Ksiki kamienne-rysunki na cianach jaskiW porwnaniu z czarnymi komi w gbi jaskini, rysunki te s prymitywne. Najciekawsze s jednak towarzyszce koniom czerwone kropki. To tutaj odkryto technik malowania takich kropek przez odcisk wntrza doni pokolorowanej ochr (tj. tlenkami elaza, z gliniastego podoa).Zbir Zbir licznych, duych kropek, ukadajcy si w ksztat nieokrelonego zwierzcia.

Altamira - jaskinia w grach Kantabryjskich w pnocnej Hiszpanii Sylwetki zwierzt. Kilkanacie ubrw (bizonw), jelenie, konie oraz znaki geometryczne, malowane w trzech kolorach: czerwie, czer i fiolet. Wymiary fryzu to 18 m dugoci i 9 m szerokoci. Wysoko groty, w ktrej zosta znaleziony, wynosi ok. 2 m. Artysta wykorzysta naturaln rzeb skaln, jej wybrzuszenia i zaamania, malujc na nich sylwetki bizonw w rnych pozycjach: klku, skoku, upadku. Cae przedstawione stado bizonw znajduje si w ruchu i sprawia wraenie stada zatrzymujcego si w pdzie przed postaci ani. W jaskini obecne s take odciski i kontury doni. Najwczeniejsze rysunki maj ok. 15000 lat.

KSIKI KAMIENNE I BRZOWENajtrwalsze ksiki na wiecie, ktre przetrway do naszych czasw na cianach wity i grobowcw.Z czasem zaczto pisa na kamiennych, pniej brzowych tablicach.Przykad ksiki kamiennej: kamie z Rosetty stanowicy stel bazaltow z inskrypcj z 196 r. p.n.e; znaleziony w 1799 r. w czasie wyprawy Napoleona I do Egiptu; dziki znalezisku odczytano pismo egipskie.

Kamie z Rosetty

Zabytek z ptolemejskiego Egiptu (ok. 196 r.p.n.e.), ktry odegra kluczow rol w odcyfrowaniu pisma egipskiego. Widnieje na nim inskrypcja zapisana w trzech systemach pisma.

Mezopotamia Midzyrzecze, to staroytna kraina na Bliskim Wschodzie leca w dorzeczu rzek: Tygrysu i EufratuWynalezienie pisma klinowego nastpio w IV tysicleciu p.n.e. Wynalazek ten przypisuje si Sumerom. Pocztkowo pismo miao charakter obrazkowy, czyli piktograficzny. Pismo z czasem przeksztacio si w system zapisu kreskowego, a liczba znakw ulega redukcji do ok. 500. Wraz ze stopniowym upraszczaniem si formy zapisu rs stopie komplikacji samego pisma. Cuneiform tablet from the Kirkor Minassian collection in the

TABLICZKI GLINIANEPisano na nich tward trzcin na mokro, nastpnie aby utrwali wypisany tekst wypalano tabliczki na socu lub w piecach.Biblioteka w Niniwie (stolica Asyrii - VII w. p.n.e. obecnie miejscowo w Iraku) staroytna biblioteka tabliczek glinianych.

Tabliczki gliniane pochodzce z paacu w Niniwie Tabliczka przedstawia epos pochodzenia sumeryjskiego. W poemacie tym znajduje si midzy innymi opis potopu. Poemat powsta okoo 3000 roku p.n.e. Najpeniejsza jego wersja zachowaa si w kolekcji asyryjskiego krla Aszurbanipala yjcego w VII wieku p.n.e., odkrytej w 1853 roku w wersji akadyjskiej.

Gliniane tabliczki w Maej Azji - ok. 3000 p.n.e. twrcy pisma klinowego, uywali gliny do wypalania zapisanych wczeniej tabliczek. Semiccy Akkadowie ktrzy pod koniec III tysiclecia pooyli kres panowaniu sumeryjskiemu, szybko rozwinli i rozpowszechnili pismo klinowe oraz kultur staroytnego Babilonu poza Azj. Gliniane tabliczki z pismem babiloskim mona byo znale a w egipskich archiwach krlewskich.

Wiszce ogrody Semiramidy-BabilonWiszce ogrody krlowej Semiramidy w Babilonie zalicza si do siedmiu cudw wiata. Zbudowano je rzekomo dla krlowej Semiramidy na tarasie paacu i doprowadzono do nich system rur nawadniajcych, prawdopodobnie za czasw Nabuchodonozora II, okoo roku 600 p.n.e

ZWOJE PAPIRUSOWE Zwinity w rulon pat prostoktnego papirusu (produkowanego z trzciny rosncej w delcie Nilu) o dugoci do 10 metrw i szerokoci 30 cm; pisano na nim po wewntrznej stronie w regularnych kolumnach.Koce zwoju zakoczone byy ozdobnymi mocowaniami penicymi funkcj uchwytw.Najwiksza biblioteka zwojw papirusowych znajdowaa si w stolicy Egiptu Aleksandrii (w I wieku p.n.e. liczya ok.. 700 tysicy zwojw).

Papirus Harsiesisa. Pierwsza Ksiga Oddychania (tzw. Ksiga Izydy).

odyga papirusu i pniejszy zwjTrjktna odyga trzciny papirusowej wyrastajcej do 4,5 metra wysokoci, miaa w dolnej czci grubo mskiego ramienia. Wknisty rdze tej wanie czci rozdzielano ig na jak najszersze inajciesze paski. A oto jak wyglda przykadowa karta papirusowa, z ktrej tworzono zwoje papirusowe, czc zesob kilka takich kart w dug wstg.

TABLICZKI WOSKOWEPaskie kawaki drewna ujte w nieco wysz ramk i powleczone grub warstw wosku; pisano na nich ostrym rylcem; w ramce tabliczki wiercono otwory i przewlekano sznurek czcy ze sob kilka tabliczek.Tabliczki woskowe odkopano w Pomejach i Herculanum we Woszech.

Tabliczki woskowe

Do pisania na tabliczkach suyy rylce (stylusy), niekiedy o fantazyjnych ksztatach, wykonane z rnych materiaw: metalu, drewna lub twardej trzciny. Rozmiary stylusw byy rozmaite, ksztatem przypominay najczciej duy gwd. Mogy te suy jako bro, stylusem broni si Juliusz Cezar przed zamachowcami.

Tabliczki woskowe - GrecjaGrekom nie przypady do gustu gliniane tabliczki, byy cikie, pisanie na nich byo do uciliwe, a zapisany tekst pozostawa na nich na zawsze. Dlatego zaczli wyrabia tabliczki z drewna, najczciej uywano do tego dbu, cyprysu, palmy, cedru i drewna cytrynowego (ulubionego przez Rzymian). Powierzchni zapisywan bya warstwa wosku, niekiedy mieszana ze smo dla ciemnej barwy, otoczona drewnian ramk. Zalet i jednoczenie wad tego podoa bya moliwo powtrnego pisania po uprzednim starciu zapisanej warstwy wosku (wany dokument mg by bezpowrotnie zniszczony).

Forma kodeksu o do duych wymiarach; oprawa drewniana obijana srebrem, zotem, drogimi materiaami i klejnotami. Stronice pergaminowe wytwarzano ze skr zwierzcych:najpierw skr oczyszczano, nastpnie moczono w wodzie wapiennej, nacierano popioem i suszono na drewnianych ramach, na koniec gadzono i wybielano kred W II wieku n.e. pergamin wypar cakowicie produkcj papirusu.

KSIKI PERGAMINOWE

Mapa wykonana na pergaminiePortolan Morza Batyckiego i Morza Pnocnego 1588, Gdask. Pergamin malowany rcznie

Pierwsze ksigi na pergaminie- bogato ilustrowane

KSIKI PAPIEROWEPapier wynaleziono w 105 r. n.e. w Chinach; pocztkowo wyrabiano go z wkien bambusowych, niektrych rodzajw traw i z gaganw; obecnie papier produkuje si z miazgi drzewnej.Wspczesna ksika ma form kodeksu zoonego ze skadek (jedna skadka stanowi 16 stron) poczonych i przytwierdzonych do kapitaki; tak powstay trzon (blok) ksiki za pomoc wyklejki jest czony z okadkami chronicymi ksik przed zniszczeniem. Ksiki posiadaj bogat szat graficzn - na jej jako wpywa: rodzaj okadek, obwoluta, jako papieru, ilustracje, ukad tekstu i rodzaj czcionki.

Zaczo si w ChinachPierwsza kartk papieru wykona chiski minister Cal Lun w 105 r. n.e. Papier wytwarzany by z yka drzewa morwy, odpadw konopnych i sieci rybackich. Surowce te uprzednio przygotowane w wodzie z dodatkiem popiow drzewnych, rozwkniano, nastpnie pukano i miadono drewnianymi tukami, a do uzyskania masy papierniczej. Z niej formowano rcznie arkusze papieru.

Rkopis haftowany zotem

Na pocztku II w. n.e. zaczto wytwarza wChinach papier. Ksika chiska utrwalona na papierze miaa rwnie form zwoju.

Papierowe pienidze-Chiny Cho generalnie za dat powstania papierowych pienidzy w Chinach przyjmuje si przeom VIII i IX wieku, wszystko wskazuje na to, e byy one uywane przez Chiczykw znacznie wczeniej. Bardzo trudno jest jednak ustali historycznie czas pojawienia si papierowych pienidzy w Chinach. Wiadomo, e przez pewien czas pozostaway w uyciu ju okoo 140 r. p.n.e. Nie wiemy jednak, jak ten epizod si zakoczy.

Papierowa Rewolucja

Papier w XXI wieku sta si jednym z najpowszechniej uywanych produktw. Znany jest od blisko 19 stuleci, jednak prawdziwa papierowa rewolucja nastpia dziki wynalazkowi, jaki dokona si ponad 2 wieki temu. Francuz Louis Nicolas Robert (1761 - 1828) w 1798 roku skonstruowa pierwsz na wiecie maszyn produkujc papier w postaci wstgi.

WYNALAZEK GUTENBERGAJohannes Gutenberg (ok.1399 1468) zbudowa okoo 1445 r. drewnian pras drukarsk skadajc si z ruchomych czcionek pojedynczych liter wyrzebionych na klockach. Klocki ukadano w okrelonej kolejnoci, powielano farb i odbijano tekst na stronicach pergaminowych lub papierowych.Inkunabuy (z aciny kolebka) druki pochodzce z pocztkowego niemowlcego okresu drukarstwa wydane przed 1500 r. np. Biblia wydrukowana przez Gutenberga.

STARODRUKITerminem stare druki obejmujemy ksiki wydrukowane od poowy XV wieku (wynalezienie druku) a do koca wieku XVIII.

INKUNABUYKarta tytuowa ksigi Praw Miejskich Gubczyc odtworzenie koloru 2002-2003 r.

Oprawa Inkunabuu

Gutenberg w Bibliotece Jagielloskiej Wierna kopia Biblii Jana Gutenberga trafia w padzierniku do zbiorw Biblioteki Jagielloskiej. Jedyny w Polsce orygina tego dziea jest przechowywany w Pelplinie. Pelpliska Biblia Gutenberga jest jednym ze 180-200 (rda podaj rne liczby) egzemplarzy wydrukowanych przez Gutenberga w latach 1452-1455. Do naszych czasw zachowao si 48 dzie, z czego tylko 20 jest kompletnych.

Ksika w Polsce Niewiele wiadomo o wytwarzaniu ksiki rkopimiennej w Polsce redniowiecznej. Niektrzy badacze nawet wtpi, czy w tym okresie w ogle istniay na jej terenie jakiekolwiek skryptoria. Decydujcym w tym wzgldzie momentem byo przyjcie przez Mieszka I jego dwr w 966 r. religii chrzecijaskiej wedug obrzdku aciskiego przez co Polska dostaa si w orbit wpyww kultury zachodniej. Pierwsze ksigi zostay do Polski przywiezione przez duchownych przybyych z Czech w orszaku Dbrwki. W tym czasie znajomo pisania i czytania na terenie Polski bya zjawiskiem zupenie wyjtkowym. Posiadali t umiejtno waciwie tylko obcokrajowcy, przebywajcy tutaj np. w celach misyjnych

KSIKA WSPCZESNAKsika - dokument pimienniczy myli ludzkiej, raczej obszerny, w postaci publikacji wielostronicowej o okrelonej liczbie stron, o charakterze trwaym. Sowo o bardzo wielu pokrewnych znaczeniach, wywodzce si pierwotnie od kodeksu czyli kartek poczonych grzbietem, ktre wraz z rozwojem pergaminu zastpiy poprzedni form dokumentu pimienniczego, czyli zwj.

Co to jest E-Book?Ksiki elektroniczne, a waciwie urzdzenia i oprogramowanie do ich pobierania i odtwarzania, maj szereg oczywistych zalet, a take pewne wady - znaczenie tych ostatnich maleje jednak z kadym rokiem, dziki bardzo szybkiemu postpowi technicznemu i malejcym kosztom. - Aktualno informacji, ktr zawdziczamy przede wszystkim Internetowi.

Ksika elektroniczna, ktrej tre zapisana jest w formie elektronicznej, przeznaczona do odczytania za pomoc odpowiedniego oprogramowania zainstalowanego np. w komputerze, specjalnym urzdzeniu do czytania ksiek, w telefonie komrkowym lub w palmtopie.E-BOOK

Zalety E-bookwChcesz szybko nauczy si angielskiego i zaley Ci na czasie? Nie ma nic lepszego ni przeczytanie tego E-booka. Dla kogo ten e-book? - osoby pocztkujce w jzyku angielskim, dopiero zaczynajce nauk, - uczniowie i studenci,

BIBLIOGRAFIAEncyklopedia wiedzy o ksice, pod red. A. Birkenmajera i in., Wrocaw: Ossolineum 1971 Iljin M., Czarno na biaym, Warszawa: Nasza Ksigarnia, 1960www.wikipedia.plwww.wsp.krakow.pl/whk/His_ks.html

OPRACOWAAAgnieszka Cierebiej -biblioteka Szkoy Podstawowej nr 3 w Lubsku

Zbir licznych, duych kropek, ukadajcy si w ksztat nieokrelonego zwierzcia. Twrc tych kropek by najprawdopodobniej potnie zbudowany mczyzna Na zdjciu: staroytne graffiti odkryte przez Polakw w synnej tarasowej wityni Hatszepsut w Deir el- Bahari w Egipcie