gróðurbeltin – 6 helstu
DESCRIPTION
Gróðurbeltin – 6 helstu. Túndra Barrskógur Laufskógur Makkíkjarr Savanni Hitabeltisregnskógur. Gróðurbeltin – frh. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/1.jpg)
Gróðurbeltin – 6 helstu
• Túndra
• Barrskógur
• Laufskógur
• Makkíkjarr
• Savanni
• Hitabeltisregnskógur
![Page 2: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/2.jpg)
Gróðurbeltin – frh.
• Gresja: víðáttumikið sléttlendi þar sem grös eru ríkjandi. Gresjur eru kallaðar hinum ýmsu nöfnum eftir heimshlutum: steppa (step, steppe) í SA-Evrópu og Asíu, prería í N‑Ameríku, llano og pampas í S‑Ameríku. Í raun er Savanni líka gresja: hitabeltisgresja.
![Page 3: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/3.jpg)
Gróðurbeltin – frh.
• Runnasteppa: (hálfeyðimörk) úrkoma svo lítil að grös þrífast ekki. Einkennist af strjálum þyrnótt-um runnum, þykkblöðungum og kaktusum.
• Eyðimörk: í þeim eru stundum vinjar með gróskumiklum gróðri. Stærstu eyðimerkur jarðarinnar eru kringum hvarfbaugana, á 20°-30°N og 20°- 30°S.
![Page 4: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/4.jpg)
Túndra
• Nyrsta gróðurbeltið – nær lengst suður að 60°N.
• Sífreri – aðeins efsta lagið sem bráðnar á sumrin.
• Almennt þurrt svæði sem einkennist af lágum gróðri – engar hávaxnar plöntur.
• Lágvaxnar víðitegundir, fjalldrapi (=dvergbirki), grös, mosi, fléttur.
![Page 5: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/5.jpg)
Túndra – í Alaska
![Page 6: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/6.jpg)
Túndrusvæði í Síberíu
![Page 7: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/7.jpg)
Aðal túndrusvæði jarðar
![Page 8: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/8.jpg)
Barrskógabeltið (Taiga, Coniferous forest)
• Barrtré: conifer, firtree.
• Nyrðri mörkin eru ca þar sem meðalhiti heitasta mánaðar er 10°C
• Syðri mörkin eru þar sem meðalhiti fjögurra hlýjustu mánaðanna er 10°C
• Greni, fura, lerki ásamt harðgerðustu lauftrjánum: birki, ösp, víðir, elri, reyniviður
![Page 9: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/9.jpg)
Dæmigerður barrskógur með mosa sem helsta undirgróðri
![Page 10: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/10.jpg)
Mism. barrskógasvæði í N-Am.
![Page 11: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/11.jpg)
Mism. barrskógasvæði í Evrópu og Asíu.
![Page 12: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/12.jpg)
Barrskógur: hvítgreni, birki og runnagróður
![Page 13: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/13.jpg)
Finnskur barrskógur
![Page 14: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/14.jpg)
Laufskógabeltið
• Tekur við af barrskógabeltinu
• Frjósamt belti á breiddargráðubilinu 30°N til 55°N. Á suðurhveli nánast bara í Argentínu og S-Chile.
• Eik, beyki, hlynur, askur, álmur, kastanía, hnota, linditré.
![Page 15: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/15.jpg)
Askur (Ash)
• Evrópskur Askur • Amerískur fjallaaskur
![Page 16: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/16.jpg)
Eik (oak)
• Svört eik • Ensk eik
![Page 17: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/17.jpg)
Hlynur (maple)
• Lauf af hlyni • Sýrópi tappað af hlyni
![Page 18: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/18.jpg)
Álmur (elm)
• Amerískur álmur • Enskur álmur með sveppasýkingu
![Page 19: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/19.jpg)
Akureyskur álmur
![Page 20: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/20.jpg)
Beyki (beech)
• Evrópskt beyki • Lögun + laufblöð
![Page 21: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/21.jpg)
Kastanía (chestnut)
• Evrópsk kastanía • Hneturnar oft ristaðar
![Page 22: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/22.jpg)
Margar fallegar kastaníur í Tívolí Kaupmannahöfn
![Page 23: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/23.jpg)
Linditré (linden, basswood)
• Lauf og ávextir (ber)
![Page 24: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/24.jpg)
Makkíkjarr (maquis)
• Lágvaxinn gróður sem þolir vel þurrka.
• Þykkblaða og þyrnóttar jurtir.
• Hæfir Miðjarðarhafsloftslagi: heit, þurr sumur og mildir, rakir vetur.
• Við Miðjarðarhaf, í Kaliforníu, miðhluta Chile, syðst í Suður-Afríku og sunnanverðri Ástralíu.
![Page 25: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/25.jpg)
Dæmi um runnagróður/makkíkjarr
• Planta af ættkvíslinni einir • Nálar fremur en lauf á eininum, sbr. einiberjarunn
![Page 26: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/26.jpg)
Tvær tegundir af salvíuættkvísl
• Salvia azurea • Salvia officinalis
![Page 27: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/27.jpg)
Savanni
• Savanni (savanna, savannah): hitabeltisgresja
• Hálfþurrt svæði sem einkennist af háu grasi, strjálum trjám og runnum
• Regnhlífartré einkennandi
• Á þurrkatímabilum fella trén laufin
• Í öllum heimsálfum nema S.sktsl. og Evr.
![Page 28: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/28.jpg)
Náttúruleg savannasvæði heimsins
![Page 29: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/29.jpg)
Savannasvæði í Tansaníu (termítabú fremst)
![Page 30: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/30.jpg)
Savanni - afrískur buffalói
![Page 31: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/31.jpg)
Pálmasavanni í NA-Argentínu
![Page 32: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/32.jpg)
Gróður á savannasvæði, regnhlífartré einkennandi
![Page 33: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/33.jpg)
Hitabeltisregnskógarnir
![Page 34: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/34.jpg)
Hitabeltisregnskógarnir
• Losa um jafn mikið súrefni og þeir binda, þ.e. rotnun er svo hröð að rotverur (ásamt dýrum) binda jafn mikið súrefni við kolefni og jurtirnar ná að losa frá kolefni með ljóstillífun.
• Eyðing regnskóganna skekkir hins vegar þetta jafnvægi milli koldíoxíðs og súrefnis, þ.e. ef skógurinn er brenndur eykst hlutfall koldíoxíðs í heiminum svolítið og hlutfall súrefnis minnkar örlítið.
![Page 35: Gróðurbeltin – 6 helstu](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061503/56815957550346895dc693c5/html5/thumbnails/35.jpg)
Í hitabeltisregnskógunum
• er álitið að a.m.k. helmingur allra tegunda jurta og dýra á þurrlendi jarðar sé að finna.
• er mestmegnis harðviður, þ.e. kjörviður til t.d. húsgagnagerðar og því ekki viður sem almennt er notaður til pappírsgerðar (tré úr barrskógabeltinu eru notuð til þess).