handouts_general instructions for elections 2013.pdf
DESCRIPTION
General Guidelines for May 13, 2013 Elections for CDP Members and the General Public interested in the conduct of Elections.Compiled, translated by CDP member-para legal volunteer, Ms. Zharmai GarciaTRANSCRIPT
![Page 1: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/1.jpg)
Mga Terminolohiya PCOS Precinct Count Optical Scanner Election Precinct Yunit ng teritoryo na ginagamit sa botohan Clustered Precinct Ginrupong mga presinto na hindi lalagpas sa 7 na gagamit ng 1 PCOS Polling place Building o lugar kung saan nagaganap ang proceedings ng BEI at kung
isinasagawa ang botohan BEI Board of Election Inspectors BOC Board of Canvassers Election Return (ER) Electronic at printed na dokumento na naglalaman ng bilang ng boto na
nakuha ng bawat kandidato sa presinto Ito ay nagtataglay rin ng geographic information tulad ng probinsiya, siyudad, munisipalidad, barangay, at presinto
Certificate of Canvass (COC)
Electronic document na naglalaman ng mga boto ng bawat kandidato; ito ang official results
Certificate of Canvass and Proclamation (COCP)
COC para sa Municipality o Provincial levels
Statement of Votes (SOV)
Tabulation ng boto sa bawat presinto na nakuha ng mga kandidato
Compact Flash (CF) Card Sa CF card nakaimbak lahat ng datos o impormasyon ang botohan. Mga nilalaman
1. Cover page, kahulugan, mga nilalaman 2. Organisasyon ng COMELEC 3. Ang mga Watcher 4. Tungkulin ng mga watchers – bago
ang botohan 5. Pag-‐aayos ng gamit 6. Initialization 7. Proseso ng botohan – pagkuha sa
balota
8. Proseso ng botohan – pagpuno sa balota at pag-‐scan nito; illiterate o PWD voters
9. Alituntunin sa pagboto; hamon o protesta
10. Bilangan; Printing ng ER 11. Transmission 12. Pagsara sa PCOS 13. Disposition ng mga kagamitan 14. Checklist para sa polling place 15. Checklist para sa canvassing
Presinto: ______________________________ Polling Center: ______________________________ Pangalan & lagda ng watcher: ______________________________
Gabay sa Pagbabantay
HALALAN
2 13
![Page 2: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/2.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 2
1. Sino ang nangangasiwa sa botohan sa mga
presinto?
Ang Board of Election Inspectors (BEI) ang nangangasiwa sa botohan at bilangan sa mga polling place, pati na rin sa pag-‐print ng Election Returns (ER) at sa pag-‐transmit ng resulta ng halalan gamit ang PCOS machine. Sila rin ang tumatayong deputies ng COMELEC sa polling place upang mapanatili ang kaayusan dito.
2. Sinu-‐sino ang mga miyembro ng BEI?
a. Chairperson b. Poll clerk c. Pangatlong miyembro Bukod sa mga miyembro ng BEI, mayroon ring support staff na awtorisado ng COMELEC at itinalaga ng Election Officers. Tutulong sila sa BEI ngunit hindi sila maaaring lumahok sa deliberasyon nito.
3. Anu-‐ano ang kwalipikasyon ng mga
miyembro ng BEI? Kwalipikasyon: a. Good moral character at
irreproachable reputation b. Rehistradong botante c. Walang kasong election offense sa
COMELEC o sa kahit anong korte
d. Nakakasulat/basa/salita ng Ingles o ng local dialect
Hindi maaaring maging BEI ang asawa o kamag-‐anak hanggang sa ikaapat na antas ng relasyon sa mga miyembro ng BEI, sa mga kandidato, o sa asawa nito.
4. Anu-‐ano ang mga kagamitan ng BEI sa
halalan?
Kukunin ng BEI mula sa
Treasurer
• Election forms (poster ng bilang ng presinto, balota, selyo, official receipt ng ER)
• Envelopes (para sa na-‐reject na balota, di nagamit na balota, memory card, security key, PIN, at Reports
• Supplies (long bond paper, ballot secrecy folder, thumbprint taker, selyo ng ballot box, indelible ink, ballpen)
Kukunin ng BEI
mula sa Election
Officer
• 2 kopya ng Precinct Computerized Voters List
• Election Day Computerized Voters List
• Appointment at Oath of Office ng BEI at ng Support Staff
Pipirmahan ng BEI ang Certificate of Receipt kapag natanggap na nila ang mga kagamitan at kumpleto ang mga ito.
ORGANISASYON NG COMELEC
![Page 3: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/3.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 3
5. Sino ang maaaring maging watcher?
a. Rehistradong botante kung saan naka-‐assign,
b. May magandang reputasyon, c. Hindi sintensyado ng kasong kriminal o
election offense, d. Marunong bumasa at sumulat sa wikang
Filipino, Ingles, o prevailing local dialect, at
e. Hindi kamag-‐anak ng BEI sa ikaapat na antas ng relasyon
6. Sino ang maaaring magtalaga ng watcher sa
mga polling place? Sino Watcher per
polling place Kandidato 2, hali-‐halili Political party o coalition 2, hali-‐halili Kandidato sa pagka-‐Senador, Board Member, o Konsehal na nasa 1 partido, coalition, o tiket
1
Duly accredited citizens arms 1 Civil, professional, business, youth, o katulad na organisasyon
1
7. Anu-‐ano ang karapatan ng mga watcher?
a. Makapasok at manatili sa polling place b. Masaksihan ang mga proceedings ng BEI c. Kuhanan ng litrato ang mga:
i. Kaganapan – sa testing & sealing, botohan, bilangan
ii. ER iii. Ballot boxes
d. Maghain ng hamon o protesta laban sa anumang iregularidad o paglabag ng batas na ginawa ng BEI o ninuman
e. Makakuha ng ng pirmadong kopya COC at SOV
f. Pumuli ng pwesto kung saan makikita kung pareho ang inaansyong resulta ng BEI Chairperson sa kung ano ang nasasaad sa ER
Fig. 1. ANG TIMELINE NG BOTOHAN
Bago halalan
• Appoint-‐ment
6-‐7AM
• Pre-‐voting
7AM to 6PM
• Voting
6-‐7PM
• Counting • Transmission • Printinag of ER
7PM onwards
• Disposition of PCOS • Disposition of Election paraphernalia
ANG MGA WATCHER
TANDAAN: Bawal kunan ng litrato ang balotang
napunuan na.
![Page 4: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/4.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 4
8. Anu-‐ano ang mga pangunahing tungkulin
ng watchers? • Maging MAPAGMATYAG at
MAPANURI • Irekord ang paglabag sa mga
alituntunin o batas. • Bantayan ang maaring mangyaring
SWITCHING ng CF cards • Magreport o magprotesta sa BEI • Pumili ng pwesto kung saan maaaring
makita ang ikinikilos ng BEI
9. Anu-‐ano ang gagawin ng watchers bago ang halalan? • Maghanda at dalhin ang:
o Appointment o ID o Ballpen at notebook/papel o Cellphone; camera o Flashlight o Gabay sa Pagbabantay
• Dumating nang maaga sa polling place • Kilalanin kung sino ang BEI at staff
nito
Gagawin Nino Kailan Ibigay ang Appointment sa BEI Chairperson
Watcher Pagpasok sa polling place
Itala ang pangalan ng watcher sa MINUTES at papirmahan ito
BEI Chairperson
Pagkabigay ng watcher ng appointment
Pumirma sa MINUTES
Watcher
BAGO ANG BOTOHAN
10. Anu-‐ano ang mga ginagawa ng BEI bago ang botohan na kailangang masaksihan ng mga watchers?
a. Pag-‐aayos ng kagamitan, at b. Initialization ng PCOS
TANDAAN: Magpa-‐accredit at magpatala ang watcher at kahalili.
ANG MGA TUNGKULIN NG WATCHERS
![Page 5: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/5.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 5
Fig. 2. ANG PAG-‐AAYOS NG KAGAMITAN BAGO ANG BOTOHAN
Nasa loob dapat ng polling place ang PCOS box at
ballot box
Ipapaskil ang Voters List sa
pinto o pintuan ng presinto
Ipapakita ng BEI sa lahat na: • selyado ang PCOS box • sarado & walang laman ang ballot box • Ang package ng balota at Book of Voters ay selyado bago ito buksan
Tatanggalin ang selyo ng PCOS box at bubuksan ito
Ilalabas ang Minutes • tiyaking pareho ang serial number ng seal sa serial number sa Testing Minutes • I-‐record sa Minutes kung ilan ang balota • I-‐record sa Minutes na ang PCOS box, package at Book of Voters ay ipinakitang selyado
Kukunin ng Chairperson ang PIN at ibibigay ito sa mga miyembro
ng BEI
Ilabas ang PCOS mula sa box
Ipakita sa lahat na selyado ang
printer cover at memory card slots
I-‐unlock ang cover ng slot ng ballot box at sirain ang
seal nito.
Ilagay ang PCOS sa ibabaw ng ballot
box
Sirain ang seal ng printer cover ng
PCOS
Buksan ang printer cover. Ilalabas ng
Chairman ang iButton security
key.
Tiyaking tama ang pagkakalagay ng rolyo
ng papel
Isara ang printer cover
TANDAAN: ü Hindi gagamitin ang re-‐zero PIN ü Selyado dapat ang printer cover at
memory card slots ü Tatanggalin lamang ang CF Cards
matapos ang bilangan at bago ang pag-‐shutdown ng PCOS, o kung sira ito
ü Dapat ay nagpaalam at tinawag ng BEI ang technician bago ito makalapit sa PCOS
![Page 6: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/6.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 6
Fig. 3. ANG INITIALIZATION NG PCOS
Isaksak sa power adaptor ang PCOS power
port. Isaksak ito sa power outlet. Ilagay ang baterya ng PCOS power
port
Hintaying lumabas sa screen ang "PLEASE
INSERT SECURITY KEY FOR AUTHENTICATION"
Ipapasok ng Chairperson ang iButton
security key
Lalabas ang Main Menu sa screen at pipindutin ang "OPEN VOTING"
Ipapasok ng Poll clerk & pangatlong miyembro ng BEI ang kanilang mga
PIN
Piliin ang "INITIALIZE" O "ZERO & OPEN"
Mag-‐print ng INITIALIZATION
REPORT
Pipirma sa Initialization Report ang BEI,
Kinatawan ng partido, kandidato, o citizens'
arms
Ilalagay ng Chairperson ang Report sa envleope at ibibigay ito sa Election Ofkicer matapos ang
botohan
TANDAAN: ü Mananatili sa Chairperson ang iButton
hanggang matapos ang botohan ü Zero (“0”) ang boto ng bawat kandidato sa
initialization report ü Tama dapat ang geographic information sa
initialization report – probinsiya, siyudad, barangay, voting center, presinto
ILISTA ANG MGA SUMUSUNOD: ü Ballot box # ü Serial number ng balota & selyo ü Bilang ng balota ü Pangalan ng miyembro ng BEI, staff, ibang
![Page 7: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/7.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 7
PROSESO NG BOTOHAN
11. Anu-‐ano ang mga babantayan ng watchers sa proseso ng botohan? a. Sino ang maaaring bumoto?
Mga rehistradong botante lamang na nakalista sa Voters List ang maaaring bumoto. Hindi na maaaring bumoto kung ang pangalan ay naka-‐ekis sa Voters List dahil sa ang botante ay lumipat na ng tirahan o namatay na. Ang crossing out na ito ay pirmado dapat ng Election Officer.
b. Kailan ang botohan? • 13 May 2013 • 7AM hanggang 7PM lamang
NGUNIT kung 7PM na at may mga nakapila o naghihintay sa polling place na hindi pa nakakaboto, magpapatuloy ang botohan para sa kanila. Gagawa ang poll clerk ng listahan ng mga papayagang bumoto. Isa-‐isa silang tatawagin upang makaboto. Ang listahang ito ay isasama sa Minutes.
c. Saan magaganap ang botohan? Sa itinalagang polling place ng COMELEC. May mga nakapaskil na bilang ng presinto o clustered precinct sa pinto o sa pintuan ng polling place.
d. Ano ang proseso sa pagboto?
Hahanapin ng botante ang kanyang pangalan, precinct number, at
sequence number sa Voters List na nakapaskil
Pupunta sya sa staff ng polling place
Hahanapin ng staff ang pangalan, litrato, o pirma nito sa ElecWon Day
Computerized Voters List
Hihingan siya ng valid ID at papipirmahin sa ElecWon Day Computerized Voters List
Iaanunsyo ang pangalan ng botante
Kung pagka-‐anunsyo ng pangalan ng botante at may magreklamo, susuriin kung
may indelible ink na ang daliri nito. Kung mayroon na,
hindi siya maaaring bumoto. Kung wala naman ay pipirma siya at ang BEI sa Voters List at siya ay papayagan nang
bumoto.
Bibigyan siya ng Chairperson ng pirmadong balota. Isisilid ito sa
ballot secrecy folder at ibibigay ang marking pen
TANDAAN: ü 1 botante = 1 balota ü Hindi pwedeng gumamit ng ibang panulat ü Hindi dapat makita o ipakita ang
nilalaman ng napunuang balota
![Page 8: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/8.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 8
e. Ano ang proseso sa pagboto ng mga di marunong sumulat/bumasa o ng mga may kapansanan (illiterate or PWD voters)? Maaaring makaboto ang mga hindi marunong sumulat/bumasa o ang mga may kapansanan (illiterate or persons with disability) kung nakasaad sa Voters List na siya ay illiterate o PWD voter. Tutulungan siya ng assistor. Sisiguraduhin ng poll clerk na ang assistor ay awtorisado ng botante.
Manunumpa ang nasabing assistor na pinunuan niya ang balota ayon sa takda ng botante at hindi niya ipapaalam sa iba ang nilalaman nito. Pipirma rin siya sa Minutes Maaaring tumulong ang BEI sa pagpasok ng balota sa PCOS.
f. Sino ang maaaring maging assistor ng
illiterate o PWD voters? i. Kamag-‐anak hanggang ika-‐apat
na antas ng relasyon, ii. BEI, o iii. Kasama sa bahay
3 beses lamang sila maaaring maging assistor, liban sa BEI.
g. Paano kung hindi tanggapin ng PCOS
ang balota? Irereject ng PCOS ang balota kung ito ay peke, na-‐scan na, ay photocopy lamang, o may ibang marka. May hanggang 4 na pagkakataon lamang para isubong mula sa PCOS ang balota. Kung pagkatapos nito ay hindi pa rin tanggapin ng PCOS ang balota, ibibigay ito sa BEI. Mamarkahan ng BEI ang balota bilang “REJECTED”, isisilid sa kaukulang envelope, seslyuhan, at isisilid sa ballot box compartment.
h. Paano kung may mga sumobrang balotang di pa nagamit? Irerecord ng BEI Chairperson kung ilan ang mga ito. Pupunitin ito sa 2. Ang 1 kalahati ay isisilid sa envelope na ibibigay sa Eleciton Officer. Ang natitirang kalahati ay isisilid sa ibang envelope at ipapasok sa ballot box compartment.
Pupunuan ng botante ang balota
Lalapit siya sa PCOS upang isubo sa slot nito ang balota
Lalagyan ng indelible ink ang daliri ng botante
Ibabalik ng botante ang ballot secrecy folder at marking
pen sa BEI
Maglalagay siya ng thumbmark sa Voters List
![Page 9: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/9.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 9
12. Anu-‐ano ang mga alituntunin sa pagboto? a. Bawal pumunta sa pwesto ng BEI ang
mga watcher. Hindi rin sila pwedeng makipag-‐usap o makihalubilo sa botante.
b. Bawal sa polling place ang mga taong may armas o patalim, liban sa mga escort ng mga awtorisadong detainee voters.
c. Bawal tumambay, maghuntahan at manggulo sa polling place.
d. Locked dapat ang ballot box sa buong panahon ng botohan. Maaari lamang itong buksan ng BEI (nang nakikita ng publiko) kung kulang ang balota. May 3 extrang balota sa polling place. Irerecord ito sa Minutes.
e. Bawal ilabas sa polling place ang balota, ballot secrecy folder, o marking pen
f. Gagamitin dapat ang ballot secrecy folder.
g. Bawal ipakita ang nilalaman ng balota. h. Bawal kopyahin gamit ang anumang
kagamitan o electronic device ang nilalaman ng balota
i. Bawal burahin ang print sa balota j. Bawal maglagay ng stray marks o
identifying marks sa balota k. Bawal guluhin ang PCOS operations l. Bawal mag-‐anunsyo ang BEI ukol sa
status ng botohan – kung ilan ang nakaboto na, kung ilan ang hindi pa bumuboto kung sino sila, etc
13. Sinu-‐sino ang maaaring pumunta o
manatili sa polling place? a. BEI at support staff b. Watchers c. Kinatawan COMELEC d. Technical support mula sa COMELEC e. Mga bumuboto f. Mga boboto pa lamang g. Jail/prison excort ng detainee voters h. Support staff, monitoring group, at
kinatawan ng CHR i. Iba pang awtorisado ng COMELEC
14. Sinu-‐sino ang hindi maaaring manatili sa polling place o sa 50-‐meter radius nito? Maliban na lamang kung sila ay boboto: a. AFP or PNP member o officer b. Peace officer o armed person mula sa
extra-‐legal police agency, special forces, reaction forces, strike forces, para-‐military forces, CAFGU, barangay tanod, security guard, special police
c. Iba pang armado o di-‐armadong extra-‐legal police forces
d. Barangay official
15. Anu-‐ano ang mga hamon o protesta na maaaring ihain ng botante o watcher sa BEI habang botohan?
Challenge against Illegal Voters
Challenge based on Illegal acts
Groun
ds
Hindi rehistrado ang botante Paggamit ng botante ng pangalan ng iba Diskwalipikado sa anumang dahilan
Vote buying Nangako o pinangakuang maiimpluwensyahan ang pagbigay o di pagbigay ng biniling boto May pusta sa resulta
Prosesso
Ipahingi sa Chairperson ang proof of identification at ipa-‐authenticate ang pirma Sabihin sa BEI ang ground Ipatala ito sa Minutes
Ang botante ay manunumpa sa BEI na hindi niya ginawa ang mga naturang grounds Kung hindi manumpa ang botante, hindi siya maaaring bumoto
Kumuha ng “Certificate of Challenge/Protest” at form ng Salaysay mula sa poll clerk. Isulat ang kaukulang impormasyon & salaysay sa form. Papirmahan ito sa BEI. Election offense ang di pagpirma ng BEI
![Page 10: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/10.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 10
BILANGAN 16. Anu-‐ano ang nagaganap sa bilangan ng
balota? PCOS na nakakapagbilang ay
PCOS na hindi nakakapagbilang
Hihingan ang Chairperson ng iButton Security Key. Pipindutin ang “CLOSE VOTING” sa Main Menu Hihingan ang ibang miyembro BEI ng kanilang PIN Bibilangin ang mga boto
Iaanunsyo ng BEI ang error Gagawa ng paraan upang maayos ang PCOS Tatawagin ang Technical Support
17. Maaari bang magkaroon ng manual counting? Oo, ayon sa Korte Suprema sa Loong v COMELEC, G.R. No. 133676. Sa kasong ito, maaaring magkaroon ng manual counting kung hindi ipinapakita ng counting machine ang tunay na resulta ng botohan.
PRINTING NG ER 18. Paano piniprint ang ER?
Fig. 5. Proseso ng pagprint sa ER
Matapos ang bilangan, magpiprint ng ER ang PCOS -‐ 8 kopya sa national positions at 8 rin sa local positions
Pipirma ang BEI sa ER at lalagyan rin nila ito ng
thumbmark
Pipirma rin ang watchers sa ER
Iaanunsyo ng Chairperson ang mga nakasaad sa ER
Ipapaskil ng poll clerk sa polling place o counting center ang kopya ng ER. 48 oras dapat itong nakapaskil
TANDAAN: Tiyaking tunay ngang inaayos o kinukumpuni ang PCOS
TANDAAN: ü Pumili ng pwesto kung saan makikita
kung ang pareho ang inaanunsyo ng Chairperson sa naka-‐print sa ER
ü Tatawagin ang Technical support staff ng COMELEC kung hindi maka-‐print ng ER ang PCOS. Itatala ito sa Minutes
ü Election offense ang pagtanggal, o pagpayag na tanggalin o matanggal ang ER na ipinaskil ng poll clerk sa loob ng 48 hours mula sa pagpaskil nito
ü COMELEC lamang ang makakapagbigay ng awtorisasyon sa pagtigil, o pagpapaliban ng bilangan
![Page 11: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/11.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 11
TRANSMISSION NG RESULTA 19. Ano ang nangyayari sa pag-‐transmit ng resulta ng eleksyon?
20. Kanino itinatransmit ng BEI ang resulta ng eleksyon?
21. Sinu-‐sino ang makakakuha ng ER?
1 – City/ Municipal BOC 2 – Congress 3 – COMELEC 4 – Citizens’ Arm 5 – Dominant Majority 6 – Dominant Minority 7 – Ballot 8 – Provincial BOC
9-‐18 – Accredited major national parties (10) 19-‐20 – Accredited local parties (2) 21-‐24 – Media (national) 25-‐26 – Media (local) 27-‐30 – Major citizens’ arm and other non-‐partisan groups
Hihingin ang iBubon security key ng BEI
Ipapasok ng Chairperson ang iBubon security key sa
receptacle Isasaksak ang
Transmission CABLE
"ELECTRONICALLY TRANSMITTING ELECTION REPORTS TO <target server>.
PLEASE WAIT…."
"FAILED TO TRANSMIT REPORTS TO <target server>. PRESS “RETRY” TO TRY AGAIN OR SKIP TO TRANSMIT TO NEXT
LOCATION"
RETRY
SKIP
“ALL ELECTION REPORTS HAVE BEEN SUCCESSFULLY TRANSMITTED TO <target
server>. PLEASE DISCONNECT
TRANSMISSION CABLE”
Ipiprint ang 22 kopya ng ER, 1 kopya ng staWsWcal report, at ng audit log
report
Gagawa ang PCOS ng backup files
Pipirma at lalagyan ng thumbmark ng BEI ang mga
ER. Pipirmahan ito ng watchers
Fig. 6. Proseso ng transmission
TANDAAN: ü Irekord at kunan ng litrato ang
di pagsunod sa proseso. I-‐protesta at ipatala sa Minutes
ü I-‐check kung saan walang signal ang mobile phone
ü Lalabas sa COMELEC public access website ang resulta matapos magtransmit ang PCOS. Ihambing ito sa ER.
![Page 12: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/12.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 12
PAGSASARA NG BOTOHAN 22. Paano ang pagsasara sa PCOS?
Lalabas sa screen ang Main Menu. Pipindutin ang SHUT DOWN option.
23. Anu ang ihahatid ng BEI sa Election officer? a. Book of Voters b. Voters List c. 3 susi ng padlock ng ballot box d. Envelope ng:
i. Minutes ii. Di nagamit na balota at rejected na balota iii. Reports – Initialization, Audit Log, Statistical
e. ER para sa Provincial at Regional BOC at sa COMELEC f. Listahan ng pinayagang bumoto lagpas 7pm g. Anumang dokumento, form, o kagamitang hindi naisilid ng BEI sa Ballot Box bago ito
selyuhan 24. Paano isinasagawa ang Disposition ng mga kagamitan o dokumento?
Fig. 7. Proseso ng Disposition
Titiklupin ang ER, seselyuhan at isisilid sa envelope. Seselyuhan ang
envelope.
Isisilid ang statistical report at audit log report sa envelope kasama ang Initialization report
Ilalagay sa loob ng ballot box ang mga ER, Minutes, at mga balotang na-‐reject
at di nagamit
Isasara & ipa-‐padlock (3) ang ballot box.
Pipirmahan ng BEI at ng watchers.
Isisilid ang 3 susi sa magkakahiwalay na
envelope, seselyuhan, at pipirmahan ng BEI.
Tatanggalin mula sa Poll Worker Slot ang memory card ng PCOS. Ipapasok ito sa envelope at
lalagyan ng label kung na-‐transmit o hindi ang
resulta.
Ipapasa ang PCOS sa support technician ng
voting center o sa Election Ofkicer.
Dadalhin ng BEI sa election ofkicer ang mga election paraphernalia. Sasamahan ng watchers
ang BEI.
TANDAAN: ü Sasamahan ng watchers
ang BEI sa pagdadala ng mga kagamitan sa Election Officer
ü Siguraduhing walang switching na mangyari
![Page 13: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/13.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 13
CANVASSING 25. Sino ang nangangasiwa sa canvassing?
Ang Board of Canvassers o BOC, sa tulong ng Consolidated Canvassing System (CCS) Operator.
26. Anu-‐ano ang tungkulin ng BOC? a. Mag-‐canvass b. Magprint ng COC, COCP, SOV c. Magtransmit ng resulta sa COMELEC d. Magproklama ng mga nanalo
27. Ano ang nangyayari sa canvassing?
ipapakita sa publiko na selyado ang CCS
box
Bubuksan CCS box at ilalabas ang mga laman nito: CCS; username & password
Magsasagawa ng iniWalizaWon ng mga makina at ipiprint ang iniWalizaWon
report.
Ipapasok ng BOC Chairperson ang username at password
Kapag pumasok na ang lahat ng resulta
mula sa PCOS, magsisimula ang
canvassing
Magpiprint ng: COC, COCP, SOV
Itatransmit ang resulta sa
Canvassing Boards at sa Central Server
Backup ng impormasyon sa
USB
Isasara ang CCS Pipirmahan ng BOC ang COC & SOV
![Page 14: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/14.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 14
CHECKLIST
Polling Place Walang kuryente Walang signal ang mobile phone o internet
Isumbong sa BEI o election officer at makipag-coordinate sa kinatawan ng kandidato o partido
Hindi kwalipikado ang BEI May absent sa BEI Sa ibang lugar ginawa ang botohan
Kwestyunin ang komposisyon ng BEI Kwestyunin ang komposisyon ng BEI Kwestyunin ang lugar
Hindi pinapasok ang watchers May mga armadong pangkat sa polling place
Igiit na makapasok Isumbong sa COMELEC o media
Kulang ang kagamitan sa eleksyon Kagamitan: ______________________________ Dahilan: ______________________________
Tampered ang selyo ng PCOS at kagamitan
Iparekord ang kulang na gamit Isumbong sa COMELC o pulis kung manakaw Iprotesta sa BEI, ipatala sa Minutes, papalitan ang kagamitan
Hindi nakaboto Dahilan: ______________________________ Pangalan: ______________________________
Flying voter Pangalan: ______________________________
Vote buying Pangalan______________________________
Karahasan o pananakot Pangalan: ______________________________
Igiit na makaboto. Isumbong sa COMELEC, pulis, BEI, at citizens’ arms groups Isumbong sa COMELEC, pulis, BEI, at citizens’ arms groups Isumbong sa COMELEC, pulis, BEI, at citizens’ arms groups
Hindi nag-start ang PCOS Hindi tinanggap ang security key o PIN Hindi awtorisado ang technician
Papalitan ang makina Kung hindi awtorisado ang nag-ayos, magprotesta
Hindi na-print ang Initialization report Hindi zero ang botong lumabas sa Initialization report Kulang ang mga kandidato sa Initialization report
Iprotesta at papalitan ang makina. Pareho dapat ang configuration ng lumang makina sa ipapalit na makina.
Na-reject ang balota Tiyaking 4 na beses sinubukang ipasok Iparekord ang detalye ng pagka-reject
Hindi nagbilang ang makina Hindi nagprint ng ER Kulang ang papel para sa pag-print ng ER Sobra ang boto Hindi ipinaskil ang ER Ayaw pumirma ng BEI Hindi pirmado ang ER
Hilinging mag-manual na bilangang Hilinging mag-manual na bilangang Humingi ng kopya ng ibang ER I-protesta & ipa-log I-protesta & ipa-log Igiit na pirmahan Igiit na pirmahan
Nawawala ang gamit sa pagtransmit Walang signal ang telco o internet
Hindi nagtransmit sa:
Ipa-log ang pagkawala Papalitan ang sim card o modem. Bantayan ang CF card o ER na dadalhin sa canvassing center. Mag-retry at i-skip ang pag-transmit dito. Papalitan ang sim card o modem. Bantayan ang CF card o ER na dadalhin sa canvassing center.
Hindi nagprint ng audit/statistical report Hindi nag-backup ang memory card Hindi inilagay sa sealed envelope ang CF card Nasira ang makina May ibang nakalagay sa audit log
I-protesta & ipa-log I-protesta & ipa-log I-protesta & ipa-log Ipa-log. Hilinging mag-manual counting. Humingi ng kopya at i-check ito
Manual counting Bantayan
Presinto: ______________________________ Polling Center: ______________________________ Pangalan & lagda ng watcher: ______________________________
![Page 15: Handouts_General Instructions for Elections 2013.pdf](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052205/54657dd9af79596f338b4d40/html5/thumbnails/15.jpg)
GABAY SA PAGBABANTAY 15
CHECKLIST
Canvassing Walang kuryente Walang signal ang mobile phone o internet
Isumbong sa BOC, election officer at makipag-‐coordinate sa kinatawan ng kandidato o partido
Hindi nagsimula agad I-‐protesta Hindi kwalipikado ang BOC May absent sa BOC Sa ibang lugar ginawa ang canvassing
Kwestyunin ang komposisyon ng BOC Kwestyunin ang komposisyon ng BOC Kwestyunin ang lugar
Tampered o sira ang selyo ng box at envelopes Iba ang serial number
I-‐protesta at ipa-‐log Papalitan ang makina
Kulang o ninakaw ang gamit o Laptop box – laptop, SD card, power cable,
adaptor, simcard, USB token, modem, extension cable
o 3 envelope o BOC protocol, seal, memory card reader o Printer box – printer, USB cable, toner o Satellite box
Iparekord ang kulang na gamit I-‐report sa media o sa COMELEC ang pagnanakaw
Karahasan o pananakot Isumbong sa COMELEC Hindi nag-‐start ang CCS Hindi tinanggap ang security key o PIN Hindi awtorisado ang nag-‐ayos
Papalitan ang makina Papalitan ang makina Magprotesta
Hindi na-‐print ang Initialization report Hindi zero ang botong lumabas sa Initialization
report Kulang ang kandidato sa Initialization report
Iprotesta at papalitan ang makina. Pareho dapat ang configuration ng luma at ipinalit na makina.
Hindi nagtransmit sa: ____________ Nadelay ang pagtransmit sa: _______________
Alamin kung bakit
Hindi dumating ang CF card/CD Hindi awtorisado ang nagdala Tampered ang CF card/CD
I-‐protesta & ipa-‐log I-‐protesta & ipa-‐log I-‐protesta & ipa-‐log
Hindi nagprint ng SOV, COC Kulang ang kopyang na-‐print Magkaiba ang nakalagay sa ER, SOV, COC Tumanggi ang BOC na pumirma Hindi digitally signed ang COC
Hilinging mag-‐manual canvass Humingi ng kopya mula sa iba I-‐protesta & ipa-‐log Igiit na pumirma
Kulang ang gamit sa pagtransmit Walang signal ang sim card o bgan satellite Hindi nakapagtransmit
Ipa-‐log ang kakulangan o pagkawala Papalitan ang modem Papalitan ang modem
Hindi nagprint ng audit log May anomalyang nakatala sa audit log Walang backup ang COC
Iprotesta Harangin ang COC sa pag-‐canvass Iprotesta
Nasira ang CCS Hindi awtorisado ang nagkumpuni
Tiyaking awtorisado ng COMELEC
Manual canvassing Bantayan
Presinto: ______________________________ Polling Center: ______________________________ Pangalan & lagda ng watcher: ______________________________