hệ bánh răng

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Trường ĐH Nông Lâm TPHCM Ths. Trương Quang Trường - 1 -

Nguyên Lý Máy

Chư ng 9 C CẤU BÁNH RĂNG

PHẦNăIII:ăH ăBÁNHăR NG


Trường ĐH Nông Lâm TPHCM Ths. Trương Quang Trường

I. ĐẠI CƯƠNG

1. Công dụng

Hệ bánh răng là hệ thống bao gồm nhiều BR lần lược ăn khớp nhau, tạo thành một chuỗi

1) Thực hiện tỷ số truyền lớn 2) Truyền động giữa hai trục xa nhau

3) Thay đổi tỷ số truyền 4) Thay đổi chiều quay

5) Tổng hợp hay phân tách chuyển động



I. ĐẠI CƯƠNG

2. Phân loại + Hệ BR thường: đường trục của tất cả các BR đều cố định

+ Hệ BR vi sai: mỗi cặp BR ăn khớp nhau có ít nhất một BR có đường trục di

động

+ Hệ BR hỗn hợp: hệ gồm hệ BR thường và hệ BR vi sai

c

o1

o2

Z1

Z2

Cần



II. HỆ BÁNH RĂNG THƯỜNG

- 4 -

Tỷ số truyền của một cặp BR: 1 1 2 212

2 2 1 1

n r Zi

n r Z

Dấu (+): ăn khớp trong (2 1)

Dấu (–): ăn khớp ngoài (2 1)

Bậc tự do của hệ: W = 3n – 2p5 – p4 = 3.6 – 2.6 – 5 = 1

VD: 3 51 1 2 4

16

6 2 3 4 5 6

3 51 2 4

2 3 4 5 6

3 5 62 4

1 2 3 4 5

4 3 5 62 4

1 2 3 4 5

1

i . . . .

'' '. . . .

Z Z ZZ Z. . . .

Z Z ' Z ' Z ' Z

Z Z ZZ Z( ) . . . . .

Z Z ' Z ' Z ' Z



II. HỆ BÁNH RĂNG THƯỜNG Tổng quát: 32

1

1 2 1

1 k nn

n

Z ZZi ( ) .( ).( ).....( )

Z Z' Z'

(k – số cặp BR ăn khớp ngoài)

Chú ý:

+ Nếu i1n < 0 thì bánh răng 1 và bánh răng thứ n quay ngược chiều nhau và ngược lại. + Bánh răng 5 không làm ảnh hưởng đến giá trị của tỷ số truyền, nó được gọi là bánh răng trung gian. + Trong hệ bánh răng không gian, vấn đề cùng chiều hay ngược chiều không còn ý nghĩa nữa, nhưng ta có thể xác định chiều quay của bánh răng bị động theo chiều quay của bánh răng chủ động



III. HỆ BÁNH RĂNG VI SAI

- 6 -

+ H BR vi sai: mỗi cặp BR ăn khớp nhau có ít nhất một BR có đường trục

di động

c

o1

o2

Z1

Z2

Cần

+ Bánh răng có đường trục cố định gọi là bánh răng trung tâm, bánh răng có đường trục di động gọi là bánh răng vệ tinh. Khâu động mang trục của bánh vệ tinh gọi là cần, khi cố định cần hệ vi sai trở thành hệ thường.

+ Bậc tự do của hệ: W = 3n – 2p5 – p4 =3.3 – 2.3 – 1 = 2

+ H ăbánhăr ngăhànhătinh: là hệ bánh răng vi sai có một bánh răng trung tâm cố định, W = 1




Tỷ số truyền: 11 2

12

2 2 1

cc c

c

c

Zi

Z

c

o1

o2

Z1

Z2

Cần

H ăBRăviăsai




H ăbánhăr ngăhànhătinh

1 1113

3 3

113 1

1 13

1 1

1

cc c c

c

c c

c

c

c

c

c

i

i i

i i

3 = 0




H ăBRăviăsaiăkhôngăgian

1 31 213

3 3 1 2

cc c

c

c

ZZi .

Z Z'

Lưu ý: Phải xét chiều quay của Z3 so với Z1 để biết dấu của ic13!!!



IV. HỆ BÁNH RĂNG HỖN HỢP

- 11 -

Ta có:

1 115 1 5

5 5

cc c

c

i . i .i

+ăTáchăh ăthànhă2:

+ Tính i1c

trongăh ăviăsai

+ Tính ic5

trongăh ăthường



IV. HỆ BÁNH RĂNG HỖN HỢP Ví dụ: Cho hệ bánh răng như hình vẽ. Tính số

vòng quay của bánh răng 5. Biết bánh răng 1 dẫn

động quay với số vòng quay là n1 = 2700

vòng/phút. Số răng của các bánh răng là: Z1 = 40;

Z2 = 20; Z3 = 80; Z4 = Z5 = 30; ZC = Z’4 =20.

Giải - Ta có:

1 115 1 5

5 5

cc c

c

i . i .i

- Tính i1C: 32

13

1 2

1

113 1

3

2

1 2 3

1

c

c

c cc

c

ZZi .

Z Zi ( )

i i

- Tính iC5: 54

5

4

9

4c

c

ZZi ( ).( )

Z Z'

15 1 5

9 273

4 4c c

i i .i .

15

15

2700400

27

4

nn v / ph

i

hệ bánh răng

Documents