0

S TAY HNG DN HNG DN THU GOM V X L RC H GIA NH

H Ni , nm 2013

1

MC LC

Phn 1- RC THI SINH HOT ....................................... 2

Phn 2 - TC HI CA X L RC THI KHNG HP V SINH.................................................................4

1. Tc hi ca vic t rc thi ......................................... 4

2. Tc hi ca vic rc thi ba bi .............................. 5

3. Nguy c i vi cc bi rc khng hp v sinh............. 6

Phn 3- HNG DN PHN LOI, THU GOM V X L RC HU C H GIA NH.........................7

1.Phng php phn loi rc ............................................ 7

2. Phng php thu gom rc ............................................ 8

3.Phng php x l rc ti h gia nh ..........................11

2

Phn 1 RC THI SINH HOT

Rc l mt phn tt yu ca cuc sng, khng mt hot ng no ca cuc sng khng sinh ra rc. X hi ngy cng pht trin, lng rc ngy cng nhiu v dn tr thnh mi e da thc s i vi cuc sng.

Cht thi rn (CTR) sinh hot hay cn gi l rc thi sinh hot sinh ra t hot ng hng ngy ca con ngi. Rc sinh hot thi ra mi ni, mi lc trong phm vi thnh ph hoc khu dn c, t cc h gia nh, khu thng mi, ch v cc t im bun bn, nh hng, khch sn, cng vin, khu vui chi gii tr, trng hc....

Da vo tnh cht ca CTR, c th phn CTR thnh 2 loi l CTR hu c v CTR v c.

- CTR hu c l g? CTR hu c l cc cht thi c cha cc hp cht

hu c, c kh nng/d dng phn hy sinh hc (phn hu trong iu kin t nhin).VD : rau qu, cm tha... Hay ni mt cch n gin: CTR hu c l cc rc thi c ngun gc t sinh vt (ci cy, con vt). Chng c tui th thp nht, tn ti trong mi trng vi thi gian ngn ri bin mt. Gm nhng loi: cy c loi b, l rng, rau qu h hng, n tha, v trng, rc nh bp, xc sc vt, phn chn nui.. - CTR v c l g?

3

CTR v c l nhng cht thi khng c kh nng phn hy trong iu kin t nhin hoc c th phn hy nhng thi gian rt di (tm li nh ngha chun) nh thu tinh, snh s, kim loi, giy, cao su, nha, vi, in, chi, ct si, vt liu xy dng...

Ngun: H Ni URENCO & D n 3R JICA

Phn loi rc thi rn sinh hot

4

Phn 2 TC HI CA X L RC THI

KHNG HP V SINH i vi rc thi sinh hot pht sinh trong i sng

hng ngy, ngi dn cc vng nng thn thng c thi quen loi b bng cch t, tp kt rc ti bi rc (l thin) hoc rc ba bi ngoi l ng, ao, h, bin.... Tuy nhin, vic thi b v x l rc khng ng cch, hp v sinh s gy mt m quan v tc hi xu nh hng trc tip ti i sng con ngi v sinh vt.

1. TC HI CA VIC T RC THI 1. Thi quen ca ngi dn nng thn l t rc thi ngay ti gia nh trong c cha cc vt liu tha nh: chai nha, cao su, ti nilon

2. Khi t nhit thp chng chy khng trit v cc kh c thot ra ngoi. Trong m chy c cha cc cht nguy hi nh: Oxit ccbon, hydrocacbon d bay hi k c benzen v dioxin, nhng cht c th gy ung th.

5

3. t rc theo phng php th cng trong khu dn c th cc cht c hi nu trn s e da trc tip n sc khe. Hu qu khng ch dng li hin tng kh th, vim ng h hp m tng nguy c gy cc bnh ung th.

4. Bip php tt nht hn ch nhng tc hi l tch ring cc loi cht thi ni trn ti ch thnh sn phm hoc x l bng cc l t chuyn dng.

2. TC HI CA VIC RC THI BA BI 1. Thi quen rc thi ba bi ven ng lng, b sng, ao h ang rt ph bin cc vng nng thn.

2. Nc r rc s chy xung ao h, lm nhim ngun nc.

6

3. Cc cht c hi trong nc s tch ly trong thc phm nh: rau, tm, c... s rt nguy him nu ta n phi cc cht loi thc phm ny.

4. phng trnh nhng nh hng n h sinh thi v sc khe cn phi xa b thi quen rc ba bi, t chc thu gom v x l rc thi hp v sinh.

3. NGUY C I VI CC BI RC KHNG HP V SINH 1. Mi thn/ xm cc vng nng thn u c nhng bi rc l thin, khng c x l hp v sinh l ni n cha nhng nguy c ln v sc khe v mi trng.

2. Nhng bi rc ny c bit nguy him i vi nhng ngi thu nht rc v nhng ngi dn xung quanh.

7

3. Nhng cht c c th qua phi, qua cc tuyn nhn v qua da i vo c th con ngi, c th gy ng c trc tip hoc gy bnh ngoi da v bn trong c th.

4. Cc loi rc thi khng th ti ch cn phi c x l trong cc bi rc hp v sinh, c qun l vn hnh theo ng qui nh. Cn phi tp hun v bo v nhng ngi lm vic xung quanh bi rc.

Phn 3 HNG DN PHN LOI, THU GOM V

X L RC HU C H GIA NH

1. Phng php phn loi rc Rc trc khi c em x, cn c phn loi ngay

ti h gia nh. Cch nhn bit: Rc hu c: l cc loi rc d b thi ra trong iu

kin t nhin sinh ra mi hi thi nh: cc loi thc n tha, thc n h hng (rau, c cht...), v tri cy, cc cht thi tch ra do lm bp....

Rc v c c chia lm 2 loi l rc v c ti ch v khng ti ch (rc kh).

8

- Rc v c ti ch: l cc loi rc c th s dng li nhiu ln trc tip hoc ch bin li nh: giy, cc tng, kim loi (khung st, my tu hng,...), cc loi nha....

- Rc v c khng ti ch: l cht thi rn v c khng c kh nng s dng hoc ch bin li nh: giy n s dng, thy tinh (bng n, cc v,...), qun o c, x than, xng ng vt, v trng,....

2. Phng php thu gom rc Thu gom rc v c Trong rc v c, c th phn loi thnh 2 loi l rc

ti ch v rc khng ti ch (rc kh). Thu gom rc ti ch: Rc ti ch bao gm kim loi,

giy, cao su, nha, in phn ln c nhng ngi ng nt thu nht, phn cn ln trong rc v c ngi thu gom ng ring trong ti nilon hoc ti vi bn li cho c s ti ch.

9

Thu gom rc kh: Cc thnh phn rc khng c kh nng ti ch s c thu gom, ng trong thng, x mu hoc cha trong cc vt dng c sn gia nh nh thng, st, bao ti, ti nilon.

Thu gom rc hu c (rc t) Rc t bao gm thc n tha, rau, hoa qu, b ch,

v tm cua, v c... d thi ra nn phi thu gom hng ngy.

Thu gom rc v c

kh

10

Mi gia nh nn trang b 02 thng rc hu c v v c ring (c mu sc khc nhau trnh b nhm).

THNG NG RC

V C

THNG NG RC

HU C

THNG NG RC

HU C

11

Tn dng cc vt dng c sn trong nh lm thng ng rc phn loi

3. Phng php x l rc ti h gia nh X l rc v c khng ti ch

Hin Minh Chu c bi cha rc v i thu gom rc nhng i thu gom rc cha i vo hot ng v ang ch xy dng l t rc mini Minh Chu Quan Ln theo quy hoch ca UBND huyn Vn n. Vic x l rc x l rc v c khng ti ch cc gia nh cn:

+ T t chc thu gom phn rc ca gia nh mnh v vn chuyn ra bi cha rc tm.

+ KHNG t rc ngay ti h gia nh.

+ KHNG rc ba bi ven ng lng, b knh, ao h

12

Lu : Trong cht thi rn v c, c mt s thnh phn c gi l cht thi nguy hi.

Cht thi c gi l nguy hi khi c t nht mt trong cc tnh cht sau: d n (bnh gas, bt la,), d chy (vt dnh xng du, bnh c quy), n mn (cc cht c tnh axit hoc kim mnh), gy nhim trng (cht thi ngi bnh, bm kim tim,), cha cht c hi (v thuc bo v thc vt, pin)..

i vi cht thi nguy hi, cn c thu gom vo mt ti ring sm mu v cn c giao cho chnh quyn a phng (b phn qun l mi trng) x l theo quy trnh ring.

X l rc hu c h chn rc thi di ng H rc di ng l mt trong nhng m hnh x l rc

thi hu c. y l m hnh d ng dng, linh hot m khng km phn hiu qu. c gi l h rc di ng v h ny th tch nh (c vi trm lt), khi h y c th chuyn sang h khc s dng v h c chnh ngi dn xy dng v duy tr hot ng. H rc di ng l mt trong nhng gii php x l rc hu c n gin v hiu qu.

Cch xy dng h

- V tr t h: Trong vn, mi trng t, khng qu kh hay qu m t, cch xa ni trn 3m.

- Chiu su: 0,7 1,5m.

13

- ng knh: 0,6 1m.

- Np: Kch thc v hnh dng ph thuc vo ming h, cht liu thng bng kim loi hoc g (ty iu kin tng h gia nh c th chn cch vt liu khc nhau nhng cn m bo tnh an ton, kn trnh cho

vt th l lt vo cng nh mi t trong h thot ra).

S h chn rc thi di ng

Cch thc hin

- Rc hu c hng ngy c vo h, sau rc mt lt mng ch phm sinh hc (c tc dng kch hot phn hy nhanh cc cht hu c, khng gy mi hi, sn phm sau ti xp, mn). B t hoc tro/tru ri ln trn mt lp mng khong 2 5 cm v y np trnh rui, mui, chut, v ma; - Khi rc y h, tin hnh lp t v tip tc o h khc ng rc.

0,6 1,0 m

0,7

1,

5m Mt t

Lp rc huc

Lp t Np h

Mt t

14

- Lu : c th c hoc khng cn s dng ch phm sinh hc

H rc di ng h gia nh

C ch hot ng

Rc hu c hng ngy c ngi dn xung h rc di ng (ch cn lc b bao b, bao nilon...) c phn hy do vi khun v cc loi sinh vt t hay ni cch khc l t phn hy.

u im li ch

u im

- n gin, d thc hin,

- Gii quyt ti ch rc thi sinh hot hu c ca cc h gia nh v khng gy nhim mi trng,

- Khng tn din tch ca cc h gia nh,

15

- Mn to ra t rc thi hu c c th s dng cho vic ci to t, trng cy trong nh.

Li ch trc tip

- Gim thiu nhim khng kh (mi rc phn hy)

- Hn ch s sinh si v pht trin ca cc bnh truyn nhim (rc hu c thng l ngun thc n ca rui, mui, nhng)

- Gim ti cho h rc tm thi ti x, ly li cnh quan sch p cho vng ny.

Li ch gin tip

Khi h y mt thi gian, sau khong 20 25 ngy ngi dn c th s dng trc tip lm h trng cy hoc dng rc phn hy lm phn bn, trng cy.

Lu

- Trnh nc xm nhp vo trong h rc (nc ma,) - Trnh o h gn mch nc ngm - Ch cn h rng v khng qu su - Tuy lng kh sinh ra trong qu trnh rc l khng nhiu nhng khi m np h, cn trnh ng trc din vi ming h v nn eo khu trang.

16

NHNG VIC

KHNG NN