fuzzy ahp - مجله علمی پژوهشی اکولوژی کاربردی · ˙˝˛˚ ˆ ˇ / ˘ / /...

۱۳۹۴ ييزاپ/ دهمزسيشماره/مچهارسال/ کاربردييشناس بوم

15

در ارزیابی توان جنگلداري ANPو باکلی Fuzzy AHPهاي مقایسه مدل

)حاشیه شهر بهبهان:موردي مطالعۀ(

2و فاطمه محمدیاري3حسین اقدر،*2پورخباز، حمیدرضا1وحید رحیمی

)9/4/1394:؛ تاریخ پذیرش 5/3/1393: تاریخ دریافت(

دهیکچ ارزيـابي بـر مبتني كه شود اعمالها جنگل اين مانده باقي بر مديريتي بايد اينرواز. است تخريب خطر در طور دايم زاگرس به هاي جنگل سطح

و پذيري آسيب توليد، نظر از خاص كاربري يك سرزمين براي كيفيت سنجش يا بيني پيش شامل واقع در سرزمين ارزيابي. باشد اكولوژيك توان

تحقيق به ارزيابي توان اکولوژيک حاشيه شهر بهبهان براي کاربري جنگلـداري پرداختـه بر اين اساس در اين.است مديريت هاي نيازمندي

ازو گياهي پوشش اقليم، فيزيوگرافي، خاك، معيارهاي منطقه شامل موضوعي هاي نقشه تهيهو مطالعات پايه انجام از بعد. شد سـنگ بسـتر،

در نهايـت،. استفاده گرديد معيارها وزن تعيينو سازي جهت استاندارد ANPو باکلي Fuzzy AHPگيري چندمعياره فازي هاي تصميم روش

و نقشه نهايي ارزيابي با استفاده از مدل بندي کاربري جنگلداري الويت براي منطقه توان اکولوژيک مدل طبقـه بـراي هفـتدر WLCارائه

بـه کـه است مساعد جنگلداري اراضي براي کاربري طقهمن از مساحت درصدANP ،۵۸/۵۵روشدر داد، نشان نتايج. منطقه آماده گرديد

در نهايـت، چنـين. دسـت آمـد بـه مساعد منطقه مساحتاز درصدFuzzy AHP ،۲۳/۹۵ روشدرکه صورتيدر است،تر نزديک واقعيت

شد نتيجه .اري داردکاربري جنگلد براي مناسب مناطق تعييندر باالتري قابليتو بيشتر پذيري انعطاف ANPکه روش گيري

گيري چندمعياره، کاربري جنگلداري، مدل ترکيب خطي وزني، سامانه اطالعات جغرافيايي مدل تصميم محيطي، ارزيابي زيست:يديلكيها واژه

بهبهان االنبياء خاتم صنعتي دانشگاه طبيعي منابع، دانشكدةيگروه جنگلدار.۱

بهبهانءاالنبيا خاتم صنعتي دانشگاه بيعيط منابع دانشكدة زيست، محيط گروه.۲

شه دانشكدةگروه علوم،.۳ د چمران اهوازيعلوم دانشگاه

م:* الكمسئول [email protected]:يكيترونكاتبات، پست

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]

http://ijae.iut.ac.ir/article-1-689-en.html

http://dx.doi.org/10.18869/acadpub.ijae.4.13.15

۱۳۹۴ پاييز/ هم سيزدشماره/ چهارمسال/ کاربردي شناسي بوم

16

مقدمهگیـري در ارتبـاط بـا نـوع هاي اصلی بشر تصمیمیکی از دغدغه

و در نتیجـه. تفاده از اراضی بوده اسـت اس بـا افـزایش جمعیـت

و اقتصـادي آن هـاي، از توانـایی)18(افزایش نیازهـاي غـذایی

و بنــابراین بــالقوه زمــین بــه صــورت نامناســب اســتفاده گشــته

م جنگل و شـهري ها، و اراضی کشاورزي به مناطق صـنعتی راتع

کشور ایران از لحاظ مسـاحت یـک.)16(اند تغییر کاربري داده

و بیش از یک درصد جمعیـت جهـان را درصد از مساحت دنیا

از دارا می 36/0باشد امـا در حـوزه جنگـل از لحـاظ مسـاحت

و همین سطح کـم نیـز همیشـه در حـال درصد تجاوز نمی کند

و.)12(تهدید است بنـابراین، شـناخت ظرفیـت تولیـد اراضـی

و سودآورترین نوع کـاربري از اهمیـت به بهترین اختصاص آن

از برنامه).27(خاصی برخوردار است ریزي براي استفاده بهینـه

وري از زمین، منابع شود تا ضمن حداکثر بهره اراضی موجب می

چنـین، هـم.)3(ز محفوظ بمانـد طبیعی براي استفاده آیندگان نی

به تعیین کاربري از هاي مناسب براي اراضی منظور استفاده بهینـه

می سر و جلوگیري از تخریب در اثر افزایش جمعیت تواند زمین

.)30(باشد گامی موثر در استراتژي توسعه پایدار

منظور توسعه انواع براي ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین به

مـک هـارگ هاسـت از روش سیسـتمی ابـداعی ها سال کاربري

این روش که ارزیـابی تـوان سـرزمین را بـادر. شود استفاده می

روش هـاي جغرافیـایی بـه گذاري ساده الیـههمياستفاده از رو

اي زمـان هـاي رایانـه دهد، در مقایسـه بـا روش دستی انجام می

و بدین جهت استفاده از سـخت.)11(زیادي الزم است افزارهـا

از افزارهـا در عصـر حاضـر جهـت تصـمیم نرم گیـري اسـتفاده

ز و تسهیالت فنـی در رابطـهها یاد دادهاراضی، با توجه به حجم

و مــدیریت ایــن داده و گرافیکــی ــا پــردازش هندســی در ب هــا

در ایـن بـین سـامانه. ترین زمـان متـداول گردیـده اسـت سریع

توانــد اطالعــات مربــوط بــه مــی) GIS(اطالعــات جغرافیــایی

و موقعیت مکانی زمین را، به همراه اطالعات توصیفی آن، ذخیره

و برنامهطور همز به ریزي مورد اسـتفاده قـرار مان جهت طراحی

با)14(دهد همزمـان، طـور بـه پارامترها تمامی گرفتن درنظرو

بـا ایـن.)35(د گـرد مـالی هزینـهو زماندر جویی صرفه سبب

و روي خصوصیات براي تعیـین تـوان اک گـذاري هـم ولوژیـک

و طبقه الیه افـزار بیشـتر مـورد اسـتفاده بندي امروزه ایـن نـرم ها

و ارزیابی تـوان، بحـث در امر تصمیم.)20(گیرد قرار می گیري

عنـوان منطـق فـازي بـه عدم قطعیت موجـب اسـتفاده از منطـق

و مـبهم، کـه بسـتري مدل سازي ریاضـی فرآینـدهاي غیردقیـق

سـازد، سازي در شرایط عـدم اطمینـان فـراهم مـی را براي مدل

عـالوه بـر ایـن، در چنـد.)21و11،17،18،19( شده اسـت

گیــري چنــد معیــاره هــاي تصــمیم ســال اخیــر اســتفاده از روش

)Multiple Criteria Decision Making ( بـراي ارزیـابی تـوان

منظـــور اهمیـــت دادن بـــه فاکتورهـــا متـــداول اراضـــی بـــه

امــا در خصــوص ارزیــابی.)34و2،7،9،23(گردیــده اســت

ــوان ــدل ت ــا م ــدکی ب ــات ان ــداري تحقیق ــاربري جنگل ــاي ک ه

ANP (Analytic Network Process) وFAHP (Fuzzy

Analytic Hierarchy Process) گر ــه اســتانجــام ــري. فت امی

در)2(و همکــاران در ارزیــابی تــوان کــاربري جنگلــداري

ــه ــاي اکولوژیــک از جمل بخشــی از شــمال کشــور از پارامتره

ــراکم پوشــش و ت ــل اقلیمــی ــادر، عوام ــوگرافی، ســنگ م فیزی

و سپس با فازي سازي ایـن پارامترهـا بـه کمـک گیاهی استفاده

و وزن و غیرخطــی روش شــان بــه دهــی توابــع عضــویت خطــی

AHP (Analytic Hierarchy Process) نقشـه نهـایی ارزیـابی ،

و نجفی. ارائه دادند GISمنطقه را در محیط جهـت)8(سعیدي

گـیالن، بـه تعیین الویت خروج دام از جنگل در حوزه آبخیز دو

و با استفاده از فرایند کمک تصمیم معیارهـا ANPسازي گروهی

و الویـتد نظر را وزنو زیرمعیارهاي مورد . بنـدي نمودنـد هـی

و همکاران هـاي بنـدي شـاخص نقشه پهنـه)5(خاشعی سیوکی

و کیفی دشت نیشابور را جهت ارزیابی پتانسیل استحصـال کمی

و همکاران و زیاري هـاي مناسـب یابی عرصه نیز مکان)6(آب

مـرادزاده. انجام دادنـد FAHPفضاي سبز شهري تهران با روش

بی توان اکولوژیک توسعه جنگلی منطقـه ارزیا)15(و همکاران

هـاي شـیب، جهـت، دادآباد لرستان را با درنظر گرفتن شـاخص

و مشخصه در ایـن ارتبـاط جهـت. هاي خاك انجام دادند ارتفاع

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]



... در ارزيابي توان جنگلداري ANPو باکلي FUZZYAHPهاي مقايسه مدل

17

به الیه و براي وزنها از منطق ارزش دادن از دهی الیـه بولین هـا

و در نهایت جهت تهیـه الیـه نهـایی AHPمدل استفاده نمودند

و همکـاران. کردنداستفاده GISافزار ارزیابی از نرم )11(کرمی

اراضی جنگلداري در حوزه آبخیز سازي بهینه کاربري براي مدل

و نقشه رود از داده بابل هاي اکولوژیکی از جمله شیب، جهت، ها

و شناسی، گونه زمین هاي گیـاهی، تـراکم پوشـش گیـاهی، دمـا

و جهـت وزن هـا، تکنیـک ترکیبـی هـی الیـهد بارندگی اسـتفاده

هـا را نیز به الیه) AHP(گیري چند معیاره سلسله مراتبی تصمیم

و در نهایت در محیط هـم ها روي کلیه نقشه GISاعمال نمودند

و نقشه نهایی ارزیابی به و. دسـت آمـد گذاري گردید پورخبـاز

در)4(همکاران جهـت پیـاده سـازي مـدل آمـایش کشـاورزي

ا و منطقه قزوین بتدا پارامترهاي اکولوژیک مـورد نیـاز را تعیـین

در مرحلـه آخـر بـا. دهی نمودند وزن ANPسپس با کمک مدل

SAW گیـري چنـد معیـاره فـازي هاي تصـمیم استفاده از روش

و. الیه نهایی ارزیـابی منطقـه تهیـه گردیـد GISدر محیط فـوآ

از Kinabaluهـاي ریزي جنگـل جهت برنامه)29(مینوا مـالزي

در. استفاده نمودند GIS براساسگیري چندمعیاره روش تصمیم

و تـوان این تحقیق ابتدا پارامترهـاي آب، خـاك، تنـوع زیسـتی

و سپس جهت وزن و AHPدهی پارامترها از روش بالقوه تعیین

سـازي فـازي مقیـاس جهت استانداردسـازي آنهـا از روش بـی

و همکــاران. اســتفاده گردیــد هــايق روشاز تلفیــ)25(گــرین

و گیري چنـد تصمیم و GISمعیـاره بـراي کـاربري جنگلـداري

و این روش دو مدیریت جنگل استفاده نمودند هـا را بـراي هـر

ــد ــورد مقایســه کردن ــت. م ــق اهمی ــایی تلفی ــاي روشو توان ه

ــري تصــمیم ــد گی ــاره چن ــهاز معی و AHP،FAHP،ANP جمل

FANP (Fuzzy Analytic Network Process) ــتو مسیسـ

مختلـف دیگـر نیـز هاي پژوهشدر) GIS( جغرافیایی اطالعات

ــارز ــان).31و22،28( اســت ب ــژوهش نش بررســی پیشــینه پ

ــی ــی م ــد، عل ــم ده ــه رغ ــک اینک ــوان اکولوژی ــابی ت ارزی

و بـوده علمـی وسـیعی دامنـهو آمایش سرزمین، امـروزه داراي

معیارهـاي درنظـر گـرفتن مسـتلزم آنهـا بـراي گیـري تصـمیم

گیـري ریاضـی تصـمیم هـاي تکنیـک از استفاده است، اما متعدد

ــه و FAHP (Fuzzy Analytic Hierarchy Process) روش ب

ANP (Analytic Network Process) توان اکولوژیک مسائلدر

هـدف تحقیـق حاضـر،. گیر نشده است جنگلداري، چندان همه

ضـی منطقـه بهبهـان جهـت تعیـین کـاربري ارزیابی تناسـب ارا

و هـاي تصـمیم جنگلداري بـا روش گیـري چنـد معیـاره فـازي

.مقایسه نتایج آن دو با یکدیگر است

باکلیFuzzy AHP روش

اي یافته تعمیم شکل باکلی، توسط ارائه شده Fuzzy AHPروش

در ایــن روش بــراي مقایســه. کالســیک اســت AHPروش از

ا زوجی گزینه به عداد فازي ذوزنقهها از و براي دسـت آوردن اي

و ارجحیت وزن گیـري هندسـی اسـتفاده ها از روش میـانگین ها

تعمـیم فـازي قابـل حالـت بـه سـادگی بـه روش ایـن. شـود می

به اعداد فازي ذوزنقه.)10( است و کار کردن اي منظور مدیریت

که عدم قطعیـت ذاتـی دارنـد، انتخـاب مـی با داده . گردنـد هایی

بیـان زیـر گـام چهـار قالـب در توان می را باکلی روش الگوریتم

:)26( کرد

اهمیت نسبی معیارها بـا اسـتفاده از مـاتریس مقایسـه-اول گام

و برآورد می تبـدیل متغیرهـاي زبـانی بـه. شـود زوجی، ارزیابی

1اي براي ارزیابی اهمیت معیارها در جـدول اعداد فازي ذوزنقه

. آمده است

ــا-دوم گــام فــازي اعــداد گیــري، میــانگین عمــلاز اســتفاده ب

:شودمی تعریف)1( رابطه صورتبهاي ذوزنقه

]1[� � ( )� ( )�1 2 kjk jk jk jk1c c c ck

= + … + و عملکرد بنـدي هاي انفرادي کارشناسان گـروه در اینجا نظرات

وkشــود، کــه مــی �تعــداد کارشناســان jkcارزیــابیkامــین

وjگیرنـده بـین معیارهـاي تصمیم ه ام در مـاتریس مقایسـkام

.زوجی است

�هاي فازي وزن-گام سوم jwمحاسـبه)2(صـورت رابطـه به

:گردد می

]2[�1

n nj jk

k 1a a

=

= و∏

n

jj 1

a=∑

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




18

فا.1جدول زيمقیاس ارزیابی

امتیاز فازيتعریف زبانی

)4،2/7،3،2/5(کامالً قوي

)2/7،3،2/5،2(خیلی قوي

)3،2/5،2،2/3(نسبتاً قوي

)2/5،2،2/3،1(کمی قوي

)1،1،1،1(یکسان

)1،3/2،2/1،5/2(کمی ضعیف

)3/2،2/1،5/2،3/1(نسبتاً ضعیف

)2/1،5/2،3/1،7/2(خیلی ضعیف

)5/2،3/1،7/2،4/1(مالً ضعیفکا

ANP دهی در روش سیستم استاندارد نمره.2جدول

عدد ترجیحات

9 داراي اهمیت با برتري کامل

7 داراي اهمیت با برتري خیلی زیاد

5 داراي اهمیت با برتري

3 داراي کمی اهمیت با برتري

1 داراي اهمیت با برتري یکسان

8و6و4و2 ترجیحات بین فواصل فوق

. را نیـز تعریـف کـردdوbj،b،cj،c،djتـوان طور مشابه مـی به

می)3(صورت رابطه بهjwهاي فازي سپس وزن شـود تعریف

)17.(

]3[j∀و� j j j jj

a b c dw ، ، ،

d c b a

=

و نرمال سازي هاي فازي ذوزنقه وزن-گام چهارم اي، غیر فازي

)4(اي، از رابطه سازي اعداد فازي ذوزنقه منظور غیرفازيبه. شد

: شود استفاده می

]4[

j j j j

j

a b c d2

d c b aw

6

+ + +

=

کـار بـه)5(هاي قطعی رابطه سازي وزن منظور استاندارد حال، به

: شود برده می

]5[jj n

jj 1

ww ، j 1،2،، n

w=

= = …∑

ANP روش

و شــکل AHPاي چــون حالـت عمــومی فراینـد تحلیــل شـبکه

ــام ویژگــی ــابراین تم از گســترده آن اســت، بن ــت آن ــاي مثب ه

و پـذیري، بـه جمله سادگی، انعطاف کـارگیري معیارهـاي کمـی

و قابلیت بررسی سازگاري در قضاوت کیفی به هـا طور همزمان،

و مضافاً می هـاي وابسـتگی(تواند ارتباطات پیچیـده را دارا بوده

و و میـــان عناصــر تصـــمیم را بـــا) بـــازخورد متقابــل بــین

بـ کارگیري ساختار شـبکه به جـاي سـاختار سلسـله مراتبـیهاي

.)24( درنظر بگیرد

و، وابستگیANPدر روش و بازخوردهاي بـین معیارهـا ها

و نتایج واقعـی تـر نسـبت بـه سـاختار زیر معیارها بررسی شده

بدین منظـور پـس از تـدوین مـدل. شود سلسله مراتبی ارائه می

و زیـر معیارهـاي اي، مقایسـه شبکه هـاي زوجـی بـین معیارهـا

9تـا1س ارجحیت وابسته یا داراي اثر متقابل با استفاده از مقیا

از ANPبـراي اجـراي روش).2 جـدول(شـود انجام می پـس

Super Decisionافـزار تلفیق نظرات کارشناسی، نتایج وارد نرم

ابتـدا. ایـن فـن داراي مراحـل مختلـف اسـت. گـردد می 2.0.8

و شودمی هاي مختلف وارد یک سوپرماتریس هاي ماتریس وزن

حال براي ایجـاد. آیدمی دستبه) اولیه( غیروزنی سوپرماتریس

هـاي سـتونی سوپرماتریس وزنـی، هـر یـک از عناصـر خوشـه

از(سوپرماتریس غیروزنـی در بـردار اهمیـت نسـبی آن خوشـه

و ســوپرماتریس وزنــی ضــرب مــی)اي مــاتریس خوشــه گــردد

به/ تصادفی می احتمالی یک دست آید که جمع عناصر ستونی آن

تو. است میسپس سوپرماتریس وزنی به که تـأثیر ان حدي رسد

. نسبی درازمدت هر یک از عناصر آن در یکدیگر حاصـل شـود

این کار را ادامه داده تا همه عناصر هر سطر سوپرماتریس با هم

همبرابر گردد یعنی در نهایـت کنتـرل نـرخ. شـود گـرا ماتریس

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




19

مطالعاتی منطقه موقعیت.1شکل

است، ها داراي اهمیت ضاوتق (Inconsistency, R)ناسازگاري

و بایسـتی1/0که اگر از فراتر رود، آن قضاوت ناسـازگار بـوده

n(n-1)/2عنصـر،nطور کلی با داشتنبه. در آن تجدید نظر کرد

زوجـی شـوند، قضاوت مورد نیاز است تا اعضاي شبکه مقایسه

را گیـري کلیـه ارزیـابی الزاماً نباید تمام اعضاء گروه تصـمیم هـا

.م دهندانجا

و روش ها مواد

منطقه مورد مطالعه

منطقه خائیز بین طول جغرافیایی,

تا °50 19,

و °50 29 شـرقی

عرض جغرافیـایی ,

تـا °30 36,

شـمالی در شهرسـتان °30 37

و ارتفـاع متوسـط آن از بهبهان، واقع در استان خوزستان قرار دارد

م 120مسـاحت منطقـه. متر است 988سطح دریا و کیلـومتر ربـع

می براساساقلیم منطقه ).1شکل(. باشد روش دومارتن خشک

روش تحقیق

در هفـت پارامترهاي اکولوژیـک مـؤثر در کـاربري جنگلـداري

، به یک نسبت در تعیـین)13(طبقه مدل اکولوژیک حرفی ایران

در طبقات این مدل نقش دارند، لذا براي وزن دهی این پارامترها

و FAHPگیـري اي تصـمیمه این مطالعه، از روش ANPبـاکلی

و کـاربردي نـوعاز بدین ترتیب، مطالعه حاضـر. استفاده گردید

و)اي کتابخانـه( اسـنادي شـکل دو بـه آوري اطالعـات جمع روش

ــدانی ــم انجــام) پیمایشــی(می ــت، ه از گرف ــین ــرم چن ــاي ن افزاره

ArcGIS10،Excel 2010 ،Super Decision 2.0.8 وSurfer11

منطقـه)DEM )Digital Elevation Modelالیه. گردید استفاده

NWH. DGN هـاي شـماره بـه بـرداري نقشه سازمان کدهاي از

60512،SEH. DGN 60512،SWH. DGN 60512،NEH.

DGN 60512 و تهیـه بـراي. آمـد دسـتبه25000/1 مقیاس با

DEM الیـهاز شـیب الیه)Reclassification(مجدد بندي طبقه

ها، نقشه ادغام عملیات انجاماز پیش.شد استفاده منطقهيرستر

معیار مقادیرو اعداداز استفاده مورد هاي الیه کلیۀکه است الزم

گیـري تصـمیم قواعـداز استفادهباتا شوند استاندارد شده ارائه

و تهیـه الیـه. باشند داشته ادغام قابلیت هـاي پس از آماده سازي

ANPو FAHPنما، براي اجراي روش اطالعاتی براساس روند

به ابتدا الیه شـده GISصورت رستري وارد محیط هاي اطالعاتی

سـپس. هاي مکـانی اولیـه بـرروي آنهـا انجـام گرفـتو تحلیل

بی به و تعیـین بعد کردن الیه منظور هاي رسـتري از روش فـازي

و وزن دسـت آمـده از دو روش هـاي بـه توابع عضویت استفاده

ANP وFAHP هـایی نقشـه. هاي فازي اعمـال شـد بر روي الیه

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




20

يجنگلداريک کاربریتوان اکولوژيساز مدليمراحل اجرا.2شکل

و زمـین خـاك، عمقو ساختمان زهکشی، بافت، چون شناسـی

رسـتري فرمتبه دارند، کیفی ساختاريکه گیاهی تیپ پوشش

ــا ــدیل کمــی ســاختار ب ــراي استانداردســازي ایــن.شــدند تب ب

ــد،پ ــتفاده گردی ــاي گسســته از نظــرات کارشناســان اس ارامتره

رسی، لومی لومی، هاي بافت نظر داراي مورد طوري که منطقه به

که شنی رسیو رسی لومی، سیلتی شنی، لومی خاك بافت بوده

کمتـرین شـنی لـومی بافـتو)9/0( ارجحیـت بیشـترین لومی

به)1/0( ارجحیت طقـهمن خـاك زهکشی.خود اختصاص داد را

مـدل بـه توجهباکه باشدمیکمو متوسط کامل، نوعسه داراي

ارجحیـت بیشـترین کامـل زهکشـیبه حرفی اکولوژیک ایران،

داده نسـبت)1/0( کمتـرین ارجحیـت ناقص، زهکشیو)9/0(

کـمو سطحیو عمیق نیمه عمیق، نوعاز منطقه خاك عمق. شد

کمتـرین تـا)9/0( بیشـترین داراي ترتیـب بـهکه باشدمی عمق

تحول نوعسه شامل نیز خاك ساختمان. هستند)1/0( ارجحیت

کم تحول نیمه،)وزن بیشترین( یافته و کمتـرین( یافته تحول یافته

بـا P=0.3H+208.66 فرمول گرادیـاناز بارش الیه. است) وزن

گرادیــان فرمــولاز دمــا الیــهو75/0 همبســتگی ضــریب

T=26.33-0.004H آمـد دسـت بـه96/0 همبسـتگی ضـریببا

شـده نشـان داده2مراحل اجراي تحقیـق در شـکل.)3جدول(

.است

هم منظور تلفیق الیه به پوشانی شـاخص یـا ها از روش مدل

(Weighted Linear Combination method) ترکیب خطـی وزنـی

.استفاده گردید)6(با کمک رابطه

]6[i j ij jA w x ، w 1= ∑ ∑ =

وiامتیــاز گزینــهAi: کــه ام در مــوردiنمــره گزینــه xijام

نیتر متداول روش این. باشدیمامj وزن صفتwjو امjصفت

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




21

هاي سینوپتیک مجاور حوزه آبخیز تنگ بالنگستان ایستگاه.3جدول

ایستگاهطول

جغرافیاییا نوع ایستگاه عرض جغرافیایی متوسط بارندگی ساالنه)m(ز سطح دریا ارتفاع

(mm)

متوسط درجه

حرارت ساالنه

95/24 27/319 313 سینوپتیک 41 49 36 30 بهبهان

94/22 22/348 5/699 سینوپتیک 46 5026 30 گچساران

7/22 16/512 5/793 سینوپتیک 35 50 47 30 دهدشت

فازي روشبه پیوسته معیارهاي سازي استاندارد.4جدول

شکل تابع نوع تابع معیار نقاط کنترل

abcd

0182124اي ذوزنقه خطی دما

2800 1000-- نزولی خطی ارتفاع از سطح دریا

-- 0500 صعودي خطی بارش

45100-- نزولی خطی شیب

مکـانی معیـاره چنـد گیـري تصـمیم مسـائل انجـام بـراي مدل

.باشدیم

و بحثن تایج

کــاربري بــراي محــیط اکولوژیــک هــاي توجــه بــه ویژگــی بــا

پرداختــهآن بــراي مناســب هــاي تعیــین پهنــه بــه جنگلــداري،

هـاي اولیـه، جهـت منظور پـس از آمـاده سـازي الیـه بدین. شد

ــه ــازي الی از استانداردس ــیب و ش ــارش ــا، ب ــته دم ــاي پیوس ه

.داسـتفاده گردیـ ArcGIS 10توابع عضویت فـازي در محـیط

اي، الیـه بـارش روي الیه دما تـابع عضـویت خطـی ذوزنقـه بر

و الیه و ارتفاع از سـطح تابع عضویت خطی افزایشی هاي شیب

).4جــدول(عضــویت خطــی کاهشــی اعمــال شــد دریــا تــابع

و پیوسته(ها بعد از استانداردسازي کلیه الیه (گسسته ،)3شکل)

ــا توســط زوجــی مقایســات ANPو FAHP مــدلاز اســتفاده ب

و انجام کارشناسان معیارهـااز هریکبه مربوط هاي وزن گرفت

ــؤثر زیرمعیارهــايو ــابیدر م ــوان ارزی ــاربري ت ــداري ک جنگل

.)9و5،6،7،8 جداول(گردید محاسبه

می5طور که از جدول همان شود وزن فـازي معیارهـا نتیجه

به FAHPدر روش هـاي مربوطـه کارگیري آسـان در الیـه براي

گـردد کـه معیارهـاي بنـابراین، مشـاهده مـی. غیرفازي گردیدند

و زمین به فیزیوگرافی و کـم شناسی منطقه تـرین ترتیب بـاالترین

و اهمیــت را نســبت بــه ســایر معیارهــا دارنــد وزن زیــر. وزن

و بـا کمـک اعـداد معیارهاي مربوطه نیز با نظـرات کارشناسـی

).6جدول(دست آمد فازي به

میطور همان و که مشاهده شود زیر معیارهاي دما، ارتفـاع

و تـراکم تیپ و زیر معیارهـاي بـارش، شـیب گیاهی باالترین

و در بـین گیاهی کمترین وزن را بـه خـود اختصـاص دادنـد،

و زهکشـی بـه ترتیـب معیارهاي خاك، زیر معیارهـاي بافـت

و کمترین تاثیرگـذاري مـی سـپس، بـا. باشـند داراي بیشترین

هــاي فــازي، هــاي نهــایی ایــن معیارهــا در الیــه ضــرب وزن

بـراي اجـراي روش. دسـت آمـد هاي فـازي مـوزون بـه نقشه

ANP ــه ــر خوش ــک از عناص ــر ی ــرب ه ــد از ض ــاي، بع ه

ســتونی ســوپرماتریس غیروزنــی در بــردار اهمیــت نســبی آن

ــه ــه(خوشـ ــاتریس خوشـ ــی)اي از مـ ــوپرماتریس وزنـ ، سـ

به/ تصادفی عن احتمالی اصـر سـتونی آن دست آمد کـه جمـع

).7جدول(یک است

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




22

هاي فازي معیارهاي اکولوژیک منطقه مطالعاتی نقشه.3شکل

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




23

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




24

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




25

ANPنقشه نهایی کاربري جنگلداري با استفاده از مدل.5شکل FAHPنقشه نهایی کاربري جنگلداري با استفاده از مدل.4شکل

می سوپرماتریس8جدول دهـد کـه بـه تـوان وزنی را نشان

و همه عناصر هر سطر سوپرماتریس بـا هـم برابـر حدي رسیده

همگردید یعنی .شده است گرا ماتریس

می9دست آمده از جدول نتایج به دهـد کـه در روش نشان

ANP و معیـار ارتفـاع کمتـرین معیار تیپ گیاهی باالترین وزن

.دوزن را دارن

دو دسـت آوردن وزن نهـایی هـر الیـه بـه در پایان پس از به

براســاس وزنــی رســتري هــاي، الیــهFAHPو ANPروش

آیـد دسـت بـه نقشـه نهـایی تناسـب تـا شـدند جمـع)1( تـابع

).5و4هايشکل(

مطالعه مورد منطقه در ها الیه وزنی ترکیب خطی مدل):1( تابع

یک جنگلداري طبقه براي

F1 = E (1,2,3,4,5) + So (1,2,3,4,5,6,7) + Cp (5,6,7) + Ct

(2) + Li (2,7) + Pte (8,9,11,12) + Es (1,2) + Ps1 (1) + Pdr

(1,2) + Bvc (1,2) + Vgo (1)

میـزان Cpدرصد شیب، Soارتفاع از سطح دریا،E:ها مشخصه

Esبافت خـاك، Pteسنگ مادري، Liعمق خاك، Ctبارندگی،

خ Bvcزهکشـی خـاك، Pdrساختمان خاك،Ps1اك، فرسایش

می Vgoتیپ گیاهی، .باشند درصد تراکم پوشش گیاهی

که منطقهمی نشان پژوهش نتایج هر داراي مطالعه مورد دهد

هـاي تـوان مسـاحت کـالس.است جنگلداري مدل طبقه هفت

می در نقشه)10جدول(منطقه دهـد هاي زون بندي نهایی نشان

ک که درصـدANP ،73/18روشل مساحت منطقه بـه از مجموع

و درصد داراي تـوان درجـه هفـت86/0داراي توان درجه یک

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




26

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




27

FAHPو ANPحاصل از روشيتوان کشاورزيها مساحت کالس.10جدول

ها کالس ANPروش FAHPروش

)درصد(مساحت)کیلومترمربع(مساحت)درصد(مساحت)کیلومترمربع(مساحت

74/2625/2251/2273/18یکاراضی درجه

48/3635/3062/1513اراضی درجه دو

41/4744/3952/1408/12اراضی درجه سه

83/319/315/1477/11اراضی درجه چهار

45/204/228/2254/18اراضی درجه پنج

48/206/208/3002/25اراضی درجه شش

81/067/004/186/0اراضی درجه هفت

%2/120100%2/120100جمع

به براي جنگلداري می و درصد دارايFAHP ،25/22روش باشد

و .درصد داراي توان درجـه هفـت اسـت67/0توان درجه یک

هاي مجموع کالس(طور کلی مناطق مناسب براي این کاربري به

و58/55ترتیـب بـه FAHPو ANPدر دو روش) یک تـا چهـار

.باشدمی23/95

به نقشه و هاي نهایی بـه توجه دسـت آمـده از هـر دو روش

و تحلیل آنها در می Google Earthتجزیه که نشان دهد مناطقی

از نظر معیارهاي اکولـوژیکی داراي شـباهت یکسـان بودنـد در

ــا در روش ANPروش در دو طبقــه FAHPدر یــک طبقــه ام

. ار نیسـت اند که این با واقعیت موجود سازگ متفاوت قرار گرفته

و همکاران ارزیابی توان جنگلداري را با پارامترهـاي)2(امیري

سازي مدل موردنظر انجام دادنـد منظور پیاده اکولوژیکی مشابه به

که وزن و فازي نمودنو مشابه تحقیق حاضر نتیجه گرفتند دهی

به کمک مدل گیـري چنـد معیـاره در امـر هـاي تصـمیم معیارها

ب و. ســزایی داردارزیــابی ســرزمین نقــش در تحقیــق مــرادزاده

منظور ارزیـابی تـوان جنگلـداري پارامترهـايبه)15(همکاران

در این تحقیـق. اکولوژیک مشابه با این تحقیق درنظر گرفته شد

و استفاده از توانـایی نیز اهمیت وزن در امـر GISدهی پارامترها

و روي و همک. ها نمایان است هم گذاري الیه ترکیب اران زیاري

هاي مناسب براي فضاهاي سبز شـهري منظور تعیین مکانبه)6(

که بدون وزن دهـی بـه معیارهـا بـه نتـایجبه این نتیجه رسیدند

توان رسید، ضمناً بـا توجـه بـه نظـرات غیرقطعـی مطلوبی نمی

به نتایج بهینه همانند تحقیق حاضر از و براي رسیدن کارشناسان

در تحقیقـی مشـابه. نمودنـد اسـتفاده FAHPگیري مدل تصمیم

و همکـاران ولف هـاي نیـز در مقایسـه بـین مـدل)37(اسلحنر

ها به نتـایج در زمینه مدیریت جنگل ANPو AHPگیري تصمیم

به ایـن نتیجـه رسـیدند کـه بـا توجـه بـه و مشابه دست یافتند

نسـبت بـه ANPپیچیدگی مسئله کاربري اراضی، کاربرد روش

AHP و اي دیگـر توسـط ولـف در مطالعـه داراي اولویت است

،)SFM(بر پایه مـدیریت پایـدار جنگـل)36(و واسیکاسلحنر

در مـدیریت منـابع ANPمشابه تحقیق حاضر بـه برتـري مـدل

،)1(پـور تحقیقات دیگـر از جملـه اشـرفی. طبیعی دست یافت

و چـوو مشـابه مطالعـه حاضـر بـر)33(و تسـنگ)32(تسایی

و ري چندمعیاره در امـر برنامـهگی هاي تصمیم کاربرد مدل ریـزي

هاي روشیکی از محدودیت. ارزیابی توان سرزمین تأکید دارند

FAHP ًکه ضرایب اهمیت هر سطح را لزوما براسـاس این است

را سطح باالتر مشخص می و ارتبـاط داخلـی بـین عناصـر کنـد

به جامعیت روش. سازد ممکن نمی جهت استفاده ANPبا توجه

پ خصوصاً در مدیریت منابع)10(گیري یچیده تصمیمدر مسائل

ANPشــود روش طبیعــی در بســیاري از مطالعــات، نتیجــه مــی

مقایسـه. از بسیاري جهـات برتـري دارد FAHP روش نسبت به

می Google Earthنتایج در نماید، زیـرا نیز این موضوع را تایید

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




28

در یـککه مناطق داراي پارامترهاي اکولوژیک مشابه که بایستی

در طبقـات مختلـف دیـده FAHPطبقه قـرار گیرنـد، در مـدل

.شود می

گیري نتیجه

و برنامه ریزي صحیح در منابع طبیعی، از آنجا که اصول مدیریت

و ارزیابی توان اکولوژیک اکوسیسـتم بر پایه شناخت استعدادها

و تعیـین پتانسـیل منـابع استوار است، آگاهی از این اسـتعدادها

و اجراي طـرح تواند راه مذکور می و گشاي تهیه هـاي کـاربردي

و غیره به منظور نیـل عملی نظیر توریسم، جنگلداري، کشاورزي

و حفاظتی باشد و حمایتی از اینرو، در ایـن.به اهداف اقتصادي

تحقیق، مدل اکولوژیک کاربري جنگلداري با نگرش همه جانبه

عنـوان واحـد بـهبه کلیه فاکتورهاي اکولوژیک در منطقه خـائیز

و مدیریت سرزمین مدنظر بوده است برنامه در این راسـتا. ریزي

و زیستی انجام گرفت و آماده سازي فاکتورهاي فیزیکی . مطالعه

و مقایسه با وضعیت منطقـه، گویـاي بررسی دقیق نتایج حاصل

که در نواحی گسترده بـا تـوان درجـه یـک تـا چهـار، آن است

به نتایج موجـود،. اعد استشرایط براي این کاربري مس با توجه

و جنـوبی منطقـه بـا زهکشـی کـم خـاك، سـازند مناطق غربی

و داراي تیپ گیـاهی بیشـتر کواترنري، تراکم پوشش گیاهی کم

باشد ولی در منـاطق علفی، مناسب براي کاربري جنگلداري نمی

و شـمال شـرقی ایـن منطقـه کـه داراي زهکشـی زیـاد، شمالی

و تراکم پوشـش درختـی خاك کم تحول یافت ه، سازند آسماري

هـاي غالـب درصـد شـامل گونـه60با درصـد پوشـش بـاالي

Qercus brantii وZiziphus spina-chriti باشـد، مناسـب مـی

چنین، نتـایج کنتـرل طبقـاتهم. است براي کاربري جنگلداري

گیـري مدل جنگلداري در این مطالعه، ضمن تأیید مدل تصـمیم

در منطقـه مـورد مطالعـه، مشـخص ) FAHP( چندمعیاره فـازي

اسـت کـه ANP جهـت ارزیـابی، روش نمود که بهتـرین روش

سـازي عمل ارزیابی اکولوژیک سرزمین را با دقت بیشتري مـدل

و تطابق بیشتري با واقعیت زمینـی داشـت لـذا، بـا منطـق. کرده

به الیـه هاي مورد استفاده براي وزن کار رفته در روش به هـا دهی

)FAHP وANP(در، بــه واســطه کــاهش بحــث عــدم قطعیــت

می مرحله تصمیم توان گفـت کـه گیري، با توجه به نتایج موجود

چنین، بـا مقایسـههم. باشد تواند بیشترمی ANPروشبه اعتماد

هـاي بررسـیو Google Earthافـزار دست آمده در نـرم نتایج به

تـرت نزدیـک به واقعیـ ANPتوان گفت، نتایج روش میدانی می

و و به این وسیله پشتیبانی الزم را براي تصمیم گیرنـدگان است

می مدیران محیط زیست به .آورد عمل

استفاده مورد منابع

ر اشرفی.١ �آزاد�دانشـگاه. رشته جنگلداري�دکتري�رساله. اکوتوریسم�توسعه�هدف�با�دوهزار تنکابن�آبخیز�حوضه�آمایش.1386. پور،

.تهرانو تحقیقات،�علوم�واحد�اسالمی،

ف حسینی.م.س سلمان ماهینی،.ع جاللی،.غ.س،.ج.م امیري،.٢ هـاي جنگل اکولوژیکی توان ارزیابی. 1388.دهکردي آذري.و

.33-44:)50(35،شناسی محیط فصلنامه. GISاز استفادهبا ایران شمال هزارسهو هزاردو آبخیز هاي حوضه

اصـفهان، صـنعتی دانشـگاه نشـر مرکـز). طبیعی منابعو کشاورزي هاي کاربري( اراضی ارزیابی.1389. جاللیان.او.ا.ش ایوبی،.٣

.ص 385، اصفهان

ح یاوري.ر.ا جوانمردي،.س،.ر.ح پورخباز،.٤ تلفیقی مدلو معیاره چند گیري تصمیم روش کاربرد.1392.بار فرجی سبک.ع.و

ANP�DEMATEL 164:)3(39،شناسـی محـیط فصـلنامه). قزوین دشت: موردي مطالعۀ(زيکشاور اراضی تناسب آنالیزدر-

151.

و.ب،.ع سیوکی، خاشعی.٥ سلسـله تحلیل فرآیند روشاز آبخوانازآب استحصال پتانسیل ارزیابی. 1390. زاده کوچک.م قهرمان

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




29

.171-180):9(5،ایرانآب پژوهش مجله). نیشابور دشت: موردي مطالعه( فازي مراتبی

ا حسن.س رودپشتی، شادمان.م،.ك یاري،ز.٦ و اسـتفاده بـا شهري سبز فضاي مناسب هاي عرصه یابی مکان.1392. مصطفایی. پور

پژوهشـی-علمی فصلنامه). شهرتهران کالن شهرداري14 منطقه: موردي مطالعه( GIS محیطدر فازيو AHPترکیبی روش از

.19-38):43(13،جغرافیایی فضاي

GIS محیطدر AHP FUZZY مدلاز استفادهبا شهري پسماند دفن محل یابی مکان. 1391.رادمنش.فو معاضد.ه،.م ساالري،.٧

.96-109:)1(34،بهداشت طلوع مجله.)شیراز شهر: موردي مطالعه(

سـاماندهیولجنگـاز دام خـروج اولویـت تعیـیندر) ANP(اي شـبکه تحلیـل فرایند کاربرد. 1389. نجفی.او.ر.ح سعیدي،.٨

.309-321):4(2،ایران جنگل مجلۀ). دوگیالن آبخیز حوضه باباکوه، سري:موردي مطالعه( نشینان جنگل

-195:)4(3،سـرزمین آمایش. فازي بندي طبقه روشاز استفادهبا اراضی کاربري نقشه تهیه. 1390. خداکرمی.لو.ع، سفیانیان.٩

114.

.ص348، شاهرود، شاهرود صنعتی دانشگاه انتشارات.معیاره چند گیري تصمیم. 1389.م، عطائی.١٠

ا.١١ س.کرمی، ح حسینی.م.، موجلیل. نصر، و ز بابـل رود بـراي ارزیابی توان اکولوژیکی حوضه آبخیـ. 1391. زاده میریعقوب.ح. ند

جن مجله پژوهش. استفاده از سامانه اطالعات جغرافیایی جنگلداري با و و فناوري چوب .1-22):1(19،گلهاي علوم

س.١٢ و مرتع مجله. منابع طبیعی در جهان. 1381. الجوردي، .77-79: 57،جنگل

م.١٣ .ص 300، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. شالوده آمایش سرزمین.1390. مخدوم،

م.١٤ ع.مخدوم، ه درویش.ا.، ع. صفت، و و برنامه. 1390. مخدوم. جعفرزاده هـاي اطالعـات انهریزي محیط زیست بـا سـام ارزیابی

.ص 309، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. جغرافیایی

ف.١٥ س.مرادزاده، ا.، و ارزیـابی تـوان اکولـوژیکی توسـعه جنگـل بـا اسـتفاده از سـامانه اطالعـات. 1390. متـاجی. بابایی کفایی

.11-22):4(2،شوندهع طبیعی تجدیدمجله تحقیقات مناب). منطقه دادآباد در استان لرستان: مطالعه موردي((GIS)جغرافیایی 16. Akinci, H., A. Y. Özalp and B. Turgut. 2013. Agricultural land use suitability analysis using GIS and AHP

technique. Computers and Electronics in Agriculture 97: 71-82. 17. Ananda, J. and G. Herath. 2009. A critical review of multi-criteria decision making methods with special reference

to forest management and planning. Ecological Economics 68(10): 2535-2548. 18. Badenko, V. and D. Kurtener. 2004. Fuzzy Modelling in GIS Environment to Support Sustainable Land Use

Planning. Paper presented at the 7th AGILE Conference on Geographic Information Science, 29 April-1 May 2004, Heraklion, Greece, 333-342.

19. Bhattacharya, A., J. Geraghty and P. Young. 2010. Supplier selection paradigm: An integrated hierarchical QFD methodology under multiple-criteria environment. Applied Soft Computing 10(4): 1013-1027.

20. Brown, G. and C. M. Raymond. 2014. Methods for identifying land use conflict potential using participatory mapping. Landscape and Urban Planning 122: 196-208.

21. Chen, C. T., C. T. Lin, and S. F. Huang. 2006. A fuzzy approach for supplier evaluation and selection in supply chain management. International Journal of Production Economics 102(2): 289-301.

22. Chen, Y., J. Yu and S. Khan. 2013. The spatial framework for weight sensitivity analysis in AHP-based multi-criteria decision making. Environmental Modelling and Software 48: 129-140.

23. Deng, H. 1999. Multicriteria analysis with fuzzy pairwise comparison. International Journal of Approximate Reasoning 21(3): 215-231.

24. García-Melón, M., J. Ferrís-Oñate, J. Aznar-Bellver, P. Aragonés-Beltrán and R. Poveda-Bautista. 2008. Farmland appraisal based on the analytic network process. Journal of Global Optimization 42(2): 143-155.

25. Greene, R., J. E. Luther, R. Devillers and B. Eddy. 2010. An approach to GIS-based multiple criteria decision analysis that integrates exploration and evaluation phases: Case study in a forest-dominated landscape. Forest Ecology and Management 260(12): 2102-2114.

26. Kaya, T. and C. Kahraman. 2011. An integrated fuzzy AHP–ELECTRE methodology for environmental impact

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]




30

assessment. Expert Systems with Applications 38(7): 8553-8562. 27. Liang, S., X. Li and J. Wang. 2012. Land cover and land use changes. PP. 703-772 .Liang, S., X. Li and J. Wang

(Eds.), Advanced Remote Sensing. Academic Press. Boston 28. Othman, A. N. and S. N. Naim. 2012. GIS based multi-criteria decision making for landslide hazard zonation.

Procedia - Social and Behavioral Sciences 35: 595-602. 29. Phua, M. H. and M. Minowa. 2005. A GIS-based multi-criteria decision making approach to forest conservation

planning at a landscape scale: a case study in the Kinabalu Area, Sabah, Malaysia� Landscape and Urban Planning 71: 207-222.

30. Prato, T. 2007. Evaluating land use plans under uncertainty. Land Use Policy 24(1): 165-174. 31. Sánchez-Lozano, J. M., J. Teruel-Solano, P. L. Soto-Elvira and M. Socorro García-Cascales. 2013. Geographical

Information Systems (GIS) and Multi-Criteria Decision Making (MCDM) methods for the evaluation of solar farms locations: Case study in south-eastern Spain. Renewable and Sustainable Energy Reviews 24(0): 544-556.

32. Tsai, W. H. and W. C. Chou. 2009. Selecting management systems for sustainable development in SMEs: A novel hybrid model based on DEMATEL, ANP, and ZOGP. Expert Systems with Applications 36: 1444-1458.

33. Tseng, M. L. 2011. Importance–performance analysis of municipal solid waste management in uncertainty. Environmental Monitoring and Assessment 172: 171-187.

34. Tseng, M. L. 2011. Using a hybrid MCDM model to evaluate firm environmental knowledge management in uncertainty. Applied Soft Computing 11(1): 1340-1352.

35. Tweed, S. O., M. Leblanc, J. A. Webb and M. W. Lubczynski. 2007. Remote sensing and GIS for mapping groundwater recharge and discharge areas in salinity prone catchments, southeastern Australia. Hydrogeology Journal 15(1): 75-96 .

36. Wolfslehner, B. and H. Vacik. 2008. Evaluating sustainable forest management strategies with the Analytic Network Process in a Pressure-State-Response framework. Journal of Environmental Management 88: 1-10.

37. Wolfslehner, B., H. Vacik and M. J. Lexer. 2005. Application of the analytic network process in multi-criteria analysis of sustainable forest management. Forest Ecology and Management 207: 157-170.

Dow

nloa

ded

from

ijae

.iut.a

c.ir

at 1

3:19

IRD

T o

n F

riday

May

10t

h 20

19

[ D

OI:

10.1

8869

/aca

dpub

.ijae

.4.1

3.15

]



fuzzy ahp - مجله علمی پژوهشی اکولوژی کاربردی · ˙˝˛˚ ˆ ˇ / ˘ / /...

Documents