Historia muzyki 18Guillaume Dufay Twrca muzyki godnej suchania.

Guillaume Dufay jest kompozytorem, ktry uczestniczy w tworzeniu nowego nurtu w muzyce Ars nova. Zmiana stylu w jego twrczoci nastpia tak nagle, ze suchajc jego twrczoci mona odnie wraenie, e utwory napisane w rnych stylach rni si tak diametralnie, ze mona by rzec, e zostay napisane przez dwch rnych kompozytorw. Ju utwory modego Dufaya zdradzay jego zarwno talent jak i znakomite wyksztacenie w synnej szkole katedry w Cabrai natomiast dojrzae dziea ukazuj jednorodny, oryginalny wasny styl. Wczesna byskotliwa kariera Dufaya zwykle przypisywana bywa opiece Pierrea dAilly, arcybiskupa Cabrai, profesora Uniwersytetu Paryskiego. W 1428 roku artysta przebywa w Bolonii, gdzie otrzyma wicenia kapaskie. W grudniu teko roku zosta czonkiem rzymskiej kapeli papieskiej. Picioletni pobyt w Rzymie przynis wiele znakomitych dzie: pierwsze cykle mszalne, magnifikaty i hymny dajce idealny naladowany przez wielu wzorzec formy . Dufay by ju wwczas bardzo sawny, powierzano mu komponowanie muzyki na najbardziej uroczyste okazje: jego dziea rozbrzmieway przy wyborze papiea Ecclesiae militantis), podpisaniu traktatu pokojowego w Viterbo (Supreum est mortalibus), itd. Wiele rodw ubiegao si o jego utwory a w kocu Ludwikowi ksiciu Sabaudii, udao si zatrzyma Dufaya przez blisko dwa lata w swej subie. W 1435 roku kompozytor powraca do kapeli papiea Eugeniusza IV, ktry przyznaje mu kanonikat katedry w Cambrai (1436). Niedugo pniej otrzymuje jeszcze jedno beneficjum kanonikat kocioa St. Waldetrude w Mons, darowany mu przez ksiecia Burgundii Filipa Dobrego. Pomimo tak solidnego zabezpieczenia materialnego, jakie gwarantuj mu te beneficja artysta nie powraca jeszcze do kraju lecz w 1437 roku udaje si ponownie na dwr Ludwika ksicia Sabaudii, gdzie traktowany jest z penym podziwu szacunkiem, a nawet sedecznoscia i gdzie nie ci na nim adne niewygodne obowizki. W testamencie Dufay mwi o siedmiu latach spdzonych na dworze sabaudzkim, a zatem gdzie koo 1445 roku musia powrci do Cambrai, by obj osobicie swj kanonikat. Ju w Sabaudii nosi wielce zaszczytny tytu cantor ilustrissimus Domini Ducis Burgundiae majcy znaczenie czyto honorowe, wiadczce jednak o uznaniu jakim darzy go Filip Dobry. Ostatnia wola Dufaya spisana 8 czerwca 1474 na kilka miesicy przed mierci przynosi informacj, e Dufaj pragnie na ou mierci usysze motet Ave Regina coelorum, jedn z pnych swych kompozycji.ChansonsTwrczo Dufaya obejmujca blisko 200 utworw,jest rwnie wysokiej prby we wszystkich swych trzech nurtach: wieckich chansons, ceremonialnych motetach i kompozycji religijnych. Ju ta wszechstronno stawia go ponad skoncentrowanym na muzyce religijnej Dunstablem i mistrzem chansons Binchois. Dufay, co waniejsze, by pierwszym kompozytorem, ktry umia zrnicowa styl muzyki wieckiej i religijnej, pierwszym, ktry w ogle dostred tak potrzeb. Nie odczuwa jej choby Binchois, beztrosko podpisujcy pod swymi chansons teksty religijne. Warto zaznaczy fakt, i Dufay uprawia rwnolegle dwa zupenie rnice si od siebie nurty muzyki liryk miosn (59 chansons) oraz cykle maszalne (8). Dufay zawczasu wyczu zmierzch ideaw rycerskich i w jego chansons mona si doszuka sformuowa trccych zdorwym, mieszczaskim rozsdkiem Chciabym mc w tym dniu wybra sobie now przyjacik, ktrej bym ofiarowa serce, ciao i dobra, nie tracc ich w caoci. Istotn rol w ksztatowaniu formy chanson zaczyna odgrywa imitacja. By to oryginalny pomys Dufaya przejty by moe z woskiej cacci. MotetyMotety (87) stanowi w twrczoci Dufaya nurt najbardziej wiatowy zwizane nierzadko z doniosymi wydarzeniami natury politycznej, wykonywane w obecnoci krlw itp. Byy miar prestiu ich autora i przyczyn wci rosncej popularnoci. Pierwszym znanym dzieem modego Dufaya by motet Vasilissa ergo gaude, napisany w 1420 roku reprezentujcy w peni izorytmiczn struktur we wszystkich czterech gosach. Motety pisane we Woszech i Sabaudii w latach 1430-40 wyronia wielka dbao o precyzyjny ksztat izorytmicznego tenoru, tak by nadawa on caoci formy w peni logiczny charakter. Dyskantowo-tenorowa obsada, typowa dla motetw Dufaya w okresie woskim, zmienia si w utworze Morbus et genere: tenor secundus najniszy gos kompozycji nabiera tu wszelkich cech gosu basowego stajc si podpor brzmieniow i harmoniczna. Dalszy rozwj formy motemu dokonuje si gwnie w Cambrai gdzie kompozytor z wolna odchodzi od struktury izorytmicznej na rzecz cantus firmus.