. Bir Anadolu Imparatorlugu An Anatolian Empire

Haz1rlayanlar I Editors

Meltem Dogan-Alparslan- Metin Alparslan

omo Yap1 Kredi Yay1nlan

Anadolu Uygarlıkları Serisi’nin üçüncü kitabıdır.Bu seri Tüpraş - Yapı Kredi Yayınları işbirliği ile hazırlanmıştır.This title is the third book of Anatolian Civilizations Series. A co-publication of Tüpraş - Yapı Kredi Culture, Arts and Publishing.

Yapı Kredi Yayınları - 4017ISBN 978-975-08-2636-8

Hazırlayanlar EditorsMeltem Doğan-Alparslan – Metin Alparslan

Koordinasyon CoordinationŞennur Şentürk, Nihat Tekdemir

Çeviriler TranslationsMary Işın - Gürkan Ergin

Grafik Tasarım Graphic DesignNahide Dikel

Grafik Uygulama Graphic Application Arzu Yaraş

Düzelti ProofreadingBegüm Kovulmaz, Şeyda Öztürk, Ömer Şişman, Fahri Güllüoğlu

Baskı PrintOfset YapımeviYahya Kemal Mah. Şair Sk. No: 4 Kağıthane / ‹stanbulSertifika No: 12326

1. baskı: İstanbul, Aralık 20131st Printing: Istanbul, December 2013

© Ya p› Kre di Kül tür Sa nat Ya y›n c› l›k Ti ca ret ve Sa na yi A.Ş. 2012Sertifika No Certificate No 12334

Bütün yayın hakları saklıdır.Kaynak gösterilerek tanıtım için yapılacak kısa alıntılar dışındayayıncının yazılı izni olmaksızın hiçbir yolla çoğaltılamaz.All rights reserved.No part of this publication may be reproduced without prior written permission from the publisher.

Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık Ticaret ve Sanayi A.Ş.İstiklal Caddesi No. 142 Odakule İş Merkezi Kat: 3 Beyoğlu 34430 İstanbulTelefon: (0 212) 252 47 00 (pbx) Faks: (0 212) 293 07 23http://www.ykykultur.com.tre-posta: ykykultur@ykykultur.com.trİnternet satış adresi: http://alisveris.yapikredi.com.tr

An Anatolian EmpireHittitesBir Anadolu İmparatorluğu

Hititler

İçindekiler Contents

ZAMAN ve MEKÂNTIME AND SPACE

THEO P. J. VAN DEN HOUT HititKrallığıveİmparatorluğu’nunKısaTarihi AShortHistoryoftheHittiteKingdomandEmpire• 22

METİNALPARSLAN GeçmişiKaydetmek:HititTarihYazıcılığı RecordingthePast:HittiteHistoriography • 48

HASANPEKER HititDevleti’ninUluslararasıİlişkilerivePolitik Enstrümanları:SavaşveDiplomasi InternationalRelationshipsandPoliticalInstrumentsofthe HittiteState:WarandDiplomacy • 64

HALKLAR, YAZILAR VE DİLLERPEOPLE, SCRIPTS AND LANGUAGES

CEMKARASU HititçeveHititÇiviyazısı TheHittiteLanguageandCuneiformScript • 84

DAVIDHAWKINS HititHiyeroglifleriveLuwice HittiteHieroglyphsandLuwian• 96

JAREDL.MILLER HititlerDönemi’ndeAnadolu’daHalklarveDiller PeoplesandLanguagesinAnatoliaduringtheHittitePeriod• 120

YERLEŞİM ORGANİZASYONU ve KENTLERSETTLEMENT ORGANIZATON AND CITIES

DIRKMIELKE ŞehirlerveYerleşimDüzeni CitiesandSettlementOrganization • 136

ANDREASSCHACHNER Hattuša,Hititİmparatorluğu’nunBaşkenti Hattuša,theCapitalCityoftheHittiteEmpire• 150

AYGÜLSÜEL–MUSTAFASÜEL Šapinuwa:HititDevleti’ninBaşkaBirBaşkenti Šapinuwa:AnotherCapitalCityofHittiteState• 178

AYKUTÇINAROĞLU–DUYGUÇELİK AlacaHöyük AlacaHöyük• 196

DIRKMIELKE Maşathöyükveİnandıktepe Maşathöyükandİnandıktepe• 208

ANDREASMÜLLER-KARPE– VUSLATMÜLLER-KARPE Kuşaklı–Šarišša Kuşaklı–Šarišša • 220

TAYFUNYILDIRIM Hüseyindede Hüseyindede• 228

TUNÇSİPAHİ Eskiyapar Eskiyapar• 240

HİTİTLER: Bir Anadolu İmparatorluğu6

TUNÇSİPAHİ BoyalıHöyükveÇevresi BoyalıHöyükandItsEnvirons• 252

ASLIHANYENER–MURATAKAR Alalah-AççanaHöyük Alalakh-TellAtchana• 264

KIMIYOSHIMATSUMURA Büklükale Büklükale• 274

VUSLATMÜLLER-KARPE– ANDREASMÜLLER-KARPE Kayalıpınar Kayalıpınar• 282

SACHIHIROOMURA KamanKalehöyük’tekiMÖII.BinyılYuvarlakSiloları TheRoundSilosatKaman-KalehöyükfromtheSecond MilleniumBC • 290

RAINERM.CZICHON OymaağaçHöyük/Nerik(?) OymaağaçHöyük/Nerik• 298

YAPILAR, İNŞAAT TEKNİKLERİ ve ÇANAK ÇÖMLEKBUILDINGS, CONSTRUCTION TECHNIQUES and POTTERY

JÜRGENSEEHER HititMimarlığı HittiteArchitecture • 314

JÜRGENSEEHER HititMimarisindeKullanılmışTeknikler TechniquesUsedinHittiteArchitecture • 338

ULFSCHOOP GündelikHayatınveAyrıcalığınNesneleri: HititÇanakÇömleği

ObjectsofDailyLife,ObjectsofDistinction: TheStudyofHittitePottery • 356

BELGELER ve BELGELİKLERDOCUMENTS and ARCHIVES

MELTEMDOĞAN-ALPARSLAN KâtiplerveArşivler ScribesandArchives • 376

ALİDİNÇOL–METİNALPARSLAN HititMühürcülüğü(Gliptik) HittiteGlyptic • 392

İNANÇ DÜNYASIWORLD OF FAITH

STEFANODEMARTINO DinveMitoloji ReligionandMythology • 410

DANIELSCHWEMER TanrılarKültü,BüyüRitüeliveÖlülerinBakımı TheCultoftheGods,MagicRituals,andtheCareofthe Dead • 432

7HITTITES: An Anatolian Empire

AHMETÜNAL FalcılıkveKehanet DivinationandProphecy • 452

AHMETÜNAL HititlerdeRüya DreamintheHittiteWorld • 476

ITAMARSINGER TanrılaraYakarmak PleadingtotheGods • 494

ÜRETİM ve TOPLUM DÜZENİPRODUCTION and SOCIAL ORDER

METİNALPARSLAN BirİmparatorluğuAyaktaTutabilmek:EkonomiveTicaret SustaininganEmpire:EconomyandTrade • 506

BELKISDİNÇOL HititYasaları HittiteLaws • 520

SANATART

ANDREASSCHACHNER HititSanatınınGelişimiveToplumsalİşlevlerineDair OntheDevelopmentofHittiteArtanditsSocial Functions • 534

ÖMÜRHARMANŞAH TaşaOyulmuşSuretler:HititKayaAnıtları FiguresCarvedontheLivingRock:HittiteRock Monuments • 566

BELKISDİNÇOL HititlerdeMüzikveDans MusicandDanceamongtheHittites • 582