hinh thuc thanh toan ko dung tien mat o vnam
TRANSCRIPT
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
1/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 1
LI M U
Tin mt xut hin t lu v l mt phng thc thanh ton khng th thiu
bt c mt quc gia no. Tuy nhin, sn xut v lu thng hng ho pht trin ko
theo cc phng thc thanh ton pht trin, phng thc ny l s k tha v phttrin ca phng thc trc . Khc phc nhng nhc im ca phng thc thanh
ton bng tin mt (TTBTM), thanh ton khng dng tin mt (TTKDTM) l phng
thc thanh ton mi u vit hn, p ng mt cch tt hn cho yu cu ca s pht
trin kinh t.
Hin nay rt nhiu nc trn th gii vic TTKDTM tr nn quen thuc vi
mi ngi dn, trong khi Vit Nam khi lng TTKDTM cn chim t l rt hn
ch. TTKDTM cha c ngi dn chp nhn rng ri, thm ch nhiu ngi cn
cha nhn thy t sc, tm th tn dng bao gi. C th ni mi mt chng ta cha pht
huy c tnh u vit ca TTKDTM v nh vy chng ta cha tn dng ht cc iu
kin tt nht cho s pht trin ca nn kinh t.
Hin nay khi m thanh ton bng tin mt ang l ph bin th vic tm ra gii
php cho s pht trin ca TTKDTM l rt cn thit tuy rng iu khng n gin.
N i hi phi c s quan tm, nghin cu mt cch y , phi c ci nhn su hn,
rng hn. Vi mong mun cc hnh thc TTKDTM s ngy cng pht trin mnh m
hn na ti Vit Nam, ti chn ti :
Hnh thc thanh ton khng dng tin mt Vit Nam - thc trng v gii php
Ni dung chnh ca ti bao gm:
Chng 1: Hnh thc thanh ton khng dng tin mt
Chng 2: Thc trng v cc hnh thc thanh ton khng dng tin mt Vit Nam
trong thi gian quaChng 3:Gii php pht trn cc hnh thc thanh ton khng dng tin mt ti Vit
Nam
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
2/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 2
Chng 1: HNH THC THANH TON KHNG DNG TIN MT
1.1 Lu thng tin t
1.1.1 Khi nim lu thng tin t
Lu thng tin t l s vn ng ca tin t trong nn kinh t thc hin ccquan h thng mi, hng ha, phn phi thu nhp, hnh thnh ngun vn v phc li
x hi.
C th ni s lu thng tin t trong nn kinh t ng vai tr nh h thng mch
mu trong mt c th sng, nu h thng mch mu ny hot ng tt th c th s
khe mnh v pht trin, ngc li nu h thng mch mu ny hot ng trc trc
hoc hn th na l b tc nghn th c th s m yu v s khng th pht trin bnh
thng.
1.1.2 Hai hnh thc lu thng tin t
- Lu thng bng tin mt
Khi nim : L s vn ng ca tin mt trong nn kinh t phc v cho cc quan
h thng mi vi quy m nh v trong ni b dn c l chnh.
y l hnh thc trong tin t v hng ha ng thi vn ng vi nhau.
u im: y l hnh thc n gin, chu chuyn nhanh, khng gy ch tc trongchu chuyn v n c hiu qu kinh t cao i vi ngi tham gia lu thng.
Nhc im: Hnh thc lu thng ny tn km v mt chi ph lu thng tin t
nh in n, bo qun, t chc lu thng...v gy ra nhng hin tng tiu cc x hi
nh trm cp, ra tin, trn thu v nn tin gi.
- Lu thng khng dng tin mt
Khi nim: L hnh thc lu thng trong tin t v hng ha vn ng tng
i c lp vi nhau, p ng cho nhu cu thanh ton vi quy m ln, thng thng lcc doanh nghip.
Nhc im: Hnh thc ny i hi phi c trnh nht nh mi tham gia
c, mi thanh ton phi thng qua ngn hng, trang b c s vt cht ban u kh
tn km, ngoi ra vn bo mt cng phi quan tm nhiu.
u im: Lu thng khng dng tin mt khc phc c mt phn chi ph lu
thng, tng cng kh nng kim sot ca nh nc, ca ngn hng, to ra s vn
minh lch s trong thanh ton.
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
3/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 3
1.2 Thanh ton tin t
Trong nn kinh t th trng, cc quan h thanh ton chi tr ln nhau phi dng
hnh thc tin t. V vy, thanh ton tin t l mt yu cu tt yu khch quan, l iu
kin cn thit phc v cho qu trnh ti sn xut x hi. Tng ng vi hai hnh
thc lu thng tin t ta c hai hnh thc thanh ton tin t: Thanh ton bng tin mt
v thanh ton khng dng tin mt.
1.2.1 Thanh ton dng tin mt
- Khi nim: Thanh ton tin mt l vic chi tr trc tip bng tin mt trong cc
quan h thanh ton thu chi gia nhn dn vi nhau, gia cc x nghip, t chc kinh t,
c quan nh nc vi nhn dn.
- c imNgi tham gia thanh ton l nhn dn, cc t chc kinh t, cc c quan nh
nc, nhng ngi khng c ti khon m ti ngn hng, thanh ton bng tin mt
khng c s xut hin ca nhn vt th ba.
Thanh ton tin mt thch hp vi vai tr ca tin t lm vt m gii trong qu
trnh lu thng. Sau khi xut chuyn hng ha hay cung ng dch v cho ngi mua,
ngi bn nhn c tin ngay. V qu trnh thanh ton cng chm dt ngay ti .
Khi sn xut v trao i pht trin n mt trnh cao hn, th vic thanh ton
trc tip bng tin mt khng cn t ra l mt phng thc duy nht na. S hn ch
ca n biu hin ch, mun thc hin mt khi lng ln tng gi c hng ha th
phi c lng tin mt ln, iu lm cho chi ph lu thng tin t tng ln, vic t
chc lu thng tin mt thm phc tp, tc lun chuyn vn chm. Ngc li, nu
v mt l do no khng c tin t, th qu trnh thanh ton khng gii quyt c, t
qu trnh ti sn xut khng th tip tc c.Nhng bt tin ca vic s dng tin mt trong thanh ton i hi phi c thm
nhng hnh thc thanh ton thun li hn. Bn cnh , vi s pht trin vt bc ca
h thng ngn hng, cc dch v, cc cng c thanh ton c ngn hng nghin
cu a ra khch hng la chn cho mnh mt hnh thc thanh ton thch hp thay
cho thanh ton tin mt. TTKDTM pht sinh t v ngy cng ng vai tr quan
trng trong nn kinh t.
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
4/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 4
1.2.2 Thanh ton khng dng tin mt
- Khi nim: TTKDTM l thanh ton qua ngn hng, l tng hp cc mi quan h
chi tr tin t c thc hin bng cch trch chuyn t ti khon ca ngi ny sang
ti khon ca ngi khc ti ngn hng vi s kim sot ca ngn hng m khng cn
dng tin mt.
- c im: So snh vi thanh ton tin mt, TTKDTM c nhng c trng sau:
Trong TTKDTM, s vn ng ca vt t hng ha c lp vi s vn ng ca
tin
t c v thi gian ln khng gian, thng khng n khp vi nhau. Nu nh trong
thanh ton bng tin mt, vn ng ca hng ha gn lin vi vn ng ca tin t, th
trong TTKDTM ngi bn c th thu c tin trc hoc sau khi xut hng ha chongi mua. S tch ri v mt thi gian v khng gian trong qu trnh thanh ton t
ra yu cu cho ngn hng khi t chc h thng TTKDTM l phi rt ngn khong cch
gia tin v hng.
Trong TTKDTM, vt trung gian trao i (tin mt) khng xut hin nh thanh
ton bng tin mt theo kiu hng - tin - hng (H-T-H), m ch xut hin di hnh
thc tin t k ton (tin ghi s) v c ghi chp trn cc chng t s sch.
Mi bn tham gia thanh ton (ch yu l ngi mua) phi m ti khon ti ngn
hng (tr mt vi hnh thc thanh ton nh ngn phiu thanh ton ca Vit Nam). V
mt l rt n gin, nu khng nh vy th vic thanh ton khng th tin hnh.
Khc vi thanh ton bng tin mt ch l quan h trc tip gia ngi mua v
ngi bn, trong TTKDTM, ngoi ch th chu trch nhim thanh ton v ch th
c hng, cn c s tham gia ca t nht mt ngn hng. Qu trnh TTKDTM c
din ra ti ngn hng, nn ngn hng c mt vai tr ln v khng th vng mt trong
thanh ton qua ngn hng, va l ngi t chc,va l ngi thc hin cc khon
thanh ton
1.3 Ngun gc v vai tr ca cc hnh thc thanh ton khng dng tin mt
1.3.1 Ngun gc ca thanh ton khng dng tin mt
Trong x hi loi ngi, nu cn sn xut hng ha v lu thng hng ha, th s
tn ti ca mi quan h Tin - Hng l mt tt yu khch quan. l mi quan h bin
chng v tc ng ln nhau.
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
5/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 5
Theo tin trnh lch s hnh thnh tin t, ng tin c nhng bc pht trin
t thp n cao. Trong nn kinh t t nhin khp kn, do nhu cu cn rt n gin, con
ngi t sn xut c nhng g mnh cn v do h khng c nhu cu trao i. Khi
x hi pht trin v m rng hn, h thy rng mnh khng th t sn xut mi th m
mnh cn do nhiu l do, lc ny nhu cu trao i xut hin v vn trao i l nh
th no. Vn trng lp nhu cu trao i xut hin. Nhng khng phi lc no v
u cng c s trng lp nhu cu. Mun trao i c hng ha th ngi ta ngh ti
mt hng ha m nhiu ngi cng cn, l vt ng ra lm vt ngang gi chung -
hnh thc u tin ca tin t. Lc u vt ngang ga chung rt n gin, n c th l
v s, hn hay con b ming ng ...Do yu cu thun tin trong trao i ngi ta thy
rng cn phi c vt ngang gi chung th no d vn chuyn, d chia nh, khnghao mn v c th tch tr dng cho sau ny. Con ngi chn vng.
Sn xut hng ha ngy cng pht trin, hng ha a vo lu thng ngy cng
nhiu i hi phi c thm lng tin a vo p ng nhu cu ca hng ha a vo
lu thng. Hn na ngi ta thy rng trong mua bn chu, t giy ghi n cng c gi
tr nh tin vy. Tin giy ra i v gip cho vic trao i hng ha din ra thun li
hn rt nhiu.
Nhng sn xut khng ngng pht trin, khi lng tin c a vo lu thng
ngy mt ln, c bit l khi c lm pht. Tin giy bc l nhng hn ch nht nh
nh chi ph in n, bo qun, tin gi, kim m... Hn na, trong nn kinh t pht trin
nh ngy nay khi lng tin trong giao dch l rt ln, nu thanh ton bng tin mt
th r rng l bt tin. Nh vy, i hi phi c phng thc thanh ton mi u vit
hn khc phc c nhng hn ch trn, ph hp vi mt giai on pht trin kinh t
mi. TTKDTM xut hin nh mt tt yu, th hin bc pht trin v hon thin
nh cao ca lch s pht trin tin t.
1.3.2 Vai tr ca thanh ton khng dng tin mt
- Vai tr ca TTKDTM i vi nn kinh t
TKDTM gp phn gim t trng tin mt lu thng, t c th tit kim c
chi ph lu thng nh in n, pht hnh, bo qun, vn chuynMt khc, to iu
kin thun li cho cng tc k hoach ho v lu thng tin t.
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
6/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 6
TKDTM to iu kin tp trung ngun vn ln cho x hi vo NH ti u t
cho nn kinh t, pht huy vai tr iu tit, kim tra ca Nh nc vo hot ng ti
chnh tm v m v vi m, gp phn ngn chn lm pht.
- Vai tr ca TKDTM i vi cc ngn hng thng mi (NHTM)
Cc nh t chc thc hin hot ng kinh doanh trong nn kinh t th trng u
quan tm n vn thanh ton l: an ton - tin li - quay vng s nhanh. NH tr
thnh trung tm tin t - tn dng thanh ton trong nn kinh t. TDKDTM gp phn
khng nh vo thnh cng ca NH.
TTKDTM to iu kin cho hot ng huy ng vn ca ngn hng. TDKDTM
khng nhng lm gim c chi ph lu thng m cn b sung ngun vn cho NH
thng qua hot ng m ti khon thanh ton ca cc t chc v c nhn. Nh vy,NH s lun c mt lng tin nht nh tm thi nhn ri trn cc ti khon ny vi
chi ph thp. Nu
s dng ngun vn ny thi NH khng ch kim c li nhun, ginh thng li
trong cnh
tranh m cn mang li li ch rt ln cho ton b nn kinh t quc dn.
TDKDTM cn thc y qu trnh cho vay. Nh c ngun vn tin gi khng k
hn, NH cn c c hi tng li nhun cho mnh bng cch cp tn dng cho nn
kinh t. NH thu ht c ngun vn vi chi ph thp nn trn c s h li sut tin
vay, khuyn khch cc doanh nghip, c nhn vay vn NH u t, pht trin sn
xut, kinh doanh c li. Mt khc, thng qua TDKDTM, NH c th nh gi c tnh
hnh sn xut kinh doanh, kt qu kinh doanh ca cc doanh nghip. T gip NH
an ton trong kinh doanh, gp phn hn ch ri ro v nng cao c hiu qu hot
ng u t tn dng, thc y sn xut kinh doanh.
TDKDTM gip cho NHTM thc hin chc nng to tin. Trong thc t nu
thanh ton bng tin mt, th sau khi lnh tin mt ra khi NH, s tin khng cn
nm trong phm vi kim sot ca NH. Nhng nu TDKDTM th NH thc hin trch
chuyn tin t ti khon tin gi ca ngi phi tr sang cho ngi th hng hoc b
tr gia cc ti khon ca cc NHTM vi nhau. Nh vy, thc cht ca c ch to tin
ca h thng NH l t chc thanh ton qua NH v cho vay bng chuyn khon. V vy,
khi TDKDTM cng pht trin th kh nng to tin cng ln, to cho NH li nhunng k. TDKDTM gp phn m rng i tng thanh ton, tng doanh s thanh ton.
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
7/45
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
8/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 8
Theo k t ngy 1/4/2002 NHNN s khng pht hnh ngn phiu thanh ton na.
Vy nn ni dung chnh ca ti s khng cp n hnh thc thanh ton bng
ngn phiu thanh ton.
1.4.1 Thanh ton bng Sc
1.4.1.1 Khi nim
Sc l mt t mnh lnh tr tin v iu kin do mt khch hng ca ngn hng
ra lnh cho ngn hng trch mt s tin nht nh trn ti khon ca mnh m ti ngn
hng tr cho ngi cm sc hoc cho ngi c ch inh trn t sc (t chc kinh
t hay c nhn)
Sc l mt mnh lnh ch khng phi l mt yu cu do khi nhn c sc
ngn hng chp nhn v iu kin, tr trng hp ti khon ca ngi pht hnhkhng hoc khng c tin tr.
1.4.1.2 Phng thc thanh ton bng Sc
C 3 ngi lin quan n t Sc: - Ngi pht hnh
- Ngn hng
- Ngi th hng sc
Phng thc thanh ton bng sc c th hin qua cc s sau.
S 1: Vn hnh Sc qua mt ngn hng
(1) Ngi pht hnh k pht Sc v giao ngi th hng
(2) Ngi th hng xut trnh Sc cho ngn hng th lnh i c tr tin
(3) Ngn hng th lnh gi giy bo v tnh trng ti khon cho ngi pht hnh.
1
(1)
(2)(3)
Ngi phthnh
Ngi thhng
Ngn hngth lnh
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
9/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 9
S 2: Lu thng Sc qua 2 Ngn hng
(1) Bn giao hng cho Mua
(2) Mua pht hnh Sc giao cho Bn(3) Bn np Sc vo NH nh thu h tin trn Sc
(4) NH bn bn thu h tin qua ngn hng bn mua
(5) NH tr tin cho ngi hng li qua NH bn bn
(6) Thanh tan tin cho bn Bn
(7) NH quyt ton Sc vi ngi mua
1.4.1.3 Cc loi Sc ang p dng ti cc ngn hng Vit Nam
Sc chuyn khon: L lnh tr tin ca ngi pht hnh sc i vi NH v vic
trch np mt khon tin nht nh t ti khon ca mnh tr cho ngi th hng
c tn trn t sc. Sc chuyn khon khng c php lnh tin mt, ch c thanh
ton trong phm vi gia khch hng c ti khon cng mt chi nhnh NH (mt kho
bc) hoc khc chi nhnh NH (khc kho bc) nhng cc NH, cc kho bc ny c tham
gia thanh ton b tr (TTBT) trn a bn tnh thnh ph. Thi gian hiu lc thanh
ton ca mi t sc l 15 ngy k t ngy k pht hnh, n ngy np vo NH. Ngi
pht hnh sc phi ghi y cc yu t quy nh trn t sc. Ngi th hng khi
nhn sc phi kim tra tnh hp l, hp php ca t sc.
Sc bo chi: Sc bo chi l t sc chuyn khon thng thng nhng c NH
bo m chi tr bng cch trch trc s tin ghi trn t sc t ti khon ca bn tr
tin a vo mt ti khon ring (TK tin k gi bo m thanh ton sc) c NH
lm th tc bo chi v nh du bo chi sc trc khi giao sc cho KH
1
(5)
(4)
(7)(6)(3)
(2)
(1)
Ngn hng bnbn
Ngn hng bnmua
Ngi bn Ngi mua
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
10/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 10
S sc nh mc: L mt hnh thc bo chi ton b s Sc, tc l khng bo chi
tng t sc. Mi s Sc nh mc ch c p dng chi tr cho mt hoc mt s
ngi c th hng thuc cng mt n v ch qun.
Sc chuyn tin: Loi ny tng t loi sc ngn hng ang p dng trn th gii.
Loi sc ny c dng thanh ton chuyn khon hoc rt tin mt.
Sc c nhn: c p dng i vi khch hng c ti khon tin gi ng tn c
nhn ti ngn hng thanh ton tin hng ha, dch v v cc khon thanh tan khc.
Hin nay theo quy nh ca ngn hng, Sc c nhn c s tin trn 5 triu phi lm th
tc bo chi sc, ngi th hng phi yu cu ngi pht sc xut trnh CMTND
kim tra v chi nhn sc do ch thn ngi c tn trn v sau t Sc v phi k tn ti
ch.Tt c cc loi sc trn u c p dng thanh ton trong phm vi gia khch hng c
ti khon cng mt chi nhnh NH (mt kho bc) hoc khc chi nhnh NH (khc kho
bc) nhng cc NH, cc kho bc ny c tham gia thanh ton b tr (TTBT).
1.4.2 Thanh ton bng th
1.4.2.1 Khi nim v th thanh ton
Theo iu 24 th l TTKDTM ban hnh theo quyt nh 22-Q/NH1 ra ngy
21/02/1994, th thanh ton c nh ngha nh sau: Th thanh ton do ngn hng
pht hnh v bn cho khch hng s dng tr tin hng ho dch v, cc khon
thanh ton khc v rt tin mt ti cc ngn hng i l thanh ton hay cc quy tr
tin mt t ng
1.4.2.2 Phn loi th thanh ton
C nhiu cch phn loi th thanh ton: phn loi theo cng ngh sn xut,
theo ch th pht hnh, theo tnh cht thanh ton ca th, theo phm vi lnh th...
- Phn loi theo cng ngh sn xut: C 3 loi
Th khc ch ni (EmbossingCard): da trn cng ngh khc ch ni, tm th
u tin c sn xut theo cng ngh ny. Hin nay ngi ta khng cn s dng loi
th ny na v k thut qu th s d b gi mo.
Th bng t (Magnetic stripe): da trn k thut th tn vi hai bng t cha
thng tin ng sau mt th. Th ny c s dng ph bin trong 20 nm qua ,
nhng bc l mt s nhc im: do thng tin ghi trn th khng t m ho c,
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
11/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 11
th ch mang thng tin c nh, khng gian cha d liu t, khng p dng c k
thut m ho, bo mt thng tin...
Th thng minh (Smart Card): y l th h mi nht ca th thanh ton, th c
cu trc hon ton nh mt my vi tnh.
- Phn loi theo tnh cht thanh ton ca th: C 3 loi
Th tn dng (Credit Card): l loi th c s dng ph bin nht, theo
ngi ch th c php s dng mt hn mc tn dng khng phi tr li mua sm
hng ho, dch v ti nhng c s kinh doanh, khch sn, sn bay ... chp nhn loi th
ny.
Gi y l th tn dng v ch th c ng trc mt hn mc tiu dng m khng
phi tr tin ngay, ch thanh ton sau mt k hn nht nh. Cng t c im trn mngi ta cn gi th tn dng l th ghi n hon hiu (delayed debit card) hay chm
tr.
Th ghi n (Debit card): y l loi th c quan h trc tip v gn lin vi ti
khon tin gi. Loi th ny khi c s dng mua hng ho hay dch v, gi tr
nhng giao dch s c khu tr ngay lp tc vo ti khon ca ch th thng qua
nhng thit b in t t ti ca hng, khch sn ... ng thi chuyn ngn ngay lp
tc vo ti khon ca ca hng, khch sn... Th ghi n cn hay c s dng rt
tin mt ti my rt tin t ng. Th ghi n khng c hn mc tn dng v n ph
thuc vo s d hin hu trn ti khon ca ch th.
Th rt tin mt (Cash card): l loi th rt tin mt ti cc my rt tin t ng
hoc ngn hng. Vi chc nng chuyn bit ch dng rt tin, yu cu t ra i
vi loi th ny l ch th phi k qu tin gi vo ti khon ngn hng hoc ch th
c cp tn dng thu chi mi s dng c.
- Phn loi theo ch th pht hnh:
Th do Ngn hng pht hnh (Bank Card): l loi th do ngn hng pht hnh
gip cho khch hng s dng mt s tin do Ngn hng cp tn dng.
Th do t chc phi ngn hng pht hnh: l loi th du lch v gii tr ca cc tp
on kinh doanh ln hoc cc cng ty xng du ln, cc ca hiu ln... pht hnh nh
Diner's Club, Amex...
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
12/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 12
1.4.2.3 Phng thc thanh ton bng th thanh ton
Cc ch th c lin quan n vic pht hnh v s dng th:
- Ngn hng pht hnh th
- Ngn hng i l thanh ton th
- C s tip nhn th
- Ch s hu th
S 3: Thanh ton bng th thanh ton
(1a) Cc n v c nhn n ngn hng pht hnh xin c s dng th (k qu hoc
vay)
(1b) Ngn hng cung cp th cho ngi s dng v thng bo cho ngn hng i l v
c s tip nhn thanh ton th.
(2) Ngi s dng th mua hng ho dch v v giao th cho c s tip nhn
(3) Rt tin hp ATM hoc ngn hng i l
(4) Trong vng 10 ngy, c s tip nhn np bin lai vo ngn hng i l i tin
(5) Trong vng 1 ngy, ngn hng i l tr tin cho c s tip nhn
(6) Ngn hng i l chuyn bin lai thanh ton, lp bng k cho ngn hng pht
hnh
(7) Ngn hng pht hnh th hon li s tin m ngn hng i l thanh ton
(8) Ngi s dng th mun s dng na hoc s dng ht s tin trn th th ngn
hng pht hnh hon tt qu trnh s dng th
1
(1a) (1b) (8)
(3)
(2)
(4)(5)
(7)
(6)Ngn hng pht
hnhNgn hng i l(NH thanh ton)
C s tip nhnth
Ngi s dng th
ATM
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
13/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 13
1.4.3 Thanh ton bng th tn dng L/C
1.4.3.1 Khi nim v th tn dng L/C
Th tn dng (Letter of Credit - vit tt l L/C) l mt cam kt thanh ton c iu
kin bng vn bn ca mt t chc ti chnh (thng thng l ngn hng) i vi
ngi th hng L/C (thng thng l ngi bn hng hoc ngi cung cp dch v)
vi iu kin ngi th hng phi xut trnh b chng t ph hp vi tt c cc iu
khon c quy nh trong L/C, ph hp vi Quy tc thc hnh thng nht v tn dng
chng t (UCP) c dn chiu trong th tn dng v ph hp vi Tp qun ngn
hng tiu chun quc t dng kim tra chng t trong phng thc tn dng chng
t (ISBP).
1.4.3.2 Phng thc thanh ton thng qua th tn dng
S 4: Quy trnh nghip v th tn dng thng mi
(1) Bn mua lp giy m th tn dng gi vo ngn hng bn mua
(2) NH bn mua gi giy m th tn dng cho NH bn bn
(3) NH bn bn gi th tn dng cho bn bn bit
(4) Sau khi kim tra th tn dng hp l, bn bn giao hng ho cho bn mua
(5) Ngay sau , bn bn lp ho n giao hng gi NH bn bn (NH thanh ton)
(6) NH bn bn sau khi kim tra ho n giao hng ph hp vi giy m th tn dng
s ghi tng ti khon ngi bn v bo C cho ngi bn bit.
(7) NH bn bn n NH bn mua(8) NH bn mua tt ton th tn dng v bo bn mua bit
1
(1) (8)
(7)
(2)
(4)(3) (5)
(4)n v bn
Ngn hng bn bn(NH thanh ton) Ngn hng bn mua
( NH m th tndng)
n v mua
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
14/45
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
15/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 15
(1) n v bn giao hng cho ngi mua
(2) n v bn lp UNT km theo cc ho n chng t gi n NH nh thu h
(3) NH bn gi u nhim thu v ho n chng t v NH bn mua
(4) NH bn mua bo co cho ngi mua bit bn bn c giy i tin
(5) Bn mua chp nhn hay t chi bo co cho NH bit
(6) NH bn mua bo c v NH bn bn
(7) NH bn bn chi c ti khon cho n v bn v bo c cho h bit
1.4.5 y nhim chi
1.4.5.1 Khi nim u nhim chi
U nhim chi l lnh vit ca ch TK yu cu NH phc v mnh trch mt s tin
nht nh t TK ca mnh chuyn vo TK c hng, thanh ton tin mua bn,cung ng hng ho, dch v, np thu, thanh ton n. UNC c p dng thanh
ton cho ngi c hng c TK cng NH, khc h thng NH khc tnh
1.4.5.2 Phng thc thanh ton bng hnh thc u nhim chi
S 7: S thanh ton u nhim chi - trng hp ch ti khon v ngi th
hng m ti khon ti mt ngn hng
S 8: S thanh ton u nhim chi - trng hp ch ti khon v ngi th
hng m ti khon ti hai ngn hng
1
(4)
(1)
(1)
(3)(2)
(4)
Ch ti khon(ngi mua)
Ngn hng
Ngi th hng(ngi bn)
Ngi mua
Ngn hng phc
v ngi mua
Ngn hng phcv ngi th
hng
Ngi bn
(3)(2)
(5)
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
16/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 16
(1) Ngi th hng giao hng hoc cung ng dch v cho ch ti khon (ngi
mua) theo hp ng k kt
(2) Ch ti khon lp u nhim chi gi khch hng
(3) Ngn hng sau khi kim tra tnh hp l ca u nhim chi v s d ti khon
n v mua, ghi gim ti khon n v mua v bo cho ngi mua bit
(4) a. NH ghi tng ti khon ngi th hng v bo c cho ngi th hng (nu
ch ti khon v ngi th hng m ti khon ti mt NH)
b. NH bn ch ti khon (bn mua) bo c v NH phc v ngi th hng
(NH bn mua) nu c hai m ti khon ti NH khc
(5) NH bn bn ghi tng ti khon ngi bn v bo c cho h bit.
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
17/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 17
Chng 2: THC TRNG V CC HNH THC THANH TON
KHNG DNG TIN MT VIT NAM THI GIAN QUA
2.1 Thc trng chung v cc hnh thc TTKDTM Vit Nam thi gian qua
2.1.1 Nhng thnh tu trong hot ng TTKDTM Vit Nam thi gian qua
Trong thi gian qua hot ng TTKDTM ti cc ngn hng c s chuyn bin
mnh m. Nhiu phng tin thanh ton v dch v thanh ton mi, hin i, tin ch
ra i, p ng c nhiu loi nhu cu ca ngi s dng dch v thanh ton, vi
phm vi tip cn m rng ti cc i tng c nhn v dn c. Nhng bc pht trin
gn y trong lnh vc TTKDTM ti cc ngn hng th hin nhng kha cnh sau:
- Nhng con s bit niT trng tin mt so vi tng phng tin thanh ton c xu hng gim dn qua
cc nm, iu ny ta c th thy r qua biu sau.
Biu 1: T l tin mt trong tng phng tin thanh ton
n v tnh: %
Ngun:http://cafef.vn/20100107082155912CA34/thanh-toan-khong-dung-tien-mat-ve-
dich-som.chn
T biu trn ta thy rng, t l tin mt trong tng phng tin thanh ton
gim qua cc nm, t mc 32.2% nm 1997, gim xung cn 23.7% nm 2001,
22.56% nm 2002, 22.03% nm 2003, 20.3% nm 2004, 19% nm 2005, 18.5% nm
2006, 18% nm 2007, 14.4% nm 2008 v nm 2009 ch cn 14%. y l mt du
hiu tch cc cho nn kinh t. iu th hin c nhng thnh qu m chng ta
t c trong hot ng TTKDTM thi gian qua.
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
18/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 18
Trc s pht trin khng ngng ca hnh thc TTKDTM thi gian qua, Chnh
ph a ra n pht trin TTKDTM giai on 2006-2010 vi mc tiu nh sau:
* n nm 2010 t l tin mt/tng phng tin thanh ton khng qu 18%. n
nm 2020 t l ny phn u khong 15%.
* t mc 80% cc khon thanh ton gia cc doanh nghip vi nhau thc hin
qua ti khon ti Ngn hng n cui nm 2010 v t 95% n nm 2020
Tuy nhin, thc t cho thy rng TTKDTM ca nc ta v ch sm so vi
n TTKDTM giai on 2006 2010 v nh hng n nm 2020 c Th
tng ph duyt, y l mt tn hiu ng mng i vi nn kinh t.
- T nn tng thanh ton hon ton th cng (mi giao dch thanh ton u da
trn c s chng t giy) chuyn dn sang phng thc x l bn t ng s dngchng t in t, n nay cc giao dch thanh ton c x l in t chim t trng
kh ln. Thi gian x l hon tt mt giao dch c rt ngn t hng tun trc y,
nay ch cn vi pht (i vi cc khon thanh ton khc h thng, khc a bn), ch
trong vng vi giy hoc tc thi (i vi cc khon thanh ton trong cng h thng,
hoc cng a bn);
- Dch v ti khon c nhn ca h thng NHTM pht trin kh nhanh. Trong
nm 2008, ton h thng ngn hng c khong 15 triu ti khon c nhn, tng 36% so
vi cui nm 2007. S lng th trong lu thng t khong 13,4 triu th, tng 46%
so vi cui nm 2007 vi 142 thng hiu th thuc 39 t chc pht hnh th. H
thng my ATM c 7.051 my, tng 2.238 my so vi cui nm 2007; mng li chp
nhn cc phng tin thanh ton t 24.760 thit b.
C c kt qu nh trn l do nhiu yu t tc ng nh: mi trng php l
trong lnh vc thanh ton ngn hng c nhng thay i theo hng ph hp hn, mng
li im giao dch phc v khch hng ca cc ngn hng c m rng, thanh ton
in t lin ngn hng c trin khai c hiu qu, Nhng c mt s l do chnh
trc tip thc y s gia tng ti khon c nhn trong thi gian qua, l: cc NHTM
c nhiu n lc trong qu trnh pht trin c s h tng k thut nhm to iu kin
thun li cho vic thanh ton ca khch hng; ch trng pht trin a dng v phong
ph cc sn phm dch v ngn hng hin i, c bit l cc dch v ngn hng bn l
vi nhng ng dng cng ngh tin hc tin tin; bt u quan tm n cng tc tipth, tuyn truyn qung co, khuyn mi cho cc sn phm dch v ca mnh khi a
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
19/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 19
ra th trng. Mt s ngn hng cn ch ng tip cn vi cc doanh nghip c ng
nhn vin vi mc thu nhp n nh thc hin dch v tr lng qua ti khon ngn
hng
- i tng tham gia cung ng dch v thanh ton khng cn gii hn cc ngn
hng, Kho bc Nh nc m cn c c cc t chc khc khng phi ngn hng nh
Cng ty dch v tit kim bu in. Th trng dch v thanh ton tr nn cnh tranh
hn, khng ch gia cc ngn hng m cn gia ngn hng v cc t chc khng phi
ngn hng lm dch v thanh ton. Mi mt m hnh t chc c nhng c trng ring,
li th ring v chin lc khch hng ring, theo m cc nhu cu khc nhau ca
tng loi i tng khch hng c p ng.
- Xu hng lin doanh lin kt gia cc ngn hng hnh thnh, gip cho nhiungn hng thng mi nh vt qua nhng hn ch v vn u t vo cng ngh v
trang thit b phc v cho h thng thanh ton. Vic lin doanh lin kt trong pht
hnh v thanh ton th tr thnh mt yu t khng nh gp phn vo s tng trng
lng th pht hnh ra lu thng gn y. c bit, vo nm 2008 chng ta kt ni
thnh cng hai h thng th lin ngn hng lBanknetvn v Smartlinktr thnh mt h
thng th thng nht trn ton quc. y l nn tng c bn hng ti xy dng v
pht trin mt h thng thanh ton khng dng tin mt theo ng ch o ca Th
tng Chnh ph. Khi i vo hot ng, hai h thng ny s h tr ln nhau trong vic
cung cp dch v ti khch hng, m bo tnh n nh v thng sut vi cht lng
dch v tt nht
2.1.2 Nhng hn ch trong thanh ton khng dng tin mt Vit Nam v cc
nguyn nhn
2.1.2.1 Hn ch trong thanh ton khng dng tin mt Vit Nam
- Nhn chung, thanh ton bng tin mt cn rt ph bin trong nn kinh t. Tin
mt vn l phng tin thanh ton chim t trng ln trong khu vc doanh nghip v
chim i a s trong cc giao dch thanh ton ca khu vc dn c. TTKDTM tuy
c ci thin, nhng thc t cho thy khi lng tin mt ngoi lu thng ngy cng
tng. Theo bo co kinh t - x hi 6 thng u nm 2009 ca B K hoch v u t
cho thy: d n tn dng 6 thng u nm 2009 tng 17,01% so vi nm 2008, ko
theo lng tin mt trong lu thng cng tng ln 19,3%, tin mt lu thng ngoingn hng c t 306 ngn t ng, y l con s u tin c cng b t mt c
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
20/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 20
quan khng phi l NHNN. ng nh ng Bi Quang Tin, trng ban thanh ton
NHNN nhn nh Tin mt vn l phng thc thanh ton ch yu, chim t trng
ln trong khu vc cng, doanh nghip v dn c. Cht lng, tin ch mi trong
TTKDTM cn hn ch, cc tin ch thit thc v ph bin (nh thanh ton tin in,
nc, in thoi, truyn hnh cp) cha c trin khai mnh trn thc t. Cc dch v
thanh ton trc tuyn nh Mobile Banking, Internet Banking, V in t mi ch
dng li quy m nh hp, cha trin khai trn din rng p ng nhu cu thanh
ton nh l ca khch hng.
- Thi gian qua, tuy t trng TTKDTM hng nm gim nhng cn mc cao
hn so vi th gii. T trng ny cc nc tin tin nh Thy in l 0,7%, Na Uy
l 1%, cn Trung Quc l nc pht trin trung bnh nhng cng ch mc l 10%. - S ngi s dng dch v ngn hng ch yu l cc doanh nghip ln, lao ng
khu vc c vn u t nc ngoi, nhn vin cng s c thu nhp cao v n nh.
i a s dn c, cng chc, vin chc thuc khu vc chnh ph, lao ng thuc cc
doanh nghip va v nh cha tip cn vi cc phng tin v dch v thanh ton.
- H tng c s v trang thit b k thut phc v cho hot ng thanh ton cn
ngho nn v km hiu qu. Nm 2009, nc ta c 7.051 ATM s lng phn b ch
yu cc thnh ph ln, cc khu cng nghip. Vi dn s nc ta hin nay l hn 85
triu dn th bnh qun 12.055 dn c 1 ATM. Lng ATM nh vy qu thp nu so
vi cc quc gia lng ging ( Singapore: 2.638 dn/ATM). Hn na, cc my ATM li
ch c kh nng phc v cho mt nhm nh ngn hng, ch khng c kh nng s
dng chung cho nhiu ngn hng nh thc t nhiu nc hin nay, lm cho mng
li my rt tin t ng cng hn ch phm vi phc v. Vi cc thit b ti im bn
(POS) cng chung tnh trng nh vy. Lun c tnh trng mt n v chp nhn th
cng tn ti nhiu thit b POS ca cc ngn hng khc nhau phc v cho cc giao
dch bng th. iu ny thu hp ng k phm vi s dng cc phng tin TTKDTM
so vi nhiu quc gia trong khu vc hin nay, ngay c khi mt thit b tng ng
nh cc nc .
- Cht lng, tin ch v tnh a dng v dch v TTKDTM cha phong ph. Kh
nng p ng nhu cu ca nhiu loi i tng s dng cn hn ch. Cc phng tin
TTKDTM cha t c tnh tin ch v phm vi thanh ton c th thay th chotin mt. Phng thc giao dch ch yu tip xc trc tip v mt i mt. c
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
21/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 21
nhn mt sn phm dch v ca ngn hng, cc ch th tham gia thng phi n cc
im giao dch ca ngn hng. Phng thc giao dch t xa, da trn nn tng cng
ngh thng tin hin i nh giao dch qua internet, qua mobile, homebanking... cha
pht trin hoc mi ch dng li quy m nh hp.
- Tnh cnh tranh trn th trng dch v mc th s v pht trin di mc
tim nng. Cnh tranh bng thng hiu, cht lng dch v cha ph bin. Cc t
chc cung ng dch v thanh ton, thay v sng to ra sn phm mi hoc to ra gi tr
gia tng trn sn phm cng loi trn th trng, li ch tp trung vo yu t gi c
nhm nh bi i th cnh tranh. iu ny khng ch lm tn hi ti chnh li nhun
ca cc t chc cung ng dch v thanh ton trong hot ng dch v thanh ton, m
cn tn hi ti s gn kt gia chnh bn thn ngn hng v khch hng, khi m khchhng khng nhn thy s khc bit gia cc sn phm ca nhng ngn hng khc
nhau, v vy m h d dng t b mt sn phm dch v mang thng hiu ny n
vi mt sn phm c thng hiu khc.
- Ph dch v thanh ton cn kh cao v kh chp nhn i vi nhng giao dch
thanh ton mc trung bnh, c bit i vi cc giao dch lin ngn hng v lin tnh.
Ngoi ra, mt s phng tin thanh ton khi s dng khch hng cn phi tr thm
ph ph so vi vic s dng tin mt.
- H thng thanh ton ct li l h thng thanh ton lin ngn hng ca Ngn
hng Nh nc, mc d c ci thin rt nhiu sau khi hon tt giai on I ca D n
hin i h thng thanh ton, nhng vn cha p ng c nhu cu gia tng v hot
ng thanh ton gia cc ngn hng. Theo thit k ban u, h thng thanh ton lin
ngn hng c kh nng x l 4.500 giao dch/ngy. Nhng t khi i vo hot ng n
ny, h thng thng xuyn lm vo tnh trng qu ti vi s lng giao dch bnh
qun ln ti 10.000 giao dch/ngy.
- i ng cn b lm cng tc chuyn mn trong lnh vc thanh ton cha p
ng c yu cu v trnh chuyn mn, tc phong phc v v o c ngh nghip.
2.1.2.2 Nguyn nhn
Xa hoi- Thi quen v nhn thc: Sau i mi ngnh ngn hng, ton b nhng
yu cu qun l tin mt p dng trc c loi b. Tin mt tr thnh mt cng
c thanh ton khng hn ch v i tng v phm vi s dng. Hu ht chi ph linquan n tin mt trong lu thng nh in n, pht hnh, thu hu, vn chuyn, bo
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
22/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 22
qun, an ninh l chi ph x hi v do Nh nc phi chu. C nhn ngi thanh ton
ch phi chu phn chi ph nh trong (kim m, vn chuyn), trong khi tin mt
c im u vit rt ln l thanh ton tc thi v v danh, th tc n gin. V vy, tin
mt tr thnh mt cng c rt c a chung trong thanh ton v t lu tr
thnh thi quen kh thay i ca ngi tiu dng v nhiu doanh nghip. Thi quen s
dng tin mt trong thanh ton hin nay l lc cn ln trong vic pht trin TTKDTM.
- Thiu ng c kinh t mnh khuyn khch TTKDTM: i vi nhiu i
tng giao dch, cc cng c v dch v TTKDTM khng chng t c li ch hn hn
v kinh t so vi tin mt. Ngc li, TTKDTM cn phi tr ph cho ngn hng, thm
ch cn b tnh gi cao hn (i vi mt s n v chp nhn th), khng c cho
n ti cc quy thanh ton...- Kinh t khng chnh thc pht trin: nc ta c mt nn kinh t xut pht t c
im sn xut v tiu th sn phm theo quy m nh, l, vi loi hnh ny th kh nng
tip nhn phng tin TTKDTM l rt kh khn. Ngoi ra, mt b phn rt ln ca
nn kinh t khng chnh thc l kinh t ngm lin quan ti hot ng bun lu, trn
thu, gian ln thng mi, tham nhng..., lung lun chuyn tin t phc v cc hot
ng ny c th rt ln. i vi nhng ngi tham gia cc giao dch ny, cho d
phng tin TTKDTM c thun tin th vn khng phi l phng tin thanh ton
c la chn, xut pht t nhu cu che du ngun gc giao dch v danh tnh ca i
tng tham gia.
- Hnh lang php l trong lnh vc thanh ton cha hon thin, mc d trong
thi gian va qua hnh lang php l trong lnh vc thanh ton ci thin nhiu, song
vn c nh gi l cha y v ng b, c bit l nhng vn lin quan n
thanh ton in t v thng mi in t. V d nh i vi giao dch in t, cha
c s cc ngn hng t chc trin khai cc knh giao dch in t v cha to c
mt c ch tng hp iu chnh hot ng thng mi in t trong ngnh ngn hng,
cha c s chp nhn ng b giao dch in t, chng t in t gia cc c quan
qun l Nh nc c lin quan (nh Tng cc Thu, Tng cc Hi quan,). Ngy 19
thng 11 nm 2005 va qua Lut Giao dch in t c Quc hi thng qua, y
l mt bc tin mi mang tnh t ph ca Vit Nam trong ng dng cng ngh
thng tin pht trin kinh t x hi. N to nn mt nn tng hnh lang php l chocc nghip v, dch v ngn hng hin i, to iu kin cho ngn hng tham gia su
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
23/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 23
rng vo cc hot ng thng mi in t, cung cp cc dch v thanh ton cho cc
ch th tham gia kinh doanh trc tuyn trn mng trong phm vi ton x hi. Tuy
nhin, lut ny i vo cuc sng l c mt qu trnh phn u khng ch ca ring
ngnh ngn hng m ca ton x hi. H thng vn bn php l lin quan n lnh vc
thanh ton vn cn nhng im cn phi tip tc c chnh sa, thay th c th
ph hp vi thng l quc t v nhu cu ca ngi s dng. Mt s vn bn cn th
hin nhiu bt cp v cha ph hp vi s pht trin ca nn kinh t th trng. Ngoi
ra, vi tc pht trin mnh m v cng ngh thng tin v s ra i ca hng lot cc
sn phm dch v ngn hng, nn tng php l cn c hon chnh gp bao hm c
cc loi hnh t chc cung ng dch v thanh ton khng phi l ngn hng, cc t
chc cng ngh thng tin cung ng nhng sn phm, dch v h tr cho cc ngnhng, cc t chc lm dch v thanh ton, chng hn nh nhng cng ty cung cp gii
php cng ngh qua mng Internet, cc cng ty kinh doanh dch v th, cc t chc
chuyn lm dch v thanh ton b tr...
- Thiu s phi hp ng b gia cc B, ngnh hu quan, chnh quyn a
phng cc cp trong vic to ra mi trng kinh t, x hi thun li cho vic pht
trin TTKDTM.
-ngan hangVn u t va thiu, va c s dng km hiu qu: t gic
cc ngn hng thng mi, vn ln nht trong pht trin hot ng thanh ton l
nhng hn ch v vn u t. Vn u t i hi phi rt ln v thi gian thu hi vn
di hn. V vy, ch c nhng ngn hng ln, c tim lc mnh v ti chnh, ch yu l
cc ngn hng thng mi Nh nc hin nay mi c kh nng tp trung u t ln v
trang thit b phc v cho hot ng thanh ton. Cc ngn hng nh ch yu chn cch
chia s mng li vi cc ngn hng ln. Tuy nhin, kh nng chia s mng li v h
tng k thut khc gia cc ngn hng cn hn ch, do cc ngn hng cha tm c
ting ni chung i n tho thun kt ni thng nht nhm chia s h tng k thut.
- C cu tnh ph dch v thanh ton cn bt hp l, th hin ngay c cc giao
dch thanh ton qua ngn hng nh nc, cng nh trong ni b t chc tn dng.
- Trnh cn b phc v cho hot ng thanh ton rt bt cp, ch yu do cng
tc o to c bn cng nh chuyn su trong lnh vc thanh ton cha p ng cyu cu. Thc t ny khng ch ph bin cc ngn hng thng mi, m ngay c
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
24/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 24
Ngn hng Nh nc l c quan chu trch nhim v qun l Nh nc trong thanh
ton;
- Thng tin tuyn truyn cha c nh hng ng n: cng tc thng tin
tuyn truyn cha c quan tm, ch trng. Nhng mc tiu chin lc, nh hng
v cc chnh sch ln pht trin hot ng thanh ton cha c cng b y
cho cng chng. V vy, khng ch ngi dn m thm ch nhiu doanh nghip cn rt
t hiu bit hoc hiu bit m h v cc dch v thanh ton v phng tin thanh ton
khng dng tin mt. Ngoi ra, cc phng tin thng tin i chng i khi cn phn
nh thin lch, khai thc nhng yu im, li k thut hoc nhng yu t tiu cc
mang tnh c bit a ln cng lun, khin cho thng tin n vi nhng ngi tiu
dng thng mt chiu, thm ch sai lc, gy mt lng tin vo mt cng c thanh tonno ngay t khi mi bt u pht trin
cac don vi chap nhan the con han che do phai ke khai tinh trang tai chinh cua
doanh nghiep,
su lien ket giua cac ngan hang chua duoc nang cao trong viec
2.2 Thc trng ca tng phng thc thanh ton khng dng tin mt
2.2.1 Tnh hnh thanh ton bng Sc
Ngy 9/5/1996, Chnh ph ban hnh ngh nh 30 v pht hnh v s dng
Sc. Ngy 27/12/1996 Ngn hng nh nc ban hnh thng t 07 hng dn thi
hnh ngh nh trn ca chnh ph. Nhng vn bn php quy v pht hnh v s dng
Sc c hiu lc hn 5 nm nay. Nhng Sc vn cha i vo cuc sng. Ta c th thy
r iu ny qua cc con s thng k v TTKDTM ti thnh ph H Ch Minh
Thnh ph HCM l mt thnh ph ln c tc pht trin v thu nhp bnh qun
u ngi cao nht c nc. Nhng cc hnh thc TTKDTM cng pht trin rt ch.Thanh ton bng y nhim chi c a chung nht trong khu thanh ton do th tc
n gin, hin ang chim v tr tuyt i trong khu thanh ton gia cc th nhn v
php nhn khc nhau trong nn kinh t. Tnh ht 6 thng u nm nay, th thc ny
chim t trng 90,97% tng doanh s TTKDTM. Trong khi , t trng thanh ton
bng Sc qua ngn hng cn rt khim tn, t trng ny ch l 0,31% trong tng doanh
s TTKDTM ti Tp. HCM tnh n 6 thng u nm nay. Cn y nhim thu, t trng
thanh ton cng rt thp, ch bng 2,07% tng doanh s khng dng tin mt. Vy v
sao cc cng c TTKDTM mt th ln nh thnh ph HCM li pht trin chm v
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
25/45
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
26/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 26
c thit bi chp nhn thanh ton th. t mc 20 triu ti khon c nhn, 70% cn b
hng lng ngn sch v 50% ngi lao ng trong doanh nghip t nhn nhn
lng qua ti khon. Tuy nhin, thc t cho thy trong nhng nm gn y, th trng
th ngn hng ti Vit Nam c bc pht trin rt mnh m. V c th ni rng
thanh ton th ca chng ta v ch sm so vi mc tiu m n a ra. Chng ta
c th thy r c iu ny thng qua mt s cc s liu c thu thp trong thi
gian gn y.
Tnh n thng 12/2007 c 29 t chc pht hnh th, trong c 5 NHTM
nh nc; 19 NHTM c phn; 4 ngn hng lin doanh v chi nhnh ngn hng nc
ngoi v 1 t chc pht hnh th phi ngn hng. C s h tng phc v cho hot ng
th khng ngng ln mnh, vi 4280 my ATM; 22.959 thit b ngoi vi (POS, EDC).S lng th pht hnh l 8.282.783 th (tng gn 4 triu th so vi nm 2006), trong
c 7.771.494 th ghi n ni a (94%); 25.637 th tn dng ni a (0.3%); 302.046
th ghi n quc t (3.65%) v 183.616 th tn dng quc t (2.2%). Chng loi th ht
sc a dng vi 120 thng hiu th, trong phn theo phm vi th th ni a 71
loi (chim 59%), th quc t 49 loi (41%); phn theo ngun ti chnh, th ghi n 73
loi (chim 61%), th tn dng 44 loi (chim 37%) v s xut hin ca loi th tr
trc 3 loi (2%).
Nm 2008, tng s th pht hnh ln ti con s 10 triu th vi 6000 my
ATM
Hin nay, h thng thanh ton th hin nay c c s pht trin vt bc v
mng
li, h thng k thut cng nh s tng trng v tng lng giao dch, thanh
ton qua th. Ch tnh n ht thng 3/2010 mi y, tng lng thanh ton khng
dng tin mt chim ti 85% tng doanh s thanh ton qua NH vi lng thanh
ton bng in t chim trn 60%. Lng th m 47 t chc cung ng dch v th
thanh ton pht hnh hin ln n 22 triu th (vt mc tiu a ra l 15 triu th) vi
trn 9.000 ATM v hn 35.000 thit b chp nhn th trn c nc.
Nhng con s trn phn no th hin c th trng th Vit Nam v ang
pht trin nng nh th no. y l mt tn hiu tch cc cho nn kinh t, nht l
trong nh hng pht trin thanh ton khng dng tin mt Vit Nam.
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
27/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 27
- Cng vi s pht trin khng ngng v mt khoa hc k thut v cng ngh,
nhu cu i hi ca khch hng ngy cng tng. Nm bt c xu th , thu ht
c khch hng v pha mnh trc yu cu hi nhp kinh t quc t, cc ngn hng
trong nc ngy cng ch trng nhiu hn n vic pht trin mng dch v, c bit
cc dch v tin ch i km vi th. Gi y, th khng ch n thun l mt phng
tin rt tin mt m tr thnh phng tin a mc ch, gip ngi s dng c th
tip cn c nhiu dch v giao dch thng qua th ngn hng. Cc dch v tin ch c
bn ca th cung cp cho khch hng nh: thanh ton hng ha; rt tin mt; chuyn
khon; thanh ton ha n; mua sm hng ha trc tuyn cho n nhiu dch v
mi khc cng ang c cc ngn hng ch trng pht trin nh: yu cu pht hnh
s sc; yu cu chuyn tin vo ti khon tit kim c k hn; chi lng qua ti khon;gi tin trc tip ti ATM; nhn tin kiu hi; bo him Ngoi vic thit lp nhiu
tin ch cho khch hng, cc ngn hng cn to s ring bit bng cc chng trnh v
sn phm th mang thng hiu ca mnh nh: Ngn hng Si Gn Thng tn vi th
Sacom VISA Debit ch trng vo lp tr nng ng; VCB ngoi vic gi mt s
lng ln th cc n v nh dch v tr lng, cn mt loi th a logo ca knh ca
nhc MTV vo chic th, c gii tr n nhn nh th hin mt phong cch; th ca
Techcombank li khuyn khch bng cch lin kt vi cc i tc thng mi khc
nh trung tm mua bn, siu th, vi hng Pacific Ariline gim gi mua hng, gi v
my bay; hay th ca ACB c pht hnh rng ri cc khu vc ngi nc ngoi
tp trung ng, thin v thanh ton hn l rt tin vv...
- Tr lng qua ti khon cng l mt ng dng ni bt ca TTKDTM. K t khi
c Ch th s 20/2007/CT-TTg ngy 24/8/2007 ca Ngn hng nh nc, dch v th
li ngy cng ng vai tr quan trng thc hin nhng mc tiu kinh t-x hi
c t ra, v l c hi cng nh thch thc i vi cc NHTM Vit Nam. S liu
mi nht n u thng 7.2009 cho thy, s n v thc hin tr lng qua ti khon
t trn 26.600 n v vi s ngi nhn lng t gn 1,32 triu ngi, tng ng
mc tng hn 2 ln so na u nm 2008.
- Mt s kin ni bt nht trong thi gian gn y trong lnh vc thanh ton th l
vic kt ni thnh cng h thng thanh ton th Banknetvn v Smartlinkvo thng
5/2008.
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
28/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 28
Trn th trng hin nay tn ti 4 h thng th. Trong , h thng th ca
Smartlink chim 25% th phn vi 29 ngn hng thnh vin, h thng ca Banknetvn
gm 7 ngn hng thng mi, trong c 3 ngn hng ln nh Agribank, BIDV,
Incombank v 4 ngn hng thng mi c phn khc, chim xp x 70% th phn,
5% th phn cn li l ca vi h thng khc.
Thng k n thng 03/2008, tng s my ATM ca 2 h thng (5 ngn hng
thnh vin) l 3.614 my, chim khong 64% tng s my ATM ti th trng Vit
Nam. S lng th thanh ton pht hnh ca 5 ngn hng ny l 8,6 triu th, chim
80% th phn th thanh ton trong c nc. Sau hn 05 thng tch cc phi hp trin
khai vi cc ngn hng thnh vin, di s ch o st sao ca Ngn hng Nh nc,
Banknetvn v Smartlink chnh thc hon thnh giai on kt ni k thut lin thnggia 2 h thng, bao gm 5 ngn hng thnh vin ca Banknetvn v Smartlink: Ngn
hng Ngoi thng Vit Nam (VietcomBank), Ngn hng Nng nghip v Pht trin
Nng thn Vit Nam (Agribank), Ngn hng u t v Pht trin Vit Nam (BIDV),
Ngn hng Cng thng Vit nam (Vietinbank) v Ngn hng K thng Vit Nam
(Techcombank). Nh vy, sau thi gian th nghim, tt c cc ch th ca 5 ngn
hng thnh vin ni trn c th giao dch vi bt k my ATM no ca c 5 ngn
hng. S lin kt ny s to nn mt sc mnh mi, thc y cc dch v thanh ton
khng dng tin mt pht trin mnh m, to iu kin tin hnh thnh mt h
thng thanh ton th ln mnh c kh nng kt ni ton quc, gia tt c cc ngn
hng pht hnh th sau ny, ng thi duy tr c s c lp tng i ca cc bn
tham gia nhm m bo ng lc cnh tranh v cht lng dch v, cng nh an ton
v h thng khi h thng ca hai bn c th lm d phng ln nhau trong trng hp
c s c. Tuy nhin, vic trin khai cung cp dch v v em tin ch ca vic kt ni
ti ng o b phn dn c v doanh nghip i hi n lc ca tng ngn hng thnh
vin trong vic m bo cht lng dch v v pht trin mng li chp nhn
th p ng nhu cu ngy cng cao ca ngi s dng dch v th ngn hng.
2.2.2.2 Mt s hn ch trong thanh ton bng th thanh ton
Bn cnh nhng tn hiu kh quan nu trn, vic pht trin th trng th Vit
Nam cn mt s hn ch. iu ny c th hin nhng mt sau:
- Doanh s hot ng ch yu vn tp trung ch yu vo hai ngn hng ln lVietcombank VCB v Ngn hng Chu ACB. Th phn th ca VCB c gi
1
http://tag.phanvien.com/th%E1%BB%8B+tr%C6%B0%E1%BB%9Dng.htmlhttp://tag.phanvien.com/h%E1%BB%87+th%E1%BB%91ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/h%E1%BB%87+th%E1%BB%91ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/ng%C3%A2n+h%C3%A0ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/h%E1%BB%87+th%E1%BB%91ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/ng%C3%A2n+h%C3%A0ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/ng%C3%A2n+h%C3%A0ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/ng%C3%A2n+h%C3%A0ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/th%C6%B0%C6%A1ng+m%E1%BA%A1i.htmlhttp://tag.phanvien.com/c%E1%BB%95+ph%E1%BA%A7n.htmlhttp://tag.phanvien.com/h%E1%BB%87+th%E1%BB%91ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/d%E1%BB%8Bch+v%E1%BB%A5.htmlhttp://tag.phanvien.com/h%E1%BB%87+th%E1%BB%91ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/h%E1%BB%87+th%E1%BB%91ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/ng%C3%A2n+h%C3%A0ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/ng%C3%A2n+h%C3%A0ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/th%E1%BB%8B+tr%C6%B0%E1%BB%9Dng.htmlhttp://tag.phanvien.com/h%E1%BB%87+th%E1%BB%91ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/h%E1%BB%87+th%E1%BB%91ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/ng%C3%A2n+h%C3%A0ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/h%E1%BB%87+th%E1%BB%91ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/ng%C3%A2n+h%C3%A0ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/ng%C3%A2n+h%C3%A0ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/ng%C3%A2n+h%C3%A0ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/th%C6%B0%C6%A1ng+m%E1%BA%A1i.htmlhttp://tag.phanvien.com/c%E1%BB%95+ph%E1%BA%A7n.htmlhttp://tag.phanvien.com/h%E1%BB%87+th%E1%BB%91ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/d%E1%BB%8Bch+v%E1%BB%A5.htmlhttp://tag.phanvien.com/h%E1%BB%87+th%E1%BB%91ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/h%E1%BB%87+th%E1%BB%91ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/ng%C3%A2n+h%C3%A0ng.htmlhttp://tag.phanvien.com/ng%C3%A2n+h%C3%A0ng.html -
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
29/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 29
vng, cht lng c nng cao qua vic cung ng dch v gia tng th. Nm 2009,
VCB pht hnh thm c trn 36.340 th tn dng quc t (TDQT) - bao gm c s
lng chuyn i t th t sang th chip. Doanh s s dng th TDQT do
Vietcombank pht hnh t trn 1.900 t ng; Doanh s thanh ton th TDQT l 567
triu USD. Th ghi n, pht hnh c 156.490 th t trn 105,5% so vi k hoch.
Thanh ton t 90.654 t ng, t trn 137% k hoch. Nhng kt qu t c ny
trong mt nm y nhng bin ng v khng hong thc s l thnh cng rt ln ca
Vietcombank, xng danh l mt trong nhng Ngn hng hng u ca Vit Nam.
- Trong thi gian gn y chng ta cng thy tnh trng s dng v thanh ton th
gi mo c chiu hng gia tng v gy ra nhng tn tht v ti chnh i vi nn
kinh t, c bit l v ti chnh i vi cc ngn hng- Tnh cnh tranh trn th trng dch v thanh ton vn mc th s v pht
trin di mc tim nng. Cha ph bin cnh tranh bng thng hiu, cht lng
dch v. Cc t chc cung ng dch v thanh ton, thay v sng to ra sn phm mi
hoc to ra gi tr gia tng trn sn phm cng loi trn th trng ( l gia tng cc
tin ch i km dch v, phng tin thanh ton hin i, dn thay th dch v n mc
ch bng nhng dch v a mc ch nh: s dng th cho nhiu mc ch nh thanh
ton, chi tr ha n nh k, vn tin, rt tin mtthay cho vic s dng th ch
rt tin mt) th li ch tp trung vo yu t gi c (ph) nhm nh bi i th cnh
tranh. iu ny khng ch lm tn hi ti chnh li nhun ca cc t chc cung ng
dch v thanh ton trong hot ng th, m cn tn hi ti s gn kt gia chnh bn
thn ngn hng v khch hng, khi m khch hng khng nhn thy s khc bit gia
cc sn phm ca nhng ngn hng khc nhau, v vy m h d dng t b mt sn
phm dch v mang thng hiu ny n vi mt sn phm c thng hiu khc.
2.2.3 Thanh ton bng cc hnh thc khc
Th tn dng l mt phng thc c s dng rt ph bin trong thanh ton
quc t. Theo s liu thng k nm 2009 th c khong 11-15% giao dch thng mi
quc t s dng phng thc tn dng chng t, vi tng tr gi l mt nghn t la
M. Tuy nhin khi thanh ton bng L/C, cc bn tham gia thanh ton c th gp mt
s kh khn v ri ro, c th l:
- Ri ro i vi nh nhp khu:
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
30/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 30
Vic thanh ton ca NH cho nh xut khu ch cn c vo b chng t xut trnh
m khng cn c vo vic kim tra thc t hng ho. NH ch kim tra tnh hp l b
ngoi ca chng t. Nu nh xut khu ch tm gian ln c th xut trnh chng t gi
mo cho NH ch nh thanh ton. Nh vy, s khng c s bo m no cho nh
nhp khu rng hng ho s ng nh hp ng v s lng, chng loi v khng b
h hng g. Trong trng hp ny nh nhp khu vn phi hon tr y tin
thanh ton cho NH pht hnh.
- Ri ro i vi nh xut khu:
Khi nh xut khu xut trnh b chng t khng ph hp vi L/C th mi khon
thanh ton (chp nhn) u c th b t chi v nh xut khu s phi t gii quyt
bng cch d hng, lu kho, bn u gi...cho n khi vn c gii quyt hocphi ch hng quay v nc. Nh xut khu phi tr cc khon chi ph nh lu tu qu
hn, ph lu kho, mua bo him hng ho trong khi khng bit nh nhp khu c
ng nhn hng hay t chi nhn hng v l do b chng t c sai st. Nu NH pht
hnh hoc NH xc nhn mt kh nng thanh ton th mc d b chng t xut trnh c
hon ho cng khng c thanh ton. Cng tng t nh vy, nu NH chp nhn hi
phiu k hn b ph sn trc khi hi phiu n hn th hi phiu cng khng c tr
tin. Tr khi L/C c xc nhn bi mt NH hng nht trong nc, cn li nh xut
khu s phi chu ri ro v h s tn nhim ca NH pht hnh cng nh ri ro chnh tr
hay ri ro do c ch chnh sch ca nh nc thay i.
- Ri ro i vi NH pht hnh (NH m L/C- issuing bank):
NH pht hnh l NH i din cho ngi nhp khu, n cung cp tn dng cho
ngi nhp khu. NH ny thng c hai bn nhp khu v xut khu tho thun la
chn v c quy nh trong hp ng, nu cha c s quy nh trc, ngi nhp
khu c quyn la chn. Ri ro i vi NH pht hnh l ch NH pht hnh phi thc
hin thanh ton cho ngi th hng theo quy nh ca L/C trong trng hp nh
nhp khu ch tm khng thanh ton hay khng c kh nng thanh ton. V th, trc
khi chp nhn pht hnh L/C, NH cn thm nh mt cch cht ch ging nh vic cp
mt khon tn dng cho
khch hng.
Cc doanh nghip Vit Nam cng gp phi rt nhiu kh khn trong vic p dngthanh ton bng L/C
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
31/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 31
- Cha hiu r v phng thc tn dng chng t
Theo kt qu kho st ca Phng Thng mi Quc t (ICC) v Ngn hng Quc
T (VIB Bank), hin c khong 80% b chng t xut trnh ln u ca cc doanh
nghip xut nhp khu (XNK) Vit Nam b t chi v s sai bit.S d c ti 80% b
chng t ca cc doanh nghip xut trnh ln u b i tc t chi l bi trong giao
dch thanh ton bng tn dng chng t, vic thanh ton ch yu thc hin trn c s
s hon ho ca b chng t do ngi bn xut trnh, m thc t lp c mt b
chng t hon ho l rt kh.M nhng t ng thuc v thng l c quy nh ti b
quy tc v thc hnh thng nht v tn dng chng t trong xut nhp khu (gi tt l
UCP) do ICC ban hnh, ni chung hi kh hiu vi nhng ngi lm kinh doanh thc
t, nht l i vi nhng doanh nghip Vit Nam vn cn cha c nhiu kinh nghim,
v cha am hiu nhiu. Vic kh hiu dn n nhng sai lch- Ri ro do i tc khng cung cp hng ho
Ri ro ny xut hin khi doanh nghip khng tm hiu r bn hng. Chng hn
cuc mua bn ch thng qua nhng trao i, thng tin trn Internet m doanh nhip
vi vng t hng m cha cp k n ni dung ca L/C ri chuyn tin qua ngn
hng do i tc ch nh. Doanh nghip s gp rc ri khi i tc ch l doanh nghip
o, ng ngha vi vic hng ha khng c chuyn v cho doanh nghip.
- Ri ro thanh ton do chng t gi, chng t khng trung thc, mu thun giahng ho v chng t:
Nu i tc khng tin cy hay i tc c ch la o, rt c th bn s gp
rc rI bi nhng lai giy t gi. Ngoi ra, vn mu thun gia hng v chng t
cngl yu t cn , bi rt c th hng ho khi nhp khu s b hi quan tch thu do
khng c s trng khp vi giy t.
- Cc ri ro khc nh la chn hng tu khng tin cy, h hng hng ho do xp
hng khng ng quy nh. V d nh tu ch hng ha b hi quan bt v vn chuynhng cm, nhng thit hi khng ng c do hng ha b v, m, gim cht lng
Trong thi gian ti, hot ng thanh ton trong nn kinh t tip tc din bin tch
cc, si ng vi nhng n lc t pha cc t chc cung ng dch v thanh ton v cc
t chc cung cp dch v h tr thanh ton trong vic em n cho khch hng dch v
thanh ton tt nht. Dch v m ti khon c nhn ang trong xu th pht trin nhanh
chng v vt bc, vi s tham gia ngy mt gia tng lng khch hng vo th trng
chng khon v vic trin khai thc hin Ch th 20/2007CT-TTg. V y l iu kin
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
32/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 32
Cc t chc cung ng dch v thanh ton cung cp n ngi s dng nhiu dch v
thanh ton tin ch, hin i.
Chng 3: GII PHP PHT TRIN CC HNH THC THANH
TON KHNG DNG TIN MT TI VIT NAM3.1 nh hng pht trin hnh thc thanh ton khng dng tin mt ti Vit
Nam
- Pht trin dch v thanh ton trong dn c l mt mc tiu chin lc nhm m
rng th trng nng cao hiu qu v nng lc ca ngnh ngn hng Vit Nam trong
thi k y mnh cng nghip ho, hin i ho t nc. T s thc y mnh m
qu trnh gi tin tit kim vo u t, nng cao t trng u t ca dn chng ln.Pht trin TTKDTM phi ph hp vi trnh pht trin ca nn kinh t, h tng k
thut cng ngh v h thng thanh ton. Cc gii php xy dng trong cc n pht
trin TTKDTM khng mang tnh hnh chnh, p t, gy tc ng tiu cc km hm s
pht trin cc hot ng kinh t - x hi. Ngoi ra, vic pht trin TTKTM phi t
trong mi quan h cn bng gia li ch chung ca cng ng v li ch ca ngi s
dng dch v thanh ton, ca cc t chc cung ng dch v thanh ton. Nhng bin
php h tr ca Nh nc ch mang tnh cht ngn hn, nhm to ra bc t ph banu cho s pht trin TTKDTM.
- T chc dch v tin t dn c thun tin, an ton, a li li ch cho khch
hng s dng, xy dng thnh tp qun s dng sc, th thanh ton, u nhim thanh
ton nh k thay th tp qun s dng tin mt, gim t trng khi tin mt trn
din rng M2 xung di 10% vo na u th k.
- Tng mnh khi lng v phm vi cung ng dch v ngn hng trong dn c
a doanh s thanh ton khng dng tin mt ngn hng n nm 2020 gp khong 15
16 ln nm 2001. Bng m rng dch v tin t dn c iu chnh c cu lao
ng; gim mnh lao ng trong lnh vc lin quan, c bit l trong khu tin mt ca
ngn hng nh nc, ca cc t chc tn dng v gim lao ng kho qu cc doanh
nghip, cng s, h kinh doanh c th.
- Sm trin khai v hon thin chng trnh hin i ho trn ton h thng
ngn hng. Mt s t chc tn dng cn trin khai mnh m hn na phng n thnh
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
33/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 33
lp cng ty c phn tin hc ngn hng; trong ngn hng Nh nc cn to iu kin
thun li v mt th tc m hnh cng ty ny sm i vo hot ng.
- Thu hp ti a thanh ton bng tin mt trong nn kinh t nhm hn ch t nn
tham nhng cng qu, tn trng php lut, bo m cng khai, cng bng v vn minh
x hi. T tin hnh hi nhp kinh t quc t ca ngnh ngn hng theo quyt nh
s 683/Q-NHNNngy 26/06/2003 ca Thng c ngn hng Nh nc Vit Nam
3.2 Gii php pht trin cc hnh thc thanh ton khng dng tin mt
3.2.1 p dng chung cho cc phng thc
- Hon thin khun kh php l cho hot ng thanh ton ca nn kinh t
Hon thin khun kh php l, bao gm cc lut, quy nh lin quan n cc
ch th tham gia thanh ton ni chung trong nn kinh t cng nh hot ng thanhton khng dng tin mt qua ngn hng.
nh hng hon thin khun kh php l bao gm: phn nh r quyn hn,
trch nhim ca cc bn tham gia hot ng thanh ton khng dng tin mt, trn c
s kim sot ri ro php l thch hp, bo m ph hp vi cc chun mc thng l
quc t c cc nh ch ti chnh, tin t quc t khuyn ngh hoc c p dng
chung nhiu quc gia khc; to lp mt mi trng cnh tranh cng bng, bo m
kh nng tip cn th trng v tip cn dch v i vi cc ch th c chc nng
tng t nh nhau; hnh thnh c ch bo v khch hng hu hiu v bo m quy
trnh gii quyt tranh chp hiu qu v khch quan; hn ch thanh ton bng tin mt
i vi nhng i tng c s dng qu ngn sch nh nc nhm tng kh nng kim
sot vic s dng ngun ngn sch. S giao dch 1 Ngn hng Cng thng Vit Nam
kin ngh: Chnh ph nn sm ban hnh Lut sc ph hp thng l quc t v ci tin
qui trnh thanh ton sc, Ngn hng Nh nc cng sm cho ra i qui nh thanh tonkhng dng tin mt mi trong cc phng tin thanh ton phi bao trm ht mi
i tng thanh ton v phi tin li v sm c cc quy nh v cc dch v ngn hng
in t
Hin nay, mt vn cn gy nhiu tranh ci l vic thu ph dch v thanh ton
qua t chc cung ng dch v thanh ton. Chnh v vy, Nh nc nn sm c cc quy
nh r rng ph dch v thanh ton, bao gm c biu ph v cc mc thu ph c th.
Mt s NHTM c kin ngh Ngn hng Nh nc nn iu chnh biu ph gim
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
34/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 34
xung, cc NHTM c th gim ph khuyn khch khch hng s dng thanh ton
khng dng tin mt.
- o to i ng cn b
Con ngi lun l yu t quyt nh n s thnh cng trong s nghip pht
trin ca t nc cng nh ca hot ng kinh doanh ngn hng. tr thnh mt
ngn hng lun i mi nghip v kinh doanh mt cch c hiu qu, cn b v nhn
vin ngn hng, nht l ngi ng u cc b phn phi c trch nhim cao, lm vic
vi ng c v uy tn v s thnh t ca ngn hng. Nhng ngi ny cn phi c
trnh nghip v cao, hiu bit v c kh nng x l nhiu loi giao dch phc tp,
ng thi phi c kh nng giao tip tt v thnh tho ngoi ng. Mun lm c iu
ny, cc ngn hng phi c ch lm vic, khuyn khch tng thng, bt nhn sph hp. Ngn hng nn nghin cu, sm p dng cc bin php khuyn khch vt
cht cng nh tinh thn cho cn b, tng cng cng tc gio dc chnh tr, t tng,
ng vin ton cn b pht huy ht kh nng gp phn thc hin thng li k hoch
ra. Tuy nhin, quan trng hn tt c l hot ng o to, bi dng nghip v chuyn
mn cho cc cn b ca ngn hng. Vic o to chuyn mn ca ton ngn hng ni
chung v ca phng thanh ton quc t ni ring s l bc u cho vic p dng cc
hnh thc giao dch thanh ton mi. Vic o to cn quan tm n kin thc mi ca
kinh t th trng nh: Marketing ngn hng, phn tch hot ng kinh doanh ngn
hng, phn tch hot ng kinh doanh ca ngn hng, d on ri ro c c s khoa
hc, mi trng vi m v mi trng v m trong hot ng kinh doanh ca ngn
hng. iu ny khng ch mang li li ch cho chnh khch hng m cn cng c thm
v tr ca s trong thi gian ti. Sau y l mt s gii php c th:
o to v o to li, nng cao trnh cn b c, o to b sung kin thc
cho nhn vin mi tuyn dng.
a dng ho loi hnh o to, thng xuyn t chc lp bi dng nghip v
chuyn mn, c cn b i hc nng cao.
T chc cc bui d tho nhm truyn t kinh nghim trong x l tnh hung.
T chc cc k thi st hch kim tra v tuyn chn cn b c trnh chuyn mn cao,
giu kinh nghim.
- Pht trin cc hnh thc thanh ton hin i
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
35/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 35
Hin nay trn th gii xut hin rt nhiu hnh thc thanh ton hin i.
Chng cng c s dng rng ri trong mi hot ng thanh ton ca dn chng
cng nh ca cc t chc ti chnh v x hi. Vit Nam cng c nhiu hnh thc
thanh ton mi nh thanh ton qua mng in thoi di ng (Ebanking), thanh ton
qua mng Internet (Internetbanking)Ebanking l mt knh giao dch mang li rt
nhiu tin li cho khch hng, v d nh nh vn c th chuyn tin, thanh ton ha
n, mua hng qua mng hay mua th co in thoi. Khch hng s khng cn phi
ch i, gp phin phc vi cc giao dch vin, m ch cn click chut l mi yu cu
u c p ng ngay tc khc.Internetbanking, dch v ny cho php khch hng
truy vn thng tin ti khon, thc hin giao dch vi ngn hng thng qua qua Internet.
Tuy nhin thc t hin nay cc hnh thc ny cha c s dng mt cch rng ri,ch mi trong giai on th nghim v cung cp cho mt s t khch hng. Mt trong
nhng bin php nhm y mnh thanh ton khng dng tin mt l pht trin cc
hnh thc thanh ton hin i ny. Mt iu d nhn thy l pht trin cc hnh thc
thanh ton hin i ny cn phi c mt h thng my mc ti tn vi lng vn ln,
nn mng khoa hc cng ngh cao, cc chuyn gia v my mc cng nh nhn vin
thanh ton phi c trnh v b dy kinh nghim. Tuy nhin, phi nh gi mt cch
khch quan l h thng thanh ton khng dng tin mt Vit Nam mi ch va tnh
gic sau mt thi gian di ca c ch tp trung quan liu bao cp. V vy, cch gii
quyt tt nht l Vit Nam phi i tt n u tip thu cng ngh ca cc nc pht
trin, nhp my mc thit b ca h mt cch c chn lc, mua li phn mm hng
dn cch s dng cc phng thc thanh ton hin i v ci tin ph hp vi nhu
cu thanh ton v tnh hnh thc t ca Vit Nam.
- M rng cc loi hnh dch v ngn hng
Trong mt nn kinh t ton cu, i hi cc ngn hng phi c nng lc ti
tr, p ng nhu cu qun tr ri ro cho cc cng ty, bt k ln hay nh, khp ni
trn th gii. H cng cn c kh nng lun chuyn vn xuyn bin gii v chuyn
dch ngun vn kp thi n cc khu vc ang pht trin nhanh cng nh cc loi hnh
kinh doanh c li. Cha kha t c thnh cng l i hi cc ngn hng thng
mi ni chung phi c hot ng truyn thng v tip nhn cho vay, u thc, chuyn
tin sang mt nghip v mi thch hp v c o hn. Nhng sng kin i mimt cch linh hot v pht huy nhiu k nng sng to hu hiu s gip cc ngn hng
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
36/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 36
c li th trong kinh doanh tin t v chng khon, trong hot ng thit k v phn b
sn phm mi. Nhng loi hnh dch v mi ca ngn hng trong thanh ton khng
dng tin mt c th l:Dch v t vn thng tin, dch v t vn ti chnh, dch v t
vn php lut; m rng loi hnh dch v ngn hng ti nh; dch v thu mua, dch
v mua bn chng khonNhng loi hnh dch v mi ny i hi phi c s kt
hp ca nhiu yu t, khng th thc hin c mt sm mt chiu, cn phi c s h
tr chung ca ton h thng cng nh s phi hp ca cc ngn hng bn, n cng i
hi cn b lnh o phi c hng i ng n cho S giao dch ca mnh.
- Gii php thu ht dn c m ti khon c nhn v thanh ton qua ngn hng
Phng thc thanh ton trong dn c hin nay ch yu l phng thc thanh
ton tin mt trao tay. T l ngi dn m ti khon c nhn cn t, lng giao dchthanh ton qua ngn hng cha nhiu. Ngn hng cn c bin php kch thch dn c
m ti khon c nhn v tuyn truyn qung co h bit c li ch ca vic m
ti khon c nhn. Cc bin php khuyn khch c th l: Gim chi ph hoc khng thu
ph dch v thanh ton qua ngn hng ca dn c; tng li sut tin gi khng k hn
ca dn c cao hn mc li sut cho cc doanh nghip vay; trng hp mt s khch
hng hi iu kin, ngn hng c th u i li sut cho vay v thi gian thm nh
khi khch hng c nhu cu vay. Thm na, ngn hng cn pht trin qui m mng li
cung cp gia cc ngn hng nhm gim chi ph. T , ngn hng s a v pht
trin mt s dch v nhm khuyn khch dn c thanh ton qua ti khon m ti ngn
hng ca mnh:
Th nht, ngn hng nn a v pht trin dch v chi tr tin lng cho cn b
cng nhn vin qua ngn hng. Xut hin dch v ny l do hin nay xut hin nhu cu
ca cc c quan nh ngn hng trch t ti khon tin gi tr lng cho cn b cng
nhn vin theo danh sch, cng nhn vin c nhu cu dnh mt phn tin lng gi
ti khon c nhn; cng nhn vin c nhu cu thanh ton mt s khon chi ph nh chi
ph in nc, bo him theo nh k. Chnh v vy, cc ngn hng nn tip cn cc
doanh nghip cc doanh nghip thc hin nghip v ny, to thi quen thanh ton
qua ti khon c nhn.
Th hai, ngn hng nn pht trin nghip v cho vay i sng, t chc thu n
hng thng t ti khon c nhn. Bi v, sau khi Chnh ph c ch trng kch cu tiudng, ngnh ngn hng trin khai mnh nghip v cho vay v thu c nhng
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
37/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 37
kt qu kh kh quan gp phn x hi ho cng tc ngn hng. Tuy nhin, cn gn
kt cc nghip v cho vay hn na phc v i sng cn b cng nhn vin. Ngoi ra,
thc hin thu n tt hn i vi nhng khch hng c ti khon c nhn, ngn
hng nn thu n hng thng bng cch rt tin t ti khon ca h.
Th ba, ngn hng nn thc y vic thc hin cc nghip v mi gii, trung
gian thanh ton, h tr vn trong giao dch mua bn bt ng sn v mua bn cc ti
sn c gi tr ln qua ti khon tin gi ti ngn hng. Bng cch ny, ngn hng va
nng cao sc cnh tranh ca mnh vi cc ngn hng khc, va tng doanh s; va
thc y nn kinh t pht trin.
3.2.2 p dng cho tng phng thc
Mi phng thc TTKDTM li c nhng c im ring, mun pht trin phii hi nhng iu kin khc nhau. V vy, bn cnh cc bin php nhm pht trin
cc hnh thc thanh ton khng dng tin mt , ti xin xut mt s bin php p
dng cho tng phng thc nh sau.
3.2.2.1 Thanh ton bng Sc
Sc l mt lnh vc khng cn mi Vit Nam song tnh ph dng cn thp v
cha c mt s u t ng k no, v vy sc cha c hnh thnh thnh mt th
trng thng nht. Hin nay trn th gii hnh thnh hai m hnh xy dng trung
tm x l sc: M hnh c (x l sc truyn thng) v m hnh mi (m hnh c s can
thip ca cng ngh hin i). Vit Nam nn i theo con ng th hai. Vit Nam l
mt nc i sau, v vy rt ngn thi gian l mt vic lm cn thit. Vit Nam c th
xy dng th trng sc bng cc bin php sau:
- Ngn hng c th thnh lp trung tm x l sc ba min nh: H Ni -
Nng - Thnh ph H Ch Minh. S la chn ny l c c s, bi v 3 thnh ph ny
chim ti 80 % s lng sc trong ton quc. Bn cnh , ngn hng nn cho php s
dng rng ri sc ngoi phm vi cc thnh ph, tnh cng tham gia vo trung tm
ny.
Cc chi nhnh ngn hng s gi t sc v cc thng tin v sc n ngn hng
nh nc kim tra, kim sot chng v thanh ton b tr, sau phn loi v gi
cc sc n ngn hng pht hnh. Ngoi vic thanh ton qua trung tm b tr, cc ngn
hng trn cng a bn c th m ti nhau cc ti khon song bin clearing. Ti khonny hot ng trn nguyn tc phc v ln nhau vic thu h, chi h trong nhng phm
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
38/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 38
vi thanh ton c tho thun trc gia cc ngn hng vi nhau trong c sc c
nhn. n k cc ngn hng i chiu song bin vi nhau quyt ton s tin thu
h, chi h v thanh ton vi nhau cc khon phi thu, phi chi. Cc ngn hng khng
nn tnh li nhng ti khon ny, khng bt buc duy tr s d k qu khi lm th tc
m v trong sut qu trnh hot ng. Ti khon song bin ny s gip cho qu trnh
thanh ton sc c nhanh chng hn v khi c s c s rt ngn thi gian x l.
- Ngn hng nn pht hnh th sc dng song song vi sc c nhn. Mc ch
ca vic ra i th ny l to tm l an tm khi s dng v hn ch kh nng s dng
th bt hp php. Trn th sc ghi y cc yu t m bo cho thanh ton nh:
H tn ch ti khon, a ch, s chng minh nhn dn, s hiu, tn ngn hng giao
dch, s ca th sc.Khi ngi th hng c ti khon mt ngn hng v mun phthnh sc, ngn hng s cp cho ch ti khon mt th sc km theo s sc nhng,
c ngha l ngn hng nhng sc m bo kh nng chi tr cho ngi th hng, c
th gi y l chng ch thanh ton do ngn hng ni m pht hnh cho ngi s dng
sc, mt loi dng trongpht hnh sc khng th chuyn nhng. C th khi cn thit
ngn hng nn nghin cu th tc
u quyn s dng th sc ging nh ngi c u quyn pht hnh sc hin
nay.
- Ngn hng cng nn quan tm n sc c nhn c m bo kh nng chi tr
ca ngn hng thng mi. T mt b phn dn c c s dng sc thanh ton
(C bo chi c s sc ln mc khng ch khng qu mt s tin nht nh khi mi t
sc trao tay)ctc dng kch thch nhu cu thanh ton. Tu theo tng giai on, ngn
hng c th qui nh sc khng c chuyn nhng v sc c chuyn nhng.
i vi nhng khch hng c uy tn hoc c nhng m bo ph hp, ngn hng
c th cp tn dng bng cch p dng hnh thc thu chi (Tnh li tin vay khi vt
qu s d trong mt thi hn nht nh). Vi doanh nghip khi bn hng cho dn c s
dng sc thanh ton th doanh s bn hng bng cc hnh thc thanh ton qua ngn
hng nn c min hoc gim thu trong nhng thi k nht nh
3.2.2.2 Thanh ton bng th thanh ton
- M rng i tng s dng th: Thc t hin nay th th tn dng thng ch
c mt s i tng c thu nhp cao s dng. Thi gian ti, bn cnh i tngkhch hng truyn thng ny, cc NHTM nn m rng vic s dng th ti nhng b
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
39/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 39
phn dn c nh: nhng ngi sng thnh th, nhng ngi lm vic trong cc c
quan, doanh nghip c thu nhp cao nh cc cng ty lin doanh, doanh nghip c vn
u t nc ngoi, doanh nghip nh nc c thu nhp cao, n nh (du kh, bu
in, hng khng). V trong tng lai xa hn, NHTM nn quan tm n i tng l
nhng ngi c thu nhp trung bnh, n nh trong x hi, y l i tng chim a
s Vit Nam.
- a dng ho sn phm, to ra nhng sn phm th tn dng mi ph hp vi
iu kin VN. Tin hnh to ra cc sn phm th lin kt vi cc doanh nghip ln c
uy tn hot ng trong lnh vc sn xut vt cht cng nh cc ngnh, dch v nh:
siu th, khch sn, ca hng bn xng du, i l bn v my bay, i l bo him
- Mt vn hin nay nhiu ngi s dng th thanh ton quan tm l vic thuph thanh ton. Nhiu ngn hng hin nay v ang thc hin thu ph i vi cc
giao dch rt tin, chuyn khon, xem s d v in sao k ti cc my ATM ca cc NH
khc trong lin minh Smartlink v Banknet. Mc ph thu c th c thc hin ng
quy nh ca Smartlink v Banknet. Trong mt s trng hp vic thu ph ny l rt
khng cng bng v khng hp l vi khch hng. V vy, ngi dn c th an tm
hn trong cc giao dch thanh ton ca mnh th cc ngn hng nn thn trng vi tng
mc ph a ra. Khch hng ch sn sng chp nhn mt mc ph no nu h cm
thy thc s hi lng vi
cht lng dch v m cc ngn hng mang li.
- Ngy 24/8/2007, thng c Ngn hng nh nc ban hnh Ch th s
20/2007/CT-TTg thc hin tr lng qua ti khon i vi nhng i tng hng
lng t ngn sch nh nc. Dch v th t ng vai tr quan trng thc
hin nhng mc tiu kinh t x hi. Tuy nhin, tnh hnh hn nay cho thy cn c
nhiu vng mc xung quanh vn ny. Vic thiu ht nghim trng h thng ATM,
nhng vng nng thn khng c ATM, ngi dn phi ra th trn hoc thnh ph
mi rt c. Thm vo tnh trng cng nhn cc khu cng nghip, khu ch xut
phi xp hng di i hng gi mi rt c tin khng phi l chuyn him. Tnh
hnh ny i hi cc NHTM cn r sot ton b c s h tng cung ng dch v tr
lng qua ti khon (s lng v phn b my ATM trn a bn; tnh trng an ton v
in, cht lng ng truyn, cc dch v tip qu, chm sc khch hng, x l trc
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
40/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 40
trc k thut, thc mc, khiu ni.) theo hng m rng, tng cng lp t my
ATM trn a bn.
3.2.2.3 Thanh ton bng th tn dng
- Trc ht cn to iu kin cho hot ng xut nhp khu pht trin. Qua
nghin cu l lun trn, trc ht chng ta thy r vai tr ca ngn hng trong qu
trnh thc hin qu trnh thanh ton quc t: va lm trung gian thu h tin, va thc
hin chi tr tin hng theo lnh, va lm m bo cam kt s thanh ton theo yu cu
ca khch hng, l nghip v kinh doanh ca ngn hng. Ngn hng mun tng li
nhun th phi ci tin m rng cc sn phm dch v p ng c yu cu a dng
ho ca hot ng kinh doanh xut nhp khu thng qua m gp phn thc y
hot ng xut nhp khu pht trin.- p dng nhiu bin php phng nga v ngn chn ri ro cho cc doanh
nghip trong thc hin giao dch bng L/C. C th cc doanh nghip khi tham gia LC
cn tm hiu bn hng k lng, tham kho kin ngn hng v qu trnh kinh doanh
ca i tc, nghin cu k quy nh v iu khon pht trong hp ng (Penalty), yu
cu c hai bn k qu ti mt ngn hng m bo thc hin hp ng , yu cu phi
a ra nhng cng c m bo an ninh thanh ton ca ngn hng nh Standby L/C,
Bank Guarantee, Performance Bond.. (ch p dng i vi nhng hp ng ln v
khch hng khng quen bit nhau) m bo quyn li ca nh nhp khu
Nhn chung, trong cc cuc giao thng quc t ngy nay, thanh ton theo L/C
lun l phng thc thanh ton quan trng nht gia nhng i tc kinh doanh bi L/C
to ra s an tm v thun li ti a cho cc cng ty. Nhng d an ton v tin li n
my th thanh ton qua L/C vn khng th trnh khi cc ri ro v tranh chp pht
sinh. Doanh nghip cn sm chun b cho mnh nhng kin thc v L/C ng thi
lng trc c nhng ri ro trong qu trnh thanh ton L/C. C th vic mua bn
hng ho mi din ra nhanh gn v L/C s thc s tr nn hiu qu.
3.3 Mt s kin ngh nhm m rng hot ng thanh ton khng dng tin mt
3.3.1 Kin ngh i vi Nh nc
- Hon thin chnh sch kinh t v m ca Nh nc
Trong thi gian qua, Nh nc ban hnh nhiu vn bn php lut nhm to
mi trng thun li cho hot ng sn xut kinh doanh trong c ch th trng nh:
B lut Dn s, b lut Thng mi, lut Ngn hng Nh nc, lut Cc t chc tn
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
41/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 41
dngTuy nhin vn cn qu chung chung, sau khi vn bn lut c hiu lc cng
khng c vn bn hng dn c th, nhiu lnh vc cha c sa i, c vn bn
phi sa i v b sung nhiu ln, khng c tnh n nh nn vic thc thi v p dng
l rt kh. Thc t l cc vn bn lut lin quan n hot ng ca h thng ngn hng
ni chung v hot ng thanh ton khng dng tin mt ni ring, c bit l hot
ng nh thu v chuyn tin cn nhiu vng mcChnh v vy, d lut c ban
hnh nhng phn qui nh v thanh ton khng dng tin mt, th thc thanh ton ph
bin, chim a s trong hot ng tn dng ca ngn hng, t chc tn dng vn dm
chn ti ch, gy ra nhiu kh khn cho hot ng ti chnh. to iu kin v mi
trng php l cho cc ngn hng hot ng kinh doanh trn nhiu lnh vc trong
c hot ng thanh ton thanh ton khng dng tin mt, Nh nc cn: X l cc vnbn php l, cc o lut ng b. Bn cnh, hon thin nhng chnh sch hin hnh,
nghin cu cho ra i nhng vn bn mi v lnh vc ngn hng, th trng chng
khon
- Cn c cc bin php x l mnh i vi nhng hnh vi vi phm php
V vn an ton, bo mt, hin nay rt nhiu ngi cn e d cha gim s
dng cc hnh th TTKDTM v vn an ton v bo mt thng tin. Nh nc nn coi
cc hnh vi trm cp cc thng tin v ti khon, m s l hnh vi vi phm php lut
v c khung hnh pht thch ng. ng thi cc ngn hng phi phi hp tm gii
php bo mt thng tin cho khch hng. Phi khch hng thy rng gi tin vo
ngn hng l an ton v kinh t hn l ct trong kt st. iu cn c li cho ngn
hng trong vic huy ng vn phc v cho s nghip pht trin kinh t x hi.
- Hon thn v pht trin th trng tin t lin ngn hng
Cn tp trung pht trin h thng thanh ton lin ngn hng (TTLNH) v y l
h thng thanh ton xng sng ca nn kinh t. Vic thit k m rng h thng p
ng nhu cu cho cc thnh vin phi ph hp vi cc chun quc t p dng chung
cho cc h thng thanh ton v quyt ton. Cc gii php phn mm h thng cn m
bo c lp gia x l s liu v truyn d liu, m bo tnh bo mt h thng, tch
hp d liu v tnh lin tc trong hot ng
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
42/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 42
3.3.2 Kin ngh i vi ngn hng Nh nc
NHNN cn sm ban hnh nhng vn bn php qui qui nh quyn hn, trch
nhim ca NH cng nh ca doanh nghip trong cc giao dch lin quan n ngoi
hi.
Ngoi vic tht cht qun l ngoi hi, ngn hng Nh nc cn c qui nh r
rng hn i vi doanh nghip tham gia hot ng xut nhp khu gip doanh
nghip tho g kh khn trong vic xin mua ngoi t thc hin cc ngha v thanh
ton quc t.
Cn phi hp cht ch gia ban thanh tra ca ngn hng Nh nc vi b my
kim tra gim st ca cc ngn hng thng mi nhanh chng pht hin nhng
vng mc, nhng sai lm, vi phm kp thi x l.3.3.3 i vi khch hng
Thanh ton khng dng tin mt l mt hot ng cha nhiu ri ro. S ri ro
khng n gin s tch bit v v tr a l gia ngi xut khu v ngi nhp khu
m nhiu khi ri ro xut pht t chnh nhng khch hng yu cu ngn hng thc hin
thanh ton. hn ch iu ny, cc khch hng phi khng ngng hon thin mnh
nht l trong iu kin pht trin ca cc cng c thanh ton nh hin nay.
Trong giao dch ca mnh, khch hng nn thc hin mt cch nhanh nht v
tt nht nhng ngha v ca mnh i vi ngn hng. Trong trng hp c nhng
thng tin thiu chnh xc khch hng nn cn trng xem xt v phn hi li cho ngn
hng ban lnh o c bin php x l kp thi.
Khch hng nn thn trng la chn i tc. Bi v, d thanh ton theo phng
thc no th vic tr tin cng ph thuc vo thin ch ca ngi mua, uy tn cng nh
mi quan h gia hai bn.
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
43/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 43
KT LUN
C th ni, s pht trin ca hot ng ca thanh ton khng dng tin mt lun
song hnh chung vi s pht trin chung ca ton x hi. Phng thc v trnh
nghip v thanh ton phn nh trnh pht trin kinh t x hi, trnh dn tr ca
mi quc gia. Nn kinh t cng pht trin th khi lng giao dch mua bn trao i
hng ha dch v ngy cng tng v nhu cu thanh ton an ton nhanh chng v chnh
xc tr nn cp thit hn bao gi ht. T nhng tin ch m thanh ton khng dng
tin mt mang li, c th khng nh pht trin hnh thc thanh ton khng dng tin
mt l mt trong nhng nh hng ln, c tm quan trng rt ln i vi nn kinh t
nc ta. i mi mnh m cng ngh Ngn hng theo hng quc t ho v hin i
ho, gim t trng tin mt trong dn c l mt trong nhng xu th tt yu ca thi i.Hi vng qua ti ny, ti c th phn nh phn no thc trng thanh ton
khng dng tin mt Vit Nam v c th ng gp mt vi gii php nh nhm pht
trin v hon thin hnh thc thanh ton khng dng tin mt ti Vit Nam.
1
-
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
44/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 44
TI LIU THAM KHO
(1) Bo in t : vnexpress.net, dantri.com.vn, vietbao.com, laodong.com.vn
(2) Mt s bi vit trn cc trang Web :
http://www.sbv.gov.vn,
http://www.vietlaw.com.vn
http://www.tapchiketoan.com
(3) Mt s tp ch chuyn ngnh :
-Tp ch Ngn hng, Thi bo ngn hng
-Tp ch Ti chnh
`-Tp ch Th trng tin t
(4) Gio trnh : - Tin t, ngn hng v th trng ti chnh (Frederic S.Mishkin)
- L thuyt Ti chnh- tin t (i hc ti chnh-k ton)
- Qun tr Ngn hng thng mi - Gs.Ts L Vn T (Nh
xut bn ti chnh - 2005)
- Th thanh ton quc t v vic ng dng th ti Vit Nam,
L Vn T & Trng Th Hng (Nh xut bn tr)
(5) Lun n tin s Nhng vn nhm hon thin cc nghip v thanh ton
quc t, Li Ngc Qu.
1
http://www.sbv.gov.vn/http://www.vietlaw.com.vn/http://www.sbv.gov.vn/http://www.vietlaw.com.vn/ -
8/6/2019 Hinh Thuc Thanh Toan Ko Dung Tien Mat o Vnam
45/45
n: Hnh thc TTKDTM Vit Nam - thc trng v gii php 45
MC LC
Chng 1: HNH THC THANH TON KHNG DNG TIN MT ................21.1 Lu thng tin t ..................................................................................................2
1.1.1 Khi nim lu thng tin t ..........................................................................2
1.1.2 Hai hnh thc lu thng tin t .....................................................................21.2 Thanh ton tin t .................................................................................................31.2.1 Thanh ton dng tin mt .............................................................................31.2.2 Thanh ton khng dng tin mt ..................................................................4
1.3 Ngun gc v vai tr ca cc hnh thc thanh ton khng dng tin mt ........... 41.3.1 Ngun gc ca thanh ton khng dng tin mt ..........................................41.3.2 Vai tr ca thanh ton khng dng tin mt .................................................5
1.4 Cc hnh thc thanh ton khng dng tin mt ....................................................71.4.1 Thanh ton bng Sc ....................................................................................81.4.2 Thanh ton bng th ..................................................................................10
1.4.3 Thanh ton bng th tn dng L/C ............................................................131.4.4 y nhim thu ..............................................................................................141.4.5 y nhim chi .............................................................................................15
Chng 2: THC TRNG V CC HNH THC THANH TON KHNGDNG TIN MT VIT NAM THI GIAN QUA ...........................................17
2.1 Thc trng chung v cc hnh thc TTKDTM Vit Nam thi gian qua ..........172.1.1 Nhng thnh tu trong hot ng TTKDTM Vit Nam thi gian qua .. ..172.1.2 Nhng hn ch trong thanh ton khng dng tin mt Vit Nam v ccnguyn nhn .........................................................................................................19
2.2 Thc trng ca tng phng thc thanh ton khng dng tin mt ...................24
2.2.1 Tnh hnh thanh ton bng Sc ..................................................................242.2.2 Thanh ton bng th thanh ton .................................................................252.2.3 Thanh ton bng cc hnh thc khc ..........................................................29
Chng 3: GII PHP PHT TRIN CC HNH THC THANH TONKHNG DNG TIN MT TI VIT NAM ........................................................32
3.1 nh hng pht trin hnh thc thanh ton khng dng tin mt ti Vit Nam 323.2 Gii php pht trin cc hnh thc thanh ton khng dng tin mt ...................33
3.2.1 p dng chung cho cc phng thc .........................................................333.2.2 p dng cho tng phng thc ..................................................................37
3.3 Mt s kin ngh nhm m rng hot ng thanh ton khng dng tin mt .....40
3.3.1 Kin ngh i vi Nh nc .......................................................................403.3.2 Kin ngh i vi ngn hng Nh nc .....................................................423.3.3 i vi khch hng ...................................................................................42