Geodezja i KartografiaJózef Woźniak

Zakład Geodezji i Geoinformatyki

Politechniki Wrocławskiej

jozef.wozniak@pwr.wroc.pl

gis@pwr.wroc.pl

Wydział Architektury I rok GP

Podstawowe informacje

Literatura podstawowa :1. Łyszkowicz S., „Podstawy Geodezji”, Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 20082. Jagielski A. Geodezja I. P.W.STABILL, wyd. II, Kraków 2005.3. Jagielski A. Przewodnik do ćwiczeń z geodezji. I. P.W.STABILL, Kraków 2004.4. Osada Edward : Geodezja. Oficyna Wydawnicza PWr. Wrocław 20025. Przewłocki Stefan : „Geodezja dla kierunków niegeodezyjnych”6. Przewłocki Stefan : „Geodezja dla Inżynierii Środowiska”

Literatura uzupełniaj ąca:1. Magazyn Geoinformacyjny: Geodeta

2. Jerzy Gaździcki: Leksykon Geomatyczny Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej, Warszawa 2002

3. Zbigniew Kurczyński, Rysz ard Preuss: Podstawy Fotogrametrii. Oficyna Wydawnicza PW. Warszawa 2000

Warunki zaliczenia:wykłady – zaliczenie kolokwium

laboratoria – zaliczenie poszczególnych ćwiczeń laboratoryjnych (por. regulamin)

Podstawowe informacje

• Cele zajęć (efekty kształcenia): Opanowanie technik pomiarowych do budowy i aktualizacji map gospodarczych, umiejętność czytania i interpretacji przestrzennej analogowych i numerycznych map geograficznych, rozpoznawanie i stosowanie różnych odwzorowań kartograficznych, układów odniesień przestrzennych. Elementy najnowszych technik pozyskiwania danych przestrzennych (GPS, fotogrametria i teledetekcja)• Krótki opis zawarto ści całego kursu : Istota i cele geodezji i kartografii, systemy poziomych i pionowych odniesień przestrzennych, układy współrzędnych płaskich, rachunek współrzędnych. Pomiary sytuacyjne i wysokościowe, kartowanie map sytuacyjno-wysokościowych, dokładności, rachunek błędów. Interpretacja przestrzenna map topograficznych i tematycznych, infrastruktura informacji przestrzennej. Najnowsze metody pozyskiwania danych przestrzennych: fotogrametria cyfrowa lotnicza i satelitarna, teledetekcja, GPS

Podział geodezji

Geodezja i

Kartografia

Kartografia Geodezja Wyższa

Geodezja Inżynieryjna

Fotogrametria I teledetekcja

Systemy InformacjiGeograficznej

(GIS)

Definiowanie zwi ązków matematycznych przy odwzorowaniu fizycznej powierzchni terenu na powierzchnie matematyczne a następnie na płaszczyzn ę.

Geowizualizacja – teorie i metody rozwi ązań technicznych wizualizacji: analizy, syntezy, prezentacje danych przestrzennych.

Wyznaczanie kształtu i wymiaru bryły ziemskiej (geoida, elipsoida), wyznaczanie współrz ędnych podstawowych osnów geodezyjnych.

To równie ż badaniageodynamiczne – ruchy skorupy ziemskiej oraz pomiary satelitarne i grawimetryczne

Fotogrametria zajmuje si ę wykorzystaniem zdj ęć fotograficznych (naziemnych, lotniczych i satelitarnych) do celów metrycznych –topograficznych i nietopograf.

Teledetekcja (aktywna lub pasywna) zajmuje si ę analizami i interpretacj ą zdalnych sygnałów/obrazów uzyskanych z instrumentów naziemnyvhlotniczych i satelitarnych (kamery fotogrametryczne, skanery, radary)

Są to systemy informatyczne składaj ące si ę z zintegrowanych baz graficznych i opisowych, dział ąjącychw okre ślonym środowisku sprz ętowo-programowym, umo żliwiaj ącym wykonywanie dowolnych analiz przestrzennych.

GIS to równie ż budowa, aktualizacja, archiwizacja, wizualizacja i udost ępnianie danych przestrzennych i opisowych

Zajmuje si ę geodezyjnymi pomiarami inwentaryzacyjnymi, realizacyjnymi i kontrolnymi.

Celem jest budowa i aktualizacja map, wyznaczanie danych do realizacji projektów in żynierskich, kontrola geometrii obiektów inżynierskich.

Podział geodezji

Geodezja i

Kartografia

KartografiaGeodezja Wyższa

Geodezja Inżynieryjna

Fotogrametria I teledetekcja

Systemy InformacjiGeograficznej

(GIS)

Definiowanie zwi ązków matematycznych przy odwzorowaniu fizycznej powierzchni terenu na powierzchnie matematyczne a nast ępnie na płaszczyzn ę.

Geowizualizacja – teorie i metody rozwi ązań technicznych wizualizacji: analizy, syntezy, prezentacje danych przestrzennych.

Siatki topograficzne

Arkusze Międzynarodowej Mapy Świata 1:1 000 000

Polska znajduje się na czterech arkuszach mapy świata 4° i 6° o godłach N-33, N-34, M-33 i M-34

Podział geodezji

Geodezja i

Kartografia

KartografiaGeodezja Wyższa

Geodezja Inżynieryjna

Fotogrametria I teledetekcja

Systemy InformacjiGeograficznej

(GIS)

Wyznaczanie kształtu i wymiaru bryły ziemskiej (geoida, elipsoida), wyznaczanie współrz ędnych podstawowych osnów geodezyjnych.

To równie ż badania geodynamiczne –ruchy skorupy ziemskiej oraz pomiary satelitarne i grawimetryczne

Podział geodezji

Geodezja i

Kartografia

KartografiaGeodezja Wyższa

Geodezja Inżynieryjna

Fotogrametria I teledetekcja

Systemy InformacjiGeograficznej

(GIS)

Zajmuje si ę geodezyjnymi pomiarami inwentaryzacyjnymi, realizacyjnymi i kontrolnymi.

Celem jest budowa i aktualizacja map, wyznaczanie danych do realizacji projektów inżynierskich, kontrola geometrii obiektów inżynierskich.

Podział geodezji

Geodezja i

Kartografia

KartografiaGeodezja Wyższa

Geodezja Inżynieryjna

Fotogrametria I teledetekcja

Systemy InformacjiGeograficznej

(GIS)

Fotogrametria zajmuje si ę wykorzystaniem zdjęć fotograficznych (naziemnych, lotniczych i satelitarnych) do celów metrycznych – topograficznych i nietopograficznych

Teledetekcja (aktywna lub pasywna) zajmuje się analizami i interpretacj ą zdalnych sygnałów/obrazów uzyskanych z instrumentów naziemnych, lotniczych i satelitarnych (kamery fotogrametryczne, skanery, radary)

Ortofotomapa – Wawel

OFM Wrocław

Zasady wykonywania skanowania laserowego.

Skaning laserowy

Podział geodezji

Geodezja i

Kartografia

KartografiaGeodezja Wyższa

Geodezja Inżynieryjna

Fotogrametria I teledetekcja

Systemy InformacjiGeograficznej

(GIS)

Są to systemy informatyczne składaj ące si ę z zintegrowanych baz graficznych i opisowych, działaj ących w okre ślonym środowisku sprz ętowo-programowym, umo żliwiaj ącym wykonywanie dowolnych analiz przestrzennych. Podstawa DSS

GIS to równie ż budowa, aktualizacja, archiwizacja, wizualizacja i udost ępnianie danych przestrzennych i opisowych

Struktura SDI - WODGiK

BDO 250K

Zdjęcia lotnicze i ortoobrazy

TBD 10K

Mapy topograficzne 10K, 25K, 50K

Mapa sozologiczna 50K

Mapa hydrograficzna 50K

VMAP2 50K

Mapa glebowo-rolnicza 25K

Mapa granic rolno-leśnych 10K

PRG

Ewidencja prac wykonanych w ramach Terenowego Funduszu Ochrony Terenów Rolnych

Plany urządzeniowo-rolne dla gmin

Plany kompleksowej przebudowy wsi

Inne mapy tematyczne

Pnkty adresowe i OFM

Przykłady informacji przestrzennejportale internetowe

punkty adresowei mpzp

Pomiary w geodezji

goedezja in żynieryjna– rodzaje pomiarów

(w aspekcie celu)

pomiary inwentaryzacyjne

pomiary realizacyjne

pomiary kontrolne

W wyniku pomiarów geodezyjnych istniejących obiektów i zjawisk powstaje ich model kartograficzny (mapa), baza danych przestrzennych

Wytyczenie projektowanego (na mapie) obiektu w terenie na podstawie obliczonych danych kątowych i liniowych

Pomiary przemieszczeń

i deformacji obiektów

inżynierskich w czasie

Pomiary w geodezji

geodezja in żynieryjna– rodzaje pomiarów

(w aspekcie przestrzennym)

pomiary sytuacyjne

pomiary wysoko ściowe

Wyznaczenie rzutów ortogonalnych szczegółów terenowych na przyjętą powierzchnię odniesienia – powstaje mapa sytuacyjna

Wyznaczenie odległości szczegółów terenowych od powierzchni odniesienia którą jest geoida zerowa

Przykłady informacji przestrzennejnumeryczna mapa zasadnicza

Pomiary kontrolne

Huta II - chłodnia 1 - przekrój 17

-10

0

10

20

30

40

50

60

-250 -150 -50 50 150 250mm

m

Huta II - chłodnia 1 - przekrój 18

-10

0

10

20

30

40

50

60

-250 -150 -50 50 150 250mm

m

Kartografia c.d.

W dniu 18 października br., w Dzienniku Ustaw Nr 222 poz. 1328, zostałoopublikowane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 października 2011 r. w sprawie rodzajów kartograficznych opracowań tematycznychi specjalnych. Rozporządzenie jest wykonaniem delegacji ustawowej zawartejw art. 9a ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne(Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287).

Rozporządzenie określa rodzaje kartograficznych opracowańtematycznych i specjalnych, których wykonanie i udostępnianie należy do obowiązków Głównego Geodety Kraju (GGK) oraz organizację i trybwspółdziałania z GGK innych organów administracji publicznej przyrealizacji tych zadań, mając na względzie potrzeby państwa i obywateli, a także odpowiednie wykorzystanie informacji zgromadzonych przezorgany administracji publicznej.

Kartografia c.d.

Tematyczne opracowania w postaci cyfrowych map:

a) hydrograficznych — przedstawiających w szczególności stan i warunki obiegu wody w powiązaniu ze środowiskiem przyrodniczym oraz przepuszczalność gruntów, głębokość występowania pierwszego poziomu wód podziemnych, rozmieszczenie wód powierzchniowych i zjawisk hydrograficznych, z uwzględnieniem obiektów gospodarki wodnej,

b) sozologicznych — przedstawiających w szczególności stan środowiska przyrodniczego oraz przyczyny, a także skutki negatywnych i pozytywnych przemian zachodzących w środowisku pod wpływem różnego rodzaju procesów, ......

c) geomorfologicznych — przedstawiających w skalach przeglądowych formy rzeźbyi genezę powierzchni ziemi oraz informacje o zmianach jej ukształtowania,

d) glebowo-rolniczych — przedstawiających w szczególności informacje dotyczące przydatnościglebowo-rolniczej terenu charakteryzowanej na podstawie ....

e) pokrycia terenu — przedstawiających biofizyczne cechy charakteryzujące powierzchnię terenu (szataroślinna, wody powierzchniowe, odkryte powierzchnie gleby, obiekty antropogeniczne),

f) użytkowania ziemi — przedstawiających różnorodność form i funkcji gospodarczego wykorzystaniapowierzchni terenu, w szczególności tereny rolnicze, leśne, przemysłowe, komunikacyjne,mieszkaniowe, rekreacyjne,

g) infrastruktury technicznej — przedstawiających w szczególności informacje o sieciach uzbrojeniaterenu oraz infrastruktury komunikacyjnej,

h) średnich cen transakcyjnych gruntów

FOT/GIS c.d.

Budżet projektu ISOK realizowanego w ramach 7. osi priorytetowej „Społeczeństwo informacyjne -budowa elektronicznej administracji”Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007 - 2013, na podstawie umowy o dofinansowanie nr POIG.07.01.00-00-025/09-00 z dnia 30.07.2010r. wynosi 300 mlnPLN z czego 106 mln PLN przeznaczone jest na zadania Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii. Projekt ma zostaćzrealizowany do 31 grudnia 2013 r.

191 tys. km², Skaning Laserowy, NMT (10-15 cm) oraz numerycznego modelu pokrycia terenu (9 grup)

(MSWiA; 14.10.2011)

GGK

Ogólny podział osnów geodezyjnych:

1. pozioma – współrz ędne {X,Y}

2. wysoko ściowa – współrz ędne {H} (wysoko ści okre ślone wzgl ędem przyj ętego poziomu odniesienia).

Ze wzgl ędu na znaczenie osnowy dla zada ń geodezyjnych:

- podstawowe (do nawi ązania osnów szczegółowych),

- szczegółowe (do nawi ązania osnów pomiarowych oraz numerycznych modeli terenu i zdj ęć fotogrametrycznych dla pa ństwowego systemu odniesie ń przestrzennych),

- pomiarowe (do oparcia pomiarów i wyznacze ń szczegółowych, realizacyjnych, katastralnych i innych).

Opis topograficzny punktu