Grace Darling

Merch William Darling ceidwad y goleudy yn Longstonear Ynys Farne oedd Grace Darling.

Roedd e’n lle unig iawn ac roedd neb arall yn byw ar yr ynys.

Roedd William a Grace yn cadw’r golau i fynd er mwyn rhybuddio llongau ynglyn a’r creigiau peryglus.

Un noson stormus fe wnaeth llong ager o’r enw Forfarshire, gyda 60 o bobl arno basio Farne pan dorrodd y peiriant.

Pan geisiodd y capten hwylio’r llong i ffwrdd o’r lan fe wnaeth y llong gael ei bwrw yn erbyn creigiau Harcar.

Fe welodd Grace Darling y llong ddrylliad o’i goleudy ac fe alwodd ar ei thad.

“Dwi’n gweld llong", dywedodd wrth edrych drwy’r tywyllwch.

Roedd e’n storm erchyll ac roedd Grace a’i thad ddim yn meddwl y byddai unrhyw un yn medru goroesi.

Ond wrth i’r wawr dorri gwelson nhw bobl ar y creigiau.

Fe wnaeth Grace a’i thad ddechrau rhwyfo cwch allan i achub y bobl.

Pan gyrhaeddon nhw y creigiau fe ffeindion nhw naw person ond dim ond lle i bump o bobl oedd i gael yn y cwch.

Fe wnaethant rwyfo nol yn ddewr i Longshore.

Yna fe wnaeth William a dau o’r criw fynd nol am y bobl oedd ar ol.

• Pan glywodd pobl am ddewrder Grace Darling yn helpu ei thad fe gafodd hi fedal arian i gofio am ei dewrder.

Dyma gofgolofn Grace