hİpnoz eĞİtİmİ - psikoterapi · kursiyer t: hipnoza dirençli, kişilere ne gibi telkinler, ne...

i

HİPNOZ EĞİTİMİ

8. DÖNEM

ARALIK DERS NOTLARI

Editör

Dr. Tahir ÖZAKKAŞ

ii

Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları: 171

Hipnoz Eğitimi 8. Dönem Aralık 2013 Ders Notları

ISBN 978-605-4817-46-7

Copyright Psikoterapi Enstitüsü

Tüm hakları saklıdır. Yayıncının izni olmaksızın tümüyle veya kısmen yayımlanamaz, kısmen de olsa çoğaltılamaz ve elektronik ortamlarda

yayımlanamaz.

Birinci baskı: Ağustos 2014

Editör: Tahir Özakkaş

Yayıma hazırlayan: Sevgi Akkoyun Katkıda Bulunanlar: Pelin Aksu, Özge Kapısız, Yusuf Köse,

Emin Komşal

Baskı: Acar Matbaacılık Prom. ve Yayın. San. ve Tic. Ltd. Şti. Litros Yolu Fatih Sanayi Sitesi No:12/243 Zeytinburnu - İstanbul

Tel: 0212 613 40 41

PSİKOTERAPİ ENSTİTÜSÜ EĞİTİM ARAŞTIRMA SAĞLIK

ORGANİZASYON VE DANIŞMANLIK LTD. ŞTİ.

Eğitim ve Kongre Merkezi: Fatih Sultan Mehmet Cad. No:285 Darıca-KOCAELİ

Tel : 0262 653 6699 Fax : 0262 653 5345

Merkez: Bağdat Caddesi No: 540/8 Bostancı-İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 0216 464 3119 Fax : 0216 464 3102

www.psikoterapi.com - www.psikoterapi.org - www.hipnoz.com

iii

SUNUŞ

sikoterapi Enstitüsü olarak, öncelikle ruh sağlığı profesyo-

nellerinin ya da ruh sağlığı ile ilgilenen kişilerin ihtiyaç du-

yacağı teorik bilgileri ve pratik/uygulamaya yönelik dene-

yimleri paylaşan özgün ve çeviri yayınlar ile literatüre katkıda bu-

lunmayı hedefliyoruz. Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları, Psi-

koterapi Enstitüsü’nün çalışmaları kapsamında gerçekleştirilen

atölye çalışmaları, uluslararası konferanslar ve dünya literatürün-

den seçkileri içermektedir.

8. Hipnoz Eğitim Grubunun Aralık ayı ders notlarının sunuldu-

ğu bu kitap, eğitim deşifresinin derlemesi olma özelliğiyle dünyada

eşi benzeri görülmemiş bir yayın niteliği de taşımaktadır. Bu ders

notlarında bağımlılık ve hipnoterapi, hipnodrama ve hipnozda

terapistin sorumluluğu konuları ele alınmaktadır.

Konuya ilgi duyan okuyucuların yanı sıra klinisyenler, psikote-

rapistler ve araştırmacılar için başvuru kitabı niteliği taşıyan bu

yayını sizlerle buluşturmaktan kıvanç duyarız.

Tahir ÖZAKKAŞ Psikoterapi Enstitüsü Başkanı

P

v

İ Ç İ N D E K İ L E R

ARALIK 2013 1. GÜN

1 KAYNAKTAN SEMPTOMA HİPNOTERAPİ ................................................ 3

2 KAYNAKTAN SEMPTOMA HİPNOTERAPİ (Devam) ................................ 43

3 BAĞIMLILIK VAKASI ÜZERİNDEN HİPNOTERAPİ ................................... 73

4 UYUŞTURUCU BAĞIMLILIĞININ HİPNODRAMA İLE ÇALIŞMASI ............ 91

ARALIK 2013 2. GÜN

5 EROİN BAĞIMLI HASTANIN İNCELENMESİ .......................................... 115

6 EROİN BAĞIMLI HASTANIN SEANSINA DEVAM .................................. 160

7 EROİN BAĞIMLI HASTANIN SON TARTIŞMALARI ................................ 193

8 DUYGU - DÜŞÜNCE - DAVRANIŞ DÖNGÜSÜ VE HİPNODRAMA UYGULAMLARI .......................................................... 247

ARALIK 2013 3. GÜN

9 HİPNOZA GİRMEYE DİRENÇ, PANİK ATAK VAKASI VE HİPNOZDA TRAVMANIN AKTİFLEŞMESİ ............................................. 263

10 KONTRENDİKASYON VAKASI ............................................................ 306

11 TERAPİSTİN SORUMLULUĞU VE SINIRLARINI BİLMESİ...................... 349

D İ Z İ N ................................................................................................ 425

Aralık 2013

1. GÜN

1

KAYNAKTAN SEMPTOMA

HİPNOTERAPİ

ahir Özakkaş: Efendim hoş geldiniz. Burada geçen hafta kış

vardı, ama gördüğünüz gibi bahar geri geldi. Herhâlde sizin

için olumlu. Kursiyer R bize bir özet yap bakalım, kaynaklarını

çıkardın.

Kursiyer R: Geçen ayın ilk gününde hipnozu nevrotiklerde kullanabile-

ceğimizi söylemişiz. Kişilik bozukluklarında sadece rahatlamak amaçlı

ve ego güçlendirici kullanabileceğimizi söylemişiz. Semptomun arkasın-

da bilişsel davranışçı öğeler varsa ya da semptom bastırılıp yer değiştiri-

lebiliyorsa hipnozun kullanılmasının faydalı olacağından bahsetmişiz.

Semptom direkt olarak bastırılabilir ya da yer değiştirilebilir diye not

almışım. Kişilik bozukluğunda öfke kontrolü, dürtü kontrolü için hipno-

zun kullanılabileceğini ayriyeten söz etmişiz. Daha sonra çoğul kişilik

bozukluğunda hipnozun kullanıldığından bahsetmişiz.

Çoğul kişilik bozukluğunun nasıl bir hastalık olduğunu, bunun nor-

mal sınır örgütlenme, borderline örgütlenme ve çoğul kişilikte ki bölme-

nin ne şekilde olduğunu şemayla çizip göstermişiz. Alterlerden bahset-

mişiz, bir de burada tünel hadisesiyle ilgili bir çizim vardı, onu yapmışız.

Nasıl alter kimliklerin, ana kimliğin ortaya çıktığından bahsetmişiz.

Daha sonra obsesif-kompülsif bozuklukta (OKB) hipnozdan bahsetmi-

şiz, obsesif kompülsif kişilik bozukluğu (OKKB) arasında ki farktan

bahsetmişiz. obsesif kompülsif bozuklukta kişinin hipnoza girmekte

T

4 8. HİPNOZ ARALIK

zorlanabileceğinden bahsetmişiz. Ödipal çatışması olanlarda hipnoz ile

veri alabileceğimizden bahsetmişiz; penisi simgeleyen mesela kapı kolu

gibi öğeler olabileceğini, bilinç dışından bilince çıkararak yorumlanabi-

leceğinden bahsetmişiz. Obsesif kompülsif bozuklukta çünkü düşünsel

olarakta bir şeyler çıkabiliyor, takıntılarda, zorlantılarda… Onlarla ilgili

ödipal çatışmada da kullanabileceğimizi söylemişiz. Preödipal patolojiye

burada tekrar değinmişiz. Burada gene hipnozu bazı yöntemlerde kulla-

nabileceğimiz ama direkt tedaviye yönelik olmayacağını söylemişiz.

Başka… Daha sonra Osman Hoca ile hipnoz indüksiyon yöntemlerine

çalıştık, burada bazı yöntemleri bize anlattı. Hiperemeziste, hamilelik

bulantısıyla ilgili bize videolar seyrettirmişti. O gün Osman Hoca’yla

çalıştık. Daha sonra Ahmet hoca hipnozun nöropsikolojisi ile ilgili şey-

ler anlattı bize. Burada hipnozun nasıl bir yöntem olduğunu bahsetti.

Histeriden yani bugünün konversiyon bozukluğundan bahsetti. Bu ka-

dar benim not aldıklarım.

Tahir Özakkaş: Peki, bu ay senin için, neler öğrenmek istersin? Pra-

tik olarak, teorik olarak kafandan neler geçiriyorsun?

Kursiyer R: Ben böyle hipnozun hangi rahatsızlıklarda nasıl kullanıldı-

ğını görmeyi isterim.

Tahir Özakkaş: Senin için hangileri daha önemlidir? Üç rahatsızlık

söyle dersem…

Kursiyer R: Zaten örneklerinden seyretmiştik, ama tabi tekrarının ya-

rarlı olacağını düşünüyorum. Post travmatik stres bozukluğu, obsesif

kompülsif bozukluk, fobilerde olabilir.

Tahir Özakkaş: Başka?

Kursiyer R: Birde çoğul kişiliği geçen ay seyretmiştik, ama hani çoğul

kişiliğin aslında görünenden daha fazla olduğunu söyleyen teoriler var.

Buna dair başka bir örnek seyredebilirsek gayet güzel olur.

Tahir Özakkaş: Peki,

Kursiyer R: Teşekkürler.

Kaynaktan Semptoma Hipnoterapi 5

Tahir Özakkaş: Yalnız literatürle de destekliyorsun. “Fazla görüldü-

ğüne dair rivayetler var, o zaman biz onu bir gözden geçirelim” diyor-

sun. Pekâlâ, mikrofonu şöyle arkaya doğru ver bakalım. Evet, ilave

edeceğin bir şey var mı kursiyer T?

Kursiyer T: Var. Hipnozu özellikle…

Tahir Özakkaş: Yok, şu açıdan; geçen aylarda anlattıklarımızda eksik

görüpte yok illa şunu da anlatmıştık deyip bana hatırlatacağın.

Kursiyer T: Yok.

Tahir Özakkaş: Pekâlâ, o zaman sen kendi ilaveni yap.

Kursiyer T: Hipnoza dirençli, kişilere ne gibi telkinler, ne gibi teknikler

uygulanabilir? Ben OKB’ de hipnozun uygulanışını görmek/duymak

isterim. Birde kişilik bozukluklarında bir tedavi olarak kullanılamaz

dedik ama en azından ne yapabiliriz, yani?

Kursiyer S: Bende de sınav kaygısıyla ilgili, dikkat dağınıklığı, yine

OKB. Bu kadar.

Kursiyer M: Bende hipnoza dayanıklı sujelerde ne yapabiliriz? Birde

daha kısa sürede hipnoz altına alabilmek için yapabileceğimiz başka

şeyler var mı bu öğrendiklerimiz dışında? Onlar benim için çok önemli.

Birde öfke kontrolünde nasıl kullanabiliriz, bunu öğrenebiliriz.

Kursiyer Ş: Genelde aynı, birde şikayet değiştirme vardıya, semptom

değiştirme onun üzerinde durulabilir.

Kursiyer L: Hocam, sigarayı bırakma ile ilgili, birde yeme bozukluğu ile

ilgili olabilir.

Kursiyer E: Aile danışmanlığı, aile terapisinde kullanım alanları var

mı? Varsa nasıl kullanılıyor, bununla ilgili örnekleriniz var mı?

Tahir Özakkaş: Aile danışmanlığı derken kafandan neler geçiyor

mesela?

Kursiyer: Aile terapisi esnasında bunu nasıl kullanıyoruz, kullanabili-

yor muyuz? Çiftler geldiğinde çeşitli sorunlarla geliyorlar…

6 8. HİPNOZ ARALIK

Tahir Özakkaş: Mesela?

Kursiyer E: Örnek veriyorum; birinin öfke kontrolü problemi var, karı

koca ilişkisi içerisinde erkeğin böyle bir problemi var ama kadınında

bunu tetikleyen davranışları var. Bu anlamda çift çalışmasını kullanabi-

liyor muyuz? Veya evlilik yıllarından kalan bir takım problemler var

halledilmemiş, çözülmemiş. Onlar ısıtılıp ısıtılıp gündeme geliyor gibi.

Tahir Özakkaş: Şöyle de diyebilirsin; mesela vajinismus problemi var,

bunu cinsel işlev bozukluğu olarak

Kursiyer E: Ben onu cinsel terapiler içinde düşündüm, oraya aktardım,

ama direkt aile terapisi içine monte edilebiliyor mu, kullanılabiliyor mu

ya da mesela çiftler aynı anda hipnoza alınabiliyor mu?

Tahir Özakkaş: Grup hipnozu gibi mi?

Kursiyer E: Bilmiyorum. Mesela aldatmayla ilgili geliniyor çok sık me-

sela?

Tahir Özakkaş: Evet.

Kursiyer A: Vajinismus, erken boşalma, cinselliğe duyarsızlık.

Kursiyer Z: Özellikle yeme içme bozukluklarından obezite konusunda,

sigara bırakma konusunda ve benim öğrencilerim arasında çok fazla

görülen dudak ısırma, dudaklarını yolma dişleriyle ve tırnak yeme dav-

ranışlarında nasıl kullanabileceğimizi öğrenebiliriz.

Kursiyer H: Hocam bende panik atak ve sigara bırakma, kilo verme.

Tahir Özakkaş: Evet, hipnozun kullanımıyla ilgili daha kısa yöntem-

ler var mıdır dışında farklı bir talep gelmedi gördüğüm kadarıyla, doğ-

ru mu? Hipnoz uygulamayla ilgili hepinizin belli bir beceriye doğru

gittiğini, bugün en azından egzersizlerle arttırabileceğiniz konusunda

ittifak içinde miyiz? Bu konuda itirazı olan var mı?

Kursiyer J: Çok iyi bir noktada değiliz ama

Tahir Özakkaş: Ama zaman içerisinde bunun yapılabileceğini, o ka-

dar zor bir şey olmadığını, uygun olan vakalarda bir şekilde hipnotik

transa alınabileceğine dair bir kanaat hâsıl olmuştur herhâlde.


Kursiyer F: Yani, ısrar etmeli miyiz bu sujede, kaç kere?

Kursiyer M: Hocam birde şöyle bir şey var. Ben bazı danışanlarımla

çalışırken uyumamak için kendimi zor tutuyorum. Şimdi ben kendim mi

yatkın hale geldim, ne oldum anlamadım.

(Gülüşmeler).

Kursiyer U: Hocam, özellikle posthipnotik telkinlerde istediğim başarı-

yı elde edemiyorum. Hani seanslardan sonra ağrıları daha hafif, daha

rahat, ama tekrar edemiyor. Post hipnotik telkinlerin daha etkili olabil-

mesi için bir şeyler söyleyebilirsek… nerde yanlış yapıyoruz, hani ne

yapabiliriz?

Tahir Özakkaş: Hipnoz elimizde bizi tedaviye ulaştıran acil teknik-

lerden bir tanesidir. Hipnozun kendisi bir tedavi değildir, tedavi usul-

lerini, tedavi yaklaşım tarzlarını hipnozla beraber uyguladığımızda

tedavilerin daha efektif olduğunu, daha iyi sonuç aldığımızı bize bildi-

ren aracı bir tekniktir. Bu konuda hepimiz ittifak halindeyiz. Hipnoz

siz hiçbir şey yapmadan, psikoterapötik bir takım teknikler uygulama-

dan sadece insanın hipnoza alınmış ve çıkarılmış haliyle katarzis veya

abreaction dediğimiz bir duygusal deşarj yaşatarak kişiyi rahatlatır.

Sadece geçici olarak hiçbir şey yapmadan bir insanı hipnoza aldığınız-

da bile içinde bastırmış ve biriktirmiş olduğu bir kaygı düzeyi varsa,

sıkıntısı varsa, huzursuzluğu varsa bunu “pufff”diye boşaltarak kişiyi

içinde dinginleştiren, rahatlatan, hatta hastalarımızın ifadesiyle; “Ye-

niden doğmuş gibi oldum, bu ne müthiş bir şey” şeklinde zaman za-

man dile getirdiklerini, boşalmayı spontane bir şekilde sağlayan bir

araç olduğunu görebilirsiniz. Demek ki her ne kadar bir tedavi amaçlı

olmasa da hiçbir şey yapmadan bir terapiy-

le, bir tedavi tekniğiyle eklemlenmediği

halde bir insanın trans altına girmesi, için-

de varsa bir deşarj edilmesi gereken enerji-

nin boşalması kişiyi rahatlatan bir etki

sağlıyor.

Bunu da hatırlarsanız; düdüklü tencere

ve düdüklü tencerenin altında yanan ocak

8 8. HİPNOZ ARALIK

misaline benzetmiştik. Düdüklü bir tencerenin altında bir ateş yanıyor

da devamlı bir ateş düdüklü tencereyi ısıtıyor ise bir müddet sonra

düdüklü tencerenin içerisinde bol miktarda buhar bulunacak, basınç

oluşturacak, buda düdüklünün emniyet sibobunu açarak tahliyesini

sağlayacaktı. İnsanoğlunun içerisinde de devamlı bu şekilde bir sıkıntı

üreten kaynak varsa, yani sıkıntının kaynağı çözülememiş altta bir

ateş halinde devamlı ısı üretiyorsa kendimizin ruhsal dünyasının bir

düdüklü tencereye benzetecek olursak bir müddet sonra içimizde bir

gerilim, bir basınç bir huzursuzluk hissedeceğiz. Normalde kognitif,

davranış veya duygusal yaşantımızı sağlıklı bir şekilde kontrol edeme-

yen bir yapıya ulaşacağız. İşte bu tip arkadaşlarımız çok daha öfkeli

olacak, çok daha ajite olacaklar, düşüncelerini çok sağlıklı bir şekilde

götüremeyecekler. Zihinleri karmaşık olacak, dikkat eksikliği olacak.

Bu insanlara hiçbir şey yapmadığımızda sadece hipnotik transa aldı-

ğımızda düdüklü tencerenin içerisinde ki enerjiyi boşaltmış, kapağını

açmış, orda ki yapıyor bir anlamda tahliye etmiş oluyoruz. Düdüklü

tencerenin tekrar kapağını kapatıp altında ki ısıda devam ederse, o

kişin rahatsızlığı bir müddet sonra – bazıları için bir ay, bazıları için

altı ay, bazıları içinse bir yıl sonra- aynı bunaltı seviyesine erişecektir.

İşte biz bir semptomatik tedavi için değil de, yalnız sade bir şekilde

uyguladığımızda kişi bundan bir memnuniyet duyar.

Şimdi burada karşınıza hastanın semptomları veya şikâyetleri geli-

yor dedik. Eğer kişide organik bir bozukluk yoksa işte beyinde bir

tümör veya kanser, bir metabolik zehirlenme, herhangi bir genetik

bozukluk veya dışarıdan bir kaza, yaralanma yoksa kişinin getirmiş

olduğu sıkıntılarının psişik olduğuna inanıyoruz. Psişik yapıyı da psi-

şik bir takım yöntemlerle kontrol edebileceğimize ve bu semptomu

irdelememiz gerektiğini düşünüyoruz. Semptom denen şeyin ne oldu-

ğunu anlamamız gerektiğine inanıyoruz. O zamanda semptom denen

ateşin içeriğinin anlamının ne olduğunu birlikte değerlendirmemiz

gerekiyor. Bundan önce 21 maddeye ulaşan sizin benden istediğiniz

belirli semptomların tedavisiyle ilintili, her bir semptomu ayrı ayrı

değerlendirelim diyorsunuz. Bu ayrı ayrı semptomların semptom olma

özelliğini anlayabilirsek, semptomu neyle çözebileceğimizi daha iyi


kavrarız diyerek ben biraz daha konunun kaynağına dönmek istiyo-

rum.

Kişinin fizyolojik olarak, semptom olarak ürettiği bir takım tepki-

sellikler vardır. Bu tepkisellikleri de azaltma veya durdurma konusun-

da ihtiyaç duyabiliriz. Yani, örneğin kişinin herhangi bir nedenle ağrısı

vardır. Bu ağrı gerçekten olması gereken bir ağrıdır. Tepkisel bir ağrı-

dır, bir ameliyat sonrası ağrı olabilir, bir yanık sonrası ağrı olabilir, bir

kaza sonrası ağrı olabilir veya bir kansere bağlı bir ağrı olabilir ama bu

ağrıyı biz ilaçlarda değil de kişinin ruhsal gücüyle azaltmak veya orta-

dan kaldırmak istiyorsak organik olan bir semptomu bilinçli ve şuurlu

bir şekilde kontrol etmeye yönelik olarak hipnoz uygulayabiliriz. Bu-

rada bir semptomdan ziyade gerçekten ağrı olan bir şeyi azaltmak

veya durdurmak. En yaygın olarak kullanılanı nedir?

Terminal dönem kanser hastalarında, özellikle ağrı kesicilere hiçbir

şekilde cevap vermeyecek durumda olan veya gittikçe ağrı kesici ilaç-

ların dozunun arttırıldığı ve morfin türü ilaçlara doğru gidilen hasta-

larda; yurt dışında ve gelişmiş ülkelerde insanların ilaca olan ihtiyaçla-

rının azaltılması, dozlarının azaltılması, alternatif ilaç alımlarının

önüne geçilmesi için bu tip ağrılı kanser vakalarıyla karşılaştıklarında

bu insanlara hipnoz öğretiliyor. Otohipnoz öğretiliyor, hayatlarının

geri kalan sürelerinde ağrısız bir hayatı sürdürebilmeleri için bu ko-

nuda onlara destek oluyor. Veya geçen ay Osman Hoca’nın anlattığı

bilimsel bir bilgi olan hiperemezis gravidarum dediğimiz, kadın do-

ğumda kişilerin doğuma bağlı olarak zihinsel yapılarında, metaboliz-

malarının değişikliği sonucu ortaya çıkan kusma reaksiyonları. Hatta

hamileliği sonlandırma derecesine kadar ağır olan bir klinik tablo

olarak karşımıza çıkıyor. Bu bulantı veya kusmanın önüne geçileme-

yip, kişinin orada organik kaynaklı yapısının durdurulmasına yönelik

bir takım çalışmalar yapılabilir. Mesela aynı şekilde anestezi dediği-

miz, analjezi dediğimiz çeşitli operasyonlarda, diş hekimliğinde veya

kadın doğumda bir takım insan üzerinde yapılabilecek cerrahi işlem-

lerde hipnozun bu manada ağrı kesici analjezik etkisini kullanabilece-

ğimizi ilk aylardan beri konuşuyorduk hatırlarsanız.

10 8. HİPNOZ ARALIK

Peki, şu anda sizlerin bana yaptırdıkları daha çok insanların içsel

çatışmalarına bağlı ortaya çıkan semptom zincirini bir yerden kontrol

etmekle ilgili tekliflerimiz oldu. Bunu yine sivrisinek ve bataklık örne-

ğiyle özdeşleştirecek olursak arkadaşlarımız her bir sivrisinek cinsini

bana ayrı ayrı yazdırdılar ve bu özel sivrisineklere nasıl müdahale ede-

biliriz. Bunlarla ilgili etkili olan ilaçlar iğneler nelerdir, bunları nasıl

bulabiliriz? Hipnozda bu sivrisinekleri yok etmek için ne gibi tedavi

yöntemleri, ne gibi yaklaşımlar var? Bunları tekrar tekrar konuşup, göz

önünde bulundurursak memnun oluruz.

Bu anlamda baktığımızda neler var; post travmatik stres bozuklu-

ğu, obsesif kompülsif bozukluk, fobilerin her türü, çoğul kişilik, sınav

kaygısı, dikkat eksikliği, hipnoz dirençli sujelerin nasıl direnci ortadan

kaldıracağı, öfke kontrolü, sürekli hipnoza alma tehditleri, sigara ba-

ğımlılığı, yeme bozukluğu, aile problemleri, özellikle aile danışmanlı-

ğında nasıl kullanılacağı, ergenlik problemleri, vajinismus, erken bo-

şalma, ereksiyon sorunları, tırnak yeme, dudak ısırma, manik atak,

kilo verme, post hipnotik telkinlerin etkinliğini arttırma gibi %90’ının

bir semptomu şekillendirme ve bunu nasıl kontrol altına alacağımıza

dair arkadaşlar tekrar tekrar bunun üzerinden geçelim ki bu vakalarla

karşı karşıya kaldığımızda hipnozu ne şekilde kullanacağımızı bilelim

şeklinde ki gayet güzel, hoş önerileri oldu. O zaman bunların ortak

özelliği ne? Semptom olmasıyla ilgili bir ortak faktör var dedik. Bu

semptom dediğimiz şeyi isterseniz biraz daha mikroskobun altında

inceleyelim ne olduğuyla ilgili. Eğer onun anlamını biraz daha incele-

yelim ki, anlaşılması daha kolay olsun.

Semptom içerde ki çatışmanın bilince haber verme yoludur. İçinde

farklı farklı alanların var. Bu alanlar kendisini bir semptomla ortaya

koyuyor. Bu semptomun anlaşılabilmesi için semptom arkasında taşı-

dığı mesajını bize göstermek durumundadır. Bizler bir semptom ola-

rak önümüze gelen yapının ziftlenmiş dosyasının içeriğini deşifre ede-

rek, onları açarak ne olduğunu anlamamamız gerekiyor. Bu manada

baktığımız zaman travma sonrası stres bozukluğu dediğimiz rahatsız-

lık; kişinin yaşamış olduğu bir travmayı flashbackler halinde zihninde

yaşaması, aynı faciayı tekrar tekrar içindeymiş gibi kontrolsüz bir şe-


kilde zihnine gelmesi, kişinin bundan dolayı hayatının mustarip olma-

sı. Bu bir ölüm olabilir, trafik kazası olabilir, deprem olabilir, taciz

olabilir, vs. Bu durumda ne yapıyoruz? Kişinin zihnine kontrolsüz bir

şekilde gelen bu anılarının kişiye rahatsızlık vermesinden kurtarmaya

çalışıyoruz. Neden bu semptom geliyor sorusunu soracaksınız o za-

man? Sorduğunuz zaman şu cevabı alacaksınız travma sonrası stres

bozukluğu ve bir çok bozuklukta olduğu gibi… Her birini tek tek kısa-

ca geçeceğim semptomların nedenleri ve nedensellikleri ile ilgili mü-

saade ederseniz. Ondan sonra bunlara kümülatif bir şekilde terapötik

yaklaşımımızı ortaya koymaya çalışacağım.

Genel yapı, yaşanan travma bir başkası için post travmatik stres

bozukluğu yaratmadığı halde başka bir kişiye yaşatıyorsa bu kişinin

ego kapasitelerinin zayıf olduğunu gösterir. Bu şu demektir? Kişi bir

olayla karşılaştığında, zihni onu beş duyuyla alır, değerlendirir, algıya

dönüştürür, algıyı içsel fabrikalarına, yani zihinsel fabrikalarına gön-

dererek onları metabolize etme dediğim; parçalarına ayırma, anlam-

landırma, onun üzerinde bir kontrol kurma, alınacak tedbirleri alarak,

sistemde hayatı devam ettirme gibi bir takım faktörler içerir. Dışarıda

yaşanan bir olayı zihin duyu vasıtasıyla alıyor, algıya dönüştürüyor, o

sistem onda tehdit, tehlike, korku, endişe, sıkıntı yaratacak bir takım

öğeler barındırıyor. Bunları zihinsel olarak ayrıştırıyor, mücadele ver-

mesi gereken bir konu varsa oraya saldırgan bir şekilde saldırıyor,

mücadele ediyor ve mücadelenin sonunda da zihni bütün bunları

hazmetmiş, kabul etmiş bir hale dönüştürüyor. Normal bir insan bir

olayla karşılaştığında acı yaşar, sıkıntı yaşar, burada kabul edilmesi

gereken bir gerçek varsa onu kabul edebilecek zihinsel donatılarla

donatılmıştır. Kapasiteleri buna uygundur, çarpıtılmış bir takım ma-

lumatlar varsa zihinsel egzersizlerle onların çarpıtılmışlığını kısa süre-

de fark ederek daha sağlıklı bilgiye erişir veya orda bir mücadele ve-

rilmesi gerekiyorsa aslanlar gibi mücadele ederek gerçekliğin üzerin-

den gelmeye çalışır.

Şimdi, sağlıklı bir insanın yaptığı yapı bu... Ama kişinin ego kapasi-

teleri, diğer bir anlayışla kendilik kapasiteleri, tecrübeleri ve deneyim-

leri, zihinsel aygıtı bu malzemeyi bir anda değerlendirecek, anlamlan-


dıracak ve ardından parçalarına ayıracak, ardından bunların üzerinden

gelebilecek bir metabolik faaliyeti, metabolizmayı, zihinsel aygıt içeri-

sinde onu hazmetme, onu yatıştırma, kendi kendine bu konu üzerinde

sakinleştirebilme becerilerini sağlayabilmesi bu hastalığın üzerinden

gelmesini sağlayacak. Burada iki tane yol var; 1) Genel semptomu or-

tadan kaldırabilecek böyle bir yol yok. Yani bir nevi algı çarpıklığı

yaratarak yok sayabilecek, o travma hayatında yokmuş gibi hayatına

devam ettirmesi şeklinde telkinlerle direk semptom bastırmaya gide-

ceksiniz. Veya 2. Olarak o semptomun getirmiş olduğu sıkıntıyı semp-

tom değiştirme dediğimiz yolla bir başka semptoma, daha hayati ol-

mayan bir semptoma dönüştüreceksiniz veya en doğru olanı; o semp-

tomun neden ortaya çıktığının kaynağını anlayarak kişinin ego kapasi-

telerini artıcı, genel malzemeyi metabolize edici bir sistemle gerçekten

terapi yapacaksınız ve tedavi edeceksiniz.

Önümüze gördüğünüz gibi çeşitli yollar çıkıyor. Peki, semptom di-

rek bastırılabilir mi? Bunu ilk aylarda da söyledim hatırlarsanız; semp-

tom bastırma, semptom değiştirme, semptom analizi. Önümüzde üç

tane yol var. Herhangi bir şekilde kişiye rahatsızlık veren konuyu di-

rekt olarak semptom bastırma dediğimiz doğrudan telkinlerle acı ve-

ren, sıkıntı veren, huzursuzluk veren olayları direkt bastırabiliyoruz.

Ağrıyı bastırabiliyoruz, anestezik etkiyi ortaya çıkarabiliyoruz ve kaldı-

rabiliyoruz. Kişiye rahatsızlık veren anıları ortadan kaldırabiliyoruz

veya kişinin hafıza kayıtlarında geçici de olsa bir oynama sağlayabili-

yoruz, korkularını ortadan kaldırabiliyoruz. Bu tip bir sistemle desen-

sitize edebiliyoruz.

İkinci olarak semptom değiştirme yöntemi kişinin içsel çatışmaları

bir semptomla kendini ifade edebiliyor. Bu bedensel bir semptom

olabiliyor, zihinsel bir semptom olabiliyor, bir flashback olabiliyor, bir

korku olabiliyor, bir endişe olabiliyor veya hayal olabiliyor. Bu içerde

ki çatışmayı bize mesaj veren bir dil idi. Bu dilin “A” şeklinde ifade

edilmesi değil de, “B” şeklinde ifade edilmesi. Yani içerde ki sistem için

o farklı bir şey değil, yeter ki kendini ifade edebilecek bir yol ve gü-

zergâh bulsun. Biz kişinin şu anda ifade etmiş olduğu dilin, yani semp-

tomun kendisinin kişinin hayatına daha ağır bir darbe vurduğu, kişi-


nin hayatını sürdürmesine engel olduğu şeklinde bir kavramla karşı

karşıya isek, bu semptomun yerine daha farklı bir semptomla değişti-

rilmesi. Ama kişinin içinde yine çatışmanın ve problemin olduğunu

kabul eden bir anlayışla çatışmayı ortaya koyuyoruz, ama bu çatışma-

nın sonucunda kişi içinde ki acıyı bir şekilde dile getirmiş oluyor. Ha-

tırlarsanız ilk aylarda da söyledim; iki çocuğunu kaybeden, bulantı

kusma şikâyetleri olan bir anneden bahsetmiştim. Bu anneyle ilgili

olarak bulantı ve kusmaları devam ediyordu, biz onda semptom değiş-

tirme yoluyla biz onda bulantı ve kusma yerine ayak kaşıntısına dö-

nüştürmüştük içerde ki çatışma ve sıkıntıyı, suçluluk duygusunu. Keza

aynı şekilde ilk ay izlemiş olduğumuz vakada panik atak geçiren o

delikanlıyı daha sonra ulaşmak için böyle bir semptom oluşturan ar-

kadaşımıza bu içinde ki acıyı ve sıkıntıyı ne yaptık? Ayak kaşıması

yoluna gittik.

Semptom analizi ise arkasında ne var buna bakıp bunu değerlen-

dirmekle ilgili bir çıkış yolu. Siz belirli durumlarda semptom bastır-

mak için uğraşabilirsin, belirli durumlarda semptomu değiştirmek için

uğraşabilirsiniz, belirli durumlarda da semptomu analiz etmek için

uğraşabilirsiniz. Benim kişisel tercihim; eğer vaktiniz, imkânınız varsa

her zaman semptomun analiz edilmesi ve kişinin semptomu yaratma

gerekçelerine bakarak eksikliğin gerçek kaynağını giderici hipnoterapi

seanslarının düzenlenmesinde yarar olduğu düşüncesindeyim.

Demek ki travma sonrası stres bozukluğunun nedeni aynı travma-

ya maruz kalan insanların birisi bununla ilgili herhangi bir sıkıntı

yaşamaz, bu acıyı belirli bir süre içinde handle edip kapasitesiyle üze-

rinden gelebilirken, kapasitesi buna müsaade etmeyen kişinin post

travmatik stresle ilintili olarak stres bozukluğu gibi bir rahatsızlığı

çıkarmasıyla karşı karşıya kalıyoruz. Mesela hemen ben bir sıradan

gözden geçireceğim, tekrar yaparakta mükerrer defa zihninizde daha

rahat kalması açısından da bir öğrenme yöntemi de uygulamış olaca-

ğım.


Obsesif kompülsif bozukluk

OKB nedir? Önce bunun bir tanımını bulmak lazım. Obsesyon

zihne istenmeden gelen ısrarcı nitelikte olan, kişiye sıkıntı veren, her

türlü hayal, düşünce ve eyleme verilen isimdir. Kompülsif ise, bu ob-

sesyonlara karşı kişinin yaşamış olduğu acı ve sıkıntıyı, kaygıyı, anksi-

yeteyi, bunaltıyı azaltmaya yönelik olarak obsesyonlarla ilgili veya

ilgisiz bir şekilde kişinin düşünsel veya eylemsel olarak yarattığı her

türlü tepkiye kompülsiyon denir. O zaman anlıyoruz ki zihne istene-

meden gelen obsesyon, kompülsiyon tarafından durdurulan bir sis-

tem. İki tane güç var karşımızda; obsesyon kişinin içindeki yapıyı bir

simge halinde ifade ediyor, kompülsiyon karşı bir yapıda onu durdur-

mak için mücadele ediyor. Biz de olayı seyrediyoruz. Demek ki bir kişi

zihinde obsesyon ve kompülsiyon dediğimiz iki tane parametrenin

esiri olmuş. Parametrelerden bir tanesi kişiyi inanılmaz bir bunaltı ve

sıkıntıya sokarak esir alırken, kompülsiyon gelen sıkıntıyı rahatlatma-

ya yönelik olarak kişiyi esir altına alır. İçimizde bir savaş var, iki terö-

rist grup bizim hayatımızı mahvediyor. Şöyle düşünün; zihninizi bir

ülke olarak düşünün. Ülkenize bir takım yabancı güçler girmişler sizin

ülkenizde savaş ediyorlar. Güçlerden bir tanesi sizin ülkenizi yakıp

yıkarken diğeri de paldır küldür ülkenizin ortasından geçerek o saldırı

yapan güçleri durduracağını söyleyerek sizin ülkenizi yine tahrip edi-

yor, ama diğer taraftan da yabancı güçlerin getirmiş olduğu huzursuz-

luğu da ortadan kaldırmaya çalışıyor. Bu nasıl bir şey?

Bu şöyle bir şey; işte ülkemizin bir kısmı, topraklarımız belli bir te-

rör grubu tarafından işgal edilmiş. Güya yine içinizde o terör grubunu

ortadan kaldırmaya yönelik olarak bir takım sizin denetiminizde ol-

mayan anti terör timleri kendini devlet zannederek, kendisini bir ta-

kım güçler zannederek ona karşı saldırıya geçiyor. Ve bakıyorsunuz

onun getirmiş olduğu, teröristlerin getirmiş olduğu zararları durdur-

maya çalışıyor, ama sizin denetiminizde değil. Ne kompülsiyonu dur-

durabiliyorsunuz, ne obsesyonu durdurabiliyorsunuz. Tamda buna

benziyor aslında baktığınız zaman. Bir taraftan saldırı oluyor, bu saldı-

rıyı durdurmak için vatan millet için yaptım diyor, ama sizin deneti-

minizde değil. Kompülsiyon böyle bir şey aslında. İşte ne yapıyoruz?


Biz bir taraftan obsesyonu durdurmak için uğraşıyoruz; yani ülkenize

girecek olan yabancı güçleri. Sizin bir takım korku ve endişelerinizi

takmıyorum demek, diğer tarafta kompülsiyonları kendi başına kendi-

sini bir şekilde ortaya koymaya çalışan ve obsesyonları temizlemeye

çalışan kompülsif davranışları da “Hayır kardeşim sana ihtiyacım yok.

Tamam, yardımcı oluyorsun, ama ben senin yapmak istediğin şeyi bu

yolla yapmayacağım” diyerek durduruyorsunuz.

Basit bir örnek; işte zihnimden benim kirlendi, düşüncesi var. İşte

kapı koluna dokundum kirlendi, kirli oldu. Hayır, kardeşim benim

ülkem gayet tertemiz, sen beni bu şekilde bir takım manipülasyonlarla

kandıramazsın diyor. İçinde ki diğer güçte diyor ki; valla bak kirlendi.

Elini yıkarsan rahat edeceksin. Hayır, kardeşim elimi yıkamayacağım,

çünkü benim elim kirli değil zaten diyerek hem obsesyona karşı bir

savaş, hem kompülsiyona karşı bir savaş vermek durumundayız. Peki

bu obsesyon ve kompülsiyon neden çıkıyor?

Obsesyon ve kompülsiyon baktığımız zaman aslında ruhsal yapıyı

tanırsanız içinizde korktuğunuz endişelendiğiniz, yapmak istediğiniz

bir takım arzular ve isteklerin kontrolsüz bir şekilde simge diliyle ken-

dini ifade etme yoludur. Bu cinsel dürtüler olabilir, saldırgan dürtüler

olabilir, yasak dürtüler olabilir. Kişinin içerisinde korktuğu, bir türlü

yönetemediği, yine kendi kapasitelerinin, ego kapasitelerinin düşüklü-

ğüne bağlı olarak meydana gelen sistemi handle edebilecek, yönetebi-

lecek bir yönetim kabiliyetinin zihinde olmamasına karşı bu içerde ki

çatışma kendisini somutlaştırıyor. Neyle somutlaştırıyor? Tehlike duy-

gusuyla somutlaştırıyor, zarar vereceği duygusuyla somutlaştırıyor…

Esas yapmak istediği nedir? İçimizde ki muhtelif dürtüsel güçlerin

kişinin kendi kendini kontrol edememesi veya kurduğu hayat düze-

ninde her an bir yerlerden saldırı geleceğine dair korku ve endişesi ne

yapıyor? Bir obsesyon olarak karşımıza çıkıyor.

Şöyle bir şey; sen çocukluğunda ikide birde baban gelirde altı aylık,

bir yaşında, iki yaşında, üç yaşında beklemediğin bir şekilde sana tokat

atarsa, sana saldırırsa ve senin duygusallığını anlamazsa, seni adam

yerine koymazsa, acıktığında annen sana yemek vermezse, meme

vermezse, uykun geldiği zaman uygun bir ortamda uyuyacak ortam


bulamazsan bu şu demektir; her an dışarıdan bir saldırıya maruzum

ben. Kendim dingin bir şekilde hayatımı sürdüremiyorum. Bu çatışma

belirli bir şekilde kontrol altına alınıyor. Fakat hayatın belirli dönem-

lerinde; ergenlik döneminde, daha sonra ki meslek hayatı döneminde,

stresli aşk ilişkilerinde baktığında içerde o güne kadar zor-güç-bela

halledilmiş olan dengeye gelmiş olan sistemin dengesi bozulduğunda

içerde diğer insanlar, yani annem ve babam bana kötü davranacak

duyguları. Ne oluyor? Obsesif bir takıntı olarak sizin karşınızda so-

mutlaşmış bir bilgi olarak geliyor. Peki, burada efendim vallahi sana

bu mikrop bulaşmayacak, mikrobun bulaşma şekli şudur, insanlar bu

şekilde senin gibi kaale alıyor mu şeklinde mikropla ilgili bilgi vermek

mi insanı rahatlatır? Yoksa arka tarafından çocukluğundan bu tarafa

getirmiş olduğu başkaları tarafından yok sayılacak, aşağılanacak, saldı-

rıya uğrayacak diye zihinsel aygıtın üçüncül bir sistemi obsesyon ola-

rak ortaya koyması karşısında biz kaynağa mı yönelelim? Dış dünya-

nın bu tehlike olarak onu yok edeceğine dair, kimlik sınırlarını yok

edeceği, onun duyguları anlaşılamayacak, sevilmeyecek, hep reddedi-

lecek korkusu ve endişelerinin arksa planında nasıl bir hayatı var, nasıl

bir kimliği var, nasıl bir kişiliği var bunu mu anlayalım?

İşte burada eğer doğrudan semptomu, yani kirlilik yok, kirlilik his-

setmeyeceksin dediğiniz zaman semptom bastırma, kirlilik yerine sen

artık baklavadan keyif almayacaksın, ne zaman babana sıkıntı hisse-

dersen baklava yeme isteğin ortadan kalkacak desem yer değiştirme

yapacaksın veya bu semptomun arkasında obsesyonları üreten anlam-

lara baktığımızda ihtiyaçları karşılanmayan bireyin veya ters karşıla-

nan bireyin ihtiyaçlarının karşılanmaması karşısında hissettiği korku-

yu sistemin içerisine baktığınızda dışarıdan kendisine bir kirlenme, bir

mikrop bulaşma, bir kötü hissetme veya kontrolünü kaybedeceği şek-

linde zararlı davranışlarda bulunacağı ve başkalarının ona zararlı dav-

ranışlarda bulunacağına dair bir obsesyona mı dönüşüyor. Kompülsi-

yon ise içerde yaşanmış olan bu anksiyeteyi bir şekilde kontrol altına

alabilmek için kişi dayanamıyor, en azından zihinsel düzeyde bir bay-

pas yaparak yaşanmış olan bu anksiyeteye yönelik olarak yine obses-

yonun diliyle ona hitap ediyor. Yani elim kirlendiyse, mikrop kaptıysa

ben elimi yıkarım. Bu ne demektir? Annem bana kötü davranıyorsa,


dış dünya bana kötü davranacaksa; “Hayır, annemin kötü davran-

ması sonucunda ben sembolik olarak kendimi yatıştırabilirim”

diyerek suni şekerlerle kendisini tedavi etmeye çalışmasıdır. OKB’nin

kaynağına baktığımızda da böyle bir yapı var.

Demek ki; semptom aslında kendi içerisindeki çatışmayı, sıkıntıyı

somutlaştırma çabasıdır sistemin içerisinde. Çocuklarda aynı şeyi

yapmaz mı? Korktukları, endişelendikleri şeyler kafalarında bir heye-

lan olarak yaratırlar, öcü geldi, cin gördüm, peri gördüm vs. şeklinde

zihninde korku ve endişelerini bir simge ile simgeleştirme, çaresizliği

bir simge ile simgeleştirme ihtiyacı. İnsanlık tarihi de hep bir zarar

göreceğine dair veya içerde ki sistemin kontrolsüz bir şekilde patlaya-

cağına dair bir korku ve endişesini tutmaya yönelik bir zihinsel çaba

diyoruz.

Fobilere baktığımızda yine aynı şeyi bulursunuz. Fobilerde semp-

tom bastırma ile korkmadığını, korkulacak bir olay olmadığını doğru-

dan telkinlerle fobilerin üzerine gidersiniz, cesaretlendirirsiniz;

“Korkmuyorsun, cesursun, yapabilirsin” şeklinde veya semptomu

değiştirebilirsiniz; korkusunu tetikleyen semptom yerine hayatını

etkilemeyen bir semptoma dönüştürebilirsiniz veya semptomu analiz

edersiniz. Semptomu analiz ederseniz. Geçen hafta bunu ayrıntılı bir

şekilde gördük hatırlarsanız. Bir kamyon kazasının insanın hem ruh

dünyasına hem rüyalarına nasıl etki ettiğini, ölüm hadisesinin ölüm

korkusuyla nasıl şekillendiğini, camiden korkmanın, ambulanstan

korkmanın ölüden korkmanın arkasında nasıl bir dinamik olduğunu

ve bu dinamiğe bağlı kalarak kişinin ego kapasitelerinin nasıl oluştu-

ğunu, evinin önünde biriken jandarmalara karşı ilk defa “Eyvah yaka-

landım, yasak bir aşk ilişkisi sürdürüyorum şeklinde zihne gelen

tehditler, rezil oldum” şeklinde ki panik duygusunun ortaya çıkma-

sıyla beraber her an buna hazır olan bir yapıyla tehdit altında hisseden

bir yapının panik atak geçirdiğini, fobiler oluşturduğunu görmüştük.

Biz bunların hem doğrudan bastırılması hem de semptomla arasındaki

ilişkilendirmenin bilince çıkarılmasıyla beraber semptomun etkinliği-

nin ortadan kaldırıldığını ve duyarsızlaştırma çalışmalarıyla da fobile-

rin kontrol altına alındığını geçen ay ki eğitimimizde videolar vasıta-


sıyla görmüştük değil mi? Bunu hatırlıyorsunuz. Orada gene ne yaptık;

fobiler, arkada kendini ifade eden bir semptom zinciri vardı. Bu semp-

tom zincirinde gene kişi anksiyeteli durumlarıyla karşı karşıya kaldı-

ğında kendilik kapasitelerinin yetersizliğine bağlı olarak bir fobiyle

ortaya koyuyordu, simgeleşiyordu. Sanki her an geçmişte yaşanmış

olan hadiseler tekrarlanacak, bu tekrarlanmalar karşısında kendisini

kaçınarak belirli bir koruma altına alıyordu. Kaçındığı şey hayaliydi,

geçmişten kalan bir etkiydi ve zihinsel olarak onu esir almıştı. Dar

alanlardan korkuyordu, camilerden, ambulanslardan, mezarlardan,

ölülerden korkuyordu ve kötü bir haber geleceğine dair telefon çalma-

sından korkarak panik atak geçiriyordu. Hatırlarsanız yasak aşk ilişkisi

vardı, Türkiye’de bir evliliği vardı, yurt dışında bir evliliği vardı. Bunla-

rı bir şekilde handle edemediği içinde panik atak mükerrer defa ken-

dini gösteren bir yapıydı. Bizde orada hem semptomun arkasında ki

yapıyı analiz ettik, hem semptomu bilince çıkardık, hem de duyarsız-

laştırma yoluyla zihinsel yolakları yeni şablonlarla alıştırma çalışması

yaptık hipnoz altında.

Semptomun post travmatik stres bozukluğu, obsesif kompülsif bo-

zukluk, fobiler. Üç tane semptom düzeyinde kendini gösteren içsel

çatışmadan bahsettik. Post travmatik stres bozukluğunda olmasa da

yani flashbackler halinde sistemin hazmedilememesine bağlı bir

semptom çıkıyor olmasına rağmen-OKB’nin kini de birazdan anlata-

cağım-arkada ki çatışma sembol diliyle gelir. Yani bir obsesyonla gelir,

bir fobiyle gelir, bir cinsel işlev bozukluğuyla, bir yeme bozukluğuyla

vs. gelir. Buna kişinin o arkada ne olup bittiğini ve nedenselliğini bil-

mediği, sadece kendini esir hissettiği sistemdir. Tedavide bütün tera-

pilerde özellikle psikanalitik psikoterapilerde ve klasik psikanalizde

şuna inanılır. Kişinin sembol diliyle ortaya çıkan çatışmaları veya

problemlerini, semptomlarını arkasında bunun ne olduğunu duygusal

olarak idrak etmesi bu nedenselliğinin bilince çıkması durumunda

semptomun etkinliği ortadan kalkar.

Bütün psikanalitik terapilerde dâhil olmak üzere neymiş psikotera-

pinin özü? Bütün kişilik bozukluklarında, ağır ödipal ve preödipal

çatışmalarda kişinin beden olarak yaşadığının bilince çıkarılmış olması


semptomdan duyulan korkuyu kaldırır semptomu ortadan kaldırır.

Peki, bu nasıl bir şey? Burayı biraz açmak lazım... Söylediğim şey anla-

şıldı mı?

(Sessizlik).

Semptom oluşmasının üç boyutu

Pek anlaşılmadı. Semptom oluşturmanın üç boyutu var veya insa-

noğlunun hayatı vücuduna nakış etmesinin üç aşaması vardır. Bebek-

lik döneminde zihnimiz olayları birleştirebilme, anlamlandırabilme,

onları bir bütün içerisine entegre ederek değerlendirerek içeriyi dışa-

rıyı geçmişi ve geleceği ve bugünü ayrıştırma kabiliyetinden mahrum-

dur. Bir bebek yaşarken fizyolojisiyle yaşar, yani aç kaldığında açlığa

bağlı olarak belirli organlarında açlığın acısını yaşar, midesinde

kramplar yaşar, ellerinde titremeler olur, kan şekeri düşüklüğüne bağlı

tüm vücudu sarsılır. Zehirlendiğinde veya gereksiz gıdalar yediğinde

bulantı, kusma olur. Çocuk ihtiyaçları karşılanmadığında kaslarında

gerilme, vücudunda ağrı ve sıkıntı hisseder. Korkutulduğunda nefes

atışları değişir, çarpıntı meydana gelir. Ellerinde, vücudunda farklı

şekillerde kan regülasyonu bozuklukları olur.

Yani çocuk sağlıklı bir süreç içerisinde, sağlıklı bir ebeveynin kont-

rolü altında 0–2, 0–3 yaşları arasında yaşayamamışsa, dayak şiddet,

duygusal maruz bırakma, aşağılanma, değersizleştirme, fiziksel ihti-

yaçlarının karşılanmaması en önemlisi de duygusal ihtiyaçlarının kar-

şılanmaması karşısında fizyolojiyle tepki verir. Buna vücudun hafıza

kaydı denir. Bu ömür boyu silinmeyen bir kayıttır. Daha sonra bu

kognitif hafızaya aktarılır. Demek ki bebeklik döneminde ilk hafıza

kaydı bedene çakılır, ömür boyu da devam eder. Bedene mühürlenir.

Kişi mağdur edildiğinde, aşağılandığında, değersizleştirildiğinde, ihti-

yaçları karşılanmadığında, her hangi bir toplumsal olay içerisinde

albenisi bulunmayan bir pozisyon içerisine düştüğünde aynı bebekli-

ğinde olduğu gibi ihtiyaçları karşılanmadığında ilk neresi tepki verir?

Bedeni tepki verir. Birisi der ki size; “Başım ağrıyor.” Bir gerilim var.

Bu aslında bebeklik döneminde ihtiyaçları karşılanmadığında kan

şekeri düşüklüğüne bağlı olarak bebeğin hissetmiş olduğu baş gerilimi

hİpnoz eĞİtİmİ - psikoterapi · kursiyer t: hipnoza dirençli, kişilere ne gibi telkinler, ne...

Documents