gjergji vurmo - soros

75
1 [ ]

Upload: others

Post on 04-Nov-2021

14 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Gjergji Vurmo - Soros

1 [ ]

Page 2: Gjergji Vurmo - Soros

2 [ ]

Grupi i punës

Adela Halo Menaxhere e Programit të Mirëqeverisjes dhe Integrimit Europian (OSFA)

Gjergji Vurmo Kryetar i grupit të punës

Aida Bushati (Gugu) Eksperte Vlerësuese

Mariola Qesaraku Eksperte, përgjegjëse për monitorimin e Drejtorisë së Përgjithshme të Policisë së Shtetit

Inesa Adhami Eksperte, përgjegjëse për monitorimin e Ministrisë së Drejtësisë

Dorarta Hyseni Eksperte përgjegjëse për monitorimin e Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës

Dorian Jano Ekspert përgjegjëse për monitorimin e Ministrisë së Shëndetësisë

Për realizimin e këtij monitorimi, Fondacioni Shoqëria e Hapur për Shqipërinë ka bashkëpunuar ngushtë me Institutin për Demokraci dhe Ndërmjetësim (IDN).

Tiranë, 2012

Page 3: Gjergji Vurmo - Soros

3 [ ]

PËRMBAJTJA

LISTA E SHKURTIMEVE 5

I. HYRJE 7

II. METODOLOGJIA 9

III. DREJTORIA E PËRGJITHSHME E POLICISË SË SHTETIT 11III.1. VLERËSIMI I ZBATIMIT TË MASAVE 12III.2. VLERËSIMI CILËSOR I PROGRESIT 22III.3. REKOMANDIME 23

IV. MINISTRIA E DREJTESISË 25IV.1. VLERËSIMI I ZBATIMIT TË MASAVE 26IV.2. VLERËSIMI CILËSOR I PROGRESIT 34IV.3. REKOMANDIME 35

V. MINISTRIA E EKONOMISË, TREGTISË DHE ENERGJETIKËS 37V.1. VLERËSIMI I ZBATIMIT TË MASAVE 38V.2. VLERËSIMI CILËSOR I PROGRESIT 49V.3. REKOMANDIME 51

VI. MINISTRIA E SHËNDETËSISË 53VI.1. VLERËSIMI I ZBATIMIT TË MASAVE 54VI.2. VLERËSIMI CILËSOR I PROGRESIT 63VI.3. REKOMANDIME 66

VII. BURIMET 68VII.1. Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit 68VII.2. Ministria e Drejtësisë 70VII.3. Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës 71VII.4. Ministria e Shëndetësisë 73

Page 4: Gjergji Vurmo - Soros

4 [ ]

Page 5: Gjergji Vurmo - Soros

5 [ ]

Lista e shkurtimeve

AAPSK Agjensia e administrimit të pasurive të sekuestruara e konfiskuaraAPP Agjencia e Prokurimit PublikBB Banka Botërore BE Bashkimi EuropianCEFTA Marrëveshja e Tregëtisë së Lirë e Evropës QëndroreCIF Cost, Insurance, Freight / Kosto, Sigurim, Shpenzime trasportiDAB Departamenti i Auditit të Brendshëm DAP Departamenti i Administrates PublikeDEBASKON Departamenti i Bashkërendimit të Strategjive dhe Koordinimit të Ndihmës së HuajDHK Drejtoria e Hetimit të Krimeve DKKF Drejtoria Kundër Krimit Financiar DKM Drejtoria për Kufirin dhe Migracionin DPP Drejtoria e Përgjithshme e PërmbarimitDPPSh Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit DSP Drejtoria e Standardeve Profesionale EURALIUS Misioni i Asistencës Europiane për Sistemin Shqiptar të DrejtësisëGRECO Grupi i Shteteve Kundër KorrupsionitILDKP Inspektoriati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive ISHP Instituti i Shëndetit PublikISKSH Instituti i Sigurimeve dhe Kujdesit ShëndetësorITAP Instituti i Trajnimeve të Administratës PublikeKE Këshilli i EuropësKLD Këshilli i Lartë i DrejtësisëKLSH Kontrolli i Lartë i Shtetit KM Këshilli i MinistraveMB Ministria e BrendshmeMD Ministria e DrejtësisëMETE Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe EnergjetikësMF Ministria e FianancaveMI Ministria e IntegrimitMONEYVAL Komiteti i Eksperteve lidhur me vlerësimin e marrjes së masave për pastrimin e parave dhe financimit të terrorizmit MSA Marrrëveshja e Stabilizim-AsocimitMSh Ministria e ShëndetësisëNJQV Njësitë e Qeverisjes Vendore

Page 6: Gjergji Vurmo - Soros

6 [ ]

OJF Organizata jofitimprurëse OPDAT Office of Overseas Prosecutorial Development, Assistance and TrainingOSBE Organizata e Sigurimit dhe Bashkëpunimit EuropianPACA Projekti kundër korrupsionit në ShqipëriPAMECA Misioni Policor i Asistencës së Bashkimit Evropian për ShqipërinëPKK Pikat e Kalimit të Kufirit PKM Policia e Kufirit dhe Migracionit PP Prokuroria e PërgjithshmePV Plan VeprimiQKAE Qendra Kombëtare e Aplikimeve Energjetike QKCSA Qendra Kombëtare e Cilësisë, Sigurisë dhe Akreditimit të Institucioneve ShëndetësoreQKL Qendra Kombëtare e Licensimit.QKR Qendra Kombëtare e Regjistrimit QSUT Qendra Spitalore Universitare, TiranëRBS Regjistri i Barrëve SigurueseRZPAK Raporti për zbatimin e planveprimit antikorrupsion SAB Sektori i Auditit të BrendshëmShIU Shërbimi Informativ UshtarakSHKB Shërbimi i Kontrollit të BrëndshëmUSAID United States Agency for International Development VKM Vendim i Këshillit të Ministrave

Page 7: Gjergji Vurmo - Soros

7 [ ]

I. Hyrje

Lufta kundër korrupsionit është një nga përparësitë madhore të Shqipërisë, në kuadër të integrimit evropian dhe më gjerë në kuadër të zhvillimit dhe demokratiz-imit të vendit. Konsolidimi i zbatimit të strategjisë anti-korrupsion dhe plan-veprimit, veçanërisht arritja e rezultateve konkrete në procedimin e rasteve korruptive në të gjitha nivelet, përbën një prej 12 përparësive të Opinionit të Komisionit Evropian (nëntor 2010).

Qeveria shqiptare miratoi në 3 tetor 2008 Strategjinë Ndërsektoriale për Parandal-imin, Luftën kundër Korrupsionit dhe Qeverisjen Transparente. Strategjia parashtron vizionin, drejtimet dhe synimet strategjike afatgjata të qeverisë shqiptare në luftën kundër korrupsionit, duke theksuar parandalimin e korrupsionit, rritjen e integritetit të institucioneve dhe promovimin e vlerave të qeverisjes, monitorimin e gjithanshëm të korrupsionit dhe forcimi i rolit të shoqërisë civile në këtë aspekt, dhe ndëshkimin administrativ të zyrtarëve të korruptuar.

Pavarësisht mbështetjes deklarative politike, aktualisht klima politike rinxjerr në pah mungesën e arritjeve konkrete në fushat kyçe të luftës kundër korrupsionit: deklarimi i pasurive, konflikti i interesit, koncensionet, financimi i partive politike, etj.

Nga ana tjetër, përfshirja e shoqërisë civile posaçërisht në nisma monitorimi në kuadër të trajtimit të përparësive dhe masave anti-korrupsion mbetet e kufizuar, çka në vetvete parashtron disa sfida. Deri më tani, veprimtari të shoqërisë civile në fushën e luftës kundër korrupsionit përqëndrohen të matje të perceptimit publik mbi nivelin e korrupsionit në vend. Sondazhet për perceptimet e publikut kanë kufizime të njohura, dhe janë të pamjaftueshëm si kontribut i shoqërisë civile në këtë fushë. Roli i shoqërisë civile në formulimin e politikave dhe në monitorimin e sektorëve kyç mbetet i dobët.

Gjenerimi dhe mbështetja e kontributeve konkrete të shoqërisë civile për konso-lidimin e performancës së vendit në luftën kundër korrupsionit mbetet një fushë prioritare për Fondacionin Shoqëria e Hapur (Shqipëri). Forcimi i kapaciteteve të aktorëve të sektorit jo-fitimprurës në vend gjykohet nga Fondacioni një përparësi po aq i rëndësishëm. Në këtë kontekst, dhe në përgjigje të problematikës dhe sfidës anti-korrupsion, në dhjetor 2010 Fondacioni ndërmori këtë nismë monitorimi, e cila synon të trajtojë njëherësh dy objektivat e parashtruar më sipër.

Page 8: Gjergji Vurmo - Soros

8 [ ]

Raporti është hartuar nga ekspertë të organizatave të ndryshme të shoqërisë civile, nën drejtimin dhe me mbështetjen e Fondacionit Shoqëria e Hapur për Shqipërinë, dhe në vitin e parë ka synuar katër ministri dhe institucionet e tyre në varësi –Min-istria e Drejtësisë, Ministria e Ekonomisë, Ministria e Shëndetësisë dhe Ministria e Brendshme – Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit.

Page 9: Gjergji Vurmo - Soros

9 [ ]

II. Metodologjia

Metodologjia e monitorimit është hartuar në përputhje të plotë me objektivat e kësaj nisme për të ofruar një monitorim të pavarur, objektiv dhe të paanshëm të zbatimit të Planit të Veprimit 2010 të Strategjisë Antikorrupsion. Më konkretisht, nëpërmjet vlerësimit të performancës në trajtimin e masave dhe objektivave të plan veprimit nga ana e institucioneve në fokus, procesi i monitorimit synon të evidentojë jo vetëm progresin e këtyre institucioneve por gjithashtu edhe mjaftueshmërinë dhe përshtat-shmërinë e masave të parashikuara në kuadër të luftës kundër korrupsionit nga këto ministri, si edhe rekomandime konkrete për përmirësimin e tyre.

Nisma monitoruese bazohet para së gjithash tek Strategjia Anti-korrupsion, dhe sido-mos Plani i Veprimit 2010 për zbatimin e kësaj strategjie. Nga Plani i Veprimit 2010 janë përzgjedhur katër ministri (së bashku me institucionet e tyre të vartësisë) për t’u monitoruar – Ministria e Drejtësisë, Ministria e Ekonomisë, Tregtisë, dhe Energje-tikës, Ministria e Shëndetësisë dhe Ministria e Brendshme – Drejtoria e përgjithshme e Policisë së Shtetit. Vlerësimi i progresit në trajtimin e Planit të Veprimit 2010 të Strategjisë Antikorrupsion përfshin:- Vlerësimin cilësor përmes një shkalle prej tre vlerash për të matur zbatimin e çdo

veprimi ose mase (zbatuar, pa zbabuar, zbatuar pjesërisht) dhe- Vlerësimin mbi përshtatshmërinë e veprimeve të planifikuara në Planin e Veprimit

2010

Vlerësimi i ecurisë së zbatimit të Planit të Veprimit është kryer nëpërmjet:- Mbledhjes dhe shqyrtimit të dokumenteve zyrtare dhe burimeve të tjera alterna-

tive (raporte të qeverisë dhe të aktorëve të tjerë kombëtarë dhe ndërkombëtarë)- Takimeve dhe intervistave me institucionet e monitoruara- Takimeve dhe intervistave me aktorë jo-shtetërorë për të ballafaquar të dhënat

Grupi i punës i përbërë nga dy ekspertë vlerësues dhe pesë ekspertë monitorimi kanë diskutuar paraprakisht metodologjinë dhe e kanë detajuar më tej duke marrë parasysh kontekstin specifik të strategjisë, masat e parashikuara dhe institucionet e synuara.

Në mënyrë që të sigurohej niveli i duhur i bashkëpunimit nga ana e institucioneve (ministrive të linjës) Fondacioni ka dërguar kërkesa zyrtare tek të gjithë institucionet e përfshira. Paralelisht me këtë veprimtari në fazën e parë, ekspertët e monitorimit kanë identifikuar burimet parësore dhe alternative të informacionit. Faza e dytë u

Page 10: Gjergji Vurmo - Soros

10 [ ]

përqendrua drejtpërdrejtë tek monitorimi në terren duke marrë kontakte me përfaqë-sues të institucioneve si edhe të aktorëve të tjerë të përfshirë në zbatimin e Plan Veprimit (institucione dhe misione të asistencës së huaj dhe vendase, etj).

Page 11: Gjergji Vurmo - Soros

11 [ ]

III. Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit

“Plan-veprimi për Zbatimin e Strategjisë Ndërsektoriale të Parandalimit të Luftës kundër Korrupsionit dhe Qeverisjes Transparente” për Policinë e Shtetit ndahet në dy blloqe:

Blloku i parë i Plan-veprimit për Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit është përmirësimi i kapaciteteve për zbulimin, hetimin dhe goditjen e korrupsionit dhe përfshin objektivat e mëposhtme:

1. Përmirësimi i mekanizmave dhe mjeteve për hetimin e rasteve të korrupsionit;2. Forcimi e zgjerimi i informatizimit, konsolidimi i përdorimit të teknologjisë së

informacionit;3. Përmirësimi i procedurave për të rritur efiçencën e ndjekjes penale;4. Rritja e nivelit goditës së luftës kundër korrupsionit;5. Hartimi i statistikave periodike të ecurisë së ndjekjes penale;6. Ngritja në nivel më të lartë të bashkëpunimit ndërinstitucional në luftën kundër

korrupsionit;7. Shkëmbimi i informacionit ndërmjet institucioneve të zbatimit të ligjit për rastet e

korrupsionit;8. Rritja e bashkëpunimimit me partnerët rajonalë dhe ndërkombëtarë për luftën

kundër korrupsionit;9. Promovimi i praktikave anti-korrupsion dhe operacioneve policore për goditjen e

korrupsionit;

Blloku i dytë titullohet “Parandalimi i Korrupsionit në Strukturën e Policisë së Shtetit” dhe përfshin objektivat e mëposhtme:1. Rritja e integritetit dhe përmirësimi i standardeve të punës të punonjësve të poli-

cisë së shtetit;2. Pakësimi i mundësisë së punonjësit të Policisë së Kufirit dhe Migracionit (PKM)

për akte korruptive nëpërmjet minimizimit të transaksioneve të ligjshme finan-ciare në Pikat e Kalimit të Kufirit (PKK);

3. Rritja e kapaciteteve të punonjësve të PKM për luftën kundër korrupsionit në kufi nëpërmjet trajnimeve;

4. Monitorimi on-line i veprimtarisë të punonjësve të PKM në PKK;5. Kontrolli i veprimtarisë të punonjësve të PKM në PKK për rregjistrimin e hyrje-

daljeve të shtetasve dhe mjeteve.

Page 12: Gjergji Vurmo - Soros

12 [ ]

6. Identifikimi i rrugëve dhe metodave për uljen e rasteve të korrupsionit nga punon-jësit e Policisë Kufitare dhe eliminimin e shkaqeve që sjellin atë;

7. Parandalimi, ndërprerja e shkeljeve dhe abuzimeve dhe kontrolli i veprimtarisë ekonomiko-financiare;

8. Përmirësimi i kapaciteteve të strukturës së auditimit.

Seksioni i mëposhtëm shtjellon masat për zbatimin e objektivave, institucionet përgjegjëse, afati i zbatimit si edhe vlerëson ecurinë bazuar në informacionin e marrë nga burime të ndryshme që nga Drejtoria e Përgjithshme e Policisë në formën e një Raporti për Zbatimin e Plan-Veprimit Anti-korrupsion (RZPAK) dhe me anë të inter-vistave me aktorë kyç të kësaj strukture. Gjithashtu janë konsultuar edhe materiale të tjera online të vendosura në faqen e internetit të Ministrisë së Brendshme, apo legjislacion i botuar në faqet e Fletores Zyrtare.

III.1. Vlerësimi i zbatimit të masave

Objektivi 1: Përmirësimi i mekanizmave dhe mjeteve për hetimin e rasteve të korrupsionitMasa 1.1: Analiza të përbashkëta me prokurorinë për hetimin e korrupsionitInstitucioni përgjegjës: Drejtoria e Hetimit të Krimit (DHK), Drejtoria Kundër Krimit Financiar (DKKF) Afati i realizimit: Gjatë vitit 2010Statusi: Pjesërisht e zbatuar

Kjo masë trajton përmirësimin e bashkëpunimit ndërmjet strukturave të Prokurorisë dhe Policisë së Shtetit me anë të kryerjes së analizave të përbashkëta. Sipas RZPAK,1 bashkëpunimi me prokurorinë është detyrim që rrjedh nga Memorandumi i Bash-këpunimit Nr. 3521, datë 06.05.2009 për krijimin e 6 grupeve task-force kundër korrupsionit sipas të cilit ky lloj bashkëpunimi parashikohet dhe ndodh në kuadër të Njesive të Përbashkëta Hetimore. Janë ndërmarrë analiza të përbashkëta për 308 raste hetimi për veprat e korrupsionit dhe krimit në detyrë sipas ecurisë së hetimit.2 Megjithatë burimet nuk përcaktojnë numrin e saktë të analizave të përbashkëta me prokurorinë dhe nuk ka referenca të qarta për përfundimet dhe rekomandimet përkatëse që përmenden si tregues monitorimi në Plan veprim. Masa vlerësohet si pjesërisisht e zbatuar.

Masa 1.2: Përdorimi i teknikave speciale të hetimit për goditjen e korrupsionitInstitucioni përgjegjës: DHK, DKKF

1 Raport për zbatimin e strategjisë anti-korrupsion të policisë së shtetit janar-dhjetor 2010, (Informa-cion i marrë me email nga Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit më datë 04.04.2011).

2 Raportimi i Zbatimit të planit të veprimit për periudhen Janar – Dhjetor 2010, fq 1. Si edhe inter-vistë me përfaqësues të Seksionit Kundër Korrupsionit në Policinë e Shtetit (datë 30.05. 2011)

Page 13: Gjergji Vurmo - Soros

13 [ ]

Afati i realizimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Në lidhje me përdorimin e metodave dhe teknikave speciale të hetimit për goditjen e korrupsionit RZPAK vë në dukje së ato janë përdorur në 79 raste hetimi.3 Kjo masë trajton rekomandimet e raportit të BE për vitin 2009 i cili thekson së “nevojitet trajnim më i madh dhe një përfshirje më e madhe e policisë së shtetit lidhur me përdorimin e teknikave speciale të hetimit”4. Megjithatë, raporti analitik i Komisionit thekson së ndonëse teknikat speciale të hetimit po përdoren gjerësisht, shkalla e interceptimit dhe përdorimi i agjentëve civilë janë të kufizuar në nivelin qendror.

Objektivi 2: Forcimi e zgjerimi i informatizimit, konsolidimi i përdorimit të teknologjisë së informacionitMasa 2.1: Pasurimi dhe shfrytëzimi i bazës së të dhënave të sistemit të informacionit kriminal (MEMEX) me të dhëna dhe informacione për zyrtarë të implikuar në veprime korruptive, zyrtarë të ndjekur penalisht dhe të dënuar për korrupsion dhe krime në detyrëInstitucioni përgjegjës: DHK, DKKFAfati i realizimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Përsa i përket pasurimit të bazës së të dhënave vërehet së strukturat e Policisë së Shtetit e kanë përmbushur këtë komponent. Në RZPAK theksohet së gjatë vitit 2010 baza e të dhënave SMIK MEMEX është pasuruar me 781 informacione dhe 308 ngjarje.5 Në lidhje me shfrytëzimin e MEMEX nga intervistat me përfaqësues të këtij institucioni rezulton së Policia e Shtetit e shfrytëzon rregullisht këtë bazë të dhënash6. Gjithashtu, RZPAK thekson së të dhënat e administruara në këtë bazë të dhënash janë shfrytëzuar për të gjitha procedimet penale të hetuara nga strukturat e hetimit të korrupsionit.7 Për të bërë të mundur plotësimin e kësaj mase, në zbatim të Urdhrit të Drejtorit të Përgjithshëm, Nr. 124, datë 09.02.2010, “Për plotësimin e formularëve tip për të dhënat e personit dhe për informacionin policor nga punon-jësit e nivelit zbatues në strukturat e Policisë së Shtetit”, është krijuar mundësia e grumbullimit të informacionit nga të gjitha strukturat e policisë, sipas formularëve tip, mbi bazën e të cilëve regjistrohen të dhënat në MEMEX. Kjo ka pasur një ndikim të drejtpërdrejtë në pasurimin e të dhënave të databazës. Megjithatë në opinionin e BE-së për vitin 2010, theksohet së ndonëse përdorimi i sistemit MEMEX ka përmirë-3 Shifra e mësipërme nuk mund të krahasohet me atë të vitit të mëparshëm pasi mungon aksesi

tek raporti i i 2009. Raporti i 2010 nuk jep shifrat e vitit të mëparshëm çka nuk mundëson kra-hasimin.

4 EC, (Bruksel, 14.12, 2009), Raporti i Progresit i Shqipërisë 2009 që shoqëron komunikimin nga Komisioni tek Parlamenti dhe Këshilli i Evropës. Strategjia e zgjerimit dhe sfidat kryesore 2009-2010

5 Raportimi i realizimit të planit të veprimit për periudhën janar – dhjetor 2010, f. 4. 6 Intevistë me përfaqësues të Seksionit Kundër Korrupsionit në Policinë e Shtetit (datë 30.05.

2011).7 Raportimi i realizimit të planit të veprimit për periudhën janar – dhjetor 2010, f. 4.

Page 14: Gjergji Vurmo - Soros

14 [ ]

suar shkëmbimin e të dhënave brenda Policisë së Shtetit, sistemi nuk ndahet me agjencitë e tjera të zbatimit të ligjit.8 Duke pasur parasysh informacionin në dizpozi-cion kjo masë konsiderohet si e zbatuar. Por matja e ecurisë së zbatimit të masës është problematike për shkak së treguesi nuk përfshin element statistikor e cilësor në mënyrë që të matet lehtësisht sa është përmbushur objektivi.

Objektivi 3: Përmirësimi i procedurave për të rritur efiçencën e ndjekjes penale Masa 3. 1: Trajnimi i specialistëve të emëruar pranë 6 task forcave kundër korrupsionit dhe i specialistëve të luftës kundër korrupsionit me teknikat speciale të hetimit.Institucioni përgjegjës: Departamenti për Trajnimin Policor (OPDAT).Afati i realizimit: Gjatë vitit 2010Statusi: Pjesërisht e zbatuar

Në 2009 Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit miratoi me urdhër nr. 1409, datë 10.12.2009, “Për miratimin e planit të trajnimeve të Policisë së Shtetit për vitin 2010”, vazhdimësinë e zhvillimit të trajnimeve gjatë vitit 2010 për punonjësit e policisë të cilët ishin përdorues të Memex. Këto trajnime synonin aktualizimin e njohurive të punonjësve me zhvillimet e mëtejshme të sistemit dhe me nevojat e punonjësve të policisë. Me qëllim bashkërendimin dhe planifikimin e trajnimeve është miratuar Udhëzimi i Përbashkët Nr. 113, datë 12.04.2010 për “Planifikimin, Bashkërendimin, Organizimin dhe Zhvillimin e veprimtarisë trajnuese” midis Min-istrisë së Brendshme dhe Prokurorisë së Përgjithshme. Gjithashtu është miratuar Urdhri Nr. 2618, datë 18.05.2010 “Për kryerjen e trajnimeve të përbashkëta për vitin 2010 midis Drejtorisë së Përgjithshme të Policise së Shtetit dhe Drejtorisë së Inspektimit dhe Burimeve Njerëzore.”

Të dhënat zyrtare nga RZPAK tregojnë së OPDAT, në bashkëpunim me partnerët ndërkombëtare si PAMECA, TAIEX kanë zhvilluar gjatë 2010, 15 trajnime me 171 përfitues të strukturave të krimit financiar në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit (DPPSh) si dhe me specialistët e emëruar pranë task-forcave kundër krimit ekonomik dhe korrupsionit. Trajnimet janë përqendruar kryesisht në njohjen dhe përsosjen e teknikave speciale për hetimin e këtyre veprave penale. Po kështu janë trajnuar 15 oficerë të policisë, të qendrës dhe të rretheve, për përdorimin e sistemit MEMEX. Gjatë vitit 2010 janë trajnuar edhe 19 oficerë policie të strukturave kundër korrupsionit, 4 oficerë të Sektorit në Qendër dhe 15 oficerë të seksioneve të DP të Qarqeve.9 Kjo masë ka tre tregues monitorimi: Specialistët e trajnuar në 6 task forcat; Rezultatet konkrete të trajnimeve në nivelin e përdorimit të teknikave të reja; Funksionimi me sukses i task forcave dhe rezultatet e tyre gjatë vitit 2010. Nga in-8 Komisioni Evropian (Bruksel, Dokumenti i Punës i Stafit të Komisionit. Raporti Analitik që shoqëron

komunikimin nga Komisioni tek Parlamenti dhe Këshilli i Evropës “Opinioni i Komisionit për Apli-kimin e Shqipërisë për anëtarësi në Bashkimin Evropian COM(2010) 680).

9 Policia e Shtetit, Raportimi zbatimit të masave të plan-veprimit anti-korrupsion janar-dhjetor 2010, faqe 5.

Page 15: Gjergji Vurmo - Soros

15 [ ]

formacioni i marrë vërehet së vetëm treguesi i parë është i matshëm dhe është përm-bushur. Ndërsa përsa i përket dy treguesve të tjerë nuk ka informacion për nivelin e përmbushjes së tyre. Kjo masë vlerësohet si pjesërisht e zbatuar.

Objektivi 4: Rritja e nivelit goditës së luftës kundër korrupsionitMasa 4.1: Rritja e numrit të hetimeve proaktive në luftën kundër korrupsionit Institucioni përgjegjës: DKKFAfati i realizimit: Gjatë vitit 2010Statusi: Pjesërisht e zbatuar.

Masa ka karakter të përgjithshëm dhe synon rritjen e efikasitetit të luftës kundër korrupsionit nga ana e strukturave të policisë. Në lidhje me zbatimin e kësaj mase RZPAK thekson së gjatë vitit 2010 Policia e Shtetit ka evidentuar 384 vepra pe-nale për korrupsion dhe krime të zyrtarëve në detyrë, janë proceduar penalisht 607 autorë, janë arrestuar në flagrancë ose me masë sigurimi arrest në burg 105 prej tyre, janë hetuar në gjendje të lirë 499 persona dhe 3 janë shpallur në kërkim.10 Në formulimin e masës përmendet fjala rritje, por shifrat e dhëna gjatë zbatimit janë vetëm për vitin 2010 dhe nuk mundësojnë krahasim për periudhat e mëparshme në mënyrë që të shikohet nëse ka ose jo rritje. Në raportin analitik të BE-së për vitin 2010 thuhet së “nëpërmjet zbatimit të strategjisë anti-korrupsion dhe plan vepri-meve duhet siguruar një vijim i qëndrueshëm i hetimeve pro-aktive dhe i ndërmar-rjes së veprimeve nga prokuroria si edhe i dënimeve dhe përfundimeve për rastet e korrupsionit në të gjitha nivelet. Nga intervista e kryer në DPPSh u konstatua së për vitin në vazhdim (janar-maj 2011) nga 50 raste hetimesh pro-aktive,11 24 janë të mbartura nga viti 2010. Kjo tregon së masa ende nuk zbatohet siç duhet dhe është e vështirë të matet rritja e hetimeve pro-aktive. Po ashtu, nuk përcaktohet burimi i buxhetit për zbatimin e kësaj mase.

Objektivi 5: Hartimi i statistikave periodike të ecurisë së ndjekjes penale. Masa 5.1: Hartimi i statistikave mujore, tre mujore dhe vjetore të korrupsionit dhe krimeve të zyrtarëve në detyrë. Analiza dhe studime të drejtimeve të luftës kundër korrupsionit.Institucioni përgjegjës: DPPSh. DHK, DKKF.Afati i realizimit: Gjatë 2010Statusi: E zbatuar

Bazuar në Urdhrin e Ministrit të Brendshëm, nr. 251 datë 15.02.2008 “Për hartimin e Statistikave të Kriminalitetit”, strukturat përkatëse të Policisë së Shtetit kanë har-tuar statistika mujore, tremujore, gjashtëmujore dhe vjetore mbi numrin e rasteve

10 Policia e Shtetit, Raportimi zbatimit të masave të plan-veprimit anti korrupsion janar-dhjetor 2010, faqe 5

11 Hetime pro-aktive përfshijnë bashkëpunimin ndërmjet Policisë së Shtetit dhe institucioneve të tjera.

Page 16: Gjergji Vurmo - Soros

16 [ ]

të evidentuara dhe të referuara në Prokurori.12 Puna për zbatimin e kësaj mase dhe hartimi i këtyre statistikave është përmendur në mënyrë të vazhdueshme edhe gjatë intervistave të kryera. Po t’i referohemi treguesit monitorues masa vlerësohet e zbat-uar. Megjithatë, njëra nga mangësitë e vërejtura është transparenca e statistikave të cilat nuk janë lehtësisht të aksesueshme. Përpos kësaj, nuk përcaktohet burimi i buxhetit për zbatimin e saj.

Objektivi 6: Ngritja në nivel më të lartë e bashkëpunimit ndër institucional në luftën kundër korrupsionit. Masa 6.1: Rritja e bashkëpunimit nëpërmjet shkëmbimit të informacionit midis policisë, Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave (DPD), SHISH, SHIU etj.Institucionet përgjegjës: DPPSh, DHK, DPT, ShISh, ShIU, etjAfati i realizimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E pazbatuar

RZPAK thekson së Policia e Shtetit ka respektuar të gjitha detyrimet ligjore që rrje-dhin nga memorandumet e mirëkuptimit ndërmjet saj, ShISh, ShKB, Prokurorinë dhe Ministrinë e Financave në lidhje me luftën kundër korrupsionit.13 Përfaqësues të projektit PACA sugjerojnë së një nga mangësitë qëndron në faktin së Plani nuk përfshin strukturat e hetimit si p.sh., Prokuroria.14 Duke patur parasysh që kjo masë ka si tregues monitorimi numrin e shkëmbimeve të informacioneve dhe shpejtësinë e shkëmbimit të informacionit ndërkohë që RZPAK dhe intervistat me përfaqësues të institucionit nuk ofrojnë të dhëna konkrete mbi treguesin e monitorimit të për-mendur, masa vlerësohet e pazbatuar. Edhe për këtë masë nuk përcaktohet burimi i buxhetit për zbatimin e kësaj mase.

Masa 6.2: Analizimi i punës së përbashkët. Institucionet përgjegjës: DPPSh, DHKAfati i realizimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Sipas RZPAK gjatë vitit 2010 janë kryer 11 analiza të përbashkëta për goditjen e kontrabandës me Prokurorinë dhe punonjësit e tatimeve dhe doganave, 8 analiza për goditjen penale në fushën e tatimeve me tatimet dhe prokurorinë, 7 analiza të përbashkëta me ShKB për goditjen dhe arrestimin e zyrtarëve të korruptuar.15 Megjithatë, opinioni i BE-së për kërkesën e Shqipërisë në Bashkimin Evropian për-mend së “një tjetër fushë ku duhet të ketë më tepër rezultate është rritja e bash-këpunimit ndërmjet organeve të zbatimit të ligjit me synim eliminimin e dukurisë së korrupsionit.”16 Kjo masë përsëritet dhe mbulohet edhe në masa të tjera prandaj do

12 Raportim për zbatimin e plan-veprimit për periudhën janar-dhjetor 2010, 813 I njëjti informacion për këtë masë theksohet dhe nga intervista me përfaqësues të Seksionit Kundër

Korrupsionit në Policinë e Shtetit (datë 30.05. 2011).14 Interviste me z. Genc Ibrahimi (Projekti PACA), datë 10.05.2011.15 Raportim për zbatimin e plan-veprimit të Plan-veprimit për periudhën janar-dhjetor 2010, 9.16 Komisioni Evropian (Bruksel, Dokumenti i Punës i Stafit të Komisionit. Raporti Analitik që shoqëron

Page 17: Gjergji Vurmo - Soros

17 [ ]

të rekomandohej integrimi i saj sipas rastit dhe heqja e saj si masë e veçantë. Masa konsiderohet e zbatuar.

Objektivi 7: Shkëmbimi i informacionit ndërmjet agjencive të zbatimit të ligjit për rastet e korrrupsionit.Masa 7.1: Transmetimi i shpejtë i informacionit për rastet e veprat e korrupsionit, strukturës së specializuar të luftës kundër korrupsionit në DKKF.Institucioni përgjegjës: DKKFAfati i realizimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Policia e Shtetit ka shkëmbyer informacion me DPPP për 10 raste për verifikimin e llogarive bankare për zyrtarët e dyshuar për korrupsion dhe pastrim parash. Po kështu, shkëmbimi i shpejtë i informacioneve me ShISh ka finalizuar me sukses 6 operacione policie.17 Masa vlerësohet e zbatuar. Megjithatë, duhet theksuar së ndër-kohë që objektivi dhe masat çojnë në përmirësime cilësore, treguesi është sasior. Prandaj është i nevojshëm një harmonizim i objektivit dhe masës me treguesin.

Objektivi 8: Rritja e bashkëpunimit me partnerët rajonalë dhe ndërkombëtarë për luftën kundër korrupsionit. Masa 8.1: Transmetimi i shpejtë i informacionit për rastet e veprave të korrupsionit, strukturës së specializuar të luftës kundër korrupsionit në DKKF.Institucioni përgjegjës: DPPSHAfati i realizimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Sipas RZPAK gjatë 2010 janë shkëmbyer 8 informacione me Interpolin dhe oficerët ndërlidhës të policisë me Kroacinë, Malin e Zi, Maqedoninë, Greqinë, Italinë, Zvicrën dhe Anglinë.18 Sidoqoftë, vlen të theksohet së institucionet përgjegjëse për këtë masë nuk janë përcaktuar qartë, p.sh., cila drejtori brenda DPPSh-së është përgjegjëse.

Objektivi 9: Promovimi i praktikave antikorrupsion dhe i operacioneve policore për goditjen e korrupsionit Masa 9.1: Prezantimi dhe publikimi i rasteve dhe praktikave më të mira për goditjen e korrupsionit.Institucioni përgjegjës: DPPSh, DHK, DKKFAfati i realizimit: Gjatë vitit 2010 Statusi: E zbatuar

komunikimin nga Komisioni tek Parlamenti dhe Këshilli i Evropës “Opinioni i Komisionit për Apli-kimin e Shqipërisë për anëtarësi në Bashkimin Evropian COM(2010) 680).

17 I njëjti informacion për këtë masë theksohet dhe nga intervista me përfaqësues të Seksionit Kundër Korrupsionit në Policinë e Shtetit (datë 30.05. 2011).

18 Raportim i zbatimit të masave të plan-veprimit anti korrupsion, fq. 12.

Page 18: Gjergji Vurmo - Soros

18 [ ]

Gjatë vitit 2010 janë bërë 37 njoftime mediatike me konferenca për shtyp nga DPPSh dhe Drejtoritë e Policisë në Qarqe për rastet e finalizimit të operacioneve policore dhe përfundimit të hetimit dhe dërgimin e çështjeve në gjykatë. Treguesi matës i këtij objektivi mbetet i përgjithshëm ndaj duhet përcaktuar. Masa vlerësohet e zbatuar.

Ndryshe nga Blloku i Parë, ecuria e Drejtorisë së Përgjithshme të Policies së Shtetit në kuadër të Bllokut të Dytë “Parandalimi i Korrupsionit në Strukturat e Policisë së Shtetit” shfaqet mjaft i kënaqshëm ku të gjitha masat e parashikuara rezultojnë të trajtuara.

Objektivi 1: Rritja e integritetit dhe përmirësimi i standardeve të punës së punonjësve të policisë së shtetit nëpërmjet zbatimit me rigorozitet të akteve normative të hartuara në mënyrë specifike për luftën kundër korrupsionit në strukturat e policisë së shtetit. Masa 1.1: Zbatimi i Rregullores së Disiplinës dhe i Letër Porosisë së Drejtorit të Përgjithshëm, dt. 26.11.2009. Institucionet përgjegjës: DPPP, Drejtoria e Standardeve Profesionale (DSP)Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Në RZPAK theksohet së DSP gjatë vitit 2010 ka administruar 411 shkelje disi-plinore të punonjësve të policisë (231 të lehta dhe 180 të rënda). Masat e dhëna për shkeljet e rënda janë: përjashtim nga Policia e Shtetit (37 raste), largim nga puna (3 raste), ulje në një gradë deri në 12 muaj (8 raste), pezullim pa pagesë deri në 30 ditë (33 raste), shtyrje e afatit të gradimit deri në 12 muaj (50 raste).19 Megjithatë, nuk mund të bëhet krahasimi me të dhënat e vitit të mëparshëm për të parë më konkretisht rritjen e integritetit dhe rritjen e standarteve të punonjësve të policisë. Masa vlerësohet e zbatuar.

19 Për shkelje disiplinore të parashikuara në nenin 11, pikat 5, 8,10 dhe 12 që kanë të bëjnë me veprimet korruptive nga punonjësit e policisë janë 14 raste; Për shkelje disiplinore të parashikuara në nenin 11, pikat 5, që kanë të bëjnë me kryerjen e veprimeve të pahijshme, janë hetuar 16 raste; Për shkelje disiplinore të parashikuara në nenin 11, pikat 10, që kanë të bëjnë përdorimi i detyrës së punonjësit të policisë për interesa private janë hetuar 5 raste; Për shkelje disiplinore të parashi-kuara nga neni 11, pika 6, që bën fjalë për moszbatimin e urdhrave të ligjshëm që ka sjellë pasoja, janë hetuar 13 raste; Për shkelje disiplinore të parashikuara nga neni 11, pika 6 dhe 12 që bën fjalë për moszbatimin e urdhrave të ligjshëm që ka sjellë pasoja dhe mosushtrim i kompetencave të policisë, janë hetuar 8 raste; Për shkelje disiplinore të parashikuara nga neni 11, pika 11 që bën fjalë për shkeljen e kërkesave e rregullave gjatë kryerjes së veprimeve proceduriale për 3 raste; Për shkelje disiplinore të parashikuara nga neni 11, pika 5 e 14 që bën fjalë për kryerjen e veprimeve të pahijshme dhe përdorimin e paligjshëm ose të paarsyeshëm të forcës, janë hetuar 3 raste; Për shkelje të tjera të neneve të rregullores së disiplinës janë hetuar 128 raste.

Page 19: Gjergji Vurmo - Soros

19 [ ]

Masa 1.2: Kryerja e Inspektimeve periodike nga Drejtoria e Standardeve Profesionale (DSP)Institucionet përgjegjës: DPPP, DSP.Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Gjatë vitit 2010 DSP ka kryer 33 inspektime në drejtoritë e policisë së qarqeve, drejtoritë rajonale të kufirit e migracionit si dhe komisariatet e policisë vartëse të këtyre strukturave dhe ka dhënë 88 rekomandime për përmirësimin e punës. Masa vlerësohet e zbatuar.

Objektivi 2: Reduktimi i mundësisë së punonjësit të PKM për akte korruptive nëpërmjet minimizimit të Transaksioneve të ligjshme financiare në PKKMasa 2.1: Minimizimi i kryerjes së transaksioneve të ligjshme financiare në Pikat e Kalimit kufitar në zbatim të: Ligjit Nr. 9959 dt. 17.07.2008 “Për të Huajt”, VKM Nr. 362 dt. 01.04.2009 “Për përcaktimin e kritereve, procedurave dhe të dokumentacionit për hyrjen, qëndrimin dhe trajtimin e të huajve në RSh”, VKM Nr. 362 dt. 27.04 2009 “Për një shtesë në VKM 362 dt. 01.04.2009 për përcaktimin e kritereve, procedurave dhe të dokumentacionit për hyrjen, qëndrimin dhe trajtimin e të huajve në RSh.”Institucioni përgjegjës: DPPSh, Drejtoria e Kufirit dhe Migracionit (DKM)Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Në veprimet që janë ndërmarrë për zbatimin e saj përmenden ndjekja e zbatimit të ligjit për moslejimin e transaksioneve ligjore në kufi dhe monitorimi i rasteve për lëshim vize tranzit të marinarëve. Gjithashtu theksohet së me anë të Udhëzimit të Përbashkët i Ministrit të Punëve të Jashtme, Ministrit të Brendshëm dhe Drejtorit të Shërbimit Informativ Shtetëror nr. 2102, datë 03.08.2009, “Mbi bashkëpunimin në mes strukturave të Ministrisë së Punëve të Jashtme, Ministrisë së Brendshme dhe Shërbimit Informativ Shtetëror për procedurat e lëshimit të vizave” procedura për lëshimin e vizave është standardizuar dhe së rastet e pajisjes me vizë pasqyrohen në deklaratën ditore të punës.20 Sipas përfaqësuesve të DKM, në pikat kufitare ka zyra të veçanta pagesash (për gjobat dhe për vizat). Sipas të njëjtit burim, dhënia e vizave në kufi ndodh vetëm në rastet që rekomandohen si të interesit kombëtar nga Ministria e Punëve të Jashtme (MPJ), në zbatim të ligjit për të huajt. Gjithashtu, lista e çmimeve për vizat miratohet nga Këshilli i Ministrave.

Një veprim tjetër i ndërmarrë është standardizimi i kryerjes së pagesave të gjobave në lekë. Gjithashtu, gjobat dhe raporti që i shoqëron ato hidhen në sistem dhe janë

20 Raportimi i zbatimit të masave të plan-veprimit anti korrupsion janar dhjetor 2010, 23

Page 20: Gjergji Vurmo - Soros

20 [ ]

të aksesueshme nga të gjitha hallkat e sistemit, prej drejtorive rajonale e deri në nivel qendror.21 Mbështetur në informacionin e mësipërm masa konsiderohet e zbatuar.

Objektivi 3: Rritja e kapaciteteve të Punonjësve të PKM për luftën kundër korrupsionit në kufi nëpërmjet trajnimeve.Masa 3.1: Kryerja e trajnimeve për mbikëqyrësit e PKM. Njohja në vazhdimësi me aktet normative për luftën kundër sjelljeve jo-etike.Institucioni përgjegjës: DPPSh, DKMAfati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Në Qendrën e Formimit Policor gjatë periudhës 15 mars - 15 korrik 2010 është kryer trajnimi 4 mujor me 20 punonjës të Drejtorive Rajonale të Kufirit dhe Migracionit për zbatimin e Kodit të Etikës Policore, të Sjelljes dhe Anti-korrupsionit. Gjatë periudhës korrik-shtator 2010, në të gjitha DRKM është kryer trajnimi “Për anti-korrupsionin dhe standardet etike” me punonjës të gradave inspektor deri në komisar që u zhvil-lua në 3 faza dhe trajnoi 1422 punonjës. Gjatë vitit 2010 trajnimet e specialistëve të mbikëqyrjes dhe specialistëve të tjerë të DKM në nivel rajonal dhe qendror zhvillo-hen sipas një kurrikule e cila përfshin edhe tema anti-korrupsion. Masa konsiderohet e zbatuar.

Objektivi 4: Monitorimi on-line i veprimtarisë të punonjësve të PKM në PKK.Masa 4.1: Instalimi i kamerave dhe pajisjeve teknike në kabinat e pikave të kalimit të kufirit për monitorimin e veprimtarisë dhe lidhja me monitorët në Sallën e Përgjithshme Operative në Drejtorinë e PërgjithshmeInstitucioni përgjegjës: DPPSh, DKMAfati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Zbatimi i projektit të Shërbimit Doganor në kuadër të programit IPA 2008 për ven-dosjen e sistemit të mbikëqyrjes me kamera ka mundësuar kamera që përdoren nga të dy shërbimet në 10 PKK. Sipas DPKM, të gjithë PKK janë pajisur me kamera gjatë periudhës 2008-2010 dhe të gjitha materialet filmike kalojnë në Sallën Operative të DPPSh, e cila monitoron veprimet e policëve dhe doganierëve të PKK drejtpërdrejt në orët e pikut dhe 24 orë të regjistruara nëpër kaseta.22 Të njëjtën gjë konfirmon edhe raporti i BE për vitin 2010. Masa vlerësohet e zbatuar.

Objektivi 5. Kontrolli i veprimtarisë të punonjësve të PKM në PKK për regjistrimin e hyrje/daljeve të shtetasve dhe mjeteve.

21 Intervistë zhvilluar në Drejtorinë e Kufirit dhe Migracionit, dt. 25. 4. 201122 Intervistë zhvilluar në Drejtorinë e Kufirit dhe Migracionit, dt. 25. 4. 2011

Page 21: Gjergji Vurmo - Soros

21 [ ]

Masa 5.1: Analiza e veprimtarisë të punonjësit të PKM në PKK nëpërmjet sistemit TIMSInstitucioni përgjegjës: DPPSh, DKMAfati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Dy specialistë të DKM monitorojnë nëpërmjet sistemit TIMS procesin e regjistrimit të shtetasve që hyjnë/dalin nëpërmjet PKK-ve. Gjithashtu Drejtoria e Mbrojtjes së të Dhënave nëpërmjet programit informatik ka monitoruar procesin e evidentimit të hyrje-daljeve në kufi. Gjatë vitit 2010 Sektori i Migracionit ka monitoruar në TIMS hyrjet dhe daljet e 4700 shtetasve të huaj që kanë aplikuar për leje qëndrimi dhe kanë rezultuar të regjistruar në sistem. Gjithashtu edhe raporti analitik i BE-së (2010) thekson së “përmirësimi i infrastrukturës në PKK po vazhdon dhe së aktual-isht të 24 PKK-të janë të lidhura me sistemin TIMS që u ofron atyre akses tek baza e të dhënave kombëtare mbi dokumentet dhe personat e kërkuar dhe tek baza e të dhënave e INTERPOLIT.

Objektivi 6: Identifikimin e rrugëve dhe metodave për uljen e rasteve të korrupsionit nga punonjësit e Policisë Kufitare dhe eliminimin e shkaqeve që e sjellin atë.Masa 6.1: Vlerësimi i rrezikut për të identifikuar fushat e prekshme nga korrupsioniInstitucioni përgjegjës: DKMAfati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Zyra e Analizës së Rrezikut në DKM kryen analiza të rrezikut për shkaqet dhe arsyet që kanë sjellë praktika korruptive në DKM. Gjatë vitit 2010 janë kryer 52 analiza në nivel vendor, 12 në nivel rajonal dhe 2 në nivel qendror.23 Gjithashtu, ka raporte 3 dhe 6 mujore nga DP rajonale dhe në bazë të tyre përpunohet një raport vjetor prej DKM në DPPSh. Situatat analizohen prej Zyrës së Analizës së Rrezikut, e cila përgatit raporte mujore në lidhje me analizimin e rasteve konkrete.24 Një mangësi që vërehet sa i përket kësaj mase është së nuk përcakton burimet e buxhetit. Masa konsiderohet e zbatuar.

Objektivi 7: Parandalimi, ndërprerja e shkeljeve dhe abuzimeve dhe kontrolli i veprimtarisë ekonomiko-financiare; Masa 7.1: Auditimi i plotë dhe tematik i veprimtarisë ekonomiko-financiar të strukturave të policisëInstitucioni përgjegjës: Sektori i Auditit të Brendshëm (SAB)Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Status: E zbatuar

23 Raportimi i zbatimit të masave të plan-veprimit anti korrupsion janar-dhjetor 2010, 2724 Intervistë zhvilluar në Drejtorinë e Kufirit dhe Migracionit, dt. 25. 4. 2011

Page 22: Gjergji Vurmo - Soros

22 [ ]

Për vitin 2010 janë kryer nga SAB 15 auditime të plota dhe 38 auditime tematike në drejtoritë dhe komisariatet. SAB ka dhënë 326 masa dhe rekomandime nga të cilat 71 masa për zhdëmtim dhe 255 masa organizative e disiplinore. Gjithashtu, është konstatuar shkelje e rregullave për prokurime publike në dy raste dhe këto i kanë kaluar për ndjekje penale APP.25 Krahasuar me vitin 2008 kur auditet kryheshin dhe deri një herë në 5 vjet sot ato kryhen në intervale kohore që variojnë nga 1 herë në gjashtë muaj deri në një herë në 18 muaj. Kjo ka kontribuar që dëmi (krimi ekono-mik) i raportuar nga auditet që janë kryer brenda policisë të ulet nga 87 000 000 në vitin 2008 në 22 357 000 në vitin 2010.26 Ndonëse masa konsiderohet e zbatuar vlen të theksohet së ajo ka karakter rutinor pasi është një nga detyrat e Auditit të Brendshëm. Një masë me karakter sasior si, p.sh., numri i rasteve të kapura të kor-rupsionit të krahasuara me një vit më parë apo sa raste auditesh janë shndërruar në politika (p.sh., urdhra ministrash, etj.) do të ishte më treguese. Nga ana tjetër, vërehet së treguesit e monitorimit nuk mund të vlerësojnë masën e përcaktuar.27

Objektivi 8: Përmirësimi i kapaciteteve të strukturës së auditimitMasa 8.1: Trajnimi i specialistëve të Sektorit të AuditimitInstitucioni përgjegjës: SABAfati i Zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Janë realizuar 40 orë trajnimesh për ngritjen profesionale, njohjen me legjislacionin në fuqi dhe përvojat ndërkombëtare të Auditimit, si edhe trajnime për 4 specialistë të auditimit nga PAMECA. Gjithashtu, evidentohet edhe trajnimi me 18 punonjës të qendrës dhe rretheve me grada të ndryshme për “Përvetësimin e Manualit të Ri të Auditit të Brendshëm”, si dhe disa trajnime të tjera tematike për buxhetin, Komision-in e Këshillit Civil, etj., por nuk ofrohen shifra të sakta për pjesëmarrjen. Përfaqësues zyrtarë theksojnë së trajnimet kanë aftësuar më tej audituesit çka dëshmohet nga ulja e dëmit ekonomik.28

III.2. Vlerësimi cilësor i progresit

Në përgjithësi ka një përputhshmëri të qartë midis objektivave të përcaktuara për Drejtorinë e Policisë së Shtetit dhe masave që lidhen me zbatimin e tyre. Megjithatë, ka raste kur nuk është e qartë sesi masa përkatëse do kontribuojë në luftën kundër korrupsionit. Disa objektiva janë shumë të përgjithshëm dhe mund të zbërthehen në më shumë objektiva e për pasojë në më shumë masa konkrete. Shumë prej masave kanë përfshirë veprimtari rutinore, raporte apo inspektime të cilat përsëriten disa herë. 25 Raportimi i zbatimit të plan-veprimit anti-korrupsion janar-dhjetor 2010, 2626 Intervistë në Seksionin e Auditit të Brendshëm, datë 13.04.201127 Treguesit e monitorimit janë: masa dhe rekomandime për përmirësimin e punës së veprimtarisë

ekonomik e financiar; hartimi i përgjithësimeve për problematikat e konstatuara28 Intervistë në Seksionin e Auditit të Brendshëm datë 13.04.2011

Page 23: Gjergji Vurmo - Soros

23 [ ]

Në rastet e masave që lidhen me përmirësime infrastrukturore treguesit janë të matshëm, ndërsa në raste të tjera treguesit mbeten abstrakt dhe në mungesë të shifrave krahasimore, monitorimi bëhet i vështirë. Gjithashtu, një pjesë e tyre nuk shoqërohen me përcaktimin e burimeve të buxhetit për arritjen e tyre, gjë që vë në pikëpyetje nivelin e zbatimit të masës.

Në total vetëm 8 masa kanë të përcaktuar qartë burimin e buxhetit. Objektivat dhe masat me karakter të përgjithshëm e vështirësojnë trajtimin e tyre me tregues speci-fikë siç është rasti i masës 1.2, 2.1 ose 5.1 tek Blloku I, etj. Më konkretisht:• Tekmasa1.2mbipërdorimine teknikave specialepërhetimine korrupsionit

duke patur parasysh që këto teknika janë forma më e mirë për zbulimin e rasteve korruptive, treguesti duhet të jenë shumë specifikë, p.sh., të mos jepet vetëm numri i rasteve kur janë përdorur teknikat speciale të hetimit por edhe sa prej rasteve në fjalë janë proceduar më tej

• Tekmasa2.1nukmjaftonvetëmpasurimiidatabazësMEMEXmetëdhënapërtë luftuar korrupsionin, por p.sh., duhet parë sa herë ka qenë i dobishëm për hetimin e krimit ekonomik shfrytëzimi i databazës së të dhënave MEMEX.

• Masa5.1mbiprodhiminestatistikavemujore,3mujoredheraporteveperiodikenuk përcakton bërjen publike dhe lehtësisht të aksesueshme të këtyre statistikave por thjesht hartimin e tyre.

Përsa i përket ndërgjegjësimit së administratës, ka struktura që janë relativisht ske-matikë dhe stepen të flasin qartë përsa i përket nivelit të zbatimit të masave, ose flasin vetëm për masa të përmbushura, zhvillime pozitive dhe nuk janë realiste në evidentimin e problematikave, duke krijuar përshtypjen së çdo gjë shkon mirë. Edhe kur masat janë zbatuar pjesërisht ata tentojë të justifikojnë moszbatimin në kohë duke mos e konsideruar këtë si problematikë.

Bashkëpunimi ndër-institucional në rastin e policisë së shtetit ka rezultuar në përgjithësi të jetë pozitiv si me struktura të tjera ashtu dhe me aktorë në rajon. Edhe në raportet e progresit të BE (2008, 2009 dhe 2010) identifikojnë si problematik bashkëpunimin ndërmjet policisë së shtetit dhe strukturave të tjera (prokuroria).

Çështja e matshmërisë së efekteve dhe ndikimit të masave në funksion të luftës kundër korrupsionit shfaqet pjesërisht problematike për masat e Policisë së Shtetit. Në pjesën e masave që u referohen miratimit të udhëzimeve, trajnime, pajisjeve me kamera, raporte apo inspektime objektivat janë të matshme. Disa masa nuk janë të matshme, pasi nuk kanë karakter sasior por cilësor dhe treguesit e monitorimit janë të paqartë.

Në rastet kur masa i referohet rritjes së goditjes kundër korrupsionit, rritjes së bash-këpunimit ndërinstitucional, etj., shpesh raportohet së numri është rritur pa dhënë përcaktime sasiore ose jepen vetëm shifrat më të fundit (2010) të pashoqëruara me detaje për vitet e shkuara çka do të mundësonin krahasimet përkatëse.

Page 24: Gjergji Vurmo - Soros

24 [ ]

III.3. Rekomandime

Duke u bazuar tek analiza e mësipërme mund të jepen këto rekomandime për përmirësim të mëtejshëm të progresit:

• Përcaktimi iafateve tëqartapërzbatiminemasave,pasivërehetsë tëgjithamasat kanë si afat zbatimi gjithë vitin janar-dhjetor 2010.

• Përcaktimiiqartëiburimevedhesasisësëbuxhetit.Nga20masavetëm8prejkanë të përcaktuar burimin e buxhetit.

• Ojektivatehartuarduhettëjenëmëspecifikëpasidisaprejtyrejanëtëpërgjith-shëm. Shembuj konkretë mund të jenë objektiva që përmbajnë fjalë të tilla si Rrit-ja e integritetit dhe përmirësimi i standardeve të punës së punonjësve nëpërmjet zbatimit të akteve normative; Objektivi 2.1. ose objektiva të tjerë si p.sh., “Iden-tifikimi i rrugëve dhe metodave për uljen e rasteve të korrupsionit nga punonjësit e Policisë Kufitare dhe eliminimin e shkaqeve që e sjellin atë”; Promovimi i prak-tikave anti-korrupsion, etj., ku objektivat përgjithësues vërehen më qartësisht.

• Hartimiiobjektivavedhemasavemetreguesmonitorimitëmatshëmdheqartë-sisht të lidhur me luftën ndaj korrupsionit si edhe eliminimi i masave me karakter rutinor.

Page 25: Gjergji Vurmo - Soros

25 [ ]

IV. Ministria e Drejtësisë

Masat e marra nga Ministria e Drejtësisë në kuadër të Planit të Veprimit të Strat-egjisë Antikorrupsion mund të ndahen në dy grupe që synojnë:• Parandalimin apo eleminimin e dukurive korruptive në sektorin e drejtesisë, si

korrupsioni në gjyqësor, prokurori, përmbarim • Kontributi i MD për luftën kundër korrrupsionit në përgjithësi në fusha të

tjera.

Masat konsitojnë kryesisht në ndryshime të kuadrit ligjor që lidhet me inspektimet, transparencën dhe efikasitetin e punës së sektorëve të ndryshëm si edhe futjen e veprave të reja penale në Kod për çështjet e korrupsionit. Masat përfshijnë dhe përmirësime infrastukturore, të cilat lidhen me përmirësimin e infrastukturës së paraburgimit dhe burgjeve, si edhe dixhitalizimin e çështjeve gjyqësore e proceseve përmbarimore.

MD ka parashikuar 15 masa; 6 prej tyre janë zbatuar plotësisht (disa jashtë afat-eve kohore të parashikuara në plan) ndërsa 9 të tjera janë zbatuar pjesërisht. Si përfundim mund të themi së performanca e Ministrisë së Drejtësisë në permbush-jen e masave dhe objektivave ka qenë e ulët pasi pjesa dërrmuese e masave janë zbatuar pjesërisht duke mos respektuar afatet kohore të parashikuara në Plani e Veprimit. Vonesat në këtë process i atribuohen një sërë faktorëve duke filluar që nga mungesa e një bashkërendimi të mirë midis institucioneve e deri tek klima e pa favorshme politike e cila ka ndikuar në mosmiratimin disa ligjeve të rëdësishme, si Kode apo Ligji “Për Këshillin e Lartë të Drejtësisë”.

Përpos zvarritjeve apo pengesave objektive që lidhen me procesin e hartimit apo miratimit dhe zbatimit të masave, ajo që duhet theksuar është së këto masa nuk tra-jtojnë në mënyrë të plotë dhe shteruese problemet e korrupsionit në fushën e drejtë-sisë. Kjo duket qartë si në përmbatjen e masave ashtu edhe në ndikimin real që këto masa kanë pasur në luftën kundër korrupsionit në sektorin e drejtësisë. Mungesa e treguesve konkretë për zbatimin e masës apo ndikimin e saj në luftën kundër kor-rupsionit e bën më të vështirë ndikimin e strategjisë në përgjithësi.

Megjithatë nga analizimi i hollësishëm i masave të marra dhe nga intervistat me përfaqësues të MD si edhe nga ballafaqimi me raporte apo analiza që ekzistojnë për këtë dukuri në këtë fushë, është e rëndësishme të sugjerohet që për të ardhmen plani i veprimit të jetë më i plotë më masa konkrete, me tregues të matshëm që

Page 26: Gjergji Vurmo - Soros

26 [ ]

lidhen kryesisht me zbutjen e kësaj dukurie në radhët e drejtësisë.

Gjithashtu, plani duhet të përmbajë masa për forcimin e bashkëpunimit ndër-insti-tucional dhe njëkohësisht ndarjen e qartë të përgjegjësivë të aktorëve të ndryshëm që kontribuojnë në këtë proces.

IV.1. Vlerësimi i zbatimit të masave

Objektivi 1: Forcimi i kapaciteteve hetimore në prokurori dhe polici Masa 1. Ngritja e grupit të punës për hartimin e projektligjit “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 8677 datë 2.11.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Policisë Gjyqësore, i ndryshuar”, dërgimi i draftit papraprak për mendim subjekteve të interesuara, reflektimi I mendimeve dhe sugjerimeve dhe përcjellja e draftit perfundimtar të projektligjit për shqyrtim dhe miratim në KM.Institucioni përgjegjës: MD, MB, PPAfati i zbatimit: Maj – gusht 2010Statusi: E zbatuar

Në zbatim të urdhrit të Ministrit të Drejtësisë, Nr. 8772/1 dt 10/11/2009, gjatë muajve janar-shkurt 2010 është ngritur grupi i punës i cili ka organizuar mbledhje ku kanë marrë pjesë dhe përfaqësues të MD, MB, PP si dhe projektet e asistencës së EURALIUS, OPDAT, OSBE. Pas një periudhe të gjatë diskutimesh, në muajin Mars 2010 është finalizuar drafti i parë i projektligjit ndërsa në maj ky draft u është dërguar subjekteve të interesuar për sugjerime dhe konkretisht MB, Prokurorisë së Përgjithshme (PP), Ministrisë së Integrimit (MI), Ministrisë së Finanacave (MF).

Më datë 15 korrik 2010 projektligji është miratuar në seancë plenare dhe ka hyrë në fuqi në shtator 2010. Ky ligj rregullon marrëdhëniet mes Prokurorisë dhe Policisë Gjyqësore si dhe ka për objektiv qartësimin e detyrave dhe kompetencave të Poli-cisë Gjyqësore për shmangjen e veprimeve korruptive si dhe përmirësimin e perfor-mancës së këtij institucioni në parandalimin, zbulimin dhe hetimin e veprave penale duke ndikuar drejpërdrejt në luftën kundër kriminalitetit.

Objektivi 2: Hartimi i akteve nënligjore në zbatim të Ligjit Nr. 10192/2009Masa 2. Hartimi i projektvendimit/ve për përcaktimin e rregullave dhe procedurave të hollësishme të bashkëpunimit të Shërbimit Përmbarimor me Agjensinë e Administrimit të Pasurive të Sekuestruara e të Konfiskuara si dhe pagesën përkatëse për shërbimin e përmbarimit, me qëllim ekzekutimin e masës së sekuestrimit, dërgimi i draftit papraprak për

Page 27: Gjergji Vurmo - Soros

27 [ ]

mendim subjekteve të interesuara, reflektimi i mendimeve dhe sugjerimeve dhe përcjellja e draftit përfundimtar të projektligjit për shqyrtim dhe miratim në KM.Institucioni përgjegjës: MDAfati i zbatimit: Janar - prill 2010Statusi: E zbatuar (jashtë afateve kohore)

Disa prej akteve nënligjore të miratuara në zbatim të këtij ligji janë (1) Projektvendi-mi “Mbi përcaktimin e rregullave dhe procedurave të hollësishme të bashkëpunimit të shërbimit përmbarimor me Agjensinë e Administrimit të pasurive të Sekuestruara dhe Konfiskuara si dhe pagesën përkatëse për shërbimin e përmbarimit”;29 (2) Pro-jektvendimi “Për organizimin, kompetencat dhe funksionimin e agjensisë së admin-istrimit të pasurive të sekuestruara e të konfiskuara dhe për percaktimin e shpërblim-it të personave të tjerë, në administrimin e pasurisë”;30 (3) Miratimi i projektvendimit “Për përcaktimin e rregullave dhe kritereve të vlerësimit, mënyrat dhe procedurat e dhënies në përdorim dhe tjetërsim të pasurive të konfiskuara”.31

Objektivi 3: Forcimi i bashkëpunimit gjyqësor ndërkombëtar në luftë kundër krimit të organizuar dhe korrupsionitMasa 3. Ngritja e grupit të punës për hartimin e akteve nënligjore në zbatim të Ligjit nr 10193 datë. 3.12.2009 “Për marrëdhëniet juridiksionale me autoritetet e huaja në çështjet penale”, miratimi i akteve nënligjore në kompetencë të Ministrit të Drejtësisë, përcjellja e drafteve të hartuara për mendim pranë subjekteve të interesuara, reflektimi i mendimeve dhe sugjerimeve dhe miratimi i tyre. Nënshkrimi i marrëveshjes EUROJUST përmes vendosjes së kontakteve dhe nënshkrimit të marrëveshjes së hartuar në bashkëpunim mes palëve.Institucioni përgjegjës: MDAfati i zbatimit: Janar – Mars 2010Statusi: Është zbatuar (jashtë afateve kohore)

Disa prej akteve nënligjore të nxjerra në zbatim të Ligjit nr 10193, dt. 03.12.2009, “Për marrëdhëniet juridiksionale me autoritetet e huaja në çështjet penale” permen-dim: Miratimi i udhëzimit të Ministrit të Drejtësisë “Mbi mënyrën dhe procedurën e regjistrimit të dënimeve të dhëna ndaj shtetasve shqiptarë nga autoritet gjyqësore të huaja” (prill 2010); Miratimi në prill 2010 i udhëzimit të përbashkët të Ministrit të Drejtësisë dhe Prokurorit të Përgjithshëm “Për përcaktimin e rregullave mbi for-men e letërkërkesës, procedurës dhe përkthimin e akteve”. Ky Udhëzim nr. 3273, dt 28.04.2010, përcakton rregullat dhe procedurat që duhen ndjekur nga prokuroria, gjykata dhe organet e tjera të përfshira në fushën e bashkëpunimit gjyqësor ndërkom-29 VKM e miratuar në mbledhjen e datës 14 korrik 2010.30 Ky projektvendim ka qenë propozim i MF ndërsa MD ka dhënë mendim për sa i takon ligjshmërise

së formës dhe përmbajtjes së aktit. Miratuar në mbledhjen e K.M të dt. 5 maj 2010.31 Miratuar në 23 Korrik 2010. Shih Analizë e Planit të Veprimit e hartuar nga MD për 6 mujorin e

parë (http://www.justice.gov.al/UserFiles/File/Matrica e PLV 2010 - 6 mujori i pare .pdf)

Page 28: Gjergji Vurmo - Soros

28 [ ]

bëtar në veprimet e tyre administrative në kuadër të transmetimit të letërkërkesave.

Lidhur më nënshkrimin e marrëveshjes me EUROJUST, në shtator 2010 është dër-guar një delegacion nga MD në Hagë për zhvillimin e bisedimeve në nivel teknik. Ekspertët e EUROJUST kanë kërkuar informacion mbi legjislacionin për të dhënat personale.

Objektivi 4: Dixhitalizimi i pushtetit gjyqësorMasa 14: Implemntimi i sistemit ICMISInstitucioni përgjegjës: MDAfati i zbatimit: 2010 - 2012Statusi: E zbatuar

Eshtë bërë zbatimi i sistemit ICMIS (sistem i kompjuterizuar për çështjet gjyqësore) gjatë vitit 2010 ku në 23 gjykata vendimet publikohen online duke përmbushur kështu kriteret e transparencës. Zbatimi është i plotë në 23 gjykata ndërkohe që pritet zbatimi dhe në 7 gjykata të tjera. Nga një rishikim i bërë online në faqet e gjykatave vihet re se mungon publikimi i vendimeve.

Objektivi 5: Qartësimi i kompetencave mes dy inspektoriateve të kontrollit të gjyqësorit, të Ministrisë së Drejtësisë dhe Këshillit të Lartë të Drejtësisë Masa 5. Ngritja e grupit të punës për hartimin e projektligjit “Për organizimin dhe funksionimin e KLD”; dërgimi i draftit paraprak për mendim pranë subjekteve të interesuara; reflektimi I mendimeve dhe sugjerimeve dhe përcjellja e draftit përfundimtar të projektligjit për shqyrtim dhe miratim në KM.Institucioni përgjegjës: MD, KLDAfati i zbatimit: Maj – gusht 2010Statusi: Eshtë zbatuar pjesërisht

Puna për hartimin e ligjit ka filluar që në 2008. Në prill 2010 është ngritur grupi i punës me ekspertë të MD për hartimin e draftit me dispozitat ndryshuese bazuar në rekomandime të projektit të binjakëzimit italo-spanjoll që ka ndihmuar KLD gjatë viteve 2006-2008. Dispozitat ndryshuese janë ende në proces hartimi.

Objektivi 6: Reflektimi i rekomandimeve të GRECO-s në Kodin Penal Masa 6. Hartimi i projektligjit “Për disa shtesa dhe ndryshime në Ligjin Nr. 7895, dt 27.01.1995 ‘Kodi Penal I Republikes së Shqipërisë’, i ndryshuar”; dërgimi i draftit paraprak për mendim pranë subjekteve të interesuara; reflektimi i mendimeve dhe sugjerimeve dhe përcjellja e draftit përfundimtar të projktligjit për shqyrtim dhe miratim në KM.Institucioni përgjegjës: MD

Page 29: Gjergji Vurmo - Soros

29 [ ]

Afati i zbatimit: Shtator-dhjetor 2010Statusi: E zbatuar pjesërisht (i pavotuar në seancë plenare)

Gjatë muajve janar – shkurt 2010 është bërë hartimi i projektligjit nga grupi i punës. Janë hartuar 8 dispozita për vepra të reja ku subjekte të tyre mund të jenë zyrtarë të huaj apo ndërkombëtarë si dhe ndryshimin e dispozitave mbi korrpusinonin në sektorin privat duke ashpërsuar masën ndëshkuese. Këto dispozita ndryshuese janë hartuar nga ekspertë të MD duke u referuar në rekomandimet e paraqitura nga GRECO.

Në shkurt 2010 është dërguar drafti pranë subjekteve të interesuara si Departamen-ti i Administratës Publike (DAP), Ministria e Financave (MF), Ministria e Ekonomisë (ME), MB, KLD, PP, EURALIUS, OSBE, OPDAT, Këshilli i Evropës (KE). Eshte bërë reflektimi i sugjerimeve përkatëse dhe më pas projektligji ka kaluar për diskutim në komisionet parlamentare dhe më konkretisht në komisionin e ligjeve dhe në atë të integrimit. Pritet të bëhet votimi dhe miratimi i projektligjit në seancë plenare.32

Objektivi 7: Rritja e transparencës dhe besimit të publikut në organet e drejtësisë Masa 7. Ushtrimi i inspektimeve, hartimi i raporteve, publikimi i tyre në faqen e elektronike zyrtare të MD, nxjerrja e rekomandimeve konkrete, të cilat do t’i paraqiten KLD dhe Prokurorit të Përgjithshëm.Institucioni përgjegjës: MD, KLD, PPAfati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar pjesërisht

Në nëntor 2009 është ngritur grupi i punës nga MD në bashkëpunim dhe me KLD për inspektimin tematik të fokusuar kryesisht në shkaqet e zvarritjeve të proceseve penale. Kontrolli është përqëndruar në rreth 7 kategori veprash penale si “vrasja me dashje”, “shpërdorimi i detyrës”; “korrupsioni pasiv i personave që ushtrojnë funk-sione publike”; “korrupsioni pasiv i funksionarëve të lartë shtetërorë”.

Inspektimi i kryer në periudhën janar – shkurt 2010 është bërë në 5 gjykata të shkallës së parë konkretisht në rrethet Tiranë, Durrës, Shkodër, Vlorë dhe gjykata e shkallës së parë për krime të rënda. Gjatë vitit 2010 kanë përfunduar verifikimet në terren dhe është hartuar drafti i raportit të inspektimit ndërkohë janë ende duke u shikuar përfundimet e draftit dhe pritet që të bëhet nxjerrja e rekomandimeve konk-rete si dhe publikimi i tyre online.

Po ashtu brenda vitit 2010 MD ka kryer 59 inspektime për 59 çështje qofshin këto të pezulluara apo të pushuara në 25 prokurori të shkallës së parë. Vetëm në 3 prej tyre janë konstatuar shkelje dhe konkretisht në 3 procese penale në Shkodër, Kukës

32 Intervistë me Znj. Marsida Xhaferllari, Drejtore e Drejtorisë së Përgjithshme të Kodifikimit (MD) datë 08.04.2011.

Page 30: Gjergji Vurmo - Soros

30 [ ]

dhe Tiranë. Gjithashtu është ushtruar dhe një kontroll i përgjithshem për Prokurorinë e Rrethit Gjyqësor Elbasan dhe një tjetër për Prokurorinë e Rrethit Gjyqesor Shkodër. Rekomandimet referuar këtyre dy inspektimeve të fundit i janë paraqitur PP në 2010 për kontrollin në prokurorinë Elbasan dhe në shkurt 2011 për Prokurorinë Shkodër.

PP ka bërë vlerësimet përkatëse duke nxjerrë përfundime konkrete dhe rekomandime të cilat u janë dërguar prokurorëve të rretheve gjyqësore. Meqenëse për realizimin e kësaj objektive kanë marrë pjesë disa institucione njëherësh nuk ka pasur problem bashkërendimi apo bashkëpunimi mes tyre. Për të pasur një inspektim sa më të bashkërenduar, lista e inspektimeve është shqyrtuar paraprakisht nga institucionet përgjegjëse për të shmangur mbivendosjet apo zvarritjet.33

Objektvi 8: Rritja e profesionalizmit gjatë ekzekutimit të vendimeve gjyqësore Masa 8. Trajnimi i përmbaruesve gjyqësore, certifikimi i përmbaruesve gjyqësorë të parë privatInstitucioni përgjegjës: Drejtoria e Pergjithshme e Përmbarimit, Shkolla e MagjistraturësAfati i zbatimit: Gjatë vitit 2010, Prill 2010Statusi: E zbatuar (jashtë afateve për certifikimin e përmbaruesve)

Më 10 – 11 mars dhe maj 2010 janë zhvilluar trajnime nga Shkolla e Magjistra-turës dhe EURALIUS ku kanë marrë pjesë, përveç gjyqtarëve dhe prokurorëve, edhe rreth 100 përrmbarues gjyqësorë. Në këto trajnime janë trajtuar tema “Mbi prishjen dhe likujdimin e shoqërive tregtare” dhe “Mbi njohjen dhe zbatimin e ligjit të ri për përmbarimin privat”.

Lidhur me çertifikimin e përmbaruesve të parë gjyqësorë, më 5 maj 2010 është zh-villuar provimi i parë për çertifikim mbi bazën e Urdhrit të Ministrit të Drejtësisë nr. 2106/2010 “Për organizimin e provimit të kualifikimit të përmbaruesve gjyqësorë privatë” i cili përcakton modalitetet e zhvillimit të konkursit. Në konkurs nga 63 kandidatë 6 prej tyre janë shpallur fitues. Gjithashtu, më 5 korrik 2010 është zhvil-luar provimi i dytë në bazë të Urdhrit të Ministrit të Drejtësisë nr. 4846/2010 “Për organizimin e provimit të kualifikimit të përmbaruesve gjyqësorë privatë” ku kanë marrë pjesë 78 kandidat prej të cilëve 69 fitues.

Më 10 shtator 2010 në bazë të Urdhrit të Ministrit të Drejtësisë nr. 4846/9 dt 30.07.2010 “Për përcaktimin e datës së dhënies së certifikatës së përmbaruesit gjyqësor privat” është bërë certifikimi i rreth 75 përmbaruesve gjyqësorë privatë.

33 Intervista me Drejtorinë e Inspektimit dhe Burimeve Njerëzore pranë PP (datë 03.04.2011), si edhe me Kryeinspektoren e Këshillit të Lartë të Drejtësisë Znj. Valbona Vata, datë 11.03.2011.

Page 31: Gjergji Vurmo - Soros

31 [ ]

Objektivi 9: Zgjidhja në praktikë e ekzekutimit të procedurës së arbitrazhit vendas Masa 9.1. Analizimi i situatës dhe nxjerrja e rekomandimeve konkrete përmes hartimit të projektpolitikës mbi projektligjin “Për arbitrazhin”; ngritja e grupit të punës për hartimin e projektligjit; dërgimi i draftit paraprak për mendim pranë subjekteve të interesuara; reflektimi i mendimeve dhe sugjerimeve dhe percjellja e draftit përfundimtar të projktligjit për shqyrtim dhe miratim në KM.Institucioni përgjëgjës: MDAfati i zbatimit: Shtator – dhjetor 2010Statusi: E zbatuar pjesërisht

Brenda 6 mujortit të parë ka filluar puna për përgatitjen e dokumentit të politikave. Janë ngarkuar ekspertë të Drejtorisë së Vlerësimit dhe Ndërhyrjeve në Legjislacion për analizimin e angazhimeve në nivel ndërkombëtar dhe nxjerrjen e rekomandimeve konkrete për plotësimin e boshllëqeve ligjore. Më 17 mars 2010 është zhvilluar një tryezë e rrumbullakët me ekspertë të fushës dhe me pjesëmarrës nga shoqëria civile për të konsultuar draftin e projektligjit. Projektligji është ende në proces hartimi.

Objektivi 10: Nxitja e zgjidhjes në rrugë jashtëgjyqësore të mosmarrëveshjeve ndërmjet palëve, si në fushën familjare, civile dhe penale Masa 10 Hartimi i projektligjit “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr 9090 dt 26.06.2003 ‘Për ndërmjetësimin në zgjidhjen e mosmarrëvshjeve”; dërgimi i draftit paraprak për mendim pranë subjekteve të interesuara; reflektimi i mendimeve dhe sugjerimeve dhe përcjellja e draftit perfundimtar të projktligjit për shqyrtim dhe miratim në KM.Institucioni përgjegjës: MDAfati i zbatimit: Janar – prill 2010Statusi: E zbatuar (jashtë afateve kohore)

Në shtator 2010 ekspertë të MD kanë hartuar dispozitat ndryshuese të cilat përqen-drohen në përmirësimin e kritereve të përzgjedhjes së ndërmjetësit dhe në forcimin e rolit të këtij procesi për zgjidhjen në rrugë jashtëgjyqësore të mosmarrëveshjeve. Drafti i projektligjit u është dërguar pë rmendim subjekteve të interesuara dhe konk-retisht METE, MI, KLD, PP, Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, IFC, EURALIUS. Më 24 shkurt 2011 është votuar në seancë plenare Ligji Nr. 10 385 “Për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve me ndërmjetësim”. Ky ligj synon zgjidhjen në një kohë më të shpejtë dhe më me efektivitet të mosmarrëveshjeve duke shmangur zvarritjet në kohë të proceseve e së bashku me to dhe dukuritë korruptive që mund të lindin gjatë zhvillimit të procesit.34

34 Intervistë me Znj. Marsida Xhaferllari, Drejtore e Drejtorisë së Përgjithshme të Kodifikimit (MD), datë 08.04.2011.

Page 32: Gjergji Vurmo - Soros

32 [ ]

Objektivi 11: Krijimi dhe mirëadministrimi i sistemit dixhital për kryerjen e shërbimeve nga ZQRPP për të shmangur veprimet korruptive Masa 11. Hartimi i projektligjit “Për disa shtesa dhe ndryshime në Ligjin Nr. 7843 dt 13.07.1994 ‘Për regjistrimin e pasurive të palujtshme”; dërgimi i draftit paraprak për mendim pranë subjekteve të interesuara; reflektimi i mendimeve dhe sugjerimeve dhe përcjellja e draftit perfundimtar të projktligjit për shqyrtim dhe miratim në KM.Institucioni përgjegjës: MDAfati i zbatimit: Shtator – Dhjetor 2010Statusi: Nuk është zbatuar

Eshtë ngritur një grup pune i brendshëm, i cili do të analizojë situatën në praktikë mbi kalimin në vetëfinancim të zyrave të regjistrimit të pasurive të paluajtshme, si dhe përfshirjen e dixhitalizimit të të dhënave.

Objektivi 12: Rritja e efektivitetit të administrimit të sistemit gjyqësor në MDMasa 12. Funksionimi i arkivës së sistemit të drejtësisë. Ushtrim i kontrolleve nëpër gjykata.Institucioni përgjegjës: MDAfati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: Eshtë zbatuar pjesërisht (nuk ka informacion mbi kontrollet në gjykata)

Programi i menaxhimit të dosjeve është zbatuar në të gjitha gjykatat e shkallës së parë dhe të apelit për të administruar me më shumë efektivitet numrin në rritje të dosjeve dhe dokumenteve të çështjeve. Programi zbaton teknikat e menaxhimit për krijimin, përdorimin, mirëmbajtjen, ruajtjen dhe asgjësimin e dosjeve, regjistrave dhe dokumenteve të tjera të çdo gjykate të shkallës së parë dhe të apelit. MD në bashkëpunim me USAID kanë zhvilluar trajnimet me stafin e gjykatave. Për realiz-imin e projektit për vitin 2011 është programuar një fond prej 8 milionë lekë.

Objektivi 13: Ulja e mbipopullimit dhe krijimi i ambienteve të reja për paraburgime dhe burgje me qëllim shmangien e veprave korruptive në sistemin e burgjeveMasa 13. Ndërtimi i paraburgimit të ri Elbasan, fillimi i punimeve. Ndërtimi i paraburgimit të ri Berat, fillimi i punimeve. Ndërtimi i paraburgimit dhe burgut të ri Fier, zhvillimi i tenderit dhe përzgjedhja e fituesit, fillimi i punimeve. Krijimi/ ngritja e seksionit të ri në Burgun e Rrogozhinës për të dënuarat e gjinisë femërore.Institucioni përgjegjës: MD (Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve)Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010

Page 33: Gjergji Vurmo - Soros

33 [ ]

Statusi: Eshtë zbatuar pjesërisht

Ndërtimi i paraburgimit të ri Elbasan është financuar nga fondet e BE-së në kuadër të programit IPA i vitit 2007. Nga informacionet e marra nga Drejtoria e Përgjith-shme e Burgjeve deri në muajin prill janë realizuar rreth 60% e punimeve. Ndërtimi i paraburgimit të ri Berat ështe fiancuar nga BE dhe Programi IPA i vitit 2008 dhe për të kanë përfunduar procedurat e nevojshme dhe kanë filluar punimet.

Përsa i takon ndërtimit të paraburgimit të ri Fier, i financuar nga BE dhe Programi IPA 2007 – 2010, kanë përfunduar procedurat e nevojshme dhe ishte parashikuar që punimet të nisnin në shkurt 2011. Në projektbuxhetin e vitit 2012 për të denu-arat e gjinisë femërore është parashikuar ngritja e një burgu të ri në zonën Ali Demi (Tiranë) i cili do të zëvendësojë projektin për Burgun e Rrogozhinës me financim nga BE.35

Objektivi 14: Reformimi i sistemit përmbarimor shtetëror me qëllim ekzekutimin me efektivitet në kohë dhe cilësi të vendimeve duke synuar shmangien e fenomeneve korruptive në këtë sistermMasa 14. Ngritja e grupit të punës dhe hartimi i projektligjit “Për disa shtesa dhe ndryshime në Ligjin Nr. 8730 dt 18.01.2001 ‘Për organizimin dhe funksionimin e shërbimit përmbarimor”; përcjellja për mendim pranë subjekteve të interesuara; reflektimi i mendimeve dhe sugjerimeve dhe përcjellja e draftit final në KM. Për shqyrtim dhe miratim. Hartimi nga grupi i punës i projekturdhrit të Ministrit të Drejtësisë “Për disa shtesa dhe ndryshime në Urdhrin Nr. 6508/2004‘Për miratimin e rregullores së brendshme të shërbimit gjyqësor përmbarimor’; miratimi i projekturdhrit nga Ministri i Drejtësisë. Institucioni përgjegjës: MD (Drejtoria e Përmbarimit)Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar pjesërisht

Drejtoria e Përgjithshme e Përmbarimit në shtator 2010 ka hartuar draftin e pare të projektligjit, i cili synon harmonizimin e dispozitave të ligjit ekzistues të shërbimit përmbarimor shtetëror me ligjin e ri të shërbimit përmbarimor privat. Drafti i është përcjellë Drejtorisë së Përgjithshme të Kodifikimit për rishikim. Në tetor 2010 është shqyrtuar drafti nga Drejtoria e Përgjithshme e Kodifikimit dhe janë bërë sugjerimet përkatëse për përmirësimin e tij. Pritej finalizimi i kësaj nisme brenda katërmujorit të parë të vitit 2011, por mungon informacioni nëse masa është përmbushur në 2011 apo jo.

35 Intervistë me Znj. Blerina Gjerazi pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Burgjeve, datë 12.07.2011.

Page 34: Gjergji Vurmo - Soros

34 [ ]

Objektivi 15: Përmirësimi dhe rritja e transparencës së procedurave të ekzekutimit të vendimeve penale dhe civile nga shërbimi i përmbarimit me qëllim shmangien e veprimeve korruptive Masa 15. Dixhitalizimi i Sistemit Përmbarimor. Krijimi i regjistrit online.Institucioni përgjegjës: MD (Drejtoria e Përmbarimit)Afati i zbatimit: Janar - mars 2010; Gjatë vitit 2010 Statusi: “Dixhitalizimi” është zbatuar pjesërisht dhe “regjistri online” plotësisht

Lidhur me dixhitalizimin e Sistemit Përmbarimor është realizuar projekti mbi sistemin e ri të menaxhimit elektronik të çështjeve të përmbarimit gjyqësor, i realizuar me investimet e planifikuara në PBA-në e vitit 2010–2012, me vlerë të kontraktuar 44,539,920 lekë. Përfitimi i sistemit të centralizuar elektronik të çështjeve do të sigurojë akses të stafit përmbarimor në çdo moment dhe në kohë reale në të gjithë territorin e Republikës së Shqipërisë. Në aspektin administrativ, zbatimi i këtij siste-mi do të sjellë gjenerimin online të statistikave, raporteve të caktuara për Ministrinë e Drejtësisë, Drejtorine e Përgjithshme të Përmbarimit, Dhomën e Përmbaruesve Privatë dhe Kryetarët e Zyrave Përmbarimore.

Referuar masës së dytë, krijimit të regjistrit online, gjatë vitit 2010 është krijuar në faqen elektronike të Drejtorisë së Përgjithsme të Përmbarimti një rubrikë e veçantë, e cila përmban informacion mbi çështjet e regjistruara për ekzekutim. Janë hedhur të dhënat dhe gjatë vitit 2011 pritet zhvillimi i trajnimeve për përmbaruesit gjyqësor mbi përdorimin e këtij sistemi.36

IV.2. Vlerësimi cilësor i progresit

Bazuar në Planin e Veprimit të hartuar nga Ministria e Drejtësisë vetëm një pjesë e vogël e masave synojnë realisht luftën kundër korrupsionit në sistemin e drejtësisë. Masat e ndërrmara parashikojnë hapa të detajuar të proceseve të hartimit të ligjeve që nga hartimi dhe deri në miratimin në seancë plenare të tyre, por nuk paqyrojnë së çfarë synohet të arrihet në realitet me ligjet e miratuara apo së çfarë ndikimi do kenë ato në goditjen e dukurive korruptive.

Pjesa më e madhe e masave nuk kanë një ndikim të drejtpërdrejtë në objektivat që synohen të arrihen. Masat në pjesën më të madhe janë procedura rutinë, të përser-itura, të miratimit apo ndryshimeve në ligje përkatëse apo të dhëna në një kontekst të përgjithshëm, dhe jo me një shpjegim konkret së çfarë përmirësimesh synohen të arrihen në sistemin e drejtësisë. Në disa raste, edhe pse masat e marra mund të ndikojnë në parandalimin e veprimeve korruptive, përsëri vihet re se jo gjithmonë ato

36 Analizë e Planit të Veprimit të hartuar nga MD për 6 mujorin e parë http://www.justice.gov.al/User-Files/File/Matrica e PLV 2010 - 6 mujori i pare .pdf

Page 35: Gjergji Vurmo - Soros

35 [ ]

vihen siç duhet në zbatim.

Më konkretisht, po t’u referohemi masave që lidhen me publikimimin e vendimeve online dhe krijimin e një sistemi të dixhitalizuar nëpër gjykata, vemë re se ato nuk funksionojnë plotësisht. Në një përmbledhje të të gjitha objektivave në tërësi dhe masave rezulton se:- Shumë objektiva e masa nuk janë qartësisht të lidhura me luftën anti-korrup-

sion;- Masat janë me karakter të përgjithshëm apo mbartin terma të vagullta - Masat janë tepër formale (parashikohen një numër i madh ligjesh e udhëz-

imesh)

I gjithë plani përmban veprime rutinë të punës së MD si inspektime, kontrolle, pro-cedura formale të brendshme të Ministrisë dhe përsëritje të herëpashershme të tyre. Masat e pasqyruara në Planin e Veprimit të ndërrmara nga Ministria e Drejtesise në pjesën më të madhe të tyre janë projektligje të hartuara apo projektvendime të cilat nuk mund të kene një ndikim të drejtpërdrejtë në objektivat që synohen të arrihen e për rrjedhojë në luftimin e drejtpërdrejtë kundër korrupsionit. Eshtë e nevojshme shtimi i masave të reja më pak formale dhe jo përgjithësuese të shoqëruara me politika konkrete, të cilat do ndikojnë realisht në reformimin e sistemit të drejtësisë dhe gjyqësorit.

Administrata publike e MD dhe institucioneve bashkëpunuese apo në varësi të saj nuk është e ndërgjegjësuar sa duhet mbi Plan-Veprimin, objektivat dhe masat për-katëse. Vërhete mungesa e bashkëpunimit nga ana e tyre, për t’i deleguar kompe-tencat nga një institucion të tjetri, tendenca për të dhënë informacion jo të detajuar që i konsideron masat të zbatuara plotësisht edhe kur nuk janë të tilla.

Bashkërendimi mes dy apo më shumë institucioneve apo rastet e dërgimit për men-dim të drafteve të projektligjeve dy apo më shumë subjekteve të interesuara shfaqet mjaft problematik, çka sjell shpesh vonesa në kthimin e përgjigjeve dhe sugjerimeve, e si rezultat zbatim të pjesshëm të masës ose zbatim të plote por jashtë afateve kohore.

Nuk mund të flasim kurrsesi për efekte reale të masave të ndërrmara nga Ministria e Drejtësisë pasi të gjitha masat janë me karakter të pergjithshem, të vagullta dhe jo konkrete, në pjesën më të madhe të tyre projektligje apo projektvendime duke bërë që kontributi i MD si institucion përgjegjës për goditjen e korrupsionit të jetë i vogël brenda institucionit por dhe në sektorët apo institucionet e tjera në varësi të saj.

IV.3. Rekomandime

Nga analiza bërë këtij raporti rezulton së zbatimi i planit të veprimit në pjesën më të madhe të tij është jo i plotë, pasi një numër i madh masash janë të zbatura pjesër-

Page 36: Gjergji Vurmo - Soros

36 [ ]

isht si rrjedhojë e mungesës së bashkëpunimit mes institucioneve apo vonesave dhe zvarritjeve në kohë. Për përmbushjen e objektivit parësor që është goditja e korrup-sionit nevojitet:

i. Një bashkëpunim dhe bashkërendim sa më efektiv mes institucioneve kompe-tente;

ii. Hartimi i masave të qarta, reale, të detajuara dhe jo të vagullta në kuptim, cka mund të krijojë hapësira për interpretime të ndryshme;

iii. Të shmanget përshkrimi i veprimeve proceduriale rutinë që nuk mund të konsid-erohen absolutisht si masa për luftimin e korrupsionit;

iv. Parashikimi i afateve të sakta kohore (shpesh thuhet gjatë vitit 2010). Mungesa e afateve strikte sjell zvarritje të panevojshme në kohë.

v. Masat duhet të jenë të gërshetuara me njëra-tjetrën. Kjo do të ndihmojë në zba-timin e plotë e në mënyrë të vazhdueshme të secilës prej tyre.

vi. Masat e aplikuara duhet të shoqërohen me politika që kanë ndikim të drejtpër-drejtë në luftën anti-korrupsion.

vii. Duhet bërë një dallim i qartë midis masave që synojnë sistemin e drejtësisë (gjykata, përmbarim, profesionet e lira, e të tjerë) nga masat që shërbejnë në luftën e korrupsionit në përgjithësi (p.sh., ndryshimet në Kodin Penal etj.)

Page 37: Gjergji Vurmo - Soros

37 [ ]

V. Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës

Strategjia antikorrupsion përmbledh tre përparësi kryesore në eleminimin e kësaj dukurie në sektorin e ekonomisë:• Eleminimiikorrupsionitnëpërmjetpërmirësimittëreformësrregullatore.• Eleminimi i korrupsionit nëpërmjet reformimit dhepërmirësimit të shërbimeve

publike.• Eleminimiikorrupsionitnëpërmjetpërcaktimittëstandardevetëqartanëfushën

e biznesit.

Plani i veprimit i hartuar nga Ministria e Ekonomisë Tregtisë dhe Energjetikës (METE) përman një sërë masash legjislative, administrative dhe infrastrukturore që iu përgjigjigjen këtyre prioriteve. Ato kryesisht synojnë pakësimin e mundësive për korrupsion në shërbimet për biznesin dhe administrimin e shpërndarjen e burimeve publike, rritjen e monitorimit të brendshëm administrativ, rritjen e transparencës dhe informimit publik, rritjen e bashkëpunimit ndërinstitucional.

Nga vlerësimi sasior dhe cilësor i masave është arritur në përfundimin se nga 21 masa që përmban Plani i Veprimit, METE ka zbatuar 12 masa, nga të cilat në tre raste është arritur objektivi përmes një zgjidhjeje alternative. Tre masa janë zbatuar pjesërisht dhe një masë nuk është zbatuar. Për 5 masat e mbetura, për shkak të natyrës së pamatshme të masave ose mungesës së informacionit nga institucionet përkatëse, është i pamundur vlerësimi i nivelit të zbatimit.

Plani përmban një numër relativisht të lartë masash të cilat nuk janë përcaktuar mjaftueshëm për të vendosur një lidhje të qartë mes objektivit, mënyrës së zbatimit dhe ndikimit të synuar. Aty ka gjithashtu një numër të konsiderueshëm masash ku veprimtaritë përbëjnë një detyrim ligjor apo proces rutinë pune i institucioneve të përmendura. Plani shpesh trajton vetëm një pjesë të objektivave ose masat e para-shikuara brenda objektivit janë të pjesshme dhe nuk e trajtojnë qartë problemin.

Page 38: Gjergji Vurmo - Soros

38 [ ]

V.1. Vlerësimi i zbatimit të masave

Objektivi 1: Reforma rregullatore e licencimit, pakësimi i pengesave administrative ndaj nismës së lirë. Ulja e kostove të biznesit dhe zvogëlimi i hapësirave për korrupsion.Masa 1.1: Miratimi i një udhëzimi për përmirësimin e procedurave të aplikimit të subjekteve pranë QKR.Institucioni përgjegjës: METE, QKRAfati i zbatimit: Gjatë vitit 2010.Statusi: Nuk mund të jepet një vlerësim

Marrja e informacionit apo kontaktit zyrtar me Qendrën Kombëtare të Regjistrimit ka qenë i pamundur. Zyra Juridike pranë METE37 dhe raporti vjetor 2010 mbi zbatimin e Strategjisë Anti-Korrupsion38 e konsideron këtë masë të zbatuar plotësisht. Harti-mi i masës duket së i është përgjigjur një nisme që trajton nevojën për përdorimin e dokumenteve elektronike të identifikimit në kryerjen e shërbimeve të ofruara nga Qendra Kombëtare e Regjistrimit (QKR) dhe për identifikimin e shtetasve aplikues që janë pjesëmarrës në shoqëri të ndryshme. QKR gjithashtu duket të ketë kërkuar përpilimin e një projekt-vendimi për unifikimin e bazës së të dhënave personale për të gjithë subjektet që aplikojnë pranë QKR.39

Në faqen zyrtare të QKR, dhe më përcaktisht në udhëzimet për identifikim40 dhe në listën e bazës ligjore ku bazohet puna e QKR, nuk njoftohet për ndryshime në mënyrën e identifikimit të aplikuesve. Duket së mbetet në fuqi VKM Nr. 506, datë 1.8.2007, “Për Procedurat e Regjistrimit dhe të Publikimit në Qendrën Kombëtare të Regjistrimit” (Pika 9),41 i cili përcakton nevojën për dokument të vlefshëm iden-tifikimi (të cilët përfshijnë dokumente joelektronikë). Gjithashtu nuk janë shpallur ndryshime të tjera në procedurat e aplikimit.

Masa 1.2: Hapja në vazhdim e sporteleve të reja të regjistrimit të biznesit, rritja e kontrollit të zbatimit dhe të funksionimit të QKL.Institucioni përgjegjës: METE, QKLAfati i zbatimit: Gjatë vitit 2010.Statusi: Është zbatuar pjesërisht

Gjatë vitit 2010, janë hapur 9 sportele të reja në Shkodër, Durrës, Peshkopi, El-

37 Intervistë me Zamir Stefani dhe Fatjona Kuka – Drejtoria e Shërbimeve Ligjore, METE, 26.04. 2011

38 Prezantim nga Helena Papa. Tiranë, dt. 16 qershor 2011, në Forumin e PACA “Plan Veprimi anti-korrupsion 2011-2013 dhe roli i OJQ-ve”, Hotel Tirana International

39 Sipas ekspertëve në Zyrën Juridike dhe Dejtorinë e Politikave Rregullatore të METE. 26 prill 201140 http://www.qkr.gov.al/nrc/How _to_Register_a_Business.aspx41 Pika 9. Personi, që paraqet aplikimin në sportel, duhet të vërtetojë identitetin me një dokument

të vlefshëm identifikimi, në përputhje me legjislacionin në fuqi. (Ligji nr. 9723 për QKR , datë 3.5.2007)

Page 39: Gjergji Vurmo - Soros

39 [ ]

basan, Fier, Korçë, Vlorë, Berat dhe Gjirokastër, nga 5 të planifikuara.42 Pjesa e dytë e masës, mbi kontrollin mbi zbatimin dhe funksionimin e QKL është e papërcaktuar. Një vrojtim i pavarur i Partners Albania43 mbi punën e QKL i zhvilluar në periudhën prill-nëntor 2010 tregon së përdoruesit e anketuar janë të kënaqur me shërbimet e ofruara në QKL. Studimi, gjithashtu, raporton rritje të përdorimit të shërbimeve nga të interesuarit jashtë kryeqytetit.

Masa 1.3: Krijimi i Qendrës Kombëtare të Aplikimeve Energjetike (QKAE), përgatitja e akteve ligjore për funksionimin e kësaj qendre.Institucioni përgjegjës: METE, QKAEAfati i zbatimit: Gjatë vitit 2010.Statusi: E zbatuar (nëpërmjet një zgjidhje alternative)

Në trajtimin e kësaj çështjeje është ndjekur një rrugë alternative dhe shërbimet e aplikimeve energjitike i janë ngarkuar Qendrës Kombëtare të Licensimit. Është miratuar Vendimi i Këshillit të Ministrave Nr. 385 datë 19.05.2010 “Për një Shtesë në Vendimin Nr. 538, Datë 26.5.2009 të Këshillit Të Ministrave “Për Licencat dhe Lejet që Trajtohen nga apo Nëpërmjet Qendrës Kombëtare të Licencimit (QKL) dhe Disa Rregullime të Tjera Nënligjore të Përbashkëta”, të Ndryshuar”.44 Ky vendim shfuqizon Vendimin Nr. 913, datë 26.8.2009 të Këshillit të Ministrave “Për Krijimin e Qendrës Kombëtare për Aplikimet Energjetike”, dhe përcakton datën 09.06.2010 si afatin e fillimit të procedurave të licencimit të aplikimeve të energjisë pranë Qen-drës Kombëtare të Licencimit.45

Objektivi 2. Rritja e transparencës në administrimin dhe privatizimin e pronës publike. Shkurtimi i afatit të procedurave të privatizimit duke hequr procedurat e prononcimit të ministrive mbi objektet që kanë në administrim.Masa 2.1 Hartimi i urdhrit mbi marrjen e masave për identifikimin e pronave shtetërore që do të përfshihen në procesin e privatizimit.Institucioni përgjegjës: METE në bashkëpunim me Ministritë e Linjës që kanë në administrim objektet që privatizohen - DASHPPAfati i zbatimit: 3 mujori i parë i vitit 2010Statusi: E zbatuar (jashtë afati)

Është hartuar Urdhri Nr. 77, datë 5.4.2010 për: “Marrjen e Masave për Identifi-kimin e Pronave Shtetërore që do të Përfshihen në Procesin e Privatizimit”. Urdhri

42 Gjashtë sportele të raportuara deri në mars, 9 deri në prill.43 http://www.partnersalbania.org/Monitorimi_QKL_Raport_Shqip_English.pdf44 http://qpz.gov.al/botime/fletore_zyrtare/2010/PDF-2010/75-2010.pdf fq. 398145 Që funksionon në bazë të Ligjit nr.10081, datë 23.2.2009 “Për licencat, autorizimet dhe lejet në

RSh”

Page 40: Gjergji Vurmo - Soros

40 [ ]

kërkon që brenda datës 10.04.2010 ministritë46 të bëjnë identifikimin e pronave shtetërore që do të përfshihen në procesin e privatizimit dhe të pronave publike që mund të jepen me koncesion, informacion i cili duhet t’i dërgohet METE. Urdhri për-cakton edhe llojin e pronave të përfshira, detyrimin e Zyrës Qëndrore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme për bashkëpunim, si dhe mënyrën e raportimit.

Pas dërgimit të listave, në bazë të Vendimit nr. 1638 datë 17.12.2008 “Për kriteret e vlerësimit të pronës shtetërore që privatizohet, apo transformohet dhe për proce-durën e shitjes”, ministrive të linjës u kërkohet të caktojnë përfaqësues në komisio-net e vlerësimit të objekteve në procedurë privatizimi. Sipas Drejtorisë së Privatizimit pranë METE47, procesi është zbatuar me sukses dhe pranë kësaj drejtorie janë sjellë listat përkatëse për 1280 objekte shtetërore.

Objektivi 3. Parandalimi i korrupsionit nëpërmjet procedurave elektronike të tenderëveMasa 3.1: Garantimi i aksesit nëpërmjet internetit në dokumentet e tenderimeve.Institucioni përgjegjës: DSHJ (METE)Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Masa përbën një detyrim ligjor të institucionit, në zbatim të ligjit “Për Prokurimin Publik” dhe VKM Nr.45, Datë 21.01.2009 “Për Kryerjen e Procedurave në Mënyrë Elektronike”.48 Nuk ekziston një sistem i brendshëm monitorimi në METE për ak-sesin online të dokumenteve të tenderëve.49 Kjo e bën të vështirë monitorimin e brendshëm dhe të jashtëm të zbatimit të kësaj mase. Raportet e palëve të treta dhe medias mbi tenderimet online nuk tregojnë për probleme në aksesin e dokumenteve të tenderimit online.

Në një plan më të gjerë, Shqipëria është vlerësuar për arritjet në këtë fushë edhe në nivel ndërkombëtar.50 Komisioni i Prokurimit Publik51, i krijuar në prill 2010, shqyrton ankesat e operatorëve ekonomikë në lidhje me procedurat e tenderimeve (kryer më parë nga Drejtoria e Ankesave dhe Asistencës Ligjore për Prokurimet) dhe dorëzon një raport vjetor në Këshillin e Ministrave.

Ndërkohë, zbatimi i ligjit kontrollohet nga Auditi i Brendshëm në METE dhe nga Kontrolli i Lartë i Shtetit. Raporti i APP mbi shqyrtimin e ankesave të operatorëve 46 Përvec Ministrisë së Integrimit47 Genti Minarolli, Drejtor, Drejtoria e Privatizimit, METE – intervistë datë 1. 06. 201148 https://www.app.gov.al/ep/VKM.aspx49 Gresa Martini, Drejtoria e Prokurimeve – intervistë 26 prill 201150 Shqipërisë iu akordua nga Kombet e Bashkuara vendi i dytë si fitues për Çmimin e Shërbimeve

Publike, në kategorinë “Përmirësimi i Transparencës, Përgjegjshmërisë dhe Përgjigjshmërisë në Shërbimin Publik”.

51 Sipas Nenit 19, Ligji Nr. 9643, dt 20.11.2006, ndryshuar me Ligjin Nr. 9800 dt 10.09.2007, Ligjin Nr. 9855 dt 26.12.2007, Ligjin Nr. 10170, dt 22.10.2009, dhe Ligjin Nr. 10 309, dt 22.07.2010

Page 41: Gjergji Vurmo - Soros

41 [ ]

ekonomikë për periudhën janar-prill 2010 flet për 46 ankesa për procedura proku-rimi, nga ku janë marrë vendime për ndryshime në dokumentet e tenderit në 4 raste, dhe për anullim tenderi në 6 raste. Megjithatë, këto të dhëna nuk kategorizohen sipas ministrive apo llojit të problemeve të hasura. Në prill 2010 Komisionit të Prokurimit Publik iu kaluan 65 raste në shqyrtim dhe iu referuan më vonë 92 raste ankimi në APP.52 Nga një vlerësim i Dhomës Amerikanë të Tregtisë,53 publikuar në shtator 2010, shumica e operatorëve ekonomikë të vrojtuar e vlerësojnë aksesin dhe përdorimin e Sistemit të Prokurimit Elektronik si pozitiv. Të dhënat në këtë raport jepen në bazë zone gjeografike (dhe jo sipas institucioneve kontraktuese).

Masa 3.2: Sigurimi i vazhdimësisë së publikimit elektronik të fituesve / kontraktorëve.Institucioni përgjegjës: DSHB (METE) Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Trajtimi i kësaj mase raportohet i zbatuar nga ana e institucioneve përgjegjëse. Gjith-sesi, vlen të theksohet së vlerësimet e mësipërme për masën 3.1. në lidhje me treg-uesit e monitorimit mbeten të vlefshëm edhe për këtë masë.

Masa 3.3: Përmirësimi e rritja e efektshmërisë së sistemit të prokurimit elektronik.Institucioni përgjegjës: DSHJ (METE) Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Nuk është e qartë nëse masa i referohet çështjeve të infrastrukturës apo atyre ligjore. Masa gjithashtu nuk është shoqëruar me tregues matës. Gjatë vitit 2010 nuk ka pa-sur nisma nga METE, e cila luan një rol zbatues përsa i përket prokurimit publik. Ka pasur ndryshime të akteve nën/ligjore për APP për të përmirësuar sistemin e proku-rimit, një pjesë e të cilave i referohen drejtpërdrejt sistemit elektronik. Ndryshimet ligjore kanë pasur kryesisht të bëjnë me kalimin e kompetencave të shqyrtimit të ankesave pranë Komisionit të Prokurimit Publik, përfshirë Koncesionet dhe Ankan-det Publike.54

52 Raporti Vjetor 2010 i APP. Fq.13-14 https://www.app.gov.al/ep/ReportsMonitorings.aspx53 Monitorimi i Përdorimit të Sistemit të Prokurimit Elektronik. Raporti Përfundimtar. https://www.app.

gov.al/ep/ReportsMonitorings.aspx54 VKM nr.398, datë 26.05.2010 Për Amendime në Rregullat e Prokurimit Publik – për shkak të ndry-

shimeve në ligjin nga ligji Nr. 10170, datë 22.10.2009, “Për disa ndryshime në ligjin Nr. 9643, datë 20.11.2006 “Për Prokurimin Publik”, i ndryshuar. Ligji nr. 10 309, datë 22.7.2010 “Për miratimin e aktit normativ, me fuqinë e ligjit, nr. 3, datë 8.7.2010, të Këshillit të Ministrave “Për disa ndryshime në ligjin nr. 9643, datë 20.11.2006 “Për prokurimin publik”, të ndyshuar. Ligji nr. 9663, datë 18.12.2006 “Për koncesionet”, i ndryshuar ka ndryshuar me Ligjin Nr. 10281, datë 20.05.2010 “ Për miratimin e Aktit Normativ, me fuqinë Ligjit, Nr. 1, datë 05.05.2010 “Për disa ndryshime dhe shtesa në Ligjin “Për Koncesionet”. Ligji nr. 9874, datë 14.02.2008 “Për ankandin publik”, u ndryshua me Ligjin Nr.10 346, datë 4.11.2010 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 9874, datë 14.02.2008 “Për ankandin publik”.

Page 42: Gjergji Vurmo - Soros

42 [ ]

Aktet nënligjore të nxjerra nga APP që lidhen drejtpërdrejt me procedurat elektronike janë:• Udhëzimpërkrijimindhevlerësiminedosjessëtenderitmemjeteelektronike

(procedura pa lot-e dhe procedura me lot-e);• UdhëzimNr.02,datë17.05.10,“Përmodifikiminedokumentevedheshtyrjen

e afatit në sistemin e prokurimit elektronik”;• Udhëzimnr.03,datë01.06.10,“Përshpalljenenjoftimittëkontratës,njoftimit

të fituesit dhe njoftimit të kontratës së lidhur, në sistemin e prokurimit elektron-ik”

Masa 3.4: Kryerja e të gjitha tenderëve në rrugë elektronikeInstitucioni përgjegjës: DSHB (METE) Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: I zbatuar

Trajtimi i kësaj mase raportohet i zbatuar nga ana e institucioneve përgjegjëse. Gjith-sesi, vlen të theksohet së vlerësimet e mësipërme (shih masën 3.1. dhe 3.2.) në lidhje me treguesit e monitorimit mbeten relevante edhe për këtë masë

Objektivi 4 - Masat e marra për luftën kundër korrupsionit për garantimin e transparencës aktive të institucionit dhe për transparencën e bazuar në kërkesat për informimin e publikutMasa 4.1: Plotësimi dhe përditësimi i faqes elektronike në drejtim të kuadrit ligjor si dhe të udhëzimeve në të gjitha fushat që mbulon METE.Institucioni përgjegjës: METE Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar

Masa përbën detyrim ligjor në zbatim të ligjit “Për të Drejtën e Informimit” dhe de-tyrë rutinë të institucionit. Me ndihmën e Bankës Botërorë55 është krijuar dhe është tashmë funksional online Regjistri i Elektronik i Legjislacionit të Biznesit: http://www.rlb.gov.al/. Ky portal ofron një bazë të pasur të informacionit dhe aksesit ndaj legjislacionit (rreth 1400 akte) dhe projekt-akteve.

Aktet janë gjithashtu të organizuara sipas një liste të gjerë institucionesh dhe mund të kërkohen edhe përmes një motori kërkimi online. Në faqen elektronike të METE, ekziston edhe një bazë informacioni mbi legjislacionin bazë. Burime të tjera infor-macioni sektorial përfshijnë www.privatizime.al si dhe faqen elektronike të Qendrës Kombëtare të Licensimit (www.qkl.gov.al) dhe të Qendrës Kombëtare të Regjistrimit (www.qkr.gov.al).

Deri në vitin 2010 përditësimi i faqes elektronike të METE është kryer në bazë të një Urdhri të Ministrit, me anë të të cilit çdo drejtorie i kërkohej të përcakonte një person

55 Projekt i Bankës Botërore: Business Environment Reform and Institutional Strengthening”

Page 43: Gjergji Vurmo - Soros

43 [ ]

përgjegjës për përditësimin e faqes. Gjatë vitit 2011 është punuar për ndërtimin e një faqeje të re. Gjatë kësaj periudhe të gjitha detyrat e përditësimit i janë kaluar Drejtorisë së Teknologjisë, Informacionit dhe Komunikimit, e cila konsultohet me drejtoritë përkatëse për përmbajtjen e përditësimit. Monitorimi i përmbajtjes dhe përditësimit të faqes bëhet përmes një raporti javor që dorëzohet pranë Zyrës së Sekretarit të Përgjithshëm në METE.56

Masa 4.2: Materialet informuese të tjera, sipas parashikimit të ligjit “Për të drejtën e informimi” do të jenë në çdo moment të disponueshme në Zyrën e Informimit të publikut, pa pagesë.Institucioni përgjegjës: METE Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar (rrugë alternative)

Vlerësimi i zbatimit të kësaj mase është i vështirë, pasi masa është e përgjith-shme dhe nuk është shoqëruar me tregues matës. Zyra për Informimin e Publi-kut pranë METE nuk disponon apo shpërndan broshura për informimin e publikut, megjithëse kjo zyrë bën të ditur së ka shpërndarë në të kaluarën broshura informimi mbi mbrojtjen e konsumatorit.57 Megjithatë, ekzistojnë një numër mekanizmash të tjerë për informim dhe komunikim me publikun.

Zyra për Informimin e Publikut është e hapur dhe vë në dispozicion të publikut adresën e saj postare, adresën e drejtuesit të zyrës, dhe një kuti postare për pyetje e komente, përgjigja ndaj të cilave sipas ligjit duhet të jepet brenda një periudhe kohore prej 41 ditësh kalendarike. Në dispozicion të publikut, përveç faqeve elek-tronike të përmendura në pikën 4.1. ekziston edhe numri i telefonit falas 0800 2006 për informimin e publikut.

Objektivi 5: Lehtësimi dhe inkurajimi i financimit të siguruar mbi pasuritë e luajtshme. Sigurimi i zbatueshmërisë së ligjit mbi pretendimet pasurore mbi pasuritë e luajtshme.Masa 5.1: Procedimi i transaksioneve të barrëve siguruese.Institucioni përgjegjës: METE Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: E zbatuar (rrugë alternative)

Transaksionet e barrëve siguruese u referohen regjistrimeve/bllokimeve të pasurive të luajtshme dhe përdorimit të këtyre pasurive si kolateral sigurues në marrëveshje të ndryshme mes individëve apo mes individëve dhe kompanive. Deri në vitin 2009, këto shërbime ofroheshin nga Ministria e Financave. Nga Prill 2009, në bazë të një marrëveshjeje koncesionare, shërbimet publike të regjistrimit të pasurive të luajt-shme ofrohen nga kompania private “Regjistri i Barrëve Siguruese” (RBS). METE

56 Intervistë (23.05.2011) me Helidon Begaj (Drejtoria e Teknologjisë) dhe Fatjon Kosta (Shef IT).57 Intervistë (23.05.2011) me Helidon Begaj dhe Brunilda Braho, Shefe e Informacionit.

Page 44: Gjergji Vurmo - Soros

44 [ ]

dhe RBS nuk e bëjnë publike marrëveshjen e koncesionit. Në mungesë të kësaj mar-rëveshje, nuk mund të vijëzohen qartë apo të monitorohen përgjegjësitë e kompanisë koncesionare dhe të METE në ofrimin e këtij shërbimi publik.

METE nuk ka qartësi mbi pikat e reja të kontaktit apo përgjegjësisë në këtë fushë dhe monitorimi është mbështetur kryesisht në bashkëpunimin e kompanisë RBS. RBS funksionon në një kuadër ligjor të përcaktuar nga Ligj, Nr. 8537, Datë 18.10.1999, Për Barrët Siguruese (ndryshuar në 200658 dhe 200959) dhe nga urdhrat dhe ud-hëzimet mbi tarifat e shërbimit60, formularët, rregulloren e barrëve siguruese61 dhe Udhëzuesin e vitit 2001 për Kryerrgjistruesin.

Sipas RBS, shërbimet e regjistrimit të pasurive të paluajtshme kanë vijuar pa prob-leme dhe është rritur shpejtësia dhe cilësia e shërbimit, falë sistemit më të avancuar kompjuterik dhe lidhjet e RBS me noterët në rrethe (përmes postës elektronike). Si-pas RBS, koha e regjistrimit është ulur nga një jave, në një ditë dhe numri i regjistri-meve mujore varion nga 800-1000 regjistrime. Sipas Drejtorisë Juridike të METE dhe RBS, marrëveshja e koncesionit parashikon të drejtën e Ministrit të Ekonomisë dhe Zv. Ministrave të Ekonomisë për të kërkuar monitorime, kontrolle apo shpjegime ad-hoc mbi këtë regjistër.62 METE nuk ka dijeni të një veprimi të tillë deri në qershor 2011 dhe nuk disponohet ndonjë raport për këtë fushë.

Masa 5.2: Mirëadministrimi i informacionit të ruajtur në sistemin e Regjistrit.Institucioni përgjegjës: METE Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: Nuk mund të jepet një vlerësim

Nuk ka raporte qeveritare apo raporte të pavarura mbi cilësinë e administrimit të informacionit në sistemin e regjistrit. Sipas RBS, sistemi kompjuterik i përdorur dhe kopjimi i të dhënave ofrojnë siguri të lartë të informacionit. RBS gjithashtu deklaron së marrëveshja koncesioniore parashikon gjoba të larta në raste gabimesh nga op-eratori koncesionar.63 Në mungesë të marrëveshjes koncesionare apo raporteve, nuk mund të jepen vlerësime mbi detyrimet ligjore apo performancën e deritanishme në këtë drejtim.

58 Ligji Nr. 9524, dt 25.04.2006 “Për një ndryshim në Ligjin Nr. 8537, dt 18.10.1999 “Për Barrët Siguruese”

59 Ligji 10185, datë 26.11.2009 “Për një ndryshim dhe një shtesë në Ligjin Nr. 8537, datë 18.10.1999 “Për Barrët Siguruese”, të ndryshuar, (Për kërkesat me shkrim për informacion)

60 Urdhër Nr. 494, Datë 06.07.2006 “Mbi Tarifat e Shërbimit të Regjistrit të Barrëve Siguruese” (METE)

61 Urdhër Nr. 493, Datë 06.07.2006 “Për Miratimin e Rregullores së Barrëve Siguruese (që shfuqizoi Udhëzimi Nr. 6278, Datë 11.12.2000 “Për Miratimin E Rregullores Së Barrëve Siguruese”)

62 Brunilda Jegeni, Administratore e Përgjithshme, RBS – Intervistë dt. 20.06.201163 Brunilda Jegeni, Administratore e Përgjithshme, RBS – Intervistë dt. 20.06.2011

Page 45: Gjergji Vurmo - Soros

45 [ ]

Masa 5.3: Monitorimi i informacionit mbi transaksionet financiare që kryejnë subjektet në Regjistër.Institucioni përgjegjës: METE Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: Nuk mund të jepet një vlerësim

Masa kontribuon drejt zbatueshmerisë dhe përmirësimit të shërbimit dhe poli-tikëbërjes, por nuk është detajuar mjaftueshëm (mekanizmat, investimet, linjat e raportimit). Vlerësimi i jashtëm është i pamundur në mungesë të marrëveshjes së koncesionit dhe raporteve të brendshme apo të jashtme të METE-s.64

Masa 5.4: Dhënie e asistencës legjislative dhe teknike mbi procedurat e kryerjes së transaksioneve në Regjistër.Institucioni përgjegjës: METE Afati i zbatimit: Gjatë vitit 2010Statusi: Nuk është zbatuar

Masa kontribuon drejt inkurajimit dhe lehtësimit të përdorimit të shërbimit. Sërish, nuk janë detajuar mekanizmat, investimet, apo format e asistencës. Gjithashtu, nuk është e qartë nëse kjo asistencë presupozohet t’i drejtohet kompanisë koncesionare apo publikut.

RBS ofron vetëm asistencë teknike në aspektet procedurale dhe plotësimin e formu-larëve. METE nuk ofron asnjë lloj shërbimi ndaj publikut në këtë drejtim.

Objektivi 6. Zvogëlimi i hapësirave për korrupsion nëpërmjet monitorimit dhe vlerësimit periodik dhe vjetor të ecurisë së zbatimit të projekteve me financim të huaj.Masa 6.1: Marrja e masave për tërheqjen në kohë dhe në mënyrë profesionale të informacioneve nga njësitë që zbatojnë ose menaxhojnë projekte me financim të huaj, nga drejtoritë e politikave dhe nga institucionet e varësisë.Institucioni përgjegjës: DPP Afati i zbatimit: Çdo dy muaj (monitorimi periodik). Dhjetor 2010 (monitorimi vjetor).Statusi: Nuk mund të jepet një vlerësim

Monitorimi dhe vlerësimi periodik i projekteve të financuara me ndihmë të huaj është një proces rutinë i institucionit. Masa nuk përcakton mënyrat e përmirësimit të procesit të marrjes së informacionit. Raportimet e METE për përdorimin e ndihmës së huaj janë tre-mujore dhe kumulative.65 Ato bazohen në të dhënat e mbledhura 64 Ligji 10185, Dt 26.11.2009 “Për një Ndryshim dhe një Shtesë Në Ligjin Nr. 8537, Datë

18.10.1999 “Për Barrët Siguruese” shënon ndryshime pozitive për aksesin e noterëve apo publi-kut tek informacioni në regjistër (E drejta për informim me anë të kërkesave me shkrim drejtuar tek Regjistri i Barrëve Siguruese).

65 Intervistë me dy ekspertë të Departamentit Financiar, METE, 27.04. 2011

Page 46: Gjergji Vurmo - Soros

46 [ ]

nga zbatuesit e projekteve me financim të huaj. Raportet dorëzohen pranë Ministrit të Ekonomisë, Ministrisë së Financave dhe pranë Departamentit të Bashkërendimit të Strategjive dhe Bashkërendimit të Ndihmës së Huaj (DEBASKON), i cili harton raportin e përmbledhur vjetor për të gjitha institucionet.

Nuk ka pasur përgjigje nga METE në lidhje me raportet dy-mujore. Raporti vjetor i DEBASKON është i organizuar sipas sektorëve (dhe jo sipas ministrive). Nuk ka dalë një raport i tillë për vitin 2009 dhe raporti që pritet të mbulojë vitin 2009 dhe vitin 2010 pritet të dalë në periudhën korrik-gusht 2011.66 Në mungesë të raporteve të brendshme të METE dhe të raporteve të Departamentit të Bashkërendimit të Ndih-mës së Huaj pranë Këshillit të Ministrave, nuk mund të jepen vlerësime mbi përm-bajtjen e përshtatshmërinë e këtyre raporteve me objektivin.

Masa 6.2: Përpunimi i informacionit të marrë dhe evidentimi i problemeve të dala gjatë zbatimit të projekteve dhe dhënia e rekomandimeve për zgjidhjen e tyre. Institucioni përgjegjës: DPS Afati i zbatimit: Çdo dy muaj (monitorimi periodik). Dhjetor 2010 (monitorimi vjetor).Statusi: Nuk mund të jepet një vlerësim

Në mungesë të raporteve të METE, nuk mund të jepet një vlerësim për këtë pikë. Ra-porti vjetor i Departamentit të Bashkërendimit të Strategjive dhe Bashkërendimit të Ndihmës së Huaj (DEBASKON) mbi përdorimin e ndihmës së huaj nuk e trajton këtë çështje. Megjithatë, çështjet e zbatimit të projekteve mund të ngrihen në disa forume si: pikat e kontaktit në Ministri (zakonisht Drejtoria e Integrimit), grupet sektoriale të punës, dhe në nivelin më të lartë, në Komitetin e Politikave dhe Strategjive (KPS).

Objektivi 7. Sigurimi i transparencës në përdorimin e fondeve publike. Lehtësimi i informimit mbi skemat e ndihmës shtetëroreMasa 7.1: Kontrolli i skemave dhe ndihmave individuale i vitit 2009 nga Komisioni i Ndihmës Shtetërore dhe Komisionit Evropian për mënyrën e zbatimit të këtyre ndihmave shtetërore, nëse ka keqperdorime të tyre.Institucioni përgjegjës: Ministritë e Linjës, DNSH/KNSH (METE)Afati i zbatimit: 3 mujori i dytë i vitit 2010Statusi: Është zbatuar pjesërisht

Nuk ekziston një raport i Komisionit të Ndihmës Shtetërore apo i Komisionit Evro-pian mbi këtë fushë. Eshtë përgatitur Raporti i Ndihmës Shtetërore 2009, i cili jep informacion mbi situatën ekonomike, detyrimet shtetërore për raportim në kuadër të MSA dhe CEFTA, ndryshimet ligjore dhe ndarjet sipas llojit të ndihmës dhe instru-

66 Josif Gjani dhe Florensa Haxhi, DEBASKON - Intervistë 1.07.2011

Page 47: Gjergji Vurmo - Soros

47 [ ]

menteve të ndihmës (horizontale dhe vertikale).67 Në raport nuk jepen vlerësime mbi cilësinë e zbatimit të skemave apo përdorimit të tyre, të cilave u referohet masa.

Masa 7.2: Hartimi dhe miratimi i VKM-së “Për miratimin e raportit për ndihmat shtetërore”Institucioni përgjegjës: Ministritë e Linjës, DNSH/KNSH (METE)Afati i zbatimit: 3 mujori i dytë i vitit 2010Statusi: E zbatuar (jashtë afati)

VKM Nr. 635, dt. 23.07.2010 “Për miratimin e raportit për ndihmat shtetërore”.

Masa 7.3: Dërgimi pranë Komisionit të Ndihmës Shtetërore dhe Komisionit EvropianInstitucioni përgjegjës: Ministritë e Linjës, DNSH/KNSH (METE)Afati i zbatimit: 3 mujori i dytë i vitit 2010Statusi: E zbatuar (jashtë afatit)

Është dorëzuar raporti pranë Komisionit të Ndihmës Shtetërore dhe Komisionit Ev-ropian.

Objektivi 8: Bashkëpunimi me institucionet e tjera të pavarura, me qëllim rritjen e shkallës së zbatimit të ligjit, në veçanti bashkëpunimi me prokurorinë për të siguruar transparencë dhe ndëshkim të korrupsionit.Masa 8.1: Hetimi dhe ndëshkimi administrativ me masa disiplinore të çdo rasti të abuzimit me detyrën, ose të korrupsionit nga ana e zyrtarëve si dhe bërja e kallëzimit penal pa asnjë hezitim për cilindo person të përfshire në korrupsionInstitucioni përgjegjës: METEAfati i zbatimit: 2010Statusi: E zbatuar

Masa përbën zbatim të detyrimeve ligjore dhe nuk përcakton mekanizmat, rregul-limin ndërinstitucional apo kapacitetet e kërkuara në këtë proces. Treguesit moni-torues për këtë masë janë të pamatshëm dhe rrjedhimisht, mund të bëhet vetëm një vlerësim i përgjithshëm i veprimtarive në këtë fushë. Auditi i Brendshëm pranë METE përgatit dhe publikon raporte periodike të kontrollit të brendshëm,68 të cilat dorëzohen pranë Ministrit dhe pranë Departamentit të Kontrollit Administrativ dhe Anti-Korrupusionit pranë Këshillit të Ministrave, i cili përgatit një raport të përgjith-shëm për të gjitha institucionet e përfshira. Departamentit i Kontrollit Administrativ dhe Anti-Korrupusionit pranë Këshillit të Ministrave ndërmerr edhe inspektime ad-ministrative ad-hoc. Po ashtu pritet të nënshkruhet një Memorandum Bashkëpunimi mes këtij departamenti dhe Prokurorisë së Përgjithshme, që nuk është arritur ende.

67 Anila Jani, Drejtore dhe Joniada Zaimaj, Drejtoria e Ndihmës Shtetërore - Intervistë dt. 16.03. 2011

68 Ertrit Sofroni, Drejtor, Departamenti i Auditit të Brendshëm, Intervistë 17.03.2011

Page 48: Gjergji Vurmo - Soros

48 [ ]

Në zbatim të Urdhrit Nr. 70, dt. 18.04.2006 “Për Masat e Marra në Zbatim të Ra-porteve të KLSH, Auditit të Brendshëm dhe DEBASKON, në Këshillin e Ministrave, në Institucionet në varësi të Kryeministrit a të Ministrave”, përgatitet edhe “Raport i përgjithshëm vjetor për masat e mara në zbatim të raporteve të KLSH, DEBASKON dhe Auditit të Brendshëm”, që dorëzohet pranë Zyrës së Zv. Kryeministrit.

Gjatë vitit 2010 Departamenti i Auditit të Brendshëm (DAB) pranë METE ka kryer 40 auditime mbi rregullshmërinë dhe ligjshmërinë dhe 12 auditime vlerësuese e tematike në ndërmarrje shtetërore, shoqëri anonime, agjenci, drejtori e drejtori të përgjithshme, degë të shoqërive publike pranë Prefekturave në rrethe dhe të tjera69. Raporti konstaton ulje të dëmit ekonomik dhe rritje të zbatimit të masave të propo-zuara nga DAB. Është evidentuar dëm ekonomik i përgjithshëm prej 111.688 mijë lekë, ose 63.810 mijë lekë më pak nga viti 2009.70 Evazioni fiskal përbën 40 % të dëmit ekonomik për 2010 ndërsa shkeljet të disiplinës financiare me dëm ekonomik përbëjnë 50 % të vlerës totale të dëmit.

Për vitin 2010, janë dhënë nga DAB gjithsej 746 rekomandime dhe propozime për përmirësimin e sistemeve të organizimit të kontrollit të brendshëm, për masa administrative ndaj personave (ku 10 janë drejtues entesh), dhe për zhdëmtime ekonomike. Niveli zbatimit të rekomandive për vitin 2010 raportohet të ketë qenë i kënaqshëm, ndërsa arkëtimet për zhdëmtimet ekonomike janë në nivele të ulëta. Raporti jep vlerësimin së nga 268 rekomandime të dhëna në 24 ente, 152 rekoman-dime janë zbatuar, 88 rekomandime vlerësohen të realizuara pjesërisht (në ndjekje dhe në proces realizimi) dhe 28 rekomandime nuk janë realizuar. Nga vlera totale ngarkuar për zhdëmtim, në shumën 36.918.190 lekë dhe 11.718,45 euro janë arkëtuar vetëm shumat 929.093 lekë dhe 4.211,45 Euro. Nuk ka informacion mbi kallëzimet penale.

Objektivi 9: Përmirësimi i Teknologjisë së Informacionit sipas programeve bashkëkohore për njohjen me strategjinë e përcaktuar në Programin e Qeverisë për Luftën kundër KorrupsionitMasa 9.1: Publikimi në faqen zyrtare të METE-s të të gjitha evidentimeve, zbulimeve, shkeljeve financiare me dëm ekonomik dhe procedurave ligjore me rekomandimet përkatëse për çdo rast.Institucioni përgjegjës: METEAfati i zbatimit: 2010Statusi: E zbatuar pjesërisht

Pas muajit mars 2011, janë publikuar në faqen elektronike të METE Raporti Vjetor 69 Strukturat e Ministrisë në shumën 74.294 mijë lekë, ose 90.214 mijë lekë më pak nga 2009 dhe

struktura e auditit në subjektet e varësisë në shumën 37.394 mijë lekë, ose 26.404 mijë lekë më shumë së viti 2009.

70 Raport mbi Veprimtarinë e Drejtorisë së Auditimit të Brendshem në METE për vitin 2010 http://mete.gov.al/doc/20110331104344_raport_vjetor_dab._2010.pdf

Page 49: Gjergji Vurmo - Soros

49 [ ]

dhe raportet tre-mujore mbi Veprimtarinë e Drejtorisë së Auditimit të Brendshëm në METE. Këto raporte ofrojnë statistika të përmbledhura dhe nuk i referohen rasteve të shkeljeve dhe rekomandimeve specifike.

V.2. Vlerësimi cilësor i progresit

Progresi sipas sektorëve Duhet theksuar së lufta kundër korrupsionit është një proces i vazhdueshëm ndër-sektorial, ku përcaktimi dhe matja i treguesve finalë të suksesit është i vështirë, sido-mos në mungesë të studimeve apo shifrave për vlerësimin e ndikimit të reformave përkatëse.

Megjithatë në një vlerësim cilësor, arrijmë në përfundimin së masat e PV 2010 që synojnë ndryshime specifike janë vetëm ato që lidhen me hapjen e sporteleve të reja të QKL (Masa 1.2), me funksionimin e QKAE (Masa 1.3) dhe me privatizimin (Masa 2.1). Suksesi në këto drejtime vlerësohet të ketë eventualisht një ndikim të drejtpër-drejtë në pakësimin e mundësive për korrupsion. Masa të tjera, si prokurimi online dhe informimi, janë të rëndësishme për zbatimin e reformave të viteve të kaluara. Ndërkohë ndikimi apo arritjet në fushat e tjera të këtij plani janë të pamatshme ose të ulëta.

SfidatNë tërësinë e tij, Plani i Veprimit Anti-Korrupsion 2010 përbëhet nga masa zbatimi i të cilave kontribuon në arritjen e objektivave të planit vjetor. Megjithatë, gjatë stu-dimit të planit të veprimit dhe procesit të monitorimit janë evidentuar disa probleme që ndikojnë në nivelin e zbatueshmërisë së planit si dhe në ndikimin e masave që ai përmban. Ato mund të kategorizohen në probleme që lidhen me përshtatshmërinë dhe dhe mjatueshmërinë e planit si dhë në probleme të zbatimit e vlërësimit të ndikimit.

- Plani i Veprimit Një nga problemet kryesore që lidhet me cilësine e Planit të Veprimit 2010 është përcaktimi masave dhe lidhja me objektivin. Kështu, një numër relativisht të lartë masash nuk janë përcaktuar mjaftueshëm për të vendosur një lidhje të qartë mes objektivit, mënyrës së zbatimit dhe ndikimit të synuar. Shpesh treguesit monitorues mbeten të shprehur në formën e masave apo objektivave, arritjen e të cilave synojnë të masin (rasti i objektivit 3 mbi tenderimet elektronike, objektivit 4 mbi përditësimin e faqes së METE, objektivit 5 mbi transaksionet siguruese me pasuri të luajtshme, një pjesë të objektivit 6 mbi ndihmën e huaj). Gjithashtu, në rastet kur masat i ref-erohen akteve specifike ligjore apo raporteve të monitorimit nuk bëhet e qartë lidhja mes objektivave dhe përmbajtjes së këtyre dokumenteve. Në rastin e raporteve të ndihmës shtetërore dhe ndihmës së huaj, vërehet mospërputhje mes përmbajtjes së këtyre raporteve dhe synimit të objektivave. Kjo sugjeron që këto raporte hartohen për qëllime të tjera dhe nuk i përgjigjen objektivave të luftës kundër korrupsionit.

Page 50: Gjergji Vurmo - Soros

50 [ ]

Ato konsistojnë kryesisht në paraqitje përshkruese, përmbledhje të dhënash, jo në analiza strategjike që shoqërohen me rekomandime përkatëse.

Në Planin e Veprimit 2010 ka gjithashtu një numër të konsiderueshëm masash që nuk mund të konsiderohen veprime strategjike pasi përbëjnë një detyrim ligjor apo një proces rutinë pune të institucioneve të përmendura. Të tilla janë sidomos masat që lidhen me tenderimin elektronik (Objektivi 3), përditësimin e faqes së METE (Objektivi 4), transaksionet siguruese me pasuritë e luajtshme (Objektivi 5), si dhe hetimin dhe ndëshkimin administrativ (Objektivi 8 dhe 9). Në këto fusha, numri i masave duhet të reduktohet dhe në bazë të kuadrit një-vjeçar të zbatimit dhe në rastet e nevojshme, duhet përcaktuar së si masat synojnë të përmirësojnë zbatuesh-mërinë e ligjeve në fuqi.

Plani përmban raste ku masat janë të pjesshme në trajtimin e objektivave (objektivi 7 - informimi mbi skemat shtetërore mbetet i patrajtuar). Në këto raste sugjerohet ngushtimi i objektivave vjetore ose paraqitja e objektivave/masave afatmesme. Ka gjithashtu objektiva (objektivi 8 mbi hetimin dhe ndëshkimin) ku mund të argumen-tohet së masat janë të pjesshme në qasjen ndaj problemit.71 Në rastin e objektivit 8 masat do të ishin më të plota nëse trajtonin edhe problemet e pavarësisë institucio-nale dhe përgjegjësisë për zbatimin e rekomandimeve. Asnjë nga masat e PV 2010 për METE nuk janë shoqëruar me buxhetin apo ndarjen e burimeve të kërkuara për zbatimin e tyre.

Mangësi të tjera të planit janë mungesa në përgjithësi e referimit ndaj strategjisë anti-korrupsion dhe kategorizimit të kohëzgjatjes së zbatimit të masave. Nuk është e qartë nëse masat e përmendura janë masa afatshkurtra apo elemente vjetorë të një plani më afatmesëm apo afatgjatë. Rrjedhimisht, planit i mungon paraqitja e vazh-dimësisë mbi përpjekjet, sukseset apo vështirësitë e viteve të mëparshme.

Këta faktorë e dëmtojnë zbatimin masave. Ato gjithashtu pengojnë analizën kritike të ndërhyrjeve të tjera që mund të kërkohen për arritjen e objektivave të renditura.

- Institucionet Niveli i ndërgjegjësimit apo ndjeshmërisë së administratës përkundrejt Planit të Ve-primit duket të jetë i ulët. Në disa raste, përveç mungesës së dijenisë apo copëzimit të veprimit sipas drejtorive apo enteve specifike, vërehet edhe mungesë e pronësisë së përmbajtjes së planit apo dakordësisë mbi vlefshmërinë e masave që ai përmban. Shembuj kritikë vijnë nga rastet kur ka ndryshime si p.sh., anullimi i ngritjes së një qendre të veçantë për aplikimet e energjisë apo dhënia me koncesion e shërbimeve të transaksioneve siguruese të barrëve të luajtshme. Në të dy rastet, stafi i METE është i paqartë për zgjidhjet e dhëna, rolin e ri të METE, apo departamentet/individët përgjegjës për këto fusha. Cilësia dhe pronësia mbi planin e veprimit do të përmirë-sohej përmes një procesi planifikimi konsultues gjithëpërfshirës dhe përmes trajtimit

71 Këtu do të ishte me vlerë edhe evidentimi i objektivit si afatmesëm apo afatgjatë, nëse është i tillë dhe nëse këto lloj masash planifikohen të ndërmerren në vitet pasardhëse.

Page 51: Gjergji Vurmo - Soros

51 [ ]

të planit si një instrument strategjik, të integruar, i cili kërkon bashkëpunim mes sektorëve dhe pronësi politike dhe drejtuese të ministrisë përkatëse.

Një pikë tjetër shumë e rëndësishme është ndarja e institucioneve përgjegjëse, e cila ndikohet negativisht nga ndryshimet e shpeshta në strukturën e Ministrisë, për-caktimi i pasaktë i institucioneve përgjegjëse (si p.sh., tek prokurimi), mungesa e komunikimit mes aktorëve që duhet të bashkëpunojnë si dhe mungesa e paraqitjes së lidhjes me ente të pavarura (prokurimi, privatizimi).

- Matja dhe raportimi Së fundit, dy drejtime të tjera në të cilat do të duhej të zhvilloheshin thuajse të gjitha masat janë: ngritja dhe institucionalizimi i mekanizmave për matjen e ndikimit dhe publikimi i të dhënave mbi zbatimin e politikave anti-korrupsion.

Matja e ndikimit mund të arrihet duke:

– përcaktuar vlerësimet paraprake të situatës (baseline), – forcuar komunikimin ndërinstitucional, – vlerësuar ndryshimin e treguesve kryesorë (sasiorë dhe cilësorë), – matur nivelin e kënaqësisë të përdoruesve me shërbimet dhe informacionin.

Kjo është veçanërisht e rëndësishme në fushat si regjistrimi e licencimi për bizneset, ndihma shtetërore, privatizimi dhe prokurimi, ku është zbatuar një pjesë e madhe e reformës rregullatore dhe reformës së strukturës institucionale.

Publikimi i të dhënave mbi zbatimin e planit është, po ashtu, i vonuar dhe i pjesëshëm, gjë që dëmton analizën dhe përfshirjen si të aktorëve shtetërorë, ashtu edhe grupeve të interesuara.

V.3. Rekomandime

Në bazë të vlerësimeve të përputhshmërisë, mjaftueshmërisë, zbatimit dhe ndikimit - dalë nga analiza e dokumentacionit të përfshirë dhe monitorimit në terren - vlerë-sojmë së rekomandimet e mëposhtme do t’i shërbenin përmirësimit të zbatimit dhe rritjes së ndikimit real të këtij plani veprimi:

Objektivat dhe masat – Përcaktim më i qartë i objektivave, masave dhe treguesve të monitorimit duke

qartësuar lidhjen mes tyre për përmbushjen e masës dhe objektivit përkatës. – Shkurtim në objektiva e masa që përbëjnë veprime strategjike për ndryshime

ligjore, institucionale apo instrumentesh (dhe jo pune rutinë). – Shoqërim me pikat kryesore të strategjisë anti-korrupsion dhe të progresit të

zbatimit të planit paraardhës të veprimit (duke pwrfshirë ndarjen në afatshkurtër, afatmesme, afatgjatë e objektivave).

Page 52: Gjergji Vurmo - Soros

52 [ ]

Afatet dhe kostot – Afate që marrin parasysh vonesat në aprovimin e strategjisë në pjesën e parë të

vitit si dhe vonesa në përgatitjen dhe aprovimin e raporteve vjetore. – Vlerësimi i kostos dhe ndarja e fondeve që në fazën e hartimit të planit.

Procesi dhe pergjegjesitë – Proces gjithëpërfshirës konsultimi gjatë hartimit të Planit të Veprimit me institu-

cionet zbatuese dhe grupet e interesit. – Informim dhe ndërgjegjësim më i lartë mbi PV brenda strukturave të institu-

cionit. – Përgjegjësi në nivel Zv. Ministri për monitorimin e zbatimit të PV.

Ndikimi, informimi dhe transparenca – Matje dhe analizë e ndikimit të zbatimit të masave specifike (ngritja dhe institu-

cionalizimi i mekanizmave për matjen e ndikimit, përcaktimi i një niveli fillestar/baseline).

– Informim dhe transparencë maksimale në fazën e hartimit, zbatimit, dhe ra-portimit mbi PV në institucionet zbatuese dhe me grupet e interesit.

Page 53: Gjergji Vurmo - Soros

53 [ ]

VI. Ministria e Shëndetësisë

Strategjia ndër sektoriale e luftën kundër korrupsionit në fushën e shëndetësisë para-shikon dy përparësitë kryesore:

• Eliminimin e korrupsionit përmes rregullimit ligjor dhe institucional të marrëd-hënieve: mjek–pacient, institucion i shëndetësisë-blerës, institucion i shëndetë-sisë–furnitor.

• Eliminimiimitmarrjesapopagesaveinformalenëshëndetësinëpërmjetrregul-limit të pagesave në sistem dhe rishikimit të pagës së personelit mjekësor.

Plani i veprimit i hartuar nga Ministria e Shëndetësisë, i përgjigjet këtyre dy përparë-si duke parashikuar ndryshime ligjore dhe ndryshime në praktikat administrative të cilat synojnë të rrisin transparencën dhe të bëjnë më të qarta procedurat që duhen ndjekur nga të gjitha palët. Plani prek kryesisht sektorin e barnave, skemën e sigu-rimit të pacientëve dhe menaxhimin e procesit të shtrimit apo trajtimit të pacientëve në përgjithësi. Në përgjigje të përparësisë së dytë plani parashikon masa që lidhen me përmirësimin e situatës financiare të personelit dhe formalizmin e skemës dhe procedurave, të cilat shmangin pagesat informale.

Nga vlerësimi sasior dhe cilësor që i është bërë masave të parashikuara nga plani i veprimit rezulton se nga 17 masat e parashikuar në plan-veprimin 2010, afërsisht vetëm 50% e tyre janë zbatuar (8 prej masave rezultojnë të zbatuara dhe 1 prej masave është zbatuar jashtë afateve kohore), pjesa tjetër e masave që duhet të ndërmerreshin ose janë zbatuar pjesërisht (5 masa) ose nuk janë zbatuar fare (3 masa). Plan-veprimi i Ministrisë së Shëndetësisë është fokusuar vetëm dhe ekskluz-ivisht tek marrëdhëniet që zhvillohen brenda sektorit. Në përgjithësi dhe sidomos kur masat e propozuara janë projekt-ligje mungon evidentimi i lidhjes së tyre në lidhje me objektivin specifik apo me gjerë me luftën kundër korrupsionit.

Objektivat e vendosura në plan shumicën e rasteve synojnë thjesht rritjen e transpar-encës në disa shtylla kryesore, por kjo nuk përkthehet domosdoshmërisht në rezultat pozitiv për uljen e korrupsionit. Kjo bën që të mungojë trajtimi thelbësor dhe për rrjedhojë edhe vlerësimi real i efikasitetit të masave të planifikuara në luftën kundër korrupsionit.

Është e qartë së reforma në shëndetësi është akoma në fillimet e saj dhe si rezultat vëmendje e veçantë i është kushtuar trajtimit formal të çështjeve që lidhen me kor-

Page 54: Gjergji Vurmo - Soros

54 [ ]

rupsionin në këtë fushë. Megjithatë për një realizim më të mirë të këtij plani apo planeve të tjera që mund ta pasojnë atë do të ishte e këshillueshme që ai të mos ulej vetëm në masa formale, por të parashikonte dhe politikat shoqëruese. Plani duhet të përmbajë masa realiste (në afate e burime) të shoqëruara me tregues konkretë.

VI.1. Vlerësimi i zbatimit të masave

Objektivi 1: Përmirësimi dhe rritja e transparencës gjatë procedurës së miratimit të çmimit të barnave. Përmirësimi i mënyrës së përcaktimit të listave bazë (LB) duke përcaktuar kritere dhe procedura të qarta.Masa 1.1: Projektvendimi “Mbi strukturën dhe funksionimin e Komisionit të Çmimit të Barnave”.Tregues i zbatimit: Projektvendimi i dërguar në Këshillin e Ministrave.Institucioni përgjegjës: MSh, Drejtoria Farmaceutike, Ministria e FinancaveAfati i zbatimit: Katërmujori i dytëStatusi: Është zbatuar pjeshërisht

Projektvendimi mbi strukturën dhe funksionimin e komisionit të çmimit të barnave ka qënë planifikuar që prej vitit 200972 pasi ai është pjesë e kuadrit ligjor i cili duhet përafruar me legjislacionin komunitar për të qënë në përputhje me Direktivën Evro-piane dhe bën pjesë në masat që MSh është angazhuar të përmbushë në kuadër të planit kombëtar 2008-2014 për zbatimin e MSA-së.73 Ndërkohë që po punohet për përgatitjen e një drafti, është ende në fuqi vendimi Nr. 504 i datës 8.8.2007 “Për ngritjen dhe funksionimin e Komisionit të Çmimit të Barnave”.

Masa 1.2: Publikimi i të dhënave krahasuese e përmbledhëse për të rritur transparencën.Treguesi i zbatimit: Broshura e publikuar në faqen zyrtare të MSH.Institucioni përgjegjës: MSh, Drejtoria Farmaceutike dhe Ministria e FinancësAfati i zbatimit: Katërmujori i tretëStatusi: Është zbatuar

Në bazë të vendimit në fuqi nr.504, datë 8.8.2007 për ngritjen dhe funksionimin e komisionit të çmimit të barnave, komisioni i çmimit të barnave miraton çdo vit kalendarik çmimet maksimale CIF, për barnat e importit, dhe çmimet e fabrikimit,

72 “Progres Raporti: Kontributi i Dytë (qershor-gusht 2009)”, Raportimi për Çështjet e Antikorrup-sionit.

73 Për më tepër shiko “Plani Kombëtar për Zbatimin e Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit, 2008-2014: Angazhimet e Shëndetësisë”, Seksioni Barnat për Përdorim Njerëzor, tetor 2008, Tiranë.

Page 55: Gjergji Vurmo - Soros

55 [ ]

për barnat e prodhuara në vend. Fabrikuesit, brenda datës 31 tetor të çdo viti, de-klarojnë pranë Drejtorisë Farmaceutike çmimet CIF (në euro ose USD), për barnat e importit, apo çmimet e fabrikimit (në lek), për barnat e prodhuara në vend. Komi-sioni i Çmimit të Barnave mblidhet një herë në vit për të shqyrtuar informacionin e paraqitur dhe e miraton atë brenda datës 5 nëntor të po atij viti. Drejtoria Farma-ceutike, harton listën përfundimtare të çmimit të barnave dhe shpall në “Buletinin e Njoftimeve Publike”, brenda datës 5 dhjetor të çdo viti, listën e barnave, me çmimet e miratuara, mbi të cilat do të zbatohen marzhet e tregtimit për vitin pasardhës. Çmimet e miratuara nga Komisioni i Çmimit të Barnave i bashkëlidhen listës përfun-dimtare të barnave me çmimet maksimale CIF, të miratuara.74

Në faqen zyrtare të MSh75 janë publikuar listat e barnave të regjistruara me çmimet CIF të miratuara nga Komisioni i Çmimit të Barnave për çdo vit respektivisht (lista për vitin 2011 e miratuar është publikuar), si dhe listat e barnave të reja të rim-bursueshme dhe ajo e barnave që shiten pa recetë. Këto lista përveç çmimit CIF të miratuar përmbajnë informacione shtesë rreth emrit të kompanisë fabrikuese, të mbajtësit të autotorizimit për tregtim, përbërësin aktiv të barit, dozën, llojin e am-balazhit, sasinë si dhe datën dhe numrin e vendimit të regjistrimit të barit.

Masa 1.3: Projektvendimi “Për pullën e dyfishtë të kontrollit të barnave”. Pulla e dyfishtë do t’i vendoset vetëm barnave të rimbursueshme nga ISKSH dhe synon uljen e abuzimit nga farmacistët gjatë ekzekutimit të recatave me rimbursim.Tregues i zbatimit: Projektvendimi i dërguar në Këshillin e Ministrave.Institucioni përgjegjës: MSh, Drejtoria Farmaceutike dhe Ministria e FinancësAfati i zbatimit: Katërmujori i parëStatusi: Është zbatuar (jashtë afateve kohore)

Kjo masë, sipas Plan-Veprimit 2010, ishte parashikuar të realizohej brenda katër-mujorit të parë, por ndonëse përgatitjet për projekt vendimin për pullën e dyfishtë të kontrollit të barnave kishin filluar, ato u shtynë për një afat të dytë, pasi kërkohej edhe bashkëpunimi i Ministrisë së Financave për përgatitjen e pullës tatimore. Kjo masë u finalizua në shkurt 2011, me propozimin e Projektligjit “Për një ndryshim në Ligjin nr. 9323, datë 25.11.2004, “Për barnat dhe shërbimin farmaceutik”, të ndryshuar”, amendament i cili u miratua.76 Sipas ndryshimeve të bëra në nenin 20 (‘Pulla e Kontrollit të Barnave’), të Ligjit “Për barnat dhe shërbimin farmaceutik”, të gjitha barnat, që prodhohen në vend apo që importohen nga jashtë dhe kanë

74 VKM Nr. 504, datë 08.08.2007 “Për ngritjen dhe funksionimin e komisionit të çmimit të bar-nave.”

75 Adresa http://www.moh.gov.al/moh/index.php?module=2&item=6676 Shiko faqen zyrtare të Këshillit të Ministrave: VKM “Për Propozimin e Projektligjit “Për një nndry-

shim në Ligjin Nr. 9323, datë 25.11.2004, “Për barnat dhe shërbimin farmaceutik”, të ndrysh-uar”, datë 9.2.2011” dhe në Fletoren Zyrtare Ligj Nr. 10410, datë 31.03.2011 “Për një ndryshim në Ligjin Nr. 9323, datë 25.11.2004 “Për barnat dhe shërbimin farmaceutik”, të ndryshuar”.

Page 56: Gjergji Vurmo - Soros

56 [ ]

destinacion tregun vendas duhet të kenë detyrimisht të aplikuar në paketim pullën e dyfishtë të kontrollit të barnave duke filluar që prej datës 1 janar 2012. Pulla e dyfishtë e kontrollit të barnave do të përbëhet nga një pullë bazë, e cila mbetet në paketimin e barit dhe një pullë e dytë vetëngjitëse, e cila shkëputet nga paketimi i barit nga farmacisti dhe vendoset mbi receten e mjekut. Kjo masë do të ndihmojë në kontrollin dhe monitorimin e shitjes së barnave me receten e mjeku si dhe funksion-imin e skemës së rimbursimit të barnave. Ajo ka për qëllim uljen e abuzimit nga ana e farmacistëve gjatë ekzekutimit të recatave të rimbursueshme nga ISKSH.

Masa 1.4: Urdhër i Ministrit të Shëndetësisë për përcaktimin e kritereve dhe procedurave për hartimin e LB.Tregues i zbatimit: Urdhëri i Ministrit të Shendetësisë i miratuarInstitucioni përgjegjës: Ministria e Shëndetësisë, Drejtoria Farmaceutike dhe ISKSHAfati i zbatimit: Katërmujori i tretëStatusi: Nuk është zbatuar

Nuk ka akoma një urdhër të Ministrit të Shëndetësisë për përcaktimin e kritereve dhe procedurave për hartimin e listës bazë. Për më tepër, ekzistojnë disa lista dhe komi-sione. Lista bazë e barnave ashtu si edhe lista e barnave të rimbursueshme sigurojnë barnat e nevojshme për trajtimin e sëmundjeve duke vendosur një balancë midis nevojave të shtetasve dhe mundësive për mbulimin e shpenzimeve. Ato përfshijnë edhe barnat alternative. Lista e barnave të rimbursueshme hartohet nga Komisioni i Hartimit dhe Rishikimit të Listës së Barnave që Rimbursohen pranë MSh. Lista e barnave të rimbursueshme për 2010 është miratuar me vendim të Këshillit të Min-istrave Nr. 138 datë 24.02.2100.

Përsa i përket medikamenteve të cilat nuk janë pjesë e listës së barnave të apro-vuara për përdorim spitalor, ka dalë Urdhri i Ministrit Nr. 177, datë 2.04.2010, “Për lëshimin e recetave kur sugjerohen medikamente që nuk janë pjesë e listës së barnave të miratuara për përdorim spitalor”. Sipas këtij urdhëri, receta për blerje e medikamenteve jashtë spitalit, do të lëshohet vetëm për raste të domosdoshme duke përshkruar vetëm principin aktiv të medikamentit dhe të shoqërohet me firmën e shefit të shërbimit. Urdhëri synon të ulë klientelizmin midis mjekëve dhe kompanive farmaceutike.

Objektivi 2: Rritja e trasparencës dhe konkurencës në procedurat e prokurimit publik. Rritja e trasparencës në planifikimin e nevojave në institucionet shëndetësore.Masa 2.1: Kryerja e procedurave të hapura të prokurimit duke rritur pjesëmarrjen e operatorëve ekonomikë.Tregues i zbatimit: Numri i shtuar i operatorëve ekonomikë pjesëmarrës në tendera.Institucioni përgjegjës: MSh, Drejtoria e Prokurimeve, Autoritetet kontraktore në institucionet e vartësisë.

Page 57: Gjergji Vurmo - Soros

57 [ ]

Afati i zbatimit: Gjatë vititStatusi: Është zbatuar

Ministria e Shëndetësisë për vitin 2010 ka shpallur në faqen zyrtare të agjensisë së prokurimit publik gjithsej 21 procedura prokurimi përkundrejt vetëm 4 procedurave të shpallura në vitin 2009.77 Nga të dhënat e ministrisë për gjashtëmujorin e parë të vitit 2010, në 18 procedura prokurimi pjesëmarrja e operatorëve ekonomikë varion nga 4 deri në 6, vetëm në një rast arrin 11 oferta. Gjithsesi, kryerja e procedurave transparente nuk mund të matet thjesht vetëm me rritjen e numrit të ofertave. Treg-ues alternativë mund të ishin përdorur si, p.sh., numri i ankesave të bëra apo per-ceprimi i operatorëve ekonomikë.

Masa 2.2: Publikimi i të gjitha procedurave nëpërmjet sistemit elektronik të prokurimitTregues i zbatimit: Procedurat e prokurimit të publikuara.Institucioni përgjegjës: MSh, Drejtoria e Prokurimeve, Autoritetet kontraktore në institucionet e vartësisë.Afati i zbatimit: Gjatë vititStatusi: Është zbatuar

Ministria e Shëndetësisë ka nxjerrë dy udhëzime lidhur me procedurat e prokurimit publik që do të zhvilloheshin në sistemin shëndetësor për vitin 2010. Konkretisht; Udhëzimi Nr. 730 i datës 28.12.2009, “Mbi mënyrën e organizimit dhe realizimit të disa procedurave të përqëndruara të prokurimit publik në MSh për të gjithë in-stitucionet që financohen nga buxheti i shtetit nëpërmjet MSh” si dhe Udhëzimi Nr. 731 i datës 28.12.2009, “Mbi mënyrën e organizimit dhe realizimit të procedurave të përqëndruara të prokurimit publik në shërbimin spitalor.” Sipas këtij udhëzimi prokurimi për medikamente dhe materiale mjekimi do të kryhet nga spitalet në nivel qarku.

Zhvillimi i përqëndrimit të procedurave të prokurimit për furnizimin e spitaleve me medikamente dhe materiale konsumi mjekësore në nivel rajonal synon të sigurojë mirëmenaxhim dhe kontroll të nevojave të secilit spital, si dhe të rrisë efikasitetin në përdorimin e fondeve publike.78 Gjithashtu janë shpallur (rishpallur në rastet kur për shkak të mungesës së konkurencës ose të dokumentacionit nuk është arritur të nëshkruhen kontratat) nga spitalet rajonale nëpërmjet sistemit elektronik të proku-rimit të gjitha procedurat e prokurimit për furnizimin me medikamente dhe materiale mjekimi. Në faqen zyrtare të Ministrisë janë publikuar regjistrat e parashikimeve dhe realizimeve të të gjitha prokurimeve publike.

Masa 2.3: Urdhër i Ministrit për hartimin e listës së materialeve të konsumit nga institucionet shëndetësore

77 Faqja zyrtare e APP (https://www.app.gov.al/ep/ContractNotice.aspx) aksesuar më 13 Prill 201178 Të aksesueshme në faqen zyrtare të MSh (http://www.moh.gov.al/moh/index.php?module=

2&item=68)

Page 58: Gjergji Vurmo - Soros

58 [ ]

Tregues i zbatimit: Lista e materialeve të konsumit e miratuar.Institucioni përgjegjës: MSh, Drejtoria Spitalore, Drejtoria e Shëndetit Publik dhe institucionet e vartësisë, Shoqatat e pacientëve dhe mjekeve dhe Urdhri i Mjekut.Afati i zbatimit: Katërmujori i tretëStatusi: Është zbatuar

Sipas Udhëzimit Nr. 730, datë 28.12.2009, “Mbi mënyrën e organizimit dhe re-alizimit të disa procedurave të përqëndruara të prokurimit publik në Ministrinë e Shëndetësisë” listat e detajuara të medikamenteve dhe materialeve të mjekimit do të përgatiten duke u mbështetur në kërkesat e vetë spitaleve. Në gjashtëmujorin e parë nga spitalet rajonale janë shpallur procedurat e prokurimit për furnizimin me medikamente dhe një pjesë e proçedurave për materiale mjekimi.79 Lista e plotë e medikamenteve dhe materialeve të konsumit mjekësor për vitin 2010 është mirat-uar me Urdhër të Ministrit të Shëndetësisë Nr. 47, datë 27.01.2010, dhe për vitin 2011 lista e materialeve të konsumit është miratuar me Urdhërin e Ministrit, Nr. 57, datë 15 shkurt 2011.

Masa 2.4: Urdhër i Ministrit për afishimin e gjendjes së materialeve të konsumit të çdo institucioni shëndetësore.Tregues i zbatimit: Listat e afishuara në faqen zyrtare të internetit të MSH.Institucioni përgjegjës: MSh, Drejtoria Spitalore, Drejtoria e Shëndetit Publik dhe institucionet e vartësisë, Shoqatat e pacientëve dhe mjekeve dhe Urdhri i Mjekut.Afati i zbatimit: Katërmujori i tretëStatusi: Është zbatuar

Lista e detajuar e materialeve të konsumit e të gjitha institutcioneve shëndetësore, përfshirë MSh dhe institucionet e vartësisë, është publikur në faqen zyrtare të Min-istrisë. Regjistri i parashikimeve të prokurimeve publike me fondet e akorduara për vitin 2010 gjendet në rubrikën publikime/prokurime.80 Lista e re e materialeve të konsumit e miratuar me Urdhër Nr. 57, dt. 15.02. 2011, nuk është publikuar ende në faqen zyrtare.81

Objektivi 3.1: Rregullimi i çështjes së pagesave informale dhe institucionalizimi i pagesës së kostos reale të shërbimeve (përjashtuar ato të urgjencës).Masa 3.1.1: Zbatimi i sistemit të referimit të pacienteve në shërbimin shëndetësor sipas Urdhërit Nr 52 datë 12.10.2009 “Për zbatimin e sistemit të referimit në sistemin shëndetësor” dhe i Udhëzimit Nr 558 datë 26.10.2009 “Për rregjistrimin,

79 Referuar “Interpelanca e Ministrit Vasili” faqja zyrtare e Ministrisë së Shëndetësisë80 http://www.moh.gov.al/prokurime/Regjistri%20i%20parashikimeve%20te%20prokurimeve%20

publike%20per%20vitin%202010.pdf81 Kërkimi i fundit u bë në datën 26 gusht 2011.

Page 59: Gjergji Vurmo - Soros

59 [ ]

identifikimin dhe lëvizjen e pacientit brenda institucioneve shëndetësore në zbatim të sistemit të referimit”.Tregues i zbatimit: Numri i pacientëve të rregjistruar dhe numri i pacientëve të referuar.Institucioni përgjegjës: MSh, ISKSh dhe strukturat e vartësisë.Afati i zbatimit: Gjatë vititStatusi: Është zbatuar

Urdhrat për zbatimin e sistemit të referimit në të tre nivelet e kujdesit shëndetë-sor nëpërmjet rregjistrimit, identifikimit dhe lëvizjes së pacientëve në institucionet shëndetësore synojnë të ulin pagesat informale. Të dyja këto akte nënligjore rritin rolin e mjekut të familjes duke e bërë atë hallkën e parë dhe portën hyrëse për të patur akses në nivelet e tjera të kujdesit shëndetësor. Të dhënat zyrtare nga ISKSH tregojnë së numri i personave të vizituar për herë të parë tek mjeku i familjes është në rritje, vetëm në gjashtëmujorin e parë të 2010 është 725,553 kundrejt 783,917 personave të vizituar për herë të parë tek mjeku i familjes gjatë gjithë 2009.82 Një prirje e tillë e rritjes së numrit të pacientëve të koduar/vizituar për herë të parë vihet re edhe po t’i referohemi të dhënave rajonale. Rajoni i Korçës, p.sh., ka patur një rritje prej 12.5%, me 19,743 pacientë të koduar për herë të parë në vitin 2010, kundrejt 17,555 pacientëve të koduar për herë të parë në vitin 2009.

Gjithsesi, treguesi i kësaj mase është relativisht i matshëm, pasi nuk përcaktohet qartë objektivi i rritjes së numrit të pacientëve të regjistruar dhe referuar, si dhe ky tregues nuk është domosdoshmërisht dhe eksklusivisht rezultat i zbatimit të sistemit të referimit sipas Urdhëresave të përmendura në masë, por siç edhe përmendet në raportin e ISKSH-së edhe si rezultat i masave të tjera. Për më tepër, trendi i rritjes së numrit të pacientëve të rregjistruar për herë të parë është graduale dhe vërehet gjatë gjithë harkut kohor83, jo vetëm në periudhën 2009-2010 kohë në të cilën kanë dalë urdhëresat për zbatimin e sistemit të referimit.

Një tregues aternativ i matjes së masës së zbatimit të sistemit të referimit por edhe i arritjes së objektivit të rregullimit të çështjes së pagesave informale si dhe institucio-nalizimit të pagesës së kostove të shërbimit është rritja e të ardhurave dytësore që vijnë nga pacientët, të cilët duan të anashkalojnë sitemin e referimit. Sipas QSUT, të ardhurat dytësore në ditë janë shtuar pas vendosjes së sistemit të referimit. Ndërsa vizitat ambulatore janë pakësuar, është shtuar numri i pacientëve që paraqiten në urgjencë pasi rastet e urgjencës përjashtohen nga sistemi i referimit.84

82 ISKSH, Revista Fokus, nr 14 dhjetor 2010, fq. 5. Raporti i MSh mbi Plan-veprimin 2010 (11.04.2011) tregon së deri në shtator 2010 janë pajisur me librezën shëndetësore për herë të parë 349,033 persona.

83 Referuar të dhënave për vitin 2006-2010 po nga ISKSH Revista Fokus, nr 14 dhjetor 2010, fq. 5.

84 Mehmet Hoxha, Nëndrejtori i Qëndrës Spitalore Universitare Nënë Tereza. Referuar Mrishaj, Blerta (2011) “QSUT, Hoxha: Sistemi i referimit mbush arkën e spitaleve”, Gazeta Standart 25/02/2011/.

Page 60: Gjergji Vurmo - Soros

60 [ ]

Masa 3.1.2: Projektvendimi “Për financimin e shërbimeve shëndetësore spitalore nga skema e detyrueshme e sigurimeve të kujdesit shëndetësor”.Tregues i zbatimit: Projektvendimi i dërguar në KMInstitucioni përgjegjës: MSh, ISKShAfati i zbatimit: Katërmujor i parëStatusi: Është zbatuar

Kjo masë ka përfunduar brenda afateve kohore. Në bazë të projektvendimit të propo-zuar nga Ministria e Shëndetësisë, Këshilli i Ministrave ka miratur vendimin Nr. 140, datë 17.2.2010, “Për Financimin e Shërbimeve Shëndetësore Spitalore nga Skema e Detyrueshme e Sigurimeve të Kujdesit Shëndetësor”.85

Masa 3.1.3: Hartimi i udhëzuesve të praktikës mjekësore dhe protokollet e mjekimit në funksion të llogaritjes së kostove të shërbimeve”.Tregues i zbatimit: Udhëzuesit e praktikës mjeksore të miratuar. Protokollet e miratuara.Institucioni përgjegjës: MSh, Drejtoria Spitalore, ISKShAfati i zbatimit: Katërmujor i tretëStatusi: Është zbatuar pjesërisht

Vendimi Nr. 140 i Këshillit të Ministrave (datë 17.2.2010) “Për financimin e shër-bimeve shëndetësore spitalore nga skema e detyrueshme e sigurimeve të kujdes-it shëndetësor” ka përcaktuar në pikën 16 dhe 17 afatet kohore për hartimin e protokolleve mjekësore dhe llogaritjen e kostos së shërbimeve. Respektivisht, MSh duhej të përcaktonte protokollet e diagnozës dhe trajtimit për çdo shërbim brenda datës 30 tetor 2010, ndërsa ISKSH dhe spitalet të llogarisin koston e çdo shërbimi brenda vitit 2010.86 Pavarësisht së është kryer një pjesë e mirë e punës në këtë drejtim masa nuk është realizuar plotësisht. Sipas ndryshimeve të bëra në vendimin Nr. 24 të datës 19 janar 2011, spitalet dhe ISKSH duhet të llogarisin koston e çdo shërbimi brenda 6-mujorit të parë të vitit 2011.87 Raportimi i MSh konfirmon së udhëzuesit e praktikës mjekësore dhe protokollet e mjekimit janë miratuar ndërkohë po punohet për identifikimin e kostove të shërbimit.88 Protokollet mjekësore do të jenë baza e llogaritjes së buxhetit për shërbimin spitalor.89

85 VKM Nr.140, datë 17.2.2010, “Për Financimin e Shërbimeve Shëndetësore Spitalore nga Skema e Detyrueshme e Sigurimeve të Kujdesit Shëndetësor.”

86 VKM Nr.140, datë 17.2.2010, “Për Financimin e Shërbimeve Shëndetësore Spitalore nga Skema e Detyrueshme e Sigurimeve të Kujdesit Shëndetësor.”

87 VKM Nr.24, datë 19.1.2011, “Për Disa Ndryshime në VKM Nr. 140, dt 17.02.2010, “Për Finan-cimin e Shërbimeve Shëndetësore Spitalore nga Skema e Detyrueshme e Sigurimeve të Kujdesit Shëndetësor”.

88 Për përgatitjen e udhëzuesve dhe protokolleve mjekësore janë ngritur 40 grupe pune; janë përfun-duar 105 udhëzues për diagnozat kryesore, të cilat mbulojnë 90% të buxhetit dhe 112 protokolle mjekimi. Po vazhdon puna për identifikimin e kostove të shërbimit, të cilat do të mbulohen nga buxheti i spitaleve për vitin 2011.

89 Mehmet Hoxha, Nëndrejtori i Qendrës Spitalore Universitare Nënë Tereza. Referuar Tashi, Jonida

Page 61: Gjergji Vurmo - Soros

61 [ ]

Objektivi 3.2: Transparenca në dhënien e shërbimeve në çdo mjedis shëndetësorMasa 3.2: Publikimi i të drejtave dhe shërbimeve që u takojnë pacientëve dhe i shërbimeve që ofrojnë institucionet shëndetësore.Tregues i zbatimit: Numri i posterave të shpërndarë në institucionet shëndetësore.Institucioni përgjegjës: Ministria e Shëndetësisë, Institucionet shëndetësore të varësisë.Afati i zbatimit: Katërmujor i tretëStatusi: Është zbatuar

Ministria u ka dërguar me shkresë (Nr. prot. 3715/3 datë 26.10.2009) institu-cioneve shëndetësore paketën e sistemit të integruar të referimit, e cila përmban edhe listën e miratur për tarifat e shërbimeve mjekësore për pacientet në kujdesin shëndetësor parësor, të specializuar dhe spitalor dhe që duhet të afishohet pranë institucioneve. Gjithashtu, Karta e të Drejtave të Pacientit, një rregullore që u garan-ton pacientëve një sërë të drejtash, është miratuar me Urdhër të Ministrit Nr. 657, datë 15.12.2011 dhe u është dërguar gjithë institucioneve që ta publikojnë atë në vende të dukshme. Fletëpalosje dhe postera me informacione rreth të drejtave të pacientëve dhe shërbimeve që ofrojnë institucionete shëndetësore janë shpërndarë edhe nga projekte të tjera si, p.sh., ai i OSBE-së në spitalin Rajonal të Shkodrës90 apo projekti i Këshillit Shqiptar për Marrëdhënie me Jashtë në disa qytete kryesore si Elbasan, Korçë, Shkodër, Tiranë, etj.

Objektivi 3.3: Ngritja e një sistemi të integruar të informacionit shëndetësor91

Masa 3.3.1: Krijimi i një sistemi DataWarehouse për Institutin e Shëndetit PublikTregues i zbatimit: Sistemi i ngriturInstitucioni përgjegjës: MSh, ISKSH, Institucionet shëndetësore të varësisëAfati i zbatimit: Katërmujor i tretëStatusi: Është zbatuar pjesërisht

Sistemi i depos së të dhënave (data warehouse) për Institutin e Shëndetit Publik nuk është ngritur ende. Sipas projektit, procesi i tenderimit për blerjen e sistemit ‘data warehouse’92 ishte planifikuar fillimisht në prill 2010 por është hapur vetëm në shta-

(2011) “QSUT, gati kostot për pacientët”, Gazeta Mapo, 07-02-2011.90 Marku, Maranaj (2010) “Analizë paraprake për financimin dhe korrupsionin në sistemin shëndetë-

sor në Shqipëri”.91 Masat e këtij objektivi lidhen me zbatimin e projektit të BB për Modernizimin e Sistemit Shëndetë-

sor në Shqipëri i cili ka nisur në vitin 2006 dhe financohet nga Shoqata Ndërkombëtare për Zhvillim (IDA) dhe Qeveria Japoneze. Banka Botërore ka miratuar një shtyrje të projektit deri më 31 mars 2012.

92 Depoja e të dhënave (Data Warehouse) është një sistem depozitimi i të dhënave në formë elek-tronike

Page 62: Gjergji Vurmo - Soros

62 [ ]

tor. Sipas relacionit të monitorimit financiar të Ministrisë së Shëndetësisë, procesi i tenderimit të depos së të dhënave për ISHP me vlerë 500 mijë USD është në proces dhe vlerësimi pritet të bëhet në 2011.93

Masa 3.3.2: Informatizimi i Sistemit të Informacionit Spitalor.Tregues i zbatimit: Sistemi i informacionit i vendosur në shërbimin spitalor.Institucioni përgjegjës: MSh, ISKSH, Institucionet shëndetësore të varësisë.Afati i zbatimit: Katërmujor i tretëStatusi: Është zbatuar pjesërisht

Projekti për Modernizimin e Sistemit Shëndetësor në Shqipëri përfshin krijimin dhe menaxhimin e sistemit shëndetësor të informacionit (HIS - Health Information Sys-tem). Infrastruktura e përshtatshme për menaxhimin e sistemit shëndetësor të in-formacionit është në përgatitje dhe miratimi i vlerësimit është programuar të bëhet në prill 2011.94 Raportimi i Ministrisë sqaron së fillimisht është vendosur që të përfundojë kompjuterizimi i QSUT ku është vendosur infrastruktura e nevojshme e pajisjeve kompjuterike.95

Masa 3.3.3: Përgatitja e kartës së shëndetitTregues i zbatimit: Krijimi i infrastukturës së nevojshëm për të përdorur IT kombëtare si kartë shëndetiInstitucioni përgjegjës: MSh, ISKSH, Institucionet shëndetësore të varësisëAfati i zbatimit: Katërmujor i tretëStatusi: Është zbatuar pjesërisht

Për realizimin e ‘kartës së shëndetit’ është proceduar në dy faza. Faza e parë, e cila ka përfunduar, ka të bëjë me regjistrimin e popullatës nga mjekët e familjes ndërsa faza e dytë e hedhjes së skedave të pacientëve në regjistrin elektronik është akoma në proces.96 Për finalizimin e tij, përveç përcaktimeve teknike për komponentët që do të duhet të përmbajë ‘karta e shëndetit’ dhe softueri i përpunimit të të dhënave, ishte planifikuar edhe hapja e tenderit për realizimin e kartës dhe softuerit në muajin shtator. Raporti për statusin e zbatimit dhe rezultateve të projektit, i Bankës Botërore vlerëson së sistemi i teknologisë së informacioni (IT) për ISKSH-në mbetet për t’u zbatuar.97 Hartimi dhe zbatimi i kësaj mase parashikohet të përfundojë brenda vitit 2011.98

93 Shih, MSH “Mbi rishikimin e PBA 2010-2011 dhe realizimin e treguesve të monitorimit financiar për MSh për vitin 2010”. Procedura e tenderimit është kryer dhe është vlerësuar oferta fituese.

94 World Bank (2010), “Albania Health System Modernization Project: Procurement Plan. Goods”.95 Referuar: Raportim i Ministrisë për realizimin e plan-veprimit 2010, komunikuar data

11.04.2011.96 Për më tepër shih: ISKSH, Revista Fokus, nr 13 shtator 2010, fq. 5.97 Referuar World Bank (2010), “Implementation Status & Results: Albania Health System Moderniza-

tion Project (P082814), Report No: ISR2440, f.1. Data e fundit e azhornimit, 29 dhjetor 2010.98 MSH “Mbi rishikimin e PBA 2010-2011 dhe realizimin e treguesve të monitorimit financiar për

Page 63: Gjergji Vurmo - Soros

63 [ ]

Masa 3.3.4: Plani për informatizimin total të sistemit shëndetësorTregues i zbatimit: Plani i përfunduarInstitucioni përgjegjës: MSh, ISKSH, Institucionet shëndetësore të varësisëAfati i zbatimit: Katërmujor i tretëStatusi: Nuk është zbatuar

Plani i informatizimit të plotë të sistemit shëndetësor mbetet i papërfunduar, kjo edhe për sa u përshkrua më lart. Gjithashtu, grupet e punës për strategjinë e zhvil-limit të sektorit mjekësor nuk janë ngritur akoma si dhe po t’i referohemi analizës vjetore të Ministrisë, informatizimi i sistemit mbetet përsëri një nga masat më të cilat Ministria e Shëndetësisë synon të luftojë korrupsionin në sektorët e saj në vitet në vazhdim.99 Sipas raportimit të Ministrisë, grupet e punës të cilat do të krijojnë strategjinë nuk janë finalizuar ende.

Objektivi 4: Përmirësimi i sistemit të pagesave të personelit mjekësorMasa 4.1: Ndryshimi i Ligjit Nr. 9106 datë 17.07.2003 “Për shërbimin spitalor në RSH” do t’i kushtojë një vëmendje të veçantë rritjes së autonomisë së spitaleve organizimit të tyre dhe do të synojnë veçanërisht reduktimin e korrupsionit në të 3 tipet e marrëdhënieve që vendosen në këtë sektor (personel mjekësor-pacient, institucion–pagues dhe institucion–furnitor)Tregues i zbatimit: Projektligji i dërguar në KMInstitucioni përgjegjës: Ministria e Shëndetësisë dhe ISKSHAfati i zbatimit: Katërmujor i parëStatusi: Nuk është zbatuar

Përgatitja e këtij projektligji është shtyrë për një afat të pacaktuar dhe për këtë është marrë edhe miratimi i Këshillit të Ministrave me shkresën Nr.1173/1, datë 08.04.2010.

VI.2. Vlerësimi cilësor i progresit

Në shumicën e rasteve dhe sidomos kur masat e propozuara janë projekt-vendime, udhëzime apo projekt-ligje mungon evidentimi i lidhjes së masës së planifikuar në lidhje me objektivin specifik apo me gjerë me luftën kundër korrupsionit. Një pjesë e mirë e masave të planifikuara konsiderohen si vetë-evidente dhe mungojnë shpjegimet përkatëse së çfarë kërkohet të arrihet me këtë masë dhe si ajo i përgjigjet

MSh 2010”. Si dhe “Raportim i MSh për realizimin e plan-veprimit 2010”, komunikuar më 11 prill 2011.

99 Referuar “Fjala e Ministrit Vasili në analizën vjetore: Analiza vjetore”, Faqja zyrtare e MSh.

Page 64: Gjergji Vurmo - Soros

64 [ ]

objektivit të vendosur; p.sh., masa 3.1.2 formulon vetëm titullin e projektvendimit i cili në vetvete nuk është evident a) për lidhjen me objektivin e vendosur dhe b) për lidhjen e tij me luftën kundër korrupsionit.

Një shembull, ku masa e propozuar dhe formulimi i saj ka lidhje koherente me objektivin e vendosur, është masa 1.2 dhe 1.4. Ndërkohë masa 1.3 (për pullën e dyfishtë), pavarësisht së shoqërohet me shpjegimin përkatës dhe është një masë që shmang mundësinë e aferave korruptive, ajo nuk ka një lidhje logjike me objektivin e vendosur. Pulla e dyfishtë… “ka si qëllim uljen e abuzimit nga ana e farmacistëve gjatë ekzekutimit të recatave me rimbursim” ndërkohë që objektivi(at) është rritja e transparencës gjatë procedurës së miratimit të çmimit të barnave si dhe përmirësimi i mënyrës së përcaktimit të listave bazë duke përcaktuar kritere dhe procedura të qarta. Objektivi 3.3 dhe masat që e shoqërojnë pavarësisht së janë koherente midis tyre nuk japin informacion në lidhje me logjikën e tyre në luftën kundër korrup-sionit.

Një shembull i mirë ku masa e propozuar shoqërohet me shpjegime përkatëse mund të jetë masa 4.1 në të cilën përcaktohet së në ç’mënyrë masa e propozuar ka lidhje të qëndrueshme me objektivin e vendosur si dhe evidentohet kontributi në luftën kundër korrupsionit dhe për më tepër i referohet strategjisë për parandalimin dhe luftën kundër korrupsionit. Do të ishte më e plotë dhe e kuptueshme sikur objek-tivat t’i referoheshin edhe strategjisë si në rastin e objektivave 3.1 dhe 3.2 të cilat qartazi formulojnë dhe trajtojnë dy prej pikave të strategjisë. Një rast ilustrues për domosdoshmërinë e lidhjes së objektivave dhe masave me strategjinë është objektivi 3.3 i plan-veprimit dhe masat përkatëse, të cilat nuk janë rrjedhojë e strategjisë në sektorin e shëndetesisë ose të paktën nuk shprehet në mënyrë të qartë cilën prej pikave të strategjisë trajton.

A janë të mjaftueshme masat e planifikuara apo duhen të tjera?

Sa i përket mjaftueshmërisë, së pari duhet theksuar së plan-veprimi i Ministrisë së Shëndetësisë është fokusuar vetëm dhe ekskluzivisht tek marrëdhëniet personel mjekësor-pacient, institucion shëndetësor–pagues dhe institucion shëndetësor – fur-nitor (Reforma në sistemin shëndetësor kreu 3, pika C/5). Nërkohë që mungon tra-jtimi i çështjeve të tjera me karakter ndërsektorial, një pjesë e të cilave strategjia i trajton në pika të tjera, si p.sh., transparenca dhe meritokracia në rekrutimin e nëpunësve (kreu 3 pika C/3 për forcimi i shërbimit civil), apo përcaktimi i përgjegjë-sive dhe format e ndëshkimit në rastet e veprimeve korruptive (kreu 3 pika E). Plan veprimi duhet të pasqyrojë dhe të ndërmarrë masa konkretet edhe për këto çështje, të cilat strategjia i trajton si ndërsektoriale.

Objektivat e vendosur në shumicën e rasteve synojnë thjesht rritjen e transparencës në disa shtylla kryesore të shëndetësisë, por kjo jo domosdoshmërisht mund të përkthehet në rezultat pozitiv për uljen e korrupsionit. P.sh., publikimi i të dhënave krahasuese për barnat (masa 1.2), i procedurave të prokurimit (masa 2.2), i listës

Page 65: Gjergji Vurmo - Soros

65 [ ]

së materialeve të konsumit (masa 2.4), i të drejtave dhe shërbimeve mjekësore që i takojnë pacientit (masa masa 3.2) janë padyshim masa të mirëpritura të cilat rrisin trasparencën në sektorin e mjekësisë, por ato nuk janë instrumenta të cilat mund të godasin korrupsionin.

Objektivat dhe masat e vendosura janë të karakterit formal dhe tepër të përgjith-shme, treguesit e zbatimit të tyre edhe më shumë. Kjo bën që të mungojë trajtimi thelbësor dhe për rrjedhojë edhe vlerësimi real i efikasitetit të masave të planifikuara në luftën kundër korrupsionit. P.sh., objektivat dhe masat përkatëse, 2.1 dhe 3.2, që kanë të bëjnë me rritjen e transparencës në prokurimet dhe shërbimin mjekësor përkatësisht janë tepër të përgjithshme. Për më tepër, treguesit e tyre nuk mund të matin ndikimin e masave të propozuara, pasi thjesht numri i shtuar i operatorëve ekonomikë që marrin pjesë në tendera apo numri i postera të shpërndarë nuk janë tregues të arritjes së objektivës (rritja e transparencës) por thjesht tregues të realiz-imit të masës apo hapa të mëtejshëm të masave përkatëse.

Është e qartë së reforma në shëndetësi është akoma në fillimet e saj dhe si rezultat vëmendje e veçantë i është kushtuar anës formale nëpërmjet një sërë ligjesh dhe aktesh nënligjore, por përveç këtyre masave formale është e nevojshme të hartohen edhe politika shoqëruese dhe shtojcë, të cilat do të kenë një efekt më thelbësor në zbatimin praktik të këtyre ligjeve/akteve nënligjore.

Niveli i ndërgjegjësimit apo ndjeshmërisë së administratës kundrejt Planit të Zba-timit, objektivave dhe masave

Përsa i përket nivelit të ndjeshmërisë apo ndërgjegjësimit të administratës, eviden-tohet një ndjeshmëri tepër e madhe ndaj dukurisë së korrupsionit në administratë por që nuk reflektohet në një ndërgjegjësim përkundrejt rëndësisë së plan veprimit, objektivave dhe masave. Duket së plan-veprimi është një pjesë rutinë e punës së administratës, rëndom jo parësore. Ndjeshmëria tepër e lartë ndaj dukurisë së kor-rupsionit ndikon në mënyrë negative dhe për pasojë pothuajse gjithë administrata është skeptike, në shumë raste jo bashkëpunuese, aq sa të flasësh për objektiva dhe masa kundër korrupsionit është një tabu dhe shpesh shoqërohet me ngarkesa personale emocionale të vetë punonjësve të administratës.

Pengesat në zbatim

Në lidhje me zbatueshmërinë, bashkëpunimi ndër-institucional shpeshherë dhe në shumë çështje është konsideruar problematik dhe, si rrjedhojë, një ndër pengesat kryesore përsa i përket zbatueshmërisë së strategjive apo plan veprimeve kombëtare. Edhe në plan veprimin 2010 të Ministrisë së Shëndetësisë vërehet një zvarritje në zbatueshmërinë e masave sidomos kur në të përfshihen disa institucione. Rasti me konkret është ai i udhëzuesve dhe protokolleve mjeksore, ku ishin të përfshirë ISKSH, QSUT dhe QKCSA apo edhe rasti i pullës së dyfishtë ku pavarësisht për-gatitjes në kohë të projektligjit nga ana e Ministrisë së Shëndetësisë kërkohej edhe

Page 66: Gjergji Vurmo - Soros

66 [ ]

miratimi i Ministrisë së Financave, gjë e cila ka zvarritur përmbushjen e masës në afatin e përcaktuar. Ndërvarësia e masave midis tyre për përmbushjen e një objektivi kushtëzon suksesin e zbatueshmërisë.

Disa masa, pavarësisht se janë evidentuar si të ndërmarra, nuk janë zbatuar. Ato janë rishqyrtuar ose shtyrë me një vendim të dytë për shkak së nuk është arritur në kohë përmbushja e masave të tjera. Rasti ilustrues mund të jetë masa (3.1.2) për finan-cimin e shërbimeve shëndetësore spitalore nga skema e detyrueshme e sigurimeve të kujdesit shëndetësor, e cila u përmbush brenda afatit kohor të përcaktuara, por zbatimi i saj u kushtëzua nga përmbushja e masës së udhëzuesve dhe protokolleve mjekësore për përcaktimin e kostove të shërbimit. Vonesat në këtë të fundit bënë që të rishqyrtohej dhe ndryshohej vendimi për financimin e shërbimeve shëndetësore spitalore nga skema e detyrueshme e sigurimeve të kujdesit shëndetësor.

Zvarritja në përmbushjen e masave ka ardhur edhe si pasojë e ndryshimit nga qën-drimi fillestar apo dhe shkrirjes së një mase me masa të tjera. P.sh., për kartën e shëndetit (masa 3.3.3) në fillim ishte menduar që të kombinohej me kartën e iden-titetit, po më pas u rivlerësua që karta e shëndetit të jetë më vete. Ndërsa për sa i përket ndryshimit të Ligjit “Për shërbimin spitalor” (masa 4) u mendua që ai të vinte më i plotë, pasi të ishin shqyrtuar një numër çështjesh.

A është e mundur një matje e efekteve reale të masave në funksion të luftës kundër korrupsionit për ministrinë?

Në pjesën më të madhe treguesit janë të matshëm, veçanërisht kur ata janë të karakterit formal, si p.sh., udhëzues, vendime apo ligje të miratuara. Këta tregues matin drejtpërdrejt realizimin ose jo të masës së ndërmarrë por jo arritjen e objek-tivave e për më tëpër efektet reale të tyre në funksion të luftës kundër korrupsionit. Në rastet kur treguesit synojnë të matin jo thjesht realizimin por ndikimin e masave të ndërmarra (p.sh., treguesi 2.1, treguesi 3.1.1 dhe treguesi 3.2 synojnë të matin ndikimin duke iu referuar respektivisht rritjes së operatorëve ekonomikë që marrin pjesë, numrit të pacientevë të regjistruar apo numrit të posterave) ato janë i) relativ-isht të matshëm pasi mungon një synim i përcaktuar (p.sh., rritja e dyfishtë) ii) dhe mundësia e vlerësimit të ndikimit në luftën kundër korrupsionit, në rastin më të mirë është tepër i përgjithshëm, subjektiv dhe i paqartë.

Page 67: Gjergji Vurmo - Soros

67 [ ]

VI.3. Rekomandime

Sipas vlerësimit të këtij raporti:

1) Zbatimi i plan veprimit është i pjesshëm, masat në të shumtën e rasteve ose zvar-riten ose janë duke u zbatuar në mënyrë selektive dhe të paqëndrueshme duke ndikuar negativisht në realizimin e objektivave të vendosura. Për përmbushjen sa më të mirë të objektivave, jo vetëm nga ana sasiore por edhe cilësore, si dhe në mënyrë që të arrihen rezultate të prekshme duhet:a. bashkërendimi më i mirë i aktorëve dhe veprimeve që duhet të ndërmerren.b. zbatimi i të gjitha masave pasi ato janë të ndërvarura jo vetëm me njëra-

tjetrën por edhe me objektivin kryesor për të luftuar korrupsioni në tërësi.c. Shtrirja dhe përshtatja e një sërë pikash të strategjisë me karakter të përgjigjth-

shëm edhe në sektorin e shëndetësisë.

2) Masat e ndërmara apo të planifikuara deri më tani synojnë më shumë në rritjen e transparencës e për rrjedhojë edhe ndikimi i pritshëm në luftën ndaj korrupsionit është i vogël dhe jo i plotë, prandaj rekomandohen reforma më të thella si dhe politika shoqëruese dhe suplementare, të cilat të trajtojnë kryesisht luftën ndaj korrupsionit sidomos në nivelet më të larta.100

3) Objektivat e vendosur dhe masat e ndërmarra duhet të synojmë të jenë në radhë të parë të vlefshëm dhe me lidhje si dhe të hollësishëm, dhe në radhë të dytë realiste përsa i përket afateve kohore dhe burimeve financiare dhe njerëzore në zbatueshmërinë e tyre. Për këtë ka shumë rëndësi analizimi paraprak i hollë-sishëm dhe gjithpërfshirës i shkaqeve të korrupsionit si dhe rrezikut të mund-shëm që institucionet hasin në mënyrë të tillë që të evidentohen masa efikase dhe të efektshme.

4) Monitorimi i plan-veprimit duhet të synojnë më tepër në matjen e ndikimit të masave të ndërmarra sesa në realizimin e tyre. Për këtë do të duhet të vendosen tregues konkretë dhe specifikë, të cilët të mund të matin efektin e masave të ndërmara dhe objektivave të realizuar.

100 Shih SIDA (2008) “Albania Anti Corruption Study”, fq.40.

Page 68: Gjergji Vurmo - Soros

68 [ ]

VII. BurimetVII.1. Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit

Dokumente zyrtare• VKMNr.1561,datë.03.10.2008“PërMiratimineStrategjisëNdërsektoriale

për Parandalimin, Luftën Kundër Korrupsionit dhe Qeverisjen transparente 2008-2013”

• VKMNr.362.datë1.04.2009“Përpërcaktiminekritereve,proceduravedhedokumentacionit për hyrjen, qëndrimin dhe trajtimin e të huajve në Republikën e Shqipërisë” Fletore zyrtare nr. 74, 22 maj 2009 [On line].

• VKMnr.431,datë27.4.2009,“NjështesënëVKM Nr.362dt.1.04.2009Për përcaktimin e kritereve, procedurave dhe dokumentacionit për hyrjen, qën-drimin dhe trajtimin e të huajve në Republikën e Shqipërisë” [On-line] http://www.asp.gov.al/index.php?option=com_content&view=article&id=302%3Anje-shtese-në-vendimin-nr362-datë-142009-të-keshillit-të-mintstrave-për-per-caktimin-e-kritereve-procedurave-dhe-të-dokumentacionit-për-hyrjen-qendrimin-dhe-trajtimin-e-të-huajve-në-republiken-e-shqiperise&catid=95%3Akufiri-a-mi-gracioni&Itemid=262&lang=sq

• UdhëzimiPërbashkëtiProkurorisësëPërgjithshmedheMinistrisësëBrendshmeNr. 113 datë 12.04.2010 për “Organizimin dhe Zhvillimin e Veprimtarisë tra-jnuese” [on-line http://www.moi.gov.al/.

• Buletininformativ“DialoguQeveriDonator”,shkurt2011,Botiminr.47.• UrdhëriDrejtorittëPërgjithshëmtëPolicisësëShtetitnr.1409,datë10.12.2009,

“Për miratimin e planit të trajnimeve të Policisë së Shtetit për vitin 2010” [on-line http://www.moi.gov.al/.

• UrdhëriMinistrittëPunëvetëBrendshme.Nr.2618,datë18.05.2010“Përkry-erjen e trajnimeve të perbashkëta për vitin 2010 midis Drejtorise së Pergjithshme të Policise së Shtetit dhe Drejtorisë së Inspektimit dhe Burimeve Njerëzore”. [on-line] http://www.moi.gov.al/.

• KëshilliiMinistrave,“StrategjiaNdërsektorialepërParandalimin,LuftënKundërKorrupsionit dhe Qeverisjen Transparente 2008-2013”.

• Plani i Integruar iMinsitrisë sëPunëve tëBrendshme2010. [On-Line]http://www.moi.gov.al/drupal1/pdf/planiintegruar02.04.2010.pdf. Parë për herë të fundit në 25 prill 2011

• Strategjiandër-sektorialeeLuftësKundërKorrupsionitdheQeverisjesTranspar-ente Plani i Veprimit i Integruar 2010.

• Raportpërzbatiminestrategjisëanti-korrupsiontëPolicisësëShtetitjanar-dhje-tor 2010.

Page 69: Gjergji Vurmo - Soros

69 [ ]

Burime dytësore • Inspektoriati i Lartë iDeklarimit dheKontrollit të Pasurive;www.hidaa.gov.al,

Raporti Vjetor i ILDKP për vitin 2010, http://www.hidaa.gov.al/raport-2010/.• RaportvjetoriShKB(2010):• ProgressReportPACAProject,shtator2010• EuropeanCommission,CommissionStaffWorkingDocument.AnalyticalReport

accompanying the Communication from the Commission, the European Parlia-ment and the Council “Commission opinion on Albania’s application for Mem-bership of the European Union COM(2010) 680} [On-line http://ec.europa.eu/europeaid/infopoint/publications/enlargment/47f_en.htm

• EuropeanCommission,9.11.2010.CommunicationfromtheEuropeanCommis-sion to the European Parliament and the Council. Commission Opinion on Alba-nia’s Application for Membership of the European Union {SEC(2010) 1335}

• Reed, Quentin (2010a) “Background And Guidelines For Drafting The ActionPlan For 2011-2013”, Project Against Corruption in Albania (PACA), Council of Europe, November 2010

• Raportqytetar:MonitorimiiZbatimittëMarrëveshjessëStabilizim-Asociimittetor2009-shtator 2010, http://www.soros.al/2010/foto/uploads/File/MSA-shqip.pdf

• Reed,Quentin(2010b)“The2010Anti-CorruptionActionPlan,Recommenda-tions For Next Steps And Further Assistance” Technical paper, Project Against Corruption in Albania (PACA), Council of Europe, July 2010

• Reed,Quentin (2010c) “Comments on2010Anti-corruptionActionPlanandRecommendations for Future Action Plans”, Technical paper, Project Against Cor-ruption in Albania (PACA), Council of Europe, June 2010

• Swedish International Development Cooperation Aid Agency (Sida) 2008 “Al-bania Anti Corruption Study”, conducted by Ramboll Management Consulting, Denmark. http://www.aidharmonisation.org.al/skedaret/1203101753-SIDA%20Albania%20Anti-Corruption%20Study%20-%20Revised.pdf

Adresa interneti• MinistriaeBrendshme:www.moi.gov.al• DrejtoriaePërgjithshmeePolicisësëShtetit:http://www.asp.gov.al• KëshilliiMinistrave:www.keshilliministrave.al/• KuvendiiRSH:www.parlament.al• QendraePublikimeveZyrtare:www.qpz.gov.al• PAMECAwww.pameca.org.al/• Delegacioni i BE në Shqipëri: http://eeas.europa.eu/delegations/albania/index_

sq.htm• DepartamentiiAdministatësPublike:www.pad.gov.al• BashkiaeTiranës:www.tirana.gov.al• KëshilliiEvropës:http://www.coe.al/

Page 70: Gjergji Vurmo - Soros

70 [ ]

VII.2. Ministria e Drejtësisë

Dokumente zyrtare• VKMPërpropozimineprojektligjit“PërdisashtesadhendryshimenëLigjinNr.

8677 datë 2.11.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Policisë Gjyqësore, i ndryshuar”.

• VKM14korrik2010,“Mbipërcaktiminerregullavedheproceduravetëhollë-sishme të bashkëpunimit të shërbimit përmbarimor me Agjensinë e Administrimit të pasurive të Sekuestruara dhe Konfiskuara si dhe pagesën përkatëse për shër-bimin e përmbarimit”.

• VKMdatë5maj2010,“Përorganizimin,kompetencatdhefunksionimineagjen-sisë së administrimit të pasurive të sekuestruara e të konfiskuara dhe për përcak-timin e shpërblimit të personave të tjerë, në administrimin e pasurisë”.

• Ligjinr.10193dt.03.12.2009“Përmarrëdhënietjuridiksionalemeautoritetete huaja në çështjet penale”

• UdhëzimNr.3922/2010“Mbimënyrëndheprocedurëneregjistrimit tëdëni-meve të dhëna ndaj shtetasve shqiptarë nga autoritetet gjyqësore të huaja” (Min-istria e Drejtësisë).

• UdhëzimNr.3273dt28.04.2010,“Përpërcaktiminerregullavembiformëneletërkërkesës, procedurës dhe përkthimin e akteve” (Ministria e e Drejtësisë).

• Urdhër iMinistrit tëDrejtësisë,Nr.2106/2010“Përorganizimineprovimit tëkualifikimit të përmbaruesve gjyqësore privatë” (Ministria e Drejtësisë).

• Ligjinr.10385dt24.02.2011“Përzgjidhjenemosmarrëveshjevemendërm-jetësim”.

Burime dytësore• Raportimipërgjashtëmujorineparëtë2010përMinistrinëeDrejtesise.• ReedQuentin:“BackgroundandGuidelinesforDraftingtheActionPlanfor2011-

2013” , Technical paper, Project Against Corruption in Albania (PACA), Council of Europe, November 2010.

• ReedQuentin: “The 2010Anti-Corruption Action Plan,Recommendations forNext Steps and Further Assistance”, Project Against Corruption in Albania (PACA), Council of Europe, July 2010.

• ReedQuentin:“Commentson2010Anti-CorruptionActionPlanandRecommen-dations for Future Action Plans”, Project Against Corruption in Albania (PACA), Council of Europe, June 2010.

• ReedQuentin:“CommentsonSelectedMinistriesin2010ActionPlan”,ProjectAgainst Corruption in Albania (PACA), Council of Europe, June 2010.

• CristinaCojocaru:“MethodologyonAvoidingCorruptionRisksinDraftLegislationof Albania”, Project Against Corruption in Albania (PACA), Council of Europe, May 2010.

• “OpeningtheDoorstoaTransparentJudicialSystem”USAIDproject.• “AnalysisoftheCriminalJusticeSystemofAlbania”,ReportbytheFairTrailDe-

velopment Project, OSCE 2006.

Page 71: Gjergji Vurmo - Soros

71 [ ]

Adresa interneti• MinistriaeDrejtësisë:http://www.justice.gov.al• KëshilliiMinistrave:http://www.km.gov.al• ProkuroriaePërgjithshme:http://www.pp.gov.al/• KëshilliiLartëiDrejtësisë:http://www.kld.al/• QëndraePublikimeveZyrtare:http://www.qpz.gov.al/

VII.3. Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës

Dokumente zyrtare• LigjNr.10309,datë22.7.2010,“Përmiratimineaktitnormativ,me fuqinë

e Ligjit, nr. 3, datë 8.7.2010, të Këshillit të Ministrave “Për disa ndryshime në Ligjin nr. 9643, datë 20.11.2006 “Për prokurimin publik”, të ndyshuar.

• LigjNr.10170,datë22.10.2009,“PërdisandryshimenëligjinNr.9643,datë20.11.2006 “Për Prokurimin Publik”, i ndryshuar.

• LigjNr.10185,Dt26.11.2009“PërnjëndryshimdhenjështesënëLigjinNr.8537, Datë 18.10.1999 “Për Barrët Siguruese”, të ndryshuar.

• LigjNr.8537,Datë18.10.1999,PërBarrëtSiguruese.• LigjNr.9524,Datë25.04.2006“PërnjëndryshimdhenjështesënëLigjinNr.

8537, Datë 18.10.1999 “Për Barrët Siguruese”, të ndryshuar.• LigjNr.9663,datë18.12.2006“Përkoncesionet”,indryshuarkandryshuarme

Ligjin Nr. 10281, datë 20.05.2010 “ Për miratimin e Aktit Normativ, me fuqine ligjit, Nr.1, datë 05.05.2010 “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin “Për Kon-cesionet”.

• LigjNr.9723,datë3.5.2007,“PërQendrënKombëtaretëRegjistrimit”.• LigjNr.10081,datë23.2.2009“Përlicencat,autorizimetdhelejetnëRepub-

likën e Shqipërisë”.• LigjNr.9643,Datë20.11.2006,ndryshuarmeLigjinNr.9800Datë10.09.2007,

Ligjin Nr. 9855 Datë 26.12.2007, Ligjin Nr. 10170, Datë 22.10.2009, dhe Ligjin Nr.10 309, Datë 22.07.2010 “Për Prokurimin Publik” https://www.App.Gov.Al/Ep/Legislation.Aspx.

• Ligjinr.9874,datë14.02.2008“Përankandinpublik”,ndryshuarmeligjinnr.Nr.10 346, datë 4.11.2010 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 9874, datë 14.02.2008 “Për ankandin publik”

• METE.UdhëzimNr.6278,Datë11.12.2000“Përmiratiminerregulloressëbar-reve siguruese.”

• METE.UrdhërNr.493,Datë06/07/2006“Përmiratiminerregulloressëbar-reve siguruese.”

• METE.UrdhërNr.494,Datë06.07.2006“MbiTarifateShërbimittëRegjistrittë Barreve Siguruese.”

• UrdhërNr.70,dt.18.04.2006“PërMasateMarranëZbatimtëRaportevetëKLSH, Auditit të Brendshëm dhe DKBAA, në Këshillin e Ministrave, në Institucio-net në varësi të Kryeministrit a të Ministrave”.

• UrdhërNr.77,datë5.4.2010“PërMarrjeneMasavepërIdentifikiminePronave

Page 72: Gjergji Vurmo - Soros

72 [ ]

Shtetërore që do të Përfshihen në Procesin e Privatizimit”.• VendimNr.1638,datë17.12.2008“Përkriteretevlerësimittëpronësshtetërore

që privatizohet, apo transformohet dhe për procedurën e shitjes”.• VKMNr. 385 datë 19.05.2010 “Për një Shtesë në VendiminNr. 538, Datë

26.5.2009 të Këshillit të Ministrave “Për Licencat dhe Lejet që Trajtohen nga apo Nëpërmjet Qendrës Kombëtare të Licencimit (QKL) dhe Disa Rregullime të Tjera Nënligjore të Përbashkëta”, të ndryshuar”. http://qpz.gov.al/botime/fletore_zyrtare/2010/PDF-2010/75-2010.pdffq. 3981.

• VKMNr.506,datë1.8.2007,“PërProcedurateRegjistrimitdhetëPublikimitnëQendrën Kombëtare të Regjistrimit” .

• VKMNr.913,datë26.8.2009,“PërKrijimineQendrësKombëtarepërAplikimetEnergjetike”

• VKM Nr. 635, dt. 23.07.2010, “Për miratimin e raportit për ndihmatshtetërore”.

• VKMnr.398,datë26.05.2010,“PërAmendimenëRregullateProkurimitPub-lik”.

• VKMNr.45, datë21.01.2009, “PërKryerjen eProcedurave nëMënyrëElek-tronike”. https://www.app.gov.al/ep/VKM.aspx

Burime dytësore• AgjenciaeProkurimitPublik.RaportiVjetor2010.Fq.13-14https://www.app.

gov.al/ep/ReportsMonitorings.aspx.• BankaBotërore.BusinessEnvironmentReformand InstitutionalStrengthening

http://web.worldbank.org/external/projects/main?Projectid=P096643&theSitePK=40941&pagePK=64283627&menuPK=228424&piPK=73230.

• DhomaAmerikaneeTregtisë.MonitorimiiPërdorimittëSistemittëProkurimitElektronik. Raporti Përfundimtar. https://www.app.gov.al/ep/ReportsMonitorings.aspx.

• KëshilliiMinistrave.“PlanVeprimi2010përZbatimineStrategjisëNdërsektori-ale për Parandalimin, Luftën Kundër Korrupsionit dhe Qeverisjen e Mirë.”

• KëshilliiMinistrave.“StrategjiaNdërsektorialepërParandalimin,LuftënkundërKorrupsionit dhe Qeverisjes së Mirë 2008-2013.”

• METE.RaportmbiVeprimtarineeDrejtorisësëAuditimittëBrendshëmnëMETE(2010) http://mete.gov.al/doc/20110331104344_raport_vjetor_dab._2010.pdf.

• METE.RaportiiNdihmësShtetërore2009.• Papa, Helena. Prezantim në Forumin e PACA “Plan Veprimi anti-korrupsion

2011-2013 dhe roli i OJQ-ve”, Hotel Tirana International, Tiranë, dt. 16 qershor 2011,

• PartnersAlbania.Raport Përfundimtar,Monitorimi i Performancës sëQendrësKombëtare të Licensimit. http://www.partnersalbania.org/Monitorimi_QKL_Ra-port_Shqip_English.pdf.

• QendraKombëtareeRegjistrimit.“SitëRegjistroshnjëBiznes”<http://www.qkr.gov.al/nrc/How _to_Register_a_Business.aspx>.

• Reed,Quentin.Commentson2010Anti-CorruptionActionPlanandRecommen-

Page 73: Gjergji Vurmo - Soros

73 [ ]

dations for Future Action Plans. Project Against Corruption in Albania (PACA), Council of Europe, June 2010. http://www.coe.int/t/dghl/cooperation/econom-iccrime/corruption/projects/Albania/Technical%20Papers/1917-PACA-TP-Reed-june10.pdf.

• Reed,Quentin.CommentsonSelectedMinistriesin2010ActionPlan.ProjectAgainstCorruption in Albania (PACA), Council of Europe, June 2010. http://www.coe.int/t/dghl/cooperation/economiccrime/corruption/projects/Albania/Techni-cal%20Papers/1917-PACA-TP_QReed_June%2710_en.pdf.

• Reed,Quentin.The2010Anti-CcorruptionActionPlan,Recommendations forNext Steps and Further Assistance.Project Against Corruption in Albania (PACA), Council of Europe, July 2010. http://www.coe.int/t/dghl/cooperation/economic-crime/corruption/projects/Albania/Technical%20Papers/1917-PACA-TP-Reed-july10.pdf.

Adresa interneti• AgjenciaeProkurimitPublik.<https://www.app.gov.al>.• Departamenti i Bashkërendimit të Strategjive dhe Koordinimit të Ndihmës së

Huaj: http://www.dsdc.gov.al/dsdc/DEBASKON_Departamenti_i_Strategjive_dhe_Koordinimit_me_Donatoret_5_1.php.

• KontrolliiLartëiShtetit:http://www.klsh.org.al/• KëshilliiMinistrave:http://www.km.gov.al• MinistriaeEkonomisë,TregtisëdheEnergjetikës:http://www.mete.gov.al• Privatizime,METE:http://www.privatizime.al• ProkuroriaePërgjithshme:http://www.pp.gov.al• QendraePublikimeveZyrtare:http://www.qpz.gov.al/• QendraKombëtareeLicensimit:http://www.qkl.gov.al• QendraKombëtareeRegjistrimit:http://www.qkr.gov.al• RegjistriElektronikiLegjislacionittëBiznesit:http://www.rlb.gov.al/

VII.4. Ministria e Shëndetësisë

Dokumente zyrtare• VKMNr.24,datë19.01.2011,“PërDisaNdryshimenëVendiminNr.140,Datë

17.2.2010, të Këshillit të Ministrave, “Për Financimin e Shërbimeve Shëndetë-sore Spitalore nga Skema e Detyrueshme e Sigurimeve të Kujdesit Shëndetësor”, Fletorja Zyrtare Nr.7, fq 7.

• VKMNr.140,datë17.02.2010,“PërFinancimineShërbimeveShëndetësoreSpitalore Nga Skema e Detyrueshme e Sigurimeve të Kujdesit Shëndetësor”, Fle-torja Zyrtare Nr. 33, faqe 33.

• VKMNr.1561,datë03.10.2008,“PërMiratimineStrategjisëNdërsektorialepër Parandalimin e Luftën Kundër Korrupsionit dhe për një Qeverisje Transpar-ente, 2008-2013”, Fletorja Zyrtare Nr. 183, faqe 183.

• “StrategjiaNdërsektorialeeParandalimit,LuftëskundërKorrupsionitdheQever-isjes Transparente: Plani i Veprimit 2010”, Draft i miratuar në mbledhjen e Grupit

Page 74: Gjergji Vurmo - Soros

74 [ ]

Ndërministror të Punës, datë 08.03.2010. http://www.dsdc.gov.al/dsdc/pub/pl_vep_2010_2_518_1.pdf

• VKMNr.504,datë08.08.2007,“PërngritjendhefunksionimineKomisionittëÇmimit të Barnave”, Fletorja Zyrtare Nr. 112, faqe 112.

• VKMPërPropozimineProjektligjit“PërnjëndryshimnëLigjinNr.9323,Datë25.11.2004, “Për Barnat dhe Shërbimin Farmaceutik”, të ndryshuar”, datë 9.2.2011. http://www.km.gov.al/index.php?fq=brenda&m=news&lid=14311

• Ligj Nr. 10410, datë 31.03.2011, Për një ndryshim në ligjin nr.9323, datë25.11.2004 “Për barnat dhe shërbimin farmaceutik”, të ndryshuar”, Fletorja Zyrtare Nr.46, fq 46.

• UdhëzimNr.558,datë26.10.2009,“Përregjistrimin,identifikimindhelëvizjenepacientëve brenda institucioneve shëndetësore”, Ministria e Shëndetësisë, http://www.moh.gov.al/faqet/sistemireferimit/Udhezim_Nr-558_datë_26.10.2009_Për_regjistrimin_identifikimin_dhe_levizjen_e_pacienteve_brenda_institucio-neve_shendetesore.pdf

• UrdhërNr.526,datë26.10.2009,“Përzbatiminesistemittërëferimittëpa-cientëve në shërbimin shëndetësore,” Ministria e Shëndetësisë, http://www.moh.gov.al/faqet/sistemireferimit/Urdher%20Per%20zbatimin%20e%20sistemit%20te%20referimit%20te%20pacienteve%20ne%20sherbimin%20shendetesore.pdf

• MSH“RealizimiitreguesvetëmonitorimitfinanciarpërMinistrinëeShëndetësisëpër 9 mujorin 2010”. http://www.moh.gov.al/faqet/financimi/Relacioniimonito-rimit9mujori2010.doc

• MSH“MbirishikiminePBA2010-2011dherealiziminetreguesvetëmonito-rimit financiar për Ministrinë e Shëndetësisë për vitin 2010”. http://www.moh.gov.al/faqet/financimi/Relacioni%20i%20monitorimit%20viti%202010.doc

• MSH“ProgresRaporti:KontributiiDytëqershor-gusht2009”.http://www.moh.gov.al/integrimi/PROGRESRAPORTIKONTRIBUTIIDYTE(qershor-gusht2009).doc

• MSH “Plani Kombëtar për Zbatimin e Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit,2008-2014: Angazhimet e Shëndetësisë”, Tetor 2008, Tiranë. http://www.moh.gov.al/integrimi/PLANI-Për-ZBATIMIN-E-MSA-2008-2014-shendetesia.doc

• MSH “Tarifat për sherbimetmjekësore për pacientët në kujdesin shëndetësorparësor të specializuar dhe spitalor”. http://www.moh.gov.al/faqet/sistemirefer-imit/Lista_e_miratuar_Per_tarifat_per_sherbimet_mjeksore_ne_kujdesin_shen-detesor_paresor_te_specializuar_dhe_spitalor.pdf

• Raportimipërgjashtëmujorineparëtë2010përMinistrinëeShëndetësisë,ko-munikuar data 2 shkurt 2011.

• RaportimiMinistrisëpërrealizimineplan-veprimit2010(datë11.04.2011).

Burime dytësore• Forzley,Michele(2007)“ImprovingTransparencyinthePharmaceuticalSector:

Report on the Study to Identify and Strengthen Decision Points against Corrup-tion” Albania Development Policy P099823-DPL II.

• ISKSH“RevistaFokus”,Nr14dhjetor2010• ISKSH“RevistaFokus”,Nr13shtator2010

Page 75: Gjergji Vurmo - Soros

75 [ ]

• Marku,Maranaj (2010) “Preliminary Analysis on AlbanianHealth System Fi-nancing and Corruption”, Technical paper, Project against Corruption in Albania (PACA), Council of Europe, July 2010.

• Mrishaj,Blerta(2011)“QSUT,Hoxha:Sistemiireferimitmbusharkënespita-leve”, Gazeta Standart 25/02/2011/.

• MSH(2010) “InterpelancaeMinistritVasili”,MinistriaeShëndetësisë.http://www.moh.gov.al/moh/index.php?module=2&item=145

• MSH(2011)“FjalaeMinistritVasilinëanalizënvjetore:Analizavjetore”,Ministriae Shëndetësisë. http://www.moh.gov.al/moh/index.php?module=2&item=218

• Reed,Quentin(2010a)“BackgroundandGuidelinesforDraftingtheActionPlanFor 2011-2013”, Project Against Corruption in Albania (PACA), Council of Eu-rope, November 2010

• Reed,Quentin(2010b)“The2010Anti-CorruptionActionPlan,Recommenda-tions for Next Steps and Further Assistance” Technical paper, Project Against Corruption in Albania (PACA), Council of Europe, July 2010

• Reed,Quentin (2010c) “Comments on2010Anti-corruptionActionPlanandRecommendations for Future Action Plans”, Technical paper, Project Against Cor-ruption in Albania (PACA), Council of Europe, June 2010

• SwedishInternationalDevelopmentCooperationAidAgency-Sida(2008)“Al-bania Anti Corruption Study”, conducted by Ramboll Management Consulting, Denmark.

• Tashi,Jonida(2011)“QSUT,gatikostotpërpacientët”,GazetaMapo,07-02-2011.

• Vian,Taryn(2003)CorruptionintheHealthSectorinAlbania.ReportPreparedfor the Albanian Civil Society Corruption Reduction Project of USAID (Washing-ton, DC: Management Systems International).

• Vian,Tarynetal.(2004)InformalPaymentsinthePublicHealthSectorinAlba-nia: a Qualitative Study. Final Report. Partners for Health Reform Plus Project. Bethesda, MD: Abt Associates, Inc.

• WorldBank(2010),“AlbaniaHealthSystemModernizationProject:ProcurementPlan. Goods”

• WorldBank(2010),“ImplementationStatus&Results:AlbaniaHealthSystemModernization Project (P082814), Report No: ISR2440.

Adresa Interneti• AgjensiaeProkurimitPublik:https://www.app.gov.al• MinistriaeShëndetësisë:http://www.moh.gov.al• KëshilliiMinistrave:http://www.km.gov.al• QëndraePublikimevezyrtare:http://www.qpz.gov.al/