genel yetenek - genel kÜltÜr tarİh vatandaŞlik bir arada tarih vatandaslik.pdfkomisyon İkİsİ...
TRANSCRIPT
TÜM ADAYLAR İÇİN
GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR
99120
TARİHVATANDAŞLIK
SORU BANKASITAMAMI ÇÖZÜMLÜ
2 1si
arada
&
Komisyon
İKİSİ BİR ARADA TARİH / VATANDAŞLIK SORU BANKASI
ISBN: 978-605-80060-7-2
Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.
© Pegem AkademiBu kitabın basım, yayın ve satış hakları
Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. AŞ’ye aittir.Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,kapak tasarımı, mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıtya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.
Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında
yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınlarısatın almamasını diliyoruz.
2. Baskı: 2020, Ankara
Yayın-Proje: Ümit DilaverDizgi-Grafik-Tasarım: Gülnur Öcalan
Kapak Tasarımı: Pegem Akademi
Baskı: Sonçağ Yayıncılık Matbaacılık Reklam San Tic. Ltd. Şti.İstanbul Cad. İstanbul Çarşısı 48/48 İskitler - Ankara
(0312 341 36 67)
Yayıncı Sertifika No: 36306Matbaa Sertifika No: 47865
İletişim
Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay/ANKARAYayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08
Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60İnternet: www.pegem.net
E-ileti: [email protected] Hattı: 0538 594 92 40
ÖN SÖZ
Değerli KPSS Adayları;
KPSS’ye hazırlıkta beklenti ve ihtiyaçlarınızı karşılayacağını ve bu süreçte size faydası olacağını düşündüğümüz özenle seçilmiş sorulardan oluşan İKİSİ BİR ARADA TARİH-VATANDAŞLIK SORU BANKASI’nı siz değerli öğrencilerimizin beğe-nisine sunmaktayız.
Tüm yayınlarımızda olduğu gibi bu yayınımızda da;
• Yeterli bilgi düzeyine ulaşacak,
• Çok sayıda soruyu anlayacak ve
• Hızlı bir şekilde cevaplama becerisine sahip olacaksınız.
İKİSİ BİR ARADA TARİH-VATANDAŞLIK TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU SORU BANKASI kitabımız siz değerli adayları KPSS’de başarıya ulaştıracaktır.
Kitaba ilişkin eleştirilerinizi [email protected] adresine e-posta yoluyla ya da 0538 594 92 40 numarasına WhatsApp üzerinden iletmeniz yeterli olacaktır.
Kitabın çalışmalarınızda yararlı olması dileğiyle, KPSS’de ve meslek hayatınızda başarılar dileriz.
Pegem Akademi
TARİH
Orta Asya Türk Tarihi 1 ..................................................... 3
Orta Asya Türk Tarihi 2 ..................................................... 6
Orta Asya Türk Tarihi 3 ..................................................... 12
Orta Asya Türk Tarihi 4 ..................................................... 15
Orta Asya Türk Tarihi 5 ..................................................... 19
Orta Asya Türk Tarihi 6 ..................................................... 22
Türk-İslam ve Türkiye Tarihi 1 ........................................... 27
Türk-İslam ve Türkiye Tarihi 2 ........................................... 32
Türk-İslam ve Türkiye Tarihi 3 ........................................... 38
Türk-İslam ve Türkiye Tarihi 4 ........................................... 43
Türk-İslam ve Türkiye Tarihi 5 ........................................... 48
Türk-İslam ve Türkiye Tarihi 6 ........................................... 53
Türk-İslam ve Türkiye Tarihi 7 ........................................... 58
Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemi....................................... 63
Osmanlı Devleti Yükselme Dönemi ................................... 68
Osmanlı Devleti Duraklama Dönemi ................................. 72
Osmanlı Devleti Gerileme Dönemi .................................... 77
Osmanlı Devleti Dağılma Dönemi ..................................... 81
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti 1......................................... 87
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti 2......................................... 90
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti 3......................................... 94
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti 4......................................... 97
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti 5......................................... 102
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti 6......................................... 105
17.yy. Osmanlı Devleti Islahatları ...................................... 109
18.yy. Osmanlı Devleti Islahatları ...................................... 114
19.yy. Osmanlı Devleti Islahatları 1 ................................... 119
19.yy. Osmanlı Devleti Islahatları 2 ................................... 124
19.yy. Osmanlı Devleti Islahatları 3 ................................... 129
Avrupa Tarihi ...................................................................... 134
I. Dünya Savaşı Öncesi ve Sonrası Gelişmeler 1.............. 138
I. Dünya Savaşı Öncesi ve Sonrası Gelişmeler 2.............. 143
I. Dünya Savaşı Öncesi ve Sonrası Gelişmeler 3.............. 147
I. Dünya Savaşı Öncesi ve Sonrası Gelişmeler 4.............. 151
I. Dünya Savaşı Öncesi ve Sonrası Gelişmeler 5.............. 155
Kurtuluş Savaşı’na Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması 1......................................................... 159
Kurtuluş Savaşı’na Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması 2......................................................... 164
Kurtuluş Savaşı’na Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması 3......................................................... 169
Kurtuluş Savaşı’na Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması 4......................................................... 174
Kurtuluş Savaşı’na Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması 5......................................................... 179
Kurtuluş Savaşı’na Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması 6......................................................... 184
Kurtuluş Savaşı’na Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması 7......................................................... 189
Kurtuluş Savaşı’na Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması 8......................................................... 194
Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi 1 ....................................................... 199
Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi 2 ....................................................... 203
Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi 3 ....................................................... 206
Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi 4 ....................................................... 210
Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi 5 ....................................................... 214
Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi 6 ....................................................... 218
İnkılaplar 1 ......................................................................... 222
İnkılaplar 2 ......................................................................... 226
İnkılaplar 3 ......................................................................... 230
İnkılaplar 4 ......................................................................... 234
İnkılaplar 5 ......................................................................... 238
İnkılaplar 6 ......................................................................... 242
İnkılaplar 7 ......................................................................... 246
Atatürk İlke ve İnkılapları 1 ................................................ 250
Atatürk İlke ve İnkılapları 2 ................................................ 255
Atatürk İlke ve İnkılapları 3 ................................................ 259
Atatürk İlke ve İnkılapları 4 ................................................ 263
Atatürk İlke ve İnkılapları 5 ................................................ 268
Dış Politika 1...................................................................... 272
Dış Politika 2...................................................................... 277
Dış Politika 3...................................................................... 281
Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi 1 ......................................... 285
Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi 2 ......................................... 289
Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi 3 ......................................... 293
Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi 4 ......................................... 297
Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi 5 ......................................... 301
Cevap Anahtarı.................................................................. 305
v
İÇİNDEKİLER
VATANDAŞLIK
Hukuka Giriş 1 ................................................................... 311
Hukuka Giriş 2 ................................................................... 315
Hukuka Giriş 3 ................................................................... 319
Hukuka Giriş 4 ................................................................... 322
Hukuka Giriş 5 ................................................................... 326
Hukuka Giriş 6 ................................................................... 329
Hukuka Giriş 7 ................................................................... 332
Hukuka Giriş 8 ................................................................... 335
Hukuka Giriş 9 ................................................................... 338
Hukuka Giriş 10 ................................................................. 341
Hukuka Giriş 11 ................................................................. 344
Hukuka Giriş 12 ................................................................. 347
Anayasacılık ve Devlet 1 ................................................... 350
Anayasacılık ve Devlet 2 ................................................... 354
Anayasacılık ve Devlet 3 ................................................... 357
Anayasacılık ve Devlet 4 ................................................... 360
Anayasacılık ve Devlet 5 ................................................... 363
Anayasacılık Tarihi 1.......................................................... 366
Anayasacılık Tarihi 2.......................................................... 369
Anayasacılık Tarihi 3.......................................................... 372
Anayasacılık Tarihi 4.......................................................... 375
Anayasacılık Tarihi 5.......................................................... 378
1982 Anayasası ve Genel Hükümler 1 .............................. 381
1982 Anayasası ve Genel Hükümler 2 .............................. 385
1982 Anayasası ve Genel Hükümler 3 .............................. 389
1982 Anayasası ve Genel Hükümler 4 .............................. 392
1982 Anayasası ve Genel Hükümler 5 .............................. 396
Temel Hak ve Hürriyetler 1 ................................................ 401
Temel Hak ve Hürriyetler 2 ................................................ 405
Temel Hak ve Hürriyetler 3 ................................................ 409
Temel Hak ve Hürriyetler 4 ................................................ 413
Temel Hak ve Hürriyetler 5 ................................................ 417
Yasama 1 ........................................................................... 423
Yasama 2 ........................................................................... 428
Yasama 3 ........................................................................... 433
Yasama 4 ........................................................................... 437
Yasama 5 ........................................................................... 441
Yasama 6 ........................................................................... 445
Yasama 7 ........................................................................... 449
Yasama 8 ........................................................................... 453
Yasama 9 ........................................................................... 457
Yasama 10 ......................................................................... 460
Yürütme 1 .......................................................................... 464
Yürütme 2 .......................................................................... 468
Yürütme 3 .......................................................................... 472
Yürütme 4 .......................................................................... 746
Yürütme 5 .......................................................................... 480
Yargı 1 ............................................................................... 484
Yargı 2 ............................................................................... 488
Yargı 3 ............................................................................... 493
Yargı 4 ............................................................................... 497
Yargı 5 ............................................................................... 501
Yargı 6 ............................................................................... 505
Yargı 7 ............................................................................... 509
Yargı 8 ............................................................................... 513
İdare Hukukunun Genel Esasları 1.................................... 517
İdare Hukukunun Genel Esasları 2.................................... 522
İdare Hukukunun Genel Esasları 3.................................... 526
İdare Hukukunun Genel Esasları 4.................................... 530
İdare Hukukunun Genel Esasları 5.................................... 534
Türkiye’nin İdare Teşkilat Yapısı 1 ..................................... 538
Türkiye’nin İdare Teşkilat Yapısı 2 ..................................... 543
Türkiye’nin İdare Teşkilat Yapısı 3 ..................................... 547
Türkiye’nin İdare Teşkilat Yapısı 4 ..................................... 551
Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlar 1 ................................... 555
Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlar 2 ................................... 559
Genel Kültür 1.................................................................... 563
Genel Kültür 2.................................................................... 566
Genel Kültür 3.................................................................... 569
Cevap Anahtarı.................................................................. 572
vi
İÇİNDEKİLER
T A R İ H
T A R İ H
Orta Asya Türk Tarih i 1
3
1. Aşağıdaki yerleşim birimlerinden hangisi Orta Asya Türk kültürünün araştırılmasında önemli bir etkiye sahip değildir?
A) Karasuk
B) Tagar
C) Andronova
D) Afanasyevo
E) Kültepe
2. I. Haristan
II. Belencer
III. Bolçu
savaşlarından hangileri İslam öncesi dönemde Türklerle Araplar arasında yapılmıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
3. Orta Asya Türk toplulukları arasında, göçebe bir yaşamın olması;
I. geçim kaynaklarının hayvancılık olması,
II. yaşadıkları bölgenin karasal olması,
III. savaşçı özelliklerinin gelişmiş olması
durumlarından hangilerine dayandırılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
4. Aşağıdaki Türk hükümdarlarından hangisi Avrupa’da hüküm sürmemiştir?
A) Uldız
B) Moyen-Çur
C) Boris Han
D) Bleda
E) Attila
5. İslam öncesinde, Türk ekonomisinin tarıma dayandığını;
I. tohumluk buğday üretmeleri
II. demirden saban ve orak yapmaları
III. sulama kanalı inşa etmeleri
durumlarından hangileri kanıtlar?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
6. Göktürklerde hapis cezalarının kısa süreli olması ve hukuk kurallarının yazılı hâle getirilmemesi aşağıdaki özelliklerden hangisi ile açıklanabilir?
A) Savaşçı karakter
B) Feodal yapı
C) Federatif anlayış
D) Veraset sistemi
E) Göçebe yaşam
7. Aşağıdaki Türk hükümdarlarından hangisi Orta Asya’da devlet kurmamıştır?
A) Uldız
B) Bumin
C) İlteriş
D) Kutluk Bilge
E) Baga Tarkan
8. Burcu Öğretmen, beş öğrencisini boy sırasına uygun dizerek en uzun boylu olana “devlet” adını vermiştir. Ardından sınıfa, öğrencilerin her birinin devleti oluşturan sosyal unsurları temsil ettiklerini belirtmiştir.
Buna göre “devlet” adlı en uzun boylu öğrenciden sonra gelen uzun boylu öğrencinin adı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Boy B) Oguş C) Budun
D) Urug E) İl
4
Orta Asya Türk Tarih i1
9. I. Juan Juanlar
II. Tabgaçlar
III. Yüeçiler
Yukarıdakilerden hangileri Türk devlet ve topluluklarından değildir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
10. Aşağıdakilerden hangisi Uygurların yerleşik hayata geçtiklerinin göstergesi olamaz?
A) Matbaa ve kağıdı kullanmaları
B) Tapınaklar yapmaları
C) Duvar resim sanatının gelişmesi
D) Yazıtlar dikmeleri
E) Emlak ve kira hukukunun gelişmesi
11. I. Uygur,
II. Hun,
III. Hazar
devletlerinden hangilerinin hükümdarları Maniheizm dininin etkisinde kalmıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
12. Avrupa’da hüküm süren aşağıdaki Türk devlet ya da topluluklarından hangisi Altınordu Devleti’nin Türkleşmesine ve bugünkü Kazan Türklerinin ortaya çıkmasına etki etmiştir?
A) Tuna Bulgarları
B) İtil Bulgarları
C) Peçenekler
D) Avarlar
E) Hunlar
13. Arap seyyah İbn-i Fadlan’nın seyahatnamesinde İslamlaşmasından bahsettiği Türk devleti aşağıdakilerden hangisidir?
A) İtil Bulgarları
B) Karahanlılar
C) Gazneliler
D) Akhunlar
E) Oğuzlar
14. Türk devlet ve hükümdarları ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi doğru değildir?
A) İslamiyet’i kabul eden ilk devlet İtil Bulgarlarıdır.
B) Attila; hükümdarlığı, babadan oğula geçen saltanat sistemine dönüştürmüştür.
C) Hunlar ve Avarlar hem Asya hem de Avrupa’da devlet kurmuştur.
D) İstemi Yabgu Dönemi’nde İpek Yolu egemenliği sağlanmıştır.
E) I. Köktürk Devleti Çin’e karşı bir isyan sonucu kurulmuştur.
15. Orta Asya’da bulunan aşağıdaki yerleşim birimlerinden hangisi Türk devletlerine merkezlik yapmamıştır?
A) Ordu-balık
B) Hanbalık
C) Ötüken
D) Kaşgar
E) Turfan
16. Aşağıdaki Türk hükümdarlardan hangisi sahibi olduğu devlete en parlak devrini yaşatmamıştır?
A) Attila
B) Mete
C) Kapgan
D) Kutluk Kül Bilge
E) Moyen-Çur
5
Orta Asya Türk Tarih i Çözümler
1. Karasuk, Tagar, Andronova ve Afanasyevo, Orta Asya kültürleriyle ilgili eski yerleşim birimlerindendir. Kültepe ise Anadolu kültürüyle ilgili eski yerleşim birimlerindendir. Bu nedenle Kültepe’nin Orta Asya Türk kültürünü aydınlatmada herhangi bir etkisi olamaz.
Cevap E
2. Belencer Savaşı Hazar Türkleriyle Hz. Osman Dönemi’nde İslam ordularıyla yapılmıştır. Türkler ve Araplar arasında yapılan ilk savaştır. Haristan ise Emevi Arapları ile Türgişler arasında yapılmıştır. Bolçu Savaşı Köktürkler ile Türgişler arasında yapılmıştır.
Cevap C
3. Karasal iklim ve hayvancılığın geçim kaynağı olması göçebe yaşamın temel sebebidir. Savaşçı olmaları bir sebep değil göçebe olmanın bir sonucudur. Toplumların yaşam şeklini bulundukları coğrafya ve geçim kaynakları belirler.
Cevap C
4. Uldız, Bleda ve Attila Avrupa Hun hükümdarlarıdır. Boris Han Tuna Bulgar Devleti’nin hükümdarıdır. Moyen-Çur ise Uygurların en ünlü hükümdarıdır ve Orta Asya’da hüküm sürmüştür.
Cevap B
5. Sulama kanalları, saban ve oraklar, tohumluk buğday yetiştirmeleri doğrudan tarımla uğraştıklarını ve ekonomilerinin tarıma dayandığını kanıtlayan durumlardır. Göçebe toplumlarda bunlar olmaz, ancak Orta Asya’da yarı göçebe bir hayatın olduğu ve bazı bölgelerin tarıma elverişli olduğu unutulmamalıdır.
Cevap E
6. Orta Asya Türk topluluklarının göçebe olmaları mimari eserlerin ortaya çıkmasını engellemiş ve bu sebepten dolayı hapis cezaları kısa süreli olmuştur. Yazıya ihtiyaç duymayan topluluklar hukuk kurallarını da töre denilen yazısız kurallara dayandırmıştır.
Cevap E
7. Uldız, Avrupa Hun Devleti’nin asıl kurucusu kabul edilir. Bumin Kağan Köktürk Devleti’ni, İlteriş Kağan II. Köktürk Devleti’ni, Kutluk Bilge Kağan Uygur Devleti’ni, Baga Tarkan Türgiş Devleti’ni kurmuştur.
Cevap A
8. “Devlet” adlı en uzun boylu öğrenciden sonra gelen uzun boylu öğrencinin adı “Budun”dur. Budun, devletin kurucusudur. İl, devlet: Budun, millet: Boy, ok: Urug, aile birliği: Oguş, aile olarak adlandırılır.
Cevap C
9. Juan Juanlar, Avarların diğer adıdır. Tabgaçlar ise Hun İmparatorluğu’nun yıkılmasıyla Çin Bölgesi’nin kuzeyinde kurulan Türk Devleti’dir. Yüeçiler Asya Hunlarının mücadele ettiği devletlerden biridir. Türk değildir.
Cevap B
10. Yazıt dikmiş olmaları yerleşik hayatın kanıtı olamaz. Çünkü Göktürkler de göçebe olmalarına rağmen yazıt dikmiştir. Ancak diğer seçenekler ancak yerleşik toplumlarda ortaya çıkabilecek özelliklerdendir.
Cevap D
11. Uygur hükümdarı Bögü Kağan Maniheizmi benimsemiştir. Hazarlar Museviliği benimsemiştir. Hunlar ise Budizm etkisinde kalmıştır.
Cevap A
12. Altınordu Devleti’nin Türkleşmesine etki eden devlet İtil Bulgarlarıdır. İtil Bulgarları yapılan son araştırmalarda bugünkü Kazan Türklerinin ataları sayılmıştır.
Cevap B
13. İbn-i Fadlan’nın seyahatnamesinde 920 tarihinde İtil Bulgarı ülkesinde camilerin bulunduğu ve Bulgarların halifeden ustalar ve din adamları istediği anlatılmıştır.
Cevap A
14. Çin’e karşı bir isyan sonucu kurulan devlet II. Köktürk Devleti’dir. Kutluk Kağan 680 yılında Bilge Tonyukuk ile Çin’e karşı isyan ederek bu devleti kurmuştur. Seçeneklerde verilen diğer bilgiler doğrudur.
Cevap E
15. Ordu-balık ve Turfan Uygurlara, Ötüken Köktürklere, Kaşgar Karahanlılara merkezlik yapmıştır. Ancak Hanbalık Çin Devleti’nin merkezidir.
Cevap B
16. Attila Avrupa Hunlarına, Mete Asya Hunları’na, Bilge Kağan II. Köktürklere, Moyen-Çur Uygurlara en parlak devrini yaşatmıştır. Kutluk Kül Bilge Kağan, Uygur Devleti’nin kurucusudur. II. Köktürk Devleti’nin en parlak dönemi olarak Kapgan Kağan gösteren kaynaklar bulunmakla beraber genel kanaat Bilge Kağan yönündedir.
Cevap C
T A R İ H
Orta Asya Türk Tarih i2
6
1. Mete Han Dönemi’nde;
I. Kurultayın oluşturulması
II. Orduda onluk sistemin kurulması
III. Çin’i egemenliği altına almak yerine vergiye bağlama
uygulamalarından hangileri teşkilatlanma faaliyetleri alanında gerçekleştirilmiştir?
A) I ve II B) I ve III C) Yalnız I
D) I, II ve III E) Yalnız III
2. Aşağıdakilerden hangisi bir bölgede tarımsal faaliyetlerde bulunulduğunun kesin kanıtı değildir?
A) Yerleşik yaşama geçmeleri
B) Tahıl öğütme taşları
C) Tohumluk tarım ürünlerini kullanmaları
D) Yaşadıkları bölgelerde orak, saban gibi aletlere rastlanması
E) Sulama kanalları inşa etmeleri
3. İslamiyet öncesi dönemde yazısız hukuk kuralları olan törelerin değiştirilemeyen kuralları arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
A) Adalet
B) Kişilik
C) Eşitlik
D) Kut inancı
E) Faydalılık
4. Kumanlar (Kıpçaklar) ile ilgili olarak;
I. Memluk ve Delhi Türk Sultanlığı’nın kuruluşunda etkili olmuşlardır.
II. Moğolların Türkleşmesinde etkili olmuşlardır.
III. Eyyubi Devleti’nin yıkılışında etkili olmuşlardır.
yargılarından hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
5. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Kavimler Göçü ile ilgili doğru bir bilgi değildir?
A) Kuzey Hunları tarafından başlatılmıştır.
B) Avrupa’nın siyasi ve dini yapısını etkilemiştir.
C) Orta Çağ kapanmış, Yeni Çağ başlamıştır.
D) Avrupa’nın sosyal yapısı üzerinde etkili olmuştur.
E) Orta Asya’da Türk nüfusunun azalmasına yol açmıştır.
6. Aşağıdakilerden hangisi “Atımın ayak bastığı her yer benim toprağımdır.” diyen “Cesur Kavimlerin Efendisi” Attila Dönemi gelişmeleri arasında yer almaz?
A) Bizans’ın ilk kez vergiye bağlanması
B) Bizans ile Margus ve Anatolius antlaşmalarının imzalanması
C) Batı Roma üzerine Galya ve İtalya Seferlerinin düzenlenmesi
D) Avrupa Hunları’nın en parlak döneminin yaşanması
E) Doğu Roma üzerine 1. ve 2. Balkan Seferlerinin düzenlenmesi
7
Orta Asya Türk Tarih i 2
7. Uygurların yaşadığı bölgede yapılan bir kazı çalışması sonucu;
I. Hareketli harf sistemi
II. Ahşap harfler
III. Kağıda yazılı metinler
bulunmuştur.
Buna göre yukarıdaki bulgulardan hangileri Uygurların matbaayı kullandıklarının kesin kanıtı olarak gösterilir?
A) Yalnız II B) I ve II C) Yalnız I
D) II ve III E) I ve III
8. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet Öncesi Dönemde uygulanan ikili teşkilat sisteminde, devletin batı kanadını yöneten hanedan üyesine verilen unvandır?
A) Yabgu B) Erkin C) Şad
D) Tigin E) Bitikçi
9. İslamiyet Öncesi Dönem’de Türklerde savaşçılık özelliğinin gelişmesinde;
I. yaşamış oldukları bölgenin özellikleri,
II. göçebe yaşam tarzı,
III. çok sayıda devlet kurmaları
özelliklerinden hangileri etkili olmuştur?
A) I, II ve III B) Yalnız I C) I ve II
D) Yalnız II E) II ve III
10. I. Pazırık
II. Esik
III. Noin-Ula
Asya Hun Devleti’ne ait kurganlar arasında yukarıdakilerden hangileri yer alır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
11. I. Balak Han Dönemi’nde Anadolu’ya seferler
düzenlemişlerdir.
II. Kurum Han Dönemi’nde İstanbul’u kuşatan Türk Devleti’dir.
III. Almış Han Dönemi’nde İslamiyet’i kabul etmişlerdir.
IV. Sulu Kağan Dönemi’nde Müslümanlar ile mücadele etmişlerdir.
Aşağıdaki devletler ile yukarıda verilen bilgiler eşleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi dışarıda kalır?
A) İtil Bulgarları
B) Türgişler
C) Sibirler
D) Tuna Bulgarları
E) Avarlar
12. Türk ordu yapılanması;
I. Çin,
II. Moğol,
III. Bizans
devlet ya da topluluklarından hangileri tarafından örnek alınmıştır?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
8
Orta Asya Türk Tarih i2
13. “Asya’nın Kuyumcuları” olarak anılan ve Türk tarihindeki ilk mumyalama ve heykel sanatı örneklerini yansıtan Türk topluluğu aşağıdakilerden hangisidir?
A) İskitler
B) Hunlar
C) Sabirler
D) Uygurlar
E) Hazarlar
14. Diz çökmüş adam heykeli ve at başı heykeli aşağıdaki Türk devlet ya da topluluklarından hangisine aittir?
A) Göktürkler
B) Uygurlar
C) Hazarlar
D) Avrupa Hunları
E) Macarlar
15. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde, Türklerin Demir Madeni Çağı’na girdiğini kanıtlayan kültür bölgesi ile Demir Çağı’na girdiğini gösteren destan bir arada verilmiştir?
A) Anav - Oğuz Kağan
B) Karasuk - Ergenekon
C) Afanasyevo - Bozkurt
D) Andronova - Yaradılış
E) Tagar - Göç
16. Kaşgarlı Mahmut’un, Divan-ı Lügat’it Türk adlı eserinde “Türk alfabesi” olarak adlandırdığı alfabe aşağıdakilerden hangisidir?
A) Orhun B) Uygur C) Kiril
D) İbrani E) Soğd
17. Coğrafi olarak Türkiye adı ilk kez aşağıdaki kaynakların hangisinde yer almıştır?
A) Hint B) Arap C) İran
D) Bizans E) Çin
18. Göktürklere ait Orhun Kitabeleri hakkında aşağıda verilenlerden hangisi doğru değildir?
A) Türk tarihinin ilk siyasetnamesidir.
B) Kitabeler Orhun ve Çin alfabesi kullanılarak yazılmıştır.
C) IX. yy. Türk tarihi hakkında bilgiler verir.
D) Rus tarihçi Yardintsev tarafından günümüz Moğolistan Bölgesi’nde bulunmuştur.
E) Türklerde sosyal devlet anlayışından bahsetmektedir.
9
Orta Asya Türk Tarih i Çözümler
1. İlk Türk devletlerinde devlet işlerinin görüşülüp kararlaştırıldığı organ olan Kurultayın kurulması ve onluk sistemin uygulanması teşkilatlanma alanındaki faaliyetlerdendir. Çin’i vergiye bağlama teşkilatlanmaya yönelik değildir.
Cevap A
2. Bir bölgede tarımın yapıldığını kanıtlayan gelişmeler arasında; yerleşik yaşamın görülmesi, tohumluk tarım ürünleri ve tohumluk buğday depoları, tarım aletlerinin kullanılması ve sulama kanallarının inşa edilmesi gösterilebilir. Fakat tahıl öğütme taşları, buğday depoları, tarım ürünlerinin isimlerinin bilinmesi tarım yapıldığını kesin olarak kanıtlamaz. Ticari faaliyetler sonucu alınan tarım ürünlerinin öğütülüp saklanabileceği unutulmamalı.
Cevap B
3. Törenin değişmeyen özellikleri arasında; adalet (könilik), iyilik, uzluk (faydalılık), tüzlük (eşitlik), kişilik (insanlık) kavramları yer alır.
Cevap D
4. Kumanlar Rusya ve Karadeniz’in kuzey bölgesinde egemenlik kurmuştur.
• Asya’dan Avrupa’ya son göç dalgasını oluşturmuşlardır.
• Oğuzlarla mücadeleleri Dede Korkut Hikâyelerine konu olmuştur.
• Ruslarla olan mücadeleleri İgor Destanı’na konu olmuştur.
• Rusların Karadeniz’e inmelerini engellemişlerdir.
• Altın Orda Devleti’nin Türkleşmesini sağladılar.
• Memluk ve Delhi Türk Sultanlığı’nın kuruluşunda doğrudan rol oynamışlardır.
• Eyyubi Devleti’nin yıkılışında etkili olmuşlardır.
• Hristiyanlığı kabul etmişlerdir.
• Kumanlar; Eyyubiler, Memlükler, Gürcü ordusu, Altın Orda, Bizans, Delhi Türk Sultanlığı ve Küçük Dobruca Türk Devleti’nin askerî teşkilatlanmalarında görev almışlardır.
• Codex - Cumanicus adlı sözlükleri vardır.
• Moğolların Türkleşmesinde etkili olmuşlardır.
Delhi Tük Sultanlığı: Hindistan’daki Müslüman Gurlu Devleti’nin komutanlarından Kutbeddin Aybeg tarafından Delhi’de kurulan Türk devletidir. Şemsiye ve Balban Hanedanlıkları Dönemi’nde Kumanlar daha etkili olmuşlardır.
Cevap E
5. Asya Hunlarının yıkılmasından sonra bağımsızlık arayışına giren Hunlar, Balamir önderliğinde Kavimler Göçü’nü başlatmıştır. Kavimler Göçü’nün sonucunda;
1. İlk Çağ kapandı, Orta Çağ başladı.
2. Avrupa da derebeylik (feodalite) sistemi oluştu. Bu durum Avrupa’da çok sayıda Türk Devleti’nin kurulmasını kolaylaştırmıştır.
3. Roma İmparatorluğu Doğu ve Batı Roma olmak üzere ikiye ayrıldı.
4. Hristiyanlıkta mezhepsel farklılıklar hız kazandı.
5. Kilisenin her alanda egemen güç olmasını ifade eden skolastik düşünce önem kazandı.
6. Türk kültürü Avrupa’ya taşındı ve Avrupa’da Türk devletleri kuruldu.
7. Günümüz Avrupa’nın etnik yapısı oluştu. Buna göre;
• Vizigotlar; İspanyolların,
• Anglo-Saksonlar; İngilizlerin,
• Franklar; Fransızların,
• Slavlar; Rusların,
• Germenler ise Almanların temelini oluşturmuştur.
Cevap C