BESTUFSHandleiding stedelijk goederenvervoer

BESTUFS wordt gefinancierd door de Europese Commissie uit hoofde van het zesde kaderprogramma voor onderzoek en technologie© 2007 BESTUFS-consortium

�

BESTUFS Administration Centre

NEAPostbus 1969��80 DZ RijswijkNederland

E-mail: bestufs@nea.nlTel: +31 70 3988 356Fax: +31 70 3988 426

BESTUFS coördinator

PTV Planung Transport Verkehr AGStumpfstraße 176131 KarlsruheDuitsland

E-mail: dieter.wild@ptv.dePhone: +49 721 9651 177Fax: +49 721 9651 696

Deze gids geeft alleen de visie van de auteur weer; de Gemeenschap is niet aansprakelijk voor

enig gebruik dat van de informatie hierin kan worden gemaakt.

BESTUFS-team

Land

DuitslandGroot-BrittanniëNederland ZwitserlandHongarijeTsjechië FrankrijkGroot-Brittannië

FrankrijkDuitslandFrankrijkGroot-BrittanniëItalië

Bedrijf

PTV AGNEWRAILNEARappTransTransmanCDVLET-ISHUniv. of Westminster

Inrets Deutsche PostParisUniv. of WestminsterIVECO

Voornaam

DieterTomMartinMartinJanosJanaJean-LouisJulian

Laetitia PeterLaurence GarthFranceso

Achternaam

WildZunderQuispelRueschMoniglVranovaRouthierAllen

Dablanc SonnabendDouvinThorneMassa

E-mail

dieter.wild@ptv.defreight@zunder.org.ukmqu@nea.nlmartin.ruesch@rapp.chtransman@transman.hujana.vranova@cdv.czjean-louis.routhier@let.ish-lyon.cnrs.frallenj@westminster.ac.uk

laetitia.dablanc@inrets.frP.Sonnabend@DeutschePost.delaurence.douvin@paris.frGT@garththorne.plus.comfrancesco.massa@iveco.com

BESTUFS team

Land

ItaliëSpanjeGriekenlandDenemarkenZweden Finland België IerlandOostenrijk LitouwenPolen SloveniëBulgarijeSlowakije EU EU EU AustraliëJapan Zuid-Afrika

Bedrijf

CSST PROINCA Trademco NTU CIT Poyry InfraStratec Trinity ECONSULTVGTU ILIM Uni Maribor Bulfralog VUD POLIS UITP Eurocities University of Melbourne Kyoto University CSIR

Voornaam

Giovanni Guillermo Iro Lars Stig Veli Eric Hugh Jürgen Algirdas Maciej Stane Vikenti Peter Sylvain Izaskun Valérie Russell Eiichi Hans

Achternaam

Ruberti Montero DimitriadouBentzen Franzen Himanen Monami Finlay Schrampf Sakalis Tumasz Bozicnik Spassov Zitnansky Haon ArenazaBénard ThompsonTaniguchi Ittman

E-mail

giovanni.ruberti@csst.itgmontero@proinca.comidimitriadou@trademco.grntu-aalborg@ntu.dkstig.franzen@cit.chalmers.seveli.himanen@kolumbus.finvi@stratec.behugh.finlay@dit.iej.schrampf@econsult.atalgirs@ti.vtu.ltMaciej.Tumasz@ilim.poznan.plstane.bozicnik@uni-mb.sivspassov@vtu.bgzitnansky@vudba.skshaon@polis-online.orgizaskun.arenaza@uitp.comv.benard@eurocities.ber.thompson@civag.unimelb.edu.autaniguchi@kiban.kuciv.kyoto-u.ac.jphittmann@csir.co.za

Voor actuele contactgegevens zie: www.bestufs.net

�

�

BESTUFS

Handleiding stedelijk goederenvervoer

Inhoud:

Inleiding Pag.4

DEELI: Detoegangtotenhetladenvanvracht-/bestelwagens Pag.10 instedelijkgebied

DEELII: Oplossingenvoorheteindtraject Pag.�7

DEELIII: Stedelijkeconsolidatiecentra Pag.59

MeeroverBESTUFS Pag.80

Auteurs:

Allen,J.,Thorne,G.andBrowne,M.(UniversityofWestminster)

Vertaling:

Bulgaars-V.Spassov(Bulfralog&VTU“T.Kableshkov“),Tsjechisch-J.Vranova/P.Nemec(CDV),Deens-L.Bentzen/M.S.Laugesen

(NTU),Nederlands-S.BrouwerVertalingen/J.Schoemaker(NEA),Fins-V.Himanen(PoyryInfra),Frans-M.Thebert/L.Dablanc(Inrets),

Duits-C.Eichhorn(PTV),Grieks-I.Dimitriadou(TRADEMCO),Hongaars-Cs.Révész/J.Monigl(Transman),Italiaans-G.Ruberti(CSST),

Litouws - S. Bačiauskienė / A. Šakalys / V. Gibavičius (VGTU), Pools - T. Dowgielewicz (ILiM), Portugees - J. Lemos (GabLogis) / J. Jacob,

Sloveens-S.Bozicnik/J.Cvahte(UniversityofMaribor),Spaans-G.Montero/I.Suárez(PROINCA),Zweeds-S.Franzen(Chalmers)

Copyright:

AllerechtenvoorbehoudendoorhetBESTUFS-consortium.HetBESTUFS-consortiumstaathetvolledigreproduceren,fotokopiërenofander

gebruikvoorniet-commerciëledoeleindentoe.Nietsuitdezepublicatiemagwordengereproduceerd,gefotokopieerdofwordengebruiktvoor

enigcommercieeldoel,zondervoorafgaandetoestemmingvandeBESTUFS-coördinatorPTVAG.

4

Inleiding

Stedelijkgoederenvervoer

Hetprobleemvanhetstedelijkgoederenvervoer

Vanafmediojarenzeventigtotmediojarennegentighebbenonderzoekersenbeleidsmakersrelatiefwei-nigaandachtbesteedaandetoenemendeproblemenophetgebiedvanstedelijkgoederenvervoer.Indeperiodedaarnaisditveranderdenisermeerbelang-stellinggekomenvoordelogistiekvanhetleverenenophalenvangoedereninmetnamestadscentra.InverscheideneprojecteninEuropaeneldersisgeprobeerddebelangrijkstestedelijkevervoerspro-blemenmetdaarbijdemogelijkeoplossingeninkaarttebrengen.

Hetfundamenteledilemmainzakestedelijkgoede-renvervoerblijftechterbestaan.Hettoekomstigesuccesvanstadscentrahangtafvanhuneffectivi-teitinverschillende,vaaktegenstrijdigeopzichten.Enerzijdsmoetenstedelijkegebiedenaantrekkelijk

zijnomtewonen,tewerken,tewinkelenenvrijetijddoortebrengen.Hierinondervindenzesteedsmeerconcurrentievanrandstedelijkewinkelcentra.Willenwinkeliersenanderewerkgeverseninkomstengene-ratorenhetvertrouweninstadscentrabehouden,danmoetwordengezorgdvoordoeltreffendelogistiekesystemen,zodatbedrijfspandentegenlagekostenkunnenwordenbevoorraad.Anderzijdszijnstads-planologenzichsterkbewustvandenoodzaakdekwaliteitvanstadscentratebehoudenofverbeteren,klanten,toeristenenwerknemersaantetrekken,enwellichtmensenovertehalenertekomenwonen.

Algemeenleefthetideedatvrachtwagensschadelijkzijnvoorhetstedelijkemilieu,doordatzedeproble-men van files, vervuiling, veiligheid en lawaai flink versterken.Hetisdanooknietverbazingwekkenddatop het gebied van stedelijke logistiek conflicten kun-nenrijzentussencommerciëlebelangenenmilieu-groeperingen.

5

“BESTUrbanFreightSolutions”(BESTUFS)iseenEuropese coördinatieactiviteit die wordt gefinan-cierddoordeEuropeseCommissie(DGEnergieenTransport)enlooptvan2000tot2008.Hoofddoelishetvaststellen,beschrijvenenverspreidenvanbestepraktijken,succescriteriaenknelpuntenvanoplos-singenophetgebiedvanstedelijkgoederenvervoer.DaarnaastwilBESTUFSeenopenEuropeesnetwerkonderhoudenenuitbreidentussenexpertsinstedelijkgoederenvervoer,gebruikersgroepen/verenigingen,lopendeprojecten,derelevantedirectoratenvande

EuropeseCommissieenvertegenwoordigersvannationale,regionaleenlokalevervoersinstantiesen-bedrijven.HetprojectteamorganiseertworkshopsenconferentiesinheelEuropaendoetverslagvaninteressanteontwikkelingeninzakehetstedelijkgoe-derenvervoer,envandemonstratiesenevenementenopEuropees,nationaal,regionaalenlokaalniveau.ErisveelaandachtvoorBESTUFSvanuitdepraktijkenvanonderzoekers.Alleinformatieistoegankelijkviawww.bestufs.net.

WatisBESTUFS?

BESTUFS-homepage

Hetbelangvanstedelijkgoederenvervoer

Stedelijkgoederenvervoerverdientaandachtomdevolgenderedenen:

dekostenvangoederenvervoerenlogistiekendedirecteinvloeddaarvanopdeefficiëntievandeeconomie;derolervanbijdedienstverleningaanenhetbehoudvanindustriëleenhandelsactiviteiten,diecruciaalzijnvoorbelangrijkewelvaartgenere-rendeactiviteiten;hetfeitdatdesectorzelfeenbelangrijkebronvanwerkgelegenheidis;debijdragedieeenefficiëntegoederenvervoer-sectorlevertaandeconcurrentiepositievanhetbedrijfslevenindebetreffenderegio;debijdrageervanaanhetbehoudvanonzehui-digelevensstijl;denegatievegevolgenvoordemaatschappijenhetmilieu.

►

►

►

►

►

►

�

Demeestegoederenverplaatsingeninstedelijkege-biedenvindeninEuropaplaatsviadeweg,vanwegederelatiefkortereisafstandenendegoedeverbindin-gen.Voortransportvanennaarstedelijkegebiedenzijnermeermogelijkheden,maardewegblijftveruitdemeestgebruikte.Vrachtwagens,diegoederendistribuerenovertalrijkelocatiesdievangrootbelangzijnvoorhetstadsleven,speleneengroterolinhetstedelijkefunctioneren.Zijverzorgenverschillendesoortenstedelijkeverplaatsingen,zoalshetvervoervanverbruiksgoederennaareenstedelijkgebied,hetvervoervangeproduceerdeenafvalgoederenuiteenstedelijkgebiedenhetophalenenleverenvangoe-derenbinnenhetstedelijkegebied.Ookwordenveelgoederenvóórgebruikofverkooptijdelijkopgeslageninpakhuizenenmagazijneninstedelijkegebieden.

Verkeersopstoppingindestad

Hetsoortenpatroonvangoederenvervoerverplaatingenbinneneenstedelijkgebiedhangenafvandiversefactoren,zoals:

locatieentypevandeaanwezigesectoren;

structuurvandesupplychainsvandebedrijvenindezesectoren;

bestaandevervoersinfrastructuur,waarbijhetvanbelangisofhetstedelijkegebiedeenbelangrijkehaven,luchthavenofspoorterminalheeft;

locatieenomvangvanopslagfaciliteiten;

grootteenhetgewichtvandevrachtwagensdiehetstedelijkegebiedinmogen;

inhetstedelijkegebiedgeldenderegelsvoortoegangenladen;

bestaandeverkeersomstandigheden;

► klantengedrag(gebruikvane-commerce,enz.).

►

►

►

►

►

►

►

7

BESTUFSenduurzaamstedelijkgoederenvervoer

Hetdoelvanduurzamevervoersstrategieis“zoveelmogelijkdevraagtebeantwoordenhoedesamen-leving de mogelijkheden wil bieden efficiënt en rechtvaardigtevoldoenaaneconomische,milieu-enmaatschappelijkebehoeften,endaarbijvermijdbare/onnodigenegatievegevolgenendaarmeesamen-hangendekostenwaarmogelijkwilbeperken”(UKRoundTableonSustainableDevelopment,199�).

Naastpositieveeffectenhebbendehuidigegoede-renvervoersystemeninstedelijkegebiedennegatieveeffectenopeconomie,milieuenmaatschappij:

economischeeffecten:files,inefficiëntieenver-spillingvanhulpbronnen;

gevolgenvoorhetmilieu:uitstootvanschadelijkegassen,zoalshetbroeikasgaskooldioxide,ge-bruikvanniet-hernieuwbarefossielebrandstoffen,landenmaterialen,afvalproductenalsautoban-den,oliee.d.;

socialegevolgen:degevolgenvanvervuilendeemissiesvoordegezondheid(dood,ziekte,risico‘s,enz.),verkeersslachtoffers,lawaai,landschapsvervuilingenandereaantastingenvandekwaliteitvanhetleven(incl.verdwijnen

►

►

►

vangroenegebiedenenopenplekkeninstede-lijkgebiedalsgevolgvanontwikkelingenindevervoersinfrastructuur).

Duurzaamheidbeleidkanzichrichtenopeconomi-sche,socialeenmilieudoelstellingen.Deeffectiefstemaatregelenineenduurzaamgoederenvervoers-beleidzijndiewelkegelijktijdigbeantwoordenaaneconomische,socialeenmilieubehoeften,enduscompromissentussendoelenomverliezenenkostentereduceren,toteenminimumbeperken.

8

BESTUFSendeverbeteringvanhetstedelijkgoederenvervoer

Goederenvervoerdersenchauffeursstuitenopeenreeksproblemenbijdeuitvoeringvanhuntaakinstedelijkegebieden:

problemenophetgebiedvandoorstroming/con-gestiealsgevolgvanverkeersdrukte,verkeers-ongevallen,ontoereikendeweginfrastructuurenslechtrijgedrag;

problemenalsgevolgvanhetvervoersbeleid,zoalstoegangsbeperkingenvoorvoertuigenopbasisvantijden/ofgrootte/gewichtvanhetvoer-tuigenbusbanen;

parkeer-enlos-/laadvoorschriften,zoalslos-/laadregulering,boetes,gebrekaanlosruimteenhandlingproblemen;

problemenbijdeklant/ontvanger,zoalsrijvor-mingbijafleverenenophalen,problemenomdeontvangertevinden,doorklantenenontvangersgevraagdeophaal-enaflevertijden.

►

►

►

►

Bordenmetaanwijzingenvoorhetladen

Hetisvanbelangonderscheidtemakentussentweegroependiehetstedelijkgoederenvervoersysteemduurzamerkunnenmaken,metdaarbijderedenwaaromzeditdoen,namelijkstedelijkeoverhedenengoederenvervoerbedrijven.

Stedelijke overhedenZijvoerenveranderingendoorviabeleidsmaatrege-lendiebedrijvendwingenofstimulerenhungedragteveranderen.Totdestrategieëndiezijbeschikbaarhebben,behorenhetverbeterenvanbewegwijze-ringeninformatie,regelsvoordetoegangenvoorladen/lossen,verkeersmanagementprogramma‘s,infrastructuurontwikkelingenrekeningrijden.

GoederenvervoerbedrijvenZijzijngeneigdtotinitiatievendiedenadeligegevol-genvanhunvervoersactiviteitenzullenverminderen,omdat dit hun intern profijt oplevert, ofwel in de vorm van interne economische voordelen door efficiënter werkenvanuitmilieu-ofmaatschappelijkoogpunt,ofwel via efficiënter economisch handelen of via hetvergrotenvanhetmarktaandeelalsgevolgvanhunhoudingtegenoverhetmilieu.Voorbeeldenvanbedrijfsinitiatievenzijnhetverhogenvandebelas-tingsfactorvanvoertuigendoordeconsolidatievanstedelijkgoederenvervoer,leveringenvoorofnanormaleleveringtijden,hetgebruikvanrouteplannersenplanningsoftware,hetverminderenvanhetbrand-stofverbruikvanvoertuigen,communicatiesystemenindecabineenverbeteringvanophaal-enleverings-systemen(zoalsmateriaal-handlingtechnologie,groe-peringvanladingenencoördinatietussenverzender,vervoerderenklant).

Enkelevandezeinitiatievenhebbenbetrekkingopdetechnologie,andereopgoederenvervoerbedrijvendiehunactiviteitenreorganiseren,enweerandereopveranderingenindeorganisatievandesupplychain.

9

HetdoelvanBESTUFSHandleidingstedelijkegoederenvervoer

DezeBESTUFSGidsvoorgoedepraktijkenbouwtvoortopdevoorgaandeHandboekenvoorgoedepraktijkenvanBESTUFS.Dezegidsisbedoeldalsleidraadvooriedereendiezichbezighoudtmet,ofgeïnteresseerdisindeverplaatsingvangoedereninstedelijkegebiedenendiemaatregelenoverweegtomdeproductstromeninstedelijkegebiedenteverbeterenendeschadeaanhetmilieuvandezeactiviteitenteverminderen.Degidsbehandeltdrieonderwerpenenkanwordengebruiktdoorstadspla-nologen,goederenvervoerdersenanderepartijenindesupplychainomdeduurzaamheidvanstedelijkegoederenvervoerssystementeverbeteren:

deaanpakvandetoegangvanvracht-/bestelwa-genstotenladen/losseninstedelijkegebieden(DeelI);

debelangrijksteproblemenbijoplossingenvoorheteindtraject(DeelII);

debelangrijksteproblemeninzakestedelijkecon-solidatiecentra(DeelIII).

ZievoormeerinformatiedeBESTUFS-website:www.bestufs.net(voornamelijkinhetEngels).

►

►

►

DewebsitevanBESTUFS

10

DEELI:Toegangtotenladen/losseninstedelijkegebieden

1. Efficiënt gebruik infrastructuur

2.Maatregelenvoortoegangvan vrachtwagensenladeninstedelijke gebieden

WegwijzersVrachtroutesInformatieenkaartenvoorstedelijkgoederenver-voerLaad/losplekkenopstraatNaburiglaadterrein(ELP)StedelijkeconsolidatiecentraRegelgevingomvangengewichtvrachtwagensTijdregelingen

►

►

►

►

►

►

►

►

OpleggenenhandhavenvanregelsvoortoegangenladenRegelgevingvoormilieuzones/emissienormenNachtleveringVrachtwagenstrokenWegenbelastingsystemen

�.Technologieinstedelijkgoederenvervoer

4.Milieuvriendelijkevoertuigen(MVV)

5.Handhaving

�.Samenwerkingtussenoverheidenprivatesector

►

►

►

►

►

11

Efficiënt gebruik infrastructuur

LosseninKopenhagen,DK

Efficiënt gebruik van de weginfrastructuur in ste-delijkegebiedenisvangrootbelangomdatindemeestegevallendewegencapaciteitnietkanwordenvergroot.Voorstadsplanologenishetessentieeldathetgebruikvandestedelijkeweginfrastructuurintermenvantijdenruimtegoedwordtgeregeld.Zozijnerinsommigestedenallaad-enlosplekkenomdearbeidsomstandighedenvoorvervoerdersteverbeterenénomdemogelijknegatievegevolgenvanlaad-/losactiviteiten(bijv.dubbelparkeren)aantepakken.

Delaatstepaarjaarzijnbovendiennieuweexperi-mentelesystemeningevoerd.Informatie-encom-municatietechnologieën,evenalsautomatischetoegangspoortenofvariabelemededelingenbordenzijngoedkopergewordenenbiedeneengrootaantalnieuwetoegangssystemendiezijnafgestemdopspecifieke stedelijke weginfrastructuren voor goede-renleveringen.Naastinfrastructuurleverensommigestedenookdienstenmettoegevoegdewaardeindevormvanlaadzonesvoorleveringen(bijv.demoge-lijkheidvankorte-termijnopslagofhulpbijoverslag).

Voorzowelstadsplanologenalsvervoerderszijnefficiënte en betrouwbare leveringen noodzakelijk terondersteuningvandestedelijkeeconomie.Omtot een efficiënte en betrouwbare aanpak te komen, moetvooralrekeningwordengehoudenmetdevolgendeeisen:

Vracht-/bestelwagensmoetenzominmogelijkschadeaandemaatschappijenhetmilieutoe-brengen.Planologen(vanstads-ofgemeentewegeofvandelokalevervoersautoriteiten),goederenvervoer-bedrijvenenanderebedrijvenmoetenzichsamenvoordezedoelstellingeninzetten.Stadsplanologenmoetensomsvrachtwagenbe-wegingenbeïnvloedenofcontroleren.

Vervoerbedrijvenmoetenhunoperationeleef-ficiëntieoptimaliserenomverkeersopstoppingenenschadeaanhetmilieuteverminderen.Desoortenbenodigdebeleidsmaatregelenhan-genafvanfactorenals:

- deeconomische,socialeenmilieudoelstel- lingenvandestedelijkeoverheid,- dehoeveelheidgoederenverkeerenander wegverkeer,- deomvang,dichtheidenindelingvanhet stedelijkegebied.

►

►

►

►

►

12

Detabellaatzienopwelkemanierverschillendedoelstellingenvoordetoegangtotenhetladeninstedelijkgebiedkunnenwordenaangepakt.

Beschikbare aanpakken

Partnerschappeningoederenvervoer

TelematicavoorstedelijkgoederenvervoerBewegwijzeringInformatieoverstedelijkgoederenvervoerenkaartenRekeningrijdenNachtleveringentoestaanVrachtwagenstrokenofbanenwaargeenauto‘smogenkomen

TelematicavoorstedelijkgoederenvervoerBewegwijzeringVrachtroutesVereenvoudigingenharmonisatievanregelge-vinginzakegewicht,omvangenconstructievanvrachtwagensInformatieenkaartenm.b.t.stedelijkgoederen-vervoerStedelijkeconsolidatiecentra

LaadplekkenopstraatcreërenNaburiglaadterrein(ELP)Stedelijkeconsolidatiecentra

Regelsvoorgewicht,omvangenemissievanvrachtwagensVenstertijdenvoordetoegangenhetladenvanvrachtwagensNachtleveringentoestaanMilieuzonesVrachtwagenstrokenGebruikvanmilieuvriendelijkevoertuigenstimu-lerenHandhaving

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

Doelstellingen

Steunuitdeindustrieverwervenvoorstrategieëneninitiatievenophetgebiedvangoederenvervoer

Debetrouwbaarheidvanvrachtwagenrittenverbete-ren

Vrachtwagenchauffeursondersteunenenhetaantalrittenenkilometersterugdringen

Goederenvervoerbedrijvenbijstaanophetlevering-enophaalpunt

Degevolgenvoorhetmilieuenhetrisicovanonge-vallenmetvrachtwagensterugdringen

1�

Maatregelenvoortoegangtotenladeninstedelijkegebieden

Bordenmetaanwijzingenvoorhetladen

Voordatstedelijkeoverhedennieuweregelsvoorvrachtwagensinvoerenmoetenzijwaarborgendatdezebegrijpelijkzijnennietinstrijdmetregelsopanderelokaleterreinen.

Borden

Stedelijkeoverhedenmoetenzorgenvoorduidelijkeenjuisteborden.

1.Bordenmoetenwordengebruiktom:

chauffeurstewaarschuwenvoorwegendienietgeschiktzijnvoorhunvoertuig;

chauffeursteinformerenoverregels(bijv.ge-wicht,omvangvanvrachtwagens,tijdrestricties);

chauffeursteinformerenoverregelsvoorparke-renenladenopstraat;

chauffeursnaaradviesroutesvoorvrachtwagensteleiden;

chauffeursnaarvrachtwagenparkeerterreinenenbelangrijkeindustriegebiedenteleiden.

►

►

►

►

►

2.Stedelijkeoverhedenmoetenervoorzorgendat:

debordendejuisteinformatieoverbrengen;

deactueleversievanhetbordwordtgebruikt;

debordengoedzicht-enleesbaareningoedestaatzijn;

ervoldoendebordenmetparkeer-enlaadinfor-matiezijn(zodatchauffeursnieteenheelstukmoetenlopenomhetbordtelezen).

�. Stedelijkeoverhedenkunnensamenmetei- genaarsenhuurdersinindustriegebiedenwerken aannieuweofbetereinformatieborden.

4. Metvariabeleinformatiebordenkanrealtime informatiewordenovergebracht.

►

►

►

►

14

Vrachtbezorgingskaarten

Vrachtwagenborden

Vrachtroutes

Stedelijkeoverhedenkunnenaanbevolenofver-plichtevrachtroutesgebruikenomtevoorkomendatchauffeursongeschikteofgevoeligewegenkiezen.Adviesroutesvereisenweinigofgeenhandhaving,verplichteroutes(waarbijhetvrachtwagensverbodenisanderewegentegebruiken)wel.Dezezijndusingewikkelderenduurderquainvoeringenbeheer.

1.Devolgendesoortenvrachtrouteszijnmogelijk:

strategischeroute–eenrouteviagrotewegenvoorlangereafstandentussenbelangrijkeloca-tiesofbinnengrotestedelijkegebieden;

zonedistributieroute–wegendiestrategischevrachtroutesmetelkaarverbindeneneenroutevaneenhoofdwegnaareenbepaaldelocatieofgebiedbieden;

lokaletoegangsroute–eenroutediepassendetoegangbiedttoteenbepaaldelocatie.

2.Bijhetselecterenvangeschiktevrachtroutesmoetrekeningwordengehoudenmetdevol-gendeeisen:

Deroutesmoetenallehoofdwegeninhetgebiedbevatten,plusdeverbindingswegendaartussen

►

►

►

►

Deroutesmoetennaarplekkenleidenwaarveelgoederenvervoerteverwachtenis.

Wegenvanvrachtroutesmoeten: - goedonderhoudenzijn, - breedgenoegzijnvoorvrachtwagens, - geenscherpebochtenbevatten, - geentelageoverspanningenhebben, - viaductenofbruggenhebben(indienaan wezig)diebelastkunnenwordenmethet gewichtvanzwarevrachtwagens.

Steileheuvelsengevoeligegebieden(bijv.woon-wijken,gebiedenmetveelvoetgangers)moetenwordenvermeden.

Alleplanologischeinstantiesdieverantwoordelijkzijnvoorwegeninhetstedelijkgebied,enookdegoederenvervoerbranchemoetenbijdevoorstel-lenwordenbetrokken.

Duidelijkeenvoldoendewegwijzersenversprei-dingvangedrukteenelektronischekaartenzijnessentieelvooreengeslaagdeinvoeringvanderoute.

►

►

►

►

►

15

Informatieenkaarten

Stedelijkeoverhedenkunnennuttigeinformatiebie-denaanvervoerdersenchauffeurs,o.a.viakaartenenrealtimeinformatie.

Kaarten

1.Kaartenkunneninformatiegevenover:

vrachtroutes(zowelnaaralsinhetstedelijkgebied);

regelsvoorgewicht,omvang,toegangstijden,laden;laadplekkenenvrachtwagenstroken;

belangrijkegebouwenenlocaties,zoalsindustrie-gebieden;

parkeerterreinenvoorvrachtwagens;

gebiedendiemoetenwordengemeden.

2.Kaartenkunneninpapierenenelektronischevormwordengemaakt.Zekunnenwordenver-spreidvia:

lokalewinkels;

goederenvervoerders;

verenigingenvangoederenvervoerders;

automobielverenigingen;

stedelijkeoverheden.

�.Sommigestedelijkeoverhedenhebbencompletegoederenvervoeratlassen.

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

Realtimeinformatie

1. Erkaninformatieoververkeersproblemenen wegwerkzaamhedenwordenverstrektviainter- net.

2. DitkanwordengekoppeldaanGIS-systemen. (voorbeeld: Traffic Alerts Service van Transport forLondon).

�.Informatiebordenopvrachtwagenparkeerterreien kunnenwordengebruiktvoor:

belangrijkelokaleinformatie;

contactgegevensvoorlokalehulp;

gedruktekaarten.

►

►

►

VoorbeeldFALKTruckerAtlas

1�

Laad-/losplekkenopstraat

Stedelijkeoverhedenkunnenlaad-/losplekkenopstraatcreërenopplaatsenwaarveelvrachtwagensmoetenzijn,maargeengeschiktevoorzieningennaastdestraatzijn–zoalsinbedrijven-enwinkelge-bieden.

Zekunnenzonderbeperkingenzijn(laden/lossenopelktijdstiptoegestaan),ofmettijdsbeperkin-gen.

Zekunnenbedoeldzijnvooreenofmeerwagensenmoetengenoegruimtebiedenvoordewagensdieerzullenkomen.

Zezijnvooralvannutalsookpersonenauto‘slangsdestoeprandwillenstaan.

Zekunnenopstoppingenverminderen.

►

►

►

►

Voorbeeld:laadzonesinAalborg

BijeenproefinAalborg,Denemarkenzijnlaadzo-nesingevoerdineennauwvoetgangersgebied.Vóórdeproefwasdewegalgeblokkeerdwan-neereréénvrachtwagenaanhetladenoflossenwas.

Elkelaadzonebiedtplaatsaaneenaantalvrachtwagensenbiedtanderevrachtwagensdemogelijkheidtepasseren,waardoorertijdensdeaanvoertijdenindeochtendminderfilevormingis.

Lokaledetaillistenhebbentoegezegd‚smorgenspasna11uurproductenbuitenuittestallenenzonneschermenneertelaten..

►

►

►

17

Voorbeeld:NaburigelaadterreineninBordeaux

HetELPisbedoeldomdeleveringvangoedereninstadscentratevergemakkelijken,verkeersop-stoppingenteverminderenenhetlawaaiendevervuilingdiehierdoorwordenveroorzaakt,terugtedringen.

HetELPiseensamenwerkingsverbandtussengoederenvervoerbedrijven,deKamervanKoop-handelvanBordeauxendegemeenteBordeaux.

DezepartijenhebbenhetELP-systeemopgezetenfinancierenhetsamen.Detaillistenbetalennietmee.

HetELPiseenstukstraatdatzodanigisingerichtdatvrachtwagensergoederenvoornabijgelegenwinkelskunnenlossen.Dezeruimteisgereserveerdenwordtbeheerd

►

►

►

►

►

dooreenoftweemedewerkersdievrachtwagen-chauffeursookkunnenhelpenhungoederenteleverenmetsteekwagens.

Deruimteisongeveer�0meterbreedenbiedtplaatsaan�tot5vrachtwagens.

HetELPkanvanmaandagt/mvrijdagtussen09.00en17.00uurenzaterdagstussen09.00en11.00uurgebruiktworden.

UitdeeersteresultatenblijktdathetELP-systeemzeerpopulairisbijgoederenvervoerbedrijvenomdatheteenveiligelos-/laadplekgarandeertvlakbijdewinkelsinhetcentrum.

In2005isinBordeauxeentweedeELPopgezetenin200�eenderde.OokinandereFransesteden(Rouen)wordenELP‘sopgezet.

►

►

►

►

Naburiglaadterrein(ELP)

InBordeauxisin200�eensysteemingevoerdomdeleveringvangoedereninhetstadscentrumtever-gemakkelijken.Daarbijzijn‚naburigelaadterreinen‘(Espacedelivraisondeproximité-ELP)gecreëerd.DeELP-aanpakomvatdeaanlegvaneenstede-lijkoverslagplatformmetpersoneeldathelptbijdeleveringtotaandedeurvandewinkel.Goederendiewordenuitgeladen,kunnenwordenovergeladenopsteekwagens, karren, elektrische wagens en fietsen voordelaatstedistributiefase.Dezeaanpakkanookwordengebruiktvoorhetverlenenvanextradiensten(zoalsleveringaanhuis,korte-termijnopslag,enz.).

ELPinBordeaux

18

Bild:Schilder(z.B.40)

Stedelijkeconsolidatiecentra(SCC‘s)

EenSCCis“eenlogistiekefaciliteitvrijdichtbijhetgebieddathetbedient(stadscentrum,completestadofbepaaldeplek),waarvandaangebundeldeleverin-genplaatsvindenindatgebied.”IndeelIIIvandezegidswordthiernaderopingegaan.

Regelsvooromvangengewicht

Omveiligheids-enmilieuredenenwordthetwagensboveneenbepaaldgewicht,eenbepaaldeomvang,ofeenbepaaldaantalassenvaakverbodenopeenwegofineengebied(d.w.z.verscheideneaanslui-tendewegen)tekomen.Redenenkunnenzijn:

smallewegzwakkeoflagebrug,scherpebocht,overhangendegebouwen,leefbaarheidbewoners.

Vaakgeldteenuitzonderingvoorvoertuigendiegoederenmoetenleverenindestraatofhetgebied.Regelsvoorgewicht,omvangentijdverschillenvaakvandievananderegemeenten.Harmonisatievandezeregelsiseenbelangrijkaandachtspunt.

►

►

►

►

►

Regelsvoorgewichtentijd

SCCinDuitsland-DeutschePostAG

19

Bild:Schilder(z.B.4�)

Tijdregelingen

Erzijntweesoortentijdregelingenvoorvracht-/be-stelwagensopeenbepaaldewegofstedelijkgebied:

regelsvoordetoegangstijden

regelsvoorlaad-/lostijden

Regelsvoortoegangstijden

Regelsvoordetoegangstijdenvanstedelijkgoede-renvervoerzijnhetbelangrijksteenmeestgebruiktemiddelvanstadsplanologenomdittypevervoertebeïnvloeden.Dergelijkeregelskunnenwordenge-bruiktomgoederenvervoerteverbiedenopbepaaldetijdenvandedageenbepaaldewegofgebiedintegaan.Zekunnenvoorallevoertuigenofalleenvoorvrachtvoertuigengelden(ofalleenvoorvrachtvoer-tuigenvaneenbepaaldgewichtofeenbepaaldeomvang).Dezeregelsgeldengewoonlijkvoorstratenofgebiedendieerggevoeligzijnvoorwegverkeer,zoals:

Voetgangersgebieden–Vaakwordengeenvoer-tuigentoegelatentijdenswinkeltijden.

Strateninwoonwijken–Vrachtwagensboveneenbepaaldgewichtofeenbepaaldeomvangmogensoms‚snachtsnietineenbepaaldestraatofstedelijkgebiedkomenomoverlasttevermijden,ofoverdagnietdichtbijeenschoolomongelukkentevoorkomen.

Completestedelijkegebieden–InsommigeEuropesestedengeldenweekendverboden.IndehelftvandeFransestedenmetmeerdan100.000inwonersgeldennachtverboden.

►

►

►

►

►

Regelsvoorlaad-/lostijden

Somswordentijdenvoorgeschrevenvoorhetladenenlossenlangshettrottoir.Dezebeperkingenzijneropgerichtdebehoeftenaanlaad/losruimteenaanruimtevoorandereactiviteiten,zoalsparkeren,inevenwichttebrengen.

Goedbeheervanladenenlossenlangshettrot-toirkanervoorzorgendatbeperkteruimtebeterwordtbenutendatopstoppingenbeperktworden.

Dedetailsvanderegelingstaangewoonlijkver-meldopgoedzichtbareverkeersborden.

Deregelingenmoetenconsistentzijnentege-moetkomenaandeeisenvandelokaleonderne-mingen.

►

►

►

20

Opleggenenhandhavenvanregelsvoortoegangenladen

Hetisbelangrijkdatderegelsdieineengebiedgelden,duidelijkstaanaangegeven.Daarnaastkancameratoezichtwordengebruiktomchauffeurservanteweerhoudendewetteovertredenenomdiegenendie dat wel doen, te identificeren.

Ookfysiekebarrièreskunnenwordengebruikt.- intrekbarepaaltjes(kunnencomputergestuurd zijnomvoertuigenmeteenvergunningtoete laten);

- breedtebeperkingen(eventueelzijnpassende alternatievennodigvoortoegangvanhulp- dienstenofanderendietoegangmogenkrij gen).

►

Hoewelhethandhavenvanregelgevingduurkanzijn,kunnendezekostenwordengecompenseerddoordeinkomstenuitboetesvoorovertreders(inBarcelonazijn50agentennodigvoorhettoezichtop5000laadplekkenindestad).

Stadsplanologenzoudenhaalbaarheidsstudiesmoetenuitvoerenomtegaranderendatdevoor-delenvantoegangs-oflaadregelsopwegentegendenadelen(rekeninghoudendmetdeeconomie,demaatschappijenhetmilieu).

►

►

Intrekbarepaaltjes Toegangscontrole

21

Regelsvoormilieuzones/emissienormen

Een“LowEmissionZone”(LEZ)ofmilieuzoneiseenzonewaaralleenvoertuigeninmogendieaaneenbepaaldeemissienormvoldoen.Denormkangeba-seerdzijnop:

eengeografischgebied,

eenperiode,

emissienormenvoorvoertuigen,

typenvoertuigen.

►

►

►

►

VoorbeeldenvanmilieuzonesinEuropesesteden

1. IndiverseZweedsesteden,o.a.Stockholm, Göthenborg,MalmöenLundwordenaljarenlang milieuzonesgebruiktengehandhaafd.Deze zones:

zijningevoerdomdeluchtkwaliteitteverbeterenenhetlawaaitereduceren;

baserenzichopEU-wetgevingvoorwegvoertui-gen,diesteedsstrengereeisensteltaanemissie;

richtenzichopalledieselvoertuigenvanmeerdan�,5tonbruto.

2. ErisookeenmilieuzoneinRomeenerzijnmlieu- zonesgeplandinLonden,Madrid,Parijs,Kopen- hagen,MilaanenstedelijkegebiedeninNoorwe- gen.

�. Toegangsregelingenopbasisvanemissienor- menoflawaaikunnenwordeningesteldzonder eenspecifiekemilieuzonetedefiniëren.

►

►

►

22

LKW-Spur(z.B.�7)

Nachtdistributie

Nachtleveringenzijnleveringenaanwinkelsindebin-nenstadtijdensdenacht.Detijdendaarvoorliggentussen22.00en�.00uur.Indiversesteden,waar-onderBarcelonaenDublin,zijnhiermeegeslaagdeproevengedaan,waarbijeen(groter)aantaloverdagrijdendevoertuigenwordtvervangendooreen(klei-ner)aantalvoertuigen‚snachts.

IndemeesteEuropesestedengeldennachtverorde-ningen,metenkeleopvallendeuitzonderingen,zoalsParijs.Erkunnentweetypennachtverordeningenwordeningevoerd:

regelsvoordetijdstippenvanleverenenophalenbijeenbepaaldgebouw(bijv.eenwinkel,kantooroffabriek);

regelsvoorvrachtwagenbewegingenin(eendeelvan)hetstedelijkegebied.

Hetverbiedenvannachtleveringenkanvoorgoede-renvervoerderseenaantalgevolgenhebben:

Erzijnmeervoertuigennodigomleveringentedoenineenkortertijdsbestek.

Somsmoetenleveringenwordengedaanoptijdenmetmeerverkeersdrukte(minderproduc-tiviteitvanvoertuigenchauffeurenmeerbrand-stofverbruik).

Vaaklangereenminderbetrouwbarereistijden.

Supplychainismogelijkminderefficiënt.

Totalekostenvansupplychainkunnenhogerzijn.

►

►

►

►

►

►

►

Overwegingenm.b.t.regelsvoornachtleveringen:

Beperkendenachtverordeningenkunnenleidentoteentoenamevandetotalekostenindesupplychain.Doornachtleveringentoetestaankunnenbepaaldebedrijvenefficiënterwerkenenhunomzetverhogen.

Nachtverordeningenzoudenzichvooralmoetenrichtenopgeluidshinder.

Duidelijkomschrevengeluidsnormenvoornacht-leveringenkunnenbelangrijkevoordelenbiedenvoorlokalebewonerswaardoornachtvervoerbetergeaccepteerdzalworden.

►

►

►

2�

Voorbeeld:HetPIEK-programmainNederland.Leveringenaanwinkelsvindenvaak‚savonds,‚snachtsof‚sochtendsvroegplaats.VeelmenseninNederlandsestedenwonenvlakbijofbovenwinkels.Daardoorondervindenmeermensengeluidsoverlastdoorleveringen.Eriseenwettegengeluidsoverlastingevoerd,diesteltdathetlawaaidatwordtgeprodu-ceerdbijladenenlossenvangoederenmoetvoldoenaanstrengegeluidsemissienormen.Uitonderzoekisgeblekendatbijveellaad-enlosactiviteitendevoordeavondennachtgeldendegeluidsnormenvan�0en�5dB(A)wordenoverschreden.DeNederlandseoverheidheeftmeegewerktaanhet

PIEK-programmamethetdoeldemarkttehelpentechniekenenapparatuurteontwikkelendieaandegeluidsnormenvoldoen.HetPIEK-programmabestaatuittienhoofdprojecten:(i)kennisoverdrachtnaarbetrokkenbedrijven,(ii)hetstimulerenvan„stil“gedrag,(iii)optimalelaad-/loslocatie,(iv)stilledistri-butievoertuigentot7,5ton,(v)stilledistributievoertui-genboven7,5ton,(vi)stilletransportkoelinstallaties,(vii)stilleon-boardvorkheftrucks,(viii)geluidsver-minderingvanrolcontainers,pallettrucksenhandpal-lettrucks,(ix)geluidsverminderingwinkelwagentjes,en(x)elektrischeaandrijvingofeencombinatiemetdiesel-ofgasaandrijving.

Vrachtwagenstroken

1.Rijstrokenspeciaalvoorvrachtwagenszouden kunnenleidentotmindervertragingenenbe trouwbaarderreistijden.Deoptieszijn:

specialevrachtwagenstrook-rijstrookuitsluitendvoorgoederenvervoer

bus-envrachtwagenstrook

baanvoorvoertuigenmeteenhogebezettings-graad–d.w.z.voertuigenmeteenbepaaldaantalinzittenden

busbaan–waarvrachtwagensopbepaaldeplek-kenkunnenlossen,maarnietmogenrijden(bijv.delaad-/loscompartimentenopdebusbaneninParijs).

►

►

►

►

2.Overwegingspunteninzakehetgebruikvanvracht- wagenstrokenzijn:

Specialevrachtwagenstrokenwordenvaakge-bruiktopheuvels(kruipstroken)enomvrachtwa-gensomgevoeligegebiedenheennaarindustrie-gebiedenteleiden.

Bus-envrachtwagenstrokenkunneneenalterna-tiefvormenvooreenbusbaaninsituatieswaarinonvoldoendebussenrijdenvooreenexclusievebusbaan.

Banenvoorallevrachtvoertuigenzijngemakkelij-kertehandhavendanbanenvoorbepaaldetypenofformatenvoertuigen,maarkunnenertoeleidendatdereistijdenenbetrouwbaarheidnietwordenverbeterd,doordatdebaandoorteveelvoertui-genwordtgebruikt.

Bijhetontwerpenvanbanenvoorverschillendevoertuigenmoetenstadsplanologenbepalenhoegoeddezevoertuigenmetelkaarsamengaanopdevoorgestelderijbaan.

►

►

►

►

24

Rekeningrijden

Europesestedenbiedendiversevoorbeeldenvanrekeningrijdenindestad.Debekendstevoorbeeldenzijntolsystemenvoortunnelsofbruggen,bijv.deÖresundbrugendeWarnow-tunnelinRostock.Eenvandeeerstegeslaagdevoorbeeldenvanreke-ningrijdenkomtuitTrondheim.Ditsysteemisechtergestopt–sinds1januari200�wordtergeengeldmeergeïnd.

Eenzeergeslaagdrecentvoorbeeldisdeconges-tieheffing in Londen. Rekeningrijden heeft vaak drie hoofddoelen:

1. hetdekkenvanbouw-enonderhoudskostenvan destedelijkeinfrastructuur;2. hetbeïnvloedenvandevraagnaarvervoerinde binnenstad;�. hetinrekeningbrengenvanexternekostenuit vervoersprocessen.

Voorbeeldvanrekeningrijdenindestad:Tolheffingen in Noorse steden

InTrondheimisin198�eentolsysteemingevoerdeninOsloenBergenin198�.

Detolwaseerderbedoeldalsfinancieringvanverbeteringvandewegendanomdehoeveelheidverkeerinbanenteleiden.

Particulierebedrijvendiedeelseigendomzijnvandegemeente,voerendeprojectenuit.

Detolvoorvoertuigenonderde�,5tonis2euroinBergenen2,5euroinOslo.Voorzwaarderevoertuigengeldteentarieftussen4en5euro,hoewelkortingmogelijkisvoorfrequentegebrui-kers.

►

►

►

25

Voorbeeldvanrekeningrijdenindestad:Congestieheffing in Londen

InhetcentrumvanLondenisinfebruari200�eencongestieheffingingevoerd,waareenparticulierbedrijfvoordegemeenteuitvoeringaangeeft.

Ditsysteemheeftalshoofddoeldeverkeersop-stoppingenendedaaraanverbondenmilieuscha-deteverminderen.EventueleextrainkomstengaannaarhetvervoerinLonden.

Chauffeursdiedezonevanmaandagt/mvrijdagtussen7.00en18.00binnenrijden,moestenaan-vankelijk£5(ongeveer7,50euro)perdagbetalen.In2005isditbedragverhoogdnaar£8(ong.12euro).Transportvoertuigenbetalenhetzelfdebedragperdagalsanderevoertuigen.

Voortaxi‘smetvergunningen,invalidenvoertui-gen,noodhulpdiensten,motoren,voertuigenopalternatievebrandstoffenenelektrischevoer-tuigendieaanstrengeemissienormenvoldoen,geldenvrijstellingenofspecialetarieven.

►

►

►

►

Deheffingkanperdag,week,maandofjaarwordenbetaaldpertelefoon,post,internetofbijwinkels.

Chauffeurshoevengeenvergunningtetonen;hetkentekennummervanhunautostaatineendatabase.

Dezonewordtgecontroleerddooreennetwerkvan700vasteenmobielecamera‘sdiedekente-kenplatenregistreren.Vervolgenswordtnage-gaanofdezenummersindedatabasestaan.

Deeigenaarvaneenvoertuigdatindezoneisgeregistreerd,maarnietindedatabasestaat,endeheffingdevolgendedagnognietheeftbetaald,krijgteenboetevan£50-£150(75-225euro).

Sindsdeinvoeringisdehoeveelheidverkeerdiedezonebinnenrijdtmet18%gedaald,zijnvertragingennaarschattingmet�0%gedaaldenondervindendealgeheleeconomischeprestatiesindezoneernauwelijksenigegevolgenvan.

►

►

►

►

►

Congestieheffingsteken opdeweg

2�

ITSvoorstedelijkgoederenvervoer

Erzijndiverseondersteunendetechnologieënvoorintelligentetransportsystemen(ITS),zoalsautotele-matica(onboard-units),globalpositioningsystems(GPS),smartcardsenvideomessagingsignsdiekunnenwordengekoppeldaanverkeers-en/ofgoederenvervoermanagementsystemen.Devraagnaardezesystemenstijgtdelaatstejaren.Zewordengebruiktomroutesenreizenbeterteplannenendeklantbetervandiensttezijn(bijv.betrouwbareschattingaankomsttijd).Veelvandezesystemenzijnonderdeelvandeverkeersmanagementsystemendiestedelijkeoverhedengebruikenomdeverkeerssitu-atieinhetstedelijkgebiedteverbeteren(bijv.doorverkeersregelsoftoegangscontrole).Doorparticu-lierengerundegoederenvervoerbeheersystemenrichtenzichvooralopoptimaliseringvandelogistiekeendistributieprocessenendragenbijaaneenkos-tenoptimaliseringvandesupplychain.

ITSkanwordenverdeeldin:

Goederenvervoerbeheersytemen(bijv.vlootma-nagementsystemenentracking&tracingsyste-men);

►

verkeersmanagementsystemen(bijv.toegangs-controle-,verkeersmanagement-eninformatiesy-stemen).

Goederenvervoerbeheersystemen

Computergestuurderouteplannersenplan-ningsoftware:efficiënteplanningvanladingenenreistijdendoorgoederenvervoerbedrijven

Navigatiesystemenenverkeerscontrole:speci-fiekerouteadviezenenreal-timeinformatieoverhuidigelocatie,verkeersincidentenenwijzigingeninwensenvandeklant

►

►

►

RouteplanningmetPTVIntertour

Verkeersmanagementcentrum,Berlijn

Technologieinstedelijkgoederenvervoer

27

Communicatiesystemenindecabine:Hiermeekandechauffeurviaspraakofcomputercommu-nicerenmetzijnbedrijfsplannersenmetdeklant

Timeslotbooking-systemen(boekenvanlaad-tijden):Coördinatieenplanningvanaankomstenvanvrachtvoertuigenopgrotelocatiesvoorgoededoorstroming.

DoorhetgebruikvanITSentelematicakunnenbe-drijvenhunbedrijfskostenverlagen,debetrouwbaar-heidentijdenvanreizenverbeterenendoelmatigomgaanmetonverwachteincidenten.Dezesystemenwordennogrelatiefweiniggebruiktdoorlogistiekebedrijven,maarhetaantalgroeitwel.

Verkeersmanagementsystemen

1.Systemenvoorstedelijkverkeersmanagementen controle (Urban traffic management and con-trol-UTMC)

UTMC-systemenverbeterendeverkeersdoorstro-ming,bekortenreistijdenenvertragingenenvergro-tendeveiligheidopdeweg.Duitslandkentverschei-denecommerciëleverkeersmanagementcentra,waargegevensoverdeverkeersituatiewordenverzameldenverwerkt.DergelijkecentrazijntevindeninBer-lijn,LondenenParijs.UTMCkaneenreekstechnolo-gischeaanpakkenomvatten,zoals:

►

►

stedelijkeverkeerscontrolesystemenomver-keerslichtenopelkaaraftestemmen;

variabelemededelingenbordenlangsdewegomchauffeursteinformerenviaborden;

sensorenvoordebezettingsgraadvanparkeer-terreinen;

metingvanreistijdenviaautomatischenummer-plaatherkenning.

2.Plattegrondenofrouteadviezen

Dezekunnenchauffeursvanvrachtvoertuigenstimulerendegeschiktsteroutestegebruiken.

Deverstrekteinformatiekanbetrekkinghebbenop:-Voorkeursroutes

-Hoogte-engewichtslimietenvoorvoertuigen -Toegangs-enlaadvoorschriften -Locatiesvanvrachtwagenparkeerterreinen

►

►

►

►

►

►

Mobielnavigatiesysteemvoorvrachtwagens

PTVValidate,Duitsland

28

Milieuvriendelijkevoertuigen

�.Geautomatiseerdetoegangscontrolevoorvoertuigen:

Dezekanomhoogkomendebarrièresofpaaltjesactiveren.

DetoegangkanwordenbeheerdviaCCTV(clo-sed-circuittelevision),smartcardsofdraadlozecommunicatie.

Waarbarrièresvisueelbezwaarlijkzijn,kunnenautomatischehandhavingssystemen,zoalsnum-merplaatherkenning,wordengebruikt.

►

►

►

DemeesteEuropesestedenkampenmetluchtver-vuilingengeluidshinderdoorwegverkeer.Luchtver-vuilingveroorzaaktgezondheidsproblemen,zoalsvroegtijdigesterfte,verergeringvanademhalings-enhart-envaatziekten,astma,bronchitisenvermin-derdelongfunctie.Veelonderzoekenleggenookeenverbandtussenuitlaatgassenenmeervoorkomenvanlongkanker.Ooklawaaiwordteengrootpro-bleeminstedelijkegebieden.

VeelWest-Europeselandenintroducerenmomen-teelmilieuvriendelijkevoertuigen(MVV)instedelijkvrachtvervoer.Overhedenverstrekkenmiddelenenfinanciële steun om innovatief goederenvervoer en logistiekeconcepten,zoalsMVV‘sennieuwevoer-tuigtechnologieën,testimulerenmeteencombinatievanstimulansenenregels.

Milieuvriendelijkevrachtwagen

Toegangscontrolevoorvoertuigen

29

Bild:Iveco-TruckmitEuro-4sichtbaranFront

(Iveco-Disk)

DebelangrijkstetypenMVV‘szijn:

1.Alternatievebrandstoffen

OndermeerLPG,CNG,biobrandstoffenenwaterstof

Detechnologieënenbrandstoffenbestaanreeds,maarmoetennogbeterdoordringentotdemarkt

2.Dieselenbenzine

Europeseemissienormenvoorvrachtvoertuigenverminderendeemissieaanzienlijk

Voertuigenkunnenwordenvoorzienvanroet-filters,zodatroetdeeltjesnietindeatmosfeerterechtkomen

►

►

►

►

�.Elektrischeenhybridevoertuigen

Elektrischevoertuigenverminderendegeluids-hinderenproducerengeenuitlaatgassen

Verschillendestedelijkeennationaleoverhedenheb-benhetgebruikvanMVV‘sinstedelijkgoederenver-voeraangemoedigd.OokzijnerveelgemeentelijkeennationaleactiviteitengestartomhetgebruikvanMVV‘sinstedelijkgoederenvervoertestimuleren.Nationaleprogramma‘salshetPIEK-programmaofhetFransenationaleprogrammavoorgoedereninstedenbewijzendatnationaleprogramma‘sensteun-maatregelensuccesvolkunnenzijn.

OnderstaandetabeltoontdeinitiatievendieophetgebiedvanMVV‘sbestaanofzijngetestinstedelijkgoederenvervoer.

►

�0

Initiatieven

Informelepartnerschappen:stedelijkeoverhe-den,vervoerdersenbedrijvenindestadhebbengezamenlijkduurzameoplossingeningevoerdopbasisvaneenmilieuvriendelijkervormvanstedelijkgoederenvervoer

BelastingvoordelenbijgebruikvanMVV‘s,alter-natievebrandstoffeneninstallatievanmodernefiltertechnologie op dieselvoertuigen

�. GoederenvervoerdersdieMVV‘shebbengebruiktvoorleveringenindestad,vaakalsonderdeelvanonderzoeksprojectendiewordenmedegefinancierd door overheden

4. Specialetoestemmingvoortoegangtotdelenvanhetstedelijkgebied(winkel-enzakendistric-ten),voorvoertuigendievoldoenaanbepaaldeemissienormen

5. Programma‘svoorrekeningrijdenmetkortingenenvrijstellingenvoorvracht-/bestelwagensdievoldoenaanbepaaldeemissienormen

�. Financieringvaninnovatieveonderzoekspro-jectenen–proevenophetgebiedvanstedelijkgoederenvervoermetMVV‘s

1.

2.

MVV-initiatieveninstedelijkgoederenvervoer

Voorbeelden

PIEK-enDEMO-programmainNederland;nacht-leveringenmetstillevoertuigenenapparatuurinBarcelona

Lagerebelastingvoorvrachtvoertuigendievol-doenaanvereisteemissiecriteriainhetVerenigdKoninkrijkenFrankrijkLagerebelastingvooralternatievebrandstoffeninbijv.hetVerenigdKoninkrijk,FrankrijkenZwitser-land

HermesLogistikGruppeinDuitslandLaPetiteReineinFrankrijkL’Oreal/Gefco/EDF-experimentmetelektrischevoertuigenMonoprix/GEODIS-experimentmetCNG-voer-tuigen

MilieuzoneprogrammainZwedenELCIDIS-projectinstedelijkconsolidatiecentrumLaRochelleinFrankrijk(elektrischevoertuigen)Kopenhagen-experimentinDenemarkenCUDE-projectinMalaga,Spanje

CongestieheffingLondenverkeersbelastingvrachtwagens(LSVA)Zwitser-land

NationaalprogrammaMarchandisesenVilleinFrankrijk(experimentenmetelektrischeenCNG-voertuigeninFransestedenmetfinanciëlesteunvanADEME)Experimentmetgroenevrachtwagensmetfinan-ciëlesteunvanADEMEenpromotionelesteunvandestadParijs

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

�1

1.Erzijnnogdiverseobstakelsvooreenbrederge- bruikvanMVV‘s.Debelangrijkstefaalfactoren zijn:

hogereoperationelekosten;

lagecapaciteit/volumevanelektrischevoertuigen;

onvoldoendelaadstations;

betrouwbaarheidsproblemenendefecten,waar-doorveelonderhoudnodigis.

2. De meeste MVV-projecten krijgen financiële steunvanoverheden.

�. Particulierebedrijvenveranderenhunwagenpark alleenals:

ereenduidelijkfinancieelvoordeelis;

ervoldoendestationsmetalternatievebrandstof-fenzijn;

ermarketingvoordelenzijn;

ereensterkecommitmentvanhetbedrijfvoorhetmilieuis;

passendevoertuigenbeschikbaarzijn.

►

►

►

►

►

►

►

►

►

4. OokhangteensuccesvollebevorderingvanMVV‘svaakafvanrandvoorwaardenals:

emissie-enmilieuregelsen–normen;

prikkels(belastingvermindering);

beschikbaarheidvaneennetwerkvanlaadstati-ons;

individuelevervoersstrategieendeinzetvanvoertuigen;

Uiteencombinatievanprikkelsenbeperkingen,zoalsgebruiktdooroverhedeninDuitsland,Frankrijk,NederlandenandereEuropeselanden,blijktdaterontwikkelingengaandezijnophetgebiedvanMVV‘s.Maaralleenalsdebedrijfskostenendebetrouwbaar-heidvanMVV‘svergelekenmettraditionelebrand-stoftechnologieënverbeteren,zullenzeopgroteschaal worden ingevoerd. Overheidsfinanciering en steunmaatregelenkunnenhetgebruikvanMVV‘sstimuleren.

►

►

►

►

Emissievrijeomgeving

�2

Handhaving

Onderhandhavingvallenactiviteitenvanoverhedenomervoortezorgendatweggebruikersverkeerswet-tenen-voorschriftennaleven.Handhavingkanalleenplaatsvindenopbasisvanwettelijkeregelsdiedemogelijkheidbiedenovertrederstestraffen.Bepaal-debeleidsmaatregelenophetgebiedvanstedelijkgoederenvervoerzijnadviserend,terwijlandereeenwettelijkeverplichtinginhouden.1. Adviesmaatregelengevenchauffeurseenmoge- lijkegedragslijninoverweging,maarzehoeven dezeniettevolgen,zodathandhavingnietnodig is.

2. Wettelijkemaatregelenwordeningevoerdomer voortezorgendatchauffeurszichernaargedra- gen.

Veelverkeersregelsvereisenhandhavingomtevoorkomendatchauffeurszenegeren.Ditgeldtmetnamevoorregelsinzaketoegangenladen,snelheidenverplichteroutesvoorvrachtverkeer.Dehandha-vingvanverkeersregelskanechterheelduurzijn.Bovendienzieninstantiesdieverantwoordelijkzijn

voordehandhaving,ditsomsnietalseenprioriteit.Vanoudsherimpliceerthandhavingpatrouillerendepolitieagentenopstraat.Ditisechteraanhetveran-deren:

Insommigelandenisdehandhavingvanbe-paaldeverkeersregelsovergenomendoordestedelijkeoverheden,diedaarmeeveelinkom-stenkunnenverwervenvoorinvesteringeninhetvervoer.

Erwordtintoenemendematetechnologieingezetvoordehandhaving(zoalscamera‘slangsdewegendatabases).

Detabellaatzienwelkepuntentenaanzienvanhandhavinginoverwegingmoetenwordengenomenbijdeontwikkelingvangoederenvervoersmaatrege-lenineenstedelijkgebied.

►

►

Politiecontrole

��

Puntenvanoverwegingm.b.t.handhavingbijdeontwikkelingvangoederenvervoers-maatregeleninsteden

Hetisergbelangrijkomalinhetbeginoverhand- havingnatedenken,omdatditeenessentiëlerol kanspelenbijhetkiezenvandebestemaatregel.

Waarmogelijkmoetenvrachtverkeerssystemen zowordenontworpendaterzominmogelijk handhavingnodigis.

Vrachtvervoersmaatregelendiegeenactieve handhavingvereisen(zoalsadviesroutes,breed- tebeperkingen,paaltjesenanderebarrières)zijn veelgoedkoperdandiewelkewelgehandhaafd moetenworden.

Effectievehandhavingvanverkeersregelskan erveelaanbijdragendatchauffeursderegels naleven,maarkanergduurzijn.

Technologischeoplossingenmakeneffectieve handhavingmogelijkzonderdatveelpatrouille- rendpersoneelnodigis.

1.

2.

�.

4.

5.

Verkeersregelsdieinoverlegmetdebedrijfstak wordenopgesteld,wordenbeternageleefd.

Instantiesdieverantwoordelijkzijnvoorhandha- ving,zoalsdepolitie,zoudenineenvroegsta- diummoetenwordenbetrokkenbijgesprekken oversystemenvoorstedelijkgoederenvervoer.

Hetverstrekkenvaninformatieoververkeers- regelsaanvrachtwagenchauffeurs,goederenver- voerbedrijvenenhunklantenkandenaleving ervanbevorderen.

Duidelijkeennauwkeurigewegwijzersmoeten zorgenvooreengoedbegripvandeverkeersre- gels.

Eristoezichtnodigopdematevannalevingvan deregelsvoorstedelijkvrachtverkeer.

�.

7.

8.

9.

10.

Stedelijkgoederenvervoer

�4

Delaatstejarenzijnophetgebiedvanstedelijkgoederenvervoerdiversepartnerschappengevormdtussenoverheidenbedrijfsleven.Omdezepartner-schappentelatenslagen,ishetnodigwederzijdsevoordelentecreëren.Partnerschappeninstedelijkgoederenvervoer zijn gebruikt voor de financiering, deopzetenhetbeheervaninfrastructuurprojecten,envoordeonderhandelingoverenopstellingvanrandvoorwaardenenovereenkomstentussenover-heidenbedrijfsleven.Eenvoorbeeldvandergelijkepartnerschappenvormendestadslogistieksystemendiedeoverheidinsommigelandenbeginjaren‚90sterkpropageerde.

Demeestedaarvanzijnechtersindsdienmislukt,omdathetrendementervanoverschatwerdendekritischemassavoortebundelenzendingenvoorstadsdistributienooitisbereikt.Demeesteprojectenverdwenendanook,ofdeactiviteitenwerdenoverge-

nomendooréénparticuliereexploitant,waardoorheteenvolledigparticuliereondernemingwerd.Delesdiehieruitwerdgeleerd,wasdatpartnerschappentussenoverheidenbedrijfslevendieonvoldoendecommerciëlevoordelenbieden(voordebedrijven),nietduurzaamzijn.Recenterepogingenomsamen-werkingsverbandentussenoverheidenbedrijfsleventotstandtebrengenophetgebiedvanstedelijkgoe-derenvervoerzijnsuccesvoller–ziehetvoorbeeldvanFreightQualityPartnershipsinhetVerenigdKoninkrijkhierna.

Hetopstartenenonderhoudenvaneendergelijkepartnerschapisnatuurlijkeeningewikkeldetaak.Maardesamenwerkingvanbeidepartijenkanleidentot grote synergie-effecten en efficiencywinst, vooral bijtakendieniettotdekerntakenvandeoverheidbehoren.

Samenwerkingtussenoverheidenbedrijfsleven

�5

Binneneencoöperatiefpartnerschapwordtvande(lokaleennationale)overheideenverantwoordelijkerolverwacht,ondermeervanwege:

deaanpakvannadeligeomstandigheden(bijv.congestieenluchtvervuiling);

deafstemmingopandereoverheidsdoelen,zoalsstadsplanning,regionaleeconomischeontwikke-lingenmilieubeheer;

grensoverschrijdendbestuur.

Nationaleenstedelijkeoverhedenbetrekkenstede-lijkegoederenvervoerbedrijventotnutoeteweinigbijdebesluitvormingenhoudeninstedelijkeontwik-kelingsstrategieënenplannenonvoldoenderekeningmetdebelangenvanhetstedelijkgoederenvervoer.Dedeelnameaandebeleidsvormingblijftvaakbe-perkttoteenenkeleraadpleging.

►

►

►

VoorbeelduithetVerenigdKoninkrijk

EenvoorbeeldvaneenmeerinclusieveaanpakkomtuithetVerenigdKoninkrijk.Dezehieldin:

depublicatievandocumentenwaarindevastbe-slotenheidvandeoverheidomproblemenm.b.t.hetstedelijkgoederenvervoerteerkennen,wordtweergegeven;

deaanmoedigingvanstedelijkeoverhedendoordenationaleregeringommeeraandachttebestedenaangoederenvervoerenomoverwe-gingenvanstedelijkedistributieenduurzaamheidtebetrekkenbijlokalevervoersplannen,enomFreightQualityPartnershipstotstandtebrengen.

FreightQualityPartnerships(FQP‘s)

FQP‘svormeneenmiddelvoorstedelijkeover-heden,bedrijven,transportbedrijven,milieugroe-peringen,delokalegemeenschapenanderestakeholdersomsamenspecifiekegoederenver-voersproblemenaantepakken.

FQP‘sbiedeneenforumvoorbestepraktijkenophetgebiedvanmilieugevoelig,economisch,veiligenefficiëntgoederenvervoer.

FQP-partnerswisseleninformatieenervaringenuitenstartenprojectenbetreffendestedelijkgoederenvervoer.

VeellokaleoverhedeninhetVerenigdKoninkrijkhebbenFQP‘sgevormd.

NaastdeFQP‘sinhetVerenigdKoninkrijkiskortge-ledeninParijseendistributiepartnerschapopgericht.

►

►

►

►

►

►

��

Actiepunten voor stadsplanologen vóór oprich-ting FQP

Ontwikkelviaraadplegingeendistributiestrate-gie

BedenkhoeeenFQPkanhelpenuwdistributie-strategieteverwezenlijken

PropageerdevoordelenvanhetFQP—internomuteverzekerenvandebenodigdesteunenexternompartnersaantetrekken

Actiepunten voor oprichting FQP

Stelbegindoelenmettijdschemavastdiespeci-fiek, meetbaar, bereikbaar en realistisch zijn

WijseenFreightChampionaandiebinnendedienstverantwoordelijkisvoorhetFQP

Zoekenwerfpartnersdieuhelpenuwdoelstel-lingentebereiken

SteldemanagementstructuurvanhetFQPvast,inclusiefeenvoorzittereneensecretaris.

Bepaalwanneer,waarenhoevaakubijeenkomt

Zoek financieringsbronnen en de vereiste steun

7. Probeermogelijkeproblemenvoortezijn

1.

2.

�.

1.

2.

�.

4.

5.

�.

Actiepunten voor ontwikkeling FQP-plan

1. Identificeer problemen en vergaar de benodigde informatieomdepreciezeaardervanteverdui-delijken

2. Beoordeeldeverschillendeoplossingenenbereikconsensusoverwatmoetwordengedaan

�. Steleenactieplanmettijdschemaopvoorhetrealiserenvandeoplossingen,waarinwordtvastgesteldwiewanneerwaarverantwoordelijkvooris

Actiepunten voor het gaande houden FQP

Bedenkhoeudeinteressekuntvasthoudenendevaarterinkunthouden

Zoekdepubliciteitomhetpartnerschapenzijnactiviteitentepromoten

Houdcontinutoezichtopdevoortgang,deop-brengstenenresultaten

Bron:MinisterievanVerkeer,VerenigdKoninkrijk,200�

1.

2.

�.

DetabeltoontdeaanbevolenactiepuntenvoorhetoprichtenvaneenFQPinhetVerenigdKoninkrijk

AanbevolenactiepuntenvooroprichtingvaneenFreightQualityPartnershipinhetVerenigdKoninkrijk

�7

DEELII:Heteindtraject

Definitie eindtraject

Desupplychain

Degoederenbijdeklantkrijgen

Technologieentelematicainlogistiekvoorheteindtraject

1.

2.

�.

4.

Leidraadvooroplossingenvoorheteindtraject

Voor-ennadelenvanoplossingenvoorheteindtraject

Gevolgenvanoplossingenvoorheteind-trajectvoorstadsverkeer

Stadsplanningenregelgevingm.b.t.op-lossingenvoorheteindtraject

Succes-enfaalfactoren

5.

►

►

►

►

�8

��������������������������������������������������������������������������������������������

���

���

���

���

�������

���

���

���

���

Telewinkel-callcenter

Definitie van het eindtraject

Telewinkelenviae-commerce

Hetgebruikvane-commerceenandereverkoopopafstandneemtinveelEuropeselandensneltoe.MintelschatdetotaletelewinkelmarktinEuropain 2003 op € 67,2 miljard (zo‘n 3,6% van de totale detailverkoop).Hierinzijnopgenomenaankopenvanproductenvane-commercebedrijven(onlineverkoopvanwinkeliersmetwinkel,postorderbedrijvenmetonlinecatalogieninternet-handelaren),postorderbe-drijvenendirectsales.(Deaankoopvanproductenvanandereconsumentenendeaankoopvangoe-dereninwinkelsdiethuiswordenbezorgd,zijnhierinnietopgenomen.)BijnadriekwartvanalleEuropesetelewinkelverkopenvindtplaatsinDuitsland,hetVerenigd Koninkrijk en Frankrijk (bijna € 50 miljard omzetin200�).

Bron:Mintel,2005

TelewinkeleninEuropa,omzetin%vantotaledetailverkoop,200�

�9

E-commerceishetsnelstgroeiendedeelvandetelewinkelmarktendatzalnaarverwachtingindekomendejarenzoblijven.Verkopenuite-com-mercevertegenwoordigdenin200�ongeveer25%vandeomzetvandeEuropesetelewinkel-marktenbestondenuitonlineverkopendoorwinkeliersmeteenwinkel,postorderbedrijvenmetonlinecatalogieninternet-handelaren.

Verkopenuite-commercealspercentagevandetelewinkelmarktvarieerdenin200�aanzienlijktussendeEuropeselanden,uiteenlopendvan4%inHongarijetot42%inDenemarken.

Deomvangvandeandereonderdelenvandetelewinkelmarkt(traditionelecatalogus/postorder-endirect-salemarkten)blijftgelijkofdaaltindemeesteEuropeselanden.

►

►

►

Beperkteruimteinstadscentra

Belangrijksteproblemenbijoplossingenvoorheteindtraject

1.UiteenBritsonderzoekuit2005blijktdat:

Fminderdan12%vandeonlinewinkeliersklanteneenbezorgdaglaatkiezen;

slechts20%opzaterdagbezorgt;

95%vandeonlinewinkeliersdebezorgingnietgarandeert.

2. OnderzoekinhetVerenigdKoninkrijkheeftaan- getoonddatinmeerdan50%vandehuizen9.00 en1�:00uurniemandaanwezigis(alsgevolgvan hettoenemendeaantaleenpersoons-entwee- verdienerhuishoudens).Standaardlevertijdenlig- gentussen8.00en17.00uur.

3. Dit leidt tot een flink aantal mislukte leveringen (vaakeenopdevijftien).

►

►

►

4. Pogingentotleverentijdensafwezigheidvande klantleidentot:

denoodzaaknogmaalslangstegaan;

hogerebedrijfskostendannoodzakelijk;

eenslechtimagovoorzoweldeleverancieralsdebezorgdienst.

5.Mislukteleveringopdeafgesprokentijdkanten kostegaanvanvervolgaankopen.

�.Mislukteleveringenzijnhinderlijkvoorklanten. IneenrecentBritsonderzoekgaf�8%vande klantendiegestoptwarenmettelewinkelen,aan datlastigeofonbekendelevertijdendaarbijeen factorvormden.�9%vandezeklantenzeidatdit medekwamdoordatzezeldenthuiswaren.

►

►

►

40

Voordelen voor de klant

Grotereproductkeuzeenprijsvergelijking

Mogelijkheidnietlokaalverkochtegoederenteverkrijgen

Handigvooromvangrijkeenzwaregoederen

Handigvoormensenmetmobiliteitsproblemendoorhandicapofzondervervoermiddel

Tijdsbesparing

Vierentwintiguurperdagkunnenbestellen

Aantrekkelijkvoormensendienietgraagwinkelen

►

►

►

►

►

►

►

Voordelen voor de detaillist

Verkoopzondergeografischebeperkingen

Kostenbesparingdoorvervangingvan“fysieke”winkeldooreenwebsiteofcatalogus

Algemenekostenbesparingdankzijeenvoudigersupplychain

Realtimeprijzen(vóórlevering)

Beteremarketingmogelijkheden

►

►

►

►

►

Voordelenvantelewinkelenvoorklantenendetaillisten

41

Definitie van het eindtraject

Het“eindtraject”(leveringtotaanhuis)ishetlogis-tiekeelementvandeuitvoeringvane-commercetransactiesmetdeconsument(zowelbedrijf-naar-consumentalsconsument-naar-consument),andereaankopenopafstandviapostorder,directsale,verkoopviatv,enleveringenvanwinkels.

1.Leveringenkunnenwordengedaanaan:

hethuisvandeklant,dewerklocatievandeklant,aflever-/bezorgboxen,ophaalpunten,kluisbanken.

2.Bijdemeesteleveringengaathetom:

pakjesenpakketjes(bijv.boeken,cd‘s,kledingenschoeisel,sieraden),grotestukken(bijv.meubels,witgoed,anderegroteelektrischeapparaten),levensmiddelen.

�.Demeesteleveringenwordengedaandooréénpersoon,maarvoorgrotestukkenkunnentweepersonennodigzijn.

►

►

►

►

►

►

►

►

Vergelekenmet“traditionele”distributiekanalenheb-ben“leveringentotaanhuis”tweebasiskenmerken:demeestelatentussenpersonenwegenonder-houdendirectzakelijkcontactmetdeconsument;nogbelangrijkerisechterdatzeeensupplychainontwikkelenviawelkeelkeklanteen“personalisedproduct”kanbestellen.Inkortingvandesupplychainenleveringvandienstenmettoegevoegdewaardekunnendekwaliteitenprijsvanhetproductsterkbeïnvloeden.

Nieuweverkoopkanalenendebijbehorendelogis-tiekesystemenhebbengrotegevolgenvoor:

orderverzameling,vanoudsuitgevoerddoordeklantenindewinkel,wordtnugedaandoordedetaillist(metalsresultaateenovergangvaneenophaalsysteemnaareenbezorgsysteem);

nieuwezakelijkerelaties(logistiekwordtdebe-langrijksteinterfacetussendetaillistenklant);

nieuwebezorgstructuren(deomvangvanzendin-genverandertvangroteladingeninindividuelepakketten);

Ditallesheeftgeleidtoteensterkerefragmentatievanbestellingenenleveringen.

►

►

►

►

42

Desupplychain

Defysiekedistributievangoedereniseenkritischesuccesfactorvanhetbedrijfsmodelvoorheteindtra-ject.

Deel van supply chain

Orderverzameling/distributiekanaal

Organisatievervoer

Consolidatiebezorging

Afsprakenvoorbezorgingbijklant

Bezorgpunt

Opties

ViaspeciaalpickingcentrumViawinkel

InternmeteigenvoertuigenExternmetlogistiekedienstverleningvanbuitenaf

Goederenvanéénbedrijfinvracht-/bestelwagenGoederenvanmeerbedrijveninvracht-/bestel-wagen

AfspraakvoorafmetklantoverdagAfspraakvoorafmetklantoverdagentijdGeenafspraakovertijd/dagmetklant

BezorginginaanwezigheidklantAflever/bezorgboxthuisKluisbankenOphaalpunten

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

Zoalsdetabellaatzien,zijnerdiverseoptiesvoordeverschillendedelenvandesupplychain:

4�

Gangbaresupplychainsvoorhetlaatstetraject

Hetbeginpuntvanalleleveringentotaanhuisiseenmagazijn of een eShop-fulfilmentcentrum. Er zijn verscheidenemogelijkhedenwaarlangsgoederendeeindgebruikerkunnenbereiken.

VanafheteShop-fulfilmentcentrumwordeneigenvoertuigenofnetwerkstructurenenvoertuigenvanderdengebruikt.Meestalwordengoederennaareenregionaaldistributiecentrumgebrachtvoordatzewordenbezorgdbijdeklant.

EencombinatieritkanbeginnenbijeeneShop-fulfilmentcentrumofbijeenlokaaldistributiecen-trum.Overladingvindtvaakindestadofdichtbijdestadsgrensplaats.Meestalwordtvoordelaatstefaseovergeladenvanvrachtwagensopbestelwagens.

InsommigesystemenwordeneShop-activiteitengescheidenvanactiviteitenm.b.theteindtraject.BestellingenwordenvanverschillendedetaillisteneneShop-fulfilmentcentranaareenverzamelcen-trumgebracht.Vandaarvindtdeeindbezorgingaanophaalpuntenplaatsofwordenbestellingennaarregionaledistributiecentragebracht.

►

►

►

Bezorgingkanookplaatsvindenviaeenwinkelwaarbestellingenwordenafgeleverdvanuiteendetailhandelsdistributiecentrum.Leveringaandeklantvindtplaatsmeteigenvoertuigenofvoertui-genvanderden.

Alsdeleveringwordtgedaanaaneenophaal-puntofkluisbank,moetdeklantdaareventueelnaartoeomzijngoederenoptehalen(hoewelexploitantenextrareistijdzobeperktmogelijkzul-lenhouden).

Somshaaltdeklantzijngoederenopbijeenwinkelofhetlokaledistributiecentrum.Meestalwordengoederenechterbijdeklantafgeleverdmetvracht-/bestelwagens.

Hiernazalgedetailleerderwordeningegaanopdedistributie/verzamelingvangoederen.

►

►

►

►

Fabrikant

eShop-fulfilmentcentrum

Magazijn

Ophaalpunt/kluisbank Huis

Winkel

Winkel

Regionaaldistributie-centrum

44

De goederen bij de klant afleveren

Bezorgsystemeninaanwezigheidklant

Bezorginginaanwezigheidklant(waarbijdeklantdezendinginontvangstmoetnemen)isnogsteedshetmeestgebruiktetypethuisbezorging.

Bezorgingvanlevensmiddelenvindtgewoonlijkopeenvoorafafgesprokendagbinneneenbe-paaldtijdsvensterplaats,vanwegedebederfelijk-heidvandegoederen.

Somsbetaaltdeklantexplicietvoordebezor-ging,inanderegevallenzijnalleenbezorgkostenverschuldigdvoorgoederenmeteenwaardebenedeneenbepaaldedrempel.

Bezorgingvangroteartikelen(bijv.meubelsenwitgoed)vindtdoorgaansopeenafgesprokendagenbinneneenbepaaldtijdsvensterplaats,omdatdezebezorgingendoortweebezorgers

►

►

►

►

duurzijn.

Bezorgsystemenbuitenaanwezigheidklant

Voorbezorgingenbuitenaanwezigheidklanthoeftdeklantnietaanwezigtezijnomdezendinginontvangsttenemen.

Eendergelijkebezorgingkanplaatsvindenbijdewoningvandeklantofopeenanderelocatienabijdienswoning,werkplekofanderelocatiediedeklantregelmatigbezoekt.

Kleineproductendiedoordebrievenbuskun-nenofinpostbussenpassenenwaarvoorgeenontvangstbewijsnodigis,kunnenwordenbezorgdongeachtofdeklantophetmomentvanbezor-gingthuisis.

►

►

►

45

Afleverboxen

Vastbevestigdaandebuitengevelvandewoningvandeklant.

Toegangtotdeboxviaeenelektronischecodeofsleutel.

Deklantkanviamobieletelefoonofe-mailvandebezorginginkenniswordengesteld.

Wordtdoorgaansgebruiktvoorpakketten,maarkanookwordengebruiktvoorvoedingsmiddelenalsdeboxentemperatuurregelinghebben.

Bezorgboxen

Eengroepboxenvaneendetaillistofhetbezorg-bedrijf.

Wordenbijhetdistributiedepotgevuldmetgoe-deren.

Bijdeklantthuiswordenzetijdelijkmeteenslotopeenveiligeplaatsaandegevelvandewoningbevestigd.

Legeboxenofboxenmetgeretourneerdegoe-derenwordendoorhetbezorgbedrijfopgehaaldineenaparteophaalrondeofbijdevolgendebezorging.

►

►

►

►

►

►

►

►

Dezeproductenwordenvaakbijdeklantbezorgddoorbestaandenationalepostnetwerkenenkoeriersnetwerken(zowelnationaalalsinternati-onaal).

Alseenontvangstbewijsnodigis,mogengoede-renwordenafgegevenbijeenbuurofwordenzeopeenlateredatumopnieuwaangeboden.

Recenthebbenlogistiekeondernemingenalterna-tievebezorgoplossingenontwikkeldomhetaantalmisluktebezorgingenendehogekostenvanmisluktethuisbezorgingeninaanwezigheidklantteverlagen.

Voorbeeldenvanbezorgsystemenbuitenaanwe-zigheidvandeklantbijdeklantthuiszijn:

- afleverboxen - bezorgboxen - gecontroleerdetoegangssystemen

Voorbeeldenvanbezorgsystemenbuitenaanwe-zigheidvandeklantandersdanbijdeklantthuiszijn:

- ophaalpunten - kluissystemen

►

►

►

►

►

4�

DHL-Packstation,Duitsland

Gecontroleerdetoegangssystemen

Debezorgerkrijgttoegangtoteenafgeslotenruimtewaarhijdegoederenkanachterlaten.

Erkanzicheensleutelbevindenineenafgeslo-teneenheidopeenlocatiewaartoehetbezorg-personeeltoegangheeft.

Debezorgervoertindezeeenheideentoegangs-codein,neemtdesleuteluit,opentdebezorglo-catieenlaatdegoederenachter.

►

►

►

Ophaalpunten

Gebaseerdopbezorgingvandegoederenopanderelocatiesdandewoningvandeklant.

Mogelijkelocatieszijnhetdichtstbijzijndepost-kantoor,eenbuurtwinkelofeenbenzinestation.

Vaakruimeopeningstijden.

Degoederenwordenbijhetophaalpuntbezorgddoordedetaillistofdiensvervoerder.

Deklantkrijgtberichtdatdebestellingkanwor-denopgehaald.

Klantenkunnenmethetophaalpuntafsprekendatdegoederenbijhenthuiswordenbezorgd.

Ophaalpuntenleidentotminderbezorglocatieseneenhogerebezorgdichtheid.

►

►

►

►

►

►

►

47

Voorbeeldvanophaalpunten:Kiala

Kialabiedtophaalpuntenvoordetaillistenopgroteafstandofe-commerceshopsvoornon-foodproduc-teninBelgië,Luxemburg,Nederland,FrankrijkenindetoekomsthetVerenigdKoninkrijk.

Kialaheefteennetwerkvanophaalpunten(Kiala-punten)opgezetwaarklantenhunpakjeskunnenophalen,betalenenretourneren.

Detransportentussendedetailhandelmagazij-nen,pickpointsenKiala-puntenzijngeorgani-seerd.

Erzijntweehoofdnetwerken:eenconsumentge-richtnetwerkeneenzakelijknetwerkvoortijdskri-tischeleveringenvoorexpreskoeriers,vertegen-woordigersentechniciindebuitendienst.

►

►

►

Deklantkankiezenbijwelkpunthij/zijeenzen-dingwilophalen.Zodradezendingbijhetpuntisbezorgd,krijgtdeklantviaSMSofeencallcenterberichtdatdegoederenkunnenwordenopge-haald.

Detoepassingbeheertookdegegevensstromenvanennaardeeindgebruikers,direct-salebedrij-ven,ophaalpuntenenvervoerspartners.State-of-the-arttechnologievermindertdekostenenvergrootdeefficiëntie.

Deklantkanzijn/haarpakketvolgenopdeweb-sitevanKiala.

►

►

►

Kluisbanken

Kluisbankenzijngroepenafleverboxen(kluizen).

Kluisbankenzijnvergelijkbaarmetophaalpuntenindezindatnietelkeklantereenopzijnterreinheeftstaan.

Zebevindenzichinappartementenblokken,opwerkplekken,inparkeergarages,opspoorweg-stationsenz.

Omhetgebruikteoptimaliserenhebbenklantenvaakgeeneigenkluis.Dekluizenhebbeneenelektronischslotmetvariabeleopeningscodeenkunnenzoopverschillendedagendoorverschil-lendeklantenwordengebruikt.

►

►

►

►

Kunnenvooréénbezorgbedrijfzijnofdoorver-scheidenebedrijvenwordengebruikt.

Klantenkunnen,wanneerhunzendingisbezorgd,eenberichtontvangenmethetnummer,deloca-tieendeopeningscodevandekluis.

Bijkluisbankenzorgtdeklantzelfvoorhetlaatstestukjevandereis.Kluisbankenzijnechterzoge-legendatdereistijdvoordeklantzokortmogelijkis.

►

►

►

48

DHLPackstation

Voorbeeldvankluisbanken:Packstation

PackstationiseensysteemvanDeutschePost.

Biedtconsumentenenbedrijven7dagenperweek,24uurperdagtoegangtothunpakketten.

KlantenkrijgeneenPIN-code,eeninternetwacht-woordeneenCD-ROMmetstadsplattegrondenwaaropallePackstationlocatiesstaanaangege-ven.

Hetsysteemisookbruikbaarvoorretourzendin-gen.

Klantkrijgtviae-mailen/ofSMSberichtvanlevering.

Pakjeswordenmaximaalnegenkalenderdagenvastgehouden.

►

►

►

►

►

►

Momenteelzijntweetypeningebruik:-eenstatischsysteem,vergelijkbaarmetbaga

gekluizenopstations,-systemenzonderkluizenmeteenroterende

plaat.

Geschiktvoorpakkettenvanmax.�0x�5x�5cm.

In2001inDuitslandgeïntroduceerdinDortmundenMainz.

Eind2005hadDHLmeerdan�00systemenin90stedenstaan,diedoormeerdan�00.000geregistreerdeklantenwarengebruikt.

Nationaledekkingverwachtvooreind2007.

Grotebedrijven(o.a.BASF,Microsoft,SiemensMedicalServicesenSAP)hebbenophunterreinkluisbankenvoorpersoonlijkepakjesvoorwerk-nemersdieandersviahunpostkamerszoudengaan.

►

►

►

►

►

►

Ziedetabelvoordekenmerkenvandeverschillendebezorgsystemen.

49

Wie doet laatste stuk?

Klant aanwezig?

Producttypen

Mislukte bezorgingen

Bezorgvenster

Tijdstippen voor

ophalen goederen

Ophaalperiode voor

klant

Aflevertijd

Initiële investering

Bezorgkosten

Mogelijke operationele

problemen

Potentiële reductie

voertuigactiviteit t.o.v.

bezorging in aanwe-

zigheid klant

Bezorging in

aanwezigheid

klant

Bezorgbedrijf

Ja

Alle

Veel

Vaste

levertijden

N.v.t.

Geen

Lang

Laag

Hoog

Grotekansop

mislukking.

Slechtebenut-

tingvoertuigca-

paciteit

-

Aflever-/

Bezorgbox

Bezorgbedrijf

Nee

Pakjes,

boodschappen

Vrijwelgeen

Werktijden

bezorgbedrijf

24uur

Heelkort

Kort/Kort,

maarlegemoeten

wordenopgehaald

Hoog-Gemiddeld

Laag

Grootaantalboxen

nodig/Boxen

moetenworden

opgehaald

Enigereductie

Gecontroleerd

toegangssy-

steem

Bezorgbedrijf

Nee

Pakjes,

boodschappen

Vrijwelgeen

Werktijden

bezorgbedrijf

24uur

Heelkort

Kort

Gemiddeld

Laag

Klantbezorgd

overveiligheid.

Geschikte

bezorglocatie

nodig

Enigereductie

Kluisbank

Klant

Nee

Pakjes,

boodschappen

Vrijwelgeen

Werktijden

bezorgbedrijf

24uur

Kort-Lang

Heelkort

Gemiddeld

Laagst

Klantmoetrei-

zenomzending

optehalen

Grootste

reductie

Ophaalpunt

Klant

Nee

Pakjes

Vrijwelgeen

Openingstijden

ophaalpunt

Openingstijden

ophaalpunt

Kort-Lang

Heelkort

Laag-

Gemiddeld

Laagst

Klantmoet

reizenom

zendingopte

halen

Grootste

reductie

Vergelijkingvandeverschillendebezorgsystemen

50

Technologieentelematicainlogistiekvoorheteindtraject

ITCentelematicaoplossingenkunnenveelbijdragentot efficiëntere processen voor het eindtraject. De volgendeontwikkelingenkunnenvannutzijn.

Gecomputeriseerderouteplanningenritplanning

Systemenvoorrouteplanningenritplanningkun-neneenreistijdreductievan10-15%opleveren.

Klantenkunneneenexactereschattingvandebezorgtijdkrijgen.

Hetpercentagegeslaagdeeersteaanbiedingenzaldaardoorstijgen.

Debedrijfskostenkunnenomlaag.

►

►

►

►

GPS-systemen

Gevennieuwechauffeursgedetailleerderoute-aanwijzingentussenbezorgadressen.

Lossenprobleemvanlokaleonbekendheidop,zodatbezorgsnelheidstijgtendechauffeurflexi-beleris.

Realtimeverkeersinformatie

Noginkinderschoenen.

Verzamelenenverspreidenvangegevensomvervoerschema‘stehelpenbijstellenenzodevoertuigbenuttingenhetaantalgeslaagdeeersteaanbiedingentemaximaliseren.

►

►

►

►

51

Radiofrequentie-identificatie (RFID)

Noginprilstadium.

Identificatievoertuigenentransiteenhedenismo-gelijk.InhetRoergebiedeninNederlandlopenproeven.

Updatesvervoerproceskunnenaanelementaireproductinformatiewordentoegevoegdomklantenenexploitantenrealtimesupplychaininformatieteverstrekken.

Kinderziekten(gevoeligheidlezers,standaardi-satievaninformatie,toepassingskosten)nognietopgelost.

►

►

►

►Realtimeverkeersinformatie

Leidraadvooroplossingenvoorheteindtraject

Bezorgingindevoetgangerszonevaneenstad

Voor-ennadelenvanoplossingenvoorheteindtraject

Deverwachtingenvandeverschillendepartijeninheteindtrajectzijnhoog.Erissomsmoeilijkaantevoldoen.Enerzijdsverwachtenklantenlagereprijzen,meergemakeneenruimeraanbod,anderzijdswil-lenverkopersdekostenverlagenenhunproductenbeterindemarktzetten.Deverdelingvankostenenbatenindeketenvoorheteindtrajectheeftgrotegevolgenvoorhetalgemenesucces.Detabelgeeftdevoor-ennadelenvandeverschillendeoptiesvoorheteindtrajectophetpuntvandistributiekanalen,vervoerwijzen,bezorgingbijdeklantengebruikvanITvoordeplanningvanvenstersvoorbezorgingeninaanwezigheidklant.

52

Voor-ennadelenoplossingenvoorheteindtraject–distributiekanaal

Distributiekanaal

Pickingcentrum (magazijn/ distributiecentrum)

Picking in winkel

Voordelen

Meerbetrouwbaarheiddoortranspa-rantevoorraad

Schaalvoordelen

Efficiëntbeheerprocessen

Bijnageenvastekosten(personeeldoetpicking)

Lokalekennis

Flexibelerbeheer

Hogereservicegraad(bijv.inbezorg-tijdofaanbiedenvanbederfelijkewaar)

►

►

►

►

►

►

►

Nadelen

Meerbetrouwbaarheiddoortranspa-rantevoorraad

Schaalvoordelen

Efficiëntbeheerprocessen

Beherenvanwinkelengelijktijdigepickingisingewikkelder

Lagerepickingsnelheid

Risicouitverkochteproducten

Mogelijkhindervoorklanteninwinkel

►

►

►

►

►

►

►

Vervoerwijze

Eigen voertuigen verzender

Bezorgen door derde

Voordelen

Completecontroleoververvoerske-ten,bijv.temperatuurgevoelig

Mogelijkheiddienstenmettoege-voegdewaarde

Flexibelerverzending

Bijdragereputatie:chauffeurverte-genwoordigtbedrijfGeenvastekosten

► Betereplanninginonstabielemarkt

Beterebenuttingvoertuigen

►

►

►

►

►

►

Nadelen

Hogerekosten

Goedebenuttingvoertuigenmoeilijkterealiseren

Structurenvoorbeheereigenwagen-park

Minderflexibiliteitencontrolevoordetaillist

Geendirectcontactmetontvanger

►

►

►

►

►

Voor-ennadelenoplossingenvoorheteindtraject–vervoerwijze

5�

Bezorgpunt

Thuisbezorging in aanwezigheid klant

Aflever- & bezorgboxen/ gecontroleerde toegangssystemen bij klant thuis

Kluisbank/ buurtwinkel

Voordelen

Hogeservicegraad

Directcontactmetklant

Mindermislukteaanbiedingen(voor-delenvoorklantenbezorger)

Meercontroleoverplanning,route-planningenbezorgronden

Lagerebedrijfskostenvoertuigdanbijbezorginginaanwezigheidklant

Samenvoegingvanzendingen

Ophalenopelkmomentnabezorging

►

►

►

►

►

►

►

Nadelen

Klantmoetthuiszijn

Kostentweedeaanbiedingdoormis-lukteaanbieding

Geschiktechauffeursmetlokalegeo-grafischekennisnodig

Mogelijkhogerebedrijfskostenvoertuigdoorinzetkleinerewagensdanbijbe-zorgingbuitenaanwezigheidklant

Kostenvanboxen/toegangssystemen

Coördinatiekanmoeilijkzijnalsgoede-renvandiversebedrijvenkomen

Bezorgboxenmoetenwordenopge-haald

Ruimtevoorboxen/eenhedenisbeperkt

Infrastructuurkosten

Klantenmoetenreizenvoorophalengoederen

Risicodatklantzendingnietaanvaardt

Mogelijklokaalmeerverkeer

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

Voor-ennadelenoplossingenvoorheteindtraject–bezorgpunt

54

Informatiestroom

Communiceren met klant via tel./tekst/e-mail voor thuisbezor-ging in aanwezigheid

Communiceren met klant via tekst/e-mail voor bezorging bij kluisbank/ ophaalpunt

Voordelen

Klantisthuis

Betrouwbaarderservice

Mindermislukteaanbiedingen

Hogeservicegraad;feedback

Betrektklantinplanning

Klantzalzendingsnellerophalenenruimtevrijmaken

Betrouwbaarderservice

Stimuleertgebruikvandienst

Betrektklantinplanning

Directcontactmetklant;feedback

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

Nadelen

Minderflexibiliteitinplanningbezorgin-gen

Grotereplanningsinspanning

Grotereplanningsinspanning

Belemmeringvoorklantendieonbe-kendzijnmetnieuweretechnologieën

►

►

►

►

Voor-ennadelenoplossingenvoorheteindtraject–informatiestroom

55

Gevolgenvanoplossingenvoorheteindtrajectopstadsverkeer

Stadsverkeer

Oplossingenvoorheteindtrajectkunnenleidentotminderrittenenmindervoertuigkilometers(zowelgoederenvervoeralsrittenvanklanten).ZoblijktuiteenBritsestudienaarhetkopenvanlevensmiddelendatals10-20%vanhettotaleaantalkoperszouthuiswinkelen:

- deoverstapvanautorittenopmeerdere bezorgingendooréénbestelwagenhetaantal voertuigrittenmet7-1�%kanverlagen,

- ereenaanzienlijkereductievanhetaantal voertuigkilometersmogelijkisvoorgoede- renstromennaarklantendiethuiswinkeldien- stengebruiken.

Elkereductieinvoertuigactiviteithangtechterafvan:

- deefficiëntievandedistributiesystemen,

- devraagofklanteninplaatsdaarvanandere autorittenmaken.

Voordedagelijkseboodschappenwordtvaakapartgereden.Dergelijkerittenkunnenwordenverminderddooreenbetergebruikvannieuweverkoopkanalenenthuisbezorging.Bijveelan-dererittenomtewinkelenwordenmeerderewin-kelbezoekenenookandereactiviteiten,zoalsuitetengaanofvriendenbezoeken,gecombineerd.Daarisdeverminderingvanhetaantalautorittendoorthuisbezorgingmogelijkkleiner.

►

►

►

Doortijdsbesparingkrijgenkopersdiethuisbe-zorgdienstengebruiken,tijdvoormeervrijetijdsrit-ten.

Thuisbezorgingkanmeervrachtvoertuigeninwoonwijkenbrengenennegatievemilieueffectenhebben.

Mogelijkbedienenverschillendebedrijvende-zelfdebezorglocatie/klantmeteigenvoertuigen.

Zwareartikelen,dieinzwaarderevoertuigenwordenbezorgdendichterbijhetuiteindelijkebezorgpuntmoetenkomen,kunnenditprobleemvergroten.

Hetgebruikvankluisbankenenophaalplatformskanhetaantalbenodigdeautorittenookverho-genalszeongunstigliggentenopzichtevandeconsumentenlocaties.

►

►

►

►

►

5�

Stadsplanningenregelsvooroplossingenvoorheteindtraject

Stadsplanning

Telewinkelskunnenplanologenvooreendilemmaplaatsen.

Zekunnengrotegevolgenhebbenvoordele-vensvatbaarheidvanbestaandewinkelgebieden.

Inofaanderandvanstedelijkegebiedenkunnennieuwepickingcentra,lokaledistributiedepots,ophaalpuntenenkluisbankennodigzijn.Naar-matedemulti-channeldetailhandelgroeit,kanhetaantalmagazijnenenwinkelstoenemen.

DehuidigeplanologischerichtsnoerenindeEUconcentrerenzichopverminderingvanhetautoverkeerenconcentratievanontwikkelinginbestaandestedelijkegebieden.Erisechterweinigbeleidvooraanpakvandegevolgenvannieuweverkoopkanalenenthuisbezorging.

►

►

►

►

Regelgeving

Wetgevinginzakeproducten,voertuiggebruikengrondgebruik/stadsplanningkanrelevantzijnvooroplossingenvoorheteindtraject.

Voorbeeldenvanrelevanteproductwetgevingzijn:

- wetgevinginzakevoedselhygiëneentempera- tuurbeheersing;

- wetgevinginzakegevaarlijkegoederen.

Verkeersvoorschriftenkunnenrelevantzijnvoor:

- delevertijden(regelsvoordetoegangvan voertuigentotstratenenvoorladenenlossen;

- detijdenwaaropklantenbijophaalpunten goederenkunnenhalen;

- degrootteen/ofhetgewichtvanvoertuigen dievoorthuisbezorgingenmogenworden gebruikt.

Wetgevingvoorgrondgebruikinstedenkanhetonderstaandereguleren:

- het aantal en de locatie van fulfilmentvoor- zieningenvoorthuisbezorging,ophaalpunten enkluisbanken,

- detijdenwaaropvoertuigenvoorthuisbezor- gingkunnenwordeningezet.

- Plannerskunnenookbeslissenofdege- meenteeenrolmoetspelenindeontwikke- lingenexploitatievandergelijkevoorzienin- gen,enofdezedooreenofdoormeerdere bedrijvenmoetenwordengeëxploiteerd.

►

►

►

►

Vervoergevaarlijkegoederen

57

Succesfactorenzijn:

Veelbedrijvenmetsuccesvolleonlineactiviteitenhebbeneen“traditioneel”bedrijfsmodelwaaraaneen“onlinebedrijf”istoegevoegd.

Veelnieuwee-commercebedrijvenzijnnaeeneerste“bigbang”mislukt.

InelkEuropeeslandhebbenmaarenkeledomi-nantemarktspelersdekennisenvaardighedenomoplossingenvoorheteindtrajectteontwik-kelen.

Opeengebiedwaardevraagmoeilijkistevoorspellen,moetenstructureleinvesteringenvoorzichtigwordengedaan.

Desleuteltothetsuccesvanonlinetransacties/transactiesopafstandiseensnelle,betrouwbareenflexibeledienstvooreenredelijkeprijs.

Wijdvertaktepakketnetwerkenzijnvoorsommigeverzenderseensucces.

Ophaalpuntenenkluisbankenzijnvooralveelbe-lovendvoornon-foodenpakkettenvanstan-daardformaat.

Oogvoordebehoeftenvandeklantineenlandisbelangrijk.

►

►

►

►

►

►

►

►

Succes-enfaalfactoren

Faalfactorenzijn:

Onvermogenomeenacceptabelinvesteringsren-dementterealiseren.

Onjuistevoorspellingvandevraag.

Onvoldoendeomvanggoederenstroom.

Veelbezorgoplossingenbuitenaanwezigheidklantkwamentevroegofwarenteduur.

Specifieke punten voor kleine pakjes

Dedienstverleningaandeklantkanbeter/debedrijfskostenkunnenomlaagalshetaantalmis-lukteeersteaanbiedingendaaltdoor:

- voorafeenbezorgtijdaftespreken; - meerinzetvanoplossingenbuitenaanwe- zigheidklant; - debeloftenvoorbezorgsnelheidkritischte bekijkenomvoertuigbenuttingenleverbe- trouwbaarheidtevergroten.

Bezorgdienstenmoetensamenkansenidenti-ficerenomvoertuigbenuttingteverbeterenengevolgenvanhunactiviteitenvoorhetverkeerenhetmilieutebeperken.

►

►

►

►

►

►

58

Specifieke punten voor voedsel

Thuisbezorgingtijdensaanwezigheidklantzaldominantblijven,totdattechnischeontwikkelingenhetgebruikvanbezorgsystemenbuitenaanwe-zigheidklantvoorvoedselvergemakkelijken.

Detaillistenmoetenzoekennaargedeeldeofge-meenschappelijkefulfilment-enbezorgdienstenomdekostentedrukken.

Keuzetussenfulfilmentvanafdeverkoopvloerenapartefulfilmentcentra.

Omgoedkoperedienstentekunnenbiedenmoetendetaillistenproberendewerkdrukoppiekurenteverlagendoordiensteninnovatiefteprijzen,doorgedeeldeuitvoeringvandienstenentechnischaanvaardbarebezorgsystemenbuitenaanwezigheidklant.

►

►

►

►

Specifieke punten voor grote artikelen

Deinvoeringvangedeeldeuitvoeringvanfulfil-mententhuisbezorging.

Deinvoeringvankortere,regelmatigerebezorg-vensters.

Betererealtimecommunicatiemetdeklant.

Eenbetervoertuigontwerpgeschiktvoorbezor-geninwoonwijken.

Hogenormenvooruiterlijkenopleidingvanbezorgers.

►

►

►

►

►

59

Definities van SCC‘s

Classificatie van SCC‘s

ImpactvanSCC‘s

Voor-ennadelenvanSCC‘s

1.

2.

�.

4.

PlanningsaspectenvanSCC‘s

ParticipatievanbetrokkenpartijenLocatieBeheerstructurenVerwerkteproductenBedrijfsvoeringvanSCC‘sFinancieringSuccescriteria

�.LeidraadvoorSCC‘s

7.ChecklistvoorSCC‘s

5.

►►►►►►►

DEELIII:Stedelijkeconsolidatiecentra

�0

LogistiekCentrumHammarby,Zweden

Demogelijkevoordelenvaneengoeddoordachtengeïmplementeerdstedelijkconsolidatiecen-trum(SCC)zijnbijvelenonbekend.DetaillistenenlogistiekebedrijvendenkenvaakdateenSCChunkostenverhoogtenhuncontroleoverhunsupplychainverkleint.BijSCC‘swordtvaakgedachtaandetailhandelactiviteiten,maarzekunnenookeenrolspeleninanderesectoren,zoalsdebouw,kantoren,hotelsenrestaurants.

Eenstedelijkconsolidatiecentrumbiedtvracht-vervoerdersdemogelijkheidgoederenvoorstedelijkegebiedenbijeenspeciaalcentrumvooreindbezorgingaftelevereninplaatsvanbijdeeindafnemerineendrukdeelvandestad.

SCC‘szoudendebetrouwbaarheidvanbezor-gingenkunnenverhogenendebenuttingvanvrachtvoertuigenkunnenverbeteren.

Bovendienkanvoordeeindbezorgingvanuithetstedelijkconsolidatiecentrumaandeklanteenspeciaalmilieuvriendelijkwagenparkwordengebruikt.

Geziendeprestatiesvanzulkevoertuigenquauitstootvanmilieuverontreinigendestoffen,geluidenanderefactoren,kandezevoertuigenmogelijkwordentoegestaaninhetstedelijkgebiedbezor-gingenteverrichtenoptijdenwaaropvrachtvoer-tuigendoorgaanszijnverboden,ook‚snachts.

SCC‘skunneneconomische,verkeers-enmilieu-doelstellingenhelpenrealiseren.Detailhandelenandereproducten,zoalsbouwmaterialen,kunnenviaeenSCCwordengeleverd.

►

►

►

►

►

DeervaringenmetdoordeoverheidgeëxploiteerdeSCC‘szijnoverwegendnegatiefvanuitcommercieelperspectief.VeelSCC‘szijndaarnageslotenvanwe-gedelagegoederenstromen,deblijvendebehoefteaan financiële steun van gemeentelijke en regionale overhedenenontevredenheidoverdeservice.Sinds2000wordendemeesteproevenencentrageleiddoorcommerciëlebedrijven(zoalsBAAopHeathrowAirportinLondenenwinkelcentrumexploitanten)diebeseffenwelkevoordelencontroleoverhunlogis-tiekeactiviteitenbiedt.DehuidigesystemeninhetVerenigdKoninkrijkwordenvaakgeëxploiteerddoorééngrotelogistiekespeler.

De financieringsregelingen van SCC‘s verschillen:

Enkelezijnafhankelijkvanfinancieringvancen-trale,regionaleofgemeentelijkeoverheden(bijv.LaRochelle,AmsterdamenMonaco).

EnkelehebbengeldontvangenvanEU-projecten(zoalsLaRochelle,NeurenbergenBristol).

Anderewordengeheelofgedeeltelijkgefinan-cierddoorexploitantenvancentra,ontvangersoflogistiekebedrijvendieaanhetSCCleveren.

►

►

►

�1

Definities van SCC

1.Determstedelijkconsolidatiecentrum(SCC)heeftmeerderebetekenissen.

2.Indeloopvandetijdisinverschillendelandenverschillendeterminologiegebruikt.

3. De definities zijn vaak vaag of dubbelzinnig.

4.Enkelegebruikteomschrijvingen:

openbaardistributiedepot,centraalgoederensorteerpunt,stedelijkoverslagcentrum,gemeenschappelijkgebruiktstedelijkove

slagdepot,vrachtplatforms,coöperatiefbezorgsysteem,consolidatiecentrum(somsspecifiek,bijv.

detailhandel,bouw),stedelijkdistributiecentrum,stedelijklogistieksysteem,logistiekcentrum,pick-up/drop-offlocatie,off-sitelogistiekondersteuningscentrum,vrachtdorp.

5.HetisvaakmoeilijkdegrensaantegeventussenSCC‘senvergelijkbaresystemen,zoals:

centravoorexprespakjes,ophaalpuntenvoorthuisbezorgingen,intermodaleterminals,distributiecentravandetaillisten.

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

�.Hetconceptrichtzichop:

gemeenschappelijke(shared-user)uitvoeringvandiensten,

breakbulk, overladenvangrotereinkleinerevoertuigen.

7.TegenwoordigkaneenSCChetbestworden

beschrevenals:

“Eenlogistiekevoorzieningdierelatiefdichtisge- legen bij het geografische gebied dat zij bedient (eenstadscentrum,eenhelestadofeenspe- cifieke locatie zoals een winkelcentrum), waaraan veellogistiekebedrijvengoederenleverendie voordatgebiedzijnbestemd,vanwaaruitge- bundeldebezorgingenbinnendatgebiedworden uitgevoerd,enwaarverschillendeanderelogistie- keendetailhandeldienstenmettoegevoegde waardekunnenwordengeboden.”

►

►

►

�2

Classificatie van SCC‘s

ErzijndrietypenSCC:

SCC‘sdieeenstadofplaatsbedienen:

Bijv.inveelDuitsesteden,LaRochelleinFrank-rijk,Monaco,GenuaenBristol.

Hetbediendegeografischegebiedvarieertvaneenspecifiekwinkelgebied(bijv.BroadmeadinBristol)toteenstadscentrum(bijv.LaPetiteReineinParijs)eneenhelestad(bijv.Monaco).

Hetaantaldeelnemendebedrijvenvarieertvanéénbedrijf(bijv.LaRochelleenMonaco)totdiversebedrijven(bijv.logistiekesystemeninDuitsesteden).

►

►

►

SCC‘sopéénterreinmetéénverhuurder:

Doorgaans:

- zijnzegebouwdalsonderdeelvanéénbedrijf ofomdittebedienen,

- kandeverhuurdereisendathuurdersgebruik- makenvanhetSCC, - bevindendeuiteindelijkelospuntenzichniet aandestraatenzijnzetoegankelijkviaéén aangewezenroute. - kunnenzewordenbekostigduithuurop- brengstenenhandlingvergoedingen.

VoorbeeldenzijnSCC‘sbijluchthavensenwinkel-centra(bijv.retail-SCCopHeathrowenwinkel-centrumMeadowhall).

►

►

��

VoorbeeldvaneenSCCinBristol,VerenigdKoninkrijk

SCC‘svoorspecialeprojecten:

Gewoonlijk:

voordoeleindenandersdandetailhandel(bijv.bouwmaterialenopHeathrowenStockholm),

tenbehoevevanéénterrein,

vooreenbeperktetijdsperiode.

►

►

►

ElkvandedrietypenSCCkanconsolidatiedienstenofeenruimeraanbodaandienstenmettoegevoegdewaardbieden,zoals:

opslagvoorzieningen,

etiketterenenprijzen,

retourneringvangoederen,

inzamelenvanafval,

ophaal-enbezorgpuntvoorgemeenschap,

thuisbezorgdiensten.

IndekaderswordenvoorbeeldengegevenvandedrietypenSCC.

►

►

►

►

►

►

�4

Voorbeeld:Broadmead,Bristol,VerenigdKoninkrijk

Huidige status (2007):

Doel:

Startdatum:

Beschrijving:

Betrokken partijen:

Vrijwillig/verplicht:

Gebruikers:

Resultaten:

Verlengdeproef

Voordelenvanconsolidatievoorleveranciers/voordetaillisten(beteresupplychain&dienstenmetpotentiëletoegevoegdewaarde)/voorgemeenschap(mindercon-gestie,betereluchtkwaliteit&betereafvalrecycling).

2004

VanuithetconsolidatiecentrumwordtgeleverdaandetaillisteninhetwinkelgebiedBroadmeadinhetcentrumvanBristol.Geschikteklantenvoordeproefverkopen“middelgrote,niet-bederfelijke,niet-waardevollegoederen”.HetSCCligtstrategisch(bijM4&M�2);oppervlakte4�5m2;25minutenvanafBroadmead.Bezorgingdooréén7,5-tonsenéén17-tonsvoertuigmetEuroIIImotor.Ookaanbodvandienstenmettoegevoegdewaarde.

StadsbestuurBristol,TheBroadmeadBoard,TheGalleriesShoppingCentre,Busi-ness West (voorheen Chamber of Commerce), Exel. EU-financiering via Vivaldi-pro-gramma(onderdeelvanCIVITAS).

Vrijwillig

Thans51detaillisteninwinkelgebiedBroadmead,variërendvangrotewinkelsindehoofdstratentotkleinezelfstandigewinkelbedrijven.Vooralkleding-enmodesectorgoedvertegenwoordigd.

Hetaantalrolcontainersdathetcentrumpasseerde,steegvan101inmei2004tot401indecember2004.�8%reductieinvoertuigrittennaarcentrumvanBristolvoordedetaillisteninhetprogramma.Totoktober2005besparingvanintotaal42.772voertuigkilometers,5,29tCO2,0,8kgNOxen11kgPM10aanemissies.

SCC‘sdieeenstadofplaatsbedienen

SCCinLaRochelle,Frankrijk

�5

Huidige status (2007):

Doel:

Startdatum:

Beschrijving:

Betrokken partijen:

Vrijwillig/verplicht:

Gebruikers:

Resultaten:

Aanvankelijkproef,nupermanent.

Doeliseenalternatiefvoormotorvoertuigenvooreindbezorgingvangoederentetestenendeimpactvanstedelijkgoederenvervoertebeperken.

200�

Tijdensdeproefzijnvoorbezorgdienstentweetypendriewielersmetelektromotorgebruikt: driewielervoertuigen met laadbak achter de fietser en driewielige bakfiet-sen met laadbak vóór de fietser. De driewielers hebben een laadvermogen van 100 kg of maximaal 450 liter (model bakfiets) en een maximumsnelheid van 20 km/uur. EerstbediendeLaPetiteReineindeproefalleendeviercentralearrondissementen;ditissindsdienuitgebreidtotdehelestad.LaPetiteReineheeftdrietypenbezorg-dienstgetest:

ad-hocbezorgingenvanbedrijfaanthuisadresklant;fietserendriewielergekoppeldaaneenbedrijfvoorbezorgingenaanklanten(specialeserviceopwinkelbasis);bundelingeneindbezorgingvangoederendieParijsbinnenkomen(metconsoli-datiecentrainhetcentrumvanParijstegenlagehuuraangebodendoordeMairievanParijs).

ProductenwaaropLaPetitReinezichindeproefheeftgericht,zijno.a.levensmid-delen,bloemen,non-foodproducten(incl.pakketten)enapparatenenonderdelen.Inde24maandensindshetbeginvandeproefishetaantaldriewielersgestegenvan7naar19.

DeStadParijssteunthetbedrijfLaPetiteReinesindsmei200�bijhetexperimen-terenmetbezorgingenmetdriewielers.OokADEME(AgenceDel‘EnvironnementetdelaMaîtrisedel‘Énergie/FransMilieubeheeragentschap)steuntdeproefenbetaalt50%vandehaalbaarheidsstudieenevaluatierapportenen15%vandeinves-teringindriewielers.VrijwilligGrotepakketvervoerders,transportbedrijven,detaillistenenanderebedrijveninParijs.

Tijdensdeproefishetgebruikvandebezorgdienstengestegen.Hetaantalritteninde24emaand(14.��1)is18keerhogerdaninde1emaand(79�).Pakkettenzijnindeloopvandeproefhetbelangrijkstetypevrachtgeworden.Hunaandeelisge-stegenvan51%vanalleverwerktestukkenaanhetbeginvandeproeftot97%na2jaar.Doordeproefzijn15�.248kmmetdieselbestelwagenbespaard.Zois4�,�toe(tonolie-equivalent)aanenergiebespaardenisdeuitstootverminderdmet112tonCO2,1,4�tonCOen280kgNOx.

►

►

►

Voorbeeld:LaPetiteReine,Parijs,Frankrijk

��

Voorbeeld:DetailhandelSCCHeathrowAirport,Londen,VerenigdKoninkrijk

Huidige status (2007):

Doel:

Startdatum:

Beschrijving:

Betrokken partijen:

Vrijwillig/verplicht:

Gebruikers:

Resultaten:

Operationeel

Verlichtingcongestiebinnenluchthaven,verminderingvoertuigbewegingen,veilig-heid,milieuverbetering,verminderinghandlingkosten,verbeteringbezorgingaandetaillisten,verbeteringafvalbeheer.

In2000begonnenalsproef,5-jarigcontracttoegekendin2001–lopend.

Activiteitdieallewinkelsinterminal1,2,�&4bedient.Alleleveringen(behalvekrantenenartikelenmethoge(verzekerings)waarde)vindenplaatsaanconsolidatie-centrumbuitenluchthaven,waarveiligheidscontrolesplaatsvinden(scans).Inko-mendeleveringenwordengesorteerdopbezorgadresinverzegelderolcontainersenvolgensvastroosterbezorgd.Sommigelaagwaardigeartikelen,bijv.frisdrank,wordenoppalletsgeleverd.Deserviceomvatbezorgingbijindividuelewinkelsdoorspeciaal“bezorgteam”perterminalenretourneringvanverpakkingen/afvalnaardepot.2.�20m2magazijn(�25m2gekoeld),1500rolcontainers,5voertuigen,�8manoperationeel&admin.personeel,�management.24uur/7dagenoperationeel.�geledestadsvoertuigenmetachterwielbesturingen�starrevoertuigen.

PartnerschapvanBritishAirportsAuthority(verhuurder)enlogistiekeaanbieder(Exel).

Aanvankelijkvrijwillig.Sinds2004verplichtvoorallewinkelsinterminals.

Alledetaillistenmeteenpandinde4terminals.Koel-envriesvoorzieningentoege-voegdinnov.2001,zodatalletemperaturenwordengebodenencateraarsklantzijngeworden.

HetSCCheeftin200420.000leveringenontvangen,resulterendin45.000win-kelbezorgingenin5.000voertuigrittenvanuithetSCC.190vande240winkelsgebruikenhetSCC.VoorgoederendieviahetSCCgaan,ishetaantalvoertuigrit-tenverminderdmetca.70%.Hierdoorzijnin200�naarschatting87.000enin2004144.000voertuigkilometersbespaard.Metdetoenamevanhetaantalverwerktegoederenzijndevoertuigemissiesverderverminderd,zodatin200�1.200kgCO2perweekenin2004�.100kgperweekisbespaard.

SCC‘sopéénterreinmetéénverhuurder

�7

SCC‘svoorspecialeprojecten:bouwconsolidatiecentrum

Voorbeeld:Hammarby,Zweden

Huidige status (2007):

Doel:

Startdatum:

Beschrijving:

Betrokken partijen:

Vrijwillig/verplicht:

Gebruikers:

Resultaten:

Operationeel

MinimaliseringvanimpactvangrootstelopendestadsontwikkelinginZwedenopdeeerstebewoners(intotaal8.000nieuweappartementen).Grotendeelsterealiserendoortevoorkomendatvoertuigenongecoördineerdoverterrein“toeren”opzoeknaarbezorgpunt.Bezorgingenaanhetbouwterreinzijnlastigdoordelocatie.

Voorjaar2001totvoltooiingbouwproject(2010).

Leveringenvanbouwmaterialenwordenviahetconsolidatiecentrumgeleid,waarzewordengelabeldenkortopgeslagenvoordatzejust-in-timewordengeleverd.Idealemaximaleopslagduuris5dagen.Bezorgingengeschiedengebundeldin“werkpak-ketten”zoalsgevraagddoordehandelsleveranciers.Sommigebulkgoederenzoalsbetonenstaallopennietviahetconsolidatiecentrum,maarhunbezorgingwordtgecoördineerd via een planningssysteem op internet om conflicterende leveringen te voorkomen.HetSCCbevindtzichbijdeingangvandebouwlocatie.Hetbestaatuit:

10mensenwerkzaambijhetSCC(kantoor-enopslagruimtevan8.000m2),8vrachtvoertuigen(EuroIV-norm)voorbezorgingenbinnendebouwlocatie,eenwebsiteensupervisiesysteem.

HetSCCwordtgeleiddooreenonderaannemerdieverantwoordelijkisvoorhetfunctionerenvanhetcentrum,incl.aanschafenexploitatievanwagenpark,inzetvanchauffeursenanderpersoneel,magazijn-enkantoorbeheer,enwebsupervisiesy-steem.

Alleaannemersopdelocatie(10),investeerders(inbouwproject),destadStockholm

Verplichtbehalvevooruitgezonderdematerialen.

Alleaannemersdieopdelocatiewerken.

Voorelketruckdievolgensditsysteemlevert,zoudenerzonderhetcentrumnaarschatting4-5zijngeweest.Perdagwordt700tongeleverd,gemiddeld1,5tonperuiteindelijkebezorging,elke�0secondeneenbezorging.Deverminderinginhetenergieverbruikendeemissieszullenwordenberekendbijdeevaluatie.

►

►

►

�8

Voortransportbedrijven

1.MetSCC‘szijnsubstantiëlevervoersbatente behalen,afhankelijkvandeaardvanhetsysteem endematevanbenutting.

2.Mogelijkebatenzijn:

verminderingvanhetaantalvoertuigritten,verminderingvanhetaantalvoertuigkilome-ters,beterebenuttingvanvoertuigenenchauffeursvoorleveranciersdieaanSCC‘sleveren,korterelaad-enlostijden,potentiëleverminderingvanhetaantalvrach-ten,beterelaad-enlosvoorzieningen,mogelijkheidhoofdbewegingentescheidenvanlokalebezorgingen,

►

►

►

►

►

►

►

ImpactvanSCC‘s

vergemakkelijkingvanhetgebruikvanalterna-tievemodienvoertuigtypen(bijv.spoorvoorhoofdbewegingenenelektrischevoertuigenbinnenstedelijkgebied),verbeteringvandevolume-engewichtsbenut-tingvanvoertuigen,lagerevervoerskostenpereenheidvoordelaatstebezorgfase,mindervoertuigennodigbinnengebieddathetconsolidatiecentrumbedient,kansenomgeldteverdienenaanretourvrach-ten.

�.Erzijnrelatiefweinigpogingengedaanomde werkelijke vervoersgevolgen te kwantificeren.

4.Diversestudiesbewerendathetaantalvoer- tuigrittenen/of-kilometersmet�0tot80%is gedaaldvoordestromendieviaeenSCClopen; degeringebenuttingheeftevenwelgeleidtot eenslechtszeergeringeverminderingvande totalevervoersactiviteit.

►

►

►

►

►

�9

Gevolgenvoorandereactiviteiteninsupplychain

SCC‘skunnengevolgenhebbenvoordeonderstaan-deactiviteitenindesupplychain.

1.Voorraadvorming

Afhankelijkvandecapaciteitendebeschik- baarheidvandebenodigdeopslagomstandig- heden

Doorgaansvoorkortetijd

Functioneertalsbuffervoorraadom: - productbeschikbaarheidtevergroten, - servicevoorklantenteverbeteren.

Kaninventariscontrolegekoppeldaansyste- menindewinkelsvergemakkelijkenom: - dezichtbaarheidvandesupplychainte vergroten, - debeschikbaarheidvanproductentever- groten, - meerservicetebieden, - voorraadverliezentebeperken.

►

►

►

►

2.Controlevanproductkwaliteiten-kwantiteit

�.Pre-retailingvanproducten

Verwijderingvanverpakkingen

Voorbereidingvanproductenvoorverkoop vloer

Prijzen/etiketteren

4.Retourneringenrecyclingvanproduct-,afval-enverpakkingsstromen

► Opslag-enontvangstruimteopdebezorglo-catiekanvrijkomenvoorproductieverofwinstgevendergebruik.

► Flexibelereenbetrouwbaardereleveringvanminder,gebundeldevrachtenkanleidentot:

- beterebeschikbaarheidvanproductenof componenten, - hogereomzet, - hogereproductiviteitvanlocatie.

5.SCC‘skunnenhetbeheervandesupplychain verbeterenenzodekostenverlagenenhetser viceniveauverhogen.

►

►

►

70

Economische,socialeenmilieugevolgenvanSCC‘s

SCC‘skunnenhelpenom:

hetaantalongeschiktevrachtvoertuigenenmogelijkhettotaleaantalvoertuigendatinhetstedelijkgebiedrijdt,tebeperken,

hetaantalvoertuigbewegingenenderijafstandteverminderendoordelaadfactorenteverbeterenenlegerittentevoorkomen,

devervoerskostenpereenheidteverlagen,

chauffeursefficiënterintezetten,

►

►

►

►

milieuvriendelijkevoertuigentegebruikenvoorhetlaatstestukvandesupplychainindestad,

hetaantalbezorgingenbinnenhetstadscentrumteverlagen,

hetbrandstofverbruik,deemissiesendegeluids-overlasttebeperken,

hetgebiedvoetgangersvriendelijkertemaken.

DezemogelijkebatenmoetenwordenafgewogentegenmogelijkekostenstijgingenalsgevolgvandeexploitatievanhetSCC.

►

►

►

►

Vervoervoorheteindtraject

71

Voor-ennadelenvanSCC‘s

Voordelen

SCC‘shebbendevolgendepotentiëlevoordelen:

milieu-ensocialebatendoorefficiëntereenmin-derhinderlijkevervoersactiviteiten;

eenbeterelogistiekeplanningenimplementatie;

demogelijkheidnieuweinformatiesystemenintevoeren;

betereinventariscontrole,productbeschikbaar-heidenservice;

gemakkelijkomschakelenvanpush-naarpulllo-gistiekdoorbeterecontroleoverenzichtbaarheidvandesupplychain;

mogelijkheidtotaansluitingbijbrederebeleids-enregelgevingsinitiatieven;

theoretischekostenvoordelendooruitbestedingeindtraject;

pr-voordelenvoordeelnemers;

mogelijkheidmiddelenopbezorglocatiesbetertebenutten;

specifieketransportvoordelen;

mogelijkheidactiviteitenmettoegevoegdewaardeuittevoeren.

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

Nadelen

SCC‘shebbendevolgendepotentiëlenadelen:

hogeopzetkosten(vooralbijhogegrondprijzeninstedelijkegebieden);

operationelecomplexiteitdoorverschillendeopslag-enhandlingeisenvooruiteenlopendeproducten;

mogelijkhogerekostenentijdsverliesdoordeinvoeringvaneenextrapuntindesupplychain;

mogelijkverliesvanvervoersbesparingenvoorverderedistributiedoordeinvoeringvaneenextrabezorgpunt;

organisatorischeencontractueleproblemen;

risicovanmonopoliesituaties;

verliesvandirectcontacttussenleverancierenklant.

►

►

►

►

►

►

►

SCCinbedrijf

72

PlanningsaspectenvanSCC‘s

Participatievanbelanghebbendepartijen

1.BijdeopzetvanzelfsdeeenvoudigsteSCC-proefzijnveelpartijenbetrokken:

vertegenwoordigersvanhetstadsbestuur,potentiëleexploitantenvanhetSCC,bedrijvenverenigingen,logistiekebedrijven,politie,huurders/eigenarenvanpandeninhetgebied.

2.Hetisessentieeldatallebelanghebbendepar-tijenwordenbetrokkenbijdediscussieenhetplanningsproces,teneindehuninzettegarande-ren.

Locatie

DelocatievanhetSCCtenopzichtevandedoel-marktheeftbelangrijkegevolgenvoordeverkeers-,milieu-encommerciëlebaten.

1.SCC‘sopafstandvanhetbezorggebied:

verminderendenoodzaakvoordistributie-envrachtvoertuigenomhetbezorggebiedbinnentegaan;

maximaliserendeafstanddiedevoordeeindbe-zorginggebruiktemilieuvriendelijkevoertuigenbestrijken,

maar

hetaantalvrachtvoertuigenendeafstanddiezeafleggen,kanstijgen.

►

►

►

►

►

►

►

►

►

2.SCC‘sdichtbijhetbezorggebied:

verkleinendeafstanddiedevoertuigenafleggen,

verminderendemilieubatenvanhetSCC.

IndienmogelijkmoetenSCC‘swordengesitueerddichtbijandereintermodaletransferpuntenenan-dereprivatedistributiecentra.

►

►

VrachtcentruminPadua,Italië

7�

Managementstructuren

Erzijndiversemanagementstructuren:

SCC-systemenophetvastelandvanEuropage-venvaakdevoorkeuraanrechtspersonen.

Britsesystemenwordenvaakgeleiddoorcom-merciëleorganisatiesmetéénklant.

Verwerkteproducten

SCC‘szijnwaarschijnlijkgeschiktervoorsom-migetypengoederenenvoertuigbewegingendanvoorandere.

Zezijnwaarschijnlijknietgeschiktvoorbeder-felijkeenzeertijdsgevoeligeproducten(zoalsverswarenenkranten)envoorgoederenmetspecifiekedistributie-enhandlingeisen.

SCC‘szijnhetgeschiktstvoordehandlingvanniet-bederfelijkegoederen,maarmoetenzowor-denontworpen,datzeallevoorkomendeverpak-kingenaankunnen(bijv.hangroedenvoorkleding,dozen,rolcontainersenpallets).

WerkwijzevanhetSCC

DemeestesystemenbeogengoederenbijhetSCCovertehevelenvangrotereinkleinere(mi-lieuvriendelijkere)voertuigen.

Erwordtnuechtererkenddathetcontraproduc-tiefkanzijnditprincipetoetepassenopgoedgeladenzwarevrachtwagens.

Omhetvervoerteoptimaliserenmoetenderetourrittenvanuithetbezorggebiedzoveelmo-gelijkwordenbenut.

►

►

►

►

►

►

►

►

Financiering

Voordeonderzoeks-enproeffasevaneenpro-jectdatnietisgekoppeldaaneennieuwbouw-ofcommercieelproject,zalinitiëlefinancieringdoordenationale,regionaleofstedelijkeoverheidnodigzijn.

AlshetbelangrijkstedoelvanhetSCCmilieuver-beteringis,zalwaarschijnlijklangdurigesteunvananderegeoormerktevervoersfondsennodigzijn(bijv.LaRochelle).

ErisgeensterkbewijsdaterechteselfsupportingSCC‘sbestaan,maarhetlangetermijndoelmoetwelzijndateenSCCzichzelffinanciert.

►

►

►

74

Succescriteria

SCC‘shebbendegrootsteslaagkansindeonder-staandesituaties:

Belangrijkebestaandevervoersproblemenbinnenhettebedienengebied(bijv.slechtetoegangvoorvoertuigen,groteverkeersopstoppingen,beperktelaad-enlosvoorzieningen).

Eenvervoersinfrastructuurdienietisberekendopstijgendegoederenstromen.

Historischestadscentraenwijkendielasthebbenvanveelbestelverkeerenmetalgemeenbelangbijverbeteringvandestraatomgeving.

Gebiedenmetveelonafhankelijkekleinehande-laren/winkelsdiegeendeeluitmakenvaneenregionaalofnationaalbedrijfmeteeneigen,geavanceerdesupplychainendieconcurrentie-voordeelzoeken.

►

►

►

►

Nieuwe,grotedetailhandel-ofcommerciëleprojecten(zowelinalsbuitendestad)waarhetmogelijkisdeontvangstvanallegoederenenverwanteactiviteitenvanafhetbeginteconsolide-renbinneneenapartdeelvanhetcomplexenalsonderdeelvanhettotaleplan.

Grotebouwlocatieswaarhetbouwprogrammaeengeorganiseerdeengedisciplineerdemateri-aalstroomverlangt.

“Spontane”vraagnaareendergelijkeontwik-kelingvanonderafdooreengroeppotentiëlegebruikersmetgemeenschappelijkebelangenendoelstellingen.

De“benutting”zalhetgrootstzijninsituatieswaarinalenigestedelijkevrachtwordtgeconso-lideerdbinnenhetbedrijfofdoorpakketvervoer-ders.

BeschikbaarheidvanfinancieringvoorhetSCC-systeem.

BeschikbaarheidvanbestaandegebouwenvoorhetSCC-systeem.

Grotebetrokkenheidvandepubliekeenprivatesectorteneindedoorregelgevinghetgebruikaantemoedigen(ofaftedwingen).

EffectievehandhavingvanverkeersvoorschriftenvoorvrachtvoertuigendienietaanhetSCC-sy-steemmeedoen.

OpgelegdeSCC-oplossingenlijkenalleensuc-cesvoltezijnalsdeopleggendeorganisatieallespelersbeheerstofsterkkanbeïnvloeden.

►

►

►

►

►

►

►

►

►

Rendez-vousbijSCC

75

LeidraadvoorSCC‘s

Stedelijkeautoriteiten,detaillistenenvervoers-bedrijvenmoetenduidelijkmeerbewustwordengemaaktvanhetSCC-concept,zodatzeditkun-nentoevoegenaanhunpakketmogelijkebeleids-maatregelen.

Overhedenmoetenstedelijkeautoriteitenadvise-renbijdeafwegingvangroteontwikkelingsvoor-stellenenbijdeherstructureringvanstadscentrarekeningtehoudenmetdeopzetvanSCC‘s.

ActievesteunvooreenbewustmakingsprocesisbelangrijkvoorhetsuccesvanhetSCC-concept.Ditkanwordenbereiktdoor:

- passendeinstrumententeontwikkelen(bijv.richtsnoerenofinstrumentenvoordeplanningvanSCC‘s);

- opleidingsmaatregelenvoorstedelijkevracht-planners.

Ermoetoverheidsfinancieringbeschikbaarwor-dengesteldvooronderzoekenpilotstudiesvoorelkSCCdatnietcommercieelwordtgefinancierd.

WanneereenSCCwordtoverwogen,moetendebestaandeverkeers-engoederenstromenopdetoekomstigelocatie(s)gedetailleerdwordengemeten.

Hetgedetailleerdehaalbaarheids-enmeetwerkmoetenwordengevolgddoor:-eenperiodevanraadplegingoverdeprecieze

aardvanhettetestenSCC-systeem;

-eenuitgebreideproefonderleidingentoezicht vanvertegenwoordigersvanallebelangheb-

bendepartijenoplokaalennationaalniveau.

►

►

►

►

►

►

HetkosttijdomgebruikersvooreenSCCtewervenenhetsysteemoptezetten.Dezegelei-delijkeopbouwheeftnegatievegevolgenvoordefinanciële levensvatbaarheid en de verkeers- en milieubatenvanhetsysteem.

SCC-proevenhebbenvoldoendemiddelennodigomzichvolledigteontwikkeleneneenzinvolleevaluatievandeprestatiesmogelijktemaken.

SCC‘smoetenopdemiddellangetotlangetermijn een goede kans maken om financieel suc-cesvolteworden.Inveelgevallenzaloverheids-subsidiegeenrealistischeoplossingzijn.

ErzijngoedeargumentenomSCC‘stesteunenmetgeoormerktemiddelenuitanderevervoers-gerelateerde bronnen, zoals spitsheffing en rekeningrijden.Ditiszekerhetgevalalsmilieu-verbeteringdebelangrijksteofenigeredenisvoordeopzetvaneenSCC.

►

►

►

►

Beperkteruimtevoorvrachtwagens

7�

Eenvandebelangrijkstefinanciëleaandachts-puntenisdetoerekeningvandekostenenbatenvaneenSCCinzijntotaliteitennietalleendekosteninééndeelvandesupplychainofvanéénspeler.Ditisingewikkeld.Detoeterekenenkostenenbatenmoetenuitgebreiderengedetail-leerderwordenbestudeerd,idealiteropbasisvaneenvolledigbemetenproefproject.

StudiesenevaluatiesvanSCC‘smoetenrekeninghoudenmetfinanciëlekostenenbatenindehelesupplychain,maarookmetdealgemenerevraaghoeomtegaanmetmilieukostenen-baten.

HetisbelangrijkdemethodologievoordebeoordelingvanSCC‘steversterken,wantdithelptdesituatiesteidentificerenwaarineenSCChetmeestgeschiktis.RecenterecommercieelgeleideSCC‘sbeperkenvaakdetoegangtotbepaaldeinformatieengegevens.ZelfsvoordezeSCC‘sisechterwaarschijnlijkweleenbredereevaluatiemogelijkdienietbotstmetdecommerci-elevertrouwelijkheid.

►

►

►

ErmoeteenconsistenteengedegenevaluatievandebestaandeentoekomstigeSCC‘splaats-vinden.

Deervaringenmetdetenuitvoerleggingenbedrijfsvoeringvandoordeoverheidgeorgani-seerdeSCC‘szijnnietgoed.

Omaantrekkelijktezijnvoorbedrijvenensuccestehebben,moetenSCC‘swordengeleidenge-exploiteerddooreenofmeergrotecommerciëlespelersdiedepotentiëlevoordelenvanbetrok-kenheidhebbenonderkend.

ToekomstigeexploitantenvanSCC‘smoetenkunnenaantonendatzeinstaatenbereidzijnomproceduresvoordeontvangst,inspectieencontrolevanvoorradenvasttestellenenverant-woordelijkheidtenemenvoorde“eindtraject”vaneenbezorging.

►

►

►

►

77

ChecklistvoorSCC‘s–deelI

SCC‘skunneneconomische,verkeers-enmilieudoelenhelpenrealiseren.DeonderstaandechecklistbevatrelevantevragenvoordekeuzevanhettypeSCCineengegevensituatie.

Vraag

IshetSCCbedoeldvoordetailhandelofandereproducten(bijv.bouw)?

WordthetSCCblijvendoftijdelijk?

GaathetSCCaanéénlocatiemetéénverhuurderleveren(bijv.winkelcentrum)ofaanmeerdereloca-tiesmetveleverhuurders(bijv.winkelsindiversegebouwen)?

WelkdeelvanhetstedelijkgebiedgaathetSCCbedienen?

WordtgebruikvanhetSCCvrijwilligofverplichtvoorbedrijveninhetdoelgebieddiegoederenontvan-gen?

WelkedienstengaathetSCCbieden?

Welktypevoertuigenverzorgtdebezorgingenvan-uithetSCC?

Opties

DetailhandelAndereproducten

BlijvendTijdelijk

EénlocatiemetéénverhuurderMeerderelocaties

EénlocatieinstadDeelvanstadHelestad

VrijwilligVerplicht

BezorgdienstenOphaaldiensten:afval,verpakkingenenretourne-ringenPre-retaildiensten:uitpakken,etiketteren,etc.Opslagvoorraad

Bestelwagens,starreofgeledevoertuigenNormalebenzine-/dieselvoertuigenofmilieuvrien-delijkewagensAndermodi,zoalsfietsen

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

78

ChecklistvoorSCC‘s–deelII

Vraag

WordthetSCCverbondenmetanderetransportmodidanhetwegennet?

WordthetSCCgeëxploiteerddooreenofdoormeer-derelogistiekebedrijven?

HoedichtzalhetSCCbijhetbeoogdebezorggebiedliggen?

GaatdeinvoeringvanhetSCCgepaardmetanderevervoersmaatregeleninhetdoelgebied?

Iseronderallestakeholdersvoldoendebelangstel-lingenbereidheidomhetSCCtegebruiken?

Isereenhaalbaarheidsstudieuitgevoerd?

WordthetSCC-initiatiefgeleiddoordeprivatesector,doordeoverheidofisheteengezamenlijkinitiatief?

Isingevalvaneenoverheidsinitiatiefdestedelijke,regionaleofnationaleoverheidbereidmeetebetalenaandeexploitatievanhetSCC?

Opties

JaNee

EénlogistiekbedrijfMeerderelogistiekebedrijven

……..km

Nieuwevoorschriftenvoortoegangen/oflaadtij-denNieuwevoorschriftenvoorvoertuiggewichtRekeningrijdenMilieuzoneOverig………………………

JaNee

JaNee

OverheidPrivatesectorGezamenlijkinitiatief

Ja,omhetprojectopgangtehelpenJa,indiennodigblijvendNee,hetprojectmoetvanafhetbeginfinancieelzelfstandigzijn

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

►

79

80

MeeroverBESTUFS

Netwerkgedachte

Wanneeruzelfeeninnovatiefprojectbegint,ishetnuttigomervaringenkennisuittewisselenmetcol-lega‘sineenvergelijkbarepositieinanderesteden.Huninformatieisvaakvanbeterekwaliteitendoetvaakeerdernavolgendandeaanbevelingenvanexterneadviseurs.BESTUFSbevorderthetaangaanvanpersoonlijkecontactenenhetverbredenvancontactnetwerkenophetgebiedvanhetstedelijkgoederenvervoervoorallebelanghebbenden,maarlegtgeenverplichtingenofformelestructurenop.BESTUFS wordt momenteel gefinancierd door de EU.Dehoopisdathetstedelijkegoederenvervoers-netwerk ook na afloop van het project zal blijven bestaan.

BESTUFSmoedigtdelezersvandezegidsaandepartnersinhetBESTUFS-netwerkofhetBESTUFS-secretariaattebenaderenalszeeengeschiktper-soon in Europa zoeken voor een specifieke innovatie ofvraag.Debestepraktijken,ervaringenenaanbevelingenvoorstedelijkgoederenvervoerzijnverzameldonderdeparapluvanBESTUFS,wantalleeneengrootnetwerkkonzo‘nbreedterreinvanonderwerpenbestrijken,zo‘ngoedeEuropesedekkingbiedenenwaarborgendatmetallegezichtspuntenrekeningwordtgehouden.

Het BESTUFS-netwerk is non-profit. De kernuitgaven wordenvergoeddoordeEU,maareencruciaaldeelvandeinspanningenisgeleverddooreengemoti-veerdestuurcommissie(bestaandeuitacademici,adviseursenmensenuitdepraktijk),doorbelang-hebbendenendoorderdepartijen.

Europesestedenvanelkegrootte

Deervaringheeftgeleerddathetvaakdelandelijkehoofdstedenengrotemetropolenzijndiehetactiefstgoederenvervoerinnovatiestenuitvoerleggen.Dezeagglomeratieswetentoegangtekrijgentotsteunvoorinnovatievevervoersoplossingen,deeltenemenaanstedennetwerkenenkennisenervaringenmetelkaartedelen.EenbelangrijkedoelstellingvanBESTUFSendezegidsisookkleineenmiddelgrotestedentebereiken,wanthenontbreekthetnaarver-houdingaaneenEuropeesperspectief.LokalevertegenwoordigershebbennietzeldenproblemenmetvreemdetalenwathenbelemmerttelerenvandeervaringenvanandereEuropeseste-den.Dezegidswordtdaaromvertaaldengedruktin17EuropesetalenenisdaarmeeeenaanvullingophetrijkeEngelstaligemateriaalvanBESTUFS(www.bestufs.net).

81

1�-17mei200027september2000

17-18januari2001

10-11mei2001

�0-�1augustus2001

08-09november2001

25-2�april2002

12-1�september2002

2�-24januari200�28-29april200�18-19september200�1�-14oktober200�

1�-14januari2005

21-22april200529-�0september2005

09-10maart200�20-21september200�

22-2�maart2007September2007Maart2008

Identification of thematic network priority themesCityAccess,ParkingRegulationsandAccess,AccessTimeRestrictionsandEnforcementSupportOptimisedCityDistributionVehiclesasdemandedbyTrans-portOperatorsandCitiesChangingurbanTransportduetoE-commerceandE-LogisticsRailbasedTransport:AdisappearingOpportunityoraChal-lengeforurbanAreasCityAccessFeesandurbanPricing:WhataretheConse-quencesforurbanFreightTransport?LandUsePlanningandBusinessModelsforurbanDistributionCentresSuccessfulprivatepublicpartnership(PPP)enhancingurbangoodstransportNightdelivery:afurtheroptioninurbandistributionJointWorkshopBESTUFS-EPTRITSinurbangoodstransportUrbanfreightstrategies:laissez-faireorfollowingacomprehensivestrategy?ApproachestoUrbanConsolidation:conceptsandexperien-cesLastMileSolutionsFreightlogisticsinsmallandmediumsizedcities:Approa-ches,solutionsandsuccessfactorsUrbanWasteLogisticsManagingurbanfreighttransportbycompaniesandlocalauthoritiesPortcitiesandurbanfreightN.N.N.N.

BrusselBrussel

Turijn

DenHaag

Dresden

Genua

LaRochelle

Malaga

BoedapestDublinPalmelaMaribor

Londen

NeurenbergKaposvar

ZürichWenen

GöteborgBaltischestatenSpanje

WorkshopsvanBESTUFS

82

Statisticaldata,dataacquisitionanddataanalysisregardingurbanfreighttransportCityaccess,parkingregulationsandaccesstimeregulationsandenforcementsupportE-Commerceandurbanfreightdistribution(homeshopping)RoadpricingandurbanfreighttransportUrbanfreightplatforms(UFP)IntelligentTransportSystems(ITS)PublicPrivatePartnerships(PPP)inurbanfreightWastetransportlogisticsinurbanareasExperimentsandincentivesforenvironment-friendlyvehiclesControlandEnforcementinUrbanFreightTransportCityAccessRestrictionSchemes

BESTUFSI–BPH1BESTUFSI–BPH1BESTUFSI–BPH2BESTUFSI–BPH�BESTUFSI–BPH�BESTUFSI–BPH4BESTUFSI–BPH4BESTUFSII–BPH1BESTUFSII–BPH1BESTUFSII–BPH2BESTUFSII–BPH2

HandboekenvanBESTUFSoverBestPractices

ZiedewebpaginavanBESTUFS(www.bestufs.net,Engelstalig)voorhandboekenoverbestepraktijken,presen-tatiesendenotulenvanalleworkshopsencongressen,eenlijstvanlinks,eenzoekmachinevoorbestepraktij-kenenoverigmateriaal.

�

BESTUFS Administration Centre

NEAPostbus 1969��80 DZ RijswijkNederland

E-mail: bestufs@nea.nlTel: +31 70 3988 356Fax: +31 70 3988 426

BESTUFS coördinator

PTV Planung Transport Verkehr AGStumpfstraße 176131 KarlsruheDuitsland

E-mail: dieter.wild@ptv.dePhone: +49 721 9651 177Fax: +49 721 9651 696

Deze gids geeft alleen de visie van de auteur weer; de Gemeenschap is niet aansprakelijk voor

enig gebruik dat van de informatie hierin kan worden gemaakt.

BESTUFS-team

Land

DuitslandGroot-BrittanniëNederland ZwitserlandHongarijeTsjechië FrankrijkGroot-Brittannië

FrankrijkDuitslandFrankrijkGroot-BrittanniëItalië

Bedrijf

PTV AGNEWRAILNEARappTransTransmanCDVLET-ISHUniv. of Westminster

Inrets Deutsche PostParisUniv. of WestminsterIVECO

Voornaam

DieterTomMartinMartinJanosJanaJean-LouisJulian

Laetitia PeterLaurence GarthFranceso

Achternaam

WildZunderQuispelRueschMoniglVranovaRouthierAllen

Dablanc SonnabendDouvinThorneMassa

E-mail

dieter.wild@ptv.defreight@zunder.org.ukmqu@nea.nlmartin.ruesch@rapp.chtransman@transman.hujana.vranova@cdv.czjean-louis.routhier@let.ish-lyon.cnrs.frallenj@westminster.ac.uk

laetitia.dablanc@inrets.frP.Sonnabend@DeutschePost.delaurence.douvin@paris.frGT@garththorne.plus.comfrancesco.massa@iveco.com

BESTUFS team

Land

ItaliëSpanjeGriekenlandDenemarkenZweden Finland België IerlandOostenrijk LitouwenPolen SloveniëBulgarijeSlowakije EU EU EU AustraliëJapan Zuid-Afrika

Bedrijf

CSST PROINCA Trademco NTU CIT Poyry InfraStratec Trinity ECONSULTVGTU ILIM Uni Maribor Bulfralog VUD POLIS UITP Eurocities University of Melbourne Kyoto University CSIR

Voornaam

Giovanni Guillermo Iro Lars Stig Veli Eric Hugh Jürgen Algirdas Maciej Stane Vikenti Peter Sylvain Izaskun Valérie Russell Eiichi Hans

Achternaam

Ruberti Montero DimitriadouBentzen Franzen Himanen Monami Finlay Schrampf Sakalis Tumasz Bozicnik Spassov Zitnansky Haon ArenazaBénard ThompsonTaniguchi Ittman

E-mail

giovanni.ruberti@csst.itgmontero@proinca.comidimitriadou@trademco.grntu-aalborg@ntu.dkstig.franzen@cit.chalmers.seveli.himanen@kolumbus.finvi@stratec.behugh.finlay@dit.iej.schrampf@econsult.atalgirs@ti.vtu.ltMaciej.Tumasz@ilim.poznan.plstane.bozicnik@uni-mb.sivspassov@vtu.bgzitnansky@vudba.skshaon@polis-online.orgizaskun.arenaza@uitp.comv.benard@eurocities.ber.thompson@civag.unimelb.edu.autaniguchi@kiban.kuciv.kyoto-u.ac.jphittmann@csir.co.za

Voor actuele contactgegevens zie: www.bestufs.net

�

BESTUFSHandleiding stedelijk goederenvervoer

BESTUFS wordt gefinancierd door de Europese Commissie uit hoofde van het zesde kaderprogramma voor onderzoek en technologie© 2007 BESTUFS-consortium