history class vii
TRANSCRIPT
LËNDA: Histori KLASA: VII A-B BALLSH më:
08 / 02 / 2016
TEMA : Bashkimi i Italisë
OBJEKTIVA: Në fund të orës së mësimit nxënësi të jetë i aftë:
Të përcaktojë 8 shtetet italiane duke u mbështetur në hartë.
Të nënvizojë epërsinë e Piemontit mbi shtetet e tjera italian Të evidentojë detyrat themelore që dolën në rrugën e bashkimit të Italisë Të vlerësojë figurën e Kavurit duke nënvizuar veçorinë e planit të tij nga ai i Bismarku Të evidentojë tri fazat nëpërmjet të cilave kaloi bashkimi i ItalisëTë japë mendimin e tij në lidhje me figurën e
Garibaldit si nacionalist, monarkist apo republikan
Fjalë kyçe : Copëtimi politik, vendet e pushtuara, shtetet më të rëndësishme, më të vjetër, epërsia e Piemontit, deyrat për bashkimin e vendit, plani i Kavurit, vetoja me austriakët,
marshimi i Garibaldit, çlirimi, Mbretëria italiane, bashkimi i plotë i Italisë
Mjetet mësimore : Flamuri i italisë . Harta e historike , teksti i historisë
Struktura PNP Metoda, teknika e veprimtari
Parashikimi Stuhi mendimeshNdërtimi i njohurive Shpjegim ( Hap pas hapi )Përforcimi Punë me tekstin
Zhvillimi i mësimit Parashikimi : Stuhi mendimesh
Italia
Rilindaja dhe Humanizmi në Shek
XIV - XVI
Roma Kryeqyteti i Italisë
Kulturë Modë
Koloseu
Sport
Ndërtimi I njohurive – Shpjegim (hap pas hapi)
•1 ) –Cilat ishin vendimet e Kongresit të Vjenës ?•2 ) – Cila ishte gjendja e Italisë pas Kongresit të
Vjenës ?
Ndërtimi i njohurive – Shpjegim ( Hap pas hapi )
Hapi I. Cilat ishin vendimet e Kongresit të Vjenës? 1 ) - Të vendoseshin kushtet e paqes me Francën. ( Rregullimi i kufijëve që ishin ndryshuar gjatë periudhës së Napoleon Bonopartit ) 2 ) - Të përcaktohej rendi i ri botëror. ( Rikthimi i Monarkive )Cila ishte gjendja e italisë pas kongresit të Vjenës ? Italia ishte nje nga shtetet qe mebeti i coptuar nga Vendimet e Kongresit të VjenësFuqitë evropiane, si Franca dhe Australia, mbanin të pushtuara territoret italiane. Italia përbëhej nga tetë shtete ( Lambardia , Sardenja , Parma , Modena Toskana ,Sicilia , Roma-Lacio dhe Venecia )
Shteti më I fuqishëm ishte Mbretëria e Sardenjë-Piemontit i delnin tre detyra kryesore :1 ) – Të çlironin pjesën veriore nga austriakët dhe atë jugore nga sundimi burbonë.2 ) – Të përmbyste mbretëritë e vjetër.3 ) – Të bashkonin vendin në një shtet të vetëm.
Periudha 1815 - 1848Një ndikim mjaftë të madhë në lëvizjet për bashkim kombëtar luajtën: Idetë iluministe - Romantizmi.Pas vitit 1815 u krijuan shoqëri të fshehta italiane për të mbajtur gjallë idet e tyre të pavarësisë . Lëvizja për bashkim kobëtarë u njohë me emrin RilindjaFigura kryesore ishte XHUZEPE MACINI (22 Qershor 1805 – 10 Mars 1872)Rriti frymën e nacionalizmit te Italianët . Iu referua madhështisë së të kaluarësPerandorisë së dikurshme RomakeArritjeve të Rilindjes Kombëtare në artë dhe kulturë.Kishës Romake == Kërkonte ti jepte fund gjendjes ekzistuese kur “Ne nuk kemi flamur nuk kemi zë mes kombeve në Evropë” :Ishte përkrahës i një Italie Republikane
Hapi II. Nxënësit të evidentojnë veçoritë e Mbretërisë së Sardenjë-Piemontit
Mbretëria e Sardenjës – Piemonti ndodhej në veriperëndim të gadishullit të Italisëmonarki kushtetuesekishte një kushtetutë dhe parlament me përfaqësues të zgjedhur.
•Mbreti Viktor Emanueli II
Mbretëria Italiane e Savojës
Mbreti Viktor Emanueli II
Mbështeste nacionalizmin italian
Shpresonte të bashkonte Italinë nën udhëheqjen e tij
• Pyetje - -Cila qe figura që u zgjodh për të realizuar këto nisma dhe çfarë masash mori?
• -Të çfarë natyre qenë këto masa të ndërmarra?
Konti Kavur – Kryeministër i Mbretërisë
Masat që moriLiberale - Përforcimi i karakterit liberal dhe kushtetutës së vendit
Nacionaliste - Të siguronte mbështetje ndërkombëtare për çështjen italiane (shpresonte të shfrytëzonte rivalitetin e kombeve të fuqishme evropiane.)Dy fuqitë evropiane që mbanin të pushtuara territoret italiane Franca dhe Austria. Në fillim Mbretëria e Sardenjë- Piemontit nuk u mbështet në forcat e saj.Në qytetet e Milanos dhe Venecias shpërthyen në kryengritje kundër austriakëve,por kryengritja u shtyp.Kontit Kavur nëpëmjet aleancave here me Francezët dhe here me Austriakët, kështu duke shfrytëzuar francezët në largimin eaustriakëve dhe marrjen e territoreve në veri, dhe pastaj Garibaldin në largimin e francezëven dhe marrjen e territoreve në jug.
XHUZEPE GARIBALDI
“Unë nuk ofroj pagesë, as pajisje:unë ofroj uri, etje marshime të gjata, beteja dhe vdekje. Ata që duan vendin e tyre me gjithë zemër dhe jo vet m me fjalë, le të më ndjekin”բNë vitin 1860 Garibaldi së bashku me ushtrinë e vetë nëpërmjet ngushticës së Mesinës kaluan në Ishullin e Sicilisë. Forcat e Garibaldit marshuan drejt Napolit dhe largoj trupat francize . Në Shtator të vitit 1860 u bë bashkimi i dy Sicilive. Planifikoj marrshim drejtë Romës .
17 mars 1861Viktor Emanueli u shpall mbreti i Italisë
1. Kishte si kryeqytet Torinon, përfshinte tërë gadishullin Apenin me dy përjashtime: Venecian, si dhe zonën Romë- Lacios nën zotërimin e shtetit papal.2. Të plotësonte unifikimin territorial3. Të krijonte një shtet të bashkuar me administratë, monedhë e legjislacion unik.