galicyjska gazeta lekarska nr in. 12 20 m...

1

1

GALICYJSKA GAZETA LEKARSKA NR 5/2013

Samorząd, jaki był, podczas4 minionych lat? Co wygrałdla środowiska, a czemu niepodołał? – próbę odpowiedziznajdą Państwo w obszernym„Sprawozdaniu” prezesa ORLprof. A. Matyji.Największym sukcesemw Krakowie odzyskanieobiektu przy Krupniczej 11a

Szóstakadencjaza nami

Kłamstwawokółbłędów lekarskich

W Polsce umiera rocznie7 do 23 tysięcy pacjentóww wyniku błędów lekarskich– napisała „Rzeczpospolita”na podstawie danych jakobyInstytutu ZdrowiaPublicznego UJ.To kolejna taka próbaszkalowania środowiska.Zapraszamy do lektury...

Leki przeciwbakteryjnebywają niebezpieczne– i to bardzo. Piszą o tymszczegółowo prof. R. Korbuti dr J. Woroń z ZakładuFarmakologii Klinicznej.Tego tekstu żaden lekarzpracujący w POZ niepowinien pominąć,jeśli chce spać spokojnie.

Niebezpieczneinterakcjez antybiotykami

12 20W

NU

MER

ZE

M.I

N.

Nasza okładka

35

O wyborach tuż przedZjazdem Okręgowympisze M. Janikowski (10)

Pożegnalne posiedzenie ORLw Krynicy. List nieobecnegoprezesa (23)

W Szarowie pożegnali sięrzecznicy i sędziowie VIkadencji (28)

Start z „zielonym listkiem”;w PWST wręczono uroczyścieprawa wykonywania zawodu(32)

Nowy Sącz – Żylina;ruszyła współpracaz lekarzami Słowacji (34)

Luka pokoleniowa wśródspecjalistów rośnie, informujeNFZ (37), a pani prezes NFZwprowadza ZIP (38)

Centrum Diagnostyki FASDpowstało przy Szpitaluśw. Ludwika (39)

XI Letnie Igrzyska Sportowew Zakopanem za nami (41)

Komisja ds. Emerytówi Rencistów NRL obradowaław Krakowie (46)

Gwiazdy medycyny w Galicji(F. Ratkowski) (64)

W 100-lecie śmierci prof.A. Bochenka (B. Kaczkowska)(68)

Sympozjum Unii PolskichLekarzy Pisarzy w Krakowie(W. Hładki) (69)

II Konkurs Nalewek jużwkrótce – przyjmujemyzgłoszenia (74)

Nadtow numerzem.in.:

AndrzejSzczeklikpatronem

II Klinika Chorób Wewnętrz-nych Collegium Medicum UJotrzymała oficjalnieimię Profesora AndrzejaSzczeklika, przy ulicySkawińskiej 8 odsłoniętopamiątkową tablicę.Laureat licznych nagród,kawaler wielu orderów,internista i humanistapozostanie na zawszew pamięci...

30

Na okładce: Listek klonufot. Wojciech Król

2

2


SzanowneKoleżanki i Koledzy!Zbliża się koniec kolejnej kadencji samorządu lekarskiego. W dniach 22-23 listopada zbierze się

Okręgowy Zjazd Lekarzy, aby wybrać władze Izby na kolejną czteroletnią kadencję.Taki moment skłania do refleksji.Miniona kadencja byłą trudna. Ta kadencja też nie będzie łatwa. Narasta (o czym już niejedno-

krotnie pisałem i mówiłem), agresja i lekceważenie nas ze strony władz. Dla nikogo myślącego niejest tajemnicą, że lata odsuwania problemów ochrony zdrowia na później, brak w tym zakresiespójnej polityki kolejnych ugrupowań politycznych będących u władzy, niekompetencja kolejnychministrów zdrowia doprowadziła do obecnej sytuacji, w której ochrona zdrowia staje się niewydol-na. Niewydolność systemu narasta z kilku co najmniej powodów: zwiększają się niedobory facho-wych kadr medycznych, zarówno lekarskich jak i pielęgniarskich, rosną niedobory finansowe w NFZ,widać jaskrawe niezrozumienie problemów ochrony zdrowia i pacjentów, patrzenie na ochronęzdrowia przez pryzmat finansów a nie zadań, jakie przed nią stoją, problemem jest pazerność wieluwłaścicieli zakładów opieki zdrowotnej, dla których ważny jest tylko zysk. Działanie polega przedewszystkim na ratowaniu tego co się wali, podejmowanie kluczowych decyzji następuje pod wpły-wem incydentalnych wydarzeń i wciąż liczy się na to, że problemy same się rozwiążą. To wszystkomusiało doprowadzić do obecnego stanu. I nic nie wskazuje na poprawę w najbliższych latach.Oczywiście, ktoś musi być temu winien i wiadomo, że nie władza (choć PIS twierdzi, że PO; PO żePiS; SLD że PiS i PO, choć my doskonale wiemy, że żadne ugrupowanie polityczne, jak dotąd, nierozwiązało ani jednego istotnego problemu ochrony zdrowia, a byli ministrowie zdrowia (kreującysię na ekspertów) są po prostu żałośni.

Dlatego bez cienia wahania wskazuje się na nas, lekarzy, jako winnych. Stąd list obecnegoministra „Do przyjaciół lekarzy” i szereg innych działań wskazujących nas jako winnych.

Czy mamy szanse to wygrać? Oczywiście, że z czasem tak. Ale warunkiem (prócz oczywiściemądrej władzy) jest solidarność środowiska lekarskiego. Wygrać możemy tylko razem.

Niestety, coraz częściej pojawiają się wśród nas grupy, które prócz partykularnego interesu swo-ich członków i ambicji swoich przywódców, nie reprezentują nic więcej. I dla tego interesu i tychambicji gotowe są poświęcić nasze wspólne dobro.

Od wielu lat nawołuję do solidarności i wspólnej obrony godności Lekarzy, a nie kontraktówz NFZ. O tej godności zapominają pracodawcy, nie szanuje jej władza państwowa. Walczmy o niąprzynajmniej my.

Szanowni Państwo!Dziękuję wszystkim za lata wspólnej pracy podczas minionych kadencji samorządu lekarskiego.

Życzę Państwu i sobie, aby w nadchodzącej kadencji władze Izby Lekarskiej wyszły zwycięsko z walkio naszą godność i prestiż. Jerzy FriedigerJerzy FriedigerJerzy FriedigerJerzy FriedigerJerzy Friediger

Panu Prezesowi Profesorowi Andrzejowi Matyjiwyrazy współczucia z powodu śmierci Ojca

Okręgowa Rada Lekarskai pracownicy OIL w Krakowie

3

3


AKTUALNOŚCI Przyjmowanie materia³ów do n-ru zakoñczono 15 paŸdziernika

2013Izby wybra³y ju¿ delegatów

na VII kadencjêW „Gazecie Lekarskiej” podano wyniki wy−

borów delegatów na VII kadencję samorządu le−karskiego. Mimo obaw, czy nowy regulamin wy−borczy (szczególnie możliwość wyboróww trybie korespondencyjnym) sprawdzi się, jużw czerwcu wybrano delegatów w liczbie gwaran−tującej dalsze funkcjonowanie izb (obsadzenie conajmniej 50% mandatów).

Choć możliwość korespondencyjnego głoso−wania zwiększyła aktywność środowiska, trudnonie zauważyć, że średnia frekwencja w wyborachwyniosła niewiele ponad 30%.

Wg danych opublikowanych na łamach „Ga−zety Lekarskiej” najwyższy odsetek uczestniczą−cych w wyborach w stosunku do liczby upraw−nionych do głosowania odnotowano w OILw Płocku – aż 53,89%. Druga była Izba Bydgo−ska – 44%; trzecia OIL w Opolu – 42%. Najniższąfrekwencję odnotowano w dużych aglomeracjach.Na końcu tabeli znalazła się Dolnośląska IzbaLekarska we Wrocławiu – 24,5%, tylko 25% pro−cent odnotowano w OIL Zachodnio−Pomorskiej(Szczecin), niewiele więcej w OIL warszawskiej– 26,26%.

W Izbie krakowskiej, przypomnijmy, odno−towano 36,6%.

Przed XXXII Okrêgowym ZjazdemSprawozdawczo-Wyborczym

krakowskiej OILDobiega ostatecznie końca VI kadencja odro−

dzonego samorządu lekarskiego. W trwającej odstycznia kampanii wyborczej, organizowanej poraz pierwszy korespondencyjnie, wybrano w kra−kowskiej Izbie 261 delegatów (wg zasady 1 na 45lekarzy), w tym 190 lekarzy medycyny i 71 leka−rzy dentystów.

Na planowanym w dniach 22−23 listopadaXXXII Okręgowym Zjeździe Sprawozdawczo−Wyborczym, ustępująca Okręgowa Rada Lekar−ska i Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Za−wodowej oraz pozostałe organy, agendy i komi−sje OIL przedłożą swoje sprawozdania, licząc nauzyskanie absolutorium.

Zjazd wybierze w bezpośrednich wyborachprezesa ORL i Okręgowego Rzecznika, powołanową Okręgową Radę Lekarską (ilość członkówustali Zjazd, w VI kadencji było 35), wybierzeZastępców Rzecznika (było 65) oraz sędziówOkręgowego Sądu Lekarskiego (było 50). Zostanąrównież wybrani członkowie Okręgowej Komi−sji Rewizyjnej, Okręgowej Komisji Wyborczej,wreszcie wyłonieni będą Delegaci na KrajowyZjazd, który odbędzie się w Warszawie w dniach20−22 marca 2014 roku (bliższe szczegóły – patrztekst na str. 11)

Nagrody Nobla w dziedziniefizjologii i medycyny

za transport wewn¹trz komórekNagrodę Nobla 2013 w dziedzinie medycyny

otrzymali James E. Rothman, Randy W. Schek−man oraz Thomas C. Südhof za badania nad trans−portem wewnątrzkomórkowym w organizmieczłowieka, prowadzone na uniwersytetach ame−rykańskich.

Naukowcy opisali jeden z podstawowych pro−cesów, jaki zachodzi w organizmie. Jak komórkiorganizują system transportu produkowanych przezsiebie substancji. Substancje niezbędne dla pracykomórki transportowane są w specjalnie wytwarza−nych pęcherzykach zabezpieczających „ładunek”.Laureaci tegorocznego Nobla opisują, jak te pęche−rzyki powstają i jak uwalniają swoją zawartość.

Uniwersytet Jagielloñskina 311. miejscu

W największym światowym rankingu Webo−metrics Ranking of World, przeprowadzanym copół roku (w Madrycie), z udziałem ok. 12 000szkół wyższych ze wszystkich kontynentów,wśród 500 najlepszych uczelni, znalazły się tyl−ko trzy z Polski. Na 311. miejscu znalazł się Uni−wersytet Jagielloński, wyprzedził go Uniwersy−tet Warszawski – 271 miejsce, a w pierwszej pięć−setce znalazła się jeszcze Politechnika Warszaw−ska – na 320. miejscu.

Jest to relatywnie gorszy wynik niż przed półrokiem, kiedy w pierwszej pięćsetce było siedempolskich szkół wyższych. Aktualnie przesunęły

4

4


AKTUALNOŚCI

się one na miejsca: Politechnika Wrocławska –513, Akademia Górniczo−Hutnicza – 526, Uni−wersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu – 544,Uniwersytet Wrocławski – 545. miejsce.

Za najlepszą uczelnię w świecie uznano Uniwer−sytet Harvarda przed Massachiusetts Institute ofTechnology, a z uczelni europejskich na pierwszychmiejscach znalazły się Oxford (18) i Cambridge (20).

MiêdzynarodowyDzieñ Radiologii

Tradycyjnie już, 8 listopada, będzie obchodzo−ny Międzynarodowy Dzień Radiologii. Data tegowydarzenia została wybrana nieprzypadkowo,bowiem 8 listopada 1895 roku Wilhelm Roentgendokonał jednego z największych odkryć w histo−rii nauki. Badając tzw. promienie katodowe od−krył nowy rodzaj promieniowania, któremu nadałnazwę promieni X (świat nadał im nazwę promieniRoentgena). Powstała dzięki temu nowa specjal−ność medyczna – radiologia – zrewolucjonizowaładiagnostykę medyczną.

W bieżącym roku, radiologiczne święto maszczególny akcent. Jest nim stulecie skonstruowa−nia przez amerykańskiego fizyka Williama Co−olidge’a lampy rentgenowskiej, co spowodowałorozwój radiologii. Z tej okazji Katedra Radiolo−gii CM UJ oraz Muzeum Inżynierii Miejskiejw Krakowie otwiera 8 listopada wystawę „Mię−dzynarodowy Dzień Radiologii – 100 lat lampyrentgenowskiej”.

Inauguracja roku akademickiego2013/14

1 października w Audytorium Maximum UJmiała miejsce uroczystość otwarcia roku akade−mickiego 2013/2014. Uniwersytet Jagiellońskirozpoczął tym samym jubileuszowy, 650. rokswego istnienia.

Inauguracja była też okazją do wręczenia pań−stwowych i uniwersyteckich nagród. PrezydentRP odznaczył Krzyżem Kawalerskim OrderuOdrodzenia Polski dr. hab. Macieja Tęsiorowskie−go, prof. UJ, kierownika Kliniki Ortopedii i Re−habilitacji CM UJ oraz dr Maję Zarzycką, byłegopracownika tej Kliniki. Nagrodę Rektora UJ „Laur

Jagielloński” w zakresie nauk medycznych wrę−czono prof. Tomaszowi Brzozowskiemu, kierow−nikowi Katedry Fizjologii CM UJ.

Pięć dni później, pod przewodnictwem prof.Piotra Laidlera, prorektora UJ ds. Collegium Me−dicum, nowy rok akademicki rozpoczęto uroczy−ście także w Collegium Medicum. Wykład inau−guracyjny pt. „Cząsteczka, komórka, człowiek –od eksperymentu badawczego do praktyki lekar−skiej” wygłosił prof. Maciej Małecki, kierownikKatedry i Kliniki Chorób Metabolicznych CM UJ.

W Szpitalu im. Jana Paw³aotwarto nowe centra medyczne

4 października na terenie Krakowskiego Szpi−tala Specjalistycznego im. Jana Pawła II otwartodwa nowe obiekty – Centrum Badań i Technolo−gii Medycznych oraz Zintegrowane CentrumSpecjalistycznej Medycyny Ratunkowej. Inwesty−cje były współfinansowane ze środków Małopol−skiego Regionalnego Programu Operacyjnego.Ich łączna wartość to ponad 138 mln zł, z czego116 mln to pieniądze z Unii Europejskiej.Obiekty poświęcił Metropolita Krakowski Kar−dynał Stanisław Dziwisz. Gospodarzami uroczy−stości byli Marek Sowa, marszałek Wojewódz−twa Małopolskiego oraz Anna Prokop−Staszecka,dyrektor Szpitala JP2.

W Centrum Badań stosowane będą najnowo−cześniejsze metody diagnostyki i terapii. Znajdziesię tam oddział onkologiczny (21 łóżek), zajmu−

5

5


AKTUALNOŚCI

jący się chemioterapią oraz oddział chorób cywi−lizacyjnych i chorób płuc (36 łóżek), gdzie lecze−ni będą pacjenci z najpowszechniejszymi obec−nie schorzeniami.

Część leczniczą wzbogacać mają laboratoria,w których naukowcy z krakowskich uczelnii ośrodków naukowych prowadzić będą badanianad najnowocześniejszymi metodami terapii, np.wykorzystaniem komórek macierzystych.

Z kolei wyposażone we własne lądowisko dlahelikopterów, Zintegrowane Centrum Specjali−stycznej Medycyny Ratunkowej ma przyjmowaćpacjentów z chorobami układu krążenia i naczyń,w stanie zagrożenia życia.

Konferencja rektorówuczelni medycznych

Profesor Piotr Laidler, prorektor UJ ds. Col−legium Medicum uczestniczył we Wrocławiuw Konferencji Rektorów Akademickich UczelniMedycznych oraz w odbytej tamże CentralnejInauguracji Roku Akademickiego Uczelni Me−dycznych 2013/2014.

Rektorzy dyskutowali m. in. na temat zaawan−sowania prac nad niecierpliwie oczekiwanymizałożeniami do ustawy o szpitalach klinicznych.Poruszono również problem zatrudnienia nauczy−cieli akademickich/lekarzy w uczelni i placówcemedycznej, wobec której uczelnia medyczna niejest podmiotem tworzącym.

Rektorzy wybrali też najlepsze projekty stu−denckie realizowane w ub. roku akademickim.Jednym z wyróżnionych projektów został Samo−rządowy Plan Wspierania Projektów Studenckichi Autodoskonalenia SyNAPSA, realizowany przezstudentów CM UJ.

Partnerstwo Prywatno-Publiczne w Collegium Medicum UJ

Dzięki podpisanej 14 października 2013 r.w Warszawie umowie pomiędzy UJ CM, a firmąNeoświat PPP Projects – spółką celową francu−skiej grupy Bouygues, w Krakowie zrealizowanyzostanie pierwszy w Polsce projekt PartnerstwaPubliczno−Prywatnego dla uczelni publicznej.Będzie to także pierwsze w naszym kraju tegotypu przedsięwzięcie w sektorze budynków uży−teczności publicznej w ogóle.

Wykonawca zobowiązał się do całkowitej prze−budowy obiektów, modernizacji wyposażenia orazutrzymania przez okres 25 lat trzech domów stu−denckich wraz z infrastrukturą sportowo−rekre−acyjną. W rękach uczelni pozostaje nadal politykazakwaterowania i ustalania opłat od studentów.

Pierwszy wyremontowany akademik zostanieoddany do użytku na początku 2015 r., całość in−westycji – pod koniec 2016r.

Miêdzynarodowykurs radiologów

W dniach 19−21 września w Krakowie odbyłsię międzynarodowy kurs „Advanced Head &Neck MR Imaging”. Organizowany był wspólnie:przez Katedry Radiologii Collegium Medicum UJoraz Uniwersytetu w Bresci (Włochy) w ramachSzkoły Rezonansu Magnetycznego Europejskie−go Towarzystwa Rezonansu Magnetycznegow Medycynie i Biologii. W kursie wzięło udział60 osób z 8 krajów Europy, a przyjechali takżeradiolodzy z Australii. Kurs ostał oceniony jakojedno z najlepiej zorganizowanych przedsięwzięćdydaktycznych Towarzystwa.

E-dokumentacja jednak póŸniej?Ministerstwo Zdrowia rozważa możliwość

późniejszego niż zakładano (czyli już od 1 sierp−

6

6


AKTUALNOŚCI

nia 2014 roku) wdrożenia elektronicznej doku−mentacji medycznej, mianowicie – od 1 stycznia2017 roku, a w przypadku lekarzy wystawiającychrecepty dla siebie i rodziny – od 1 stycznia 2020 r.

NRL z zadowoleniem przyjęła te propozycje,wychodzące naprzeciw jej opiniom, wyrażając tow stosownym stanowisku. NRL zaproponowała też,by w wypadku lekarzy dentystów w ogóle zwolnićich z obowiązku prowadzenia e−dokumentacji.

Natomiast na stronie www MZ pojawiła się ko−lejna wersja „zbioru reguł biznesowych oraz walida−cyjnych dla elektronicznych dokumentów medycz−nych wystawianych przez usługodawców medycz−nych”, z propozycją nadsyłania uwag do projektu.

I Ogólnopolski KongresRatowników Medycznych

W Centrum Dydaktyczno−Kongresowym Wy−działu Lekarskiego odbył się w dniach 11−12 paź−dziernika I Ogólnopolski Kongres RatownikówMedycznych. Przedmiotem obrad były m.in. re−akcje na ostre zespoły wieńcowe, zasady postę−powania przedszpitalnego w oparzeniach i ampu−tacjach, leczenie przeciwbólowe.

115 mln z³ uzyska³ ZUSz kontroli zwolnieñ

Zasiłki chorobowe wstrzymane i obniżoneo niemal 115 mln zł – to efekt kontroli zwolnieńlekarskich, dokonanych w pierwszym półroczu br.przez ZUS – poinformowała PAP dodając, iż too 30 mln zł więcej niż w podobnym okresie ub. roku.

Lekarze orzecznicy ZUS przeprowadzili po−nad 253 tysiące badań osób korzystających zezwolnień lekarskich. Wydano blisko 33 tysiącedecyzji nakazujących wstrzymanie dalszej wypła−ty zasiłku chorobowego. O prawie 175 tysięcyskrócono liczbę dni, które „chorzy” mieli prze−bywać na zwolnieniu. Tylko z tego tytułu „zaosz−czędzono” 10 mln zł.

Nowa przychodnia Lekarzy NadzieiPrzychodnia dla Osób Bezdomnych, Ubogich

i Migrantów prowadzona przez StowarzyszenieLekarze Nadziei w Krakowie ma nową siedzibę– przy ul. Smoleńsk 4, w Centrum Dzieła Pomo−

cy Św. Ojca Pio, prowadzonym przez Zgroma−dzenie OO. Kapucynów przy współudziale Zgro−madzenia Sióstr Św. Feliksa z Kantalicjo.

Lekarzom udostępniono całe pierwsze piętrobudynku. Znajdą się tu gabinety internistyczne,ginekologiczny, stomatologiczny, zabiegów chi−rurgiczno−pielęgniarskich. Kierownikiem przy−chodni jest lek. med. Maria Maciaszek. Przychod−nia w pełni zostanie udostępniona pacjentomz końcem roku, do tego czasu lekarze przyjmo−wać będą zarówno przy ulicy Olszańskiej, jaki w nowej siedzibie.

Przedsięwzięcie wsparli darczyńcy: ZwiązekPolskich Kawalerów Maltańskich (Fundacja Ra−domsko−Lubelska „Pomoc Maltańska”), ZarządMedical Aid for Poland Fund z Londynu orazZarząd Rotary Club Kraków−Wawel.

Zarząd Główny Stowarzyszenia Lekarze Na−dziei serdecznie zaprasza Lekarzy do współpra−cy, licząc przede wszystkim na ich dyżury w nowopowstałej przychodni.

Honorowe statuetkiim. Macieja Leona Jakubowskiegodla Izby Dolnoœl¹skiej i LubelskiejOkręgowa Izba Lekarska w Krakowie przy−

znała w dnu 12 października br. swoje honorowewyróżnienia dla Dolnośląskiej Izby Lekarskiejwe Wrocławiu „w dowód wieloletniej przyjaźnii owocnej współpracy” oraz Lubelskiej Izbie Le−karskiej z okazji jubileuszu 90−lecia powstania.

PhotoArtMedica 201321 września w częstochowskim ratuszu nastą−

piła uroczysta prezentacja laureatów I międzyna−rodowego Salonu Fotografii Artystycznej Leka−rzy – PhotoArtMedica 2013. Wśród nagrodzonychznaleźli się także krakowianie. W grupie studen−tów, w kategorii „Światłem malowane” srebrnymedal otrzymała Sonia Sekuła, studentka Wydzia−łu Lekarskiego Collegium Medicum UJ. Z koleiw grupie lekarzy, w kategorii „Światłem malo−wane” brązowy medal przypadł w udziale Andrze−jowi Urbanikowi z Katedry Radiologii CM UJ.

7

7


KALENDARIUMPREZESAKALENDARIUMPREZESA

1 czerwca – 15 sierpnia 2013

Koniec upalnego lata i początekroku szkolnego upłynęły pod zna-kiem dobiegającej końca VI kaden-cji samorządu i zakończonej właści-wie kampanii wyborczej, bo delega-tów już wyłoniono a brakuje namjedynie nowych władz. Naturalniespoczęło na mnie i członkach Prezy-dium przygotowanie Zjazdu Spra-wozdawczo-Wyborczego, w co wdar-ła się nieoczekiwana awantura spo-wodowana atakiem medialnym naśrodowisko lekarskie, które obciążo-no – bez właściwie jakichkolwiekudokumentowanych danych – odpo-wiedzialnością za śmierć 7–23 tys.pacjentów rocznie. Protestowaliśmy.

A teraz czas na kartki kalendarza

W drugiej połowie sierpnia byliśmy wspól-nie z wiceprezesem Jerzym Friediegerem naBiałorusi. Muszę na wstępie zaprzeczyć obra-zowi tego kraju przedstawionemu przez na-sze media. Białoruś nie robi wrażenia zanie-dbanej ani sponiewieranej. Byliśmy w czterechszpitalach, oglądaliśmy wyposażenie nie ustę-pujące europejskim standardom (w niektórych

wypadkach należy pozazdrościć), rozmawiali-śmy z lekarzami, a w rezultacie propozycję wy-miany specjalistów klinicznych przyjęliśmyz prawdziwą satysfakcją. Zresztą dwaj kardio-lodzy z Grodna już są w Krakowie na dwuty-godniowym stażu. Naturalnie zwiedzaliśmy teżzabytki m.in. odrestaurowane pałace Radziwił-łów w Nieświeżu i w Mirze uznane za narodo-we pomniki historii i kultury. Współpraca, wsz-częta już w drugiej kadencji samorządu począt-kowo o charakterze wspomagającym wschod-niego sąsiada dziś trafia na warunki partner-skie. (Grodno, 14-18 sierpnia)

Posiedzenie Prezydium ORL. Analizo-waliśmy m.in. losy naszej, wspólnej z NRLinterwencji w sprawie wstecznej weryfikacjiumów kontraktowych z NFZ (sięgających po-nad 3 lata). Małopolski Oddział NFZ nie zga-dza się z naszym stanowiskiem, niemniej re-sort zobowiązał się do rozpatrzenia problemu.(21 sierpnia)

Posiedzenie Rady MałopolskiegoOddziału NFZ w siedzibie izby. Omawianopodstawową kwestię rosnącego deficytu spe-cjalistycznych kadr medycznych. Sygnalizowa-liśmy, jako samorząd, nieuchronne pojawieniesię luki pokoleniowej. teraz właśnie w nią wkra-czamy, a będzie jeszcze gorzej (patrz szczegó-ły wewnątrz numeru, 30 sierpnia)

Już po raz trzeci uczestniczyłemw krynickim Forum Ekonomicznym.Niestety w zakresie problematyki zdrowia wy-myka się ona z rąk lekarzy a staje się domenądyskusji polityków, finansistów, kancelarii „eks-perckich” itp. Czy przypadkiem nie jest to pro-ces o szerszym zasięgu, profesjonaliści przesu-wani są na margines, a potem dziwimy się kon-sekwencjom. (Krynica, 3-5 września)

Wizyta w delegaturze Nowosądec-kiej. Rozmowa o aktualnych problemach śro-dowiska (Nowy Sącz, 4 września)

KALENDARIUM PREZESA 7


8

8


Posiedzenie NRL. Prócz spraw bieżącychrozpatrzono projekty sprawozdań organówNRL za VI kadencję na zbliżający się KrajowySprawozdawczo-Wyborczy Zjazd. (Warszawa,6 sierpnia)

Udział w XVIII Konferencji Naukowo-Szkoleniowej „Postępy w ginekologiionkologicznej”, zorganizowanej przez prof.Zbigniew Kojsa, obchodzącego właśnie 60-le-cie urodzin. (Rytro, 12-13 września)

W dniach 18-21 września odbył sięw Warszawie 66 Kongres TowarzystwaChirurgów Polskich. To zawsze jest najważ-niejsze wydarzenie w życiu zawodowymchirurgów. Powierzono mi podczas Kongresuprowadzenie Sekcji Przepuklin na następną ka-dencję. Było jak zawsze interesująco.

Obecność na uroczystości wmuro-wania tablicy pamiątkowej i nadaniaimienia Profesora Andrzeja SzczeklikaII Katedrze Chorób Wewnętrznych Col-legium Medicum UJ (patrz relacja wewnątrznumeru; 23 września)

II Krakowska Konferencja Onkolo-giczna, staje się już tradycją. Przybyli specjali-ści z kraju i ze świata (patrz relacja wewnątrznumeru; 16 września)

Na spotkaniu w Collegium Maiusz prezesem NFZ p. Agnieszką Pachciarzmówiłem o stanowisku samorządu w sprawiewstecznej weryfikacji umów kontraktowych.(Kraków, 27 września)

Obrady Unii Polskich Pisarzy Lekarzyw siedzibie naszej izby (patrz relacja wewnątrznumeru; 28 września)

Obchody Światowego Dnia Serca,m.in. na Rynku Głównym (patrz relacja we-wnątrz numeru; 29 września)

Inauguracja Roku Akademickiego naUniwersytecie Jagiellońskim w Audito-rium Maximum. Nasza Uczelnia weszław jubileuszowy 650 rok swego istnienia.(1 października)

Otwarcie VII MiędzynarodowegoSympozjum Alloplastyka CałkowitaStawu Kolanowego. Szpital im. S. Żerom-skiego ma się czym pochwalić. (3 października)

Uroczyste otwarcie KrakowskiegoCentrum Badań i Technologii Medycz-nych oraz Zintegrowanego CentrumSpecjalistycznej Medycyny Ratunkowej– w Szpitalu Jana Pawła II. Przedsięwzię-cie wykonane z inicjatywy Marszałka Woje-wództwa Małopolskiego, współfinansowaneze środków unijnych. (4 października)

KALENDARIUM PREZESA8


7 października, przerywam kalenda-rium, otrzymałem właśnie do wiadomości pi-smo Dyrektora Szpitala Uniwersyteckiego doOkręgowej Rady Lekarskiej o zgodę na wypo-wiedzenie mi umowy o pracę. Wszystkiego sięmogłem spodziewać, ale nie tego, że pracującjako prezes ORL dla dobra całego środowiskalekarskiego, na rzecz poprawy systemu opiekizdrowotnej, zostanę posądzony o działenie„konkurencyjne”. O jakiej konkurencji mowa,gdy chodzi o zdrowie i życie chorych?

9

9


Niniejszy numer „Gazety” dotrze do nasz końcem października, czyli trzy tygodnieprzed wyborami na VII Kadencję. Nadszedł czaspodsumowań, jaka była ta VI kadencja?W mojej ocenie, udana. Przede wszystkim od-zyskaliśmy naszą siedzibę przy ul. Krupniczej.Po kilkunastu latach bezowocnych starań je-steśmy u siebie.

Sukcesem była w ślad za tym udana prze-prowadzka-wyprowadzka lokatorki z parteru(175 m2), co pozwoliło na całkowity remont,z wyburzeniem ścian, a następnie na adapta-cję sali wykładowej na 110 osób. A dzieje siętu bardzo dużo: szkolenia, sympozja, wysta-wy, a nawet użyczenia lokalu innym podmio-tom. Całokształt prac przeprowadzono w kil-kutygodniowym terminie, m.in. opróżniającpiwnice naszego budynku, czyli wywożąckilkanaście ton przeróżnych rzeczy, rupieci, wę-gla itp. gromadzonych przez kolejne pokole-nia lokatorów, zasiedziałych tu od lat 50-tychubiegłego wieku. Oczyma wyobraźni widzę jużte piwnice zaadaptowane na nowe cele klu-bowe, kawiarniane, sceny kabaretowej itp.Myślę, że przed końcem nadchodzącej kaden-cji jest szansa na przeobrażenie tej wizji w rze-czywistość.

Nadal jesteśmy jedną z najbardziej prężnychIzb, jeżeli chodzi o organizację największychimprez sportu lekarskiego. Niemała w tymzasługa doktora Marcina Wrońskiego – tenis,dr Macieja Fortuny – wędkarstwo, Izabelii Macieja Jachymiaków – igrzyska lekarskie,a także wielu innych, którym bardzo, ale to bar-dzo dziękuję.

W wyniku wyborów mamy ponad połowę(52%) nowych Koleżanek i Kolegów Delega-tów na VII kadencję. Wielu z nich niewątpliwiezasili szeregi nowych władz Izby, aktywnie włą-czając się w prace Samorządu. Taka powinnabyć naturalna kolej rzeczy i to jest chyba naj-

VI kadencjaprzechodzi do historii...

SEKRETARZ ORL

Sekretarz ORLdr n med. Jacek Tętnowski

większy sukces wyborów, że młodsi sukcesyw-nie zastępują starszych Kolegów, nawiązującdo Ich doświadczeń.

Na początku września nowi adepci sztukimedycznej otrzymali uroczyście ograniczonePrawa Wykonywania Zawodu. Podkreśleniedoniosłości tej chwili, to inicjatywa naszej Izbyostatniej kadencji. Składam im Najlepsze Życze-nia sukcesów na drodze zawodowej i satysfak-cji z wykonywania naszego pięknego zawodu.Trudno jednak nie wspomnieć, że zbliża siękolejne Święto Zmarłych i niestety, wieleKoleżanek i Kolegów przeszło w minionym rokuna tę drugą, podobno lepszą, stronę. Zacho-wajmy Ich w życzliwej pamięci.

Gorąco apeluję do Wszystkich Koleżaneki Kolegów Delegatów o niezawodne przybyciena Zjazd Sprawozdawczo-Wyborczy w dniach22-23 listopada. Ze swojej strony postaram sięsprostać oczekiwaniom organizacyjnym Kole-żanek i Kolegów, którzy po raz pierwszy uczest-niczyć będą w Zjeździe, zapewniając im ciepłei miłe przyjęcie.

A w drugą sobotę stycznia 2014 roku cze-ka nas tradycyjny już, XVII Bal Lekarza w hote-lu „Pod Różą”. Wszystkich serdecznie zapra-szam, a szczególnie nowych Delegatów.W miłej atmosferze, przy dobrej muzyce, moż-na będzie także porozmawiać o nowychwyzwaniach. Szczegółowa informacja o Baluw części końcowej numeru.

Wszystkich serdecznie pozdrawiam i dzię-kuję za współpracę podczas ostatnich 4 lat.

10

10


WYBORY

Kampania wyborcza dobiega końca

Wybory

– teraz Okręgowy Zjazd Lekarzy

Serdecznie gratuluję wszystkim delegatomwybranym na Okręgowy Zjazd Lekarzy Okręgo−wej Izby Lekarskiej w Krakowie. Przed nami zjazdwyborczy, podczas którego dokonamy wyboruwładz Izby VII kadencji.

Procedurę wyborczą rozpoczniemy od wybo−ru Prezesa ORL oraz Okręgowego RzecznikaOdpowiedzialności Zawodowej Izby Krakow−skiej. Te dwie funkcje wymagają od kandydatówuzyskania bezwzględnej większości głosów, tzn:liczba głosów oddanych na kandydata, musi byćo jeden co najmniej głos większa od sumy pozo−stałych ważnie oddanych głosów.

Jeśli wybory nie spełnią tych założeń, roz−poczniemy procedurę wyborczą ponownie.W przypadku kandydowania na te stanowiskawięcej niż dwóch osób i gdy kandydaci nie uzy−skają wymaganej bezwzględnej większości gło−sów, do następnej tury głosowania przechodząpierwsze dwie osoby.

Po wyborach osób funkcyjnych przejdziemydo wyboru organów Izby: okręgowej rady lekar−skiej, okręgowej komisji rewizyjnej, okręgowe−go sądu lekarskiego. Wybierzemy ponadto zastęp−ców rzecznika odpowiedzialności zawodowej, de−legatów na Krajowy Zjazd Lekarzy oraz okręgowąkomisję wyborczą.

Tradycyjnie przedstawię Zjazdowi propozy−cję uchwały zapewniającej udział przedstawicie−li poszczególnych delegatur w organach izby we−dług parytetu, w myśl zapisu paragrafu 12 ust. 3„ordynacji wyborczej”:

„Okręgowy zjazd lekarzy ustala liczbę man−datów dla przedstawicieli delegatur w składzieorganów okręgowej izby lekarskiej oraz możeustalić tę liczbę dla określonych obszarów dzia−łania izby lub określonych rejonów wyborczych,

proporcjonalną do liczebności ich członkóww składzie izby, odrębnie dla lekarzy i lekarzydentystów. Głosujący dokonuje wyboru odrębniespośród kandydatów lekarzy i lekarzy dentystówpochodzących z poszczególnych delegatur, okre−ślonych obszarów działania izby lub określonychrejonów wyborczych”

Warto wspomnieć, że liczymy na Państwa po−moc w kandydowaniu na okręgowych zastępcówrzecznika odpowiedzialności zawodowej i sę−dziów sądu lekarskiego. W dziedzinie odpowie−dzialności zawodowej, gdzie jest dużo pracy prze−znaczonej dla doświadczonych zawodowo leka−rzy, zawsze jest trudność z obsadzeniem manda−tów. Zapis ustawy dopuszcza obsadzenie do 50%tych mandatów przez osoby wskazane przez ustę−pującego rzecznika odpowiedzialności zawodo−wej, bądź przewodniczącego sądu lekarskiego.Poprzednie zapisy dotyczyły tylko ustępującychzastępców lub sędziów, nowe rozszerzają tę moż−liwość również na innych lekarzy lub lekarzy den−tystów.

Tyle informacji ogólnych umożliwiającychprzygotowanie Państwa do podjęcia decyzjikandydowania na zjeździe. Szczegóły przedsta−wię 22 listopada br.

PS.Liczę na 100% frekwencję zjazdową.

Pozdrawiam i do zobaczenia na zjeździe

Mariusz JanikowskiPrzewodniczący

Okręgowej Komisji Wyborczejw Krakowie

11

11


SprawozdanieOkręgowej Rady Lekarskiej w Krakowie

przedstawione przezjej prezesa prof. Andrzeja Matyję

za okres od 5 grudnia 2009 roku do 22 listopada 2013 roku

Szanowni Państwo!Drogie Koleżanki! Drodzy Koledzy!

Dobiegł końca czwarty rok VI kadencji sa−morządu lekarskiego. Rok wyjątkowy o tyle,że obchodziliśmy w jego ramach 120−lecie po−wstania pierwszych izb lekarskich na ziemiachpolskich – w roku 1893 powstała Zachodnio−Galicyjska Izba Lekarska w Krakowie, a podrugie byliśmy organizatorami VIII KongresuPolonii Medycznej, uznanego za I ŚwiatowyZjazd Lekarzy Polskich.

Wspominam te dwa spektakularne wydarze−nia, natomiast – sprawozdanie Okręgowej RadyLekarskiej, które przedkładam obejmuje oczy−wiście cztery lata kadencji, upływającej pod ci−śnieniem kilku niekorzystnych zjawisk naturysystemowej, w rodzaju:

– relatywnego spadku nakładów na ochronęzdrowia, czego wyrazistym przejawem były i sąmanipulacje w zakresie refundacji leków i wypi−sywania recept prowadzone przez NFZ i MZ,

– coraz wyraźniejszej luki pokoleniowejwśród lekarzy specjalistów, przed czym zresztąostrzegaliśmy jako samorząd wielokrotnie,

– pogorszenia, w imię iluzorycznychoszczędności, warunków kształcenia młodychlekarzy, poprzez likwidację stażu podyplomo−wego,

– narastaniu procesów starzenia się społe−czeństwa, które pociągają za sobą wielorakiekonsekwencje, m.in. w postaci coraz dłuższychkolejek do różnego rodzaju świadczeń medycz−nych.

– wreszcie nasilania się tendencji autokra−tycznych w zarządzaniu ochroną zdrowia,wyrażającym się stałym pomijaniem opinii sa−

morządu lekarskiego, lekceważeniu jego stano−wisk, usiłowaniu przerzucenia na lekarzy od−powiedzialności za własne błędy, a nawet pró−bami dyskredytacji etycznej i zawodowejw oparciu o incydentalne zjawiska.

Na miarę naszych możliwości próbowali−śmy się przeciwstawić wymienionym tu nega−tywnym ogólnokrajowym zjawiskom, prowa−dząc równocześnie „pozytywistyczną” działal−ność na rzecz lekarzy, członków naszej Izbyi na rzecz pacjentów naszego regionu.

* * *Pozwólcie Państwo, że przypomnę pokrót−

ce, chronologicznie ważniejsze sprawy, który−mi się zajmowaliśmy od 5 grudnia 2009 roku,kiedy to rozpoczęła się upływająca właśnie ka−dencja.

Otworzyła ją podjęta w ostatnim dniu mija−jącej kadencji, w czasie Zjazdu Sprawozdaw−czo−Wyborczego, decyzja Sejmu RP o zwrociesamorządowi lekarskiemu majątku zagrabione−go w latach stalinowskich, na mocy której m.in.

XXXII OKRĘGOWY ZJAZD

12

12


siedziba przy ul. Krupniczej 11a stała się po−nownie naszą własnością. Niech nikt nie sądzijednak, że nastąpiło to automatycznie. Młynybiurokracji mielą powoli, więc minęły prawiedwa lata nim uzyskaliśmy w ciężkim boju to−czonym przez naszych radców prawnych, pra−womocną decyzję Wojewody o przekazaniuobiektu. A poza tym „odziedziczyliśmy”w spadku 27 kwaterunkowych mieszkańców.Natomiast, niestety, wciąż nie widać pozytyw−nego końca naszych starań o odzyskanie ka−mienicy przy ul. Szczepańskiej 1, tzw. Kamie−nicy „Pod Gruszką”. Prowadzenie sprawy po−wierzyliśmy wyspecjalizowanej kancelariiprawnej.

Decyzją ORL, świetnie nam procentującą,podjętą w październiku 2010 roku, okazał się,bez czekania na postępowanie administracyj−ne, wykup jednego z mieszkań na parterzeobiektu, o powierzchni 170 m2, gdzie po bły−skawicznie przeprowadzonej adaptacji, dziękistaraniom sekretarza Izby dr. Jacka Tętnowskie−go powstała sala konferencyjna na 109 miejsc.Nasi seniorzy, wszystkie komisje problemowe,a przede wszystkim Ośrodek KształceniaOIL wreszcie uzyskały warunki działalności.Ilość odbytych tu szkoleń, kursów, rozmaitych

spotkań, wystaw wskazuje na ogromne zapo−trzebowanie środowiska na tego typu działal−ność Izby. Przypomnę m.in. wystawę fotogra−mów podwodnych doktora Piotra Kliszcza,zdjęć z podróżniczych wypraw doktora Jerze−go Friedigera czy wreszcie portrety luminarzykrakowskiej medycyny kreślonych przez dok−tora Tomasza Wiatra. Przypomnienia wymagatakże organizacja cyklicznych spotkań dlamieszkańców Krakowa „Z medycyną na ty”,biesiad poetów lekarzy czy nawet przedsięwzięćw rodzaju Konkursu Nalewek organizowane−go wspólnie z Izbą Aptekarską,

Kwestia przygotowania obiektu do kapital−nego remontu, wyczyszczenia piwnic, zmiansystemu ogrzewania, tymczasowej adaptacjiII piętra na siedzibę biura Okręgowego Rzecz−nika, kancelarii Okręgowego Sądu i redakcji„Galicyjskiej Gazety” – to tylko niektóre z dzia−łań, które absorbowały nas przez całą kaden−cję. Oczywiście, po przejęciu budynku przyKrupniczej 11a, niepomiernie wzrosła wartośćnaszego majątku do ok. 20 mln zł.

Mogę chyba zaryzykować opinię, że Izbadzisiaj, to nie tylko biuro, nie tylko miejsce pła−cenia składek, rejestrowania praktyk, zawiera−nia umów ubezpieczeniowych, prowadzeniarejestru lekarzy – to zalążek naszego domu,w którym, po remoncie, każdy lekarz poczujesię jak u siebie.

W ogromnym skrócie przypomnę teraz dal−sze akcje i przedsięwzięcia, którymi się zajmo−waliśmy, jako Izba. Najpierw jednak kilka infor−macji, w odpowiedzi na pytanie: „Kim jesteśmy?”

Według prowadzonego komputerowoRejestru Lekarzy, na dzień 30 września 2013roku nasza Izba liczyła 15 836 lekarzy czyn−nych zawodowo, w tym 3 461 lekarzy denty−stów, co stawiało nas pod względem liczebno−ści na 3 miejscu w kraju, za izbą warszawskąi śląską. Dalsze szczegóły znajdą Delegaciw sprawozdaniu Komisji Organizacyjnej,ja wymienię tylko jeden. Otóż w okresie 2009−2013 wydano lekarzom zamierzającym wyko−nywać zawód poza granicami kraju 722 doku−menty dla 555 osób.


fot.

K. Z

głob

icki

13

13



Dla charakterystyki struktury Izby przypo−mnę że mamy trzy Delegatury: Krośnieńską li−czącą 1487 lekarzy i Przemyską – liczącą 1054lekarzy – obie na terenie woj. podkarpackiegooraz Delegaturę Nowosądecką zrzeszającą1742 lekarzy czynnie wykonujących zawód.

Ilość praktyk lekarskich, o rozmaitym cha−rakterze, zarejestrowanych od grudnia 2009roku do listopada 2013 roku wynosiła 7228,w tym 845 wyłącznie w miejscu wezwania, przyczym w tym samym okresie wyrejestrowano2331 praktyk. W kwestii szczegółów znów od−syłam do sprawozdania Komisji Praktyk

* * *A teraz chronologicznie o ważniejszych wy−

darzeniach VI kadencji:W 2010 rok ochrona zdrowia (NFZ) weszła

z budżetem o 2,7% niższym niż w roku 2009.Na odbytej w Izbie naradzie protestowali dy−rektorzy i prezesi NZOZ, zwołano konferencjeprasową, odpowiednie „Oświadczenie” przesła−no na ręce prezesa NFZ.

Ze szczególną satysfakcją odnotowano suk−ces wyborczy krakowskich działaczy samorzą−du na Krajowym Zjeździe. Naczelnym rzecz−nikiem została dr Jolanta Orłowska−Heitzman.W skład Naczelnej Rady weszli dr dr StefanBednarz (wybrany potem przewodniczącymKomisji Etyki NRL), Jerzy Freidiger, MariuszJanikowski (jako sekretarz NRL), Robert Stę−pień, Andrzej Stopa, Jacek Tętnowski (wybra−ny potem przewodniczącym Komisji Kultury,Sportu i Rekreacji NRL). Do Naczelnej Komi−sji Rewizyjnej weszli dr dr Jarosław Zawiliń−ski (wybrany potem przewodniczącym) i ArturPuszko; Zastępcami Naczelnego Rzecznikazostali dr dr Edward Charczuk, Artur Hartwich,Wojciech Kolanko, Katarzyna Siembab i Hali−na Traczewska; w skład Naczelnego Sądu Le−karskiego wybrano dr dr Andrzeja Gryglewskie−go i Antoniego Stopę.

W styczniu 2010 roku prezes ORL prof. An−drzej Matyja uczestniczył w krynickim ForumEkonomicznym, wygłaszając referat: „Ile pań−stwa, ile rynku w ochronie zdrowia?”. Hasło tostało się wiodącym dla całości tematyki zdro−

wotnej w dalszych latach na Forum, dając po−czątek stałemu uczestnictwu Izby krakowskiejw krynickich spotkaniach.

Na odbytym XXVII Okręgowym Zjeździeuchwalono wstępny budżet przeznaczony na re−mont obiektu przy Krupniczej 11a oraz budo−wę siedziby w Przemyślu. Oddalono natomiastwniosek o budowę Domu Lekarza Seniora.

W marcu w Krakowie obradował konwentprezesów ORL, analizowano m.in. rolę i trybpowoływania konsultantów wojewódzkich.Miłym akcentem było otwarcie w siedzibie Izbystałej wystawy (na 4 lata) prac Ireny Weiss ps.Aneri (żony Wojciecha Weissa), z powierzo−nego nam depozytu.

W obliczu klęski powodzi, w maju 2010roku, udzielono pomocy mieszkańcom zalanychterenów. W ślad za tym na wniosek Delegaturyw Krośnie wyasygnowano kwotę 100 tys. zł napomoc dla lekarzy w Jaśle doświadczonymprzez powódź. W obliczu tragedii i katastrofypod Smoleńskiem została przeniesiona najesień Ogólnopolska Konferencja MłodychLekarzy w Krakowie,

W czerwcu 2010 weszły w życie narzuconeustawowo obowiązkowe ubezpieczenia lekarzyod odpowiedzialności cywilnej. Izba przygo−towała pakiet propozycji towarzystw, żadnegonie preferując.

14

14


Na krynickim Forum minister Ewa Kopaczprzedstawiła pakiet 12 propozycji mającychuzdrowić system ochrony zdrowia, m.in. znie−sienie LEP−u i LDEP−u, likwidację stażu pody−plomowego, plan przekazania samorządomdeficytowych szpitali, wprowadzenie na rynekkonkurencyjnych wobec NFZ ubezpieczeń,utworzenie wojewódzkich komisji odszkodo−wawczych. Tematy te, będą przez wielemiesięcy angażować samorząd w akcje prote−stacyjne.

We wrześniu 2010 roku odbyła się w auliPWST organizowana po raz pierwszy, uroczy−stość wręczenia aktualnym absolwentom Wy−działu Lekarskiego ograniczonych praw wyko−nywania zawodu. Przedsięwzięcie to weszłoodtąd do kalendarza dorocznych imprez Izby,zyskując sobie powszechny aplauz środowiska.

20 listopada 2010, w 5 rocznicę śmiercidr Zbigniewa Żaka odbył się w Klubie „PodGruszką” wieczór poświęcony Jego Pamięci,zorganizowany przez WPS i grono przyjaciół.Przypomnę, że w marcu 2011 roku odszedłJan Kowalczyk, red. naczelny „GGL” i współ−założyciel samorządu, były wiceprzewodniczą−cy i sekretarz ORL, a w grudniu pierwszy szefKomisji Rewizyjnej OIL, dr Wiesław Arga−siński, wieloletni członek Komisji Socjalno−Bytowej ORL.

Początek 2011 roku przyniósł nasilenie spo−rów o kontrakty, jakiego nie notowano od 1998,a to za sprawą wejścia na rynek kilkuset no−wych podmiotów i odrzucenie ok. tysiącaNZOZ−ów dotąd związanych umowami z Fun−duszem. Na spotkaniu w Izbie, oceniając kry−tycznie politykę MOW NFZ, uchwalono rezo−lucję protestacyjną adresowaną m.in. do pre−zydenta RP, do Sejmu, Senatu, Rzecznika PrawObywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka itp.

W marcu 2011 obradował XXVIII Okręgo−wy Zjazd Lekarzy w Niepołomicach. W wy−stąpieniu sprawozdawczym prezes A. Matyjastwierdził: „NFZ przestał być płatnikiem, stałsię głównym instrumentem polityki zdrowot−nej, zastępując instytucje państwa do tego zo−bligowane”. I dalej „Nie będzie dobrych reform

w zdrowiu bez środowiska lekarskiego”. Nato−miast wiceprezes Jerzy Friediger przedstawiłobszerną analizę przyczyn deficytu specjalistóww Polsce, który rośnie, a nie maleje. Zjazdprzyjął krytyczne stanowisko wobec pakietuustaw proponowanych przez E. Kopacz. Powo−łano też Fundusz Celowy w wys. 5,5 mln zł nainwestycje remontowe siedzib w Krakowiei Przemyślu.

W maju 2011 w Swoszowicach, z okazji200−lecia uzdrowiska, z inicjatywy dr JerzegoPasadyna, odbyło się posiedzenie wyjazdoweKomisji ds. Uzdrowisk ORL

W czerwcu 2011 roku obowiązki dyrektorads. medycznych w MOW NFZ objęła dr Moni−ka Jezierska−Kazberuk, wygrywając konkurs nato stanowisko. Przy licznych sporach Izbyz Funduszem, trzeba oddać Pani Doktor honor,że reprezentuje płatnika świadczeń rzeczowoi kompetentnie.

W Krakowie (Wieliczce) i Budapeszcie od−była się kolejna edycja konferencji „Polkaw Europie” z udziałem ponad stu dziennikarzy.Izba patronowała temu przedsięwzięciu.Uczestniczyliśmy także w uroczystościach 120−lecia Krakowskiego Pogotowia Ratunkowego,a redakcja „GGL” przedstawiła sylwetkę pierw−szego prezesa Izby krakowskiej Macieja LeonaJakubowskiego. W Nowym Sączu Irena Gaw−rońska zorganizowała spotkanie z lekarzamiseniorami nadal uprawiającymi zawód.

Listopad 2011 roku przynosi nominację Bar−tosza Arłukowicza na stanowisko ministra zdro−wia. ORL w Krakowie zdecydowanie protestujeprzeciw projektowi rozporządzenia MinistraZdrowia w sprawie recept lekarskich na leki re−fundowane. Ostatecznie krakowska Izba reko−menduje do NRL wniosek, by wystąpić do Try−bunału Konstytucyjnego w kwestii zgodnościz prawem ustawy refundacyjnej. NRL powołu−je Zespół do negocjacji z Ministrem Zdrowiakoniecznych zmian w ustawie. W imieniu Kra−kowskiej izby zostałem wybrany w jego składi jak się wydaje udało nam się doprowadzić dostanowiska zadowalającego w tamtym momen−cie oczekiwania środowiska


15

15


XXIX Okręgowy Zjazd Lekarzy odbył sięw Rytrze. Wspólne posiedzenie odbyły też pre−zydia czterech rad okręgowych: Łodzi, Wro−cławia, Katowic i Krakowa. Zjazd podkreśliłm.in. trudności w wyegzekwowaniu od MZkwot należnych za przejęcie zadań od admini−stracji państwowej (sąd, rzecznik i rejestr).

Izba rozpoczyna akcję protestacyjną prze−ciw podpisywaniu umów z NFZ na recepty re−fundowane. Trwa seria spotkań na ten tematw szpitalach. Udział w akcji weźmie w Mało−polsce najwyższy w kraju procent lekarzyprotestujących. W całym kraju nasilają się żąda−nia rewizji ustawy. Ostatecznie NRL zawiesiprotest, narażając się na niezadowolenie środo−wiska.

We wrześniu 2012 w Zakopanem odbywająsię jubileuszowe X Igrzyska Sportowe Leka−rzy. To największa tego typu impreza sporto−wa w kraju. Zasługi małżeństwa Izabeli i Ma−cieja Jachymiaków są w tym względzie nie doprzecenienia.

W tymże miesiącu zostaje powołany Komi−tet Organizacyjny Kongresu Polonii Medycz−nej, planowany na maj 2013 roku. PatronatHonorowy przyjmuje Prezydent RP BronisławKomorowski.

W październiku 2012 roku Naczelna RadaLekarska przystąpiła do kampanii informacyj−nej w sprawie nowej, korespondencyjnej for−

my wyborów delegatów na okręgowe zjazdylekarskie. Program całokształtu nowych dzia−łań przedstawił dr Mariusz Janikowski, sekre−tarz NRL, przewodniczący Okręgowej Komi−sji Wyborczej w Krakowie. Jak się wydajenowy system zdał egzamin, za co należą się sło−wa uznania i podziękowania całemu zespołowiz przewodniczącym na czele.

W grudniu 2012 roku odbył się I KongresPolskiego Towarzystwa Prawa Medycznego, któ−rej to organizacji Izba patronuje od początku.Na Kongresie prof. Jerzy Stępień. b. prezes Try−bunału Konstytucyjnego mówił m.in. o niebez−piecznej tendencji ograniczania roli samorządówzawodowych.

4 grudnia 2012 odbyło się tradycyjne spo−tkanie opłatkowe, po raz pierwszy w nowejsali konferencyjnej. W tymże dniu na posie−dzeniu plenarnym, ORL ustanowiła Hono−rową Statuetkę OIL im. Macieja Leona Jaku−bowskiego, która będzie nadawana osobomlub instytucjom szczególnie zasłużonym dlastanu lekarskiego.

W lutym 2012 roku na posiedzeniu Kon−wentu Prezesów ORL została zgłoszona w imie−niu Okręgowej Rady Lekarskiej w Krakowie,propozycja umorzenia zaległych składekwszystkim lekarzom powyżej 70 roku życiaoraz automatycznego obniżenia do 10 zł skła−dek lekarzom w tym wieku, nadal pracującym.W październiku 2013 roku ORL zatwierdziław tej sprawie wniosek na Krajowy Zjazd w mar−cu 2014 roku.

W kwietniu, czego trudno nie odnotowaćze smutkiem, odbył się w Przemyślu XXXOkręgowy Zjazd Lekarzy, który nie nabrałmocy stanowiącej z braku quorum. Natychmiastoczywiście ożyły dyskusje czy organizowaćZjazdy w delegaturach. W sześć tygodni póź−niej, w Krakowie, w przerwie obrad KongresuPolonii Polonii, wszystko się odbyło już pra−womocnie.

W dniach 23−26 maja obradował wspomnia−ny już VIII Kongres Polonii Medycznej, któryuznał się też za pierwszy Światowy KongresLekarzy Polskich. 19 sesji naukowych, 800


16

16


uczestników, w tym ok. 150 ze Wschodu, świet−na inauguracja poprowadzona przez AndrzejaSeweryna, kapitalna biesiada w Starej Zajezd−ni, wreszcie uroczyste posiedzenie NaczelnejRady Lekarskiej w sali posiedzeń Rady MiastaKrakowa, w Pałacu Wielopolskich – to tylkoniektóre akcenty. Całość prac organizacyjnychzostała przeprowadzona przez pracownikówBiura OIL (bez angażowania sił zewnętrznych),pod kierownictwem mgr Joanny Bizoń.

Natomiast XXXI Nadzwyczajny OkręgowyZjazd Lekarzy, obradujący w sobotę 25 maja,udzielił ORL absolutorium, przyjął projekt bu−dżetu na 2013 rok i wyraził uznanie zespołowi

redakcyjnemu „GGL” pod kierunkiem red. Ste−fana Ciepłego, za przygotowanie, pięknego al−bumu z okazji 120−lecia Izby.

Incydentalne zachowanie Ministra Zdrowia– który odmówił udziału w Komitecie Honoro−wym Kongresu oraz wystosował „List do przy−jaciół lekarzy”, w którym usiłował obciążyćlekarzy odpowiedzialnością za własne błędy –doczekało się Listu protestacyjnego FederacjiPolonijnych Organizacji Medycznych podpisa−nego przez jej prezesa prof. Marka Rudnickie−go wystosowanego do Prezydenta RP. Trzysesje naukowe, pierwsza w Polskiej AkademiiNauk nt. dzisiejszych osiągnięć naukowychPolaków, pracujących w instytutach zagranicz−nych (pilotowana przez dr. J. Legutkę), drugaw Kopalni w Wieliczce nt. alergologii (org.J. Pasadyn), i trzecia poświęcona „Klauzuli su−mienia w praktyce lekarskiej” (org. dr S. Bed−narz) odbiły się szerokim echem.

Ostatnim wydarzeniem, które wstrząsnęłośrodowiskiem było opublikowanie przez„Rzeczpospolitą”, na podstawie rzekomychdanych Instytutu Zdrowia Publicznego Uniwer−sytetu Jagiellońskiego, informacji o śmierciok. 7 do 23 tys. osób rocznie w Polsce, wsku−


fot.

K. Z

głob

icki

17

17


tek błędów lekarskich. W imieniu PrezydiumORL wystosowałem List do dyrektora Instytu−tu żądając sprostowania tych danych, nie wia−domo zresztą skąd zaczerpniętych, bo badań niebyło, przekazując jego odpis na ręce władzuczelni, prezesa NRL i przewodniczącegoOZZL. Czekamy na wyjaśnienia.

* * *Kończąc ten chronologiczny przegląd wy−

darzeń chcę jeszcze odesłać Delegatów do „Ma−teriałów Sprawozdawczych” Komisji proble−mowych ORL i agend przygotowanych naZjazd. Ich obszerność nie wymaga uzupełnień,natomiast pokrótce podkreślę te prace i osią−gnięcia, które w szczególności kształtują obrazIzby VI kadencji.

Nigdy dotychczas nie układała się tak ko−rzystnie współpraca z władzami, z kolejnymiWojewodami Małopolskimi i Podkarpackimi,z Marszałkami obu regionów i Prezydentemoraz Radą Miasta Krakowa. W rezultacie do−szło do wspólnych spotkań z KonsultantamiWojewódzkimi na temat zmian systemowychw ochronie zdrowia. Zawarto porozumieniazwiązane z rozwojem transplantologii uzysku−jąc znaczący postęp w tym zakresie. Ich rezul−tatem będą między innymi zajęcia z zakresuprofilaktyki zdrowotnej w szkołach Krakowa,nie unikające problematyki transplantologicz−nej. W szeregu kwestii, tak władze wojewódz−twa, jak miasta zajmowały wspólne z nami sta−nowisko, np. w sprawie gabinetów stomatolo−gicznych w szkołach. Dzięki bliskiej współpra−cy z Marszałkiem Województwa Małopolskie−go Markiem Sową współuczestniczyliśmyw opracowaniu pakietu programów strategicz−nych ochrony zdrowia dla Małopolski na lata2014−2020. Podobnie konsultowaliśmy z Pre−zydentem Jackiem Majchrowskim programyprofilaktyczne realizowane w Krakowie orazwiele innych kwestii.

W działalności wewnętrznej na pierwszymmiejscu postawić trzeba, nie tylko ze względuna ustawową hierarchię, Komisję KształceniaMedycznego. Z jej inicjatywy odbyło sięw minionej kadencji przeszło kilkadziesiąt roz−

maitych kursów, w których wzięło udział ok.2 500 lekarzy. Wielkość ta dowodzi, że po uzy−skaniu własnej sali konferencyjnej staliśmy siępoważnym, coraz bardziej docenianym ośrod−kiem doskonalenia zawodowego lekarzy,a dziesiątki Koleżanek i Kolegów uwolniliśmyod kosztownego odbywania obowiązkowychkursów do specjalizacji w Warszawie i innychmiastach. Dziękuję zatem dr Lechowi Kuchar−skiemu za całokształt, a mgr Piotrowi Pachelo−wi za coraz lepszą organizację kursów.

Dodam, że Komisja Kształcenia kontynu−owała przez całą kadencję wyróżnianie lekarzy,którzy osiągnęli najlepsze wyniki podczas zda−wania egzaminów ze specjalizacji podstawo−wych. Łącznie nagrodziliśmy 137 osób, usta−nawiając nagrody na poziomie 1500 zł każda.

Nie możemy tylko pochwalić się znaczącymprocentem lekarzy, którzy dopełnili obowiązekdoskonalenia zawodowego i uzyskali wymaga−ne 200 punktów edukacyjnych. Jak w całym sa−morządzie, ilość lekarzy podejmujących tentrud kształtuje się na poziomie 20−25 procent.

Obok kształcenia, nasz drugi podstawowyobowiązek, to pomoc socjalno−bytowa Kole−żankom i Kolegom, którzy znaleźli się w trud−nej sytuacji materialnej wskutek zdarzeń loso−wych, a także wsparcie finansowe dzieci leka−rzy odbywających naukę szkolną, bądź studiawyższe. Komisja Socjalno−Bytowa, kierowanaenergiczną ręką dr Barbary Wiejowskiej przy−znaje rocznie ponad sto zapomóg okresowych,kontynuuje kilkanaście stałych, udziela mło−dzieży szkolnej i studenckiej przeszło 20 sty−pendiów. Wysokość tych nakładów na tę po−moc stale rośnie, np. w wypadku zapomóg po−śmiertnych kształtuje się na poziomie 3,5 tys.złotych. Akcyjnie, wsparliśmy też kwotą100 tys. złotych lekarzy Jasła doświadczonychpowodzią.

Ale pomoc materialna nie wyczerpuje na−szej aktywności w zakresie opieki nad starszympokoleniem lekarzy. Kapitalnie rozwinęłyswoją działalność Kluby Lekarza Senioraw Krakowie, Nowym Sączu i Krośnie pod kie−rownictwem przewodniczącego Komisji ds.


18

18


Emerytów i Rencistów dr Kazimierza Kłodziń−skiego, a ostatnie tygodnie przyniosły zawią−zanie się Klubu Seniora w Przemyślu. Zwłasz−cza w Krakowie, Klub pod prężną ręką drJózefy Mariańskiej, zorganizował w tej kaden−cji kilka wycieczek zagranicznych i krajowych(Litwa, Czechy, Niemcy, Włochy, Turcja), kurskomputerowy dla początkujących, liczne wyj−ścia do opery i teatru. Wszystkie te Kluby mająswój internetowy Kącik Seniora, na stronachnaszej Izby.

Bardzo prężna przez całą VI kadencję byłanasza Komisja Stomatologiczna, zrzeszającablisko 3,5 tys. lekarzy dentystów, tj. około 22%całego środowiska lekarskiego. Komisja mamodelową w skali całego kraju strukturę (z re−prezentacją zawodową każdego powiatu), or−ganizuje sama nie tylko szkolenia, ale też se−minaria i konferencje, ok. 9 rocznie, z Rytremna czele, gdzie przyznawana jest dorocznieogólnopolska Nagroda im. A. Fortuny „Za za−sługi dla polskiej stomatologii”.

Niewątpliwie Komisja Stomatologicznabyła inicjatorem zawiązania bliskiej współpra−cy najpierw dentystów, a teraz już całych śro−dowisk lekarskich Słowacji i Czech. To jestpoważne przedsięwzięcie całej Izby. Powstałprogram budowy wspólnego ośrodka wypo−czynkowo−konferencyjnego, dla którego przy−gotowano już lokalizację. Przeprowadziliśmyz pozyskanych środków Europejskiego Fundu−szu Rozwoju Regionalnego (za pośrednictwemEuroregionu „Tatry” i Delegatury w NowymSącz), cykl 8, polsko−słowackich seminariów, prze−miennie organizowanych „po obu stronach Tatr”.Warto też wiedzieć, że np. w Targach Stomatolo−gicznych KrakDent, których jesteśmy współorga−nizatorem w części seminaryjnej, uczestniczyw Krakowie od 300 do 600 Słowaków.

Wspomnę jeszcze o jedynej w kraju „gaze−cie stomatologicznej” wydawanej kwartalnieprzez naszą Izbę oraz o toczonych z NFZostrych sporach nt. wysokości kontraktów dlastomatologii, zaniedbaniach stomatologii szkol−nej, wreszcie karach nakładanych przez Fun−dusz na lekarzy. W tych wszystkich kwestiach

stanowimy absolutną jedność środowiska leka−rzy medycyny i stomatologii. Był to i jest,w polskich warunkach, wart dostrzeżenia suk−ces. Akcent szczególny warto tu położyć nawalkę z patologiami w zakresie reklamy usługmedycznych, którą dzielnie toczył w imieniucałej izby dr Dariusz Kościelniak prowadzącdziałania na rzecz postępowania zgodnie z Ko−deksem Etyki Lekarskiej.

Jak wspomniałem na wstępie „MateriałySprawozdawcze” przedstawiają obszernie do−robek każdej z Komisji – i nie będę go tu oma−wiał. Wspomnę tylko o akcji zmiany systemurejestracji praktyk, którą przeżyliśmy w tej ka−dencji. Wyrażę uznanie doktor Katarzynie Tu−rek−Fornelskiej za dzielne reprezentowanie le−karzy w bojach z sądami i w mediach. Wresz−cie oddam honor aktywności doktora JackaTętnowskiego na polu kultury, sportu i rekre−acji, z kontynuowanym w Hotelu „Pod Różą”Balem Lekarza na czele.

Oczywiście znaczna część opisywanych tuprzedsięwzięć nie mogłaby dojść do skutku,gdyby nie konsekwentna polityka prowadzonaprzez całe Prezydium ORL, a w szczególnościprzez wiceprezesów Janusza Legutkę, JerzegoFriedigera i Roberta Stępnia, przez panią Skarb−nik Annę Maciąg, przez szefów DelegaturIrenę Gawrońską, Antoniego Jakubowiczai Marka Zasadnego, wreszcie przez współpra−cujących z Prezydium szefów Komisji Finan−sowo−Budżetowej Macieja Jachymiaka i prze−wodniczącego Okręgowej Komisji RewizyjnejJerzego Pasadnyna.

Mimo poważnych problemów, których do−starczyła długotrwała choroba i śmierć wielo−letniej Głównej Księgowej mgr Barbary Klec– cześć Jej Pamięci – udało się w warunkachkryzysu wycofać środki z funduszy inwestycyj−nych, zapobiegając ich dewaluacji i ulokowaćje na lokatach bankowych. Udało się też utrzy−mać w rozsądnych granicach środki wydatko−wane na remont siedziby głównej (parter – salakonferencyjna, II piętro – biura, posprzątaniepiwnic, instalacja c.o. itp). Reorganizacji uległsystem płacowy pracowników Biura OIL.


19

19


Fundamentem polityki finansowej była oczy−wiście ściągalność składek, która osiągnęła95% i stale rośnie. Przyczyniło się do tegozwłaszcza zastosowanie ustawy o postępowa−niu egzekucyjnym w administracji. Wpływyze składek – dla wyjaśnienia – stanowią ok.87% przychodów Izby. Nie muszę naturalniedodawać, że w wyniku przejęcia na własnośćobiektu przy ul, Krupniczej 11a, znaczniewzrósł majątek trwały Izby, ale też i koszt jegoobsługi.

* * *Przedkładając niniejsze sprawozdanie świa−

dom jestem, że wiele kwestii pominąłem, np.nasze boje z Ministerstwem Zdrowia, odbywa−ne przed sądami o pokrywanie należności zaczynności przejęte od administracji państwo−wej. Byliśmy w tej sprawie jako Okręgowa Izbachwilami całkiem osamotnieni, bo nikt niechciał ryzykować utraty 30% należności, któ−rymi resort się wykpiwał. Mogę z satysfakcjąpodkreślić, że jako pierwsi wygraliśmy przedsądem, uzyskując korzystny wyrok. Pominąłemteż prace związane z przygotowaniem projektuewentualnego remontu naszej siedziby, wrazz zagospodarowaniem piwnic, na który to pro−jekt wpłynęło bodaj 17 propozycji, ale też żadnadoskonała. Jednocześnie prowadzimy pertrak−tacje z towarzystwami ubezpieczeniowymint. wynajęcia części powierzchni biurowych nadrugim piętrze, służąc jednocześnie wsparciem„powierzchniowym” związkom zawodowymi towarzystwom lekarskim.

Nie mówiłem też o zasługach naszegoZespołu Radców Prawnych, ani redakcji „Ga−licyjskiej Gazety”, która właściwie przypomnia−ła nam na czas o tradycji i historii samorządu.Nie podkreśliłem znaczenia strony internetowejOIL, która przekazuje najnowsze informacje,rozporządzenia, aktualności, torując drogę donowoczesności. Panu Darkowi Wójtowiczowinależą się tu szczególne podziękowania.

Ilość rozmaitych uroczystości, konferencji,narad, jubileuszy, w których jako przedstawi−ciel Izby powinienem uczestniczyć jest nieskoń−czona. Poczucie obowiązku i podkreślenie


obecności izby nakazuje mi przyjmować więk−szość tych zaproszeń. Od plebiscytu „GazetyKrakowskiej” na „Lekarza i Przychodnię roku”,po wizytę pani Agnieszki Pachciarz w Krako−wie. Od Zjazdu Onkologów, po Fundację narzecz Osób Niepełnosprawnych w Stróżach.Czasem trudno w tym wszystkim znaleźć chwi−lę na życie prywatne i mecz „Cracovii”. Ale sięnie skarżę, tylko się zwierzam.

Muszę na koniec podkreślić, że nasze wy−siłki zostały w tej kadencji docenione, m.in.Rada Miasta Krakowa przyznała naszej Izbie,na wniosek Kapituły w składzie: PrezydentKrakowa Jacek Majchrowski, Rektor Uniwer−sytetu Jagiellońskiego prof. Wojciech Nowakoraz Ks. Kard. Stanisław Dziwisz – swoje naj−wyższe odznaczenie, srebrny medal „CracoviaeMerenti” (zostanie wręczony na najbliższej se−sji Rady). Z kolei Senat RP przyznał nam swe−go Srebrnego Orła, a Marszałek i Sejmik Wo−jewództwa Małopolskiego wyróżnił krakowskąIzbę za „realizację misji ochrony zdrowiaMałopolan oraz wytrwałą pracę na rzecz regio−nu i jego mieszkańców” medalem „PoloniaMinor”. Nie mówię już o licznych gratulacjachz okazji 120−lecia Izby, o tytułach członkostwahonorowego, które otrzymałem jako PrezesIzby osobiście.

Koleżanki i Koledzy, mam nadzieję żez tych 4 lat mijającej kadencji pozostaną w Wa−szej pamięci same dobre chwile. A te gorsze,które też przecież miały miejsce, przesłoni po−czucie dobrze spełnionego obowiązku.

Wydaje mi się, że krakowska Izba pozosta−je wciąż instytucją rozpoznawalną, cieszącą sięniekwestionowanym autorytetem i liczącą sięw całym kraju. I za to Wam wszystkim bardzodziękuję.

Przepraszam jednocześnie za długość tegosprawozdania, ale starałem się w miarę możli−wości oddać wszystkim zasługi odniesionew trakcie VI kadencji, licząc na jeszcze więcejw nadchodzących latach.

PrezesOkręgowej Rady Lekarskiej

Prof. Andrzej Matyja

20

20


MEDIA

Nieporozumienie wokół „błędów medycznych”List Prezesa ORL

28 września na łamach „Rzeczpospolitej” ukazał się bulwersujący artykuł EdytyHołdyńskiej na temat błędów medycznych. W tekście autorka podała szokująco wyso−kie liczby „ofiar błędów lekarskich” w Polsce – „od 7000 do 23 000 osób rocznie”.Źródłem tych danych miał być Instytut Zdrowia Publicznego CM UJ. Ponieważ nic niewiadomo o badanich, które stanowiłyby podstawę do podawania takiej skali błędówlekarskich, prof. Andrzej Matyja, prezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Krakowie,zwrócił się do prof. Cezarego W. Włodarczyka, dyrektora Instytutu Zdrowia Publicz−nego CM UJ z prośbą o wyjaśnienia. Poniżej tekst listu w tej sprawie:

Szanowny Panie Profesorze,W zawiązku z ukazaniem się w dniu 28 września 2013 r. w gazecie ogólnopolskiej „Rzeczpospo−

lita” artykułu Pani Edyty Hołdyńskiej pt. Błędy, które kosztują życie”, wyrażam głębokie ubolewaniez powodu udziału Instytutu Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w szkalowaniu do−brego imienia lekarzy przez dziennikarzy, na łamach prasy ogólnopolskiej. Z cytowanych, dwukrotnie w artykule, wypowiedzi Instytutu Zdrowia Publicznego UniwersytetuJagiellońskiego Collegium Medicum wynika, że „(…) co roku z powodu pomyłek medyków umierajądziesiątki tysięcy ludzi”, „(…) Według danych, które oszacował Instytut Zdrowia PublicznegoUniwersytetu Jagiellońskiego, każdego roku z powodu błędów lekarskich umiera od 7 do 23 tysięcyludzi”. Tak sformułowane oskarżenia wysunięte wobec środowiska lekarzy budzą głęboki sprzeciw.Wynika z nich, że lekarze, nie leczą, lecz sieją śmierć wśród pacjentów z powodu niekompetencji.Takie zachowania godzą w dobra pacjenta naruszając zasadę zaufania do lekarza poprzez podważa−nie jego kompetencji. Stwarzanie antagonizmów i celowa eskalacja wykreowanych konfliktów pomię−dzy pacjentami, a lekarzami nie może mieć na celu dobra pacjenta.

Szanowny Panie Profesorze, na Pańskie ręce, jako Dyrektora Instytutu, składam stanowczy pro−test, jako przedstawiciel samorządu lekarskiego. Propozycje zmian do ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, zamiast stać sięinspiracją do dyskusji i oceny prac powołanych tą ustawą komisji do spraw orzekania o zdarzeniachmedycznych, stały się pretekstem, za Państwa przyczynieniem się, do kolejnych populistycznych ata−ków na środowisko lekarskie. W związku z powyższym proszę o podanie źródeł danych, o których mowa w artykule, podstawnaukowych publikacji bądź ustnej informacji, metodyki opracowania zgromadzonych przez Państwadanych statystycznych oraz źródeł ich pochodzenia i podstaw prawnych tworzonych przez Państwadanych statystycznych, skoro się nimi posługujecie, kreując się na organ opiniotwórczy przy oceniepracy lekarzy. Jeżeli cytowane przez Państwa informacje nie pochodzą z Państwa źródeł, oczekuję natychmia−stowego sprostowania przez Pana jako Dyrektora Instytutu, na łamach „Rzeczpospolitej” i wszyst−kich dostępnych portalach internetowych. W przeciwnym razie zmuszony będę uznać, że Państwaogólne i niczym niepoparte populistyczne wypowiedzi naruszają dobra osobiste lekarzy, pomawiająich i w związku z tym zmuszony będę wystąpić na drogę sądową w obronie godności lekarzy.

Z poważaniemPrezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Krakowie,

prof. dr hab. med. Andrzej Matyja.

21

21


Profesor Cezary Włodarczyk dość szyb−ko odpowiedział na to pismo, domagając sięz kolei wyjaśnień od redakcji „Rzeczpospo−litej”. Profesor wyraźnie zaprzeczył by In−stytut brał jakikolwiek udział w przygoto−waniu artykułu. Oto fragmenty pisma Dy−rektora Instytutu do Redaktora Naczelnego„Rzeczpospolitej”:

„(…) Poruszony tą informacją, próbowałemustalić kto, z osób pracujących w kierowanymprzeze mnie Instytucie, był źródłem upowszech−nionych w publikacji danych. Okazało się, żew ostatnim czasie nikt nie zajmował się tegorodzaju sprawami i nikt nie przekazywał no−wych informacji czy ustaleń na temat błędówlekarskich w Polsce. Natomiast w 2001 roku –dwanaście lat temu – dwaj młodzi koledzyM. Kautsch i J. Żak ogłosili w fachowym pe−riodyku „Zdrowie i Zarządzanie”, 2/2001, tomIII artykuł zatytułowany „Błędy lekarskie i ichkoszty”. We fragmencie kończącym rozważa−nia znalazł się następujący akapit: „Jeżeli nie−mieckie oceny dotyczące wskaźnika zgonów,za które winę ponoszą lekarze, odnosiłyby siędo Polski, to uśmiercaliśmy w tym okresie7,5 tysiąca osób rocznie, jeżeli amerykańskie –23,6 tys. Jeżeli uznamy dane brytyjskie za bar−dziej zasadne, uśmiercaliśmy rocznie 23 tys.osób, a szkodzilibyśmy co roku 370 tysiącompacjentów”. Z dużym przekonaniem twierdzę,że to właśnie ta publikacja stała się inspiracjąPani Hołdyńskiej, a zbieżność przedstawionychdanych wyraźnie na to wskazuje. Choć niemogę wykluczyć, że źródłem był tekst Elżbie−ty Isakiewicz z „Tygodnika Powszechnego”(datowany na 9 marca 2010), albo jeszcze innapublikacja, w której wykorzystywano artykułnaszych autorów. Na trzy sprawy warto zwrócić uwagę.Po pierwsze, data pierwszej publikacji: od 2001roku upłynęło sporo czasu i warto zastanowićsię nad aktualnością przedstawionych tamdanych. Po drugie, wielkości przedstawionew oryginalnym artykule opierały się na szacun−kach, a nie ustalonych danych. Przesłanką

przyjmowaną w szacunkach było założenie, żepolski system zdrowotny „mieści się w nor−mach”, czyli występują u nas te same propor−cje zjawisk korzystnych i niekorzystnych(liczby zmarłych w stosunku do leczonych).Założenie to było wyraźnie przedstawione.Fakt przedstawienia dwóch, a nawet trzechwielkości był skutkiem wykorzystywania trzechróżnych proporcji, które były różne w każdymz przywołanych krajów. W artykule PaniHołdyńskiej wszystkie liczby zostały przedsta−wione jako odnoszące się do stwierdzonych fak−tów – zbadanych i ustalonych jakoby przez na−szych pracowników. Po trzecie, błędy lekarskieto zjawisko bardzo delikatne, budzące lęk ze stro−ny opinii publicznej i od dziennikarza poważnejgazety można oczekiwać odpowiedzialności,kiedy decyduje się, by zabrać głos w tej spra−wie. Chodzi o pewność, że informacja jest praw−dziwa oraz przewidywania, jakie skutki wywo−ła jej udostępnienie szerokiej publiczności.”

Prof. dr hab. Cezary W. WłodarczykDyrektor Instytutu Zdrowia Publicznego

Uniwersytetu JagiellońskiegoCollegium Medicum

Wiceprezes Okręgowej Rady Lekarskiejw Krakowie dr med. Jerzy Friediger podzię−kował prof. Cezaremu Włodarczykowi „zaszybką i jednoznaczną odpowiedź w sprawieartykułu opublikowanego w dniu 28 wrze−śnia br. w Rzeczpospolitej.

Doktor Friediger pisze m.in.: „Z zadowo−leniem przyjąłem wyjaśnienie, że przytoczo−ne w nim dane nie pochodzą z kierowanegoprzez Pana Instytutu, a z >nieszczęśliwej<publikacji w nieistniejącym już czasopiśmie,opublikowanej przez dwóch młodych ludziw 2001 roku. Nie jest to pierwsza manipula−cja dziennikarska wykorzystująca tekst tejpublikacji, ponieważ w marcu 2010 rokuukazał się podobny tekst w Tygodniku Po−wszechnym autorstwa Izabeli Isakiewicz”.Zarzucono w nim lekarzom uśmiercenie jesz−cze większej ilości pacjentów (ok. 30 tys.).

MEDIA

22

22


W odpowiedzi zamieszczonej wówczasw „TP” (nr 17, z dn. 25 kwietnia 2010 r.dr dr Katarzyna Turek−Fornelska i JerzyFriediger napisali. „Niepowodzenia w lecze−niu (tzw. zdarzenia nieporządane” czy „błę−dy lekarskie” – dop. red.) zawsze budziłyi będą budzić emocje”.

W związku z tym przypominamy poni−żej fragmenty tamtego tekstu obu lekarzy,zamieszczając równocześnie na stronach in−ternetowych Izby jego całość. Sprawa się na−turalnie nie kończy. Izba w Krakowie ocze−kuje od redakcji Rzeczpospolitej wiarygod−nych wyjaśnień na temat źródeł informacji,użytych w publikacji „Błędy, które kosztujążycie”.

(…) „Niepowodzenia w leczeniu zawsze bu−dziły i będą budziły emocje. Od dawna też przy−pisywane są błędom postępowania lekarskie−go. Także lekarzy obwinia się zazwyczaj zabłędy wynikające ze złej organizacji pracy, złe−go stanu sprzętu i szeregu innych czynników.Nie zamierzamy stawiać tezy, że my – lekarze– jesteśmy aniołami, bez winy i nie popełnia−my błędów. Ale nie ma zgody na to, żeby zakażdy przypadek niepowodzenia w leczeniuprzypisywać winę lekarzom. Nie każdą choro−bę i nie każdego chorego można wyleczyć,a ludzie nie są nieśmiertelni. Niestety, zdarzają się publicyści, którzyzbierając w jednym tekście pewną ilość zda−rzeń zawinionych bądź niezawinionych przezlekarzy, pozostawiają Czytelników w przeko−naniu, że lekarze w Polsce są niedouczeni, peł−ni złej woli, a do tego nietykalni i bezkarni.Powstają publikacje napisane w celu udowod−nienia z góry założonej tezy, najczęściej posta−wionej już w tytule. Wiarygodność źródeł,orientacja w temacie, autentyczność i prawdzi−wość przedstawionych zdarzeń i ocen ze sta−nem faktycznym, czyli po prostu prawda, to jużsprawa dla autora drugorzędna. Byle tytuł zwra−cał uwagę, a nazwisko autora zostało zapamię−tane. Teksty takie ukazujące się w tabloidachnikogo nie dziwią, ale w poważnym i powszech−

nie szanowanym czasopiśmie, jakim jest„Tygodnik Powszechny” dziwią, oburzają,a przede wszystkim wymagają sprostowaniai rzetelnego wyjaśnienia.

(…) Szokujące dane odnośnie ilości ofiarbłędów lekarskich przytaczane przez autorkę niepochodzą z żadnych opracowań naukowych.Naukowcy z Instytutu Zdrowia Publicznego UJnie prowadzili badań w tym temacie. Artykułdwóch autorów, z których jeden był studentem,a drugi licencjatem tego kierunku pochodzi z 2001 (sic!) roku w nieukazującym się odpięciu lat pisemku pt. „Zdrowie i Zarządzanie”.Trzykrotna różnica pomiędzy wskaźnikamiliczby zgonów pacjentów szpitali w USAi w Niemczech wskazuje na ich ograniczonąwiarygodność. Wreszcie po raz kolejny podkre−ślam: błąd medyczny a błąd lekarski (czyli błąddiagnostyczny i błąd terapeutyczny) to nie tosamo pojęcie. Pozostaje jeszcze pytanie: na ileinformacje z lat 1999–2001 mogą być podstawąformułowanych dzisiaj ocen?

(…) Nie doczekaliśmy się jeszcze w Polscesystemu rejestracji zdarzeń niepożądanych, po−wikłań jakie mogą wystąpić przy wdrażanympostępowaniu diagnostycznym i terapeutycz−nym oraz błędów lekarskich, co od dawna sta−nowi postulat właśnie samego środowiska le−karskiego. Poważna dyskusja na ten temat, taksamo jak i na inne tematy dotyczące systemuochrony zdrowia i jego funkcjonowania jestkoniecznością. Z chęcią weźmiemy w niejudział, służąc naszym doświadczeniem zawo−dowym i czego od dawna sie domagamy, leczbez należnego zrozumienia i zainteresowaniaze strony decydentów.” (…)

Przedstawiając powyższą koresponden−cję i publikacje na ww. temat, pozostawia−my Czytelnikom ocenę problemu, wyjaśnie−nia redakcji „Rzeczpospolitej”opublikujemypo ich otrzymaniu.

MEDIA

23

23


Z obrad Okręgowej Rady Lekarskiej

Dobiega końcaVI kadencja samorządu

Pierwsze po wakacjach, a przedostatnie w VIkadencji samorządu posiedzenie Okręgowej RadyLekarskiej odbyło się 11 września w Krakowie,w siedzibie OIL. Obrady prowadził wiceprezesORL dr Jerzy Friediger. Na wstępie Rada prze−kształciła się w tzw. Komisję Orzekającą i rozpa−trzyła dwie, wniesione przez Komisję Etyki, in−dywidualne sprawy lekarzy.

Następnie dr Mariusz Janikowski, sekretarzNRL przedstawił informację z ostatniego posie−dzenia Naczelnej Rady Lekarskiej. Przyjęła onaStanowisko w sprawie projektu zmian w ustawieo prawach pacjenta oraz powołała zespół dla opra−cowania zasad etycznych, którymi kierować siępowinni pracownicy ochrony zdrowia.

Z kolei wiceprezes Friediger złożył zebranymrelacje z posiedzenia Rady Małopolskiego Fun−duszu NFZ, które odbyło się w siedzibie Izby. Jegogłównym tematem był rysujący się deficyt kadr

specjalistów i refleksja nt. możliwych kroków za−pobiegawczych w ramach regionu i jego stolicy.Swego rodzaju wprowadzenia do dyskusji doko−nała dr Monika Jezierska−Kazberuk, z−ca dyrek−tora MOW NFZ ds. Lecznictwa, w dyskusjiwypowiadali się m.in. prezes prof. A. Matyja,p. Zbigniew Wójcik – przewodniczący Rady Fun−duszu, prowadzący też całość obrad, dyr. MOWNFZ mgr Barbara Bulanowska, dr J. Friediger,wiceprezes lek. dent. Robert Stępień, dr Katarzy−na Turek−Fornelska.

W dalszym toku obrad dr Jacek Tętnowski,sekretarz ORL przedstawił stan przygotowań doXXXII Okręgowego Sprawozdawczo−Wyborcze−go Zjazdu Lekarzy OIL w Krakowie, który odbę−dzie się w dniach 22−23 listopada 2013 w hoteluBest Western Premier przy ul. Opolskiej 14a.Ostateczny program Zjazdu przedstawimy w na−stępnym wydaniu.

Posiedzenie Okręgowej Rady odbyło sięw ekspresowym tempie, już po dwóch godzinachzebrani rozeszli się do swoich zajęć. Ostatnie po−siedzenie Rady, będzie miało charakter wyjazdo−wy, odbędzie się 11 października br. w Krynicy.

(cis)

Zostało jeszcze parę tygodni do końca VI ka−dencji samorządu lekarskiego – 22 listopada od−będzie się Okręgowy Sprawozdawczo−WyborczyZjazd OIL – natomiast Zjazd Krajowy planowa−ny jest w Warszawie w dniach 20–22 marca 2014roku.

Ostatnie, pożegnalne posiedzenie OkręgowejRady Lekarskiej, odbyło się w dniach 11−12 paź−dziernika w Krynicy, w hotelu „Prezydent” (pozalokalizacją, niekoniecznie odpowiadającym klasąswojej nazwie). Obrady prowadził wiceprezesdr Jerzy Friediger, wspomagany przez wicepre−zesów dr Roberta Stępnia i dr Marka Zasadnego

Pożegnalne posiedzenieOkręgowej Rady Lekarskiej VI kadencji

w Krynicy

ORL

24

24


– i oni to dokonali uroczystego wręczenia podzię−kowań za działalność odchodzącym z Rady ak−tywnym działaczom samorządu: dr Irenie Gaw−rońskiej, pełnomocnikowi OIL ds. DelegaturyNowosądeckiej (której siedziba jest de facto jejdziełem); dr Piotrowi Kłosińskiemu, od dwóchkadencji prowadzącemu nienagannie konkursyordynatorskie; i dr Jerzemu Pasadynowi, wielcezasłużonemu kreatorowi polityki samorządowejw zakresie uzdrowisk i ich kadr medycznych, takw skali regionu, jak kraju, a także od dwóch ka−dencji szefowi Okręgowej Komisji Rewizyjnej.Wyróżniony został także dr Antoni Jakubowicz,wieloletni pełnomocnik OIL w Krośnie i wice−przewodniczący ORL, niestety, nieobecny w dru−gim dniu obrad, ze względów rodzinnych.

Szanowne Koleżanki i Koledzy!

Nagła choroba uniemożliwiła mi uczestnictwo w ostatnim posiedzeniu Okręgowej RadyLekarskiej i możliwość podziękowania pracownikom Izby za lata wspólnej, ciężkiej pracy. Nie−stety, zamiast siedzieć z Wami i Zespołem biura Izby przy uroczystej kolacji i prowadzić ostatniew tej kadencji spotkanie Okręgowej Rady Lekarskiej, podsumowujące naszą pracę, jestem zmu−szony ze szpitalnego łóżka kontaktować się z Wami listownie (czego bardzo nie lubię).

Mijająca kadencja nie była łatwa. Byliśmy świadkami wielu bezprecedensowych ataków naśrodowisko lekarskie i jego samorząd, prób zrzucania na lekarzy odpowiedzialności za wszystkoco złe w systemie ochrony zdrowotnej, za lata błędów, zaniedbań, niekompetentnego kierowaniatą najważniejszą dla wszystkich dziedziną.

Pochlebiam sobie, że we wszystkich sprawach, działając jako reprezentant Koleżanek i Kole−gów lekarzy nie sprzeniewierzyłem się zaufaniu, jakim zostałem obdarzony. Starałem się zawszegodnie reprezentować interesy naszego środowiska. Niestety, z przykrością muszę stwierdzić,że podejmowane są działania mające na celu deprecjonowanie mojej pracy. Są one prowadzone„zza węgła”, nie dając możliwości merytorycznej dyskusji. Ale takie jest życie.

Mam nadzieję, że po tych czterech, wspólnie przepracowanych latach pozostaną same pozy−tywne wspomnienia, które będą Wam towarzyszyć w przyszłości, a te gorsze nie wpłyną na obrazcałokształtu naszych działań. Wydaje mi się, że udało się nam wspólnie stworzyć wielką lekarskąRodzinę, a jak to bywa w rodzinie, zdarzają się w niej chwile dobre i złe. Izba Krakowska dziękiWam stała się Izbą rozpoznawalną i liczącą się nie tylko na terenie Małopolski i Podkarpacia,ale i w całym kraju. I za to Wam również dziękuję.

Jestem przekonany, że szybko wrócę do zdrowia, aby w pełni sił móc kandydować na kolejnąkadencję i wspólnie z Wami kontynuować dotychczasową pracę dla dobra naszych Koleżaneki Kolegów. Życzę Wszystkim udanego wieczoru i owocnych obrad w dniu jutrzejszym.

Andrzej Matyja

PS. Nie składam Państwu dalszych życzeń, ponieważ po powrocie do zdrowia chciałbym zapro−sić Was (już nieformalnie) na spotkanie i osobiście podziękować za wspólnie spędzone chwile.

Żadne słowa nie oddadzą skali zasług wymie−nionych lekarzy dla Izby, dla środowiska, dlaumocnienia etosu lekarza i jego prestiżu społecz−nego. Na tableau członków ORL VI kadencji,przygotowanym przez redakcję „GGL”, wszyscyoni zajmują ważne miejsca, na które zasłużyliofiarną działalnością dla dobra publicznego.

Wręczenie podziękowań poprzedziło odczy−tanie Listu profesora Andrzeja Matyji, prezesaORL, który ze względu na chorobę nie mógłuczestniczyć w spotkaniu.

List ten cytujemy poniżej, podkreślając –prócz podziękowań prezesa współpracownikomza minione lata współpracy – zapowiedź kandy−dowania w nadchodzących wyborach na stano−wisko prezesa ORL w VII kadencji samorządu.

ORL

25

25


Po krótkiej dyskusji, która się wywiązała poodczytaniu wniosku dyrekcji SU o zgodę na wy−powiedzenie profesorowi Andrzejowi Matyji pra−cy w I Klinice Chirurgii, zebrani jednogłośnieopowiedzieli się za odrzuceniem wniosku. W gło−sowaniu ze zrozumiałych względów nie uczest−niczył dr Stefan Bednarz, z−ca dyrektora SUds. lecznictwa (Uchwała nr 128).

Rada zwróciła się do dyrekcji Szpitala Uniwer−syteckiego o informację, jaka była przyczyna tegowniosku (List do dyr. A. Kuliga z 14.10.2013 r.),a także zajęła Stanowisko w sprawie możliwościingerowania pracodawców w decyzje przedstawi−cieli samorządowych.

Wszystkie te dokumenty publikujemy poniżej.W dyskusji dr Maciej Jachymiak, szef komi−

sji finansowo−budżetowej ORL, sprawujący obo−wiązki wicestarosty nowotarskiego stwierdził, żejego zdaniem, wypowiedzenie wręczone profeso−rowi Matyji nie może być podstawą uogólnieniazarzutu na całą administrację, iż szykanuje dzia−łaczy samorządu. Znacznie częściej, jego przed−stawiciele np. związków zawodowych naduży−

ORL

wają swojej uprzywilejowanej pozycji, w intere−sie własnym. Dyskusja przeniosła się częściowona interpretację charakteru konfliktu w szpitalunowotarskim. Głos zabierali m.in. dr Jerzy Friedi−ger, uważając wypowiedzenie pracy dla A. Matyjiza „niebezpieczny precedens” i dr Jacek Tętnow−ski nieco inaczej interpretujący konflikt w NowymTargu. Ostatecznie projekt tego drugiego stano−wiska został przyjęty przy dwóch głosach wstrzy−mujących się, pod warunkiem redakcyjnych uści−śleń (patrz Stanowisko str. 27).

* * *W dalszym toku obrad wiceprezes ORL dr Ro−

bert Stępień przedstawił niezmiernie ważną dlaśrodowiska lekarskiego informację, że w wynikustarań ORL, oraz radnego Jerzego Friedigera uda−ło się wyhamować zamysł administracji budyn−ków mieszkalnych podwyższenia stawek czynszo−wych do 50% cen rynkowych w obiektach nale−żących do gminy, a wynajmowanych przez pla−cówki ochrony zdrowia. Po odrzuceniu tego wnio−sku kolejnym etapem walki było ustanowieniestawek na poziomie 25 zł za 1 m2, ale ostatecznie

26

26


Uchwała Nr 128/ORL/VI//2013Okręgowej Rady Lekarskiej w Krakowie

z dnia 12 października 2013 roku

w sprawie wniosku Dyrektora SzpitalaUniwersyteckiego w Krakowie o wrażeniezgody przez Okręgową Radę Lekarskąw Krakowie na wypowiedzenie umowy o pra−cę lekarzowi – prof. dr hab. n. med. Andrze−jowi Matyji, Prezesowi Okręgowej RadyLekarskiej w Krakowie

Działając na podstawie art. 11 ust. 1w związku z art. 25 pkt 4 i 10 ustawy z dnia2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich (Dz.U.z dnia 22 grudnia 2009 r. Nr 219 poz. 1708z późn.zmian.) oraz § 6 ust. 3 Uchwały Nr 4/Zjazd/2010 XXVII Okręgowego Zjazdu Leka−rzy Okręgowej Izby Lekarskiej w Krakowiez dnia 6 marca 2010 r. w sprawie uchwaleniaregulaminu organizacji i trybu działania Okrę−gowej Rady Lekarskiej w Krakowie uchwalasię co następuje:

§ 1Okręgowa Rada Lekarska Okręgowej Izby

Lekarskiej w Krakowie nie wyraża zgody nawypowiedzenie przez pracodawcę: Szpital Uni−wersytecki w Krakowie umowy o pracę leka−

stanęło na 6 złotych i 50 groszach, czyli stawceo złotówkę zaledwie wyższej od dotąd obowią−zującej. Stawki te dotyczą wyłącznie placówekposiadających kontrakt z NFZ. Ale jak dalecePrezydent Miasta Krakowa wykazał życzliwośćochronie zdrowia dowodzi fakt, że w pobliskichMyślenicach stawka dla poradni wynosi... 48 zło−tych!

* * *Nawiązaniem do problematyki finansowej

było przedstawienie przez dr Annę Maciąg, Skarb−nika OIL wyników finansowych Izby za pierw−sze półrocze 2013 roku. Przytaczamy to wystą−pienie – zamieszczone także na stronach interne−towych Izby – w telegraficznym skrócie. W po−zycji „Przychody”, wobec planowanych 7,8 mlnzł, wykonano 4,5 mln czyli 58 procent. W ramachtego planu wpływy ze składek sięgnęły w pierw−szym półroczu 2013 roku 53 procent. Natomiastw pozycji „Wykonanie”, wobec rocznego planuwynoszącego 7,5 mln zł, wykonanie wyniosło3,6 mln, a więc 46 procent, było zatem niższe odprzewidywanego. Niższe były zwłaszcza wydat−ki komisji problemowych, wobec przewidywa−nych 480 tys. złotych, wydatkowano 131 tysięcy.Wiceprezes Rady ds. Finansowych dr JanuszLegutko nie ukrywał, że wybór doktor AnnyMaciąg u progu kadencji na funkcję SkarbnikaOIL przyjął z niepokojem. Na obecnym posiedze−niu Rady oglądał przygotowaną przez nią (natu−ralnie z udziałem Księgowości OIL) prezentacjęwykonania Preliminarza z prawdziwą satysfakcją.

Ta opinia przyniosła Pani Doktor brawa,po czym przedmiotem obrad ORL był kolejny pro−blem finansowy, a mianowicie projekt wystąpie−nia przez krakowską Izbę na Krajowym ZjeździeLekarzy (po uzyskaniu akceptu Zjazdu Okręgo−wego) z dwoma wnioskami. Pierwszym: o umo−rzenie wszystkich zaległych składek lekarzomw wieku powyżej 70 lat. I drugim: o automatycz−ne zwalnianie z obowiązku płacenia składekwszystkich lekarzy w wieku 80 lat i więcej orazautomatyczne obniżenie składki do 10 zł dlawszystkich lekarzy w wieku powyżej 70 lat.

Okręgowa Rada Lekarska przyjęła także dowiadomości informację sekretarza ORl dr. JackaTętnowskiego o miejscu odbywania najbliższegoOkręgowego Sprawozdawczo−Wyborczego Zjaz−

ORL

du Lekarzy OIL w Krakowie, którym będzie hotel„Best Western Premier” przy ul. Opolskiej 14 a.Dr Tętnowski, który uczestniczył ostatnio w Zjeź−dzie Regionalnym OZZL w Rabce, poinformo−wał także o przebiegu tego zjazdu.

Serdeczne wzajemne podziękowania zawspółpracę były akcentem kończącym pracęOkręgowej Rady Lekarskiej VI kadencji. Więk−szość ruszyła na spacer po krynickim deptaku,korzystając z niezwykle pięknej, słonecznej, paź−dziernikowej pogody. Niektórzy ruszyli kolejkąna Górę Parkową, gdzie spotkali większość... pra−cowników Biura Izby, przywiezionych do Kryni−cy na weekend piątkowo−sobotni w nagrodęza ciężką, ofiarną pracę w ciągu minionych 4 latVI kadencji.

Stefan Ciepły

27

27


SekretarzOkręgowej Rady Lekarskiej

w Krakowiedr n. med. Jacek Tętnowski

WiceprezesOkręgowej Rady Lekarskiej

w Krakowiedr med. Jerzy Friediger

Kraków, dnia 14.10.2013 r.L.dz.OIL−I/125/2013

Szanowny PanDr Andrzej KuligDyrektor Szpitala Uniwersyteckiegow Krakowie

Okręgowa Rada Lekarska w Krakowie zwracasię do Pana Dyrektora o informację, jaka była przy−czyna decyzji w sprawie zamiaru wypowiedzeniaumowy o pracę lekarzowi – prof. dr hab. Andrze−jowi Matyji – prezesowi ORL w Krakowie.

Pismo, które w tej sprawie otrzymaliśmy ta−kiego uzasadnienia nie zawierało, a doniesieniaprasowe, mogą zawierać spekulacje.

Brak uzasadnienia tworzy dla nich nieograni−czone pole.


w KrakowieDr n. med. Jerzy Friediger

rzowi – prof. dr hab. n.med. Andrzejowi Maty−ji – Prezesowi Okręgowej Izby Lekarskiejw Krakowie.

§ 2Uchwała wchodzi w życie z dniem podję−

cia.

Uzasadnienie

Przepis art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 2 grud−nia 2009 r. o izbach lekarskich, stanowi, iż pra−codawca bez uzyskania zgody właściwej radylekarskiej nie może wypowiedzieć umowyo pracę lekarzowi, który jest członkiem organusamorządu lekarskiego.

Objęcie szczególną ochroną stabilności za−trudnienia lekarzy pełniących funkcje w orga−nach samorządu stanowi obronę działaczy na−rażonych na negatywne konsekwencje swoje−go zaangażowania w prawidłowe – z punktuwidzenia interesów ogólnospołecznych – dzia−łania samorządów zawodowych.

Pismem znak: DN−0710−07−23/23, otrzyma−nym w dniu 7. 10. 2013 r. Dyrektor SzpitalaUniwersyteckiego w Krakowie zwrócił się doOkręgowej Izby Lekarskiej w Krakowie o wy−rażenie zgody na rozwiązanie z zachowaniemdwutygodniowego okresu wypowiedzenia,umowy o pracę zawartej na czas określonyz prof. dr hab. Andrzejem Matyją. OkręgowaRada Lekarska w Krakowie, nie widzi podstawdo wyrażenia takiej zgody.

Zapewnienie skutecznej ochrony stosunkupracy prezesa ORL przed jego rozwiązaniemz woli pracodawcy, któremu aktywność spo−łeczna pracownika z różnych względów możenie odpowiadać wynika bezpośrednio z cyt.przepisu art. 11 ustawy o z. l. i l. d. z tych teżwzględów podjęto decyzję jak w sentencji.

ORL wskazuje jednocześnie, iż prof. dr hab.Andrzej Matyja jest członkiem Naczelnej RadyLekarskiej, która zgodnie z cytowanym prze−pisem jest uprawniona i zobowiązania do wy−rażenia zgody w stosownym zakresie.

ORL

StanowiskoOkręgowej Rady Lekarskiej w Krakowie

z dnia 12 października 2013 r.

Okręgowa Rada Lekarska w Krakowie wyra−ża sprzeciw wobec działań dyskredytujących sa−morządy zawodowe i terytorialne po przez próbynacisku na ich przedstawicieli podejmujących sięrealizacji, umocowanych ustawowo, zadań ogól−nospołecznych.

W naszej ocenie, korzystanie z prerogatywpracodawczych nie może służyć dławieniu ener−gii społecznej działaczy wybranych do reprezen−tacji podmiotów władztwa publicznego czy part−nerów społecznych

Wykorzystywanie takich niedopuszczalnychmetod nacisku tworzyłoby niebezpieczny prece−dens tłumiąc zaangażowanie obywatela w działa−nia o charakterze publicznym, zamykając możli−wość posiadania innego zdania w dialogu, w kon−sekwencji godząc w podstawowe zasady społe−czeństwa obywatelskiego.

SekretarzOkręgowej Rady Lekarskiej

w Krakowiedr n. med. Jacek Tętnowski


w Krakowiedr med. Jerzy Friediger

28

28


OROZ

W dniach 18−19 października br. w Szarowie odbyło się spo−tkanie Zastępców Okręgowego Rzecznika OdpowiedzialnościZawodowej w Krakowie, podsumowujące mijającą kadencję,a zarazem pożegnalne, opuszcza bowiem OROZ wielu zastęp−ców znużonych pracą, odchodzi też po dwóch kadencjach (2005–2013) sam Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowejkrakowskiej Izby dr Ewa Mikosza−Januszewicz.

Nie było to dla Rzeczników czas sprzyjający. W mijającej ka−dencji odnotowano znaczny wzrost liczby postępowań w przed−miocie odpowiedzialności zawodowej, po ok. 350 rocznie. Jedno−cześnie nastąpiła kluczowa zmiana w pragmatyce wykonywaniaobowiązków rzecznika, co stało się na mocy wejścia w 2009 rokuw życie nowej ustawy o izbach lekarskich. Zrewolucjonizowałaona postępowanie wyjaśniające w przedmiocie odpowiedzialno−ści zawodowej, podstawowymi przepisami wykonawczymi w po−stępowaniu rzecznika stał się kodeks postępowania karnego.Rzecznik występuje obecnie w Sądzie Lekarskim jako oskarży−ciel i wnioskuje do Sądu określoną karę dla lekarza.

Na tę kadencję przypadło kilka spektakularnych spraw.Jedna z nich zakończyła się wnioskiem Rzecznika do OSL o czaso−we pozbawienie praw lekarza do wykonywania określonych czyn−ności medycznych na okres roku. Inna, z uwagi a szczególny rodzajprzewinienia, które również miało charakter karny, zakończyła sięniedawno wymierzeniem przez Sąd Lekarski w Krakowie, na wnio−sek rzecznika, najwyższej kary w postaci całkowitego odebraniaprawa wykonywania zawodu lekarza. Rzecznik w tej kadencji pla−nuje złożyć do OSL jeszcze jeden taki wniosek.

Grono rzeczników z wielkimżalem pożegnało odchodzącąPanią Rzecznik. Była uosobieniemtaktu i kultury, preferując w postę−powaniu rzeczników wysokie stan−dardy etyczne. W podziękowaniuod Izby pani rzecznik Ewa Miko−sza otrzymała pamiątkowe tableauoraz symboliczne wieczne pióro.

Na pożegnalne spotkanierzeczników do Szarowa przybylim.in. prezes ORL prof. AndrzejMatyja, wicprezes ORL dr JerzyFriediger, sekretarz ORL dr JacekTętnowski oraz przewodniczącyKomisji Etyki NRL i ORL w Kra−kowie dr Stefan Bednarz.

Podczas uroczystej kolacjidr Ewa Mikosza−Januszewicz,jeszcze w roli OROZ, wręczyław towarzystwie prezesa ORL, dy−plomy okolicznościowe wszystkimobecnym na spotkaniu zastępcomOROZ. Wyróżniła też pamiątko−wymi piórami i pięknym albumo−wym wydawnictwem Izby (z dzie−jów samorządu) najlepszych i naj−bardziej pracowitych swoich za−stępców. Znaleźli się wśród nich:lek. dent. Anna Kot, pierwsza za−stępczyni Okręgowego Rzecznika,rekordzistka w ilości przeprowa−dzonych postępowań w tej kaden−cji (59 postępowań), reprezentują−ca wielokrotnie rzeczników na po−siedzeniach Prezydium i RadyORL. Podziękowań imiennychdoczekali się też drugi z−ca OROZdr Janusz Kubicz i z−cy OROZ: le−karze Marta Figiel Różycka, Mał−gorzata Kogut i Jerzy Sławiński.Szczególnych słów uznania docze−kał się też zmarły w lipcu tego rokudr Kazimierz Sobociński – „dobryczłowiek”, „tytan pracy”, „spo−łecznik”, który zdołał w tej kaden−cji przeprowadzić 38 postępowań.

Zastępcy Okręgowego RzecznikaVI kadencji

pożegnali się w Szarowie

29

29


OROZ

Jak zwykle szczególnym punktem paneluroboczego (prócz wyboru biernej listy z−ców rzecz−nika na następną, VII kadencję) była obecnośći wystąpienie dr Jolanty Orłowskiej−Heitzman,Naczelnej Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej,także ustępującej po dwóch kadencjach w tej roliw NIL. Dr Jolanta Orłowska−Heitzman, po 16 la−tach pełnienia funkcji rzecznika, najpierw Okręgo−wego, a potem Naczelnego, stała się szczególnie wy−razistym przedstawicielem całego środowiska z−cówrzecznika nie tylko w Krakowie, ale i całym kraju.Do tradycji przeszły spotkania z Panią Doktor w ra−mach szkoleń rzeczników, konsultacje, ciekawewykłady, spotkania z wybitnymi przedstawicielaminauk społecznych, np. z byłym prezesem Trybuna−łu Konstytucyjnego, prof. A. Zollem.

Dr Jolantę Orłowską−Heitzman uhonorowanoowacjami i wielkim bukietem czerwonych róż.Mówiła m.in. o szczególnej roli rzeczników orazo trudnościach, na które napotykają w wielu sa−morządach. Na szczęście nie dotyczy to izby kra−kowskiej – stwierdziła – która jest jedną z naj−prężniej pracujących w tej sferze. To samo pod−kreślał prof. Andrzej Matyja, który podkreśliłkonieczną odpowiedzialność i odwagę cywilną,której wymaga trudna rola rzecznika. Natomiastdr Heitzman wspominała, że kiedy 8 lat temu zde−cydowała się na objęcie funkcji Naczelnego Rzecz−nika, to nie przypuszczała, że tak odmienna jest topraca od obowiązków Okręgowego Rzecznika.No cóż, wspomniana nowelizacja przepisów usta−wy o izbach, jest w jakiejś części także jej dziełem.

Przed nami kolejna VII już kadencja samo−rządu lekarskiego. Miejmy nadzieje, że ilościwpływających skarg do Rzecznika Odpowiedzial−ności Zawodowej, nie przybędzie.

Sławomir Smoleń

30

30


Półtora roku po śmierci profe−sora Andrzeja Szczeklika, jego„dziecko” – II Klinika Chorób We−wnętrznych Collegium MedicumUniwersytetu Jagiellońskiego, ofi−cjalnie otrzymała Jego imię. W po−niedziałek 23 września br. uroczy−ście odsłonięto potwierdzający tonapis nad wejściem głównym dobudynku Kliniki przy ul. Skawiń−skiej 8. Chwilę później dokonanorównież prezentacji nowej pamiąt−kowej tablicy poświęconej profe−sorowi Szczeklikowi wewnątrzbudynku.

W poniedziałek, w samo połu−dnie, na dziedzińcu II Kliniki Cho−rób Wewnętrznych CM UJ zgro−madzili się jej pracownicy, dawnii obecni pacjenci, a także licznegrono przyjaciół i znajomych pro−fesora Andrzeja Szczeklika. Wieleciepłych słów o założycielu Klini−ki powiedział jej obecny kierow−nik, prof. Jacek Musiał. Zauważył,że Klinika w swojej dzisiejszejodsłonie to nie tylko pomnik jejtwórcy, ale także inspiracja dlaambitnych młodych ludzi i dowód,że warto iść trudną drogą do suk−cesu w medycynie. Szarfę osłania−jącą napis „II Klinika Chorób We−wnętrznych UJ CM im. prof. An−

MEMORIA

„Klinika Szczeklika”– już oficjalnie!

31

31


MEMORIA

drzeja Szczeklika” uroczyście ściągnęli prof. Jacek Musiał, rek−tor UJ prof. Wojciech Nowak oraz dziekan Wydziału Lekarskie−go prof. Tomasz Grodzicki.

Chwilę później, na pierwszym piętrze Kliniki, odsłoniętopamiątkową tablicę poświęconą pamięci profesora Szczeklika.Tablica, której autorem jest Jerzy Nowakowski, przedstawia wi−zerunek twórcy Kliniki w otoczeniu jego własnych książek orazsłowa z Księgi Rodzaju: „Zadaniem każdego człowieka jest byćtwórcą własnego życia. Człowiek ma uczynić z niego arcydziełosztuki”. Tablicę poświęcił ks. kardynał Franciszek Macharski.

Profesor Andrzej Szczeklik był nie tylko lekarzem, ale i ar−tystą (ukończył średnią szkołę muzyczną, świetnie pisał), wieluludzi sztuki było również jego pacjentami. Nie zabrakło ich pod−czas poniedziałkowej uroczystości. W sali wykładowej Kliniki,przy dźwiękach białego fortepianu, który profesor osobiściewybrał i kupił dla Kliniki, z krótkimi recitalami wystąpili: AnnaSzałapak, Kinga Rataj, Zbigniew Preisner, Andrzej Sikorowskii Jacek Wójcicki. Fragmenty książek profesora przeczytał JerzyTrela, a prowadzący całość Bronisław Maj przedstawił publicz−ności swój wiersz pt. „Apoteoza prof. Szczeklika”. Pomiędzywystępami artystów organizatorzy wyświetlali fragmenty wy−wiadu−rzeki z profesorem Szczeklikiem, nakręconego niedługoprzed Jego śmiercią. Wspomnienia, zabawne anegdoty, prywat−ne spostrzeżenia profesora, wypowiadane jakby w czasie rze−czywistym, podczas właśnie tej uroczystości, chwytały za sercei wywoływały wzruszenie widowni.

Profesor Andrzej Szczeklik zmarł 3 lutego zeszłego rokuw wieku 73 lat. Od 1972 roku kierował II Katedrą Chorób We−wnętrznych UJ. W latach 1990−93 piastował stanowisko rektoraAkademii Medycznej w Krakowie, doprowadzając – wrazz ówczesnym rektorem UJ prof. Andrzejem Pelczarem – do po−wrotu wydziałów medycznych do Uniwersytetu Jagiellońskie−

go. Był wybitnym lekarzem i na−ukowcem, w zakresie chorób ser−ca i płuc. Laureat licznych, mię−dzynarodowych nagród i wyróż−nień, m.in. honorowego członko−stwa The Royal College of Physi−cians w Londynie za odkryciezaburzeń krzepnięcia krwi w cho−robach serca czy Orderu EcceHomo „za bezinteresowność i pro−fesjonalizm, za wielkie serce orazujmującą wrażliwość duchowąw obszarze medycyny i sztuki”.Otrzymał doktoraty honoris causaAkademii Medycznych we Wro−cławiu, w Warszawie, Katowicachi Łodzi oraz Uniwersytetu Jagiel−lońskiego w Krakowie. Był opie−kunem 17 habilitacji i promotorem47 doktoratów. Autor ok. 650 pracnaukowych, kilku monografiii podręczników (m.in. popularnejw Polsce „Interny Szczeklika”),a także książek: „Katharsis –o uzdrawiającej mocy natury i sztu−ki”, „Kore. O chorych, chorobachi poszukiwaniu duszy medycyny”oraz „Nieśmiertelność. Prometej−ski sen medycyny”. Zmarł w swo−jej ukochanej Klinice przy ul. Ska−wińskiej 8.

(kam)

Rodzina Profesora Szczeklika

32

32


W szczelnie wypełnionej do ostatniego miej−sca, auli Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnejw Krakowie, spotkali się 9 września br. młodziabsolwenci Wydziału Lekarskiego, na organizo−wanej już po raz czwarty przez krakowską IzbęLekarską uroczystości wręczenia prawa wykony−wania zawodu lekarza i lekarza dentysty. Prawajeszcze „ograniczonego”, przypominającego zie−lony listek dla kierowców, niemniej trudno nieuznać tej chwili za wyjątkową w życiu lekarza.Wprawdzie, nie ma się jeszcze prawa wypisywa−nia recept, nawet sobie samemu; wprawdzie niemożna jeszcze wydawać opinii i udzielać porad,bo wszystkie czynności przy pacjencie trzebawykonywać pod okiem opiekuna stażu – niemniejwkracza się już na ścieżkę opiniodawczą w dzie−siątkach przypadków decydujących o zdrowiui życiu człowieka. Wkracza się z wyniesionymz uczelni potencjałem wiedzy, ale też ze świado−mością bliskiej już odpowiedzialności cywilneji karnej za błąd.

To też jest moment oznaczający ostateczne po−żegnanie z opiekuńczymi skrzydłami CollegiumMedicum, a wkroczenie pod parasol Izby Lekar−skiej. Przynależność do niej jest obowiązkowa,ale rychło okaże się, że także potrzebna i pożąda−na. Mówił o tym prowadzący spotkanie wicepre−zes dr Jerzy Friediger, uzmysławiając młodzieżyfakt wejścia w skład korporacji liczącej obecnie

Startz „zielonym listkiem!”M

ŁOD

ZI L

EKA

RZE

33

33


OROZ

140 tys. lekarzy i 30 tys. lekarzy dentystów.Ale to zaledwie część drogi – podkreślił – którapoprzez staż podyplomowy, wiedzie ku specjali−zacji, a potem ku dokształcaniu permanentnemudo końca zawodowej kariery.

Na uroczystość przybyli przedstawicielewładz w osobach Wojewody MałopolskiegoJerzego Millera, sekretarza Rady Miasta PawłaStańczyka, przedstawiciela Urzędu Marszałkow−skiego dyr. Dariusza Madery. W pierwszym rzę−dzie zasiedli również przedstawiciele władz sa−morządu w osobach: dr Jolanty Orłowskiej−Heit−zman – Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialno−ści Zawodowej, wiceprezesa ORL dr Janusza Le−gutko, sekretarza Izby, a zarazem przewodniczą−cego Komisji Kultury, Rekreacji i Sportu NRLdr. Jacka Tętnowskiego, członka Prezydium ORLdr Ireny Gawrońskiej, przewodniczącego Naczel−nej Komisji Rewizyjnej dr. Jarosława Zawilińskie−go, przewodniczącego Komisji ds. MłodychLekarzy dr. Piotra Oleksego, z−cy przewodniczą−cego Okręgowej Komisji Rewizyjnej lek. dent.Andrzeja Mazarakiego. Były też obecne panie me−cenas: Ewa Krzyżowska i Anna Gut reprezentu−jące Zespół Radców Prawnych OIL.

Zabierając głos Wojewoda Jerzy Miller, ma−jący w życiorysie zawodowym prezesurę Naro−dowego Funduszu Zdrowia, podkreślił na jakambitną ścieżką zawodową wkraczają młodzi le−karze. Z badań starszego pokolenia lekarzy wy−nika, że zaledwie 14% mając możliwość ponow−nego wyboru zawodu, nie bisowałoby. To wynikustępujący tylko aktorom (5%). Ale to zarazemjest zawód uczący pokory, bo obok zwycięstwniesie też nieuchronne trudne sytuacje i porażki.To służba w Wigilię i podczas weekendu na dział−ce, gdy sąsiad zasłabnie. To niekiedy gorzkie po−czucie bezradności, gdy wiemy, jak leczyć, a nie

mamy czym, bo Polska nie należy do najbogat−szych krajów świata.

Rozmaite uwarunkowania i oczywiste wadysystemu ochrony zdrowia przedstawił młodymlekarzom wiceprezes Jerzy Friediger. Szczególnąuwagę poświęcił rosnącemu deficytowi specjali−stów, który jest rezultatem nie tylko powiększa−jącej się luki pokoleniowej, ale też skutkiem mno−żenia ilości specjalizacji (mamy ich najwięcejw Europie – 77), a także wad systemu uzyskiwa−nia specjalizacji, rozwleczonemu na 6 lat, mody−fikowanemu obecnie też w wątpliwym kierunkupozyskiwania najpierw tzw. specjalizacji modu−łowych. Dr Friediger postawił też młodym leka−rzom trudne pytanie: czy etykę można skodyfi−

34

34


Po okresie kurtuazyjnych odwiedzin w Bra−tysławie i Krakowie na szczeblu kierownictw Izb(lekarskich i dentystycznych); po kilku konsulta−cjach nt. programu współpracy, co zaowocowałom.in. wnioskami do UE o wsparcie budowywspólnego ośrodka konferencyjno−rekreacyjnego(którego plany i lokalizacja są już gotowe, a ew.realizację przejęła NRL); po przedstawieniu za−mysłu odbycia pod egidą Euroregionu „Tatry”cyklu seminariów szkoleniowych na wspólne te−maty; wreszcie po wzajemnym udziale w targachstomatologicznych (Krakdent – Ostrawa) oraz pokilku konferencjach i zjazdach okręgowych,w wyniku których powołano wspólny zespół orga−nizacyjny – przyszedł czas na realizację planów.

I właśnie zakończył się cykl szkoleniowydwóch komplementarnych projektów naszej i sło−wackiej Izby, złożonych z ośmiu seminariów or−ganizowanych przemiennie, przez delegatury re−gionalne Izb w Nowym Sączu i Żylinie, przy do−finansowaniu w 85 procentach ze środków Euro−pejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i 10procentach z budżetu państwa. A rzecz miała miej−sce w ramach „Programu Współpracy Transgra−nicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Sło−

wacka 2007−2013”, za pośrednictwem Euroregio−nu Tatry.

Brzmi to wszystko mocno urzędowo, alew istocie rzeczy miało bardzo konkretny i rze−czowy wymiar. Oto w czasie czterech miesięcy(od maja do września 2013) odbyły się w NowymSączu i Żylinie po 4 seminaria, z udziałem 30 osóbkażdorazowo (po 15 z każdego kraju). Tytuł na−szego projektu to „Specyficzne problemy medycz−ne pogranicza polsko−słowackiego – wymianadoświadczeń środowisk lekarskich”. A te specy−ficzne problemy to m.in. „Ratownictwo medycz−ne po obu stronach Tatr”, „Wypadki lawinowei porażenia piorunem (...), „Współpraca służbratowniczych polskich i słowackich”, „Szkodyalkoholowe na terenach podgórskich i turystycz−nych”, „Reakcja na ciężki stres osób współuza−leżnionych...”.

Dorobek cyklu seminaryjnego podsumowanopodczas konferencji w Rytrze (4–5 października)i Demianowskiej Dolinie (13–15 września br.).Po stronie małopolskiej organizatorem cyklu byłdr Jerzy Friediger, a po stronie słowackiej, szefKomory Lekarskiej w Żylinie doktor Joseph Told.

(cis)

Pierwsze owoce współpracy ze Słowacją Nowy Sącz – Żylina (Euroregion „Tatry”)

kować? – i nawiązując do dzisiejszych dyskusjio KEL podkreślił, iż najważniejszym czynnikiemwskazującym drogę postępowania jest zwykłaprzyzwoitość.

Młodzież przybyła do PWST w odświętnychstrojach, wszystkich zaskoczyła nieco ilość pań,dominujących wyraźnie wśród absolwentów.Ekipa izbowa zgrabnie uporała się z czynnościa−mi administracyjnymi, dyplomy wręczali obok wi−

ceprezesa Friedigera, dr Jacek Tętnowski i lek.dent. Andrzej Mazaraki (dentystom). W częściartystycznej wystąpił, także tradycyjnie już,Andrzej Sikorowski, kończąc sentymentalnie tętak niezwykłą chwilę w życiu młodych lekarzysłowami „Ale to już było. I nie wróci więcej.I choć tyle się zdarzyło, to do przodu wciąż wy−rywa głupie serce…”

Stefan Ciepły

MŁODZI LEKARZE

Delegaturaw Nowym Sączu

UNIA EUROPEJSKA

35

35


Leki przeciwbakteryjne są jednymi z najczę−ściej stosowanych leków w praktyce lekarskiej.Aby były skuteczne terapeutycznie ich stężenieoraz czas w jakim ono się utrzymuje w kompart−mencie objętym infekcją, muszą być precyzyjniezsynchronizowane. Skuteczność leków przeciw−bakteryjnych może zmieniać się, jeżeli pacjentprzyjmuje jednocześnie inne leki lub przyjmujeleki przeciwbakteryjne w nieodpowiednim cza−sie po spożyciu niektórych posiłków.

Interakcje antybiotyków beta laktamowychBeta laktamy mogą zwiększać ryzyko krwa−

wień u pacjentów przyjmujących doustne anty−koagulanty. Dotyczy to szczególnie pochodnychpenicyliny. Podczas jednoczesnego stosowaniaaminopenicylin oraz allopurinolu zwiększa się ry−zyko wystąpienia wysypek skórnych, które nie po−winny być traktowane jako reakcja nadwrażliwo−ści na beta laktamy.

Podczas stosowania antybiotyków cefalospo−rynowych, szczególnie III generacji, może docho−dzić do nasilenia nefrotoksyczności aminogliko−zydów oraz diuretyków pętlowych, o czym nale−ży pamiętać w przypadku konieczności łącznegopodawania tych leków.

U pacjentów przyjmujących cefaklor, cefurok−sym i cefpodoksym nie należy stosować lekówz grupy antacida z uwagi na ryzyko zmniejszeniawchłaniania antybiotyków z przewodu pokarmo−wego.

Podczas doustnego podawania aksetylu cefu−roksymu należy unikać podawania leków zwięk−szających pH w żołądku, gdyż może to zmniej−szyć wchłanianie antybiotyku z przewodu pokar−mowego. Interakcja ta dotyczy zarówno bloke−rów receptora H2, jak i inhibitorów pompy pro−tonowej.

Beta laktamy mogą zmniejszać skutecznośćdoustnej hormonalnej antykoncepcji. Podczas sto−sowania antybiotyków jak i 7 dni po zakończeniustosowania zaleca się stosowanie dodatkowychnie hormonalnych metod antykoncepcji. W trak−cie stosowania cefalosporyn należy bezwzględ−nie unikać spożywania alkoholu.

Antybiotyki aminoglikozydowePodczas stosowania aminoglikozydów nale−

ży unikać jednoczasowego podawania innychleków zwiększających ich nefrotoksyczność,a w szczególności diuretyków pętlowych i po−chodnych platyny. Należy także unikać zakwa−szania moczu (witamina C, żurawina) z uwagi namożliwość zmniejszenia skuteczności aminogli−kozydów.

TetracyklinyPodczas doustnego stosowania tetracyklin nie

należy podawać leków z grupy antacida z uwagina ryzyko zmniejszenia wchłaniania tetracyklinz przewodu pokarmowego. Tetracykliny majązdolność do hamowania wytwarzania protrombi−

FARMACJA

Leki przeciwbakteryjne– interakcje z innymi lekami,suplementami dietyi z żywnością (I)

Jarosław Woroń, Ryszard KorbutZakład Farmakologii KlinicznejKatedry Farmakologii Collegium Medicum UJ;Uniwersytecki Ośrodek Monitorowaniai Badania Niepożądanych Działań Leków

36

36


ny, co może nasilać działanie doustnych lekówprzeciwzakrzepowych i zwiększać ryzyko wystę−powania krwawień. Tetracykliny mogą zmniej−szać skuteczność doustnej hormonalnej antykon−cepcji. Zwiększają natomiast wydalanie nerkowewitaminy C, co należy uwzględnić szczególniepodczas dłuższej terapii (np. trądzik).

KlindamycynaMoże ograniczać skuteczność doustnej hor−

monalnej antykoncepcji. Podczas stosowania klin−damycyny nie należy spożywać napojów alkoho−lowych.

Interakcje makrolidów i azalidówPodczas stosowania makrolidów, a w szcze−

gólności erytromycyny, dawercyny oraz klarytro−mycyny musimy pamiętać o znacznym ryzyku in−

terakcji farmakokinetycznych związanych z ichwpływem na izoenzymy cytochromu P450.Wymienione makrolidy są również aktywnie me−tabolizowane głównie przez izoenzym CYP3A4.W tabeli 1 zebrano najważniejsze leki metaboli−zujące i hamujące aktywność CYP3A4, wchodzą−ce w interakcje z opisanymi makrolidami.

Jednoczasowe podawanie makrolidów z inhi−bitorami CYP3A4 powoduje wzrost ryzyka wy−stąpienia działań niepożądanych makrolidów.Podobnie inhibicja metabolizmu leków, w którychuczestniczy CYP3A4 przez erytromycynę, dawer−cynę i klarytromycynę zwiększa ryzyko indukcjidziałań niepożądanych powodowanych przez sto−sowane leki

Niewielkie ryzyko interakcji farmakokine−tycznych jest związane ze stosowaniem roksytro−mycyny, spiramycyny oraz azytromycyny.

Erytromycyna oraz klarytromycyna majązdolność do wydłużania odstępu QT w zapisieEKG. Ryzyko to jest spotęgowane, jeżeli równo−cześnie z makrolidami podaje się inne leki mogą−ce podobnie jak makrolidy wydłużać odstęp QT.Dotyczy to w szczególności leków przeciwaryt−micznych, cizaprydu, leków przeciwpsychotycz−nych szczególnie klasycznych oraz leków, któremogą indukować hipokaliemię (diuretyki pętlo−we, glikokortykosteroidy stosowane systemowo,leki przeczyszczające ).

Od niedawna wiadomo, że stosowanie azytro−mycyny wiąże się ze zwiększonym ryzykiemwystąpienia zaburzeń rytmu serca. Azytromycy−nę należy zatem ostrożnie stosować u pacjentówleczonych z powodu zaburzeń rytmu serca orazprzyjmujących leki, które mogą wykazywać po−tencjał proarytmiczny.

Makrolidy zwiększają biodostępność digok−syny z przewodu pokarmowego. Leki z grupyantacida zmniejszają biodostępność makrolidówz przewodu pokarmowego.

Jarosław Woroń,Ryszard Korbut

Ciąg dalszy w następnym numerze „GGL”, piśmiennictwopo drugiej części artykułu.

FARMACJA

Leki hamuj¹ceaktywnoœæ CYP3A4

FluoksetynaSertralina

KetokonazolItrakonazol

CizaprydDiltiazem

WerapamilKwas walproinowySok grejpfrutowy

Leki metabolizowaneprzez CYP3A4

AmitryptylinaFluoksetynaMirtazapina

TrazodonHaloperidolDiazepam

AlprazolamZaleplonZolpidemFentanylTramadol

AzytromycynaAmiodaronNifedypina

Simwastatyna i atorwastatynaLoratadyna

Omeprazol i lansoprazolEtynyloestradiol

Sildenafil

Tabela 1.Najwa¿niejsze leki metabolizowane

przez CYP3A4oraz hamuj¹ce aktywnoœæ CYP3A4

37

37


30 sierpnia br., w siedzibie krakowskiejIzby Lekarskiej odbyło się posiedzenie RadyMałopolskiego Oddziału NFZ, poświęcone pro−blematyce deficytu kadr lekarskich, zwłaszczao kwalifikacjach specjalistycznych.

Obrady prowadził przewodniczący Radyp. Marek Wójcik, Narodowy Fundusz reprezen−towała m.in. mgr Barbara Bulanowska, w roligospodarzy w obradach uczestniczyli m.in. prof.Andrzej Matyja, dr Jerzy Friediger, lek. dent.Robert Stępień.

Poniżej kilka szczegółowych danych, z infor−macji wprowadzającej do dyskusji, przedłożonejRadzie przez z−cę dyrektora MOW NFZ ds. Me−dycznych, doktor Monikę Jezierską−Kazberuk.Analiza ta uwzględnia jedynie lekarzy praktyku−jących w ramach umów z MOW NFZ.

* * *I tak łączna ilość lekarzy medycyny w bazach

MOW NFZ w województwie małopolskim (niemylić z danymi Rejestru izbowego) wg stanu nakoniec sierpnia 2013 roku wynosiła 9 187, cooznaczało nasycenie lekarzami na poziomie 27,39na 10 tys. mieszkańców. Najlepiej było oczywi−ście w aglomeracjach miejskich (Kraków – 69,43,Tarnów – 62,86, Nowy Sącz – 53,25, najgorzejnatomiast w powiatach na obrzeżu wielkich miast(nowosądecki – 15,52, tarnowski – 17,28, krakow−ski – 18,44).

Średni wiek lekarza wynosił – wg danychMOW NFZ – 48 lat, przy czym starsze pokolenielekarzy pracowało przede wszystkim w powiatachnowotarskim i proszowickim (53), a także gorlic−kim, nowosądeckim, wadowickim i suskim.Ten ostatni, co może zaskakiwać, obok m. Krakowaposiadał najwyższą średnią miejsc pracy przypada−jących na 1 lekarza (2,12; Kraków – 2,54).

Zdecydowanie lepsze były wskaźniki nasyce−nia regionu lekarzami stomatologii. Proporcjonal−nie najwięcej było ich w Tarnowie (9,12 na 10tys. mieszk.), a dalej w Krakowie, Nowym Sączui Myślenicach. Najmniej w powiatach wielickim(2,05), nowotarskim (2,17), krakowskim (2,27)

i tatrzańskim (2,36). Średni wiek stomatologa wy−nosił 45 lat, natomiast charakterystyczną cechązatrudnienia lekarzy dentystów była praca w parugabinetach, niemal we wszystkich powiatach(19 na 22).

W zakresie specjalistyki, która była tematemobrad, przytaczanie danych o tyle mija się z ce−lem, że konieczne byłyby wielkości porównaw−cze z innych państw, a przynajmniej województw,których niestety nie posiadamy. Ale zasygnalizu−jemy przynajmniej zjawisko rysującej się lukipokoleniowej, na tle wysokiej średniej wieku wie−lu lekarzy niektórych specjalności. Pomijając in−cydentalny brak epidemiologów (czynny zawo−dowo jest 1 – słownie jeden, w wieku 78 lat)i seksuologów, których jest 3 (średnia wieku 68lat), powyżej sześćdziesiątki są też lekarze balne−ologii i medycyny fizykalnej (65,29), medycynypracy (63,57) i chirurgii szczękowo−twarzowej(61,67). W ślad za tymi dyscyplinami idą lekarzechorób zakaźnych (58,63), dermatolodzy (58,59),reumatolodzy (57,06), neurolodzy dziecięcy(57,03), patomorfolodzy (56,88), lekarze medy−cyny sportowej (56,18).

W specjalizacjach stomatologicznych proble−mów rysującej się luki pokoleniowej nie ma.Natomiast w specjalnościach wymienionych wy−żej, zapowiada się klęska. Doliczyć tu można jesz−cze geriatrię, w której przy nikłej liczbie specjali−stów (20 na całe województwo), wobec procesówstarzenia się społeczeństwa, uderza brak lekarzypodejmujących tę specjalizację.

Wiele dalszych danych zainteresowani Czy−telnicy znajdą na stronach Wojewódzkiego Od−działu NFZ pt. „Personel medyczny w Małopol−sce”.

Dyskusja na posiedzeniu Rady Funduszu byłażywa. Ale czy w sferze kształcenia specjalistówi wypełniania luk w tym zakresie, coś zmieni –trudno przesądzić. A procesy polityki edukacyj−nej w tym zakresie, przy najlepszych decyzjach,przyniosą owoce dopiero za kilka lat.

(cis)

NFZ

Deficyt kadr lekarskich w MałopolscePosiedzenie Rady Małopolskiego Oddziału NFZ

w Izbie Lekarskiej

38

38


19 września bawiła w Krakowie Pani PrezesNarodowego Funduszu Zdrowia. Tematem jejpobytu były (cytuję nie bez powodu) „różneaspekty funkcjonowania opieki medycznej w na−szym regionie, kierunki rozwoju, wyzwania naprzyszłość. Będzie to także okazja – napisanow zaproszeniu dla wybranych – do wymiany uwagw znakomitym gronie przedstawicieli władz sa−morządowych, organizacji oraz instytucji, na codzień reprezentujących różne ogniwa systemuochrony zdrowia”.

Wszystko to jest tajemnicą!!! Opinia publicz−na nie ma prawa czegokolwiek wiedzieć. Faktycz−nie, sądząc po rezultatach, lepiej żeby nie wie−działa, czy 3 lata oczekiwania na operację zaćmyzmieni się w 5 lat, a na endoprotezę, minie deka−dę. Dziennikarzom wstęp wzbroniony. Dla dzien−nikarzy Pani Prezes znalazła 30 minut na tematwprowadzanego właśnie (jako drugiego poe−wusiu) elementu wiedzy NFZ o finansowanychprzez państwo świadczeniach medycznych,pt. „Zintegrowany Informator Pacjenta”.

Każda instytucja ma prawo dążenia do dosko−nałości swoich struktur. Zostało to nawet opisanew literaturze pięknej, ale fakt, że ZIP obejmujeaktualnie od 0,49% populacji w woj. pomorskimdo 1,86% w woj. lubuskim (najbardziej zaawan−sowanym) dowodzi, że mamy do czynienia z po−czynaniem pijarowskim mocno przedwczesnym.I można to tylko wytłumaczyć dojmującym gło−dem sukcesu. Nic więcej nie ma?

Co to jest ZIP? W największym skrócie ser−wis informacyjny o udzielanych w ramach po−wszechnego ubezpieczenia od 2008 roku świad−czeniach, o przypisanych i refundowanych lekachoraz o kosztach poniesionych na te cele przez Na−rodowy Fundusz Zdrowia.

Dla ozdoby ZIP przypomni: Prawa Pacjenta(w ustawowej edycji); zasady korzystania z bez−płatnego leczenia w RP; opublikuje wykaz pla−cówek ochrony zdrowia posiadających kontraktz NFZ; poda do wiadomości wykaz świadczeńudzielonych indywidualnym pacjentom od 2008roku; opublikuje wykaz przypisanych im lekóworaz ich zrefundowanych kosztów; wreszcie dlarelaksu ZIP poda informacje o aktualnym losiewniosku o złożonego przez każdego pacjentao leczenie sanatoryjne.

Wszystko to niby potrzebne, ale komu, pozaNFZ? To wciąż zaledwie cząstka ewentualnej wie−dzy o przebytych chorobach, o zażywanych le−kach, odbywanej terapii, ale wyłącznie w ramachNFZ. Owszem, pozwala się zorientować w nakła−dach państwa na 1 obywatela. Ale nie o staniezdrowia i leczenia tegoż pacjenta, zwłaszcza żejuż ponad 30 procent naszych wydatków na zdro−wie pochodzi z prywatnych portfeli. I tego w ZIPnie będzie. Nie będzie też żadnych danych nt.dzieci. System ich nie obejmuje, pewnie ze wzglę−du na wyjątkowe zaniedbania.

Pani prezes udzieliła też dziennikarzom krót−kiej informacji nt. możliwości leczenia się przezpolskich obywateli w krajach Unii Europejskieji pokrywania kosztów tego przez NFZ. Czy bę−dzie konieczna tzw. zgoda uprzednia Funduszu?– jest tematem prawniczych sporów. Ale ewentu−alne jej pominięcie grozi wprost pogorszeniemstandardów leczenia w kraju, bo Funduszowi naten cel pieniędzy z nieba nie przybędzie. Trzebaje będzie zabrać polskim placówkom i możelepiej pozostawić decyzje w tym względzie Fun−duszowi, nim cwaniacy zaczną korzystać z lukw prawie. Także entuzjazm w kwestii dostępno−ści leczenia za granicą raczej bym powściągnął.

Stefan Ciepły

Agnieszka Pachciarz w Krakowie

NFZ wprowadza ZintegrowanyInformator Pacjenta (ZIP)

PS: By uzyskać indywidualny numer ZIP należy zgłosić sięosobiście (z dowodem tożsamości) do przedstawicielstwaNFZ, wypełnić stosowny wniosek, po czym otrzymamy logini hasło dostępu.

NFZ

39

39


W Wojewódzkim Specjalistycznym Szpita−lu Dziecięcym im. św. Ludwika w Krakowie uru−chomiono Centrum Kompleksowej Diagnosty−ki i Terapii Dzieci z FASD (Fetal Alkohol Spec−trum Disorder – Poalkoholowe Uszkodzenie Pło−du) – pierwszy tego typu ośrodek w Polsce.

FASD to nazwa zespołu objawów, jakiemogą wystąpić u dzieci, których matki w cza−sie ciąży piły alkohol etylowy. Alkohol możespowodować zmiany w budowie ciała dziecka,wady rozwojowe wielu narządów, zaburzenia

w ośrodkowym układzie nerwowym. Z koleiuszkodzenie ośrodkowego układu nerwowegoobjawia się m.in. zaburzeniami w rozwoju emo−cjonalnym i psychoruchowym, upośledzeniemumysłowym, padaczką, ADHD, zaburzeniamio charakterze autystycznym, zaburzeniamiw relacjach społecznych itd.

Do incydentalnego picia alkoholu w okre−sie ciąży przyznaje się w Polsce aż co trzeciakobieta, ale tak naprawdę nie wiadomo, ile dzie−ci w okresie życia płodowego narażonych jest

Centrum Kompleksowej Diagnostyki i TerapiiDzieci z FASD

powstało w Krakowie

W dniach 4−5 października 2013 roku odbyłosię w Krakowie XII Forum Radców Prawnychi Adwokatów Izb Lekarskich. Już po raz czwartymieliśmy przyjemność gościć w Krakowie rad−ców i adwokatów świadczących pomoc prawnąna rzecz lekarskiego samorządu. Na marginesiegodzi się dodać, iż pomysłodawcą i inicjatoremww. cyklu spotkań środowiskowych była właśnieIzba Lekarska w Krakowie. W imieniu organiza−torów uczestników powitała Koordynator Zespo−łu Radców Prawnych OIL w Krakowie mec. EwaKrzyżowska.

Obrady zostały podzielone na część roboczą,w toku której uczestnicy omówili bieżące proble−my związane z obsługą prawną świadczoną narzecz izb lekarskich, to zaś nierzadko wiązało sięz konstatacją, iż niezależnie od wielkości izbyi jej umiejscowienia geograficznego, problema−tyka z jaką musimy się borykać w codziennej pra−cy jest często tożsama. W części wykładowej

uczestnicy mieli możliwość wysłuchania nastę−pujących merytorycznych wystąpień:

– Status składki członkowskiej oraz jej eg−zekucja – z uwzględnieniem egzekucji zagra−nicznej – dr hab. Hanna Knysiak−Molczyk – SSOw Krakowie;

– Dostęp do informacji publicznej – mgrAgnieszka Nawara−Dubiel – Sędzia WSA w Kra−kowie.

– Dyrektywa transgraniczna – mgr TomaszPęcherz – Radca prawny OIL w Krakowie; mgrMarek Szewczyński – Radca prawny, DziałWspółpracy z Zagranicą i Integracji z UE NIL

Wielość merytorycznych problemów w co−dziennej pracy związanej ze świadczeniem pomo−cy prawnej dla środowiska lekarskiego, mnogośćaktów prawnych regulujących różne aspekty życiazawodowego lekarzy jak również przekonanie, żejedynie kształtowanie w miarę jednolitego stano−wiska da możliwość skutecznego działania rodzinie tylko potrzebę, ale wręcz konieczność two−rzenia płaszczyzny wymiany doświadczeń, jakąw najlepszy możliwy sposób dają właśnie tegotypu spotkania.

PRAWO I MEDYCYNA

XII Forum Radców Prawnych i Adwokatów Izb Lekarskich

Zespół Radców PrawnychOkręgowej Izby Lekarskiej w Krakowie

NAUKA I MEDYCYNA

40

40


na oddziaływanie etanolu i u ilu na skutektego dochodzi do nieodwracalnych zaburzeńw rozwoju. FAS (Fetal Alkohol Syndrom –Płodowy Zespół Alkoholowy) nie jest w na−szym kraju dobrze diagnozowany. Z pełno−objawowym FAS rodzi się rocznie około 900dzieci, lecz zdaniem specjalistów to tylko ok.10 procent wszystkich zaburzeń rozwojo−wych u dzieci, związanych z ekspozycją nadziałanie alkoholu. Mniej wyraźne problemysą nierzadko kojarzone z innymi zaburzenia−mi, np. ADHD, co powoduje, iż czasem po−stępuje się z dzieckiem niewłaściwe, odbie−rając mu szanse na lepsze funkcjonowaniew społeczeństwie.

„Nie istnieje tak zwana bezpieczna daw−ka. Przesąd, według którego lampka czer−wonego wina podawana kobiecie w ciążymiałaby wpływać korzystnie na jakość jejkrwi, wciąż jeszcze funkcjonuje. Do dziśniektórzy lekarze zalecają kobietom w cią−ży taką kurację, choć czasem wystarczy jed−na dawka alkoholu i dziecko rodzi się uszko−dzone” – podkreślał podczas konferencjiprasowej inaugurującej działalność ośrod−ka dr Stanisław Stępniewski, dyrektor Szpi−tala św. Ludwika.

Rozpoznanie FASD wymaga kompleksowejoceny, której może dokonać tylko mulitidyscy−plinarny zespół specjalistów, w oparciu o spe−cjalistyczne badania. W Szpitalu św. Ludwikapowstał zespół złożony z pediatrów, psycholo−gów, psychiatrów dziecięcych, neurologów, lo−gopedów, terapeutów i rehabilitantów. Ogrom−ne znaczenie ma też współpraca z Katedrą Ra−diologii CM UJ w Krakowie, w której już kilkalat temu podjęto badania nad wpływem alko−holu na ośrodkowy układ nerwowy. Początko−wo interesowano się wyłącznie dorosłymi,ale tylko kwestią czasu okazało się podjęcie pro−blemu dzieci z FASD. Wykorzystując zaawan−sowane techniki rezonansu magnetycznegoprzebadano w Zakładzie Radiologii ponad200 dzieci ze zdiagnozowanymi wstępnie przezlekarzy zaburzeniami poalkoholowymi.

– Badaliśmy strukturę i dyfuzję płynóww mózgu oraz określaliśmy skład metabo−liczny danej części mózgu. W porównaniuz grupą kontrolną, u wszystkich dzieciz FAS stwierdziliśmy wyraźne zmiany, za−równo mikroskopowe jak i strukturalne, któ−re jednoznacznie mogą świadczyć o FAS/FASD – poinformował prof. Andrzej Urba−nik, kierownik Katedry Radiologii CM UJ.

Badania obrazowe są jednym z elementówkompleksowej pomocy prowadzonej w Cen−trum. Działania te mają stanowić pierwszy krokdo stworzenia w regionie małopolskim syste−mowych rozwiązań w zakresie specjalistycznejdiagnostyki – metod precyzowania rodzaju dys−funkcji i zaburzeń współistniejących oraz le−czenia – kompleksowej terapii dzieci z FASD.Co więcej, doświadczenia zdobyte w krakow−skim ośrodku i wypracowane tu modele najbar−dziej efektywnej pomocy mają ułatwić tworze−nie kolejnych takich ośrodków w kraju. W re−alizację tego celu zaangażowała się też Pań−stwowa Agencja Rozwiązywania ProblemówAlkoholowych, wsparcia udziela MinisterstwoZdrowia.

Z pomocy Centrum Kompleksowej Diagno−styki i Terapii Dzieci z FASD przy Wojewódz−kim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym im.św. Ludwika mogą korzystać wszystkie dzieciz zaburzeniami neurorozwojowymi (z podejrze−niem zespołu FASD) w wieku od 0 do 18 lat.Dla pacjentów w wieku do 7 lat potrzebne jestjednak skierowanie. Starsze dzieci można bez−pośrednio rejestrować do szpitalnej poradnizdrowia psychicznego. To w ramach jej kon−traktu z NFZ realizowane są te świadczenia.

Tej choroby nie można wyleczyć, ale moż−na zapobiec ciężkiemu upośledzeniu, złagodzićjej przebieg i ułatwić dzieciom funkcjonowa−nie w społeczeństwie – podkreślają specjaliści.

Jolanta Grzelak−Hodor

NAUKA I MEDYCYNA

41

41


W dniach 12–15 września, w Zakopanem od−były się kolejne, XI Igrzyska Lekarskie. Progno−zy pogody nie były najlepsze, ale mimo to podTatrami zgłosiło się około 800 lekarzy z osobamitowarzyszącymi. Pogoda w sumie okazała się nienajgorsza, bo tylko raz mocniej popadało przega−niając ze stadionu oszczepników. Szczególnąatrakcją dla startujących był fakt, że pomiędzylekarzami w zakopiańskim COS codziennie prze−mykała na treningowych nartorolkach JustynaKowalczyk.

Rozdano w sumie ponad tysiąc medali w 20dyscyplinach sportowych. Rekordowa, jak zwy−kle była piłka nożna. Co prawda od kilku lat Kra−ków nie wygrywa już zawodów, ale zawodnicyz naszej izby wystąpili zarówno w turnieju głów−nym jak i seniorów, gdzie zdobyli brąz. Po raz

pierwszy Kraków wystąpił w koszykówce, zdo−bywając od razu srebro, po zaciętej walce z War−szawą. Rekordową ilość drużyn zanotowanow siatkówce, tu niestety bez Małopolski.

Najlepsi nasi sportowcy w tym roku to endo−krynolog z Sanoka – Eliza Radzik, znakomitai wszechstronna lekkoatletka, Leszek Albiniakz Olkusza (lekkoatletyka), kolarka szosowaAgnieszka Pala Sendra, anestezjolog z Krakowa,jej koleżanka z szosy i MTB – AleksandraBoroń, rezydentka z Krakowa, biegacz długody−stansowy Lucjan Habieda, anestezjolog z RabkiZdroju, Janusz Heitzman – znany psychiatra,ale też i pływak, Jerzy Starzyk, endokrynologz Prokocimia, od lat odnoszący sukcesy jako mio−tacz w dyscyplinach lekkoatletycznych, Włady−sław Sułowicz – przedstawiciel dyscyplin „rakie−

XI IGRZYSKA LEKARSKIE

Igrzyska Lekarskieju¿ za nami...XI

41


42

42


IgrzyskaLekarskieXI

43

43


towych”. Nazwiska tych ostatnich pozwalają zauważyć, że na igrzyskach nie brakuje kadry profesor−skiej, co dowodzi korzystnego wpływu sportu na karierę naukową.

Sportowców z naszej Izby było oczywiście znacznie więcej, trudno wszystkich wymienić. Wszel−kie dane o wynikach oraz zdjęcia do pobrania znajdują się na stronie www.igrzyskalekarskie.org.Na stronie tej także dalsze plany organizatorów Igrzysk. Należy do nich Okręgowa Izba Lekarskaw Krakowie, która może nie uzyskuje na igrzyskach największych sukcesów medalowych, ale zdecy−dowanie wyróżnia się w kraju w dziedzinie organizacji imprez sportowych dla lekarzy. Duża zasługaw tym przewodniczącego Komisji Sportu zarówno w Krakowie jak i w NIL – dr Jacka Tętnowskiego,który oczywiście był w Zakopanem. Nie brakowało też innych przedstawicieli Izb Lekarskich orazpodhalańskich samorządów.

Atmosfera tradycyjnie na Igrzyskach była wspaniała, a impreza cieszy się niegasnącą popularno−ścią.

(MJ)

44

44


Wœród autorskich filmów Andrzeja Wajdy, mieliœmy„Cz³owieka z marmuru”, „Cz³owieka z ¿elaza”, a ostat-nio mamy „Cz³owieka z nadziei”. Jakoœæ, tak symbo-licznie rzecz ujmuj¹c, tego ostatniego materia³u budul-cowego cz³owieka, jest najbardziej ulotna i krucha. I choæmawia siê, ¿e nadzieja umiera ostatnia, to jednak mar-mur trwa przez wieki, ¿elazo choæ koroduje te¿ opierasiê niszcz¹cemu dzia³aniu czasu, a nadzieja jest matk¹,eufemistycznie mówi¹c, naiwnych. Zas³ug bohatera tegofilmu nie mo¿na nie doceniaæ, dokona³ bowiem czegoœ,co przekroczy³o nie tylko marzenia milionów ludzi,ale zmieni³o bieg historii œwiata. I z tym polemizowaænie ma co, gdy¿ dla Europejczyków powojennegowschodniego bloku bêdzie On symbolem zmian, na któreczekali, czasem zbyt biernie i poddañczo podporz¹dko-wuj¹c siê narzuconemu porz¹dkowi przez WielkiegoBrata, któremu ta czêœæ Europy zosta³a jakby oddanaw lenno po wojennej zawierusze.

Jego nazwisko bêdzie figurowa³o w podrêcznikachhistorii wspó³czesnej, wœród laureatów nagrody Noblai bêdzie przyk³adem amerykañskiej b³yskotliwej spo³ecz-nej kariery typu z „elektryka – prezydent”. I mimo tychwszystkich niezaprzeczalnych argumentów ogl¹damyten film dzisiaj z poczuciem historii ju¿ minionej i z pew-nym niedosytem, ¿e coœ z tego wielkiego zrywu jednakzosta³o zaprzepaszczone, i ¿e nie tak mia³o byæ.Pokoleniom trzydziestolatków trzeba dzisiaj wyjaœniaæi t³umaczyæ, co to by³a SOLIDARNOŒÆ. Jak istotn¹ rolêodegra³y wówczas zwi¹zki zawodowe, które z masow¹,spontaniczn¹ przynale¿noœci¹ powiedzia³y ówczesnejw³adzy, ¿e nie ma zgody na dalsze wykorzystywanie pra-cuj¹cych ciê¿ko ludzi na rzecz dyktatury chorej ideolo-gii. Te dzia³ania oczywiœcie wymaga³y poœwiêcenia i nieoby³y siê bez ofiar, ale na szczêœcie globalnie na nie-wielk¹ skalê. Chocia¿ ci, którzy stracili wówczas swoichbliskich, zdrowie, pracê czy dobre imiê maj¹ prawo

poczucia strat niepowetowanych. Z perspektywy czasumo¿emy jednak powiedzieæ, ¿e warto by³o daæ siê po-rwaæ wiatrowi historii.

Dlaczego zatem dzisiaj dzia³ania zwi¹zków zawo-dowych s¹ tak negatywnie postrzegane? Dlaczego przy-pisuje siê im tylko negatywne intencje, a dzia³aczom chêæutrzymania siê na ciep³ych posadach? Czy tzw. elastycz-ny czas pracy, umowy œmieciowe, obni¿enie stawki zanadgodziny narzucane pracownikom przez aktualn¹w³adzê i pracodawców maj¹ byæ „zdobyczami” wspó³-czesnych ludzi pracy po 25 latach nowego porz¹dku? Doœæ³atwo dzisiejsi decydenci, o ironio, czasem dzia³aczeówczesnej SOLIDARNOŒCI, zapominaj¹ o tym, o co wal-czono. Zapominaj¹ albo po prostu dzia³aj¹ w imiê inte-resu nowej w³adzy czy te¿ prywatnych pracodawców, któ-rzy w imiê innej ju¿ ideologii bezwarunkowego zysku,szermuj¹c argumentem narastaj¹cego bezrobocia, wy-korzystuj¹ fakt, ¿e ludziom zale¿y na pracy, ceni¹ j¹sobie, szanuj¹ – i z troski o byt swojej rodziny zgodz¹siê na wiele. Ale cierpliwoœæ ludzka ma swoje granice.

Na naszym podwórku te¿ chyba zapominamy o tym,¿e s¹ granice godzin pracy lekarza. Nierzetelne prowa-dzenie ewidencji czasu pracy przez pracodawców, ³¹cze-nie umów o pracê z kontraktami, które nie musz¹ za-pewniæ kodeksowego czasu nale¿nego wypoczynku, nie-respektowanie podpisanych „opt outów” i narzucaniedy¿urów pod groŸb¹ zwolnieñ, wymuszanie w prze-kszta³canych w spó³ki zak³adach leczniczych przechodze-nia na umowy kontraktowe, ograniczanie przez praco-dawców iloœci personelu w ramach poszukiwaniaoszczêdnoœci w zad³u¿onych placówkach, to aktualneprzyk³ady narzucania lekarzom nadmiernych obci¹¿eñ.Opinia publiczna jednak¿e jest zazwyczaj informowa-nia o tym, ¿e przepracowanie lekarzy, którzy s¹ w sta-nie w ci¹gu doby byæ w kilku miejscach pracy, jest wyni-kiem ich pazernoœci.

Tymczasem prawda jest taka, ¿e zapotrzebowaniena pracê lekarzy, zw³aszcza specjalistów jest tak du¿e,¿e podejmuj¹c wysi³ek w ró¿nych dodatkowych miejscachzmniejszaj¹ oni d³ugoœæ kolejek oczekuj¹cych na wizytêpacjentów. I zupe³nie bezzasadne jest oburzenie, ¿e zat¹ pracê ponad limit oczekuj¹ zap³aty. Pozostaje jed-

FELIETON

„Cz³owiek z…”

45

45


nak pytanie, czy w tym biegu zd¹¿¹ oni wystarczaj¹coodpocz¹æ, aby nastêpnego dnia byæ w pe³ni dyspozycyj-nymi lub nie trafiæ w charakterze pacjenta do szpitala?Nie tak mia³o wygl¹daæ spe³nienie postulatów SOLIDAR-NOŒCI w zakresie ochrony zdrowia.

No có¿, mo¿emy mieæ uzasadnione pretensje do de-cydentów i w³adz, ale warto zauwa¿yæ, ¿e mo¿emyje mieæ równie¿ do siebie, nawzajem. Czy jesteœmy soli-darni z kolegami, którzy w obronie jakoœci swojej pracysk³adaj¹ wypowiedzenia, a inni skrzêtnie to wykorzy-stuj¹ podejmuj¹c pracê na gorszych warunkach, za ni¿-sze stawki? Zgadzamy siê te¿ bez s³owa sprzeciwunawet na 10% obni¿ki pensji, aby ratowaæ szpitale.

Czy¿by szpitale? Czy przypadkiem nie chodzi o dyrek-torskie stanowiska kolegów lekarzy, którzy tam zawê-drowali? Potrzebny jest naszemu œrodowisku, jak nigdydot¹d lider! Cz³owiek raczej z ¿elaza, z prawdziwej so-lidarnoœci zawodowej, ni¿ z nadziei, by to, o co przedlaty walczy³y zwi¹zki zawodowe nie sta³o siê tylkotematem wspomnieñ babci i dziadków. I by m³odzilekarze mogli pracowaæ w godziwych warunkach z pa-tosem i etyk¹, a nie ci¹gle dorabiaæ w kilku miejscachpracy. Ten zawód godzien jest tego.

Dr n med. Janina Lankosz-LauterbachRzecznik Regionu Ma³opolskiego OZZL

Najważniejszym niewątpliwie wydarzeniemw ostatnich tygodniach w Warszawie było refe−rendum w sprawie odwołania jej prezydenta –Hanny Gronkiewicz−Waltz. Wielotygodniowa ba−talia polityków z całej prawie Polski, w tym zewszystkich partii opozycyjnych, o nakłonieniewarszawiaków do pójścia na referendum zakoń−czyła się klapą. Referendum okazało się nieważ−ne, bo wzięło w nim udział zbyt mało warszawia−ków, chociaż sto tys. więcej, podpisało się podwnioskiem o referendum. Duży wpływ na absen−cję miały działania polityków, zwłaszcza PiS, któ−rzy zrobili z tego akcję polityczną, zapominająco merytorycznym uzasadnieniu chęci odwołaniapani prezydent. Że jest to akcja polityczna prze−konywali też działacze PO, wysyłając warszawia−ków w dniu referendum na grzyby i podkreślającsukcesy piastującej od siedmiu lat urząd HannyGronkiewicz−Waltz. I już słychać z ich strony gło−sy, że skoro udało się „obronić Warszawę” to jest

OK. i nic nie trzeba zmieniać w polityce rządui partii.

Dla lekarzy i pacjentów taki sygnał oznaczakontynuację, również w zakresie polityki doty−czącej zdrowia, czyli kompletny jej brak. Zresztąciekawe, że podczas batalii referendalnej nie padłżaden argument dotyczący służby zdrowia, choćmożna ich przedstawić wiele. Ot, na przykład Pre−zydent Hanna Gronkiewicz−Waltz (wiceprzewod−nicząca PO) nie podjęła żadnych kroków, by zmie−nić niesprawiedliwy, zdaniem mieszkańców War−szawy i Mazowsza, algorytm, czyli podział środ−ków finansowych z NFZ, znosząc tzw. „janosi−kowe”. Tymczasem w Warszawie od ponad 30lat nie wybudowano żadnego nowego szpitala,a tzw. polityka zdrowotna nie istnieje, tak zresztąjak i w całym kraju.

Przeciwieństwem działań ratusza w sprawiealgorytmu jest postawa samorządu Mazowsza.We współpracy z nim Okręgowa Rada Lekarska

FELIETON

Warszawskierozdania

FELIETON

46

46


20 września br. w Sali Konferencyjnej OILw Krakowie odbyło się spotkanie Komisji ds.Emerytów i Rencistów Naczelnej Rady Lekar−skiej, któremu przewodniczył dr Kazimierz Kło−dziński. Głównym tematem posiedzenia była bu−dząca spore kontrowersje wśród lekarzy−seniorów(i nie tylko seniorów) ustawa o systemie infor−macji w ochronie zdrowia (z dn. 28 kwietnia2011 roku). Przypominamy, że zgodnie z tąustawą prowadzenie dokumentacji medycznejw postaci papierowej miało być możliwe tylkodo 1 sierpnia 2014 r. W wyniku starań NRLtermin ten uległ wydłużeniu (patrz aktualności).

w Warszawie (w posiedzeniu Rady uczestniczyłwicemarszałek Mazowsza Krzysztof Strzałkow−ski – PO) przyjęła we wrześniu stanowisko w spra−wie sytuacji finansowej województwa mazowiec−kiego oraz niedoboru w nim środków finansowychna ochronę zdrowia. Z danych Urzędu Marszał−kowskiego wynika, że „janosikowe” dla Mazow−sza wynosi 661 mln zł rocznie. Oznacza to, że codruga złotówka wpłacana przez mazowieckichprzedsiębiorców, jest przekazywana innym wo−jewództwom (Warszawa w 2012 roku zapłaciłado budżetu państwa ponad 800 mln zł!).

ORL w Warszawie ponownie podkreśliła nie−korzystny algorytm podziału środków pomiędzyoddziały wojewódzkie NFZ, który obowiązuje od2009 roku. „Od roku 2009 wycena punktu w lecz−nictwie szpitalnym wzrosła nieznacznie, wycenalecznictwa psychiatrycznego na Mazowszu prak−tycznie nie uległa zmianie, nie dokonano istotnejzmiany wyceny procedur pediatrycznych, nie sąrównież finansowane w pełnym zakresie świad−czenia wykonane ponad limit określony umowąz NFZ, a w szczególności te świadczenia, którezostały zrealizowane planowo” – czytamyw „Oświadczeniu” Rady. ORL podkreśla, że rok2014 będzie kolejnym rokiem zmniejszenia środ−

ków finansowych na świadczenia opieki zdrowot−nej dla Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkie−go NFZ.

Tak jak w innych izbach lekarskich, w war−szawskiej zbliżają się wybory władz samorządunowej kadencji. Kończący urzędowanie prezeswarszawskiej Rady, po raz kolejny potwierdził,że nie zamierza ubiegać się o reelekcję. Za głów−ne sukcesy swojej kadencji uznał przede wszyst−kim wcześniejszą spłatę zobowiązań wobec ban−ków związanych z zakupem a potem remontemsiedziby Izby przy ulicy Puławskiej. Za sukcesuznał też powstanie z jego inicjatywy Mazowiec−kiego Forum Samorządów Zawodów ZaufaniaPublicznego, które zrzesza przedstawicieli 17 ta−kich samorządów. Forum stało się miejscem wy−miany poglądów i doświadczeń samorządowców,a także platformą przyjmowania wspólnych sta−nowisk i oświadczeń w wielu istotnych sprawach,w tym dotyczących tzw. deregulacji zawodów.

Za największe rozczarowanie w swojej kaden−cji prezes Mieczysław Szatanek uznał współpra−cę ministra zdrowia i resortu z samorządemlekarskim. Ale to nikogo ani w Warszawie, aniw Krakowie chyba nie dziwi!

Warszawska Syrenka

FELIETON

NRL

Od tej rewolucji nie ma jednak odwołań aniwyjątków, zmiany dotyczą wszystkich lekarzy,a więc także lekarzy seniorów prowadzącychpraktykę prywatną bądź przyjmujących pacjen−tów w dowolnym wymiarze godzin. O zaletachdokumentacji elektronicznej przekonywał zgro−madzonych pan Krzysztof Kęsek, Specjalista ds.Aparatury Medycznej Szpitala Uniwersyteckie−go w Krakowie. Zapewnił, że dokumentacjaw postaci elektronicznej będzie przechowywanana bezpiecznych serwerach i ryzyko jej utraty bę−dzie znikome, porównywalne z ryzykiem utratydokumentacji papierowej (np. w wyniku pożaru).

Komisja ds. Emerytów i Rencistów NRLobradowała w Krakowie

47

47


Przekonywał, że wprowadzanie danych dotyczą−cych pacjenta do programu komputerowego nadanowy wymiar diagnostyce – program może zasu−gerować np. najodpowiedniejsze leczenie bądźwyłapać negatywne interakcje pomiędzy zażywa−nymi przez chorego lekami. Prelegent zaznaczył też,że nowa forma prowadzenia dokumentacji zaoszczę−dzi lekarzom mnóstwo czasu – nie bez powodu jestjuż przecież stosowana w tzw. „sieciówkach”, czylidużych, prywatnych placówkach medycznych.

Z tym argumentem nie zgodził się kolejnyprelegent – dr Jerzy Bieleć, kardiolog z delegatu−ry przemyskiej. Jego zdaniem żaden starszy le−karz nie nauczy się pisać na klawiaturze równieszybko, jak piórem, w związku z czym nowe prze−pisy nie skrócą, a właśnie wydłużą czas wypeł−niania dokumentacji podczas wizyt pacjentów.Oznacza to mniej czasu przeznaczonego na roz−mowę z chorym oraz jeszcze większy dystansmiędzy lekarzem a pacjentem. Dyskusja za i prze−ciw nowym przepisom trwała długo i zakończyłasię konkluzją doktora Kazimierza Kłodzińskiego– „Jeśli nie można czegoś pokonać, trzeba to poprostu polubić!”.

W drugiej części spotkania z krótkim odczy−tem pt. „Specjalizacje lekarskie w Małopolsce”i znaczącym podtytułem „Lekarze seniorzy ostat−nią deską ratunku systemu” wystąpił wiceprezesORL w Krakowie, dr Jerzy Friediger, który przed−stawił zebranym aktualny stan liczbowy specjali−stów na terenie województwa małopolskiegoz podziałem wiekowym. Okazuje się, że w wieluspecjalizacjach (np. pediatrii czy ginekologii)liczba lekarzy w wieku okołoemerytalnym zde−cydowanie przewyższa liczbę lekarzy młodych

NRL

i w średnim wieku. Panująca obecnie tendencjado zawężania specjalizacji grozi zanikiem specja−listów o szerokiej wiedzy i o dużym wachlarzuumiejętności. Ucieczka w wąskie specjalizacje jestniczym innym, jak szukaniem dla siebie bezpiecz−nej niszy i ograniczaniem pola manewru specja−listom szerszych dziedzin. Istnieje poważne ry−zyko, że specjalizacje trudniejsze, wymagającedłuższego szkolenia, wkrótce zanikną, żaden mło−dy lekarz nie podejmie się też specjalizacji, poktórej nie znajdzie zatrudnienia. Doktor Friedigerpodkreślił, że rozwiązaniem mogłoby być zmniej−szenie ilości specjalizacji (obecnie mamy ichłącznie 77!) oraz traktowanie wąskich specjaliza−cji wyłącznie jako specjalizacji konsultacyjnych.

W trzeciej, ostatniej części spotkania przewod−niczące Klubów Seniora w Krakowie, NowymSączu i Przemyślu złożyły sprawozdania z dzia−łalności swoich klubów. Na tym zakończono częśćoficjalną spotkania, natomiast wieczór lekarzeseniorzy spędzili w Jerzmanowicach, na kolacjiw „Chochołowym Dworze”.

(kam)

48

48


W dniach 25−28 września 2013 roku w Za−kopanem odbył się VIII Zjazd Polskiego To−warzystwa Badania Bólu. Organizatorem Zjaz−du było Polskie Towarzystwo Badania Bólu,Fundacja Medycyny Bólu, Zakład Badaniai Leczenia Bólu KAiIT CM UJ oraz Klinika Le−czenia Bólu i Opieki Paliatywnej Katedry Ge−rontologii CM UJ.

Otwarcia Zjazdu dokonali: prof. PiotrLaidler, prorektor UJ ds. Collegium Medicumi prof. Hans Georg Kres, prezes EuropeanFederation d/IASP chapters (IASP).

W spotkaniu organizowanym co trzy latawzięło udział 700 uczestników, zarówno na−ukowców reprezentujących badania podstawo−we, jak i lekarzy klinicystów, pielęgniarek orazpsychologów i rehabilitantów, zainteresowa−nych problematyką diagnostyki i leczenia bólu.Tematyka Zjazdu obejmowała najnowsze osią−gnięcia naukowo−badawcze, doświadczalnei kliniczne sprzyjające rozwojowi medycynybólu w Polsce i lepszej jakości opieki nadpacjentem z bólem przewlekłym.

Wśród wykładowców gościliśmy najlep−szych specjalistów z Polski, a nasze zaprosze−nie przyjęli m.in. prof. Michael Bond z Wiel−kiej Brytanii – jeden z pionierów badań aspek−tów psychologicznych bólu przewlekłego, czło−

ZJAZDY • SYMPOZJA • KONFERENCJE

VIII ZjazdPolskiego Towarzystwa Badania Bólu

nek honorowy International Association for theStudy of Pain (IASP), prezes IASP w latach2002−2005, prof. Hans Georg Kress z Austrii –prezes European Federation of IASP ChaptersEFIC, prof. Troels S. Jensen z Danii – prezesIASP w latach 2005−2008, prof. JoannaZakrzewska z Wielkiej Brytanii – ekspert IASPw dziedzinie bólów twarzy, prof. Rami Burste−in z USA – ekspert w dziedzinie badań nad pa−tofizjologią migreny, prof. Zbigniew Żyliczze Szwajcarii – ekspert w dziedzinie medycy−ny paliatywnej i bólu u chorego na nowotwór,prof. Andrea Trescot – ekspert w dziedzinie za−stosowania metod interwencyjnych w leczeniubólu.

W trakcie Zjazdu odbyło się 11 sesji ple−narnych, 5 sesji satelitarnych oraz 5 sesji spon−sorowanych. Sesje satelitarne obejmowały swątematyką najnowsze osiągnięcia naukowe dok−torantów zajmujących się medycyną bólu orazprezentacje dotyczące rzadko występującychzespołów bólowych, co było nowością w pro−gramie naukowym Zjazdu i spotkało się z du−żym zainteresowaniem. Uczestnicy mieli tak−że okazję wziąć udział w warsztatach interak−tywnych z zakresu zastosowania USG w loka−lizacji struktur układu nerwowego, w diagno−styce schorzeń narządu ruchu, ale także z po−stępowania w bólach twarzy oraz zastosowa−nia hipnozy w leczeniu bólu. Odbyła się rów−nież sesja plakatowa, gdzie przedstawiono23 prezentacje plakatowe specjalistów z Polskii zagranicy. W trakcie Zjazdu miała miejscerównież sesja satelitarna Sekcji InterwencyjnejPTBB, gdzie przedstawiono najnowsze osią−gnięcia z zastosowania technik inwazyjnychw leczeniu bólu.

Dzięki pomocy prof. Daniela Zarzyckiegoi jego współpracowników z Kliniki Ortopediii Rehabilitacji CM UJ Uniwersyteckiego Szpi−tala Ortopedyczno−Rehabilitacyjnego w Zako−panem prof. Andrea Trescot z USA przepro−

49

49


wadziła zabiegi kriolezji u wybranych pacjen−tów z bólem przewlekłym. Zabiegi były trans−mitowane na żywo do sali wykładowej,a uczestnicy mieli okazję zapoznać się z zasa−dami i techniką zastosowania kriolezji w wy−branych zespołach bólu przewlekłego.

Wielospecjalistyczne forum, na którym byłyprezentowane najnowsze osiągnięcia w zakre−sie badań nad bólem, w zgodnej opinii uczest−ników i wykładowców spełniło oczekiwaniapod względem merytorycznym i zakończyło sięsukcesem, którego miarą mogą być nawiązanekontakty naukowe krajowe i zagraniczne.

Prezes PTBBProf. Jan Dobrogowski


Tysiące mieszkańców Krakowa i turystówwzięło udział w organizowanych tu od 2002 rokuobchodach Światowego Dnia Serca. Także w wie−lu innych miastach i miasteczkach 29 wrześnialekarze starali się zachęcić Polaków do większejtroski o własne serce. Tegoroczne święto obcho−dzono pod hasłami Pamiętaj o sercu, Miej sercedla serca, Zawalcz o swoje serce. Hasłem mię−dzynarodowych obchodów było wezwanie Takethe road to a healthy heart.

Od samego początku uroczystość organizowa−na jest w ostatnią niedzielę września przez Za−

rząd Oddziału Krakowskiego Polskiego Towarzy−stwa Kardiologicznego, przy współpracy Insty−tutu Kardiologii CM UJ. Wspierają tę inicjatywętakże władze Krakowa.

Światowy Dzień Serca to międzynarodoweświęto obchodzone od 14 lat, obecnie w około 140krajach. Jego celem jest szerokie upowszechnie−nie wiedzy o schorzeniach serca i naczyń krwio−nośnych, o zasadach profilaktyki chorób serco−wo−naczyniowych oraz najnowszych metodachleczenia. Jednak każdego roku organizatorzy kon−centrują się nieco bardziej na jednym, wybranymaspekcie tej szerokiej problematyki. W Polsce np.ostatnio szczególną uwagę poświęca się schorze−niom serca u kobiet, wśród których śmiertelnośćz powodu chorób układu krążenia jest obecniewiększa niż wśród mężczyzn. Tematem przewod−nim ogólnoświatowych obchodów Dnia Sercabyła w tym roku promocja aktywnej profilaktykifizycznej – zachęcenie do większej aktywnościfizycznej oraz uświadomienie najpowszechniej−szych zagrożeń XXI wieku – miażdżycy, nadci−śnienia tętniczego, otyłości, skutków nieradzeniasobie ze stresem i bagatelizowania depresji.

Od godziny 10.00 rano do 18.00 ze scenyw Rynku o zdrowiu i chorobach mówili wybitni

PROFILAKTYKA

Światowy Dzień Serca na Rynku w Krakowie

50

50



specjaliści, m.in. współprzewodniczący komite−tu organizacyjnego obchodów Światowego DniaSerca w Krakowie – dr hab. med. Andrzej Gac−kowski (przewodniczący Zarządu Oddziału Kra−kowskiego PTK w kadencji 2011−2013), profe−sorowie: Magdalena Kostkiewicz Maria Olszow−ska, Piotr Podolec i Jerzy Sadowski. Były też wy−stąpienia wielu innych wybitnych lekarzy, spo−tkania ze znanymi krakowianami, w tym artysta−mi, którzy całkowicie bezinteresownie od latwspierają publicznie tę inicjatywę.

Jaka jest skuteczność takich akcji, trudno jed−noznacznie ocenić.

– Od dwóch lat realizowany jest wojewódzki,samorządowy program prewencji chorób układukrążenia. Kampanię edukacyjną uzupełniają ba−dania prewencyjne w 26 ośrodkach POZ w Ma−łopolsce i na oddziałach kardiologicznych. Jakieefekty dadzą, okaże się wkrótce. Podobny pro−gram realizowany w USA przyniósł po 5 latachobniżenie śmiertelności o kilkanaście procent –podkreśla prof. Piotr Podolec.

Obchodom Światowego Dnia Serca towa−rzyszą inne akcje – Biała Sobota organizowanaprzez władze Krakowa, podczas której w wielu

przychodniach można wykonać nie tylko podsta−wowe, ale też specjalistyczne badania z różnychdyscyplin medycyny. Drugą akcję prowadzi naprzełomie września i października firma farma−ceutyczna Servier – pod hasłem „Servier dla Ser−ca”, oferując bezpłatne badania i konsultacje spe−cjalistyczne mieszkańcom największych miastw Polsce. 29 września na krakowskim Rynkumożna było też sprawdzić wiek swojego sercaw ramach akcji „Ciśnienie na życie”, której spon−sorem jest Grupa Polpharma. Korzystano przyz nowej, specjalnej aplikacji komputerowej opra−cowanej przez specjalistów z Gdańskiego Uniwer−sytetu Medycznego.

W obchodach Dnia Serca na płycie RynkuGłównego, przy ładnej pogodzie, bierze udziałzwykle ponad 70 tysięcy osób. W 2012 roku wy−konano 3200 oznaczeń glukozy we krwi, 1150oznaczeń cholesterolu, 3500 pomiarów ciśnienia,ok. 50 badań echokardiograficznych i 250 – elek−trokardiograficznych, 200 badań saturacji krwi,udzielono ok. 5000 porad specjalistycznych.W tym roku było podobnie.

Jolanta Grzelak−Hodor

Godne dostrzeżenia motto: „Rak to walka,którą wygrywamy; to Lęk, który oswajamy; toNadzieja, która jest najcenniejsza!” towarzyszy−

II Krakowska Konferencja Onkologiczna

PROFILAKTYKA

ło obradom II Krakowskiej Konferencji Onko−logicznej, która odbyła się w auli PWST26−27 września, nt. „Postępy i nowości w dia−gnostyce i leczeniu nowotworów złośliwych”.Zorganizowało ją Stowarzyszenie – Krakow−ski Komitet Zwalczania Raka, działające przyCentrum Onkologii w Krakowie.

Przybyli na nią m.in. prof. Wojciech No−wak, rektor UJ, prof. Wojciech Król, dziekanWydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersyte−tu Medycznego, prof. Jerzy Jakubowicz,dyr. Centrum Onkologii im. M. Skłodowskiej−Curie w Krakowie, prof. Andrzej Matyja, pre−zes Okręgowej Rady Lekarskiej. Utytułowa−nych gości z kraju i zagranicy, zaangażowanychw walkę z chorobami nowotworowymi, nie spo−sób wszystkich wymienić, w sumie na liście

51

51


W jednym z wykładów przedstawiono im−munofenotypową charakterystykę podtypówraka piersi. Temat bardzo ciekawy, bo dotyczynowego spojrzenia na możliwości leczenia,a także rokowania. Szeroko omówiono zagad−nienia dotyczące nowotworów układu moczo−wo−płciowego, takich jak rak stercza, pęcherzai nerki. Dowiedzieliśmy się również, że nieste−ty nie ma spektakularnego postępu w leczeniuraka płuc i nadal jedynym sposobem na zmianęsytuacji pozostaje abstynencja nikotynowa.Kolejną z sesji poświęcono psychoonkologii.Omawiano nowe i bardzo ważne zagadnieniadotyczące psychoterapii chorych onkologicz−nych, aspekty seksuologiczne i profil psycho−logiczny takiego pacjenta.

W podsumowaniu konferencji stwierdzono,że w naszej codziennej praktyce na przestrzeniostatnich lat stajemy się świadkami coraz więk−szej indywidualizacji leczenia chorych na no−wotwory i ten stan rzeczy wymaga stałego,uważnego śledzenia postępu w diagnostycei terapii oraz stworzenia multidyscyplinarnychoddziałów. Umożliwi to precyzyjny monitoringleczenia i kontrolę pacjentów z chorobą nowo−tworową. Światowe doniesienia wykazują, żewyniki leczenia w ośrodkach multidyscyplinar−nych są lepsze niż w ośrodkach profilowych.

Dr n. med. Zbigniew Darasz


kongresowej było 260 osób. Gości witali orga−nizatorzy: prof. Andrzej Stelmach z CentrumOnkologii im. M. Skłodowskiej−Curie w Kra−kowie i dr n. med. Zbigniew Darasz, prezesKrakowskiego Komitetu Zwalczania Raka.Życzenia owocnych obrad składali m.in. dyr.Jerzy Jakubowicz i prof. Andrzej Matyja, pod−kreślający wysoką śmiertelność na choroby no−wotworowe w Polsce i słabą ich profilaktykę,składającą się na zbyt późne rozpoznania.

Myślą przewodnią tej Konferencji jak i po−przedniej było przekazanie praktycznych infor−macji o najnowszych osiągnięciach w dziedzi−nie diagnostyki i leczeniu nowotworów złośli−wych. Można było wysłuchać wykładów wieluwybitnych polskich profesorów z różnych dzie−dzin onkologii, m.in.: Jacka Fijutha, Teresy Ko−walskiej, Wojciecha Zegarskiego, Piotra Richte−ra, Zbigniewa Wolskiego, Piotra Rutkowskiego,Tomasza Demkowa, Krzysztofa Krzemienieckie−go, Piotra Wysockiego i Jarosława Kużdżała.

W ostatnich latach obserwujemy dynamicz−ny rozwój badań obrazowych, pozwalającychna dość precyzyjne określenie stopnia zaawan−sowania choroby nowotworowej, wczesne jejwykrywanie i monitorowanie leczenia. W pro−gramie Konferencji były więc wykłady o przy−datności takich badań jak PET/CT, SPECT/CT,mammografii spektralnej i rezonansu magnetycz−nego i scyntygrafii w diagnostyce nowotworów,wygłoszone przez znaczne autorytety w tej dzie−dzinie w Polsce.

52

52


W Krakowie, w dniach 12−13 września, od−było się I Ogólnopolskie Sympozjum „Rehabili−tacja w schorzeniach nerek i układu moczowego”organizowane przez Fundację Amicus Renis, Wy−dział Rehabilitacji Ruchowej Akademii Wycho−wania Fizycznego w Krakowie oraz Grupę Ro−boczą ds. Rehabilitacji przy Polskim Towarzy−stwie Nefrologicznym oraz Fresenius MedicalCare Polska.

Dzięki leczeniu nerkozastępczemu (dializai transplantacja nerki) żyje obecnie w Polsce po−nad 25 tysięcy osób. W większości charakteryzująsię one znacznym ograniczeniem sprawności fi−zycznej, którą można poprawić rehabilitacją. Drugądużą grupą, także podatną na działania rehabilita−cyjne, stanowią chorzy ze schorzeniami układu mo−czowego, nietrzymaniem moczu, pęcherzem nad−reaktywnym lub pęcherzem nieczynnym.

Podczas Sympozjum dyskutowano głównienad 3 grupami problemów:

– wprowadzeniem rehabilitacji w nefrologii,– omówieniem rehabilitacji ruchowej w prze−

wlekłej chorobie nerek: w predializie, u chorychdializowanych i po przeszczepieniu nerki,


I OgólnopolskieSympozjumRehabilitacjaw schorzeniach nereki układu moczowego

– rehabilitacją w chorobach układu moczowego– nietrzymaniu moczu u kobiet, mężczyzn i dzieci.Owocem Sympozjum było też powołanie zespo−

łu redakcyjnego podręcznika poświęconego rehabi−litacji w chorobach nerek i układu moczowego.

W spotkaniu wzięło udział ok. 120 uczestni−ków, w tym wybitni znawcy problemu m.in.: Kra−jowy Specjalista ds. Chorób Wewnętrznych prof.Jacek Imiela, Krajowy Konsultant ds. Rehabilita−cji – prof. Krystyna Księżopolska−Orłowska i pre−zes Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji prof.Jolanta Kujawa.

Sympozjum towarzyszyły warsztaty poświę−cone rehabilitacji w inkontynencji moczu.

Komitet Organizacyjny pracował w składzie:prof. Olgierd Smoleński, prof. Anna Marchewka,dr Katarzyna Chojak−Fijałka, mgr Urszula Chrabo−ta, dr Nina Bejm−Wilczyńska, mgr Danuta Maliszew−ska.

Bliższe szczegóły patrz:www.amicusrenis.pl

(os)

53

53


UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI

Doktorzy habilitowaniRada Wydzia³u Lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielloñskiego

nada³a stopieñ naukowy doktora habilitowanego nauk medycznych

w dniu 19 wrzeœnia 2013 rokudr n. med. Dorocie Dro¿d¿ – w zakresie medycyny – pediatriidr. n. med. Piotrowi Majewskiemu – w zakresie medycyny – stomatologiidr. n. med. Piotrowi Musia³kowi – w zakresie medycyny – kardiologiidr n. biol. Jolancie Kaszubie-Zwoiñskiej – w zakresie medycyny – biologii medycznejdr n. med. Dorocie Pawlik – w zakresie medycyny – pediatriidr n. med. Katarzynie Starowicz-Bubak – w zakresie medycyny – biologii medycznejdr n. biol. Ewie Stêpieñ – w zakresie medycyny – biologii medycznej

Profesorowie

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiejnada³ tytu³ profesora nauk medycznych

w dniu 25 czerwca 2013 rokudr. hab. Markowi Moskale, prof. UJ – z Kliniki Neurochirurgii i Neurotraumatologii CM UJ

w dniu 9 wrzeœnia 2013 rokudr. hab. Bart³omiejowi Losterowi, prof. UJ – z Instytutu Stomatologii CM UJ

Lek. Monika BauchrowiczLek. Monika BauchrowiczLek. Monika BauchrowiczLek. Monika BauchrowiczLek. Monika BauchrowiczPrzepukliny pachwinowe u dzieci w przebiegu waddysraficznychPromotor: dr hab. Stanis³aw Kwiatkowski

Lek. Hanna Dziedzic-OleksyLek. Hanna Dziedzic-OleksyLek. Hanna Dziedzic-OleksyLek. Hanna Dziedzic-OleksyLek. Hanna Dziedzic-OleksyOcena parametrów sztywnoœci têtnic u pacjentówz mia¿d¿yc¹ têtnic wieñcowych, sercowym zespo³em Xi toczniem rumieniowatym uk³adowymPromotor: prof. dr hab. Piotr Podolec

Wykaz osób, którym Rada Wydzia³u Lekarskiego Collegium Medicum UJnada³a stopieñ naukowy doktora nauk medycznych

w dniu 19 wrzeœnia 2013 roku

Lek. Iwona Filipczak-BryniarskaLek. Iwona Filipczak-BryniarskaLek. Iwona Filipczak-BryniarskaLek. Iwona Filipczak-BryniarskaLek. Iwona Filipczak-BryniarskaBadania wp³ywu opioidów na aktywacjê nadwra¿liwo-œci kontaktowej i odpowiedŸ humoraln¹ u myszy. RolamakrofagówPromotor: prof. dr hab. Jerzy Wordliczek

Lek. Katarzyna Kuœmierska-UrbanLek. Katarzyna Kuœmierska-UrbanLek. Katarzyna Kuœmierska-UrbanLek. Katarzyna Kuœmierska-UrbanLek. Katarzyna Kuœmierska-UrbanOcena wp³ywu wybranych polimorfizmów genów uk³adurenin-aangiotensyna, syntazy tlenku azotu i polimorfizmurs7579169 genu INHBB na przebieg stanu przedrzucawko-wego i nadciœnienia ci¹¿owego oraz na stan noworodkaPromotor: dr hab. Krzysztof Rytlewski

54

54


anestezjologia i intensywna terapiaAnestezjologia i intensywna terapia w kardiochirurgii

i torakochirurgiiKierownik naukowy: dr hab. n. med. Rafa³ Drwi³a

6-8.11.2013

Kursy dla specjalizacji lekarskich – listopad 2013

Rada Wydzia³u LekarskiegoŒl¹skiego Uniwersytetu Medycznego

w Katowicach na posiedzeniuw dniu 10 stycznia 2013 r.

podjê³a uchwa³êo nadaniu stopnia naukowego

doktora nauk medycznych

lek. Maciejowi Wójtowiczowi – w zakresie medycyny


Lek. Krzysztof MikaLek. Krzysztof MikaLek. Krzysztof MikaLek. Krzysztof MikaLek. Krzysztof MikaWspó³wystêpowanie nowotworów z³oœliwych u dzieciz siatkówczakiem leczonych w Klinice Okulistyki i OnkologiiOkulistycznej UJ CM w Krakowie w latach 1980-2010.Promotor: prof. dr hab. Bo¿ena Romanowska-Dixon

Lek. Micha³ PêdziwiatrLek. Micha³ PêdziwiatrLek. Micha³ PêdziwiatrLek. Micha³ PêdziwiatrLek. Micha³ PêdziwiatrAnaliza wybranych czynników wp³ywaj¹cych na pojawie-nie siê nowych polipów gruczolakowych jelita grubegou chorych po endoskopowej polipektomiiPromotor: prof. dr hab. Krzysztof RembiaszPromotor pomocniczy: dr Maciej Mat³ok

Mgr Magdalena RutkowskaMgr Magdalena RutkowskaMgr Magdalena RutkowskaMgr Magdalena RutkowskaMgr Magdalena RutkowskaRola limfocytów T regulatorowych o fenotypie CD4+CD25+ w patomechanizmie przejœciowej hipogamma-globulinemii wieku dzieciêcegoPromotor: dr hab. Maciej Siedlar, prof. UJ

Lek. Joanna SzporLek. Joanna SzporLek. Joanna SzporLek. Joanna SzporLek. Joanna SzporOcena komórek dendrytycznych w ch³oniakach skórnychPromotor: dr hab. Krzysztof Okoñ

Lek. Renata Turek-JabrockaLek. Renata Turek-JabrockaLek. Renata Turek-JabrockaLek. Renata Turek-JabrockaLek. Renata Turek-JabrockaOty³oœæ brzuszna, insulinoopornoœæ oraz zespó³ meta-boliczny jako wskaŸniki oceny ryzyka wyst¹pienia incy-dentów sercowo-naczyniowych i rozwoju cukrzycy – ba-danie prospektywnePromotor: dr hab. Dorota Pach, prof. UJ

Mgr Urszula TyrankiewiczMgr Urszula TyrankiewiczMgr Urszula TyrankiewiczMgr Urszula TyrankiewiczMgr Urszula TyrankiewiczBadanie czynnoœci miêœnia sercowego in vivo za pomoc¹tomografii magnetyczno-rezonansowej u myszy z nie-wydolnoœci¹ kr¹¿enia w przebiegu kardiomiopatii roz-strzeniowej (Tg q*44) i w przebiegu mia¿d¿ycy (apoE/LDLR-/-)Promotor: prof. dr hab. Stefan Ch³opickiPromotor pomocniczy: dr Tomasz Skórka

Lek. Wojciech ZajdelLek. Wojciech ZajdelLek. Wojciech ZajdelLek. Wojciech ZajdelLek. Wojciech ZajdelOcena wp³ywu z³o¿onego postêpowania terapeutyczne-go podczas przez skórnej interwencji wieñcowej w ostrymzawale serca z przetrwa³ym uniesieniem odcinka ST nawyniki oraz wybrane parametry lewej komoryPromotor: prof. dr hab. Krzysztof ¯mudka

Anestezjologia w onkologiiKierownik naukowy:

dr n. med. Ma³gorzata Zaj¹c13-15.11.2013

Program szkoleñ podyplomowych organizowanych przez MCKPlistopad – grudzieñ 2013

UWAGA! Szczegó³owe informacje dot. szkoleñ oraz zapisy przyjmuje Sekretariat MCKP,ul. Grzegórzecka 20 (p. 13); tel. 12 43 32 761, 12 424 72 91 wewn. 761, 762, 763, e-mail: [email protected]

Uprzejmie informujemy, ¿e rekrutacja na kursy organizowane przez Medyczne Centrum Kszta³cenia PodyplomowegoUniwersytetu Jagielloñskiego w roku 2013, odbywaæ siê bêdzie drog¹ elektroniczn¹ za poœrednictwem strony internetowej:

www.mckp.uj.edu.pl

55

55


angiologiaWprowadzenie do specjalizacji

w angiologiiKierownik naukowy:

dr n. med. Andrzej Belowski18-22.11.2013

diabetologiaPostêpy w zakresie patogenezy,rozpoznawania, zapobieganiai leczenia powik³añ cukrzycy

Kierownik naukowy:prof. dr hab. n. med.

Maciej Ma³ecki18-20.11.2013

chirurgia ogólnaPraktyczny kurs endoskopii

przewodu pokarmowegoKierownik naukowy:

dr n. med. Maciej Mat³ok4-8.11.2013

Podstawychirurgii transplantacyjnej


Antoni Czupryna6-8.11.2013

¯ywienie pozajelitowe i dojelitowew warunkach domowych

Kierownik naukowy:dr hab. n. med. Stanis³aw K³êk

14-15.11.2013

Praktyczny kurs endoskopiiprzewodu pokarmowego

Kierownik naukowy:dr n. med. Maciej Mat³ok

18-22.11.2013

Endoskopia przewodupokarmowego – kurs zaawansowany

Kierownik naukowy:prof. dr hab. n. med.Kazimierz Rembiasz

18-22.11.201325-29.11.2013

geriatriaWielkie problemy geriatryczne

Kierownik naukowy:dr hab. n. med.

Barbara Gryglewska18.11.2013

Schorzenia uk³adu pokarmowegoi oddechowego w wieku podesz³ym

Kierownik naukowy:dr hab. n.med. Anna Skalska

19.11.2013

kardiochirurgiaChirurgiczne leczenie

têtniaków aorty piersiowejKierownik naukowy:

prof. dr hab. n. med. Jerzy Sadowski18-19.11.2013

Przygotowywanie, przechowywaniei wszczepianie allogennych

zastawek aortalnychKierownik naukowy:

dr hab. n. med. Roman Pfitzner20.11.2013

medycyna rodzinnaRelacja lekarz-pacjentKierownik naukowy:

dr hab. n. med. Adam Windak,prof. UJ

19-20.11.2013

Onkologia z elementamiopieki paliatywnej


Krzysztof Krzemieniecki27-28.11.2013

neurochirurgiaTrudnoœci interpretacyjne

obrazów TK i RM w schorzeniachOUN, jako czynnika kwalifikuj¹cegodo operacji neurochirurgicznych

Kierownik naukowy:prof. dr hab. n. med. Marek Moska³a

21.11.2013

onkologiai hematologia dzieciêca

Onkologia – NeuroblastomaKierownik naukowy:prof. dr hab. n. med.Walentyna Balwierz

22-23.11.2013

po³o¿nictwo i ginekologiaUltrasonografia – kurs praktyczny

indywidualnyKierownik naukowy:

prof. dr hab. n. med. Antoni Basta,dr n. med. Piotr Cha³upczak

4-8.11.2013

Endoskopia – kurs praktycznyindywidualny

Kierownik naukowy:prof. dr hab. n. med. Antoni Basta,

dr n. med. Piotr Cha³upczak4-8.11.2013

Choroby przenoszone drog¹ p³ciow¹Kierownik naukowy:

prof. dr hab. n. med. Antoni Basta,dr n. med. Piotr Cha³upczak

18-22.11.2013


56

56


psychiatriaKliniczne zastosowanie psychoterapii


Krzysztof Rutkowski18-22.11.2013

urologia dzieciêcaNowotwory uk³adu moczo-

p³ciowego u dzieciKierownik naukowy:prof. dr hab. n. med.Wies³aw Urbanowicz

12-13.11.2013

anestezjologiai intensywna terapiaDiagnostyka i leczenie bólu


Jan Dobrogowski3-6.12.2013

grudzieñ 2013

Nikt nie zwrócił uwagi, ale 14 październikaupłynęło dokładnie 240 lat od chwili powołaniaw 1773 roku Komisji Edukacji Narodowej, czylipierwszego ministerstwa oświaty na świecie.

Uniwersytet Jagielloński uczcił ten dzieńw Auditorium Maximum, gdzie wręczono ok. 150pracownikom nauki i administracji uczelnianejliczne medale i wyróżnienia. Na uroczystość przy−był m.in. Wojewoda Małopolski Jerzy Miller, któ−remu – po odśpiewaniu przez Chór Akademic−

kim Gaude Mater Polonia – przypadło wręczyćw towarzystwie rektora UJ prof. WojciechaNowaka poważną ilość medali (blisko 120 zło−tych, srebrnych i brązowych) za... wzorowe, su−mienne wykonywanie obowiązków wynikającychz pracy zawodowej w służbie państwa.

Naturalnie nie brakło wśród nich lekarzy (wy−mieniam tylko wyróżnionych Złotym Medalem),byli to: dr Jerzy Cubak, dr hab. Teresa BarbaraDomagała, dr Hanna Fornal, dr hab. Barbara

chirurgia ogólnaPraktyczny kurs endoskopii

przewodu pokarmowegoKierownik naukowy:

dr n. med. Maciej Mat³ok2-6.12.2013

Endoskopia przewodupokarmowego

– kurs zaawansowanyKierownik naukowy:prof. dr hab. n. med.Kazimierz Rembiasz

9-13.12.2013

medycyna rodzinnaWprowadzenie

do opieki paliatywnejKierownik naukowy:

dr n. med. Tomasz Gr¹dalski5-6.12.2013

po³o¿nictwoi ginekologia

Ultrasonografia –kurs praktycznyindywidualny



Endoskopia – kurs praktycznyindywidualny



Kursy dla wszystkichspecjalnoœci

Kurs dobrej praktyki klinicznej(GCP) dla badaczy

Kierownik naukowy:dr n. med. Aleksandra Goszcz

14.12.2013



Uroczyste posiedzenie Senatu UJ w Auditorium Maximum

Święto Edukacji NarodowejProf. Tomasz Guzik laureatem nagrody Prezesa Rady Ministrów

prof. Kalina Jaszcz−Kawecka laureatem nagrody Ministra Zdrowia za całokształt

57

57


Gryglewska, dr Joanna Kobylarz, dr hab. Barba−ra Małecka, prof. Bożena Romanowska−Dixon,dr hab. Anna Skalska, prof. Jerzy Wordliczek,dr hab. Małgorzata Zaleska.

Wręczono także Medale Komisji Edukacji Na−rodowej, a wśród nich m.in. dr Małgorzacie Bier−nat−Sudolskiej i prof. Andrzejowi Urbanikowi.

Święto Edukacji wykorzystał także MinisterZdrowia, który przyznał swoje nagrody: prof.Kalinie Jaszcz−Kaweckiej za całokształt dorobkunaukowego i dydaktycznego, dr. hab. PawłowiZajdlowi z Katedry Chemii Farmaceutycznej – na−grodę indywidualną I stopnia, wreszcie zespołowądydaktyczną prof. Andrzejowi Szczudlikowii dr hab. Monice Rudzińskiej z Katedry Neurolo−gii CM UJ. Wyróżniony też został prof. Krzysz−tof Krzemieniecki (przez Rektora Uniwersytetuwe Wrocławiu) za współudział w napisaniu pod−ręczniku dot. chorób nowotworowych wątroby.

Laureatem Nagrody Prezesa Rady Ministrów(jednym z pięciu wyróżnionych w skali kraju, wewszystkich dyscyplinach nauki) został prof.dr hab. Tomasz Guzik, za wybitne osiągnięcia na−ukowe, a przede wszystkim „opisanie i charakte−ryzację immunologicznych mechanizmów nadci−śnienia tętniczego, identyfikację enzymatycznychi molekularnych mechanizmów stresu oksydacyj−nego w naczyniach krwionośnych oraz odkryciei charakteryzację znaczenia nowej, zależnej odjonów wapnia oksydazy Nox5 w naczyniachkrwionośnych(...) wreszcie „odkrycie mechani−zmu zaangażowania mechanizmu tetrahydrobiop−teryny w regulacji funkcji naczyń”.

Warto wspomnieć na marginesie, że laureatemnagrody tej samej rangi „za wybitne osiągnięciaartystyczne” został Jerzy Trela.

Nagrodą im. H. Jordana przyznaną przez rek−tora UJ prof. Wojciecha Nowaka wyróżnieni zo−stali też studenci za wybitne w skali kraju osią−gnięcia sportowe. Czyż byśmy szli w kierunkuuniwersytetów amerykańskich?

Całość uroczystości prowadził sprawnie prof.Jacek Popiel, prorektor UJ, a Hymn Narodowyzaintonowany przez Chór Akademicki zakończyłuroczystość.

Wszystkim Laureatom serdecznie gratulujemy.(cis)


58

58


Sesja jesienna 2012 r.

alergologialek. Beata Ordyk

anestezjologia i intensywna terapialek. Wiktor Dardziñski lek. Agnieszka Grotlek. Hubert Hymczakdr n. med. Agnieszka Kawczyñska-Dro¿d¿lek. Jaros³aw Pawliklek. Tomasz Œlusarczyk

chirurgia dzieciêcalek. Damian Dylkowskilek. Marcin Maœlanka

chirurgia naczyniowalek. Piotr Stabiszewski

chirurgia ogólnalek. Mariusz Cichoñlek. Rafa³ Cyganlek. Magdalena Derejskalek. Anna Gierada-Fija³kowskalek. Katarzyna Krzesiwo-Stempaklek. Jan Makuchlek. £ukasz Turczynowskilek. Piotr Warzechalek. Adrian Wójcik

chirurgia onkologicznadr hab. n. med. Marcin Barczyñskidr n. med. Antoni Szczepanik

dr n. med. Anna Taczanowska-Niemczuk

chirurgia stomatologicznalek. dent. Alina Budalek. dent. Klaudia Chudyba-Muszyñskalek. dent. Pawe³ Kuligdr n. med. Tomasz Nowaklek. dent. Daniel Sadeckilek. dent. Grzegorz Wentrych

choroby wewnêtrznelek. Jan Ceklarzlek. Joanna Czarny-Nowaklek. Magdalena Duraczyñskalek. £ukasz Goloñskilek. Adriana Jeremczuk-Kaczmarczyklek. Witold Kalatalek. Tomasz Kogutlek. Jadwiga £êtowskalek. Katarzyna Matogalek. Anna Mianowska-Ryznerlek. Pawe³ Nasta³eklek. El¿bieta Nowiñskadr n. med. Marta Opaliñskadr n. med. £ukasz Partykalek. Maja Paweleclek. Joanna Puchlek. Dominik Stoczczaklek. Monika Wasyñczuklek. Agnieszka Weso³owska – Rogozikdr n. med. Jerzy Wiliñskilek. Joanna Ziêba

diabetologialek. Monika Masternak

endokrynologialek. Agata Mioduszewska-Pawêzowska

gastroenterologiadr n. med. Kinga Kowalska-Duplaga

hematologialek. Katarzyna Olszewska

SPECJALIZACJE

Wykaz lekarzy i lekarzy dentystów (cz³onków Okrê-gowej Izby Lekarskiej w Krakowie), którzy uzyskali tytu³specjalisty wed³ug ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r.o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2011,nr 277, poz. 1634) i których dokumentacja szkoleniaspecjalizacyjnego wraz z odpisem dyplomu (po zda-nym pañstwowym egzaminie specjalizacyjnym) zosta-³a zwrócona do Wydzia³u Polityki Spo³ecznej Ma³opol-skiego Urzêdu Wojewódzkiego w terminie do dnia10 stycznia 2013 roku.

59

59


hipertensjologialek. Jaros³aw Królczykdr n. med. Aleksander Kwaterlek. Krystyna Pieni¹¿ek

kardiologiadr n. med. Tomasz Banachdr n. med. Maria Boberdr n. med. Ma³gorzata Brzozowska-Kiszkalek. Robert D³ugopolskidr n. med. Robert Kowalskidr n. med. Andrzej Machniklek. Jakub Podolecdr n. med. Renata St¹pordr n. med. Katarzyna Stopyra-Pachdr n. med. Tomasz Sondejlek. Robert W³odarczyk

kardiologia dzieciêcadr n. med. Jacek KuŸmadr n. med. Piotr Weryñski

medycyna paliatywnalek. Magdalena Karwala-Szytu³adr n. med. Krzysztof Szmigiel

medycyna pracylek. Grzegorz Klimiec

medycyna ratunkowalek. Magdalena Kurtykalek. Ewa Rosiek

medycyna rodzinnalek. Justyna Biegañskalek. Beata Bijotalek. Wojciech Brzegowydr n. med. Anna Gurda-Dudalek. George Haddoblek. Rafa³ Idzikowskilek. Dorota Jarczewskalek. Ewa Nitkalek. Paulina Nowaklek. Anna Paczkowskalek. Lucyna Rozpondek

lek. Lucyna Szer³omska-£oœlek. Karolina Werchowiecka-Pardyga³lek. Ewa ¯yczkowska-Nowak

neurologialek. Paulina Pleszka-Kulalek. Magdalena Szara-Cichoñdr n. med. Dorota W³och-Kopeædr n. med. Magdalena Wójcik-Pêdziwiatrlek. Katarzyna Zub-Kasprzyk

okulistykalek. Urszula Sudnik-Hrynkiewicz

onkologia klinicznalek. Renata Bogaczdr n. med. Bo¿ena Cybulska-Stopalek. Joanna D¹browskadr n. med. Grzegorz Królczyklek. Katarzyna Zygmunt

ortopedia i traumatologianarz¹du ruchulek. Wojciech Ambro¿ylek. Pawe³ Depukatlek. Bart³omiej Doboszlek. Marcin Janeczeklek. Pawe³ Pó³koszeklek. Marcin Tomalskilek. Karol Tomczyklek. Maciej Trybalskilek. Grzegorz Zawierucha

pediatriadr n. med. Agnieszka Ochodalek. Patrycja Pilchlek. Agata Rysz-Brachalek. Magdalena Wilko³ek

periodontologiadr n. med. Katarzyna £azarz-Bartyzellek. dent. Joanna Rozwadowska

po³o¿nictwo i ginekologiadr n. med. Olga Kacalska-Jansson

SPECJALIZACJE

60

60


dr n. med. Paulina Marcineklek. Maria Stryszowska

psychiatrialek. Anna Depukatlek. Marcin Kijaslek. Wojciech Teleœnickilek. Wojciech W¹siklek. Norbert Wojnar

psychiatria dzieci i m³odzie¿ylek. Ryszard Zaj¹c

radiologia i diagnostyka obrazowalek. Magdalena Buczeklek. Rafa³ Jeliñskilek. Henryk Kaczmareklek. Katarzyna Kapuœciñskalek. Karolina Medes

rehabilitacja medycznalek. Joanna Gawe³lek. Dariusz Grzywnowicz

stomatologia dzieciêcalek. dent. El¿bieta Ekwiñska

stomatologia zachowawczaz endodoncj¹lek. dent. Agnieszka Sabat-Wójciga

toksykologia klinicznalek. Witold Biedroñ

Sesja wiosenna 2013 r

alergologiadr n. med. Grzegorz Osmenda

anestezjologia i intensywna terapialek. Dariusz Ka³u¿alek. Marcin KaŸmierskilek. Jan Martynówlek. Joanna Meraklek. Joanna Mikietyñska

lek. Dorota Pieczykolan-Jeloneklek. £ukasz Pomiet³olek. Krzysztof Wojtowiczlek. Joanna Zorska

angiologiadr n. med. Nader Elmasrilek. Maria Jagielska-Chwa³adr n. med. Tomasz Nowakowski

chirurgia dzieciecalek. Katarzyna Górniak

chirurgia ogólnalek. Dariusz Cichostêpskilek. Robert Gajewskidr n. med. Anna GwóŸdŸlek. Marcin Popiellek. Grzegorz Walencik

chirurgia onkologicznadr n. med. Aleksander Konturekdr n. med. Marek Sier¿êga

chirurgia stomatologicznadr n. med. Daniel Uryga

choroby p³ucdr n. med. Marek Koprowski

choroby wewnêtrznelek. Leszek Albiniaklek. Arkadiusz Basadr n. med. Miko³aj G³owackilek. Joanna Gurgul-¯ó³kiewiczlek. Karolina Knapiklek. Ewa Lorek-Brunowskalek. Dominika £achlek. Violetta £asiñskalek. Robert £ukaszuklek. Ma³gorzata Nawrotdr n. med. El¿bieta Popielarskadr n. med. Zbigniew Siudaklek. Magdalena S³apiñskalek. Katarzyna Œcianeklek. Marta Zaj¹c-Majewska

SPECJALIZACJE

61

61


dermatologia i wenerologiadr n. med. Pawe³ Brzewskilek. El¿bieta Rup

diabetologialek. Dorota Godawskalek. Krzysztof Rydzewski

endokrynologialek. Eliza Radzik

gastroenterologiadr n. med. Urszula B³aut-K¹dzielskalek. S³awomir Krzemiñskilek. Marcin Strza³ka

geriatriadr n. med. Ma³gorzata Stompórlek. Sylwester Wrona

ginekologia onkologicznadr hab. n. med. Pawe³ Blecharz

hematologialek. Ewa Pietrusza

immunologia klinicznalek. Joanna Sulicka-Grodzicka

kardiologiadr n. med. Monika Komardr n. med. Piotr Musia³ekdr n. med. Agnieszka Okrasa-Bylicalek. Jaros³aw Rachwa³lek. Piotr Rychlakdr n. med. Marcin Rzeszutkolek. Krzysztof RzeŸnickilek. Katarzyna Sydorlek. Iwona Walczyk

medycyna paliatywnalek. Izabela Bêtkowska

medycyna ratunkowalek. Zbigniew Klichlek. Agnieszka Noga

medycyna rodzinnalek. Katarzyna Go³êbiowska-Zarembalek. Lucjan Gorajlek. Marcin Jurkowskilek. Magdalena £ysiaklek. Anna Paweleclek. Paulina Rydzewskalek. Lucyna Trela-Muchalek. £ukasz Zarzecki

nefrologialek. Zofia Dudalek. Bart³omiej Juralek. Grzegorz Nawrotekdr n. med. Katarzyna Wilkosz

neonatologiadr n. med. Andrzej Grudzieñdr n. med. Tomasz Tomasik

neurologialek. Roman Pu³yklek. Ma³gorzata Smyczyñskalek. Gabriela Szczykowskalek. Emilia Szufnara

neurologia dzieciêcadr n. med. Anna Zaj¹c

okulistykalek. Magdalena Dêbicka-Kumelalek. Anna Hyjek-Ryœlek. Anna Michalik-Wójciklek. Karolina Seguinlek. Monika Wêglarz

ortodoncjalek. dent. Malwina Pater

ortopedia i traumatologianarz¹du ruchulek. Wojciech Chowanieclek. Tomasz Krzywdziñskilek. Krzysztof £okoslek. Krzysztof Miœkowiec

SPECJALIZACJE

62

62


Od listopada 2013 roku – nowe miejscespotkań: Hotel Europejski w Krakowie

16 listopada 2013 sobotaHotel Europejski, sala Kryształowaul. Lubicz 5, KrakówZebranie ogólne PTSgodzina 11.00

11.00 – Dr n. med. Jolanta Loster, Katedra Prote−tyki Stomatologicznej IS UJ CMLeczenie protetyczne pacjentów po zabiegachw obrębie tkanek twarzy.

lek. Andrzej Smêtkowskilek. Andrzej Szczêœniak

periodontologialek. dent. Karolina Michalska-Ba³aga

po³o¿nictwo i ginekologialek. Pawe³ Chêciñskilek. Joanna Korabellek. Dorota Nowak-Stelmachdr n. med. Paulina Przybylska-Jureckalek. Maciej Szymiklek. Sabina Za³uska-Basa

protetyka stomatologicznalek. dent. Piotr £opuch

psychiatriadr n. med. Micha³ Mielim¹ka

psychiatria dzieci i m³odzie¿ylek. Anna Szarkowskalek. Dorota Wilanowska-Parda

SPECJALIZACJE

radiologia i diagnostyka obrazowalek. Jurij Antoniwlek. Piotr Obtu³owicz

rehabilitacja medycznalek. Beata Czarneckalek. Urszula Kupiec lek. El¿bieta Putowska

reumatologialek. Ma³gorzata Loeglerlek. Dorota Telesiñska-Jasiówka

stomatologia zachowawczaz endodoncj¹lek. dent. Ma³gorzata Klara-Gogowska

transplantologia klinicznadr n. med. Monika Kraœnickadr n. med. Karol Wierzbicki

Zastępca Dyrektora Wydziału(−) mgr Renata Grochal

Zarz¹d Krakowskiego Oddzia³uPolskiego Towarzystwa

Stomatologicznego zapraszana posiedzenia naukowo-szkoleniowe

Polskie TowarzystwoStomatologiczne

PTS

11.50 – Lek. dent. Aleksandra Nowak, WPSim. Dr. n. med. Z. ŻakaWpływ dysfunkcji oddychania na wzrost i rozwójtwarzoczaszki.

12.10 – Lek. dent. Dorota Skrzyńska−Pollak, WPSim. Dr. n. med. Z. ŻakaResorpcje pourazowe zębów – prezentacja przy−padków klinicznych.

12.30 – Mgr Natalia Najdienow−Kaczmarczyk,GlaxoSmithKlineCorega – wpływ adhezji na jakość i higienę użyt−kowania uzupełnień protetycznych.

12.40 – Lek. dent. Joanna Jaśkiewicz, WPS im.Dr. n. med. Z. ŻakaWczesne leczenie ortodontyczne pacjentóww Wojewódzkiej Przychodni Stomatologicznejim. Dr. n. med. Zbigniewa Żaka w Krakowie.

63

63


Zebranie Koła SekcjiStomatologii Zachowawczejz Endodoncją PTSgodzina 9.00Lek. dent. Andrzej Mitera, dr hab. n. med. JoannaZarzecka, Zakład Stomatologii Zachowawczejz Endodoncją IS UJ CMPrzegląd materiałów biokompatybilnych stosowa−nych w endodoncji chirurgicznej.

Lek. dent. Barbara Jaroń, dr hab. n. med. JoannaZarzecka, Zakład Stomatologii Zachowawczejz Endodoncją IS UJ CMPrezentacja przypadków klinicznych.

14 grudnia 2013 sobotaHotel Europejski, sala Kryształowaul. Lubicz 5, KrakówZebranie ogólne PTSgodzina 11.00

11.00 – Dr hab. n.med. Małgorzata Pihut, Kate−dra Protetyki Stomatologicznej IS UJ CMPsychogenne podłoże zaburzeń czynnościowychnarządu żucia.

11.50 – Dr n.med. Dagmara Darczuk, dr n.med.Barbara Kęsek, Katedra Periodontologii i Klinicz−nej Patologii Jamy Ustnej IS UJ CM

PTS

Liszaj płaski jamy ustnej – rozpoznawanie, róż−nicowanie i leczenie.

12.25 – Mgr Dorota Majewska, MIP Pharma PolskaDiagnostyka wysokiej wydajności w celu optyma−lizacji leczenia zapalenia przyzębia.

12.40 – Dr n. med. Katarzyna Szczeklik, ZakładStomatologii Zintegrowanej IS UJ CMChoroby przewodu pokarmowego – objawy w ja−mie ustnej.

Zebranie Koła SekcjiChirurgii Stomatologicznej PTSgodzina 9.00

Dr n. med. Izabela Mojsa, Zakład Chirurgii Sto−matologicznej IS UJ CMOcena wpływu lornoksykamu zastosowanegometodą analgezji z wyprzedzeniem na rozwój pro−cesu nocycepcji w okresie pooperacyjnym w chi−rurgii dolnego zęba mądrości.

Lek. dent. Patryk Stępień, Zakład Chirurgii Sto−matologicznej IS UJ CMDemonstracja przypadków klinicznych.

Prezes Zarządu PTS O/Kraków

Dr hab. n. med. Jolanta Pytko−Polończyk

Sekretarz ZarząduPTS O/Kraków

Dr n. med. Katarzyna Szczeklik

„Tej inwestycji kibicujemy od lat. Na TargachStomatologicznych Krakdent jesteśmy „od zawsze”i ostatnimi laty słyszymy od wystawców, jak i zwie−dzających powtarzające się narzekania na warunki...

Pomimo ogromnych wysiłków organizatorówimpreza stanęła praktycznie pod ścianą, bez możli−wości dalszego rozwoju. A możliwości rozwojowesą – o czym świadczy duże zainteresowanie wystaw−ców oraz coraz większa rzesza zwiedzających, w tymnaszych sąsiadów z południa i wschodu.

Tym ostatnim – gościom z Ukrainy – będzieznacznie łatwiej dotrzeć do Krakowa, gdyż do koń−ca 2014 roku ma już być gotowa w całości autostra−da A−4.

Inwestycja,na któr¹ czekamy...

Ale najważniejsze, że sama inwestycja ostro ru−szyła z miejsca i do końca roku cały obiekt ma byćjuż zadaszony (...).

Przypomnijmy, że nowa hala stanie również przyul. Centralnej, ale pod numerem 55, na terenie daw−nych zakładów Prefabet.

Całe Centrum Targowo−Kongresowe, o łącznejpowierzchni 13 tys m2, to dwie wielofunkcyjne hale,które umożliwią nie tylko organizowanie Krakden−tu, ale też innych imprez targowych i wystawienni−czych, a także kongresów, zawodów sportowych,koncertów, festiwali i innych imprez kulturalnych.

Expo Kraków ma być gotowe na wiosnę 2014roku, a postęp prac można obserwować na Facebo−oku pod adresem: https://www.facebook.com/expo.krakow.

Wg „Aktualności” portalu DENTO−NETz 13 października 2013 roku

DENTO-NET

64

64


Zasłużeni dla medycyny rodacy zostali nie−dawno opisani przez prof. Janusza Skalskiegoi dr Ryszarda Gryglewskiego, a dokonania mieli−śmy znaczne już w pocz. XIX w. To władze Księ−stwa Warszawskiego, jako pierwsze w Europie(w 1810 roku, ponad pół wieku przed Prusami!)nakazały powszechne szczepienie przeciwkoospie, to Rafał Józef Czerwiakowski (1743−1816) skodyfikował wiedzę medyczną w dziedzi−nie chirurgii i wskazał na konieczność stosowa−nia leków przyspieszających gojenie ran, co byłorewolucją jak na owe czasy. To w Krakowie, jużw 1847 roku, a więc niespełna w rok po odkry−ciach Wiliama Mortona, zastosowano (LudwikBierkowski) narkozę eterową. Warto więc przy−pomnieć pokrótce dokonania lekarzy krakowskichlub z Krakowem przejściowo związanych, nale−żących do minionej już epoki.

W Polsce podzielonejPodzielona między zaborców Polska z natury

rzeczy nie mogła stanowić samoistnego centrumrozwoju wiedzy, a szereg nowatorskich osiągnięćw dziedzinie medycyny stało się własnością po−wszechną dopiero po ich ponownym nagłośnie−niu w krajach Europy Zachodniej.

Tak stało się np. z odkryciem pałeczek durubrzusznego przez Tadeusza Browicza (1847−1928) w krakowskim Zakładzie Anatomii Pato−logicznej w 1874 roku. A przecież to właśnie do−konania Browicza, efekty jego badań nad „komór−kami gwiazdkowymi” w naczyniach krwiono−śnych wątroby, stworzyły podwaliny wiedzyo makrofagach i układzie siateczkowo−śródbłon−kowym. Jeśli dziś nazywa się je komórkami Bro−wicza i Kupfera, to zapewne dzięki temu, że Bro−wicz swoje prace przedstawił w 1898 roku naposiedzeniu Towarzystwa Anatomów w... Kilo−nii i nie można było ignorować ich autorstwa.

Galicja była pod koniec XIX wieku dość za−niedbaną graniczną prowincją Monarchii Austro−Węgierskiej. Jednak Uniwersytet Jagielloński, po−

Z KART HISTORII

dobnie jak bratnia uczelnia ze Lwowa, utrzymy−wał ożywione kontakty ze stołecznym Wiedniemi uczelniami niemieckimi w Lipsku czy Jenie.Józef Dietl (1804−1878), jako uczeń Karla Roki−tańskiego, zaliczany był do najwybitniejszychczłonków tzw. młodszej szkoły wiedeńskiej w me−dycynie, a jego badania nad szkodliwością upu−stów krwi, miały fundamentalne znaczenie dlaunowocześnienia terapii szeregu schorzeń.

Medycyna pozytywna,czyli profilaktyka

W 1807 profesor UJ, naczelny architektRzeczpospolitej Krakowskiej, Feliks Radwańskizakupił wieś Swoszowice, gdzie uruchomiłprawdziwe zdrojowe „Łazienki”. Tereny te zo−stały z czasem odkupione przez Spółkę Zdrojo−wisk Krajowych, utworzoną właśnie z inicjaty−wy Dietla, a prace profesora postawiły wiedzępolskiej medycyny balneologicznej w europej−skiej czołówce.

Przedstawicielem „medycyny pozytywnej”nieco inaczej rozumianej, był prof. HenrykJordan (1842−1907). Studiował w Wiedniu i Kra−kowie, a po różnych życiowych perypetiach, roz−winął dobrze prosperującą praktykę ginekologicz−no−położniczą w Nowym Jorku.

Gwiazdy medycyny w Galicji

Tadeusz Browicz

65

65


W 1870 roku wrócił do Krakowa i został asy−stentem w uniwersyteckiej klinice ginekologii,gdzie wprowadził postępowanie antyseptycznei aseptyczne. Z USA wyniósł kult dla nowocze−snego wychowania fizycznego młodzieży.Z własnych funduszy kupił 8 hektarów pastwi−ska, które przekształcił w park będący ośrodkiemnowego systemu. Wprowadził na szeroką skalęgry i zabawy na wolnym powietrzu, wybudowałm.in. 12 boisk, kryte dachem pawilony do gier,a także, w trosce o higienę – natryski dla mło−dych sportowców. Chodziło mu też o wychowa−nie patriotyczne młodzieży, stąd m.in. zajęciastrzeleckie. To jemu polska piłka nożna zawdzię−cza powstanie pierwszych drużyn klubowych,Cracovii i Wisły. I to Jordan polecił postawićw założonym przez siebie Parku popiersia 42 wy−bitnych Polaków, które sam sfinansował.

Na przełomie wiekówNa przełomie XIX i XX wieku Kraków, jako

centrum polskiego życia umysłowego, był polemponadzaborowej współpracy uczonych, takżew medycynie.

do praktyki jodoform i bawełniane rękawiczkioperacyjne. Jako pierwszy opisał obustronne po−większenie gruczołów łzowych i ślinianek (zwa−ne do dziś „chorobą Mikulicza”), zidentyfikowałteż typowe komórki twardzinowe (komórki Mi−kulicza). Także jako pierwszy w 1885 roku doko−nał zszycia pękniętego wrzodu żołądka i w rokpóźniej przeprowadził resekcję przełyku z nowo−tworem. Niestety, zniechęcony ciągle odkładanąna później decyzją o budowie nowego obiektu dlachirurgii, w 1887 roku wyjechał do Królewca,a następnie osiedlił się we Wrocławiu. Jako świa−towa gwiazda chirurgii odbył m.in. triumfalnetournée po ośrodkach medycznych w USA, od−wiedził też legendarną i funkcjonującą do dziśklinikę braci Mayo w Rochester (Minnesota).

Z KART HISTORII

Jan Mikulicz−Radecki w sali operacyjnej

W latach 1882−87 Katedrą i Kliniką ChirurgiiUJ kierował Jan Mikulicz−Radecki (1850−1905),któremu należy przyznać pierwszeństwo w dzie−dzinie wziernikowania przełyku i żołądka (esofa−gioskopia i gastroskopia). Mikulicz wprowadził

Równą mu gwiazdą medycyny stał sięw owym czasie Ludwik Rydygier (1850−1920).Pochodził z pruskiego wówczas Pomorza, ale wy−raziście identyfikował się z polskością. Medycy−nę studiował najpierw w Krakowie, późniejw Greifswaldzie, Berlinie i Strasburgu.

Już za życia stał się legendą. W 1880 rokuprzeprowadził pierwszy w Polsce (a drugi na świe−cie) zabieg wycięcia odźwiernika żołądka z po−wodu raka; w 1881 roku pierwszy na świecie prze−prowadził resekcję żołądka z powodu owrzodze−nia. Jego zasługą było wprowadzenie nowej me−tody chirurgicznego leczenia choroby wrzodowejza pomocą tzw. zespolenia żołądkowo−jelitowe−

Ludwik Rydygier

66

66


Z KART HISTORII

go. Niektóre z jego metod operowania żołądka,raka odbytnicy, chirurgii plastycznej czy urologiistosowane są do dziś.

Kraków tej epoki miał liczne postacie światanauki, działające niejako na obrzeżach medycy−ny. Jedną z nich był prof. Odo Bujwid (1857−1942), doktor medycyny, uczeń Roberta Kochai Louisa Pasteura, bakteriolog i „higienista”, od−krywca tuberkuliny, bardzo aktywny na niwiespołecznej. Innym autorytetem był ściągniętyprzez niego do Krakowa wybitny chemik i fizjo−log Leon Marchlewski (1869−1946), przez dłu−gie lata kierownik Zakładu Chemii Lekarskiej UJ,europejski autorytet w dziedzinie chemii organicz−nej i badań porównawczych nad barwnikami,4−krotny kandydat do Nagrody Nobla w dziedzi−nie chemii.

W stronę nowoczesnościSchyłek wieku XIX to owa sławna epoka

„pary i elektryczności”, pełna optymizmu po−znawczego i wiary w świat, który na pewno zmienisię na lepsze. Przedstawicielem takiego myśleniabył Alfred Obaliński (1843−1898). Zajmował sięgłównie chirurgią plastyczną (wypracował własnąmetodę przeszczepiania skóry), ortopedią, chirur−gią jamy brzusznej, urologią i chirurgią tarczycy.Specjalne miejsce należy się Obalińskiemuw polskiej rentgenologii, bo on właśnie, jakopierwszy na ziemiach polskich, zastosował pro−mienie Röntgena do diagnostyki. W 1895 roku,wkrótce po odkryciu Röntgena, przy współpracyprof. Karola Olszewskiego (współautora skrople−nia tlenu) wykonał zdjęcie dłoni, którego repro−dukcja znalazła się w krakowskim „PrzeglądzieLekarskim”, wydanym z datą 22 lutego 1896 r.

Uczniem Obalińskiego był wybitny urologi chirurg Maksymilian Rutkowski (1867−1947).Rozgłos przyniosła mu (w 1898 r.) pionierskaoperacja wytworzenia nowego pęcherza z frag−mentu jelita cienkiego, wkrótce uzupełniona po−przez wszczepienie fragmentu wyrostka robacz−kowego dla uzupełnienia ubytku cewki moczo−wej. Innym fenomenalnym rozwiązaniem Rut−kowskiego, które stało się znane na świecie, byłoutworzenie z fragmentów ściany żołądka sztucz−

nego przełyku w miejsce naturalnego, uszkodzo−nego w wyniku blizn pooparzeniowych. Tego typuoperacje zaliczamy dziś do „autoprzeszczepów”i w tej dziedzinie Rutkowski jawi się jako pre−kursor na skalę światową.

Nowa nauka – endokrynologiaWielką postacią epoki był Napoleon Niko−

dem Cybulski (1854−1919), który wraz ze swymuczniem Władysławem Szymonowiczem wyod−rębnił czynną substancję rdzenia nadnerczy.Odkrywcy nazwali ją epinefryną (superareniną,

nadnerczyną), ustalili, że wydzielana jest do krwipod wpływem bodźców nerwowych i w sposóbznaczący wpływa na funkcje organizmu.

Ojciec polskiej endokrynologii pochodziłz Krzywonosów (dziś Białoruś), studiował w Pe−tersburgu, gdzie w latach 1877−1885 jako asystentw Katedrze Fizjologii obronił pracę doktorską natemat prędkości ruchu krwi badanego za pomocąwymyślonego przez siebie, elektrycznego mier−nika „fotohemotachometru”. W 1890 r. jako je−den z pierwszych otrzymał zapis EEG kory mó−zgowej, a wraz ze swym uczniem Adolfem Bec−kiem, przeprowadził pionierskie w skali świato−wej badania fal elektroencefalograficznych. Inte−resował się również zagadnieniami społecznymi,publikując na ten temat książki i artykuły. Był teżgorącym zwolennikiem dopuszczenia kobiet do

NapoleonNikodemCybulski

67

67


Z KART HISTORII

studiów medycznych, wdając się w zaciekły spórz Rydygierem. Jako człowiek czynu, wraz z Odo−nem Bujwidem założył w 1891 pierwsze w Kra−kowie gimnazjum żeńskie.

Jego prekursorskie badania nad chemią i fi−zyką organizmu człowieka powinny mu były za−pewnić sławę na skalę światową. Niestety, razjeszcze dało o sobie znać prowincjonalne usytu−owanie nauki polskiej. Gdy odkrycie „epinefry−ny” powtórzyli w 1901 roku Jokichi Takaminei Thomas Bell Aldrich, ukuta przez nich nazwa„adrenalina” przyjęła się w światowej naucei funkcjonuje do dziś.

Uczniowie – nauczycieleInteresujące były także dokonania ucznia

Cybulskiego, Władysława Szymonowicza(1869−1939). Był nie tylko współodkrywcą adre−naliny, ale jako profesor Uniwersytetu Jana Ka−zimierza we Lwowie – autorem podręcznika hi−stologii i anatomii mikroskopowej, który miał kil−kanaście wydań w pięciu językach. Jego pracaukazała się po raz pierwszy w 1901 roku po nie−miecku, a edycja polska została wydrukowanadopiero w 1921 r., kiedy wersje angielska, wło−ska, a nawet hiszpańska już kończyły swój żywot!Nemo propheta in patria sua!

Uczniem Cybulskiego był także Leon Wach−holz (1867−1942) – to jeden z najwybitniejszychpolskich przedstawicieli medycyny sądowej. Jużw pierwszym wydaniu jego podręcznika tej spe−cjalności (1899) znalazła się informacja o dakty−loskopii oraz o psychopatologii sądowej i techni−ce sekcyjnej. Wachholz był współtwórcą metodyoznaczania hemoglobiny tlenkowo−węglowej,prowadził także badania nad oznaczeniem wiekuzmarłych (na podstawie procesu kostnienia główkikości ramiennej), które zapewniły polskiej me−dycynie sądowej poważne miejsce w światowejnauce. W 1938 roku, jako kierownik KatedryMedycyny Sądowej UJ został wybrany w Bonnna wiceprezesa Międzynarodowej AkademiiMedycyny Sądowej, zajmował się jednocześnietłumaczeniem niemieckiej poezji na język polski,a na ironię zakrawa fakt, że nie uchroniło go toprzed hitlerowcami. Wraz z innymi krakowskimi

uczonymi zgarnięty przez hitlerowców w tzw.„Sonderaktion Krakau” i zamknięty w obozie kon−centracyjnym Sachsenhausen zmarł z wycieńcze−nia wkrótce po zwolnieniu z tej katowni.

Postacią wybitną i tragiczną był prof. Kazi−mierz Kostanecki (1863−1940), zamordowanyprzez hitlerowców w Sachsenhausen, absolwentWydziału Lekarskiego Uniwersytetu w Berlinie,później asystent prof. Rudolfa Heidenhaina weWrocławiu. Od 1892 w Krakowie, profesor ana−tomii porównawczej i opisowej na Uniwersyte−cie Jagiellońskim. Był jego rektorem, prezesemPolskiej Akademii Umiejętności, pełnił funkcjęwiceprezydenta Krakowa. Opis jego licznych do−konań wymaga odrębnego przypomnienia.

* * *Lista znakomitych lekarzy działających w Ga−

licji, a także na jej terenie po odzyskaniu niepod−ległości, jest znacznie dłuższa, Adam Bochenek,Józef Maciej Brodowicz, Tytus Chałubiński, JanGlatzel, Bronisław Kader, Edward Korczyński,Maurycy Madurowicz, Józef Mayer, StanisławMaziarski, Julian Nowak, Józef Oettinger, Stani−sław Pareński, Jan Władysław Piltz, LucjanRydel, Ludwik Teichmann, Franciszek Walter,Rudolf Weigl – to znów niepełne przypomnieniegwiazd medycyny minionych lat.

I tak, w epoce II Rzeczpospolitej wolno za−mykał się heroiczny okres rodzenia się polskichnauk medycznych. W Krakowie u źródeł sukce−sów leżały najściślejsze kontakty z Wiedniemi niemieckimi uniwersytetami, wówczas, ciąglejeszcze, najlepszymi na świecie – kontakty taknagle przerwane przez dwie wojny, a przedewszystkim przez nazizm, który zaciążył brutalnąsiłą nad tak istotną dla historii naszego kontynen−tu magią nauki i kultury...

Filip Ratkowski

68

68


W 100−lecie śmierci prof. Adama Bochenka,wybitnego anatoma, histopatologa i zoologa, w bu−dynku Katedry Anatomii CM UJ, gdzie mieszkał,pracował i zmarł, w dn. 30 września 2013 roku zo−stała ponownie odsłonięta (po przeniesieniu z fron−tonu Theatrum Anatomicum) tablica autorstwa Bro−nisława Chromego ku czci profesora i otwarta wy−stawa: „In memoriam ilustrissimi et clarissimi pro−fessoris Adami Bochenek”. Uroczystości przewod−niczył prof. Wojciech Nowak, rektor UJ, w towa−rzystwie prorektora ds. CM prof. Piotra Laidlera.Głównymi twórcami wystawy byli: prof. Jerzy Wa−locha, kier. Katedry Anatomii UJ, prof. AndrzejŚródka, kier. Katedry Historii Medycyny UJ i z tej−że Katedry dr hab. Ryszard Gryglewski.

Prof. Adam Bochenek urodził się w 1875 rokuw krakowskiej rodzinie, z dziada pradziada, kupiec−ko−bankierskiej, wielce zasłużonej dla Krakowa.Jego ojciec, Mieczysław był profesorem ekonomiiUJ, specjalizował się w ekonomii politycznej i ta−kim samym dziennikarstwie („Czas”). Był takżedziekanem Wydziału Prawa i Administracji UJ,członkiem Rady Miasta. Przodkowie Mieczysława(ojciec, dziadek, także brat) przyczynili się nie tyl−ko do rozwoju gospodarczego miasta, ale znani byliz patriotycznej postawy. Kupili znaczne ilości bro−ni dla powstania listopadowego i ruchów wolnościo−wych 1846–1848, wyłożyli fundusze na sprowadze−nie z emigracji polskich oficerów i patriotycznejliteratury.

Adam wybrał inną drogę. Po ukończeniu III gim−nazjum im. króla Jana III Sobieskiego rozpoczął

w 1892 roku studia medyczne, w czasie których pra−cował także jako demonstrator w Zakładzie Anato−mii Porównawczej. Po uzyskaniu w 1898 roku stop−nia dr. medycyny podjął pracę u prof. KazimierzaKostaneckiego, w czasie której kilkakrotnie wy−jeżdżał za granicę. W Strassburgu zgłębiał antropo−logię, którą porzucił dla badań anatomiczno−histo−logicznych w dziedzinie systemu nerwowego. Opa−nowany jednak tam sposób pomiarów antropome−trycznych wykorzystał później badając ludność oko−lic Łęczycy i pow. mławskiego.

Na uniwersytecie w Louvain, w Belgii zapoznałsię z metodami badań eksperymentalnych nad prze−biegiem dróg nerwowych przez wywoływanie zwy−rodnienia w nerwach obwodowych. Po habilitacjiw 1901 roku, u profesora Kostaneckiego był jesz−cze w Neapolu, gdzie w zoologicznej stacji zbierałmateriały do histologii układu nerwowego zwierzątbezkręgowych i ssaków, nad czym pracował póź−niej w zorganizowanej przez siebie pracowni neu−

Z KART HISTORII

W 100−lecie śmierciprof. Adama Bochenka

69

69


rologiczno−laboratoryjnej w Instytucie Anatomii.Tam też powstały niezwykle cenione prace Bochen−ka na temat budowy i przebiegu włókien systemunerwowego.

W 1906 roku w wieku 31 lat już jako nadzwy−czajny profesor anatomii opisowej wykładał anato−mię topograficzną i wybrane problemy z anatomiiopisowej nie tylko na UJ, ale i w ASP.

Największą zasługą profesora Bochenka byłoopracowanie i wydanie w 1908 roku I tomu „Ana−tomii człowieka” obejmującego osteologię i miolo−gię oraz oddanie do druku (tuż przed śmiercią)II tomu dzieła. Dochód z jego sprzedaży Profesorprzeznaczył na rzecz PAU.

Po Jego śmierci kolejne tomy opracował na pod−stawie manuskryptów prof. Stanisław Ciechanow−ski (przewód pokarmowy, oddechowy, moczopłcio−wy i system krążenia), tom następny napisał prof.Edward Loth (przebieg nerwów obwodowych),a końcowy Michał Reicher.

Całość jest niezwykłej wartości podręcznikiemdo dzisiaj, nie tylko ze względu na zawartą w niej

W ostatnich, słonecznych dniach września zje−chali do Krakowa z różnych stron kraju lekarze,którzy oprócz uprawiania swego zawodu zajmująsię także pisaniem literatury pięknej.

Ta chęć pisania występująca u lekarzy jestzjawiskiem wyjątkowym w aspekcie twórczo−ści literackiej innych grup zawodowych. Choć

Z KART HISTORII

wiedzę, ale i na sposób jej opracowania. W swojejksiążce „O Wydziale Lekarskim UniwersytetuJagiellońskiego” prof. Zdzisław Gajda podkreślił, żepodręcznik „napisany był z ogromnym talentemdydaktycznym, językiem prostym i przystępnym,przy tym bogato ilustrowany stał się najpopularniej−szym podręcznikiem w Polsce”.

W dokończeniu samodzielnie swego dzieła pro−fesorowi Bochenkowi przeszkodziła choroba; silnadepresja i rozstrój nerwowy, w który popadł, spo−wodowany podejrzeniami – na tle reorganizacjiWydziału i przeprowadzanego remontu – że zosta−nie pozbawiony pracy i pracowni. Do tego dołączy−ły się także skomplikowane problemy życiowe.W końcu, samobójcza śmierć (przedawkowanie lekuantydepresyjnego) przerwała życie tego młodego,cieszącego się międzynarodową sławą uczonego.Zmarł 25 maja 1913 roku.

Barbara Kaczkowska

Biogram prof. Adama Bochenka, pióra Filipa Ratkowskiegoznajduje się także w albumie Krakowska Izba Lekarska 1893–2013.


Krakowskie Sympozjum Unii Polskich Pisarzy Lekarzy 27−29 września 2013 r.

z drugiej strony zrozumiałym, jeśli wziąć pouwagę konieczną w tym zawodzie wrażliwość,delikatność, doznawane przeżycia zawodowei humanizm związany nierozerwalnie z tą pro−fesją. Dlatego zawsze pozostanie otwartym py−tanie, czy są oni lekarzami pisarzami, czy pisa−rzami lekarzami.

70

70


Uczestnikami krakowskiego sympozjum bylipoeci, prozaicy, twórcy piszący aforyzmy, frasz−ki i limeryki. Unia Polskich Pisarzy Lekarzy trwajuż czterdzieści sześć lat łącząc zawsze grono kil−kudziesięciu osób. Wśród uczestników sympo−zjum byli lekarze o znacznym dorobku literackim,wieloletni członkowie Związku Literatów Pol−skich, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, innychzwiązków literackich, grup poetyckich, częstojurorzy konkursów prozy i poezji oraz krytycy li−teraccy. W sympozjum uczestniczył także zarządUPPL, prezes prof. Marek Pawlikowski oraz wi−ceprezesi dr Jarosław Wanecki i dr. Ryszard Żaba.

W pierwszym dniu sympozjum odbyły sięwarsztaty literackie. Dr Eugeniusz Czubak przed−stawił ciekawy referat o mało znanym temacie,tj. latarniach umarłych w kulturze europejskieji polskiej, a prof. Waldemar Hładki zaprezento−wał film swego autorstwa i opowiedział o ostat−nim kongresie Światowej Unii Pisarzy Lekarzy,który odbył się pod koniec września ubiegłegoroku w Lizbonie, w którym uczestniczyła grupalekarzy−pisarzy z Polski. Do późnych godzin noc−nych w rodzinnej atmosferze rozmawiano o sztu−ce, prezentowano ostatnie wydane drukiem utwo−ry, a wszystkiemu towarzyszyła muzyka i śpiew.

W drugim dniu sympozjum uczestnicy mieliokazję podziwiać podziemia Muzeum Historycz−nego Miasta Krakowa pod Rynkiem Głównymoraz muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.Po południu w siedzibie Okręgowej Izby Lekar−skiej w Krakowie odbyło się z udziałem publicz−ności spotkanie, na którym prezes OkręgowejRady Lekarskiej w Krakowie, prof. AndrzejMatyja opowiadał o historii samorządu lekarskie−

go w Krakowie, a prof. Waldemar Hładki przed−stawił twórczość i ciekawe życiorysy uczestnikówsympozjum, recytując wybrane fragmenty ichpoezji i prozy. Jego autorstwa był także referato szczególnych związkach ulicy Krupniczej z kul−turą polską, malarstwem, rzeźbą, literaturą, mu−zyką, teatrem. To przecież w domu pod numerem11a (obecnej siedzibie Okręgowej Izby lekarskiej)mieszkał dr Tadeusz Boy−Żeleński, patron UniiPolskich Pisarzy Lekarzy.

Jury ogłosiło także zwycięzcę konkursu jed−nego wiersza, którym został pan Walter Pyka, zapiękny wiersz pt. „Natchnienie”. Odbyła się teżniezmiernie miła uroczystość wręczenia medaluim. Jana z Ludziska (znamienitego profesora i ora−tora Wszechnicy Jagiellońskiej, lekarza z XV wie−ku) Profesorowi Henrykowi Gaertnerowi, wspa−niałemu lekarzowi, pisarzowi, współzałożycielo−wi i członkowi honorowemu UPPL. Pan Profesorzostał jednocześnie członkiem kapituły tego me−dalu, który Unia przyznaje już od kilku lat, a jegolaureatami byli między innymi lekarze−pisarze:prof. Jerzy Woy−Wojciechowski, prof. AndrzejSzczeklik, dr Barbara Szeffer−Marcinkowska,poprzednia prezes UPPL. Warto tu przypomnieć,iż pomysłodawcą medalu jest prof. Zdzisław Gaj−da, wielki przyjaciel UPPL, wieloletni kierownikKatedry Historii Medycyny CM UJ.

Sobotni wieczór uczestnicy spotkania spędziliw piwnicy klubu aktora na krakowskim Rynku.Słuchaliśmy tam utworów poezji śpiewanej w wy−konaniu Agaty Bernadt, krakowskiej wokalistki,a potem odbyła się biesiada literacka z udziałemuczestników sympozjum. W niedzielny poranekodwiedziliśmy galerię XIX−wiecznego malarstwapolskiego w Muzeum Narodowym w Sukienni−cach. Podziwialiśmy obrazy polskich mistrzówzwiązanych tak mocno z królewskim Krakowemi ulicą Krupniczą także. Zakończenie sympozjumnastąpiło w samo południe na tarasie kawiarniSzał, przy salach muzealnych. Krakowski Rynekrozświetlony wrześniowym słońcem żegnałuczestników sympozjum, a hejnał z Wieży Ma−riackiej pozdrawiał z życzeniami szczęśliwej po−wrotnej drogi.


Organizator SympozjumProf. dr hab. n. med. Waldemar Andrzej Hładki

Unia Polskich Pisarzy Lekarzy,Światowa Unia Pisarzy Lekarzy

71

71


Starzenie i staroœæ to problemy, którymi praktycz-nie i teoretycznie zajmuj¹ siê dziœ bardzo ró¿ne specjal-noœci. Szczególn¹ uwagê poœwiêca siê osobniczym i spo-³ecznym ograniczeniom seniorów, znacznie mniej zain-teresowania budz¹ pozytywne aspekty starzenia siê i sta-roœci.

Dlatego bardzo cenn¹ pozycj¹ mo¿e siê staæ mono-grafia dr. Bogus³awa Stelcera z Zak³adu PsychologiiKlinicznej Katedry Nauk o Zdrowiu UM w Poznaniu, pre-zesa Polskiego Towarzystwa im. Alberta Schweitzera,autora licznych prac z dziedziny psychologii.

W pierwszej czêœci bogato ilustrowana ksi¹¿kaprzedstawia ró¿ne koncepcje potencja³u rozwojowegoseniorów, specyfikê i zadania rozwoju w tym cyklu ¿yciaoraz psychospo³eczne teorie dojrza³oœci i starzenia siê.Prezentuje tak¿e szeroko pojêcie dobrostanu psychicz-nego. Przedstawiono tu m.in. hedonistyczn¹ i eudajmo-nonistyczn¹, czyli zak³adaj¹c¹, ¿e szczêœcie jest najwa¿-niejsze, perspektywê subiektywnego dobrostanu, poczu-cia sensu ¿ycia, jego jakoœci i celów, rolê twórczoœciw aktywnym starzeniu siê oraz teorie relacji osobowoœcii subiektywnego odczucia dobrostanu.

W pracy zaprezentowano tak¿e osobowoœciowe i œro-dowiskowe mechanizmy radzenia sobie ze starzeniem.Druga czêœæ monografii prezentuje wyniki w³asnychbadañ autora nad staroœci¹. Na przyk³ad dobrostanpsychiczny badano w grupach ró¿ni¹cych siê typem ak-tywnoœci spo³ecznej – by³y to osoby œwieckie i duchowne(ksiê¿a i zakonnice) oraz nauczyciele akademiccy(z tytu³em doktora) w wieku powy¿ej 60 lat. Grupy teoceniano pod k¹tem funkcjonowania psychospo³eczne-go, zw³aszcza umiejêtnoœci zaradczych, i osobowoœci.Uwzglêdniano m.in. wiek, p³eæ, miejsce zamieszkania,wykszta³cenie. Wnioski z tych badañ wydaj¹ siê bardzointeresuj¹ce.

NOWE KSIĄŻKI

Bogus³aw Stelcer

Sukces staroœci – w poszukiwaniuwyznaczników zadowolenia z ¿yciawœród osób w starszym wieku

Posumowaniem pracy jest próba przedstawieniam.in. kierunków rozwoju badañ, których celem powin-no byæ d¹¿enie do podnoszenia dobrostanu osób star-szych.

„Sukces staroœci” to pozycja, któr¹ warto poleciæwszystkim zajmuj¹cym siê zarówno teoretycznie jaki praktycznie problematyk¹ starzenia siê i staroœci,wszystkim, którzy maj¹ sta³y kontakt z seniorami, czylitak¿e lekarzom, i to nie tylko specjalistom z dziedzinygerontologii i geriatrii.

Henryk Gaertner – Kraków

Bogus³aw Stelcer, Sukces staroœci – w poszukiwa-Bogus³aw Stelcer, Sukces staroœci – w poszukiwa-Bogus³aw Stelcer, Sukces staroœci – w poszukiwa-Bogus³aw Stelcer, Sukces staroœci – w poszukiwa-Bogus³aw Stelcer, Sukces staroœci – w poszukiwa-niu wyznaczników zadowolenia z ¿ycia wœród osóbniu wyznaczników zadowolenia z ¿ycia wœród osóbniu wyznaczników zadowolenia z ¿ycia wœród osóbniu wyznaczników zadowolenia z ¿ycia wœród osóbniu wyznaczników zadowolenia z ¿ycia wœród osóbw starszym wieku; Uniwersytet Medyczny Poznañw starszym wieku; Uniwersytet Medyczny Poznañw starszym wieku; Uniwersytet Medyczny Poznañw starszym wieku; Uniwersytet Medyczny Poznañw starszym wieku; Uniwersytet Medyczny Poznañ2013, s. 182. ilustr.2013, s. 182. ilustr.2013, s. 182. ilustr.2013, s. 182. ilustr.2013, s. 182. ilustr.

Ulica Kopernika w Krakowie doczeka³a siê antolo-gii poezji. Zawdziêczamy j¹ profesorowi Zdzis³awowiGajdzie, znanemu historykowi medycyny i mi³oœnikowimedycznych „krakowianów”, emerytowanemu kierow-nikowi Katedry Historii Medycyny UJ, a obecnemu pre-zesowi Stowarzyszenia Absolwentów Wydzia³ów Medycz-nych UJ. Wspó³wydawcami antologii s¹: AKG Architek-tura Krajobrazu i Towarzystwo Lekarskie Krakowskie.

Profesor Gajda wyszuka³ i zebra³ wcale nie takierzadkie, jak by wydawa³o, utwory literackie – g³ówniewiersze – o ulicy Kopernika. S¹ to jednak refleksje nietylko o ulicy czy jej architekturze, ale tak¿e poœwiêconeszpitalowi, lekarzom, pielêgniarkom, chorym, którzynierozerwalnie kojarz¹ siê krakowianom z t¹ ulic¹.

Zbiór liczy blisko 50 utworów 25 autorów, z którychzdecydowana wiêkszoœæ nosi bardziej lub mniej znanenazwiska. S¹ to m.in. profesorowie medycyny: MaciejJózef Brodowicz, Stanis³aw Grochmal i Waldemar H³ad-

Antologia poezjio Ulicy Kopernika w Krakowie

72

72


ki, lekarze: Iwa Korsak-Sabuda, Pawe³ Grabowski, W³o-dzimierz Borkowski, Stanis³aw Wilkoñ i Jerzy Fiutow-ski. S¹ tak¿e wiersze „zawodowych” literatów: MagdyKocembianki, Janiny Bergander, Michaliny Janoszanki,Alicji Zemanek, Jana Sztaudyngera, Haliny Poœwiatow-skiej, Anny Œwirszczyñskiej, Marii Pawlikowskiej-Jasno-rzewskiej, Adama Zagajewskiego i Marka Skwarnickie-go. Pozostali autorzy to: Stefan Ziobrowski, karmeli-tanka z Weso³ej Siostra Michaela oraz ks. S. ZiemiañskiSJ, autor tekstu i muzyki do „Piosenki o ulicy Koperni-ka”, cytowanej na koñcu tej antologii.

Zanim jednak poznamy wiersze o ulicy Kopernika,prof. Gajda przypomni nam we wstêpie historiê tegotraktu i jego budowli koœcielnych, szpitalnych i uniwer-syteckich. Tematyka poszczególnych czêœci antologii zo-sta³a trafnie ujêta w ich tytu³ach: „O tej ulicy w ogólno-

W Klubie „Zaraz Wracam Tu”, w Krakowie przy ul. Miodowej odbył się 12 październikawernisaż wystawy fotografii Pawła Bika i doktora Antoniego Szczepanika „blues, blues, blues– spojrzenie spod sceny”. Zdjęcia prezentują muzyków z kręgu bluesa, którzy rzadko goszcząw popularnych mediach. A szkoda, bo pod względem artystycznym zasługują na uwagę.

Paweł Bik to wydawca, grafik komputerowy, zaś dr Antoni Szczepanik to lekarz chirurg-onkolog z I Kliniki Chirurgii CM UJ, współautor już dwóch wystaw fotograficznych o tematy-ce podróżniczej, opowiadających o wyprawie na Kilimandżaro i o Gruzji. Publikuje artykułyi fotografie w portalu bluesonline.pl.

Wystawę będzie można oglądać w godzinach otwarcia klubu przez najbliższy miesiąc.Jej współorganizatorem była Okręgowa Izba Lekarska w Krakowie.

(aa)

NOWE KSIĄŻKI

œci”, „Wspomnienia studenckie”, „Z perspektywy szpita-la” oraz „Ogród botaniczny”. Jest te¿ licz¹ca 26 wierszyczêœæ lekarska w grupach: „Lekarze o sobie”, „Praca wszpitalu”, „Pacjenci” i „Antoni Kêpiñski”.

Ró¿ny jest nastrój wierszy – jedne maj¹ charakterpowa¿nych refleksji, inne eksponuj¹ uczucia, niektórezaœ ujmuj¹ czytelnika ciep³ym humorem.

Antologiê mog¹ przeczytaæ chyba wszyscy krakowia-nie, wszak to s³ynna ulica, powinni po ni¹ siêgn¹æ te¿przyszli i obecni medycy, mi³oœnicy historii krakowskiejmedycyny i podwawelskiego grodu.

Henryk Gaertner – Kraków

Antologia poezji o Ulicy Kopernika w Krakowie, Sto-Antologia poezji o Ulicy Kopernika w Krakowie, Sto-Antologia poezji o Ulicy Kopernika w Krakowie, Sto-Antologia poezji o Ulicy Kopernika w Krakowie, Sto-Antologia poezji o Ulicy Kopernika w Krakowie, Sto-warzyszenie Absolwentów Wydzia³ów Medycznych UJwarzyszenie Absolwentów Wydzia³ów Medycznych UJwarzyszenie Absolwentów Wydzia³ów Medycznych UJwarzyszenie Absolwentów Wydzia³ów Medycznych UJwarzyszenie Absolwentów Wydzia³ów Medycznych UJKraków 2013, s.71Kraków 2013, s.71Kraków 2013, s.71Kraków 2013, s.71Kraków 2013, s.71

fot.

Mar

cin

Szcz

ęk

KULTURA

(…) spojrzenie spod sceny

73

73


Reklama FM Bank

74

74


Okręgowa Izba Lekarska w Krakowiez Okręgową Izbą Aptekarską w Krakowie

mają przyjemność zaprosić swoich członków do udziału w drugiej już edycji

Konkursu Nalewek Własnej Receptury

Konkurs odbędzie się 27 listopada 2013 roku (środa), w siedzibie Okręgowej Izby Lekarskiejw Krakowie przy ul. Krupniczej 11 a w Krakowie. Początek o godzinie 18.00. Wstęp dla lekarzyi aptekarzy z osobami towarzyszącymi – wolny!

Zapraszamy do udziału tak w rywalizacji, jak w degustacji. Uradowani sukcesem pierwszej edycjimamy nadzieję, że i ta będzie udana, przyczyniając się do integracji obu środowisk.

W konkursie mogą brać udział jedynie nalewki własnej produkcji, nie znajdujące się w sprzedażykomercyjnej. Zgłoszenia (telefonicznie lub mailowo) – w formie dwóch próbek tej samej nalewkiw naczyniach o pojemności nie mniejszej niż 200 ml – przyjmujemy w siedzibach obu Izbdo 26 listopada br. do godziny 15.00

Liczba nalewek zgłaszanych do konkursu przez jednego uczestnika jest dowolna.Okręgowa Izba Lekarska w Krakowie, ul. Krupnicza 11a;

tel. 12 619 17 01; Fax: 12 619 17 30; e−mail: [email protected]

Okręgowa Izba Aptekarska w Krakowie; ul. Kobierzyńska 98/68telefon: 12 264 25 53; fax: 12 264 25 09; e−mail: [email protected]

Pełny Regulamin Konkursu znajduje się na stronach internetowych OIL w Krakowie

Formularz zgłoszeniaImię i nazwisko; adres; tel. kontaktowy; adres e−mail:

................................................................................................................................................................

Nazwa zgłaszanej nalewki (wytrawna, półsłodka, słodka) oraz głównego składnika(jeśli nazwa nalewki o tym nie mówi):

................................................................................................................................................................

Oświadczam, że zgłaszana do konkursu nalewka jest produktem wytworzonym na bazie wyrobówalkoholowych, nabytych w placówkach handlowych, uprawnionych do sprzedaży tychże wyrobóww Polsce lub za granicą. Nalewka ta, nie jest dostępna w komercyjnej sprzedaży w kraju lub za gra−nicą. Napój wytworzony został z zachowaniem zasad i warunków wymaganych do wytwarzaniai przechowywania produktów spożywczych i nie zawiera toksyn ani innych szkodliwych dla zdrowiasubstancji (z wyłączeniem alkoholu).

Oświadczam, że zapoznałem się z regulaminem Konkursu Nalewek 2013 i go akceptuję.

Miejscowość, data, czytelny podpis

Nr. rejestracyjny receptury .............................

74

75

75


W dniach 14–16 listopada 2013 rokuw Centrum Kongresowo-Wypoczynkowym w Rynie

(woj. warmiñsko-mazurskie) odbêdzie siê

I MiêdzynarodowyFestiwal Filmów Medycznych

Ryn 2013Dla promocji i przyjmowania zg³oszeñ dedykowana

jest strona www w trzech wersjach jêzykowych:http://www.zamekryn.pl/mffm

W imieniu Komitetu Organizacyjnego zapraszaS³awomir J. Wróblewski

tel. 601 298 836

Dyrektor SP ZOZw Kazimierzy Wielkiej

zatrudni lekarza specjalistê z zakresuortopedii i traumatologii narz¹dów

ruchu do pracy w Poradni Chirurgicznej,w wymiarze 1 etatu

Warunki p³acy i pracy do uzgodnienia z Dyrektoremtel.: Dyrektor: 41 352 10 83 wew. 41, 509 987 210

z-ca Dyrektora ds. Lecznictwa: 41 352 16 65

Komisja Kultury, Sportu i RekreacjiORL w Krakowie

serdecznie zaprasza na

XVII Bal Lekarzaktóry odbędzie się tradycyjnie w hotelu

„Pod Różą” w dniu 11 stycznia 2014 r.Początek zabawy o godz. 20.30.

Cena biletu bez zmian – 270 zł od osoby.

Rezerwację i sprzedaż biletów prowadzip. Krystyna Trela (Biuro OIL)

tel. 12 619 17 18 lub 502 382 051e−mail: [email protected]

Dodatkowych informacji udziela organizator:dr med. Jacek Tętnowski, tel. 607 240 938

Zapraszamy!

Centrum Medyczne Plejadyzaprasza do wspó³pracy lekarzy POZ w zakresie

badañ klinicznych.Kontakt: [email protected]

76

76


Okrêgowa Izba Lekarskaw Warszawie

zaprasza do wspólnego wyjazdu

na narty w Alpy Francuskie,do wspania³ej stacji narciarskiej La Plagne

Zakwaterowanie: w hotelu apartamentowym,po³o¿onym w centrum terenów narciarskich,

na wysokoœci 2000 m n.p.m.Terminy:

19-26 stycznia, 16-23 lutego i 16-23 marca 2014.Podró¿: samolot linii SWISS do Genewy

i autokar z lotniska do hotelu.Wyjazd przygotowa³o koncesjonowane biuro

podró¿y od lat wspó³pracuj¹ce n/Izb¹.Zg³oszenia i informacje: Komisja Kultury, Sportu

i Turystyki OIL w Warszawiee-mail: [email protected]

Iloœæ miejsc ograniczona

Samodzielny Publiczny Zespó³Opieki Zdrowotnej w Brzesku

zatrudni lekarza specjalistê w dziedzinie neurologiido pracy w Poradni Neurologicznej.

Warunki do uzgodnienia.Kontakt tel. 14 662 14 25 – sekretariat

14 662 14 32 – kier. Dzia³u Spraw Pracowniczych

NZOZ w Krakowie(jednoosobowa spó³ka z o.o.)

przyjmie do spó³ki,sprzeda,

lub nawi¹¿e wspó³pracêWalory: Dobrze wyposa¿one trzy gabinety

z zapleczem administracyjno-socjalnym (ok. 150 m2)30 lat tradycji; bardzo du¿a baza pacjentów;

kontrakt z NFZKontakt tel.: 887 233 099

Do wynajêcia gabinety lekarskiew Krakowie

Do wynajêcia nowy przestronny lokal o powierzchni150 m2 z przeznaczeniem na dzia³alnoœæ medyczn¹.

Osiedle Wiœlane Tarasy (ul. Grzegórzecka).W lokalu znajduj¹ siê cztery gabinety wyposa¿onew podstawowy sprzêt, gabinet zabiegowy, wspólnarecepcja i poczekalnia dla pacjentów, toaleta oraz

pomieszczenie dla personelu. Ka¿dy gabinet posiadalampy bakteriobójcze. Mo¿liwoœæ wynajmu gabinetów

na godziny. Cena do negocjacji.tel: 789 088 497

NZOZ w Brzeskupodejmie wspó³pracê z lekarzami

– endokrynologiem(termin i czêstotliwoœæ do uzgodnienia)

– specjalist¹ z medycyny pracy z uprawnieniamido badania w kierowców

(raz w tygodniu, poniedzia³ek, godz. popo³udniowe)Kontakt: tel. 600 441 241

e-mail: [email protected]

Przychodnia Specjalistycznaw centrum Krakowa

zatrudni lekarzy specjalistów– lekarza kardiologa do pracy w poradni NFZ– lekarza laryngologa do pracy w poradni NFZ

i medycyny pracy– lekarza okulistê do pracy w poradni NFZ

w godz. przedpo³udniowych– lekarza medycyny pracy

– lekarza rodzinnego z uprawnieniami do zbieraniapopulacji oraz z uprawnieniami

z zakresu medycyny pracyKontakt tel.: 12 630 49 36; kom. 510 202 039

Gabinety do wynajêciaw Krakowie, tanio

w Przychodni przy ul. Ciep³owniczej 1tel. kontaktowy 12 646 64 36

Gabinetz obs³ug¹ recepcyjno-pielêgniarsk¹

wynajmêw okolicach Galerii „Kazimierz”tel: 604 249 275; 602 756 661

77

77


Gabinety lekarskie do wynajêcia:– przychodnia dzia³aj¹ca od 1995 roku,

– nowy budynek oddany do u¿ytku w 2013 roku,– odebrane przez Sanepid,

– w przychodni poradnia lekarza i pielêgniarki POZ,– ceny do uzgodnienia

Lokalizacja:Kraków – Podgórze (Rondo Matecznego)

Kontakt tel.: 797 405 666

Przychodnia w Kotlinie K³odzkiej(Dolny Œl¹sk)

Centrum Medyczne SALUSzatrudni

lekarza medycyny rodzinnejpediatrê, internistê

Kontakt: tel. 505 035 416e-mail: [email protected]

Firma Marketingowo-MedycznaSp. z o.o. MARK-MED

zatrudnilekarza chorób wewnêtrznych lub medycyny rodzinnej

do Poradni Chorób Wewnêtrznychna terenie Nowej Huty (w ramach kontraktu z NFZ)

Zapewniamy zatrudnienie na pe³ny etatlub na innych warunkach do uzgodnieniaKontakt tel.: 600 332 353; 12 644 12 72

Szpital Specjalistyczny w BrzozowiePodkarpacki Oœrodek Onkologiczny

zatrudniw Oddziale Hematologii Onkologicznejna atrakcyjnych warunkach finansowych

– lekarza specjalistê z zakresu hematologii– lekarza specjalistê z zakresu chorób wewnêtrznych

(z zamiarem podjêcia specjalizacjiw zakresie hematologii)

Kontakt:tel.: 508 557 941 – kier. Oddzia³u Hematologii

tel.: 508 233 225 – z-ca dyr. ds. lecznictwa onkolog.

NZOZ w Nowym S¹czuzatrudni

lekarza stomatologaUmowa z NFZ plus prywatna praktykaKontakt tel.: 604 118 482; 792 631 119

Szpital Specjalistycznyim. L. Rydygiera w Krakowie

Osiedle Z³otej Jesienizatrudni

lekarza specjalistê w dziedzinie onkologii klinicznejWarunki pracy i p³acy do uzgodnienia z Dyrekcj¹

kontakt: 12 64 68 502 – dyr. ds. Lecznictwa12 64 68 352 – Sekcja Zarz. Zasobami Kadrowymi

od pon. do pt. w godz. 7.30–15.00

NZOZ w centrum Krakowazatrudni

w POZ na godziny lekarza chorób wewnêtrznychlub specjalistê medycyny rodzinnej

Mile widziany: emeryt, rencistaKontakt tel.: 501 776 916

CICE

R C

UM

CA

ULE

78

78


W dniach 17-23 sierpnia 2013 r. w Jurmali na £otwieodby³y siê 43 Mistrzostwa Œwiata Lekarzy w Tenisie(43rd Congress and Championship of the World MedicalTennis Society).

W Mistrzostwach wziê³o udzia³ blisko 260 lekarzyz 22 krajów z ca³ego œwiata, w tym 23 lekarzy z Polski,zrzeszonych w Polskim Stowarzyszeniu Tenisowym Le-karzy. Dziêki inwencji zarz¹du PSTL i wsparciu Naczel-nej Izby Lekarskiej nasi reprezentanci wyst¹pili w spe-cjalnie przygotowanych strojach w barwach narodowych.Rozgrywki tenisowe prowadzono w grach pojedynczych,podwójnych, mieszanych. Odby³y siê te¿ mecze dru¿y-nowe w ramach Nations’Cup. Naszymi przeciwnikamibyli lekarze m.in. z £otwy, Czech, Niemiec, Szwecji,W³och, Japonii, Malty, Indonezji, Peru i Stanów Zjedno-czonych.

W zmaganiach dru¿ynowych Nations’Cup polskie te-nisistki zdoby³y srebrny medal, ustêpuj¹c jedynie £otysz-kom. W grze pojedynczej po Mistrzostwo Œwiata Leka-rzy i z³oty medal siêgnê³a Bo¿enna Kêdzierska w kate-gorii 60+ oraz Dorota Grudzieñ w kat. 45+. Medalsrebrny w kat. 40+ wywalczy³a Joanna Szafranek, zaœbr¹z w kat. 50+ zdoby³a Aneta Szczerkowska-Dobosz.Równie¿ w grze podwójnej nasze panie pokaza³y siê odnajlepszej strony. Z³oty kr¹¿ek uzyska³y Bo¿ennaKêdzierska i Krystyna Drzewicka w kategorii 55+ orazDorota Grudzieñ i Aneta Szczerkowska-Dobosz w kat.45+. W kategorii 40+ drug¹ pozycjê osi¹gnê³y Joan-na Ga³uszka-Garnuszek i Joanna Szafranek, a Ma³go-rzata Pawelec-Wojtalik w parze z ³otewsk¹ zawodniczk¹wygra³y br¹zowy medal w kat. 60+.

Wœród mê¿czyzn najwy¿sze miejsce na podiumw grze pojedynczej zajêli Bogdan Ostapowicz w kat. 80+i Wojciech Pietrzak w kat. 50+. W kategorii 80+ze srebrnym medalem do Polski wróci³ Bogus³aw Poli-kowski, a z br¹zowym Zbigniew Frenszkowski. Na szcze-gólne podkreœlenie zas³uguje fakt zajêcia ca³ego podiumw kategorii +80 przez Polaków, co œwiadczy o dobrymwp³ywie tenisa na zdrowie. Br¹z zdoby³ tak¿e Marcin

SPORT

Sukces Polakówna Mistrzostwach Œwiata Lekarzy

w Tenisie

Wroñski – prezes PSTL) w kategorii 50+. WojciechPietrzak i Marcin Wroñski, którzy w singlu musieli sto-czyæ „bratobójczy” pojedynek o fina³, w grze podwójnejw kat. 50+ wspólnymi si³ami wywalczyli tytu³ mistrzow-ski i z³oty medal. Na wyró¿nienie zas³uguje tak¿e sre-bro Bogdana Solarskiego i Józefa Safiana w kategorii70+ oraz br¹z Bart³omieja Ptaka i Aleksandra Gajosaw kategorii Open.

W grze mieszanej srebrny medal w kat. 45+ uzy-skali Dorota Grudzieñ i Artur Ferencz a para mistrzow-ska z 2012 roku Krystyna Drzewicka i Marcin Wroñskizdobyli br¹zowy medal w kategorii +50

Zawodom tenisowym tradycyjnie towarzyszy³yobrady 43. Kongresu Naukowego, poœwiêconego w tymroku zagadnieniom kardiologicznym.

D. Grudzień, M. Wroński

79

79


Wynajmê samodzielny lokal,przystosowany do dzia³alnoœci medycznej

w centrum KrakowaKontakt tel: 604 249 275; 602 756 661

Wynajmê 5 lokalina parterze (od 30m2) w nowym budynku

przy ul. Grzegórzeckiej 43 w Krakowie.Kontakt: 601 862 547

Zak³ad Ubezpieczeñ Spo³ecznych Oddzia³w Tarnowie ul. Koœciuszki 32

poszukuje kandydatów na stanowisko

Lekarz Orzecznik Zak³aduWymagania: lekarz medycyny z tytułem specjalisty (specjalizacja II stopnia),

w szczególności chorób wewnętrznych, chirurgii,neurologii, psychiatrii, medycyny pracy, medycyny społecznej.

Minimum 5 lat czynnego wykonywania zawodu lekarza.Praca w wymiarze od pół etatu do pełnego etatu.

Zapewniamy: stałe zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, wynagrodzenie zasadniczei składniki dodatkowe (zgodnie z Układem Zbiorowym Pracy) oraz świadczenia socjalne, bezpłat−ne szkolenia zawodowe organizowane przez ZUS, dodatkowo 3 dni urlopu w roku kalendarzo−wym w celu uczestniczenia w szkoleniach zawodowych oraz innych formach doskonalenia zawo−dowego.

Zainteresowani proszeni są o kontakt tel.:Sekretariat – 14 632 75 94, Kadry – 14 632 77 38,

Referat Organizacji – 14 632 77 40

W konkursie może wziąć udział każda osoba nosząca tytuł lekarza lub lekarza dentysty.Prace można zgłaszać w kategoriach: Poezja, Proza oraz Pamiętniki i reportaże.

Prace konkursowe przyjmowane będą do 15 stycznia 2014pocztą elektroniczną na adres:

[email protected]

Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Profesora Andrzeja Szczeklika

„Przychodzi wena do lekarza”

CICE

R C

UM

CA

ULE

80

80


Piotr Marszał urodził się w dniu 16 listopa−da 1947 roku w Świdnicy jako drugi syn Józe−fa i Janiny. Ojciec, absolwent historii UJ, zna−lazł się po wojnie na terenie Ziem Odzyskanych,gdzie podjął pracę nauczyciela. Jednak już poniespełna dwóch latach rodzina powróciła dorodzinnego Przemyśla. Niestety, wkrótce po−tem zmarł ojciec. Piotr i jego starszy brat Jerzy(późniejszy ordynator ginekologii w Przemy−ślu) wychowywani byli przez matkę.

Po ukończeniu przemyskiego liceum i zda−niu matury Piotr Marszał podjął studia na AGH,by po roku przenieść się na Wydział LekarskiAkademii Medycznej w Krakowie, idąc tym

W „Galicyjskiej Gazecie Lekarskiej” nr4/135, z lipca/sierpnia 2013 roku opublikowa−liśmy kilka recenzji albumu Krakowska IzbaLekarska 1893−1945. Wypisy z dziejów samo−rządu lekarskiego i medycyny Krakowa. Przyokazji jeden z Czytelników, wytknął nam błądw tekście pióra dr. Erazma Barana pt. Sonde−raktion Krakau. W 74 rocznicę…, zamieszczo−nym w albumie, jakoby zgromadzenie areszto−wanych uczonych w Collegium Novum, miałomiejsce w Sali nr 56 im. J. Szujskiego (a niew sali nr. 66).

W odpowiedzi otrzymaliśmy List dr. Era−zma Barana, podtrzymującego wydrukowanąwersję, który pisze: „(…) Jako autor artyku−łu Sonderaktion Krakau. W siedemdziesiątąrocznicę uwięzienie polskich uczonych w nie−

mieckim obozie koncentracyjnym w Sachsen−hausen stwierdzam, że informacja (Czytel−nika) jest nieprawdziwa. W realiach histo−rycznych roku 1939, zebranie profesoróww dniu 6 listopada 1939 r., na którym nastą−piło ich aresztowanie, odbyło się w Sali nu−mer 66 im. Mikołaja Kopernika!

Tej nieprawdziwej informacji (panaPiotra Cybulskiego) nie może usprawiedli−wić fakt, że obecnie jest to sala nr 56 im.Józefa Szujskiego. Świadectwem niech bę−dzie, m.in., że do chwili obecnej (pomimo re−montu Collegium Novum) nad drzwiami tejSali zachowana jest historyczna rzymska nu−meracja LXVI/66.”

Niby drobiazg, ale w tych okolicznościachdobrze, że błędu nie było. Dziękujemy Dokto−rowi za korespondencję.

Redakcja

samym w ślady brata. W tym czasie czynnieuczestniczył w ruchu studenckim, zawierającjednocześnie liczne przyjaźnie trwające późniejprzez wiele lat. Studia ukończył w 1973 rokui po odbyciu stażu rozpoczął pracę w ówcze−snym Instytucie Ginekologii i Położnictwa.Jego kolejnymi kierownikami byli profesoro−wie: Jerzy Zamełło, Andrzej Miecznikowskii Zbigniew Zdebski. Jednocześnie podnosiłswoje kwalifikacje zawodowe zdobywając ko−lejne stopnie specjalizacji z zakresu ginekolo−gii i położnictwa, pierwszy stopień w roku 1978,a drugi w roku 1983. W tym czasie w latach1980−1982 pracował w All Gala MaternityHospital w Trypolisie w Libii.

Dr n. med.Piotr Marszałur. 16 listopada 1947 r. w Świdnicyzm. 5 października 2013 r. w Krakowie

KR

ON

IKA

ŻAŁO

BN

ALISTY

Nie 56 a 66...

81

81


rzadkością. Bardzo lubiany przez pacjentki,które ceniły jego profesjonalizm i życzliwe„ojcowskie” podejście do ich problemów.Był uroczym gawędziarzem, przytaczającymliczne ciekawostki ze swojego bogatego życio−rysu, celnie i ze swoistą ironią puentował rze−czywistość. Jego charakterystyczne powiedze−nia weszły na stałe do słowników znajomych.Był miłośnikiem zwierząt i dobrej kuchni.Podkreślał zawsze znaczenie w swoim życiu ro−dziny, żony Anny, syna Michała i córki Kata−rzyny. Był niezwykle dumny z ich osiągnięć.

Odszedł nagle w dniu 5 października 2013 r.Został pochowany w rodzinnym grobowcu naCmentarzu Rakowickim, 11 października.Żegnały Go tłumy przyjaciół, znajomych orazpacjentek, którym poświęcił swoje życie zawo−dowe.

* * *

Doktora Piotra Marszała poznałem bliżejw okresie Jego ordynatury w Okręgowym Szpi−talu Kolejowym w Krakowie. Stanowiliśmywtedy bardzo młody zespół lekarsko−pielęgniar−ski, który dzięki charyzmie Szefa, bo tak się doNiego zwracaliśmy, stał się nie tylko grupąwspółpracowników ale i przyjaciół. Wspólnieprzeżywaliśmy śluby, narodziny dzieci. Pomi−mo rozwiązania Oddziału 12 lat temu, spotka−nia towarzyskie naszego grona trwają do chwi−li obecnej. Wiadomość o odejściu Piotra wstrzą−snęła nami wszystkimi. Trudno pogodzić sięz faktem, że nie będzie już z nami Szefa i niewróci atmosfera, którą stwarzał.

Szefie, odprowadziliśmy Cię „starym od−działem” I chociaż już odszedłeś, na zawsze po−zostaniesz w Naszej pamięci.

dr n med. Wojciech Piotr Kolka

Od roku 1991 rozpoczął się nowy okresw życiu zawodowym dr. Marszała. Pełniłkolejno funkcję ordynatora oddziałów gineko−logicznych w szpitalach: Kolejowym (1991−2001), Żeromskiego (2001−2007) i Rydygiera(2007−2013). W roku 2013 został dyrektoremmedycznym Centrum Medycznego „Ujastek”.Był to też okres znaczących sukcesów zawo−dowych. Kierowany przez dr Marszała OddziałGinekologiczno−Położniczo−NoworodkowySzpitala Żeromskiego najpierw uzyskał tytuł„Szpitala przyjaznego dziecku”, a w roku 2006zajął pierwsze miejsce w ogólnopolskim kon−kursie „Rodzić po ludzku”.

Zainteresowania naukowe dr. Marszała do−tyczyły głównie zagadnień operacyjnych zeszczególnym uwzględnieniem endoskopii.Już w latach osiemdziesiątych wspólnie z doc.W. Kokoszką wprowadził laparoskopię dokliniki krakowskiej. Ta technika operacyjnabyła wdrażana we wszystkich kierowanychprzez niego oddziałach. Swoją wiedzę posze−rzał na licznych szkoleniach, w tym u prof.B.J. van Herendeala w Antwerpii. Konse−kwencją zdobytych doświadczeń była pracadoktorska obroniona w roku 1999, zatytułowa−na: „Ocena wpływu dostępności laparoskopiina postępowanie w ginekologii operacyjnej”.Wiele uwagi poświęcił też zagadnieniu diagno−zowania i leczenia endometriozy, a także jejwpływu na płodność kobiet. W każdym z pro−wadzonych oddziałów pozostawił trwały śladswojej obecności. W Szpitalu Kolejowym byłto jeden z pierwszych w regionie zestawów dowideolaparoskopii, w Szpitalu Żeromskiego no−woczesny blok porodowy („Bocianówka”),a w Szpitalu Rydygiera sprzęt do histeroskopiii monitorowania płodów. Swoje umiejętnościprzekazywał chętnie młodszym kolegom,będąc opiekunem kilkunastu specjalizacjipierwszego i drugiego stopnia.

Jego wychowankowie zapamiętali licznedowody życzliwości, jakie im okazywał nietylko na niwie zawodowej, ale i w życiu pry−watnym. Potrafił docenić doświadczenie zawo−dowe starszych kolegów zapraszając ich dowspółpracy w prowadzonych przez siebieOddziałach, co w obecnych czasach staje się

KR

ON

IKA

ŻAŁO

BN

A

82

82


ORTOGRAFIA

Od dawna ludzie próbowali stworzyć językmiędzynarodowy. W 1879 roku Niemiec Schley−er wymyślił sztuczny język volapük. Wyparło goesperanto, opracowane przez polskiego lekarzaLudwika Zamenhofa w 1887 roku. Wreszciew 1908 roku we Francji powstało ido.

Współcześnie, wręcz na naszych oczach two−rzy się szybko nowe międzynarodowe pismo zwa−ne textingiem (txt), którym posługują się użytkow−nicy tabletów, smartfonów itp. przesyłający so−bie wiadomości za pomocą różnorodnych kodów,a nie słów. O tym, jak prężny to proces świadczyfakt, że dwa lata temu do poważanego w świecieOxford English Dictionary oficjalnie dodanom.in. LOL (laughing out loud) uśmiać się; OMG(oh, my God) o mój Boże; FYJ (for your informa−tion) do twojej wiadomości; TMI (too much in−formation) za dużo informacji; BFF (best friendsforever) najlepsi przyjaciele na zawsze.

Tego typu skrótowce i należące do txt emoti−kony z języka SMS−ów oraz znaki podobne doelementów z najstarszych piktograficzno−ideogra−ficznych pism świata, jedni uznali za wyraz kre−atywności, dzięki któremu możemy tak szybkopisać jak mówimy, a młodzi ludzie stają się „dwu−języczni”. Zalety nowego pisma ukazały Naro−dowe Mistrzostwa USA w Textingu w 2012 roku,których zwycięzca w ciągu 39 sekund napisałbezbłędnie 149 słów. O popularności txt świad−czy przekład na język emotikonów całości „MobyDicka” Melville’a i umieszczony oficjalnie w Bi−bliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych. Zaczy−na się tak:

Op³aty z tytu³u rejestracji gabinetów prywatnychnale¿y wp³acaæ na konto OIL:

Bank PEKAO SA25 1240 4650 1111 0000 5149 2553

Przypominamy!

NRL

Sk³adki cz³onkowskieJak ju¿ informowaliœmy, Uchwa³¹ nr 8/08/V Naczel-

nej Rady Lekarskiej z dnia 4 kwietnia 2008 z dniem1 paŸdziernika tego¿ roku, uleg³a podwy¿szeniu mie-siêczna sk³adka cz³onkowska. Wynosi ona obecnie:

– 40 z³ dla lekarza i lekarza dentysty,– 10 z³ w wypadku lekarzy emerytów i rencistów

oraz lekarzy sta¿ystów (pod pewnymi warunkamipod pewnymi warunkamipod pewnymi warunkamipod pewnymi warunkamipod pewnymi warunkami).Otó¿ w odniesieniu do lekarzy emerytów i rencistów,

którzy nadal pracuj¹ i osi¹gaj¹ przychód oraz w wy-padku lekarzy, którzy nie osi¹gaj¹ przychodu i to udo-kumentuj¹, wystêpuj¹ liczne odstêpstwa.

Pe³ny tekst Uchwa³y drukowaliœmy w „GalicyjskiejGazecie Lekarskiej” nr 4/105 2008 (str. 86-87) oraz „Ga-licyjskiej Gazecie Lekarza Dentysty” nr 4a/105 2008(str. 38-39). Znajduje siê ona równie¿ m.in. na naszejstronie internetowej OIL: www.oilkrakow.org.plwww.oilkrakow.org.plwww.oilkrakow.org.plwww.oilkrakow.org.plwww.oilkrakow.org.pl

Uchwa³a ustala tak¿e terminy i tryb op³acania sk³adek.Poczynaj¹c od 1 stycznia 2010 roku wszed³ w ¿ycie

obowi¹zek op³acania sk³adek na indywidualne kon-obowi¹zek op³acania sk³adek na indywidualne kon-obowi¹zek op³acania sk³adek na indywidualne kon-obowi¹zek op³acania sk³adek na indywidualne kon-obowi¹zek op³acania sk³adek na indywidualne kon-ta sk³adkoweta sk³adkoweta sk³adkoweta sk³adkoweta sk³adkowe. Ka¿dy lekarz otrzyma³ do 31 grudnia2009 r. listownie ma adres domowy informacjê z poda-niem numeru tego konta.

Uwaga!Uwaga!Uwaga!Uwaga!Uwaga! Dla u³atwienia op³acalnoœci sk³adek uru-chomiliœmy z dniem 1 sierpnia br., pod adresem Izby:www.oilkrakow.org.plwww.oilkrakow.org.plwww.oilkrakow.org.plwww.oilkrakow.org.plwww.oilkrakow.org.pl mo¿liwoœæ samodzielnegosprawdzenia indywidualnego numeru subkonta do op³a-cania sk³adek. Nie trzeba zatem telefonowaæ w tej spra-wie do Izby, wystarczy wcisn¹æ ww. adres. Jest on tak¿edostêpny na stronie internetowej NIL, w zak³adce BIP.

W wypadku w¹tpliwoœci prosimy o kontakt z Izb¹Lekarsk¹ w Krakowie

tel: 12 619 17 32lub na adres e-mail: [email protected]

Texting (txt)

Inni lingwiści, oceniając to zjawisko, mówiąo cofaniu się ludzi do epoki pierwotnej, do mał−piego dziedzictwa, do „językowego czegokol−wiek”.

Czy txt zwycięży? Myślę, że przekonamy sięo tym niedługo.

Barbara Kaczkowska

83

83


Prezes ORL• Andrzej Matyja• poniedzia³ek ......................................... 13.00-17.00• wtorek .................................................. 14.00-16.00• œroda .................................................... 14.00-15.00Wiceprezesi ORL:• Jerzy Friediger• poniedzia³ek i œroda ............................... 14.00-16.00• Robert Stêpieñ• œroda .................................................... 12.00-15.00• Janusz Legutko• poniedzia³ek ......................................... 14.00-15.00Sekretarz ORL• Jacek Têtnowski• codziennie: poniedzia³ek – pi¹tekSkarbnik ORL• Anna Maci¹g• œroda ................................................... 15.00-16.00Rzecznik Praw Lekarza, z-ca Sekretarza ORL• Katarzyna Turek-Fornelska• œroda ................................................... 12.00-13.00

Delegatura w PrzemyœluWiceprezes ORL, pe³nomocnik Delegatury w Przemyœlu• Marek Zasadny• wtorek .................................................. 13.30-15.30• El¿bieta Wojnarowicz• poniedzia³ek ......................................... 11.30-13.00Delegatura w Nowym S¹czuPe³nomocnik Delegatury w Nowym S¹czu• Irena Gawroñska• wtorek .................................................. 8.30-9.30• Janusz Chodorowski• ka¿dy czwarty wtorek m-ca ..................... 15.30-16.30• Tymoteusz Derebas• ostatnia œroda miesi¹ca ......................... 15.00-16.00Delegatura w KroœniePe³nomocnik Delegatury w Kroœnie• Antoni Jakubowicz• pi¹tek ................................................... 15.00-16.00• Marian Fedorowicz• œroda ................................ 9.00-11.00 i 12.00-14.00

(z wyj. 28 IV; 23 VI; 8 IX; 3 XI)

Komisje:• Etyki – Stefan Bednarz• œroda .................................................... 15.00-16.00• Kszta³cenia – Lech Kucharski• œroda .................................................... 14.30-15.30• Kultury, Sportu i Rekreacji – Jacek Têtnowski• poniedzia³ek ......................................... 15.00-17.00• Organizacyjna – Mariusz Janikowski• poniedzia³ek-œroda ................................ 13.00-14.00• Praktyk Lekarskich – Leszek Badacz• œroda .................................................... 15.00-16.00• Socjalno-Bytowa – Barbara Wiejowska• pi¹tek ................................................... 11.30-12.30• Stomatologiczna – Robert Stêpieñ• œroda .................................................... 12.00-15.00• ds. Emerytów i Rencistów – Kazimierz K³odziñski• œroda .................................................... 14.30-15.30• ds. M³odych Lekarzy – Piotr Oleksy• œroda .................................................... 15.15-16.15• ds. Obcokrajowców – Bo¿ena Kozanecka• w dni posiedzeñ ORL ........................... 15.30-17.00• ds. Systemu Opieki Zdrowotnej – Wies³aw Sowa• czwartek ............................................... 12.00-13.00• Zespó³ ds. Konkursów – Piotr K³osiñski• œroda .................................................... 13.30-14.30

Dy¿ury cz³onków ORL

OKRÊGOWA IZBA LEKARSKA

Cz³onkowie ORL:• Anna Aseñko• poniedzia³ek ......................................... 14.00-15.00• Dorota Dro¿d¿• czwartek ............................................... 14.00-15.00• Patryk Hartwich• œroda .................................................... 16.00-17.00• Dariusz Koœcielniak – Prezydium ORL• œroda .................................................... 11.00-13.00• Andrzej Stopa• œroda .................................................... 13.00-14.00• Anna Urbañczyk• czwartek ............................ 8.00-9.00 i 10.00-11.00

(z wyj. 28 IV; 23 VI; 8 IX; 3 XI)

84

84


Galicyjska Gazeta Lekarska – Okręgowej Rady Lekarskiej w Krakowieul. Krupnicza 11a, 31–123 Kraków; tel. 12 619 17 27; fax: 12 422 57 55; e-mail: [email protected]

Redaguje kolegium w składzie: Redaktor Naczelny: Jerzy Friediger; Sekretarz Redakcji: Stefan CiepłyCzłonkowie: Henryk Gaertner, Artur Hartwich, Mariusz Janikowski, Bożena Kozanecka,

Małgorzata Popławska, Filip Ratkowski, Jacek Tętnowski, Andrzej Urbanik, Krzysztof Zgłobicki (grafika).Przygotowanie do druku: Globic RC; tel. 602 229 655; e-mail: [email protected]

Redakcja zastrzega sobie prawo do skrótów, adiustacji i zmian tytułów w nadsyłanych tekstach i korespondencji.Anonimów nie drukujemy. Za treść ogłoszeń nie ponosimy odpowiedzialności.

OKRÊGOWA IZBA LEKARSKA

Delegatury OIL

w Kroœniew Kroœniew Kroœniew Kroœniew Kroœnie: ul. Niepodleg³oœci 2, 38-400 Krosnotel. 13 432 18 59; e-mail: [email protected]³ek godz. 800 do 1500

wtorek godz. 800 do 1700

œroda, czwartek, pi¹tek godz. 800 do 1500

w Nowym S¹czuw Nowym S¹czuw Nowym S¹czuw Nowym S¹czuw Nowym S¹czu: ul. Kopernika 18, 33-300 Nowy S¹cztel. 18 442 16 47; e-mail: [email protected]³ek, wtorek godz. 800 do 1700

œroda, czwartek godz. 800 do 1600

pi¹tek godz. 800 do 1300

w Przemyœluw Przemyœluw Przemyœluw Przemyœluw Przemyœlu: Rynek 5, 37-700 Przemyœltel. 16 678 26 70, fax 16 678 33 24e-mail: [email protected]³ek, wtorek godz. 800 do 1600

œroda godz. 800 do 1700

czwartek , pi¹tek godz. 800 do 1500

ul. Krupnicza 11 a, 31-123 KrakówRecepcja:Recepcja:Recepcja:Recepcja:Recepcja: 12 619 17 0012 619 17 0012 619 17 0012 619 17 0012 619 17 00

12 619 17 2012 619 17 2012 619 17 2012 619 17 2012 619 17 20fax:fax:fax:fax:fax: 12 619 17 30, 12 422 57 5512 619 17 30, 12 422 57 5512 619 17 30, 12 422 57 5512 619 17 30, 12 422 57 5512 619 17 30, 12 422 57 55e-mail: [email protected]; www.oilkrakstom.pl

Numery wewnêtrzne:Numery wewnêtrzne:Numery wewnêtrzne:Numery wewnêtrzne:Numery wewnêtrzne:• Prezes ...................................................................... 619 17 10• Sekretarz ORL ......................................................... 619 17 21• Asystentka Prezesa (mgr J. Bizoñ) ........................... 619 17 05• Recepcja, Sekretariat ogólny ................................... 619 17 20• Okrêgowy Rzecznik OZ ............................................ 619 17 29• Biuro Okrêgowego Rzecznika OZ (mgr M. Login) .... 619 17 17• Biuro Okrêgowego Rzecznika OZ (mgr S. Smoleñ) .. 619 17 25• Kancelaria S¹du Lekarskiego (mgr A. Krawczyk) .... 619 17 28• Biuro Radców Prawnych (mgr D. Dziubina) ............. 619 17 26• Rejestr Lekarzy; Ubezpieczenia OC .......................... 619 17 16• e-mail: [email protected]• Rejestracja Indyw. Praktyk; Sta¿e podyplomowe .... 619 17 13• G³. Ksiêgowy (mgr M. Chodór); Ksiêgowoœæ ............ 619 17 15• e-mail: [email protected]• Kasa ......................................................................... 619 17 14• Sk³adki .................................................................... 619 17 32• e-mail: [email protected]• Redakcja „Galicyjskiej Gazety Lekarskiej”................ 619 17 27• e-mail: [email protected]• Informatycy; str. internetowe ................................... 619 17 01

KomisjeKomisjeKomisjeKomisjeKomisje:Bioetyki ................................ 619 17 28Etyki ..................................... 619 17 28Kszta³cenia (mgr. P. Pachel) 619 17 22Kultury i Sportu .................... 619 17 21Organizacyjna ...................... 619 17 16Praktyk Lekarskich ............... 619 17 13Socjalno-Bytowa .................. 619 17 18Stomatologiczna (K. Trela)... 619 17 18Zagraniczna ......................... 619 17 12ds. Emerytów i Rencistów ..... 619 17 01ds. M³odych Lekarzy ............. 619 17 05ds. Obcokrajowców ............... 619 17 16ds. Systemu Opieki Zdrowotnej 619 17 13ds. Uzdrowisk ...................... 619 17 28Rzecznik Praw Lekarza ........ 619 17 10

tel. 619 17 24

tel. 619 17 31

Czas pracy OIL w Krakowie:Czas pracy OIL w Krakowie:Czas pracy OIL w Krakowie:Czas pracy OIL w Krakowie:Czas pracy OIL w Krakowie:poniedzia³ek godz. 800 do 1700

wtorek godz. 800 do 1600


czwartek godz. 800 do 1600

pi¹tek godz. 900 do 1500

Dy¿ury radców prawnych OIL:Dy¿ury radców prawnych OIL:Dy¿ury radców prawnych OIL:Dy¿ury radców prawnych OIL:Dy¿ury radców prawnych OIL:mgr Ewa Krzy¿owskaEwa Krzy¿owskaEwa Krzy¿owskaEwa Krzy¿owskaEwa Krzy¿owska tel. 619 17 19wtorek godz. 1400 do 1500


mgr Anna GutAnna GutAnna GutAnna GutAnna Gut(dla lek. med.)poniedzia³ek godz. 1400 do 1700


mgr Tomasz PêcherzTomasz PêcherzTomasz PêcherzTomasz PêcherzTomasz Pêcherz(dla lek.stom.)wtorek godz. 1200 do 1500


galicyjska gazeta lekarska nr in. 12 20 m...

Documents