giorgi liqokeli

22
`ekologia-nawilis mizani mTelSi~ Tbilisi 2008 Ggiorgi liqokeli Ee k o l o g i a Ee k o l o g i a p r o e q t p r o e q t i i

Upload: tsu

Post on 14-Dec-2014

3.271 views

Category:

Education


2 download

DESCRIPTION

Projekt

TRANSCRIPT

Page 1: Giorgi Liqokeli

`ekologia-nawilis mizani mTelSi~

Tbilisi 2008

Ggiorgi liqokeli

Ee k o l o g i aEe k o l o g i a

p r o e q t ip r o e q t i

Page 2: Giorgi Liqokeli

s a r C e v is a r C e v i

ra aris ekologiara aris ekologia

P planeta safrTxis winaSeaP planeta safrTxis winaSea

E ekologiuri problemebi da maTimogvarebis saSualebaniE ekologiuri problemebi da maTimogvarebis saSualebani

bavSvebi da garesamyarobavSvebi da garesamyaro

tye-sicocxlis wyaro!tye-sicocxlis wyaro!

davicvaT Cveni sacxovrebeli garemo davicvaT Cveni sacxovrebeli garemo dabinZurebisagandabinZurebisagan

redaqtori: redaqtori: giorgi liqokeligiorgi liqokeli

dizaineri: giorgi liqokelidizaineri: giorgi liqokeli

Ffotografi: giorgi liqokeliFfotografi: giorgi liqokeli

damfuZnebeli giorgi liqokelidamfuZnebeli giorgi liqokeli

Page 3: Giorgi Liqokeli

proeqtis devizia:proeqtis devizia:~tyeebs nu kafav Zmobilo…...…~~tyeebs nu kafav Zmobilo…...…~

• proeqtis mizania:proeqtis mizania:ekologiuri ekologiuri warmovadginoTwarmovadginoT

problemebis mogvarebis saSualebaniproblemebis mogvarebis saSualebani

saqarTvelos tyeebis dacvisa da masTan saqarTvelos tyeebis dacvisa da masTan dakavSirebuli problemebis aRmofxvris dakavSirebuli problemebis aRmofxvris gzebi.gzebi.

Page 4: Giorgi Liqokeli

ra aris ekologia?ra aris ekologia?

• Eekologia organizmebisa da garemos Eekologia organizmebisa da garemos urTierTdamokidebulebas niSnavs. ekologia urTierTdamokidebulebas niSnavs. ekologia ZvelTaZveli sibrZnis gaxsenebaa, sibrZnisa, ZvelTaZveli sibrZnis gaxsenebaa, sibrZnisa, romlis mixedviTac buneba erTi mTliani romlis mixedviTac buneba erTi mTliani organizmia, sadac `nawilis mizani mTelSia~, organizmia, sadac `nawilis mizani mTelSia~, nawilis dazianeba mTelis dasneulebas, maT Soris nawilis dazianeba mTelis dasneulebas, maT Soris arsebuli kanonzomieri wonasworobis darRvevas arsebuli kanonzomieri wonasworobis darRvevas iwvevs.iwvevs.

Page 5: Giorgi Liqokeli

Pplaneta safrTxis winaSeaPplaneta safrTxis winaSea• Cemi azriT, TiToeulma Cvenganma unda icodes, Tu ra safrTxis winaSea Cemi azriT, TiToeulma Cvenganma unda icodes, Tu ra safrTxis winaSea

dResdReobiT Cveni planeta, Cvenive daudevrobiT. iqneb amis Semdeg dResdReobiT Cveni planeta, Cvenive daudevrobiT. iqneb amis Semdeg mainc davfiqrdeT da kargad avwon-davwonoT Cven mier ganxorcielebuli mainc davfiqrdeT da kargad avwon-davwonoT Cven mier ganxorcielebuli yvela is qmedeba, romelic SeiZleba Cveni planeti-saTvis safrTxis erT-erTi yvela is qmedeba, romelic SeiZleba Cveni planeti-saTvis safrTxis erT-erTi mTavari warmomSobi mizezi gaxdes. Cven ar unda vizrunoT mxolod da mTavari warmomSobi mizezi gaxdes. Cven ar unda vizrunoT mxolod da mxolod Cvens yoveldRiur keTildReobaze, aramed unda davfiqrdeT imazec, mxolod Cvens yoveldRiur keTildReobaze, aramed unda davfiqrdeT imazec, Tu ra zianis momtani SeiZleba gaxdes arsebuli yoveldRiuri keTildReoba Tu ra zianis momtani SeiZleba gaxdes arsebuli yoveldRiuri keTildReoba momavalSi Cveni planetisaTvis. Cven SeiZleba vicavdeT Cvens interesebs, momavalSi Cveni planetisaTvis. Cven SeiZleba vicavdeT Cvens interesebs, magram aseve maqsimalurad unda davicvaT Cveni planetis interesebic. magram aseve maqsimalurad unda davicvaT Cveni planetis interesebic.

• teqnikurma progresma gamoiwvia atmosferos, mdinareebisa da teqnikurma progresma gamoiwvia atmosferos, mdinareebisa da wyalsacavebis dabinZureba gaziTa da samrewvelo narCenebiT. wyalsacavebis dabinZureba gaziTa da samrewvelo narCenebiT. Kkacobriobas emuqreba erT-erTi udidesi mteri-erozia!Kkacobriobas emuqreba erT-erTi udidesi mteri-erozia!

• iuneskos monacemebiT, adamianis zemoqmedebiT dazianebulia iuneskos monacemebiT, adamianis zemoqmedebiT dazianebulia grandiozuli teritoria–planetis damuSavebuli farTobis meoTxedze meti!grandiozuli teritoria–planetis damuSavebuli farTobis meoTxedze meti!

Page 6: Giorgi Liqokeli

• Tu kacobrioba ver iswavlis miwasTan urTierTobis xerxebs, romelic sicocxlis Tu kacobrioba ver iswavlis miwasTan urTierTobis xerxebs, romelic sicocxlis am wyaros daicavs, maSin dadgeba dro, rodesac adamiani amowuravs am wyaros daicavs, maSin dadgeba dro, rodesac adamiani amowuravs Tavis umdidres memkvidreobas, Wknobas daiwyebs mis mierve Tavis umdidres memkvidreobas, Wknobas daiwyebs mis mierve ganadgurebul da dacarielebul miwaze!ganadgurebul da dacarielebul miwaze!

• Aadamiani ulmoblad, gaugonari sisastikiT epyroba mis mwvane megobars-Aadamiani ulmoblad, gaugonari sisastikiT epyroba mis mwvane megobars-tyes!tyes!

Page 7: Giorgi Liqokeli

Cems xelT arsebuli informaciiT msoflioSi arsebuli tyis Cems xelT arsebuli informaciiT msoflioSi arsebuli tyis erTi mesamediRaa darCenili!erTi mesamediRaa darCenili!

• `̀rodesac ukanasknel xes miwaze daanarcxebs ukanaskneli tyismWrelis najaxi, raTa adgili rodesac ukanasknel xes miwaze daanarcxebs ukanaskneli tyismWrelis najaxi, raTa adgili gauTavisuflos axal samrewvelo kompleqss, xom ar daviwyebT Cven, Semodgomis gauTavisuflos axal samrewvelo kompleqss, xom ar daviwyebT Cven, Semodgomis foTolcvenisa da maisis pirveli simwvanis sinanuliT mogonebisas, plastmasisfurclebiani rkina-foTolcvenisa da maisis pirveli simwvanis sinanuliT mogonebisas, plastmasisfurclebiani rkina-betonis xeebis gaSenebas dedamiwaze?~- werda safrangeTis agronomiuli kvlevis erovnuli betonis xeebis gaSenebas dedamiwaze?~- werda safrangeTis agronomiuli kvlevis erovnuli institutis sabWos prezidenti pier paganioli.institutis sabWos prezidenti pier paganioli.

• samwuxarod, rogorc Cans, gamoCenili mecnieris sevdanarevi ironia saukuneTa samwuxarod, rogorc Cans, gamoCenili mecnieris sevdanarevi ironia saukuneTa gzisgasayarze mware sinamdviled iqca...gzisgasayarze mware sinamdviled iqca...

• Kkacobriobis umniSvnelovanes problemaTa Soris gansakuTrebiT aqtualuria dedamiwis Kkacobriobis umniSvnelovanes problemaTa Soris gansakuTrebiT aqtualuria dedamiwis klimatis globaluri daTbobis procesi.klimatis globaluri daTbobis procesi.

• Ggaremoze adamianis gadaWarbebuli zemoqmedebiT XX saukuneSi dedamiwis zedapiris Ggaremoze adamianis gadaWarbebuli zemoqmedebiT XX saukuneSi dedamiwis zedapiris saSualo temperatura erTi gradusiT gaizarda! Aadvili warmosadgenia, ra katastrofuli saSualo temperatura erTi gradusiT gaizarda! Aadvili warmosadgenia, ra katastrofuli Sedegebi SeiZleba mohyves klimatis globalur daTbobas, Tu igi kvlavac gagrZelda – Sedegebi SeiZleba mohyves klimatis globalur daTbobas, Tu igi kvlavac gagrZelda – CrdiloeTisa da samxreTis polarul zonebSi yinulebis intensiuri dnobis Sedegad okeaneebisa da CrdiloeTisa da samxreTis polarul zonebSi yinulebis intensiuri dnobis Sedegad okeaneebisa da zRvebis done aiwevs; wyalqveS moeqceva dedamiwis yvelaze mWidrod dasaxlebuli adgilebi zRvebis done aiwevs; wyalqveS moeqceva dedamiwis yvelaze mWidrod dasaxlebuli adgilebi – sanapiro zoli;– sanapiro zoli;

• Eekvatoridan daiwyeba gaudabnoebis procesi, romelic TandaTan polusebisken Eekvatoridan daiwyeba gaudabnoebis procesi, romelic TandaTan polusebisken gadainacvlebs; arsebul klimatur pirobebTan Seguebuli cocxali organizmebi gadaSenebis gzas gadainacvlebs; arsebul klimatur pirobebTan Seguebuli cocxali organizmebi gadaSenebis gzas daadgeba da a.S.daadgeba da a.S.

• Uukanasknel wlebSi mravali ubedureba daatyda Tavs Cvens qveyanas stiqiuri katastrofebis Uukanasknel wlebSi mravali ubedureba daatyda Tavs Cvens qveyanas stiqiuri katastrofebis saxiT. Ees ki darRveuli ekonomikuri balansis pirdapiri Sedegia.saxiT. Ees ki darRveuli ekonomikuri balansis pirdapiri Sedegia.

• Ddroa, gons movegoT! Bbunebis mimarT Cadenili nebismieri barbarosuliDdroa, gons movegoT! Bbunebis mimarT Cadenili nebismieri barbarosuli qmedeba qmedeba bumerangiviT ukan dagvibrundeba!bumerangiviT ukan dagvibrundeba!

Page 8: Giorgi Liqokeli

Eekologiuri problemebi da maTi Eekologiuri problemebi da maTi mogvarebis saSualebanimogvarebis saSualebani• dResdReobiT ekologiuri problemebi metad mniSvnelovani da aqtualuri Temaa. Cven yvelam dResdReobiT ekologiuri problemebi metad mniSvnelovani da aqtualuri Temaa. Cven yvelam

maqsimalurad unda vibrZoloT da koncentracia movaxdinoT, rom ekologiuri problemebi maqsimalurad unda vibrZoloT da koncentracia movaxdinoT, rom ekologiuri problemebi Cvens qveyanaSi sabolood aRmovfxvraT. SeiZleba TiToeuli Cvengani gaxdes ekologiuri Cvens qveyanaSi sabolood aRmovfxvraT. SeiZleba TiToeuli Cvengani gaxdes ekologiuri problemebis msxverpli.problemebis msxverpli.

• dameTanxmebiT, rom bevrad mimzidveli da lamazia is qalaqi, romelic bunebasTan dameTanxmebiT, rom bevrad mimzidveli da lamazia is qalaqi, romelic bunebasTan harmoniuladaa Serwymuli, sadac minimaluradaa Secvlili bunebrivi landSaftis elementebi, harmoniuladaa Serwymuli, sadac minimaluradaa Secvlili bunebrivi landSaftis elementebi, maqsimaluradaa gadaWrili haerisa da wylis dabinZurebis problemebi da adamianebs maqsimaluradaa gadaWrili haerisa da wylis dabinZurebis problemebi da adamianebs eZlevaT saSualeba daisvenon tye-parkebSi, icxovron qalaqis gareubanSi.eZlevaT saSualeba daisvenon tye-parkebSi, icxovron qalaqis gareubanSi.

• samwuxarod, did qalaqebSi sagangaSo ekologiuri viTarebaa Seqmnili: aq 10-30-jer gazrdilia samwuxarod, did qalaqebSi sagangaSo ekologiuri viTarebaa Seqmnili: aq 10-30-jer gazrdilia haerSi mtvrisa Dda sxvadasxva minarevebis Semcveloba; erT mcxovrebze gaangariSebiT haerSi mtvrisa Dda sxvadasxva minarevebis Semcveloba; erT mcxovrebze gaangariSebiT moixmareba da binZurdeba 10-jer meti wyali, vidre soflad; qalaqebSi mTlianadaa moixmareba da binZurdeba 10-jer meti wyali, vidre soflad; qalaqebSi mTlianadaa degradirebuli mcenareuli da niadaguri safari; mwvaved dgas narCenebisa da nagvis degradirebuli mcenareuli da niadaguri safari; mwvaved dgas narCenebisa da nagvis gadamuSavebis problema.gadamuSavebis problema.

• narCenebis gadamuSavebis problema marTlac yvela qalaqs awuxebs. Ggarda imisa, rom narCenebis gadamuSavebis problema marTlac yvela qalaqs awuxebs. Ggarda imisa, rom narCenebi abinZurebs garemos, igi cvlis qalaqis esTetikur iersaxes da amavdroulad narCenebi abinZurebs garemos, igi cvlis qalaqis esTetikur iersaxes da amavdroulad epidemiis keracaa. Bbunebrivia, did qalaqebSi ufro didi raodenobis narCeni grovdeba. epidemiis keracaa. Bbunebrivia, did qalaqebSi ufro didi raodenobis narCeni grovdeba. magaliTad, niu-iorkis mcxovreblebi yoveldRiurad 24 aTas tona narCens yrian, romelSic magaliTad, niu-iorkis mcxovreblebi yoveldRiurad 24 aTas tona narCens yrian, romelSic garda biologiurisa, xvdeba saSiSi qimiuri naerTebic. misi gabneva ki ekologiuri katastrofis garda biologiurisa, xvdeba saSiSi qimiuri naerTebic. misi gabneva ki ekologiuri katastrofis momaswavebelia.momaswavebelia.

• Mminda xazgasmiT aRvniSno, rom gansakuTrebiT saSiSi Sedegebi mosdevs qimiuri Mminda xazgasmiT aRvniSno, rom gansakuTrebiT saSiSi Sedegebi mosdevs qimiuri narCenebis wyalSi moxvedras.narCenebis wyalSi moxvedras.

• dabinZurebuli wyali xvdeba mdinareebSi, romliTac Semdgom irwyveba sagareubno soflis dabinZurebuli wyali xvdeba mdinareebSi, romliTac Semdgom irwyveba sagareubno soflis meurneobiT dakavebuli teritoriebi. Aamgvari tipis meurneoba ki didi qalaqebis bostneuliTa meurneobiT dakavebuli teritoriebi. Aamgvari tipis meurneoba ki didi qalaqebis bostneuliTa da baRCeuliT momaragebazea orientirebuli. Aamrigad, SeiZleba iTqvas, rom dabinZurebuli da baRCeuliT momaragebazea orientirebuli. Aamrigad, SeiZleba iTqvas, rom dabinZurebuli wyali ukan `gvibrunebs~ arasworad gadayril narCenebs. wyali ukan `gvibrunebs~ arasworad gadayril narCenebs.

Page 9: Giorgi Liqokeli

ekologiuri problemebis mogvarebis saSualebaniekologiuri problemebis mogvarebis saSualebani

1.1.farTo farTo magistralebismagistralebismSeneblobamSenebloba

2.Ggareub2.Ggareubnebis nebis

keTilmowykeTilmowyobaoba

3.samrewvelo 3.samrewvelo sawarmoebis sawarmoebis

sakvamurebze sakvamurebze damcavi damcavi

mowyobilobebisdamowyobilobebisda

montaJebamontaJeba

4.Aavtotransp4.Aavtotransportis ortis

mayuCebze mayuCebze damcavi damcavi

mowyobilobebmowyobilobebis is

damontaJebadamontaJeba5.wyalsafiltrebi5.wyalsafiltrebisa da gaTbobis sa da gaTbobis

centraluri centraluri sistemebis sistemebis mowyobamowyoba

Qqalaqebis Qqalaqebis gamwvaneba, tye-gamwvaneba, tye-

parkebisa da parkebisa da mwvane zonebis mwvane zonebis

mSeneblobamSenebloba

Qqalaqebis Qqalaqebis gamwvaneba, tye-gamwvaneba, tye-

parkebisa da parkebisa da mwvane zonebis mwvane zonebis

mSeneblobamSenebloba

aucilebeli piroba

6. xarisxiani 6. xarisxiani sawvavis sawvavis

gamoyenebagamoyeneba

Nnagvis gadamamuSa-vebeli

fabrikebis mSeneb-loba

Nnagvis gadamamuSa-vebeli

fabrikebis mSeneb-loba

Page 10: Giorgi Liqokeli

• Eekologiuri problemebis mogvarebisaTvis Eekologiuri problemebis mogvarebisaTvis erT-erT prioritetul mimarTulebad erT-erT prioritetul mimarTulebad mimaCnia qalaqebis gamwvaneba, tye-mimaCnia qalaqebis gamwvaneba, tye-parkebisa da mwvane zonebis parkebisa da mwvane zonebis mSenebloba.mSenebloba.

• Aaseve saWiroa mZlavri sakanonmdeblo Aaseve saWiroa mZlavri sakanonmdeblo baza Cveni bunebisa da saqarTvelos baza Cveni bunebisa da saqarTvelos mosaxleobis konstituciiT garantirebuli mosaxleobis konstituciiT garantirebuli uflebebis dasacavad;uflebebis dasacavad;

• saWiroa sasoflo-sameurneo produqciaze saWiroa sasoflo-sameurneo produqciaze SemoRebuli iqnas ekologiuri markirebis SemoRebuli iqnas ekologiuri markirebis sistema, rac mosaxleobas jansaRi da sistema, rac mosaxleobas jansaRi da uvnebeli sakvebi produqtebis SerCevaSi uvnebeli sakvebi produqtebis SerCevaSi daexmareba;daexmareba;

• Aar unda davuSvaT da maqsimalurad Aar unda davuSvaT da maqsimalurad unda aRudgeT win sazRvargareTidan unda aRudgeT win sazRvargareTidan Semotanili saeWvo xarisxis, xSirad iq Semotanili saeWvo xarisxis, xSirad iq dawunebuli sakvebis gavrcelebas Cvens dawunebuli sakvebis gavrcelebas Cvens qveyanaSi.qveyanaSi.

• Ddidi qalaqebis ekologiuri problemebis Ddidi qalaqebis ekologiuri problemebis mogvareba garkveulwilad SesaZlebelia, mogvareba garkveulwilad SesaZlebelia, amisaTvis saWiroa: farTo magistralebisa amisaTvis saWiroa: farTo magistralebisa da SemovliTi gzebis mSenebloba, da SemovliTi gzebis mSenebloba, gareubnebis keTilmowyoba, samrewvelo gareubnebis keTilmowyoba, samrewvelo sawarmoebis sakvamurebsa da sawarmoebis sakvamurebsa da avtotransportis mayuCebze damcavi avtotransportis mayuCebze damcavi mowyobilobebis damontaJeba, mowyobilobebis damontaJeba, wyalfiltrebisa da gaTbobis centraluri wyalfiltrebisa da gaTbobis centraluri sistemebis mowyoba, nagvis sistemebis mowyoba, nagvis gadamamuSavebeli fabrikebis gadamamuSavebeli fabrikebis mSenebloba, xarisxiani sawvavis mSenebloba, xarisxiani sawvavis gamoyeneba, eleqtrotransportis gamoyeneba, eleqtrotransportis ganviTareba da sxva.ganviTareba da sxva.

• dResdReobiT ekologiuri problemebi dResdReobiT ekologiuri problemebi imdenad aqtualuria, rom sayovelTao imdenad aqtualuria, rom sayovelTao pasuxismgeblobas moiTxovs. Amitom, pasuxismgeblobas moiTxovs. Amitom, saWiroa gaverTiandeT da erToblivi saWiroa gaverTiandeT da erToblivi ZalisxmeviT sabolood aRmovfxvraT ZalisxmeviT sabolood aRmovfxvraT ekologiuri problemebi Cvens qveyanaSi. ekologiuri problemebi Cvens qveyanaSi.

Page 11: Giorgi Liqokeli

sasurvelia, Tu skolebi sasurvelia, Tu skolebi patara oranJeriebs patara oranJeriebs

gaakeTeben da gaakeTeben da yvavilebs gaaSenebenyvavilebs gaaSeneben

sasurvelia, Tu skolebi sasurvelia, Tu skolebi patara oranJeriebs patara oranJeriebs

gaakeTeben da gaakeTeben da yvavilebs gaaSenebenyvavilebs gaaSeneben

bavSvebi da garesamyarobavSvebi da garesamyaro

bavSvi, romelic bavSvi, romelic vardebsa da vardebsa da

liliebs liliebs gaaxarebs, aRar gaaxarebs, aRar daanagvianebs daanagvianebs

quCebsa da quCebsa da skverebs, ar skverebs, ar

moWris xeebsmoWris xeebs

bavSvi, romelic bavSvi, romelic vardebsa da vardebsa da

liliebs liliebs gaaxarebs, aRar gaaxarebs, aRar daanagvianebs daanagvianebs

quCebsa da quCebsa da skverebs, ar skverebs, ar

moWris xeebsmoWris xeebs

bavSvebs fizikuri Sroma bavSvebs fizikuri Sroma daexmarebaT sulierad daexmarebaT sulierad

galamazdnengalamazdnen

bavSvebs fizikuri Sroma bavSvebs fizikuri Sroma daexmarebaT sulierad daexmarebaT sulierad

galamazdnengalamazdnen

mizani 1mizani 1 mizani 2mizani 2 mizani 3mizani 3

Mmoxaruli viqnebi, Tuki Cems ideas realobad vaqcev. Mmoxaruli viqnebi, Tuki Cems ideas realobad vaqcev. Mme darwmunebuli var, rom es marTlac mogvitans Mme darwmunebuli var, rom es marTlac mogvitans

realur Sedegs!realur Sedegs!

Mmoxaruli viqnebi, Tuki Cems ideas realobad vaqcev. Mmoxaruli viqnebi, Tuki Cems ideas realobad vaqcev. Mme darwmunebuli var, rom es marTlac mogvitans Mme darwmunebuli var, rom es marTlac mogvitans

realur Sedegs!realur Sedegs!

Page 12: Giorgi Liqokeli

tye-sicocxlis wyaro!tye-sicocxlis wyaro!

cxovelebimcenareebiniadagiadamiani

haeriwyali

siTbo

sinaTle

Page 13: Giorgi Liqokeli

• bunebabuneba Tavisi kanonzomierebiTa da saidumloebiT Tavisi kanonzomierebiTa da saidumloebiT dasabamidan dRemde aocebs adamians. bunebis uamrav dasabamidan dRemde aocebs adamians. bunebis uamrav saidumloebaTa amoxsna bolo aTwleulebis prioriteti gaxda.saidumloebaTa amoxsna bolo aTwleulebis prioriteti gaxda.

• Ddasanania, rom am saidumloebaTa codnam adamiani Ddasanania, rom am saidumloebaTa codnam adamiani bunebasTan ki ar daaaxlova, aramed TiTqos kidev ufro bunebasTan ki ar daaaxlova, aramed TiTqos kidev ufro daaSora! igi uZRebi Svilis sixarbiT daewafa mis saganZurs…daaSora! igi uZRebi Svilis sixarbiT daewafa mis saganZurs…

• Aadamiani bunebis qmnilebaTa gvirgvinia. goniereba da Aadamiani bunebis qmnilebaTa gvirgvinia. goniereba da siyvaruli unda edos safuZvlad bunebasTan adamianis siyvaruli unda edos safuZvlad bunebasTan adamianis urTierTobas. igi xom uxvad gvTavazobs Cveni arsebobisaTvis urTierTobas. igi xom uxvad gvTavazobs Cveni arsebobisaTvis aucilebel bunebriv resursebs – haers, wyals, siTbos, sinaTles, aucilebel bunebriv resursebs – haers, wyals, siTbos, sinaTles, niadags, mcenareebs, cxovelTa samyaros…niadags, mcenareebs, cxovelTa samyaros…

• calke aRebuli verc erTi maTgani ver uzrunvelyofs adamianis calke aRebuli verc erTi maTgani ver uzrunvelyofs adamianis arsebobas.arsebobas.

• bunebis naboZeb simdidreTagan tye umTavresia. bunebis naboZeb simdidreTagan tye umTavresia. Aantarqtidis garda igi yvela kontinentze vrceldeba da Aantarqtidis garda igi yvela kontinentze vrceldeba da xmeleTis 30 procenti ukavia. Ddedamiwaze tyiT dafarulia xmeleTis 30 procenti ukavia. Ddedamiwaze tyiT dafarulia sami miliard 779 milioni heqtari.sami miliard 779 milioni heqtari.

• Ddedamiwis Tanamedrove tyis safari adamianis Carevam Ddedamiwis Tanamedrove tyis safari adamianis Carevam mniSvnelovnad Secvala. magaliTad, centralur evropaSi mniSvnelovnad Secvala. magaliTad, centralur evropaSi wiflnaris adgilze xelovnurad gaSenda naZvnari. wiflnaris adgilze xelovnurad gaSenda naZvnari.

Page 14: Giorgi Liqokeli

• saqarTveloSi tyes qveynis teritoriis 38 procenti ukavia, da ori milion 69 saqarTveloSi tyes qveynis teritoriis 38 procenti ukavia, da ori milion 69 aTas heqtars Seadgens. samwuxarod, 460 aTasi heqtari tye Zalian aTas heqtars Seadgens. samwuxarod, 460 aTasi heqtari tye Zalian gameCxerebuli da degradirebulia.gameCxerebuli da degradirebulia.

• Mminda xazgasmiT aRvniSno, rom iyo dro, roca energresursebis mwvave Mminda xazgasmiT aRvniSno, rom iyo dro, roca energresursebis mwvave deficitisa da ekonomikuri krizisis gamo tyeebi masiurad iCexeboda. deficitisa da ekonomikuri krizisis gamo tyeebi masiurad iCexeboda. Mmisasalmebeli da aRsaniSnavia is faqti, rom dResdReobiT Cvens Mmisasalmebeli da aRsaniSnavia is faqti, rom dResdReobiT Cvens qveyanaSi bevrad ukeTesi mdgomareobaa gasul wlebTan SedarebiT.qveyanaSi bevrad ukeTesi mdgomareobaa gasul wlebTan SedarebiT.

• SeiZleba iTqvas, rom es aris Cvens mier gadadgmuli pirveli nabiji SeiZleba iTqvas, rom es aris Cvens mier gadadgmuli pirveli nabiji warmatebisaken.warmatebisaken.

• tye Tavisi unikaluri TvisebebiT did gavlenas axdens sacxovrebel garemoze. tye Tavisi unikaluri TvisebebiT did gavlenas axdens sacxovrebel garemoze. Cxadia, adamianis organizmzec. Ddadgenilia, rom erTi heqtari tye Cxadia, adamianis organizmzec. Ddadgenilia, rom erTi heqtari tye weliwadSi 5-10 tona naxSirorJangs STanTqavs da 10-20 tona Jangbads weliwadSi 5-10 tona naxSirorJangs STanTqavs da 10-20 tona Jangbads gamohyofs, anu erTi heqtari tye wlis ganmavlobaSi 18 milion kubur metr gamohyofs, anu erTi heqtari tye wlis ganmavlobaSi 18 milion kubur metr haers asufTavebs da mas 30-60 tona mtvers aclis!haers asufTavebs da mas 30-60 tona mtvers aclis!

• tye mravalricxovani resursis (merqani, qerqi, totebi, foToli, nayofi, Tesli, tye mravalricxovani resursis (merqani, qerqi, totebi, foToli, nayofi, Tesli, soko da sxva) umdidresi wyaroa, igi farTod gamoiyeneba merqnis soko da sxva) umdidresi wyaroa, igi farTod gamoiyeneba merqnis damzadebis, gadamuSavebis, qimiur, kvebis, farmacevtul, safeiqro damzadebis, gadamuSavebis, qimiur, kvebis, farmacevtul, safeiqro mrewvelobaSi da meurneobis sxva dargebSi. tye bunebrivi biologiuri mrewvelobaSi da meurneobis sxva dargebSi. tye bunebrivi biologiuri resursia, romelsac aRdgenis unari aqvs. igi planetur biogeoqimiur funqcias resursia, romelsac aRdgenis unari aqvs. igi planetur biogeoqimiur funqcias asrulebs; mravalferovani landSaftis SeqmnaSi monawileobs da Zalian didi asrulebs; mravalferovani landSaftis SeqmnaSi monawileobs da Zalian didi wyalSemnaxavi, niadagdacviTi, klimatmaregulirebeli mniSvneloba aqvs.wyalSemnaxavi, niadagdacviTi, klimatmaregulirebeli mniSvneloba aqvs.

Page 15: Giorgi Liqokeli

• tyis dacvas da mis racionalurad gamoyenebas udidesi sameurneo tyis dacvas da mis racionalurad gamoyenebas udidesi sameurneo da sasicocxlo mniSvneloba gaaCnia.da sasicocxlo mniSvneloba gaaCnia.

`xevi mTas hmonebs, mTa – xevsa,`xevi mTas hmonebs, mTa – xevsa,

wyalni-tyes, tyeni mdinareT,wyalni-tyes, tyeni mdinareT,

Yyvavilni – miwas da miwa-Yyvavilni – miwas da miwa-

Tavis aRzrdilTa mcenareT…~Tavis aRzrdilTa mcenareT…~

`buneba mbrZanebelia`buneba mbrZanebelia

igiv monaa Tavisa~igiv monaa Tavisa~

`tye Seunaxe Svilebsa,`tye Seunaxe Svilebsa,

Mmama xar Seni valia~Mmama xar Seni valia~

Page 16: Giorgi Liqokeli

davicvaT Cveni sacxovrebeli garemo davicvaT Cveni sacxovrebeli garemo dabinZurebisagandabinZurebisagan

• garemos dabinZureba marTlac aRiarebuli problemaa. Aamitom garemos dabinZureba marTlac aRiarebuli problemaa. Aamitom mizanSewonilad miviCnie, arsebuli problema calke gamomeyo da ufro mizanSewonilad miviCnie, arsebuli problema calke gamomeyo da ufro dawvrilebiT mesaubra amasTan dakavSirebiT. Cemi azriT aucilebelia dawvrilebiT mesaubra amasTan dakavSirebiT. Cemi azriT aucilebelia garemosdacviTi politikis win wamoweva da misTvis gamokveTili prioritetis garemosdacviTi politikis win wamoweva da misTvis gamokveTili prioritetis miniWeba. saWiroa ekologiuri ganaTlebisa da mosaxleobis garemosdacviTi miniWeba. saWiroa ekologiuri ganaTlebisa da mosaxleobis garemosdacviTi cnobierebis donis mkveTri amaRleba. cnobierebis donis mkveTri amaRleba.

• Tavdapirvelad Tbilisis masStabiT me movinaxule sxvadasxva ubani. minda Tavdapirvelad Tbilisis masStabiT me movinaxule sxvadasxva ubani. minda xazgasmiT aRvniSno rom gasul wlebTan SedarebiT bevrad ukeTesi xazgasmiT aRvniSno rom gasul wlebTan SedarebiT bevrad ukeTesi mdgomareobaa qalaqis quCebsa da ubnebSi. SegviZlia Tamamad mdgomareobaa qalaqis quCebsa da ubnebSi. SegviZlia Tamamad ganvacxadoT, rom Tbilisi marTlac sisufTavis qalaqia. marTalia davafiqsire ganvacxadoT, rom Tbilisi marTlac sisufTavis qalaqia. marTalia davafiqsire garkveuli problemebi, magram am problemebis warmomqmnelni isev da garkveuli problemebi, magram am problemebis warmomqmnelni isev da isev adamianebi arian. me minaxavs uamravi adamiani, romelic nagavs isev adamianebi arian. me minaxavs uamravi adamiani, romelic nagavs pirdapir quCaSi yris. CemTvis miuRebelia da vewinaaRmdegebi maT pirdapir quCaSi yris. CemTvis miuRebelia da vewinaaRmdegebi maT amgvar qmedebas, vinaidan Cven vcxovrobT civilizebul samyaroSi da amgvar qmedebas, vinaidan Cven vcxovrobT civilizebul samyaroSi da Sesabamisad unda moviqceT ise, rogorc civilizebul adamianebs Sesabamisad unda moviqceT ise, rogorc civilizebul adamianebs SeeferebaT. sabednierod quCebSi dgas patara urnebi, romelic SeeferebaT. sabednierod quCebSi dgas patara urnebi, romelic gaTvaliswinebulia mcire zomis nagvis Casayrelad.gaTvaliswinebulia mcire zomis nagvis Casayrelad.

Page 17: Giorgi Liqokeli

• uaRresad mniSvnelovania TiToeulma Cvenganma igrZnos ekologiuri uaRresad mniSvnelovania TiToeulma Cvenganma igrZnos ekologiuri pasuxismgebloba sakuTari Tavis, sazogadoebisa da garemos mimarT.pasuxismgebloba sakuTari Tavis, sazogadoebisa da garemos mimarT.

• me vestumre qalaqis merias da interviu aviRe dasufTavebis saqalaqo me vestumre qalaqis merias da interviu aviRe dasufTavebis saqalaqo samsaxuris ufrosis moadgilisgan baton giorgi lipartiasgan.samsaxuris ufrosis moadgilisgan baton giorgi lipartiasgan.

- batono giorgi, ramdeni adamiania dakavebuli qalaqis dasufTavebis batono giorgi, ramdeni adamiania dakavebuli qalaqis dasufTavebis samsaxurSi?samsaxurSi?

- qalaqis dasufTavebas emsaxureba dResdReobiT Sps `Tbilservis jgufi~, qalaqis dasufTavebas emsaxureba dResdReobiT Sps `Tbilservis jgufi~, romlis saStato erTeuli dRevandeli mdgomareobiT Seadgens 2500 kacs.romlis saStato erTeuli dRevandeli mdgomareobiT Seadgens 2500 kacs.

- rogoria maTi muSaobis grafiki?rogoria maTi muSaobis grafiki?- isini muSAaoben yoveldRiurad. maTi grafiki iwyeba dilis 6 saaTidan. Isini isini muSAaoben yoveldRiurad. maTi grafiki iwyeba dilis 6 saaTidan. Isini

gadian samuSaoebze TavianTi raionebis mixedviT da mTeli dRis gadian samuSaoebze TavianTi raionebis mixedviT da mTeli dRis ganmavlobaSi asruleben TavianT saqmianobas.ganmavlobaSi asruleben TavianT saqmianobas.

- Aarsebobs Tu ara morigeobis sistema? Aarsebobs Tu ara morigeobis sistema? - morigeobis sistema arsebobs. ZiriTadad yoveldRiuria. maT dasvenebis dRe morigeobis sistema arsebobs. ZiriTadad yoveldRiuria. maT dasvenebis dRe

ar aqvT, vinaidan erTi dRec rom ar dalagdes qalaqi mogexsenebaT ra ar aqvT, vinaidan erTi dRec rom ar dalagdes qalaqi mogexsenebaT ra mZime mdgomareoba iqneba ekologiuri TvalsazrisiT, magram morigeoba mZime mdgomareoba iqneba ekologiuri TvalsazrisiT, magram morigeoba arsebobs. Aaris specjgufebi, romlebic Tu romelime raions raime uWirT, maT arsebobs. Aaris specjgufebi, romlebic Tu romelime raions raime uWirT, maT Sesabamisi daxmareba aRmouCinon. resursi, romelic ar kmara im raions Tu Sesabamisi daxmareba aRmouCinon. resursi, romelic ar kmara im raions Tu aris aseTi SemTxveva, anu Tu sityvaze aris iseTi momenti, roca is aris aseTi SemTxveva, anu Tu sityvaze aris iseTi momenti, roca is raodenoba momuSave xalxisa ar aris sakmarisi, am SemTxvevaSi raodenoba momuSave xalxisa ar aris sakmarisi, am SemTxvevaSi damxmare jgufebi aris specbrigadebi, romlebic uzrunvelyofen yvelafers.damxmare jgufebi aris specbrigadebi, romlebic uzrunvelyofen yvelafers.

- ramdeni manqanaa gamoyofili am saqmisTvis?ramdeni manqanaa gamoyofili am saqmisTvis?- dResdReobiT qalaqs emsaxureba 120 erTeulamde mZime teqnika.dResdReobiT qalaqs emsaxureba 120 erTeulamde mZime teqnika.

Page 18: Giorgi Liqokeli

- sad grovdeba aRebuli nagavi?- sad grovdeba aRebuli nagavi?- sayofacxovrebo narCenebi, romlebic dRis ganmavlobaSi qalaqSi sayofacxovrebo narCenebi, romlebic dRis ganmavlobaSi qalaqSi

grovdeba, amisaTvis arsebobs ori nagavsayreli, romelic qalaqs grovdeba, amisaTvis arsebobs ori nagavsayreli, romelic qalaqs emsaxureba es aris gldanis nagavsayreli da ialRujis nagavsayreli. emsaxureba es aris gldanis nagavsayreli da ialRujis nagavsayreli. Aaq am nagavsayrelebze xdeba maTi gauvnebelyofa.Aaq am nagavsayrelebze xdeba maTi gauvnebelyofa.

- uwevs Tu ara vinme meTvalyureobas?uwevs Tu ara vinme meTvalyureobas?- meTvalyureobas uwevs q. Tbilisis dasufTavebis saqalaqo meTvalyureobas uwevs q. Tbilisis dasufTavebis saqalaqo

samsaxuri mTel am procesebs.samsaxuri mTel am procesebs.- ra gegmebi gaqvT uaxloes momavalSi arsebul sakiTxTan ra gegmebi gaqvT uaxloes momavalSi arsebul sakiTxTan

dakavSirebiT? dakavSirebiT? - rac Seexeba Cvens gegmebs, Cveni gegma is aris, rom dRevandel rac Seexeba Cvens gegmebs, Cveni gegma is aris, rom dRevandel

dRes davxvewoT ufro ukeTesad is Cveni saqmianoba da is Cveni dRes davxvewoT ufro ukeTesad is Cveni saqmianoba da is Cveni momsaxurebis servisi, romelic dResdReobiT Cven gagvaCnia da momsaxurebis servisi, romelic dResdReobiT Cven gagvaCnia da ufro ukeTesad Seetyos es yvelaferi qalaqs, magram ra Tqma unda ufro ukeTesad Seetyos es yvelaferi qalaqs, magram ra Tqma unda es isev da isev mosaxleobis daxmarebiT unda moxdes, Torem es isev da isev mosaxleobis daxmarebiT unda moxdes, Torem marto Cven amas ver gavxdebiT. Cveni problemac is aris, rom marto Cven amas ver gavxdebiT. Cveni problemac is aris, rom mosaxleobis didma nawilma jer kidev ver gaiTavisa is rom mosaxleobis didma nawilma jer kidev ver gaiTavisa is rom arsebobs konteineri, arsebobs bunkeri, sadac unda moaTavsos arsebobs konteineri, arsebobs bunkeri, sadac unda moaTavsos sayofacxovrebo narCeni.sayofacxovrebo narCeni.

- gmadlobT, saintereso saubrisaTvis! gmadlobT, saintereso saubrisaTvis!

Page 19: Giorgi Liqokeli

da bolos minda yvelas movuwodo, rom davicvaT Cveni sacxovrebeli garemo da bolos minda yvelas movuwodo, rom davicvaT Cveni sacxovrebeli garemo dabinZurebisagan, raTa SeviqmnaT ukeTesi momavali.dabinZurebisagan, raTa SeviqmnaT ukeTesi momavali.

Zala erTobaSia!Zala erTobaSia!

Page 20: Giorgi Liqokeli

proeqti xels Seuwyobsproeqti xels Seuwyobs

ekologiis

ekologiis gaumjobe

gaumjobesebaseba

tyis Sevsebatyis Sevseba

tyis

gada

rCen

as

mos

wav

leeb

is

mos

wav

leeb

is

siyv

arulis

siyv

arulis

gaRvi

veba

gaRvi

veba

bunebis

adm

i

bunebis

adm

i

ganadgurebuliganadgurebuli masivebis masivebis ganaxlebaganaxleba

bunebis dacvas

sxvadasxva kataklizme

bisagan

Page 21: Giorgi Liqokeli

Mmizani-romelic sicocxleze Mmizani-romelic sicocxleze metiametia

• @@@~tye Seunaxe Svilebsa @@@~tye Seunaxe Svilebsa mama xar Seni valia!~mama xar Seni valia!~

Page 22: Giorgi Liqokeli

proeqtis mosalodneli Sedegebiproeqtis mosalodneli Sedegebi

lamazad gaSenebuli gamwvanebuli lamazad gaSenebuli gamwvanebuli jansaRi garemojansaRi garemo