glosario de termos - · pdf filede competencia, constituír e ... referencia: bachman...

Glosario de termos para a avaliación de linguas

Proxecto para a avaliación e aprendizaxe de galego

TraduciónCristina SuárezLucía Loureiro

ColaboranYolanda LópezIvonete da SilvaLaura Sáez

EditaXunta de Galicia

Secretaría Xeral de Política Lingüística

Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades

Coordinador científicoManuel González González

Director técnico de LingüísticaGuillermo Rojo

Deseño gráficoocumodeseño

ImprimeLitonor

ISBN978-84-453-4582-5

Depósito legalC 656-2008

Glosario de termos para a avaliación de linguas

Glosario de termos para a avaliación de linguas | 7

En 1990 foi creada a Association of Language Testers in Europe (ALTE) coa finalidade de establecer escalas e niveis comúns de competencia, constituír e implantar procedementos homologados para o desenvolvemento, confección e administración de probas de exames, de sistemas de cualificación e de comunicación de puntuacións obtidas, así como de análise e investigación de resulta-dos. Con este motivo, os membros de ALTE, que na actualidade son vinte e sete, representantes doutras tantas linguas europeas, e da que o galego é membro de dereito desde novembro de 2005, veñen colaborando nunha serie de proxectos para o intercambio de ideas e experiencias no ámbito da avaliación de linguas.

Como parte dese principio de colaboración na investigación no campo da avaliación de linguas europeas, sentiuse a nece-sidade de acordar unha terminoloxía específica sobre avaliación que lles permitise a todos os membros de ALTE unha base léxica común que facilitase o traballo conxunto entre os membros. Así, en 1998 publicouse un glosario multilingüe de termos relacionados coa avaliación da competencia lingüística, elaborado polos membros de ALTE baixo o Padroado do Programa da Comisión Europea LINGUA (94-09/1801/UK-III). Para máis información, pode consultarse a páxina www.ALTE.org.

O glosario orixinal inclúe entradas en dez linguas: alemán, catalán, danés, español, francés, holandés, inglés, irlandés, italia-no e portugués. Neste volume presentamos a achega dunha nova lingua, o galego, que, nesta nova etapa como membro de ALTE, procura un status similar ao doutras linguas europeas e obter un sistema de certificación de coñecemento de lingua galega co reco-ñecemento de calidade dunha asociación europea como é ALTE.

O lector deste Glosario multilingüe de termos de avaliación atopará, pois, un manual que lle permitirá achegarse a unha no-menclatura específica en galego cos seus correspondentes termos nas seguintes linguas: inglés, español, portugués e catalán, que aparecerán xunto coa definición do termo en galego e cunha relación de códigos de aparición nos glosarios das linguas ás que xa está traducido o glosario orixinal.

As entradas do glosario aparecerán da seguinte maneira: en primeiro lugar, un número en galego, que corresponde co número de entrada do termo en galego por orde alfabética, seguido do termo en galego e, a continuación, os termos nas outras linguas (in-glés, español, portugués e catalán), a súa definición e a referencia de onde está tomada, e, finalmente, un conxunto de códigos de referencia de aparición dos termos noutras linguas nas que están publicados os glosarios. Así, por exemplo, CA:31 refírese ao número de entrada 31 no glosario multilingüe publicado en catalán.

Limiar

8 | Glosario de termos para a avaliación de linguas

N.º en galego

Termo galego Termo inglés Termo español/portugués/catalán

Definición Códigos

38 Avaliación Assessment/evaluation

Evaluación/Avaliação/Avaluació a. Recompilación sistemática de datos coa intención de utilizalos como base para a toma de decisións. En probas de lingua, a avaliación pode centrarse na eficacia ou impacto dun programa de ensino, dunha proba ou dun proxecto.

b. En probas de lingua, medida ou xuízo dun ou máis aspectos de dominio lingüístico mediante algún tipo de proba ou procedemento.

Referencia: Bachman (1990: 50)

CA:31 DA: 30/93 DE: 54/106 EN:21/132 ES: 180 FR:165/166 GA:229/235, IT:413/421, NE:39/126, PO:30

Con esta nova ferramenta de traballo, a todas aquelas persoas implicadas nos procesos de ensino e avaliación de linguas permíteselles non só ampliar o seu léxico, senón tamén reforzar, ao mesmo tempo, o desenvolvemento dunha linguaxe específica en galego relacionada coa avaliación en linguas, linguaxe que ata agora non se rexistrara de forma sistemática e, deste xeito, poderá evi-tar o uso deses termos equivalentes nas linguas que teñen maior tradición na avaliación de linguas, como viña facendo ata agora.


N.º en galego



1 Acordo avaliador Rater agreement Acuerdo evaluador/Acordo individual/Acord de qualificadors

V. Acordo inter-avaliador e Acordo intra-avaliador

CA:1, DA:307, DE:56, EN:312, ES:10, FR:1, GA:70, IT:84, NE:36, PO:1

2 Acordo inter-avaliador

Inter-rater agreement

Acuerdo inter-evaluador/Acordo inter-individual/Acord interqualificador

Grao de acordo entre dous ou máis avaliadores sobre a mesma mostra de produción lingüística. É especialmente relevante na avaliación das destrezas de expresión oral e escrita en probas que requiren a opinión subxectiva do examinador.


3 Acordo intra-avaliador

Intra-rater agreement

Acuerdo intra-evaluador/Acordo intra-individual/Acord intraqualificador

Grao de acordo entre dúas avaliacións da mesma mostra de actuación feitas en distintas ocasións polo mesmo examinador. É especialmente relevante na avaliación das destrezas de expresión oral e escrita en probas que requiren a opinión subxectiva do examinador.


4 Acreditación Accreditation Acreditación/Reconhecimento/Acreditació

Recoñecemento dun exame, normalmente por unha institución oficial (entidade gobernamental, tribunal de exames etc.)

CA:4, DA:10, DE:8, EN:5, ES:1, FR:4, GA:92, IT:303, NE;3, PO:325

5 Actividade de completar enunciados

Sentence completion Completar frases/Completamento de frases/Compleció gramatical

Tipo de exercicio no que só se proporciona a metade dunha secuencia. O candidato debe completar a secuencia fornecendo as palabras axeitadas (posiblemente baseadas na lectura dun texto) ou escollendo entre varias opcións dadas.



N.º en galego



6 Actividade de comprensión de lectura

Reading comprehension task

Actividad de comprensión lectora/Tarefa de comprensão escrita/Tasca de comprensió lectora

Tarefa que xeralmente consiste na lectura dun ou máis textos e contén ítems de escolla múltiple, encher ocos, transmisión de información etc.


7 Actividade de corrección de erros

Proof-reading task Actividad de detección de errores/Correcção de textos/Tasca de correció

Tarefa que consiste en buscar nun texto erros de tipo ortográfico ou estrutural. Nalgún caso, pode ser necesario corrixir os erros e propor a forma correcta.


8 Actividade de emparellamento

Matching task Actividad de relacionar/Tarefa de correspondência/Tasca de relacionar

Tarefa que consiste en emparellar elementos de dúas listas distintas. Por exemplo, escoller a expresión correcta para completar unha serie de secuencias (en probas de expresión escrita) ou casar elementos concretos cunha descrición xeral (en probas de comprensión lectora).

CA:397,DA:322, DE:452, EN:226, ES:7, FR:21, GA:375, IT:73, NE:238, PO:353

9 Actividade de emparellamento múltiple

Multiple-matching task

Actividad de relación múltiple/Tarefa de correspondência múltipla/Tasca de relació múltiple

Tarefa que consiste en completar secuencias gramaticais, partindo dun texto lido. As respostas preséntanse nunha lista de elementos que se poden utilizar máis dunha vez, polo que a tarefa non se fai progresivamente máis sinxela (como ocorre noutras actividades de emparellar). V. Actividade de emparellamento


10 Actividade de expresión escrita dirixida

Directed writing task Actividad de expresión escrita dirigida/Tarefa de produção escrita dirigida/Tasca d’expressió escrita dirigida

V. Actividade de expresión escrita guiada



N.º en galego



11 Actividade de expresión escrita guiada

Guided writing task Actividad de expresión escrita guiada/Produção escrita guiada/Tasca d’expressió escrita guiada

Tarefa que consiste na produción dun texto escrito de acordo con información gráfica, como imaxes, cartas, postais; ou textual, como instrucións, para controlar e estandarizar a resposta esperada. Cf. Expresión escrita, Redacción


12 Actuación Performance Actuación/Performance/Actuació

Acto de producir unha lingua falada ou escrita. A actuación, como lingua producida, distínguese da competencia, que é o coñecemento subxacente dunha lingua.Cf. CompetenciaV. Proba de actuación

CA:5, DA:282, DE:283, EN:277 ES:9, FR:297, GA:141, IT:267, NE:286, PO:304

13 Adaptación de probas

Test tailoring Adaptación de pruebas/Adaptação de teste/Prova a mida

Adecuación de probas xa existentes para satisfacer as necesidades dun determinado grupo de usuarios ou examinandos.


14 Adquisición da lingua

Language acquisition

Adquisición de la lengua/Adquisição da lingua/Adquisició lingüística

Proceso polo que se adquire a capacidade en primeiras ou segundas linguas. No caso de segundas linguas, ás veces distínguese entre adquisición (é dicir, por exposición natural) e aprendizaxe (é dicir, polo estudo consciente).



N.º en galego



15 Alfa Alpha (alpha coefficient)

Alfa (coeficiente alfa)/Alfa (coeficiente alfa)/Alfa (coeficient alfa)

Estimación da fiabilidade mediante a coherencia interna da proba. Adopta valores entre 0 e 1. Úsase con máis frecuencia en probas de escolla múltiple que en probas con ítems dicotómicos. Tamén chamado coeficiente alfa.Cf. Kuder-RichardsonV. Consistencia internaReferencia: Henning (1987: 84)


16 Alfa de Cronbach Cronbach’s alpha Alfa de Cronbach/Alfa de Cronbach/Alfa de Cronbach

V. Alfa CA:10, DA:54, DE:70, EN:84, ES:17, FR:9, GA:11, IT:11, NE:89, PO:7

17 Ámbito Domain Dominio/Dominio/Àmbit Área definida do contido e/ou a capacidade que se avalía mediante unha tarefa ou compoñente específico dunha proba.Referencia: Bachman (1990: 244-246)


18 Ampliación de enunciados

Sentence expansion Ampliación de frases/Expansão de frases/Desenvolupament d’oracions

Clase de ítem que consiste nun estímulo en forma de cadea de palabras léxicas á que lle faltan as preposicións, os verbos auxiliares, os artigos etc. O candidato debe engadir as palabras que faltan, ata formar unha oración gramatical completa.


19 Amplitude de variación

Range Margen de variación/Amplitude de variação/Amplitud

Diferenza entre o valor máximo e o valor mínimo dunha variable. Referencia: Hatch e Lazaraton (1991: 169-170).



N.º en galego



20 Análise de contido Content analysis Análisis de contenido/Análise de conteúdo/Anàlisi de contingut

Descrición e análise do contido dunha proba. Esta análise é necesaria para asegurar que o contido da proba cumpre coa súa especificación e garantir a validez do contido e do construto.


21 Análise de covarianza

Analysis of covariance

Análisis de covarianza/Análise de covariância/Anàlisi de covariància

V. ANCOVA CA:14, DA:200, DE:193, EN:12, ES:20, FR:14, GA:16, IT:18, NE:85, PO:13

22 Análise de necesidades

Needs analysis Análisis de necesidades/Análise de necessidades/Anàlisi de necessitats

Análise que consiste en determinar as necesidades lingüísticas (en termos de destrezas, actividades, vocabulario etc.) dun grupo de estudantes en concreto, antes de deseñar un curso de aprendizaxe para eles.


23 Análise de proba Test analysis Análisis de prueba/Análise de teste/Anàlisi de la prova

Análise das probas despois de utilizalas con candidatos, nas que se empregan a miúdo métodos estatísticos e informatizados. O obxectivo pode ser a investigación do rendemento dos candidatos ou da proba mesma.


24 Análise de varianza Analysis of variance Análisis de varianza/Análise da variância/Anàlisi de variància

V. ANOVA CA:17, DA:430, DE:430, EN:13, ES:23, FR:15, GA:15, IT:19, NE:418, PO:14

25 Análise do discurso Discourse analysis Análisis del discurso/Análise do discurso/Anàlisi del discurs

Análise que se centra na estrutura e función de varios tipos de texto escrito e falado.



N.º en galego



26 Análise do ítem Item analysis Análisis del ítem/Análise de items/Anàlisi d’items

Análise que consiste en describir ítems individuais nunha proba, empregando polo xeral índices estatísticos clásicos como a facilidade e a discriminación.


27 Análise factorial Factor analysis Análisis factorial/Análise factorial/Anàlisi factorial

Técnica estatística que lle permite ao investigador reducir un amplo número de variables a un número menor, tras o establecemento de patróns comúns nas variacións dos valores dunha serie de variables. Un grupo de variables moi interrelacionadas constitúen un factor. O investigador pode usar a análise factorial para formular hipóteses (modo exploratorio) ou para confirmalas (modo confirmatorio).Referencias: Bachman (1990: 262), Crocker e Algina (1986: 232)


28 ANCOVA ANCOVA ANCOVA/ANCOVA/ANCOVA

Análise de varianza que permite neutralizar o efecto das variables de confusión que poden influír na variable estudada.V. ANOVAReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 387)


29 ANOVA ANOVA ANOVA/ANOVA/ANOVA

Análise estatística que permite comprobar a hipótese nula de que varias medias de poboación son iguais e estuda tanto a variabilidade das observacións en cada grupo como a variabilidade entre as súas medias.Referencia: Hatch e Lazaraton (1991: 308-312)



N.º en galego



30 Aprobado Pass mark Aprobado/Nota de passagem/Aprovat

Puntuación mínima requirida para superar unha proba ou exame.Cf. Puntuación límite


31 Arredondamento Rounding Redondeo/Arredondamento/Arrodoniment

Proceso de reducir a precisión dun número ao diminuír a cantidade de cifras significativas. Por exemplo, 564,8 pódese arredondar por enriba a 565 ou por debaixo a 560. A escala de arredondamento depende da precisión requirida.


32 Asimetría Skew Asimetría/Distribução assimétrica/Asimetria

Distribución na que o pico da curva se atopa á dereita (asimetría negativa) ou á esquerda (asimetría positiva) do centro.

V. Distribución normalReferencias: Hatch e Lazaraton (1991: 165)


33 Aumento da puntuación

Gain score Aumento de la puntuación/Ganho de pontos/Puntuació millorada

Diferenza entre a puntuación obtida na mesma proba (ou semellante) antes e despois de recibir instrución. O aumento da puntuación reflicte o progreso.


34 Autenticidade Authenticity Autenticidad/Autenticidade/Autenticitat

Característica dunha proba que se refire ao grao no que as actividades reflicten o uso da lingua nunha situación real. Referencia: Bachman (1990: 300-303)



N.º en galego



35 Autenticidade interactiva

Interactional authenticity

Autenticidad interactiva/Autencidade interaccional/Autenticitat interaccional

Tipo de autenticidade na avaliación de linguas que debe existir entre o estudante e a proba para que a resposta producida sexa a adecuada.Cf. Autenticidade situacionalV. AutenticidadeReferencia: Bachman (1990: 315-323)


36 Autenticidade situacional

Situational authenticity

Autenticidad situacional/Autenticidade situacional/Autenticitat situacional

Grao polo que unha proba se asemella ao mundo real, recorrendo a situacións lingüísticas reais.Cf. Autenticidade interactiva, enfoque de comunicación realV. AutenticidadeReferencia: Bachman (1990: cap. 8)


37 Autoavaliación Self-assessment Auto-evaluación/Auto-avaliação/Autoavaluació

Proceso a través do cal un estudante examina o seu nivel de capacidade mediante unha autoproba ou por outros medios (cuestionario, lista de corroboración etc.).


38 Avaliación Assessment/Evaluation

Evaluación/Avaliação/Avaluació

a) Recompilación sistemática de datos coa intención de utilizalos como base para a toma de decisións. En probas de lingua, a avaliación pode centrarse na eficacia ou impacto dun programa de ensino, dunha proba ou dun proxecto.

b) En probas de lingua, medida ou xuízo dun ou máis aspectos de dominio lingüístico mediante algún tipo de proba ou procedemento.

Referencia: Bachman (1990: 50)

CA:31, DA:30/93, DE:54/106, EN:21/132, ES:180, FR:165/166, GA:229/235, IT:413/421, NE:39/126, PO:30


N.º en galego



39 Avaliación adaptativa por ordenador

Computer-adaptive testing

Evaluación adaptativa informatizada/Teste adaptativo por computador/Prova adaptativa per ordinador

Método de avaliación con base informatizada no que o nivel de dificultade dos ítems presentados se pode adaptar á capacidade dos candidatos en función das respostas dadas. V. Proba por ordenador


40 Avaliación con base informatizada

Computer-based testing (assessment)

Evaluación con base informatizada/Avaliação por computador/Prova per ordinador

Método de proba no que se presentan os ítems por ordenador. Tamén se pode responder por ordenador.


41 Avaliación de competencia mínima

Minimum competency testing

Evaluación de competencia mínima/Avaliação da competência mínima/Prova de competència mínima

Método de avaliación que establece os requisitos específicos para un nivel mínimo de competencia nun ámbito concreto de uso de lingua. Un candidato que demostre este nivel de competencia pasa a proba.


42 Avaliación dobre Double marking Doble corrección/Classificação dupla/Correcció doble

Método de avaliación no que dúas persoas valoran o rendemento dun candidato nunha proba.V. Avaliación múltiple


43 Avaliación formativa Formative assessment/Formative evaluation

Evaluación formativa/Avaliação formativa/Avaluació formativa

a) Método de avaliación que ten lugar durante un curso ou programa de ensino, e non ao final. Os resultados permítenlle ao profesor achegar unha axuda correctiva nunha etapa temperá ou, se cómpre, cambiar o enfoque do curso. b) Avaliación continua dun proceso que permite a súa adaptación e mellora. Pode referirse a un programa de ensino.Cf. Avaliación sumativa

CA:32, DA:225/226, DE:46/213, EN:147/148, ES:184, FR:168, GA:232/236, IT:414/422, NE:136/137, PO:32


N.º en galego



44 Avaliación múltiple Multiple marking Calificación múltiple/Classificação múltipla/Correció múltiple

Método para aumentar a fiabilidade na corrección de probas de expresión escrita, mediante o cal cada resposta é revisada por máis dun avaliador, reducindo así o nivel de subxectividade. Referencia: Weir (1988: 65-66)


45 Avaliación sumativa Summative assessment/Summantive evaluation

Evaluación sumativa/Avaliação somativo/Avaluació sumatòria

a) Avaliación dun proceso cando se remata. Pódese referir a un programa de ensino. b) Proba que ten lugar ao rematar un curso ou programa de ensino.Cf. Avaliación formativa

CA:34, DA:266/267, DE:3/4, EN:391/390, ES:186, FR:172, GA:233/238, IT:415/423, NE:374/375, PO:36

46 Avaliador Assessor Calificador/Cotação/Avaluador

Persoa que asigna unha puntuación ao rendemento do candidato nunha proba mediante un xuízo subxectivo. Os avaliadores deben ser expertos na área pertinente e someterse a un proceso de formación e estandarización. Nas probas orais ás veces distínguese entre o avaliador e o entrevistador. Tamén chamado examinador.Cf. Entrevistador, Corrector


47 Avaliador Rater Evaluador/Examinador/Avaluador

V. Avaliador CA:361, DA:306, DE:100, EN:311, ES:187, FR:164, GA:287, IT:102, NE:34, PO:182


N.º en galego



48 Axuste Fit Ajuste/Adequação/Ajustament

Grao de acordo entre os prognósticos dun modelo e os resultados observados. Pódense calcular diferentes índices de axuste. En TRI (teoría de resposta ao ítem), a análise de axuste demostra en que grao o ítem estimado e os parámetros de cada persoa (p. ex.: dificultade e capacidade) prognostican a puntuación da persoa nunha proba: a estatística de axuste dun ítem pode considerarse análoga ao seu índice de discriminación na teoría clásica de exame. V. Teoría de resposta ao ítem


49 Baleiro de información

Information gap Vacío de información/Informação lacunar/Buit d’informació

Técnica do ensino e avaliación de linguas que simula unha comunicación real a través da creación de situacións nas que os estudantes non comparten a mesma información e, polo tanto, precisan comunicarse para poder rematar a tarefa. Adoita utilizarse na práctica ou na avaliación das destrezas de expresión oral e escrita.


50 Banco de ítems Item banking Banco de ítems/Banco de itens/Banc d’ítems

Almacenamento de ítems de exame para construír probas de contido e dificultade establecidos. Os ítems gárdanse nunha base de datos informatizada que se basea na teoría do trazo latente. Isto significa que os ítems se poden relacionar mediante unha escala de dificultade común.V. Teoría do trazo latenteReferencia: Henning (1987: cap. 9)



N.º en galego



51 Banda Band Banda/Gráfico em bandas/Banda

Parte dunha escala. Nunha proba de ítems refírese a unha gama de puntuacións que equivalen a unha cualificación. Nunha escala de cualificación, para avaliar unha característica ou capacidade específica (p. ex.: expresión oral ou escrita), normalmente refírese a un nivel determinado.


52 Banda de puntuacións

Band score Banda de puntuaciones/Classificação por bandas/Puntuació de banda

Parte dunha escala que se refire a un campo específico de capacidade.


53 Batería Battery Batería/Bateria/Bateria Conxunto de probas ou subprobas relacionadas que achegan datos independentes (p. ex.: ao examinar diferentes destrezas), pero que se poden combinar para obter unha cualificación global.


54 Batería de probas Test battery Batería de pruebas/Bateria de teste/Bateria de proves

V. Batería CA:39, DA:390, DE:406, EN:397, ES:41, FR:31, GA:63, IT:42, NE:390, PO:39

55 Calibración Calibration Calibración/Calibração/Calibratge

Proceso de determinación da escala dunha proba ou probas. Pode implicar a ancoraxe dos ítems de probas diferentes nunha escala común de dificultade (escala zeta). A puntuación dunha proba con ítems calibrados indica a capacidade do candidato; é dicir, a súa situación na escala zeta.



N.º en galego



56 Calibrar Calibrate Calibrar/Calibrar/Calibrar Na teoría de resposta ao ítem, calcular a dificultade dun conxunto de ítems para unha proba.


57 Candidato Candidate Candidato/Candidato/Candidat

Persoa que se examina. Tamén chamado examinando.


58 Capacidade Ability Capacidad/Capacidade/Capacitat

Habilidade mental para facer algunha cousa. Cf. Competencia, DominioReferencia: Bachman (1990: 16, 19)

CA:46, DA:2, DE:113, EN:2, ES:49, FR:42, GA:96, IT:1(a), NE:411, PO:49

59 Capacidade lingüística

Language ability Capacidad lingüística/Capacidade numa língua/Capacitat lingüística

Conxunto de competencias que definen a habilidade dun individuo para usar unha lingua con diversos fins comunicativos. Referencia: Bachman (1990: 3-4)


60 Características dos métodos de proba

Test method characteristics

Características de métodos de examen/Características dos métodos de teste/Característiques del mètode de prova

Trazos definitorios dos diferentes métodos de proba. Por exemplo, ambiente, instrucións, lingua das instrucións, formato da proba etc.Referencia: Bachman (1990: cap. 5)


61 Carpeta de avaliación

Portfolio assessment Evaluación por carpeta de trabajo/Portfolio de avaliação/Seguiment del curs

Método de avaliación na que un candidato recolle durante un determinado período mostras do seu traballo e preséntaas como testemuños da súa capacidade.



N.º en galego



62 Categoría Category Categoría/Categoría/Categoria

a) Cada un dos elementos dunha escala categórica. Por exemplo, sexo ten as categorías home e muller.b) Nunha proba, dise que unha escala de avaliación que comprende cinco puntos ten cinco categorías de resposta.


63 Certificado Certificate Certificado/Certificado/Certificat

Documento que acredita que unha persoa superou unha proba ou parte dunha proba. Adoita conter a cualificación obtida.Cf. Diploma


64 Clave Key response Clave de respuesta/Resposta-chave/Clau

Opción correcta nun ítem de escolla múltiple.Cf. DistractorV. Ítem de escolla múltiple


65 Clave de respostas Key response Clave de respuesta/Resposta-chave/Clau de respostes

Lista de todas as respostas aceptables dos ítems dunha proba.Unha clave de respostas fai posible que o avaliador asigne con precisión a puntuación a unha proba.V. Modelo de corrección


66 Coeficiente Coefficient Coeficiente/Coeficiente/Coeficient

Índice numérico utilizado como medida dunha propiedade ou característica.V. Coeficiente alfa, Coeficiente de correlación


67 Coeficiente alfa Coefficient alpha Coeficiente alfa/Coeficiente alfa/Coeficient alfa

V. Alfa CA:54, DA:176, DE:179, EN:54, ES:56, FR:55, GA:74, IT:58, NE:63, PO:70


N.º en galego



68 Coeficiente de correlación

Correlation coefficient

Coeficiente de correlación/Coeficiente de correlação/Coeficiente de correlació

Índice estatístico que expresa cuantitativamente o grao de relación entre dúas variables. Varía de -1 a +1. As variables cun grao de relación alto están máis próximas a +1.Referencia: Guilford e Fruchter (1981: 86-88)


69 Coeficiente de fiabilidade

Reliability coefficient Coeficiente de fiabilidad/Coeficiente de fiabilidade/Coeficient de fiabilitat

Medida da fiabilidade nunha escala de 0 a 1. As estimacións de fiabilidade pódense basear na aplicación repetida dunha proba (o que debería producir resultados semellantes) ou, se non se pode facer, en calquera outra medida de consistencia interna. Tamén chamado índice de fiabilidade. V. Consistencia interna, Fiabilidade, Fiabilidade test-retest


70 Coeficiente fi Phi coefficient Coeficiente phi/Coeficiente phi/Coeficiente fi

Coeficiente de correlación utilizado para demostrar o grao de relación entre dúas variables binarias. Por exemplo: as puntuacións en dous ítems dunha proba valorados como correcto ou incorrecto.V. Coeficiente de correlaciónReferencia: Guilford e Fruchter (1981: 316-318), Crocker e Algina (1986: 92-94)



N.º en galego



71 Coherencia interna Internal consistency Consistencia interna/Consistência interna/Consistència interna

Trazo dunha proba que representa o grao no que as puntuacións de cada ítem da proba que fai o candidato son coherentes coa puntuación total. Considérase como una medida de fiabilidade da proba. Pódense calcular diversos índices, como, por exemplo, KR-20 ou alfa.V. Alfa, Coeficiente alfa, Kuder-Richardson, FiabilidadeReferencia: Bachman (1990: 172)


72 Competencia Competence Competencia/Competência/Competència

Coñecemento ou capacidade para facer algunha cousa. Utilízase en lingüística para referirse ao coñecemento subxacente que unha persoa ten do sistema lingüístico e á capacidade para crear e entender secuencias, aínda que non as escoitase nunca. Oponse a actuación, que é a manifestación lingüística da competencia. Esta distinción xorde no traballo de Chomsky. Cf. ActuaciónReferencia: Bachman (1990: 52, 108)


73 Competencia comunicativa

Communicative competence

Competencia comunicativa/Competência comunicativa/Competència comunicativa

Capacidade para utilizar adecuadamente unha lingua en diversas situacións.Referencia: Bachman (1990: 16, 68)


74 Competencia discursiva

Discourse competence

Competencia discursiva/Competência discursiva/Competència discursiva

Capacidade para entender e producir un discurso. A competencia discursiva é ás veces considerada unha compoñente comunicativa.Referencia: Bachman (1990: cap. 4)



N.º en galego



75 Competencia gramatical

Grammatical competence

Competencia gramatical/Competência gramatical/Competència gramatical

Nun modelo de competencia comunicativa, a competencia gramatical é a compoñente que se refire á morfoloxía, sintaxe, léxico, fonoloxía e ortografía.Referencia: Bachmen (1990: 84-88)


76 Competencia lingüística

Linguistic competence

Competencia lingüística/Competência linguística/Competència lingüística

V. Competencia CA:68, DA:217, DE:224, EN:214, ES:64, FR:67, GA:198, IT:66, NE:231, PO:80

77 Competencia oral Oral proficiency Competencia oral/Competência oralProficiència oral/Competència oral

Habilidade para falar unha lingua. CA:298, DA:239, DE:370, EN:264, ES:65, FR:68, GA:266, IT:67, NE:354, PO:82

78 Competencia pragmática

Pragmatic competence

Competencia pragmática/Competência pragmática/Competència pragmática

Capacidade para producir actos de fala e o coñecemento das convencións sociolingüísticas.Referencia: Bachman (1990: 42)


79 Competencia sociolingüística

Sociolinguistic competence

Competencia sociolingüística/Competência sociolinguística/Competència sociolingüística

Capacidade para adaptar a lingua a contextos e situacións concretas de acordo coas normas sociais.Referencia: Bachman (1990: 42)


80 Competencia unitaria

Unitary competence Competencia unitaria/Competência unitária/Competència unitària

Capacidade única que subxace a todas as habilidades lingüísticas.



N.º en galego



81 Composición discursiva

Discursive composition

Composición discursiva/Composição discursiva/Composició discursiva

Tarefa escrita na que o candidato debe expor un tema que admite diversos puntos de vista ou argumentar para defender as súas opinións persoais.V. Expresión escrita


82 Cómputo dos distractores

Distractor tally Cómputo de los distractores/Contagem do diversor/Marca del distractor

Frecuencia coa que se selecciona cada distractor nun ítem de escolla múltiple. O cómputo mide a popularidade de cada distractor.


83 Coñecemento sociocultural

Sociocultural knowledge

Conocimiento sociocultural/Conhecimento sociocultural/Coneixement sociocultural

Coñecemento do mundo relacionado co xeito no que actúa unha sociedade nunha cultura concreta. É importante para o comportamento adecuado e o uso da lingua en contextos culturais específicos.Cf. Competencia sociolingüística


84 Coñecementos previos

Background knowledge

Conocimientos previos/Conhecimentos anteriores/Coneixement previ

Coñecemento dun candidato sobre un tema ou contido cultural nunha proba determinada que pode afectar a forma na que o candidato se enfronta ao estímulo. É especialmente relevante en probas de lingua con fins específicos.Referencia: Bachman (1990: 273)



N.º en galego



85 Construto Construct Constructo/Constructo/Constructe

Capacidade hipotética ou treito mental que non sempre se pode medir ou observar directamente. Por exemplo, a capacidade para a comprensión oral nas probas de linguas. As probas intentan medir os distintos construtos subxacentes á capacidade lingüística. Outros construtos relevantes son a motivación, a actitude e a aculturación.Referencia: Hatch e Lazaraton (1991: 15)


86 Convocatoria Administration Convocatoria/Aplicação/Administració

Data ou período no que ten lugar unha proba. Nalgúns casos, a data está prefixada ao longo do ano, mentres que noutros a data se determina segundo a demanda existente.


87 Corrección automática

Clerical marking Corrección automática/Classificação mecânica/Correció mecánica

Método de corrección no que os correctores non precisan unha formación específica nin a aplicación dun criterio subxectivo. Polo contrario, utilizan un sistema que especifica todas as respostas aceptables para cada ítem da proba. V. Corrección por examinador


88 Corrección da atenuación

Correction for attenuation

Corrección de la atenuación/Correção por atenuação/Correció per atenuació

Método de corrección no que se estima a correlación entre dúas ou máis variables que non mostren diferenza de fiabilidade.Referencias: Guilford e Fruchter (1981: 450-453), Hatch e Lazaraton (1990: 444-445)



N.º en galego



89 Corrección da casualidade

Correction for guessing

Corrección del acierto casual/Correcção por adivinhação/Correcció de l’atzar

Método de corrección para minimizar o efecto da casualidade no acerto de respostas en probas compostas de ítems obxectivos.Referencia: Ebel e Frisbie (1986: 215-218)

CA:82, DA:193, DE:317/450, EN:77, ES:80, FR:83, GA:54, IT:103, NE:77, PO:98

90 Corrección do examinador

Examiner marking Corrección por examinador/Classifição por examinador/Corrección d’examinador

Método de corrección no que o examinador debe ter experiencia e formación especial para poder emitir un xuízo subxectivo. Normalmente úsase nas probas de expresión oral e escrita.


91 Corrección informatizada

Computerized marking (scoring)

Corrección por ordenador (puntuación)/Classificação por computador/Correció informatitzada

Método que se axuda da informática para minimizar os erros na corrección de probas obxectivas. Por exemplo, escanear información usando un aparello de lectura óptica para obter información que se pode utilizar en puntuacións e análises.


92 Corrector Marker Corrector/Examinador/Corrector

Persoa que asigna unha puntuación ás respostas dun candidato nunha proba escrita. Pode implicar a aplicación dun xuízo experto ou, no caso da corrección automática, o uso dun modelo de corrección.Cf. Avaliador



N.º en galego



93 Correlación Correlation Correlación/Correlação/Correlació

Relación entre dúas ou máis medicións con respecto ao grao de variación no mesmo sentido. Por exemplo, a obtención de niveis semellantes en dúas probas diferentes quere dicir que a correlación entre as puntuacións é positiva. Cf. CovarianzaV. Correlación por rangos, Correlación produto-momento de Pearson


94 Correlación biserial Biserial correlation Correlación biserial/Correlação biserial/Coeficient de correlació biserial

Índice de discriminación de ítems dicotómicos (rbis). Correlación entre un criterio (normalmente a puntuación total da proba) e a capacidade que subxace á resposta correcta-incorrecta ao ítem. O valor de rbis é polo menos un 25% superior ao da correlación biserial puntual (rpbi). Unha vantaxe de rbis é que resulta bastante estable a través de mostras de distintos niveis de capacidade. Cf. Correlación biserial puntualV. Discriminación Referencias: Crocker e Algina (1986: 317-318); Guilford e Fruchter (1981: 304-311).


95 Correlación biserial puntual

Point biserial correlation

Correlación biserial puntual/Correlação biserial de ponto/Coeficient de correlació biserial puntual

Índice de discriminación de ítems dicotómicos (rpbi). Correlación entre un criterio (normalmente a puntuación total da proba) e a resposta ao ítem. Unha vantaxe da rpbi frente á rbis é que se pode utilizar cando a capacidade subxacente non está distribuída de forma uniforme. Cf. Correlación biserial



N.º en galego



96 Correlación de rangos de Spearman

Spearman’s rank-difference correlation

Correlación de rangos de Spearman/Coeficiente de correlação de Spearman/Coeficient de correlació de Spearman

Correlación non paramétrica que mide o grao de asociación entre dúas variables ordinais. Utilízase con mostraxes pequenas, por exemplo, inferiores a 30. Tamén se denomina Correlación por rangos.


97 Correlación fi Phi correlation Correlación phi/Correlação phi/Correlació fi

V. Coeficiente fi CA:92, DA:285, DE:287, EN:280, ES:88, FR:88, GA:81, IT:101, NE:289, PO:103

98 Correlación por rangos

Rank order correlation

Correlación por rangos/Coeficient de correlação de níveis/Coeficient de correlació ordinal de Spearman

V. Correlación de rangos de Spearman


99 Correlación produto-momento de Pearson

Pearson’s product-moment correlation (Pearson’s r)

Correlación producto-momento de Pearson/Correlação produto-momento de Pearson (r de Pearson)/Coeficient de correlació lineal de Pearson

Coeficiente de correlación utilizado con variables medidas en escalas de intervalos ou de razón. V. Coeficiente de correlaciónReferencias: Hatch e Lazaraton (1991: 427-431); Guilford e Fruchter (1981: 81)


100 Covarianza Covariance Covarianza/Covariância/Convariància

Varianza conxunta de dúas ou máis variables. Por exemplo, a lonxitude da oración e a dificultade do léxico son características dun texto de comprensión de lectura que tenden a ser relacionadas, é dicir, covarían. Débese ter en conta ao prognosticar unha variable a partir doutras, por exemplo, a dificultade dun texto de lectura a partir da lonxitude das oracións e da dificultade do léxico.V. Varianza



N.º en galego



101 Cualificación Mark Calificación/Classificação/Puntuació

Número total de puntos posible para un ítem, subproba ou proba. Tamén se pode referir ao número de puntos acadados polo candidato na súa resposta.


102 Cualificar Marking Calificar/Classificação/Correció

Asignar unha cualificación ás respostas dun candidato nunha proba, mediante un xuízo profesional ou a comparación cunha clave de respostas que conteña todas as opcións aceptables.


103 Currículo Curriculum Currículum/Currículum/Currículum

Descrición global dos obxectivos, contidos, organización, métodos e avaliación dun curso educativo.Cf. Programa


104 Curtose Kurtosis Curtosis/Curtose/Curtosi Grao de desvío dunha distribución con respecto á curva normal. Os datos representados nunha curva plana amosan unha distribución platicúrtica, mentres que os datos representados nunha curva menos plana amosan unha distribución leptocúrtica.

V. Distribución normal



N.º en galego



105 Curva característica do ítem (CCI)

Item characteristic curve (ICC)

Curva característica del ítem (CCI)/Curva característica de um item (CCI)/Corba característica d’ítem (CCI)

Na teoría da resposta ao ítem, a CCI amosa como a probabilidade de responder correctamente un ítem se relaciona coa capacidade subxacente á actuación nos ítems da proba.Referencia: Crocker e Algina (1986: 340-342)


106 d de Ebel Ebel’s d d de Ebel/D de Ebel/d d’Ebel V. Índice D CA:96, DA:85, DE:92, EN:122, ES:96, FR:94, GA:101, IT:116, NE:117, PO:111

107 d neto Net D d neto/D de Ebel/Índex D V. Índice D CA:206, DA:246, DE:257, EN:247, ES:97, FR:115, GA:102, IT:194, NE:256, PO:111

108 Descritor Descriptor Descriptor/Descritor/Descriptor

Descrición breve que acompaña unha banda nunha escala de avaliación e que resume o grao de dominio ou o tipo de rendemento esperado para que o candidato acade unha puntuación determinada.


109 Descritor de escala Scale descriptor Descriptor escalar/Descritor de escalas/Descriptor d’escala

V. Descritor CA:98, DA:338, DE:353, EN:344, ES:99, FR:96, GA:438, IT:119, NE:327, PO:112


N.º en galego



110 Deseño multitrazo-multimétodo

Multitrait-multimethod design

Diseño multirrasgo-multimétodo/Plano multiatributo-multimétodo/Diseny multitret-multimètode

Deseño experimental usado en validación de construtos, no que un grupo de trazos supostamente distintos son medidos por un conxunto de métodos supostamente distintos. A análise debería amosar, por exemplo, que a correlación entre medicións da destreza de compresión oral obtidas por métodos diferentes é máis alta que a correlación entre medicións de destrezas diferentes obtidas polo mesmo método de proba.Referencia: Bachman (1990: 263-265)


111 Destreza Skill Destreza/Capacidades/Habilitat

Capacidade para facer algo. Nas probas de lingua distínguense catro destrezas: comprensión de lectura, expresión escrita, comprensión oral e expresión oral.

CA:199, DA:111, DE:119, EN:367, ES:100, FR:340, GA:325, IT:1B, NE:413, PO:51

112 Destrezas de orde inferior

Lower-order skills Destrezas de orden inferior/Capacidades intelectuais inferiores/Habilitats d’ordre inferior

Capacidades presupostas e menos complexas esixidas aos candidatos nas probas. Por exemplo, o recoñecemento dunha palabra ou letra. Cf. Destrezas de orde superior


113 Destrezas de orde superior

Higher-order skills Destrezas de orden superior/Capacidades intelectuais superiores/Habilitats d’ordre superior

Capacidades presupostas complexas. Por exemplo, inferir ou resumir. Cf. Destrezas de orde inferior



N.º en galego



114 Desviación estándar Standard deviation Desviación estándar/Desvío-padrão/Desviació estàndard

Medida de dispersión dun conxunto de observacións con relación á media aritmética. É igual á raíz cadrada da varianza. Nunha distribución normal, o 68% da mostra cae dentro dunha desviación estándar da media e o 95%, dentro de dúas desviacións estándar da media.

Cf. Amplitude de variaciónV. VarianzaReferencias: Ebel e Frisbie (1991: 61-62); Crocker e Algina (1986: 21-22)


115 Diagrama de barras Bar graph (chart) Diagrama de barras (tabla)/Gráfico de barras/Diagrama de barres

Forma gráfica de amosar as distribucións de frecuencia de variables.

Cf. HistogramaReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 147)



N.º en galego



116 Diploma Diploma Diploma/Diploma/Diploma Documento que constata que unha persoa fixo unha proba ou parte dunha proba obtendo unha cualificación determinada (como mínimo un aprobado). Considérase un nivel de cualificación superior a un certificado.Cf. Certificado


117 Discriminación Discrimination Discriminación/Discriminação/Discriminació

Poder dun ítem para distinguir entre candidatos bos e malos. Úsanse diversos índices de discriminación. Algúns (por exemplo, o biserial ou biserial puntual) baséanse nunha correlación entre a puntuación dun ítem e un criterio, como pode ser a puntuación total na proba e algunha medida externa de competencia. Outros baséanse na diferenza da dificultade do ítem para grupos de alta ou baixa capacidade. Na teoría de resposta ao ítem, os modelos dos parámetros 2 e 3 consideran a discriminación dun ítem co parámetro A.V. Correlación biserial, Correlación biserial puntual, Teoría de resposta ao ítem (TRI)Referencias: Crocker e Algina (1986: 313-320); Ebel e Frisbie (1991: 231-232)


118 Discurso Discourse Discurso/Discurso/Discurs Texto oral ou escrito considerado como un acto lingüístico comunicativo.



N.º en galego



119 Dispersión Dispersion Dispersión/Dispersão/Dispersió

Desviación dun conxunto de valores (por exemplo, puntuacións dos candidatos) con respecto a un valor central. Se a dispersión é ampla, as puntuacións están moi separadas e, se a dispersión é pequena, as puntuacións están agrupadas.V. Desviación estándar, Varianza, Amplitude de variación


120 Distractor Distractor Distractor/Diversor/Distractor Cada unha das opcións incorrectas nun ítem de escolla múltiple.Cf. Clave.V. Ítem de escolla múltipleReferencia: Ebel e Frisbie (1986: 176-185)


121 Distribución Distribution Distribución/Distribuição/Distribució

Número de veces que aparece cada puntuación obtida polos candidatos. Adoita ser representada en forma de histograma.V. Distribución normal, AsimetríaReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 159-178)



N.º en galego



122 Distribución bimodal Bimodal distribution Distribución bimodal/Distribuição bimodal/Distribució bimodal

Distribución con dúas modas ou picos que poden indicar que hai dous grupos diferentes na mesma mostra.

Cf. Distribución normalV. ModaReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 165-166)


123 Distribución de frecuencias

Frequency distribution

Distribución de frecuencia/Distribuição de frequências/Distribució de freqüències

V. Distribución CA:113, DA:107, DE:142, EN:149, ES:114, FR:107, GA:106, IT:132, NE:138, PO:122

124 Distribución de Gauss

Gaussian distribution Distribución gaussiana/Curva de Gauss/Distribució de Gauss

V. Distribución normal CA:114, DA:114, DE:129, EN:152, ES:115, FR:91, GA:105, IT:133, NE:140, PO:110


N.º en galego



125 Distribución normal Normal distribution Distribución normal/Distribuição normal/Distribució normal

Distribución de frecuencias en forma de campá na que a media, a mediana e a moda converxen no mesmo punto. Dependendo dos valores da media, da desviación estándar e do número de observacións, a distribución pode variar. Tamén chamada distribución de Gauss.Cf. Distribución bimodalReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 164)


126 Distribución truncada

Truncated distribution

Distribución truncada/Distribuição truncada/Distribució truncada

Distribución de frecuencias típica dunha mostra que ten unha amplitude máis reducida que a poboación da que provén porque os candidatos coas puntuacións máis altas e máis baixas non están presentes na mostra. Por exemplo, un grupo de estudantes admitidos nun curso despois de superar a proba de acceso.


127 Ditado Dictation Dictado/Ditado/Dictat Tipo de proba na que o candidato ten que escoitar un texto e escribir as palabras que oe. Os criterios para a avaliación dun ditado varían segundo o propósito da proba; poden incluír a ortografía e a puntuación.


128 Dominio Proficiency Dominio/Nível de capacidade/Proficiència

Nivel de coñecemento dunha lingua e grao de habilidade para usala. V. Capacidade, Competencia



N.º en galego



129 Dominio lingüístico Language proficiency

Dominio lingüístico/Competência numa lingua/Proficiència lingüística

Coñecemento dunha lingua. Emprégase a miúdo como sinónimo de capacidade lingüística.Referencia: Bachman (1990: 16)


130 Efecto chan Floor effect Efecto suelo/Efeito-chão/Efecte llindar

Efecto límite resultante dunha proba que é demasiado difícil para un certo grupo de candidatos, de xeito que todas as puntuacións se agrupen na parte inferior da distribución.V. Efectos límite


131 Efecto da práctica Practice effect Efecto de la práctica/Efeito da prática/Efecte de la práctica

Efecto nas puntuacións de probas causado pola familiaridade do candidato cos tipos de tarefa ou cos ítems dunha proba.


132 Efecto da secuencia Sequence effect Efecto de la secuencia/Efeito sequencial/Efecte de la seqüència

Efecto provocado polo avaliador e orixinado pola orde na que se levan a cabo as avaliacións.V. Efectos do avaliador


133 Efecto de contaminación

Contamination effect Efecto de contaminación/Efeito de contaminação/Efecte de contaminació

Efecto que se manifesta cando un avaliador asigna unha puntuación en función dun factor diferente ao que se está examinando. Por exemplo, o aumento da puntuación dun candidato nunha proba de expresión escrita pola boa caligrafía. V. Efectos do avaliador


134 Efecto do método Method effect Efecto del método/Efeito de método/Efecte del mètode

Efecto nas puntuacións dunha proba producido polo método utilizado e non pola capacidade do candidato.



N.º en galego



135 Efecto halo Halo effect Efecto halo/Efeito de halo/Efecte d’aurèola

Efecto do criterio subxectivo dos avaliadores, que se poden deixar influír polo rendemento dun candidato en certas partes da proba e outorgar unha puntuación demasiado alta ou demasiado baixa noutra parte.


136 Efecto rebote Washback Efecto de rebote (washback)/Efeito de refluxo/Repercussió

Impacto dunha proba no ensino. O feito de que os alumnos teñan que realizar unha proba determinada pode influír en que os profesores teñan que adaptar os contidos da súa clase para satisfacer as esixencias da proba. O resultado pode ser positivo ou negativo. Tamén chamado repercusión. V. Impacto


137 Efecto teito Ceiling effect Efecto techo/Efeito-tecto/Efecto sostre

Efecto límite resultante dunha proba que é demasiado fácil para un certo grupo de candidatos, de xeito que todas as puntuacións se agrupen na parte superior da distribución.V. Efectos límite


138 Efectos do avaliador Rater effects Efectos evaluadores/Efeitos da classificação/Efectes del qualificador

Fonte de erro nunha avaliación, resultado de certas tendencias dos avaliadores que afectan as puntuacións que se dan. Por exemplo: efecto de contaminación, efecto halo, efecto de secuencia


139 Efectos límite Boundary effects Efectos limítrofes/Efeitos-limite/Efectes límit

Efectos dunha proba demasiado fácil ou demasiado difícil para un certo grupo de candidatos. As puntuacións tenden a acumularse na parte superior (efecto teito) ou inferior da distribución (efecto chan).



N.º en galego



140 Elaboración da proba

Test construction Construcción de la prueba/Elaboração de testes/Elaboració d’una prova

Proceso de selección de ítems ou actividades e do xeito de colocalos nunha proba, que a miúdo vai precedido da experimentación dos materiais. Os ítems e as actividades poden extraerse dun banco de materiais.


141 Elaborador de probas

Setter Creador/Elaborador de testes/Elaborador

Persoa que deseña e redacta unha proba.

CA:127/109, DA:392/405, DE:400/395, EN:361/399, ES:92/133, FR:145, GA:121/149, IT:149, NE:391/39, PO:141

142 Elaborador de Probas

Test developer Elaborador de pruebas/Elaborador de testes/Dissenyador d’una proba

V. Elaborador de probas

143 Enfoque baseado en situacións reais

Real life approach Enfoque de comunicación real/Situação de comunição real/Enfocament basat en situacións reals

En probas de lingua, procedemento polo cal unha proba debe incluír tarefas que se asemellen todo o posible á vida real. Por exemplo, nun enfoque deste tipo o contido dunha proba deseñada para avaliar a capacidade dos candidatos para seguir un curso académico nunha lingua estranxeira basearíase nunha análise das necesidades da lingua e das actividades lingüísticas habituais do curso. V. AutenticidadeReferencia: Bachman (1990: 301-328)



N.º en galego



144 Entrevista Oral interview Entrevista oral/Entrevista/Entrevista oral

Proba na que se avalía a competencia oral do candidato. Por exemplo, a través dunha conversa totalmente libre entre o(s) candidato(s) e o(s) entrevistador(es) ou de actividades altamente estruturadas.


145 Entrevista semidirecta/simulada

SOPI (Semi-direct/Simulated Oral Proficiency Interview)

Entrevista semi-directa/simulada de dominio oral/Entrevista semi-directa/Entrevista de proficiència oral semidirecta/simulada

Proba na que se fornece o input por medio dunha gravación e na que a resposta do candidato se rexistra para a súa posterior avaliación.


146 Entrevistador Interlocutor Entrevistador/Interlocutor/Interlocutor

Persoa que explica a actividade, fai preguntas e, en xeral, interacciona co(s) candidato(s). O entrevistador tamén pode avaliar, aínda que este papel tamén o pode desempeñar un segundo examinador que observa pero non interacciona co(s) candidato(s).Cf. Avaliador


147 Equiparación equipercentil

Equipercentile equating

Equiparación equipercentil/Calibração equipercentil/Equiparació d’equipercentils

Método para equiparar as puntuacións brutas das probas. Considérase que as probas están equiparadas se corresponden ao mesmo rango percentil nun grupo de candidatos.


148 Equiparación horizontal

Horizontal equating Equiparación horizontal/Calibração horizontal/Equiparació horitzontal

Método para situar nunha escala as puntuacións de dúas probas de aproximadamente a mesma dificultade, co fin de aplicar os mesmos criterios en ambas as dúas.Cf. Equiparación verticalV. Equiparación



N.º en galego



149 Equiparación lineal Linear equating Equiparación lineal/Calibração linear/Equiparació lineal

Método para equiparar as puntuacións de dúas probas. As puntuacións equivalentes en dúas probas teñen o mesmo número de desviacións estándar por enriba ou por debaixo da puntuación media da proba na que aparecen.Referencia: Crocker e Algina (1986: 457-461)


150 Equiparación vertical Vertical equating Equiparación vertical/Calibração vertical/Equiparació vertical

Método para colocar as puntuacións de dúas probas de diferentes graos de dificultade na mesma escala.Referencia: Crocker e Algina (1986: 473-477)


151 Erro Error Error/Erro/Error Na teoría clásica de medición de puntuación real, a puntuación observada nunha proba ten dúas compoñentes: unha puntuación real que reflicte a capacidade da persoa e unha puntuación errónea que reflicte o efecto de todos os outros factores non relacionados coa capacidade examinada. Espérase que o erro se produza ao chou, é dicir, de xeito non sistemático. Ademais, pode haber factores nunha proba que afecten a miúdo a actuación dalgúns candidatos e ocasionen un erro sistemático ou nesgo na proba.Referencia: Bachman (1990: 167)


152 Erro ao chou Random error Error aleatorio/Erro acidental/Error aleatori

V. Erro CA:137, DA:408, DE:449, EN:306, ES:145, FR:152, GA:128, IT:156, NE:310, PO:147


N.º en galego



153 Erro de medida Error of measurement

Error de medida/Erro de medição/Error de mesura

V. Erro estándar de medida CA:138, DA:240, DE:239, EN:130, ES:146, FR:153, GA: 130, IT:159, NE:243, PO:149

154 Erro de mostra Sampling error Error de muestreo/Erro de amostragem/Error de mostreig

Nunha investigación, erro introducido nunha análise estatística a causa da selección dunha mostra específica utilizada no estudo, por exemplo, se a mostra non é representativa da poboación.V. Poboación


155 Erro estándar de estimación

Standard error of estimate

Error estándar de estimación/Erro-padrão de estimativa/Error estàndard d’estimació

Medida da precisión na predición dunha variable a partir doutra, por exemplo, nunha regresión lineal. Proporciona intervalos de confianza para puntuacións de criterio.V. Intervalo de confianza.Referencia: Hatch e Lazaraton (1991: 477-479)



N.º en galego



156 Erro estándar de medida

Standard error of measurement

Error estándar de medida/Erro padrão de medição/Error estándar de mesura

Na teoría clásica da proba, o erro estándar de medida (Se) indica a imprecisión da medida. A magnitude deste erro depende da fiabilidade (r) e da desviación típica das puntuacións da proba (Sx). A fórmula para calcular Se é:

Se=Sx√(1-r)

Por exemplo, se un candidato cunha puntuación verdadeira de T nunha proba e un erro estándar de medida de Se repite varias veces a proba, o 68% das ocasións a puntuación observada estará na marxe de variación T±Se e o 95% das puntuacións na marxe de variación T±2Se.Referencia: Crocker e Algina (1986: 122-124)


157 Erro tipo 1 Type 1 error Error tipo 1/Erro de tipo 1/Error de primera espècie

Erro que se comete ao rexeitar a hipótese nula cando de feito é verdadeira. Cf. Erro tipo .V. Hipótese nulaReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 224)


158 Erro tipo 2 Type 2 error Error tipo 2/Erro de tipo 2/Error de segona espècie

Erro que se comete ao aceptar a hipótese nula cando é falsa. Cf. Erro tipo 1V. Hipótese nulaReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 224)



N.º en galego



159 Escala Scale Escala/Escala/Escala Conxunto de números ou categorías para medir algo. Distínguense catro tipos de escala de medida: nominal, ordinal, de intervalo e de razón.Referencia: Crocker e Algina (1986: 46-49)


160 Escala absoluta Absolute scale Escala absoluta/Escala absoluta/Escala absoluta

Escala cun punto cero real; por exemplo, unha escala para medir a lonxitude. O punto cero absoluto non se pode definir en probas de lingua, polo tanto, este tipo de escala non é aplicable. Cf. Escala de intervalos, Escala nominal, Escala ordinal


161 Escala categórica Categorical scale Escala categorial/Escala categórica/Escala categòrica

Escala empregada para variables categóricas como o sexo, a lingua nai, profesión etc. Cf. Escala de intervalos, Escala nominal, Escala ordinal, Escala de razón


162 Escala centil Centile scale Escala centil/Escala centil/Escala de centil

Escala ordinal que se divide en 100 unidades ou centís. Por exemplo, o feito de concederlle a alguén un valor centil de 95 significa que nunha mostra típica de 100 esta persoa estaría por enriba doutras 95. Referencias: Crocker e Algina (1986: 439-442); Guilford e Fruchter (1981: 38-41)



N.º en galego



163 Escala común Common scale Escala común/Escala comum/Escala comuna

Método para expresar puntuacións de dúas probas ou máis nunha mesma escala co propósito de permitir unha comparación directa dos resultados. As puntuacións de dúas probas ou máis pódense expresar nunha escala común se as puntuacións directas foron transformadas mediante un procedemento estatístico, por exemplo, a equiparación de probas. Referencia: Bachman (1990: 340-344)


164 Escala de capacidade

Ability scale Escala de capacidad/Escala de capacidade/Escala de capacitat

Na teoría de resposta ao ítem, escala de intervalos iguais na que se poden situar a capacidade das persoas e a dificultade das tarefas da proba. Tamén chamada escala theta.


165 Escala de intervalo Interval scale Escala de intervalos/Escala de intervalo/Escala d’interval

Escala de medida na que a distancia entre dúas unidades de medida adxacentes é a mesma, pero na que non existe ningún punto cero absoluto. Cf. Escala categórica, Escala nominal, Escala ordinal, Escala de razónReferencia: Crocker e Algina (1986: 48)


166 Escala de intervalo igual

Equal interval scale Escala de intervalos iguales/Escala de intervalo igual/Escala d’intervals iguals

V. Escala de intervalo CA:149, DA:213, DE:161, EN:125, ES:159, FR:127, GA:316, IT:316, NE:145, PO:161


N.º en galego



167 Escala de likert Likert scale Escala likert/Escala de likert/Escala de likert

Escala utilizada en cuestionarios para medir actitudes ou opinións. Os enquisados deben responder unha serie de enunciados escollendo unha de entre aproximadamente cinco posibles respostas do tipo “totalmente de acordo”, “de acordo”, “non o sei”, “en desacordo”, “totalmente en desacordo”.


168 Escala de razón Ratio scale Escala de razón/Escala de relação/Escala raó

Escala que contén un cero real e na que a distancia entre dous puntos adxacentes é a mesma para toda a escala. Por exemplo, altura: unha persoa que mida dous metros é o dobre de alta que unha que mida un metro.Cf. Escala categórica, Escala de intervalo, Escala ordinalReferencia: Crocker e Algina (1986: 48-49)


169 Escala de valoración Rating scale Escala de valoración/Escala de classificação/Escala de valoració

Escala que consiste en diversas categorías ordenadas e empregadas para facer xuízos subxectivos. Nas probas de lingua, as escalas de valoración para avaliar a produción lingüística están acompañadas normalmente de descritores que aclaran a interpretación.Cf. Escala de likertV. Descritor


170 Escala delta Delta scale Escala delta/Escala delta/Escala delta

Escala normalizada cunha media de 13 e unha desviación estándar de 4.



N.º en galego



171 Escala nominal Nominal scale Escala nominal/Escala nominal/Escala nominal

Escala utilizada con variables categóricas (como son o sexo ou a lingua materna) que diferencian valores distintos, pero non establecen unha orde. O interese céntrase na frecuencia de aparición das variables.Cf. Escala de intervalo, Escala ordinal, Escala de razónReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 55-56)


172 Escala ordinal Ordinal scale Escala ordinal/Escala ordinal/Escala ordinal

Escala que ordena os candidatos, sen indicar a distancia relativa entre cada un deles. Cf. Escala categórica, Escala de intervalo, Escala nominal, Escala de razónReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 56-57)


173 Escala theta Theta scale Escala zeta/Escala teta/Escala theta

V. Escala de capacidade CA:158, DA:407, DE:413, EN:413, ES:166, FR:128, GA:320, IT:328, NE:385, PO:168


N.º en galego



174 Escalamento Scaling Escalonamiento/Escalamento/Escalonament

Proceso de elaboración de escalas de medida. En probas de lingua, implica asociar números coa actuación dos candidatos para reflectir niveis crecentes de coñecemento ou capacidade. O escalamento pode implicar a modificación dunha serie de puntuacións para producir unha escala cun propósito determinado. Por exemplo, presentar os resultados dunha proba de xeito estandarizado ou equiparar unha versión dunha proba con outra.V. Escala, Escala de capacidade, Escala centil, Escala común, Escala de intervalo, Escala nominal, Escala ordinal, Escala de valoración, Escala de razón, Formas equiparadas, Equiparación lineal


175 Escáner Scanner Escáner/Scanner/Escànner V. Lector óptico CA:160, DA:327, DE:336, EN:347, ES:168, FR:342, GA:322, IT:226, NE:325, PO:346

176 Especificacións da proba

Test specifications Especificaciones de examen/Especificações dum teste/Especificacións de la prova

Documentación detallada elaborada normalmente no proceso de deseño dunha proba nova ou de revisión dunha xa existente. Inclúe información sobre o deseño, contido, nivel, tipos de ítems e tarefas empregadas, poboación á que está dirixida, uso que se fará da proba etc. e, a miúdo, inclúe materiais de mostra.



N.º en galego



177 Estabilidade Stability Estabilidad/Estabilidade/Estabilitat

Aspecto da fiabilidade pola que a estimación se basea no enfoque test-retest. Está relacionada coa estabilidade das puntuacións de probas ao longo do tempo.V. Fiabilidade, Fialibidade test-retest


178 Estandarización Standardization Estandarización/Padronização/Estandardització

Proceso que garante que os avaliadores sigan un procedemento establecido e apliquen as escalas de valoración de forma axeitada. V. Avaliador


179 Estatística Statistics Estadística/Estatística/Estadística

Ciencia que recolle, clasifica, analiza e interpreta datos relativos a un conxunto de elementos.


180 Estatística descritiva Descriptive statistics Estadística descriptiva/Estatística descritiva/Estadística descriptiva

Estatística empregada para a descrición dun conxunto de datos en termos de cantidade, distribución, valores medios, correlación con outros datos etc. Distínguese entre a estatística descritiva e a estatística inferencial.V. Estatística inferencial


181 Estatística inferencial

Inferencial statistics Estadística inferencial/Estatística inferencial/Estadística inferencial

Estatística que vai máis alá da información achegada pola estatística descritiva. Permite inferir a probabilidade de que unha serie de datos poida representar unha poboación máis ampla cá da mostra.Cf. Estatística descritiva



N.º en galego



182 Estatístico Statistic Estadístico/Estatística/Estadístic

Conxunto de información expresada de forma numérica. Estritamente, un estatístico é unha propiedade dun grupo da mostra, en contraste cun parámetro, que é unha propiedade dunha poboación. Os estatísticos adoitan escribirse en caracteres romanos e os parámetros en caracteres gregos. Por exemplo, a desviación estándar dunha mostra escríbese S ou SD e a dunha poboación (σ).Cf. ParámetroV. Poboación, Mostra


183 Estimación de fiabilidade polo método de dúas metades de Spearman-Brown

Spearman-Brown split-half estimate

Estimación de fiabilidade por mitades Spearman-Brown/Estimativa da bipartição de Spearman-Brown/Estimació pel mètode de dues meitats de Spearman-Brown

V. Fiabilidade por metades CA:168, DA:350, DE:360, EN:372, ES:177, FR:161, GA:228, IT:342, NE:349, PO:178

184 Estímulo Prompt Estímulo/Estímulo/Suport Materiais gráficos ou textos deseñados para producir unha resposta do candidato.


185 Estudo piloto Pilot study Estudio piloto/Estudo-piloto/Estudi pilot

Estudo preliminar a través do cal os investigadores ou elaboradores de probas experimentan as súas ideas nun número pequeno de persoas para poderen localizar problemas antes de facelo a grande escala ou antes de concluír un programa ou un produto. V. Experimentación, Pilotaxe



N.º en galego



186 Exame Examination Examen/Exame/Examen Procedemento para comprobar o dominio ou coñecemento dunha persoa mediante actividades orais e/ou escritas. A obtención dun certificado, a admisión nunha institución educativa ou nun programa de estudos etc. poden depender do resultado. Chámase tamén proba. Referencias: Bachman (1990: 50)


187 Examinador Examiner Examinador/Examinador/Examinador

V. Avaliador CA:172, DA:89, DE:301, EN:135, ES:189, FR:174, GA:346, IT:165, NE:130, PO:182

188 Examinando Examinee/Test taker Examinando/Examinando/Examinand

V. Candidato CA:100, DA:87/402, DE:307/407, EN:134/406, ES:190, FR:351, GA:110/345, IT:49, NE:129/395, PO:183

189 Experimentación Trialling Ensayo/Experimentação/Assaig

Etapa na elaboración de actividades dunha proba que ten como obxectivo saber se a proba funciona do xeito previsto. Adoita empregarse en actividades de corrección subxectiva como, por exemplo, preguntas de redacción que se lle administran a unha poboación limitada. Cf. Pilotaxe



N.º en galego



190 Expresión escrita Composition Expresión escrita/Composição/Redacció

Actividade na que o candidato debe compoñer un texto escrito de determinada extensión que pode ser de tipo narrativo, descritivo ou argumentativo. Pódense incluír tamén informes, cartas formais e informais. Tamén chamada redacción.


191 Facetas dos métodos de proba

Test method facets Facetas de métodos de examen/Facetes dos métodos de teste/Facetes del método de prova

V. Características dos métodos de proba


192 Factor G G-factor Factor G/Factor-G/Factor G Na teoría da intelixencia, factor xeral presuposto subxacente a todas as capacidades cognitivas. John Oller popularizou esta noción na década dos setenta como testemuño dunha competencia unitaria intrínseca ao dominio da lingua. Referencias: Oller (1979: 426-458), Bachman (1990: 6)


193 Factores afectivos Affective factors Factores afectivos/Factores afectivos/Factors afectius

Factores de tipo non cognitivo relacionados coas variables emotivas, preferencias e actitudes dos candidatos.Cf. Factores cognitivosReferencia: Ebel e Frisbie (1991: 52)


194 Factores cognitivos Cognitive factors Factores cognitivos/Factores cognitivos/Factors cognitius

Factores relacionados cos esquemas e modelos de coñecemento do estudante no proceso de aprendizaxe ou avaliación.Cf. Factores afectivosReferencia: Ebel e Frisbie (1991: 52)



N.º en galego



195 Falante nativo Native speaker Hablante nativo/Falante nativo/Parlant nadiu

Falante dunha lingua adquirida como a primeira lingua.


196 Familiaridade coa proba

Test wiseness Familiaridad con el formato de la prueba/Familiaridade com os testes/Familiaritat amb la proba

Coñecemento ou experiencia previos co formato dunha proba que lle permite ao candidato render por enriba do seu verdadeiro nivel de capacidade.


197 Fiabilidade Reliability Fiabilidade/Fiabilidade/Fiabilitat

Consistencia ou estabilidade das medidas dunha proba. Unha proba é máis fiable cantos menos erros aleatorios conteña. Unha proba que conteña erros sistemáticos, por exemplo, un nesgo contra un grupo determinado, pode ser fiable pero non válida.Cf. ValidezV. KR-20 (Fórmula 20 de Kuder-Richardson), Alfa, Coeficiente alfa, Fiabilidade por metades, Fiabilidade test-retestReferencias: Bachman (1990: 24), Crocker e Algina (1986: cap. 6)


198 Fiabilidade interavaliador

Inter-rater reliability Fiabilidad inter-evaluador/Fiabilidade inter-individual/Fiabilitat interqualificador

Estimación da fiabilidade dunha proba que se basea no grao no que distintos avaliadores concordan na valoración da actuación do candidato.V. Acordo interavaliador, Fiabilidade



N.º en galego



199 Fiabilidade intraavaliador

Intra-rater reliability Fiabilidad intra-evaluador/Fiabilidade intra-individual/Fiabilitat intraqualificador

Estimación da fiabilidade dunha valoración baseada no grao en que o mesmo avaliador puntúa a mesma actuación de xeito semellante en distintas ocasións. V. Acordo intra-avaliador, Fiabilidade


200 Fiabilidade por metades

Split-half reliability Fiabilidad por mitades/Fiabilidade da bipartição/Fiabilitat pel mètode de dues meitats

Medida de consistencia interna da fiabilidade. A estimación baséase na correlación entre as puntuacións de dúas metades dunha proba consideradas coma dúas probas distintas. A división en dúas metades pódese realizar de distintos xeitos: primeira metade, segunda metade e poñendo os ítems pares nunha metade e os impares na outra.V. FiabilidadeReferencias: Ebel e Frisbie (1991: 82-83); Crocker e Algina (1986: 136-138)


201 Fiabilidade test-retest

Test-retest reliability Fiabilidad test-retest/Fiabilidade teste-reteste/Fiabilitat per test-restest

Estimación da fiabilidade obtida ao lles pasar a mesma proba aos mesmos candidatos nas mesmas condicións e ao correlacionar as puntuacións das dúas quendas. Relaciónase coa estabilidade das puntuacións e tamén se utiliza cando a estimación da consistencia interna non é posible. Cf. Consistencia internaV. Fiabilidade, Estabilidade


202 Folla de preguntas Question paper/booklet

Hoja/cuadernillo de preguntas/Enunciado/Llibret d’examen

Folla na que se presentan as preguntas dunha proba.



N.º en galego



203 Folla de respostas Answer sheet/Script Hoja de respuestas/Folla de respostas//Escrito/Full de resposta

Folla na que o candidato escribe as respostas.

CA:191, DA:37/261, DE:22/341, EN:19/350, ES:219, FR:181/343, GA:152/343, IT:174/175, NE:20/218, PO:170/198

204 Formas alternativas Alternate forms Formas alternativas/Formas alternadas/Formes alternes

Diferentes versións da mesma proba coas mesmas especificacións e que miden a mesma competencia. Para cumprir cos requisitos estritos da equivalencia na teoría clásica de proba, as distintas formas dunha proba deben ter a mesma dificultade media, varianza e covarianza cando se lles distribúe ás mesmas persoas. Na práctica é moi difícil lograr equivalencia. Tamén denominadas formas equivalentes ou formas paralelas. Cf. Formas equiparadasReferencia: Crocker e Algina (1986: 132)


205 Formas equiparadas Equated forms Formas equiparadas/Formas calibradas/Formes equiparades

Diferentes versións da mesma proba que teñen unha distribución da puntuación transformada para poder ser empregadas de forma alterna.Referencia: Crocker e Algina (1986: cap. 20)



N.º en galego



206 Formas equivalentes Equivalent forms Formas equivalentes/Formas equivalentes/Formes equivalents

V. Formas alternativas CA:187, DA:441, DE:25, EN:128, ES:205, FR:195, GA:143, IT:178, NE:122, PO:201

207 Formas paralelas Parallel forms Formas paralelas/Formas paralelas/Formes paral·leles

V. Formas alternativas CA:188, DA:275, DE:278, EN:268, ES:206, FR:196, GA:144, IT:179, NE:279, PO:202

208 Fórmula de Spearman-Brown

Spearman-Brown Prohecy formula

Fórmula predictora de Spearman-Brown/Fórmula de Spearman-Brown/Correcció de Spearman-Brown

Fórmula estatística que permite estimar a fiabilidade dunha proba cando esta se amplía ou se reduce ao engadir ou eliminar ítems. Pódese empregar para predicir o número de ítems necesarios co fin de obter unha fiabilidade específica.Referencia: Crocker e Algina (1986: 118-119)


209 Frecuencia acumulada

Cumulative frequency

Frecuencia acumulada/Frequências acumuladas/Freqüència cumulativa

Forma de presentar a distribución dos candidatos, incluíndo en cada categoría de puntuación o número de candidatos que obtén unha puntuación nunha categoría e en todas as categorías inferiores. Referencia: Guilford e Fruchter (1981: 35-36)


210 Frecuencia de palabras

Word frequency count

Recuento de frecuencia de palabras/Contagem de ocorrências/Freqüencia de mots

Reconto da frecuencia coa que aparecen certas palabras ou tipos de palabras nun texto. Na avaliación de linguas, pode ser útil na produción de probas segundo unha especificación léxica en particular.



N.º en galego



211 Función ítem-información

Item information function

Función informativa del ítem/Função informativa do ítem/Funció ítem-informació

Na teoría de resposta ao ítem, índice da cantidade de información que proporciona un ítem ou unha proba sobre unha persoa cun nivel determinado de capacidade. Depende da discriminación do ítem e da súa equiparación ao nivel.Cf. Función proba-información


212 Función ítem-resposta

Item response function

Función de respuesta al ítem/Função do item-resposta/Funció ítem-resposta

Na teoría de resposta ao ítem, función matemática que relaciona a probabibilidade de contestar correctamente un ítem coa capacidade de trazo medida polo ítem. Tamén chamada función característica do ítem.


213 Función proba-información

Test information function

Función informativa de prueba/Função informativa do teste/Funció prova-informació

Na teoría de resposta ao ítem, índice da cantidade de información que proporciona unha proba sobre unha persoa dun nivel de capacidade determinado. É a suma das funcións ítem-información.Cf. Función ítem-informaciónReferencia: Crocker e Algina (1986: 369-371)


214 Funcionamento do ítem diferencial

Differential item functioning (DIF)

Funcionamiento del ítem diferencial/Funcionamento do item diferencial/Funcionament diferencial d’ítems (FDI)

O feito de que a dificultade relativa dun ítem dependa dalgunha característica do grupo ao que se lle distribúe como, por exemplo, a lingua materna ou o sexo. V. Nesgo


215 Grupo de referencia Reference group Grupo de referencia/Grupo de referência/Grup de referència

Mostra extraída a partir dunha poboación claramente definida de candidatos, que serve para normalizar un exame. V. Norma



N.º en galego



216 Grupo norma Norm group Grupo normativo/Grupo-norma/Grup norma

Grupo representativo de individuos da poboación para a que se deseña a proba. A actuación deste grupo utilízase na interpretación dunha proba referida á norma. Tamén chamado grupo de referencia.


217 Guía do entrevistador

Interlocutor frame Guión del entrevistador/Quadro do interlocutor/Guia de l’interlocutor

Instrucións escritas sobre a lingua que debe utilizar un examinador para dirixir unha proba de expresión oral. A finalidade é estandarizar a lingua que escoiten todos os candidatos para facer a proba máis imparcial e fiable.


218 Hipótese nula Null hypothesis Hipótesis nula/Hipótese nula/Hipòtesi nul·la

Hipótese que establece que dúas ou máis variables non teñen relación entre si. Por exemplo, a suposición de que nunha proba non hai diferenza entre os membros de grupos cunha lingua materna diferente. Referencia: Hatch e Lazaraton (1991: 24); Guilford e Fruchter (1981: 146-147)


219 Histograma Histogram Histograma/Histograma/Histograma

Representación gráfica da distribución de frecuencias na que o número por clase de frecuencia se amosa en forma de barra vertical. Cf. Diagrama de barras


220 Homoxeneidade Homogeneity Homogeneidad/Homogeneidade/Homogeneïtat

Característica dunha proba ou subproba mediante a que os ítems miden a mesma competencia ou característica dun grupo pola cal os individuos comparten as mesmas propiedades. O grao de homoxeneidade exprésase mediante o índice de fiabilidade.



N.º en galego



221 Impacto Impact Impacto/Impacto/Impacte Efecto creado por unha proba en termos de influencia nos procesos educativos xerais e nas persoas afectadas polos resultados da proba. V. Repercusión, Efecto rebote


222 Índice D D-index Índice D/Índice-D/Índex D Índice de discriminación para os ítems dunha proba. Adóitase empregar en probas a pequena escala na aula, xa que se pode calcular á man. A partir da puntuación total da proba, selecciónase un grupo superior e un grupo inferior, de xeito que cada grupo abranga entre o 10% e o 33% dos candidatos. Para puntuacións de distribución normal, o óptimo é empregar o 27% en cada grupo. Cóntanse as respostas a cada ítem dos candidatos da proba e nos ítems que discriminen ben o grupo superior puntuará máis alto ca o grupo inferior. A fórmula seguinte dá o índice de discriminación do ítem: D = Ps - Pi

onde Ps é a fracción do grupo de puntuación superior que respondeu correctamente a un ítem e onde Pi

é a fracción do grupo de puntuación inferior que respondeu correctamente a un ítem. En xeral, os ítems cun índice igual ou superior a 0,3 ou semellante considéranse que discriminan ben.



N.º en galego



223 Índice de dificultade Difficulty task Índice de dificultad/Índice de dificuldade/Índex de dificultat

Na teoría clásica da proba, a dificultade dun ítem é a proporción (p) de candidatos que responden correctamente. Isto significa que o índice de dificultade do ítem depende da mostra e cambia segundo o nivel de capacidade dos candidatos. Cf. Índice de facilidade, valor p


224 Índice de facilidade Facility index Índice de facilidade/Índice de facilidade/Índex de facilitat

Proporción de respostas correctas a un ítem, expresada nunha escala de 0 a 1 ou en forma de porcentaxe. Tamén chamado valor de facilidade ou valor-p.


225 Índice de lexibilidade Readability index Índice de legibilidad/Índice de leitura/Índex de legibilidat

Medida da complexidade gramatical e léxica que se emprega para avaliar o grao en que os lectores consideran que un texto é comprensible. Exemplos de índices de lexibilidade son o índice de Gunning’s Fog e a escala de lexibilidade de Flesch.


226 Índice medio de dificultade dun ítem (p media)

Mean item difficulty index (mean p)

Índice medio de dificultad de un ítem (p media)/Índice medio de dificuldade dum item (Media p)/Índex de dificultat mitjana d’ítem (p mitjana)

Proporción media de respostas correctas de todos os ítems dunha escala de ítems puntuados dicotomicamente. Por exemplo, unha p media de 0,5 indica que o índice medio de facilidade da proba é de 0,5.V. Puntuación dicotómica


227 Input Input Input/Material-estímulo/Estímul

Material que se lle proporciona ao candidato para que produza unha resposta adecuada. Por exemplo, nunha proba de comprensión oral pode ser un texto gravado e acompañado de varios ítems escritos asociados.



N.º en galego



228 Instrucións específicas

Rubric Instrucciones específicas/Conselhos/Rúbrica

Directrices proporcionadas aos candidatos para orientar as respostas dunha determinada tarefa.Cf. Instrucións xerais


229 Instrucións xerais Instructions Instrucciones generales/Instruções/Instruccions

Directrices xerais proporcionadas aos candidatos dunha proba (normalmente acompañando a folla de respostas) con información acerca da duración do exame, do número de actividades, de onde se deben escribir as respostas etc.Cf. Instrucións específicas


230 Intercepción Y y-intercept Intercepción-Y/Intercepção-Y/Intercepció Y

Nunha regresión lineal, o punto no que a liña de regresión atravesa o eixe vertical (Y).V. Regresión lineal


231 Intervalo Interval Intervalo/Intervalo/Interval Diferenza entre dous puntos nunha escala.


232 Intervalo de confianza

Confidence interval Intervalo de confianza/Intervalo de confiança/Interval de confiança

Área correspondente a un valor estimado dentro da que probablemente se atopará o valor real. O grao de probabilidade defínese xeralmente en niveis de confianza do 95% ou 99%.



N.º en galego



233 Invarianza Invariance Invariancia/Invariância/Invariància

Na teoría de resposta ao ítem, trazos inherentes que non dependen da habilidade dos candidatos (como a dificultade dun ítem e as medidas de discriminación). Tamén se refire a medidas de capacidade que non dependen dos ítems concretos utilizados.


234 Ítem Item Ítem/Item/Ítem Cada elemento dunha proba que se puntúa por separado. Por exemplo, cada un dos espazos dunha proba de encher ocos, unha pregunta de escolla múltiple con tres ou catro opcións, unha secuencia para transformar gramaticalmente, unha pregunta para a que se espera unha resposta en forma de oración etc.Cf. Actividade


235 Ítem áncora Anchor item Ítem de anclaje/Item-âncora/Ítem àncora

Ítem incluído en máis dunha proba. Estes ítems teñen características coñecidas e forman parte dunha nova versión dunha proba, co fin de fornecer información sobre esta proba e sobre os candidatos que a fan. Por exemplo, para calibrar unha proba nova nunha escala de medida. Tamén chamado ítem de ligazón. Cf. Proba de ancoraxeV. Calibración


236 Ítem baseado nun texto

Text-based item Ítem basado en un texto/Item baseado em texto/Ítem basat en le text

Ítem baseado nun fragmento de discurso. Por exemplo, ítems de escolla múltiple baseados nun texto de comprensión de lectura.



N.º en galego



237 Ítem de completar Completion item Ítem de completar/Item de completamento/Ítem de completar

Ítem no que o candidato ten que completar unha secuencia, normalmente escribindo varias palabras ou dando detalles tales como horarios ou números de teléfono.


238 Ítem de encher ocos Gap-filling item Ítem de rellenar huecos/Item de completamento/Ítem d’omplir buits

Ítem no que o candidato ten que encher os espazos baleiros dun texto. A resposta pode ser proporcionada polo candidato ou seleccionada entre unha serie de opcións.


239 Ítem de encher ocos de escolla múltiple

Multiple-choice gap-filling

Ítem de rellenar huecos de selección múltiple/Teste lacunar de escolha múltipla/Ítem d’omplir buits d’elecció múltiple

Ítem no que o candidato ten que seleccionar unha de varias opcións para encher os ocos dun texto determinado.V. Ítem de encher ocos


240 Ítem de escala Scalar item Ítem escalar/Item escalado/Ítem d’escala

Ítem que se puntúa cunha escala. V. Puntuación de escala



N.º en galego



241 Ítem de escolla múltiple

Multiple choice item Ítem de selección múltiple/Item de escolha múltipla/Ítem d’elécció múltiple

Ítem que consiste nunha pregunta ou oración incompleta (input) e unha serie de alternativas para responder ou completar a oración (opcións). A tarefa do candidato consiste en escoller a opción correcta (clave) de tres, catro ou cinco posibilidades, sen ningún tipo de produción lingüística. Por iso, os ítems de escolla múltiple adoitan empregarse en probas de comprensión de lectura e comprensión oral. Poden ser discretos ou baseados nos textos. V. Ítem discreto, Ítem baseado nun texto


242 Ítem de formación de palabras

Word formation item Ítem de formación de palabras/Item de formação de palavras/Ítem de formació de mots

Ítem no que o candidato ten que producir unha forma dunha palabra a partir doutra forma da mesma palabra usada como estímulo.


243 Ítem de ligazón Link item Ítem de enlace/Item-ligação/Ítem d’enllaç

V. Ítem áncora CA:221, DA:218, DE:432, EN:215, ES:239, FR:231, GA:250, IT:214, NE:232, PO:244

244 Ítem de resposta curta

Short answer item Ítem de respuesta corta/Item de resposta curta/Ítem de resposta curta

Ítem aberto no que o candidato ten que dar unha reposta curta utilizando unha palabra ou frase.


245 Ítem de transformación

Transformation item Ítem de transformación/Item de transformação/Ítem de transformació

V. Transformación de secuencias CA:229, DA:413, DE:420, EN:416, ES:245, FR:403, GA:242, IT:217, NE:402, PO:239


N.º en galego



246 Ítem discreto Discrete item Ítem discreto/Item discretivo/Ítem discret

Ítem autónomo que non está vinculado a un texto, a outros ítems ou a material suplementario. Por exemplo, os ítems de escolla múltiple.Cf. Ítem baseado no texto


247 Ítem discreto específico

Discrete-point item Ítem discreto específico/Item discretivo específico/Ítem de punt discret

Ítem discreto, popularizado por Robert Lado na década dos sesenta, que avalía un aspecto específico, por exemplo, estrutura ou vocabulario, e que no está vinculado a ningún outro ítem. Cf. Ítem integradorV. Ítem discreto


248 Ítem integrador Integrative item/task Ítem integrador/Actividad integradora/Item/Tarefa integrativo/a/Ítem integratiu/Tasca integratiu

Ítem ou actividade que require máis dunha destreza. Por exemplo, os ítems nunha proba de encher ocos, nunha entrevista oral, na lectura dunha carta e na súa resposta escrita. Tamén denominado actividade integradora.Cf. Ítem discreto específico


249 Ítem para completar Stem Enunciado de partida/Início dun ítem/Nucli de l’ítem

Input escrito, a miúdo unha secuencia incompleta que o candidato ten que rematar escollendo unha de varias opcións.Cf. Clave de resposta, OpciónsV. Ítem de escolla múltiple


250 Ítem verdadeiro/falso True/false item Ítem Verdadero/Falso/Item verdadeiro/falso/Ítem vertader/fals

Ítem de resposta seleccionada no que o candidato ten que indicar se unha serie de enunciados son certos ou falsos en relación cun texto.



N.º en galego



251 KR-20 (Fórmula 20 de Kuder-Richardson)

KR-20 (Kuder-Richardson formula 20)

KR-20 (Fórmula 20 de Kuder-Richardson)/KR-20 (fórmula 20 de Kuder-Richardson)/KR-20 (fórmula 20 de Kuder-Richardson)

V. Kuder-Richardson CA:234, DA:201, DE:194, EN:199, ES:252, FR:233, GA:205, IT:222, NE:210, PO:246

252 KR-21 (Fórmula 21 de Kuder-Richardson)

KR-21 (Kuder-Richardson formula 21)

Kr-21 (Fórmula 21 de Kuder-Richarson)/KR-21 (fórmula 21 de Kuder-Richardson)/KR-21 (fórmula 21 de Kuder-Richardson)

V. Kuder-Richardson CA:235, DA:202, DE:195, EN:200, ES:253, FR:234, GA:206, IT:223, NE:211, PO:247

253 Kuder-Richardson Kuder-Richardson Kuder-Richardson/Kuder-Richardson/Kuder-Richardson

Dúas medidas de coherencia interna desenvolvidas por Kuder e Richardson e empregadas na determinación da fiabilidade dunha proba. KR-21 require menos información e é máis doado de calcular, pero en xeral dá unha estimación inferior a KR-20.Cf. Alfa, Coeficiente alfaV. Coherencia internaReferencia: Henning (1987: 84)


254 Lector óptico Optical mark reader (OMR)

Lectora óptica/Leitor óptico/Máquina de lectura óptica

Aparello electrónico empregado para escanear información da folla de respostas. Os candidatos e os avaliadores poden marcar as respostas dos ítems e das actividades nunha folla e o ordenador le directamente esta información. Tamén chamado escáner.


255 Léxico Lexis Léxico/Léxico/Léxic Termo empregado para referirse ao vocabulario.



N.º en galego



256 Lingua con fins específicos

Language for specific purposes (LSP)

Lengua para fines específicos (LSP)/Língua para fins específicos/Llengua pera a propòsits específics

Ensino ou avaliación da lingua empregada para unha tarefa ou profesión, como por exemplo, o inglés para o control do tráfico aéreo ou o galego comercial.


257 Lista de comprobación

Checklist Lista de corroboración/Lista de controle/Llista de comprovació

Lista de preguntas ou aspectos que se deben contestar ou analizar. Emprégase a miúdo como ferramenta de observación ou análise de probas de lingua.


258 Lógit Logit Logit/Logit/Lògit Na teoría de resposta ao ítem, unidade de medida derivada do logaritmo natural da relación entre a posibilidade de éxito e a posibilidade de fracaso, é dicir, probabilidade logarítmica. A diferenza en lógits entre a capacidade dunha persoa e a dificultade dun ítem é a probabilidade logarítmica desa persoa de responder correctamente o ítem. Referencia: Henning (1987: 118-126).


259 Media Mean Media/Média/Mitjana aritmètica

Medida de tendencia central que se calcula ao sumar todas as puntuacións dunha convocatoria de proba e dividilas polo número total de puntuacións. Cf. Mediana, moda.V. Medida de tendencia central.Referencia: Hatch e Lazaraton (1991: 161-163).


260 Media cuadrática Mean square Media cuadrática/Quadradado da média/Mitjana quadrática

Nome dado á varianza na ANOVA. CA:251, DA:230, DE:245, EN:229, ES:262, FR:47, GA:227, IT:295, NE:149, PO:319


N.º en galego



261 Mediana Median Mediana/Mediana/Mediana Medida de tendencia central que se corresponde coa puntuación no centro da distribución dun conxunto de puntuacións ordenadas de menor a maior e que divide este conxunto en dúas partes iguais: a metade superior e a metade inferior. V. Medida de tendencia centralCf. Media, ModaReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 161)


262 Medida Measurement Medida/Medição/Mesura Proceso polo que se atopa una cantidade comparándoa cunha unidade fixa, por exemplo, ao usar unha regra para medir a lonxitude. En ciencias sociais, refírese moitas veces á cuantificación dos trazos dos individuos, como por exemplo, a competencia nunha lingua.Referencia: Bachman (1990: cap. 2)


263 Medida de tendencia central

Measurement of Central tendency

Tendencia central (medida de)/Tendência central (medida da)/Mesura de tendència central

Xeito de localizar o punto medio ou a media estatística dunha distribución. As tres medidas de tendencia central xeralmente empregadas son a media, a mediana e a moda.Referencia: Guilford e Fruchter (1981: cap 4), Henning (1987: 39-40), Hatch e Lazaraton (1991: 159-164)


264 Medida independente da mostra

Sample-free measurement

Medida libre de muestra/Medição independente da amostra/Mesura independent de la mostra

Interpretación dos resultados que non depende da mostra empregada nun determinado traballo de investigación. V. Mostra



N.º en galego



265 Método da grafía delta

Delta plot method Método de representación delta/Método do gráfico delta/Mètode del gràfic delta

Método para considerar o funcionamento diferencial dos ítems. Emprégase para identificar ítems que esaxeran ou minimizan diferenzas en actuacións de grupo e baséase nas dificultades clásicas dos ítems (valores-p). Os valores p transfórmanse en puntuacións z normalizadas e estes valores márcanse por parellas nunha gráfica para amosar a dificultade relativa dos ítems para os dous grupos en cuestión.V. Funcionamento do ítem diferencialReferencia: Crocker e Algina (1986: 388-390)


266 Método de proba Test method Método de examen/Método de teste/Mètode de prova

Cada un dos diferentes métodos para avaliar a capacidade lingüística, como por exemplo, escolla múltiple, encher ocos, redacción, entrevista oral etc. Obsérvase que o método de proba interacciona coa capacidade na medida da actuación do candidato.V. Características dos métodos de probasReferencia: Bachman (1990: 77)



N.º en galego



267 Moda Mode Moda/Moda/Moda Medida de tendencia central que se corresponde coa puntuación que aparece con máis frecuencia dentro dun conxunto de puntuacións.

Cf. Distribución bimodal, Media, MedianaV. Medida de tendencia centralReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 160-161)


268 Modelo cognitivo Cognitive model Modelo cognitivo/Modelo cognitivo/Model cognitiu

Teoría sobre o xeito no que se estrutura o coñecemento dunha persoa, tanto en canto a conceptos como a procesos. É importante en probas de lingua, xa que esta teoría pode ter un efecto na elección do método e do contido da proba.


269 Modelo de corrección

Mark scheme Plantilla de corrección/Esquema de classificação/Clau de respostes/Model de correcció

V. Clave de respostas CA:52/256, DA:319, DE:228, EN:223, ES:301, FR:29, GA:324, IT:329, NE:79, PO:172


N.º en galego



270 Modelo de crédito parcial

Partial credit model Modelo de crédito parcial/Modelo do crédito parcial/Model de crèdit parcial

Na teoría de resposta ao ítem, modelo para tratar os datos de escala. Este sería un modelo axeitado para empregar, por exemplo, na análise das respostas a ítems para completar gramaticalmente, que utilizan unha escala, por exemplo, 1, 2 ou 3 para puntuar os ítems; ou na análise dunha entrevista oral que emprega varias escalas de avaliación de actuación. Cf. Modelo de escala de valoración, Modelo de Rasch multifacetaV. Modelo de Rasch.Referencia: Wright e Masters (1982: 40-48)


271 Modelo de dous parámetros

Two-parameter model

Modelo de dos parámetros/Modelo de dois parâmetros/Model de dos paràmetres

Na teoría de resposta ao ítem, modelo que ten en conta un parámetro de discriminación de ítem ademais do parámetro capacidade/dificultade.Cf. Modelo dun parámetro, Modelo de RaschV. Teoría de resposta ao ítem


272 Modelo de escala de valoración

Rating scale model Modelo de escala de valoración/Modelo da escala de classificação/Model d’escala de valoració

Extensión do modelo de Rasch simple que trata datos escalares, por exemplo, puntuacións de expresión oral.Cf. Modelo de RaschV. Modelo de crédito parcialReferencia: Wright e Masters (1982)



N.º en galego



273 Modelo de probabilidade

Probabilistic model Modelo probabilístico/Modelo probabilístico/Model probabilístic

Modelo no que as relacións causais (por exemplo, entre a dificultade do ítem e a capacidade do candidato para realizar a proba) se explican en termos de graos de probabilidade. O modelo de Rasch é un exemplo.


274 Modelo de Rasch Rasch model Modelo Rasch/Modelo de Rasch/Model de Rasch

Modelo matemático, tamén coñecido como modelo loxístico simple, que establece unha relación entre a probabilidade de que unha persoa complete unha tarefa e a diferenza entre a capacidade da persoa e a dificultade da tarefa. Matematicamente é equivalente ao modelo dun parámetro. Emprégase de distintos xeitos, por exemplo, para manexar as respostas escalares ou explicar as facetas múltiples que dan conta da dificultade dunha tarefa. V. Teoría da resposta ao ítem (TRI), Modelo de crédito parcial, Modelo de escala de valoración, Modelo de Rasch multifacetaReferencia: Henning (1987: 117-125)



N.º en galego



275 Modelo de Rasch multifaceta

Many-faced Rasch model

Modelo Rasch de facetas múltiples/Modelo multi-facetas de Rasch/Model de Rasch multifaceta

Ampliación do modelo de Rasch que permite que se modelen as probabilidades de resposta segundo unha combinación aditiva de facetas. Por exemplo, a actuación nunha actividade de expresión escrita pode ser modelada para reflectir a dificultade da actividade e mais a severidade do avaliador. Este modelo foi desenvolvido, por exemplo, polo programa FACETS.V. Modelo de RaschReferencias: Linacre (1989)


276 Modelo dun parámetro

One-parameter model

Modelo de un parámetro/Model de parâmetro único/Model d’un paràmetre

Na teoría de resposta ao ítem, modelo de medida que opera cunha única escala que representa dificultade (das actividades) e capacidade (das persoas), sen ter en conta a discriminación de ítems variables nin os acertos ao chou.Cf. Modelo de Rasch


277 Moderación Moderation Moderación/Moderação/Moderació

a) Parte do proceso de elaboración de ítems ou de actividades que se empregan nunha proba. Nesta fase un grupo de expertos (por exemplo, elaboradores de probas ou profesores) examina criticamente os materiais e decide se son aceptados (con algunha posible revisión ou corrección) ou non.b) No proceso de valoración, axuste que fai un supervisor ás cualificacións asignadas por un avaliador. Cf. Selección



N.º en galego



278 Mostra Sample Muestra/Amostra/Mostra Selección dun subconxunto de elementos dunha poboación. Pódense distinguir varios tipos de mostras, como por exemplo, mostra aleatoria, mostra estratificada etc.Referencias: Crocker e Algina (1986: 432-438), Guilford e Fruchter (1981: 44-45)


279 Mostra aleatoria Random Sample Muestra aleatoria/Amostra aleatoria/Mostra aleatòria

Conxunto de individuos extraídos de xeito non-selectivo dunha poboación meta, de maneira que todos teñan as mesmas oportunidades de ser seleccionados para investigación.V. MostraReferencias: Crocker e Algina (1986: 433-438), Guilford e Fruchter (1981: 120)


280 Mostra estratificada Stratified sample Muestra estratificada/Amostra estratificada/Mostra estratificada

Mostra dunha poboación meta que primeiro se subdivide nun número de subpoboacións (capas, rangos, estratos), das que se extrae unha mostra.V. MostraReferencia: Guilford e Fruchter (1981: 122-123)


281 Mostras de exame Sample scripts Ejemplares modelo/Amostra de escritos/Mostres d’examen

Mostras das respostas dos candidatos que representan unha determinada gama de capacidade. Empréganse na estandarización dos avaliadores.


282 Mostraxe Sampling Muestreo/Preparação de amostras/Mostreig

Selección dunha mostra.V. Mostra



N.º en galego



283 N, n N, n N, n/N, n/N, n Número. N úsase a miúdo para representar o número de casos dun estudo ou de individuos dunha poboación; n adoita representar o número dunha mostra ou subgrupo. Por exemplo: “A proba administrouse a enxeñeiros (N = 600), dos que o 10% eran mulleres (n = 60).”


284 Nivel Level Nivel/Nível/Nivell Grao de dominio esixido a un estudante para acceder a un grupo determinado ou grao de dominio representado nunha proba concreta. Hai diferentes niveis: elemental, intermedio, avanzado etc.


285 Nivel inicial Waystage level Nivel Supervivencia/Nível de iniciação/Nivel inicial

Especificación dun nivel elemental de competencia en lingua estranxeira, publicado inicialmente polo Consello de Europa no 1977 para o inglés e revisado no 1990. Ten un obxectivo menos esixente e a metade de contidos de aprendizaxe que o nivel limiar.Cf. Nivel limiar


286 Nivel limiar Threshold level Nivel Umbral/Nivel limiar/Nivel llindar

Especificación en termos funcionais dun nivel básico de competencia en lingua estranxeira. Foi publicado polo Consello de Europa no 1976 para o inglés e revisado no 1990. Desde entón fixéronse versións para varias linguas europeas.



N.º en galego



287 Norma Norm Norma/Norma/Norma Estándar de actuación lingüística. Nunha proba estandarizada, a norma determínase a partir das puntuacións dun grupo grande. A norma ou estándares baseados na actuación deste grupo empréganse para valorar a actuación de grupos posteriores de candidatos semellantes.V. Grupo norma, Proba referida á norma


288 Normalización Normalization Normalización/Normalização/Normalització

Cambio nas puntuacións para transformar a distribución nunha distribución normal. Adoita implicar o uso de escalas equipercentís.Cf. Puntuación estándar


289 Nota Grade Nota/Nivel/Nota Forma de presentarlle ao candidato a puntuación acadada nunha proba. Por exemplo, nunha escala de A a E, A é a nota máis alta posible, B é máis que aprobado, C é un aprobado e D e E son suspensos.Cf. Cualificación


290 Obxectivo da aprendizaxe

Learning objective Objetivo del aprendizaje/Objectivo de aprendizagem/Objectiu d’aprenentatge

Obxectivo ou resultado desexado nunha actividade educativa.


291 Obxectivo da avaliación

Testing point Objetivo de evaluación del ítem/Ponto testável/Element d’avaluació

Enfoque dun ítem ou aspecto concreto sobre o que un ítem intenta suscitar coñecementos.



N.º en galego



292 Obxectivos Objectives Objetivos/Objectivos/Objectius

Coñecemento, competencia e actitudes que se establecen como propósitos dun curso de calquera tipo.


293 Opcións Options Opciones/Opções/Opcions Variedade de posibilidades nun ítem de escolla múltiple ou unha actividade de relación entre as que se ten que escoller a correcta.


294 Parámetro Parameter Parámetro/Parâmetro/Paràmetre

Característica numérica dunha mostra. Por exemplo, a desviación estándar dunha poboación. Cf. Estatístico


295 Parámetro A a-parameter Parámetro A/Parâmetro-A/Paràmetre A

Parámetro da teoría de resposta ao ítem relacionado coa discriminación dun ítem.V. Teoría de resposta ao ítem (TRI)Referencia: Bachman (1990: 204)


296 Parámetro B b-parameter Parámetro B/Parámetro-B/Paràmetre B

Parámetro da teoría de resposta ao ítem relacionado co grao de dificultade dun ítem.V. Teoría de resposta ao ítem (TRI)Referencia: Bachman (1990: 204)


297 Parámetro C c-parameter Parámetro C/Parámetro-C/Paràmetre C

Parámetro da teoría de reposta ao ítem relacionado coa posibilidade de acerto ao chou. V. Teoría de resposta ao ítem (TRI)Referencia: Bachman (1990: 204)


298 Parámetro de acerto casual

Guessing parameter Parámetro de acierto casual/Parâmetro por adivinhação/Parámetre d’atzar

V. Parámetro C CA:284, DA:122, DE:319, EN:159, ES:297, FR:295, GA:277, IT:263, NE:160, PO:301


N.º en galego



299 Parámetro de dificultade

Difficulty parameter Parámetro de dificultade/Parâmetro de dificuldade/Paràmetre de dificultat

V. Parámetro B CA:285, DA:379, DE:344, EN:102, ES:298, FR:296, GA:276, IT:264, NE:250, PO:300

300 Percentil Percentile Percentil/Pecentil/Percentil Os 99 puntos dunha escala que dividen unha distribución de frecuencia en 100 grupos iguais. O percentil 50 (P50) chámase mediana. Os cuartís dividen a distribución en catro grupos iguais.Referencia: Hatch e Lazaraton (1991: 187-188)


301 Perfil Profiling Perfil/Perfilar/Perfil Maneira de presentar os resultados dunha proba desagregados nos seus diversos puntos, de xeito que o candidato ou outros usuarios poidan identificar as áreas máis fortes e as máis débiles.


302 Pilotaxe Pretesting Experimentación/Pré-testagem/Experimentació

Fase do desenvolvemento dos materiais de proba no que se experimentan os ítems con mostras representativas da poboación obxecto para determinar a súa dificultade. Seguindo unha análise estatística, os ítems considerados satisfactorios poden utilizarse en probas auténticas.


303 Poboación Population Población/População/Població

Conxunto finito ou infinito de valores. Por exemplo, todos os candidatos que fan unha proba. En estatística, tamén se chama universo de puntuacións.Cf. Mostra



N.º en galego



304 Ponderación Weighting Ponderación/Ponderação/Ponderació

Asignación dun número diferente de puntos máximos a un ítem, tarefa ou compoñente dunha proba para cambiar a contribución relativa con respecto a outras partes da mesma proba. Por exemplo, se se lles dá unha puntuación dobre a todos os ítems na primeira tarefa dunha proba, esta tarefa terá unha maior proporción de puntuación total que as outras actividades.Referencia: Ebel e Frisbie (1991: 214-216)


305 Pregunta Question Pregunta/Questão/Pregunta Termo utilizado ás veces para designar unha actividade ou un ítem dunha proba. V. Ítem, Actividade


306 Pregunta aberta Open-ended question

Pregunta abierta/Questão aberta/Pregunta oberta

Tipo de ítem ou actividade nunha proba escrita na que o candidato ten que proporcionar unha resposta, en lugar de seleccionar unha. A finalidade deste tipo de ítem é provocar unha resposta relativamente espontánea, que pode variar desde unha palabra ata unha redacción extensa. O modelo de corrección ten en conta, polo tanto, unha variedade de respostas aceptables.



N.º en galego



307 Proba Test Prueba/teste/prova Procedemento para avaliar aspectos específicos do dominio ou do coñecemento.a) Conxunto de ítems que constitúen un procedemento de avaliación. Tamén chamado exame.b) Tarefa individual (por exemplo, proba de encher ocos) ou compoñente dun exame para avaliar unha destreza específica ou coñecemento (por exemplo, expresión oral ou escrita). c) Procedemento de avaliación relativamente breve e fácil de administrar, a miúdo deseñado e levado a cabo por unha institución (por exemplo, unha proba de progreso) ou usado como parte dun programa de investigación ou de validación (por exemplo, unha proba de ancoraxe).Cf. ExameV. Proba de ancoraxe, Proba de encher ocos, Proba de progresoReferencia: Bachman (1990: 50)


308 Proba activa Live test/item Prueba viva/Ítem vivo/Teste (item) activo/Prova/ítem vigent

Tipo de proba listo para utilizar e que, por isto, debe ser gardada baixo medidas de seguridade. Tamén denominada ítem activo.



N.º en galego



309 Proba adaptativa Adaptative test Prueba adaptativa/Teste adaptativo/Prova adaptativa

Tipo de proba na que os ítems se lle presentan ao candidato durante a súa realización en función dos acertos e erros que vai cometendo. Refírese a miúdo a unha proba administrada por ordenador, ou tamén a unha entrevista oral. V. Proba adaptativa por ordenadorReferencia: Bachman (1990: 151), Henning (1987: 136)


310 Proba C c-test Prueba C/Teste-C/Prova C Tipo de proba de encher ocos na que se suprime a segunda parte dalgunhas palabras. A frecuencia de supresión pode chegar a ser unha de cada dúas palabras.Cf. Proba de encher ocosReferencia: Weir (1990: 49)


311 Proba chi-cadrado Chi-square test Test chi-cuadrado/Teste Qui-quadrado/Prova khi quadrat

Proba estatística non-paramétrica que compara os valores de respostas observadas e as respostas esperadas para indicar se a diferenza é estatisticamente significativa.V. Procedementos non-paramétricosReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 393-415)


312 Proba con fins específicos

Specific purpose test Prueba de fines específicos/Teste para fins específicos/Prova de llengua per a propòsits específics

Tipo de proba deseñada para medir a capacidade dun candidato para actuar nun contexto profesional ou académico específico. O contido da proba deséñase de acordo coa análise das tarefas lingüísticas que os candidatos necesitarán para levar a enfrontarse á situación concreta de uso.



N.º en galego



313 Proba contrarreloxo Speeded test Prueba de velocidad/Teste de velocidade/Prova de rapidesa

Tipo de proba con tempo limitado. Os candidatos máis lentos acadan unha puntuación máis baixa porque non chegan ás últimas preguntas. Xeralmente, a maioría dos candidatos podería resolver con éxito este tipo de proba se non houbese límite de tempo. Ás veces chámase proba de velocidade.Cf. Proba de capacidade


314 Proba de acceso Entrance test Prueba de admisión/Teste de entrada/Prova d’accés

Tipo de proba para determinar se un candidato é admitido nunha institución determinada ou nun curso. Cf. Proba de nivel


315 Proba de actuación Performance test Prueba de actuación lingüística/Teste de performance/Prova d’actuació

Tipo de proba que require que os candidatos produzan unha mostra de lingua, escrita ou falada (por exemplo, redaccións ou entrevistas orais). Adoitan estar deseñadas para reproducir a actuación lingüística en contextos reais.Referencia: Bachman (1990: 304-305)


316 Proba de ancoraxe Anchor test Prueba de anclaje/Teste-âncora/Prova d’ancoratge

Tipo de proba con características de medida coñecidas que se administra xunto con outra proba. Os resultados obtidos na proba de ancoraxe proporciona información sobre a outra proba e sobre os candidatos que fixeron ambas as dúas.Cf. Ítem áncora



N.º en galego



317 Proba de aproveitamento

Achievement test Prueba de aprovechamiento/Teste de conhecimentos/Prova de a’ssoliment

V. Proba de rendemento CA:309, DA:366, DE:369, EN:6, ES:321, FR:374, GA:419, IT:368, NE:301, PO:374

318 Proba de aptitude Aptitude test Prueba de aptitud/Teste de aptidão/Prova d’aptitud

Tipo de proba que mide o potencial de éxito dun candidato nunha área específica de aprendizaxe, por exemplo, aprendizaxe dunha lingua estranxeira.Referencia: Henning (1987: 6); Ebel e Frisbie (1991: 339)


319 Proba de capacidade

Power test Prueba de potencial/Teste de capacidade/Prova de capacitat

Tipo de proba cunha duración que permite que todos os candidatos a poidan rematar, pero que contén algunhas actividades ou ítems cun grao de dificultade que fai pouco probable que a maioría dos candidatos responda correctamente cada ítem. Cf. Proba contrarreloxo


320 Proba de comprensión oral

Listening comprehension test

Prueba de compresión auditiva/Teste de compreensão oral/Prova de comprensió oral

Tipo de proba de comprensión oral que se administra coa axuda dunha radiocasete ou dun vídeo.


321 Proba de diagnóstico

Diagnostic test Prueba de diagnóstico/Teste diagnóstico/Prova de diagnòstic

Tipo de proba utilizada para descubrir os puntos fortes e débiles dun estudante. Os resultados poden servir para tomar decisións con relación á formación, aprendizaxe ou ensino posteriores.



N.º en galego



322 Proba de dominio Proficiency test Prueba de dominio/Teste de nivel de capacidade/Prova de proficiència

Tipo de proba que mide unha capacidade xeral ou destreza, sen referirse a ningún curso ou conxunto de materiais en particular.


323 Proba de dominio específico

Mastery test Prueba de dominio específico/Teste de dominio/Prova referida al domini

Tipo de proba deseñada para establecer se un estudante acadou un campo ben definido de destrezas ou de coñecemento.


324 Proba de encher ocos

Cloze test Prueba cloze (cloze test)/Teste de estruturação perceptiva/Prova de compleció

Tipo de proba na que se suprimen algunhas palabras dun texto. Nas probas tradicionais, suprímese unha de cada x palabras. Noutras probas, chamadas probas racionais de encher ocos, suprímense secuencias curtas nun texto ou palabras seguindo un criterio determinado. As probas de encher ocos poden ser abertas (o candidato achega as palabras omitidas) ou pechadas (o candidato escolle unha entre varias opcións). A corrección pode ser por ‘palabra exacta’ (só hai unha resposta correcta) ou por ‘palabra aceptable’ (hai unha lista de respostas aceptables).Cf. Proba C, Ítem de encher ocosReferencia: Weir (1990: 46-48), Oller (1979: cap. 12)


325 Proba de nivel Placement test Prueba de clasificación/Teste de colocação/Prova de col·locació

Tipo de proba administrada para colocar os alumnos nun grupo ou clase dun nivel axeitado segundo os seus coñecementos e capacidades.



N.º en galego



326 Proba de progreso Progress test Prueba de progreso/Teste de progresso/Prova de progrés

Tipo de proba administrada ao longo dun curso para avaliar a aprendizaxe acadada ata ese momento.


327 Proba de rendemento

Attainment test Prueba de rendimiento/Teste de conhecimentos/Prova de rendiment

Tipo de proba deseñada para determinar o grao de coñecemento acadado por un candidato con respecto a un curso específico, un libro de texto etc.; é dicir, unha proba dependente do currículo


328 Proba de selección Screening test/Selection test

Prueba de selección/Teste de despistagem/Teste de selecção/Prova de detecció/Prova de selecció

V. Proba de acceso CA:316/323, DA:330/424, DE:36/98, EN:349/353, ES:332, FR:375/382, GA:430/432, IT:370, NE:332/333, PO:375/383

329 Proba de significación

Significance test Prueba de significación/Teste de significância/Prova de significació

Tipo de proba para determinar a significación estatística.V. Significación


330 Proba dependente do currículo

Curriculum-dependent test

Prueba basada en el curriculum/Teste dependente de curriculum/Prova dependent del currículum

Tipo de proba estreitamente vinculada a un programa de estudos específico, que desempeña un papel determinado no proceso pedagóxico. Cf. Proba independente do currículoV. Proba de aproveitamento



N.º en galego



331 Proba directa Direct test Prueba directa/Teste directo/Prova directa

Tipo de proba que avalía as destrezas de expresión oral e escrita producidas directamente. Por exemplo, examinar a capacidade de expresión escrita mediante a redacción dunha carta por parte do candidato. Tamén denominada actividade directa.Cf. Proba indirecta


332 Proba final Post-test Prueba final/Pós-teste/Prova final

Tipo de proba administrada ao final dun curso. O contraste entre os resultados desta proba e da proba inicial informa da eficacia do curso.Cf. Proba inicial


333 Proba independente do currículo

Curriculum-independent test

Prueba no basada en el curriculum/Teste independente de curriculum/Prova independent del currículum

Tipo de proba que non está vinculada a un programa ou curso determinado. Cf. Proba dependente de currículoV. Proba de dominio


334 Proba indirecta Indirect test (task) Prueba indirecta/Actividad indirecta/Teste indirecto (tarefa)/Probva indirecta (Tasca)

Tipo de proba que intenta medir as capacidades subxacentes a unha destreza lingüística e non a actuación na destreza. Por exemplo, examinar a capacidade de expresión escrita mediante a identificación por parte do candidato de estruturas empregadas de forma incorrecta nun texto. Tamén denominada actividade indirecta.Cf. Proba directa


335 Proba inicial Pre-test Prueba inicial/Pré-teste/Prova preliminar

Tipo de proba administrada ao inicio do curso. O contraste entre os resultados desta proba e da proba final informa da eficacia do curso.Cf. Proba final



N.º en galego



336 Proba obxectiva Objective test Prueba objetiva/Teste objectivo/Prova objectiva

Tipo de proba que se puntúa seguindo un esquema de cualificación, sen necesidade de formular unha opinión experta ou un xuízo subxectivo sobre a actividade.


337 Proba psicométrica Psychometric test Test psicométrico/Teste psicométrico/Prova psicométrica

Proba de trazos psicolóxicos (por exemplo, personalidade, intelixencia, aptitude e competencia lingüística) que fai suposicións específicas sobre a natureza da capacidade avaliada, por exemplo, se ten unha distribución unidimensional ou normal.Referencia: Bachman (1990: 73-74)


338 Proba racional de encher ocos

Rational cloze Prueba cloze racional/Teste cloze racional/Prova de compleció racional

V. Proba de encher ocos CA:314, DA:308, DE:230, EN:318, ES:316, FR:371, GA:60, IT:56, NE:315, PO:367

339 Proba referida á norma

Norm-referenced test

Prueba normativa/Teste normativo/Prova referida a la norma

Tipo de proba na que as puntuacións se interpretan respecto á media estándar dun grupo determinado, comparable á dos individuos que fan a proba. Este termo adoita ser empregado en probas que serven para ordenar individuos en relación co grupo normativo ou entre eles.


340 Proba referida a un dominio

Domain-referenced test

Prueba referida a un dominio/Teste com referência a um dominio/Prova referida a l’àmbit

Tipo de proba na que os resultados se interpretan con respecto a un campo específico de contido ou capacidade.Cf. Proba segundo criterios, Proba referida á norma



N.º en galego



341 Proba segundo criterios

Criterion-referenced test

Prueba criterial/Teste criterial/Prova referida al criteri

Tipo de proba na que a actuación do candidato se interpreta con relación a uns criterios determinados. Dáselle máis importancia ao rendemento do candidato que ás súas puntuacións.Cf. Proba referida á norma, Proba de dominio específico


342 Proba semidirecta Semi-direct test Prueba semi-directa/Teste semi-directo/Prova semidirecta

Tipo de proba que intenta avaliar a produción lingüística substituíndo algún aspecto da participación do examinador. Por exemplo, unha proba de expresión oral que emprega unha radiocasete para proporcionar o input no canto dun entrevistador. Un exemplo é a SOPI (Semi-Direct Oral Proficiency Interview ou entrevista semidirecta de nivel de capacidade oral).Cf. Proba directa


343 Proba t t-test Test t/Teste-T/Prova t de Student

Proba estatística utilizada para determinar se hai algunha diferenza significativa entre as medias de dúas mostras.


344 Procedementos de elicitación

Elicitation procedures

Procedimientos de incitación/Procedementos de dedução/Procediments d’elicitació

Técnica para obter unha resposta dun candidato nunha proba (normalmente de expresión oral). Referencia: Hughes (1989: 104-110)



N.º en galego



345 Procedementos non paramétricos

Non-parametric procedures

Procedimientos no paramétricos/Procedementos não-paramétricos/Procedimentos no paramètrics

Procedementos estatísticos que se usan cando os datos suxeitos a análise non teñen unha distribución normal e non se poden medir con escalas de intervalo ou razón. Por exemplo, o chi-cadrado.Cf. Procedementos paramétricosReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 237-239)


346 Procedementos paramétricos

Parametric procedures

Procedimientos paramétricos/Procedementos paramétricos/Procedimentos paramétricos

Procedementos estatísticos que se usan cando os datos presentan unha distribución normal e se miden en escalas de intervalo ou de razón. En realidade, empréganse cando hai casos suficientes como para que os datos se aproximen á distribución normal.Cf. Procedementos non-paramétricosReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 237-238)


347 Programa Syllabus Programa de estudios (syllabus)/Programa/Programa

Documento detallado que enumera todas as áreas cubertas nun programa de estudos e a orde na que se presentan os contidos.Cf. Currículo


348 Puntuación Score Puntuación/Nota/Puntuació a) Número total de puntos acadados polo candidato nunha proba, antes do escalamento (puntuación bruta) e despois (puntuación escalada).b) Asignación de valores numéricos a unha produción lingüística observada.Cf. Medida



N.º en galego



349 Puntuación de corte Cut-off score Puntuación límite/Nota de passagem/Puntuació de tall

Puntuación mínima que ten que acadar un candidato para ter unha cualificación nunha proba ou exame. En probas referidas ao dominio dunha lingua, puntuación esixida para que se considere que o candidato é minimamente competente ou ten un nivel de dominio mínimo.V. Proba de dominio específico, Avaliación de competencia mínimaCf. AprobadoReferencia: Bachman (1990: 214-215), Crocker e Algina 1986: 421-428)


350 Puntuación de Estaninas

Stanine score Estaninas/Nota-estanino/Puntuació d’estanina

Procedemento para agrupar as puntuacións dunha proba en nove grupos, baseados na distribución normal. Tanto no grupo superior coma no inferior, atópase o 4% dos candidatos. A porcentaxe de candidatos en cada grupo aparece ilustrada na seguinte gráfica:

Referencia: Crocker e Algina (1986: 446-447)


351 Puntuación de ítem Item score Puntuación del ítem/Classificação dum item/Puntuació d’ítem

Na análise de ítems, suma das respostas correctas a un ítem determinado.



N.º en galego



352 Puntuación dicotómica

Dichotomous scoring Puntuación dicotómica/Classificação dicotómica/Puntuación dicotòmica

Puntuación baseada en dúas categorías. Por exemplo, correcto/incorrecto, aprobado/suspenso ou si/non.


353 Puntuación en bruto Raw score Puntuación en bruto/Nota bruta/Puntuació directa

Puntuación dunha proba que non foi manipulada estatisticamente.Cf. Puntuación


354 Puntuación en escala

Polychotomous scoring

Puntuación politómica/Classificação politómica/Puntuació graduada

Puntuación dun ítem na que se emprega unha escala de polo menos tres puntos. Por exemplo, a resposta a unha pregunta pode ter asignados 0, 1 ou 2 puntos, tres distincións. As preguntas abertas adoitan puntuarse de xeito escalar. Tamén coñecida como puntuación policotómica.Cf. Puntuación dicotómica


355 Puntuación en escala

Scaled score Puntuación escalar/Nota escalada/Puntuació escalonada

Puntuación dunha proba producida como resultado dun escalamento. V. Escalamento


356 Puntuación estándar Standard score Puntuación estándar/Nota-padrão/Puntuació estàndard

Puntuación transformada linealmente dun grupo de puntuacións. A media e a desviación estándar están fixadas en calquera valor que precise o usuario. Exemplos de puntuacións estándar son as puntuacións z e t.Cf. Puntuación t, Puntuación z, Estaninas



N.º en galego



357 Puntuación observada

Observed score Puntuación observada/Nota observada/Puntuació observada

Puntuación obtida por un candidato. A teoría clásica da proba considera que consta da puntuación verdadeira e mais o erro. V. Erro, Puntuación verdadeira


358 Puntuación ponderada

Weighed test score Puntuación ponderada de prueba/Nota ponderada/Puntuació ponderada d’una prova

Puntuación outorgada a un candidato nunha proba tras terlle aplicado a ponderación.V. Ponderación


359 Puntuación t T score Puntuación t/Nota t/Puntuació t

Extensión da puntuación z. Elimina os decimais e signos negativos. A puntuación t equivale a 10 veces a puntuación z máis 50. A distribución ten unha media de 50 e unha desviación estándar de 10.V. Puntuación zReferencia: Ebel e Frisbie (1991: 68)


360 Puntuación transformada

Transformed score Puntuación transformada/Nota transformada/Puntuació transformada

Puntuación manipulada matematicamente, por exemplo, para escalar ou ponderar.Referencia: Ebel e Frisbie (1991: 64-70)


361 Puntuación verdadeira

True score Puntuación verdadera/Nota verdadera/Puntuació vertadera

Concepto fundamental na teoría clásica da proba que se refire á puntuación que obtería un candidato se non houbese ningún erro de medida no momento de examinar ou puntuar.



N.º en galego



362 Puntuación z Z score Puntuación z/Nota z/Puntuació z

Puntuación estándar máis frecuente cunha media de 0 e unha desviación estándar de 1. Calcúlase coa seguinte fórmula:

z = (X-x) : Sxonde:z é a puntuación z,X é a puntuación da proba,x é a puntuación media da proba eSx é a desviación estándar das puntuacións da proba.Cf. Puntuación tV. Puntuación estándar.Referencia: Ebel e Frisbie (1991: 68)


363 Puntuar Grading Calificar/Nivelamento/Qualificar

Proceso de converter a cualificación da proba en nota.


364 Rango percentil Percentile rank Rango percentil/Nivelamento percentil/Rang de percentil

Número ou puntuación que indica o rango que amosa a porcentaxe situada por debaixo desta puntuación. Se un candidato ten un rango percentil de 60, quere dicir que o 60% dos candidatos acadaron unha puntuación igual ou inferior á deste.


365 Recoñecemento Recognition Reconocimiento/Reconhecimento/Reconeixement

Aceptación formal por parte dunha institución dun título, en particular para un propósito específico; por exemplo, a admisión a un curso de posgrao.



N.º en galego



366 Redacción Essay question Pregunta de redacción/Ensaio/Redacció

V. Expresión escrita CA:366, DA:262, DE:33, EN:131, ES:306, FR:159, GA:7, IT:313, NE:125, PO:142

367 Reescalamento Re-scaling Sustitución de escala/Reescalamento/Reescalonament

V. Escalamento CA:367, DA:314, DE:258, EN:330, ES:389, FR:320, GA:29, IT:304, NE:166, PO:326

368 Regresión Regression Regresión/Regressão/Regressió

Técnica para predicir o valor máis probable dunha variable (a variable dependente) a partir de valores coñecidos dunha ou máis variables (variables independentes).Referencia: Hatch e Lazaraton (1991: 467-480), Guilford e Fruchter (1981: 346-361)


369 Regresión lineal Linear regression Regresión lineal/Regressão linear/Regressió lineal

Técnica de regresión que supón unha relación lineal entre as variables dependentes e independentes.


370 Regresión múltiple Multiple regression Regresión múltiple/Regressão múltipla/Regressió múltiple

Técnica de regresión entre unha variable dependente e unha independente. Por exemplo, se a dificultade da tarefa é a variable dependente, poderíanse investigar os efectos do tipo de tarefa, dificultade léxica etc.



N.º en galego



371 Relación F F-ratio Relación F/Relação-F/Ràtio F

Na análise de varianza, relación calculada que indica se as diferenzas entre as medias dos grupos son estatisticamente significativas ou non. Por exemplo, se o rendemento dun grupo é máis significativo que o doutro nunha proba de lingua. V. Formas alternativasReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 315-317)


372 Repercusión Backwash Repercusión (backwash)/Efeito de refluxo/Repercussió

V. Efecto rebote CA:372, DA:25, DE:43, EN:28, ES:369, FR:322, GA:95, IT:147, NE:27, PO:135

373 Repetición Replicability Replicabilidad/Repetição/Reproducció

Posibilidade de repetir os resultados dun traballo de investigación, de xeito que aumente a confianza destes.


374 Reposta modelo Model answer Respuesta modelo/Resposta modelo/Modelo de resposta

Resposta a unha tarefa aberta que propón o autor do ítem e que pode utilizarse no desenvolvemento dun modelo de corrección para guiar os correctores.


375 Resposta Response Respuesta/Resposta/Resposta

Reacción do candidato provocada polo estímulo da proba. Por exemplo, a resposta que se dá a un ítem de escolla múltiple ou o traballo producido nunha proba de expresión escrita. Cf. Estímulo, Input



N.º en galego



376 Resposta correcta Right answer Respuesta correcta/Resposta correcta/Reposta certa

Resposta considerada boa nunha proba.


377 Resposta elaborada Constructed response

Respuesta construida/Resposta construída/Resposta elaborada

Tipo de resposta escrita a un ítem dunha proba que implica a produción activa no canto da simple escolla entre varias opcións. Cf. Resposta seleccionadaV. Resposta


378 Resposta esperada Expected response Respuesta esperada/Resposta esperada/Resposta esperada

Reposta que o autor dun ítem determinado pretende obter.


379 Resposta longa Extended response Respuesta extensa/Resposta longa/Resposta extensa

Tipo de resposta a un ítem ou tarefa na que se espera que o candidato produza unha reposta de máis dunha ou dúas oracións.


380 Resposta seleccionada

Selected response Respuesta seleccionada/Resposta seleccionada/Resposta seleccionada

Tipo de resposta a un ítem que implica a escolla entre diferentes posibilidades e non a produción dunha resposta. Cf. Resposta elaboradaV. Resposta


381 Resultado Result Resultado/Resultado/Resultat

Cualificación dunha proba. CA:380, DA:317, DE:103, EN:332, ES:378, FR:336, GA:397, IT:312, NE:322, PO:342


N.º en galego



382 Retroalimentación Feedback Retroalimentación (feedback)/Feedback/Retroalimentació

Comentarios de persoas implicadas no proceso da proba (candidatos, administradores da proba etc.) que proporcionan unha base para avaliar este proceso. A retroalimentación pode obterse de xeito informal ou empregando cuestionarios deseñados para este fin.


383 Rexistro Register Registro/Registro/Registre Variedade da lingua asociada ao uso e determinada polo tema, o grao de formalidade, a canle de comunicación e a intención.


384 Rho de Spearman Spearman’s rho Rho de Spearman/Rho de Spearman/Ro de Spearman

V. Correlación por rangos de Spearman


385 Sección Component Apartado/Componente/Component

Parte dun exame presentada a miúdo como unha proba independente, coas súas propias instrucións e límite de tempo. As seccións adoitan centrarse nas destrezas e chamarse comprensión oral ou expresión escrita.Cf. Subproba

CA:73, DA:181, DE:306, EN:61, ES:29, FR:72 GA:85, IT:81, NE:128, PO:87

386 Sección Paper Sección/Componente/Secció

Parte dunha proba, como, por exemplo, a sección de comprensión de lectura ou de comprensión oral.



N.º en galego



387 Seguridade Security Seguridad/Segurança/Seguretat

Aspecto da xestión da administración dunha proba que se encarga de previr a revelación do contido dos materiais da proba durante o seu período de vixencia.


388 Selección Vetting Selección/Revisão/Revisió Fase no ciclo de elaboración de probas na que os elaboradores avalían os materiais feitos polos redactores e deciden cales deben ser rexeitados porque non cumpren as especificacións da proba e cales poden pasar á fase de edición.Cf. Moderación


389 Nesgo Bias Nesgo/Bias/Biaix Distribución sistemática do erro de medida. Considérase que unha proba ou un ítem están nesgados se un sector concreto da poboación de candidatos resulta privilexiado ou desfavorecido por algunha característica da proba ou dun ítem que non sexa relevante para o que se quere medir. A orixe do nesgo pode estar vinculada ao sexo, idade, cultura etc.Referencias: Bachman (1990: 271-279), Crocker e Algina (1986: caps. 12 e 16)


390 Nesgo cultural Cultural bias Nesgo cultural/Bias cultural/Biaix cultural

Distribución sistemática do erro de medida causada pola orixe cultural dos candidatos. Unha proba cun nesgo cultural pode favorecer ou prexudicar os candidatos de determinadas orixes culturais.



N.º en galego



391 Significación Significance Significación/Significância/Significació

Concepto estatístico referido a se un resultado é causado polo azar ou non.V. Erro tipo 1, Erro tipo 2, Hipótese nulaReferencia: Guildford e Fruchter (1981: 208-210)


392 Solapamento parte-todo

Part-whole overlap Solapamiento parte-totalidad/Relação da parte com o todo/Coincidència tot-part

Efecto que se presenta, por exemplo, cando as puntuacións dunha subproba están correlacionadas coas puntuacións de toda a proba. Xa que as puntuacións da subproba están incluídas na puntuación da proba na súa totalidade, a correlación é esaxerada. Hai técnicas para corrixir esta correlación. Referencia: Henning (1987: 69)


393 Subproba Subtest Subprueba/Subteste/Subprova

V. Sección CA:389, DA:377, DE:386, EN:389, ES:388, FR:346, GA:150, IT:345, NE:373, PO:350


N.º en galego



394 Táboa de continxencia

Contingency table Tabla de contingencia/Quadro de contingência/Taula de contingència

Táboa de frecuencias clasificadas segundo dous ou máis conxuntos de valores de variables categóricas.Por exemplo:

Método A Método B

Dominio 35 20

Dominio insuficiente

5 20

V. Proba chi-cadrado


395 Tarefa Task Actividad/Tarefa/Tasca Combinación de instrucións, estímulo e resposta. Por exemplo, un texto de comprensión lectora con varios ítems de escolla múltiple a partir dun único enunciado.


396 Teoría clásica da proba

Classical test theory Teoría clásica del examen/Teoria clássica do teste/Teoria clàssica de la prova

Teoría de medida que consiste nun conxunto de suposicións sobre as relacións entre as puntuacións reais ou observadas dunha proba e os factores que lles afectan, xeralmente chamados erro. Chámase tamén teoría de puntuación verdadeira.Cf. Teoría de resposta ao ítem (TRI)Referencia: Bachman (1990: 166-187)


397 Teoría da xeneralización

Generalizability theory

Teoría de la generalizabilidad/Teoria do generalizável/Teoria de la generalització

Modelo estatístico para investigar os efectos relativos de diferentes fontes de varianza nas puntuacións dunha proba. Referencia: Crocker e Algina (1986: cap. 8), Bachman (1990: 7)



N.º en galego



398 Teoría de resposta ao ítem (TRI)

Item-response theory (IRT)

Teoría de respuesta al ítem (TRI)/Teoria item-resposta (TIR)/Teoria de resposta d’ítem (TRI)

Grupo de modelos matemáticos que permiten relacionar a actuación dun candidato nunha proba co seu nivel de capacidade. Estes modelos baséanse na teoría básica que especifica que a actuación esperada nun individuo nun ítem concreto dunha proba está en función tanto do nivel de dificultade do ítem coma do nivel de capacidade do individuo. Referencias: Crocker e Algina (1986: cap. 15), Henning (1987: cap. 8)


399 Teoría do trazo latente

Latent trait theory Teoría del rasgo latente/Teoria do atributo latente/Teoria del tret latent

V. Teoría de resposta ao ítem (TRI) CA:402, DA:211, DE:206, EN:207, ES:395, FR:398, GA:390, IT:350, NE:216, PO:358

400 Texto Text Texto/Texto/Text Fragmento dun discurso relacionado, escrito ou oral, utilizado como base dun conxunto de ítems dunha proba.


401 Texto adaptado Semi-authentic text Texto adaptado/Documento semi-autêntico/Text semiautèntic

Texto dunha fonte real revisado para utilizalo nunha proba, por exemplo, adaptando o vocabulario e/ou a gramática ao nivel dos candidatos. V. Texto auténtico


402 Texto auténtico Authentic text Texto auténtico/Documento auténtico/Text autèntic

Texto utilizado nunha proba que inclúe material orixinalmente elaborado, cun propósito diferente ao dunha proba de lingua e non creado adrede para a proba.V. Texto adaptado



N.º en galego



403 Tipo de actividade Task type Tipo de actividad/Tipo de tarefa/Tipus de tasca

As actividades noméanse polo que avalían e pola súa forma. Por exemplo, actividade de comprensión de lectura, actividade de expresión escrita guiada etc.


404 Tipo de ítem Item type Tipo de ítem/Tipo de item/Tipus d’ítem

Os ítems dunha proba noméanse pola súa forma. Por exemplo, ítem de escolla múltiple, ítem de transformación, ítem de resposta curta, ítem de encher ocos etc.


405 Tipo de pregunta Question type Tipo de pregunta/Tipo de questão/Tipus de pregunta

V. Tipo de ítem, Tipo de actividade CA:407, DA:358, DE:124, EN:305, ES:404, FR:406, GA:57, IT:394, NE:424, PO:400

406 Título Qualification Título/Qualificação/Qualificació

Recoñecemento que se ofrece ao rematar un curso de formación ou unha proba e que faculta unha persoa para desempeñar unha tarefa concreta. Un certificado de dominio lingüístico pode considerarse como un título para propósitos concretos. Cf. Certificado, Diploma


407 Transferencia de información

Information transfer Transferencia de información/Transferência de informação/Transferència d’informació

Técnica de elaboración de probas que implica recoller a información achegada e presentala de xeito diferente. Por exemplo, coller información dun texto e utilizala para encher un diagrama ou reescribir unha nota informal nun aviso formal.Referencia: Hughes (1989: 84, 124-125, 138)



N.º en galego



408 Transformación de enunciados

Sentence transformation

Transformación de frases/Transformação de frases/Transformació gramatical

Tipo de ítem no que se dá como input unha secuencia completa, seguida por unha ou dúas palabras dunha segunda secuencia que o candidato debe completar. Esta segunda secuencia expresa o contido da primeira dun xeito gramatical diferente. Por exemplo, a primeira oración pode aparecer na voz activa e a tarefa do candidato consiste en presentar o mesmo contido na voz pasiva.


409 Trazo Trait Rasgo/Traço/Tret Característica física ou psicolóxica dunha persoa (por exemplo, a capacidade lingüística) ou a escala de medida construída para describila.


410 TRI IRT TRI/TIR/TRI V. Teoría de resposta ao ítem CA:412, DA:153, DE:165, EN:188, ES:408, FR:401, GA:392, IT:352, NE:194, PO:402

411 Unidimensionalidade Unidimensionality Unidimensionalidad/Unidimensionalidade/Unidimensionalitat

Noción dunha dimensión única, que é unha asunción necesaria para elaborar unha escala para medir trazos psicolóxicos, por exemplo, utilizando modelos actuais da teoría de resposta ao ítem. A unidimensionalidade é unha propiedade do instrumento de medida e non dos procesos psicolóxicos subxacentes. Referencia: Crocker e Algina (1986: 343)



N.º en galego



412 Usuario da proba Test user Usuario de pruebas/Utilizador de teste/Usuari de la prova

Persoa (por exemplo, profesor) ou institución (por exemplo, unha empresa) que utiliza os resultados dunha proba para tomar unha decisión respecto ao candidato.


413 Validación Validation Validación/Validação/Validació

Proceso de recompilación de datos para reforzar as conclusións extraídas a partir das puntuacións dunha proba. Valídanse as conclusións extraídas con relación aos usos específicos dunha proba e non á proba mesma.


414 Validez Validity Validez/Validade/Validesa Grao no que as puntuacións dunha proba permiten extraer conclusións adecuadas, significativas e útiles, de acordo cos propósitos dunha proba. Existen varios aspectos de validez, como a validez do contido, de criterio e de construto. Estes aspectos proporcionan diferentes tipos de evidencia para xulgar a validez total dunha proba cunha finalidade concreta. V. Validez aparente, Validez concurrente, Validez de construto, Validez do contido, Validez de criterio, Validez converxente, Validez discriminatoria, Validez preditiva.Referencia: Bachman (1990: 25, 236-237)



N.º en galego



415 Validez aparente Face validity Validez aparente/Validade aparente/Validesa aparent

Grao no que unha proba reflicte unha medida aceptable da capacidade que se quere avaliar. Xuízo subxectivo baseado na opinión dos candidatos ou dos que os seleccionan. Adoita considerarse que a validez aparente non é unha forma fiable de validez. Tamén se coñece como atractivo de proba.


416 Validez concorrente Concurrent validity Validez concurrente/Validesa concurrent

Grao de correlación entre as puntuacións dunha proba e algún criterio externo recoñecido que mide a mesma área de coñecemento ou capacidade. V. Validez de criterioReferencia: Bachman (1990: 248-250)


417 Validez converxente Convergent validity Validez convergente/Validesa convergent

Característica dunha proba que consiste nunha correlación alta entre as puntuacións acadadas nunha proba cun método diferente que mide o mesmo construto. Pódese considerar un trazo da validez de construtoCf. Validez discriminatoriaV. Validez de construtoReferencia: Guilford e Fruchter (1981: 436-437)



N.º en galego



418 Validez de construto Construct validity Validez de constructo/Validade de constructo/Validesa de constructe

Característica dunha proba que consiste en que as puntuacións se poidan presentar como reflexo dunha teoría sobre a natureza dun construto ou a súa relación con outros construtos. Por exemplo, poderíase predicir que dúas probas válidas de comprensión oral clasificarían os candidatos do mesmo xeito, pero cada un tería unha relación máis feble coas puntuacións dunha proba de competencia gramatical.V. Validez, Especificacións de probaReferencias: Ebel e Frisbie (1991: 108); Hatch e Lazaraton (1991: 37-38)


419 Validez de contido Content validity Validez de contenido/Validade de conteúdo/Validesa del contingut

Característica dunha proba que consiste en que os ítems ou actividades que a forman compoñen unha mostra representativa dos ítems ou actividades da área de coñecemento ou capacidade que se vai probar. A miúdo, estes ítems ou actividades están relacionados cun programa ou curso. V. Validez, Especificacións da probaReferencia: Bachman (1990: 244-247)



N.º en galego



420 Validez de criterio Criterion-related validity

Validez criterial/Validade criterial/Validesa de criteri

Característica da proba que consiste na posibilidade de demostrar a relación entre as puntuacións da proba e algún criterio externo recoñecido que mida a mesma capacidade. A información sobre a relación co criterio tamén se utiliza para determinar ata que punto unha proba predí o comportamento futuro. V. Validez concurrente, Validez predictivaReferencia: Bachman (1990: 248-250)

CA:421, DA:204 DE:197, EN:82, ES:417, FR:417, GA:34, IT:407, NE:87, PO:413

421 Validez discriminatoria

Discriminant validity Validez discriminatoria/Validade discriminante/Validesa discriminant

Característica da proba cuxa correlación con probas que miden trazos diferentes é inferior á correlación con probas que miden os mesmos trazos, independentemente do método de proba. Pódese considerar un aspecto da validez de construto.Cf. Validez converxenteV. Validez de construtoReferencias: Crocker e Algina (1986: 23), Guildor e Fruchter (1981: 436-437)


422 Validez diverxente Divergent validity Validez divergente/Validade divergente/Validesa divergent

V. Validez discriminatoria CA:424, DA:81, DE:90, EN:118, ES:421, FR:421, GA:35, IT:409, NE:111, PO:417


N.º en galego



423 Validez preditiva Predictive validity Validez predictiva/Validade predictiva/Validesa predictiva

Indicación da exactitude coa que unha proba predí a produción lingüística futura nunha destreza concreta.Cf. Validez de criterioReferencia: Guilford e Fruchter (1987: 437-438)


424 Valor de facilidade Facility value Valor de facilidad/Valor de facilidade/Valor de facilitat

V. Índice de facilidade CA:426, DA:192, DE:209, EN:143, ES:423, FR:410, GA:217, IT:411, NE:147, PO:419

425 Valor p p-value Valor-p/Valor-p/Valor-p V. Índice de facilidade CA:427, DA:273, DE:276, EN:266, ES:424, FR:411, GA:269, IT:412, NE:277, PO:420

426 Valoración Rating Valoración/Classificação/Valoració

a) Proceso de asignación de valores numéricos á produción dunha proba mediante un xuízo.b) Puntuación outorgada como resultado do proceso de valoración.


427 Valoración analítica Analytic scoring Valoración analítica/Classificação analítica/Puntuación analítica

Método de puntuación que se pode utilizar en probas de uso produtivo da lingua, é dicir, expresión oral ou escrita. O avaliador fai unha valoración coa axuda dunha lista de puntos específicos. Por exemplo, nunha proba de expresión escrita, a escala analítica pode centrarse na gramática, no vocabulario, no uso de conectores etc.Cf. Valoración global, Valoración segundo a impresión xeralReferencia: Ebel e Frisbie (1991: 195)



N.º en galego



428 Avaliación global Global assessment Valoración global/Avaliação global/Avaluació global

Método de puntuación que se pode utilizar en probas de expresión oral e escrita. O avaliador pon unha única puntuación segundo a impresión xeral que recibe da produción do candidato, e non diferentes puntuacións avaliando os diversos trazos do uso da lingua. Cf. Valoración analítica, Valoración segundo a impresión xeral


429 Avaliación holística Holistic assessment Valoración holística/Avaliação holística/Valoració holística

V. Valoración global CA:429, DA:126, DE:128, EN:164, ES:428, FR:170, GA:230, IT:187, NE:168, PO:34

430 Valoración segundo a impresión xeral

Impression marking (general impression marking)

Valoración por impresión recibida (valoración por impresión general)/Classificação por impressão geral/Correcció segons la impressió (correcció segons la impressió general)

Método de puntuación que se pode utilizar en probas de uso produtivo de lingua, é dicir, expresión oral ou escrita. O avaliador valora todas as respostas do candidato, sen intentar analizar cada trazo individual da actividade.Cf. Valoración analítica, Valoración global



N.º en galego



431 Variable Variable Variable/Variável/Variable a) Nome que recibe unha serie de observacións sobre un elemento que pode ser un ítem dunha proba, o sexo, a idade ou a puntuación da proba.b) Nun deseño experimental ou análise estatística, elemento que pode adoptar unha serie de valores. Por exemplo, nun contexto de probas de lingua as variables de interese poden ser a dificultade dos ítems dunha proba, o sexo e a idade dos candidatos da proba etc.


432 Variable de criterio Criterion variable Variable criterial/Variável-critério/Variable de criteri

V. Variable dependente CA:431, DA:205, DE:198, EN:83, ES:431, FR:424, GA:26, IT:417, NE:88, PO:423

433 Variable dependente Dependent variable Variable dependiente/Variável dependente/Variable dependent

Variable que indica o fenómeno que se está investigando. Por exemplo, as puntuacións nunha proba (variable independente) pódense utilizar para predicir o éxito profesional (variable dependente).Cf. Variable independenteV. VariableReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 63)



N.º en galego



434 Variable independente

Independent variable Variable independiente/Variável independente/Variable independent

Variable que adoita estar relacionada coa variable dependente ou afectar a esta. Por exemplo, as puntuacións nunha proba (variable independente) pódense utilizar para predicir o éxito profesional (variable dependente).Cf. Variable dependenteV. VariableReferencia: Hatch e Lazaraton (1991: 64)


435 Varianza Variance Varianza/Variância/Variància Medida da dispersión dun conxunto de puntuacións. Canto maior é a varianza, máis lonxe da media están as puntuacións individuais.


436 Xogo de rol Role play Juego de simulación (role play)/Role play/Joc de rol

Actividade empregada ás veces en probas de expresión oral, na que o candidato ten que imaxinar que está nunha situación comunicativa concreta ou adoptar un rol específico.


glosario de termos - · pdf filede competencia, constituír e ... referencia: bachman...

Documents