Araña Ampo Ordizia taldearen instalazioetan. GOTZON ARANBURU

Goierritarraren eta Otamotzen astekaria

GOIBERRI44. zenbakia. 2013ko urtarrilaren 25a

Axio ArañaErrugbientrenatzailea

«Errugbiakbalore askomantenduditu» 6-7

Joseba Baez 3 Iritzia 4-5Antzerki produktoreak 8-9San Bosko eguna 10 ShahidMuhammad 11 Naxario Telleria14 Asteburuko proposamenak 19

FestakIdiazabal

02 GOIBERRIPUBLIZITATEA

GOIBERRI 03KATE MOTZEAn

«Irigoienen‘Babilonia’ liburuajende askorigomendatu diot»

JosebaBaezGaztagilea eta pilotaria

Asier Zaldua IdiazabalJoseba Baez (Donostia, 1982)donostiarra da jaiotzez, bainaidiazabaldarra bihotzez. Bereaita Arimasagasti auzoan jaiozen eta bertan gaztandegia ire-ki du. Gainera, Idiazabalgo pilo-ta eskolako irakaslea da.Zaletasun bat.Hemen, arrantzan egitea. Oria

ibaia etxe aurretik pasatzen daeta bertan aritzen naiz.Oporretarako leku bat.Ez naiz kanpoan asko ibili. Lan-detan oso gustura egon nin-tzen: hondartza arrantzarako,telebistarik ez, erlojua begiratubeharrik ere ez... Gosea nuene-an jan eta logura nuenean lo.Liburu bat.Joan Mari Irigoienen Babilonia.

Jende askori gomendatu diot.Musika talde bat.Pereza.Abesti bat.Exkixuren Sorginen leizean dagehien markatu nauena.Amets bat.Gaztak egitetik bizitzea.Janari bat.Asko. Etxeko arrautza frijituak,

adibidez. Azkenaldian ikaraga-rri jaten dut.Edari bat.Garagardoa.Inoiz ahaztuko ez duzun eguna.Lehen gazta egin nuenekoa.Jaso duzun oparirik bereziena.Asturiasen neska-lagunarekinegin nuen asteburu pasa.Gorroto duzuna.Telebistako albisteak. Krisia hi-tza entzuteaz nazkatuta nago,baina bertsio ofiziala zein denjakin beharra dago...Goierriko txoko bat.Arimasagasti eta Urbizu.Herriko alkate bazina...Nirekin ondo portatu da eta eznoa ezer txarrik esatera.

«Oria ibaiaArimasagastitikpasatzen da etabertan arrantzanegiten dut»ASIER ZALDUA

GOIBERRI

Argitaratzailea: Goierriko Hedabideak SLZuzendaria: Eskeine LegorburuKudeatzailea: Aloña LandaKoordinatzailea: Loinaz AgirreProdukzio arduraduna: Mikel AlbisuDiseinua eta banaketa:Bidera zerbitzuak. Berria TaldeaLege gordailua: SS-1638/2011

Egoitzak:Beasain:Oriamendi, 32. 20200.Urretxu: Barrenkale 13. 20700.Telefonoak:Beasain: 943-16 00 56Urretxu: 943-72 34 08

Webgunea:goiberri.hitza.infoPosta elektronikoa:goiberri@hitza.infoPublizitatea: 647 319 775 – azudaire@bidera.euBezero arreta / harpidetzak:902-82 02 01 – harpidetza@hitza.info

Diruz laguntzen duten erakundeak:Udalak: Altzaga, Arama, Itsasondo,Olaberria, Urretxu, Zerain, Seguraeta Zumarraga

04 GOIBERRIIRITZIA

Andoni Salamero Alberdi Irakaslea

Eskerrarenbeharrean

«Edanezazulaeskeronareniturritik,behin etaberriz, zureizatean»

rte berri ha-siera hone-tan, eskerrakeman nahin i z k i e k e ,

modu batean edo bestean,egunero, beraien jakintza es-kaintzen didaten pertsonei. Ba-kan batzuk, heriotza dela eta,zoritxarrez, joanak zarete gureondotik, nahiz eta zuon jardu-naren oihartzuna, aurrez aurrebazintuztet bezala, ene gogoanentzuten zaituztedan; hori delaeta, zuoi eskaini nahi nizuekenire lehen lerro hauen goraltzaapala. Beste batzuk hor aritzenzarete, kalean elkartu orduko,zuon izaeraren beroa eta bizi-poza zabaltzen, irribarretxo batedo kontu samurren bat opari-tzen, bizia errazagoa eta atse-ginagoa izan daitekeela sines-ten… horrelako jario oparotikedanda, hamaika alaitasunikeman izan didazue, zuon erre-galua atseginki jasoz. Zuokegindako harrera samur etaabegikor horren trukean bihoa-kizue nire estimurik handiena.

Zuon irakaspen sakonak ja-sotzen, onartzen eta eskertzenari banaiz ere, iruditzen zait es-ker emate hau oso ahaztu zai-gula; badirudi ahanzturak hoz-tu digula bihotza, ematen zai-guna, alegia, eskerrak ematea,berez eman behar zaigula si-nestaraziz, sarri, emailearenjarduna gutxietsiz. Ikusi beste-rik ez dago giza-talde ugarirenlana zein gutxi eskertu eta ain-tzakotzat hartzen den. Geureetxeetatik hasi eta eguneroko-tasunean, erabat zurrunbiloanmurgilduta, zein gutxitan eske-rraren jarioa geure barruetatik

besteenganatzen dugun. Bai,hala gabiltza, geure zilbortxoaribegira, hitz xume honen balioahustuz, esana zainduz, agian,«eskerrik asko» horixe ahotikadieraziz, baina bere benetakoizana bizi gabe.

Eguna hasi orduko, eskerrakemateko aukera apartak ditu-gu, bizirik gaudela sinesteko, bi-zidun garen aldetik biziari bizikigarena eskaintzeko, esker ona-ren lorea gure hitzetan, ekintze-tan sustraitzeko. Hala, gureametsak, helburuak, nahiakasmo onez besteei eskaintzenjakin behar dugun bezala, eten-gabe besteengandik jasotzekoaukera izan dezakegu; baina,jakina, ez geuk nahi dugun errit-moan, baizik eta berori halagerta daitekeen une egokian.Izan ere, egungo frustrazio, an-tsietate eta neke askotxo ger-tatu ote dira gizakiak gertatubeharrekoa berak nahi duenmomentuan lortu ez duelako?

Bukaezineko hartu-emansakonean ari den pertsonakbadaki huste eta puzte horre-tan bere benetako izaera eraiki-tzen ari dela, biziari erne arizaiola, biziarekin bat ari dela,bere taupadak haragituz,egoismoaren atzaparretanerori gabe. Horrexegatik, aurrezaurre duen bizi hori estimatzeneta maitatzen du, gertatzenzaiona ulertzen ahalegintzenda, bere harremanak orekatuzeta naturalki jokatuz. Seguruaski, erne egote horrek susper-tzen du eta biziagotzen berebarrua, biziari berari darionsentiberatasuna jariatuz. Argidago gure hartu eta eman ho-rretan aritzean, indar handia-

goa jarri beharra daukagula onegiten dugun horretan, giza-kiok oker egiten duguna konta-tzeko joera baitugu, eta horrekez digu barruz hazten uzten.

«Izan ala ez izan, hor dagogakoa», zion ShakespearekHamletn hitzetan. Egia borobi-la, izanarena zinez denak iza-narena den guztia kantu bihur-tzen duelako, bera baita izana-ren kanta, bere baitan ez dagobestelakorik, egiaz sentitzenduena zabaldu nahi du, halakobarru puztu batek etengabekoesker ona azaltzeko boronda-tea besterik ez duelako; eta ja-kina, puztua den barruak bes-teak ukitzen ditu, erakartzeneta pizten, bihotza argituriksentitzen duelako, biziminakjota dagoelako. Hargatik, giza-kiok zor gatzaizkio biziaren iza-nari, izanaren biziari, bestela,zonbiak bezala gabiltza, zabu-ka, inertziak jota. Hau halabada ere, askotan, geuregandugu aldatzea, zerbaitegatikdugu askatasun hori gogoarenerraietan gordea, askatasunikederrena gure izanari eskain-tzeko, biziari era sentiberagoeta bihozberagoan ekiteko.

Bakoitzak aukeratzen dunora joan, zer egin, izanari zerkolore eman nahi dion, eta beresormenaren bidez sortzaile la-netan nola aritu nahi duen. Gukizanari esker txarrez ala eskeronez, ematen diogun huraxe,berak halaxe emango digu;merezi du esker onekoa izatea,aurrez aurre dituzun hainbatdohain, sentimendu eta jokabi-de on gogoan hartzea, hauexeklora dezaten zure benetako iza-na, pena baita horrenbeste es-kaintzen duzuna eskatzen du-zuna beste ez izatea, eta are gu-txiago, gertatutakoa gertatutaere, ez eskertzea. Jakin dezazu-la zeure jardunean benetan as-matzen eta aurrera egiten, zi-nez hau da urte honen lehenen-go hilabetean opa dizudana.Edan ezazula esker onaren itu-rritik, behin eta berriz, zure iza-tean. Zure arretagatik, eskerrikasko.

U

GOIBERRI 05IRITZIA

Zaborra hartu behar diagu gaurkoan hizpide.Makina bat ezta-baida antzu eta gaizto sortu dituen gaiari bihotzetik heldu beharzioagu, bihotzetik, bai, maitasunez.Birziklatzea derrigorrezkoa dugula sinetsita nagok eta, are

gehiago, ahal dugun zabor gutxien sortu behar dugula ere bai. Be-raz, kontsumo itsuaren kontra nagok. Zenbat eta zabor gutxiagosortu, orduan eta lan gutxiago izango diagu sailkatzen. Lana baitukzaborra sailkatzea eta bakoitza dagokion lekura eramatea; orain-dik ikasi ez dugun lana, baina guk sortutako zaborra denez, gukegin beharrekoa.Etxeetan hozkailuak, armairuak, apalak, biltegiak eta txoko asko

dizkiagu, erosten ditugun janaria, xaboia, tresnak, arropa eta bestehainbat gauza txukun gordetzeko. Botatzeko, ordea, duela gutxiarte zaborrontzi bakarra izan diagu. Orain zazpi bat behar dizkiagueta horientzat lekua egiten hasiak gaituk: papera hemen, olioahan, Markelentzat tapoiak... A zer nolako buruhaustea zenbaitetxe txikitan! ezin kabitu!

Nahaspila, Joxepa, horrela proposatzen din izendatzea AnjelLertxundik (Berria, 2013-01-16) hondakinekin bizi dugun kalapita.Hasteko, adituei ikasitako ñabardura bat: guk etxean sortzen ditu-gunak mota desberdineko hondakinak ditun. Hondakin horiek na-hastean, gaika ez biltzean, sortzen dinagu zaborra, hain zuzen ere.Hori esanda, hitz egin dezagun sentitzen dugunetik, bai. Nahaspilahonetan, egia dun, hondakin gutxiago sortzeko zer egin dezakegungaldetu beharko geniokeela geure buruari. Nik gaur bi ideia aipatu-ko dizkinat: murriztu eta birziklatu.Murriztea hik aipatutako kontsumo eredu itsuarekin zegon lotu-

ta. Eredu horretan, gainera, kontsumitzaileok, herritarrok gaitunbenetako protagonista. Beraz, hasteko, produktu bat erosi aurretikkalitateari begiratzen diogun moduan erreparatu beharko genio-keen birziklatzea errazten duenari ere. Errazten badu, erosi; beste-la, ez. Gainontzean, gure kontsumo ohituretan aldaketa txiki ba-tzuk egite hutsarekin auskalo zenbat murriztu dezakegun: arran-

degira plastikozko ontziarekin joatea, barazkiak zuzeneko salmen-tan edo azokan erostea...Badun ideia bat denok bat egiten duguna: birziklatzearen alde

gauden denok! Eta honetan, gehien birziklatzen den sistemarenalde nagon ni. Eta atez atekoa dela eta, denek zeukaten arrazoipunttu bat: sistema ez dun zero akatsekoa, hobetzeko gauza askoditin, baina ez dun hain usain txarrekoa, zikina eta deserosoa ere,ez. Ea nahaspila ez dugun /...pila/ bihurtzen!

bateta

bat

Asteko irudia

Joxepa Madariaga

Inazio Usarralde

Josu Maroto

Axio ArañaAmpo Ordizia Rugby Taldekoentrenatzaileak ibilbide luzeadu kirolaren munduan.

Bihotzetik, maitasunez eta goxo aritu nahi dudala esan diat etahalaxe ari nauk, sentitzen dudana esaten. Orain, jolas modura har-tuz, erronka bota nahi diat, gure mundutxo zikin eta narras hau txu-kuntzeko erronka: baietz hilabetez hilabete, geroz eta zaborra gu-txiago sortu gutako bakoitzak geure etxean?! Gogoz saiatzen ba-gara, erraza duk eta, jolasa erosketak egiterakoan hasten dut,dendan bertan: pentsatu zer behar dugun, ondo aukeratu, nola bil-duta, zenbat paperez eta plastikoz estalia dagoen erreparatu...

06 GOIBERRIELKARRIZKETA

«Gero eta gertuagoikusten dut gazteei lekuautzi beharreko unea»

Axio ArañaAmpo Ordiziaren entrenatzailea

Iñaki Gurrutxaga OrdiziaHitz egokiko pertsona da AxioAraña Ampo Ordiziaren entre-natzailea (Beasain, 1961), umi-la. Hamalau urterekin hasi zenerrugbian, eta ia hogei urteanaritu zen jokalari. Espainiakoeta Euskadi selekzioarekin jo-katutakoa, bi urte ez beste de-netan –Atletiko San Sebastia-nen bi urte egin zituen–Ordiziaizan da bere taldea. Jokatzeariutzi eta entrenatzaile hasi zen,

gaur arte. Kirol ibilbide hori ain-tzat hartuta, Foru Aldundiaksari bat eman zion abenduan.Estimatzen al dituzu Eguberriaurrean Diputazioak eman zi-zun moduko sariak? Estimatu? Estimatu estima-tzen dira horrelakoak, baina niknire burua ez dut ondo ikustenhorrelakoetan. Errugbia taldekirola da, eta talde kirol modurabaloratu beharra dago. Hemenpertsona bakarrak ez du ezerere egiten. Nik badakit urtehauetan lan asko egin dudala,eta denbora asko eskaini dio-dala errugbiari, baina ez naizikusten sariak-eta jasotzen.Horrelako sariak kirol honetatikaparte geratzen dira. Errugbian hamalau urterekinhasi zinen. Nolakoa zen mutilkozkor hura?Besteak bezalakoa. Oso zailada orain atzera begira jartzea.

Ia hogei urtez izan zinen errug-bi jokalari, 33 urterekin utzi ze-nion jokatzeari. Zertan aldatuda errugbia harrezkero?Gauza askotan, eta Ordizian,bereziki. Errugbia asko aldatuda profesionalizatzen hasi ze-netik, araudiak ere aldatu dira,prestakuntza fisikoak ere ez duzerikusirik lehen egiten zenare-kin. Bakoitzak ahal zuena egi-ten zuen. Gaur egun atleta batizan beharra dauka errugbi jo-

Ez dago imaginatu ere egiterikorduko errugbia zer zen. Orainmutilak baldintza onetan aridira errugbian jokatzen: ondoprestatuta, aldagela txukune-kin, zelaia are eta txukunago…Hura beste mundu bat zen; de-nak jertse zaharrekin, bota za-harrak, dirurik ez ezer eroste-ko… Eta ze lokatzak! Bazterguztietan lokatza, lokatza etalokatza. Trevijano bihurtu au-rreko zelaian entrenatzen gi-nen. Gure amak zenbat laba-dora izorratu ote dituen! Or-duan horixe zegoen, etanormaltasunez egiten genuenborroka, kirola horrela baitzen. Belaunaldi berriek ez dute ja-kingo, baina jubeniletan Espai-niako selekzioarekin ibili zi-nen, eta Europako txapelketabat ere jokatu zenuen. Oroitza-pen onak al dituzu?Oso onak. Jokatzeaz harronago, baina askoz ere harroagonago orduan ikasi nuena ira-kasteko gogoa eduki nuelako.Gaur egun Ordizian jende askodago prestatuta, ikastaro askoegin dituzte, Santos Regil berahorietako bat, eta plazerra daikustea zentzu horretan zenbataurreratu den. Garai hartan iainork ez zekien jokatzen, etaaurrera egitea oso zaila zen.Partidetan-eta asko ikastengenuen.

kalari batek, goren mailan joka-tu nahi badu behintzat. Zorio-nez edo zoritxarrez, errugbiakmantendu egin ditu lehengobalore asko: grina, gogoa, bo-rroka egin beharra...Eta ia etenik hartu gabe, entre-natzaile lanetan hasi zinen. Zersentitzen zenuen, errugbiari lo-tuta segitzeko beharra, klubarilaguntzeko beharra?Dena bat. Taldeak behar horibazuen, eta nirea ez zen jokalari

ohi baten beharra, nirea obliga-zioa zela esango nuke. Hain-beste urtean jokalari bezalaezagututakoa eskaini egin nahinion Ordiziako taldeari. Or-duan, entrenatzaile batek parebat urte pasatzen zituen etanekatu egiten zen, eta nik ustenuen niri ere gauza bera gerta-tuko zitzaidala, nik ere nire mu-gak ikusten nituelako, eta den-bora handirik ere ez nuelako. Harrezkero hazi besterik ez daegin Ordizia Rugby Elkartearenegitura, bai antolakuntza alde-tik, bai jokalari aldetik, bai zalealdetik… Zertan asmatu duzue?Jende askok parte hartu du ho-rretan, eta jende horri guztiarieskerrak eman behar zaizkio.Hasteko, zuzendaritzan aritu-takoei, beti egon direlako la-guntzeko prest. Niri laguntzenere jende asko aritu da, eta horieskertzekoa da. Jokalariek ere

«Zorionez edozoritxarrez baloreasko mantenduditu errugbiak:grina, borroka...»

«Jim Dixon etorrizen urtea izan zenentrenatzailebezala bizi dudanzailenetakoa»

«Guk ez daukagueskubiderik mutileitituluak exijitzeko.Ezin dugu ahaztunondik gatozen»

GOIBERRI 07ELKARRIZKETA

mantendu beharra baitauzka.Hilabete batzuk pasatu etagero ikusi nuen nire beharra erebazegoela, dena ez zela kon-pontzen entrenatzaile profe-sional bat ekarrita, taldea beraere ez baita profesionala. Balo-re horiek mantendu egin behardira, eta jende gaztea errugbiraerakarri. Hori, Ordiziako kasuan,ezin du entrenatzaile profesio-nal batek egin.Orain Santos Regil daukazu on-doan, etxeko mutil bat. Pentsa-tzen dut behin baino gehiago-tan pasako zitzaizula burutikdena pikutara bidaltzea.Santosekin oso gustura nago,errugbiaz ulertzen du, eta hiz-kuntza ez da arazoa. Taldeainoiz uztea pentsatu dudan?Askotan. Hobetzea gero etazailagoa da, gero eta dedikaziogehiago eskatzen du kargu ho-nek. Egia esan, gero eta gertua-go ikusten dut gazteei lekuautzi beharreko unea, nik nire la-nak egin ditudala uste baitut. Jokalariak motibatzeko aparte-ko abilezia duzu. Une zailetanhazten den horietakoa al zara?Garai batean horixe zen talde-en indar nagusia, ohoreari eus-tea, eta uste dut grinari eta go-

goari eutsi diogula. Kirol hauoso konplikatua da zentzu ho-rretan, eta ohoreari eustea ga-rrantzitsua da. Zorionez, nik ho-rrela bizi izan dut, eta oraindikere urduri jartzen naiz partide-tan, bezperan ere bai, eta horida kirola bizi dudalako. Iaz lehen titulua iritsi zen, etaharekin batera euforia. Zer es-katu behar zaio 2013ari?Iaz bizitako egun horiek zoraga-rriak izan ziren, baina handikaurrerakoa gogorra izaten arida, ikusi dugulako zer garran-tzia hartu duen errugbiak he-rrian, eta zentzu horretan, pre-sioa ere sentitzen dugu. Nikmutilei eskatzen diet dutenguztia emateko, saiatzeko, ho-rretarako ari garelako entrena-tzen. Hortik gora ezer ere ez.Guk ez daukagu eskubiderikmutilei tituluak exijitzeko. Ezindugu ahaztu nondik gatozen.

badute zerikusia. Ordiziako etaGoierriko jende asko pasa dahemendik, eta denon artean al-txatu dugun zerbait izan da. Zuk nola bizi izan zenituen haz-kunde garai haiek, ilusioarekinedo egonezinarekin?Ilusio handiarekin batez ere, etabaita nire ondoan egon direnzuzendaritzako kide eta jokala-riak ere. Jar dezagun JoanesAierbe adibide bezala. Bere ga-raiko jokalariekin borrokatu zenlehenengo mailara igotzeko,eta lehenengora ez bazen, le-hengo bigarren horretara. Be-har dena da ilusioa, eta hortikaurrera, lan asko egin. Eta azken urteetakoa bestelakozerbait da ia. Fitxaketak daude,klubaren adar batzuk profesio-nalizatzen ari dira… Zuk betikobizimoduarekin jarraitu duzu.Bai, eta ni bezala etxeko denak.Harro esaten dugu 0,0 izan di-rela gure irabaziak. Nik harroesaten dut hori, jakinda jendeaskok ez duela hori ulertzen. Ezdago denontzako dirurik, etagainera iruditzen zaigu denonmesederako izan dela beti be-zala jarraitzea. Guk naturalta-sun osoz bizi dugu bizi duguna.Bi kirol zuzendari ere zurekinlanean aritu dira azken lau urte-etan; Jim Dixon hiru urtez etaPaul Healy iaz. Nola bizi ze-nuen zure lan ohiturak parteka-tu beharra? Niretzat, entrenatzaile naize-nez geroztik, bizi izan dudanmomenturik zailenetakoa izanda. Jim Dixon etorri zen urtehura asko kostatu zitzaidan ur-tea izan zen. Gauzak nire eraraegiten ohituta nengoen, etabat-batean profesionala zenmutil bat etorri zen, hortik bizibehar zena, beste hizkuntzabat hitz egiten zuena… Askokosta zitzaidan egoera horreta-ra egokitzea, koska handia izanzen niretzat. Erabakiak zeinekhartu, nola hartu… dena bereesku uztea ere pentsatzennuen, eta nire artean esatennuen dena ez zegoela harenesku uzterik, taldeak bere balo-reak eta sentimenduak ere GOTZON ARANBURU

08 GOIBERRIASTEKO GAIA

Antzerkigintza gogor jo du krisiak, etaegoera «dramatikoa» du. Euskarazkoantzerkigintza ataka larrian dago.

dira», hasi da Zinkunegi. Kultu-ra eskuragarri izatea eskubideadela gogoratu du, giza eskubi-deen agiriak aipatuz. «Eta ad-ministrazioaren betebeharrada gizarteari aukera hori ber-matzea». Hark beste bide ba-tetik jo du, ordea, babesa gutxi-tuz edo kenduz eta zergak igoz.

«Krisi honek alde askotatikharrapatzen gaitu. Gaur eguntoki askotara leihatilara joanbeharra duzu [sarrerekin atera-tzen dutenaren araberakomozkina], eta hirutik bat bainogehiago zergak dira: SGAEri%10, BEZa %21, Internetetikedo kutxazainetatik saltzen di-ren sarrerek beren portzentajea%3tik 6ra eramaten dute... Sa-rrerak 15 euro balio badu, 5 eurohasi aurretik joan zaizkizu jada.Hori ikaragarria da», dio Agi-

rrek. «Espainiako Gobernuahau ezinezkoa dela konturatu-ko zela uste genuen. Sektoreahankaz gora jarri dute».

Zinkunegiren irudiko, kultu-raren finantzazio eredua«agortu» egin da, eta berria bi-latu beharra dago. Mezenazgo-aren legea «lehenbailehen»onartzea da eginbehar bat.«Babes publikoa erretiratu be-har badute, lan-tresna berriakeskaini behar lizkigukete. Adibi-dez, mezenazgoaren legea2012an aterako zutela esanzuen Wert ministroak, funts pri-batuak kulturara erakartzeko;ez du hitza bete, eta diotenezaurten ere ez da legea atera-ko». Kultura aisia gisa hartzea-rekin ez daude ados, eta BEZa-ren «jaitsiera nabarmena» es-katu dute.

Euskal antzerkigintzako bi ekoizle legorretarrak: Xabier Agirre (Txalo) eta Asier Zinkundegi (Dar-Dar). R.PLAZA-N. DE GIPUZKOA / G.ARANBURU

Antzerkisektorea,dramaz

Aimar Maiz Legorreta Altxatu dute Goierriko antzez-tokietako oihala. Ordizian etaBeasainen Antzerki garaia hasida, eta Zumarragan eta Urre-txun ere urte osoko programaaurkeztu dute. Kultura arlokobeste esparruetan bezala, an-tzerkigintzan ere egoera ez daona, inondik inora.

Asier Zinkunegik Dar-Darekoiztetxea du Legorretan,anaiarekin batera. Goierrin arlohorretako enpresa profesionalbakarra da. «Kutsu sozialekoproduktuak» sortzen ditu, gi-zarte gaiekin proiektu berezi-

tuak lantzeko modukoak, Uto-pia adibidez. Legorretan duegoitza. Xabier Agirrek, euskalantzerkigintzako konpainia in-dartsuenetakoa den Txalorekinestatu osora zabaldu du jar-duera-esparrua, beste enpresabatzuekin egitasmo batera-tuak eratuta. Biak legorretarrakdira, eta hitz berarekin deskri-batu dute unea: «dramatikoa».Tragediatik gertu, dirudienez.

«Azken hiru urteotan kontra-tazio bolumena %60 jaitsi da.Espainian milioi bat ikusle gal-du ditu antzerkiak. Parametroguztietan, datuak oso latzak

GOIBERRI 09ASTEKO GAIA

Bien bitartean, enpresa «pilabat» itxi dira, eta Euskal Herrianere euskarazko antzerkigintzankonpainia aitzindari izan zire-nak desagertzeko kinkan dira.

Kolpe ekonomikoaz gain,ekoiztetxeak ixteak hizkuntzanere eragin latza ekar dezake:«Antzerkia ekoizten dugunetxeak larri gaude, eta gu ixteaksuposatuko du euskarazko an-tzerkia egotea edo ez egotea.Hori bezain latza da egoera.Euskal kulturarentzat kritikoaizango litzateke antzerkia de-sagertzea», dio Zinkunegik.

«Sektore honek ikaragarriz-ko jendetza mugitzen du, ez ak-toreak eta teknikariak bakarrik:zuzendariak, idazleak, argitzai-leak, eszenografia eraikitzaile-ak, diseinukoak...», dio Agirrek.Euskal Herrian 25.000 lanpos-

nian antzerkiak eta arte eszeni-koek izugarrizko oihartzunadaukate gizartean, sozialki ga-rrantzitsua da. Zentro Dramati-ko Nazional inportante bat erebadute. Hango politikoei inpor-ta zaie, joaten dira. Euskal He-rrian ez da horrelakorik. Hemenez dira antzerki lan bat ikusterajoan, sekula! Ez ditut topatu 25urteotan», deitoratu du.

«Pixkanaka», Euskal Herrianere kultura hori sartuko delaziur da Agirre. Goierrin jendeaantzerkira joaten dela, interesabaduela eta «erantzuten»duela ikusi du. Zinkunegiren-tzat ere babesak «gertuene-tik» hasi behar du. Beraienganajotzen dute eskualdeko antola-tzaileek eta eragileek.

Txalo konpainiarekin, egoera«zailera» egokitzeko gastuak

estutu behar izan ditu. «Esan-go nuke, horrek azkenean ikus-kizuna pixka bat pobretu egitenduela. Gauza gehiago eta ho-beak eskainiko zenituzkeene-an. Gehiago arriskatu beharduzu, eta lan gehiago egin le-hengo erdia lortzeko».

Dar-Dar ekoiztetxeko ardu-radunarentzat, indarrak bate-ratu beharra dago. «Edo sekto-rea salbatzen da, edo ez da inorsalbatuko. Garai honek zerbaitonik baldin badu da aldaketabatera eramango gaituela. Ak-tiboak izan behar genuke, baiarlo pribatuak, bai publikoak,sektorean eraldaketa bat bila-tzeko, hoberako. Gizartearenhoberako izango da.

Egoera «zaila» den arren,animoa eta ilusioa ez dituztelagaldu nabarmendu du Agirrek.

Zinkunegi: «Euskalekoiztetxeak ixteakantzerkia euskarazegotea edo ezegotea ekar lezake»

Agirre: «Krisiakalde askotatikharrapatzen gaitu;askotan leihatilarajoan behar duzu»

Motzean 2013an zera egingo nukegustura... Zinkunegi: Guztiok konprometi-tuko bagina, bakoitza bere arloan,gizartean aldaketa sakonak egondaitezke. Hori bermatzea gustatu-ko litzaidake.Agirre:Musikal handi bat egitekoaukera izatea. Buruan badaukatzein, baina oraingoz ezinezkoada. ...baina honegatik ezingo da/zaila izango da/ahalko da. Z.: Saiatuko naiz, dudarik gabe.Espero dut inguruko jendea erebaietz. A.:Aurrekontuak ikaragarrizkoakdirelako. Ametsetako antzerki lana? Z.: Shakespeareren edozein. Hainhandia da, profesionalki edozeinalorretan lantzea gustatuko litzai-dakeela: ekoizle, aktore edo zu-zendari. Magikoa litzateke.A.:Musikal hori. Genero hori gu-txi egin da. Pixkanaka barrura sar-tzen ari zait, eta gustuko dut. Antzerkia zer dago, txalojotzeko ala dar-daregiteko? Z.:Dardarka txalo egiteko.A.:Dardarka txalo egiteko [batak

bestearena entzun gabe erantzundute]. Hamar urte barru? Z.:Hemen ote gaude? A.:Oraingo ilusio berdinarekinofizio berean jarraitzearekin kon-forme naiz. «Izan ala ez izan». Gauregun, bagara ala ez gara? Z.: Ginen, gara eta izango gara,dudarik gabe. A. Bagara, bagara... Eta izangogara, gainera. Bizitza antzerki hutsa deladioenari, zer erantzun? Z-: Esaldi hori beraiek uste dutenbaino sakonagoa dela. A.:Denak dauka antzerkitik zer-bait, baita norbere bizitzak etaegunerokoak ere. Jende guztia ezda agertzen den bezala. Baina,antzerkirik onena, agertokian. Gomendaiguzu lan bat. Z.: Calderonen ‘La vida de sueño’,Centro Dramático Nacionalekekoitzia eta Elena Pimientak zu-zendua. Apustu handia da. Klasi-koak asko gustatzen zaizkit. A.: Gure antzezlana, ‘Pottola’.Kanpoan tokatu naiz eta estreinal-dia ezin izan dut ikusi. Amorra-tzen nago jendearekin ikusteko.

tu inguru daude kulturan. Egoe-ra «kritikoa» bihurtzen ari da,eta langileen eskubideak etazor zaien duintasuna «kolo-kan» daudela ohartarazi duZinkunegik.

Ideia berriak Inguruko aldagaiez gain, an-tzerkian ere «hobekuntza na-barmenak» egin behar direlaaitortu du Zinkunegik. Eskenaelkarteko kide da, eta jaurlari-tzari «hainbat ideia» plantea-tuko dizkiote; hark «zer aldar-te» agertzen duen zain dago,bien bitartean. «Ez zaigu posi-ble iruditzen egoera honetanbabesa gehiago erretiratzea».

Kultura ere ekonomiarenmotore izan daitekeela ustedute bi ekoizle legorretarrek.«Oso atomizatuak gaudelaegia da, enpresa oso txikiakgara, baina lanpostu asko dira.Diru publikotik kulturara bide-ratzen den euro bakoitzeko, gi-zarteak 4 euro jasotzen ditubueltan. BPGren %0,66-0,80bitartean inbertitu, eta gero%4 suposatzen du. Ez dut uler-tzen administrazioak nola ezduen ikusten krisitik ateratzekoeta lanpostuak sortzeko sekto-re oso garrantzitsu bat izan gai-tezkeela», dio Zinkunegik.

Agirrek ere arbuiatu egin dukultura «kapritxo» gisa har-tzea, «luxuzko artikulu batizango balitz bezala». Bestetik,Katalunia erreferente jo du, In-galaterrarekin batera. «Katalu-

10 GOIBERRIGAZTEAK

San BoskoegunekoikasleenfestaAne Arrieta Goierri beheko gazteek ondo-txo ezagutzen duten eguna dagaurkoa. Urtarrileko azken osti-ralez ospatu izan da beti SanBosko edo San Juan Boskoeguna.Egun hau noiztik ospatzen

den zehazki inork ez badaki ere,«duela 22 urte inguru behin-tzat» ospatzen zela ziurtatudute Lazkaoko San Benito ikas-tolakoek. Ordu hartan Ordizia-ko, Beasaingo eta Lazkaokoikastetxeetako ikasle guztiak

biltzen zituen egun osoko festazen San Bosko egunekoa. UBIeta BBB mailetako gaztetxoakjolasak eginez batzen ziren,txandaka, hiru herri horietakobatean, eta bertan igarotzenzuten eguna. «Egunean zeharekintza asko egiten ziren, eta

gauean ere dantzaldia egotenzen. Lazkaon egin zen bateangauean Drindots taldearendantzaldia egon zela gogora-tzen dut», dio San Benitoko ira-kasle batek.DBH sortu zen garaian, 90ko

hamarkada hasieran, hiru he-rrietako gazte denak batzeagehiegizkoa ikusi zuten festaantolatzen zutenek. Ordurako,gainera, gazteak arratsaldepartean Ordiziako tabernetarajoaten hasiak ziren, eta festanahasten hasia zegoen.

Bakoitzaren eskuOrduan, ikastetxe guztietakogazteak batera elkartzetik,egun hau ikastetxe bakoitzarenesku gelditzera pasa zen. Ikas-tetxe batzuk jai egun soilabihurtu zuten, baina, beste ba-

San Benito ikastolan ikasle eta irakasleek festa giroan pasatzen dutegoiza eta elkarrekin, bazkaldu ostean, Ordiziara joaten dira. S. BENITO

tzuk, goizean eta eguerdianbehintzat gazteekin ekintzakegiten jarraitu dute. LazkaokoSan Benito ikastolan, adibidez,goizean zehar jolasak eta ekin-tza ezberdinak egiten dituzteikasleek: futbol txapelketa,pintxo lehiaketa, argazki lehia-

keta, mus txapelketa, partxistxapelketa, playbacka, batxi-lergoko bigarren mailakoenikuskizuna... Eguerdian ikasleeta irakasle guztiak batera joa-ten dira bazkaltzera –alkoholikeskaintzen ez den bazkarira–eta arratsaldean gazteek libre

izaten dute. Gehiengo handibat Ordiziara joaten da.Ordizian inguruko herri guz-

tietako gazteak elkartzen dira,eta asko bazkal aurreko poteo-tik hasita, gainera. Adinagatikedo, alkoholari edo dena dela-koari neurri hartzea kostatzen

zaio gazte askori, edo neurriagainditzeko gogoz joaten denikere bada, eta ikuskizun bihur-tzera ere iristen dira Ordiziakokaleak. Hala ere, gazteek ikaski-deekin edo lagunekin egitenduten festa izaten jarraitzen duSan Boskok funtsean.

GOIBERRI 11MUNDUTARRAK GOIERRIN GOIERRITARRAK MUNDUAN

Babeslea

GOIBERRI 11N GOIERRITARRAK MUNDUAN

Asier Zaldua LegazpiShahid Muhammad (Pakistan,1988) Punjab eskualdekoa da.Bere herrialdean Batxilergoaikasi zuen eta ondoren Ingala-terrara joan zen enpresa-ikas-ketak egitera. Iaz Euskal Herriraetorri zen. 16 hilabete darama-tza Legazpin. DBHko hirugarrenmaila egiten ari da eta baitaeuskara ikasten ere. LegazpikoUdaleko Gizarte Zerbitzuetakoteknikariek asko baloratzendute Muhammaden jarrera.Zer moduz Legazpin?Oso pozik nago. DBH eta eus-kara ikasten duen pakistandarbakarra naiz. DBH HelduenHezkuntzan (HHE) ikasten ari

tzitsuak dira niretzat. Etorkizunoparo bat nahi badut, titulu ho-riek behar ditut. Hemen bizinahi badut, euskara mendera-tu beharra dut. Zer egingo duzu ikasketak bu-katutakoan?Egoera ekonomikoa oso txarrada, baina etorkizunean enpresabatean lan egitea gustatuko li-tzaidake.Ez al duzu Pakistanera itzultze-ko asmorik?Ez. Han gauzak ez daude batereondo. Hemen bizi nahi dut.Gurasoak bisitatzeko aukerarikizan al duzu?Ez. Lau urte daramatzat dagoe-neko Europan, baina oraindikez dut Pakistanera itzultzekoaukerarik izan. Gurasoen etaanaia-arreben hutsunea igar-tzen dut.Europako bizimodua atsegin alduzu?Bai. Dena den, Euskal Herrianjendeak Ingalaterran baino ho-beto hartu nau. Han, etorkinakbatere gustuko ez gaituztentaldeak daude.Ingalaterran pakistandar askobizi dira, ordea.Beharbada horregatik, ingelesaskok ez gaituzte gustuko.

Lana kentzen diegula diote.Euskal Herrian pakistandar gu-txi zaudete. Hala da. Dena den, gutxi batzukezagutzen ditut. Bertako jen-dearen artean ere lagunak eginditut.Zer egiten duzu aisialdian?Denbora libre gutxi dut. Goize-tan liburutegira joaten naiz,egunkariak eta liburuak irakur-tzera. Nobela historikoa atse-gin dut. Interneten nabigatzeaere gustatzen zait. 15:00etatik21:00etara, berriz, eskolak har-tzen ditut. Ondoren, etxeko la-nak egiten ditut. Beste pakis-tandar batzuekin bizi naiz.

Shahid MuhammadLegazpin bizi den pakistandarra

«Euskal Herrian bizi nahi badut,euskara menderatu beharra dut»

Shahid Muhammad, Zumarragako Zelai Arizti parkean. ASIER ZALDUA

naiz eta euskara, berriz, udaleuskaltegian. Zergatik etorri zinen Londrese-tik Legazpira?Egun Alemanian bizi den la-gun pakistandar batek go-mendatuta. Hemengo bizimo-dua oso ona dela eta jendeaoso jatorra dela esan zidan.Zure gurasoak non bizi dira?Gurasoak Pakistanen bizi dira.Eurek ahal duten diru guztiabidaltzen didate eta Aldundia-ren laguntza ere jasotzen dut.Zer asmo dituzu?DBH bukatu nahi dut eta eus-kara ikasi. Egia esan, hizkun-tzak oso gustuko ditut. DBH etaeuskara ikasketak oso garran-

«Hemengobizimodua oso onadela eta jendea osojatorra dela esanzidaten»

12 GOIBERRIGARAI BATEAN

Asier Zaldua LegazpiArgazki honetan Legazpikoplaza agertzen da: udaletxea,ikastetxea eta pilotalekua.

Udaletxea 1720an eraiki zuteneta, kanpotik, ez da asko aldatuargazkia atera zenetik. Egungoarmarria txikiagoa da. Irudianageri dena 1965ean kendu zu-ten. Ikastetxeari dagokionez,1927an eraiki zuten eta 1999anbota zuten. Azkenik, pilotale-

kua ageri da. Garai hartanoraindik estali gabe zegoen.1944an estali zuten. Informaziohau guztia Jose Mari Urzelai le-

gazpiarrak pasatakoa da. Ar-gazkia Lucio Vergarak aterazuen. Nafarra zen, baina Felici-tas Oñatibia urretxuarrarekinezkondu zen eta 1930an Legaz-pira joan zen bizitzera. Argazki-gintza oso gustuko zuen eta bil-duma ederra utzi zuen.

Legazpiko plaza, eskola bota aurretik. LUCIO VERGARA FONDOA 043. LENBUR DOKUMENTAZIO ZENTROA.

Legazpikoplaza 1930inguruan

GOIBERRI 13PUBLIZITATEA

14 GOIBERRIARGAZKI ZAHARRA

Loinaz Agirre IdiazabalNaxario Telleria (Idiazabal,

1951) zazpi urte zituela hasi zentxistua jotzen ikasten. Bereaita, Naxario –hura ere txistula-ria– izan zuen lehenengo ira-kaslea. Bittoriano Telleria osa-barekin, berriz, pianoa jotzenikasi zuen. Zortzi urterekin jozuen lehenengo aldiz txistua

kalean, Idiazabalgo Guraso El-karteko lehen harria jarri zute-

nean. Harrezkeroztik, NaxarioTelleriaren txistu doinuak eza-gunak dira Idiazabalen. Herri-tar askoren txistu eta solfeo ira-kaslea izan da, eta txistuazgain, herriko organista etaabesbatzaren zuzendaria erebada.

Naxario Telleria, garai desberdinetan, txistua jotzen ageri da hiruargazkietan. GOIBERRI

Idiazabalgotxistularia

2013ko urtarrilaren 25

GOIBERRI

FestakIdiazabal

16 GOIBERRIIDIAZABAL

Urtarrilak 26, larunbata:17:00: Euskal Herriko sokatiratxapelketa Igarondo pilotalekuan.19:30: Txistulari ohien kalejiraplazatik kiroldegira.20:00: Txistularien Alardea Zela-ako kiroldegian.23:00: Kontzertuak Gaztetxean.

Urtarrilak 27, igandea: 10:45: Idiazabalgo XXXIII. Herrikrosa. 10:45ean benjaminak, ale-binak eta infantilak; 12:00etankadeteak eta helduak.17:00:Umeen danborrada.18:00-19:00: Futbito txapelketa-ko finalerdiak.

Otsailak 1, ostirala: 16:15:Ordiziako Nagusilan abes-batzaren emanaldia Eguneko Zen-troan eta ondoren Jubilatuen Elkartean.17:00:Haurren Playback-a etatxokolate jana.18:30: Txupinazoa eta pregoiaOdol Emaileen Taldearen eskutik.Axariaren jaitsiera.19:00:Herriko futbito txapelketa-ko finalak IGAk antolatuta.Ondoren:Mozorro gaua.

Otsailak 2, larunbata: 09:30: Eskola Kiroleko eskubaloipartidak Zelaako kiroldegian.

10:00:Herri mailako plater haus-keta txapelketa Olaberrian.10:00-11:30: Gipuzkoako bolatxapelketa.12:30:Herri kirolak plazan. Aiz-koran: Xabier Zaldua eta XabierDorronsoro, Joxe Ugarteburureneta Aitor Urteagaren aurka.15:30:XII. Goitibehera txapelketaIGAk antolatuta.17:30: Profesionalen arteko es-kuzko pilota partidak Igarondo pi-lotalekuan: Bengoetxea-BeroizGonzalez-Zubietaren aurka; Ape-zetxea-Larrinaga Rico IV-Untoria-ren aurka.19:00: Kanpai bueltakoa. Mezaeta kandela bedeinkazioa.19:00: Triki poteoa Gazte Asan-bladak antolatuta.19:30-23:00: Laket taldearekinerromeria plazan.23:00: Kontzertuak Gaztetxean.

Otsailak 3, igandea:San Blas eguna:Kuadrilla eguna: 10:00: Txistularien kalejira.11:00:Meza nagusia parrokiakokoruak abestuta, eta ohiko erros-kila bedeinkazioa.Ondoren:Hamaiketakoa ApaizEtxean.12:00:Herriko Txirridulari proba(11:00etan gazteena).

Idiazabalgo San Blas festak

GOIBERRI 17IDIAZABAL

12:00: Paella prestatzen hasikodira Arretxe elkarteko kideak he-rriko plazan.13:30: Soka dantza udaletxetik.14:00: Sagardoa txotxean, ilun-tzera arte.14:00: Paella jatea.14:00-17:00: Lazkaoko Jundajotxaranga.17:30:Axari dantza taldearen eki-taldia Igarondo pilotalekuan.18:30-21:00: Lazkaoko Jundajotxaranga.19:00: Taloak jateko aukera he-rriko plazan.19:00: Kuadrilla arteko jokoakGazte Asanbladaren eskutik.22:30:Dj Bull plazan.

Otsailak 4, astelehena:San Blas txiki:Umeen eguna:Ezkonduen eguna: 11:00-13:00: Puzgarriak Zelaakokiroldegian. 11:30:Ohiko hamaiketakoa herri-ko plazan. Trikitilariek alaitukodute goiza.12:00: Sebastian Lizaso eta IkerZubeldia bertsolarien saioa herrikoplazan.14:00: Bertso bazkaria Pilar Ene-ako tabernan, Sebastian Lizasoeta Iker Zubeldia bertsolariekin.15:00-19:00: Puzgarriak Zelaa-ko kiroldegian.17:30:Herriko gazteen pilota txa-pelketako finalak Igarondo Pilota-lekuan.19:00-23:00: Joselu Anaiak tal-dea plazan.20:00:Axariaren igoera.

GOIBERRI 19ASTEBURURA BEGIRA

PostretailerraIgartubeitinEzkio-Itsasoko Igartubeiti ba-serrian egiten dituzten fami-lientzako tailer didaktikoen ba-rruan, postre tailerra antolatudute bihar, 17:00etatik18:30era. Bihar, hilak 26, 17:00etan, Ez-kio-Itsasoko Igartubeitin. 3€

Matetailerra etamatemagia IgartzanMatematika eta magia uztartuko ditu Beasaingo Lemniskata zien-tzia elkarteak bihar, hilak 26, Igartzan. Arratsaldeko 18:00etan Ma-tetailerra egingo dute, Igartzako errotan; lemniskatarekin jolaste-ko aukera izango dute bertaratzen direnek; 19:00etan, berriz, Fer-nando Blascok matemagiaren inguruan hitz egingo du Igartzakojauregian. Fernando Blasco Madrilgo Politekniko UnibertsitatekoMatematika Aplikatuko katedraduna da; matemagian aditua da.Bihar, hilak 26, 18:00etan, Beasaingo Igartzan.

Ramon Saizarbitoriarekinsolasaldia UrretxunOstegunean, hilak 31, Ramon Saizarbitoria idazlearen bisita jasokodute Zumarragako eta Urretxuko Irakurle taldeko kideek. Idazlea-ren azkeneko lanari buruz, Martutene, solasaldia egingo dute. So-lasaldian parte hartzeko liburua irakurtzea beharrezkoa da. GorkaAzkaratek dinamizatuko du taldea. Urretxuko Aizpuruenea kulturetxean, arratsaldeko 19:00etan, dago hitzordua jarrita. Ostegunean, hilak 31, 19:00etan, Aizpurunea kultur etxean.

GO

IBER

RI

DO

NO

STIA

KU

LTU

RA

IGA

RTU

BEI

TI