HELVEX - LIFE PROJECT

Grensoverschrijdend herstel van HEide, Landduinen en Vennen en integrale aanpak van EXoten

in het Grenspark De Zoom – Kalmthoutse Heide

Acties:• Onderzoek naar en de aanleg van een zuiveringswerk

zodat het bemeste, afstromende water vanuit de Steertse Heide gezuiverd de Groote Meer in kan gaan.

• Onderzoek naar de hydrologie (waterhuishouding) zodat de waterpeilen in het Stappersven/De Nol kunnen vast-gelegd worden.

• Aankoop gronden in de Steertse Heide, zowel aan Nederlandse als aan Vlaamse zijde, teneinde de verdere vermesting een halt toe te roepen.

• Verwijderen van de sliblaag, zodat vergrassing en onge-wenste begroeiing op de venoevers en in de vennen terug gedrongen wordt.

• Kappen van aanplant van dennen, met behoud van markante bomen, en afplaggen tot op het stuifzand, zodat een open, beweeglijk duinenlandschap kan ontstaan.

• Kappen van spontane bosopslag en afplaggen van de bovenste laag van de bodem om meer natte en droge heide te creëren, en om een open verbinding te maken tussen de Groote Meer en de Steertse Heide.

• Verwijderen van de aanwezige exoten om een gevarieer-der bos te krijgen.

• Bewustmaking van het grote publiek middels website, sociale media, infoborden, informatieavonden, artikelen in de pers, aanmaak van een DVD, …

• Uitwerken van een natuurspel en aanleg van wandel- paden, een uitkijktoren en een kijkplatform.

• Opstarten onderhoudsbeheer.

Verwachte resultaten:• Zuiveringswerk tussen Steertse Heide en Groote Meer• Herstel van 56 ha landduinen (2330): Nolse Duinen• Herstel van 30 ha vennen (3110): Groote en Kleine Meer

en 1 klein ven• Herstel van 90 ha natte (4010), droge heide (4030) en

venoevers in Stappersven, … • Verwijderen exoten op oppervlakte van 60 ha • Toename Vogelrichtlijnsoorten waaronder nachtzwaluw,

boomleeuwerik, dodaars, geoorde fuut, …• Bouw van uitkijktoren en kijkplatform• Een mooi aantrekkelijk heidelandschap met een hoge

natuur- en belevingswaarde voor de bezoekers

Enkele typische soorten:Oeverkruid: Deze onooglijk kleine plant is het pareltje van de Groote Meer. Zowel in Nederland als in Vlaanderen is deze soort zeld-

zaam. Hij groeit met name op zeer arme, vochtige zandgronden en op

venoevers. Het zuiveren van het opper-vlaktewater van de Steertse Heide is een noodzaak om deze plant in de toekomst te behouden!

Boomleeuwerik: We mogen fier zijn op de zowat 100 broed- paren die het Grenspark rijk is. Ook door de maatregelen in dit project zullen we het leefgebied voor deze soort vergroten. Open heide met verspreid staande bomen vormen zijn lievelingsplek.

Het project wordt gefinancierd met een bijdrage van het financieringsinstrument LIFE van de Europese Unie. De Nederlandse provincie Noord-Brabant is co-financierder in het project.

Putsesteenweg 129 | B - 2920 Kalmthout | info@grensparkzk.be

www.grensparkzk.nl/life-project-helvex-2014-2019

LIFE 13 NAT/BE/000074

Doelstellingen van het HELVEX - LIFE PROJECT

2014-2019

Geoorde fuut (© Slootmaekers)

Streefbeeld landduinen (© P. van Rheenen)

Stappersven (© Slootmaekers)

(© Slootmaekers)

(© Slootmaekers)

Gladde slang(© Slootmaekers)

Met het Europese LIFE project HELVEX slaan het Grenspark en partners aan beide landsgrenzen (Natuurpunt, Agent-schap voor Natuur & Bos en Natuurmonumenten) de handen in elkaar om de natuurwaarden te vergroten. Er zal vooral ingezet worden op grootschalig herstel van landduinen in de Nolse Duinen. Maar ook herstel van vennen (Stappersven, Groote en Kleine Meer) en droge en natte heide rondom Mont Noir staan centraal. Het maken van een natte verbin-ding tussen de Steertse Heide in Vlaanderen en de Groote Meer in Nederland zal ervoor moeten zorgen dat soorten zich weer over de grens heen kunnen verplaatsen.

Verruiging en bebossing van de Groote Meer - oktober 2014 (© Slootmaekers)

Ou

de

Po

stb

aa

n

+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+

-+-+

-+

- + - + - + - + - + -+ - + - + - +- + - +- +

- +- + - +

- +- +-+-+

-+

-+-

+- +

-+

- + - +-+-+

-+-+

-+ -+-+-+-+-

+ -+-+-+

- +-+

- +- +-+-+-

+-+

-+- +-+-+-+-+-+-+

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

- +- +

-+-+-+-+-+-+-+

- + - +- +- +

- +- +

- +- +

- +-+- +-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-

+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-

+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-

+-+-+-+-+-+-+-+-+

-+-+

-+-+

-+-+

-+-+

-+-+

-+-+

-+-+

-+-+

-+-+

-+-+

-+-+

-

+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-

StationHeide

Leuvense Heide

Gemeentebossen

Hazenduinen

Paalberg

Oude

Hazen-duinen

Kraaienberg

Kriekelareduinen

Houtduinen

Rauwvelde

Zwarte Duin

Meersche Duinen

Mont NoirKambuus-

duinen

Vossenbergen

Wilgenduinen

Keetheuvel

NolseDuinen

Steertse Heide

SteertseDuinen

Groenendries

Meiduinen

StaartseDuinen

StaartseHeide

Zuidhoef

De Boterbergen

Markgraaf

Withoefse

GrooteMeer

KleineMeer

Eiland

Pilberg

Schoelieberg

StationKalmthout

Heuvel

Bieduinen

Heide

Pottenbergen

Peeberg

RuigeHeide

Reeberg

Tooverberg

Galgenberg

Huzarenberg

De Ster

Keutelheide Den

Craeyen-

bergh

Gemeentebossen

Nieuwe

VanGanzenven

Putse Moer

Krieke-laarsven

Drieling-vennen

Stappersven

De Nol

Biezen-kuilen

Wasven

Bronven

Zwaluw-moer

Langven

Mugge-piske

Akkerenven

Kalmthoutse Heide

Stappersven

Groote Meer

Wildernissen

Koude Heide

Stoppelbergen

Korten-

hoeff

Noord

Polder

Moretus-

bos

Raven-

hof

Abdij-bossen

Huijbergsebaan

Ab

dij

laan

Huijbergseweg

Verbindin

gsdreef

Heibloemlaan

Korte Heuvelstraat

Ka

sta

nje

dre

ef

Ve

rbin

din

gsstraat

Noordweg

J o o d s e

B e g r a a f p l a a t s

Be

rgse

straa

t

Hollandseweg

Staartsestraat

Frans Raatsstraat

Kooiweg

Huijbergseweg

Wo

uw

baa

n

Zandfort

Rijzendeweg

Dorpsstraat

Os

se

nd

rec

hts

ew

eg

Ca

lfve

n

Aa

nw

as

La

ng

ew

eg

Tra

mb

aa

n

Onze Lieve

Vrouw

Ter

Du

inen

laan

oude Meerbaan

Dorpsstraat

Molendreef

Puts MolentjeMolenstraat

Moleneind

Steenovenstraat

Oud Broek

Oud Broek

Kraaienberg

Dan

ckerse Weg

Canadezenlaan

Grensstraat

Middelstraat

Laagstraat Pannenhoef

Plaatsluis

An

twe

rpse

ba

an

Krom

mew

eg

Eerste V

erdelingsweg

Tweede Verdelin

gswegJ o o d s e

B e g r a a f p l a a t s

Sc

ha

pe

nd

ree

f

An

twe

rps

es

traa

twe

g

We

g n

aa

r W

ou

w

Pla

nta

ge

ba

an

Moerkantsebaan

Huijbergsebaan

Hollandsedreef

Moerkantsebaan

Moerkantsebaan

Ve

rbin

din

gs

stra

at

Huijbergsebaan

Ka

lmth

ou

tse

ste

en

we

g

Ou

de

Ba

an

A r b o r e t u m

K a l m t h o u t

Pu

tsew

eg

Putseweg

Putseste

enweg

Pu

tse

ste

en

we

g

Heuvel

An

twe

rps

es

traa

t

Pu

tse

stra

at

Ertb

ran

dstra

at

Driehoek

Klinkaardstraat

Kli

nkaard

straat

Pannenhoef

Ka

lmth

ou

t

Roosendaal

Ka

lmth

ou

t

Kapellen

Bergen op Zoom

AntwerpenAntwerpen / Stabroek

Go

es/

Be

rge

n o

p Z

oo

m

Esse

n / R

oo

sen

da

al

Go

es

Go

es

WILDERT (ESSEN)

HEIDE

PUTTE

HUIJBERGEN

HOOGERHEIDE

WOENSDRECHT

OSSENDRECHT

Calfven

ESSEN-HOEK

ESSEN

ZANDVLIET

BERENDRECHT

Hemelri jk

Volks-abdij

Ravenhof/Moretusbos

De Vroente

KALMTHOUT

© AnyWay Productions / tel. 0031 (0)113-5560880 400 1000m600200 800

Keetheuvel

Stappersven

Ve

rbin

din

gsstraat

+- +

- +- +

- +- +

- +- +

Mont Noir

GrooteMeer

KleineMeer

Zwaluw-

Stappersven

sstraat

Stappersven

sstraat

NolseDuinen

Stappersven

St

zone open corridor - herstel natte heide ANB

zone exotenbestrijding en nazorg

zone venoeverherstel

zone duinherstel

zone heideherstel

LIFE HELVEX begrenzing projectgebied

Legenda

zone open corridor - herstel natte heide ANB

zone exotenbestrijding en nazorg

zone venoeverherstel

zone duinherstel

zone heideherstel

LIFE HELVEX begrenzing projectgebied

Legenda

HELVEX - LIFE PROJECT