g e o g r a f i a - naec...2 s e s a v a l i saqartvelos ganatlebisa da mecnierebis saministros...

74
1 erovnuli saswavlo olimpiada g e o g r a f i a 2 0 1 0

Upload: others

Post on 05-Jan-2020

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

1

erovnuli saswavlo olimpiada

g e o g r a f i a

2 0 1 0

Page 2: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

2

S e s a v a l i

saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010

wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

geografiaSi. olimpiadis mizani iyo gansakuTrebuli niWiT dajildoebuli

moswavleebis gamovlena, maTi waxaliseba da saswavlo procesis stimulireba.

moswavleebs moeTxovebodaT rogorc faqtobrivi codnis, aseve

geografiisaTvis damaxasiaTebeli unarebis gamovlena: rukis kiTxva,

geografiuli problemis analizi, aseve movlenebs Soris mizez-Sedegobrivi

kavSirebis dadgena, sakuTari azris gamoxatva, misi argumentirebulad

dasabuTeba da kritikuli azrovneba.

geografiaSi sam etapad Catarda erovnuli saswavlo olimpiada.

olimpiadis testebi sami asakobrivi jgufisTvis momzadda: IX, X da XI_XII

klasebi. mocemul krebulSi warmodgenilia geografiaSi erovnuli saswavlo

olimpiadis yvela asakobrivi jgufis I, II etapebis da finaluri turis

davalebebi (instruqciebiT) da maTi pasuxebi.

Page 3: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

3

IX klasi

I etapi

I davaleba _ arCeviTboloiani kiTxva

instruqcia: TiToeul kiTxvaze mocemulia oTxi an xuTi savaraudo pasuxi. maTgan mxolod erTia swori. TiToeuli davaleba 1 quliT fasdeba.

1. (1) sad gadis kavkasiis CrdiloeT sazRvari.

1. mTavar wyalgamyof qedze 2. saqarTvelos, somxeTis da azerbaijanis sazRvarze TurqeTTan da

iranTan 3. yuma-maniCis Rrmulze 4. md. rionze, yvirilaze da mtkvarze 5. TaliSis mTebze

2. (1) mwvervalis formis gamo kavkasionis romel mwvervals uwodeben `orwveras~? 1. Sxara 2. uSba 3. janRa 4. TeTnuldi

3. (1) romel istoriul periods uwodeben `didi geografiuli aRmoCenebis epoqas~? 1. XI_XIII s.s. 2. XIII_XV s.s. 3. XV_XVII s.s. 4. XVII_XIX s.s.

4. (1) 2002 wlis 1 ianvars Tormetma evropulma saxelmwifom uari Tqva Tavis erovnul valutaze da miiRo axali valuta _ evro. romelma saxelmwifom ar miiRo

1. dania

valuta evro miuxedavad imisa, rom am periodSi evrokavSiris SemadgenlobaSi Sedioda?

2. fineTi 3. germania 4. safrangeTi 5. italia

5. (1) romeli saerTaSoriso organizacia Seiqmna 1949 wels dasavleTis qveynebis “komunisturi safrTxisgan” koleqtiuri Tavdacvis mizniT?

1. evrokavSiri 2. opeki 3. gaero 4. nato

6. (1) gaeros uSiSroebis sabWos mudmivi wevria: 1. espaneTi 2. CineTi 3. iaponia 4. Sveicaria

Page 4: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

4

7. (1) romeli xelSekruleba daedo safuZvlad `evrokavSiris~ Seqmnas? 1. maastrixtis 2. varSavis 3. romis 4. Crdilo-atlantikuri

8. (1) romel zRvas uwodeben `orsarTulians~?

1. azovis 2. wiTels 3. xmelTaSuas 4. TeTrs 5. Savs

9. (1) transportis romeli saxeobaa yvelaze mosaxerxebeli mokle manZilze saSualo moculobis tvirTis gadasazidad?

1. saavtomobilo 2. sazRvao 3. sarkinigzo 4. sahaero

II davaleba _ Sesabamisobebis povna

instruqcia: daadgineT Sesabamisoba TiToeuli davalebis or svetSi mocemul informacias Soris. TiToeuli davaleba maqsimum 4 quliT fasdeba.

10. (4) msoflios cnobil qalaqebs SeusabameT maTi ZiriTadi funqciebi:

qalaqi ZiriTadi funqcia A. vaSingtoni 1. samxedro B. oqsfordi 2. administraciuli C. rio-de-Janeiro 3. savaWro D. stambuli 4. samrewvelo 5. turistuli 6. kulturul-saganmanaTleblo

11. (4) daadgineT Sesabamisoba msoflios regionebsa da maTSi Semaval saxelmwifoebs Soris:

regioni saxelmwifo A. skandinavia 1. estoneTi B. baltiispireTi 2. niderlandebi C. beniluqsi 3. irlandia D. balkaneTi 4. islandia 5. belorusi 6. makedonia

Page 5: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

5

12. (4) daadgineT Sesabamisoba politikur subieqtebsa da maT dedaqalaqebs Soris:

dedaqalaqi politikuri subieqti A. nalCiki 1. azerbaijani B. vladikavkazi 2. daRestani C. grozno 3. inguSeTi D. maxaCyala 4. CeCneTi 5. CrdiloeT oseTi 6. yabardo-balyareTi

13. (4) daadgineT Sesabamisoba qveynebsa da valutas Soris:

qveyana valuta A. TurqeTi 1. rubli B. ruseTi 2. lari C. azerbaijani 3. lira D. somxeTi 4. manaTi 5. dinari 6. drami

14. (4) daadgineT Sesabamisoba geografiul obieqtebsa da maT aRmomCen mogzaurebs Soris:

geografiuli obieqti mogzauri A. keTili imedis koncxi 1. vasko da gama B. k. cecxlovani miwa 2. barTolomeo diaSi C. k. san-salvadori 3. qristefore kolumbi D. CanCqeri viqtoria 4. jeims kuki 5. fernando magelani 6. devid livingstoni

III davaleba _ mocemuli pirobis Tanaxmad dalageba

instruqcia: CamonaTvali daalageT konkretul kiTxvaSi moTxovnili pirobis mixedviT. davalebaSi mocemuli CamonaTvali unda dalagdes miTiTebuli principis (magaliTad, aRmosavleTidan dasavleTisken) Tanaxmad. TiToeuli davaleba maqsimum 3 quliT fasdeba.

15. (3) mdinare mtkvaris Senakadebis SesarTavebi daalageT aRmosavleTidan dasavleTis (mtkvris SesarTavidan saTavis) mimarTulebiT:

1. alazani 2. qsani 3. xrami 4. araqsi

Page 6: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

6

16. (3) daalageT qveynebi ekonomikuri ganviTarebis donis mixedviT (maRalganviTarebulidan ganviTarebadisken):

1. indoeTi 2. saudis arabeTi 3. brazilia 4. avstralia

IV davaleba _ mravalwertilis Sevseba

instruqcia: davaleba Sedgeba mokle teqstisagan, romelSic samgan gvxvdeba gamotovebuli adgilebi (mravalwertiliT aRniSnuli). teqstSi gamotovebuli sityvebis, TariRebis, cifrebis an sxvaTa nacvlad CawereT swori pasuxebi. TiToeuli gamotovebuli adgili danomrilia (1, 2, 3). gamotovebuli adgilebi unda Seivsos swori pasuxebiT. teqsts boloSi erTvis savaraudo pasuxebis CamonaTvali, saidanac unda SeirCes swori varianti. davalebis maqsimaluri qulaa 3.

17. (3) savaraudo pasuxebidan SearCieT Sesabamisi da warmodgenil teqstSi CasviT

mravalwertilis nacvlad saTanado adgilebSi.

regioni bunebrivi niSniT, ekonomikuri, politikuri, socialur-kulturuli urTierTobebiT Sekruli garkveuli (1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . sivrcea. Sesabamisad, maxasiaTeblebis mixedviT regionebi sxvadasxvagvaria. teritoriuli regioni aris areali, romelic (2) . . . . . . . . . . . . . . . . niSnebiT xasiaTdeba: reliefi, klimati, landSafti da sxv. amgvari regionis sazRvrebi xSirad (3) . . . . . . . . . . . . . . . sazRvrebs emTxveva.

savaraudo pasuxebi:

bunebrivi, dadgenili, teritoria, akvatoria, fizikuri, politikuri

Page 7: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

7

V davaleba _ rukaze Secdomis aRmoCena da misi gasworeba

instruqcia: davalebaSi mocemulia konturuli ruka, romelzec garkveuli informacia SecdomiTaa datanili. ipoveT rukaze daSvebuli Secdomebi da gamoasworeT isini. gaiTvaliswineT, rom Sefasdeba rogorc Tqvens mier napovni Secdoma, ise misi gamosworebuli varianti. davalebis maqsimaluri qulaa 6. 18. (6) gaasworeT evropis konturul rukaze daSvebuli 6 (eqvsi) Secdoma

19. (6) gamoasworeT saqarTvelos konturul rukaze daSvebuli 6 (eqvsi) Secdoma

Page 8: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

8

qula

swori pasuxebi IX klasi I etapi

MAX 50

dvalebi

s #

1 3 1

1 2 2

1 3 3

1 1 4

1 4 5

1 2 6

1 1 7

1 5 8

1 1 9

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

10

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

11

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

12

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

13

Page 9: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

9

qula

swori pasuxebi IX klasi I etapi

MAX 50

dvalebi

s #

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

14

3

4, 1, 3, 2 – 3 qula

1, 3, 2, 4 _ 2 qula

2, 4, 1, 3 _ 2 qula

4, 1, 2, 3 _ 1 qula

1, 4, 3, 2 _ 1 qula

4, 3, 1, 2 _ 1 qula

2, 1, 3, 4 _ 1 qula

4, 2, 3, 1 _ 1 qula

3, 1, 4, 2 _ 1 qula

15

3

4, 2, 3, 1 – 3 qula

2, 3, 1, 4 _ 2 qula

1, 4, 2, 3 _ 2 qula

4, 2, 1, 3 _ 1 qula

2, 4, 3, 1 _ 1 qula

4, 3, 2, 1 _ 1 qula

1, 2, 3, 4 _ 1 qula

4, 1, 3, 2 _ 1 qula

3, 2, 4, 1 _ 1 qula

16

Page 10: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

10

qula

swori pasuxebi IX klasi I etapi

MAX 50

dvalebi

s #

3

№ swori pasuxi

1 teritoriuli 2 fizikuri 3 bunebriv

17

6

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

wynari okeane atlantis okeane

k. irlandia k. islandia

md. mtkvari md. araqsi

k. korsika k. sardinia

botniis yure biskais yure

karpatebi alpebi

18

6

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

riwis tba paliastomis tba

jvris wyalsacavi Jinvalis wyalsacavi

arsianis qedi TrialeTis qedi

xaSuri gori

md. kodori md. enguri

zugdidi ozurgeTi

19

Page 11: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

11

IX klasi II etapi

I davaleba _ Sesabamisobebis povna

instruqcia: daadgineT Sesabamisoba TiToeuli kiTxvis or svetSi mocemul informacias Soris. iToeuli davaleba maqsimum 4 quliT fasdeba.

1. (4) daadgineT Sesabamisoba saqarTvelos mdinareebsa da maT maxasiaTeblebs Soris:

mdinare A. rioni B. alazani C. enguri D. Woroxi mdinaris maxasiaTebeli

1. samxreT kavkasiis ugrZesi mdinare 2. saqarTveloSi yvelaze wyaluxvi mdinare 3. yvelaze didi energetikuli maragis mqone mdinare saqarTveloSi 4. mdinare, romelic ikvebeba mxolod myinvaris nadnobi wyliT 5. saqarTvelos farglebSi ugrZesi mdinare 6. mdinare yvelaze didi myari Camonadenis maCvenebliT

2. (4) daadgineT Sesabamisoba kavkasionis myinvarebsa da mdinaris auzebs Soris:

myinvarebi mdinareebi A. lexziri 1. mulxura B. tviberi 2. rioni C. gergeti 3. mestiaWala D. Tbilisa 4. Tergi 5. kodori 6. bzifi

3. (4) daadgineT Sesabamisoba mdinareebsa da istoriul-geografiul provinciebs Soris, romelSic isini gaedinebian:

mdinareebi istoriul-geografiuli provinciebi A. cxeniswyali 1. guria B. piriqiTa alazani 2. afxazeTi C. Tergi 3. TuSeTi D. natanebi 4. xevsureTi 5. leCxumi 6. xevi

Page 12: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

12

II davaleba _ mocemuli pirobis Tanaxmad dalageba

instruqcia:

CamonaTvali daalageT konkretul kiTxvaSi moTxovnili pirobis mixedviT. davalebaSi mocemuli CamonaTvali unda dalagdes miTiTebuli principis (magaliTad, aRmosavleTidan dasavleTisken) Tanaxmad. TiToeuli davaleba maqsimum 2 quliT fasdeba. 4. (2) amoarCieT Savi zRvis auzis oTxi mdinare da daalageT maTi SesarTavebii dasavleTidan aRmosavleTis mimarTulebiT: 1. mtkvari 2. Woroxi 3. Tergi 4. yubani 5. bzifi 6. dunai 5. (2) amoarCieT samxreT kavkasiis oTxi qalaqi da daalageT isini samxreTidan CrdiloeTis mimarTulebiT: 1. ambrolauri 2. erevani 3. vladikavkazi 4. dmanisi 5. mozdoki 6. mestia 6. (2) warmosaxviT imogzaureT saqarTvelos samxedro gzaze, amoarCieT oTxi geografiuli obieqti, romelsac gzad gaivliT da daalageT CrdiloeTidan samxreTis mimarTulebiT: 1. Jinvalis wyalsacavi 2. goderZis uReltexili 3. md. xramis xeoba 4. gergetis mTa 5. md. Tergis xeoba 6. jvris uReltexili

Page 13: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

13

III davaleba _ mravalwertilis Sevseba

instruqcia:

davaleba Sedgeba mokle teqstisagan, romelSic samgan gvxvdeba gamotovebuli adgilebi (mravalwertiliT aRniSnuli). teqstSi gamotovebuli sityvebis, TariRebis, cifrebis an sxvaTa nacvlad CawereT swori pasuxebi. TiToeuli gamotovebuli adgili danomrilia (1, 2, 3). gamotovebuli adgilebi unda Seivsos swori pasuxebiT. teqsts boloSi erTvis savaraudo pasuxebis CamonaTvali, saidanac unda SeirCes swori varianti. davalebis maqsimaluri qulaa 3.

7. (3) gamotovebuli adgilebis nacvlad CawereT swori pasuxebi

mosaxleobis sqesobriv-asakobriv Tanafardobas yvelaze naTlad gamosaxavs demografiuli (1) . . . . . . . . . . . .. igi warmoadgens grafiks, romlis vertikalur RerZze aRiniSneba (2). . . . . . . . ., xolo horizontalurze (3). . . . . . . . . .

savaraudo pasuxebi:

mosaxleobis raodenoba; asakobrivi jgufebi; mosaxleobis ganawileba; piramida; mosaxleobis aRweris wlebi; parabola; diagrama; mosaxleobis simWidrove; sqesobrivi jgufi.

Page 14: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

14

IV davaleba _ rukaze Secdomis aRmoCena da misi gasworeba instruqcia:

davalebaSi mocemulia konturuli ruka, romelzec garkveuli informacia SecdomiTaa datanili. ipoveT rukaze daSvebuli Secdomebi da gamoasworeT isini. gaiTvaliswineT, rom Sefasdeba mxolod Tqvens mier napovni Secdoma mis gamosworebul variantTan erTad. davalebis maqsimaluri qulaa 2.

8. (2) ipoveT saqarTvelos konturul rukaze daSvebuli 2 (ori) Secdoma da gamoasworeT isini:

Page 15: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

15

9. (2) ipoveT aziis konturul rukaze daSvebuli 2 (ori) Secdoma da gamoasworeT isini

Page 16: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

16

V davaleba _ problemis analizi

instruqcia:

davalebaSi mocemulia teqsti, romelSic aRwerilia garkveuli geografiuli obieqti. teqsts Tan axlavs kiTxvebi. gaaanalizeT teqstSi dasmuli problematika da upasuxeT kiTxvebs. davalebis maqsimaluri qulaa 5.

10. (5) gaaanalizeT teqsti da upasuxeT dasmul SekiTxvebs:

kaSxali es aris dinebis Seferxebis mizniT aSenebuli qvis an betonis kedeli,

romlis aSenebis Sedegad iqmneba xelovnuri tba an rezervuari. rezervuarSi dagrovili wyali SesaZlebelia gamoyenebul iqnes energiis gamomuSavebis, sairigacio da sasmeli wylis miwodebis, wyaldidobebis marTvisaTvis da sxv.

msoflioSi 47 000-ze meti didi kaSxalia (maTi simaRle 15 m-ze metia). yvelaze didi kaSxlebi CineTSi, amerikis SeerTebul Statebsa da indoeTSia aSenebuli. maTgan udidesebis simaRle 250 m-s aRemateba, xolo maTi sigane zogjer ramodenime kilometrsac aRwevs. msgavsi sididis kaSxlebis asaSeneblad aT welze meti dro da miliardobiT dolaria saWiro.

10.1 (1) ra aris CineTSi, amerikis SeerTebul Statebsa da indoeTSi agebuli didi kaSxlebis ZiriTadi daniSnuleba? pasuxi daasabuTeT.

10.2 (1) kaSxlebi ar funqcionireben mudmivad, ZiriTadad razea damokidebuli maTi `sicocxlis xangrZlivoba~? argumentad moiyvane erTi bunebrivi faqtori.

10.3 (1) ratom SeiZleba gaizardos didi kaSxlebis maxloblad iseTi

daavadebebis ricxvi, rogoricaa malaria?

10.4 (2) ra SeiZleba gamoiwvios mTis mdinareebze agebulma didma kaSxlebma?

gansazRvre ori uaryofiT Sedegi.

qula

2Bswori pasuxebi IX klasi II etapi

3BMAX 30

davaleb

is #

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

1

Page 17: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

17

qula

swori pasuxebi IX klasi II etapi

MAX 30

davaleb

is #

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

2

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

3

2

geografiuli obieqtebis mxolod sworad SerCeva – 1 qula

6, 4, 5, 2 _ 2 qula

4

2

geografiuli obieqtebis mxolod sworad SerCeva – 1 qula

2, 4, 1, 6 _ 2 qula

5

2

geografiuli obieqtebis mxolod sworad SerCeva – 1 qula

5, 4 6, 1 _ 2 qula

6

3

№ swori pasuxi

1 piramida 2 asakobrivi jgufebi 3 mosaxleobis raodenoba

7

2

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

q. senaki q. zugdidi

q. samtredia q. quTaisi

q. lagodexi q. Telavi

• nebismieri ori Secdomis gasworebaze _ 2 qula

• mxolod erTi wyvilis gasworeba _ 1 qula

• mxolod Secdomis povna _ 0 qula

8

Page 18: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

18

qula

swori pasuxebi IX klasi II etapi

MAX 30

davaleb

is #

2

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

apeninis n-k yirimis n-k

baikalis tba aralis tba

wiTeli zRva sparseTis yure

• nebismieri ori Secdomis gasworebaze _ 2 qula

• mxolod erTi wyvilis gasworeba _ 1 qula

• mxolod Secdomis povna _ 0 qula

9

1 mosaxleobis raodenobisa da didi qalaqebis swrafi zrdis gamo am qveynebSi kaSxlebi ZiriTadad sairigacio da sasmeli wylis miwodebisaTvis igeba.

10.1

1

• mdinareSi arsebuli natanis (naSalis) raodenobaze, rac meti natani masala

Camoaqvs mdinares, miT male moxdeba kaSxlis amovseba – 1 qula

• SesaZloa bunebrivi katastrofebis dros daingres (miwisZvra; vulkani?) – 1 qula

10.2

1 • malaria daavadebaa, romelic mwerebs gadaaqvT radgan wylis rezervuarebi warmoadgenen daavadebis gadamtani mwerebis adgilsamyofels (sacxovrebels)

10.3

2

• mikroklimatis Secvla (tenianobis momateba) _ 1 qula • mosaxleobis iZulebiTi migracia _ 1 qula • sasoflo savargulebis Semcireba _ 1 qula

• daavadebebis gavrcelebis meti albaToba _ 1 qula • miwisqveSa wylebis donis cvlileba _ 1 qula • bunebrivi katastrofebis, kerZod miwisZvrebis warmoqmnis meti riski _ 1

qula

• mdinaris myari Camonadenis Semcireba _ 1 qula

10.4

Page 19: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

19

IX klasi

finaluri turi

I davaleba _ mravalwertilis Sevseba

instruqcia

davaleba Sedgeba mokle teqstisagan, romelSic oTxgan gvxvdeba gamotovebuli adgilebi (mravalwertiliT aRniSnuli). teqstSi gamotovebuli sityvebis da geografiuli obieqtebis nacvlad CawereT swori pasuxebi. TiToeuli gamotovebuli adgili danomrilia (1, 2, 3, 4). gamotovebuli adgilebi unda Seivsos swori pasuxebiT. teqsts boloSi erTvis savaraudo pasuxebis CamonaTvali, saidanac unda SeirCes swori varianti. davalebis maqsimaluri qulaa 4.

1. (4) Zv. w. II aTaswleulis bolos saqarTvelos teritoriaze Seiqmna qarTvelur (1) . . . .

. . . . . . . . pirveli politikuri gaerTianebebi _ diaoxi da kolxa. diaoxi ZiriTadad md. (2). .

. . . . . . . auzSi mdebareobda, xolo kolxa (3). . . . . . . . . . zRvis (4) . . . . . . . . sanapiroze vrceldeboda.

savaraudo pasuxebi:

klani, mtkvari, aRmosavleTi, tomi, rioni, azovis, Woroxi, kaspiis, samxreTi, Savi, dasavleTi, gvari.

Page 20: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

20

II davaleba _ rukaze Secdomis aRmoCena da misi gasworeba

instruqcia

davalebaSi mocemulia konturuli ruka, romelzec garkveuli informacia SecdomiTaa datanili. ipoveT rukaze daSvebuli Secdomebi da gamoasworeT isini. pasuxebi CawereT cxrilSi. gaiTvaliswineT, rom Sefasdeba mxolod Tqven mier napovni Secdoma mis gamosworebul variantTan erTad. davalebis maqsimaluri qulaa 3. 2. (3) ipoveT saqarTvelos konturul rukaze daSvebuli 3 (sami) Secdoma da gamoasworeT isini:

Page 21: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

21

3. (3) konturul rukaze moyvanilia sami cnobili mogzauris marSruti. ipoveT da gaasworeT 3 (sami) Secdoma vasko da gamas mogzaurobis marSrutze.

Page 22: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

22

III davaleba _ teqstSi Secdomis povna da gamosworeba

instruqcia

davalebaSi mocemulia teqsti, romelSic zogierTi termini, debuleba an movlena arazustad aris aRwerili. gaaanalizeT teqstSi dasmuli problematika da gamoasworeT yvela Secdoma. davalebis maqsimaluri qulaa 5. 4. (5) gaaanalizeT teqsti da gamoasworeT daSvebuli 5 (xuTi) Secdoma:

demografiuli politika RonisZiebaTa sistemaa, mimarTuli saxelmwifos mier

demografiul procesebze sasurveli zemoqmedebis misaRwevad. demografiuli politikis ganxorcielebisas saxelmwifo zemoqmedebas axdens qveyanaSi arsebul Sobadobaze, Tumca igi exeba saqorwino saojaxo urTierTobebsac da mosaxleobis ekonomikur mdgomareobas. ganviTarebuli qveynebis umetesobaSi SeSfoTebas iwvevs Sobadobis dabali done da Tu ase gagrZelda, mosalodnelia mosaxleobis ricxovnobis zrdis SeCereba, xolo Semdgom Sewyveta. aRniSnulis sapirispirod mosaxleobis swrafi zrda ganviTarebad qveynebSi rig socialur-ekonomikur problemebs qmnis. aqedan gamomdinare, qveynis am ori jgufis demografiul politikas gansxvavebuli miznebi aqvs. Sobadobis mastimulirebel an Semaferxebel RonisZiebad ekonomikuri saSualebebi iTvleba, rogoricaa materialuri daxmareba, romelic yovel momdevno bavSvis dabadebaze meti raodenobiT eZleva ojaxs, an piriqiT, yovel momdevno bavSvze damatebiTi gadasaxadia dawesebuli.

XX saukuneSi safrangeTSi Sobadoba ukiduresad Semcirda. amitom qveyanam ganaxorciela Semaferxebeli politika, rac gamoixateboda finansur daxmarebaSi, rogorc bavSvis dabadebamde, aseve misi dabadebis Semdegac. daxmareba meore da mesame bavSvze 2,25-jer meti iyo _ vidre pirvelze da gaicemoda bavSvis 16 wlis asakis Sesrulebamde. xolo Tu swavlas gaagrZelebda, 25 wlamde. safrangeTSi did materialur daxmarebas uwevdnen axalgazrda ojaxebsac. 26 wlamde asakis col-qmars 4 wliT 10800 frankis odenobis uprocento sesxi eZleoda.

CineTis mosaxleoba martivi aRwarmoebis Sedegad, 554,7 milionidan 1123,8 milionamde gaizarda. xolo misma xvedriTma wilma dedamiwis mosaxleobaSi 22% Seadgina. ramac ganapiroba CineTis mosaxleobis raodenobis zrdis mastimulirebeli politikis gatareba. aRniSnuli miznis misaRwevad, Seiqmna Sobadobis dagegmvis saxelmwifo komiteti. misi muSaoba miT ufro efeqturia rac ufro meti ojaxi moawers xels erTSvilianobis kontraqtze. aseT ojaxebs eZleva yvelanairi daxmarebebi, premiebi, maRali pensiebi, maTTvis advilia binis miReba, xolo soflad, miwis nakveTi da a.S. sxva SemTxvevaSi, progresulad Zlierdeba `dasja~. aseTi ojaxebi ar iRebdnen sasursaTo baraTebs, xelfasidan ki ixdidnen 10,0%-ian gadasaxads. Sesabamisad, saxelmwifoSi pirovnebis Tavisuflebasa da demografiuli politikis humanurobaze laparakic zedmetia.

Page 23: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

23

IV davaleba _ problemis analizi

instruqcia

davalebaSi mocemulia cxrili, romelSic aRwerilia garkveuli meurneobis dargi. teqsts Tan axlavs kiTxvebi. gaaanalizeT teqstSi dasmuli problematika da upasuxeT kiTxvebs. davalebis maqsimaluri qulaa 5.

5. (5) gaaanalizeT cxrili da upasuxeT dasmul SekiTxvebs:

soflis meurneobis zogadi daxasiaTeba A qveyana B qveyana

qveynis mTliani farTobi (aTasi kv. km.) 123,7 80,3 sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis saerTo farTobi qveynis mTlian teritoriaze (%-Si). 47,21 50,07 saxnav-saTesi miwebis farTobi sasoflo-sameurneo savargulebis mTlian farTobze (%-Si). 10,37 62,91 kulturaTa saxeobebis wili saxnav-saTesi miwebis farTobze (%-Si)

marcvleuli kulturebi 38,17 40,09 Saqris Warxali 0,00 0,49 mzesumzira 0,13 0,00 kartofili 12,37 11,15 bostneuli 22,45 2,06 sakvebi kulturebi mecxoveleobisTvis 26,88 46,22

5.1 (1) romel qveyanaSi ukavia sasoflo-sameurneo savargulebs ufro meti farTobi? 5.2 (2) daasaxeleT A da B qveynebis wamyvani teqnikuri kulturebi.

5.3 (2) ras asaxavs qvemoT mocemuli dausrulebeli wriuli diagrama? daasruleT

igi (miawereT saTauri da SeavseT legenda).

Page 24: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

24

V davaleba _ topografiuli niSnebi

instruqcia

davalebaSi mocemulia teqsti, romelSic garkveuli informacia topografiuli niSnebis saxiT aris daSifruli. guldasmiT waikiTxeT teqsti da aRadgineT daSifruli adgilebi. davalebis maqsimaluri qulaa 5.

6. (5) waikiTxeT daSifruli teqsti da daSifruli obieqtebis nacvlad cxrilSi

CawereT Sesabamisi sityvebi:

qula

swori pasuxebi IX klasi finaluri turi

MAX 25

davaleb

is #

4

№ swori pasuxi

1 tomTa 2 Woroxis 3 Savi 4 aRmosavleT

1

3

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

md. fsou md. bzifi

xarulis qd. gudamayris qd.

xanCalis tba tabawyuris tba

2

Page 25: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

25

qula

swori pasuxebi IX klasi finaluri turi

MAX 25

davaleb

is #

3

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

seiSelis k-ebi. kanaris k-ebi.

bab-el-mandebis srute mozambikis srute

indoCineTis n-k. indostanis n-k.

3

5

SecdomiT aris mocemuli unda iyos

ekonomikur mdgomareobas migraciasac

Sewyveta depopulacia

Semaferxebeli mastimulirebeli

martivi aRwarmoebis demografiuli afeTqebis

mastimulirebebi Semaferxebeli

4

1 sasoflo-sameurneo savargulebs ufro meti farTobi uWiravT A qveyanaSi.

5.1

2

• A qveyanaSi- mzesumzira _ 1 qula

• B qveyanaSi- Saris Warxali _ 1 qula 5.2

Page 26: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

26

qula

swori pasuxebi IX klasi finaluri turi

MAX 25

davaleb

is #

2

• es diagrama asaxavs A qveynis sasoflo-sameurneo kulturaTa procentul

ganawilebas saxnav-saTesi miwebis farTobze _ 1 qula • wriul diagramaze saTauris miwera da legendis Sevseba _ 1 qula

5.3

5

# topografiuli niSnis nacvlad unda

iyos

1 rkinigzis sadguridan

2 Sereul tyeze

3 gauvali Waobis

4 mdinaremde

5 xexilis baRs

6

Page 27: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

27

X klasi

I etapi

I davaleba _ arCeviTboloiani kiTxva

instruqcia:

TiToeul kiTxvaze mocemulia oTxi an xuTi savaraudo pasuxi. maTgan mxolod erTia swori. TiToeuli davaleba 1 quliT fasdeba.

1. (1) CamoTvlilTagan romelia saqarTveloSi Seqmnili pirveli nakrZali?

1. borjomis 2. kolxeTis 3. lagodexis 4. vaSlovanis 5. biWvinTa-miuseris

2. (1) CamoTvlilTagan romelia transsasazRvro mdinare?

1. cxeniswyali 2. yvirila 3. rioni 4. aWariswyali 5. Tergi

3. (1) reliefis romeli tipi ar aris

dakavSirebuli egzogenur ZalebTan?

1. vulkanuri 2. eroziuli 3. myinvaruli 4. karstuli

4. (1) romeli saerTaSoriso organizaciis wevria saqarTvelo?

1. evrokavSiris 2. evropis sabWos 3. natos 4. opekis

5. (1) CamoTvlilTagan, romeli faqtoriT iyo gamowveuli 1997 wels svaneTidan mosaxleobis masiuri migracia qvemo qarTlSi?

1. ekonomikuri 2. politikuri 3. religiuri 4. ekologiuri

Page 28: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

28

6. (1) saqarTvelos romel kuTxeebs Soris gadis sazRvari md. cxeniswyalze?

1. svaneTsa da raWas 2. samegrelosa da imereTs 3. guriasa da imereTs 4. samegrelosa da afxazeTs

7. (1) romel mxareSia ZiriTadad Tavmoyrili saqarTveloSi mcxovrebi azerbaijanuli mosaxleobis udidesi nawili?

1. aWaraSi 2. qvemo qarTlSi 3. javaxeTSi 4. samegreloSi 5. samcxeSi

8. (1) wriul diagramaze saqarTvelos miwis fondis ganawilebaa mocemuli. romeli laTinuri aso aRniSnavs saqarTvelos tyis fondis procentul wils?

1. A; 2. B; 3. C; 4. D

9. (1) 2002 wlis aRweriT saqarTveloSi mosaxleobis absoluturi ricxovneba iyo 4,6 mln. mcxovrebi. bunebrivi matebis koeficienti ki 0.01. rogor Seicvala saqarTvelos mosaxleobis absoluturi ricxovneba bunebrivi moZraobis gavleniT wlis bolosaTvis?

1. moimata 46 mcxovrebiT 2. moimata 4 600 mcxovrebiT 3. Semcirda 460 mcxovrebiT 4. Semcirda 4 600 mcxovrebiT

Page 29: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

29

II davaleba _ Sesabamisobebis povna

instruqcia:

daadgineT Sesabamisoba TiToeuli kiTxvis or svetSi mocemul informacias Soris. TiToeuli davaleba maqsimum 4 quliT fasdeba.

10. (4) daadgineT Sesabamisoba qalaqebsa da mxareebs Soris:

qalaqi mxare A. lanCxuTi 1. imereTi B. xaSuri 2. samegrelo-zemo svaneTi C. oCamCire 3. samcxe-javaxeTi D. ninowminda 4. Sida qarTli

5. afxazeTi 6. guria

11. (4) saqarTvelos klimatur polusebs SeusabameT maTi mdebareobis Sesatyvisi geografiuli adgili:

klimaturi polusi geografiuli adgili

A. naleqebis 1. q. soxumi B. simSralis 2. eldaris veli C. sicxis 3. m. mtirala D. sicivis 4. m. myinvarwveris meteo-sadg.

5. sadg. laTa 6. sadg. karwaxi

12. (4) daadgineT Sesabamisoba wyalsacavebsa da mdinareebs Soris:

wyalsacavi mdinare A. Jinvalis 1. xrami B. jvris 2. rioni C. sionis 3. kodori D. walkis 4. enguri

5. iori 6. aragvi

13. (4) daadgineT Sesabamisoba istoriul-geografiul provinciebsa da administraciul raionebs Soris:

istoriul-geografiuli administraciuli provincia raioni

A. fSavi 1. kaxeTi B. TuSeTi 2. mcxeTa-mTianeTi C. svaneTi 3. samcxe-javaxeTi D. Tori 4. samegrelo-zemo svaneTi

5. qvemo qarTli 6. imereTi

Page 30: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

30

14. (4) daadgineT Sesabamisoba mwvervalebsa da qedebs Soris:

mwvervali qedi A. myinvarwveri 1. gomboris B. mefiswyaro 2. kavkasionis mTavari wyalgamyofi C. Sxara 3. TrialeTis D. civi 4. gverdiTi

5. lixis 6. aWara-imereTis (mesxeTis)

III davaleba _ mocemuli pirobis Tanaxmad dalageba

instruqcia:

CamonaTvali daalageT konkretul kiTxvaSi moTxovnili pirobis mixedviT. davalebaSi mocemuli CamonaTvali unda dalagdes miTiTebuli principis (magaliTad, aRmosavleTidan dasavleTisken) Tanaxmad. TiToeuli davaleba maqsimum 3 quliT fasdeba.

15. (3) daalageT saqarTvelos teritoriul-administraciuli erTeulebi farTobis zrdis mixedviT (umciresidan udidesisken).

1. samegrelo-zemo svaneTi 2. raWa-leCxumi da qvemo svaneTi 3. samcxe-javaxeTi 4. mcxeTa-mTianeTi

16. (3) daalageT qveynebi saqarTvelosTan sazRvris zrdis mixedviT (umciresi sazRvris mqone qveynidan ugrZesi sazRvris mqonemde).

1. ruseTi 2. somxeTi 3. TurqeTi 4. azerbaijani

Page 31: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

31

IV davaleba _ mravalwertilis Sevseba

instruqcia:

davaleba Sedgeba mokle teqstisagan, romelSic samgan gvxvdeba gamotovebuli adgilebi (mravalwertiliT aRniSnuli). teqstSi gamotovebuli sityvebis, TariRebis, cifrebis an sxvaTa nacvlad CawereT swori pasuxebi. TiToeuli gamotovebuli adgili danomrilia (1, 2, 3). gamotovebuli adgilebi unda Seivsos swori pasuxebiT. teqsts boloSi erTvis savaraudo pasuxebis CamonaTvali, saidanac unda SeirCes swori varianti. davalebis maqsimaluri qulaa 3.

17. (3) savaraudo pasuxebidan SearCieT Sesabamisi da warmodgenil teqstSi CasviT mravalwertilis nacvlad saTanado adgilebSi.

mtkvari samxreT kavkasiis udidesi mdinarea, Tumca saqarTvelos farglebSi sigrZis mixedviT Camouvardeba (1) . . . . . . . . . . , wylis xarjiT (2) . . . . . . . ., energetikuli maragiT (3) . . . . . . . . . . . . . .

savaraudo pasuxebi:

Woroxi, rioni, enguri, alazani, aWariswyali, xrami

Page 32: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

32

V davaleba _ rukaze Secdomis aRmoCena da misi gasworeba instruqcia:

davalebaSi mocemulia konturuli ruka, romelzec garkveuli informacia SecdomiTaa datanili. ipoveT rukaze daSvebuli Secdomebi da gamoasworeT isini. gaiTvaliswineT, rom Sefasdeba rogorc Tqven mier napovni Secdoma, ise misi gamosworebuli varianti. davalebis maqsimaluri qulaa 6.

18. (6) gamoaswore xmelTaSuazRvispireTis konturul rukaze daSvebili 6 (eqvsi)

Secdoma:

19. (6) gamoaswore saqarTvelos konturul rukaze daSvebili 6 (eqvsi) Secdoma:

Page 33: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

33

qula

swori pasuxebi X klasi I etapi

MAX 50

davalebi

s #

1 3 1

1 5 2

1 1 3

1 2 4

1 4 5

1 2 6

1 2 7

1 3 8

1 1 9

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

10

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

11

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

12

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

13

Page 34: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

34

qula

swori pasuxebi X klasi I etapi

MAX 50

davalebi

s #

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

14

3

2, 3, 4, 1 – 3 qula

1, 2, 3, 4 _ 2 qula

3, 4, 1, 2_ 2 qula

2, 3, 1, 4 _ 1 qula

3, 2, 4, 1 _ 1 qula

1, 3, 4, 2 _ 1 qula

2, 4, 3, 1 _ 1 qula

2, 1, 4, 3 _ 1 qula

4, 3, 2, 1 _ 1 qula

15

3

2, 3, 4, 1 – 3 qula

1, 2, 3, 4 _ 2 qula

3, 4, 1, 2_ 2 qula

2, 3, 1, 4 _ 1 qula

3, 2, 4, 1 _ 1 qula

1, 3, 4, 2 _ 1 qula

2, 4, 3, 1 _ 1 qula

2, 1, 4, 3 _ 1 qula

4, 3, 2, 1 _ 1 qula

16

Page 35: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

35

qula

swori pasuxebi X klasi I etapi

MAX 50

davalebi

s #

3

№ swori pasuxi

1 alazans 2 rions 3 engurs

17

6

SecdomiT aris datanili unda iyos dat nili

apeninis n-k pireneis n-k

k. korsika k. sardinia

egeosis zRva ioniis zRva

q. neapoli q. venecia

bosforis srute dardanelis srute

md. dnepri md. dunai

18

6

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

Saoris wysc. tyibulis wysc.

md. Woroxi md. aWariswyali

axalqalaqi axalcixe

oni cxinvali

kaxeTis qd. qarTlis qd.

paliastomis tba tba faravani

19

Page 36: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

36

X klasi

II etapi

I davaleba _ Sesabamisobebis povna

instruqcia:

daadgineT Sesabamisoba TiToeuli kiTxvis or svetSi mocemul informacias Soris. TiToeuli davaleba maqsimum 4 quliT fasdeba. 1. (4) geografiul terminebs SeusabameT Sesatyvisi ganmartebebi:

geografiuli termini A. demografia B. aRwera C. devnili D. migracia

ganmarteba 1. masobrivi, drois gansazRvrul monakveTSi specialurad organizebuli

statistikuri gamokvleva mosaxleobis Sesaxeb. 2. mosaxleobis gadasvla erTi teritoriidan meoreze sacxovreblis droebiT an

samudamod gamocvlis mizniT. 3. adamiani, romelic devnis gamo iZulebulia datovos qveyana. 4. adamiani, romelic devnis gamo iZulebulia datovis sacxovrebeli adgili

qveynidan gausvlelad 5. berZnuli sityvaa da niSnavs xalxis aRweras. aRniSnuli termini pirvelad

gamoiyena frangma mecnierma aSil giiarma 1855w. 6. mosaxleobis raodenobis cvlileba drois garkveul monakveTSi.

2. (4) moZebneT Sesabamisoba Sesaswavl obieqtebsa da geografiul disciplinebs Soris: obieqtebi geografiuli disciplinebi

A. dedamiwis reliefi 1. hidrologia B. soflis meurneobis geografia 2. meteorologia C. zedapiruli wylebi 3. geomorfologia D. rukebis Sedgena 4. socialuri geografia 5. ekonomikuri geografia 6. kartografia

3. (4) bunebriv zonebs SeusatyviseT is cxovelebi, romlebic iq binadroben:

bunebrivi zonebi cxovelebi A. antarqtikuli udabnoebi 1. afTari B. tundra 2. mustangi C. jungli 3. pingvini D. savana 4. TeTri daTvi 5. gorila 6. grizli

Page 37: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

37

II davaleba _ mocemuli pirobis Tanaxmad dalageba

instruqcia:

CamonaTvali daalageT konkretul kiTxvaSi moTxovnili pirobis mixedviT. davalebaSi mocemuli CamonaTvali unda dalagdes miTiTebuli principis (magaliTad, aRmosavleTidan dasavleTisken) Tanaxmad. TiToeuli davaleba maqsimum 2 quliT fasdeba. 4. (2) amoarCieT samxreT naxevarsferoSi mdebare qveynebi da daalageT isini CrdiloeTidan samxreTis mimarTulebiT: 1. Sri-lanka 2. avstralia 3. kviprosi 4. ekvadori 5. papua-axali gvinea 6. axali zelandia 5. (2) amoarCieT aRmosavleT naxevarsferoSi mdebare qalaqebi da daalageT isini dasavleTidan aRmosavleTis mimarTulebiT: 1. tokio 2. buenos airesi 3. kalkuta 4. odesa 5. lisaboni 6. aTeni 6. (2) amoarCieT evraziis mTiani sistemebi da daalageT isini zRvis donidan absoluturi simaRlis zrdis mixedviT (udablesidan umaRlesisken): 1. kldovani mTebi 2. karpatebi 3. himalaebi 4. pamiri 5. drakonis mTebi 6. kavkasioni

Page 38: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

38

III davaleba _ mravalwertilis Sevseba

instruqcia:

davaleba Sedgeba mokle teqstisagan, romelSic samgan gvxvdeba gamotovebuli adgilebi (mravalwertiliT aRniSnuli). teqstSi gamotovebuli sityvebis, TariRebis, cifrebis an sxvaTa nacvlad CawereT swori pasuxebi. TiToeuli gamotovebuli adgili danomrilia (1, 2, 3). gamotovebuli adgilebi unda Seivsos swori pasuxebiT. teqsts boloSi erTvis savaraudo pasuxebis CamonaTvali, saidanac unda SeirCes swori varianti. davalebis maqsimaluri qulaa 3.

7. (3) gamotovebuli adgilebis nacvlad CawereT swori pasuxebi: saqarTveloSi naleqebis minimaluri raodenoba (400 mm-ze naklebi)

aRricxulia (1). . . . . . . ., romelic mdebareobs saqarTvelos ukidures (2). . . . . . . . . . . nawilSi, (3) . . . . . . . . . sazRvarTan.

savaraudo pasuxebi: samxreT-dasavleT; TurqeTi; eldaris veli; axalqalaqis plato; azerbaijani; Crdilo-aRmosavleTi; ruseTi; TianeTis qvabuli; samxreT-aRmosavleTi;

Page 39: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

39

IV davaleba _ rukaze Secdomis aRmoCena da misi gasworeba instruqcia:

davalebaSi mocemulia konturuli ruka, romelzec garkveuli informacia SecdomiTaa datanili. ipoveT rukaze daSvebuli Secdomebi da gamoasworeT isini. gaxsovdeT, rom Sefasdeba mxolod Tqvens mier napovni Secdoma mis gamosworebul variantTan erTad. davalebis maqsimaluri qulaa 2.

8. (2) ipoveT saqarTvelos konturul rukaze daSvebuli 2 (ori) Secdoma da gamoasworeT isini

Page 40: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

40

9. (2) ipoveT CrdiloeT amerikis konturul rukaze daSvebuli 2 (ori) Secdoma da gamoasworeT isini

Page 41: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

41

V davaleba _ problemis analizi

instruqcia:

davalebaSi mocemulia teqsti, romelSic aRwerilia garkveuli geografiuli movlena. teqsts Tan axlavs kiTxvebi. gaaanalizeT teqstSi dasmuli problematika da upasuxeT kiTxvebs. davalebis maqsimaluri qulaa 5.

10. (5) gaecaniT qvemoT moyvanil teqsts da upasuxeT SekiTxvebs

im stiqiuri movlenebidan, romlebic mTiani regionebisTvisaa damaxasiaTebeli, aRsaniSnavia zvavi.

zvavi es aris Tovlis didi masis swrafi gadaadgileba ferdobis daxris mimarTulebiT. zvavis warmoqmnis umTavresi faqtorebia Tovlis safaris simaRle da ferdobis daxriloba. yvelaze xSirad zvavebi warmoiqmneba 30-450-is mqone ferdobebze.

10.1 (2) ramdenad zvavsaSiSad iTvleba 650-iani daxrilobis ferdobi? pasuxi daasabuTeT. 10.2 (1) romelma anTropogenulma faqtorma SeiZleba Seuwyos xeli zvavis warmoqmnas? 10.3 (1) sxva stiqiur movlenebTan SedarebiT, ratom aris zvavi yvelaze naklebi zaralis momtani meurneobisTvis? 10.4 (1) zogadad, saSualo da dabal mTebSi, maRal mTebTan SedarebiT, zvavsaSiSroeba naklebia, magram saqarTveloSi saSualomTian teritoriaze zvavebisagan miyenebuli materialuri zarali bevrad didia, vidre maRalmTian teritoriaze. ratom?

qula

swori pasuxebi X klasi II etapi

MAX 30

davaleb

is #

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

1

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

2

Page 42: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

42

qula

swori pasuxebi X klasi II etapi

MAX 30

davaleb

is #

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

3

2

geografiuli obieqtebis mxolod sworad SerCeva – 1 qula

4, 5, 2, 6 _ 2 qula

4

2

geografiuli obieqtebis mxolod sworad SerCeva – 1 qula

6, 4, 3, 1 _ 2 qula

5

2

geografiuli obieqtebis mxolod sworad SerCeva – 1 qula

2, 6, 4, 3 _ 2 qula

6

3

№ swori pasuxi

1 eldaris velze 2 samxreT-aRmosavleTi 3 azerbaijani

7

2

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

bazaleTis tba paliastomis tba

md. Woroxi md. aWariswyali

gomboris qd. gudamayris qd.

• nebismieri ori Secdomis gasworebaze _ 2 qula

• mxolod erTi wyvilis gasworeba _ 1 qula

• mxolod Secdomis povna _ 0 qula

8

Page 43: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

43

qula

swori pasuxebi X klasi II etapi

MAX 30

davaleb

is #

2

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

k. iamaika k. bafinis miwa

ontarios tba miCiganis tba

gvineis yure meqsikis yure

• nebismieri ori Secdomis gasworebaze _ 2 qula

• mxolod erTi wyvilis gasworeba _ 1 qula

• mxolod Secdomis povna _ 0 qula

9

2

• ar aris zvavsaSiSi _ 1 qula

• radgan didi daxrilobis gamo aseT ferdobebze Tovlis safari mcirea (arasakmarisia) _ 1 qula

10.1

1 tyeebis gaCexvam

10.2

1 radgan zvavebis udidesi nawili adamianis mier naklebad aTvisebul maRalmTian regionebSi xdeba

10.3

1 saqarTveloSi saSualomTiani regionebi intensiurad aris aTvisebuli

10.4

Page 44: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

44

X klasi

finaluri turi

I davaleba _ mravalwertilis Sevseba

instruqcia

davaleba Sedgeba mokle teqstisagan, romelSic oTxgan gvxvdeba gamotovebuli adgilebi (mravalwertiliT aRniSnuli). teqstSi gamotovebuli sityvebis an geografiuli obieqtebis nacvlad CawereT swori pasuxebi. TiToeuli gamotovebuli adgili danomrilia (1, 2, 3, 4). gamotovebuli adgilebi unda Seivsos swori pasuxebiT. teqsts boloSi erTvis savaraudo pasuxebis CamonaTvali, saidanac unda SeirCes swori varianti. davalebis maqsimaluri qulaa 4.

1. (4) msoflioSi garemosdacviT problemebs Soris Zalze mwvaved dgas (1) . . . . . . . .

. . . . swrafad Semcirebis sakiTxi. aRniSnul problemaze gansakuTrebiT uaryofiTad moqmedebs (2). . . . . . . . . masiuri gaCexva. bunebis dacvis saerTaSoriso kavSiri regularulad gamoscems (3). . . . . . . . . . , romelSic moyvanilia im cxovelTa da mcenareTa nusxa da mokle daxasiaTeba, romlebic gadaSenebis piras imyofebian. garda amisa, msoflios yvela qveyanaSi iqmneba (4) . . . . . . . ., romlebic bunebis mravalferovnebis SenarCunebas, Seswavlas da rekreaciuli miznebiT gamoyenebas isaxavs miznad.

savaraudo pasuxebi:

geomravalferovneba, taiga, ‘’wiTeli wigni‘’, erovnuli muzeumi, biomravalferovneba, Sereuli tyeebi, ‘’mwvane wigni’’, nakrZali, zoomravalferovneba, tropikuli tyeebi, ‘’TeTri wigni’’, daculi teritoria.

Page 45: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

45

II davaleba _ rukaze Secdomis aRmoCena da misi gasworeba instruqcia

davalebaSi mocemulia konturuli ruka, romelzec garkveuli informacia SecdomiTaa datanili. ipoveT rukaze daSvebuli Secdomebi da gamoasworeT isini. gaiTvaliswineT, rom Sefasdeba mxolod Tqvens mier napovni Secdoma mis gamosworebul variantTan erTad. davalebis maqsimaluri qulaa 3.

2. (3) ipoveT saqarTvelos konturul rukaze daSvebuli 3 (sami) Secdoma da gamoasworeT isini:

Page 46: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

46

3. (3) konturul rukaze moyvanilia sami cnobili mogzauris marSruti. ipoveT da gaasworeT 3 (sami) Secdoma marko polos mogzaurobis marSrutze.

Page 47: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

47

III davaleba _ teqstSi Secdomis povna da gamosworeba

instruqcia

davalebaSi mocemulia teqsti, romelSic zogierTi termini, debuleba an movlena arazustad aris aRwerili. gaaanalizeT teqstSi dasmuli problematika da gamoasworeT yvela Secdoma. davalebis maqsimaluri qulaa 5. 7. (5) gaaanalizeT teqsti da gamoasworeT daSvebuli Secdomebi:

msoflios sxvadasxva adgilas vxvdebiT iseT movlenebs, rodesac miwis wiaRidan

drogamoSvebiT amoCqefs cxeli wyaroebis Sadrevnebi, romelsac wylis vulkans uwodeben. misi wyali Cveulebrivad mineralizebulia, xolo temperatura zedapirze amosvlisas 1000C-s aRwevs, sirRmeSi ki mxolod 1250C-ia. obieqti garegnulad tbas waagavs, misi konusis SigniT moTavsebulia Rrmuli, romelic auzs warmoadgens da mudam savsea wyliT. amofrqvevis win auzSi wyali TuxTuxsa da duRils iwyebs, Semdeg xdeba afeTqeba da Sadrevnis warmoqmna, rasac vulkanuri ferfli mosdevs. mas moyveba axali Sadrevnebi da orTqlis nakadebi. yvelaferi es ramdenime saaTs an dRes grZeldeba da Semdeg Sadrevani ise swrafad qreba, TiTqos miwaSi Cavardao. amofrqvevis Semdeg auzi erTxans carielia, magram maleve ivseba. yvelaferi mSviddeba da mere isev Tavidan iwyeba. amofrqvevaTaSorisi dro sxvadasxva obieqtisTvis sxvadasxvaa, ramodenime dRidan kviramde. isini gavrcelebulia islandiaSi, axal zelandiaSi, Crdilo amrikaSi, tibetSi, ruseTSi, italiaSi da sxv.

IV davaleba _ problemis analizi

instruqcia:

davalebaSi mocemulia teqsti, romelSic aRwerilia garkveuli geografiuli obieqti. teqsts Tan axlavs kiTxvebi. gaaanalizeT teqstSi dasmuli problematika da upasuxeT kiTxvebs. davalebis maqsimaluri qulaa 5.

8. (5) gaaanalizeT teqsti da upasuxeT dasmul SekiTxvebs:

aralis zRvaze sistematuri dakvirvebebis dawyebidan (XIX s.) me-20 saukunis Sua

wlebamde wylis done praqtikulad ar icvleboda. im droisaTvis igi msoflioSi farTobis mixedviT meoTxe tbas warmoadgenda kaspiis zRvis, zemo tbisa da viqtoriis tbis Semdeg. misi degradacia, anu zRvis donis kleba 1960 wlidan daiwyo, rodesac uzbekeTisa da yazaxeTis samxreT teritoriebze brinjisa da bambis plantaciebis farTobebis gazrda daiwyes. 1989 w. igi or izolirebul wyalsatevad gaiyo: CrdiloeT (patara) da samxreT (did) aralis zRvebad. misi farTobi Tavdapirvelis 1/4¼ gaxda. zRvis yofil fskerze warmoiqmna qviSian-mariliani udabno – aralkumi. aq, Zlieri qarebis dros (weliwadSi 30-50 dRe) zRvis damSrali fskeris Tavze mtvris intensiuri qariSxali warmoiqmneba, romelic xilvadobas sagrZnoblad amcirebs. imis gamo, rom zRvis yofil fskerze daleqili marilebi pesticidebsa da Sxam-qimikatebs Seicaven, misi SesunTqva mosaxleobisa da cxovelebis janmrTelobaze uaryofiTad moqmedebs. es Sxamiani marilebi aRmoCenilia antarqtidaze pingvinebis sisxlSi, grenlandiis yinulebSi, norvegiis tyeebSi da sxva. amrigad, aralis zRvis problema ara regionuli, aramed msoflio mniSvnelobisaa.

Page 48: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

48

5.1 (1) Tqveni azriT, ras unda gamoewvia aralis zRvis daSroba?

5.2 (2) daasaxeleT is uaryofiTi ekologiuri Sedegebi, rac mohyva aralis zRvis

daSrobas.

5.3 (2) mieciT Sefaseba aralis zRvis daSrobis gavlenas a) sazRvao meurneobasa da

b) mosaxleobaze.

V davaleba _ topografiuli niSnebi

instruqcia

davalebaSi mocemulia teqsti, romelSic garkveuli informacia topografiuli niSnebis saxiT aris daSifruli. guldasmiT waikiTxeT teqsti da aRadgineT daSifruli adgilebi. davalebis maqsimaluri qulaa 5.

9. (5) waikiTxeT daSifruli teqsti da daSifruli obieqtebis nacvlad cxrilSi CawereT Sesabamisi sityvebi:

Page 49: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

49

qula

swori pasuxebi X klasi finaluri turi

MAX 25

davaleb

is #

4

№ swori pasuxi

1 biomravalferovnebis 2 tropikuli tyeebis 3 ’’wiTel wigns’’ 4 daculi teritoriebi

1

3

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

raWis qedi lixis qedi

tyibulis wyalsacavi walkis wyalsacavi

md. iori md. alazani

2

3

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

md. gangi md. indi

md. ianZi md xuanxe

q. tokio q. beijingi (pekini)

3

5

SecdomiT aris mocemuli unda iyos

wylis vulkans geizers

tbas vulkans

vulkanuri ferfli orTqlis buRi

saaTs an dRes wams an wuTs

dRidan kviramde wuTidan saaTamde

4

1

60-ian wlebSi brinjis da bambis plantaciebi farTobis gasazrdelad

aralis zRvaSi Camdinare ori udidesi mdinaris amudariisa da

sirdariis wylebi gadaagdes sarwyav arxebSi.

5.1

Page 50: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

50

qula

swori pasuxebi X klasi finaluri turi

MAX 25 davaleb

is #

2

• regionis klimatis Secvla _ 1 qula;

• florisa da faunis ganadgureba _ 1 qula.

5.2

2

zRvisgan ganTavisuflda vrceli sanapiro zoli, aman sazRvao

meurneobaze uaryofiTad imoqmeda da gamoiwvia:

• navsadgurebis didi manZiliT daSoreba sanapirodan/ an

portebis daxurva _ 1 qula;

• TevzWeris Semcireba – 1 qula.

mosaxleobaze:

• umuSevrobis zrda / an emigracia _ 1 qula;

• janmrTelobis gauareseba _ 1 qula.

5.3

5

# topografiuli niSnis nacvlad unda

iyos

1 buCqnarSi

2 safexmavlo xidze

3 xrams

4 mindorSi

5 kaSxalze

6

Page 51: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

51

XI-XII klasi

I etapi

I davaleba _ arCeviTboloiani kiTxva

instruqcia:

TiToeul kiTxvaze mocemulia oTxi an xuTi savaraudo pasuxi. maTgan mxolod erTia swori. TiToeuli davaleba 1 quliT fasdeba.

1. (1) romel evropel mogzaurs miuZRvis gansakuTrebuli wvlili aziis kvlevaSi?

1. qristefore kolumbs 2. fernando magelans 3. vasko da gamas 4. rual amundsens 5. marko polos

2. (1) romelma berZenma swavlulma gazoma pirvelad dedamiwis meridianis sigrZe?

1. aristotelem 2. herodotem 3. ptolemem 4. eratosTenem 5. strabonma

3. (1) CamoTvlili saxelmwifoebidan romels aqvs saxmeleTo sazRvari safrangeTTan?

1. avstria 2. andora 3. niderlandebi 4. lixtenSteini 5. san-marino

4. (1) ra aris metropolia?

1. ZiriTadi qalaqi _ politikuri, kulturuli da ekonomikuri centri 2. qalaqis istoriuli centri 3. gansakuTrebiT didi qalaqi (10 mln-ze meti mcxovrebiT) 4. qalaqis mosaxleobis raodenobis zrda

5. (1) geografiuli kvlevis es meTodi warmoadgens sivrceSi ganlagebuli monacemebis mopoveba-Sekrebis, Senaxvis da analizis kompiuterul sistemas. romel meTodzea laparaki?

1. aerokosmosuri 2. savele-saeqspedicio 3. geosainformacio 4. kartografiuli

Page 52: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

52

6. (1) rogori tipis pirobiTi niSnis meSveobiT gamosaxaven rukaze mosaxleobis raodenobas?

1. xazobrivi 2. wertilovani 3. izohifsebiT 4. horizontalebiT

7. (1) riTia gamowveuli msoflios erT-erTi udidesi ekologiuri katastrofa, aralis zRvis daSroba?

1. tyeebis ukontrolo CexviT 2. globaluri daTbobiT 3. aralis zRvis sanapiroze didi qalaqebis mSeneblobiT 4. md. sirdariisa da amudariis wylis araracionaluri gamoyenebiT

8. (1) qveynebis socialur-ekonomikuri ganviTarebis donis gansasazRvrad gaeros mier Semotanilia specialuri maCvenebeli _ humanuri ganviTarebis indeqsi. qvemoT CamoTvlili maCveneblebidan romeli ar aris humanuri ganviTarebis indeqsSi gaTvaliswinebuli?

1. ganaTlebis done 2. mSp erT sulze gaangariSebiT 3. xangrZlivi da janmrTeli cxovreba 4. ekonomikuri ganviTarebis etapi

9. (1) ra aris qanqariseburi migracia?

1. rodesac adamiani an adamianTa jgufi tovebs Tavis sacxovrebel adgils sezonuri samuSaos gamo.

2. rodesac adamiani an adamianTa jgufi tovebs Tavis sacxovrebel adgils da miemgzavreba saswavleblad.

3. rodesac adamiani an adamianTa jgufi sacxovrebeli adgilis Seucvlelad gadaadgildeba Sor manZilze samsaxurisaTvis.

4. rodesac adamiani an adamianTa jgufi miwveulia samuSaod sxva qveyanaSi.

II davaleba _ Sesabamisobebis povna

instruqcia:

daadgineT Sesabamisoba TiToeuli kiTxvis or svetSi mocemul informacias Soris. TiToeuli davaleba maqsimum 4 quliT fasdeba.

10. (4) CamoTvlil saxelmwifoebs daukavSireT masSi Semavali regionebi:

saxelmwifo regioni A. gaerTianebuli samefo 1. kastilia B. safrangeTi 2. bavaria C. italia 3. normandia D. espaneTi 4. toskana 5. saqsonia 6. iorkSiri

Page 53: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

53

11. (4) daadgineT Sesabamisoba mogzaurebsa da kontinentebs Soris:

mogzauri kontinenti A. amerigo vespuCi 1. azia B. jeims kuki 2. afrika C. devid livingstoni 3. avstralia D. mixeil lazarevi 4. CrdiloeT amerika 5. antarqtida 6. samxreT amerika

12. (4) daadgineT Sesabamisoba ricxviT da saxeldebul masStabebs Soris:

ricxviTi masStabi saxeldebuli masStabi A. 1 : 1 000 000 1. 1 sm-Si 500 m. B. 1 : 500 000 2. 1 sm-Si 1 km. C. 1 : 100 000 3. 1 sm-Si 100 m. D. 1 : 50 000 4. 1 sm-Si 10 km. 5. 1 sm-Si 5 km. 6. 1 sm-Si 50 km.

13. (4) daadgineT Sesabamisoba mwvervalebsa da qedebs Soris:

mwvervali qedi A. mak-kinli 1. andebi B. monblani 2. kavkasioni C. akonkagua 3. kordilierebi D. ialbuzi 4. alpebi 5. didi wyalgamyofi qedi

6. karpatebi

14. (4) daadgineT Sesabamisoba mdinareebsa da maT mdebareobas Soris:

mdinare kontinenti A. murei 1. CrdiloeT amerika B. oranJi 2. antarqtida C. misisipi 3. avstralia D. obi 4. afrika 5. evrazia 6. samxreT amerika

Page 54: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

54

III davaleba _ mocemuli pirobis Tanaxmad dalageba

instruqcia:

CamonaTvali daalageT konkretul kiTxvaSi moTxovnili pirobis mixedviT.. davalebaSi mocemuli CamonaTvali unda dalagdes miTiTebuli principis (magaliTad, aRmosavleTidan dasavleTisken) Tanaxmad. TiToeuli davaleba maqsimum 3 quliT fasdeba.

15. (3) gaaanalize mocemuli cxrili da daalage saxelmwifoebi mosaxleobis saSualo simWidrovis maCveneblis zrdis mixedviT (umciresidan udidesisaken):

№ saxelmwifo farTobi kv. km mosax. raodenoba (mln.)

1 brazilia 8 511 970 195,1 2 erayi 438 320 29,5 3 saqarTvelo 69 700 4,6 4 fineTi 338 130 5,3

16. (3) daalageT samxreTidan CrdiloeTis mimarTulebiT geografiuli obieqtebi,

romelTa koordinatebia:

1. C.g. 20° a.g. 40° 2. s.g. 40° d.g. 120° 3. C.g. 67° d.g. 40° 4. s.g. 3° a.g. 160°

IV davaleba _ mravalwertilis Sevseba instruqcia:

davaleba Sedgeba mokle teqstisagan, romelSic samgan gvxvdeba gamotovebuli adgilebi (mravalwertiliT aRniSnuli). teqstSi gamotovebuli sityvebis, TariRebis, cifrebis an sxvaTa nacvlad CawereT swori pasuxebi. TiToeuli gamotovebuli adgili danomrilia (1, 2, 3). gamotovebuli adgilebi unda Seivsos swori pasuxebiT. teqsts boloSi erTvis savaraudo pasuxebis CamonaTvali, saidanac unda SeirCes swori varianti. davalebis maqsimaluri qulaa 3.

17. (3) SearCie savaraudo pasuxebidan

Tanamedrove msoflio (1). . . . . . . . . . . . . . . . . . sul ufro mzard rols TamaSoben transnacionaluri korporaciebi da firmebi. bevri maTganis wliuri Semosavali ramdenjerme aRemateba calkeuli qveynebis (2). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tu msoflios saxelmwifoebsa da am korporaciebs Semosavlebis mixedviT davalagenT, maSin pirvel 100-Si (3). . . . . . . . . . . . . . . . 47 adgils daikaveben.

Sesabamisi da warmodgenil teqstSi Casvi mravalwertilis nacvlad

savaraudo pasuxebi:

meurneoba; warmoeba; eSp (mSp); erovnuli Semosavali; saxelmwifoebi; monopoliebi.

Page 55: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

55

V davaleba _ rukaze Secdomis aRmoCena da gasworeba

instruqcia: davalebaSi mocemulia konturuli ruka, romelzec garkveuli informacia SecdomiTaa datanili. ipoveT rukaze daSvebuli Secdomebi da gamoasworeT isini. gaiTvaliswineT, rom Sefasdeba rogorc Tqven mier napovni Secdoma, ise misi gamosworebuli varianti. davalebis maqsimaluri qulaa 6.

18. (6) gamoasworeT evropis konturul rukaze daSvebuli 6 (eqvsi) Secdoma

19. (6) gamoaswore saqarTvelos konturul rukaze daSvebili 6 (eqvsi) Secdoma

Page 56: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

56

qula

swori pasuxebi XI-XII klasi I etapi

MAX 50

davaleb

is #

1 5 1

1 4 2

1 2 3

1 1 4

1 3 5

1 2 6

1 4 7

1 4 8

1 3 9

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

10

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

11

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

12

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

13

Page 57: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

57

qula

swori pasuxebi XI-XII klasi I etapi

MAX 50

davaleb

is #

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

14

3

4, 1, 3, 2 – 3 qula

1, 3, 2, 4 _ 2 qula

2, 4, 1, 3 _ 2 qula

4, 1, 2, 3 _ 1 qula

1, 4, 3, 2 _ 1 qula

4, 3, 1, 2 _ 1 qula

2, 1, 3, 4 _ 1 qula

4, 2, 3, 1 _ 1 qula

3, 1, 4, 2 _ 1 qula

15

3

2, 4, 1, 3 – 3 qula

3, 2, 4, 1 _ 2 qula

4, 1, 3, 2 _ 2 qula

2, 4, 3, 1 _ 1 qula

4, 2, 1, 3 _ 1 qula

3, 4, 1, 2 _ 1 qula

2, 1, 4, 3 _ 1 qula

2, 3, 1, 4 _ 1 qula

1, 4, 2, 3 _ 1 qula

16

3

№ swori pasuxi

1 meurneobaSi 2 erovnul Semosavals 3 saxelmwifoebi

17

Page 58: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

58

qula

swori pasuxebi XI-XII klasi I etapi

MAX 50

davaleb

is #

6

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

baltiis zRva CrdiloeTis zRva

pireneis n-k. apeninis n-k.

md.doni md.volga

madridi lisaboni

k.korsika .sicilia

oris srute gibraltaris srute

18

6

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

m. tinovroso m. aRefsTa

leCxumis qd. svaneTis qd.

md. Woroxi md. aWariswyali

tba karwaxi tba faravani

walkis wyalsacavi Jinvalis wyalsacavi

eldaris dablobi Siraqis vake

19

Page 59: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

59

XI-XII klasi II etapi

I davaleba _ Sesabamisobebis povna

instruqcia:

daadgineT Sesabamisoba TiToeuli kiTxvis or svetSi mocemul informacias Soris. daafiqsireT swori pasuxebi Semdegi principiT, magaliTad, A da 5 gadakveTaze dasviT X niSani da a.S. TiToeuli davaleba maqsimum 4 quliT fasdeba.

1. (4) mocemul geografiul obieqtebs SeusabameT Sesabamisi fotosuraTebi: geografiuli obieqtebi

A. fiordi B. kanioni C. laguna D. trogi

fotosuraTebi 1. 2. 3.

4. 5. 6.

2. (4) daadgineT Sesabamisoba qveynebsa da maT saxelmwifo enebs Soris: qveynebi enebi

A. egvipte 1. germanuli B. avstria 2. franguli C. brazilia 3. arabuli D. argentina 4. inglisuri 5. espanuri 6. portugaliuri

Page 60: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

60

3. (4) daadgineT kavSiri cxovelebsa da bunebriv zonebs Soris, romelSic isini binadroneb: cxovelebi bunebrivi zonebi

A. Jirafi 1. preriebi B. TeTri daTvi 2. jungli C. grizli 3. savana D. mustangi (gareuli cxeni) 4. antarqtikuli udabnoebi 5. tundra da taiga 6. arqtikuli udabnoebi

II davaleba _ mocemuli pirobis Tanaxmad dalageba

instruqcia:

CamonaTvali daalageT konkretul davalebaSi moTxovnili pirobis mixedviT. davalebaSi mocemuli CamonaTvali unda dalagdes miTiTebuli principis (magaliTad, aRmosavleTidan dasavleTisken) Tanaxmad. TiToeuli davaleba maqsimum 2 quliT fasdeba. 4. (2) warmosaxviT imogzaureT afrikis garSemo suecis arxidan samxreTis mimarTulebiT; amoarCieT is oTxi geografiuli obieqti, romelsac gaivliT da TanmimdevrobiT dalageT isini (mogzaurobT samxreTis mimarTulebiT da ukan brundebiT dasavleTidan xmelTaSua zRviT): 1. keTili imedis koncxi 2. adenis yure 3. malakis srute 4. gibraltaris srute 5. md. kongos SesarTavi 6. keip-iorkis koncxi 5. (2) amoarCieT md. mtkvris auzis oTxi mdinare da daalageT maTi SesarTavebi aRmosavleTidan dasavleTis mimarTulebiT. 1. debeda 2. yvirila 3. didi liaxvi 4. aragvi 5. CxalTa 6. araqsi 6. (2) amoarCieT CrdiloeT naxevarsferoSi mdebare oTxi qalaqi da daalageT isini CrdiloeT polusidan ekvatoris mimarTulebiT. 1. pretoria 2. edmontoni 3. montevideo 4. kolombo 5. belfasti 6. baqo

Page 61: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

61

III davaleba _ mravalwertilis Sevseba

instruqcia:

davaleba Sedgeba mokle teqstisagan, romelSic samgan gvxvdeba gamotovebuli adgilebi (mravalwertiliT aRniSnuli). teqstSi gamotovebuli sityvebis, TariRebis, cifrebis an sxvaTa nacvlad CawereT swori pasuxebi. TiToeuli gamotovebuli adgili danomrilia (1, 2, 3). gamotovebuli adgilebi unda Seivsos swori pasuxebiT. teqsts boloSi erTvis savaraudo pasuxebis CamonaTvali, saidanac unda SeirCes swori varianti. davalebis maqsimaluri qulaa 3.

7. (3) gamotovebuli adgilebis nacvlad CawereT swori pasuxebi dedamiwaze wylis saerTo moculoba 1,4 mlrd.km3-s Seadgens. misi (1) . . . . . . .

nawili modis mtknar wylebze. antarqtidaze da grenlandiaze warmodgenili myinvarebi mtknari wylis (2) . . . . . . . . . . . sacavebia, aq yinulis saxiT warmodgenilia mtknari wylis (3) . . . . . . . . procenti.

savaraudo pasuxebi: 73%; mniSvnelovani; organuli; bunebrivi; 96%; umniSvnelo; 85%; neitraluri; araorganuli.

Page 62: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

62

IV davaleba _ rukaze Secdomis aRmoCena da misi gasworeba instruqcia:

davalebaSi mocemulia konturuli ruka, romelzec garkveuli informacia SecdomiTaa datanili. ipoveT rukaze daSvebuli Secdomebi da gamoasworeT isini. gaxsovdeT, rom Sefasdeba mxolod Tqvens mier napovni Secdoma mis gamosworebul variantTan erTad. davalebis maqsimaluri qulaa 2.

8. (2) ipoveT saqarTvelos konturul rukaze daSvebuli 2 (ori) Secdoma da gamoasworeT isini

Page 63: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

63

9. (2) ipoveT aziis konturul rukaze daSvebuli 2 (ori) Secdoma da gamoasworeT isini

Page 64: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

64

V davaleba _ problemis analizi instruqcia:

davalebaSi mocemulia diagramebi, romelSic aRwerilia garkveuli geografiuli procesi. gaaanalizeT dasmuli problematika da upasuxeT dasmul kiTxvebs. davalebis maqsimaluri qulaa 5.

11. (5) gaaanalizeT diagramebi da upasuxeT dasmul SekiTxvebs:

msoflio turizmis dinamika

25 73160

285

460

697

0

100

200

300

400

500

600

700

800

1950 1960 1970 1980 1990 2000

weli

mln.turisti

Page 65: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

65

11.1 (1) rogor Seicvala XX s-is meore naxevarSi msoflio turizmis dinamika (gamosaxeT raodenobrivad an wilobrivad)?

11.2 (1) ramdenjer gaizarda saerTaSoriso turizmidan miRebuli msoflio

Semosavali 1980-2000 wlebSi (gamosaxeT raodenobrivad an wilobrivad)?

11.3 (1) msoflios romel regions naxulobs turistebis yvelaze didi nawili yovelwliurad?

11.4 (2) moiyvaneT erTi socialuri da erTi ekonomikuri faqtori, romelic

gansazRvravs qveyanaSi turizmis ganviTarebas.

qula

swori pasuxebi XI-XII klasi II etapi

MAX 30

davaleb

is #

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

1

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

2

4

1 2 3 4 5 6 A X B X C X D X

3

2

geografiuli obieqtebis mxolod sworad SerCeva – 1 qula

2, 1, 5, 4 _ 2 qula

4

2

geografiuli obieqtebis mxolod sworad SerCeva – 1 qula

6, 1, 4, 3 _ 2 qula

5

2

geografiuli obieqtebis mxolod sworad SerCeva – 1 qula

5, 2, 6, 4 _ 2 qula

6

Page 66: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

66

qula

swori pasuxebi XI-XII klasi II etapi

MAX 30

davaleb

is #

3

№ swori pasuxi

1 umniSvnelo 2 bunebrivi 3 96%

7

2

SecdomiT aris datanili unda i os datanili

leCxumi raWa

TuSeTi xevsureTi

samcxe javaxeTi

• nebismieri ori Secdomis gasworebaze _ 2 qula

• mxolod erTi wyvilis gasworeba _ 1 qula

• mxolod Secdomis povna _ 0 qula

8

2

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

q. taibei q. tokio

md. indi md. gangi

k. iava k. Sri-lanka

yviTeli zRva iaponiis zRva

• nebismieri ori Secdomis gasworebaze _ 2 qula

• mxolod erTi wyvilis gasworeba _ 1 qula

• mxolod Secdomis povna _ 0 qula

9

1 turistebis raodenoba 50 wlis manZilze gaizarda 672 mln. kaciT an 1950w-dan 2000w-mde periodSi turistebis raodenoba gaizarda 28-jer

10.1

Page 67: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

67

qula

swori pasuxebi XI-XII klasi II etapi

MAX 30

davaleb

is #

1

turizmidan miRebuli Semosavlebi gaizarda 474: 102 = 4,65-jer an miRebuli Semosavali gaizarda 474 _ 102 = 372 mlrd. dolariT

10.2

1 turistebis udidesi nawili erTi wlis ganmavlobaSi miemarTeba evropisken (dasavleT evropa)

10.3

2

• politikuri stabiluroba _ 1 qula

• umaRles doneze ganviTarebuli infrastruqtura _ 1 qula

10.4

Page 68: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

68

XI-XII klasi

finaluri turi

I davaleba _ mravalwertilis Sevseba

instruqcia davaleba Sedgeba mokle teqstisagan, romelSic oTxgan gvxvdeba gamotovebuli adgilebi (mravalwertiliT aRniSnuli). teqstSi gamotovebuli sityvebis da geografiuli obieqtebis nacvlad CawereT swori pasuxebi. TiToeuli gamotovebuli adgili danomrilia (1, 2, 3, 4). gamotovebuli adgilebi unda Seivsos swori pasuxebiT. teqsts boloSi erTvis savaraudo pasuxebis CamonaTvali, saidanac unda SeirCes swori varianti. davalebis maqsimaluri qulaa 4.

1. (4) mmarTvelobis formis mixedviT, msoflios saxelmwifoebi or jgufad

SeiZleba davyoT: respublikebad da monarqiebad. Tavis mxriv, respublikuri mmarTvelobis qveynebi (1) . . . . . . . . . . . . jgufad iyofa. aRsaniSnavia, rom didi Svideulis ori qveyana _ iatalia da germania (2). . . . . . . . . mmarTvelobis qveyanebia. monarqiuli mmarTvelobis qveynebi or did jgufad iyofa: sakonstitucio da (3). . . . . . . . . . monarqiebad. arsebobs monarqiis gansakuTrebuli forma _ Teokratiuli monarqia, romelic (4) . . . . . . . . . . gvxvdeba.

savaraudo pasuxebi: avtokratuli, saudis arabeTi, ori, saprezidento, malta, absoluturi, oTxi, saparlamento, diqtatoruli, sami, dualisturi, vatikani.

Page 69: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

69

II davaleba _ rukaze Secdomis aRmoCena da misi gasworeba instruqcia:

davalebaSi mocemulia konturuli ruka, romelzec garkveuli informacia SecdomiTaa datanili. ipoveT rukaze daSvebuli Secdomebi da gamoasworeT isini. gaiTvaliswineT, rom Sefasdeba mxolod Tqven mier napovni Secdoma mis gamosworebul variantTan erTad. davalebis maqsimaluri qulaa 3.

2. (3) ipoveT saqarTvelos konturul rukaze daSvebuli 3 (sami) Secdoma da gamoasworeT isini:

Page 70: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

70

3. (3) konturul rukaze moyvanilia sami cnobili mogzauris marSruti. ipoveT da gaasworeT abel tsmanis mogzaurobis marSrutze daSvebuli 3 (sami) Secdoma.

Page 71: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

71

III davaleba _ teqstSi Secdomis povna da gamosworeba

instruqcia

davalebaSi mocemulia teqsti, romelSic zogierTi termini, debuleba an movlena arazustad aris aRwerili. gaaanalizeT teqstSi dasmuli problematika da gamoasworeT yvela Secdoma. davalebis maqsimaluri qulaa 5. 10. (5) gaaanalizeT teqsti da gamoasworeT daSvebuli Secdomebi:

globaluri daTboba XXI s-is erT-erTi mniSvnelovani problemaa. amindis cvlileba ara mxolod haeris, aramed arqtikis wylebis temperaturis matebiT aRiniSna. daTbobis procesi imdenad Zlieri da yovlismomcvelia, rom man samxreT naxevarsferoSic iCina Tavi. aq haeris temperatura 0,50-iT Semcirda. klimatis cvlilebis indikatorebi - myinvarebi da zRvebi amas Sesabamisad, gafarToebiT da donis daweviT adastureben. myinvaris sazrdoobis ZiriTad wyaros miwisqveSa wylebi warmoadgens, misi dnobis procesebs ki ZiriTadad haeris temperatura ganapirobebs. klimatis daTbobis Sedegad, CrdiloeTis yinulovani okenis yinulis xazma ukan daixia, 10%-iT Semcirda yinulsafari da yinulisgan ganTavisuflda daaxloebiT 1 mln. km2 teritoria.

IV davaleba _ problemis analizi

instruqcia

davalebaSi mocemulia teqsti, romelSic aRwerilia garkveuli geografiuli obieqti. teqsts Tan axlavs kiTxvebi. gaaanalizeT teqstSi dasmuli problematika da upasuxeT kiTxvebs. davalebis maqsimaluri qulaa 5.

11. (5) gaaanalizeT suraTi da upasuxeT dasmul SekiTxvebs:

suraTze gamosaxulia erT-erTi saerTaSoriso organizaciis emblemebi

Page 72: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

72

5.1 (1) romeli saxeliT moixsenieben am organizacias farTo sazogadoebaSi? 5.2 (1) dawereT am moZraobis sruli dasaxeleba. 5.3 (1) riT axsniT ori emblemis arsebobas? 5.4 (1) ra mizniT Seiqmna es organizacia? 5.5 (1) ra funqcias asrulebs es organizacia dResdReobiT?

V davaleba _ topografiuli niSnebi

instruqcia

davalebaSi mocemulia teqsti, romelSic garkveuli informacia topografiuli niSnebis saxiT aris daSifruli. guldasmiT waikiTxeT teqsti da aRadgineT daSifruli adgilebi. davalebis maqsimaluri qulaa 5.

12. (5) waikiTxeT daSifruli teqsti da daSifruli obieqtebis nacvlad cxrilSi CawereT Sesabamisi sityvebi:

Page 73: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

73

qula

swori pasuxebi XI-XII klasi III turi

MAX 30

davalebis

#

4

№ swori pasuxi

1 sam 2 saparlamento 3 absoluturi 4 vatikanSi

1

3

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

Sxara uSba

jimara Tebulos mTa

tinovroso diklos mTa

2

3

SecdomiT aris datanili unda iyos datanili

marjnis zRva tasmaniis zRva

biskais yure avstraliis didi yure

didi antiliis k-ebi didi zondis kunZulebi

3

5

SecdomiT aris mocemuli unda iyos

amindis klimatis

Semcirda gaizarda

gafarToebiT ukandaxeviTa

donis daweviT donis aweviT

miwisqveSa wylebi atmosferuli naleqebi

4

1 wiTeli jvari 5.1

Page 74: g e o g r a f i a - Naec...2 S e s a v a l i saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT, 2010 wels Catarda SemoqmedebiTi olimpiada sxvadasxva saganSi, maT Soris,

74

qula

swori pasuxebi XI-XII klasi III turi

MAX 30

davalebis

#

1 wiTeli jvars da wiTeli naxevarmTvaris saerTaSoriso moZraoba 5.2

1 ori emblemis arseboba ganpirobebulia religiuri faqtoriT 5.3

1 saomari moqmedebebis dros daWrilTa dasaxmareblad 5.4

1

saomari moqmedebebis, stiqiuri ubedurebebis, konfliqtebis da sxvaTa dros dazaralebulTaTvis daxmarebis gaweva.

5.5

10

# topografiuli niSnis nacvlad

unda iyos 1 rkinigzis sadguridan

2 Sereul tyeze

3 buCqnarSi

4 safexmavlo xidze

5 xrams

6 mindorSi

7 gauvali Waobis

8 mdinaremde

9 kaSxalze

10 xexilis baRs

6