havalandirma menfez

GENEL

• Menfez havalandırma sisteminin en son unsurudur.• Havalandırılacak mahal içinde bulunmaktadır.• Son kullanıcı ile karşı karşıya olduğundan sistemin en önemli

elemanıdır.Havanın mahal içinde dağıtılması, menfezlerin yerlerinin ve tiplerinin belirlenmesi tüm havalandırma tekniğinin en zor görevlerinden biridir. Bu görevin yerine getirilmesi büyük deneyime sahip olmayı gerektirir. ( RECKNAGEL Isıma klima tekniği El kitabı )

Kullanma alanına göre gerekli hız seçilir ve bu hızdaki havamiktarına göre seçim tablosundan kullanılacak menfezölçüleri tespit edilir.

TEMEL MENFEZ TERİMLERİ

• Menfez Atış Uzaklığı: Hava jetinin ortalama hızının belirli bir uç hızına kadar düşdüğü nokta ile menfez arasındaki yatay uzaklıkdır.Tavanda difüzyon yarıçapı

• Rahatsız edici hava akım hızı : Mahal içinde oluşan insanları rahatsız edecek kadar yüksek hızda hava akımı. 0.20 – 0.30 arasındadır.

• Menfez Çıkış Hızı : Hava jetinin menfezden çıkışındaki hava hızıdır.• Menfez için Uç Hızı :Jetin ucundaki hava hızıdır. Vuç= 0.15 – 1.0

m/sn• Menfez Kenar oranı :Dikdörtgen Menfezlerde uzun kenar ile kısa

kenar uzunluklarının oranıdır.

• Menfez brüt alanı :Menfezin Dış kenarlarının çevrelediği alan• Menfez net alanı :Menfezin hava geçiş kesitinin alanıdır.

Menfezleri Sınıflandırmak

• Havanın akış yönüne göre:o Dağıtıcı Menfezlero Toplayıcı Menfezlero Transfer Menfezleri

• Bulundukları yere göre:o Tavan Menfezlerio Duvar Menfezlerio Süpürgelik üstü Menfezlero Döşeme Menfezleri

Dağıtıcı Menfez Tipleri

• KANATLI ve DAMPERLİ KANATLI MENFEZLER (grilles )o Tek veya çft sıra kanatlı olabilir.o Sabit veya ayarlanabilir kanatlı olabilir.o Dampersiz veya damperli olabilir.o Genellikle yan duvarlarda üst kotlarda kullanılır.

• YARIK YAYICILAR ( Linear Slot)o Kenar oranı 10 dan büyükdür.o 1,2,3,4 sıralı olabilir.o Normal olarak tavanda kullanılır.

• TAVAN YAYICILAR ( Ceiling Diffusers)o Daire, kare veya dikdörgen olabilir.o Kanatlı yüzlü ( anemostat), delikli yüzlü, plak yüzlü olabilir.

• DÖNER HAVALI DİFÜZORLER (Swirl)• JET MENFEZLER

Dağıtıcı Menfezden Beklenenler

• Gerekli hava debisini vermesi• Havanın mahal içinde dağılmasını sağlamak• Rahatsız edici hava akımları oluşturmaması• Havayı doğrudan toplayıcı menfezlere göndermemesi• Gürültü oluşturmaması• Mimari tasarıma uygun olması

DAĞITICI MENFEZ KANAT AYARI

• 0° Konumu :Kanat açıları 0° ise hava akışı doğal olarak kanatlara paralel olacagından hava akış hüzmesi ince olur. Bu sebeple atış mesafesi MAKSİMUM, statik basınç kaybı ise MİNİMUM olur.

• 22.5° Konumu : Kanat açıları 22,5° ise hava akışı kanatlara paralel olacağı için hava üfleme huzmesinde 0° konumuna göre bir miktar yayılma olur. Buna karşılık atış mesafesinde düşme statik basınçta bir miktar artma olur.

• 45° Konumu : Kanat açıları 45° ise hava akış hüzmesinin yayılma oranı MAKSİMUM düzeyde olur. Buna karşılık atış mesafesi MİNİMUM değerine düşer. Aynı zamanda statik basınçta MAKSİMUM seviyeye yükselir.

Örnek Menfez Katalog Bilgileri

0,02 0,04

0,0125 0,0225

0 o 22,5 o 45 o 0 o 22,5 o 45 o

250 m3/h

Hava Hızı [m/sn]

5,8 6,6 7,2 2,7 3,0 3,3

Atıs [m] Mesafesi

4,8 3,7 2,6 3,3 2,5 1,8

Dusus [m] Mesafesi

3,0 3,8 4,7 1,3 1 0,7

Statik Basınc [Pa]

29,0 37,7 46,4 5,6 7,3 9,0

Örnek Dağıtıcı Menfez Ebatları

HavaMiktarı

EBATLAR 25*45 20*60 25*55 25*60 25*70 30*60 30*75

m³/h (cm)

1190 Hava Hızı m/s 3.85 3.51 3.20 2.80 2.30 2.20 1.78

S.Basınç mmSS 0.45 0.35 0.33 0.25 0.15 0.13 0.10

A.Mesafesi mt. 11.30 11.00 10.60 9.40 8.10 8.00 7.10

D.Mesafesi mt. 3.20 3.20 3.20 3.20 3.20 3.30 3.30

Diğer Menfezler

• TOPLAYICI MENFEZLER • DAĞITICI MENFEZLER • LİNEER MENFEZLER • KAPI TRANSFER MENFEZLERİ • KARE PETEK MENFEZLER • YUVARLAK KANAL MENFEZLERİ • KARE TAVAN ANEMOSTADLARI • YUVARLAK TAVAN ANEMOSTADLARI • SLOT DİFÜZÖRLER • DÖNER HAVA DİFÜZÖRLERİ • JET AĞIZLIKLARI • GEMİCİ ANEMOSTADLARI

Tek Sıra Toplayıcı Menfezler

• Emiş kanallarının ihtiyaç duyulan noktalarında kullanılır. Geniş ve dar kasalı olarak özel biçimlendirilmiş aliminyum profilden üretilir. Damper takılabilir kanatları yatay eksende sabit veya hareketli olabilir. Vidalı ve sustalı olarak monte edilen menfezler; tercihe göre eloksal, analog ve eloktro-statik fırın boyalı olarak imal edilir.

ÖRNEK TOPLAYICI MENFEZ SEÇİMİ

Ölçülercm

Faydalı Alan cm

HAVA HIZLARIm / s

1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 5

20 x 25 450 160 240 320 410 490 570 650 810

10 x 30 270 100 150 190 240 290 340 390 490

15 x 30 405 150 220 290 360 440 510 580 730

20 x 30 540 190 290 390 490 580 680 780 970

30 x 30 810 290 440 580 730 870 1,020 1.170 1.460

15 x 35 473 170 260 340 430 510 600 680 850

20 x 35 630 230 340 450 570 680 790 910 1.130

20 x 40 720 260 390 520 650 780 910 1.040 1.300

Ölçülercm

Faydalı Alan cm

HAVA HIZLARIm / s

1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 5 6 7

25 x 40 900 320 490 650 810 970 1.130 1.300 1.620 1.940 2.270

30 x 40 1.080 390 580 780 970 1.170 1.360 1.560 1.940 2.330 2.720

40 x 40 1440 520 780 1.040 1300 1.560 1.810 2.070 2.590 3.110 3.630

20 x 45 810 290 440 580 730 870 1.020 1.170 1.460 1.750 2.040

30 x 45 1.215 440 660 870 1.090 1.310 1.530 1.750 2.190 2.620 3.060

45 x 45 1.823 660 980 1.310 1.640 1.970 2.300 2.620 3.280 3.940 4.590


Ölçülercm

Faydalı Alan cm

HAVA HIZLARIm / s

1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 5 6 715 x 60 810 290 440 580 730 870 1.0201.1701.4601.7502.04030 x 60 1.620 580 870 1.1701.4601.7502.0402.3302.9203.5004.08045 x 60 2.430 870 1.3101.7502.1902.6203.0603.5004.3705.2506.12060 x 60 3.240 1.170 1.1502.3302.9203.5004.0804.6705.8307.0008.160


Çift Sıra Kanatlı Dağıtıcı Menfezler

•Hava kanallarının üfleme noktaların da kullanılır. Geniş ve dar kasalı olarak özel biçimlendirilmiş aliminyum profilden üretilir. Damper takılabilir kanatları yatay eksende sabit ve ya hareketli olabilir. Vidalı ve sustalı olarak monte edilen menfezler; tercihe göre eloksal, analog ve eloktrostatik fırın boyalı olarak imal edilir.

Lineer Menfezler

• Çok amaçlı kullanıma uygun olan lineer menfezler;fan-coil ve radyatör üzerlerin de düz ve 15" lik açılı kanat yapısıyla dar ve geniş kasalı olarak özel biçimlendirilmiş aliminyum profilden üretilir. Damper takılabilir. Vidalı, sustalı ve mandallı olarak monte edilen menfezler; tercihe göre eloksal, analog ve eloktrostatik fırın boyalı olarak imal edilir. Mandallı montaj kör kasalı olarak uygulanabilir.

Lineer Menfez Katalog Örnek

Lineer Menfez Seçimi

Kapı Transfer Menfezleri

• Komşu mahalleler arasında hava transfer menfezi olarak kullanılır. Minimum bölme kalınlığı 300 mm'dir. Her iki yöndeki çerçeveleri ile dekoratif olabilir.

Kare Petek Menfezler

• Fan-coil ve cihaz emişleri için tercih edilen petek menfez; özel kesilmiş alimünyum levhadan dampersiz olarak üretilir. Ancak, hava ayarı gerektiren yerler de arkasına hava ayar damperi monte edilerekte üretilebilir. Vidalı ve sustalı olarak monte edilen menfezler; tercihe göre eloksal, analog ve eloktrostatik fırın boyalı olarak imal edilir.

• MKP-10 Kare petek araları 12 mm veya 20 mm olarak imal edilir. MKP-11 Karepetek menfezler, paralel veya zıt kanatlı ve damper montajlı olarak ta imal edilir.

Yuvarlak Kanal Menfezleri

• Yuvarlak kenetli ve silindirik hava kanallarının emiş ve üfleme noktalarında, kanal çapına uygun olarak tek ve çift sıra kanatlı olarak kullanılır. Hava damperi takı labilir. Özel biçimlendirilmiş aliminyum profilden üretilir. Tercihe göre eloksal, analog ve eloktrostatik fırın boyalı olarak imal edilir.

Kare Tavan Anemostadları

• Hava kanallarının emiş ve üfleme noktaların da kullanılır. Damperli ve dampersiz olarak üretilerek debi ayarlaması yapılabilir. Tercihe bağlı olarak; eleksol, analog, elektrostatik fırın boyalı ve boyasız olarak imal edilir, Montaj şekli vidalı ve sustalıdır. Özel biçimlendirilmiş alimünyum profilden imal edilen anemostad, isteğe bağlı olarak galveniz saçtan karışım hücreli olarakta imal edilebilir.

Gemici Anemostadları

• Gemi kamaraları, WC, banyo vs. küçük mahallerin hava landırma noktalarına takılan anemostad; dampersiz ola rak üretilir ancak, debi ayarı yapılabilme özelliği taşır. Tipi daireseldir. Özel biçimlendirilmiş alimünyum profilden üre tilir. Tercihe bağlı olarak eloksal, analog ve eloktrostatik fırın boyalı üretilir, montaj tipi sustalı veya vidalıdır.

Yuvarlak Tavan Anemostadları

• Hava kanallarının emiş ve üfleme noktaların da kullanılır. Damperli ve dampersiz olarak üretilerek debi ayarlaması yapılabilir. Tercihe bağlı olarak; eleksol, analog, elektrostatik fırın boyalı ve boyasız olarak imal edilir. Montaj şekli vidalı ve sustalıdır. Özel biçimlendirilmiş alimünyum profilden imal edilen anemostad, isteğe bağlı olarak galveniz saçtan karışım hücreli olarakta imal edilebilir.

Döner Hava Difüzörleri

• yüksek mekanlarda (max. 4 mt.) üfleme kanallarında kullanılmak üzere; siyah saçtan imal edilmiştir. Elektrostatik fırın boyalı olarak kullanılır. Yüksek sönümleme özelliği ile, giren havanın sıcaklık farkının ve hava hızının çabuk sönümlenmesini sağlar. Saatte 30 hava değişimine kadar kapasite seçme imkanı vardır. Yüksek hava debisi gerektiren mekanlar için idealdir. Mekan özelliklerine ve mahaldeki armatür tiplerine göre kare veya dairesel olarak kullanılır.

Slot Difüzörler

• Klima uygulamalarında ve havalandırma sistemlerinde emiş ve üfleme difüzörü olarak kullanılırlar. Dekoratif bir görünüme sahiptirler. Hava ayar damperi sayesinde havanın istenilen oranda yarlanması mümkündür. 1, 2, 3, 4 slotlu olarak standart imalatları mümkün olabildiği gibi istenilen uzunlukta da imalatı yapılabilir. İstenilen renkte eloktostatik fırın boyalı olarak boyanabilmektedir.

SLOT DİFÜZÖR SEÇİMİ

• Tavan difüzörlerin ve menfezlerin yeterli olmadığı durumlarda kullanlır.Yönlendirme özelliği (± 30º) sayesinde ısıtma ve soğutmada kullanılabilir.Geniş bir uygulama alanına sahip olup hemen hemen her türlü havalandırma sisteminde kullanılabilir. Elektrostatik fırın boyama yapılır standart rengi beyaz olup istenilen RAL rengine boyanabilir.

JET HAVA NOZULU

Damperler

• Üfleme, emiş kanallarının ihtiyaç duyulan noktalarında kullanılacağı gibi,özel olarak cihaz emiş ve üfleme ağızlarında kullanılır. Manuel kumanda edilebildiği gibi, servomotor bağlanarak otomatik kumandaya da uygundur.

• % 0-100 arasında kanat açılan serbest ayarlanabilir. PVC veya metal dişli mekanizmaya sahiptir. Kanat tipleri paralel ve zıt'tır. Kasa ve kanatlar, özel biçimlendirilmiş alimünyum profilden imal edilir.

MENFEZ SEÇİMİ ve YERLEŞTİRME

• Karışık akışlı havalandırma ile deplasmanlı akışı da ortamda sıcaklık dağılımı hava hızları ve kirletici konsantrasyonu açılarından karşılaştırılmalıdır.

• DIN EN 13779’a göre bölgedeki konfor kriterleri:o Sıcaklıko sıcaklık dağılımıo sıcaklık asimetrisio hava hızı ve türbülans şiddetio nem, havalandırma verimliliğio taze hava akışıo ses seviyesi olarak sıralanmıştır.

• Hava akışında indüksiyon ve indüksiyon miktarının hesaplanması, coanda etkisi, hava jetinin önünde engel bulunması halinde jetin davranışı, menfezlerde daralma etkisi önemlidir.

• Sıcak ve soğuk hava jetlerinin davranış şekilleri• Penetrasyon derinliklerinin hesaplanması ve buna bağlı

olarak jet nozzle üfleme açısının tespiti• Jet nozzle’ın üfleme açısının üfleme havası sıcaklığı ile ortam

sıcaklığı arasındaki farka göre kontrolü• Deplasmanlı akışta sıcak ve soğuk üfleme havalarının

hareketi döşeme tipi difüzörlerin, merdiven tipi difüzörlerin ve slot difüzörlerin seçim ve yerleştirilmesi

• Yüksek miktarda hava değişimi gereken ortamlarda bahsi geçen difüzörlerle bu değişim sağlanamaz swirl difüzör kullanılması gerekir.


• Menfezden çıkış hızlarının yüksek değerlerde olması bir klima tasarımında ses azaltımmm da gerekli konforun sağlanması açısından önem kazanmaktadır.

• Ses azaltımının yapılması bazı ekonomik maliyetler getirmekle beraber(ses yalıtımı vb. gibi) menfez hava çıkış hızlarının optimal değerlerde seçilmesi bir çözüm getirebilir ve gürültü, titreşim gibi rahatsız edici etkilerin giderilmesinde önemli bir rol üstlenebilir.

• Ayrıca menfezlerin şekli ve konumu da ses ve gürültünün artmasına neden olabilir.

• Gürültünün en aza indirilmesi için menfez çıkış hızlarının olabildiğince düşük seçilmesi, ancak iç ortamda gerekli sirkülasyonu yapabilecek ve durgun bir ortam yaratmayacak bir değerde olması gerekmektedir.


• Temiz havanın ortama verilmesi ve ayni zamanda kirli havanın ortamdan çekilmesi insan sağlığı açısından üzerinde durulması gereken bir konudur.

• Genellikle temiz ve hijyenik steril hava temininde çoğu tesisler yetersiz kalmakta, uygun menfez seçimi yapılamadığı için havanın sirkülasyon hızı yeterli olamamaktadır veya iklimlendirilecek ortamda eşit klimatizasyon sağlanamamaktadır.

• Diğer taraftan menfezlerin insanların yoğun olarak çalıştığı noktalara 2m den yakın olması durumunda üfleme hızlarının fazla olması ses ve gürültüye neden olacak, ayrıca o mahalde bulunan insanlar üzerinde başağrısı ve halsizlik gibi rahatsızlıklara sebebiyet verecektir.

• Dolayısıyla menfez kesit alanı, hava çıkış hızı ve çıkış havasının debisinin seçimi konforu sağlanacak ortam açısından büyük önem taşımaktadır.


• Klima santralinden kanallarla salona ya da ortama götürülen havanın dağıtımında menfezlerden yararlanılır.

• İnsan yaşamında, gerekli konfor şartlarının sağlanması açısından menfez boyutları ve şekli, tavandan ya da yanal duvarlardan dağıtım, optimal menfez çıkış hızları bir klima tasarımında birinci derecede önemli rol üstlenirler.

• Klima sisteminde genel olarak yüksek hava hızlarına izin verilmez

• Ancak dağıtılan şartlandırılmış havanın iç ortama penetrasyonu da sağlanması gerektiğinden çok düşük hızlar da gerekli sirkülasyonu sağlayamazlar.

• Bu nedenle optimal bir hava hızı seçilmesi yoluna gidilir.

Menfez Çıkış Hızı

Menfez Konumu

• İnsan ve çevre arasındaki ısı alışverişlerini ve dengesini hava hareketleri etkilemektedir.

• Özellikle kapalı bir hacim içerisinde hava giriş ve çıkış menfezlerinin konumu, pencerenin konumu ve büyüklükleri hava hızı hareketlerini etkilemektedir.

• Cam önüne yerleştirilen peteklerin konumuna ve üzerinde malzeme olup olmamasına göre hava hareketleri de değişebilir.

• Havanın hareket hızı arttıkça insanın üşümesi artar.• Hava hareketlerinin artması insanın çevresindeki hareketsiz

hava tabakasının azalmasına neden olur, bu da üşüme hissini oluşturur.

• Ayrıca; insan vücudu ile hava arasındaki taşınımla olan ısı transferini etkiler.

Radyo ve Film Stüdyosu, Ameliyathane 1.5 - 2.5 m/s

Hastane, Yatak Odası, Otel Odası, Konut, Cami 2 - 4 m/s

Dershane, Konser Salonu, Kütüphane, Bankalar 2.5 - 5 m/s

Konferans Salonu, Mağaza, Balo Salonu, Lobi 5 - 8 m/s

Market, Fabrika, Jimnastik salonu, Depo 8 - 10 m/s

Menfez Hızı

• Klima proje taşanım uygulanacak bir bina ya da hacim için çok çeşitli çözümler üretilebilir.

• Karmaşık bir proje yerine daha basit ve ekonomik projeler seçilebilir. Sözgelimi örnek olarak seçilen bir tiyatro salonunun yaz ve kış çalışma tasarımını inceleyelim.

• Tiyatro salon alanının 280 m2 ve tavan yüksekliğinin 4.60m olarak verilsin.

• Bu hacmin gerek ısıtılması gerek serinletilmesi için temiz havanın klima santralı vasıtasıyla menfezlerden dağıtılması gerekmektedir.

• Burada klima proje tasarımında önemli olan bu havanın hangi menfez boyutunda ve hangi hızlarla tiyatro salonuna insanları rahatsız etmeyecek şekilde iletilmesidir.

• Optimal şartları sağlayacak birçok çözüm üretilebilir. Ancak bunlardan biri en ideal konfor şartlarını sağlayacaktır.

• Her iki çalışma durumunda yani yaz veya kış çalışması halinde havanın yanal duvarlardan iletilmesi, tavandan dağıtılması, menfez çeşidi ideal konfor şartlarını etkileyecektir.


OFİS UYGULAMASINDA TAVSİYE EDİLEN HIZLAR

Goodman Uygulaması(m/sn)

V.A.V Uygulaması(m/sn)

Besleme menfezleri1,5-2,5 1,5-2,5

Emiş ve egzoz menfezleri

2-3 2-3

Dış hava panjuru3-4 3-4


• Konfor şartlarının ve nötr deri sıcaklığının sağlanabilmesi için hava hızı ortalama 0,05 m/s olarak önerilmektedir.

• İklimlendirilmeyen ortamlarda iç ortamdaki hava hızı nadiren 0,1 m/s’yi aşar (Höppe ve Martinac, 1998).

• Hava hızının artması halinde iç ortam esintili ve rahatsız edici olabilmektedir.

• Düşük hava hızlarında ise ortamdaki havanın hareketi azaldığından ortamda ikamet eden bireyler için havasız bir ortam oluşur.

• Vücut yüzey sıcaklığı büyük olduğunda yüksek hava hızlarının ısı kayıplarını çok arttırdığı ve ısıl konforu olumsuz etkilediği bilinmektedir.


• Konfor hava şartlandırılmasında salon içerisinde belirli bir hava hareketi olması arzu edilmekle birlikte pratikte 0.3 m/s değerinden büyük hızlar, verilen hava sıcaklığının odadaki hava sıcaklığından daha sıcak veya daha soğuk olması halinde rahatsızlık verirler.

• Büyük işyeri ve hacimlerde insanların çalıştığı bölgede şartlandırma hava jeti vasıtasıyla yapılabilir.

• Jet uç hızı insanların bulunduğu bölgede 0.25-0.30m/s yi geçmemesi konfor şartlarının oluşması için gereklidir.

• Ayrıca klima tasarımında ses ve gürültü seviyeleri de ele alınmalıdır.

• Ses değerleri örneğin bir konferans salonu ve dershane için 35-40dB, bir radyo stüdyosunda 15-25dB arasında olmalıdır

• Havanın menfezlerden dağıtımı esnasında ortama verilen hava, ortam sıcaklığından daha soğuksa aşağıya doğru, daha sıcaksa yukarıya doğru bir akış gösterir.

• Kısaca soğuk havanın aşağıya düşmesi etkisi vardır. • Dikey üflemede soğuk havanın aşağıya doğru düşme eğilimi

var iken sıcak havanın aşağıya indirilmesi zor olur.• Soğuk havanın da üflendikten sonra yüksek sıcaklık gradyeni

ve hızda düşmesi ortamda bulunan insanları rahatsız eder. • Dolayısıyla havanın aşağıya belirli uzaklığa indikten sonra (ki

biz bu uzaklığa etki uzaklığı adı vereceğiz), hava hızının insanları rahatsız etmeyecek bir hız da olması gerekir.

• Bu hız genellikle Us=0.20 ile 0.30 m/s olarak kabul edilmektedir.


• Diğer bir olgu da Şekil de Coanda tesiri denilen havanın tavana belli bir uzaklıkta yatay ve tavandan belli bir açıda üflendiğinde tavana yapışma özelliğinden yararlanarak havayı mümkün olduğu kadar yukarıda tutup iç hava ile karışmasını sağlamaktır.

• Romen mühendisi olan Coanda jet uçakları üzerinde çalışmaktayken rahatsız edici bir olayla karşılaşmış ve motoru terkeden gaz jetinin yakınından geçtiği yüzeylere yapıştığını gözlemlemiştir.

• Bu olay, bir musluktan akmakta olan suya eğimli olan bir yüzey değdirildiğinde suyun düşey hareketi terkedip yüzeyi izlemesine sebep olan olayla aynidir.

• Bunun nedeni jet ile yüzey arasında bir vorteks(girdap) oluşması ve orada basıncı düşürmesidir.


bağıntısı ile ifade edilmiştir.Bağıntıdaki ;

dir.• Yukarıdaki formülden de anlaşılacağı gibi 1°C sıcaklık düşmesi,

hava hızının 0.135 m/sn. Artması ile aynı etkiyi yapmaktadır. Konfor şartları açısından yazın Dt negatif, kışın ise pozitif olması istenilen bir durumdur.

• Hava hızları endüstri klimasında da oldukça önemli bir konudur. • Seramik, tekstil gibi üretim safhalarında hava şartlandırılmasının

gerektiği uygulamalarda, ürünlerin üzerine üflenilen hava hızlarının kontrolü önem taşır.

Üşüme hissi

• Menfezlerden çıkışta bir diğer konu da girdap etkisi olup menfez şekli dairesel ve kanatçıklı tasarlanır.

• Bu etkiden yararlanarak bir dönme, girdap hareketi oluşturulabilir, iç ortamdaki hava ile çabuk bir şekilde karışım sağlanmış olur.

• Ayrıca Coanda tesiri oluşturmaya çok yatkındırlar.• Bu temel kavramlar gözönünde tutularak klima tasarımında

menfezlerin tipi ve konumları saptanmalıdır. • Şartlandırılmış havanın iç ortamda yayılması, karışması ve

sıcaklık gradyenlerinin elimine edilmesi konforun sağlanması açısından bir gerekliliktir.

• Bugün konfor konusunda Avrupa'da ortak bir standart oluşturmak üzere ENV 1752 kodlu taslak hazırlanmakta olup bu taslak ASHREA 62 R Amerikan standardına yakın bir taslaktır.

Menfez Seçimine Örnek

• Tablo 1 ve 2 de görüleceği üzere jetin ortama çıkış hızı Uo ve seçilen etki uzaklığı sonunda, kısaca menfezden 2m ya da 3m uzakta merkez çizgisindeki hava hızının U=0.25-0.30m/s ye düşmesi için gerekli menfez boyutları verilmektedir.

• Burada n olarak gösterdiğimiz ortam için sağlanması gereken jet miktarıdır.

• Dolayısıyla bir menfezde sözgelimi 50 adet jet ızgaralardan çıkması isteniyorsa o zaman tablodaki alan değeri 50 adet ile çarpılarak faydalı menfez boyutu ve menfez sayısı m bulunabilir.

Çıkış Hızına göre Menfez Seçimi

• Düzlemsel lineer bir menfez seçtiğimizi varsayalım.• Yatayda 10 adet ızgarası ve düşeyde 5 adet ızgarası

olduğunu düşünürsek; bu menfezin 10x5=50 adet düzlemsel jet çıkışına imkan verecek şekilde boyutlandırdığımızı varsayalım.

• Daha önce bazı uygulamalarda menfezler için tavsiye edilen hava çıkış hızları verilmektedir.

• Örneğimiz bir tiyatro salonu olduğu için tablodan bu mahale uygun bir değeri seçebiliriz.

• Ayrıca çıkış hızlarımızın doğruluğu da bir anlamda test edilmiş oluyor.

Örnek Menfez Çıkış Hızı

Tablo 1

Jet alan^cm^) VM(mJ/h) Adedi Setki uzak.

Us(m/s) U0(m/s)

2x2 10.6 1210 2m 0.25 7.36

2.5x2.5 13.25 968 2m 0.25 5.89

3x3 15.9 806 2m 0.25 4.91

2x2 12.7 1008 2m 0.30 8.83

2.5x2.5 15.9 806 2m 0.30 7.07

3x3 19.1 672 2m 0.30 5.89

2x2 21.1 605 2m 0.50 14.73

2.5x2.5 26.5 484 2m 0.50 11.8

3x3 31.8 403 2m 0.50 9.82

2x2 42.4 302 2m 1.0 29.46

2.5x2.5 53 242 2m 1.0 23.57

3x3 63.6 201 2m 1.0 19.64

• Burada konferans salonları için önerilen hava çıkış hızı 5-8m/s olarak önerilmektedir.

• Tablo 1 de etki uzaklığı sonunda, yani menfezden çıktıktan 2 m sonra U=0.25m/s ye düşecek şekilde ikinci sıradaki çıkış hızı U0=5.89m/s olarak belirlenir.

• Buradan jet alanı:A0=2.5x2.5cm2 olarak bulunur.• Menfezin boyutu • yatayda L=10x2.5cm=25cm• düşeyde H=5x2.5cm =12.5cm• Dolayısıyla faydalı alan LxH=312.5cm2 olarak bulunur.• Doğal olarak çerçeve payları bu boyuta ilave olacaktır.• Bu menfezden kaç adet gerektiğini bulalım. • Yine Tablo 1 den 968 adet jet alanına gereksinim olduğundan bu

sayıyı 50 ye bölersek,• Menfez Sayısı=968/50 = 19-20 adet menfez gereklidir.


• Lineer menfezin ızgara sayısı tiyatro salonunda konulacağı noktalara göre arttırılabilir. Dolayısıyla

• menfez boyutu değişebilir. Sözgelimi yukarıda yatayda 10 adet ızgara yerine 30 adet seçersek, ve

• düşeyde 10 adet ızgara seçersek bu durumda menfez faydalı boyutu,

• L=30x2.5cm=75cm• H=10x2.5cm=25cm• olarak bulunur. Bu tip bir menfezden 30x10, yani 300 jet elde

edilmiş olur. Dolayısıyla menfez• sayısında 3 ya da 5 dağıtıcı menfezle o ortamın iklimlendirilmesi

sağlanmış olur. Bu tiyatro salonuyla• ilgili örneklemeler çoğaltılabilir. Böylece tiyatro alanı içerisinde

belirli hava hızlarında, gürültü• seviyesinden uzakta insanların asgari konfor şartları sağlanmış

olur.


havalandirma menfez

Documents