25

Türkiye’de astımlılarda saptanan düşük Astım Kontrol Testi puanları, artmış acil sağlık hizmetleri başvurularına neden

olmaktadır

Gemicioglu B1, Williams AE2, Lloyd AC3, Sekerel BE4

1İstanbul Un. Cerrahpasa TF, Göğüs Hastalıkları AD İstanbul-Türkiye2Global Health Outcomes, GlaxoSmithKline R&D, Greenford, Middlesex, İngiltere3Fourth Hurdle Consulting, Londra, İngiltere 4Hacettepe Un. Tıp Fak. Pediatrik Astım Allerji Ünitesi, Ankara, Türkiye

25

Astım Kontrol Testi ?

• Astım kontrolünün anlamak için klinik pratikte

basit ve anlaşılabilir bir test gereklidir.

• AKT(Astım Kontrol Testi) valide edilmiş, hasta

tarafından da yapılabilen 5 maddeli 5 sorudan

oluşan ve toplam puanın 5 (kötü kontrol) ile 25

(tam kontrol) arasında değiştiği bir testtir.

25

Amaç

• Türkiye’de değiştirilmiş bir AKT

örneği kullanılarak kontrolde olan

ve olmayan olguların acil sağlık

hizmetlerine başvuru oranları

karşılaştırılmak istenmiştir

25

Yöntem

*Sekerel et al. Respir Med (in press)

TAGİ çalışmasında yüzyüze sorgulama yöntemi ile 7 bölgeden 15 ilde 8350 ev taranmıştır

Astım olgularına; yakınmaları, sağlık hizmetlerini kullanımları, aktivitelerinin kısıtlanması ve tedavileri konusunda sorgulama yapılmıştır

25

Yöntem: TAGİ’ye AKT haritalanması

• TAGİ’de 5 maddeli 5 sorunun AKT ile uyumu valide edildi.

• Her iki kaynakta da son 4 hafta sorgulanmakta idi.

• TAGİ grubunu uyum açısından sadece 12 yaş üstünde AKT uygulandı

25

AKT sorusu ve ilgili TAGİ sorusu AKT cevabı ve ilgili TAGİ cevabı

AKT S1. Son 4 hafta içerisinde astımınız sizin işte, okulda veya evde yeterince çalışmanızı ne sıklıkta engelledi?

Her zaman

Çoğu zaman

Bazen Çok az Hiçbir zaman

TAGİ Hangi siklıkta (a) sosyal yaşamınız ve (b) ev içindeki aktiviteleriniz astımınız nedeni ile etkilendi? Astımınız sizi ne derece engelliyor; çok, bazen, çok az veya hiç?

Her iki cevap da çok fazla

Biri çok fazla

En az biri

bazen

En az biri çok az

Her iki cevap da

hiçbir zaman

AKT haritalaması: Soru 1

25

AKT sorusu ve ilgili TAGİ sorusu AKT cevabı ve ilgili TAGİ cevabı

AKT S2 Son 4 hafta içerisinde ne kadar

sıklıkla nefes darlığı hissettiniz Günde

birden fazla

Günde bir kez

Haftada 3 - 6

kez

Haftada bir veya iki kez

Hiçbir zaman

TAGİSon 4 hafta içerisinde nefes darlığı

hissettiniz mi? Evet/hayır

Haftada hangi sıklıkla nefes darlığı veya sıkışıklığı hissettiniz?

Evet

Haftada 8 veya daha fazla

Evet

Haftada 7 kez

Evet

Haftada 3, 4,5

veya 6 kez

Evet

Haftada 1 veya 2 kez

Hayır

Hiçbir zaman

AKT haritalaması: Soru 2

25

AKT sorusu ve ilgili TAGİ sorusu

AKT cevabı ve ilgili TAGİ cevabı

AKT S3Son 4 hafta içerisinde astım şikayetiniz (hışıltılı, öksürük, nefes darlığı, göğüs sıkışması) kaç kez gece veya sabah normal kalkış saatinizden önce sizi uyandırdı ?

Haftada 4 veya daha fazla gece

Haftada 2-3 gece

Haftada bir kez

Bir veya iki kez

Hiçbir zaman

TAGİSon 4 hafta içerisinde astım şikayetiniz (hışıltılı, öksürük, nefes darlığı, göğüs sıkışması) nedeni ile siz (veya çocuğunuz) astım nedeni ile gece uyandınız mı? Evet/hayır

Hangi sıklıkta (siz veya çocuğunuz) geceleri bu şikayetlerle uyandınız?

Evet

Her gece veya çoğu gece

Evet

Haftada 2-3 gece

Evet

Haftada 1 kez veya ayda 3-4

kez

Evet

Ayda bir veya 2

kez

Hayır

Hiçbir zaman

AKT haritalaması: Soru 3

25

AKT sorusu ve ilgili TAGİ sorusu AKT cevabı ve ilgili TAGİ cevabı

AKT S4. Son 4 hafta içerisinde rahatlatıcı inhaler cihazınızı veya salbutamol türü nebulizer ilacınızı kaç kez kulllandınız ?

Günde 3 kez veya

daha fazla

Günde 1 veyar 2

kez

Haftada 2 veya 3

kez

Haftada bir kez veya daha

az

Hiçbir zaman

TAGİAstım yakınmalarınız nedeni ile son 4 hafta içierisinde nefesinizi hemen rahatlatabile ilaç kullandınız mı? Evet/Hayır

Astım yakınmalrınızı düzeltmek için hangi sıklıkta bu cihazı kullandınız?

Evet

Günde 3 kez veya daha fazla

Evet

Günde 1 veya 2 kez

Evet

Haftada 2 veya 3

kez

Evet

Haftada bir kez veya daha

az

Hayır

Hiçbir zaman

AKT haritalaması: Soru 4

25

AKT sorusu ve ilgili TAGİ sorusu

AKT cevabı ve ilgili TAGİ cevabı

AKT S5.Son 4 haftadaki astım kontrolünüzü nasıl değerlendirirsiniz ?

Kontrol dışı

Çok az kontrol altında

Biraz kontrol altında

Epey kontrol altında

Tamamen kontrol altında

TAGİGenel olarak son 4 haftadaki astım kontrolünüzü (sizin veya çocuğunuzun) nasıl değerlendirirsiniz ?

Kontrol dışı

Çok az kontrol altında

Biraz kontrol altında

Epey kontrol altında

Tamamen kontrol altında

AKT haritalaması: Soru 5

25

BULGULARTAGİ’YE AKT HARİTALAMA

25

Bulguların dağılımı

• Her AKT cevabı TAGİ içinde haritalandı

• AKT skorlandı

• Acil sağlık hizmetleri başvuruları oranlandı

25

Olguların demografik özellikleri

• 354 olgu: ≥12 yaş

• Ortalama yaş: 48.1 ( 16.5)

• 73% kadın

• 32% sigara içen

25

Her AKT sorusu için cevapların dağılımı

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

AKT S1 (aktivitekısıtlanması)

AKT S2 ( nefesdarlığı)

AKT S3 ( geceleriuyanma)

AKT S4 ( rahatlatıcıkullanımı)

AKT S5 ( algılanankontrol)

AKT soruları

% o

lgu

lar

Cevap 1

Cevap 2

Cevap 3

Cevap 4

Cevap 5

25

AKT puanlarının dağılımı

Astım kontrol derecesi Sıklık % Olgu

İyi kontrolde değil 281 79

AKT puanı 5 - 14 153 43

AKT puanı 15 - 19 128 36

İyi kontrolde 73 21

AKT puanı 20 - 24 70 20

AKT puanı 25 3 1

25

Acil sağlık hizmetleri başvuruları

* Son 12 ayda belirten % olgu

Astım kontrol derecesi

Hastane yatışı*

Acile başvuru*

Beklenmedik doktor başvurusu*

İyi kontrolde değil 25 50 44

AKT puanı 5 - 14 34 59 48

AKT puanı 15 - 19 13 39 39

İyi kontrolde  

AKT puanı 20 - 25 12 27 21

25

Sonuç

• Türkiye’de AKT puanları ile de

gösterilen astımdaki kontrol

oranlarındaki düşüklük acil sağlık

hizmetleri başvurularını

arttırmaktadır

25

Özet:

• 354 olgunun, %43’ü kendilerinin iyi kontrolde olduğunu sanıyor (AKT S5)

• Ancak %79 iyi kontrole ulaşamamış (AKT Total puanı ≥ 20)

• Sadece 3 olgu (%1) tam kontrolde(ACT Total score 25)

• Kötü astım kontrolü acil sağlık hizmetleri kullanımına neden olup ülkenin ekonomik yükünü arttırmaktadır