gt ke-toan-thuong-mai-dv

195
http://www.ebook.edu.vn 1 ÑAÏI HOÏC COÂNG NGHIEÄP TP.HCMKHOA TAØI CHÍNH KEÁ TOAÙN Bieân soaïn Th.s Vuõ Thò Thuyø Linh Chuû bieân Th.s Nguyeãn Thò Thu Hieàn Hieäu ñính TS. Nguyeãn Trung Tröïc Th.S Ñoaøn Vaên Ñính GIAÙO TRÌNH KEÁ TOAÙN THÖÔNG MAÏI DÒCH VUÏ Lưu hành nội bộ - năm 2007

Upload: boivanmai

Post on 14-Jun-2015

223 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 1

ÑAÏI HOÏC COÂNG NGHIEÄP TP.HCMKHOA TAØI CHÍNH

KEÁ TOAÙN

Bieân soaïn

Th.s Vuõ Thò Thuyø Linh – Chuû bieân

Th.s Nguyeãn Thò Thu Hieàn – Hieäu ñính

TS. Nguyeãn Trung Tröïc – Th.S Ñoaøn Vaên Ñính

GIAÙO TRÌNH

KEÁ TOAÙN THÖÔNG MAÏI DÒCH VUÏ

Lưu hành nội bộ - năm 2007

Page 2: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 2

LÔØI MÔÛ ÑAÀU

Keá toaùn Thöông maïi – dòch vuï laø moät trong nhöõng moân

hoïc chuyeân ngaønh cuûa hoïc sinh – sinh vieân chuyeân ngaønh

Keá toaùn. Ñeå giuùp sinh vieân coù kieán thöùc chuyeân saâu veà

haïch toaùn ñaëc thuø cuûa hoaït ñoäng kinh doanh thöông maïi –

dòch vuï taïi caùc doanh nghieäp, khoa Taøi Chính Keá Toaùn –

Tröôøng Ñaïi hoïc Coâng Nghieäp TP. HCM xin giôùi thieäu giaùo

trình naøy.

Noäi dung cuûa giaùo trình ñaõ caên cöù vaøo luaät Keá toaùn, heä

thoáng chuaån möïc keá toaùn vaø caùc chính saùch keá toaùn cuûa

Vieät Nam ñaõ ban haønh trong thôøi gian qua ñeå toång hôïp vaø

bieân soaïn neân giaùo trình “Keá toaùn thöông maïi – dòch vuï ”

vôùi caùc chöông nhö sau :

Chöông 1 : Toång quan veà doanh nghieäp thöông maïi -

dòch vuï

Chöông 2 : Keá toaùn cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi

Chöông 3 : Keá toaùn mua baùn haøng hoaù trong nöôùc

Chöông 4 : Keá toaùn xuaát nhaäp khaåu

Chöông 5 : Keá toaùn kinh doanh dòch vuï

Chöông 6 : Keá toaùn xaây döïng

Gíao trình do Th.s Traàn Phöôùc – Phoù khoa Taøi chính keá

toaùn,Th.s Nguyeãn Thò Thu Hieàn – Tröôûng boä moân keá toaùn

Page 3: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 3

– Khoa TCKT, Th.s Vuõ Thò Thuøy Linh, TS. Nguyeãn Trung

Tröïc giaûng vieân cuûa khoa bieân soaïn .

Maëc duø Taùc giaû ñaõ coù nhieàu coá gaéng, song khoâng theå

traùnh khoûi nhöõng khieám khuyeát, raát mong nhaän ñöôïc nhöõng

yù kieán ñoùng goùp cuûa baïn ñoïc vaø ñoàng nghieäp ñeå taøi lieäu

ñöôïc hoaøn chænh hôn

Traân troïng caùm ôn

Caùc Taùc giaû

Page 4: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 4

MỤC LỤC

Trang

CHƯƠNG I: TOÅNG QUAN VEÀ DOANH

NGHIEÄP THÖÔNG MAÏI DÒCH VUÏ

1.1. Khaùi nieäm vaø ñoái töôïng kinh doanh 6

thöông maïi - dòch vuï

1.2. Ñaëc ñieåm doanh nghieäp thöông maïi 7

dòch vu

1.3. Toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong 9

doanh nghieäp thöông maïi - dòch vuï.

CHÖÔNG 2: KEÁ TOAÙN CHEÂNH LEÄCH

TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI

2.1. Caùc khaùi nieäm 15

2.2. Nguyeân taéc ghi nhaän vaø xöû lyù cheânh 18

leäch tyû giaù

2.3. Nguyeân taéc haïch toaùn cheânh leäch tyû 20

giaù hoái ñoaùi

2.4. Keá toaùn cheânh leäch tyû giaù 21

CHÖÔNG 3: KEÁ TOAÙN MUA BAÙN

HAØNG HOAÙ TRONG NÖÔÙC

3.1. Toång quaùt 30

Page 5: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 5

3.2.. Keá toaùn mua haøng hoaù 32

3.3. Keá toaùn baùn haøng hoaù 42

CHÖÔNG 4: KEÁ TOAÙN XUAÁT NHAÄP

KHAÅU HAØNG HOÙA

4.1. Toång quaùt 66

4.2. Keá toaùn nhaäp khaåu haøng hoaù tröïc tieáp 75

4.3. Keá toaùn nhaäp khaåu uyû thaùc 95

4.4. Keá toaùn xuaát khaåu tröïc tieáp 102

4.5. Keá toaùn xuaát khaåu uûy thaùc 110

CHÖÔNG 5: KEÁ TOAÙN HOAÏT ÑOÄNG KINH

DOANH DÒCH VUÏ

5.1. Keá toaùn hoaït ñoäng kinh doanh nhaø haøng 123

5.2. Keá toaùn kinh doanh khaùch saïn 135

5.3. Keá toaùn kinh doanh du lòch 147

5.4. Keá toaùn hoaït ñoäng kinh doanh vaän taûi 155

CHÖÔNG 6: KEÁ TOAÙN DOANH NGHIEÄP

XAÂY DÖÏNG

6.1. Ñaëc ñieåm ngaønh xaây döïng 169

6.2. Keá toaùn hoaït ñoäng xaây döïng 172

Page 6: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 6

CHÖÔNG 1

TOÅNG QUAN VEÀ DOANH NGHIEÄP

THÖÔNG MAÏI DÒCH VUÏ

1.1 KHAÙI NIEÄM VAØ ÑOÁI TÖÔÏNG KINH DOANH

THÖÔNG MAÏI - DÒCH VUÏ

1.1.1 Khaùi nieäm

Hoaït ñoäng kinh doanh thöông maïi laø hoaït ñoäng löu

thoâng phaân phoái haøng hoaù treân thò tröôøng buoân baùn cuûa töøng

quoác gia rieâng bieät hoaëc giöõa caùc quoác gia vôùi nhau

Kinh doanh dòch vuï laø ngaønh kinh doanh saûn phaåm

voâ hình, chaát löôïng khoù ñaùnh giaù vì chòu nhieàu yeáu toá taùc

ñoäng töø ngöôøi baùn, ngöôøi mua vaø thôøi ñieåm chuyeån giao

dòch vuï ñoù, raát nhieàu loaïi hình dòch vuï phuï thuoäc vaøo thôøi

vuï

Trong neàn kinh teá, quaù trình löu chuyeån haøng hoaù vaø

dòch vuï phuïc vuï ñöôïc giao cho nhieàu ngaønh ñaûm nhaän nhö :

noäi thöông, ngoaïi thöông, löông thöïc, vaät tö, döôïc phaåm, du

lòch, böu ñieän, vaän taûi…

Page 7: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 7

1.1.2 Ñoái töôïng kinh doanh thöông maïi – dòch vuï

Ñoái töôïng kinh doanh thöông maïi laø caùc loaïi haøng

hoaù phaân theo töøng ngaønh nhö noâng, laâm, thuûy, haûi saûn;

haøng coâng ngheä phaåm tieâu duøng; vaät tö thieàt bò; thöïc phaåm

cheá bieán; löông thöïc

Hoaït ñoäng dòch vuï raát ña daïng vaø phong phuù, toàn taïi

döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau : dòch vuï thöông maïi, dòch

vuï trong hoaït ñoäng kinh doanh xuaát nhaäp khaåu, du lòch, tö

vaán, ñaàu tö, baûo hieåm, vaän taûi…Trong giaùo trình, taùc giaû xin

giôùi thieäu 3 lónh vöïc thoâng duïng nhaát : nhaø haønh khaùch saïn,

kinh doanh du lòch, vaän taûi

1.2 ÑAËC ÑIEÅM DOANH NGHIEÄP THÖÔNG MAÏI -

DÒCH VUÏ

1.2.1 Ñaëc ñieåm veà löu chuyeån haøng hoùa

Löu chuyeån haøng hoùa laø quaù trình vaän ñoäng cuûa haøng

hoùa, kheùp kín moät voøng luaân chuyeån cuûa haøng hoùa trong

caùc doanh nghieäp thöông maïi dòch vuï. Löu chuyeån haøng

hoùa bao goàm ba khaâu: Mua vaøo, döï tröõ vaø baùn ra. Trong

ñieàu kieän kinh doanh hieän nay, caùc doanh nghieäp thöông

maïi caàn tính toaùn döï tröõ haøng hoùa hôïp lyù, traùnh ñeå haøng toàn

kho quaù lôùn, keùo daøi moät voøng luaân chuyeån haøng hoaù,

Page 8: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 8

nhaèm söû duïng voán hôïp lyù, tieát kieäm chi phí, taêng hieäu quaû

kinh teá.

Quaù trình saûn xuaát vaø tieâu thuï caùc saûn phaåm dòch vuï

thöôøng dieãn ra ñoàng thôøi ngay cuøng moät ñòa ñieåm neân cung

– caàu dòch vuï khoâng theå taùch rôøi nhau maø phaûi ñöôïc tieán

haønh ñoàng thôøi

1.2.2 Ñaëc ñieåm veà vieäc tính giaù

Trong quaù trình mua haøng, caùc doanh nghieäâp thöông

maïi caàn tính toaùn xaùc ñònh ñuùng ñaén giaù thanh toaùn trong

khaâu mua ñeå xaùc ñònh ñuùng giaù voán cuûa haøng hoaù tieâu thuï

laøm cô sôû xaùc ñònh keát quaû kinh doanh.

Veà nguyeân taéc, haøng hoaù trong doanh nghieäp thöông

maïi ñöôïc xaùc ñònh theo giaù mua thöïc teá ôû töøng khaâu kinh

doanh :

- Trong khaâu mua: Giaù mua thöïc teá laø soá tieàn thöïc teá

maø doanh nghieäp phaûi chi ra ñeå coù ñöôïc quyeàn sôû höõu veà soá

haøng hoaù ñoù. Giaù mua thöïc teá bao goàm giaù thanh toaùn vôùi

ngöôøi baùn (+) Chi phí thu mua (+) Caùc khoaûn thueá khoâng

ñöôïc hoaøn laïi (-) Caùc khoaûn giaûm giaù, haøng mua traû laïi,

chieát khaáu thöông maïi ñöôïc höôûng (neáu coù).

- Trong khaâu döï tröõ (thôøi ñieåm nhaäp kho): Trò giaù

voán haøng hoùa nhaäp kho bao goàm giaù thanh toaùn vôùi ngöôøi

Page 9: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 9

baùn (+) Chi phí thu mua (+) Cacù khoaûn thueá khoâng ñöôïc

hoaøn laïi (-) Caùc khoaûn giaûm giaù, haøng mua traû laïi, chieát

khaáu thöông maïi ñöôïc höôûng (neáu coù).

- Trong khaâu baùn: Trò giaù voán cuûa haøng hoaù tieâu thuï

ñöôïc xaùc ñònh ñuùng baèng giaù voán haøng hoùa nhaäp kho ñeå

ñaûm baûo nguyeân taéc nhaäp giaù naøo xuaát giaù ñoù. Tuy nhieân,

do söï bieán ñoäng giaù treân thò tröôøng, doanh nghieäp thöông

maïi phaûi mua haøng töø nhieàu nhaø cung caáp khaùc nhau, vì

vaäy giaù xuaát baùn cuûa haøng hoùa coù theå aùp duïng moät trong

caùc phöông phaùp sau:

+ Ñôn giaù bình quaân gia quyeàn:

+ Gía thöïc teá ñích danh;

+ Giaù nhaäp tröôùc – xuaát tröôùc

+ Giaù nhaäp sau xuaát tröôùc

Saûn phaåm dòch vuï coù söï khaùc bieät nhau veà cô caáu chi

phí so vôùi caùc saûn phaåmvaät chaát khaùc : tyû troïng chi phí

nguyeân vaät lieäu thaáp, chi phí nhaân coângtröïc tieáp vaø chi phí

saûn xuaát chung töông ñoái cao. Trò giaù voán cuûa dòch vuï cung

caáp cuõng chính laø giaù thaønh cuûa saûn phaåm dòch vuï

1.3 TOÅ CHÖÙC COÂNG TAÙC KEÁ TOAÙN TRONG DOANH

NGHIEÄP THÖÔNG MAÏI - DÒCH VUÏ.

1.3.1 Nguyeân taéc toå chöùc

Page 10: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 10

Toå chöùc coâng taùc keá toaùn doanh nghieäp laø vieäc toå chöùc

söû duïng caùc phöông phaùp keá toaùn ñeå thöïc hieän vieäc ghi

cheùp, phaân loaïi, toång hôïp caùc nghieäp vuï kinh teá taøi chính

phaùt sinh phuø hôïp vôùi chính saùch vaø cheá ñoä keá toaùn taøi

chính hieän haønh , phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm tình hình hoaït ñoäng

saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp ñaûm baûo thöïc hieän

toát chöùc naêng nhieäm vuï cuûa keá toaùn. Do ñoù, vieäc toå chöùc

coâng taùc keá toaùn caàn thöïc hieän theo caùc nguyeân taéùc sau:

1.1 Toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi ñuùng vôùi nhöõng quy ñònh

trong ñieàu leä toå chuùc keá toaùn nhaø nöôùc, trong cheá ñoä keá

toaùn ban haønh phuø hôïp vôùi caùc chính saùch, cheá ñoä quaûn

lyù kinh teá taøi chính cuûa nhaø nöôùc trong töøng thôøi kyø.

1.2 Toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm toå

chuùc saûn xuaát kinh doanh, toå chöùc quaûn lyù cuûa doanh

nghieäp

1.3 Toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong doanh nghieäp phaûi ñaûm

baûo nguyeân taéc tieát kieän vaø hieäu quaû.

1.4 Toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi ñaûm baûo keát hôïp toát giöõa

keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò.

1.3.2 Noäi dung toå chöùc

Toå chöùc coâng taùc keá toaùn laø vieäc toå chöùc thöïc hieän

haïch toaùn ban ñaàu, phaân loaïi toång hôïp caùc nghieäp vuï kinh

teá – taøi chính baèng caùc phöông phaùp keá toaùn ñuùng vôùi

Page 11: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 11

nguyeân taéc, cheá ñoä, theå leä keá toaùn do nhaø nöôùc ban haønh vaø

phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm, ñieàu kieän cuûa doanh nghieäp, noäi

dung cuï theå cuûa toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong doanh

nghieäp bao goàm.

1.3.2.1 Toå chuùc haïch toaùn ban ñaàu:

Haïch toaùn ban ñaàu laø khaâu ñaàu tieân, quan troïng cuûa

coâng taùc keá toaùn. Moïi nghieäp vuï kinh teá- taøi chính phaùt sinh

ñeàu phaûi laäp chöùng töø keá toaùn laøm cô sôû cho vieäc ghi soå keá

toaùn.

Theo cheá ñoä chöùng töø keá toaùn hieän haønh (ban haønh

keøm theo quyeát ñònh soá 1141-TC/CÑKT ngaøy 01/11/1995

cuûa Boä Taøi chính) bao goàm 05 loaïi chöùng töø:

- Chöùng töø keá toaùn tieàn löông: 9 maãu

-Chöùng töø keá toaùn veà haøng toàn kho: 8 maãu

- Chöùng töø keá toaùn veà baùn haøng : 10 maãu.

- Chöùng töø keá toaùn veà tieàn teä : 7 maãu.

- Chöùng töø keá toaùn veà taøi saûn coá ñònh: 5 maãu.

Chöùng töø keá toaùn coù hai heä thoáng :

- Heä thoáng chöùng töø keá toaùn baét buoäc: Laø nhöõng

chöùng töø keá toaùn phaûn aùnh caùc moái quan heä kinh teá giöõa

caùc phaùp nhaân. Ñoái vôùi heä thoáng chöùng töø naøy, nhaø nöôùc

Page 12: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 12

quy ñònh thoáng nhaát veà quy caùch, maãu bieåu, chæ tieâu phaûn

aùnh vaø phöông phaùp laäp;

- Heä thoáng chöùng töø keá toaùn höôùng daãn: Chuû yeáu laø

nhöõng chöùng töø söû duïng trong noäi boä doanh nghieäp. Ñoái vôùi

heä thoáng chöùng töø naøy, nhaø nöôùc chæ höôùng daãn caùc chæ tieâu

cô baûn, caên cöù vaøo ñaëc ñieåm, ñieàu kieän cuï theå maø caùc

doanh nghieäp vaän duïng coù theå theâm hoaëc bôùt hay thay ñoåi

thieát keá maãu bieåu.

Theo noäi dung toå chöùùc coâng taùc keá toaùn naøy, tuøy

thuoäc vaøo ñaëc ñieåm saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp,

caên cöù vaøo heä thoáng chöùng töø keá toaùn nhaø nöôùc ñaõ ban

haønh, caùc doanh nghieäp caàn xaùc ñònh caùc loaïi chöùng töø caàn

söû duïng, thöïc hieän toát vieäc toå chöùc luaân chuyeån chöùng töø keá

toaùn nhö kieåm tra chöùng töø, ghi soå, baûo quaûn, löu tröõ chöùng

töø.

1.3.2.2 Toå chöùc vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn

Heä thoáng taøi khoaûn nhaø nöôùc ban haønh söû duïng cho

taát caû caùc loaïi hình doanh nghieäp, thuoäc moïi thaønh phaàn

kinh teá nhaèm phuïc vuï cho vieäc toång hôïp vaø kieåm tra kieåm

soaùt caùc ñoái töôïng keá toaùn

Heä thoáng taøi khoaûn do Boä Taøi Chính phaùt haønh theo

quyeát ñònh soá 15/2006/QÑ-BTC bao goàm :

Page 13: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 13

- Töø loaïi 1 ñeán loaïi 4 : nhöõng taøi khoaûn taøi saûn –

nguoàn voán, ghi keùp, coù soá dö cuoái kyø duøng ñeå laäp baûng caân

ñoái keá toaùn

- Töø loaïi 5 ñeán loaïi 9 : nhöõng taøi khoaûn trung gian,

ghi keùp, khoâng coù soá dö cuoái kyø, ñöôïc phaûn aùnh treân baûng

baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh

- Loaïi 0 coù soá dö cuoái ky,ø ghi ñôn, ngoaøi baûng caân

ñoái keá toaùn

1.3.2.3 Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä soå keá toaùn

- Toå chöùc heä thoáng soå keá toaùn toång hôïp vaø chi tieát

xöû lyù thoâng tin töø caùc chöùng töø keá toaùn nhaèm phuïc vuï cho

vieäc xaùc laäp caùc baùo caùo taøi chính vaø quaûn trò, nhaèm kieåm

tra, kieåm soaùt caùc loaïi taøi saûn, nguoàn voán, töøng quaù trình

hoaït ñoäng

- Theo luaät Keá toaùn heä thoáng soå bao goàm : soå caùi, soå

nhaät kyù(theo maãu baét buoäc veà noäi dung vaø phöông phaùp ghi

cheùp), soå, theû keá toaùn chi tieát(qui ñònh mang tính höôùng

daãn)

- Heâï thoáng soå keá toaùn phaûi phuø hôïp vôùi hình thöùc

keáâ toaùn, theo höôøng daãn cuûa Boä taøi chính taïi quyeát ñònh soá

15/2006 ngaøy 20/3/2006 coù caùc hình thöùc keá toaùn nhö sau :

+ Nhaät kyù chung

Page 14: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 14

+ Nhaät kyù – soå caùi

+ Chöùng töø ghi soå

+ Nhaät kyù – chöùng töø

+ Keá toaùn treân maùy vi tính

1.3.2.4 Toå chöùc cung caáp thoâng tin qua heä thoáng baùo caùo

keá toaùn

- Heä thoáng baùo caùo taøi chính duøng ñeå cung caáp

thoâng tin veá tình hình taøi chính, tình hình kinh doanh

vaø caùc luoàng tieàn cuûa doanh nghieäp, ñaùp öùng yeâu

caàu quaûn lyù cuûa doanh nghieäp, cô quan nhaø nöôùc vaø

nhu caàu höõu ích cuûa ngöôøi söû duïng ñeå ñöa ra caùc

quyeát ñònh kinh teá, theo qui ñònh hieän nay goàm

+ Baûng caân ñoài keá toaùn

+ Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh

+ Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä

+ Baûng thuyeát minh baùo caùo taøi chính

- Baùo caùo keá toaùn quaûn trò bao goàm caùc baùo caùo

laäp ra ñeå phuïc vuï cho yeâu caàu quaûn trò cuûa doanh

nghieäp ôû nhieàu caáp khaùc nhau vaø khoâng baét buoäc

phaûi coâng khai

Page 15: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 15

CHÖÔNG 2

KEÁ TOAÙN CHEÂNH LEÄCH TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI

2.1 CAÙC KHAÙI NIEÄM

2.1.1 Tyû giaù hoái ñoaùi

- Hoái ñoaùi (Exchange) : laø söï chuyeån ñoåi töø moät ñoàng tieàn

naøy sang ñoàng tieàn khaùc xuaát phaùt töø caùc yeâu caàu thanh

toaùn giöõa caùc caù nhaân, caùc coâng ty, caùc toå chöùc thuoäc 2

quoác gia khaùc nhau döïa treân moät tyû leä nhaát ñònh giöõa 2

ñoàng tieàn. Tyû leä ñoù goïi laø tyû giaù hoái ñoaùi (tyû giaù)

- Tyû giaù hoái ñoaùi giöõa(Exchange rate) 2 ñoàng tieàn chính

laø giaù caû cuûa ñoàng tieàn naøy tính baèng moät soá ñôn vò

ñoàng tieàn kia. Ví duï tyû giaù giöõa USD vaø VNÑ, vieát laø

USD/VNÑ, chính laø soá löôïng VNÑ caàn thieát ñeå mua 1

USD

- Tyû giaù hoái ñoaùi theo Luaät ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät

Nam laø tyû leä giöõa giaù trò cuûa ñoàng tieàn Vieät Nam vôùi giaù

Page 16: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 16

trò cuûa ñoàng tieàn nöôùcngoaøi vaø ñöôïc hình thaønh treân cô

sôû cung caàu ngoaïi teä treân thò tröôøng coù söï ñieàu tieát cuûa

Nhaø nöôùc, do ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam xaùc ñònh

vaøcoâng boá

- Trong quan heä giao dòch vôùi khaùch haøng caùc ngaân haøng

nieâm yeát 2 tyû giaù : tyû giaù baùn ngaân haøng aùp duïng khi

baùn ngoaïi teä; tyû giaù mua ngaân haøng aùp duïng khi mua

ngoaïi teä; giöõa 2 tyû giaù coù cheânh leäch nhaèm ñaûm baûo

ngaân haøng thu lôïi nhuaän

2.1.2 Cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi

Trong quaù trình kinh doanh phaùt sinh caùc ñôn vò tieàn teä

khaùc vôùi ñôn vò tieàn teä söû duïng trong keá toaùn vaø laäp baùo

caùo taøi chính, thì qui ñoåi vaø seõ laøm phaùt sinh cheânh leäch tyû

giaù hoái ñoaùi.

Caùc khaùi nieäm veà cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi

- Ñôn vò tieàn teä keá toaùn: Laø ñôn vò tieàn teä ñöôïc söû duïng

chính thöùc trong vieäc ghi soå keá toaùn vaø laäp baùo caùo taøi

chính.

- Ngoaïi teä: Laø ñôn vò tieàn teä khaùc vôùi ñôn vò tieàn teä keá

toaùn cuûa moät doanh nghieäp.

- Tyû giaù hoái ñoaùi: Laø tyû giaù trao ñoåi giöõa hai ñôn vò tieàn

teä.

Page 17: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 17

- Cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi: Laø cheânh leäch phaùt sinh töø

vieäc trao ñoåi thöïc teá hoaëc quy ñoåi cuûa cuøng moät soá

löôïng ngoaïi teä sang ñôn vò tieàn teä keá toaùn theo caùc tyû

giaù hoái ñoaùi khaùc nhau.

- Tyû giaù hoái ñoaùi cuoái kyø: Laø tyû giaù hoái ñoaùi söû duïng taïi

ngaøy laäp Baûng Caân ñoái keá toaùn.

- Caùc khoaûn muïc tieàn teä: Laø tieàn vaø caùc khoaûn töông

ñöông tieàn hieän coù, caùc khoaûn phaûi thu, hoaëc nôï phaûi

traû baèng moät löôïng tieàn coá ñònh hoaëc coù theå xaùc ñònh

ñöôïc.

2.1.3 Caùc tröôøng hôïp phaùt sinh cheânh leäch tyû giaù

- Cheânh leäch tyû giaù ñaõ thöïc hieän : cheânh leäch do thöïc teá

phaùt sinh trong kyø töø caùc giao dòch mua baùn haøng hoaù, dòch

vuï, vay – nôï, thanh toaùn… baèng ngoaïi teä ñöôïc qui ñoåi theo

tyû giaù hoái ñoaùi ngaøy giao dòch ( tyû giaù thöïc teá hay tyû giaù

giao dòch bình quaân treân thò tröôøng ngoaïi teä lieân ngaân haøng

do ngaân haøng Nhaø nöôùc coâng boá taïi thôøi ñieåm phaùt sinh

nghieäp vuï), coù 2 tröôøng hôïp :

+ Ñoái vôùi DN ñang hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh keå caû

coù ñaàu tö xaây döïng cô baûn

+ Ñoái vôùi DN chöa hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ñang

ñaàu tö xaây döïng cô baûn ñeå hình thaønh TSCÑ

Page 18: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 18

- Cheânh leäch tyû giaù chöa thöïc hieän : cheânh leäch do ñaùnh

giaù laïi caùc khoaûn muïc tieàn teä coù goác ngoai teä taïi ngaøy laäp

baûng caân ñoái keá toaùn ôû thôøi ñieåm cuoái naêm taøi chính, ñöôïc

ghi theo tyû giaù hoái ñoaùi cuoái kyø cho caû 2 tröôøng hôïp neâu

treân

- Cheânh leäch töø chuyeån ñoåi baùo caùo taøi chính cuûa hoaït

ñoäng ôû nöôùc ngoaøi

2.2.NGUYEÂN TAÉC GHI NHAÄN VAØ XÖÛ LYÙ CHEÂNH

LEÄCH TYÛ GIAÙ

2.2.1 Nguyeân taéc ghi nhaän cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi

- Vieäc qui ñoåi ngoaïi teä ra ñôn vò tieàn teä keá toaùn caên cöù vaøo

tyû giaù giao dòch thöïc teá taïi thôøi ñieåm phaùt sinh nghieäp vuï ñeå

ghi soå vaø theo doõi nguyeân teä treân taøi khoaûn 007

- Ñoái vôùi “caùc khoaûn muïc tieàn teä” coù phaùt sinh ngoaïi teä

laøm giaûm, ghi soå theo tyû giaù ghi treân soå keá toaùn ( tyû giaù

xuaát ngoaïi teä, tyû giaù nhaän Nôï). Ngöôïc laïi, coù phaùt sinh

ngoaïi teä laøm taêng, ghi soå theo tyû giaù thöïc teá

- Ñoái vôùi “caùc khoaûn muïc phi tieàn teä” coù phaùt sinh ngoaïi

teä, ghi soå theo tyû giaù thöïc teá

- Cuoái naêm taøi chính, phaûi ñaùnh giaù laïi caùc khoaûn muïc tieàn

teä coù goác ngoaïi teä theo tyû gía hoái ñoaùi cuoái kyø laø tyû giaù giao

dòch bình quaân treân thò tröôøng ngoaïi teä lieân ngaân haøng do

Page 19: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 19

ngaân haøng Nhaø nöôùc coâng boá taïi thôøi ñieåm laäp baûng caân ñoái

keá toaùn

2.2.2 Nguyeân taéc xöû lyù cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi

- Ñoái vôùi DN ñang hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh keå caû

ñaàu tö xaây döïng cô baûn

+ Toaøn boä cheânh leäch ñaõ thöïc hieän ghi nhaän vaøo doanh

thu hoaëc chi phí hoaït ñoäng taøi chính treân baùo caùo keát quaû

kinh doanh cuûa naêm taøi chính

+ Toaøn boä cheânh leäch chöa thöïc hieän ghi nhaän vaøo khoaûn

“cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi”, sau khi buø tröø giöõa phaùt sinh

Nôï vaø phaùt sinh Coù seõ chuyeån vaøo doanh thu hoaëc chi phí

hoaït ñoäng taøi chính treân baùo caùo keát quaû kinh doanh cuûa

naêm taøi chính

+ DN khoâng ñöôïc chia lôïi nhuaän hoaëc traû coå töùc treân laõi

cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi chöa thöïc hieän

- Ñoái vôùi DN chöa hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ñang ñaàu

tö xaây döïng cô baûn

+ Toaøn boä cheânh leäch ñaõ thöïc hieän vaø chöa thöïc hieän

phaûn aùnh luõy keá treân baûng caân ñoái keá toaùn chæ tieâu “che ânh

leäch tyû giaù hoái ñoaùi”

+ Khi keát thuùc quaù trình ñaàu tö , ôû thôøi ñieåm quyeát toaùn,

baøn giao ñöa taøi saûn coá ñònh vaøo hoaït ñoäng, keát chuyeån

Page 20: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 20

toaøn boä vaøo doanh thu hoaëc chi phí hoaït ñoäng taøi chính treân

baùo caùo keát quaû kinh doanh cuûa naêm taøi chính coù ñöa TSCÑ

vaøo söû duïng hoaëc phaân boå toái ña naêm naêm keå töø khi coâng

trình ñöa vaøo hoaït ñoäng

- Phaùt sinh töø chuyeån ñoåi baùo caùo taøi chính cuûa hoaït ñoäng

nöôùc ngoaøi

+ Cô sôû ñoù phuï thuoäc DN trong nöôùc, tính ngay vaøo

doanh thu hoaëc chi phí hoaït ñoäng taøi chính trong kyø

+ Cô sôû ñoù hoaït ñoäng ñoäc laäp vôùi DN trong nöôùc, phaûn

aùnh luõy keá treân taøi khoaûn “cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi” vaø

chæ ñöôïc tính vaøo doanh thu hoaëc chi phí hoaït ñoäng taøi chính

khi DN thanh lyù khoaûn ñaàu tö thuaàn ñoù ôû cô sôû nöôùc ngoaøi

2.3 NGUYEÂN TAÉC HAÏCH TOAÙN CHEÂNH LEÄCH TYÛ

GIAÙ HOÁI ÑOAÙI

2.3.1 Phöông phaùp chæ söû duïng tyû giaù thöïc teá

(1) Taøi khoaûn thuoäc vaät tö, haøng hoaù, TSCÑ, doanh thu,

chi phí, beân Nôï caùc TK voán baèng tieàn, beân Nôï caùc

khoaûn phaûi thu, beân Coù caùc TK phaûi traû, caùc khoaûn thueá

phaûi noäp khi phaùt sinh nghieäp vuï lieân quan ñeán ngoaïi teä

… thì phaûi ghi soå theo TGTT luùc phaùt sinh nghieäp vuï.

(2) Beân Coù caùc TK voán baèng tieàn thì phaûi ghi soå theo

TGTT luùc xuaát ngoaïi teä. TGTT xuaát ngoaïi teä coù theå löïa

Page 21: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 21

choïn 1 trong 4 phöông phaùp : Bình quaân gia quyeàn,

FIFO, LIFO, thöïc teá ñích danh.

(3) Beân Coù TK phaûi thu, beân Nôï TK phaûi traû thì phaûi ghi

soå TGTT luùc ghi nhaän nôï.

2.3.2 Phöông phaùp coù söû duïng tyû giaù haïch toaùn

(1) TK thuoäc VT, HH, TSCÑ, DT,CP, thueá phaûi noäp …

phaûi ghi soå theo TGTT luùc phaùt sinh nghieäp vuï.

(2) Beân Nôï hoaëc beân Coù Voán Baèng Tieàn, caùc khoaûn

phaûi thu, phaûi traû ghi soå theo TGHT.

2.3.3 Taøi khoaûn söû duïng

- Taøi khoaûn 413 “cheânh leäch tyû giaù”, coù 3 taøi khoaûn caáp 2 :

4131 “cheânh leäch tyû giaù ñaùnh giaù laïi cuoái naêm taøi chính”;

4132 “cheânh leäch tyû giaù trong giai ñoaïn ñaàu tö XDCB”;

4133 “cheânh leäch tyû giaù töø chuyeån ñoåi baùo caùo taøi chính”

- Taøi khoaûn 242, 3387, 515, 635…

2.4 KEÁ TOAÙN CHEÂNH LEÄCH TYÛ GIAÙ

2.4.1 KEÁ TOAÙN CHEÂNH LEÄCH TYÛ GIAÙ ÑAÕ THÖÏC

HIEÄN

2.4.4.1 Phöông phaùp chæ söû duïng tyû giaù thöïc teá (TGTT)

Page 22: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 22

+ Neáu doanh nghieäp ñang trong quaù trình hoaït ñoäng saûn

xuaát kinh doanh (Keå caû coù xaây döïng cô baûn chöa hoaøn

thaønh):

(1) Mua saém vaät tö, haøng hoaù, TSCÑ, caùc khoaûn chi phí

baèng ngoaïi teä:

Nôï TK 151, 152,153,156,211,213,641,642,133,… : TGTT

luùc phaùt sinh nghieäp vuï

Nôï TK 635: Neáu loã CLTG (TGTT luùc PSNV< TGTT

xuaát ngoaïi teä)

Coù 1112,1122: TGTT xuaát ngoaïi teä

Hoaëc Coù TK 515: Neáu laõi CLTG (TGTT luùc PSNV>

TGTT xuaát ngoaïi teä)

(2) Khi mua chòu vaät tö, haøng hoaù, TSCÑ, caùc khoaûn chi

phí baèng ngoaïi teä:

Nôï TK 151, 152,153,156,211,213,641,642,133,… : TGTT

luùc phaùt sinh nghieäp vuï

Coù TK 331: TGTT luùc phaùt sinh nghieäp vuï

- Khi chi ngoaïi teä ñeå traû nôï cho ngöôøi ngöôøi baùn:

Nôï TK 331: TGTT luùc ghi soå

Page 23: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 23

Nôï TK 635: Neáu loã CLTG (TGTT luùc ghi soå< TGTT

xuaát ngoaïi teä)

Coù TK 1112, 1122: TGTT xuaát ngoaïi teä

Hoaëc Coù 515 Neáu laõi CLTG (TGTT luùc ghi soå> TGTT

xuaát ngoaïi teä)

(3) Doanh thu baùn chòu TP,HH,DV phaûi thu baèng ngoaïi

teä:

Nôï TK 131: TGTT luùc phaùt sinh nghieäp vuï

Coù TK 511, 3331: TGTT luùc phaùt sinh nghieäp vuï

- Khaùch haøng traû nôï cho doanh nghieäp baèng ngoaïi teä:

Nôï TK 1112, 1121: TGTT luùc phaùt sinh nghieäp vuï

Nôï TK 635: Neáu loã CLTG (TGTT luùc PSNV< TGTT luùc

ghi soå)

Coù TK 131: TGTT luùc ghi soå

Hoaëc Coù TK 515: Neáu laõi CLTG (TGTT luùc PSNV>

TGTT luùc ghi soå)

Ví duï 1:

Taïi Coâng ty Thaønh Coâng, aùp duïng tyû giaù thöïc teá (TGTT) ñeå

haïch toaùn ngoaïi teä. Soá dö ñaàu thaùng 12/2003: TK1122:

Page 24: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 24

1.500.000ñ (100USD), TK 331 dö coù: 7.500.000ñ

(500USD), giaû söû caùc taøi khoaûn lieân quan khaùc khoâng coù soá

dö. Tyû giaù xuaát ngoaïi teä tính theo phöông phaùp FIFO. Trong

thaùng 12/2003, phoøng keá toaùn coù caùc taøi lieäu sau:

(1). Ngaøy 1/12, chi tieàn maët VNÑ mua ngoaïi teä qua ngaân

haøng 500USD, TGTT 15.100ñ/USD.

(2). Ngaøy 5/12, thanh toaùn cho nhaø cung caáp baèng ngoaïi teä

qua ngaân haøng 400USD, TGTT 15.200ñ/USD.

(3). Ngaøy 15/12, xuaát baùn moät loâ haøng thu baèng ngoaïi teä

qua ngaân haøng giaù chöa thueá GTGT 2.000USD, thueá GTGT

10%: 200USD, TGTT 15.300ñ/USD.

Yeâu caàu: Ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh treân.

Giaûi:

(1) Nôï 1122 7.550.000 (500USD x 15.100)

Coù 1111 7.550.000

(2) Nôï 331 6.000.000 (400USD x 15.000)

Nôï 635 30.000 (6.030.000 – 6.000.000)

Coù 1122 6.030.000

(100USDx15.000)+(300USDx15.100)

(3) Nôï 1122 33.660.000 (2.200USD x 15.300)

Coù 511 30.600.000 (2.000 USD x 15.300)

Page 25: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 25

Coù 3331 3.060.000 (200 USD x 15.300)

+ Neáu DN ñang trong quaù trình xaây döïng cô baûn chöa

hoaøn thaønh (chöa phaùt sinh DT, CP:

Phöông phaùp töông töï … nhöng neáu laõi CLTG lieân quan

ñeán ngoaïi teä thì haïch toaùn vaøo beân Coù TK 4132, ngöôïc

laïi neáu loã … beân Nôï TK 4132.

2.4.4.2 Phöông phaùp coù söû duïng tyû giaù haïch toaùn

(TGHT)

(1) Mua saém vaät tö, haøng hoaù, TSCÑ, caùc khoaûn chi phí

baèng ngoaïi teä:

Nôï TK 151,152,153,156,211,213,641,642,133,… : TGTT

luùc phaùt sinh nghieäp vuï

Nôï TK635: Neáu loã CLTG (TGTT luùc PSNV< TGHT )

Coù 1112, 1122: TGHT

Hoaëc Coù TK515: Neáu laõi CLTG (TGTT luùc PSNV>

TGHT)

(2) Khi mua chòu vaät tö, haøng hoaù, TSCÑ, caùc khoaûn chi

phí baèng ngoaïi teä:

Nôï TK 151, 152,153,156,211,213,641,642,133,… : TGTT

luùc phaùt sinh nghieäp vuï

Page 26: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 26

Nôï TK 635: Neáu loã CLTG (TGTT luùc PSNV< TGHT )

Coù 1112, 1122: TGHT

- Khi chi ngoaïi teä ñeå traû nôï cho ngöôøi ngöôøi baùn:

Nôï TK 331: TGHT

Coù TK 1112, 1122: TGHT

(3) Doanh thu baùn chòu TP,HH,DV phaûi thu baèng ngoaïi

teä:

Nôï TK 131: TGHT

Nôï TK 635: Neáu loã CLTG (TGHT< TGTT luùc PSNV

Coù TK 511, 3331: TGTT luùc phaùt sinh nghieäp vu

Hoaëc Coù TK 515: Neáu laõi CLTG (TGHT>TGTT luùc

PSNV)

- Khaùch haøng traû nôï cho doanh nghieäp baèng ngoaïi teä:

Nôï TK 1112, 1122: TGHT

Coù TK 131: TGHT

+ Neáu DN ñang trong quaù trình xaây döïng cô baûn chöa

hoaøn thaønh (chöa phaùt sinh DT, CP):

Page 27: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 27

Phöông phaùp töông töï … nhöng neáu laõi CLTG lieân quan

ñeán ngoaïi teä thì HT vaøo beân Coù TK 4132, ngöôïc laïi neáu

loã … beân Nôï TK 4132.

2.4.2 KEÁ TOAÙN CHEÂNH LEÄCH TYÛ GIAÙ CHÖA

THÖÏC HIEÄN

Ñieàu chænh tyû giaù vaøo cuoái kyø:

Theo Chuaån möïc keá toaùn soá 10 “Nhöõng aûnh höôûng cuûa

vieäc thay ñoåi tyû giaù hoái ñoaùi” vaø Thoâng tö 105/2003/TT-

BTC ngaøy 4.11.2003 doanh nghieäp ñöôïc pheùp ñieàu

chænh caùc taøi khoaûn coù lieân quan ñeán ngoaïi teä goàm: voán

baèng tieàn, nôï phaûi thu, nôï phaûi traû theo tyû giaù thöïc teá

bình quaân lieân ngaân haøng taïi ngaøy laäp baùo caùo taøi chính

naêm.

(1) Khi ñaùnh giaù laïi caùc khoaûn muïc tieàn teä coù goác ngoaïi

teä:

- Neáu phaùt sinh laõi CLTG:

Nôï TK 1112, 1122, 131, 136, 138, 311, 315, 331 341,

342,…

Coù 413

- Neáu phaùt sinh loã CLTG

Page 28: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 28

Nôï TK 413

Coù TK 1112, 1122, 131, 136, 138, 311, 315, 331 341,

342,…

(2) Xöû lyù cheânh leäch tyû giaù do ñaùnh giaù laïi cuoái naêm

Buø tröø giöõa toång phaùt sinh nôï TK 413 vaø phaùt sinh coù

TK 413 keát chuyeån vaøo chi phí taøi chính (neáu loã), doanh

thu hoaït ñoäng taøi chính (neáu laõi).

(2a) Keát chuye ån laõi CLTG…

Nôï TK 413

Coù TK 515

(2b) K/c loã CLTG

Nôï TK 635

Coù TK 413

Ví duï 2 : Laáy laïi ví duï 1 vaø theâm nghieäp vuï:

(4). Ngaøy 31/12, ñeå laäp baùo caùo taøi chính, keá toaùn ñieàu

chænh soá dö caùc taøi khoaûn coù goác ngoaïi teä; TGTT ngaøy

31/12 : 15.400ñ/USD.

Yeâu caàu: Ñieàu chænh soá dö caùc taøi khoaûn coù goác ngoaïi teä

vaø ñònh khoaûn nghieäp vuï phaùt sinh treân.

Giaûi:

Page 29: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 29

(4) Ñieàu chænh soá dö ngoaïi teä cuoái kyø:

Taøi khoaûn: 1122:

- Soá dö cuoái kyø VNÑ: 1.500.000 + (7.550.000+33.660.000-

6.030.000)=36.680.000

- Soá dö cuoái kyø USD: 100 + (500 + 2.200 - 400) = 2.400

- Cheânh leäch tyû giaù do ñieàu chænh soá dö : (2.400x15.400) –

36.680.000 = 280.000

- Haïch toaùn: Nôï 1122 280.000

Coù 4131 280.000

Taøi khoaûn: 331

- Soá dö cuoái kyø VNÑ: 7.500.000 + (0 - 6.000.000)= 1.500.000

- Soá dö cuoái kyø USD: 500 + (0 - 400) = 100

- Cheânh leäch tyû giaù do ñieàu chænh soá dö : (100x15.400) –

1.500.000 = 40.000

- Haïch toaùn:

Nôï 4131 40.000

Coù 331 40.000

Xöû lyù cheânh leäch tyû giaù cuoái kyø

Nôï 4131 240.000 (280.000 – 40.000)

Coù 515 240.000

Page 30: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 30

CHÖÔNG 3

KEÁ TOAÙN MUA BAÙN HAØNG HOÙA TRONG NÖÔÙC

3.1. TOÅNG QUAÙT

3.1.1 Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng thöông maïi

- Mua baùn haøng hoaù trong nöôùc hay coøn goïi laø noäi

thöông laø lónh vöïc hoaït ñoäng thöông maïi trong töøng nöôùc,

thöïc hieän quaù trình löu chuyeån haøng hoùa töø nôi saûn xuaát,

haøng nhaäp khaåu tôùi nôi tieâu duøng

- Hoaït ñoäng thöông maïi laø vieäc thöïc hieän moät hay

nhieàu haønh vi thöông maïi cuûa thöông nhaân, bao goàm vieäc

mua, baùn haøng hoaù, cung öùng dòch vuï thöông maïi vaø caùc

hoaït ñoäng xuùc tieán thöông maïi nhaèm muïc ñích lôïi nhuaän

hoaëc nhaèm thöïc hieän caùc chính saùch kinh teá - xaõ hoäi

Trong ñoù:

Page 31: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 31

+ Haønh vi thöông maïi laø haønh vi cuûa thöông nhaân trong

hoaït ñoäng thöông maïi laøm phaùt sinh quyeàn vaø nghóa vuï giöõa

caùc thöông nhaân vôùi nhau hoaëc giöõa thöông nhaân vôùi caùc

beân coù lieân quan;

+ Haøng hoaù goàm maùy moùc, thieát bò, nguyeân lieäu, nhieân

lieäu, vaät lieäu, haøng tieâu duøng, caùc ñoäng saûn khaùc ñöôïc löu

thoâng treân thò tröôøng, nhaø ôû duøng ñeå kinh

doanh döôùi hình thöùc cho thueâ, mua, baùn;

+ Dòch vuï thöông maïi goàm nhöõng dòch vuï gaén vôùi vieäc

mua baùn haøng hoaù

+ Xuùc tieán thöông maïi laø hoaït ñoäng nhaèm tìm kieám,

thuùc ñaåy cô hoäi mua baùn haøng hoaù vaø cung öùng dòch vuï

thöông maïi;

+ Thöông nhaân goàm caù nhaân, phaùp nhaân, toå hôïp taùc, hoä

gia ñình coù ñaêng kyù kinh doanh hoaït ñoäng thöông maïi moät

caùch ñoäc laäp, thöôøng xuyeân

3.1.2 Nhieäm vuï cuûa keá toaùn mua baùn haøng hoaù:

- Ghi cheùp phaûn aùnh kòp thôøi tình hình löu chuyeån

haøng hoaù cuûa doanh nghieäp veà trò giaù vaø soá löôïng.

- Theo doõi tình hình toàn kho vaø tính giaù haøng toàn kho,

tính giaù haøng xuaát kho

Page 32: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 32

- Theo doõi haøng baùn bò traû laïi, giaûm giaù haøng toàn kho,

ñònh möùc döï tröõ

- Phaân boå hôïp lyù chi phí mua haøng ngoaøi giaù mua cho

soá haøng ñaõ baùn vaø haøng toàn cuoái kyø ñeå xaùc ñònh giaù

voán haøng ñaõ baùn vaø haøng toàn cuoái kyø

- Löaï choïn phöông phaùp vaø xaùc ñònh ñuùng giaù voán

haøng xuaát baùn ñeå ñaûm baûo keát quaû tieâu thuï haøng hoaù

chính xaùc

- Theo doõi vaø thanh toaùn kòp thôøi coâng nôï vôùi nhaø cung

caáp vaø khaùch haøng coù lieân quan cuûa töøng thöông vuï

giao dòch

3.2. KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙ

3.2.1 Khaùi nieäm

- Haøng hoaù mua vaøo ñeå baùn ra chuû yeáu laø töø nôi saûn

xuaát, töø ñôn vò nhaäp khaåu ( ñoái vôùi baùn buoân ), töø caùc

ñôn vò baùn buoân ( ñoái vôùi ñôn vò baùn leû haøng hoaù)

- Haøng hoaù mua ñöôïc thöïc hieän theo nhieàu phöông

thöùc giao nhaän : mua tröïc tieáp, mua theo phöông thöùc

chuyeån haøng, theo hôïp ñoàng cung caáp, mua theo

phöông thöùc ñaët haøng…Moãi phöông thöùc mua haøng

ñeàu coù nhöõng thoûa thuaän veà caùch thöùc, nôi giao nhaän,

thanh toaùn, phí toån coù lieân quan ñeán töøng thöông vuï

Page 33: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 33

- Thanh toaùn tieàn mua haøng treân cô sôû hoaù ñôn vaø hôïp

ñoàng kyù keát theo nhieàu hình thöùc : traû tröôùc, traû ngay,

traû chaäm

3.2.2. Chöùng töø

- Phöông thöùc chuyeån haøng: beân baùn giao haøng theo

nhö hôïp ñoàng vaø gôûi HOAÙ ÑÔN GÍA TRÒ GIA TAÊNG hay

HOAÙ ÑÔN BAÙN HAØNG, phieáu xuaát kho kieâm hoaù ñôn laø

caên cöù ñeå beân mua thanh toaùn tieàn haøng cho beân baùn vaø ghi

soå

- Phöông thöùc nhaän haøng : beân mua cöû ngöôøi ñeán

nhaän haøng cuûa beân baùn, mang theo giaáy uûy nhieäm ñeán nhaän

haøng, sau khi nhaän haøng xong ngöôøi nhaän haøng kyù nhaän

treân chöùng töø baùn haøng cuûa beân baùn vaø nhaän laïi moät baûn

(lieân 2) veà noäp cho keá toaùn

- Tröôøng hôïp mua haøng noâng, laâm,thuûy saûn cuûa

ngöôøi tröïc tieáp nuoâi troàng hoaëc ngöôøi khoâng kinh doanh

baùn, khoâng coù hoaù ñôn theo cheá ñoä qui ñònh phaûi laäp baûng

keâ haøng hoaù mua vaøo theo ñuùng qui ñònh laøm cô sôû nhaäp

haøng

- Chöùng töø goàm : bieân baûn kieåm nghieäm, phieáu nhaäp

kho (3lieân)

3.2.3 Nguyeân taéc haïch toaùn haøng hoaù

Page 34: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 34

- Chæ ñöôïc xem laø haøng hoaù khi caùc ñoái töôïng ñöôïc

DN mua vaøo vôùi muïc ñích laø ñeå baùn

- Nguyeân taéc haïch toaùn vaø ñaùnh giaù cuõng gioáng nhö

ñoái vôùi nguyeân vaät lieäu, coâng cuï, caàn löu yù:

Haøng hoaù mua coù hoaù ñôn ñaëc thuø ghi giaù thanh toaùn laø

giaù ñaõ coù thueá GTGT

xaùc ñònh giaù mua chöa thueá = giaù thanh toaùn / (1+T%)

T%laøthueásuaát

Thueá GTGT= giaù thanh toaùn – giaù mua chöa thueá

- Gía thöïc teá haøng mua vaøo phaûi ñöôïc chi tieát theo 2

chæ tieâu: giaù mua vaø chi phí thu mua haøng hoaù

Gía nhaäp kho HH = giaù mua chöa thueá - chieát khaáu,giaûm

giaù ( pp khaáu tröø thueá GTGT )

Gía nhaäp kho HH =giaù thanh toaùn coù thueá tieâu thuï ñaëc

bieät(neáu coù) - chieát khaáu,giaûm giaù (thueá GTGT theo

phöông phaùp tính thueá tröïc tieáp )

Chi phí thu mua: vaän chuyeån boác dôõ, bao bì,thueâ

kho,hao huït…

- DN haïch toaùn haøng toàn kho theo pp keâ khai thöôøng

xuyeân haøng ngaøy xuaát kho theo giaù mua HH, cuoái kyø

phaân boå chi phí thu mua cho haøng baùn ra vaø haøng toàn

Page 35: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 35

kho ñeå tính giaù voán, tieâu thöùc phaân boå tuøy thuoäc vaøo tình

hình cuï theå cuûa DN

3.2.4. TK söû duïng

- DN haïch toaùn haøng toàn kho theo pp keâ khai thöôøng

xuyeân söû duïng

TK 156 “Haøng hoaù”

Coù 2 Taøi khoaûn caáp 2

TK 1561”Giaù mua haøng hoaù”, goàm:

- Trò giaù haøng hoaù mua vaøo nhaäp kho theo giaù hoaù ñôn

- Thueá nhaäp khaåu (neáu coù)

- Chi phí gia coâng (neáu coù )

TK 1562 ”Chi phí thu mua haøng hoaù”, goàm:

- Chi phí baûo hieåm haøng hoaù

- Tieàn thueâ kho, thueâ beán baõi

- Chi phí vaän chuyeån, boác xeáp

- Chi phí baûo quaûn haøng hoaù töø nôi mua veà ñeán kho

- Caùc khoaûn hao huït töï nhieân trong ñònh möùc

- Thuû tuïc nhaän haøng

- DN haïch toaùn haøng toàn kho theo phöông phaùp kieåm keâ

ñònh kyø söû duïng caû 2 TK 156 “HAØNG HOAÙ” , 611(6112)

“MUA HAØNG HOAÙ”

Page 36: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 36

- TK 156 : Beân Nôï : keát chuyeån giaù thöïc teá haøng toàn kho

luùc cuoái kyø

Beân Coù: keát chuyeån giaù trò thöïc teá haøng toàn

kho ñaàu ky

Dö Nôï : giaù thöïc teá haøng toàn kho

- TK 611(6112) : Beân Nôï: - keát chuyeån haøng hoaù chöa baùn

ñöôïc ñaàu kyø

- trò giaù mua vaøo cuûa haøng hoaù coù (chöa) thueá

GTGT

- chi phí thu mua haøng hoa

- thueá NK hay thueá tieâu thuï ñaëc bieät phaûi noäp

- giaù voán cuûa haøng ñaõ baùn bò traû laïi

Beân Coù: - khoûan chieát khaáu hay gæam giaù ñöôïc höôûng

- giaù mua cuûa haøng ñaõ mua traû laïi cho ngöôøi baùn

- keát chuyeån haøng hoaù chöa b1n ñöôïc luùc cuoái kyø

- gía trò haøng hoùa ñaõ xuaát trong kyø

Khoâng coù soá dö

3.2.5 Keá toaùn mua haøng

3.2.5.1 Mua HH nhaäp kho bình thöôøng

(1) Caên cöù Hoaù Ñôn, Bieân Baûn Kieåm Nhaän, Phieáu Nhaäp

Kho nhaäp kho Haøng Hoaù hoaëc caên cöù vaøo baûng keâ haøng

hoaù mua vaøo

Page 37: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 37

Nôï TK 156(1561) hoaëc TK 611(6112)

Nôï TK 1331 Hoaëc Nôï TK 156(1561) hoaëc 611(6112)

Coù TK 331, 111,112,311,141 Coù TK331,111,112,311,141

(2) Chi phí thu mua Haøng Hoaù thöïc teá phaùt sinh

Nôï TK 156(1562) hoaëc TK 6112

Nôï TK 133(1331) Hoaëc Nôï TK 156(1562)hoaëc 6112

Coù TK111,112,141,331 Coù TK 111,112,141,331

(3) Chieát khaáu hay giaûm giaù ñöôïc höôûng:

Nôï TK331,111,112…

Coù TK1561 hoaëc TK 6112 hoaëc Nôï TK 331

Coù TK 133(1331) Coù TK 1561

hoaëc TK6112

(4) Traû laïi haøng ñaõ mua cho ngöôøi baùn caên cöù Phieáu Xuaát

Kho

Nôï TK 331,111,112

Coù TK1561-hoaëc TK 611(6112)

Coù TK 133(1331)

Hoaëc Nôï TK 331,111,112

Coù TK 156(1561) - hoaëc TK 611(6112)

Page 38: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 38

(5) Xuaát kho HH ñi gia coâng, cheá bieán:

Nôï TK 154

Coù TK 156(1561) - hoaëc TK 611(6112)

(6) Chi phí gia coâng cheá bieán

Nôï TK 154 hoaëc TK 631

Nôï TK 133 (1331) Hoaëc Nôï TK 154 hoaëc TK 631

Coù TK111,112,331 Coù TK 111,112,331

(7) Khi gia coâng xong Haøng Hoaù ñöôïc nhaäp laïi kho:

Nôï TK 156(1561) hoaëc TK 6112

Coù TK 154 hoaëc TK 631

3.2.5.2 Mua HH nhaäp kho coù phaùt sinh thieáu, thöøa

(1) Mua Haøng Hoaù nhaäp kho phaùt hieän thieáu (Treo thieáu

chöa roõ nguyeân nhaân theo giaù chöa thueá GTGT)

Nôï TK 156(1561) , TK611(6112) (trò giaù thöïc nhaäp)

Nôï TK 133(1331) Hoaëc Nôï TK 156(1561), TK611(6112)

Nôï TK 138(1381) Nôï TK 138(1381)

(trò giaù thieáu) Coù TK 331,111,112

Coù TK 331,111,112

(2) Beân baùn gôûi haøng tieáp cho ñuû vaø beân mua ñoàng yù nhaän

haøng

Page 39: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 39

Nôï TK 156(1651) – TK 611(6112)

Coù TK 138(1381)

(3) Beân baùn khoâng giao tieáp soá thieáu:

Nôï TK 331,111,112

Coù TK 138 (1381)

Coù TK 1331

( Coù theå ghi nhaän haøng hoaù thieáu chöa roõ nguyeân nhaân theo

giaù thanh toaùn )

(4) Mua haøng nhaäp kho phaùt hieän thöøa so vôùi hoaù ñôn cuûa

beân baùn, nhaäp kho theo giaù trò hoaù ñôn cuûa beân baùn

Nôï TK 156(1561), TK 611(6112)

Nôï TK 133 (1331) Hoaëc Nôï TK 156(1561),TK 611(6112)

Coù TK 331,111,112 Coù TK 331,111,112

(5) Nhaäp kho soá haøng thöøa (ghi nhaän haøng thöøa chöa roõ

nguyeân nhaân theo giaù thanh toaùn )

Nôï TK 156(1561) – TK 611(6112)

Nôï TK 1331 Hoaëc Nôï TK 1561, TK 6112

Coù TK 338(3381) Coù TK 331

(6) Beân mua ñoàng yù mua soá haøng thöøa ñaõ nhaäp kho:

Nôï TK 338(3381)

Coù TK331,111,112

(7) Beân mua xuaát traû haøng thöøa cho beân baùn:

Page 40: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 40

Nôï TK 338(3381)

Coù TK 156(1561) – TK611(6112)

Coù TK 1331

(8) Soá haøng thöøa ñöôïc baûo quaûn rieâng : Nôï TK002

(9) Sau ñoù xuaát kho traû ngöôøi baùn : Coù TK 002

Ví duï: Coâng ty thöông maïi vaø dòch vuï ABC, noäp thueá

GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø, haïch toaùn haøng toàn kho

theo phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân, trong thaùng 1/n coù

tình hình mua baùn haøng hoaù nhö sau:

(1). Mua 100 case maùy vi tính, ñaõ nhaäp kho, ñôn giaù mua

chöa thueá GTGT 15USD/caùi, thueá GTGT 5%, tyû giaù luùc

mua 15.700ñ/USD, chöa thanh toaùn cho ngöôøi baùn.

(2). Chi phí vaän chuyeån mua 100 case 550.000ñ goàm thueá

GTGT 10%, ñaõ thanh toaùn baèng tieàn taïm öùng.

(3). Mua 200 thanh Ram 128MB, ñôn giaù mua chöa thueá

GTGT 10USD/caùi, thueá GTGT 5%, tyû giaù luùc mua

15.700ñ/USD, chöa thanh toaùn cho ngöôøi baùn. Khi nhaäp kho

phaùt hieän thieáu 2 thanh Ram chöa roõ nguyeân nhaân, kieåm tra

chaát löôïng coù 8 thanh Ram khoâng ñaït yeâu caàu, beân baùn

ñoàng yù ñoåi laïi 8 thanh Ram naøy

Page 41: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 41

(4). Coâng ty phaùt hieän 10 case mua ôû nghieäp vuï 1 giao

khoâng ñuùng quy caùch, ñeà nghò beân baùn nhaän laïi vaø beân baùn

ñaõ nhaän laïi haøng vaø giaûm tröø nôï.

(5). Thanh toaùn tieàn haøng taïi nghieäp vuï 1 (sau khi tröø haøng

traû laïi), TGTT xuaát ngoaïi teä 15.600ñ.

(6) Ñaõ nhaäp kho haøng ñoåi vaø thieáu ôû nghieäp vuï 3 töø beân baùn

vaø do mua haøng ñaït doanh soá thaùng, Cty ñöôïc beân baùn taïi

nghieäp vuï 3 giaûm giaù 1USD/thanh RAM (giaù chöa thueá

GTGT) vaø soá tieàn giaûm giaù treân ñöôïc caán tröø vaøo laàn mua

naøy, laàn mua naøy mua: 100 thanh RAM ñôn giaù mua chöa

thueá GTGT 10USD thueá GTGT 10%, chöa thanh toaùn

tieàn.TGTT 15.600ñ

(7). Sau khi caán tröø soá tieàn ñöôïc giaùm giaù Cty ñaõ thanh

toaùnbaèng Tieàn GöûiNgaân Haøng taát caû soá nôï mua RAM,

TGTT xuaát ngoaïi teä: 15.600ñ.

Yeâu caàu: ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï treân.

Giaûi :

(1) Nôï TK 1561 23.550.000 = 100x$15x15.700

Nôï TK 1331 1.177.500

Coù TK 331 24.727.500 =100x$15x105%x15.700

(2) Nôï TK 1562 500.000

Nôï TK 1331 50.000

Page 42: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 42

Coù TK 141 550.000

(3) Nôï TK 1561 29.830.000 = 190x$10x15.700

Nôï TK 1381 314.000 = 2x10$x15.700

Nôï TK 1388 1.265.000 =8x10$x15.700

Nôï TK 1331 1.570.000

Coù TK 331 32.970.000 = 200x$10x105%x15.700

(4) Nôï TK 331 2.472.750 = 10x$15x105% x15.700

Coù TK 1561 2.355.000=10x$15x15700

Coù TK 1331 117.750

(5) Nôï TK 331 22.254.750 = (100-10)x$15x105%x15.700

Coù TK 1122 22.113.000 = (100-10)x$15x105%x15.600

Coù TK 515 141.750 = (100-

10)x$15x105%x(15.700 – 15.600)

(6) a. Nôï TK 1561 1.570.000

Coù TK 1381 314.000

Coù TK 1388 1.256.000

b. Nôï TK 1561 15.600.000= 100x$10x15.600

Nôï TK 1331 1.560.000

Coù TK 331 17.160.000 = 100x$10x110%x15.600

c. Nôï TK 331 329.700 = 200x$10x1%x105%x15.700

Coù TK 1561 312.000 = 200x$10x100%x1%x15.600

Coù TK 1331 15.600=200x$10x5%x1%x15.600

Page 43: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 43

Coù TK 515 2100 = 200x$10x105%x1%x(15.700

–15.600)

(7) Nôï TK 331 49.800.300 =($2.100 -

$21)x15.700+$1.100x15.600

Coù TK 1122 49.592.400 = $3179x15.600

Coù TK 515 207.900 = $2079x(15.700 – 15.600)

3.3 KEÁ TOAÙN BAÙN HAØNG HOAÙ

3.3.1 Khaùi nieäm

- Doanh thu laø toång trò giaù caùc lôïi ích kinh teá doanh

nghieäp thu ñöôïc trong kyø keá toaùn, phaùt sinh töø caùc

hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh thoâng thöôøng cuûa

doanh nghieäp goùp phaàn laøm taêng voán chuû sôû höõu

- Ñieàu kieän ghi nhaän doanh thu

+ Doanh nghieäp ñaõ chuyeån giao phaàn lôùn ruûi ro vaø

lôïi ích gaén lieàn vôùi quyeàn sôû höõu saûn phaåm hoaëc

haøng hoaù cho ngöôøi mua

+ Doanh nghieäp khoâng coøn naém giöõa quyeàn quaûn lyù

haøng hoaù nhö ngöôøi sôû höõu haøng hoaù hoaëc quyeàn

kieåm soaùt haøng hoaù

+ Doanh thu ñöôïc xaùc ñònh töông ñoái chaéc chaén

+ Doanh nghieäp ñaõ thu ñöôïc hoaëc seõ thu ñöôïc lôïi ích

kinh teá töø giao dòch baùn

Page 44: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 44

haøng

+ Xaùc ñònh ñöôïc chi phí lieân quan ñeán giao dòch baùn

haøng

- Thôøi ñieåm ghi nhaän doanh thu : laø thôøi ñieåm

chuyeån giao phaàn lôùn ruûi ro vaø lôïi ích gaén lieàn vôùi

quyeàn sôû höõu haøng hoaù cho ngöôøi mua trong töøng

tröôøng hôïp cuï theå. Haàu heát, thôøi ñieåm chuyeån giao

phaàn lôùn ruûi ro truøng vôùi thôøi ñieåm chuyeån giao lôïi

ích gaén lieàn vôùi quyeàn sôû höõu hôïp phaùp hoaëc quyeàn

kieåm soaùt haøng hoaù cho ngöôøi mua

- Doanh thu noäi boä : laø soá tieàn thu ñöôïc do baùn haøng

hoaù giöõa caùc ñôn vò tröïc thuoäc trong cuøng coâng ty,

toång coâng ty do söï phaân caáp quaûn lyù laøm phaùt sinh

doanh thu

- Caùc khoaûn giaûm tröø doanh thu bao goàm :

+ Chieát khaáu thöông maïi: khoaûn maø doanh nghieäp

giaûm giaù nieâm yeát cho ngöôøi mua haøng vôùi khoái

löôïng lôùn phaùt sinh treân khoái löôïng töøng loâ haøng hay

treân toång khoái löôïng haøng mua luõy keá trong moät thôøi

gian nhaát ñònh

Page 45: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 45

+ Gæam giaù haøng baùn : laø khoaûn giaûm tröø cho ngöôøi

mua do toaøn boä hay moät phaàn haøng hoaù keùm phaåm

chaát, sai qui caùch hoaëc laïc haäu thò hieáu

+ Gía trò haøng baùn bò traû laïi laø giaù trò khoái löôïng

haøng baùn ñaõ xaùc ñònh laø tieâu thuï nhöng bò khaùch

haøng traû laïi vaø töø choái thanh toaùn do vi phaïm hôïp

ñoàng, haøng bò maát, keùm phaåm chaát, khoâng ñuùng qui

caùch chuûng loaïi

+ Thueá tieâu thuï ñaëc bieät, thueá xuaát khaåu, thueá

GTGT tính theo phöông phaùp tröïc tieáp laø caùc khoaûn

thueá tính tröïc tieáp treân doanh thu baùn haøng

3.3.2 Caùc phöông thöùc baùn haøng

3.3.2.1 Baùn buoân laø baùn haøng cho caùc ñôn vò saûn xuaát

kinh doanh ñeå tieáp tuïc quaù trình löu chuyeån cuaû

haøng hoùa, coù 2 phöông thöùc:

+ Phöông thöùc baùn haøng qua kho : haøng hoùa mua

veà nhaäp kho roài töø kho xuaát baùn, coù 2 hình thöùc giao

nhaän:

Hình thöùc nhaän haøng : beân mua ñeán taïi kho beân

baùn hoaëc ñeán moät ñòa ñieåm do beân mua qui ñònh

ñeå nhaän haøng

Page 46: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 46

Hình thöùc chuyeån haøng : beân baùn chuyeån haøng

ñeán beân kho cuûa beân mua hoaëc ñeán moät ñòa ñieåm

do beân mua qui ñònh ñeå giao haøng

+ Phöông thöùc baùn haøng vaän chuyeån thaúng : haøng hoaù

ñöôïc chuyeån thaúng töø ñôn vò cung caáp ñeán ñôn vò mua

khoâng qua kho cuûa ñôn vò trung gian, coù 2 hình thöùc :

Vaän chuyeån thaúng coù tham gia thanh toaùn :

haøng hoùa vaän chuyeån thaúng, ñôn vò trung gian laøm

nhieäm vuï thanh toaùn vôùi ñôn vò cung caáp vaø thu

tieàn cuûa ñôn vò mua

Vaän chuyeån thaúng khoâng tham gia thanh toaùn :

haøng hoaù vaän chuyeån thaúng, ñôn vò trung gian

khoâng laøm nhieäm vuï thanh toaùn vôùi ñôn vò cung

caáp vaø thu tieàn cuûa ñôn vò mua; ñôn vò trung gian

ñöôïc höôûng moät tyû leä thuû tuïc phí nhaát ñònh ôû beân

mua hoaëc beân cung caáp

3.3.2.2 Baùn leû laø baùn haøng cho ngöôøi tieâu duøng chaám döùt

quaù trình löu chuyeån haøng hoaù, coù 3 phöông thöùc

baùn haøng

+ Phöông thöùc baùn haøng thu tieàn taäp trung : nhaân

vieân baùn haøng chæ phuï

Page 47: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 47

traùch giao haøng, coøn vieäc thu tieàn coù boä phaän

chuyeân traùch khaùc laøm

+ Phöông thöùc baùn haøng khoâng thu tieàn taäp trung

: nhaân vieân baùn haøng vöøa

laøm nhieäm vuï giao haøng vöøa laøm nhieäm vuï thu

tieàn

+ Baùn haøng töï ñoäng : ngöôøi mua haøng töï choïn haøng

hoaù caàn mua trong quaày

haøng, cöûa haøng, mang ñeán boä phaän thu ngaân kieåm haøng

tính tieàn, laäp hoaù ñôn

vaø thu tieàn

3.3.3. Keá toaùn doanh thu baùn haøng hoùa

3.3.3.1 Keá toaùn baùn buoân

a.Chöùng töø

-Baùn haøng qua kho: Laäp hoaù ñôn GTGT, hoaù ñôn

baùn haøng 3 lieân, lieân 1 löu,lieân 2 giao cho khaùch, lieân 3 thuû

kho giöõ ghi theû kho vaø chuyeån cho keá toaùn

- Baùn haøng vaän chuyeån thaúng coù tham gia thanh

toaùn : Caên cöù Hôïp Ñoàng baùo cho ngöôøi cung caáp bieát ñeå

chuyeån haøng cho ngöôøi mua hoaëc baùo cho beân mua ñeán

nhaän haøng tröïc tieáp taïi nôi cung caáp. Sau ñoù ñôn vò baùn

buoân chòu traùch nhieäm thanh toaùn tieàn haøng vôùi ngöôøi cung

Page 48: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 48

caáp vaø vôùi ngöôøi mua haøng. Hoaù ñôn GTGT, hoaù ñôn baùn

haøng laäp 3 lieân, lieân 1 löu, lieân 2 gôûi theo haøng cuøng vaän

ñôn, lieân 3 ñeå thanh toaùn

- Baùn haøng vaän chuyeån thaúng khoâng tham gia

thanh toaùn : ñôn vò cung caáp gôûi cho ñôn vò baùn buoân trung

gian baûn sao Hôïp Ñoàng ñeå thoâng baùo cho ñôn vò baùn buoân

bieát veà vieäc thöïc hieän Hôïp Ñoàng mua baùn haøng hoaù, ñôn vò

baùn buoân seõ ñöôïc höôûng moät khoaûn thuû tuïc phí nhaát ñònh ôû

beân mua hoaëc beân cung caáp

-Baùn haøng theo phöông thöùc kyù gôûi: xuaát haøng ñöa

ñi kyù gôûi, laäp phieáu xuaát kho kieâm vaän chuyeån noäi boä ghi roõ

xuaát ñöa ñi baùn kyù gôûi keøm theo Hôïp Ñoàng kyù gôûi. Cô sôû

nhaän baùn haøng kyù gôûi, khi baùn haøng phaûi laäp hoaù ñôn baùn

haøng theo ñuùng giaù qui ñònh cuûa beân chuû haøng. Hoa hoàng

chi cho ñaïi lyù baùn haøng kyù göûi ñöôïc tính vaøo chi phí cuûa

beân chuû haøng. Beân nhaän baùn haøng kyù gôûi phaûi noäp thueá

GTGT ñoái vôùi khoaûn hoa hoàng ñöôïc höôûng. Chuû haøng phaûi

keâ khai vaø noäp thueá GTGT cuûa soá haøng baùn ra treân cô sôû

baûng thanh toaùn haøng ñaïi lyù kyù gôûi

b.Taøi khoaûn söû duïng: 111; 112; 131; 511; 531; 532;

531….

c.Moät soá nghieäp vuï kinh teá chuû yeáu

Page 49: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 49

c1) Baùn buoân theo phöông thöùc tröïc tieáp:

(1) Chuyeån giao HH cho ngöôøi mua

+ Phaûn aùnh toång giaù thanh toaùn cuûa haøng tieâu thuï

Nôï TK 111,112,131

Coù TK 511,512 Hoaëc Nôï TK 111,112,131

Coù TK 333 (3331) Coù TK 511,512(coù thueá GTGT)

+ Phaûn aùnh giaù voán cuûa haøng tieâu thuï

.. Baùn buoân tröïc tieáp qua kho

Nôï TK 632/ Coù TK 153(1532): trò giaù bao bì keøm

theo,156 (1561) theo giaù mua cuûa haøng ñaõ tieâu thuï

.. Baùn buoân tröïc tieáp theo caùch thöùc vaän chuyeån thaúng

Nôï TK 632 trò giaù mua thöïc teá cuûa haøng tieâu thuï

Nôï TK 133 (1331) (neáu coù)

Coù TK 151,331,111,112

+ Bao bì tính rieâng vaø khoaûn chi hoä ngöôøi mua (neáu

coù )

(2) Caùc khoaûn chieát khaáu thöông maïi phaùt sinh

Nôï TK 521 taäp hôïp chieát khaáu thöông maïi (chöa coù

thueá GTGT)

Nôï 3331(33311)

Coù TK 131,111,112, 3388 (CKTM ñaõ traû hay chaáp

nhaän traû cho khaùch)

Page 50: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 50

(3) Caùc khoaûn giaûm giaù haøng baùn phaùt sinh

Nôï TK 532 giaûm giaù haøng baùn (khoâng thueá GTGT)

Nôï TK 3331(33311)

CoùTK131,111,112 giaûm giaù haøng ñaõ traû hay chaáp

nhaän traû

(4) Haøng baùn bò traû laïi

+ Soá doanh thu haøng baùn bò traû laïi

Nôï TK 531 (khoâng thueá GTGT)

Nôï TK 3331(33311)

Coù TK 131,111,112

+ Gæam trò giaù voán haøng baùn bò traû laïi

Nôï TK 1561,157,6112 giaù mua haøng bò traû laïi nhaäp

kho, göûi taïi kho ngöôøi

mua

Coù TK 632 giaûm giaù voán haøng baùn

(5) Soá chieát khaáu thanh toaùn phaùt sinh trong kyø

Nôï TK 635 / Coù TK 131,111,112

c 2) Baùn buoân theo phöông thöùc chuyeån haøng chôø

chaáp nhaän

(1) Xuaát kho haøng hoaù ñeå baùn theo hình thöùc chuyeån haøng

Page 51: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 51

+ Baùn buoân tröïc tieáp qua kho

Nôï TK 157

Coù TK 156 (1561) giaù mua cuûa haøng xuaát gôûi ñi baùn,

TK 153(1532) trò

giaù bao bì tính rieâng keøm theo

+ Baùn buoân tröïc tieáp vaän chuyeån thaúng, khoâng qua

kho

Nôï TK 157 giaù mua cuûa haøng tieâu thuï

Nôï TK 133 (1331)

Coù TK 151,331,111,112

(2) Toång giaù thanh toaùn cuûa haøng ñaõ tieâu thuï khi ngöôøi mua

chaáp nhaän, ñaõ traû

+ Nôï TK 111,112,131,1368

Coù TK 511, 512 Hoaëc Nôï TK

111,112,131,1368

Coù TK 333 (3331) Coù TK 511,512

+ Nôï TK 632

Coù TK 157 giaù mua

c 3) Baùn buoân vaän chuyeån thaúng khoâng tham gia thanh

toaùn vaø coù tham gia thanh

toaùn

- Baùn buoân vaän chuyeån thaúng khoâng tham gia thanh toaùn

Page 52: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 52

(1) Thöïc chaát DN thöông maïi laøm trung gian moâi giôùi giöõa

beân baùn vaø beân mua ñeå höôûng hoa hoàng (do beân baùn hoaëc

beân mua traû). Beân mua nhaän haøng vaø thanh toaùn cho beân

baùn. Soá hoa hoàng moâi giôùi ghi

Nôï TK 111,112,131

Coù TK 3331 (33311)

Coù TK 511, 512 hoa hoàng moâi giôùi ñöôïc höôûng

(2) Chi phí lieân quan ñeán baùn haøng

Nôï TK 641

Nôï TK 133 (1331)

Coù TK 334, 338, 111, 112

- Baùn buoân chuyeån thaúng coù tham gia thanh toaùn

(1) DN giao hoaù ñôn cho ngöôøi mua ñeán nhaän haøng tröïc tieáp

cuûa ngöôùi cung caáp

- Nôï TK 131

Coù TK 511 Hoaëc Nôï TK 131

Coù TK 333(3331) Coù TK 511

- Nôï TK 632 Hoaëc Nôï TK 632

Nôï TK 133(1331) Coù TK 331

Coù TK 331

Page 53: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 53

(2) DN cöû caùn boä cuûa mình ñeán nhaän haøng cuûa ngöôøi cung

caáp, sau ñoù toå chöùc vaän chuyeån haøng ñeán giao cho ngöôøi

mua

- Nôï TK 157

Nôï TK 133 (1331) Hoaëc Nôï TK 157

Coù TK 331 Coù TK 331

- Nôï TK 131

Coù TK 511 Hoaëc Nôï TK 131

Coù TK 333(3331) Coù TK 511

- Nôï TK 632

Coù TK 157

c4) Baùn haøng phaùt sinh thöøa – thieáu

(1) Trong hình thöùc baùn haøng vaän chuyeån thaúng, nhaân vieân

aùp taûi cuøng vôùi beân mua kieåm nhaän, laäp bieân baûn HH thieáu

hoaëc thöøa. Khi nhaän giaáy baùo nhaän haøng cuûa beân mua keøm

theo bieân baûn

+ Nôï TK 131

Coù TK 511

Coù TK 333(33311)

+ Nôï TK 632 giaù voán cuûa HH ñaõ baùn

Coù TK157

Page 54: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 54

+ Nôï TK 138(1381) giaù voán HH thieáu

Coù TK 157

+ Nôï TK 157

Coù TK 338(3381) giaù voán HH thöøa

(2) Beân baùn giao tieáp soá HH thieáu cho ñuû soá treân hoaù ñôn

vaø beân mua ñaõ nhaän

+ Nôï TK 156 (1561)

Coù TK 1381

+ Nôï TK 157

Coù TK 156

+ Nôï TK 131

Coù TK 511

Coù TK 333 (33311)

+ Nôï TK 632

Coù TK 157

(3) DN baét nhaân vieân aùp taûi hoaëc cô quan vaän taûi boài

thöôøng

Nôï TK 138 (1388)

Coù TK 138(1381)

c 5) Baùn haøng theo phöông thöùc kyù gôûi ñaïi lyù

(1) Xuaát kho giao HH cho ñaïi lyù baùn:

Nôï TK 157

Page 55: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 55

Coù TK 156,6112

(2) Nhaän ñöôïc tieàn baùn haøng do ñaïi lyù noäp hoaëc ñaõ xaùc ñònh

HH ñaõ baùn

+ Nôï TK 111,131 theo giaù baùn qui ñònh

Coù TK 511

Coù TK 3331(33311)

+ Nôï TK 632

Coù TK 157 giaù voán HH ñaõ baùn

+ Nôï TK 641

Coù TK 131,111 hoa hoàng ñaïi lyù

c 6) Baùn HH ñoåi vaät tö,HH khaùc cho SXKD

+ Nôï TK 131

Coù TK 511 ,

Coù TK 3331 (33311)

+ Nôï TK 632

Coù TK 156, 157,6112

+ Nôï TK 152, 153, 156,6112

Nôï TK133 (1331)

Coù TK 131

Hoaëc theo pp tröïc tieáp khoâng thueá caû ñaàu vaøo laãn ñaàu ra

3.3.3.2 Keá toùan baùn leû haøng hoaù

a. Chöùng töø thuû tuïc keá toaùn

Page 56: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 56

(3) Baùn leû HH ñöôïc thöïc hieän ôû quaày haøng, cöûa haøng, khi

xuaát kho giao cho cöûa haøng baùn leû phaûi laäp phieáu xuaát

kho kieâm vaän chuyeån noäi boä, chöa ghi giaûm haøng toàn

kho chæ ghi giaûm Haøng Hoaù ôû kho vaø taêng Haøng Hoaù ôû

cöûa haøng theû keá toaùn chi tieát nhö theû quaày theo doõi nhaäp

xuaát baùnHaøng Hoaù

(4) Khi baùn leû nhaân vieân laäp Hoaù Ñôn GTGT hoaëc HÑ baùn

haøng 2 lieân, lieân 1 löu, lieân 2 giao cho khaùch. Cuoái ngaøy

hoaëc cuoái ca laäp baùo caùo baùn haøng cuøng tieàn baùn haøng

noäp veà phoøng keá toaùn

(5) Ñoái vôùi Haøng Hoaù coù giaù trò thaáp döôùi möùc qui ñònh phaûi

laäp hoaù ñôn phaûi laäp baûng keâ baùn leû theo töøng laàn baùn,

theo töøng loaïi

b. Moät soá nghieäp vuï chuû yeáu

(1) Keá toaùn kieåm tra baùo caùo baùn haøng, baûng keâ baùn

haøng, giaáy noäp tieàn

+ Nôï TK 111

Coù TK 511

Coù TK 3331(33311)

+ Nôï TK 632

Coù TK 156,6112 giaù voán haøng ñaõ baùn

(2) Thieáu tieàn baùn haøng laäp bieân baûn chôø xöû lyù:

Page 57: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 57

NôïTK138(1381)

Coù TK511

(3) Thöøa tieàn baùn haøng

+ Nôï TK 111,112,113 soá tieàn ñaõ noäp

Coù TK 511

Coù TK 3331 (33311)

Coù TK 338 (3381)soá noäp thöøa

+ Nôï TK 632

Coù TK 156

(4) Baùn haøng ñaïi lyù ñuùng giaù qui ñònh cuûa chuû haøng, ñôn

vò nhaän haøng ghi

+ Nôï TK 111,112

Coù TK 331 giaù thanh toaùn

+ Nôï TK 331

Coù TK 511 hoa hoàng ñöôïc höôûng veà baùn haøng ñaïi lyù

Coù TK 33311

+ Nôï TK 331

Coù TK 111,112 traû tieàn haøng cho ñaïi lyù

+ Phaûn aùnh tình hình nhaän vaø thanh toaùn tieàn haøng

gôûi baùn treân TK 003 “ Haøng hoaù nhaän baùn hoä”

(5) Baùn haøng traû goùp, laõi baùn haøng traû chaäm coi laø thu

nhaäp hoaït ñoäng taøi

Page 58: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 58

chính :

+ Nôï TK 131

Coù TK 511

Coù TK 3331(33311),

Coù TK 515

+ Nôï TK 111

Coù TK 131

+ Nôï TK 632

Coù TK 156,6112

(6) Baùn haøng coù khuyeán maõi khoâng tính thueá GTGT ñaàu

ra cuûa haøng khuyeán maõi, do ñoù khoâng xuaát hoaù ñôn

cho soá haøng khuyeán maõi. Khi baùn haøng keøm khuyeán

maõi, soá löôïng haøng khuyeán maõi ghi treân cuøng hoaù

ñôn phaûi ghi roõ “haøng khuyeán maõi khoâng thanh

toaùn”. Soá thueá GTGT ñaàu vaøo khoâng ñöôïc khaáu tröø

cuûa haøng khuyeán maõi ghi:

Nôï TK 641

Coù TK 133(1331)

(7) Bieáu taëng Haøng Hoaù do quyõ khen thöôûng, phuùc lôïi

ñaøi thoï

+ Nôï TK 431

Coù TK 511

Page 59: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 59

Coù TK 3331 (33311)

+ Nôï TK 632

Coù TK156,6112

(8) Duøng Haøng Hoaù ñeå traû löông cho nhaân vieân

+ Nôï TK 334

Coù TK 512

Coù TK 3331(33311)

+ Nôï TK 632

Coù TK 156,6112

3.3.4 KEÁ TOAÙN CHI PHÍ THU MUA VAØ KEÁT QUAÛ

TIEÂU THUÏ HAØNG HOAÙ

3.3.4.1. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ THU MUA HAØNG HOAÙ

- Chi phí thu mua haøng hoaù goàm chi phí vaän chuyeån, boác

dôõ, thueâ beán thueâ baõi, hoa hoàng thu mua, hao huït trong ñònh

möùc…..

- Chi phí thu mua caàn phaân boå cho haøng tieâu thuï vaø haøng

toàn kho, toàn quaày, haøng ñang gôûi baùn, kyù gôûi, haøng mua

ñang ñi treân ñöôøng theo tieâu thöùc phuøhôïp

+ Tieâu thöùc phaân boå: coù theå löïa choïn: Trò gía mua cuûa

haøng hoaù; soá löôïng; loâ haøng, …

+ Coâng thöùc: choïn tieâu thöùc “Trò gía mua cuûa haøng hoaù”

Page 60: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 60

Chi phí thu

mua phaân boå

cho haøng

hoaù ñaõ tieâu

thuï trong kyø

=

Chi phí thu mua

lieân quan ñeán

haøng toàn kho

ñaàu kyø (SDÑK

TK1562)

Trò giaù mua haøng

hoùa toàn kho ñaàu

kyø

(SDÑK

TK 1561)

+

+

Chi phí thu

mua phaùt

sinh trong kyø

(PS Nôï TK

1562)

Trò giaù mua

haøng hoaù

phaùt sinh

trong kyø

(phaùt sinh nôï

TK 1561)

x

Trò giaù mua

haøng hoaù

xuaát baùn ñaõ

xaùc ñònh laø

tieâu thuï

trong kyø

(Nôï TK 632

ñoái öùng Coù

1561)

- Chi phí thu mua HH baùn ra trong kyø baèng chi phí thu mua

HH toàn kho ñaàu kyø coäng chi phí thu mua HH phaùt sinh trong

kyø tröø chi phí thu mua HH toàn cuoái kyø

- Ñònh khoaûn

+ Taäp hôïp chi phí thu mua

Nôï TK 156 (1562)

Nôï TK 133 (1331)

coÙ TK 311,111,112,334…

+ Phaân boå chi phí thu mua cho haøng baùn ra

Nôï TK 632

Coù TK 156 (1562)

3.3.4.2. KEÁ TOAÙN KEÁT QUAÛ TIEÂU THUÏ HAØNG HOAÙ

Keát quaû tieâu thuï HH bieåu hieän qua chæ tieâu “lôïi

nhuaän” hay “loã”

Page 61: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 61

KQTT HH= DT thuaàn – Gía voán haøng baùn – CP baùn haøng –

CPQLDN

- Keát chuyeån caùc khoaûn giaûm tröø doanh thu baùn haøng

Nôï TK 511

Coù TK 521,531,532, 3332,3331(noäp thueá GTGT theo

phöông phaùp tröïc tieáp)

- Keát chuyeån doanh thu thuaàn :

Nôï TK 511,512

Coù TK 911

- Phaân boå chi phí thu mua cho haøng tieâu thuï:

Nôï TK 632

Coù TK 1562, 6112

- Keát chuyeån giaù voán haøng baùn:

Nôï TK 911

Coù TK 632

- Thueá thu nhaäp doanh nghieäp phaûi noäp trong kyø = lôïi

nhuaän chòu thueá x thueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp

Lôïi nhuaän chòu thueá = doanh thu thuaàn baùn haøng hoaù - trò

giaù voán haøng baùn ra – chi phí baùn haøng vaø chi phí quaûn lyù

doanh nghieäp

Nôï TK 8211 / Coù TK 3334

Page 62: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 62

- Keát chuyeån chi phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù doanh

nghieäp, chi phí thueá thu nhaäp hieän haønh

NôïTK 911

Coù TK 641, 642 keát chuyeån soá trong kyø

Coù TK 142 (1422) chi phí chôø keát chuyeån

Coù TK 8211 ( chi phí thueá thu nhaäp hieän haønh ): thueá

thu nhaäp phaûi noäp trong kyø

- Keát chuyeån keát quaû ( neáu laõi ):

Nôï TK 911

Coù TK 421

- Neáu loã ghi ngöôïc laïi

Ví duï: Coâng ty thöông maïi vaø dòch vuï ABC, noäp thueá

GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø, haïch toaùn haøng toàn kho

theo phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân, trong thaùng 1/n coù

tình hình mua baùn haøng hoaù nhö sau:

- Soá dö ñaàu kyø:

+ TK 1561: 5.440.000ñ, trong ñoù 20 Ram 128, ñôn giaù

155.000ñ/caùi; 10 case ñôn giaù 234.000ñ/caùi.

+ TK 1562: 150.000ñ.

- Trong thaùng phaùt sinh nhö sau:

Page 63: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 63

(1). Mua 100 case maùy vi tính, ñaõ nhaäp kho, ñôn giaù mua

chöa thueá GTGT 15USD/caùi, thueá GTGT 5%, tyû giaù luùc

mua 15.700ñ/USD, chöa thanh toaùn cho ngöôøi baùn.

(2). Chi phí vaän chuyeån mua 100 case 550.000ñ goàm thueá

GTGT 10%, ñaõ thanh toaùn baèng tieàn taïm öùng.

(3). Mua 200 thanh Ram 128MB, ñôn giaù mua chöa thueá

GTGT 10USD/caùi, thueá GTGT 5%, tyû giaù luùc mua

15.700ñ/USD, chöa thanh toaùn cho ngöôøi baùn. Khi nhaäp kho

phaùt hieän thieáu 2 thanh Ram chöa roõ nguyeân nhaân, kieåm tra

chaát löôïng coù 8 thanh Ram khoâng ñaït yeâu caàu, beân baùn

ñoàng yù ñoåi laïi 8 thanh Ram naøy (bieát ñeán cuoái thaùng beân

baùn vaãn chöa ñoåi haøng).

(4) Toång hôïp tình hình xuaát baùn cho coâng ty K trong thaùng

nhö sau : 20 case, ñôn giaù chöa thueá GTGT 250.000ñ/caùi;

50 thanh Ram 128, ñôn giaù 170.000ñ/caùi; thueá GTGT 5%,

chöa thu tieàn.

(5) Do coâng ty K mua soá löôïng lôùn coâng ty chieát khaáu cho

khaùch 1% treân toång giaù baùn chöa thueá vaø tröø vaøo nôï phaûi

thu

(6) Keát chuyeån chi phí baùn haøng 100.000 vaø chi phí quaûn lyù

doanh nghieäp 200.000. Thueá suaát thueá thu nhaäp doanh

nghieäp 28% treân lôïi nhuaän chòu thueá

Page 64: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 64

Yeâu caàu: ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï treân (goàm caû vieäc tính

giaù voán haøng hoaù ñaõ tieâu thuï, keát chuyeån doanh thu thuaàn,

chi phí vaø xaùc ñònh keát quaû kinh doanh).Bieát raèng chi phí

thu mua phaân boå theo soá löôïng haøng hoaù

Gæai :

(1) Nôï TK 1561 23.550.000

Nôï TK 1331 1.177.500

Coù TK 331 24.727.500

(2) Nôï TK 1562 500.000

Nôï TK 1331 50.000

Coù TK 141 550.000

(3) Nôï TK 1561 29.830.000

Nôï TK 1381 314.000

Nôï TK 1388 1.256.000

Nôï TK 1331 1.570.000

Coù TK 331 32.970.000

(4) Nôï TK 632 10x234.000+ 10x15x15.700+20x155.000+

30x10x15.700=12.505.000

Coù TK 1561

(5) Phaân boå chi phí thu mua cho haøng toàn cuoái kyø :

(150.000+500.000):(100+10)x90 = 531.818

(6) Phaân boå chi phí thu mua cho haøng baùn ra trong kyø :

Page 65: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 65

150.000 + 500.000 –531.818 = 118.182

(7) Nôï TK 632 / Coù TK 1562 118.182

(8) Nôï TK 131 14.175.000

Coù TK 511 13.500.000

Coù TK 33311 675.000

(9) Nôï TK 521 / Coù TK 131 135.000

(10) Nôï 511 / Coù TK 521 135.000

(11) Nôï TK 511 / Coù TK 911 13.365.000

(12) Thueá thu nhaäp phaûi noäp trong kyø:

(13.365.000-[12.623.182+100.000+200.000])x28%=123.709

Nôï TK 8211 / Coù TK 3334 123.709

(13) Nôï TK 911 13.046.891

Coù TK 632 12.623.182

Coù TK 641 100.000

Coù TK 642 200.000

Coù TK 8211 123.709

(14) Nôï TK 911 / Coù TK 421 318.109

Page 66: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 66

CHÖÔNG 4

KEÁ TOAÙN XUAÁT NHAÄP KHAÅU HAØNG HOÙA

4.1. TOÅNG QUAÙT

Hoaït ñoäng kinh doanh xuaát nhaäp khaåu laø moät boä

phaän cuûa lónh vöïc löu thoâng haøng hoùa, laø caàu noái giöõa saûn

xuaát vaø tieâu duøng treân phaïm vi quoác teá vôùi chöùc naêng toå

chöùc löu chuyeån haøng hoùa giöõa trong nöôùc vôùi nöôùc ngoaøi.

Hoaït ñoäng xuaát, nhaäp khaåu chieám moät vò trí quan troïng

trong neàn kinh teá quoác daân, noù taïo ñieàu kieän môû roäng thò

tröôøng cho neàn saûn xuaát trong nöôùc, ñoàng thôøi cuõng phuïc vuï

cho nhu caàu trong nöôùc veà nhöõng maët haøng trong nöôùc chöa

Page 67: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 67

saûn xuaát ñöôïc hoaëc ñaõ saûn xuaát ñöôïc nhöng chöa ñaùp öùng

nhu caàu veà maët soá löôïng vaø chaát löôïng.

Ñoái töôïng cuûa hoaït ñoäng xuaát khaåu laø nhöõng maët

haøng thuoäc theá maïnh cuûa neàn saûn xuaát trong nöôùc thuoäc caùc

ngaønh coâng nghieäp, noâng nghieäp …

Ñoái töôïng cuûa hoaït ñoäng nhaäp khaåu khoâng chæ ñôn

thuaàn laø nhöõng maët haøng phuïc vuï cho nhu caàu tieâu duøng

cuûa caùc taàng lôùp daân cö maø chuû yeáu laø caùc trang thieát bò,

maùy moùc, vaät tö, kyõ thuaät hieän ñaïi phuïc vuï cho söï phaùt

trieån cuûa neàn kinh teá quoác daân trong taát caû caùc ngaønh, caùc

ñòa phöông vaø treân moïi lónh vöïc.

4.1.1 Nhöõng ñieàu kieän thöông maïi quoác teá

(International commercial terms - Incoterms )

Hoaït ñoäng kinh doanh xuaát nhaäp khaåu coù nhöõng ñaëc

ñieåm chuû yeáu sau :

– Quaù trình löu chuyeån haøng hoùa xuaát, nhaäp khaåu

theo moät voøng kheùp kín phaûi qua 2 giai ñoaïn baùn haøng:

Mua vaø baùn haøng xuaát khaåu, mua vaø baùn haøng nhaäp khaåu,

vì vaäy thôøi gian löu chuyeån haøng hoùa thöôøng daøi hôn löu

chuyeån haøng hoùa trong nöôùc.

Page 68: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 68

– Haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu coù theå tieán haønh theo

phöông thöùc tröïc tieáp hoaëc uûy thaùc. Xuaát, nhaäp khaåu tröïc

tieáp laø phöông thöùc maø doanh nghieäp xuaát, nhaäp khaåu tröïc

tieáp ñaøm phaùn, kyù keát hôïp ñoàng xuaát, nhaäp khaåu vôùi thöông

nhaân nöôùc ngoaøi. Xuaát, nhaäp khaåu uûy thaùc laø phöông thöùc

maø ñôn vò coù giaáy pheùp xuaát, nhaäp khaåu haøng hoùa tieán haønh

uûy thaùc cho ñôn vò khaùc coù chöùc naêng thöïc hieän xuaát, nhaäp

khaåu haøng hoùa cuûa mình, do ñoù phaûi traû cho ñôn vò naøy moät

khoaûn thuø lao goïi laø phí uûy thaùc.

– Giaù caû haøng hoùa xuaát, nhaäp khaåu luoân gaén lieàn vôùi

caùc ñieàu kieän vaø cô sôû giao haøng khaùc nhau. Trong giai

ñoaïn hieän nay, caùc doanh nghieäp xuaát nhaäp khaåu cuûa Vieät

Nam thöôøng mua haøng nhaäp khaåu theo ñieàu kieän CIF vaø

baùn haøng xuaát khaåu theo ñieàu kieän FOB. Noäi dung chuû yeáu

cuûa nhöõng ñieàu kieän naøy nhö sau :

Theo ñieàu kieän FOB (Free on board) töùc laø “giao leân

taøu”.

Theo ñieàu kieän naøy, ngöôøi baùn phaûi giao haøng leân

taøu do ngöôøi mua chæ ñònh taïi caûng boác xeáp haøng quy ñònh;

xin giaáy pheùp xuaát khaåu; laøm ñuû caùc thuû tuïc haûi quan caàn

thieát chòu traùch nhieäm veà moïi chi phí, ruûi ro, toån thaát cho

ñeán khi haøng ñaõ qua lan can taøu taïi caûng boác haøng.

Page 69: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 69

Ngöôøi mua phaûi kòp thôøi chæ ñònh taøu chôû haøng, kyù

keát hôïp ñoàng vaän chuyeån, traû cöôùc phí vaän chuyeån, nhaän

haøng taïi caûng boác xeáp haøng theo quy ñònh vaø trong thôøi haïn

quy ñònh; chòu caùc phí toån coù lieân quan vaø caùc ruûi ro veà

haøng hoùa keå töø khi haøng ñaõ qua lan can taøu taïi caûng boác

xeáp haøng.

Theo ñieàu kieän CIF (cost, insurance and Freight) töùc

laø “tieàn haøng, phí baûo hieåm vaø cöôùc phí”.

Theo ñieàu kieän naøy ngöôøi baùn phaûi kyù hôïp ñoàng vaän

chuyeån, traû cöôùc phí vaän chuyeån ñeå chôû haøng ñeán caûng

ñích, xin giaáy pheùp xuaát khaåu, laøm ñuû caùc thuû tuïc haûi quan

caàn thieát cho vieäc xuaát khaåu haøng hoùa, chòu ruûi ro vaø phí

toån veà vieäc ñoù; chòu phí toån mua baûo hieåm haøng haûi ñeå

traùnh cho ngöôøi mua ruûi ro maát maùt hoaëc hö haïi haøng hoùa

trong quaù trình vaän chuyeån, giao haøng leân taøu taïi caûng boác

haøng trong thôøi haïn quy ñònh; chòu moïi phí toån coù lieân quan

ñeán haøng hoùa cho ñeán khi haøng ñaõ ñöôïc giao leân taøu taïi

caûng boác xeáp haøng, cuõng nhö cöôùc phí ñeå chôû haøng ñeán

caûng ñích, keå caû caùc phí kyù hôïp ñoàng vaän taûi; chòu moïi ruûi

ro vaø toån thaát haøng hoùa cho ñeán khi haøng ñaõ qua haún lan

can taøu taïi caûng boác xeáp haøng.

Page 70: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 70

Ngöôøi mua nhaän haøng vaø traû tieàn khi coù hoùa ñôn, vaän

ñôn ñaõ ñöôïc giao cho mình; nhaän haøng ñöôïc giao taïi caûng

boác dôû haøng vaø tieáp nhaän haøng hoùa ñoù töø ngöôøi chuyeân chôû

taïi caûng ñeán qui ñònh; chòu moïi phí toån coù lieân quan ñeán

haøng keå töø khi haøng ñöôïc giao cho mình taïi caûng boác dôû

haøng, tröø chi phí vaän chuyeån vaø caùc chi phí khaùc maø Coâng

ty haøng haûi ñaõ thu khi kyù hôïp ñoàng vaän taûi; chòu moïi ruûi ro

vaø toån thaát veà haøng hoùa keå töø khi haøng ñaõ qua haún lan can

taøu taïi caûng boác dôû haøng.

Ngöôøi mua caàn löu yù raèng theo ñieàu kieän CIF, ngöôøi

baùn chæ phaûi mua baûo hieåm vôùi phaïm vi toái thieåu, neáu ngöôøi

mua muoán ñöôïc baûo hieåm vôùi phaïm vi roäng hôn thì phaûi coù

söï thoûa thuaän roõ raøng vôùi ngöôøi baùn hoaëc töï mình mua

baûo hieåm.

– Vieäc thanh toaùn tieàn haøng xuaát nhaäp khaåu raár ña

daïng vaø phöùc taïp theo caùc phöông thöùc thanh toaùn ñöôïc aùp

duïng trong töøng hôïp ñoàng ngoaïi thöông. Caùc phöông thöùc

thanh toaùn quoác teá thöôøng duøng laø : nhôø thu, chuyeån tieàn,

tín duïng, chöùng töø …

4.1.2 Caùc phöông thöùc thanh toaùn quoác teá

a. Phöông thöùc chuyeån tieàn (remittance):

Page 71: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 71

- Chuyeån tieàn traû sau :ngöôøi nhaäp khaåu laäp leänh

chuyeån tieàn cho ngaân haøng phuïc vuï mình traû

tieàn cho ngöôøi xuaát khaåu thoâng qua ngaân haøng

ñaïi lyù sau khi ñaõ nhaän ñöôïc haøng hoaù vaø chöùng

töø

- Chuyeån tieàn traû tröôùc : ngöôøi nhaäp khaåu laäp

leänh chuyeån tieàn cho ngaân haøng phuïc vuï mình

traû tieàn cho ngöôøi xuaát khaåu thoâng qua ngaân

haøng ñaïi lyù tröôùc khi nhaän ñöôïc haøng hoaù vaø

chöùng töø

b. Phöông thöùc nhôø thu ( collection of payment )

- Phöông thöùc nhôø thu hoái phieáu trôn ( clean

collection ) : ngöôøi xuaát khaåu uûy thaùc cho ngaân

haøng thu hoä tieàn ôû ngöôøi nhaäp khaåu caên cöù vaøo

hoái phieáu do mình laäp ra coøn chöùng töø haøng hoaù

göûi thaúng cho ngöôøi nhaäp khaåu

- Phöông thöùc nhôø thu hoái phieáu keøm chöùng töø

( documentary collection) : ngöôøi xuaát khaåu

sau khi ñaõ hoaøn thaønh nghóa vuï giao haøng, tieán

haønh uûy thaùc cho ngaân haøng phuïc vuï mình thu

hoä tieàn ôû ngöôøi nhaäp khaåu caên cöù vaøo hoái phieáu

vaø boä chöùng töø haøng hoaù vôùi ñieàu kieän ngöôøi

Page 72: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 72

nhaäp khaåu thanh toaùn hoaëc chaáp nhaän traû tieàn

thì ngaân haøng môùi trao boä chöùng töø cho ngöôøi

nhaäp khaåu nhaän haøng hoaù

c. Phöông thöùc tín duïng chöùng töø (documentary

credit) : ngaân haøng

phuïc vuï ngöôøi nhaäp khaåu theo yeâu caàu cam keát

baèng moät vaên baûn phaùp lyù laø thö tín duïng seõ traû moät

soá tieàn nhaát ñònh cho ngöôøi xuaát khaåu, neáu ngöôøi xuaát

khaåu xuaát trình ñöôïc boä chöùng töø thanh toaùn phuø hôïp

vôùi qui ñònh neâu roõ trong thö tín duïng

4.1.3 Nguyeân taéc ñaùnh giaù vaø kieåm nhaän haøng hoùa

4.1.3.1. Nguyeân taéc ñaùnh giaù haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu:

a) Ñoái vôùi haøng hoùa xuaát khaåu

– Giaù nhaäp kho cuûa haøng xuaát khaåu laø giaù thöïc teá

mua vaøo hoaëc giaù thaønh saûn xuaát, cheá bieán thöïc teá cuûa haøng

hoùa nhaäp kho.

– Giaù xuaát kho cuûa haøng hoùa xuaát khaåu laø giaù thöïc teá

nhaäp kho cuûa töøng loâ haøng hoaëc coù theå tính theo caùc phöông

phaùp khaùc nhö phöông phaùp bình quaân gia truyeàn …

– Giaù baùn haøng xuaát khaåu laø giaù thöïc teá ghi treân hoùa

ñôn baùn haøng. Baùn theo giaù naøo ghi ñuùng theo giaù ñoù (ví

Page 73: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 73

duï: Baùn theo ñieàu kieän FOB ghi FOB, baùn theo ñieàu kieän

CIF ghi CIF …) vaø ñöôïc tính ñoåi ra tieàn Vieät Nam theo tyû

giaù bình quaân lieân ngaân haøng taïi thôøi ñieåm xaùc ñònh coù

doanh thu.

b) Ñoái vôùi haøng hoùa nhaäp khaåu.

– Giaù nhaäp kho cuûa haøng nhaäp khaåu laø giaù mua thöïc

teá ghi treân hoùa ñôn cuûa ngöôøi baùn, mua giaù naøo ghi giaù ñoù

(giaù FOB, giaù CIF…) vaø ñöôïc quy ñoåi ra tieàn Vieät Nam theo

tyû giaù thöïc teá taïi thôøi ñieàm nhaän haøng coäng vôùi thueá nhaäp

khaåu hoaëc thueá khaùc coäng chi phí thu mua haøng hoùa.

Thueá GTGT phaûi noäp cuûa haøng nhaäp khaåu ñöôïc tính

treân cô sôû giaù nhaäp taïi cöûa khaåu coäng vôùi thueá nhaäp khaåu

vaø nhaân vôùi thueá suaát thueá GTGT.

Thueá GTGT phaûi noäp cuûa haøng nhaäp khaåu seõ ñöôïc

coi laø thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu töø neáu haøng nhaäp

khaåu thuoäc ñoái töôïng chòu thueá GTGT theo phöông phaùp

khaáu tröø thueá.

Tröôøng hôïp haøng nhaäp khaåu thuoäc dieän chòu thueá

GTGT theo phöông phaùp tröïc tieáp thì thueá GTGT phaûi noäp

cuûa haøng nhaäp khaåu ñöôïc tính vaøo giaù thöïc teá cuûa haøng

mua veà nhaäp kho.

Page 74: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 74

Neáu haøng nhaäp khaåu phaûi noäp thueá tieâu thuï ñaëc bieät

thì khoâng phaûi noäp thueá GTGT ôû khaâu nhaäp khaåu nhöng khi

baùn haøng doanh nghieäp phaûi tính vaøo noäp thueá GTGT. Thueá

tieâu thuï ñaëc bieät phaûi noäp cuûa haøng nhaäp khaåu cuõng ñöôïc

tính treân cô sôû giaù nhaäp taïi cöûa khaåu coäng vôùi thueá nhaäp

khaåu vaønhaân vôùi thueá suaát thueá tieâu thuï ñaëc bieät. Thueá tieâu

thuï ñaëc bieät phaûi noäp cuûa haøng nhaäp khaåu ñöôïc tính vaøo giaù

thöïc teá haøng mua veà nhaäp kho.

– Giaù xuaát kho cuûa haøng nhaäp khaåu laø giaù nhaäp kho

thöïc teá cuûa töøng loâ haøng.

– Caùc bieân baûn giao nhaän vôùi taøu, caûng, caùc bieân baûn

giaùm ñònh haøng hoùa nhaäp khaåu laø nhöõng cô sôû ñeå haïch toaùn

caùc khoaûn thieät haïi, toån thaát ñeå khieáu naïi; ñoøi boài thöôøng.

Caùc khoaûn thöøa, thieáu toån thaát chöa xaùc ñònh ñöôïc nguyeân

nhaân, traùch nhieäm thì haïch toaùn vaøo taøi khoûan 138 (1381)

hoaëc 388 (3381) “ñeå chôø xöû lyù”.

4.1.3.2. Nguyeân taéùc kieåm nhaän haøng hoùa nhaäp kho

Kieåm nhaän haøng hoùa nhaäp kho phaûi chaáp haønh

nhöõng nguyeân taéc sau:

Page 75: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 75

– Vieäc kieåm nhaän haøng hoùa phaûi do ngöôøi chòu traùch

nhieäm vaät chaát veà baûo quaûn haøng hoùa tröïc tieáp tieán haønh.

– Khi kieåm nhaän haøng hoùa phaûi caên cöù vaøo chöùng töø

cuûa beân baùn, vaän ñôn cuûa chuû phöông tieän vaän taûi vaø caùc

chöùng töø mua haøng khaùc ñeå kieåm tra veà soá löôïng vaø chaát

löôïng haøng hoùa. Moïi sai leäch giöõa soá nhaän thöïc teá vaø soá ghi

treân chöùng töø ñeàu phaûi laäp bieân baûn ñeå laøm caên cöù xöû lyù.

– Neáu kieåm nhaän nguyeân toa (xe löûa), nguyeân coâng–

ten–nô hoaëc xe kín (xe thuøng) thì tröôùc heát phaûi kieåm tra

daáu keïp chì ôû cöûa toa taøu hoaëc cöûa xe. Neáu kieåm nhaän theo

nguyeân ñai, nguyeân kieän thì phaûi kieåm nhaän theo daáu cuûa

ñai kieän, kieåm nhaän ñuû soá löôïng kieän, troïng löôïng töøng

kieän, vieäc kieåm nhaän cuï theå soá löôïng, chaát löôïng haøng hoùa

trong toa xe, trong coâng–ten–nô, trong bao, kieän ñöôïc tieán

haønh trong thôøi haïn vaø ñuû thaønh phaàn theo quy ñònh ôû hôïp

ñoàng kinh teá. Haøng hoùa kieåm nhaän ôû saân ga, beán caûng thì

ngöôøi kieåm nhaän phaûi coù giaáy uûy quyeàn nhaän haøng vaø chòu

traùch nhieäm ñöa haøng veà ñôn vò hoaëc giao baùn thaúng. Sau

khi kieåm nhaän haøng hoùa phaûi laäp bieân baûn kieåm nghieäm,

laäp phieáu nhaäp kho theo ñuùng vôùi soá haøng hoùa (ñoái vôùi

nhöõng thöù caàn thieát) vaø löôïng haøng hoùa thöïc teá ñaõ nhaän.

Page 76: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 76

Ñeå giaûm bôùt khoái löôïng chöùng töø, beân mua coù theå söû

duïng daáu kieåm nhaän ñeå ñoùng vaøo maët sau cuûa chöùng töø do

beân baùn gôûi, vôùi noäi dung sau:

Soá kieåm nhaän.

Soá vaø ngaøy cuûa chöùng töø keøm theo.

Toång giaù trò haøng hoùa, bao bì ñaõ kieåm nhaän thöïc

teá.

Soá bieân baûn kieåm nhaän neáu coù.

Chöõ kyù vaø ngöôøi phuï traùch vaät chaát.

4.2. KEÁ TOAÙN NHAÄP KHAÅU HAØNG HOAÙ TRÖÏC

TIEÁP

4.2.1 Khaùi nieäm

_ Nhaäp khaåu tröïc tieáp laø hoaït ñoäng cuûa moät doanh

nghieäp coù tö caùch phaùp nhaân Vieät Nam ( nhaø nhaäp

khaåu ) vôùi caùc caù nhaân toå chöùc ôû nöôùc ngoaøi ( nhaø

xuaát khaåu )

_ Nhaäp khaåu tröïc tieáp coù theå tieán haønh theo nghò ñònh

thö kyù keát giöõa 2 nhaø nöôùc hoaëc ngoaøi nghò ñònh thö theo

hôïp ñoàng kyù keát giöõa 2 hay nhieàu toå chöùc buoân baùn cuï theå

thuoäc nöôùc nhaäp haøng vaø nöôùc xuaát haøng

Page 77: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 77

_ Nhaäp khaåu tröïc tieáp goàm 2 giai ñoaïn : nhaäp khaåu

haøng hoaù vaø tieâu thuï haøng nhaäp khaåu, doanh nghieäp ñöôïc

ghi doanh soá nhaäp khaåu vaø doanh soá baùn haøng nhaäp khaåu;

caùc chi phí, thueá nhaäp khaåu ñöôïc tính vaøo giaù trò voán haøng

nhaäp khaåu

4.2.2 Chöùng töø – Soå saùch

Ñeå thöïc hieän moät hôïp ñoàng nhaäp khaåu haøng hoùa,

doanh nghieäp thöôøng phaûi tieán haønh caùc coâng vieäc sau :

– Laøm thuû tuïc nhaäp khaåu theo quy ñònh cuûa Nhaø

nöôùc.

– Thöïc hieän nhöõng coâng vieäc ban ñaàu cuûa khaâu

thanh toaùn nhö: laøm ñôn xin môû L/C, thöïc thi kyù quyõ vaø môû

L/C … Neáu hôïp ñoàng mua baùn quy ñònh thanh toaùn baèng

L/C.

– Thueâ phöông tieän vaän taûi, neáu hôïp ñoàng mua baùn

quy ñònh haøng ñöôïc giao ôû nöôùc xuaát khaåu.

– Mua baûo hieåm

– Laøm thuû tuïc haûi quan

– Nhaän haøng

– Kieåm tra haøng hoùa nhaäp khaåu

Page 78: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 78

– Khieáu naïi veà haøng hoùa bò toån thaát, thieáu huït,

khoâng phuø hôïp vôùi hôïp ñoàng …

– Thanh toaùn tieàn haøng vaø thanh lyù hôïp ñoàng.

4.2.3 Phöông phaùp haïch toaùn

4.2.3.1 Taøi khoaûn söû duïng

TK 144 “Taøi saûn caàm coá, kyù cöôïc kyù quyõ ngaén

haïn”.

TK 156 “Haøng hoùa”.

4.2.3.2 Ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh.

– Khi kyù quyõ môû L/C, ghi:

Nôï TK 144 – theo tyû giaù thöïc teá taïi thôøi ñieåm.

Coù TK 111, 112 – theo tyû giaù thöïc teá xuaát quyõ.

Coù TK 515 – khoaûn cheânh leäch tyû giaù hoái

ñoaùi.

Tröôøng hôïp tyû giaù thöïc teá taïi thôøi ñieåm kyù quyõ nhoû

hôn tyû giaù thöïc teá xuaát quyõ thì khoaûn cheânh leäch tyû giaù hoái

ñoaùi ñöôïc ghi vaøo beân Nôï TK 635.

Ñoàng thôøi ghi Coù TK 007.

– Neáu doanh nghieäp mua ngoaïi teä ñeå kyù quyõ môû L/C

Page 79: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 79

Nôï TK 1122 – Tyû giaù baùn thöïc teá taïi thôøi ñieåm

mua cuûa ngaân haøng

Coù TK 1111, 1121

Kyù quyõ môû L/C cuøng ngaøy mua ngoaïi teä

Nôï TK 144 / Coù TK 1122

Kyù quyõ môû L/C sau ngaøy mua ngoaïi teä

Nôï TK 144

Nôï TK 635 ( hoaëc Coù 515)

Coù TK 1112, 1122

– Neáu doanh nghieäp vay ngoaïi teä cuûa ngaân haøng ñeå

môû L/C thì khi chuyeån tieàn vaøo taøi khoaûn kyù quyõ, ghi:

Nôï TK 144

Coù TK 311

– Khi haøng veà ñeán caûng, ga … theo thoâng baùo cuûa haûi

quan, doanh nghieäp tieán haønh nhaän haøng vaø kieåm haøng.

Caên cöù giaáy baùo nhaän haøng vaø caùc chöùng töø khaùc coù lieân

quan ñeán haøng nhaäp khaåu ñaõ hoaøn thaønh thuû tuïc haûi quan,

ghi:

Nôï TK 151,1561,157

Coù TK 331

Theo tyû giaù thöïc teá taïi thôøi ñieåm

Page 80: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 80

– Caên cöù thoâng baùo noäp thueá nhaäp khaåu cuûa haûi

quan, keá toaùn ghi :

Nôï TK 151, 1561, 157

Coù Tk 333 (3333) – Chi tieát thueá nhaäp khaåu.

– Thueá GTGT phaûi noäp cuûa haøng nhaäp khaåu, ghi:

Nôï TK 133

Coù TK 333 (33312)

Hoaëc ghi:

Nôï TK 151, 1561, 157

Coù TK 333 (33312)

– Caùc chi phí giaùm ñònh haûi quan, thueâ kho, thueâ baõi,

phí ngaân haøng … ghi:

Nôï TK 151, 1562, 157

Nôï TK 133

Coù TK 111, 112

– Khi nhaän ñöôïc giaáy baùo cuûa ngaân haøng veà khoaûn

tieàn traû cho thöông nhaân nöôùc ngoaøi baèng tieàn kyù quyõ, ghi:

Nôï TK 331 – Theo tyû giaù ñaõ ghi soå

Coù TK 144 – theo tyû giaù ñaõ ghi soå.

Page 81: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 81

Neáu coù cheânh leäch veà tyû giaù hoái ñoaùi thì ghi vaøo TK

515 hoaëc TK 635.

Tröôøng hôïp soá tieàn ñaõ kyù quyõ khoâng ñuû ñeå thanh

toaùn cho ngöôøi baùn ôû nöôùc ngoaøi thì phaûi xuaát quyõ ngoaïi teä

ñeå thanh toaùn cho ñuû soá. Caên cöù vaøo giaáy baùo Nôï cuûa ngaân

haøng, ghi:

Nôï TK 331 – Theo tyû giaù ñaõ ghi soå.

Coù TK 112 (1122) – Theo tyû giaù thöïc teá xuaát quyõ

Coù TK 515 – Cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi

Hoaëc ghi:

Nôï TK 331

Nôï TK 635

Coù TK 112 (1122)

Ñoàng thôøi ghi Coù TK 007

4.2.3.3 Ví duï minh hoïa

Taïi coâng ty kinh doanh thöông maïi X haïch toaùn thueá

GTGT theo PP khaáu tröø coù moät vaøi soá lieäu sau lieân quan

ñeán vieäc nhaäp khaåu tröïc tieáp haøng hoùa ñeå kinh doanh

thöông maïi :

1. Noäp tieàn vaøo TK TGNH laø 400.000.000ñoàng

Page 82: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 82

2. Xuaát TGNH mua 100.000USD ñeå kyù quó L/C. Tyû giaù

baùn ngoaïi teä cuûa ngaân haøng 15.900ñ/USD

3. Nhaäp khaåu moät daây chuyeàn maùy moùc thieát bò theo giaù

CIF Saøi Goøn laø 50.000USD, tyû giaù laø 15.900ñ/USD.

Thueá nhaäp khaåu 10%, thueá GTGT ñoái vôùi haøng nhaäp

khaåu 10%. Chi phí vaän chuyeån töø caûng veà kho

2.100.000ñ, goàm 5% thueá GTGT thanh toaùn baèng tieàn

maët. Chi phí laép ñaët chaïy thöû ñöôïc keá toaùn taäp hôïp nhö

sau:

a. Chi phí NVL xuaát duøng 25.500.000ñ

b. Chi phí laép ñaët thueâ ngoaøi thanh toaùn baèng tieàn maët

theo Hoaù Ñôn goàm 10% thueá GTGT 30.800.000ñ

c. Chi phí thueâ chuyeân gia thanh toaùn baèng TGNH

30.000.000ñ

4. Nhaäp khaåu moät loâ haøng coù trò giaù ghi nhaän treân hoaù ñôn

thöông maïi do beân baùn caáp laø 150.000USD. Thueá suaát

thueá nhaäp khaåu 20%, thueá suaát thueá tieâu thuï ñaëc bieät

50%, thueá suaát thueá GTGT 10%. Gía tính thueá cuûa haøng

nhaäp khaåu laø giaù treân hôïp ñoàng thöông maïi. Tyû giaù giao

dòch 15.920ñ/USD

Page 83: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 83

5. Chi phí naâng haï boác dôõ kieåm ñeám ñaõ ñöôïc chi baèng tieàn

maët 25.000.000ñ, thueá GTGT 10%, leä phí Haûi quan chi

5.000.000ñ baèng tieàn maët

6. DN tieán haønh kieåm tra haøng vaø phaùt hieän coù moät soá kieän

haøng khoâng ñuùng vôùi qui caùch theo hôïp ñoàng DN ñaõ

thoâng baùo vôùi beân baùn Vaø beân baùn ñoàng yù giaûm 1% toång

trò giaù loâ haøng cho DN

7. Nhaän ñöôïc chöùng töø do NH baùo ñaõ thanh toaùn cho beân

baùn 100.000USD tieàn haøng

8. Noäp caùc khoaûn thueá phaùt sinh lieân quan ñeán loâ haøng

nhaäp khaåu qua NH

9. Thanh toaùn heát soá tieàn coøn thieáu cho beân baùn qua NH

trong thôøi haïn ñuôïc höôûng chieát khaáu thanh toaùn 2%

treân toång soá tieàn phaûi thanh toaùn . Tyû giaù xuaát ngoaïi teä

15.930ñ/USD

10. Khaùch haøng thanh toaùn baèng chuyeån khoaûn 10.000USD

tyû giaù thöïc teá luùc phaùt sinh nghieäp vuï 15.920ñ/USD .

Bieát raèng tyû giaù luùc phaùt sinh nôï 15.900ñ/USD, tyû giaù

xuaát ngoaïi teä 15.910ñ/USD

Giaûi :

(1) Nôï TK 1121 / Coù TK 1111 400.000.000

Page 84: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 84

(2) Nôï TK 144 / Coù TK 1121 1.590.000.000 =100.000 x

15.900

(3) a. Nôï TK 241 / Coù TK 331 795.000.000 =50,000 x

15.900

b. Nôï TK 241 / Coù TK 3333 79.500.000 =795.000.000 x

10%

c. Nôï TK 1331 / Coù TK 33312 87.450.000 =

(795.000.000+79.500.000)x10%

d. Nôï TK 241 2.000.000

Nôï TK 1331 100.000

Coù TK 1111 2.100.000

e. Nôï TK 241 / Coù TK 152 25.500.000

f. Nôï TK 241 28.000.000

Nôï TK 1331 2.800.000

Coù TK 1111 30.800.000

g. Nôï TK 241/ Coù TK 112 30.000.000

h. Nôï TK 211 / Coù TK 241 960.000.000

(4) a.Nôï TK 1561 /Coù TK 331 2.388.000.000 =150.000 x

15.920

b.Nôï TK 1561 1.910.400.000

Coù TK 3333 477.600.000 =2.388.000.000 x 20%

Page 85: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 85

Coù TK 3332 1.432.800.000 =(2.388.000.000 +

477.600.000) x 50%

(5) Nôï TK 1562 30.000.000 =25.000.000+5.000.000

Nôï TK 1331 2.500.000

Coù TK 1111 32.500.000

(6) Nôï TK 331 / Coù TK 1561 23.880.000 =150.000 x

15.920x1%

(7) Nôï TK 331 1.592.000.000 = 100.000 x 15.920

Coù TK 144 1.590.000.000 = 100.000 x 15.900

Coù TK 515 2.000.000

(8) a. Nôï TK 1331 / Coù TK 33312 429.840.000

b. Nôï TK 3332 1.432.800.000

Nôï TK 3333 477.600.000

Nôï TK 33312 429.840.000

Coù TK 1121 2.339.440.000

(9) Nôï TK 331 772.120.000 =(150.000 x99% -

100.000) x15.920

Coù TK 1122 725.292.900 = {(150.000 x99%) x98%

- 100.000} x 15.930

Coù TK 515 46.827.100

(10) Nôï TK 1122 159.200.000

Coù TK 131 159.000.000

Page 86: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 86

Coù TK 515 200.000

4.3 KEÁ TOAÙN NHAÄP KHAÅU UYÛ THAÙC

4.3.1 Khaùi nieäm

- Nhaäp khaåu uûy thaùc laø moät trong nhöõng phöông

thöùc kinh doanh, trong ñoù doanh nghieäp kinh

doanh khoâng ñöùng ra tröïc tieáp ñaøm phaùn, kyù keát

hôïp ñoàng ngoaïi thöông maø thoâng qua moät ñôn

vò nhaäp khaåu coù kinh nghieäm trong lónh vöïc naøy

kyù keát vaø thöïc hieän hôïp ñoàng ngoaïi thöông thay

cho mình

- Ñaëc ñieåm cuûa hoaït ñoäng uûy thaùc nhaäp khaåu : coù

3 beân tham gia

+ Beân ñoái taùc nöôùc ngoaøi : ngöôøi xuaát khaåu tröïc

tieáp kyù keát hôïp ñoàng ngoaïi thöông vôùi beân nhaän

uûy thaùc nhaäp khaåu

+ Beân nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu : ñôn vò ñöùng ra

thay maët cho beân uûy thaùc nhaäp khaåu tröïc tieáp

kyù keát hôïp ñoàng ngoaïi thöông vôùi beân ñoái taùc

nöôùc ngoaøi

+ Beân uûy thaùc nhaäp khaåu : ñôn vò coù nhu caàu nhaäp khaåu

haøng hoaù nhöng khoâng tröïc tieáp kyù hôïp ñoàng ngoaïi thöông

Page 87: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 87

4.3.2. Keá toaùn taïi ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu

4.3.2.1 Chöùng töø – Soå saùch

Ñôn vò nhaäp khaåu uûy thaùc kyù hôïp ñoàng vôùi

ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu ñeå nhaäp khaåu haøng hoùa,

nguyeân vaät lieäu, maùy moùc thieát bò,….theo yeâu caàu

cuûa ñôn vò uûy thaùc, ñoàng thôøi thoûa thuaän möùc phí

uûy thaùc. Tröôøng hôïp haøng nhaäp khaåu nhaø nöôùc

quaûn lyù baèng haïn ngaïch (quota), ñôn vò uûy thaùc

phaûi cung caáp haïn ngaïch cho ñôn vò nhaäp khaåu uûy

thaùc.

4.3.2.2 Phöông phaùp haïch toaùn

(1). Khi traû tröôùc moät khoaûn tieàn uûy thaùc mua haøng theo

hôïp ñoàng uûy thaùc nhaäp khaåu cho ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp

khaåu môû LC, …., caên cöù caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 331- Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát cho töøng

ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu)

Coù TK 111, 112

(2). Khi nhaän haøng uûy thaùc nhaäp khaåu do ñôn vò nhaän uûy

thaùc giao traû, caên cöù caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Page 88: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 88

(2.1). Phaûn aùnh giaù trò haøng nhaäp khaåu uûy thaùc, thueá nhaäp

khaåu, thueá GTGT haøng nhaäp khaåu hoaëc thueá tieâu thuï ñaëc

bieät neáu coù, caên cöù vaøo hoùa ñôn xuaát traû haøng cuûa beân nhaän

uûy thaùc nhaäp khaåu vaø caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

(2.1.1). Tröôøng hôïp haøng hoùa nhaäp khaåu duøng vaøo saûn xuaát,

kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï chòu thueá GTGT theo phöông

phaùp khaáu tröø thueá thì thueá GTGT cuûa haøng nhaäp khaåu seõ

ñöôïc khaáu tröø, ghi:

a/ Neáu ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu noäp hoä caùc

khoaûn thueá vaøo NSNN, ghi:

Nôï TK 151, 152, 1561, 211 (Giaù trò haøng nhaäp khaåu

khoâng bao goàm thueá

GTGT haøng nhaäp khaåu)

Nôï TK 133- Thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø

Coù TK 331- Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát

cho töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu).

b/ Neáu ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu laøm thuû tuïc keâ

khai thueá nhöng ñôn vò uûy thaùc töï noäp thueá vaøo NSNN thì

giaù trò haøng nhaäp khaåu ñöôïc phaûn aùnh nhö buùt toaùn taïi ñieåm

a. khi noäp caùc khoaûn thueá vaøo NSNN, ghi:

Page 89: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 89

Nôï TK 331- Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát cho töøng ñôn vò

nhaän uûy

thaùc nhaäp khaåu)

Coù TK 111, 112

(2.1.2). Tröôøng hôïp haøng hoùa nhaäp khaåu duøng vaøo hoaït

ñoäng kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï khoâng chòu thueá GTGT

hoaëc chòu thueá GTGT theo phöông phaùp tröïc tieáp hoaëc duøng

vaøo hoaït ñoäng ñöôïc trang traûi baèng nguoàn kinh phí khaùc thì

thueá GTGT haøng nhaäp khaåu khoâng ñöôïc khaáu tröø, ghi:

a/ Neáu ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu noäp hoä caùc

khoaûn thueá vaøo NSNN, ghi:

Nôï TK 152, 1561, 211 (Giaù trò haøng nhaäp khaåu bao

goàm caû caùc khoaûn thueá phaûi noäp)

Coù TK 331- Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát

cho töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu)

b/ Neáu ñôn vò nhaän uûy thaùc laøm thuû tuïc keâ khai thueá,

nhöng ñôn vò uûy thaùc töï noäp caùc khoaûn thueá vaøo NSNN, thì

giaù trò haøng nhaäp khaåu ñöôïc keá toaùn nhö buùt toaùn taïi ñieåm

a. Khi noäp thueá vaøo NSNN, ghi:

Nôï TK 331- Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát cho töøng

ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu)

Page 90: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 90

Coù TK 111, 112

(2.2). Phí uûy thaùc nhaäp khaåu phaûi traû ñôn vò nhaän uûy thaùc,

caên cöù caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 151, 152, 1561, 211

Nôï TK 133- Thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø

Coù TK 331- Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát

cho töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu)

(2.3). Soá tieàn phaûi traû ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu caùc

khoaûn chi hoä cho hoaït ñoäng nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu, caên cöù

caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 151, 152, 1562, 211

Nôï TK 133- Thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø (neáu coù)

Coù TK 331- Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát cho töøng ñôn vò

nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu)

(3). Khi traû tieàn cho ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu veà soá

tieàn haøng coøn laïi, tieàn thueá nhaäp khaåu, tieàn thueá GTGT,

thueá tieâu thuï ñaëc bieät (neáu nhôø ñôn vò nhaän uûy thaùc noäp hoä

vaøo NSNN), phí uûy thaùc nhaäp khaåu vaø caùc khoaûn chi hoä,

caên cöù caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 331 - Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát cho

töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu)

Page 91: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 91

Coù TK 111, 112

(4). Tröôøng hôïp ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu chuyeån traû

haøng uûy thaùc nhaäp khaåu chöa noäp thueá GTGT, ghi:

(4.1). Khi nhaän haøng, caên cöù phieáu xuaát kho kieâm

vaän chuyeån noäi boä cuûa ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu, keá

toaùn phaûn aùnh giaù trò haøng nhaäp khaåu uûy thaùc theo giaù ñaõ

coù thueá GTGT haøng nhaäp khaåu, ghi:

Nôï TK 152, 1561, 211 (Giaù trò haøng nhaäp khaåu bao

goàm caùc khoaûn thueá phaûi noäp)

Coù TK 331 - Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát cho

töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu)

(4.2). Khi nhaän hoùa ñôn GTGT haøng uûy thaùc nhaäp khaåu cuûa

ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu, keá toaùn phaûn aùnh thueá

GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø, ghi:

(4.2.1). Tröôøng hôïp haøng uûy thaùc nhaäp khaåu coøn toàn kho,

ghi:

Nôï TK 133 - Thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø

Coù TK 152, 1561, 211.

(4.2.2). Tröôøng hôïp haøng hoùa uûy thaùc nhaäp khaåu ñaõ xuaát

baùn, ghi:

Nôï TK 133 - Thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø

Coù TK 632 - Giaù voán haøng baùn

Page 92: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 92

4.3.3. Keá toaùn taïi ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu

4.3.3.1 Chöùng töø – Soå saùch

Beân nhaän uûy thaùc nhaäp phaûi thöïc hieän toaøn boä

coâng vieäc cuûa ñôn vò tröïc tieáp nhaäp khaåu, laøm thuû

tuïc nhaäp khaåu, tieáp nhaän haøng hoùa vaø thoâng baùo

cho ñôn vò uûy thaùc nhaäp ñeán nhaän haøng khi haøng

veà. Caùc chi phí veà kieåm nhaän, giaùm ñònh, boác dôõ …

do beân uûy thaùc nhaäp chòu, neáu beân nhaän uûy thaùc

nhaäp traû thay thì sau ñoù seõ thu laïi cuûa beân uûy thaùc

nhaäp. Beân nhaän uûy thaùc nhaäp ñöôïc höôûng phí uûy

thaùc tính theo tyû leä % treân trò giaù haøng nhaäp khaåu

4.3.3.2 Phöông phaùp haïch toaùn

(1). Khi nhaän cuûa ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu moät khoaûn tieàn

mua haøng traû tröôùc ñeå môû LC, …., caên cöù caùc chöùng töø lieân

quan, ghi:

Nôï TK 111, 112

Coù TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát cho töøng

ñôn vò giao uûy thaùc nhaäp khaåu)(2). Khi chuyeån tieàn hoaëc vay

ngaân haøng ñeå kyù quyõ môû LC (neáu thanh toaùn baèng thö tín duïng),

caên cöù caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 144 - Caàm coá, kyù quyõ, kyù cöôïc ngaén haïn

Coù TK 111, 112, 311.

Page 93: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 93

(3). Khi nhaäp khaåu vaät tö, thieát bò, haøng hoùa, ghi:

(3.1). Soá tieàn haøng uûy thaùc nhaäp khaåu phaûi thanh toaùn hoä

vôùi ngöôøi baùn cho beân giao uûy thaùc, caên cöù caùc chöùng töø

lieân quan, ghi:

Nôï TK 151 - Haøng mua ñang ñi treân ñöôøng (Neáu

haøng ñang ñi ñöôøng)

Nôï TK 1561 - Haøng hoùa (Neáu haøng veà nhaäp kho)

Coù TK 331 - Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát cho

töøng ngöôøi baùn)

Tröôøng hôïp nhaän haøng cuûa nöôùc ngoaøi khoâng nhaäp

kho chuyeån giao thaúng cho ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu, ghi:

Nôï TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát ñôn

vò uûy thaùc nhaäp khaåu)

Coù TK 331 - Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát ngöôøi

baùn nöôùc ngoaøi)

(3.2). Thueá nhaäp khaåu phaûi noäp hoä cho ñôn vò uûy thaùc nhaäp

khaåu, caên cöù caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 151 - Haøng mua ñang ñi treân ñöôøng

Nôï TK 1561 - Haøng hoùa

Coù TK 3333 - Thueá xuaát, nhaäp khaåu (Chi tieát

thueá nhaäp khaåu)

Page 94: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 94

Tröôøng hôïp nhaän haøng cuûa nöôùc ngoaøi khoâng nhaäp

kho chuyeån giao thaúng cho ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu, ghi:

Nôï TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát ñôn

vò uûy thaùc nhaäp khaåu)

Coù TK 3333 - Thueá xuaát, nhaäp khaåu (Chi tieát thueá

nhaäp khaåu)

(3.3). Thueá giaù trò gia taêng haøng nhaäp khaåu phaûi noäp hoä cho

ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu, caên cöù caùc chöùng töø lieân quan,

ghi:

Nôï TK 151 - Haøng mua ñang ñi treân ñöôøng

Nôï TK 1561 - Haøng hoùa

Coù TK 3331 - Thueá GTGT phaûi noäp (33312)

Tröôøng hôïp nhaän haøng cuûa nöôùc ngoaøi khoâng qua

nhaäp kho chuyeån giao thaúng cho ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu,

ghi:

Nôï TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát ñôn

vò uûy thaùc nhaäp khaåu)

Coù TK 3331 - Thueá GTGT phaûi noäp (33312).

(3.4). Thueá tieâu thuï ñaëc bieät phaûi noäp hoä cho ñôn vò uûy thaùc

nhaäp khaåu, caên cöù caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Page 95: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 95

Nôï TK 151 - Haøng mua ñang ñi treân ñöôøng

Nôï TK 1561 - Haøng hoùa

Coù TK 3332 - Thueá tieâu thuï ñaëc bieät

Tröôøng hôïp nhaän haøng cuûa nöôùc ngoaøi khoâng qua

nhaäp kho chuyeån giao thaúng cho ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu,

ghi:

Nôï TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát ñôn vò

uûy thaùc nhaäp khaåu)

Coù TK 3332 - Thueá tieâu thuï ñaëc bieät.

(3.5). Khi traû haøng cho ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu, caên cöù

vaøo hoùa ñôn GTGT xuaát traû haøng vaø caùc chöùng töø lieân

quan, ghi:

Nôï TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát cho

töøng ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu)

Coù TK 1561 - Haøng hoùa (Giaù trò haøng nhaäp khaåu ñaõ

bao goàm caùc khoaûn thueá phaûi noäp)

Coù TK 151 - Haøng mua ñang ñi treân ñöôøng.

(3.6). Tröôøng hôïp traû haøng cho ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu

chöa noäp thueá GTGT, caên cöù phieáu xuaát kho kieâm vaän

chuyeån noäi boä, ghi nhö buùt toaùn 3.5. Sau khi ñaõ noäp thueá

GTGT ôû khaâu nhaäp khaåu cho haøng hoùa nhaäp khaåu uûy thaùc,

phaûi laäp hoùa ñôn GTGT göûi cho ñôn vò giao uûy thaùc.

Page 96: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 96

(4). Ñoái vôùi phí uûy thaùc nhaäp khaåu vaø thueá GTGT tính treân

thì phí uûy thaùc nhaäp khaåu, caên cöù vaøo hoùa ñôn GTGT vaø

caùc chöùng töø lieân quan, keá toaùn phaûn aùnh doanh thu phí uûy

thaùc nhaäp khaåu, ghi:

Nôï TK 131, 111, 112 (Toång giaù thanh toaùn)

Coù TK 511 - Doanh thu baùn haøng (5113)

Coù TK 3331 - Thueá GTGT phaûi noäp

(5). Ñoái vôùi caùc khoaûn chi hoä cho ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu

lieân quan ñeán hoaït ñoäng nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu (Phí ngaân

haøng, phí giaùm ñònh haûi quan, chi thueâ kho, thueâ baõi, chi

boác xeáp vaän chuyeån haøng ….), caên cöù caùc chöùng töø lieân

quan, ghi:

Nôï TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát cho

töøng ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu)

Coù TK 111, 112

(6). Khi ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu chuyeån traû heát soá tieàn

haøng nhaäp khaåu, tieàn thueá nhaäp khaåu, thueá GTGT haøng

nhaäp khaåu, thueá tieâu thuï ñaëc bieät (neáu ñôn vò uûy thaùc nhôø

noäp hoä vaøo NSNN caùc khoaûn thueá naøy), vaø caùc khoaûn chi

hoä cho hoaït ñoäng nhaäp khaåu uûy thaùc, phí uûy thaùc nhaäp

khaåu, caên cöù vaøo caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 111, 112

Page 97: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 97

Coù TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát cho

töøng ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu)

(7). Khi thanh toaùn hoä tieàn haøng nhaäp khaåu vôùi ngöôøi baùn

cho ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu, caên cöù caùc chöùng töø lieân

quan, ghi:

Nôï TK 331 - Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát cho

töøng ngöôøi baùn)

Coù TK 112, 144

(8). Khi noäp hoä thueá nhaäp khaåu, thueá GTGT haøng nhaäp

khaåu, thueá tieâu thuï ñaëc bieät vaøo NSNN, caên cöù caùc chöùng töø

lieân quan, ghi:

Nôï TK 3331, 3332, 3333

Coù TK 111, 112

(9). Tröôøng hôïp ñôn vò nhaän uûy thaùc nhaäp khaåu laøm thuû tuïc

noäp thueá nhaäp khaåu, ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu töï noäp caùc

khoaûn thueá naøy vaøo NSNN, caên cöù caùc chöùng töø lieân quan,

keá toaùn phaûn aùnh soá tieàn ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu ñaõ noäp

vaøo NSNN, ghi:

Nôï TK 3331, 3332, 3333

Coù TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát

cho töøng ñôn vò uûy thaùc nhaäp khaåu)

Thực hành: Nhaäp khaåu uyû thaùc

Page 98: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 98

Caùc doanh nghieäp sau noäp thueá GTGT theo phöông phaùp

khaáu tröø, haïch toaùn haøng toàn kho theo phöông phaùp keâ khai

thöôøng xuyeân, haïch toaùn ngoaïi teä TGTT:

- Cty A: ñôn vò uyû thaùc nhaäp khaåu; Cty B: ñôn vò nhaän uyû

thaùc nhaäp khaåu. Trong thaùng 1/n coù tình hình nhaäp khaåu nhö

sau:

(1). Ngaøy 4/1/n, Cty A chuyeån khoaûn cho Coâng ty B ñeå kyù

quyõ môû L/C: 6.000USD, TGTT luùc giao dòch: 15.600, TGTT

xuaát ngoaïi teä 15.500.

(2). Ngaøy 10/1/n Cty A nhaän ñöôïc loâ haøng maùy tính xaùch

tay, TGTT 15.650.

a/ 100 boä maùy, ñôn giaù CIF 1.000USD/maùy

b/ Thueá nhaäp khaåu phaûi noäp (10%

c/ Thueá GTGT haøng nhaäp khaåu phaûi noäp 10%

d/ Leä phí haûi quan 200.000ñ

e/ Chi phí vaän chuyeån töø caûng veà kho Cty A: Giaù

chöa thueá GTGT 1.000.000, thueá GTGT 10%

f/ Phí uyû thaùc nhaäp khaåu (chöa goàm thueá GTGT

10%): theo hôïp ñoàng uyû thaùc 1% treân toång giaù CIF.

Bieát:

- Coâng ty B noäp hoä caùc khoaûn thueá, leä phí,… cho

Coâng ty A

Page 99: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 99

- Haøng giao taïi caûng khoâng nhaäp kho Cty B; taát caû

chi phí, thueá lieân quan ñeán haøng hoaù Cty A, Cty B

ñeàu thanh toaùn baèng TGNH.

(3). Ngaøy 12/1/n hai beân thanh lyù hôïp ñoàng vaø thanh toaùn

soá tieàn nôï coøn laïi baèng chuyeån khoaûn. Ngay sau ñoù Cty B

cuõng ñaõ chuyeån traû tieàn haøng cho phía nöôùc ngoaøi, bieát

TGTT luùc giao dòch 15.700, TGTT xuaát ngoaïi teä 15.500

(cho caû Cty A vaø Cty B).

Yeâu caàu: Ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï kinh teá treân töø luùc phaùt

sinh nghieäp vuï cho ñeán luùc keát thuùc hôïp ñoàng:

(I). Taïi Cty A.

(II). Taïi Cty B.

Giaûi:

(I). Haïch toaùn taïi Coâng ty A: Ñôn vò uyû thaùc

(1). Chuyeån khoaûn kí quyõ :

Nôï TK 331(B) : 93.600.000 (15.600 x 6.000$)

Coù TK 112.2 : 93.000.000 (15.500x6.000$)

Coù TK 515 : 600.000

(2). Coâng ty nhaän loâ haøng

(2a). Giaù mua

Nôï TK 1561 : 1.565.000.000 (100 x 1.000$ x15.650)

Coù TK 331(B) : 1.565.000.000

Page 100: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 100

(2b). Thueá nhaäp khaåu :

Nôï TK 1561 : 156.500.000 (1.565.000.000x10%)

Coù TK 331(B) :156.500.000

(2c). Thueá GTGT haøng nhaäp khaåu :

Nôï TK 1331 : 172.150.000 =[10% (100x1.100

x15650)]

Coù TK 331(B) : 172.150.000

(2d). Leä phí haûi quan :

Nôï TK 1562 : 200.000

Coù TK 331(B) : 200.000

(2e). Chi phí vaän chuyeån :

Nôï TK 1562 : 1.000.000

Nôï TK 1331 : 100.000 (1.000.000x10%)

Coù TK 331(B) : 1.100.000

(2f). Phí uyû thaùc nhaäp khaåu :

NôTK 1562 : 15.650.000 (1%x100x1.000x15.650)

Nôï TK 1331 : 1.565.000 (15.650.000x10%)

Coù TK 331(B) : 17.215.000

(3). Thanh lyù hôïp ñoàng vaø thanh toaùn tieàn :

Nôï TK 331(B) : 1.818.565.000

Coù TK 112.1 : 347.165.000= 200.000+1.100.000

+$22.100x15650

Page 101: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 101

Coù TK 112.2 : 1.457.000.000= ($100.000-$6.000) x

15.500

Coù TK 515 : 14.400.000=6000x50+94.000x150

(II). Haïch toaùn taïi Coâng ty B: Ñôn vò nhaän uyû thaùc

(1). Nhaän tieàn öùng tröôùc ñeå môû L/C :

(1a). Nôï TK 112.2: 93.600.000 (6.000$ x15.600)

Coù TK 131 (A) : 93.600.000

(1b). Nôï TK 144: 93.600.000 (6.000$x15.600)

Coù TK112.2 : 93.000.000 (6.000$x15.500)

Coù TK 515 : 600.000

(2). Nhaäp khaåu haøng

(2a). Giaù mua haøng:

Nôï TK 131 (A) : 1.565.000.000

Coù TK 331 (XK): 1.565.000.000

(2b). Thueá nhaäp khaåu :

Nôï TK 131(A) : 156.500.000 (1.565.000.000x10%)

Coù TK 3333 : 156.500.000

(2c). Thueá GTGT haøng nhaäp khaåu :

Nôï TK 131(A) : 172.150.000

(1.565.000.000+156.500.000)x10%

Coù TK 33312 : 172.150.000

(2d) Nôï TK 3333 156.500.000

Page 102: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 102

Nôï TK 33312 172.150.000

Coù TK 1121 328.650.000

(2e). Leä phí haûi quan :

Nôï TK 131(A) : 200.000

Coù TK 112.1: 200.000

(2f). Chi phí vaän chuyeån :

Nôï TK 131(A) : 1.100.000

Coù TK 112.1 : 1.100.000

(2g). Phí uyû thaùc :

Nôï TK 131(A) : 17.215.000

Coù TK 511 : 15.650.000 (1%x100x1.000x15.650)

Coù TK 333.1 : 1.565.000

[10%(1%x100x1.000x15.650)]

(3a). Thanh toaùn tieàn :

Nôï TK 112.2 : 1.475.800.000 (100.000$-

6.000$)x15.700

Nôï TK 112.1 : 347.165.000 (*)

Nôï TK 635 6.000x50=300.000

Coù TK 131 : 1.818.565.000 (**)

Coù TK 515 : 4.700.000

(*) ,(**) : Tính gioáng cty A

(3b). Thanh toaùn Nôï TK phaûi traû nöôùc ngoaøi:

Page 103: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 103

Nôï TK 331 1.565.000.000 (100.000x15.650)

Coù TK 144: 93.600.000 (6.000$x15.600)

Coù TK 1122 1.457.000.000 (94.000$x15.500)

Coù TK 515 14.400.000(1.565.000.000-

93.600.000-1.457.000.000).

4.4 KEÁ TOAÙN XUAÁT KHAÅU TRÖÏC TIEÁP

4.4.1 Khaùi nieäm :

- laø hoaït ñoäng trao ñoåi haøng hoaù dòch vuï giöõa caùc

toå chöùc, caù nhaân Vieät Nam ( nhaø xuaát khaåu ) vôùi

caùc toå chöùc, caù nhaân nöôùc ngoaøi ( nhaø nhaäp khaåu )

thoâng qua mua baùn ñaët treân neàn taûng lyù thuyeát

veàlôïi theá so saùnh

- Nhöõng maët haøng xuaát khaåu laø nhöõng maët haøng coù

theá maïnh trong nöôùc, coù lôïi theá so saùnh so vôùi haøng

hoaù cuøng loaïi cuûa caùc nöôùc khaùc. Ñoái vôùi Vieät Nam

laø caùc maët haøng thuoäc nhoùm thuû coâng myõ ngheä (

maây,tre, ñan…) , ngaønh khai thaùc vaø saûn xuaát saûn

phaåm thoâ ( daàu khí, khí ñoát…),ngaønh cheá bieán

nguyeân lieäu noâng saûn, laâm saûn (gaïo,tieâu, caø pheâ,

thuûy haûi saûn…)

4.4.2 Chöùng töø – Soå saùch

Page 104: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 104

Ñeå thöïc hieän moät hôïp ñoàng xuaát khaåu haøng hoùa,

doanh nghieäp thöôøng phaûi tieán haønh caùc coâng vieäc sau :

– Laøm thuû tuïc xuaát khaåu theo quy ñònh cuûa Nhaø nöôùc

(xin giaáy pheùp xuaát khaåu neáu caàn).

– Kyù hôïp ñoàng xuaát khaåu, nhöõng noäi dung chuû yeáu

cuûa hôïp ñoàng laø :

+ Teân haøng

+ Chaát löôïng

+ Soá löôïng

+ Giao haøng

+ Giaù caû

+ Thanh toaùn

+ Bao bì vaø kyù maõ hieäu

+ Baûo haønh

+ Phaït vaø boài thöôøng thieät haïi

+ Baûo hieåm

+ Baát khaû khaùng

+ Khieáu naïi

+ Troïng taøi

Page 105: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 105

– Thöïc hieän nhöõng coâng vieäc ôû giai ñoaïn ñaàu cuûa

khaâu thanh toaùn nhö: nhaéc nhôû ngöôøi mua môû L/C theo

ñuùng yeâu caàu, kieåm tra L/C …

– Chuaån bò haøng hoùa ñeå xuaát khaåu

– Kieåm tra haøng xuaát khaåu

– Laøm thuû tuïc haûi quan

– Thueâ phöông tieän vaän taûi

– Giao haøng cho ngöôøi vaän taûi

– Mua baûo hieåm cho haøng hoùa xuaát khaåu

– Laäp boä chöùng töø thanh toaùn, goàm phöông tieän

thanh toaùn vaø caùc chöùng töø gôûi haøng, cuï theå thöôøng bao

goàm :

Hoái phieáu thöông maïi

Vaän ñôn ñöôøng bieån

Ñôn hoaëc giaáy chöùng nhaän baûo hieåm

Hoùa ñôn thöông maïi

Giaáy chöùng nhaän phaåm chaát haøng hoùa

Giaáy chöùng nhaän troïng/khoái löôïng

Giaáy chöùng nhaän xuaát xöù haøng hoùa

Phieáu ñoùng goùi haøng hoùa

Page 106: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 106

Giaáy kieåm dòch thöïc vaät

– Giaûi quyeát khieáu naïi (neáu coù) vaø thanh lyù hôïp ñoàng

4.4.3 Phöông phaùp haïch toaùn

4.4.3.1. Taøi khoaûn söû duïng

Taøi khoaûn 511 – Chi tieát doanh thu haøng xuaát khaåu

Taøi khoaûn 632 – Giaù voán haøng baùn.

4.4.3.2. Ñònh khoaûn nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh.

- Khi xuaát kho haøng hoùa chuyeån ra beán caûng, beán

taøu, ñeå chuaån bò giao haøng cho ngöôøi vaän taûi thì caên cöù vaøo

“Phieáu xuaát kho kieâm vaän chuyeån noäi boä” keøm theo “Leänh

ñieàu ñoäng noäi boä”, ghi :

Nôï TK 157

Coù TK 1561

– Tröôøng hôïp haøng xuaát khaåu ñöôïc mua theo phöông

thöùc vaän chuyeån thaúng thì ghi :

Nôï TK 157

Nôï TK 133

Coù TK 331

– Khi hoaøn thaønh traùch nhieäm giao haøng, haøng xuaát

khaåu ñöôïc xaùc ñònh laø ñaõ baùn thì keá toaùn laäp Hoùa ñôn baùn

Page 107: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 107

haøng, phaûn aûnh doanh thu cuûa soá haøng xuaát khaåu theo giaù

baùn ñaõ ñöôïc quy ñoåi ra tieàn Vieät Nam theo tyû giaù thöïc teá

thôøi ñieåm ghi nhaän doanh thu ñeå ghi :

+ Nôï TK 131

Coù TK 511

+ Nôï TK 632

Coù TK 157

– Caùc phí toån giao nhaän haøng xuaát khaåu, ghi :

Nôï TK 641

Nôï TK 1331

Coù TK 111, 112

– Thueá xuaát khaåu phaûi noäp, ghi :

Nôï TK 511

Coù TK 333 (3333)

– Tröôøng hôïp haøng rôøi cöûa khaåu nhöng chöa ñöôïc

tính laø tieâu thuï thì soá thueá xuaát khaåu phaûi noäp ñöôïc phaûn

aûnh treân TK 157 nhö laøm moät boä phaän cuûa giaù voán haøng gôûi

baùn.

– Khi nhaän ñöôïc giaáy baùo coù cuûa ngaân haøng veà

khoaûn tieàn haøng ñaõ baùn,ghi

Page 108: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 108

Nôï TK 112 (1122) – Theo tyû giaù thöïc teá

Coù TK 131 – Theo tyû giaù ñaõ ghi soå

Coù TK 515 – Cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi.

Hoaëc ghi:

Nôï TK 112 (1122) – Theo tyû giaù thöïc teá

Nôï TK 635 – Cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi.

Coù TK 131 – Theo tyû giaù ñaõ ghi soå.

Ñoàng thôøi ghi Nôï TK 007

– Khi ñöôïc hoaøn laïi thueá XK do keâ khai nhaàm, ghi:

Nôï TK 111, 112 - 3333

Coù TK 511(hoaøn trong nieân ñoä)

Hoaëc Coù TK 711(Hoaøn vaøo nieân ñoä sau)

4.4.4 Ví duï minh hoïa: taïi DN XK coù caùc nghieäp vuï

1. Noäp 10.000USD tieàn maët vaøo TK TGNH, tyû giaù thöïc teá

15.870ñ/USD, tyû giaù xuaát ngoaïi teä 15.900ñ

2. Xuaát khaåu SP coù trò giaù xuaát kho 1.500.000.000ñ, giaù

baùn theo Hoaù Ñôn thöông maïi 120.000USD. Thueá suaát

Page 109: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 109

thueá XK 5%. Gía tính thueá cuûa haøng XK laø giaù treân HÑ.

Tyû giaù giao dòch15.700ñ

3. Chi 16.500.000ñ tieàn maët goàm 10% thueá GTGT, ñeå

thanh toaùn moät soá chi phí boác dôõ…

4. Trong loâ haøng coù 4% saûn phaåm khoâng ñaït chaát löôïng,

beân mua traû laïi vaø DN phaûi nhaäp khaåu trôû laïi soá SP naøy

5. Chuyeån khoaûn thanh toaùn tieàn thueá XK cho NS Nhaø

Nöôùc

6. Khaùch hang thanh toaùn tieàn qua NH trong thôøi haïn ñöôïc

höôûng chieát khaáu thanh toaùn 1% theo HÑ. Leä phí NH

30USD. Tyû giaù giao dòch 15.800ñ

7. Boä phaän KD baùo hoûng moät coâng cuï duïng cuï ôû kyø thöù 3,

bieát raèng CCDC thuoäc loaïi phaân boå 4 kyø, giaù trò ban ñaàu

12.000.000ñ, pheá lieäu baùn thu hoài tieàn maët 1.000.000ñ

8. Ruùt 1.000USD töø NH veà nhaäp quyõ tieàn maët, tyû giaù thöïc

teá 15.830ñ. Tyû giaù ghi soå 15.850ñ

Yeâu caàu : ñònh khoaûn caùc NV phaùt sinh

Giaûi:

(1) Nôï TK 1122 158.700.000

Nôï TK 635 300.000

Coù TK 1112 159.000.000

Page 110: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 110

(2) a. Nôï TK 632 / Coù TK 1561 1.500.000.000

b. Nôï TK 131 / Coù TK 511 1.884.000.000=$120.000

x15.700

c. Nôï TK 511/ Coù TK 3333 94.200.000=$120.000

x15.700x5%

(3) Nôï TK 641 15.000.000

Nôï TK 1331 1.500.000

Coù TK 1111 16.500.000

(4) a. Nôï TK 1561 / Coù TK 632 60.000.000=

1.500.000.000x4%

b. Nôï TK 531 / Coù TK 131 75.360.000=

1.884.000.000x4%

d. Nôï TK 3333 / Coù TK 511

3.768.000=94.200.000x4%

(5) Nôï TK 3333 / Coù TK 511 90.432.000= 94.200.000

– 3.768.000

(6) Nôï TK 1122 1.801.484.400=( $120.000x96%x99% -

$30) x 15.800

Nôï TK 641 474.000= $30 x 15.800

Page 111: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 111

Nôï TK 635 6.681.600= 1.808.640.000 –

1.801.484.400 – 474.000

Coù TK 131 1.808.640.000= $120.000 x 96%

x15.700

(7) Nôï TK 641 5.000.000

Nôï TK 111 1.000.000

Coù TK 142 6.000.000

(8) Nôï TK 1112 15.830.000

Nôï TK 635 20.000

Coù TK 1122 15.850.000

Nôï TK 007 $1.000

4.5 KEÁ TOAÙN XUAÁT KHAÅU UÛY THAÙC

4.5.1 Khaùi nieäm

- Xuaát khaåu uûy thaùc laø moät trong nhöõng phöông

thöùc kinh doanh, trong ñoù doanh nghieäp kinh

doanh khoâng ñöùng ra tröïc tieáp ñaøm phaùn, kyù keát

hôïp ñoàng ngoaïi thöông maø thoâng qua moät ñôn

vò xuaát khaåu coù kinh nghieäm trong lónh vöïc naøy

kyù keát vaø thöïc hieän hôïp ñoàng ngoaïi thöông thay

cho mình

- Ñaëc ñieåm cuûa hoaït ñoäng uûy thaùc nhaäp khaåu : coù

3 beân tham gia

Page 112: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 112

+ Beân ñoái taùc nöôùc ngoaøi : ngöôøi nhaäp khaåu

tröïc tieáp kyù keát hôïp ñoàng ngoaïi thöông vôùi beân

nhaän uûy thaùc xuaát khaåu

+ Beân nhaän uûy thaùc xuaát khaåu : ñôn vò ñöùng ra

thay maët cho beân uûy thaùc xuaát khaåu tröïc tieáp kyù

keát hôïp ñoàng ngoaïi thöông vôùi beân ñoái taùc nöôùc

ngoaøi

+ Beân uûy thaùc xuaát khaåu : ñôn vò coù nhu caàu

xuaát khaåu haøng hoaù nhöng

khoâng tröïc tieáp kyù hôïp ñoàng ngoaïi thöông

4.5.2 Keá toaùn taïi ñôn vò giao uûy thaùc xuaát khaåu

4.5.2.1 Chöùng töø – Soå saùch

Ñoái vôùi nghieäp vuï xuaát (nhaäp) khaåu uûy thaùc thì nghóa

vuï vaø traùch nhieäm cuûa beân uûy thaùc xuaát (nhaäp) khaåu vaø beân

nhaän uûy thaùc xuaát (nhaäp) khaåu ñöôïc quy ñònh cuï theå trong

hôïp ñoàng uûy thaùc xuaát (nhaäp) khaåu do caùc beân tham gia yù

kieán thoûa thuaän.

Trong hôïp ñoàng uûy thaùc caàn quy ñònh roõ :

– Beân uûy thaùc phaûi: cung caáp haøng, cung caáp tö lieäu

caàn thieát ñeå chaøo haøng ra nöôùc ngoaøi, chòu moïi chi phí ñoùng

Page 113: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 113

goùi, bao bì, keû maõ, kyù hieäu, vaän chuyeån haøng hoùa ñeán cöûa

khaåu, traû phí uûy thaùc.

– Beân nhaän uûy thaùc phaûi: kyù hôïp ñoàng xuaát khaåu vôùi

nöôùc ngoaøi, theo giaù caû vaø ñieàu kieän coù lôïi nhaát cho beân uûy

thaùc, thoâng baùo tình hình thò tröôøng vaø giaù caû …

Beân nhaän uûy thaùc xuaát laøm toaøn boä coâng vieäc cuûa

moät ñôn vò tröïc tieáp xuaát, tieáp nhaän haøng hoùa xuaát cuûa beân

uûy thaùc vaø tieán haønh thuû tuïc xuaát haøng cho thöông nhaân

nöôùc ngoaøi.

Caùc chi phí veà kieåm nhaän, giaùm ñònh, vaän chuyeån,

baûo hieåm … do beân uûy thaùc xuaát chòu, beân nhaän uûy thaùc xuaát

neáu traû thay seõ thu laïi cuûa beân uûy thaùc xuaát.

Beân nhaän uûy thaùc ñöôïc höôûng phí uûy thaùc theo tyû leä

% treân toång doanh thu ngoaïi teä.

4.5.2.2 Phöông phaùp haïch toaùn

(1). Khi giao haøng cho ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu, caên

cöù caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 157 - Haøng göûi ñi baùn

Coù TK 1561 - Haøng hoùa

Coù TK 155 - Thaønh phaåm

Page 114: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 114

(2). Khi ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu ñaõ xuaát khaåu haøng

cho ngöôøi mua, caên cöù chöùng töø lieân quan, ghi:

(2.1). Giaù voán haøng xuaát khaåu, ghi:

Nôï TK 632 - Giaù voán haøng baùn

Coù TK 157 - Haøng göûi ñi baùn

(2.2). Doanh thu haøng xuaát khaåu uûy thaùc, ghi:

Nôï TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát cho

töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu)

Coù TK 511 - Doanh thu baùn haøng

(2.3). Thueá xuaát khaåu, thueá tieâu thuï ñaëc bieät phaûi noäp, beân

nhaän uûy thaùc xuaát khaåu noäp hoä vaøo NSNN, ghi:

- Soá thueá xuaát khaåu, thueá tieâu thuï ñaëc bieät cuûa haøng

xuaát khaåu uûy thaùc phaûi noäp, ghi:

Nôï TK 511 - Doanh thu baùn haøng

Coù TK 3332, 3333.

- Khi ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu ñaõ noäp hoä thueá

xuaát khaåu, thueá tieâu thuï ñaëc bieät vaøo NSNN, caên cöù caùc

chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 3332, 3333

Coù TK 338 - Phaûi traû, phaûi noäp khaùc (Chi tieát

cho töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu)

Page 115: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 115

- Traû tieàn noäp hoä caùc loaïi thueá cho ñôn vò nhaän uûy

thaùc xuaát khaåu, ghi:

Nôï TK 338 - Phaûi traû, phaûi noäp khaùc (Chi tieát cho

töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu)

Coù TK 111, 112.

(2.4). Soá tieàn phaûi traû cho ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu veà

caùc khoaûn ñaõ chi hoä lieân quan ñeán haøng uûy thaùc xuaát khaåu,

ghi:

Nôï TK 641 - Chi phí baùn haøng

Nôï TK 133 - Thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø

Coù TK 338 - Phaûi traû, phaûi noäp khaùc (3388)

(Chi tieát cho töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu).

(3). Phí uûy thaùc xuaát khaåu phaûi traû cho ñôn vò nhaän uûy thaùc

xuaát khaåu, caên cöù caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 641 - Chi phí baùn haøng

Nôï TK 133 - Thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø

Coù TK 338 - Phaûi traû, phaûi noäp khaùc (3388) (Chi tieát

cho töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu)

(4). Buø tröø khoaûn tieàn phaûi thu veà haøng xuaát khaåu vôùi

khoaûn phaûi traû ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu, caên cöù caùc

chöùng töø lieân quan, ghi:

Page 116: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 116

Nôï TK 338 - Phaûi traû, phaûi noäp khaùc (3388) (Chi tieát

cho töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu)

Coù TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát

cho töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu)

(5). Khi nhaän soá tieàn baùn haøng uûy thaùc xuaát khaåu coøn laïi

sau khi ñaõ tröø ñi phí uûy thaùc xuaát khaåu vaø caùc khoaûn do ñôn

vò nhaän uûy thaùc chi hoä, caên cöù chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 111, 112

Coù TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát

cho töøng ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu)

4.5.3. Keá toaùn taïi ñôn vò nhaän uûy thaùc xuaát khaåu

4.5.3.1 Chöùng töø – Soå saùch (Nhö 4.5.2.1)

4.5.3.2 Phöông phaùp haïch toaùn

(1). Khi nhaän haøng cuûa ñôn vò uûy thaùc xuaát khaåu, caên cöù caùc

chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 003 - Haøng hoùa nhaän baùn hoä, nhaän kyù göûi

(2). Khi ñaõ xuaát khaåu haøng, caên cöù caùc chöùng töø lieân quan,

ghi:

(2.1). Soá tieàn haøng uûy thaùc xuaát khaåu phaûi thu hoä cho beân

giao uûy thaùc xuaát khaåu, ghi:

Page 117: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 117

Nôï TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát cho

töøng ngöôøi mua nöôùc ngoaøi)

Coù TK 331 - Phaûi traû ngöôøi baùn (Chi tieát cho

töøng ñôn vò giao uûy thaùc xuaát khaåu)

- Ñoàng thôøi ghi trò giaù haøng ñaõ xuaát khaåu:

Coù TK 003 - Haøng hoùa nhaän baùn hoä, nhaän kyù

göûi

(2.2). Thueá xuaát khaåu phaûi noäp hoä cho beân giao uûy thaùc

xuaát khaåu, ghi:

Nôï TK 331 - Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Keá toaùn

chi tieát cho töøng ñôn vò giao uûy thaùc)

Coù TK 338 - Phaûi traû, phaûi noäp khaùc (3388 chi

tieát phaûi noäp vaøo NSNN)

(2.3). Thueá tieâu thuï ñaëc bieät phaûi noäp hoä cho beân giao uûy

thaùc xuaát khaåu, ghi:

Nôï TK 331 - Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Keá toaùn chi tieát cho

töøng ñôn vò giao uûy thaùc xuaát khaåu)

Coù TK 338 - Phaûi traû, phaûi noäp khaùc (3388 chi tieát noäp vaøo

NSNN)

(3). Ñoái vôùi phí uûy thaùc xuaát khaåu, vaø thueá GTGT tính treân

phí uûy thaùc xuaát khaåu, caên cöù caùc chöùng töø lieân quan, keá

toaùn phaûn aùnh doanh thu phí uûy thaùc xuaát khaåu, ghi:

Page 118: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 118

Nôï TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát cho

töøng ñôn vò giao uûy thaùc xuaát khaåu)

Coù TK 511 - Doanh thu baùn haøng (5113)

Coù TK 3331 - Thueá GTGT phaûi noäp

(4). Ñoái vôùi caùc khoaûn chi hoä cho beân uûy thaùc xuaát khaåu

(Phí ngaân haøng, phí giaùm ñònh haûi quan, chi vaän chuyeån boác

xeáp haøng, ….), caên cöù caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 138 - Phaûi thu khaùc (1388 chi tieát töøng ñôn vò

uûy thaùc xuaát khaåu)

Coù TK 111, 112

(5). Khi thu hoä tieàn haøng cho beân uûy thaùc xuaát khaåu, caên cöù

caùc chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 112 - Tieàn göûi ngaân haøng

Coù TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát cho

töøng ngöôøi mua nöôùc ngoaøi)

(6). Khi noäp hoä thueá xuaát khaåu, thueá tieâu thuï ñaëc bieät cho

ñôn vò uûy thaùc xuaát khaåu, caên cöù caùc chöùng töø lieân quan,

ghi:

Nôï TK 338 - Phaûi traû, phaûi noäp khaùc (3388 chi tieát

phaûi noäp vaøo NSNN)

Coù TK 111, 112

Page 119: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 119

(7). Khi ñôn vò uûy thaùc xuaát khaåu thanh toaùn, buø tröø phí uûy

thaùc xuaát khaåu, vaø caùc khoaûn chi hoä, caên cöù caùc chöùng töø

lieân quan, ghi:

Nôï TK 331 - Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát cho

töøng ñôn vò giao uûy thaùc xuaát khaåu)

Coù TK 131 - Phaûi thu cuûa khaùch haøng (Chi tieát

cho töøng ñôn vò giao uûy thaùc xuaát khaåu)

Coù TK 138 - Phaûi thu khaùc (Chi tieát cho töøng

ñôn vò giao uûy thaùc xuaát khaåu)

(8). Khi chuyeån traû cho ñôn vò uûy thaùc xuaát khaåu soá tieàn

haøng coøn laïi sau khi ñaõ tröø ñi phí uûy thaùc xuaát khaåu vaø caùc

khoaûn chi hoä, caên cöù chöùng töø lieân quan, ghi:

Nôï TK 331 - Phaûi traû cho ngöôøi baùn (Chi tieát cho

töøng ñôn vò giao uûy thaùc xuaát khaåu)

Coù TK 111, 112.

4.5.4 Ví duï: Xuaát khaåu uyû thaùc:

Cty X: ñôn vò giao uyû thaùc xuaát khaåu; Cty Y: ñôn vò nhaän uyû

thaùc xuaát khaåu. Caùc doanh nghieäp naøy ñeàu noäp thueá GTGT

theo phöông phaùp khaáu tröø, haïch toaùn haøng toàn kho theo

phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân, haïch toaùn ngoaïi teä theo

TGTT. Trong thaùng 5/n coù tình hình xuaát khaåu nhö sau:

Page 120: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 120

(1). Ngaøy 10/5/n, Cty X giao haøng trò giaù xuaát kho

100.000.000ñ, giaù baùn 10.000 USD cho Coâng ty Y ñeå xuaát

khaåu. Bieát haøng naøy coù thueá GTGT 0%, thueá xuaát khaåu

10%.

(2). Ngaøy 12/5/n Coâng ty Y ñaõ laøm xong thuû tuïc xuaát khaåu

vaø chuyeån haøng cho ngöôøi mua ôû nöôùc ngoaøi, chöa thanh

toaùn tieàn. TGTT luùc giao dòch 15.800ñ/USD.

(3). Caùc khoaûn Coâng ty Y noäp hoä cho Coâng ty X (taát caû

baèng tieàn maët):

a./ Thueá xuaát khaåu.

b./ Leä phí haûi quan 2.000.000ñ.

c./ Chi phí boác xeáp giaù chöa thueá 5.000.000, thueá GTGT

10%.

(4). Coâng ty X ñaõ chuyeån tieàn baèng TGNH cho Coâng ty Y

ñeå noäp thueá xuaát khaåu vaø Coâng ty Y ñaõ chuyeån khoaûn noäp

thueá xuaát khaåu naøy vaøo NSNN.

(5). Phí uyû thaùc xuaát khaåu (chöa goàm thueá GTGT 10%):

theo hôïp ñoàng uyû thaùc 2% treân toång giaù trò hôïp ñoàng.

(6). Ngaøy 20/7/n, Coâng ty Y ñaõ nhaän ñöôïc tieàn cuûa ngöôøi

mua nöôùc ngoaøi, TGTT luùc giao dòch 15.900. Ñoàng thôøi

Coâng ty X vaø Coâng ty Y tieán haønh thanh lyù hôïp ñoàng,

thanh toaùn soá tieàn nôï coøn laïi baèng chuyeån khoaûn, bieát

Page 121: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 121

TGTT xuaát ngoaïi teä cuûa Cty Y chuyeån tieàn cho Coâng ty X

laø 15.900.

Yeâu caàu: Ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï kinh teá treân töø luùc phaùt

sinh nghieäp vuï cho ñeán luùc keát thuùc hôïp ñoàng:

(I). Taïi Cty X.

(II). Taïi Cty Y.

Giaûi :

Taïi Cty X : Ñôn vò uûy thaùc xuaát khaåu

(1) Nôï TK 157 / Coù TK 1561 100.000.000

(2) a. Nôï TK 632 / Coù TK 157 100.000.000

b. Nôï TK 131(Y) / Coù TK 511 158.000.000 = $10.000 x

15.800

(3) a. Nôï TK 511 / Coù TK 3333 15.800.000 =

158.000.000 x10%

b. Nôï TK 3333 / Coù TK 3388 (Y) 15.800.000

c. Nôï TK 641 / Coù TK 3388 (Y) 200.000

d. Nôï TK 641 5.000.000

Nôï TK 133 500.000

Coù TK 3388(Y) 5.500.000

Page 122: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 122

(5) Nôï TK 641 3.160.000 = 158.000.000 x 2%

Nôï TK 133 316.000

Coù TK 3388(Y) 3.476.000

(6) a. Nôï TK 1122 159.000.000 = $10.000 x 15.900

Coù TK 131(Y) 158.000.000

Coù TK 515 1.000.000

b. Nôï TK 3388(Y) / Coù TK 1121

24.976.000=200.000+5.500.000+3.476.000+15.800.000

Taïi Cty Y : Ñôn vò nhaän uûy thaùc

(1) Nôï TK 003 $10.000

(2) a. Coù TK 003 $ 10.000

b. Nôï TK 131(NK) / Coù TK 331(X) 158.000.000

(3) a. Nôï TK 331(X) / Coù TK 1121 15.800.000 =

158.000.000 x 10%

b. Nôï TK 1388(X) / Coù TK 1121 200.000

c. Nôï TK 1388(x) / Coù TK 1121 5.500.000

(4) Nôï TK 1121 / Coù TK 331(X) 15.800.000

(5) Nôï TK 131(X) 3.476.000

Nôï TK 5113 3.160.000

Coù TK 33311 316.000

Page 123: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 123

(6) a. Nôï TK 1122 159.000.000 = $10.000 x 15.900

Coù TK 131(NK) 158.000.000

Coù TK 515 1.000.000

b. Nôï TK 331(X) 158.000.000

Nôï TK 635 1.000.000

Coù TK 1122 159.000.000

c. Nôï TK 1121 24.976.000

Coù TK 331(X) 15.800.000

Coù TK 1388(X) 5.700.000

Coù TK 131(X) 3.476.000

Page 124: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 124

CHÖÔNG 5

KEÁ TOAÙN HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH DÒCH VUÏ

5.1.KEÁ TOAÙN HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH NHAØ

HAØNG

5.1.1. Ñaëc ñieåm keá toaùn hoaït ñoäng kinh doanh nhaø haøng

- Saûn phaåm saûn xuaát vaø cheá bieán ra tieâu thuï ngay vöøa

coù yeáu toá phuïc vuï , vì vaäy löôïng haøng toàn kho khoâng

lôùn.

- Chu kyø saûn xuaát ngaén, khoâng coù saûn phaåm dôû dang.

- Haïch toaùn haøng toàn kho thoâng thöôøng theo phöông

phaùp kieåm keâ ñònh kyø.

- Tính giaù thaønh theo phöông phaùp ñònh möùc.

5.1.2. Keá toaùn hoaït ñoäng kinh doanh nhaø haøng

5.1.2.1.Keá toaùn chi phí saûn xuaát haøng töï cheá bieán

a/. Chi phí saûn xuaát: goàm 3 khoaûn muïc chính:

Page 125: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 125

- Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp: caùc loaïi nguyeân

lieäu ñeå cheá bieán moùn aên, thöùc uoáng, ….

- Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp: tieàn löông vaø caùc khoaûn

trích theo löông cuûa nhaân vieân tröïc tieáp cheá bieán

moùn aên, thöùc uoáng.

- Chi phí saûn xuaát chung:

+ Tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông cuûa

nhaân vieân quaûn lyù beáp, nhaân vieân cung öùng

+ Chi phí phuï lieäu duøng chung.

+ Coâng cuï, duïng cuï duøng cho vieäc cheá bieán moùn

aên, thöùc uoáng.

+ Khaáu hao TSCD duøng cho vieäc cheá bieán moùn

aên, thöùc uoáng.

+ Chi phí dòch vuï mua ngoaøi: tieàn ñieän, nöôùc, ga,

..

+ Chi phí baèng tieàn khaùc.

b/. Chöùng töø: phieáu nhaäp – xuaát, phieáu thu – chi, phieáu saûn

xuaát cheá bieán, caùc baûng phaân boå, hoaù ñôn GTGT, giaáy baùo

nôï, giaáy baùo coù, bieân baûn kieåm keâ …

c/ Soå saùch: soå kho cheá bieán, soå caùi caùc taøi khoaûn, soå chi

tieát…

d/ Taøi khoaûn söû duïng

Page 126: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 126

- Theo phöông phaùp KKÑK TK 611;

621;622;627;631;152;154;156….

- Theo phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân TK 152;

154;621;622;627….

e/ Phöông phaùp haïch toaùn

KEÁ TOAÙN NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRÖÏC TIEÁP

- Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp saûn

xuaát laø giaù trò cuûa nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp coù

maët trong saûn phaåm cheá taïo ra. Ví duï trong moùn

gaø haáp caûi beï xanh thì nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp laø

gaø, caûi xanh, naám vaø caùc phuï lieäu khaùc. Keá toaùn

laäp soå kho cheá bieán ñeå theo doõi nguyeân vaät lieäu

ñaõ giao cho boä phaän cheá bieán

KEÁ TOAÙN CHI PHÍ NHAÂN COÂNG TRÖÏC TIEÁP

- Tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông:

BHXH, BHYT, KPCÑ cuûa ngöôøi tröïc tieáp cheá bieán moùn aên

uoáng

- Löông vaø caùc khoaûn trích theo löông:

BHXH, BHYT, KPCÑ cuûa nhaân vieân phuïc vuï cho SXCB

tính vaøo CPSXC( nhaân vieân tieáp lieäu, nhaân vieân baûo quaûn

kho…),

Page 127: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 127

- Taøi Khoaûn söû duïng: TK622”CPNCTT”,

khoâng coù soá dö

KEÁTOAÙNCHIPHÍSAÛNXUAÁT CHUNG

- CPSXC laø chi phí mang tính chaát taùc ñoäng

giaùn tieáp SX

+ Nguyeân lieäu giaùn tieáp

+ Tieàn coâng cuøa löïc löôïng giaùn tieáp quaûn

lyù SXCB

+ CP coâng cuï , duïng cuï xuaát duøng

+ Chi Phí Khaáu HaoTSCÑ

+ Dòch vuï mua ngoaøi: nhieân lieäu, ñieän

nöôùc…

+ Chi phí baèng tieàn khaùc

- TK söû duïng: 627”CPSXC”, khoâng coù soá dö

TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM

- Cuoái thaùng taäp hôïp caùc yeáu toá chi phí SX

ñeå tính giaù thaønh Saûn PhaåmCheá Bieán

+ PP Keâ KhaiThöôøng Xuyeân,

TK154”CPSXKDDD”, Taøi Khoaûn coù soá dö nôï

+ PPKKÑK, TK631 “giaù thaønh saûn xuaát”, Taøi khoaûn

quaûn lyù khoâng coù soá dö

-Giaù thaønh saûn phaåm:

Page 128: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 128

Giaù thaønh saûn phaåm = SPDDÑK + CPSXtrong kyø -

SPDDCK – Pheá lieäu, khoaûn ñöôïc boài thöôøng

- Nhaøhaøngthöôøngkhoângcoùsaûnphaåmdôûdangcuoáikyø

VÍ DUÏ KEÁ TOAÙN

Doanh nghieäp kinh doanh nhaø haøng, haïch toaùn

haøng toàn kho theo phöông phaùp kieåm keâ ñònh kyø, tính thueá

GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø. Ñaàu thaùng, nguyeân lieäu

cheá bieán coøn toàn kho 6.0000.000ñ, Trong thaùng phaùt sinh:

1. Mua nguyeân lieäu töø chôï veà nhaäp kho giaù chöa

thueá 20.000.000ñ, traû tieàn maët

2.Xuaát kho nguyeân lieäu cheá bieán

3.Tieàn coâng phaûi traû cho boä phaän cheá bieán

10.000.000ñ

4.Trích BHXH, BHYT, KPCÑ theo cheá ñoä hieän

haønh

5.TaäphôïpCPSXCtrong thaùng:

- Gas mua duøng chöa traû tieàn 700.000ñ

- Coâng cuï xuaát duøng phaân boå moät laàn 200.000ñ

- Phaân boå chi phí coâng cuï treo ôû caùc kyø tröôùc cho

thaùng naøy 1.000.000ñ

- KHTSCÑ 1.500.000ñ

- Caùc chi phí khaùc traû baèng tieàn maët 500.000ñ

Page 129: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 129

6. Cuoái thaùng kieåm keâ nguyeân lieäu toàn kho boä

phaän cheá bieán 400.000ñ. Haõy tính giaù thaønh haøng töï cheá

bieán trong thaùng, bieát raèng ñaõ cheá bieán trong thaùng:

- Vòt tieàm thuoác baéc: 200 thoá, gía thaønh ñònh möùc

100.000ñ/thoá

- Caù loùc haáp: 100kg, gía thaønh ñònh möùc 80.000ñ/kg

- Laåu thaäp caåm: 160 laåu, giaù thaønh ñònh möùc

70.000ñ/laåu

Haõy cho nhaän xeùt veà quaûn lyù CPSX thoâng qua giaù

thaønh thöïc teá töøng moùn aên so vôùi giaù thaønh dònh möùc theo

coâng thöùc cheá bieán

Ñònh khoaûn

Keát chuyeån nguyeân lieäu coøn toàn ñaàu kyø

Nôï 611: 6.000.000 6.000.000

Coù 152: 6.000.000

(1) Nôï 611: 20.000.000

Nôï 1331: 2.000.000

Coù 111(1111): 22.000.000

(2) khoâng haïch toaùn trong kyø chæ theo doõi soá löôïng

xuaát

(3) Nôï 622: 10.000.000

Coù 334: 10.000.000

Page 130: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 130

(4) Nôï 622 : 19%*10.000.000=1.900.000

Nôï 334: 6%*10.000.000= 600.000

Coù 338(3382,3383,3384): 2.500.000

(5) Nôï 627(6272,6273,6274,6278): 4.000.000

Coù 331: 700.000

Coù 153: 200.000

Coù 242: 1.100.000

Coù 214(2141): 1.500.000

Coù 111(1111): 500.000

Ghi ñôn 009 1.500.000

(6) a. Nôï 152:400.000

Coù 611:400.000

(6) b. Nôï 631: 41.500.000

Coù 621 : 25.600.000

Coù 622: 11.900.000

Coù 627: 4.000.000

TÍNH GÍA THAØNH THÖÏC TEÁ TÖØNG MOÙN AÊN:

- Giaù thaønh ñònh möùc

(200x100.000)+(100x80.000)+(160x70.000)=39.200.000

- Tyû leä gía thaønh thöïc teá theo gía thaønh ñònh möùc:

41.500.000/39.200.000=1.059

Page 131: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 131

Giaù thaønh thöïc teá: - Vòt tieàm : 100.000x1.059=105.900

- Caù loùc : 80.000x1.059=84.720

- Laåu : 70.000x1.059=74.130

Nhaän xeùt:

+ Giaù thaønh thöïc teá cao hôn giaù thaønh ñònh möùc

2.300.000ñ, laøm laõi goäp giaûm so vôùi ñònh möùc, caàn xem laïi

tieâu hao nguyeân lieäu trong quaù trình cheá bieán, hao phí SXC

ñeå chaán chænh kòp thôøi

+ Trong caùc moùn aên baùn ra vòt tieàm coù giaù thaønh

thöïc teá cao nhaát so vôùi caùc moùn khaùc, laõi goäp cuûa moùn naøy

thaáp nhöng soá löôïng baùn ra laïi cao hôn caùc moùn khaùc, ñaây

laø nguyeân nhaân chính laøm giaù thaønh thöïc teá chung taêng cao.

Caàn löu yù keùo gía thaønh vòt tieàm hoaëc neáu khoâng theå keùo vì

chaát löôïng moùn aên thì caàn haïn cheá soá löôïng baùn ra cuûa moùn

naøy

5.1.2.2.Keá toaùn tieâu thuï vaø tính keát quaû kinh doanh nhaø

haøng

a/. Phöông thöùc baùn haøng vaø chöùng töø

- Giao haøng vaø thu tieàn tröïc tieáp: nhaân vieân baùn

haøng giao haøng cho khaùch phaûi coù nhieäm vuï thu tieàn. Cuoái

ngaøy kieåm keâ haøng coøn laïi ñeå tính haøng baùn ra trong ngaøy

laäp baùo caùo baùn haøng haøng ngaøy cuøng vôùi soá tieàn baùn haøng

Page 132: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 132

noäp veà phoøng keá toaùn ñeå haïch toaùn. Phöông phaùp naøy phuø

hôïp cöûa haøng coù qui moâ kinh doanh nhoû vaø coù baùn keøm

thöïc phaåm mua saün

- Phöông thöùc baùn veù: nhaân vieân ghi veù cho soá haøng ñaõ

baùn ra nhaèm kieåm soaùt vôùi soá tieàn ñaõ thu vaøo, caên cöù vaøo

veù baùn haøng trong ngaøy ñeå laäp baùo caùo baùn haøng haøng ngaøy

cuøng vôùi soá tieàn baùn haøng noäp veà cho phoøng keá toaùn haïch

toaùn

- Phöông thöùc theo ñôn ñaët haøng: khaùch haøng seõ ñaët

tröôùc soá löôïng, chuûng loaïi moùn aên uoáng vaøo ngaøy giôø nhaát

ñònh, nhaø haøng vôùi khaùch laäp moät baûn hôïp ñoàng kinh teá vaø

khaùch phaûi ñaët coïc ñeå hôïp ñoàng baûo ñaûm ñöôïc thöïc hieän.

Keá toaùn laäp phieáu thu tieàn coïc, ñeán khi thöïc hieän HÑ xong

thì môùi goïi laø haøng baùn vaø laäp hoùa ñôn baùn haøng, thu soá

tieàn coøn laïi sau khi tröø tieàn coïc

- Phöông thöùc ghi ngay hoùa ñôn baùn leû: nhaân vieân

giao cho khaùch hoùa ñôn baùn leûkhi thu tieàn, caên cöù vaøo hoùa

ñôn laäp baùo caùo baùb haøng haøng ngaøy vaø noäp cuøng soá tieàn

baùn haøng veà phoøng keá toùan ñeå haïch toaùn

b/. Chöùng töø: hoaù ñôn GTGT, hoaù ñôn thoâng thöôøng, baùo

caùo baùn haøng, giaáy noäp tieàn, baûng phaân boå…

c/. Soå saùch: soå caùi taøi khoaûn, soå chi tieát doanh thu baùn haøng

Page 133: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 133

d/. Taøi khoaûn söû duïng

- TK 5111 doanh thu baùn haøng mua saün, TK 5112

doanh thu baùn haøng töï cheá bieán, TK 521, 512, 532,

531,911, 421

- TK 632, 641(chi phí lieân quan ñeán vieäc thuùc ñaåy baùn

haøng : quaø löu nieäm, chi phí phuïc vuï…), 642

e/. Phöông phaùp haïch toaùn

- Theo phöông phaùp KKÑK

- Theo phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân

- Taäp hôïp chi phí Baùn Haøng(CPBH)&Quûan Lyù Doanh

Nghieäp(CPQLDN) caàn thöïc hieän cho chính xaùc. Nhöõng

chi phí coù lieân quan ñeán vieäc thuùc ñaåy baùn haøng haïch

toaùn vaøo chi phí baùn haøng. Ví duï: quaø löu nieäm taëng

khaùch khi toå chöùc ñaùm tieäc, chi phí phuïc vuï…Neáu nhaø

haøng coù thu phí phuïc vuï theo doanh thu vaø tính chi phí

rieâng thì keá toùan phaûi chi tieát phí töông öùng vôùi doanh

thu phuïc vuï

- Caàn theo doõi rieâng chi tieát Keát Quûa Kinh Doanh cho

töøng loaïi haøng mua saün vaø haøng töï cheá bieán, theo doõi chi

phí rieâng cho töøng loaïi doanh thu hoaëc taäp hôïp chung roài

phaân boå CPBH&CPQLDN cho doanh thu töøng loaïi. Tieâu

thöùc phaân boå tuøy thuoäc vaøo ñaëc ñieåm nhaø haøng kinh

Page 134: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 134

doanh, sao cho nguyeân taéc chi phí töông öùng vôùi doanh

thu hôp lyù nhaát, keá toaùn thöøông choïn doanh thu thöïc teá

hoaëc chi phí phaùt sinh thöïc teá taïi moãi boä phaän ñeå laøm

tieâu thöùc phaân boå.

Ví duï: phaân boå CPBH

CPBH phaân boå cho haøng töï cheá=(CPBH/Toång doanh

thu thöïc te)áxDT haøng töï cheá thöïc teá

f/. VÍ DUÏ KEÁ TOÙAN

1. Giaû söû töø ngaøy 1 ñeán ngaøy 25, haøng ngaøy keá toaùn

nhaän tieàn maët vaø baùo caùo baùn haøng cuûa nhaân vieân baùn

haøng. Toång doanh thu chöa thueá 25 ngaøy 250.000.000ñ,

trong ñoù doanh thu haøng mua saün 50.000.000ñ, doanh

thu haøng töï cheá 200.000.000ñ, thueá VAT 10%. Ñaõ thu

baèng tieàn maët 50.000.000ñ, TGNH 160.000.000ñ, soá coøn

laïi khaùch nôï

2. Ngaøy 26 khaùch ñaët coïc 5.000.000ñ baèng tieàn maët

ñeå toå chöùc tieäc trò giaù chöa thueá 20.000.000ñ, thueá VAT

10%

3. Ngaøy 28 ñaõ thöïc hieän xong tieäc cöôùi noùi treân,

khaùch haøng duøng ngaân phieáu traû heát soá tieàn coøn laïi theo

hôïp ñoàng sau khi tröø tieàn coïc. Doanh thu chöa thueá haøng

mua saün 4.000.000ñ. haøng töï cheá bieán 16.000.000ñ

Page 135: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 135

4. Cuoái thaùng xaùc ñònh ñöïôc giaù thaønh töï cheá ñaõ tieâu

thuï trong thaùng 150.000.000ñ, giaù voán haøng mua saün ñaõ

tieâu thuï laø 32.000.000ñ

5. Trong thaùng taäp hôïp chi phí baùn haøng

20.000.000ñ, chi phí quaûn lyù doanh nghieäp 15.000.000ñ,

cuoái thaùng phaân boå heát ñeå tính keát quaû kinh doanh

6. Haõy xaùc ñònh keát quaû kinh doanh nhaø haøng vaø

töøng loaïi haøng, phaân boå CPBH&CPQLDN theo doanh

thu töøng loaïi haøng

ÑÒNH KHOAÛN:

1. Nôï 111(1111) 50.000.000

Nôï 112(1121) 160.000.000

Coù 511 250.000.000

Coù 333(33311) 25.000.000

Chi tieát 5111: 50.000.000; 5112: 200.000.000

2. Nôï 111(1111) 5.000.000

Coù 131 5.000.000

3. Nôï 131 5.000.000

Nôï 111(1111) 17.000.000

Coù 511 20.000.000

Coù 333(33311) 2.000.000

Chi tieát 5111: 4.000.000; 5112: 16.000.000

Page 136: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 136

4. Nôï 632 182.000.000

Coù 156 32.000.000

Coù 154 150.000.000

Chi tieát 632 haøng cheá bieán: 150.000.000; 632 haøng mua saün

32.000.000

5. Nôï 911 35.000.000

Coù 641 20.000.000

Coù 642 15.000.000

6a. Nô ï 911 270.000.000

Coù 511 270.000.000

Chi tieát 5111: 54.000.000; 5112: 216.000.000

6b. Nôï 911 : 182.000.000

Coù 632 182.000.000

6c. Nôï 911: 53.000.000

Coù 421(4212): 53.000.000

+ Tính chi tieát laõi töøng loaïi haøng:

CPBH&CPQLDN phaân boå cho haøng mua saün :

(35.000.000/270.000.000)*54.000.000=7.000.000

CPBH&CPQLDN phaân boå cho haøng töï cheá :

35.000.000-7.000.000 = 28.000.000ñ

Laõi KD haøng töï cheá= 216.000.000 -

(150.000.000+28.000.000)=38.000.000ñ

Page 137: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 137

Laõi KD haøng mua saün= 54.000.000 -

(32.000.000+7.000.000) = 15.000.000ñ

5.2.KEÁ TOAÙN KINH DOANH KHAÙCH SAÏN

5.2.1. Ñaëc ñieåm kinh doanh khaùch saïn

5.2.1.1.Toåchöùc hoaït ñoäng kinh doanh khaùch saïn

Hoaït ñoäng chính

- Dòch vuï cho thueâ phoøng nguû

- Dòch vuï ñi keøm: giaët uûi, aåm thöïc, baõi xe, xoa boùp,

baùn haøng löu nieäm, vuõ tröøông…

Phaân loaïi hoaït ñoäng ñeå haïch toaùn

- Hoaït ñoäng kinhdoanh: nhaø haøng ,quaày bar, shop

baùn haøng löu nieäm

- Hoaït ñoäng phuïc vuï: thueâ phoøng, dòch vuï ñi keøm

Caùc boä phaän chính: tieáp taân, quaûn gia,toång ñaøi,toå

buoàng,boä phaän baûo trì söûa chöõa…

5.2.1.2. Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng kinh doanh khaùch saïn

- Chí phí thueâ ngoaøi vaø khaáu hao TSCÑ lôùn

- Chi phí phoøng cho thueâ coù theå coù chi phí dôû dang

cuoái kyø vì khaùch haøng ôû qua thaùng sau chöa thanh toaùn tieàn

phoøng trong thaùng neân chöa coù doanh thu töông öùng, moät soá

dòch vuï ñi keøm cuõng coù theå coù hoaëc khoâng chi phí dôû dang

cuoái kyø

Page 138: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 138

- Keá toaùn taäp hôïp doanh thu,chi phí chi tieát cho

töøng hoaït ñoäng, keå caû chi phí cho töøng loaïi phoøng cho thueâ

ñeå phuïc vuï coâng taùc quaûn lyù

- Caùc hoaït ñoäng cho thueâ phoøng vaø caùc dòch vuï keøm

theo coù thueâ suaát thueá GTGT khaùc nhau hoaëc phöông phaùp

tính thueá khaùc nhau thì phaûi taäp hôïp doanh thu theo töøng

hoaïtñoäng.

- Môû soå chi tieát chi phí ,doanh thu theo höùông daãn taøi

khoaûn keá toaùn chi tieát cuûa ngaønh ñaëc thuø do caáp treân yeâu

caàu.

5.2.2. Keá toaùn hoaït ñoäng kinh doanh khaùch saïn

5.2.2.1.Keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù

thaønh dòch vuï

- Chi phí saûn xuaát bao goàm ba yeáu toá chi phí:

chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp SX, chi phí nhaân

coâng tröïc tieáp SX, vaø chi phí SX chung.

- Cho thueâ phoøng, chi phí tröïc tieáp nhö

nguyeân vaät lieäu, tieàn coâng coù giaù trò nhoû, chi phí thueâ

ngoaøi,chi phí Sxchung phaùt sinh raát lôùn

- Ñeå quaûn lyù chi phí coù hieäu quaû, keá toaùn xaùc

ñònh chi phí ñònh möùc cho töøng loaïi phoøng tính theo

töøng ngaøy ñeâm cho thueâ, cuõng nhö chi phí ñònh möùc

Page 139: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 139

caùc hoaït ñoäng dòch vuï khaùc keøm theo.

- Chi phí dòch vuï dôû dang cuoái kì cuûa hoaït

ñoäng cho thueâ phoøng thöøông do khaùch haøng thueâ töø

thaùng naøy sang thaùng khaùc hoaëc nhöõng ngaøy cuoái

thaùng naøy sang nhöõng ngaøy ñaàu thaùng sau nhöng

chöa thanh toaùn tieàn.

Chi phí dòch vuï dôû dang = soá ngaøy thöïc teá khaùch ñaõ ôû

* chi phí ñònh möùc ngaøy ñeâm phoøng khaùch ñang ô ûdôû

dang

- Caùc dòch vuï khaùc ñi keøm thöøông khoâng coù

CPDDCK. Tuy nhieân tuøy thuoäc caùch quaûn lí coù khi

khaùch coù söû duïng caùc dòch vuï ñoù ñang thueâ phoøng dôû

dang.

Phöông phaùp keá toaùn chi phí SX vaø tính giaù thaønh

dòch vuï cuûa khaùch saïn

- Keá toaùn chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp

SX, phuïc vuï:

Nguyeân vaät lieäu chính duøng cho quy trình

phuïc vuï phoøng bao goàm caùc vaät tö, nguyeân vaät lieäu

trang bò cho phoøng ñeå khaùch löu truù söû duïng nhö : xaø

boâng,daàu goäi, thuoác taåy…. Taøi khoaûn söû duïng:

152(nguyeân lieäu vaät lieäu),611(mua haøng), 621(chi

Page 140: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 140

phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp - khoâng coù soá dö )

- Keá toaùn chi phí nhaân coâng tröïc tieáp bao

goàm: löông, phuï caáp, baûo hieåm XH, baûo hieåm y teá,

kinh phí coâng ñoaøn cuûa nhaân vieân tröïc tieáp phuïc vuï:

nhaân vieân phuïc vuï buoàng. Taøi khoaûn söû duïng: 622

(chi phí nhaân coâng tröïc tieáp) – khoâng coù soá dö

Theo cheá ñoä hieän haønh caùc khoaûn trích BHXH,

BHYT, KPCÑ ñöôïc tính toaùn nhö sau:

+ Doanh nghieäp ñöôïc tính vaøo chi phí SXKD:

19% bao goàm : 2% KPCÑ (1% noäp coâng ñoaøn caáp

treân, 1% ñeå laïi coâng ñoaøn taïi doanh nghieäp) , 2%

BHYT(noäp cô quan y teá) , 15% BHXH(noäp cho cô

quan BHXH,vaø ñöôïc caáp laïi cho doanh nghieäp trôï

caáp oám ñau, thai saûn cho nhaân vieân) ,

+ Tröø vaøo thu nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng : 1%

BHYT( noäp cho cô quan y teá) , 5% BHXH (noäp cho

cô quan BHXH)

- Keá toaùn chi phí SX chung: nguyeân vaät lieäu

giaùn tieáp tham gia qui trình taïo ra saûn phaåm phoøng,

löông cuûa ngöôøi quaûn lyù tröïc tieáp, löông cuûa nhaân

vieân phuïc vuï nhö tieáp taân, porter,quaûn gia, chi phí

coâng cuï, khaáu hao TSCD, nhieân lieäu , chi phí baèng

Page 141: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 141

tieàn khaùc. Taøi khoaûn söû duïng: 627(chi phí Sx chung)

-- khoâng coù soá dö.

- Cuoái thaùng taäp hôïp caùc chi phí keå treân vaøo

taøi khoaûn 154 – CPSXKDDD(p/p keâ khai thöôøng

xuyeân) hay taøi khoaûn 631 – GTSX(P/P kieåm keâ ñònh

kyø).

5.2.2.2.Keá toaùn doanh thu ,chi phí quaûn lyù DN vaø keát quaû

kinh doanh

- Doanh thu tính thueá cuûa khaùch saïn laø doanh thu

thöïc thu töøkhaùch thanh toaùn

- Tuøy loaïi hình phuïc vuï trong khaùch saïn ñeå tính thueá

GTGT hay thueá tieâu thuï

ñaëc bieät

- Taäp hôïp chi phí baùn haøng töông öùng vôùi doanh thu

ñeå tính keát quaû kinh doanh cho töøng loaïi hình phuïc vuï.

Choïn tieâu thöùc phaân boå CPQLDN cho phuø hôïp vôùi thöïc teá

hoaït ñoäng cuûa KS.

Phaân boå cho töøng loaïi hình hoaït ñoäng theo: doanh thu, löông

cô baûn…

- Hoaït ñoäng mua baùn haøng mua saün vaø taïi KS laø

hoaït ñoäng kinh doanh ôû nhaø haøng, shop baùn haøng löu nieäm,

baùn haøng nöôùc uoáng taïi phoøng

Page 142: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 142

Phöông phaùp keá toaùn chi phí quaûn lyù doanh nghieäp vaø tính

keát quaû kinh doanh

- Cuoái thaùng taäp hôïp chi phí quaûn lyù doanh nghieäp

laø nhöõng chi phí söû duïng ñeå duy trì hoaït ñoäng cho toaøn

doanh nghieäp nhaèm vaøo coâng taùc quaûn lyù: löông cuûa nhaø

quaûn lyù giaùn tieáp, chi phí vaên phoøng phaåm, KHTSCD …

- Phaân boå cho doanh thu cuûa töøng loaïi hình phuïc vuï

sao cho chiphí ñi vôùi doanh thu moät caùch hôïp lyù nhaát.

5.2.2.3.Ví duï keá toaùn

Moät khaùch saïn coù caùc hoaït ñoäng: cho thueâ phoøng,

karaoke, giaët uûi, ñaïi lyù kinh doanh ñieän thoaïi-fax.

Trong thaùng phaùt sinh:

1. Xuaát kho moät soá xaø phoøng taém, baøn chaûi , kem

ñaùnh raêng, traø,…trang bò cho phoøng khaùch saïn trò

giaù700.000ñ, chi tieàn maët mua baùo haèng ngaøy cho

phoøng KS 100.000ñ

2. Phaûi traû tieàn coâng cho nhaân vieân toå phoøng

10.000.000ñ, cho nhaân vieân tröïctieáp daøn maùy

karaoke 1.000.000ñ, cho nhaân vieân giaët uûi

1.500.000ñ, nhaân vieân phuïc vuï khaùch saïn

6.000.000ñ, löông quaûn lyù doanh nghieäp 15.000.000ñ

3. Trích BHXH, BHYT, KPCD theo cheá ñoä hieän

Page 143: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 143

haønh

4. Xuaát kho moät soá xaø phoøng, thuoác taåy cho boä phaän

giaët uûi 500.000ñ

5. Xuaát kho moät coâng cuï duøng cho phoøng khaùch saïn

4.000.000ñ, cho hoaït ñoäng karaoke 400.000ñ, cho boä

phaän giaët uûi1.000.000ñ, cho quaûn lyù doanh nghieäp

800.000ñ

6. Khaáu hao TSCD höõu hình phaân boå cho phoøng

khaùch saïn 60.000.000ñ, cho hoaït ñoäng karaoke

5.000.000ñ, giaët uûi 3.000.000ñ, ñieän thoaïi-fax

500.000ñ, quaûn lyù doanh nghieäp 7.000.000ñ

7. Chi phí ñieän nöùôc phaûi traû chöa thueá

4.000.000ñ- thueá 10%:400.000ñ, phaân boå cho phoøng

khaùch saïn 2.000.000ñ, giaët uûi 1.500.000ñ, QLDN

500.000ñ

8. Chi tieàn maët traû tieàn ñieän thoaïi phuïc vuï QLDN

6.000.000ñ

9. Doanh thu vaø thueá GTGT ñaàu ra trong thaùng ñaõû

thu baèng tieàn maët 39.200.000ñ, baèng tieàn göûi ngaân

haøng 136.500.000ñ, goàm: phoøng khaùch saïn

120.000.000ñ – thueá suaát 10%. Hoaït ñoäng karaoke

30.000.000ñ – thueá suaát 20%. Boä phaän giaët uûi

Page 144: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 144

7.000.000ñ – thueá suaát 10%. Ñ aïi lyù kinh doanh ñieän

thoaïi-fax soá thöïc thu baèng tieàn maët 8.000.000ñ khoâng

chòu thueá VAT

10. Haõy keát chuyeån chi phí töông öùng vôùi doanh thu

ñeå tính KQKD trong thaùng cho töøng hoaït ñoäng cuûa

doanh nghieäp, keá toaùn phaân boå chi phí QLDN theo

tieàn löông cô baûn traû cho töøng hoaït ñoäng dòch

vuï(khoâng keå trôï caáp theo löông). Bieát raèng coøn 15

ngaøy ñeâm phoøng khaùch saïn khaùch ñaõ ôû löu laïi thaùng

sau, chi phí ñònh möùc phoøng khaùch saïn

100.000ñ/ngaøy ñeâm. Caùc dòch vuï khaùc khoâng coù chi

phí dôû dang cuoái kyø.

Ñònh khoaûn: (môû soå chi tieát chi phí vaø doanh thu)

1. Nôï 621 – CPNVLTT 800.000

Coù 152 – NLVL 700.000

Coù 111 – TM(1111) 100.000

Chi tieát 621 KS : 800.000

2. Nôï 622 – CPNCTT 12.500.000

Nôï 627 – CPSXC(6271) 6.000.000

Nôï 642 – CPQLDN(6421) 15.000.000

Coù 334 – PTCNV 33.500.000

6271 KS: 6.000.000; 622 KS: 10.000.000;

Page 145: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 145

622 KA: 1.000.000; 622 GU: 1.500.000

3. Nôï 622 – CPNCTT 12.500.000x19% =

2.375.000

Nôï 627 – CPSXC(6271)6.000.000x19% =

1.140.000

Nôï 642 – CPQLDN(6421)

15.000.000x19% = 2.850.000

Nôï 334 33.500.000x6%=2.010.000

Coù 338 – PT, PNK 33.500.000x25%

=8.375.000

6271KS: 1.140.000; 622KS: 1.900.000; 622KA:

190.000;622GU:285.000

4. Nôï 621 – CPNVLTT 500.000

Coù 152 – NLVL 500.000

621GU:500.000

5. Nôï 627 – CPSXC(6273) 5.400.000

Nôï 642 – CPQLDN6423) 800.000

Coù 153 – CC, DC 6.200.000

6273KS: 4.000.000; 6273KA: 400.000;

6273 GU: 1.000.000

6. Nôï 627 – CPSXC(6274) 68.500.000

Page 146: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 146

Nôï 642 – CPQLDN(6424) 7.000.000

Coù214–HMTSCDHH(2141):

75.500.000

Ghi ñôn : Nôï 009 : 75.500.000

6274 KS: 60.000.000; 6274 KA: 5.000.000; 6274 GU:

3.000.000; 6274 ÑT: 500.000

7. Nôï 627 – CPSXC(6277) 3.500.000

Nôï 642 – CPQLDN(6427) 500.000

Nôï 133 – TGTGTÑKT(1331)400.000

Coù 331- PTCNB 4.400.000

6277KS: 2000000; 6277GU: 1.500.000

8. Nôï 642 – CPQLDN(6427) 6.000.000

Coù 111- TM(1111) 6.000.000

9a. Nôï 111- TM(1111) 39.200.000

Nôï 112- TGNH(1121)136.500.000

Coù 511- DTBH(5113) 157.000.000

Coù 333- TVCKPNNN(33311),(3332)

18.700.000

5113KS: 120.000.000; 5113KA: 30.000.000;

5113GU: 7.000.000

9b. Nôï 111- TM(1111) 8.000.000

Coù 338- PTPNK 7.200.000

Page 147: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 147

Coù 511- DTBH(5113) 800.000

5113ÑT: 800.000

10a. Nôï 154- CPSXKDDD 100.715.000

Coù 621- CPNVLTT 1.300.000

Coù 622- CPNCTT 14.875.000

Coù 627- CPSXC 84.540.000

154KS: 8.5840.000; 154KA: 6.590.000;

154GU: 7.785.000; 154ÑT: 500.000

10b.Chi phí dòch vuï DD cuoái

kyø:15ngaøyx100.000ñ/ngaøy=1.500.000ñ

Toång gía thaønh dòch vuï: 100.715.000-

1.500.000=99.215.000

Nôï 632- GVHB 99.215.000

Coù 154- CPSXKDDD 99.215.000

632KS: 84.340.000; 632KA: 6.590.000;

632GU: 7.785.000; 632ÑT: 500.000

10c. Nôï 911- XÑKQKD 131.365.000

Coù 632- GVHB 99.215.000

Coù 642- CPQLDN 32.150.000

10d. Nôï 511- DTBH(5113) 157.800.000

Coù 911- XÑKQKD 157.800.000

10e. Nôï 911- XÑKQKD 26.435.000

Page 148: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 148

Coù 421- LNCPP(4212)

26.435.000

Tính laõi cho töøng hoaït ñoäng:

Tyûleä phaân boå chi phí QLDN=32150000/

(16.000.000+1.000.000+1.500.000)=1.73

Chi phí QLDN phaân boå cho KS:

16.000.000x1.73=27680000

Chi phí QLDN phaânboå cho KA:

1.000.000x1.73=1.730.000

Chi phí QLDN phaân boå cho GU: 32.150.000-

(27.680.000+1.730.000)=2.740.000

Hoaït ñoäng cho thueâ phoøng:

120.000.000-(84.340.000+27.680.000)=7.980.000

Hoaït ñoäng Karaoke :

30.000.000-(6.590.000+1.730.000)=21.680.000

Hoaït ñoäng Giaët uûi :

7.000.000-(7.785.000+2.740.000)=-3.525.000

Hoaït ñoäng Ñieän thoaïi

800.000- 500.000=300.000

5.3. KEÁ TOAÙN KINH DOANH DU LÒCH

5.3.1. Ñaëc ñieåm kinh doanh du lòch

Page 149: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 149

+ Caùc dòch vuï du lòch khaùc chuû yeáu duøng lao

ñoäng cuûa nhaân vieân phuïc vuï keát hôïp vôùi vieäc söû duïng trang

thieát bò vaø moät soá nguyeân lieäu khaùc ñeå taïo ra saûn phaåm du

lòch ña daïng vaø phong phuù

+ Tính chaát theo doõi doanh thu , chi phí cuõng

gioáng nhö khaùch saïn. Chi phí nguyeân lieäu phaùt sinh raát nhoû

so vôùi chi phí tieàn coâng vaø khaáu hao trang thieát bò

û + Caùch tính thueá GTGT theo töøng dòch vuï du lòch

cuõng khaùc nhau, ví duï du lòch trong nöôùc thì phaûi tính thueá

GTGT treân toång doanh thu troïn goùi tuor du lòch, nhöng du

lòch nöôùc ngoaøi thì khoâng tính phaàn doanh thu dòch vuï thöïc

hieän ôû nöùôc ngoaøi….vì vaäy ñoøi hoûi keá toaùn chieát tính chi phí

vaø coù chöùng töø hôïp phaùp theo töøng hoaït ñoäng kinh doanh.

Doanh thu chòu thueá cuûa kinh doanh vaän chuyeån du lòch tính

treân toång doanh thu thöïc teá sau khi tröø caùc khoûan chieát khaáu

baùn haøng, giaûm gía baùn haøng, hoùa ñôn söû duïng laø hoùa ñôn

baùn dòch vuï

+ Keá toaùn tuaân thuû theo heä thoáng taøi khoaûn keá

toaùn chi tieát theo ngaønh ñaëc thuø, keá toaùn phaûi vaän duïng

ñuùng theo tính chaát cuûa loaïi hình ñoù. Ví duï kinh doanh

höôùng daãn du lòch thì phaûi theo doõi tính gía thaønh dòch vuï;

kinh doanh haøng hoùa thì phaûi theo doõi mua baùn theo hoaït

Page 150: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 150

ñoäng thöông maïi; K inh doanh xaây döïng cô baûn thì phaûi

theo qui ñònh keá toaùn ngaønh xaây döïng cô baûn

5.3.2. Keá toaùn hoaït ñoäng kinh doanh du lòch

5.3.2.1.Keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh

dòch vuï

A. Noäi dung chi phí tröïc tieáp tính vaøo gía thaønh töøng

dòch vuï

Caùc chi phí tính tröïc tieáp vaøo gía thaønh cuûa töøng loaïi

dòch vuï, khoâng tính vaøo CPQLDN. Neáu ñoù laø chi phí

nguyeân lieäu tröïc tieáp thì haïch toùan vaøo TK 621, tieàn coâng

tröïc tieáp haïch toùan vaøo TK 622, caùc chi phí coøn laïi trong

quaù trình taïo ra dòch vuï haïch toaùn vaøo TK 627.

B. Kinh doanh höôùng daãn du lòch

+ Tieàn traû cho caùc khoûan aên, uoáng,

nguû, tieàn thueâ phöông tieän ñi lai, veù ño,ø phaø, tieàn veù

vaøo cöûaï caùc di tích, danh lam thaéng caûnh…tính vaøo

chi phí vaät lieäu tröïc tieáp

+ Tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo

löông nhö BHXH, BHYT, KPCÑ cuûa nhaân vieân

höôùng daãn du lòch tính vaøo chi phí nhaân coâng tröïc

tieáp

+ Chi phí tröïc tieáp khaùc nhö coâng taùc

Page 151: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 151

phí cuûa höôùng daãn vieân, chi phí giao dòch kyù keát hôïp

ñoàng du lòch, hoa hoàng moâi giôùi…tính vaøo CPSXC

+ Tính giaù thaønh tuor theo phöông phaùp

ñôn ñaët haøng

C.Kinh doanh vaän chuyeån du lòch

+ Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp nhö nhieân

lieäu, daàu moû vaø caùc phuï tuøng thay theá khaùc

+ Chi phí tieàn coâng tröïc tieáp nhö tieàn

löông vaø caùc khoaûn trích theo löông nhö BHXH,

BHYT, KPCÑ cuûa nhaân vieân laùi xe vaø phuï laùi xe,

caùc khoaûn phuï caáp tính vaøo löông

+ Caùc chi phí tính vaøo CPSXC nhö:

- Khaáu hao phöôngtieän vaän taûi

- Trích tröôùc chi phí voû ruoät xe

- Chi phí söûa chöõa phöông tieän vaän chuyeån

- Leä phí giao thoâng

- Tieàn mua baûo hieåm xe

- Moät soá chi phí khaùc nhö thieät haïi do ñuïng xe

vaø caùc khoaûn boài thöôøng thieät haïi…

D. Noäi dung chi phí quaûn lyù doanh nghieäp

Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp ôû caùc ñôn

vò kinh doanh du lòch laø chi phí quaûn ly haønh chính vaø

Page 152: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 152

nhöõng chi phí coù tính chaát chung trong toaøn ñôn vò,

bao goàm:

- Chi phí duy trì boä maùy quaûn lyù cuûa DN nhö

tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông nhö BHXH,

BHYT, KPCÑ cuûa nhaân vieân quaûn lyù DN( nhaân vieân

caùc phoøng ban, ban giaùm ñoác, baûo veä DN,…), caùc

khoaûn phuï caáp tính vaøo löông

- Chi phí coâng cuï duïng cuï duøng chung cho DN

- KHTSCÑ duøng chung cho doanh nghieäp

- Chi phí söûa chöõa TSCÑ duøng chung cho DN

- Chi phí veà tuyeân truyeàn quaûng caùo, giôùi

thieäu saûn phaåm

- Chi phí noäp caáp treân

- Chi phí dòch vuï mua ngoaøi nhö ñieän, nöôùc,

ñieän thoaïi, fax,…

- Chi phí chung khaùc nhö giao teá,…

5.3.2.2. Keá toaùn doanh thu, chi phí baùn haøng, chi phí quaûn

lyù DN vaø keát quaû kinh doanh (Töông töï nhö caùc hoïat ñoäng

dòch vuï khaùc).

5.3.2.3. Ví duï keá toaùn

Taïi moät Coâng ty Du Lòch A&B, trong thaùng 5/n, thöïc

hieän 2 hôïp ñoàng du lòch (ñôn ñaët haøng du lòch) A, B:

Page 153: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 153

- Chi phí saûn xuaát (dòch vuï) dôû dang ñaàu thaùng (Tour

chöa hoaøn thaønh): ñôn ñaët haøng A: 50.000.000; ñôn

ñaët haøng B: 2.500.000.

- Chi phí saûn xuaát (dòch vuï) phaùt sinh taäp hôïp trong

thaùng:

o Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp (veù, noùn,

baloâ): ñôn haøng A: 25.000.000; ñôn haøng B

(veù, noùn, baloâ): 10.000.000.

o Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp (löông vaø caùc

khoaûn trích theo löông cuûa höôùng daãn vieân):

ñôn haøng A: 8.000.000; ñôn haøng B:

6.000.000.

o Chi phí saûn xuaát chung (löông giaùn tieáp, chi

phí KH TSCÑ, …): 12.000.000.

- Ngaøy 5/5/n ñôn haøng A ñaõ hoaøn thaønh tour du lòch,

doanh thu chöa coù thueá laø 98.000.000, thueá GTGT

10%. Khaùch haøng thanh toaùn toaøn boä baèng tieàn göûi

ngaân haøng.

- Cuoái thaùng 5/n, ñôn haøng B vaãn coøn ñang trong quaù

trình thöïc hieän.

Page 154: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 154

- Chi phí saûn xuaát chung phaân boå cho töøng ñôn haøng

theo tyû leä vôùi chi phí NVL tröïc tieáp.

- Coâng ty haïch toaùn haøng toàn kho theo phöông phaùp keâ

khai thöôøng xuyeân, noäp thueá GTGT theo phöông

phaùp khaáu tröø.

- Moät soá thoâng tin boå sung khaùc: chi phí quaûn lyù doanh

nghieäp: 8.000.000; chi phí taøi chính: 3.000.000;

doanh thu hoaït ñoäng taøi chính: 1.000.000. Thu nhaäp

khaùc: 1.200.000; Chi phí khaùc 300.000.

Yeâu caàu:

1/. Ñònh khoaûn vaø tính giaù thaønh caùc tour du lòch treân.

2/. Xaùc ñònh keát quaû kinh doanh thaùng 5/n.

Giaûi

Phaân boå chi phí saûn xuaát chung:

Ñôn

haøng A

=

12.000.000

x 25.000.000 = 8.571.428

25.000.000

+

10.000.000

Ñôn = 12.000.000 x 10.000.000 = 3.428.572

Page 155: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 155

haøng B 25.000.000 +

10.000.000

(1) Ñôn ñaët haøng A

(1a). Toång hôïp Chi phí saûn xuaát cuûa ñôn haøng A

Nôï TK 154 (ÑÑH A) 41.571.428

Coù TK 621 (ÑÑH A) 25.000.000

Coù TK 622 (ÑÑH A) 8.000.000

Coù TK 627 8.571.428

(1b). Toång Z cuûa ñôn haøng A: 50.000.000 + 41.571.428 =

91.571.428

Nôï TK 632 91.571.428

Coù TK 154 (ÑÑH A) 91.571.428

(1c) Doanh thu ñôn haøng A

Nôï TK 112 107.000.000

Coù TK 511 98.000.000

Coù TK 3331 9.800.000

(2) Ñôn haøng B

(2a). Toång hôïp chi phí cuûa ñôn haøng B

Nôï TK 154 (ÑÑH B) 19.428.572

Coù TK 621 (ÑÑH B) 10.000.000

Page 156: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 156

Coù TK 622 (ÑÑH B) 6.000.000

Coù TK 627 3.428.572

(2b). Do ñôn haøng B chöa thöïc hieän xong neân chi phí saûn

xuaát dôû dang cuoái thaùng laø:

2.500.000 + 19.428.572 = 21.928.572 (Soá dö cuûa TK

154 ÑÑH B)

(3). Xaùc ñònh keát quaû kinh doanh thaùng 5/n

(3a) Keát chuyeån doanh thu, thu nhaäp

Nôï TK 511 98.000.000

Nôï TK 515 1.000.000

Nôï TK 711 1.200.000

Coù TK 911: 100.200.000

(3b) Keát chuyeån chi phí

Nôï TK 911 102.871.428

Coù TK 632 91.571.428

Coù TK 635 3.000.000

Coù TK 642 8.000.000

Coù TK 811 300.000

(3c) Keát chuyeån laõi

Nôï TK 421 / Coù TK 911 2.671.428

Page 157: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 157

5.4 KEÁ TOAÙN HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH VAÄN TAÛI

5.4.1 Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng kinh doanh vaän taûi

Vaän taûi laø ngaønh saûn xuaát vaät chaát ñaëc bieät, coù

nhieäm vuï chuû yeáu laø vaän chuyeån haøng hoùa vaø vaän chuyeån

haønh khaùch töø nôi naøy tôùi nôi khaùc.

Doanh nghieäp vaän taûi quaûn lyù quaù trình hoaït ñoäng

kinh doanh theo nhieàu khaâu khaùc nhau nhö giao dòch, hôïp

ñoàng vaän chuyeån haøng hoaù hoaëc haønh khaùch, thanh toaùn

hôïp ñoàng, laäp keá hoaïch ñieàu vaän vaø kieåm tra tình hình thöïc

hieän keá hoaïch ñieàu vaän.

Keá hoaïch taùc nghieäp vaän taûi ñöôïc thöïc hieän cuï theå,

chi tieát cho töøng ngaøy, giôø. Ngöôøi ñieàu haønh phöông tieän vaø

phöông tieän chuû yeáu laøm vieäc beân ngoaøi doanh nghieäp.

Saûn phaåm vaän taûi khoâng coù hình thaùi hieän vaät, ñôn vò

tính saûn phaåm laø taán.km vaän taûi haøng hoùa hoaëc ngöôøi.km

vaän chuyeån haønh khaùch.

Ngaønh vaän taûi goàm nhieàu loaïi hình nhö vaän taûi oâ toâ,

vaän taûi ñöôøng boä, ñöôøng thuûy, ñöôøng haøng khoâng. Moãi loaïi

hình vaän taûi coù ñaëc ñieåm ñaëc thuø chi phoái tôùi toå chöùc coâng

taùc keá toaùn. Vì vaäy caùc nhaø quaûn lyù phaûi chuù yù ñeán ñaëc

Page 158: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 158

ñieåm rieâng cuûa töøng loaïi hình vaän taûi ñeå vaän duïng vaø coâng

taùc quaûn lyù coù hieäu quaû.

5.4.2 Keá toaùn hoaït ñoäng kinh doanh vaän taûi

5.4.2.1 Keá toaùn taäp hôïp chi phí vaø tính giaù thaønh saûn

phaåm vaän taûi

A.Noäi dung chi phí

Moãi loaïi hình kinh doanh vaän taûi coù noäi dung khoaûn

muïc chi phí khaùc nhau. Döôùi ñaây laø noäi dung chi phí cuûa

vaän taûi oâtoâ, vaän taûi ñöôøng thuûy vaø caùc ñôn vò boác xeáp thuoäc

ngaønh vaän taûi.

* Chi phí vaän taûi oâtoâ goàm :

1. Tieàn löông laùi xe vaø phuï xe

2. BHXH, BHYT, kinh phí coâng ñoaøn cuûa laùi xe vaø

phuï xe

3. Nhieân lieäu

4. Vaät lieäu

5. Chi phí saêm loáp

6. Chi phí söûa chöõa TSCÑ

Page 159: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 159

7. Chi phí coâng cuï, duïng cuï

8. Khaáu hao phöông tieän

9. Chi phí dòch vuï mua ngoaøi

10. Chi phí khaùc

* Chi phí vaän taûi ñöôøng thuûy goàm:

1. Tieàn löông laùi taøu, phuï laùi vaø nhaân vieân toå maùy

2. BHXH, BHYT vaø kinh phí coâng ñoaøn cuûa coâng

nhaân laùi taøu vaø nhaân vieân toå laùi

3. Nhieäm vuï vaø ñoäng löïc

4. Vaät lieäu

5. Chi phí söûa chöõa taøu

6. Chi phí thueâ taøu

7. Khaáu hao taøu

8. Chi phí dòch vuï mua ngoaøi

9. Chi phí coâng cuï, duïng cuï

10. Chi phí khaùc

* Chi phí ñôn vò boác xeáp, goàm:

1. Tieàn löông

Page 160: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 160

2. BHXH, BHYT vaø kinh phí coâng ñoaøn

3. Nhieân lieäu

4. Ñoäng löïc

5. Vaät lieäu

6. Chi phí söûa chöõa TSCÑ

7. Khaáu hao TSCÑ

8. Chi phí dòch vuï mua ngoaøi

9. Chi phí khaùc

Rieâng vaän taûi ñöôøng saét, do quy trình coâng ngheä

phöùc taïp, ñeå hoaøn thaønh saûn phaåm caàn coù nhieàu boä phaän

lieân quan nhö daàu maùy, toa xe, caàu ñöøông, thoâng tin tín

hieäu. Do ñoù, chi phí ngaønh ñöôøng saét goàm nhieàu loaïi khaùc

nhau. Moãi boä phaän ñaëc thuø coù caùc khoaûn muïc chi phí rieâng.

Toaøn boä chi phí trong caùc loaïi hình vaän taûi ñeàu ñöôïc

ôû haïch toaùn 3 khoaûn 1 chi phí :

- Chi phí NVL tröïc tieáp

- Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

- Chi phí SX chung

B. Ñoái töôïng taäp hôïp chi phí vaän taûi

Page 161: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 161

Moãi loaïi hình vaän taûi coù nhöõng ñaëc ñieåm rieâng, do ñoù

ñoái töôïng taäp hôïp chi phí vaän taûi ôû caùc loaïi hình vaän taûi

khaùc nhau cuõng coù söï khaùc nhau. Song nhìn chung, ñoái

töôïng taäp hôïp chi phí vaän taûi laø caùc ñoaøn taøu, ñoaøn xe, ñoäi

taøu, ñoäi xe. Rieâng ñoái vôùi vaän taûi ñöôøng saét, do quy trình

coâng ngheä phöùc taïp, khoái löôïng vaän taûi hoaøn thaønh lieân

quan ñeán nhieàu boä phaän nghieäp vuï, kyû thuaät nhö boä phaän

vaän chuyeån, boä phaän ñaàu maùy, toa xe, boä phaän caàu ñöôøng,

boä phaän thoâng tin, tín hieäu. Vì vaäy, chi phí vaän taûi ñöôøng saét

ñöôïc taäp hôïp rieâng theo töøng boä phaän vaø theo khoaûn muïc

chi phí theo ngaønh quy ñònh

C. Phöông phaùp taäp hôïp chi phí vaän taûi

Noäi dung cô baûn cuûa phöông phaùp taäp hôïp chi phí

vaän taûi laø caên cöù vaøo ñoái töôïng taäp hôïp chi phí ñaõ xaùc ñònh

ñeå môû caùc soå hoaëc theû chi tieát, phaûn aùnh caùc khoaûn chi phí

phaùt sinh ñaõ ñöôïc phaân loaïi, toång hôïp theo töøng ñoái töôïng

cuï theå. Caên cöù vaøo noäi dung chi phí vaän taûi, keá toaùn xaùc

ñònh phöông phaùp taäp hôïp chi phí vaän taûi goàm :

* Phöông phaùp taäp hôïp chi phí tröïc tieáp

Chi phí tröïc tieáp laø nhöõng khoaûn chi phí coù lieân quan

tröïc tieáp ñeán ñoái töôïng taäp hôïp chi phí vaø coù theå haïch toaùn

Page 162: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 162

tröïc tieáp cho töøng ñoái töôïng. Haøng ngaøy, khi caùc khoaûn chi

phí tröïc tieáp phaùt sinh lieân quan tröïc tieáp ñeán ñoái töôïng naøo,

keá toaùn phaûi caên cöù vaøo thöù töø ñeå haïch toaùn tröïc tieáp cho

ñoái töôïng ñoù treân caùc soå keá toaùn toång hôïp vaø keá toaùn chi

tieát.

* Phöông phaùp taäp hôïp vaø phaân boå chi phí chung

Chi phí chung laø nhöõng khoaûn chi phí lieân quan ñeán

nhieàu ñoái töôïng, caàn phaûi toång hôïp ñeå cuoái thaùng phaân boå

do caùc ñoái töôïng theo tieâu chuaån thích hôïp.

Trình töï taäp hôïp vaø phaân boå chi phí chung nhö sau :

Böôùc 1 : Taäp hôïp chi phí chung, lieân quan ñeán nhieàu

ñoái töôïng

- Caên cöù vaøo chöùng töø phaùt sinh lieân quan ñeán chi

phí chung, keá toaùn ghi vaøo soå “Chi phí chung”.

- Cuoái thaùng, toång hôïp soá lieäu veà chi phí chung ñeå

phaân boå theo töøng noäi dung chi phí chung.

Böôùc 2 : Löïa choïn tieâu chuaån phaân boå vaø phaân boå

theo töøng noäi dung chi phí cho töøng ñoái töôïng chòu chi phí

Treân cô sôû ñaëc ñieåm cuï theå veà toå chöùc saûn xuaát kinh

doanh, toå chöùc quaûn lyù vaø tính chaát cuûa saûn phaåm ñeå löïa

Page 163: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 163

choïn tieâu chuaån phaân boå. Ñoái vôùi doanh nghieäp vaän taûi

thöôøng löïa choïn tieâu chuaån phaân boå laø toång chi phí tröïc tieáp

(goàm chi phí NVL tröïc tieáp, chi phí nhaân coâng tröïc tieáp)

hoaëc phaân boå cho toång doanh thu vaän taûi

Coâng thöùc phaân boå :

Chi phí chung phaân boå

Ñeå taäp hôïp chi phí vaän taûi, keá toaùn söû duïng caùc taøi

khoaûn sau :

- TK 621 – Chi phí NVL tröïc tieáp : duøng ñeå taäp hôïp

vaø keát chuyeån caùc chi phí NVL tröïc tieáp (nhieân lieäu,

vaät lieäu tröïc tieáp caáu thaønh giaù thaønh saûn phaåm).

- TK 622 – Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp : duøng ñeå taäp

hôïp vaø keát chuyeån chi phí nhaân coâng tröïc tieáp (goàm

tieàn löông, BHXH, BHYT, kinh phí coâng ñoaøn)

Chi phí phaân boå

Cho ñoái töôïng

Chòu chi phí

Toång chi phí

caàn phaân boå

Toång tieâu chuaån

Phaân boå

Tieâu chuaån phaân

boå cho töøng ñoái

töôïng chòu chi phí

=

x

Page 164: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 164

- TK 627 – Chi phí saûn xuaát chung : duøng ñeå taäp hôïp

vaø phaân boá caùc khoaûn chi phí chung

Noäi dung, keát caáu cuûa TK naøy gioáng ôû caùc doanh

nghieäp saûn xuaát

Trình töï keá toaùn taäp hôïp chi phí vaän taûi theå hieän treân sô ñoà

toång quaùt sau :

TK 152,

111

TK

621 154

Chi phí NVL tröïc

tieáp Keát chuyeån chi phí

NVL tröïc tieáp

TK

334,338

TK

622

Chi phí NCTT Keát chuyeån chi phí

NC tröïc tieáp

Page 165: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 165

Ñoái vôùi chi phí SX chung caàn phaân bieät hai tröôøng

hôïp

- Chi phí saûn xuaát chung caàn phaân boå

- Chi phí saûn xuaát chung khoâng caàn phaân boå

Chi phí saûn xuaát chung caàn phaân boå laø nhöõng chi phí

lieân quan ñeán nhieàu ñoái töôïng chòu chi phí nhö khaáu hao

nhaø xöôûng, nhaø laøm vieäc, caùc TSCÑ cuûa caùc traïm xe, beán

Page 166: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 166

xe … caùc chi phí naøy vöøa lieân quan ñeán vaän taûi haøng hoaù,

vöøa lieân quan ñeán vaän taûi haønh khaùch

Chi phí saûn xuaát chung khoâng caàn phaân boå nhö khaáu

hao phöông tieän vaän taûi. Thöïc chaát caùc chi phí naøy laø chi

phí tröïc tieáp nhöng do quy ñònh cuûa cheá ñoä keá toaùn hieän

haønh, chi phí khaáu hao ñöôïc haïch toaùn ôû TK 627 – chi phí

saûn xuaát chung

Ñoái vôùi chi phí nhieân lieäu trong ngaønh vaän taûi ñöôïc

ñònh möùc cho töøng loaïi phöông tieän, töøng loaïi ñöôøng, cung

ñöôøng, möùc ñoä môùi, cuõ cuûa phöông tieän vaø töøng loaïi nhaõn

hieäu phöông tieän .

2.4- Haïch toaùn chi phí saêm loáp trong doanh nghieäp

vaän taûi

Chi phí saêm loáp laø khoaûn chi phí ñaëc thuø cuûa ngaønh

vaän taûi oâ toâ, khoaûn chi phí naøy laø khoaûn chi phí veà mua saém

saêm loáp, hao moøn saêm loáp, ñaép laïi loáp … trong quaù trình söû

duïng phöông tieän oâ toâ, saêm loáp bò hao moøn daàn, möùc hao

moøn phuï thuoäc vaøo soá KM xe chaïy. Khi heát thôøi haïn söû

duïng saêm loáp caàn ñöôïc thay theá ñeå ñaûm baûo cho phöông

tieän hoaït ñoäng bình thöôøng ñeå giaù thaønh dòch vuï vaän taûi

haøng thaùng khoâng bò bieán ñoäng ñoät ngoät do aûnh höôûng cuûa

Page 167: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 167

vieäc haïch toaùn chi phí saêm loáp, caùc doanh nghieäp vaän taûi

thöôøng trích tröôùc chi phí saêm loáp vaø chi phí vaän taûi haøng

thaùng. Theo quy ñònh hieän nay cuûa ngaønh vaän taûi chi phí

saêm loáp ñöôïc trích tröôùc theo moät trong hai phöông phaùp

sau ñaây :

* Phöông phaùp 1 : caên cöù vaøo toång soá tieàn öôùc tính

cuûa caùc boä saêm loáp vaø thôøi gian söû duïng cuûa chuùng ñeå tính

chi phí cho moät thaùng hoaëc moät kyø tính giaù thaønh theo coâng

thöùc :

Soá trích tröôùc chi phí saêm loáp =

* Phöông phaùp 2 : caên cöù vaøo ñònh möùc chi phí saêm

loáp cho 1KM (100km, 1000km) xe chaïy treân tuyeán ñöôøng

tieâu chuaån loaïi 1 vaø soá km xe chaïy thöïc teá trong thaùng vôùi

heä soá quy ñoåi töø ñöôøng loaïi 1 ñeå aùp duïng cho caùc phöông

tieän chaïy treân caùc loaïi ñöôøng khaùc nhau:

phöông tieän chaïy treân caùc loaïi ñöôøng khaùc nhau:

Ñeå haïch toaùn chi phí saêm loáp keá toaùn ghi:

Toång soá tieàn öôùc tính

Soá thaùng söû duïng

Soá tieàn trích

tröôùc chi phí

saêm loáp 1

thaùng

Ñònh möùc

chi phí

Saêm loáp cho

100 km

ñöôøng loaïi 1

Soá km

thöïc

teá xe

chaïy

trong

thaùng

Heä soá quy

ñoåi töø

ñöôøng

loaïi 1

=

=

**

x

x

x

Page 168: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 168

- Caên cöù soá lieäu trích tröôùc chi phí saêm loáp vaøo chi

phí dòch vuï vaän taûi:

Nôï TK 627 – Chi phí saûn xuaát chung (chi tieát vaän taûi

haøng hoùa vaø vaän taûi haønh khaùch)

Coù TK 335 – Chi phí phaûi traû

- Khi thöïc teá phaùt sinh veà chi phí saêm loáp

Nôï TK 335 – Chi phí phaûi traû

Coù TK 152, 111, 112 …

- Cuoái kyø neáu khoaûn trích tröôùc lôùn hôn chi phí thöïc

teá phaùt sinh:

Nôï TK 335 – Chi phí phaûi traû

Coù TK 627 – Chi phí saûn xuaát chung

Ngöôïc laïi neáu khoaûn trích tröôùc nhoû hôn chi phí thöïc

teá phaùt sinh:

Nôï TK 627 – Chi phí saûn xuaát chung

Coù TK 335 Khoaûn cheânh leäch

3. Ñoái töôïng vaø phöông phaùp tính giaù thaønh vaän

taûi

Khoaûn cheânh leäch

x

x

Page 169: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 169

Ñoái töôïng tính giaù thaønh saûn phaåm vaän taûi laø caùc loaïi

saûn phaåm cuûa doanh nghieäp. Ñoái vôùi vaän taûi haøng hoùa

thöôøng laø Taán.km haøng hoaù vaän chuyeån, ñoái vôùi vaän taûi

haønh khaùch laø ngöôøi.km haønh khaùch vaän chuyeån.

Phöông phaùp tính giaù thaønh saûn phaåm vaän taûi aùp

duïng hieän nay, goàm:

* Phöông phaùp tính giaù thaønh giaûn ñôn

Theo phöông phaùp naøy toång giaù thaønh saûn phaåm vaän taûi

ñöôïc tính baèng coâng thöùc:

Noäi dung cô baûn cuûa phöông phaùp naøy cuõng gioáng

Giaù thaønh ñôn vò saûn =

phaåm vaän taûi

Toång giaù

thaønh saûn

phaåm

Chi phí nhieân

lieäu

Coøn ôû phöông

tieän

Ñaàu kyø

Chi phí

vaän taûi

phaùt sinh

trong kyø

Chi phí

nhieân lieäu

coøn ôû

phöông tieän

cuoái kyø

= + _

Toång giaù thaønh saûn phaåm

Khoái löôïng vaän taûi hoaøn thaønh

Page 170: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 170

trong caùc doanh nghieäp SX Phöông phaùp tính giaù

thaønh theo ñôn ñaët haøng

Phöông phaùp naøy thöôøng aùp duïng vôùi nhöõng doanh

nghieäp vaän taûi haønh khaùch vaø vaän taûi haøng hoaù trong tröôøng

hôïp nhaän vaän chuyeån haønh khaùch ñi tham quan, du lòch

hoaëc vaän chuyeån haøng choïn theo loâ haøng treân cô sôû caùc hôïp

ñoàng ñaõ kyù keát.

Do ñaëc ñieåm cuûa saûn phaåm vaän taûi khoâng coù hình

thaùi hieän vaät neân giaù thaønh saûn phaåm vaän taûi hoaøn thaønh

ñöôïc keát chuyeån sang TK 632- Giaù voán haøng baùn .

Nôï TK 632 – Giaù voán haøng baùn

Coù TK 154 – Chi phí saûn xuaát kinh doanh dôû dang

CHÖÔNG 6

KEÁ TOAÙN DOANH NGHIEÄP XAÂY DÖÏNG

6.1 ÑAËC ÑIEÅM NGAØNH XAÂY DÖÏNG

6.1.1 Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng kinh doanh xaây döïng

- Xaây döïng cô baûn laø ngaønh saûn xuaát vaät chaát quan troïng

mang tính chaát coâng nghieäp nhaèm taïo ra cô sôû vaät chaát cho

neàn kinh teá quoác daân

- Saûn phaåm xaây laép laø caùc coâng trình, vaät kieán truùc… coù qui

Page 171: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 171

moâ lôùn, keát caáu phöùc taïp, mang tính ñôn chieác thôøi gian saûn

xuaát daøi…Do vaäy, vieäc toå chöùc quaûn lyù vaø haïch toaùn phaûi coù

caùc döï toaùn thieát keá, thi coâng

- Saûn phaåm xaây laép ñöôïc tieâu thuï theo giaù döï toaùn hoaëc giaù

thoaû thuaän vôùi chuû ñaàu tö töø tröôùc. Saûn phaåm xaây laép coá

ñònh taïi nôi saûn xuaát, coøn caùc ñieàu kieän saûn xuaát phaûi di

chuyeån theo ñòa ñieåm ñaët saûn phaåm

- Toå chöùc saûn xuaát trong caùc doanh nghieäp xaây laép ôû nöôùc

ta hieän nay phoå bieán theo phöông thöùc “khoaùn goïn” caùc

coâng trình, haïng muïc coâng trình, khoái löôïng hoaëc coâng vieäc

cho caùc ñôn vò trong noäi boä doanh nghieäp ( ñoäi, xí nghieäp

…). Trong giaù khoaùn goïn, khoâng chæ coù tieàn löông coøn coù ñuû

caùc chi phí vaät lieäu, coâng cuï duïng cuï thi coâng, chi phí chung

cuûa boä phaän nhaän khoaùn

6.1.2 Ñaëc ñieåm haïch toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù

thaønh saûn phaåm xaây laép

- Chi phí ñöôïc phaân tích theo töøng khoaûn muïc, töøng haïng

muïc coâng trình, töøng coâng trình cuï theå. Qua ñoù thöôøng

xuyeân so saùnh, kieåm tra vieäc thöïc hieän döï toaùn chi phí xem

xeùt nguyeân nhaân vöôït, huït döï toaùn vaø ñaùnh giaù hieäu quaû

kinh doanh. Haïch toaùn haøng toàn kho theo phöông phaùp keâ

khai thöôøng xuyeân

Page 172: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 172

- Ñoái töôïng haïch toaùn chi phí laø caùc coâng trình, haïng muïc

coâng trình, caùc ñôn ñaët haøng, caùc giai ñoaïn haïng muïc hay

nhoùm haïng muïc…Vì vaäy phaûi laäp döï toaùn chi phí vaø tính giaù

thaønh cho töøng haïng muïc hay giai ñoïan cuûa haïng muïc

- Giaù thaønh coâng trình laép ñaët thieát bò khoâng bao goàm giaù

trò baûn thaân thieát bò do chuû ñaàu tö ñöa vaøo ñeå laép ñaët. Khi

nhaän thieát bò cuûa chuû ñaàu tö baøn giao ñeå laép ñaët, giaù thieát bò

ñöôïc ghi vaøo beân Nôï TK 002”Vaät tö, haøng hoaù nhaän giöõ hoä

nhaän gia coâng”

- Gía thaønh coâng taùc xaây döïng vaø laép ñaët keát caáu bao goàm

giaù trò vaät keát caáu vaø giaù trò thieát bò keøm theo nhö caùc thieát

bò veä sinh, thoâng gioù, söôûi aám, ñieàu hoøa nhieät ñoä, thieát bò

truyeàn daãn…

- Khaùi nieäm gía thaønh saûn phaåm xaây laép : bieåu hieän baèng

tieàn toaøn boä hao phí veà lao ñoäng soáng vaø lao ñoäng vaät hoaù

phaùt sinh trong quaù trình saûn xuaát coù lieân quan ñeán khoäi

löôïng xaây laép ñaõ hoaøn thaønh, ñöôïc phaân loaïi nhö sau :

+ Gía thaønh döï toaùn xaây laép : laø chæ tieâu ñöôïc xaùc ñònh

theo ñònh möùc vaø khung giaù ñeå hoaøn thaønh khoái löôïng xaây

laép

Page 173: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 173

+ Gía thaønh keá hoaïch : laø chæ tieâu ñöïôc xaùc ñònh treân cô

sôû giaù thaønh döï toaùn gaén vôùi ñieàu kieän cuï theå cuûa doanh

nghieäp

+ Gía thaønh thöïc teá : laø chæ tieâu ñöôïc xaùc ñònh theo soá

lieäu hao phí thöïc teá lieân quan ñeán khoái löôïng xaây laép hoaøn

thaønh bao goàm chi phí ñònh möùc, vöôït ñònh möùc vaø caùc chi

phí khaùc

- Phöông phaùp taäp hôïp chi phí : taäp hôïp theo töøng saûn phaåm

hay ñôn ñaët haøng hoaëc nhoùm saûn phaåm hay caùc giai ñoaïn,

khoái löôïng coâng taùc xaây laép coù giaù trò döï toaùn rieâng

- Phöông phaùp tính giaù thaønh : phöông phaùp tröïc tieáp, heä soá

hoaëc tæ leä, phöông phaùp toång coäng chi phí vaø phöông phaùp

keát hôïp

- Ñaùnh giaù saûn phaåm xaây laép dôû dang cuoái kyø phuï thuoäc

vaøo phöông thöùc thanh toaùn

+ Ñoái vôùi haïng muïc coâng trình ñöôïc qui ñònh thanh toaùn

sau khi hoaøn thaønh toaøn boä, giaù trò saûn phaåm dôû dang laø

toång soá chi phí phaùt sinh töø luùc khôûi coâng ñeán thôøi ñieåm ñoù

+ Tröôøng hôïp thanh toaùn theo giai ñoaïn coâng vieäc hoaëc

khoái löôïng coâng taùc xaây laép rieâng bieät coù giaù trò döï toaùn

rieâng, giaù trò saûn phaåm dôû dang laø giaù trò coâng vieäc hoaëc

Page 174: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 174

khoái löôïng xaây laép chöa hoaøn thaønh hoaëc ñaõ hoaøn thaønh

nhöng chöa baøn giao luùc cuoái kyø treân cô sôû bieân baûn kieåm

keâ xaùc ñònh theo chi phí saûn xuaát thöïc teá hay ñònh möùc

6.2 KEÁ TOAÙN HOAÏT ÑOÄNG XAÂY DÖÏNG

6.2.1 Taøi khoaûn söû duïng :

- TK141 (1411 “Taïm öùng löông vaø caùc khoaûn phuï caáp theo

löông”, 1412 “Taïm öùng mua vaät tö, haøng hoaù”, 1413 “Taïm

öùng giao khoaùn chi phí xaây laép noäi boä”, 1418 “Taïm öùng

khaùc”)

- TK 152 ( 1521 “Nguyeân lieäu, vaät lieäu chính”, 1522

“Nguyeân lieäu, vaät lieäu phuï”, 1523 “Nhieân lieäu”, 1524 “Phuï

tuøng thay theá”, 1526 “Thieát bò XDCB”, 1528 “Vaät lieäu

khaùc”,

- TK 621, 622, 623(6321,6232, 6233, 6234, 6237, 6238),

627, 642, 154 (1541 “xaây laép”,1542 “Saûn phaåm khaùc”,1543

“Dòch vuï”,1544 “Chi phí baûo haønh xaây laép”). Rieâng taøi

khoaûn 623 “chi phí söû duïng maùy thi coâng” duøng theo doõi chi

phí söû duïng xe maùy thi coâng phuïc vuï tröïc tieáp cho hoaït

ñoäng xaây laép theo phöông thöùc thi coâng hoãn hôïp vöøa thuû

coâng vöøa keát hôïp maùy, caùc khoaûn BHXH, BHYT, KPCÑ vaø

Page 175: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 175

tieàn aên cuûa nhaân coâng söû duïng maùy khoâng haïch toaùn vaøo

taøi khoaûn naøy maø ñöa vaøo TK 627

- TK 641, 642, 51121 “Doanh thu baùn saûn phaåm xaây laép ”,

51122 “Doanh thu baùn saûn phaåm khaùc”, 5121 “Doanh thu

noäi boä baùn saûn phaåm xaây laép”, 5122 “Doanh thu noäi boä baùn

saûn phaåm khaùc”

6.2.2 KEÁ TOAÙN COÂNG TRÌNH, HAÏNG MUÏC COÂNG

TRÌNH XAÂY LAÉP

6.2.2.1 Keá toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh coâng

trình xaây laép

a. Chi phí nguyeân, vaät lieäu tröïc tieáp ( tröø vaät lieäu duøng

cho maùy thi coâng )

- Xuaát kho vaät lieäu söû duïng tröïc tieáp cho hoaït ñoäng xaây laép

Nôï TK 621(chi tieát ñoái töôïng) / Coù TK 152(chi tieát vaät

lieäu)

- Thu mua nguyeân vaät lieäu chuyeån ñeán taän coâng trình

khoâng qua kho, söû duïng tröïc tieáp cho hoaït ñoäng xaây laép

Nôï TK 621(chi tieát ñoái töôïng)

Nôï TK 133(1331)

Page 176: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 176

Coù TK 111,112,141(1412)”taïm öùng vaät tö, haøng hoaù”,331

- Taïm öùng chi phí ñeå thöïc hieän giaù trò khoaùn xaây laép noäi boä

( boä phaän nhaän khoaùn khoâng coù keá toaùn rieâng), khi quyeát

toaùntaïm öùng veà khoái löôïng xaây laép noäi boä hoaøn thaønh ñaõ

baøn giao ñöôïc duyeät

Nôï TK 621(chi tieát ñoái töôïng)

Coù TK 141(1413) “taïm öùng chi phí giao khoaùn xaây laép

noäi boä”

- Vaät lieäu duøng khoâng heát nhaäp kho hay baùn thu hoài

Nôï TK 111,112,152 / Coù TK 621(chi tieát ñoái töôïng)

- Cuoái kyø, keát chuyeån hoaëc phaân boå giaù trò nguyeân vaät lieäu

tröïc tieáp theo töøng coâng trình, haïng muïc coâng trình

Nôï TK 154(1541. Chi tieát ñoái töôïng) / Coù TK 621(chi tieát

ñoái töôïng)

b. Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

- Tieàn löông phaûi traû cho coâng nhaân tröïc tieáp saûn xuaát

trong danh saùch doanh nghieäp quaûn lyù vaø lao ñoäng thueâ

ngoaøi, chi tieát theo töøng ñoái töôïng

Page 177: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 177

Nôï TK 622(chi tieát ñoái töôïng)

Coù TK 334(3341) Phaûi traû cho coâng nhaân trong danh saùch

doanh nghieäp quaûn lyù

Coù TK 334(3342, 111…) Traû cho lao ñoäng thueâ ngoaøi

- Taïm öùng chi phí ñeå thöïc hieän giaù trò khoaùn xaây laép noäi boä

( boä phaän nhaän khoaùn khoâng coù keá toaùn rieâng), khi quyeát

toaùntaïm öùng veà khoái löôïng xaây laép noäi boä hoaøn thaønh ñaõ

baøn giao ñöôïc duyeät

Nôï TK 622(chi tieát ñoái töôïng) / Coù TK 141(1413)

- Keát chuyeån chi phí nhaân coâng tröïc tieáp cuoái kyø

Nôï TK 154(1541. Chi tieát ñoái töôïng) / Coù TK 622(chi tieát

ñoái töôïng)

c. Chi phí söû duïng maùy thi coâng

- Maùy thi coâng thueâ ngoaøi

+ Nôï TK 623(6237)

Nôï TK 133(1331)

Coù TK 331,111,112…

+ Nôï TK 154(1541. Chi tieát ñoái töôïng) /Coù TK 623(6237)

Page 178: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 178

- Töøng ñoäi xaây laép coù maùy thi coâng rieâng

+ Taäp hôïp chi phí vaät lieäu

Nôï TK 623(6232) / Coù TK 152,111,112…

+ Taäp hôïp chi tieàn löông cuûa coâng nhaân ñieàu khieån vaø

phuïc vuï maùy thi coâng

Nôï TK 623(6231) / Coù TK 3341,3342,111…

+ Caùc chi phí khaùclieân quan ñeán boä phaän maùy thi coâng

trong töøng ñoäi (khaáu hao, söûa chöõa maùy thueâ ngoaøi, ñieän,

nöôùc, chi phí baèng tieàn khaùc…)

Nôï TK 623(chi tieát tieåu khoaûn)

Nôï TK 133(1331) (Neáu coù)

Coù TK 214, 152, 111, 112…

+ Taïm öùng chi phí ñeå thöïc hieän giaù trò khoaùn xaây laép noäi

boä ( boä phaän nhaän khoaùn khoâng coù keá toaùn rieâng), khi

quyeát toaùntaïm öùng veà khoái löôïng xaây laép noäi boä hoaøn thaønh

ñaõ baøn giao ñöôïc duyeät

Nôï TK 623 / Coù TK 141(1413)

+ Keát chuyeån chi phí maùy thi coâng cho töøng ñoái töôïng

cuoái kyø

Page 179: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 179

Nôï TK 154(1541. Chi tieát ñoái töôïng) /Coù TK 623

- Coâng ty toå chöùc ñoäi maùy thi coâng rieâng

Toaøn boä chi phí lieân quan tröïc tieáp ñeán ñoäi maùy thi coâng

ñöôïc taäp hôïp rieâng treân caùc taøi khoaûn 621, 622, 627. Cuoái

kyø, toång hôïp chi phí vaøo TK 154(1543. Chi tieát ñoäi maùy thi

coâng) ñeå tính giaù thaønh ca maùy hoaëc giôø maùy, töø ñoù xaùc

ñònh giaù trò maø ñoäi maùy thi coâng phuïc vuï cho töøng coâng

trình, haïng muïc theo giaù thaønh ca maùy hoaëc giôø maùyvaø khoái

löôïng ca maùy hoaëc giôø maùy phuïc vuï cho töøng ñoái töôïng

+ Neáu caùc boä phaän trong doanh nghieäp khoâng tính toaùn

keát quaû rieâng maø cung caáp lao vuï maùy laãn nhau :

Nôï TK 623 (Gía trò ñoäi maùy thi coâng phuïc vuï cho caùc

ñoái töôïng )

Coù TK 154 (1543. Chi tieát ñoäi maùy thi coâng ):giaù thaønh

dòch vuï cuûa ñoäi maùy thi

coâng phuïc vuï cho caùc ñoái töôïng

+ Neáu caùc boä phaän trong doanh nghieäp xaùc ñònh keát quaû

rieâng thoâng qua vieäc baùn lao vuï maùy laãn nhau

* Nôï TK 632 (Gía trò phuïc vuï laãn nhau trong noäi boä)

Page 180: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 180

Coù TK 154 (1543. Chi tieát ñoäi maùy thi coâng ):giaù thaønh

dòch vuï cuûa ñoäi maùy thi

coâng phuïc vuï cho caùc ñoái töôïng trong noâi boä

* Nôï TK 623 (Gía baùn noäi boä)

Nôï TK 133(1331) (Neáu coù)

Coù TK 512

Coù TK 3331(33311) (Neáu coù)

+ Neáu ñoäi maùy thi coâng coù phuïc vuï beân ngoaøi

* Nôï TK 632 (Gía voán phuïc vuï beân ngoaøi)

Coù TK 154 (1543. Chi tieát ñoäi maùy thi coâng ):giaù

thaønh dòch vuï cuûa ñoäi maùy thi

coâng phuïc vuï cho caùc ñoái töôïng beân ngoaøi

* Nôï TK 131, 111, 112

Coù TK 511

Coù TK 3331(33311)

d. Chi phí saûn xuaát chung

- Phaûi traû tieàn löông cho nhaân vieân quaûn lyù ñoäi; tieàn aên ca

cuûa ñoäi

Page 181: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 181

Nôï TK 627(6271) / Coù TK 334

- Trích kinh phí coâng ñoaøn, Baûo hieåm xaõ hoäi, Baûo hieåm y

teá

Nôï TK 627(6271) / Coù TK 338

- Toång hôïp chi phí vaät lieäu, coâng cuï xuaát duøng cho töøng ñoäi

Nôï TK 627(6272, 6273) / Coù TK 152, 153

- Trích khaáu hao maùy moùc, thieát bò söû duïng cho töøng ñoäi

Nôï TK 627(6274) / Coù TK 214

- Caùc chi phí theo döï toaùn

Nôï TK 627 (Chi tieát töøng khoaûn) / Coù TK 242, 335

- Caùc chi phí khaùc (ñieän, nöôùc, söûa chöõa, dòch vuï mua

ngoaøi khaùc…)

Nôï TK 627 (Chi tieát tieåu khoaûn)

Nôï TK 133(1331)

Coù TK 331, 111, 112…

- Caùc khoaûn thu hoài ghi giaûm chi phí

Nôï TK 152, 111, 112… / Coù TK 627

- Taïm öùng chi phí ñeå thöïc hieän giaù trò khoaùn xaây laép noäi boä

Page 182: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 182

Nôï TK 627 / Coù TK 141(1413)

- Phaân boå chi phí cho töøng ñoái töôïng

Nôï TK 154(Chi tieát ñoái töôïng) / Coù TK 627(Chi tieát boä

phaän)

e. Toång hôïp chi phí saûn xuaát, tính giaù thaønh

- Toång hôïp chi phí saûn xuaát

Nôï TK 154(1541. Chi tieát ñoái töôïng)

Coù TK 621(Chi tieát ñoái töôïng)

Coù TK 622(Chi tieát ñoái töôïng)

Coù TK 623(Chi tieát ñoái töôïng)

Coù TK 627(Chi tieát boä phaän)

- Doanh nghieäp laø nhaø thaàu chính, khi nhaän baøn giao khoái

löôïng xaây laép hoaøn thaønh töø nhaø thaàu phuï :

Nôï TK 154(1541. Chi tieát ñoái töôïng) Gía trò baøn giao chöa

xaùc ñònh tieâu thuï

Nôï TK 632 Gía trò baøn giao ñaõ xaùc ñònh tieâu thu,ï ñöôïc

beân ñoái taùc nghieäm thu

Nôï TK 133(1331)

Coù TK 331(3312) Soá tieàn phaûi traû cho nhaø thaàu phuï

Page 183: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 183

- Toång giaù thaønh saûn xuaát coâng trình xaây laép hoaøn thaønh

Nôï TK 632 Gía trò coâng trình hoaøn thaønh baøn giao cho

chuû ñaàu tö

Nôï TK 155 Gía trò saûn phaåm xaây laép chôø tieâu thuï

Nôï TK 241(2412) Gía thaønh coâng trình laùn traïi, nhaø ôû

taïm, coâng trình phuï trôï coù nguoàn voán ñaàu tö rieâng trong

doanh nghieäp

Coù TK 154(1541. Chi tieát ñoái töôïng)

6.2.2.2 Haïch toaùn thieät haïi trong saûn xuaát

- Thieät haïi do phaù ñi laøm laïi, coù 2 tröôøng hôïp

+ Thieät haïi do ñôn vò xaây laép gaây ra

Nôï TK 111, 152 giaù trò pheá lieäu thu hoài

Nôï TK 1388, 334 giaù trò do caù nhaân phaûi boài thöôøng

Nôï TK 632 thieät haïi tính vaøo giaù voán haøng baùn

Nôï TK 811 thieät haïi tính vaøo chi phí khaùc

Coù TK 138(1381 – Thieät haïi phaù ñi laøm laïi) Gía trò

thieät haïi

+ Do chuû ñaàu tö yeâu caàu vaø chòu boài thöôøng

Nôï TK 111, 152 giaù trò pheá lieäu thu hoài

Page 184: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 184

Nôï TK 131 giaù trò chuû ñaàu tö ñoàng yù boài thöôøng

Coù TK 138(1381)

- Thieät haïi phaùt sinh trong thôøi gian baûo haønh saûn phaåm

+ Baûo haønh do doanh nghieäp töï laøm caùc chi phí phaùt sinh

taäp hôïp treân caùc taøi khoaûn 621, 622, 623, 627 vaø khi hoaøn

thaønh chi phí naøy toång hôïp treân TK 154(1544), sau ñoù keát

chuyeån nhö sau

Nôï TK 641(6415) chi phí baûo haønh phaùt sinh nhoû khoâng

trích tröôùc

Nôï TK 242 khoâng trích tröôùc, chi phí phaùt sinh lôùn, lieân

quan ñeán 2 naêm taøi chính

Nôï TK 335 trích tröôùc chi phí baûo haønh

Coù TK 154(1544)

+ Thueâ ngoaøi baûo haønh, caùc khoaûn phaûi traû cho ngöôøi baûo

haønh

Nôï TK 335, 1421, 6415

Nôï TK 133(1331)

Coù TK 331, 111, 112

6.2.2.3 Chi phí baùn haøng vaø quaûn lyù doanh nghieäp

Page 185: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 185

Haïch toaùn gioáng caùc doanh nghieäp khaùc, tuy nhieân cuoái

kyø seõ ñöôïc phaân boå cho töøng ñoái töôïng : coâng trình, haïng

muïc coâng trình xaây laép ñeå tính giaù thaønh toaøn boä saûn phaåm

xaây laép theo tieâu thöùc chi phí nhaân coâng tröïc tieáp cuûa saûn

phaåm xaây laép

6.2.2.4 Haïch toaùn baøn giao coâng trình xaây laép

- Doanh thu coâng trình, haïng muïc coâng trình

Nôï TK 131

Coù TK 511

Coù TK 3331(33311)

- Gía thaønh saûn phaåm xaây laép baøn giao

Nôï TK 632 / Coù TK 154(1541)

- Nhaø thaàu chính baøn giao khoái löôïng xaây laép cuûa Nhaø thaàu

phuï ñöôïc chuû ñaàu tö nghieäm thu, giaù trò coâng trình cuûa Nhaø

thaàu phuï ñöôïc ghi

Nôï TK 632

Nôï TK 133(1331)

Coù TK 331(3312) Phaûi traû Nhaø thaàu phuï

Page 186: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 186

- Nhaø ñaàu tö giöõ laïi tieàn baûo haønh coâng trình chöa thanh

toaùn thì soá tieàn baûo haønh naèm treân soá dö Nôï TK 131 hoaëc

chuyeån tieàn vaøo kyù quyõ baûo haønh

Nôï TK 144, 244

Coù TK 131, 111,112

6.2.3 KEÁ TOAÙN THEO PHÖÔNG THÖÙC KHOAÙN GOÏN

TRONG XAÂY LAÉP

6.2.3.1 Keá toaùn taïi ñôn vò giao khoaùn

a. Tröôøng hôïp ñôn vò nhaän khoaùn noäi boä khoâng coù boä

maùy keá toaùn rieâng

- Taïm öùng vaät tö, tieàn voán cho ñôn vò nhaän khoaùn

Nôï TK 141(1413. Chi tieát ñôn vò nhaän khoaùn )/ Coù TK

152, 111, 112

- Khi thanh lyù hôïp ñoàng, caên cöù vaøo quyeát toaùn taïm öùng veà

giaù trò khoái löôïng xaây laép ñaõ hoaøn thaønh

Nôï TK 621, 622, 623, 627

Nôï TK 133(1331)

Coù TK 141(1413) Gía trò xaây laép giao khoaùn noäi boä

Page 187: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 187

- Tröôøng hôïp giaù trò xaây laép giao khoaùn noäi boä phaûi traû lôùn

hôn soá ñaõ taïm öùng, thanh toaùn boå sung hay ghi nhaän

Nôï TK 141(1413. Chi tieát ñôn vò) / Coù TK 111, 112, 3388

- Tröôøng hôïp giaù trò xaây laép giao khoaùn noäi boä phaûi traû nhoû

hôn soá ñaõ taïm öùng, soá thöøa phaûi thu hoài

Nôï TK 111, 112, 334, 1388… / Coù TK 141(1413. Chi tieát

ñôn vò)

b. Tröôøng hôïp ñôn vò nhaän khoaùn noäi boä coù boä maùy keá

toaùn rieâng vaø phaân caáp quaûn lyù taøi chính

- Taïm öùng cho ñôn vò nhaän khoaùn noäi boä

Nôï TK 136(1362. Chi tieát ñôn vò nhaän khoaùn)

Coù TK 111, 112, 152, 153, 311, 214…

- Khi nhaän khoái löôïng xaây laép giao khoaùn noäi boä töø ñôn vò

nhaän khoaùn

Nôï TK 154(1541. Chi tieát coâng trình)

Nôï TK 133(1331)

Coù TK 136(1362. Chi tieát ñôn vò nhaän khoaùn)

- Thanh toaùn boå sung soá thieáu cho ñôn vò nhaän khoaùn

Page 188: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 188

Nôï TK 136(1362. Chi tieát ñôn vò nhaän khoaùn) / Coù TK

111, 112, 336…

- Thu hoài khi soá taïm öùng lôùn hôn soá phaûi traû

Nôï TK 111, 112, 334, 1388… / Coù TK 136(1362. Chi tieát

ñôn vò nhaän khoaùn)

6.2.3.2 Keá toaùn taïi ñôn vò nhaän khoaùn

a. Ñôn vò nhaän khoaùn khoâng coù boä maùy keá toaùn : phaûi

môû soå theo doõi khoái löôïng xaây laép, giaù trò nhaän khoaùn vaø

chi phí thöïc teá theo töøng khoaûn muïc chi phi'

b. Ñôn vò nhaän khoaùn coù boä maùy keá toaùn vaø ñöôïc phaân

caáp quaûn lyù taøi chính

- Khi nhaän taïm öùng veà tieàn, vaät tö, khaáu hao TSCÑ vaø caùc

khoaûn ñôn vò giao khoaùn chi hoä

Nôï TK 152, 153, 627, 111, 112… Chi tieát töøng ñôn vò giao

khoaùn

Coù TK 336(3362)

- Ñôn vò nhaän khoaùn taäp hôïp chi phí tính giaù thaønh saûn

phaåm xaây laép vaø baøn giao

+ Ñôn vò nhaän khoaùn khoâng haïch toaùn keát quaû rieâng

Page 189: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 189

Nôï TK 336(3362) / Coù TK 154(1541)

+ Ñôn vò nhaän khoaùn haïch toaùn keát quaû rieâng

* Nôï TK 632 / Coù TK 154(1541)

* Nôï TK 336(3362)

Coù TK 512

Coù TK 3331(33311)

* Khoaûn cheânh leäch giöõa soá ñaõ taïm öùng vôùi giaù trò coâng

trình seõ ñöôïc thanh toaùn boå sung hoaëc noäp laïi

6.2.4 Ví duï minh hoaï

Taïi moät coâng ty xaây döïng N thi coâng 3 haïng muïc coâng trình

X, Y, Z cho coâng ty H, coù tình hình nhö sau: (1.000ñ)

I. Soá dö ñaàu kyø cuûa TK 154(1541) : 629.000

Trong ñoù: - 1541. Coâng trình X : 112.000

- 1541. Coâng trình Y : 108.000

- 1541. Coâng trình Z : 409.000

II. Caùc nghieäp vuï phaùt sinh trong kyø:

1. Chi phí thieát bò xaây döïng cô baûn:

Page 190: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 190

- Xuaát kho thieát bò söû duïng ñeå xaây laép 266.000, trong ñoù

cho coâng trình X: 56.000, coâng trình Y: 210.000

- Mua cuûa coâng ty M chuyeån ñeán taän coâng trình duøng cho

coâng trình X: theo giaù thanh toaùn 220.000, thueá GTGT

20.000

2. Tieàn löông phaûi traû coâng nhaân coâng trình X: 44.000,

coâng trình Y:66.000, nhaân vieân quaûn lyù ñoäi xaây laép 8.000

3. Tieàn aên ca phaûi traû coâng nhaân coâng trình X: 2.000, coâng

trình Y: 4.000, nhaân vieân quaûn lyù ñoäi 1.200

4. Trích kinh phí coâng ñoaøn, Baûo hieåm xaõ hoäi, Baûo hieåm y

teá theo tyû leä qui ñònh

5. Chi phí söû duïng maùy thi coâng mua ngoaøi ( caû thueá 10%)

duøng cho coâng trình X: 5.500, coâng trình Y: 13.200. Soá tieàn

naøy coâng ty ñaõ thanh toaùn baèng tieàn göûi ngaân haøng

6. Chi phí veà ñieän mua ngoaøi ñaõ traû baèng chuyeån khoaûn (caû

thueá 10%) 26.400 duøng phuïc vuï cho thi coâng

7. Trích khaáu hao cuûa ñoäi xaây laép 5.000

8. Baøn giao coâng trình Z cho chuû ñaàu tö theo giaù caû thueá

GTGT 5% 567.000

Page 191: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 191

9. Thanh toaùn toaøn boä tieàn mua thieát bò cho coâng ty M baèng

tieàn vay daøi haïn. Chieát khaáu thanh toaùn 1% tr ên gi á thanh t

óan ñöôïc höôûng ñaõ nhaän tieàn maët

10. Coâng trình X hoaøn thaønh, baøn giao cho chuû ñaàu tö theo

giaù nhaän thaàu(caû thueá GTGT 5%) 598.500

11. Chuû ñaàu tö ( coâng ty H) thanh toaùn toaøn boä soá tieàn coøn

laïi cuûa coâng trình X vaø Z cho coâng ty N baèng chuyeån khoaûn

sau khi giöõ laïi 5% soá tieàn baûo haønh theo giaù trò coâng trình X

vaø Z trong 1 naêm

Yeâu caàu : Ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï phaùt sinh vaø tính giaù

thaønh saûn xuaát cuûa coâng trình X. Bieát chi phí saûn xuaát

chung ñöôïc phaân boå cho caùc coâng trình theo tieàn löông thöïc

teá phaùt sinh trong kyø cuûa töøng coâng trình

Gæai :

(1) a. Nôï TK 621 266.000 621 (X) : 56.000, 621

(Y) : 210.000

Coù TK 152(1526) 266.000

b. Nôï TK 621(X) 200.000

Nôï TK133(1331) 20.000

Coù TK 331(M) 220.000

Page 192: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 192

(2) Nôï TK 622 110.000 622 (X) : 44.000, 622

(Y) : 66.000

Nôï TK 627(6271) 8.000

Coù TK 334 118.000

(3) Nôï TK 627(6271) / Coù TK 334 7.200

(4) Nôï TK 627(6271) 22.420

Nôï TK 334 7.080

Coù TK 338 29.500

(5) Nôï TK 623 17.000 623 (X) : 5.000, 623 (Y) :

12.000

Nôï TK 133(1331) 1.700

Coù TK 112 18.700

(6) Nôï TK 627(6278) 24.000

Nôï TK 133(1331) 2.400

Coù TK 112 26.400

(7) Nôï TK 627(6274) / Coù TK 214 5.000

(8) a. Nôï TK 131(H) 567.000

Coù TK 511 540.000

Page 193: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 193

Coù TK 3331(33311) 27.000

b. Nôï TK 632 409.000

Coù TK 154(1541. Z) 409.000

(9) a. Nôï TK 331(M) 220.000

Coù TK 341 220.000

b. Nôï TK 111 / Coù TK 515 2.200

(10) a. Nôï TK 154(1541) 466.000 1541 (X) : 256.000,

1541 (Y) : 210.000

Coù TK 621 466.000 621 (X) : 256.000,

621 (Y) : 210.000

b. Nôï TK 154(1541) 110.000 1541 (X) : 44.000,

1541 (Y) : 66.000

Coù TK 622 110.000 622 (X) :44.000,

622 (Y) :66.000

c. Nôï TK 154(1541) 17.000 1541 (X) :5000, 1541

(Y) :12000

Coù TK 623 17.000 623 (X) : 5000, 623

(Y) :12000

Page 194: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 194

d. Nôï TK 154(1541) 66.620 1541 (X) :26.648,

1541 (Y) :39.972

Coù TK 627 66.620 627 (X) :26.648, 627

(Y) :39.972

e. Nôï TK 632 / Coù TK 154(1541.X) 443.648

g. Nôï TK 131( H) 598.500

Coù TK 511 570.000

Coù TK 3331(33311) 28.500

(11) Nôï TK 112 / Coù TK 131(H) 1.107.225

- Phaân boå chi phí saûn xuaát chung cho coâng trình X :

( 44.000/110.000) x 66.620=26.648

- Toång giaù thaønh saûn xuaát cuûa coâng trình X :

112.000+256.000+44.000+5.000+26.648= 443.648

Page 195: Gt ke-toan-thuong-mai-dv

http://www.ebook.edu.vn 195

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO

1. Keá toaùn taøi chính – TS Haø Xuaân Thaïch – NXB

Thoáng keâ 2005

2. Keá toaùn thöông maïi dòch vuï vaø kinh doanh xuaát nhaäp

khaåu – TS Phan Ñöùc Duõng – NXB Thoáng Keâ 2006

3. Keá toaùn thöông maïi vaø dòch vuï – Th.s Nguyeãn Phuù

Giang – NXB Taøi Chính 2006

4. Lyù thuyeát vaø thöïc haønh keá toaùn taøi chính – PGS. TS

Nguyeãn Vaên Coâng – NXB Taøi Chính 2006