good practice - wordpress.com
TRANSCRIPT
Ontwikkeling van het pedagogisch
handelen van leraren door dialogische leerprocessen in
Professionele Leergemeenschappen
Helma de Keijzer
&
Ritie van Rooijen
Good Practice
Voor meer info
• Website project:
www.pedagogischeprofessional.nl
• Presentatoren:
o Helma de Keijzer: [email protected]
o Ritie van Rooijen: [email protected]
ProSense
Fase 1
Onderzoekende leraren; Pedagogische Sensitiviteit (X-factor)
Professionele leergemeenschappen (PLG)
Het leerproces in PLG:
Start vanuit:
Vragen
Spanningen
Reflectie:
Inhoud
Proces
(Kritisch) Normen,
waarden en opvattingen
Komt tot uitdrukking:
In verhalen Door dialoog
Theoretische focus (gebaseerd op Jack Mezirow’s
Transformatieve leertheorie)
Conclusies 1e fase
Inhoud reflectie:
• Er wordt weinig gerefereerd aan concrete gebeurtenissen, handelingen, gedachten of gevoelens.
Procesreflectie:
• Komt veel voor, vooral op hun handelen en denken gericht: hoe doe ik dingen in een bepaalde situatie of hoe denk ik over dingen? En wat ben ik anders gaan doen / hoe ben ik anders gaan denken?
Kritische reflectie:
• Eigen identiteit, overtuigingen, waarden komen slechts bij een enkeling naar voren.
Meest gewaardeerd in fase 1 “Door mijn opvattingen te bespreken met
anderen heb ik geleerd dat iedereen worstelde
met vragen en ieder zijn eigen idee heeft over
wat het beste is. Het was waardevol en nuttig
om de ideeën van anderen te horen. "
ProSense
Fase 2
Train de Trainer
Dialoog als onderzoeks-gesprek
Pedagogische opvattingen
Verschillen
Gebaseerd op : Boers, E. & Kessels, J. Professionaliseren door gezamenlijke reflectie.
Oplossingsgericht gesprek KR- Gesprek
Tijd is te plannen Varieert in lengte
Mondt uit in concrete adviezen voor de
probleemhouder
Mondt uit in inzicht in het waarom van ieders
handelen en nieuwe kennis over de waarde
ervan voor de leerlingen
Bij OG- gesprek is de casus een nadere
uitwerking van een leervraag en wordt de
inbrenger gezien als probleem houder en
daarover bevraagd
In het KR-gesprek wordt het voorbeeld
aangeleverd als concrete ervaring met een
pedagogische vraag. De aandrager is geen
probleemhouder, maar iemand die zijn
ervaring ter beschikking stelt voor het
gezamenlijk onderzoek. Zijn specifieke
voorbeeld wordt gebruikt als
gemeenschappelijk referentiepunt
Recent voorbeeld en nog niet afgerond Inbreng al gebeurd
Streven naar consensus; inbrenger bepaalt Streven naar begrijpen; gemeenschappelijk
denkproces
Vragen relateren aan de lagen van het
leerproces (vrije vertaling Korthagen/Bateson).
WAT; WAAROM;
WAARTOE; HOE
Kritisch reflexief gesprek
• Stap 1: Kiezen van het thema
• Stap 2: Verkennen van elkaars
opvattingen
• Stap 3: Dialoog
• Stap 4: Terug naar het thema/vraag
• Stap 5: Reflectie
Casus
• Spreekbeurt leerling groep 7
• Vraag: Hoe zou jij pedagogische
handelen in deze situatie en wat
zijn daarin jouw beweegredenen?
• Terugkoppeling
Bevindingen van het KR- gesprek
Herkennen van opvattingen, waarden en normen doorvragen:
• WAT: Wat bedoelen we hier eigenlijk mee? Waar gaat het over?
• WAAROM: Waarom doen we dit? Wat willen we er eigenlijk mee bereiken?
• WAARTOE: Waar willen we naar toe? Wat streven we eigenlijk na?
• HOE: Hoe gaat dat in zijn werk? Hoe gaan we dat aanpakken?
Discussie/vraag
• Wat is nodig om de gespreksvorm aan te
scherpen om de pedagogische
opvattingen te kunnen expliciteren?
Literatuur • De Keijzer, H., Van Rooijen, R., & Vogel., P. (2015). Ontdekkend en Waarderend
leren in Professionele Leergemeenschappen. Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 36 (4)
• Mezirow, J. (1991). Transformative dimensions of adult learning. San Francisco, CA:
Jossey-Bass.
• Onderwijsraad (2013). Leraar zijn. Meer oog voor persoonlijke professionaliteit. Den
Haag Onderwijsraad. Gedownload op 10 februari 2014 van
http://www.onderwijsraad.nl/upload/publicaties/733/documenten/leraar-zijn.pdf
• Kessels, J., Boers, E., & Mostert, P. (2008). Vrije ruimte praktijkboek, Filosoferen in
organisaties. Amsterdam: Boom.
• Afbeeldingen: https://www.google.nl