hotel study - insete … · χαρακτηριστικών των Κυκλάδων με τα...

Ανάλυση οικονομικών στοιχείων των ξενοδοχείων στην Ελλάδα –

ανά προορισμό και ανά Κατηγορία Αστεριών, 2016 και 2017

Φεβρουάριος 2020

Δρ. Άρης Ίκκος, ISHC Γιαννίνα Ρασούλη Επιστημονικός Διευθυντής Αναλύτρια

Hotel Study

Hotel Study (2016-2017) 2

Αποποίηση Ευθύνης

Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει εκτιμήσεις για διάφορα μεγέθη του ξενοδοχειακού κλάδου. Αν και έχει επιδειχθεί η δέουσα

επιμέλεια ως προς τον έλεγχο των στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν και των εκτιμήσεων που παρουσιάζονται, το Ινστιτούτο

ΣΕΤΕ (ΙΝΣΕΤΕ) και οι συγγραφείς της μελέτης δεν μπορούν να εγγυηθούν την ακρίβειά τους.

Οι εκτιμήσεις και πληροφορίες που περιέχονται στην παρούσα μελέτη δίδονται για ενημερωτικούς και μόνο σκοπούς και όχι για

εμπορικούς, επενδυτικούς ή άλλους σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εκληφθούν ως συμβουλή, σύσταση ή πρόταση

για επένδυση στην ξενοδοχειακή αγορά ούτε ως προτροπή για την πραγματοποίηση οποιασδήποτε μορφής επενδύσεων. Το

ΙΝΣΕΤΕ και οι συγγραφείς της μελέτης δεν ευθύνονται για τυχόν εμπορικές ή επενδυτικές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση

τις εκτιμήσεις και πληροφορίες που περιέχονται στην παρούσα μελέτη.


Περιεχόμενα

Πίνακες ............................................................................................................................. 5

Διαγράμματα ........................................................................................................................... 7

Ορισμοί ............................................................................................................................. 9

Κύρια Συμπεράσματα ................................................................................................................ 10

Εισαγωγή ............................................................................................................................ 12

Μεθοδολογία ......................................................................................................................... 15

Κεφάλαιο 1: Τα ξενοδοχεία 5*, 4*, 3* το 2016 .............................................................................. 20

1.1 Η συνολική εικόνα ............................................................................................................... 20

1.2 Τα ξενοδοχεία 5* ................................................................................................................ 31

1.3 Τα ξενοδοχεία 4* ................................................................................................................ 36

1.4 Τα ξενοδοχεία 3* ................................................................................................................ 42

1.5 Συγκριτική εικόνα ................................................................................................................ 48

Κεφάλαιο 2: Τα ξενοδοχεία 5*, 4*, 3* το 2017 .............................................................................. 50


2.1 Η συνολική εικόνα ............................................................................................................... 50

2.2 Τα ξενοδοχεία 5* ................................................................................................................ 60

2.3 Τα ξενοδοχεία 4* ................................................................................................................ 65

2.4 Τα ξενοδοχεία 3* ................................................................................................................ 71

2.5 Συγκριτική εικόνα ................................................................................................................ 77

Κεφάλαιο 3: Σύγκριση ετών 2015-2017 ........................................................................................ 79

3.1 Δείκτες ξενοδοχείων ανά Κατηγορία Αστεριών .......................................................................... 80

3.2 Δείκτες ξενοδοχείων ανά Κατηγορία Τουριστικού Προορισμού ..................................................... 88

Παράρτημα ............................................................................................................................. 102

Α. Μεγέθη Αγοράς και Δείκτες Λειτουργίας & Υποχρεώσεων ξενοδοχείων 5* συγκεκριμένων προορισμών 103

Β. Μεγέθη Αγοράς και Δείκτες Λειτουργίας & Υποχρεώσεων ξενοδοχείων 4* συγκεκριμένων προορισμών 105

Γ. Μεγέθη Αγοράς και Δείκτες Λειτουργίας & Υποχρεώσεων ξενοδοχείων 3* συγκεκριμένων προορισμών 107


Πίνακες

Πίνακας 1: Περιφερειακές Ενότητες που αναλύονται, Κατηγορίες 5*, 4* και 3*, 2016 ....................... 18

Πίνακας 2: Περιφερειακές Ενότητες που αναλύονται, Κατηγορίες 5*, 4* και 3*, 2017 ....................... 19

Πίνακας 1.1: Κατηγορίες 5*, 4* και 3* - Βασικά μεγέθη και σύνολο, 2016 ........................................ 22

Πίνακας 1.2: Κατηγορίες 5*, 4* και 3* - Βασικοί Δείκτες (ΚΡΙs), 2016 ............................................. 23

Πίνακας 1.3: Οικονομικοί δείκτες ξενοδοχείων 5*, 2016 ................................................................. 35



Πίνακας 1.6: Οι 3 Περιφέρειες με τις καλύτερες επιδόσεις, ανά κατηγορία,

στους βασικούς δείκτες των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, 2016 .................................... 48

Πίνακας 2.1: Κατηγορίες 5*, 4* και 3* - Βασικά μεγέθη και σύνολο, 2017 ........................................ 52

Πίνακας 2.2: Κατηγορίες 5*, 4* και 3* - Βασικοί Δείκτες (ΚΡΙs), 2017 ............................................. 53




Πίνακας 2.6: Οι 3 Περιφέρειες με τις καλύτερες επιδόσεις, ανά κατηγορία,

στους βασικούς δείκτες των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, 2017 .................................... 77

Πίνακας 3.1: Συνολικές μεταβολές 2015-2017 .............................................................................. 80

Πίνακας 3.2: Μεταβολές κατηγορίας 5*, 2015-2017 ...................................................................... 82



Πίνακας 3.5: Δείκτες ξενοδοχείων ανά κατηγορία τουριστικού προορισμού ......................................... 88

Πίνακας 3.6: Δείκτες ξενοδοχείων 5* ανά κατηγορία τουριστικού προορισμού .................................... 91




Πίνακας Α: Δείκτες ξενοδοχείων 5* συγκεκριμένων προορισμών, 2016 .......................................... 103

Πίνακας Β: Δείκτες ξενοδοχείων 5* συγκεκριμένων προορισμών, 2017 .......................................... 104

Πίνακας Γ: Δείκτες ξενοδοχείων 4* συγκεκριμένων προορισμών, 2016 .......................................... 105

Πίνακας Δ: Δείκτες ξενοδοχείων 4* συγκεκριμένων προορισμών, 2017 .......................................... 106

Πίνακας E: Δείκτες ξενοδοχείων 3* συγκεκριμένων προορισμών, 2016 .......................................... 107

Πίνακας Ζ: Δείκτες ξενοδοχείων 3* συγκεκριμένων προορισμών, 2017 .......................................... 108


Διαγράμματα

Διάγραμμα 1.1: Κατηγορίες 5*, 4* και 3* - Βασικά μεγέθη και κατανομή τους, 2016 ......................... 21

Διάγραμμα 1.2: Συνολικά Μεγέθη Ξενοδοχείων και η Κατανομή τους κατά Περιφέρεια, 2016 ............... 25

Διάγραμμα 1.3: Ποσοστιαία κατανομή δωματίων ανά Κατηγορία και Περιφέρεια, 2016 ........................ 27

Διάγραμμα 1.4: Δείκτες Κύκλου Εργασιών ανά Δωμάτιο και Περιφέρεια, 2016 ................................... 28

Διάγραμμα 1.5: Δείκτες Κερδοφορίας ανά Περιφέρεια, 2016 ........................................................... 30

Διάγραμμα 1.6: Συνολικά Μεγέθη Ξενοδοχείων 5* και η Κατανομή τους κατά Περιφέρεια, 2016 ........... 32

Διάγραμμα 1.7: Λειτουργικοί Δείκτες Ξενοδοχείων 5*, 2016 ........................................................... 34



Διάγραμμα 1.10: Συνολικά Μεγέθη Ξενοδοχείων 4* και η Κατανομή τους, 2016 .................................. 40



Διάγραμμα 1.13: Συνολικά Μεγέθη Ξενοδοχείων 3* και η Κατανομή τους, 2016 .................................. 46

Διάγραμμα 2.1: Κατηγορίες 5*, 4* και 3* - Βασικά μεγέθη και κατανομή τους, 2017 ......................... 51

Διάγραμμα 2.2: Συνολικά Μεγέθη Ξενοδοχείων και η Κατανομή τους κατά Περιφέρεια, 2017 ............... 54

Διάγραμμα 2.3: Ποσοστιαία κατανομή δωματίων ανά Κατηγορία και Περιφέρεια, 2017 ........................ 56

Διάγραμμα 2.4: Δείκτες Κύκλου Εργασιών ανά Δωμάτιο και Περιφέρεια, 2017 ................................... 57

Διάγραμμα 2.5: Δείκτες Κερδοφορίας ανά Περιφέρεια, 2017 ........................................................... 59






Διάγραμμα 2.10: Συνολικά Μεγέθη Ξενοδοχείων 4* και η Κατανομή τους, 2017 ................................. 69

Διάγραμμα 2.11: Συνολικά Μεγέθη Ξενοδοχείων 3* και η Κατανομή τους κατά Περιφέρεια, 2017 .......... 72

Διάγραμμα 2.12: Λειτουργικοί Δείκτες Ξενοδοχείων 3*, 2017 .......................................................... 74

Διάγραμμα 2.13: Συνολικά Μεγέθη Ξενοδοχείων 3* και η Κατανομή τους, 2017 ................................. 75


Ορισμοί

Περιφέρειες: Οι Διοικητικές Περιφέρειες της Ελλάδος με την ακόλουθη διαφοροποίηση: λόγω των σημαντικά διαφορετικών

χαρακτηριστικών των Κυκλάδων με τα Δωδεκάνησα ως προς το προσφερόμενο τουριστικό προϊόν αλλά και τα χαρακτηριστικά

των ξενοδοχειακών τους μονάδων, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου έχει κατατμηθεί σε Κυκλάδες και σε Δωδεκάνησα.

Προορισμοί: Όλες οι Περιφέρειες και, αναλόγως διαθεσιμότητας στοιχείων και της σημασίας τους για τον τουρισμό, οι

Περιφερειακές Ενότητες.

Άλλη Ελλάδα: Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, Βόρειο Αιγαίο, Δυτική Ελλάδα, Δυτική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία,

Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα.

Η&Θ: Προορισμοί Ήλιος και Θάλασσα εκτός Κυκλάδων, συγκεκριμένα : Ιόνιοι Νήσοι, Κεντρική Μακεδονία, Κρήτη, Δωδεκάνησα.

Τουριστικές Περιφέρειες: Οι Περιφέρειες που συγκεντρώνεται η κύρια τουριστική κίνηση, συγκεκριμένα οι Προορισμοί Η&Θ,

οι Κυκλάδες και η Αττική.

Μη Τουριστικές Περιφέρειες: Οι Προορισμοί της Άλλης Ελλάδας.

Υποχρεώσεις: Μακροπρόθεσμα Δάνεια πλέον Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις μείον Κυκλοφορούν Ενεργητικό

ΚΠΦ: Κέρδη προ Φόρων

ΚΠΦΤΑ: Κέρδη προ Φόρων, Τόκων και Αποσβέσεων

Ίδια Κεφάλαια: Μετοχικό Κεφάλαιο πλέον αποθεματικό

Επενδεδυμένα Κεφάλαια: Ίδια Κεφάλαια συν Μακροπρόθεσμα Δάνεια

Hotel Study (2016-2017) 10

Κύρια Συμπεράσματα

Το 2016 υπήρξε αύξηση 3,9% στην δραστηριότητα (κύκλο εργασιών) των ξενοδοχείων 3*, 4* και 5*, και περαιτέρω σημαντική

αύξηση 12,5% το 2017. Ως αποτέλεσμα της αύξησης αυτής ο Κύκλος Εργασιών των ξενοδοχείων αυτών των κατηγοριών

αυξήθηκε από € 4,9 δισ. το 2015 σε € 5,7 δισ. το 2017. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης των 800 εκατ. προήλθε από τα

ξενοδοχεία 5*, ο κύκλος εργασιών των οποίων αυξήθηκε από € 2,2 δισ. σε € 2,7 δισ. Αντίστοιχα στα ξενοδοχεία 4* αυξήθηκε

από € 1,7 σε € 2 δισ., ενώ στα ξενοδοχεία 3* παρουσίασε οριακή αύξηση (από € 952 σε € 985 εκατ.). Το στοιχείο αυτό

αποτελεί ένδειξη ότι, εκτός από την μεγέθυνση της αγοράς, υπήρξε και μεταβολή του μίγματος πελατείας προς πελάτες

υψηλότερων κατηγοριών.

Επίσης, το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης των € 800 εκατ. Προήλθε από τα ξενοδοχεία στους προορισμούς Ήλιος & Θάλασσα, ο

Κύκλος Εργασιών των οποίων αυξήθηκε από τα € 3,2 δισ. στα € 3,8 δισ. Αξιοσημείωτη ήταν η αύξηση και στους μη τουριστικούς

προορισμούς (η «Άλλη Ελλάδα») από € 637 εκατ. σε € 721 εκατ. Στις Κυκλάδες ο Κύκλος Εργασιών των ξενοδοχείων αυξήθηκε

από € 458 εκατ. σε € 534 εκατ. και στην Αττική από € 608 εκατ. σε € 662 εκατ.

Ως αποτέλεσμα αυτής της εξέλιξης, υπήρξε σημαντική βελτίωση της κερδοφορίας και των οικονομικών δεικτών, ιδιαίτερα στα

ξενοδοχεία 5* που είχαν και τις σημαντικότερες επενδύσεις και δανειακές επιβαρύνσεις. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε για τα 5*

ξενοδοχεία ότι ο συνολικός δείκτης ΚΠΦΤΑ από 22,5% το 2015 ανήλθε σε 31,1% το 2017 και των ΚΠΦ από 0,6% σε 14,6%.

Αντίστοιχα, για τα 4* ξενοδοχεία, ο συνολικός δείκτης ΚΠΦΤΑ ως % του Κύκλου Εργασιών από 22,4% ανήλθε σε 23,9% και

των ΚΠΦ από 6,9% σε 8,3%. Για τα ξενοδοχεία 3* αντίστοιχα, το %ΚΠΦΤΑ από 20,5% έπεσε σε 18,2% ενώ το %ΚΠΦ από

3,8% ανήλθε σε 4,7%.

Τα ξενοδοχεία 3*, 4* και ιδιαίτερα των 5* βελτίωσαν σημαντικά την χρηματοοικονομική τους θέση, με αποτέλεσμα για τους

περισσότερους προορισμούς οι στατιστικοί δείκτες Μακροπρόθεσμων Δανείων προς ΚΠΦΤΑ και προς Ίδια Κεφάλαια να είναι

πλέον σε υγιή επίπεδα.

Όπως και με την μελέτη των στοιχείων του 2015, τις καλύτερες επιδόσεις έχουν τα ξενοδοχεία των Κυκλάδων, παρά το ότι

έχουν εποχική λειτουργία, επιβεβαιώνοντας την καθοριστική σημασία του «προορισμού» για την απόδοση των ξενοδοχείων.

Μάλιστα, όπως και στην μελέτη των στοιχείων του 2015, το μέγεθος δεν φαίνεται να αποτελεί καθοριστικό παράγοντα απόδοσης

αφού τα μικρότερα ξενοδοχεία είναι στις Κυκλάδες, που έχουν τις καλύτερες επιδόσεις, και στις μη τουριστικές περιοχές, που

έχουν τις χειρότερες.

Hotel Study (2016-2017) 11

Το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας των ξενοδοχείων 3*, 4* και 5* λαμβάνει χώρα σε 5 Περιφέρειες (περίπου

90% του κύκλου εργασιών και των λειτουργικών κερδών (ΚΠΦΤΑ) για το 2017 και σχεδόν το 100% των Κερδών προ Φόρων).

Οι Περιφέρειες είναι: Ν. Αιγαίο, Κρήτη, Κ. Μακεδονία, Ιόνιο, Αττική.

Στις υπόλοιπες Περιφέρειες ο κύκλος εργασιών παραμένει σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τα επενδεδυμένα κεφάλαια με

αποτέλεσμα ο δείκτης ΚΠΦ να είναι σχεδόν μηδενικός ή συχνά αρνητικός. Παράλληλα, παρά την βελτίωση που έχει

παρατηρηθεί, ο δείκτης Μακροπρόθεσμων Δανείων προς ΚΠΦΤΑ παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Από την άλλη πλευρά η σχέση

Δανείων προς Ίδια Κεφάλαια είναι <1 που, σε ενδεχόμενη ανάπτυξη των περιοχών αυτών, θα επιτρέψει την χρηματοδότησή

τους για ανάπτυξη.

Hotel Study (2016-2017) 12

Εισαγωγή

Ο ξενοδοχειακός κλάδος αποτελεί σημαντικό παραγωγικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας και τον σημαντικότερο του ελληνικού

τουρισμού:

- αποτελεί μια τεράστια υποδομή για την χώρα αφού απαρτίζεται από περίπου 10 χιλ. μονάδες με περισσότερα από 400 χιλ.

δωμάτια,

- τα καταλύματα αποτελούν βασικό παράγοντα επιλογής προορισμού διακοπών για τους εισερχόμενους τουρίστες, και για τον

λόγο αυτό

- 40% - 50% της τουριστικής δαπάνης κατευθύνεται στα καταλύματα

- τα έσοδα των ξενοδοχείων υπερβαίνουν το 3% του ΑΕΠ της χώρας ενώ

- η επενδυτική δραστηριότητα του κλάδου συνεχίστηκε και μέσα στην κρίση, ενώ παράλληλα συνοδεύτηκε από πολύ

σημαντική αναδιάρθρωση με αύξηση της αναλογίας των υψηλών κατηγοριών και μείωση της αναλογίας των χαμηλών

κατηγοριών. Συγκεκριμένα, βάσει στοιχείων του ΞΕΕ, ο αριθμός δωματίων μεταξύ 2010 και 2018 αυξήθηκε κατά 28 χιλ.

περίπου. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των δωματίων 5* που ανήλθε σε 20,5 χιλ., ενώ ο αριθμός δωματίων

3* και 4* αυξήθηκε με πιο ήπιους ρυθμούς (+6,9 χιλ. και + 7,8 χιλ. αντίστοιχα). Αντίθετα, μείωση παρουσίασε ο αριθμός

δωματίων των 2* (-8,3 χιλ.), ενώ ο αριθμός των δωματίων των 1* αυξήθηκε οριακά (+1,3 χιλ.).

Αν και η συστηματοποιημένη γνώση που υπάρχει για τα χαρακτηριστικά του κλάδου είναι ακόμα περιορισμένη και τα

προηγούμενα έτη επικεντρωνόταν κυρίως σε χρηματοοικονομικές αναλύσεις σε εταιρικό επίπεδο, η μελέτη Hotel Study 2015 του

INSETE εστίασε στη λειτουργία και την απόδοση των ξενοδοχείων, ιδιαίτερα ανάλογα με την κατηγορία των ξενοδοχείων και τον

Προορισμό στον οποίον ευρίσκονται. Δημιουργήθηκαν benchmarks ανά Προορισμό και κατηγορία ξενοδοχείου σε επίπεδο

δωματίου (πχ Ετήσια Έσοδα ανά Δωμάτιο, Δανεισμός ανά Δωμάτιο κλπ) αλλά και αποτυπώθηκαν βασικά οικονομικά μεγέθη του

κλάδου (Έσοδα, Δάνεια, Ίδια κεφάλαια αλλά και δείκτες ΚΠΦΤΑ, ΚΠΦ, Υποχρεώσεων προς Ίδια / Κύκλο Εργασιών κλπ) ανά

κατηγορία και Προορισμό. Παράλληλα μέσω των στοιχείων που προέκυψαν από την μελέτη εξάχθηκαν πολύτιμα συμπεράσματα

σχετικά με τα προβλήματα του κλάδου αλλά και τις δυνατότητές του να αναπτυχθεί.

Συνέχεια της μελέτης Hotel Study 2015, είναι και η παρούσα μελέτη Hotel Study 2016-2017, επικαιροποιημένη με στοιχεία για

τα έτη 2016 και 2017. Διαφέρει ως προς την προηγούμενη καθώς περιέχει στοιχεία μόνο για ξενοδοχεία κατηγορίας 5*, 4* και

3* και όχι με 2* όπως η προηγούμενη μελέτη, Hotel Study 2015. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα δείγματα για το 2016 και

για το 2017 είναι ελλιπή ως προς τα ξενοδοχεία κατηγορίας 2*, καθώς περιείχαν δεδομένα για λιγότερες από τις μισές

περιφέρειες. Συνεπώς οιαδήποτε προσπάθεια ερμηνείας αυτών των περιορισμένων δεδομένων για τα ξενοδοχεία 2*, δεν θα ήταν

http://www.insete.gr/Portals/0/meletes-INSETE/01/2018_Hotel_Study.pdf

Hotel Study (2016-2017) 13

επαρκώς τεκμηριωμένη. Ωστόσο, σύμφωνα με τη μελέτη Hotel Study 2015, άνω του 80% της οικονομικής δραστηριότητας

ξενοδοχείων 2*-5* το 2015, καλυπτόταν από ξενοδοχεία κατηγορίας 3*-5*, οπότε η παράλειψη των ξενοδοχείων 2* δεν θα

αλλοιώσει ουσιωδώς την γενικότερη απεικόνιση των μεγεθών του ξενοδοχειακού κλάδου.

Η παρούσα μελέτη, στο πρώτο της μέρος βασίζεται σε στοιχεία ισολογισμών 781 εταιρειών, για τις οποίες βρέθηκε ισολογισμός

τόσο για το 2015 όσο και για το 2016, οι οποίες ταυτοποιήθηκαν με τα 838 ξενοδοχεία τα οποία τους ανήκουν και τα οποία

διαθέτουν 70.733 δωμάτια στις κατηγορίες 5*, 4* και 3*. Στο δεύτερο μέρος της, η παρούσα μελέτη βασίζεται σε στοιχεία

ισολογισμών 736 εταιρειών, για τις οποίες βρέθηκε ισολογισμός τόσο για το 2016 όσο και για το 2017, οι οποίες ταυτοποιήθηκαν

με τα 793 ξενοδοχεία τα οποία τους ανήκουν και τα οποία διαθέτουν 68.893 δωμάτια στις κατηγορίες 5*, 4* και 3*. Με τον

τρόπο αυτό κατέστη δυνατόν να αναλυθούν όχι μόνο χρηματοοικονομικοί αλλά και λειτουργικοί δείκτες και να δημιουργηθούν

τα αντίστοιχα benchmarks για τον κλάδο ανά Κατηγορία και Προορισμό. Η πρακτική των περισσότερων ιδιοκτητών να έχουν

ξεχωριστή εταιρεία για κάθε ξενοδοχειακή μονάδα και μάλιστα χωρίς άλλου είδους επιχειρηματική δραστηριότητα ή να

λειτουργούν ξενοδοχειακές μονάδες των ίδιων κατηγοριών, συχνά στον ίδιο Προορισμό διευκόλυνε σε μεγάλο βαθμό την

στατιστική επεξεργασία των δεδομένων. Στο τρίτο μέρος επιχειρείται μια σύγκριση των ετών 2015-2016-2017 ενώ στο

Παράρτημα υπάρχουν Πίνακες δεικτών για κάποιους επιμέρους Προορισμούς για τα έτη 2016 και 2017, ανά κατηγορία

ξενοδοχείου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε σχέση με το 2015 και την μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ, Hotel Study 2015, ο ΦΠΑ στη διαμονή αυξήθηκε στις

1/10/15 από 6% σε 13%, ενώ στην εστίαση από 13% σε 23% και έπειτα σε 24% (1/6/16). Επιπρόσθετα, στα νησιά του Αιγαίου

οι αυξήσεις ήταν ακόμα μεγαλύτερες καθώς ως τότε ίσχυαν μειωμένοι ως και κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ. Άρα οι Κύκλοι

Εργασιών και τα Κέρδη στην παρούσα μελέτη απαιτούν προσοχή στη σύγκριση με τα αντίστοιχα νούμερα του 2015 καθώς, για

παράδειγμα, δαπάνη 1 εκ ευρώ των τουριστών στα ξενοδοχεία το 2015, απέφερε περισσότερα έσοδα στους ξενοδόχους, σε

σχέση με αντίστοιχη δαπάνη 1 εκ ευρώ το 2016 και το 2017, αφού η δαπάνη του 2016 και του 2017 περιείχε μεγαλύτερο

ποσοστό ΦΠΑ. Όπως έχει επανειλημμένα επισημάνει και ο ΣΕΤΕ (βλ. Θέματα φορολογικού ενδιαφέροντος), υπάρχει ανάγκη για

μείωση των συντελεστών στη φορολογία και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου. Πέρα από την υπερβολική

φορολογία, μετά το 2015 υπήρξε ραγδαία ανάπτυξη της βραχυπρόθεσμης μίσθωσης (βλ. Οικονομικά στοιχεία βραχυχρόνιων

μισθώσεων στην Ελλάδα) που μέσω του συχνά αθέμιτου ανταγωνισμού έπληξε τον ξενοδοχειακό κλάδο.

https://sete.gr/media/9727/sete-themata-forologikou-endiaferontos.pdf

http://www.insete.gr/Portals/0/meletes-INSETE/01/2019/2019_AirDNA_Short_Stay.pdf

http://www.insete.gr/Portals/0/meletes-INSETE/01/2019/2019_AirDNA_Short_Stay.pdf

Hotel Study (2016-2017) 14

Το δείγμα για το 2016, αντιπροσωπεύει το 27% των ξενοδοχείων 5* και το 33% των δωματίων τους, το 20% των ξενοδοχείων

4* και το 26% των δωματίων τους, και το 15% των ξενοδοχείων 3* και το 20% των δωματίων τους. Αντίστοιχα, το δείγμα για

το 2017 αντιπροσωπεύει το 24% των ξενοδοχείων 5* και το 31% των δωματίων τους, το 19% των ξενοδοχείων 4* και το 27%

των δωματίων τους, το 13% των ξενοδοχείων 3* και το 18% των δωματίων τους.

Οι Προορισμοί που αναλύσαμε εξαρτώνται από την διαθεσιμότητα στοιχείων (βλ. μεθοδολογία). Κατ’ αρχάς διαχωρίσαμε την

χώρα σύμφωνα με την διοικητική διαίρεση σε Περιφέρειες με μια εξαίρεση, λόγω των πολύ διαφορετικών χαρακτηριστικών των

νησιωτικών συμπλεγμάτων που την απαρτίζουν: στο Νότιο Αιγαίο αναλύουμε ξεχωριστά τις Κυκλάδες και ξεχωριστά τα

Δωδεκάνησα.

Εκτιμούμε -και ευελπιστούμε- ότι η τεκμηρίωση που προσφέρει η μελέτη, θα αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο (benchmarking)

- για τους μεν ξενοδόχους για να μπορούν να συγκρίνουν την απόδοση των μονάδων τους με αυτήν άλλων μονάδων ή

άλλων περιοχών,

- για τους επενδυτές, τις τράπεζες και τους αναλυτές ώστε να αποκτήσουν μια εικόνα της δυναμικής της κάθε κατηγορίας /

περιοχής και του ανταγωνισμού, και να διαθέτουν σημεία αναφοράς για την αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων,

- για τις αρχές ώστε να σχεδιάζουν πολιτικές προσαρμοσμένες στην πραγματική εικόνα κάθε Προορισμού και κατηγορίας,

αποφεύγοντας ‘προκρούστιες’ γενικεύσεις.

Με τον τρόπο αυτό θα δοθεί η δυνατότητα να δομηθούν οι αποφάσεις των διαφόρων φορέων, δημόσιων και ιδιωτικών, με τρόπο

που θα βελτιστοποιηθεί η απόδοση του κλάδου και η συμβολή του στην τουριστική δραστηριότητα, στην οικονομία και στην

απασχόληση. Παράλληλα θα αναδειχθούν και οι δυνατότητες ανάπτυξης και εξέλιξης που υπάρχουν, αφού οι Προορισμοί /

μονάδες με τις καλύτερες επιδόσεις μπορούν να αποτελέσουν στόχο για τους υπόλοιπους.

Hotel Study (2016-2017) 15

Μεθοδολογία

Δείγμα για το 2016:

Από το σύνολο των ισολογισμών ξενοδοχειακών εταιρειών που διαθέτουμε (1.768 ισολογισμούς για το 2015 με 1.864

ξενοδοχεία και 122.525 δωμάτια, και 1.613 για το 2016 με 1.703 ξενοδοχεία και 108.743 δωμάτια) επιλέξαμε δείγμα 781

εταιρειών στις οποίες ανήκουν 838 ξενοδοχεία με 70.733 δωμάτια στις κατηγορίες 5*, 4* και 3*. Κριτήρια για την επιλογή των

εταιριών αυτών ήταν:

- να διαθέτουν ισολογισμό τόσο για το 2015 όσο και για το 2016,

- να μην έχουν άλλη δραστηριότητα από την λειτουργία των ξενοδοχείων. Για τις περιπτώσεις που σε κάποια εταιρεία

ανήκουν δύο ή περισσότερα ξενοδοχεία, επελέγησαν μόνον αυτές που τα ξενοδοχεία που τους ανήκουν είναι της ίδιας

Κατηγορίας και στην ίδια Περιφέρεια, ώστε να είναι δυνατή η εξαγωγή δεικτών ανά Κατηγορία και ανά Περιφέρεια.

Δείγμα για το 2017:

Από το σύνολο των ισολογισμών ξενοδοχειακών εταιρειών που διαθέτουμε (1.613 ισολογισμούς για το 2016 με 1.703

ξενοδοχεία και 108.743 δωμάτια, και 1.705 για το 2017 με 1.809 ξενοδοχεία και 115.783 δωμάτια) επιλέξαμε δείγμα 736

εταιρειών στις οποίες ανήκουν 793 ξενοδοχεία με 68.883 δωμάτια στις κατηγορίες 5*, 4* και 3*. Κριτήρια για την επιλογή των

εταιριών αυτών ήταν:

- να διαθέτουν ισολογισμό τόσο για το 2016 όσο και για το 2017,

- να μην έχουν άλλη δραστηριότητα από την λειτουργία των ξενοδοχείων. Για τις περιπτώσεις που σε κάποια εταιρεία

ανήκουν δύο ή περισσότερα ξενοδοχεία, επελέγησαν μόνον αυτές που τα ξενοδοχεία που τους ανήκουν είναι της ίδιας

Κατηγορίας και στην ίδια Περιφέρεια, ώστε να είναι δυνατή η εξαγωγή δεικτών ανά Κατηγορία και ανά Περιφέρεια.

Η αντιστοίχιση μεταξύ εταιρειών και ξενοδοχειακών μονάδων έγινε μέσω των ΑΦΜ των εταιρειών και των ξενοδοχείων, βάσει

ΜΗΤΕ (Μητρώο Τουριστικών Επιχειρήσεων) και, αν αυτό δεν ήταν εφικτό, βάσει μητρώου ΞΕΕ (Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο

Ελλάδος).

Στη συνέχεια αθροίσαμε στοιχεία των επιμέρους ισολογισμών ομαδοποιώντας τους κατά Κατηγορία και κατά Προορισμό και,

διαιρώντας με τον αριθμό δωματίων που αντιστοιχούν στους ισολογισμούς που περιλαμβάνονταν στην κάθε ομάδα Κατηγορίας

Hotel Study (2016-2017) 16

και Προορισμού, προσδιορίσαμε το αντίστοιχο μέγεθος ανά Δωμάτιο. Πολλαπλασιάζοντας το μέγεθος αυτό με τον συνολικό

αριθμό δωματίων της αντίστοιχης ομάδας προσδιορίσαμε το αντίστοιχο συνολικό μέγεθος για την εκάστοτε ομάδα. Για

παράδειγμα:

Άθροισμα Εσόδων δείγματος

Ισολογισμών Προορισμού Χ &

Κατηγορίας Ψ* =

Έσοδο

ανά

δωμάτιο

Έσοδο

ανά

δωμάτιο

x

Συνολικό Αριθμό Δωματίων

Προορισμού Χ

& Κατηγορίας Ψ*

=

Συνολικά Έσοδα Ξενοδοχείων

Προορισμού Χ

& Κατηγορίας Ψ* Αριθμό Δωματίων εταιρειών δείγματος

Επίσης, βάσει των αθροιστικών στοιχείων των ισολογισμών για κάθε Προορισμό και Κατηγορία, προσδιορίσαμε διάφορους

δείκτες. Για παράδειγμα:

% ΚΠΦΤΑ1

Προορισμού Χ & Κατηγορίας Ψ* =

Άθροισμα ΚΠΦΤΑ δείγματος Ισολογισμών Προορισμού Χ & Κατηγορίας Ψ* x100

Άθροισμα Εσόδων δείγματος Ισολογισμών Προορισμού Χ & Κατηγορίας Ψ*

Αναλύσαμε τα ακόλουθα μεγέθη των ισολογισμών ξεχωριστά για τα έτη 2016 και 2017:

- Έσοδα

- Κέρδη Προ Φόρων, Τόκων και Αποσβέσεων (ΚΠΦΤΑ)

- Κέρδη Προ Φόρων (ΚΠΦ)

- Ίδια Κεφάλαια – σημειώνουμε ότι περιλαμβάνονται οι αξίες των διαφόρων Αποθεματικών (περιλαμβανομένων αυτών των

Αναπτυξιακών Νόμων και Αναπροσαρμογής Αξίας Παγίων)

- Μακροπρόθεσμα Δάνεια

- Υποχρεώσεις = Μακροπρόθεσμα Δάνεια πλέον Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις μείον Κυκλοφορούν Ενεργητικό

1 Κέρδη προ Φόρων, Τόκων και Αποσβέσεων

Hotel Study (2016-2017) 17

Προκειμένου να διασφαλίσουμε α) την αντιπροσωπευτικότητα των στατιστικών στοιχείων που παρήχθησαν από την επεξεργασία

και ανάλυση, και β) την μη αποκάλυψη στοιχείων συγκεκριμένης εταιρείας, αναλύσαμε στοιχεία Προορισμών και Κατηγοριών

στα οποία ίσχυαν οι ακόλουθες συνθήκες σωρευτικά:

- Για τη διασφάλιση της αντιπροσωπευτικότητας του δείγματος:

o Το επιλεγμένο δείγμα να καλύπτει τουλάχιστον το 10% του αριθμού δωματίων του αντίστοιχου Πληθυσμού της

συγκεκριμένης ομάδας Προορισμού – Κατηγορίας,

o Τα στοιχεία να αφορούν σε τουλάχιστον 5 διαφορετικούς ισολογισμούς για κάθε συνδυασμό Προορισμού –

Κατηγορίας που αναλύεται.

Εκτιμούμε ότι, με αυτόν τον τρόπο, αν και η επιλογή του δείγματος των προς επεξεργασία ισολογισμών βασίστηκε

αποκλειστικά στην διαθεσιμότητα των τελευταίων, διασφαλίζεται η αντιπροσωπευτικότητα των συμπερασμάτων.

- Για τη διασφάλιση της μη αποκάλυψης στοιχείων συγκεκριμένης εταιρείας: ο Αριθμός Δωματίων καμίας εταιρείας να μην

υπερβαίνει το 50% του Αριθμού Δωματίων του δείγματος στο οποίο περιλαμβάνεται.

Ως Προορισμούς νοούμε τις Περιφέρειες και, αναλόγως διαθεσιμότητας στοιχείων και της σημασίας τους για τον τουρισμό, τις

Περιφερειακές Ενότητες. Ως Περιφέρειες ορίζουμε τις Διοικητικές Περιφέρειες της Ελλάδος με την ακόλουθη διαφοροποίηση:

λόγω των σημαντικά διαφορετικών χαρακτηριστικών των Κυκλάδων με τα Δωδεκάνησα ως προς το προσφερόμενο τουριστικό

προϊόν αλλά και τα χαρακτηριστικά των ξενοδοχειακών τους μονάδων, την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου την κατατμήσαμε σε

Κυκλάδες και σε Δωδεκάνησα. Επίσης, βάσει διαθεσιμότητας στοιχείων και για τις Κατηγορίες 5*, 4* και 3*, αναλύσαμε τις

Περιφέρειες και σε Περιφερειακές Ενότητες, όπως αναφέρεται στον Πίνακα 1 για το 2016 και στον Πίνακα 2 για το 2017:

Hotel Study (2016-2017) 18

Πίνακας 1: Περιφερειακές Ενότητες που αναλύονται, 2016

Περιφέρεια 5* 4* 3*

Αν. Μακεδονία & Θράκη Έβρος - Θάσος

Αττική Κ. Αττική Αν. Αττική - Κ. Αττική - Ν. Αττική Κ. Αττική – Νησιά Αττικής

Βόρειο Αιγαίο Χίος Λέσβος - Σάμος - Χίος

Δυτική Ελλάδα Αιτωλοακαρνανία

Δυτική Μακεδονία

Ήπειρος Ιωάννινα Ιωάννινα Ιωάννινα - Πρέβεζα

Θεσσαλία Σποράδες Λάρισα - Τρίκαλα

Ιόνιοι Νήσοι Κέρκυρα Ζάκυνθος – Κέρκυρα Ζάκυνθος - Κέρκυρα

Κεντρική Μακεδονία Θεσσαλονίκη – Χαλκιδική Θεσσαλονίκη-Πιερία-Χαλκιδική

Δωδεκάνησα Ρόδος Κάρπαθος – Κως – Ρόδος Κάρπαθος - Ρόδος

Κυκλάδες Μύκονος – Σαντορίνη Μύκονος – Σαντορίνη – Σύρος Μύκονος – Νάξος - Σαντορίνη

ΠελοπόννησοςΑργολίδα - Λακωνία – Κορινθία –

Μεσσηνία Κορινθία – Λακωνία - Μεσσηνία

Στερεά Ελλάδα Εύβοια - Ευρυτανία

Κρήτη Ηράκλειο – Λασίθι – Ρέθυμνο –Χανιά Ηράκλειο – Λασίθι – Χανιά Λασίθι – Ρέθυμνο - Χανιά

Hotel Study (2016-2017) 19

Πίνακας 2: Περιφερειακές Ενότητες που αναλύονται, 2017

Σημειώνουμε ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις Περιφερειών και Προορισμών δεν απεικονίζονται στοιχεία για κάποιες κατηγορίες, αν

και (βάσει ΜΗΤΕ) υπάρχουν ξενοδοχεία αυτής της κατηγορίας στην/ον συγκεκριμένη/ο Περιφέρεια / Προορισμό. Αυτό οφείλεται

είτε στο ότι δεν υπήρχαν διαθέσιμοι ισολογισμοί, είτε γιατί το διαθέσιμο δείγμα δεν ικανοποιούσε τα κριτήρια που αναφέραμε

παραπάνω σχετικά με την αντιπροσωπευτικότητα και την μη αποκάλυψη στοιχείων συγκεκριμένης εταιρείας.

Τέλος, για τον υπολογισμό των συνολικών μεγεθών σε επίπεδο χώρας, αθροίσαμε τα αντίστοιχα μεγέθη του συνόλου των

Περιφερειών και, με βάση τα προκύπτοντα συνολικά μεγέθη, υπολογίσαμε τους αντίστοιχους δείκτες. Στις περιπτώσεις

συνδυασμού Κατηγοριών και Περιφερειών για τις οποίες δεν υπήρχε επαρκές ή καθόλου δείγμα, και μόνο για τον υπολογισμό

του Κύκλου Εργασιών στην αντίστοιχη Περιφέρεια, χρησιμοποιήσαμε benchmarks Εσόδου ανά Δωμάτιο από Περιφέρειες με

παρεμφερή χαρακτηριστικά – οι περιπτώσεις αυτές επισημαίνονται στα αντίστοιχα κεφάλαια.

Περιφέρεια 5* 4* 3*

Αν. Μακεδονία & Θράκη Έβρος - Θάσος

Αττική Κ. Αττική Αν. Αττική - Κ. Αττική - Ν. Αττική Κ. Αττική – Νησιά Αττικής

Βόρειο Αιγαίο Λέσβος - Σάμος - Χίος

Δυτική Ελλάδα Ηλεία

Δυτική Μακεδονία

Ήπειρος Ιωάννινα - Πρέβεζα Θεσπρωτία - Ιωάννινα - Πρέβεζα

Θεσσαλία Τρίκαλα Τρίκαλα

Ιόνιοι Νήσοι Ζάκυνθος – Κέρκυρα Ζάκυνθος - Κέρκυρα

Κεντρική Μακεδονία Θεσσαλονίκη Θεσσαλονίκη-Πιερία-Χαλκιδική

Δωδεκάνησα Ρόδος Κως – Ρόδος Ρόδος

Κυκλάδες Μύκονος Μύκονος – Σαντορίνη – Σύρος Μύκονος – Νάξος - Σαντορίνη

Πελοπόννησος Κορινθία – Μεσσηνία Κορινθία – Μεσσηνία

Στερεά Ελλάδα Εύβοια Εύβοια - Ευρυτανία - Φωκίδα

Ηράκλειο – Λασίθι – Ρέθυμνο –Χανιά Λασίθι – Ρέθυμνο - ΧανιάΚρήτη Ηράκλειο – Λασίθι – Χανιά

Hotel Study (2016-2017) 20

Κεφάλαιο 1: Ξενοδοχεία 5*, 4*, 3* το 2016

1.1 Η συνολική εικόνα

Hotel Study (2016-2017) 21

Στο Διάγραμμα 1.1 και στον Πίνακα 1.1 καταγράφονται τα βασικά μεγέθη των ξενοδοχείων 5*, 4* και 3* καθώς και το

αντίστοιχο σύνολο για κάθε μέγεθος2.

2 Σημειώνουμε ότι για τις Περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, Βορείου Αιγαίου, Δυτικής Ελλάδας, Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας και

Στερεάς Ελλάδος δεν υπήρχε επαρκές δείγμα για την ανάλυση των ισολογισμών των ξενοδοχείων 5* που ευρίσκονται σε αυτές. Στις περιπτώσεις αυτές προβήκαμε μόνο σε εκτίμηση του Κύκλου Εργασιών τους, ενώ τα μεγέθη ΚΠΦΤΑ, ΚΠΦ, Ίδια Κεφάλαια, Μακροπρόθεσμα Δάνεια και Υποχρεώσεις δεν περιλαμβάνουν εκτιμήσεις για τις παραπάνω περιπτώσεις. Εκτιμούμε όμως ότι λόγω του μικρού αριθμού δωματίων στις εν λόγω Περιφέρειες, η παράλειψή τους δεν αλλοιώνει ουσιωδώς την απεικόνιση των μεγεθών.

Hotel Study (2016-2017) 22

Πίνακας 1.1: Κατηγορίες 5*, 4* και 3* - Βασικά μεγέθη και σύνολο, 2016

Από τα παραπάνω στοιχεία για τα ξενοδοχεία κατηγορίας 5*, 4* και 3*, προκύπτει ότι:

- Το 2016 είχαν Κύκλο Εργασιών € 5,1 δισ.

- Παράλληλα, ο μακροπρόθεσμος δανεισμός τους ανήρχετο σε € 7,5 δισ. ενώ τα Ίδια Κεφάλαια ανήρχοντο σε € 11,4 δισ.

- Η συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) τους ανήλθε σε € 1,3 δισ. ενώ τα ΚΠΦ σε € 264 εκ.

- Αν και τα δωμάτια είναι σχετικά ισοκατανεμημένα, η οικονομική σημασία των ξενοδοχείων 5*, είναι πολύ μεγαλύτερη από

τον αριθμό των δωματίων τους και αντίστοιχα, των ξενοδοχείων 3* πολύ μικρότερη.

- Αναφορικά με την Κερδοφορία, σε επίπεδο ΚΠΦ, η εικόνα που παρουσιάζεται είναι παρεμφερής με αυτή των Δωματίων,

δηλαδή ισοκατανομή.

- Αξιοσημείωτο είναι ότι το 71% του μακροπρόθεσμου δανεισμού είναι προς ξενοδοχεία 5*.

- Αν και ο Κύκλος Εργασιών και τα ΚΠΦΤΑ των ξενοδοχείων 5* υπερβαίνουν τα αντίστοιχα μεγέθη των ξενοδοχείων 4* κατά

37% και 69% αντίστοιχα, τα Ίδια Κεφάλαια σχεδόν διπλάσια, τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια τριπλάσια και οι Υποχρεώσεις

τετραπλάσιες. Δηλαδή τα ξενοδοχεία 5*, σε σχέση με τα ξενοδοχεία 4*, είναι υπερδανεισμένα. Αντίστοιχη εικόνα προκύπτει

και από τους Δείκτες του Πίνακα 1.2 (βλ. και ποσοστό Χρηματοοικονομικά/Κύκλο Εργασιών που είναι 4% στα 5* και 1%

στις άλλες δυο κατηγορίες).

- Επίσης, τα ξενοδοχεία 3* έχουν καλύτερο δείκτη ΚΠΦ/Κύκλο Εργασιών σε σχέση με τις άλλες κατηγορίες, ενώ τα

ξενοδοχεία 4* έχουν καλύτερους δείκτες Επενδεδυμένων Κεφαλαίων, σε σχέση με τον Κύκλο Εργασιών και τα ΚΠΦΤΑ, σε

σχέση και με τα ξενοδοχεία 5* και 3*.

5* 4* 3* Σύνολο

Δωμάτια 71.619 26% 106.986 39% 98.441 36% 277.046

Κύκλος Εργασιών 2.395.556.310 47% 1.753.802.339 35% 926.733.542 18% 5.076.092.191

ΚΠΦΤΑ 655.408.548 52% 386.482.827 31% 218.305.621 17% 1.260.196.995

ΚΠΦ 83.757.119 32% 108.579.240 41% 72.008.451 27% 264.344.809

Ίδια Κεφάλαια 5.941.426.853 52% 3.199.621.412 28% 2.227.098.981 20% 11.368.147.246

Μακροπρόθεσμα Δάνεια 5.361.114.629 71% 1.460.939.844 19% 725.909.386 10% 7.547.963.859

Υποχρεώσεις 6.214.776.086 77% 1.420.248.724 18% 441.292.574 5% 8.076.317.384

Πηγή: ICAP, Επεξεργασία: INSETE Intelligence

Hotel Study (2016-2017) 23

Πίνακας 1.2: Κατηγορίες 5*, 4* και 3* - Βασικοί Δείκτες (KPIs), 2016

- Αξιοσημείωτη είναι η διαφορά μέσου μεγέθους ανάμεσα στις κατηγορίες: τα 5* ξενοδοχεία έχουν περίπου το διπλάσιο

μέγεθος από τα 4*, και τα 4* διπλάσιο μέγεθος από τα 3*.

- Ο Κύκλος Εργασιών ανά Δωμάτιο στα ξενοδοχεία 5* είναι περίπου διπλάσιος από αυτόν των 4* που με τη σειρά του είναι

επίσης σχεδόν διπλάσιος από τον Κύκλο Εργασιών/Δωμάτιο των 3*.

- Αν και τα ΚΠΦΤΑ ως ποσοστό του Κύκλου Εργασιών κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα σε όλες τις κατηγορίες (22% έως

27%), η εικόνα είναι σημαντικά διαφορετική στα %ΚΠΦ, όπου το μεγαλύτερο ποσοστό ΚΠΦ έχουν τα ξενοδοχεία 3*

(8%), ακολουθούν τα ξενοδοχεία 4* (6%), ενώ τα 5* έχουν μόλις 3%. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, ενώ ο κύκλος

εργασιών των 3* είναι σαφέστατα μικρότερος από τις άλλες δυο κατηγορίες, τα ΚΠΦ και των τριών κατηγοριών

κυμαίνονται σε παρεμφερή επίπεδα.

Αν και τα οικονομικά μεγέθη των ξενοδοχείων 5* είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά των άλλων κατηγοριών,

τα ΚΠΦ ανάμεσα στις επιμέρους κατηγορίες κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα.

Επίσης, τα ξενοδοχεία 4* έχουν την αποδοτικότερη λειτουργία

ως προς την χρήση των Επενδεδυμένων Κεφαλαίων (Ίδια Κεφάλαια + Μακροπρόθεσμα Δάνεια).


Μέσο Μέγεθος (Αρ. Δωματίων ανά Μονάδα) 150 69 36 58

Κύκλος Εργασιών / Δωμάτιο 33.449 16.393 9.414 18.322

ΚΠΦΤΑ/Κύκλο Εργασιών 27% 22% 24% 25%

Χρηματοοικονομικά / Κύκλο Εργασιών 4% 1% 1% 2%

ΚΠΦ/Κύκλο Εργασιών 3% 6% 8% 5%

Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ ΚΠΦΤΑ 8,2 3,8 3,3 6,0

(Ίδια Κεφάλαια + Μακροπρόθεσμα Δάνεια) / Κύκλο Εργασιών 4,7 2,7 3,2 3,7

(Ίδια Κεφάλαια + Μακροπρόθεσμα Δάνεια) / ΚΠΦΤΑ 17,2 12,1 13,5 15,0

Μακροπρόθεσμα Δάνεια / Ίδια Κεφάλαια 0,9 0,5 0,3 0,7


Hotel Study (2016-2017) 24

- Τα 5* ξενοδοχεία έχουν (ως ποσοστό του κύκλου εργασιών) τετραπλάσια επιβάρυνση Χρηματοοικονομικών εξόδων σε

σχέση με τις άλλες κατηγορίες, ενώ ο Κύκλος Εργασιών τους είναι σημαντικά μεγαλύτερος ανά δωμάτιο από αυτόν των

άλλων κατηγοριών.

- Επίσης υψηλή, στα 5* ξενοδοχεία, είναι η σχέση Επενδεδυμένων Κεφαλαίων σε σχέση με τα ΚΠΦΤΑ.

Τα 5* ξενοδοχεία έχουν αναλογικά πολύ μεγαλύτερη επιβάρυνση Χρηματοοικονομικών εξόδων

σε σχέση με τις άλλες κατηγορίες και πολύ υψηλή σχέση Επενδεδυμένων Κεφαλαίων σε σχέση με τα ΚΠΦΤΑ

Οι κατηγορίες 3* και 4* φαίνεται να είναι οι πιο αποτελεσματικές ως προς την διαχείριση των οικονομικών πόρων.

Hotel Study (2016-2017) 25

Στο Διάγραμμα 1.2 απεικονίζονται τα συνολικά μεγέθη των ξενοδοχείων και η κατανομή τους στις Περιφέρειες3 - τα % στην

αριστερή πλευρά του διαγράμματος απεικονίζουν το αθροιστικό ποσοστό κάθε μεγέθους για τις κύριες τουριστικές Περιφέρειες

(Νότιο Αιγαίο, Κρήτη, Ιόνιοι Νήσοι, Κεντρική Μακεδονία και Αττική).


Στερεάς Ελλάδος δεν υπήρχε επαρκές δείγμα για την ανάλυση των ισολογισμών των ξενοδοχείων 5* που ευρίσκονται σε αυτές. Στις περιπτώσεις αυτές προβήκαμε μόνο σε εκτίμηση του Κύκλου Εργασιών τους, ενώ τα μεγέθη ΚΠΦΤΑ, ΚΠΦ, Ίδια Κεφάλαια, Μακροπρόθεσμα Δάνεια και Υποχρεώσεις δεν περιλαμβάνουν εκτιμήσεις για τις παραπάνω περιπτώσεις. Εκτιμούμε όμως ότι λόγω του μικρού αριθμού δωματίων στις εν λόγω Περιφέρειες, η παράλειψή τους δεν αλλοιώνει ουσιωδώς την απεικόνιση των μεγεθών.

Hotel Study (2016-2017) 26

Άνω του 80% της τουριστικής δραστηριότητας λαμβάνει χώρα στις κύριες Τουριστικές Περιφέρειες, που καλύπτουν το 79% των

διαθέσιμων δωματίων στις κατηγορίες 3* έως 5*. Είναι προφανές ότι η οικονομική σημασία των κύριων Τουριστικών

Περιφερειών είναι πολύ μεγαλύτερη από την σημασία τους σε αριθμό δωματίων. Επίσης, πλην των 5 κύριων Περιφερειών και της

Πελοποννήσου, όλες οι άλλες είναι ζημιογόνες σε επίπεδο ΚΠΦ.

Η εικόνα αυτή είναι σε απόλυτη αναλογία με την εικόνα της τουριστικής δραστηριότητας εν γένει. Σύμφωνα με μελέτη του

ΙΝΣΕΤΕ οι 5 κύριες Τουριστικές Περιφέρειες δέχονται άνω του 80% των Επισκέψεων, των Διανυκτερεύσεων και των Εισπράξεων

του εισερχόμενου τουρισμού στη χώρα.

Οι κύριες Τουριστικές Περιφέρειες δέχονται το 80% του εισερχόμενου τουρισμού

και καλύπτουν άνω του 80% της ξενοδοχειακής δραστηριότητας.

Επίσης, μόνο σε αυτές τις Περιφέρειες -και στην Πελοπόννησο- τα ΚΠΦ είναι θετικά.

http://www.insete.gr/Portals/0/meletes-INSETE/01/2018_Balance_of_travel_services_by_region_2017.pdf


Hotel Study (2016-2017) 27

Στο Διάγραμμα 1.3 απεικονίζεται η κατανομή δωματίων κατά κατηγορία και κατά περιφέρεια. Οι κύριες Τουριστικές Περιφέρειες,

εκτός του ότι έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό δωματίων, έχουν αναλογικά περισσότερα δωμάτια στις κατηγορίες 4* και 5*.

Hotel Study (2016-2017) 28

Οι κύριες Τουριστικές Περιφέρειες έχουν αναλογικά περισσότερα δωμάτια στις κατηγορίες 4* και 5*.

Στο Διάγραμμα 1.4 απεικονίζεται ο Κύκλος Εργασιών ανά Δωμάτιο ανά Περιφέρεια.

Hotel Study (2016-2017) 29

Σε αναλογία με το μεγαλύτερο ποσοστό δωματίων υψηλότερων κατηγοριών, οι κύριες Τουριστικές Περιφέρειες έχουν και

υψηλότερους δείκτες Κύκλου Εργασιών ανά Δωμάτιο από τις μη τουριστικές Περιφέρειες. Επίσης, σχετικά υψηλό δείκτη Κύκλου

Εργασιών ανά Δωμάτιο παρουσιάζουν η Δυτική Ελλάδα και η Πελοπόννησος.

Υψηλότεροι Δείκτες Εργασιών ανά Δωμάτιο στις Τουριστικές Περιφέρειες

Εκεί όμως που η διαφοροποιούνται απόλυτα οι κύριες Τουριστικές Περιφέρειες από τις υπόλοιπες, είναι στην κερδοφορία, σε

επίπεδο ΚΠΦ (Κερδών προ Φόρων) (βλ. Διάγραμμα 1.5): Οι Τουριστικές Περιφέρειες έχουν θετικό ΚΠΦ ενώ οι περισσότερες

υπόλοιπες αρνητικό, αν και σε πολλές περιπτώσεις ο βασικός δείκτης λειτουργίας ΚΠΦΤΑ (Κέρδη προ Φόρων, Τόκων και

Αποσβέσεων) είναι σε παρόμοια επίπεδα. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση της Πελοποννήσου που έχει τον υψηλότερο δείκτη

ΚΠΦΤΑ και ΚΠΦ από όλες τις Περιφέρειες, Τουριστικές και Μη. Η έλλειψη κερδοφορίας στις υπόλοιπες Μη Τουριστικές

Περιφέρειες φαίνεται ότι δεν οφείλεται τόσο σε μη αποδοτική λειτουργία, που αποτυπώνεται στον δείκτη ΚΠΦΤΑ, αλλά σε

δυσανάλογα υψηλό δανεισμό (υψηλοί τόκοι) και Πάγια (υψηλές αποσβέσεις).

Hotel Study (2016-2017) 30

Υποαπασχόληση Παγίων & Υψηλός Δανεισμός οδηγούν τις Μη Τουριστικές Περιφέρειες σε έλλειψη Κερδοφορίας

Hotel Study (2016-2017) 31

1.2 Η εικόνα ξενοδοχείων 5*

Hotel Study (2016-2017) 32

Στο Διάγραμμα 1.6 απεικονίζονται τα συνολικά μεγέθη των ξενοδοχείων 5* και η κατανομή τους στις Περιφέρειες4 - τα % στην

αριστερή πλευρά του διαγράμματος απεικονίζουν το αθροιστικό ποσοστό κάθε μεγέθους για τις κύριες τουριστικές

Περιφέρειες (Νότιο Αιγαίο, Κρήτη, Ιόνιοι Νήσοι, Κεντρική Μακεδονία και Αττική).

4 Σημειώνουμε ότι για τις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Δυτικής Ελλάδας, Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδος δεν υπήρχε

επαρκές δείγμα για την ανάλυση των ισολογισμών των ξενοδοχείων 5* που ευρίσκονται σε αυτές. Στις περιπτώσεις αυτές προβήκαμε μόνο σε εκτίμηση του Κύκλου Εργασιών τους, ενώ τα μεγέθη ΚΠΦΤΑ, ΚΠΦ, Ίδια Κεφάλαια και Μακροπρόθεσμα Δάνεια δεν περιλαμβάνουν εκτιμήσεις για τις παραπάνω περιπτώσεις. Εκτιμούμε όμως ότι λόγω του μικρού αριθμού δωματίων στις εν λόγω Περιφέρειες, η παράλειψή τους δεν αλλοιώνει ουσιωδώς την απεικόνιση των μεγεθών.

Hotel Study (2016-2017) 33

Είναι προφανές ότι οι 5 κύριες τουριστικές Περιφέρειες συγκεντρώνουν περισσότερο από 80% της δραστηριότητας. Οι

Περιφέρειες με τα περισσότερα δωμάτια 5* και τον μεγαλύτερο Κύκλο Εργασιών στην κατηγορία αυτή είναι η Κρήτη και τα

Δωδεκάνησα, και στη συνέχεια η Αττική, η Κεντρική Μακεδονία, το Ιόνιο και οι Κυκλάδες. Οι 5 αυτές Περιφέρειες, έχουν και

αναλογικά αντίστοιχα ίδια μερίδια ΚΠΦΤΑ. Εξετάζοντας όμως τα ΚΠΦ παρατηρούμε ότι στην μεν Αττική είναι αρνητικά (ζημιές),

ενώ στις άλλες κύριες Περιφέρειες είναι θετικά και ειδικά στα Δωδεκάνησα, αναλογικά πολύ μεγαλύτερα. Οι 5 αυτές Περιφέρειες

έχουν και τα περισσότερα Ίδια Κεφάλαια, Υποχρεώσεις και Μακροπρόθεσμα Δάνεια – μάλιστα η Κρήτη έχει δυσανάλογα πολλές

(σε σχέση με τον αριθμό δωματίων και Κύκλο Εργασιών) Υποχρεώσεις και Μακροπρόθεσμο Δανεισμό, που υποδηλώνουν

υπερδανεισμό.

Κρήτη, Δωδεκάνησα, Κυκλάδες, Κεντρική Μακεδονία, Ιόνιο και Αττική έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο στα 5*.

Το μεγαλύτερο ποσοστό σε ΚΠΦ (άνω του 50%) κατέχουν τα Δωδεκάνησα

Υπερδανεισμός στην Κρήτη

Στο Διάγραμμα 1.7 και στον Πίνακα 1.3 παρουσιάζονται αντίστοιχα οι Λειτουργικοί και Οικονομικοί Δείκτες Ξενοδοχείων 5* για

τις Κυκλάδες, την Αττική και τους Προορισμούς Ήλιος & Θάλασσα. Ως Προορισμοί Η&Θ, θεωρούνται οι Ιόνιοι Νήσοι, η Κεντρική

Μακεδονία, η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα. Ως Άλλη Ελλάδα, θεωρούμε τους Προορισμούς: Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, Βόρειο

Αιγαίο, Δυτική Ελλάδα, Δυτική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Πελοπόννησο και Στερεά Ελλάδα. Σημειώνουμε ότι αναφορικά με

την «Άλλη Ελλάδα» στο δείγμα των 5* για το 2016, υπήρχαν επαρκή στοιχεία μόνο για την Ήπειρο και την Πελοπόννησο και

καθότι τα benchmarks εφαρμόστηκαν μόνο στην εκτίμηση του Κύκλου Εργασιών και όχι στην εκτίμηση των ΚΠΦ και ΚΠΦΤΑ, για

να μην υπάρξουν εσφαλμένες ερμηνείες, δεν έχουμε αποδώσει τιμές %ΚΠΦ και %ΚΠΦΤΑ στο Διάγραμμα 1.7 και δεν έχουν

υπολογιστεί οι οικονομικοί δείκτες στον Πίνακα 1.3.

Hotel Study (2016-2017) 34

Ο υψηλότερος Κύκλος Εργασιών ανά Δωμάτιο καταγράφεται στις Κυκλάδες παρά το ότι η λειτουργία των ξενοδοχείων εκεί είναι

εποχιακή. Ο χαμηλότερος Κύκλος Εργασιών ανά δωμάτιο καταγράφεται στην «Άλλη Ελλάδα». Ως προς τα %ΚΠΦ και %ΚΠΦΤΑ,

την καλύτερη εικόνα εμφανίζουν οι προορισμοί Η&Θ και έπειτα οι Κυκλάδες. Η Αττική αν και έχει υψηλό %ΚΠΦΤΑ, εμφανίζει

αρνητικό %ΚΠΦ.

Hotel Study (2016-2017) 35

Πίνακας 1.3: Οικονομικοί δείκτες ξενοδοχείων 5*

Τα ξενοδοχεία 5* των Κυκλάδων, παρουσιάζουν την πιο υγιή εικόνα, καθώς εμφανίζουν τους πιο χαμηλούς δείκτες υποχρεώσεων.

Αντίθετα τα ξενοδοχεία της Αττικής και Η&Θ, εμφανίζουν τη δυσμενέστερη εικόνα με αρκετά υψηλούς δείκτες Μακροπρόθεσμων

Δανείων/ΚΠΦΤΑ και (Ίδια κεφάλαια +Υποχρεώσεις)/Κύκλο Εργασιών που φανερώνουν υπερδανεισμό και υψηλές υποχρεώσεις σε

σχέση με τον Κύκλο Εργασιών.

Κυκλάδες Αττική Η&Θ

Μακροπρόθεσμα Δάνεια / Ίδια Κεφάλαια 0,3 0,6 1,0

Μακροπρόθεσμα Δάνεια / ΚΠΦΤΑ 2,6 9,6 8,4

( Ίδια Κεφάλαια + Υποχρεώσεις ) / Κύκλο Εργασιών 1,6 5,1 5,5


Ξενοδοχεία 5*

Hotel Study (2016-2017) 36


Hotel Study (2016-2017) 37

Στο Διάγραμμα 1.8 απεικονίζονται τα συνολικά μεγέθη των ξενοδοχείων 4* και η κατανομή τους στις Περιφέρειες - τα % στην

αριστερή πλευρά του διαγράμματος απεικονίζουν το αθροιστικό ποσοστό κάθε μεγέθους για τις κύριες τουριστικές Περιφέρειες.

Hotel Study (2016-2017) 38

Από πλευράς μεγέθους, τα Δωδεκάνησα έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό δωματίων και τον μεγαλύτερο Κύκλο Εργασιών, αλλά και

τα περισσότερα ΚΠΦΤΑ, ΚΠΦ, Ίδια Κεφάλαια, Μακροπρόθεσμο Δανεισμό και Υποχρεώσεις. Δεύτερη σημαντικότερη Περιφέρεια

στα μεγέθη αυτά είναι η Κρήτη, ενώ σημαντική παρουσία έχουν και το Ιόνιο, η Αττική, η Κεντρική Μακεδονία και οι Κυκλάδες.

Όπως και στα ξενοδοχεία 5*, τα ξενοδοχεία 4* των Κυκλάδων έχουν αναλογικά μεγαλύτερη κερδοφορία, τόσο σε επίπεδο

ΚΠΦΤΑ όσο και – σε μεγαλύτερο βαθμό – σε επίπεδο ΚΠΦ.

Οι Περιφέρειες με προορισμούς «Ήλιος & Θάλασσα» και η Αττική,

έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο δραστηριότητας στα 4* ξενοδοχεία.

Hotel Study (2016-2017) 39

Όπως και με τα ξενοδοχεία 5*, παρά την εποχική τους λειτουργία, τα ξενοδοχεία των Κυκλάδων έχουν τον υψηλότερο Κύκλο

Εργασιών ανά Δωμάτιο, αλλά και τους υψηλότερους δείκτες ΚΠΦΤΑ και ΚΠΦ. Τέλος, όπως και με τα ξενοδοχεία 5*, το μέσο

μέγεθος δεν φαίνεται να είναι καθοριστικός παράγοντας απόδοσης αφού τα ξενοδοχεία των Κυκλάδων και της Άλλης Ελλάδας

έχουν παρεμφερές μέγεθος αλλά οι αποδόσεις τους είναι οι υψηλότερες και οι χαμηλότερες αντίστοιχα.

Hotel Study (2016-2017) 40

Η σημαντικά υψηλότερη απόδοση των ξενοδοχείων 4* των Κυκλάδων αποτυπώνεται και στο Διάγραμμα 1.10: η συμμετοχή τους

στον συνολικό Κύκλο Εργασιών (10%) και στα ΚΠΦΤΑ (13%) είναι σημαντικά μεγαλύτερη από την αναλογία τους στα δωμάτια

(6%), ενώ οι Υποχρεώσεις τους είναι αμελητέες. Η ακριβώς εκ διαμέτρου εικόνα ισχύει για τα ξενοδοχεία της Άλλης Ελλάδας

(αναλογία σε Δωμάτια 17%, σε Κύκλο Εργασιών 12%, σε ΚΠΦΤΑ 10% και σε Υποχρεώσεις 26%).

Hotel Study (2016-2017) 41

Αναλογικά λοιπόν, χαμηλό ποσοστό Υποχρεώσεων και υψηλή Κερδοφορία έχουν τα ξενοδοχεία στις Κυκλάδες, σε σχέση με την

Αττική, τους προορισμούς Η&Θ και την Υπόλοιπη Ελλάδα, ενώ εμφανίζουν και τους καλύτερους οικονομικούς Δείκτες (Πίνακας

1.4).


Αναφορικά με τους δείκτες υποχρεώσεων, υγιή εικόνα εμφανίζουν οι Κυκλάδες, η Αττική και οι προορισμοί Η&Θ. Οι προορισμοί

της Άλλης Ελλάδας εμφανίζουν ιδιαίτερα υψηλά μακροπρόθεσμα δάνεια σε σχέση με τα ΚΠΦΤΑ και το άθροισμα Ιδίων

Κεφαλαίων και Υποχρεώσεων είναι ίσο με 4,5 φορές τον Κύκλο Εργασιών.

Κυκλάδες Αττική Η&Θ Άλλη Ελλάδα


Μακροπρόθεσμα Δάνεια / ΚΠΦΤΑ 1,3 3,4 3,7 8,2

( Ίδια Κεφάλαια + Υποχρεώσεις) / Κύκλο Εργασιών 1,7 2,5 2,5 4,5



Hotel Study (2016-2017) 42


Hotel Study (2016-2017) 43



Hotel Study (2016-2017) 44

Είναι προφανές ότι η Κατηγορία των ξενοδοχείων 3* εξακολουθεί να έχει τεράστια σημασία τόσο σε αριθμό δωματίων όσο και σε

οικονομικά μεγέθη. Από πλευράς μεγέθους, η Κρήτη, τα Δωδεκάνησα και το Ιόνιο έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό δωματίων και

τον μεγαλύτερο Κύκλο Εργασιών, αλλά και τα περισσότερα Ίδια Κεφάλαια, Μακροπρόθεσμο Δανεισμό και Υποχρεώσεις.

Όμως η πιο κερδοφόρα Περιφέρεια σε επίπεδο ΚΠΦ είναι οι Κυκλάδες. Αντίθετα τα Δωδεκάνησα εμφανίζονται να έχουν μηδενική

κερδοφορία, ενώ κερδοφορία έχουν και τα ξενοδοχεία της Κρήτης και του Ιονίου. Κερδοφορία έχουν και τα ξενοδοχεία της

Αττικής, της Κεντρικής Μακεδονίας και της Πελοποννήσου.

Αναφορικά με τον αριθμό δωματίων και τον Κύκλο Εργασιών, οι Κυκλάδες και η Κεντρική Μακεδονία ακολουθούν σε μέγεθος

την Κρήτη, τα Δωδεκάνησα και το Ιόνιο και έπονται η Αττική, η Δυτική Ελλάδα και η Ήπειρος που, αναλογικά, έχουν μεγαλύτερα

μεγέθη σε Ίδια Κεφάλαια και Μακροπρόθεσμα Δάνεια.

Οι Περιφέρειες με προορισμούς «Ήλιος & Θάλασσα» και η Αττική


Hotel Study (2016-2017) 45

Η εικόνα είναι αντίστοιχη των ξενοδοχείων 4*: παρά την εποχική τους λειτουργία, τα ξενοδοχεία των Κυκλάδων έχουν τον

υψηλότερο Κύκλο Εργασιών ανά Δωμάτιο, αλλά και τους υψηλότερους δείκτες ΚΠΦΤΑ και ΚΠΦ. Επίσης, το μέσο μέγεθος δεν

φαίνεται να είναι καθοριστικός παράγοντας απόδοσης αφού τα ξενοδοχεία των Κυκλάδων και της Άλλης Ελλάδας έχουν

παρεμφερές μέγεθος αλλά ο Κύκλος Εργασιών και το %ΚΠΦ είναι τα υψηλότερα και τα χαμηλότερα αντίστοιχα.

Hotel Study (2016-2017) 46

Όπως και με τα 4* ξενοδοχεία, η σημαντικά υψηλότερη απόδοση των ξενοδοχείων 3* των Κυκλάδων αποτυπώνεται και στο

Διάγραμμα 1.13: η συμμετοχή τους στον συνολικό Κύκλο Εργασιών (10%) και στα ΚΠΦΤΑ (13%) είναι σημαντικά μεγαλύτερη

από την αναλογία τους στα δωμάτια (7%), ενώ οι Υποχρεώσεις τους είναι αρνητικές. Η αντίθετη εικόνα ισχύει για τα ξενοδοχεία

της Άλλης Ελλάδας (αναλογία σε Δωμάτια 30%, σε Κύκλο Εργασιών 19%, σε ΚΠΦΤΑ 24% και σε Υποχρεώσεις 17%).

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το αρκετά μεγαλύτερο ποσοστό υποχρεώσεων των ξενοδοχείων 3* επί του συνόλου (73%) των

ξενοδοχείων των περιοχών Η&Θ σε σχέση με το ποσοστό δωματίων επί του συνόλου (57%).

Hotel Study (2016-2017) 47


Όλα τα ξενοδοχεία 3* παρουσιάζουν υγιή εικόνα ως προς τους οικονομικούς δείκτες. Εξαιρετική η κατάσταση σε Κυκλάδες και

Αττική και ακολουθούν οι προορισμοί Η&Θ και έπειτα η Άλλη Ελλάδα που παρουσιάζει τους υψηλότερους δείκτες.







Hotel Study (2016-2017) 48

1.5 Συγκριτική εικόνα

Πίνακας 1.6: Περιφέρειες με τις καλύτερες επιδόσεις σε κάθε δείκτη

Ως γενικό συμπέρασμα προκύπτει ότι τα ξενοδοχεία των Κυκλάδων, ανεξαρτήτως κατηγορίας, έχουν αναμφισβήτητα τις

καλύτερες επιδόσεις απ’ όλες τις Περιφέρειες. Είναι μάλιστα αξιοσημείωτο ότι, παρά το ότι έχουν εποχιακή λειτουργία, έχουν

μεγαλύτερο κύκλο εργασιών ανά δωμάτιο από αυτά της Αττικής, όπου η λειτουργία είναι σε μεγάλο βαθμό 12μηνη. Η Αττική

είναι η Περιφέρεια με την επόμενη καλύτερη επίδοση στις υψηλές κατηγορίες. Υψηλή κερδοφορία και για την Πελοπόννησο στις

Κατηγορία

Κύκλος Εργασιών /

Δωμάτιο

(€ χιλ.)

%ΚΠΦΤΑ/Κύκλο

Εργασιών

%ΚΠΦ/Κύκλο

Εργασιών

Υποχρεώσεις /

Δωμάτιο (€ χιλ.)


Ίδια Κεφάλαια


ΚΠΦΤΑ

Κυκλάδες Πελοπόννησος Πελοπόννησος Κυκλάδες Κυκλάδες Κυκλάδες

52,6 62% 34% 16,2 0,2 2,0

Αττική Δωδεκάνησα Δωδεκάνησα Δωδεκάνησα Δωδεκάνησα Δωδεκάνησα

51,4 36% 10% 36 0,5 3,4

Κεν. Μακεδονία Κρήτη Ιόνιοι Νήσοι Ήπειρος Αττική Πελοπόννησος

35,2 31% 6% 45,3 0,7 7,6

Κυκλάδες Ήπειρος Ήπειρος Βορ. Αιγαίο Βορ. Αιγαίο Βορ. Αιγαίο

25,9 41% 22% -1,6 0,0 -0,6

Αττική Κυκλάδες Κυκλάδες Κυκλάδες Κυκλάδες Κυκλάδες

21,8 31% 20% 0.2 0,0 0,0

Δωδεκάνησα Θεσσαλία Αττική Κεν. Μακεδονία Κεν. Μακεδονία Κεν. Μακεδονία

17,5 30% 9% 5 0,1 1,8

Κυκλάδες Πελοπόννησος Πελοπόννησος Βορ. Αιγαίο Αν. Μακ Θράκη Βορ. Αιγαίο

13,8 61% 34% -1,9 -0,1 -2,6

Κρήτη Κυκλάδες Κυκλάδες Αν. Μακ Θράκη Βορ. Αιγαίο Αν. Μακ Θράκη

11,3 33% 20% -1,8 -0,1 -1,1

Κεν. Μακεδονία Αν. Μακ Θράκη Ιόνιοι Νήσοι Κυκλάδες Κυκλάδες Κυκλάδες

11,3 31% 11% -0,9 0,0 -0,2

3*

5*

4*

Hotel Study (2016-2017) 49

κατηγορίες 5* και 3*. Ακολουθούν τα ξενοδοχεία της Δωδεκανήσου στις υψηλές κατηγορίες και της Κεντρικής Μακεδονίας.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η Ήπειρος που συγκαταλέγεται στις Περιφέρειες με υψηλή κερδοφορία στα 4*.

Οι Κυκλάδες έχουν συνολικά τους καλύτερους δείκτες.

Ακολουθούν η Αττική, η Πελοπόννησος, τα Δωδεκάνησα και η Κεντρική Μακεδονία.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι καλές επιδόσεις Βορείου Αιγαίου και Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης στους δείκτες των

Υποχρεώσεων, στις κατηγορίες 4* και 3*. Αυτό οφείλεται στο ότι στις κατηγορίες αυτές οι Υποχρεώσεις είναι αρνητικές, δηλαδή

το Κυκλοφορούν Ενεργητικό είναι μεγαλύτερο από τον Μακροπρόθεσμο Δανεισμό πλέον τις Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις, κάτι

που πιθανόν να οφείλεται και σε δυσκολία πρόσβασης των εκεί ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στον τραπεζικό δανεισμό.

Hotel Study (2016-2017) 50

Κεφάλαιο 2: Ξενοδοχεία 5*, 4*, 3* το 2017

2.1 Η συνολική εικόνα

Hotel Study (2016-2017) 51

Στο Διάγραμμα 2.1 και στον Πίνακα 2.1 καταγράφονται τα βασικά μεγέθη των ξενοδοχείων 5*, 4* και 3* καθώς και το

αντίστοιχο σύνολο για κάθε μέγεθος5.


Στερεάς Ελλάδος δεν υπήρχε επαρκές δείγμα για την ανάλυση των ισολογισμών των ξενοδοχείων 5* που ευρίσκονται σε αυτές. Ομοίως δεν υπήρχε επαρκές δείγμα για τα Δωδεκάνησα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, για την ανάλυση των ισολογισμών των ξενοδοχείων 3* που ευρίσκονται σε αυτά. Στις περιπτώσεις αυτές προβήκαμε μόνο σε εκτίμηση του Κύκλου Εργασιών τους, ενώ τα μεγέθη ΚΠΦΤΑ, ΚΠΦ, Ίδια Κεφάλαια, Μακροπρόθεσμα Δάνεια και Υποχρεώσεις δεν περιλαμβάνουν εκτιμήσεις για τις παραπάνω περιπτώσεις. Εκτιμούμε όμως ότι λόγω του μικρού αριθμού δωματίων στις εν λόγω Περιφέρειες-με εξαίρεση τα Δωδεκάνησα, η παράλειψή τους δεν αλλοιώνει ουσιωδώς την απεικόνιση των μεγεθών.

Hotel Study (2016-2017) 52

Πίνακας 2.1: Κατηγορίες 5*, 4* και 3* - Βασικά μεγέθη και σύνολο, 2017

Από τα παραπάνω στοιχεία για τα ξενοδοχεία κατηγορίας 5*, 4* και 3*, προκύπτει ότι:

- To 2017 είχαν Κύκλο Εργασιών € 5,7 δισ.

- Παράλληλα, ο μακροπρόθεσμος δανεισμός τους ανήρχετο σε € 7,3 δισ. ενώ τα Ίδια Κεφάλαια ανήρχοντο σε € 10,9 δισ.

- Η συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) τους ανήλθε σε € 1,5 δισ. ενώ τα ΚΠΦ σε € 607 εκ.

- Αν και τα δωμάτια είναι σχετικά ισοκατανεμημένα, η οικονομική σημασία των ξενοδοχείων 5*, είναι πολύ μεγαλύτερη από

τον αριθμό των δωματίων τους και αντίστοιχα, των ξενοδοχείων 3* πολύ μικρότερη.

- Αναφορικά με την Κερδοφορία, σε επίπεδο ΚΠΦ, παραμένει αναλογικά πολύ υψηλή η σημασία των ξενοδοχείων 5* και

αναλογικά πολύ χαμηλή των 3*.

- Αξιοσημείωτο είναι ότι το 65% του μακροπρόθεσμου δανεισμού είναι προς ξενοδοχεία 5*.

- Αν και ο Κύκλος Εργασιών των ξενοδοχείων 5* υπερβαίνει τον Κύκλο Εργασιών των ξενοδοχείων 4* κατά 31% περίπου,

τα ΚΠΦΤΑ είναι 1,7 μεγαλύτερα, τα Ίδια Κεφάλαια 1,5 φορές μεγαλύτερα, τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια 2,5 φορές

μεγαλύτερα και οι Υποχρεώσεις τριπλάσιες. Δηλαδή τα ξενοδοχεία 5*, σε σχέση με τα ξενοδοχεία 4*, είναι υπερδανεισμένα.

Αυτό προκύπτει και από τους Δείκτες του Πίνακα 2.2.

- Επίσης, ενώ τα ξενοδοχεία 5* έχουν καλύτερο δείκτη ΚΠΦ/Κύκλο Εργασιών σε σχέση με τις άλλες κατηγορίες, τα

ξενοδοχεία 4* έχουν καλύτερους δείκτες Επενδεδυμένων Κεφαλαίων σε σχέση με τον Κύκλο Εργασιών και τα ΚΠΦΤΑ σε

σχέση και με τα ξενοδοχεία 5* και 3*.


Δωμάτια 71.793 26% 108.637 39% 98.669 35% 279.099

Κύκλος Εργασιών 2.685.099.440 47% 2.042.949.980 36% 985.003.718 17% 5.713.053.138

ΚΠΦΤΑ 834.173.437 56% 487.852.434 32% 179.523.835 12% 1.501.549.706

ΚΠΦ 391.508.971 64% 169.432.932 28% 46.501.118 8% 607.443.022

Ίδια Κεφάλαια 5.383.932.426 49% 3.486.976.034 32% 2.006.049.481 18% 10.876.957.941

Μακροπρόθεσμα Δάνεια 4.778.164.516 65% 1.870.809.134 26% 670.855.988 9% 7.319.829.638

Υποχρεώσεις 5.129.125.882 72% 1.698.216.078 24% 268.144.943 4% 7.095.486.903


Hotel Study (2016-2017) 53

Πίνακας 2.2: Κατηγορίες 5*, 4* και 3* - Βασικοί Δείκτες (KPIs), 2017

- Αξιοσημείωτη είναι η διαφορά μέσου μεγέθους ανάμεσα στις κατηγορίες: τα 5* ξενοδοχεία έχουν περίπου το διπλάσιο

μέγεθος από τα 4*, και τα 4* το διπλάσιο μέγεθος από τα 3*.

- Ο Κύκλος Εργασιών ανά Δωμάτιο στα ξενοδοχεία 5* είναι περίπου διπλάσιος από αυτόν των 4* που με τη σειρά τους

είναι επίσης περίπου διπλάσιος από αυτόν των 3*.

- Αναφορικά με τα ΚΠΦΤΑ ως ποσοστό του Κύκλου Εργασιών, υπάρχει διαφοροποίηση σε όλες τις κατηγορίες, από 31% τα

5*, 24% τα 4* και 18% τα 3*. Καταγράφεται λοιπόν μια μείωση -25% κατά τη μετακίνηση σε αμέσως χαμηλότερη

κατηγορία. Ωστόσο η εικόνα είναι σημαντικά διαφορετική στα ΚΠΦ όπου η μοναδική κατηγορία με σημαντικό ποσοστό

ΚΠΦ είναι τα ξενοδοχεία 5* (15%), και ακολουθούν τα ξενοδοχεία 4* (8%) και τα 3* (5%). Τα οικονομικά μεγέθη των

ξενοδοχείων 5* είναι πολύ μεγαλύτερα από όλων των άλλων κατηγοριών και περισσότερα από τα μισά ΚΠΦ του

ξενοδοχειακού κλάδου είναι από τα ξενοδοχεία 5*.

- Τα ξενοδοχεία 4* έχουν την αποδοτικότερη λειτουργία ως προς την χρήση των Επενδεδυμένων Κεφαλαίων (Ίδια

Κεφάλαια + Μακροπρόθεσμα δάνεια).

- Αν και στις 3 κατηγορίες ξενοδοχείων τα Χρηματοοικονομικά έξοδα είναι μικρό ποσοστό του Κύκλου Εργασιών τους, τα

5* ξενοδοχεία έχουν (ως ποσοστό του Κύκλου Εργασιών) υπερδιπλάσια επιβάρυνση Χρηματοοικονομικών εξόδων σε

σχέση με τις άλλες κατηγορίες.

- Αναφορικά με τη σχέση Απασχολούμενων Κεφαλαίων σε σχέση με τα ΚΠΦΤΑ, την υψηλότερη σχέση έχουν τα 3* με 14,9

και έπειτα ακολουθούν τα 5* με 12,2 και τα 4* με 11,0.


Μέσο Μέγεθος (Αρ. Δωματίων ανά Μονάδα) 147 68 36 58

Κύκλος Εργασιών / Δωμάτιο 37.401 18.805 9.983 20.470

ΚΠΦΤΑ/Κύκλο Εργασιών 31% 24% 18% 26%

Χρηματοοικονομικά / Κύκλο Εργασιών 3% 1% 1% 2%

ΚΠΦ/Κύκλο Εργασιών 15% 8% 5% 11%


(Ίδια Κεφάλαια + Μακροπρόθεσμα Δάνεια) / Κύκλο Εργασιών 3,8 2,6 2,7 3,2

(Ίδια Κεφάλαια + Μακροπρόθεσμα Δάνεια) / ΚΠΦΤΑ 12,2 11,0 14,9 12,1


Πηγή: ICAP, Επεξεργασία: ΙΝSETE Intelligence

Hotel Study (2016-2017) 54

Στο Διάγραμμα 2.2 απεικονίζονται τα συνολικά μεγέθη των ξενοδοχείων και η κατανομή τους στις Περιφέρειες6 - τα % στην



Στερεάς Ελλάδος δεν υπήρχε επαρκές δείγμα για την ανάλυση των ισολογισμών των ξενοδοχείων 5* που ευρίσκονται σε αυτές. Ομοίως δεν υπήρχε επαρκές δείγμα για τα Δωδεκάνησα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, για την ανάλυση των ισολογισμών των ξενοδοχείων 3* που ευρίσκονται σε αυτά. Στις περιπτώσεις αυτές προβήκαμε μόνο σε εκτίμηση του Κύκλου Εργασιών τους, ενώ τα μεγέθη ΚΠΦΤΑ, ΚΠΦ, Ίδια Κεφάλαια, Μακροπρόθεσμα Δάνεια και Υποχρεώσεις δεν περιλαμβάνουν εκτιμήσεις για τις παραπάνω περιπτώσεις. Εκτιμούμε όμως ότι λόγω του μικρού αριθμού δωματίων στις εν λόγω Περιφέρειες-με εξαίρεση τα Δωδεκάνησα, η παράλειψή τους δεν αλλοιώνει ουσιωδώς την απεικόνιση των μεγεθών.

Hotel Study (2016-2017) 55

Άνω του 80% της τουριστικής δραστηριότητας λαμβάνει χώρα στις κύριες Τουριστικές Περιφέρειες, (Κυκλάδες, Δωδεκάνησα,

Κρήτη, Ιόνιο, Κεντρική Μακεδονία και Αττική) που καλύπτουν το 79% των διαθέσιμων δωματίων στις κατηγορίες 3* έως 5*.

Είναι προφανές ότι η οικονομική σημασία των κύριων Τουριστικών Περιφερειών είναι πολύ μεγαλύτερη από την σημασία τους σε

αριθμό δωματίων. Σε επίπεδο ΚΠΦ, οι 5 κύριες Περιφέρειες είναι κερδοφόρες, καθώς επίσης και η Πελοπόννησος και η Δυτική

Ελλάδα.

Η εικόνα αυτή είναι σε απόλυτη αναλογία με την εικόνα της τουριστικής δραστηριότητας εν γένει. Σύμφωνα με μελέτη του

ΙΝΣΕΤΕ οι 5 κύριες Τουριστικές Περιφέρειες δέχονται άνω του 80% των Επισκέψεων, των Διανυκτερεύσεων και των Εισπράξεων

του εισερχόμενου τουρισμού στη χώρα.

Οι κύριες Τουριστικές Περιφέρειες δέχονται άνω του 80% του εισερχόμενου τουρισμού

και καλύπτουν άνω του 80% της ξενοδοχειακής δραστηριότητας.

Επίσης, σε αυτές τις Περιφέρειες τα ΚΠΦ είναι θετικά.



Hotel Study (2016-2017) 56

Στο Διάγραμμα 2.3 απεικονίζεται η κατανομή δωματίων κατά κατηγορία και κατά περιφέρεια. Οι κύριες Τουριστικές Περιφέρειες,

εκτός του ότι έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό δωματίων, έχουν αναλογικά περισσότερα δωμάτια στις κατηγορίες 4*-5* και

λιγότερα στην κατηγορία 3*.

Οι κύριες Τουριστικές Περιφέρειες έχουν αναλογικά περισσότερα δωμάτια στις υψηλότερες κατηγορίες.

Hotel Study (2016-2017) 57

Στο Διάγραμμα 2.4 απεικονίζεται ο Κύκλος Εργασιών ανά Δωμάτιο, ανά Περιφέρεια.

Hotel Study (2016-2017) 58

Σε αναλογία με το μεγαλύτερο ποσοστό δωματίων υψηλότερων κατηγοριών, οι κύριες Τουριστικές Περιφέρειες έχουν και

υψηλότερους δείκτες Κύκλου Εργασιών ανά Δωμάτιο από τις μη τουριστικές Περιφέρειες. Επίσης, σχετικά υψηλό δείκτη Κύκλου

Εργασιών ανά Δωμάτιο παρουσιάζουν η Δυτική Ελλάδα και έπειτα η Πελοπόννησος. Από τις κύριες Τουριστικές Περιφέρειες την

καλύτερη εικόνα παρουσιάζουν Κυκλάδες και Δωδεκάνησα με υψηλό Κύκλο Εργασιών ανά Δωμάτιο. Αξιοσημείωτο επίσης είναι

ότι αν και η λειτουργία των ξενοδοχείων στις Κυκλάδες είναι εποχική, έχουν τον υψηλότερο Κύκλο Εργασιών ανά Δωμάτιο.

Υψηλότεροι Δείκτες Εργασιών ανά Δωμάτιο στις Τουριστικές Περιφέρειες

Εκεί όμως που η διαφοροποιούνται απόλυτα οι κύριες Τουριστικές Περιφέρειες από τις υπόλοιπες, είναι στην κερδοφορία,

ιδιαίτερα σε επίπεδο ΚΠΦ (Κερδών προ Φόρων) (βλ. Διάγραμμα 2.5): Οι Τουριστικές Περιφέρειες έχουν θετικό ΚΠΦ ενώ οι

περισσότερες υπόλοιπες αρνητικό, αν και σε πολλές περιπτώσεις ο βασικός δείκτης λειτουργίας ΚΠΦΤΑ (Κέρδη προ Φόρων,

Τόκων και Αποσβέσεων) είναι σε παρόμοια ή και υψηλότερα επίπεδα. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα η περίπτωση της Πελοποννήσου

που έχει τον υψηλότερο δείκτη ΚΠΦΤΑ από όλες τις Περιφέρειες Τουριστικές και Μη.

Hotel Study (2016-2017) 59

Υποαπασχόληση Παγίων & Υψηλός Δανεισμός οδηγούν τις Μη Τουριστικές Περιφέρειες σε έλλειψη Κερδοφορίας

Hotel Study (2016-2017) 60


Hotel Study (2016-2017) 61




Στερεάς Ελλάδος δεν υπήρχε επαρκές δείγμα για την ανάλυση των ισολογισμών των ξενοδοχείων 5* που ευρίσκονται σε αυτές. Στις περιπτώσεις αυτές προβήκαμε μόνο σε εκτίμηση του Κύκλου Εργασιών τους, ενώ τα μεγέθη ΚΠΦΤΑ, ΚΠΦ, Ίδια Κεφάλαια και Μακροπρόθεσμα Δάνεια δεν περιλαμβάνουν εκτιμήσεις για τις παραπάνω περιπτώσεις. Εκτιμούμε όμως ότι λόγω του μικρού αριθμού δωματίων στις εν λόγω Περιφέρειες, η παράλειψή τους δεν αλλοιώνει ουσιωδώς την απεικόνιση των μεγεθών.

Hotel Study (2016-2017) 62

Είναι προφανές ότι οι 5 κύριες τουριστικές Περιφέρειες (Ν. Αιγαίο, Κρήτη, Ιόνιο, Κ. Μακεδονία και Αττική) συγκεντρώνουν

περισσότερο από 80% της δραστηριότητας. Οι Περιφέρειες με τα περισσότερα δωμάτια 5* και τον μεγαλύτερο Κύκλο Εργασιών

στην κατηγορία αυτή είναι η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα, και στη συνέχεια η Κεντρική Μακεδονία, η Αττική και οι Κυκλάδες. Οι 5

αυτές Περιφέρειες έχουν και τα αντίστοιχα μερίδια ΚΠΦΤΑ. Εξετάζοντας όμως τα ΚΠΦ παρατηρούμε ότι στην μεν Κρήτη είναι

μικρότερη η αναλογία ενώ υπάρχει μεγαλύτερη αναλογία σε Κεντρική Μακεδονία, Αττική και Κυκλάδες. Οι πέντε αυτές

Περιφέρειες έχουν και τα περισσότερα Ίδια Κεφάλαια και Μακροπρόθεσμα Δάνεια. Από πλευράς μεγέθους (Δωμάτια, Κύκλο

Εργασιών, Ίδια Κεφάλαια, Μακροπρόθεσμο Δανεισμό) ακολουθούν η Πελοπόννησος, τα Ιόνια Νησιά και η Δυτική Ελλάδα.

Κρήτη, Δωδεκάνησα, Κυκλάδες, Κεντρική Μακεδονία και Αττική έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο στα 5*.

Ανάλογη εικόνα και στα ΚΠΦ στις παραπάνω Περιφέρειες.

Στο Διάγραμμα 2.7 και στον Πίνακα 2.3 παρουσιάζονται αντίστοιχα οι Λειτουργικοί και Οικονομικοί Δείκτες Ξενοδοχείων 5* για

τις Κυκλάδες, την Αττική και τους Προορισμούς Ήλιος & Θάλασσα. Ως Προορισμούς Η&Θ, θεωρούνται οι Ιόνιοι Νήσοι, η

Κεντρική Μακεδονία, η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα. Ως Άλλη Ελλάδα, θεωρούμε τους Προορισμούς: Ανατολική Μακεδονία &

Θράκη, Βόρειο Αιγαίο, Δυτική Ελλάδα, Δυτική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Πελοπόννησο και Στερεά Ελλάδα. Σημειώνουμε

ότι αναφορικά με την «Άλλη Ελλάδα» στο δείγμα των 5* για το 2017, υπήρχαν επαρκή στοιχεία μόνο για την Ήπειρο και την

Πελοπόννησο και καθότι τα benchmarks εφαρμόστηκαν μόνο στην εκτίμηση του Κύκλου Εργασιών και όχι στην εκτίμηση των

ΚΠΦ και ΚΠΦΤΑ, για να μην υπάρξουν εσφαλμένες ερμηνείες, δεν έχουμε αποδώσει τιμές %ΚΠΦ και %ΚΠΦΤΑ στο Διάγραμμα

2.7 και δεν έχουν υπολογιστεί οι οικονομικοί δείκτες στον Πίνακα 2.3.

Hotel Study (2016-2017) 63

Ο υψηλότερος Κύκλος Εργασιών ανά Δωμάτιο καταγράφεται στις Κυκλάδες παρά το ότι η λειτουργία των ξενοδοχείων εκεί είναι

εποχιακή. Ο χαμηλότερος Κύκλος Εργασιών ανά δωμάτιο καταγράφεται στην «Άλλη Ελλάδα». Ως προς τα %ΚΠΦ και %ΚΠΦΤΑ,

την καλύτερη εικόνα εμφανίζουν η Αττική και έπειτα οι Κυκλάδες. Τα ξενοδοχεία σε προορισμούς Η&Θ αν και έχουν υψηλό

%ΚΠΦΤΑ, εμφανίζουν μειωμένο %ΚΠΦ σε σχέση με τους άλλους προορισμούς.

Hotel Study (2016-2017) 64

Στον Πίνακα 2.3 φαίνεται ότι, για άλλη μια φορά, οι Κυκλάδες παρουσιάζουν την πιο υγιή εικόνα με τους χαμηλότερους δείκτες.

Ακολουθεί η Αττική, όπου όμως τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια είναι ίσα με 4,6 φορές τα ΚΠΦΤΑ, ενώ και το άθροισμα των Ιδίων

Κεφαλαίων και των Υποχρεώσεων είναι 4πλάσιο από τον Κύκλο Εργασιών. Οριακά υγιής είναι η κατάσταση σε Η&Θ και Άλλη

Ελλάδα καθώς τα Μακροπρόθεσμα δάνεια και στις δύο περιπτώσεις είναι τουλάχιστον 6πλάσια από τα ΚΠΦΤΑ. Επίσης το

άθροισμα Ίδιων Κεφαλαίων και Υποχρεώσεων είναι 4πλάσιο από τον Κύκλο Εργασιών και στις δύο περιπτώσεις.


Κυκλάδες Αττική Η&Θ

Μακροπρόθεσμα Δάνεια / Ίδια Κεφάλαια 0,3 0,8 1,0

Μακροπρόθεσμα Δάνεια / ΚΠΦΤΑ 1,2 4,6 6,5

( Ίδια Κεφάλαια + Υποχρεώσεις) / Κύκλο Εργασιών 1,5 4,2 4,2



Hotel Study (2016-2017) 65


Hotel Study (2016-2017) 66



Hotel Study (2016-2017) 67

Από πλευράς μεγέθους, τα Δωδεκάνησα και η Κρήτη έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό δωματίων και τον μεγαλύτερο Κύκλο

Εργασιών, αλλά και τα περισσότερα ΚΠΦΤΑ, ΚΠΦ, Ίδια Κεφάλαια. Ως προς τον Μακροπρόθεσμο Δανεισμό και τις Υποχρεώσεις,

πέρα από τα Δωδεκάνησα και την Κρήτη, σημαντική παρουσία έχει και το Ιόνιο. Όπως και στα ξενοδοχεία 5*, τα ξενοδοχεία 4*

των Κυκλάδων έχουν αναλογικά μεγαλύτερη κερδοφορία, τόσο σε επίπεδο ΚΠΦΤΑ όσο και – σε μεγαλύτερο βαθμό – σε επίπεδο

ΚΠΦ.

Οι Περιφέρειες με προορισμούς «Ήλιος & Θάλασσα» και η Αττική


Hotel Study (2016-2017) 68

Όπως και με τα ξενοδοχεία 5*, παρά την εποχική τους λειτουργία, τα ξενοδοχεία των Κυκλάδων έχουν τον υψηλότερο Κύκλο

Εργασιών ανά Δωμάτιο, αλλά και τους υψηλότερους δείκτες ΚΠΦΤΑ και ΚΠΦ. Τέλος, όπως και με τα ξενοδοχεία 5*, το μέσο

μέγεθος δεν φαίνεται να είναι καθοριστικός παράγοντας απόδοσης αφού τα ξενοδοχεία των Κυκλάδων και της Άλλης Ελλάδας

έχουν παρεμφερές μέγεθος αλλά οι αποδόσεις τους είναι οι υψηλότερες και οι χαμηλότερες αντίστοιχα.

Hotel Study (2016-2017) 69

Στο Διάγραμμα 2.10 διαφαίνεται το αναλογικά χαμηλό ποσοστό Υποχρεώσεων στις Κυκλάδες και η ιδιαίτερα υψηλή Κερδοφορία,

σε σχέση με την Αττική, τους προορισμούς Η&Θ και την Υπόλοιπη Ελλάδα, ενώ εμφανίζουν και τους καλύτερους οικονομικούς

Δείκτες (Πίνακας 2.4). Αναλυτικότερα, την καλύτερη εικόνα παρουσιάζουν οι Κυκλάδες στις οποίες αντιστοιχούν το 6% του

συνόλου των Δωματίων, το 10% του συνολικού Κύκλου Εργασιών και το 12% των συνολικών ΚΠΦΤΑ, ενώ οι Υποχρεώσεις είναι

μόνο στο 3% επί των συνολικών. Ακολουθεί η Αττική με 8% των Δωματίων αλλά 11% επί των συνόλων του Κύκλου Εργασιών

και ΚΠΦΤΑ, ενώ οι Υποχρεώσεις είναι μόλις 5% επί του συνόλου. Η Άλλη Ελλάδα με 17% επί του συνόλου των Δωματίων,

παρουσιάζει μειωμένη Κερδοφορία, 13% Κύκλου Εργασιών και 10% ΚΠΦΤΑ και Υποχρεώσεις 17%. Τη χειρότερη εικόνα

εμφανίζουν οι προορισμοί Η&Θ με μειωμένη Κερδοφορία, σε σχέση με την αναλογία επί των Δωματίων, και αυξημένες

υποχρεώσεις. Συγκεκριμένα, στο 69% των Δωματίων αντιστοιχούν 74% των Υποχρεώσεων, 66% του Κύκλου Εργασιών και

67% των ΚΠΦΤΑ.

Hotel Study (2016-2017) 70


Με εξαίρεση τον δείκτη Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ΚΠΦΤΑ στην Άλλη Ελλάδα, όλοι οι άλλοι δείκτες των ξενοδοχείων 4*, είναι

υγιείς. Πιο αναλυτικά, οι Κυκλάδες και η Αττική εμφανίζουν εξαιρετικά υγιή εικόνα καθώς έχουν πολύ χαμηλούς δείκτες

υποχρεώσεων. Με υγιή εικόνα και οι προορισμοί Η&Θ, με αυξημένα δάνεια ωστόσο, 4πλάσια από τα ΚΠΦΤΑ. Η Άλλη Ελλάδα

παρουσιάζει υψηλό δανεισμό καθώς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια είναι 7πλάσια των ΚΠΦΤΑ. Επίσης, το άθροισμα Ίδιων

Κεφαλαίων και Υποχρεώσεων είναι 3πλάσιο του Κύκλου Εργασιών.







Hotel Study (2016-2017) 71


Hotel Study (2016-2017) 72



8 Σημειώνουμε ότι για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (Δωδεκάνησα) δεν υπήρχε επαρκές δείγμα για την ανάλυση των ισολογισμών των

ξενοδοχείων 3* που ευρίσκονται σε αυτήν. Στην περίπτωση αυτή προβήκαμε μόνο σε εκτίμηση του Κύκλου Εργασιών τους, ενώ τα μεγέθη

ΚΠΦΤΑ, ΚΠΦ, Ίδια Κεφάλαια, Μακροπρόθεσμα Δάνεια και Υποχρεώσεις δεν περιλαμβάνουν εκτιμήσεις για την παραπάνω περίπτωση.

Εκτιμούμε όμως ότι η παράλειψή τους δεν αλλοιώνει ουσιωδώς την απεικόνιση των μεγεθών.

Hotel Study (2016-2017) 73

Είναι προφανές ότι η Κατηγορία των ξενοδοχείων 3* εξακολουθεί να έχει τεράστια σημασία τόσο σε αριθμό δωματίων όσο και σε

οικονομικά μεγέθη.

Στο Ιόνιο καταγράφονται τα μεγαλύτερα ΚΠΦ, αλλά και η μεγαλύτερη αναλογία Μακροπρόθεσμου Δανεισμού

και Υποχρεώσεων

Από πλευράς μεγέθους, η Κρήτη, τα Δωδεκάνησα, το Ιόνιο και η Κεντρική Μακεδονία έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό δωματίων

και τον μεγαλύτερο Κύκλο Εργασιών, αλλά και (με εξαίρεση τα Δωδεκάνησα) τα περισσότερα Ίδια Κεφάλαια και Μακροπρόθεσμο

Δανεισμό. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι οι υποχρεώσεις που αντιστοιχούν στην Περιφέρεια της Κρήτης είναι ελάχιστες.

Όμως η πιο κερδοφόρα Περιφέρεια είναι το Ιόνιο, ειδικά σε επίπεδο ΚΠΦ όπου, μάλιστα, τα Δωδεκάνησα εμφανίζονται να έχουν

αρνητική κερδοφορία (ζημιές), ενώ κερδοφορία έχουν και τα ξενοδοχεία της Κρήτης και της Αττικής. Κερδοφορία έχουν και τα

ξενοδοχεία των Κυκλάδων. Όπως και στα ξενοδοχεία 5*, τα ξενοδοχεία 4* των Κυκλάδων έχουν αναλογικά μεγαλύτερη

κερδοφορία, τόσο σε επίπεδο ΚΠΦΤΑ όσο και – σε μεγαλύτερο βαθμό – σε επίπεδο ΚΠΦ.

Αναφορικά με τον αριθμό δωματίων και τον Κύκλο Εργασιών, οι Κυκλάδες και η Κεντρική Μακεδονία ακολουθούν σε μέγεθος

την Κρήτη, τα Δωδεκάνησα και το Ιόνιο και έπονται η Αττική, η Δυτική Ελλάδα και η Ήπειρος που, αναλογικά, έχουν μεγαλύτερα

μεγέθη σε Ίδια Κεφάλαια και Μακροπρόθεσμα Δάνεια.

Οι Περιφέρειες με προορισμούς «Ήλιος & Θάλασσα» η Αττική και η Κεντρική Μακεδονία


Hotel Study (2016-2017) 74

Η εικόνα είναι αντίστοιχη των ξενοδοχείων 4*: Αττική και Κυκλάδες, έχουν τον υψηλότερο Κύκλο Εργασιών ανά Δωμάτιο. Ειδικά

τα ξενοδοχεία των Κυκλάδων, παρά την εποχική τους λειτουργία, έχουν τον υψηλότερο δείκτη ΚΠΦΤΑ. Ο υψηλότερος δείκτης

ΚΠΦ αποδίδεται στα ξενοδοχεία της Αττικής. Επίσης, το μέσο μέγεθος δεν φαίνεται να είναι καθοριστικός παράγοντας απόδοσης

αφού τα ξενοδοχεία των Κυκλάδων και της Άλλης Ελλάδας έχουν παρεμφερές μέγεθος αλλά ο Κύκλος Εργασιών και το %ΚΠΦΤΑ

είναι τα υψηλότερα και τα χαμηλότερα αντίστοιχα, ενώ τα ΚΠΦ στις μεν Κυκλάδες είναι θετικά, στην δε Άλλη Ελλάδα έντονα

αρνητικά.

Hotel Study (2016-2017) 75

Όπως και με τα 4* ξενοδοχεία, η σημαντικά υψηλότερη απόδοση των ξενοδοχείων 3* των Κυκλάδων αποτυπώνεται και στο

Διάγραμμα 2.13: η συμμετοχή τους στον συνολικό Κύκλο Εργασιών (9%) και στα ΚΠΦΤΑ (13%) είναι σημαντικά μεγαλύτερη

από την αναλογία τους στα δωμάτια (7%), ενώ η συμμετοχή τους στις Υποχρεώσεις είναι μικρότερη (6%). Η αντίθετη εικόνα

ισχύει για τα ξενοδοχεία της Άλλης Ελλάδας (αναλογία σε Δωμάτια 30%, σε Κύκλο Εργασιών 20%, σε ΚΠΦΤΑ 15% και σε

Υποχρεώσεις 36%).

Hotel Study (2016-2017) 76


Με εξαίρεση τον δείκτη Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ΚΠΦΤΑ στην Άλλη Ελλάδα, όλοι οι άλλοι δείκτες των ξενοδοχείων 3*, είναι

υγιείς. Πιο αναλυτικά, η Αττική εμφανίζει εξαιρετικά υγιή εικόνα καθώς έχει πολύ χαμηλούς δείκτες υποχρεώσεων. Ακολουθούν

οι προορισμοί Η&Θ και οι Κυκλάδες, με ελαφρώς αυξημένα δάνεια ωστόσο, 3πλάσια από τα ΚΠΦΤΑ. Η Άλλη Ελλάδα παρουσιάζει

πολύ υψηλό δανεισμό καθώς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια είναι ίσα με 9,4 φορές τα ΚΠΦΤΑ. Επίσης, το άθροισμα Ίδιων

Κεφαλαίων και Υποχρεώσεων είναι 4πλάσιο του Κύκλου Εργασιών.







Hotel Study (2016-2017) 77

2.5 Συγκριτική εικόνα

Στον Πίνακα 2.6 αποτυπώνονται συνοπτικά οι 3 Περιφέρειες με τις καλύτερες επιδόσεις σε κάθε δείκτη.

Πίνακας 2.6: Οι 3 Περιφέρειες με τις καλύτερες επιδόσεις, ανά κατηγορία, στους βασικούς δείκτες των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων - 2017

Ως γενικό συμπέρασμα προκύπτει ότι τα ξενοδοχεία των Κυκλάδων, ανεξαρτήτως κατηγορίας, έχουν αναμφισβήτητα τις

καλύτερες επιδόσεις απ’ όλες τις Περιφέρειες. Είναι μάλιστα αξιοσημείωτο ότι, παρά το ότι έχουν εποχιακή λειτουργία, έχουν

μεγαλύτερο κύκλο εργασιών ανά δωμάτιο από αυτά της Αττικής (στις υψηλές κατηγορίες), όπου η λειτουργία είναι σε μεγάλο

Κατηγορία

Κύκλος Εργασιών /

Δωμάτιο

(€ χιλ.)

%ΚΠΦΤΑ/Κύκλο

Εργασιών

%ΚΠΦ/Κύκλο

Εργασιών


Δωμάτιο (€ χιλ.)


Ίδια Κεφάλαια


ΚΠΦΤΑ

Κυκλάδες Πελοπόννησος Πελοπόννησος Κυκλάδες Κυκλάδες Κυκλάδες

68,9 64% 36% 27,1 0,4 1,3

Αττική Δωδεκάνησα Κεν. Μακεδονία Δωδεκάνησα Δωδεκάνησα Δωδεκάνησα

54,6 38% 24% 37 0,5 3,0

Κεν. Μακεδονία Αττική Αττική Ήπειρος Πελοπόννησος Αττική

42,0 35% 20% 37,1 0,7 6,0

Κυκλάδες Θεσσαλία Δωδεκάνησα Βόρειο Αιγαίο Βόρειο Αιγαίο Στερεά Ελλάδα

31,2 44% 17% -2,9 0,0 -5,0

Δυτική Ελλάδα Ήπειρος Ήπειρος Δυτική Ελλάδα Δυτική Ελλάδα Βόρειο Αιγαίο

24,9 41% 15% 3,6 0,2 -3,3

Αττική Δωδεκάνησα Κυκλάδες Ήπειρος Ήπειρος Κυκλάδες

24,1 31% 15% 7,6 0,2 0,9

Αττική Κυκλάδες Αττική Βόρειο Αιγαίο Βόρειο Αιγαίο Στερεά Ελλάδα

13,5 27% 16% -1,5 -0,1 -3,8

Κυκλάδες Ιόνιοι Νήσοι Ιόνιοι Νήσοι Κρήτη Στερεά Ελλάδα Βόρειο Αιγαίο

13,0 25% 14% 0,1 -0,1 -1,2

Κεν. Μακεδονία Αττική Κρήτη Αν. Μακ Θράκη Κρήτη Κρήτη

12,7 24% 9% 0,4 0,0 0,1

5*

4*

3*

Hotel Study (2016-2017) 78

βαθμό 12μηνη. Η Αττική είναι η Περιφέρεια με την επόμενη καλύτερη επίδοση σε όλες τις κατηγορίες ξενοδοχείων. Ακολουθούν

τα ξενοδοχεία της Κεντρικής Μακεδονίας και της Δωδεκανήσου στις υψηλές κατηγορίες και του Ιονίου στις χαμηλότερες.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η Κρήτη δεν συγκαταλέγεται στις Περιφέρειες με υψηλό Κύκλο Εργασιών ανά δωμάτιο ή

υψηλή κερδοφορία στις κατηγορίες 4* και 5*.

Οι Κυκλάδες έχουν συνολικά τους καλύτερους δείκτες.

Ακολουθούν η Αττική, η Κεντρική Μακεδονία και τα Δωδεκάνησα.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι καλές επιδόσεις Βορείου Αιγαίου και Στερεάς Ελλάδας στους δείκτες των Υποχρεώσεων, στις

κατηγορίες 4* και 3*. Αυτό οφείλεται στο ότι στις κατηγορίες αυτές οι Υποχρεώσεις είναι αρνητικές, δηλαδή το Κυκλοφορούν

Ενεργητικό είναι μεγαλύτερο από τον Μακροπρόθεσμο Δανεισμό πλέον τις Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις, κάτι που πιθανόν να

οφείλεται και σε δυσκολία πρόσβασης των εκεί ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στον τραπεζικό δανεισμό.

Hotel Study (2016-2017) 79

Κεφάλαιο 3: Σύγκριση ετών 2015-2016-2017

Hotel Study (2016-2017) 80

3.1 Δείκτες ξενοδοχείων ανά Κατηγορία Αστεριών

Πίνακας 3.1: Συνολικές Μεταβολές, 2015-2017

Αύξηση του Κύκλου Εργασιών και το 2016 και ιδιαίτερα το 2017. Αυτό έχει ως επακόλουθο την αυξητική εικόνα που παρουσιάζει

η Κερδοφορία, ιδιαίτερα τα ΚΠΦ.

Πιο αναλυτικά,

- Ως προς τον Κύκλο Εργασιών καταγράφεται αύξηση 3,9% το 2016 σε σχέση με το 2015, αύξηση 12,5% το 2017 σε σχέση

με το 2016 και συνολική αύξηση 16,9% το 2017 σε σχέση με το 2015.

- Ως προς τη συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) του κλάδου9, καταγράφεται αύξηση 16,8% το 2016 σε σχέση με

το 2015, αύξηση 19,2% το 2017 σε σχέση με το 2016 και εντυπωσιακή συνολική αύξηση 39,1% το 2017 σε σχέση με το

2015. Ως αποτέλεσμα των διαδοχικών αυξήσεων τα ΚΠΦΤΑ ανήλθαν το 2017 στο πολύ ικανοποιητικό επίπεδο 26,3%.

- Ως προς τα ΚΠΦ καταγράφονται πολύ υψηλές αυξήσεις, συγκεκριμένα αύξηση 54,6% το 2016 σε σχέση με το 2015, αύξηση

129,8% το 2017 σε σχέση με το 2016 και συνολική αύξηση 255,2% το 2017 σε σχέση με το 2015. Ως αποτέλεσμα των

διαδοχικών αυξήσεων τα ΚΠΦ ανήλθαν το 2017 στο ικανοποιητικό επίπεδο 10,6%.

9 Ως «κλάδο» αναφερόμαστε συνοπτικά στα ξενοδοχεία 3*, 4*, 5*.

2015 2016 2017 %Δ 2016/15 %Δ 2017/16 %Δ 2017/15

Δωμάτια 278.915 277.046 279.099 -0,7% 0,7% 0,1%

Κύκλος Εργασιών 4.886.940.761 5.076.092.191 5.713.053.138 3,9% 12,5% 16,9%

ΚΠΦΤΑ 1.079.095.951 1.260.196.995 1.501.549.706 16,8% 19,2% 39,1%

ΚΠΦΤΑ / Κύκλο Εργασιών 22,1% 24,8% 26,3%

ΚΠΦ 171.021.852 264.344.809 607.443.022 54,6% 129,8% 255,2%

ΚΠΦ / Κύκλο Εργασιών 3,5% 5,2% 10,6%

Ίδια Κεφάλαια 11.269.529.802 11.368.147.246 10.876.957.941 0,9% -4,3% -3,5%

Μακροπρόθεσμα Δάνεια 6.979.475.303 7.547.963.859 7.319.829.638 8,1% -3,0% 4,9%

Υποχρεώσεις 7.183.489.986 8.076.317.384 7.095.486.903 12,4% -12,1% -1,2%


Hotel Study (2016-2017) 81

- Ως προς τα Ίδια Κεφάλαια καταγράφεται αύξηση 0,9% το 2016 σε σχέση με το 2015, μείωση -4,3% το 2017 σε σχέση με

το 2016 και συνολική μείωση -3,5% το 2017 σε σχέση με το 2015.

- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται αύξηση 8,1% το 2016 σε σχέση με το 2015, μείωση -3,0% το 2017 σε

σχέση με το 2016 και συνολική αύξηση 4,9% το 2017 σε σχέση με το 2015.

- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται αύξηση 12,4% το 2016 σε σχέση με το 2015, μείωση -12,1% το 2017 σε σχέση με

το 2016 και συνολική μείωση –1,2% το 2017 σε σχέση με το 2015.

Η σημαντική αύξηση της δραστηριότητας μεταξύ 2015 και 2017

οδήγησε σε σημαντική βελτίωση της κερδοφορίας σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα.

Hotel Study (2016-2017) 82

Πίνακας 3.2: Μεταβολές κατηγορίας 5*, 2015-2017

Ιδιαίτερα ικανοποιητικοί οι Δείκτες των 5* ξενοδοχείων καθώς παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση του Κύκλου Εργασιών και τις δύο

χρονιές με σημαντική θετική επίπτωση στην Κερδοφορία, ιδιαίτερα στα ΚΠΦ.




- Ως προς τη συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) του κλάδου, καταγράφεται αύξηση 33,0% το 2016 σε σχέση με το

2015, αύξηση 27,3% το 2017 σε σχέση με το 2016 και εντυπωσιακή συνολική αύξηση 69,2% το 2017 σε σχέση με το

2015. Ως αποτέλεσμα των διαδοχικών αυξήσεων τα ΚΠΦΤΑ ανήλθαν το 2017 στο πολύ ικανοποιητικό επίπεδο 31,1%.

- Ως προς τα ΚΠΦ καταγράφονται αυξήσεις ρεκόρ, συγκεκριμένα αύξηση 497,7% το 2016 σε σχέση με το 2015, αύξηση

367,4% το 2017 σε σχέση με το 2016 και συνολική αύξηση 2.693,8% το 2017 σε σχέση με το 2015. Ως αποτέλεσμα των

διαδοχικών αυξήσεων τα ΚΠΦ ανήλθαν το 2017 στο ικανοποιητικό επίπεδο 14,6%.



- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται αύξηση 16,2% το 2016 σε σχέση με το 2015, μείωση -10,9% το 2017

σε σχέση με το 2016 και συνολική αύξηση 3,6% το 2017 σε σχέση με το 2015.


2015 2016 2017 %Δ 2016/15 %Δ 2017/16 %Δ 2017/15

Δωμάτια 71.051 71.619 71.793 0,8% 0,2% 1,0%

Κύκλος Εργασιών 2.190.058.204 2.395.556.310 2.685.099.440 9,4% 12,1% 22,6%

ΚΠΦΤΑ 492.892.279 655.408.548 834.173.437 33,0% 27,3% 69,2%


ΚΠΦ 14.013.351 83.757.119 391.508.971 497,7% 367,4% 2693,8%


Ίδια Κεφάλαια 5.736.578.935 5.941.426.853 5.383.932.426 3,6% -9,4% -6,1%

Μακροπρόθεσμα Δάνεια 4.612.190.373 5.361.114.629 4.778.164.516 16,2% -10,9% 3,6%

Υποχρεώσεις 5.133.904.221 6.214.776.086 5.129.125.882 21,1% -17,5% -0,1%


Hotel Study (2016-2017) 83

- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται αύξηση 21,1% το 2016 σε σχέση με το 2015 και μείωση -17,5% το 2017 σε σχέση

με το 2016 που πιθανότατα μπορεί να αποδοθεί στα σημαντικά βελτιωμένα αποτελέσματα του 2017 λόγω εντατικότερης

εκμετάλλευσης. Το 2017 σε σχέση με το 2015 παρατηρείται οριακή μείωση -0,1%.

Μεγάλη αύξηση του Κύκλου Εργασιών μεταξύ 2015 και 2017, με σημαντική θετική επίπτωση στην Κερδοφορία

και τις Υποχρεώσεις, μεταξύ 2015 και 2017.

Hotel Study (2016-2017) 84


Ιδιαίτερα ικανοποιητικοί οι Δείκτες των 4* ξενοδοχείων καθώς παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση του Κύκλου Εργασιών και τις δύο

χρονιές με σημαντική θετική επίπτωση στην Κερδοφορία, ιδιαίτερα στα ΚΠΦ.




- Ως προς τη συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) του κλάδου, καταγράφεται μείωση -1,1% το 2016 σε σχέση με το

2015, αύξηση 26,2% το 2017 σε σχέση με το 2016 και συνολική αύξηση 24,8% το 2017 σε σχέση με το 2015. Ως

αποτέλεσμα των διαδοχικών αυξήσεων τα ΚΠΦΤΑ ανήλθαν το 2017 στο πολύ ικανοποιητικό επίπεδο 23,9%.

- Ως προς τα ΚΠΦ καταγράφονται αυξομειώσεις, συγκεκριμένα αρχικά μια μείωση -10,1% το 2016 σε σχέση με το 2015,

αλλά έπειτα αύξηση 56,0% το 2017 σε σχέση με το 2016 και συνολική αύξηση 40,3% το 2017 σε σχέση με το 2015. Ως

αποτέλεσμα των διαδοχικών αυξήσεων τα ΚΠΦ ανήλθαν το 2017 στο ικανοποιητικό επίπεδο 8,3%.

- Ως προς τα Ίδια Κεφάλαια καταγράφεται μείωση –4,9% το 2016 σε σχέση με το 2015, αύξηση 9,0% το 2017 σε σχέση με

το 2016 και συνολική αύξηση 3,6% το 2017 σε σχέση με το 2015.

- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται μείωση -9,8% το 2016 σε σχέση με το 2015, αύξηση 28,1% το 2017 σε

σχέση με το 2016 και συνολική αύξηση 15,5% το 2017 σε σχέση με το 2015.


2015 2016 2017 %Δ 2016/15 %Δ 2017/16 %Δ 2017/15

Δωμάτια 109.072 106.986 108.637 -1,9% 1,5% -0,4%

Κύκλος Εργασιών 1.744.766.113 1.753.802.339 2.042.949.980 0,5% 16,5% 17,1%

ΚΠΦΤΑ 390.794.009 386.482.827 487.852.434 -1,1% 26,2% 24,8%


ΚΠΦ 120.772.796 108.579.240 169.432.932 -10,1% 56,0% 40,3%


Ίδια Κεφάλαια 3.365.012.132 3.199.621.412 3.486.976.034 -4,9% 9,0% 3,6%

Μακροπρόθεσμα Δάνεια 1.620.051.265 1.460.939.844 1.870.809.134 -9,8% 28,1% 15,5%

Υποχρεώσεις 1.615.810.694 1.420.248.724 1.698.216.078 -12,1% 19,6% 5,1%


Hotel Study (2016-2017) 85

- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται μείωση -12,1% το 2016 σε σχέση με το 2015, αύξηση 19,6% το 2017 σε σχέση με

το 2016 και συνολική αύξηση 5,1% το 2017 σε σχέση με το 2015.

Μεγάλη αύξηση του Κύκλου Εργασιών, ειδικά το 2017, με σημαντική θετική επίπτωση στην Κερδοφορία και

σημαντική αύξηση Μακροπρόθεσμων Δανείων.

Hotel Study (2016-2017) 86


Αυξομειώσεις παρουσιάζει ο Κύκλος Εργασιών και η Κερδοφορία, ιδιαίτερα τα ΚΠΦ.


- Ως προς τον Κύκλο Εργασιών καταγράφεται μείωση -2,7% το 2016 σε σχέση με το 2015, αύξηση 6,3% το 2017 σε σχέση


- Ως προς τη συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) του κλάδου, καταγράφεται αύξηση 11,7% το 2016 σε σχέση με το

2015, μείωση -17,8% το 2017 σε σχέση με το 2016 και συνολική μείωση -8,1% το 2017 σε σχέση με το 2015.

- Ως προς τα ΚΠΦ καταγράφεται αύξηση ρεκόρ το 2016, συγκεκριμένα αύξηση 98,7% το 2016 σε σχέση με το 2015, έπειτα

μείωση -35,4% το 2017 σε σχέση με το 2016 και συνολική αύξηση 28,3% το 2017 σε σχέση με το 2015.



- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται μείωση -2,9% το 2016 σε σχέση με το 2015, μείωση -7,6% το 2017 σε

σχέση με το 2016 και συνολική μείωση -10,2% το 2017 σε σχέση με το 2015.

- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται αύξηση 1,7% το 2016 σε σχέση με το 2015, μείωση -39,2% το 2017 σε σχέση με

το 2016 και συνολική μείωση –38,2% το 2017 σε σχέση με το 2015.

Μικρή μείωση του Κύκλου Εργασιών το 2016 και αύξηση το 2017, ενώ η Κερδοφορία παρουσιάζει αυξομειώσεις.

Μείωση Δανεισμού και Υποχρεώσεων.


2015 2016 2017 %Δ 2016/15 %Δ 2017/16 %Δ 2017/15

Δωμάτια 98.792 98.441 98.669 -0,4% 0,2% -0,1%

Κύκλος Εργασιών 952.116.444 926.733.542 985.003.718 -2,7% 6,3% 3,5%

ΚΠΦΤΑ 195.409.663 218.305.621 179.523.835 11,7% -17,8% -8,1%


ΚΠΦ 36.235.705 72.008.451 46.501.118 98,7% -35,4% 28,3%


Ίδια Κεφάλαια 2.167.938.735 2.227.098.981 2.006.049.481 2,7% -9,9% -7,5%

Μακροπρόθεσμα Δάνεια 747.233.665 725.909.386 670.855.988 -2,9% -7,6% -10,2%

Υποχρεώσεις 433.775.072 441.292.574 268.144.943 1,7% -39,2% -38,2%


Hotel Study (2016-2017) 87

Κύρια Συμπεράσματα:

- Το 2016 υπήρξε οριακή αύξηση στην δραστηριότητα των ξενοδοχείων που εντάθηκε σημαντικά το 2017.

- Ως αποτέλεσμα αυτής της εξέλιξης υπήρξε σημαντική βελτίωση της κερδοφορίας και των οικονομικών δεικτών.

- Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της βελτίωσης μπορεί να αποδοθεί στα ξενοδοχεία 5* που, ως αποτέλεσμα, εμφάνισαν πολύ

μεγάλη βελτίωση της χρηματοοικονομικής τους θέσης.

- Παρά την σημαντική βελτίωση των μεγεθών στην κατηγορία 5*, το 2017 εξακολουθούσαν να απασχολούν σημαντικά

περισσότερα κεφάλαια (Δάνεια και Ίδια) ως προς τον Κύκλο Εργασιών, σε σχέση με τα ξενοδοχεία 4* και 3*.

- Από την άλλη πλευρά, οι δείκτες κερδοφορίας (ΚΠΦΤΑ και ΚΠΦ) των ξενοδοχείων 5* το 2017 ήταν σημαντικά

υψηλότεροι από αυτούς των 4*και 3*

- Εντυπωσιακή θετική μεταβολή παρατηρείται στα ξενοδοχεία των 5* μεταξύ 2015 και 2017: ενώ το 2015 είχαν

ΚΠΦΤΑ/Κύκλο Εργασιών ίσο με 23% και ΚΠΦ/Κύκλο Εργασιών ίσο με μόλις 1%, το 2017 ανήλθαν σε 31% και 15%

αντίστοιχα.

- Συγκριτικά με το 2015, τα ΚΠΦ συνολικά το 2017 ήταν τριπλάσια.

- Το 2017, το 65% του μακροπρόθεσμου δανεισμού είναι προς ξενοδοχεία 5*, ενώ το 2016 το 71% του μακροπρόθεσμου

δανεισμού είναι προς ξενοδοχεία 5*, εικόνα όμοια με το 2015.

Hotel Study (2016-2017) 88

3.2 Δείκτες ξενοδοχείων ανά Κατηγορία Προορισμού

Πίνακας 3.5: Δείκτες ξενοδοχείων ανά κατηγορία τουριστικού προορισμού

Κυκλάδες:

- Ως προς τον Κύκλο Εργασιών καταγράφεται μείωση -5% το 2016 σε σχέση με το 2015 και αύξηση 23% το 2017 σε σχέση

με το 2016.

- Ως προς τη συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) του κλάδου10, καταγράφεται μείωση -29% το 2016 σε σχέση με το

2015 και αύξηση 46% το 2017 σε σχέση με το 2016.

- Ως προς τα Ίδια Κεφάλαια καταγράφεται μείωση -5% το 2016 σε σχέση με το 2015 και αύξηση 5% το 2017 σε σχέση με

το 2016.

- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται μείωση -1% το 2016 σε σχέση με το 2015, και κρίσιμης σημασίας αύξηση

53% το 2017 σε σχέση με το 2016.

10 Ως «κλάδο» αναφερόμαστε συνοπτικά στα ξενοδοχεία 3*, 4*, 5*.

Ξενοδοχεία 3*, 4* και 5*Κυκλάδες Αττική Η&Θ Άλλη Ελλάδα

2015 2016 2017 2015 2016 2017 2015 2016 2017 2015 2016 2017

Βασικά Μεγέθη

Κύκλος Εργασιών 458.035.623 433.902.738 533.510.119 607.610.125 618.887.308 662.050.274 3.183.975.425 3.410.098.078 3.795.732.998 637.319.589 613.204.067 721.759.747

%Δ έτους -5% 23% 2% 7% 7% 11% -4% 18%

ΚΠΦΤΑ 152.758.652 108.217.785 158.276.361 119.225.226 126.297.203 198.508.884 730.689.226 880.332.142 1.006.544.417 - - -

%Δ έτους -29% 46% 6% 57% 20% 14% - -

Ίδια Κεφάλαια 736.898.254 697.392.066 734.764.496 1.327.791.363 1.482.341.483 1.245.430.469 7.184.477.405 7.321.275.286 6.946.563.237 - - -

%Δ έτους -5% 5% 12% -16% 2% -5% - -

Μακροπρόθεσμα Δάνεια 187.608.675 185.671.847 283.989.207 472.247.522 811.374.463 702.652.701 5.301.192.178 5.625.576.299 5.306.251.693 - - -

%Δ έτους -1% 53% 72% -13% 6% -6% - -

Υποχρεώσεις 40.525.545 49.984.947 166.264.039 542.776.307 900.077.411 868.461.303 5.677.858.831 6.253.946.846 5.265.773.709 - - -

%Δ έτους 23% 233% 66% -4% 10% -16% - -

Βασικοί Δείκτες

% ΚΠΦΤΑ 33% 25% 30% 20% 20% 30% 23% 26% 27% - - -

Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ Ίδια Κεφάλαια 0,3 0,3 0,4 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,8 - - -

Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ΚΠΦΤΑ 1,2 1,7 1,8 4,0 6,4 3,5 7,3 6,4 5,3 - - -

(Ίδια +Υποχρεώσεις)/ Κύκλο Εργασιών 1,7 1,7 1,7 3,1 3,8 3,2 4,0 4,0 3,2 - - -


Hotel Study (2016-2017) 89

- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται αύξηση 23% το 2016 σε σχέση με το 2015 και σημαντική αύξηση 233% το 2017

σε σχέση με το 2016.

- Ως προς το %ΚΠΦΤΑ, η εικόνα είναι καλύτερη το 2015, με 33% του Κύκλου Εργασιών να είναι ΚΠΦΤΑ. Το 2016 εξαιτίας

της μεγάλης μεταβολής (-29%) στα ΚΠΦΤΑ και της μικρότερης μεταβολής (-5%) στον Κύκλο Εργασιών, τα %ΚΠΦΤΑ

μειώνονται στο 25%, ενώ το 2017 αυξάνουν πάλι στο 30%, κυρίως λόγω της μεγάλης μεταβολής στα ΚΠΦΤΑ (+46%).

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, είναι εξαιρετικά υγιείς όλες τις υπό μελέτη χρονιές, παρά την αύξηση στα

Μακροπρόθεσμα Δάνεια προς τα ΚΠΦΤΑ. Ενδιαφέρον αποτελεί το γεγονός ότι ενώ το 2017 οι Υποχρεώσεις αυξήθηκαν κατά

+233%, λόγω της αύξησης του Κύκλου Εργασιών κατά 23%, ο δείκτης (Ίδιων Κεφαλαίων+Υποχρεώσεων)/Κύκλο

Εργασιών, παρέμεινε σταθερός στο πολύ υγιές επίπεδο 1,7.

Αττική:

- Ως προς τον Κύκλο Εργασιών καταγράφεται αύξηση 2% το 2016 σε σχέση με το 2015 και αύξηση 7% το 2017 σε σχέση

με το 2016.

- Ως προς τη συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) του κλάδου, καταγράφεται αύξηση 6% το 2016 σε σχέση με το

2015 και εξαιρετικά μεγάλη αύξηση 57% το 2017, σε σχέση με το 2016.

- Ως προς τα Ίδια Κεφάλαια καταγράφεται αύξηση 12% το 2016 σε σχέση με το 2015 και μείωση -16% το 2017 σε σχέση

με το 2016.

- Αναφορικά με τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται πολύ σημαντική αύξηση 72% το 2016 σε σχέση με το 2015, και

έπειτα υγιής μείωση -13% το 2017 σε σχέση με το 2016.

- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται σημαντική αύξηση 66% το 2016 σε σχέση με το 2015 και μείωση -4% το 2017 σε

σχέση με το 2016.

- Ως προς το %ΚΠΦΤΑ, η εικόνα είναι καλύτερη το 2017, με τα ΚΠΦΤΑ να αντιστοιχούν στο 30% του Κύκλου Εργασιών,

ουσιαστικά εξαιτίας της μεγάλης αύξησης των ΚΠΦΤΑ. Το 2015 και το 2016 το %ΚΠΦΤΑ είναι 20%.

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, είναι υγιείς όλες τις υπό μελέτη χρονιές, με εξαίρεση το 2016, όπου ο Δείκτης

Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ΚΠΦΤΑ είναι οριακά υψηλός στο 6,4.

Hotel Study (2016-2017) 90

Η&Θ:


με το 2016.

- Αναφορικά με τη συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) του κλάδου, καταγράφεται αύξηση 20% το 2016 σε σχέση

με το 2015 και αύξηση 14% το 2017 σε σχέση με το 2016.

- Ως προς τα Ίδια Κεφάλαια καταγράφεται αύξηση 2% το 2016 σε σχέση με το 2015 και μείωση -5% το 2017 σε σχέση με

το 2016.

- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται αύξηση 6% το 2016 σε σχέση με το 2015, και μείωση -6 % το 2017 σε


- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται αύξηση 10% το 2016 σε σχέση με το 2015 και μείωση -16% το 2017 σε σχέση με

το 2016.

- Το %ΚΠΦΤΑ ακολουθεί αυξητική τάση, με βέλτιστη εικόνα το 2017, όπου αντιστοιχεί στο το 27% του Κύκλου Εργασιών.

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, η εικόνα παρουσιάζεται γενικότερα καλή, με μόνο ελαφρώς προβληματικό δείκτη

τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ΚΠΦΤΑ, ιδιαίτερα το 2015 (ίσο με 7,3), που όμως ακολουθεί πτωτική πορεία προς την εξυγίανση

εξαιτίας της αύξησης των ΚΠΦΤΑ σε συνδυασμό με τη μείωση των Μακροπρόθεσμων Δανείων.

Άλλη Ελλάδα:


με το 2016.

Σημειώνουμε ότι αναφορικά με την «Άλλη Ελλάδα» στο δείγμα των 5* για το 2016 και για το 2017, υπήρχαν επαρκή στοιχεία

μόνο για την Ήπειρο και την Πελοπόννησο και εφαρμόστηκαν benchmarks μόνο για την εκτίμηση του Κύκλου Εργασιών των

υπολοίπων Περιφερειών. Συνεπώς δεν υπάρχουν εκτιμήσεις για τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια, τα Ίδια Κεφάλαια, τις Υποχρεώσεις,

τα ΚΠΦΤΑ και τα ΚΠΦ.

Hotel Study (2016-2017) 91

Πίνακας 3.6: Δείκτες ξενοδοχείων 5* ανά κατηγορία τουριστικού προορισμού

Κυκλάδες:


με το 2016.

- Ως προς τη συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) του κλάδου, καταγράφεται σημαντική μείωση -62% το 2016 σε

σχέση με το 2015 και θεαματική αύξηση 183% το 2017 σε σχέση με το 2016.

- Ως προς τα Ίδια Κεφάλαια καταγράφεται μείωση -17% το 2016 σε σχέση με το 2015 και αύξηση 18% το 2017 σε σχέση

με το 2016.

- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται αύξηση 15% το 2016 σε σχέση με το 2015, και επιπρόσθετη μεγάλη

αύξηση 31% το 2017 σε σχέση με το 2016.

- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται αύξηση 90% το 2016 σε σχέση με το 2015 και σημαντική αύξηση 77% το 2017 σε


- Ως προς το %ΚΠΦΤΑ, η εικόνα είναι καλύτερη το 2015, όπου αντιστοιχεί στο 38% του Κύκλου Εργασιών. Το 2016 εξαιτίας

της μεγάλης μεταβολής (-62%) στα ΚΠΦΤΑ και της μικρότερης μεταβολής (-5%) στον Κύκλο Εργασιών, τα %ΚΠΦΤΑ

μειώνονται στο 15%, ενώ το 2017 αυξάνουν πάλι στο 31%, κυρίως λόγω της εξαιρετικά μεγάλης μεταβολής στα ΚΠΦΤΑ

(+183%).

Ξενοδοχεία 5*Κυκλάδες Αττική Η&Θ Άλλη Ελλάδα

2015 2016 2017 2015 2016 2017 2015 2016 2017 2015 2016 2017


Κύκλος Εργασιών 187.235.674 177.388.871 244.796.559 331.074.687 343.456.984 351.353.944 1.458.307.531 1.650.962.532 1.831.626.656 213.440.312 223.747.924 257.322.281

%Δ έτους -5% 38% 4% 2% 13% 11% 5% 15%

ΚΠΦΤΑ 71.654.849 27.261.237 77.066.147 59.720.134 68.029.322 124.072.830 357.777.474 506.912.203 570.195.803 - - -

%Δ έτους -62% 183% 14% 82% 42% 12% - -

Ίδια Κεφάλαια 277.761.812 231.890.215 274.743.658 843.745.001 1.024.564.744 723.836.267 4.001.147.429 4.135.048.230 3.774.692.204 - - -

%Δ έτους -17% 18% 21% -29% 3% -9% - -

Μακροπρόθεσμα Δάνεια 61.708.453 71.021.045 92.939.598 344.571.790 655.120.568 573.676.352 3.834.397.651 4.238.940.091 3.688.087.397 - - -

%Δ έτους 15% 31% 90% -12% 11% -13% - -

Υποχρεώσεις 28.685.663 54.618.774 96.415.729 380.132.438 724.925.700 749.657.949 4.322.017.231 5.009.503.932 3.880.948.301 - - -

%Δ έτους 90% 77% 91% 3% 16% -23% - -


% ΚΠΦΤΑ 38% 15% 31% 18% 20% 35% 25% 31% 31% - - -

Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ Ίδια Κεφάλαια 0,2 0,3 0,3 0,4 0,6 0,8 1,0 1,0 1,0 - - -

Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ΚΠΦΤΑ 0,9 2,6 1,2 5,8 9,6 4,6 10,7 8,4 6,5 - - -

(Ίδια +Υποχρεώσεις)/ Κύκλο Εργασιών 1,6 1,6 1,5 3,7 5,1 4,2 5,7 5,5 4,2 - - -


Hotel Study (2016-2017) 92

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, είναι εξαιρετικά υγιείς όλες τις υπό μελέτη χρονιές, με μια μικρή αύξηση (από

0,9 σε 2,6) στα Μακροπρόθεσμα Δάνεια προς τα ΚΠΦΤΑ το 2016, που όμως δεν είναι ανησυχητική.

Αττική:


με το 2016.



- Ως προς τα Ίδια Κεφάλαια καταγράφεται αύξηση 21% το 2016 σε σχέση με το 2015 και μείωση -29% το 2017 σε σχέση

με το 2016.



- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται σημαντική αύξηση 91% το 2016 σε σχέση με το 2015 και αύξηση 3% το 2017 σε


- Ως προς το %ΚΠΦΤΑ, η εικόνα είναι καλύτερη το 2017, όπου αντιστοιχεί στο 35% του Κύκλου Εργασιών, ουσιαστικά

εξαιτίας της μεγάλης αύξησης των ΚΠΦΤΑ. Το 2015 και το 2016 το %ΚΠΦΤΑ είναι 18% και 20% αντίστοιχα.

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, είναι υγιείς όλες τις υπό μελέτη χρονιές, με εξαίρεση το 2016, όπου ο Δείκτης

Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ΚΠΦΤΑ είναι ίσος με 9,6.

Η&Θ:


με το 2016.


με το 2015 και αύξηση 12% το 2017 σε σχέση με το 2016.


το 2016.

- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται αύξηση 11% το 2016 σε σχέση με το 2015, και μείωση -13% το 2017


Hotel Study (2016-2017) 93

- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται αύξηση 16% το 2016 σε σχέση με το 2015 και αισθητή μείωση -23% το 2017 σε


- Το %ΚΠΦΤΑ ακολουθεί αυξητική τάση, με βέλτιστη εικόνα τα έτη 2016 και 2017, όπου αντιστοιχεί στο 31% του Κύκλου

Εργασιών.

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, η εικόνα παρουσιάζεται είναι μικτή, με προβληματικό δείκτη τα Μακροπρόθεσμα

Δάνεια/ΚΠΦΤΑ, ιδιαίτερα το 2015 (ίσο με 10,7) και το 2016 (ίσο με 8,4), που όμως ακολουθεί πτωτική πορεία προς την

εξυγίανση εξαιτίας της αύξησης των ΚΠΦΤΑ σε συνδυασμό με τη μείωση των Μακροπρόθεσμων Δανείων. Οι υπόλοιποι

δείκτες Υποχρεώσεων είναι υγιείς.



με το 2016.

Hotel Study (2016-2017) 94


Κυκλάδες:


με το 2016.




το 2016.

- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται μείωση -9% το 2016 σε σχέση με το 2015, και κρίσιμης σημασίας αύξηση


- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται μείωση -93% το 2016 σε σχέση με το 2015 και εκθετική αύξηση 4.152% το 2017



της μικρής μεταβολής (+12%) στα ΚΠΦΤΑ και της μεγαλύτερης μεταβολής (+21%) στον Κύκλο Εργασιών, τα %ΚΠΦΤΑ

μειώνονται στο 29% του Κύκλου Εργασιών.

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, είναι εξαιρετικά υγιείς όλες τις υπό μελέτη χρονιές, με μια μικρή αύξηση στα

Μακροπρόθεσμα Δάνεια προς τα ΚΠΦΤΑ το 2017, που όμως δεν είναι κρίσιμης σημασίας.


2015 2016 2017 2015 2016 2017 2015 2016 2017 2015 2016 2017


Κύκλος Εργασιών 177.492.974 167.421.342 202.667.689 191.063.753 188.189.071 218.122.707 1.155.401.453 1.184.601.391 1.351.583.374 220.807.934 213.590.536 270.576.210

%Δ έτους -6% 21% -2% 16% 3% 14% -3% 27%

ΚΠΦΤΑ 47.422.274 51.760.954 58.202.160 40.295.609 37.864.678 52.190.983 268.094.823 256.824.548 328.681.142 34.981.302 40.032.647 48.778.149

%Δ έτους 9% 12% -6% 38% -4% 28% 14% 22%

Ίδια Κεφάλαια 268.577.560 280.407.032 267.776.069 360.780.194 339.734.386 380.536.797 2.085.126.796 1.984.561.843 2.205.146.518 650.527.582 594.918.150 633.516.650

%Δ έτους 4% -5% -6% 12% -5% 11% -9% 6%

Μακροπρόθεσμα Δάνεια 72.550.718 66.318.108 115.643.810 108.394.819 127.809.350 107.172.512 1.059.148.116 938.713.985 1.293.341.439 379.957.611 328.098.400 354.651.372

%Δ έτους -9% 74% 18% -16% -11% 38% -14% 8%

Υποχρεώσεις 19.251.594 1.286.669 54.709.433 107.378.444 125.459.091 87.744.319 1.070.994.472 923.685.401 1.260.676.245 418.186.183 369.817.563 295.086.080

%Δ έτους -93% 4152% 17% -30% -14% 36% -12% -20%


% ΚΠΦΤΑ 27% 31% 29% 21% 20% 24% 23% 22% 24% 16% 19% 18%

Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ Ίδια Κεφάλαια 0,3 0,2 0,4 0,3 0,4 0,3 0,5 0,5 0,6 0,6 0,6 0,6

Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ΚΠΦΤΑ 1,5 1,3 2,0 2,7 3,4 2,1 4,0 3,7 3,9 10,9 8,2 7,3

(Ίδια +Υποχρεώσεις)/ Κύκλο Εργασιών 1,6 1,7 1,6 2,5 2,5 2,1 2,7 2,5 2,6 4,8 4,5 3,4



Hotel Study (2016-2017) 95

-

Αττική:


με το 2016.

- Ως προς τη συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) του κλάδου, καταγράφεται μείωση -6% το 2016 σε σχέση με το



το 2016.

- Αναφορικά με τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται αύξηση 18% το 2016 σε σχέση με το 2015, και έπειτα μείωση -


- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται αύξηση 17% το 2016 σε σχέση με το 2015 και σημαντική μείωση -30% το 2017


- Ως προς το %ΚΠΦΤΑ, η εικόνα είναι καλύτερη το 2017, όπου αντιστοιχεί στο 24% του Κύκλου Εργασιών, ουσιαστικά

εξαιτίας της μεγάλης αύξησης των ΚΠΦΤΑ. Το 2015 και το 2016 το %ΚΠΦΤΑ είναι 21% και 20% αντίστοιχα.

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, είναι πολύ υγιείς όλες τις υπό μελέτη χρονιές.

Η&Θ:


με το 2016.

- Αναφορικά με τη συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) του κλάδου, καταγράφεται μείωση -4% το 2016 σε σχέση με

το 2015 και αύξηση 28% το 2017 σε σχέση με το 2016.


το 2016.

- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται μείωση -11% το 2016 σε σχέση με το 2015, και αύξηση 38% το 2017


- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται μείωση -14% το 2016 σε σχέση με το 2015 και αύξηση 36% το 2017 σε σχέση με

το 2016.

- Το %ΚΠΦΤΑ ακολουθεί αυξομειωτική τάση, με βέλτιστη εικόνα το 2017, όπου αντιστοιχεί στο 24% του Κύκλου Εργασιών.

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, η εικόνα παρουσιάζεται υγιής.

Hotel Study (2016-2017) 96



με το 2016.




το 2016.

- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται μείωση -14% το 2016 σε σχέση με το 2015, και αύξηση 8% το 2017 σε


- Αναφορικά με τις Υποχρεώσεις καταγράφεται μείωση -12% το 2016 σε σχέση με το 2015 και μείωση -20% το 2017 σε


- Ως προς το %ΚΠΦΤΑ, παρουσιάζονται αυξομειώσεις, με την εικόνα να είναι καλύτερη το 2016, όπου αντιστοιχεί στο 19%

του Κύκλου Εργασιών.

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, ακολουθούν μια πορεία εξυγίανσης στις υπό μελέτη χρονιές, καθώς το 2015 τα

Μακροπρόθεσμα Δάνεια ήταν 11-πλάσια του Κύκλου Εργασιών, ενώ το 2017 έγιναν 7-πλάσια.

Hotel Study (2016-2017) 97


Κυκλάδες:

- Ως προς τον Κύκλο Εργασιών καταγράφεται μείωση -5% το 2016 σε σχέση με το 2015 και μείωση -3% το 2017 σε σχέση

με το 2016.

- Ως προς τη συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) του κλάδου, καταγράφεται μείωση -13% το 2016 σε σχέση με το

2015 και μείωση -21% το 2017 σε σχέση με το 2016.


το 2016.

- Αναφορικά με τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται μείωση -9% το 2016 σε σχέση με το 2015, και κρίσιμης σημασίας

αύξηση 56% το 2017 σε σχέση με το 2016.

- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται μείωση -20% το 2016 σε σχέση με το 2015 και σημαντικότατη μείωση -356% το

2017 σε σχέση με το 2016.


της μεταβολής -13% στα ΚΠΦΤΑ και της μικρότερης μεταβολής (-5%) στον Κύκλο Εργασιών, τα %ΚΠΦΤΑ μειώνονται στο

33%, ενώ το 2017 μειώνονται ακόμη παραπάνω στο 27%, κυρίως λόγω της μεγάλης μεταβολής στα ΚΠΦΤΑ (-21%), με

μόλις -3% μεταβολή στον Κύκλο Εργασιών.


2015 2016 2017 2015 2016 2017 2015 2016 2017 2015 2016 2017


Κύκλος Εργασιών 93.306.975 89.092.526 86.045.871 85.471.685 87.241.253 92.573.623 570.266.441 574.534.155 612.522.969 203.071.343 175.865.608 193.861.255

%Δ έτους -5% -3% 2% 6% 1% 7% -13% 10%

ΚΠΦΤΑ 33.681.529 29.195.594 23.008.054 19.209.483 20.403.204 22.245.072 104.816.929 116.595.391 107.667.472 37.701.722 52.111.432 26.603.237

%Δ έτους -13% -21% 6% 9% 11% -8% 38% -49%

Ίδια Κεφάλαια 190.558.882 185.094.819 192.244.768 123.266.167 118.042.353 141.057.405 1.098.203.180 1.201.665.213 966.724.515 755.910.505 722.296.597 706.022.793

%Δ έτους -3% 4% -4% 19% 9% -20% -4% -2%

Μακροπρόθεσμα Δάνεια 53.349.503 48.332.694 75.405.799 19.280.913 28.444.545 21.803.836 407.646.411 447.922.223 324.822.857 266.956.838 201.209.924 248.823.496

%Δ έτους -9% 56% 48% -23% 10% -27% -25% 24%

Υποχρεώσεις -7.411.711 -5.920.496 15.138.877 55.265.425 49.692.620 31.059.035 284.847.128 320.757.513 124.149.162 101.074.230 76.762.936 97.797.869

%Δ έτους -20% -356% -10% -37% 13% -61% -24% 27%


% ΚΠΦΤΑ 36% 33% 27% 22% 23% 24% 18% 20% 18% 19% 30% 14%

Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ Ίδια Κεφάλαια 0,3 0,3 0,4 0,2 0,2 0,2 0,4 0,4 0,3 0,4 0,3 0,4

Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ΚΠΦΤΑ 1,6 1,7 3,3 1,0 1,4 1,0 3,9 3,8 3,0 7,1 3,9 9,4

(Ίδια +Υποχρεώσεις)/ Κύκλο Εργασιών 2,0 2,0 2,4 2,1 1,9 1,9 2,4 2,6 1,8 4,2 4,5 4,1



Hotel Study (2016-2017) 98

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, είναι εξαιρετικά υγιείς όλες τις υπό μελέτη χρονιές, με μια μικρή αύξηση στα

Μακροπρόθεσμα Δάνεια προς τα ΚΠΦΤΑ το 2017, που όμως δεν είναι μείζονος σημασίας.

Αττική:


με το 2016.


2015 και αύξηση 9% το 2017, σε σχέση με το 2016.


το 2016.



- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται μείωση -10% το 2016 σε σχέση με το 2015 και μείωση -37% το 2017 σε σχέση με

το 2016.

- Ως προς το %ΚΠΦΤΑ, η εικόνα είναι καλύτερη το 2017, όπου αντιστοιχεί στο 24% του Κύκλου Εργασιών, ενώ το 2015 και

το 2016 το %ΚΠΦΤΑ είναι 22% και 23% αντίστοιχα.

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, είναι εξαιρετικά υγιείς όλες τις υπό μελέτη χρονιές, με μέγιστη τιμή το 2,1.

Η&Θ:


με το 2016.


με το 2015 και μείωση -8% το 2017 σε σχέση με το 2016.


το 2016.

- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται αύξηση 10% το 2016 σε σχέση με το 2015, και μείωση -27% το 2017


- Ως προς τις Υποχρεώσεις καταγράφεται αύξηση 13% το 2016 σε σχέση με το 2015 και μείωση -61% το 2017 σε σχέση με

το 2016.

- Το %ΚΠΦΤΑ ακολουθεί αυξομειωτική τάση, με βέλτιστη εικόνα το 2016, όπου αντιστοιχεί στο 20% του Κύκλου Εργασιών,

ενώ τα έτη 2015 και 2017 ήταν 18%.

Hotel Study (2016-2017) 99

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, η εικόνα παρουσιάζεται είναι υγιής. Ο πιο μεγάλος καταγραφόμενος δείκτης

είναι τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ΚΠΦΤΑ, ιδιαίτερα το 2015 (ίσο με 3,9), που όμως είναι υγιής και ακολουθεί πτωτική

πορεία.



με το 2016.

- Ως προς τη συνολική λειτουργική κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ) του κλάδου, καταγράφεται θεαματική αύξηση 38% το 2016 σε

σχέση με το 2015 και σημαντική μείωση -49% το 2017 σε σχέση με το 2016.

- Ως προς τα Ίδια Κεφάλαια καταγράφεται μείωση -4% το 2016 σε σχέση με το 2015 και μείωση -2% το 2017 σε σχέση με

το 2016.

- Ως προς τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια καταγράφεται μείωση -25% το 2016 σε σχέση με το 2015, και αύξηση 24% το 2017


- Αναφορικά με τις Υποχρεώσεις καταγράφεται μείωση -24% το 2016 σε σχέση με το 2015 και αύξηση 27% το 2017 σε


- Ως προς το %ΚΠΦΤΑ, παρουσιάζονται αυξομειώσεις, με την εικόνα να είναι καλύτερη το 2016, όπου αντιστοιχεί στο 30%

του Κύκλου Εργασιών. Το 2017 εξαιτίας της μεγάλης μεταβολής (-49%) στα ΚΠΦΤΑ, τα %ΚΠΦΤΑ μειώνονται στο 14%.

- Αναφορικά με τους Δείκτες Υποχρεώσεων, είναι καλοί με εξαίρεση το δείκτη Μακροπρόθεσμα Δάνεια/ΚΠΦΤΑ που ειδικά τα

έτη 2015 και 2017 παίρνει υψηλές τιμές, 7,1 και 9,4 αντίστοιχα.

Hotel Study (2016-2017) 100

Κύρια Συμπεράσματα

- Την μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση Κύκλου Εργασιών συνολικά, μεταξύ 2015 και 2017, παρουσίασαν τα ξενοδοχεία σε

προορισμούς Η&Θ (+19%), ακολουθούμενα από αυτά των Κυκλάδων (+17%) και της Αττικής (+9%). Η μεταβολή αυτή

δείχνει ότι η ανάπτυξη μεταξύ των ετών 2015 και 2017 προήλθε κατά κύριο λόγο από τους παραδοσιακούς

παραθεριστικούς προορισμούς (Η&Θ και Κυκλάδες)

- Την μεγαλύτερη αύξηση των ΚΠΦΤΑ μεταξύ 2015 και 2017 παρουσίασαν τα ξενοδοχεία της Αττικής (+66%) και στην

συνέχεια αυτά των προορισμών Η&Θ (+38%) ενώ η μεταβολή στα ξενοδοχεία των Κυκλάδων ήταν οριακή (+3%). Αυτό

πιθανώς να υποδεικνύει ότι οι προορισμοί Η&Θ και Κυκλάδων δουλεύουν με πολύ υψηλή πίεση που αποτυπώνεται σε

διαρκώς αυξανόμενα κόστη λειτουργίας. (Για την Άλλη Ελλάδα δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία)

- Τα ξενοδοχεία των Κυκλάδων και της Αττικής είχαν το 2017 το υψηλότερο επίπεδο λειτουργικής κερδοφορία (ΚΠΦΤΑ

30%), ακολουθούμενα με μικρή διαφορά από αυτά των προορισμών Η&Θ (27%). (Για τα ξενοδοχεία της Άλλης Ελλάδας

δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία).

- Την μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση Κύκλου Εργασιών στα ξενοδοχεία 5*, μεταξύ 2015 και 2017, είχαν τα ξενοδοχεία

των Κυκλάδων (+31%) και των προορισμών Η&Θ (+26%), ακολουθούμενα από αυτά της Αττικής (+6%). Η εικόνα των

ξενοδοχείων 5* δηλαδή είναι παρόμοια με την συνολική, την οποία μάλλον και καθορίζει αφού τα ξενοδοχεία 5* έχουν το

μεγαλύτερο μερίδιο οικονομικής δραστηριότητας από τις τρεις εξεταζόμενες κατηγορίες

- Τα ξενοδοχεία της Αττικής παρουσίασαν και την μεγαλύτερη βελτίωση των ΚΠΦΤΑ μεταξύ 2015 και 2017 (+108%),

ακολουθούμενα από αυτά των προορισμών Η&Θ (+59%) και των Κυκλάδων (+8%).

- Ως αποτέλεσμα τα ξενοδοχεία της Αττικής είχαν το 2017 το υψηλότερο επίπεδο λειτουργικής κερδοφορίας (% ΚΠΦΤΑ

35%), ακολουθούμενα από αυτά των Κυκλάδων και των προορισμών Η&Θ (31%).


της Άλλης Ελλάδας (+22%) και των προορισμών Η&Θ (+17%), ακολουθούμενα από αυτά των Κυκλάδων και της Αττικής

(+14%).

- Ως αποτέλεσμα τα ξενοδοχεία της Άλλης Ελλάδας παρουσίασαν και την μεγαλύτερη βελτίωση των ΚΠΦΤΑ μεταξύ 2015

και 2017 (+39%), ακολουθούμενα από αυτά της Αττικής (+30%) και στην συνέχεια αυτών των Κυκλάδων και των

προορισμών Η&Θ (+22%).

- Παρ’ όλ’ αυτά, λόγω της σημαντικά υψηλότερης απόδοσης των ξενοδοχείων των Κυκλάδων έναντι αυτών των άλλων

προορισμών το 2017, εξακολουθούν να έχουν το υψηλότερο επίπεδο λειτουργικής κερδοφορία (% ΚΠΦΤΑ 29%),

ακολουθούμενα από αυτά της Αττικής και των προορισμών Η&Θ (24%) στην συνέχεια αυτών της Άλλης Ελλάδας (18%).

Hotel Study (2016-2017) 101


της Αττικής (+8%) και των προορισμών Η&Θ (+7%), ενώ αυτά των Κυκλάδων και της Άλλης Ελλάδας παρουσίασαν

μείωση -8% και -7% αντίστοιχα.

- Ως αποτέλεσμα τα ξενοδοχεία της Αττικής παρουσίασαν και την μεγαλύτερη βελτίωση των ΚΠΦΤΑ μεταξύ 2015 και 2017

(+16%), ακολουθούμενα από αυτά των προορισμών Η&Θ (+3%), ενώ αυτά των Κυκλάδων και της Άλλης Ελλάδας

παρουσίασαν μείωση -32% και -29% αντίστοιχα.

- Παρ’ όλ’ αυτά, λόγω της σημαντικά υψηλότερης απόδοσης των ξενοδοχείων των Κυκλάδων έναντι αυτών των άλλων

προορισμών το 2017, εξακολουθούν να έχουν το υψηλότερο επίπεδο λειτουργικής κερδοφορία (% ΚΠΦΤΑ 27%),

ακολουθούμενα από αυτά της Αττικής (24%) στην συνέχεια των προορισμών Η&Θ (18%) και της Άλλης Ελλάδας (14%).

Hotel Study (2016-2017) 102

Παράρτημα

Hotel Study (2016-2017) 103

A. Μεγέθη Αγοράς και Δείκτες Λειτουργίας & Υποχρεώσεων ξενοδοχείων 5* συγκεκριμένων προορισμών

Πίνακας Α: Δείκτες ξενοδοχείων 5* συγκεκριμένων Προορισμών 2016

Περιφέρειες

και

Επιμέρους Προορισμοί

%

Δωματίων

στο

Δείγμα

Αριθμός

Δωματίων

Κύκλος

Εργασιών,

€

Ίδια

Κεφάλαια,

€

Μακρο-

πρόθεσμα

Δάνεια,

€

Κύκλος

Εργασιών

/ Δωμάτιο,

€

ΚΠΦΤΑ

/ Κύκλο

Εργασιών

ΚΠΦ

/ Κύκλο

Εργασιών

Υποχρεώσεις

/ Δωμάτιο,

€


/ Κύκλο

Εργασιών


/ Ίδια

Κεφάλαια


/ ΚΠΦΤΑ

Αν. Μακεδ. Θράκη - 1.022 16.609.527 0 0 16.252 0% 0% 0 0,0 0,0 0,0

Αττική 59% 6.680 343.456.984 1.024.564.744 655.120.568 51.416 20% -3% 108.522 2,1 0,7 10,7

Κεντρική Αττική 64% 3.880 210.305.533 486.173.477 237.610.693 54.202 20% 6% 74.974 1,4 0,6 6,8

Βόρειο Αιγαίο - 1.332 17.983.800 0 0 13.501 0% 0% 0 0,0 0,0 0,0

Δυτική Ελλάδα - 2.070 59.878.945 0 0 28.927 0% 0% 0 0,0 0,0 0,0

Δυτική Μακεδονία - 61 823.582 0 0 13.501 0% 0% 0 0,0 0,0 0,0

Ήπειρος 35% 1.042 17.585.510 56.699.029 37.155.179 16.877 19% -26% 45.298 2,7 0,8 14,3

Ιωάννινα 42% 714 10.440.239 51.523.346 11.422.999 14.622 15% -26% 25.005 1,7 0,3 11,4

Θεσσαλία - 1.200 20.252.027 0 0 16.877 0% 0% 0 0,0 0,0 0,0

Ιόνιο 29% 4.746 131.757.257 161.715.422 181.055.927 27.762 21% 6% 46.278 1,7 1,4 7,9

Κέρκυρα 32% 3.616 105.419.426 90.831.237 149.440.622 29.154 19% 4% 52.734 1,8 2,1 9,5

Κεντρική Μακεδονία 55% 8.976 315.590.263 983.865.026 1.112.862.507 35.159 25% 0% 126.076 3,6 1,2 14,4

Κρήτη 27% 18.752 652.974.047 1.622.998.721 2.260.371.202 34.822 31% 1% 158.944 4,6 1,8 14,9

Ηράκλειο 18% 8.518 228.684.871 534.034.658 432.660.502 26.847 32% 10% 54.505 2,0 0,9 6,3

Λασίθι 45% 4.620 209.009.825 667.833.736 1.019.908.907 45.240 33% -3% 307.912 6,8 2,1 20,5

Χανιά 26% 2.964 92.231.665 138.828.413 205.840.464 31.117 22% -5% 94.981 3,1 2,0 14,0

Νότιο Αιγαίο (Δωδεκάνησα) 20% 18.823 550.640.965 1.366.469.062 684.650.455 29.254 36% 10% 36.004 1,2 0,5 3,4

Ρόδος 22% 11.097 323.681.677 665.144.537 301.831.256 29.168 34% 12% 38.583 1,3 0,6 3,9

Νότιο Αιγαίο (Κυκλάδες) 52% 3.374 177.388.871 231.890.215 71.021.045 52.575 15% 2% 16.188 0,3 0,2 2,0

Μύκονος 72% 2.002 107.291.023 126.544.293 50.227.787 53.592 13% -1% 19.843 0,4 0,3 2,9

Σαντορίνη 16% 929 73.876.690 112.642.381 6.005.227 79.523 36% 29% -4.269 -0,1 0,0 -0,1

Πελοπόννησος 74% 2.775 80.272.498 493.224.635 358.877.747 28.927 62% 34% 136.406 4,7 0,8 7,6

Στερεά Ελλάδα - 766 10.342.035 0 0 13.501 0% 0% 0 0,0 0,0 0,0


Ξενοδοχεία 5*, 2016

Hotel Study (2016-2017) 104

Πίνακας Β: Δείκτες ξενοδοχείων 5* συγκεκριμένων Προορισμών 2017


και


%

Δωματίων

στο Δείγμα

Αριθμός

Δωματίων

Κύκλος

Εργασιών,

€

Ίδια

Κεφάλαια,

€

Μακρο-

πρόθεσμα

Δάνεια,

€

Κύκλος

Εργασιών

/ Δωμάτιο,

€

ΚΠΦΤΑ

/ Κύκλο

Εργασιών

ΚΠΦ

/ Κύκλο

Εργασιών


/ Δωμάτιο,

€


/ Κύκλο

Εργασιών


/ Ίδια

Κεφάλαια


/ ΚΠΦΤΑ

Aν. Μακεδονία Θράκη - 1.049 21.507.967 - - 20.503 - - - - - -

Αττική 57% 6.435 351.353.944 723.836.267 573.676.352 54.600 35% 20% 116.497 2,1 1,0 6,0

Κεντρική Αττική 66% 3.880 234.743.800 488.972.090 206.264.919 60.501 24% 10% 85.968 1,4 0,7 6,0

Βόρειο Αιγαίο - 1.367 20.947.397 - - 15.324 - - - - - -

Δυτική Ελλάδα - 2.070 68.038.621 - - 32.869 - - - - - -

Δυτική Μακεδονία - 61 934.741 - - 15.324 - - - - - -

Ήπειρος 44% 1.042 19.959.023 58.205.199 42.482.458 19.155 20% -12% 37.101 1,9 0,7 9,5

Θεσσαλία - 1.200 22.985.439 - - 19.155 - - - - - -

Ιόνιοι Νήσοι 16% 4.749 132.577.845 161.158.976 178.248.010 27.917 21% 9% 38.436 1,4 1,1 6,4

Κεντρική Μακεδονία 55% 8.777 368.698.086 1.077.265.711 1.248.328.346 42.007 26% 24% 146.515 3,5 1,2 13,5

Κρήτη 23% 18.818 702.125.145 1.237.822.733 1.469.098.926 37.311 30% 7% 90.606 2,4 1,4 8,2

Ηράκλειο 17% 8.522 269.826.591 612.368.352 263.943.307 31.662 34% 11% 32.475 1,0 0,5 3,1

Λασίθι 32% 4.612 217.607.606 391.364.236 611.006.254 47.183 30% 6% 164.125 3,5 1,9 11,7

Χανιά 26% 2.964 110.708.079 172.101.946 262.734.061 37.351 39% 14% 101.532 2,7 1,7 7,0

Νότιο Αιγαίο (Δωδεκάνησα) 24% 19.129 628.225.580 1.298.444.784 792.412.115 32.842 38% 15% 36.982 1,1 0,5 3,0

Ρόδος 29% 11.403 370.454.138 754.496.749 260.799.919 32.487 42% 21% 25.536 0,8 0,4 1,9


Μύκονος 65% 2.088 147.373.959 162.497.008 45.938.382 70.581 32% 22% 20.685 0,3 0,3 0,9

Πελοπόννησος 70% 2.775 91.211.195 552.455.098 380.978.710 32.869 64% 36% 130.971 4,0 0,7 6,2

Στερεά Ελλάδα - 766 11.737.898 - - 15.324 - - - - - -



Hotel Study (2016-2017) 105

B. Μεγέθη Αγοράς και Δείκτες Λειτουργίας & Υποχρεώσεων ξενοδοχείων 4* συγκεκριμένων προορισμών

Πίνακας Γ: Δείκτες ξενοδοχείων 4* συγκεκριμένων Προορισμών 2016


και


%

Δωματίων

στο

Δείγμα

Αριθμός

Δωματίων

Κύκλος

Εργασιών,

€

Ίδια

Κεφάλαια,

€

Μακρο-

πρόθεσμα

Δάνεια,

€

Κύκλος

Εργασιών

/Δωμάτιο,

€

ΚΠΦΤΑ

/ Κύκλο

Εργασιών

ΚΠΦ

/ Κύκλο

Εργασιών


/ Δωμάτιο,

€


/ Κύκλο

Εργασιών


/ Ίδια

Κεφάλαια


/ ΚΠΦΤΑ

Αν. Μακεδ. Θράκη 32% 1.929 31.030.554 103.441.667 23.348.889 16.086 18% -2% 10.051 0,6 0,2 3,4

Αττική 60% 8.617 188.189.071 339.734.386 127.809.350 21.839 20% 9% 14.559 0,7 0,4 3,3

Αν. Αττική 76% 2.228 38.887.375 54.389.342 28.763.294 17.454 7% -6% 10.715 0,6 0,4 8,6

Κ. Αττική 61% 4.450 115.309.933 227.577.076 46.002.098 25.912 26% 18% 9.571 0,4 0,2 1,4

Ν. Αττική 60% 849 15.967.871 27.146.518 4.461.836 18.808 14% 1% 6.537 0,3 0,2 2,4

Βόρειο Αιγαίο 34% 1.623 18.657.399 129.918.041 7.587.006 11.496 22% -4% -1.576 -0,1 0,0 -0,6

Χίος 46% 629 8.418.455 58.051.635 0 13.384 19% -11% -1.273 -0,1 0,0 -0,5

Δυτική Ελλάδα 24% 2.413 22.331.942 46.187.457 37.320.356 9.255 5% -17% 17.224 1,9 0,9 35,7

Δυτική Μακεδονία 41% 410 3.577.741 4.495.569 16.459.984 8.726 7% -48% 66.577 7,6 6,1 110,8

Ήπειρος 31% 1.624 27.176.364 66.435.979 27.841.099 16.734 41% 22% 16.836 1,0 0,4 2,5

Ιωάννινα 20% 607 9.145.251 27.632.715 3.205.736 15.066 21% 1% 3.595 0,2 0,1 1,1

Θεσσαλία 29% 3.025 36.328.374 96.882.494 53.337.310 12.009 30% 3% 27.304 2,3 0,9 7,6

Σποράδες 34% 1.052 14.909.786 24.507.909 14.334.581 14.173 23% 1% 37.461 2,6 1,6 11,4

Ιόνιο 23% 12.415 179.433.854 250.752.918 178.473.707 14.453 21% -1% 17.182 1,2 0,9 5,7

Ζάκυνθος 35% 3.623 36.944.388 67.859.744 31.571.926 10.197 14% -2% 5.811 0,6 0,3 4,1

Κέρκυρα 16% 7.053 128.048.530 126.646.628 145.042.322 18.155 5% -17% 26.642 1,5 1,5 5,8

Κεντρική Μακεδονία 18% 8.590 130.553.613 355.184.680 89.343.392 15.198 18% 7% 4.962 0,3 0,1 1,8

Θεσσαλονίκη 25% 1.975 29.018.494 124.318.830 17.394.596 14.693 17% 5% -6.344 -0,4 -0,1 -2,5

Χαλκιδική 12% 5.186 76.446.711 157.710.049 33.350.229 14.741 18% 10% 2.743 0,2 0,1 1,0

Κρήτη 20% 25.796 399.920.446 655.285.221 193.106.947 15.503 20% 6% 8.535 0,6 0,3 2,7

Ηράκλειο 14% 13.697 173.078.057 318.609.230 102.969.663 12.636 22% 6% 12.138 1,0 0,5 4,4

Λασίθι 31% 3.614 61.161.768 98.435.074 55.174.974 16.924 21% 0% 17.143 1,0 0,6 4,8

Ρέθυμνο 36% 4.314 79.117.882 115.455.080 17.648.563 18.340 21% 10% 2.815 0,2 0,1 0,7

Χανιά 11% 4.171 60.759.993 105.998.432 324.447 14.567 13% 9% -8.113 -0,6 -0,3 -4,2

Νότιο Αιγαίο (Δωδεκάνησα) 23% 27.099 474.693.478 723.339.025 477.789.940 17.517 24% 8% 16.517 0,9 0,6 3,9

Κάρπαθος 48% 324 1.837.922 8.599.528 5.128.955 5.673 50% -11% 20.569 3,6 0,8 7,2

Κως 33% 7.518 148.857.355 244.047.163 184.386.250 19.800 23% 5% 22.032 1,1 0,7 4,8

Ρόδος 19% 19.070 313.795.652 433.498.704 247.293.803 16.455 24% 12% 12.551 0,8 0,6 3,1

Νότιο Αιγαίο (Κυκλάδες) 25% 6.465 167.421.342 280.407.032 66.318.108 25.897 31% 20% 199 0,0 0,0 0,0

Μύκονος 28% 2.020 79.854.090 136.969.475 31.297.945 39.532 23% 15% 623 0,0 0,0 0,1

Σαντορίνη 18% 2.442 81.445.314 133.857.105 32.634.112 33.352 49% 34% 4.004 0,1 0,1 0,2

Σύρος 80% 420 3.699.168 7.286.250 1.310.065 8.808 22% 12% -3.141 -0,4 -0,2 -1,6

Πελοπόννησος 41% 3.996 42.636.190 100.540.324 100.923.468 10.670 9% -23% 26.898 2,5 1,1 29,6

Αργολίδα 44% 1.412 7.636.946 23.608.945 7.787.615 5.409 7% -32% 22.111 4,1 1,3 58,6

Κορινθία 56% 771 7.652.194 19.056.133 16.551.817 9.925 7% -7% 9.402 0,9 0,4 13,7

Λακωνία 11% 655 12.037.235 62.635.212 27.784.072 18.377 4% -43% 40.905 2,2 0,4 61,7

Μεσσηνία 58% 804 14.357.644 24.895.113 26.376.076 17.858 10% -16% 26.494 1,5 0,9 14,3

Στερεά Ελλάδα 12% 2.984 31.851.972 47.016.619 61.280.287 10.674 10% -17% 22.355 2,1 1,4 20,4



Hotel Study (2016-2017) 106

Πίνακας Δ: Δείκτες ξενοδοχείων 4* συγκεκριμένων Προορισμών 2017


και


%

Δωματίων

στο Δείγμα

Αριθμός

Δωματίων

Κύκλος

Εργασιών,

€

Ίδια

Κεφάλαια,

€

Μακρο-

πρόθεσμα

Δάνεια, €

Κύκλος

Εργασιών

/ Δωμάτιο,

€

ΚΠΦΤΑ

/ Κύκλο

Εργασιών

ΚΠΦ

/ Κύκλο

Εργασιών


/ Δωμάτιο,

€


/ Κύκλο

Εργασιών


/ Ίδια

Κεφάλαια


/ ΚΠΦΤΑ

Aν. Μακεδονία Θράκη 24% 1.929 39.147.769 108.728.937 27.589.299 20.294 22% 0% 15.109 0,7 0,3 3,4

Αττική 62% 9.036 218.122.707 380.536.797 107.172.512 24.139 24% 13% 9.711 0,4 0,2 1,7

Αν. Αττική 73% 2.228 35.865.832 62.322.717 3.932.844 16.098 8% 0% -89 0,0 0,0 -0,1

Κ. Αττική 66% 4.775 136.073.874 246.595.997 50.242.089 28.497 30% 19% 6.271 0,2 0,1 0,7

Ν. Αττική 45% 916 18.992.024 29.394.696 3.502.936 20.734 13% 2% 5.743 0,3 0,2 2,1

Βόρειο Αιγαίο 18% 1.633 16.614.515 136.982.711 13.870.864 10.174 8% -13% -2.865 -0,3 0,0 -3,3

Δυτική Ελλάδα 23% 2.413 59.972.207 54.289.575 10.763.127 24.854 15% 9% 3.574 0,1 0,2 1,0

Δυτική Μακεδονία 44% 383 2.532.325 2.632.931 16.151.491 6.612 10% -63% 66.901 10,1 9,7 97,9

Ήπειρος 37% 1.729 33.509.048 74.746.575 25.322.471 19.381 41% 15% 7.588 0,4 0,2 0,9

Ιωάννινα 26% 682 9.560.873 33.219.585 3.924.007 14.019 14% -11% 8.429 0,6 0,2 4,2

Πρέβεζα 58% 485 9.438.455 16.795.233 11.519.943 19.461 51% 27% 7.977 0,4 0,2 0,8

Θεσσαλία 30% 3.091 38.028.784 103.587.037 77.276.931 12.303 44% 14% 21.111 1,7 0,6 3,9

Τρίκαλα 60% 616 5.539.167 29.706.533 17.002.351 8.992 75% 49% 7.397 0,8 0,2 1,1

Ιόνιοι Νήσοι 28% 13.074 187.517.297 316.456.973 412.900.460 14.343 20% -5% 33.241 2,3 1,4 11,7

Ζάκυνθος 39% 3.623 48.304.501 79.809.460 36.262.517 13.333 20% 8% 11.022 0,8 0,5 4,2

Κέρκυρα 22% 7.662 106.983.665 175.710.058 433.489.879 13.963 15% 9% 57.231 4,1 2,5 28,5


Θεσσαλονίκη 18% 2.224 46.154.655 132.083.689 17.154.136 20.753 14% 5% 13.702 0,7 0,2 4,8

Κρήτη 24% 26.306 494.974.774 775.111.058 353.993.749 18.816 22% 8% 13.196 0,7 0,4 3,2

Ηράκλειο 19% 14.031 245.290.793 450.804.225 323.424.386 17.482 26% 1% 27.654 1,6 0,9 6,2

Λασίθι 27% 3.830 83.917.713 73.423.028 58.027.577 21.911 17% 6% 19.475 0,9 1,0 5,1

Ρέθυμνο 39% 4.274 86.190.287 118.818.663 16.583.138 20.166 18% 12% 2.186 0,1 0,1 0,6

Χανιά 25% 4.171 70.564.193 149.015.484 12.189.147 16.918 28% 23% -11.876 -0,7 -0,3 -2,5


Κως 31% 7.518 159.579.232 276.715.400 176.928.023 21.226 35% 18% 18.453 0,9 0,5 2,5

Ρόδος 17% 18.764 336.928.498 460.113.797 216.569.789 17.956 28% 16% 10.602 0,6 0,4 2,1


Μύκονος 23% 2.044 107.098.069 123.201.325 71.174.447 52.396 16% 4% 20.743 0,4 0,3 2,5

Σαντορίνη 16% 2.381 98.670.786 150.646.563 47.891.119 41.441 54% 33% 7.250 0,2 0,1 0,3

Σύρος 80% 420 3.966.314 7.245.268 1.147.745 9.444 23% 16% -3.318 -0,4 -0,2 -1,5

Πελοπόννησος 41% 4.050 49.714.518 121.319.565 145.984.619 12.275 17% -15% 27.039 2,2 0,9 12,7

Κορινθία 54% 771 7.738.421 13.859.843 3.627.215 10.037 3% -6% 4.464 0,4 0,2 16,5

Μεσσηνία 77% 848 16.026.119 34.768.225 53.889.587 18.899 24% -6% 26.321 1,4 0,6 5,8

Στερεά Ελλάδα 22% 3.027 31.057.043 31.229.318 37.692.571 10.260 -32% -53% 16.020 1,6 1,6 -5,0

Εύβοια 17% 1.868 18.157.171 29.493.177 19.153.797 9.720 3% -15% 13.436 1,4 0,9 45,0



Hotel Study (2016-2017) 107

Γ. Μεγέθη Αγοράς και Δείκτες Λειτουργίας & Υποχρεώσεων ξενοδοχείων 3* συγκεκριμένων προορισμών

Πίνακας E: Δείκτες ξενοδοχείων 3* συγκεκριμένων Προορισμών 2016


και


%

Δωματίων

στο

Δείγμα

Αριθμός

Δωματίων

Κύκλος

Εργασιών,

€

Ίδια

Κεφάλαια,

€

Μακρο-

πρόθεσμα

Δάνεια,

€

Κύκλος

Εργασιών

/Δωμάτιο,

€

ΚΠΦΤΑ

/ Κύκλο

Εργασιών

ΚΠΦ

/ Κύκλο

Εργασιών


/ Δωμάτιο,

€


/ Κύκλο

Εργασιών


/ Ίδια

Κεφάλαια


/ ΚΠΦΤΑ

Αν. Μακεδ. Θράκη 32% 3.106 16.813.566 71.299.084 19.182.137 5.413 31% 2% -1.764 -0,3 -0,1 -1,1

Έβρος 55% 658 3.307.835 16.241.015 3.727.776 5.027 40% 6% -5.522 -1,1 -0,2 -2,7

Θάσος 28% 1.040 6.050.286 24.022.216 7.477.984 5.818 36% 11% -4.317 -0,7 -0,2 -2,1

Αττική 27% 6.824 87.241.253 118.042.353 28.444.545 12.784 23% 11% 7.282 0,6 0,4 2,4

Κεντρική Αττική 32% 3.106 16.813.566 71.299.084 19.182.137 5.413 31% 2% -1.764 -0,3 -0,1 -1,1

Νησιά Αττικής 30% 1.255 7.697.858 18.993.732 7.791.424 6.134 13% -5% 2.699 0,4 0,2 3,5

Βόρειο Αιγαίο 33% 4.181 22.681.127 119.223.097 15.074.387 5.425 13% -6% -1.867 -0,3 -0,1 -2,6

Λέσβος 47% 1.921 9.239.868 52.009.900 6.828.343 4.810 11% -1% -2.387 -0,5 -0,1 -4,5

Σάμος 20% 1.420 8.059.910 19.457.290 6.910.655 5.676 9% 4% 321 0,1 0,0 0,6

Χίος 35% 465 3.757.158 29.141.085 1.132.810 8.080 22% -40% -1.388 -0,2 0,0 -0,8

Δυτική Ελλάδα 18% 3.019 13.643.670 61.422.657 20.372.666 4.519 15% -10% 8.718 1,9 0,4 12,9

Αιτωλοακαρνανία 32% 986 3.526.308 16.967.733 1.692.630 3.576 1% -17% -2.987 -0,8 -0,2 -77,5

Δυτική Μακεδονία 23% 1.780 10.189.604 27.801.996 18.667.508 5.724 27% -10% 6.743 1,2 0,4 4,3

Ήπειρος 21% 3.000 16.552.810 68.961.428 38.714.248 5.518 14% -30% 7.642 1,4 0,3 9,8

Ιωάννινα 17% 1.230 6.260.136 34.166.664 11.258.820 5.090 8% -19% 8.959 1,8 0,3 23,2

Πρέβεζα 28% 916 5.297.016 16.882.688 16.963.461 5.783 17% -42% 12.781 2,2 0,7 12,7

Θεσσαλία 14% 3.861 22.374.180 75.476.839 18.070.125 5.795 23% 0% 94 0,0 0,0 0,1

Λάρισα 61% 422 3.627.822 8.486.415 1.314.017 8.597 25% 8% -1.596 -0,2 -0,1 -0,7

Τρίκαλα 17% 1.034 2.829.808 19.071.054 5.813.404 2.737 -3% -54% 6.990 2,6 0,4 -82,4

Ιόνιο 23% 14.574 145.474.236 303.656.601 151.461.369 9.982 21% 11% 5.502 0,6 0,3 2,6

Ζάκυνθος 33% 5.611 60.256.078 146.660.900 47.702.395 10.739 22% 11% 5.010 0,5 0,2 2,1

Κέρκυρα 19% 7.017 63.764.644 91.556.609 97.296.355 9.087 20% 12% 6.811 0,7 0,5 3,8


Θεσσαλονίκη 23% 2.365 30.226.691 27.820.918 5.014.015 12.781 13% 7% 1.548 0,1 0,1 0,9

Πιερία 19% 1.589 13.957.224 47.180.301 14.533.755 8.784 28% 0% 12.507 1,4 0,4 5,1

Χαλκιδική 14% 5.090 58.531.384 123.561.232 23.007.665 11.499 22% 6% 3.761 0,3 0,2 1,5

Κρήτη 16% 16.341 184.612.709 329.716.237 117.067.964 11.298 22% 9% 2.517 0,2 0,1 1,0

Λασίθι 25% 1.742 13.103.618 15.085.716 15.728.740 7.522 15% 0% 12.804 1,7 1,5 11,0

Ρέθυμνο 24% 4.297 40.613.838 76.770.820 39.142.223 9.452 24% 5% 5.784 0,6 0,3 2,6

Χανιά 17% 4.903 73.812.960 148.540.033 21.728.112 15.055 24% 15% -4.040 -0,3 -0,1 -1,1


Κάρπαθος 52% 877 5.538.538 17.144.749 1.279.108 6.315 27% 14% -1.379 -0,2 -0,1 -0,8

Ρόδος 15% 8.639 85.685.398 183.817.496 75.520.442 9.918 16% -1% 12.783 1,3 0,6 8,0

Νότιο Αιγαίο (Κυκλάδες) 22% 6.479 89.092.526 185.094.819 48.332.694 13.751 33% 20% -914 -0,1 0,0 -0,2

Μύκονος 27% 1.204 29.460.606 31.031.742 6.690.961 24.469 29% 24% 3.748 0,2 0,1 0,5

Νάξος 21% 1.022 10.889.410 51.090.962 21.882.197 10.655 29% -4% -5.692 -0,5 -0,1 -1,9

Σαντορίνη 23% 1.927 29.216.344 62.714.998 14.727.691 15.162 46% 32% -2.198 -0,1 -0,1 -0,3

Πελοπόννησος 20% 6.264 46.585.719 238.926.367 50.945.017 7.437 61% 34% 2.176 0,3 0,1 0,5

Κορινθία 28% 1.343 8.160.367 29.031.804 0 6.076 6% -3% -4.435 -0,7 -0,2 -11,3

Λακωνία 19% 1.267 11.539.862 45.544.619 12.688.869 9.108 -3% -22% 2.433 0,3 0,1 -8,7

Μεσσηνία 34% 1.175 9.963.116 45.820.131 17.175.586 8.479 41% 4% 6.394 0,8 0,2 1,9

Στερεά Ελλάδα 20% 4.028 27.024.932 59.185.129 20.183.837 6.709 11% -9% 3.677 0,5 0,3 4,8

Εύβοια 19% 2.279 17.555.356 30.046.518 12.175.087 7.703 10% -5% 2.861 0,4 0,2 3,8

Ευρυτανία 41% 222 1.404.806 5.144.039 3.017.513 6.328 29% -27% 19.389 3,1 0,8 10,5



Hotel Study (2016-2017) 108

Πίνακας Ζ: Δείκτες ξενοδοχείων 3* συγκεκριμένων Προορισμών 2017


και


%

Δωματίων

στο Δείγμα

Αριθμός

Δωματίων

Κύκλος

Εργασιών,

€

Ίδια

Κεφάλαια,

€

Μακρο-

πρόθεσμα

Δάνεια,

€

Κύκλος

Εργασιών

/ Δωμάτιο,

€

ΚΠΦΤΑ

/ Κύκλο

Εργασιών

ΚΠΦ

/ Κύκλο

Εργασιών


/ Δωμάτιο,

€


/ Κύκλο

Εργασιών


/ Ίδια

Κεφάλαια


/ ΚΠΦΤΑ

Aν. Μακεδονία Θράκη 33% 3.138 17.799.046 56.156.868 23.333.520 5.672 15% -8% 420 0,1 0,0 0,5

Έβρος 55% 658 3.604.217 14.311.487 3.541.112 5.478 42% -8% -3.798 -0,7 -0,2 -1,6

Θάσος 30% 1.072 5.872.878 12.120.170 13.195.764 5.478 -23% -46% 4.754 0,9 0,4 -3,8

Αττική 29% 6.840 92.573.623 141.057.405 21.803.836 13.534 24% 16% 4.541 0,3 0,2 1,4

Κ. Αττική 36% 2.887 49.081.372 65.728.833 6.858.958 17.001 27% 20% 551 0,0 0,0 0,1

Νησιά Αττικής 23% 1.315 9.695.983 14.702.488 7.275.020 7.373 23% 12% 3.498 0,5 0,3 2,0

Βόρειο Αιγαίο 32% 4.228 30.224.970 119.726.623 20.346.809 7.149 18% 1% -1.517 -0,2 -0,1 -1,2

Λέσβος 48% 1.908 12.141.313 51.595.891 7.939.572 6.363 18% 5% -1.879 -0,3 -0,1 -1,6

Σάμος 20% 1.457 13.729.479 24.213.567 11.577.750 9.423 16% 8% 627 0,1 0,0 0,4

Χίος 31% 465 3.528.780 27.521.261 1.270.476 7.589 20% -36% -3.459 -0,5 -0,1 -2,3

Δυτική Ελλάδα 23% 3.019 18.455.813 62.775.335 23.494.050 6.113 18% -7% 9.264 1,5 0,4 8,2

Ηλεία 25% 583 4.844.882 21.140.766 12.388.419 8.310 19% -20% 18.476 2,2 0,5 11,6

Δυτική Μακεδονία 16% 1.646 9.494.791 38.187.263 13.300.481 5.768 20% -14% 1.661 0,3 0,1 1,4

Ήπειρος 22% 3.103 20.979.487 63.808.007 49.774.333 6.761 19% -15% 10.558 1,6 0,5 8,1

Θεσπρωτία 21% 755 3.189.125 13.670.841 17.283.041 4.224 14% -19% 6.538 1,5 0,4 11,2

Ιωάννινα 17% 1.287 9.311.137 29.652.903 22.188.303 7.235 21% -9% 19.345 2,7 0,8 12,5

Πρέβεζα 27% 943 6.865.739 19.963.680 13.066.197 7.281 24% -21% 7.923 1,1 0,4 4,5

Θεσσαλία 13% 3.845 18.219.361 62.523.249 23.491.767 4.738 9% -19% 4.318 0,9 0,3 10,0

Τρίκαλα 22% 1.072 4.936.910 14.025.185 10.446.781 4.605 -4% -33% 11.009 2,4 0,8 -60,2

Ιόνιοι Νήσοι 19% 14.142 149.756.105 323.012.434 181.936.263 10.589 25% 14% 5.514 0,5 0,2 2,1

Ζάκυνθος 24% 5.689 65.758.881 160.824.653 51.398.481 11.559 29% 20% 3.250 0,3 0,1 1,0

Κέρκυρα 20% 6.507 63.628.878 111.733.880 112.732.327 9.779 19% 6% 7.970 0,8 0,5 4,2


Θεσσαλονίκη 20% 2.270 31.377.524 32.025.876 3.810.516 13.823 18% 9% -211 0,0 0,0 -0,1

Πιερία 26% 1.543 17.122.376 42.409.475 10.190.275 11.097 25% 13% 6.418 0,6 0,2 2,3

Χαλκιδική 12% 5.062 78.845.669 127.318.229 16.814.606 15.576 21% 6% 2.365 0,2 0,1 0,7

Κρήτη 19% 16.534 188.024.702 384.753.856 80.187.933 11.372 20% 9% 142 0,0 0,0 0,1

Λασίθι 17% 1.775 12.655.156 15.104.098 15.814.152 7.130 27% 9% 11.206 1,6 1,3 5,9

Ρέθυμνο 25% 4.313 41.902.237 95.482.741 30.882.030 9.715 16% 1% 4.182 0,4 0,2 2,7

Χανιά 25% 4.903 63.882.107 147.560.948 10.980.951 13.029 27% 15% -6.092 -0,5 -0,2 -1,7

Νότιο Αιγαίο (Δωδεκάνησα) - 14.187 137.134.419 - - 9.666 - - - - - -

Ρόδος 13% 8.762 97.618.924 196.283.572 74.808.709 11.141 23% 7% 12.845 1,2 0,6 5,1


Μύκονος 13% 1.204 19.326.257 47.356.482 236.639 16.052 2% -13% -12.878 -0,8 -0,3 -37,7

Νάξος 18% 1.057 10.411.586 48.939.732 24.620.096 9.850 19% -6% -6.230 -0,6 -0,1 -3,4

Σαντορίνη 21% 1.936 34.870.276 61.941.970 16.950.485 18.012 45% 31% -780 0,0 0,0 -0,1

Πελοπόννησος 15% 6.519 54.401.781 215.960.014 55.542.344 8.345 10% -11% 4.845 0,6 0,1 5,9

Κορινθία 27% 1.343 8.376.480 22.212.269 112.974 6.237 13% 0% -3.263 -0,5 -0,2 -4,0

Μεσσηνία 22% 1.139 12.921.119 47.563.109 22.067.217 11.344 41% 12% 12.730 1,1 0,3 2,7

Στερεά Ελλάδα 26% 4.057 24.286.006 86.885.434 39.540.193 5.986 9% -10% -2.158 -0,4 -0,1 -3,8

Εύβοια 23% 2.222 16.280.198 63.957.392 35.903.008 7.327 6% -12% -8.074 -1,1 -0,3 -17,8

Ευρυτανία 16% 308 1.062.489 7.234.606 3.517.064 3.450 68% -47% 25.274 7,3 1,1 10,8

Φωκίδα 27% 648 3.204.323 9.810.579 3.681.951 4.945 20% -2% 2.960 0,6 0,2 3,0



Hotel Study (2016-2017) 109

Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων

Βουκουρεστίου 32 106 71 Αθήνα

Τ: 210 3244 368

www.insete.gr

[email protected]

http://www.insete.gr/

hotel study - insete … · χαρακτηριστικών των Κυκλάδων με τα...

Documents