uppskeru á sólríkum stað.

Blárifs (Ribes bracteosum)Harðgerður runni, 1 til 2 metrar á hæð. Fjölgað með græðlingum og sáningu. Fallegur garðrunni með upp-réttum, grófum greinum og bláum berjum í stórum klösum sem standa lengi. Berin þokkalega æt. Gott að klippa gamlar greinar burt á nokkurra ára fresti til að örva nývöxt. „Perla“ frá Alaska er algengasta yrkið hér.

Brómber (Rubus fruticosum)Skálaplanta og viðkvæm úti. Skriðull runni sem getur náð 2ja til 3ja metra hæð með grind eða stuðningi. Þolir nokkurn skugga. Fjölgað með sáningu og sveiggræðslu. Klippa á tveggja ára greinar niður eftir upp-skeru. Yrkið „Himalaya“ hefur reynst ágætlega en það gefur ber á fyrsta árs greinum.

Logan-ber (Rubus ‘Lognabery’) og Tay-ber (Rubus fruticosa × idaeum)Blendingar af brómberjum og hind-berjum sem mynda aldin á tveggja ára greinum en boysen-ber (Rubus fruticosus „Boysenberry“) eru blend-

ingar brómberja, hindberja og logan-berja. Æskilegt bil á milli plantna 2,5 til 3 metrar.

Hafþyrnir (Hippophae rhamnoid-es)Vex villtur í Evrópu og getur náð 6 metra hæð. Harðgerð og algeng garðplanta sem hægt er að fjölga með sáningu, græðlingum eða rótarskotum. Hæfilegt bil á milli plantna 1 til 2 metrar. Plönturnar eru annaðhvort karl- eða kvenkyns og þarf bæði kynin til að þroska aldin. Berin rauð og sitja á plöntunni langt fram á vetur og getur verið erfitt að tína þau af greinunum. Þau eru mjög C-vítamínrík, römm og henta vel til að bragðbæta líkjöra.

Hindber (Rubus idaeus)Planta sem vex villt í Evrópu og getur náð tveggja metra hæð. Hún er fremur viðkvæm hér og þarf stuðning, þar sem greinunum er hætt við að brotna þegar þær verða háar. Fjölgað með rótarskotum sem eiga til að verða til vandræða sé ekki haldið aftur af þeim. Henta vel í ker eða potta. Blómin hvít og smá en berin rauð eða gul og myndast á annars árs greinum. Tveggja ára greinar klipptar burt eftir uppskeru. Æskilegt bil á milli plantna um hálfur metri. Þrífast best í næringarríkum jarðvegi með pH í kringum 6,5.

Yrkið „Borgund“ er þyrnalaust og gott vegna þess að það fer seint af stað á vorin, berin stór og sæt. „Asker“, „Varnes“ og „Vene“ eru einnig ágæt. „Veten“ gefur súr ber en „Preussen“ og „Balder“ sæt.

Hélurifs (Ribes laxiflorum)Vex villt í Alaska og Norður-Ameríku. Runni 50 til 100 sentímetrar á hæð og á það til að klifra upp eftir trjám. Fjölgað með sáningu, græðlingum og rótarskotum. Plantan getur þakið marga fermetra á nokkrum árum sé ekki haldið aftur af henni og því góð þekjuplanta. Laufgast og blómstrar snemma og samtímis. Blómin lítil og bleik. Myndar blásvört ber á miðju sumri.

Hlíðaramall (Amelanchier alnif-olia)Uppruni á vesturströnd Norður-Ameríku og Kanada þar sem berin eru ræktuð í stórum stíl og stundum kölluð kanadísk vínber. Grannvaxinn runni eða lítið tré sem getur náð 5 metra hæð. Fjölgað með sáningu, græðlingum og rótar-skotum. Harðgerð planta sem gerir litlar kröfur. Dafnar best á sólríkum stað og í kalkríkum jarðvegi. Gott að klippa gamlar greinar burt til að örva nývöxt. Berin dökkblá og með hátt sykurinnihald, enda var plantan kölluð hunangsviður áður fyrr. Yrkin „Thiessen“, „Northline“, „Martin“ og „Smoky“ hafa öll reynst vel. Æskilegt bil á milli plantna er 1 til 2 metrar.

Jarðarber (Fragaria × ananassa)Eina jurtin í þessum kafla sem ekki er trékennd. Fjölær jurt sem fjölgar sér með ofanjarðarrenglum. Blómin hvít en berin rauð og sæt. Þrífst best á sólríkum stað og í næringarríkum jarðvegi með sýrustig milli 6 og 6,5. Til þess að tryggja góða uppskeru er nauðsynlegt að endurnýja plönturnar á 4 til 6 ára fresti. Einnig er gott að skipta um ræktunarstað þegar plönt-urnar eru endurnýjaðar til að koma í veg fyrir jarðvegsþreytu. Gott er að rækta jarðarber í hengipottum.

Ranabjöllur og sniglar eru sólgin í jarðarber og geta gert mikinn skaða. Yrkin „Zephyr“, „Korona“, „Glima“, „Rita“ og „Senga Sengana“ hafa öll reynst vel. Lögun berjanna er mis-munandi milli yrkja. Æskilegt bil á milli plantna í beði er 30 til 40 sentímetrar.

Josta-ber (Ribes nigrum × Ribes uva-crispa)Blendingur milli sólberja og stikils-berja. Þyrnalaus runni sem nær 2 metra hæð. Fjölgað með græðlingum. Berin svipuð stikilsberjum en minni. Gott að klippa burt gamlar greinar til að örva vöxt.

Kattaflétta/mini-kíví (Actinidia kolomikta)Uppruni á norðurhveli og vex villt í Síberíu. Klifurrunni sem er náskyldur kíví-plöntunni og þarf stuðning eða uppbindingu. Sérbýlisplanta og því þarf bæði karl- og kvenplöntur í garðinn til að fá aldin. Kvenplöntur hafa græn blöð en karlplönturnar rauðflekkótt. Kettir eru sólgnir í kattafléttu og naga blöðin á henni til að komast í annarlegt æsingarástand. Berin fremur súr. Yrkin „Anna“, „Paula“ og „Oskar“ hafa öll reynst harðgerð hér.

Logalauf (Aronia melanocarpa)Upprunnin í Norður-Ameríku og geta náð 2ja metra hæð. Berin rauð-brún eða svört. Harðgerð tegund sem fjölga má með sáningu og sumar-græðlingum. Fær sterkrauðan haust-lit. Gott að klippa gamlar greinar burt til að örva nývöxt. Æskilegt bil á milli plantna 1 til 2 metrar. Yrkið „Moskva“ hefur reynst ágætlega hér.

Mórber (Morus nigra)Mórber geta orðið stór tré erlendis, allt að 10 metrum, og 300 ára gömul. Viðkvæm hérlendis og þurfa gott skjól. Dafna best í vel framræstum en deigum og sandblendnum moldar-jarðvegi með pH milli 6 og 7. Berin sæt og með kryddkeim. Góð í sultu, saft og til víngerðar. Fara ekki að mynda aldin fyrr en eftir að minnsta kosti tíu ár.

Reynir (Sorbus)Fjölbreytt ættkvísl trjáa og runna og eru ber allra tegundanna æt en misgóð á bragðið. Fjölgað með sáningu eða ágræðslu. Ber ilmreynis (S. aucuparia) og úlfareynis (S. hos-tii) eru ágæt í sultur og líkjöra. Ber úlfareynis með bragð sem minnir á epli.

Rifs (Ribes rubrum)Vex villt í Evrópu og mjög algeng garðplanta hér. Grófur, saltþolinn runni sem nær 2ja metra hæð og getur orðið bústinn og fyrirferðar-mikill. Fjölgað með græðlingum og sveiggræðslu. Berin rauð en einnig til hvít og bleik. Góð til átu beint af runnanum eða til sultugerðar. Klippa á gamlar greinar, sem eru dekkri, af til að örva nývöxt og auka upp-skeruna. Blaðlús og fiðrildalirfur algengt vandamál. Rifs er millihýsill fyrir álmlús og því ætti ekki að rækta rifs og álm (Ulmus glabra) nálægt hvort öðru. Yrkið „Rauð hollensk“ er algengast hér á landi.

Rósir (Rosa)Fjölbreytt ættkvísl plantna með ólíkt vaxtarlag. Aldinin eru hjúpaldin, kallast stundum nípur og eru æt hjá mörgum tegundum. Ræktuð til

manneldis víða um heim. Klippa þarf gamlar greinar burt til að örva nývöxt og aldinmyndun. Blaðlús og fiðrilda-lirfur eru algengt vandamál. Nípur ígulrósar, „Fru Dagmar Hastrup“ (R. rugosa „Fru Dagmar Hastrup“), meyjarrósar (R. moyesii) og hjóna-rósar (R. sweginzowii) allar góðar til átu. Nauðsynlegt er að hreinsa fræið úr holdi hjúpanna áður en þeirra er neytt eða þau notuð í sultur og súpur. Rósahjúparnir eru mjög C-vítamínríkir. Mulin fræ eru ágætis kláðaduft.

Stikilsber (Ribes uva-crispa)Vaxa villt til fjalla í Evrópu og Norður-Ameríku. Þyrnóttur runni með uppsveigðar greinar sem verða um metri á hæð. Fjölgað með græðlingum og æskilegt bil á milli plantna er 1 til 1,5 metrar. Berin stór og bragðgóð, gulgræn, hvít eða rauð. Klippa skal burt gamlar greinar til að örva nývöxt og aldin-myndun. Yfirleitt tekur 2 til 3 ár fyrir stikilsber að fara að mynda ber. Yrkið „Hinnomäki“, sem er blanda af evrópskum og amerískum stikilsberjum, hefur reynst vel hér. „Hinnomäki keltainen“ gefur gul og sæt ber en „Hinnomäki punai-nen“ rauð og bragðmikil ber.

Sólber (Ribes nigrum)Vaxa villt í Evrópu og eru algeng garðplanta hér. Fjölgað með

græðlingum og sveiggræðslu. Berin svört. Klippa þarf burt gamlar greinar, sem eru dekkri að lit og eldri en fimm ára, til að örva nývöxt og auka uppskeruna. Blaðlús og fiðrildalirfur algengt vandamál. Sterk lykt sem minnir á kattahland af blöðunum, séu þau marin. Góð ber til sultugerðar. Yrkin „Brödtorp“, „Öjebyn“ og „Melalahti“ vel reynd, harðgerð og skila góðri uppskeru flest ár.

Vínber (Vitis vinfera)Ævagömul planta í ræktun. Þarf skála eða kalt gróðurhús til að dafna hér á landi en ekki ólíklegt að til séu yrki sem hægt er að rækta úti. Klifurrunni sem getur orðið nokkrir metrar á hæð og þarf því gott rými til að vaxa. Fjölgað með græðlingum. Dafna best í gljúpum jarðvegi. Berin græn og rauð. Þegar vínviður er klipptur niður á haustin skal skilja eftir tvö brum á hverri grein og ekki skal rækta nema einn berjaklasa á hverri grein. Gott er að gefa plöntunum kalkríkan áburð um það leyti sem blómin fara að myndast. Yrki með grænum berjum eru harðgerðari en yrki með rauðum berjum. Meðal yrkja í ræktun hér eru „Frankenthaler“ sem gefur sæt ber, „Nimrod“ sem er með lítil stein-laus ber með kryddkeim, „Nordica“ með blá millisæt ber og „Vroege van der Laan“ sem gefur græn, sæt og miðlungsstór ber.

Garðyrkja & ræktunBer úr eigin garði

Ber ilmreynis.

Rifsber.

Sólber.


Vernd vöruheitameð uppruna- eða staðarvísun

Samtök iðnaðarins, Samtök mjólkur- og kjötvinnslufyrirtækja og Samtök afurðastöðva í mjólkuriðnaði efna til

morgunverðarfundar um landfræðilegar merkingar

Dagskrá:Ávarp sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra Steingrímur J. Sigfússon

Ákvörðun framleiðenda um aðgreiningu á markaði Guðný Káradóttir, markaðsfræðingur, Íslandsstofu

Lögverndun vöruheita með uppruna- eða staðarvísun Einar Karl Haraldsson, höfundur greinargerðar um vernd vöruheita

Mikilvægi verndar vöruheita fyrir íslenskan landbúnað Haraldur Benediktsson, formaður Bændasamtaka Íslands

Umræður

Boðið verður upp á morgunverð frá 8.00 - til 8.30

Fundarstjóri er Orri Hauksson, framkvæmdastjóri SI

Skráning á www.si.is

Grand Hótel Reykjavík, Gullteig mmtudaginn . september kl. 8.30 - 0.00

Samband garðyrkjubænda auglýsir eftirumsóknum um styrki til þróunar- og rannsóknaverkefna

vegna 5. gr. Aðlögunarsamningsins

Samband garðyrkjubænda auglýsir eftir umsóknumum framlög til þróunar- og rannsóknaverkefna

vegna ársins 2013, samkvæmt 5. gr. Aðlögunarsamningsins

milli ríkisstjórnar Íslands og BændasamtakaÍslands/Sambands garðyrkjubænda.

Viðmiðunarreglur um kröfur til styrkumsókna ogverklagsreglur um úthlutun og afgreiðslumáta

umsóknanna má finna á heimasíðu Sambandsgarðyrkjubænda, www.gardyrkja.is

Sérstök eyðublöð á heimasíðunni má finna undir hlekknum „Aðlögunarsjóður“

Frekari upplýsingar veitir framkvæmdastjóriSambands garðyrkjubænda á netfanginu

[email protected]

Umsóknarfrestur er til 1. nóvember 2012.

Stjórn Sambands garðyrkjubænda

Kletthálsi 3110 Reykjavík

sími 540 4900www.yamaha.is

Vinnuþjarkur

GRIZZLY fjórhjól skilar góðu dagsverki - því getur þú treyst! Grizzly er létt, kraftmikið og öruggt. Á því verður vinnan hrein ánægja, þökk sé einstakri hönnun sem hefur þægindi notandans að leiðarljósi.

GRIZZLY 550

TILBOÐSVERÐ Grizzly 550 IRS kr. 1.680.000,-

Grizzly 550 EPS (með aflstýri) kr. 1.890.000,-

Lely fagnar 20 ára afmæli mjaltaþjónaÁrið 1992 kynnti Lely tíma-mótanýjung í landbúnaði: Lely Astronaut mjaltaþjóninn. Mjólkurbændur um allar heim eru sammála um að þetta sé mikil-vægasta uppfinning 20. aldar í tengslum við rekstur þeirra og hefur hún gert þeim kleift að ná forystu í fram-leiðslu á sínu svæði. Í dag hafa meira en 15.000 mjalta-þjónar verið seldir.

Til þess að sýna velgengni þessara einstöku véla hefur Lely ákveðið að halda upp á þessi 20 ára tímamót hjá viðskiptavin-

unum sjálfum. Lely mun bjóða upp á opna búdaga, með mjaltaþjóna í sviðsljósinu, út um allan heim þann 31. ágúst, 1. og 2. september 2012. Í mörgum löndum munu bændur sjálfir auglýsa þennan viðburð og opna býli sín fyrir bændum fram-

tíðarinnar. Gestir munu fá tækifæri til þess að ræða

við heimamenn um kosti mjaltaþjóna og hvernig mjaltaþjónar hafa umbreytt þeirra lífi sem og lífi kúnna.

Dagskrá og viðmót opnu búdagana verður

eins um allan heim. Á Íslandi verður opið fjós í Stóru-

Mörk undir Eyjafjöllum laugardag-inn 1. september frá kl. 10-16.

Í Stóru-Mörk var byrjað að mjólka með einum Lely A2 mjaltaþjóni árið 2005. Í júní var hann seldur á annan bæ og tveir nýir Lely A4 mjalta-þjónar settir upp í staðinn.

VB Landbúnaður, sem er umboðsaðili fyrir Lely á Íslandi, óskar bændum í Stóru-Mörk inni-lega til hamingju með nýju Lely A4 mjaltaþjónana.

eim kleift ram-ði. a

a raLely pp á þessi

tíðarinnartækif

vikhhl

Daopnu

eins um al

Á Íslandi verður opið fjós í Stóru- Mörk undir Eyjafjöllum laugardaginn 1. september frá kl. 10-16. Þar var byrjað að mjólka með einum Lely A2 mjaltaþjóni árið 2005. Í júní var hann seldur á annan bæ og tveir nýir Lely A4 mjalta-þjónar settir upp í staðinn.


Eins og undanfarin ár hafa Bændasamtökin tekið saman lista yfir helstu fjárréttir og stóðréttir á landinu á komandi hausti.

Líkt og vanalega hefur Ólafur Dýrmundsson hjá Bændasamtökunum haft veg og vanda að samantekt listans. Hér að neðan má sjá fjárréttir haustsins í stafrófsröð. Þá hefur Ólafur tekið saman sérstakan lista yfir réttir í Landnámi Ingólfs sem stutt er að fara í fyrir íbúa höfuðborgarsvæðisins. Listi yfir stóðréttir haustsins er síðan tekinn saman eftir tímasetningum.

Vert er að taka fram að alltaf geta slæðst villur í lista af þessu tagi. Því er þeim sem hyggjast kíkja í réttir á komandi hausti bent á að gott getur verið að hafa samband við heimamenn og fá staðfestingu á dagsetningum og tímasetningu réttanna. Einnig er fjallskilastjórum, sem og öðrum sem hafa upplýsingar um réttir sem ekki koma fram á listanum eða vilja leiðrétta rangfærslur, bent á að hafa samband við Bændasamtökin í síma 563-0300 eða í tölvupóstfangið [email protected].

Fjár- og stóðréttir haustið 2012

Auðkúlurétt við Svínavatn, A.-Hún. föstud. 7. sept. og laugard. 8. sept.

Árhólarétt í Unadal, Skag. laugardag 8. sept.

Árskógsrétt á Árskógsströnd, Eyf. laugardag 8. sept.

Baldursheimsrétt í Mývatnssveit, S.-Þing.

sunnudag 2. sept.

Brekkurétt í Norðurárdal, Mýr. sunnudag 16. sept.

Brekkurétt í Saurbæ, Dal. sunnudag 16. sept.

Broddanesrétt í Strandabyggð sunnudag 16. sept.

Brúsastaðarétt í Þingvallasveit, Árn. sunnudag 16. sept.

Dálkstaðarétt á Svalbarðsströnd, S.-Þing laugardag 8. sept.

Deildardalsrétt í Skagafirði laugardag 8. sept.

Fellsendarétt í Miðdölum sunnudag 16. sept.

Flekkudalsrétt á Fellsströnd, Dal. laugardag 15. sept.

Fljótshlíðarrétt í Fljótshlíð, Rang. mánudag 10. sept.

og sunnudag 16. sept.

Fljótstungurétt í Hvítársíðu, Mýr. laugardag 8. sept.

Flókadalsrétt í Fljótum, Skag. sunnudag 16. sept.

Fossrétt á Síðu, V.-Skaft. laugardag 8. sept.

Fossárrétt í A-Hún. laugardag. 8. Sept.

Fossvallarétt v/Lækjarbotna, (Rvík/Kóp) sunnudag 16. sept.

Garðsrétt í Þistilfirði Ekki ljóst

Gillastaðarétt í Laxárdal, Dal. sunnudag 16. sept.

Gljúfurárrétt í Höfðahverfi, S.-Þing. laugardag 8. sept.

Grafarrétt í Skaftártungu, V.-Skaft. laugardag 15. sept.

Grímsstaðarétt á Mýrum, Mýr. þriðjudag 18. sept.

Haldréttir í Holtamannaafrétti, Rang. sunnudag 16. sept.

Hallgilsstaðarétt á Langanesi Ekki ljóst

Hamarsrétt á Vatnsnesi, V.-Hún. laugardag 15. sept.

Heiðarbæjarrétt í Þingvallasveit, Árn. laugardag 15. sept.

Héðinsfjarðarrétt í Héðinsfirði laugardag 22. sept

Hítardalsrétt í Hítardal, Mýr. mánudag 17. sept.

Hlíðarrétt við Bólstaðarhlíð, A.-Hún. sunnudag 9. sept.

Hlíðarrétt í Mývatnssveit, S.-Þing sunnudag 2. sept.

Hlíðarrétt í Skagafirði sunnudag 16. sept.

Hofsrétt í Skagafirði laugardag 15. sept.

Holtsrétt í Fljótum, Skag. laugardag 8. sept.

Hólmarétt í Hörðudal sunnudag 16. sept.

Hraðastaðarétt í Mosfellsdal sunnudag 16. sept.

Hraunarétt í Fljótum, Skag. fimmtudag 6. sept.

Hraungerðisrétt í Eyjafjarðarsveit laugardag 8. sept.

Hraunsrétt í Aðaldal, S.-Þing. sunnudag 9. sept.

Hreppsrétt í Skorradal, Borg. sunnudag 16. sept.

Hrunaréttir í Hrunamannahr., Árn. föstudag 14. sept.

Hrútatungurétt í Hrútafirði, V.-Hún. laugardag 8. sept.

Húsmúlarétt v/Kolviðarhól, Árn. laugardag 15. sept.

Hvalsárrétt í Hrútafirði, Strand. laugardag 15. sept.

Illugastaðarétt í Fnjóskadal S.-Þing. sunnudag 16. sept.

Innri-Múlarétt á Barðaströnd, V.-Barð. Ekki ljóst

Kaldárbakkarétt í Kolb., Hnappadalssýslu

sunnudag 9. sept.

Katastaðarétt í Núpasveit, N-þing. sunnudag 16. sept.

Kálfsárrétt í Ólafsfirði laugardag 15. sept.

Kinnarstaðarrétt í Reykhólahr., A-Barð. sunnudag 23. sept.

Kirkjubólsrétt í Steingrímsfirði, Strand. sunnudag 16. sept.

Kirkjufellsrétt í Haukadal, Dal. laugardag 15. sept.

Kjósarrétt í Árneshreppi, Strand. laugardag 22. sept.

Kjósarrétt í Kjós. sunnudag 16. sept.

Klausturhólarétt í Grímsnesi, Árn. miðvikudag 19. sept

Kleifnarétt í Fljótum, Skag. laugardag 15. sept.

Kollafjarðarrétt í Reykhólahr., A-Barð. laugardag 15. sept.

Krísuvíkurrétt, Gullbringusýslu laugardag 29. sept.

Króksfjarðarnesrétt í Reykhólasv., A-Barð.

laugardag 22. sept.

Landréttir við Áfangagil, Rang. fimmtudag 20. sept.

Laufskálarétt í Hjaltadal, Skagafirði sunnudag 16. sept.

Leirhafnarrétt í Núpasveit, N-Þing sunnudag 23. sept.

Ljárskógarétt í Laxárdal, Dal. Ekki ljóst

Lokastaðarétt í Fnjóskadal, S.-Þing. sunnudag 16. sept.

Melarétt í Árneshreppi, Strand. laugardag 15. sept.

Melarétt í Fljótsdal, N.-Múl. Ekki ljóst

Miðfjarðarrétt í Miðfirði, V.-Hún. laugardag 8. sept.

Mýrdalsrétt í Hnappadal þriðjudag 18. sept.

Mælifellsrétt í Skagafirði sunnud. 9. sept. og sunnud. 16. sept.

Möðruvallarétt í Eyjafjarðarsveit sunnudag 16. sept.

Nesmelsrétt í Hvítársíðu, Mýr. laugardag 8. sept.

Núparétt á Melasveit, Borg. sunnudag 16. sept.

Oddsstaðarétt í Lundarreykjadal, Borg. miðvikudag 12. sept.

Ósrétt á Langanesi Ekki ljóst

Rauðsgilsrétt í Hálsasveit, Borg. sunnudag 16. sept.

Reistarárrétt í Hörgársveit, Eyf. laugardag 8. sept.

Rugludalsrétt í Blöndudal, A-Hún. Ekki ljóst

Reyðarvatnsréttir á Rangárvöllum laugardag 22. sept.

Reykjarétt í Ólafsfirði laugardag 15. sept.

Reykjaréttir á Skeiðum, Árn. laugardag 15. sept.

Reynisrétt undir Akrafjalli, Borg. laugardag 15. sept.

Sandfellshagarétt í Öxarfirði, N.-Þing. þriðjudag 11. sept.

Sauðárkróksrétt, Skagafirði laugardag 8. sept.

Selflatarrétt í Grafningi, Árn. mánudag 17. sept.

Selárrétt á Skaga, Skag. laugardag 8. sept.

Selvogsrétt í Selvogi sunnudag 16. sept.

Siglufjarðarrétt í Siglufirði föstudag 14. sept.

Silfrastaðarétt í Blönduhlíð, Skag. mánudag 17. sept.

Skaftárrétt í Skaftárhr., V.-Skaft. laugardag 8. sept.

Skaftholtsréttir í Gnúpverjahreppi, Árn. föstudag 14. sept.

Skarðarétt í Gönguskörðum, Skag. laugardag 8. sept.

Skarðsrétt á Skarðsströnd, Dal. laugardag 15. sept.

Skarðsrétt í Bjarnarfirði, Strand. laugardag 22. sept.

Skeljavíkurrétt í Steingrímsfirði, Strand. laugardag 15. sept.

Skerðingsstaðarétt í Hvammsveit, Dal. sunnudag 16. sept.

Skrapatungurétt í Vindhælishr., A.-Hún. sunnudag 9. sept.

Staðarbakkarétt í Hörgárdal, Eyf. sunnudag 16. sept.

Staðarrétt í Skagafirði sunnudag 9. sept.

Staðarrétt í Steingrímsfirði, Strand. sunnudag 16. sept.

Stafnsrétt í Svartárdal, A.-Hún. laugardag 8. sept.

Stíflurétt í Fljótum, Skag. föstudag 7. sept.

Svarthamarsrétt á Hvalfj.str., Borg. sunnudag 16. sept.

Svignaskarðsrétt, Svignaskarði, Mýr. mánudag 17. sept.

Teigsrétt, Vopnafirði Ekki ljóst

Tjarnarleitisrétt í Kelduhverfi, S-Þing. sunnudag 16. sept.

Tungnaréttir í Biskupstungum laugardag 15. sept.

Tungurétt á Fellsströnd, Dal. laugardag 8. sept.

Tungurétt í Öxarfirði, N.-Þing. sunnudag 9. sept

Tungurétt í Svarfaðardal sunnudag 9. sept.

Tunguselsrétt á Langanesi Ekki ljóst

Undirfellsrétt í Vatnsdal, A.-Hún.föstudag 7. sept.

og laugardag 18. sept.

Valdarásrétt í Fitjárdal, V.-Hún. föstudag 7. sept.

Víðidalstungurétt í Víðidal, V.-Hún. laugardag 8. sept.

Víkingavatnsrétt í Kelduhverfi, S-Þing. laugardag 15. sept.

Þorvaldsdalsrétt í Hörgársveit, Eyf. laugardag 8. sept.

Þóristunguréttir, Holtamannaafr., Rang sunnudag 16. sept.

Þórkötlustaðarétt í Grindavík laugardag 22. sept.

Þórustaðarétt í Hörgárdal, Eyf. sunnudag 16. sept.

Þverárrétt ytri, Eyjafjarðarsveit, Eyf. sunnudag 2. sept.

Þverárrétt Eyja- og Miklaholtshr, Snæf. sunnudag 16. sept.

Þverárrétt í Vesturhópi, V.-Hún. laugardag 15. sept.

Þverárrétt í Þverárhlíð, Mýr. mánudag 17. sept.

Þverárrétt í Öxnadal, Eyf. mánudag 17. sept.

Ölfusréttir í Ölfusi, Árn. mánudag 17. sept.

Fjárréttir haustið 2012

Helstu réttir í Landnámi Ingólfs Arnarsonar haustið 2012

Laugardag 15. sept. kl. 15:00 Heiðarbæjarrétt í Þingvallasveit

Laugardag 15. sept. Kl. 14:00 Húsmúlarétt við Kolviðarhól

Sunnudag 16. sept. kl. 9:00 Selvogsrétt í Selvogi, Árn.

Sunnudag 16. sept. kl. 11:00 Fossvallarétt við Lækjarbotna

Sunnudag 16. sept. um hádegi Hraðastaðarétt í Mosfellsdal

Sunnudag 16. sept. um kl. 15:00 Kjósarrétt í Kjós

Sunnudag 16. sept. kl. 17:00 Brúsastaðarétt í Þingvallasveit

Mánudag 17. sept. kl. 10:00 Selflatarrétt í Grafningi

Mánudag 17. sept. kl. 14:00 Ölfusréttir í Ölfusi

Laugardag 22. sept. kl. 14:00 Þórkötlustaðarétt í Grindavík

Laugardag 29. sept. kl. 13:00Krísuvíkurrétt

v. Suðurstrandaveg, Gullbr.

Seinni réttir verða tveim vikum síðar á sömu vikudögum, þ.e. dagana 29. septem-ber til 1. október. Til að auðvelda hreinsun afrétta og draga úr hættu á ákeyrslum á þjóðvegum í haustmyrkrinu er lögð áhersla á að fé verði haft í haldi eftir réttir. Samkvæmt 5. gr. fjallskilasamþykktar fyrir Landnám Ingólfs Arnarsonar nr. 401/1996 er óheimilt að sleppa aftur fé úr haustréttum á afrétti.

Stóðréttir haustið 2012

Miðfjarðarrétt í Miðfirði, V. - Hún. laugardag 1. sept. kl. 9

Skarðarétt í Gönguskörðum, Skag. laugardag 15. sept.

Staðarrétt í Skagafirði. laugardag 15. sept.

Skrapatungurétt í A.-Hún. sunnudag 16. sept. kl. 11

Silfrastaðarétt í Blönduhlíð, Skag. sunnudag 16. Sept.

Hlíðarrétt við Bólstaðarhlíð, A.-Hún. Ekki ljóst

Deildardalsrétt í Skagafirði sunnudag 30. sept.

Árhólarétt í Unadal, Skag. Ekki ljóst

Auðkúlurétt við Svínavatn, A.-Hún. Ekki ljóst

Laufskálarétt í Hjaltadal, Skag. laugardag 29. sept.

Undirfellsrétt í Vatnsdal, A.-Hún. Ekki ljóst

Þverárrétt í Vesturhópi, V.-Hún. laugardag 29. sept. um kl. 13

Tungurétt í Svarfaðardal, Eyf. laugardag 6. okt. kl. 12

Flókadalsrétt, Fljótum, Skag. laugardag 6. okt

Víðidalstungurétt í Víðidal, V.-Hún. laugardag 6. okt. kl. 10

Þverárrétt ytri, Eyjafjarðarsveit laugardag 13. okt. kl. 10

Melgerðismelarétt í Eyjafjarðarsveit laugardag 13. okt. kl. 13


– Ö F L U G H E I L D T I L A L L R A V E R K A –

VERKIN TALA

FRU

M

Kuhn taðdreifarar

Haughrærur og mykjudælurKverneland plógar Thaler liðléttingar

Tanco rúlluskerar og rúllugreipar

BvL TopStar stæðuskerar

Redrock haugsugur og mykjudælur

Ólafsdalshátíðin haldin í fimmta sinnÓlafsdalshátíðin í Ólafsdal var að þessu sinni haldin 12. ágúst sl., en að venju er það Ólafsdalsfélagið sem hefur veg og vanda af árlegri skipulagningu hennar.

Félagið var stofnað í júní 2007 og er markmið þess m.a. að Ólafsdalur verði á ný frumkvöðla- og nýsköpun-arsetur eins og hann var þegar fyrsti búnaðarskólinn á Íslandi var þar rekinn af Torfa Bjarnasyni á árunum 1880-1907. Þaðan útskrifuðumst yfir 150 skólapiltar af öllu landinu. Hátíðin var nú haldin í fimmta sinn.

Að sögn Rögnvalds Guðmunds-sonar, formanns félagsins, var hátíðin mjög vel heppnuð, enda dagskráin fjölbreytt og fjölskylduvæn. „Það komu þrjú til fjögur hundruð manns á hátíðina að þessu sinni. Við vorum e.t.v. kannski að vonast eftir heldur fleirum, en líklega hefur spá um vot-viðri sett strik í reikninginn. Í fyrra komu um fimm hundruð. Það seldist

þó svipað nú og í fyrra af happadrætt-ismiðum og einnig af grænmetinu úr matjurtargarðinum okkar, sem er ánægjulegt. Það kom svo á daginn að blíðviðri var þennan dag og ekkert rigndi.“

Markviss uppbyggingHann segir að uppbygging á staðnum sé markviss en mætti ganga hraðar. Þar hafi bankakreppan spilað inn í. Áhersla sé lögð á að gera upp húsa-kost fyrst um sinn. „Við erum að koma skólahúsinu í stand; vatnlögn er komin í húsið, rafmagn og nú síð-ast ofnakerfi. Við sjáum fyrir okkur að hús sem áður var fjós verði byggt upp sem fjölnota menningarhús, þá er tillaga um að svo kallað Vatnshús verði að baðhúsi og að smiðja Torfa Bjarnasonar verði byggð upp að mestu í sinni upprunalegu mynd. Unnið er að fræðslustíg sem liggur í hring út frá skólahúsinu í Ólafsdal með 12 áningarstöðum, þar sem ein-hvers konar söguminjar eru að finna. Stígurinn er í mótun og er ætlunin að þróa hann áfram á komandi miss-erum.“

Um 300 félagsmenn eru í Ólafsdalsfélaginu og fjölgar þeim jafnt og þétt.“ /smh

Uppskera í matjurtargarðinum í Ólafsdal.

Gönguferð um fræðslustíginn.

Guðný Björg seldi happdrættismiða.

Stofnfundur MýSköpunar, félags sem verið er að koma á laggirnar að frumkvæði sveitarstjórnar Skútustaðahrepps, verður hald-inn í Reykjahlíðarskóla 12. sept-ember nk. kl. 16:00. Markmið MýSköpunar er að stuðla að nýt-ingu afgangsvarma og rannsaka leiðir til að nýta auðlindir okkar án þess að valda spjöllum á nátt-úrunni.

Fulltrúar frá sveitarfélaginu, Nýsköpunarmiðstöð Íslands, Háskólanum á Akureyri og Matís hafa unnið að undirbúningi MýSköpunar. Kynningarfundur sem haldinn var í júní sl. var vel sóttur og þar voru líflegar umræður.

Í t i lkynningu sem Dagbjört Bjarnadóttir, oddviti Skútustaðahrepps, hefur sent frá sér kemur fram að allt í kring um okkur séu tækifæri. Sum leynast í því sem við sjáum ekki með berum augum, t.d. örverum og þörungum. Einnig er möguleg tínsla og nýting jurta, berja, grasa og fræja fyrir utan fjölmarga ræktunarmöguleika. Vinna og kynn-ingar í þörungarækt við Mývatn eru lengst komnar og hafinn er undirbún-ingur að stofnun þörungabús. Fleira er til skoðunr og margar frumlegar og spennandi hugmyndir eru ræddar.

Fyrsta verkefni MýSköpunar á sviði þörungaræktunar er að ganga frá ítarlegri starfs-, rannsóknar-, við-skipta- og rekstraráætlun sem byggir á sex meginstoðum:

a. Ræktun smáþörunga.b. Skimun eftir þörungum í Mývatni til ræktunar.c. Framleiðslu á skilgreindum íblöndunarefnum.d. Framleiðslu á neytendavörum.e. Þjónustu vegna rannsókna og sérfræðivinnu.f. Fræðslu og kynningu fyrir ferðamenn.

Þórhallur Geir Arngrímsson verkfræðingur hefur verið ráðinn til félagsins og mun hann hefja störf í lok nóvember.

Eftirfarandi aðilar hafa stað-fest áform sín um þátttöku í félaginu: Skútustaðahreppur, Nýsköpunarmiðstöð Íslands, Háskólinn á Akureyri, Landsvirkjun, landeigendafélag Reykjahlíðar, land-eigendafélag Voga og Orkuveita Húsavíkur. Fleiri hafa lýst áhuga á þátttöku og vænst er góðrar sam-vinnu við fyrirtæki og íbúa svæðisins og vonast eftir þátttöku þeirra.

Þeim sem hafa áhuga á að fá frekari upplýsingar eða vilja gerast stofnaðilar er bent á að senda póst á [email protected]. Þeir sem staðfesta þátttöku fyrir 31. ágúst n.k. verða stofnfélagar.

Félag stofnað um nýsköpun í Mývatnssveit:

„MýSköpun" er ætlað að stuðla að nýtingu afgangsvarma

BændablaðiðSmáauglýsingar

56-30-300

Hafa áhrifum land allt!


Fagferð til Frakklands og Belgíu – fyrri hluti

Utan úr heimi

Í endaðan júlí hélt hópur íslenskra bænda og bændaefna í landbúnað-arfagferð til Frakklands og Belgíu. Ferðin var farin á vegum GJ Travel og var Snorri Sigurðsson fararstjóri en þetta var jafnframt 20. fagferðin í landbúnaði sem hann kemur að. Áhersla var að vanda lögð á heimsóknir til bænda og annarra aðila í landbúnaði og endaði ferðin á landbúnaðarsýn-ingunni Libramont í Belgíu, sem við greindum einmitt frá í síðasta blaði. Hér á eftir fylgir fyrri hluti ferðalýsingar um þessa ferð, en eins og við er að búast var margt að sjá og skoða.

Franskur landbúnaður umsvifamikill

Hér á landi þekkja trúlega fleiri til franskra vína en annarra franskra landbúnaðarafurða en franskir bændur geta ýmislegt annað en að framleiða vín. Þannig er Frakkland t.d. næststærsti útflytjandi landbún-aðarafurða í heiminum, en landið er það sjötta stærsta í heiminum þegar horft er til heildarframleiðslu land-búnaðarafurða og langstærsti aðilinn meðal landa Evrópusambandsins, enda með um 17% alls landbúnaðar-lands Evrópusambandsins.

Í norðurhluta Frakklands er mest um korn-, sykurrófu- og kartöflu-rækt en í vesturhlutanum meira um mjólkurframleiðslu, svína- og alífuglakjötsframleiðslu ásamt eplaræktun. Í Mið-Frakklandi má finna stóran hluta nautakjötsfram-leiðslunnar og svo í suðurhluta lands-ins hina heimsfrægu vínberjaræktun, ávexti og grænmeti. Auk þess er víða í landinu lögð áhersla á skógrækt og í seinni tíð einnig fiskeldi.

Rúmlega 700 þúsund búÞað setur hlutina svolítið í samhengi þegar horft er til fjölda þeirra búa sem eru í Frakklandi, en þar má finna u.þ.b. 700 þúsund bú. Vissulega eru mörg þeirra sk. smábýli en þetta eru engu að síður afar mörg bú í landi sem þó er ekki nema um 5,4 sinnum stærra en Ísland. Kornrækt er afar umsvifamikil í Frakklandi og nemur árleg framleiðsla um 65 milljónum tonna. Þá er sykurrófuframleiðsla í Frakklandi sú mesta í Evrópu eða um 35 milljónir tonna. Sé horft til mjólkurframleiðslunnar er Frakkland næststærsta mjólkurframleiðslu-landið í Evrópu, á eftir Þýskalandi, með um 24 milljarða lítra innvegna árlega. Umfangsmesta kjötfram-leiðslan er nautakjötið með um 1,5 milljónir tonna og kemst ekkert land nálægt Frakklandi á þessu sviði. Heildarkjötframleiðslan er hins vegar 3,6 milljónir tonna og þar af nemur lambakjötsframleiðslan aðeins um 83 þúsundum tonna, sem eru ekki nema 11,4% af heildarframleiðslu landa Evrópusambandsins (heimild: Eurostat).

París engri líkFerðin hófst laugardaginn 21. júlí og var þá flogið frá Keflavík til Parísar, þar sem við tóku tveir við-burðaríkir dagar. Byrjað var á því að fara í skoðunarferð um heimsborgina og komið við á helstu stöðum s.s. við Signubakka, Eiffelturninn, farið í Sigurbogann, Notre Dame-kirkjuna, Bastilluhverfið, Père Lachaise-kirkjugarðinn, Louvre-safnið og fleiri staði mætti nefna. Restin af deginum var svo tekin rólega enda sat nætur-flugið í ferðafólkinu. Sunnudagurinn var svo frjáls og nýttu flestir daginn til þess að skoða borgina nánar og njóta dagsins, sem meðal annars bauð upp á æsispennandi lok hinnar heimsfrægu hjólreiðakeppni Tour de France í miðborg Parísar með tilheyr-andi uppákomum og skemmtunum.

88 dráttarvélar á dag!Mánudaginn 23. júlí var haldið í norðurátt frá París í blíðskaparveðri

og var fyrsta stopp við Massey Ferguson verksmiðjuna í Beauvais, þar sem farið var í skoðunarferð. Verksmiðjan er gríðarlega stór en þarna starfa 2.300 manns og er fram-leiðslugeta verksmiðjunnar mikil, en á degi hverjum renna út frá henni 88 fullbúnar dráttarvélar. Verksmiðjan hefur verið þarna í rúm 50 ár og er í dag í eigu fagfélagsins AGCO, en sem kunnugt er á það félag mörg fyrirtæki í landbúnaði. Því kemur ekki á óvart að þó svo að verksmiðjan sé að stærstum hluta tileinkuð fram-leiðslu Massey Ferguson, þá eru þar einnig framleiddar aðrar dráttarvélar s.s. Valtra og Challenger.

Athygli vakti að framleiðslan var afar fjölbreytt og margvíslegar gerðir af dráttarvélum runnu í röð eftir færibandi verksmiðjunnar. Þannig var í eitt skipti verið að raða saman 65 hestaafla MF vél, næsta vél fyrir aftan var hins vegar stór Valtra og þar aftan við komu aftur nokkrar MF vélar og síðar Challenger. Mikla gæðastýringu þarf eðlilega til, til þess að halda utan um framleiðsluferilinn svo tryggt sé að réttir íhlutir berist starfsfólkinu á réttum tíma og var aðdáunarvert að fylgjast með þessu snurðulausa ferli.

Margir áhugasamir um leikfönginEftir skoðunarferðina var hópnum boðið í glæsilegan hádegisverð í boði Jötuns Véla og Massey Ferguson, og að þeim loknum lá leiðin um Massey Fergusonverslunina. Þar var þó ekki hægt að kaupa dráttarvélar af stærri gerðinni, en hins vegar margs konar smásöluvarning merktan MF módel af mörgum gerðum dráttarvéla frá fyrirtækinu, klukkur, leikföng, föt og derhúfur svo dæmi séu tekin. Þarna runnu allnokkrar evrur úr vösum ferðafélaganna!

Landbúnaðarháskólinn LaSalleÞví næst lá leiðin í landbúnaðarhá-skólann LaSalle í Beauvais þar sem Philippe Caron tók á móti hópnum

en hann er alþjóðafulltrúi skól-ans. Skólinn stendur á bújörð rétt utan við Beauvais og er bæði með mjólkurframleiðslu og akuryrkju auk skógræktar. Í skólanum eru 1.700 nemendur og standa þeim til boða nokkrar námsleiðir, allt frá jarðfræði, umhverfisfræði og búvísindum og upp í landbúnaðarverkfræði. Skólinn leggur mikla áherslu á umhverfismál og mörg af rannsóknarverkefnunum lúta að verndun jarðvegs og umhverf-isvænum aðferðum til landbúnaðar-framleiðslu.

Að lokinni góðri kynningu og gönguferð um skólabygging-arnar var svo farið að fjósinu og á leiðinni gengið um akra og m.a. mikið býflugnabú skólans. Búið er eingöngu rekið vegna endur-menntunar- og rannsóknastarfs en býflugnabændur koma þarna reglu-lega til þess að læra ný vinnubrögð og tækni við starfsemi sína. Auk býflugnanna eru svo nautgripir á búi LaSalle og er fjósið hefðbundið legubásafjós með einum mjaltaþjóni. Þar eru framkvæmdar ýmsar hag-rænar rannsóknir s.s. áhrif útiveru á kýr í mjaltaþjónum, hauggasfram-leiðsla af mismunandi fóðri o.fl. Síðla dags var svo komið í náttstað við Assevillers.

Með 7 þúsund varphænurÞriðjudagurinn 24. júlí hófst með heimsókn til alifuglabóndans Adeline sem er með hænsnabú sitt í útjaðri smábæjarins Sancourt á Péronne-svæðinu í Picardie, en í Sancourt búa um 300 manns. Á búinu eru 7 þúsund varphænur í lausagöngu og fékk hópurinn að heimsækja búið og fylgjast með eggjasöfnun, flokkun og pökkun. Alls skila þessar hænur að jafnaði 6 þúsund eggjum daglega, svo nóg var að gera þegar hópinn bar að garði.

Um þriðjungur eggjanna stóðst gæðakröfurnar sem Adeline gerir, en til þess að svo megi verða þurfa óþvegin egg að vera hrein, að sjálf-sögðu óbrotin og hvorki of smá né of stór. Þessi egg fóru svo eftir færibandi að röðunarvél sem raðaði þeim í bakka og merkti svo með upp-runamerki, en af því mátti lesa bæði að þetta voru egg frá þessu búi, úr þessu útihúsi búsins, frá lausagöngu-hænum og að eggin væru frönsk! Þessi merktu gæðaegg voru svo seld bæði heima á búinu og til verslana

Þessi skemmtilega mynd var tekin af ferðafélögunum fyrir utan heimsóknamiðstöð Massey Ferguson i Beauvais og eins og sjá má halda margir á innkaupa-pokum á myndinni. Mynd / Sigurður Hannes Sigurðsson.

Hveiti ræktað í landbúnaðarháskólanum LaSalle í Beauvais.

á plöntum til eldsneytisframleiðslu. Margar hverjar af þessum plöntum eru

Mynd / Sigurður Hannes Sigurðsson.

Hveiti ræktað í landbúnaðarháskól-anum LaSalle í Beauvais.


Það þrengir að efnahag EvrópuAllt frá kreppunni miklu á fjórða áratugi síðustu aldar hefur ástand í atvinnumálum í Evrópu ekki verið jafn slæmt og nú. Spár um efnahag Evrópuþjóða fyrir um áratugi síðan gengu út á það að að fólki yrði tryggður góður efna-hagur, lýðræðislegt stjórnarfar og lífsgæði af ýmsu tagi.

Raunin hefur hins vegar orðið sú að ríkisskuldir í löndum ESB hafa aukist verulega. Í kjölfar þeirrar aukningar hefur atvinnuleysi í löndunum aukist að mun. Fjöldi atvinnuleysingja nú minnir orðið á kreppuárin á 4. áratugi síðustu aldar, en árið 1932, árið áður en nasistar náðu völdum í Þýskalandi, var atvinnuleysið þar orðið 25%.

Atvinnuleysi gríðarlegs fjölda fólks á millistríðsárunum leiddi til þess að hlutabréf hrundu í verði og í kjölfar þess vinnumarkaðurinn. Við tók uppgangur nasista sem endaði með síðari heimsstyrjöldinni. Nú erum við væntanlega reynslunni ríkari. Stríð er engin lausn á efna-hagsvandamálum og enn síður leið til að forðast atvinnuleysi og félags-lega neyð. Atvinnuleysið er að skapa nýja vígstöðu í Evrópu. Það er best menntaða kynslóð Evrópubúa sem verður atvinnuleysinu að bráð í þeim mæli að það minnir á kreppuna á 4. áratugi síðustu aldar. Evrópski seðla-bankinn (Den evropske Sentralbank) hefur lækkað stýrivexti sína niður í 1% án þess að það hafi breytt nokkru um hina efnahagslegu stöðnun né stöðvað fjölgun atvinnulausra laun-þega. Án tillits til stýrivaxtanna er lausnin fólgin í því hvernig leiðtog-um Evrópu tekst að skapa atvinnu-tækifæri í því kreppuástandi sem nú

gengur yfir álfuna.Christine Lagarde, framkvæmda-

stjóri Alþjóða gjaldeyrissjóðsins, (IMF), er ein af mörgum leiðtogum, sem verða að draga úr væntingum lærðra og leikra til efnahagsástands í heiminum. Nýlega var haft eftir henni: "Framundan eru erfiðir tímar ef evrópskir leiðtogar taka ekki til í eigin ranni".

Að "taka til" getur þýtt svo margt í núverandi stöðu efnahagsmála í Evrópu. Nú, nokkrum vikum eftir leiðtogafund ESB, hefur lítið birt yfir. Vonin um að Þýskaland, með hið öfluga hagkerfi sitt, réði við að halda hagkerfum annarra landa ESB á floti, rættist ekki, þó að Þýskaland eitt og sér geti bjargað sér.

Um þessar mundir situr stjórn-lagadómstóll að störfum í Karlsruhe í Þýskalandi. Hann á að taka afstöðu til þess hvort Þjóðverjar skuli fallast á að eiga aðild að hinum nýstofn-aða tryggingasjóði ESB, til styrktar skuldugum ríkjum sambandsins, einkum í Suður-Evrópu. Ríkisstjórn Þýskalands er andvíg þeirri aðild, en ef dómstóllinn dæmir henni í óhag getur það leitt til þjóðaratkvæða-greiðslu í landinu, um stjórnar-skrárbreytingu, sem felur það í sér að Þjóðverjar afsali sér æðstu stjórn efnahagsmála sinna í hendur ESB.

Það eru mörg sker sem leið-togar Þýskalands þurfa að forðast. Skuldavandinn er alvarlegur og lausn á honum ekki í augsýn. Á meðan fjölgar fólki án atvinnu en atvinnu-leysið í Evrópu er hið nýja afturhvarf til fortíðarinnar.

/Nationen, 21. júlí 2012, Ivan Kristoffersen.

Í ár lítur út fyrir samdrátt í korn-uppskeru í heiminum, miðað við undanfarandi ár. Ástæðan er einkum óvenjumiklir þurrkar í Bandaríkjunum, Rússlandi, Indlandi og Ástralíu og í hluta af Evrópu, einkum sunnan til. Alþjóðabankinn spáir því að matvælaverð í heiminum hækki af þessum sökum.

Að sögn sérfræðinga bankans eru kornbirgðir í heiminum nú litlar. Ef uppskeran minnkar enn frekar er veruleg hætta á miklum verðsveifl-um. Óvissan um hver staðan er í raun, dregur einnig úr áhuga á fjár-festingum í landbúnaði, bæði meðal framleiðenda og dreifingaraðila.

Alþjóðabankinn upplýsir í frétta-tilkynningu að verð á hveiti hafi hækkað um 50% frá því um miðjan júní sl., verð á maís um 46% og sojabaunum um 30%, á sama tíma. Allt fram í júní á þessu ári spáðu sérfræðingar í kornviðskiptum verð-lækkun korn- og fóðurvara á þessu ári. Um það leyti voru áhrif þurrka sumarsins ekki komin í ljós. Vegna þeirra og af fleiri ástæðum hefur verð á matvælum síðan rokið upp. Það gildir bæði um brauð og önnur tilbúin matvæli og á jafnframt við um fóður búfjár og kjöt. Í ár eru birgðir af hrísgrjónum taldar viðunandi. Verð á hrísgrjónum er að vísu hátt en hefur verið stöðugt. Verð á hráolíu og áburði og flutningsgjöld hafa hins vegar ekki hækkað að undanförnu.

Bankastjóri Alþjóðabankans, Jim Young Kim, óttast þá þróun sem hér hefur verið lýst, en hún bitnar mest á fátækum þjóðum. Hann segir að Alþjóðabankinn fylgist náið með stöðunni og sé viðbúinn að grípa inn í til hjálpar ríkisstjórnum fátækra landa, sem kreppan mun ógna.

Í nýjustu spá OECD - FAO, Agricultural Outlook, telja sérfræð-ingar þessara stofnana að verð búvara verði hátt næsta áratug. Viðvarandi mikil eftirspurn mun valda hinu háa verði, á sama tíma og framboð mat-væla mun minnka.

Þar kemur ýmislegt til. Eftirspurn mun aukast vegna fjölgunar fólks, vaxandi tekna á mann, stækkandi borga, en einnig munu matarvenjur fólks með lágar tekjur breytast. Þá mun aukin eftirspurn verða eftir líf-eldsneyti. Í löndum, þar sem lengi hefur verið stundaður útflutningur búvara hefur víða ekki verið brugðist nógu fljótt við þessari þróun. Því mun það kosta umræddar þjóðir tölu-verðar fjárfestingar að bregðast við aukinni eftirspurn eftir matvælum.

Þess er ekki vænst að ræktunar-land í heiminum muni stækka að ráði á næsta áratug. Helsti möguleiki á aukinni framleiðslu er því sá að það ræktunarland, sem fyrir er, skili meiri uppskeru. Í skýrslu OECD - FAO er því spáð að uppskera á hektara vaxi um 1,7% á ári næsta áratuginn

en hún hefur aukist um 2,0% á ári síðustu áratugi.

Dýrari aðföng, takmarkandi nátt-úruauðlindir, vaxandi umhverfis-vandamál og breytingar á veðurfari valda því að það hægir á aukningu framleiðslunnar. Það verða líklega einkum lönd þar sem tekjur fólks eru lágar, sem munu sækja sig í útflutningi búvara.

FAO vekur einnig athygli á því að brýnt sé að styðja við hvers kyns frumkvæði og nýjungar í framleiðslu matvæla, sem og að takmarka sem mest hindranir á framleiðslu og niðurgreiðslur í landbúnaði en þær skekkja samkeppnisstöðu landa og draga úr áhuga á fjárfestingum í greininni.

/Landsbygdens Folk, 31. tbl. 2012.

Alþjóðabankinn spáir hækkun á verði matvæla

Í Þýskalandi hefur ræktun á maís til líforkuframleiðslu dregið verulega úr ræktun á hveiti og byggi. Margir bændur í Norður-Þýskalandi hafa tekið akra á leigu í Danmörku, til að rækta maís og það veldur mörgum áhyggjum.

Ræktun korns til líforkuframleiðslu nýtur verulegra styrkja í ríkjum ESB en ræktunin eykst mest í Norður-Þýskalandi. Um síðustu áramót höfðu verið reistar verksmiðjur í Þýskalandi, sem framleiða um 2800 megawött af rafmagn úr líforku á ári en það sam-svarar framleiðslu tveggja stórra raf-orkuvera. Hráefni til framleiðslu líf-orkunnar er einkum úrgangur frá land-búnaði, iðnaði og heimilum en hlutur gróðurs, sem ræktaður er beinlínis til orkuframleiðslu hefur vaxið á síðari árum. Ástæða þess er einkum sú að úrgangur frá landbúnaði er vatnsríkur og því dýrt að flytja hann. Úrgangur frá sláturhúsum og mjólkurbúum nýtist hins vegar betur. Erfitt er orðið að afla hráefnis í alla þá líforku, sem markaður er fyrir. Það hefur beint athyglinni að ræktun á maís, sem er afar hagkvæm í þessu skyni.

Hin mikla eftirspurn eftir orkumaís hefur skilað sér í verulegri verð-hækkun á honum. Það er einkum í norðanverðu Þýskalandi og sunnan-verðri Danmörku sem þessi ræktun hefur vaxið. Á sunnanverðu Jótlandi einu eru 180 ferkílómetrar notaðir undir ræktun á maís sem fluttur er til Þýskalands til vinnslu. Þá hafa þýskir bændur tekið á leigu jarðir í Danmörku til að rækta þar orkumaís.

Framámenn í dönskum landbúnaði hafa varað við þessari þróun sem talið er að dragi þar úr kornuppskeru sem nemur fjórum milljónum tonna á ári, eða um 10% af kornrækt í Danmörku. Dönsk stjórnvöld hafa lýst því yfir að hráefni líforku í Danmörku skuli fyrst og fremst koma úr búfjáráburði og hvers kyns lífrænum úrgangi. Unnið er að lagabreytingum til að tryggja það. Framleiðendur líforku í Danmörku og Þýskalandi mótmæla þessum ráðagerðum og halda því fram að hag-kvæmnin ein skuli ráða því hvernig uppskeran sé notuð.

/Landsbygdens Folk, 29. júní 2012.

Vaxandi hluti maísræktunar þýskra bænda fer til líforkuframleiðslu

í nágrenninu. Restinni af eggjunum var handraðað á bakka og þau seld til iðnaðarframleiðslu.

Einnig með sveitaverslunAuk þessa rekur fjölskyldan, en Adeline er þarna bóndi af sjöttu kynslóð, ferðaþjónustu á búinu með bæði verslun sem selur margs konar heimaframleiddar vörur, og lítinn húsdýragarð með ýmsum fuglategundum, geitum og kanínum

svo dæmi séu tekin. Þá var hægt að kaupa sér hestakerrureið, eða gista í einu af þeim sjö herbergjum sem þau leigja út í bændagistingu. Sannarlega fólk sem hefur fundið leið til þess að afla sér fjölþættra tekna.

Rannsóknastofnun með 10 þúsund starfsmenn

Frá Sancourt var farið um hádegisbil til borgarinnar Saint-Quentin og áð þar en svo haldið til INRA í Estrées-Mons. INRA, sem kalla mætti

Rannsókna- og þróunarstofnun land-búnaðarins í Frakklandi, er stærsta rannsóknastofnun í landbúnaði í Evrópu og starfa þar um 10 þúsund manns á vegum hins opinbera. Langstærsti hluti fjármögnunarinnar er frá hinu opinbera en stofnunin fær auk þess fjölmarga styrki árlega. Í starfsstöð INRA í Estrées-Mons er mestur kraftur í jarðræktarrannsókn-um og umhverfismálum í tengslum við jarðrækt af ýmsum toga.

Mannhæðarháar plönturÍ Picardie-héraði, sem er eitt af 27 héruðum Frakklands, hefur verið mikil ræktun allt frá tímum Rómverja og eftir síðari heimsstyrjöldina má í raun tala um þaulræktun landsins. Þetta hefur leitt til „langtímaþreytu“ jarðvegsins á svæðinu, en þetta svæði er eitt helsta framleiðslusvæði Frakklands á sykurrófum, kartöflum og hveiti. Jarðvegsrannsóknir fylla því vel út í rannsóknarþátt INRA í Estrées-Mons en einnig rannsóknir og kynbætur á plöntum fyrir sk. annarrar kynslóðar lífeldsneyti. Hópurinn fékk að skoða tilraunar-eiti með slíkum plöntum, sem voru af ýmsum framandi gerðum en áttu það þó sameiginlegt að geta gefið óhemju mikla uppskeru af hverjum hektara lands árlega. Frá Estrées-Mons var svo haldið norður til strandborgar-innar Calais þar sem dvalið var næstu tvær nætur í hreint frábæru veðri sem margir nýttu til strandlegu í stað bændaheimsókna, en nánar verður greint frá þeim heimsóknum sem og öðrum í seinni hluta frásagnarinnar, síðar í Bændablaðinu.

Snorri Sigurð[email protected]Þekkingarsetri landbúnaðarins í Danmörku

Alifuglabóndinn Adeline er með 7 þúsund varphænur í lausagöngu á hænsnabúi sínu í útjaðri smábæjarins Sancourt á Péronne-svæðinu í Picardie.

Alifuglabóndinn Adeline rekur einnig verslun og selur þar margs konar heimaframleiddar vörur.


Í sumarfríi mínu settist ég upp á mótorhjól og ók stóran hring í kringum Ísland. Á ferðalaginu heimsótti ég nokkur af fjölmörgum söfnum sem urðu á vegi mínum og vert er að benda fólki á að skoða.

Fyrst ber að nefna safn Ólafs á Þorvaldseyri og fjölskyldu hans, sem nefnist Eyjafjallajökull. Frábært framtak og vel upplýsandi um ham-farirnar þegar Eyjafjallajökull gaus í apríl fyrir rúmum tveim árum. Þó safnið sé ekki stórt eru bæði aðkoma og snyrtimennska til fyrirmyndar og vel staðið að öllu er við kemur safn-inu. Á safninu er súynd stuttmynd sem er aðallega samansett úr frétta-myndum. Þegar ég var á ferðinni var verið að sýna útgáfu myndarinnar með þýsku tali, en það kom ekki að sök, þessar myndir sögðu allt sem segja þurfti og mögnuð upplifun að vera á staðnum þar sem þessar hamfarir dundu yfir í svona fallegu umhverfi svo stuttu eftir gosið. Það var einstaklega fræðandi að bera saman útsýnið að gosstöðinni í sumar og myndina, sem tekin var þar sem safnið stendur, þegar fjölskyldan var að flýja heimilið við upphaf goss. Þetta er safn sem enginn má láta framhjá sér fara.

Næst var það sérstakt safn í Löngubúð á Djúpavogi, en þar eru í raun þrjú söfn; skáldastofa, Eysteinsstofa Eysteins Jónssonar ráðherra og yfir öllu loftinu í þessu langa húsi er mikið safn gamalla muna sem eru aðallega frá síðustu öld og flestir þekkja frá barnæsku. Hins vegar mætti leggja smá vinnu í að merkja gripina betur og segja frá því hvaða ár þessir munir voru almennt í notkun. Þarna var lægsti aðgangseyririnn, en aðeins kostaði 500 krónur inn á öll söfnin þrjú.

Fuglasafn Sigurgeirs fær hæstu einkunn

Fuglasafn Sigurgeirs er í Ytri-Neslöndum við Mývatn. Ég á erfitt með að lýsa hrifningu minni á þessu safni með öðrum orðum en að þarna hefur systkinum og vinum Sigurgeirs Stefánssonar frá Ytri-Neslöndum tek-ist frábærlega að reisa safn utan um þetta mikla fuglasafn sem Sigurgeir hafði komið sér upp áður en hann lést í slysi á Mývatni.

Þarna hefði ég getað verið allan daginn. Uppsetningin á safninu er þannig að allir fuglar eru í glerbúrum en fyrir framan hvern fugl er lítill takki. Sé ýtt á takkann kviknar lítið ljós við fætur fuglsins og fyrir ofan mann heyrist hljóð úr viðkomandi fugli. Sé ýtt aftur á takkann sér maður á korti hvert fuglinn fer yfir vetrar-tímann. Það eru ekki bara fuglar í safninu því þarna má einnig sjá lif-andi kúluskít og fullyrði ég að þetta sé eini staðurinn þar sem hægt er að sjá kúluskít lifandi á safni. Í húsi við hlið safnsins er lítið bátaskýli og þar er sögð saga veiði í Mývatni. Ég verð,

að öllum öðrum söfnum ólöstuðum, að gefa þessu safni hæstu einkunn og í mínum huga er það eitt besta safn sem ég hef komið á hingað til.

Mótorhjól og falleg listaverkMótorhjólasafn Íslands er á Akureyri og reist í minningu Heiðars Þ. Jóhannssonar sem lést í mótorhjóla-slysi sumarið 2006. Vissulega mætti aðkoman að safninu vera betri, en hvorki er búið að malbika planið né klæða húsið að utan. Inni í safninu er búið að opna neðri hæðina, en þar eru um 80 mótorhjól og nokkur mjög sjaldgæf, bæði gömul og „alís-lensk nýsmíði“, en það sem sjaldnast er nefnt við þetta safn eru hin fjöl-mörgu listaverk sem Heiðar smíðaði (sennilega er hans þekktasta listaverk minnismerki um fórnarlömb bifhjóla-slysa, sem stendur við Varmahlíð og heitir Fallið).

Flest þessi listaverk gaf Heiðar vinum og ættmennum við hátíðleg tækifæri. Þegar safnið var opnað tóku þessir vinir og ættmenni sig saman og gáfu safninu listaverkin sem eru höfð í sérstöku herbergi er nefnist Heiðarsstofa. Þar eru uppáhalds mót-orhjól Heiðars ásamt bikarasafni hans úr ýmsum keppnum í mótorsporti. Ýmislegir munir eru þarna á safninu

er tengjast mótorhjólum eins og sér-stakt leyfisbréf til að keyra mótorhjól, munir sem tengjast Sniglunum o.fl. Það sem mest er að þessu safni er aðkoman, en að bæta hana og klæða húsið að utan væri safninu mikils virði.

Mætti vera meira um veiðisögu og nytjar á Selasafni

Selasetur Íslands er á Hvammstanga og er ágætlega uppsett safn um hina fallegu ímynd selsins, en fyrir mig, afkomanda manns sem skaut sel í matinn um hávetur og gerði að honum í brunagaddi svo að börn hans fengju eitthvað að borða, fannst mér alveg vanta að lýsa nytjum á sel. Þarna mætti alveg segja frá veiðiaðferðum og verkunaraðferðum á árum áður (myndir af verkun á sel hefði dugað mér). Hins vegar fannst mér sniðugt hvernig litlu kassarnir eru settir upp með spurningunum utan á. Þegar maður opnar dyrnar er svarið inni í skápnum. Þetta var vel gert og sér-staklega hvernig hæðin á kössunum er hugsuð til að henta bæði börnum og fullorðnum.

Gaman að koma á HákarlasafniðMér fannst gaman að koma í Hákarlasafnið í Bjarnarhöfn á Snæfellsnesi þó það sé svolítið sundurlaust. Þarna er samansafn af ýmsum áhöldum, veiðarfærum, verk-færum o.fl. sem aðallega var notað snemma á síðustu öld, en einnig eru þarna uppstoppuð dýr s.s. fuglar, refir, minkar o.fl.

Á safnið vantar sárlega meiri lesn-ingu til að útskýra safnhlutina (hversu gamlir þeir voru og til hvers þeir voru notaðir á sínum tíma). Margir athyglisverðir gripir eru á safninu og góðar myndir sem sýna verkunarferli á hákarli, næstum allt frá bryggju að þorrablóti. Á þetta safn var gaman að koma, aðkoman góð og móttökurnar voru góðar og alúðlegar.

Ef ég væri beðinn að raða þessum söfnum í 1. til 6. sæti mundi ég setja Fuglasafn Sigurgeirs í fyrsta sæti, í annað sæti Eyjafjallajökulssetur Ólafs á Þorvaldseyri og síðan get ég ekki gert upp á milli næstu þriggja safna sem eru mislangt komin í uppbyggingu og eiga eflaust eftir að batna mikið á komandi árum. /HLJ

Mörg athyglisverð söfn á Íslandi:

Fuglasafn Sigurgeirs fær hæstu einkunn- Safn Ólafs á Þorvaldseyri og fjölskyldu hans fylgir þar fast á eftir

Fuglasafn Sigurgeirs er í Ytri-Neslöndum við Mývatn. Myndir / HJL

Eyjafjallajökulssetur Ólafs á Þorvaldseyri. Myndir /HJL

Selasetur Íslands er á Hvammstanga

Listaverk úr tré á Mótorhjólasafni Íslands.

Greinarhöfundur í Hákarlasafninu í Bjarnarhöfn, nammi namm!

Úr Hákarlasafninu í Bjarnarhöfn. Þarna mætt setja upplýsingar um verkfærin.


Nokkrar helstu niðurstöðutölur sauðfjárskýrsluhaldsins árið 2011:

Aukin frjósemi er lykillinn að bættum afurðum– Afurðir árið 2011 voru með besta móti þrátt fyrir kalt og leiðinlegt vorUppgjör á skýrslum fjárræktar-félaganna fyrir árið 2011 lauk snemma í vor. Afurðir voru með besta móti þrátt fyrir að vorið hafi víða verið mönnum erfitt.

Munurinn milli áranna 2010 og 2011 er minni en áður, þegar afurð-ir eru skoðaðar með tilliti til þess munar sem var í veðurfari áranna 2010 og 2011. Lítilsháttar aukning var í þátttöku í skýrsluhaldi, 1696 aðilar skiluðu skýrslum og voru tæp 91% af ásettum ám í landinu á skýrslum. Skýrslufærðar voru 340.348 ær (329.552 árið 2010) og 77.615 veturgamlar ær (74.279 árið 2010) eða samtals 417.963 ær, sem er fjölgun um rúmar 14.000 ær frá árinu 2010.

Fullorðnu ærnarÞrátt fyrir rysjótt tíðarfar í maí og júní voru afurðirnar góðar, hver ær skilaði að meðaltali 26,5 kg kjöts eða 300 grömmum minna en árið 2010. Breytilegt er eftir landshlutum hvað munurinn er mikill, á Suðurlandi, Vesturlandi og Vestfjörðum er hann víðast hvar óverulegur en þó skila ær í Barðastrandarsýslum hálfu kílói meira en árið 2010 eða 28,3 kg. Á Norðurlandi aukast afurðir í Vestur-Húnavatnssýslu og Eyjafirði en minnka í Skagafirði og Austur-Húnavatnssýslu. Breyting er þó mest á Norðaustur- og Austurlandi. Þar minnka afurðir frá einu og upp í eitt og hálft kíló milli áranna.

Á landsvísu fjölgar fæddum lömbum um 0,01 frá árinu 2010, en hver kind átti að jafnaði 1,81 lamb. Aukningin er aðallega fólgin í fleiri fleirlembum (+0,8%) en þeim fjölg-aði um rúm þrjú þúsund milli áranna og má leiða líkur að því að jafnbetri hey um allt land eftir gott sumar árið 2010 séu meginástæðan. Að sama

skapi eru lambahöld ekki jafn góð og á síðasta ári þar sem fjöldi lamba til nytja er sá sami bæði árin, en hver kind er að skila að jafnaði 1,65 lömbum. Af fjárræktarfélögum þar sem fleiri en 1000 ær eru á skýrslum er frjósemin mest í fjárræktarfélaginu Austra í Mývatnssveit, 1,94 lömb fædd og 1,81 til nytja. Í fjárræktar-félagi Kirkjubólshrepps er næstmesta frjósemin eða 1,93 lömb fædd og 1,79 til nytja. Einnig er góð frjósemi á Vatnsnesi, í Borgarfirði eystri og í Suðursveit. Lambahöld eru síðan hvað best í Öræfum og í Álftaveri en þar koma til nytja að hausti rúmlega 94% af öllum fæddum lömbum, sem er mjög góður árangur. Á meðfylgj-andi stöplariti má sjá afurðir fyrir fullorðnar ær eftir sýslum fyrir árin 2010 og 2011.

Veturgömlu ærnarSömu sögu er að segja af veturgömlu ánum og þeim fullorðnu. Þær skila að jafnaði 10,4 kg árið 2011 sem er 200 grömmum minna en árið áður. Mestu afurðum skila veturgömlu ærnar í fjárræktarfélagi Kirkjubólshrepps en þær skila að jafnaði 17,4 kg kjöts, eiga að jafnaði 1,28 lömb og skila 0,97 lömbum til nytja.

Mestar afurðir á SauðadalsáLíkt og árið 2010 eru mestar afurðir á búum með fleiri 100 skýrslufærðar ær hjá þeim Þormóði og Borghildi á Sauðadalsá eða 38,6 kg, hjá Eiríki Jónssyni í Gýgjarhólskoti 38,5 kg og 37,3 kg hjá Indriða og Lóu á Skjaldfönn. Yfirlit yfir öll bú sem ná meiru en 29 kg er aðgengilegt á heimasíðu Bændasamtaka Íslands.

GæðamatMeðalþungi þeirra lamba sem hafa skráð kjötmat árið 2011 var 15,82

kg, samanborið við 16 kg árið 2010. Munurinn er breytilegur eftir landsvæðum en mestur er hann í Þingeyjarsýslum þar sem lömb voru 0,6 kg léttari haustið 2011 en árið áður. Samhliða því að lömbin eru léttari er gerðin heldur slakari, 8,54 stig móti 8,71 árið áður og fitan er einnig minni en meðalfitueinkunn í kjötmatinu, var 6,43 stig 2011 en 6,54 stig haustið áður.

Meiri frjósemi leiðir af sér bættar afurðir

Líkt og vikið var að í byrjun var sveiflan milli áranna 2010 og 2011 mun minni en ætla mætti þegar skoð-uð eru ár þar sem miklu hefur munað á veðurfari. Árið 1995 voru afurðir eftir hverja kind 25,8 kg en höfðu verið 27,2 kg árið 1994, munurinn 1,4 kg milli ára. Aðbúnaður og fóðr-un sauðfjár hefur því batnað mikið á síðustu árum, sem er ánægjuefni. Á komandi árum eiga sauðfjárbændur að setja markið hátt og auka frjósemi meira til að auka afurðir og þar með tekjur.

Oft hefur verið á það bent í greinum sem þessari að sóknarfærin

séu mest hjá veturgömlu ánum, með því að auka frjósemi þeirra. Í dag eru rúmlega 13% af veturgömlum kindum vísvitandi höfð geld, sem er alltof hátt hlutfall. Lauslegir útreikningar sýna að með því að auka frjósemina um 10% frá því sem hún er nú myndu tekjur sauð-fjárbænda aukast um 604 millj-ónir. Í útreikningunum er eingöngu miðað við afurðastöðvaverð árið 2011 og óbreytta flokkun og fall-þunga. Þetta er vel raunhæft mark-mið sem þýðir að tæplega 2 lömb þyrftu að fæðast eftir hverja kind og 1,82 lömb að koma til nytja. Mörg af afurðahæstu búum landsins í dag ná þessum árangri og gott betur. Fyrir 400 kinda sauðfjárbú þýðir þetta rúmar 600 þúsund krónur í auknar tekjur.

Bændur hafa náð miklum árangri í bættum kjötgæðum á undanförnum árum og á komandi árum er kannski rétt að viðhalda þeim árangri sem þar hefur náðst, en þess í stað leggja áhersluna á aukna frjósemi. Aukin frjósemi ásamt aukinni mjólkurlagni ánna er lykillinn að meiri afurðum og þar með auknum tekjum.

Jón Viðar Jónmundsson

landsráðunautur í sauðfjárræktBændasamtökum Í[email protected]

Sauðfjárrækt

Eyjólfur Ingvi Bjarnason

ráðunautur í sauðfjárræktBændasamtökum Í[email protected]

Sauðfjárrækt

Vefforritið LAMB í gagnið í septemberSamhæft fyrir hefðbundnar tölvur, spjaldtölvur og snjallsímaFyrsta útgáfa af nýrri kynslóð vefforrits fyrir sauðfjárbændur, LAMB, tekin í gagnið í septem-ber. Forritið er samhæft fyrir hefð-bundnar tölvur, spjaldtölvur og snjallsíma.Forritið er samþætt við FJARVIS.IS og verður í fyrstu öll áhersla lögð á að opna fyrir bændur og ráðunauta aðgang að skýrsluhaldsgögnum með aðgengilegum hætti. LAMB er þróað í forritunarmálinu Python, sem hefur verið að sækja á í hug-búnaðarheiminum á undanförnum

-GreSQL, byggir á hugmyndafræði opins hugbúnaðar.

Með LAMB má segja að veffor-rit fyrir sauðfjárbændur verði tvö. FJARVIS.IS heldur gildi sínu sem aðalforritið, þar sem bændur vinna sitt skýrsluhald rafrænt eins og verið hefur undanfarin ár. Forritinu verður haldið við til að bændur geti áfram nýtt sér forritið á allan hátt, en megináhersla verður lögð á fram-tíðarþróun á LAMB, hvað varðar að gera forritið að öflugri upplýsinga-veitu fyrir sauðfjárbændur. Í fyrstu útgáfu, sem kemur í september eins og áður sagði, munu bændur fá aðgang að þungaskýrslu fyrir lömb, en í henni eru upplýsingar sem sauð-fjárbændur þurfa á að halda á þessum tíma. Stefnt er að annarri útgáfu í

nóvember. Aðgangur að öllum vef-forritum Bændasamtakanna er sam-tengdur í gegnum Bændatorgið, og svo verður um LAMB einnig.

Lagður grunnur að öflugri hugbúnaðarþróun

Þróun og rekstur sérhæfðra forrita fyr-ir bændur eru eitt af því sem Bænda-samtök Íslands hafa séð um á síðustu árum og áratugum. Bændur hafa verið framarlega í að nýta sér upplýsinga-tæknina og nú er svo komið að þorri bænda notar vefforrit Bændasam-takanna til að skila skýrslum eða hjarðbók með rafrænum hætti inn í miðlæga gagnagrunna. WorldFengur er fyrir hrossaræktendur, HUPPA fyrir kúabændur og FJARVIS.IS fyrir sauð-

fjárbændur. Notendur forrita greiða

af þróun, rekstri og notendaþjónustu og verður greiðsluseðill sendur til not-enda á næstu dögum, fyrir tímabilið 1. júlí 2012 til 30. júní 2013. Árgjaldið, sem var sett á síðastliðið haust, hefur treyst rekstrargrundvöll forritaþróunar Bændasamtakanna og lagt traustari grunn að þróun á hugbúnaði fyrir bændur; hugbúnaði sem gefur þeim

orðinn ómissandi hjálpartæki í rækt--

gerð og gagnagrunnskerfum er ætíð að ryðja sér til rúms, sem nýtir kosti upplýsingatækninnar enn betur, m.a. með tilkomu spjaldtölva og snjallsíma (iPad og Android). Það er þýðingar-mikið að slá ekki slöku við í hug-búnaðarþróuninni enda gera bændur sífellt meiri kröfur um aðgengi að upplýsingum og ráðgjöf með aðstoð upplýsingatækninnar.

SNATI fyrir Smalahundafélag Íslands

Í sumar var tekið í notkun vefforritið

smalahunda. Snati er vefforrit Smala-hundafélags Íslands (SFÍ) til að halda utan um skráningu smalahunda. Upp-lýsingatæknisvið Bændasamtakanna smíðaði forritið, og þróar og rekur

Öllum félögum í SFÍ sem greitt hafa félagsgjöld stendur til boða aðgangur að Snata, en þeir geta sótt um aðgang á www.snati.bondi.is, sem er vefslóð forritsins. Einnig er hægt að óska eftir aðgangi í gegnum Bændatorg Bændasamtakanna (www.torg.bondi.is), eins og að öðrum veffor-ritum samtakanna. Sverrir Möller er formaður Smalahundafélags Íslands.

Rafræn skráning á kynbóta- og íþróttasýningar

nýju vefforriti, ShowFeng, sem býður upp á rafræna skráningu í kynbóta- og íþróttasýningum. ShowFengur er samþættur við WorldFeng og Sport-Feng og er forritið samstarfsverkefni Bændasamtakanna og Landssam-bands hestamannafélaga. Með Show-Feng geta keppendur skráð hross og knapa í sýningar beint á vefnum, og kannar þá ShowFengur hvort öll skilyrði fyrir skráningu í keppni séu uppfyllt. Forsvarmenn keppenda þurfa jafnframt að greiða sýningar-gjald í gegnum vottaða greiðslugátt kortafyrirtækja til að skráning á hrossi

og knapa komist alla leið í World-Feng eða SportFeng. Skipuleggjendur sýninga geta aftur á móti boðið upp á að sýningargjald sé greitt með millifærslu ef svo ber undir, en það kallar á meira utanumhald. Mark-miðið með þessari viðbót er að gera allt utanumhald í kringum sýningar þægilegra fyrir þátttakendur sem og að lækka kostnað við sýningarhald. Vefsmiðjan Orion sá um forritun í

Bændasamtakanna.

Rafrænar umsóknir um jarðræktarstyrki á BændatorginuBændur geta nú sótt með rafræn-um hætti um jarðræktarstyrki á Bændatorginu undir því sem heitir Umsóknir og Jarðbætur. Tenging er við skráðar spildur í www.Jörð.

Ráðunautar munu síðan skrá úttektir á Bændatorginu og á grunni þeirra

félagssviðs Bændasamtakanna, AF-URÐ, sem heldur utan um greiðslur til bænda samkvæmt búvörusamn-ingum og búnaðarlagasamningi. Þetta þýðir að bændur munu hafa

greiðslur til sín þegar þessari forritun er lokið. Sjá nánar umfjöllun um reglur um jarðaræktarstyrki annars staðar í Bændablaðinu.

sviðsstjóri tölvudeildar Bændasamtaka Í[email protected]

Jón Baldur Lorange

Upplýsingatækni og fjarskipti

Upplýsingatæknibásinn

2424,5

2525,5

2626,5

2727,5

2828,5

2929,5

30

Kjöt - kg eftir hverja á árin 2010 og 2011

2010

2011


Lesendabás

Ágangur búfjárVíða um land gætir óánægju vegna ágangs búfjár og þá fyrst og fremst sauðfjár, því stórgripum er víðast hvar haldið innan girð-inga. Lög og reglur um þessi mál eru komin til ára sinna og brýnt að endurskoða þau í ljósi mikilla breytinga á landnýtingu á síðari árum.

Í sumum héruðum landsins hafa bændur búfé sitt alfarið innan girðinga og á þéttbýlum svæðum er nokkuð um að sett hafi verið upp sameiginleg beitarhólf og lausa-ganga búfjár bönnuð utan þeirra, svo sem á Reykjanesskaga. Slíkt hefur gefist vel. Enn er þó mikið um að land sé nytjað án heimildar viðkom-andi landeigenda. Slík ágangsmál geta haft mikil áhrif á ímynd sauð-fjárræktarinnar, og þar með þann velvilja þjóðarinnar sem er forsenda fjárhagslegs stuðnings stjórnvalda við þessa mikilvægu búgrein.

Vandamál vegna ágangs eru af ýmsum toga. Mörgum fjárlausum landeigendum gremst ágangur frá öðrum jörðum og telja sauðfjár-bændur halda landnotkun sinni í gíslingu. Það á m.a. við um mögu-leika til skógræktar, akuryrkju og almennra landbóta án mikils girðingakostnaðar. Oft er horft á þá breytingu sem orðið hefur á lausagöngu nautgripa og hrossa á undanförnum áratugum. Nú telst það sjálfsagt að eigendur stórgripa haldi þeim á sínu landi, en sauðfjár-ræktin hefur setið eftir í slíkri þróun.

Beit getur haft afgerandi áhrif á ástand lands, eins og víða sést þar sem land er í framför eftir að dregið hefur úr beitarálagi eða land verið friðað fyrir beit. Því vilja margir nýta mátt sjálfgræðslunnar til að bæta ástand illa farins lands, enda er hún víða hagkvæmasta aðferðin við uppgræðslu vegna mikils kostnaðar sem fylgir öðrum aðferðum.

Afurðir ráðast mjög af gæðum beitar og rými í högum. Ef beitt er á lönd annarra sauðfjárbænda geta þeir því orðið fyrir óviðunandi fjár-hagstjóni vegna minni fallþunga dilka. Óánægja vegna slíks ágangs fer þó oft hljótt, því menn reyna í lengstu lög að halda frið við granna sína.

Vandinn kristallast víðar, en

meðal annars í umræðu líðandi stundar um beit á Almenninga, sem er aðliggjandi afrétt að Þórsmörk. Handhafar beitarréttar á Almenningum hafa nú hafið beit þar að nýju eftir áralanga friðun þessa illa farna lands, sem Landbúnaðarháskóli Íslands metur reyndar óbeitarhæft. Girðing er ekki til staðar milli Almenninga og Þórsmerkur. Því blasir við að féð muni leita í Mörkina, líkt og áður var meðan afréttin var nýtt til beitar. Skýrt hefur komið fram í máli for-svarsmanna beitar í Almenninga að þeir líti ekki á ágang fjár í Þórsmörk sem sitt vandamál, heldur sé það alfarið hlutskipti annarra að halda Mörkinni fjárlausri. Þeir sem nýta Almenninga til beitar beri þar enga ábyrgð. Slík viðhorf eru sem stein-gervingur í nútíma samfélagi.

Eigendur beri ábyrgð á fénaði sínum

Á undanförnum árum hefur sauð-fjárbúum fækkað, en mörg hafa stækkað í viðleitni bænda til að bæta afkomu sína. Í mörgum til-vikum hefur það þó orðið með þeim hætti að bændur hafa byggt upp bú sem eru of stór fyrir við-komandi jarðir eða það land sem bændur hafa með öðrum hætti til formlegra umráða. Er þá oft treyst á beit á annarra manna löndum án heimildar. Sums staðar er veruleg ólga út af slíkum málum. Því miður hefur gæðastýring í sauðfjárrækt, sem er að hluta grundvöllur fjár-framlaga ríkisins til sauðfjárbænda, ekki sett nægar skorður við því að þeir geti nýtt land til beitar í óþökk viðkomandi landeigenda.

Elstu lög Íslendinga gerðu ráð fyrir því að eigendur búfjár bæru fulla ábyrgð á fénaði sínum, og voru hörð viðurlög ef út af bar. En nú er öldin önnur og við búum við vægast sagt „frjálslegar“ reglur í þessum efnum. Hjá þeim þjóðum sem við leitum helst samanburðar við er hin almenna regla sú að skylt er að hafa búfé í vörslu á ábyrgð eigenda, en þó gerðar undantekningar þar sem við á. Reyndar virðist vörsluskyldan víða sjálfgefin og óheimilt að láta búfénað ganga utan girðinga, líkt og t.d. á Nýja-Sjálandi.

Eignarrétturinn er friðhelgur Óbreytt lagaumhverfi hvað varð-

ar vörslu búfjár er til stórs skaða, bæði fyrir framtíð sauðfjárræktar-innar og möguleika til margvís-legra annarra landnytja og landbóta. Breytinga er þörf. Í því sambandi er fróðlegt að rifja upp tilraun sem var gerð af mikilli framsýni árið 1929 til að auka vörsluskyldu á búfénaði. Þá var lagt fyrir Alþingi þingmanna-frumvarp til laga um ágang búfjár (Alþingistíðindi 1929, 41. löggjaf-aþing. A. Þingskjöl, bls. 646-657). Þetta mál varð þó ekki útrætt á því þingi og hlaut sömu örlög er það var lagt fyrir óbreytt að tilhlutan land-stjórnarinnar árið eftir.

Í 2. gr. þessa frumvarps segir: „Gróður lands er friðhelgur, og er því hver búfjáreigandi skyldur að gæta búfjár síns, að það valdi ekki öðrum skaða, með þeim nánari ákvörðunum og takmörkunum, sem lög þessi setja“.

Í athugasemd um þessa grein í greinargerð sem fylgdi með frumvarpinu kemur fram að: „Eignarjetturinn er friðhelgur eftir stjórnarskránni. Gróður lands er eign þess, sem landið á eða hefir umráð yfir. Af þessu leiðir, að sjer-hverjum er óheimilt að beita annars manns land. Verður að binda hann þeirri skyldu, ekki einasta að gera það ekki vísvitandi, heldur einnig að girða fyrir, að það geti orðið. Hvílir þessi skylda jafnt á öllum, og verður því engum órjettur ger sjerstaklega.“ Hér er byggt á þeirri röksemdafærslu að eignarréttarákvæði stjórnarskrár-innar geri ráð fyrir að það sé skylda búfjáreigenda að varna því að búfé gangi á annars manns landi. Verður sú túlkun vart véfengd og á við enn sem fyrr.

Reynslan sýnir að afar auðvelt getur verið að stýra því hvar fé geng-ur, m.a. með því að halda ágangsfé heima eða með förgun þess. Vel færi á því nú í haust að beita slíkum ráðum til að draga úr því að fé leiti endurtekið til beitar þar sem það er öðrum landeigendum til ama. Það væri langtímahagsmunum sauðfjár-ræktarinnar mjög í hag.

Andrés ArnaldsLandgræðslu ríkisins

Í Bændablaðinu þann 18. apríl sl. birtist grein eftir Geir Ágústsson, bónda í Gerðum í Flóa, undir heitinu „Síóánægðu drengirnir“. Í henni eru nokkrar fullyrðingar sem standast tæplega skoðun.

Fyrir það fyrsta efast greinar-höfundur um að aðild kúabænda að LK sé almenn. Á síðasta ári voru félagsmenn í aðildarfélögum Landssambands kúabænda 1.096 talsins. Augljóst er því að þorri kúabænda eru meðlimir í félags-skapnum.

Það er rétt hjá Geir að LK, sem og flest önnur búgreinafélög, bygg-ir tilvist sína að meira eða minna leyti á búnaðargjaldinu. Gjald það er 1,2% veltuskattur sem lagður er á landbúnaðarstarfsemi og er innheimt af innheimtumönnum ríkissjóðs.

Í tilfelli nautgriparæktar-innar fer útgreiðsla þess til bún-aðarsambandanna (0,50%), Bændasamtaka Íslands (0,35%), Landssambands kúabænda (0,30%) og Bjargráðasjóðs (0,05%). Eins og gengur nýta kúabændur ráð-gjafarþjónustu í mismiklum mæli og eru misjafnlega ánægðir með þá hagsmunagæslu sem framangreind samtök stunda.

Þó nokkrir hafa aldrei sótt um bætur í Bjargráðasjóð, og ætla ekki að gera. Allir greiða þeir þó sama búnaðargjaldið. Það er hins vegar ekki rétt að þetta fyrirkomulag innheimtu búnaðargjalds hafi verið dæmt ólögmætt. Svo gildir hins vegar um iðnaðarmálagjald en deilur um innheimtu þess fóru alla leið fyrir Mannréttindadómstól Evrópu. Þá hefur hliðstætt gjald sem smábátasjómenn hafa verið látnir greiða verið dæmt ólögmætt. Engu að síður er innheimta bún-aðargjalds í mikilli deiglu og óvissa ríkir um fyrirkomulag hennar í framtíðinni. Afnám búnaðargjalds í núverandi formi myndi hafa víð-tækar afleiðingar fyrir félagskerfi bænda.

Draga lappirnar?Í grein sinni fullyrðir Geir að þeir sem hafa verið í forsvari fyrir LK á undanförnum árum hafi „dregið lappirnar í ræktunarstarfinu“ á íslenska kúastofninum.

Nú vill svo til, að af þeim 20 kúabændum sem komu að stofnun LK 4. apríl 1986, er all stór hópur sem lýst hefur þeirri skoðun sinni að skynsamlegt væri að fá nýtt blóð í íslenska kúastofninn til að hraða erfðaframförum. Eftir því

sem ég kemst næst eru þrír úr þeim hópi enn á fullu í búskapnum, Egill Sigurðsson á Berustöðum í Ásahreppi, Jón Gíslason á Lundi í Lundarreykjadal og Benjamín Baldursson á Ytri-Tjörnum í Eyjafirði. Frá þessum þremur stofnaðilum Landssambands kúa-bænda hefur 31 naut komið til notk-unar á Nautastöð BÍ á umliðnum áratugum, auk allmargra gripa sem ekki komust til notkunar af ýmsum ástæðum. Sú fullyrðing að þessir aðilar hafi dregið lappirnar í rækt-unarstarfi íslenska kúastofnsins er því ekkert annað en staðlausir stafir. Það mætti jafnvel halda því fram að um væri að ræða nokkra af helstu burðarásum þess. Í hópi þeirra sem síðan hafa verið í forsvari félagsins eru fjölmargir bændur sem tekið hafa virkan þátt í ræktunarstarfinu og lagt þar mikið af mörkum.

Ályktun um eflingu ræktunarstarfsins

Á síðasta aðalfundi Lands-sambands kúabænda var samþykkt, samhljóða, ályktun um eflingu ræktunarstarfs íslenska kúastofns-ins. Mér sýnist að Geir telji lítið til hennar koma. Í aðalfundarálykt-uninni er tekið á mörgum þáttum er varða ræktunarstarfið, faglega eflingu þess og hvernig megi auka áhuga bænda á því. Hún hefur verið tekin til meðferðar í fagráði í naut-griparækt, sem í eiga sæti fulltrúar kúabænda og landsráðunautar naut-griparæktarinnar, auk áheyrnarfull-trúa. Eru hlutar hennar nú þegar komnir til framkvæmda, t.d. tíðari útgáfa Nautaskrár, en sumarhefti hennar er nýkomið út. Þá er unnið að gerð pörunaráætlana, en slíkar áætlanir eru sérstaklega mikilvægar hér á landi í okkar litla stofni, þar sem huga þarf samhliða að hámarks erfðaframförum, hæfilegri notkun á ungnautum og lágmarks aukningu í skyldleikarækt.

Varðandi innskot á erfðaefni úr öðrum stofnum, hafa ýmis atriði hvað það varðar verið tekin til skoðunar og umræðu, þannig að slíkt innskot megi framkvæma svo vel sé og tillit sé tekið til þeirra álitamála sem upp kunna að koma. Þetta mál er því í góðum farvegi og ætla ég að allir þeir sem að fram-gangi ályktunarinnar vinna, geri það íslenskum kúabændum til hags-bóta í bráð og lengd.

Baldur Helgi Benjamínssonframkvæmdastjóri Landssambands kúabænda

Kátt er í Flóanum

Magnús Hannesson bóndi á Eystri-Leirárgörðum í Hvalfjarðasveit sendir vegfarendum skýr skilaboð og með mjög skemmtilegum hætti, um afstöðuna til aðildar að Evrópusambandinu sem stjórnvöld eru að hamast við að koma í gegn. Trúlega er þessum jeppa ætlað að gera eitthvað allt annað en að draga vagninn með Jóhönnu og Steingrími til Brussel.

ESB - NEI TAKK


Grímur Atlason, fram-kvæmdastjóri Iceland Airwaves.

Hvar varstu í sveit og hvenær?Fyrstu tvö sum-urin, 1977 til 1978, var ég á Egilsá í Skagafirði hjá sóma-hjónunum Guðmundi L. Friðfinnssyni og Önnu Sigurbjörgu Gunnarsdóttur. Þau höfðu rekið barnaheim-ili á Egilsá um árabil og ég náði í endann á því tímabili. Þar voru fjölmargir skemmti-legir krakkar en ég man samt mest eftir Guðlaugi L. Rósinkrans sem ég hitti á Egilsá, en hann var tengdasonur Guðmundar og Önnu. Kindur og hestar voru uppistaðan í búskapnum á Egilsá.

Sumarið 1979 var ég á Egg í Skagafirði hjá Jóhannesi I. Hannessyni og Jónínu Sigurðardóttur. Egg var tvíbýli þannig að ég kynntist einnig Pálmari Jóhannessyni og hans fjölskyldu. Vinnumaður hjá Pálmari var Ari Edwald sem kenndi mér að Deutz væri eini traktorinn í þessum heimi. Egg var kúabú en mig minnir að þar hafi einnig verið kindur.

Sumarið 1980 var ég síðan á Raufarhöfn hjá langömmu minni en ég hafði endað allar sveitadvalir mínar hjá henni árin á undan. Þannig að ég fékk landið og miðin beint í æð í æsku. Að detta í sjóinn, veiða marhnút, horfa á sjómenn detta í það auk þess að borða ís með asíum, af því að amma hélt að þær væru niður-soðnir ávextir, er hinn helmingurinn af sjálfinu mínu.

Sumrin 1981 og ´83 og um páskana ´83 var ég sendur í Jökulsárhlíðina í Hólmatungu. Ég leit líka við í hálft sumar á Kollsá í Hrútafirði sumarið 1982. Hólmatunga er mér afar kær enda var ég að breytast í ungling þarna og vel móttækilegur fyrir umhverf-inu. Ábúendur í Hólmatungu voru þau hjónin Gunnþórunn Jónsdóttir og Eiríkur Magnússon. Synir þeirra Viggó og Magnús bjuggu enn heima fyrsta sumarið mitt og eldri börnin komu í sauðburð og heyskap. Sauðfjárbúskapur var uppistaða búsins.

Eftir fermingu hafði höfuð-borgarsorinn náð tökum á mér. Ég réði mig samt sem vinnumann á Litlu Gröf í Skagafirði. Eftir 3 daga í vistinni strauk ég með ævintýra-legum hætti um miðja nótt. Gekk í Varmahlíð og lenti í ýmsum hremm-ingum á leiðinni – eiginlega eins og í spennumynd. Þegar ég var kominn í rútuna og hélt að mér væri borgið kom maður inn og spurði mig hvort ég vildi ekki fá far á Sauðárkrók. Ég laug mig út úr þessu og komst til Reykjavíkur. Ég var alinn upp af ömmu minni sem var á sjónum þegar ég kom heim, þannig að ég réði mig bara í unglingavinnuna. Þegar amma kom heim af sjónum hafði ég verið einn í bænum í nokkra daga án þess að hún hefði hugmynd um það. Menn voru ekkert að kippa sér upp við það á þessum árum að drengir á 14. ári væru einir heima í nokkra daga.

Hvað var skemmtilegast við dvöl-ina?Það var ótrúlega gaman að vera í sveit. Ég á endalausar góðar minn-ingar frá öllum þeim bæjum sem ég dvaldi á. Að umgangast dýr, nátt-úruna og auðvitað að fá að keyra traktora var algjör himnasæla. Það var heldur ekkert sjónvarp í júlí á þessum árum og það voru skemmti-

legir annálar o.fl. sem ég sökkti mér í lestur á. Kannski liggur þarna grunnurinn að góðum árangri mínum í Trivial Pursuit!

Hvað var erfiðast við dvölina?Það gat auðvitað reynt á að vera fjarri fjölskyldu í allt að 3 mánuði í senn. Það komu stöku kvöld sem erfitt var að sofna – ég var jú bara 6 ára þegar ég fór fyrst í sveit. En heilt yfir eru bara góðar minningar.

Hvaða verk voru á þinni könnu?Ég gerði allt milli himins og jarð-ar. Fyrstu árin hjálpaði ég til við verkin, var sendur eftir kúnum og ýmislegt smálegt. Eftir því sem ég eltist var hægt að treysta mér fyrir fleiri líkamlegum verkefnum eins og girðingavinnu, baggaburði, að sinna gegningum, drepa sel í soðið, keyra traktorinn og annað sem þótti eðlilegt að ungir vinnumenn gerðu á þeim árum.

Geturðu nefnt eftirminnileg atvik? Það eru ótrúlega mörg skemmtileg atvik og eftirminnileg úr sveitinni. Á Egilsá sat ég eitt sinn efst á bagg-astæðu á vagni sem valt. Við vorum einir 10 krakkar á vagninum og algjört kraftaverk að blóðnasir hafi verið einu meiðslin sem af hlutust þegar við köstuðumst í minningunni tugi metra af vagninum. Þetta var fyrir tíma slysavarna og öryggis-belta. Í Hólmatungu tók ég þátt í að elta og drepa mink eina nóttina.

Við höfðum verið að ríða á milli bæja og komið auga á dýrið þar sem það var að atast í gæsahreiðrum. Við vorum vopnaðir stunguskóflu og eltum minkinn í nokkra klukku-tíma þangað til okkur tókst að hrekja hann upp í símastaur hvar hann sat og hvæsti á okkur. Við stóðum tveir vörð á meðan Eiríkur bóndi fór heim og sótti riffil. Minkurinn var skotinn og féll af staurnum og okkur tókst loks að drepa hann – eftir hreint ótrúlegan eltingaleik. Ég kyssti líka stelpu í fyrsta sinn þegar ég var í sveit – undir hlöðugólfinu – svoleiðis nokkuð gleymist seint...

Skildi dvöl þín í sveitinni eitthvað sérstakt eftir sig?

Ég fullyrði að þessi reynsla hafi haft verulega góð og jákvæð áhrif á mig sem einstakling. Hræringur, selkjöt, súrt slátur, sauðburður, sæðingar, geldingar, sviðahausar, fjallgöngur, mjaltir, ein stutt og tvær langar, sumarnætur, jökla, flórinn, hestarnir, kindurnar, lömbin, hund-arnir, fólkið, lyktin, útiveran, í stað þess að mæla göturnar í Reykjavík. Ég hugsa bara með hlýju til áranna minna í sveitinni. /fr

Grímur Atlason.

„Ég skil ekki af hverju er verið að vernda jafn grimmt dýr og tófuna. Tófunni hefur farið mjög fjölgandi, er nú farin að svelta á Hornströndum og sækir því annað. Hún hefur verið að leika sér hér við bæinn og er að eyðileggja möguleikana á því að vera hér með búskap. Það þýðir ekkert að basla við að búa hér því refurinn er að leggja þetta í eyði. Á síðastliðnum sex árum vantar mig nákvæmlega 173 lömb af fjalli sem tófan hefur hirt.“

Þannig komst Ragna Aðalsteins-dóttir á Laugabóli við Ísafjarðardjúp að orði í viðtali við Bændablaðið nú nýverið. Þetta rímar ágætlega við þær upplýsingar sem hafa komið fram hjá vísindamönnum um að fjölgun refs hafi verið gríðarleg á síðustu árum. Þannig sagði Ester Rut Unnsteinsdóttir, líffræðingur og for-stöðumaður Melrakkaseturs, í viðtali við Ríkisútvarpið þann 25. maí sl. að íslenski refastofninn hefði fjór- eða fimmfaldast að stærð á undanförnum fjórum áratugum. Refum hér á landi hefur fjölgað úr tæplega tvö þúsund á áttunda áratug síðustu aldar í átta til tíu þúsund núna.

Hafa ekki frétt af fjölguninni!Því miður virðast þessar upplýsingar ekki hafa komist til skila þar sem þess var þó mikil þörf. Þannig var frá því greint í Morgunblaðinu 16. júní sl. að í umhverfisráðuneytinu væri mönnum ekki kunnugt um mikla fjölgun í refastofninum!

Þetta skýrir ef til vill þá stefnu ráðuneytisins að falla frá stuðningi við refaveiðar og leggja þá byrði einvörðungu á sveitarfélögin. Það er þó bæði óréttlátt og lýsir mikilli skammsýni.

Mjög íþyngjandi fyrir fámenn og landstór sveitarfélög

Þó svo að refaveiðarnar hafi verið á forræði sveitarfélaganna hafa þær notið stuðnings ríkisins um langt árabil. Fyrir því eru margvísleg rök. Hér er um að ræða mál af þeim toga að ljóst er að ríkið hlýtur að hafa að því atbeina. Kostnaðurinn er mikill og fer í rauninni vaxandi. Ljóst er og að hann leggst mjög misjafn-lega á sveitarfélög. Landmikil og fámenn sveitarfélög verða þannig harðast úti vegna þessa og dæmi eru um að kostnaður slíkra sveitarfélaga sé umtalsverður hluti útgjalda þeirra. Af því leiðir vitaskuld að fjármuni skortir hjá þessum sveitarfélögum til annarra lögbundinna viðfangsefna, sem getur því leitt til lakari þjónustu og verri fjárhags.

Sérstakur tekjustofn ríkisinsJafnframt því að greiða fyrir minka- og refaveiðar þurfa sveitarfélögin að reiða fram virðisaukaskatt af þessari starfsemi til ríkisins, á sama tíma og

stuðningur þaðan vegna hennar fer þverrandi. Sérstaklega nú eftir að ákveðið var að leggja af allan ríkis-stuðning við refaveiðarnar.

Nú má því segja að í stað stuðn-ings ríkisins við veiðar á ref og mink séu þær orðnar sérstakur tekjustofn fyrir ríkiskassann. Sérstaklega þegar um er að ræða refaveiðar, þar sem þær njóta ekki lengur ríkisstuðnings.

Virðisaukaskattinn ber að endurgreiða

Vegna þessa og í ljósi þess að stuðningur til þessa málaflokks hefur dregist svo saman sem raun ber vitni, lagði ég fram frumvarp á 139. löggjafarþingi sem fól í sér að sveitarfélögin fengju virðisauka-skattinn endurgreiddan. (Sjá: http://www.althingi.is/altext/139/s/0180.html.) Þannig yrði tryggt að þau nytu einhvers stuðnings við veið-arnar, jafnvel þó fjárframlögin yrðu skorin niður.

Þessi hugmynd fékk mjög góðan hljómgrunn á meðal bænda og sveit-arfélaga og fjölmargar ályktanir mál-inu til stuðnings voru sendar þinginu. Því miður var málið hins vegar ekki afgreitt sem lög frá Alþingi. Og umhverfisráðherra lýsti sig beinlínis andsnúna því. Þingmenn úr þremur stjórnmálaflokkum standa að málinu og ljóst af umfjöllun að það á mikinn stuðning á Alþingi.

Nú í haust hyggst ég leggja málið fram að nýju og freista þess enn að fá það afgreitt. Því verður ekki trúað að Alþingi muni svæfa málið eða fella það í ljósi upplýsinga eins og þeirra sem vitnað var til í upphafi greinarinnar.

Einar Kristinn Guðfinnssonalþingismaður

Refa- og minkaveiðar eru tekjustofn ríkissjóðs

Sendur í sveit

Ég var sendur í sveit

Kátar konur af Ströndum í orlofsferðÞað var glaður og góður hópur kvenna á öllum aldri sem fór í orlofsferð húsmæðra í Strandasýslu þann 13.–14. ágúst sl. Alls skráði 21 kona sig til þátt-töku, allt frá fyrrum Bæjarhreppi norður í Árneshrepp.

Þrjár konur sem sæti eiga í Orlofsnefndinni skipulögðu ferðina, þær Guðbjörg Jóna Guðmundsdóttir í Guðlaugsvík, Steinunn Hákonar-dóttir á Skriðnesenni og Ingibjörg Rósa Auðunsdóttir á Kollsá II. Stykkishólmur og nágrenni varð fyrir

valinu. Bjarnarhöfn var heimsótt, Leir 7 í Stykkishólmi, farið í sögurölt um gamla bæinn í Hólminum, út að borða um kvöldið (skroppið á krá, hvað annað, ekki bara karlar í því), svo gist á Hótel Breiðafirði.

Seinni daginn var siglt út í Flatey, sögurölt um eyna í besta veðri (skoð-uð kirkja staðarins, gömlu húsin, sagðar sögur af áhugaverðu mannlífi í eynni o.m.fl.), snætt á hótel Flatey, siglt til baka til Stykkishólms, heim-sókn í Gallerý Bragga og Erpsstaði með heimsókn í fjós, ís og fleira

góðgæti tekið með á leiðinni heim.Leiðir skildust í Búðardal þar sem

norðankonur héldu yfir Arnkötludal en konur úr Hrútafirði fóru yfir Laxárdalsheiði. Allar voru glaðar og ánægðar með vel heppnaða ferð. Eins voru þær hinar sáttustu með Ágúst Þorbjörnsson rútubílstjóra frá Hvammstanga, þolinmóðan mann með afbrigðum, sem sagði að það væri „eitt af stærri hlutverkum karla í lífinu að bíða eftir konum“.

/IRA


BRÁÐABIRGÐATÖLUR JÚLÍjúlí 2012

2012maí 2011-

júlí 2012ágúst 2011-

júlí 2012

Breyting frá fyrra tímabili, % Hlutdeild %

Framleiðsla janúar 2011 3 mán. 12 mán. m.v. 12 mán.

Alifuglakjöt 678.442 1.975.411 7.670.776 13,1 3,9 14,0 27,0%

Hrossakjöt 62.877 173.766 1.189.597 60,9 68,1 45,5 4,2%

Nautakjöt 304.874 992.471 4.097.617 9,5 10,9 9,0 14,4%

Kindakjöt 0 185 9.620.847 0,0 0,0 5,0 33,8%

Svínakjöt 511.457 1.441.855 5.867.523 9,1 -9,3 -3,7 20,6%

Samtals kjöt 1.557.650 4.583.688 28.446.360 12,4 2,1 7,1

Mjólk 10.721.463 33.888.463 127.341.170 2,5 3,3 4,3

Sala innanlands

Alifuglakjöt 681.760 2.021.188 7.543.532 16,7 10,7 9,7 31,0%

Hrossakjöt 26.005 115.647 558.786 24,2 68,3 15,4 2,3%

Nautakjöt 309.505 1.000.404 4.100.302 13,1 9,5 8,8 16,8%

Kindakjöt * 497.076 1.534.783 6.472.017 21,1 10,1 8,0 26,6%

Svínakjöt 510.036 1.467.181 5.659.983 1,1 -4,9 -6,0 23,3%

Samtals kjöt 2.024.382 6.139.203 24.334.620 12,9 6,8 5,1

Mjólk á próteingrunni 9.697.176 30.086.546 114.549.157 2,7 2,4 0,5

Mjólk á fitugrunni 9.697.836 28.946.312 112.427.955 3,0 2,5 1,5

* Sala á kindakjöti pr. mánuð er sala frá afurðastöðvum til kjötvinnsla og verslana.

Innflutt kjöt Árið 2012 Árið 2011

Tímabil janúar - desember

Alifuglakjöt 287.635 295.079

Nautakjöt 52.173 131.255

Svínakjöt 147.266 159.823

Aðrar kjötvörur af áðurtöldu

17.793 19.640

Samtals 504.867 605.797

Mánaðayfirlit yfir framleiðslu og sölu á kjöti

Markaðsbásinn

Samningsafstaða fyrir matvælaöryggi og dýra- og plöntuheilbrigði er á lokastigiÍ Bændablaðinu þann 28. júní sl. fjallaði ég um gerð samningsaf-stöðu í 12. kafla samningavið-ræðnanna um aðild Íslands að ESB. Drög að samningsafstöðu bárust fulltrúum í samningahópi um þennan kafla þann 15. júní sl. og gefinn var þriggja daga frestur til að gera athugasemdir. Bændasamtök Íslands mótmæltu þessu verklagi harðlega á fundi hópsins þann 21. júní og við utanríkisráðherra með bréfi dagsettu 27. júní. Á sama tíma sendu samtökin formanni hópsins athugasemdir við fyrirliggjandi drög að samningsafstöðu en áskildu sér jafnframt rétt til að koma frek-ari athugasemdum á framfæri síðar þegar meiri tími hefði gefist til að fara yfir þau.

Ein af athugasemdum BÍ laut að því að ekki hefði verið haft samráð við starfshóp á vegum sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytisins sem fjallar um innflutning á lifandi dýrum og hráum afurðum og var svohljóðandi:

„Þann 7. desember 2011 skipaði sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra samráðshóp sérfræðinga varðandi inn-flutningsbann á hráum dýraafurðum og lifandi dýrum. Í skipunarbréfi hans segir m.a.: „Vinna hópsins mun ennfremur nýtast í væntanlegum aðildarviðræðum Íslands til að ná fram kröfum í samræmi við áherslur Alþingis um matvælaöryggi og mikil-vægi þess að íslensk stjórnvöld geti gripið til nauðsynlegra ráðstafana til verndar íslenskum búfjárstofnum og með takmörkun innflutnings á hráum búfjárafurðum og lifandi dýrum, komi til aðildar að Evrópusambandinu.“ Hópurinn hefur ekki verið kallaður að gerð fyrirliggjandi draga að samn-ingsafstöðu sem hér eru til umfjöll-unar. Hann var m.a. sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytinu til ráð-gjafar í vetur við að svara bréfi frá Eftirlitsstofnun EFTA sem vitnað er til í næstu þremur athugasemdum.“

Eftir að Bændasamtökin sendu inn athugasemdir sínar þann 27. júní var haldinn fundur í samningahópnum

þann 4. júlí þar sem farið var yfir þær og viðbrögð við þeim.

Skriflegt svar formanns samninga-hópsins við athugasemdum BÍ frá 27. júní barst síðan þann 6. júlí. Þar var þessari athugasemd varðandi starfs-hætti við gerð samningsafstöðunnar svarað á þessa leið:

„Vinsamlegast athugið að for-maður samningahóps EES I hlutast ekki til um verklag innan einstakra ráðuneyta við vinnu við samningsaf-stöður.“

Ófullnægjandi skýringÞessi skýring formanns samninga-hópsins er að mati BÍ alls ekki full-nægjandi og rituðu samtökin ráð-herra málaflokksins, Steingrími J.

Sigfússyni, bréf þann 24. júlí sl. þar sem farið er fram á nánari skýringar á verklagi við gerð samningsafstöðunn-ar. Svar hefur ekki borist samtökunum.

Ný drög að samningsafstöðu voru síðan send til fulltrúa í samninga-hópnum þann 12. júlí. Í þeim hafði verið tekið tillit til sumra af þeim ábendingum sem fulltrúar BÍ í samn-ingahópnum gerðu við drögin en engu að síður þótti ástæða til að ítreka sumar þeirra og eftir atvikum benda á annað sem betur mátti fara. Var það gert með bréfi til utanríkisráðuneytisins þann 25. júlí. Svar við því barst þann 1. ágúst. Bændasamtökin sendu síðan frekari athugasemdir þann 13. ágúst sl. og svar við þeim barst þann 16. ágúst. Enginn fundur hefur hins vegar

verið haldinn í samningahópnum síðan 4. júlí. Utanríkismálanefnd Alþingis fékk hins vegar samningsafstöðuna til umfjöllunar þann 13. ágúst sl. Mikilvægt er einnig að rifja upp að formaður samningahópsins hefur verið í sumarfríi frá 15. júlí til 23. ágúst. Engu að síður hefur vinnan við gerð samningsafstöðunnar haldið áfram. Algerlega er þó óljóst hver hefur haldið um taumana í fjarveru formannsins því öll bréf sem skrifuð eru í utanríkisráðuneytinu eru undir-rituð fyrir hennar hönd.

Staðan nú er því sú að samn-ingsafstaða í þessum kafla er komin til utanríkismálanefndar en eins og fram kom í fjölmiðlum hefur Gunnar Bragi Sveinsson, formaður þingflokks

Framsóknarflokksins, krafist þess að nefndin fundi á ný um samningsaf-stöðu í þessum kafla þar sem fleiri úr samningahópnum verði kallaðir á fund hennar.

Engum blöðum er um það að fletta að ESB, ekki síst framkvæmda-stjórnin, hefur illan bifur á því að semja um varanlegar undanþágur frá regluverki sínu í aðildarsamningum við ný lönd. Framkvæmdastjórnin vill hafa reglurnar samræmdar í öllum aðildarlöndum, sjá t.d. vefslóðina http://en.euabc.com/word/280. Það er því skýlaus krafa Bændasamtaka Íslands að kveðið sé skýrt á um kröfur um varanlegar undanþágur þar sem það á við.

/EB

Erna Bjarnadóttir

hagfræðingur Bændasamtaka Í[email protected]

Hagræn áhrif landbúnaðar

Framleiðslaog sala búvara í júlíFramleiðsla á kjöti var 12,4% meiri í júlí en sama mánuði í fyrra. Mest munar um aukna alifugla-kjötsframleiðslu. Síðastliðna 12 mánuði var framleiðsla á kjöti 4,3% meiri en næstu 12 mánuði á undan. Athygli vekur mikil aukn-ing í slátrun hrossa eða 45,5% á ársgrundvelli.

Sala á kjöti hefur aukist um 5,1% síðustu 12 mánuði. Sala hefur aukist á öllum kjöttegundum nema svína-kjöti. Salan í júlí var 12,9% meiri en í sama mánuði í fyrra. Þó góður gangur hafi verið í ferðaþjónustu og margir erlendir ferðamenn tekið til matar síns er ekki ástaða til að álykta annað en að landsmenn séu allir vel saddir og vonandi sælir eftir sólríkt sumar.

Sala mjólkur var einnig ágæt í júlí en þó er þess að gæta að virkir dagar voru einum fleiri í ár en sama mánuði í fyrra. Innvigtun síðast-liðna 3 mánuði er 3,3% meiri en í fyrra. Síðastliðna 12 mánuði er tals-verður munur á framleiðslu annars vegar og sölu hins vegar, um 12,7 milljónir lítra. /EB

Kýr undir Eyjafjöllum.


Vélabásinn

Það er af sem áður var er aðeins örfáir fólksbílar voru með dísilvél-ar, sem þá voru frekar kraftlausar, þungar og toguðu lítið, en nú eru flestir bílaframleiðendur komnir með dísilvélar sem eru litlar, léttar og skila góðum krafti.

Hjá BL á Sævarhöfðanum er Renault umboðið. Renault er sá bílaframleiðandi sem hefur einna oftast verið kosinn öruggasti bíla-framleiðandi heims, en engum öðrum hefur tekist að framleiða alla sína framleiðslulínu í 5 stjörnu öryggi.

Renault Mégane var fyrsti bíll-inn í sínum flokki til að hljóta hæstu einkun hjá Euro NCAP, 5 stjörnur fyrir öryggi. Ég fékk Renault Megane Sport Tourer, með 1500 cc dísilvél og sjálfskiptan, lánaðan hjá BL til að taka smá hring fyrir skemmstu, en hringurinn varð stærri en upphaflega stóð til þar sem mér fannst ég alltaf vera að finna eitthvað nýtt við bílinn við hvern ekinn kílómetra.

Umhverfisvænn en samt sprækurRenault Mégane er sparneytinn og flokkast sem „grænn bíll“, þ.e.a.s. mengar svo lítið að hann fær frítt í stæði í miðbænum, bifreiðagjöldin af honum eru bara tvisvar sinnum 5.500 krónur á ári. Strax og bíllinn var opnaður var greinilegt að hurð-irnar voru þungar og efnismiklar og þegar ég fór að kynna mér bílinn betur, þá eru allar hurðir sérstaklega styrktar til að verja farþega fyrir hlið-arhöggi. Þó að 1500 cc dísilvélin sé ekki nema 110 hestöfl virðist bíllinn vera að skila mun fleiri hestöflum, allavega kom það mér á óvart hversu snöggur bíllinn var að ná umferðar-hraða (virkar mjög léttur og sprækur af stað). Stundum jafnvel of snöggur því oftar en einu sinni stóð ég mig að því að vera kominn töluvert upp fyrir hámarkshraða þar sem ég var, þó svo að ég héldi mig vera á réttum hraða, eitthvað sem maður verður að vera vakandi yfir, því maður finnur lítið fyrir hraðanum inni í bílnum.

Talsvert veg- og vélarhljóðÞað eina sem ég fann neikvætt við vélina er hljóðið í henni, sem var full mikið dísilhljóð (kannski ekki að marka, mér hefur alltaf verið illa við dísilvélarhljóð). Umhverfishljóð inn í bílinn var í meðallagi frá umferð og vindi og hvorki óeðlilega mikið né lítið, en á malarvegi og á hellulögðum vegi var töluvert veghljóð á litlum hraða (20-30), en eins undarlegt og það má vera þá minnkaði þetta veg-hljóð ef maður fór hraðar (60-80 var þetta í lagi). Það er frekar lágt undir lægsta punkt á bílnum (um 15-16 cm) og því er hann kannski ekki neitt sérstaklega góður fyrir grófa íslenska malarvegi miðað við það litla við-

hald sem þeir fá. Allavega mundi ég reyna að velja annan bíl til að fara að sjá Dettifoss, hvort sem ekið væri að vestan- eða að austanverðu að fossinum frá Ásbyrgi, eða til að skreppa í réttir norður í Árneshrepp á Ströndum.

Stórt farangursrýmiFarangursrýmið er stórt (yfir 500 lítrar) og opnast afturhurðin mjög hátt upp ( kallast af sumum aftur-hlerinn), sem er mikill kostur að mínu mati. Góðar festingar eru til að krækja í ef festa á farangur vel, en aftast er sniðugur búnaður til að skorða innkaupapoka eða sam-bærilega smávöru. Aftasti hluti gólf-hlerans er settur upp og á þessum

hlera er teygja til að bregða utan um farangurinn. Útvarpið er gott og státar af USB-tengi, svo að maður getur verið með uppáhaldstónlist-ina sína á USB-lykli og hlustað á hana í gegnum útvarpið. Alls ók ég bílnum 75,4 km og var meðalhrað-inn 34,5 km og eyddi 4,7 lítrum af dísil, sem gerir eyðslu upp á 6,2 á hundraðið. Allt var þetta innanbæjar-akstur, en samkvæmt bæklingi er uppgefin eyðsla á þessum bíl 4,2 í blönduðum akstri. Það sem kemur einna mest á óvart er hversu ódýr bíllinn er, en hann kostar ekki nema 3.790.000 kr. Nánar er hægt að lesa um Renault Mégane á vefsíðu BL á slóðinni www.bl.is.

Frekar lágt er undir bílinn, sérstaklega þegar fara þarf um vegi sem eru illa farnir eftir langvarandi viðhaldsleysi.

Renault Mégane Sport Tourer dísel:

„Grænn“, sprækur og sparneytinn

Vélaprófanir

[email protected]

Hjörtur L. Jónssonson

Lengd: 4.559 mm

Breidd: 2.037 mm

Hæð 1.507 mm

Þyngd: 1.285 kg

Helstu mál:

Sundlaug Bolungarvíkur er hluti af Íþróttamiðstöðinni Árbæ og stendur við Höfðastíg. Sundlaugin blasir við þegar ekið er inn í bæinn. Laugin var vígð árið 1977 en árið 2007 var útisvæði hennar endurbyggt og meðal annars tekin í notkun þar glæsileg 46 metra vatnsrennibraut.

Í sundlaug Bolungarvíkur er 8x16,66 m innilaug en á útisvæðinu 41°C heitur pottur og annar 39°C heitur en sá er jafnframt nuddpottur. Þá er þar einnig vatnsrennibraut eins og áður er getið. Vonast er til þess að innnan skamms verði hægt að hefja framkvæmdir við barnalaug í sundlaugargarðinum og jafnvel að hægt verði að taka hana í notkun vorið 2013. Inni í byggingunni er einnig glæsileg saunabaðstofa með góðri hvíldaraðstöðu.

Í sundlauginni fer fram sund-kennsla Grunnskóla Bolungarvíkur og Ungmennafélag Bolungarvíkur

stendur þar fyrir sundæfingum. Á undanförnum árum hefur Íþróttamiðstöðin og þar með talin

sundlaugin orðið vettvangur og þátttakandi í ýmsum atburðum tengdum menningu og íþróttum

sem bæjarbúar hafa staðið fyrir, s.s. íþróttahátíðum og íþróttakeppnum, kynningarstarfsemi og listviðburðum eins og undirvatnsborðstónleikum, fjölskylduskemmtunum, hljóm-leikum og fleiru.

Á síðasta ári sóttu um 32.500 gestir sundlaugina og var það um 10 prósenta aukning frá árinu áður. Eftir opnun Bolungarvíkurganga haustið 2010 hefur orðið allnokkur fjölgun gesta, sérstaklega yfir vetr-armánuðina, og ljóst að nágrannar Bolvíkinga sækja sundlaugina heim í auknum mæli með tilkomu bættra og öruggra samgangna.

Í sundlaug Bolungarvíkur eru allir dagar skemmtilegir, að sögn heima-manna. Sundlaugargarðurinn þykir mjög skjólsæll, sérstaklega í ríkjandi vindáttum í bænum. Þar er frábær sólbaðsaðstaða og á góðum dögum er boðið upp á rjúkandi kaffi fyrir laugargesti.

Eins og títt er með sundlaugar

hefur sundlaugin í Bolungarvík á að skipa hópi tryggra gesta, svokall-aðra fastagesta. Einn af tryggustu gestum í þessum hópi í Bolungarvík er byggingarmeistari sundlaugar-innar, Jón Friðgeir Einarsson, sem sækir sér þangað heilbrigði og hressingu hvern morgun sem hann er í bænum. Það hefur hann gert frá árinu 1977 eða í 35 ár.

Sumaropnun laugarinnar er frá 1. júní til 31. ágúst en þá er opið á virkum dögum frá 8:00 til 21:00. Um helgar er hins vegar opið frá 10:00 til 18:00. Um vetur er laugin opin frá 16:00 til 21:00 á virkum dögum og frá 10:00 til 18:00 um helgar. Þá er boðið upp á morgunsund á miðvikudögum og föstudögum milli 8:00 og 10:00. Frekari upplýsingar má nálgast í síma 4567381 eða með því að senda póst á netfangið [email protected].

Sundlaug Bolungarvíkur

Laugar landsins

Sniðug festing fyrir lítinn fraangur.


Eyrún er fædd og uppalin á Syðri-Bakka í Kelduhverfi en Bernharð í Ærlækjarseli II. Þau tóku við búskapnum í Ærlækjarseli haustið 2000 af móður Bernharðs, Erlu Bernharðsdóttur og föður-bróður, Stefáni Jónssyni. Stefán og bróðir hans Grímur B. Jónsson, faðir Bernharðs, bjuggu þar áður félagsbúi. Uppúr 1970 var flest fé á jörðinni eða um 500. Þegar Bernharð og Eyrún tóku við voru þar 160 vetrarfóðraðar ær. Býli? Ærlækjarsel II.

Staðsett í sveit? Öxarfirði, nánar til-tekið í Austursandi.

Ábúendur? Bernharð Grímsson og Eyrún Egilsdóttir.

Fjölskyldustærð (og gæludýra)? Við eigum 3 börn sem eru Eva Bryndís 21 árs Heimir 18 ára og Erla 7 ára. Einnig er hundurinn Kolur.

Stærð jarðar? Tæpir 4.000 hekt-arar, fyrir utan óskipt land. Þar af 40 ha ræktaðir.

Tegund býlis? Sauðfjárbú.

Fjöldi búfjár og tegundir? Alls 370 kindur, 1 hryssa (hugsanlega með fyli) og 7 hænur.

Hvernig gengur hefðbundinn vinnudagur fyrir sig á bænum? Á veturna felst aðalvinnan í því að fóðra ærnar 2-3svar á dag og tíminn þá notaður í viðhald á vélum, ásamt því að Bernharð sér um skólaakstur. Einnig vinnur Eyrún utan bús. Á sumrin reynum við að viðhalda byggingum, girðingum o.þ.h ásamt föstum verkum eins og heyskap.

Skemmtilegustu/leiðinlegustu bústörfin? Skemmtilegast er að smala vænum lömbum úr úthag-anum og sauðburður í góðri tíð, en leiðinlegast er þegar hann gengur illa.

Hvernig sjáið þið búskapinn fyrir ykkur á jörðinni eftir 5 ár? Með svipuðu sniði og vonandi farin að stunda hestamennskuna aftur.

Hvaða skoðun hafið þið á félags-málum bænda? Höldum að þau séu í þokkalegu lagi.

Hvernig mun íslenskum landbún-aði vegna í framtíðinni? Vonandi

sem best. Ef auðveldara væri fyrir ungt fólk að hefja búskap þyrftum við ekkert að óttast. Við framleiðum gott kjöt í hreinni náttúru.

Hvar teljið þið að helstu tækifærin séu í útflutningi íslenskra búvara?

Í lambakjöti, mjólkurvörum og hugsanlega grænmeti.

Hvað er alltaf til í ísskápnum? Ostur, smjörvi, mjólk og hænuegg.

Hver er vinsælasti maturinn á heimilinu? Lambakjöt af ýmsum toga.

Eftirminnilegasta atvikið við bústörfin? Í augnablikinu er það þegar hænsnakofinn fauk...en allt fór vel að lokum.

Nú er lag að nýta öll þau góðu hráefni sem náttúran hefur upp á að bjóða á þessum tíma. Þar fara sulturnar fremstar í flokki, en því ekki að safta og jafnvel gera síróp líka? Það er skemmtileg tilbreyt-ing og passar vel með ýmsum mat.

Rabarbarasíróp með kanil og stjörnuanís

Best er að nota vel rauðan rabarbara í sírópið – helst vínrabba

› 1 kg brytjaður rabarbari

› 200 g hrásykur (+ 50% á móti vökvanum, sjá neðar)

› 1 kanilstöng

› 2-3 stjörnuanís

Aðferð:Rabarbarinn, kanilstöngin og 200 g hrásykur eru sett í pott og suðan rétt látin koma upp, en passað að rabarbarinn maukist ekki. Lokið er látið á og þessu leyft að liggja í pottinum í dágóðan tíma, þess vegna yfir nótt. Þá er rabarbarinn

sigtaður frá (hann má vel nota, til dæmis hræra hann út í jógúrt). Vökvinn er mældur og síaður og meiri sykri er bætt út í. Í 500 ml af vökva er gott að setja 250 g af hrásykri (50%).

Vökvi og sykur eru settir saman í pott og soðnir í 10-15 mínútur, eða þar til vökvinn hefur minnkað um að minnsta kosti þriðjung. Þá er sírópið sett í krukku eða flösku og kanilstöngin og stjörnuanísinn mega endilega fylgja með, það er bara fallegra og bragðið verður

sterkara eftir því sem tíminn líður. Þetta er í raun ekki svo ósvipað því að búa til saft – bara þykkara og ögn sætara. Það má líka nota hvítan sykur, eða minnka sykurmagnið. Því minna sem notað er af sykri, því þynnra verður sírópið. Sírópið er gott út á vöfflur og pönnukökur eða með ís. Eins má blanda sírópið með vatni eða sódavatni ef maður vill góðan og svalandi rabarbaradrykk. (Úr smiðju Sigurveigar Káradóttur, Sultur allt árið). /ehg

Líf og lystBÆRINN OKKAR

Lystisemdir náttúrunnarMATARKRÓKURINN

Ærlækjarsel II

Það er skemmtileg tilbreyting frá sultugerðinni að gera sér síróp,

passar vel með ýmsu.

Stelpu.


1 9 28 3 1

9 8 5

6 89 1 7

1 9

6 8 27 4 3

2 7 5

8 93 5

5 7 4

1 6 34 8 3 1 2

6 4 1

2 5

9 4

8 6 77 9

2

5 3 13 8 2 9

1 4

5 7 1 6

1 6 3 5

4 5 73 2

SudokuGaldurinn við Sudoku-þrautirnar er að setja réttar tölur frá 1-9 í eyðurn ar. Sama talan má ekki koma fyrir tvisvar í línu lárétt og lóð rétt og heldur ekki innan hvers reits sem afmarkaður er af sverari lín um.

Þrautirnar eru miserfiðar, sú sem er lengst til vinstri er léttust og sú til hægri þyngst en sú í miðjunni þar á milli.

Hægt er að fræðast nánar um Sudoku-þrautirnar á vefsíðunni www.sudoku2.com og þar er einnig að finna fleiri þrautir ef þessi skammtur nægir ekki.

Katrín Einarsdóttir er nemandi í Auðarskóla í Búðardal og henni finnst skemmtilegast að leika sér í skólanum. Fyrir utan skólatíma æfir hún frjálsar íþróttir og stundar hestamennsku en sumrinu eyddi hún að mestu við að skemmta sér.Nafn: Katrín Einarsdóttir.Aldur: 6 ára.Stjörnumerki: Vatnsberi.Búseta: BúðardalSkóli: Auðarskóli.Hvað finnst þér skemmtilegast í skólanum? Að leika við Eystein, Birnu og Maríu.Hvert er uppáhalds dýrið þitt? Hvolpar og hestar.

Uppáhaldsmatur: Bleikja. Uppáhaldshljómsveit: Ríðum og ríðum og rekum yfir sandinn.Uppáhaldskvikmynd: Bolt.Fyrsta minningin þín? Þegar ég var skírð.Æfir þú íþróttir, eða spilarðu á hljóðfæri? Frjálsar íþróttir og reið-námskeið.Hvað er það skemmtilegasta sem þú gerir í tölvu? Að skrifa.Hvað ætlar þú að verða þegar þú verður stór? Leikskólakona.Hvað er það klikkaðasta sem þú hefur gert? Að detta af hjólinu mínu.Hvað er það leiðinlegasta sem þú

hefur gert? Þegar ég er veik og má ekki fara út.Gerðir þú eitthvað sérstakt í sumar? Já, ég fór að veiða, sýndi ömmu og afa galdra og skemmti mér. /ehg

Hello Kitty-peysa fyrir skólannPRJÓNAHORNIÐ

Margir eru að byrja aftur í leik-skólanum og skólanum eftir sum-arfrí. Þá er gaman að mæta í nýrri peysu þegar fer aftur að kólna í veðri með haustinu.

Þessi er í stærð 4-6 ára.

Efni: Gipsy, nýtt garn frá Kartopu sem fæst víða í garnbúðum.

Einnig á www.garn.is.

4 dokkur rautt K150

1 dokka svart K940

1 dokka hvítt K010

Smávegis af vínrauðu K736

Prjónar: hringprjónar nr. 7x80 cm og sokkapr-jónar nr 7.

Prjónfesta 10x10 cm = 12 L og 19 umferðir.

Aðferð:

Peysan er prjónuð í hring, ermarnar og hálsmálið með sokkaprjónunum.

Við handveg eru ermar og bolur sameinuð á einn prjón.

Mynstrið getur hvort sem er verið prjónað með mynsturprjóni eða saumað í.

Í þessari peysu var það saumað í.

Bolur:

Fitjið upp 88-94 L og prjónið perluprjón 6 umferðir.

Prjónið síðan slétt í hring 28-30 cm upp að handvegi.

Setjið 6 L á hjálparprjón í hvorri hlið, 38-41 l að

framan og 38-41 L að aftan.

Geymið.

Ermar:

Fitjið upp 32-36 L með sokkaprjónum.

Prjónið 6 umf. perluprjón.

Síðan slétt prjón í hring 26-28 cm.

Setjið 6 L á hjálparprjón undir hendi.

Prjónið hina ermina eins.

Geymið.

Axlarstykki:

Sameinið á einn hringprjón nr. 7, 26 (30) L á ermi, 38 (41) L á bol, 26 (30) L á ermi og 38 (41) L á bol.

Alls 128-142 L.

Nú eru prjónaðar 14 umferðir sléttprjón.

Úrtaka.

Setja merki við samskeyti erma og bols á 4 stöðum.

Byrja úrtöku við hægri ermi.

Hægt er fyrir þá sem vilja að taka úr með raglanúrtöku en þessi úrtaka er jafnt yfir eins og á lopapeysunum.

1. úrtaka

Byrjar við hægri ermi.

Ermi: Prjóna 7 L, 2 L saman, 8 (12 L), 2 L saman , 7 L.

Bolur: 2 L saman, 7 (8) L, 2 L saman, 7 (9) L, 2 L saman, 7 (8) L, 2 L saman, 7 (8) L, 2 L saman.

Endurtaka á hinni erminni og bolnum.

Prjóna 5 umferðir slétt.

2. úrtaka

Ermi: 7 (8) L, 2 saman, 6 (8) L, 2 saman, 7 (8) L.


Endurtaka.

Prjóna 4 umferðir sléttar.

3. úrtaka

Ermi: 7 L sl, 2 L saman, 4 (6) L, 2 L saman, 7 L.


Endurtaka.

Prjóna 3 umferðir sl.

4. úrtaka

Ermi: 6 L, 2 L saman, 4 (6) L, 2 sl. saman, 6 L.

Bolur: 2 L saman, 3 (5) L, 2 L saman, 3 (4) L, 2 L saman, 3 (3) L, 2 L saman, 3(5) L, 2 L saman.

Endurtaka.

Prjóna 1 umferð sl.

5. úrtaka

Ermi: 5 (6) L , 2 sl. saman, 4 L, 2 sl. saman, 5 (6) L.

Bolur: 2 L saman, 2 (3) L , 2 L saman, 1 (3) L, 2 L saman, 2 (3) L, 2 L saman, 2 (3) L, 2 L saman.

Prjónið nú 2 umferðir sléttar og jafnið á prjón-inum þannig að verði 54 L í kraganum, sem er prjónaður með perluprjóni 6 umf.

Fellið laust af.

Saumið nú myndina í eftir mynstrinu og stjörn-urnar með lykkjuspori á framstykkið þar sem úrtökurnar byrjuðu.

Góða skemmtun.

FÓLKIÐ SEM ERFIR LANDIÐ

Sýndi ömmu sinni og afa galdra í sumar

7

Katrín hefur ansi gott minni því fyrsta minningin hennar er frá því að hún var skírð.

Hello Kitty mynstur = Slétt


Íslensk hönnun

Sigurður K. Eiríksson í Norðurkoti á Reykjanesi hefur stundað áhugamál sitt við útskurð og sögun í tré í um fimm ára skeið. Hann hefur alla tíð verið listrænn í sér og prófað ýmislegt þegar kemur að sköpun, eins og að líma saman fiskibein, búa til gestaþrautir úr tré og mála myndir, aðallega af fuglum, enda mikið fuglalíf í kringum heimili hans.

Upphaf:Ég byrjaði fyrir fimm árum að skera út í tré, bý aðallega til fugla og nota bæði sérstök járn og sög við iðjuna. Ég fór ekki á námskeið og því má segja að ég sé sjálflærður í þessu. Þetta kom nú til af því að ég hafði ekkert að gera og því er ágætt að dunda í þessu.

Efniviður:Ég nota aðallega linditré í útskurð-inum en hef aðeins verið að prófa mig áfram með að skera út andlit, en í það hef ég notað birki. Eftir að ég hef fullunnið fuglana mála ég þá til að fá meira líf í þá.

Innblástur:Hér er allt krökkt af fugli þegar ég lít út um gluggana hjá mér, enda blómlegt æðarvarp við bæjarhlaðið. Þannig að í hvert sinn sem ég lít út um gluggann eða fer út að ganga er það mér innblástur.

Framundan:Ég er aðeins að líma saman fiskibein og prófa mig áfram með fleiri viðartegundir. Ég hef tvisvar sýnt á jólasýningu Hand-

verks og hönnunar við hliðina á hönnunarversluninni Kraumi í miðbænum í Reykjavík. Þetta er

mjög gefandi að fást við þegar maður hefur ekkert annað að gera. /ehg

Dundar sér við handverkið í ellinni

Sigurður og Sigríður dóttir hans virða fyrir sér handverkið í vinnuskúrnum en þar eru fuglar af öllum stærðum og gerðum mest áberandi.

Æðarkollupar sem Sigurður hefur skorið út og málað eftir fullvinnslu með útskurðarjárnunum.

Sigurður hefur stundað handverkið -

mtilegt að hafa eitthvað við að vera. Mestalla starfsævina vann hann á þungavinnuvélum hjá Vegagerðinni.


Hægt er að skrá auglýsingar og greiða með auðveldum hætti á bbl.is Verð: Textaauglýsing kr. 1.600 m. vsk (innan við 140 slög) og kr. 4.800 texti + mynd. Skilafrestur: Fyrir kl. 16:00 á þriðjudegi fyrir útgáfu.

Sími: 563 0300 | Netfang: [email protected] | Veffang: www.bbl.is

Smáauglýsingar

Cemtec sænskar skeifur. Frábærar skeifur og verðin gerast ekki betri. Afsláttur ef keypt er í magni. Sendum um land allt. Brimco ehf. Flugumýri 8. Mos. Sími 894-5111, opið frá kl.13.00-16.30. www.brimco.is

Patura P1 rafstöð er bæði fyrir 12V og 230V. 5 km drægni. Frábært verð eða aðeins kr. 29.900,- Brimco ehf., Flugumýri 8, Mosf. Sími 894-5111. Opið kl. 13-16:30 Mikið úrval af rafgirðingarvörum. Skoðið Patura bækling á www.brimco.is

Til sölu Krone Vario Pack 1800, árg.2005. Rúllustærð 90 cm – 180 cm. Tandem öxull, 17 hnífar, netbindi-búnaður, bakkkeyrslubúnaður. Alltaf geymd inni nema í notkun. Sami eigandi frá upphafi. Uppl. í síma 894-1106

Til sölu Göwel 5020 pökkunarvél, árg. 2005. Pakkar 165 cm rúllum, 2 plastrúllur, alsjálfvirk og tölvustýrð, notendavæn og einföld. Pakkar auðveldlega 50-60 rúllum af 150 cm á klst. Hægt að hafa hana aftan í rúlluvél. Sami eigandi frá upphafi. Uppl. í síma 894-1106.

Nýr Belarus 1221.3, verð kr. 5.145.000 án vsk. Rafvörur ehf. Dalvegur 16c, 201 Kópavogur. Uppl. í síma 568-6411. www.rafvorur.is

Weckman flatvagnar. Verð kr. 1.972.000,- með vsk. H. Hauksson ehf. Sími 588-1130.

Vökvunarbúnaður fyrir ræktunar-svæði í mörgum útfærslum. Sjálfvirk slöngukefli eða lausar slöngur með kúplingum. Sjálfsogandi, traktorsdrifnar dælur fyrir vatn og mykju. Uppl. í síma 8924163 / netfang: [email protected] / vefsíða: www.hak.is

Hliðgrindur. Vandaðar stækkanlegar hliðgrindur frá 1,0 - 6,0 m í tveimur þéttleikum. Einnig fáanlegar í föstum lengdum. Allir lokur og lamir fylgja. Brimco ehf. www.brimco.is Flugumýri 8, Mos. Sími 894-5111. Opið kl. 13-16:30.

Weckman sturtuvagnar 5,0 - 17 tonn.12 tonn. Verð kr. 1.780.000,- með vsk. Til afgreiðsu um miðjan ágúst. H. Hauksson ehf., sími 588-1130.

Seljum vara- og aukahluti í flestar gerðir af kerrum. Sendum um land allt. Brimco ehf. sími 894-5111, www.brimco.is, opið frá kl.13.00-16:30.

Verð á helluskeifum: Sumargangur kr. 1.500, pottaður kr. 1.750. Sjá nánar á helluskeifur.is. Sendum um allt land. Helluskeifur, Stykkishólmi, sími 893-7050.

Hnakkar frá þýska stórfyrirtækinu Sommer. Vandaðir hnakkar, sérhann-aðir fyrir íslenska hestinn. Frábært heildsöluverð eða kr. 279.000- Brimco ehf. Sími 894-5111. Opið 13:00-16:30.

Hringgerði. Hringgerði til að nota úti sem inni. Frábær við tamninguna. Engin verkfæri við uppsetningu. Brimco ehf. s. 894-5111 www.brimco.is

Til sölu Honda 500 TRX Foreman ES fjórhjól, árg. ´07. Hjólið er ekið 2.500 km. og er í toppstandi. Gott og vel viðhaldið hjól sem hefur alltaf verið geymt inni. Engin skipti, ásett verð 970 þús. Nánari uppl. í síma 840-2081, Björgvin.

Rafstöðvar – Varaafl - Dísel. Eigum á lager Dek 30kw. varaaflsstöðvar 4 cyl díselvatnskældar vélar . Hagstætt verð. Kortalán. www.holt1.is eða í símum 435-6662 og 895-6662.

Vel með farið götuskráð Endurohjól, árg. ´05, ekið 6000 km, Uppl. í síma 866-2660.

Til sölu VW Crafter árg. ´07. Ekinn 161 þ.km. 9 manna, 6 dyra. Dísel, ssk. Uppl. hjá bílasölu Hölds Akureyr. Pálmi í síma 461-6020. Ásett verð kr. 3.7 m.kr. Tilboð óskast.

Hannaðu þína eigin mottu og fáðu hana senda heim. Strönd ehf., Suðurlandsbraut 10, 108 Reykjavík. Sími 533-5800. www.strond.is

Til sölu McHale Fusion 2 rúllusam-stæða, árg. ´09. Verð kr. 6.450.000. Uppl. í síma 848-4505.

Suzuki Sidekick, árg. ´96. Til sölu þessi forláti veiðibíll, árg. ´96, ekinn 226 þús. Þarfnast smá lagfæringar til að standast endurskoðun í ágúst. Allar uppl. í síma 562-1055. Bílasala Guðfinns - ásett verð kr. 250 þ.

Til Sölu Man rúta. árg ́ 05. Sætafjöldi 33+1+1. Nýlega yfirfarin vél, allt nýtt í kúplingu. Ekin 335 þús km. Uppl. í síma 868-3539 (Árni) eða 892-3126 (Eyjólfur).

Intek Dual Band 69 rása UHF-talstöðvar. Ganga með öllum UHF-stöðvum. Koma með 230v hleðslu-tæki, rafhl. og headsetti. Verð 28.900 kr. m/vsk. Einnig á lager fleiri gerðir UHF-stöðva. AMG Aukaraf. Uppl. í síma 585-0000. www.aukaraf.is

Háþrýstidæla 230 bar til sölu. Öflug Oertzen iðnaðardæla - 230 bar. Frá Dynjanda. Sérlega hentug fyrir bænd-ur eða verktaka - 15 metra slanga. Kostar ný með slönguhúsi 600 þús. Verð 200.000. Uppl. í síma 825-3132.

Er með til sölu tvö Beka BekaLuxein rafmagnsrúm,90x200 gæti hentað fyrir ferðaþjónustu eða bændagist-ingu eða bara sem hjónarúm. Nýjar dýnu síðan í nóvember 2011. Uppl. í símum 482-1724 og 848-6961.

��

TILBOÐSDAGAR15-30% AFSLÁTTUR

AF BLOMBERG HEIMILISTÆKJUM

www.isfell.is

Vinnu-vettlingar

VinnuvélarVarahlutir og aukahlutir í flestar gerðir

-Gúmmíbelti

-Stálbelti

-Framhjól

-Drifhjól

-Rúllur

-Hliðardrif

-Vökvadælur

-Boltar

-Fóðringar

-Altenatorar

-Startarar

-Mótor íhlutir

-Skóflur

-Ripperar

-Klær

Upplýsingar gefur Bjarki

Sími: 8983344

[email protected]

BændablaðiðSmáauglýsingar.

5630300


Til sölu Zetor 4718 í ágætis standi. Tilvalinn í bústaðinn. Uppl. í síma 895-6962. Árni.

Til sölu MF 33 á glænýjum dekkjum. 1400/r25 vél í góðu standi en bilað framdrif. Er skoðuð 2012. Skipti á sjöhundruðþúsund íslenskum krónum koma helst til greina + vsk. Á sama stað óskast gömul fiðla, má vera biluð. Uppl. í síma 771-4280. Víglundur Torfdal.

Til sölu Yamaha Grizzly 660, árg. ́ 05, 27"ITP dekk, spil öflugt og gott hjól. Verð kr. 950.000. Uppl. í síma 895-6738, Árni.

Bændur, verktakar, sumarahúsa-eigendur o.fl. 30 Kw díselrafstöðv-arnar komnar aftur, gott verð og gæði sem fyrr. Nú býðst kortalán á skikkanlegum vöxtum til allt að 3 ára. Verkstæðið Holti í símum 435-6662 og 895-6662. www.holt1.is.

Til sölu Dodge Ram árg. ´00. Dísel, 2500, 5.9 l. Bíllinn er ekinn 124.000 mílur. Er nýlega skoðaður og í topp-lagi. Einstakt eintak. Verð kr. 1.8.m. Uppl. í síma 865-6356.

Til sölu er Glimra frá Stakkhamri, 3. vetra. Vel ættuð undan 1. verðlauna-hryssunni Þernu frá Stakkhamri og Hvessi frá Ásbrú. Mikið af sýndum ættingjum í móðurætt, m.a. 1. verðlauna hross. Uppl. á netfang-inu [email protected] eða í síma 695-7020.

Hryssa til sölu. Glódís frá Ósi undan Orrasyninum Þengli frá Ragnheiðarstöðum. Rauðglófext og fínleg hryssa. Hún er 4 vetra, band-vön og gæf í haga. Líka hefur verið settur á hana hnakkur. Gæti verið hæfilegt verkefni fyrir áhugasaman ungling til að temja í vetur. Uppl. á netfanginu [email protected] eða í síma 695-7020.

Hafið Bláa. Humarhlaðborð öll kvöld - tilvalið fyrir vinnustaðahópa og haust-ferðir félagasamtaka. Hagstæðar rútuferðir. Uppl. í síma 483-1000.

Til sölu kerra. 1,52 x 3 m á 1000kg flexitorum. Opnanlegir gaflar. Verð 320.000. Uppl. í síma 898-5445

Til söluHeyhleðsluvagn til sölu. Vel með farinn heyhleðsluvagn til sölu. Uppl. í síma 862-6627.

Kia Grand Sportis jeppi, 4x4, árg ́ 99. Ekinn 170.000 km. Einnig Honda CRV, ekinn 180.000 km. Báðir 4x4. Uppl. í síma 462-7908.

Til sölu sumarhúsalóðir í Kerhrauni / Grímsnesi, hægt að skoða lóðaskipu-lag á www.kerhraun.is eða fara í deili-skipulag eða hringja í síma 896-0587.

Ódýr dekk fyrir alla. Kíkjið á http://www.dekkverk.is/ til að sjá verð á dekkjum eða hringjið í okkur í síma 578-7474. Kveðja Gummi í Dekkverk.

Til sölu Volvo FM-12, 8 hjóla, árg. ́ 01. Með 20 tonn m. krana og krókheysi. Verð kr. 3.500.000. Uppl. í síma 863-0529.

Til sölu Man diesel vörubíll árg. ́ 90, 6 tonna með kassa. Uppl. í síma 478-1830.

Þanvír Verð kr. 7.500 rl. með vsk. H. Hauksson ehf., sími 588-1130.

Dísel rafsuðuvél til sölu. Mosa 270, 220 volt. Uppl. í símum 821-5242 og 820-7201.

Tófu skothús á hjólum til sölu, hefur reynst vel, pissufötur fylgja. Tilboð óskast. Uppl. í síma 437-1664 - helst á kvöldin.

Nokkrir góðir bílar til sölu, allir skoð-aðir fyrir árið 2013 og í góðu lagi. Verð frá kr. 250 þús. Uppl. í síma 699-3737.

Til sölu Nissan Patrol árg. ´95, þetta er kjörinn bíll til uppgerðar fyrir mann með aðstöðu og kunnáttu. Bíllinn er ekinn 340 þúsund km og er í góðu lagi en skipta þarf um sílsa í honum. Fyrir tveimur árum var heilmikið gert fyrir bílinn, hedd var tekið upp og skipt um ventla og voru þá spíssar endur-nýjaðir, þá var sett í hann ný túrbína og uppgert olíuverk. Einnig var settur í bílinn nýr þriggja raða vatnskassi og 3“ púst. Framhásing var yfirfarin fyrir um þremur árum síðan og skipt um allar legur og þéttingar. Fyrir um ári síðan var gert við grindina í bílnum. Bíllinn er á 38“ GrandHawg dekkjum og 14“ breiðum felgum, einnig er hann með prófílbeisli að aftan og framan með stýringum fyrir drullutjakk. Nánari uppl. í símum 863-9303 eða 660-9403.

Honda rafstöð einfasa, nánast ónot-uð, verð 172.000. Einnig kínverskt barnafjórhjól. Uppl. í síma 899-4984.

Polaris Sportsman 700 x2, ek. 8000 km, árg ´08. ný yfirfarið, ný dekk, hlaðið aukahlutum. Uppl. í síma 844-6908, get sent myndir.

Er með Toyota hilux til sölu, árg. ´95. Ekinn 210 þús. Vel með farinn og topp eintak af bíl. Uppl. í síma 861-4240 Ómar.

Til sölu undirvagn af Nissan Patrol, árg. ‚95, með öllu; vél, gírkassa, hásingu, olíukæli, olíutanki, vatns-kassa og 33 tommu hálfslitnum dekkjum. Er staðsettur í Hveragerði og fæst á 200 þúsund með öllu. Á einnig allar hurðir, vélarhlíf, smurkæli, vatnskassa, tvö frambretti og sæti. Uppl. í síma 662-1798.

Til sölu Pottinger 69N. 2004 árgerð. Sex stjörnu lyftutengd. Uppl. í síma 893-9961.

Mitsubishi L-200 árg. ´08. Er með pallhúsi. Ekinn 70 þús km. Verð kr. 2.9 millj. Ný Goodyear dekk. Eyðslugrannur og traustur bíll [email protected] eða í síma 858-2707.

Til sölu Toyota Hilux árg. ´08. Ekki með pallhýsi. Uppl. í síma 892-9341.

Til sölu Nissan Terrano dísel. árg ́ 97. Ekinn litla 364.000. Með krók og á tveggja ára dekkjum. Skráður fyrir 6 farþega. Næsta skoðun ágúst 2013. Heimir í síma 862-1436.

HSUN 12/2010. Tveggja manna bensín slagrými 686 cc. Hlaðinn bún-aði: Ssk. fjórhjóladrif, spil, dráttarkúla hátt og lágt drif. Ekinn 137.000 km. Uppl. í síma 897-7061.

10 kW rafali. Eurogen 1.fasa 3.000 sn/mín, 2 legu árg. ´96 til sölu. Tvö úrtök og öryggi, 63 og 32 Amper. Á sama stað gamall 4 kW, 2 legu rafali frá Lister díselvél 1.500 sn/mín. Uppl. í símum 456-7109 og 892-0854.

Til sölu 20 feta vinnuskúr til sölu. Staðsettur á V-Húnavatnssýslu. Uppl. í síma 699-8741.

Til sölu sumarbústaður ásamt hjólhýsi og verkfærahúsi í landi Galtarholti í Borgarnesi. Uppl. gefur Valgeir í síma 696-1123.

Til sölu jeppadekk með felgum 33x12,5x17. Einnig PZ sláttuvél. Uppl. í síma 894-5255.

Til sölu sendibíll Renault Kangoo árg. ´04. Ekinn 95.000 km. Skoðun 2013. Búið að skipta um tímareim. Lítur vel út. Uppl. í síma 866-2151.

Til sölu Deutz-Fahr KH-2-52 fjölfætla, lyftutengd. Vinnslubreidd 5,20 m. árg. ´94. Einnig heyrúllur í útigang á lægra verði í ágúst. Uppl. í í síma 864-2484.

Til sölu 14 ærgildi í sauðfé. Gildistími 1.1. 2013. Verð kr. 27.000 eða tilboð. Uppl. í síma 856-1821.

Til sölu hnífaherfi Sonnys árg. ´04. Lítið notað. Uppl. í síma 856-1821.

Labradorhvolpar til sölu hreinrækt. Labrador hvolpar til sölu undan Skaftár Irish og Lindár Týr. Uppl. í síma 770-5575, sjá einnig á http://www.facebook.comLabradorhvolpar-SkaftarIrishOgLindarTyr?sk=page_insights#!/abradorhvolparSkaftarIris-hOgLindarTyr

Kornsekkir til sölu. Til sölu korn-sekkir. Umbúðasalan, Fornubúðum 5 Hafnarfirði. Uppl. í síma 899-7978.

Til sölu litfögur og vel ættuð folöld. Litir: Vindótt, vindskjótt, litförótt ofl. litir. Uppl. í síma 868-0139.

Hestakerra 2.-3. hesta til sölu. Nýskoðuð, árg. ´95. Kerra í góðu standi. Verð: Tilboð. Einnig gamli bensín gráni árg. ´52 til uppgerðar. Uppl. í síma 896-1248.

Kynni til sölu. MF-3165 með tvívirkum tækjum. MF-35X. Zetor 5011 og 4918. Fjórar dráttarvélar 4x4. Stór mjólkurtankur. Mikið af heyvinnutækj-um. Öflug hásing undan mykjutank. Þrjár fram vörubílshásingar undan Volvo. Gamlar kerrur, tætari og að lokum 12 framúrstefnumálverk eftir Eyjólf Guðmundsson hugmyndasmið. Á sama stað óskast MF-375. Uppl. í síma 865-6560.

Íslenskur Rokkur. Handsmíðaður úr birki frá um 1980. 4 snældur fylgja og snældastokkur. Einstakur gripur. Verð Kr.60.000,- 70,000,-. Uppl. í síma 663-9039.

Byssur til sölu. 1) Nýuppgerð Husqvarna haglabyssa cal. 12. 2) Drífa no. 127 cal. 12. Alveg eins og ný. 3) Krag Jörgenson riffill, 6 skota. cal. 8*58 smíðaður 1892 í toppstandi. Allar byssurnar eru skráðar. Einnig til sölu byssuskápur (150 cm) fyrir 5 byssur. Tilboð óskast í síma 462-1839 eftir kl. 19.

Á hagstæðu verði: Jarðtætarar 235-250-300cm. Haughrærur 50-55-60-65cm spaðar. Tonutti hjólarakstrarvél með vindhlífum vinnslubreidd 6m. Uppl. í símum 587-6065 og 892-0016.

Til sölu stærsta samkomutjald lands-ins ásamt tjaldgrind. Uppl. í símum 453-7432 og 848-2182 eða á net-fanginu [email protected]

Til sölu í Varmahlíð Skagafirði, stórt hjólhýsi, eignarlóð, gömul dráttarvél, Scodi 4x4 disel, árg 04, selst sem einn pakki eða hvert fyrir sig. Uppl. í síma 845-5499.

Til sölu Krone Vario pack 1500, árg. ´06. Rúllustærð 90-150. 17 hnífar,net-bindibúnaður, bakkkeyrslubúnaður. Alltaf geymd inni nema í notkun. Sami eigandi frá upphafi. Uppl. í síma 894-1106.

Til sölu diskaherfi. Vinnslubreidd 3 metrar Uppl. í síma 894-0490.

Til sölu tætari, Maletti vinnslubreidd 250 cm, lítlilsháttar bilaður. Uppl. í síma 894-0490.

Til sölu 9 hjóla rakstrarvél árg. ´06. Vökvatengd á lyftu og skekkingu. Lítið notuð. Uppl. í síma 898-3231.

Chevrolet Captiva 4x4, árg. ´07. Frábær alhliða jeppi ek 75þ. ssk, dísel, krókur, einn eigandi. Verð aðeins 3,3m. Stórt tengdm.box fylgir. Einar í síma 617-7623 eða á [email protected].

Massey Ferguson árg. 71 til sölu skráður og tryggður, vél í góðu lagi, er á Suðurlandi. Uppl. í síma 848-4355 eða á [email protected].

Hef til sölu öfluga hakkavél. Uppl. í síma 863-7106.

Olíuverk. Útvegum olíuverk í flestar gerðir bíla og tækja. Vélavit sími 527-2600.

Til sölu Passap prjónavél. Verð kr. 16.000 og sýningartjald 100x150 cm. Verð kr. 4.000. Uppl. í síma 555-1018.

Til sölu torfæruskráð Can Am 800XT fjórhjól. Nýskr. 3/2008, árg. 2007, spil, álfelgur, og grindur. Ek. 6200 km. VSK hjól. Verð 1400 þús kr. m/VSK. Þægilegt hjól sem hefur reynst vel. Uppl. í síma 860-7566.

Chervolet Blazer, árg. ´96, ekinn 196.000 km., með 4.3 ltr vél, ssk, á góðum heilsársdekkjum, skoðaður 13. Subaru Legaci, árg. ´91, ekinn 236.000 km., skoðaður 13. Einnig steinsög á vagni, bensín. Uppl. í síma 893-0379.

Til sölu Zetor 6811, árg. ´79, dettur í gang á 10 metrum. Þarf að lappa upp á ýmislegt. Verð kr. 200.000. Uppl. í síma 893-7050.

Uppsláttarskeifur. Eigum til sölu tak-markað magn af skeifum með upp-slætti, stærð 120, mjög gott verð, sendum um allt land. Uppl. í síma 893-7050.

Til sölu Toyota Hi-Ace, 9 manna, árg. ´07. Ekinn 115.000 km. Tilvalinn í skólaakstur. Uppl. í síma 893-6666.

Til sölu 33“ jeppadekk, hálfslitin. Einnig eldavél, háfur, vaskur og skrautkappar fyrir gardínur. Uppl. í síma 843-1488.

Hey til sölu. Er á Suðurlandi. Uppl. í síma 843-0904.

Nalli- 354 með tækjum til sölu. Verð kr. 200.000 kr. Uppl. í síma 825-0679.

Til sölu Volvo F616, árg. ´82. Ekinn 540 þús. með vírheysi. Bíll í góðu ástandi. Uppl. í síma 866-5156.

Til sölu Man 19.321, árg. ´84, ekinn 405 þús. Framdrif og búkki. Er með Palfinger 24 tonnmetra krana árg. ´91. Þráðlaus fjarstýring, Krabbi, 6 metra pallur, niðurfellanleg skjólborð, ný framdekk. Uppl. í síma 866-5156.

Til sölu fjórhjól Honda Foreman Rubicon 500, árg. ´02. Ekið 5894 mílur. Nánari uppl. í síma 866-9151.

Til sölu gámagrind fyrir 20 feta gám, t.d. á Scania 124. Uppl. í síma 892-4676.

Claas Seltis 456 RX traktor, árg ´05, notaður 3.800 vinnustundir, einn sá besti á landinu. Taarub Bio rúlluvél, árg. ́ 07, rúllað með henni 5.000 rúllur, góð vél. Uppl. í símum 895-1610 og 471-3061.

Til sölu New Holland TM-135, árg. ´01. 135 hö. með frambúnaði,frama-flúrtaki og fjaðrandi framhásingu. Uppl. í síma 862-6879.

Til sölu MF-7495 Vario árg. ´08 200 hö. Með frambúnaði,framaflúr-taki,fjaðrandi framhásingu og fjaðr-andi húsi. Uppl. í síma 862-6879.

Til sölu De Laval mjaltabás 2x3 Tandem (flýtibás, samsvarar 2x5 fiskibeinabás) og u.þ.b. 50 hálsbönd og nemar, tölva og tvöfaldur kjarn-fóðurbás. Uppl. í síma 862-6879.

Þriggja ára ónotaður X Motos kross-ari 125 cc fyrir unglinga til sölu. Selst ódýrt. Uppl. í síma 846-7323.

Hef til sölu rúlluhey, er á Vestfjörðum. Uppl. í síma 824-4201.

Til sölu MF-350, árg. ́ 86. Deutz 4006. 50 heyrúllur til uppgræðslu og rýming-arsala úr stofunni. Kondu. Skoðaðu. Keyptu. Uppl. í síma 865-6560.

Til sölu Benz 914 með góðum sturtu-palli og krana skráður fyrir 6, árg ́ 85, skattlaus v. 850þ, volvo s40, árg ́ 96, með smá tjóni v. 150þ, Musso tilvalinn í veiðina, árg. ´98, með vetniskerfi, dísel v. 180þ, Galant, árg. ´95, tilval-inn í skólann, v. 180þ, Ford Explorer, árg. ́ 96, flottur í hvað sem er v. 200þ. Á sama stað óskast kettlingur, helst gulbröndótur. Uppl. í síma 771-4280, Víglundur Torfdal.

Óska eftirKaupi allar tegundir af vínylplötum. Borga toppverð. Sérstaklega íslensk-ar.vantar 45 snúninga íslenskar Staðgreiði líka vínylplötusöfn. Uppl. gefur Óli í síma 822-3710 eða á [email protected]

Gamlar vinnuvélar og stærri áhöld óskast. Áttu gamlar vinnuvélar, rakstrarvélar, traktora, akkeri eða annað frá gömlum tíma sem þú ert til í að losna við ? Ég get komið og náð í græjurnar. Nánari uppl. í síma 899-1100.

Óska eftir að kaupa nothæft orf og ljá. (Ótrúlegt, en þetta fæst hvergi!) Vinsamlega hafa samband við Örn í síma 898-0949.

Safnari óskar eftir og vill kaupa útrunnin hlutabréf og víxla, sögu-lega pappíra og plaköt, ísl. krónu-mynt, seðla og gamla erlenda mynt - helst danska. Póstkort, orður og minnispeninga, gömul barmmerki, veggplatta 1928, 29 og 30 til eink. ísl. frá Bing og Gröndal, sveitasíma m. bjöllu og sveif. Fjaðurdr. gramm-arfón og fjölm. aðra gamla muni. Að sjálfssögðu allt staðgreitt. Vinsamlega geymið netf. og símann. [email protected] eða í síma 893-0878. Með þakkl. Ólafur Ásgeir.

Hringar, hálsmen, armbönd, Rolex, Cartier, Patek Philippe o.fl. Hringdu núna og fáðu tilboð þér að kostnað-arlausu! www.kaupumgull.is Uppl. í síma 661-7000.

Óska eftir að kaupa keðjutalíu með 12-15 metra keðju. Þarf að lyfta einu tonni. Páll í síma 894-0815.

Er á höttunum eftir gamalli en gang-færri og nothæfri skurðgröfu. Fegurð er afstæð en áhersla er lögð á að tækið renni í gang og sé brúkhæft. Hjörleifur, [email protected] í síma 898-7504.

Vantar gírkassa í Renault Winnebago húsbíl, árg ´83. Uppl. í síma 892-1874.

Lumar þú á gömlu 50 -1100cc hjóli í skúrnum? Jafnvel bara einhverj-um pörtum úr gömlu hjóli vél, felgur, grind? Hafðu samband á [email protected] í símum 461-1882 og 896-0158.

Á einhver gamla New Holland bagga-bindivél af gerðinni 935? Uppl. í síma 893-6921.

Óska eftir að kaupa MF-390 dráttar-vél. Jafnframt óska ég eftir MF-135 með tækjum eða sambærilega Ford dráttarvél. Uppl. í síma 864-2484.

Lego. 6 ára smið vantar byggingar-efni. Allskonar Lego nýtist. Plötur, kubbar og skrítnir kubbar. Gamalt eða nýlegt. Uppl. í síma 487-7737, Björk.

Óska eftir að kaupa 6 hjóla Sprintmaster múgavél. Uppl. í síma 898-1393.

Óska eftir að kaupa gamla Rafha suðupotta og einnig gufusuðupotta með eða án hræru. Uppl. símum 461-2222 og 848-3256.

Er að leita að kartöfluupptökuvél, Juko midi lyftutengdri eða sambæri-legri vél. Uppl. í símum 893-8361 og 898-9115.

Óska eftir að kaupa sturtuvagn 8 - 10 tonna Uppl. í síma 897-7370.

Vantar vörubílsdekk. 1100 x 20 undir vagn. Þurfa ekki að vera merkileg. Uppl. í síma 894-0490.

Óska eftir gamalli kola-eldavél. Get sótt hana hvert á land sem er. Uppl. í síma 898-6087.

Óska eftir að kaupa sturtuvagn. Má þarfnast lagfæringa. Einnig rúllugreip framan á traktor. Uppl. í síma 662-1881.


Vegagerðin auglýsti í síðasta mánuði drög að tillögu að mat-sáætlun vegna fyrirhugaðra framkvæmda á Vestfjarðavegi (60) milli Bjarkalundar og Melaness í Reykhólahreppi. Ef af verður mun þetta stytta leiðina um Reykhólasveit um 20 kílómetra. Almenningi var gefinn kostur á að gera athugasemdir við áætlunina til 7. ágúst.

Samkvæmt upplýsingum frá Vegagerðinni bárust um 30 athuga-semdir. Verið er að fara yfir þær og í framhaldinu verður afstaða tekin til þess hvaða stefna verði tekin varandi næstu skref í málinu.

Núverandi vegur er 41,6 km lang-ur en nýr vegur verður 19,7-21,7 km langur, háð leiðarvali. Áætlanir eru um að meta umhverfisáhrif þriggja leiða, þ.e. þeirra sem nefndar eru D1, H og leið I.

Vegagerð um þetta svæði hefur verið mikið bitbein undanfarin ár og áratugi og þar hafa togast á sam-gönguhagsmunir íbúa á Vestfjörðum, eignarréttarsjónarmið landeigenda og náttúruverndarsjónarmið. Síðast voru það deilur um vegagerð um Teigsskóg í Þorskafirði, sem leiddu til þess að þeim áformum virðist hafa verið ýtt endanlega út af borðinu.

Jarðgöng eða þverun þriggja fjarða

Nú stendur valið um tvær jarð-gangaleiðir undir Hjallaháls, leið D1 með 3,5 km jarðgöngum og leið H með 3,9 km löngum jarðgöngum. Þriðja leiðin, „leið I“, er vegagerð út austanverðan Þorskafjörð með veg og brú yfir fjarðarmynnið yfir í Grenitrésnes (Hallsteinsnes) og síðan áfram með veg og brú yfir mynni Djúpafjarðar í Grónes og yfir Gufufjörð í Melanes. Af veg-inum út austanverðan Þorskafjörð er síðan gert ráð fyrir vegtengingu um Reykjanes til Reykhóla.

Samkvæmt upplýsingum frá Vegagerðinni þykir enn ekki koma til álita að gera veg og brú beint úr

Reykjanesi og yfir í Melanes og losna þar með við vegagerð og brýr yfir Djúpafjörð og Gufufjörð. Við slíka vegalagningu hafa einnig verið lagðar fram hugmyndir um að nýta brúargerð við gerð sjávarfallavirkjunar. Fullyrt er af Vegagerðinni að sú leið yrði dýr-ari kostur en leið 1 sem nú er rætt um, með þverunum þriggja fjarða og þrem brúm, og jafnvel dýrari en jarðgöng.

Forsenda byggðar og uppbyggingar

Markmið framkvæmdarinnar með fyrirhugaðri vegagerð er að bæta samgöngur um sunnanverða Vestfirði sem kallað hefur verið eftir áratugum saman. Eru endurbætur á veginum um Reykhólasveit og Barðaströnd m.a. talin forsenda aukinnar uppbyggingar laxeldis á sunnanverðum Vestfjörðum sem og fyrir aukinni uppbyggingu ferðaþjónustu á svæðinu. Vilja sumir jafnvel meina að bættar sam-göngur séu algjör forsenda þess að byggð leggist hreinlega ekki af á Vestfjörðum, eins og þróunin stefnir í samkvæmt nýlegum úttektum.

Um 20 km vegstytting í Reykhólasveit ásamt 27,4 km veg-styttingu við gerð Dýrafjarðarganga

gætu líka skipt miklu máli fyrir íbúa á norðanverðum Vestfjörðum.

Eigum allar síur í New Holland og JCB á lager

Skeiðarás 3 Garðabær Sími 5272600 [email protected]

Varahlutir - Viðgerðir

sérhæfum okkur í JCB Hydrema Iveco New Holland og Case

VélavitOftast ódýrastir!

JCB

DALVEGI 16c · 201 KÓPAVOGISÍMI 568 6411 · WWW.RAFVORUR.IS

I

Taka 12 Kg · HljóðlátStórt op > auðvelt að hlaðaSparneytin amerísk tæki.

<Þvottvélin tekur heitt og kalt vatn Afkastamikill

þurrkari >

< h

Þvottavél Þurrkari12 kg

Amerískgæðavara

Amerískgæðavara

Framleiðum Vélboða mykjudreifara

í mörgum stærðum

Heimasíða. www.velbodi.is

AtvinnaÓska eftri starfsmanni. Langentur maður óskast í álgluggasmíði á Selfossi. Uppl. gefur Gunnar í síma 863-3436.

Jökulsárlón ehf. auglýsir eftir starfs-fólki í eftirfarandi stöður Eldhús- og afgreiðslu, Skipstjóra til að sigla með farþega á Hjólabátum og Rib bátum og skipstjóra á fylgdarbáta. (engra réttinda er krafist á fylgdarbátana) og leiðsögumenn á báta.Tímabilið sem um ræðir er frá september og út nóvember. Til greina kemur að ráða til styttri tíma. Uppl. gefur Ágúst í síma 868-4797 eða í tölvupósti [email protected]

Alberto, 35 ára Spánverji, óskar eftir vinnu á sveitabæ á Íslandi frá októbermánuði. Hefur reynslu af garðyrkjustörfum. Uppl. á netfangið [email protected] eða í síma 0035796711198.

Óska eftir að ráða duglegan, áhuga-saman mann vanan jarðrækt. Uppl. á [email protected]

DýrahaldTása gamla á Núpi er orðin amma! Barnabörnin eru ættgöfugir Border Collie hvolpar. Þá prýða hinir bestu kostir, Eru ljúfir, kátir, lítillátir og sérlega vel uppaldir efnilegir smalahundar, gefins handa góðum bændum eða öðrum elskulegum og duglegum heimilum. Uppl. í síma 893-8943. Einnig má hringja í síma 487-7715 eftir kl 20:00.

Hef tvo Border Collie-hvolpa (rakkar) 2. mán. til sölu undan Taff (Íslandsmeistari 2011)og Tíkó frá Breiðavaði. Einnig hef ég einn 7 mán. sem lofar góðu. Uppl. í síma 848-0038. Bjarki.

GistingGisting á Akureyri. Gæludýr leyfð. Uppl. gefur Sigurlína í síma 861-6262.

HagagangaÓska eftir hagagöngu fyrir nokkur hross. Helst nærri Selfossi á sann-gjörnu verði. Uppl. í síma 894-1248.

Húsnæði í boðiTil leigu á Hvanneyri gott og vel staðsett parhús c.a. 140 fermetrar, 3 svefnherbergi og bílskúr. Laust strax. Uppl. í síma 893-3395.

Til sölu 144 fm tveggja hæða einbýlis-hús í HFN m/ sér inngöngum ásamt sérst. 34 fm bílskúr, auðvelt að búa til 3 leiguíb. Óska eftir makaskiptum, verðhugmynd 39 m. Uppl. í síma 695-3744.

JarðirTil sölu smájörð á Vatnsleysuströnd u.þ.b. 25 mín. akstur frá miðbæ Reykjavíkur og 10 mín. til Keflavíkur. Stórt íbúðarhús. Uppl. í síma 550-3000.

Ung hjón með tvö börn óska eftir jörð til ábúðar. Skoðum allt með opnum huga. Uppl. í síma 849-1995.

SumarhúsRotþrær - Vatnsgeymar. Rotþrær og siturlagnir. Heildarlausnir - réttar lausnir. Vatnsgeymar frá 300 til 50.000 l. Lindarbrunnar. Sjá á borgarplast.is - Mosfellsbæ. Uppl. í síma 561-2211.

ÞjónustaBændur-verktakar Skerum öriggis-gler í bíla,báta og vinnuvélar.sendum hvert á land sem er. Skiptum einnig um rúður í bílum. vinnum fyrir öll tryggingarfélögin. Margra ára reynsla. BílaGlerið ehf. Bíldshöfða 16, 110 Rvk. Sími 587-6510.

Bókhald, VSK, laun, skattskýrslur og stofnun fyrirtækja. Fagleg vinnubrögð á sanngjörnu verði. Bókhald og þjónusta ehf. Sími 511-2930. www.ibokhald.is

Öll almenn smíðavinna,úti og inni. Sumarhús,sólpallar,nýbyggingar og get tekið að mér byggingarstjórn á breytingum og nýbyggingum. Get farið út á land.Tilboð tímavinna.Uppl. í síma 893-5374, Björn.

VarahlutirErum með varahluti fyrir Benz, VW, Skoda, MMC, Hyundai, Peugeot, Renult, Fiat, Suzuki, Dodge, Ford, Land Rover og fl. Kaupum bíla til niðurrifs og uppgerðar. Ísetningar á varahlutum. Eldshöfða 6, 110 RVK. Opið 09-18 og lau. 12-16.

Drög að matsáætlun lögð fram vegna framkvæmda við Vestfjarðaveg:

Jarðgöng undir Hjallahálseða þverun þriggja fjarða

„Landbúnaðuskagfirsku sa

16. tölublað 2012 Fimmtudagur 23. ágúst

Næsta tölublað Bændablaðsins kemur út6. september

„Landbúnaðurinn hornsteinn í skagfirsku samfélagi“Sveitasæla, bændahátíð og land-búnaðarsýning í Skagafirði, verður haldin í reiðhöllinni Svaðastöðum á Sauðárkróki laugardaginn 25. ágúst, en þetta er í sjöunda sinn sem hátíðin er haldin. Líkt og undanfarin ár er sýningin sam-bland af kynningu söluaðila á því sem nýjast er í framleiðslu á vörum og þjónustu fyrir bændur, auk þess sem bændurnir sýna dýr sín og skemmta jafnt sjálfum sér og gestum sýningarinnar. Framkvæmdaaðili sýningarinn-ar þetta árið er Markvert ehf. en fyrirtækið er í eigu hjónanna Karls Jónssonar og Guðnýjar Jóhannesdóttur á Sauðárkróki.

Aðspurð um hvað beri hæst á sýn-ingunni þetta árið svara þau hjón því til að miðað við umræðu um þurrka og uppskerubrest sökum þeirra séu bændur afar áhugasamir um sýningu Þórarins Leifssonar í Keldudal á vökvunarbúnaði. „Við köllum þenn-an lið „Tóti lætur dæluna ganga“, en hann mun tvisvar yfir daginn senda gusu yfir afmarkað sýningarsvæði. Þurrkar hafa að undanförnu leikið bændur grátt og er því mikill áhugi á búnaðinum. Þá höfum við heyrt að börnin séu spennt fyrir að leita að nálinni í heystakknum en vegleg verðlaun eru í boði frá versluninni Eyri á Sauðárkróki fyrir þann sem fljótastur er að finna nálina,“ segja þau Guðný og Karl.

Sýningar og skemmtiatriði verða jafnt og þétt yfir daginn en í lok sýningarinnar verður boðið upp á meistaramót í óhefðbundnum hesta-íþróttum. „Sýningin stendur frá tíu um morguninn og til klukkan sjö. Eftir að sýningu lýkur er gert ráð fyrir að sýningargestir geti keypt sér kvöldmat á staðnum en veitingasala verður í höndum veitingastaðarins Ólafshúss á Sauðárkróki. Um hálf átta verður síðan boðið upp á kvöld-vöku þar sem ungir og efnilegir tón-

listarmenn í Skagafirði troða upp, auk þess sem búgreinafélögin reyna með sér í keppni í bænda-fitness, en utanumhald kvöldvökunnar verður í höndum Gísla Einarssonar sjón-varpsmanns sem ef að líkum lætur mun láta gamminn geisa.“

Í fyrra sóttu rúmlega 2000 manns Sveitasælu og segjast þau Guðný og Karl fastlega gera ráð fyrir sama fjölda þetta árið. „Sýningin er orðin fastur liður hér í héraði og hefur mikla þýðingu fyrir bændur og framleiðendur í Skagafirði sem þarna fá kærkomið tækifæri til þess að sýna sig og sjá aðra, samhliða því að kynna sjálfir eða fræðast um nýjungar í landbúnaði, en segja má að landbúnaður og störf honum tengd séu hornsteinn í skagfirsku samfélagi.“

Lífræn mjólk frá Organic Valley þrisvar sinnum dýrari en íslensk nýmjólk:

„Grasmjólk“ úr grasétandi kúmÞau stórtíðindi berast nú frá Bandaríkjunum að þar sé komin á markað glæný afurð frá líf-rænu afurðastöðinni Organic Valley, sem þeir kalla grasmjólk „GrassMilk . Greint er frá þessu á vefsíðu Landssambands kúabænda og þar á bæ þykja þetta greinilega vera athyglisverðar fréttir.

Á heimasíðu Organic Valley kemur fram að mjólkin sé vottuð sem fersk-vara og sagt að hún komi eingöngu frá kúm sem séu fóðraðar á lífrænt ræktuðu grasi sem kýrnar ganga daglangt í, í högum í Humbolt County í Kaliforníu.

Fram kemur einnig að kýrnar fái til viðbótar þurrkað fóður eins og hey, en þeim sé aldrei boðið upp á korn eða soyjabaunir. Þá segir að eigendur Organic Valley leggi sig fram um að starfa í góðri sátt við náttúruna. Því séu gerfihormónar, skordýraeitur, fúkkalyf og líftækniafurðir ekki leyfðar í þeirra afurðum.

Á boðstólum eru þrjár gerðir mjólkurinnar, þ.e. hefðbundin mjólk, 2% feit og svo undanrenna.

Það er svo sem ekki skrítið að Bandaríkjamönnum þyki það tíðindi að bjóða upp á mjólk úr kúm sem ein-

göngu éta gras, þar sem þeir þekkja vart annað en mjólkurkýr séu fóðraðar á korni, soyjabaunum og öðru slíku.

Á Íslandi hefur gras eða öllu heldur hey aftur á móti verið meginuppistaðan í fóðri kúnna en korn aðeins gefið sem fóðurbætir og þá í mismiklum mæli, enda dýrt.

Organic Valley gefur upp leiðbein-andi verð á 1,8 lítra umbúðunum: 5,49 dollara eða sem nemur um 367 krónu/

lítrinn. Þessi mjólk fæst m.a. keypt í Whole Foods verslunarkeðjunni, sem m.a. selur íslenskt skyr og lambakjöt. Hér á landi er afurðastöðvaverð til bænda um 80 krónur á lítra. Algengt verð á léttmjólk með 1,5% fituinnihaldi út úr búð er um 115 krónur lítrinn. Sama verð er oftast á nýmjólk með 3,9% fituinnihaldi, eða innan við þriðjungur af verðinu á „Grasmjólkinni".

Athugull lesandi Bændablaðsins tók eftir því fyrir skömmu þegar hann átti leið um Ullarselið á Hvanneyri að þar eru notaðir nýstárlegir innkaupapokar sem búnir eru til úr Bændablaðinu.

Meðfylgjandi mynd var tekin í Ullarselinu í vikunni. Hér má sjá

Dóru Karen Drexler, sem býr í Bandaríkjunum, með innkaupapoka sem búinn var til úr Bændablaðinu. Það var Ingibjörg Jónasdóttir sem afgreiddi hana. Þess má geta að í pokanum er peysa, en Ullarselið á Hvanneyri er þekkt fyrir óvenju vandað handverk af ýmsu tagi.

Bændablaðið er til margra hluta nytsamlegt. Mynd / Áskell

Bændablaðið nýtt í innkaupapoka

frá grunnverði - bondi.is · 16. tölublað 2012 o fimmtudagur 23. ágúst o blað nr. 377 o 18....

Documents