hukum pengalihan hak atas tanah

8/18/2019 Hukum Pengalihan Hak Atas Tanah

1/20

PENGADAAN TANAH UNTUK KEPENTINGAN UMUM

(Untuk Melengkapi Tugas Matakuliah HPPHAT)

FAKULTAS HUKUM

UNIVERSITAS SYIAH KUALAAN!A A"EH

#$%&


2/20

Na'aNa'a Kel'pk*

Rni I+ta,i %-$-%$%$%$ (Pe'.uat ,an

Pe'ate+i %)

A+/i Fa0+ian %#$-%$%$%$#1$ (Pe'.uat ,an

Pe'ate+i #)

Mh,2 A0+i A Lingga %-$-%$%$%$

Mu3thi Nu+ Khali4 %-$-%$%$%$$%-

5ainak+i Phnna

Ri0k6 Na,a+a

7eu.+ina 8ah6uni

"ut Rau,athul 5anah

Fa+ah Na,ia

Re0a Ri0ki Maulana

Fina Fa9+iani

Yenni 5uniati S

:i9aul Kausa+

R6an Fi+nan,a

Yana In,ah Pe+ti;i

DAFTAR ISI

!AFTAR ISI 2222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222

i

I2 PEN!AHULUAN 222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222

%2%2 Lata+ .elakang 2222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222

%

%2#2 Ru'usan Masalah 2222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222

#

%2-2 Tu9uan 2222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222

#

II2 PEMAHASAN 22222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222


3/20

#2%2 !asa+ Huku' 22222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222

-

#2#2 Penge+tian22222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222

<

#2-2 Pe+.an,ingan pengatu+an Penga,aan Tanah 222222222222222222222222222222 =

III2 PENUTUP 22222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222

%>


4/20

BAB I

PENDAHULUAN

1.1. Latar Belakang

Tanah 'e+upakan su'.e+ ,a6a ala' 6ang penting se.agai ka+unia

Tuhan Yang Maha Esa .agi kelangsungan hi,up u'at 'anusia2A+ti

penting ini 'enun9ukan a,an6a pe+talian 6ang sangat e+at anta+a hu.ungan

'anusia ,engan tanah? ka+ena tanah 'e+upakan te'pat pe'uki'an ,an

te'pat 'ata pen@aha+ian .agi 'anusia2 Tanah 9uga 'e+upakan keka6aan

nasinal 6ang ,i.utuhkan leh 'anusia .aik se@a+a in,ii,u? .a,an usaha

'aupun pe'e+intah ,ala' +angka 'e;u9u,kan pe'.angunan nasinal2

Pe+ke'.angan pe'.angunan ,i In,nesia se'akin ha+i se'akin

'eningkat2 Kegiatan pe'.angunan ge,ung seklah? +u'ah sakit? pasa+?

stasiun ke+eta api? te'pat i.a,ah? 9e'.atan? penga,aan .e+.agai p+6ek

pe'.uatan ,an pele.a+an 9alan se+ta pe'.angunan lainn6a 'e'e+lukan

tanah se.agai sa+ana uta'an6a2

Ke.utuhan akan tanah untuk pe'.angunan 'e'.e+ikan peluang

untuk 'elakukan penga,aan tanah guna .e+.agai p+6ek .aik untuk

kepentingan u'u' 'aupun untuk kepentingan s;astaB.isnis? .aik ,ala'

skala ke@il 'aupun ,ala' skala .esa+2 Ka+ena tanah nega+a 6ang te+se,ia

su,ah ti,ak 'e'a,ai lagi 9u'lahn6a? 'aka untuk 'en,ukung .e+.agai

kepentingan te+se.ut 6ang 'en9a,i .6ek a,alah tanahtanah hak .aik

6ang ,ipun6ai leh +ang pe+se+angan? .a,an huku' 'aupun 'as6a+akat

huku' a,at2 Penga,aan tanah untuk .e+.agai kepentingan se+ingkali

'eni'.ulkan kn/lik atau pe+'asalahan ,ala' pelaksanaann6a? hal ini,ise.a.kan leh kesen9angan anta+a ,es Sllen se.agai'ana te+tuang

,ala' pe+atu+an pe+un,angun,angan 6ang .e+laku? ,engan ,es Sein

.e+upa ken6ataan 6ang te+9a,i ,ilapangan

Pe+salan 6ang ke'u,ian 'un@ul a,alah .agai'ana penga'.ilan

tanah kepun6aan 'as6a+akat untuk kepe+luan p+6ek pe'.angunan2 Hal

ini 'e'ang 'en6angkut pe+salan 6ang paling knt+e+sial 'engenai

'asalah pe+tanahan2 Pa,a satu pihak tuntutan pe'.angunan akan tanah

su,ah se,e'ikian 'en,esak se,angkan pa,a lain pihak se.agian .esa+

1


5/20

;a+ga 'as6a+akat 9uga 'e'e+lukan tanah se.agai te'pat pe'uki'an ,an

te'pat 'ata pen@aha+iann6a2 e+kenaan ,engan penga'.ilan tanah

'as6a+akat 6ang akan ,ipakai untuk kepe+luan pe'.angunan ,an

kepentingan u'u' ,ilaksanakan 'elalui p+ses penga,aan tanah ,engan

@a+a pelepasan atau pen6e+ahan hak sesuai Pengatu+na Mente+i !ala'

Nege+i N2 %= Tahun %C>=? Keputusan P+esi,en N2 == Tahun %CC-?

Pe+atu+an P+esi,en N'+ -& Tahun #$$= ,an Pe+atu+an P+esi,en N'+

&= Tahun #$$& tentang Pe+u.ahan atas Pe+atu+an P+esi,en N'+ -&

Tahun #$$= tentang Penga,aan Tanah .agi Pelaksanaan Pe'.angunan

untuk Kepentingan U'u'2

1.2. Rumuan Maala!

e+,asa+kan lata+ .elakang ,i atas? 'aka te+,apat .e.e+apa +u'usan

'asalah*

%2 agai'anakah pengatu+an 'engenai penga,aan tanah ,a+i hak atas

tanah 6ang ,i'iliki in,ii,u atau s;astaD

#2 .agai'ana pengatu+an 6ang ,ilakukan .e+,asa+kan Pe+atu+an P+esi,en

N'+ == Tahun %CC-? Pe+atu+an P+esi,en N'+ -& Tahun #$$= ,an

Pe+atu+an P+esi,en N'+ &= Tahun #$$&D

1.". Tu#uan

Makalah ini .e+tu9uan untuk*

%2 Melihat .agai'ana pe'e+intah 'engatu+ untuk 'elakukan penga,aan

tanah .agi kepentingan u'u'2

#2 Melihat pe+.e,aan pengatu+an ,ala' Pe+atu+an P+esi,en N'+ ==

Tahun %CC-? Pe+atu+an P+esi,en N'+ -& Tahun #$$= ,an Pe+atu+an

P+esi,en N'+ &= Tahun #$$&2

BAB II

PEMBAHASAN

2


6/20

2.1. Daar Hukum

e+ikut a,alah ,asa+ huku' Penga,aan Tanah agi Pe'.angunan Untuk

Kepentingan U'u'*

Penga,aan tanah pe+ta'a kali ,iatu+ ,ala' Pe+atu+an Mente+i !ala'

Nege+i N'+ %= Tahun %C>=? 6ang ke'u,ian ,ika+enakan alas an le'ahn6a

pe+atu+an 6ang han6a ,itan,a tangai leh Mente+i? 'aka ,iganti ,engan Pe+atu+an

p+esi,en N'+ == Tahun %CC-2 Pengatu+an ini @ukup la'a ,igunakan hingga

tahun #$$=? 6ang 'ana ,i.uat pe+.aikan .e.e+apa ketentuan 'engenai penga,aan

tanah .agi pelaksaan pe'.angunan ,an kepentingan u'u'2

Pe+atu+an P+esi,en N'+ -& Tahun #$$= tentang Penga,aan Tanah .agi

Pelaksanaan Pe'.angunan untuk Kepentingan U'u' han6a .e+u'u+ ku+ang ,a+i

setahun2 Ke'u,ian pa,a tanggal = 5uni #$$& ,ite+.itkan Pe+atu+an P+esi,en

N'+ &= tahun #$$& tentang Pe+u.ahan atas Pe+atu+an P+esi,en N'+ -&

Tahun #$$= tentang Penga,aan Tanah .agi Pelaksanaan Pe'.angunan untuk

Kepentingan U'u'2

Pe+atu+an Kepala a,an Pe+tanahan Nasinal N'+ - Tahun #$$>

tentang Pelaksanaan Pe+atu+an P+esi,en N'+ -& Tahun #$$= tentang Penga,aan

Tanah .agi Pelaksanaan Pe'.angunan untuk Kepentingan U'u' se.agai'ana

telah ,iu.ah ,engan Pe+atu+an P+esi,en N'+ &= Tahun #$$& tentang Pe+u.ahan

atas Pe+atu+an P+esi,en N'+ -& Tahun #$$= tentang Penga,aan Tanah .agi

Pelaksanaan Pe'.angunan untuk Kepentingan U'u' 6ang ke'u,ian ,ipe+.a+ui

lagi ,engan ,isahkann6a Un,angUn,ang N'+ # Tahun #$%# tentang

Penga,aan Tanah agi Pe'.angunan Untuk Kepentingan U'u' (selan9utn6a

,ise.ut UU N2# Tahun #$%#)2

2.2. Pengert$an

Penge+tian Penga,aan Tanah ,a+i .e+.agai pe+atu+an pe+un,angun,angan

anta+a lain*

3


7/20

%2 Un,angUn,ang N'+ # Tahun #$%# tentang Penga,aan Tanah agi

Pe'.angunan Untuk Kepentingan U'u' pasal % .uti+ # 6ang .e+.un6i

penga,aan tanah a,alah kegiatan 'en6e,iakan tanah ,engan @a+a

'e'.e+ik ganti ke+ugian 6ang la6ak ,an a,il kepa,a pihak 6ang .e+hak2

#2 Keputusan P+esi,en N'+ == Tahun %CC- tentang Penga,aan Tanah .agi

Pelaksanaan Pe'.angunan untuk Kepentingan U'u' pasal % .uti+ % 6ang

.e+.un6i Penga,aan Tanah a,alah setiap kegiatan untuk 'en,apatkan

tanah ,engan @a+a 'e'.e+ikan ganti ke+ugian kepa,a 6ang .e+hak atas

tanah te+se.ut2

-2 Keputusan P+esi,en N'+ -& Tahun #$$= tantang Penga,aan Tanah .agiPelaksanaan Pe'.angunan untuk Kepentingan U'u' Pasal % angka -

6ang .e+.un6i Penga,aan Taah a,alah setiap kegiatan untuk

'en,apatkan tanah ,engan @a+a 'e'.e+ikan ganti ke+ugian kepa,a 6ang

'elepaskan atau 'en6e+ahkan tanah? .angunan? tana'an ,an .en,a.en,a

6ang .e+kaitan ,engan tanah atau ,engan [email protected] hak atas tanah2


8/20

Un,angun,ang Pkk Ag+a+ia ,an Un,angUn,ang N'+ #$ Tahun

%C&% tentang [email protected] Hakhak Atas Tanah ,an en,a.en,a !i Atasn6a?

'engatakan .ah;a kepentingan u'u' ,in6atakan ,ala' a+ti pe+untukann6a?

6aitu untuk kepentingan .angsa ,an nega+a? kepentingan .e+sa'a ,a+i +ak6at ,an

kepentingan pe'.angunan2 Sehingga ,apat ,isi'pulkan .ah;a 6ang ,i'aksu,

,engan kepentingan u'u' a,alah kepentingan te+se.ut ha+us 'e'enuhi

pe+untukkann6a ,an ha+us ,i+asakan ke'an/aatann6a? ,ala' a+ti ,apat ,i+asakan

leh 'as6a+akat se@a+a keselu+uhan ,an atau se@a+a langsung2

!engan ,e'ikian ,ala' Keputusan P+esi,en N'+ == Tahun %CC-

9elaslah .ah;a kepentingan u'u' ti,ak 'e'pe+hatikan han6a seke,a+

ke'an/aatan? akan tetapi 9uga 'e'.atasi ,engan tegas pelaksanaann6a ,ala'

pe'.angunan kepentingan u'u' te+se.ut2

".". Per%an&$ngan Peraturan Penga&aan Tana!

N

'

Per%an&$nga

n

Ke((re

N'm'r ))

Ta!un 1**"

Per(re N'm'r "+

Ta!un 2,,)

Per(re N'm'r

+) Ta!un 2,,+

% Penge+tian

Penga,aan

Tanah

Penga,aan

tanah a,alah

setiap kegiatan

untuk

'en,apatkan

tanah ,engan

@a+a

'e'.e+ikan

ganti ke+ugian

kepa,a 6ang

.e+hak atas

tanah te+se.ut2

(Pasal %)

Penga,aan tanah

a,alah setiap

kegiatan untuk

'en,apatkan tanah

,engan @a+a

'e'.e+ikan ganti

+ugi kepa,a 6ang

'elepaskan atau

'en6e+ahkan tanah?

.angunan? tana'an?

,an .en,a.en,a

6ang .e+kaitan

,engan tanah atau

,engan [email protected]

Penga,aan tanah

a,alah setiap

kegiatan untuk

'en,apatkan

tanah ,engan

@a+a

'e'.e+ikan

ganti +ugi

kepa,a 6ang

'elepaskan atau

'en6e+ahkan

tanah?

.angunan?

tana'an? ,an

5


9/20

hak atas tanah2

(Pasal % A6at -)

.en,a.en,a6ang .e+kaitan

,engan tanah2

(Pasal % a6at -)

# Penge+tian

Pelepasan

atau

Pen6e+ahan

Hak

Pelepasan atau

pen6e+ahan

hak atas tanah

a,alah

kegiatan

'elepaskan

hu.ungan

hku' anta+a

pe'egang hak

atas tanah

,engan tanah

6ang

,ikuasain6a

,engan

'e'.e+ikan

ganti ke+ugian

atas ,asa+

'us6a;a+ah2

(Pasal %2#)

Pelepasan atau

pen6e+ahan hak atas

tanah a,alah

kegiatan 'elepaskan

hu.ungan hku'

anta+a pe'egang hak

atas tanah ,enga n

tanah 6ang

,ikuasain6a ,engan

'e'.e+ikan ganti

+ugi atas ,asa+

'us6a;a+ah2

(Pasal % a6at &)

Pelepasan atau

pen6e+ahan hak

atas tanah

se.agai'ana

,i'aksu, ,ala'

Pasal #

,ilakukan

.e+,asa+kan

p+insip

pengh+'atan

te+ha,ap hak

atas tanah2(Pasal

-)

Isi pasal #*

(%) Penga,aan

tanah .agi

pelaksanaan

pe'.angunan

untuk

kepentingan

u'u' leh

Pe'e+intah atau

Pe'e+intah

!ae+ah

6


10/20

,ilaksanakan

,engan @a+a pelepasan atau

pen6e+ahan hak

atas tanah2

(#) Penga,aan

tanah selain .agi

pelaksanaan

pe'.angunan

untuk

kepentingan

u'u' leh

Pe'e+intah atau

Pe'e+intah

!ae+ah

,ilakukan

,engan @a+a 9ual

.eli? tuka+

'enuka+? atau

@a+a lain 6ang

,isepakati

se@a+a suka+ela

leh pihakpihak

6ang

.e+sangkutan2

- Penge+tian

Kepentingan

U'u'

Kepentingan

u'u' a,alah

kepentingan

selu+uh lapisan

'as6a+akat2

(Pasal % a6at

Kepentingan u'u'

a,alah kepentingan

se.agian .esa+

lapisan 'as6a+akat2

(Pasal % a6at =)2

Kepentingan

U'u' ti,ak

,i,e/enisikan

7


11/20

-)

< i,ang

Pe'.angunan

untuk

Kepentingan

U'u'

e+,asa+kan

Kepp+es ==

tahun %CC-

pasal = se.agai

.e+ikut*

a) 5alan

u'u'?salu+an

pe'.uangan

ai+

.) 8a,uk?

.en,ungan ,an

.angunan

pengai+an

lainn6a

te+'asuk

salu+an i+igasi

@) Ru'ah sakit

u'u' ,an

pusat

kesehatan

'as6a+akat

,) Pela.uhan

atau an,a+

u,a+a te+'inal

e) Pe+i.a,atan

/) Pen,i,ikan

atau seklahan

g) Pasa+ u'u'

e+,asa+kan Pe+p+es

N'+ -& Tahun

#$$= pasal = 6aitu*

a) 5alan u'u'?9alan

tl?+el ke+eta

api(,iatas

tanah?,i+uang atas

tanah?ataupun

,i+uang .a;ah

tanah)? salu+an ai+

'inu'Bai+ .e+sih?

salu+an pe'.uangan

ai+ ,an sanitasi

.) 8a,uk? .en,ungan?

i+igasi? ,an

.angunan pe+ai+an

lainn6a

@) Ru'ah sakit u'u'

,an pusat kesehatan

'as6a+akat

,) Pela.uhan? an,a+

u,a+a? stasiun ke+eta

api? ,an te+'inal

e) Pe+i.a,atan

/) Pen,i,ikan atau

seklah

g) Pasa+ u'u'

h) Fasilitas

!ala' Pe+p+es

N'+ &=

Tahun #$$&?

'eliputi*

a) 5alan

u'u'?9alan

tl?+el ke+eta

api(,iatas

tanah?,i+uang

atas

tanah?ataupun

,i+uang .a;ah

tanah)? salu+an

ai+ 'inu'Bai+

.e+sih? salu+an

pe'.uangan ai+

,an sanitasi

.) 8a,uk?

.en,ungan?

i+igasi? ,an

.angunan

pe+ai+an lainn6a

@) Ru'ah sakit

u'u' ,an pusat

kesehatan

'as6a+akat

,) Fasilitas

kesela'atan

8


12/20

atau pasa+

INPRESh) Fasiltas

pe'aka'an

u'u'

i) Fasilitas

kesela'atan

u'u' sepe+ti

anta+a lain

tanggul

penanggulanga

n .aha6a

.an9i+? laha+

,an lain lain

.en@ana

9) Ps ,an

telek'unikasi

k) Sa+ana

lah+aga

l) Stasiun

pen6ia+an

+a,i? teleisi

.ese+ta sa+ana

pen,ukungn6a

') Kant+

pe'e+intah

n) Fasiltas ARI

pe'aka'an u'u'

i) Fasilitaskesela'atan u'u'

9) Ps ,an

telek'unikasi

k) Sa+ana lah+aga

l) Stasiun pen6ia+an

+a,i? teleisi ,an

sa+ana pen,ukung

lain

') Kant+ pe'e+intah?

pe'e+intah ,ae+ah?

pe+;akilan Nega+a

asing?Pe+se+ikatan

.angsa

.angsa?,anBatau

le'.aga

inte+nasinal

,i.a;ah naungan

pe+se+ikatan .angsa

.angsa

n) Fasilitas TNI ,an

keplisian Nega+a

+epu.lik In,nesia

sesuai ,engan tugas

pkk ,an /ungsin6a

) Le'.aga

pe+'as6a+akatan ,an

+u'ah tahanan

p) Ru'ah susun

se,e+hana

u'u' sepe+ti

anta+a laintanggul

penanggulangan

.aha6a .an9i+?

laha+ ,an lain

lain .en@ana

e) Te'pat

pe'.uangan

sa'pah

/) "aga+ ala' ,an

@aga+ .u,a6a

g) Pe'.angkit?

t+ans'isi?

,ist+i.usi tenaga

list+ik

9


13/20

4) Te'pat

pe'.uangan sa'pah+) "aga+ ala' ,an

@aga+ .u,a6a

s) Pe+ta'anan

t) Panti s@ial

u) Pe'.angkit?

t+ans'isi? ,ist+i.usi

tenaga list+ik

=

"a+a

Pe'.entukan

Panitia

Penga,aan

Tanah

Menu+ut

Kepp+es

N'+ ==

Tahun %CC-

pasal & .ah;a

panitia

,i.entuk leh

gu.e+nu+

kepala ,ae+ah

tingkat I

Menu+ut Pe+p+es

N'+ -& Tahun

#$$= pasal &? panitia

,i.entuk leh

.upatiB;alikta

Pe+p+es N'+

&= Tahun #$$&

pasal &

,ise.utkan

panitia 9uga

,i.entuk leh

.upatiB;alikta

tapi ke@uali

panitia

penga,aan tanah

,ae+ah khusus

i.ukta 5aka+ta

,i.entuk leh

gu.e+nu+2

& Susunan

Kepanitiaan

Penga,aan

Tanah

!ala'

Kepp+es ==

Tahun %CC-

,i9elaskan

'engenai

susunan

kepanitiaan

penga,aan

Pe+p+es N'+ -&

Tahun #$$= ti,ak ,i

9elaskan

Pe+p+es N'+

&= Tahun #$$&

pa,a pasal &(=)?

6ang te+,i+i atas

unsu+ pe+angkat

,ae+ah ,an

unsu+ .a,an

pe+tanahan

10


14/20

tanah 6ang

te+,apat ,ala'

pasal >2

nasinal2

>

Tugas ,a+i

Panitia

Penga,aan

Tanah

Pa,a pasal 1

Kepp+es ==

Tahun %CC-

,ise.utkan a,a

> tugas ,a+i

panitia

penga,aan

tanah

Pa,a pasal > Pe+p+es

N'+ -& Tahun

#$$= ,iu.ah 'en9a,i

a,a 1 tugas ,a+i

panitia penga,aan

tanah

!ala' pasal >

Pe+p+es N'+

&= Tahun #$$&

'asih sa'a

sepe+ti 6ang

,i9elaskan ,ala'

Pe+p+es N'+

-& Tahun #$$=?

@u'a pa,a pasal

> hu+u/ "

,iganti

'enetapkan

.esa+n6a ganti

+ugi atas tanah

6ang hakn6a

,ilepaskan atau

,ise+ahkan?,an

ta'.ahan ,ala'

pasal >A Pe+p+es

N'+ &=

Tahun #$$&

,i9elaskan

'engenai atu+an

.ia6a

kepanitiaan

penga,aan

tanah2

1 Tata @a+a Ti,ak !i9elaskan ,ala' Ti,ak a,a

11


15/20

'engenai

penun9ukan;akil atau

penguasa ,a+i

pe'egang hak

,i9elaskan pasal C(-) Pe+p+es N'+ -& Tahun

#$$=

pe+u.ahan atas

pasal C(-)

Pe+p+es N'+

-& Tahun #$$=

C

Hal hal 6ang

te+9a,i apa.ila

suatu

'us6a;a+ah

6ang

,ilakukan

ti,ak a,a

kesepakatan

Ti,ak

,i9elaskan

pa,a Kepp+es N'+ ==

Tahun %CC-

!i9elaskan pa,a

pasal %$ Pe+p+es

N'+ -& Tahun

#$$=

Pa,a pasal %$

a6at % ,an # ,i

u.ah pa,aPe+p+es N'+

&= Tahun #$$&

%$

Pe'.e+ian

ganti ke+ugian

penga,aan

tanah

7anti ke+ugian

,ala' +angka

penga,aan

tanah,i.e+ikan

untuk *

a2 hak atas

tanahG

.2 .angunanG

@2 tana'anG

,2 .en,a.en,a

lain? 6ang

.e+kaitan

,engan tanahG

(Pasal %#)

7anti +ugi ,ala'

+angka penga,aan

tanah ,i.e+ikan

untuk*

a2 hak atas tanahG

.2 .angunanG (Pasal

%#)

Pe+untukan

ganti ke+ugian

?ti,ak ,i

9elaskan

12


16/20

%%entuk ganti

+ugi

!ala'

Kepp+es N'+ ==

Tahun %CC-

pasal %- a,a =

6aitu*

a2 uangG

.2 tanah

penggantiG

@2 pe'uki'an

ke'.aliG

,2 ga.ungan ,a+i

,ua atau le.ih

untuk ganti

ke+ugian

se.agai'ana

,i'aksu,

,ala' hu+u/ a?

hu+u/ .? hu+u/

@G ,an

e2 .entuk lain

6ang ,i setu9ui

leh pihak

pihak 6ang

.e+sangkutan

Pe+p+es N'+ -&

tahun #$$= a,a -

.entuk ganti +ugi

6aitu*

a2 uangG

.2 tanah penggantiG

@2 pe'uki'an

ke'.aliG

Pe+p+es N'+

&= Tahun #$$&?

.entuk ganti

+ugi 6aitu*

a2 uangG,an Batau

.2 tanah

penggantiG,anBat

au

@2 pe'uki'an

ke'.aliG

,anBatau

,2 ga.ungan ,a+i

,ua atau le.ih

untuk ganti

ke+ugian

se.agai'ana,i'aksu, ,ala'

hu+u/ a? hu+u/ .?

hu+u/ @G

e2 .entuk lain

6ang ,i setu9ui

leh pihak pihak

6ang

.e+sangkutan

13


17/20

%# !asa+ ,an

@a+a pe+hitungan

ganti

a2 Ha+ga tanah

6ang,i,asa+kan atas

nilai n6ata atau

se.ena+n6a?

,engan

'e'pe+hatika

n nilai 9ual

.6ek Pa9ak

u'i ,an

angunan

6ang te+kait

untuk tanah

6ang

.esangkutanG

.2 Nilai 9ual

.angunan 6ang

,itaksi+ leh

Instansi

Pe'e+intah

!ae+ah 6ang

.+tanggung9a;

a. ,i .i,ang

pe+tanianG

@2 Nilai 9ual

tana'an 6ang

,itaksi+ leh

Instansi

Pe'e+intah

!ae+ah 6ang

.etanggung9a;

a2 Nilai 5ual .6ek

Pa9ak atau nilain6ataBse.ena+n6a

,engan

'e'pe+hatikan Nilai

5ual .6ek Pa9ak

tahun .e+9alan

.e+,asa+kan

penetapan

Le'.agaBTi'

Penilai Ha+ga Tanah

6ang ,itun9uk leh

panitiaG

.2 Nilai 9ual .angunan

6ang ,itaksi+ leh

pe+angkat ,ae+ah

6ang .e+tanggung

9a;a. ,i .i,ang

.angunanG

@2 Nilai 9ual tana'an

6ang ,itaksi+ leh

pe+angkat ,ae+ah

6ang .e+tanggung

9a;a. ,i .i,ang

pe+tanian2 (Pasal %=

a6at %)

!ala' +angka

'enetapkan ,asa+

pe+hitungan ganti

+ugi? Le'.agaBTi'

Penilai Ha+ga Tanah

a2 Nilai 5ual

.6ek Pa9ak (N5P) atau

nilai

n6ataBse.ena+n6

a ,engan

'e'pe+hatikan

Nilai 5ual .6ek

Pa9ak tahun

.e+9alan

.e+,asa+kan

penilaian

Le'.agaBTi'

Penilai Ha+ga

Tanah 6ang

,itun9uk leh

panitiaG

.2 Nilai 9ual

.angunan 6ang

,itaksi+ leh

pe+angkat

,ae+ah 6ang

.e+tanggung

9a;a. ,i .i,ang

.angunanG

@2 Nilai 9ual

tana'an 6ang

,itaksi+ leh

pe+angkat

,ae+ah 6ang

.e+tanggung

14


18/20

a. ,i .i,ang

pe+tanian2

(Pasal %=)

,itetapkan leh

upatiB8alikta atau

7u.e+nu+ .agi

P+insi !ae+ah

Khusus I.ukta

5aka+ta2(Pasal %=

a6at #)

9a;a. ,i .i,ang

pe+tanian2 (Pasal%= a6at %)

!ala' +angka

'enetapkan

,asa+

pe+hitungan

ganti +ugi?

Le'.agaBTi'

Penilai Ha+ga

Tanah

,itetapkan leh

upatiB8alikta

atau 7u.e+nu+

.agi P+insi

!ae+ah I.ukta

5aka+ta2(Pasal %=

a6at #)

%-

Pen6e+ahan

7anti

Ke+ugian

7anti ke+ugian

,ise+ahkan

langsung

kepa,a *

a2 pe'egang

atas tanah atauahli ;a+isn6a

6ang sahG

.2 na,0i+?.agi

tanah aka/2

(Pasal %>)

7anti +ugi

,ise+ahkan langsung

kepa,a*

a2 pe'egang hak atas

tanah atau 6ang

.e+hak sesuai ,engan pe+atu+an

pe+un,angun,anganG

atau

.2 na,0i+ .agi tanah

;aka/2

(Pasal %&)

Ti,ak ,i9elaskan

15


19/20

%<

Penga,aan

tanah skala

ke@il

Pelaksanaan

pe'.angunanuntuk

kepentingan

u'u' 6ang

'e'e+lukan

tanah 6ang

luasn6a ti,ak

le.ih ,a+i %

(satu) Ha?,apat

,ilakukan

langsung leh

instansi

Pe'e+intah

6ang

'e'e+lukan

tanah ,engan

pa+a pe'egang

hak atas

tanah?,engan

@a+a 9ual .eli

atau tuka+

'enuka+ atau

@a+a lain 6ang

,isepakati

ke,ua .elah

pihak2 (Pasal

#-)

Pelaksanaan

pe'.angunan untuk

kepentingan u'u'

6ang 'e'e+lukan

tanah 6ang luasn6a

ti,ak le.ih ,a+i %

(satu) Ha? ,apat

,ilakukan langsung

leh instansi

pe'e+intah 6ang

'e'e+lukan tanah

,engan pa+a pe'egang hak atas

tanah? ,engan @a+a

9ual .eli atau tuka+

'enuka+ atau @a+a

lain 6ang ,isepakati

ke,ua .elah pihak2

(Pasal #$)

Ti,ak ,i9elaskan

16


20/20

BAB I-

PENUTUP

Pengatu+an 'engenai penga,aan tanah .agi pe'e+intah ,ala' 'elakukan

pe'.angunan kepentingan u'u' sangatlah penting2 Kete+.atasan lahan 6ang

,i'iliki pe'e+intah 'en6e.a.kan pe+lun6a penga'.il alihan tanah 6ang ,i'iliki

leh in,ii,u ,engan @a+a 6ang telah ,itetapkan .e+,asa+kan Pe+atu+an Mente+i?

Pe+atu+an P+esi,en? 'aupun Un,angun,ang2

Hal ini ,apat ,ilihat .e+,asa+kan .e.e+apa pe+atu+an 6ang telah ,i.uat

6aitu? PM!N N'+ %= Tahun %C>=? Kepp+es N'+ =& Tahun %CC-? Pe+p+es

N'+ -& Tahun #$$= ,an Pe+p+es N'+ &= Tahun #$$& 6ang .e+isi ketentuan

,an tata@a+a penga,aan tanah untuk pe'e+intah ,ala' 'e'.angun /asilitas

u'u'2 Seka+ang ini telah ,igantikan ,engan Pe+p+es N'+ > Tahun #$%-2

Se.elu' a,an6a Pe+p+es N'+ > Tahun #$%-? pengatu+an penga,aan

tanah 'e'iliki .e.e+apa atu+an .aik tata @a+a? k+ite+ia 6ang akan ,i.angun atau

.entuk kepentingan u'u'? ganti +ugi? @a+a pen6elesaian te+ha,ap kn/lik2 Na'un

,a+i ketiga pe+atu+an 6ang telah ,i.an,ingkan ,i atas 6akni? Kep+es N'+ =&

Tahun %CC-? Pe+p+es N'+ -& Tahun #$$= ,an Pe+p+es N'+ &= Tahun #$$&?

te+,apat .e.e+apa keku+angan? anta+a lain han6a a,a - unsu+ 6ang 'en6e.a.kan

tanah te+se.ut ,apat ,ia'.il alih 6aitu? untuk kepentingan u'u'? ,i.angun

Nega+a? ,an .ukan 'en@a+i keuntungan2 Selain itu 9uga 'asih le'ah te+ha,ap

pe+lin,ungan hakhak in,ii,u se.agai pe'ilik hak atas tanah2

17

hukum pengalihan hak atas tanah

Documents