gastcollege nhtv 2010

33
Friso Metz & Marco Martens Op weg naar resultaat Professioneel mobiliteitsmanagement Friso Metz

Upload: friso-metz

Post on 24-Jan-2015

485 views

Category:

Travel


0 download

DESCRIPTION

Guest speach I held at NHTV in Breda for the course of mobility management (Dutch)

TRANSCRIPT

Page 1: Gastcollege nhtv 2010

Friso Metz & Marco Martens

Op weg naar resultaatProfessioneel mobiliteitsmanagement

Friso Metz

Page 2: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 2

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Programma

1. Over KpVV

2. Case studie: Oosteind Papendrecht

3. Slim reizen in 7 stappen

4. Workshop: slim reizen in Zuid-Merendal

5. MM: leerervaringen

6. SUMO

7. Workshop: Ziekenhuis Noord

Page 3: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 3

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Introduction

Getting MM started

Page 4: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 4

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Samen weten we meer

KpVV (Kennisplatform Verkeer en Vervoer)

- doelgroep: decentrale overheden

- doel: helpen bij het ontwikkelen en uitvoeren van beleid

- activiteiten doelgroep voorzien van kennis en netwerken

Page 5: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 5

KennisplatformVerkeer en Vervoer

www.kpvv.nlwww.kpvv.nl www.kpvv.nlwww.kpvv.nl/mobiliteitsmanagement/mobiliteitsmanagement

Wat is MMMaatregelenEffectenPraktijkvoorbeeldenJuridische instrumentenFinanciële instrumentenAanpakLiteratuur

Page 6: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 6

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Studiemateriaal nodig?

www.kpvv.nl (tip: wegwijzer mobiliteitsmanagement)

www.slimreizenin7stappen.nl

www.epomm.org (Europa)

www.tfmm.nl

www.slimreizen.nl

www.fietsberaad.nl

Page 7: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 7

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Case: Oosteind, Papendrecht

Page 8: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 8

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Mobiliteitsmanagement: definitie

MM = het organiseren van slim reizen

reizigers

overheden

werkgevers & publiekstrekkers

aanbieders mobiliteitsdiensten -

afspraken

afspraken afspraken

Page 9: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 9

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Voordelen

Overheidbereikbaarheid

economie

milieu en leefbaarheid

veiligheid en rechtvaardigheid

gezondheid en welzijn

Werkgevers/ publiekstrekkersbereikbaarheid (als winst en continuïteit stijgt)

bedrijfsvoering (productiviteit, vervoerkosten, verzuim)

maatschappelijk verantwoord ondernemen, imago

voldoen aan wetten en regels

Aanbiederswinst en continuïteit

ReizigersMeer keuzemogelijkheden

Page 10: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 10

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Discussie

Iedereen heeft baat bij MM

Toch komt het niet vanzelf tot stand

Hoe komt dat?

Page 11: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 11

KennisplatformVerkeer en Vervoer

MM: het proces

Page 12: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 12

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Slim reizen in 7 stappen

1. Open proces: samenwerking

2. Goede start (wie start?)

3. Samenhang van begin tot eind

4. Van doel naar oplossing

5. Van plan naar uitvoering

6. Marketing en communicatie: de reiziger centraal

7. Monitoring en evaluatie

Page 13: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 13

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Slim reizen in 7 stappen

De 7 stappenDe 7 stappen MijlpalenMijlpalen

11 breng behoeften in kaart agenda

22 analyseer nut en noodzaak Intentieverklaring

33 maak er een project van convenant en plan van aanpak

44bereid het project voor projectplan + contract

55 voor het project uit uitgevoerd project

66 veranker de projectresultaten beheerplan + middelen

77 evalueer het project evaluatierapport

Page 14: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 14

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Illustratie: Oosteind, Papendrecht

Start: Dijkverzwaring geeft problemen

1: breng behoeften in kaart Waterschap vreest claims

Gemeente en bedrijven: bereikbaarheid

2: analyseer nut en noodzaak VCC: -30% minder verkeer

3: maak er een project van - afstemming civieltechnisch werk

- omleidingsroute

- stimuleren fiets

- aanleg waterbushalte

- afspraken bedrijven + communicatie

Page 15: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 15

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Illustratie: Oosteind, Papendrecht

4: bereid het project voor Afstemmen met civieltechnische werk

Bezoeken van bedrijven

5: voer het project uit Uitstel werkzaamheden: communicatie

6: veranker de projectresultaten x

7: evalueer het project Voor-, tussen- en eindmeting

Overlast bleef uit:-24% autoverkeer (-558 voertuigen)

-12% (blijvend effect)

+98% fietsgebruik (+112 fietsers)

+82% (blijvend effect)

Page 16: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 16

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Illustratie: Oosteind, Papendrecht

Actor Rol BelangArcadis directievoering dijkverzwaring reductie van overlastBAM uitvoering civieltechnische werk complex project beheersenVCC ZHZ bewustwording creëren onafhankelijke advisering MM

maatregelen voorstellenOndern. goede inbreng ondernemersbelang goed verloop van het projectverenigingOnder- uitvoeren maatregelen continuïteitnemers communicatie naar werknemers

Bewoners- invloed uitoefenen veiligheid voor omwonendenvereniging Gemeente afstemmen belangen gezond bedrijventerrein

communicatie

Page 17: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 17

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Krachtenveldanalyse

- Welke partijen zijn relevant?

- Hoeveel invloed heeft iedere speler op het project?

- Hoe liggen de belangen?

Checklist per actor:- Rol

- Belang

- Invloed

- Relatie

- Betrekken?

- Hoe benaderen

- Korte termijnactie

Page 18: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 18

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Krachtenveldanalyse

Veel overeen- Coalitiepartners Bondgenotenstemming inhoud afspraken maken steun/ sponsoring

Opportunisten Twijfelaarsvraag om duidelijkheid bijpraten

Weinig overeen- Vijanden Opponentenstemming inhoud x overhalen

weinig vertrouwen Veel vertrouwen

Page 19: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 19

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Opdracht: MM in Zuid-Merendal

Page 20: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 20

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Opdracht: MM in Zuid-Merendal

Aanleiding 1:MM als tijdelijke maatregel; bijvoorbeeld tijdens B&O-werkzaamheden

Aanleiding 2:MM n.a.v. Netwerkanalyse; bijvoorbeeld om de ontwikkeling van een bedrijvenpark te stimuleren

Page 21: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 21

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Groot Onderhoud

Aanleiding: rapport Bouwdienst m.b.t. onderhoudstoestand brug Merendaals kanaal

Weststad: bang voor overlast a.g.v. onderhoud; bestuurlijke koppeling geeft mogelijkheden voor aanleg geluidsscherm

Rijkswaterstaat: weegt af a) wanneer onderhoud kan plaats vinden en b) of dit gecombineerd kan worden met asfalteringswerkzaamheden A100

KvK, werkgevers, gemeente worden betrokken bij analyse problemen en aandragen oplossingen. Geeft draagvlak.

Page 22: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 22

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Casus bedrijventerrein Zuidstad

Weststad is voor de aanleg van een extra rijstrook langs de snelweg A102 Dit terwijl de

aanleg van een groot innovatief bedrijventerrein gepland staat; wat een extra vervoersstroom op gang brengt tussen weststad en zuidstad

Net als enkele kleinere omliggende gemeenten

De plaatselijke politiek in Zuidstad is tegen de aanleg van een extra knooppunt en rijstroken, vanwege de extra milieudruk die dit met zich meebrengt

Natuurgebied Westerheide is tegen de aanleg van extra rijstroken, en pleit voor meer OV

Uit netwerkanalyse lijkt: tekort aan wegcapaciteit binnen enkele jaren

Page 23: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 23

KennisplatformVerkeer en Vervoer

MM: Lessen (1)

- veel effecten mogelijk => kies een specifiek doel

- waar een wil is => is een effect

- vind de klik => vind de win-win

- MM start niet vanzelf

- duidelijke aanleiding helpt om

partijen bij elkaar te brengen

- organiseer je eigen succes

- ga er voor!

Page 24: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 24

KennisplatformVerkeer en Vervoer

MM: Lessen (2)

- begin met een simpel project

- laat zien dat MM werkt

- begin met 1 project en evalueer goed!

- maak het daarna structureel

- bed in in beleid

- MM is geen doel maar middel!

Page 25: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 25

KennisplatformVerkeer en Vervoer

MM: Lessen (3)

1) geen gedeeld perspectief: stoppen

2) creëer draagvlak en prioriteit

weinig concurrentie veel concurrentie

veel steun Dolphin Buffalo

weinig steun

Page 26: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 26

KennisplatformVerkeer en Vervoer

MM: Lessen (4)

Page 27: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 27

KennisplatformVerkeer en Vervoer

SUMO

- opzetten, monitoren en evalueren van MM-projecten

- grote potentie, maar…

- evaluatie vindt weinig plaats

- evaluatieproces niet transparant

- resultaten worden niet gebundeld

Page 28: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 28

KennisplatformVerkeer en Vervoer

maatregel

effect ??

maatregelen & communicatie

A

effectenI

nieuw reisgedragHeffecten

tevredenheid over aanbod

G

uitproberen van aanbod

F

acceptatie aanbodE

gedragsverandering

tevredenheid over informatie

D

Interesse in

aanbodC

bekendheid met aanbod

B

aanbod

Analyseniveaus X externe factoren

P persoonskenmerkenMet SUMO

Zonder SUMOwat jij doet

wat jij wil dat de doelgroep

doet

de effecten

Page 29: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 29

KennisplatformVerkeer en Vervoer

SUMO: voorbeeldproject TestreizigerX externe factoren vlak naast de bedrijven stoppen veel stadsbussen

P persoonskenmerken

maatregelen & communicatie

bekendheid

Interesse

tevreden over informatie

acceptatie

uitproberen

tevreden over aanbod

nieuw reisgedrag

effecten

doelgroep: 1.000 medewerkers van 4 bedrijven

specifiek: zij die meestal met de auto komenA 10 posters, 4 bijeenkomsten, 2 artikelen

B 480 medewerkers kennen de actie

C 280 bezoeken de bijeenkomsten

D 224 zijn tevreden over de informatie

E 54 mensen tekenen het contract

F 48 mensen proberen de bus

G 43 mensen zijn tevreden met de bus

H 22 mensen gebruiken de bus na een jaar

I 110.000 minder autokm; 20 ton minder CO2;

22 auto’s minder geparkeerd;

22 nieuwe abonnementen

effecten

gedrags-verande-ring

aanbod

achtergrond

Page 30: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 30

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Bereidheid om gedrag te veranderen

- gedragsverandering kost tijd

- slimme vraag om te bepalen waar de doelgroep zit

- gebruik dit in voor- en na- onderzoek

1 2 3 4

bewustwordingsfase vasthoudengeen bewustzijn voorbereiding & actie

Page 31: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 31

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Geenbewustzijn

Bewustwording

Voorbereiding& actie

Vasthouden

Welke van de volgende beschrijft het beste het gevoel dat je hebt bij de manier waarop je de auto gebruikt en in hoeverre je nadenkt over het verminderen van je autogebruik?

1a Op dit moment gebruik ik mijn auto voor de meeste verplaatsingen. Daar ben ik blij mee. Ik zie geen reden om dit te veranderen.

1b Op dit moment gebruik ik mijn auto voor de meeste verplaatsingen. Ik zou graag minder autorijden, maar denk dat dit op dit moment voor mij niet mogelijk is.

2 Op dit moment gebruik ik mijn auto voor de meeste verplaatsingen. Ik denk er over na of ik soms/ altijd op een andere manier kan reizen. Maar ik weet niet hoe en wanneer.

3 Op dit moment gebruik ik mijn auto voor de meeste verplaatsingen. Ik ben van plan om de auto minder vaak te gebruiken en hoe ik dat wil doen. Maar ik ben nog niet tot actie over gegaan.

4a Ik ben mij bewust van de nadelige gevolgen van autogebruik. Daarom gebruik ik de auto zo min mogelijk. Ik ben van plan dit te komende tijd zo te houden.

4b Ik heb geen auto. Verminderen van autogebruik is dus niet van toepassing op mij.

Fasen van gedragsverandering: de slimme vraag

Page 32: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 32

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Opdracht: SUMO

Ziekenhuis Noord werkt mee met Rijkswaterstaat. Van de 1.000 personeelsleden wil men tijdens het groot onderhoud wil men 50 auto’s uit de spits halen. Het ziekenhuis wil de Merendal Bereikbaarspas aanschaffen. Ook wil ze een fietsactie inzetten.

Opdracht:

- vul de SUMO-template in

- bepaal doelgroepen en aanbod (template 1)

- stel doelen en indicatoren vast (template 2)

Page 33: Gastcollege nhtv 2010

13 januari 2010

MM: op weg naar resultaat 33

KennisplatformVerkeer en Vervoer

Vragen?

KpVV

Jaarbeursplein 15, Utrecht

www.kpvv.nl

www.slimreizenin7stappen.nl

[email protected]