gözetim

KIRKLAERLİ ÜNİVERSİTESİ BABAESKİ MESLEK YÜKSEK OKULU

ÖGR.GÖR: EMRE CEYLAN GÜNEL

HAZIRLAYANLAR :BEGENCH YANGİBAYEW

SUNAY ÇAKIRFERHAT YALIN

GÖZETİM NEDİR ?Gözetim, ticarete konu olan bir malın

alıcıya tesliminin, satış sözleşmesinde öngörülen

- miktar, - kalite, - ambalajlama, - etiketleme, - yükleme, - taşıma, - teslim zamanı vb. koşullarına ne ölçüde

uygun olarak gerçekleştirildiğinin bir “Gözetim Şirketi” aracılığıyla, alıcı veya satıcı tarafından tespit ettirilmesidir.

GÖZETİM ŞİRKETİ NEDİR ? Gözetim şirketi; uluslararası ticari

kuralların gereği olarak, mevzuat, satış akdi veya akreditifler gereğince tartı ve analiz yapılması zorunlu bulunan hallerde,

Ticarete konu olan malda (mamul/yarı mamul) aranan özelliklerle ilgili kalite kontrol ve tartı işlemlerini yapan,

Bu işlemlerle ilgili raporları düzenleyen,

Bu işlemleri gerçekleştirmek için her türlü laboratuarları kuran ve işleten,

Tüm bunların sonucunda ithalat ve ihracat işlemlerinde koordinasyon sağlayan tarafsız kuruluşlardır.

Gözetimin Faydaları; Gözetim;

Alıcının istediği malın sevkiyat öncesi ve/veya sonrasında, söz konusu malın, ithalatçı ve/veya ihracatçısı tarafından sözleşmede ve/veya standardında öngörülen koşullara ne ölçüde uygun olduğunun belirlenmesi

Taraflar arasında ileride doğabilecek anlaşmazlıkların ve bunun sonucu olarak ortaya çıkabilecek zararın önlenebilmesi

Gerektiğinde yeni fiyat ayarlamasına gidilebilmesi açısından, İhracatçı ve ithalatçılara önemli kolaylıklar

sağlayabilmektedir.

Gözetim Şirketleri Tarafından Verilen HizmetlerTüm tarım ve sanayi ürünleri ile madensel ürünlerin gözetimini

yapmak,Ticarete konu olan herhangi bir malın miktar ve kalitesini belirleyip

hazırlanan raporla belgelemek, İlgili alanları dahilindeki tüm maddeler için örnekleme, kalite kontrolü,

puantaj kontrolü, depolama ve stok kontrolü ile sevkiyat sonrasında yükleme, boşaltma işlemlerine ilişkin prosedürleri yerine getirmek,

Gözetim Şirketleri Tarafından Verilen Hizmetler •Gerektiğinde, malın perakende ve toptan piyasa fiyatını

belirlemek,•Taşınan mal ile taşıma evrakının uyumunu karşılaştırmak,•Malın ulusal ve/veya uluslararası bir standarda uygunluğuna ilişkin bilgileri kapsayan bir belge hazırlamak,•Bunların yanı sıra, sınırlı olanaklarla çalışan işletmeler de, üretim sırasında yapılması gereken “nokta kontrolleri” için Gözetim Şirketlerinden yararlanabilirler.

GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN İHRACATÇILARA SAĞLADIĞI AVANTAJLAR

Malın arzulanan nitelikte olmaması durumunda sözleşmeye uygun olmayan malların ihracatını önleyerek malların sonradan geri gönderilmesi, tarafların gereksiz masraflara girmesi ve zaman kaybı önlenir.

Satış bedelinin hepsinin veya mümkün olduğu kadar büyük bir kısmının tahsil edilebilmesi imkanı doğar.

GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN İHRACATÇILARA SAĞLADIĞI AVANTAJLAR

Satılan mala tarafsız bir kuruluştan kalite uygunluk belgesi alabilme imkanı ve dolayısıyla mamulün pazarlama şansının artmasını sağlar. (Bazı ülkeler gözetim raporuna sahip olmayan malı kabul etmemektedir.)

Gözetim Şirketinin iç ve dış piyasalardaki etkinliğinden faydalanılarak ürüne yeni pazarlar bulabilme imkanı doğar.

GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN İTHALATÇILARA SAĞLADIĞI AVANTAJLAR

Mal kalitesinin belirlenen şartname, standart ve mevzuata uygunluğunu garanti eder.

Anlaşmada öngörülen miktarın sevkinin belgelenmesi ile ambalaj, etiketleme ve yüklemenin şartnameye uygunluğunu belirler.

Şartname koşulları dışına çıkılması halinde satıcıya fiyat kırdırabilme imkanı sağlar

GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN VERDİĞİ SERVİSLER Dökme ürün ve mamüllere ilişkin hizmetler; Bazı malların üretimleri ve ticari değişimleri teamülen dökme olarak

yapılmaktadır. Dökme deyimi; ambalajlanmamış ve geniş miktarlarda işlem gören ürün ve mamüller için kullanılır. Dökme ürün ve mamüller, tarımsal ürünler (tahıllar, yağlı tohumlar, nebati yağlar, hayvan yemIeri, vb.), mineraller (madenler, gübreler, kimyevi maddeler, vb.) ve petrol mamülleri (ham petrol, petrol ürünleri, vb.) olmak üzere başlıca üç grupta toplanmaktadır. Gözetim şirketleri; dökme ürün ve mamüllerin üretimi aşamasında miktar tespiti, kalite tespiti ve müşavirlik hizmetleri verirken, bu malların satışı ve sevkiyatı esnasında ise gözetim, miktar denetimi, kalite denetimi, temizlik denetimi, ağırlık ve kalite garantileri de vermektedir.

GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN VERDİĞİ SERVİSLER

Mühendislik, tesisat ve yatırım projelerine ilişkin hizmetler ;

Gözetim şirketleri; mühendislik projelerine, tesisat projelerine ve yatırım projelerine de servis vermekte olup, çizim (design) ve mühendislik hesaplarının ve yapılan işlemlerin uluslararası standartlara uyup uymadığını kalite yönünden kontrol ederler.


Tüketim malzemelerinin kontrolüne ilişkin hizmetler ;

Tüketim malzemelerinin (tekstil ürünleri, ayakkabı, oyuncak, elektronik araç ve gereçler, evlerde ve ofislerde kullanılan eşyalar, vb.) kullanımında emniyet, sağlık ve kullanım kolaylığı konularında sıkı kurallar ve kısıtlamalar giderek yaygınlık kazanmaktadır.


Sigorta ve finansman konularına ilişkin hizmetler ;Gözetim şirketleri, ayrıca sigorta ve finansman konularında da

aşağıdaki servisleri vermektedirler: - Paketleme, depolama ve yükleme aşamalarında gözetim şirketleri yapacakları denetimle sigorta şirketinin koyduğu şartların yerine getirilip getirilmediği hususunda risk değerlendirmesi yapmaktadırlar. - Sigorta şirketleri, sigortaya ait kayıpların bazen yüksek değerlere ulaştığını bildiği için mal sevkiyatında hasar ve kayıpların asgariye indirilmesini garantiye almak isterler ve bu amaçla malın yükleme noktasından varma mahalline kadar muteber bir gözetim şirketinin denetiminde olmasını satıcı firmadan talep edebilirler. - Gözetim şirketleri, talep üzerine, şirketlerin menkul ve gayri menkullerinin değerlerinin saptanmasında, denizcilik, müşavirlik ve taşımacılık hizmetlerinde (konteyner gözetimi, taşıma aracı gözetimi, vb.) yardımcı olmaktadırlar.


Diğer hizmetler ;Gözetim şirketleri, talep üzerine, malın

perakende ve toptan piyasa fiyatının belirlenmesine, taşınan mal ile taşıma belgelerinin uyumunun karşılaştırılmasına, malın milli ve/veya uluslararası bir standarda uygunluğuna dair bilgileri içeren belgeler hazırlanmasına, ilgi alanları dahilindeki tüm maddeler için örnekleme, puantaj kontrolü, stok kontrolü ile sevkiyat sonrasındaki yükleme, boşaltma işlemlerine dair prosedürlerin yerine getirilmesi servislerini de vermektedirler.

1-Öncelikle kendinizden biraz bahseder misiniz?Asım Yazıcıoğlu Maden Y. Mühendisi (1951)Öncelikle şu anda bir takım nedenlerden

dolayı sektör adı Gözetim Şirketi olarak adlandırılmamaktadır.Bu şekilde çalışan kuruluşların adı Gözetme olarak adlandırılmaktadır

ITU den 1976 da mezun olur olmaz SGS Gözetme şirketinin Üniversiteden lisan bilen Maden Mühendisi olarak bu camiaya 3.Mühendis ve ilk Maden Mühendisi olarak katıldım.

Şirkette bir çok Maden ve Metalurjik konularda kontrol prosedürleri yazdım.Bunların bir kısmı uluslararası dile çevrildi ve SGS Dünyada bunları eğitim malzemesi yaptı.

1-Öncelikle kendinizden biraz bahseder misiniz?Türkiye nin ilk ihracat hamlelerinde bilhassa Demir Çelik de ,

Çimento da Doğal Gaz boru ilk ihracatında ve de Türkiyenin ilk Buğday ihracatlarında Gözetme koordinasyonunu yönettim ve Exper olarak çalıştım.

Bu Sektörde Zirai Ürünler,Maden ve Metalurjik Ürünler Departmanında, endustriel ürünler departmanında ve Petrol departmanlarında Müdür olarak görev yaptım.

Gözetme Şirketlerinin ilk Prosedürlerini yazdım ve SGS Turkiye nin ilk ISO Sertifikasını almada bu prosedürler kullanıldı daha sonra rakiplerimizin için de rehber oldu.

Şirketimin 2 dönem geçiçi Genel Müdürlüğü sorumlusu olarak da görev yaptım..

Bakanlıklara Gözetme konusunda rehberlik ayrıca Rotary gibi cemiyetlerde ve de muhtelif Üniversitelerde Gözetme konusunda seminerler vermekteyim.

Şu ada SGS Turkiye de çeşitli sorumluluklarda imza yetkisine sahip olarak Genel Müdür Danışmanı olarak görev yapmaktayım.Ayrıca AGFD (Akredite Gözetim Firmaları Derneği) Başkan yardımcısıyım.

2-SGS Türkiye olarak firmanız hakkında bilgi verebilir misiniz?

SGS Dünyada 1868 de Kuzey Avrupa ülkelerinde bağımsız eksperlik yapan firmaların daha sonra Gözetme Şirketleri Genel Cemiyeti (Société Genarale de Surveillance) Adını alarak 1.Dünya savaşı sıralarında güvenli ülke olarak düşünülen İsviçre de bugünde büyük bir bina olan Cenevre nin Leman gölü yanında kurulmuştur.

Türkiyede kuruluşunu bir Maden Mühendisine 1933 yılında Gözetme Türk Limited olarak kurdurmuştur.

1976 yılında çıkan bir kanunla yabancı şirketler % 49 olarak hisse sahibi olduklarında şirket adını SGS Supervise Gözetme Etüd Kontrol Servisleri A.Ş. adını almış ancak bu arada Türk kelimesini kaybetmiştir.

2-SGS Türkiye olarak firmanız hakkında bilgi verebilir misiniz?

1995 yılında ise % de 100 Isviçre nin Şirketi olmuştur. 1982 yılında Türkiye de rakipleri de büro açmaya başlamış ve bu sektörün temellerini bu şekilde atmış bir şirkettir. Oncelikle Maden,Petrol ve zirai ürünler konusunda hizmet veren şirket bugun web sayfasında da belirtildiği gibi tüm malların ihracat ve ithalatını mallarla ilgili departmanlar kontrolünde yapmaktadır. Ayrıca Türkiye de Ankara da Maden,Istanbul da Gıda,Zirai ürünler,Tekstil,ROHS test ve REACH testlerin yapıldığı Laboratuarları vardır. Gebzede ayrı bir İş merkezi olup orda Petrol Laboratuarları, Otomotive ve Petrol departmanı bulunmaktadır.Bunun yanı sıra Mersinde,Hatayda toplam 3 Gıda laboratuarı bulunmaktadır. Şirketimiz Hükümetler departmanı olarak başta Irak,Iran ve diğer Guney Amerika,Arap yarımadası ve Afrika ülkeleri adına oraya yapılan ihracatlarda gözetme hizmetleri vermektedir.

3-SGS Türkiye olarak Gözetim Hizmetleriniz Nelerdir?

Gözetme HizmetleriMaden ve Metalurjik Mallar Departmanı olarak : Tüm cevherler,

metalurjik mamuller, Kömürler, Çimentolar ve dökme gübreler gibi dökme mallarda kalite ve miktar kontrolleri

Zirai Ürünler Departmanı olarak. Dökme Tahıllar, bakliyatlar, Fındık,pamuk gibi maddelerin kalite ve miktar kontrolleri

Petrol Departmanı: Petrol ürünleri,kimyasallar ve gazlar da kalite ve miktar gözetme hizmetleri ve tank kalibrasyonları hizmeti

Endüstri Departmanı :Çeşitli makinalar, basınçlı kaplar,demir borular, CE marka sertifikalama ve Enerji santralleri kontrolleri

Kalite Departmanı olarak ISO 9000-2000 ve değişik sertifikalandırmalar

Hükümetler ve Kurumlar Departmanı olarak: Hükümet kontratları gözetme departmanı

Otomotiv departmanı : Yeni araba imalatından önce ve yedek parçaların kontrolü

4-Gözetim Hizmetleriniz için müşterilerinizi nasıl kazanıyorsunuz?SGS uzun yıllar sahip olduğu tecrübesi ve koruduğu etik

şöhreti ve sahip olduğu güven ve tüm dünyada sahip olduğu ofis ve laboratuarları ile hizmet veriyor olması sayesindedir.

5-Gözetim Hizmetlerinizde en çok karşılaştığınız sorunlar nelerdir?Bugünlerde ithal edilen ürünlerin

gözetme hizmetleri ile güvenli ithalatını bilmeyen ithalatçıların uğradığı zararları iş işten geçtikten sonra Gözetme firmalarının hizmeti ile önleneceğini bilmemeleridir.

6-İhracat yapılan ülkeyle en çok karşılaşılan sorunlar neler?O ülkede alıcıların malın değerini düşürmek için

tanınmayan bilinmeyen şirketlere yaptırdıkları kontrollerle ihracatçıları zor durumda bırakmak istemeleri. Ayrıca rekabet nedeni ile düşük fiyat vererek doğru kontrol yaptırmayan ihracatçıların ve ithalatçıların zarara uğramasıdır.

7-İki ülke arasında sorunlar yaşandığında ne gibi çözüm yolları buluyorsunuz?Bu malın kalitesinden ise ancak o

ülkedeki SGS ofisinin tekrar bir kalite kontrolü yaparak sorunları çözdüğü olmakta yada o ülkelere uzman yollayarak çözüm buluyoruz.

8-TSE de bulunan kuralları yeterli buluyor musunuz?

TSE Standart enstitüsü olup uluslararası standartlara uygun olarak standartları belirlemektedir. Ancak bu standartlar ithalat ve ihracatlarda talep edilmeyen standartlardır. Ancak ülkede yapılan kontrollerde aranmaktadır. Genellikle Uluslararası ticarette en fazla EN,ISO ve ASTM standartları kullanılmaktadır.Zaman zaman ithalatçılar kendi ülke standartlarına göre de kontrol istemektedirler.

9-Türkiye de bulunan gözetim şirketlerini yeterli buluyor musunuz?Esas anlamda yeterli değil ancak

sayısal anlamda çok fazladır. Gözetme Firmaları çok kolay kurulmakta ve anında Uluslararası ünvan verilmektedir. Ancak bir çoğunun verdiği sertifikayı dış ülkeler ve alıcılar tanımamakta ve kabul etmemektedir. Bu kuruluşların gereken imkan ve personele sahip olup olmadıkları doğru prosedürlerle çalışıp çalışmadığının denetimi bilhassa TURKAK akreditasyonuna sahip olmaları gerekir.

10-Gözetim Şirketlerinin geleceği hakkındaki görüşleriniz nelerdir?Zamanla kalite sistemleri geliştikçe ve Global

satıcılar ve alıcılar birbirlerine güvendikçe verilen uluslararası hizmetler biraz azalabilir.Ancak ülkede muayene kuruluşu olarak çalışan Gözetme firmalarına değişik kamu tarafından verilecek görevler ile bu sektörün hizmet konuları artacaktır.

KAYNAKÇAhttp://www.kascert.com/

http://www.moment-expo.com/uluslararasi-gozetim-raporu

http://www.agfd.org.tr/haber/gozetim-firmalarinin-yasadigi-sorunlar-oneri-ve-dilekler

Erkut onursal- ulusal ve uluslararası ticari kurallar ve uygulama

http://www.tse.org.tr/

www.ekonomi.gov.tr

gözetim

Education