home - pmto.nl stellen.docx · web viewzo leren ze hun kind dat dit gedrag niet de bedoeling is,...
TRANSCRIPT
Toelichting bij de formulieren en opdrachten voor thuis
De opdrachten voor thuis zijn ingedeeld naar onderwerp. Per opdracht wordt aangegeven in welke situatie of met welke reden een opdracht kan worden meegegeven.
Grenzen stellen
Opdracht Omschrijving Situatie
Grenzen stellen (1)Stroomdiagram Je kind leren doen wat je zegt
Informatie over de stappen die worden gevolgd vanaf het moment dat een ouder een instructie geeft. De reactie van het kind vraagt om een reactie van de ouder. Volgt het kind de instructie niet op, dan kan de trainer verschillende paden doorlopen afhankelijk van het gedrag. Hier zit o.a. het pad naar Time Out. Stroomdiagram geeft een goed overzicht van hoe instructies geven, je kind aanmoedigen en grenzen stellen met elkaar verbonden zijn.
Wordt vaak gegeven bij de voorbereiding van het gebruik van Time Out. Goed te gebruiken op momenten dat het voor ouders belangrijk is om overzicht te hebben over het geheel aan middelen dat zij in kunnen zetten afhankelijk van het gedrag van hun kind.
Grenzen stellen (2) Kenmerken
Overzicht van wat wel en wat niet handig is bij het stellen van grenzen.
Voor in de oudermap na de introductie van het onderwerp.
Grenzen stellen (3) Werken met Time Out
Opdracht om twee Time Out plekken te kiezen en een lijst te maken van leuke dingen die weggenomen kunnen worden.
Eerste opdracht ter voorbereiding op het gebruik van Time Out.
Grenzen stellen (4) Informatie Time Out plek
Informatie over criteria voor de Time Out plek en over het wegnemen van iets leuks als laatste stap in procedure.
Meegeven met de eerste opdracht ter voorbereiding op het gebruik van Time Out.
Grenzen stellen (5)Time Out procedure
De stappen van de Time Out procedure inclusief voorbeelden en tips voor ouders.
Meegeven wanneer de ouders Time Out gaan gebruiken.
Grenzen stellen (6) Stappen uitleg Time Out aan kind
De stappen die worden gevolgd wanneer ouders de Time Out procedure uitleggen aan hun kind. Tevens een overzicht van hoe de ouders zich moeten voorbereiden op de Time Out procedure.
Meegeven wanneer ouders de Time Out procedure gaan uitleggen aan hun kind en deze procedure gaan gebruiken.
Grenzen stellen (7) Voorbereiding Time Out
Bedenken van een aantal geschikte Time Out plekken en het maken van een lijst van leuke dingen die zij weg kunnen nemen. Inclusief criteria hiervoor en de tip om de goede instructie te blijven geven en te blijven stimuleren door aanmoediging.
Meegeven aan ouders ter voorbereiding op het gebruik van Time Out. Tevens wanneer zij Time Out gaan invoeren.
Grenzen stellen (8) Gedrag Time Out
Bedenken van gedrag waarvoor ouders Time Out willen gebruiken. Ook bedenken zij gedrag waarbij de
Voor het bepalen van gedrag waarvoor directe een Time Out wordt geven. Meegeven na
PMTO Toelichting grenzen stellen
eerste stap van de procedure wordt overgeslagen en het kind direct naar Time Out wordt gestuurd.
uitleg van de Time Out procedure.
Grenzen stellen (9) Noteren Time Out
Bijhouden van instructies en hoe gereageerd is op wat het kind deed. De ouder geeft heel precies aan tot welke stap in de Time Out hij is gekomen.
Te gebruiken om precies zicht te krijgen op de stappen van Time Out die ouders oefenen.
Grenzen stellen (10) Noteren Time Out
Bijhouden van instructies en hoe gereageerd is op wat het kind deed. Hierbij gaat het alleen om prijzen dan wel Time Out.
Te gebruiken als het alleen gaat om wanneer de ouder het inzet.
Grenzen stellen (11) Noteren van gedrag
Bijhouden van gedrag waarvoor de ouder Time Out wilt gebruiken. Ook bijhouden hoe vaak dit gedrag voorgekomen is, wat de ouder deed en hoe het kind hierop reageerde.
Meegeven om te bepalen bij welk gedrag Time Out wordt toegepast. Dit gebeurt voordat met de Time Out procedure wordt gestart. Tevens bedoeld om zicht te krijgen op hoe de ouder handelt wanneer dit gedrag voorkomt en hoe het kind hierop reageert.
Grenzen stellen (12)Bereid je voor op Time Out
Kort een aantal punten die belangrijk zijn bij het voorbereiden van de Time Out procedure op een rijtje. Met illustraties.
Middel om ouders te helpen bij het voorbereiden van de Time Out wanneer zij deze gaan invoeren. Benadrukt dat er eerst van alles moet worden voorbereid voordat de procedure kan worden ingevoerd. Kan worden meegegeven als wordt ingeschat dat de ouders direct gaan beginnen met de Time Out.
Grenzen stellen (13) Vb privileges om weg te nemen
Voorbeelden van verschillende soorten leuke dingen die ouders weg kunnen nemen. Met illustraties.
Meegeven om ouders op ideeën te brengen over welke leuke dingen zij kunnen wegnemen.
Grenzen stellen (14) Taken doen
Overzicht van de stappen die ouders volgen wanneer zij een taak geven als negatieve consequentie van ongewenst gedrag.
Meegeven wanneer ouders taken gaan geven als reactie op ongewenst gedrag en besproken is hoe dit aan het kind vertelt kan worden.
Grenzen stellen (15) Taken
Ouders bedenken taken die het kind kan uitvoeren.
Te gebruiken wanneer ouders kinderen taken gaan laten uitvoeren als negatieve consequentie voor ongewenst gedrag.
PMTO Toelichting grenzen stellen
Grenzen stellen (16) Noteren van probleemgedrag
Bijhouden van probleemgedrag thuis door de ouders. Hierbij noteren de ouders de situatie waarin het gedrag zich voordeed, het gedrag zelf en de gevolgen van het gedrag.
Bedoeld om meer zicht te krijgen op probleemgedrag en gezamenlijk conclusies te kunnen trekken over op welke manieren dit kan worden omgebogen. Of dit via aanmoediging kan of via grenzen stellen zal moeten, hangt af van het gedrag.
Grenzen stellen (17) Hoe werkt Time Out voor kind
Twee bladen waarvan één een schematisch overzicht is voor het kind van hoe Time Out werkt. Hiernaast is er een blad die beschrijft hoe de ouder dit overzicht kan gebruiken bij het uitleggen van Time Out aan het kind.
Dit is een middel om de Time Out procedure extra overzichtelijk te maken voor het kind wanneer de ouder deze uitlegt. Kan ook ouders extra houvast geven bij de uitleg. Alleen geschikt voor kinderen die kunnen lezen.
Grenzen stellen (18)Noteren van 5-1
Bedoeld om de verhouding 5:1 te stimuleren. Helpt ouders om op verschillende manieren aan te moedigen en tegelijkertijd te noteren hoe zij grenzen hebben gesteld. Uitermate geschikt wanneer ouders werken met verschillende vormen van grenzen stellen.
PMTO Toelichting grenzen stellen
Grenzen stellen
Stroomdiagram: Je kind leren instructies op te volgen
Je kind leren instructies opvolgenGroen=het kind maakt een keuze Blauw=de ouder maakt een keuze Geel=consequentie
jfjfj
PMTO Grenzen stellen 1
Geefeen duidelijke instructie
(Begin)
Over=
over
Het voorval is
afgelopenMaak een
keuze
Je kind doet niet wat je
zegt
Je kind doet niet wat je
zegt
Je kind doet wat je zegt
Je kind doet niet wat je
zegt
Je kind doet wat je zegt
Je kind doet niet wat je
zegt
Je kind doet wat je zegt
Je kind doet wat je zegt
Time Out
Direct naar Time Out
Extra minuten (tot 10)
Moedig je kind aan
Iets leuksweg
nemen
Moedig je kind aan
Iets leuksweg
nemen
Moedig je kind aan
Moedig je kind aan met bijvoorbeeld een:Glimlach, bedankje, knuffelsticker, kindergeld, punt op de beloningskaart
Kenmerken
Belangrijk bij grenzen stellen
Wel doen
Houd vast aan 5:1 – Zeg vijf positieve dingen tegen je kind voor iedere grens die je stelt.
Bedenk nadat je bij ongewenst gedrag hebt ingegrepen, hoe je het gedrag had kunnen voorkomen.
Houd bij het stellen van grenzen je emoties onder controle; blijf rustig en neutraal, houd je boodschap kort en ga niet met je kind in discussie.
Als je kind ongewenst gedrag laat zien, grijp meteen in. Hiermee voorkom je dat het gedrag uit de hand loopt.
Kies een reactie die past bij het ongewenste gedrag. Geef bijvoorbeeld een Time Out als je kind niet doet wat je zegt. En geef je kind een taak als hij heeft gelogen.
Kies een reactie die past bij de leeftijd van je kind. Bij een jonger kind kies je voor een kortere straf dan bij oudere kinderen.
Denk klein. Een te grote straf levert veel werk op (en is dus vervelend) voor de ouders. Kleine straffen maken het haalbaar.
Reageer iedere keer hetzelfde op ongewenst gedrag. Laat je reactie niet van je humeur afhangen.
Gebruik eenvoudige, duidelijke regels. Deze kunnen kinderen makkelijk onthouden. Dat helpt ze om te doen wat er wordt verwacht.
Geef de straf meteen na het ongewenste gedrag, zodat het voor je kind duidelijk is welk gedrag niet mag.
Doe wat je hebt afgesproken. Geef iedere keer dat ongewenst gedrag voorkomt de straf die je daarvoor hebt afgesproken.
Denk vooruit. Schat in wanneer je problemen kunt verwachten. Zorg dat je dan weet wat je moet doen.
Als iets over is, is het over. Kom er niet meer op terug.
PMTO Grenzen stellen 2
Niet doen
Preken. Ouders voelen zich vaak beter na een preek, maar kinderen luisteren niet, waardoor de boodschap niet overkomt.
De discussie aangaan. Als je de strijd aangaat, is het moeilijker om je kind iets te leren. Door niet in discussie te gaan, blijft de aandacht bij wat je wilt van je kind.
Dreigen. Als je dreigt, leer je je kind ongewild om uit te proberen tot hoe ver hij kan gaan.
PMTO Grenzen stellen 2
Werken met Time Out
Werken met Time OutDuidelijke instructies geven en je kind prijzen na het opvolgen van een instructie helpen je kind om instructies op te volgen. Toch zal je kind niet altijd doen wat je zegt. Dan kun je er voor kiezen om te werken met een Time Out procedure. Het gebruiken van Time Out vraagt een goede voorbereiding. Begin als je er klaar voor bent!
1. Bepaal voor welk ongewenst gedrag je een Time Out geeft
2. Kies een geschikte plek voor de Time Out en maak die klaar voor gebruik
3. Maak een lijst van dingen die je kind leuk vindt, die je weg kunt nemen
4. Leg je kind uit hoe de Time Out procedure gaat
5. Oefen met het geven van een Time Out
6. Ga Time Out gebruiken
7. Doe ervaring op en pas de Time Out procedure aan waar nodig
PMTO Grenzen stellen 3
1. Bepaal voor welk ongewenst gedrag je een Time Out geeft
Een Time Out gebruiken ouders om grenzen te stellen aan het gedrag van hun kinderen. Zo leren ze hun kind dat dit niet de bedoeling is, dat dit gedrag moet stoppen.
Als je je kind een instructie geeft wil je dat het kind deze opvolgt. Doet het kind wat je zegt, dan prijs je hem. Doet het kind niet wat je zegt, dan kun je ervoor kiezen om een Time Out te geven.
Een Time Out kan ook gebruikt worden voor ander gedrag dat je ziet gebeuren en waar je een grens aan wilt stellen. Zoals ruzie maken, schelden, schoppen en slaan.
Gedrag van mijn kind waar ik een grens aan wil stellen
De Time Out procedure kent 5 stappen.
Time Out procedure1. Je geeft het kind de keuze om de instructie op te volgen of naar Time Out te gaan. 2. Je stuurt het kind naar de Time Out (voor 5 minuten).3. Er komen minuten bij, beginnend bij 6 en tot maximaal 10 minuten. 4. Je geeft de keuze tussen 10 minuten naar Time Out of er wordt iets leuks weggenomen. 5. Je zegt wat je wegneemt en loopt weg.
Voor bepaald gedrag sla je de eerste stap over en stuur je het kind direct naar Time Out.
Het gaat om gedrag van je kind dat je ziet gebeuren, bijvoorbeeld: niet doen wat er wordt gezegd, ruzie maken, grof taalgebruik, schelden, schreeuwen, schoppen en slaan. Voor welk gedrag geef je eerst een instructie en voor welk gedrag geef je direct een Time Out?
Eerst een instructie Meteen naar Time Out
PMTO Grenzen stellen 3
2. Kies een geschikte plek voor de Time Out en maak die klaar voor gebruik
Is het een saaie en veilige plek? Kun je er zicht houden op wat het kind doet zonder contact te maken?
Bepaal de beste plek en kies ook een alternatief.
3. Maak een lijst van dingen die je kind leuk vindt, die je weg kunt nemen
Heb je er controle over? Kun je het wegnemen wanneer je wilt? Zijn het dingen die je kind belangrijk vindt? Levert het niet te veel werk op voor jezelf of anderen? Worden anderen of jijzelf
erdoor gestraft? Kies voor klein en kort. Welke problemen kun je verwachten? Neem geen beloningen af die je kind eerder heeft verdiend.
4. Leg je kind uit hoe de Time Out procedure gaat
Kies een rustig moment om de Time Out procedure uit te leggen. Begin positief. Bedenk wat je kind goed heeft gedaan en prijs je kind daarvoor. Houd het kort. Ga niet in discussie.
1. Zeg dat je tevreden bent over de afgelopen week en noem voorbeelden‘Je vader en ik hebben het er over gehad en we vinden dat het de laatste week heel goed is gegaan. Je kamer is netjes, er is minder ruzie tussen jou en Erwin en het naar bed gaan gaat goed. Heel mooi.’
2. Prijs je kind over het beter opvolgen van instructies
PMTO Grenzen stellen 3
‘Wat we ook belangrijk vinden is dat als we iets tegen je zeggen, je het ook doet. Dus goed luisteren. Ook dat gaat steeds beter. Zeker aan tafel en ’s avonds.’
3. Ga van ‘niet luisteren’ naar ‘Time Out’‘Als je niet luistert, eindigt het vaak in ruzie. Dat willen we anders. Daarom gaan we werken met Time Out.’
4. Leg uit hoe ‘Time Out’ werkt‘Dat werkt zo. Als ik zeg dat je iets moet doen en je luistert niet, dan zeg ik het daarna nog 1 keer. Je kan dan kiezen: of je doet wat ik zeg, of je gaat vijf minuten naar Time Out. Na vijf minuten kom ik je halen en dan is het klaar.’
5. Vertel wat er gebeurt als je kind niet naar ‘Time Out’ gaat‘Als je niet boven aan de trap gaat zitten, komt er 1 minuut bij. Ik tel door tot tien minuten.’
6. Leg uit dat je kind bij tien minuten Time Out mag kiezen: of hij gaat naar Time Out of je neemt iets leuks weg‘Als ik tot 10 minuten heb geteld mag je kiezen: of je gaat naar de trap, of ik neem iets weg wat je leuk vindt, bijvoorbeeld computertijd. Daarna is het klaar.’
7. Vraag of je kind begrepen heeft hoe Time Out werkt en vertel vanaf wanneer jullie het gaan gebruiken ‘Ok. Snap je hoe het werkt? Weet je nog wat de Time Out plek is? Vanaf morgen gaan we dit gebruiken’.
5. Oefen met het geven van een Time Out
Oefen de Time Out procedure samen met je kind in een rollenspel. Kies een instructie die je kind normaal gesproken opvolgt. Zeg je kind dat hij voor
deze ene keer niet moet doen wat je zegt. Anders kun je niet oefenen! Prijs je kind voor het oefenen. Eindig het oefenen met een compliment.
Laat je kind niet oefenen in jouw rol.
6. Ga Time Out gebruiken
Maak de Time Out procedure altijd af als je er aan begint. Gebruik de Time Out procedure eerst alleen thuis. Blijf rustig en houd je emoties onder controle. Blijf je kind aanmoedigen en blijf letten op wat je kind goed doet.
Let op: als je Time Out gebruikt kan het ongewenste gedrag van je kind in het begin juist toenemen. Houd dan vol!
PMTO Grenzen stellen 3
7. Doe ervaring op en pas de Time Out procedure aan waar nodig
Als je de Time Out procedure een tijdje hebt gebruikt bepaal je of er aanpassingen nodig zijn. Bijvoorbeeld:
Is de Time Out plek geschikt? Heb je de juiste leuke dingen gekozen om weg te nemen? Lukt het je om rustig te blijven tijdens de procedure?
Bekijk ook hoe vaak en voor welk gedrag je Time Out hebt gegeven. Bedenk welk gewenst gedrag je in die situaties had willen zien. Deel het gedrag op in vijf stappen om aan je kind te leren. Oefen de stappen met je kind en prijs je kind voor het oefenen. Zet de vijf stappen op een beloningskaart. Bedenk ook hoe je het ongewenste gedrag van je kind eerder kunt voorkomen.
Als de Time Out goed werkt kun je de procedure ook buitenshuis toepassen.
PMTO Grenzen stellen 3
Informatie Time Out plek
Time Out PlekKies een geschikte plek voor de Time Out.
Saai Veilig Het kind krijgt geen aandacht Je kunt zicht houden op wat het kind doet zonder contact te maken Als dat mogelijk is, kies dan niet de kamer van het kind Goed om meer dan 1 plek te hebben (of voor elk kind 1 plek) Voorbeelden: trap, gang, washok
Maak de plek klaar voor gebruik.Haal alles weg dat kapot kan, gevaarlijk is, leuk is om mee te spelen of afleidt.
Wegnemen van iets leuks
Basisinformatie
Het verliezen van iets leuks is een vorm van straf waarbij het kind iets leuks niet krijgt of moet inleveren, of een activiteit die het leuk vindt niet mag doen. Dit wordt gebruikt als laatste stap wanneer het kind weigert om naar de Time Out plek te gaan. Voorbeelden van leuke dingen die je kunt wegnemen: buiten spelen, computertijd, kijken van een tv-programma, spelen met de gameboy of ander speelgoed.
Het wegnemen van iets leuks als laatste stap maakt de Time Out procedure sterker. Weigert het kind naar de Time Out plek te gaan, dan verliest het iets leuks.
Benoem wat het kind verliest en loop weg. Het verliezen van iets leuks kost het kind meer dan de Time Out. Naar Time Out duurt 5
tot 10 minuten, terwijl iets leuks meestal 15 tot 30 minuten wordt weggenomen. Kies iets dat je snel kunt wegnemen nadat het kind weigert naar Time Out te gaan. Houd voet bij stuk. Als je hebt gezegd dat je iets wegneemt, doe het dan ook. Wanneer je beslist om iets leuks weg te nemen, stel jezelf dan de volgende vragen:
Heb jij er controle over? Is het iets dat belangrijk is voor je kind? Worden anderen of jijzelf erdoor gestraft? Welke problemen kun je verwachten?
Kies voor kort en klein Neem geen beloningen weg die het kind eerder heeft verdiend. Houd de verdiende
beloningen en dingen die je wegneemt gescheiden.
PMTO Grenzen stellen 4
Time Out procedure
Time Out Procedure
Stappen Voorbeeld
1. Geef een duidelijke instructie. Blijf staan en wacht 10 seconden.
‘Marieke, zet nu je schoenen in de gang, alsjeblieft.’
Het kind doet niet wat je zegt2. Herhaal de instructie en voeg toe: ‘of ga naar Time Out’. Geef het kind tijd om te reageren.
‘Marieke, zet nu je schoenen in de gang of ga naar Time Out.’
Het kind doet nog steeds niet wat je zegt en gaat niet naar Time Out3. Benoem dat het kind niet luistert en stuur het naar de Time Out. Geef het kind tijd om te reageren.
‘Dat is niet luisteren. Ga nu voor 5 minuten naar Time Out.’
Het kind gaat niet naar Time Out 4. Tel er steeds een minuut bij op, beginnend bij 6, tot je bij de 10 bent. Wacht enkele tellen tussen de cijfers, geef het kind tijd om te reageren.
‘Dat is 6 minuten .... 7minuten .... 8 minuten .... 9 minuten....’
Je hebt tot 10 minuten geteld en het kind gaat niet naar Time Out5. Voeg de mogelijkheid toe dat je iets leuks wegneemt.
‘Marieke, dat is 10 minuten. Ga nu 10 minuten naar Time Out of vanavond geen Zappelin voor jou.’
Het kind gaat ook dan niet naar Time Out plek6. Benoem wat je wegneemt en loop weg.
‘Ok, dan geen Zappelin vanavond.’
Time Out Tips
Zoek geen contact als het kind op de Time Out plek is. Blijf neutraal als de Time Out procedure afgelopen is. Geef het kind de tijd om af te koelen. Kijk goed naar hoe boos het kind is voordat je beslist om opnieuw de instructie te
geven. Geef geen preek, vraag niet om excuses en laat het kind niet beloven dat het dit nooit
meer zal doen. Over = over!
PMTO Grenzen stellen 5
Uitleg Time Out aan kind
Leg je kind uit hoe de Time Out procedure gaatVoordat je Time Out kunt gebruiken is het belangrijk dat je een aantal dingen goed voorbereidt. Bepaal voor welk ongewenst gedrag je een Time Out geeft. Kies een geschikte plek en maak die klaar voor gebruik. En maak een lijst van dingen die je kind leuk vindt en die je weg kunt nemen. Als je dat gedaan hebt, ga je de procedure tijdens de bijeenkomsten oefenen tot je ‘m kunt dromen! De laatste stap is dat je aan je kind(eren) uitlegt hoe de Time Out procedure gaat. Let daarbij op de volgende punten.
Kies een rustig moment om de Time Out procedure uit te leggen. Begin positief. Bedenk wat je kind goed heeft gedaan en prijs je kind daarvoor. Houd het kort. Ga niet in discussie.
In de volgende stappen leg je de Time Out procedure uit aan je kind.
1. Zeg dat je tevreden bent over de afgelopen week en noem voorbeelden‘Je vader en ik hebben het er over gehad en we vinden dat het de laatste week heel goed is gegaan. Je kamer is netjes, er is minder ruzie tussen jou en Erwin en het naar bed gaan gaat goed. Heel mooi.’
2. Prijs je kind over het beter opvolgen van instructies ‘Wat we ook belangrijk vinden is dat als we iets tegen je zeggen, je het ook doet. Dus goed luisteren. Ook dat gaat steeds beter. Zeker aan tafel en ’s avonds.’
3. Ga van ‘niet luisteren’ naar ‘Time Out’‘Als je niet luistert, eindigt het vaak in ruzie. Dat willen we anders. Daarom gaan we werken met Time Out.’
4. Leg uit hoe ‘Time Out’ werkt‘Dat werkt zo. Als ik zeg dat je iets moet doen en je luistert niet, dan zeg ik het daarna nog 1 keer. Je kan dan kiezen: of je doet wat ik zeg, of je gaat vijf minuten naar Time Out. Na vijf minuten kom ik je halen en dan is het klaar.’
5. Doe de ‘Time Out’ procedure voor‘Ok, dus wat gaat er gebeuren? Ik zeg bijvoorbeeld: ‘Jan, kom nu aan tafel.’ Normaal kom je dan aan tafel. Maar nu even niet. Je blijft gewoon zitten. Goed?’ Moeder en kind doen dit en dan zegt moeder: ‘Jan, kom nu aan tafel of ga naar Time Out’. Jan blijft zitten. Moeder zegt: ‘Dat is niet luisteren. Dan ga je nu naar Time Out voor 5 minuten.’ Dan zegt ze: ‘Ok, Jan, zo gaat dat dus. Dan ga je nu naar Time Out. Zal ik je laten zien waar de Time Out is? Kom maar mee.’ ‘En als je hier bent, ga je rustig boven aan de trap zitten. Wat is rustig op de trap zitten? Is dit rustig op de trap zitten? (Moeder gaat zitten en begint te stampen. Kind lacht.) Dat is dus niet rustig. Is dit rustig op de trap zitten? (Moeder gaat met een boos gezicht en haar armen over elkaar zitten. Kind lacht weer.) Was dat rustig zitten? (Kind knikt.) Ok, dat is dus de bedoeling: je zit rustig totdat ik kom
PMTO Grenzen stellen 6
zeggen dat het klaar is.‘ (En Moeder gaat nogmaals rustig zitten, nu met een minder boos gezicht.) ‘Zo dus.’
6. Vertel wat er gebeurt als je kind niet naar ‘Time Out’ gaat‘Als je niet naar Time Out gaat, komt er steeds 1 minuut bij. Ik tel door tot tien minuten.’
7. Leg uit dat je kind bij tien minuten Time Out mag kiezen: of hij gaat naar Time Out of je neemt iets leuks weg‘Als ik tot 10 minuten heb geteld mag je kiezen: of je gaat naar Time Out, of ik neem iets weg wat je leuk vindt, bijvoorbeeld computertijd. Daarna is het klaar.’
8. Vraag of je kind begrepen heeft hoe Time Out werkt en vertel vanaf wanneer jullie het gaan gebruiken ‘Ok. Snap je hoe het werkt? (..) En waar is de Time Out? Precies!’ ‘Vanaf morgen gaan we dit gebruiken.’
Uitleg Time Out aan je kind
1. Zeg dat je tevreden bent over de afgelopen week en noem voorbeelden
2. Prijs je kind over het beter opvolgen van instructies
3. Ga van ‘niet luisteren’ naar ‘Time Out’
4. Leg uit hoe ‘Time Out’ werkt
5. Doe de Time Out procedure voor
6. Vertel wat er gebeurt als je kind niet naar ‘Time Out’ gaat
7. Leg uit dat je kind bij tien minuten Time Out mag kiezen: of hij gaat naar Time Out of je neemt iets leuks weg
8. Vraag of je kind begrepen heeft hoe Time Out werkt en vertel vanaf wanneer jullie het gaan gebruiken
PMTO Grenzen stellen 6
Voorbereiding Time Out
Opdracht voor thuis
Voorbereiding Time Out
De opdracht voor thuis van deze week is gericht op het voorbereiden van het gebruiken van Time Out, het blijven geven van duidelijke instructies en het aanmoedigen van je kind.
1. Kies een geschikte plek voor de Time Out. Kies ook een alternatieve plek.
Saai Veilig Het kind krijgt geen aandacht Je kunt zicht houden op wat het kind doet zonder contact te maken Als dat mogelijk is, kies dan niet de kamer van het kind Goed om meer dan 1 plek te hebben (of voor elk kind 1 plek) Voorbeelden: trap, gang, washok
2. Maak een lijst van leuke dingen die je kunt wegnemen
Heb jij er controle over? Kun je het wegnemen wanneer je wil? Is het iets dat van belang is voor het kind? Worden anderen of jijzelf erdoor gestraft? Kies voor klein en kort Welke problemen kun je verwachten?
3. Blijf duidelijke instructies geven. Blijf ook nu gericht op je kind stimuleren door aanmoediging!
PMTO Grenzen stellen 7
Gedrag Time Out
Opdracht voor thuis
Voor welk gedrag gebruik je een Time Out?
Een Time Out gebruiken ouders om grenzen te stellen aan het gedrag van hun kinderen. Zo leren ze hun kind dat dit gedrag niet de bedoeling is, dat dit gedrag moet stoppen.
Als je je kind een instructie geeft, wil je dat je kind deze opvolgt. Doet je kind wat je zegt, dan prijs je hem. Doet je kind niet wat je zegt, dan kun je ervoor kiezen om een Time Out te geven.
Een Time Out kan ook gebruikt worden voor ander gedrag dat je ziet gebeuren en waar je een grens aan wilt stellen. Zoals ruzie maken, schelden, schoppen en slaan.
Gedrag van mijn kind waar ik een grens aan wil stellen
De Time Out procedure kent 6 stappen.
Time Out procedure1. Je geeft het kind een duidelijke instructie2. Je geeft het kind de keuze om de instructie op te volgen of naar Time Out te gaan. 3. Je stuurt het kind naar de Time Out (voor 5 minuten).4. Er komen minuten bij, beginnend bij 6 en tot maximaal 10 minuten. 5. Je geeft de keuze tussen 10 minuten naar Time Out of er wordt iets leuks
weggenomen. 6. Je zegt wat je wegneemt en loopt weg.
Voor sommig gedrag sla je de eerste stap over en stuur je het kind direct naar Time Out. Je begint dan bij stap 3 en zegt: ‘Dat is tegen de regels. Ga nu voor 5 minuten naar Time Out.’
Eerst een instructie Meteen naar Time Out
PMTO Grenzen stellen 8
Noteren Time Out
Opdracht voor thuis
Instructies geven en eraan vasthouden
Als je je kind een instructie geeft wil je dat het kind deze opvolgt. Doet het kind wat je zegt, dan prijs je hem. Doet het kind niet wat je zegt, dan kun je ervoor kiezen om een Time Out te geven.
Time Out procedureEen Time Out kent 6 stappen. 1. Je geeft het kind een duidelijke instructie2. Je geeft het kind de keuze om de instructie op te volgen of naar Time Out te gaan. 3. Je stuurt het kind naar de Time Out (voor 5 minuten).4. Er komen minuten bij, beginnend bij 6 en tot maximaal 10 minuten. 5. Je geeft de keuze tussen 10 minuten naar Time Out of er wordt iets leuks
weggenomen. 6. Je zegt wat je wegneemt en loopt weg.
Beschrijf hieronder wat je van het kind wilde (situatie), hoe tevreden je was met je instructie, of het kind de instructie opvolgde en kruis aan wat jouw reactie was.
Situatie Instructie Reactie kind Prijzen of Time Out
Prijzen Time Out tot stap 2 Time Out tot stap 3 Time Out tot stap 4 Time Out tot stap 5 Time Out tot stap 6
Prijzen Time Out tot stap 2 Time Out tot stap 3 Time Out tot stap 4 Time Out tot stap 5 Time Out tot stap 6
Prijzen Time Out tot stap 2 Time Out tot stap 3 Time Out tot stap 4 Time Out tot stap 5 Time Out tot stap 6
PMTO Grenzen stellen 9
Prijzen Time Out tot stap 2 Time Out tot stap 3 Time Out tot stap 4 Time Out tot stap 5 Time Out tot stap 6
Prijzen Time Out tot stap 2 Time Out tot stap 3 Time Out tot stap 4 Time Out tot stap 5 Time Out tot stap 6
Prijzen Time Out tot stap 2 Time Out tot stap 3 Time Out tot stap 4 Time Out tot stap 5 Time Out tot stap 6
Prijzen Time Out tot stap 2 Time Out tot stap 3 Time Out tot stap 4 Time Out tot stap 5 Time Out tot stap 6
PMTO Grenzen stellen 9
Noteren Time Out
Opdracht voor thuis
Instructies geven en eraan vasthouden
Als je je kind een instructie geeft wil je dat het kind deze opvolgt. Doet het kind wat je zegt, dan prijs je hem. Doet het kind niet wat je zegt, dan kun je ervoor kiezen om een Time Out te geven.
Time Out procedureEen Time Out kent 6 stappen. 1. Je geeft het kind een duidelijke instructie2. Je geeft het kind de keuze om de instructie op te volgen of naar Time Out te gaan. 3. Je stuurt het kind naar de Time Out (voor 5 minuten).4. Er komen minuten bij, beginnend bij 6 en tot maximaal 10 minuten. 5. Je geeft de keuze tussen 10 minuten naar Time Out of er wordt iets leuks
weggenomen. 6. Je zegt wat je wegneemt en loopt weg.
Beschrijf hieronder wat je van het kind wilde (situatie), hoe tevreden je was met je instructie, of het kind de instructie opvolgde en wat jouw reactie was.
Situatie Instructie Reactie kind Prijzen of Time Out
Wat lukt je goed bij het volgen van de Time Out procedure?
Wat vind je moeilijk bij het volgen van de Time Out procedure?
PMTO Grenzen stellen 10
Noteren van gedrag
Opdracht voor thuis
Bijhouden van gedrag waar je een Time Out voor wil geven
Je hebt bepaald voor welk gedrag je een Time Out wilt geven.
Gedrag van mijn kind waar ik een Time Out voor ga geven
Hou de komende week bij hoe vaak dit gedrag voorkomt, wat jij hebt gedaan en hoe het kind hierop reageerde.
Moment Gedrag Mijn reactie Reactie kind
PMTO Grenzen stellen 11
Bereid je voor op Time Out
Bereid je voor op Time Out
1. Kies een saaie, veilige plek waar je kind geen aandacht krijgt.
Nee Ja
2. Maak de plek klaar voor gebruik: haal alles weg wat kapot kan, gevaarlijk is, leuk is om mee te spelen of afleidt.
3. Kies een aantal dingen om weg te nemen waar je controle over hebt.
PMTO Grenzen stellen 12
Voorbeeld van privileges om weg te nemen
Voorbeelden van leuke dingen om weg te nemen Kies een privilege waar je controle over hebt en die je kind belangrijk vindt.
Beperk het wegnemen tot 15 –30 minuten.
Leuke dingen (om mee te spelen) telefoon televisieprogrammainternet/ MSNcomputerspelletjesgameboy of nintendo tijd
Sportvoetballenfietsenskeelerenskateboardenschaatsenzwemmen
Dingen om met anderen te doen met een vriendje afsprekenbuiten spelenbellen
Iets lekkershagelslag of chocoladepasta op brood koekjes bij de thee/ middag snacktoetjechipscola
PMTO Grenzen stellen 13
Taken doen
Je kind een taak geven na ongewenst gedrag
Stap 1. Bepaal voor welk ongewenst gedrag je een taak wil geven
Stap 2. Maak een lijst met zo veel mogelijk taken
Stap 3. Kies uit deze lijst twee taken en schrijf voor ieder taak de stappen op
Stap 4. Maak een lijst met dingen die je kind leuk vindt en die je kunt wegnemen
Stap 5. Leg je kind uit wat het inhoudt om een taak te krijgen
Stap 6. Vanaf nu kun je een taak geven als dat nodig is
Stap 7. Evalueer en pas de taken aan als dat nodig is
PMTO Grenzen stellen 14
Stap 1. Bepaal voor welk ongewenst gedrag je een taak wil geven
Veel ongewenst gedrag vindt plaats als de ouders er niet bij zijn. Denk aan: liegen, stelen, dingen vernielen, schoppen van mensen of te laat thuiskomen. Over dit gedrag hoort de ouder pas later, als het al is gebeurd. Dan kan de ouder ervoor kiezen het kind een taak te geven.
Stap 2. Maak een lijst met mogelijke taken
Maak een lijst van taken die je aan je kind kunt geven wanneer je kind ongewenst gedrag heeft laten zien.
Is het mogelijk om bij deze taken zicht op je kind te houden zonder dat je je ermee hoeft te bemoeien?
PMTO Grenzen stellen 14
Stap 3. Kies twee taken uit de lijst en schrijf van iedere taak de stappen op
Bekijk de lijst met taken Bij welke taken kunnen je makkelijk zicht houden op je kind? Wat zijn de voordelen en nadelen van iedere taak? Leiden de taken tot meer werk voor jou? Kies de twee beste taken en schrijf deze op de ‘takenlijst’ Bedenk de stappen die je kind moet zetten om de taak te doen, van het begin tot
het eind Schrijf deze stappen op een kaartje
PMTO Grenzen stellen 14
Stap 4. Maak een lijst van dingen die je kind leuk vindt en die je kunt wegnemen.
Heb jij er controle over? Kun je het wegnemen wanneer je wil? Zijn het dingen die je kind belangrijk vindt? Levert het niet te veel werk op voor jezelf of anderen? Worden anderen of jijzelf
erdoor gestraft? Kies voor klein en kort. Welke problemen kun je verwachten? Neem geen beloningen af die je kind eerder heeft verdiend.
Stap 5. Leg je kind uit wat het inhoudt om een taak te krijgen
Begin positief. Zeg iets over wat je vindt dat je kind (de laatste tijd) goed doet. Zoek een rustig moment om je kind uit te leggen wat het inhoudt om een taak te
krijgen. Houd het kort en ga niet in discussie.
1. Zeg iets over wat je vindt dat je kind goed doet.Hartstikke goed van je dat je ’s morgens op tijd bij de bushalte stond. Ik denk dat je deze week zelfs wel eens te vroeg bij de bushalte was!
2. Ga over naar de regels of wat je van je kind verwacht. Je weet dat ik het heel belangrijk vindt dat kinderen doen wat ze moeten doen. En ook dat ze zich aan de regels houden. Waar ik het even met je over wil hebben, is wat er gebeurt als je je niet houdt aan de regels. Bijvoorbeeld als je liegt.
3. Noem de taken die het kind te doen krijgt.Als dat gebeurt, krijg je een taak te doen. Dat kan het schoonmaken van de kattenbak zijn of het uitruimen van de vaatwasser. Als je een taak krijgt, geef ik je dit kaartje (beschrijving van de taak) en dan is het aan jou om de taak te gaan doen.
4. Loop de taken door door ze samen te doen.Laten we eens een taak goed bekijken. Kom maar even mee naar de kattenbak. (Loop de taak van het begin tot het einde door en doe elke stap).
5. Noem dat jij gaat controleren.Als je klaar bent, kom je me dat vertellen. Ik zal checken of je alles wat op het kaartje staat, gedaan hebt.
6. Over is over.Zodra je de hele taak gedaan hebt, is het over.
PMTO Grenzen stellen 14
7. Noem wat er gebeurt als het kind de taak niet doetAls je weigert om de taak te doen, dan wordt er iets leuks van je weggenomen – TV programma, computertijd, je fiets - tot je de taak helemaal af hebt gemaakt.
Stap 6 Vanaf nu kun je een taak geven als dat nodig is
Blijf je aandacht richten op het positieve, op wat je kind goed doet. Bewaar de takenkaartjes op een handige plek zodat je ze makkelijk kunt pakken
als dat nodig is. Zodra je een taak uitdeelt, zorg er dan voor dat je kind de taak ook doet. Houd
zicht op je kind zonder je ermee te bemoeien. Wanneer het kind de taak niet helemaal hebt gedaan, noem dat eerst wat wel af
is. Vertel daarna rustig maar vastberaden wat er nog moet gebeuren. Houd je emoties onder controle
Stap 7 Evalueer en pas de taken aan als dat nodig is
Na een paar keer met de taken gewerkt te hebben, is het tijd voor evaluatie. Stel jezelf de volgende vragen om te bepalen of je iets moet veranderen aan de taak.
Hoe vaak geef je je kind een taak? Voor welk ongewenst gedrag heb je een taak gegeven? Wat kun je doen om te voorkomen dat je kind deze dingen doet? Hoe kun je je kind het gedrag dat je wel wil zien leren? Lukt het goed om zicht op je kind te houden tijdens de taak, zonder je ermee te
bemoeien? Is het nodig dat daar iets in verandert?
PMTO Grenzen stellen 14
Taken
Taak omschrijving: de badkamervloer dweilen
1. Pak de dweil en de emmer uit de gangkast
2. Vul de emmer in de badkamer met warm water en
doe er wat schoonmaakmiddel bij
3. Leg de badkamermatjes in het bad
4. Maak de dweil nat en wring hem uit
5. Dweil de vloer goed school (tussendoor dweil spoelen en wringen)
6. Doe school water in de emmer & spel en wring de dweil uit
7. Leeg de emmer en zet de emmer en de dweil terug in de gangkast
8. Leg de matjes terug op hun plek
9. Kom naar mij toe en zeg dat je klaar bent
Taak omschrijving:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
PMTO Grenzen stellen 15
Noteren van probleemgedrag
Opdracht voor thuis
Zicht krijgen op probleemgedrag
Soms is ongewenst gedrag van je kinderen moeilijk te stoppen. Om dit gedrag te stoppen is een goed plan nodig. De eerste stap op weg naar een goed plan is dat je beter weet wat er precies gebeurt. Daarvoor is deze opdracht.
Beschrijf iedere keer dat het ongewenste gedrag voorkomt: - wanneer en waar het was, wie erbij waren, wat ervoor gebeurde- wat je kind precies deed- hoe het afliep, wat de gevolgen waren voor je kind en voor anderen
SituatieWanneer, waar, wie waren erbij, wat gebeurde ervoor?
GedragWat deed je kind precies?
GevolgenHoe liep het af, wat waren de gevolgen?
PMTO Grenzen stellen 16
Hoe werkt Time Out voor een kind
Hoe werkt Time Out?
Overzicht voor kinderen
Op het volgende blad is een overzicht gemaakt van de stappen van de Time Out procedure. Het gaat om welke stappen het kind kan verwachten als hij niet doet wat hem wordt gezegd en vervolgens weigert naar Time Out te gaan.
Het blad is alleen bedoeld om te gebruiken bij het uitleggen en oefenen van hoe de Time Out werkt. Het helpt om duidelijk te maken dat het iedere keer op dezelfde manier gaat. Ook wordt duidelijk dat je kind bij iedere stap een keuze heeft: hij kan kiezen voor het minst vervelende.
Hoe gebruik je dit overzicht?
1. Je vertelt iets over de Time Out procedure en laat zien wat de stappen zijn.
2. Je laat de Time Out plek zien en wat er daar verwacht wordt
3. Dan geef je het blad zodat je kind zo meteen steeds het antwoord op je vraag kan opzoeken.
4. Je oefent de stappen nog een keer door opnieuw te beginnen en steeds te vragen: ‘En stel nou dat je niet luistert/gaat, wat gebeurt er dan?’ Je kind kijkt op het blad of je zoekt het samen op.
PMTO Grenzen stellen 17
Hoe werkt Time Out?
1.Je moeder of vader geeft je de keuze: doe het nu
OF je gaat naar Time Out
.
2.Je gaat voor 5 minuten naar Time Out.
3.Er komen minuten bij. Je kunt bij iedere minuut
kiezen: of meteen naar Time Out of wachten tot er meer minuten bij komen.
4.Is je moeder of vader bij 10 minuten dan kun je opnieuw kiezen: 10 minuten naar Time Out
OF er volgt een straf.
.
5.Je moeder of vader loopt weg en jij krijgt straf.
PMTO Grenzen stellen 17
Je moeder of vader zegt dat je iets moet doen,en je doet het niet
Stel: je doet het nog steeds niet
Stel: je gaat niet
Stel: je gaat niet
Stel: je gaat niet
Opdracht voor thuis
De balans tussen aanmoedigen en grenzen stellen
Je wilt graag dat je kind zich goed gedraagt en nieuwe dingen snel leert. Daarvoor heeft je kind veel aanmoediging nodig. Kinderen groeien het snelst als tegenover iedere grens die wordt gesteld 5 aanmoedigingen staan.
Neem iedere dag een paar minuten de tijd om te bedenken hoe je je kind vandaag hebt aangemoedigd en hoe je grenzen hebt gesteld. Noteer deze manieren in de tabel hieronder.
Dag Aanmoedigen Grenzen stellen
Duim, knuffel, knipoog Prijzen, zeggen wat je goed
vindt Extraatje geven Beloning (beloningskaart)
Time Out noemen Naar Time Out sturen Iets leuks wegnemen Een taak geven
Duim, knuffel, knipoog Prijzen, zeggen wat je goed
vindt Extraatje geven Beloning (beloningskaart)
Time Out noemen Naar Time Out sturen Iets leuks wegnemen Een taak geven
Duim, knuffel, knipoog Prijzen, zeggen wat je goed
vindt Extraatje geven Beloning (beloningskaart)
Time Out noemen Naar Time Out sturen Iets leuks wegnemen Een taak geven
PMTO Grenzen stellen 18
5 keeraanmoedigen
voor 1 keer een grens stellen
Duim, knuffel, knipoog Prijzen, zeggen wat je goed
vindt Extraatje geven Beloning (beloningskaart)
Time Out noemen Naar Time Out sturen Iets leuks wegnemen Een taak geven
Duim, knuffel, knipoog Prijzen, zeggen wat je goed
vindt Extraatje geven Beloning (beloningskaart)
Time Out noemen Naar Time Out sturen Iets leuks wegnemen Een taak geven
Duim, knuffel, knipoog Prijzen, zeggen wat je goed
vindt Extraatje geven Beloning (beloningskaart)
Time Out noemen Naar Time Out sturen Iets leuks wegnemen Een taak geven
PMTO Grenzen stellen 18
PMTO Grenzen stellen 18