heilnæmni íslenskrar bláskeljar/ kynning á avs...

Heilnæmni íslenskrar bláskeljar/Kynning á AVS verkefni

Dr. Sophie Jensen

Strandbúnaður 2017, Grand Hótel Reykjavík, 13.-14. mars

SKELRÆKT, samtök skelræktenda

Markmið verkefnis

Heiti AVS verkefni:„Aukin þekking á heilnæmi íslenskrar bláskeljar – rannsóknir á sambandi eitraðra svifþörunga í sjó og uppsöfnun eiturs í bláskel“

• Byggja upp tækni og þekkingu á Íslandi til að greina samband millieitraðra svifþörunga í sjó og þörungaeiturs í bláskel

• Hefja reglulegar greiningar á eitruðum svifþörungum samhliðamælingum á þörungaeitri í íslenskri bláskel

• Bæta áhættustjórnun vegna vöktunar á þörungaeitri í bláskel

© MatísSophie Jensen

Tegunda- og magngreiningar á svifþörungum

Sýni send til greiningar

Niðurstöður

4-8 daga

Uppskeruleyfi gefið út ef eiturmagn í hold er ekki yfir mörkum

Á markað


Þörungaeiturefni

Svifþörungar

Vatn til innöndunar Fráandað vatn

FóturÞræðir

þörungaeiturefni

Svifþörungaeitur getur safnast fyrir í skelfiski í háum styrk og valdið alvarlegum eitrunaráhrifum eftir neyslu


Dæmi um svifþörungaeiturefni

PSP =>


Framkvæmd

FjarðarskelVerkstjórnun og sýnataka

MatísUppsetning mæliaðferða og efnagreiningar

HafrannsóknarstofnunTegundagreining og talning svifþörunga

SkelræktKynna niðurstöður

Skelsýni Háf- og sjósýni


Niðurstöður

• Tvær sérfræðingar frá Matís fóru í viku þjálfun til Bundesinstitut für Risikobewertung (BfR) sem er samanburðarrannsóknarstofa Þýskalands fyrir mælingar á sjávarlífeitri

• Viðurkenndar mæliaðferðir fyrir PSP (vatnsleysanleg), DSP og önnur fituleysanleg þörungaeiturefni hafa verið settar upp og bestaðar hjá Matís

• Þátttaka í QUASIMEME samanburðarprófi fyrir DSP (BT-11.2016.2 – QUASIMEME report)

• Verkferlar fyrir móttöku og vinnslu sýna, sýnaundirbúning og undirbúning á stöðlum hafa verið settar saman hjá Matís

• Greining þörungaeiturefna í 27 holdsýni af bláskel (Hvammsvík – Hvalfjörður) á verktímanum maí´16 - mars´17

• Hafrannsóknastofnun hefur mælt og greint sjósýni tekin samtímis holdsýnunum á tímanum maí´16 - mars´17


Bestun DSP/ASP aðferð


Bestun PSP aðferð


Fylgni milli DSP eiturs and Dinophysis þörungafjölda

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

Frum

ur/L

µg/k

g

Total-OA Total-DTX1 Total OA equiv. Dinophysis (limit: 500)


Fylgni milli PSP eiturs and Alexandrium þörungafjölda

0,0

100,0

200,0

300,0

400,0

500,0

600,0

700,0

PSP

(µgS

TX 2

HCL

eq/k

g)

Date of collection

No. Alexandrium cysts PSP


Ætlaður ávinningur verkefnisins1. Niðurstöður rannsókna á holdsýnum munu liggja fyrir eftir 1-3 daga frá sýnatöku, í

stað 4-8 daga2. MAST mun geta gefið uppskeruleyfi út af meira öryggi, neytendum til hagsbóta3. Skelræktendur munu geta uppskorið og selt skel yfir lengra tímabil og tryggt stöðugra

framboð en þekkst hefur fram til þessa4. Möguleikar opnast fyrir íslenska framleiðendur að skipa út bláskel á erlenda markaði

með stuttum fyrirvara 5. Mikilvæg þekking skapast á Íslandi við eiturmælingar sem annars yrði ekki til6. Dýr og fullkominn tækjabúnaður hjá Matís kemur að nýjum og meiri notum7. Þekking á eituráhrifum þörungategunda mun aukast og þegar fram í sækir skapast

vitneskja um við hvaða aðstæður eitur safnast upp í skel8. Kostnaður ræktenda við greiningu sýna verður minni þar sem dýr og

óöruggur flutningur milli landa verður óþarfur


Þakkir til

AVS – Rannsóknasjóður í Sjávarútvegi

Fjarðarskel – Elvar Árni Lund og Jóhann Freyr Jónsson

Hafrannsóknastofnun (Haf og vatn) – Hafsteinn Guðfinnson

Matís – Helga Gunnlaugsdóttir og Ildiko Olajos

Skelrækt - Samtök skelræktenda


Takk fyrir áheyrnina!

Heilnæmni íslenskrar bláskeljar/� Kynning á AVS verkefniMarkmið verkefnisSlide Number 3ÞörungaeiturefniDæmi um svifþörungaeiturefniSlide Number 6FramkvæmdNiðurstöðurBestun DSP/ASP aðferðBestun PSP aðferðFylgni milli DSP eiturs and Dinophysis þörungafjöldaFylgni milli PSP eiturs and Alexandrium þörungafjöldaÆtlaður ávinningur verkefnisinsÞakkir tilSlide Number 15

heilnæmni íslenskrar bláskeljar/ kynning á avs...

Documents