11

22

33

Özgüven;• Çocukların yeni şeyleri deneme

konusunda kendine güvenmelerini, engeller karşısında çaba göstermeye devam etmelerini, başkaları ile sağlıklı etkileşimlerde bulunmalarını,

beklenmedik güçlüklerle baş edebilmelerini ve

kendi davranışlarını etkin bir şekilde idare edebilmelerini sağlar.

44

Güçlü bir özgüven duygusu,

Çocuğa sürekli değişen dünya ile baş etmekve buna uyum sağlamak içingerekli esnekliği ve kaynakları sağlar.

Çocuğun okulda kendisiyle alayedilmesinden, elindeki oyuncağının alınmasına ve ergenlik döneminde alkol, uyuşturucu gibizararlı maddeleri reddedebilmeye kadarpek çok konu ile mücadele edebilmeyeteneğini artırır.

55

Çocukta özgüven eksikliğinin temelSinyalleri:- Kendi başına hiç bir karar alamaz, her şeyi

ebeveynlerine sorar ve onay ihtiyacı hisseder.

- Hata yapmaktan çok korkar.

- İçe kapanıktır, sessizdir, yaşıtları ile iletişim kurmakta zorlanır.

- Hakkını koruyamaz, kendisini savunamaz.

- Davranışları tutuktur.

- Uyaranlara karşı orantısız ve abartılı tepkiler verebilir.

66

Özgüven:Baskıcı ortamda,uyguladıkları

kuralların nedenlerini çocuklarına açıklama gereği duymayan ailelerde, yeterince gelişmez. ( heykeltıraş aileler)

ÖZGÜVEN: Özgür ve demokratikaile ortamlarında, olaylarınnedenlerini açıklayan,ÇOCUĞUNİHTİYAÇLARINI göz önünde bulundurananne ve baba yaklaşımıyla gelişebilir. (Bahçıvan aileler)

77

Çocukların Çocukların Özgüvenlerini Özgüvenlerini Geliştirmek Geliştirmek

İçin Neler Yapılabilirİçin Neler Yapılabilir

88

Çocuklarla konuşurken; kendilerine güvendiğimizi, onların seçiminin bizim için değerli olduğunu vurgulamamız gerekir.

99

* Senin de fikrini almak istedik.* Buna sen karar ver.* Bu senin seçimine bağlı…* Eğer sen istiyorsan…* Sen öyle uygun gördüysen…* Sence nasıl olur?

1010

• Var olmalarının sizin için ne kadar önemli olduğunu onlara gösterin.

- İyi ki varsın..

- Seni çok seviyorum.

- Benim için değerlisin.

- Sensiz bir hayatı düşünemiyorum.

1111

• Kendilerine olan özgüvenlerinde sarsıntı gördüğünüz an harekete geçin.

- Ben senin bunu yapabileceğine inanıyorum.

- Sen istediğin her şeyi başarırsın. gibi…

1212

* Çocuğunuza kendisine has

yeteneklerini ortaya çıkartmasında yardımcı olun.

Çeşitli aktivitelere katılmasınaDeğişik ortamlara girmesineyeni arkadaşlıklar kurmasınafırsat yaratın..

1313

• Yaptıkları ve ilgilendikleri şeylerin sizin için ne kadar önemli ve değerli olduğunu gösterin.

- Çok güzel bir çalışma..- Ne kadar yaratıcı bir gücün var,

şu yaptığın harika şeye bak……..- Mükemmel bir ödev

hazırlamışsın…- Tabloda kullandığın renkler ne

kadar uyumlu….

1414

• Çocuğunuza güvenmeyi öğrenin ve bunu sergileyin ki o da kendisine güvensin.

-Ben senin bunu yapabileceğine inanıyorum.

- Sana güvenim sonsuz.- İstediğinde yapamayacağın hiçbir şey

yok…

• Birlikte vakit geçirin.

1515

• Beklentileriniz çocuğunuzunseviyesine uygun olsun, onuaşacak beklentilerden kaçının.

• Kendi ideal ve standartlarınızıçocuğunuza dayatmayın. O sizinyapamadıklarınızı başarmaklagörevli değildir. Sizin

beklentilerinizonun beklentileri OLMAYABİLİR.

1616

• Yapması gereken şeyleri onu yerine siz yapmayın.

• Sadece çok özel yetenek ya da başarılarına değil, her şeyine değer verdiğinizi ve taktir ettiğinizi belirtin.

-Günlük hayattaki küçük başarıları v.b.

1717

• Çocuğunuzla ilgili problemleri onu suçlamadan ya da onun karakterini eleştirmeden tartışın.

• Davranışı zorlama ile değiştirebilirsiniz ama kişiliğini değiştiremezsiniz. Yani yapılan iş ile kişiyi ayırın.

- Sen zaten hep böylesi…- Ne kadar inatçısın…- Ne kadar tipik bir çocuksun.- Siz çocuklar…- Sen kendini zeki mi sanıyorsun?

1818

• Onların özgüvenlerini yükseltmek için olumlu ve sevgi dolu bir dil kullanın:

- Seninle gurur duyuyorum. - Seni görünce çok mutlu oldum- Seni çok özledim.Senden tüm gün

ayrı kalmak çok zor.- Seninle oyun oynamaya bayılıyorum.- İyi ki bu gün seninle kaldım.

1919

2020

* Sorumluluk, başkalarının haklarına saygı göstermek ve kendi davranışlarının sonuçlarını kabul etmektir.

2121

* Çocuğa sorumluluk vermek, kişilik gelişimine pozitif yönde etkileyen ve hızlandıran bir unsurdur.

* Uygun dozda (yaşına, cinsiyetine, fizik gücüne uygun) yüklenen sorumluluk;

2222

* Çocuğun kendine güvenini arttırır,

* Paylaşma ve başarma duygularını tatmin eder,

* İnsiyatif koyma, çevresini ve kendini organize ve kontrol etme becerilerini geliştirir.

2323

2424

*Çocuğa kendine yetmeyi ve kendi kendini yönetmeyi öğretin. Öyle bir özgür ortam hazırlayın ki, ayakları üzerinde durmayı, kendi kanatlarıyla uçmayı öğrenebilsin.

2525

* Çocuğa yaşına ve gelişim düzeyine uygun görev ve sorumluluklar verin.

2626

ÖRN:Sekiz ve Dokuz Yaş Çocuklarının Alabilecekleri Sorumluluklar

* Yardım almadan banyo yapabilmek,

* Çekmece ve dolaplarını temiz ve düzenli tutmak,

* Kimse söylemeden okul giysilerini değiştirmek,

* Kimse söylemeden derslerini düzenli olarak yapmak,

2727

On Bir ve On İki Yaş Çocuklarının Alabilecekleri Sorumluluklar

* Evde tek başına kalmak, * Bağımsız olarak kendi ödev programını

yürütmek, * Kendi başına ulaşım araçlarına binmek, * Toplu yerlerde (kütüphane, tiyatro vb.)

gerektiği gibi davranmak, * Kendisine uygun hobileri bulmak ve

sürdürmek,

2828

* Sorumluluk alma konusunda çocuğun gösterdiği çabalara saygı duyun.

* Onu görev ve sorumluluklarıyla baş başa bırakın.

* Çocuğun seçim yapmasına izin verin.

2929

* Onun adına düşünmek yerine, kendi başına düşünmesini sağlayın. Sorununu çözmek yerine, kendi sorununu çözmesine fırsat vermeniz, çocuğunuzun sorumluluk duygusunu geliştirecektir.

3030

* Çocuğunuzun deneyim ve

girişimlerindeki yanlış sorunları kırıcı biçimde eleştirmeyin.

* Evde net kurallarınız olsun ve bunlar duruma, olaylara ve sizin içinde bulunduğunuz psikolojik duruma göre değişmesin.

3131

* Çocuğunuza sevildiğini, istendiğini ve sizin için önemli olduğunu hissettirin.

* Çocuğunuza iyi davranın ve yumuşak bir sesle konuşun.

3232