iiYang Bago na Togon Kanatu

New Testament in Mansakacopyright © 1975 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: MansakaTranslation by: Wycliffe Bible TranslatorsContributor: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 1975, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text is made available to you under the terms of the Creative Commons License: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works.(http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the text to different file formats, as long as you do notchange any of the text or punctuation of the Bible.You may share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from this work, provided that you include the above copyrightinformation:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or punctuation of the Scriptures.

Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us with your request.The New Testamentin Mansaka

© 1975, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.You may share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format, provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures included with Scriptures and other documents on this site are licensed just for use with those Scriptures and documents. For other uses,please contact the respective copyright owners.2015-03-17PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 11 Jan 2020 from source files dated 30 Dec 2019bc4c9537-6ae4-5448-9a71-d480b6c3c8af

Contents

Mateo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Markos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51Lukas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136Apostol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170Roma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2151 Korinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2382 Korinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261Galasia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275Epeso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283Pilipos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291Kolosas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2971 Tesalonika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3032 Tesalonika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3071 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3102 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317Tito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 322Pilemon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325Hebreo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 326Santiago . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3421 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3482 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3541 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3582 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3643 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 365Judas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 366Pyapakita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 368

iii

Mateo 1:1 1 Mateo 2:1

Yang Madyaw na Batok bain kangJesu Kristo na Byabatok ni

MATEOYang Kamonaan ni Jose na Bana ni Maria(Lukas 3:23-38)

1 Yani yang lista sang kaponganan ni JesuKristo na sompaw ni Dabid na ari kadini nangmanga Judio na taga Israel. Si Dabid sompaw niAbraham. Si Abraham yaan yang mona na Judio.

2 Si Abraham yang ama ni Isaak. Si Isaak yangama ni Jakob. Si Jakob yang ama ni Juda aw yangmanga lomon naan na kausgan. 3Manga anak niJuda si Pares aw si Sara, yang ina nilan si Tamar.Si Pares yang ama ni Esrom. Si Esrom yang amani Aram. 4 Si Aram yang ama ni Aminadab. SiAminadab yang ama ni Naason. Si Naason yangama ni Salmon. 5 Si Salmon yang ama ni Boos.Yang ina ni Boos si Rahab. Si Boos yang ama niObed. Yang ina ni Obed si Ruth. Si Obed yang amani Jese. 6 Si Jese yang ama ni Dabid na ari.

Si Dabid yang ama ni Solomon. Yang ina niSolomon asawa ni Urias, yaagaw ni Dabid. 7 SiSolomon yang ama ni Roboam. Si Roboam yangama ni Abias. Si Abias yang ama ni Asa. 8 SiAsa yang ama ni Josapat. Si Josapat yang amani Joram. Si Joram yang ama ni Osias. 9 Si Osiasyang ama ni Jotam. Si Jotam yang ama ni Akas. SiAkas yang ama ni Esekias. 10 Si Esekias yang amani Manases. Si Manases yang ama ni Amon. SiAmon yang ama ni Josias. 11 Si Josias yang ama niJekonias aw yang lomon naan na kausgan. Nangtimpo ni Jekonias ngaon na timpo yang pagdarasang manga Judio na biyag adto sang maawat nabanwa, ag Babilonia.

12 Nang adto ra silan Babilonia, yamawtawyang anak ni Jekonias na si Salatiel. Si Salatielyang ama ni Sorobabel. 13 Si Sorobabel yang amani Abiud. Si Abiud yang amani Eliakim. Si Eliakimyang ama ni Asor. 14 Si Asor yang ama ni Sadok.Si Sadok yang ama ni Akim. Si Akim yang amani Eliud. 15 Si Eliud yang ama ni Eleasar. SiEleasar yang ama ni Matan. Si Matan yang amani Jakob. 16 Si Jakob yang ama ni Jose na banani Maria. Si Maria yang yanganak kang Jesus napyagangaranan ni Kristo na pinili nang Dios namagaari.

17 Pagpono kang Abraham asta agkang Dabid,samporo aw opat na ka sompaw. Kayan pagpono

kang Dabid asta sang pagbiyag sang manga Judioadto Babilonia, arag samporo aw opat na kasompaw. Kayan pagpono oman disaan asta sangpagkawtawni Jesu Kristo, samporo aw opat omanna ka sompaw.

Yang Pagkawtaw ni Jesus(Lukas 2:1-7)

18 Maynini yang pagkawtaw ni Jesu Kristo.Tawas pa si Maria ni Jose, wa pa silan magaipidkyatigaman da ni Maria na pyagabayaan yaannang Balaan na Espirito na yadayon yaan mab-dus nang way usug. 19 Si Jose yangagad sangbalaod ni Moises, wakaw di da garo yaan man-gasawa kang Maria kay dumdum naan aon usugni Maria. Awgaid gadumdum si Jose na di naanapakatigam sang kadaygan yang yamapaggunakang Maria kay daw kainaan. 20 Kaba gaun-gudungud yaan daw monnono yani, yapakitakanaan asang kanaan tagaynup yang tagalangitna sogwanun nang Dios na yagalaong, “Ikaw, kayJose na sompaw ni Dabid, ayaw magdowadowapagpangasawa kangMaria kay pagbaya nang Bal-aan na Espirito na yadayon yaan mabdus nangway usug. 21 Manganak yaan nang usug, pagan-garanan mo yaan ni Jesus kay yaan yang mag-alingat sang sara nang manga otaw na masarigkanaan.” Yaan yang pyagalaong nang tagalangitkang Jose.

22 Nang yapagguna da yaan kang Maria, yaanyang pagkatoman nang pyagalaong nang Diosna byabatok kadini nang propeta, laong, 23 “Aondaraga na madayon mabdus nang way usug.Manganak yaan nang usug, pagangaranan yaanni Emanuel.” Yang kaorogan nang Emanuel, yangDios aani kanatu.

24 Pagkagimata ni Jose, magbangon, kayanpyangagdan naan yang pyagasogo kanaan nangtagalangit na sogwanun nang Dios. Pyangasawara naan siMaria. 25Toyowa silanmagaipidmatagkyawtawan si Maria. Pagkawtaw nang isu naan,usug, kayan pyagngaranan ni Jose yang isu niJesus.

2Yang manga Otaw na Yadatung sikun Digsilatan

1 Kaba gaari si Herodes sang banwa na Judea,yamawtaw si Jesus asang barrio na Betlehemna sakop nang Judea. Nang isuisu pa si Jesus,aon manga otaw na sikun digsilatan na matigamtomanaw sang manga bitoon. Yaan na mangaotaw yadatung asang syodad na Jerusalem na

Mateo 2:2 2 Mateo 2:23

sakop nang Judea. 2Yanagosip silan sangmaguyadig Jerusalem, laong, “Wain yang isu na ya-mawtaw na magaari sang manga Judio? Kikitanami digsilatan yang bitoon na toosanan sangkanaan pagkawtaw. Magataod kami kanaan,wakaw yakani kami kanaan.” 3 Yamasamoksi Herodes na ari disaan na banwa pagdungugsaan na batok. Kariko nang taga Jerusalemarag yamasamok. 4 Pyapagtipon ni Herodesyang kariko nang pangoro nang manga Judiona manga magampoway aw yang kariko nangkanilan magindoway sang balaod. Kayan yagosipsi Herodes kanilan, laong, “Diin mawtaw yangisu na pyagangaranan ni Kristo na magaarikono?” 5 Yimibak silan, laong, “Yatigam kamina amawtaw yaan dig Betlehem na sakop nangJudea kay yamabasa nami yang syosolat kadininang propeta nang Dios, laong, 6 ‘Kamo na tagaBetlehem na sakop nang Judea, amaimo kamodungganun asang manga pangoro ag Judea kaydig Betlehem mawtaw yang amaimo pangoronang kanak sakop na sompaw ni Israel.’ ”

7 Pagdungug ni Herodes saan, paibarawunnaan agkanaan yang tagasilatan. Pagdatung ni-lan, osipin naan nang silanay da, laong, “Akanomayo ikitaa yang bitoon?” 8 Pagdungug niHerodes sang kanilan ibak, sogoon silan naanadto Betlehem, laong, “Panallos da kamo adtoBetlehem. Anapa mayo dato yang isu. Awkitaun da mayo, paglaongan mayo kanak, kayarag ak magataod kanaan, makadto ak kanaan.”9-10 Pagdungug nilan sang sogo ni Herodes,manaw silan. Yanaguma silan na kikita nilanoman yang bitoon na kikita nilan nang aadtopa silan apit silatan. Yaalladan silan naan nabitoon. Kayan pagkatupad naan na bitoon sangpyagauyaan nang isu, magtangku. 11 Pagsurudnilan sang baray, kitaun nilan yang isu aw yangkanaan ina na si Maria. Yaparabay silan lomoodna yamatobang sang isu. Kayan yakad nilan yangkanilan dara na aatag kang Jesus. Yatagan nilan siJesus nang borawan aw yangmangamangkaballona pyagangaranan nang insenso aw mira.

12 Kayan yomori silan agkanilan. Wa da aagiagkang Herodes. Yagarili la kay pyapagtagaynupsilan nang Dios, laong nang tagaynup, “Di dak-man kamo magagi agkang Herodes.”

Yang Pagparagoy adto Egipto13Pagkariyos nang tagasilatan, yang tagalangit

na sogwanun nang Dios yapakita oman kang

Jose disang kanaan tagaynup, laong, “Pagmata,kay Jose, panaw kamo si Maria, daraa yang isu.Paragoy kamo dini, singadto kamo Egipto, kayanapun ni Herodes yang isu na apatayun. Datora naa kamo paguya kinaba di ko kamo paoriin.”14 Pagkagimata ni Jose, manaw silan nang gabi,dyadara yang isu adto sang maawat na banwa,ag Egipto. 15 Kaba boi pa si Herodes, aadto silanmagauya Egipto. Yang pagkadto nilan Egipto,yaan yang pagkatoman nang pyapaglaong kadininang Dios sang propeta, laong, “Yang kanak anakna aadto Egipto tyatawag ko na antak da mori.”

Pyamatay yang manga Isu na Usug16 Pagkatigam ni Herodes na wa da aagi

agkanaan yang tagasilatan,madamanyaan laban.Syosogo naan yang kanaan manga sogwanunadto Betlehem aw adto sang makilibot naan nabanwa. Pyapapatay naan kanilan yang karikonang mangaysu na usug na aon day dowang katoig yang idad, aw yangwa pa asaot nang dowangka toig, arag apatayun. Dungan kikita nangtagasilatan yang bitoon, aon day dowang ka toig,wakaw pyapapatay ni Herodes yang kariko nangmanga isu na manga dowang ka toig yang idadantak kaupud matay si Jesus. 17 Yamaitabo sangmanga ina nang manga isu na pyamatay yangsyosolat ni Jeremias na pyapasolat nang Dioskadini na yagalaong, 18 “Aon tanog na dyudun-gug dig Rama, dyaraw, pyagmatay, kay si Rakelyagaurug sang kanaan manga isu. Yabay do-maraw, di amaribad kay yang manga isu naanyangkawara da.”

Yang Pagori sikun ag Egipto19 Pagkamatay ni Herodes, yang tagalangit na

sogwanun nang Dios yapakita disang tagaynupni Jose dig Egipto. 20 Laong naan kang Josedisang tagaynup, “Pagmata, ori da kamo adtosang banwa na Israel. Yamatay da yang mangaotaw na magapatay sang isu.” 21 Kayan yagban-gon si Jose aw pagagadan yang isu aw ina aw orisilan adto sang banwa na Israel.

22 Pagdatung nilan sang banwa na Israel, du-mungug si Jose na si Arkelao yang yakaballin sangkanaan ama magari sang manga Judio dig Judea.Yamalluk si Jose, wa makakadto. Pyapakatigamyaan asang kanaan tagaynup na dato silan ko-madto sang banwa na Galilea. 23Kayan kyomadtosilan aw paguya asang barrio na Nasaret na sakopnang Galilea. Yang paguya nilan ag Nasaret,yaan yang pagkatoman nang pyapaglaong nang

Mateo 3:1 3 Mateo 4:4Dios kadini sang manga propeta na yagalaong,“Pagangaranan si Jesus nang taga Nasaret.”

3Yang Pagbabatokon ni Juan na Magbawtismoway(Markos 1:1-8; Lukas 3:1-18; Juan 1:19-28)

1 Paglabay nang pilang ka toig, domatung siJuan na Magbawtismoway na gababatokon sangmanga otaw na yakadto kanaan disang banwa naway maguya ag Judea. 2 Laong ni Juan, “Ayawi lamayo yang batasan mayo na maat nang Dios, kayyang Dios na aglangit, bay magari kanatu.” 3 SiJuan yang byabatok kadini ni Isaias na propetanang Dios, laong, “Aon otaw disang banwa naway maguya na magalaong sang manga otawna makadto kanaan, ‘Pangandam kamo kay ma-datung yang Ginoo na makagagaom, dadyawamayo yang agiin naan.’ ”

4 Si Juan, yaan yang pyandagom naan yangyabul na bobol nang ayup na kamelyo. Yaanyang pyanintoron naan yang paris nang baka.Yaan yang kanunun naan yang doron aw yangduga. 5Madaig yangmanga otawna yakadto kangJuan sikun ag Jerusalem aw sikun sang tibookJudea aw sikun sangmanga banwa na dorog nangtobig na Jordan. 6 Pagbatok nilan sang kanilanmanga imo na ayawan nilan kay maat nang Dios,bawtismowan silan ni Juan disang tobig na Jor-dan.

7 Pagkita ni Juan sang manga Judio na Pariseoaw manga Saduseo na yodorod agkanaan na ma-gapabawtismo garo, maglaong si Juan kanilan,“Kamo na maynang batasan nang tinanap, maskimagapabawtismo kamo, awdimayo ayawan yangmanga imo mayo na maat nang Dios, isilotankamo nang Dios aw domatung yaan. 8 Imowamayo yang madyaw nang Dios antak katigamanna yayawan da mayo yang manga imo mayo namaat. 9 Maski sompaw kamo ni Abraham, ayawkamo magdumdum na dili kamo adamanan nangDios sang imo mayo na maat. Kay yaning mangabato disini, aw gosto nang Dios imoon mangasompaw ni Abraham, amangkaimo. 10 Yani yangpananglitan ko kamayo antak kamo matigamsang imoon nang Dios kamayo. Maynang pag-poti sang atsa pilaun yang kaoy, maynaan yangpagokom nang Dios kamayo. Maski nana nakaoy na wa obonga nang madyaw, ipilaun kayanyontog sang atoron.” Maynaan yang pagindoni Juan sang manga otaw. 11 Yabay magindosi Juan, laong, “Tobig yang pyagabawtismo ko

kamayo. Yaan yang toosanan sangpagayawmayosang kamayo maat na batasan. Toyo yang mas-apit kanak domatung, yaan yang pagabawtismonaan kamayo yang Balaan na Espirito aw atoron.Dakora yang kanaan katungud labaw pa sangkanak katungud, wakaw di akmakagayon kanaanaw imoon ak allang naan na magadara sangkanaan sapatos kay laban ako obos kanaan. 12Awdomatung yaan, otobokon naan yang yangagadkanaan aw toboka yang wa mangagad kanaan.Maynang yagtaap yaan sang omay, titipud naanyang imgas aw dayawa naan asang pool. Yangtipig obogsok naan adto sang atoron. Yaan naatoron di magkamatay.”

Byabawtismowan si Jesus(Markos 1:9-11; Lukas 3:21-22)

13Pagpanawni Jesus sang banwa na Galilea, tu-mugbung yaan agtobig na pyagangaranan nangJordan kay magapabawtismo yaan kang Juan.14 Di garo si Juan magabawtismo kang Jesus.Laong ni Juan kang Jesus, “Nanga sa maga-pabawtismo kaw kanak na ako sa garo yang mag-apabawtismo kanmo?” 15Yimibak si Jesus, laong,“Yani yang madyaw imoon adoon, kay antak kitamakatoman sang kariko nang sogo nang Dios kaymatarong yaan na imo.” Kayan byawtismowan niJuan si Jesus.

16 Kyakabawtismowan si Jesus, yamangginyaan sang tobig. Kayan kyaowangan yang langitaw kitaa ni Jesus yang Balaan na Espirito naDios na yukunsad agkanaan,maynangpagkunsadnang salampati. 17 Kayan yaparabay magsorityang Dios diglangit na yagalaong adto kang Jesus,“Ikaw yang bogtong na Anak ko na laban kokarugunan. Kariko nang manga imo mo aragmadyaw ko.”

4Titigi si Jesus daw Mangagad daw Dili sang Sogo

ni Satanas(Markos 1:12-13; Lukas 4:1-13)

1 Kayan pyagagad nang Espirito nang Dios siJesus adto sang banwa na way maguya kay antakyaan dato tigiin ni Satanas daw mangagad yaandaw dili sang sogo ni Satanas. 2 Wa akaan siJesus surud nang kapatan na allaw aw kapatan nagabi, kayan yagutum yaan laban. 3 Dyodorodanni Satanas si Jesus. Titigi naan daw magaga naanyaan antak domapa kanaan. Laong ni Satanas,“Kay Jesus, kay ikaw kono yang anak nang Dios,imowa paan yaning bato.” 4 Yimibak si Jesus,

Mateo 4:5 4 Mateo 4:24laong, “Syolat da yang pyagalaong nang Dios nayang kariko nang pyagalaong naanmakaboi sangotaw, buku gaid nang makaan yang makaboi.”5 Kayan kay wa adaug si Satanas, yoman naan siJesus tigiin. Pyagaagad naan si Jesus adto sangdagdagu na templo asang syodad na Jerusalem.6Pagdatung nilan sang kakagwasan nang templo,yagalaong si Satanas kang Jesus, “Kay ikaw konoyang anak nang Dios, logpat adto darum. Maskimologpat kaw, di kaw ukudurun, kay syolat dayang saad nang Dios na apatagapan kaw nangDios sang kanaan manga sogwanun na tagalan-git. Asakgawun kaw nilan antak yang siki modi kumurug sang bato.” 7 Yimibak si Jesus kangSatanas, laong, “Di ak mologpat, dili ko itigiinyang Dios, kay arag syolat da yang pyagalaongnang Dios na ayaw pagtigiya yang Dios na kanmoGinoo na antak mo katigaman daw matomanyang syasaad naan daw dili.”

8 Kayan yoman pagagad ni Satanas si Jesusadto sang laban makagwas na butay. Pyapakitanaan kang Jesus yang kariko nang kasakopannangmanga ari sang tibook donya, aw yang kani-lan gaom aw dungug, yabos pakita kang Jesus.9 Kayan yaglaong si Satanas kang Jesus, “Karikonini aatag ko kanmo aw lomood kaw kanak awsimba kanak.” 10Yimibak si Jesus, laong, “Panaw,kay Satanas, dili ako magaimo saan kay syolat dayang pyagalaong nang Dios na yaan gaid yangsimbaa yang Dios na kanmo Ginoo, yaan gaidyang pangagadi.”

11 Kayan pyanawan yaan ni Satanas kayan dy-omatung yang tagalangit na manga sogwanunnang Dios na yatabang kang Jesus.

Yagapono si Jesus sang kanaan Pagpangindo agGalilea

(Markos 1:14-15; Lukas 4:14-15)12 Pagdungug ni Jesus na pipiriso si Juan

na Magbawtismoway, mori yaan asang kanaanbanwa na Nasaret, sakop nang Galilea. 13Kasikundisaan simingadto yaan Kapernaum aw paguyadisaan na banwa na asang dorog nang dagatdisang Galilea, pagurangan nang Sabulon awNeptali. 14 Yisingadto si Jesus saan na banwaantak matoman yang pyagalaong nang propetana si Isaias na yagalaong,

15 “Yang taga Sabulon aw taga Neptaliyanaguya asang dorog nang dagat, apit sallupannang tobig na Jordan ag Galilea. Aon buku nangmanga Judio na arag asaan magauya. 16 Yang

manga otaw na yanaguya disaan wa pa ikilarasang matungtung na Dios, maynang yanaguyasilan asang kangitngitan. Yang yanaguya asangkangitngitan, yaan yang yangasi sang kanilanginawa yang yamalluk na amatay. Adoonkimita da silan sang pyagangaranan nang Allag.Yallagan da silan kay dyomogpo da agkanilanyaang Allag na kanilan Ginoo.” 17 Asaanmagapono si Jesus magindo, laong, “Ayawi lamayo yang batasan mayo na maat nang Dios, kayyang Dios na aglangit bay magari kamayo.”

Pyagaagad ni Jesus yang Opat na Magkakaya(Markos 1:16-20; Lukas 5:1-11)

18 Kaba yapanaw si Jesus disang dorog nangdagat ag Galilea, kikita naan si Simon na pya-gangaranan ni Pedro aw yang mangod naan nasi Andres. Yanagpamiyara silan, kay mangamagkakaya silan. 19 Yagalaong si Jesus kanilan,“Kamo, yang yagakakamang mayo yang isda.Adoon agad kamo kanak, pagaindoon ta kamodaw onnoon mayo pagkamang sang manga otawantak silan masingadi kanak.” 20 Pagdungugnilan saan, maparabay silan dowa motawan sangkanilan manga biyara, kayan yomagad silan niJesus.

21 Pagkatapos saan, oman manaw si Jesuskayan kimita sang dowa na maglomon, si San-tiago aw si Juan. Arag iyan yang kanilan amana si Sebedeo, yomobay kanilan magdayaw sangmanga mabakla na pokot nilan asang barangay.Kayan yaglaong si Jesus kang Santiago aw kangJuan, “Agad kamo kanak.” 22 Pagdungug nilansaan, panawan nilan parabay yang kanilan amadisang barangay kayan yomagad ni Jesus.

Yagababatokon si Jesus bain sang Dios aw Pa-pagkadyawa naan yang Yamasakit

(Lukas 6:17-19)23 Yagalimpud si Jesus sang tibook Galilea,

yangindo asang kanilan pagtitiponan. Yagaba-batokon yaan sang madyaw na batok bainsang pagsakop nang Dios sang manga otaw.Pyapagkadyaw ni Jesus yang kariko nangyamangkasakit, maski nana na sakit nilan.24 Yakarimpud arag yang dungug ni Jesus disangbanwa na Siria na sikbit nang Galilea. Wakawkariko nang yamangkasakit pyandara agkangJesus. Yang lyoromanan nang mangkaraat, yangkyakaboyan, yang yamatay da yang sangkilid nalawas, yang manga otaw na yanagburukburukyang byabati nang lawas arag dyadara agkang

Mateo 4:25 5 Mateo 5:22Jesus. Kariko naan doon arag yagakadyaw.25Wakaw yamagad ni Jesus yangmadaig laban namanga otaw na taga Galilea aw yang taga Judeaaw yang taga Jerusalem aw yang manga otawna maguya asang samporong ka syodad aw yangmanga otaw na maguya asang dorog nang tobigna Jordan.

5Pyagaindo ni Jesus yang Kanaan manga Inindo(Lukas 6:20-49)

1 Pagkita ni Jesus sang magkadaig na mangaotaw, magtokod yaan nang butay. Pagkaandanaan, magingkod, kayan yandorod agkanaanyang kanaan manga inindo. 2 Pyagaindo silan niJesus, laong,

3“Madi pa kamona yatigamnayagakinaanglankamo sang tabang nang Dios kay kamo yangpyagasakop naan.

4 “Madi pa kamo na yamauruk tungud sangkamayo sara kay kamo yang papagumaun nangDios.

5 “Madi pa kamo na di magbarus nang maatsang arag otaw, kay kamo yang makapagpanmosang syasaad nang Dios.

6 “Madi pa kamo na yaan yang dakora sang ka-mayo dumdum yang pagpangagad sang pagbuutnang Dios, kay kamo yang atabangan nang Diospagimo sang gosto mayo.

7 “Madi pa kamo na mallaatun sang kadaygankay kamo yang akallaatan nang Dios.

8 “Madi pa kamo na yamarobos yang ginawaadto sang Dios kay kamo yang mikita sang Dios.

9 “Madi pa kamo na magoosay sang kasamokkay kamo yang pagangaranan nang Dios nangmanga anak naan.

10 “Madi pa kamo na dyadaugdaug nang otawamayn yangagad kamo sang pagbuut nang Dioskay kamo yang pyagasakop nang Dios.

11“Kamona pyagapallaongan nang otaw, kamona dyadaugdaug nilan, kamo na pyangimowannilan sang wa mayo pagagunaa tungud sang pag-pangagad mayo kanak, kamo yang pyanalang-inan nang Dios. 12 Wakaw paguma kamo kaylabanmadyaw yang barus kamayo nangDios pag-datung mayo asang paguya naan aglangit. May-naan yang mona pa mayo domatung na mangapropeta nang Dios, arag dyadaugdaug nang ka-daygan na manga otaw.”

Yang Asin aw yang Allag(Markos 9:50; Lukas 14:34-35)

13 “Kamo na kanak manga inindo min kamonang asin na yakadyaw sang nanam nangpagkaan, toyo aw kawaraan da yang asin sangkanaan kaasin di da makabarik yang nanam naanna asin. Wakaw asarabul da yaan na asin, kayankyaguyukan nang manga otaw kay wa day kabos.

14“Min kamonang allag nang suga na yamallagsang kariko nang manga otaw. Min kamo nangbarrio na di amatago kay aadto sang babaw nangmakagwas na butay. 15 Dili magasuga yang otawsang ilawan kayan syangkoban nang lata, aw-gaid usugaan yang ilawan kayan tyongtong antakmarimpud allagan yang kariko nang surud nangbaray. 16Wakaw pakitaanmayo sangmanga otawyang pagtoo mayo pinaagi sang madyaw na imomayo. Pagkita nilan sang madyaw na imo mayo,amapanumdum silan sang kamayo Ama na Diosaglangit.”

Pagindo bain sang Balaod17 Yabay magindo si Jesus, laong, “Ayaw kamo

magdumdum na yakani ako na awaraun ko yangbalaod na pyapasolat nang Dios kadini kangMoises, aw ayaw mayo arag pagkaundi na awa-raun ko yang pyagaindo nang manga propetanang Dios. Awgaid yakani ako na magatomansang kariko nang balaod ni Moises. 18 Ayawpagkaringawi yani, tinuud na kariko nang balaodni Moises amatoman, laban sa way alabayan,maski tagbi. 19 Wakaw yang di mangagad sangmaski tagbi na sogo nang Dios aw pagindo sangkadaygan antak di mangagad saan na sogo, yaanna otaw amaimo tagompuyus disang kasakopannang Dios. Awgaid yang yangagad sang karikonang pagindo nang Dios kayan yagindo sang ka-daygan antak mangagad sang kariko nang sogo,yaan yang labaw na otaw disang kasakopan nangDios. 20 Pagalaong ko kamayo yang matungtungna aw yaan yang pangagdan mayo yang pagbuutnang Dios, pagasakopon kamo nang Dios. Aw dilomabaw yang kamayo madyaw na imo sang imonangmanga Pariseo awmangamagindoway sangbalaod, di kamo pagasakopon nang Dios.”

Pagindo bain sang Kadaman21Yabay magindo si Jesus, laong, “Dyumungug

da kamo sang pyagaindo sang kanatu kamonaankadini, laong, ‘Ayaw magpatay sang arag kamootaw. Yang magapatay sang arag otaw ookmanna isilotan.’ 22 Awgaid yani yang pagalaongko kamayo, na yang maski sini na amadamansang arag silan otaw, yaan yang ookman na

Mateo 5:23-24 6 Mateo 5:42isilotan. Yang magasosoritin sang sang ka otawna antak kainaan, yaan yang ookman na isilotannang kanaan okom. Yang magapandiyampa sangarag silan otaw, yaan yang ookman na adaraunadto sang laga asang impirno. 23-24 Aw iyankaw sang atobangan nang templo, yagadara kawnang pagaatag mo sang Dios, kayan yakaungudkaw na yakasara kaw sang arag kamo otaw,patinguna naa yang pagatag mo aw singadtosang kyakasaraan mo aw papagkadayaw kanaan.Pagkatapos mayo magkadayaw, pagbarik da sangtemplo kayan pa makapagatag da kaw sang aatagmo sang Dios.

25 “Aw pagsombong kaw nang sang ka otaw,parabay papagosay sinyan na otaw kaba wa pakaw adaraa adto sang magookom. Kay aw adto rakaw sang magookom, daw kaw nang magookompagsogo sang polis na arasak kaw sang pirisowan.26Kayan awmakarasak da kaw sang pirisowan, dikawmakarogwa aw dimomabos kabayadan yangkariko nang apabayad kanmo nang magookom.”

Pagindo bain sang Sara nang Panagipid nangBuku nang Magasawa

27Yabay magindo si Jesus, laong, “Dyumungugda kamo sang pyagaindo sang kanatun kamon-aan, laong, ‘Usug aw bobay kamayo, ayawkamo managipid aw buku kamo nang maga-sawa.’ 28Awgaid yani yang pagalaong ko kamayona yang matanaw sang bobay kayan kyaimaannaan abay yaan na bobay, yakaimo da yaannang maat saan na bobay disang kanaan gi-nawa. 29 Wakaw aw yang sangkilid na mata moyang kyakaponowan nang sara mo, lusata awsaraburan. Madyaw pa yang sangkilid da yangmata mo sang dowa yang mata mo na amasin-gadto kaw sang laga asang impirno. 30Maynaanoman, aw yang sangkilid na buktun mo yangkyakaponowan nang sara mo, otoda aw sarabu-ran. Madyaw pa yang sangkilid da yang buktunmo sang dowa yang buktun mo na amasingadtokaw sang laga asang impirno.”

Pagindo bain sang Panagayaw nang Magasawa(Mateo 19:9; Markos 10:11-12; Lukas 16:18)

31 “Pyagaindo arag kadini yani, laong, ‘Awmayawyang bana sang kanaan asawa, kinaanglanna amatag yaan nang solat na karigunan na antakkatoowan na silan yagayaw da.’ 32 Awgaid yaniyang pagaindo ko kamayo na aw mayaw yangbana sang kanaan asawa na wa makasara pinaagisang papagipid sang kadaygan na usug, kayan

yagbana oman sang kadaygan, yakasara yangbana kay sapono yagabana oman sang kadayganyang kanaan asawa kay yayawan naan. Kayanyang yangasawa saang bobay na yayawan nangbana arag yakasara.”

Pagindo bain sang Pagsaad33 Yabay magindo si Jesus, laong, “Yudungug

kamo na pyagaindo sang kanatu kamonaan nayang syasaad mo sang Dios tomana. 34 Awgaidyani yang pagaindo ko kamayo na aw aon pya-galaong mo na imoon mo sang arag kamo otaw,ayaw magsapa. Ayaw maglaong na aw dilimatoman yang kanak pyagalaong, akarugbakanak nang langit. Di pagasapa yang langit kayyang langit pyagauyaan nang Dios. 35 Ayawmaglaong na aw di matoman yang kanak pya-galaong, amarugbak yang lopa na pyagainduganko. Arag di pagasapa yang lopa kay yang lopa aragkanang Dios. Ayaw maglaong na aw di matomanyang kanak pyagalaong, amasapad yang kanatupaguya na Jerusalem. Ayawmaglaong nang may-naan kay yang Jerusalem syodad na pyagauyaannang maturus na Ari. 36 Maski yang oro modili pagasapa, ayaw maglaong na aw di matomanyang kanak pyagalaong, amapoti yang logay ko,kay di kaw makaimo pagpakapoti sang logay mo.37Wakaw ayaw magsapa. Paglaong gaid, ‘Uu,’ awdili, paglaong, ‘Dili.’ Kay aw magsapa kaw, yangpagsapa mo sikun sang maat na dumdummo.”

Pagindo bain sang Pagbarus(Lukas 6:29-30)

38 “Dyumungug da kamo sang pyagalaong nayang makabota sang mata nang sang kawtawabarusan yang kanaan mata botaun. Yangmakarapod sang onto nang sang kawtaw abaru-san yang kanaan onto lapodon. 39 Awgaid yaniyang pagaindo ko kamayo na ayaw magbarussang otaw na gaimo kanmo nang maat. Awsampakun yang apit karinto na pisngi mo, omanpasampakan yang apit kawara mo. 40 Aw pag-sombong kaw nang sang kawtaw na akamangunyang sang urad na dagom mo, duputa atagankanaan yang dowang urad. 41 Aw lugusun kawpapagdaraun nang sang kawtaw sang kanaandara nang sang ka kilometro yang kaawat nangpagadaraan, abaya daraa adto sang dowang kakilometro. 42 Aw aon mangayo kanmo, atagi. Awaon murus kanmo, ayaw pagbaribadi.”

Mateo 5:43 7 Mateo 6:15Yang Pagkarugun sang Kontara(Lukas 6:27-28,32-36)

43 “Dyumungug da kamo sang pyagalaong nakaruguni yang kanmo amigo, yang kontara moayaw magkarugun. 44 Awgaid kamo na kanakmanga inindo yani yang pagaindo ko kamayo,”laong ni Jesus, “Karuguni arag yang kanmo kon-tara, ampowan sang Dios yang yagaimo sangmaat kanmo. 45Aw yamarugun kamo sang karikonang otaw, kamo yang matungtung na mangaanak nang kamayo Ama aglangit, kay yang Diosyamarugun sang kariko nang otaw. Yang Dios,pyapagonawa naan pasuganan yang pawa nangmaat na otaw aw yang pawa nang madyaw naotaw. Pyapagonawa naan paoranan yang pawanang manga otaw na yangagad sang balaod nangDios aw yang wa mangagad. 46 Aw yaan gaidyang karugunan mo yang yamarugun kanmo,ayawmagdumdumna atagan kawnangDios nangmadyawna barus kay sana sa yangmarimbongnaotaw yamarugun sang yamarugun kanaan. 47Awyaan gaid yang papagbarawan mo yang arag dadoon kamo, di kaw abantogon nang Dios, kaysana yang manga otaw na wa otoo sang Diosyamarugun sang kanilanmanga amigo. 48Awgaidkamo, karuguni yang kariko nang manga otawmaynang pagkarugun nang kamayo Ama aglan-git sang kariko nang manga otaw.”

6Pagindo bain sang Pagatag

1 Yabay magindo si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Ayaw magimo sang madyaw naimo disang pagkadaigan nang otaw na yaan yangudumdumun mayo yang abantogon kamo nangarag kamo otaw. Aw yaan yang dumdumun mo,way madyaw na abarus kanmo nang kanmo Amana Dios na aglangit.

2 “Wakaw aw matag kaw sang manga pobre,ayaw pagpakita sang kadaygan na antak kawbantogon na gaatag kaw. Ayaw maggaon nangmanga otaw na asang baba gaid yang pagtoo,kay aw gaatag silan, gapakitakita sang kadaygandisang pagtitiponan ta aw disang daran antaksilan bantogon. Pagalaong ko kanmo na waymadyaw na abarus kanilan nang Dios, kay yangpagbantog kanilan nang manga otaw yaan gaidyang barus kanilan. 3 Ikaw, aw matag kaw sangmanga pobre ayaw pagpakatigaman sang kaday-gan, maski lomonmo. 4Aw di kawmapakita sangkadaygan sang pagatag mo, yang kanmo Ama na

Dios na yagatanaw kanmo, yaan yang mabaruskanmo nang madyaw.”

Pagindo bain sang Pagampo(Lukas 11:2-4)

5 “Aw magampo kaw, ayaw maggaon nangmanga otaw na asang baba gaid yang pagtoo.Kay gosto nilan na magaindug na magaampodisang pagtitiponan ta aw disang daran antakkitaun nang manga otaw. Pagalaong ko kanmona way madyaw na abarus kanilan nang Dioskay yang pagbantog kanilan nang manga otawyaan gaid yang barus kanilan. 6 Awgaid ikaw, awmagampo kaw sang Ama na Dios na di pagkitaun,pagamponang saydamo, kayan yang kanmoAmana Dios na yagatanaw kanmo mabarus kanmonang madyaw.

7 “Aw magampo kamo, ayaw pagbarikbarikayang kanmo sorit maynang iimo nang mangaotaw na isimba sang kanilan diosdios. Dum-dum nilan na aw maaba yang kanilan pagampo,paninggan silan. 8 Ayaw kamo maggaon nilankay yang kamayo Ama na Dios dadaan yatigamda sang yakaukud kamayo nang wa pa kamomangayo kanaan.”

9 Laong ni Jesus, “Pagaindoon ta kamo sangpagampo mayo sang Dios. Aw magampo kamo,maynini yang paglaongan mayo:

“ ‘Ama nami na aglangit, gosto nami na abaykaw taodon nang kariko nang otaw, labaw pasang kariko. 10 Gosto nami na madatung da yangallaw na ikaw yang magaari da kanami. Gostonami na amatoman da nami yang kanmopagbuutkanami asining donya, mayn aglangit na yabaypangagdan yang kanmo pagbuut. 11 Atagi kaminang kanami pagkaan allawallaw. 12 Pasaylowakami sang kanami manga sara maynang kanamipagpasaylo sang yakasara kanami. 13 Paawatakami sang pagsoray ni Satanas, tabangi kamiantak di kami daugun naan.’

“Maynaan,” laong ni Jesus, “yang pagampomayo sang Dios.” 14 Kayan yabay si Jesus mag-indo, laong, “Aw pasayloon mo yang yakasarakanmo, apasayloon kaw arag nang kanmo Amaaglangit. 15 Awgaid aw di kaw magpasaylo sangyakasara kanmo, di kaw arag apasayloon nangkanmo Ama aglangit sang kanmo sara.”

Pagindo bain sang Pagdili sang Pagkaan na AbayMagampo

Mateo 6:16 8 Mateo 7:216 “Kamo, aw magdili kamo sang pagkaan na

abay magampo sang Dios, ayaw kamo magpagu-man. Ayaw kamo maggaon nang manga otawna asang baba gaid yang pagtoo kay kyakagu-manan silan na yagadili sang pagkaan na yabaymagampo. Pagalaong ko kamayo nawaymadyawna abarus kanilan nang Dios kay yang pagban-tog kanilan nang manga otaw yaan gaid yangbarus kanilan. 17-18 Kamo, aw magdili kamosang pagkaan kay abay magampo, pagporamosaw sowata yang logay mayo antak dili katigamannang kadaygan na yagadili kamo sang pagkaan.Yaan gaid yang yatigam yang kanmo Ama na Diosna di pagkitaun. Yang Dios na yagatanaw sangiimo mo maski sayda mo, yaan yang mabaruskanmo nang madyaw.”

Yang Madyaw na Barus Aglangit(Lukas 12:33-34)

19 Yabay magindo si Jesus, laong, “Ayawmagtipon ani sang donya sang madaig napyanmowan na yaan yang akatibosan nangkanmo dumdum, kay pyagakaan yaan nang anayaw kutkuta nang kararing. Yang baray mona dayawanan amarasak nang matakaw kayantyakaw yang dyayaw mo. 20 Ikaw, pagimo sangmadyaw nang Dios, kay yang abarus kanmoaglangit nang Dios way mukutkut na anay,way kararing, way matakaw na makarasak namangindakaw. 21 Wakaw yaan yang dumdumayang barus kanmo nang Dios na dyadayawaglangit, kay maski wain yang dyayaw mo aadtora yang dumdummo.”

Yang Allag nang Ilawan Digkanmo(Lukas 11:34-36)

22“Yang kanmomatamaynang ilawan na yaka-batawdigkanmo. Awmatinabangun kaw sang ka-daygan, maynang gimaallagan laban yang ilawandigkanmo. 23 Toyo aw maitong kaw, maynangway allag nang ilawan digkanmo. Wakaw awwa day allag nang ilawan digkanmo, laban samangitngit da.”

Yang Dios aw yang Sapi(Lukas 16:13; 12:22-31)

24 “Way allang na dowa yang mangallangkanaan, kay aw dowa yang mangallang kanaan,akabuutan naan yang isa, kayan yang isa dili,pangagdan naan yang isa, kayan yang isa dili.Yakagaon saan, aw yaan yang dakora nang dum-dum mo yang sapi, buku nang dakora sang dum-dum mo yang Dios. 25 Wakaw pagalaong ko

kamayo, ayaw da kamo magkaundug na mag-alaong kamo, ‘Nana mallaw yang akaanun ta,nana mallaw yang inumun ta, nanang makaboikanatu?’ Ayaw da kamo magkaundug daw diinkamo sang pandagomon mayo. Sana sa yanglawas mayo aw yang kinaboi mayo, yaatag nangDios, aw di pa mo sa yang akaanun mayo awyang pandagomon mayo. 26 Dumduma mayoyang langgam na gamalayoglayog, wa mananum,wa magagani aw wa magaakot adto sang pool.Yamaboi kay yabay nang kamayo Ama na Diospakaanun. Yang karugun nang Dios kamayolabaw sang karugun naan sang manga langgam,wakaw ayaw da kamo magkaundug. 27Di akasog-patan yang kamayo omol tungud sang kaundugmayo na osogpatan garo mayo.

28 “Nanga yamaundug kamo daw diin kamosang dagom? Dumduma mayo yang manga bo-lak, yotorin, wa magagawbuk aw wa magaimosang manga batuk nilan na mangkadyaw. 29 SiSolomon na ari, sang kanaan kadato na mangamangkadyaw yang dagom, wa makagaon yangkanaan dagom sang kadyaw nang manga bo-lak. 30 Sana yang sagbut na pyagalabon awsonoga yatagan nang Dios nang mangkadyawna batuk, aw di pa mo sa kamo, atagan kamonang pandagomon mayo. Tagbi agaw yang ka-mayo pagkanarig sang Dios. 31 Ayaw da kamomagkaundug daw nanang akaanun mayo, dawnanang pandagomon mayo. 32 Yang yakaukudyang yakaundug sang manga otaw na wa aka-narig sang Dios. Magkain mayo, pataan dayatigam yang Ama mayo aglangit sang yakaukudkamayo. 33 Awgaid magkain mayo, yaan yangparabiya mayo yang pagpasakop sang Dios awyang pagpangagad sang kanaan pagbuut. Kayanatagan kaw naan nang kariko nang yakaukudkanmo. 34Ayaw magkaundug adoon daw nanangmadatung kanmo nang maori na allaw kay agawda mo yaan atobangun aw domatung da yaankanmo. Yaan yang atobanga yang adoon naallaw.”

7Pagindo bain sang Pagsaway(Lukas 6:37-38,41-42)

1 Yabay magindo si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Ayaw magsaway sang kadayganantak di kaw okman nang Dios. 2 Kay daw mon-nonong pagsaway mo sang kadaygan, maynaanomanyang abarus kanmonangDios. Dawnanang

Mateo 7:3 9 Mateo 7:22iimo mo sang kadaygan maynaan oman yangabarus kanmo nang Dios. 3 Ikaw na yabay mag-saway sang arag da kamo doon, nanga syasawaymo yaan sang kanaan sara namaynang tatagbi nadagutdagut na yakarasak sang kanaan mata? Naikaw, aon dagdagu na sara nawamo akatigami namaynang batang na yakatampung sangmata mo.4 Kayan yutugum pa kaw maglaong, ‘Ilingatunko yang dagut na yakarasak sang mata mo,’ sariikaw, aon batang disang kanmo mata. 5 Ikaw,yotoyo kaw gaid. Onaa lingata yang batangdisang kanmo mata, kayan mikita da kaw nangmadyaw, kayanmakaringat da kaw sang dagut nayakarasak sang mata nang kanmo inagad.”

6 Yabay magindo si Jesus, laong, “Yang mangaotaw na asang baba gaid yang pagtoo, di mopaglaong kanilan yang labanmadyaw na pagindonang Dios kay dili silan magtangkap. Sana okon-taraun kaw nilan maynang ido na omogdangkanmo. Yakagaon arag silan nang baboy na awbutangmo asang atobangan nilan yang borawan,agaid nilan guyukun.”

Pangayo, Paganap, Pagpabati(Lukas 11:9-13)

7 “Abay kamo pangayo sang Dios, aatag naankamayo ayn nang ayoon mayo. Abay kamo pa-ganap, apakita nang Dios kamayo yang karikonang anapun mayo. Pagpabati disang tatakup,owangan nang Dios, kayan pyasurud kaw naan.8 Kay kariko nang yabay mangayo sang Dios,yatagan naan. Kariko nang yabay maganap,pyapakita nang Dios kanilan yang yaanap nilan.Kariko nang yabay magpabati sang tatakup, pya-pasurud nang Dios.

9 “Kamo na manga ama, aw ayowan kamonang manga isu mayo nang paan, nanang aatagmo, bato? Di sa. Yaan yang aatag mo yangyaayo naan. 10 Ayn nang yaayo naan, yaan yangaatag mo. Aw mangayo nang isda yang anakmo, di mo yaan atagan nang tinanap. 11 Sanakamo na yakasara, yatigam kamo matag nangmangkadyaw na pagatag sang kamayo mangaanak. Awdi pamo sa yang kamayoAmadiglangit,na podo mangkadyaw yang pagaatag naan sangyangayo kanaan.

12 “Yang gosto mo na imoon kanmo nang ka-daygan, yaan yang imowa kanilan. Yaan yangmatungtung na pagpangagad sangmanga balaodna pyagaindo ni Moises. Yaan arag yang pya-gaindo nang manga propeta nang Dios kadini.”

Yang Mapiyut na Tatakpan(Lukas 13:24)

13 “Yaan yang agiya mayo yang mapiyut natatakpan padurug adto sang kasakopan nangDios. Kay aw magi kaw nang marowag na tatak-pan adto sang daran na buku nangmarisud agiin,madatung kaw sangpandatngananna impirnonamakasapad kanmo. Madaig yang yamagi disaanna daran padurug adto sang impirno. 14 Yangamagi nangmapiyut na tatakpan adto sang daranna marisud agiin, yaan yang madatung sangkasakopan nang Dios. Tagbi da yang yamagi saanna daran.”

Akatigaman yang Kaoy Pinaagi sang kanaanBonga

(Lukas 6:43-44)15 “Managkido kamo daw kamo makatoo sang

mangkagaro na magindoway na yagasiling nangpropeta nang Dios, waingkawng yakapagkaraatsang manga otaw yang kanilan pagindo na bukunangmatungtung,mayn silannang laagna idonagapatay sang manga ayup na karnero. 16 Pagkitamayo sang manga imo nilan, mikilara kamo nasilan mangkagaro na magindoway. Maynangpagkilara mayo sang manga kaoy, aw tanawunmayo yang bonga, akatigaman mayo yang kaoy.Pananglitan, yang kogon di mobonga nang omay.Yang banag di mobonga nang pagkaanun nabonga. 17-18 Yang madyaw na kaoy yobonganang madyaw na bonga, dili mobonga nangmaat. Yang maat na kaoy yobonga nang maatna bonga, dili mobonga nang madyaw. 19 Yangkaoynawaobonganangmadyawnabonga, pipilakayan pyangotod aw saraburan adto sang atoron.20 Maynaan yang mangkagaro na magindoway,aw kitaun mayo yang kanilan maat na batasan,matigam kamo na maat yang kanilan pagindo.”

Wara Ako Ikilara Kamayo(Lukas 13:25-27)

21Yabay magindo si Jesus, laong, “Maski yabayyang otaw maglaong, ‘Si Jesus yang kanak Gi-noo,’ aw di yaan mangagad sang pagbuut nangkanak Ama diglangit, di yaan makasurud sangkasakopan nang Dios. Yaan gaid yang amasakopnang Dios yang yangagad sang kanaan pagbuut.22 Aw domatung yang allaw na pagaokom danang Dios sang manga otaw, madaig yang mag-alaong kanak, ‘Kay Ginoo, ingaranan nami yangkanmo aran nang paggogod nami sang amapag-guna nang maori na manga allaw, pyaparogwa

Mateo 7:23 10 Mateo 8:13nami yang mangkaraat na yarasak sang mangaotaw, madaig yang dagdagu na imo nami nakaburungburungan, kay ingaranan nami yangkanmo aran na aon gaom nang pagimo nami sinikariko.’ 23 Awgaid magalaong ak kanilan, ‘Maskigaimo kamo saan, wa ta kamo ikilaraa. Dadaankamo buku nang kanak. Panaw kamo adto namakasasara.’ ”

Yang Dowang ka Otaw na Yagaimo sang Baray(Lukas 6:47-49)

24 Yabay si Jesus magindo kanilan, laong,“Kariko nang yaningug sining pagindo ko kayanyangagad, maynang ungudan na otaw na gabarayna syasangkob naan sang dagdagu na bato yangbaray. 25 Yomoran nang dagdagu, kayan yomaayang tobig, kayan dyagmusan nang samut yaanna baray. Awgaid wa akatangkug, kay syasangkobsang bato. 26 Awgaid kariko nang yudungugsining pagindo ko kayan wamangagad, maynangsangu na otaw na gabaray disang mayamuk nalopa. 27 Yomoran nang dagdagu kayan yomaa,kayan dyagmusan nang samut yaan na baray.Yaparabay matowad aw kasapad.”

Yagadan nang Gaom nang Dios yang Pagindo niJesus

28 Yaan yang pagindo ni Jesus disaan. Yangmagkadaig na yanagkatipon disaan yamangkabu-rungburung na yudungug sang pagindo naan.29 Buku nang maynang pagindo nang kanilanmagindoway sang balaod yang pagindo ni Jesus,kay yang kanaan pagindo yagadan nang gaomnang Dios.

8Pyapagkadyaw ni Jesus yang Laro na Sanla nang

sang ka Otaw(Markos 1:40-45; Lukas 5:12-16)

1 Pagtobang ni Jesus agbaba, magad yangmagkadaig na otaw. 2 Aon otaw na laroon nangsanla. Laban mannapon yaan na laro. Yodorodyaan kang Jesus kayan lyomood asang atoban-gan naan, laong, “Kay Ginoo, aw imoon mo,yatigam ako na makapagkadyaw kaw sang kanaklawas.” 3 Kayan pyoti ni Jesus yang otaw nasanlaun, kayan yaglaong si Jesus kanaan, “Gostoko imoon yaan. Pagkadyaw da sang sakit mo.”Pagsorit ni Jesus, maparabay yaan magkadyaw.4 Kayan pyaglaong yaan ni Jesus, “Ayaw naamagpakatigam sang kadaygan sang pagkadyawmo. Singadto sang magampoway antak kitaun

naan na wa day sakit mo. Pagdara nang pagatagmo kay yaan yang sogo ni Moises kadini sangotaw na kyablongan da sang kanaan sakit, awantak katigaman da nang manga otaw na ikawyagkadyaw da.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Sogwanun nangKapitan

(Lukas 7:1-10)5 Pagkatapos disaan, komadto si Jesus sang

barrio na Kapernaum. Yadatung yaan, yodorodagkanaan yang kapitan nang sondaro na bukunang Judio. Sang gatos yang sakop naan namanga sondaro. 6 Yagapakallaat yaan kang Je-sus, laong, “Kay Ginoo, asang kanak baray yangkanak sogwanun, yamasakit, yamatay yang sangotod na lawas, laban kyukudul.” 7 Laong ni Je-sus, “Akadtowan ko yaan, apapagkadyawun ko.”8 Yimibak yang kapitan kang Jesus, laong, “KayGinoo, labaw pa kaw kanak, ayaw da magtillasayadto kanami. Maski di kaw komadto sang kanakbaray, ikaw yang aon gaom na magaid kaw dinimaglaong, ‘Yagkadyaw da yang kanmo sogwa-nun,’ kayan magakadyaw da yaan dato. 9 Minko. Yangagad ak sang kanak pangoro. Aragyangagad kanak yang kanak manga sakop nasondaro. Aw sogoon ko yang isa, laong, ‘Panaw,’mapanaw yaan. Aw tawagun ko yang isa, laong,‘Adi kaw,’ modorod yaan ani kanak. Aw sogoonko yang kanak allang, laong, ‘Yani yang imowa,’yaan yang imoon naan. Maynaan ikaw. Awpaglaongon mo ‘Pagkadyaw,’ maparabay yaanmagkadyaw.” 10 Yamapamoragkat yang mata niJesus pagdungug naan sang sorit nang kapitan.Yagalaong yaan sang manga otaw na yamagada-gad kanaan, “Maski digkanatu na taga Israel, waykikita ko na yamanarig kanak namaynang pagka-narig nining kapitan na buku nang taga Israel.11 Paningug kamo sining pagalaong ko. Madaigna manga otaw na buku nang Judio na sikunsang karowagan nang donya na pagasakoponnang Dios diglangit. Mapagsaro silan komaandiglangit kang Abraham aw kang Isaak aw kangJakob na manga Judio. 12 Awgaid maski mangasompaw kamo ni Abraham, madaig digkamayoyang di da makarasak sang kasakopan nang Diosna yaandam naan kamayo, awgaid oontog kamoasang kangitngitan na maawat sang paguya nangDios. Abay managtiyao dato, abay managoyagutyang onto mayo kay laban kamo akasakitan.”13 Kayan yaglaong si Jesus sang kapitan, “Unug

Mateo 8:14 11 Mateo 8:34da. Daw nanang tyotoowan mo na amaimo kokanmo, yaan yang imoon ko.” Paglaong ni Je-sus saan, yaparabay magkadyaw yang sogwanunnang kapitan.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Madaig na mangaOtaw na Yamasakit

(Markos 1:29-34; Lukas 4:38-41)14Kayan kyomadto si Jesus sang barayni Pedro.

Kikita naan yang ogangan ni Pedro na bobay,yagakorang kay yamasakit, laban mapaso yangkanaan lawas. 15Pagpoti ni Jesus sang tollo naan,magkadyaw yaan, kayan yagbangon aw tayodanaan si Jesus.

16 Pagsallup nang suga, daraun nang mangaotaw adto kang Jesus yang madaig na mangaotaw na lyarasakan nang mangkaraat. Pya-parogwa ni Jesus yang mangkaraat. Pagdungugnang mangkaraat sang sorit ni Jesus, mallogwa.Arag pyapagkadyaw naan yang kariko nang ya-mangkasakit. 17Yaning manga imo ni Jesus, yaanyang pagtoman sang syosolat kadini ni Isaias napropeta nang Dios na yagalaong, “Yang kanatumanga sakit kyakamang naan.”

Madaig Garo na manga Otaw yang Gosto Amagadkang Jesus

(Lukas 9:57-62)18 Pagkita ni Jesus na laban da madaig yang

otaw na yanagkoro digkanaan, maglaong yaansang manga inindo naan, “Mataripag kita agdi-pag nining dagat.” 19Nang wa pa silan makatari-pag, aon magindoway sang balaod ni Moises nayagalaong kang Jesus, “Kay Ginoo, maski diinkaw abay ak magagadagad.” 20 Yimibak si Je-sus kanaan, laong, “Madyaw pa yang milu, aonkanilan lokwanan; madyaw pa yang langgam,aon kanilan aponan. Toyo ako na gyugual nanganak nang otaw, way kanak matagan paguya.Ayn nang adatungan ko nang gabi, asaan dakmakakorang. Anda, kay lagi, amagad pa kawkanak?” 21 Aon oman isa na inindo ni Jesus nayagalaong kanaan, “Kay Ginoo, omori ak naa. Awmatay da si ama, amagad dak nimo.” 22 Yimibaksi Jesus, laong, “Ikaw, agad da abay kanak. Aynnang di nakun amagad yaan yang papaglubungasang yamatay.”

Syasagda ni Jesus yang Bagyo(Markos 4:35-41; Lukas 8:22-25)

23 Kayan syomakay si Jesus sang barangay.Yamagad naan yang kanaan manga inindo na

mataripag da silan nang dagat. 24 Asang barin-tungaan silan nang dagat, sakadyap kyumurug dayang laban dagdagu na bagyo. Kyasabawan dayang barangay nang pagmumunungun na barud.Yamamugtuk si Jesus matorog. 25 Dyodorodanyaan nang kanaan manga inindo kayan pyokaw.Yagalaong silan, “Tabangi kami, kay Ginoo, baykitamarunud.” 26Yimibak si Jesus, laong, “Nangakamo yamalluk? Tagbi pa kadi yang pagsarigmayo kanak.” Pagkatigbangon ni Jesus, magin-dug kayan syagda yang samut aw yang mangabarud. Lyumunung da yang bagyo, wa da ma-gasamut, wa da magabarud. Kariko arag daliminaw. 27 Yamaburungburung yang yasakay.Yanagkabarawbaraw silan, laong, “Nana kadiyaan na otaw? Magsagda sang samut, wa damagasamut. Magsagda sang barud, wa da mag-abarud.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Dowang ka Otaw naLyarasakan nang Mangkaraat

(Markos 5:1-20; Lukas 8:26-39)28 Yadatung silan si Jesus agdipag nang dagat,

asang banwa na Gadareno. Pagawas ni Jesussang barangay, songonon yaan nang dowangka otaw na asaan da managuya sang gikub nabutanganan nang patay. Lyarasakan silan nangmangkaraat na yagapabaya kanilan. Laban silankallukanan. Wa day magagi disaan na daran kaypyagauyaan naan doon. 29 Pagkita nilan kang Je-sus, maparabay silan komowaaw kayan yaglaong,“Ikaw na Anak nang Dios, nanang kyakaniyanmo? Arasayun da mo kadi kami sari wa paadatung yang allaw na pagaokom mo?” 30 Bukunang maawat disaan, aon magkadaig na yayupna baboy na yanagpandolyang. 31 Yagapakallaatyang mangkaraat kang Jesus, laong, “Aw parog-waun mo kami, parasaka kami sadtong mangababoy.” 32 “Uu,” laong ni Jesus, “unug da kamo.”Kayan lyomogwa silan disang dowang ka otawaw lasak silan sang manga baboy. Paglasaknang mangkaraat sang manga baboy, managpan-dadaragan yang manga baboy adto sang pang-pang aw kallog adto sang dagat, kayan yabosmarumus aw kamatay.

33 Pagkita saan nang manga magtonggowaysang baboy, mandaragan adto sang barrio. Yaga-batok silan sang kyakainangan nang dowang kaotaw na lyarasakan nang mangkaraat aw yangkyakainangan nang manga baboy. 34 Kayankariko nang maguya sang barrio yosongon kang

Mateo 9:1 12 Mateo 9:16Jesus. Pagkita nilan kang Jesus, magpakallaatsilan antak manaw yaan sang kanilan banwa.

9Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Yatay da

yang sangkilid na Lawas(Markos 2:1-12; Lukas 5:17-26)

1 Kayan syomakay si Jesus nang barangay namataripag adto sang banwa na pyagauyaan naannangaon. 2Yadatung silan disaan, yadatung yangyanaglakat sang otaw na yamatay yang sangkilidnang lawas. Pagkita ni Jesus na yasarig silankanaan, maglaong yaan sang yamasakit, “Ayawda magkaundug, kay baklug, kay pyasaylo ra kawadoon sang kanmo manga sara.” 3 Pagdungugsang sorit ni Jesus nangmangamagindoway sangbalaod ni Moises, maglaong silan nang surudnang ginawa nilan, “Bading kaparaat nang soritnaan, kay yapagonawa yaan sang Dios.” 4 SiJesus na yatigam sang kanilan dumdum, ya-galaong kanilan, “Nanga kamo yabay magdum-dum sang maat na maynaan? 5 Na paningugkamo, wain yang marisud, daw yang magalaongako, ‘Pyasaylo ra kaw sang kanmo sara,’ dawyang magalaong ako, ‘Pagbangon aw panaw?’6 Adoon apakita ko kamayo na ako na gyugualnang anak nang otaw aon gaom sang pagpasaylosang maski sini na otaw sang kanaan mangasara pinaagi sang papagkadyaw ko sini na otawna yamatay yang sangkilid nang lawas naan.”Kayan yaglaong si Jesus sang otaw na yamatayyang sangkilid nang lawas naan, “Pagbangon, kaybaklug, lorosa yang pyagalakat kanmo aw ori daagkamayo.” 7 Kayan yaparabay yaan magbangonaw ori. 8 Pagkita nang manga otaw saan naimo ni Jesus na yagadan nang gaom nang Dios,mangkarikad yang atay nilan. Kayan byantognilan yang Dios na yamatag sang otaw nangmaynaan na gaom.

Yang Pagagad ni Mateo kang Jesus(Markos 2:13-17; Lukas 5:27-32)

9 Pagkatapos ni Jesus magimo saan, manawyaan. Kaba yapanaw yaan kikita naan yangotaw na pyagangaranan ni Mateo na yagaingkoddisang bayadanan sang miyoras. Si Mateo yangmannokot sang miyoras. Yagalaong si Jesuskanaan, “Bay da, agad kanak, abay ta kaw in-doon.” Kayan yimindug si Mateo aw agad kangJesus.

10Wa akadogay disaan, tikakaan da. Yakaan siJesus aw yang manga inindo naan asang baray

ni Mateo. Madaig disaan arag yang mannokotsang miyoras aw yang manga otaw na arag sa-raun na arag yoobit nang manga Pariseo kaywa mangagad sang pagindo nang kanang Pariseomagindoway. Kariko nilan yapagsaro kang Je-sus komaan. 11 Pagkita nang manga Pariseokang Jesus na yapagsaro komaan saan na mangaotaw, magosip silan sang manga inindo ni Jesus,laong, “Nanga yang Ginoo mayo yapagsaro ko-maan sang manga mannokot sang miyoras awyang manga otaw na saraun na arag wa man-gagad sang kanami pagindo?” 12 Pagdungugni Jesus sang kanilan sorit, mibak yaan, laong,“Ayn nang aon sakit magapaborong; yang waysakit, dili. 13 Dumduma mayo yang kaorogannang sorit nang Dios na yagalaong, ‘Yaan yangmadyaw ko yang amallaat kamo sang arag kamootaw. Aw dili kamo mallaat sang arag kamootaw, yang pyapatay mayo na ayup na pagatagmayo kanak di makaontol kanak.’ Ako,” laongni Jesus, “yakani sang donya na magatawag sangmanga otaw na yatigam na aon sara nilan, kaysilan yang maynang manga otaw na yamasakitna magapaborong kanak. Toyo yang manga otawna gadumdum na way maat na imo nilan, dimodorod kanak, wakaw di ak makatabang kani-lan.”

Yang Pagosip bain sang Pagdili sang Pagkaan awYabay Magampo

(Markos 2:18-22; Lukas 5:33-39)14 Yadatung agkang Jesus yang manga inindo

ni Juan na Magbawtismoway. Yagalaong silankang Jesus, “Kami aw yang manga Pariseo, aonmanga allaw na di kami magkaan. Nanga yangkanmo manga inindo wa magagaon sang kanamibatasan na aw yabay kami magampo, di kamimagkaan?” 15 Yimibak si Jesus kanilan nagapananglitan, laong, “Aw aon kasal, kaba iyanpa yang kyakasal yabay komaan yang yatambongsang kasal, yanaguma silan. Toyo aw domatungyang allaw na amakamang kanilan yang kyakasal,baya da di da silan makaan kay yamangkaundug.Magonawa saan, aw aani pa ako, abay komaanyang kanak manga inindo.” Maynaan yang ibakkanilan ni Jesus.

16Pyagalaong ni Jesus na yang kanaan pagindodili odogpo sang dadaan na pagindo. Yagapanan-glitan si Jesus na yagalaong, “Maat paglunubyang baya na sapot sang marongo na dagom. Awmaglunub nang baya na sapot na wa pa ukukus,

Mateo 9:17 13 Mateo 9:36pagkukus nang baya na sapot kagawidan yangdadaan, kayan yadogodogo marasi.”

17 Yoman magpananglitan si Jesus, laong,“Yang bago na inmun di alasak sang dadaan nalasakanan na paris nang baka kay yang dadaan nalasakanan di da maganod. Aw lasak mayo yangbago na inmun sang dadaan na lasakanan, kayansyomobo yang inmun, moboto yang lasakanan.Kayan yakayam yang lasak aw yang lasakanan.Yatigam kamo na yang madyaw butangan nangbago na inmun yang bago na imo na paris na abaypa gomanod.” Yaan, pyagaindo ni Jesus antaksilanmatigamna yang kanaan pagindo di odogposang kanilan dadaan na pagindo.

Yang Anak nang Pangoro nang manga Judio awyang Bobay na Yopoti sang Kilid nang Dagom ni Jesus

(Markos 5:21-43; Lukas 8:40-56)18 Kaba yagaindo si Jesus, yadatung yang

matikadung na pangoro nang manga Judio.Yolood yaan asang atobangan ni Jesus, kayanyaglaong, “Baya pa na byobogtowan sang ginawayang isu ko na bobay. Agad naa kanak agkanamiaw damdama doon antak maboi.” 19 Kayanyomagad kanaan si Jesus aw yang kanaan mangainindo.

20-21 Aon masakitin na bobay disaan na aragyigiyod kang Jesus. Sapamporo aw dowa na katoig yabay dogoon yaan na bobay, wa atangkudi.Yodorod yaan agkang Jesus kay laong nang dum-dum naan, “Gatang ak makapoti sang kilid nangkanaan dagom, magakadyaw da ako sang kanaksakit.” Wakaw yang bobay yapasaidsaid sanglikod ni Jesus, kayan pyoti naan yang kilid nangdagom ni Jesus. 22 Kayan yapakabilik si Je-sus, yomatobang da sang bobay, kayan yaglaongyaan kanaan, “Ayaw da magkalluk, kay idi, yangpagkanarig mo kanak yaan yang yakapagkadyawkanmo.” Yaparabay yang bobay magkadyaw.

23 Pagdatung ni Jesus sang baray nangmatikadung, kimita yaan sang yanagmatayaw yang magkadaig na manga otaw na labanyamataro na yamatay yang isu nangmatikadung.24 Yagalaong si Jesus, “Pamanaw kamo adtologwa. Wa akamatay yang isu, yagaid matorog.”Pyanagikuran nilan si Jesus, laong nilan, “Ya-torog pa kadi yang yamatay da?” 25 Kayanpyalogwa ni Jesus yang manga otaw, aw singadtoyaan surud, kyomadto ra sang isu. Pyopoti naanyang tollo nang isu, kayan yagboi aw pagbangon.

26Wakaw yakarimpud sang banwa gogodon yaanna imo ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Dowang ka Otaw naArag Bota

27Yomanaw da si Jesus, kayan gimiyod kanaanyang dowang ka otaw na arag bota. Yagatawagsilan kang Jesus, laong, “Ikaw na sompaw niDabid, kallaati kami, wa kami ikita.” 28 Pagpanikni Jesus sang baray, manik arag yang dowa nabota, yamagad kanaan. Kayan yagosip si Jesus,laong, “Yotoo kadi kamo na ako yang maka-pagkadyaw sang mata mayo?” Yimibak silan,laong, “Uu, kay Ginoo, yotoo kami na ikaw yangmakapagkadyaw kanami.” 29 Kayan pyoti naanyang kanilan mata aw paglaong, “Pagkadyawda, kay yang pagkanarig mayo kanak yaan yangyakapagkadyaw kamayo.” 30 Yaparabay da silankimita. Pyupunpunan silan ni Jesus, laong,“Di da mayo pagbatokon yang imo ko kamayo.”31 Awgaid yomanaw da silan kayan byatok nilansang kariko nang maguya disaan na banwa yangimo kanilan ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Bubu na Otaw32 Pagpanaw nilan, domatung agkang Jesus

yang manga otaw na gadara sang otaw nayamabubu kay pyagabayaan nang mangkaraat.33 Pyaparogwa ni Jesus yang yarasak sang otawna mangkaraat. Yaparabay yaan makapagsorit.Yamaburungburung yang magkadaig na mangaotaw na yanagkoro disaan. Yanaglaong silan,“Dunganwa paymaynaanna imodisining kanatubanwa na Israel. Baya adoon yang pagkitata sang maynaan na imo.” 34 Awgaid yangmanga Pariseo yagapakaraat kang Jesus. Ya-galaong silan, “Yakaimo si Jesus magparogwasang mangkaraat disang otaw kay pyagabuutanyaan nang pangoro nang mangkaraat.”

Yamallaat si Jesus sang manga Otaw35 Yakarimpud si Jesus disaan na banwa,

yakadto yaan sang manga barrio aw adto sangmakilibot nang manga barrio. Yangindo yaanasang kanilan manga pagtitiponan. Yagaba-batokon yaan sang madyaw na batok bainsang pagsakop nang Dios sang manga otaw.Yakadyaw si Jesus sang kariko nang kyukud-lan nang manga otaw, maski nana na sakitgakadyaw naan. 36 Pagtanaw ni Jesus sangkawtawan na yanagkoro, mallaat yaan kanilan,

Mateo 9:37 14 Mateo 10:18kay yamakudugkudug silan nang kanilan kabu-tang durug way kyakatigaman nilan na makata-bang kanilan. Yang manga otaw maynangkarnero na bay matay na way magbantayaykanilan. 37 Wakaw yagapananglitan si Jesus nayagalaong sang kanaan manga inindo, “Madaigyang mudungug garo sang sorit nang Dios toyoway gabatok kanilan. Silan maynang omay naaganiin da. Karowag naan na ganiin, tagbi dayang gomagani. 38 Wakaw pagampo kamo sangDios na tagtomon sang ganiin antak magsogoyaan sang madaig na manga gomagani adto sangkanaan ganiin.”

10Yang Samporo aw Dowa na manga Inindo ni Jesus(Markos 3:13-19; Lukas 6:12-16)

1Tyatawag ni Jesus agkanaan yang samporo awdowa na kanaan inindo kayan yatagan naan silannang gaom antak parogwaun nilan yang mangamangkaraat na yarasak sang otaw aw antak silanmakapagkadyaw sang maski nana na sakit naukuduran nang otaw. 2Yang samporo aw dowa nainindo ni Jesus na yatagan naan nang gaom, silanyang manga pinili naan na pyagangaranan naannang apostol kay silan yang osogoon naan. Yanikay yang manga aran nang samporo aw dowana apostol: kaisa ni Simon na pyagangaranan niPedro, kadwa ni Andres na mangod ni Simon.Yang yasapit, yang dowa na kang Sebedeo anakna si Santiago aw si Juan. 3Yang yasapit, si Pelipeaw si Bartolome; yang yasapit, si Tomas aw siMateo na mannokot sang miyoras; yang yasapit,si Santiago na anak ni Alpeo aw si Tadeo. 4 Yangyasapit, si Simon na gyugual nang saranig sangkanilan banwa. Yang maori si Judas Iskariote.Si Judas yang matabang sang yapagkontara kangJesus.

Yang Sogo sang Samporo aw Dowa na mangaInindo

(Markos 6:7-13; Lukas 9:1-6)5 Wa pa osogowa ni Jesus yang samporo aw

dowa, tyotogon pa silan. Pyagalaong ni Jesussilan, “Ayaw kamomagkadto sang banwa na bukunang paguya natu na manga Judio. Ayaw aragkamo magkadto sang manga barrio ag Samaria.6 Yaan yang onaa mayo kadtowi yang karomo-nan ta na sompaw ni Israel kay madaig yangwa pa pagasakopa nang Dios. Silan maynangayup na karnero na yamatanak kay way yaga-bantay kanilan. 7 Kadto kamo aw batoki mayo

silan. Paglaonga mayo na yang Dios aglangitbay magari sang manga otaw disining donya.8 Papagkadyawa mayo yang yamangkasakit. Pa-pagboiya yang yamatay. Yang laroon nangsanla, papagkadyawa mayo. Parogwaa mayoyang mangkaraat na gapabaya sang manga otaw.Yangpagatag kamayonangDios na gaomwanaanapabayadi kamayo, wakaw di kamo magpabayadsang atabangan mayo. 9 Ayaw kamo magdaranang sapi asang borosamayo, maski sang ka dakuda. 10 Ayaw kamo magdara nang maski nana napotos. Ayaw magdara nang sapatos aw bangka.Ayaw mayo papaglapida yang kamayo dagom,gatang isa yang pandagoma mayo. Kay yangbatasan nang otaw sang sogwanun naan, karikonang yakaukud sang sogwanun aatag naan.”

11 Laong ni Jesus, “Maski diin kamo datung,anapa mayo daw sini disaan na banwa yangmagapapanik kamayo. Imowa mayo yaanpanawanan datnganan kaba iyan pa kamo disaanna banwa. 12 Pagpanik mayo sang manga baraymaglaong kamo, ‘Panalanginan kamo nang Dios.’13 Aw tomangkap silan kamayo, amatomanyaang pyagalaong mayo kanilan. Toyo aw disilan tomangkap kamayo di amatoman yaangpyagalaong mayo kanilan. 14 Aw aon banwa naadatungan mayo na di matangkap kamayo na dimaningug sang pagindo mayo, parabay kamopanaw. Pagpanaw mayo, takdaga yang abogasang siki mayo na toosanan sang kanilan pagdilisang pagindo nang Dios. 15 Pagalaong ko kamayona aw domatung yang allaw na pagaokom danang Dios sang manga otaw na wa atangkapsang kanaan pagindo, laong pa mo sa isilotannang Dios yang banwa na Sodoma aw Gomora,na kadini syasapadan naan, labaw pa saan yangisilot naan sang manga otaw asang banwa na waatangkap kamayo.”

Arasayun yang manga Inindo ni Jesus(Markos 13:9-13; Lukas 21:12-17)

16Yabaymagindo si Jesus, laong, “Karikomayo,osogoon ko adto sang manga otaw na magarasaykamayo. Panagkido kamo kay kamo maynangkarnero na yamalibot nang manga yaras na ido.Maski arasayun kamo di kamo magbarus ma-glasay sang maski sini na otaw. 17 Pakatagapkamoasangpanawanmayokay aonarag kamo Ju-dio na magadakup kamayo. Adaraun kamo adtosang kanilan pangoro, osipin kamo kayan lyabutkamo asang kanilan pagtitiponan. 18 Apadakup

Mateo 10:19 15 Mateo 10:39kamo aw daraa kamo asang atobangan nangmanga pangoro nang goberno kay yotoo kamokanak. Aw adto ra kamo sang atobangan nilanmakapagbatok da kamo kanilan antak arag du-mungug sangmadyawna batok yangmanga otawna buku nang Judio. 19 Aw osipin kamo nilan,di kamo magkaundug daw nanang iibak mayo,daw monnonong paglaong mayo, kay yang Diosyang magabaya kamayo sang iibak mayo. 20Yangpagalaong mayo buku nang sikun sang kamayodumdum, kay yang Espirito nang kamayo Ama naDios yang magabaya kamayo pagsorit.

21 “Madatung yang timpo,” laong ni Jesus, “naapapatay nang otaw sang kadaygan yang kanaanmanga lomon na yasarig kanak. Magonawa apap-atay nang manga ama yang kanilan manga anak.Mapagkontara yang manga anak sang kanilantaganak, kayan pyatay yang taganak kay yaanyang sogo nang anak naan. 22Kamo na yangagadkanak yang akaraatan nang kariko nang otaw.Mapagkontara silan kamayo kay kikilara kamonilan na yotoo kamo kanak. Toyo maski labankaraatan kamo, yang maski sini, aw dili ayawannaan yang pagtoo naan kanak matag sang pagka-matay naan, yaan yang akaaronan nang kinaboina sikun sang Dios. 23 Aw aon manga otaw nagarasay kamayo, paglonos kamo adto sang isa nabanwa. Pagalaong ko kamayo na tinuud na dipa kamo makarimpud sang banwa na Israel napyapakadtowan ko kamayo, ako na gyugual nanganak nang otaw madatung da ani kamayo.”

24 Yabay magindo si Jesus, laong, “Way inindona marabaw sang yagaindo kanaan, mayn omannang sogwanun, way sogwanunnamarabaw sangyagasogo kanaan. 25 Aw imoon nilan yang maatkanak na kamayo magindoway, labi pa kamo nakanak manga inindo. Sana ako na kamayo Ginoo,pyagangaranan nilan nang Anak ni Satanas, awdi pa mo sa kamo na syosogo ko, labi pa kamopagangaranan nang manga maat na aran.”

Yang Dios yang Akalluk(Lukas 12:2-7)

26 “Awgaid kamo, ayaw kamo magkalluk nangotaw na mapagkontara kamayo, kay yang mangaimo nilan na tyago akabokasan nang maori naallaw, aw yang kanilan sorit na wa apakatigamanakatigaman nang maori na allaw. 27 Yang pya-galaong ko kamayo nang kitaay da, yaan yangpagarimpud mayo sang kariko nang otaw ba-tokon. Yang kyakayaas ko kamayo yaan yang

pagalaong mayo sang pagkadaigan nang otawbatokon. 28 Ayaw magkalluk sang otaw kay awpatayun kamo nilan, yang lawas gaid mayo yangamatay, di silanmakasapad sang kamayo kallowa.Yaan gaid yang kalluki mayo yang Dios kay yaanmakaimo magsilot sang lawas aw kallowa adtosang laga nang atoron asang impirno nang waykataposan. 29Yang dowam book na mamayantukna langgam, sang ka daku yang bayad. Maskilaban barato, di silan amaorog asang lopa aw dipagbuutan nang kamayo Ama na Dios. 30 Kamo,labaw pa sang langgam yang pagtagap kamayonang Dios, sana yang logay mo kyakatigamannaan yang kadaig. 31 Wakaw ayaw magkallukkay labaw yang karugun kamayo nang Dios sangkarugun naan sang manga langgam.”

Yang Yagalaong aw yang Yagatago na si Kristoyang Ginoo

(Lukas 12:8-9)32 “Yang manga otaw na magalaong sang ka-

daygan, ‘Si Jesu Kristo yang kanak Ginoo,’ aba-tokon ko oman sang kanak Ama na aglangit nayaan na otaw kanak. 33 Awgaid yang otaw namagalaong sang kadaygan, ‘Buku ni Jesu Kristoyang kanak Ginoo,’ pagalaong ko oman sangkanak Ama na aglangit na yaan na otaw bukunang kanak.”

Wa Akawara yang Panagtatanamun nang mangaOtaw

(Lukas 12:51-53; 14:26-27)34 “Ayaw kamo magdumdum na yakani ako

sang donya na amawara yang panagtatanamun.Wara ako akani na antak di da managtanam yangmanga otaw. Sana yanagtatanamun da silan.35 Kay aon motoo kanak, aon dili, wakaw aonmanga anak na yosopak sang kanilan taganak.Aon arag kumukurug na bobay na yosopak sangkanaan ogangan na bobay. 36 Aon arag otaw nakyokontara nang kanaan pamilya kay yotoo yaankanak.

37 “Aw aon otaw na yaan yang dagdagu nangkanaan ginawa yang kanaan ina aw ama, bukuako, yaan na otaw wa agayona na amaimo kanakinindo. Aw aon otaw na yaan yang dagdagu nangkanaan ginawa yang kanaan manga anak, bukuako, yaan na otaw wa agayona na amaimo kanakinindo. 38Yang otaw na yamallukmangagad sangkanak pagindo kay daw patayun, yaan na otawwa agayona na amaimo kanak inindo. 39 Yangotaw na yaan gaid yang yabay pamakotan yang

Mateo 10:40 16 Mateo 11:17maboi yaan disining donya, akawaraan yaan sangkanaan kinaboi, awgaid yang otaw na wa aka-pannogon sang kanaan kinaboi maski apatayunyaan tungud sang pagpangagad kanak, yaan yangakaaronan nang kinaboi na sikun sang Dios.

Yang Barus na Aatag nang Dios(Markos 9:41)

40 “Yang yatangkap kamayo na kanak mangainindo, yaan yang yatangkap kanak, aw yangyatangkap kanak yatangkap sang Dios na yaga-sogo kanak. 41 Aw aon otaw na matangkap sangpropeta nang Dios kay yang Dios yang yagabayasaan na propeta, yaan na otaw madawat sangbarus na maynang barus na aatag nang Diossang propeta. Aw aon otaw na matangkap sangmadyaw na otaw kay yaan yang madyaw nainindo ni Jesus, yaan na otaw madawat sangbarus na maynang barus na aatag nang Dios sangmadyawna inindo naan. 42Pagalaong ko kamayo,aw aon otaw na magapainum nang tobig sangmaski sini na tomotoo kanak, kay yaan kanakinindo, maski sang ka tabo da yang tobig napyapainumnaan, yaan na otaw yang atagan nangDios nang madyaw na barus.”

11Yang manga Inindo ni Juan na Magbawtismoway

na Syosogo Naan(Lukas 7:18-35)

1 Pagkatapos ni Jesus magindo sang samporoaw dowa na inindo naan, manaw yaan na mag-aindo dato sang manga barrio na masaid disaan,magapakatigam yaan sang sorit nang Dios sangmanga otaw dato.

2 Aadto pa si Juan na Magbawtismoway sangpirisowan kay pipiriso yaan ni Herodes. Pagdun-gug ni Juan sangmanga imo ni Jesu Kristo na bya-batok kanaan, sogoonni Juanyang kanaanmangainindo agkang Jesus antak magosip kanaan.3 Pagdatung nang inindo ni Juan, magosip silankang Jesus, laong, “Paglaongan kanami daw ikawyang pyagalaong ni Juan nangaon na Pinili nangDios namadatung asining donya, daw tagadan panami yaan abay?” 4-6 Yimibak si Jesus kanilan,laong, “Nanang kikita mayo na yiimo ko? Aonbota na kimita da oman, pyapagkadyaw ko. Aonpongko na yomanaw da. Aon laroon nang sanlana pyapagkadyaw ko. Aon bungul na dyumungugda. Aon yamatay da na pyapagboi ko oman.Yang manga otaw na pobre byabatokan ko nangmadyaw na batok na sikun sang Dios. Yang

otaw na di amawara disang dumdum naan yangpagsarig naan kanak na ako yang Pinili nangDios na syosogo naan asining donya, yaan yangpanalanginan nang Dios. Adoon ori da kamoagkang Juan aw paglaongan yang dyudungugmayo aw yang kikita mayo na yiimo ko.”

7 Pagkariyos nang manga inindo ni Juan,maglaong si Jesus bain kang Juan sangmagkadaigna otaw na yanagkoro disaan, laong, “Pagkadtomayo kang Juan asang banwa na way maguya,nanang dyudumdum mayo na ikitaun mayo?Dumdum mayo yaan yang ikitaun mayo yangotaw na yagakaagadagad maski nanang pa-galaong maynang kogon na maski wain yangsamut aadto akadarag? 8 Nanang kyakadtowanmayo? Dumdum mayo yaan yang ikitaun mayoyang otaw na yagakido mandagom sang madyawna dagom? Antak kamo matigam, yang otawna yandagom nang maynaan dato mayo kitaasang baray nang manga ari. 9 Paglaongan kanakdaw nanang dyudumdum mayo na ikitaun mayoadto, yang propeta? Laban sa tinuud na yangpropeta yang gosto mayo na ikitaun. Pagalaongko kamayo na yang kikita mayo labaw pa sangpropeta. 10Kay si Juan yang syosolat kadini nangmanga propeta nang Dios na osogoon nang Diosna apapagonaun naan kanak antak magandamsang agiin ko. 11 Pagalaong ko kamayo na si Juanna Magbawtismoway yang labaw sang karikonang otaw awgaid pagpono nang Dios pagsakopsang donya maski sini na otaw na magapasakopsang Dios, marabaw pa ni Juan. 12 Pagpono niJuan magbatok matag adoon, aon manga otawna yurugut magpasakop sang Dios. 13 Wa paadatung si Juan yang kariko nang propeta nangDios aw si Moises na gaindo sang Balaod, dadaanda silan yagpakatigam sang manga otaw na ma-gaari yang Dios asining donya. 14 Pyapakatigamnilan na di pa magaari yang Dios, magabariksi Elias asining donya. Aw tomoo kamo sangkanilan pyapakatigam, makadarag kamo na yangpagdatung ni Juan yaan yang pagkatoman nangpyagalaong nangmanga propeta na magabarik siElias ani sang donya. 15 Na, dadyawa mayo yaanpaninggi antak kamo makadarag.”

16 Kayan yaglaong si Jesus, “Yaning mangaotaw adoon maynang manga isu na gapaballungdisang pagtitiponan nang otaw. Yagatawag yangmanga isu sang pagaobay nilan, 17 laong, ‘Kamo,maski kyakatikan kamo nami wa kamo man-agsayaw. Yagasiling kami nang gamatay, toyo

Mateo 11:18 17 Mateo 12:5kamo wa man kamo managmatay.’ 18 Yagagaonsaan na manga isu yang otaw adoon kay waytyatangkap nilan. Kikita nilan si Juan na dimaginum sang inmun, na wa akaan aw yabaymagampo, kayan yaglaong silan na si Juanpyagabayaan nangmangkaraat. 19Amayna kikitanilan ako na gyugual nang Anak nang otaw nayakaan, yiminum, kayan yaglaong silan, ‘Tanawasa, matikaan si Jesus aw parainum. Yapagobaysi Jesus sang manga otaw na saraun aw yangmanga mannokot sang miyoras na arag yalapassang balaod.’ Awgaid,” laong ni Jesus, “pagkita tasangmanga imo nang Dios, katigaman ta na yaanungudan.”

Yang manga Maguya asang Barrio na Wa Otoo(Lukas 10:13-15)

20Yangmaguya asang barrio na kimita da sangmadaig namangkadyawnamanga imoni Jesus nakyakaburungan, syasagda naan sang imo nilan namaat nang Dios, kay wa pa nilan ayawi. 21Wakawyagalaong si Jesus, “Kamona tagaKorasin, kallaatda agaw mayo. Kamo na taga Betsaida, kallaatda agaw mayo. Kay yang makaburungburung naimo ko disang kamayo barrio na manga Judio,aw inimo pa ko yang maynaan na manga imodisang barrio na Tiro aw Sidon na buku nangbarrio nang Judio, yanagpandagom da silan nangmaitum aw sabogi nilan yang oro nilan nang aboantak katigaman na yayawan da nilan yang maatna imo nilan. 22 Paningug kamo, aw magokomda yang Dios na isilotan yang taga Tiro aw tagaSidon, labi pa kamo isilotan na taga Korasinaw taga Betsaida. 23 Kamo na manga otaw agKapernaum, gosto mayo na pagabantog kamonang kariko, awgaid kamo yang oontog adto sanglaga nang atoron disang impirno. Kay yangmakaburungburung na imo ko disang kamayobarrio, aw inimo pa ko nangaon yang maynaanna manga imo disang barrio na Sodoma, iyanda adoon yaan na barrio, wa asapadi nang Dios.24 Paningug kamo, aw magokom da yang Dios naisilotan yang taga Sodoma, labi pa kamo isilotanna taga Kapernaum.”

Singadi Kamo Kanak, Papagpatanaun Ko Kamo(Lukas 10:21-22)

25 Kayan yagampo si Jesus, yagalaong, “KayAma, ikaw yang makagagaom aglangit aw asangkarowagan nang donya. Yamapanumdum akkanmo kay pyapakatigam mo yang kanmo paagi

sang manga otaw na wa magaambog nang kani-lan katigaman. Awgaid wara mo apakatigamanyaan sang manga otaw na yaan yang kyakanari-gan yang kanilan katigaman. 26Yamapanumdumak, kay Ama, kay madyaw yang kanmo pagbuut.”

27 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan mangainindo, “Kariko arag da syarig kanak nang kanakAma na Dios. Way yatigam na ako Anak nangDios, yaan gaid yang yatigam yang Ama ko naDios. Maynaan oman, way yatigam sang Ama naDios, ako gaid na Anak naan yang yatigam awyang manga otaw na pyapakatigam ko.

28 “Kariko mayo na yagarisud na yamakotgaro na magakadyawan, singadi kamo kanakpapagpatanaun ta kamo antak kamo maorawa.29 Pasakop kamo kanak, paindo kamo kanak, an-tak kamo makatana. Buutan ako kamayo, di akmagaparabi kamayo. 30 Buku nang marisud yangpagasogo ko kamayo. Buku nang mabugat yangapagawbuk ko kamayo.”

12Bain sang Allaw na Pagpapatana(Markos 2:23-28; Lukas 6:1-5)

1 Wa akadogay disaan, yamagi si Jesus awyang kanaan manga inindo sang kabatadan nangallaw na pagpapatana. Yamangkagutum yangmanga inindo naan, wakaw yasagpi silan sangbatad kayan pyarisan nilan aw kaana. 2 Pagkitanang manga Pariseo, maglaong silan kang Je-sus, “Na, tanawa sa yang kanmo manga inindo,yalapas silan sang kanatu pagindo kay yasagpisilan sang batad nining allaw na pagpapatana.”3 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Wa pa sakadi kamo makadarag sang byabasa mayo nayiinang ni Dabid na ari kadini? Yamangkagutumsilan si Dabid aw yang kanaan manga inagad,4 kayan yomanik silan sang ampowanan na Baraynang Dios kayan kyomaan silan sang paan nabyubutang disaan nang magampoway na pag-pasalamat sang Dios. Yaan yang yiinang nilanmaski pyagaindo nang kanatu balaod na yaangaid yang makakaan saan na paan yang mangamagampoway disang Baray nang Dios. Awgaidmaski yakaan sang Dabid saan na paan, wasilan makasara sang Dios kay yatigam yang Diosna laban silan yamaukud.” 5 Yabay si Jesusmagindo kanilan, laong, “Wa pa sa kadi kamoarag makadarag sang byabasa mayo na yiinangnang manga magampoway disang templo nasyosolat ni Moises kadini na maski yabay silan

Mateo 12:6 18 Mateo 12:27maggawbuk sang kanilan gawbuk nang allawna pagpapatana, wa silan makasara sang Dios.6Matungtung na ako na dyomatung da ani sangdonya labaw pa sang templo. 7Aon arag syosolatna pyagalaong nang Dios, ‘Yaan yang madyaw koyang amallaat kamo sang arag kamo otaw. Awdili kamo mallaat sang arag kamo otaw, yangpyapatay mayo na ayup na pagatag mayo kanakdili makaontol kanak.’ ” Kayan yaglaong si Jesussang manga Pariseo, “Aw makadarag kamo sangkaorogan naang pyagalaong nang Dios, dili kamomagalaong na yakasara yaning manga otaw nayanagpi sang batad nang allaw na pagpapatanakay yang pagimo saan buku nang sara sang Dios.8 Ako yang aon katungud na magaindo kamayosang manga imo na madyaw imoon nang allawna pagpapatana, kay ako yang pinili nang Dios nagyugual nang Anak nang otaw.”

Yang Otaw na Yamakungkung yang Kamot(Markos 3:1-6; Lukas 6:6-11)

9Pagpanawni Jesus disaan, komadto yaan sangkanilan pagtitiponan kayan syumurud. 10 Aonotaw digsurud na yamakungkung yang sangkilidna kamot, wa da akaunat. Aon arag disaanmangaotaw na Pariseo na gosto osombong si Jesus,wakaw yagaosip silan kanaan, laong, “Aw boron-gon ta yang otaw nang allaw na pagpapatanaantak kablongan, yakalapas kita sang balaod dawwara?” 11 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Awaon kadi ayup ta na karnero na amallog sangmararumna kotkot, bukung akamangun tamaskiallaw na pagpapatana? 12 Labanmadyaw pa nangDios yang otaw sang karnero, wakaw aw toma-bang kita sang otaw nang allaw na pagpapatana,wa kita alapas sang balaod.” 13Kayan yaglaong siJesus sang otawna yamakungkungyang sangkilidna kamot, laong, “Unata yang yamakungkung nakamot mo.” Pyaparabay naan unatun, yaparabaymagkadyaw, wa da akakungkung. Yagonawa rayang kanaan kamot. 14 Kayan lyomogwa disangpagtitiponan yang manga Pariseo. Yanagk-abarawbaraw silan daw monnono yang pagpataynilan kang Jesus.

Yang Pinili na Sogwanun nang Dios15 Yatigam si Jesus na lyaraoman yaan nang

manga Pariseo wakaw yapanaw yaan disaan nabanwa. Madaig yang yigiyod kanaan na mangaotaw. Pyapagkadyaw naan yang kariko nangyamangkasakit. 16 Kayan pyunpunan naan silan,laong, “Di da kamo magbatok sang kadaygan.”

17Yang paglaong ni Jesus saan na sorit, yaan yangpagkatoman nang pyapabatok nang Dios kadinikang Isaias na propeta na yagalaong, 18 “Yaniyang kanak Pinili na sogwanun. Karugunan koyaan. Laban yakaontol kanak. Aatag ko kanaanyang kanak Espirito. Yang kanak matungtungna pagokom abatokon naan sang kariko nangotaw. 19 Dili yaan mapagagisagis. Arag di naanapakatanogon yang kanaan sorit. Dili naan aga-gaan yang pagbatok naan disang daran nangbarrio. 20 Di naan ayawan yang otaw na wa payabay pagtoo, kay abayun naan tabangan yangmaski sini na otaw na kolang pa yang pagkanarigkanaan. Di yaan magatangku magbatok aw dipa naanmarimpud batokon yang kanak pagokomna podo matungtung. 21 Amanarig kanaan yangmanga otaw disang karowagan nang donyamaskibuku silan nang manga Judio.” Yaan yang pya-galaong nang Dios na syosolat ni Isaias kadini.

Si Jesus aw si Beelsebul(Markos 3:20-30; Lukas 11:14-23)

22 Kayan dyomatung yang manga otaw nagadara sang otaw na yamabota aw kabubu kaypyagabayaan nang mangkaraat. Pyapagkadyawyaan ni Jesus, yagsorit da aw magkita da.23Yamaburungburungyangmagkadaig namangaotaw disaan. Yagalaong silan, “Sompaw koraw niDabid na ari si Jesu Kristo na pyagalaong na ma-gaari?” 24 Pagdungug nang manga Pariseo saan,maglaong silan, “Yaan na otaw na si Jesus yaka-pagparogwa sang mangkaraat kay pyagabayaanyaan nang pangoro nang mangkaraat na siBeelsebul na yamatag kanaan nang gaom.” SiSatanas yang pyagangaranan nilan ni Beelsebul.

25Kyakatigaman ni Jesus yang kyakaundan ni-lan, wakawpyagalaong naan sangmanga Pariseo,“Dumduma mayo, aw aon sakop nang ari nayanagkarito magtanam, amallug mawara yangkanaan kasakopan. Magonawa saan yang sangka banwa, aw abaymanagtatanamunyangmangaotaw disaan na banwa, magakarimburag da silan.Maynaan oman yang sang ka yangognan, awabaymanagtatanamun,magakarimburag da aragsilan. 26Wakaw” laong ni Jesus, “aw gaom ni Sa-tanas yangkanak gaomnayagabigaw sangmangamangkaraat na sakop ni Satanas, si Satanas yangmagakayam sang kanaan manga sakop, kay pya-pagtanaman naan. 27 Yamasayup kamo na ya-galaong na yaatag kanak ni Satanas yang kanaangaom antak ako makapagbigaw sang mangkaraat

Mateo 12:28 19 Mateo 12:44na sakop naan. Kay aw matungtung yang pya-galaong mayo, arag si Satanas yang gaatag nangkanaan gaomsangmanga inindomayona yagabi-gaw sang mangkaraat na gapabaya sang mangaotaw. Wakaw yang imo nang manga inindo mayoyagapakatigam kamayo na yamasayup kamo.28 Yakapagbigaw ako sang mangkaraat disangmanga otaw kay yang Espirito nang Dios yanggabaya kanak. Tungud saan, matigam kamo nayagari da yang Dios ani kamayo.”

29 Kayan yaglaong si Jesus, “Yang pagdaugko kang Satanas maynang paglasang nang sangkawtaw sang baray nang otaw na kusugan, diamakamang yang dyayaw nang kusugan aw diyaan onaun bakoson. Aw mabakos da yaan,madyaw da pamotiin yang manga dyayaw naan.Sang maynaan,” laong ni Jesus, “makapagbigawda ako sang manga sakop ni Satanas.

30 “Yang wa atabang kanak sang papagtanamko kang Satanas yaan yang yapagtanam kanak.Yang wa atabang kanak mapagtipon sang kanakmanga sakop yaan yang maynang yapagsowaykanilan. 31Wakawpagalaong ko kamayo namaskimadaig yang manga sara nang otaw, apasayloonpa nang Dios yang gaimo sang sara. Maskiyakasara yang otaw tungud sang pagminos naansang Dios, apasayloon pa nang Dios yaan na otaw.Awgaid yangmaski sini na otawnamakasara tun-gud sang pagminos naan sang Balaan na Espirito,yaan na otaw yang dili apasayloon nang Dios.32 Yang galaong nang maat kanak na gyugualnang Anak nang otaw, apasayloon pa nang Dios,awgaid yang galaong nang maat sang Espiritonang Dios na gabaya kanak laban sa di da yaanapasayloon nang Dios adoon aw maski kano.”

Ikilaraun yang Kaoy disang Kanaan Bonga(Lukas 6:43-45)

33 Yabay magindo si Jesus, laong, “Yangmadyaw na kaoy yobonga nang madyaw nabonga. Yang maat na kaoy yobonga nang maatna bonga. Yang bonga nang kaoy yang ikila-raan sang maat na kaoy. 34 Magonawa kamo,way madyaw na kyakapaglaong mayo kay aragkamo maat. Kamo maynang tinanap na bisaan,kay yang kyakaundan mayo na maat yaan yangpyagalaong mayo. 35 Aw magsorit yang madyawna otaw, yang sorit naan arag madyaw, kay yangyakabutang sang kanaan ungud yang madyaw.Toyo yangmaat na otaw, kadamagsoritmaat, kayyang yakabutang sang kanaan ungud yang maat.

36 “Pagalaong ko kamayo, aw domatung dayang allaw na pagaokom nang Dios sang mangaotaw, osipin kamo nang Dios daw nanga kamoyagasorit nang maat na sorit. 37 Kay yang soritmayo na yologwa sang baba mayo, yaan yangakatigaman daw isilotan kamo daw dili.”

Yang Kaburungburungan na manga Imo na GostoNilan Ikitaun

(Markos 8:11-12; Lukas 11:29-32)38 Aon manga magindoway sang balaod aw

manga Pariseo disaan. Yagalaong silan kangJesus, “KayMagindoway, pakitaa kami sang labankaburungburungan na imo na toosanan antakkatigaman nami na yang kanmo gaom sikun sangDios.” 39Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Dadaanmayo na manga otaw adoon laban mangkaparaatyang dumdum mayo. Wa kamo akanarig sangmatungtung na Dios. Gosto garo mayo mikitasang laban dagdagu na milagro na toosanan naako syosogo nang Dios, awgaid yaan gaid yangapakita kamayo nang Dios yang toosanan namaynang imo nang Dios kadini kang Jonas napropeta. 40 Kadini lyaramon si Jonas nang labandagdagu na isda disang dagat. Torong allaw naandisang dubdub nang isda. Magonawa saan ako nagyugual nang Anak nang otaw, marasak ako sangpandatnganan nang yamatay surud nang torongallaw. 41 Nang allaw na pagaokom nang Diossangmanga otaw, yangmangamaguya kadini digNinibe magalaong kamayo na toman agaw kamosilotan nang Dios. Kay pagdungug nilan sangpagpakatigam kanilan ni Jonas kadini, pyarabaynilan ayawan yang kanilan maat na imo. Awgaidkamo, sari labaw pak kang Jonas, wa mayo pan-inggi yang kanak pagindo. 42 Kadini aon ari nabobay na maski maawat yang kanaan banwa ag-barabagan, yakadto yaan sang banwa ni Solomonna ari kay antak yaan dumungug sang madyawna pagindo naan. Nang allaw na pagaokom nangDios sang manga otaw magalaong yaan na bobaykamayo na toman agaw kamo silotan nang Dioskay ako na labaw pa kang Solomon, wa mayopaninggi yang kanak pagindo.”

Yang Pagori nang Mangkaraat(Lukas 11:24-26)

43 Yabay magindo si Jesus, laong, “Aw ly-omogwa da yang mangkaraat sang otaw, yamagiyaan sang manga banwa na way maguya, gaanapsang pagauyaan naan. Aw way kitaun naan napagauyaan, 44 magalaong yaan, ‘Oman ak mori

Mateo 12:45 20 Mateo 13:17sang pyagauyaan ko nangaon.’ Pagori naan,kitaun naan na yaan wa day maguya, madyawda. Maynang baray na kikidowan warisan awpanipuda yang manga kaukdanan. 45 Kayankyadtowan naan na mangkaraat yang pitong kamangkaraat na labaw pa kanaan kaparaat. Karikonilan yakadto saan na otaw kayan lyomasak silan,yaguya da saan na otaw. Madi pa nangaon yaannang baya isa yang yarasak. Adoon laban dagimaparaatan yaan na otaw kay waro pa yanglyomasak na mangkaraat. Maynaan yang mangaotaw adoon, laban da maat yang imo, madyaw panangaon.”

Yang Ina aw yang manga Lomon na Usug ni Jesus(Markos 3:31-35; Lukas 8:19-21)

46 Kaba yagaindo si Jesus sang manga otawdisaan, yadatung yang ina naan aw yang mangalomon naan na usug. Yagatagad silan kang Je-sus diggowa kay aon pagalaong nilan. 47 Yangmanga otaw disaan yagalaong kang Jesus, “Yangkanmo ina aw yangmanga lomonmo na usug ya-gatagad aglogwa kay mapagbaraw silan kanmo.”48-49 Kayan kaba yatanaw si Jesus sang mangaotaw na ilibot kanaan, yagalaong yaan kanilan,“Tinuud na aglogwa yang ina ko aw tudtuudlomon ko, toyo aon digkamayo yaakun ko na inako aw lomon ko. 50 Kay kariko nang yangagadsang pagbuut nang kanak Ama na aglangit, silanyang kanak mangkangod na kausgan aw kanakmangkangod na kawbayan aw kanakmanga ina.”

13Yang Sambingay bain sang Yasabod sang Bini(Markos 4:1-9; Lukas 8:4-8)

1 Ninyan na allaw yapanaw si Jesus disaanna baray kayan tyumugbung adto sang bay-bayun. Pagdatung naan asang baybayun, mag-ingkod yaan. 2 Kayan yandorod agkanaan yangmagkadaig na otaw. Kay madaig yang otaw,yimindug yaan aw singadto sang barangay asangdagat, masaid sang ligad, yagaingkod yaan kabayagaindo sang manga otaw disang baybayun.

3Madaig yang pagindo ni Jesus kanilan pinaagisang sambingay. Laong naan, “Aon otawna yakadto sang kanaan pawa na mananum.Gasabod yaan sang bini asang kanaan pawa.4 Pagsabod naan, aon yukurug adto sangdaran. Yang yukurug sang daran tyotobog nanglanggam. 5 Aon oman yukurug disang batoonna lopa. Yang yukurug disang batoon na lopa

madyaw yang paggiti nang tigmad. 6 Awgaidpagsilat nang masakit na suga, wa akadogay,yagango ra kay wa makagamot nang madyaw.7 Aon oman yukurug asang lopa na madaig yanggamot nang soksokon na sagbut. Yaparabayyang sagbut tomorin, yang tanum wa otorinnang madyaw kay tyatarong nang sagbut. 8 Aonoman yukurug asangmadyaw na lopa. Yaan yangyobonga nang madyaw, yatibog. Aon yobonganang sang gatos. Aon yobonga nang kaanuman.Aon yobonga nang katlowan.” Maynaan yangsambingaynapyagaindoni Jesus kanilan. 9Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Butangan mayo sangdumdummayo yaan.”

Nanga Pyapaagi sang Sambingay yang Pagindo(Markos 4:10-12; Lukas 8:9-10)

10 Yang manga inindo ni Jesus yodorodagkanaan kayan yaglaong, “Nanga pyapaagimo sang sambingay yang pagindo mo sangmanga otaw?” 11 Yimibak si Jesus kanilan,laong, “Yang paagi nang pagari nang Dios nawa apakatigaman naan nangaon, yaan yangpyapakatigam adoon kamayo na kanak mangainindo. Awgaid yangkadaygannamangaotawwanaan apakatigama. 12 Kay yang otaw na tyomoora na aon day kyadaragan naan na pagindo nangDios, atagan pa yaan abay antak yaan labanmakadarag nang madyaw. Awgaid yang wa otoo,akamangun nang Dios yang kanaan tagbi nakyakadaragan. 13 Wakaw gaindo ako kanilanpinaagi sang sambingay, kay maski yabay silantomanaw, wa ikita, maski yabay silan maningug,maynang wa udungug kay wa ubutangan asangdumdum nilan, wakaw wa silan makadarag.14 Yatoman da digkanilan yang pyapabatok nangDios kadini kang Isaias na propeta kay laongnaan, ‘Maski yabay kamo maningug, di kamomakadarag. Maski yabay kamo tomanaw, dikamomikita. 15Kay mabagsug yang oro mayo. Dikamo magpaningug nang madyaw. Pyagapilungmayo yang mata mayo kay aw wa kamo magimonang maynaan, mikita kamo, mudungug kamo,makadarag kamo, kayan syomarig kamo kanakantak makamang ko yang kamayo manga sara.’ ”

16Kayan yabay magindo si Jesus, laong, “Kamona kanak manga inindo, kamo yang pyanalang-inan nang Dios kay yikita kamo sang pyapaimokanak nang Dios aw dungug kamo sang pagindoko. 17 Dumduma mayo yani, aon kadini madaignamanga propeta nang Dios awmangamatarong

Mateo 13:18 21 Mateo 13:35na tomotoo na gosto garo nilanmikita sang kikitamayo adoon. Arag gosto garo nilan mudungugsang dyudungug mayo adoon.”

Yoobad ni Jesus yang Sambingay bain sang Yasa-bod sang Bini

(Markos 4:13-20; Lukas 8:11-15)18 Kayan yaglaong si Jesus, “Dadyawa mayo

paninggi aw dumduma yang obadun ko nasambingay sang gasabod sang bini asang kanaanpawa. 19 Yang yudungug na wa makadaragbain sang paagi nang pagari nang Dios, yaanyangmaynang daran na kyakasabodan nang bini.Kayan dyomatung si Satanas, pyaparabay naanagawun yang sorit nang Dios na dyudungug ni-lan. 20 Yang pyagalaong na batoon na lopa nakyakasabodan nang bini, yaan yang manga otawna yudungug sang sorit nang Dios, kayan ya-parabay silan tomangkap saan kaymadyawnilan.21Awgaid kay mababaw yang kanilan pagtoo, waakadogay yamawara. Kay aw aon kanilan karisud,aw karaati silan nang kadaygan tungud sang pag-tangkap nilan sang sorit nang Dios, yaparabay dasilan magtangku sang pagtoo nilan. 22 Yang lopana pyagalaong na madaig yang gamot nang sok-sokon na sagbut na mallug tomorin, yaan yangmanga otaw na yaningug sang sorit nang Dios,awgaid wa abay mangagad sang sorit nang Dioskay madaig yang kyakabaragan nilan. Kay yaanyang yabay dumdumun nilan yangmakaboi kani-lan aw yang kanilan kadato, wakaw kyakasarik-way nilan nang dumdum nilan yang sorit nangDios, wa da nilan akaundi. Wakaw yang soritnang Dios di kanilanmakatabang. 23Awgaid yangpyagalaong na madyaw na lopa na kyakasabodannang bini, yaan yang manga otaw na yudun-gug na yabay mangagad sang sorit nang Dios,yakadarag silan. Wakaw yamatoman digkanilanyang mangkadyaw na imo na pagbuut nang Dios.Yang mangkadyaw na imo nini na manga otawmaynang madyaw na abot. Aon yobonga nangkatlowan, aon yobonga nang kaanuman, aonyobonga nang sang gatos.”

Yang Sambingay bain sang Sagbut24 Aon sambingay oman na pyagaindo ni

Jesus kanilan, laong, “Bain sang paagi nangpagari nang Dios, maynang otaw na yapang-gas nang madyaw na bini asang kanaan pawa.25 Pagkatorog nang kanaan manga sakop, kad-towan yang kanaan pawa nang kanaan kon-tara aw sabodi nang bonga nang sagbut, kayan

yomanaw. 26 Paggiti nang omay, arag da gimitiyang syasabod nang kanaan kontara. 27 Yangsogwanun naan na otaw, yodorod agkanaan awpaglaong, ‘Kay pangoro, yagapanggas kita nangmadyaw na bini asang kanmo pawa. Kayan, wainmagasikun yang madaig laban na bonga nangmanga sagbut na arag da gimiti?’ 28 Yimibakyaan, laong, ‘Yang gasabod saan yang kanak kon-tara.’ Laong nang sogwanun naan, ‘Aw gosto mo,panggaboton nami yang yigiti na manga sagbut.’29 Yimibak yaan, laong, ‘Ayaw naa mayo dawkaupud yang omay magabot. 30 Pabayai mayoyang yigiti antak silan magsitorin. Mallaw awmaggani la, pagalaongon ko yang manga goma-gani na onaun nilan panggaboton yang mangasagbut aw butuka kayan syonog. Tonay yangkanak omay aganiin aw butangan adto sangpool.’ ”

Yang Sambingay bain sang Mamayantuk na Bini(Markos 4:30-32; Lukas 13:18-19)

31 Aon sambingay oman na pyagaindo ni Je-sus, laong, “Yang kasakopan nang Dios maynangmamayantuk na bini na syasabod nang otawasang kanaan pawa. 32 Yaan na bini gitatagbiyansang kariko nang bini, toyo aw tomorin yaan,dakora pa sang mabakla na tanum. Yotorin yaanmaynang kattorin nang kaoy, wakaw yangmangalanggam yamapon disang kanaan manga batang,kayan yagimo sang kanilan pogad asang mangasanga.”

Yang Sambingay bain sang Patobo sang Paan(Lukas 13:20-21)

33 Aon sambingay oman na pyagaindo ni Je-sus, laong, “Yang kasakopan nang Dios maynangpatobo na dyadari nang bobay sang arina kayantyomobo yang tibook myasa na imoon paan.”

Yang Pagindo ni Jesus Pinaagi sang Sambingay(Markos 4:33-34)

34 Yang kariko nang manga pagindo ni Jesusdisang magkadaig podo sambingay. Way pya-galaong naan kanilan na buku nang sambingay.35 Yamasing nang maynaan yang pagindo ni Je-sus antak matoman yang pyapabatok nang Dioskadini sang propeta, laong, “Yang pagalaong kokanilan yang manga sambingay. Byabatok koyang wa pa apakatigaman sang manga otaw dun-gan yiimonangDios yaning donya tigkan adoon.”

Yoobad ni Jesus yang Sambingay bain sang Sagbut

Mateo 13:36 22 Mateo 13:5636 Kayan pyanawan ni Jesus yang magkadaig

aw panik agbaray. Yigiyod yang kanaan mangainindo kayan yaglaong kanaan, “Obada kanamiyang sambingay sang bonga nang manga sagbutna syasabod disang pawa.” 37 Yimibak si Jesus,laong, “Yang gapanggas sang madyaw na bini,ako na gyugual nang Anak nang otaw. 38 Yangpawa yaning donya. Yang madyaw na tanumyaan yang manga otaw na syakop da nang Dios.Yang sagbut disang pawa, yaan yang manga otawna sakop nang pangoro nang mangkaraat na siSatanas. 39 Yang kontara na gasabod sang bonganang manga sagbut, yaan si Satanas. Yang pag-gani, yaan yang kataposan nang donya. Yangmanga gomagani yang manga tagalangit na sog-wanun nang Dios. 40 Maynang yanggabot silansang manga sagbut na yakadari sang tanumkayan syonog. Magonawa saan mallaw nangkataposan nang donya, amapagguna yaan. 41Kayako na gyugual nang Anak nang otaw, magasogoako sang kanak manga sogwanun na tagalangitantak nilan kamangun disang kasakopan ko yangpyagakaponowan nang sara nangmanga otaw awyang kariko nangmagiimo sangmaat, 42 asarabulsilan adto sang laga nang atoron na pollayonyaragablagab. Managtiyao silan adto aw pa-pagoyagut sang kanilan onto kay ukudurun labannang atoron. 43 Yang manga otaw na kanangDios amallag asang kasakopan nang kanilan Amana Dios na maynang pagallag nang suga. Yaankay yang kaorogan naan na sambingay,” laongni Jesus, “wakaw dadyawa mayo paninggi antakkamo makadarag.”

Yang Sambingay bain sang Tyatago na Borawan44 Kayan yoman si Jesus maggogod sang

sambingay, laong, “Kadyaw da agaw nang pa-gari nang Dios. Yang kasakopan naan maynangborawan na tyatago na lyurubung disang pawa.Aon otaw na yakatara saan na borawan, kayanyoman naan yaan tabonan. Laban yaan gauma nayakatara saan. Wakaw pyaparabay naan barigyayang kariko nang kanaan manga butang kay an-tak naanmabili yang pawanapyagatagowan sangborawan.”

Yang Sambingay bain sang Maal na Balyug naPerla

45 “Yang pagari nang Dios maynang otaw nagaanap sang laban maal na balyug na pyagan-garanan nang perla. 46 Pagkita naan sang perlana labanmadyaw, barigya naan yang kariko nang

kanaan manga butang kay antak naan mabiliyang perla.”

Yang Sambingay bain sang Pokot47 “Yang pagari nang Dios sang manga otaw

maynangdagudagunapokot na kyukutung asangdagat na yakakamang sang kariko nang karasinang isda. 48 Madaig yang yakarasak sangpokot kayan byutung nilan yang pokot adto sangligad. Yanagingkod silan kayan pinili nilan yangmangkadyaw na isda aw lasakan sang butan-ganan nilan, toyo yang maat na isda syasarabul.49Maynaan yang amapagguna mallaw nang kat-aposan. Kay yang manga tagalangit na sogwa-nun nang Dios makani kayan pyagsitobok ni-lan yang otaw na gaimo sang madyaw aw yanggaimo sang maat. 50 Yang manga otaw na gaimosang maat asarabul asang laga nang atoron nayaragablagab. Managtiyao silan adto aw pa-pagoyagut sang kanilan onto kay laban ukudurunsilan nang atoron.”

Yang Dadaan aw yang Bago na Pyanmowan51 Kayan yagosip si Jesus sang kanaan manga

inindo, laong, “Yakadarag kamo sining karikonang pyagalaong ko?” Yimibak silan, laong,“Uu, yakadarag kami.” 52 Kayan yaglaong siJesus kanilan, “Wakaw aw aon magindoway sangbalaod na yangagad da sang Dios na Ari, yaanyangmaynang otaw namadaig yang pyanmowandisang kanaan baray. Aon dadaan na mangapyanmowan naan, aon arag bago na pyanmowanna arag gyagamit naan, kay yaan na magindowaybukugaid nangdadaan yangpagaindonaan, yangbago arag naan pagaindo.”

Wa Otoo Silan na taga Nasaret kang Jesus(Markos 6:1-6; Lukas 4:16-30)

53 Pagkatapos ni Jesus pagindo yang mangasambingay, manaw yaan disaan na banwa,yomori asang kanaan banwa. 54 Pagdatung naanadto, magindo yaan disang simbaan. Yamabu-rungburung yang manga otaw na yaningug,yanaglaong silan, “Sini koraw yang gaindokanaan saan? Monnono koraw yang pagimonaan sang manga kaburungburungan na mangaimo? 55 Nanga yakaimo yaan nang maynaan,sari anak gaid yaan nang panday. Si Mariayang kanaan ina. Yang mangkangod naan nakausgan si Santiago aw si Jose aw si Simon awsi Judas. 56 Arag aani kanatu magauya yangmanga mangkangod naan na bobay. Wain sa

Mateo 13:57 23 Mateo 14:22yaan sikun sang katigaman na yakaimo sangmaynaan na manga imo?” 57 Wakaw wa silanotoo kang Jesus, sana syasaway nilan yaan.Yagalaong si Jesus kanilan, “Yang propeta waataoda nang kanaan manga kaarayonan. Awgaidasang kadaygan na banwa pyagataod yaan.”58Wakaw wa abay magaimo si Jesus sang mangaimo na kaburungburungan disaan na banwa kaywa silan otoo kanaan.

14Yang Pagkamatay ni Juan na Magbawtismoway(Markos 6:14-29; Lukas 9:7-9)

1 Ngaon na manga allaw, byabatokan yangari na si Herodes bain kang Jesus kay pya-gaidunggan yang mangkadyaw na manga imonaan. 2 Yagalaong si Herodes sang manga sog-wanun naan, “Si Jesus, yaan koraw si Juan naMagbawtismoway na gaboi oman sikun matay.Wakaw dagdagu yang kanaan gaom, yakaimosang manga kaburungburungan na imo.”

3-5 Yang kyakaponowan nang pagpatay kangJuan yang pagsumbal naan sang sara nang ari nasi Herodes. Kay yagalaong si Juan, “Yakalapaskaw, kay Ari, sang balaod nang Dios, kay yaagawmo si Herodias na asawa nang mangod mo na siPelipe.” Wakaw pyapadakup ni Herodes si Juankayan piniriso. Aparabayun garo patayun si Juan,aw buku yamalluk nang manga Judio, kay yangmanga Judio yatigam na si Juan yang propeta napyagabayaan nang Dios.

6 Nang allaw na pista ni Herodes sangkyakawtaw naan na allaw, aon daraga na anakni Herodias na gasayaw disang atobangannang manga otaw na yatambong sang pista.Laban gakarim si Herodes sang sayaw naanna daraga. 7 Wakaw yagalaong yaan sangdaraga, “Asaad ko kanmo na maski nanangayoon mo kanak, aatag ko kanmo, kay idi.”8 Yagalaong yang daraga na pyagaindo nangkanaan ina, laong, “Atagan kanak adoon yangoro ni Juan na Magbawtismoway, lasakan sangpinggan.” 9 Yagasusul si Herodes tungud sangkanaan saad. Toyo kay kariko nang yatambongarag yudungug sang saad naan sang daraga,wakaw pyagasogo naan yang pyangayo kanaan.10 Pyapaotodan naan sang oro si Juan disangpirisowan. 11 Byubutang nilan yang oro ni Juansang pinggan kayan dyara aw atagan sang daraga.Pagdawat nang daraga, atag naan adto sangkanaan ina. 12 Yang lawas ni Juan kyakamang

nang kanaan manga inindo aw lubungan. Kayankyomadto silan kang Jesus aw pagbatok.

Pyapakaan ni Jesus yang Limang Mararan naOtaw

(Markos 6:30-44; Lukas 9:10-17; Juan 6:1-14)13 Pagdungug ni Jesus saan na batok, manaw

yaandisaan awyang kanaanmanga inindo, kayansyomakay silan nang barangay nang silanay da.Yisingadto silan sang banwa na way maguya.Awgaid kyakatigaman nang magkadaig na silanyomanaw da. Wakaw yanagpamanaw yangmagkadaig na manga otaw sikun sang kani-lan manga barrio, yodorog silan nang dagatna galopog kang Jesus na yakadto sang banwana way maguya. 14 Pagdatung ni Jesus asangbaybayun, mawas yaan aw yang manga inindonaan. Pagawas nilan sang barangay, kitaun nilanyang magkadaig na manga otaw na gapadurugagkanilan. Yamallaat si Jesus kanilan. Yangyamangkasakit digkanilan pyapagkadyaw naan.

15 Pagkaambong domorod agkanaan yangkanaan manga inindo, kayan yaglaong, “Mak-agpa da yang suga, papanawa ra yang mangaotaw adto sang manga barrio antak silan magbilisang kanilan pagkaan kay way maguya disini nabanwa.” 16 “Di silan apapanawun,” laong ni Jesus.“Kamo yangmagapakaan da kanilan.” 17Yimibaksilan, laong, “Nanang apakaan nami? Limangbook da gaid yang paan nami aw dowaay dayang isda.” 18 Laong ni Jesus, “Daraa adi kanak.”19 Pyapagingkod naan yang manga otaw asangsilosilo. Kayan kyamang naan yang limang bookna paan aw yang dowam book na isda. Yimingaroyaan aglangit, kayan yagpasalamat sang Dios.Pagkatapos naan magpasalamat, pisangpisangunnaan yang paan aw isda aw pandooran sangkanaan manga inindo kayan pyangatag nilanadto sang manga otaw. 20 Yakaan yang karikonang manga otaw disaan, toyo wa akabos kaanayaan na pagkaan. Aon samporo aw dowa na kaarat na arag yamatmo nang madyaw pa kaanunna lyokasan na paan aw isda na pyangamangnang manga inindo naan. 21Aon limang mararanna ka otaw yang yakaan, wa upudan bilanga yangkawbayan aw manga isu.

Yapanaw si Jesus asang Babaw nang Tobig(Markos 6:45-52; Juan 6:15-21)

22Kayan pyasakay ni Jesus yang kanaanmangainindo sang barangay antak silan magona rakanaan tomaripag nang dagat. Pagpanaw nang

Mateo 14:23 24 Mateo 15:11manga inindo, paoriin naan yang magkadaigna manga otaw disaan. 23 Pagkariyos nangmanga otaw, tomokod si Jesus agbokid kayanyagampo. Gyagabyanan si Jesus agbokid, saydanaan. 24 Yang kanaan manga inindo na yasakaysang barangay, adto ra sang tunga nang laod.Laban kyakarisudan silan kay yang barangay pya-gadadaplakay nang mabakla na barud, kay yaka-songsong yang barangay nilan sangmabandus nasamut. 25 Mararum na pakallawun, yutugbungsi Jesus aw panaw asang babaw nang tobig nangdagat, gadarog sang kanaanmanga inindo disangbarangay. 26 Pagkita nang manga inindo kanaanna yapanaw disang babaw nang tobig nang dagat,manggiyab yang bobol nilan na yamalluk. Laongnilan, “Aon magallukay,” kayan kyomowaawsilan nang pagkalluk. 27Kayan yaparabay si Jesusmaglaong kanilan, “Ayaw da kamo magkalluk,ako man yang kikita mayo. Sarig da kamo.”28 Yagalaong si Pedro, “Kay Ginoo, ikaw sa kadi,papanawa ako agkanmo asang babaw nang tobignang dagat. Mosongon ako kanmo.” 29 Laongni Jesus, “Adi kaw.” Kayan lyomogwa si Pedrosang barangay aw panaw asang babaw nang tobignang dagat, yisingadto kang Jesus. 30 Awgaidpagdagmus kanaan nang mabandus na samut,malluk yaan, kayan bay yaan marabo. Yaparabayyaan magtawag, laong, “Ginoo, tabangi ako.”31 Pyaparabay yaan potiin ni Jesus. Laong niJesus kanaan, “Nanga, wa kaw asarig kanak?Buku pa nang madigun yang pagtoo mo kanak.”32 Pagtakang nilan sang barangay, magtangkuyang samut, lyumunung da. 33 Sisimba si Jesusnang kadaygan na manga inindo naan asangbarangay. Yagalaong silan, “Matungtung sa agawna ikaw yang Anak nang Dios.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang manga Masakitin agGenesaret

(Markos 6:53-56)34 Pagkanaripag nilan, domoong silan ag

Genesaret, kayan yomawas silan sang barangay.35 Kikilara si Jesus nang manga otaw disaan.Wakaw pyapakatigam nilan yang yamangkasakitasang kariko nang makilibot naan na banwa.Kayan dyomatung yang manga otaw na yaragbutkang Jesus, yanagdara silan nang yamangkasakit.36 Pagdatung nilan, maglaong kang Jesus,“Kallaati kami, agad gaid kami makapoti sangkilid nang kanmo dagom, managkadyaw dakami.” Kariko nang yopoti sang kilid nang dagomnaan yanagkadyaw.

15Yang Pagindo nang Kamonaan(Markos 7:1-13)

1 Kayan dyomatung agkang Jesus yang mangaPariseo aw yangmangamagindoway sang balaodna sikun dig Jerusalem. 2 Yagaosip silan kangJesus, laong, “Nanga yang kanmo manga inindowa mangagad sang pagindo na pyagaindo nangkanatu kamonaan? Kay yang kanmo mangainindo, aw yakaan, wa magapangonaw maynangkanatu kapangonaw na pyagaindo kanatu nangkamonaan ta. Wakaw yakasara yang kanmomanga inindo kay wa mangonaw na yakaan.”3Yimibak si Jesus, laong, “Kamo, nanga wa kamomangagad sang pagindo nang Dios na yaan yangpyangagdan damayo yang pagindo nang kamayokamonaan? 4 Kay pyagalaong nang Dios, ‘Pag-taoda si ama mo aw si ina mo.’ Pyagalaongarag nang Dios, ‘Yang yagasorit nang maat sangkanaan ama aw ina, laban sa apatayun.’ 5Awgaidkamo na manga Pariseo aw manga magindowaysang balaod, yagaindo kamo na madyaw na mag-alaong yang otaw sang manga taganak naan, ‘Dida ako makatabang kamayo, kay ama, kay ina,kay yang aatag ko garo kamayo, yatag da ko sangDios.’ 6 Wakaw kay yaan yang pagindo mayokanaan, wa da mayo apakaruguna yaan na otawsang kanaan taganak. Tungud saan tyatariko-dan mayo yang pagindo nang Dios. 7 Kamo naasang baba gaid yang pagtoo mayo sang Dios,matungtung kadi agaw yang pyapabatok nangDios kadini kang Isaias na yagalaong, 8 ‘Yaningmanga otaw,’ laong nang Dios, ‘yang pagsimbanilan kanak asang baba gaid, wara asang ginawanilan. 9 Wakaw way kakabosan nang kanilanpagsimba kanak, kay yagalaong silan na yangpyagaindo nilan yang kanak pagindo. Wain sakadi yang pyagaindo nilan yang kanang otawpagindo.’ ”

Yang Yakaimo Maat sang Otaw(Markos 7:14-23)

10 Kayan yagtawag si Jesus sang magkadaigna otaw disaan antak domorod agkanaan. Pag-dorod nilan, maglaong yaan, “Paninggi mayoaw butangan sang dumdum mayo antak kamomakadarag. 11 Yang yakaimo maat sang otawbuku nang pagkaan na yakarasak sang baba naan,awgaid yaan yang yakaimo maat sang otaw yangmaat na sorit na yorogwa sang baba naan.”

Mateo 15:12 25 Mateo 15:3612 Yodorod kanaan yang manga inindo naan

kayan yagosip, laong, “Yatigam kaw na yangmanga Pariseo yamangkadaman na yudungugsang pyagalaong mo kagayna?” 13 Yimibak siJesus na yagapananglitan, laong, “Kariko nangtanum nawa atanuma nang kanak Ama na aglan-git, panggaboton. 14Pabayai la mayo yangmangaPariseo kay maynang manga bota silan. Awgagadun nang bota yang arag bota, amangkallogsilan sangpangpang.” 15Kayanyaglaong si Pedro,“Obada kanami yang sambingay mo kagayna.”16 Kayan yaglaong si Jesus, “Wa pa sa kadi kamomakadarag? 17 Dumduma sa, kariko nang tyutu-run ta arag yadatung sang tinai, kayan lyomabayadto sang lopa. 18Awgaid yang maat na sosoritinna yorogwa sang baba nang otaw, yagasikunyaan sang kanaan dumdum, wakaw yaan yangyakaimo maat kanaan. 19 Kay yang maat asangdumdum nang otaw yaan yang kyakaponowannang kariko nang maat na imo naan, maynangpagpatay sang arag otaw, aw yang pagkayot awyang pagipid sang buku nang kanaan asawa, awyang pagpaipid sang buku nang kanaan bana, awyang pagpangindakaw, aw yang pagkagaro, awyang pagpallaong sang sang ka otaw. 20 Yangmanga imonamaynaan, yaan yang yakaimomaatsang otaw. Awgaid aw yakaan yang otaw, maskiwa makagaon nang pagpangonaw nang mangaPariseo, dili yaan makaimo maat sang otaw.”

Yang Pagkanarig nang Boyag sang Dios(Markos 7:24-30)

21 Yapanaw si Jesus disaan, misingadto sangbanwa na lanto nang Tiro aw Sidon. 22Aon boyagna buku nang Judio na gauya disaan na banwa namagsikun dig Kanan. Yosongon yaan kang Jesuskay gapakallaat kanaan. Laong naan kang Jesus,“Kay Ginoo, ikaw na sompaw ni Dabid, kallaatiako kay aon kanak anak na kyakarasayan labankay lyoromanan nang mangkaraat.” 23 Awgaidwa yaan ibaka ni Jesus. Yodorod kang Jesus yangkanaan manga inindo kayan yaglaong, “Kallaatikami, paoriya yaning boyag adto sang kanaanbaray kay di yaan omori, yagaid yaanmakasamokkanatu.” 24 Kayan yaglaong si Jesus sang boyag,“Syosogo ako nang Dios na yaan yang ataban-gan ko yang manga sompaw ni Israel na may-nang manga karnero na yamangkatanak kay waykanilan magbantayay.” 25 Pagdungug saan nangboyag, domorod yaan kang Jesus aw lood yaanasang apit nang siki naan, kayan yaglaong, “Kay

Ginoo, tabangi ako.” 26 Kayan yimibak si Jesus,laong, “Buku nang madyaw aw kamangun tayang kanun nang manga isu na otobong sangmanga ido.” 27 Laong nang boyag, “Matung-tung, kay Ginoo, toyo maski ido arag makakaansang momo na yamaorog disang lamisa nangtagtomon kanaan.” 28 Kayan yimibak si Jesussang boyag, laong, “Kay boyag, laban dakora yangpagsarig mo sang Dios. Aatag ko kanmo yangyaayo mo.” Kayan yaparabay magkadyaw yanganak nang boyag.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Madaig na mangaMasakitin na Otaw

29 Yapanaw si Jesus disaan. Yamaybay yaannang dagat na Galilea. Yotokod yaan agbokid,pagkaanda naan, magingkod. 30Kayan kyomadtokanaan yang magkadaig na otaw. Yanagdarasilan nang yamangkasakit na yanagburuk yangsakit, yang manga pilay, yang yamakapig, yangmanga bota, yang manga bubu, aw yang kaday-gan pa na manga sakit. Pyaparabay nilan butangdisang atobangan ni Jesus yang yamangkasakit.Kariko nilan na dyadara agkanaan, yamabos naanpapagkadyawun. 31 Yamangkaburungburungyang manga otaw na yikita saan na imo ni Je-sus, kay yang manga bubu yagsorit da, yangyamangkakapig yagkadyaw da, yangmanga pilayyomanaw da, yangmanga bota kimita da. Wakawbyabantog nilan laban yang Dios na sisimba nilanna taga Israel.

Pyapakaan ni Jesus yang Opat na Mararan na kaOtaw

(Markos 8:1-10)32 Tyatawag ni Jesus yang kanaan manga

inindo kayan pyaglaong naan, “Yamallaat akosining manga otaw na yamagad kanak nang toropang allaw. Wa day amakaan nilan adoon,yabos da. Dili ko silan apaoriin na yam-agutum, daw silan marutuy nang gutum disangdaran.” 33 Laong nang kanaan manga inindo,“Waymaguya disini na banwa, mangkaawat yangmanga baray. Diin kita kamang sang akaanunnining madaig na otaw?” 34 Yagaosip si Jesuskanilan, laong, “Pilam book yang paan mayodisaan?” Laong nilan, “Pitom book yang paan awtatagbi koman yang iisda.” 35Pyapagingkod ni Je-sus yang manga otaw disang lopa. 36 Kyakamangnaan yang pitom book na paan aw yang iisda,kayan yagpasalamat yaan sang Dios aw pag-pisangpisanga naan yang paan. Pyandool naan

Mateo 15:37 26 Mateo 16:19sang kanaan manga inindo, kayan pyangatagnilan adto sang manga otaw. 37 Yakakaan silankariko, yamangkabiyag. Pagkatapos nilan ko-maan, pangamangun nang manga inindo yangsama. Yang madyaw pa kaanun na sama, pitongka bangkaraw na podo yamakmo. 38 Opat namararan na ka otaw yang yakaan, wa ibilangayang kawbayan aw manga isu na arag yakaan.39 Yamatapos ni Jesus paoriin yang manga otaw,somakay yaan sang barangay, yisingadto sangbanwa na Magadan.

16Gosto nang manga Otaw na Apakitaun sang

manga Toosanan(Markos 8:11-13; Lukas 12:54-56)

1 Aon manga Pariseo aw manga Saduseo nayakadto kang Jesus kay pyagasaitan nilan si Jesusdaw matungtung agaw na syosogo yaan nangDios. Wakaw yagalaong silan kanaan, laong,“Pakitaa kami sang akatoosan nami na ikaw yangsyosogo nang Dios.” 2 Awgaid yimibak si Jesuskanilan, laong, “Aw agput da somallup yangsuga, kikilara mayo na musuga nang pagkaallaw,katagaan yang langit gadinarag. 3 Aw agput dasimilat yang suga, aw pagdinarag yang langitna aon daklum, kikilara mayo na omoran, kata-gaan gadaklum. Kikilara mayo disang langit dawomoran daw dili. Yaan yang wa mayo ikilaraayang kyakaniyan ko sang donya. 4 Dadaan mayona manga otaw adoon laban maat yang dumdummayo. Wa kamo akanarig sang matungtung naDios. Gosto garomayomikita sang laban dagdagunamilagrona toosananna ako yang syosogonangDios, awgaidway apakita ko kamayo na toosanan.Yaan gaid yang apakita kamayo nang Dios yangtoosanan na maynang imo nang Dios kadini kangJonas na propeta.” Kayan pyanawan silan niJesus.

Yang Patobo sang Paan nang manga Pariseo awmanga Saduseo

(Markos 8:14-21)5 Yataripag si Jesus aw yang manga inindo

naan sang dagat. Pagkanaripag nilan kanam-putan nilan yang paan na way yamadara ni-lan. 6 Laong ni Jesus kanilan, “Pangabongkamo sang patobo nang manga Pariseo awSaduseo.” 7 Toyo wa makadarag silan sangpyagalaong ni Jesus kanilan, wakaw yanagk-abarawbaraw silan, yanaglaong, “Pyagalaong ko-raw kita nang maynaan kay way yamadara ta

na paan.” 8 Yakadarag si Jesus sang kani-lan kabarawbaraw kayan yaglaong yaan, “Nangakamo yamaundug na way yamadara mayo napaan? Way abay pagtoomayo. 9Wa pa kadi kamoakatagtaga na di kita amaundug nang pagkaan?Wa kadi kamo makaungud sang yiimo ko kabagapisang ako sang paan na pyapakaan sang li-mang mararan na ka otaw. Pilang ka arat yangtitipud mayo na sama na madyaw pa kaanun?10Arag dumdumamayo yang pitom book na paanna pyapakaan ko sang opat na mararan na kaotaw. Pilang ka bangkaraw yang titipud mayo nasama na madyaw pa kaanun? 11 Nanga kamo wamakadarag na buku nang paan yang pyagalaongko kamayo? Pangabong kamo antak di kamomakapangagad sang patobo nang manga Pariseoaw manga Saduseo.” 12 Kayan yakadarag yangkanaan manga inindo na buku nang patobo sangpaan yang pangabongan nilan, awgaid yaan yangpangabongan nilan yang pagindo nang mangaPariseo aw manga Saduseo.

Yang Pyagalaong ni Pedro bain kang Jesus(Markos 8:27-30; Lukas 9:18-21)

13 Yakadto si Jesus aw yang kanaan mangainindo sang banwa na pyagangaranan nangSesarea Pilipo. Pagdatung nilan disaan na banwa,magosip yaan sang kanaan manga inindo, laong,“Nanang pyagalaong nang manga otaw bainkanak, sini kono ako na gyugual nang Anak nangotaw?” 14 Yimibak silan kanaan, laong, “Aonyagalaong kanami na ikaw kono si Juan na Mag-bawtismoway na yagaboi oman na pyapatay. Aonoman yagalaong na ikaw kono arag propeta. Aonoman kadaygan na yagalaong na ikaw kono siElias na propeta kadini, aw buku ni Elias ikawkono si Jeremias.” 15 Kayan yagosip si Jesus,laong, “Na kamo, monnono yang kamayo dum-dum, sini ako?” 16Kayan yimibak si Simon Pedro,laong, “Ikaw yang Anak nang Dios, ikaw yangpinili naan na magaari.” 17 Kayan yaglaong siJesus, “Kay Simon na anak ni Jonas, kyakabuutankaw nang Dios, kay yang pyagalaong mo, bukunang otaw yang yagapakatigam kanmo, yangkanak Ama aglangit yang yagapakatigam kanmo.18 Wakaw gyugual ta kaw ni Pedro, kay yangkaorogan nang aran na Pedro, bato. Ikaw, kay Pe-dro, maynang bato kay ikaw yang kyakanariganko paglaong sang manga otaw antak silan maimokanak sakop. Yang kanak sakop di adaugun ni Sa-tanas na pangoro nang mangkaraat. 19 Aatag ko

Mateo 16:20 27 Mateo 17:10kanmo, kay Pedro, yang katungud pagpakatigambain sang pagari nang Dios. Yang asagdaunmo disining donya, asagdaun arag diglangit awyang otogotan mo disining donya, otogotan aragdiglangit.” 20 Kayan pyunpunan ni Jesus yangkanaan manga inindo na dili pagalaong sangmaski sini na yaan yang Kristo na Pinili nang Diosna magaari.

Pyagalaong ni Jesus yang Karisud na Itigkurannaan aw yang Kanaan Kamatayun

(Markos 8:31-9:1; Lukas 9:22-27)21 Yaan na allaw yang pagpono ni Jesus pag-

pakatigam sang kanaan manga inindo sang ama-pagguna kanaan. Yagalaong yaan, “Pagbuut nangDios na makadto ak Jerusalem. Yang matikadungnang manga Judio aw yang manga labaw namagampoway aw yang manga magindoway sangbalaod ni Moises, kariko nilan mapagkontarakanak. Apapatay ako nilan, awgaid pagdatungnang torong allaw, oboiin ako oman nang Dios.”22 Pagdungug ni Pedro saan, potiin naan yangtollo ni Jesus aw gagada naan, yaparigbin silanaw paglaonga naan si Jesus, laong, “Kay Ginoo,laban sa dili otogot nang Dios na amapaggunayang pyagalaong mo.” 23 Toyo yapakabilik si Je-sus, yamatobang agkang Pedro, kayan yaglaong,“Panaw, kay Satanas. Magaid kaw makatagunkanak kay yaan na byubutang mo sang dumdummo buku nang pagbuut nang Dios, toyo pagbuutnang otaw.” Yaan yang pyagalaong ni Jesus kangPedro kay yang pyagalaong ni Pedro sopak sangpagbuut nang Dios.

24 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Aw aon otaw na gosto magadkanak antak yaan maimo kanak inindo, di dayaan magatoman sang kanaan kyakaundan, abayda yaan mangagad sang pagasogo ko kanaanmaski laban yaan akarisudan maynang otaw nayagapusan sang koros na pagapatayan kanaan.Yaan yang abay imoon nang otaw na yangagadsang kanak pagindo. 25 Toyo yang otaw na yaangaid yang yabay pamakotan yang maboi yaandisining donya, akawaraan yaan sang kanaankinaboi, awgaid yang otaw na wa akapannogonsang kanaan kinaboi maski apatayun yaan tun-gud sang pagpangagad kanak, yaan yang akaaro-nan nang kinaboi na sikun sang Dios. 26 Toyoyang otaw, maski apanmowan naan yang karikonang asining donya, way kakabosan naan karikokay aw masingadto ra yaan sang impirno di da

yaan makabarik maski aballin yang kariko nangasining donya. 27 Kay ako na gyugual nang Anaknang otaw, pagbuut kanak nang Dios na mabarikak oman ani sang donya na agadan ako nangkanak manga sogwanun na tagalangit. Aragagadan ako nang gaom nang kanak Ama na Dios.Aw magbarik dak oman, abarusan ko yang kadasang kawtaw sang kanaankanaan imo. 28 Kaundimayo yaning pagalaong ko kamayo, aon digka-mayo manga otaw na di pa amatay, mikita pasilan kanak na gyugual nang Anak nang otaw namakagagaom sang kariko.”

17Yamaparin yang Kaimo ni Jesus(Markos 9:2-13; Lukas 9:28-36)

1 Pagkatapos nang unum na allaw, pagagadni Jesus si Pedro aw si Santiago aw si Juan namangod ni Santiago. Yapanaw silan na silanayda, yanagtokod adto sang babaw nang makagwasna butay. 2 Pagdatung nilan agbabaw, maparinyang kaimo ni Jesus, yamallag da maynang sugakaba yatanaw kanaan yang toro na inindo naan.Arag yamallag yang kanaan dagom, laban dagimapotiyan maynang allag. 3 Kayan sakadyapkinita da nilan yang dowa na propeta kadini nasi Moises aw si Elias na yakaon na yapagbarawkang Jesus. 4Kayan yaglaong si Pedro kang Jesus,“Kay Ginoo, laban madyaw na aani kami. Awmadyaw mo, magaimo ako nang torong ka liyandisini, kanmo yang isa, kang Moises yang isa,kang Elias yang isa.” 5Kaba yagalaong yaan nangmayninyan, kyakatabonan silan nang maallagna aro. Sikun saan na aro, sakadyap dyungugda nilan yang gasorit na yagalaong bain kangJesus, laong, “Yani yang kanak Anak na labanko karugunan. Laban yakaontol yaan kanak.Yaan yang paninggi mayo yang kanaan pagindo.”6 Pagdungug nang manga inindo ni Jesus saan nasorit, komobkob silan kay laban silan yamalluk.7 Yodorod si Jesus kanilan, kayan pyoti silan.Yagalaong yaan kanilan, “Pagindug kamo, ayawmagkalluk.” 8 Pagkaindug nilan wa day kikitanilan na kadaygan, say dakman ni Jesus.

9 Kaba yanagtobang silan, pyagalaong silan niJesus, laong, “Ayaw naa mayo pagbatoka yangkikita mayo adoon. Batokon da mayo aw mag-boi da ako oman na gyugual nang Anak nangotaw.” 10 Yang manga inindo naan yagaosipkanaan, laong, “Nanga yagaindo yang mangamagindoway sang balaod na kinaanglan amaona

Mateo 17:11 28 Mateo 18:3domatung si Elias na propeta nang Dios kadinikayan pa dyomatung yang Pinili nang Dios namagaari disining donya?” 11 Yimibak si Jesus,laong, “Matungtung sa agaw na si Elias yangamaona domatung kay apapagandamun naanyang kariko. 12 Awgaid pagalaong ko kamayoadoonnadyomatungda yang otawnamayni Eliasna yagaona kanak domatung, toyo wa yaan ikila-raa nang manga otaw. Yiimo nilan yang maskinanang kyakaundan nilan na imoon kanaan. Akona gyugual nang Anak nang otaw, arag ako isilin-gin nilan nang maynaan okontaraun.” 13 Kayanyaparabay makadarag yang manga inindo naanna yang pyagalaong naan kanilan si Juan naMagbawtismoway.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Isu na Lyarasakannang Mangkaraat

(Markos 9:14-29; Lukas 9:37-43)14 Pagdatung nilan adto sang manga otaw

na yanagkoro, domorod yang sang kawtaw awlood asang atobangan ni Jesus. 15 Yagalaongyaan, “Kay Ginoo, kallaati yang isu ko kay yabaykaboyan. Laban da yaan kyarasayan, kay ari-marim yamatowad asang atoron, aw wara asangatoron asang tobig. 16 Dyadara ko yaan ka-gayna sang manga inindo mo, toyo wa silanmakapagkadyaw kanaan.” 17 Kayan yimibaksi Jesus, laong, “Nanga kamo wa otoo kanak?Nanga yanagdowadowa pa kamo? Kadogayko maguyauya dini kamayo, pyapabayaan takamo na wa otoo kanak. Madogay pa kadiako magtigkul maguya ani kamayo kayan patyomoo kamo kanak? Daraa ani kanak yangisu.” 18 Syasagda ni Jesus yang mangkaraat nayabay maglasay sang isu, kayan lyomogwa yangmangkaraat. Yaparabay da yang isu magkadyaw.

19 Kayan dyomorod agkang Jesus yang mangainindo naan nang silanay da. Yagaosip silan,laong, “Nanga wara kami makapagparogwa sangmangkaraat na yoroman saan na isu?” 20Yimibaksi Jesus, laong, “Wara kamo makapagkadyawsang isu kay kolang pa yang pagsarig mayokanak. Dumduma, yang pagsarig mayo kanak,aw yakagaon pa gaid nang mamayantuk na lisonangmostasa na yamaimo gidakoraun na tanum,makapaglaong kamo sang butay ‘Kabarin na bu-tay.’ Paglaong mayo sinyan, mabarin yang butay.Kariko amaimo mayo. 21 Toyo di kamo makapag-parogwa sang mangkaraat na maynaan na labankusugan aw di kamo motawan sang pagkaan na

abay kamomagampo. Yaan gaid yang paagimayona makaimo saan.”

Yoman Paglaong ni Jesus yang Kanaan Ka-matayun

(Markos 9:30-32; Lukas 9:43-45)22 Yanagkatipon yang kanaan manga inindo

asang sakop na Galilea, kayan yaglaong si Jesuskanilan, “Ako na gyugual nang Anak nang otawadaraun nang manga otaw adto sang magookom,panagpatayun da ako. 23Awgaid oboiin ako omannang Dios nang katlong allaw kasikun patayun.”Pagdungug saan nang kanaan manga inindo,maundug silan laban.

Yang Bayad sang Miyoras nang Templo24 Dyomatung da si Jesus aw yang kanaan

manga inindo sang barrio na Kapernaum, yo-dorod kang Pedro yang manga mannokot sangmiyoras sang templo. Yagaosip silan kanaan,laong, “Magabayad koraw yang kanmo magin-doway sang yaayo kanaan na miyoras sang tem-plo?” 25 “Uu,” laong ni Pedro, “abayadan naan.”Pagori ni Pedro agbaray, maona maglaong siJesus kanaan, laong, “Nanang dumdum mo, kaySimon? Disining donya, sini kadi yang pyaga-sokotan nang ari sang miyoras? Yang kanaankaarayonan daw yang kadaygan?” 26 Yimibaksi Pedro, laong, “Yang pyagasokotan naan yangmanga otaw na buku nang kanaan layon.” Kayanyaglaong si Jesus, “Na, awmaynaan, yang kaaray-onan naan yang di naan osokotan. Wakaw yangmanga anak nang Dios, di osokotan nang Diossang miyoras sang templo. 27 Awgaid buku nangmadyaw na amadaman kanatu yaning mangamannokot sang miyoras sang templo. Wakawunug da adto sang dagat, pamingwit. Yangamaonamomakamang na isda, disaanmo kitaunyang sapi asang kanaan baba. Bukaa yang kanaanbaba aw kamanga yang sapi. Yaan yang abayadmo adto sang mannokot sang miyoras sang tem-plo.”

18Sini yang Labaw?(Markos 9:33-37; Lukas 9:46-48)

1 Ninyan na allaw, yodorod agkanaan yangmanga inindo naan, kayan yaglaong, “Sin-ing marabaw asang kasakopan nang Dios?”2Yagatawag si Jesus sang isu, kayan byutang naanasang atobangan nang kanaan manga inindo.3 Kayan yaglaong si Jesus, “Butangan mayo sang

Mateo 18:4 29 Mateo 18:22dumdum mayo yaning pagalaong ko adoon. Awdi kamo maparin na makagaon kamo nang isu,dili kamo pagasakopon nang Dios. 4 Yang otawna amaimo labaw asang kasakopan nang Diosyang otaw na magapaobos na magagaon siningisu. 5Yang otaw na amabuut sang maynini na isutungud sang pagtoo naan kanak, yaan na otawmagataod kanak.”

Yang Akaponowan nang Pagkawara nangPagsarig

(Markos 9:42-48; Lukas 17:1-2)6 Kayan yagindo si Jesus, laong, “Yang otaw

na akaponowan nang pagkawara nang pagsarigkanak nang maski isa ra na isu, laban isilotannang Dios. Wakaw madyaw pa saan na otawyang ibitayan nang mabugat na bato yang liyugnaan kayan lyabo sang laod, kay madyaw pa awmisiling yaan nang maynaan, di dugsa sang ma-gaimo yaan sang akaponowan nang pagkawaranang pagsarig nang isu kanak. 7 Kallaat da agawnang manga otaw kay madaig yang yakawarasang pagsarig nilan kanak. Yaan sa agaw yangarimarim yamapagguna disining donya, awgaidkallaat da agaw nang otaw na kyakaponowannang pagkawara nang pagsarig kanak nang sangkawtaw.

8 “Wakaw aw yang tollo mo yangkyakaponowan nang sara mo, otoda yaan awsaraburan. Maynaan oman yang siki mo, awyaan yang kyakaponowan nang sara mo, otodayaan aw saraburan. Kay maski popol kaw awpagsakopon kaw nang Dios nang way kataposan,madyaw pa yaan sang iyan da yang kariko nangpagkana mo na oontog kaw adto sang atoron naway kataposan nang pagkalaga. 9 Aw yang matamo yang kyakaponowan nang sara mo, lusatayaan aw saraburan. Kay maski saydakman kilidyang mata mo, aw pagsakopon kaw nang Diosnang way kataposan, madyaw pa yaan sang iyanda yang dowa na mata mo na oontog kaw adtosang laga nang atoron asang impirno.”

Yang Sambingay bain sang Karnero na Ya-matanak

(Lukas 15:3-7)10 Yabay magindo si Jesus, laong, “Ayaw kamo

magobit sang maski sini na isu, kay pagalaongko kamayo na yang tomatabang siningmanga isuyang tagalangit na manga sogwanun na sagom-pipit sang kanak Ama na Dios diglangit. 11 Kayako na gyugual nang Anak nang otaw, yakani ako

sang donya na ako yang magatobos sang mangaotaw antak silan akunun nang Dios na mangaanak naan.

12 “Dumduma sa, aon otaw na aon ayup nasang gatos na karnero. Yamatanak yang sam-book. Pyapanamsam naan yang kasiyaman awsiyam disang kilid nang butay, kayan yayawannaa naan, kayan yanap naan yang isa na ya-matanak. 13 Pagkita naan, maguma yaan laban.Yang paguma naan na kinita da naan yang isana yamatanak labaw pa sang paguma naan sangkasiyaman aw siyam na wa akatanak. 14Maynaanyang kanatu Ama aglangit, maski isa na isu, waygosto naan na makarowat kanaan na amasin-gadto sang laga nang atoron asang impirno.”

Yang Lomon na Tomotoo na Yakasara15Yabay magindo si Jesus, laong, “Aw yakasara

kanmo yang kanmo lomon na tomotoo, kadtowiaw paglaonga yaan sang kanaan imo na maatkanmo. Awgaid paglaonga yaan nang kamowayda. Aw maningug yaan kanmo magaori yangmadyaw na pagidarag mayo. 16 Awgaid aw diliyaan maningug kanmo, pagagad nang kadayganna tomotoo, aw buku nang isa, dowa, antak silanmakapaningug sang pagbaraw mayo. Maynaanyang imowa antak aon dowa, aw buku, torona makapagsait kamayo. 17 Aw dili pa yaanmaningug, paglaongan sang kariko nang kamayomanga karomonan na tomotoo disang simbaandaw silan yang makapagkadayaw kamayo. Kayanaw dili yaan maningug sang kanilan tambag,ayaw da mapagyamiyami kanaan.”

Yang Pagsagda aw yang Pagtogot18 “Pagalaong ko kamayo na yang asagdaun

mayo disining banwa, asagdaun arag diglangit awyang otogotan mayo disining banwa, otogotanarag diglangit.

19 “Arag apakatigam ko kamayo, na maskidowaay da gaid kamo, aw aon yaayo mayo napagaoyonan mayo pagpangayo sang Dios, aatagkamayo nang kanak Ama na Dios aglangit. 20Kayaw aon dowa, daw toro na magaampo na yasarigkanak, iyan ak arag asaan.”

Yang Sambingay bain sang Sogwanun na WaraMagapasaylo

21 Yasaid si Pedro kang Jesus kayan yagosip,laong, “Kay Ginoo, makapila ako magpasaylosang kanak lomon na yabay makasara kanak,makapito?” 22 Kayan yimibak si Jesus, laong,

Mateo 18:23 30 Mateo 19:12

“Buku gaid nang makapito, awgaid pito na kapi-towan yang pagpasaylo mo kanaan. 23 Kayyang pagari nang Dios sang manga otaw yak-agaon nang ari na yanokot sang otang kanaannang kanaan manga sogwanun. 24 Pagpononaan manokot sang manga otang nang kanaanmanga sogwanun, daraun adto kanaan yang sog-wanun na aon otang kanaan na sang mararanna mararan na ka pesos. 25 Kay dili yaan mak-abayad, wakaw apabarigya nang ari yaan na otaw,maynang allang, arigkan sang kanaan asawa awmanga anak aw yang kariko nang kanaan mangabutang arag apabarigya nang ari, kay antak yaanmakabayad sang otang naan. 26 Wakaw yaanna sogwanun yolood asang atobangan nang arikayan yagpakallaat, laong, ‘Pabayaa naa ako, ana-pun pa ko yang abayad ko sang kanak otang,abayadan ko kariko.’ 27Yamallaat yang ari wakawpyabayaandanaan yang otang kayanpyaori naanyaan na sogwanun.

28 “Pagkarogwa naan na sogwanun, pagkitanaan disang daran yang arag silan sogwanun nayakaotang kanaan nang tagbi. Tyatagun naankayan tinigul naan aw paglaonga, ‘Bayadi yangotang mo kanak.’ 29 Kayan lyomood yang aragsilan sogwanun asang atobangannaan, gabaribadkanaan, laong, ‘Pabayaa naa ako, kay lagi, anapunpa ko yang abayad ko sang otang ko kanmo.’30 Awgaid wara yaan akabaribadi. Pyapapirisonaan yaan kaba wa pa akabayadi yang otangkanaan. 31 Pagkatigam nang kadaygan na sog-wanun nang ari, mangkadaman silan. Yakadtosilan sang ari, kayan byatokan nilan. 32Tyatawagnang ari yaan na sogwanun, kayan pyaglaong,‘Way kabos mo na sogwanun. Pyasaylo ra takaw, pyabayaan da ko yang dagdagu na otang mokanak kay yagapakallaat kaw kanak. 33Nanga wakaw akallaat sang arag kamo sogwanunmaynangpagkallaat ko kanmo?’ 34 Laban yamadamanyang ari, pyapapiriso naan yaan na sogwanun,laban lyarasay yaan asang pirisowan kaba wa payaan makabayad sang kariko nang otang naan.35Maynaan yang imoon kamayo nang kanak Amana Dios aw dili kamo tinuud magpasaylo sangarag kamo.”

19Yagaindo si Jesus bain sang Panagayaw nang Ma-

gasawa(Markos 10:1-12)

1 Pagkatapos ni Jesus pagindo yani kariko,manaw yaan sang probinsiya na Galilea kayantyomaripag sang tobig na Jordan kayan dy-omorog yaan nang tobig padurug adto lawud.Pagdatung naan aglawud, oman yaan tomari-pag na misingadto sang probinsiya na Judea.2 Yamagad kanaan yang laban madaig na otaw.Pyapagkadyaw naan yang yamangkasakit disaanna banwa.

3 Aon manga Pariseo na yakadto kang Jesus,titigi nilan osipin si Jesus kay osombong ni-lan aw magsayup. Kayan yosip nilan, laong,“Motogot kadi yang balaod na ayawan nangotaw yang kanaan asawa maski tagbi yangkyakaponowan?” 4 Yimibak si Jesus, laong,“Wa kadi kamo makabasa sang syosolat na pya-galaong, ‘Kadini pagkatapos nang Dios magimosang kakariko, magimo yaan sang usug aw bobay,5kayan yaglaong yaan, Awmangasawa yang usug,mapanawyaan sang kanaan ama aw ina kayan ya-pagtukud sang kanaan asawa. Yang dowa yaimoda isa.’ 6Wakaw,” laong ni Jesus, “yangmagasawabuku nang dowa, isa ra silan. Di da papagayawunyang bana aw yang asawa na pyapagtukud nangDios.” 7 Yoman magosip yang manga Pariseo,laong, “Aw maynaan, nanga tyotogot ni Moisesna makaayaw yang bana sang kanaan asawa awmatag yaan nang solat na karigunan na antakkatoowan na silan yagayaw da.” 8 Yimibak siJesus, laong, “Tyotogotan kamo ni Moises pa-gayaw sang kamayo asawa kaywa kamo atangkapsang pagindo nang Dios, mangkabagsug yang oromayo. Awgaid anay da kadini nang pagimo nangDios sang donya, dadaan wa otogot yang Diossaan. 9 Wakaw pagalaong ko kamayo na yangyamayaw sang kanaan asawa na wa makasarapinaagi sang papagipid sang kadaygan na usug,kayan yangasawa yaan oman, yakasara yaan.”

10Kayan yaglaong yang manga inindo ni Jesus,“Aw maynaan yang kabutang nang magasawa,madyaw pa yang dili mangasawa.” 11 Yimibak siJesus, laong, “Yang pyagalaong mayo buku nangmadyaw sang kariko nang otaw. Awgaid aon usugnawamangasawa kay yaan yang pagbuut kanilannang Dios. Arag aon bobay na wa magabana kayyaan yang pagbuut kanilan nang Dios. 12 Aon wamangasawakay anayda yaanmawtawdadaandilimakapangasawa kay bayot. Aon kadaygan na wamangasawa kay kyakapon yaan nang arag otaw.Aon kadaygan na wa mangasawa kay antak silanmakapangagad sang sogo kanilan nang Dios na

Mateo 19:13 31 Mateo 20:3gaari. Aw ikaw yang pyagabuutan nang Dios sinina pagindo, tangkapa.”

Yaampo ni Jesus sang Dios yang manga Isu(Markos 10:13-16; Lukas 18:15-17)

13 Aon manga isu na dyadara agkang Jesusantak naan damdamun aw ampowan. Awgaidsyasagda nangmanga inindo naan yang yagadarasang manga isu. 14 Yagalaong si Jesus, “Ayawmayo pagpunpuni yang manga isu na makadikanak, kay yang maynilan na yamanarig kanak,pagasakopon nang Dios.” 15 Kayan dyamdam niJesus yangmanga isu aw ampowan naan. Pagkat-apos naan magampo, manaw.

Yang Bagong Otaw na Mayaman(Markos 10:17-31; Lukas 18:18-30)

16 Aon bagong otaw na yodorod kang Je-sus, kayan yaglaong, “Kay Magindoway, nanangmadyaw imoon antak ako pagsakopon nang Diosnang way kataposan?” 17 Yagalaong si Jesus,“Nanga yagaosip kaw kanak dawnanangmadyawimoon? Sayda nang Dios yang yabay magimosang madyaw. Aw gosto mo na pagasakopon kawnang Dios nang way kataposan, pangagad sangmanga balaod nang Dios.” 18 Yoman magosipyang bagong otaw, laong, “Nana na balaodyang pangagdan ko?” Yimibak si Jesus, laong,“Ayaw magpatay sang arag kamo otaw, ayawmagipid sang buku nang kanmo asawa, ayawmagpangindakaw, ayaw magpanistigos sang ka-garo. 19 Taoda yang kanmo ama aw ina, karu-guni yang arag kamo otaw maynang pagkarugunmo sang tyoonan lawas.” 20 Yagalaong yangbagong otaw, “Nana pang imoon ko? Kay yangpyagalaong mo yabos da ko imoon.” 21 Kayanyaglaong si Jesus, “Aw gosto mo na amaimodigkanmo yang kariko nang pagbuut nang Dios,barigyaan yang kariko nang pyanmowan mokayan yang bayad saan, pangatagan sang mangapobre. Aw matapos da mo yaan imoon, singadikanak aw agadagad da naku. Aw maynaan yangimoon mo, akaaronan kaw nang mangkadyawdiglangit.” 22 Pagdungug nang bagong otaw sangpagindo ni Jesus mori yaan na laban yamaun-dug kay laban madyaw naan yang kanaan pyan-mowan na madaig.

23 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan mangainindo, “Laban marisud sa agaw yang maya-man mapasakop sang Dios. 24 Butangan mayosang dumdum mayo yang pagalaong ko kamayo

adoon, na yang mayaman na dakora nang gi-nawa naan yang kanaan kadato, di makasludsang kasakopan nang Dios kaba di pa makasorogyang ayup na kamelyo sang tuub nang dagum.”25 Pagdungug saan nang manga inindo ni Je-sus, laban silan yamaburung. Wakaw yagalaongsilan, “Aw maynaan, sini pa yang pagasakoponnang Dios?” 26 Yatanaw si Jesus kanilan, kayanyaglaong, “Way otawnamakaimo saan, yangDiosgaid yangmakaimo, kay yang Dios yangmakaimosang kariko, maski nana.”

27Kayan yaglaong si Pedro, “Tanawa, yayawanda nami yang kariko kayan yomagadagad kamikanmo. Nanang akaatag kanami?” 28 Yimibak siJesus kanilan, laong, “Tinuud, aw domatung dayang allaw na magaari da ako, amatobok da yan-ing banwa. Kadyaw da agaw nang kanak sakop.Aw magari da ako, kamo na samporo aw dowa nainindo ko, amaimo kamo magookom sang mangasompawnang samporo awdowana anak ni Israel.29 Maski sini na yapanaw sang kanaan baray, awkanaan manga lomon, aw kanaan ama aw ina, awkanaan manga anak, aw kanaan pawa na antakmagagadagad kanak, yaan yang makadawat sanglaban dakora na barus nang Dios na ballin sangpyanawan naan. Abarusan yaan nang Dios nanglaban dakora na barus sang kada isa na pyanawannaan. Arag pagasakopon yaan nang Dios nangway kataposan. 30 Aw magari da ako,” laong niJesus, “madaig yang yarabaw adoon na mukulludda. Madaig yang yukullud adoon na marabawda.”

20Yang manga Maggawbukay sang Pawa

1 Kayan yabay magindo si Jesus, laong, “Yangpaagi nang pagari nang Dios sang manga otawmaynang pagdomara nang tagtomon sang pawana yapaggawbuk sangmanga otaw disang kanaanpawa. Pakallawun pa yomanaw da yaan, yan-ganap sang manga maggawbukay na papaggaw-bukun naan asang kanaan pawa na pyananumansang paras na mangkadyaw kaanun yang bonga.2 Yang yamaona naan kitaun na manga maggaw-bukay, pyagaidarag naan parabay sang kantidadna abayad naan sang sang allaw na gawbuk nangkada sang kawtaw. Kayan tyaam naan papaggaw-bukun silan asang kanaan pawa. 3 Somapayanyang suga, yoman yaan manaw, yanganap paabay sang papaggawbukun naan. Asang paringkikikita naan yang manga otaw na wa pay gawbuk.

Mateo 20:4 32 Mateo 20:254 Kayan yaglaong yaan kanilan, ‘Paggawbukanmayo ako asang kanak pawa. Atagan ko kamonang madyaw na bayad.’ Kayan kyomadto silansangpawa awpaggawbuk. 5Maraydawyang suga,yoman yaan komadto sang paringki. Mayninyanoman, yakadto yaan nang ambong na makagwas.Kada pagkadto naan aon kikita naan na maggaw-bukay. 6 Ambong na makagpa, yoman yaan adtosang paringki. Min da ninyan yoman yaan kimitasangmangaotawnawaygawbuk, kayanyaglaongyaan kanilan, ‘Nanga yagaiingkoday gaid kamona way gawbuk?’ 7 Yimibak silan, laong, ‘Waygawbuk nami kay way yapaggawbuk kanami.’Kayan pyaglaong naan, ‘Kadto kamo sang kanakpawa, paggawbuk kamo adto.’

8 “Gabi la, yaglaong da yang tagtomon sangpawa sang kyakanarigan naan sang gawbuk,laong, ‘Tawaga yang kariko nang gagawbuk, awpamayadi silan. Onaa bayadi yang maori namaggawbukay, kayan yoman yang somapit sangmaori tigkan adto sang mona na maggawbukay.’9 Yang yagapono maggawbuk nang ambong namakagpa yang suga, byabayadan naan yang kadaisa kanilan nang kantidad na magonawa sangbayad sang sang allaw na gawbuk. 10Pagpamayadnaan sang mona maggawbuk, maglaong yangsurud nang dumdum nilan, ‘Kita, abayadan kitanaan nang labaw pa sang bayad sang maorimaggawbuk.’ Awgaid kada isa kanilan, yadawatsang kantidad na pyagaidaragan na bayad sangsang allaw na gawbuk nang kada sang kawtaw.11 Pagkadawat nilan sang bayad, managsosoritinsilan. Yagalaong silan sang yapaggawbuk kani-lan, 12 ‘Yang mangkaori, yagagawbuk silan nangsang ka oras da, awgaid kami yagakadurummagtigkul sang masakit na suga, yabay kamimaggawbuk. Nanga pyapagonawa yang bayadkanilan aw bayad kanami?’ 13 Yimibak yang tag-tomon sang pawa, laong, ‘Lagi, wakmagalimbongkamayo, kay yang pyagaidaragan ta na bayadsang sang allaw na gawbuk yaatag ko kamayo.14 Kamanga mayo yang bayad kamayo aw orikamo. Gosto ko na yang bayad kanilan na mangamangkaori aw yang bayad kamayo magonawa.15 Nanga, buku ko kadi yang magabuut sangkanak sapi? Maat kadi nang ginawa mayo nayamabuut ako kanilan?’ 16 Wakaw,” laong niJesus, “aw pagsakopon da yang otaw nang Dios,yang gakaori adoon, silan yangmagaona ra. Yanggaona adoon, silan yang magakaori la.”

Katlo na Paglaong ni Jesus bain sang KanaanKamatayun

(Markos 10:32-34; Lukas 18:31-34)17 Kaba gaimamanaw si Jesus na masaka adto

Jerusalem, pyapasaid naan kanaan yang samporoaw dowa na inindo naan kay aon pagalaong naankanilan kaba yapanaw. 18-19 Yagalaong yaan,“Adoon yasaka pa kita ag Jerusalem. Aw do-matung kita adto, ako na gyugual nang Anaknang otaw adaraun adto sang manga pangorona magampoway aw manga magindoway sangbalaod. Silan yang yapagkontara kanak, os-ombong ako nilan mallaw sang magookom nabuku nang Judio antak ako nilan patayun. Awaadto ako sang buku nang Judio, pagapasagdaanako na oodyatun nilan. Obonaran ako nilan awkarabowi ako asang koros na pagapatayan kanaktoyo oboiin ako oman nang katlong allaw.”

YangYaayonang InanangDowana Inindoni Jesus(Markos 10:35-45)

20 Kayan dyomorod kang Jesus yang asawani Sebedeo na yagadan nang kanaan dowa naanak na usug. Yolood yaan asang atobanganni Jesus kay aon ayoon naan. 21 Yagalaong siJesus, “Nanang gosto mo, kay boyag?” Yimibakyaan, laong, “Aw magari da kaw disining donya,gosto ko na apaingkodon mo yaning kanak anakna dowa disang said mo, yang isa apit karintomo aw yang isa apit kawara mo. Imowa silanlabaw sang tomatabang mo sang pagari mo.”22 Kayan yaglaong si Jesus sang dowa na kanaaninindo na manga anak nang boyag, laong, “Wakamo akatigam sining yaayo mayo. Dumdummayomakatigkul kamo sang karisud na itigkuranko?” Kayan yimibak silan dowa, laong, “Uu,makatigkul kami.” 23 Kayan yaglaong si Jesuskanilan, “Matungtung sa agaw na itigkuranmayoyang karisud maynang itigkuran ko. Awgaid diliako makaatag kamayo sang yaayo mayo kanak.Kay buku ko yang aon katungud na magapilisang papagingkodon disang apit ko karinto awdisang apit ko kawara, kay yang otaw na pinilida pataan nang kanak Ama na Dios yaan yangmakapagingkod disang apit ko.”

24 Pagdungug saan nang samporo na araginindo ni Jesus, mangkadaman silan sang dowana maglomon. 25 Wakaw tyatawag ni Je-sus yang manga inindo naan antak silan do-morod agkanaan, kayan yaglaong si Jesus kani-lan, “Yatigam kamo na yang manga pangoro

Mateo 20:26 33 Mateo 21:13disining donya yang magsosogo sang kanilansakop. Yang manga labaw na pangoro yang aongaom na yangallang sang kanilan manga sakop.26 Awgaid kamo,” laong ni Jesus, “ayaw kamomagsiling sang maynaan na batasan. Aw aondigkamayo gosto na maimo magsosogo kamayo,kinaanglan yaan yang amaimo sogoon mayo.27 Aw aon digkamayo gosto na amaimo labaw napangoro mayo, kinaanglan mapangallang yaansang kariko. 28 Mayn ko na gyugual nang Anaknang otaw, wara ako akani disining donya na an-tak ako tabangan nang manga otaw. Sana mata-bang ako kanilan. Magapakamatay ako kanilankay yang kanak kamatayun yang pagatobos sangmanga otaw.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Dowang ka Otaw naArag Bota

(Markos 10:46-52; Lukas 18:35-43)29 Pagpanaw nilan sang barrio na Jeriko,

gimiyod kang Jesus yang laban magkadaig naotaw. 30 Aon disaan dowang ka otaw na botana yagaingkod disang kilid nang daran. Pagdun-gug nilan na malabay si Jesus, magtawag silan,laong, “Kay Ginoo, ikaw na sompaw ni Dabid napyapakani nang Dios, kallaati kami.” 31 Syasagdasilan nang manga otaw, laong, “Katingun.” Toyowa silan maningug, laban da gyagaan yangpagtawag nilan, laong, “Kay Ginoo, ikaw na som-paw ni Dabid na pyapakani nang Dios, kallaatikami.” 32 Kayan yagtangku si Jesus na yapanawaw paglaong kanilan, “Nanang gosto mayo naimoon ko kamayo?” 33Yimibak silan, laong, “KayGinoo, gosto nami na mikita kami.” 34 Yamallaatsi Jesus kanilan. Dyadamdam naan yang kanilanmata aw parabay silan kita kayan yomagad dak-man silan ni Jesus.

21Yang Yamabantog na Yadatung ag Jerusalem(Markos 11:1-11; Lukas 19:28-40; Juan 12:12-19)

1 Yagpadadatung da si Jesus aw yang mangainagad naan ag Jerusalem, masaid da silan sangbarrio na Betpage na kabarogsadan nang butayna pyagangaranan nang Kaolibowan. Kayan yag-sogo si Jesus sang dowa na kanaan inindo, 2 laong,“Kadto kamo sang kaonaan ta na barrio. Ma-parabay kamo kimita sang asno na yuukut na aonkanaan nati. Parabaya obada aw tonggai mayoani kanak, paagada yang nati. 3 Aw aon disaanmagosip kamayo na magalaong, ‘Onoon mayo

yaan?’, paglaonga mayo na ‘Pyapakamang nangGinoo ta.’ Pagdungug nilan saan, aparabayunnilan kamayo patonggayan yang asno.”

4 Yamapagguna yani antak matoman yangpyagalaong nang propeta nang Dios, laong,5 “Paglaonga yangmaguya ag Jerusalem na asangbutay na pyagangaranan nang Sion na yang ka-mayo ari yagpadadatung da ani kamayo. Di yaanmagaparabi, buutan sang kanaan manga sakop.Yadatung yaan na yasakay sang asno.”

6 Kayan yomanaw yang dowa na inindo niJesus na syosogo naan, pyangagdan nilan yangpyapaimo ni Jesus kanilan. 7 Tyotonggayannilan agkang Jesus yang asno aw yang natinaan, kayan yapinan nilan nang kanilan dagomyang likod nang asno, kay asakayan ni Jesus.8 Pagsakay naan, mangindaranan silan karikoadto Jerusalem. Dagdagu yang pagtaod kangJesus nang magkadaig na otaw disaan, wakawyampasan nilan nang kanilan dagom yang daranna agiin ni Jesus na gasakay sang asno. Yang ka-daygan disaan yanagkanatmagampas sang darannang daonan na manga sangasanga nang kaoy.9Madaig na otaw yang yanagona ni Jesus, madaigoman yang yigiyod naan. Yangiyak silan kariko,laong, “Kadyaw da agaw nang Dios. Bantoganyaan na sompaw ni Dabid. Bunang da agaw nangyakani na syosogo nang Dios. Kadyaw da agawnang Dios aglangit.”

10 Pagdatung ni Jesus asang syodad naJerusalem, masimbol yang maguya disaan.Yanaginosipay silan, laong, “Sini kadi na otawyaan?” 11 Yimibak kanilan yang magkadaig nayamagad ni Jesus, laong, “Yaan yang propeta napyagabayaan nang Dios, si Jesus na taga Nasaretag Galilea.”

Yakadto si Jesus sang Templo(Markos 11:15-19; Lukas 19:45-48; Juan 2:13-22)

12Kayan yomanik si Jesus sang templo. Pyami-gaw naan aglogwa yang manga mamarigyaay awyang manga mammili. Pyanowad naan yangmanga lamisa nang magballinay sang sapi awyang manga ingkodanan nang yamarigya nangmanga limokon. 13Kayan yaglaong yaan kanilan,“Aon pyagalaong nang Dios na syosolat, laong,‘Yang kanak pagtitiponan pyagangaranan nangbaray na ampowanan.’ Toyo kamo yiimo mayouyaanan nang manga mallimbongay.”

Mateo 21:14 34 Mateo 21:3214 Yang manga bota aw yang manga pongko

yandodorod agkang Jesus disang templo. Pya-pagkadyaw naan silan. 15 Yang manga pangorona magampoway aw yang manga magindowaysang balaod niMoises, yamangkadaman na kikitanilan yang mangkadyaw na manga imo ni Jesusna kaburungburungan. Laban lyarangutan silanna yudungug sang manga isu na yokorisa asangtemplo. Yagalaong yang manga isu, “Bantogamayo yaning sompaw ni Dabid.” 16 Wakaw ya-mangkadaman silan kang Jesus, kayan yaglaongsilan kanaan, “Yudungug kaw koraw sang pya-galaong nang manga isu?” Yimibak si Jesus,laong, “Uu, yudungug ako. Wa kadi kamo mak-abasa sang syosolat nang propeta bain sang Dios,laong, ‘Pyagaindo mo yang manga isu antaksilan matigam magbantog kanmo.’ ” 17 Kayanpyanawan silan ni Jesus. Yapanaw yaan disangsyodad na Jerusalem, yisingadto sang barrio naBetania, yokorang yaan adto nang sang gabi.

Wa da Apabongaa ni Jesus yang Kaoy na Igera(Markos 11:12-14,20-24)

18 Pagkaallaw mori yaan ag Jerusalem. Yam-agutum yaan. 19 Kikita naan disang kilid nangdaran yang kaoy na igera, kayan kyadtowan naanyang pono nang igera kay makaan garo sangbonga naan na kaoy. Way bonga na kikita naan,bay sang daon. Kayan yaglaong yaan sang kaoy,“Dili dakman kaw magbonga na kaoy.” Paglaongni Jesus saan, maparabay magango yang kaoy.20 Yamangkaburungburung yang kanaan mangainindo na yikita sang kaoy na yagango ra, kayanyaglaong silan, “Nanang yakagango sang kaoyna igera?” 21 Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Butangan mayo sang dumdum mayo yang pa-galaong ko kamayo adoon. Aw di magdowadowayang pagsarig mayo sang Dios, amaimo mayoyang maynang yiimo ko saang kaoy na igera.Buku da gaid nini yang amaimo mayo. Maskimagalaong kamo saan na butay, ‘Kaungat nabutay aw kabarin adto sang dagat,’ amaimo yangpyagalaongmayo. 22Aw abay kamo somarig sangDios, amadawat mayo yang maski nanang ayoonmayo kanaan.”

Yagaosip Silan bain sang Katungud ni Jesus(Markos 11:27-33; Lukas 20:1-8)

23 Yarasak si Jesus sang templo, yagaindo sangmanga otaw. Kayan dyomorod agkanaan yangmanga pangoro namagampoway aw yangmanga

matikadung nang Judio, yagaosip silan kang Je-sus, laong, “Nanang katungud mo na yamigawkaw kagabi sangmanga otaw disang templo? Siniyang gaatag kanmo sang katungud na gaimo kawsaan?” 24 Yimibak si Jesus, laong, “Arag aon pa-gaosip ko kamayo. Awmibak kamo kanak, imibakako arag kamayo daw nanang katungud ko nayakaimo sang kariko nang manga imo ko. 25Yaniyang pagaosip ko kamayo, Nanang katungud niJuan na yagabawtismo sang manga otaw? Siniyang gabuut kanaan nangaon, otaw daw Dios?”Kayan yanagkabaraw silan, laong, “Aw maglaongkita na yang Dios yang gabuut kang Juan, maga-osip si Jesus kanatu daw nanga wa kita atangkapkang Juan. 26 Toyo aw maglaong kita na otawgaid yang gabuut kang Juan, amadaman kanatuyang magkadaig na otaw, kay yotoo silan na siJuan propeta nang Dios.” 27Wakaw wa silan iibaksaan na pagosip ni Jesus kay yamalluk silan sangmanga otaw. Wakaw yagalaong silan kang Jesus,“Inday, wa kami akatigam daw sini yang gabuutkang Juan.” Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Awmaynaan, arag dili ko pagalaong kamayo dawwain sikun yang kanak katungud.”

Yang Sambingay bain sang Dowa na manga Anakna Usug

28 Kayan yoman maglaong si Jesus kanilan,“Nanang dumdum mayo sini? Aon otaw nadowa yang anak na arag usug. Dyodorodannaan yang magorang aw paglaonga, ‘Panaw,kay tin, aw paggawbuk sang kanak kaparasan.’29 Yimibak yang magorang, laong, ‘Uu, kay ama,magagawbuk ako,’ awgaid wa yaan magagawbuk.30 Kyakadtowan arag nang ama yang anak naanna mangod. Yang pyagalaong naan sang mago-rang yaan yang pyagalaong naan sang mangod.Kayan yimibak yangmangod, laong, ‘Dili ako, kayama, magagawbuk.’ Wa akadogay yagasusul yangmangod kayan kyomadto yaan sang kaparasanaw paggawbuk.” 31 Kayan yagosip si Jesus sangmanga pangoro nang Judio, laong, “Yaning dowana anak, wain yang yangagad sang sogo nangkanilan ama?” Yimibak silan kang Jesus, laong,“Yang mangod.” Kayan yaglaong si Jesus, “Aonmanga dopang na bobay aw aon oman mangamannokot sang miyoras na galimbong sang ka-daygan, aw yang kadaygan pa na manga saraunna magaona kamayo sumurud disang kasakopannang Dios, 32 kay yotoo silan sang pagindo niJuan, kayan yayawan nilan yang kanilan maat na

Mateo 21:33 35 Mateo 22:8imo. Wakaw silan yang magapasakop sang Dios,buku mayo, kay kamo wa atangkap sang pagindoni Juan na makapagkadyawan kamayo. Maskikimita da kamo sang manga otaw na yatangkapsaan na pagindo, wa kamo atangkap.”

Yang Sambingay bain sang Kaparasan(Markos 12:1-12; Lukas 20:9-19)

33 Yabay magindo si Jesus, laong, “Paningugkamo sang isa oman na sambingay na pagalaongko kamayo. Aon tagtomon sang pawa na tyatanu-man nang paras na pagkaanun yang bonga. Lili-bot naan aradun yang pawa naan, kayan yagimoyaan sang pugaanan sang paras disaan. Yimowannaan nang tonggowan yang kaparasan naan,binilin naan sang manga otaw, kayan pyapatong-gowan kanilan aw panaw yaan adto sang kaday-gan na banwa. 34 Yomabot da yang paras, yaga-sogo yaan na otaw sang manga sogwanun naanpagkamang sang kanaan kabain nang kanaan ka-parasan. 35 Pagdatung nang kanaan manga sog-wanun asang kanaan kaparasan, bonaran yangisa kanilan nang manga otaw disaan, pyapataynilan yang isa, yang isa dyodonag nilan nangbato. 36 Kayan yoman yang tagtomon magsogosang kadaygan na sogwanun naan. Yang maorinaan sogoon madaig pa sang mona. Awgaidyang yiimo nang manga otaw disaan sang maorisogoon magonawa sang yiimo nilan sang monana syogo. 37Kayan yaan yang syogo da naan yangkanaan anak na usug, kay laong nang dumdumnaan, ‘Ataodon nilan yaning anak ko.’ 38 Toyopagkita nang manga otaw disaan na dyomatungda yang anak nang tagtomon, managkabarawsilan, laong, ‘Bay da kamo, apatayun ta yaankay yaan yang makapagpanmo sang kaparasan.Kayan aw matay da yaan, kita yang magapanmora sang kaparasan.’ 39 Pyanaggapos nilan yaan,tyotorod aglogwa nang pawa kayan pyanagpataynilan.”

40Kayan yagosip si Jesus, laong, “Aw domatungyang tagtomon sang kaparasan, nanang inangunnaan sang manga otaw na bibilinan naan nangkanaan kaparasan?” 41 Yimibak silan, laong,“Laban sa pamatayun naan yang mangkaropigna manga otaw, kayan binilin naan oman yangkanaan kaparasan sang kadaygan namanga otawna amatag kanaan nang kanaan kabain na parasaw mabot da.” 42 Kayan yaglaong si Jesus, “Yak-abasa kadi kamo sang pyagalaong nang Dios nasyosolat na pyananglit ako sang bato, laong,

‘Yang bato na syasarabul nang manga pandaysang baray kay pyagalaong nilan na way kabos,yaan na bato yang pinili nang Dios na yakadigunsang baray. Yaan yang pagbuut nang Labi naDios. Gimadyawan yang kanaan manga imo.’43-44 Wakaw pagalaong ko kamayo na yang otawna amarogso disaan na bato amadogdog. Yangotaw na akaorogan naan na bato, amadumug.Maynaan yang silot sang wa atangkap kanak,wakaw matungtung na kamo na manga Judio nawa atangkap kanak, wa kamo pagasakopa nangDios. Yang pagasakopon naan yang manga otawna yatangkap kanak na yangagad sang kanaanpagbuut.”

45 Yang manga Pariseo aw yang manga pan-goro na magampoway na yaningug sang mangasambingay ni Jesus, yakadarag silan na silanyang kyukugdan naan na manga sambingay.46 Adakupun garo nilan si Jesus, aw buku ya-mangkalluk silan nangmagkadaig na otawdisaanna yotoo na si Jesus propeta nang Dios.

22Yang Sambingay bain sang Pista sang Kasal(Lukas 14:15-24)

1 Yabay si Jesus magindo sang manga otawdisaan pinaagi sang sambingay. 2 Yagalaongyaan, “Yang paagi nang pagari nang Dios yaka-gaon nang ari na yagaimo sang dakora na pistasang kasal nang anak naan. 3 Pyapakadtowannaan sang kanaan manga sogwanun yang mangaotaw na pyapatambong sang kasal. Toyo waasagimano yang manga otaw sang syosogo nangari. 4 Kayan yoman naan pakadtoon yang kaday-gan na sogwanun naan, laong, ‘Paglaonga mayosilan na iniyaw da yang kanak manga baka awyang manga nati na pyapakataba ko. Paglaongasilan na pyakadi la kamo, yaroto da yang kanun.’5Toyo wa asagimano yangmanga otaw, maynangwa silan udungug. Yaan yang pyaparabi nilanyang kanilan gawbuk. Aon yakadto sang kanaanpawa, aon yakadto sang kanaan tinda. 6 Yangkadaygan na otaw disaan yagadakup sang mangasogwanun nang ari kayan byonaran aw kamatay.7 Pagdungug nang ari saan, madaman yaan.Kayan syogo naan yang kanaan manga sondaro,pyapapatay naan sang kanaan sondaro yang gap-atay sang kanaan manga sogwanun, aw sonogayang kanilan banwa. 8 Yagatawag yang ari sangkanaanmanga sogwanun, kayan pyaglaong naan,‘Yaroto da yang pagkaan, toyo yang pyapatawag

Mateo 22:9 36 Mateo 22:30ko wa akani, maat yang batasan nilan. 9 Wakawkadto kamo sang manga daran sang barrio namadaig yang manga otaw. Maski sining ikitaunmayo, pakaniya sang pista.’ 10 Kayan kyomadtoyang manga sogwanun. Yang kariko nang kikitanilan, madyaw yang pyagguna aw maat, aragpyapatambong nilan sang pista. Kayan yatmonang manga otaw yang pyagakasaran.

11 “Kayan kyomaon yang ari, yatanaw sangmanga otaw na yatambong sang pista. Sang kaotaw yang kikita naan na wa mandagom nangpyapandagom naan kanaan na madyaw tambongsang kasal. 12 Kayan pyaglaong nang ari yaanna otaw, ‘Arag kaw kadi yatambong, maski wakaw mandagom sang pyapandagom ko kanmona madyaw tambong sang kasal?’ Awgaid wamakaibak yaan na otaw. 13 Kayan yagsogo yangari sang kanaanmanga sogwanun, laong, ‘Bakosamayo yang tollo aw yang siki naan, aw saraburanmayo yaan adto sang kangitngitan. Mitiyao yaanadto kayan yagoyagut yang kanaan onto kaylaban yaan ukudurun disaan.’ ” 14 Kayan yabaymaglaong si Jesus, “Yagatawag yang Dios sangmadaig na otaw, toyo tagbi da digkanilan yangyamapili naan.”

Bain sang Pagbayad sang Miyoras(Markos 12:13-17; Lukas 20:20-26)

15 Pyapanawan nang manga Pariseo si Jesus,kay managkabaraw silan daw nanang apaibaknilan kang Jesus na antak nilan yaan kasombong.16 Kayan syogo nilan agkang Jesus yang kanilanmanga inindo aw yang manga otaw na sakop niHerodes na ari disaan na banwa. Yagaway silanmaglaong kang Jesus, “KayMagindoway, yatigamkami na ikaw matarong, yabay mo pagindo yangmatungtung na paagi nang Dios. Maski diinkaw, aw asang atobangan nang manga pangoroaw asang atobangan nang buku nang pangoro,magonawa yang pagindo mo, podo matungtung.17Wakaw, osipin ta kaw daw madyaw yang abaymagbayad sangmiyoras na pyapabayadan kanatunang pangoro nang goberno ta? Paglaongankanami daw makalapas kita sang kanang Diosbalaod aw magbayad kita saan.”

18 Toyo kyakatigaman ni Jesus yang kanilandumdum na gosto nilan na makapaglaong yaannang sopak sang balaod. Wakaw yagalaong yaan,“Kamo na asang baba gaid yang pagtoo, nangagyagawaymayo ako osipin? 19Ayagan kanak yangsapi na pyagabayad mayo sang miyoras.” Kayan

yayag nilan kanaan. 20 Yagalaong si Jesus kani-lan, “Yaning yakabutang sang sapi, kanini yaankaimo? Kanini aran?” 21 Yimibak silan, laong,“Yaan na kaimo aw yaan na aran kanang labawna pangoro nang goberno ta.” Kayan yaglaongsi Jesus kanilan, “Aw kanaan yaan, bayadikanaan yang miyoras, kay yaan yang kanaanpagbuut. Toyo arag tomana mayo yang karikonang pagbuut nang Dios.” 22Yamaburungburungsilan kang Jesus pagdungug nilan saan. Kayanpyanawan nilan si Jesus.

Bain sang Pagboi Oman nang Yamatay da(Markos 12:18-27; Lukas 20:27-40)

23 Ninyan na allaw, arag yodorod yang mangaSaduseo agkang Jesus. Yangmanga Saduseo yangyagalaong na dili magaboi oman yang yamatayda. 24 Yagalaong silan, “Kay Magindoway, ya-gaindo si Moises, laong, ‘Aw aon otaw na yamatayda yang tudtuud lomon naan na usug na wayanak, pamaroon naan na otaw yang baro nanglomon naan na yamatay da kay antak manganak.Aw mawtaw da yang isu, pagangaranan nangaran nang otaw na yatay da, antak paglaongonna aon kanaan anak.’ Yaan yang pyagaindo niMoises kanatu.” 25-26 Kayan yabay maglaongyang manga Saduseo kang Jesus, laong, “Nan-gaon aon dini kanatu pito na maglomon na usug.Yangasawa yang panganay, wa pay anak nangpanganay, yamatay da. Kayan pyangasawa nangsomapit yang baro nang magorang naan. Wapa manganak yang somapit, arag da yamatay.Min da ninyan, pyangasawa oman nang katloyang baro nang dowa na lomon naan. Arag wapa makapanganak, yoman da matay yang katlona yangasawa sang baro. Kariko nang pito namaglomon arag yangasawa saan na bobay. Matagyabos matay silan pito, way anak nilan saan nabobay. 27 Pagkamatay nang pito na maglomon,arag da yamatay yang bobay. 28 Aw domatungda yang allaw na pyagalaong na magaboi omankono yang yamangkamatay, yaning pito na ma-glomon, sining makapangasawa saan na bobay?Kay kariko nilan arag yangasawa saan.”

29 Yimibak si Jesus, laong, “Laban sa agawkamo yamasayup, kay wa kamo makadarag sangpyagalaong nang Dios na syosolat kanatu. Aragwa kamo akatigam sang gaom nang Dios na la-ban dakora. 30 Aw magboi da oman yang ya-mangkamatay, yang usug di da mangasawa awyang bobay di da magabana. Managuya da silan

Mateo 22:31 37 Mateo 23:12maynang paguya nang manga tagalangit na sog-wanun nang Dios na wa mangognan. 31Yakabasakadi kamo sang pyagalaong kamayo nang Diosbain sang yamangkamatay na magaboi oman?Pagaindoon ta kamo antak kamomakadarag sangkanang Dios sorit na yagalaong, 32 ‘Ako yang Diosna kyakanarigan nang kamayo kamonaan na siAbraham aw si Isaak aw si Jakob.’ Yang kaorogannaan,” laong ni Jesus, “yang Dios buku nang Diosnang manga patay, awgaid Dios nang manga boi.Agaw maynaan, boi yang kamayo kamonaan.”33 Pagdungug saan nang magkadaig na mangaotaw disaan, mangkaburungburung silan laban.

Yang Labaw na Balaod nang Dios(Markos 12:28-34; Lukas 10:25-28)

34 Pagkatigam nang manga Pariseo na wamakaibak kang Jesus yangmanga Saduseo,mana-gagad silan domorod kang Jesus. 35Arag aon dis-aan Pariseo na magindoway sang balaod. Titiginaan si Jesus daw yatigam sang balaod daw wara.36 Yagaosip yaan, laong, “Kay Magindoway, nanayang labaw na balaod nang Dios?” 37 Yimibaksi Jesus, laong, “Yaan yang pagdakoraa asangginawa mo yang kanmo Ginoo na Dios aw pa-makoti abay pangagdi yang kanaan pagbuut.38 Yaan yang labaw na balaod sang kariko nangbalaod. 39 Yani yang kadwa na balaod. Karu-guni yang arag kamo otaw maynang tyoonanlawas mo. 40 Yaning dowa na balaod yang pya-gaponowan nang kariko nang balaod na pya-pagindo nang Dios kang Moises kadini, yaan aragyang pyagaponowan nang kariko nang pagindonang manga propeta nang Dios.”

Bain sang Pinili nang Dios na Magaari(Markos 12:35-37; Lukas 20:41-44)

41Kayanyagosip si Jesus sangmangaPariseonayanagkatipon disaan, laong, 42 “Nanang dumdummayo, kanini sompaw yang Pinili nang Dios namagaari disining donya?” Kayan yimibak silan,laong, “Sompaw ni Dabid.” 43 Kayan yaglaong siJesus, “Awmaynaan, nanga sa si Dabid yagalaongkadini, ‘Yang kanak Ginoo yang Pinili nang Diosna magaari.’ Paningug kamo, yagalaong nangmaynaan si Dabid, kay kaba pyagabayaan siDabid nang Balaan na Espirito, yagalaong yaan,44 ‘Yang Dios yagalaong sang Pinili naan na arina kanak Ginoo, laong, Pagingkod asang apitkarinto ko asta pagdatung nang allaw na imoonda ko guyukanan nang parapara mo yang karikonang kontara mo.’ ” 45 Kayan yabay maglaong si

Jesus kanilan, “Si Dabid yang yagalaong na yangkanaan Ginoo yang Pinili nang Dios na magaari,wakaw buku gaid nang sompaw ni Dabid yangPinili nang Dios na magaari disining donya.”46 Way yakaibak kang Jesus. Dungan ninyan naallaw, wa day yutugum magosip kanaan.

23Yagalaong si Jesus na Dili Papagsilingin Silan sang

Batasan nang manga Magindoway sang Balaod(Markos 12:38-39; Lukas 11:43,46; 20:45-46)

1 Pyagalaong ni Jesus yang magkadaig na otawdisaan aw yang kanaan manga inindo, 2 laongnaan, “Yang manga magindoway sang balaod awyang manga Pariseo yang gaindo sang mangabalaod na pyapasolat nang Dios kadini kangMoises. 3 Wakaw yaan yang pangagdi mayoyang pagindo nilan, toyo ayaw kamo magsilingsang kanilan batasan na wa silan mangagad sangpagindo na pyagaindo nilan sang manga otaw.4 Pyapapangagad nilan yang manga otaw sangmanga pagindo nilan na marisud tomanun, aw-gaid wa nilan atabangi yang manga otaw antakkaagdan yang manga pagindo nilan. 5 Yaan gaidyang gosto nilan na abantogon silan nang mangaotaw, wakaw yabay silan magpakitakita sangmanga otaw na gadaradara silan sang syosolat nasorit nang Dios na pyanaklay nilan. Pyapakaabanilan yang sagyad nang dagom nilan antak sakono paglaongon silan na yangagad sang Dios.6 Aw yatambong silan sang pista, gosto nilan nasilan yang laban atayodon. Aw yadatung silansang pagtitiponan nang manga otaw, gosto nilanna silan yang papagingkodon asang atobangannang manga otaw. 7 Aw gapanawpanaw silan, la-ban silan gauma aw byabantog silan nang mangaotaw. Laban silan kyakaontoran aw pyagan-garanan silan nang magindoway.” 8 Kayan yabaymagindo si Jesus sang kanaan manga inindo,laong, “Ayaw kamo magoyon na pagangaranankamo nang magindoway, kay magonawa kamootaw, sayda yang Magindoway kamayo. 9 Aragayaw kamomagngaran nang ama sangmaski sinidisining donya, kay sayda yang kamayo Ama naDios aglangit. 10 Ayaw kamo magoyon na pagan-garanan kamo nang Ginoo kay sambook da yangkamayo Ginoo, yang pinili nang Dios na magaari.11 Yang otaw na akatigaman mayo na yaan yanglabaw digkamayo, yaan yang makagaon nangsogwanun na matabang kamayo kariko. 12 Yangyagaparabaw digkamayo, yaan yang apakulludun

Mateo 23:13 38 Mateo 23:27nang Dios. Awgaid yang otaw na wa maga-parabaw, yaan yang aparabawun nang Dios.”

Syasaway ni Jesus yang manga Magindoway sangBalaod kay asang Baba gaid yang Pagtoo sang Dios

(Markos 12:40; Lukas 11:39-42,44,52; 20:47)13 “Kamo na manga magindoway sang balaod

aw kamo na manga Pariseo, kallaat da agawmayo na asang baba gaid yang pagtoo mayo sangDios, wara sang ginawa mayo. Kay aw aon garomagapasakop sang Dios, syasagda mayo. Kamo,arag wa kamo magapasakop sang Dios.

14 “Kallaat da agaw mayo na manga magin-doway sang balaod aw kamo na manga Pariseo,na asang baba gaid yang pagtoo sang Dios. Ya-galimbong kamo sang manga baro na bobay naantak kamo yang makapagpanmo sang karikonang kanilan pyanmowan. Kayan pyakaabamayoyang pagampo mayo antak dili makaungud yangkadaygan na kamo aon imo na maat. Kay min danaan yang manga imo mayo, marisud laban yangsilot kamayo nang Dios.

15 “Kallaat da agaw mayo na manga magin-doway sang balaod aw kamo namanga Pariseo naasang baba gaid yang pagtoo sang Dios. Tyatari-pagmayo yang dagat, lilimpudmayo yang banwana antak kamo makakamang sang maski sangkawtaw da na imoon mayo kamayo inindo. Yangkamayo pagindo yakadogang sang silot nang ka-mayo inindo mallaw disang impirno.

16 “Kallaat da agaw mayo kay kamo maynangmanga bota na gagagad sang arag kamo bota.Kay yagaindo kamo na aw aon otaw na masaadna asang kanaan saad yuupud naan ingarananyang templona yaanyang toosanannaotomanunnaan yang saad naan, pyagalaong mayo yaanna buku nang maat aw di naan tomanun yangsaad naan. Toyo aw mingaran yaan sang bo-rawan na asang templo, pyagalaong mayo namaat aw dili naan tomanun yang kanaan saad.17Kamo maynang manga bota na way kyakatiga-man, kay yang borawan wa arabaw sang templo,kay yang templo na byubutangan nang borawanyang yakaimo sang borawan balaan. 18 Yagaindokamo arag na aw aon otaw na masaad na asangkanaan saad yuupud naan ingaranan yang sono-ganan sang ayup na pagatag asang atobangannang templo, pyagalaong mayo na buku nangmaat aw dili naan tomanun yang kanaan saad.Toyo awmingaran yaan sang pagatag na ayup nabyubutang asang sonoganan, pyagalaong mayo

na maat aw di naan tomanun yang kanaan saad.19 Laban kamo yamabota, kay yang ayup na pa-gatag sang Dios wa arabaw sang sonoganan, kayyang sonoganan yaan yang yakaimo sang pagatagbalaan. 20 Wakaw aw aon masaad na ingaranannaan asang kanaan saad yang sonoganan, bukugaid nang sonoganan yang ingaranan naan, aragnaan yuupud yang kariko nang pagatag na ayupna byubutang disang sonoganan. 21 Maynaanoman yang imingaran sang templo, buku gaidnang templo yang ingaranan naan, arag yuupudnaan yang Dios na iyan saan na templo. 22Aw aonmasaad na ingaranan asang kanaan saad yanglangit, kyaupud da naan ingaranan yang ingko-danan nang Dios. Aw mingaran yaan sang in-gkodanan nang Dios, kyaupud da naan ingarananyang Dios.

23 “Kallaat da agaw mayo na manga magin-doway sang balaod aw kamo na manga Pariseo,na asang baba gaid yang pagtoo sang Dios. Ya-matag kamo sang Dios nang kanaan kabain nakaporo nang kariko nang kamayo abot asta anag,awgaid wa kamomangagad sang labaw namangabalaod na yagalaong, ‘Ayaw kamo maglimbongsang kadaygan, kallaati silan, pakadyaw sangbatasan mayo antak kamo kanarigan nang ka-daygan.’ Madyaw na abay mayo atag sang Diosyangkanaankabainna kaporonangkamayo abot,toyo ayaw pagayawi mayo yang labaw na mangabalaod. 24Kamomaynangmangabotana gagagadsang kanaan inagad. Wa kamo utugum magimosang tatagbi na sara, yaan yang tyutugum mayoimoon yang laban dakora na sara na laban maatnang Dios.

25 “Kallaat da agaw mayo na manga magin-doway sang balaod aw kamo na manga Pariseo,na asang baba gaid yang pagtoo sang Dios. Yo-gasan mayo yang kamayo manga pinggan awmanga tabo, toyo maripa yang lasak naan kayyagaw mayo. Laban maat yang batasan mayokay apanmowan garo mayo yang kariko. 26Kamona manga Pariseo maynang manga bota. Wakawonaa mayo ayawi yang manga imo na maat nangDios. Kayan aw masiling da naan amarinis dayang byubutang mayo disang pinggan aw tabo,kayan arag kyarinisan da yang babaw nang ping-gan aw tabo mayo.

27 “Kallaat da agaw mayo na manga magin-doway sang balaod aw kamo namanga Pariseo naasang baba gaid yang pagtoo sangDios. Yakagaonkamo nang sisiminto na baraybaray nang lubung

Mateo 23:28 39 Mateo 24:6na pipintoraan nang mapoti. Madyaw tanawunapit babaw, toyo digsurud yamatmo nang pusanang patay na yamaro. 28 Min kay kamo naan,madyaw tanawun apit babaw, toyo agsurud nangginawamayo yamatmonang kagaro aw kadayganpa na maat.”

Pyapakatigam ni Jesus yang Silot kanilan(Lukas 11:47-51)

29 “Kallaat da agaw mayo na manga magin-doway sang balaod aw kamo na manga Pariseona asang baba gaid yang pagtoo sang Dios. Pyal-langgaan mayo yang pyangsiminto na baray-baray nang lubung nang yamangkamatay namanga propeta kadini aw yang kadaygan namangkadyawnamanga otawkadini. 30Yagalaongkamo, ‘Yang timpo nang kanami kamonaan,aw min pa adoon, dili kami amaupud kanilansang pyagaguna nilan na pagpatay sang mangapropeta nang Dios.’ ” 31 Laong ni Jesus, “Matung-tung sa agaw na kamo yang manga sompawnang manga otaw kadini na gapatay sang mangapropeta nang Dios. 32 Abaya ra mayo paggunaayang pyagguna nang kamonaan mayo na wa paakatapos. 33 Kamo maynang bisaan na tinanap,maynang manga anak kamo nang tinanap, kaylaban maat yang kamayo pyagguna. Dili kamomakapagarili sang silot kamayo disang laga nangatoron disang impirno. 34 Kay pagalaong ko ka-mayo na osogoon pa ko ani kamayo yang mangapropeta nang Dios, aw yang manga ungudan napyagabuutan nang Dios, aw yang manga mag-indoway arag ko osogoon pa ani kamayo. Aondigkanilan apatayun mayo, aon arag digkanilanakarabowan mayo asang kaoy na koros, aw aonoman digkanilan obonaran mayo disang kamayomanga pagtitiponan. Maski diin silan daragan nabanwa abay mayo lopogon. 35 Kay min da naanyang kamayo imo, wakaw yang pagpatay sangkariko nang mangkadyaw na otaw, digkamayokurug yang barus nang Dios, pagpono sang pag-patay sang anak ni Adan na si Abel namadyaw naotaw kadini, tigkan sang pagpatay sang anak niBarakias na si Sakarias na pyapatay mayo disangpagurangan nang templo aw yang sonoganansang ayup na pagatag sang Dios. 36 Pagalaong kokamayo na kamo na manga otaw adoon, digka-mayo kurug yang barus nang Dios sang pagpataysang kariko naan na manga otaw.”

Yang Kallaat ni Jesus sang taga Jerusalem(Lukas 13:34-35)

37 “Kamo na manga otaw na taga Jerusalem,kallaat da agaw mayo, kay yagapatay kamo sangmanga propeta nang Dios, aw yang kadaygan namanga sogwanun nang Dios na syosogo naan anikamayo, dyodonag mayo silan nang bato. Labangosto ko na atagapan kamo maynang osoyan nayoroob sang kanaan osoy, sisiyuban nang panidnaan, toyo kamo wa mapatagap kanak. 38Wakawayawan da nang Dios yang kamayo banwa, di dakamo naan atabangan. 39 Pagalaong ko kamayoadoon na di kamo kanak mikita oman, kinabadi kamo maglaong, ‘Gosto nami na panalanginannang Dios yang pinili naan na makani na maga-ari.’ ”

24Pyapakatigam ni Jesus yang Pagkagobal nang

Templo(Markos 13:1-2; Lukas 21:5-6)

1 Yorogwa si Jesus sang templo kay aonapanawan naan. Kayan dyomorod agkanaanyang kanaan manga inindo. Tyotolli nilankanaan yang templo, aw yang manga baray nayatakip asang kilid nang templo arag nilan ty-otolli. 2 Yagalaong si Jesus kanilan, “Tanawamayo yaning kariko nini. Pagalaong ko kamayoadoon na madatung yang allaw na ogobarunyaning dakora na templo, kayan way isa sinina manga bato yang amaibilin na makatongtongsang isa na bato, amabos yaan kariko makat-apoyak.”

Manga Gira aw yang Paglasay sang manga Tomo-too

(Markos 13:3-13; Lukas 21:7-19)3 Kayan kyomadto si Jesus sang butay na pya-

gangaranan nang Kaolibowan, yagaingkod yaandisaan. Kayan dyomorod oman yang kanaanmanga inindo na silanay da. Yagalaong silan,“Paglaongan kanami daw kano katoman yaningkariko nining pyagalaong mo kanami. Paglaon-gan kanami arag yang akatoosan nami na antakkamimatigamna agput da kawmagbarik ani sangdonya, aw antak kami matigam sang kataposannang kanang otaw pagsakop sining donya.”

4 Yimibak si Jesus, laong, “Managkido kamodaw kamo patooon sang kagaro. 5 Kay madaigyangmadatung ani namagawaymagsorit. Maga-mit silan sang kanak aran, magalaong, ‘Ako si JesuKristo na pinili nang Dios na magaari.’ Madaigyang amagad kanilan na yotoo sang kagaro nilan.6Mudungug kamo sang batok na aonmanga gira,

Mateo 24:7 40 Mateo 24:29toyo maski masaid kono yang pagtanaman, ayawkamo magkalluk, kinaanglan yaan yang amaonamapagguna, toyo di pa madatung yang kata-posan. 7Kaywa pa adatung yang kataposan, yangsang ka banwa mapagtanam sang isa na banwa,awyang arimapagtanam sang arag silan ari. Aragmadatung yang masakit na gutum disang mangabanwa, madatung arag yang manga linog disangmaski wain na banwa. 8 Kariko nini madatung,awgaid bayapagponoyaannang labanmasakit nakarisud na madatung asang donya.

9 “Kamo, okontaraun kamo nang manga otawasang kariko nang banwa, kay kamo yang kanakmanga inindo. Adakupun kamo kayan dyarakamo adto sang magarasay kamayo. Aon ap-atayun nilan digkamayo. 10 Aw domatung yaanna karisud, madaig yang di da masarig kanak.Aon otaw na magasogo sang kadaygan pag-padakup sang kanaan inagad na apapatay naan.Managtatanamun silan. 11 Madaig yang mangk-agaro na madatung na magalaong na silan yangpropeta nang Dios. Madaig yang amagad kanilanna yotoo sang kagaro nilan. 12 Kay kyarabnanda yang kaparaat nang batasan nang mangaotaw disining donya, wakaw agput silan karikokawaraan nang lugun sang arag silan. 13 Toyoyang abay kanak somarig na gatigkul matagmatapos yaang kariko nang karisud, yaan yangamarowas. 14 Yang madyaw na batok bain sangpagari nang Dios abatokon sang karowagan nangdonya antak matigam yang kariko nang otaw.Aw matapos da yaan batokon, madatung da yangkataposan nang kanang otaw pagdomara disangdonya.”

Yang Karisud na Wa day Maynaan(Markos 13:14-23; Lukas 21:20-24)

15-16 Kayan yabay magindo si Jesus, laong,“Si Daniel na propeta nang Dios kadini yanggapakatigam na madatung yang laban maropigna magasapad sang kamayo banwa. (Kamona magabasa sini, dumduma mayo antak mayokadaragan.) Aw kitaun da mayo na dyomatungda yaan na lyomasak da yaan sang balaan naampowanan, kamo na maguya disang sakop naJudea, panaglonos kamo adto sang kabutayan.17 Yang yapanaog sang kanaan baray, di da ma-panik sang baray naan na makamang pa sangmaski nana na kanaan dyayaw. 18 Yang asangpawa, di da omori agbaray na makamang sangkanaan dagom. Parabay kamo paglonos adto

sang kabutayan. 19 Aw matoman da yaan nakarisud, kallaat da agaw nang manga mabdus awyang manga kamokan na arag garo managlonos.20 Panagampo kamo sang Dios antak way amiyannang allaw na pagalonos mayo. Panagampokamo arag antak di makanoran nang allaw napagpapatana yang pagalonos mayo. 21 Kay awdyomatung da yaan namanga allawmagadogangyang karisud nang wa day maynaan. Dungannang Dios yiimo yaning donya wa pay karisud namaynaan. Arag wa day madatung oman na may-naan na karisud. 22 Toyo di abay apakadogayunnang Dios yaan na karisud. Kay aw pakadogayunnaan yaan, wa day amaboi sang otaw. Toyo kayyamallaat yaan sang kanaan sakop na pinili naan,wakaw di naan apakadogayun yaan na karisud.”

23 Kayan yabay magindo si Jesus, laong, “Aonmagalaong kamayo, ‘Tanawa, ani la yang ari nasi Kristo.’ Aon oman kadaygan na magalaong,‘Yadto kay yang ari na si Kristo.’ Aw maynaanyang kanilan sorit, ayaw kamo magtoo kanilan.24 Madatung yang manga magaro na magalaongna silan yang ari na si Kristo. Arag madatungyang manga magaro na magalaong na silan yangmanga propeta na syosogo nang Dios. Apakitanilan yang dakora na gaom pinaagi sang kabu-rungburungan na manga imo nilan, antak maka-pagpatoo silan garo nang kanilan kagaro sangmanga otaw na pinili nang Dios. Toyo di amaimona yang pinili nang Dios yang mangagad sangkanilan kagaro. 25 Kyarag da ta kamo sini pataannangwapa akapagguna, wakawmanagkido kamoantak di kamo tomoo sang kanilan kagaro.

26 “Aw dumungug kamo sang otaw na maga-laong, ‘Aadto sang banwanawaymaguya yang arina si Kristo,’ di kamo magkadto. Aw dumungugkamo sang otaw na magalaong, ‘Aadto yaan sangkatagowan,’ di kamo magtoo saan. 27-28 Kaymayn silan nang manga owak na maski wainyang patay, kyakadtowan nilan. Awgaid ako nagyugual nang Anak nang otaw, aw magari daako, sakadyap da ak domatung asining donyamaynang kilat na sakadyap da makarimpud sangbanwa. Kariko mayo arag mikita.”

Yang Pagdatung nang Gyugual nang Anak nangOtaw

(Markos 13:24-27; Lukas 21:25-28)29Yabay magindo si Jesus, laong, “Aw matapos

da yang masakit na karisud ninyan na mangaallaw, maparabay da magngitngit kay di da yangsuga mapakita, di da amallag yang boran. Arag

Mateo 24:30 41 Mateo 25:2aon manga bitoon na amangkaorog kay agay-ongon nang Dios. Magakagayonggayong yangkariko nang kikita mayo diglangit. 30 Kayanikitaun aglangit yang toosanan nang kanak pag-barik ani sang donya. Managurug yang karikonang otaw disining donya. Ikitaun nilan ako nagyugual nang Anak nang otaw na gapadadatungna madari nang panganod asang pagawanan.Amallag ako, laban dakora yang kanak gaom.31 Apatanogon ko yang trompeta nang pagsogoko sang tagalangit na manga sogwanun ko adtosilatan aw sallupan aw adto sang dowang kabarabagan antak tiponon nilan yang manga otawna pinili ko sikun sang karowagan nang donya.”

Yang Pagindo bain sang Kaoy na Igera(Markos 13:28-31; Lukas 21:29-33)

32 Kayan yagindo si Jesus, laong, “Pagaindo kokamayo yang sambingay sang kaagi nang kaoyna igera. Yang kaoy na igera aw syomokolda, yatigam da kita na omoraw da yang banwa.33 Magonawa saan, aw kimita da kamo nayatoman da yang kariko nining pyagalaong kokamayo, matigam da kamo na agput da akomarikani sang donya. 34Tinuud na yangmanga otawnaasaotan naan na timpo di pa amabos matay, am-atoman da yang kariko nang pyagalaong ko ka-mayo. 35Amawara pa yang langit aw lopa, awgaidyang kariko nang pyagalaong ko dili amawara,amatoman kariko.”

Way Yatigam sang Allaw na Adatung Naan(Markos 13:32-37; Lukas 17:26-30,34-36)

36 Kayan yabay maglaong si Jesus, “Way otawna yatigam sang pagdatung naan na pyagalaongko kamayo. Maski yang manga tagalangit na sog-wanun nang Dios, aw maski pa ako na Anak nangDios, arag wa akatigam. Yang kanak Ama gaidyang yatigam saanna timpona amapagguna yaanna pyagalaong ko kamayo. 37 Makagaon nangyamapagguna kadini sang manga otaw nangtimpo ni Noe yang amapagguna nang pagbarik koani sang donya. 38Kay kadini nang wa pa ulunup,wa silan makaungud daw nanang amapaggunakanilan. Yanagkaan silan, yanaginum, yanagpan-gasawa matag dyomatung yang allaw nang pa-glasak ni Noe sang barko na pyagangaranan nangarka. 39Wara silan makaungud daw nanang ama-pagguna kanilan matag lyunupan yang donyakayan yangkarumus silan. Magonawa saan awmagbarik ako na gyugual nang Anak nang otaw.40 Kay nginyang allaw nang pagbarik ko, aon

dowang ka otaw na magagawbuk disang pawa.Yang isa akamangun, yang isa akaayawan. 41Aragaon dowang ka bobay na managgaring. Yang isaakamangun, yang isa akaayawan. 42Mapakatagapkamo kay wa kamo akatigam daw nana na allawyang oman ko kani na kamayoGinoo. 43Butanganmayo yaan sang ginawa mayo. Pananglit, dum-duma yang tagtomon sang baray, aw matigamyaan daw kano datung yang matakaw, di yaanmatorog naan na gabi antak di makarasak yangmatakaw sang kanaan baray. 44 Wakaw abaykamo pakatagap, panagpataan kamo, kay ako nagyugual nang Anak nang otaw, makani ak omannang allawnawamayo akatigami na adatung ko.”

Yang Madyaw aw yang Maat na Sogwanun(Lukas 12:41-48)

45 Kayan yabay magindo si Jesus, laong, “Yangungudan na sogwanun na matinomanun sangsogo nang kanaan pangoro, yaan yang kyakanari-gan nang kanaan pangoro. Yaan yang pyapag-domara sang kanaan manga inagad na sogwa-nun, yaan yang yagabuut sang kanilan pagkaan.46 Yaan na sogwanun na yabay magdomara nangmadyaw, aw domatung yang kanaan pangorona matanaw sang kanaan agi, laban magaumayaan na sogwanun kay madyaw nang pangoronaan yang kanaan gawbuk. 47 Pagalaong kokamayo na yaang matinomanun na sogwanunakasarigan sang kariko nang pyanmowan nangkanaan pangoro. 48 Awgaid aw maglaong yaanna sogwanun surud nang dumdum naan, laong,‘Bading kadogay nang kanak pangoro mori, aonkoraw kyakaribadan.’ 49 Kayan yamonal yaansang arag silan sogwanun, aw abay yaan kaan awpapagtatagayun sang manga parainum. 50Kayanaw makatokaw mori yang kanaan pangoro nawa akatigami naang sogwanun, 51 laban isilotanyaan na sogwanun nang kanaan pangoro. Yangsilot kanaan maynang silot sang manga otaw naasang baba gaid yang pagtoo sang Dios. Kayantimiyao yaan na magaoyagut yang kanaan ontokay ukudurun laban.”

25Yang Sambingay bain sang Samporong ka Daraga

1 “Nginyang allaw na abarik ko ani sang donya,yang pagari nang Dios makagaon nang sambin-gay sang samporong ka daraga na kyakatpu-dan magdara nang ilawan kay mosongon sangusug na akasarun. 2 Yang limang ka daraga

Mateo 25:3 42 Mateo 25:27buku nang manga ungudan, yang lima mangaungudan. 3 Yang buku nang ungudan gadarasang kanilan ilawan, toyo way dara nilan napetrolyo na arasak sang kanilan ilawan aw ka-bosan nang lasak. 4 Yang manga ungudangadara nang kanaankanaan ilawan aw pagsipag-dara sang botelya na lyarasakan nang petrolyo naoman nilan lasak sang kanilan ilawan aw mabosda yang lasak. 5 Adoon kay yadogay domatungyang usug na akasarun, yangkatodtod da silankayan yakatotorog.

6 “Tunang gabi aon gatawag na yagalaong,‘Pagmata kamo, yaibaw da yang usug naakasarun. Logwa kamo, osongonon ta yaan.’7 Kayan yagbangon yang samporong ka daragaaw dadyawa nilan yang kanilan ilawan. 8 Yangmanga daraga na buku nang ungudan yagalaongsang manga ungudan, ‘Atagi kami nang petrolyo,kay yang kanami ilawan baymatay, kay kyabosanda nang lasak.’ 9 Kayan yimibak yang mangaungudan, laong, ‘Tungup gaid nang ilawan namiyang petrolyo na dara nami. Singadto kamo sangtinda aw pagbili kamo sang petrolyo.’ 10 Kayanyomanaw yang manga daraga na buku nangungudan, yagabili sang petrolyo. Yamariyos silanyadatung yang usug na akasarun. Yaning limangka daraga na ungudan yamagad kanaan agsurudnang baray na pyagakasaran, kayan tyakup yangpilwangan.

11 “Wa akadogay yadatung yang inagad nilanna limang ka daraga. Yagatawag silan, laong,‘Kay Ginoo, kay Ginoo, owangi kami.’ 12 Yimibakyang usug na akasarun, laong, ‘Wara ak ikilarakamayo.’ ” 13 Kayan yaglaong si Jesus, “Maynaanyangpagbarik ko ani, wakawpanagkido kamokaywa kamo akatigam daw nana na allaw, daw nanana oras yang adatung ko.”

Yang Sambingay bain sang Torong ka Sogwanun(Lukas 19:11-27)

14 “Yang pagari nang Dios arag makagaonnang otaw na yakadto sang kadaygan na banwa.Nang wa pa yaan apanaw, yagatawag yaan sangkanaan manga sogwanun kay pangatagan silannang kanaan sapi, pyapagnegosyo kanilan antakkadogangan yaan na sapi. 15 Ayn nang amagagapagnegosyo nang manga sogwanun yaan yangkantidad na yaatag kanilan. Aon isa na yatagannaan nang limang mararan na ka pesos. Aon isana yatagan naan nang dowangmararan na ka pe-sos. Awyang isa yatagannaannang sangmararanna ka pesos. Kayan yomanaw yaan. 16 Yang

sogwanun na yatagan nang limang mararan naka pesos yaparabay magnegosyo, pyaganegosyonaan yaan na sapi, kayan kyadogangan nanglimang mararan na ka pesos. 17 Maynaan omanyang isa na sogwanun na yatagan nang dowangmararan na ka pesos, kyakadogangan yaan nasapi nang dowang mararan na ka pesos nangpagnegosyo naan. 18 Awgaid yang isa na sogwa-nun na yatagan nang sang mararan na ka pesosyagakotkot sang lopa aw lubungan naan yangsapi nang kanaan pangoro kay tyatago naan.

19 “Pagkadogay disaan, dyomatung da yangkanilan pangoro kay mapagkita sang kanaanmanga sogwanun daw yoonnono nilan yangkanaan sapi. 20 Yang sogwanun na yatagannaan nang limang mararan na ka pesos yodorodagkanaan, yagadara sang sapi aw yang yakado-gang na limang mararan na ka pesos. Laongnaan, ‘Kay pangoro, yataganmo ako nang limangmararan na ka pesos. Yani kay yang yakadogang,limang mararan na ka pesos.’ 21 Laong nangkanaan pangoro, ‘Maasub kaw, laban madyawyang imo mo. Nangaon syasarigan ta kawnang tagbi na kantidad, adoon asarigan ta kawnang dakora na kantidad. Adi la kaw kanakpaguya, papagumaun ta kaw.’ 22 Arag yodorodagkanaan yang sogwanun na yatagan nangaonnang dowang mararan na ka pesos. Laong naan,‘Kay pangoro, yatagan mo ako nang dowangmararan na ka pesos. Yani kay yang yakado-gang, dowang mararan na ka pesos.’ 23 Kayanyaglaong yang kanaan pangoro, ‘Maasub kaw,labanmadyaw yang imomo. Nangaon syasariganta kaw nang tagbi na kantidad, adoon asariganta kaw nang dakora na kantidad. Adi la kawkanak paguya, papagumaun ta kaw.’ 24 Kayandyomorod agkanaan yang sogwanun na yatagannaan nang sang mararan na ka pesos. Laongnaan, ‘Kay pangoro, yatigam ako na ikawmaigpit.Aw yagasool kaw sang pagtanum, akaimanan mona aon amakamang. Aw pyapagnegosyo mo sangsapi, gosto mo na aon gransiya. 25 Yamallukako kanmo, wakaw lyurubung ko yang kanmosapi antak di matanak. Tanawa, yani kay yangkanmo sapi.’ 26 Yimibak yang kanaan pangoro,laong, ‘Mataka kaw na sogwanun, yakasara kaw.Yaan kadi yang kyakaundan mo na madawat aksang abot aw yagasool ako sang pagtanum, namadawat ak nang gransiya aw pyapagnegosyoko sang sapi. 27 Kayan nanga wa mo ubutan-

Mateo 25:28 43 Mateo 26:5gan sang bangko yang sapi ko antak madawatko garo yang tubo naan na sapi adoon nin-ing pagori ko?’ 28 Kayan yaglaong yang pan-goro sang kadaygan na manga sogwanun naan,‘Bawiya yang sangmararan na sapi ko digkanaan,aw atagan asadtong aon samporong mararan.29 Kay yang otaw na kyakanarigan odoganganyang syasarig kanaan nang tigmad, kayan labanmadaig yang kanaan. Toyo yang di akanari-gan abawiin digkanaan yang maski tatagbi nasyasarig kanaan. 30 Yaning sogwanun na waykabos, parogwaa yaan adto sang kangitngitan.Mitiyao yaan adto, magaoyagut yang kanaanonto kay ukudurun laban.’ ”

Amatipon yang Kariko nang Otaw asangAtobangan ni Jesus

31Yabaymagindo si Jesus, laong, “Awmagbarikda ako ani sang donya, dagdagu yang kanakgaom. Amagad kanak yang kariko nang tagalan-git na manga sogwanun ko. Ako na gyugual nangAnak nang otaw yang magaari disining donya.32Wakaw amatipon yang kariko nang otaw asangatobangan ko, pagasitobokon ko silan maynangmagbantayay sang manga ayup na pyagasito-bok naan yang manga karnero aw yang mangakambing. 33 Byubutang nang magbantayay yangkarnero asang apit karinto naan, aw yang kamb-ing asang apit kawara naan. Maynaan yangmanga otawnapagasitobokon ko,” laongni Jesus.34 “Kayan ako na ari magalaong sang manga otawasang apit karinto ko, ‘Kamo na pyanganak danang kanak Ama na Dios, bading paguma da agawmayo, kay kamo yang kanak kasakopan. Dunganyamaimo yang donya, pyataan da nang Dios pag-buutan na ako yang magaari kamayo. 35Kay nan-gaon nang pagkagutum ko, pyapakaanmayo ako;yamarangga ako, pyapainum mayo ako. Maskiwa akmayo nangaon ikilaraa, tyatayodmayo ako.36 Nangaon nang way dagom ko, dyadagomanmayo ako. Yamasakit ako, tyatagapan ak mayo.Yamapiriso ako, tyatarok ak mayo.’ 37 Kayanyang manga mangkadyaw na otaw na asang apitkarinto ko, magaosip kanak, laong, ‘Kay Ginoo,akano kaw akagutum na pyapakaan kaw nami?Akano kaw akarangga na pyapainum kaw nami?38 Akano kami atayod kanmo na yadatung kawagkanami na way kilara mo? Akano kami ikitana way dagom mo na dyadagoman kaw nami?39 Akano kaw akasakit na tyatagapan kaw nami?Akano kaw akapiriso na tyatarok kaw nami?’

40 Kayan ako na ari imibak, magalaong ako sangapit karinto ko, ‘Aw yiimomayo yangmaynaan naimo sangmaski sini na yamaukudna yotoo kanak,maynang ako yang tyatabangan mayo kay yangyotoo kanak, yaan yang kanak manga lomon.’

41 “Kayan magalaong ako sang manga otaw naasang apit kawara ko, ‘Panaw kamo adto, kaykyakaingutingutan kamo nang Dios. Singadtokamo sang laga na di magkamatay na pyap-ataan nang Dios kadini butang na pagasilotankang Satanas aw yang kanaan manga sogwanun.42Maynaan, kay nangaon yamagutum ako, kayanwa mayo ako apakaana; yamarangga ako, kayanwa mayo ako apainuma. 43 Nangaon na bayapa ako na yadatung agkamayo na way kilara ko,wa mayo ako atayoda. Nangaon way dagomko, kayan wa mayo ako adagomi. Yamasakitako, kayan wa mayo ako atagapi. Yamapirisoako, kayan wa mayo ako ataroka.’ 44 Magaosipsilan kanak, laong, ‘Kay Ginoo, akano kaw namiikitaa na yamagutum kaw, na yamarangga kaw,na way kilara mo, na ikaw way dagom, na ya-masakit kaw, na yamapiriso kaw, kayan wa kawnami atabangi?’ 45 Kayan ako na ari imibak,magalaong ako sang apit kawara ko, ‘Kay wamayo atabangi yang maski sini na yotoo kanakna yamangkaukud, maynang ako yang wa mayoatabangi.’ ” 46 Kayan yaglaong si Jesus, “Yaningmanga otaw na apit kawara ko, adaraun adtosang pagasilotan kanilan sang silot na way kat-aposan. Toyo yang matarong na apit karinto ko,panalanginan ko silan nang way kataposan.”

26Yang Byabaat na Imoon kang Jesus(Markos 14:1-2; Lukas 22:1-2; Juan 11:45-53)

1 Pagkatapos pagindo ni Jesus yaan kariko,maglaong yaan sang kanaan manga inindo,2 “Yatigam kamo na dowa koman na allaw yangpista na pyagangaranan nang Paglabay. Kayanako na gyugual nang Anak nang otaw apadakupkay akarabowan nilan asang kaoy na koros.”

3 Yang manga pangoro na magampowayaw yang mangkatikadung nang manga Judioyanagkatipon asang baray ni Kaipas na labaw namagampoway. 4Yanagkabaraw silan daw onnoonnilan pagdakup kang Jesus antak di katigamannang kadaygan na panagdakupun nilan, kaylyalaom nilan na yaan apatayun. 5 Wakaw kabayanagkabaraw silan na silanay da, laong nilan,“Di natu yaan adakupun asang atobangan nining

Mateo 26:6 44 Mateo 26:28magkadaig na yatambong sang pista kay dawsilan madaman kayan yasamok aw barusi kitanilan kay madyaw nilan si Jesus.”

Byobobowan yang Oro ni Jesus nang Lana nangAadto Yaan Betania

(Markos 14:3-9; Juan 12:1-8)6 Aadto si Jesus sang barrio na Betania, asang

baray ni Simon. Sanla yang sakit ni Simonnangaon, wakaw pyagangaranan yaan nang san-laun. 7 Aadto yodorod agkang Jesus yang bobayna yagadara nang tagbi na botelya na yamatmonang laban maal na maballo na lana. Dyuduputnaan bobo sang oro ni Jesus yaan na lana kabayakaan si Jesus. Yaan yang batasan nilan awyagataod silan. 8 Pagkita nang manga inindoni Jesus, mangkadaman silan. Yagalaong silan,“Nanga yaan kyakayam na lana? 9 Barigyaansa garo yaang maal na lana kayan yang bayadsaan pangatag sangmanga pobre.” 10Pagkatigamni Jesus sang pyagalaong nilan, maglaong yaan,“Pabayai mayo yaan na bobay, kay labanmadyawyang yiimo naan kanak. 11Maski kano makaatagkamo sang manga pobre kay yabay kamo man-agkitakita disini na banwa. Awgaid ako, di dakmadogay dini kamayo. 12 Byobobo naan yaningmaballo na lana antak maballo pataan yaninglawas ko kaba wa pa ak ulubungan. 13 Pagalaongko kamayo na di yaan na bobay akaringawan,kay maski diin makarimpud yaning madyaw nabatok sang kaagi ko asang kariko nang banwa,arag ogogodon yaning yiimo naan kanak.”

Si Judas Matabang sangMagapadakup kang Jesus(Markos 14:10-11; Lukas 22:3-6)

14 Kayan kyomadto sang manga pangoro namagampoway yang isa sang samporo aw dowa naapostol ni Jesus na pyagangaranan ni Judas Iskar-iote. 15 Yagalaong yaan kanilan, “Pilang abayadmayo kanak awmatabang ak kamayo antakmayopadakup si Jesus?” Byabayadan nilan yaan nangkatlowan na book na sapi. 16 Kayan disaan yabaypagsaitan ni Judas si Jesus daw onnoon naanpagpadakup kang Jesus.

Yapagsaro si Jesus sang Kanaan manga Inindonang Pista nang Paglabay

(Markos 14:12-21; Lukas 22:7-14,21-23; Juan 13:21-30)

17 Dyomatung da yang mona na allaw nangpista na yaan yang kyakaan nang manga Judioyang paan na way patoron. Kayan dyomorod

agkang Jesus yang kanaan manga inindo na ya-galaong, “Wain yang baray na gosto mo pagalo-towan nami sang iyambong ta nang pista nangPaglabay?” 18 Yimibak si Jesus, laong, “Kadtokamo sang syodad adto sang otaw na pyagaindoko kamayo, aw paglaonganmayo kanaan na yangGinoo yagalaongna dimadogay panagpatayundayaan. Gosto naan na disaan yaan magaiyambongsang kanmobarayna yaanyang inagadnaanyangkanaan manga inindo, kay tikakaan da sang pistanang Paglabay.” 19Kayan kyadtowan nangmangainindo ni Jesus yang otaw na pyagaindo naankanilan, kayan yandam nilan yang iyambong ni-lan nang pista nang Paglabay.

20Nang gabi la, yapagsaro si Jesus komaan sangsamporo aw dowa na inindo naan. 21Kaba yakaansilan, yagalaong si Jesus, “Pagalaong ko kamayona aon isa kamayo na matabang sang yapagkon-tara kanak antak ako dakupun nilan.” 22 Kayanyangkaundug yang kanaanmanga inindo tungudsang pyagalaong naan. Isaisa kanilan yagaosip,laong, “Sini, kay Ginoo, daw ako?” 23 Yimibaksi Jesus, laong, “Yaan na matabang sang mag-apadakup kanak yang isa kamayo na yapagsarokanak domarit nang paan asang sabaw. 24 Akona gyugual nang Anak nang otaw apatayun may-nang syosolat na amapagguna kanak. Awgaidkallaat da agaw nang otaw na matabang sangmagapadakup kanak, madyaw pa kanaan aw wayaan magkawtaw.” 25 Si Judas na matabang sangmagapadakup kang Jesus arag yagalaong, “KayGinoo, daw ako yang pyagalaong mo?” Kayanyimibak si Jesus kanaan, laong, “Yaan sa agaw,yaang pyagalaong mo.”

Yang Pagpisangpisang nang Ginoo sang Paan naPyapakaan sang Kanaan manga Inindo

(Markos 14:22-26; Lukas 22:15-20; 1 Korinto 11:23-25)

26 Kaba yakaan silan, pyopoti ni Jesus yangpaan aw pagpasalamat yaan sang Dios, kayanpyagpisangpisang naan yaan aw pandooran naansang isaisa sang kanaan manga inindo. Kayanyaglaong yaan kanilan, “Yani yang kanak lawas.Dawata mayo aw kaana.” 27 Kayan tyakmagan niJesus yang tabo na aon inumun nilan. Pagpasala-mat naan sang Dios, pandool naan kanilan, kayanyaglaong, “Inuma mayo yani kariko, 28 kay yaniyang kanak dogo na apatutudun na pagatobossang sara nang madaig na otaw. Wakaw pinaagisang kanak dogo na apatutudun amatoman yang

Mateo 26:29 45 Mateo 26:52maori na saad nang Dios kamayo na olowasunkamo sang kamayo sara. 29 Pagalaong ko kamayona di da ako iminum oman sang inmun na parasmatag domatung yang allaw na iminum kita sangbaya na inmun asang kasakopan nang kanak Amana Dios.” 30 Pagkatapos saan, managkanta silansang kanta na pagsimba sang Dios, pyagabantogkanaan, kayan lyomogwa silan saan na baray awsingadto sang butay na Kaolibowan.

Pyapakatigam ni Jesus yang Paglaong ni Pedro naBuku Silan nang Maginagad

(Markos 14:27-31; Lukas 22:31-34; Juan 13:36-38)31 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Ayawan

ako mayo kariko mallaw, kay yaan yang pyapaso-lat nang Dios kadini na yagalaong, ‘Apatayun koyang magbantayay sang manga karnero kayanyanagsarimburag mandaragan yang mangakarnero.’ 32 Awgaid,” laong ni Jesus, “awpapagboiin da ako oman sikun patayun, magaonaako kamayo komadto Galilea.” 33Kayan yaglaongsi Pedro kanaan, “Maski ayawan kaw mallawnang kadaygan, ako dili, di ta kaw ayawan maskinanang amapagguna.” 34 Yagalaong si Jesus,“Kay Pedro, pagalaong ko kanmo na di pa yangmanok magatagaok mallaw nang pakallawun,pagalaong da mo ako nang makatlo na bukukita nang maginagad.” 35 Kayan yaglaong siPedro, “Aw patayun kaw, arag sa ak omonongmapapatay, di ak magalaong na buku kita nangmaginagad.” Min da naan arag yang pyagalaongnang kadaygan na manga inindo ni Jesus.

Yagaampo si Jesus adto Getsemane(Markos 14:32-42; Lukas 22:39-46)

36 Kayan kyomadto si Jesus aw yang mangainindo naan sang tatanuman na pyagangaranannang Getsemane. Aadto yagalaong si Jesuskanilan, “Pagingkod kamo dini kay disadto ako,magaampo ako.” 37 Silan na pyagaagad naansi Pedro aw yang dowa na anak ni Sebedeo.Kayanyakudugkudug si Jesus disaan, labanyama-puruk. 38 Kayan yaglaong yaan sang toro naasang said naan, “Laban ak yamapuruk, maynangmobogto da yang ginawa ko. Disini la kamo,pakatanaw kamo, ayaw magkatorog.” 39 Kayanyapaawatawat si Jesus kanilan, awpagloob disanglopa, kayan yagampo sang Dios, laong naan, “KayAma, awmaimo, pyangayo ko na di garo amapag-guna kanak yaning laban marisud na madatungkanak. Awgaid gosto ko, kay Ama, na yang kanmo

pagbuut yang amatoman ani kanak, dili yangkanak pagbuut.”

40 Pagkatapos naan magampo, magbarik si Je-sus sang toro na inindo naan, kikita naan na ya-mangkatorog silan. Yagalaong yaan kang Pedro,“Di kaw kadi makatigkul sang pagkatodtod momaski nang sang ka oras gaid? 41 Ayaw kamomagkatorog, pangayo kamo sang tabang nangDios antak di kamo maboyo ni Satanas. Manga-gad garo kamo sang pagbuut nang Dios, toyo wakamo makaimo kay way abay gaom nang otaw.”

42 Kayan kyomadto oman si Jesus kay maga-ampo oman. Laong naan, “Kay Ama, aw dimaimona ilingatun digkanak yaning laban marisud namadatung kanak, madyaw ko na amatoman yangkanmo pagbuut ani kanak.” 43 Pagori oman niJesus sang toro na inindo naan, kitaun naan nayoman silan matorog kay laban yamatodtod.

44 Kayan pyanawan silan naan oman na mag-aampo nang katlo. Nginyan da, magonawa yangkanaan pagampo. 45 Pagkatapos naan magampo,magbarik yaan agkanilan aw paglaong, “Yabay pasa kadi kamo matorog? Tanawa mayo, dadatungda nang magadakup kanak. Ako na gyugual nangAnak nang otaw apadakup sang manga saraunna otaw. 46 Kaindug da kamo kay yaibaw dayang yatabang sang magadakup kanak. Bay da rakamo, mapagkita kita kanilan.”

Dyadakup si Jesus(Markos 14:43-50; Lukas 22:47-53; Juan 18:3-12)

47 Kaba yagasorit si Jesus, yadatung si Judasna isa sang samporo aw dowa na apostol ni Je-sus. Madaig yang inagad naan, yanagdara silannang manga espada aw manga bobonal na kaoy.Yang gasogo sining manga otaw na inagad niJudas yang manga pangoro na magampoway awyang mangkatikadung nang Judio. 48 Dadaan dapyaglaong ni Judas yang kanaan manga inagadna ayn nang arukan naan, yaan yang adakupunnilan. 49Wakaw pagdatung ni Judas, maparabayyaan domorod kang Jesus aw paglaong, “Wainkaw, kay Ginoo?” Kayan yarukan naan si Jesus.50 Kayan yaglaong si Jesus, “Pakalluga ra imowayang imoon mo kanak, kay lagi.” Kayan dyakupsi Jesus nang manga inagad ni Judas, pyapakag-sun yaan nilan tagunun. 51 Yang isa na inagadni Jesus yakabindas sang kanaan espada, titibasnaan yang allang nang labaw na magampowayaw kapangori sang sangkilid na taringa naan.52 Kayan yaglaong si Jesus kanaan, “Sooban yang

Mateo 26:53 46 Mateo 26:72espada mo, kay yang makapoti sang matarumamatay yaan arag nang matarum. 53 Wa kadikamo akatigam na aw mapatabang ako sangkanak Ama, aparabayun naan pakaniin kanakyang pilang mararan na tagalangit na sogwanunko? 54 Awgaid, aw mapatabang ak kanaan, dida amatoman yang pyapasolat nang Dios kadini.Wakaw di ak mapatabang sang kanak Ama naDios kay antak matoman yang pyapasolat naanna kanaan pagbuut.”

55 Kayan yaglaong si Jesus sang yanagdakupkanaan, “Nanga kamo yanagdara nang mangaespada aw bobonal maynang torisan yang panag-dakupun mayo? Allawallaw yagaindo ako digsu-rud nang templo, nanga wa mayo ako adakupadisaan? 56 Awgaid abay da ra, kay karikonini yamapagguna kanak antak matoman yangsyosolat kadini nang manga propeta nang Dios.”Pagkatapos ni Jesus maglaong saan, ayawan yaannang kariko nang kanaan manga inindo, dyara-ganan da yaan.

Dyadara si Jesus adto sang Mangkatikadung nangmanga Judio

(Markos 14:53-65; Lukas 22:54-55,63-71; Juan 18:13-14,19-24)

57 Kayan dyara si Jesus nang yanagdakupkanaan agkang Kaipas na labaw namagampoway.Yanagkatipon disaan na baray yang manga mag-indoway sang balaod aw yang mangkatikadungnangmanga Judio. 58Si Pedro yigiyod kang Jesus,toyo maawatawat yang pagurangan. Pagdatungni Pedro sang baray ni Kaipas, yarasak yaan sanginarad nang baray, toyo wa apanik. Yapagobayyaan digdarum sang manga bantay sang baray,kay magasait yaan daw onnoon nilan si Jesus.59 Agsurud nang baray yang manga pangoro namagampoway awyang kariko nang pangoro nangmanga Judio na yanagkatipon disaan, yanagk-abaraw daw nana na sara yang atakun nilan kangJesus na akasombong antak patayun. 60-61Awgaidway kikita nilan na sara na akaponowan nangpagpatay nilan kanaan. Maski madaig yanggatistigos di akatoowan kay wa magaonawa yangpyagalaong nilan kay podo kagaro. Yadogay-dogay disaan, yadatung yang dowang ka otawna mangkagaro na tistigos na yagalaong, “Yanisa agaw yang yagalaong nangaon na alanasunnaan yaning dagdagu na templo nang Dios, kayanoman naan lindugun nang katlong allaw.”

62 Kayan yimindug yang labaw na magam-poway aw paglaong kang Jesus, “Nanga, wayakaibak mo sining sombong nang manga otaw?”63 Toyo wa iibak si Jesus. Kayan pyaglaong yaannang labaw na magampoway, laong, “Ibaka nangmatungtung yaning pagaosip ko kay aani kawsang atobangan nang Dios na di magkamatay.Paglaongan kanami daw ikaw agaw si Kristo naAnaknangDios.” 64Yimibak si Jesus, laong, “Yaansa agaw, yaang pyagalaong mo. Pagalaong kokamayo na madatung yang allaw na akatigamanmayo na ako na gyugual nang Anak nang otawyang makagagaom sang kariko kay ikitaun mayoako asang apit karinto nang Labi na way tata-manan nang kanaan gaom. Arag ikitaun mayoako na magabarik ani sang donya sikun diglan-git na madari nang panganod.” 65 Pagdungugnang labaw na magampoway sang sorit ni Jesus,parabay naan lasiin yang kanaan dagom, kaylaban lyarangutan yaan. Kayan yaglaong yaan,“Yang kanaan sorit yang pagminos sang Dios,wakaw di da kita magatagad sang kadaygan pana tistigos kay dyumungug da kita sang kanaansorit na pagminos naan sang Dios kay yagalaongyaan na mayn kono kanaan yang Dios. 66Wakawonnoon da mayo yaan na otaw?” Kayan yimibakyang manga pangoro nang Judio, laong, “Angayyaan patayun.”

67-68 Kayan pyanagtobadan nilan yang kaimoni Jesus aw sombaga nilan. Arag aon yasampakkanaan na yagalaong, “Ikaw na Kristo, tooka dawsining yasampak kanmo.”

Wa Aangkuna ni Pedro na Inagad naan si Jesus(Markos 14:66-72; Lukas 22:56-62; Juan 18:15-18,25-

27)69 Si Pedro agdarum da, yagapogaang. Aon

disaan sogwanun na bobay nang labaw na maga-mpoway na yodorod kang Pedro, kayan yaglaongyaan kanaan, “Ikaw yang arag inagad ni Jesusna taga Galilea.” 70 Awgaid wa aangkun si Pe-dro asang atobangan nilan kariko na maginagadsilan si Jesus. Sana yaglaong da yaan, “Waraako akatigam sang pyagalaong mo daw nana.”71 Kayan kyomadto yaan sang apit nang tatakupnang inarad. Aon disaan kadaygan na sogwa-nun na bobay na ikita kanaan, laong naan sangmanga otaw disaan, “Yani na otaw, arag inagadni Jesus na taga Nasaret.” 72 Wa oman si Pedroaangkun asang atobangan nilan na maginagadsilan si Jesus. Sana yaglaong da yaan, “Buku

Mateo 26:73 47 Mateo 27:19

kami nang maginagad, laban sa wa ak ikilarasaan na otaw.” Kayan yaglaong yaan na isilotanyaan nang Dios aw buku nang matungtung yangpyagalaong naan. 73 Wa akadogay, aon mangaotaw na yanagkoro disaan na yodorod kang Pe-dro. Yagalaong silan, “Tinuud sa agaw na ikawarag inagad ni Jesus. Yatigam kami kay tobokyang kanmo tingug sang kanami.” 74 Pagdungugni Pedro saan, maglaong yaan oman, “Isilotanako nang Dios aw buku nang matungtung yangpyagalaong ko na wa ak ikilara saan na otaw.”Pagkampus nang sorit naan, magtagaok yangmanok. 75Pagdungugni Pedro sang tyagaok nangmanok, kaundan naan yang pyagalaong kanaanni Jesus na yagalaong, “Nang di pa yang manokmagatagaok mallaw, magalaong da kaw nangmakatlo na buku kita nang maginagad.” Kayanlyomogwa si Pedro sang inarad kayan yagdaraw,laban yamaundug.

27Dyadara si Jesus adto kang Pilato(Markos 15:1; Lukas 23:1-2; Juan 18:28-32)

1 Pakallawun da, kariko nang pangorona magampoway aw kariko nang mangamangkatikadung nang manga Judio yanagk-abaraw, yagaoyon silan na apapatay nilan siJesus. 2 Kayan pyagapos nilan yang buktun niJesus aw padaraan agkang Pilato na gobernadorantak okman naan.

Yang Pagkamatay ni Judas(Apostol 1:18-19)

3 Si Judas na yatabang sang yapagkontara kangJesus yagasusul pagkatigam naan na apapatay siJesus, kayan kyomadto yaan sangmanga pangorona magampoway aw manga mangkatikadung,kay oori naan kanilan yang katlowan na bookna sapi. 4 Yagalaong yaan kanilan, “Yakasara daako kay ako yang yatabang kamayo magpadakupkang Jesus. Yatigam ako na way kanaan sara.”Yimibak silan, laong, “Way labut nami saan.Kanmo rakman.” 5 Syasaboya ni Judas yang sapiaw kakanat digsurud nang balaan na ampowananasang templo. Kayan yomanaw yaan aw pagbitay,yagtoyo da yaan.

6 Pagpoti nang manga pangoro na magam-poway sang sapi, maglaong, “Aw dogpo yani sangsapi surud nang templo, makalapas da kita sangbalaod kay yaning sapi bayad sang pagpatay sangotaw.” 7Wakaw yanagkabaraw silan daw onnoon

da nilan yaan na sapi. Pyagaoyonan nilan napagabili yaan na sapi sang lopa na lopa nangmangngimo sang koron, kay imoonpallurubngansang manga otaw na buku nang Judio. 8 Wakawpyagangaranan nilan yaan na lopa nang lopanang dogo, yang kaorogan naan, yang lopa nabinili nang sapi na bayad sang pagpatay sangotaw.

9 Pagbili nilan saan na lopa, matoman yangpyagalaong kadini nang propeta nang Dios na siJeremias na yagalaong, “Kyakamang nilan yangkatlowan na book na sapi na bayad kanaan. Yaanyang bayad na pyagaidaragan nang manga otawna sompaw ni Israel. 10 Yaan na sapi pyagabayadnilan sang lopa nang mangngimo sang koron kayyaan yang pyagasogo kanak nang Dios.” Yaanyang pyagalaong ni Jeremias kadini.

Bibista ni Pilato si Jesus(Markos 15:2-5; Lukas 23:3-5; Juan 18:33-38)

11Si Jesus yagaindug asang atobangan ni Pilatona gobernador na yagabista kanaan. Yoosip yaanni Pilato, laong, “Ikaw agaw yang ari nangmangaJudio?” Yimibak si Jesus, laong, “Yaan sa agawyaang pyagalaong mo.” 12 Kayan pyagsombongsi Jesus kang Pilato nang manga pangoro namagampoway aw manga mangkatikadung nangJudio, toyo wa si Jesus iibak. 13 Wakaw yagaosipkanaan si Pilato, laong, “Nanga dili kawmagibak?Kay paningug, madaig yang pyagasombong nilankanak bain kanmo.” 14 Toyo ampan, wa yaaniibak, wakaw laban yamaburungburung si Pilato.

Yookman na Apatayun si Jesus(Markos 15:6-15; Lukas 23:13-25; Juan 18:39-19:16)

15 Yang batasan nang gobernador kada toigaw dyomatung da yang pista nang Paglabay,pyagaboroyan naan yang isa na piriso na ayoonnang manga Judio na aparogwaun naan. 16 Yaanna pista nang Paglabay aon piriso na pyagan-garanan ni Barabas na yamabantog sang imo namaat. 17 Pagkatipon nang magkadaig, magosipsi Pilato kanilan, laong, “Sini yang piriso nagosto mayo na oboroyan ko? Si Barabas, daw siJesus na gyugual nang Ari na pinili nang Dios?”18 Maynaan yang pagosip ni Pilato kanilan, kaykyakatigaman ni Pilato na syosombong si Jesusnang manga pangoro nang Judio kay isindil silankang Jesus.

19 Kaba yagaingkod si Pilato digsurud nangbaray nang okmanan, yadatung yang solat napyapadara nang asawa naan na yagalaong, “Ayaw

Mateo 27:20 48 Mateo 27:43magilabut saan na otaw, kay way sara naan. Kaykyakarisudan ak laban konggabi nang tagaynupko kay pyapagtagaynup ako kang Jesus.”

20 Awgaid yang manga pangoro na magam-poway aw yang mangkatikadung nang Judio, ya-gaindo silan sang gakadaig na manga otaw nayaan yang ayoon na oboroyan si Barabas, yaanyang pagalaong na apatayun si Jesus. 21 Kayanyoman magosip kanilan si Pilato, laong, “Wainyang gosto mayo na oboroyan ko sining dowangka otaw?” Laong nilan, “Si Barabas yangoboroyan.” 22 Kayan yaglaong si Pilato, “Awmaynaan, onnoon ko si Jesus na gyugual nangari na pinili nang Dios?” Kayan yimibak silankariko, laong, “Pakarabowi yaan asang koros.”23Kayan yaglaong si Pilato, “Nanga, nanangmaatna imo naan?” Kayan yagdogang yang tanognang manga Judio. Ban da agaw gyagaan da yangkanilan sorit, laong, “Pakarabowi yaan asangkoros.” 24 Kayan kyatigaman ni Pilato na yangkanaan sorit di pangagdan nangmanga otaw, kaymasamok da silan laban. Wakaw yakamang siPilato sang tobig aw onawi naan yang kanaankamot asang atobangan nang gakadaig. Ya-galaong yaan, “Kamayo yaan sara. Yang kamayokamot yang akadogwan nini na otaw. Yang kanakkamot dili. Aw patayun mayo yaan, kamayorakman, way labut ko.” 25 Kayan yimibak yanggakadaig, laong, “Uu, sa agaw, kanami sara yangpagpatay kang Jesus, aw arag sara nang kanamimanga sompaw.” 26 Kayan byoroyan ni Pilatosi Barabas adto kanilan, aw parabutan naan siJesus nang lobid na aonmakakkapig, kayan syogonaan yangmanga sondaro na akarabowan si Jesusasang koros antak patayun.

Si Jesus Dyodoogdoog nang manga Sondaro(Markos 15:16-20; Juan 19:2-3)

27 Pagkarabut nilan kang Jesus, daraun yaannang manga sondaro agsurud nang inarad nangbaray ni Pilato. Kayan tyawag nilan yang karikonang kasondarowan disaan. 28 Lyorobas nilanyang dagom ni Jesus, aw dagomi si Jesus nangmapora na dagom, kay gyagaon sa kono nilansang ari. 29 Kayan yagsarapid silan sang sok-sokon na baragun na yiimo pudung aw pudun-gan nilan sang oro naan. Pyapagtakmag nilanyang karinto na tollo naan sang baston, kayanlyomood silan asang atobangan naan nang pag-doogdoog nilan kanaan. Kayan yaglaong silankanaan, “Kay Ginoo, ari kaw nang manga Judio.”

30Pyanagtobadannilan si Jesus kayankyamangannilan sang baston aw bonaran sang oro naan.31 Pagkatapos nilan magdoogdoog kanaan, pana-globasun nilan yang mapora na dagom, aw sootinilan oman nang tyoonan naan dagom. Kayandyara yaan nilan aglogwa antak panagkarabowannilan asang kaoy na koros.

Kyakarabowan si Jesus asang Koros(Markos 15:21-32; Lukas 23:26-43; Juan 19:17-27)

32 Kaba yangindaran silan aglogwa nang syo-dad, pyagakita nilan yang otaw na pyagan-garanan ni Simon na taga Sirene. Lyurugus nilanyaan papagpusanun sang koros na pyupusan niJesus. 33 Kayan dyara nilan si Jesus adto babawnang tagbi na butay na pyagangaranan nangGolgota. Kyaragsaan nang oro yang kaorogannang aran naan na butay. 34Kayan pyainum nilansi Jesus sang inmun na dyadariyan nang apdotoyo pagkatimtim naan saan, wara yaan iinum.

35 Kyakarabowan nilan si Jesus asang koros,kayan tyollok nilan yang koros sang lopa. Pagkat-apos saan, managripa silan daw sining makapag-panmo kanilan sang kada isa na dagom ni Je-sus. 36 Kayan yanagingkod silan aw panagbantaykanaan. 37 Yang sombong nilan bain kang Jesussyosolat asang tupad nang babaw nang oro niJesus. Laong nang sombong nilan, “Yani si Jesusyang ari nang manga Judio.” 38 Aon dowangka torisan na arag kyakarabowan nilan asangkanilan koros, yang isa apit karinto ni Jesus, awyang isa apit kawara naan.

39 Yang yallabay yagadadangu na yagaodyatkang Jesus. 40 Kayan kyuyat nilan si Jesus,laong, “Ati nimo na magaranas sang templo awimowa oman surud nang torong allaw. Aw Anakkaw nang Dios, panaog disang koros antak dimogto yang ginawa mo.” Maynaan yang kanilanpagodyat kang Jesus. 41 Arag yagaodyat kanaannang maynaan yang manga pangoro na magam-poway aw yang manga magindoway sang balaodni Moises aw yang manga mangkatikadung, ya-gaonawa silan kariko, arag silan yagaodyat kangJesus. 42 Yagalaong silan, “Yakatabang sang ka-daygan na otaw, awgaid di yaanmakatabang sangkanaan tyoonan lawas. Aw makapanaog yaandisang koros na akamatayan naan, motoo ra kamina yaan yang ari nami na taga Israel. 43 Yasarigkono yaan sang Dios, yagalaong yaan na Anakyaan nang Dios. Pagatanawan nami agaw dawpa-panaogon yaan nang Dios disang koros, kay yaan

Mateo 27:44 49 Mateo 27:66kono yang kyakarugunan nang Dios.” 44 Maskiyang torisan na arag kyakarabowan asang apitnang koros ni Jesus, arag yagaodyat kanaan nangmaynaan.

Yang Pagkamatay ni Jesus(Markos 15:33-41; Lukas 23:44-49; Juan 19:28-30)

45 Pagkaalasdosi nang allaw sakadyap yagngit-ngit da yang banwa. Mangitngit da yang banwaasta yagalastres nang ambong. 46 Pagkaalastresnang ambong, gagaan ni Jesus yang pagsorit,laong, “Eli, Eli, lama sabaktani.” Yang kaorogannaan na sorit, “Dios ko, Dios ko, nanga tyatariko-dan mo ako?” 47 Aon manga otaw disaan nayudungug saan na sorit ni Jesus, kayan yaglaongsilan, “Dagaw yagatawag yaan kang Elias napropeta nang Dios kadini.” 48 Pagdungug nilansaan, maparabay moti yang sang ka otaw sangespongha aw tuguma naan sang inmun kayansyaringit sang kaoy aw dadawugan naan adtosang baba ni Jesus kay antak supsupun naan.49 Kayan yaglaong silan, “Pabayai la doon, kaypagatanawan da ta gaid daw komaon si Eliasna makamang kanaan disang koros.” 50 Kayankyomowaaw si Jesus, kayan yomogto yang ginawanaan.

51 Pagkamatay ni Jesus, maparabay mapikasyang madakmul na sapot na pyagasarimbungsang balaan na ampowanan nang Dios disangtemplo ag Jerusalem. Pagpono digtaas mapikasyaan na sapot datung agdarum. Yama-gayong yang banwa nang dakora na linog,yamangkapiyak yang mangkabakla na bato.52-53 Aon manga gikub na butanganan nangyamangkamatay na yanagbukad nang linog.Pagboi ni Jesus oman na pyapatay, madaigarag na tomotoo kanaan na yangkamatay da naarag pyapagboi oman. Yallogwa silan disangmanga gikub na byubutangan kanilan kayanyagpanawpanaw silan asang syodad na balaan.Yapakita silan sang madaig na otaw.

54 Yang manga sondaro aw yang kapitan nilanna yanagbantay asang apit nang koros ni Jesus,pagbati nilan sang linog, mangkalluk silan nangyamapagguna na kikita nilan disaan. Kayanyaglaong silan, “Anak sa agaw nang Dios yaanna otaw.” 55 Aon manga bobay disaan na yanag-tanaw, maawatawat silan sang koros ni Jesus.Taga Galilea silan na yamagad nangaon kang Je-sus ag Jerusalemkay yatabang kanaan. 56Yang isakanilan si Maria Magdalena, arag asaan si Maria

na ina nang dowa namaglomon na si Santiago awsi Jose, aw arag asaan yang asawa ni Sebedeo.

Byubutang yang Lawas ni Jesus agsurud nangGikub

(Markos 15:42-47; Lukas 23:50-56; Juan 19:38-42)57 Agput da magabi naan na allaw, yadatung

yang mayaman na pyagangaranan ni Jose nasikun dig Arimatea. Arag yaan inindo ni Jesus.58 Yakadto yaan kang Pilato, yaayo naan yanglawas ni Jesus. Kayan pyaglaong ni Pilato naapakamang kang Jose yang lawas ni Jesus disangkoros. 59 Kayan kyamang ni Jose yang lawas niJesus, aw burubudi naan nang bago na sapot namapoti. 60 Aon baya na inimo ni Jose na gikub.Inimo yaan naan disang kilid nang pangpangna bato. Byubutang naan yang lawas ni Jesusagsurud naan na gikub kayan pyoron naan yangdakora na bato asang baba nang gikub antakmatampung, kayan yomanaw yaan. 61 Si MariaMagdalena aw yang isa na Maria, yagaingkodsilan disaan kay tyatarigponowan nilan yanggikub.

Byabantayan yang Gikub na Byubutangan sangLawas ni Jesus

62 Paglabay nang allaw na pagpangandam,pakallawun da, yakadto kang Pilato yang mangaPariseo aw yang manga pangoro na magam-poway, 63 aw paglaong silan kang Pilato, “KayPangoro, kyakanamputan nami yang sorit nongmagaro na otaw nang wa pa yaan akamatay nayagalaong yaan, ‘Aw matay ako, magaboi akooman nang katlong allaw.’ 64Wakaw madyaw naapabantayan yang gikub surud nang torong allawdaw takawun kamangun nang manga inindonaan yang lawas naan kayan yaglaong silan sangkadaygan na manga otaw na yagboi da oman siJesus na pyapatay. Aw masiling nang maynaan,yang kagaro nang maori na pagpatoo nilan sangmanga otaw labaw pa sang mona.” 65 Yimibaksi Pilato, laong, “Ayn dakman kamayo, kamangayangmanga sondaro aw papagbantaya silan sanggikub.” 66 Kayan kyomadto silan sang gikub, awtarigponowi nilan yang pyagatampung na batoantak way magkamang. Kayan pyanawan nilanyangmanga sondaro na pyapagbantay nilan sanggikub na byubutangan nang lawas ni Jesus.

28Yang Pagboi Oman ni Jesus(Markos 16:1-10; Lukas 24:1-12; Juan 20:1-10)

Mateo 28:1 50 Mateo 28:201 Paglabay nang allaw na pagpapatana,

pakallawun pa nang kaisa na allaw, si MariaMagdalena aw yang kanaan inagad na aragpyagangaranan ni Maria yakadto sang gikubkay matanaw silan. 2 Sakadyap yaglinog dayang banwa nang maanug na linog. Kayankyomaon yang tagalangit na sogwanun nangGinoo, gakamang sang dagdagu na bato napyagatampung sang gikub, kayan yagingkodyaan disaan na bato. 3 Yang kaimo naan labanmaallag, yakasilaw, aw yang kanaan dagomlaban gimapotiyan. 4 Yang manga sondaro nayanagbantay sang gikub, yamangkalluk laban.Kyukubla, yarimpurungan silan nang pagkalluk.

5 Kayan yaglaong sang manga bobay yangtagalangit, “Ayaw kamo magkalluk. Yatigam akona yatarok kamo kang Jesus na kyakarabowannilan asang koros. 6 Wa da yaan dini, yagboi dayaan oman, kay yaan yang pyagalaong naan nan-gaon na magaboi oman. Adi kamo, tanaw kamosining byubutangan nang lawas naan. 7 Parabayda kamo ori aw batoki mayo yang manga inindonaannapyapagboi da yaan oman. Yagona ra yaankamayo adto Galilea, ikitaun mayo yaan adto.Ayaw mayo pagkaringawi yaning pyagalaong kokamayo.” 8 Kayan yaparabay manaw yang kaw-bayan sikun sang gikub. Maski yamalluk silan,yanaguma silan laban. Yandaragan silan na gaa-pas kay magabatok sang manga inindo ni Jesus.

9 Kayan sakadyap pyagkita da nilan si Jesus.Yagalaong si Jesus kanilan, “Wain kamo?” Kayanlyomood silan asang atobangan naan aw potiyanilan yang kanaan siki, kay sisimba nilan yaan.10 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Ayaw dakamo magkalluk. Panaw kamo aw paglaongamayo yang kanak manga inindo na pyapasin-gadto silan Galilea, magakita kami dato.”

Byabatok nang manga Sondaro yang Kariko nangYamapagguna

11 Pagpanaw nang kawbayan sikun sang gikub,komadto sang syodad yang manga sondarona yanagbantay sang gikub, yagabatok sangmanga pangoro na magampoway, byabatoknilan yang kariko nang yamapagguna. 12 Yangmanga pangoro namagampoway aw yangmangamangkatikadung yanagkabaraw daw nananginangun nilan. Kayan yatagan nilan yang mangasondaro nang madaig na sapi antak di magbatoksang tinuud. 13 Yagalaong silan sang manga son-daro, “Yani yang paglaongan mayo sang manga

otaw, ‘Yakaon nang gabi yang manga inindoni Jesus aw kamanga yang kanaan lawas kabayatorog kami.’ 14Awdumungug yang gobernadorna yatorog kono kamo, papagbarawan nami yaanantak dili kamo damanan.” 15 Kayan kyamangnang manga sondaro yang sapi aw pangagdinilan yaan na pagindo kanilan. Yang kagaro napyagaindo sang manga sondaro tigkan adoonyabay nangmanga Judio toowan namatungtung.

Yapakita si Jesus sang kanaan manga Inindo(Markos 16:14-18; Lukas 24:36-49; Juan 20:19-23;

Apostol 1:6-8)16 Yang samporo aw isa na manga inindo ni

Jesus yakadto Galilea, adto sang butay na pya-gaindo kanilan ni Jesus. 17 Pagkita nilan kangJesus, simimba silan kanaan, toyo aon pay ya-gadowadowa sang pagtoo, laong daw buku naan.18 Kayan yapasaid si Jesus kanilan aw paglaong,“Yatag da kanak yang katungud na ako yangmak-agagaom diglangit aw asang kariko nang banwa.19 Wakaw pamanaw kamo aw pagbatok kamosangmanga otaw asang kariko nang banwa antakarag mayo maimo silan kanak manga inindo.Kayan bawtismowi mayo silan antak katigamanna yaan yang syasarigan nilan yang Ama na Diosaw ako na kanaan Anak aw yang Balaan na Espir-ito. 20 Pagindowa mayo silan antak pangagdannilan yang kariko nang pyagaindo ko kamayo.Abay ta kamo tagapan tigkan sang kataposannining donya.”

Markos 1:1 51 Markos 1:20

Yang Madyaw na Batok bain kangJesu Kristo na Byabatok ni

MarkosYang Pagbatok ni Juan na Magbawtismoway(Mateo 3:1-12; Lukas 3:1-18; Juan 1:19-28)

1Yaan yang abatokon ko adoon si Jesu Kristo naAnak nang Dios. 2 Aon pyagalaong nang Dios ka-dini sang kanaan Anak na syosolat nang propetana si Isaias, laong, “Aon kanak sogwanun na oso-goon ko namagaona kanmo antak naan andamunyang agiin mo. 3 Disang banwa na way maguyamagalaong yaan sang manga otaw na makadtokanaan, ‘Pangandam kamo kay madatung yangGinoo namakagagaom, dadyawamayo yang agiinnaan.’ ”

4 Yang pagdatung ni Juan na syosogo nangDios yaan yang pagkatoman nang pyagalaongnang Dios na syosolat ni Isaias. Si Juan namagbawtismoway yagabatok sang manga otawna yakadto kanaan disang banwa nawaymaguya.Yagalaong yaan, “Ayawi mayo yang manga maatna imo mayo aw pagpabawtismo kamo. Awmaynaan yang imo mayo apasayloon kamo nangDios sang kamayo manga maat na imo.” 5 Yangmanga otaw asang tibook Judea aw yang mangaotaw asang syodad na Jerusalem yabay komadtokang Juan. Pagbatok nilan sang manga imo naayawan nilan kay maat, bawtismowan silan niJuan disang tobig na Jordan.

6 Si Juan, yaan yang pyandagom naan yangyabul na bobol nang ayup na kamelyo. Yaanyang pyanintoron naan yang paris nang baka.Yaan yang kanunun naan yang doron aw yangduga nang urup. 7 Yagabatok yaan sang mangaotaw, laong, “Aon masapit kanak domatung nadakora yang kanaan katungud, labaw pa sangkanak katungud, wakaw di akmakagayon kanaanaw imoonak allangnaannamagaobad sang listonnang kanaan sapatos kay laban ako obos kanaan.8 Ako, yang pyagabawtismo ko kamayo yang to-big, toyo yang masapit kanak domatung, yaanyang pagabawtismo naan kamayo yang Balaan naEspirito.”

Yang Pagbawtismo aw yang Pagtigi kang Jesusdaw Mangagad kang Satanas daw Dili

(Mateo 3:13-4:11; Lukas 3:21-22; 4:1-13)

9 Timpo nang pagbatok ni Juan, yakadtokang Juan si Jesus na sikun sang barriona Nasaret na sakop nang Galilea kayanbyawtismowan yaan ni Juan disang tobig naJordan. 10 Kyakabawtismowan si Jesus, yamang-gin yaan sang tobig, kayan kinita naan parabayyang langit na kyakaowangan aw yang Balaanna Espirito na yukunsad agkanaan, maynangpagkunsad nang salampati. 11 Kayan yaparabaymagsorit yang Dios diglangit na yagalaong kangJesus, “Ikaw yang bogtong na Anak ko na laban kokarugunan. Kariko nang manga imo mo madyawko.”

12 Pagkatapos saan, parabayun nang Balaanna Espirito pakadtoon si Jesus sang banwa naway maguya. 13 Yabay yaan tintarun ni Satanasdisaan na banwa surud nang kapatan na allaw.Arag aon disaan na banwa manga mananap namangngagat. Yatabang kang Jesus disaan yangmanga tagalangit na sogwanun nang Dios.

Pyagaagad ni Jesus yang Opat na Magkakaya(Mateo 4:12-22; Lukas 4:14-15; 5:1-11)

14 Pagkatapos nang ari padakup si Juan, ko-madto si Jesus sang banwa na Galilea na mag-abatok sang madyaw na batok na sikun sangDios. 15 Yagalaong si Jesus, “Dyomatung da yangtimpo na pagbuut nang Dios na bay yaan magarikamayo. Ayawi mayo yang manga imo mayo namaat nang Dios aw too kamo sining madyaw nabatok.”

16 Kaba yapanaw si Jesus disang dorog nangdagat ag Galilea, kikita naan si Simon aw yangmangod naan na si Andres. Yanagpamiyara silan,kaymangamagkakaya silan. 17Yagalaong si Jesussang dowa disaan, “Adi kamo, agad kamo kanak.Kamo, yang yagakakamang mayo yang isda, toyopagaindoon ta kamo adoon daw onnoon mayopagkamang sang manga otaw antak silan masin-gadi kanak.” 18Pagdungugnilan saan,maparabaysilan dowa motawan sang kanilan manga biyara,kayan yomagad silan ni Jesus.

19 Pagkatapos saan, oman manaw si Jesuskayan kimita yaan sang dowa na anak ni Sebe-deo, si Santiago aw si Juan. Aadto silan dowasang kanilan barangay, yagadayaw sang mabaklana pokot nilan. Kayan yaglaong si Jesus kani-lan, “Agad kamo kanak.” 20 Pagdungug ni-lan saan, panawan nilan parabay yang kanilanama aw yang manga maggawbukay nilan disang

Markos 1:21 52 Markos 1:43-44barangay. Kayan yomagad ni Jesus yang dowangka anak ni Sebedeo.

Yang Otaw na Lyarasakan nang Mangkaraat(Lukas 4:31-37)

21Yakadto si Jesus aw yang kanaan manga ina-gad sang barrio na Kapernaum. Kaba aadto silan,masurum pa nang allaw na pagpapatana syumu-rud da si Jesus sang pagtitiponan nang mangaJudio disaan na barrio aw pagindo. 22 Yaasliyanyang manga otaw nang gaom nang pagindo niJesus kay yang kanaan pagindo laban yusubsubsang kanilan ginawa kay yagadan nang gaomnang Dios. Buku nang magonawa yang kanaanpagindo sang dadaan pagindo nang manga mag-indoway sang balaod.

23 Disaan na pagtitiponan aon otaw nalyarasakan nang mangkaraat, pyapagkadopangnangmangkaraat. Yokowaaw yaan na yagalaong,24 “Kay Jesus na taga Nasaret, nanang inangunmo kanami na mangkaraat? Apakawaraun mokadi kami? Kikilara ta kaw na ikaw yang balaanna syosogo ani nang Dios.” 25 Yaparabay siJesus magsagda sang mangkaraat, laong, “Ayawmagsamok. Logwa da disang lawas naan naotaw.” 26 Kayan byontog nang mangkaraat yaanna otaw aw patakigi naan. Kayan kyomowaawyang mangkaraat aw logwa saan na otaw.27 Yamaburungburung yang manga otaw nayikita saan, kayan yaginosipay silan, laong,“Nanini koraw? Dagdagu yang gaom ni Jesus.Pagsagda naan sang mangkaraat, maparabaylomogwa.” 28 Tungud saan na imo ni Jesusyaparabay makarimpud yang dungug naan sangtibook banwa na Galilea aw sang makilibot saanna banwa.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Yamangkasakit(Mateo 8:14-17; Lukas 4:38-41)

29 Pagpanaw ni Jesus aw yang kanaan mangainagad disang pagtitiponan, komadto silan sangbaray ni Simon aw ni Andres. Yamagad kanilansi Santiago aw si Juan. 30 Asaan yang oganganni Simon, yamasakit, laban mapaso yang kanaanlawas. Pyaparabay nilan batokan si Jesus nayamasakit yang ogangan ni Simon. 31 Kayankyomadto si Jesus sang boyag, pagpoti naansang kamot nang boyag papagbangonon naan,yagkadyaw da sang kanaan sakit. Kayan ya-parabay yaanmagpoga sang pagkaan aw pakaanasi Jesus aw yang kanaan manga inagad.

32 Pagsallup nang suga, domatung yang karikonang yamangkasakit, aw yang kariko nang otawna lyarasakan nang mangkaraat dyadara ag kangJesus. 33 Yang kariko nang otaw na sikun dis-aan na barrio yanagkatipon asang apit nang ag-dan naan na baray. 34 Kayan pyapagkadyawni Jesus yang madaig na yamangkasakit nangyanagburukburuk na sakit. Arag madaig namangkaraat yang pyaparogwa naan disang lawasnang manga otaw na lyarasakan nilan. Yatigamyang mangkaraat na si Jesus yagadan nang gaomnang Ama naan na Dios, toyo wa silan apapag-sorita ni Jesus.

Yagabatok si Jesus ag Galilea(Lukas 4:42-44)

35 Pakallawun pa yagbangon da si Jesus awpanaw. Yorogwa yaan sang barrio aw pagampoyaan na sayda naan. 36Kaywara asang baray si Je-sus, wakawwa akadogay yaanapda yaanni Simonaw manga inagad ni Simon. 37 Pagkita nilan kangJesus, maglaong silan kanaan, “Kariko nang otawarag gaanap kanmo.” 38 Kayan yaglaong si Jesus,“Bay da ra kamo, makadto kita sang kadayganna manga barrio na makilibot nini na banwaantak ako makapagbatok dato. Sabo yakani akokay antak dumungug yang kariko nang otawsang madyaw na batok nang Dios.” 39 Kayanyaglimpud si Jesus sang tibook Galilea, yagaba-batokon yaan asang manga pagtitiponan durugyagaparogwa sang manga mangkaraat disangmanga otaw.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Aon Laro naSanla

(Mateo 8:1-4; Lukas 5:12-16)40 Aon otaw na laban matigda yang kanaan

laro na yakaopos sang kanaan lawas. Yang sakitnaan yang pyagangaranan nang sanla. Yakadtoyaan kang Jesus kayan lyomood asang apit nangsiki ni Jesus aw pagpakallaat. Yagalaong yaankang Jesus, “Yatigam ako na makapagkadyawkaw sang kanak lawas aw imoon mo.” 41 Labanyamallaat si Jesus pagkita naan saan na otaw,wakaw pyopoti naan yaan. Kayan yaglaong siJesus kanaan, “Gosto ko imoon yaan. Pagkadyawda sang sakitmo.” 42Pagsorit ni Jesus,maparabaymagkadyaw yang sakit naan na otaw, marinis dayang lawas naan kay wa day laro. 43-44 Kayanpyaglaong yaan ni Jesus, laong, “Ayaw naa mag-pakatigam sang kadaygan sang pagkadyaw mo.Kadto parabay sang magampoway antak kitaun

Markos 1:45 53 Markos 2:17naan na wa day sakit mo. Pagdara nang pagatagmo sang Dios kay yaan yang sogo niMoises kadinisang otaw na kyablongan da sang kanaan sakit,aw antak katigaman nang manga otaw na ikawyagkadyaw da.” Yaan yang pyagalaong ni Jesus.45 Awgaid pagpanaw nang otaw na yagkadyawda maparabay magbabatokon sang manga otawsang imo ni Jesus, kayan yakarimpud sang banwayaan na batok. Yabay maggogodanun yaan naotawwakawwada naamapakita si Jesus adto bar-rio, simingadto ra yaan logwa, asang banwa naway abay otaw, awgaid maski diin yaan yagatotolkanaan yang madaig na manga otaw.

2Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Yamatay da

yang sangkilid na Lawas(Mateo 9:1-8; Lukas 5:17-26)

1 Paglabay nang pilang allaw, mori oman siJesus adto sang barrio na Kapernaum. Kayanyaparabay marimpud yang barrio nang batok nadyomatung da si Jesus disaan. 2Wakawwa akado-gay yanagkatipon da yang madaig na mangaotaw asang baray na pyapanik ni Jesus, yamakmoyaan na baray nang otaw, wa day makapanik,maski yang gangaan yakmo da arag nang mangaotaw. Kaba gabatok si Jesus sang sorit nang Dios,3 yadatung disaan na baray yang manga otawna yanaglakat sang otaw na yamatay da yangsangkilid nang lawas. Opat na ka otaw yanggarakat kanaan. 4Wa damakaagi silan agkang Je-sus, kyakarupunan nang madaig na manga otaw.Borabora yagpanik silan agtaas nang atup kayanbyoslotan nilan yang atup aw tontona asang tu-pad ni Jesus yang otaw na lyarakat. 5 Pagkitani Jesus na yasarig silan kanaan, maglaong yaansang yamasakit, “Kay lagi, pyasaylo ra kaw adoonsang kanmo manga maat na imo.” 6 Aon mangasait magindo sang balaod na arag gaingkod dis-aan na baray. Pagdungug nilan sang pyagalaongni Jesus, magdumdum silan, laong nang ginawanilan, 7 “Nanga yaan yapagonawa sang Dios?Maat yang pyagalaong naan. Yang Dios gaidyang makapagpasaylo sang otaw sang kanaansara.” 8 Kyakatigaman ni Jesus yang kanilandumdum kayan yaglaong yaan kanilan, “Nangakamo yagadumdum kanak nang maynaan nadumdum? 9 Paningug kamo, wain yang marisud,yang magalaong ako sang yamasakit, ‘Pyasaylora kaw sang kanmo sara,’ daw yang magalaongako, ‘Pagbangon, kamanga yang pyagakorangan

mo aw panaw?’ 10 Adoon pinaagi sang pa-pagkadyaw ko sini na otaw, apakita ko kamayona ako na gyugual nang Anak nang otaw aragaon gaom pagpasaylo sang maski sini na otawsang kanaan manga sara.” Kayan yaglaong siJesus sang otaw na yamatay da yang sangkilidnang lawas, 11 “Pagbangon, kay lagi, kamangayang pyagalakat kanmo aw ori da agkamayo.”12 Yaparabay yaan magbangon kayan kyamangnaan yang pyagalakat kanaan aw panawi naanyang manga otaw disaan. Yamaburungburungsilan na ikita saan na imo ni Jesus, kayan byantognilan yang Dios aw paglaong, “Dungan wa paykikita ta na maynini, baya adoon kita ikita.”

Pyagaagad ni Jesus si Lebi(Mateo 9:9-13; Lukas 5:27-32)

13 Kayan yomanaw si Jesus disaan na baray awtugbung adto sang kilid nang dagat. Madaig namanga otaw yang yagakatipon agkanaan, kayanpyagindo naan. 14 Pagkatapos naan magindo,manaw oman. Kaba yapanaw yaan, kikita naanyang anak ni Alpeo na si Lebi na yagaingkoddisang bayadanan sang miyoras. Si Lebi man-nokot sang miyoras. Yagalaong si Jesus kanaan,“Bay da, agad kanak, abay ta kaw indoon.” Kayanyaparabay si Lebi mindug aw agad kang Jesus.

15Wa akadogay disaan, si Jesus aw yang kanaanmanga inindo kyomaan da asang baray ni Lebi.Madaig disaan yang yanagsaro komaan, kay la-ban madaig yang yamagad kang Jesus. Madaigdisaan yang mannokot sang miyoras na yoobitnang manga Pariseo kay wa mangagad sangpagindo nang kanang Pariseo magindoway, aragaon disaan manga otaw na saraun na arag yoobitnang manga Pariseo. 16 Aon disaan mangamagindoway na sakop nang Pariseo. Kikita ni-lan si Jesus na yapagsaro komaan sang mangamannokot sang miyoras aw yang manga otawna saraun, wakaw yagalaong silan sang mangainindo ni Jesus, “Nanga si Jesus yapagsaro ko-maan sang manga mannokot sang miyoras awyang manga otaw na saraun na wa mangagadsang kanami pagindo?” 17 Yudungug si Jesussang pagosip nang kanang Pariseo magindoway,kayan yimibak yaan kanilan na yagalaong, “Aynnang aon sakit, magapaborong. Yang way sakit,dili. Yakani ak sang donya na magatawag sangmanga otaw na yatigam na aon sara nilan, kaysilan yangmaynangmanga otaw na yamasakit namagapaborong kanak. Toyo yang manga otaw na

Markos 2:18 54 Markos 3:4gadumdum na way sara nilan, di modorod kanak,wakaw di ak makatabang kanilan.”

Bain sang Pagdili sang Pagkaan aw Yabay Maga-mpo

(Mateo 9:14-17; Lukas 5:33-39)18 Ninyan na allaw wa akaan yang manga

inindo ni Juan na Magbawtismoway aw yangmanga inindo nang Pariseo, kay yaan na allawyang allaw na batasan nilan na di silan makaan.Wakaw yakadto silan kang Jesus aw pagosipkanaan, laong, “Nanga yangkanmomanga inindowa magagaon sang kanami batasan? Kami namanga inindo ni Juan na Magbawtismoway awyang manga inindo nang Pariseo, wa akaan kaminini na allaw, toyo yang kanmo manga inindo,yabay komaan.” 19 Yimibak si Jesus kanilan,yagalaong, “Aw aon kasal, kaba iyan pa yangkyakasal, yabay komaan yang yatambong sangkasal. Di amaimo na ayawan yang pagkaannang yatambong sang kasal kaba iyan pa yangkyakasal. 20 Toyo aw domatung yang allaw naamakamang kanilan yang kyakasal, baya da di dasilan makaan.” Maynaan yang ibak kanilan niJesus kay yaan yang pananglitan bain kanaan.

21 Pyapaagi ni Jesus sang pananglitan yangkanaan pagindo na dili odogpo sang dadaanna pagindo. Yagalaong yaan, “Maat paglunubyang baya na sapot sang marongo na dagom.Aw maglunub nang baya na sapot na wa paukukus, pagkukus nang baya na sapot kagaw-idan yang dadaan, kayan yadogodogo marasi.”22 Yoman magpananglitan si Jesus, laong, “Yangbago na inmun di alasak sang dadaan lasakananna paris nang baka kay yang dadaan na lasakanandi da maganod. Aw lasak yang bago na in-mun sang dadaan na lasakanan kayan syomoboyang inmun, moboto yang lasakanan, amaoboyang lasak, kayan yakayam yang lasak aw yanglasakanan. Yatigam kamo na yang madyaw bu-tangan nang bago na inmun yang bago na imona paris na abay pa gomanod.” Yaan, pya-gaindo ni Jesus antak silan matigam na yangkanaan pagindo di odogpo sang kanilan dadaanna pagindo.

Bain sang Allaw na Pagpapatana(Mateo 12:1-8; Lukas 6:1-5)

23 Aon oman allaw na pagpapatana, yamagisi Jesus aw yang kanaan manga inindo sang ka-batadan. Kaba yangindaran silan disaan, yasagpiyang manga inindo naan sang batad kayan

pyarisan nilan aw kaana. 24Kayan yaglaong kangJesus yang manga Pariseo, “Tanawa yang kanmomanga inindo. Nanga silan yasagpi sang batadnining allaw na pagpapatana? Yalapas silan sangkanatu pagindo.” 25-26 Yimibak si Jesus kanilan,laong, “Wa pa sa kadi kamo makadarag sangbyabasa mayo na iinang nang ari na si Dabidkadini nang boi pa si Abiatar na labaw na maga-mpoway asang baray nang Dios. Na yamaukud siDabid aw yang kanaan manga inagad. Yamangk-agutum silan, kayan yomanik si Dabid sang baraynang Dios kayan kyomaan sang paan na byubu-tang disaan nang magampoway na pagpasalamatsang Dios. Yang manga upud ni Dabid aragyatagan naan nang paan, maski pyagaindo nangkanatu balaod na yaan gaid yang makakaan saanna paan yang manga magampoway disang baraynang Dios. Buku nang maat nang Dios yaan naimo ni Dabid kay yatigam yang Dios na yamaukudsilan. 27Wakaw maski yang kanak manga inindoyang yasagpi sang batad, arag buku nang maatnang Dios yang kanilan imomaski allaw adoon napagpapatana, kay buku nang pagbuut nang Diosna yang allaw na pagpapatana yang magabayasang otaw, toyo pagbuut naan na yang otawyang magabaya antak yaan katabangan ninyanna allaw. 28 Na, kay ako yang pinili nang Diosna gyugual nang Anak nang otaw, ako yang aonkatungud na magaindo kamayo sang manga imona madyaw imoon nang allaw na pagpapatana.”Maynaan yang pyagalaong ni Jesus sang mangaPariseo.

3Yang Otaw na Yamakungkung yang Sangkilid na

Kamot(Mateo 12:9-14; Lukas 6:6-11)

1 Kayan yoman si Jesus sumurud sang pagti-tiponan. Aon otaw disaan na yamakungkungyang sangkilid na kamot, wa da akaunat. 2 Aragaon disaan manga otaw na somosopak kangJesus. Yabay silan managsait kang Jesus dawmagborong yaan naan na allaw saan na otaw.Aw magborong yaan naan na allaw na pagpa-patana, osombong nilan si Jesus kay maat ni-lan na magaborong nang allaw na pagpapatana.3 Maski yaan yang baat nilan, yagalaong si Jesussang otaw na yamakungkung yang sangkilid nakamot, laong, “Adi kaw, kay baklug.” Kayanyaparabay yang otaw maindug aw dorod kangJesus. 4Kayan yaglaong si Jesus sang manga otaw

Markos 3:5 55 Markos 3:25na yosopak kanaan, “Osipin ta kamo. Nanangamaimo ta nang allaw na pagpapatana na bukunang paglapas sang kanatu balaod? Daw toma-bang kita sang arag otaw, daw magimo kita sangmaat sang arag otaw? Daw boiin ta yang otawdaw patayun ta yang otaw?” Toyo wa silan iibakkang Jesus. 5 Yanganawanaw si Jesus kanilan.Maski yamadaman si Jesus kanilan, laban yama-puruk yang ginawa naan kay maat yang kanilandumdum, mabagsug yang kanilan oro. Kayanyaglaong si Jesus sang otaw na yamakungkungyang sangkilid na kamot, laong, “Unata, kaybaklug, yang yamakungkung na kamotmo.” Pya-parabay naan unatun, yaparabay magkadyaw,wa da akakungkung. 6 Kayan lyomogwa disangpagtitiponan yang manga Pariseo, aw parabaysilan singadto sang manga inagad nang ari nasi Herodes. Kayan yanagkabaraw silan aw yangmanga inagad ni Herodes daw monnono yangpagpatay nilan kang Jesus.

Madaig na Otaw yang Garopog kang Jesus7 Si Jesus aw yang kanaan manga inindo ya-

panaw disaan aw tugbung adto sang dagat. Garo-pog kanaan yang magkadaig na otaw sikun sangsakop nang Galilea aw yang sakop nang Judea,8 aw yang syodad na Jerusalem. Maski agdipagnang tobig na Jordan aw yang lanto nang dowana syodad na Tiro aw Sidon, madaig arag yanggaropog kang Jesus kay kariko nilan byabatokannang manga imo ni Jesus. 9-10 Kay madaig yangyamangkasakit na kyablongan da ni Jesus, wakawlaban yusugsug kanaan yang kadaygan na ya-mangkasakit antak silan makadamdam kanaanantak kablongan. Wakaw pyapabutang ni Je-sus sang kanaan inindo yang barangay asangkilid nang dagat kay magaingkod yaan asangbarangay antak dili yaan marisgis nining madaigna otaw. 11Aw ikita kang Jesus yang mangkaraat,yokobkob asang atobangan ni Jesus yang otawna lyarasakan nilan, kayan kyomowaaw na ya-galaong kang Jesus, “Ikaw, kay Jesus, yang Anaknang Dios.” 12 Toyo syasagda ni Jesus yaningmangkaraat, laong, “Di da kamo magbatok dawsini ako.”

Pipili ni Jesus yang Samporo aw Dowa(Mateo 10:1-4; Lukas 6:12-16)

13 Pagkatapos saan, tomokod si Jesus nangbutay. Aon manga otaw na pyanogon naan antaksilan komadto kanaan asaan na butay. Kayantyomokod silan sang butay aw kadto kang Jesus.

14 Aon samporo aw dowa digkanilan na pinili niJesus na abay naan pagagad. Silan yang syosogonaan namagabatok bain sang pagindo nang Dios.15 Yatagan silan nang gaom na makapagparogwasilan sang manga mangkaraat disang lawas nangmanga otaw. 16 Yani yang manga aran nangsamporo aw dowa na pinili ni Jesus, si Simonna pyagangaranan ni Jesus ni Pedro. 17 Yangyasapit, yang dowa na kang Sebedeo anak na siSantiago aw si Juan na pyagangaranan ni Jesusni Boanerges. Yang kaologan naan na aran anaknang dilam. 18 Yang yasapit, si Andres, aw siPelipe, aw si Bartolome, aw siMateo, aw si Tomas,aw si Santiago na anak ni Alpeo, aw si Tadeo, awsi Simon na gyugual nang saranig sang kanilanbanwa. 19 Yang maori, si Judas Iskariote, yaanyang yatabang pagpadakup kang Jesus.

Si Jesus aw si Beelsebul(Mateo 12:22-32; Lukas 11:14-23; 12:10)

20 Pagkatapos ni Jesus magpili sang samporoaw dowa, mori yaan agbaray. Kayan yomanmagkatipon yang magkadaig na otaw disaan. Ya-makmo nang manga otaw yang baray wakaw wada sang Jesus makakaan. 21 Pagdungug nangmanga lomon ni Jesus saan na batok, komadtosilan kang Jesus na panagdakupun nilan kay aonday yaglaong, “Yagkamunung da si Jesus.”

22 Arag yadatung disaan, agkang Jesus yangmanga sait magindo sang balaod na yanug-bung sikun ag Jerusalem. Yagalaong silan,“Lyarasakan si Jesus ni Beelsebul na pangoronang mangkaraat.” Si Satanas yang pyagan-garanan nilan ni Beelsebul. Aon kadaygandigkanilan na yagalaong, “Wakaw makapag-parogwa si Jesus sang mangkaraat disang lawasnang manga otaw, kay yatagan yaan nang gaomnang pangoro nang mangkaraat na si Satanas.”23Pagdungug ni Jesus sang kanilan sorit, tawagunsilan ni Jesus antak silan domorod agkanaan.Kayan yaggogod si Jesus kanilan sang sambin-gay antak katigaman nang manga otaw disaanyang matungtung bain kang Satanas na pyagan-garanan nilan ni Beelsebul. Yagalaong si Jesus,“Kamo na manga sait magindo, osipin ta kamo.Onnoon ni Satanas na pangoro nang mangkaraatyang pagparogwa sang kanaan manga sakop namangkaraat na yarasak sang otaw? 24 Dumdumamayo, aw aon pangoro na yapagtanam sangkanaan sogwanun, di madogay amawara yangkanaan sakop. 25 Magonawa arag yang sang

Markos 3:26 56 Markos 4:11-12

ka yangognan na yabay magkomat, di mado-gay managsarimburag silan. 26 Maynaan omanyang sakop nang pangoro nang mangkaraat nasi Satanas, aw mapagtanam yaan sang kanaanmanga sogwanun, di madogay akawaraan yaansang sakop.”

27Kayan yomanmaglaong si Jesus kanilan, “Nadumduma mayo yaning pagalaong ko kamayoadoon. Aw aon kusugan na otaw na tagtomonsang baray, way makalasang sang kanaan barayna amagaw sang kanaan dyayaw aw dili onaunbakoson yang kusugan na otaw. Aw mabakos dayaan, madyaw da pamotiin yang manga dyayawnaan.

28 “Kariko mayo dini, ayaw kamo mag-pakaringaw. Maski madaig yang manga maatna imo nang otaw, apasayloon pa nang Diosyang gaimo sang maat. Maski yakasara yangotaw tungud sang pagminos naan sang Dios,apasayloon pa nang Dios yaan na otaw. 29Awgaidyangmaski sini na otawnamakasara tungud sangpagminos naan sang Balaan na Espirito yaan naotaw yang dili da apasayloon nang Dios asta sangway kataposan.” 30Maynaan yang pyagalaong niJesus sang manga sait magindo sang balaod, kaysilan yang yagalaong, “Sabo si Jesus aon gaomkay lyarasakan yaan nang mangkaraat.”

Yang Ina aw yang manga Lomon na Kausgan niJesus

(Mateo 12:46-50; Lukas 8:19-21)31 Kaba gaindo si Jesus sang manga otaw, ya-

datung yang kanaan ina aw yang manga lomonnaan na usug. Pyapasogowan nilan si Jesusantak lomogwa agkanilan. 32 Agsurud nangbaray madaig yang gaingkod asang makilibot niJesus. Aon digkanilan yagalaong kang Jesus,“Aglogwa si ina mo aw yang manga lomon mo,gosto nilan na mapagbaraw kanmo.” 33-34 Kayankaba yatanaw si Jesus sang manga otaw na ili-bot kanaan, yagalaong yaan kanilan, “Tinuud naaglogwa yang ina ko aw tudtuud lomon ko, toyoaon digkamayo yaakun ko na ina ko aw lomonko. 35 Kay kariko nang yangagad sang pagbuutnang Dios, silan yangmangkangod ko na usug awmangkangod ko na bobay aw manga ina ko.”

4Yang Sambingay bain sang Gasabod sang Bini(Mateo 13:1-9; Lukas 8:4-8)

1 Yadagawdagaw oman si Jesus tumugbungadto sang baybayun nang dagat disaan. Pag-datung naan asang babayun, mangindo yaansang manga otaw na yakadto kanaan. Kay la-ban madaig yang manga otaw na yanagkoroagkanaan, yimindug yaan aw singadto sangbarangay asang dagat na masaid sang ligad,kayan yagingkod yaan asang barangay kaba ya-gaindo yaan sang manga otaw disang baybayun.2 Madaig yang pagindo ni Jesus kanilan pinaagisang sambingay. Kaba yagaindo si Jesus kani-lan, laong naan, 3 “Aon otaw na yakadto sangkanaan pawa na mananum. Yagasabod yaansang bini asang kanaan pawa. 4 Pagsabod naan,aon yukurug adto sang daran. Yang yukurugsang daran tyotobog nang langgam. 5 Aon omanyukurug disang batoon na lopa. Yang yukurugdisang batoon na lopamadyaw yang paggiti nangtigmad. 6 Awgaid pagsilat nang masakit na suga,wa akadogay, yagango ra kay wa makagamotnang madyaw. 7 Aon oman yukurug asang lopana madaig yang gamot nang soksokon na sagbut.Yaparabay yang sagbut tomorin, yang tanum waotorin nang madyaw kay tyatarong nang sagbut.Wakaw wa aabot yaan na tanum. 8 Aon omanyukurug asang madyaw na lopa. Matinorin yaanna tanum, yobonga nang madyaw, yatibog. Aonyobonga nang katlowan. Aon yobonga nangkaanuman. Aon yobonga nang sang gatos.” Yaanyang sambingay na pyagaindo ni Jesus kanilan.9 Kayan yaglaong si Jesus, “Butangan mayo yaansang dumdummayo.”

Pyapaagi ni Jesus sang Sambingay yang Pya-galaong kanilan

(Mateo 13:10-17; Lukas 8:9-10)10 Pagkariyos nang madaig na otaw, domorod

kang Jesus yang samporo aw dowa na inindoaw yang manga otaw na yamaibilin disaan awpagosip kanaan, laong, “Nanang kaologan naanna sambingay na pyagaindo mo kanami ka-gayna?” 11-12 Kayan yimibak si Jesus kanilanna yagalaong, “Kamo yang yatagan adoon nangkatigaman antak kamomatigam bain sang pagarinang Dios na wa pa naan nangaon apakatigamansang manga otaw, adoon pyakatigam da kamayo.Awgaid pyagalaong ko yani adto sang kadayganna otaw pinaagi sang sambingay kay antak silandumungug aw antak silan kimita. Toyo maskimikita silan, di mikilara, maski mudungug silan,di makadarag, kay di gosto nilan ayawan yang

Markos 4:13 57 Markos 4:32kanilanmanga imo namaat nang Dios antak silanpasayloon nang Dios.”

Yoobad ni Jesus yang Kaologan nang Sambingaybain sang Gasabod sang Bini

(Mateo 13:18-23; Lukas 8:11-15)13Kayan yomanmaglaong si Jesus kanilan, “Wa

pa kadi kamo makadarag saan na sambingay ko,onnoonmayo yang pagkadarag sang kadaygannasambingay? 14Na paningug kamo, obadun ko ka-mayo adoon yang kaologan naan na sambingay.Yang otaw na pyagalaong na gasabod sang bini,yaan yang gabatok sang sorit nang Dios adto sangmanga otaw. 15Yang manga otaw na byabatokan,silan yang maynang kyakasabodan nang bini.Yang pyagalaongna daranna kyakasabodannangbini, yaan yang manga otaw na yudungug sangsorit nang Dios, toyo pagdungug nilan sang soritnang Dios komaon parabay si Satanas aw agawadigkanilan yang sorit nang Dios na pyananglitsang bini. 16 Yang pyagalaong na batoon na lopana kyakasabodan nang bini, yaan yang mangaotaw na yudungug sang sorit nang Dios, kayanyaparabay silan tomangkap saan kay madyaw ni-lan. 17Awgaid kaymababaw yang kanilan pagtoo,wa akadogay, yamawara. Maynaan aw datun-gun silan nang karisud, aw karaati silan nangkadaygan tungud sang pagtangkap nilan sangsorit nang Dios, yaparabay da silan magtangkusang pagtoo nilan. 18 Yang lopa na pyagalaongna madaig yang gamot nang soksokon na sag-but na mallug tomorin, yaan yang manga otawna yudungug sang sorit nang Dios, 19 toyo waabay mangagad sang sorit nang Dios kay madaigyang kyakabaragan nilan. Kay yaan yang yabaydumdumun nilan yang makaboi kanilan aw yangkanilan kadato aw yang kadaygan pa na mangaimo na gosto nilan imoon, wakaw kyakasarikwaynilan nang dumdum nilan yang sorit nang Dios,wa da nilan akaundi. Wakaw yang sorit nangDios di kanilan makatabang. 20 Awgaid yangpyagalaong na madyaw na lopa na kyakasabodannang bini, yaan yang manga otaw na yudungugna yabay mangagad sang sorit nang Dios, kay la-ban madyaw nilan. Wakaw yamatoman digkani-lan yang pagbuut nang Dios. Yang mangkadyawna imo nini na manga otawmaynang madyaw naabot. Aon yobonga nang katlowan, aon yobonganang kaanuman, aon yobonga nang sang gatos.”Maynaan yang pagobad ni Jesus saan na sambin-gay.

Yang Ilawan Kinaanglan Dili Asangkoban(Lukas 8:16-18)

21Pagkatapos ni Jesus sang pagobad naan sangsambingay, maglaong si Jesus kanilan, “Aw gabila, di mayo asangkoban yang ilawan, arag dilimayo ubutang yaan agsarad nang ingkodanan,awgaid otongtong mayo yang ilawan sang bu-tanganan nang ilawan. 22 Maynaan antak yangtyatago kabatawan. Magonawa oman saan yangwa pa apakatigaman adoon, mallaw apakatigamda. 23 Wakaw dadyawa mayo butangan sangdumdum mayo yang pyagalaong ko antak mayokatigaman.”

24 Kayan yabay maglaong si Jesus, “Paninggimayo yang pagindo kamayo antak laban kamomakadarag kayan magadogang yang panalan-gin kamayo nang Dios. 25 Maynaan kay yangmaningug sang pagindo kanaan, odogangannang Dios yang kanaan katigaman, toyo yang dimaningug, maski yang kanaan tagbi na katiga-man, akamangun yaan kanaan.”

Yang Sambingay bain sang Syasabod na Bini naYotorin

26 Yabay magindo si Jesus na yagalaong,“Yoman ak magsambingay antak kamomakadarag bain sang pagsakop nang Dios. Aonotaw na gasabod sang bini na omay disang kilisna pawa. 27 Pagkatapos naan magsabod, matorogkayan yagmata, mayn da ninyan yatorog nanggabi, gamata nang allaw surud nang pilang allaw,kayan yang omay yabay tomorin, toyo wa yaanakatigam dawmonnono yang pagtorin. 28Anorotyamabot yang tanum disang madyaw na lopa.Yomona domagum yang omay, kayan yamoklad.Aw aon day lawas, yomonga ra, kayan yomonod.29Pagkailag nang bonga, parabayun sogoon nangtagtomon sang pawa yang kanaan sogwanun nagadara sang paggagani nilan kay tigagani la.”

Yang Sambingay bain sang Mamayantuk na Bini(Mateo 13:31-32,34; Lukas 13:18-19)

30 Kayan yabay maglaong si Jesus, “Na kaygosto ko akatigaman mayo yang kasakopan nangDios, pyapaagi ko oman sang sambingay yangpagindo ko. 31Nang tigmad yang kasakopan nangDiosmaynangmamayantuk na bini na yakasabodasang lopa. Yaan na bini gitatagbiyan sang karikonangbini na tyatanum, 32 toyopaggiti naan kayantyomorin, yaan na tanum dakora pa sang ka-daygan na tanum. Yasanga yaan nang marowag

Markos 4:33 58 Markos 5:15wakaw pyagapogadan nangmanga langgamyangsarad nang manga daon naan.”

33 Yabay ni Jesus pagsambingay kanilan kutubnang madyaw nilan paninggan na sambingay.34 Yang kariko nang pagindo naan disaan podosambingay, way pyaglaong naan sang mangaotawna buku nang sambingay. Toyo nang silanaydakman sang manga inindo naan, yoobad naankanilan yang kariko nang kaologan nang mangasambingay.

Syasagda ni Jesus yang Bagyo(Mateo 8:23-27; Lukas 8:22-25)

35 Nang gabi la ninyan na allaw, yagalaong siJesus sang kanaan manga inindo, “Abay da ra,mataripag da kita agdipag nang dagat.” 36 Kayanpyarabay nilan panawan yang yanagkatipon dis-aan, asang baybayun, aw pagsakay silan sangbarangay na pyagaingkodan ni Jesus, kayantyomaripag silan, yagadan nang kadaygan nabarangay. 37 Kayan kyumurug yang laban dakorana bagyo. Kyakasabawan yang barangay nangmabakla na barud, bay silan marunud kay agputda makmo nang tobig yang kanilan barangay.38 Pyaparabay nilan pokawun si Jesus na yaka-totorog da na gakido moron sang orin nangbarangay, kayan yaglaong silan kanaan, “KayGinoo, amangkarunud da kita, nanga wa kawubunanga?” 39 Pagmata ni Jesus sagdaun naanyang samut aw paglaong yaan sang mangabarud, “Katingun da na barud. Pagtangku da.”Kayan lyumunung yang bagyo. Marinaw dayang banwa. 40 Kayan yaglaong si Jesus sangkanaan manga inindo, “Nanga kamo yamal-luk nang bagyo? Wa pa kamo agaw akanarigkanak.” 41 Yamalluk silan, yamaburungburungpagkita nilan sang gaom ni Jesus, kayan yanagk-abarawbaraw silan na yagalaong, “Sini kadi naotaw yaan? Maski yang bagyo aw yang mangabarud yangagad na syasagda naan.”

5Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Lyarasakan

nang Mangkaraat(Mateo 8:28-34; Lukas 8:26-39)

1 Yadatung silan si Jesus agdipag nang da-gat kayan dyomoong silan sang baybayun asangbanwa nang taga Gerasen. 2 Pagawas ni Je-sus sang barangay, parabayun yaan songononnang otaw na sikun sang gikub na butanganannang patay. Lyarasakan yaan na otaw nang

mangkaraat, 3wakawyagauya yaandisangmangagikub na butanganan nang patay. Way mak-abakos kanaan maski bakoson nang kadina.4 Arimarim byabakos yang kanaan kamot aw sikinang kadina. Pyagabogto naan yang kadina napyagabakos sang kanaan kamot aw bogtowa naanyang bakos sang kanaan siki. Way otaw namakatagun kanaan. 5 Allawgabi gapanawpanawyaan disang manga gikub aw asang kararatyan.Yabay yaan magkowaawun aw parii naan yanglawas naan nang manga bato.

6 Pagkita naan kang Jesus, maski maawat payaan yaparabay yaan domaragan agkang Jesus,kayan lyomood yaan asang atobangan ni Jesus.7-8 Yaparabay magsorit si Jesus sang mangkaraatdisang lawas naan na otaw. Yagalaong si Jesus,“Ikaw na mangkaraat, panaw da disang lawasnaan na otaw.” Kayan kyomowaaw yaan na pya-pagsorit nang mangkaraat, laong, “Nanga kawisingani kanak, kay Jesus? Ikaw yang Anak nangDios na Lyomabi. Pyangayo ko kanmo, kay Jesus,asang atobangan nang Dios na ikita kanatu, ayawako paglasaya.” 9 Kayan yagosip si Jesus sangmangkaraat, laong, “Sining aran mo?” Yimibakyaan, laong, “Si Mararan yang aran nami, kaylaban madaig kami.” 10Kayan laban yapakasukutmagpakallaat yang manga mangkaraat kang Je-sus na dili silan ni Jesus apapanawun disaan nabanwa.

11 Aon disaan, asang kilid nang butay madaigna yayup na baboy na yanagpandolyang.12 Pyangayo nang mangkaraat kang Jesus, laong,“Pakadtowa kami sadtong baboy, dato kamisurud nang lawas nilan.” 13 Kayan pyabayaanni Jesus na malasak silan sang manga yayup nababoy. Lyomogwa da yang manga mangkaraatsang lawas naan na otaw kayan simingadto silansangmanga baboy, kayan lyomasak. Masaid nangdowang mararan kariko nang baboy. Paglasaknilan sang lawas nangmanga baboy, mandaraganyang manga baboy adto sang pangpang awkallog adto sang dagat kayan yabos marumus awkamatay.

14 Pagkita saan nang manga magtonggowaysang baboy, mandaragan silan adto sang barrioaw asang makilibot naan na manga baray, yanag-batok sang kyakainangan nang baboy. Yangmaguya disaan yaparabay komadto kang Jesusantak silan kimita daw nanang yamaimo dis-aan na banwa. 15 Pagdatung nilan kang Jesus,kitaun nilan yang otaw na lyorogwaan nang

Markos 5:16 59 Markos 5:40pilang mararan na mangkaraat. Asaan yaanyagaingkod disang apit ni Jesus, yandagom da,madyaw da na pagdudumdumay naan. Pagkitanilan saan, mangkalluk silan sang gaom ni Jesus.16 Kayan yoman silan batokan nang yikita sangpagparogwa ni Jesus sang manga mangkaraatdisang lawas naanna otawawyang yamapaggunasang baboy. 17 Na yaparabay magpakallaat kangJesus yangmanga otaw disaan antak yaanmanawsang kanilan banwa.

18 Pagsakay ni Jesus sang barangay, mag-pakallaat kanaan yang otaw na lyorogwaan nangmanga mangkaraat. Yagalaong yaan kang Je-sus, “Aw madyaw mo, kay Jesus, amagad aknimo.” 19 Toyo pyupunpunan yaan ni Jesus.Yagalaong si Jesus kanaan, “Dili, kay lagi,madyawyang omori kaw agkamayo aw pagbatok sangpagkallaat kanmo nang Ginoo, na pyapagkadyawkaw naan.” 20Kayan yaparabay yaan mori aw ba-toka yang dakora na tabang ni Jesus kanaan sangkariko nang kyakaagiyan naan na pyagangaranannang samporong ka barrio. Kariko nang otawyamangkailimilim sang batok naan kanilan.

Yang Anak ni Jairo aw yang Bobay na Yopoti sangDagom ni Jesus

(Mateo 9:18-26; Lukas 8:40-56)21 Pagkatapos saan, mori si Jesus na yasakay

sang barangay, yataripag yaan oman nang da-gat. Pagkanaripag naan, songonon yaan nangmagkadaig na manga otaw asang baybayun nangdagat. 22 Kaba aadto pa si Jesus sang bay-bayun nang dagat, yadatung disaan yang pan-goro disang pagtitiponan naan na banwa. Jairoyang aran nang pangoro. Pagkita naan kangJesus, lomood yaan asang apit nang siki naan,23 kayan yapakasukut yaan magpakallaat kanaan.Yagalaong yaan kang Jesus, “Pakamatayun yangisu ko na bobay. Agad naa kanak agkanami awdamdama doon antak yaan kablongan antak dimatay.” 24Kayan yomagad naan si Jesus. Arag la-ban madaig na manga otaw yang yamagad naan,yabay panaglisgisin nilan si Jesus.

25 Disaan na manga otaw aon masakitin nabobay na arag yigiyod kang Jesus. Sapamporoaw dowa na ka toig yabay dogoon yaan nabobay, wa atangkudi. 26 Yagapaborong yaansang madaig na manga doktor, yamabos yangkanaan sapi nang pagpaborong naan toyo wayyakablong kanaan, sana yagadogang yang kanaansakit, laban da kyudul. 27 Yudungug yaan na

bobay sang dungug ni Jesus, wakaw yigiyod yaansang manga otaw na yamagad kang Jesus. Yabayyang bobay magpasaidsaid sang likod ni Jesuskayan yakadamdam sang sagyad nang kanaandagom, 28 kay yagalaong yang dumdum nangbobay, “Gatang ak makadamdam sang kanaandagom, oolyan da ako sang kanak sakit.” 29 Namatungtung sa agaw, baya pa yaan domamdam,yaparabay yaan tangkudan sang dogo aw batiyanaan sang kanaan lawas na kyablongan da yaan.30 Byabati ni Jesus yang paglogwa nang kanaangaom sikun sang lawas naan na yakablong sangsakit. Wakaw gasakindug si Jesus kayan yapak-abilik aw anawanawa naan yang kaolyan naan,kayan yaglaong yaan, “Sini ngaong yopoti sangdagom ko?” 31 Yimibak yang kanaan inindo nayagalaong, “Lilisgis kaw nang madaig na otawna yasaid kanmo, kayan yagaosip pa kaw dawsini yang yopoti kanmo?” 32 Awgaid yabay siJesus magpanganawanaw kay antak naan kitaunyang yopoti sang kanaan dagom. 33 Kayan tyaki-gan yaan na bobay nang pagkalluk, kay yatigamyaan sang kariko nang yamapagguna kanaan,wakaw yolood yaan asang apit nang siki ni Je-sus kayan yagbatok yaan sang pagkablong sangkanaan sakit nang pagpoti naan sang dagom niJesus. 34 Kayan yaglaong si Jesus saan na bobay,“Yang kanmo pagkanarig kanak, kay idi, yaanyang yakapagkadyaw kanmo. Ori da agkamayo.Madyaw da kaw nang Dios. Di da magabarik yangkanmo sakit.”

35 Wa pa akampus yang sorit ni Jesus sangbobay, dyomatung da yang kangay kang Jairo,kayan yaglaong kang Jairo, “Ayaw da pagagadanyang Ginoo daw marasay da, kay yamatay dayang anak mo.” 36 Toyo wa maningug si Jesussaan na sorit. Sana yaparabay da yaan maglaongkang Jairo, “Ayaw magkaundug, kay baklug,abay kanarig kanak.” 37 Byabakas ni Jesus yangmagkadaig namanga otawna igiyod garo kanaan,yaan gaid yang pyagaagad naan si Pedro aw yangdowa na maglomon na si Santiago aw si Juan,kayan yomagad silan kang Jairo. 38 Pagdatungnilan sang baray ni Jairo, kitaun ni Jesus yangmanga otaw na yanagdadarogpasay, kariko nilandisaan yabay managmatay. 39Kayan syumurud siJesus sang baray aw paglaong sang manga otawdisaan, “Nanga kamo gadadarogpasay? Nangakamo yabay managmatay? Wa akamatay yaangisu, yagaid matorog.” 40 Pagdungug nilan sangpyagalaong naan, panagikuran nilan si Jesus,

Markos 5:41 60 Markos 6:16laong nilan, “Yatorog pa kadi yang yamatay da?”Yaan yang pyagalaong nilan kay wa silan otoo.Kayan pyarogwa silan kariko ni Jesus. Yaangaid yang pyapadorod ni Jesus asang apit nangisu yang ama aw ina nang isu aw yang torona inindo naan. 41 Kayan pyoti ni Jesus yangkamot nang isu aw paglaonga naan nang kanilansorit, “Talita, kumi.” Yang kaologan naan nasorit, “Pagbangon, kay idi.” 42 Yaparabay mag-bangon yaan na isu na baya magsasagondaragakayan yagpanawpanaw. Pagkita nang mangaotaw sang isu, maparabay silan maburungbu-rung. 43 Pyupunpunan silan ni Jesus, laong, “Dida kamomagbatok sang kadaygan sangyamapag-guna sang isu.” Kayan yaglaong si Jesus kanilanna apakaanun yang isu.

6Way Yatangkap kang Jesus ag Nasaret(Mateo 13:53-58; Lukas 4:16-30)

1 Kayan yomanaw si Jesus disaan na banwa awori yaan adto sang barrio na pyagauyaan naannangaon. Yamagad naan yang kanaan mangainindo. 2 Nang allaw na pagpapatana, yagaindosi Jesus asang pagtitiponan disaan na barrio.Madaig silan disaan na yamaburungburung sangkanaan pagindo, wakaw yanaglaong silan, “Sinikoraw yang gaindo kanaan? Nana koraw yangkatigaman na maynaan na yaatag kanaan? Mon-nono yang pagimo naan sang manga kaburung-burangan na manga imo? 3 Yomono yaan saansari panday gaid yaan na anak ni Maria. Yangmangkangod naan na kausgan si Santiago aw siJose aw si Judas aw si Simon. Arag aani kanatumagauya yang manga mangkangod naan nabobay.” Wakaw wa silan atangkap sang pagindonaan, sana syasaway nilan yaan. 4 Yagalaong siJesus kanilan, “Yang propeta, maski diin manawpyagataod nangmanga otaw. Toyo yangwa ataodkanaan yang manga otaw asang kanaan banwana pyagatukud naan maguya aw yang mangalomonnaan aragwa ataod kanaan.” 5Tungud kaywa otoo kanaan yang manga otaw sang kanaanbanwa, tagbi da gaid yang yamasakit disaan nadyadamdam naan antak silan naan kablongan.6 Yamaburungburung si Jesus na wa silan aka-narig kanaan. Pagkatapos saan, maglimpud siJesus magindo sang kariko nang barrio disaan nabanwa.

Syosogo ni Jesus yang Samporo aw Dowa nakanaan Inindo

(Mateo 10:5-15; Lukas 9:1-6)7 Kayan tyawag ni Jesus agkanaan yang sam-

poro aw dowa na inindo naan aw papagkaran-sowaya naan papanawa sang kada dowa kani-lan. Yaatag naan kanilan yang gaom antakparogwaun nilan yang kariko nang mangkaraatna yarasak sang otaw. 8-9 Tyotogon silan naanna dili silan magadara nang pagkaan aw maskinana na potos aw sapi. Dili silan magadaranangmaski nana, bangka gaid aw panapatos gaidsilan. Maski yang dagom, di dakman silan mag-pandagom nang dowang lapid, gatang isa yangpandagomon nilan, toman da. 10 Kayan yomantomogon si Jesus sang kanaan manga inindo,yagalaong yaan, “Maski diin kamo datung, yangmagapapanik kamayo adto sang kanilan baray,imowa mayo yaan panawanan datnganan matagmapanaw kamo disaan na banwa. 11 Aw aonbanwa na adatungan mayo na yang manga otawdisaan dili matangkap kamayo na di maningugsang kamayo pagindo, pagpanaw mayo saan nabanwa, takdaga mayo yang abog asang siki mayona toosanan sang kanilan pagdili sang pagindonang Dios.” Maynaan yang pagindo ni Jesussang samporo aw dowa na inindo naan. 12 Kayanyomanaw silan aw pagbatok sang manga otawbain sang sorit nang Dios. Yagalaong silan sangmanga otaw, “Parina yang ginawamayo aw ayawimayoyangmanga imonamaat nangDios.” 13Aonmadaig na mangkaraat na pyaparogwa nilan nayarasak sang manga otaw. Aon arag madaigna yamangkasakit na yaaplasan nilan nang lanakayan kyablongan.

Yang Pagkamatay ni Juan na Magbawtismoway(Mateo 14:1-12; Lukas 9:7-9)

14 Byabatokan yang ari na si Herodes niningmangkadyaw na manga imo kay pyagaidungganyang aran ni Jesus asang karowagan nang banwa.Toyo kay wa akatigam yang manga otaw dawsini si Jesus, aon yagalaong, “Yaan si Juan namagbawtismoway na byoboi oman sikun sangmanga patay, wakaw dagdagu yang kanaan gaom,yakaimo yaan sangmanga kaburungburungan naimo.” 15 Toyo aon kadaygan na yagalaong, “Yaanyang propeta nang Dios na si Elias.” Aon ka-daygan na yagalaong, “Yaan agaw yang propeta,maynang manga propeta kadini.” 16 Toyo pag-dungug ni Herodes sang manga imo ni Jesus,

Markos 6:17-19 61 Markos 6:38

maglaong yaan, “Yaan agaw si Juan na pyapaoto-dan ko nangaon sang oro. Byoboi yaan oman.”

17-19Maynini yang yamapagguna kang Juan napyapaotodan sang oro. Pyangasawa nangaon niHerodes na ari si Herodias na ipag naan kababoi pa yang bana naan na si Pelipe na mangodni Herodes. Kayan yaglaong si Juan kang AriHerodes, “Yakalapas kaw sang balaod nang Dioskay yaagaw mo yang asawa nang mangod mo.”Na kay maynaan yang pyagalaong ni Juan, labanyamadaman yaan na bobay na si Herodias, labanmaat yang ginawanaan kang Juan, na byabarusannaan garo. Wakaw yabay pirisoon nang ari siJuan kay antak yaan tagapan daw papatay nangasawa naan. 20 Maynaan yang imo nang ari kayyamalluk yaan kang Juan kay yatigam yaan nasi Juan yang madyaw na otaw na laban madyawnang Dios yang kanaan batasan. Gosto nangari maningug sang pagindo ni Juan maski ya-makudugkudug yaan nang pagdungug naan sangkanaan pagindo na laban matungtung.

21 Yamatoman yang pagbarus kang Juan niHerodias na asawa ni Ari Herodes, nang allaw napista nang ari sang kyakawtaw naan na allaw.Yiimo yaan na pista sang kanaan manga pan-goro na pinili naan aw yang kadaygan na mangagyotawan na otaw disaan na banwa na Galilea.22 Pagkatipon nilan, domatung yang anak nangasawa ni Herodes na baya magsasagondaragakayan syomayaw disang pista nilan. Labangakallingi nang sayaw naan si Ari Herodes awyang manga otaw na yatambong sang pista.Kayan yaparabay si Herodes maglaong saan nabobay, “Pangayo, kay idi, sang maski nanana gosto mo, aatag ta kanmo.” 23 Kayanyoman yaan maglaong, “Asaad ko kanmo, kayidi, maski nanang ayoon mo kanak, aatag kokanmo, maski utungaun mo yang kanak sakop.”24 Kyakadtowan naan na bobay yang ina naanna si Herodias. Yagaosip yaan sang ina naan,laong, “Kay ina, nanang ayoon ko sang ari?”Yimibak yang ina naan na yagalaong, “Yangayoon mo sang ari yang oro ni Juan na mag-bawtismoway.” 25 Kayan yaparabay yaan ko-madto sang ari aw paglaong, “Yaan yang gostoko na aatag mo kanak adoon parabay yang oroni Juan na magbawtismoway na ubutang asangpinggan.” 26 Pagdungug saan nang ari, labanyagasusul yaan tungud sang kanaan saad, toyo diamaimo na magaparin yaan sang saad naan sangbobay asang atobangan nang tomatambongay

sang pista. 27 Kayan pyarabay sogoon nang ariyang sondaro na makamang sang oro ni Juan.Kayan yomanaw yang sondaro aw kadto sangpirisowan kayan yotod naan disaan yang oro niJuan aw butangan yaan asang pinggan. 28 Kayandyara yaan nang sondaro aw atagan naan sangdaraga. Kayan yatag yaan nang daraga sangkanaan ina. 29 Pagdungug saan nang mangainindo ni Juan, kadtowan nilan kayan kyamangnilan yang lawas ni Juan aw lubungan.

Pyapakaan ni Jesus yang Limang Mararan na kaOtaw

(Mateo 14:13-21; Lukas 9:10-17; Juan 6:1-14)30Yomori da agkang Jesus yang manga apostol

na syosogo naan, kayan byatok nilan kanaanyang kariko nang iimo nilan aw yang kariko nangpyagaindo nilan asang kanilan kyakadtowan.31Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Makadto kitanang kitaay da sang banwa nawaymaguya, antakkita makadagawdagaw magpatana.” Yagalaongsi Jesus nang maynaan kay madaig na mangaotaw yang yapagkita kanilan, kadaig nang yan-gori kadaig oman nang yandatung, wakaw wa daasakat komaan si Jesus aw yang kanaan mangaapostol. 32 Wakaw yasakay si Jesus aw yangkanaan manga apostol sang barangay nilan kayantak silan komadto nang silanay da sang banwana way maguya.

33 Kikita silan nang madaig na manga otaw,kikilara silan. Wakaw yang manga otaw na sikunsang kariko nang barrio disaan yadaragan adtosang baybayun na odonggowan nang barangayna syasakayannilan ni Jesus. Yamaona pa kanilandomatung yang manga otaw. 34 Pagdoong niJesus sang baybayun, kimita yaan sang madaigna manga otaw. Yamallaat yaan kanilan kaymaynang manga karnero na way magbantayaykanilan. Wakaw si Jesus yagaindo kanilan nangmadaig na pagindoway. 35-36 Pagkaambong do-morod agkang Jesus yang manga inindo naan nayagalaong, “Makagpa da yang suga, papanawa rayangmanga otaw disining banwa na waymaguyaantak silan komadto sang aon pawa aw sadtongmanga barrio na magabili silan sang amakaannilan.” 37 Toyo yimibak si Jesus sang mangainindo naan, laong, “Kamo yang magapakaanda kanilan.” Yagalaong silan kanaan, “Ayawpa, diin kami kamang sang pagabili nami sangpilangmararanna paanna apakaan siningmangaotaw?” 38 Kayan yagosip si Jesus kanilan, laong,“Pilang book yang paan mayo? Tanawa mayo.”

Markos 6:39 62 Markos 7:6Pagkatigam nilan, maglaong silan, “Limang bookda yang paan aw dowaay da yang isda.”

39 Kayan yaglaong si Jesus sang manga inindonaan, “Papagingkoda mayo yang kariko nangmanga otaw na managkorokoro disang silosilo.”40 Kayan yanagingkod yang manga otaw nayanagkorokoro, aon tagkarimaan, aon tagsang-gatos yang yanagkoro. 41 Kayan tyakmaganni Jesus yang limang book na paan aw yangdowamboros na isda, kayan yimingaro aglangitaw pagpasalamat sang Dios. Pagkatapos naanmagpasalamat, pisangpisangun naan yang paanaw yang isda aw pandooran sang kanaan mangainindo. Kayan pyangatag nilan sang manga otawdisaan. 42 Kariko nilan yakakaan aw kabiyag.43 Pagkatapos nilan komaan, aon samporo awdowa na ka arat yang yamatmo nang madyaw pakaanun na lyokasan na paan aw isda na pyanga-mang nang manga inindo ni Jesus. 44 Limangmararan na ka otaw yang yakaan disaan sangpaan aw isda, gawas sang kawbayan awmanga isuna wa upudan bilanga.

Yapanaw si Jesus asang Babaw nang Laod(Mateo 14:22-33; Juan 6:15-21)

45Kayan pyasakay ni Jesus yang kanaanmangainindo sang barangay antak silan magona rakanaan tomaripagnangdagat adto sang barrio naBetsaida. Pagsakay nang manga inindo, paoriinnaan yang magkadaig na manga otaw disaan.46 Pagkariyos nang kariko nang otaw, tomokod siJesus agbokid kayan yagampo. 47 Pagkagabi la,adto ra sang laod yang barangay na syasakayannang manga inindo ni Jesus, toyo agbokid pa siJesus, sayda naan. 48 Kikita naan yang mangainindo naan na kyakarisudan pagbugsay sangbarangay kay syasaot silan nang onos asangtunga nang laod, yakasongsong silan sang samut.Mararum na pakallawun, yutugbung si Jesus, awpanaw disang babaw nang laod, gadarog sangkanaan manga inindo disang barangay. Ma-said da sang barangay, makando garo yaan,49 toyo pagkita nilan kanaan na yapanaw disangbabaw nang laod, dumdum magallukay, wakawyokowaaw silan nang pagkalluk. 50 Yanggiyabyang bobol nilan kariko nang pagkita nilankanaan. Toyo yaparabay si Jesus maglaong kani-lan, “Ayaw kamo magkalluk, ako yang kikitamayo. Sarig da kamo.” 51 Kayan tyomakang siJesus sang barangay na syasakayan nilan. Pag-takang naan, maparabaymagtangku yang samut.

Laban yamaburungburung silan, 52 kay wa pasilan akatigam daw sini si Jesus maski kinita danilan yangmilagro na yiimo naan bain sang paan.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang manga Masakitin agGenesaret

(Mateo 14:34-36)53 Pagdatung nilan agdipag, domoong silan ag

Genesaret aw tagkusan disaan yang barangay ni-lan. 54 Pagawas nilan sang barangay, parabay ki-laraun si Jesus nangmanga otaw disaan. 55Kayanyakarimpud yang manga otaw managdadaragan,yanagdara silan sang yamangkasakit na yanagko-rang asang kanilan korangan adto sang maskidiin na dyudungug nilan na aadto si Jesus.56Maski wain adatung si Jesus, adto sang syodadaw adto sang manga barrio aw adto sang mangakabarayan, aadto adaraa nang manga otaw yangyamangkasakit na pyanagampasan nang kamundisang arongan, apit nang dyadatungan ni Je-sus. Kayan yaglaong silan kang Jesus, “Kallaatikami, agad gaid kami makapoti sang kilid nangkanmo dagom, managkadyaw da kami.” Karikonang yopoti sang kilid nang kanaan dagomyanagkadyaw parabay.

7Yang Pagindo nang kanilan Kamonaan(Mateo 15:1-9)

1 Kayan dyomorod ag kang Jesus yang mangaPariseo aw yangmangamagindoway sang balaodna sikun dig Jerusalem. 2 Aon kikita nilan namanga inindo ni Jesus na yakaan na wa mango-naw maynang batasan na pyagaindo nilan.

3 Na yang manga Pariseo aw yang kadayganna manga Judio, dili silan makaan kaba wa pasilan mangonaw, magonawa sang pagindo nangkanilan kamonaan sang pagonaw. 4 Arag dilisilan makaan sang maski nana na sikun sangparingki kinaba dili ogasan, yaan yang pagindonang kanilan kamonaan. Arag aon pay madaigna pyagdara nang kanilan kamonaan na pyan-gagadan nilan. Pananglit sang kanilan batasansang pagpangogas sangmanga tabo, aw koron awpinggan na tumbaga.

5 Wakaw yagaosip kang Jesus yang mangaPariseo awyangmangamagindoway sang balaod,laong, “Nanga yang kanmo manga inindo wamangagad sang pagindo na pyagaindo nangkanatu kamonaan? Yakasara silan kay yakaansilan na wa mangonaw.” 6 Yimibak si Jesus

Markos 7:7 63 Markos 7:27kanilan na yagalaong, “Matungtung yang pya-galaong kadini ni Isaias na propeta nang Dios.Kamo yang yagaid gomaway maynang syosolatna pyapabatok nang Dios kang Isaias, laong,‘Yaning manga otaw, yang kanilan baba gaidyang yagataod kanak, wain kawng yang ginawanilan maawat kanak. 7 Wakaw way kakabosannang kanilan pagsimba kanak kay yang kanilanpagindo na kanang otaw pagindo yang yoon-awa nilan sang kanak pagindo.’ ” 8 Kayan yomanmaglaong si Jesus sang manga Pariseo, “Yaanyang yayawan mayo yang pagindo nang Dios,kay antak pangagadan mayo abay yang mangapagindo nang kamayo kamonaan. 9 Nanga wakamomangagad sang pagindo nang Dios, na yaanyangpyangagdandamayoyangpagindonang ka-mayo kamonaan? 10 Pananglit, pyapagindo nangDios si Moises na yagalaong, ‘Pagtaoda si amamo aw si ina mo.’ Kayan yoman maglaong yangDios, ‘Yang yagasorit nang maat sang kanaanama aw ina, laban sa apatayun.’ 11 Awgaid kamona manga Pariseo aw manga magindoway sangbalaod, yagaindo kamo na madyaw aw maglaongyang otaw sang manga taganak naan, laong, ‘Dida ako makatabang kamayo, kay ama, kay ina,kay yang aatag ko garo kamayo, yatag da ko sangDios kay yaan yang syasaad ko kanaan.’ 12Wakawkay yaan yang pagindomayo kanaan, wa damayoapakaruguna yaan na otaw sang kanaan taganak.13 Tungud saan tyatarikodan mayo yang pagindonang Dios kay yaan yang yabay mayo pagindosang manga otaw yang pagindo nang kamayokamonaan. Aon pay madaig na manga imo mayona maynaan maat nang Dios.”

Yang Yakaimo Maat sang Otaw(Mateo 15:10-20)

14 Kayan yagtawag si Jesus sang kariko nangotaw disaan antak silan domorod agkanaan. Pag-dorod nilan, maglaong si Jesus kanilan, “Karikomayo, dadyawa mayo paninggi antak kamomakadarag sining pagindo ko. 15 Yang yakaimomaat sang otaw buku nang pagkaan na yakarasaksang baba naan, toyo yaan yang yakaimo maatsang otaw yang maat na sorit na yorogwa sangbaba naan. 16Dadyawamayo butangan yaan sangdumdummayo antak mayo katigaman.”

17 Pagpanaw ni Jesus sang manga otaw nayanagkoro disaan, manik yaan agbaray, kayanyagosip kanaan yang kanaan manga inindo nayagalaong, “Nanang kaologan nang sambingay

na pyagaindo mo kagayna?” 18 Yagalaong siJesus kanilan, “Aragwa pa kamo kadimakadarag?Yatigam kamo na yang pagkaan na tyuturunnang otaw na yarasak sang otaw dili makaimomaat sang otaw, 19 kay yang pagkaan na tyu-turun naan yang yarasak sang tongol kayan ly-omabay, di yaan mukurug sang ginawa naan.”Pono saan na pagindo ni Jesus, yatigam da silanna way pagkaan na pyagadili kanilan ni Jesus.Kariko nang pagkaan arag da madyaw kaanunnilan. 20 Kayan yabay magindo si Jesus na ya-galaong, “Yaan yang yakaimo maat sang otawyang kariko nang maat asang dumdum naan.21-22 Kay yang maat asang dumdum naan yaanyang kyakaponowan nang kariko nang maat naimo naan, maynang pagkayot, aw yang pag-pangindakaw, aw yang pagpatay sang arag otaw,aw yang pagipid sang buku nang kanaan asawa,aw yang pagpaipid sang buku nang kanaan bana,aw yang pagdumdum na apanmowan yang pyan-mowan nang kadaygan, aw yang paglopig sangarag otaw, aw yang pagpatoo sang buku nangmatungtung, aw yang paggorang pagimo sangmaat, aw yang papagsindil, aw yang pagboongsang dungug nang arag otaw, aw yang pag-parabaw sang arag otaw, aw yang pagimo sangimo nang sangu. 23 Yaning kariko nang maat namanga imo nang otaw yagasikun sang kanaanginawa, wakaw yaan yang yakaimo kanaan maatna otaw.”

Yang Pagtoo nang Boyag(Mateo 15:21-28)

24 Kayan yomanaw si Jesus disaan aw singadtosang banwa na lanto nang Tiro aw Sidon. Aadtoyapanik yaan sang baray. Gosto naan na di garoyaan ikilaraun, toyo yaparabay matigam yangmanga otaw disaan. 25-26 Wakaw maski bayapa na yadatung si Jesus disaan, aon boyag nayudungug bain kang Jesus, yaan na boyag bukunang Judio, taga Penisia na sakop nang Siria kayyamawtaw yaan disaan na banwa, Gresya yangkanaan sorit. Yaparabay yaan komadto kangJesus kay yang isu naanna bobay lyarasakannangmangkaraat. Pagdatung nang boyag kang Jesus,lomood yaan asang said nang siki ni Jesus kayanyagpakallaat kanaan antak parogwaun naan yangmangkaraat sang isu naan. 27 Kayan yaglaong siJesus sang boyag pinaagi sang sambingay, laong,“Kinaanglan onaun pakaanun yang manga isu,kay buku nang madyaw aw kamangun yang ka-nunnangmanga isu na otobong sangmanga ido.”

Markos 7:28 64 Markos 8:12Yagapasabot si Jesus na yang onaun naan taban-gan yang manga Judio kayan pa tyabangan naanyang buku nang Judio. 28 Yakadarag yang boyagsang sambingay ni Jesus, wakaw yimibak yaan nayagalaong, “Matungtung, kay Ginoo, toyo maskiyangmanga ido aragmakakaan sangmomoasangkyaanan nang manga isu.” 29 Kayan yaglaongsi Jesus sang boyag, “Kay maynaan yang pya-galaong mo, kay boyag, yatoman da yang pyaga-sogo mo kanak. Ori da agkamayo, kay lyomogwada yang mangkaraat sang isu mo.” 30 Pagdatungnang boyag asang baray naan, kitaun naan yangisu naan na gakorang disang korangan, wa daymangkaraat, lyomogwa da.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Bungul na Otaw naGatata

31Pagpanaw ni Jesus sang banwa na Tiro, man-allos yaan sang barrio na Sidon kayan yanallossang banwa na pyagangaranan nang samporongka barrio na yagapadurug yaan oman adto sangdagat ag Galilea. 32 Aon yaatud agkang Jesusna bungul na otaw na gatata. Yagapakallaatkang Jesus yang manga upud naan na otaw naadamdamun naan yang yamabungul antak kab-longan. 33Kayan pyagagad ni Jesus yaan na otawaglogwa, yapaawat sang yanagkoro disaan. Pagk-agawas nilan dowa, butang ni Jesus yang dowa natollo naan sang dowa na taringa naan na otaw,kayan tyomobad si Jesus aw potiya naan yangdila naang otaw na gatata. 34 Pagkatapos saan,mingaro si Jesus aglangit aw ginawa nangmaaba.Kayan yaglaong si Jesus saang otaw nang kanaansorit, laong, “Eparata.” Yang kaologan naan nasorit, “Dungug da na taringa.” 35 Yaparabaydumungug yaan na otaw, wa da udukut yangdila naan, yagimatok da yang pagsorit naan.36Pyupunpunan ni Jesus yangmanga otaw disaanna dili magabatok saan na imo adto sang maskisini na otaw. Toyo maski pyupunpunan silan niJesus, yabay silan magbabatokon bain saan naimo ni Jesus. 37 Laban yamaburungburung silankariko, yabay silan maglaong, “Laban madyawyang kariko nang imo ni Jesus. Maski yang bun-gul dyumungug da, maski yang otaw na gatatalyomatik da yang dila magsorit, wa damagatata.”

8Pyapakaan ni Jesus yang Opat na Mararan na ka

Otaw(Mateo 15:32-39)

1Wa akadogay disaan yanagkoro oman agkangJesus yang laban madaig na manga otaw. Waykanilan pagkaan, wakaw yagatawag si Jesussang kanaan manga inindo aw paglaong kanilan,2 “Yamallaat ako sining manga otaw na yam-agad kanak nang toro pang allaw, adoon waykanilan pagkaan. 3 Wakaw aw paoriin ko silanna way kyaan, amangkarutuy silan nang gutumdisang daran, kay aon digkanilan magsikun sangmaawat na banwa.” 4 Yagalaong yang kanaanmanga inindo, laong, “Onnoong pagpakaan sin-ingmanga otawdisining banwanawaymaguya?”5 Awgaid yagaosip kanilan si Jesus na yagalaong,“Pilang book yang paan mayo disaan?” Yimibaksilan, laong, “Pitombook.”

6 Pyapagingkod ni Jesus yang manga otawdisang lopa, kayan kyamang naan yang pito-mbook na paan. Pagkatapos naan magpasala-mat sang Dios, pagpisangpisangun naan yangpaan aw pandooran naan sang kanaan mangainindo antak silan yang mangatag sang karikonang manga otaw disaan. Kayan pyangatag nangmanga inindo naan adto sang kariko nang otawdisaan. 7 Arag aon disaan tatagbi na iisda nilan.Pagkatapos naan manalangin, sogoon naan yangmanga inindo naan pagpangatag sang iisda adtosang manga otaw. 8 Yakakaan silan kariko, ya-mangkabiyag. Pagkatapos nilan komaan, panga-mangun nilan yang sama. Yang madyaw pakaanun na sama, pitong ka bangkaraw na podoyamakmo. 9 Yang manga otaw na yakaan dis-aan, opat na mararan. 10 Pagkatapos ni Jesuspaoriin yang manga otaw, maparabay yaan so-makay nang barangay aw yang manga inindonaan. Yisingadto silan sang banwanaDalmanuta.

Gosto nang manga Pariseo na Apakitaun Silansang Toosanan

(Mateo 16:1-4)11 Kaba aadto si Jesus aw yang kanaan manga

inindo, aonmanga Pariseo na yodorod agkang Je-sus na yapaglantogi kanaan. Syosogo nilan si Je-sus na apakitaun naan silan sang toosanan antakkatigaman nilan na yang gaom naan sikun sangDios aglangit. Yaan yang sogo nilan kanaan kayantak katigiyan nilan si Jesus. 12 Yiginawa nangmaaba si Jesus tungud sang manga Pariseo nawa otoo. Kayan yaglaong yaan, “Nanga kamo namanga otawadoonna yaanyang gostomayoyangmikita sangmilagro na toosanan sang gaomnangDios kayan pa tyomoo kamo? Na pagalaong ko

Markos 8:13 65 Markos 8:32na tinuud na way toosanan na apakita kamayo.”13 Kayan yomanaw si Jesus kanilan aw pagsakayyaan oman nang barangay padurug agdipag nangdagat.

Yang Patobo nang manga Pariseo aw Patobo niHerodes

(Mateo 16:5-12)14 Na yakaringaw yang manga inindo koma-

mang sang paan sang panawan nilan, sambookda gaid yang paan disang barangay. 15 Kyakaragni Jesus yang kanaan manga inindo. Yagalaongyaan kanilan, “Pangabong kamo sang patobonang manga Pariseo aw yang patobo nang arina si Herodes.” 16 Kay wa makadarag yangmanga inindo sang pagkarag ni Jesus kanilan,wakaw yanagkabarawbaraw silan, yanaglaong,“Yagalaong koraw si Jesus nang maynaan kaywa kita magadara nang paan na baron ta sangpanawan.” 17 Yatigam si Jesus na yang paanna baron sang panawan nilan yang dyudumdumnilan. Toyo buku nang paan yang buut pasabotni Jesus awgaid yang pagindo ni Herodes aw yangpagindonangmangaPariseo, wakawyagalaong siJesus kanilan, “Nanga kamo yanagkabarawbarawna way yamadara mayo na paan? Wa pa kadikamo akatigam na di ak amaundug na way ya-madara mayo na paan. Marisud kamo kain-dowan. 18Aon mata mayo, nanga wa kamo ikita?Aon taringa mayo, nanga wa kamo udungug? Wakadi kamo makaungud sang iimo ko na gapisangsang paan na pyapakaan sang limang mararanna otaw. 19 Pilang ka arat yang titipud mayona sama na madyaw pa kaanun?” Yimibak silankanaan, “Samporo aw dowa na ka arat.” 20Kayanyoman magosip kanilan si Jesus na yagalaong,“Arag dumduma mayo yang pitombook na paanna pyapakaan ko sang opat na mararan na otaw.Pilang ka bangkaraw yang titipud mayo na samana madyaw pa kaanun?” Yimibak silan oman,laong, “Pitong ka bangkaraw.” 21Kayan yaglaongsi Jesus kanilan, “Adoon yakakadarag da korawkamo sang pyagalaong ko kamayo?”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Bota agBetsaida

22 Yadatung si Jesus aw yang kanaan mangainindo ag Betsaida. Aon disaan bota na yaatudnang manga otaw agkang Jesus. Yagapakallaatsilan kang Jesus antak damdamun naan yangmata nang bota. 23 Kayan pyoti ni Jesus yangkamot nang bota aw gagada naan aglogwa nang

barrio. Pagdatung nilan aglogwa, tobadan niJesus yang mata nang bota aw damdama naankayan yoosip naan, laong, “Aon day kinita mo?”24 Kayan tyomanaw yang otaw asang atobangannaan aw paglaong, “Kikita ko yang manga otawna yapanaw, toyomaynang lawas silan nang kaoyna yapanaw.” 25 Kayan yoman damdamun niJesus yang mata naan, kayan pagtanaw omannaan, madyaw da yang kanaan mata, maskinanang atanawun naan, matinaw da yang pag-tanaw naan. 26 Pagkatapos saan, paoriin ni Jesusyaan na otaw. Laong ni Jesus kanaan, “Ayawmagkadto sang barrio na Betsaida.”

Yang Pyagalaong ni Pedro bain kang Jesus(Mateo 16:13-20; Lukas 9:18-21)

27 Kayan yomanaw si Jesus aw yang kanaanmanga inindo aw kadto sang manga barrio asangmakilibot nang syodad na Sesarea Pilipo. Kabayapanaw silan yagaosip si Jesus sang kanaanmanga inindo, yagalaong, “Nanang pyagalaongnang manga otaw bain kanak, sini kono ako?”28 Yimibak silan na yagalaong, “Aon yagalaongna ikaw kono si Juan na magbawtismoway. Aonoman yagalaong na ikaw kono arag propeta.Aon oman kadaygan na yagalaong na ikaw konosi Elias na propeta kadini.” 29 Kayan yomanmagosip si Jesus kanilan, laong, “Na kamo, mon-nono yang kamayo dumdum, sini ako?” Yimibaksi Pedro, laong, “Ikaw yang pinili nang Dios napyagalaong kadini na makagagaom sang karowa-gan nang banwa.” 30 Kayan pyunpunan silan niJesus, laong, “Di da kamo magbatok sang maskisini na ako yang pinili nang Dios.”

Yagalaong si Jesus na Arasayun yaan Kayan Pya-patay

(Mateo 16:21-28; Lukas 9:22-27)31 Yagpono da si Jesus magpakatigam sang

kanaan manga inindo sang amapagguna kanaan.Yagalaong si Jesus kanilan, “Ako na gyugual nangAnak nang otaw, laban arasayun nang mangapangoro nang Judio, di ak atangkapun nilan.Tinuud na yang manga matikadung nilan awyang manga pangoro na magampoway aw yangmanga magindoway sang balaod, kariko nilandi matangkap kanak. Apapatay ako nilan, toyopagdatung nang torong allaw, oboiin ak omannang Dios.” 32 Dyadadayaw silan pasaboton niJesus bain sang amapagguna kanaan, kayan pag-dungug ni Pedro saan, potiin naan yang tolloni Jesus aw gagada naan, yaparigbin silan aw

Markos 8:33 66 Markos 9:12paglaonga naan si Jesus, laong, “Dili amaimo naikaw panagpatayun nilan.” 33Toyo yapakabilik siJesus aw atobanga naan yang manga inindo naankayan syagda naan si Pedro. Yagalaong si Jesus,“Panaw, kay Satanas. Yaan na byubutang mosang dumdummo buku nang pagbuut nang Dios,toyo pagbuut nang otaw.” Yaan yang pyagalaongni Jesus kang Pedro kay yang pyagalaong ni Pedrosopak sang pagbuut nang Dios.

34 Kayan tyawag ni Jesus yang kanaan mangainindo aw yang kadaygan na manga otaw nayanagkoro disaan antak silan kariko domorodagkanaan. Yagalaong si Jesus kanilan, “Aw aonotaw na gosto magad kanak antak yaan maimokanak inindo, di da yaanmagatoman sang kanaankyakaundan, abay da yaan mangagad sang pa-gasogo ko kanaan maski laban yaan akarisu-dan maynang otaw na yagapusan sang koros napagapatayan kanaan. Yaan yang abay imoonnang otaw na yangagad sang kanak pagindo.35 Toyo yang otaw na yaan gaid yang yabaypamakotan yang maboi yaan disining donya,akawaraan yaan sang kanaan kinaboi; awgaidyang otaw na wa akapannogon sang kanaankinaboi maski apatayun yaan tungud sang pag-pangagad kanak aw tungud sang pagbatok sangmadyaw na batok nang Dios, yaan yang akaaro-nan nang kinaboi na sikun sang Dios. 36-37 Toyoyang otaw, maski apanmowan naan yang karikonang asining donya, way kakabosan naan kariko,kay aw masingadto ra yaan sang impirno, di dayaan makabarik maski aballin yang kariko nangasining donya.” 38 Kayan yabay maglaong siJesus, “Yang maski sini na otaw na di maga-laong, ‘Ako yang kang Kristo sakop na yatangkapsang kanaan pagindo,’ yang otaw na yamarigmaglaong saan asang atobangan nining mangasaraun na otaw adoon na timpo na wa mangagadsang Dios, yaan na otaw, aw magbarik da akoasining donya, di ak magalaong, ‘Kanak yaan naotaw sakop.’ Kay ako na gyugual nang Anak nangotaw yang mabarik asining donya na agadanako nang gaom nang kanak Ama na Dios. Aragagadan ako nang manga balaan na sogwanun natagalangit.”

91Kayan yaglaong si Jesus sangmanga otaw dis-

aan, “Kaundi mayo yaning pagalaong ko kamayo,aon digkamayo manga otaw na di pa amatay,

mikita pa silan sang apakatigam kanilan na yangDios yang makagagaom sang kariko.”

Yang Pagkaparin nang Kaimo aw Lawas ni Jesus(Mateo 17:1-13; Lukas 9:28-36)

2 Pagkatapos ni Jesus maglaong saan, mangaunum na allaw, yotokod yaan sang makagwas nabutay, pyagaagad naan si Pedro aw si Santiago awsi Juan na silanay da. Pagdatung nilan agbabaw,maparin yang kaimo aw yang lawas ni Jesus kabayatanaw kanaan yang toro na inindo naan. 3Yangmanga dagom naan yamaparin, yomallag da, la-ban da gimapotiyan. Maski sini disining donyadi makagaon sang kapoti nang dagom ni Jesus.4 Kayan sakadyap kinita da nilan yang dowa napropeta kadini na si Moises aw si Elias na yakaonaw papagbaraw kang Jesus. 5 Kayan yaglaong siPedro kang Jesus, “Kay Ginoo, laban madyaw naaani kami. Aw madyaw mo, magaimo kami nangtorong ka liyan disini, kanmo yang isa, kang Moi-ses yang isa, kang Elias yang isa.” 6Sabomaynaanyang pyagalaong ni Pedro kay wa yaan akatigamdawnanangmadyawna pagalaong, kay silan torolaban yamalluk. 7 Kayan kyatabonan silan nangaro. Sakadyap dyungug da nilan yang sorit sikunsaan na aro na yagalaong bain kang Jesus, laong,“Yani yang kanak Anak na laban ko karugunan.Yaan yang paninggi mayo yang kanaan pagindo.”8 Kayan yaparabay manganawanaw yang mangainindo, toyo wa day kikita nilan na kadaygan,saydakman ni Jesus.

9 Kaba yanagtobang silan, pyagalaong silan niJesus, laong, “Ayaw naa mayo pagbatoka yangkikita mayo adoon. Batokon da mayo aw magboida ako oman na gyugual nang Anak nang otaw.”10Kayan byutang nilan sang dumdum nilan yaanna sorit ni Jesus aw panagkabarawbaraw silandaw nana yang kaologan nang sorit naan namagaboi oman sikun patayun. 11 Kayan yagosipsilan kang Jesus, laong, “Nanga yagaindo yangmanga magindoway sang balaod na kinaanglanamaona domatung si Elias na propeta nang Dioskadini kayan pa dyomatung yang pinili nangDios na magaari disining donya?” 12 Yimibaksi Jesus kanilan, laong, “Matungtung sa agawna si Elias yang amaona domatung kay apapa-gandamun naan sang kariko. Awgaid dumdumamayo yang pyagalaong nang Dios na syosolatantak kamo matigam na ako na gyugual nangAnak nang otaw na pinili nang Dios kinaanglanmagatigkul sangmadaigna karisud awobita nang

Markos 9:13 67 Markos 9:35manga otaw. 13Toyo pagalaong ko kamayo adoonna dyomatung da yang otaw na mayni Elias nayagaona kanak domatung, toyo lyarasay yaannang manga otaw, maski nanang kyakaundanna imoon nilan kanaan yiimo nilan maynangsyosolat nang propeta nang Dios kadini.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Isu na Lyoromanannang Mangkaraat

(Mateo 17:14-21; Lukas 9:37-43)14 Pagdatung nilan adto sang kadaygan na

manga inindo, kitaun nilan yang madaig namanga otaw na yanagkoro disaan. Aon mangamagindoway sang balaod na yapaglantogi sangmanga inindo na yamaibilin disaan. 15 Pagkitanang manga otaw kang Jesus takadtakad dasilan agkanaan aw paglaong, “Aani kaw kadi.”16Kayan yagosip si Jesus kanilan, laong, “Nanangpyanaglantogiyan mayo disaan?” 17 Aon isakanilan disaan na yimibak, laong, “Kay Ginoo,dyadara ko ani kanmo yang isu ko na usug nalyoromanan nangmangkaraat, wa da yaanmaka-pagsorit. 18 Pyagadadaplakay yaan sang lopa,yagasora yang baba naan aw pagoyagut yangkanaan onto, kayan yabasag yang lawas naan.Pyagalaong ko yang manga inindo mo kagaynana antak parogwaun nilan yangmangkaraat toyowa silan makagaga.” 19 Kayan yaglaong si Jesuskanilan, “Nanga kamo wa otoo kanak? Kado-gay ko maguyauya dini kamayo, pyapabayaanta kamo na wa otoo kanak. Madogay pa kadiako magtigkul magindo kamayo kayan pa ty-omoo kamo kanak? Daraa ani kanak yang isu.”20 Kayan dyara nilan yang isu agkang Jesus.Pagkita nang mangkaraat kang Jesus parabaynaan lomanan yang isu, wakaw yamatowad yangisu aw pagtitillilid, kayan yagpanorasora yangbaba naan. 21 Yagaosip si Jesus sang ama nangisu, laong, “Pila pang allaw na maynaan yangisu mo?” Yimibak yang ama nang isu, laong,“Anay da nang tatagbi pa yaan. 22Pyapakasudsudyaan towadun nangmangkaraat asang atoron awasang tobig antak patayun garo. Aw makatabangkaw kanami, kay Ginoo, kallaati doon kami.”23 Yagalaong si Jesus kanaan, “Nanga kaw ya-galaong kanak ‘Aw makatabang kaw?’ Aw to-moo yang otaw sang Dios, akatabangan yaansang kariko nang kikinaanglan naan.” 24 Kayanpyarabay naan gagaan yang kanaan paglaongkang Jesus, laong, “Yotoo ako, tabangi ako antakmaparabay magsun yang kanak pagtoo.”

25Pagkita ni Jesus na yanagkoro agkanaan yangkariko nangmanga otaw disaan, maparabay yaanmagsagda saan na mangkaraat, laong, “Ikaw namangkaraat na yakabungul aw yakabubu saan naisu, logwa da disang isu, di dakman kawmaglasakoman kanaan.” 26 Kayan yaparabay komowaawyang mangkaraat aw lomani yang isu kayan ly-omogwa yaan sang kanaan lawas. Pagkalogwanang mangkaraat, maynang yamatay da yangisu, wakaw madaig yang yagalaong, “Yamatay dayaan.” 27 Awgaid pyopoti ni Jesus yang kamotnang isu aw bangona naan, kayan yagindug dak-man yang isu.

28 Yakasurud da si Jesus aw yang mangainindo naan sang baray, yoosip yaan nang mangainindo naan nang silanay da. Yagalaong silan,“Nanga wa kami makagaga magparogwa sangmangkaraat disang isu?” 29 Yimibak si Jesuskanilan, laong, “Di amaimo na makapagparogwakamo saan na karasi nang mangkaraat aw dimayo ayoon sang Dios yang tabang naan.”

Pyagalaong Oman ni Jesus Kanilan yang KanaanKamatayun

(Mateo 17:22-23; Lukas 9:43-45)30 Kayan yomanaw si Jesus aw yang kanaan

manga inindo disaan na banwa aw agi ag Galilea.Di gosto ni Jesus na akatigaman nang kaday-gan daw wain silan, 31 kay yangindo yaan sangkanaan manga inindo. Yagalaong yaan, “Akona gyugual nang Anak nang otaw adaraun nangmanga otawadto sangmagookom, panagpatayunda ako. Awgaid oboiin ako oman nang Diosnang katlong allaw kasikun patayun.” 32 Toyowa silan makadarag saang pyagalaong ni Jesuskanilan. Magaosip garo silan kang Jesus dawnanang kaologan nang pyagalaong naan kanilan,toyo yamarig silan magosip.

Daw Sini Digkanilan yang Labaw(Mateo 18:1-5; Lukas 9:46-48)

33 Yadatung silan ag Kapernaum. Yakasurudsilan sang baray, yagaosip si Jesus sang kanaanmanga inindo, laong, “Nanang pyagalantogiyanmayo kagayna disang daran?” 34 Wa silan iibakkay kaba yapanaw silan yanagagis silan daw sinidigkanilan yang labaw. 35 Kayan yagingkod siJesus aw tawaga naan yang samporo aw dowana pinili naan na inindo. Pyapasaid naan silanagkanaan, kayan yaglaong yaan kanilan, “Yangmaski sini na otaw na gosto amaimo labaw sangkadaygan kinaanglan ubutang naan sang ginawa

Markos 9:36 68 Markos 10:4naan na labaw kanaan yang kariko antak yaanmaimo sogwanun nilan kariko.” 36 Kayan pyotini Jesus yang isu disaan aw butangan naan asangatobangan nilan. Kaba yagasipit si Jesus sangisu, yagalaong yaan sang kanaan manga inindo,37 “Yang otaw na amabuut sang maynini na isutungud sang pagtoo naan kanak, yaan na otawmagataod kanak. Yang magataod kanak, buku kogaid yang pyagataod, awgaid asta yang yagasogokanak arag naan pagataodon.”

Yang Dili Mapagkontara Kanatu, Katabang Natu(Lukas 9:49-50)

38 Kayan yaglaong si Juan, “Kay Ginoo, aonotaw na kikita nami nangaon na yagaparogwasang mangkaraat. Kaba gaparogwa yaan sangmangkaraat, ingaranan naan yang aran mo.Syasagda nami, wa nami yaan papagimowa saankay wa yaan aagadagad nami na manga inindomo.” 39 Toyo yagalaong si Jesus kanaan, laong,“Ayaw pagsagdaa kay yangmaski sini na yagaimosang kaburungburungan na imo tungud kay in-garanan naan yang kanak aran, yaan na otawdili maparabay makapaglaong kanak nang maat.40 Kay yang di mapagkontara kanatu, katabangnatu. 41 Kay dumduma mayo yani, yang mata-bang kamayo kay ako yang kamayo Ginoo, maskimapainum yaan kamayo nang sang ka tabo gaidna tobig, tinuud na yaan na otaw yang atagannang Dios nang madyaw na barus.”

Yang Akaponowan nang Pagkawara nangPagsarig

(Mateo 18:6-9; Lukas 17:1-2)42Kayan yomanmaglaong si Jesus sang kanaan

manga inindo, “Yang otaw na akaponowan nangpagkawara nang pagsarig kanak nang maski sini,laban isilotan nang Dios. Wakaw madyaw pakanaan yang ibitayan nang mabugat na batoyang liyug naan kayan lyabo sang laod, kaymadyaw pa aw misiling yaan nang maynaan,di dugsa sang magaimo yaan sang akaponowannang pagkawara nang pagsarig kanak nang sangka otaw. 43 Wakaw aw yang kamot mo yangkyakaponowan nang maat na imo mo, otodayaan, kay maski popol kaw, aw pagsakopon kawnang Dios, madyaw pa yaan sang iyan da yangdowa na kamot mo na oontog kaw adto sangimpirno na podo atoron na way kataposan nangpagkallaga. 44 Karisud nang manga otaw dato,kay yabay silan magtigkul sang silot na waykataposan. 45 Maynaan oman yang siki mo, aw

yang siki mo yang kyakaponowan nang maat naimo mo, otoda yaan, kay maski popol kaw, awpagsakopon kaw nang Dios, madyaw pa yaansang iyan da yang dowa na siki mo na oontogkaw adto sang impirno. 46 Kay di magkamatayyang laga nang atoron adto sang impirno, wakawkariko dato yabay magtigkul sang silot na waykataposan. 47Maynaan oman yang mata mo, awyang mata mo yang kyakaponowan nang maatna imo mo, lusata yaan, kay maski saydakmankilid yang mata mo, aw pagasakopon kaw nangDios, madyaw pa yaan sang iyan da yang dowa namatamona oontog kawadto sang impirno. 48Kaydi magkamatay yang laga nang atoron adto sangimpirno, wakaw kariko dato yabay magtigkulsang silot na way kataposan.

49 “Kariko nang kanak manga inindo apaagiinsang karisud antak maimo madyaw yang kani-lan batasan, maynang pagkaan na apaagiin sangatoron antak lomotaw yang kanaan tinuud nananam na madyaw. 50 Yang asin madyaw kayyakananaman sang pagkaan, toyo aw kawaraanda yaan sang kanaan kaasin di da makabarikyang nanam naan na asin. Yakagaon kamosaan, wakaw imowa mayo yang madyaw sangarag kamo otaw, maynang asin na yakaimo sangmadyaw na nanam nang pagkaan. Aw maynaankamo sang arag kamo marinaw yang paguyamayo.”

10Yagaindo si Jesus bain sang Panagayaw nang Ma-

gasawa(Mateo 19:1-12; Lukas 16:18)

1 Kayan yomanaw si Jesus saang banwa naGalilea aw singadto sang banwa na Judea kayantyomaripag sang tobig na Jordan. Aadto madaigyang manga otaw na yanagkoro agkanaan, kayanyoman yaan magindo kanilan, kay yang batasannaan, kada domatung yang manga otaw pagin-doon naan.

2 Na aon manga Pariseo disaan na yodorodagkang Jesus, titigi nilan osipin si Jesus kay os-ombong nilan aw magsayup. Kayan yosip ni-lan, laong, “Sopak sang balaod ta daw buku awayawan nang bana yang asawa naan?” 3Yimibaksi Jesus kanilan na yagalaong, “Nanang pyaga-balaod ni Moises kamayo?” 4 Yimibak silan nayagalaong, “Tyotogot ni Moises na makaayawyang bana sang kanaan asawa aw matag yaannang solat na karigunan na akatoowan na silan

Markos 10:5 69 Markos 10:29yagayaw da.” 5 Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Sabo syosolat niMoises yangmaynaannabalaodkamayo, kay mabagsug yang oro mayo. 6 Toyoanay da kadini nang pagpononang pagimo siningbanwa, yiimo nang Dios yang dowang ka otaw,usug aw bobay. 7 Wakaw aw mangasawa yangusug, mapanaw yaan sang kanaan ama aw ina,kayan yapagtukud sang kanaan asawa. 8 Yangdowa yaimo da isa, wakaw yang magasawa bukunang dowa, isa ra silan. 9 Wakaw di da papa-gayawun yang bana aw yang asawa na pyapag-tukud nang Dios.”

10 Pagsurud ni Jesus sang baray oman yaan os-ipin nangmanga inindo naan pono sang pagayawnang bana sang kanaan asawa. 11 Yagalaong siJesus kanilan, “Yang yamayaw sang kanaan asawaantak mangasawa sang kadaygan na bobay, yaanyang yakaimo sang maat nang Dios kay yakasarayaan sang kanaan asawa. 12 Magonawa omanyang bobay na amayaw sang kanaan bana an-tak magbana yaan sang kadaygan na usug, aragyakasara yaan.”

Yaampo ni Jesus yang Manga Isu antak Panalang-inan nang Dios

(Mateo 19:13-15; Lukas 18:15-17)13 Aon manga isu na dyadara agkang Jesus

antak naan damdamun. Toyo syasagda nangmanga inindo naan yang yagadara sang mangaisu. 14 Pagkita ni Jesus saan na imo nangkanaan manga inindo, madaman yaan. Kayanyaglaong yaan sang kanaan manga inindo, “Ayawmayo pagpunpuni yang manga isu na makadikanak, kay yang maynilan na yamanarig kanakpagasakopon nang Dios. 15 Butangan mayo sangdumdummayo yaning pagalaong ko adoon. Yangmaski sini na dili amanarig kanak maynangpagkanarig nang isu sang kanaan ina, dili pa-gasakopon nang Dios.” 16 Kayan sinipit ni Jesusyang manga isu disaan. Yang kada sang ka isudyadamdam naan, kayan yampo antak panalang-inan silan nang Dios.

Yang Otaw na Mayaman(Mateo 19:16-30; Lukas 18:18-30)

17 Nang agput da si Jesus manaw oman, aonsang ka otaw na yadaragan adto kanaan kayan ly-omood asang said nang siki ni Jesus aw paglaongkanaan, “Balaan kaw, kay Magindoway, pagin-dowa ako sang imoon ko antak ako pagsakoponnang Dios nang way kataposan.” 18 Yimibak siJesus kanaan, laong, “Nanga pyagalaong mo ako

balaan? Yang Dios gaid yang balaan, way kaday-gan. 19 Yatigam da kaw sang manga balaod nangDios na yagalaong, ‘Ayaw magpatay sang aragkamo otaw, ayawmagipid sang buku nang kanmoasawa, ayawmagpangindakaw, ayawmagpanisti-gos sang kagaro, ayaw maglimbong sang maskisini, taoda yang kanmo ama aw ina.’ ” 20 Kayanyaglaong yaan na otaw kang Jesus, “Kay Magin-doway, anay da komaisu yangagad ak sang karikonining balaod nang Dios.” 21 Pyapaununganni Jesus yaan na otaw. Kyakarugunan naan.Kayan yaglaong si Jesus kanaan, “Isa koman yangimo na wa mo akatoman. Ori da agkamayoaw barigyaan yang kariko nang pyanmowan mokayan yang bayad saan, pangatagan sang mangapobre. Kayan aon amadawat mo diglangit napanalangin nang Dios na way tatamanan. Awmatapos da mo yaan imoon, singadi kanak awagadagad da naku.” 22 Pagdungug naang otawsaan, maparin parabay yang kaimo naan, kayanyomanaw yaan disaan na laban yamaundug kaydi naan yaan amaimo yang pyagalaong ni Jesuskay yamapannogon yaan sang madaig na pyan-mowan naan.

23 Kayan yapakabilik si Jesus aw paglaongsang kanaan manga inindo, “Laban marisud saagaw yang mayaman mapasakop sang Dios.”24Yamamaragmarag yangmanga inindo pagdun-gug nilan saan na sorit ni Jesus. Toyo yomanmaglaong si Jesus kanilan, “Kay manga inindoko, tinuud agaw na laban marisud yang ma-pasakop sang Dios. 25Wakaw yang mayaman nadakora sang ginawa naan yang kanaan kadato, dimakaslud sang kasakopan nang Dios kaba di pamakasorog yang ayupna kamelyo sang tuubnangdagum.” 26 Pagdungug saan nang manga inindonaan, laban silan yamaburung. Kayan yaglaongsilan, “Aw maynaan, sini pa yang pagasakoponnang Dios?” 27 Yatanaw si Jesus kanilan, kayanyaglaong, “Way otawnamakaimo saan, yangDiosgaid yangmakaimo, kay yang Dios yangmakaimosang kariko, maski nana.”

28 Kayan yaglaong si Pedro kang Jesus,“Tanawa, yayawan da nami yang kariko kayanyomagadagad kami kanmo.” 29 Yimibak si Jesuskanilan, laong, “Pagalaong ko kamayo adoon nayang maski sini na yapanaw sang kanaan barayaw kanaan manga lomon aw taganak aw mangaanak aw pawa naan arag pyapanawan naan naantak yaan magadagad kanak aw pagbatok sangmadyaw na batok nang Dios yaan na otaw yang

Markos 10:30 70 Markos 10:48makadawat sang laban madyaw na barus nangDios na ballin sang pyanawan naan. 30 Abarusanyaan nang Dios disining donya nang laban dakorana barus sang kada isa na pyanawan naan namanga baray disining donya aw manga lomonnaan aw taganak awmanga anak awmanga pawanaan. Ayaw magpakaringaw na arag arasayunyaan disining donya nang yosopak kanak kayyangagad yaan kanak, toyo yaan na otaw yangpagasakopon nang Dios nang way kataposan.31 Aon manga labaw na otaw adoon na timpo nadili ataodon sang maori na allaw. Maynaan omanaon manga otaw na buku nang labaw adoon naataodon sang maori na allaw.”

Katlo na Paglaong ni Jesus bain sang KanaanKamatayun

(Mateo 20:17-19; Lukas 18:31-34)32 Yangindaran sang Jesus na masaka ag

Jerusalem, yagaona manaw si Jesus. Yamaawanyang kanaan manga inindo na yakadto yaanJerusalem kay aon kono yagalaom kang Jesusag Jerusalem. Yamalluk yang kadaygan na yak-agiyod ni Jesus. Kayan tyawag oman ni Je-sus agkanaan yang samporo aw dowa na inindonaan aw batoki silan sang amapagguna kanaan.33 Yagalaong si Jesus, “Adoon yasaka kita agJerusalem. Aw domatung kita adto ako nagyugual nang Anak nang otaw adaraun adto sangmanga pangoro namagampoway awmangamag-indoway sang balaod. Silan yang yapagkontarakanak, osombong ako nilan mallaw sang ma-gookom na buku nang Judio, antak ako nilanpatayun. 34 Aw daraun da ako adto sang bukunang Judio, pagapasagdaan ako na oodyatun ni-lan aw tobadi ako nilan. Obonaran ako nilankayan pyatay ako, toyo magaboi ako oman nangkatlong allaw.”

Yang Yaayo ni Santiago aw ni Juan kang Jesus(Mateo 20:20-28)

35 Kayan dyomorod agkang Jesus si Santiagoaw si Juan na manga anak ni Sebedeo. Ya-galaong silan, “Kay Ginoo, gosto nami imoonmo yang ayoon nami kanmo.” 36 Yagalaong siJesus, “Nanang gosto mayo na imoon ko ka-mayo?” 37 Yimibak silan, laong, “Aw magarida kaw disining donya, atagi kami dowa nangkatungud pagingkod disang said mo, yang isaapit karinto mo aw yang isa apit kawara mo.”38 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Wa kamoakatigam sining yaayo mayo. Dumdum mayo

makatigkul kamo sang karisud na itigkuran ko.Dumdum mayo makatigkul kamo sang kasakitnang kamatayun na akaagyan ko.” 39 Yimibakyang dowa na inindo kang Jesus, laong, “Uu,makatigkul kami saan.” Kayan yaglaong si Je-sus kanilan, “Matungtung sa agaw na itigkuranmayo yang karisud maynang itigkuran ko. Aragitigkuran mayo yang kasakit nang kamatayunmaynang itigkuran ko. 40 Toyo dili ako makaatagkamayo sang yaayomayo kanak kay buku ko yangaon katungud na magapili sang papagingkodondisang apit ko karinto aw disang apit ko kawara,kay yang makapagingkod disang apit ko yangpinili da pataan nang Dios.”

41 Pagdungug saan nang samporo na araginindo ni Jesus, mangkadaman silan sang dowanamaglomon na si Santiago aw si Juan. 42Wakawtyatawag ni Jesus yang manga inindo naan an-tak silan domorod agkanaan, kayan yaglaong siJesus kanilan, “Yatigam kamo sang batasan nangmanga otaw disining donya. Yang yamaimo pan-goro digkanilan yang magsosogo kanilan. Yangmanga labaw na pangoro disining donya, yangaon gaom na yangallang sang kanilan mangasakop. 43Toyo kamo,” laong ni Jesus sang kanaanmanga inindo, “ayaw kamo magsiling sang may-naan na batasan. Aw aon digkamayo gosto naamaimo magsosogo kamayo, kinaanglan yaanyang amaimo sogoonmayo. 44Aw aon digkamayogosto na amaimo labaw na pangoro mayo, ki-naanglan mapangallang yaan sang kariko. 45Kayako,” laong ni Jesus, “maski ako yang gyugualnang Anak nang otaw, wa ak akani disiningdonya na antak ako tabangan nang manga otaw.Sana matabang ako kanilan. Magapakamatayako kanilan kay ako yang pagatobos sang mangaotaw.”

Pyapagkadyaw ni Jesus si Bartimeo na Bota(Mateo 20:29-34; Lukas 18:35-43)

46 Dyomatung da silan sang syodad na Jeriko.Toyo wa akadogay yapanaw disaan si Jesus awyang kanaan manga inindo na inagad nang labanmadaig na manga otaw. Pagpanaw nilan dis-aan na syodad, aon bota na yagaingkod disangkilid nang daran, yang batasan naan, yapaka-sukut magpangayo sang sapi. Yang aran naansi Bartimeo na anak ni Timeo. 47 Pagdungugnaan na si Jesus na taga Nasaret yang yarabaydisaan, maparabay yaan magtawag, laong, “KayJesus na sompaw ni Dabid, kallaati ako.” 48 Toyo

Markos 10:49 71 Markos 11:17madaig disaan yang gasagda kanaan, laong nilankanaan, “Katingun, ayaw magtawag.” Toyo wayaan maningug, sana laban da gyagaan yangpagtawag naan, laong, “Kay Jesus na sompawni Dabid, kallaati ako.” 49 Kayan yagtangku siJesus na yapanaw aw paglaong sang yanagkorodisaan, laong, “Tawaga ra sa yaan antak komadikanak.” Kayan tyawag nilan yang bota, laongnilan, “Pakadiguna yang ginawa mo, pagindugda, kay tyatawag kaw naan.” 50 Yaparabay yaanmagpowas sang kanaan kakaob aw pagindugkayan dyomorod adto kang Jesus. 51 Yagaosip siJesus kanaan, laong, “Nanang gosto mo na imoonko kanmo?” Yimibak kanaan yang bota, laong,“Kay Ginoo, mikita da ak garo.” 52 Yagalaong siJesus kanaan, “Unug da, yang kanmo pagkanarigkanak yakapagkadyaw kanmo.” Yaparabay dayaan kimita, kayan gimiyod yaan ni Jesus.

11Yang Yamabantog na Pagkadto ni Jesus Jerusalem(Mateo 21:1-11; Lukas 19:28-40; Juan 12:12-19)

1 Yagpadadatung da si Jesus aw yang mangainagad naan ag Jerusalem, yadatung silan asangkabarogsadan nang butay na pyagangaranannang Kaolibowan na asang lanto nang dowa nabarrio na Betpage aw Betania. Disaan syosogoni Jesus yang dowa na inindo naan, 2 laong,“Unug da, kadto kamo sang kaonaan ta na barrio.Aw domatung da kamo disaan maparabay kamokimita sang asno na yuukut. Wa pa akasakayiyaan na asno. Parabaya obada aw tonggayi mayoani kanak. 3 Aw aon disaan magosip kamayona magalaong, ‘Onoon mayo yaan?’ Paglaongamayo, ‘Pyapakamang nang Ginoo ta. Adagawda-gawun naan buslan kayan pyarabay naan anioman patonggayan.’ ” 4 Kayan kyomadto yangdowa na inindo na syosogo ni Jesus. Pagdatungnilan kitaun nilan yang asno na tyatagkus disangapit nang pilwangan nang baray na asang kilidnang daran. Pyaparabay nilan obadun disangtyatagkusan naan. 5Pagobad nilan, magosip yangmanga otaw disaan, laong, “Nanga yoobad mayoyang ukut naan na asno?” 6 Kayan yimibak yangdowa na inindo maynang pyagaindo kanilan niJesus. Pagdungug saan nang manga otaw dis-aan, madyaw nilan yang pagtonggay sang asno.7 Tyotonggayan nilan agkang Jesus yang asno,kayan yapinan nilan yang likod nang asno nangkanilan dagom, kay asakayan ni Jesus. 8Pagsakaynaan, mangindaran silan kariko adto Jerusalem.

Kayan yampasan nilan nang kanilan dagom yangdaran na agiin ni Jesus na gasakay sang asno, kaytyataod yaan nilan. Yang kadaygan yanagkanatmagampas sang daran nang daonan na mangasanga nang kaoykaoy na pyangotod nilan asangdorog nang daran. 9 Yang yanagona ni Jesus awyang yanagkaori naan, yangiyak, laong, “Kadyawda agaw nang Dios. Bunang da agaw nang yakanina syosogo nang Dios. 10Panalanginan nang Diosyang sakop nang kamonaan ta na si Dabid, kayyangmagaari saan yang pinili nang Dios. Kadyawda agaw nang Dios aglangit.”

11 Yabay mangiyak yang manga otaw asta dy-omatung si Jesus ag Jerusalem. Kayan yaparabayyaan komadto sang dakora na pagtitiponan nangmanga Judio na pyagangaranan nang templo.Pagdatung naan sang templo, magtanaw yaansang kariko nang yiimo nangmanga otaw disaan.Pagkatapos saan, mori yaan aw yang samporo awdowa na inindo naan adto sang barrio na Betaniakay gabi la.

Wa da ni Jesus Apabongaa yang Kaoy na Igera(Mateo 21:18-19)

12 Pagkaallaw oman, manaw silan sikun ag Be-tania, mabarik ag Jerusalem. Kaba yangindaransilan, yamagutum si Jesus. 13Maawat pa kinita danaan yang kaoy na igera na daonan maski bukunang timpo na dadaon naan na kaoy. Wakawyaparabay yaan komadto saan na kaoy kay yangkaoy na igera aw yadaon, aon day bonga. Toyopagdatung naan sang pono nang kaoy na igera,ampan way bonga, daon gaid yang kikita naan.14 Yagalaong si Jesus sang kaoy na igera, laong,“Di dakman kaw magbonga na kaoy, di da kawakakaanan oman sang bonga.” Dyudungug nangmanga inindo naan yang pyagalaong naan saanna kaoy.

Yakadto si Jesus sang Templo(Mateo 21:12-17; Lukas 19:45-48; Juan 2:13-22)

15 Kayan yoman silan manaw aw kadtoJerusalem. Pagdatung nilan dato, komadto si Je-sus sang templo. Paglasak naan disaan, bigawunnaan aglogwa yangmangamamarigyaay aw yangmanga mammili. Pyanowad naan yang mangalamesa nang magballinay sang sapi aw yangmanga ingkodanan nang yamarigya nang mangalimokon. 16 Syasagda naan yang yanagdarasang manga butang nilan digsurud nang templo.17 Kayan pyagindo ni Jesus yang manga otawasang templo, laong, “Yatigam kamo sang

Markos 11:18 72 Markos 12:5syosolat na sorit nang Dios na yagalaong, ‘Yangkanak pagtitiponan pyagangaranan nang barayna ampowanan sang Dios nang kariko nang otawasang karowagan nang banwa.’ Toyo pyaparinmayo yaning ampowanan, yiimo mayo barayna limbonganan mayo sang arag kamo otaw.”18Yangmanga pangoro namagampoway aw yangmanga magindoway sang balaod, arag yudungugsaan na pagindo ni Jesus. Pagdungug nilan,maparabay silan magdumdum daw monnonoyang pagpatay nilan kang Jesus, kay yamalluksilan kanaan, kay laban madyaw nang karikonang otaw yang pagindo ni Jesus. 19 Pagkagabila,yomanaw da ag Jerusalem si Jesus aw yangkanaan manga inindo.

Yang Pagindo bain sang Pagtoo na Pyopono sangKaoy na Igera

(Mateo 21:20-22)20 Pagkamasurum, unaun da silan manaw,

kimita silan oman sang kaoy na igera, yagangora asta yang pono. 21 Kyakanamputan ni Pedroyang pyagalaong ni Jesus saan na kaoy, kayanyaglaong yaan kang Jesus, “Kay Ginoo, tanawayaning kaoy na igera na wa da mo apabongaa,yagango ra.” 22 Kayan yaglaong si Jesus, “Ka-narig kamo sang Dios. 23 Pagalaong ko kamayoadoon na yang maski sini na magalaong saan nabutay, ‘Kaungat na butay aw kabarin adto sangdagat,’ amaimo yang pyagalaong naan aw dilimagdowadowa yang ginawa naan, yotoo yaan nayangpyagalaongnaanyang amatoman. 24Wakawpagalaong ko kamayo na yang maski nana nayaayo mayo sang Dios, kanarig da kamo na yaanyang aatag kamayo nang Dios, kayan aw may-naan yang pagtoo mayo, atagan kamo nang Diosnang yaayo mayo kanaan. 25 Aw magampo kamosang Dios, onaa pasaylowa yang maski sini nadyadamanan mo na gaimo sang maat kanmo,antak kaw arag pasayloon nang Dios na Ama ta naaglangit sang kanmo maat na imo. 26Toyo aw wapa mo apasaylowa yang gaimo sang maat kanmo,maynaan oman dili kaw apasayloon nang Ama tana Dios na aglangit.”

Bain sang Katungud ni Jesus(Mateo 21:23-27; Lukas 20:1-8)

27 Pagkatapos ni Jesus sang kanaan pagindo,dyomatung da silan oman ag Jerusalem. Kabayapanaw si Jesus digsurud nang templo, aonyodorod kanaan na manga pangoro na mag-ampoway aw manga magindoway sang balaod

aw manga matikadung na pangoro nang Judio.28 Yagaosip silan kang Jesus, laong, “Nanangkatungudmonayamigawkawkagabi sangmangaotaw disang templo? Sini yang gaatag kanmosang katungud na gaimo kaw saan?” 29 Yimibaksi Jesus kanilan, laong, “Arag aon pagaosip kokamayo. Aw mibak kamo kanak, imibak ako aragkamayo daw nanang katungud ko na yakaimoako sang kariko nang manga imo ko. 30 Yaniyang pagaosip ko kamayo, Nanang katungud niJuan na yagabawtismo sang manga otaw? Siniyang gabuut kanaan, otaw daw Dios?” 31 Kayanyanagkabaraw silan, laong, “Aw maglaong kita,‘Yang Dios yang gabuut kang Juan,’ magaosip siJesus kanatu daw nanga wa kita atangkap sangpagindo ni Juan. 32 Toyo aw maglaong kita,‘Otaw gaid yang gabuut kang Juan,’ amadamankanatu yang manga otaw.” Wakaw wa silan iibakkang Jesus kay yamalluk silan sang manga otaw,kay yotoo yang manga otaw na si Juan propetanang Dios. 33Wakaw yagalaong silan kang Jesus,“Inday, wa kami akatigam daw sini yang gabuutkang Juan.” Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Awmaynaan, arag dili ko pagalaong kamayo dawwain sikun yang kanak katungud.”

12Yang Sambingay bain sang manga Otaw na Pya-

pagtonggo sang Kaparasan(Mateo 21:33-46; Lukas 20:9-19)

1 Kayan yagindo si Jesus sang kariko nangmanga otaw disaan, yagasambingay yaan, laong,“Aon tagtomon sang pawa na tyatanuman nangparas. Lilibot naan aradunyangkaparasan, kayaninimo naan yang pugaanan sang paras disaan.Yimowan naan nang tonggowan yang kanaankaparasan, kayan binilin naan sang manga otaw,pyapatonggowan kanilan, aw panaw yaan adtosang kadaygan na banwa. 2 Yomabot da yangparas, kayan syogo nang tagtomon sang ka-parasan yang isa na sogwanun naan pagkamangsang kanaan kabain. 3 Kayan tyaam dakupunnang manga otaw disaan yang sogwanun naan,kayan byonaran. Pagkatapos saan, paoriin yaannilan nang way dara. 4Yomanmagsogo yang tag-tomon sang isa na sogwanun. Byobonaran aragyaan nang manga otaw disaan, pyapariyan nilanyang kanaan oro aw odyata yaan nilan. 5 Kayanyoman naan sogoon yang isa oman na sogwanun,pyanagpatay yaan nilan. Pagkatapos saan, aonpay manga sogwanun na syosogo nang tagtomon

Markos 12:6 73 Markos 12:22adto sang kanaan kaparasan, toyo yaan da, aonbyobonaran nilan, aon pyapatay nilan. 6Aon payisa na otaw nang tagtomon sang kaparasan, yangbogtong na anak naan na usug na karugunannaan. Kayan yang anak naan yang kyampusannaan sogoon adto sang manga otaw na bibilinannaan nang kanaan kaparasan, kay laong nangdumdum naan, ‘Ataodon nilan yang kanak anak.’7 Toyo pagkita kanaan nang manga otaw disaan,managkabaraw silan, laong, ‘Tanawa, yaan kayyang anak nang tagtomon, yaan yang mosonodmagpanmo sang pyanmowan naan. Bay da kamo,apatayun ta yaan, kanatu da yang kaparasan.’8 Kayan pyarabay nilan yaan potiin aw patayanilan. Dyadara nilan yangpatay na lawas aglogwanang kaparasan.” 9Kayan yagosip si Jesus, laong,“Nanang dumdum mayo na inangun nang tag-tomon? Yatigam kamo na laban sa akadtowannaan aw pataya yang manga otaw na bibilinannaan nang kanaan kaparasan. Kayan binilin naanoman sang kadaygan.”

10 Pagkatapos saan na pagindo, maparabaymaglaong oman si Jesus sangmanga otaw disaan,“Yakabasa ra kamo sang sorit nang Dios na syoso-lat na pyananglit ako sang bato, laong, ‘Yangbato na wa agamita nang manga panday sangbaray kay pyagalaong nilan na way kabos, yaanna bato yang pinili nang Dios na yakadigun sangbaray. 11 Yaan yang pagbuut nang Labi na Dios.Gimadyawan yang kanaan manga imo.’ ”

12 Yang manga pangoro disaan magadakupgaro kang Jesus kay yakadarag silan na silan yangkyukugdan naan na sambingay ni Jesus, toyo wasilan makaimo pagdakup kanaan kay yamalluksilan nang manga otaw na yanagkoro disaan nayaningug kang Jesus. Wakaw pyapanawan siJesus nang manga pangoro nang Judio disaan.

Bain sang Pagbayad sang Miyoras(Mateo 22:15-22; Lukas 20:20-26)

13 Aon manga Pariseo aw manga inagad nangari na si Herodes na syosogo nang manga labawna Judio. Pyapakadto kang Jesus antak magosipkanaan, kay aw magsayup yaan sang kanaantobag osombong nilan. 14 Kayan kyomadto silankang Jesus aw paglaong kanaan, “Kay Magin-doway, yatigam kami na ikaw matarong. Maskidi akaontoran yang otaw nang kanmo pagindoyabay kaw magsorit nang matungtung. Maskidiin kaw, aw asang atobangan nang manga pan-goro aw asang atobangan kaw nang kadaygan na

manga otaw, magonawa yang pagindo mo, waakaparin. Yang paagi nang Dios na pyagaindomo, podo matungtung. Wakaw, kay Magin-doway, osipin ta kaw daw madyaw yang abaymagbayad sangmiyoras na pyapabayadan kanatunang pangoro ta ag Roma? 15Paglaongan kanamidaw makalapas kita sang kanang Dios balaod awmagbayad kita saan.” Toyo kay kyakatigaman niJesus yang kanilan dumdum na gyagaway yaanosipin, wakaw yagalaong yaan kanilan, “Nangatitigi mayo ako? Ayagan kanak yang sapi napyagabayad mayo sang miyoras.” 16 Yaayag ni-lan kanaan yang sapi, kayan yaglaong si Jesuskanilan, “Yaning yakabutang sang sapi, kaniniyaan kaimo? Kanini aran?” Yimibak silan,laong, “Yaan kanang labawna pangoro ag Roma.”17 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Aw kanaanyaan, bayadi yaan nang miyoras, kay yaan yangkanaan pagbuut. Toyo arag tomana mayo yangkariko nang pagbuut nang Dios.” Pagdungugnilan saan, maburungburung silan laban kangJesus.

Bain sang Pagboi Oman nang Yamangkamatay(Mateo 22:23-33; Lukas 20:27-40)

18 Kayan dyomorod agkang Jesus yang mangaotaw na pyagangaranan nang Saduseo. Yangmanga Saduseo yang yagalaong na dili magaboioman yang yamatay da, wakaw titigi nilan siJesus. 19 Yagalaong silan, “Kay Magindoway,aon syosolat ni Moises kanatu na yagalaong, ‘Awaon otaw na yamatay da yang tudtuud lomonnaan na usug na way anak, pamoroon naan naotaw yang baro nang lomon naan na yamatay da,kay antak manganak. Aw mawtaw da yang isu,pagangaranan nang aran nang otaw na yatay da,antak paglaongon na aon kanaan anak.’ Yaanyang balaod ni Moises kanatu na manga Judio.”20 Kayan yabay maglaong yang Saduseo kangJesus, laong, “Aon dini kanatu pitong ka otawna maglomon. Yangasawa yang panganay, wapay anak nang panganay, yamatay da. 21 Kayanpyangasawa nang somapit yang baro nangmago-rang naan. Wa pa manganak yang somapit, aragda yamatay. Min da ninyan, pyangasawa omannang katlo yang baro nang dowa na lomon naan.Arag wa pa makapanganak, yoman da matayyang katlo na yangasawa sang baro. 22 Karikonang pito na maglomon arag yangasawa saanna bobay. Matag yabos matay silan pito, wayanak nilan saan na bobay. Pagkamatay nang

Markos 12:23 74 Markos 12:39kapito na lomon, arag da yamatay yang bobay.23 Kay Magindoway, aw domatung da yang allawna pyagalaong na magaboi oman kono yang ya-mangkamatay, yaning pito na maglomon, siningmakapangasawa saan na bobay? Kay kariko nilanarag yangasawa saan.”

24 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Laban saagaw kamo yamasayup, kay wa kamo makadaragsang pyagalaong nang Dios na syosolat kanatu.Arag wa kamo akatigam sang gaom nang Dios nalaban dakora. 25 Kay aw magboi da oman yangyamangkamatay, yang usug di da mangasawa awyang bobay di da magabana. Managuya da silanmaynang paguya nang manga tagalangit na sog-wanun nang Dios na wa mangognan.” 26 Kayanyabay maglaong si Jesus, “Pagaindoon ta kamoantak kamo makadarag na magaboi oman yangyamangkamatay. Dumduma mayo yang pya-galaong nang Dios kangMoises pagkita ni Moisessang sampinit na yamallaga na wa akasonog.Yakabasa ra kamo saan, kay syosolat ni Moises.Pagkasaid ni Moises sang sampinit na yamallaga,maglaong yang Dios kanaan, ‘Ako yang Dios nangkamayo kamonaan na si Abraham aw si Isaak awsi Jakob.’ 27 Yang kaologan naan,” laong ni Jesus,“yang Dios buku nang Dios nang manga patay,awgaid Dios nangmanga boi. Agawmaynaan, boiyang kamayo kamonaan. Wakaw dagdagu yangsayup mayo kay yagalaong kamo na way otaw namagaboi oman sikun matay.”

Yang Labaw na Balaod nang Dios(Mateo 22:34-40; Lukas 10:25-28)

28 Aon disaan magindoway sang balaod nayudungug kanilan na galantogi. Pagdungug naansang ibak ni Jesus, matigam yaan na madyawyang ibak naan sang manga Saduseo, wakawarag yaan yagaosip kang Jesus, laong, “Nanayang labaw na balaod nang Dios?” 29 Yimibaksi Jesus kanaan, laong, “Kamo na sompaw niIsrael, paningug kamo. Sayda yang Labi, yaanyang Ginoo ta na Dios. 30 Yaan yang pagdakoraasang ginawa mo yang kanmo Ginoo na Dios awpamakoti abay pangagdi yang kanaan pagbuut.Yaan yang labaw sang karikonangbalaod. 31Yangyasapit sang labaw na balaod yang pagkarugunsang manga otaw, laong, ‘Karuguni yang aragkamo otaw maynang tyoonan lawas mo.’ Waybalaod na labaw sining dowa.” 32 Kayan yangmagindoway sang balaod yagalaong kang Jesus,

“Min kay agaw naan, kay Magindoway, matung-tung agaw yang sorit mo na sayda yang Dios,way kadaygan, yaan gaid. 33 Wakaw kinaanglanpangagadan nang otaw yang balaod na yaglaong.‘Pagdakoraa sang ginawa mo yang kanmo Gi-noo na Dios aw pamakoti abay pangagdi yangkanaan pagbuut.’ Magonawa saan, kinaanglanna akarugunan naan yang arag silan otaw may-nang tyoonan lawas naan. Kay aw pangagadannang otaw yaning dowa na balaod madyaw payaan sang pagatag sang Dios na manga ayup nasyosonog.” 34 Pagdungug ni Jesus sang madyawna ibak naan, maglaong si Jesus kanaan, “Agputda kaw masakop nang Dios kay tyatangkap moyaan na pagindo.” Pagkatapos saan wa day yu-tugum magosip kang Jesus.

Bain sang Magaari na Pinili nang Dios(Mateo 22:41-46; Lukas 20:41-44)

35Kaba yagaindo si Jesus agsurud nang templo,yagalaong yaan, “Nanga yagalaong yang mangamagindoway sang balaod na yang pinili nangDios na magaari disining donya yang sompawgaid ni Dabid na ari kadini? Sayup yang pya-galaong nilan 36 kay kaba pyagabayaan si Dabidnang Balaan na Espirito, yagalaong yaan, ‘YangDios yang yagalaong sang kanak Ginoo na pinilinaan, laong, Pagingkod asang apit karinto ko astapagdatung nang allaw na apaguyukan ko sangparapara mo yang kariko nang yapagkontarakanmo.’ ” 37Kayan yabay maglaong si Jesus kani-lan, “Si Dabid yang yagalaong na yang kanaanGinoo yang pipili nang Dios na magaari, wakawbuku gaid nang sompawni Dabid yang pinili nangDios na magaari disining donya.” Madaig yangmanga otaw na yanagkoro disaan na yanagumapagdungug nilan sang pagindo ni Jesus.

Pyapagkido Silan ni Jesus antak diMakapangagadsang manga Magindoway sang Balaod ni Moises

(Mateo 23:1-36; Lukas 20:45-47)38Kayan yaglaong si Jesus, “Magkido kamodaw

kamo makapangagad sang batasan nang mangamagindoway sang balaod ni Moises. Madyawnilan yang pagsoot sang mangkadyaw na dagomaw pagpanawpanaw disang pagkadaigan antakmaglaong yang mikita na silan dungganun naotaw. 39 Aw yadatung silan sang pagtitiponannang manga otaw, gosto nilan na silan yang pa-pagingkodon asang atobangan nangmanga otaw.Aw yatambong silan sang pista, gosto nilan nasilan yang papagingkodon asang ingkodanan na

Markos 12:40 75 Markos 13:11dyadayaw sang manga dungganun, antak silanyang laban tayodon. 40 Yabay silan managa-gawagaw sang pyanmowannangmanga bobay nabaro, awgaid asang atobangan nang manga otawyadogay silan magampo antak paglaongon nangmanga otaw na silan matarong. Wakaw silanyang laban isilotan nang Dios aw domatung dayang allaw na pagasilot kanilan.”

Yang Pagatag nang Baro na Bobay(Lukas 21:1-4)

41 Yagaingkod si Jesus asang apit nanglasakanan nang sapi agsurud nang templo,tyatanaw naan yang manga otaw na yamutangsang kanilan sapi asang lasakanan nang sapi napagatag sang Dios. Madaig yang mayaman natyatanaw naan na yamutang disaan sang madaigna sapi. 42 Kayan dyomorod yang pobre nabobay na baro. Byubutang naan yang dowangka pesos. 43 Kayan tyawag ni Jesus yang kanaanmanga inindo agkanaan kay pagaindoon naansilan. Yagalaong si Jesus kanilan, “Tinuud,yang pagatag naang pobre na baro madyawpa sang pagatag nang manga mayaman, 44 kaykyakamang nang mayaman disang kanilan sapina madaig, wa silan akaukud. Toyo yaan na baro,maski laban pobre yaan, dyuduput naan butangyang kariko nang kyasapiyan naanmaski yaan nasapi pagabili garo naan sang yakaukud kanaan.”

13Pyagalaong ni Jesus kanilan na Ogobarun yang

Templo(Mateo 24:1-2; Lukas 21:5-6)

1 Pagkatapos saan, lomogwa si Jesus sang tem-plo. Kaba aglogwa, aon isa sang manga inindonaan na yagalaong kanaan, “Kay Ginoo, tanawayang mangkabakla na bato na yiimo arabat nin-ing templo. Kadyaw da agaw naan.” 2 Kayanyaglaong si Jesus kanaan, “Madatung yang allawna ogobarun yaning dakora na templo na ty-atanaw mo adoon, kayan way isa na bato nangtemplo yang amaibilin namakatongtong sang isana bato, amabos yaan kariko makatapoyak.”

Arabutun Kamo awDaraa Kamo Adto sangmangaPangoro na Otaw nang Goberno

(Mateo 24:3-14; Lukas 21:7-19)3Pagkatapos saan, komadto si Jesus sang butay

na pyagangaranan nang Kaolibowan na atbangnang templo na agdipag nang karatagan. Kaba

yagaingkod yaan disaan, yagaosip kanaan si Pe-dro aw si Santiago aw si Juan aw si Andres nasilanay da, laong nilan, 4 “Paglaongan kanamidaw kano katoman yang pyagalaong mo kanamikagayna na ogobarun yang templo. Nanangakatoosan nami na antak kamimatigam na agputda matoman yang kariko nang amapagguna?”

5Kayan yagpono si Jesus magindo kanilan bainsang wa pa akatoman. Yagalaong si Jesus, “Man-agkido kamo daw kamo patooon sang kagaro.6 Kay madaig yang madatung ani na magawaymagsorit. Magamit silan sang kanak aran, maga-laong silan, ‘Ako si Jesu Kristo na pipili nang Diosna magaari.’ Madaig yang amagad kanilan nayotoo sang kanilan kagaro. 7Aw dumungug kamosang batok na aon manga gira, maski masaidkono yang pagtanaman, ayaw kamo magkalluk.Kinaanglan yaan yang amaona mapagguna, toyodi pa madatung yang kataposan. 8 Kaba wa paadatung yang kataposan, amatoman na mapag-tanam yang sang ka banwa sang kadaygan nabanwa, aw yang ari mapagtanam sang arag silanari. Arag aon manga linog na madatung disangmaski wain na banwa. Arag madatung yangmasakit na gutum disang manga banwa. Karikonini madatung, toyo baya pagpono yaan nanglaban masakit na karisud na madatung asangdonya.”

9 Yabay magindo si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Toyo kamo, pataanamayo pakadi-guna yang ginawa mayo, kay adakupun kamonang arag kamo Judio kayan dyara kamo ni-lan asang atobangan nang manga pangoro ni-lan antak igusun kamo, maski way maat naimo mayo. Arabutun kamo maski digsurudnang manga pagtitiponan nilan. Adaraun kamoasang atobangan nangmanga pangoro nang gob-erno kay yotoo kamo kanak. 10 Amapaggunayaan kamayo, kay kinaanglan na abatokon yangmadyaw na batok sikun sang Dios adto sangmanga otaw asang karowagan nang donya, kayandyomatung yang kataposan. 11 Aw dakupunkamo, aw daraa kamo nilan adto sang atobangannang manga pangoro nang goberno antak kamosombong nilan ayaw kamo magkaundug, ayawkamomagdumdum daw nanang pagalaong mayoaw dyomatung da kamo asang atobangan nangmanga pangoro nang goberno. Toyo aw osipinda kamo nang manga pangoro, parabaya mayotobaga yaan nang apapagsorit kamayo nang Bal-

Markos 13:12 76 Markos 13:31aan na Espirito, kay yang pagalaong mayo asangatobangan nilan buku nang sikun sang kamayoginawa, awgaid sikun sang Balaan na Espirito.12 Madatung yang timpo,” laong ni Jesus, “naapapatay nang otaw sang kadaygan yang kanaanlomon na yasarig kanak. Magonawa oman saan,apapatay nang manga ama yang kanilan mangaanak sang kadaygan. Mapagkontara yang mangaanak sang kanilan taganak, kayan pyatay yangtaganak kay yaan yang sogo nang anak naan.13 Kamo na yangagad kanak akaraatan nangkariko nang otaw. Mapagkontara silan kamayokay kikilara kamo nilan na yotoo kamo kanak.Toyo maski laban karaatan kamo, aw dili mayoayawan yang pagtoo kanak asta sang pagkamataymayo, akaaronan kamo nang kinaboi na waykataposan.”

YangMaropig naMakasapad sang kamayo Banwa(Mateo 24:15-28; Lukas 21:20-24)

14 Kayan yabay magindo si Jesus, laong,“Makani yang laban maropig na mapagkontarasang sakop nang Dios. (Kamo na magabasa sini,dumduma antak mayo kadaragan.) Aw kitaunda mayo na dyomatung da yang maropig namagasapad sang kamayo banwa, kamo na mangamaguya asang sakop na Judea, panaglonos kamoadto sang kabutayan. 15 Yang yapanaog sangkanaan baray, di da mapanik sang baray naanna makamang pa sang maski nana na kanaandyayaw. 16Yang asang pawa, di da omori agbarayna makamang sang kanaan dagom. Parabaykamo panaglonos adto sang kabutayan. 17 Awmatoman da yaan na karisud, kallaat da agawnang manga mabdus aw yang manga kamokanna arag garo managlonos. 18 Panagampo kamosang Dios antak way amiyan nang allaw napagalonos mayo. 19Kay aw domatung da yaan namanga allaw, laban magadogang yang karisud.Dungan nang Dios yiimo yang donya wa paykarisud na maynaan. Arag wa day madatungoman na maynaan na karisud. 20 Toyo di abayapakadogayun nang Dios yaan na karisud, kayaw pakadogayun yaan naan, wa day amaboi sangotaw. Toyo kay yamallaat yang Dios sang kanaansakop na pinili naan, di naan apakadogayun yaanna karisud.”

21 Kayan yabay maglaong si Jesus, “Aw aonmaglaong kamayo, ‘Tanawa, ani la yang ari na siKristo,’ aw aon oman kadaygan na magalaong,‘Yadto kay yang ari na si Kristo,’ ayaw kamo

magtoo kanilan na magalaong nang maynaan.22 Madatung yang manga magaro na magalaongna silan yang ari na si Kristo. Arag madatungyang manga magaro na magalaong na silan yangmanga propeta na syosogo nang Dios. Apakita ni-lan yang dakora na gaom pinaagi sang kaburung-burungan na manga imo nilan antak magpatoosang kanilan kagaro sang manga otaw na pinilinang Dios. Toyo di amaimo na yang pinili nangDios mangagad sang kanilan kagaro. 23 Kyaragda ta kamo sini pataan nang wa pa akapagguna,wakaw managkido kamo antak di kamo tomoosang kanilan kagaro.”

Yang Pagdatung ni Jesus na Gyugual nang Anaknang Otaw

(Mateo 24:29-31; Lukas 21:25-28)24 “Kayan aw matapos da yang masakit na

karisud ninyan na manga allaw, maparabay damagngitngit yang banwa kay di da yang sugamapakita, di da amallag yang boran. 25 Aragaon manga bitoon na amangkaorog sikun diglan-git, kay agayongon nang Dios. Magakagayong-gayong yang kariko nang kikita mayo diglan-git. 26 Pagkatapos saan,” laong ni Jesus, “akona gyugual nang Anak nang otaw ikitaun ni-lan na gapadadatung sikun diglangit na madarinang panganod asang pagawanan. Ikitaun akonang kariko nang otaw kay amallag ako kayankyatigaman nilan yang kanak dakora na gaom.27 Osogoon ko yang manga tagalangit na sogwa-nun ko adto sang karowagan nang donya, awmaski adto sang karowagan nang langit antaktiponon nilan yang manga otaw na pinili ko.”

Yang Sambingay bain sang Kaagi nang Kaoy naIgera

(Mateo 24:32-35; Lukas 21:29-33)28 Kayan yagsambingay si Jesus, laong, “Pa-

gaindo ko kamayo yang sambingay sang kaaginang kaoy na igera. Yatigam da kita na awsyomokol da yang kaoy na igera, omoraw dayang banwa. 29 Magonawa saan, matigam dakamo na agput da ako marik ani sang donya awkimita da kamo na amatoman da yaning karisudna pyagalaong ko kamayo. 30 Tinuud na yangmanga otaw na asaotan naan na timpo di paamabos matay, amatoman da yang kariko nangpyagalaong ko kamayo. 31 Amawara pa yanglangit aw lopa, yang kariko nang pyagalaong kodili amaparin, amatoman kariko.”

Markos 13:32 77 Markos 14:11Way Yatigam sang Allaw na Pagabarik ni Jesu

Kristo(Mateo 24:36-44)

32“Toyo,” laong ni Jesus, “way otawna yatigamsang pagdatung nang pyagalaong ko kamayo.Maski yang manga tagalangit na sogwanun nangDios, aw maski pa ako na Anak nang Dios, aragwa akatigam. Yang kanak Ama gaid yang yatigamsaan na timpo. 33 Panagkido kamo, abay kamopagampo kay wa kamo akatigam sang allaw naabarik ko.” 34 Kayan yagsambingay si Jesus,laong, “Maynang otaw na mapanaw sang baraynaan aw kadto sang kadaygan na banwa. Pag-panaw naan papagtonggoon naan yang mangasogwanun naan. Syosogo naan yang kada isakanilan antak matigam sang kanilan gawbuk.Syosogo naan yang magtonggoway sang tatakupna yaan yang abayun naan pagsaitan yang pag-barik naan. 35 Magonawa saan, abaya mayopagsaiti yang pagbarik ko na Ginoo mayo, kaymaynang manga sogwanun nang tagtomon sangbaray, wa kamo akatigam sang adatung ko, dawgabi la, daw tinang gabi, daw pakallawun, dawpagsilat nang suga. 36 Wakaw abaya mayo pag-saiti yang pagbarik ko ani sang donya daw kamokatokawan. 37 Buku mayo gaid yang kyakaragko, wakaw pagalaong ko sang kariko nang otaw,‘Abaya mayo pagsaiti yang pagbarik ko.’ ”

14Lyaraom Nilan na Apatayun si Jesus(Mateo 26:1-5; Lukas 22:1-2; Juan 11:45-53)

1 Dowakmang allaw yang pista na pyagan-garanan nang Paglabay na yaan yang akaanunnilan yang paan na way patoron surud nang sangka simana. Yang manga pangoro na magam-poway aw yang manga magindoway sang balaod,yanagkabaraw daw onnoon nilan pagdakup kangJesus antak di katigaman nang kadaygan, kaylyaraom nilan yaan na apatayun. 2 Wakawyanagkabaraw silan na silanay da, laong, “Dinatu yaan adakupun asang atobangan niningmagkadaig na yatambong sang pista kay dawsilan madaman kayan yasamok aw barusi kitanilan kay madyaw nilan si Jesus.”

Byobobowan yang Oro ni Jesus nang Maballo naLana ag Betania

(Mateo 26:6-13; Juan 12:1-8)3Aadto Betania si Jesus, asang baray ni Simon.

Sanla yang sakit ni Simon nangaon, wakaw pya-gangaranan yaan nang sanlaun. Kaba yakaan si

Jesus asang barayni Simon, yodorod agkang Jesusyang bobay na yagadara nang tagbi na botelyana yamatmo nang laban maal na maballo na lanana pyagangaranan nang nardo. Pagkatapos nangbobay bariin yang liyug nang botelya, duputunnaan bobo sang oro ni Jesus yang lasak nangbotelya. 4 Toyo aon yamadaman disaan nangpagkita nilan saan. Yapagomogomo silan kada isakanilan, laong, “Nanga kyakayam yaan na lana?5Akabarigya sa garo yaannang sobra nang toronggatos kayan yang bayad saan pangatag sangmanga pobre.” Kayan yagbagolbol silan saan nabobay. 6 Toyo yagalaong si Jesus, “Pabayai mayoyaan. Nanga kamo yagabagolbol kanaan, kaylaban madyaw yang yiimo naan kanak. 7Disiningbanwa mayo yabay kamo managkitakita aw yangmanga pobre wakaw maski kano makaatag kamosang manga pobre ayn nang gosto mayo. Toyoako, di dak madogay dini kamayo. 8 Yani nabobay yagaimo sini kay gosto naan magimo sangmaski nana na amagaga naan antak yaan mag-taod kanak. Wakaw byobobo naan yang lana nanardo sang kanak lawas antak maballo pataanyang lawas ko kaba wa pa ak ulubungan. 9Tinuudyang pagalaong ko kamayo na di yani na bobayakaringawan, kaymaski diinmakarimpud yaningmadyaw na batok bain sang kaagi ko asang karikonang banwa, arag ogogodon yaning yiimo kanaknining bobay.”

Yatabang si Judas kanilan na Yagapadakup kangJesus

(Mateo 26:14-16; Lukas 22:3-6)10 Pagkatapos saan, komadto si Judas sang

manga pangoro na magampoway. Yaan si JudasIskariote yang kasamporo aw dowa na apostol niJesus. Sabo yakadto yaan sang manga pangorona magampoway kay yapagbaraw yaan kanilandaw onnoon naan pagtabang kanilan antak nilanmadakup si Jesus. 11 Kyakaontoran yang mangapangoro na magampoway pagdungug nilan sangsorit ni Judas, wakaw yasaad silan kang Judasna abayadan nilan yaan sang pagtabang kanilan.Kayan pagkatapos nilan magkabaraw, abayun niJudas pagsaitan si Jesus daw onnoon naan pag-padakup kang Jesus.

Yapagsaro si Jesus sang kanaan manga Inindosang kanilan Pagiyambong sang Pista na Paglabay

(Mateo 26:17-25; Lukas 22:7-14,21-23; Juan 13:21-30)

Markos 14:12 78 Markos 14:3212 Dyomatung da yang allaw nang pagpono

nang pista na yaan yang kyakaan nang mangaJudio yang paan na way patoron. Tigmad inan-gunnaanna pista yang pagpatay sangmanga natinang karnero kay yaan yang pagkanamput nilansang pagtabang kanilan nang Dios nangaon napyagangaranan nilan nang Paglabay. Na disaanna allaw yoosip si Jesus nang kanaan mangainindo, laong, “Wain yang baray na gosto mopagalotowan nami sang iyambong ta nang pistana Paglabay?” 13-14 Kayan syogo ni Jesus yangdowa na kanaan inindo, laong, “Kadto kamodowa sang syodad. Pagakita mayo adto yangotaw na yagadara sang lata na yamatmo nangtobig. Agad kamo naan asang baray na apanikinnaan, aw paglaong kamo sang tagtomon sangbaray na yang Ginoo yagaosip daw wain yangsobay na akaanan nami sang pista na Paglabay.15Kayan aw matapos da kamo maglaong kanaan,apatanaw kamayo nang tagtomon sang barayyang dakora na sobay digtaas na way yakaukud,kariko iyan. Pataan kamo dato,” laong ni Jesus,“sang akaanun ta.” 16 Kayan yaparabay komadtosang syodad yang dowa na inindo. Pagdatungnilan sang syodad, matoman yang kariko nangpyagalaong kanilan ni Jesus, kayan yandam nilanyang iyambong nilan nang pista na Paglabay.

17 Nang gabi la, yadatung si Jesus aw yangkadaygan na manga inindo naan. 18 Yapagsarosi Jesus komaan sang samporo aw dowa nainindo naan sang iyambong nilan nang pistana Paglabay, yagalaong si Jesus, “Pagalaongko kamayo na aon isa kamayo na matabangsang yapagkontara kanak antak ako dakupunnilan.” 19 Kayan yangkaundug silan karikopono sang pyagalaong ni Jesus kanilan. Isaisakanilan yagaosip, laong, “Sini, kay Ginoo, dawako?” 20 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Kamona samporo aw dowa, yang matabang sangmagapadakup kanak yang isa kamayo na ya-pagsaro kanak domarit nang paan asang sabaw.21 Ako na gyugual nang Anak nang otaw ap-atayunmaynang syosolat na amapagguna kanak.Toyo kallaat da agaw nang matabang sang ma-gapadakup kanak, madyaw pa aw wa yaanmagkawtaw.”

Yang Paan na Pyagapisangpisang nang Ginoo naPyapakaan sang Kanaan manga Inindo

(Mateo 26:26-30; Lukas 22:15-20; 1 Korinto 11:23-25)

22 Kaba yakaan silan, pyopoti ni Jesus yangpaan, kayan pagpasalamat naan sang Dios,pagpisangpisangun naan aw pandooran naansang isaisa sang kanaan manga inindo. Kayanyaglaong yaan kanilan, “Dawata mayo, kayyani yang kanak lawas.” 23 Kayan tyakmaganni Jesus yang tabo. Pagpasalamat naan sangDios, pandool naan sang manga inindo naan,kayan yiminum yang isaisa kanilan. 24 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Yani yang kanakdogo na apatutudun na pagatobos sang madaigna otaw. Wakaw pinaagi sang kanak dogo naapatutudun, amatoman yangmaori na saad nangDios kamayo na olowasun kamo sang kamayosara. 25Pagalaong ko kamayonadi da ako iminumoman sang inmun na paras matag domatungyang allaw na iminum ako sang baya na inmunasang kasakopan nang Dios.” 26 Pagkatapos saan,managkanta silan sang kanta na pagsimba sangDios, pyagabantog kanaan, kayan lyomogwasilan saan na baray aw singadto sang butay nakaolibowan.

Pyagalaong ni Jesus na Magalaong si Pedro naBuku nang Inagad naan si Jesus

(Mateo 26:31-35; Lukas 22:31-34; Juan 13:36-38)27 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan manga

inindo, “Ayawan ak mayo kariko mallaw, kayyaan yang pyapasolat nang Dios kadini na ya-galaong, ‘Apatayun ko yang magbantayay sangmanga karnero, kayan yanagsarimburag man-daragan yang manga karnero.’ 28 Toyo,” laong niJesus, “aw papagboiin da ako oman sikun matay,magaona ako kamayo komadto Galilea.” 29Kayanyaglaong si Pedro kang Jesus, “Maski ayawan kawmallaw nang kadaygan, ako dili, di ta kaw ayawanmaski nanang amapagguna.” 30 Yimibak si Jesuskanaan, laong, “Pagalaong ko kanmo, kay Pedro,na mallaw nang pakallawun di pa yang manokmagatagaok nang makadwa, magalaong da kawnang makatlo na buku kita nang maginagad.”31 Gyagaan da ni Pedro yang pagibak, laong, “Awpatayun kaw, arag ak omonong mapapatay, di akmagalaong na buku kita nang maginagad.” Minda naan arag yang pyagalaong nang kadaygan namanga inindo ni Jesus.

Yagaampo si Jesus adto Getsemane(Mateo 26:36-46; Lukas 22:39-46)

32 Kayan kyomadto silan sang tanmanan napyagangaranan nang Getsemane. Yagalaong siJesus disaan sang kanaan manga inindo, laong,

Markos 14:33 79 Markos 14:56“Pagingkod kamo dini kaba magaampo ako.”33 Yang pyagaagad naan si Pedro aw si Santiagoaw si Juan. Kayan yakudugkudug si Jesus, la-ban yamapuruk. 34 Kayan yaglaong yaan sangtoro na asang said naan, “Laban ak yamapurukmaynang mobogto da yang ginawa ko. Disinila kamo, pakatanaw kamo, ayaw kamo magka-torog.” 35 Kayan yapaawatawat si Jesus kanilan,aw loob disang lopa, kayan yagampo sang Dios.Pyangayo naan daw maimo na di garo amapag-guna kanaan yaning laban marisud na madatungkanaan. 36 Laong naan, “Kay Ama ko, ikaw yangmakagagaom sang kariko, ayaw pagtogotan yan-ing laban marisud na madatung kanak. Awgaidgosto ko, kay Ama, na yang kanmo pagbuut yangamatoman ani kanak, dili yang kanak pagbuut.”

37 Pagkatapos naan magampo, magbarik si Je-sus sang toro na inindo naan, kikita naan nayanagkatorog silan. Yagalaong yaan kang Pedro,“Yatorog kaw sa kadi, kay Simon? Di kaw kadimakatigkul sang todtod maski sang ka oras gaid?38 Ayaw kamo magkatorog, pangayo kamo sangtabang nang Dios antak dili kamo maboyo niSatanas. Mangagad garo kamo sang pagbuutnang Dios, toyo wa kamo makaimo kay way abaygaom nang otaw.”

39 Kayan yapaawatawat oman si Jesus awpagampo maynang pagampo naan nang tigmad.40 Pagbarik oman ni Jesus sang toro na inindonaan, kitaunnaanna yomanmatorog silan kay la-ban yamatodtod. Wa silan akatigam daw nanangpagalaong nilan kang Jesus nang pagkagimatanilan.

41 Katlo na pagbarik ni Jesus agkanilan,maglaong yaan, “Yabay pa sa kadi kamomatorog? Toman da naan, kay dadatung da nangmagadakup kanak. Tanawamayo, ako na gyugualnang Anak nang otaw apadakup sang mangasaraun na otaw. 42 Kaindug da kamo, kay yaibawda yang yatabang sangmagadakup kanak. Bay dara kamo, mapagkita da kita kanilan.”

Yang Pagdakup kang Jesus(Mateo 26:47-56; Lukas 22:47-53; Juan 18:3-12)

43 Kaba yagasorit pa si Jesus, yadatung si Ju-das na kasamporo aw dowa na inindo ni Je-sus. Madaig yang inagad naan, yanagdara silannang manga espada aw manga bobonal na kaoy.Yang gasogo sining manga otaw na inagad niJudas yang manga pangoro na magampowayaw yang manga magindoway sang balaod aw

yang mangkatikadung nang Judio. 44 Dadaan dapyaglaong ni Judas yang kanaan manga inagadna ayn nang arukan naan, yaan yang adakupunnilan aw dadyawa daraa adto sang manga pan-goro na yagasogo kanilan. 45 Wakaw pagdatungni Judas, maparabay yaan domorod kang Jesusaw paglaong, “Kay Ginoo.” Kayan yarukan naansi Jesus. 46 Kayan dyakup si Jesus nang mangainagad ni Judas, pyapakagsun yaan nilan tagu-nun. 47 Yang isa na inagad ni Jesus yakabindassang kanaan espada, titibas naan aw kapangorisang sangkilid na taringa yang allang nang labawna magampoway. 48 Kayan yaglaong si Jesussang yanagdakup kanaan, “Nanga kamo yanag-dara sang manga espada aw bobonal maynangtorisan yang panagdakupun mayo? 49Allawallawyagaindo ako digsurudnang templo, kayannangawamayo ako adakupa disaan? Toyo di amaimo nadili amatoman yang kariko nang sorit na pyapa-solat nang Dios.” 50Kayan yayawan si Jesus nangkariko nang kanaan manga inindo, dyaragananda yaan.

51-52 Aon bagong otaw disaan na arag yigiyodkang Jesus, arag garo nilan yaan dyadakup awbuku yakabloy, kay yaan gaid yang yamapotinilan yang pyamakal naan, wakaw pagkarobasnang pyamakal naan, domaragan yaan na lobas.

Si Jesus na asang Atobangan nang mangaMatikadung nang manga Judio

(Mateo 26:57-68; Lukas 22:54-55,66-71; Juan 18:13-14,19-24)

53 Pagkatapos saan, daraun nilan si Jesus adtosang baray nang labaw na magampoway na siKaipas. Yanagkatipon disaan yang kariko nangmanga pangoro namagampoway aw yangmangamatikadung nang Judio aw yang manga magin-doway sang balaod. 54 Si Pedro yigiyod kangJesus, toyo maawatawat yaan. Pagdatung niPedro sang baray ni Kaipas, lomasak yaan sanginarad nang baray, toyo wa apanik. Yapagobayyaan digdarum sang manga bantay sang baray,yanarang yaan disaan.

55Agsurud nang baray yangmanga pangoro namagampoway awyang kariko nang pangoro nangmanga Judio na yanagkatipon disaan, yanagk-abaraw silan daw nana na sara yang atakun ni-lan kang Jesus na antak kasombong nilan an-tak patayun. Awgaid way kikita nilan na sarana akaponowan nang pagpatay nilan kanaan.56Maskimadaig yang gatistigos di akatoowan kay

Markos 14:57 80 Markos 15:6wa magaonawa yang pyagalaong nilan kay podokagaro.

57 Wa akadogay yagalaong yang mangkagarona tistigos, 58 “Yani sa agaw yang yagalaongnangaon na alanasun naan yaning dagdagu natemplo na inimo nang manga otaw. Kayanpagkatapos nang torong allaw imoon naan yanglain na templo na buku nang inimo nang otaw.”59 Toyo wa magaonawa yang pagpanistigos ninina manga otaw.

60 Kayan yimindug yang labaw na magam-poway aw pagosip kang Jesus, laong, “Nanga,way akaibak mo sining sombong nang mangaotaw?” 61Toyowa iibak si Jesus. Kayan pyaglaongyaan oman nang labaw na magampoway, laong,“Ikaw agaw si Kristo na anak nang Dios na Labi?”62 Kayan yimibak si Jesus, laong, “Uu, ako yaan.Madatung yang allawna akatigamanmayona akona gyugual nang Anak nang otaw yang makaga-gaom sang kariko kay ikitaun mayo ako asangapit karinto nang Labi na way tatamanan nanggaom. Arag ikitaun mayo ako na magabarikani sang donya sikun diglangit na madari nangpanganod.” 63-64 Pagdungug nang labaw na mag-ampoway sang sorit ni Jesus, parabay lasiin naanyang kanaan dagom, kay pyapakita naan na labanlyarangutan yaan. Kayan yaglaong yaan, “Di dakita magatagad sang kadaygan pa na tistigos,kay dyumungug da natu yang kanaan sorit napagminos naan sang Dios, kay yagalaong yaan namayn kono kanaan yang Dios. Wakaw, onnoon damayo yaan na otaw?” Kayan yimibak silan kariko,laong, “Angay yaan patayun.”

65Aon digkanilan yotobad kang Jesus. Tyatam-pung nilan yangmata naan, kayan syombag nilandurug pyagalaong, “Tooka daw sining yosombagkanmo.” Magonawa, arag yosombag kanaan yangmanga bantay kanaan.

Yagalaong si Pedro na Buku nang Inagad naan siJesus

(Mateo 26:69-75; Lukas 22:56-62; Juan 18:15-18,25-27)

66 Aadto ra darum si Pedro, yanarang. Kikitayaan nang yakaagi disaan na bobay na sogwanunnang labaw na magampoway. 67 Pyapaununganyaan nang bobay aw paglaong, “Arag kaw in-agad nang taga Nasaret na si Jesus.” 68 Toyowa aangkun si Pedro, yaparabay yaan maglaong,“Wa ak akatigam sang pyagalaong mo daw nana.Wa ak makadarag sang kaologan naan.” Kayankyomadto yaan sang apit nang tatakup nang

inarad. 69Toyo kikita yaan oman nang sogwanunna bobay. Yaparabay yaan na bobay maglaongsang manga otaw disaan, “Yaan na otaw yanginagad ni Jesus.” 70 Toyo yoman maglaong siPedro, “Buku ak nang kanaan inagad.” Waakadogay yang manga otaw disang apit ni Pedroyang yagalaong da, “Tinuud sa agaw na ikawarag inagad ni Jesus, kay arag kaw taga Galilea.”71 Toyo yaparabay maglaong si Pedro, “Isilotanako nang Dios aw buku nang matungtung yangpyagalaong ko na wa ak ikilara saang otaw napyagalaong mayo kanak.” 72 Pagkampus ni Pe-dro maglaong saan, maparabay magtagaok yangmanok nang makadwa. Pagdungug ni Pedrosang tyagaok nang manok, kaundan naan yangpyagalaong kanaan ni Jesus na yagalaong, “Ikaw,kay Pedro, nang di pa yang manok magatagaokmallaw nang makadwa, magalaong da kaw nangmakatlo na buku kita nang maginagad.” Kayanpyangilumuglumugan yaan nang lowa, wa yaanmakatigkul, yakapagdaraw.

15Si Jesus na asang Atobangan ni Pilato(Mateo 27:1-2,11-14; Lukas 23:1-5; Juan 18:28-38)

1 Yaparabay managkatipon nang pakallawunyang manga pangoro na magampoway aw yangmangkatikadung nang Judio aw yang mangamagindoway sang balaod. Kariko nilan na mangapangoro yanagkatipon, kay managkabaraw silandaw nanang inangun nilan kang Jesus. Pagkat-apos saan pabakos nilan yang buktun ni Jesusaw padaraan agkang Pilato na gobernador an-tak okman naan si Jesus. 2 Kayan binista niPilato si Jesus. Yagaosip si Pilato kanaan, laong,“Ikaw kadi yang ari nang manga Judio?” Yim-ibak si Jesus kanaan, laong, “Uu, ako sa agaw.”3 Madaig yang pyagasombong nang manga pan-goro na magampoway kang Pilato bain kangJesus. 4 Wakaw yoman magosip si Pilato kangJesus, laong, “Nanga dili kawmagibak? Paningug,madaig yang pyagasombong nilan kanak bainkanmo.” 5Wa yaan iibak, wakaw yamaburungbu-rung laban si Pilato.

Yookman si Jesus na Apatayun(Mateo 27:15-26; Lukas 23:13-25; Juan 18:39-19:16)

6 Yang batasan ni Pilato kada toig awdyomatung da yang pista na Paglabay,pyagaboroyan naan yang isa na piriso. Yangmaski sini na ipiliin nangmanga Judio, yaan yang

Markos 15:7 81 Markos 15:32

aparogwaun ni Pilato. 7 Yakatoran naan na pistayang pagpiriso sang otaw na pyagangaranan niBarabas. Yaan yang isa na yapagkontara sangokom, yaan yang gapatay sang manga otaw nangpapagtanam naan sang okom. 8 Pagkatiponnang yatambong sang pista, komadto sangatobangan ni Pilato yang madaig na otaw antakayoon nilan na oboroyan yang isa na piriso,maynang batasannaan kada toig pagdatungnangpista. 9 Yagaosip kanilan si Pilato, laong, “Gostomayo na oboroyan ko yang ari nang mangaJudio?” 10 Sabo maynaan yang pagosip ni Pilatokanilan, kay kyakatigaman naan yang dumdumnang manga pangoro na magampoway disaan.Kyakatigaman naan na yapagkontara silan kangJesus kay dakora yang kanaan gaom, wakawsyosombong yaan nilan. 11 Yang kariko nangmanga otaw na yanagkatipon disaan pyagindoda nang manga pangoro na magampoway na siBarabas yang ayoon nilan na oboroyan, buku niJesus. 12 Kayan yaglaong si Pilato sang mangaotaw, laong, “Aw boroyan ko si Barabas, onnoonko yaning otaw na pyagangaranan mayo nangari nang manga Judio?” 13 Gyagagaan nilanyang pagibak, laong, “Pakarabowi yaan asangkoros.” 14 Kayan yaglaong si Pilato kanilan,“Nanga? Nanang maat na imo naan?” Kayanyagdogang yang tanog nang manga otaw, laong,“Pakarabowi yaan asang koros.” 15 Kay gostoni Pilato na akaontoran yang manga otaw,wakaw byoboroyan naan si Barabas adto kanilan.Pagkatapos saan, parabut naan si Jesus nanglobid na aonmakakkapig, kayan syogo naan yangmanga sondaro na akarabowan si Jesus asangkoros antak patayun.

Dyodogadogaan si Jesus nang manga Sondaro(Mateo 27:27-31; Juan 19:2-3)

16 Pagkatapos nilan labutun si Jesus, daraunyaan nang manga sondaro agsurud nang inaradnang baray ni Pilato kayan tyawag nilan yangkariko nang kasondarowan. 17Yiimo nangmangasondaro si Jesus maynang ari kay dyodoogdoogyaan nilan. Wakaw dyadagoman nilan si Jesusnang mapora na dagom, kayan yagsarapid silansang soksokon na baragun na yiimo pudung awpudungan sang oro naan. 18 Pagkatapos saan,maparabay silan maglaong kanaan, “Kay Ginoo,ari kaw nang manga Judio.” 19 Pyanagbonarannilan yang oro ni Jesus nang baston, aw panagto-badi yaan nilan. Kayan lyomood silan asang ato-

bangan naan nang pagdoogdoog nilan kanaan.20 Pagkatapos nilan magdoogdoog kanaan, pana-globasun nilan yang mapora na dagom aw sootinilan oman nang tyoonan naan dagom. Kayandyara yaan nilan aglogwa antak panagkarabowannilan asang kaoy na koros.

Si Jesus Kyakarabowan asang Koros(Mateo 27:32-44; Lukas 23:26-43; Juan 19:17-27)

21 Kaba yangindaran silan aglogwa nang syo-dad, pyagakita nilan yang taga Sirene na amani Alejandro aw Rupo na pyagangaranan ni Si-mon na baya pa na yadatung sang syodad. Kayyakatoran nang pagpangindaran nilan yang pag-datung ni Simon, wakaw lyurugus nang mangasondaro si Simon papagpusanun sang koros napyupusan ni Jesus. 22 Kayan dyara nilan si Je-sus adto babaw nang tagbi na butay na pya-gangaranan nang Golgota. Kyaragsaan nangoro yang kaologan nang aran naan na butay.23Kayan pyainum garo nilan si Jesus sang inmunna dyadariyan nang mira, toyo wa yaan iinum.24Kyakarabowannilan si Jesus asang koros, kayantyollok nilan yang koros sang lopa. Pagkata-pos saan, managripa silan daw sining makapag-panmo kanilan sang kada isa na dagom ni Jesus.25 Alasnuybe nang masurum yang pagkarabo ni-lan kang Jesus asang koros. 26 Yang sombongnilan bain kang Jesus syosolat asang tupad nangbabaw nang oro ni Jesus, laong nang sombongnilan, “Yani yang ari nang manga Judio.” 27 Aondowang ka torisan na arag kyakarabowan nilanasang koros, yang isa apit karinto ni Jesus awyang isa apit kawara naan. 28 Kayan yatomanyang sorit na syosolat, laong, “Pyapatay yaanna yaan yang inagad naan patayun yang mangatorisan.”

29 Yang yallabay yagadadangu na yagaodyatkang Jesus. Kayan kyuyat nilan si Jesus, laong,“Ati nimo na magaranas sang templo aw imowaoman surud nang torong allaw. 30 Aw matung-tung yang sorit mo, panaog disang koros antak dimogto yang ginawa mo.” Maynaan yang kanilanpagodyat kang Jesus. 31 Arag yagaodyat kanaannang maynaan yang manga pangoro na magam-poway aw yang manga magindoway sang balaod.Yagalaong silan, “Yakatabang yaan sang kaday-gan na manga otaw, toyo di yaan makatabangsang kanaan tyoonan lawas. 32 Aw yaan yangari nang Israel na si Kristo, makapanaog yaandisang koros na akamatayan naan. Aw maimo

Markos 15:33 82 Markos 16:6naan yaan motoo ra kita kanaan.” Maski yangtorisan na arag kyakarabowan asang apit ni Jesusarag yagaodyat kanaan nang maynaan.

Yang Pagbogto nang Ginawa ni Jesus(Mateo 27:45-56; Lukas 23:44-49; Juan 19:28-30)

33 Pagkaalasdosi nang allaw, sakadyap yag-ngitngit da yang banwa asta yagalastres nangambong. 34 Pagkaalastres nang ambong, gagaanni Jesus yang paglaong, “Eli, Eli, lama sabak-tani.” Yang kaologan naan na sorit, “Dios ko,Dios ko, nanga tyatarikodan mo ako?” 35 Aonmanga otaw na yudungug saan na sorit ni Je-sus, kayan yaglaong silan, “Dagaw yagatawagyaan kang Elias na propeta nang Dios ka-dini.” 36 Pagdungug nilan saan, maparabay motiyang sang ka otaw sang espongha aw tugumanaan sang inmun kayan syaringit sang kaoy awdadawugan naan adto sang baba ni Jesus kayantak supsupun naan, kayan yaglaong, “Pabayaila doon, kay pagatanawan da ta gaid daw komaonsi Elias na makamang kanaan disang koros.”37 Kayan kyomowaaw si Jesus, kayan yomogtoyang kanaan ginawa. 38 Pagkamatay ni Jesus,maparabay mapikas yang madakmul na sapot napyagasarimbun sang balaan na sobay nang Diosdisang templo ag Jerusalem. Pagpono digtaasmapikas yaan na sapot datung agdarum. 39 Yangkapitan nangmanga sondaro na yagaindug asangatobangan nang koros ni Jesus yagasait sangpagkamatay ni Jesus kayan yagalaong, “Anak saagaw nang Dios yaan na otaw.”

40 Arag aon manga bobay disaan na yanag-tanaw, maawatawat silan sang koros ni Jesus.Iyan si Maria Magdalena, aw si Salome, aw yangisa na Maria na ina nang maglomon na si Jose awsi Santiago na pyagangaranan nang Santiago namangod. 41 Yani na bobay yang yamagad kangJesus kaba aadto pa yaan sang banwa na Galileakay tyatagapan yaan nilan pono sang pagtaodnilan kanaan. Madaig arag na kawbayan yangyamagad kang Jesus durug yapanaw yaan adtoJerusalem.

Byubutang yang Patay na Lawas ni Jesus agsurudnang Gikub

(Mateo 27:57-61; Lukas 23:50-56; Juan 19:38-42)42 Agput da magabi ninyang allaw na pyagan-

garanan nang allaw na pagpangandam, wakawkay allaw na pagpapatana yang masapit na allaw,yaparabay komadto si Jose kang Pilato. 43 SiJose taga Arimatea, dungganun yaan na otaw,

arag yaan pangoro nang Judio. Yabay naantagadan yang pagpono nang pagari nang Diosdisang donya. Maski yamalluk si Jose, yagaisugyaan domorod kang Pilato kayan yayo naan yanglawas ni Jesus. 44 Yamaburungburung si Pilatokay dumdum naan na wa pa akamatay si Jesus.Wakaw tyatawag naan yang kapitan nang mangasondaro awpagosip dawmatungtung na yamatayda si Jesus. 45 Pagdungug naan sang batok nangkapitan na yamatay da si Jesus, pakamang naankang Jose yang lawas ni Jesus. 46 Kayan pyagbilini Jose sang madyaw na sapot na mapoti. Pagka-mang naan sang lawas ni Jesus disang koros,burubudan naan yang lawas naan nang sapot.Pagkatapos saan, butang naan yang lawas ni Jesusagsurud nang gikub na inimo nang otaw sangpatay, kayan pyoron naan yang dakora na batoasang baba nang gikub antak matampung. Yanggikub na byubutangan nang lawas ni Jesus inimonang otaw disang kilid nang pangpang na bato.47 Arag aadto si Maria Magdalena aw si Mariana ina ni Jose, yagatanaw silan antak katigamannilan daw wain ubutangan si Jesus.

16Yang Pagboi Oman ni Jesus(Mateo 28:1-8; Lukas 24:1-12; Juan 20:1-10)

1Paglabay nang allawna pagpapatana, siMariaMagdalena aw si Salome aw si Maria na inani Santiago aw ni Jose, silan toro yagabili sangmangkaballo na pagadamag nilan sang lawas niJesus. 2 Masurumsurum pa, baya similat yangsuga nang kaisa na allaw, maparabay silan torokomadto sang gikub na byubutangan kang Jesus.3 Kaba yangindaran silan, yanagkabarawbaraw,laong, “Sini koraw mallaw yang apapagporononnatu sang bato disang baba nang gikub antak kitamakaagi?” 4 Gapaiibaw silan asang gikub, kimitada silan na kyaowangan da yang baba nang gikubmaski laban dakora yang bato na pyagatampungsaan. 5 Yaparabay silan sumurud sang gikub.Agsurud kikita nilan yang tagalangit na sogwa-nun nang Dios, maynang kaimo nang bagongotaw. Yandagom yaan nang mapoti na dagom,yagaingkod digsurud apit karinto. Yamangkallukyang toro na bobay. 6 Kayan yaglaong yangtagalangit kanilan, “Ayaw kamo magkalluk. Yangtyatarok kadi garo mayo si Jesus na taga Nasaretna kyakarabowan nilan disang koros. Toyo wa dayaandini, kay yagboi da yaanoman. Tanawa, yani

Markos 16:7 83 Markos 16:20kay yangbyubutangan sang kanaan lawas. 7Unugda kamo aw batoki mayo si Pedro aw yang karikonang inindo ni Jesus. Paglaongan mayo kanilanna yagona ra kamayo si Jesus adto Galilea, ikitaunmayo yaan adto maynang pyagalaong naan ka-mayo nangaon.” 8 Pagkampus nang sorit naan,maparabay lomogwa yang toro na bobay, kayandyomaragan silan na tyatakigan nang pagkalluk.Wa silan magasoritsorit.

Yapakita si Jesus kang Maria Magdalena(Mateo 28:9-10; Juan 20:11-18)

9 Mararum pakallawun nang kaisa na allaw,yagaboi si Jesus kasikun matay. Ninyan na allawyomona si Jesusmapakita kangMariaMagdalena.Yaan na Maria yang pyaparogwaan ni Jesus nangpitong ka mangkaraat. 10 Pagkatapos ni Jesusmapakita kang Maria, maparabay komadto siMaria sang manga inindo ni Jesus kay abatokannaan silan. Pyangilumuglumugan silan nanglowa tungud sang kamatayun ni Jesus. 11 Maskibyabatokan silan ni Maria na yagboi da oman siJesus kay kikita yaan naan na yakaon kanaan, wasilan otoo sang kanaan batok.

Yapakita si Jesus sang Dowa na Inindo naan(Lukas 24:13-35)

12Pagkatapos saanmapakita si Jesus sang dowana inindo naan kaba yangindaran silan. Toyo wasilan ikilara kanaan parabay. 13 Pagkilara nilankang Jesus, maparabay silanmori aw batoki nilanyang kadaygan na manga inindo, toyo wa silanatangkap sang kanilan batok.

Yapakita si Jesus sang Samporo aw Isa na Inindonaan

(Mateo 28:16-20; Lukas 24:36-49; Juan 20:19-23;Apostol 1:6-8)

14 Pagkatapos saan, mapakita si Jesus sangsamporo aw isa na inindo naan kaba yakaan silan.Syosorit naan silan kay maski yaan yang gaba-tok kanilan yang yikita kang Jesus pagkataposnaan magboi oman, wa silan atangkap, wa otoosang batok kanilan na yagboi da oman si Jesuskasikun matay. 15 Pagkatapos ni Jesus magsoritsang kanaan manga inindo, sogoon naan silan,laong, “Pamanaw kamo aw kadto sang karikonang manga otaw disang karowagan nang donyaaw pagbatok kamo kanilan bain sang madyaw nabatok na sikun sang Dios.” 16 Kayan yaglaong siJesus kanilan, “Yang maski sini na otaw na ma-gapabawtismo kay yaan yang tyatangkap naanyang madyaw na batok na sikun sang Dios, yaan

yang otaw na madawat sang panalangin nangDios na way kataposan. Toyo yang maski sini nawa atangkap sangmadyawnabatokna sikun sangDios, yaan yang otaw namadawat sang silot nangDios na way kataposan pono sang kanaan imo namaat nang Dios. 17Yang yamanarig kanak,” laongni Jesus, “yangmagaimo sangmangamilagro kaysilan yang kyakaaronan nang gaom nang Dios.Wakaw silan yang magaparogwa sang mangamangkaraat sikun sang lawas nang manga otaw,tungud sang gaomnang kanak aran na ingaranannilan. Silan yang magasorit sang yanagkatobok-tobok na manga sorit na wa nilan akatigami.18Maskimakapoti silan sang tinanap, way abatiinnilan. Magonawa oman aw makainum silan sangmakabbarung, di silan amaono. Yang mangasakit na adamdamun nilan magakadyaw.”

Yapakabaton si Jesus adto Langit(Lukas 24:50-53; Apostol 1:9-11)

19Pagkatapos nang Ginoo na si Jesus maglaongsang kanaan manga inindo, mapakabaton yaanparabay aglangit, adto sang apit karinto nangDios, kay yaan yang makagagaom sang kariko.20 Kayan yaglimpud yang manga inindo naansang karowagan nang donya na yagabatok sangmadyaw na batok na sikun sang Dios. Pyanalang-inan nangDios yang kanilan iimona apaimonaankanilan. Pyapakita naan yang manga milagropinaagi kanilan antak katigaman nang abatokannilan namatungtung sa agaw yang kanilan batok.Amen.

Lukas 1:1 84 Lukas 1:22

Yang Madyaw na Batok bain kangJesu Kristo na Byabatok ni

LUKAS1 Ako si Lukas, ako yang gasolat kanmo, kay

Teopilo. Madaig da yang yagsolat sang mangaimo ni Jesus kaba gauya pa yaan dini sang kanamibanwa. 2Yang syosolat nilan yang byabatok nangmanga otaw na yikita sang manga imo ni Jesusanay da domatung ansining donya si Jesus. Yaanna manga otaw yang magbabatok sang pagindoni Jesus. 3 Adoon, kay Teopilo, kyatigaman da koyang manga imo ni Jesus anay da sang pagponokay pyagaosip ko sang manga otaw na yikitakang Jesus. Yamabasa pa ko yang manga solatnilan. Wakaw syosolat ko adoon kay adadyawunko batokon kanmo antak mo katigaman karikonang manga imo ni Jesus anay da sang pagponomatag yatapos. 4 Gasolat ak kanmo antak kawmatigam na matungtung sa agaw yang byabatokkanmo nang kadaygan.

Pyapakatigam nang Tagalangit na Amawtaw siJuan na Magbawtismoway

5Yani yang pagpono nang batok. Kaba yagaarisi Herodes dig Judea, aon otaw na pyagangarananni Sakarias na magampoway disang templo nasimbaan nang manga Judio ag Jerusalem. SiSakarias sompaw ni Abias. Yang sakop ni Abiasaw yang kadaygan na magampoway yang gado-mara sang pagsimba nang manga Judio. Yangasawa ni Sakarias si Elisabet. Yang kamonaan niElisabet arag magampoway disang templo nangmanga Judio. 6 Si Sakarias aw si Elisabet, podomadyaw nang Dios yang kanilan imo. Yangagadsilan sang kariko nangmanga pagindo nang Dios.7 Matadung da si Sakarias, boyag da si Elisabet.Wa manganak silan kay yakaraon si Elisabet.

8 Dyomatung da yang allaw na si Sakariasaw yang manga inagad naan yang yagadomarasang simisimbaay. 9 Aon batasan na syosonodnilan, pipili yang marasak sang sobay na am-powanan sang Dios disang templo. Ninyan naallaw si Sakarias yang yamapili. Wakaw yarasakyaan sang apit surud na ampowanan sang Diosna magasonog sang insenso na maynang torob.10 Kaba si Sakarias yagasonog sang insenso ag-surud nang ampowanan sang Dios, yanagampoyang magkadaig na otaw asang apit gangaan.

11 Pagkatigam ni Sakarias iyan da disang apitkarinto nang pyagasonogan sang insenso yangtagalangit na sogwanun nang Dios. 12 Pagkitani Sakarias sang tagalangit aratan yaan, ya-malluk yaan. 13 Kayan yaglaong kang Sakariasyang tagalangit, “Ayaw magkalluk, kay Sakarias,kay dyudungug nang Dios yang pagpangayo mokanaan. Yang kanmo asawa, manganak. Usugyang isu, pagngarani yaan ni Juan. 14 Awmawtaw yaan, laban kawmagauma. Madaig yangmanga otaw na arag managuma kay yamawtawyang kanmo anak. 15 Kay yagalaong yang Diosna maturus na otaw mallaw yang kanmo isu.Pagkawtaw dakman nang isu mo, maparabaymagbaya kanaan yang Balaan na Espirito. Diliyaan iminum sang inmun aw maski nana namakarango. 16 Apaoriin naan yang madaig namanga Judio adto sangDios antakmangagad silanoman sang Dios na kanilan Ginoo, di da silanmisimba sang manga diosdios. 17 Apapagonaunyaan nang Dios sang kanaan Anak na madatungasining donya. LabanpagabayaannangBalaannaEspirito yang kanmo anak. Dagdagu yang gaomnaan, maynang gaom ni Elias na propeta nangDios kadini. Magaindo yaan sang manga taganakaw anak antak magori yang kanilan pagilugun.Magaindo yaan sang manga otaw na manga so-plado antak silan mangagad sang pagindo nangmanga otaw na matarong. Yang pagaindo naansang manga otaw yang pagpaandam sang kani-lan ginawa antak silan tomangkap sang kanilanGinoo na madatung.”

18 Kayan yaglaong si Sakarias sang tagalan-git, “Monnonong pagkatoman nang pyagalaongmo na matadung da man ako aw yang asawako, boyag da?” 19 Yimibak yang tagalangit,laong, “Ako si Gabriel na iyan sang atobangannang Dios. Yang Dios yang gasogo kanak namagapakatigam kanmo sining amapagguna namadyaw. 20 Madatung yang allaw na amatomanyang pyagalaong ko kanmo, toyo ikaw nawa otoosang pyagalaong ko, amabubu da kaw, di da kawmakapagsorit matag amatoman yaning byabatokko kanmo.” Maynaan yang batok nang tagalangitkang Sakarias.

21 Yang manga simisimbaay diglogwa yabaysilan magtagad sang paglogwa ni Sakarias. Ya-matingara silan kay laban yadogay yaan digsurudnang ampowanan sang Dios. 22 Paglogwa niSakarias, mapagbaraw garo yaan sang simisim-baay toyo wa da makapagsorit. Gaid da naan tolli

Lukas 1:23 85 Lukas 1:55yang ampowanan sang Dios, kyatigaman da nangmanga simisimbaay na aon pyapakita nang Dioskang Sakarias.

23 Pagkatapos nang manga allaw nang gawbukni Sakarias disang simbaan, mori yaan asangkanaan baray. 24 Wa akadogay yaglawan da siElisabet na asawa ni Sakarias. Surud nang limangboran yatingun si Elisabet digbaray maguya, waapanaw. 25 Yamapanumdum yaan sang Dios,laong, “Tyatabangan ak nang Dios, yanganakda ako. Wa day makapaglaong kanak na akoyakaraon.”

Pyapakatigam nang Tagalangit na Amawtaw siJesus

26 Nang kaunum na boran nang kabdus niElisabet, yoman sogoon nang Dios si Gabriel nakanaan sogwanun na tagalangit. Pyapakadtoyaan sang barrio na Nasaret na sakop nangGalilea. 27 Kay aon abatokon nang Dios sangdaraga na wa pa akapoti nang usug na pya-gangaranan ni Maria. Si Maria, tawas ni Josena sompaw ni Dabid na ari kadini nang mangaJudio. 28 Pagkaon ni Gabriel kang Maria, laong,“Laban kaw, kay Maria, kyakabuutan nang Dios.Yabay kaw agadan nang Dios.” 29 Pagdungug niMaria saan, yaratan yaan. Wa yaan makadaragsang kaologan nang pyagalaong nang tagalangit.30 Kayan yaglaong kang Maria yang tagalangit,“Ayaw magkalluk, kay Maria, ikaw yang kyak-abuutan nang Dios. 31 Magalawan kaw, usugyang isu mo, aw mawtaw, pagngarani yaan niJesus. 32 Maturus na otaw yaan, pagangarananyaan nang Anak nang Dios na Lyomabi. Apagpan-goroon yaan nang Dios sang banwa nang kanaankamonaan na si Dabid. 33 Yaan yang magaarinang way kataposan sang manga kapongan niJakob. Way kataposan nang kanaan pagpangorosang kariko nang otaw.” 34Gaosip si Maria, laong,“Monnono yang pagpanganak ko na wa pa ak pa-gaipidan nang yatawas kanak?” 35 Yimibak yangtagalangit, laong, “Akaniyan kaw nang Balaan naEspirito, pagabayaan kaw nang gaom nang Diosna Lyomabi, matamo yang isu mo pagangaranannang pollayon pinasay, way sara. Anak nang Diosyaan. 36Dumduma yang arayonmo na si Elisabet.Maski boyag da yaan yagalawan. Yang kanaanisu, arag usug. Kaunum nini na boran yangkabdus ni Elisabet na pyagangaranan nangaonnang yakaraon. 37 Kariko nang gosto nang Diosna imoon naan, arag amaimo.” 38Kayan yaglaongsi Maria, “Ako, kanang Dios da. Madyaw ko

na amaimo digkanak yang kanmo pyagalaong.”Kayan yomanaw yang tagalangit.

Yakadto si Maria kang Elisabet39 Wa akadogay yanipud si Maria kayan

yomanaw. Yapakaanug magtokod sang kabu-tayan na banwa ni Elisabet. Yakadto yaan sangbarrio na sakop nang Judea. 40 Pagdatung naansang baray ni Sakarias, magpabati yaan kangElisabet. 41 Pagdungug ni Elisabet kang Maria nagatawag, magginuk yang kanaan kabdus. Kayanpyagbayaan si Elisabet nang Balaan na Espirito.42 Gyagagaan naan yang paglaong kang Mariakay laban yaan gauma, laong, “Laban kaw, kayMaria, kyakabuutan nang Dios. Yang kanmo anaklaban kyakabuutan nang Dios. 43Kyakabuutan aknang Dios katagaan isingani kaw na ikaw yangina nang kanak Ginoo. 44 Pagdungug ko sangpagtawag mo, magginuk yaning kabdus ko, aragyaan yagauma. 45 Bading kadyaw nang ginawamo na yotoo kaw na amatoman yang pyapabatokkanmo nang Dios.”

Yang Pyagalaong ni Maria na Yagabantog sangDios

46 Kayan yaglaong si Maria, “Laban dagdaguyang pagpanumdum ko sang Dios na kanak Gi-noo. 47 Laban madyaw yang kanak ginawa kayyang Dios yang kanak Mallorowas. 48 Maskibuku ak nang dungganun, ako yang yamapilinang Dios na kanaan otaw. Pagpono adoon,kariko nang manga otaw magalaong, kyakabuu-tan si Maria nang Dios. 49 Laban dagdagu yangmanga imo nang Dios kanak. Yang Dios yangmakagagaom, podo madyaw yang kariko nangimo naan. 50 Laban yaan yamallaat sang mangaotaw na yangagad kanaan pagpono sang monapa na manga otaw tigkan sang manga tipaori.51 Pyapakita nang Dios yang kanaan gaom nadakora kay kariko nang mangkaambog na otawna yanagparabi, pyapakullud nang Dios. 52 Yangmanga ari, kyakamangan nang Dios sang kanilanpagkapangoro, kayan yatagan naan nang gaomyang wa magaparabaw. 53 Yang yamangkaukudyatagan nang Dios nang manga madyaw na pa-gatag. Yang kyakaaronan na wa akaukud, pya-paori nang Dios na way dara kay way gosto nilansang kanang Dios pagatag. 54 Tyatabangan kitanaan na kanaan manga otaw na manga Israel kaywa yaanmakaringaw sang saad naan sang kanatukamonaan. 55 Pagpono kang Abraham arigkansang kanaan kaponganan, yabay kallaatan nang

Lukas 1:56 86 Lukas 2:4Dios.” Yaan yang pagkapanumdum ni Mariasang Dios. 56 Aon torom boran ni Maria maguyadigkang Elisabet, kayan yomori asang kanaantaganak.

Yang Pagkawtaw ni Juan na Magbawtismoway57 Kayan kyawtawan si Elisabet, usug yang

kanaan isu. 58 Yang manga simbaray aw kaaray-onan ni Elisabet, byabatokan na kyakallaatan siElisabet nang Dios, aon day anak. Arag yanagumasilan.

59 Batasan nang manga Judio, na yadatungsang warong gabi nang isu, tyotopo, wakaw nangkawarong gabi nang isu ni Sakarias, yadatungyang manga arayon nilan, otopoon da yang isu.Pagangaranan garo nilan yang isu ni Sakarias kayyaan yang aran nang kanaan ama. 60 Awgaidlaong ni Elisabet, “Dili pagangaranan yani niSakarias, yang aran naan si Juan.” 61 Laong nilankang Elisabet, “Way aran nang manga arayonmo na Juan. Batasan ta na yang aran nangarayon yaan yang pagangaran sang isu.” 62Kayanyomatobang silan kang Sakarias, sisingyasan ni-lan daw sini yang pagangaran sang isu. 63 Kayanyangayo si Sakarias sang solatanan kay wa yaanmakapagsorit. Pagkamang naan sang solatanan,solat naan, “Yang aran nang isu si Juan.” Pag-basa nilan saan laban yamaburungburung silan.64Kapagsolat dakman ni Sakarias sang aran nangisu, maparabay yaan makapagsorit. Laban yama-panumdum yaan sang Dios. 65 Yang manga sim-baray ni Sakarias, yanagdumdum na yaan naimo kang Sakarias kaburungan na imo. Yabaynilan panagbarawunyaan. Kariko nang yanaguyaasang kabutayan ag Judea arag yudungug sangpagkawtaw ni Juan. 66 Yanagdumdum silan sangdyudungug nilan. Kyakatigaman nilan na ya-gadan yaan nang gaom nang Dios. Yanaglaongsilan, “Nana koraw mallaw yang akainangan nin-ing anak ni Sakarias?”

Pyapakatigam ni Sakarias yang Inangun nangDios

67 Pyagabayaan si Sakarias nang Balaan naEspirito kayan yagbatok yaan sang pyagalaongkanaan nang Dios, laong, 68 “Kariko natu namanga Israel, amapanumdum kita sang kanatunDios na Lyomabi. Tyatabangan kita nang Diosantak di damagbuut kanatu yang kanatu kontara.69 Pyapakani kanatu nang Dios yang Tomatabangkanatu na makagagaom. Sompaw yaan ni Dabidna sogwanun nang Dios. 70Yani yang pyapabatok

kadini nang Dios sang kanaan manga propeta,laong, 71 ‘Atabangan ta kamo antak di da kamokaropigan nang kamayo kontara. Apaawatunta kamo sang kariko nang yamaraat kamayo.’72 Kay syasaad nang Dios na akallaatan yangkanatu kamonaan. Dili yaan makaringaw sangmanga saad naan kanilan. 73-75 Yani yang saadnang Dios kadini kang Abraham na kamonaan ta,laong nang Dios, ‘Atabangan ta kamo na di dakamo olopigan nang kamayo kontara na gabuutkamayo antak kaba aani pa kamo sang donya,magaaragad kamo kanak nang way pagkalluksang kamayo manga kontara, na antak ak kimitakamayo na laban matarong kamo na way imomayo na maat.’ ” 76Kaba pyagabayaan si Sakariasnang Balaan na Espirito, yagalaong yaan sangisu, “Ikaw, kay tin, yang pagangaranan nang Diosnang propeta nang Lyomabi, ikaw yang pyapag-ona sang kanatu Ginoo na Dios. Ikaw yang maga-paandam sangmanga otaw antakmaningug silanaw domatung yaan. 77 Ikaw yangmagapakatigamsangmanga otawna pagasakopon silan nangDiosaw mangayo silan adto sang Dios nang pasaylosang kanilan manga sara, 78 kay laban yamallaatyang Dios kanatu. Apakaniin naan kanatu yangMallorowas kanatu na makalingat sang kanatumanga sara. 79 Aallagan naan yang asang kan-gitngitan na wa akatigam magimo sang madyawnangDios antakmatigam sangpaagi nangDios namakapagkadyaw sang kanatu ginawa.” Maynaanyang pyapagsorit nang Dios kang Sakarias.

80Yabay tomorin yang anak ni Sakarias. Labanyaan yamanarig sang Dios. Dagdagu ra yaan,gauya yaan nang sayda naan sang manga banwana way maguya. Wa yaan akaon sang banwa namadaig yang otaw matag dyomatung yang allawna magaindo da yaan sang arag silan Judio sangsorit nang Dios.

2Yang Pagkawtaw ni Jesus(Mateo 1:18-25)

1 Kadini nang si Agusto yang labaw na pan-goro nang manga banwa, gasogo yaan na maga-palista kariko nang maguya sang manga banwana sakop naan. 2 Yang mona na pagpalistanilan, si Kirenio yang gobernador sang banwana Siria. 3 Yanagsipagori yang manga otawsang kanaan kanaan banwa kaymagapalista silandisang banwa na kanang kamonaan nilan. 4 SiJose yapanaw dig Nasaret na sakop nang Galilea,

Lukas 2:5 87 Lukas 2:27pagkurug adto sang barrio na Betlehem na sakopnang Judea na sakop kadini ni Dabid na ari nangmanga Judio. Yakadto si Jose Betlehem, mag-apalista na sompaw yaan ni Dabid. 5 Yamagadsi Maria ni Jose na tomatawas kanaan, maga-palista silan. Marongko da si Maria. 6 Kabaaadto silan dig Betlehem, pagaayudan si Maria,akawtawan da. 7Pagkawtaw nang isu naan, usug,panganay na anak ni Maria. Pyopotos yaan nangkukumu kayan pyaklang disang kaananan nangbaka. Asaan silan magakorang sang uyaanannang manga ayup kay wa day kyakapagkorangannilan asang baray na koranganan nang doma-datung, yakmo da nang otaw.

Yangmanga Bantay sangmanga Karnero aw yangmanga Tagalangit

8 Aon manga magbantayay sang mangakarnero disaan na banwa. Yabay silanmagbantaynang gabi sang manga karnero adto sangpanamsaman. 9Pagkatigam nilan, dyomatung dayang tagalangit na sogwanun nang Dios. Badingkaallag nang Dios disining makilibot nilan.Laban yamalluk yang manga magbantayay.10 Yagalaong kanilan yang tagalangit, “Ayawkamo magkalluk. Yakani ako na magabatok akkamayo sangmadyaw na batok na pagauma nangkariko nang otaw. 11Kay adoon na gabi disadtongbanwa ni Dabid, yamawtaw yang maglilingatsang manga imo mayo na maat nang Dios. Yaansi Kristo na pinili nang Dios na magaari sangkarowagan nang banwa. 12 Aw komadto kamosang uyaanan nang baka asang barrio, yaan yangikilaraan mayo sang byabatok ko kamayo, yangikitaun mayo yang bago na isu na pyopotos nangkukumu aw paklanga disang kaananan nangbaka.”

13 Kayan sakadyap da dyomatung yangmagkadaig na manga tagalangit na ina-gad nang yapagbaraw sang magbantayay.Kyakaatupan yang langit nang kadaig nilan.14 Yamapanumdum silan sang Dios, laong,“Amapanumdum kita sang Dios na adto langitmagauya. Kay pyapakani naan sang donya yangTomatabang na magapakadyaw sang ginawanang manga otaw na yakaontol sang Dios.”

15 Pagori nang manga tagalangit adto sangpaguya nang Dios, managkabarawbaraw yangmanga magbantayay sang karnero, laong, “Bayda, dato kita Betlehem, atanawun ta yaning pya-pakatigam kanatu nang Dios.” 16 Yapakaanugsilan komadto sang barrio, yakadto sang uyaanan

nang baka. Kikita nilan asaan si Maria aw siJose aw yang isu na pyapaklang disang kaananannang baka. 17 Pagkita nilan sang isu, batokonnilan yang pyagalaong kanilan nang tagalangitbain sang isu. 18 Kariko nang byabatokan nangmanga magbantayay, yamailimilim. 19 Si Maria,byubutang naan sang kanaan ginawa yang kani-lan batok, yabay naan dumdumunyaannamangaimo. 20 Kayan yomori yang manga magbantayayadto sang panamsaman. Yanagpasalamat silansang Dios sang dyudungug nilan aw yang kikitanilan. Yamatoman yang byabatok kanilan nangtagalangit.

Si Jesus yang Pyagangaran sang Isu21 Waro pang allaw na yamawtaw yang isu,

otopoon da kay yaan yang batasan nang mangaJudio. Pyagangaranan nilan yaan ni Jesus kayyaan yang aran na pyagalaong nang tagalangitnang wa pa yang isu pagalawanan.

Yaatag si Jesus sang Dios adto sang Templo22 Aon pyapagindo nang Dios kang Moises

kadini na yang bobay na bago kawtawan dilimakaslud nang templo nang manga Judio awwa pay pyapatay disang templo na ayup napagpasalamat naan sang Dios. Pagdatung nangallaw na imoon da ni Jose aw ni Maria yangpyagaindo ni Moises, komadto silan Jerusalem,gadara kang Jesus asang simbaan kay aatag ni-lan sang Dios yang isu. 23 Pyangagadan nilanyang pagindo nang Dios sang manga Judio nalaong, “Yang kamayo panganay na usug, aatagmayo sang Dios kay yaan yang magaaragad sangDios.” 24 Arag pyangagadan nilan yang pagindonang Dios sang manga bobay na bago kawtawanna yang pagpasalamat nilan na apapatay disangsimbaan yang dowam book na manatad aw bukunang manatad, yang dowam book na impis nangsalampati.

25 Dig Jerusalem, aon otaw na pyagangarananni Simeon. Madyaw yang batasan naan, yangDios yang pyagadakora sang ginawa naan. Yabaynaan tagadan yang pagdatung nang pinili nangDios namagatabang sangmanga Judio antak di dasilan lopigan nang kanilanmanga kontara. Yabaysi Simeon pagbayaan nang Balaan na Espirito.26 Pyapakatigam kang Simeon nang Balaan naEspirito na di yaan apakamatayun kinaba di yaankimita sang pinili nang Dios na magaari sangkariko nang banwa. 27 Yaan na allaw yakadto siJose aw si Maria sang templo, pyapakadto sang

Lukas 2:28 88 Lukas 2:52

templo si Simeon nang Balaan na Espirito nagabaya kanaan. Yusurud si Jose aw si Mariana gadara kang Jesus kay otomanun nilan yangpagindo kanilan nang Dios. 28 Pagkita ni Simeonsang isu, sipitin naan, kayan yapanumdum sangDios, laong, 29-31 “Kay Dios na Lyomabi, yatomanda adoonyang saadmokanak. Maski kanopabog-toon yang kanak ginawa, madyaw ko. Gaumaadoon yang kanak ginawa kay kinita da ko yaningsyosogo mo asining donya na pipili mo kadinina antak yaan tomabang sang kariko nang otaw.32 Yaatag mo yaning isu, kay yaan yang amallagsang ginawa nang manga otaw na buku nangJudio antak silan matigam sang kanmo paagi.Abantogon yang kanmo manga otaw na tagaIsrael pinaagi sini na isu.” Maynaan yang pagka-panumdum ni Simeon sang Dios. 33 Yang mangataganak ni Jesus yamailimilim sang pyagalaongni Simeon na imoon ni Jesus. 34 Kayan yamposilan ni Simeon sang Dios, yaayo sang Dios yangmadyaw kanilan. Yagalaong yaan kang Maria,“Yaning isu yang pinili nang Dios namapagsowaysang manga Judio. Ayn nang mangagad kanaan,amaboi nang way kataposan. Yang magadilikanaan, isilotan nang Dios. Ikilaraun na agadanyaan nang Dios awgaid madaig yang mosopakkanaan. 35 Kay apakatigam naan yang dumdumnang manga otaw, yang dumdum nilan na wanilan apakatigaman sang kadaygan. Ikaw na inanaan, laban kawmallaw amauruk sining anakmo,maynang lyorogaloga nang tuklu yang ginawamo.”

36 Aon boyag disang templo na propeta nangDios na ipan magbatok sang pyapabatok kanaannang Dios. Yang aran naan si Ana. Anak yaan niPanuel na sompaw ni Aser. Pitong katoig da naanmapagtukud sang kanaan bana kayan yabaro.Adoon giboyagan da yaan, kawarowan aw opatna ka toig. 37 Wa yaan apanaw asang templo,allawgabi yamapanumdum yaan sang Dios, ipanyaanmagdili sangpagkaan, yabay yaanmagamposang Dios. 38 Yaan na allaw, nang pagdara nilankang Jesus asang templo, iyan disaan arag si Ana.Yodorod yaan kanilan kayan yapanumdum yaansang Dios tungud sang isu. Yabay naan batokonyang isu sang kariko nang otaw na gatagad sangpagtabang nang Dios sang manga Judio na antaksilan boroyan sang kanilan manga kontara.

Yang Pagori nilan adto Nasaret

39 Pagkatapos tomanun ni Jose aw ni Mariayang kariko nang pagindo nang Dios bain sangisu na bayamawtaw, mori silan adto sang kanilanpyagauyaan na Nasaret na sakop nang Galilea.40 Asaan da yabay tomorin yang isu, kusuganda yaan. Laban da ungudan yaan. Yabay yaantabangan nang Dios.

Yang Isu na si Jesus asang Templo41 Kada toig, yang taganak ni Jesus yakadto

Jerusalem, yatambong sang pista nang mangaJudio na pyagangaranan nang Paglabay.42 Yagapista yang manga otaw ag Jerusalemwakaw yoman komadto yang taganak ni Jesus.Si Jesus, yamagad nilan, sapamporo aw dowana ka toig yang idad naan. 43 Pagkatapos nangpista, mori yang taganak ni Jesus. Toyo si Jesuswa aagad, yabay maguyauya dig Jerusalem. Wasilan akatigam na si Jesus wa aagad. 44 Dumdumnilan na yamagad si Jesus nang kanilan arayonmori adto sang kanilan banwa. Yabay silanmanaw asta yagabi. Kayan yaanap nilan siJesus disang kanilan manga arayon aw mangakailog. 45 Awgaid wa nilan ikitaa si Jesus. Pagka-masurum, yoman silan magbarik ag Jerusalemkay yabay nilan anapun si Jesus. 46 Sang allawnilan maganap dig Jerusalem, wa nilan ikitaa.Pagkamasurum asaan nilan ikitaa sang templo.Yomobay yaan nang manga magindoway disangtemplo magingkod, yaningug yaan sang kanilanpagindo, yagaosip yaan kanilan. 47 Kariko nangyudungug kang Jesus, yamailimilim kay yatigamsi Jesus mibak sang pagosip kanaan nang mangamagindoway. 48 Pagkita kanaan nang taganaknaan, mangkailimilim silan kay yomobay yaansang manga dungganun na magindoway. Gaosipkanaan yang ina naan, laong, “Nanga kaw, kaytin. Laban kami yamaundug na yabay kamimaganap kanmo.” 49 Yimibak si Jesus kanilan,laong, “Wa kadi kamo akatigam na kinaanglanmagauyauya ak disining baray nang kanak Ama?Nanga wa kamo maparabay kani?” 50 Yangtaganak naan, wamakadarag sang kaologan nangpyagalaong naan kanilan.

51 Kayan yomagad si Jesus nilan, yomori agNasaret. Disaan yabay yaan mangagad sang sogokanaan nang kanaan ama aw ina. Yang kanaanina, yabay magdumdum sining manga imo niJesus na madyaw nang ginawa naan. 52 Yabaytomorin si Jesus, yagadogang yang katigaman

Lukas 3:1 89 Lukas 3:17naan. Madyaw yaan nang Dios. Madyaw aragyaan nang arag otaw.

3Yagababatokon si Juan na Magbawtismoway(Mateo 3:1-12; Markos 1:1-8; Juan 1:19-28)

1 Pagkamatay ni Agusto na labaw na pangorosang kariko nang banwa na sakop nang Roma,yaan yang yasapit kanaanmagpangoro si Tiberio.Sapamporo aw lima na ka toig magpangoro yaandig Roma, si Ponsio Pilato yang gobernador sangbanwa na Judea, si Herodes yang pangoro sangbanwa na Galilea, yang mangod ni Herodes na siPelipe yaan yang pangoro sang manga banwa naIturea aw yang Trakonite, si Lisanias yang pan-goro sang banwa na Abilena. 2Yangmanga labawna magampoway sang templo nang manga Judiosi Anas aw si Kaipas. Nginyan na manga allaw, siJuan na anak ni Sakarias, yagauya sang banwa naway maguya, kayan syogo yaan nang Dios na ma-gaindo sang manga Judio. 3 Wakaw yagarimpudyaan magpanawpanaw disang madaig na mangabanwa namasaid sang tobig na Jordan. Yani yangyabay naan batokon sang manga otaw, laong,“Ayaw damagimo sangmaat nang Dios namangaimo, pagpabawtismo kamo disang tobig antakapasayloon kamo nang Dios sang kamayo sara.”4 Yang yiinang ni Juan yang pagkatoman sangsyosolat kadini ni Isaias na propeta nang Dios,laong, “Aon otaw disang banwa na way maguyana magalaong sang manga otaw na makadtokanaan, laong, ‘Pangandam kamo kay madatungyang Ginoo namakagagaom, dadyawamayo yangagiin naan. 5 Pagsiling kamo nang maggaw-bukay sang karasada. Yang manga pyaglinowan,apaballukan. Yang manga garab aw manga bu-taybutay, apadolyang antak makaratagan, yangmanga daran na gakabakongbakong, otoridin,yang manga yamangkarusub, apabogsokan nanglopa antak mapatag. Maynaan yang pagandammayo sang ginawa mayo, 6 antak kariko nangotaw mikita sang Tomatabang kanilan na pinilinang Dios.’ ” Maynaan yang syosolat kadini niIsaias, si Juan yang yagpakatigam da.

7 Allawallaw yadatung kang Juan yangmagkadaig na otaw namagapabawtismo toyo ya-gaindo si Juan kanilan, laong, “Kamonamaynangbatasan nang tinanap, maski magapabawtismokamo, aw di mayo ayawan yangmanga imomayona maat nang Dios, isilotan kamo nang Dios awdomatung yaan. 8 Imowa mayo yang madyaw

nang Dios antak katigaman na yayawan da mayoyang manga imo na maat. Maski sompaw kamoni Abraham, ayaw kamo magdumdum na dilikamo adamanan nang Dios sang imo mayo namaat. Kay yaning manga bato disini, aw gostonang Dios imoon manga sompaw ni Abraham,amangkaimo. 9Yani yang pananglitan ko kamayoantak kamo matigam sang imoon nang Dioskamayo. Maynang pagpoti sang atsa pilaun yangkaoy, maynaan yang pagokomnang Dios kamayo.Maski nana na kaoy na wa obonga nang madyaw,ipilaun, kayan yontog sang atoron.” Maynaanyang pagindo ni Juan sang manga otaw.

10 Kayan yagosip silan kang Juan, laong,“Nanang inangun nami antak di kami nang Diossilotan sang manga imo nami na maat naan?”11 Yimibak si Juan kanilan, laong, “Yang otawna aon dowang urad na dagom, aatag naanyang sang urad sang way dagom. Aw yang aonpagkaan, atagan yang way pagkaan.” 12 Yangmanga otaw na mannokot sang miyoras aragyisingadto kang Juan, arag magapabawtismo.Gaosip silan, laong, “Kay magindoway, nananginangunnami?” 13Yimibak si Juankanilan, laong,“Awmanokot kamo sangmiyoras, yaan gaid yangsokota yang matungtung na bayad. Ayaw pagdo-gangi.” 14 Yang manga sondaro arag gaosip kangJuan, laong, “Na kami, nanang inangun nami?”Yimibak si Juan kanilan, laong, “Ayaw pagigusayang manga otaw na antak kamo atagan nangsapi. Ayaw magpangimoimo sang otaw antakkamo atagan nang sapi. Ayaw da magpakaungudna odogangan pa abay yang bayad kamayo.”

15Yang manga otaw na yaningug sang pagindoni Juan, gadumdum na amallug domatung yangpinili nang Dios namagaari sang karowagan nangbanwa wakaw gadumdum silan daw si Juan agawyang pinili nang Dios. 16Wakaw yagalaong si Juankanilan, “Tobig yang pyagabawtismo ko kamayo.Awgaid aon otaw namadatung na laban labaw pakanak. Yaan yang pagabawtismo naan kamayoyang Balaan na Espirito aw atoron. Dakora yangkanaan katungud labaw pa sang kanak katungud,wakaw wak makagayon kanaan aw imoon ak al-lang naan na magaobad sang liston nang kanaansapatos kay ako yang laban obos kanaan. 17 Awdomatung yaan, otobokon naan yang yangagadkanaan aw toboka yang wa mangagad kanaan.Maynang yagtaap yaan sang omay, titipud naanyang imgas aw dayawa naan asang pool. Yang

Lukas 3:18 90 Lukas 4:8tipig obogsok naan adto sang atoron. Yaan naatoron di magkamatay.”

18Madaig pa yang manga pagindo na madyawna pyapabatok nang Dios kang Juan na yabaynaan batokon sang manga otaw na antak ma-gandam sang pagdatung nang pinili nang Dios.19 Maski si Herodes na pangoro saan na banwa,arag syasagda ni Juan kay yaagaw ni Herodesyang kanang mangod naan asawa na si Herodias.Madaig pa yang manga imo ni Herodes na maatna yabay ni Juan sagdaun. 20 Kayan pyapiriso niHerodes si Juan. Madaig yang imo ni Herodes namaat, yaan yang laban maat yang pagpiriso naankang Juan.

Yang Pagbawtismo kang Jesus(Mateo 3:13-17; Markos 1:9-11)

21 Nang wa pa ipirisowa si Juan, yabay mag-bawtismo sang manga otaw. Arag da si Jesusbyawtismowan ni Juan. Kaba gaampo si Jesus,kyakaowangan yang langit 22 kayan kyumun-sad yang Balaan na Espirito agkanaan, maynangpagkunsad nang salampati. Kayan yaparabaymagsorit yang Dios diglangit na yagalaong adtokang Jesus, “Ikaw yang bogtong na Anak ko nalaban ko karugunan. Kariko nangmanga imomo,arag madyaw ko.”

Yang Kamonaan ni Jose na Bana nang Ina ni Jesus(Mateo 1:1-17)

23 Baya katlowan na ka toig yang idad ni Jesus,yangindo da yaan sang manga otaw. Ungud nangmanga otaw na anak ni Jose si Jesus. Si Jose anakni Heli. 24 Si Heli anak ni Matat. Si Matat anak niLebi. Si Lebi anak ni Melki. Si Melki anak ni Jana.Si Jana anak ni Jose. 25 Si Jose anak ni Matatias. SiMatatias anak ni Amos. Si Amos anak ni Nahum.Si Nahum anak ni Esli. Si Esli anak ni Nagai. 26 SiNagai anak ni Maat. Si Maat anak ni Matatias. SiMatatias anak ni Semei. Si Semei anak ni Jose.Si Jose anak ni Joda. 27 Si Joda anak ni Joana. SiJoana anak ni Resa. Si Resa anak ni Sorobabel.Si Sorobabel anak ni Salatiel. Si Salatiel anak niNeri. 28 Si Neri anak ni Melki. Si Melki anak niAddi. Si Addi anak ni Kosam. Si Kosam anak niElmodam. Si Elmodam anak ni Er. 29 Si Er anak niJosue. Si Josue anak ni Elieser. Si Elieser anak niJorim. Si Jorim anak ni Matat. Si Matat anak niLebi. 30 Si Lebi anak ni Simeon. Si Simeon anak niJuda. Si Juda anak ni Jose. Si Jose anak ni Jonan.Si Jonan anak ni Eliakim. 31 Si Eliakim anak niMelea. Si Melea anak ni Mainan. Si Mainan anakniMatata. SiMatata anak ni Natan. Si Natan anakni Dabid. 32 Si Dabid anak ni Jese. Si Jese anak

ni Obed. Si Obed anak ni Boos. Si Boos anak niSalmon. Si Salmon anak ni Naason. 33 Si Naasonanak ni Aminadab. Si Aminadab anak ni Admin.Si Admin anak ni Arni. Si Arni anak ni Esrom. SiEsrom anak ni Pares. Si Pares anak ni Juda. 34 SiJuda anak ni Jakob. Si Jakob anak ni Isaak. Si Isaakanak ni Abraham. Si Abraham anak ni Tare. SiTare anak ni Nakor. 35 Si Nakor anak ni Serug. SiSerug anak ni Ragaw. Si Ragaw anak ni Peleg. SiPeleg anak ni Eber. Si Eber anak ni Sala. 36 Si Salaanak ni Kainan. Si Kainan anak ni Arpaksad. SiArpaksad anak ni Sem. Si Semanak ni Noe. Si Noeanak ni Lamek. 37Si Lamek anak niMatusalem. SiMatusalem anak ni Enok. Si Enok anak ni Jared.Si Jared anak niMahalaleel. Si Mahalaleel anak niKainan. 38Si Kainan anak ni Enos. Si Enos anak niSet. Si Set anak ni Adan. Si Adan pyagangaranannang anak nang Dios kay yang Dios yang yagaimokanaan.

4Titigi ni Satanas si Jesus daw Mangagad sang

Kanaan Sogo daw Dili(Mateo 4:1-11; Markos 1:12-13)

1 Pagkabawtismo kang Jesus disang tobig naJordan, manaw yaan disaan. Pyagbayaan da yaannang Balaan na Espirito. 2 Pyagabuutan si Jesusnang Balaan na Espirito na makadto yaan sangbanwa na way maguya. Surud nang kapatan naallaw si Satanas na pangoro nang mangkaraatyabay magtigi kang Jesus daw mangagad yaandaw dili sang sogo ni Satanas. Dungan yagauya siJesus disaan na banwa, wa akaan. Laban da yaanyagutum pagkatapos nang kapatan na allaw.

3 Kayan yaglaong si Satanas kang Jesus, “KayJesus, kay ikaw kono yang Anak nang Dios, imowapaan yaning bato.” 4 Yimibak kanaan si Jesus,laong, “Dili ak magaimo saan, kay syolat da yangpyagalaong nang Dios na buku gaid nang paanyang makaboi sang otaw.”

5 Kayan kay wa adaug si Satanas, yoman naansi Jesus tigiin. Pyagaagad naan si Jesus adtosang butay. Sakadyap da naan pakita kang Je-sus yang kariko nang kasakopan nang karowa-gan nang banwa. 6 Kayan yaglaong si Satanaskang Jesus, “Ikaw yang apagpangoroon ko siningmanga banwa aw yang manga pyanmowan podora kanmo, kay kariko yatag da kanak kadini. Aynnang gosto ko atagan, atagan ko. 7 Aw lomoodkaw kanak aw simba kanak, kariko nini aatagko kanmo.” 8 Yimibak si Jesus, laong, “Dili akomagaimo saan, kay syolat da yang pyagalaong

Lukas 4:9 91 Lukas 4:30nang Dios na yaan gaid yang simbaa yang Dios nakamayo Ginoo, yaan gaid yang pangagadi.”

9 Yabay tigiin si Jesus ni Satanas. Pyagaagadyaan ni Satanas adto sang dagdagu na temploag Jerusalem. Pagdatung nilan sang kakagwasannang templo, laong ni Satanas, “Kay ikaw konoyangAnaknangDios, logpat adto darum. 10Maskimologpat kaw, di kaw ukudurun kay syolat dayang saad nang Dios na apatagapan kaw nangDios sang kanaanmanga sogwanunna tagalangit.11 Asakgawun kaw nilan antak di kumurug sangbato yang kanmo siki.” 12 Yimibak si Jesus kangSatanas, laong, “Di ak mologpat, dili ko itigiinyang Dios kay arag syolat da yang pyagalaongnang Dios na ayaw pagtigiya yang Dios na kanmoGinoo na antak mo katigaman daw matomanyang syasaad naan daw dili.” 13 Pyapanawan naani Satanas si Jesus pagkatapos nang kariko nangpagtigi naan.

Yagapono si Jesus Magindo adto Galilea(Mateo 4:12-17; Markos 1:14-15)

14 Kayan yomori si Jesus adto Galilea nayagadan nang gaom nang Balaan na Espir-ito. Yang manga imo ni Jesus, dyudungugnang yanaguya disang kariko nang banwa nayakaranto nang Galilea. 15 Si Jesus yabay mag-indo sang manga Judio disang kanilan mangapagtitiponan. Kariko nilan yanaglaong, “Labanmadyaw yaning pagindo ni Jesus.”

Si Jesus wa Atangkapa adto Nasaret(Mateo 13:53-58; Markos 6:1-6)

16 Yakadto si Jesus oman Nasaret, banwa natyotorinan naan. Pagdatung nang allaw na pag-papatana, komadto si Jesus sang pagtitiponannang manga Judio kay yaan yang kanaan ipanimoon nang allaw na buku nang paggawbukaynang manga Judio. Yimindug si Jesus na mag-abasa sang sorit nang Dios. 17 Yang yaatag ni-lan kanaan na abasaun yang syosolat kadini niIsaias na propeta nang Dios. Pagburat saan niJesus, kitaun naan yang abasaun naan. 18 Kayanyagbasa, laong, “Yagadan ak nang Balaan naEspirito kay yaan yang gapili kanak na maga-batok ak sang sorit nang Dios adto sang mangaotaw na way yatabang. Syosogo ak adto sangmanga byakos antak silan kaobadan sang bakos.Syosogo ak adto sang manga bota antak silankimita. Syosogo ak adto sang pyanglopigannang kadaygan na ako yang matabang kanilan.19Pyapagbatok aknangDios namatabangda yaan

sang manga otaw na yakasara.” Maynaan yangbyabasa kanilan ni Jesus na sorit nang Dios.

20 Kayan lyopi ni Jesus yang solat aw oriyanadto sang yamatag kanaan. Yagaingkod si Jesusna magaindo da. Kariko nang otaw arag yanag-tanaw kang Jesus, yamangkatingun silan kayyaningug. 21 Yagaindo si Jesus, laong, “Yatomanda adoon na allaw yang byabasa ko kamayo.”22 Laban madyaw nang yanagpaningug yangpagindo ni Jesus. Byabantog yaan nilan. Aw-gaid yagalaong silan, “Nanga koraw yaan yatigammagindo na anak sa yaan ni Jose?” 23 Yabaymagindo si Jesus kanilan, laong, “Yani korawyang pagalaong mayo kanak, ‘Apakita kanamiyang kaburungburungan na manga imo.’ Yaniarag yang pagalaong garo mayo kanak, ‘Yangdyudungug nami na iimo mo dato Kapernaum,imowa oman disining kanmo tyoonan banwa.’24Awgaid yani yang pagalaong ko kamayo, disangbanwa na pyagauyaan nang propeta, tagbi dayang yatangkap kanaan. 25 Kaundi mayo siElias na propeta nang Dios kadini. Yadatungasang banwa naan yang masakit na gutum kaymanga torong ka toig aw tunga yang way oran.Madaig yang baro na bobay na manga Judio nayamangkaukud nang pagkaan. 26 Toyo, si Eliaswa osogowa nang Dios na matabang kanilan.Pyapakadto nang Dios si Elias sang banwa nangmanga otaw na buku nang Judio na matabangsang baro adto sang banwa na Sarepta na sakopnang Sidon. 27 Kaundi mayo si Eliseo na propetanang Dios kadini, madaig yang laroon nang sanlana manga Judio, toyo wa osogowa nang Diossi Eliseo na magapakadyaw kanilan. Yaan gaidyang pyapagkadyaw ni Eliseo si Naaman na tagaSiria, buku nang Judio.” 28 Pagdungug nangmanga otaw sang batok ni Jesus na yatabangyang Dios sang manga otaw na buku nang Judio,mangkadaman silan laban. 29 Yanagsikaindugansilan kayan pyoti si Jesus aw goyoda adto logwanang kanilan barrio. Dyadara nilan si Jesusadto sang kilid nang butay na kyakabutangannang barrio nilan. Orogon nilan garo si Jesussang pangpang na antak da matay. 30 Awgaidsi Jesus yamagi disang pagurangan nilan kayanyomanaw.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Lyarasakannang Mangkaraat

(Markos 1:21-28)

Lukas 4:31 92 Lukas 5:731 Yakadto si Jesus Kapernaum na sakop nang

Galilea, kayan simingadto yaan sang pagtitipo-nan nang manga Judio nang allaw na pag-papatana. Yagaindo yaan sang yanagkatipon.32 Pagdungug nang manga otaw sang pagindoni Jesus, mangkailimilim silan kay tobok yangkanaan pagindo aw yang pagindo nang kani-lan magindoway. Yang pagindo ni Jesus nayagadan nang gaom nang Dios laban yusubsubsang kanilan ginawa. 33 Disaan na pagtitipo-nan aon usug na lyarasakan nang mangkaraat,pyapagkadopang nang mangkaraat. Yokowaawyaan na yagalaong, 34 “Kay Jesus na taga Nasaret,nanang inangun mo kanami na mangkaraat?Apakawaraun mo kadi kami? Kikilara ta kawna ikaw yang Balaan na syosogo ani nang Dios.”35Yaparabay si Jesus magsagda sangmangkaraat,laong, “Katingun, logwa da disang lawas naan naotaw.” Byobontog nang mangkaraat yang otawkayan lyomogwa na wa ukudura. 36 Yang mangaotawdisaan na yikita saan, laban yamaburungbu-rung, kayan yaglaong silan, “Dagdagu yang gaomni Jesus. Pagsagda naan sang mangkaraat, ma-parabay lomogwa.” 37 Yakarimpud sang karikonang banwa na yakaringkit yaan na imo ni Jesus.

Pyapagkadyawni Jesus yangMadaig namgaOtawna Yamangkasakit

(Mateo 8:14-17; Markos 1:29-34)38Yapanaw si Jesus disang pagtitiponan kayan

kyomadto sang baray ni Simon Pedro. Yangogangan ni Simon yamasakit, laban mapaso yangkanaan lawas. Byabatok nilan kang Jesus na ya-masakit yang ogangan ni Simon. 39Kyakadtowanni Jesus sang kanaan korangan aw lingata naanyang kapaso nang kanaan lawas. Yaparabay yaankablongan, kayan yagbangon aw pagpoga sangpagkaan na apakaan kang Jesus aw yang kanaanmanga inagad.

40 Pagsallup nang suga, kariko nang yamasakitdyuduput daraun agkang Jesus. Kariko nilanna yamasakit, dyadamdam ni Jesus, kayanyanagkadyaw, yamabos kablongan. 41 Madaigyang mangkaraat na pyapalogwa ni Jesussikun saan na manga otaw. Paglogwa nangmangkaraat, yanagkokowaaw, yanaglaong,“Ikaw, kay Jesus, yang Anak nang Dios.” Syasagdasilan ni Jesus, laong, “Katingun da.” Yatigamyangmangkaraat na si Jesus yang pinili nang Diosnamagaari sang kariko nang banwa toyo di gostoni Jesus na silan yang magabatok.

Yagabatok si Jesus adto Judea(Markos 1:35-39)

42 Pakallawun, yapanaw si Jesus disaan nabanwa, kayan kyomadto sang banwa na waymaguya. Yang manga otaw, yanaganap kangJesus. Pagkita nilan kanaan, dumutan nilan nadi garo apapanawun. Yanaglaong silan, “Ayawnaa kami pagpanawi, abaya kami pagindowa.”43 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Akadtowanko naa yang kariko nang banwa, pagaindoon kosilan bain siningmadyaw na batok kay yaan yangkyakaniyan ko sang banwa, pyapagbatok ak nangDios antak matigam yang otaw sang pagari nangDios sang karowagan nang banwa.” 44 Kayanyomanaw si Jesus, yakadto sang kariko nangmanga barrio dig Judea, yabay magindo disangmanga pagtitiponan nang manga Judio.

5Pyagaagad ni Jesus yang Yiimo naan manga

Inindo(Mateo 4:18-22; Markos 1:16-20)

1 Aon oman allaw na yagaindug si Jesus asangkilid nang dagat na Genesaret, pyagaindo naansang kawtawan yang sorit nang Dios. Labanmadaig yang manga otaw na yapasaid kanaankay yaningug sang kanaan pagindo. Yalisgis dasi Jesus. 2 Kayan kimita si Jesus sang dowa nabarangay na dyadaik asang lamitan nang dagat.Yang manga tagtomon sang barangay yomawasda kay yagabukabuka sang dagut disang kanilanpokot. 3Kayan tyomakang si Jesus sang barangayni Simon Pedro. Laong naan kang Simon Pedro,“Usuna asiding dagat antak lomotaw.” Paglotawnang barangay, magingkod si Jesus kayan yomanmagindo sang yanagkadaig na manga otaw asanglamitan nang dagat.

4 Yamatapos yaan magindo, yagalaong kangSimon Pedro, “Daraa mayo yaning barangay adtosang kararuman, sabodan disaan yang kamayopokot.” 5 Laong ni Simon Pedro, “Kay Ginoo,kyakallawan kami magkaya, way yamakamang.Toyo adoon magakaya kami oman na ikaw yanggalaong kanami.” 6Pagdatung nilan sang kararu-man, sabod nilan yang pokot. Laban madaigyang yamakamang, agput mabullas yang pokot.7Kayan kyamay nilan yang kanilanmanga inagadnamagkakaya na adto sang isa na barangay antakmagborig sang pagpamoti sang isda. Pagdatungnang barangay asaan, butangan nilan nang isdayang dowang ka barangay. Yamangkatmo yang

Lukas 5:8 93 Lukas 5:26

barangay nang isda, bay marunud nang kabugatnang isda. 8 Pagkita ni Simon Pedro sang gaomni Jesus, lomood yaan asang apit nang siki niJesus, kayan yaglaong, “Buku da nang madyawna mapagobay kaw kanak, kay Ginoo, ikaw yangway sara, ako saraun.” 9 Laban yaan yamail-imilim nang pagkakamang sang madaig na isda.Yang kanaanmanga inagad disang barangay araglaban yamailimilim. 10 Yang manga anak niSebedeo na si Santiago aw si Juan na ipan ma-gadagad ni Simon Pedro aw gakaya, arag silanyamangkailimilim. Kayan yaglaong si Jesus kangSimon Pedro, “Ayaw da magkakudugkudug, di dakamo magkaya. Buku da nang isda yang anapunmayo, otaw yang anapun da mayo kay apaanapko kamayo yang amanarig kanak.” 11 Pagkasakanilan sang manga barangay, yayawan nilan yangkariko kayan yomagad da ni Jesus, yaimo damanga inindo ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Aon Laro naSanla

(Mateo 8:1-4; Markos 1:40-45)12 Aon oman allaw na gauyauya si Jesus asang

barrio, yodorod agkanaan yang usug na laroonnang sanla, yamarimpud yang lawas naan nanglaro. Pagdatung naan kang Jesus, lomood, ya-gapakallaat, laong, “Kay Ginoo, aw imoon mo,yatigam ako na makapagkadyaw kaw sang kanaklawas.” 13 Kayan pyoti ni Jesus yang otaw nasanlaun, kayan yaglaong si Jesus kanaan, “Gostoko imoon yaan. Pagkadyaw da sang sakit mo.”Pagsorit ni Jesus, maparabay yaan kablongan.14 Kayan pyaglaong yaan ni Jesus, “Ayaw naamagpakatigam sang kadaygan sang pagkadyawmo. Kadto sang magampoway antak kitaunnaan na wa day sakit mo. Pagdara nang pa-gatag mo kay yaan yang sogo ni Moises kadinisang otaw na kyablongan da sang kanaan sakit,aw antak katigaman nang manga otaw na ikawyagkadyaw da.” 15 Maski pyagalaong yaan niJesus, “Ayaw naa magpakatigam sang kadaygansang pagkadyaw mo,” byabatok naan yang imoni Jesus kayan yarimpud yang banwa nang batoknaan. Wakaw laban da madaig yang manga otawna yandodorod agkang Jesus na antak dumungugsang kanaan pagindo aw antak arag magkadyawsilan sang kanilan manga sakit. 16 Wakaw pya-panawan ni Jesus yang yanagkadaig na mangaotaw, kayan kyomadto nang sayda naan sang

banwa na way maguya na mapagbaraw sangkanaan Ama na Dios.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Yamatayyang Sangkilid na Lawas

(Mateo 9:1-8; Markos 2:1-12)17 Aon oman allaw na yoman magindo si Je-

sus sang magkadaig. Arag yanagingkod asaanyang manga Pariseo aw yang manga magin-doway sang balaod ni Moises, aon magsikun agJerusalem, aon magsikun sang manga barrio digGalilea, aon magsikun sang manga barrio digJudea. Si Jesus yagadan nang gaom nang Dios nagapakadyaw sang yamangkasakit. 18Kaba gaindosi Jesus digsurud nang baray, yadatung yangyanaglakat sang otaw na yamatay yang sangkilidnang lawas, wa da makapagginukginuk. Adaraungaro agsurud yang yamasakit na apakita kangJesus, 19 toyo wa day yamaagi nilan agkang Jesusna kyakarupunan nang manga otaw na madaig.Borabora yagpanik silan agtaas nang atup kayanbyoslotan nilan yang atup. Pagkaboslot nilan,tontonon yang otaw na lyarakat asang tupadnang atobangan ni Jesus. 20 Pagkita ni Jesusna yasarig silan kanaan, maglaong yaan sangyamasakit, “Kay lagi, pyasaylo ra kaw adoonsang kanmo manga sara.” 21 Pagdungug sangpyagalaong ni Jesus nangmanga Pariseo aw yangmanga magindoway sang balaod, magdumdumsilan, laong nang dumdum nilan, “Nanga yaanyapagonawa sang Dios? Maat yang pyagalaongnaan. Yang Dios gaid yang makapagpasaylo sangotaw sang kanaan sara.” 22 Kyakatigaman niJesus yang kanilan dumdumkayan yaglaong yaankanilan, “Nanga kamo yagadumdum kanak nangmaynaan na dumdum? 23 Na paningug kamo,wain yang marisud, daw yang magalaong ako,‘Pyasaylo ra kaw sang kanmo sara,’ daw yangmagalaong ako, ‘Pagbangon awpanaw?’ 24Adoonpinaagi sang papagkadyaw ko sini na otaw,apakita ko kamayo na ako na gyugual nang Anaknang otaw aon katungud sang pagpasaylo sangmaski sini na otaw sang kanaan manga sara.”Kayan yaglaong si Jesus sang otaw na yamatayyang sangkilid nang lawas, laong, “Pagbangon,kay lagi. Lorosa yang pyagakorangan mo aw orida agkamayo.” 25 Yikita yang manga otaw dis-aan na yaparabay yaan magbangon kayan lyorosnaan yang pyagakorangan naan. Kaba yapanawyaan na yomori agkanilan, yamapanumdum sangDios. 26 Laban yamaburungburung yang yikita

Lukas 5:27 94 Lukas 6:4saan na imo ni Jesus. Pagkita nilan sang gaomni Jesus, yamalluk. Toyo yamapanumdum silansang Dios, laong, “Yaning kikita nami adoon,laban kaburungburungan na imo.”

Pyagaagad ni Jesus si Lebi(Mateo 9:9-13; Markos 2:13-17)

27 Yapanaw si Jesus disaan na baray. Kabayapanaw yaan, kikita naan si Lebi na gaingkoddisang bayadanan sang miyoras. Si Lebi yangmannokot sang miyoras. Yagalaong si Jesuskanaan, “Bay da, agad kanak, abay ta kaw in-doon.” 28 Kayan yaparabay si Lebi mindug,yayawan da naan yang kanaan gawbuk kayanyomagad ni Jesus.

29 Wa akadogay disaan, dyadadyayaw niLebi tayodon si Jesus disang kanaan baray.Madaig silan yang yanagsaro komaan. Aragaon disaan manga mannokot sang miyoras nayoobit nang manga Pariseo kay wa mangagadsang pagindo nang kanang Pariseo magindoway.30 Yanagsaway sang manga inindo ni Jesus yangmanga Pariseo, laong, “Nanga kamo yapagsarokomaan sang manga saraun aw yang mangamannokot sang miyoras na wa mangagad sangkanami pagindo?” 31 Si Jesus yang yimibak kani-lan, laong, “Ayn nang aon sakit, magapaborong.Yang way sakit, dili. 32 Yakani ak disining donyana magatawag sang manga otaw na yatigam naaon sara nilan, kay silan yang maynang otaw nayamasakit na magapaborong kanak. Magaindoako kanilan antak ayawan nilan yang kanilansara. Toyo yang manga otaw na gadumdum nawaymaat na imonilan, dimodorod kanak, wakawdi ak makatabang kanilan.”

Bain sang Pagdili sang Pagkaan aw Yabay Maga-mpo

(Mateo 9:14-17; Markos 2:18-22)33 Aon gasaway sang manga inindo ni Jesus

na galaong kang Jesus, “Yang manga inindoni Juan na magbawtismoway aw yang mangainindo nang Pariseo, aon manga allaw na disilan makaan, yabay magampo sang Dios. Toyoyang kanmomanga inindo, yabay komaan, yabayminum, nanga wa magagaon sang batasan nangmanga inindo ni Juan aw yang manga Pariseo?”34 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Aw aon kasal,kaba iyan pa yang kyakasal, yabay komaan yangyatambong sang kasal. 35 Aw domatung da yangallaw na amakamang kanilan yang kyakasal, bayada di da silan makaan.” Maynaan yang ibak

kanilan ni Jesus, kay yaan yang pananglitan bainkanaan.

36 Pyapaagi ni Jesus sang pananglitan yangkanaan pagindo na dili odogpo sang dadaanna pagindo. Yagalaong yaan, “Di kamo ma-gatabas sang bago na dagom mayo antak pa-galunub sang dadaan na dagom na yamarasi.Kanogon nang bago na dagom na pagalunubsang dadaan. Yang dadaan na dagom aw yangbago na pagalunub, wa magaonawa, maparabaymarasi yang lyulunuban.” 37 Yoman magpanan-glitan si Jesus, laong, “Yang bago na inmun,di alasak sang dadaan na lasakanan na parisnang baka kay yang dadaan na lasakanan di damaganod. Aw lasak yang bago na inmun sangdadaan na lasakanan kayan syomobo yang in-mun, amaboslot yang lasakanan, amaobo yanglasak, amakayam yang lasakanan. 38 Yatigamkamo na yaan yang madyaw butangan nangbago na inmun yang bago na imo na paris kaymatiganod pa.” 39 Yoman magpananglitan siJesus, laong, “Yang otaw na yanaram da minumsang dadaan na inmun wa akaima nang bagona inmun. Dili yaan mitimtim sang bago kaylaong naan, ‘Madyaw ko yaning dadaan.’ ” Yaan,pyagaindo ni Jesus antak silan matigam na yangkanaan pagindo di odogpo sang kanilan dadaanna pagindo.

6Bain sang Allaw na Pagpapatana(Mateo 12:1-8; Markos 2:23-28)

1 Aon oman allaw na pagpapatana na yamagisi Jesus aw yang kanaan manga inindo sang ka-batadan. Yamangkagutum yang manga inindonaan, wakaw yasagpi silan sang batad kayanyokapan nilan aw kaana. 2Aon manga Pariseo nayanagosip kanilan, laong, “Nanga yasagpi kamosang batad nining allawnapagpapatana? Yalapaskay kamo sang kanatu manga pagindo.” 3 SiJesus yang yimibak kanilan, laong, “Wa pa sa kadikamomakadarag sang byabasamayo na iinang niDabid na ari kadini? Yamangkagutum si Dabidaw yang kanaan manga inagad. 4Kayan yomaniksi Dabid sang ampowanan na baray nang Dios,kayan kyomaan sang paan na byubutang disaannang magampoway na pagpasalamat sang Dios.Yang manga inagad ni Dabid arag yatagan naannang paan, maski pyagaindo nang kanatu balaodna yaan gaid yang makakaan saan na paan yangmanga magampoway. Buku nang maat nang Dios

Lukas 6:5 95 Lukas 6:21yaan na imo ni Dabid. Aw yaning imo nang kanakmanga inindo, arag buku nang maat nang Diosmaski allaw adoon nang pagpapatana.” 5 Kayanyagindo kanilan si Jesus, laong, “Kay ako yangpinili nangDios na gyugual nangAnak nang otaw,wakaw ako yang aon katungud na magaindo ka-mayo sang manga imo na madyaw imoon nangallaw na pagpapatana.” Maynaan yang ibak niJesus sang yanagosip sang kanaan manga inindo.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Ya-makungkung yang Kamot

(Mateo 12:9-14; Markos 3:1-6)6 Pagdatung oman nang allaw na pagpapatana

komadto si Jesus sang pagtitiponan nang mangaJudio, kayan yagindo kanilan. Aon otaw disaanna yamakungkung yang karinto na kamot, wada akaunat. 7 Arag aon disaan manga Pariseoaw manga magindoway sang balaod. Yabay silanmanagsait kang Jesus daw magborong yaan naanna allaw saan na otaw. Aw magborong yaannang allaw na pagpapatana, osombong nilan siJesus kay maat nilan yang magaborong nangallaw na pagpapatana. 8 Yang kyakaundan nilan,kyakatigaman ni Jesus. Wakaw yagalaong yaansang otaw na yamakungkung yang kamot, “Adikaw, kay lagi.” Yamaindug yang otaw kayandyomorod kang Jesus. 9 Kayan yagosip si Je-sus sang yanagsaway kanaan, laong, “Osipin takamo. Nanang amaimo ta nang allaw na pag-papatana na buku nang paglapas sang kanatubalaod? Daw tomabang kita sang arag otaw, dawmagimo kita sang maat sang arag otaw? Dawboiin ta yang otaw daw patayun ta yang otaw?Nanang madyaw nang Dios na imoon ta niningallaw na pagpapatana?” 10 Yanganawanaw si Je-sus sang yanagingkod kayan yaglaong yaan sangotaw na yamakungkung yang kamot, “Unata, kaylagi, yang yamakungkung na kamot mo.” Pya-parabay naan unatun, yaparabaymagkadyaw, wada akakungkung. 11 Awgaid yamadaman yangmanga Pariseo na yikita saan na imo ni Jesus.Pyagakabarawan nilan si Jesus, daw monnonoyang pagpadakup nilan saan.

Pipili ni Jesus yang Samporo aw Dowa na kanaanInindo na Pyagangaranan naan nang manga Apostol

(Mateo 10:1-4; Markos 3:13-19)12 Si Jesus yapanaw disaan kayan yagtokod

nang butay na magaampo. Kyakallawanyaan mapagbaraw sang kanaan Ama na Dios.13 Pagkaallaw, tyatawag agkanaan ni Jesus

yang kariko nang kanaan manga inindo nayamagadagad naan kayan pinili naan yangsamporo aw dowa na silan yang syosogo naanna magabatok bain sang pagindo nang Dios.Pyagangaranan naan silan nang apostol. 14 Yaniyang samporo aw dowa na manga apostol, siSimon na pyagangaranan ni Jesus ni Pedro, siAndres na mangod ni Simon Pedro, si Santiago,si Juan, si Pelipe, si Bartolome, 15 si Mateo, siTomas, si Santiago na anak ni Alpeo, si Simonna pyagangaranan nang saranig sang kanilanbanwa, 16 si Judas na pyagangaranan ni Tadeona anak ni Santiago, si Judas Iskariote, na yaanyang yatabang pagpadakup kang Jesus.

Yagaindo si Jesus aw Papagkadyawa naan yangYamangkasakit

(Mateo 4:23-25)17 Kayan yomagad silan ni Jesus magtobang

adto sang karatagan. Disaan yanagkatiponagkang Jesus yang magkadaig na inindo naan.Arag asaan yang laban madaig na manga otaw nasikun dato Judea, aon magsikun adto Jerusalemaw adto sang manga syodad na Tiro aw Sidonna asang baklayan. Yanagkoro silan digkangJesus na maningug silan sang kanaan pagindo,magapaborong sang kanilan manga sakit. 18Aragasaan yang manga otaw na pyagabayaan nangmangkaraat. Pyapalogwa ni Jesus sang lawasnang manga otaw yang kariko nang mangkaraat,kayan yagkadyaw yang manga otaw. 19 Madaigyang otaw na yapasaid kang Jesus na mopotikanaan kay si Jesus yagadannang gaomnangDiosna yapagkadyaw kanilan kariko.

Pyagaindo ni Jesus yang kanaan manga Inindo(Mateo 5:1-7:27)

20 Kayan yomatobang si Jesus sang mangainindo naan. Yagaindo yaan kanilan, laong,“Madi pa kamo na yatigam na yagakinaanglankamo sang tabang nang Dios, kay kamo yangpyagasakop naan.

21 “Madi pa kamo na yaan yang dakora sangkamayo dumdum yang pagpangagad mayo sangpagbuut nang Dios, kay kamo yang atabangannang Dios pagimo sang gosto mayo.

“Madi pa kamo na yamauruk tungud sangkamayo sara, kay kamo yang papagumaun nangDios.

Lukas 6:22 96 Lukas 6:4122 “Kamo na kyakaparaatan nang arag otaw,

kamo na syasarikway nilan, kamo na pyaga-pallaongan nilan, kamo na pyangimowan ni-lan sang wa mayo pagagunaa tungud sang pag-pangagad mayo kanak, kamo yang pyanalang-inan nang Dios. 23 Wakaw panaguma kamo,panagsayawsayaw kamo kay laban madyaw yangabarus nang Dios kamayo diglangit. Yang mangakamonaan nang gapakaraat kamayo, magonawasaan yang kanilan iimo sangmanga propeta nangDios kadini.

24 “Kallaat mayo na kyakaaronan nangmangkadyaw disining donya, na madyaw yangkabutang mayo, akaparayatan kamo mallaw.

25 “Kallaat mayo na yamangkabiyag adoon nakyakaaronan nangmangkadyaw, amangkagutumkamo tungud kay way aatag kamayo nang Dios.

“Kallaat mayo na yanaguma adoon nakyakaaronan kamo nang maski nana, manag-daraw kamo kay akaparayatan kamo.

26 “Kallaat mayo na byabantog adoon nangarag kamo otaw na maynang madyaw yang imomayo, sari buku. Na dumdumamayo yangmangapropeta kadini na gabatok sang kagaro, aragbyabantog nang kamayo kamonaan.”

Karuguni Mayo yang Yokontara Kamayo(Mateo 5:38-48; 7:12)

27 Yabay si Jesus magindo sang kanaanmanga inindo, laong, “Pagalaong ko kamayo nayaningug kanak, karuguni mayo yang yokontarakamayo. Pagimo kamo sang madyaw sangmanga otaw na yamaraat kamayo. 28 Aampowansang Dios yang yanollon kamayo antak silannang Dios tabangan. Aampowan sang Diosyang gadaugdaug kamayo antak silan nang Diostabangan. 29 Aw sampakun nilan yang apitkarinto na pisngi mo, oman pasampakan yangapit kawara. Aw kamangun nilan yang sangurad na dagom mo, duputa atagan kanilan yangdowang urad. 30Aw aon mangayo kamayo, atagi.Aw aon komamang sang kamayo pyanmowan,ayaw da pagbawiya. 31Gostomo na imoon kanmonang kadaygan yang madyaw wakaw imowakanilan yang madyaw. Abay kamo pagimo sangmadyaw sang kariko nang otaw.

32 “Yang manga otaw na wa otoo sang Diosdadaan batasan nilan yang pagkarugun sangyamarugun kanilan. Toyo aw yaan gaid yangkarugunan mayo yang yamarugun kamayo, dikamo abarusan nang Dios nang madyaw. 33 Yang

manga otaw na wa otoo, yang yatabang kanilanyang tyatabangan nilan. Toyo aw yaan gaidyang tabangan mayo yang yatabang kamayo diakaontoran yang Dios. 34 Yang manga otaw nawa otoo, gapaguun sang arag silan wa otoo, kayaballinan. Toyo aw yaan gaid yang paguununmayo yang makaballin kamayo, di akaontoranyang Dios. 35Kamo, karuguni yang yokontara ka-mayo, tabangi silan, paguuna maski di ballinan.Aw abay kamo magimo sang maynaan, abarusankamo nang Dios nang madyaw, kay yaggaon dakamo nang kamayo Ama na Dios na Lyomabi, kayyang Dios yamarugun sang wa akapanumdumkanaan. Maski yang yabay magimo sang maat,arag kyakarugunan nang Dios. 36 Pagmallaatunkamo sang kadaygan maynang kamayo Ama naDios na yamallaat sang kariko nang otaw.”

Pagindo bain sang Pagsaway(Mateo 7:1-5)

37 “Ayawmagsaway sang arag kamo otaw antakdi kaw okman nang Dios. Ayaw maglaong sangarag kamo otaw na madyaw yang isilotan yaannang Dios antak dili yang Dios marus kanmomagokom sang pagsilot. Apasayloon yang gaimokanmo nang maat kayan apasayloon kaw nangDios sang kanmo imo na maat naan. 38 Pangatagsang kadaygan kayan atagan kaw nang Dios.Yang aatag naan kanmo iitmoon yang lasakananna pagaatagan naan kanmo, dyadadyayaw naandasukun, kyukurungkurung antak madaig yangmakalasak, pyagawasan da yang lasakanan naaatag kanmo nang Dios. Yang kadaig nang yaatagmo sang kadaygan, maynaan yang kadaig nangaatag kanmo nang Dios.”

39 Kayan yagsambingay si Jesus, laong, “Yangotaw na bota, di makapaggagad sang arag silanbota. Aw magginagaday yang arag silan bota,magasikaorog silan sang bito.” Yang kaologannaan na sorit ni Jesus, yang wa akatigam sangkaagi nang Dios, di makapagindo sang arag waakatigam. 40 Laong ni Jesus, “Yang katigamannang inindo di malabaw sang katigaman nangkanaan magindoway. Toyo aw abay pagindoon,akadogangan yang kyakatigaman naan, maga-gaon da yaan sang kanaan magindoway.

41 “Nanga syasaway mo yang kanmo inagadsang kanaan sara na maynang dagutdagut nayakarasak sang kanaan mata, toyo ikaw waugumana sang dagdagu na sara mo na may-nang batang na yakatampung sang mata mo.

Lukas 6:42 97 Lukas 7:1042 Aw maglaong kaw sang inagad mo, ‘Kay lagi,akamangun ko yang bota mo,’ monnono yangpagkakamang mo na wa kaw makamang sangkanmo bota na dagdagu. Magaindo kaw garosang kadaygan na wa pa akakamang yang maatdigkanmo. Onaa naa kamanga yang kanmo botana dagdagu kayan matigam da kaw magkamangsang kanang kadaygan bota.”

Yang Kaoy Kikilara Pinaagi sang Kanaan Bonga(Mateo 7:16-20; 12:33-35)

43 “Yatigam kamo na yang madyaw na kaoydi mobonga nang maat na bonga. Yang maatna kaoy di mobonga nang madyaw na bonga.44 Yang manga kaoy, kikilara mayo kay kikitamayo yang bonga. Pananglitan, yang orayan dimobonga nang kapayas, aw yang soksokon naburagun di mobonga nang kamatis. 45 Maynaanoman yang otaw, aw magsorit yang madyaw naotaw, arag madyaw yang sorit naan, kay yangyakabutang sang kanaan ungud yang madyaw.Toyo yang maat na otaw, kada magsorit maat,kay yang yakabutang sang kanaan ungud yangmaat. Yang yabay nang otaw kaundan, yaan yangpyagalaong.”

Yang Dowang ka Otaw na Magbabaray(Mateo 7:24-27)

46 Yabay si Jesus magindo kanilan, laong,“Kamo, yabay maglaong, ‘Si Jesus yang kanakGinoo.’ Toyo aw ako yang Ginoo mayo, nangawa kamo mangagad sang kanak manga pagindo?47 Adoon apakatigam ko kamayo daw monnonoyang otaw na yodorod kanak, yaningug sangkanak pagindo kayan yangagad. 48 Yaan na otawmaynang gabaray na yagakotkot nang mararumkay yoonay naan sang bato. Laban madi-gun yang kanaan baray. Kayan yomaa nangdagdagu, byobontol nang baa yang baray toyo waakatangkug kaymadigun yang pagkaimo, yoonaysang bato. 49 Awgaid yang otaw na yudungugsang kanak pagindo toyo wa naan pangagadi,maynang gabaray disang mayamuk na lopa naaani la gaid babaw yang kanaan arigi. Pagbaanang tobig, pagbontol sang kanaan baray, ma-parabay matowad kayan yanod. Wa day gaindugna arigi, yamabos matowad.” Maynaan, gaindo siJesus kanilan.

7Pyapagkadyaw ni Jesus yang Sogwanun nang

Kapitan(Mateo 8:5-13)

1 Pagkatapos ni Jesus magindo sang mangaotaw, komadto yaan sang barrio na Kapernaum.2Disaan na banwa, aon kapitan nang manga son-daro na buku nang Judio. Yamasakit yang kanaansogwanun na kyakarugunan naan, bay matay.3 Yudungug yang kapitan na si Jesus yakadyawsang yamasakit wakaw syosogo naan adto kangJesus yang manga matikadung na Judio. Pya-pakangay nang kapitan si Jesus antak komadtosang kanaan baray antak papagkadyawun yangkanaan sogwanun. 4 Pagdatung nang mangamatikadung agkang Jesus, magpakallaat silankanaan, laong, “Agad nami, kay Ginoo, pyapakan-gay kaw kanami nang kapitan kay kyakasakitansang kanaan sogwanun. 5 Tabangi yaan kaybuutan kanatu na manga Judio yaan na kapitan.Pyapaimo naan yang kanami pagtitiponan diniKapernaum.” 6 Kayan yamagad nilan si Jesus.Maawatawat pa silan sang baray nang kapitan,pyapasongon nang kapitan si Jesus sang kanaanmanga obay, pyagatogon si Jesus. Pagdatungnilan agkang Jesus, paglaongon, “Kay Ginoo,wa da kaw apakadtowa nang kapitan kay laongnaan buku nang madyaw na ikaw yang makadtokanaan kay ikaw labaw pa kanaan. 7 Buku nangmadyaw na mosongon yaan kanmo kay labaw pakaw kanaan. Maski di mo kitaun yang kanaansogwanun, maski magaid kaw maglaong dini,‘Kablongi la yang kanaan sakit,’ akablongan dayang sakit nang kanaan sogwanun. 8 Yatigamyang kapitan saan kay pyangagadan naan yangsorit nang yagasogo kanaan, arag pyangagdannang kanaan manga sondaro yang kanaan sorit.Aw sogoon naan yang isa na apapanawun, ma-panaw. Aw tawagun naan yang isa, modorod,aw sogoon naan yang kanaan allang na apagaw-bukun, magagawbuk.” Maynaan yang pyagato-gon nang kapitan kang Jesus. 9 Pagdungug niJesus sang togon nang kapitan, mapamoragkatyang mata naan. Yomatobang yaan sang mangaotaw na yamagadagad kanaan kayan yaglaong,“Maski digkanatu na taga Israel, wa pay kikita kona yamanarig kanak maynang pagkanarig naanna kapitan na buku nang taga Israel.” 10 Yomoriyang manga obay nang kapitan, pagdatung nilansang baray, kitaun nilan yang sogwanun nangkapitan na madyaw da.

Lukas 7:11 98 Lukas 7:32Byoboi ni Jesus yang Yamatay na Anak na Usug

nang Baro11 Pagkaallaw komadto si Jesus sang barrio na

Nain. Yamagad naan yang kanaan manga inindoaw yangmagkadaig namanga otaw. 12Pagdatungnilan sang pilwangan nang arad na pyagalibotsaan na barrio, yorogwa disaan yang yanaglakatsang patay na dyadayon lakatun na wa alasakansang longon, arag wa opotosa nang kamun.Tamisa na usug na anak nang baro na bobay yaanna yamatay. Madaig na otaw yang yamagad naanna baro. 13 Pagkita ni Jesus sang baro, mallaatyaan. Yagalaong yaan, “Ayaw da, kay babo,magdaraw.” 14 Kayan pyoti ni Jesus yang pya-garakat sang yamatay, pagpoti naan sang pya-garakat wa da apanaw yang garakat. Yagalaongsi Jesus sang yamatay, “Kay tin, pagbangon.”15 Yaparabay magbangon yang yamatay, kayanyaparabay magsorit. Kayan yatag ni Jesus sangbaro yang kanaan anak na byoboi oman ni Jesus.16Yang yikita saan na imo, yamailimilim, yanam-put silan sang Dios, laong, “Propeta nang Diosyaning yakani kanatu. Tyatabangan adoon nangDios yang kanaan manga otaw.” 17 Yaan na imoni Jesus byabatok nangmanga otawdisang tibookbanwa na Judea, aw kariko nang pyagalanto naanna banwa, arag yudungug saan na imo ni Jesus.

Yang Dowang ka Otaw na Syosogo ni Juan naMagbawtismoway

(Mateo 11:2-19)18 Si Juan na magbawtismoway na yamapiriso

arag yudungug sang manga imo ni Jesus kaybyabatokan yaan nang kanaan manga inindo.19 Wakaw pyapatawag naan agkanaan yangkanaan inindo na dowa, syosogo silan naanadto kang Jesus, pyapagosip kanaan, laong,“Ikaw agaw yang pinili nang Dios na makanisang donya, daw abay pa kami magtagad sangmadatung na pinili nang Dios?” 20-21 Pagdatungnilan kang Jesus, yabay si Jesus magborongsang yamangkasakit, yagaparogwa yaan sangmangkaraat na yarasak sang lawas nang mangaotaw, yamorong yaan sang madaig na bota,pyangkablongan. Kayan yaglaong yang syosogoni Juan kang Jesus, laong, “Pyapakani kamikanmoni Juan, pyapagosip kanmodaw ikawagawyang pinili nang Dios na makani sang donya, dawabay pa nami yaan tagadan?” 22 Yimibak si Jesussang syosogo ni Juan, laong, “Unug da kamo,kariko nang kikita mayo aw yang dyudungug

mayo dini, batoka mayo kang Juan. Paglaonga siJuan na yang manga bota kimita da, yang mangapongkoon yomanaw da, yang manga sanlaunkyablongan da, yang manga bungul dyumungugda, yang yamangkamatay pyapagboi oman, yangmanga pobre, byatokan da sangmadyawna batokna sikun sang Dios. 23Arag paglaongan kang Juanna panalanginan nang Dios yang otaw na abaymanarig kanak maski karisudan yaan.”

24 Pagkariyos nang syosogo ni Juan, magindosi Jesus sang manga otaw bain kang Juan, laong,“Pagkadto mayo kang Juan asang banwa na waymaguya, nanang dyudumdum mayo na ikitaunmayo? Dumdum mayo yaan yang ikitaun mayoyang otaw na yagakaagadagad maski nanang pa-galaong maynang kogon na maski wain yangsamut aadto akadarag? 25 Nanang kyakadtowanmayo? Dumdum mayo yaan yang ikitaun mayoyang otaw na yagakido mandagom sang madyawna dagom? Antak kamo matigam, yang otawna yandagom nang maynaan dato mayo kitaasang baray nang manga ari. 26 Paglaongan kanakdaw nanang dyudumdum mayo na ikitaun mayoadto, yang propeta? Laban sa tinuud na yangpropeta yang gosto mayo na ikitaun. Pagalaongko kamayo na yang kikita mayo labaw pa sangpropeta. 27Kay si Juan yang syosolat kadini nangmanga propeta nang Dios na osogoon nang Diosna apapagonaun naan kanak antak magandamsang agiin ko.” 28 Kayan yaglaong si Jesus, “Pa-galaong ko kamayo na adoon si Juan yang labawsang kariko nang otaw awgaid pagpono nangDios pagari sang donya maski sini na otaw namagapasakop sang Dios, marabaw pa ni Juan.”

29 Pagdungug saan na pagindo ni Jesus, karikonang otaw aw yang manga mannokot sang miy-oras yamapanumdum sang Dios na silan nan-gaon yapabawtismo kang Juan. 30 Awgaid yangmanga Pariseo aw yangmangamagindoway sangbalaod nang Judio, wa silan magapabawtismokang Juan kay wa silan otoman sang pagbuutkanilan nang Dios. 31 Si Jesus yoman mag-indo sang manga otaw, laong, “Kamo na mangaotaw adoon maynang manga isu na gapabal-lung disang pagtitiponan nang otaw. 32 Kayyang manga isu yanagtawag sang kanilan pa-gaobay, laong, ‘Kamo, maski kyakatikan kamonami, wa kamo managsayaw. Yanagsiling kamisang gamatay, kamo wa managmatay.’ ” Laongni Jesus, “Kamo adoon gasiling sang mangaisu kay way pyangagdan mayo na magindoway.

Lukas 7:33 99 Lukas 8:633 Kikita mayo si Juan na wa akaan, na wa ma-gainum sang inmun, kayan yaglaong kamo napyagabayaan yaan nang mangkaraat. 34 Sana saako na gyugual nangAnaknang otaw, yakaan ako,yiminum ako, kayan pyaglaong mayo ako, ‘Yaanna otaw, matikaan, matiinum, aw papagobaysang manga saraun na otaw aw yang mannokotsang miyoras.’ ” 35 Kayan yaglaong si Jesus kani-lan, “Kariko nang otaw na yangagad sang pag-buut nang Dios kyakatigaman nilan na madyawyang maynaan na paagi.”

Si Jesus na Aadto sang Baray ni Simon na Pariseo36 Aon Pariseo na pyagangaranan ni Simon.

Pyapakadto naan si Jesus sang kanaan baray naapakaanun yaan. Pagdatung ni Jesus, magingkodsang lamesa. 37 Aon yagakadopang na bobaydisaan na banwa. Pagdungug naan na asaansi Jesus sang baray ni Simon, komadto yaan,yagadara sang lasakanan nang lana na maballo.38 Yodorod yaan sang siki ni Jesus, yolood kabagadaraw, yamapanumdum yang surud nang gi-nawa naan, yang lowa naan yakabatuk sang sikini Jesus. Kayan gyarisan naan nang logay naankaba yaarukan yang siki. Byobobowan naan nanglana yang siki naan. 39 Pagkita saan ni Simon,maglaong yang surud nang dumdum naan, “Awmatungtung na propeta nang Dios si Jesus, mik-ilara yaan saan na bobay na yopoti sang kanaansiki, matigam yaan na yaan na bobay maat yangbatasan naan.” 40 Yaparabay si Jesus maglaongkang Simon, “Aon garo pagalaong ko kanmo,kay Simon.” Laong ni Simon, “Paglaongan dasa, kay magindoway.” 41 Gaindo si Jesus kangSimon na pyapaagi sang sambingay, laong, “Aondowang ka otaw na yuguun sang sapi, yang isalimang gatos, yang isa karimaan. 42 Way kyaka-ballin nilan na sapi, kyallaatan da gaid silan nanggyuguunan nilan, wa da osokota. Yang dumdummo, kay Simon, yang dowa na yuguun sang sapi,sini yang laban marugun sang otaw na gyugu-unan?” 43 Yimibak si Simon, laong, “Dumdumko yaan yang laban marugun sang gyuguunanyang yuguun nang madaig na pyasaylo ra nanggyuguunan.” Laong ni Jesus, “Yaan sa agaw yangmatungtung.” 44 Yaatobang ni Jesus yang bobayaw paglaong yaan kang Simon, “Tanawa, kaySimon, yani na bobay. Dumduma yang yiinangnaan kanak. Yakani ak sang kanmo baray toyowa mo apaonadi yang kanak siki, na yaan yangkanatu batasan aw aon yanombaray, yonadan

yang siki. Yang lowa naan na bobay yang pya-gaonad sang kanak siki aw yang logay naan yangpyagagaris. 45 Ikaw, kay Simon, wamo aruki yangpisngi ko, na yaan yang batasan natu na pagtaodsang yanombaray. Awgaid yaning bobay yabaynaan arukan yang kanak siki dungan yadatung akani. 46Yang kanak oro wa mo obobowi nang lanana yaan yang batasan natu aw aon yanombaray.Awgaid yaning bobay byobobowan naan yang sikiko nang lana na maballo. 47 Pyasaylo ra yaningbobay sang kanaan sara na dagdagu. Wakawdagdagu yang karugun naan kanak. Awgaid yangotaw na tagbi da yang kanaan sara na kyaka-mang nang Dios, arag tagbi da yang karugunnaan kanak.” 48 Kayan yaglaong si Jesus sangbobay, “Pyasaylo ra kaw, kay idi, sang mangaimo mo na maat nang Dios.” 49 Pagdungug saannang yapagsaro kang Jesus komaan, yagadum-dum silan, “Sini agaw si Jesus na gapasaylo sanggaimo sang maat nang Dios?” 50 Yagalaong siJesus sang bobay, “Yang pagkanarig mo kanak,kay idi, yaan yang yakagawas kanmo sang silotnang Dios. Unug da, madyaw da kaw nang Dios.”

8Yang Manga Kawbayan na Yamagad kang Jesus

1 Wa akadogay, yakadto si Jesus sang mangabarrio aw manga syodad. Yagababatokon yaansang madyaw na batok bain sang pagsakop nangDios sang manga otaw. Yamagad naan yangsamporo aw dowa na kanaan inindo. 2-3 Aragyamagad naan yang manga bobay na kyakablon-gan sang manga sakit aw yang manga bobay napyaparogwaan ni Jesus sang mangkaraat. Yaansilan si Maria Magdalena na pyaparogwaan niJesus sang pitong ka mangkaraat aw si Juanana asawa ni Kusa na pangabaga ni Herodes naari. Arag si Susana yamagad nilan aw madaig pana manga boyag na yatabang kanilan, yagagastosang kanilan pagkaan.

Yang Sambingay bain sang Magtatanum(Mateo 13:1-9; Markos 4:1-9)

4 Aon allaw na madaig yang yandorod kangJesus na sikun sangmanga barrio. Kayan yagindosi Jesus kanilan pinaagi sang sambingay. 5 Laongni Jesus, “Aon otaw na yakadto sang kanaanpawa na mananum. Pagsabod naan sang biniaon kyakasabod asang daran, gyuguyukguyuknang otaw, tyotobog nang langgam. 6 Aon omankyakasabod disang batoon na lopa. Pagpanggiti

Lukas 8:7 100 Lukas 8:22naan, mararag kayan yagango kaymababaw yanglopa. 7 Aon oman kyakasabod sang lopa naaon madaig na gamot nang soksokon na sagbut.Yagasipagtorin yang soksokon na sagbut aw yangtanum awgaid tyatarong nang soksokon yangtanum kayan yamatay yang tanum. 8 Aon omankyakasabod sang madyaw na lopa. Matinorinna tanum yaan, madyaw yang bonga, onodan.”Kayan gyagaan ni Jesus yang kanaan tingug,laong, “Dadyawa mayo paninggi aw pangagadimayo.”

Yang Sambingay Pyagaindo Antak DumungugSilan

(Mateo 13:10-17; Markos 4:10-12)9 Yang manga inindo ni Jesus yanagosip

kanaan, laong, “Monnono yaan na sambingay?Wa kami makadarag.” 10 Yimibak si Jesus, laong,“Yang katigaman bain sang pagsakop nang Diosnawapa nangaonnangDios pagaindowan, adoonpyapakatigam da kamayo. Yang kadaygan namanga otaw pyapaagi ko sang sambingay yangpagindo ko kay antak maski mikita silan, dimikilara. Maski mudungug, di makadarag.”

Yoobad ni Jesus yang Sambingay bain sang Mag-tatanum

(Mateo 13:18-23; Markos 4:13-20)11 “Bain sang sambingay, obadun ko kamayo

adoon yang kaologan. Yang pyagalaong na binina syasabod yaan yang sorit nang Dios na byaba-tok nang manga otaw. 12 Yang manga otaw nabyabatokan, silan yang maynang kyakasabodannang bini. Yang pyagalaong na daran na kyakasa-bodan nang bini, yaan yang manga otaw nayudungug sang sorit nang Dios, toyo pagdungugnilan sang sorit nang Dios, yaparabay komaon siSatanas kayan kyamangyaannapagindodigkani-lan antak dili silan tomoo sangDios kay aw tomoosilan, pagasakopon silan nang Dios nang waykataposan. 13Yang pyagalaong na batoon na lopana kyakasabodan nang bini, yaan yang mangaotaw na yudungug sang sorit nang Dios kayanyaparabay silan tomangkap saan kay madyawnilan. Awgaid kaymababaw yang kanilan pagtoo,awdatungun silannangkarisud tungud sangpag-tangkap nilan sang sorit nang Dios, di madogaymagatangku silan sang pagtoo nilan. 14Yang lopana pyagalaong na madaig yang gamot nang sok-sokon na sagbut na mallug tomorin, yaan yangmanga otaw na yudungug sang sorit nang Diosawgaid wa abay mangagad sang sorit nang Dios

kay madaig yang kyakabaragan nilan. Kay yaanyang yabay dumdumun nilan yangmakaboi kani-lan aw yang kanilan kadato aw yang pagaumanilan wakaw kyakasarikway nilan nang dumdumnilan yang sorit nang Dios, wa da nilan akaundi.Wakaw yang sorit nang Dios di kanilan makata-bang. 15 Awgaid yang pyagalaong na madyawna lopa na kyakasabodan nang bini, yaan yangmanga otaw na yudungug na yabay mangagadsang sorit nang Dios, laban madyaw nilan. Maskikarisudan silan, yabay silan mangagad, wakawyamatoman digkanilan yang pagbuut nang Dios.Yang mangkadyaw na imo nini na manga otawmaynang madyaw na abot.”

Yang Ilawan Kinaanglan Dili Asangkoban(Markos 4:21-25)

16Yabay si Jesus magindo, laong, “Aw magsugakamo sang ilawan, di mayo asangkoban, aragdili mayo ubutang yang ilawan agsarad nangingkodanan, awgaid otongtongmayoyang ilawankayan kariko nang yusurud sang baray, mikitasang ilawan, aallagan nang ilawan yang kanilanagiin.” 17 Laong ni Jesus, “Yang wa apakatigamanadoon, apakatigam nang maori na allaw kay wayyamatago na di akatigaman. 18 Wakaw butan-gan mayo sang dumdum mayo yang dyudungugmayo antak dogangan nang Dios yang kamayokatigaman. Awgaid yang otaw na di maningugsang pagindo, akawaraan yaan sang tagbi nakyakatigaman da naan.”

Yang Ina aw yang Manga Lomon na Kausgan niJesus

(Mateo 12:46-50; Markos 3:31-35)19 Kaba gaindo si Jesus sang manga otaw, ya-

datung yang kanaan ina aw yang manga lomonnaan na usug. Awgaid wa silan akasaid kangJesus kay kyakasaringgan yaan nang magkadaig.20 Kayan byatokan si Jesus nang manga otawdisaan, laong, “Adto gowa si ina mo aw yanglomon mo, mapagbaraw kanmo.” 21 Laong ni Je-sus, “Tinuud na aglogwa yang ina ko aw tudtuudlomon ko, toyo aon digkamayo yaakun ko na inako aw lomon ko. Kay kariko nang manga otaw nayaningug sang sorit nang Dios kayan yangagad,silan yang kanakmanga ina awmanga lomon ko.”

Syasagda ni Jesus yang Bagyo(Mateo 8:23-27; Markos 4:35-41)

22 Aon oman allaw yansasakay nang barangaysi Jesus aw yang kanaan manga inindo. Laong

Lukas 8:23 101 Lukas 8:42kanilan ni Jesus, “Mataripag da kita nining da-gat.” Kayan pyadurug nilan yang barangay adtodipag. 23Yakakatorog si Jesus kaba yudurug yangbarangay. Kayan kyumurug yang laban dagdaguna bagyo. Kyasabawan da yang barangay nangpagmumunungun na barud, bay silan marunudkay agput da makmo nang tobig yang kanilanbarangay. 24 Pyopokaw nilan si Jesus, laong,“Pagmata, kay Ginoo, amarunud da kita.” Yaga-bangon si Jesus, syasagda naan yang samut awyang barud. Lyumunung da yang bagyo, wada magasamut, wa da magabarud. Kariko aragda liminaw. 25 Galaong si Jesus kanilan, “Wakadi kamo akanarig kanak?” Yamaburungbu-rung silan, yamangkalluk silan pagkita nilan sanggaom ni Jesus. Yanagkabarawbaraw silan, laong,“Sini kadi na otaw si Jesus? Magsagda yaan sangbagyo, wa da magabagyo. Magsagda sang barud,wa da magabarud.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Lyarasakannang Mangkaraat

(Mateo 8:28-34; Markos 5:1-20)26 Kayan dyomatung silan asang banwa nang

taga Gerasen na agdipag nang banwa na Galilea.27 Pagdoong nang barangay, mawas si Jesus.Yaparabay somongon kanaan yang otaw nalyarasakan nang mangkaraat, yang pyagauyaannaan na otaw yang syodad nang manga Gerasenawgaid yadogay maguya disang manga gikubna byubutangan nang yamangkamatay. Wa dayaan mandagom, wa da akatigam ori sang baraynaan. 28-29Kay arimarim yaan pyagabayaan nangmangkaraat, pyapapanaw yaan adto sang kago-rangan. Maski otonggowan,maski byabakos yangkamot aw siki naan nang kadina, arimarim by-obogto naan yang kadina kayan yagpanawpanawadto sang kagorangan. Pagdatung naan na otawkang Jesus, yamatowad yaan disang atobanganni Jesus, durug yokowaaw. Yaparabay si Je-sus magsagda sang mangkaraat, laong, “Panawda kamo disang lawas naan na otaw.” Kayanbyubugbugan naan na otaw yang kanaan sorit,pyapagsorit nang mangkaraat, laong, “Jesus naAnak nang Lyomabi na Dios, onnoon damo kami?Ayaw naa garo kami paglasaya.” 30 Yagaosipsi Jesus sang mangkaraat, laong, “Sining aranmayo?” Yimibak yang otaw, pyapagsorit nangmangkaraat, laong, “Si Mararan.” Pyagalaongnaan yaan kay laban madaig yang yarasakkanaan na mangkaraat. 31 Yagapakallaat yang

mangkaraat kang Jesus na dili silan ni Jesusapakadtoon sang pagsisilotan sang mangkaraatna bito na way tatamanan nang kararum.

32 Masaid kanilan asang kilid nang butay,yanagpandolyang yang madaig na yayup nababoy. Gosto nang mangkaraat na apakad-toon silan ni Jesus sadtong manga baboy. Pya-pabayaan ni Jesus na malasak silan sang baboy.33 Lyomogwa da silan kayan simingadto sangmanga baboy lomasak. Paglasak nilan, mandara-gan yang manga baboy adto sang pangpang awkallog adto sang dagat kayan yabos marumus awkamatay.

34 Pagkita saan nang manga magtonggowaysang baboy, yandadaragan silan adto sang barrioaw asang makilibot naan na manga baray, yanag-batok sang kyakainangan nang baboy. 35 Yangmaguya disaan yaparabay gumubuk kang Jesus.Pagdatung nilan, kikita nilan yang otaw na ly-orogwaan nang mangkaraat na gaingkod disangapit ni Jesus, yagkido ra mandagom, madyaw dana pagdudumdumay naan. Pagkita nilan sanggaom ni Jesus, yamangkalluk silan. 36 Yangyugubuk yoman batokan nang yikita sang pag-parogwa ni Jesus sang mangkaraat disang lawasnaan na otaw. 37 Kayan yangkalluk silan laban.Pyagalaong nilan si Jesus, “Ori da adto sangkanmo banwa, panaw dini.” Wakaw syomakay dasi Jesus nang barangay, omori da. 38Yang otaw nalyorogwaan nang mangkaraat, gaosip kang Jesus,laong, “Diin da ako? Amagad ak nimo.” Awgaidpyapaori yaan ni Jesus. 39 Yagalaong kanaansi Jesus, “Madyaw yang omori kaw agkamayo,kay lagi, pagbatok sang pagtabang kanmo nangDios.” Pagpanaw naan na otaw, kariko nangkyakaagiyan naan arag byabatokan naan sangpagtabang kanaan ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Anak ni Jairo awyang Bobay na Yopoti sang Dagom naan

(Mateo 9:18-26; Markos 5:21-43)40 Yataripag oman si Jesus nang dagat. Pagka-

naripag naan, pagkita kanaan nang manga otawna yanagtagad kanaan, yanaguma silan. 41Kayanyadatung agkang Jesus si Jairo na pangoro disangpagtitiponan nang manga Judio. Yolood yaanasang apit nang siki ni Jesus, yagapakallaatkanaan, laong, “Agad naa kanak agkanami, kayGinoo, 42 pakamatayun yang anak ko na bobay.”Yaan yang pyagalaong ni Jairo kang Jesus. Yaan

Lukas 8:43 102 Lukas 9:9na anak naan, tamisa na bobay, sapamporo awdowa yang kanaan idad.

Kayan yomagad da naan si Jesus. Labanmadaig na manga otaw yang yamagad naan,yabay panaglisgisin nilan si Jesus. 43 Aon disaanmasakitin na bobaynamantini dogoonna sapam-poro aw dowa na ka toig dogoon, wa atangkudi.Yamabos yang kanaan sapi nang pagpaborongawgaid way yakablong kanaan. 44 Yapasaid yaansang likod ni Jesus kayan pyoti naan yang kilidnang kanaan dagom. Pagpoti naan, pyarabayda yaan tangkudan. 45 Yagaosip si Jesus, laong,“Sining yopoti kanak?” Kariko nilan na ilibotkanaan yanagpangindayan. Laong ni Pedro kangJesus, “Madaig yang yapasaid kanmo, kay Ginoo,na yanaglinisgisay kanmo.” 46 Laong ni Jesus,“Buku. Aon yopoti kanak. Yatigam ak na aonsakit na baya pa na kyakablongan nang kanakgaom.” 47 Pagdungug nang bobay sang pya-galaong ni Jesus, maparabay komadto kang Jesus.Tyatakigan yaan nang pagkalluk. Yolood yaansang atobangan ni Jesus kayan yagbatok yaansang pagkablong sang kanaan sakit nang pagpotinaan sang dagom ni Jesus. Yaningug yangmangaotaw sang gyogogod naan. 48 Yagalaong si Jesussang bobay, “Yang kanmo pagkanarig kanak, kayidi, yaan yang yakapagkadyaw kanmo. Ori daagkamayo. Madyaw da kaw nang Dios.”

49 Wa pa akampus yang pyagalaong ni Jesussang bobay, dyomatung da yang kangay kangJairo, laong, “Ayaw da pagagadan yang magin-doway, yamatay da yang anak mo.” 50Pagdungugni Jesus saan na batok, paglaongan ni Jesus siJairo, “Ayaw magkaundug, kay lagi, abay ka-narig kanak, magakadyaw oman yang isu mo.”51 Pagdatung nilan sang baray ni Jairo, bakasunni Jesus yang yamagad kanaan na madaig, yaangaid yang pyagaagad naan sumurud si Pedro awsi Juan aw si Santiago aw yang ama aw ina nangisu na yamatay. 52Kariko nilan na agdarum nangbaray yanagmatay. Laong ni Jesus kanilan, “Ayawkamo magdaraw. Wa yaan akamatay, yagaidmatorog.” 53 Pyanagikuran nilan si Jesus, laongnilan, “Yatorog pa kadi yang yamatay da?” Yaanyang pyagalaong nilan kay kyakatigaman nilanna yang isu yamatay da. 54 Yodorod si Jesussang isu, pyopoti naan yang tollo naan, kayanyaglaong yaan sang isu, “Pagbangon, kay idi.”55 Yaparabay giminawa kayan yaparabay mag-bangon. Laong ni Jesus kanilan, “Pakaana mayoyang isu.” 56 Laban yamaburungburung yang

taganak nang isu. Pyupunpunan silan ni Jesus,laong, “Di da kamo magbatok asang kadaygansini na imo.”

9Syosogo ni Jesus yang Samporo awDowa na Inindo

naan(Mateo 10:5-15; Markos 6:7-13)

1Tyatawag ni Jesus agkanaan yang samporo awdowa na kanaan inindo kayan yatagan silan ni Je-sus nang gaom antak silan makapagkadyaw sangyamangkasakit aw antak silan makapagparogwasang maski nana na mangkaraat na yarasak sangmanga otaw. 2 Pyapakadto silan ni Jesus sangmanga banwa na magabatok bain sang pagsakopnang Dios sang manga otaw, na arag makadyawsilan sang yamangkasakit. 3Wa pa silan apanaw,pyagaindo ni Jesus, laong, “Dayon kamo panaw,ayaw magdara nang maski nana. Ayaw magdaranang bangka, ayaw magbaron. Maski yang sapiaw yang maski nana na potos, ayaw magdara.Maski yang dagom, gatang isa yang pandagoma,di da kaw magdara nang isa. 4 Maski diin kamodatung, anapa mayo daw sini yang magapapanikkamayo. Imowa mayo yaan panawanan dat-nganan kaba iyan pa kamo disaan na banwa. 5Awaon banwa na di silan matangkap kamayo nadi maningug sang kamayo pagindo, pagpanawmayo saan na banwa, takdaga mayo yang abogasang siki mayo na toosanan sang kanilan pagdilisang pagindo nang Dios.” Maynaan yang pagindoni Jesus sang samporo aw dowa na inindo naan.6Kayan yomanaw silan, yakadto sang kariko nangmanga barrio, yabay silan magindo sang mangaotaw sang sorit nang Dios, yabay silan makadyawsang yamangkasakit.

Yamaribog si Herodes(Mateo 14:1-12; Markos 6:14-29)

7Kayan dyungug ni Herodes na ari yangmangaimo ni Jesus aw yang imo nang kanaan mangainindo. Yamaribog yang oro ni Herodes kay aonmanga otaw na yanaglaong, “Si Jesus na gaimosining manga madyaw na imo, yaan kono si Juanna magbawtismoway na yagaboi oman.” 8 Aonyanaglaong, “Buku ni Juan yaan. Si Elias konona propeta nang Dios kadini. Yoman ani kanatukomani.” Arag aon yanaglaong, “Buku yaan niElias. Toyo propeta kono yaan kadini nang Diosna yagaboi oman.” 9 Yani yang pyagalaong niHerodes, “Pyapaotodan ko nangaon sang oro siJuan. Wain sa yaning otaw na yabay nilan kanatu

Lukas 9:10 103 Lukas 9:27batokon?” LabangostoniHerodes namikita kangJesus.

Pyapakaan ni Jesus yang Limang Mararan na kaOtaw

(Mateo 14:13-21; Markos 6:30-44; Juan 6:1-14)10 Pagori nang manga apostol na samporo aw

dowa na inindo ni Jesus, magbatok silan kangJesus sang yamaimo nilan. 11 Pagdungug nangmagkadaig na otaw na yapanaw si Jesus, gimiyodsilan. Wa silan abakasa ni Jesus, madyaw naanna yamagad. Pyagaindo naan kanilan yangpagsakop nang Dios sang manga otaw. Ya-gakadyaw naan yang yamangkasakit.

12 Pagkaambong domorod agkang Jesus yangsamporo aw dowa na inindo naan, yanaglaong,“Aani kita sining banwa na way maguya. Yangmadyaw sini, apapanawun mo yaning mangaotaw adto sang manga barrio aw adto sangyakalanto na manga baray antak manganap silansang kanilan akaanun aw antak kimita silan sangokorangan nilan na baray.” 13 Awgaid laongkanilan ni Jesus, “Kamo yang magapakaan kani-lan.” Laong nilan, “Yani la gaid yang kanatunpagkaan, yaning limang book na paan aw dowana iisda. Diin kami kamang sang apakaan kanilanna kadaig nilan?” 14 Laban madaig yang mangaotaw disaan, manga limang mararan na ka otaw,wa da ibilanga yang manga bobay aw mangaisu. Yagalaong si Jesus sang manga inindo naan,“Papagingkoda silan, papagkorowa, tagkarimaanyang managkoro.” 15 Kayan pyaingkod nilankariko nang manga otaw. 16 Tyatakmagan niJesus yang paan aw yang iisda, kayan yimin-garo yaan aglangit kayan yagpasalamat sangDios. Pyagapisangpisang naan yang paan awyang iisda kayan pyandool sang kanaan mangainindo. Silan yang yangatag asadtong mangaotaw na magkadaig. 17 Kariko nilan arag yakaan,yamangkabiyag silan. Kayan pyangamang nangmanga inindo ni Jesus yang manga lyokasan namadyaw pa kaanun. Samporo aw dowa na kaaratyang sama nilan kaanan.

Yang Pyagalaong ni Pedro bain kang Jesus(Mateo 16:13-19; Markos 8:27-29)

18 Aon oman allaw na yagaampo si Jesus nangsayda naan. Yandodorod agkang Jesus yangkanaan manga inindo. Yagaosip kanilan si Jesus,laong, “Nanang pyagalaong nang manga otawbain kanak, sini kono ako?” 19 Yimibak silankang Jesus, laong, “Aon yanaglaong na ikawkono si Juan na magbawtismoway. Arag aon

yagalaong na ikaw kono arag propeta na yagaboioman. Arag aon yagalaong na ikaw kono si Eliasna propeta kadini.” 20 Kayan yagosip si Jesuskanilan, laong, “Kamo, monnono yang kamayodumdum, sini ako?” Yimibak si Pedro, laong,“Ikaw yang pinili nang Dios na pyagalaong kadinina makagagaom asang karowagan nang banwa.”

Pyagalaong ni Jesus na Arasayun yaan KayanPyatay

(Mateo 16:20-28; Markos 8:30-9:1)21 Pyupunpunan silan ni Jesus, laong, “Di da

kamo magbatok na ako yang pinili nang Dios.”22 Laong naan, “Ako na gyugual nang Anak nangotaw, laban ako mallaw arasayun nang mangapangoro nang Judio, di ak atangkapun nilan.Yang manga matikadung nilan aw yang mangapangoro na magampoway aw yang manga mag-indoway sang balaod, kariko nilan di matangkapkanak. Apatayun ak nilan, toyo pagdatung nangtorong allaw, oboiin ak oman nang Dios.”

23 Kayan yaglaong si Jesus sang kariko nangmanga otaw, “Aw aon otaw na gosto magadkanak antak yaanmaimo kanak inindo, di da yaanmagatoman sang kanaan kyakaundan, abay dayaan mangagad sang pagasogo ko kanaan maskilaban yaan akarisudan maynang otaw na yaga-pusan sang koros na pagapatayan kanaan. Yaanyang abay imoon nang otaw na yangagad sangkanak pagindo. 24 Toyo yang otaw na yaan gaidyang yabay pamakotan yangmaboi yaan disiningdonya, akawaraan yaan sang kanaan kinaboi, aw-gaid yang otaw na wa akapannogon sang kanaankinaboi maski apatayun yaan tungud sang pag-pangagad kanak, yaan yang akaaronan nang kin-aboi na sikun sang Dios. 25Toyomaski akaaronanyang otaw nang kariko nang mangkadyaw disin-ing donya, di makatabang kanaan awmasingadtora yaan sang impirno kay di da yaan makabarikmaski aballin yang kariko nang asining donya.26 Yang otaw na yamarig maglaong, ‘Yotoo akkang Jesus,’ na yamarig magbatok sang kanakpagindo, aw mori da ak asining donya, di akmagalaong, ‘Kanak yaan na otaw.’ Aw mori da akani, mikita yang otaw sang kanak kagaom, aragmikita sang kagaom nang kanak Ama na Dios awyang kagaom nang manga balaan na tagalangit.27Kaundimayo yaning pagalaong ko kamayo, aondigkamayo manga otaw na di pa amatay, mikitapa silan sang apakatigam kanilan na yang Diosyang makagagaom sang kariko.”

Lukas 9:28 104 Lukas 9:48Yang Pagkaparin nang Kaimo aw Dagom ni Jesus(Mateo 17:1-8; Markos 9:2-8)

28 Pagkatapos ni Jesus magindo saan napagindo, manga warong allaw, yotokod si Jesusagbokid na magaampo sang Dios, pyagaagadnaan si Pedro aw si Juan aw si Santiago.29 Yakapagampo si Jesus, yamaparin yangkanaan kaimo aw kaparin yang kanaan dagom,yomallag da, laban da gimapotiyan. 30 Kayansakadyap da dyomatung yang dowang ka otawna yapagbaraw kang Jesus. Silan si Moises awsi Elias na manga propeta kadini nang Dios.31 Yamaribot silan nang allag nang Dios. Yaanyang pyagabarawan nilan aw si Jesus yangpagkamatay naan dato Jerusalem na pagbuutkanaan nang Dios. 32 Si Pedro aw yang kanaanmanga upud, yamangkatorog silan. Pagkagimatanilan, kitaun nilan yang kasindaw ni Jesusaw yang dowang ka otaw na yanagindug napyagaobay ni Jesus. 33 Nang agput da manawyang dowang ka otaw, yakapagsorit parabaysi Pedro kang Jesus na wa udumduma yangpagasorit naan, laong, “Kay Ginoo, labanmadyawna aani kami. Magaimo kami sang torong ka liyandisini, kanmo yang isa, kang Moises yang isa,kang Elias yang isa.” 34 Kaba gasorit si Pedro,kyakatabonan silan nang aro, yalluk da silan.35Kayan sakadyap dyungug da nilan yang gasoritdigsurud nang aro na yagalaong bain kang Jesus,laong, “Yani yang kanak Anak na pinili ko namagaari. Yaan yang paninggi mayo yang kanaanpagindo.” 36 Pagdungug nilan saan na sorit,say dakman ni Jesus yang kikita nilan. Kayanyomanaw silan, toyo wa pa silan magabatok sangkadaygan sang kikita nilan disang butay, bayada yagbatok da na yagboi da oman si Jesus napyapatay.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Isu na Lyarasakannang Mangkaraat

(Mateo 17:14-18; Markos 9:14-27)37 Pagkaallaw, tomobang silan saan na butay.

Dyodorodan si Jesus nang magkadaig na mangaotaw. 38 Aon isa kanilan disaan na yagapakallaatkang Jesus, laong, “Kay Ginoo, tanawa yaningisu ko, tabangi. Tamisa na anak ko na usugyani. 39 Aon yapabaya kanaan na mangkaraat.Yokowaaw yaan kayan tyakigan aw tabida yangkanaan lawas, pyapagsora yang baba. Yabaylasayun nang mangkaraat kay dili garo naanapanawan. 40 Yagapakallaat ak kagayna sang

kanmo manga inindo antak nilan parogwaunyang mangkaraat, pyaparogwa garo nilan, wasilan makagaga.” Yaan yang pyagalaong kangJesus nang ama nang isu. 41 Yagalaong si Jesus,“Nanga kamo wa otoo kanak? Nanga yanag-dowadowa pa kamo? Madogay pa kadi akomagtigkul maguya ani kamayo kayan pa ty-omoo kamo kanak?” Kayan yaglaong si Jesussang ama nang isu, “Daraa yaan ani kanak.”42 Gaparoroong agkang Jesus yang isu, tyotowadnang mangkaraat kayan yabay magpagadpagad.Gasagda si Jesus sang yoroman na mangkaraat,laong, “Logwa da disaan.” Kayan pyapagkadyawni Jesus yang isu, yoman da paagadun yaan niJesus sang ama. 43 Laban yamailimilim yangmanga otaw na yikita sining imo ni Jesus nayagadan nang gaom nang Dios.

Yoman ni Jesus Paglaong Kanilan na Apatayunyaan

(Mateo 17:22-23; Markos 9:30-32)Kaba pyanagkabarawan nilan yang manga imo

ni Jesus na makaburungburung, yagalaong si Je-sus sang kanaan manga inindo, 44 “Yaning pa-galaong ko kamayo, butangan mayo sang gi-nawa mayo na ako na gyugual nang Anak nangotaw adaraun nang manga otaw adto sang ma-gookom, osombong akonilan.” 45Awgaidwa silanmakadarag saang pyagalaongni Jesus kanilan kaywa pa kanilan atagan nang Dios yang pagkadaragsaan na sorit. Magaosip garo silan kang Jesus dawnanang kaologan nang pyagalaong naan kanilantoyo yamarig silan magosip.

Sini yang Labaw?(Mateo 18:1-5; Markos 9:33-37)

46 Aon oman allaw na yanaglantogi yangmanga inindo ni Jesus daw sini yang marabawkanilan. 47 Si Jesus yatigam sang kanilan dum-dum wakaw pyapadorod yang isu agkanaan, pya-pagindug disang apit naan. 48 Kayan yaglaong siJesus kanilan, “Yang otaw na amabuut sang isuna maynini yang pagkabuut naan tungud sangpagtoo kanak, yaan na otaw amabuut arag kanak.Yang amabuut kanak, buku ko gaid yang akabuu-tan, awgaid asta yang yagasogo kanak arag naanakabuutan. Yang wamagaparabaw kamayo, yaanyang maturus, yang kanaan katurus madyawnang Dios.”

Yang Wa Osopak Kamayo Yomoyon Kamayo(Markos 9:38-40)

Lukas 9:49 105 Lukas 10:1049 Kayan yaglaong si Juan, “Kay Ginoo, yikita

kami nangaon sang otaw na gaparogwa sangmangkaraat. Kaba gaparogwa sang mangkaraat,ingaranan yang aran mo. Syasagda nami, laongnami, ‘Ayaw magimo saan kay wa kaw agadagadnami na manga inindo ni Jesus.’ ” 50 Yagalaongsi Jesus kanaan, “Ayaw pagsagdaa kay yangwa osopak sang kamayo pagindo, yomoyon ka-mayo.”

Aon Barrio ag Samaria na Wara Magapapanikkang Jesus

51 Agput da domatung yang allaw na oori dani Jesus aglangit, yamaasub yaan manallos adtoJerusalem. 52 Yisingadto silan Jerusalem, nayamapit sang barrio nang taga Samaria. Pya-paona ni Jesus yang manga otaw saan na barriona antak magpataan sang kanilan pagakorangan.53 Pagkatigam nang taga Samaria na misingadtosilan Jerusalem, wa silan apapanika kay maat ni-lan yang misimba ag Jerusalem na alabayan yangkanilan simbaan. 54Pagkatigam ni Santiago aw niJuan na di silan apapanikin, magosip silan kangJesus, laong, “Aw gosto mo, kay Ginoo, ayoonnami yang atoron diglangit, awaraun yadtongmanga otaw na wa kanatun magapapanik.” 55 SiJesus, yamatobang agkanilan, kayan syagda silan,laong, “Ayaw da kamo maglaong naan. Yaan nasorit mayo aon gapabaya na mangkaraat. Bukunaan yang kyakaniyan ko yang magawara sangotaw. Yaan yang kyakaniyan ko yang matabangsang manga otaw.” 56 Kayan lyomabay silandisaan, yanallos da asadtong kadaygan na barrio.

Yang manga Otaw na Amagad Garo kang Jesus(Mateo 8:19-22)

57 Kaba silan yapanaw, yang sang ka otawyagalaong kang Jesus, “Maski midiin kaw, kayGinoo, amagad ako.” 58 Yimibak kanaan si Jesus,laong, “Madyawpa yangmangamilu, aon kanilanlokwanan, aw yang manga langgam aon kanilanaponan. Toyo ako na gyugual nang Anak nangotaw way kanak matagan paguya. Ayn nangadatungan ko nang gabi, asaan dak makakorang.Anda, kay lagi, amagad pa kaw kanak?” 59 Aonisa na otaw na pyapagbarawan ni Jesus, laong,“Amagad kaw naku, kay lagi.” Yimibak yaan,laong, “Di pa naa, kay Ginoo, aw matay da yangkanak ama, amagad ak nimo.” 60 Laong ni Jesuskanaan, “Ayn nang di nakun amagad, yaan yangpapaglubunga sang yamatay. Ikaw, yang kanmogawbuk,magababatokon kawbain sang pagsakop

nang Dios sang manga otaw.” 61 Aon isa na otawna yagalaong kang Jesus, “Ako amagad ak nimo,kay Ginoo, toyomagapakatigampa ak sang kanakmanga sakop na mapanaw ako.” 62 Laong kanaanni Jesus, “Yang gadaro aw limingi, makasoway dayang daro. Magonawa saan yang amagad kanakna amabarag nang kanaan kyaundan, buku nangmadyaw yang pagaragad naan kanak. Di yaanmakaborig magbatok bain sang kasakopan nangDios.”

10Syosogo ni Jesus yang Kapitowan na ka Otaw

1 Kayan yoman magpili si Jesus sang kausganna kapitowan na ka otaw na apapagonaun naanadto sang manga banwa na akaonan naan. Pya-papanaw ni Jesus kada dowa kanilan. 2 Yaniyang pyagalaong ni Jesus kanilan, laong, “Maynkamo nang gomagani sang manga ganiin nangDios na amanarig kanak. Yaan na karowag nin-ing ganiin, tagbi da kamo na gagani. Pangayokamo sang tagtomon sang ganiin antak magsogosang madaig na gomagani.” 3 Yabay magindosi Jesus kanilan, laong, “Panaw da kamo adoon.Mayn kamo nang karnero na makadto sang laagna ido. Maski arasayun nilan kamo, di kamomagbarus maglasay. 4 Ayaw magdara nang sapi,ayaw magdara nang maski nana na potos, ayawmagdara nang sapatos. Aw aon pagkita mayodisang daran, ayaw kamo mapagbaraw, abaykamo panaw antak mallug kamo domatung sangakadtowan mayo. 5 Aw domatung da kamo sangmaguya, maparabay kamomaglaong, ‘Atabangankamo nang Dios.’ 6 Aw aon otaw disaan nabaray na madyaw naan yang kamayo pagindo,atabangan yaan nang Dios. Aw wara, maynangwa kamo magsorit, way makadawat disaan sangtabang nang Dios. 7 Yang otaw na magapa-panik kamayo, disaan na baray kamomaguyauya.Yang pyapakaan nilan kamayo yaan yang akaa-nun mayo kay madyaw na pyapakaan nilan yanggaindo kanilan. Ayaw kamo magbarinbarin sangpagauyaan mayo na baray. 8Aw domatung kamosang barrio na aon magapapanik kamayo, maskinana na odool kamayo na apakaan, kaana mayo.9 Papagkadyawa mayo yang yamangkasakit dis-aan na barrio aw paglaong kamo sang karikonang yanaguya, ‘Dyomatung da agkamayo yangpagari nang Dios sang manga otaw.’ 10 Awaon barrio na di kamayo magapapanik yangmaguya, singadto kamo sang pagkadaigan nang

Lukas 10:11 106 Lukas 10:25otaw kayan yaglaong, 11 ‘Sana yang abog disangdaran mayo, dili nami adaraun. Apaspasun namidisang siki nami antak kamo matigam na waraagkanami yang barus kamayo nang Dios sangmanga sara mayo. Di da mayo pagkaringawanna madatung garo agkamayo yang pagari nangDios.’ Maynaan yang pagasorit mayo sangmangaotaw disang banwa na di kamayo magapapanik.12Kadini yamabosmawara nang Dios yang banwana Sodomakay labanmaat yangmanga imonilan.Awgaid aw domatung yang allaw na magaokomda yang Dios sang manga otaw, tagbi pa yangpagalasay nang Dios sang yanaguya dig Sodoma,dagdagu yang pagalasay sang yanaguya disangbanwa na di maningug sang kamayo pagindo.”

YangMangaMaguya disangManga Banwa naWaMangagad kang Jesus

(Mateo 11:20-24)13 Kayan yoman kaundan ni Jesus yang manga

banwa na pyagaindowan naan nangaon na wakanaan otoo yang manga otaw. Laong ni Je-sus, “Kallaat da agaw nang manga otaw datoKorasin aw silan dato Betsaida na wa kanakmangagad. Madaig yang manga kaburungbu-rungan na mangkadyaw na yiimo ko digkanilannangaon toyo wa nilan ayawi yang manga imonilan na maat nang Dios. Yang yanaguya kadinidig Tiro aw dig Sidon na wyawara nang Dios,aw silan yang kimita sang kanak manga imona mangkadyaw, managpandagom da silan nangmaitum aw sabogi nilan yang oro nilan nangabo antak katigaman na yayawan da nilan yangmanga imo nilan na maat nang Dios. 14 Awdomatung yang allawnamagaokomda yangDios,isilotan naan yang taga Tiro aw taga Sidon, toyolabi pa silan isilotan na taga Korasin aw tagaBetsaida.” 15 Yabay maglaong si Jesus, “Kamona taga Kapernaum, gosto mayo na pagabantogkamo nang kariko awgaid oontog kamo adto sanglaga nang atoron disang impirno.”

16Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan inindo,“Aw magindo kamo, yang maningug sang ka-mayo pagindo, maynang ako yang pyaninggannilan. Yang magadili sang kamayo pagindo,maynang ako yang pyagadiliyan. Yang mag-adili kanak, maynang pyagadiliyan naan yanggapakani kanak asining donya.” Yaan yangpagindo ni Jesus kanilan kayan yomanaw silan.

Yang Pagori nang Kapitowan na ka Otaw

17 Yang kapitowan na syogo ni Jesus labanyanaguma nang pagori nilan, yanagbatok kangJesus, laong, “Kay Ginoo, maski yang yusu-rud na mangkaraat na pyaparogwa nami disangotaw, yaparabay lomogwa, ingaranan nami yangkanmo aran.” 18 Laong ni Jesus, “Ako, kikitako si Satanas na yoorog diglangit na maynangkilat kaanug. Daug da yaan. 19 Paningug kamo,yatagan ta kamo nang kanak gaom antak karikonang gaom ni Satanas, adaugun mayo. Mak-aguyuk kamo sang tinanap aw ollayipan, odogdo-gon mayo yang oro nilan, way makapoti kamayo.20Awgaid maski yangagad yangmangkaraat sangodlin mayo kanilan, ayaw kamo abay magumasang pagdaug mayo kanilan. Yani yang pagaumamayo, linista ra nang Dios yang kamayo mangaaran diglangit, yasakop da kamo naan.”

Yagauma si Jesus(Mateo 11:25-27; 13:16-17)

21 Kayan yaguma si Jesus laban na pyapagumanang Balaan na Espirito. Kayan yaglaong yaan,“Yamapanumdumakkanmo, kayAma. Ikawyangmakagagaom diglangit, ikaw yang makagagaomdisining donya. Yamapanumdum ak kanmo kaypyapakatigammo yang kanmo paagi sangmangaotaw nawamagaambog nang kanilan katigaman.Awgaid wara mo apakatigaman yaan sang mangaotaw na yaan yang kyakanarigan yang kanilankatigaman. Yamapanumdum ak, kay Ama, kaymadyaw yang kanmo pagbuut.”

22 Yabay maglaong si Jesus, “Yaatag da kanaknang kanak Ama yang kariko. Way otaw nayikilara kanak, yang Ama ko gaid yang yikilarakanak. Aw yang kanak Ama, ako gaid yangyikilara kanaan aw yang manga otaw na pya-pakatigam ko bain kanaan.”

23Kayan yatobang ni Jesus yang kanaanmangainindo, yagalaong, “Kamo yang pyanalanginannang Dios kay yikita kamo sang pyapaimo kanaknang Dios. 24 Madaig yang manga propeta nangDios kadini aw manga ari na gosto garo nilanmikita sang kikita mayo na yiimo ko. Gostogaro nilan mudungug sang dyudungug mayo napagindo ko.” Maynaan yang pyagalaong ni Jesussang manga inindo naan.

Yang Sambingay bain sangMadyaw yang Batasanna taga Samaria

25Aon oman allaw na yodorod kang Jesus yangmagindoway sang balaod ni Moises. Titigi naansi Jesus na gaosip antak katigaman daw madyaw

Lukas 10:26 107 Lukas 11:7yang pagindo ni Jesus. Laong naan, “Kay mag-indoway, nanang inangun ko antak maboi aknang way kataposan dato sang Dios?” 26Yimibakkanaan si Jesus, laong, “Yang syosolat ni Moiseskadini na pyapasolat nang Dios, gabasa kaw saan,nanang pyagalaong ni Moises?” 27 Yimibak yaankang Jesus, laong, “Syosolat ni Moises, laong,‘Pagdakoraa sang ginawa mo yang kanmo Ginoona Dios aw pamakoti abay pangagdi yang kanaanpagbuut. Aw yang arag kamo otaw, karugunisilan maynang tyoonan lawas mo.’ ” 28 Laong niJesus, “Min kay agaw naan, kay lagi, matungtungsa agaw yaan na ibak mo. Yaan yang abaya pan-gagadi antak kaw maboi nang way kataposan.”

29 Magabaribad yaan na otaw kay aon mangaotaw na wa yaan akaruguni wakaw yoman damagosip kang Jesus, laong, “Sini na otaw yangakarugunan ko?” 30 Kayan yimibak si Jesuskanaan, laong, “Aon Judio na yutugbung adtoJeriko sikun ag Jerusalem, sayda naan. Asangpangindaran, byabanganan yaan nang mangatorisan. Dyuduput kamangan yang kanaan daraaw lobasi sang kanaan damit kayan byonaranyaan. Pakamatayun da yaan pagpanaw nangmanga torisan. 31Yamabarilig yaan disang daran,yarabay yang Judio na magampoway disang tem-plo. Pagkita naan sang otaw na bay matay, mag-arili yaan, lyarabay yaan. 32Wa akadogay, yomandomatung yang Judio na gaborig sang mangamagampoway. Magonawa silan, pagkita naansang otaw, magarili yaan, arag yaan yarabay.33 Kayan wa akadogay oman, aon yadatung nataga Samaria. Pagkita naan saan na otaw, mal-laat yaan laban. 34 Yodorod yaan ansaan naotaw kayan byorong naan yang manga pari awtampoki. Kayan pyasakay naan yang otaw sangkanaan koda. Yaan, yagsiki la. Pyagaagad naanyaan adto sang baray na koranganan nang do-madatung. Yabay naan tabangan yaan na otawdisaan. 35Pagkaallaw, yatagan nang taga Samarianang sapi yang tagtomon saan na baray. Laongnang taga Samaria, ‘Tabangan mo yaan kay aonapanawan ko, oman ak ani magi. Yaning yaatagko kanmo na sapi, aw kolangan pa, aw aon ma-gasto kanaan na kanmo sapi, oori ko kanmo.’ ”36 Kayan yagosip si Jesus sang magindoway sangbalaod ni Moises, laong, “Yang dumdum mo, kaylagi, wain disang torong ka otaw yang yamaru-gun sang otaw na byobonaran nang torisan?”37 Yimibak yaan, laong, “Yang otaw na yamallaat

kanaan, yaan yang yamarugun kanaan.” Laongni Jesus, “Ikaw, pagsiling saan, karuguni yangkariko nang otaw.”

Yakadto si Jesus kang Marta aw kang Maria38 Unaun manaw si Jesus aw yang manga

inindo, dyomatung sang barrio na pyagauyaan niMarta. Pyapapanik silan ni Marta sang kanaanbaray. 39 Yang mangod ni Marta na si Mariayodorod agkang Jesus, gaingkod disang apitnang kanaan siki, yabay maningug sang kanaanpagindo. 40 Si Marta, maat yang ginawa naan kaymadaig yang olotoon naan na apakaan kanilan.Wakaw yodorod yaan kang Jesus, laong, “KayGinoo, sayda ko yang galoto, wa ako atabangini Maria. Paglaonga yaan antak ak tabanganpagloto.” 41 Si Jesus, yagaindo kang Marta, laong,“Ikaw, kay Marta, yamakudugkudug kaw nakyakarisudan kaw nang laban madaig na mangaimonayabaymo imoon. 42Toyo sambookda yangimonamadyaw imoonmo. SiMaria yang yakapilisang imo na madyaw. Dili ko papagimoon yaansang kadaygan na imo kay di da mudungug sangkanak pagindo.”

11Yang Pagindo ni Jesus bain sang Pagampo(Mateo 6:9-13; 7:7-11)

1 Aon oman allaw na gaampo si Jesus adtosang kanaan Ama. Pagkatapos naan magampo,maglaong kanaan yang inindo naan, “Kay Ginoo,pagindowa kami sang pagampo. Nangaon si Juan,pyagaindo naan sang kanaan manga inindo yangpagampo.” 2 Kayan yagindo si Jesus kanilan,laong, “Aw magampo kamo sang Dios, yani yangpaglaongan mayo, ‘Kay Ama, gosto nami na abaykaw taodon nang kariko nang otaw labaw pa sangkariko. Gosto nami na madatung da yang allawna ikaw yang magaari da kanami. 3 Atagi kaminang kanami pagkaan allawallaw. 4 Pasaylowakami sang kanami manga sara, kay pyapasaylonami yang yakasara kanami. Paawata kami sangpagsoray ni Satanas.’ ”

5 Kayan yabay magindo si Jesus sang kanaanmanga inindo bain sang pagampo, laong, “Awkomadto kaw sang baray nang kailog mo nangmararum da yang gabi, magatawag kaw, laong,‘Lagi, muguun ak garo sang torom book na paan,6 kay apakaan ko sang kailog ko na baya pa na ya-datung, wa day kanami pagkaan.’ 7Na, monnonoyang dumdum mo aw magbaribad kanmo yang

Lukas 11:8 108 Lukas 11:26kanmo kailog, laong, ‘Yataka ra ak magbangon,kay lagi, kay matorog da ako, tyakup da yangpilwangan. Yang manga isu yangkatorog da,daw kapokawun.’ 8 Onnoon mo aw maynaanyang ibak naan kanmo? Maski dadaan gaibuutkamo di yaan magabangon. Toyo aw abay kawmagtawag, magapakallaat, abay mangayo, mag-abangon yaan. Atagan kaw nang maski nana naayoon mo. 9Maynaan yang pagampo mayo sangDios. Abay kamo pangayo sang Dios, abay kamonaan atagan. Abay kamo paganap, apakita ka-mayo nang Dios yang kariko nang anapun mayo.Pagpabati disang tatakup, owangan nang Dioskayan pyasurud kamo naan. 10 Kay kariko nangyabay mangayo sang Dios, yatagan naan. Karikonang yabay maganap, pyapakita naan kanilanyang yaanap nilan. Kariko nang yabaymagpabatisang tatakup, pyapasurud nang Dios. 11 Kamo namanga ama, aw mangayo nang kaya yang anakmo, di mo yaan atagan nang tinanap. 12 Awyaan yang ayoon naan yang itlog nang manok,di mo yaan atagan nang ollayipan. Ayn nangyaayo naan, yaan yang aatag mo. 13 Sana sakamo na yakasara, yatigam kamo matag nangmangkadyaw na pagatag sang kamayo mangaanak. Aw di pa mo sa yang kamayo Ama aglan-git, aw yang Balaan na Espirito yang ayoon mokanaan, maparabay matag yaan kanmo.”

Si Jesus aw si Beelsebul(Mateo 12:22-30; Markos 3:20-27)

14 Aon oman allaw na pyaparogwa ni Jesusyang mangkaraat na gapabubu sang otaw. Pa-glogwa nangmangkaraat, magsorit yaan na otaw.Pagkita nilan saan, maburungburung laban yangmagkadaig. 15 Awgaid aon yanaglaong, “Bukunang Dios yang gabaya kang Jesus, yang pan-goro nang mangkaraat na si Beelsebul yanggabaya kanaan, wakaw makapagparogwa yaansang mangkaraat.” Si Satanas yang pyagan-garanan nilan ni Beelsebul. 16 Titigi nang ka-daygan na otaw si Jesus, laong, “Ayowa konosang Dios yang pyapaimo naan kanmo na labankaburungburungan antak kami matigam na yangDios yang gabaya sang kanmo manga imo.” 17 SiJesus na yatigam sang dumdum nilan, yagalaongkanilan, “Nanga galaong kamo na si Satanas yangyamatag kanak nang gaom? Dumduma mayo,aw aon pangoro na yapagtanam sang kanaansogwanun, di madogay amawara yang kanaan

sakop. Magonawa arag yang banwa na wa ma-gaonawa yang ginawa nang yanaguya, amawarayaan na banwa. Maski yang sang ka yangognanaw wa silan magaidarag, aw abay silan magkoko-matun, managsarimburag silan, way amaibilinkanilan. 18 Magonawa yang sakop ni Satanas,aw wa managidarag silan, aw parogwaun ni Sa-tanas disang lawas nang otaw yang mangkaraatna kanaan sakop, amawara yang kang Satanasgaom na magapabaya sang otaw. 19 Aw matung-tung yang kamayo pyagalaong na yatagan akoni Satanas nang gaom, sini yang yamatag sangkamayo manga inindo nang gaom sang pag-parogwa sang mangkaraat? Aw maglaong kamona kang Satanas gaom yang gaom nang kamayomanga inindo, magalaong silan na kamomagaro.20 Gaparogwa ak sang mangkaraat kay yang Diosyang yagabaya kanak. Tungud saan, matigamkamo na yagari da yang Dios ani kamayo.”

21 Gaindo si Jesus kanilan antak silan matigamna yang gaom nang Dios labaw pa sang gaom niSatanas. Yagalaong si Jesus, “Aw yaan yang mag-tonggo sang kanaan baray yang tagtomon sangbaray na kusugan na aon matarum, di amaagawyang kanaan pyanmowan. 22 Aw lasangun yaannang labaw pa kanaan kusugan, kayan dyaugyaan, pangagawun yang kanaanmanga matarumna kyakanarigan naan. Kayan pyagbatabata yangkariko nang kanaan kaukdanan.”

23 Laong ni Jesus, “Yaning pagsopak ko kangSatanas, yang dili kanakmatabang sang pagsopakko kanaan, yaan yang yosopak kanak. Aw yangdili matabang sang pagkabig sang manga otaw,yaan yang yapagsoway kanilan.”

Yang Pagbarik nang Mangkaraat(Mateo 12:43-45)

24 Yabay magindo kanilan si Jesus, laong, “Awlyomogwa da yang mangkaraat sang otaw, ya-magi yaan sang manga banwa na way maggiti,gaanap sang pagauyaan naan. Aw way kitaunnaan na pagauyaan, magalaong yaan, ‘Oman akmori sang pyagauyaan ko nangaon.’ 25 Pagorinaan, kitaun naan na yaan wa day maguya,madyaw da. Maynang baray na kikidowanwarisan aw panipuda yang manga kaukdanan.26 Kayan kyadtowan naan na mangkaraat yangpitong ka mangkaraat na labaw pa kanaan ka-paraat. Kariko nilan yakadto saan na otaw kayanlyomasak silan, yaguya da saan na otaw. Madi panangaon yaan nang baya isa yang yarasak. Adoon

Lukas 11:27 109 Lukas 11:42laban da gimaatan yaanna otawkaywaro pa yanglyomasak na mangkaraat.”

Yang Tinuud na Pyanalanginan nang Dios27 Kapaglaong ni Jesus saan, maglaong kang

Jesus yang bobay disang yanagkatipon, laong,“Pyanalanginan nang Dios yang bobay nayanganak kanmo, yaan na syososowan mo.”28 Yimibak si Jesus, laong, “Sana yang yaningugsang sorit nang Dios kayan yangagad yaan yangpyanalanginan nang Dios.”

GostoNilannaMikita sangKaburungburungannaManga Imo

(Mateo 12:38-42)29 Yanagkoro kang Jesus yang madaig na otaw,

yabay magindo si Jesus, laong, “Maat nang Diosyang batasan nang manga otaw disining donyaadoon, kay nanga? Gosto nilan mikita sangkaburungburungan na imo na toosanan sikundiglangit antak kono silan matigam na yang Diosyang gapakani kanak disining donya. Yaan gaidyang apakita nang Dios kamayo yang toosananna maynang imo nang Dios kadini kang Jonas.30Kadini tyatabangan nang Dios si Jonas na lyara-mon nang dagdagu na isda. Yang pagtabangnaan kang Jonas yaan yang pagpakatigam sangmanga otaw dig Ninibe na matungtung na yangDios yang gasogo kanaan. Maynaan oman yangpagpakatigam nang Dios kamayo na yang Diosyang gasogo kanak.” 31 Yabay magindo si Jesus,laong, “Kadini aon ari na bobay namaski maawatyang kanaan banwa agbarabagan, yakadto yaansang banwa ni Solomon na ari kay antak yaandumungug sangmadyaw na pagindo ni Solomon.Nang allaw na pagaokom nang Dios sang mangaotawmagalaong yaanna bobay kamayona tomanagaw kamo silotan nang Dios kay ako na labawpa kang Solomon, wa mayo paninggi yang kanakpagindo. 32 Aw yang manga maguya kadini digNinibe arag silan magalaong kamayo na tomanagaw kamo silotan nang allaw na pagaokomnangDios sang manga otaw. Kay silan, nang pagdun-gug nilan sang pagpakatigam kanilan ni Jonas,yayawan nilan parabay yang kanilan manga imona maat nang Dios. Awgaid kamo, sari labaw paako kang Jonas, wa mayo paninggi yang kanakpagindo.”

Yang Yamallag sang Ginawa Mayo(Mateo 5:15; 6:22-23)

33Yabay magindo si Jesus, laong, “Yang ilawanna syusugaan, di alasak sang kaban, di atabo-nan, toyo otongtong agtaas antak kariko nangmusurud sang baray mikita. 34 Yang kamayomata na yatanaw sang manga imo asining donyamaynang ilawan na yamallag sang ginawa mayo.Aw matanaw kamo abay sang madyaw kayanyagdumdum saan maynang maparawang yangginawa mayo. 35 Ayaw magdumdum sang maatdaw mangitngit yang ginawa mayo. 36 Aw ma-parawang da yang kanmo ginawa na way kangit-ngit, min kamo nang yallagan nang dagdagu nailawan kay gadumdum kamo sang madyaw.”

Pyagaindo ni Jesus yang Manga Pariseo aw yangManga Magindoway sang Balaod

(Mateo 23:1-36; Markos 12:38-40)37 Pagkatapos ni Jesus magindo, pyagaagad

si Jesus nang Pariseo adto sang kanaan baray,dato naan pakaana. Pagkadatung nilan sangbaray, maparabay magingkod si Jesus disanglamesa. 38Yamaburungburung yang Pariseo dawnanga si Jesus wa mangonaw maynang kanilankapangonawkay yangmanga Pariseo aon kanilanbatasan na aw makaan da gakido mangonawantak madyaw kono silan nang Dios. 39 Kayanyagindo si Jesus, laong, “Aon pagaindo ko kamayona manga Pariseo. Yogasan mayo dini babawyang tabo aw pinggan toyo maripa yang lasaknaan. Kamo, agbabaw, madyaw kamo toyo yangginawa mayo laban maat, manga mangkaropigkamo. 40Way ungudmayo. Dumduma sa. Pagimonang Dios sang lawas nang otaw, yiimo arag yangginawa. Maski agsurud nang lawas mo yangkanmo ginawa, kikita nang Dios. 41 Aw magatagkamo sang yamangkaukud madyaw kamo nangDios, maynang marinis da kamo, agbabaw awdigsurud, arag da kyaogasan.

42 “Kallaat da agaw mayo na manga Pariseona agbabaw gaid yang pagtoo mayo sang Dios,isilotan kamo nang Dios nang way kataposan.Yamatag kamo sang Dios nang kanaan kabain nakaporo nang kamayo abot na manga anag toyowa kamo mangagad sang pagindo nang Dios nayagalaong, ‘Ayaw maglimbong sang arag otaw,karuguni silan aw pagdakoraa sang ginawa mayoyang Dios.’ Madyaw yang magaatag kamo sangDios toyo yaan yang laban madyaw naan yangamarugun kamo sang arag kamo otaw aw pag-dakoraa sang ginawa mayo yang Dios.

Lukas 11:43 110 Lukas 12:7

43 “Kallaat da agaw mayo na manga Pariseo,kay kamo asang pagtitiponan gosto mayo nakamo yang papagingkodon sang ingkodanannang otaw na pyagataod. Laban madyawmayo yang ataodon kamo nang otaw disangpagkadaigan. 44Kallaatmayo, ungudnangmangaotaw madyaw na yapagtukud kamayo, wain sakadingmaat kay tyaponan da silan nang kaparaatmayo.” Maynaan yang pagindo ni Jesus sangmanga Pariseo.

45 Disang yanagkadaig aon magindoway sangbalaod ni Moises na yagalaong kang Jesus, “Yangpyagalaong mo sang manga Pariseo, kay magin-doway, arag pyakainaan da mo kami.” 46Yimibakkanaan si Jesus, laong, “Matungtung, kallaat daagaw mayo na manga magindoway sang balaodni Moises, arag kamo isilotan nang Dios nangway kataposan. Pyapapangagad mayo yang otawsang manga pagindo mayo na marisud toma-nun, toyo wa mayo atabangi antak kaagdan ni-lan yang pagindo mayo. 47 Kallaat mayo, kamoyang yagaimo sang mangkadyaw na tarigponona bato na byubutang sang lubung nang mangapropeta nang Dios na yamangkamatay kadini.Yaan kono yang pagtaod mayo kanilan, toyoyang tyataod mayo, pyapatay nang kamayo ka-monaan. 48 Magonawa kamo aw yang kamayokamonaan, silan yang yagapatay sang mangapropeta nang Dios, kamo yang yagimo da sangpyangbutang sang kanilan manga lubung. Yaanna imo mayo yagapakatigam kamo na madyawmayo yang pagpatay nang kamayo kamonaansang manga propeta. 49 Wakaw isilotan kamonang Dios. Yaan yang pyagalaong nang Dioskadini, laong, ‘Osogoon ko agkanilan yangmangapropeta awmanga apostol na magabatok kanilannang kanak sorit. Toyo yaan na manga syogo ko,aon apatayun, aon arasayun.’ 50Kay min da naanyang kamayo imo, wakaw digkamayo kapaggunayang silot nang Dios sang pagpatay sang karikonangmanga propeta na pyapatay anay damaimoyaning donya, 51 pagpono kang Abel na pyapataynang kanaan magorang arigkan kang Sakarias napyapatay nilan disang pagurangan nang sono-ganan aw balaan na ampowanan. Kariko nangpyapatay na manga propeta, kamo yang isilotannang Dios sang pagpatay kanilan.

52 “Kallaat da agaw mayo na manga magin-doway sang balaod, isilotan kamo nang Dios.Yang kamayo pagindo maynang urang sang otawna antak di kimita sang matungtung na paagi

nang Dios. Kamo, wa kamo aagi sang daran asangDios, aw yang otaw na amagi garo, yuuranganmayo.”

53-54Pagpanawni Jesus disaan, gimiyod kanaanyangmanga Pariseo aw yangmangamagindowaysang balaod ni Moises. Laban da maat nangginawa nilan si Jesus wakaw yabay silan magosipkanaan nangmadaig namanga pagosip kay gostonilan na imibak si Jesus nang maat antak aonakapagsaway nilan kanaan.

12Pyagalaong ni Jesus Kanilan yangYagaidMagindo

na Wa Magatoman sang Pagindo(Mateo 10:26-27)

1 Madaig yang manga otaw na yandorodkang Jesus, manga pilang mararan ngaon, may-nang tigasaw yang kadaig. Yagaantibantib yangotaw. Yang tigmad nang pagindo ni Jesus, ya-galaong yaan sang kanaan manga inindo, laong,“Ayaw kamomagsiling nang batasan nangmangaPariseo kay silan yagaid magobad sang mangapagindo nang Dios, wa nilan imowa. 2 Karikonangmanga imonangotawnawaakatigaminangkadaygan, mallaw arag da akatigaman. 3 Yangpyagabarawan mayo disang mangitngit, mallawudunggun da disang kaparawangan. Maski ma-gakayaas kamo na kamo ra digsurud nang sobayna kikidowan takupun, mallaw kariko mudungugda.”

Yang Dios yang Akalluk(Mateo 10:28-31)

4Yomanmaglaong si Jesus, “Kaymanga karug-nanan ko, pagalaong ko kamayo, ayaw kamomagkalluk nang magapatay kamayo. Aw matayda yang lawas mayo, tapos da man yang pagimonilan kamayo. 5 Pagalaong ko kamayo yangakalluk mayo. Kalluk kamo sang Dios kay awpabogtoon naan yang ginawa mayo, aon kanaangaom sang pagontog kamayo adto sang atoronasang impirno. Yaan yang kalluki mayo yangDios.

6 “Dumduma yang mayantuk na langgam nalimang book, dowang ka daku yang bayad. Maskilaban barato, wa silan akaringawi nang Dios. 7Awdi pa mo sa kamo na manga otaw. Sana yangmanga logay mo, kyakatigaman nang Dios yangkadaig. Wakaw ayaw da kamo magkalluk. Maskipila yang kadaig nang langgam, yarabaw yangkarugun kamayo nang Dios sang karugun naansang manga langgam.”

Lukas 12:8 111 Lukas 12:31

Yang Otaw na Di Magalaong aw yang Otaw naMagalaong na Si Jesu Kristo yang Kanaan Ginoo

(Mateo 10:32-33; 12:32; 10:19-20)8 “Oman ak magaindo kamayo. Yang otaw na

magalaong sang kadaygan, ‘Si Jesu Kristo yangkanak Ginoo,’ abatokon ko oman sang mangatagalangit na sogwanun nang Dios na yaan naotawkanak. 9Toyo yangmagatagonamagalaong,‘Bukuni JesuKristo yang kanakGinoo,’ pagalaongko oman sang manga tagalangit, ‘Yaan na otawbuku nang kanak.’ 10 Yang gasodi kanak nagasusul sang pagpakaraat naan kanak, apasay-loon yaan nang Dios saan na sara. Toyo yanggapakaraat sang Balaan na Espirito, dili apasay-loon nang Dios saan na sara, dili akaringawan.”

11 Yabay si Jesus magindo sang kanaan mangainindo, laong, “Aw daraun kamo nilan asangokmanan nang manga pangoro nang Judio awyang okmanan nang manga magookom na os-ipin kamo daw nanang tinoowan mayo, di dakamomagkaundug daw nanang iibakmayo 12kaypagosip kamayo, aparabay pakatigam kamayonang Balaan na Espirito yang iibak mayo.”

Yang Sambingay bain sang Sangu na Dato13 Aon otaw disang yanagkadaig na yanagkoro

kang Jesus na yagalaong, “Kay magindoway,paglaonga yang kanakmagorang antak ak bainannang tyarikdan nang ama nami.” 14 Yimibakkanaan si Jesus, laong, “Lagi, buku kay naanyang kanak gawbuk yang magaosay kamayo awyang magabain sang tyarikdan nang kamayoama.” 15 Kayan yagindo si Jesus sang yanagkoro,laong, “Managkido kamo daw kamo masigi nangmanga pyanmowan. Kay maski madaig yangpyanmowan mo, way kabos, di yaan makatabangkanmo na antak kaw kaaronan nangmatungtungna pagkaboi na pagatag nang Dios.” 16 Kayanyagpananglitan si Jesus kanilan, laong, “Aonotaw na mayaman, yang kanaan manga pawa,yamangkatibog. 17 Yani yang kanaan dumdum,laong, ‘Onnoon da ko yaning gyani ko na wa dayakabutangan? Di da amani sining kanak mangapool.’ 18 Kayan yagdumdum yaan, laong, ‘Yaanyang madyaw saan. Alanasun ko yang kanakmanga pool, magaimo ako sang dagdagu. Awmaimo yang dagdagu na pool disaan ko butanganyang gyani ko. Aw kariko nang pyanmowanko, disaan ko butangan. 19 Aw matapos dako butang, makaboi ako nang madogay niningmadaig na kanak dyayaw. Maski pilang ka toig,

di pa ko amabos. Adoon, magauyauya da ako,di da ak magagawbuk, abay gaid ak komaanaw inum, amaumauma da gaid ako.’ 20 Kayanyaglaong kanaan yang Dios, ‘Kasanguwan mo,mallaw nang gabi mobogto yang kanmo ginawa.Aw mogto yang ginawa mo, buku da mo yangmagapanmo sang dyayawmo.’ ” 21Kayan yagindosi Jesus sang yanagkoro, laong, “Yang otaw nayabay magdayaw sang manga pyanmowan antakmadyaw yang kanaan kabutang yaan yang labanyamaukud kay way iimo naan na madyaw nangDios. Magonawa yang akataposan naan na otawaw yaan na mayaman.”

Kanarig Kamo sang Dios(Mateo 6:25-34)

22 Kayan yagindo si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Wakaw pagalaong ko kamayo,ayaw da kamo magkaundug sang makaboi ka-mayo. Ayaw da kamo magkaundug nang pan-dadagomon mayo. 23 Sana sa yang lawas mayoaw yang kinaboimayo, yaatag nang Dios, aw di pamo sa yang akaanun mayo aw yang pandagomonmayo. 24 Dumduma sa mayo yang manga owak.Wa magapawa, wa magagani, way kanilan pool.Yamaboi kay yabay nang Dios pakaanun. Kamo,yang karugun nang Dios kamayo, labaw pa sangkarugun naan sang manga langgam wakaw ayawda kamo magkaundug. 25 Kay di akasogpatanyang kamayo omol tungud sang kaundug mayona osogpatan garo yaan mayo. 26 Kay di kamomakaimo saan maski tagbi, kayan nanga kamoyamaundug? 27 Dumduma mayo yang mangabolak, yotorin, wa magagawbuk aw wa magaimosang manga batuk nilan na mangkadyaw. SiSolomon na ari, sang kanaan kadato na mangamangkadyaw yang dagom, wa makagaon yangkanaan dagom sang kadyaw nang manga bolak.28 Sana yang sagbut na pyagalabon aw sonoga,yatagan nang Dios nang mangkadyaw na batuk,aw di pa mo sa kamo, atagan man kamo nangpandadagomon mayo. Tagbi agaw yang kamayopagkanarig sangDios. 29Ayawda kamomagkaun-dug daw diin kamo kamang sang yakaukud ka-mayo. 30 Yang wa akanarig sang Dios disiningbanwa, silan yang yabay magkaundug daw diinsilan kamang sang yakaukud kanilan. Toyo kamo,yaan yang dumduma mayo yang aon kamayoAma diglangit na yatigam sang yakaukud ka-mayo. 31Kamo, yaan yang pamakoti mayo imowayang pagbuut kamayo nang Dios namakagagaom

Lukas 12:32 112 Lukas 12:52sang kariko kayan aatag nang Dios kamayo yangkariko nang yakaukud kamayo.”

Yang Pagatag nang Dios Kamayo Aglangit(Mateo 6:19-21)

32 “Kamo na kanak manga inindo, maskitagbi da kamo, ayaw kamo magkalluk. Kaymadyaw nang kamayo Ama diglangit na aragkamo amaimo pangoro disang kanaan pagsakop.33 Barigyaan mayo yang kamayo manga butang,yang bayad saan, pangatagi yang yamaukud. Awimoonmo yaan, amaimo aglangit yang lasakananmo nang mangkadyaw na pagatag kanmo nangDios. Di amakayam yaan na lasakanan, diakawaraan nang lasak. Way makatakaw saan,way tanga na makaan sang lasak. 34 Wakawyaan yang dumduma yang pagatag kanmo nangDios aglangit, kay maski wain yang lasakananmoaadto ra yang dumdummo.”

Yangmanga SogwanunnaYabayMagandamsangPagori nang Kanilan Magsosogo

35-36 Yabay si Jesus magindo kanilan, laong,“Madyaw yang magaandam kamo maynangmanga sogwanun na gatagad sang pagori nangkanilan magsosogo na sikun sang kasal. Yabaysilan magtagad na wa akatorog, syugaan dayang kanilan manga ilawan. Aw batiin dayang magsosogo, aparabayun nang sogwanunowangun yang tatakup kay antak yaan sumurud.37-38 Aw domatung yaan, maski mararum dayang gabi, maski pakallawun da, yaan nasogwanun na adatungan naan na wa akatorog,yabay magtagad, yaan yang magauma kaymagapaingkod kanaan disang lamesa yangmagsosogo kanaan, magapakaan kanaan. Yangmaynaan na sogwanun madyaw nang kanaanmagsosogo.” 39 Yabay magindo kanilan si Jesus,laong, “Dumduma yang tagtomon sang baray. Awmatigam yaan daw kano yang matakaw datung,adadyawun takupun, di yaan matorog naan nagabi antak di makarasak yang matakaw sangkanaan baray. 40 Kamo, panagpataan kamo,kay makani ak oman nang allaw na wa mayoakatigami na adatung ko.”

Yang Sogwanun na Ungudan na Yabay Maggaw-buk aw yang Sogwanun na Wa Da Magagawbuk

(Mateo 24:45-51)41 Kayan yagosip kang Jesus si Simon Pedro,

laong, “Kay Ginoo, arag sini yang pyagaindo monaan na pagindo, daw kami gaid namanga inindo

mo, daw kariko nining otaw?” 42Yimibak si Jesuskanaan, laong, “Yang pyagaindo ko yang sog-wanun na ungudan na matinomanun sang sogonang kanaan pangoro. Yaan yang ipiliin nangpangoro na magadomara sang kanaan mangainagad na sogwanun, yaan yang yagabuut sangkanilan pagkaan. 43 Yaan na sogwanun na yabaymagdomara nang madyaw, aw domatung yangkanaan pangoro na matanaw sang kanaan agi,laban yaan magauma kay madyaw nang pangoronaan yang kanaan gawbuk. 44 Apapagdomaraunyaan nang kanaan pangoro sang kariko nangpyanmowan naan. 45 Awgaid aw maglaong yaanna sogwanun surud nang dumdum naan, laong,‘Bading kadogay nang kanak pangoro mori, aonkoraw kyakaribadan.’ Kayan yamonal yaan sangarag silan sogwanun, bobay aw usug. Kayanwa da yaan magagawbuk, yagaid komaan, yabayminum, gaobogobog. 46 Kayan aw makatokawmori yang pangoro na wa akatigami naang sog-wanun, laban isilotan yaan nang kanaan pangorokayan dyogpo sang pyallasay na wa mangagadsang manga pagindo nang kanilan pangoro.”

47Yabaymagindo si Jesus kanilan, laong, “Yangsogwanun na yatigam da sang manga sogo nangkanaan pangoro, toyo wa naan imowa yaanna manga sogo alabutun yaan nang masakitna paglabut. 48 Yang sogwanun na wa abayakatigam sangmanga sogonang kanaanpangoro,na magaimo sang maat na akaponowan nangpaglabut kanaan, arag yaan alabutun toyo diabay apakuduran. Yang yatagan nang madaig,yaan yang kyakaimanan namagaatag oman nangmadaig. Yang otaw na laban kyakanarigan,yaan yang kyakaimanan na magaimo abay sangmadyaw.”

Yang Pagdatung ni Jesus yang Yakapagsowaysang Dumdum nang Otaw

(Mateo 10:34-36)49“Yang kyakaniyan ko sining donya, maynang

ako yang magasuga sang atoron na pagaokomsang manga otaw. Madyaw ko aw mallug kas-gaan. 50 Aon akainangan ko na paglasay kanak,akarisudan ako matag amapagguna. 51 Ungudkoraw mayo na yadatung ak disining donyana apapagonawaun yang manga otaw. Bukunang maynaan, yang kanak pagdatung ansiningbanwa, yang yakapagsoway sang dumdum nangotaw, wa da silan managonawa. 52 Kay pag-pono adoon, yang sang ka yangognan na limang

Lukas 12:53 113 Lukas 13:14ka otaw, aon toro na motoo kanak, aon dowana mosoway. 53 Aon manga taganak na motookanak, yang kanilan manga anak, mosoway. Aonmanga isu na motoo kanak, toyo yang kanilanmanga taganak, mosoway. Aon manga oganganna taganak na motoo kanak, yang ogangan nilanna anak, mosoway. Aon manga ogangan na anaknamotoo, toyo yang kanilan ogangan na taganakmosoway.”

Kikilara Mayo yang Timpo nang Oran aw yangTimpo nang Oraw

(Mateo 16:2-3)54-55 Yagalaong si Jesus sang yanagkadaig, “Aw

kimita kamo sang daklum, magalaong kamo,‘Omoran, katagaan gadaklum.’ Aw gasamut, kik-ilara mayo na omoraw. 56 Kyakatigaman mayoyang daklum aw yang samut, nanga wa kamoakatigam sining kyakaniyan ko sang donya?”

Pamakoti na Amaosay Kamo, Ikaw aw yangKanmo Kontara

(Mateo 5:25-26)57 “Nanga kamo wa mangagad sang matung-

tung na paagi?” 58 Aon pa oman pyagaindo niJesus na antak matigam silan na madyaw mangi-nosol silan nang wa pa silan okomi nang Dios.Laong naan, “Aw aon magsombong kanmo asad-tong magookom, pamakoti na amaosay kamonang wa pa adatung sang magookom. Kayaw daraun da adto sang magookom, pagdatungmo, padakup kaw nang magookom sang poliskayan lyasak kaw sang pirisowan. 59 Kayan awmakarasak da kaw sang pirisowan, madogay dakaw makalogwa. Aw mabos da mo kabayadanyang apabayad kanmo nang magookom, baya damakalogwa da kaw sang pirisowan.” Maynaanyang pagindo ni Jesus kanilan.

13Ayawi Mayo yang Kamayo Sara Antak di Kamo

Silotan1 Aon manga otaw na gabatok kang Jesus sang

yiimo ni Pilato na gobernador. Pyapapatay kononi Pilato yang manga Judio na taga Galilea kabagapatay silan sang karnero na pyagalingat sangsara nilan. 2Yagalaong si Jesus kanilan, “Yang un-gud mayo, yamatay yaan na manga taga Galileanang marisud na pagkamatay kay laong mayoyaan yang silot kanilan nang Dios kay dakorapa yang sara nilan sang arag silan taga Galilea.3 Buku nang maynaan yang silot sang aon sara.

Kariko nang otaw arag isilotan aw di silan mag-asusul sang sara nilan. Kamo, aw di kamo mag-ayaw sang kamayo manga sara, arag maat yangakainangan mayo. 4Yang samporo aw warong kaotaw nangaon dig Saloe na yamangkamatay nangpagkatowad nang baray na makagwas, ungudmayo kadi pyamatay silan nang Dios kay dakorapa yang kanilan sara sang sara nang kadaygan namaguya dig Jerusalem? 5 Buku nang maynaan.Pyagalaong ko kamayo aw di mayo ayawan yangkamayo sara, arag maat yang akainangan mayo.”

Yang Sambingay bain sang Kaoy na Igera na WaObonga

6 Kayan yagindo kanilan si Jesus, laong, “Aonigera na tanum nang otaw. Kyakadtowan nangtagtomon kay boran na tibobonga nang igera.Pagdatung naan, kikita naan na wa obonga yaanna kaoy. 7 Yagalaong yang tagtomon sang mag-sosobong sang manga kaoy, laong, ‘Tanaw sasining kaoy. Toro pang ka toig ko magkaniin,mangamang ak sang bonga, wa man obonga. Ipi-laun da kay way asoy na kaoy.’ 8Yimibak kanaanyang magsosobong, ‘Ayaw pa naa pagpilaa, kaypangoro, atagadan pa oman yang bobonga ni-lan. Adadyawun pa ko sobongon. 9 Aw monga,madyaw, aw di da monga, baya da ipilaun da.’” Maynaan yang pagindo ni Jesus kanilan nasambingay antak matigam silan na aw di nilanayawan yang kanilan sara, isilotan silan nangDios.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Lokot na Boyag nangAllaw na Pagpapatana

10 Aon oman allaw na pagpapatana nangmanga Judio na yagaindo si Jesus disang pagti-tiponan nang manga Judio. 11 Kikita naanyang boyag na pyapakasakit nang mangkaraatnang samporo aw warong ka toig. Yarokotda yaan nang sakit, wa da akatorid magindug.12 Pagkita ni Jesus saan na boyag, maglaongyaan, “Kay boyag, pyakadyaw da kaw, wa dakaw apakasakita.” 13 Kayan dyamdam yaan niJesus. Yaparabay yaan matorid, wa da akarokot.Yamapanumdum yaan sang Dios. 14 Yang pan-goro nang simisimbaay disang pagtitiponannangJudio, yamadaman na yapagkadyaw si Jesus sangyamasakit nang allaw na pagpapatana. Wakawyagaindo yang pangoro sang manga otaw, laong,“Yang unum na allaw pagagawbuk ta. Madyawmagapaborong kamo surud nang unum na allaw,dili magapaborong nang allaw na pagpapatana.”

Lukas 13:15 114 Lukas 13:3515 Si Jesus yang yimibak sang pangoro, laong,“Kamo na yagaway magindo, maynang madyawyang sorit mayo toyo maat yang ginawa mayo.Bukung kariko mayo gaobad sang kamayo bakaaw kabayo na otonggayan mayo ag tobig, maskiallaw na pagpapatana, gapainum kamo sangmanga ayup mayo. 16 Dumduma yaning bobayna sompaw ni Abraham. Pyapakasakit yaanni Satanas surud nang samporo aw warong katoig, madyawman yang pyapagkadyaw ko, maskiallaw na pagpapatana.” Maynaan yang pya-gaindo ni Jesus sang pangoro. 17 Yang mangaotaw na yosopak kang Jesus, yamarig, wa da iibakkay madyaw yang pagindo ni Jesus. Awgaid yangkadaygan na manga otaw yagauma nang mangamadyaw na imo ni Jesus.

Yang Sambingay bain sang Mamayantuk na Bini(Mateo 13:31-32; Markos 4:30-32)

18 Kayan yoman magindo kanilan si Jesus,laong, “Maynini yang kasakopan nang Dios.19 Maynang mamayantuk na bini na tyatanumnang otaw asang kanaan pawa. Yigiti yaan nabini, yotorin maynang pagtorin nang kaoy kayanpyagpogadan nang manga langgam yang mangabatang.”

Yang Sambingay bain sang Patobo sang Paan(Mateo 13:33)

20-21 Yoman magindo si Jesus, laong, “Yangkasakopan nang Diosmaynang patobo na dyadarinang bobay sang arina kayan tyomobo yang ti-book myasa na imoon paan.”

Yang Mapiyut na Pilwangan(Mateo 7:13-14,21-23)

22 Durug yangindaran si Jesus na misingadtoJerusalem, yabay magindo disang manga barriona yaagi naan. 23Aon yagaosip kang Jesus, laong,“Kay Ginoo, yang manga otaw na amasakop nangDios, tagbi da daw madaig?” 24 Yimibak si Jesus,laong, “Pamakot kamo agi sang mapiyut na pil-wangan na daran adto sang Dios. Madaig yangamagi garo toyo di makaagi.

25 “Aw tyakup da nang Dios yang pilwan-gan, maski yabay kamo magtawag na yagalaong,‘Owangi kami, kay Ginoo,’ di kamo owangan.Imibak ako, laong, ‘Wara ak ikilara daw sinikamo.’ 26Magalaong kamo, ‘Gasaro kita nangaonkomaan, arag gaindokawnangaondisang kanamibarrio.’ 27 Awgaid magalaong ako kamayo, ‘Wakikilara kamayo daw wain kamo. Panaw da, kamo

yang yabay magimo nang maat.’ ” 28 Yabay mag-indo si Jesus, laong, “Aw magari da yang Diosdisining donya, aw kitaun mayo si Abraham awsi Isaak aw si Jakob aw yang manga propeta nangDios kadini na iyan disang sakop nang Dios, labankamo managdaraw na aggowa kamo na di kamomakasurud. Mapagoyagut kamo sang onto mayonang pagkaundugmayo na laban kamo arasayun.29Arag pagasakopon nang Dios yang manga otawsikun sang karowagan nang donya, maski bukusilan nang Judio. 30 Aon manga otaw na yakaun-gud adoon na silan yang amaonamakasurud sangpagsakop nang Dios wain buku, silan yang maka-pagkaori. Yaan yang amaona makasurud yangpyagangaranan nang otaw adoon nang gakaori.”

Yang Kallaat ni Jesus sang Taga Jerusalem(Mateo 23:37-39)

31 Kayan dyomatung disaan yang mangaPariseo kayan yanaglaong kang Jesus, “Ayaw damaguya nang madogay dini, kay magindoway,kay gosto ni Herodes apapatay kaw.” 32 Yimibakkanilan si Jesus, laong, “Singadto kamo kangHerodes, yaan na matigam maggaway, awpaglaonga mayo na kaba yangindaran si Jesusadoon aw kisurum na misingadto Jerusalemyabay yaan magparogwa sang mangkaraat sanglawas nang manga otaw, yabay mamorong sangyamasakit, torong allaw adoon otomanun naanyang kanaan gawbuk. Maynaan yang pagalaongmayo kang Herodes,” laong ni Jesus. 33 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Disini na banwadi kanak makapagpatay si Herodes kay yangJerusalem yang kyakamatayan nang mangapropeta nang Dios.”

34 Kyakaundan ni Jesus yang manga tagaJerusalem, yagalaong yaan, “Kallaat nilan namanga taga Jerusalem, gapatay silan sang mangapropeta nang Dios, aw yang kadaygan na mangasogwanun nang Dios na syosogo naan kanilan,pyanagdonag nilan nang bato. Laban gosto ko naatagapan silan maynang osoyan na yoroob sangkanaan osoy, sisiyuban nang panid naan, toyosilan wa mapatagap kanak. 35 Wakaw ayawanda nang Dios yang kanilan banwa, di da silannaan atabangan. Pagalaong ko kamayo adoonna di silan oman kanak mikita kinaba dili silanmaglaong, ‘Panalanginan nang Dios yangmakanina syosogo naan.’ ”

Lukas 14:1 115 Lukas 14:24

14Pyapagkadyaw ni Jesus nang Allaw na Pagpap-

atana yang Masakitin1 Aon oman allaw na pagpapatana, pyapakaan

si Jesus nang Pariseo na pangoro nang mangaJudio. Yang manga otaw disaan yatanaw kangJesus daw nanang inangun naan. 2 Aon otaw nayamasakit na yodorod kang Jesus, yulubag yangkanaan lawas. 3 Pagkita saan na otaw ni Jesus,yoosip naan yang manga Pariseo aw yang mangamagindoway sang balaod nang Judio, laong,“Nanang dumdum mayo, mosopak kita sangkanatu balaod daw dili aw magaborong kita sangyamasakit nang allaw na pagpapatana?” 4 Wasilan iibak. Kayan pyoti ni Jesus yang yamasakit,pyapagkadyaw naan. Laong ni Jesus kanaan,“Ori da, kay lagi, agkamayo.” 5 Pagkariyos naanna otaw, yagalaong si Jesus sang manga otaw,“Aw aon maorog sang bito na anak mayo, awbuku, baka, maski allaw na pagpapatana, bukungaparabayun mayo kamangun?” 6 Nana sa yangibak nilan? Way yakaibak kang Jesus.

Madyaw yang Di Magaparabaw7 Aon yang pyapatambong na yaparabay mag-

ingkod sang ingkodanan nang manga pangoro.8 Pagkita saan ni Jesus, maglaong yaan, “Awpatambongon kamo sang pista sang kasal, ayawkamo magparabay magingkod sang ingkodanannang manga pangoro. Kay wa kamo akatigamdaw aon kadaygan na pyapatambong na yarabawkamayo. 9 Aw domatung yang yarabaw ka-mayo, magalaong kamayo yang tagtomon sangpagkaan, ‘Buku mayo yang magaingkod disaan,yaning manga pangoro yang magaingkod dis-aan.’ Wakaw amarig kamo nang pyagalaongnaan, makadto kamo darum na disaan kamokaan. 10 Awgaid yani yang madyaw imoon awpatambongon kamo sang pista. Parabay pag-ingkod digdarum kayan yang tagtomon yangmagapaingkod kanmo. Magalaong yaan kanmo,‘Panik da, kay lagi. Disini kaw magingkod.’Wakaw mikita yang kadaygan na ikaw, tyataod.”11 Laong ni Jesus, “Yang otaw na mamakot an-tak yaan yang lomabaw, apakulludun yaan nangDios. Yang otaw na wa magaparabaw, yaan yangaparabawun nang Dios.”

12 Kayan yagindo si Jesus sang tagtomon sangpagkaan, laong, “Aw magpakaan kaw, ayaw mag-patambong sang kanmo manga amigo aw mangaarayon aw manga simbaray na mayaman antak

makabarus kanmo sang pagpakaan. 13 Yani yangmadyaw, aw magpista kaw, patambonga yangyamangkaukud aw yang wa da makapaggawbukna manga pongkoon aw manga pilay aw mangabota. 14 Panalanginan kamo nang Dios kay silandi makabarus magpakaan kanmo. Abarusan kawmallaw nang Dios aw magboi da oman yangmangaotawnayamangkamataynamadyawnangDios.”

Yang Sambingay bain sang Dakora na Pista(Mateo 22:1-10)

15 Pagdungug saan na sorit, maglaong yangyapagsaro kanaan komaan, “Laban madyaw yangkabutang nang makaan disang kananan nangDios aw magari da yaan.” 16 Yagaindo kanaan siJesus, laong, “Aon otaw na gaimo sang dagdaguna pista. Madaig yang pyapatambong. 17 Yabosda maroto yang pagkaan, pyapakadtowan nangtagtomon yang pyapatambong, laong, ‘Singadi lakamo, loto da yang pagkaan.’ 18 Awgaid wa silanubunanga na makadto. Kariko arag gabaribadsang sogwanun. Yagalaong yang isa, ‘Baya pakna gabili sang pawa, magararad ako. Pasayloonako na di ak makakadto sang pista.’ 19 Aon isaoman na gabaribad, laong, ‘Pasayloon ako nadi ak makakadto sang pista kay gabili ak sangsamporong book na baka. Atanawun ko adoondawmadyaw silan.’ 20Aonoman isa na gabaribad,laong, ‘Di ak makakadto sang pista, baya pa ak nagakasal.’ 21 Kayan yomori yang sogwanun nangtagtomon sang pagkaan. Byabatok naan yangpyagalaong nang pyapatambong. Yamadamanyang tagtomon sang pagkaan, yagalaong yaansang kanaan sogwanun, ‘Pakaanug singadto sangmanga daran nang barrio aw pagagadan adi yangyamangkaukud aw yang manga pongkoon awyang manga bota aw yang manga pilay. Silanyang makakaan da sang kanak pista.’ 22 Kayanyangagad yang sogwanun sang sogo kanaan.Pagori naan, yagalaong yaan sang kanaan mag-sosogo, ‘Dyomatung da yang manga otaw, kaypangoro, na pyapakamang mo kanak, toyo aonpay ingkodanan na way gaingkod.’ 23 Kayanyaglaong yang tagtomon sang pagkaan, ‘Singadtosang manga daran na gawas nang barrio awyang yakaringkit na manga banwa, abaya kaoni.Lugusa yang otaw pakaniya antak makmo yaningbaray ko. 24 Yang mona na pyapatambong ko nadi matambong, ampan isa way makakaan sang

Lukas 14:25 116 Lukas 15:10kanakpagkaan.’ ”Maynaanyangpagindoni Jesuskanilan.

Yang Imoon nang Otaw Antak Maimo Inindo niJesus

(Mateo 10:37-38)25 Yaan na manga allaw, madaig yang yabay

magad ni Jesus. Yamatobang si Jesus kanilankayan yaglaong, 26 “Aw gosto nang otaw ako yangpangagdan naan, awgaid buku ak nang dakorasang ginawa naan, yang dakora sang ginawa naanyang kanaan ama aw ina aw asawa aw mangaanak aw manga lomon naan, dili yaan na otawamaimo kanak inindo. Awyaan yang dakora naanyang kanaan kinaboi dili yaan amaimo kanakinindo. 27 Yang otaw na yamalluk mangagadsang kanak pagindo kay daw patayun, yaan naotaw dili amaimo kanak inindo. 28 Yang amagadkanak, madyaw aw onaun naan dumdumun yangkarisud pono sang pagpangagad kanak. Maynangpagdumdum nang magaimo sang baray, udum-dumun yang pagagasto magnari katapos yaan nabaray. 29 Kay buku nang madyaw yang magaidmagindug yang arigi na di amatapos yang baray.Kariko nang mikita sang baray na di amataposnang tagtomon, magasodi silan. 30 Magalaongsilan, ‘Madyaw pa yang di otollok yang arigi awdi matapos.’ ” 31Yoman maglaong si Jesus, “Yangari na aon samporong mararan na sondaro, awmagandam yaan na mapaggira sang ari na aonkarowaan na mararan na sondaro, onaun naandumdumun daw domaug yaan daw dili. 32 Awdumdum naan na di madaug, osogoon naan yangkanaan pangabaga na mosongon saan na ari an-tak magosay.” 33 Laong ni Jesus, “Aw mabaragkaw nang maski nana na kanmo butang, di kawamaimo kanak inindo. Madyaw yang ayawanmayo yangmaski nana na dakoramayo antak akora yang dakora mayo.”

Yang Asin na Wa Day Kabos(Mateo 5:13; Markos 9:50)

34 Yagaindo si Jesus kanilan, laong, “Yang asinmadyaw kay yakananaman sang pagkaan, toyoawkawaraan da yaan sang kaasin di damakabarikyang nanam naan na asin. 35 Aw wa day nanamnang asin, wa day kabos. Asarabul da nangtagtomon. Butangan sang ginawa mayo yangdyudungug mayo na pyagaindo ko.”

15Yang Karnero na Yamatanak(Mateo 18:12-14)

1 Aon oman allaw na yodorod kang Jesus yangmadaig na mannokot sang miyoras aw yang ka-daygan na manga otaw na arag makasasara kayantak maningug sang pagindo ni Jesus. 2 Pagkitakanilan nang manga Pariseo aw manga mag-indoway sang balaod, syasaway nilan si Jesus,laong, “Nanga yaan yapagobay sang makasasaraaw papagsaro sang kaan?” 3 Kayan yagindosi Jesus sang manga Pariseo aw manga magin-doway sang balaod na pyapaagi sang sambingay,laong, 4 “Aw aon kanmo sang gatos na karnero,aw katanak yang sambook, bukung apanawanmo yang kasiyaman aw siyam disang panam-samanan kayan yaganap kaw sang sambook nayamatanak? Agaw kaw mori da sang kadaygan,kinita da mo yang yamatanak. 5 Aw kinita da moyang yamatanak, gauma kaw, sisipit mo agbaray.6 Pagdatung mo sang baray mo, tyatawag moyang simbaray mo aw amigo mo, laong, ‘Maga-uma da kita kay kinita da yang kanak karnerona yamatanak.’ ” 7 Laong ni Jesus, “Maynaanoman yang kapaguma nilan dato langit pagkitanilan sang sambook na otaw na yamayaw sangkanaan sara. Yang kapaguma nilan sang maskisambook da na gasusul sang sara dakora pasang kapaguma nilan nang kasiyaman aw siyamna otaw na wa magasusul kay dumdum nilanna madyaw yang kanilan imo.” Maynaan yangpagindo ni Jesus sang manga Pariseo kay ya-gaosip silan, laong, “Nanga yapagobay yaan sangmanga makasasara?”

Yang Sambook na Sapi na Yamatanak8Yoman magindo si Jesus sang manga Pariseo,

laong, “Yang bobay na aon dyayawna samporongbook na sapi, aw kyakatanakan yaan sang sam-book, usugaan naan yang ilawan, awarisan naanyang lagus antak kitaun yang sapi na yamatanak.Baya da naan atangkui yang pagwaris na kinitada. 9 Pagkita naan oman sang kanaan sapi,tawagun naan yang kanaan amigo aw simbaray,laong, ‘Magauma da kita, kinita da ko yang kanaksapi na yamatanak.’ 10 Maynaan arag,” laong niJesus, “yang kapagumanangmanga tagalangit nasogwanunnangDios, pagkita nilan sang sambookna yamayaw sang kanaan sara, gauma.”

Yang Anak na Maynang Yamatanak

Lukas 15:11 117 Lukas 16:511 Yabay magindo si Jesus sang manga Pariseo

na gasaway kanaan sang pagobay naan sangmanga makasasara. Yagalaong si Jesus, “Aonotaw na dowa yang kanaan anak na usug. 12Yangkimod yagalaong sang kanaan ama, laong, ‘Ata-gan da kanak, kay ama, yang kanak kabain sangkanmo pyanmowan na atarikdan mo.’ Kayanbyain nang ama nilan sang dowa na anak naanyang kanaan pyanmowan. 13 Pagkadogaydogay,byarigya nang kimod yang kanaan kabain kayanyomanaw, dyara ra naan yang kyasapiyan sangkanaan kabain. Yapanaw yaan adto sang maawatna banwa. Disaan, yabay naan sapadan yangkanaan sapi nang paggasto sang maski nana nabibili. 14 Wa akadogay, yabos da yang kanaansapi. Yaan na banwa dyadatung nang gutumna dagdagu. Kayan kyarisudan da yaan na waday akanarigan naan. 15 Aon otaw disaan nabanwa na kyakasurudan naan sang gawbuk. Yaanyang pyapagawbuk kanaan yang pagtonggo sangmanga baboy. 16Makaan garo yaan sang kyakaannang baboy na paris nang manga golay kay la-ban yamagutum yaan. Wa yaan apakaana ni-lan. 17 Kayan yakaungud yaan adto sang amanaan, laong nang dumdum naan, ‘Bay ak mataydisini na banwa, digkang ama, yallorokas yangmaggawbukay. 18 Yang madyaw sini omori akoagkang ama,magalaong ak kanaanna yakasara aksang Dios aw yakasara ak kanaan. 19 Magalaongak kanaan na buku nang madyaw pagangarananpa ako nang kanaan anak, maski imoon naan akosogwanun gaid naan.’ 20 Kayan yomanaw yangkimod na omori dato sang kanaan ama. Maawatpa yaan, baya maibaw, kinita da yaan nangkanaan ama. Yamallaat yang ama, yadaraganyaan sang kanaan anak awgugura kayanyarukan.21 Yagalaong yang anak, ‘Yakasara ako, kay ama,sang Dios aw ikaw arag ak yakasara kanmo.Buku da madyaw na pagangaranan pa ako nangkanmo anak.’ 22 Awgaid yang ama yagatawagsang kanaan manga sogwanun, laong, ‘Kallugamayo adi kamanga yang mangkadyaw na dagomantak magilis yang kanak anak. Sapatosi awpapaningsinga. 23Kamanga yang baka na matabaaw iyawa mayo. Magapista kita kay yomori yangkanak anak. 24 Yaning anak ko, dumdum ko,yamatay da. Adoon yomori yaan, yamaboi pasa kadi. Nangaon maynang yamatanak, adoonkinita da.’ Kayan yagpista silan.

25 “Yang anak na magorang aadto pa sang

pawa. Yomori yaan agbaray, yudungug yaansang gimbal aw yang yanagsayaw. 26 Yoosipnaan yang sogwanun nilan, laong, ‘Nanga yani?Nanga si ama gapista?’ 27 Laong nang sogwa-nun, ‘Yomori da yang kanmo mangod. Pya-paiyaw ni ama mo yang baka na mataba kaylaban yaan gauma na yomori da yang anak naan.’28 Awgaid yamadaman yang anak na magorang.Wa yaan usurud sang baray. Wakaw yologwayang ama, kyakadtowan naan yang anak naan,dyadadyayaw naan barawun antak arag sumu-rud. 29 Awgaid yimibak yang magorang, ‘Nana,kay ama, anay da ko maisu maggawbuk ak dinikanmo. Way sogo mo na syosopak ko. Agadsambook da na kambing, wa mo ako atagi naipistaan ko yang kanak manga amigo. 30 Awgaidyadatung yaning anak mo na kimod na gakayamsang kanmo sapi sangmanga bobay, pipistaanmoyaan nang mataba na baka.’ 31 Kayan yaglaongkanaan yang ama naan, laong, ‘Ikaw, kay tin, aanila kaw kanak maguya, kariko nang kanak pyan-mowan arag kanmo. 32Madyaw namagauma kitaadoon kay yang kanmo mangod, dumdum ta nayamatay da, adoon yomori da, boi pa man kadi.Magauma da kita na adoon kinita da.’ Maynaanyang pyagalaong nang kanilan ama,” laong niJesus. Maynaan yang pagindo ni Jesus sangmanga Pariseo na gasaway kanaan sang pagobaynaan sang manga makasasara.

16Yang Yagadomara na Maat yang Batasan

1 Kayan yoman magindo si Jesus sang mangainindo naan, laong, “Aonmayaman na otaw. Bya-batokan yaan nang otaw na yang gadomara sangkanaan pyanmowan yagakayam sang kanaansapi. 2Wakaw pyapatawag naan yang pyapagdo-mara naan kayan yosip naan, laong, ‘Matungtungagaw, kay lagi, yang pyagalaong nilan na kanmoimo? Adaraun adi kanak yangmanga listaan sangkanak pyanmowan. Di da kaw apagawbukun.’3Pagpanawnang gadomara, laong nang dumdumnaan, ‘Omonnono ra ako sini, na akamangan daako nang kanak magsosogo sang kanak gawbuk.Wa day amasapi ko. Di ak makagaga magpawa,amaarig ako sang kadaygan mangayo.’ 4 Laongnang dumdum naan, ‘Yang madyaw sini, mag-aanap ak sang manga otaw na akapaguyaan komallaw aw wa day gawbuk ko.’ 5 Kayan py-atawag naan yang yakaotang sang kanaan mag-sosogo. Yoosip naan yang isa, laong, ‘Pila yang

Lukas 16:6 118 Lukas 16:25yootang mo sang magsosogo kanak?’ 6 Yimibakyaan, laong, ‘Sang gatos na ka lata na lana nangolibo.’ Pyagaindo yaan nang yagadomara, laong,‘Yani yang lista sang kanmo otang. Ilista moadoon yang karimaan gaid yang kanmo otang.’7 Kayan yosip nang gadomara yang isa omanna yakaotang, laong, ‘Ikaw, pila yang kanmootang?’ Yimibak yaan, laong, ‘Sang gatos na kasako na omay.’ Laong nang yagadomara, ‘Yaniyang lista sang kanmo otang. Ilista mo adoonyang kawarowan na ka sako.’ 8 Pagkatigam nangmagsosogo saan na imo nang kanaan yagado-mara na limbongan, yagalaong yaan, ‘Ungudanna otaw yaan. Matigam magpaagi sang makaboikanaan.’ ” Kayan yaglaong si Jesus, “Yangwa otoolaban matigam magpaagi sang makaboi kanilan,daug nang buku nang tomotoo yang katigamannang manga tomotoo.

9 “Na kamo,” laong ni Jesus, “yang kamayokadato, atagan mayo sang yamangkaukud antakaw mawara da yang pyanmowan mayo, atangka-pun kamo diglangit. 10Yang otaw na maski tagbida yang pyapagawbuk kanaan, matinomanunyaan, arag yaan matinomanun aw madaig yangpagawbuk kanaan. Aw yang otawnawa akanarigiaw tagbi da yang sarig kanaan, labi pa mo sa awmadaig yang sarig kanaan, dili akanarigan. 11Awbuku kaw nang matinomanun sang kanang otawpyanmowan, dili ibilin kanmo yang pagatag nangDios na madyaw. 12 Aw buku kaw nang mati-nomanun sang pagdomara mo sang pyanmowannang kadaygan, dili kanmo aatag nang Dios yangmadyaw na barus.

13 “Yang sogwanun dili makapaggawbuk sangdowa na magsosogo. Kay aw dowa yang mag-sosogo kanaan, akaparaatan naan yang isa,akarugunan naan yang isa. Yang isa, pangagadannaan, yang isa osodiin naan. Kamo, aw yaan yangdakora sang dumdummayo yang sapi, buku nangdakora sang dumdummayo yang Dios.”

Yang Manga Pagindo ni Jesus(Mateo 11:12-13; 5:31-32; Markos 10:11-12)

14 Pagdungug nang manga Pariseo saanna pagindo ni Jesus, syosodi nilan si Jesus,kay dakora sang dumdum nilan yang sapi.15Yagalaong si Jesus kanilan, “Kamo, gaimo kamonang madyaw asang atobangan nang otaw antakkamo bantogan, awgaid yatigam yang Dios sangginawa mayo. Yang otaw na pyagabantog nang

otaw, yaan yang way asoy asang atobangan nangDios.”

16 Laong ni Jesus, “Nang wa pa adatung siJuan na magbawtismoway na magaindo kamayo,yang gaindo kamayo yang balaod na syosolatkadini ni Moises aw yang manga pagindo nangmanga propeta nang Dios. Adoon pyagindo dakamayo yang pagsakop nang Dios sang mangaotaw. Madaig yang yurugut magpasakop sangDios. 17 Ayaw magdumdum na way kabos nangbalaod ni Moises. Way amawara sang kanaanbalaod. Aon allaw na amawara yang langit awyang lopa awgaid yang balaod ni Moises, diamawara, maski tagbi da dili amawara. 18 Diliamaparin yaan na balaod ni Moises na yang usugna yamayaw sang kanaan asawa antak manga-sawa yaan sang kadaygan na bobay, yaan nausug yalapas sang balaod kay yakasara yaan sangbobay. Arag yakasara sang bobay yang usug nayangasawa sang bobay na bibiyaan.”

Yang Mayaman na Otaw aw si Lasaro19 Yabay magindo si Jesus, laong, “Aon maya-

man na otaw na yandadagom nang madyaw,allawallaw yakaan sang madyaw na pagkaan.20 Disang pilwangan sang arad nang baray naan,gakorang si Lasaro na dyadara nang otaw an-tak mangayo yaan nang sapi sang lomarabay.Yamasakit si Lasaro, yamarimpud yang lawasnaan nang laro. 21 Gosto ni Lasaro makaansang yangkaorog na momo nang yakaan sanglamesa nang mayaman. Gakorangkorang yaan,kyakaagiyan nangmanga ido kayan inilasan yangkanaan laro. 22 Pagkamatay ni Lasaro, dyadarayaan nang manga tagalangit na sogwanun nangDios dato sang datnganan nang manga tomo-too sang Dios, masaid kang Abraham si Lasaro.Arag yamatay yaan na mayaman kayan lyubung.23 Yang datnganan naan yang pyagangaranannang Hades, laban kyukudul yaan disaan. Pagin-garo naan, kitaun naan si Abraham aw si Lasarona gaingkod masaid kang Abraham. Maawatsilan sang datnganan nang mayaman. 24 Kayanyagtawag yang mayaman kang Abraham, laong,‘Kay bapa, kallaati ako. Pakadiya kanak si Lasaro,asarokon nang tollo naan yang tobig, apatu-tudun sang dila ko kay laban ak kyakarasayannining atoron.’ 25 Yimibak si Abraham sangmayaman, laong, ‘Kaundi, kay tin, yang kanmokinaboi na adto pa kaw sang donya. Kariko nangmangkadyaw arag yamaaron kanmo dato. Si

Lukas 16:26 119 Lukas 17:17Lasaro kyakarisudan dato sang donya, adoon diniapagumaun, ikaw yang apakarisudan. 26 Durugaon yaning pagurangan ta na dagdagu na bitona laban mararum na di amaagi. Yang makadtogaro kamayo sikun disini dili makaagi. Aw kamodato way makaagi na madatung adi.’ 27 Kayanyaglaong yang mayaman, ‘Aw maynaan, kaybapa, gosto ko na osogoonmo si Lasaro adto kangama 28 kay lima yang kanak mangod na usug.Pagaindoon ni Lasaro antak dili silan siminganisiningmarisud na datnganan.’ 29Yimibak kanaansi Abraham, laong, ‘Madaig dato kanilan yangpagindo na pyapasolat nang Dios, yang pyapaso-lat naan kang Moises aw yang pyapasolat naansang manga propeta. Yang madyaw maningugsilan saan na pagindo.’ 30 Laong nang mayaman,‘Dili maningug silan saan, kay bapa, yaan yangmadyaw yang aon makadto kanilan na sikunmatay antak ayawan nilan yang kanilan imo namaat nang Dios kayan yangagad sang pagindonaan.’ 31 Yimibak kanaan si Abraham, laong,‘Aw di silan maningug sang pyapasolat nang Dioskang Moises aw yang manga propeta, arag disilan motoo maski aon omori na sikun matay.’ ”Maynaan yang pagindo kanilan ni Jesus.

17Yang Otaw na Gaindo sang Kadaygan antak

Makasara(Mateo 18:6-7,21-22; Markos 9:42)

1Yagaindo si Jesus sang kanaan manga inindo,laong, “Amag domatung sang ungud nang otawyang akaponowan nang sara. Dagdagu yangsilot sang otaw na gaindo sang kadaygan antakmakasara sangDios. 2Madyawyang alaboon yaanna otaw sang laod na ubugatan yang liyug naannang bato antak di yaan makadara sang maskisini na yotoo kanak. Kay laban marisud yangpagsilot sang otaw na gapono sang sara nangkadaygan. 3Wakawmagkido kamo antak di kamokaponowan nang sara nang kadaygan.

“Aw magimo nang maat kanmo yang sang kaotaw, sagdaa yaan sang pagimo naan sang maat.Awmagsusul yaan na di damagaimo saan, pasay-lowa. 4Maski makapito nang sang allaw magimoyaan kanmonangmaat, awdomorod yaan kanmona magalaong kanmo, ‘Pasaylowa ako, kay lagi,saan na imo ko kanmo na maat,’ abaya yaanpasaylowa, ayaw pagkaomo.”

Yang Pagkanarig

5 Kayan yaglaong yang manga apostol kangJesus, “Dogangi, kay Ginoo, yang pagkanarignami kanmo antak laban kami makapangagad.”6 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Aw abay mag-dogang yang kamayo pagkanarig kanak na may-nang pagtorin nang tanum sikun sang tatagbina bini, kayan aw maglaong kamo sang dagdaguna kaoy, ‘Kagabot na kaoy aw pakatanum adtosang laod,’ maparabay mangagad yang kaoy sangpyagalaong mayo.”

Yang Sogwanun Mangagad sang Sogo nang Yaga-sogo Kanaan

7 Yagaindo kanilan si Jesus, laong, “Aw aonsogwanun mo na gabantay sang kanmo mangakarnero, aw buku gadaro sang kanmo pawa, awmori yaan sang kanmo baray, dili mo pagalaon-gan yaan, ‘Makaan da kaw.’ 8Buku nangmaynaanyang batasan ta sang sogwanun. Awgaid yaniyang pagalaong mo sang sogwanun, ‘Pagloto dasang akaanun ko aw butangan sang lamesa, awmatapos dak komaan, makaan da kaw.’ 9Arag dilikita magapasalamat sang sogwanun sang kanaangawbuk kay yagaid yaan mangagad sang sogo takanaan. 10 Maynaan oman kamo, aw yaimo damayo yang kariko nang sogo nang Dios, ayawmagdumdum na aon otang nang Dios kamayosang kamayo iimo. Awgaid magalaong kamo,‘Sogwanun gaid kami naan na yagaid kami mag-imo sang kanaan pyagasogo. Way abantogonna imo nami.’ ” Maynaan yang pagindo ni Jesuskanilan.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Samporong ka Otawna Aon Laro na Sanla

11Pagpanaw ni Jesus na misingadto Jerusalem,yaan yang yaagi naan yang pagurangan nangmanga banwa na Samaria aw Galilea. 12 Yamagiyaan asang isa na barrio, syosongon yaan nangsamporong ka otaw na sanlaun. Gaindugsilan disang kaawatawatan, 13 gatawag kang Je-sus, laong, “Kay Ginoo Jesus, kallaati kami.”14Yamatobang si Jesus agkanilan kayan yaglaong,“Singadto sang magampoway disang templo an-tak kitaun naan yang lawas mayo na yagkadyawda.” Kaba silan yapanaw, yagakadyaw yangkanilan sakit. 15 Pagkita nang isa kanilan nawa day sanla sang lawas naan, yatangag yaanagkang Jesus, laban yaan yamapanumdum sangDios. 16 Yolood yaan asang atobangan ni Jesus,gapasalamat. Taga Samaria yaan, buku nangJudio. 17 Yagalaong si Jesus, “Bukung samporo

Lukas 17:18 120 Lukas 18:6silan yang yanagkadyaw sang sakit? Toyo isagaid yang yatangag. 18Yadtong siyam wa oori namagapasalamat sang Dios. Yani gaid yang yomoriani yaning buku nang Judio.” 19 Kayan yaglaongsi Jesus sang taga Samaria, “Kaindug da, kay lagi,unug da. Yang kanmo pagkanarig kanak yangyakapagkadyaw sang lawas mo aw ginawa mo.”

Yang Pagari nang Dios(Mateo 24:23-28,37-41)

20 Yang manga Pariseo yanagosip kang Jesus,laong, “Kano magpono yang pagari nang Diosasining donya?” Yimibak si Jesus, laong, “Yangpagari nang Dios di agadan nangmanga toosananna ikitaun. 21 Dili silan makapaglaong, ‘Tanawa,aani la yang pagari nang Dios.’ Di makapaglaong,‘Yadto kay yang pagari nangDios,’ kay iyan adoonyang pagari nang Dios sang ginawa nang mangaotaw.”

22 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan mangainindo, “Aon allaw na madatung na gosto mayomaparabay ako mori asang donya na magaari datoyo di pa ako. 23 Aw magbatok silan kamayo,laong, ‘Dyomatung da si Kristo, aadto magauya,’ayaw kamo magkadto. Aw maglaong silan, ‘Aanikay yaan,’ di da kamo magpangagad saan. 24 Kayako na gyugual nang Anak nang otaw, aw magarida ako, sakadyap da ak domatung asining donyamaynang kilat na sakadyap da makarimpud sangbanwa. 25Toyo adoon namanga allaw, adatungunak nang karisud na itigkuran ko. 26Yang amapag-guna sang manga otaw aw magbarik ak asiningdonya, amasiling nang yamapagguna kadini nangtimpo ni Noe. 27 Kay kadini nang wa pa ulunup,wa silan makaungud daw nanang amapaggunakanilan. Yanagkaan silan, yanaginum, yanag-pangasawa matag dyomatung yang allaw nangpaglasak ni Noe sang barko na pyagangaranannang arka. Wara silan makaungud sang Diosmatag lyunupan yang donya kayan yangkaru-mus silan. 28 Maynaan oman yang yamapag-guna dig Sodoma nang timpo ni Lot. Yam-abarag silan komaan, yamangkabarag managin-uminum, managpamili, managbarigya, yanag-pananum silan, yanaglindug sang manga baray.Wa silan makaungud sang Dios. 29 Pagpanaw niLot dig Sodoma, pyapabugsak nang Dios yangatoron asang maguya dig Sodoma kayan yabossilan matay. 30Maynang yakatokaw na pagpataysang taga Sodoma, maynaan yang pagori ko asin-ing donya, makatokaw.

31 “Aw domatung da ako oman, yang otaw naaggowanang kanaanbaray dili dakmanmagdum-dum yaan sang kanaan pyanmowan na musurudgaro yaan na makamang. Aw yang otaw na asangkanaan pawa dili magadumdum na omori yaanagbaray. 32 Dumduma yang kyakainangan nangasawa ni Lot na yilinggi adto sang kanaan baraydato Sodomana omori garo. 33Yang otawna yaangaid yang yabay pamakotan yang maboi yaandisining donya, akawaraan yaan sang kanaan kin-aboi; awgaid yang otaw na wa akapannogon sangkanaan kinaboi maski apatayun yaan tungudsang pagpangagad kanak, yaan yang akaaronannang kinaboi na sikun sang Dios.” 34Kayan yabaymaglaong si Jesus, “Aw domatung ak oman, yangdowang ka otaw na yagakorang disang sobay,yang isa akamangan, yang isa akaayawan. 35Yangdowa na bobay na yagaagad maggaring, yangisa akamangan, yang isa akaayawan. 36 Yangdowang ka otaw na gaagad asang pawa, yang isaakamangan, yang isa akaayawan.” 37 Yanagosipsilan kang Jesus, laong, “Midiin yaan kapagguna,kay Ginoo?” Yimibak si Jesus, laong, “Daw wainyang lawas nang patay, disaan yanagtipon yangmanga banog.”

18YangSambingaybain sangBaronaBobayawyang

Magookom1 Yoman si Jesus magindo kanilan antak abay

silan magampo sang Dios na di amaomo. 2 Laongni Jesus, “Disang syodad aon magookom nagaosay sang manga kaso, wa yaan atangkap sangpagindo nang Dios, aw yang pyagalaong nangotaw, wa yaan ubunanga. 3 Disaan na syodadaon baro na bobay na yabay magkadtoon sangmagookom antak dapitan yaan, laong nang baro,‘Tabangi ako, yang yokontara kanak gosto naanna yaan yang magapanmo sang kanak pyan-mowan.’ 4 Yadogay tomangkap yang magookomsang pyagalaong nang baro. Kayan kay yain-gul da yaan na yabay kaonan nang baro wakawlaong nang dumdum naan, ‘Maski wa ak manga-gad sang Dios, aw maski di ak magkallaat sangotaw, 5 atabangan da ko yaan na baro na yabaykomani antak di da ak marintangi.’ ” Maynaanyang pananglitan na pyagaindo ni Jesus kanilan.6 Kayan yaglaong si Jesus, “Dumduma yang pya-galaong naan na magookom. Maski buku nangmatorid na otaw yaan, yatabang yaan sang baro

Lukas 18:7 121 Lukas 18:28na yabay magpakallaat kanaan. 7 Yang Dios,atabanganmannaanyang kanaan sakopna yabaymapatabang kanaan, dili yaan magatangku sangkanaan pagtabang, yabay yaan maningug sangkanilan pagampo. 8Makusug yaan domapit sangkanaan manga otaw.” Kayan yoman maglaongsi Jesus kanilan, “Maski minda naan yang pagta-bang nang Dios sang otaw, aw domatung da akoman asining donya, tagbi da yang motoo sangpyagalaong nang Dios.”

Yang Sambingay bain sang Pariseo aw yang Man-nokot sang Miyoras

9Yomanmagsambingay si Jesus na pyapakurugnaan yang kanaan pagindo sang manga otaw nagadumdum na yang kanilan imo yang madyawnang Dios aw pagparabaw silan sang arag otaw.10 Laong ni Jesus, “Aon dowang ka otaw, yang isaPariseo, yang isa mannokot sang miyoras. Gasi-panik silan sang templo, managampo sang Dios.11 Gaindug yang Pariseo, gaampo, sayda naanyang yudungug sang kanaan pagampo, laong,‘Kay Dios, laban madyaw yang ginawa ko kaybuku ak nang maynang kadaygan na otaw namanga limbongan, manga magaro, manga otawna yakasara sang bobay. Buku ak nang maatna otaw maynaang mannokot sang miyoras nagaindug disadto. Ako, madyaw yang imo ko.12 Kada simana makadwa wa ak akaan, yabayak gaid magampo. Yaatag ko sang templo yangkasamporo nang kariko nang kyakasapiyan ko.’Maynaan yang pagampo nang Pariseo,” laong niJesus. 13 “Yang mannokot sang miyoras na gain-dug nang maawatawat sang Pariseo, wa iingaroagtaas, yagapamoog sang kanaan aba na gasusulnang kanaan sara, laong naan, ‘Kallaati ako, ikawna Dios, kay yakasara ako kanmo.’ ” 14 Laongni Jesus, “Yang mannokot sang miyoras yangyomori agbaray na pyapasaylo nang Dios, awgaidyang Pariseo, wa apasaylowa nangDios. Kay yangotaw na yagaparabaw sang arag otaw, yaan yangapakulludun nang Dios. Awgaid yang otaw nawa magaparabaw, yaan yang aparabawun nangDios.”

Tyatawag ni Jesus yang Manga Isu Agkanaan(Mateo 19:13-15; Markos 10:13-16)

15 Aon mamangaysu na pyandadara nangmanga taganak adto kang Jesus na antakdamdamun ni Jesus, aampo naan. Pagkitakanilan nang manga inindo ni Jesus, sagdaunnilan yang manga otaw na gadara sang manga

isu. 16 Awgaid tyatawag ni Jesus yang mangaisu agkanaan, kayan yaglaong yaan, “Ayawmayo pagpunpuni yang manga isu na makadikanak, kay yang maynilan na yamanarig kanakpagasakopon nang Dios. 17 Butangan mayo sangdumdum mayo yaning pagalaong ko adoon. Awdili kaw manarig sang Dios maynang pagkanarignang isu sang kanaan ina, di kaw pagasakoponnang Dios.”

Yang Pangoro nang Manga Judio Yapagbarawkang Jesus

(Mateo 19:16-30; Markos 10:17-31)18 Aon pangoro nang manga Judio na yapag-

baraw kang Jesus, laong, “Balaan kaw, kay Ginoo.Pagindowa ako sang imoon ko antak pagsakoponakonangDios nangway kataposan.” 19Yimibak siJesus kanaan, laong, “Nanga pyagalaong mo akobalaan? Yang Dios gaid yang balaan.” 20 Kayanyaglaong si Jesus, “Yatigam da kaw sang mangabalaod nang Dios na yagalaong, ‘Ayaw magipidsang buku nang kanmo asawa, ayaw magpataysang arag kamo otaw, ayaw magpangindakaw,ayaw magpanistigos sang kagaro, taoda yangkanmo ama aw ina.’ ” 21 Yagalaong yang otaw,“Anay da ko maisu yangagad ak sang karikonining balaod nang Dios.” 22 Pagdungug saan niJesus, magindo yaan, laong, “Isakman yang imona wamo akatoman. Barigyaan yang kariko nangpyanmowan mo kayan yang bayad saan, pan-gatagan sang manga pobre. Aw matapos da moyaan imoon, simingadi kaw kanak, amagad kawkanak. Aw maynaan yang imoon mo, akaaronankaw nang mangkadyaw diglangit.” 23 Pagdungugnang pangoro saan na pagindo ni Jesus, labanmaundug yaan kay madyaw naan yang kanaankadato.

24 Pagkita ni Jesus sang kabugat nang ginawanaan, yagalaong si Jesus, “Labanmarisud sa agawyang mayaman mapasakop sang Dios. 25 Kayyangmayamanna dakora nang ginawanaan yangkanaan kadato, di makasurud sang kasakopannang Dios kaba di pa makasorog yang ayup nakamelyo sang tuub nang dagum.” 26Yang yudun-gug sang pyagalaong ni Jesus, gaosip kanaan,laong, “Aw maynaan, sini pa yang pagasakoponnang Dios?” 27 Yimibak si Jesus, laong, “Yangdili amaimo nang otaw, amaimo nang Dios. Waymarisud naan.”

28Kayan yaglaong si Pedro, “Tanawa, yayawanda nami kariko nang kanami pyanmowan kayan

Lukas 18:29-30 122 Lukas 19:12yomagadagad kami kanmo.” 29-30 Yimibak si Je-sus, laong, “Pagalaong ko kamayo adoonnamaskisini na yapanaw sang kanaan baray aw asawa awmanga lomon aw taganak aw manga anak naanantak magbatok bain sang pagsakop nang Diossang manga otaw, yaan yang makadawat sanglaban dakora na barus disining donya aw aragmallaw yaan amaboi nang way kataposan datosang Dios.”

Yang Katlo na Paglaong ni Jesus bain sang KanaanKamatayun

(Mateo 20:17-19; Markos 10:32-34)31 Kayan pyasaid ni Jesus yang kanaan manga

inindo na samporo aw dowa aw paglaong kani-lan, “Adoon yasaka pa kita ag Jerusalem. Awdomatung kita adto amatoman yang kariko nangsyosolat kadini nang manga propeta nang Diosna amapagguna kanak. 32 Adaraun ak nilan sangmanga otawna buku nang Judio, osodiin ak nilan,olopigan ako aw tobadi ako. 33 Obonaran aknilan kayan pyatay ako, toyo magaboi ako omannang katlong allaw.” 34 Yang manga inindo niJesus wamakadarag sang pyagalaong naan. Yangkaologan nang kanaan sorit wa silan akatigamkay yang dumdum nilan tobok yang akainanganni Jesu Kristo.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Bota(Mateo 20:29-34; Markos 10:46-52)

35Gapadadatung si Jesus sang syodad na Jeriko.Aon otaw na bota na gaboroko asang kilidnang daran, yangayo nang sapi sang lomarabay.36 Pagbati naan sang magkadaig na yamagad niJesus, magosip yang bota, laong, “Arag sini kamona yalabay disini?” 37 Yimibak silan, laong,“Si Jesus na taga Nasaret.” 38 Pagdungug naansaan, magtawag yaan kang Jesus, laong, “KayJesus, ikaw na sompaw ni Dabid na pyapakaninang Dios, kallaati ako.” 39 Yang yanagonakang Jesus, gasagda sang bota, laong, “Katingun,ayaw magtawag.” Sana laban da gyagaan yangpagtawag naan, laong, “Kay Jesus na sompawni Dabid, kallaati ako.” 40 Pagdungug kanaanni Jesus, magtangku yaan na yapanaw, kayanyagsogo yaan sang manga otaw, laong, “Gagadamayo yaan ani.” Pagkasaid nang bota kang Jesus,osipin ni Jesus, laong, 41 “Nanang gosto mo naimoon ko kanmo, kay baklug?” Yimibak yaan,laong, “Mikita da garo ako, kay Ginoo.” 42 Laongni Jesus, “Mikita da kaw, yang kanmo pagkanarigkanak yakapagkadyaw kanmo.” 43 Yaparabay da

yaan kimita, kayan yomagad dakman ni Jesus,laban yaan yamapanumdum sang Dios. Yangmanga otaw na yikita sang papagkadyaw kanaan,yagabantog sang Dios.

19Si Jesus aw Si Sakio

1 Dyomatung da si Jesus ag Jeriko, yamagidisaan. 2 Dig Jeriko gauya si Sakio na pangoronang manga mannokot sang miyoras, mayamanyaan. 3 Gosto naan garo mikita kang Jesus toyokyakasaringgan nang madaig na otaw na ilibotkang Jesus kay makagpa si Sakio. 4 Wakawyadaragan yaan, yagaona disang daran na agiinni Jesus. Gapanik yaan sang kaoy antak yaankimita kang Jesus. 5Pagdatung ni Jesus sang kaoyna pyapanik ni Sakio, mingaro, kayan yaglaongkanaan, “Pakaanug adi panaog, kay Sakio, ama-gad ak asang baray mo, magauyauya ako adoonna allaw.” 6 Yaparabay si Sakio manaog. La-ban yaan gauma na misingadto kanaan si Jesus.7 Awgaid yang manga otaw na yikita kang Jesusna yakadto kang Sakio, maat nilan. Gasaway silankang Jesus, laong nilan, “Nanga si Jesus makadtosang baray nang otaw na saraun.” 8 Awgaidpagbarawbaraw ni Jesus aw si Sakio dato sangkanaan baray, yimindug si Sakio kayan yaglaongkang Jesus, “Yani yang imoon ko, kay Ginoo, yangkatunga nang kanak manga pyanmowan, pan-gatag ko sang yamangkaukud. Aw yang mangaotaw na lilimbongan ko nangaon, odogangan kongidtong isa na kyarimbongan ko nang opat.”9 Yagalaong si Jesus kang Sakio, “Pyasaylo rakaw adoon, kay Sakio, sang kanmo sara aw yangsakop mo disining baray, arag pyasaylo ra. Ikawna sompaw ni Abraham, maynang pagkanarigni Abraham sang Dios yang kanmo pagkanarigkanak. 10 Ako na gyugual nang Anak nang otaw,yakani ak sang donya kay gaanap ako sangmangaotaw na maawat sang Dios antak silan pagsako-pon nang Dios.”

Yang Sambingay bain sang Sapi na Bibilin(Mateo 25:14-30)

11 Yang manga otaw na yanagpaningug sangpagindo ni Jesus, ungud nilan aw domatung dasi Jesus ag Jerusalem yaan yang pagpono nangpagari nang Dios disang donya. Kay agput dasilan domatung ag Jerusalem, 12wakaw, yagaindosi Jesus kanilan, laong, “Aon dungganun na otaw

Lukas 19:13 123 Lukas 19:39na yakadto sang maawat na banwa antak kaaro-nan nang gaom namagaari. Aw papagpangoroonda yaan, makaori kono. 13 Wa pa yaan apanaw,tyatawag naan yang kanaan samporo na sogwa-nun. Kada isa kanilan yatagan nang sapi, laong,‘Yani na sapi ibilin ko kanmo, apadogangan momatag omori ako.’ Kayan pyanawan naan silandisaan. 14 Awgaid yang maguya disaan na banwamaat nilan yaan na otaw. Wakaw aon syosogonilan namakadto saan na banwa antakmagbatokadto, magalaong, ‘Di apapagpangoroon kanamiyaan na otaw, maat nami.’

15 “Maski pyagadiliyan nilan yaan, yataganyaan nang gaom sang pagkapangoro. Kayanyomori yaan asang kanaan banwa. Pyaparabaynaan patawag yang samporong ka otaw nabibilinan naan nang kanaan sapi. Gosto naanmatigam daw pila yang dogang nilan sang sapi.16 Yagalaong yang yamaona domatung, laong,‘Kay pangoro, yani kay yang kanmo sapi nabibilin mo kanak, kyakadogangan nang sam-poro.’ 17 Yagalaong yang pangoro, ‘Madyawkaw na sogwanun, matigam kaw magdomara.Matinomanun kaw sang tagbi da na bibilin kokanmo, wakaw adoon apagpangoroon ta kawsang samporong ka syodad.’ 18Kayan dyomatungyang kadwa na sogwanun, laong, ‘Yani kay yangkanmo sapi, kay pangoro, na bibilin mo kanak,kyakadogangan nang lima.’ 19 Yimibak yangpangoro, laong, ‘Ikaw, apagpangoroon ta kawsang limang ka syodad.’ 20 Kayan dyomatungyang sogwanun na yagalaong, ‘Yani kay, kaypangoro, yang kanmo sapi na bibilin mo kanaknangaon. Pyopotos ko nang panyo kayan dyayawko. 21 Yamalluk ak kanmo, kay ikaw maigpit naotaw. Aw pyapagnegosyo mo sang sapi, gostomo na aon garansia. Aw yagasool kaw sangpagtanum, akaimanan mo na aon amakamang.’22 Yimibak kanaan yang pangoro, laong, ‘Ikawyang sogwanun na di kanarigan. Gapakatigamkaw na ikaw yakasara. Aw yatigam kaw na akoyang maigpit, na madawat ak nang garansia awpyapagnegosyo ko sang sapi, namadawat ak sangabot aw yagasool ako sang pagtanum, 23 nangayaan na sapi wa mo ubutangan sang bangkoantak madawat ko garo yang tubo naan na sapiadoon nining pagori ko?’ 24Kayan yaglaong yangpangoro sangmanga otaw na yanagindugmasaidkanaan, laong, ‘Bawiya yang sapi ko digkanaan,atagan asadtong otaw na yakadogang nang sam-poro sang bibilin ko kanaan.’ 25Gaosip silan sang

pangoro, laong, ‘Nanga, kay pangoro, aatag daadto? Aon day samporo digkanaan.’ 26 Yimibakkanilan yang pangoro, laong, ‘Butangan sangginawa mayo yaning pagalaong ko, yang otawna kanarigan, maski aon kanaan, abay pa yaanatagan. Awgaid yang dili akanarigan, abawiindigkanaan yang maski tatagbi na bibilin kanaan.’27 Kayan yoman maglaong yang pangoro, ‘Silanna yosopak kanak nangaon na maat nilan naako yang magapangoro kanilan, daraa silan ani.Pataya silan asang kanak atobangan.’ ” Maynaanyang pyagaindo ni Jesus kanilan.

Yang Yamabantog na Pagkadto ni Jesus Jerusalem(Mateo 21:1-11; Markos 11:1-11; Juan 12:12-19)

28 Paglaong saan ni Jesus, abay silan manallosag Jerusalem, yagaona si Jesus manaw kanilan.29 Yagpadadatung da silan si Jesus sang mangabarrio na Betpage aw yang Betania na kana-gadsadan nang butay na pyagangaranan nangKaolibowan. Yang dowa na inindo ni Jesus, pya-paona naan adto sang barrio. 30 Yagalaong siJesus sang dowa, “Ona ra kamo asaan na bar-rio. Aw domatung kamo disaan, ikitaun mayoyang nati nang asno na tyatagkus na wa paakasakayi. Obadun mayo, tonggayi mayo anikanak. 31 Aw aon magosip kamayo na maga-laong, ‘Onoon mayo yaan?’ magalaong kamona byubuslan nang Ginoo.” 32 Kayan yomanawyang syosogo ni Jesus. Kikita nilan yang pya-galaong ni Jesus kanilan na asno. 33 Pagobadnilan sang asno, magosip yang tagtomon, laong,“Nanga yoobad mayo yaan?” 34 Yimibak silan,laong, “Uburusan nang Ginoo ta.” 35 Kayan ty-onggayan nilan agkang Jesus yang asno. Yap-inan nilan nang kanilan dagom yang asno kayanpyasakay nilan si Jesus. 36 Kaba yapanaw adtoJerusalem, yampasan nang manga otaw nangkanilan dagom yang daran na agiin ni Jesus nagasakay sang asno. Sabo pyagaguna nilan yaankay byabantog nilan si Jesus. 37Kayan yagtobangsilan sang butay na Kaolibowan na masaid agJerusalem. Laban madaig yang yamagad ni Jesus.Yanaguma silan, yamapanumdum silan sang Diossang mangkadyaw na manga imo ni Jesus nakikita nilan. 38 Yangiyak silan kariko, laong,“Bunang da agaw nang ari na yakani na syosogonang Dios. Kasayaan diglangit aw kabantogannang Dios.”

39 Disang yamagadagad ni Jesus, aon mangaPariseo. Yagalaong silan kang Jesus, “Sagdaa,

Lukas 19:40 124 Lukas 20:14kay magindoway, yaning manga inagad mo, la-ban da yagsobla yang pagbantog nilan kanmo.”40 Yimibak kanilan si Jesus, laong, “Aw di dasilan magbantog kanak, yaning manga bato yangmanagbantog da.”

Yagadaraw si Jesus Tungud sang Taga Jerusalem41 Pagkaibaw ni Jesus ag Jerusalem, mag-

daraw, yamallaat yaan sang maguya disaan.42 Yagalaong yaan, “Kamo na taga Jerusalem,kallaat mayo, wa kamo akatigam sang paagi naantak madyaw kamo nang Dios. Laban di dakamo adoon matigam. 43 Adatungun kamo nanglaban marisud. Yang kamayo pagbono madatungasining makilibot nining kamayo syodad. Di dakamo makagowa, pyaglimbotan da kamo nangpagbono mayo. 44 Apatayun kamo aw yang ka-mayo manga isu arag apatayun. Kariko nangbaray mayo uduputun lanasun. Aw yang mangabato disaan pagawakawaka. Akarasayan kamonang maynaan kay wa kamo ikilara sang syosogonang Dios na pyapakani naan na magatabangkamayo.” Maynaan yang pyagalaong ni Jesus.

Yusurud si Jesus sang Templo(Mateo 21:12-17; Markos 11:15-19; Juan 2:13-22)

45 Kayan syumurud si Jesus sang templo. Bibi-gaw naan adto logwa yang manga mamarigyaayaw yang manga mammili. 46 Yagalaong yaankanilan, “Aon pyagalaong nang Dios na syosolat,laong, ‘Yang kanak baray yang ampowanan sangDios nang manga otaw,’ toyo kamo inimo damayo uyaanan nang manga mallimbongay.”

47 Allawallaw gaindo si Jesus disang templo.Yang manga pangoro na magampoway aw yangmagindoway sang balaod nang Judio aw yangmanga matikadung na Judio laban yamadaman,apatayun garo nilan si Jesus. 48 Awgaid wa ni-lan akabayoni yang pagpatay kay madaig yangyaningug kang Jesus na madyaw nilan yangkanaan pagindo.

20Yang Pagosip Nilan bain sang Katungud ni Jesus(Mateo 21:23-27; Markos 11:27-33)

1 Aon oman allaw na yagabatok si Jesus sangmadyaw na batok disang templo, yagaindo yaanbain sang pagsakop nang Dios sang manga otaw.Yang manga pangoro na magampoway aw yangmanga magindoway sang balaod ni Moises awyang manga matikadung nang manga Judio yan-dodorod agkang Jesus. 2 Yagaosip silan kang

Jesus, laong, “Nanang katungud mo na yamigawkaw kagabi sang manga otaw disang templo?Sining gaatag kanmo sang katungud na gaimokaw saan?” 3 Kayan yaglaong si Jesus, “Akoarag ak magaosip kamayo. 4 Nanang katungudni Juan na yagabawtismo sang manga otaw?Sini yang gabuut kanaan nangaon, otaw dawDios?” 5 Kayan yanagkabaraw silan, laong, “Awmaglaong kita na yang Dios yang gabuut kangJuan, magaosip si Jesus kanatu daw nanga wa kitaatangkap kang Juan. 6 Awgaid aw maglaong kitana otaw gaid yang gabuut kang Juan, amadamanyaning otaw na yanagkoro, apatayun kita naodonagun nang bato kay yotoo silan na si Juanpropeta nang Dios.” 7 Kayan yomatobang silanagkang Jesus, laong, “Wa kami akatigam daw siniyang gabuut kang Juan.” 8 Kayan yaglaong siJesus kanilan, “Aw di kamo mibak sang kanakpagosip, ako, arag dili ak magalaong daw wainsikun yang kanak katungud.”

Yang Sambingay bain sang Manga Otaw na Pya-pagtonggo sang Kaparasan

(Mateo 21:33-46; Markos 12:1-12)9 Kayan yagindo si Jesus sang kariko nang

manga otaw disaan, yagasambingay yaan, laong,“Aon tagtomon sang pawa na marowag na ty-atanuman nang paras. Kayan binilin naansang manga otaw, pyapatonggowan kanilan yangkanaan kaparasan aw panaw yaan adto sang ka-daygan na banwa. Yadogay yaan mori, aadtomagauya saan na banwa. 10 Pagabot nang bonganang paras, sogoon nang tagtomon sang ka-parasan yang isa na kanaan sogwanun pagka-mang sang kanaan kabain nang kanaan ka-parasan. Pagdatung nang sogwanun naan adtosang kaparasan, bonaran yaan nang manga otawdisaan aw paoriya nilan na wa apadaraa. 11Kayanyoman nang tagtomon sogoon yang isa na sog-wanun naan. Yaan na sogwanun arag dyadadagnilan, yoman bonaran. Pyapaori yaan nilan nawa nilan atagi nang paras. 12 Yoman pa nangtagtomon sogoon yang katlo na sogwanun naan.Pagdatung naan sang kaparasan, yabay nangmanga otaw disaan bonaran matag kyapariyan.Kayan pyanagpoti nilan aw saraburan aglogwanang pawa. 13 Kayan yaglaong yang tagtomonsang kaparasan, ‘Onnoon da ko? Madyaw yangapakadtoon ko yaning kanak anakna karugnananko. Yaan yang ataodon nilan.’ 14 Pagkaibaw sangkaparasan nang anak nang tagtomon, kitaunnang manga otaw disaan. Kayan yanagkabaraw

Lukas 20:15 125 Lukas 20:33silan, laong, ‘Ani la yang anak nang tagtomon.Apatayun ta yaan antak kita yang magapanmora sining marowag na kaparasan.’ 15 Pagdatungagkanilan nang anak nang tagtomon, panagga-poson nilan yaan, tyotorod aglogwa nang pawakayan pyanagpatay.”

Kayan yagosip si Jesus sang manga yanag-paningug, laong, “Nanang dumdum mayo? Yangtagtomon sang kaparasan, nanang inangun naansang manga otaw disaan na yagapatay sangkanaan anak? 16 Yatigam kamo na laban saakadtowan naan aw pataya yang manga otaw nabibilinan naan nang kanaan kaparasan. Kayanbinilin naan oman yang kanaan kaparasan sangkadaygan.” Pagdungug nilan sang pyagalaongni Jesus, maglaong yang yanagpaningug, “Dili,kay Ginoo.” 17 Tyatanaw silan ni Jesus kayanyaglaong kanilan, “Aw kyakaundanmayo na bukunang maynaan yang pagsilot nang Dios sangwa atangkap kanaan, nana kadi yang kaologonnang syosolat kadini na pyananglit ako sang bato,laong, ‘Yang bato na syasarabul nang mangapanday sang baray kay pyagalaong nilan na waykabos, yaan na bato yang pinili nang Dios nayakadigun sang baray.’ 18 Wakaw pagalaongko kamayo na yang otaw na amarogso disaanna bato, amadogdog. Yang akaorogan naan nabato, amadumug. Maynaan yang silot sang waatangkap kanak.”

Yang Pagosip Nilan bain sang Pagbayad sangMiyoras

(Mateo 22:15-22; Markos 12:13-17)19 Yang manga magindoway sang balaod nang

Judio aw yang manga pangoro na magampowayyakadarag da na silan yang kyukugdan naan nasambingay ni Jesus. Kay silan yang wa atangkapkang Jesus. Panagdakupun garo nilan si Jesusawgaid yamangkalluk silan sang yanagkatipondisaan kay madyaw nilan si Jesus. 20 Yabay silanmagtagad sang pagkabayon na adakupun nilan siJesus na way otaw na mikita. Pyapaagad nilankang Jesus yang manga otaw, pyapaniid nilanabay. Yang yaniid yagaway magpangosiposipkang Jesus maynang wa silan maniid. Yang gostonilan na ibakun silan ni Jesus nang maat antakdaraun nilan si Jesus adto sang gobernador kayyaan yang aon katungud sang pagpapatay sangotaw. 21Yagaosip yaang yaniid kang Jesus, laong,“Yatigam da kami, kay magindoway, na matung-tung yang kanmo manga pagindo. Yabay mo

pagindo yang matungtung na paagi nang Dios.Maski diin kaw, aw asang atobangan nang pan-goro aw asang atobangan nang kadaygan, mago-nawa yang pagindo mo, wa akaparin. 22 Wakawosipin ta kaw daw madyaw yang abay magbayadsang miyoras na pyapabayadan kanatu nangpangoro ta ag Roma. Paglaongan kanami dawmakalapas kita sang kanatu balaod awmagbayadkita saan.” 23Kyakatigaman ni Jesus yang kanilandumdum na gyagaway yaan osipin, wakaw ya-galaong yaan kanilan, 24 “Ayagan kanak yang sapina pyagabayad mayo sang miyoras.” Pagayagnilan sang sapi, magosip si Jesus, laong, “Yan-ing yakabutang sang sapi, kanini kaimo, kaniniaran?” Yimibak silan, laong, “Yaan kanang labawna pangoro ta ag Roma.” 25 Kayan yaglaong siJesus kanilan, “Aw maynaan, tomana mayo yangpagbuut naan. Toyo arag tomana mayo yangkariko nang pagbuut nang Dios.” 26 Kay madyawyang ibak ni Jesus kanilan, way kyakasaway nilankang Jesus asang atobangan nang manga otaw.Yamangkaburungburung silan sang ibak ni Jesus,wakaw wa da oman silan magaosip.

Yagaosip Silan bain sang Pagboi Oman nang Ya-matay

(Mateo 22:23-33; Markos 12:18-27)27 Yandodorod kang Jesus yang manga otaw

na pyagangaranan nang Saduseo. Yang mangaSaduseo yang gaindo na dili nang Dios apapag-boiin yang yamatay da. 28 Yagaosip silan kangJesus, laong, “Kay magindoway, aon syosolat niMoises kanatu na yagalaong, ‘Aw yamatay yangmagorang na usug na way anak, pamaroon nangmangod yang baro nang yamatay, kay antak aonanak na pagangaranan nang aran nang otaw nayatay da.’ Yaan yang balaod ni Moises kanatuna manga Judio.” 29 Kayan yabay maglaong yangSaduseo kang Jesus, “Aon pito na maglomonna usug. Yang panganay yangasawa, wa payanak nilan, yamatay yang panganay. 30 Kayanpyangasawa nang somapit yang baro nang pan-ganay. Wa pay anak nilan, arag da yamatayyang somapit. 31 Pyangasawa oman nang katloyang baro kayan yamatay. Kariko nang pito namaglomon arag yangasawa saan na bobay, karikonilan yamatay, way anak nilan. 32 Kayan aragda yamatay yang bobay. 33 Yani yang pagaosipnami kanmo, kay magindoway. Aw domatungyang allaw na pyagalaong namagaboi oman konoyang yamangkamatay, yang pito na maglomon,

Lukas 20:34 126 Lukas 21:6sini yang makapanmo saan na bobay? Kay karikonilan arag yangasawa saan na bobay.”

34 Yimibak kanilan si Jesus, laong, “Yang otawna aani pa sining donya yangasawa. 35 Awgaidyang manga otaw na madyaw nang Dios na apa-pagboiin oman naan, di da mangasawa, di damagabana. 36 Di da silan amatay, mayn silannang manga tagalangit na sogwanun nang Diosna di magkamatay. Silan yang manga anak nangDios na yanagboi oman sikun matay.” 37 Yabaymagindo si Jesus sang manga Saduseo, laong,“Si Moises arag gabatok bain sang pagboi omannang yamangkamatay. Dumduma mayo yangpyagalaong nang Dios kang Moises pagkita niMoises sang sampinit na yamallaga na wa aka-sonog. Pagkasaid ni Moises sang sampinit na ya-mallaga, maglaong yang Dios kanaan, ‘Ako yangDios na kyakanarigan nang kamayo kamonaan nasi Abraham aw si Isaak aw si Jakob.’ 38 Gapakitayang Dios kang Moises, dadaan yatay da yang ka-mayo kamonaan, toyo maski yatay da yang lawasnilan, yamaboi silan disang Dios. Yang Dios wamagasakop sang lawas nang patay, yang mangaboi yang syasakop naan.” Maynaan yang ibak niJesus sang manga Saduseo. 39 Pagdungug saanna pagindo ni Jesus, yagalaong yangmagindowaysang balaod ni Moises, “Matungtung sa agaw, kaymagindoway, yaan na pagindo mo.” 40 Kayanyang manga otaw na gaosip kang Jesus, wa daomanmagaosip kay yatigam da silan na dili nilanadaugun si Jesus kay matigam yaan mibak.

Bain sang Pinili nang Dios naMagaari sang Donya(Mateo 22:41-46; Markos 12:35-37)

41 Kayan yagindo si Jesus kanilan, laong, “Aonkono pyagalaong nang otaw na sompaw gaid niDabid yang pinili nang Dios na magaari sangdonya. 42-43 Awgaid aw anorot kang Dabid som-pawyangpinili nangDios na ari, dilimagalaong siDabid na kanaanGinoo yang pinili nang Dios. Kaysyosolat ni Dabid disang libro na Salmo, laong,‘Yang Dios yagalaong sang kanak Ginoo na pinilinaan na ari, laong, Pagingkod asang apit karintoko asta pagdatung nang allaw na apaguyukan kosang parapara mo yang kariko nang yapagkon-tara kanmo.’ ” 44Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Aw anorot kang Dabid sompaw yang pinili nangDios na ari, dili magalaong si Dabid na kanaanGinoo.”

Pyapagkido Silan ni Jesus Antak Di Silan Maka-pangagad sang Batasan nang Magindoway sangBalaod

(Mateo 23:1-36; Markos 12:38-40)45 Kaba gaindo si Jesus sang kanaan manga

inindo, madaig yang otaw na arag yudungug.46 Yagalaong si Jesus, “Magkido kamo, daw kamomakapangagad sang batasan nangmangamagin-doway sang balaod niMoises. Yaan yangmadyawnilan abay magpanawpanaw na mandagom silannang mangkadyaw na dagom antak maglaongyang mikita na silan dungganun na otaw. Karikonang pagtitiponan nang manga otaw, gosto nilanna silan yang papagingkodan asang atobangannang manga otaw. Aw yadatung silan sangpista, silan yang yaparabay magingkod sang in-gkodananna kanang dungganun antak silan yanglaban na atayodon. 47 Yabay silan managagawa-gaw sang pyanmowan nang manga bobay nabaro. Awgaid asang atobangan nangmanga otaw,yadogay silan magampo antak paglaongon nangmanga otaw na silan matarong. Wakaw dagdagumallaw yang silot nang Dios kanilan.”

21Yang Pagatag nang Baro na Bobay na Pobre(Markos 12:41-44)

1 Asang templo si Jesus, gatanaw sangmanga mayaman na yubutang nang sapi asanglasakanan nang sapi na pagatag sang Dios.2 Kikita ni Jesus yang baro na bobay na pobrena yubutang nang dowang ka pesos asanglasakanan. 3Kayan yaglaong si Jesus sang mangainindo naan, “Tinuud na madaig yang pagatagnang manga mayaman, toyo maynang madaig pasang pagatag nangmayaman yang pagatag naangbaro 4 kay dyuduput naan butang yang karikonang sapi naan, maski yang pagabili garo naansang yakaukud kanaan, yabay da atag. Awgaidyang yaatag nang mayaman sikun sang kanilansapi na madaig.”

Pyapakatigam ni Jesus Kanilan na Ogobarun yangTemplo

(Mateo 24:1-2; Markos 13:1-2)5Aonmanga otaw disang templo na yagalaong,

“Bading kadyaw nini na templo. Tanawa yan-ing mangkadyaw na manga bato na pyangimonilan arabat. Yaning mangkadyaw na pyangatagsang Dios na pyamutang asaan laban madyawtanawun.” 6 Yagalaong si Jesus kanilan, “Aonallaw na madatung na ogobarun yani na templo,

Lukas 21:7 127 Lukas 21:28

kayan way isa na bato nang templo na amaibilinna makatongtong sang isa na bato, amabos yaankariko makatapoyak.”

Yang Karisud na Madatung sang Manga Otaw awyang Paglasay sang Yotoo kang Jesus Kristo

(Mateo 24:3-14; Markos 13:3-13)7 Kayan yagosip silan kang Jesus, laong, “Kano

yaan mapagguna, kay Ginoo? Nanang akatoosannami na antak kami matigam na agput da yaanmatoman?” 8 Yimibak si Jesus, laong, “Magkidokamo daw kamo patoon sang kagaro. Kaymadaigyang madatung ani mallaw na magasiling kanak.Magalaong silan, ‘Ako si Jesus Kristo na pinilinang Dios namagaari disining donya.’ Arag nilanpagalaong, ‘Agput da domatung yang allaw napagaokom nang Dios sang manga otaw.’ Ayaw dakamo saan magpangagad. 9 Aw dumungug kamosang batok na aon manga gira, aw yang batok naaon manga otaw na yosopak sang kanilan pan-goro, ayaw kamo magkalluk. Yaan yang amaonadomatung asining banwa toyo di pa maparabaydomatung yang kataposan na pagbuut nang Diosdisining donya.” 10Kayan yabay si Jesus magindokanilan, laong, “Disining karowagan nang banwa,managgira yang manga otaw. 11Madatung yangmanga linog na mabugbug aw yang gutum namasakit aw yang madaig na sakit arag madatungdisang karowagan nang donya. Madaig yangikitaun diglangit na makaalluk sang otaw.

12 “Di pa yaan amapagguna, adakupun kamonang arag kamo Judio, arasayun kamo nilan nayotoo kamo kanak. Adaraun kamo adto sang pan-goro nilan, ipirisoon kamo. Arag adaraun kamoasang atobangan nang labaw na manga pangoronang goberno kay yotoo kamo kanak. 13 Disaan,akabayonan mayo batokon yang pagindo nangDios antak nilan dungugun. 14 Di da kamo mag-pakaringaw sini, ayaw magkaundug daw nanangiibak mayo aw osipin kamo nang manga pangoronang goberno. 15 Pagabuutan ta kamo sang ka-mayo pagasorit antak matigam kamo tomobagantak wa day kaibak nilan kamayo. Disaan,matigam da silan na matungtung sa agaw yangpagalaong mayo. 16 Maski yang kamayo mangataganak aw yang manga lomon mayo aw yangkamayo manga kailog, silan yang magadara ka-mayo dato sang magookom na magarasay ka-mayo. Aon apapatay nilan digkamayo. 17Madaigyang amaraat kamayo kay yangagad kamo kanak.Mapagkontara silan kamayo kay kikilara kamo

nilan na yotoo kamo kanak. 18Awgaidmaski sam-boros da na logay mayo way amakamang. 19 Dikamomagbotawan sang pagtoomayo, abay kamopagtigkul sang paglasay nilan kamayo, kayandisaan akaaronan kamo nang kinaboi sikun sangDios.”

Pyagalaong ni Jesus Kanilan na Asapadan yangJerusalem

(Mateo 24:15-21; Markos 13:14-19)20Kayan yabay si Jesusmagindo kanilan, laong,

“Aw kitaun da mayo yang Jerusalem na lilibotannang manga sondaro, akatigaman da mayo nayaan amasapad da. 21 Yaan na allaw, kamo namaguya dig Jerusalem aw asang tibook sakopnang Judea, panaglonos kamo adto sang kabu-tayan. Yang maguya disang yakaranto nangJerusalem di da makasurud oman adto sangJerusalem. 22 Kay yaan yang manga allaw nangpagsilot nang Dios sang kariko nang yapagkon-tara kanaan. Kariko nang pyagalaong naan nasyosolat nang manga propeta, arag amapaggunakanilan. 23 Aw matoman da yaan na karisud,kallaat da agaw nang mabdus aw yang kamokankay laban akarisudan yang kariko nang otaw.Dagdagu yang silot nang Dios disining banwa.24Aon amatay na itibasun. Yang kadaygan abako-son na adaraun adto sang kadaygan na mangabanwa. Amaimo pangoro yang buku nang Judiodisang Jerusalem asta domatung yang allaw naamawara da yang pagkapangoro nilan.”

Yang Pagdatung ni Jesus na Gyugual nang Anaknang Otaw

(Mateo 24:29-31; Markos 13:24-27)25 “Yaan na manga allaw, ikitaun nang manga

otaw disang suga aw disang boran aw disangmanga bitoon yang toosanan sang kanak pagoriasining donya. Disang kariko nang banwaamangkaundug yang manga otaw nang amapag-guna. Amangkalluk silan kay laban masamokyang karowagan nang banwa. 26Aonmanga otawna aripatngan nang pagkalluk nilan kay yabaysilan magdumdum sang amapagguna disangdonya. Kay maski yang kariko nang kikita mayodiglangit magakagayonggayong. 27 Kapaggunanaan na manga imo, ikitaun da ako na gyugualnang Anak nang otaw na mabarik ak ansiningdonya namadari ak nang panganod. Ikitaun yanggaom ko aw yang kaallag ko. 28 Aw magpono dayaning amapagguna na pyagalaong ko kamayo

Lukas 21:29 128 Lukas 22:15ayaw da magkalluk, panaguma da kamo kay ag-put da domatung yang matabang kamayo sangkarisud.”

Yang Pagindo bain sang Kaoy na Igera(Mateo 24:32-35; Markos 13:28-31)

29 Kayan yabay magindo si Jesus, laong, “Pa-gaindo ko kamayo yang kaoy na igera aw yangkadaygan pa na manga kaoy. 30 Aw syomokol dayaan, akatigaman da natu na omoraw da yangbanwa. 31 Magonawa saan, aw kimita da kamona yatoman da yaning pyagalaong ko kamayo,akatigaman da mayo na amallug da magari yangDios disining donya.

32 “Tinuud na yang manga otaw na asaotannaan na timpo di pa amabos matay amatomanda yang kariko nang pyagalaong ko kamayo.33Amawara yang langit aw lopa, yang kariko nangpyagalaong ko dili amawara, amatoman kariko.”

Kinaanglan na Magakido Kamo34 Kayan yabay maglaong si Jesus kanilan,

“Managkido kamo daw kamo mabarag nangmadaig na pista aw inuman. Ayaw kamo magk-abarag nang akaundan mayo bain sang makaboikamayo. Managkido kamo daw kamo katokawunnang pagkani ko oman na wa kamo makaan-dam. 35 Yaan na allaw makatokaw domatungsang manga otaw sang karowagan nang banwamaynang pagkaorad nang litag sang manok.36 Managkido kamo, pagampo kamo abay sangDios antak kamo makatigkul sining amapaggunana pyagalaong ko kamayo aw antakmakaatobangkamo kanak nang pagdatung ko oman asini.”

37 Allawallaw yagaindo si Jesus disang templo.Aw gabi yakadto yaan sang butay na pyagan-garanannangKaolibowannadisaan yakakatorog.38 Masurumsurum pa kyomadto ra sang temployang manga otaw na maningug sang kanaanpagindo.

22Pyagabaatan nilan na Apatayun si Jesus(Mateo 26:1-5; Markos 14:1-2; Juan 11:45-53)

1 Agput da domatung yang pista nang mangaJudio na pyagangaranan nang Paglabay. 2 Yangmanga pangoro namagampoway aw yangmangamagindoway sang balaod yanagkabaraw dawmonnono yang pagpadakup nilan kang Jesus.Gosto nilan apatayun yaan awgaid yamangkalluksilan sangmanga otaw kaymadyawnilan si Jesus.

Yomoyon si Judas na Matabang sang Yapagkon-tara kang Jesus

(Mateo 26:14-16; Markos 14:10-11)3 Si Judas Iskariote na kasamporo aw dowa na

apostol ni Jesus, lyarasakan ni Satanas na pan-goro nang mangkaraat. 4 Wakaw kyakadtowanni Judas yang manga pangoro na magampowayaw yang manga kapitan nang bantay disang tem-plo. Gaosip yaan kanilan daw monnono yangpagtabang naan kanilan pagdakup kang Jesus.5 Yanaguma silan nang sorit ni Judas. Yagalaongsilan na abayadan nilan si Judas awmadakup da siJesus. 6Yapagoyon si Judas kanilan. Kayan yabaypagsaitan naan si Jesus antak dakupun yaan nangsayda naan na way mikita na kadaygan.

Pyapaandam ni Jesus yang Akaanun Nilan nangPista na Paglabay

(Mateo 26:17-25; Markos 14:12-21; Juan 13:21-30)7Dyomatungda yang allawnangpagpononang

pista na yaan yang kyakaan nang manga Judioyang paan na way patoron. Ninyan na allawgaiyaw silan sang manga nati nang karnero naakaanun nilan nang pista na Paglabay. 8 Syosogoni Jesus si Pedro aw si Juan, laong, “Pagonara kamo asadtong syodad. Pataana mayo yangakaanun ta nang pista na Paglabay.” 9 Yoosipnilan, laong, “Diin kami magpataan, kay Gi-noo?” 10Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Aw do-matung kamo sang syodad, pagakita kamo nangusug na yasagub. Magad dak man kamo naan.Ayn nang apanikin naan na baray, disaan kamopanik. 11 Paglaongan mayo sang tagtomon sangbaray na yang Ginoo yagaosip, laong, ‘Wain yangsobay na akaanan nami sining pista na Paglabay?’12Apatanaw kamayo nang tagtomon yang dakorana sobay na asang kadwang angka. Kariko nangkikinaanglan ta sang pista, arag iyan da disaan.Pataana mayo disaan yang akaanun ta.” Yaanyang pyagalaong ni Jesus kanilan. 13 Kayan yag-ona silan manaw. Pagdatung nilan asang syodad,kitaun nilan yang pyagalaong ni Jesus na baray,kayan pyataan nilan yang iyambong nang pistana Paglabay.

Yang pyagapisangpisang nang Ginoo na Paan naKyakaan Nilan

(Mateo 26:26-30; Markos 14:22-26; 1 Korinto 11:23-25)

14 Nang tikakaan da nang gabi la, yapagsarosi Jesus komaan sang kanaan apostol na sam-poro aw dowa. 15 Yagalaong si Jesus, “Laban

Lukas 22:16 129 Lukas 22:38madyaw ko na yagasaro kita komaan sining pistana Paglabay nang wa pa ak apataya. 16 Di daak oman makaan sang pista na Paglabay matagdomatung yang pagari nang Dios asang donya.”17 Kayan tyakmagan ni Jesus yang inmanan,gapasalamat yaan sang Dios. Pagkatapos maga-mpo, yagalaong yaan kanilan, “Karikomayo, aragiminum. 18 Pono adoon, di da ak oman minumsang tumuk nang paras matag domatung yangpagari nang Dios disining donya.” 19Kayan pyotini Jesus yang paan. Pagkatapos magpasalamatsangDios, pagpisangpisangunnaanyangpaan awpandooran naan sang isaisa sang kanaan mangaapostol. Kayan yaglaong yaan kanilan, “Kaanayani, yani yang kanak lawas na amatay tungudkamayo. Aw komaan kamo sini na paan, akaun-dan mayo ako.” 20 Yamatapos silan magiyam-bong, pyopoti ni Jesus yang tabo na aon inumunnilan aw pandooran kanilan. Kayan yaglaongyaan, “Yang lasak nining tabo yaan yang bago nasaad nang Dios kamayo na apasayloon kamo sangkamayo sara, na yang toosanan sang pagkatomannaan na saad yang kanak dogo na apatutuduntungud kamayo.”

21 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Yangmagaatag kanak adto sang kanak pagbono yanginagadan mayo na yapagsaro kanak adoon.22Apatayun ak disining donya na dadaan pagbuutkanak nang Dios. Awgaid kallaat da agawnang matabang sang magapadakup kanak.”23 Paglaong ni Jesus saan, managkabarawbarawyang manga apostol daw sini koraw kanilan yangmatabang sang magapadakup kanaan.

Yanagagis Silan daw Sini Kanilan yang Labaw24 Kayan yanagagisagis yang manga apostol

daw sini kanilan yang marabaw. 25 Yagaindo siJesus kanilan, laong, “Ayawmagdumdum na ikawmarabaw. Yang manga pangoro adoon disiningdonya abay magsogo sang sakop nilan. Madyawnang manga ari yang pagalaongon nang sakopnilan na silan buutan kono na otaw. 26 Awgaidkamo, ayaw kamo magsiling sang maynaan nabatasan. Yang yarabaw digkamayo amaimomaynang yukullud. Yang pangoro digkamayoamaimo sogwanun nang kadaygan. 27 Sini kadiyang marabaw, daw yang yakaan daw yang ga-loto sang kyakaan? Yang yakaan yang marabaw,awgaid ako na Ginoo mayo, yabay ak tomabang,maynang ako yang sogwanun nang otaw.”

28Kayan yaglaong si Jesus sang manga apostol,“Madyaw ko yang kamayo batasan, maski madaigyang kanak karisud, yabay kamo kanak maga-gadagad. 29-30Yang Dios na kanak Ama yagabuutna ako yang magaari disining donya. Ako, asaadko kamayo na aw magaari da ako, mapagsarokamo kanak. Kamo yang magaari sang karikonang manga Judio na sompaw nang samporo awdowa na anak ni Israel.”

Pyapakatigam ni Jesus kang Pedro na Magalaongsi Pedro na Buku Silan nang Maginagad

(Mateo 26:31-35; Markos 14:27-31; Juan 13:36-38)31-32Kayan yaglaong si Jesus kang SimonPedro,

“Yangayo si Satanas sang Dios na itigiin kamokay gosto naan awaraun yang kamayo pagtoo.Itigiin kaw ni Satanas, kay Simon, toyo di kawakawaraan sang pagtoo kay yampoda ta kaw sangDios. Aw makapagsusul da kaw sang imo monang pagtigi kanmo ni Satanas, ikaw yang ma-gaindo da sang kanmo karomonan antak omanmadyaw yang kanilan pagtoo kanak.” 33 Laongni Simon Pedro, “Ako, kay Ginoo, aw pirisowankaw, amagad ak mapapiriso, aw patayun kaw,arag ak mapapatay.” 34 Kayan yaglaong si Jesus,“Pagalaong ko kanmo, kay Pedro, na di pa yangmanok magatagaok mallaw nang pakallawun,magalaong kaw nang makatlo na buku kita nangmaginagad.”

Pagindo bain sang Pagkadto Nilan sang MangaBanwa

35 Yabay maglaong si Jesus, “Nangaon nasyosogo ta kamo papagindoon sang manga otaw,wa kamo magadara nang sapi aw lasakanan nangdagom aw sapatos. Yaan na pagpanaw mayo, wakamo akaukud?” Yimibak silan, laong, “Wara,way yakaukud kanami.” 36-37 Laong ni Jesus,“Way yakaukud kamayo nangaon kay yamaru-gun pa silan kanak wakaw yatagan kamo nilan.Adoon, di da kamo nilan atabangan kay yangkanilan kyakaundan ako yang yakasara. Am-atoman yang syosolat kadini nang propeta nangDios, laong, ‘Magalaong silan na yaan na otawyosopak sang balaod.’ Wakaw pagpono adoon,aw magabatok kamo sang kanak pagindo, mag-adara kamo nang baron mayo aw manga dagommayo. Aw way espada mo, pagballinan yangkanmodagomantak kawkaaronannang espada.”38 Yang manga inindo ni Jesus yagalaong kangJesus, “Tanawa, kay Ginoo, dowa yang kanamiespada.” Laong ni Jesus, “Toman da.”

Lukas 22:39 130 Lukas 22:65Yapagbaraw si Jesus sang Dios(Mateo 26:36-46; Markos 14:32-42)

39 Kayan yomanaw si Jesus asadtong butayna Kaolibowan kay ipan naan asaan koran-gan. Yamagad naan yang kanaan manga inindo.40 Pagdatung nilan disaan, yagalaong si Jesuskanilan, “Pagampo kamo antak di kamo daugunaw tigiin kamo ni Satanas.” 41 Paglaong ni Je-sus sinyan, mapaawatawat yaan agkanilan kayanlyomood na mapagbaraw sang Dios. 42 Laong niJesus, “Aw madyaw mo, kay Ama, ayaw pagto-gotan yaning laban marisud na madatung kanak.Awgaid gosto ko, kay Ama, na yang kanmo pag-buut yang amatoman ani kanak, dili yang kanakpagbuut.” 43 Kayan dyomatung kanaan yangtagalangit na sogwanun nang Dios na yatabangkang Jesus antak madigun yang kanaan ginawa.44 Laban yamarasay yang ginawa ni Jesus. Yoro-bos naanyang kanaanpagampoadto sang kanaanAma. Laban initan, yanagdo asang lopa yangkanaan init maynang tagdo nang dogo.

45 Pagkatapos naan magampo, magbarik yaansang kanaan manga inindo. Pagbarik naan,yanagkatorog da silan, kay unaunmaundug silan,yakakatorog. 46 Kayan yaglaong si Jesus kani-lan, “Ayaw da kamo magkatorog. Pagbangon,panagampo antak di kamo maboyo ni Satanas.”

Yang Pagdakup kang Jesus(Mateo 26:47-56; Markos 14:43-50; Juan 18:3-11)

47Kaba gasorit si Jesus, yadatung yang madaigna otaw. Si Judas na kasamporo aw dowa nainindo ni Jesus, yaan yang yagaallad. Yodorodyaan kang Jesus na amaruk. 48 Awgaid yoosipni Jesus si Judas, laong, “Nanga kaw, kay Judas,arukan mo ako na gyugual nang Anak nang otawantak matigam yang kanmo manga inagad naako yang adakupun?” 49 Pagkita nang mangainindo ni Jesus na adakupun da yaan, magosipsilan kang Jesus, laong, “Anda, monnono, kayGinoo? Madyaw mo aw tibasun nami silan?”50 Wa pa makaibak si Jesus, dadaan aon daytimibas sang allang nang labaw na magampoway.Kyakapangoran yaan sang taringa naan na kar-into. 51 Syasagda ni Jesus yang gapangol, laong,“Ayaw saan.” Kayan pyoti ni Jesus yang taringa,kayan yori, madyaw da.

52 Yang manga pangoro na magampowayaw manga bantay nang templo aw mangamatikadung nang Judio, silan yangmanga inagadni Judas magpadakup kang Jesus. Yagalaong

si Jesus kanilan, “Onoon mayo yang mangaespada mayo aw yang manga larabut, minkamo nang gadakup sang torisan. 53 Allawallawak gaindo disang kanatu templo, nanga wamayo ak adakupa disaan? Awgaid yatigam akona yani yang allaw na pagbuut nang Dios naadakupun mayo ako. Kyakabayonan mayo akadoon dakupun. Si Satanas na pangoro disangkangitngitan yang gabaya kamayo.”

Yagalaong si Pedro na wa Yaan Ikilara kang Jesus(Mateo 26:57-58,69-75; Markos 14:53-54,66-72; Juan

18:12-18,25-27)54 Pyanagdakup da nilan si Jesus kayan dyara

adto sang baray nang labaw na magampoway.Si Simon Pedro, yigiyod nilan, toyo maawatyang pagurangan. 55 Pagdatung ni Pedro sangbaray, kikita naan yang manga otaw na yanarangdigdarum. Kayan yomobay kanilan si Pedro.56Disaan aon bobay na sogwanun nang tagtomonsaan na baray. Kikita naan si Pedro na yanarang,kayan pyaunungan, laong, “Yaan na otaw araginagad nang dyadakup.” 57 Yimibak si Pedro,laong, “Wara sa ako ikilara saan na otaw.” 58Waakadogay, aon yikita kang Pedro na yagalaongkanaan, “Ikaw sa agaw yang arag inagad nadtongdyadakup nilan.” Yimibak si Pedro, laong, “Lagi,buku ko.” 59 Surud nang sang ka oras aon yomankimilara kang Pedro na yagalaong, “Yaan sa agawyang arag inagad nadtong dyadakup, katagaansilan dowa arag taga Galilea.” 60 Yimibak siPedro, laong, “Lagi, wara ak akatigam sang pya-galaong mo.” Kaba yaan gasorit, gatagaok yangmanok. 61 Pagdungug ni Jesus sang pagtagaoknang manok, limingi yaan, yatanaw kang Pedro.Yakaungud si Pedro sang pyagalaong kanaan niJesus na di pa magatagaok yang manok, maga-laong da yaan nang makatlo na buku silan nangmaginagad. 62Yapanaw si Pedro kayan yagdaraw,laban yamaundug.

Syosodi aw Sombaga si Jesus(Mateo 26:67-68; Markos 14:65)

63 Yang yanagbantay kang Jesus, yomongodmagsodi kang Jesus. Tyatampung nilan yangmata naan aw pagpanombaga. 64 Laong nilankanaan, “Ikaw na propeta, tooka yang yosombagkanmo daw sini.” 65 Yabay silan magsorit nangmaat kang Jesus, yabay managsodi.

Lukas 22:66 131 Lukas 23:21Si Jesus na asang Atobangan nang manga

Matikadung na manga Judio(Mateo 26:59-66; Markos 14:55-64; Juan 18:19-24)

66 Pagkaallaw, yanagkatipon yang mangamatikadung nang Judio aw yang manga pangorona magampoway aw yang manga magindowaysang balaod. Dyadara si Jesus adto kanilan napanagosipin nilan. 67 Laong nilan kang Jesus,“Paglaongan kanami daw ikaw agaw yang pinilinang Dios na magaari kanami.” Yimibak si Jesus,laong, “Maski magalaong ako na ako yang pinilinang Dios, di man kamo motoo. 68 Aw gaosipak kamayo antak matigam kamo daw sini ako,wa man kamo iibak. 69 Awgaid aon pagalaongko kamayo. Ako na gyugual nang Anak nangotaw, magaingkod da ako sang apit karintonang Dios na Lyomabi.” 70 Yanagosip silan kangJesus, laong, “Ikaw agaw yang Anak nang Dios?”Yimibak si Jesus, laong, “Yaan sa agaw, yaangpyagalaong mayo.” 71 Kayan yaglaong silan,“Dyumungug da kita sang kanaan pyagalaong.Maski way kadaygan na otaw na mannistigos,yatigam da kita na yakaminos yaan sang Dios kaymayn kono kanaan yang Dios.”

23Si Jesus na Asang Atobangan ni Pilato(Mateo 27:1-2,11-14; Markos 15:1-5; Juan 18:28-38)

1 Kayan pyagagad nang manga pangoro nangJudio si Jesus adto kang Pilato na gobernador naantak okmannaan si Jesus. 2Pyagasombongnilansi Jesus, laong, “Yani na otaw, kay Gobernador,yagaindo kanami nang maat na batasan, gostonaan na di kami apabayadun sang miyoras naodlin nang gaari kanami. Arag yagalaong yaan nayaan kono yang pinili nang Dios na magaari sangkariko nang otaw.” 3Kayan yagosip si Pilato kangJesus, laong, “Ikaw kadi yang ari nang mangaJudio?” Yimibak si Jesus, laong, “Yaan sa agaw,yaang pyagalaong mo.” 4Maski galaong si Jesusna ari yaan nang manga Judio, yatigam si Pilatona dili si Jesus mapagagaw sang pagkapangoronang taga Roma. Wakaw yagalaong yaan sangmanga Judio, “Way kikita ko namaat na imo ni Je-sus na akapagsilot kanaan.” 5Awgaid sana yabayda silanmaglaong, “Si Jesus yang yakasamok sangmanga Judio sang tibook Judea. Gapono yaanmagindo disadtong banwa naan na Galilea matagdyomatung asining syodad yabay magindo.”

Si Jesus na Asang Atobangan ni Herodes

6 Pagdungug ni Pilato saan na sorit, magosipdaw matungtung agaw si Jesus taga Galilea.Yimibak silan, laong, “Uu, taga Galilea yaan.”7 Pagkatigam ni Pilato na taga Galilea si Je-sus, padara yaan agkang Herodes na gabisita agJerusalem antak yaan yang magokom kang Jesuskay si Herodes yang pangoro sang taga Galilea.8 Pagdatung nilan agkang Herodes, laban gaumasi Herodes na ikita kang Jesus kay dyungug danaan yang manga imo ni Jesus. Yang kanaandumdum madyaw aw apakita kanaan ni Jesusyang kaburungburungan na imo. 9Madaig yangpagosip ni Herodes kang Jesus toyo si Jesus waiibak. 10 Yang manga pangoro nang Judio aragasaan, yabay pagsombong si Jesus kang Herodesna laban maat kono yang imo ni Jesus. 11 SiHerodes aw yang kanaan manga sondaro araggasodi kang Jesus, ikuran nilan yaan. Pya-pandagom nilan si Jesus nang dagom nang arikayan pyaori agkang Pilato. 12 Disaan, gaidaragoman si Herodes aw si Pilato na nangaon gakon-tara.

Si Jesus Yookman na Apatayun(Mateo 27:15-26; Markos 15:6-15; Juan 18:39-19:16)

13 Pagdatung oman agkang Pilato ni Jesus,omanun tiponon ni Pilato yang manga pangorona magampoway nang Judio aw yang kadayganna manga pangoro nilan. 14 Yagalaong si Pi-lato kanilan, “Yaning otaw na dyadara mayo anikanak na pyagalaong mayo na gaindo nang maatkamayo, binista ra ko yani disang atobanganmayo. Kariko nang pyagalaong mayo na maatna imo naan, wa ko ikitaa digkanaan. 15 SiHerodes arag way kikita naan na maat saan naotaw wakaw pyaori da naan ani kanak. Way saranaan na akapagpatay kanaan. 16 Wakaw yanigaid yang silot ko kanaan, agaid labutun kayanbyoroyan.” Maynaan yang pyagalaong ni Pilatosang manga pangoro nang Judio. 17 Batasan niPilato kada pista na Paglabay, isa yang oboroyanna piriso, maski sini na ayoon nang manga Judio,oboroyan. 18 Pagdungug nang magkadaig sangokom ni Pilato, pyapakatanog nilan yang kanilansorit, laong, “Apatayun yaan na otaw. Si Barabasyang oboroyan.” 19 Si Barabas pipiriso nan-gaon nang okom kay yapagkontara sang okomaw arag gapatay sang otaw. 20 Gosto ni Pilatooboroyan si Jesus wakaw yoman yaan maglaongsang manga Judio. 21 Ban da agaw gyagaanda yang kanilan sorit, laong, “Pakarabowi yaan

Lukas 23:22 132 Lukas 23:48asang koros. Pakarabowi yaan asang koros.”22 Yoman maglaong kanilan si Pilato, “Nanangmaat na imo naan? Way kikita ko na maatna imo naan na akapagpatay kanaan. Apalabutko gaid kayan byoroyan.” 23 Kayan laban nilangyagaan yang kanilan sorit, laong, “Pakarabowiyaan asang koros.” 24 Yabay silan magbaysagunwakaw yangagad da si Pilato sang kanilan pag-buut. 25Kayanpyaboroyannaan yang yaayo nilanna si Barabas na pipiriso nangaon kay yagapataysang manga otaw nang papagkontara naan sangokom. Toyo syosogo ni Pilato yang manga son-daro na akarabowan si Jesus asang koros antakpatayun kay yaan gosto nang manga pangoronang Judio.

Kyakarabowan nilan si Jesus asang Koros(Mateo 27:32-44; Markos 15:21-32; Juan 19:17-27)

26 Kayan dyara nilan si Jesus adto sang paga-patayun nilan na banwa. Kaba gapadurug silanadto pyagakita nilan si Simon na taga Sirene namakadto Jerusalem, awgaid pyapagborig nilanyaan kang Jesus sang pagdara sang koros. Gaonasi Jesus, gakaori si Simon.

27 Madaig yang otaw na yigiyod kang Jesus.Madaig yang bobay na yanagdaraw da kang Jesus.28 Yaatobang silan ni Jesus aw paglaong kanilan,“Ayaw da kamo kanakmagdaraw, kamo namangabobay na taga Jerusalem. Yaan yang darawimayo kamo aw yang kamayo manga anak. 29 Kayakarisudan kamo laban. Awdatungun kamonaanna karisud, magalaong kamo na madi pa yangway anak kay yang aon anak akamatayan disaanna karisud. 30 Aw domatung da yaan na karisud,magalaong kamo sang butay, ‘Kaunu da kanamiantak maparabay kami matay,’ kay di da kamomakatigkul sini na karisud.” 31 Laong ni Jesus,“Yani na imo nilan kanak na paglasay sari waysara ko, dagdagu pa nini yang paglasay sangyakasara.”

32 Aon dowang ka otaw na torisan na aragpyagaagad nilan na uupud kang Jesus patayun.33 Yadatung silan sang butaybutay na pyagan-garanan nang Kyaragsaan nang oro, kyakarabonilan si Jesus aw yang dowa na torisan. Toro yangkoros, yang isa apit karinto ni Jesus aw yang isaapit kawara, asang tunga si Jesus. 34 Yapagbarawsi Jesus sang Dios, laong, “Pasaylowa silan,kay Ama, kay wa silan akatigam na maat moyang imo nilan kanak.” Linindug da yang ko-ros, gaimo yang manga sondaro sang ripa, ayn

nang makadaug yaan yang makapagpanmo sangmanga damit ni Jesus. Maynaan yang pagbainnilan sang damit naan. 35 Madaig yang otaw nayatanaw sang pagkamatay ni Jesus. Yang mangapangoro nang manga Judio yagadoogdoog kangJesus. Kyukuyat nilan si Jesus, laong, “Yakata-bang yaan sang kadaygan na otaw, pagasaitanta daw makatabang yaan sang kanaan tyoonanlawas, daw matungtung na yaan yang pinili nangDios na magaari sang kariko nang otaw.” 36Yangmanga sondaro yanagsodi arag. Yodorod silansang koros na apainumun garo si Jesus sanginmun. 37 Yanaglaong silan, “Aw matungtungna ikaw yang ari nang manga Judio, kamangayang lawas mo disang koros, panaog disaan.”38 Syosolat nilan asang koros tupad nang oro niJesus, galaong yang solat, “Yani yang ari nangmanga Judio.”

39Yang isa na torisan na arag kyakarabo gasodikang Jesus. Yagalaong yaan, “Aw ikaw yangpinili nang Dios, kamanga yang kanmo tyoonanlawas aw boroyi kami.” 40 Syasagda yaan nangisa na torisan na kyakarabo, laong naan, “Ayawmaglaong naan. Nanga, wa kaw akalluk sangDios? Magonawa yang silot kanatu aw yangsilot kang Jesus. 41 Kita, matungtung yang silotkanatu, barus sang imo natu na maat. Toyoyaan, dyadayon patayun na way sara.” 42 Kayanyaglaong yaan kang Jesus, “Aw domatung kawna magaari da kaw, kay Jesus, kaundan mo ako.”43Yagalaong kanaan si Jesus, “Pagalaong ko yangmatungtung, kay lagi, adoon na allaw madatungkaw na inagad kaw naku sang datnganan nangtomotoo.”

Yang Pagbogto nang Ginawa ni Jesus(Mateo 27:45-56; Markos 15:33-41; Juan 19:28-30)

44 Agput magalasdosi, wa da mapakita yangsuga, mangitngit da yang banwa asta yagalastresnang ambong. 45 Disang templo dig Jerusalem,yaparabay mapikas yang laban madakmul nasapot na pyagasaranig sang balaan na sobay nangDios. 46 Si Jesus, gyagagaan naan yang kanaansorit, laong, “Kay Ama, yaatag da ko kanmo yangkanak espirito.” Paglaong naan saan, mogtoyang ginawa naan. 47 Pagkita nang kapitan nangmanga sondaro sang yamapagguna disaan, ban-togon naan yang Dios aw paglaong, “Matungtungsa agaw na way sara naan na otaw.” 48 Yangmagkadaig na otaw na yikita sang yamapaggunadisaan, yomori silan sang kanilanmanga barayna

Lukas 23:49 133 Lukas 24:19yamangkaundug. 49Kariko nang inagad nangaonni Jesus aw yang manga bobay na taga Galileana ipan magad naan arag yanagindug disaan,yanagtanaw, toyo maawatawat silan sang koros.

Byubutang Agsurud nang Gikub yang Lawas niJesus

(Mateo 27:57-61; Markos 15:42-47; Juan 19:38-42)50-51 Isa yang Judio disaan na pyagangaranan

ni Jose. Taga Arimatea na sakop nang Judea.Madyaw yang batasan ni Jose, matarong na otaw,yabay naan tagadan yang pagpono nang pagarinang Dios disang donya. Maski arag yaan pan-goro nang manga Judio, wa yaan ooyon sangimo nilan kang Jesus. 52 Yakadto si Jose kangPilato, yaayo naan yang lawas ni Jesus na aka-mangun naan disang koros. Laong ni Pilato,“Uu, kamanga.” 53 Yomori si Jose, kyakamangnaan yang lawas ni Jesus kayan byurubudan naannang madyaw na sapot na mapoti. Byubutangnaan yang lawas ni Jesus agsurud nang gikub nayiimo nilan butanganan nang yamatay. Dunganwa pay lyasak disaan na yamatay, baya yaanyang lasak. Yang gikub na byubutangan nanglawas ni Jesus inimo nang otaw disang kilid nangpangpang na bato. 54 Yang pagkamatay ni Jesusallaw nang pagandam sang allaw na pagpapatananangmanga Judio. Agput damagpono yang allawna pagpapatana.

55 Yang manga bobay na yamagad ni Jesusnangaon manaw dig Galilea, arag yamagad niJose, yanagtanaw sang pagbutang sang lawas niJesus agsurud nang gikub. 56 Kayan yomori silanagkanilan. Pyapataan nilan yang dadamag namangkaballo na pagadamag sang lawas ni Je-sus. Allaw na pagpapatana, yanaguyauya silankay yangagad silan sang balaod nang Dios sangmanga Judio.

24Yang Pagboi Oman ni Jesus(Mateo 28:1-10; Markos 16:1-8; Juan 20:1-10)

1 Pakallawun pa nang kaisa na allaw kyomadtora yangmanga bobay sang gikub na byubutanganni Jesus. Dyadara nilan yang dadaan andam nilanna mangkaballo na pagadamag sang lawas niJesus. 2Pagdatung nilan, wa day bato na tampungsang gikub, kyaowangan da. 3 Kayan lyomasaksilan sang gikub toyo wa day kikita nilan na lawasni Jesus. 4 Yabay silan magindug disaan, yanagk-abarawbaraw silan dawwain da korawyang lawasni Jesus. Pagkatigam nilan, dyomatung da yang

dowa na tagalangit, maynang otaw yang kaimonilan. Yanagindug silan disang apit nang mangabobay, laban yakasilaw yang kanilan dagom.5 Kayan lyomood yang manga bobay aw dumulkay yamangkalluk silan laban. Yagalaong kanilanyang tagalangit, “Nanga yaanap mayo yang yam-aboi disining byubutangan nang yamatay? 6 Wada disini si Jesus, yagboi da. Kaundi mayo yangpyagalaong naan kamayo nangaon dig Galilea.7 Yagalaong yaan na adaraun yaan na gyugualnang Anak nang otaw adto sang manga otaw nasaraun, apatayun yaan disang koros toyo nangkatlong allaw magaboi yaan oman.” 8Pagdungugnang manga bobay sang sorit nang tagalangit,kaundan nilan na yaan pyagalaong ni Jesus sangkanaan manga inindo. 9 Kayan yomanaw silan,yomori da adto kanilan. Byabatokan nilan yanginindo ni Jesus na samporo aw isa sang karikonang kikita nilan disaan. Kariko nang mangaotaw disaan arag yudungug sang kanilan batok.10Yang gababatokon sangmanga apostol si MariaMagdalena aw si Juana aw si Maria na ina niSantiago aw kadaygan pa na manga bobay nayamagad nilan. 11 Awgaid yang batok nangmanga bobay, wa otoo yang manga apostol kayyakaungud silan na toyo da na batok, buku nangmatungtung. 12 Si Simon Pedro, gadadaraganadto sang gikub. Pagdatungnaan, silibin naan ag-surud. Yaan koman yang kikita naan yang sapotna byuburubud na yakabutang disaan. Kayanyomori yaan agkanilan, yamaburungburung sangyamapagguna kang Jesus.

Yang Pagkadto sang Barrio na Emmaus(Markos 16:12-13)

13 Yaan na allaw aon dowang ka otaw nayakadto sang barrio na Emmaus. Yang kaawatnang Emmaus sikun ag Jerusalem aon mangasamporo aw dowa na ka kilometro. 14 Kabayapanaw silan yanagkabarawbaraw silan sangyamapagguna kang Jesus. 15 Kaba silan yanagk-abarawbaraw, yaragbut si Jesus kanilan kayanyagagad silan toro. 16 Toyo maski gaagad silan,wa silan ikilara kang Jesus. 17 Yagaosip si Jesuskanilan, laong, “Durug kamo yapanaw nanangbyabaraw mayo?” Yanaguya silan, laban dasilan yaundug. 18 Kayan yimibak si Kleopas,laong, “Gauya kaw dig Jerusalem, nanga warakaw akatigam sang imo nilan disaan nining bagopa?” 19 Gaosip si Jesus kanilan, laong, “Nanana imo?” Yimibak silan, laong, “Yang imo nilan

Lukas 24:20 134 Lukas 24:46kang Jesus na taga Nasaret. Propeta yaan napyagabayaan nang Dios. Laban madyaw yaannangDios awmadyaw yaan nangmanga otaw kaymakagagaomyangkanaanmanga imo, arag labanmadyaw yang kanaan pagindo. 20 Awgaid yangmanga pangoro namagampoway aw yangmangamatikadung sang kanatu banwa, dyadara nilan siJesus adto sang manga otaw nang goberno kayantak patayun. Kyakarabowan nilan yaan asangkoros kayan yamatay. 21 Kami, yang kanamiungud, yamanarig kami na si Jesus yang mag-apagawas kanatu na manga Israel na syasakopnang goberno nang taga Roma. Adoon monnonopa? Yamatay da. Dungan yamatay yaan katlongallaw adoon. 22-23Dyudungug nami kagayna yangbatok nang manga inagad nami na bobay nayisingadto nang pakallawun sang byubutangannang lawas ni Jesus. Yamaburungburung kamikay pyagalaong nilan nawa day lasak nang gikub.Byabatokan kami nilan na aon kikita nilan namanga tagalangit disang gikub. Yanaglaong konoyang tagalangit na yamaboi oman si Jesus. 24Aoninagad nami na arag yisingadto sang gikub. Pya-pakatoosan nilan daw matungtung yang batoknang manga bobay. Matungtung, wa day lasaknang byubutangan sang lawas ni Jesus.”

25 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Anda,wa kamo managdumdum sang syosolat kadininang manga propeta nang Dios, wa kamo otoosang pyagalaong nilan. 26 Kay galaong silan nadi amaimo na di magatigkul sang karisud yangpinili nang Dios kaba wa pa yaan magaari sangkariko nang otaw.” 27 Kayan byatok ni Jesuskanilan yang kaologannang syosolat nangmangapropeta kadini bain kanaan, pagpono sang pag-solat ni Moises aw yang kadaygan pa na mangapropeta nang Dios, arag pyagaindo ni Jesus kani-lan antak silan matigam.

28-29 Yabay yaan magindo kanilan matag yag-padadatung da silan asang kanilan barrio. Pag-datung nilan asang barrio, si Jesus maynangmosoway da awgaid yabay nilan pagagad, laong,“Abay da adi kay agput da magabi, paguyauyada naa sang kanami baray.” Kayan yomagadnilan si Jesus asang kanilan baray. 30 Pagkapaniknilan sang baray pyagasaro nilan si Jesus sangpagkaan. Pyopoti ni Jesus yang paan kayanyapanumdum sang Dios. Pyagapisangpisang niJesus yang paan kayan dyool kanilan. 31 Bayada kimilara da silan kang Jesus. Pagkilara nilankang Jesus, pagkatigam nilan, wa da disaan si

Jesus. 32 Kayan yaglaong silan, “Wakaw sa kadikami laban gauma kagayna disadtong daran kabagaindo yaan kanami sang syosolat nang mangapropeta.”

33 Kayan yaparabay silan mamanaw oman,yomori da ag Jerusalem. Pagdatung nilan disaan,kyakadtowannilan yangmanga inindoni Jesus nasamporo aw isa. Arag aon kadaygan pa na mangaotaw na yanagkatipon disaan. 34 Pagsurud nangdowang ka otaw sang baray, maglaong kanilanyangmanga otawna yanagkatipon, “Matungtungsa agaw na yaboi da oman si Jesus, kinita dayaan ni Simon Pedro.” 35 Kayan si Kleopas awyang kanaan inagad yanagbatok silan arag sangpagkita nilan kang Jesus asang daran aw yangpagkilara nilan kanaan kaba pyagapisangpisangnaan yang paan na akaanun nilan.

Yapakita si Jesus sang Kanaan Manga Inindo(Mateo 28:16-20; Markos 16:14-18; Juan 20:19-23;

Apostol 1:6-8)36 Kaba silan yanagbabatokon, pagkatigam ni-

lan yagtoray da si Jesus disang apit nilan. Ya-galaong si Jesus, “Ayaw da kamo magkaundug.”37 Kariko nilan laban yamangkalluk kay ungudnilan kallowa nang yamatay yang kikita nilan.38 Yagalaong si Jesus kanilan, “Nanga kamo ya-mangkalluk? Wa pa kamo abay otoo? 39 Tanawayaningparad ko awyaning siki kona kyarabowan.Ako si Jesus. Poti kamo kanak antak batiin mayoyang kanak lawas na aon pusa, aon onod. Awkallowa ako, way pusa, way onod.” 40 Kabagasorit kanilan si Jesus, yaayag naan kanilanyang kanaan parad aw siki antak nilan kitaun.41 Yanaguma silan toyo wa pa silan laban otoo.Yamaburungburung silan daw matungtung si Je-sus. Wakaw yagaosip si Jesus kanilan, laong, “Aonpagkaanmayo disini adoon?” 42Dyodooran nilansi Jesus nang pyasagan na isda. 43Dyadawat naanyang isda aw kaana antak kitaun nilan na yakaan.

44 Kayan yagindo si Jesus kanilan, laong,“Kaundi mayo yang pyagalaong ko kamayo nan-gaon nang gaagadagad pa kita. Kariko nangsyosolat kadini bain kanak, di amaimo na di am-atoman, yang syosolat niMoises awyang syosolatnang manga propeta aw yang yakasolat disangSalmo, kariko amatoman.” 45 Kayan pyagbuutanni Jesus silan na makadarag saan na syosolat.46 Yagaindo si Jesus kanilan, laong, “Syosolat ka-dini nangmanga propeta nangDios na yang pinilinang Dios na si Kristo magatigkul sang karisud

Lukas 24:47 135 Lukas 24:53nang kamatayun, katlong allaw magaboi yaanoman sikun sang pagkamatay. 47Kayan abatokonnang manga tomotoo yang pagpasaylo nang Diossang manga otaw, na ayawan yang imo nilan namaat nangDios kay si Kristo yang yagapakamataysang kanilan sara. Magapono dini Jerusalemyaanna batok kayan makarimpud sang maski wain nabanwa.” 48 Laong ni Jesus, “Kamo yang magaba-batokon sining yamapagguna kanak. 49 Kaundiyaning pagalaong ko kamayo, osogoon ko anikamayo yang Balaan na Espirito na syasaad nangkanak Ama na makani yaan kamayo. Paguyauyanaa kamo dini Jerusalem matag adawatun damayo yaan na gaom nang Balaan na Espirito nasikun diglangit.”

Yapakabaton si Jesus adto Langit(Markos 16:19-20; Apostol 1:9-11)

50 Paglaong ni Jesus saan, pagagad silan naanadto Betania. Yuungat ni Jesus yang kanaan buk-tun kaba yaampo naan silan kay pyanalanginannaan silan. 51Kaba gaampo yaan, yapakabaton dayaan aglangit. 52 Yamapanumdum silan kang Je-sus, byabantog yaan nilan kayan yomori silan agJerusalem. Laban silan gauma. 53Magkakadurumsilan gauyauya disang templo, yabay magpasala-mat sang Dios.

Juan 1:1 136 Juan 1:27

Yang Madyaw na Batok bain kangJesu Kristo na Byabatok ni

JUANYang Makagagaom na Gyugual nang Tingug

1 Anay da nang wa pa yang kariko nang inimodadaan iyan da yang Makagagaom na gyugualnang Tingug. Yaan aw yang Dios maginagadkay Dios yaan. 2 Anay da iyan yaan inagadnang Dios. 3 Yang kariko nang inimo pyapaimonang Dios sang Makagagaom na gyugual nangTingug, na aw buku pa naan way amaimo sangkariko nang inimo. 4 Agkanaan yang kinaboi naway kataposan. Yaan na kinaboi maynang allagna yakaparawang sang dumdum nang mangaotaw antak silan matigam sang paagi nang Dios.5Yaan na allag yang yakawara sang kangitngit nayuduglum sang kanilan dumdum. Wa adaug yangkangitngit saan na allag.

6-7 Pipili nang Dios yang otaw na pyagan-garanan ni Juan, syosogo naan yaan antak mag-pakatigam sang manga otaw bain saan na allagantak silan kariko somarig saan na allag. 8 Bukusi Juan naan na allag, awgaid si Juan yang syosogonang Dios antak naan pakatigam sang mangaotaw yaan na allag.

9 Yang allag na pyapakatigam ni Juan sangmanga otaw yang maturus na allag na yadatungasining donya na yakaparawang sang dumdumnang kariko nang otaw. 10 Iyan yaan sang donyana inimo naan, toyowa yaan ikilaraa nangmangaotaw disang donya. 11 Yadatung yaan sangkanaan tyoonan banwa na Israel, toyo wa yaanatangkapa nang taga Israel. 12 Awgaid karikonang yatangkap kanaan kayan syomarig kanaan,yatagan naan nang gaom antak maimo mangaanak nang Dios. 13 Yamaimo silan manga anaknangDios bukunang pinaagi sang imonang otaw,buku nang pinaagi sang pagbuut nang otaw, aw-gaid pagbuut nang Dios.

14Yaan na allag yang Makagagaom na gyugualnang Tingug na anay da inagad nang Dios. Ya-maimo yaan otaw pagdatung ani sang donyakayan yaguya yaan ani kanatu. Yamallaat yaanlaban sang manga otaw. Podo matungtung yangkanaan pyagalaong. Kikita ta yang kanaan pagka-Dios na tudtuud magonawa sang kanaan Ama na

Dios, kay bogtong yaan na Anak nang Dios. Pya-gangaranan yaan ni Jesu Kristo. 15 Si Juan yangyagapakatigam sang manga otaw bain kanaan.Gyagagaan naan yang paglaong, “Yani yang pya-galaong ko kamayo na masapit kanak domatung.Labaw yaan kanak kay wa pa ak akawtaw dadaanda yaan iyan.” 16Way tatamanan nang pagkallaatkanatu nang Anak nang Dios, wakaw yagasapit-sapit yang panalangin naan kanatu. 17 Si Moisesyang syosogo nang Dios pagpakatigam kanatusang manga balaod, awgaid si Jesu Kristo yangsyosogo naan na gapakatigam kanatu na yaanyang pyagaponowan nang karugun nang Dioskanatu, yaan yang pyagponowan nang matung-tung na pagindo bain sang Dios. 18 Dunganway kimita sang Dios, yang bogtong gaid naAnak naan, kay mataranak silan, yaan yang ya-gapakatigam kanatu bain sang Dios.

Yang Pyagalaong ni Juan na Magbawtismoway(Mateo 3:1-12; Markos 1:1-8; Lukas 3:1-18)

19 Pyapakadto kang Juan nang manga pan-goro na Judio ag Jerusalem yang manga magam-poway aw yang kanilanmanga tomatabang antakmagosip daw sini yaan si Juan. 20Yimibak si Juankanilan, pyagalaong naan yang tinuud, laong,“Buku ko yang Ginoo na si Kristo na syosogo nangDios na makani sang donya.” 21 Kayan yomansilan magosip kang Juan, laong, “Antak, sini kawkadi, si Elias?” Yimibak si Juan, laong, “Buku.”Yoman silan magosip, laong, “Ikaw agaw yangpropeta na tyatagadan nami na manga Judio?”Yoman mibak si Juan, laong, “Buku.” 22 Kayanyaglaong silan kang Juan, “Aw buku kaw niElias aw buku nang propeta, paglaongan kanamiadoon daw sini kaw, antak nami katigaman, kaypagalaongnami sang yagasogo kanami.” 23Kayanyimibak si Juan kanilan, laong, “Ako yang pya-galaong kadini nang propeta na si Isaias na akomagalaong disang banwa na way maguya, naagagaan yang paglaong, ‘Pataana mayo dadyawayang agiyan nang Ginoo.’ ”

24 Aon arag syosogo nang manga Pariseo naarag yagaosip kang Juan, laong, 25 “Aw buku kawnang Ginoo na si Kristo, aw buku kaw ni Elias,aw buku kaw nang propeta na madatung, nangayagabawtismo kaw sang manga otaw disang to-big?” 26 Yimibak si Juan kanilan, laong, “Yangpyagabawtismo ko sang manga otaw yang tobig.Awgaid iyan agkamayo yang wa mayo akatigamidaw sini yaan. 27Maori pa yaan kanak domatung,

Juan 1:28 137 Juan 2:1toyo labaw yaan kanak sang gaom. Wakaw dili akmakagayon kanaan na imoon ak allang naan namagaobad sang liston nang kanaan sapatos.”

28 Aadto silan managbaraw Betania na dipagnang Jordan na bawtismowanan ni Juan sangmanga otaw.

Yang Pyagangaranan nang Nati nang Karneronang Dios

29 Pagkamasurum kitaun ni Juan si Jesus nayagapadurug agkanaan, kayan yaglaong si Juanbain kang Jesus, “Tanawa, ani la yang pyagan-garanan nang Nati nang Karnero nang Dios nasyosogo nang Dios ani sang donya antak maglin-gat sang sara nang manga otaw pinaagi sangkanaan pagkamatay. 30 Yaan yang pyagalaongko kamayo na aon masapit kanak domatung nalabaw pa kanak kay wa pa ak akawtaw dadaan dayaan iyan. 31Maski ako nangaon wa ak akatigamna yaan yang syosogo nang Dios ani kanatu, aw-gaid pyapagbawtismo ako nang Dios sang mangaotaw na taga Israel antak silan matigam kanaan.”

32 Yabay si Juan maglaong, “Baya pa akona yatigam na yaan yang syosogo nang Dios.Yatigam ako kay kikita ko yang Balaan na Es-pirito sikun aglangit na maynang salampati nayitingun agkanaan. 33 Nangaon wa ak akatigamna yaan yang syosogo nang Dios, awgaid yangDios na yagasogo kanak pagbawtismo nang tobigyagalaong kanak, ‘Yang ikitaun mo na itingu-nan nang Balaan na Espirito na mukunsad, yaanyangmagapalasak sang Balaan na Espirito disangmanga otaw.’ 34Kikita ko yang pyagalaong kanaknang Dios, wakaw pyagalaong ko kamayo na yaansa agaw yang Anak nang Dios.”

Yang Mona na Manga Inindo ni Jesus35 Pagkaallaw oman, si Juan aw yang dowa

na kanaan manga inindo yakaon oman disaan.36Kikita naan si Jesus na yalabay, kayan yaglaongyaan, “Yaan yang pyagangaranan nang Nati nangKarnero nang Dios.” 37 Pagdungug nang kanaandowa na inindo sang pyagalaong naan, ma-parabay silan gimiyod kang Jesus. 38Yilingi si Je-sus aw kitaa naan silan na yigiyod kanaan. Laongnaan kanilan, “Nanang pagaosip mayo?” Laongnilan, “Wain kaw magauya, kay magindoway?”39 Laong ni Jesus, “Bay da, antak kamo kimita.”Kayan yomagad silan kanaan aw kitaa nilan yangpyagauyaan naan. Kyomorang da silan disaanninyan na gabi kay gabi la.

40 Si Andres na lomon ni Simon Pedro yang isana yudungug sang pyagalaong ni Juan bain kang

Jesus kayan yomagad kang Jesus. 41 Yaparabaysi Andres komadto kang Simon Pedro na kanaanlomon aw paglaong yaan, “Si Kristo na tyata-gadan ta na syosogo nang Dios na magaari sangdonya, pyagakita nami.” 42 Kayan pyagagad niAndres si SimonPedro adto kang Jesus. Tyatanawyaan ni Jesus aw paglaong, “Ikaw si Simon naanak ni Juan. Pagangaranan kawni Sepas.” (Yangkaologan naan na aran bato, yang aran na Pedroarag bato yang kaologan.)

Pyagaagad ni Jesus si Pelipe aw si Natanael43-44 Pagkamasurum, makaungud si Jesus na

makadto Galilea, kayan yomanaw yaan. Pya-gakita naan si Pelipe na taga Betsaida, banwana pyagauyaan ni Andres aw si Pedro. Laongni Jesus kang Pelipe, “Agad kanak.” 45 Kayanpyagkita ni Pelipe si Natanael, laong naan kangNatanael, “Pyagakita nami yang otaw na syosolatni Moises asang libro nang balaod, na syosolatarag nang manga propeta nang Dios. Yaan siJesus na tagaNasaret, anak yaanni Jose.” 46Laongni Natanael, “Midiin kitaa yang maturus na otawdisang Nasaret?” Yimibak si Pelipe, laong, “Adikaw aw tanawa.”

47Pagkita ni Jesus kang Natanael na yagapadu-rug agkanaan, maglaong yaan, “Yaang kay yangtinuud na taga Israel, yaan yangway karimbong.”48Yagaosip si Natanael kang Jesus, laong, “Nangayatigam kaw kanak, na baya adoon kita maga-kita?” Yimibak kanaan si Jesus, laong, “Kikitata kaw na yagasilong asang kaoy na igera nangwa pa kaw pagaagadan ni Pelipe.” 49 Laong niNatanael, “Ikaw yang Anak nang Dios, kay Ginoo.Ikaw yang ari nang Judio na sakop nang Israel.”50 Laong ni Jesus kang Natanael, “Yotoo kawkay yagalaong ako na kikita ta kaw na yagasi-long asang pono nang kaoy na igera. Labaw pasaan yang pangkitaun mo na manga kaburung-burungan.” 51 Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Pagalaong ko kamayo na tinuud ikitaun mayoyang langit na akaowangan kayan kinita mayoyang sogwanun nang Dios na manga tagalangitna magakadtokadi, aglangit aw agkanak, kay akoyang gyugual nang Anak nang otaw.”

2Yang Kasal ag Kana

1 Nang katlong allaw adto ra silan Kana nasakop nang Galilea. Aon kyakasal disaan na

Juan 2:2 138 Juan 3:2banwa ninyan na allaw. Yang ina ni Jesus yatam-bong sang kasal. 2 Si Jesus aw yang kanaanmanga inindo arag pyapatambong sang kasal.3 Pagkabos nang inmun disaan, maglaong kangJesus yang ina naan, “Wa day kanilan inmun.”4 Laong ni Jesus sang kanaan ina, “Way ki-naanglan na pagalaongonmo ako sang imoon ko,kay ina. Wa pa adatung yang oras na pagaimoko sang pyapaimo kanak nang Dios.” 5 Kayanyaglaong yang ina ni Jesus sangmanga sogwanundisaan, laong, “Imowa mayo yang kariko nangpagalaong kamayo ni Jesus.”

6Aon unum na book na butangan na lasakanannang tobig disaan, na tagkawarowan na ka litroyang lasak nang kada isa. Pyagagamit yaannang manga Judio sang yamabatasan nilan napagpangogas sang kanilan lawas. 7 Laong ni Jesussang manga sogwanun disaan, “Itmowa mayonang tobig yaning unum na book na butangan.”Kayan pyangitmo nilan yaan nang tobig. 8 Laongni Jesus kanilan, “Kamang da kamo sang lasaknaan aw daraa mayo adto sang pangoro nangtomatagay sang inmun.” Kayan kyomamangsilan. 9 Pagtimtim nang pangoro sang tobig nayamaimo inmun, toyo wa yaan akatigam na tobigyaan na yamaimo inmun, awgaid yang mangasogwanun disaan na yasarok sang tobig yatigam,wakaw tyatawag nang pangoro yang usug nakyakasal, 10 aw paglaonga naan, “Yamabatasannang kariko nang pista na yaan yang yoonapainum sang manga otaw yang madyaw na in-mun, aw yakainum da silan, kayan pa pyainumkanilan yang toyo da na manga inmun. Awgaidikaw tobok, kay maori la mayo painum yangmadyaw na inmun.”

11Yaning yiimo ni Jesus ag Kana na sakop nangGalilea, yaan yang mona na milagro naan nakyakatigaman nang manga otaw na yaan Anaknang Dios. Yotoo kanaan yang manga inindonaan.

12 Pagkasikun disaan tumugbung yaan agKapernaum, inagad naan yang kanaan ina awyang kanaan manga lomon na usug aw yangmanga inindonaan, kayan dyomagawdagaw silanmaguya disaan surud nang pilang allaw.

Yakadto si Jesus sang Templo(Mateo 21:12-13; Markos 11:15-17; Lukas 19:45-46)

13 Ninyan na manga allaw yagpadadatung dayang pista nang Judio na pyagangaranan nangpista na Paglabay, wakaw yasaka si Jesus ag

Jerusalem. 14 Pagdatung ni Jesus asang tem-plo kitaun naan yang yanagbarigya nang bakadisaan aw manga karnero aw manga salampati,aw yang mamallinay sang sapi na yamatobangsang kanilan lamesa na ballinanan nilan sangsapi. 15 Kayan yagimo si Jesus sang larabut nalobid aw bigawa naan silan aglogwa nang templo.Yang manga karnero aw yang manga baka yabosnaan bigawun, aw bariskada naan yang mangalamesa nang manga mamallinay sang sapi kayanyakawakawaka yang sapi nilan disaan. 16 Laongnaan sang yamarigya sang salampati, “Panga-manga yani disini. Ayaw mayo pagimowa bari-gyaan yang baray nang kanak Ama.” 17 Kayanpagkita nilan sang imo ni Jesus, kaundan nangmanga inindo naan yang syosolat nang propetana yagalaong, “Laban ko pyagadakora sang gi-nawa ko yang kanmo baray.”

18 Laong nang manga Judio kang Jesus,“Nanang akapakita mo kanami na milagro natoosanan na ikaw aon katungud sang pagimosini na manga imo?” 19 Yimibak si Jesus kanilan,laong, “Lanasa mayo yaning templo, ilindugunko oman nang katlong allaw.” 20 Kayan yaglaongyang manga Judio, “Kapatan aw unum na katoig imoon yani na templo, kayan amatapos moimoon nang torong allaw?”

21 Yang pyagalaong ni Jesus na templo yangkanaan lawas, na apatayun yaan kayan yagboioman nang katlong allaw. 22 Pagkaboi oman niJesus na pyapatay makadumdum yang kanaanmanga inindo sang pyagalaong naan nong wa payaan apataya. Kayan tyomoo silan sang syosolatnang manga propeta nang Dios aw yang pya-galaong ni Jesus.

Yatigam si Jesus sang Kariko nang Otaw23Madaig yang yotoo kang Jesus ag Jerusalem

nang tempo nang pista na pyagangaranan nangPaglabay pagkita nilan sang manga milagro nayiimo ni Jesus. 24 Awgaid wa otoo si Jesus na tin-uudyang kanilanpagtoo 25kay yatigamyaan sangkinaiya nang kariko nang otaw. Way kinaanglanna pagalaongon pa yaan bain sang manga otaw,kay kyakatigaman naan yang dumdum nilan.

3Yakadto si Nikodemo kang Jesus

1Aon Pariseo na pyagangaranan ni Nikodemo,arag yaan pangoro nang manga Judio. 2 Yakadtoyaan kang Jesus nang gabi aw paglaong kang

Juan 3:3 139 Juan 3:29Jesus, “Yatigam kami, kay magindoway, na ikawyang magindoway na syosogo nang Dios na ma-gaindo kanami, kay way makaimo sang mangamilagro aw di atagan nang Dios nang gaom.”3 Yimibak si Jesus na yagalaong, “Pagalaong kokanmo yang tinuud na maski yagono yang otaw,aw di yaan mawtaw oman, di yaan pagasako-pon nang Dios.” 4 Yagaosip si Nikodemo, laong,“Onnoong pagkawtaw oman nang dagdagu rana otaw? Di da yaan makaslud sang pagan-nakan nang kanaan ina kayan yawtaw oman.”5 Yimibak si Jesus, laong, “Pagalaong ko kanmoyang tinuud na maski yagono yang otaw, aw diyaan mawtaw oman, di yaan pagasakopon nangDios. Kinaanglan amawtaw yaan disang tobig awdisang Balaan na Espirito. 6 Yang yaanak nangotaw arag otaw, yang yaanak nang Balaan na Es-pirito iyan agkanaan yang Balaan na Espirito, kayanak yaan nang Dios. 7 Ayaw magkaburungbu-rung sang pyagalaong ko kamayo na kinaanglanamawtaw kamo oman. 8 Yang samut yadagmussang maski diin na gosto naan. Dyudungug moyang syaburut naan toyo wa kaw akatigam sangpyonowan naan aw wa kaw arag akatigam sangudurugan naan, magonawa saan yang yamawtawsang Balaan na Espirito.” 9Yagaosip si Nikodemo,laong, “Monnonong pagkaimo saan?” 10Laong niJesus kanaan, “Ikaw yang dungganun na magin-doway bain sang pagtoo nang taga Israel, kayannanga wa kaw makadarag sang pyagalaong kokanmo? 11 Pagalaong ko kanmo yang tinuud.Yang kyakatigaman nami aw yang kikita namiyaan yang byabatok nami toyo wa kamo otoosang byabatok nami. 12 Aw di kamo tomoo sangpyagalaong ko bain sang manga imo disiningdonya, labaw pa na di kamo motoo aw paglaongko kamayo yang manga imo aglangit. 13 Wayyakakadto langit, ako gaid na gyugual nang Anaknang otaw, kay sikun ako aglangit.” Yaan yangpyagalaong ni Jesus kang Nikodemo.

14 Kadini byubutang ni Moises yang tinanapna boronse disang tyollok na kaoy aw karabowinaan. Asaan yaan otollokan sang pyagaagiaginilan na banwa na way maguya. Maynaan siJesu Kristo na gyugual nang Anak nang otaw,kinaanglan akaraboon yaan disang tyollok nakoros, 15 antak yang kariko nang amanarigkanaankaaronannangkinaboi nawaykataposan.16 Laban kyakarugunan nang Dios yang mangaotaw disining donya, wakaw syosogo naan yang

bogtong na Anak naan antakmagpakamatay tun-gud sang sara nang manga otaw, na yang karikonang masarig sang Anak naan di isilotan nangsilot na way kataposan, awgaid atagan silan nangkinaboi na way kataposan. 17 Kay wa magasogoyangDios sang kanaanAnak ani sangdonya antakmagsilot sang manga otaw, awgaid syosogo naanyang kanaan Anak antakmagpasaylo sangmangaotaw sang kanilan sara.

18 Wakaw yang masarig kanaan di da isilotan,awgaid yang di masarig kanaan laban isilotankay wa asarig sang bogtong Anak nang Dios.19 Yang akaponowan nang pagsilot kanilan yani,na yang gyugual nang Allag yakani sang donyaantak kaalladan naan yang dumdum nangmangaotaw sang paagi nang Dios, awgaid way gostonilan saan, kay yaan yang pyaparabi nilan yangmaat na imo nilan. 20Yang otaw na yagaimo sangmaat, maat naan yang allag, di yaan magpasaidsang allag kay dawkitaunnamaat yang imonaan.21 Awgaid yang otaw na yagatoman sang tinuudna tinoowan yagapasaid sang allag antak kitaunna pagbuut nang Dios yang kanaan imo.

Si Jesus aw si Juan na Magbawtismoway22 Kayan kyomadto si Jesus aw yang kanaan

manga inindo sang banwa na Judea. Yada-gawdagaw yaan maguya disaan inagad naanyang kanaan manga inindo, kay aon pyang-bawtismowan disaan. 23 Si Juan na mag-bawtismoway arag yangbawtismo adto Enon,ma-said ag Salim, kay madaig yang tobig disaan nabanwa. Yakadto kanaan yang manga otaw awpangbawtismowi naan silan. 24 Wa pa akapirisoninyan na timpo si Juan na magbawtismoway.

25 Misan disaan yanaglantogi yang mangainindo ni Juan aw yang isa na Judio bain sangpagpangbawtismo. 26Kayan kyomadto kang Juanyang kanaan manga inindo aw paglaong, “Mag-indoway, ngaong byabatok mo kanami na otawna inagad mo nangaon agdipag nang Jordan,yangbawtismo adoon sang kawtawan. Madaig namanga otaw yang yakadto kanaan.” 27 Yimibaksi Juan, laong, “Bain kanak, di ak misindilkanaan maski madaig yang yakadto kanaan,yatigam ako na way katungud nang otaw awdi atagan nang Dios. 28 Yatigam kamo sangpyagalaong ko na buku ako ni Kristo. Ya-gaid ako papagonaun kanaan ani na magalaongsang manga otaw antak makaandam pagdawatkanaan. 29 Yamasiling yani nini, yakagaon ako

Juan 3:30 140 Juan 4:23nang yagaandam sang kikinaanglan nang kanakamigo na kaslunun. Adoon na dyomatung dayang kaslunun, laban da ak yaguma. Yagaumaako na yaningug sang kanaan tingug wakaw diak misindil. 30 Kinaanglan magadogang yangpagkinaanglan kanaan nang manga otaw, kayanako mukullud.”

Yang Sikun Aglangit31 Yang sikun agtaas labaw sang kariko, yang

sikun asining donya yatigam sang asining donya,yagabatok yaan bain sang donya. Yang sikunaglangit yang labaw sang kariko. 32 Yagabatokyaan bain sang kikita naan aw dyudungug naan.Awgaid tagbi da yang yotoo sang batok naan.33 Yang otaw na yotoo sang kanaan batok yotoona tinuud yang pyagalaong nang Dios. 34 Kayyang pyagalaong nang Dios yaan yang byabatoknang syosogo nang Dios, kay yatagan yaan nangDios nang way tatamanan na gaom nang Balaanna Espirito. 35 Laban karugunan nang Dios yangkanaan Anak, yatagan naan yaan nang katungudpagari sang kariko. 36Wakaw yang masarig sangAnak nang Dios atagan nang kinaboi na way kat-aposan. Yang di mangagad sang Anak nang Diosdi atagan nang kinaboi na way kataposan, awgaidisilotan nang Dios nang silot na way kataposan.

4Yapagbaraw si Jesus sang Bobay na taga Samaria

1 Yudungug yang manga Pariseo namadaig kono yang manga inindo ni Jesus nabyabawtismowan naan, tagbi da yang kangJuan. 2 Awgaid way byabawtismowan ni Jesus,yang kanaan manga inindo yang yagabawtismo.Pagkatigam ni Jesus sang pyagalaong nangmanga otaw sang manga Pariseo, 3 manaw yaanaw yang manga inagad naan ag Judea, mabarikda silan ag Galilea. 4 Yaan yang agiin nilan yangdaran na yakaagi ag Samaria.

5 Kayan dyomatung silan ag Sikar na sakopnang Samaria, masaid sang lopa na yaatag niJakob kadini sang kanaan anak na si Jose. 6Asaanyang parigi na sarokan ni Jakob kadini. Kayanyagingkod si Jesus asang said nang parigi kayyamapagod yaan nang pagpanaw. Alasdosi layang suga nang pagdatung nilan disaan.

7-8 Kaba gatagad si Jesus sang manga inindonaan na gabili asang barrio sang amakaan nilan,yadatung yang bobay na taga Samaria, masaroksang tobig. Laong ni Jesus sang bobay, “Painuma

ako.” 9 Laong nang bobay, “Ikaw Judio, kayannanga yangayo kaw kanak na taga Samaria nangtobig na inumun?” Yagalaong yaan sang may-naan kay dili mapagdinawatay yang manga Ju-dio sang taga Samaria. 10 Laong ni Jesus, “Awyatigampa kawgaid sang yaatag nangDios, omanaw kimilara pa kaw kanak na yangayo kanmosang tobig, yakapangayo kaw garo kanak kayankyaatagan da ta kaw nang tobig na makaboikanmo nang way kataposan.” 11 Laong nangbobay, “Way akapagsarok mo sang tobig, kaySenyor, mararum yaning parigi, kayan diin kawkamang sang tobig na makaboi nang way kat-aposan? 12 Nanga, labaw pa kaw sang kamon-aan ta na si Jakob na yamatag kanami siningparigi? Yang tobig disini na parigi yang pya-gainumnaan, yang kanaanmanga anak asta yangkanaanmanga ayup arag yaan yang pyagainum.”13 Yimibak si Jesus, laong, “Yang iminum sinina tobig amarangga pa oman. 14 Awgaid yangiminum sang tobig na aatag ko di da amaranggaoman, kaydi da amawara agkanaanyaanna tobig,maynang bogak na di pagkatiyan, makaboi yaankanaan nang way kataposan.” 15 Laong nangbobay kanaan, “Atagi ako naan na tobig, kaySenyor, antak di da ako marangga oman, awantak di da ako magbarikbarik ani na masaroksang tobig.” 16 Laong ni Jesus kanaan, “Unug daaw tawaga yang kanmo bana, pagagadan ani.”17 Laong nang bobay, “Way kanak bana.” Kayanpyaglaong ni Jesus, “Osto yang pyagalaong mona way kanmo bana, 18 kay lima pa yang banamo, kayan yang pyagatukudmo adoon buku nangtinuud na bana mo.” 19 Laong nang bobay, “Kim-ilara ra ako kanmo adoon, kay Senyor, na ikawpropeta. 20Adoon gosto ko na akatigaman kanmodaw yamaonnono yani, na yang kanami kamon-aan yisimba sang Dios disini na butay, kayankamo na manga Judio yagalaong na kinaanglandato Jerusalem yang manga otaw simimba sangDios.” 21 Laong ni Jesus sang bobay, “Toowi akona madatung yang allaw na isimbaun yang Diosmaski diin, buku gaid nang disini na butay awbuku gaid nang dig Jerusalem. 22 Kamo na tagaSamaria wa ikilara sang sisimba mayo, awgaidkami na manga Judio yikilara sang sisimba nami,kay yang Mallorowas sikun sang manga Judio.23Dyomatung da adoon na timpo na yang tinuudna manga simisimbaay misimba sang Ama naDios sang tinuud na pagsimba na pyagabayaan

Juan 4:24 141 Juan 4:52nang Balaan na Espirito. Silan yang gosto nangAma na Dios na simisimbaay. 24 Yang Dios Espir-ito naMakagagaomwakaw yangmisimba kanaanyagakinaanglan na pagabayaan nang Balaan naEspirito, yaan yang tinuud na pagsimba kanaan.”

25 Kayan yaglaong yang bobay kanaan,“Yatigam ako na madatung ani sang donyayang pinili nang Dios na pyagangaranan niKristo. Aw domatung da yaan ani, yaan yangmagagogodanun kanatu sang kariko.” 26 Yiibakyaan ni Jesus, laong, “Ako na yapagbaraw kanmo,ako yang pinili nang Dios.”

27 Kayan disinyan dyomatung yang mangainindo naan. Laban silan yamaburungburung nayikita kanaan na yapagbaraw sang bobay. Awgaidway yakapagosip kanilan sang bobay daw nanangkinaanglan naan. Way yakapagosip arag kangJesus daw nanga yapagbaraw yaan sang bobay.

28 Kayan inibilin nang bobay yang kanaanlasakanan nang tobig aw kadto yaan sang barrioaw paglaong sang manga otaw, 29 “Adi kamo awtanawa mayo yang otaw na yatigam sang kanakimo, pyagalaong naan kanak yang kariko nangimo ko. Yaan koraw si Kristo.” 30Kayan yomanawsilan aw singadto kang Jesus.

31 Pagkariyos nang bobay paglaongon si Je-sus nang kanaan inindo, “Kaan adi, kay Ginoo.”32 Awgaid laong naan, “Aon kanak kanunun nawa mayo akatigami.” 33 Kayan yaginosipay silan,laong, “Aon koraw yamatud kanaan nang ka-nun?” 34 Laong ni Jesus, “Yaan yang maynangkanun na yakawara sang kanak kagutum yangpagpangagad ko sang pagbuut nang yagasogokanak astamatapos yangpyagasogonaankanak.”

35Kayan yagindo si Jesus kanilan, laong, “Kamoyagalaong, ‘Opat koman na boran adoon pagga-gani la.’ Awgaid pagalaong ko kamayo na adoontimpo ra nang gagani. Tanawamayo yang mangaotaw maynang ganiin, kay dyomatung da yangallaw na motoo ra silan kanak. 36 Yang mangamaggaganimakadawat sang sool, kamomaynangmaggagani kay pagalaongon mayo yang mangaotaw antak tomoo kanak antak silan kaaronannang kinaboi na way kataposan, kayan yagumakamo. Yang yamaona kamayo magindo may-nang magpanggasay, arag silan magauma inagadmayo. 37 Matungtung yang pyagalaong mayona tobok yang magpanggasay tobok yang mag-gagani. 38 Wakaw syosogo ko kamo maynangmaggagani na magagani sang ganiin na wa mayoakapagodi. Yang kadaygan na maggawbukay

ko yang yamapagod, toyo yakaambit kamo sangkanilan kyapagodan.”

39 Madaig na taga Samaria disaan na barrioyang yotoo kang Jesus tungud kay yagalaongyang bobay, “Kyakatigaman naan aw paglaongannaan kanak yang kariko nang imo ko.” 40Wakawpyapadagawdagaw nilan si Jesus papaguyaundigkanilan. Kayan yaguya si Jesus disaan nangdowang allaw.

41 Kyakadogangan yang yotoo kanaan tun-gud sang kanaan pagindo na dyudungug nilan.42 Laong nilan sang bobay, “Yotoo kami kangJesus tungud sang pyagalaong mo, awgaid adoonlaban da kami tyomoo kay kami mismo yangdyumungug da kanaan. Kyatigaman da namina yaan yang magalowas sang manga otaw sangkanilan sara.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Anak nang Otawnang Goberno

43 Paglabay nang dowang allaw manaw si Jesusaw yang kanaan manga inagad, simingadto rasilan Galilea. 44 Kay si Jesus yagalaong na yangpropeta na yagabatok sang pyagalaong nang Dioswa pagataoda disang kanaan tyoonan banwa.45 Awgaid pagdatung naan ag Galilea managumayang manga otaw disaan kay yaan na mangaotaw yakatambong ag Jerusalem sang pista napyagangaranan nang Paglabay, yikita silan sangkariko nang yiimo ni Jesus sang timpo nang pistawakaw madyaw nilan si Jesus.

46 Kayan kyomadto yaan oman Kana na sakopnang Galilea, yang pyagaimowan naan sang mi-lagro, na yang tobig yiimo naan inmun. AdtoKapernaum aon otaw nang goberno na kyakasak-itan sang kanaan anak na usug. 47 Pagdungugnaan na iyan si Jesus ag Galilea sikun ag Judea,komadto yaan kang Jesus. Yagapakallaat yaanantak magad kanaan si Jesus adto Kapernaumantak papagkadyawun yang anak naan na usugna pakamatayun. 48 Laong ni Jesus kanaan,“Aw di kamo kimita sang manga toosanan awmanga milagro di kamo motoo.” 49 Laong nangotaw nang goberno, “Agad kanak, kay Senyor,antak datungan mo yang anak ko na boi pa.”50Laongni Jesus kanaan, “Ori da,madyawdayanganak mo.” Yotoo yaan sang pyagalaong ni Jesuskanaan, kayan yomori yaan. 51 Asang pangin-daranan pyagakita naan yang kanaanmanga sog-wanun na yagadarog kanaan, yagagogod kanaanna madyaw da yang kanaan anak. 52 Yagaosip

Juan 4:53 142 Juan 5:22yaan daw nanang oras nang pagkadyaw nanganak naan. Laong nilan, “Alaona kagabi nangambong yang pagkawara nang kanaan gidam.”53Kayan kyaundan naan na nginyan na oras yangpaglaong ni Jesus kanaan, “Madyaw da yang anakmo.” Wakaw yaan aw yang surud nang baraynaan yotoo kang Jesus.

54 Yani yang kadwa na toosanan na milagro niJesus pagdatung naan ag Galilea sikun ag Judea.

5Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Asang Said

nang Sogbowanan1 Wa akadogay disaan syomaka ra si Jesus ag

Jerusalem kay aon pista nang manga Judio. 2 AgJerusalem aon Sogbowanan na pyagangaranannang manga Judio nang Betsata, masaid sangpilwangan na agiyanan nang manga karnero.Lima yang silonganan na baraybaray disang saidnaan na sogbowanan. 3 Asaan managsilong yangmadaig na manga masakitin na manga otaw,yang bota, yang pilay aw yang pongko na ya-matay da yang sangotod nang lawas. Yagata-gad silan sang pagsimbol sang tobig, 4 kay aontagalangit na sogwanun nang Dios na ipan konokomaon disaan aw simbora yang tobig disangsogbowanan. Yang masakitin kono na amaonasomogbo disang tobig pagkatapos simboron ma-gakadyaw sang kanaan sakit, maski nana na sakit.5 Aon disaan otaw na katlowan pa aw waro naka toig masakit. 6 Kikita ni Jesus yaan disaanna yagakorang. Kyakatigaman naan na dogayda yaan na yamasakit, wakaw pyagalaong naan,“Gosto mo na magakadyaw?” 7 Yimibak yangmasakitin, laong, “Uu, kay Senyor, awgaid on-noon ko, way makatabang kanak antak ak mal-lug domatung sang sogbowanan aw simboron dayang tobig. Kay aw yitigi ak magiwid, aginariak domatung sang sogbowanan aon day yaonakanak somogbo.” 8 Laong ni Jesus kanaan, “Pag-bangon, lorona awdaraa yangpyagakoranganmoaw panaw.” 9 Kayan yaparabay magkadyaw yangotaw. Pagpoti naan sang kanaan pyagakorangan,daraun aw panaw yaan.

Pyapagkadyaw ni Jesus yaan na otaw nangallaw na pagpapatana nang manga Judio,10 wakaw pyagalaong yaan nang manga Judio,“Pagpapatana adoon na allaw, sopak sang kanatubalaod na manga Judio yang imo mo na yagadarakaw sang kanmo korangan adoon na allaw.”11 Awgaid yotobag yaan, laong, “Yang otaw

na yakadyaw kanak sang kanak sakit yangyagasogo kanak pagdara sang kanak korangan,aw papanawa ako.” 12Yagaosip yangmanga Judiokanaan, laong, “Sining yagasogo kanmo pagdarasang kanmo korangan aw papanawa kaw?” 13Wayaan makaibak disinyan kay wa yaan akatigamdaw sini yang yakadyaw kanaan sang sakit naankay wa da naan ikitaa si Jesus tungud sang kadaignang otaw aw tungud kay yaparabay si Jesusmanaw disaan.

14 Wa akadogay pyagakita ni Jesus yaan naotaw asang templo. Kayan pyaglaong ni Je-sus, “Tanawa, madyaw da kaw. Ayaw da mag-imo sang sara, kay daw kaw datungun nangkarisud na labaw pa sang karisud na kyakaagiyanmo.” 15 Kayan yomanaw yaan disaan aw pag-batok sang manga Judio na si Jesus yang yaka-pagkadyaw kanaan sang kanaan sakit. 16 Yaanyang kyakaponowan nang manga Judio pagani-panip na apatayun si Jesus, kay pyapagkadyawni Jesus yang otaw na yamasakit nang allaw napagpapatana nang manga Judio.

17Wakaw yagalaong si Jesus sang manga Judio,“Yang kanak Ama na Dios yabay maggawbuk, wamagatangku sang pagtabang sang manga otaw,wakawarag akmagagawbuk.” 18Pagdungugnangmanga Judio sang pyagalaong ni Jesus, kadogan-gan yang kanilan kaingutingut, laban gosto nilanna apatayun si Jesus. Buku gaid nang pagsopaksang kanilan balaod yang dyadaman nilan, aw-gaid yang yagalaong yaannaAmanaanyangDios,yapagonawa yaan sang Dios.

Yang Katungud nang Anak nang Dios19 Kayan yaglaong si Jesus sang manga Ju-

dio, “Pagalaong ko kamayo yang tinuud, na wayamaimo ko na Anak aw akoway da gaid. Yaan gaidyang yiimo ko yang kikita ko na yiimo nang kanakAma. Yang yiimo nang kanak Ama yaan omanyang yiimo ko na Anak. 20 Tungud kay kyakaru-gunan ako nang kanak Ama, pyapakatigam naankanak yang kariko nang imo naan. Aon pay imona labaw pa sini na apakatigam naan kanak naimoon ko na makaburungburung kamayo laban.21 Yang kanak Ama yagaboi sang manga pataykayan yatagan naan nang bago na kinaboi, may-naan oman ako na Anak naan yamatag nang bagona kinaboi sang otaw na gosto ko atagan. 22Yangkanak Ama dili magaokom sang manga otaw,yaatag naan kanak na Anak naan yang katungud

Juan 5:23 143 Juan 6:3pagokom, 23 antak yang kariko nang otaw mag-taod kanak na Anak nang Dios maynang pagtaodnilan sang kanak Ama. Yang dili magataod kanakna Anak naan wa magataod sang kanak Ama kayyang kanak Ama yang yagasogo kanak.

24 “Pagalaong ko kamayo yang tinuud, nayang motoo sang pyagalaong ko kayan tyomoosang kanak Ama na yagasogo kanak akaaronannang kinaboi na way kataposan. Di da yaanisilotan tungud sang kanaan sara, kay yarowasda yaan sang kanaan sara, kayan kyaaronan nangkinaboi na way kataposan na sikun sang Dios.25 Pagalaong ko kamayo yang tinuud, na dy-omatung da yang allaw na yang manga otaw namaynangpatay tungud sang kanilan saramudun-gug sang kanak tingug na Anak nang Dios, kayanyang motoo sang pyagalaong ko amaboi nangway kataposan. 26 Kay yang kanak Ama yangpyagponowan nang kinaboi wakaw yatagan naanako na kanaanAnak nang katungud pagatag nangkinaboi sang manga otaw. 27Kayan yatagan naanako nang katungud pagokom sang manga otawkay ako gyugual nang Anak nang otaw. 28 Ayawkamomagkaburungburung sining pyagalaong kokamayo, kaymadatung yang allawna kariko nangpatay mudungug sang kanak tingug, 29 kayanyanagbangon, managboi silan. Yang yagaimosang madyaw amaboi nang way kataposan adtosang Dios, yang yagaimo sang maat isilotan nangsilot na way kataposan.”

Yang Yagamatood bain kang Jesus30 Yagapadayon si Jesus maglaong, “Way

amaimo ko na kanak tyoonan pagbuut, aynnang pyagalaong kanak nang kanak Ama na Diosyaan yang yiimo ko. Wakaw matarong yangkanak pagokom, kay buku ko yang yagabuutbuutmagokom, yang kanak Ama na yagasogo kanakyaan yang yagabuut.

31“Aw ako gaid yangmaglaong bain kanak, waymotoo na tinuud yang pyagalaong ko. 32 Awgaidaon yagamatood bain kanak, yang kanak Ama.Yatigam ako na tinuud yang pyagamatood naanbain kanak. 33 Pyagalaong kamayo ni Juan yangtinuud bain kanak nong pagsogo mayo sang ka-mayo manga inagad na pyapagosip mayo kangJuan bain kanak. 34 Wa ak magapasabot na ya-gakinaanglan ako sang otawnamagamatood bainkanak, pyagalaong ko gaid kamayo si Juan antakkamo tomoo kayan yarowas kamo sang kamayosara. 35 Si Juan maynang ilawan na yamallag

kay yakaindo yaan sang manga otaw. Madyawmayo yang kanaan pagindo toyo dagawdagawgaid. 36 Awgaid yang kanak imo na kaburung-burungan na pyapaimo kanak nang kanak Amalabaw pa sang pagmatood ni Juan bain kanak,kay yang manga imo ko na kaburungburunganyagamatood bain kanak, na ako syosogo ani nangkanak Ama. 37 Arag yang kanak Ama na yaga-sogo kanak yagamatood bain kanak. Toyo wakamo udungug sang kanaan tingug, wa kamoikita kanaan. 38 Wakaw wa mayo ubutangansang ginawamayo yang pyagalaong nang Dios nakanak Ama kay wa kamo otoo kanak na syosogonaan. 39 Yagabasa kamo sang syosolat nangmanga propeta nang Dios kay dumdum mayo naakataraan mayo pinaagi sang pagbasa mayo saanyang kinaboi na way kataposan. Yang syosolatnang propeta yagamatood bain kanak. 40Toyowakamo akanarig kanak. Aw somarig kamo kanakakaaronan kamo nang kinaboi na way kataposan.

41 “Wara ako magakinaanglan na abantogonako nang manga otaw, 42 kay yatigam ako na wamayo ubutangan sang ginawa mayo yang Dios.43 Pyapakani ako nang Dios na kanak Ama, yata-gan naan ako nang katungud, toyo wa kamo otookanak. Awgaid aw aon komani na wa osogowanangDios yaan yang otoowanmayo. 44Wakawwakamo otoo kanak kay yaan yang gosto mayo yangabantogon kamonang arag kamootaw, way gostomayo na abantogon kamo nang Dios. 45 Ayawkamo magdumdum na ako yang magasombongadto sang kanak Ama tungud sang kamayo imo,si Moises na kyakaimanan mayo na matabangkamayo yaan yang magasombong. 46 Aw tin-uud na yotoo kamo kang Moises, motoo kamoarag kanak, kay ako yang syosolat ni Moises.47 Onnoon mayong pagtoo sang kanak pagindoaw wa kamo otoo sang syosolat ni Moises?”

6Pyapakaan ni Jesus yang Limang Mararan na ka

Otaw(Mateo 14:13-21; Markos 6:30-44; Lukas 9:10-17)

1 Pagpanaw ni Jesus disaan, tomaripag yaanaw yang kanaan manga inagad sang dagat naGalilea na pyagangaranan arag nang dagat naTiberias. 2Madaig na manga otaw yang yakadtokanaan, kay yikita silan sang manga milagrona yiimo naan, na pyapagkadyaw naan yangmangamasakitin. 3Kayan pyagagad ni Jesus yangkanaan manga inindo, yotokod silan sang butay

Juan 6:4 144 Juan 6:31aw panagingkod. 4 Agput da yang pista nangmanga Judio na pyagangaranan nang Paglabay.5 Pagtanaw ni Jesus, kitaun naan yang madaig namanga otaw na yagapadurug agkanaan, wakawyagalaong yaan kang Pelipe, “Diin kita magbilisang makaan na makatpud sining kariko nangmanga otaw?” 6 Yatigam yaan sang imoon naan,toyo yagaid naan osipin si Pelipe daw nanangiibak naan. 7 Yimibak si Pelipe, laong, “Yani nakadaig nang otaw, maski pilang gatos na ka pesosna paan kolang pa maski tagbi gaid yang aatagsang kada sang ka otaw.” 8 Yagalaong kang Jesusyang isa na kanaan inindo na pyagangaranan niAndres na lomon ni Simon Pedro, laong, 9 “Aonani isu na usug na aon limang book na paan awdowang book yang iisda, awgaid onnoon yaannang kadaig nining manga otaw?” 10 Laong niJesus sang kanaan manga inindo, “Papagingkodamayo yang manga otaw.” Kayan yanagingkodyang manga otaw disang sagbut, aon manga li-mang mararan silan, way labut nang kawbayanaw manga isu. 11 Kayan kyamang ni Jesus yangpaan aw yang isda, aw pagpasalamat yaan sangDios aw pangatagan naan yaan sang manga otawna yanagingkod. Yatagan silan taman nang am-abos nilan. 12 Yamatapos silan komaan, nangyangkabiyag da silan, pyapakamang ni Jesusyang manga sama, laong naan, “Pallasakan mayosang arat yang yamasama antak way masapad.”13 Kayan pyangamang nilan. Samporo aw dowana ka arat yang yamatmo nang yamasama nangmanga otaw sikun sang limang book na paan.

14 Pagkita nang manga otaw sining milagro nayiimo ni Jesus, maglaong silan, “Way buku, yaanagaw yang propeta na pyagalaong kadini nangmanga propeta na madatung ani sang donya.”15 Yatigam si Jesus sang dumdum nang mangaotaw na akamangun yaan nilan, kay laban gostonilan na imoon yaan ari nilan. Wakaw yapanawyaan disaan, yakadto yaan sang kabutayan nangsayda naan.

Yapanaw si Jesus asang Babaw nang Tobig(Mateo 14:22-33; Markos 6:45-52)

16 Yagasarinakup yanugbung yang kanaanmanga inindo adto sang dagat 17 aw sakay sangbarangay. Mataripag silan sang dagat kay datosilan Kapernaum. Gabi la, kayan wa pa si Jesusadatung kanilan. 18Durugmabakla da yang barudkay mabandus yang samut. 19 Dagaw aon daymanga unum na ka kilometro yang kaawat nang

dyurugan nilan nang pagkita nilan kang Jesus nayapanaw asang babaw nang laod na yagapadurugagkanilan. Yamangkalluk silan laban. 20 Laong niJesus kanilan, “Ayaw kamo magkalluk, kay akoyaning yodorod kamayo.” 21 Yanaguma silanpagkatigam na yaan si Jesus, kayan pyasakaynilan yaan sang barangay. Kayan yaparabay silanmakadoong sang banwa na akadtowan nilan.

Yagatotol yang Manga Otaw kang Jesus22-24 Yang manga otaw na yagapabilin adto

dipag yatigam na sambook da yang barangaydisaan, yang pyanagsakayan gaid nang mangainindo ni Jesus. Kayan si Jesus wa nilan ikitaa nayamagad nang kanaan manga inindo tomaripagnang dagat na yasakay saan na barangay. Butnawa nilan ikitaa si Jesus aw yang kanaan mangainindo pagkamasurum, kayan syomakay dakmansilan sang barangay padurug ag Kapernaum, ya-gatotol kang Jesus. Yasakay silan sang mangabarangay na sikun ag Tiberias na yamagi disangmasaid sang kyakaanan nilan sang paan pagkato-pos ni Jesus magpasalamat sang Dios.

Si Jesus yangGyugual nangPaannaMakaboi nangway Kataposan

25 Pagkita nilan kang Jesus agdipag nang dagatmaglaong silan, “Akano kaw ani, kay magin-doway?” 26 Yimibak si Jesus, laong, “Pagalaongko kamayo yang tinuud, yagatotol kamo kanaktungud kay yamangkabiyag kamo nang paanna kyakaan mayo, buku nang manga milagrona yiimo ko yang yabay mayo pagtotol kanak.27 Ayaw kamo magpamakot tungud sang kamayopagkaan kay yang pagkaan yagakabos aw kawara,yaan yang pamakoti mayo yang makaatag ka-mayo nang kinaboi na way kataposan. Akoyang makaatag kamayo saan, kay yatagan akonang katungud nang kanak Ama na Dios, kayako yamaimo otaw.” 28 Laong nang mangaotaw, “Nanang kinaanglan na imoon nami an-tak kami makaimo sang pyapaimo nang Dios?”29 Tyotobag silan ni Jesus, laong, “Yani yanggosto nang Dios na imoon mayo, sarig kamokanak na syosogo naan ani.” 30 Kayan yaglaongyang manga otaw kang Jesus, “Pakitaa kami sangmanga toosanan na ikaw tinuud na syosogo nangDios antak kami tomoo kanmo. Nanang imoonmo, yang maynang imo ni Moises kadini? 31 Kayyang kamonaan ta kadini yakaan sang pagkaanna sikun aglangit na pyagangaranan nang mananong aadto silan sang banwa na way maguya.

Juan 6:32 145 Juan 6:60Yani yang pyagalaong nang Dios na syosolat,laong, ‘Yatagan naan silan nang pagkaan na sikunaglangit.’ ” 32 Yiibak silan ni Jesus, laong, “Pa-galaong ko kamayo yang tinuud, na yang Diosaglangit na kanak Ama yang yamatag kamayonang pagkaan, buku ni Moises. Yang kanak Amayang yamatag kamayo nang paan na sikun aglan-git. 33Kay yang paan na sikun aglangit na yaatagnang Dios makaboi nang way kataposan sangmanga otaw.” 34Laong nangmanga otaw kanaan,“Abaya kami atagi naan na paan.” 35 Laongni Jesus kanilan, “Ako yang gyugual nang paanna makaboi nang way kataposan. Wakaw yangotaw na makani kanak na motoo kanak, di damagkagutum aw di da magkarangga.

36 “Pyaglaong da ko kamayo na wa kamo otoomaski kimita da kamo sang manga imo ko namilagro. 37Kariko nang yaatag kanak nang kanakAma na pagasakopon ko masarig kanak. Yangamanarig kanak di ko atarikodan. 38 Kay yakaniako sikun aglangit antak mangagad sang pag-buut nang kanak Ama na yagasogo kanak. Bukunang kanak tyoonan pagbuut yang pangagdanko. 39 Yani yang pyapaimo kanak nang yagasogokanak, na apakatagapan ko yang kariko nangmanga otaw na yaatag naan kanak antak waymawara maski isa kanilan, awgaid oboiin ko silankariko nang maori na allaw. 40 Kay yani yanggosto nang kanak Ama, na yang kariko nangyatigam na ako Anak nang Dios kayan syomarigkanak atagan nang kinaboi na way kataposan,kayan byoi ko silan oman nang maori na allaw.”

41Yamangkadaman yangmanga Judio pagdun-gug kang Jesus na yagalaong, “Ako yang paanna sikun aglangit.” 42 Wakaw yagalaong silan,“Nanga, bukung anak si Jesus ni Jose? Yikilarakita sang kanaan ama aw ina. Kayan nangayaglaong da yaan adoon na sikun yaan aglangit?”43 Laong ni Jesus kanilan, “Ayaw kamo magbagol-bol tungud sang pyagalaong ko. 44Waymakakanikanak namotoo kanak awdi pakaniin nang kanakAma na yagasogo kanak. Yang motoo kanakoboiin ko nang maori na allaw. 45 Aon syosolatkadini nang propeta na yagalaong, ‘Kariko nangotaw pyagaindo nang Dios.’ Yang yudungug sangkanak Ama kayan yangagad, yaan yang makanikanak na motoo kanak. 46Wa ak magapasabot naaon yikita sang Dios na kanak Ama. Way yikitasang kanakAma, ako gaid, kay sikun ak agkanaan.

47 “Pagalaong ko kamayo yang tinuud, na yangmotoo kanak atagan nang kinaboi na way kata-

posan. 48 Ako yang gyugual nang paan na mak-aboi nang way kataposan. 49 Yang kamayo ka-monaan yakaan sang pagkaan na pyagangaranannang mana, awgaid yamatay pa silan maski yaandang kanunun nilan mana disang banwa na waymaguya. 50 Awgaid yang pyagalaong ko kamayoadoon yang paan na sikun aglangit, na yangmakaan saan di da amatay. 51 Ako yang gyugualnang paan na sikun aglangit na makaboi sangmanga otaw. Wakaw yang makaan sini na paanmaboi nang way kataposan. Yang pyagalaong kona paan yang kanak lawas na aatag ko tungudsangmanga otaw disang donya antak silan kaaro-nan nang kinaboi na way kataposan.”

52 Yanagkabaraw yang manga Judio na ya-madaman pagdungug sang pyagalaong ni Je-sus. Laong nilan, “Onnoon naan pagatag sangkanaan lawas kanatu, na apakaan naan kanatu?”53Wakaw yagalaong si Jesus kanilan, “Pagalaongko kamayo yang tinuud, na aw di kamo komaansang kanak lawas, aw di kamominum sang kanakdogo, di kamo akaaronan nang kinaboi na waykataposan. 54 Yang makaan sang kanak lawasaw inum sang kanak dogo, yaan yang akaaronannang kinaboi na way kataposan, kayan oboiin koyaan nang maori na allaw. 55 Kay yang kanaklawasmaynang tinuudnapagkaan awyangkanakdogo maynang tinuud na paginumun, kay yangkanak lawas aw dogo makaboi nang way kata-posan. 56Yangmakaan sang kanak lawas aw inumsang kanak dogomagapollayon da agkanak kayanako magapollayon agkanaan. 57 Yang kanakAma na yagasogo kanak yang pyagponowan nangkinaboi, wakaw aagkanak yang kinaboi na waykataposan. Wakaw yang makaan sang kanaklawas maboi nang way kataposan. 58 Yang paanna sikun aglangit buku nang maynang pagkaanna kyakaan kadini nang kamayo kamonaan, namaski yakaan silan saan yamangkamatay pa.Yang makaan sang paan na sikun aglangit atagannang kinaboi na way kataposan, kay yaning pya-galaong ko na paan yang kanak lawas na aatagko tungud sang manga otaw.” 59 Yani yang pya-galaong ni Jesus nang pagindo naan sang mangaotaw disang pagtitiponan nang manga Judio agKapernaum.

Yang Pyagalaong ni Jesus Kanilan yang Makaboinang Way Kataposan

60 Madaig na manga otaw na yamagadagadkang Jesus yang wa otoo pagdungug nilan sining

Juan 6:61 146 Juan 7:18pagindo ni Jesus, laong nilan, “Di akatoowanyang pyagalaong naan. Way matangkap saan.”61Maski way yagagogod kang Jesus yatigam yaanna maat nilan yang kanaan pagindo, wakawyagalaong yaan kanilan, “Nanga kadi kamo, dida kadi kamo amagad kanak tungud sang pya-galaong ko kamayo kagayna? 62 Nanang aka-paglaong mayo oman aw kitaun da mayo ako namapakabaton agtaas na magabarik da aglangit?63 Aw tomoo kamo sang pyagalaong ko kamayoakaaronan kamo nang Balaan na Espirito kayaw way Balaan na Espirito agkamayo di kamoakaaronan nang kinaboi na way kataposan kayyang pyagalaong ko kamayo yaan yang makaboikamayo. 64 Awgaid aon pay kainagadan mayo nawaotoo kanak.” Yagalaong si Jesus sangmaynaankay anay da yatigam yaan sang manga otaw nadi motoo kanaan, kyakatigaman naan arag yangotaw na matabang sang yapagkontara kanaan.65 Pyagalaong naan arag yani sang manga otawna yanagpaningug disaan, laong naan, “Wakawyagalaong ako kamayo na way makani kanak namotoo kanak aw di pakaniin kanak nang Dios nakanak Ama.”

66 Yang manga otaw na yamagadagad kangJesus, madaig kanilan yang lyomowat da kangJesus pagdungug nilan sining pyagalaong ni Je-sus. 67 Kayan yaglaong si Jesus sang samporo awdowa na kanaan manga inindo, laong, “Nanangdumdum mayo, arag da kamo molowat kanak?”68 Yotobag si Simon Pedro, laong, “Sini pa sayang agadan nami, kay Ginoo? Ikaw sa gaid yangmakaatag nang kinaboi na way kataposan sangotaw na motoo sang pyagalaong mo. 69 Yotookami sang pyagalaong mo kay yatigam kami naikaw yang balaan na syosogo nang Dios ani sangdonya.” 70Laongni Jesus kanilan, “Pipili ko kamo,samporo kamo aw dowa, toyo yang isa kamayomayni Satanas.” 71Yang pyagalaong naan si Judasna anak ni Simon Iskariote, kay si Judas, maskiinagad yaan nang samporo aw isa na mangainindo, yaan yang matabang sang yapagkontarakang Jesus.

7Si Jesus aw yang Kanaan Manga Lomon na Usug

1 Kasikun disaan, wa da si Jesus akadto Judeakay yaanipanip yaan nang manga Judio na ap-atayun, aadto ra gaid yaan magapanawpanawGalilea. 2Yagpadadatung da yang pista na Taber-nakulo nang manga Judio. 3 Laong nang manga

lomon ni Jesus kang Jesus, “Singadto Judea an-tak yang kanmo manga inindo adto kimita sin-ing manga milagro na yiimo mo. 4 Kay yangotaw na gosto amaimo dungganun di magatagosang kanaan manga imo. Wakaw pakita sangkawtawan na yagaimo kaw saan antak kimitasaan na imo yang kariko nang otaw disangdonya.” 5Yagalaong nang maynaan yang kanaanmanga lomon kay wa pa silan otoo kanaan.6Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Wa pa adatungyang allaw na magapakita ako sang kanak mangaimo adto sang kariko nang kawtawan. Awgaidkamo, makaimo kamo sang kariko nang gostomayo maski kano. 7 Yang manga otaw disiningdonya di mokontara kamayo. Awgaid bain kanak,kyokontara ako nilan kay pyagalaong ko kanilanyang maat na manga imo nilan. 8 Kamo yangsingadto sang pista, di pa ak makadto sang pistakay wa pa adatung yang allaw na akadto ko.”9Pyagalaongnaanyaankanilan, kayanyagpabilinyaan ag Galilea, wa yaan aagad kanilan.

Si Jesus na Aadto sang Pista10 Nang adto ra yang kanaan manga lomon

sang pista, yakadto yaan arag sang pista na wayyatigam. 11Yang manga pangoro nang manga Ju-dio yagaanap kang Jesus disang pista, laong nilan,“Wain si Jesus, na wara man ani?” 12 Madaig namanga otaw yang yatambong sang pista na ya-gaid magkinayaasay na yagabaraw bain kanaan.Aon yagalaong, “Madyaw yang batasan ni Jesus.”Yang kadaygan yagalaong, “Buku nang madyawkay yakaribog yaan sangmanga otaw.” 13Toyowanilan apadunggan sang pagkadaigan yang pya-galaong nilan bain kang Jesus, kay yamalluk silansang kanilan manga pangoro na manga Judio.

14Nang yanungatunga da yang pista yakadto siJesus sang templo aw pagindo sang manga otaw.15Yamaburungburungyangmangapangoronangmanga Judio pagdungug sang pagindo ni Jesus.Laong nilan, “Nanga yani na otaw labanmatigamsari wa pagaindowa nang kanatu bantogan namagindoway?” 16 Yimibak si Jesus, laong, “Yan-ing pyagaindo ko kamayo buku nang sikun sangkanak tyoonan dumdum, sikun yani sang Dios nayagasogo kanak. 17 Yang otaw na matinomanunsang pagbuut nang Dios matigam dawwain sikunyaning kanak pagindo, daw sikun sang Dios dawsikun sang kanak tyoonan pagbuut. 18 Yangotaw na yagaindo, na yang kanaan pagindo sikunsang kanaan tyoonan pagbuut, yamakot yaan na

Juan 7:19 147 Juan 7:43otaw na amabantog yaan. Awgaid yang otaw nagosto amabantog yang Dios na yagasogo kanaan,yaan na otaw yang yagalaong sang tinuud, waykanaan karimbong. 19 Pyagaindo kamayo niMoises yang balaod, awgaid way isa kamayo nayagatoman sang balaod, kay yaanipanip mayoako na apatayun.” 20 Laong nang manga otaw,“Nanga, munung kaw, sini yang yagadumdum namagapatay kanmo?” 21 Yimibak si Jesus, laong,“Misan disaan pyapagkadyaw ko yang otaw namasakitin kayan yaburungburung kamo karikokay pyapagkadyaw ko yaan nang allaw na pag-papatana. 22 Aon balaod na pyagaindo ni Moisesna sikun sang kanatu kamonaan, yaan na balaodbain sang pagtopo sang isu na baya warong allawdungan mawtaw. Wakaw maski allaw na pagpa-patana yagatopo kamo kay antak matoman yanina balaod. 23Aw yagatopo kamo antak matomanyang balaod ni Moises maski allaw na pagpap-atana, kayan nanga yamadaman kamo na pya-pagkadyaw ko yang otaw nang allaw na pagpap-atana? 24Ayaw kamomagparabaymagokom sangsangka otaw aw wa mayo akadadayawi katigamiyang kanaan imo. Awgaid onaa mayo sosiya yangtinuud.”

Yaan Agaw si Kristo na Syosogo nang Dios?25 Aon manga otaw na taga Jerusalem na

yagalaong, “Bukung yaan agaw na otaw yangapatayun kono nang kanatu manga pangoro?26 Tanawa, yagindo da yaan sang kawtawan,kayan way yakapagsorit kanilan na yosopakkanaan. Dagaw yatigam da arag yang kanatumanga pangoro na yaan yang pyagangaranan niKristo na syosogonangDios ani kanatu. 27Awgaidkyakatigaman natu yaan na otaw dawwain sikun,yang pyagangaranan ni Kristo na osogoon nangDios way matigam daw wain magsikun.”

28 Wakaw pagdungug ni Jesus saan, gagaannaan yang paglaong asang templo, laong,“Yatigam ba kamo kanak? Yatigam ba kamo dawwain akomagsikun? Awgaidmaski yatigamkamokanak wa kamo akatigam sang yagasogo kanak.Buku ko yang yagabuutbuut na makani, yangDios na yagalaong sang tinuud yang yagabuut namakani ako. 29 Yatigam ako kanaan kay sikun akagkanaan. Yaan yang yagasogo kanak na makanisang donya.” 30 Panagdakupun garo nilan yaanpagkatapos naan maglaong saan, awgaid wayyakaimo kanilan kaywa pa adatung yang allawnapagadakup kanaan. 31 Awgaid madaig na mangaotaw yang yotoo kang Jesus, laong nilan, “Yang

pyagalaong na imoon ni Kristo aw domatungani sang donya inimo da ni Jesus, aw guna aonpay domatung na kadaygan dili da makagaonkanaan.”

Syosogo yang Manga Sondaro Antak Dakupun siJesus

32 Yang manga Pariseo yudungug sang pya-galaong nang manga otaw bain kang Jesus,wakaw silan aw yang manga pangoro na mag-ampoway yagasogo sang manga sondaro antakdakupun si Jesus. 33Kayan yaglaong si Jesus sangmanga otaw tungud saan, “Di da ak madogayani kamayo, magabarik da ako adto sang yaga-sogo kanak. 34 Magaanap kamo kanak, toyo dikamo makanotol kanak, kay di kamo makakadtosang akadtowan ko.” 35 Kayan yagsipaglaongyang manga Judio, “Diin koraw yaan komadto,na di kita makanotol kanaan? Dagaw makadtoyaan sang manga Judio na aadto sang maawatna banwa antak yaan magindo adto sang bukunang manga Judio. 36 Nanang buut pasabotni Jesus sang paglaong naan, ‘Magaanap kamokanak, awgaid di kamo makanotol kanak,’ awyang pyagalaong naan, ‘Di kamomakakadto sangakadtowan ko.’ ”

Yang Tobig na Makaboi37 Yang kataposan na allaw nang pista yang

laban importante na allaw. Yagaindug si Jesusninyan na allaw asang pagkadaigan nang otawaw gagai naan yang paglaong, “Yang otaw nayamarangga kinaanglan makani kanak aw inum.38Kay yang syosolat na sorit nangDios yagalaong,‘Yang yotoo kanak, mobogak digkanaan yangtobig namakaboi.’ ” 39Yaningpyagalaongni Jesusbain sang Balaan na Espirito na aatag sangmangaotawna yotoo kanaan, kaywapa disinyan akaata-gan yang Balaan na Espirito, kay wa pa si Jesusakamatay aw kadto langit.

Yanagkasompaki yang Manga Otaw40Madaig na manga otaw yang yudungug sin-

ing pyagalaong ni Jesus, kayan yaglaong silan,“Yaan yang tinuud na propeta na tyatagadan tanamakani.” 41Yang kadaygan yanaglaong, “Yaansa agaw yang pyagangaranan ni Kristo.” Awgaidlaong nang kadaygan, “Yang pyagangaranan niKristo dili magasikun ag Galilea. 42Kay yagalaongyang sorit nang Dios na syosolat na yang pya-gangaranan ni Kristo magasikun sang sompawni Dabid, kayan disaan mawtaw Betlehem, asangbanwa ni Dabid.” 43 Wakaw yanagkasompaki

Juan 7:44 148 Juan 8:19yang manga otaw tungud kanaan. 44 Aon garomagadakup kanaan toyo wa makaimo.

Wa Otoo kang Jesus yang Manga Pangoro nangManga Judio

45 Yang manga sondaro na magadakup garokanaan yomori da, kayan yosip silan nang ya-gasogo kanilan na manga Pariseo aw mangapangoro na magampoway, laong, “Nanga wamayo yaan adakupa aw daraa ani?” 46 Yimibakyang manga sondaro, laong, “Way otaw na yaka-paglaong sang maynang pyagalaong naan naotaw nang kadyaw.” 47 Laong nang mangaPariseo, “Nanga, arag da kadi kamo tyomoo sangkanaan kagaro? 48 Way isa kanami na kamayopangoro awway Pariseo na yotoo kanaan. 49Yangmanga otaw na yotoo kanaan wa akatigam sangbalaod ni Moises, wakaw isilotan silan nangDios.” 50 Si Nikodemo, ngaong yakadto kangJesus nang gabi arag Pariseo. Laong naan kani-lan, 51 “Pinasobay sang kanatu balaod dili kitamakapagokom parabay na isilotan yang otaw nadili onaun bistaun antak katigaman daw nanangyamaimo naan.” 52 Laong nilan kang Nikodemo,“Nanga kaw yadapit kanaan? Nanga, arag kawtaga Galilea mayn naan? Basaa yang manga solatnang propeta nang Dios antak mo katigaman naway propeta na magasikun ag Galilea.”

8Yang Bobay naYapagipid sang Buku nang Kanaan

Bana1 Kayan yagsipagori yang manga otaw sang

kanaan kanaan baray. Kayan kyomadto si Jesussang butay na pyagangaranan nang Kaolibowan.2 Pagkamasurum komadto yaan oman sang tem-plo. Madaig na manga otaw yang yanagkatiponagkanaan. Kayan yagingkod yaan aw pagindowanaan silan. 3 Kaba yagaindo yaan, yadatungdisaan yang manga magindoway sang balaodaw yang manga Pariseo, yagadara sang bobayna kyakasobokan na yapagipid sang buku nangkanaan bana. Kayan pyapagindug yaan nilanasang atobangan nilan, 4 aw paglaong silan kangJesus, “Yani na bobay, kay magindoway, kyaka-sobokan na yapagipid sang buku nang kanaanbana. 5 Kayan yang kanatu balaod na yaatag niMoises yagalaong na yang bobay na yagaimo saanna imo kinaanglan odonagun nang bato antakmatay. Nanang akapaglaong mo adoon bain

sini?” 6 Pyagalaong nilan yani kay pyagapangi-tangitaan nilan si Jesus sang akaponowan antaknilan kasombong. Kayan dyumumul si Jesus awpagsolat nang kanaan tollo asang lopa. 7 Tungudkay yabay silan magosip kanaan, wakaw yiling-guka yaan aw paglaong kanilan, “Yang way saradigkamayo yaan yang onaa padonaga nang batokanaan.” 8 Kayan yoman yaan dumumul aw pag-solat nang kanaan tollo asang lopa. 9 Pagdungugnang manga Pariseo sining pyagalaong ni Jesusmanagpamanawsilanna yanagtagison kay karikonilan makasasara. Yaan yang yomona manawyang kanilan matikadung. Si Jesus koman yangyamaibilin aw yang bobay na yagaindug disaan.10 Yilingguka si Jesus aw paglaong sang bobay,“Wain da silan? Nanga, way isa kanilan na yo-donag kanmo nang bato?” 11 Laong nang bobay,“Way isa kanilan na yakaimo, kay Ginoo.” Laongni Jesus, “Di ta kaw isilotan. Awgaid ori da awayaw da magimo sang sara.”

Si Jesus yang Gyugual nang Allag na Yagaindosang Manga Otaw

12Kayan yoman maglaong si Jesus sang mangaotaw disang templo, laong naan, “Ako yanggyugual nang allag kay yagaindo ako sang mangaotaw disining donya. Yang mangagad kanakmaynang otaw na wara asang kangitngitan kayiyan agkanaan yang allag na makaboi kanaannang way kataposan.” 13 Laong kanaan nangmanga Pariseo, “Ikaw yang yagagogod bainkanmo, wakaw di akatoowan yang pyagalaongmo.” 14 Laong ni Jesus, “Maski ako yang yaga-gogod bain kanak, tinuud yangpyagalaong ko kayyatigam ako daw wain ako sikun, kyakatigamanko arag daw diin ako komadto. Awgaid kamo,wa kamo akatigam daw wain ako sikun, wa kamoarag akatigam daw diin ako komadto. 15 Kamoyagaokom sang sangka otaw pinasobay sang ka-mayo paagi na kanang otaw paagi. Awgaid ako,wa ak magaokom nang maynaan sang sangkaotaw. 16 Aw ako yang magokom, yang kanakpagokom osto, kay buku nang sayda ko yangmagaokom, yang kanak Ama na Dios na yagasogokanak iyan inagad ko. 17 Yang kamayo balaodyagalaong, na aw magonawa yang pyagalaongnang dowang ka tistigos, agaw maynaan tinuud.18 Ako yagamatood bain kanak, yang kanak Amana yagasogo kanak arag yagamatood bain kanak.”19 Laong nang manga Pariseo, “Wain si ama mo?”Laongni Jesus, “Wakamoakatigamkanak, wakaw

Juan 8:20 149 Juan 8:46wa kamo akatigam sang kanak Ama. Aw yatigamkamo kanak matigam kamo arag sang kanakAma.”

20 Yani yang pyagalaong ni Jesus sang mangaotaw nang pagindo naan asang templo, na asangsaid yaan nang lasakanan sang sapi. Way ya-gadakup kanaan kaywa pa adatung yang allaw napagadakup kanaan.

Dili Kamo Makakadto sang Akadtowan Ko21Yoman si Jesusmaglaong kanilan, “Mapanaw

ako, kayan yabay mayo ako anapun. Awgaiddi kamo makakadto sang akadtowan ko, kayamangkamatay kamo na dili amapasaylo sangkamayo sara.” 22Kayan yaglaong yang manga Ju-dio, “Dagaw magatoyo yaan kay yagalaong yaanna di kita makakadto sang akadtowan naan.”23 Laong ni Jesus, “Kamo taga ani sang donya, akotagalangit. Kamo sakop nining donya, ako buku.24Wakaw pyagalaong ko kamo na amangkamataykamo na di amapasaylo sang kamayo sara. Kay dikamo amapasaylo sang kamayo sara aw di kamotomoo na ako yang syosogo ani nang Dios antakmaglingat sang kamayo sara.” 25 Yagaosip yangmanga Pariseo, laong, “Nana kaw kadi?” Yimibaksi Jesus, laong, “Ako yang yabay ko batokon ka-mayo anay da nong tagna ko pagindo. 26Madaigpa yang pagalaong ko bain kamayo, madaig aragyang pagalaong ko tungud sang kamayo sara.Yang pyagalaong ko sang manga otaw podo tin-uud kay yaan yang dyudungug ko na pyagalaongnang yagasogo kanak. Kariko nang pyagalaongnaan tinuud.”

27 Awgaid wa silan makadarag na yang pya-galaong ni Jesus kanilan yang kanaan Ama naDios. 28 Wakaw pyagalaong silan ni Jesus, “Awkarabo ramayo disang koros ako na gyugual nangAnak nang otaw baya da akatigaman da mayo naako yang syosogo ani nang Dios. Kayan akatagta-gaan damayo na way imo ko na sikun sang kanaktyoonan pagbuut. Ayn nang pyagaindo kanaknang Dios na kanak Ama yaan yang pyagalaongko kamayo. 29 Yang yagasogo kanak aani inagadko, wa ak naan apabayai na sasayda, kay yabay koimoonyangmadyawnaan.” 30Madaig yang yotookang Jesus pagdungug sining pyagalaong naan.

Di da Kamo Pangallangun nang Sara aw Matigamda Kamo sang Kamatooran

31 Kayan yaglaong si Jesus sang manga Judiona yotoo kanaan, “Tinuud na kamo kanak mangainindo aw abaymayo pangagdan yang pyagaindo

ko kamayo, 32 kayan matigam kamo sang kama-tooran bain sang Dios. Makagawas da kamo, nadi da kamo pangallangun aw matigam da kamosang kamatooran.” 33 Laong nang manga Judio,“Manga sompaw kami ni Abraham. Wa pay yan-gallang kanami dungan, kayan nanga yagalaongkaw, ‘Makagawas da kamo, na di da pangallan-gun’?” 34 Laong ni Jesus kanilan, “Pagalaong kokamayo yang tinuud, na kariko nang yakaimonang sara pyangallang nang sara. 35 Yang al-lang di magapollayon maguya disang baray nangyangallang kanaan, yang anak nang tagtomonsang baray yang magapollayon disaan maguya.36 Wakaw aw ako na Anak nang Dios yang mag-pagawas kamayo, tinuud na makagawas kamo.37 Yatigam ako na kamo manga sompaw ni Abra-ham, awgaid gosto mayo na apatayun ako kay wakamo otoo sang pyagalaong ko. 38Yang pyapakitakanak nang kanak ama yaan yang pyagalaong kokamayo. Kamo oman, yang yiimo mayo yangpyagaindo kamayo nang kamayo ama.”

39Yimibak silan kang Jesus, laong, “Si Abrahamyang kanami ama.” Laong ni Jesus kanilan, “Awtinuud manga anak pa kamo ni Abraham, imoonmayo yang yiimo ni Abraham. 40 Awgaid kamo,gosto mayo na apatayun ako tungud kay pya-galaong ko kamayo yang tinuud na pyagalaongkanak nang Dios. Way imo ni Abraham na may-nang imo mayo. 41 Yang maat na imo nang ka-mayo ama yaan yang yiimo mayo.” Yamadamanyang manga Judio pagdungug saan, laong nilan,“Buku kami nang anak sang logwa. Sayda yangkanami ama, yang Dios.” 42 Laong ni Jesus, “Awtinuud na yang Dios yang kamayo Ama ataodonmayo ako kay sikun ak adto sang Dios. Buku koyang yagabuutbuut na makani, yang Dios yangyagasogo kanak ani. 43 Wa kamo makadaragsang pyagalaong ko kay di kamo magpaningugsang pyagalaong ko, maat mayo dunggun yangkanak babatokon. 44 Si Satanas yang kamayoama. Yaan yang gosto mayo imoon yangmadyawnaan. Anay da mammono yaan. Dungan wa paypyaglaong naan na tinuud, kay way imo naanna tinuud. Yang pyagalaong naan podo kagaro,kay yaan yang kyanaraman naan na imo yangpagkagaro, kay magaro yaan. Yaan yang pyag-ponowan nang kariko nang kagaro. 45 Wakawwa kamo otoo kanak kay yang pyagalaong kokamayo tinuud. 46 Ako way sara wakaw waymakapaglaong kamayo na ako aon sara. Kayan

Juan 8:47 150 Juan 9:14nanga di kamo magtoo kanak aw pyagalaong kokamayo yang tinuud? 47 Yang manga anak nangDios yangagad sang pyagalaong nang Dios. Kamobuku nang manga anak nang Dios wakaw wakamo mangagad sang pyagalaong nang Dios.”

Si Jesus aw si Abraham48 Laong nangmanga Judio kanaan, “Osto yang

pyagalaong nami na ikaw taga Samaria na kon-tara nami. Aon yagabaya kanmo na mangkaraatna espirito.” 49 Laong ni Jesus, “Buku nangmatungtung yang pyagalaong mayo, kay waymangkaraat na espirito na yagabaya kanak. Aw-gaid pyapadungug ko kamayo antak mabantogyang kanak Ama na Dios. Kayan kamo, maatyang pyaglaong da mayo kanak. 50 Wara akmamakot antak akmabantog, yangDios yang am-atag kanak nang kabantog, kay yaan yang maga-buut kanak. 51Pagalaong ko kamayo yang tinuud,na yang yotoo sang pyagalaong ko di da amataykay akaaronan da nang kinaboi na way kata-posan.” 52Laong nangmanga Judio, “Aon sa agawyagabaya kanmo na mangkaraat na espirito. SiAbraham yamatay, asta yang manga propetaarag yamangkamatay, kayan nanga yagalaong nayang yotoo sang pyagalaong mo di da amatay?53 Nanga, labaw pa kaw kadi sang kanami ka-monaan na si Abraham? Yamatay si Abrahamaw yang manga propeta. Kayan ikaw, dumdummo nana kaw?” 54 Yimibak si Jesus, laong, “Awako yang yagbantog sang kanak tyoonan lawas,way kabos nang kanak pagbantog. Yang yaga-bantog kanak yang kanak Ama na pyagalaongmayo na kamayo Dios, 55 sari wa kamo akatigamkanaan. Ako yang yatigam kanaan. Awmaglaongako na wa akatigam kanaan makagaon da akkamayo na magaro. Awgaid yatigam ako kanaan,pyangagdan ko yang pyagalaong naan. 56 Yangkamayo kamonaan na si Abraham laban yagaumana mikita sang kanak pagkani sang donya, ya-gauma yaan kay yikita sini.” 57 Laong nangmanga Judio kanaan, “Yomonnonong pagkita mokang Abraham, sari wa pay karimaan mo naka toig dungan yamawtaw?” 58 Laong ni Jesuskanilan, “Pagalaong ko kamayo yang tinuud, nawa pa akawtaw si Abraham dadaan da ak iyan.”59 Yakampus si Jesus maglaong sinyan, yakapotiyang manga Judio sang bato na odonag kangJesus. Awgaidwadanilan ikita si Jesus, lyomogwada yaan nang templo.

9Pyapagkadyaw ni Jesus yang Bota

1Yangindaran si Jesus, kayan kinita naan yangotaw na bota anay da sang kanaan pagkawtaw.2 Yagaosip kang Jesus yang manga inindonaan, laong, “Kay Ginoo, kanini sara yangkyakaponowan nang kanaan pagkabota, kanaansara daw kanang taganak naan?” 3 Yimibak siJesus, laong, “Buku nang sara naan na otaw,buku arag nang sara nang kanaan taganakyang kyakaponowan nang kanaan pagkabota,awgaid tyotogotan nang Dios na amasilingyaan nang maynaan antak katigaman nangmanga otaw yang dakora na gaom nang Dios namakapagkadyaw kanaan. 4 Kinaanglan imoon tayang pyapaimo nang yagasogo kanak kaba aanipa kita sang donya, kay aw tomarikod da kitadisining donya di da kita makapadayon sini naimo. 5 Kaba aani pa ako sang donya, ako yanggyugual nang allag kay ako yang makalowas sangmanga otaw disang donya.” 6 Pagkatapos niJesus maglaong sini, tomobad yaan asang lopaawmusmusa naan yang lopa na tyotobadan naanaw tapliyan naan sang mata nang bota, 7 kayanyaglaong yaan sang bota, “Unug da, pagporamosadto sang sogbowanan ag Siloe.” Yang kaologannang Siloe, syosogo. Kayan yomanaw yang botaaw pagporamos. Pagbarik naan kimita da yaan.

8 Yang manga simbaray naan aw yang mangaotaw na yikita kanaan nong yagapangayo payaan sang limos yanaglaong, “Yaan agaw na otawngaong ipan magingkod asang agiyanan na ya-gapangayo sang limos?” 9 Aon yagalaong, “Yaansa agaw.” Yang kadaygan yagalaong, “Bukunaan, toyo magonawa yang kaimo nilan.” Kayanyaglaong dakman yang otaw, “Ako ngaong otawna bota.” 10 Kayan yosip nilan yaan, laong,“Yomonnonong pagkita mo, na bota kaw mangaro?” 11 Yimibak yaan, laong, “Yang otaw napyagangaranan ni Jesus yagamusmus sang lopana tyotobadan naan aw tapliyan sang kanakmataaw paglaong kanak, ‘Singadto Siloe aw pagpo-ramos.’ Kayan pagporamos ko, kimita da ako.”12Kayan yagosip silan kanaan, laong, “Wain yaanadoon?” Laong naan, “Inday daw wain da yaan.”

Yagaosip yang Manga Pariseo daw YomonnonongPagkadyaw nang Bota

13 Dyadara nilan adto sang manga Pariseoyang otaw na yagakadyaw sang kanaan pagkab-ota. 14 Allaw na pagpapatana na simbaay nang

Juan 9:15 151 Juan 9:40manga Judio yang pagimo ni Jesus sini na mila-gro. 15Wakaw yoosip nang manga Pariseo omanyaan na otaw daw yomonnonong pagkadyawnang kanaan mata, na adoon magkita da yaan.Kayan pyaglaong naan kanilan, laong, “Tyata-pliyan naan nang myusmus na lopa yang kanakmata aw pagporamos ako, kayan kimita ako.”16 Aon manga Pariseo na yagalaong, “Buku yaannang sikun sang Dios, kay wa yaan magatomansang balaod bain sang allaw na simbaay.” Awgaidlaong nang kadaygan, “Yang otaw namakasasaradi makaimo sang manga milagro na maynini.”Yanagkasompaki silan.

17 Wakaw yoman yaan osipin nang mangaPariseo, laong, “Yagalaong kawnapyapagkadyawnaan yang kanmo mata, adoon nanang aka-paglaongmo bain kanaan?” Yimibak yaan, laong,“Propeta yaan na otaw.” 18 Yang manga pangoronang manga Judio wa otoo na yaan na otawbota anay da pagkawtaw kayan adoon kimita da,wakaw pyapatawag nilan yang manga taganaknang otaw na yagakadyaw sang kanaan kabo-taan, 19 aw osipa nilan, laong, “Anak agaw mayoyani na otaw, yaning pyagalaong mayo na botaanay da mawtaw? Yomonnonong pagkadyawnang kanaan kabotaan?” 20Yotobag yang kanaanmanga taganak, laong, “Tinuud na yaan kanamianak, na bota anay da mawtaw. 21 Awgaid wakami akatigam daw yomonnono yaan na adoonmagkita da, wara arag kami akatigam daw siningyakapagkadyaw sang kanaan mata. Yaan yangosipa ra mayo kay ungudan da yaan, matigam dayaan maggogod kamayo bain sang yamapaggunakanaan.” 22 Sisiling nilan naan yang paglaongnilan kay yamalluk silan sang manga pangoronang manga Judio kay yanagsabot yang mangaJudio na di da nilan aparasakun sang kanilanpagtitiponan yang otaw namagalaong na si Jesusyaan si Kristo. 23 Wakaw yang manga taganaknang otaw na bota nangaon yagalaong, “Ungu-dan da yaan, yaan yang osipa ra mayo.”

24 Wakaw yoman nilan tawagun yang otawna yagakadyaw sang kanaan kabotaan, awpaglaonga nilan, “Yang Dios yang pasalamatitungud sang yamapagguna kanmo, buku niJesus yang apasalamatan mo kay yatigam kamina yaan makasasara.” 25 Yimibak yaan, laong,“Wa ak akatigam daw makasasara yaan dawnana, awgaid yaan gaid yang kyakatigaman kona nangaon ako bota, kayan adoon magkita daako.” 26Laong nilan kanaan, “Nanang yiimo naan

kanmo? Yoonnono naan yang papagkadyawsang kanmo mata?” 27 Laong naan na yimibakkanilan, “Pyaglaong da ko kamayo, toyo wakamo otoo. Kayan nanga gosto mayo na omanmaningug saan? Nanga, gosto mayo arag naamaimo kanaan manga inindo?” 28 Yoodyatyaan nang manga Pariseo, laong, “Ikaw yangkanaan inindo, awgaid kami, yang pyangagdannami yang kang Moises pagindo. 29 Kay yatigamkami na yapagbaraw yang Dios kang Moises,awgaid bain saan na otaw, wa kami akatigamdaw wain yaan sikun.” 30 Yimibak yang otawna yagakadyaw sang kanaan kabotaan, laong,“Makaburungburung yang pyagalaong mayo.Wa kamo otoo na yaan sikun sang Dios, awgaidyakapagkadyaw yaan sang kanak mata na bota.31 Yatigam kita kariko na di magtabang yangDios sang otaw na makasasara, awgaid yang otawna yisimba sang Dios aw pangagad sang sogonang Dios, yaan na otaw yang pyagatabangannang Dios. 32 Dungan nang donya yakabutangwa pay dyudungug na otaw na yakapagkadyawsang mata nang sangka otaw na bota anayda pagkawtaw. 33 Aw buku nang sikun sangDios si Jesus, dili yaan makapagkadyaw sangkabotaan nang otaw.” 34 Laong nang mangapangoro nang Judio, “Yamawtaw kaw na anayda makasasara, kayan adoon yagadumdum kawna magaindo kanami na matigam.” Pagkataposnilan maglaong sini, bigawun nilan yaan disangpagtitiponan, na di da yaan makaslud disaan.

Yang Wa Akatigam kay Maynang Manga Bota35 Yudungug si Jesus na bibigaw nang manga

Pariseo yang otaw na yagakadyaw sang kanaankabotaan. Pyagakita yaan ni Jesus, kayanpyaglaongnaan, “Tinuud agawnayotoo kaw sanggyugual nang Anak nang otaw?” 36Yimibak yaan,laong, “Paglaongan kanak daw sini yaan na otawkaymotoo ako kanaan.” 37Laong ni Jesus kanaan,“Kimita da kaw kanaan. Yaan na otaw yaningyapagbaraw kanmo adoon. Ako yaan.” 38 Laongnang otawna yagakadyaw sang kanaan kabotaan,“Ginoo, yotoo ako kanmo.” Kayan lyomood yaanaw simbaa naan si Jesus.

39 Laong ni Jesus, “Yakani ak sang donya antakkatigaman yang yotoo aw yang wa otoo, na yangmanga otawnawa akatigam kaymaynangmangabota, matigam da. Kayan yang manga otaw nayagalaong na matigam makagaon da nang botakay di matigam.” 40Yangmanga Pariseo na asang

Juan 9:41 152 Juan 10:24said ni Jesus yudungug sining pyagalaong ni Je-sus, kayan yaglaong silan kang Jesus, “Nanangbuutmo pasabot, asta kami aragmaynang bota?”41Yimibak si Jesus, laong, “Aw yakagaon pa kamonang bota nawa akatigamdi kamo amasusul sangkamayo sara. Awgaid kay yagalaong kamo namatigam kamo, na buku kamo nang maynangbota, wakaw di kamo makagawas sang silot ka-mayo tungud sang kamayo sara.”

10Yang Sambingay bain sang Toril nang manga

Karnero1 Laong ni Jesus na yagaindo kanilan, “Pa-

galaong ko kamayo yang tinuud, na yang otawna marasak sang toril nang karnero na di amagisang pilwangan, awgaid magapanik nang torilantak yaan makarasak, yaan na otaw torisan,2 awgaid yang otaw na marasak sang toril nayaan yang agiin naan yang pilwangan, yaan naotaw yang tinuud na magbantayay sang karnero.3 Yowangan kanaan nang bantay yang pilwan-gan nang toril antak yaan makarasak. Yaningugyang manga karnero kay yikilara sang kanaantingug. Tyatawag naan yang manga karnerona pyangingaranan naan aw daraa naan silanaglogwa. 4 Pagkatapos naan parogwaun yangkanaan manga karnero, magona yaan, kayangimiyod kanaan yangmanga karnero kay yikilarasang kanaan tingug. 5 Dili silan migiyod sangkadaygan na otaw, sana adaraganan yaan nilan,kay wa silan ikilara sang kanaan tingug.”

6 Yani yang pananglitan ni Jesus kanilan, toyowa nilan akadaragi yang pyagalaong ni Jesuskanilan.

Si Jesus yang Madyaw na Magbantayay7 Kayan yoman maglaong si Jesus kanilan,

“Pagalaong ko kamayo yang tinuud, na akoyang gyugual nang pilwangan na agiyanannang manga otaw na maynang manga karnero.8 Kariko nang yamaona kanak domatung may-nang manga kawatan aw torisan kay buku silantinuud na magbantayay na syosogo nang Dios.Wakaw wa silan paninggi nang kanak mangakarnero. 9Kay ako yang gyugual nang pilwangan,wakaw yang manga otaw na makani kanakorowasun ko sang kanilan sara kayan tyagapanko, makagaon silan nang karnero na sumludgomwa na manamsam. 10 Yang kawatan magaidkomaon asang toril na mangawat, magapatayaw pagsapad sang manga karnero, awgaid ako,

yakani ako antak matag kanilan nang kinaboi naway tatamanan antak silan laban maguma.

11 “Ako yang madyaw na magbantayay sangmanga karnero, wakawmagapakamatay ako tun-gud sang kanak manga karnero antak silanmarowas. 12 Yang otaw na yagaid bayadan sangkanaan pagbantay sang manga karnero madara-gan aw kimita sang yaras na ido. Adaraganannaan yangmanga karnero kay buku nang kanaantyoonan karnero. Kayan lyomanan nang yaras naido yangmanga karnero kayan yanagsarimburag.13 Adaraganan naan yang manga karnero kayyagaid yaan bayadan sang kanaan pagbantay, diyaan amawili sang manga karnero. 14 Ako yangmadyaw na magbantayay sang kanak mangakarnero. Yatigamako sang kanakmanga karnero,yang kanak manga karnero yatigam arag kanak.15 Magonawa saan, yang kanak Ama yatigamkanak, ako na Anak yatigam sang kanak Ama.Magapakamatay ako tungud sang manga otawna maynang kanak manga karnero. 16 Aonkanak manga karnero na wara disini na toril,kinaanglan odogpo ko silan sang dadaan kanakmanga karnero antak sang ka panun silan, kayansayda yang magbantayay kanilan. Maningugsilan kanak aw dumungug sang kanak tingug.

17 “Kyakarugunan ako nang kanak Ama kaymagapakamatay ako kayan magaboi ak oman.18Way makaimo magpatay kanak, toyo gosto kona magapakamatay tungud sang manga otaw.Maimo ak magpakamatay, kayan maimo ak mag-boi oman, kay yaan yang pyapaimo kanak nangkanak Ama na Dios.”

19 Yanagkasompaki yang manga Judio tungudsining pyagalaong ni Jesus. 20 Madaig yang ya-galaong, “Aon yagabaya kanaan na mangkaraatna espirito. Nanga yaningug kamo saang mu-nung?” 21 Laong nang kadaygan, “Buku nangmaynaan yang babarawun nang otaw na aonyagabaya na mangkaraat na espirito. Aw yaanyang yagabaya kanaan yang mangkaraat na es-pirito di yaan makapagkadyaw sang mata nangbota.”

Wa Otoo yang Manga Judio sang Pyagalaong niJesus

22 Pista ngaon nang manga Judio ag Jerusalembain sang kanilan pagkanamput sang templonang Dios. Yakatoran nang amiyan yaan napista. 23 Yakadto si Jesus sang templo aw pag-panawpanaw asang balkon nang templo na pya-gangaranan nang balkon ni Solomon. 24 Kayan

Juan 10:25 153 Juan 11:12yanaglibot kanaan yang manga pangoro nangmanga Judio aw paglaong, “Nanga wa pa mokanami pagalaongan daw sini kaw? Aw ikaw siKristo na syosogo nangDios namagaari, paglaon-gan kanami antak kami matigam.” 25 Yimibaksi Jesus, laong, “Pyaglaong da ko kamayo toyowa kamo otoo. Yang pyapaimo kanak nangkanak Ama inimo da ko. Matigam da kamokanak daw sini ako pinaagi sini na manga imo.26 Awgaid wa kamo otoo kay buku kamo nangkanak manga karnero. 27 Aw kanak pa kamomanga karnero motoo kamo kanak, kay yangkanak manga karnero yigiyod kanak pagdungugsang tingug ko. Yatigam ako kanilan. 28 Yataganko silan nang kinaboi na way kataposan, kayandi da silan isilotan nang silot na way kataposan.Way makaagaw kanilan sikun digkanak. 29 Kayyang kanakAma labaw sang kariko, wakawkarikonilan na yaatag kanak nang kanak Ama di amaa-gaw nang maski sini kay yang kanak Ama yangyatagap kanilan. 30Ako awyang kanakAma saydakami.”

31 Pagdungug nang manga Judio saan, motisilan nang bato na odonag kang Jesus. 32 Laongni Jesus kanilan, “Pyapakita ko kamayo yangmadaig na manga mangkadyaw na manga imona pyapaimo kanak nang kanak Ama na Dios,kayan nanang pono na odonagun mayo ako nangbato?” 33 Laong nang manga Judio, “Buku nangmadyaw na manga imo mo yang kyakaponowanna odonagunkawnami nang bato, awgaid tungudsang pyagalaong mo, na ikaw yapagonawa sangDios, sari otaw kaw na mayn nami. Yaan yangdakora na sara mo.” 34 Yimibak si Jesus, laong,“Aon syosolat asang kamayo libro nang balaodna yang Dios yagalaong sang kamayomanga pan-goro kadini na silan arag maynang dios. 35 Yangpyagalaong nang Dios na syosolat laban di ama-parin maski kano. Yagalaong yang Dios na may-nang dios ngaong manga otaw na syosogo naankadini. 36Kayan adoon nanga yagalaong kamo nayakasara ako sang Dios kay yagalaong ako na akoAnak nang Dios, na akoman yang pinili nang Diosna kanakAmana yagasogo kanak ani sang donya?37 Aw buku nang sogo nang kanak Ama yaningyiimo ko, ayaw kamo magtoo kanak. 38 Awgaidaw di kamo tomoo kanak, yaan yang toowi mayoyang yiimo ko, kay yang yiimo ko pagbuut nangkanak Ama, kayan disaan akatigaman mayo naaani inagad ko yang kanak Ama, kayan ako iyaninagad nang kanak Ama.”

39 Kayan yoman garo panagdakupun nangmanga Judio si Jesus, toyo wa silan makaimo kayyimikyas si Jesus.

40Yoman si Jesus komadto dipag nang tobig naJordan adto sang tagna pagbawtismowan ni Juan.Yadagawdagaw yaan maguya disaan. 41 Madaigyang yakadto kanaan na manga otaw. Yanagk-abarawbaraw disaan yangmanga otaw, laong, “SiJuan way yiimo na milagro, awgaid kariko nangpyagalaong ni Juan bain kang Jesus tinuud, podoyamapagguna.” 42Madaig yang yotoo kang Jesusdisaan.

11Yang Pagkamatay ni Lasaro

1 Aon maglomon na yagauya ag Betania, siMaria aw si Marta aw si Lasaro. 2 Yaan na Mariayang yagabobo sang maballo na lana asang sikini Jesus kayan gyarisan naan nang kanaan logay.Yamasakit si Lasaro. 3Kayan yagsogo si Maria awsi Marta adto kang Jesus antak paglaongon si Je-sus na yang kanaan amigo na si Lasaro yamasakit.4 Pagdungug ni Jesus na yamasakit si Lasaro,maglaong yaan, “Yaan na sakit di makamataykang Lasaro, awgaid makabantog sang Dios, akona Anak nang Dios abantogon tungud saan.”

5 Laban karugunan ni Jesus yang maglomon siMarta aw si Maria aw si Lasaro. 6 Awgaid yaga-pabilin si Jesus surud nang dowang allaw disangbanwa na kyakadtowan naan nang pagdungugnaan na yamasakit si Lasaro. 7 Paglabay nangdowang allaw maglaong si Jesus sang kanaanmanga inindo, “Bay da makadto kita omanJudea.” 8 Laong kanaan nangmanga inindo naan,“Ginoo, baya pa na panagdonagun kaw garo adtonang bato nang manga pangoro nang mangaJudio antak kaw matay, kayan adoon, nangaoman da kita komadto?” 9 Yagasambingay siJesus antak katigaman na buku pa nang allaw naakamatay naan kay wa pa naan akatapos imowayang gosto nang Dios na imoon naan. Laong niJesus, “Samporo aw dowa na ka oras nang sugasimilat nang sang allaw. Yang otaw na mapanawnang allaw di amarogso kay kikita naan yangagiin naan. 10 Awgaid yang otaw na mapanawnang gabi amarogso kay di naan ikitaun yangagiin naan kay mangitngit aw gabi.” 11 Kayanyagpadayon si Jesus maglaong, “Yang kanatuamigo na si Lasaro yatorog adoon. Akadtowanta yaan, opokawun ko.” 12 Laong nang kanaanmanga inindo, “Madyaw aw yakatotorog yaan

Juan 11:13 154 Juan 11:44kay magakadyaw yaan.” 13 Yang buut pasabot niJesus na si Lasaro yamatay, awgaid dumdumnilanna si Lasaro yagaid matorog. 14Wakaw tyoridanda silan ni Jesus paglaongonna si Lasaro yamatay.15Awgaid laong naan sang kanaan manga inindo,“Yagauma ako na wara ako adto nang pagka-matay naan, kay aon imoon ko antak kamo tomookanak. Awgaid adoon, bay da kamo, akadtowanta yaan.” 16 Si Tomas na pyagangaranan nangmara yagalaong sang arag silan manga inindo,“Bay da kamo, amagad kita sang kanatu Ginoo,mapagonong kita kanaan matay.”

Si Jesus yang Makaboi sang Patay, Yaan yangYamatag nang Kinaboi

17 Pagdatung ni Jesus ag Betania, gogodanyaan na opat na allaw ni Lasaro asang gikub nabyubutangan sang kanaan lawas. 18 Aon mangatorong ka kilometro yang kaawat nang Betaniaag Jerusalem. Buku abay nang maawat, 19wakawmadaignamanga Judio ag Jerusalemyangyakaondisaan na yagalibad kang Marta aw si Maria nayagaurug sang kanilan lomon na yamatay.

20 Pagdungug ni Marta na yagpadadatung dasi Jesus, manaw yaan, yosongon kang Jesus. SiMaria aadto ra baray, yamaibilin. 21 Laong niMarta kang Jesus, “Aw aani pa kaw, kay Ginoo,nang pagkasakit nang kanak lomon di yaan am-atay. 22 Maski adoon, yatigam ako na maskinanang ayoon mo sang Dios aatag naan kanmo.”23 Yimibak si Jesus, laong, “Magaboi oman yanglomon mo.” 24 Laong ni Marta, “Yatigam akona magaboi yaan oman nang maori na allaw,nang pagpangboi sang manga patay.” 25 Laong niJesus kanaan, “Ako yang magboboi sang mangapatay, ako yang yamatag sang otaw nang kinaboi,wakaw yang motoo kanak, maski amatay amaboiyaan oman. 26 Maski yaning manga otaw adoonna manga boi, aw tomoo silan kanak atagan kosilan nang kinaboi na way kataposan. Yotoo kawsining pyagalaong ko?” 27 Yimibak yaan, laong,“Uu, kay Ginoo, yotoo ako na ikaw si Kristo naAnak nang Dios na pyagalaong naan na osogoonnaan ani sang donya.”

Yagadaraw si Jesus28Pagkatapos niMartamapagbaraw kang Jesus

mori yaan aw paglaonga naan si Maria nangsilanay da, laong naan, “Aani si Jesus, pyap-atawag kaw naan.” 29 Pagdungug ni Maria sin-ing pyagalaong ni Marta, maparabay yaan min-dug aw kadto kang Jesus, 30 kay wa pa si Jesus

adatung sang paguya ni Maria, aadto pa yaansang syosongonan kanaan ni Marta. 31 Yangmanga Judio na yagaribad kanilan yigiyod kangMaria kay dumdum nilan makadto si Maria sanggikub na byubutangan kang Lasaro aw pagdarawkay yapakarisi yaan mindug aw pagadas panaw.

32 Pagdatung ni Maria agkang Jesus, lomoodyaan asang atobangan ni Jesus, aw paglaong, “Awani pa kaw, kay Ginoo, nang pagkasakit nangkanami lomon di yaan amatay.” 33 Pagkita niJesus kang Maria na yagadaraw aw yang mangainagad ni Maria na manga Judio na arag ya-gadaraw, giminawa yaan nang maaba, yamallaatyaan sangmanga otaw na yamauruk tungud sangkamatayun. 34 Wakaw yagaosip yaan, laong,“Wain mayo si Lasaro ubutangan?” Yimibaksilan, laong, “Abay da adi, kay Ginoo, aw tanawa.”35Yagadaraw si Jesus. 36Laong nangmanga Judio,“Tanawamayo, laban naan karugunan si Lasaro.”37 Awgaid aon manga Judio na yagalaong, “Yaka-pagkadyaw yaan sang mata nang bota, kayannanga wa naan papagkadyawa si Lasaro antak digaro matay?”

Byoboi si Lasaro38 Kayan giminawa yaan oman nang maaba

na yamauruk, aw singadto yaan sang gikub nabyubutangan kang Lasaro. Tyatampung nilannang domaradarang na bato yang gikub. 39Laongni Jesus, “Kamangamayo yang bato na pyagatam-pung sang gikub.” Awgaid laong ni Marta nalomon nang yamatay, “Maro da yaan adoon, kayGinoo, kay opat pa na allaw naan na yamatay.”40 Laong ni Jesus kanaan, “Bukung pyagalaongko ikaw na aw tomoo kaw ikitaun mo yangimo na makabantog sang Dios?” 41 Kayan kya-mang nilan yang bato na pyagatampung sanggikub. Kayan yimingaro si Jesus aw paglaong,“Pyapasalamatan ko ikaw, kay Ama na Dios,kay pyagatoman mo yang pyagaayo ko kanmo.42Yatigam ako na pyagapaninggan mo yang pya-galaong ko kanmo, awgaid pyagalaong ko yaniadoon kanmo antak yaning manga otaw na yili-bot tomoo na tinuud agaw na syosogo mo akoani sang donya.” 43 Pagkatapos ni Jesus paglaongyaan, gagaan naan yang paglaong, “Lasaro, logwaadi.” 44 Kayan lyomogwa si Lasaro na byubutukyang buktun aw siki, pyopotos yang kanaan oronang sapot. Laong ni Jesus sang manga otawdisaan, “Obadi mayo yaan aw papanawa.”

Juan 11:45 155 Juan 12:11Pyagabaatan na Apatayun si Jesus(Mateo 26:1-5; Markos 14:1-2; Lukas 22:1-2)

45 Yang manga Judio na yamagad kang Mariayikita sini na imo. Wakaw madaig kanilan yangyotoo kang Jesus. 46 Awgaid aon manga kaina-gadan nilan na yakadto sang manga Pariseo awgogoda kanilan yang imo ni Jesus. 47 Kayanyanagkatipon disang templo yangmanga Pariseoaw yang manga pangoro na magampoway awyang kadaygan na manga pangoro nang Judio,aw paglaong silan, “Way amaimo ta na yosopakkang Jesus, kay madaig yang yamaimo naan namilagro. 48 Aw pabayaan ta yaan saan na imo,madaig yang motoo kanaan, kayan pagdungugnang taga Roma saan, kaniyan kita nilan kaymakadumdum silan na di da kita mangagad kani-lan, yaan yang pangagdan da si Jesus, kayansyapadan nilan yang kanatu templo aw yangkanatu banwa.” 49Awgaid isa kanilan, yang labawna magampoway ninyan na toig na si Kaipasyagalaong, “Way kyakatagtagaan mayo. 50 Wakamo akatigam na yaan yang madyaw kamayoyang apatayun yang sangka otaw tungud sangmanga otaw, madyaw pa yaan sang magakabosyang kawtawan disang kanatu banwa.” 51Yaningpyagalaong ni Kaipas wa magasikun sang kanaantyoonan dumdum. Awgaid sikun sang Dios, kayyaan yang labaw na magampoway wakaw pya-paglaong yaan nangDios na si Jesus amatay antakdi magkabos yang manga otaw na manga Judio.52 Buku gaid nang manga Judio yang akamatayni Jesus, awgaid antak arag yang kariko nangkamanganakan nang Dios na yakarimpud sangbanwa maimo isa na maynang sang ka lawas dasilan pinaagi sang pagtoo kang Jesus. 53 Ninyanna allaw pyanagkabarawan da nilan daw onnoonnilan pagpatay kang Jesus. 54 Wakaw wa da siJesus mapakita ag Judea ninyan na timpo. Adtora yaan Epraim na masaid sang banwa na waymaguya. Yadagawdagaw yaan aw yang kanaanmanga inindo maguya disaan.

55 Agput da yang pista nang manga Judio,pista na pyagangaranan nang Paglabay. Madaigna manga otaw yang yakadto Jerusalem sikunsang kadaygan na banwa. Yakadto silan antakmagtoman sang yamabatasan nilan na paglinissang kanilan lawas na misimba nang allaw nangpista. 56 Yagaanap kang Jesus yang madaig namanga otaw na yanagkatipon disang templo.Yanaginosipay silan, laong, “Nanang dumdummo, matambong si Jesus sang pista daw dili?”

57Yangmanga pangoro namagampoway aw yangmanga Pariseo yagalaong sang manga otaw namaski sining mikita kang Jesus mapakatigamkanilan kay panagdakupun nilan yaan.

12Yaaplasan si Jesus nang Maballo na Lana ag Beta-

nia(Mateo 26:6-13; Markos 14:3-9)

1 Unum koman na allaw kayan pa dyomatungyang pista na pyagangaranan nang Paglabay.Aadto si Jesus Betania, asang paguya ni Lasaro,ngaong otaw na yamatay kayan byoi oman niJesus. 2 Pyapagiyambong nilan disaan si Jesus.Si Marta yang yamutang sang kanilan pagkaandisang lamesa. Si Lasaro arag yudungan kangJesus komaan disang lamesa. 3 Si Maria yaka-mang sang maal na maballo na lana na pyagan-garanan nang nardo, na aon manga tunga sanglitro, kayan yaplas naan sang siki ni Jesus awgarisi naan nang kanaan logay. Yamarimpudyang surud nang baray nang kaballo naan nalana. 4 Kayan yaglaong si Judas Iskariote naisa na inindo ni Jesus, yaan na matabang sangyapagkontara kang Jesus, laong, 5 “Yagaid mas-apad yang maballo na lana na kantidad nangtorong gatos. Nanga wa naan yaan abarigyaankayan pyangatag sang manga pobre yang bayadsaan?” 6Wara sang dumdumni Judas yangmangapobre, pyagalaong yani naan tungud sang kanaankarimbong, kay pyagakawat naan yang sapi nangmanga inindoni Jesus na asang kanilan lasakanankay yaan yang magdadara sang lasakanan nangkanilan sapi. 7Awgaid pagibak ni Jesusmaglaong,“Pabayai si Maria, kay yang yiimo naan kanakpagpangandam sang allaw na amatay ako. 8Yangmanga pobre na manga otaw iyan da inagadmayo, makatabang kamo kanilan maski kano.Awgaid ako dili da madogay ani kamayo.”

Pyagabaatan na Apatayun si Lasaro9Yudungug yang madaig na manga Judio na si

Jesus aadto Betania, wakaw yakadto silan. Bukugaid ni Jesus yang atanawun nilan adto, awgaidgosto arag nilan na matanaw kang Lasaro nayamatay kayan byoi oman ni Jesus. 10 Wakawarag pyagabaatan nang manga pangoro na mag-ampoway na apatayun si Lasaro, 11 kay madaigna manga Judio yang wa da aasip kanilan, kaytyomoo ra silan kang Jesus tungud sang pagboini Jesus kang Lasaro.

Juan 12:12 156 Juan 12:35Yang Yamabantog na Pagkadto ni Jesus Jerusalem(Mateo 21:1-11; Markos 11:1-11; Lukas 19:28-40)

12 Pagkaallaw, madaig na manga otaw yangyatambong sang pista ag Jerusalem na yudun-gug na makaon si Jesus asang pista. 13 Wakawyangamang silan nang daonan na manga sanganang kaoykaoy aw songona nilan si Jesus, gyaga-gaan nilan yang paglaong, “Bantogan yang Dios.Pyanalanginan nang Dios yaning syosogo naanani na ari natu na manga Judio.” 14 Yakatarasi Jesus sang nati nang asno kayan syakayannaan. Yamapagguna yaan antak matoman yangpyagalaong nang Dios kadini na syosolat, laong,15 “Ayaw kamo magkalluk na taga Jerusalem,kay madatung da yang kamayo ari na yagasakaysang nati nang asno, matabang yaan kamayo.”16 Yang manga inindo ni Jesus wa makadaragnang tigmad sining pyagalaong nang Dios kadinina syosolat. Awgaid pagbarik ni Jesus aglan-git, kyanamputan da nilan na yani syosolat bainkanaan kayan yatoman agkanaan.

17-18 Ngaong manga otaw na yagatanaw sangpagboi ni Jesus kang Lasaro aw paglogwa niLasaro disang gikub, silan yang yagagogod sangkadaygan na manga otaw bain saan na imo niJesus. Wakaw syosongon yaan nang madaig namanga otaw. 19 Kayan yaglaong yang mangaPariseo sang isaisa kanilan, “Tanawa mayo, waday amaimo ta, kay kariko nang otaw syomonodda kanaan.”

Yang Buku nang Judio na Gosto Mapagkita kangJesus

20 Madaig yang buku nang manga Judio nayakadto Jerusalem, yatambong sang pista nangmanga Judio. 21 Yodorod silan kang Pelipe nataga Betsaida, yang Betsaida sakop nang Galilea,laong nilan kang Pelipe, “Gosto nami, kay lagi,na mapagkita kang Jesus.” 22 Kayan kyomadtosi Pelipe kang Andres aw pagagad silan dowaagkang Jesus aw paglaonga nilan si Jesus na aonmanga otaw na mapagkita kanaan. 23 Yimibak siJesus kanilan, laong, “Dyomatung da yang oras naako na gyugual nang Anak nang otaw abantogonda. 24 Pagalaong ko kamayo yang tinuud, naako maynang bini na aw di lusuk sang lopa dilimagakadaig. Awgaid aw lusuk sang lopa maga-kadaig da yaan kay amabot da. Maynaku, kay awamatay ako, madaig yang akaaronan nang bagona kinaboi na sikun kanak. 25 Yang otaw na yaangaid yang yabay pamakotan yang maboi yaandisining donya, akawaraan yaan sang kanaan

kinaboi, awgaid yang otaw na wa akapannogonsang kanaan kinaboi tungud sang pagpangagadkanak, yaan yang akaaronan nang kinaboi naway kataposan. 26 Yang otaw na gosto mapasogokanak kinaanglan na mosonod kanak. Maski diinak komadto dato arag yaan. Abantogon nangkanak Ama na Dios yang otaw na yagatoman sangkanak sogo.”

Pyagalaong ni Jesus kanilan na Apatayun yaan27 Kayan yaglaong si Jesus, “Yamaundug ak la-

ban adoon. Nanang pagalaong ko na magaamposang Dios na kanak Ama? Yagadumdum ako namagalaong ako sang kanak Ama antak ak lowasunnaan sining kanak karisud. Awgaid dili ak ma-gaimo saan, kay yaan yang kyakaniyan ko yangmagatigkul sang karisud.” 28 Kayan yagampo siJesus, laong, “Dios na kanak Ama, imowa yangmakabantog sang kanmo aran.” Pagkatapos niJesus magampo, maglaong yang Dios aglangit,“Inimo da ko yang makabantog kanak pinaagisang manga milagro na yiimo mo, awgaid omanpa ko imoon yang makabantog kanak pinaagisang masapit na imoon mo.”

29 Dumdum nang manga otaw disaan linti nayagadadanug yang tingug na dyudungug nilan,awgaid laong nang kadaygan, “Yang tagalangitna sogwanun nang Dios yapagbaraw kanaan.”30 Awgaid laong ni Jesus kanilan, “Pyapadun-gug yaan na tingug antak kamo matigam nayudungug kanak yang kanak Ama na Dios.31Adoon yang pagpono pagokom sang kawtawandisang donya, adaugun da adoon si Satanasna yagabuutbuut disining donya. 32 Ako nagyugual nang Anak nang otaw, aw mataposda ak karabowan asang koros kayan linindug,apakadiin ko kanak yang manga otaw, motoosilan kanak.” 33 Pyagalaong yani ni Jesus antakmatigam yang manga otaw sang akaagiyan naanna kamatayun. 34 Awgaid laong nang mangaotaw na yimibak kanaan, “Yang pyagalaong nangmagindoway sang balaod na dyudungug namiyagalaong na yang pinili nang Dios na si Kristodili amatay. Kayan onnoon pagkaimo niningpyagalaong mo, na yang gyugual nang Anaknang otaw akarabowan asang koros kayan linin-dug? Sini yaning gyugual nang Anak nangotaw?” 35 Laong ni Jesus na yimibak, “Yaanyang gyugual nang allag na aani pa inagad mayonang dagawdagaw na yakaallad sang dumdummayo. Wakaw kaba aani pa inagad mayo yang

Juan 12:36 157 Juan 13:10gyugual nang allag pangagdi mayo yang pagindonaan antak di kamo datungan nang timpo na waday amaimo mayo kay mayn da nang gabi namangitngit, kay yang otaw na mapanaw asangkangitngitan di matigam daw wain yaan mag-apadurug. 36 Wakaw too kamo sang gyugualnang allag kaba aani pa yaan inagad mayo antakkamo makagaon kanaan.” Pagkatapos ni Jesusmaglaong sini, panawan naan silan, way yatigamsang akadtowan naan.

Wa Otoo yang Manga Judio kang Jesus37Maski madaig yang yiimo ni Jesus na manga

milagro na kikita nilan, wa silan otoo kanaan,38 antak matoman yang syosolat na pyagalaongnang propeta na si Isaias, laong, “Kay Ginoo, wayyotoo sang pyagalaong nami, wa silan akatag-taga maski kikita nilan yang gaom nang Dios.”39Wakawwa silanmakatoo kaymatungtung yangpyagalaong ni Isaias, laong, 40 “Pagbuut nangDios na yakagaon silan nang bota, antak di silankimita. Pagbuut naan na mabagsug yang mangaoronilan antak di silanmakadarag. Kayandi silanmagabarik agkanak na orowasun ko.” 41 Yaanyang pyagalaong ni Isaias kay kikita naan yangkabantog ni Kristo.

42 Maski maynaan yang pyagalaong ni Isaias,madaig yangmanga pangoro nang Judio na yotookang Jesus, toyo wa silan mapakatigam kay ya-malluk silan nang manga Pariseo daw di da silanparasakun sang pagtitiponan nang manga Judio.43 Kay yaan yang gosto nilan yang abantogonsilan nang arag silan otaw, kay labaw nilan yangpagbantog nang otaw sang pagbantog nang Dios.

Yang Sorit ni Jesus yang Magaokom44 Kayan gyagaan ni Jesus yang paglaong,

“Yang motoo kanak, buku ko gaid yang ty-otoowan naan, awgaid asta yang yagasogo kanakarag naan tyotoowan. 45 Yang yikita kanak may-nang kimita da sang kanak Ama na yagasogokanak ani. 46 Yakani ako na gyugual nang allagasang donya, na yang kariko nang motoo kanakmakagaon nang otaw na wa da magauya disangkangitngitan. 47Yangwamangagad na yudungugsang kanak pyagalaong, buku ko yang maga-okom na isilotan yaan, kay buku nang pagokomsang otaw disang donya yang kyakaniyan ko,awgaid yakani ako na magalowas kanilan antakdi silan silotan nang silot na way kataposan.48Yangmasarikway kanak, na di motoo sang pya-galaong ko, aon magaokom kanaan. Yang sorit

na yorogwa sang kanak baba yang magaokomkanaan na isilotan yaan pagdatung nang allawna pagasilot da kanaan. 49 Kay yang sorit nayorogwa sang kanak baba pagbuut nang kanakAma na yagasogo kanak, buku nang kanak ty-oonan pagbuut. 50 Yatigam ako na yang sogonang kanak Ama makapagkadyawan kamayo kaymakaboi kamayo nang way kataposan. Wakawpyagalaong ko sang manga otaw yang karikonang pyagalaong naan kanak.”

13Yogasan ni Jesus yang Siki nang Kanaan Manga

Inindo1Agput da yangpista nangmanga Judio na pya-

gangaranan nang pista nang Paglabay. Gaiyam-bong si Jesus aw yang kanaan manga inindo.Yatigam si Jesus na dyomatung da yang allaw namapanaw da yaan disining donya, magabarik dayaan adto sang kanaan Ama aglangit. Disinyanapakita naan na pollayon marugun yaan sangkanaan manga otaw na yangagad kanaan disin-ing donya. Way tatamanan nang karugun naankanilan.

2-3 Tapos da butang ni Satanas sang dumdumni Judas Iskariote na anak ni Simon yang imoonni Judas na matabang sang yapagkontara kangJesus. Yatigam si Jesus na yatagan da yaan nangkanaan Ama nang kariko nang gaom, yatigamyaan arag na sikun yaan sang Dios kayan adoonmagabarik da yaan adto sang Dios. 4 Wakawyimindug yaan disang kananan aw lobasa naanyang yakababaw na dagomnaan aw kamang yaansang towalya aw urunan sang awak naan. 5Kayanlyasakan naan nang tobig yang paranggana awogasi naan yang siki nang kanaan manga inindoaw garisi naan nang towalya na pyangurun naan.6 Pagdorod naan kang Simon Pedro, maglaongsi Pedro, “Nanga ogasan mo arag, kay Ginoo,yang kanak siki?” 7 Laong ni Jesus na yim-ibak, “Wara kaw adoon akatigam sining yiimo ko,awgaid akatigaman mo yani mallaw.” 8 Laongni Pedro, “Laban sa dili ko ikaw papagogasunsang kanak siki.” Laong ni Jesus kanaan, “Waylabut mo kanak aw di mo ako papagogasun.”9 Kayan yomoyon si Pedro, laong, “Aw maynaan,kay Ginoo, buku gaid nang siki ko yang ogasiawgaid asta yang tollo ko aw yang oro ko aragogasi.” 10 Laong ni Jesus kanaan, “Yang otaw nayakapagsogbo ra, marinis da, wa day kinaanglanna mangogas pa sang lawas, yaan koman yang

Juan 13:11 158 Juan 13:38ogasan yang siki. Yotoo kamo kanak, wakawmayn kamo nang yagsogbo ra, marinis da. Toyoisa kamayo yang buku.” 11 Anay da yatigam siJesus daw sini yangmatabang sang yapagkontarakanaan antak yaan dakupun, wakaw yagalaongyaan, “Isa kamayo yang buku nang marinis.”

12 Pagkatapos ni Jesus magogas sang kanilansiki mandagom yaan oman sang dagom nalyorobas naan aw pagbarik sang pyagaingkodannaan disang kananan, kayan yaglaong yaan,“Yatigam kamo sining yiimo ko kamayo?13 Gyugual mayo ako nang Magindoway awGinoo, osto yang pyagalaong mayo, kay ako saagaw yaan. 14 Maski ako yang kamayo Ginooaw magindoway, yagaogas ak sang kamayosiki, wakaw panaginogasay kamo sang kamayosiki. 15 Yiimo ko yani kamayo antak mayopaggaonan. 16Pagalaong ko kamayo yang tinuud,naway allangnamarabaw sang kanaan tagallang,maynaan arag yang syosogo di marabaw sangyagasogo kanaan. 17 Adoon yatigam da kamosining pyagalaong ko kamayo, na kinaanglanna ako yang pagasilingan mayo. Laban kamomagauma aw tomanun mayo yaning pyagalaongko.

18 “Toyo buku nang kariko mayo yang pya-galaong ko, kay yatigam ako sang dumdum nangkanak pinili. Kinaanglan na amatoman yangsyosolat nang propeta na yagalaong, ‘Yang otawna pyagapakaan ko matabang sang yapagkontarakanak.’ 19 Pyapataan ko paglaong yani kamayoantak awmapagguna da yani motoo kamo na akosa agaw si Kristo na syosogo nang Dios ani sangdonya. 20 Pagalaong ko kamayo yang tinuud, nayang otaw na motoo sang maski sini na osogoonko, yotoo yaan kanak. Yang yotoo kanak, yotooarag sang yagasogo kanak.”

Pyagalaong ni Jesus sang Kanaan Manga Inindona Isa Kanilan yang Matabang sang YapagkontaraKanaan

(Mateo 26:20-25; Markos 14:17-21; Lukas 22:21-23)21 Yamaundug si Jesus pagkatapos naan

maglaong sini, kayan yaglaong yaan kanilan,“Pagalaong ko kamayo yang tinuud, na isakamayo yang matabang sang yapagkontarakanak.” 22Yakapagtinanaway yangmanga inindonaan na wa akatigam daw sini yang pyagalaongnaan. 23Yang isa na inindo na karugunan ni Jesusyagaingkod asang said ni Jesus. 24Sisinyasan yaanni Simon Pedro aw paglaonga, “Osipa yaan dawsini yang pyagalaong naan.” 25 Kayan yumusun

agkang Jesus yaan na inindo aw paglaong, “Siniyang pyagalaong mo, kay Ginoo?” 26 Yimibaksi Jesus, laong, “Yang atagan ko nining paanpagkatapos ko darit yaan yang pyagalaong kona otaw.” Pagkatapos ni Jesus darit yang paandool naan kang Judas na anak ni Simon Iskariote.27Kayan lyasakan si Judas ni Satanas. Pyagalaongyaan ni Jesus, “Pakalluga imowa yang imoonmo.” 28 Way yakadarag na manga inindo niJesus sining pyagalaong naan kang Judas. 29 SiJudas yang magdadara sang lasakanan nangkanilan sapi, wakaw aon manga inindo naanyakadumdum na dagaw yagasogo si Jesus kangJudas pagpamili sang kanilan kikinaanglan sangpista, yang kadaygan yakadumdum na dagawyagasogo yaan kang Judas pagpangatag nang sapiadto sang manga pobre. 30Yaparabay lomogwa siJudas pagkadawat naan sang paan na dyodool niJesus kanaan. Gabi ngaong paglogwa ni Judas.

Yang Bago na Sogo31 Pagkariyos ni Judas, maglaong si Jesus,

“Adoon amabantog da ako na gyugual nang Anaknang otaw, yang Dios arag amabantog tungudkanak. 32 Aw bantogon yang Dios tungud kanak,abantogon ako arag nang Dios, aparabayun naanimoon yang makabantog kanak. 33 Kamo namanga inindo ko na yiisip ko na manga anak ko,di da akmadogay ani kamayo. Anapunmayo ako,awgaid oman ko paglaong kamayo adoon yangpyagalaong ko sang manga pangoro nang mangaJudio, na di kamo makaimo komadto sang akad-towan ko. 34 Pagalaong ko kamayo yang bago nasogo, na kinaanglan magasikarugun kamo sangisaisa kamayo, maynang pagkarugun ko kamayo.35 Matigam yang manga otaw na kamo mangainindo ko aw magsikarugun kamo sang isaisakamayo.”

Pyapakatigam ni Jesus na Magalaong si Pedro nawa yaan Ikilara kang Jesus

(Mateo 26:31-35; Markos 14:27-31; Lukas 22:31-34)36 Laong ni Simon Pedro, “Wain yang pya-

galaong mo, kay Ginoo, na akadtowan mo?”Yimibak si Jesus, laong, “Di kamo makasonodkanak adoon adto sang akadtowan ko, awgaidpagkadogaydogay makasonod da kamo kanak.”37 Laong ni Pedro kanaan, “Nanga di ak makaimoadoon somonod kanmo, kay Ginoo? Andam akomaski apatayun tungud kanmo.” 38 Yimibak siJesus, laong, “Tinuud agaw na andam kaw maskipatayun kaw tungud kanak? Pagalaong ko kanmo

Juan 14:1 159 Juan 14:26yang tinuud, na di pa yang manok magatagaokmagalaong da kaw nangmakatlo na paglaongmona wa kaw kanak ikilara.” Yaan yang pyagalaongni Jesus kang Pedro.

14Si Jesus yang Agiyanan Adto sang Ama na Dios

1 Kayan yagindo si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Ayaw kamo magkaundug, sarigkamo sang Dios, sarig kamo arag kanak. 2 Asangpaguya nang kanak Ama madaig yang uyaanan.Makadto ako, magaandam ako sang pagauyaanmayo. Di ko yani pagalaong kamayo aw buku yaninang tinuud. 3 Pagkatapos ko magandam sangpagauyaan mayo makani ako oman, akamangunko kamo antak kamo arag maguya disang paguyako. 4 Makanotol da kamo sang daran adto sangakadtowan ko.” 5 Laong ni Tomas, “Wa kamiakatigam, kay Ginoo, daw diin kaw komadto,wakawwa kami akatigam sang daran.” 6Laong niJesus na yimibak, “Ako yang gyugual nang daran,ako yang yagapakita sang kamatooran, ako yangyamatag nang kinaboi. Maski sini di makakadtosang kanak Ama aw di mona magi agkanak. 7Awyatigam kamo kanak, matigam kamo arag sangkanak Ama. Adoon yatigam da kamo kanaan, kayitong kimita da kamo kanaan tungud kanak.”

8Yagalaong si Pelipe kanaan, “Ginoo, pakitaankanami yang Ama, kay yaan yang kikinaanglannami.” 9 Laong ni Jesus na yimibak, “Kadogaypa naku mapagagadagad kamayo kayan wa pakaw akatigam kanak, kay Pelipe? Yang yikitakanak itong kimita da sang kanak Ama. Kayannanga yagalaong kaw, ‘Pakitaan kanami yangAma?’ 10Nanga, wa kaw otoo, kay Pelipe, na akoiyan inagad nang kanak Ama, kayan yang kanakAma iyan inagad ko? Kariko nang pyagalaongko kamayo buku nang sikun sang kanak tyoonandumdum, awgaid sikun sang kanak Ama, kayyang kanak Ama na iyan inagad ko yang yaga-sogo kanak pagimo sang kariko nang yiimo ko.11Toowimayo ako, na ako iyan inagadnang kanakAma, yang kanakAma iyan inagad ko. Awdi kamotomoo sining pyagalaong ko, toowi mayo akotungud sang kikita mayo na imo ko. 12 Pagalaongko kamayo yang tinuud, na yang motoo kanakmagaimo arag sang yiimo ko. Sana dakora pasini yang imoon naan, kay ako mabarik da adtosang kanak Ama. 13 Kayan maski nanang ayoonmayo sang kanak Ama pinaagi sang kanak aran,

aatag ko kamayo antak bantogon yang kanakAma pinaagi sang imo ko na Anak naan. 14 Awmangayo kamo nang maski nana pinaagi sangkanak aran, atagan ko kamo.”

Pyagalaong ni Jesus na Apakaniin yang Balaan naEspirito

15 Kayan yaglaong si Jesus, “Aw dakora mayoako sang ginawa mayo, pangagdan mayo yangkanakmanga sogo kamayo. 16Pangayoon ko sangkanak Ama antak pakaniin kamayo yang Balaanna Espirito na matabang kamayo nang way kat-aposan, na magaindo kamayo sang kamatooran.17 Yaning manga otaw na wa otoo kanak dimakadawat sang Balaan na Espirito, kay di silanmikilara kanaan, di arag silan matigam kanaan.Awgaid kamo yatigam kanaan, kay inagad mayoyaan, iyan da yaan kamayo.

18 “Apanawan ko kamo, toyo di ko kamoapabayaan. Magabarik ako oman ani kamayo.19 Di da madogay na yang manga otaw disiningdonya na wa otoo kanak di da mikita kanak, aw-gaid kamo mikita kanak. Tungud kay kyakaaro-nan ako nang kinaboi na way kataposan, kamoarag akaaronan nang kinaboi na way kataposan.20 Aw domatung da yang allaw nang pagboi kokasikun matay, baya da matigam da kamo naako iyan inagad nang kanak Ama, na kamo iyaninagad ko, ako iyan inagad mayo.

21 “Yang otaw na yatigam sang kanak mangasogo kayan yangagad, ako yangpyagadakora sangginawa naan. Kayan aw ako yang pyagadakorasang ginawa naan akarugunan yaan nang kanakAma. Akarugunan ko yaan arag, apakatigamunko yaan na ako inagad naan.” 22 Laong ni Ju-das, buku ni Judas Iskariote, “Nanga kami gaidna manga tomotoo yang apakatigamun mo bainkanmo, dili yang kadaygan na manga otaw?”23 Yimibak si Jesus, laong, “Aw ako yang pya-gadakora sang ginawa nang otaw, pangagadannaan yang pyagaindo ko, akarugunan yaan nangkanak Ama. Ako aw yang kanak Ama makadtokanaan aw paguya agkanaan. 24 Aw buku akonang dakora sang ginawa nang otaw dili naanpangagadan yang pyagaindo ko. Yang pyagaindoko kamayo buku nang sikun sang kanak tyoonandumdum, awgaid sikun sang kanak Ama na yaga-sogo kanak.

25 “Pyagalaong ko yani kamayo kaba aani paako inagad mayo. 26 Yang Balaan na Espirito na

Juan 14:27 160 Juan 15:19apakaniin nang kanak Ama tungud kanak mata-bang kamayo antak di kamo makaringaw sangkariko nang pyagalaong ko kamayo. Pagaindonaan kamayo yang kariko.

27 “Ibilin ko kamo na marinaw yang kamayodumdum, kay yang karinaw nang kamayo dum-dum na kanak pagbaya buku nang maynangkarinaw na sikun sang pagbaya nang otaw.Ayaw kamo magkaundug, ayaw kamo magkalluk.28 Yudungug kamo kanak na yagalaong kamayonamapanawda ako toyomagabarik ako oman anikamayo. Aw ako yang pyagadakora sang ginawamayomagaumakamonamakadto ako sangkanakAma, kay labaw pa yaan kanak. 29 Pyapataanko yani paglaong kamayo adoon antak kamotomoo aw mapagguna da yani kanak. 30 Di da akakapainongayan mapagbaraw kamayo, kay baydomatung yang syosogo ni Satanas na pangoronini na donya, toyoway gaomni Satanas pagbuutkanak. 31 Amapagguna yani kanak tungud sangkanak pagpangagad sang pyagasogo kanak nangkanak Ama, antak matigam yang manga otaw nadakora ko sang kanak dumdumyang kanakAma.”

Pagkatapos ni Jesus maglaong sini, maglaongyaan, “Bay da kamo, mapanaw kita disini.”

15Si Jesus yang Maynang Tanum na Paras

1 Kayan yabay magindo si Jesus na yagalaong,“Ako yang maynang tanum na paras, yang kanakAma maynang magigwasay sang manga paras.2 Pyangotod naan yang kanak manga sanga nawamamonga, kayan inigwasan naan yangmangasanga na yamonga antakmagdogang yang kadaignang bonga. 3Kamo yang maynang manga sangana kyaigwasan da kay pyagaindo da ko kamo.4 Abay kamo pangagad kanak, ako oman, abayko kamo agadagadan. Mayn kamo nang mangasanga na di makabonga aw masagpi da disangkanaan pono. Wakaw kinaanglan abay kamo so-marig kanak antak kamomakaimo nangmadyaw.

5 “Ako yang maynang tanum na paras, kamoyang maynang manga sanga. Yang abay man-gagad kanak, kayan yabay ko kamo agadagadan,yaan yang makaimo nang madaig na mangamangkadyaw nang Dios na manga imo, kayway amaimo mayo na madyaw nang Dios awmakarowat kamo kanak. 6 Yang di magapadayonmangagad kanak asarabul maynang sanga nayootod sang kanaan pono kayan yarayud. Yangmanga sanga na maynaan itiponon aw saraburan

adto sang atoron antakmasonog. 7Aw abay kamomangagad kanak, kayan yabay mayo toowanyang pyagalaong ko kamayo, aatag kamayo nangkanak Ama na Dios yang maski nana na ayoonmayo. 8Amabantog yang kanakAma tungud sangmadaig na manga imo mayo na madyaw naan,kayan tungud oman saang madyaw na mangaimomayo akatigaman nangmanga otaw na kamotinuud kanak manga inindo. 9 Kyakarugunanko kamo mayn ko na kyakarugunan nang kanakAma, wakaw abay kamo pangagad kanak na ya-marugun kamayo. 10 Aw tomanun mayo yangkanak manga sogo kamayo, magapadayon yangkanak pagkarugun kamayo, mayn ko na ya-gatoman sang manga sogo nang kanak Ama,kayan yagpadayon yang pagkarugun naan kanak.

11 “Pyagalaong ko kamayo yani antak kadogan-gan yang kamayo paguma nang paguma ko tun-gud sang pagpangagad mayo sang kanak mangasogo kamayo, kayan yaguma kamo nang waytatamanan. 12 Yani yang sogo ko kamayo, nakinaanglan managilugun kamo, mayn ko na ya-marugun kamayo. 13 Yang di arabawan na karu-gunnang sang ka otaw sang kanaanmanga amigoikitaun pinaagi sang pagtabang sang kanaanamigo maski amatay yaan tungud sang kanaanpagtabang. 14Kamo yang kanak manga amigo awtomanunmayo yang pyagasogo ko kamayo. 15Wada ko kamo pagangarani nang manga allang, kayyang allang wa akatigam daw nanang yiinangnang kanaan tagallang, awgaid pyagangarananko kamo nang manga amigo kay gyogogod kokamayo yang kariko nang dyudungug ko na pya-galaong kanak nang kanak Ama. 16 Buku mayoyang yagapili kanak na kamayo Ginoo, awgaidako yang yagapili kamayo, osogoon ko kamo namagabatok sang manga otaw bain kanak, awpanagimo kamo sang manga imo na magapabilinmadyaw nang Dios. Wakaw maski nanang ayoonmayo sang kanak Ama aatag naan kamayo, kayyotoo kamo kanak. 17Yani yang sogo ko kamayo,na kinaanglan managilugun kamo.”

Yang Manga Inindo ni Jesus Kyokontara nangManga Otaw

18 “Aw kontaraun kamo nang manga otaw tun-gud kanak, ayaw kamo magkaburung, kay kyon-tara ra ako nilan kayan pa kyontara kamo. 19 Awyakagaon pa kamo sang manga otaw na wa otookanak, akarugunan kamo nilan kay magonawakamo aw silan. Awgaid buku kamo nang mayn

Juan 15:20 161 Juan 16:17nilan, kay pipili ta kamo antak kamo makarowatkanilan, wakaw kyokontara kamo nilan. 20 Ayawmayo pagkaringawi yang pyagalaong ko kamayo,naway allangnamarabaw sang kanaan tagallang.Pyaparisudan nilan ako na tagallang, wakaw aragkamo aparisudan nilan tungud kanak, aw tyomoosilan sang pyagalaong ko, motoo silan arag sangpagalaong mayo. 21 Awgaid laban kamo nilanaparisudan tungud kanak, kay wa silan akatigamsang yagasogo kanak. 22Aw wa pa ak magdatungna yagaindo kanilan, maimo silan maglaong naway sara nilan, awgaid adoon di silan maka-paglaong na way sara nilan. 23 Yang yapagkon-tara kanak yapagkontara arag sang kanak Amana Dios. 24 Maimo silan maglaong na way saranilan, aw wa pa silan magkita sang yiimo ko namanga milagro na di amaimo nang maski sini,awgaid adoon, sari kimita da silan sang kanakimo, kyokontara nilan ako aw yang kanak Ama naDios. 25Awgaid yiimo nilan yaan antak matomanyang syosolat asang kanilan libro nang balaodna yagalaong, ‘Kyokontara ako nilan sari waykyakaponowan.’

26“YangBalaanna Espirito na sikun sang kanakAma na Dios yang matabang kamayo antak kamomakadarag sangmatungtung. Apakaniin ko yaankamayo na yaan yang magamatood bain kanakadto kamayo. 27 Kamo arag magamatood bainkanak, kay kamo yang manga inagad ko anay dasang pagpono ko sang kanak manga imo disiningdonya.”

161 Aon pyagalaong arag ni Jesus sang kanaan

manga inindo, laong, “Pyapataan ko paglaongyani kamayo antak di kamo magdowadowa sangpagtoo kanak maski kyakarisudan kamo. 2 Kaydi da kamo nilan aparasakun sang pagtitiponannilan na manga Judio. Madatung yang allaw nayang otaw na magapatay kamayo magadumdumna wara makasara kay dumdum naan yagatomanyaan sang pagbuut nang Dios. 3 Imoon nilanyani kamayo, kay wa silan akatigam kanak, awarag wa silan akatigam sang kanak Ama na Dios.4 Pyapataan ko yani paglaong kamayo antak awdomatung da yang allaw na aparisudan da nilankamo pinaagi saan na manga imo, akaundanmayo yaning pyagalaong ko kamayo.”

Yang Imoon nang Balaan na Espirito

“Wa ko yani pagalaongan kamayo nang tigmadkay aani pa ako kamayo. 5 Adoon da ko yanipagalaongan kamayo kay omori da ako adto sangkanak Ama na Dios na yagasogo kanak. Awgaidway isa kamayo na yakapagosip daw diin akokomadto. 6 Laban kamo yamauruk adoon kaypyagalaong ko yani kamayo. 7 Pyagalaong kokamayo na yang kanak pagpanaw na makadtosang kanak Ama na Dios makapagkadyawan ka-mayo, kay aw di akmanaw ani, di makani kamayoyang Balaan na Espirito na matabang kamayo.Awgaid aw adto ra ako sang kanak Ama aglangitapakaniin ko kamayo yang Balaan na Espirito.8 Aw domatung da yaan ani apakatigamun naanyang manga otaw na yakasara silan, apakatigamnaan arag kanilan na ako yang matarong nayabay magtoman sang pagbuut nang Dios, kayanpyakatigam naan arag kanilan yang pagokomnang Dios. 9Matigam silan na yakasara silan kaywa silan otoo kanak. 10Matigam silan na ako yangmatarong kay mabarik da ako adto sang kanakAma, kayan di kamo mikita kanak. 11 Matigamarag silan sang pagokom nang Dios, kay yokmanda na isilotan si Satanas na pangoro nang karikonang wa otoo disining donya.

12 “Madaig pa yang pagalaong ko kamayo, toyodi pa kamo makadarag adoon. 13 Awgaid awdomatung da ani kamayo yang Balaan na Es-pirito yaan yang magaindo kamayo bain sangkamatooran. Yang pagaindo naan kamayo bukunang sikun sang kanaan tyoonan dumdum, aw-gaid ayn nang dyudungug naan na pyagalaongnang Dios yaan yang pagaindo naan. Apakatigamnaan arag kamayo yang madatung na amapag-guna. 14 Abantogon naan ako, kay pagalaongnaan kamayo yang gosto ko na pagalaong ka-mayo. 15 Kariko nang pyanmowan nang kanakAma na Dios pyapanmowan ko, wakaw yagalaongako na yang Balaan na Espirito na masallin kanakani yang magalaong kamayo sang gosto ko napagalaong kamayo.”

Yang Kauruk Amawara Kayan Yaguma16 Kayan yaglaong si Jesus, “Di da mayo ako

ikitaun nang dagawdagaw, kayan di madogayikitaun da mayo ako oman.” 17 Aon kanaanmanga inindo na yagalaong sang kanilan kaina-gadan, “Nanang kaologan nining pyagalaongnaan kanatu, na yagalaong, ‘Di da mayo akoikitaun nang dagawdagaw, kayan di mado-gay ikitaun da mayo ako oman’? Aw nana

Juan 16:18 162 Juan 17:7

arag yang kaologan nang pyagalaong naan nayagalaong, ‘Makadto ako sang kanak Ama’?”18 Yanaginosipay silan daw nanang kaologannang “dagawdagaw,” kay wa silan akatigam dawnanang pyagalaong naan. 19 Yatigam si Jesusna gosto nilan na magaosip kanaan, wakaw ya-galaong yaan kanilan, “Yanaginosipay kamo tun-gud sining pyagalaong ko kamayo na ‘Di da mayoako ikitaun nang dagawdagaw, kayan di mado-gay ikitaun da mayo ako oman.’ 20 Pagalaongko kamayo na managuma yang manga otaw nawa otoo kanak, awgaid kamo amauruk laban,toyo yang kamayo kauruk amawara nang pagumamayo. 21 Pananglit ko kamo sang bobay napakawtawan, kay yang bobay na pakawtawan ya-mauruk tungud kay dyomatung da yang kanaankarisud na pyagaayudan. Awgaid pagkawtawnang isu, karingawan naan yang kanaan karisudna pyagaayudan kay yaguma da yaan na yawtawda yang kanaan isu. 22 Maynaan kamo. Adoonyamauruk kamo kay apanawan ko kamo, toyooman ako magbarik ani kamayo, kayan pagkitamayo kanak managuma kamo, na way makaimomagsagda kamayo na yanaguma.

23 “Aw domatung da yaan na manga allaw, naako adto ra sang kanak Ama, di kamo mangayokanak nang tabang, yang kanak Ama yang ay-owan mayo. Pagalaong ko kamayo yang tinuud,na aatag kamayo nang kanak Ama na Dios yangmaski nana na ayoon mayo kay yotoo kamokanak. 24 Wa pay yaayo mayo kanaan pinaagisang pagtoo mayo kanak. Pangayo kamo kayatagankamonaan antak kamomagumanangwaytatamanan na paguma.”

Daug ni Jesus si Satanas25 Laong ni Jesus, “Pyagalaong ko yani kamayo

pinaagi sangpananglitan, awgaidmadatung yangallaw na di da ako magalaong kamayo pinaagisang pananglitan, awgaid pagalaong da ko ka-mayo yang kanak Ama na Dios na di da apaagiinsang pananglitan. 26 Aw domatung da yaan namanga allaw di ak magalaong kamayo na maga-ampo ako antak kamo tabangan, kamo yang ma-gaampo sang kanak Ama antak kamo tabanganpinaagi sang pagtoo mayo kanak. 27 Atabangankamo nang kanak Ama na Dios, kay kyakarugu-nan kamo naan tungud sang kamayo pagdakorakanak disang ginawa mayo aw tungud sang ka-mayo pagtoo na ako sikun agkanaan. 28 Yakaniako sang donya sikun sang kanak Ama na Dios,

kayan adoonmapanaw da ako ani sang donya kaymagabarik da ako adto sang kanakAma aglangit.”

29 Kayan yaglaong kanaan yang manga inindonaan, “Tanawa, kay Ginoo, kyadaragan da namikay tyorid da mo paglaong kanami, wa da moapaagiya sang pananglitan. 30 Kyatigaman danami adoon na ikaw yatigam sang kariko, astayang kanami dumdum kyakatigaman mo, wakawwa day kinaanglan na pagaosip pa kanmo nangsang ka otaw yang gosto naan pagosip, kaykyatigaman da mo. Tungud saan yotoo kamina ikaw sikun sang Dios.” 31 Yimibak si Jesuskanilan, laong, “Tyomoo ra kadi kamo adoon?32Dyomatung da yang oras na kamomanagsarim-burag aw pagsiori sang kanaan kanaan baray.Ayawan mayo ako, toyo di ak akawaraan nanginagad, kay yang kanak Ama na Dios yang ina-gad ko. 33 Pyagalaong ko yani kamayo antak dikamo maundug, di kamo amaundug tungud sangpagsarig mayo kanak. Aparisudan kamo nangmanga otaw, toyo ayaw kamo magkalluk, kaydaug ko si Satanas na pangoro nang manga otawna wa otoo kanak disining donya.”

17Yaampo ni Jesus yang Kanaan Manga Inindo

1 Pagkatapos ni Jesus maglaong sini, mingaroyaan aglangit aw paglaong, “Ama ko na Dios,dyomatung da yang kanak oras, wakaw imowa rayangmakabantog kanak na kanmo anak antak komaimo yang makabantog kanmo. 2 Kay yataganmo ako nang gaom pagbuut sang kariko nangotawantakmatag nang kinaboi naway kataposansang manga otaw na gosto mo na atagan ko.3 Yang kinaboi na way kataposan akapanmowannang otaw na matigam kanmo, matigam na ikawgaid yang tinuud naDios, namatigam arag kanak,na ako si Jesu Kristo na syosogo mo ani sangdonya. 4 Tapos da ko imoon yang pyapaimo mokanak disining donya, wakaw yamabantog kawdisang donya. 5 Ama ko na Dios, adoon pakitaansang kariko nang manga otaw na ako bantogandisaan inagad mo maynang pagkabantogan konong wa pa akaimo yang donya.

6 “Pyapakatigam ko bain kanmo yang kanmomanga otaw disang donya na yaatag mo kanakna pyagasakop ko. Yagatoman silan sang pya-galaong mo. 7 Yatigam da silan adoon na karikonang aani kanak podo sikun kanmo, yaatag mo

Juan 17:8 163 Juan 18:3kanak, 8 kay pyagalaong ko kanilan yang pya-galaong mo kanak. Yotoo silan sang pyagalaongko, wakaw yatigam silan na tinuud na ako sikunagkanmo, na ikaw yang yagasogo kanak ani sangdonya.

9 “Buku nang manga otaw na wa otoo kanakyang yaampo ko kanmo, awgaid yaan yangyaampo ko kanmo yang yaatag mo kanak nakanmo sakop. 10 Kariko nang kanak sakop podokanmo, aw yang kariko nang kanmo sakop podokanak. Yamabantog ako tungud sang kanilanpagpangagad kanak. 11 Adoon mapanaw da akodisining donya, magabarik da ako agkanmo. Aw-gaid yaning manga otaw na yaatag mo kanak napyagsakop da ko amaibilin pa naa disining donya.Wakaw tagapi silan, kay Ama na Labi, tagapi silanpinaagi sang kanmo gaom, antak managkaoyonsilan mayn mo aw ako na yanagoyon. 12 Kabaiyan pa ako agkanilan kariko nilan na yaatag mokanak na pyagasakop ko tyatagapan ko pinaagisang kanmo gaom na yaatag mo kanak. Wako silan ayawi, wakaw way isa kanilan na ya-mawara gawas kang Judas. Yamawara yaan an-tak matoman yang pyapasolat mo sang propetabain kanaan. 13 Awgaid adoon bay ak mag-barik agkanmo, wakaw pyagalaong ko yani kabaaani pa ako sang donya antak silan managumanang way tatamanan na paguma tungud kanak.14 Pyagalaong ko kanilan yang pyagalaong mokanak, kayan tyomoo silan kanak. Toyo kyokon-tara silan nang manga otaw na wa otoo kanak,kay wa silan makagaon kanilan disang donya,awgaid yakagaon silan kanak na wa mangagadsang batasan nangmanga otawnawa otoo kanak.15 Wa ko pangayowa kanmo na akamangun mosilan asang donya, awgaid yaan yang pyangayoko kanmo na atagapan mo silan antak di silansapadan ni Satanas. 16 Yakagaon da silan kanakna buku nang sikun sang donya, wakaw bukuda silan nang maynang otaw disang donya nawa otoo kanak. 17 Imowa silan manga balaanaw pagsakopa pinaagi sang pagindo kanilan bainsang kamatooran, yang kanmo sorit yaan yangkamatooran. 18 Syosogo ko silan adto sang karikonang manga otaw antak nilan batokon yang pya-galaong mo, mayn ko na syosogo mo ani sangmanga otaw. 19 Pipiyal ko kanmo yang tyoonanlawas ko na ikaw yang magabuut, na ako yaga-pakamatay antak arag nilan kapiyal kanmo yangkanilan tyoonan lawas.

20 “Buku gaid nining manga inindo ko yangyaampo ko kanmo, kay Ama, awgaid arag koyaampo kanmo yang manga otaw na motookanak pinaagi sang pagbabatokon nilan sangpyagalaong mo bain kanak. 21 Yaampo ko aragkanmo na Ama na Dios, na managoyon silankariko, mayn ko na iyan agkanmo aw ikaw naiyan agkanak, antak silan managdogpo na pa-gasakopon ta, aw antak tomoo yang manga otawna ikaw yang yagasogo kanak ani sang donya.22 Yang yiimo mo kanak na yakabantog kanakyaan yang yiimo ko kanilan na yakabantog kani-lan, antak silan managkaoyon na maynang saydayang ginawa nilan, mayn mo aw ako na sayda.23 Ikaw iyan inagad ko, ako yapaginagad kanilanantak silan managkaoyon na maynang tinuudsayda yang ginawa nilan, antak yangmanga otawtomoo na ikaw yang yagasogo kanak ani sangdonya, aw antak arag silan tomoo na ikaw ya-marugun sang manga otaw na pyagasakop komaynang pagkarugun mo kanak.

24 “Ama ko na Dios, ikaw yang yamatag kanakna pagasakopon ko yani na manga otaw, wakawgosto kona arag silanmakakadto sang akadtowanko aglangit antak silan kimita sang kanak pagk-abantogan. Ikaw yang yagaimo kanak bantogankay kyakarugunan mo ako anay da nang wa payang donya akaimo. 25 Ama ko na matarong,yang manga otaw na wa otoo kanak wa akatigamkanmo, awgaid ako yatigam kanmo. Yang yotookanak yatigam na ikaw yang yagasogo kanakani sang donya. 26 Pyapakatigam ko silan bainkanmo. Abayun pa ko silan pakatigamun bainkanmo, kay Ama, antak silan marugun sangmanga otaw maynang pagkarugun mo kanak, awantak ako arag da agkanilan na inagad nilan.”

18Dyadakup si Jesus(Mateo 26:47-56; Markos 14:43-50; Lukas 22:47-53)

1 Pagkatapos ni Jesus sang kanaan pagampo,manaw yaan aw yang kanaan manga inindo awtaripag silan nang arog na pyagangaranan nangKidron. Aon disaan yaarad na pyananuman sangkaoy na olibo. Kayan lyomasak disaan si Jesus awyang kanaan manga inindo. 2 Si Judas na yata-bang sang yapagkontara kang Jesus yakanotolarag disaan kay arimarim yaan yamagad kang Je-sus disaan, kay arimarim si Jesus aw yang kanaanmanga inindo yanagkatipon disaan. 3 Kayankyomaondisaan si Judas na yagaagad sangmanga

Juan 18:4 164 Juan 18:27

sondaro aw yang manga bantay sang templo nasyosogo nang manga pangoro na magampowayaw manga Pariseo. Yanagdara silan nang armasaw manga ilawan aw manga sosoro. 4 Yatigamsi Jesus sang kariko nang amapagguna kanaan,wakaw syosongon naan silan aw paglaonga naan,“Sining yaanap mayo?” 5 Yimibak silan, laong,“Si Jesus na taga Nasaret.” Laong ni Jesus, “Akosi Jesus na taga Nasaret.”

Si Judas Iskariote iyan disaan inagad nangmanga sondaro. 6 Paglaong ni Jesus na yaan siJesus na yaanap nilan, mosos silan aw katowadasang lopa. 7 Kayan yoman magosip si Jesuskanilan, laong, “Sining yaanap mayo?” Laongnilan, “Si Jesus na taga Nasaret.” 8 Laong ni Jesuskanilan, “Pyaglaong da ko kamayo na ako si Jesus.Aw maynaan, ako yang yaanap mayo, paoriyamayo yaning kanak manga inindo.” 9Pyagalaongnaan yani antak matoman yang pyagalaong naansang kanaan Ama, laong, “Way isa na yamawarasang kariko nang manga otaw na yaatag mo napagasakopon ko.” 10 Yakagambis si Simon Pedrosang kanaan espada na pyagatakus naan kayantinibas naan si Malko na allang nang labaw namagampoway kayan yaranggis yang apit karintona taringa. 11Laong ni Jesus kang Pedro, “Soobanyang espada mo, kay kinaanglan na magatigkulako sang karisud na pyapatigkuran kanak nangAma ko na Dios.”

Si Jesus asang Atobangan ni Anas12 Yang manga sondaro aw yang kanilan kap-

itan aw yang manga bantay nang templo ya-gadakup kang Jesus kayan yanagbakos silankanaan. 13 Kayan yomona silan kanaan man-agdara agkang Anas, kay yaan yang ogangan niKaipas na labaw na magampoway ninyan na toig.14 Si Kaipas yang yagalaong sang arag silan Judiona madayawdayaw pa aw sang ka otaw gaid yangamatay, di dugsa sang amasapad yang karikonang manga Judio.

Yagalaong si Pedro na Buku Yaan nang Inindo niJesus

(Mateo 26:69-70; Markos 14:66-68; Lukas 22:55-57)15 Si Simon Pedro aw yang isa na inindo ni

Jesus yigiyod kang Jesus. Nginyang isa na inindokikilara nang labaw na magampoway, wakawtyotogotan yaan magad kang Jesus agsurud nangarad nang darumnang baray nang labaw namag-ampoway. 16 Si Pedro aadto ra logwa, yagaindugasang said nang pilwangan nang arad. Wakaw

nginyang isa na inindo na kikilara nang labawna magampoway yisingadto sang bobay na yaga-bantay sang pilwangan, yapagbaraw yaan sangbobay, kayan pyarasak si Pedro. 17Yagaosip kangPedro yang bobayna yagabantay sang pilwangan,laong, “Ikaw, arag kaw agaw inindo ni Jesus?”Laong ni Pedro na yimibak, “Buku, buku ak nangkanaan inindo.”

18 Yang manga sogwanun aw yang mangabantay disaan yanagdaporay kay laban maniki.Yanaglibot silan sang daporay na yanarang. SiPedro arag yumupud kanilan manarang.

Yoosip si Jesus nang Labaw na Magampoway(Mateo 26:59-66; Markos 14:55-64; Lukas 22:66-71)

19 Yoosip si Jesus ni Anas na labaw na mag-ampoway bain sang kanaan manga inindo awbain sang kanaan pagindo. 20 Yimibak si Jesus,laong, “Way pyagalaong ko asang katagowan,kariko nang yabay ko paglaong, pyagalaong koasang pagkadaigan. Kariko nang kanak pagindoasaan ko pagaindowan sang pagtitiponan nangmanga Judio aw asang templo, kay asaan ipanmanagkatipon yang manga Judio. 21 Wakawyaan yang osipa yang manga otaw na yaningugkanak, buku ko yang osipin mo. Osipa silandaw nanang pyagalaong ko kay yatigam silansang pyagalaong ko.” 22 Paglaong ni Jesus sini,sampakun yaan nang isa na bantay aw paglaong,“Nanga yutugum kaw maglaong sang maynaansang labaw na magampoway?” 23 Laong ni Jesusna yimibak, “Aw yagalaong ako nang buku nangosto, paglaongan yaan sining manga otaw. Aw-gaid aw osto ako sang kanak pyagalaong, nanangpyagasampak mo kanak?”

24 Kayan pagkatapos nilan bistaun si Jesus,padara ni Anas yaan na byabakos adto kangKaipas na labaw na magampoway ninyan na toig.

Yoman si Pedro Maglaong na Buku Yaan nangInindo ni Jesus

(Mateo 26:71-75; Markos 14:69-72; Lukas 22:58-62)25 Si Pedro iyan da sang said nang daporay,

yabay pa manarang. Kayan yosip yaan nangmanga otaw disaan, laong, “Ikaw, arag kaw agawinindo ni Jesus?” Laong ni Pedro, “Buku, bukuko.” 26 Yang isa na allang na arayon nangallang na lyaranggisan ni Pedro sang taringayagalaong, “Bukung kikita ta kaw na inagad niJesus adto sang pyananuman sangmanga olibo?”27 Kayan yoman maglaong si Pedro, “Buku ko.”

Juan 18:28 165 Juan 19:11Paglaong ni Pedro sinyan maparabay magtagaokyang manok.

Si Jesus asang Atobangan ni Pilato(Mateo 27:1-2,11-14; Markos 15:1-5; Lukas 23:1-5)

28 Pagkamasurum, kamangun nilan si Jesusasang baray ni Kaipas, kayan pyanagdara nilanadto kang Gobernador Pilato na asang kanaanbaray. Toyo wa arasak yang manga Judio sangbaray nang gobernador, kay buku nang madyawkanilan na manga Judio aw lomasak sang baraynang buku nang Judio. Aw lomasak silan disaanmaripa da kono silan, wakaw dili kono silanmakakaan sang pagkaan na yaandam sang pistanilan na Paglabay. 29Wakaw yologwa si Pilato nagobernador aw paglaong kanilan, “Nanang saranini na otaw na syosombong mayo?” 30 Yimibaksilan, laong, “Dili nami yaan adaraun ani kanmoaw buku dakora yang sara naan.” 31 Laong ni Pi-lato kanilan, “Aw yakasara yani na otaw kamangamayo aw okomi mayo pinasobay sang kamayobalaod.” Yimibak silan, laong, “Wa otogotannang balaod nang goberno nang Roma na kamina manga Judio magapatay sang otaw, wakawdili yaan amaimo.” 32 Yamapagguna yani antakmatoman yang pyagalaong ni Jesus bain kanaanna apatayun nilan yaan pinaagi sang pagkarabokanaan asang koros. 33 Kayan yagbarik si Pilatoagsurud nang kanaan baray aw paatobanga naansi Jesus kanaan aw osipa naan, laong, “Tinuudagaw yang pyagalaong nilan bain kanmo na ikawari nangmanga Judio?” 34Yimibak si Jesus, laong,“Sikun sang kanmo tyoonan dumdum yang pya-galaong mo, daw aon yagalaong kanmo bainkanak?” 35Laongni Pilato na yimibak, “Way labutko, buku ako nang Judio. Yang kadadayganmo namanga Judio aw yang kamayo manga pangoro namagampoway yang yagadara kanmo ani kanak.Nanang yiimo mo na pyagalaong nilan na kanmosara?” 36 Laong ni Jesus, “Yang kanak pagkaariwara ani sining donya, kay aw ani pa sining donyayang kanak pagkaari, yang manga otaw na yotookanak mapagtanam antak dili ako madara anisang manga Judio. Awgaid wara ani sang donyayang kanak pagkaari.” 37 Wakaw yoosip yaan niPilato, laong, “Ari kaw kadi?” Yimibak si Jesus,laong, “Uu, ari ako. Yakani ako sang donya awkawtaw antak maggogod bain sang kamatooran.Kariko nang yatigam sang kamatooran yotoosang pyagalaong ko.” 38Yagaosip si Pilato, laong,“Wain yang pyagalaong mo na kamatooran?”

Yookman Nilan na Apatayun si Jesus(Mateo 27:15-31; Markos 15:6-20; Lukas 23:13-25)

Kayan yoman lomogwa si Pilato aw paglaongsang manga Judio, “Way kikita ko na sara ni Jesusna angay pagsilot kanaan. 39 Awgaid pinasobaysang batasan mayo, kinaanglan na aon isa napiriso na pyangayo mayo na oboroyan ko nangallaw nang pista na Paglabay. Adoon gosto bamayo na oboroyan ko kamayo yaning ari mayona manga Judio?” 40 Gyagagaan nilan yangpaglaong na yotobag, laong, “Dili, buku naanyang oboroyan. Si Barabas yang gosto nami naoboroyan.” Si Barabas torisan.

191Kayan pyarabut ni Pilato si Jesus sang manga

sondaro. 2 Yanaglokong yang manga sondarosang soksokon na baragun aw butangan nilansang oro ni Jesus, maynang pudung. Pya-pandagom nilan yaan sang mapora na dagom namaynang dagom nang ari. 3 Kayan dyorodannilan yaan, pyanagdoogdoog nilan, laong, “Ko-mosta kaw, ari kaw agaw nang manga Judio.”Kayan pyanagsampak nilan yaan.

4 Yoman si Pilato lomogwa aw paglaong sangmanga Judio, laong, “Tanawa, adaraun ko yaanani logwa kamayo antak mayo katigaman na waykikita ko na sara na angay pagsilot kanaan.”5 Kayan lyomogwa si Jesus na yagapudung nangsoksokon na baragun aw pandagomnangmaporana dagom. Laong ni Pilato kanilan, “Tanawamayo, yani kay yaan na otaw.” 6 Pagkita kangJesus nang manga pangoro na magampowayaw manga bantay, gagaan nilan yang paglaong,“Karabowi yaan disang koros. Karabowi yaandisang koros.” Laong ni Pilato kanilan, “Kamangamayo yaan, kamo yang pagkarabo kanaan asangkoros, kay way kikita ko na sara naan na an-gay pagsilot kanaan.” 7 Yotobag yang mangapangoro nang Judio, laong, “Aon balaod namina yagalaong na kinaanglan apatayun yaan, kayyagalaong yaan na anak yaan nang Dios.”

8 Laban da yalluk si Pilato pagdungug naankanilan na yagalaong saan. 9 Kayan yagbarik siPilato agsurud aw paglaong kang Jesus, “Wainkaw magsikun?” Wa iibak kanaan si Jesus.10 Wakaw yagalaong si Pilato kanaan, “Nanga dikaw imibak kanak? Nanga, wa kaw akatigam naaon katungud ko pagboroy kanmo, aw aon aragkatungud ko pagpakarabo kanmo disang koros?”11 Yimibak si Jesus, laong, “Aon katungud mo

Juan 19:12 166 Juan 19:31pagimo saan kanak adoon kay yaan yang pagbuutnang Dios na imoon mo. Awgaid yaan yangdakora laban yang sara yang otaw na yagadarakanak ani kanmo.” 12 Pyamakotan garo ni Pilatona oboroyan si Jesus pagdungug naan sining pya-galaong ni Jesus kanaan, aw buku yasagka yaansang manga Judio na yagalaong, na gyagagaanyang paglaong, “Aw boroyan mo yaan na otawbuku kaw nang amigo nang ari ta ag Roma, kayyang otaw na gosto magaari kontara nang ari taag Roma.” 13 Pagdungug ni Pilato sining pya-galaong nangmanga pangoro nang Judio, daraunnaan si Jesus aglogwa awpagingkod yaan sang in-gkodanan na okmanan naan na lyaragusan nangbato na pyagangaranan nang manga Judio nangGabata.

14 Agput da magalasdosi nang allaw na pag-pangandam nang manga Judio sang pista naPaglabay, kayan yaglaong si Pilato sang mangaJudio, “Yani kay yang ari mayo.” 15Gyagagaan ni-lan yang paglaong na yimibak kang Pilato, laong,“Pataya yaan. Pataya yaan. Karabowi yaan asangkoros.” Wakaw yagaosip si Pilato kanilan, laong,“Gosto ba mayo na akarabowan ko asang korosyang kamayo ari?” Yimibak yangmanga pangorona magampoway, laong, “Yaan gaid yang kanamiari yang ari ag Roma.” 16 Kayan yatag ni Pilato siJesus adto kanilan antak karabowan nilan asangkoros.

Kyakarabowan Nilan si Jesus asang Koros(Mateo 27:32-44; Markos 15:21-32; Lukas 23:26-43)

17 Kayan dyara nilan si Jesus aglogwa aw pa-pagdaraa nilan sang kanaan koros adto sangpyagangaranan nilan nang pusa nang oro napyagangaranan nang manga Judio nang Golgota.18 Kyakarabowan nilan yaan disaan, asang koros.Aon arag dowang ka otaw na kyakarabowan nilanasang koros, yang isa asang koros na apit karintoni Jesus, yang isa asang koros na apit kawara niJesus, si Jesus yang asang tunga na koros. 19 Aonsyosolat ni Pilato na byubutang naan asang korosni Jesus. Laong nang syosolat naan, “Yani si Jesusna taga Nasaret, ari nang mana Judio.” 20Madaignamanga Judio yang yakabasa sini kay bukunangmaawat sang syodad yaning pyagakarabowan ni-lan kang Jesus asang koros. Yaning syosolatni Pilato, syosolat naan sang sorit nang mangaJudio, aw sorit nang taga Roma, aw sorit nangmanga Griego. 21 Laong nang manga pangorona magampoway kang Pilato, “Ayaw pagsolatanyang yagalaong, ‘Ari nang manga Judio,’ awgaid

yani yang solatan, ‘Yagalaong yani na otaw nayaan yang ari nang manga Judio.’ ” 22 Laong niPilato na yimibak, “Yang syosolat ko di da ama-parin.”

23Pagkatapos nangmanga sondaromagkarabokang Jesus asang koros, kamangun nilan yangmanga damit ni Jesus aw baina nilan sang opatna ka bain, tagisa sang kada sondaro. Kayankyamang arag nilan yang kanaan dagom na waytyaiyan, pyapaglayon pagpono agtaas asta sangsagyad. 24 Kayan yanagkabaraw yang mangasondaro, laong, “Dili ta yani atabasun, mana-gripa kita daw sini yang makapagpanmo saan.”Yamapagguna yaan antak matoman yang syoso-lat nang propeta na yagalaong, “Pyanagbainbainnilan yang kanak damit, aw panagripa silan sangkanak dagom.” Wakaw yiimo yaan nang mangasondaro.

25 Si Maria na ina ni Jesus iyan yagaindugasang said nang koros ni Jesus. Yang aragiyan disaan yang lomon ni Maria, aw si Mariana asawa ni Kleopas, aw si Maria Magdalena.26 Pagkita ni Jesus sang kanaan ina aw yangkanaan inindo na laban naan karugunan na ya-gaindug disaan, maglaong yaan sang kanaan ina,laong, “Ina, gaonan da yaan sang anak mo nausug.” 27 Kayan yaglaong yaan sang kanaaninindo, laong, “Tanawa yang ina ko, gaonan dayaan sang kanmo ina.” Pagpono disinyan aadtora naan papaguyaa sang baray naan si Maria naina ni Jesus.

Yang Pagkamatay ni Jesus(Mateo 27:45-56; Markos 15:33-41; Lukas 23:44-49)

28Ninyan na oras yatigam si Jesus na yatomanda yang kariko nang amapagguna kanaan disaan,kayan yaglaong yaan, “Yamarangga ako.” Pya-galaong naan yani antak matoman yang syoso-lat nang propeta bain kanaan kadini. 29 Aondisaan igopan na yamatmo nang inmun na la-ban maribas, kayan tyugum nang manga son-daro disang inmun yang espongha aw butan-gan nilan sang sanga na pyagangaranan nangisopo aw dadawugan adto sang baba ni Jesus.30 Pagkatimtim ni Jesus sang inmun, maglaongyaan, “Tapos da yang pyagasogo kanak.” Kayanyasarongayngay yang oro naan kayan yamatay.

Dyodogsang nang Tuklu yang Kilid ni Jesus31 Ngaon yang pagpangandam sang pista

wakaw yagaosip yang manga Judio kang Pilatodawmaimo na abariin nangmanga sondaro yang

Juan 19:32 167 Juan 20:14manga siki nang manga otaw na kyakarabowanasang koros antak mallug matay, kay kinaanglanna akamangun nilan yang manga lawas nangmanga otaw disang koros ninyan na allaw antakdi saotan nang sapit na allaw na allaw na pagpa-patana, kay yang sapit na allaw yaan yang allawna laban tyataod nang manga Judio. 32 Kayanpyanagbari nangmanga sondaro yangmanga sikinang dowang ka otaw na kyakarabowan asangkoros inagad ni Jesus. 33 Awgaid pagtanaw nilankang Jesus na yatay da, wa da nilan panagbariyayang kanaan siki. 34 Toyo aon isa na sondarona yodogsang sang tuklu asang kilid ni Jesus,kayan yaparabay tomagdo yang dogo aw yangtobig. 35Yang otawna yikita sining yamapaggunakang Jesus yaan yang yagagogod bain sini. Yangpyagalaong naan tinuud, kay tinuud na yatigamyaan sang pyagalaong naan, pyagalaong naanyani antak kamo arag tomoo. 36 Yamapaggunayaan antakmatoman yang syosolat nang propetana yagalaong, “Way amabari maski isa sangkanaan pusa.” 37Aon arag syosolat nang propetana yagalaong, “Atanawun nilan yang otaw nadyodogsang nilan nang tuklu.”

Byubutang asang Gikub yang Lawas ni Jesus(Mateo 27:57-61; Markos 15:42-47; Lukas 23:50-56)

38 Pagkatapos nini na imo nang manga son-daro, komadto si Jose na taga Arimatea kangPilato, yagaosip yaan daw maimo na akamangunnaan yang lawas ni Jesus disang koros. Yomoyonsi Pilato kang Jose, kayan kyamang ni Jose yanglawas ni Jesus disang koros. Si Jose tomotookang Jesus, toyo wa naan apakitaan yang kanaanpagtoo kay yamalluk yaan sang manga pangoronang Judio. 39 Si Nikodemo, ngaong otaw na ya-pagkita kang Jesus nang gabi, yamagad kang Jose.Yagadara yaan nang mangkaballo na aplasay namira aw aloe na pyapagdari na aon manga kari-maan na ka kilo. 40 Kyakamang nilan dowa yanglawas ni Jesus aw aplasi nilan nang mangkaballona aplasay aw potosa nilan nang sapot, kay yaanyang pyagaimo nang manga Judio sang patay.41 Asang said nang pyagapatayan kang Jesus aonpyananuman sang manga kaoy na olibo, kayanaon disaan gikub na wa pa ubutangi nang patay,na yiimo nilan asang kilid nang pangpang nabato. 42 Tungud kay andamay da ngaon sangpista nang manga Judio wakaw asaan da nilanubutangan yang lawas ni Jesus kaymasaid disaanyaan na gikub.

20Wa Da asang Gikub yang Lawas ni Jesus(Mateo 28:1-8; Markos 16:1-8; Lukas 24:1-12)

1 Masurumsurum pa nang kaisa na allaw ky-omadto ra si Maria Magdalena sang gikub nabyubutangan nang lawas ni Jesus. Kikita naan nayaporon da yang dagdagu na bato na pyagatam-pung sang gikub. 2 Wakaw yagaapas si MariaMagdalena adto kang Simon Pedro aw adto sangisa na inindo na laban karugunan ni Jesus, awpaglaong, “Kyakamang nilan yang lawas nangkanatu Ginoo disang gikub. Wa kami akatigamdaw wain nilan yaan ubutangan.” 3-4 Kayanyaparabay manaw si Pedro aw nginyang isa nainindo. Yadaragan silan dowa padurug adto sanggikub na byubutangan nang lawas ni Jesus. Toyomaanug domaragan yang isa na inindo wakawyamaona yaan kang Pedro domatung sang gikub.5 Wa yaan arasak sang gikub, toyo yaparabayyaan similib agsurud. Yaan yang kikita naanyang pyagapotos na sapot agsurud nang gikub.6 Kayan dyomatung si Simon Pedro aw parabaylasak nang gikub. Kikita naan yang pyagapo-tos na sapot disaan 7 aw yang pyagapotos sangoro ni Jesus na wa makadogpo sang pyagapotossang lawas naan, awgaid yamatobok yaan nayamaropi. 8 Kayan lyomasak arag sang gikubnginyang isa na inindo na yamaona domatungdisaan aw kitaa naan na wa da agsurud yanglawas ni Jesus, kayan tyomoo yaan na yagaboisi Jesus. 9 Wa pa abay silan disinyan makadaragsang pyagalaong nang Dios na syosolat kadini nayagalaong na magaboi si Jesus kasikun matay.10Kayan yomori yang manga inindo ni Jesus.

Yapakita si Jesus kang Maria Magdalena(Mateo 28:9-10; Markos 16:9-11)

11 Si Maria Magdalena yagabarik adto sanggikub kayan yagindug asang said nang gikub.Kaba yaan yagadaraw yisilib agsurud nang gikub.12 Yikita yaan agsurud sang dowang ka tagalan-git na sogwanun nang Dios, yandagom nangmapoti na yanagingkod asang byubutangan nanglawas ni Jesus. Yang isa asang apit sang kaoro-nan ni Jesus, aw yang isa asang kaollawidan.13 Yagaosip silan kang Maria Magdalena, laong,“Nanga kaw yagadaraw?” Yimibak yaan, laong,“Kay kyakamang nilan yang lawas nang kanakGinoo, kayan wa ak akatigam daw wain nilanyaan ubutangan.” 14 Pagkatapos naan maglaongsaan, mapakabilik yaan, kayan kinita naan si

Juan 20:15 168 Juan 21:4Jesus na yagaindug, toyo wa yaan ikilara nayaan si Jesus. 15 Yoosip yaan ni Jesus, laong,“Nanga kaw yagadaraw? Sining yaanap mo?”Dumdum ni Maria Magdalena magbantayay sangtanum disaan yang pyagaatobang naan, wakawyagalaong yaan, “Aw ikaw, kay Senyor, yangyakamang sang lawas ni Jesus, paglaongan kanakdaw wain mo yaan ubutangan, kay akamangunko.” 16 Kayan yaglaong si Jesus kanaan, “Maria.”Yatanaw si Maria Magdalena kanaan kay kikilaranaan yang tingug ni Jesus, kayan yaglaong yaan,“Raboni.” Yang kaologan nini na sorit nang Judiomagindoway. 17 Laong ni Jesus kanaan, “Ayaw akpagpotiya, kay wa pa ak makapagbarik adto sangkanak Ama aglangit. Awgaid singadto sang kanakmanga inindo aw paglaonga silan bain kanak,na magabarik ako adto sang kanak Ama na Diosaglangit na arag kamayo Ama na Dios.” 18 Kayankyomadto siMariaMagdalena sangmanga inindoni Jesus aw paglaonga naan silan na kikita naansi Ginoo Jesus. Gyogogod naan kanilan yangpyagalaong kanaan ni Jesus.

Yapakita si Jesus sang Kanaan Manga Inindo(Mateo 28:16-20; Markos 16:14-18; Lukas 24:36-49)

19Ninyang ambongnaanna allawyanagkatiponyang manga inindo ni Jesus. Pyapakadigunnilan takupun yang pyagakatiponan nilan, kayyamalluk silan sang manga pangoro nilan namanga Judio daw silan kitaun na yanagkatipon.Kayan sakadyap dyomatung si Jesus disaan awpagindug asang barintungaan nilan aw paglaong,“Panaguma kamo, ayaw kamo magkaundug.”20 Pagkatapos ni Jesus maglaong saan, ayagnaan kanilan yang kanaan manga kamot nakyakarabowan aw yang kanaan kilid na dyo-dogsang nang tuklu. Yanaguma silan labanpagkita nilan kang Ginoo Jesus. 21 Kayan yomanmaglaong si Jesus kanilan, “Panaguma kamo,ayaw kamo magkaundug. Osogoon ko kamomaynang pagsogo kanak nang kanak Ama naDios.” 22 Paglaong naan saan, oyopon naansilan aw paglaonga naan, “Dawata mayo yangBalaanna Espirito. 23Pagpono adoonyangmangaotaw na apasayloon mayo sang kanilan saraapasayloon arag nangDios, awdimayopasayloonsilan, dili arag silan apasayloon nang Dios.”

Wa Otoo Parabay si Tomas24 Pagdatung ni Jesus asaan, wara disaan yang

isa na inindo naan na si Tomas namara. 25Wakawpyagalaong si Tomas nang manga inindo, laong.

“Kikita nami si Ginoo Jesus.” Laong ni Tomaskanilan. “Di ak motoo aw di ko kitaun yangbotyawnang pari nang karabo aw damdama yangagi nang karabo asang kanaan kamot aw yang aginang tuklu asang kanaan kilid.”

26 Paglabay nang sang ka simana, yanagtiponda oman yang manga inindo ni Jesus. Si Tomasiyan disaan inagad nilan. Yang manga tatakuppyapakadigun takupun, awgaid sakadyap dy-omatung si Jesus aw pagindug asang barintun-gaan nilan aw paglaong, “Panaguma kamo, ayawkamo magkaundug.” 27 Kayan yaglaong yaankang Tomas, “Tanawa aw damdama yang aginang karabo asang kanak manga kamot aw yangagi nang tuklu asang kanak kilid, ayaw da mag-dowadowa, awgaid too ra.” 28 Laong ni Tomasna yimibak kanaan, “Ginoo ko, ikaw yang kanakDios.” 29 Laong ni Jesus kanaan, “Yotoo kaw kayyikita kaw kanak. Yang manga otaw na wa ikitakanak awgaid yotoo kanak laban panalanginannang Dios.”

Syosolat Yani Antak Kamo Tomoo na si Jesus Anaknang Dios

30 Madaig pa yang manga imo ni Jesus namanga milagro na kikita nang kanaan mangainindo, toyo wa osolatan disini. 31Awgaid yaningsyosolat disini, syosolat antak kamo tomoo na siJesusmakagagaomna Anak nang Dios na syosogonaan ani sang donya, na pinaagi saan na kamayopagtoo kang Jesus akaaronan kamo nang kinaboina way kataposan.

21Yapakita si Jesus sang Pitong ka Otaw na Kanaan

Inindo1 Paglabay nang pilang allaw yoman mapakita

si Jesus sang kanaan manga inindo adto sangdagat na pyagangaranan nang Tiberias. Mayniniyang pagpakita ni Jesus kanilan. 2 Yanagagadsilan si Simon Pedro, aw si Tomas na mara, aw siNatanael na taga Kana na sakop nang Galilea, awyang manga anak ni Sebedeo, aw aon pay dowana inindo ni Jesus na inagad nilan. 3 Laong ni Si-mon Pedro sang kanaan kadadaygan, “Magakayaako.” Laong nang kanaan manga kainagadan,“Amagad kami nimo magkaya.” Kayan yomanawsilan aw sakay sang barangay. Kyakallawan silanmagkaya, toyo ampan way yamakamang nilan naisda. 4 Mapawa da, kay bay similat yang suga,si Jesus yagaindug asang ligad nang dagat. Wa

Juan 21:5 169 Juan 21:25ikilara yang kanaan manga inindo na yaan si Je-sus. 5 Laong ni Jesus kanilan, “Aon yamakamangmayo, kay lagi?” Yimibak silan, laong, “Am-pan sambook.” 6 Laong naan, “Kutunga mayoyang kamayo sonsoro asang apit karinto nangbarangay kay aon amakamang mayo.” Kayankyutung nilan yang sonsoro. Gimadaigan naisda yang kyakasaplungan nang sonsoro nilanwakaw yagarisud silan pagbutung sang sonsoro,kay kyakabugatan nang isda. 7 Laong kangPedro ninyang isa na inindo na laban karugu-nan ni Jesus, “Yang kanatu Ginoo yaan na siJesus.” Pagdungug ni Simon Pedro na yangyapagbaraw kanilan si Ginoo Jesus, maparabayyaan mandagom kay yagaid yaan mangarasinsi-lyo na yagakaya, kayan lyomogpat yaan sangdagat aw langoy padurug sang ligad. 8 Awgaidyang kadaygan na manga inindo ni Jesus asangbarangay da asta yakadoong, yagabutung silansang sonsoro na yamatmo nang isda. Buku silannang maawat sang ligad, aon manga kasiyamanna ka metro gaid. 9 Pagawas nilan asang bay-bayun kimita silan sang baga na aon isda na pya-pasagan disaan aw aon arag paan disaan. 10Laongni Jesus kanilan, “Pagdara kamo adi saang isdana yamakamang mayo.” 11 Kayan syomakay siSimon Pedro sang barangay aw butunga naansang baybayun yang sonsoro na yamatmo nangmabakla na isda. Sanggatos aw karimaan awtoro na book yang kariko nang isda. Yaan nakadaig nang isda ampanwa akarasi yang sonsoro.12Tyatawag silan ni Jesus, laong, “Adi kamo, pag-inurum kamo.” Way yutugum kanaan magosipdaw sini yaan, kay yatigam silan na yaan si GinooJesus. 13 Kayan kyamang ni Jesus yang paan awpandooran kanilan. Yang isda arag maynaan,pyandool naan kanilan.

14 Yani yang katlo na pagpakita ni Jesus sangkanaan manga inindo pagkatapos naan magboina pyapatay.

Si Jesus aw si Pedro15 Pagkatapos nilan maginurum, maglaong si

Jesus kang Simon Pedro, “Simon na anak ni Juan,pyagadakoramo ba ako sang ginawamo labaw pasang pagdakora nining kainagadan mo?” Yim-ibak si Simon Pedro, laong, “Uu, kay Ginoo,yatigamkawnapyagadakora ko ikaw sang ginawako.” Laong ni Jesus kanaan, “Tagapi yang baya patomoo kanak kay mayn silan nang kanak manganati na karnero.” 16 Yoman si Jesus maglaong

kanaan, laong, “Simon na anak ni Juan, pya-gadakora mo ba ako sang ginawa mo?” Laongni Pedro, “Uu, kay Ginoo, yatigam kaw na pya-gadakora ko ikaw sang ginawa ko.” Laong niJesus, “Bantayi yang yotoo kanak kay mayn silannang manga karnero ko.” 17 Yoman si Jesusmaglaong kang Pedro, laong, “Simon na anakni Juan, pyagadakora mo ba ako sang ginawamo?” Yamaundug si Pedro kay katlo pa naan napagosip ni Jesus kanaan, wakaw yagalaong yaan,“Yatigam kaw sang kariko, kay Ginoo, yatigamkaw na pyagadakora ko ikaw sang ginawa ko.”Laong ni Jesus kanaan, “Tagapi yang yotoo kanakkay mayn silan nang karnero ko. 18 Pagalaongko kamayo yang tinuud, nong batabata pa kaw,ikaw yang yagaonay magurun sang awak mo,ikaw yang yagabuut maski diin kaw komadto.Awgaid pagkamatadung da mo, unatun da moyang kanmo manga buktun, kay silan yang ma-gaurun da kanmo aw daraa kaw adto sang bukunang gostomo kadtowan.” 19Pyagalaong ni Jesusyani kay pyapasabot naan kang Pedro yang ka-matayun na akaagiyan ni Pedro na makabantogsang Dios. Kayan yaglaong si Jesus kang Pedro,“Abay kanak pangagad.”

Si Jesus aw yang Isa na Inindo20 Yilingi si Pedro aw kitaa naan na yigiyod

kanilan nginyang isa na inindo na laban karu-gunan ni Jesus, ngaong yasagompipit kang Je-sus magingkod nang pagiyambong nilan nayagalaong, “Ginoo, sining matabang sang ya-pagkontara kanmo?” 21 Pagkita ni Pedro kanaan,maglaong yaan kang Jesus, “Yaan, kay Ginoo,amaonnono yaan?” 22 Yotobag si Jesus, laong,“Aw gosto ko na magapabilin yaan boi asta nangpagbarik ko, way labut mo. Pangagad da gaidabay kanak.” 23Wakaw yakarimpud sang mangatomotoo kang Jesus yang batok na nginyan nainindo ni Jesus dili amatay. Awgaid wa maga-laong si Jesus na dili nginyan na inindo amatay,yagalaong yaan, “Aw gosto ko na magapabilinyaan boi asta nang pagbarik ko, way labut mo.”

24 Nginyan na inindo ni Jesus yang yagalaongsini kariko, yaan arag yang yagasolat sini.Yatigam kami na tinuud yaning pyagalaong naan.

25Madaig pa yang imo ni Jesus na wa osolatandisini. Aw solat kariko yang kanaan imo umuutsang donya.

Apostol 1:1 170 Apostol 1:24

Yang manga Imo nang mangaAPOSTOL

1 Asang mona ko na solat kanmo, kay Teopilo,pyagalaong ko yang kariko nang imo ni Jesus awkariko nang pyagaindo naan anay da sang pag-pono naan pagindo 2 asta sang pagkadto ra naanlangit. Nang wa pa yaan adto langit pyagalaongnaan sang kanaanmanga pinili namanga apostolyang pyapaglaong kanaan nang Balaan na Espir-ito bain sang sogo naan kanilan. 3Arimarim yaanyapakita kanilan surud nang kapatan na allawpagkatapos naan magboi sikun sang pagpaka-matay naan. Yaan yang kamatooran na yaan boi,kay kikita yaan nilan na yagagogod kanilan bainsang pagari nang Dios sang manga otaw. 4Misandisaan, nang pagkatipon nilan, pyagalaong silanni Jesus, “Ayaw kamo magpanaw ani Jerusalem,pagtagad kamo sang pyagalaong ko kamayo nasyasaad nang kanak Ama na Dios. 5 Kay yangpyagabawtismo kamayo ni Juan yang tobig, aw-gaid di madogay yang pagabawtismo kamayonang Dios yang Balaan na Espirito.”

Yisingadto si Jesus Langit6 Pagkatipon oman nang manga apostol,

maglaong silan kang Jesus, “Ginoo, paglaongankanami daw ori da mo adoon kanami na Judioyang pagari sang kanami banwa.” 7 Laong niJesus kanilan, “Wa otogotan na matigam kamodaw kano yaan mapagguna, yang kanak Ama naDios yang aon katungud saan, kay yaan yangyagabuut sang kariko nang amapagguna dawkano kapagguna. 8Awgaid akaaronan kamo nanggaom aw komaon da agkamayo yang Balaan naEspirito, magababatokon da kamo bain kanakag Jerusalem, aw adto sang kariko nang sakopnang Judea aw Samaria, aw adto sang karikonang banwa.” 9 Pagkatapos naan maglaong sini,simingadto yaan langit na pyagatanawan nilan.Kayan wa da nilan ikitaa nang kyasaringgan dayaan nang panganod.

10Kaba yimingaro silan aglangit na yagatanawkang Jesus na yagapadurug aglangit, sakadyapyapakita kanilan yang dowang ka tagalangit nayandagom nang mapoti, 11 aw paglaong, “Kamona taga Galilea, nanga yabay pa kamo mingaroaglangit? Si Jesus na yapanaw kamayo, kay adtora langit, magabarik oman ani. Ikitaun mayo

yaan nang pagbarik naanmaynang pagkita mayokanaan nang pagsingadto naan langit.”

Yang Ballin kang Judas12 Kayan yomori yang manga apostol adto

Jerusalem sikun sang butay na pyagangaranannang Olibo na masaid ag Jerusalem, aon mangasang ka kilometro yang kaawat sang syodad.13 Pagdatung nilan ag Jerusalem managkatiponsilan disang sobay digtaas na pyagauyaan nilan.Yang asaan na yanagkatipon, si Pedro aw si Juan,si Santiago aw si Andres, si Pelipe aw si Tomas,si Bartolome aw si Mateo, si Santiago na anak niAlpeo, si Simon na maisug aw si Judas na anakni Santiago. 14 Yabay silan managkatipon awpanagampo, inagad nilan yangmanga kawbayan,arag inagad nilan si Maria na ina ni Jesus aw yangmanga lomon na usug ni Jesus.

15Paglabay nang pilang allaw yanagkatipon daomanyangmanga tomotoo kang JesuKristo, sanggatos aw karowaan silan kariko. Kayan yagin-dug si Pedro aw paglaong, 16 “Manga karomonanko, kinaanglan amatoman yang pyagalaong nangBalaan na Espirito na syosolat ni Dabid kadinibain kang Judas na magaallad sang magadakupkang Jesus. Wakaw yatoman da yaan, 17 kay siJudas pipili ni Jesus, kayan yaimo inagad namina pyagapanonogo ni Jesus. 18 Yang sapi nabayad sang maat na imo naan pyagabili sanglopa na kyakamatayan naan. Yamallog yaankayan yomoto yang dubdub aw kaborakas yangkariko nang kanaan tinai. 19Kariko nang otaw agJerusalem yatigam saan, wakaw pyagangaranannilan yaan na lopa nang Akeldama, yang kaolo-gan naan na aran lopa na dogoon. 20Kay syosolatyani bain kang Judas asang libro nang Salmo nayagalaong, ‘Apapanawan yang kanaan paguya,way papaguyaun disaan.’ Arag yani syosolat,laong, ‘Yang kanaan katungdanan sang pagkaa-postol aatag da sang kadaygan.’

21-22 “Wakaw kinaanglan aon sang ka otawna makadogpo kanami na manga apostol, namakaimo magbatok bain sang pagboi oman niGinoo Jesus. Awgaid yang kikinaanglan na otawyang yakaagadagad kanami nang pagagadagadnami kang Ginoo Jesus anay da sang pagpononi Juan pagpangbawtismo asta sang pagsingadtora ni Jesus langit.” 23 Wakaw pyapaatobangnilan yang dowang ka otaw na si Jose na pya-gangaranan arag ni Barsabas Justo, aw si Matiaskay ipiliin nilan yang isa. 24 Kayan yanagampo

Apostol 1:25 171 Apostol 2:23silan, laong, “Ginoo, yatigam kaw sang karikonang dumdum nang kariko nang manga otaw.Wakaw pakitaan kanami daw wain sining dowayang pipili mo 25 na imoon panogwanun naaon katungdanan sang pagkaapostol na ballinkang Judas na yapanaw, makadto ra sang kanaanpaguya.” 26 Pagkatapos nilan managampo, man-agripa silan. Yaan yang yamapili nang ripa siMatias, kayan dyogpo yaan sang samporo aw isana manga apostol.

2Yang Balaan na Espirito

1 Pagdatung nang allaw nang pista na pyagan-garanan nang Pentekostes, kariko nang mangatomotoo kang Jesu Kristo yanagkatipon. 2 Kayansakadyap dyungug nilan yang tanog na sikunaglangit na maynang yagoob nang mabugbug nasamut. Yakarimpud yaan na tanog sang surudnang baray na pyagakatiponan nilan. 3 Kayankimita silan sang maynang laga nang atoron nayakatpud managtongtong sang kada isa kanilan.4Silan kariko byobobowannangDios nang Balaanna Espirito, kayan yanagsorit silan sang yanagka-toboktobok namanga sorit nawa nilan akatigamina pyapagsorit kanilan nang Balaan na Espirito.

5Aon manga Judio ag Jerusalem na sikun sangkadaygan na manga banwa. Silan yang yabaymagtoman sang balaod ni Moises. 6 Pagdungugnilan sang tanog, managkatipon silan disaan.Yamaribog silan kariko sining yamapagguna, kayisaisa kanilan yudungug sang kanilan tyoonansorit na pyagasorit nang manga tomotoo kangJesu Kristo. 7 Tungud sang kanilan kaburungbu-rung, yakapaglaong silan, “Kariko nining mangaotaw na yagasorit sini na manga sorit podo tagaGalilea. 8 Kayan yamaonnono yani, na karikota yudungug kanilan na yagasorit sang kanatutyoonan sorit? 9 Kita na taga Partia, taga Media,taga Elam, taga Mesopotamia, taga Judea awKapadosia, taga Ponto aw Asia, 10 taga Prigia awPampilya, taga Egipto aw yang sakop nang banwana Libya na masaid ag Sirene, aw yang sikunag Roma na manga Judio aw manga buku nangJudio na syomonod da sang batasan nang mangaJudio, 11 aw yang taga Kreta aw taga Arabia,kariko ta yudungug kanilan na yagasorit sangkanatu tyoonan sorit na yagagogod sang mangamangkadyaw na imo nang Dios.” 12 Tungud sang

kanilan kaburungburung awkaribog, yanaginosi-pay silan, laong, “Nanang buut pasabot nini naimo?” 13 Awgaid aon yanagodyat sang mangatomotoo kang JesuKristo, laong, “Yamangkaobogyaan na manga otaw.”

Yang Pyagalaong ni Pedro asang Pagkadaigan14 Kayan yagindug si Pedro aw yang samporo

aw isa na kainagadan naan na manga apostol,aw gagai ni Pedro yang paglaong naan asangpagkadaigan, laong, “Kamo na arag mayn koJudio aw kariko mayo na yagauya ag Jerusalem,paningug kamo sang pagalaong ko. 15 Bukukami nang manga obog, buku nang tinuud yangkyakaundan mayo na kami manga obog, kayway magkaobog nang baya alasnuybe yang orasnang masurum. 16 Awgaid yaning yamapag-guna adoon, yani yang pyagalaong kadini nangpropeta na si Joel, laong, 17 ‘Yani yang imoon konang maori na allaw, laong nang Dios, Obobowanko nang Balaan na Espirito yang kariko nangotaw, yang kamayo kamanganakan magagogo-danun sang apagogod ko, yang kamayo mangabagong otaw mikita sang apakita ko, aw yang ka-mayomanga mangkatadungmagatagaynup sangpapagtagaynup ko. 18 Obobowan ko nang Bal-aan na Espirito yang kanak sogwanun na mangausug aw sogwanun na manga bobay ninyan namanga allaw, kayan yaggogod silan sang apa-gogod ko. 19 Arag yagalaong yang Dios, Maga-imo ako nang manga kaburungburungan digtaasnang pagawanan aw ani sang lopa, dogo aw yangatoron aw yang madakmul na ubul ikitaun nangmanga otaw. 20Magangitngit yang suga, amaporayang boran maynang dogo, nang di pa madatungyang allaw na apakita ko yang kanak dakora nagaom na magaokom sang manga otaw. 21 Kayanmaski siningmagatawag kanak na Ginoo nilan namangayo nang tabang antak marowas, orowasunko sang kanilan sara.’ Yaan yang pyagalaongnang Dios na gyogogod nang propeta na si Joel.”

22 Yabay maglaong si Pedro, “Kamo na tagaIsrael, paningug kamo sining pagalaong ko. Pya-pakita nang Dios kamayo na si Jesus na tagaNasaret yang syosogo naan ani pinaagi sangmanga milagro aw manga kaburungburunganaw manga toosanan sang dakora na gaom nangDios na pyapakita naan. Yatigam kamo sinikay kikita mayo yaning pyapaimo nang Dioskanaan. 23 Anay da yatigam yang Dios na panag-dakupun mayo si Jesus, kay yaan yang pagbuut

Apostol 2:24 172 Apostol 3:1naan. Kayan pyapapatay mayo si Jesus, pyaga-sogo mayo sang makasasara na manga otaw naway labut sang balaod ta antak karaboon nilansi Jesus disang koros. 24 Awgaid byoboi yaannang Dios kay di amaimo na dili yaan magaboioman. 25 Kay yagalaong si Dabid na ari ta kadinibain kang Jesus, laong, ‘Yatigam ako na pollayoninagad ko yang Ginoo, wakaw di ak amalluk, kayatabangan ako naan. 26 Tungud saan yagaumaako aw bantoga ko yang Dios. Maski amatay yangkanak lawas, yamaiman ako na magaboi oman,27 kay dili mo ako apabayaan asang paguya nangmanga patay, di kaw motogot na amadonot akona kanmo pinili. 28Pyapakatigammo kanak yangpaagi mo, na ako magaboi nang way kataposan.Makapaguma kaw kanak laban kay iyan kaw sangsaid ko.’

29 “Manga karomonan ko namanga Judio, yaanyang pyagalaong ni Dabid kadini na sorit ni Je-sus. Yatigam kita adoon na yamatay si Dabidkayan lyubung, iyan da yang kanaan lubung,asta adoon aani la kanatu. 30 Yatigam si Dabidsang saad kanaan nang Dios, tungud kay propetayaan. Yasaad yang Dios na papagariin naanmayn ni Dabid yang isa na sompaw ni Dabid.31Yatigam si Dabid daw nanang imoon nang Dios,wakaw pyagalaong naan namagaboi oman si JesuKristo, na wa yaan apabayai asang paguya nangmanga patay, na yang kanaan lawas wa akadonot.32 Byoboi nang Dios si Jesus na pyapatay. Karikota yatigam saan. 33 Aadto yaan yagaingkod sangsaid nang Dios, yatagan yaan nang Dios nangkatungud. Yang Balaan na Espirito na syasaadnang Dios kanatu, yaatag naan kanami na kikitamayo adoon aw dunguga mayo. 34 Buku ni Dabidyang yisingadto langit na magaari, awgaid siDabid yang yagalaong, ‘Yang Dios yagalaong sangkanak Ginoo, Pagingkod asang said ko 35asta sangpagdatung nang allawna imoon da ko guyukanannang parapara nang siki mo yang kariko nangyapagkontara kanmo.’ 36 Wakaw kinaanglanmatigam kamo kariko na taga Israel na si Jesusna pyapakarabo mayo disang koros pyagabuutannang Dios na yiimo yaan Ginoo na makagagaomsang kariko, yaan si Jesu Kristo na pinili nangDios, magaari yaan sang donya.”

37 Pagdungug nang manga otaw sining pya-galaong ni Pedro, maalluk silan laban, wakawyagaosip silan kang Pedro aw sang kadayganna manga apostol, laong, “Nanang imoon nami,kay manga lomon?” 38 Laong ni Pedro kanilan,

“Pagsusul kamo sang kamayo imo na maat, ayawda magimo sang sara, aw pagpabawtismo kamona yotoo kang Jesu Kristo na yaan yang kamayoGinoo antak kamo mapasaylo sang kamayo sara.Kayan aatag da kamayo nang Dios yang Balaan naEspirito. 39 Kay yang Balaan na Espirito syasaadnang Dios na aatag kamayo aw aatag arag sangkamayo manga sompaw aw kariko nang mangaotaw asang karowagan nang donya na tyatawagnang kanatu Ginoo na Dios.”

40 Madaig yang pyagalaong kanilan ni Pedrona yagamatood bain kang Jesus, aw pagindowanaan silan, laong, “Ayaw da kamo mapagsagadsang manga otaw na makasasara na isilotannang Dios.” 41 Madaig yang yotoo sang pya-galaong ni Pedro, kayan byawtismowan silan nayotoo. Aon manga torong mararan na ka otawyang yakadogang sang tomotoo ninyan na allaw.42 Kayan yabay silan maningug sang pagindonangmanga apostol, yabaymapagkabarawbarawbain sang Ginoo, aw kaan silan sang paan napyagapisangpisang nilan na pagpanamput sangpagkamatay ni Jesus, aw abay silan panagkatiponna yanagampo.

Yang Yiimo nang Manga Tomotoo43 Madaig yang yiimo nang manga apostol

na manga milagro aw manga toosanan sanggaom nang Dios na yakasanggang sang mangaotaw. 44 Yabay managkatipon yang karikonang yotoo, yanaginambitay sang kariko nangyamaaron kanilan. 45 Pyamarigya nilan yangkanilan lopa aw manga butang, yang bayadpyagabainbain nilan sang kanilan kainagadanna yamaukud. 46 Allawallaw yanagkatipon silanasang templo na pagtitiponan nangmanga Judio,aw asang kanilan baray, yakaan sang paan napyagapisangpisang nilan na kanamputanan sangkamatayun ni Jesus. Yanagsaro silan komaan nayanaguma, na wa makaungud na magaparabawsang sangka otaw, 47 yabay silan magbantogsang Dios. Madyaw silan nang kariko nangmanga otaw. Kayan dyogang nang Ginoo kanilanallawallaw yang manga otaw na lyorowas naansang kanilan sara.

3Pyapagkadyaw yang Pilay na di Magpakapanaw

1Misan disaan si Pedro aw si Juan yakadto sangtemplo nang alastres nang ambong, ampowaynang manga Judio sang Dios nginyan na oras.

Apostol 3:2 173 Apostol 3:262 Asang dakora na pilwangan na pyagangaranannang madyaw na pilwangan yagaingkod yangotaw na pilay na di magpakapanaw anay damawtaw. Allawallaw byubutang yaan na otawdisang pilwangan nang templo antak mangayonang limos sang manga otaw na marasak sangtemplo. 3 Pagkita naan kang Pedro aw kang Juanna marasak sang templo, mangayo yaan nanglimos. 4 Kayan tyanaw yaan ni Pedro aw niJuan, aw paglaong si Pedro, “Tanaw adi kanami.”5 Kayan tyomanaw yaan kanilan, dumdum naanaon aatag kanaan nilan. 6 Awgaid laong ni Pedrokanaan, “Way kanak sapi, toyo aatag ko kanmoyang kikinaanglan mo na tabang sikun kang JesuKristo. Wakaw pagalaongon ko ikaw, na pinaagisang aran ni Jesu Kristo na taga Nasaret pagindugaw panaw.” 7 Kayan pyoti ni Pedro yang karintona kamot naan aw papagbangona naan yaan. Ya-parabay maunat yang siki naan, maanug da yangkanaan manga loporopowan. 8 Pagkatigbangonnaan maindug yaan aw panaw. Kayan yomagadyaankangPedro awkang Juan lomasaknang tem-plo, yagapanawpanaw yaan aw paglorogpatunna yagabantog sang Dios. 9 Kariko nang mangaotaw disaan yikita kanaan na yagapanawpanawna yagabantog sang Dios. 10 Pagkilara nilan nayaan yang ipan magingkod disang kilid nang pil-wangan nang templo na yagapangayo sang limos,maburungburung silan, yamaunungunung sangyamapagguna saan na otaw.

Yang Pyagalaong ni Pedro Bain kang Jesus11Tungud sang kanaan paguma gyugugul naan

si Pedro aw si Juan. Asaan silan sang balkonna pyagangaranan nang balkon ni Solomon.Kayan dyomorod kanilan disaan yang karikonang manga otaw na yamangkaburungburungsang yamapagguna saan na otaw. 12 Pagkitani Pedro sang manga otaw na yodorod kanilan,maglaong yaan, “Manga taga Israel, nanga yam-aburungburung kamo saan, nanga pyapaunun-gan mayo kami? Ayaw kamo magdumdum nayakapanaw yaan pinaagi sang kanami tyoonangaom aw tungud sang kanami pagkadiosnon.13 Yang Dios na sisimba ni Abraham, aw ni Isaak,aw ni Jakob, aw simbaa nang kanatu kamonaan,yaan yang yakapagkadyaw saan. Pyapagkadyawnaan yaan na otaw antak bantogon yang kanaanAnak na si Jesus na syosombong mayo, kayansyarikway mayo asang atobangan ni Pilato, sarioboroyan da garo yaan ni Pilato. 14 Balaan

yaan aw matarong, awgaid syasarikway mayo.Yaan yang yaayo mayo kang Pilato na oboroyanyang otaw na yagapatay sang madaig na otaw.15 Kayan pyapapatay mayo yang mamatag sangkinaboi. Awgaid byoboi yaan oman nang Dios.Kami yang yikita kanaan na tinuud yagboi dayaan. 16 Pinaagi sang aran naan na tyotoowannami na dakora yang gaom yagakadyaw yani naotaw. Yatigam kamo na di yaan magpakapanawnangaon, kayan kinita mayo adoon na madyawda, yagakadyaw yaan tungud sang pagtoo kangJesus.

17 “Adoon, kaymanga karomonan, yatigam akona kamo aw yang kamayo manga pangoro waakatigam na si Jesus yang syosogo nang Dios ani,wakaw pyapapatay mayo yaan. 18 Yatoman da niJesus adoon yang pyapaglaong nang Dios kadinisang kariko nang manga propeta na si Kristo nakanaan pinili kinaanglan amagi sang marisud nakamatayun. 19 Wakaw pagsusul kamo sang saramayo aw ayaw da kamo magimo sang maat nangDios, pangagad da kamo sang Dios antak kamopasayloon naan sang kamayo sara, antak kamomaorawapinaagi sang tabangnangDios, 20awan-tak sogoon naan oman ani si Jesu Kristo na anayda pipili naan na magaari sang donya. 21Toyo ki-naanglan na magapabilin naa yaan aglangit astasang pagdatung nang allaw na abagoon da yangkariko, yaan yang pyagalaong nang Dios pinaagisang kanaan manga propeta kadini. 22 Kay ya-galaong kadini si Moises, ‘Yang Lyomabi na ka-mayo Dios magasogo ani kamayo sang kanaanpropeta, maynang pagsogo naan kanak. Yangosogoon naan ani yang arag kamo taga Israel.Kinaanglanmaningug kamo sang kariko nang pa-galaongnaankamayo. 23Yangdilimaningug sangpagalaong naan na propeta isilotan nang Dios,dili naan utukud sang sakop naan yaan na mangaotaw.’ 24 Yang manga propeta pagpono kangSamuel asta sang kariko nang manga propetana yasapit kanaan na maggogodanun, arag ya-gapakatigam bain sining yamapagguna adoon namanga allaw. 25 Kamo yang syasaadan nangDios saan na manga saad na pyapakatigam naankamayo pinaagi sang manga propeta. Kamo awyang kamayo manga kamonaan yakaupud kamosang pyagakasabotan na yiimonangDios. Kay ya-galaong yang Dios kang Abraham, ‘Panalanginanko yang kariko nang manga otaw pinaagi sangkanmo sompaw.’ 26Wakaw kamo na manga Judioyang yoona padaraan nang Dios nang kanaan

Apostol 4:1 174 Apostol 4:25Anak na si Jesus antak kamo panalanginan antakayawanmayo yang imomayonamaat nangDios.”

4Si Pedro aw Si Juan Asang Atobangan nangManga

Pangoro nang Manga Judio1 Yabay pa magindo si Pedro aw si Juan sang

manga otaw nang pagdatung nang manga mag-ampoway aw yang pangoro nang bantay sangtemplo aw yang manga Saduseo. 2 Yamadamansilan sang dowang ka apostol, kay yabay mag-gogod na yagaboi oman si Jesus aw abay pagindosang manga otaw na yang pagboi ni Jesus yangkamatooran na magaboi oman yang manga otawna yamangkamatay. 3 Kayan dyakup nilan yangdowang ka apostol. Gabi la yang pagdakupkanilan, wakaw piniriso la silan ninyan na gabikay baya da silan osipa nang pagkamasurum.4 Awgaid madaig yang yotoo na yudungug sangpyagalaong nang manga apostol. Yang kadaignang yotoo yadatung nang limangmararan na kaotaw.

5 Ninyang sapit na allaw yang manga pangorona Judio aw yang manga mangkatikadungaw yang manga magindoway sang balaodyanagkatipon ag Jerusalem, 6 inagad nilan siAnas na labaw na magampoway aw si Kaipasaw si Juan aw si Alejandro aw yang kadayganna manga sakop nang pamilya nang labaw namagampoway. 7 Pyapaatobang nilan kanilanyang dowang ka manga apostol aw osipa nilan,laong, “Yoonnono mayo yang papagkadyawsang pilay na di magpakapanaw? Nana nagaom aw kanini aran yang yingaranan mayona yakapagkadyaw kanaan?” 8 Si Pedro napyagabayaan nang Balaan na Espirito yimibakkanilan, laong, “Kamo na manga pangoro namiaw kamo na manga mangkatikadung, 9 awosisaun kami adoon bain sang madyaw naimo nami saan na otaw daw yomonnonongpagkadyaw naan, 10 kinaanglan matigam kamoaw yang kariko nang manga Judio, na yaningotaw na yagaindug asang atobangan mayoyagakadyaw pinaagi sang aran ni Jesu Kristo nataga Nasaret. Pyapakarabo mayo yaan disangkoros kayan yamatay, toyo byoboi yaan nangDios. 11 Si Jesus yang pyagalaong nang Dios napyapasolat naan sang manga propeta, laong,‘Yang gimadyawan na bato na makadigun sangbaray, syasarikway mayo na manga panday.’ 12 SiJesus gaid yang makaatag kanatu nang kinaboi,

yaan gaid yang magapagawas kanatu sang silotna way kataposan kay yaan gaid yang yaatagnang Dios na makatabang kanatu, way kadaygandisang tibook karibotan na makarowas kanatusang kanatu sara.”

13Yangmanga pangoro na Judio yamaunungu-nung sang katigam magsorit na di magkatarapni Pedro aw ni Juan, sari wara abay manag-pakaeskuwela. Tungud sang katigam ni Pedroaw ni Juan magsorit, kyakatagtagaan nilan nayakaagadagad silan kang Jesus. 14 Awgaid wasilan makaimo mapaglantogi, kay kikita nilanyang otaw na yagakadyaw sang kanaan kapi-layan na yagaindug asang said ni Pedro aw siJuan. 15Wakaw pyapapanaw nilan si Pedro aw siJuan disang kanilan pagtitiponan, kayan yanagk-abarawbaraw silan, 16 laong, “Nanang imoon tasini na manga otaw? Yang kariko nang otaw aniJerusalem yatigam siningmilagro na yiimo nilan,di kita makapaglaong na buku nangmatungtung.17 Awgaid antak di da pagidunggan nang mangaotaw yaan na imo, kinaanglan igusun ta silanantak di da oman maggogod sang maski sini bainkang Jesus.” 18 Kayan pyatawag nilan oman siPedro aw si Juan aw paglaonga nilan na di dapapaggogodon aw di da papagindoon bain kangJesus.

19 Awgaid yimibak si Pedro aw si Juan kanilan,laong, “Dumduma mayo daw wain yang madyawnang Dios na pangagdan, kamo daw yang Dios.20 Kay di amaimo na dili nami ogogodon yangkikita nami aw dyudungug nami na pyagalaongni Jesus.” 21-22 Pagkatapos nilan igusun omanyangmanga apostol na laban di da papaggogodonbain kang Jesus, boroyan nangmanga pangoro naJudio. Di silan makasilot kanilan kay yang karikonang manga otaw yagabantog sang Dios tungudsang yamapagguna sang otaw na yagakadyawsang kanaan kapilayan. Sobra pa nang kapatanna ka toig yang idad naan na otaw.

Yanagampo sang Dios yang Manga Tomotoo23 Pagboroy kang Pedro aw si Juan komadto

silan sang kanilan manga kainagadan awpaglaongan nilan kanilan yang pyagalaong nangmanga pangoro na magampoway aw mangamangkatikadung. 24 Pagdungug nilan saanmagampo silan sang Dios, laong, “Ikaw naLabi na Dios yang yagaimo sang langit aw lopaaw dagat aw yang kariko nang iyan disaan.25 Tungud sang Balaan na Espirito na yagabayasang kanami kamonaanna si Dabid na yagatoman

Apostol 4:26 175 Apostol 5:12sang kanmo pagbuut, pyagalaong ni Dabidyang pyapaglaong mo kanaan, laong, ‘Nangayamadaman yang manga otaw na buku nangmanga Judio? Kayan nanga yanagdumdum yangmanga Judio namagaimo sang dili nilan amaimo?26Yang manga ari disang donya yangandam sangpagtanaman, yang manga pangoro yanagkatiponna mapagato sang Labi na Dios aw sang kanaansyogo ani sang donya na makagagaom sangkariko.’ Yamapagguna yaning pyagalaong niDabid kadini, 27 kay si Herodes aw si PonsioPilato aw yang kadaygan na manga otaw naarag buku nang Judio aw yang manga Judio nataga Israel madyaw nilan kariko na apatayun siJesus na kanmo balaan na Anak na syosogo moani sang donya. 28 Yiimo nilan kang Jesus yangkariko nang imo na anay da pyagabuutan mona amapagguna. 29 Ginoo nami, tanawa, yiiguskaminilan, wakaw tabangi kamina kanmomangasogwanun antak di kami malluk magbatok sangpyapabatokmo, 30kaba papagkadyawunmo yangyamangkasakit aw pakitaan yang manga imo namanga milagro pinaagi sang kanmo gaom naiyan sang aran nang kanmo balaan na Anak na siJesus.” 31 Pagkatapos nilan magampo, magayongyang pyanagtiponan nilan na baray. Kayan silankariko byobowan nang Dios nang Balaan naEspirito aw pagbabatokon silan sang sorit nangDios, wa silan akalluk magbatok.

Pyanagbainbain Nilan yang Kanilan Pyanmowan32 Kariko nang manga tomotoo kang Kristo

magonawa yang dumdum maynang sayda yangginawa nilan. Way isa kanilan na yagadum-dum na di naan palliwat yang kanaan tyoonanpyanmowan. Awgaid kariko nang kanilan pyan-mowan pyanagbainbain nilan. 33 Yagadan nangdakora na gaom nang Dios yang manga apostolna yagamatood sang pagkaboi oman ni GinooJesus, kayan tyabangan laban nang Dios silankariko. 34-35Wayyamaukudkanilan, kay yang aonlopa yagabarigya sang lopa aw yang aon barayyagabarigya sang baray awdaraa yang bayad adtosang manga apostol, kayan pyabain nang mangaapostol, pyangatag sang kariko nang yamaukud.

36 Maynaan yang yiimo ni Jose na pyagan-garanan nang manga apostol ni Bernabe na yangkaologan naan na aran magdadasig, taga Siproyaan, sompaw yaan ni Lebi. 37 Yagabarigya yaansang isa na lopa naan kayan dyara naan yang

bayad adto sang manga apostol antak pabainnilan, pangatag sang kariko nang yamaukud.

5Si Ananias aw Si Sapira

1 Awgaid aon otaw na pyagangaranan ni Ana-nias, yang kanaan asawa si Sapira. Yagabarigyayaan sang isa na lopa nilan. 2 Awgaid yanagoyonsi Ananias aw yang asawa naan sang pagkamangnilan sang sangka bain na kyasapiyan aw panag-tagowa nilan. Kayan dyara ni Ananias adto sangmanga apostol yang sapi na sama naan kaman-gan. 3 Laong ni Pedro kanaan, “Kay Ananias,nanga yangagad kaw kang Satanas, kayan tyagomo yang kadaygan na sapi na bayad sang lopa,aw pagkagarowi mo yang Balaan na Espirito bainsaan na sapi? 4 Kanmo yaan na lopa nong wapa mo yaan abarigyaan, pagkatapos mo barigya,yang sapi na bayad saan podo kanmo. Kayannanga yakadumdumpa kawmagkagaro bain sangsapi? Yang Dios yang pyagakagarowan mo, bukunang otaw.” 5-6 Pagdungug ni Ananias sangpyagalaong ni Pedro, matowad yaan aw kamatay.Kayan yaindug yang manga bagong otaw dis-aan aw potosa nilan yang lawas naan aw daraaaglogwa aw panaglubungan nilan. Dyadatungnang kalluk yang kariko nang otaw na yudungugsaan.

7 Aon manga torong ka oras yang yarabayyadatung si Sapira na wa akatigam sang yama-pagguna sang kanaanbana. 8Laongni Pedro kangSapira, “Paglaongan kanak daw yani la karikoyang bayad sang lopana byabarigyamayo?” Yim-ibak yaan, laong, “Uu, yaan da kariko.” 9 Kayanyaglaong si Pedro kanaan, “Nanga yagakaoyonkamo sang kanmo bana pagtigi daw yatigam dawwara sang imo mayo yang Balaan na Espirito?Yang manga otaw na yagalubung sang kanmobana dyomatung da asang pilwangan, arag kawarakatun nilan aglogwa.” 10 Kayan yaparabaymatowad si Sapira aw kamatay. Paglasak nangmanga bagong otaw kitaun nilan yaan na yatayda, kayan dyara nilan yaan aglogwa aw lubunganasang said nang kanaan bana. 11 Laban yamallukyang kariko nangmanga tomotoo aw yang karikonang yudungug sining yamapagguna.

Yang Manga Milagro na Toosanan sang Gaomnang Dios

12 Madaig yang manga milagro na toosanansang gaom nang Dios na yiimo nangmanga apos-tol asang atobangan nang manga otaw. Asaan

Apostol 5:13 176 Apostol 5:37ipan yang kariko nang manga tomotoo man-agkatipon sang balkon ni Solomon. 13 Maskityataod silan nang manga otaw tungud sangkadyaw nang kanilan batasan, way yutugumdomogpo kanilan na buku nang arag tomotoo.14Yabaymagdogang yang kadaig nang yotoo sangGinoo, usug bobay. 15 Wakaw pyanagdara rayang manga masakitin adto sang manga daranaw butangan disang manga korangan aw mangakamun antak aw lomabay si Pedro, gatang paaw aon arongan kanilan nang anino ni Pedrokayan yagkadyaw. 16 Madaig na manga otawyang yakaon disaan sikun sang manga banwa namakilibot nang Jerusalem, yanagdara silan sangmanga otaw na masakitin aw yang manga otawna lyarasakan nang mangkaraat. Kariko nilanyagakadyaw.

Dyadakup yang Manga Apostol aw Karabosowa17 Yang labaw na magampoway aw yang

kanaan manga inagad na manga Saduseo ya-masigi sang manga apostol. 18Wakaw dyadakupnilan yang manga apostol aw karabosowa ni-lan. 19 Toyo pagkagabi owangan nang tagalangitna sogwanun nang Ginoo yang pilwangan nangpirisowan aw parogwaa yang manga apostol awpaglaonga, 20 “Singadto kamo sang templo awpaglaongan mayo sang manga otaw yang karikobain sining bago na kinaboi na sikun kang JesuKristo.” 21 Kayan pyangagdan nilan yang pya-galaong nang tagalangit. Yakadto silan sangtemplo pagkamasurum aw pagindo silan sangmanga otaw bain kang Jesus.

Yang labaw na magampoway aw yang kanaanmanga inagad yagapatawag sang kariko nangmanga pangoro na Judio antak silan man-agkatipon na managkabaraw. Kayan yagsogosilan sang manga bantay adto sang pirisowan an-tak kamangunyangmanga apostol na apaatoban-gun kanilan. 22 Awgaid pagdatung nang mangabantay adto sang pirisowan, way kikita nilan namanga apostol, kayan yagbarik silan aw pag-gogod, laong, 23 “Kikita nami na kyakandadowanyang tatakup nang pirisowan pagdatung namiadto. Yangmanga bantay yanagbantay asang pil-wangan. Awgaid pagowang nami sang pirisowanway kikita nami maski sang ka otaw agsurud.”24Yamaburungburungyangpangoronangmangabantay sang templo aw yang manga pangoro namagampoway sang yamapagguna sang mangaapostol. 25 Kayan dyomatung disaan yang otaw

na yagalaong kanilan, “Paningug kamo, yangmanga otaw na pipiriso mayo aadto sang tem-plo yagaindo sang manga otaw.” 26 Kayan ky-omadto yang pangoro nang manga bantay awyang kanaan manga sakop aw daraa nilan yangmanga apostol, toyo wa nilan urugusa daraa kayyamalluk silan daw donagun silan nang mangaotaw nang bato.

27 Pagdatung agsurud nang manga apostol,paatobangun nilan sang manga pangoro namanga Judio. Kayan yaglaong yang labaw namagampoway, laong, 28 “Pyagalaong kamo namina laban di dakman kamo magindo sang mangaotaw bain kang Jesus. Awgaid wa kamo aasip,yarimpud da nang kamayo pagindo yang tibookJerusalem. Gosto mayo na kami yang ususurannang kamatayun naan na otaw.” 29 Yimibaksi Pedro aw yang kainagadan naan na mangaapostol, laong, “Yang Dios yang kinaanglan naonaun nami pangagdan, buku nang otaw. 30YangDios na sisimba nang kanatu kamonaan yangyagaboi kang Jesus na pyapatay mayo disangkoros. 31 Yatagan yaan nang Dios nang katun-gud pagkapangoro aw pagkamallorowas antakmagtangku yang manga taga Israel sang pagimosang sara, kayan pyasaylo silan nang Dios sangkanilan manga sara. 32 Kami yang yikita sinina yamapagguna wakaw kami yang yagamatoodbain sini. Arag yagapakita sang kamatooran bainsini yang Balaan na Espirito na yaatag nang Diossang manga otaw na yangagad kanaan.”

33 Pagdungug nang manga pangoro na Judiosining pyagalaong nangmanga apostolmadamansilan laban. Gosto nilan na apatayun garo yangmanga apostol. 34 Arag iyan disaan si Gamalielna magindoway bain sang balaod. Laban yaanpyagataod nang kariko nang manga otaw. Ya-gaindug yaan asang atobangan nilan aw parog-waa naan yang manga apostol, 35 kayan yaglaongyaan sang kanaan manga kadadaygan, laong,“Manga taga Israel, dadyawa mayo dumdumadaw nanang inangun mayo saan na manga otaw.36 Kay nangaon aon otaw na pyagangarananni Teudas na yagalaong na gyusugan yaan naotaw. Aon manga opat na gatos na ka otawyang inagad naan. Awgaid pyapatay yaan kayanyakasabod yang kariko nang manga inagad naan.Wa akatoman yang dyudumdum naan na imoon.37 Pagkatapos ni Teudas magimo saan, si Judasda oman na taga Galilea yang yagimo sang may-naan nang timpo nang pagpallista sang manga

Apostol 5:38 177 Apostol 6:15

otaw, madaig arag yang yamagad kanaan. Aw-gaid arag yaan pyapatay kayan yakasabod yangkariko nang kanaan manga inagad. 38 Wakawadoon bain sini na manga otaw, pagalaongon kokamo na boroyi mayo silan, aw pabayai mayosilan, kay aw kanang otaw gaid yani imoimo,madayon yaan mawara. 39 Awgaid aw sogo nangDios yaan na imo, laban di kamo madaug kani-lan, magkido kamo daw makakontara kamo sangDios.” Kayan yanagoyon silan sang tambag niGamaliel. 40 Kayan pyatawag nilan yang mangaapostol aw panagbonari nilan. Kayan byoroyannilan pagkatapos nilan paglaongonna di da omanpapagindoon bain kang Jesus. 41Kayan yomanawdisaan yang manga apostol. Yanaguma labansilan na pyagabuutan silan nang Dios na mag-atigkul na pyapakainaan tungud sang pagindonilan bain kang Jesus. 42 Asang templo awasang baray nangmanga otaw yagapadayon silanallawallaw magindo aw pagbatok sang mangaotaw bain kang Jesus na yaan yang syosogo nangDios na makagagaom sang kariko.

6Yang Pitong ka Otaw na Yiimo Tomatabang sang

Simisimbaay1 Pagkadogaydogay disaan, yabay magkadaig

yang manga tomotoo kang Jesu Kristo, kayanyanagkasompaki yang manga tomotoo na Ju-dio na Griego yang sorit aw yang manga to-motoo na Judio na Hebreo yang sorit. Yanag-bagolbol yang manga Judio na Griego yangsorit kay pyagakatariwanan atagan yang mangabaro na Griego yang sorit aw yangatag yangmanga tomotoo sang yamangkaukud digkani-lan. 2 Wakaw pyapatawag nang samporo awdowa na manga apostol yang kariko nang mangatomotoo kang Jesu Kristo aw paglaonga nilan,“Buku nang madyaw aw botawanan nami yangpagindo sang manga otaw bain sang pyagalaongnang Dios kayan yangatag sang manga otaw nayamangkaukud. 3 Wakaw adoon, kay mangakaromonan, pagpili kamo nang pitong ka otawdisaang kamayo na aon katigaman, aw madyawyang dungug, na pyagabayaan abay nang Balaanna Espirito. Imoon ta silan tomatabang sangmanga tomotoo antak silan yang mangatag sangmanga tomotoo na yamaukud. 4 Kayan kami,yang abay da nami imoon yang pagampo aw yangpagindo sangmanga otaw bain kang Jesu Kristo.”

5 Yanaguma yang kariko nang manga tomotoosang pyagalaong nang manga apostol. Kayanpinili nilan si Esteban kay laban yotoo sang Dios.Pyagabayaan yaan abay nang Balaan na Espirito.Yang kadaygan na arag pipili nilan, si Pelipe,aw si Prokoro, aw si Nikanor, aw si Timon, awsi Parmenas, aw si Nikolas na taga Antiokia nasyomonod da sang batasan nang manga Judio.6 Dyadara nilan yaning pitong ka otaw adto sangmanga apostol, kayan yampo silan nang mangaapostol sang Dios durug dyadapun yang kanilanoro, kay silan yang yamapili na tomatabang sangmanga tomotoo.

7 Yabay pagidunggan yang pyagalaong nangDios, yakarimpud da sang kawtawan, wakawyabay magdogang yang kadaig nang manga to-motoo kang Jesu Kristo ag Jerusalem. Madaigarag na manga magampoway yang yotoo kangKristo.

Dyadakup Nilan si Esteban8 Tyatabangan laban nang Dios si Esteban,

yatagan yaan nang gaom nang Dios, wakawyakaimo yaan asang atobangan nangmanga otawsang manga milagro na toosanan sang gaomnang Dios. 9 Awgaid yosopak kanaan yangmanga otaw na yanagkatipon asang pyagan-garanan nang pagtitiponan nang manga otaw nabuku da nang manga allang, na taga Sirene, awtaga Alejandria, aw taga Silisia, aw taga Asia.10 Awgaid yatagan nang Balaan na Espirito siEsteban nang katigaman, wakaw di silan mag-pakaimo mapaglantogi kanaan. 11 Kayan yag-bayad silan sangmanga otawna pipili nilan antakmagkagaro, pyapaglaong nilan, “Yudungug kamikanaan, yang pyagalaong naan sopak sang balaodni Moises aw sopak arag sang Dios.” 12 Tungudsaan na paagi yamasamok yang manga Judio dis-aan aw yang kanilan manga mangkatikadung, awyang kanilan manga magindoway sang balaod.Wakaw kyakadtowan nilan si Esteban aw dakupanilan aw daraa adto sang kanilan manga pan-goro, 13 aw pagdara silan disaan sang mangaotawna pyapaglaongnilan sang kagaro bain kangEsteban, laong, “Yani na otaw yabay maglaongnang maat sang kanatu balaan na templo awsang balaod ni Moises. 14 Kay dyudungug namiyaan na yagalaong na aranasun ni Jesus yangtemplo aw parina yang kanatu batasan na pya-gaindo ni Moises kadini sang kanatu kamonaan.”15Kariko nang yanagkatipon disang pagtitiponannang manga pangoro na manga Judio yatanaw

Apostol 7:1 178 Apostol 7:24kang Esteban. Kikita nilan yang kaimo ni Este-ban na yakagaon nang kaimo nang tagalangit nasogwanun nang Dios.

7Yang Pyagalaong ni Esteban sang Manga Judio

1 Yagaosip kang Esteban yang labaw na mag-ampoway, laong, “Tinuud agaw yaning pya-galaong nilan bain kanmo?” 2 Laong ni Este-ban, “Manga karomonan aw kamangkatikadun-gan, paninggi mayo ako. Yang Dios na Labi ya-pakita kadini sang kanatu kamonaan na si Abra-ham nong aadto pa yaan Mesopotamia, wa pamagatillaring ag Haran. 3 Laong nang Dios kangAbraham, ‘Panawi yang kanmo banwa aw yangkanmo kaarayonan aw singadto sang banwa naotolli ko kanmo.’ 4 Kayan yomanaw si Abrahamag Kaldea aw paguya ag Haran. Pagkamatay nangkanaan ama, papagbarinin yaan nang Dios anisining banwa na pyagauyaan ta adoon. 5 Awgaidwa yaan nang Dios abaini nang lopa disini nabanwa maski sandangaw da, toyo syasaad nangDios na aatag kanaan aw sang kanaan mangasompaw yani na banwa. Wa pay anak ni Abrahamnang pagsaad nang Dios kanaan. 6Yani yang pya-galaong nang Dios kanaan, ‘Yang kanmo mangasompaw dato maguya sang banwa nang kaday-gan. Pangallangun silan aw daugdauga silansurud nang opat na gatos na ka toig. 7 Awgaidisilotan ko yang kawtawan na mangallang kani-lan, kayan pagkatapos, managpamanaw da silandisaan na banwa kayan simimba silan kanakdisini na banwa.’ Yaan yang pyagalaong nangDios kang Abraham. 8Kayan pyaglaong nang Diossi Abraham na apatopo yang kariko nang sakopnaan na kausgan, na yaan yang toos sang kanilanpyanagsabotan sang Dios na abay nilan kaundan.Wakaw tyotopo ni Abraham yang kanaan anak nasi Isaak pagdatung nang kawarong allaw dunganyamawtaw. Kayan si Isaak oman pagpanganaknaan kang Jakob topoon naan. Maynaan oman siJakob, tyotopo naan yang kanaan manga anak nasamporo aw dowa. Yaan silan yang kamonaan tana manga Judio.

9 “Yamasigi silan sang kanilan mangod na siJose, wakaw byabarigya nilan yaan, kayan pyan-gallang adto Egipto. Awgaid wa yaan orowatinang Dios, 10 tyatabangan yaan sang kariko nangkanaan karisud, yatagan yaan nang madyaw naungud na yakapakita yaan nang madyaw nabatasan asang atobangan nang Paraon na ari

nang Egipto. Wakaw yiimo yaan nang Paraongobernador nang Egipto aw papagdomaraa sangkanaan kabtangan. 11 Kayan disaan dyomatungyang gutum sang tibook Egipto aw Kanan nabanwa nang kanatu kamonaan. Yaglisud da yangmanga otaw. Yang kanatu kamonaan wa daypagkaan. 12 Wakaw pagdungug ni Jakob na aonmakaan ag Egipto, pakadtoon naan yang kanaanmanga anak na kanatu kamonaan. Yaan yang tig-mad na pagkadto nilan Egipto. 13 Yang kadwa napagkadto nilan yagpakilara ra kanilan si Jose nayaan lomon nilan. Wakaw kyatigaman da disaannang Paraon yang ama aw yang manga lomon niJose. 14 Kayan pyakadtowan ni Jose yang kanaanama, pyapakadto naan Egipto yang kanaan amaaw yang kariko nang kanaan karomonan. Kapi-towan aw lima silan kariko. 15Kayan tyumugbungsi Jakob adto Egipto. Aadto ra Egipto yaan aka-matay, aw yang kanaan manga anak na kanatukamonaan arag aadto akamatay. 16Toyo byabarikyang lawas nilan ani sining banwa na kanilanpaguya, ani silan urubungan sang pallurubnganna yabili ni Abraham sang manga anak ni Hamorag Sikem.

17 “Awgaid laban da gimadaigan yang som-paw nang kanatu kamonaan na yadagdag agEgipto nang agput da matoman yang saad nangDios kang Abraham na aatag naan sang kanatukamonaan yani na banwa. 18 Kayan disaanyaan yang yagari da sang Egipto yang ari nawa akatigam bain kang Jose. 19 Dyadaugdaugnaan yang kanatu kamonaan, lyurugus naan silanpagpatoman sang kanaan sogo na ayawan yangkanilan manga isu, kay antak mangkamatay.20 Nginyan na timpo yang pagkawtaw ni Moises.Gimadyawan na isu si Moises, madyaw nang Dios.Tyatago yaan nang kanaan ina asang kanilanbaray surud nang torong boran. 21 Butna di dasilan makaimo magtago saan na isu, dyara ranilan yaan adto sang logwa aw ayawi. Kayankyataraan yaan nang anak na bobay nang ariaw patorina naan, gyagaon naan sang kanaantyoonan anak. 22 Pyagindo da sang kariko nangkatigaman na kanang taga Egipto. Kayan yaimoyaan maturus na otaw tungud sang kanaan soritna sorit nang ungudan aw tungud sang kanaanimo na mangkadyaw.

23 “Pagidad ni Moises nang kapatan na katoig, makaungud yaan na magabisita sang aragsilan taga Israel. 24 Kikita naan yang sang ka

Apostol 7:25 179 Apostol 7:44otaw na taga Israel na dyadaugdaug nang tagaEgipto. Kayan tyabangan ni Moises yang tagaIsrael. Byabarusan naan yang taga Egipto, pya-patay naan. 25 Dumdum naan yakadarag yangarag silan taga Israel na agamitin yaan nang Diospaglowas kanilan sang kanilan karisud. Wain sakading wara silan makadarag. 26 Ninyang sapitna allaw yikita yaan sang dowang ka otaw nataga Israel na yanagtanam. Yoosay garo silanni Moises, laong naan, ‘Paningug kamo, kaylagi, nanga kamo yanaglinopigay sari magsaydadoon kamo?’ 27 Awgaid tyotorod si Moisesninyang sang ka otaw na yallopig aw paglaong,‘Sining yagaimo kanmo pangoro na magaokomkaw kanami? 28 Nanga, gosto mo na apatayunmo ako maynang taga Egipto na pyapatay mokagabi?’ 29 Pagdungug ni Moises saan maragoyyaan kay pyagidunggan da na yaan yang yaga-patay sang taga Egipto, kayan yaguya yaan agMadian. Yakaasawa yaan adto aw panganak yaannang dowa na isu na usug.”

30 Yabay maglaong si Esteban, “Paglabay nangkapatan na ka toig ag Madian, yapakita kangMoises yang Dios na maynang tagalangit na sog-wanun nang Dios asang yamallaga na atoron naasang kaoykaoy sang banwa na way maguya namasaid sang butay na pyagangaranan nang Sinai.31Yamaburungburung siMoises sang kikita naan,wakaw yapasaid yaan sang kaoykaoy kay apa-manomanowan naan. Kayan dyumungug yaansang tingug nang Ginoo na yagalaong, 32 ‘Akoyang Dios na sisimba nang kamayo kamonaan.Ako yang Dios ni Abraham aw ni Isaak awni Jakob.’ Tyatakigan nang pagkalluk si Moi-ses, wa da yaan makatanaw sang atoron disangkaoykaoy. 33Kayan yaglaong kanaan yang Ginoo,‘Lobasa yang sapatos mo, na yaan yang pagtaodmo kanak, kay yang pyagaindugan mo balaankay aani ako. 34 Kikita ko yang pagdaugdaugsang kanak manga otaw ag Egipto. Dyudun-gug ko yang kanilan pagpangarusus tungud sangkarisud. Wakaw yakani ako na magalowas kani-lan sang karisud. Ikaw, kay Moises, osogoon takaw adoon ag Egipto. Ikaw yang magatabangkanilan.’

35 “Si Moises yang syasarikway nang tigmadnang kanatu kamonaan ag Egipto, laong nilan,‘Sining yagaimo kanmo pangoro na magaokomkaw kanami?’ Si Moises yang syosogo nangDios, yiimo yaan pangoro na magalowas kanilansang karisud ag Egipto. Tyatabangan yaan nang

tagalangit na kikita naan disang laga nang atoronasang kaoykaoy. 36 Yaan yang yagadara sangkanatumanga kamonaanna yamanawdig Egipto.Yagaimo yaan sang manga milagro aw mangatoosanan sang gaom nang Dios ag Egipto awasang dagat na pyagangaranan nang mapora nadagat, aw asang banwa na way maguya. Yabaynaan imoon yangmangamilagro asang banwa naway maguya surud nang kapatan na ka toig. 37 SiMoises arag yang yagalaong sang kanatu kamon-aan, laong, ‘Yang Diosmagasogo ani kamayo sangkanaan propeta, maynang pagsogo naan kanak.Yang osogoon naan ani yang arag kamo tagaIsrael.’ 38 Yaan ngaong Moises na inagad nangkanatu manga kamonaan na yagapanawpanawasang banwa na way maguya. Iyan yaan inagadnilan na yanagkatipon, na pyapagbarawan yaannang tagalangit asang butay na pyagangaranannang Sinai, aw yang kanatu kamangkatikadun-gan arag pyapagbarawan nang tagalangit asaan.Si Moises yang yadawat sang syosolat na sogonang Dios kayan linikwad naan adto sang kanatukamonaan.

39 “Awgaid wa nilan pangagadi si Moises. Ty-atarikodan nilan yaan kay gosto nilan namabarikag Egipto. 40Wakaw yagalaong silan kang Aaronna magorang ni Moises, ‘Pagimowan kami sangdiosdios na magaona kanami aw yapanaw kami,kay wa kami akatigam daw yaonnono ra si Moi-ses na yagadara kanami pagpanaw nami digEgipto.’ 41 Kayan yagimo silan nang diosdiosna maynang nati na baka aw pagpatay silansang ayup na panawagtawag nilan sang kanilandiosdios aw pistai nilan yang diosdios na inimonilan. 42Wakaw yayawan silan nang Dios, kayanpyabayaan silan na misimba sang manga bitoonaw boran aw suga, kay yaan yang pyagalaongnang Dios kadini na syosolat nang propeta, laong,‘Kamo na taga Israel, buku nang panawagtawagmayo kanak yang pagpatay mayo sang mangaayup surud nang kapatan na ka toig asang banwana way maguya. 43 Yaan yang yabay mayopagdaradaraun yang baraybaray na byubutan-gan mayo nang diosdios na pyagangaranan nangMolok, aw yang inimo mayo na maynang bitoonna diosdiosmayo na pyagangaranan nang Repan.Sisimba mayo yang manga inimo mayo. Wakawapapanawun ko kamo, dato ko kamo butangsangkilid nang syodad na Babilonia.’ Yaan yangpyagalaong nang Dios sang kanatu kamonaan.”

44 Yabay maglaong si Esteban, “Awgaid

Apostol 7:45 180 Apostol 8:6yang kanatu kamonaan na yagapanawpanawasang banwa na way maguya, iyan kanilanyang ampowanan na pyagakaonan nang Dios.Pyapaimo yaan nang Dios kang Moises, gya-gaon yaan ni Moises sang ampowanan napyapakita nang Dios kanaan na pagagaonannaan. 45 Pagkadogaydogay disaan, nang wa dayang manga taganak, yang manga anak yangyagdara ra saan na ampowanan nang pagagadnilan kang Josue pagsurud sang banwa nangmanga otaw na bibigaw nang Dios. Yagapabilinyaanna ampowanandisaan asta nang timponangpagari ni Dabid. 46 Madyaw nang Dios si Dabid.Pyangayo ni Dabid sang Dios na otogotan yaanpagimo sang templo nang Dios na sisimba niJakob nangaon. 47 Toyo wa otogoti nang Diossi Dabid na makaimo sang templo kay pagbuutnang Dios na si Solomon na anak ni Dabid yangmakaimo sang templo.

48 “Awgaid wa magauya sang baray na inimonang otaw yang Dios na Labi, kay yagalaong yangpropeta nang Dios, 49 ‘Yang langit yang kanak in-gkodanan, laong nang Ginoo, aw yang lopa yangkanak guyukanan. Wakaw maski nana na karasinang baray na imoon mayo kanak, buku nangtoman ko paguyaan. 50 Kay ako yang yagaimosang kariko, lopa aw langit.’ ” 51 Yagapadayon siEsteban maglaong, “Manga mangkabagsug yangoro mayo. Wa kamo otoo sang Dios, wa kamomaningug sang pyagalaong nang Dios. Maynkamo nang kamayo kamonaan na yosopak sangBalaan na Espirito. 52 Way propeta nang Diosna wa nilan aparisudi. Pyapatay nilan yangmanga otaw na sogwanun nang Dios na ya-gapakatigam kadini sang pagkani nang kanaanpinili na si Kristo. Kayan adoon pagkani nangkanaan pinili panagdakupun mayo yaan kayanpyapapataymaskiway kanaan sara. 53Kamoyangyatigam sang balaod nang Dios na yaatag nangtagalangit, awgaid wa kamo mangagad saan nabalaod.”

Yaadakadakan Nilan nang Bato si Esteban54 Pagdungug nang manga Judio sining pya-

galaong ni Esteban madaman silan, yapagoy-agut silan sang onto nilan nang langut kanaan.55Awgaid si Esteban na pyagabayaan nang Balaanna Espirito, yimingaro aglangit kayan kimita sangallag nang Dios, kikita naan arag si Jesus nayagaindug asang said nang Dios. 56 Laong naan,“Tanawa, kyakaowangan yang langit, kikita ko

yang gyugual nang Anak nang otaw na yagain-dug asang said nang Dios.” 57 Awgaid paglaongni Esteban saan tampungun nilan yang kanilantaringa aw kowaawi nilan si Esteban aw panag-dungani nilan daromona. 58 Kayan pyanagdaranilan yaan adto logwa nang syodad aw adakadakinilan nang donag nang bato. Yang manga otawna yanagtistigos sang kontara ni Esteban yana-globas sang lapid na dagom nilan nang pagdonagnilan nang bato kang Esteban, byubutang nilanyang kanilan dagom asang apit nang siki nangbagong otaw na pyagangaranan ni Saulo antaknaan bantayan. 59 Yabay nilan adakadakan nangbato si Esteban na yagaampo, laong, “Ginoo kona Jesus, dawata yang kanak espirito.” 60 Yoroodyaan aw gagai naan yang kanaan tingug na ya-gaampo, laong, “Ginoo, ayaw silan pagbarusi tun-gud sining imo nilan kanak.” Pagkatapos naanmaglaong sini mogto yang ginawa naan.

Si Saulo oyon sang pagpatay kang Esteban.8

Pyaparisudan ni Saulo yangManga Tomotoo kangJesu Kristo

1 Ninyang allaw na pagpatay nilan kang Es-teban nginyan yang pagpono pagtigkul nangmanga tomotoo kang Jesu Kristo ag Jerusalemsang laban maat na imo nang manga otaw kani-lan. Kariko nang manga tomotoo yamanaw dis-aan, yangmanga apostol koman yang yamaibilin.Yamakanat yangmanga tomotoomanaguya sangtibook probinsiya nang Judea aw Samaria. 2Nangpagkamatay ni Esteban, yang manga otaw namadigun yang pagtoo sang Dios yang yagalubungkanaan. Yanagmatay silan na yagaurug kanaan.

3 Pyaparisudan laban ni Saulo yang mangatomotoo. Yamanikpanik yaan sang baray nangmanga tomotoo aw panggoyoda naan aglogwayang manga tomotoo, usug bobay, aw pangkara-bosowa naan.

Yang Madyaw na Batok Bain kang Jesus Byabatokag Samaria

4 Yang manga tomotoo na yamakanat maguyamaski diin yabay maggogod bain kang Jesus.5 Si Pelipe yakadto sang syodad na Samaria awpaggogod sang manga otaw adto bain kang Je-sus na si Jesus yaan si Kristo na syosogo nangDios pagari sang donya, yaan yang pyagalaongnang manga propeta kadini na makani. 6 Yotooyang manga otaw sang pyagalaong ni Pelipe pag-dungug nilan na madyaw yang pyagalaong naan

Apostol 8:7 181 Apostol 8:33aw pagkita nilan sang manga milagro na yiimonaan. 7 Pyaparogwa naan yang mangkaraat nayarasak sang manga otaw, yokowaaw silan nangpaglogwa. Yang manga otaw na yatay da yangsang kilid na lawas aw yang manga pilay aragyanagkadyaw. 8 Wakaw laban yanaguma yangmanga otaw ag Samaria.

9Disaan na syodad aon otawna pyagangarananni Simonnayakaburungburung sangmanga otawna taga Samaria tungud sang salamangka naanna pagbaya ni Satanas. Yagabantog yaan na yaankono maturus na otaw. 10 Kariko nang mangaotaw disaan na syodad, toyo da otaw aw mangamangkatikadung, arag yaningug kang Simon. Ya-galaong silan na si Simon yatagan kono nangDios nang gaom na pyagangaranan nang dakorana gaom. 11 Yaningug silan kanaan kay dogayda na yagaimo yaan sang pagbaya ni Satanasna salamangka na yakaburungburung kanilan.12 Awgaid pagtoo rakman nilan sang pyagalaongni Pelipe kanilan na madyaw na batok bain sangpagari nang Dios aw bain kang Jesu Kristo, mag-pabawtismo silan, usug bobay. 13 Si Simon aragyotoo aw pagpabawtismo. Kayan yabay yaanmagadagad ni Pelipe. Yamaburungburung yaanpagkita naan sang manga milagro na yiimo niPelipe na toosanan sang dakora na gaom nangDios.

14Yang manga apostol ag Jerusalem yudungugna yang manga otaw ag Samaria yotoo sangpyagalaong nang Dios bain kang Jesus na bya-batok kanilan ni Pelipe. Wakaw syosogo nilanadto si Pedro aw si Juan. 15 Pagdatung adto niPedro aw ni Juan, ampo nilan sang Dios yangmanga otaw antak silan makadawat sang Balaanna Espirito. 16 Kay wa pa ukunsad kanilan yangBalaan na Espirito. Baya silan kabawtismowannang tobig nang pagtoo nilan sang Ginoo na siJesus. 17 Kayan dyapun silan ni Pedro aw ni Juannang kanilan tollo, kayan yakadawat silan sangBalaan na Espirito.

18 Yikita si Simon na yang Balaan na Espiritoyamadawat nang yotoo kang Ginoo Jesus nangpagdapun kanilan nang tollo nang manga apos-tol. Wakaw tyatanyagan naan na atagan nangsapi si Pedro aw si Juan. 19 Laong naan, “Atagiako arag naan na gaom, antak makadawat sangBalaan na Espirito yang maski sini na adapununko nang kanak tollo.” 20 Awgaid laong ni Pe-dro kanaan, “Yonong kanmo yang sapi mo adtosang impirno, kay yagadumdum kaw na amabili

mo nang sapi yang gaom nang Dios. 21 Waylabut mo, di kaw makaimo sini, kay buku nangmatarong yang dyudumdum mo asang atoban-gan nang Dios. 22 Wakaw tangkui yang maat nakyakaundan mo aw pagampo sang Ginoo antakkaw pasayloon naan saang dumdummo namaat.23 Kyakatigaman ko na ikaw laban maat yangdyudumdum kay laban kaw yamasigi, kyakatiga-man ko arag na yabay pa kawmagimo sang sara.”24 Kayan yaglaong si Simon kang Pedro aw kangJuan, “Ampowan mayo ako sang Ginoo, antak dimapagguna agkanak yang pyagalaong mayo.”

25 Pagkatapos ni Pedro aw ni Juan maggogodsang taga Samaria bain sang Ginoo aw bain sangpyagalaong nang Ginoo, mori silan ag Jerusalem.Yagagogodanun arag silan adto sang manga bar-rio na kyakaagyan nilan ag Samaria.

Si Pelipe aw yang Opisyal na taga Etiopia26 Kayan pyaglaong si Pelipe nang tagalangit

na sogwanun nang Ginoo, laong, “Pangandamaw panaw padurug adto barabagan, singadtosang daran na yamanugbung ag Gasa sikun agJerusalem.” Yutunga yaan na daran sang banwana way maguya. 27 Kayan yomanaw si Pelipe.Kayan kinita naan yang taga Etiopia na yunoko,yaan yang sinarigan na opisyal nang arayna nangtaga Etiopia na si Kandase, kay yaan yang yagado-mara sang kariko nang kabtangan nang arayna.Sikun yaan simimba ag Jerusalem. 28 Yagabasayaan sang syosolat ni Isaias na propeta nangDios durug yasakay yaan sang kalesa na omorida adto Etiopia. 29 Kayan pyaglaong si Pelipenang Balaan na Espirito, laong, “Kadto aw pa-said saang kalesa.” 30 Kayan yagapas si Pelipeadto sang kalesa, kayan dyungug naan yaan nayagabasa sang syosolat ni Isaias na propeta nangDios. Yoosip naan yaan, laong, “Yakadarag kawsang byabasa mo?” 31 Yimibak yaan, laong, “On-noon kong pagkadarag aw way magindo kanak?”Kayan pyasakay naan si Pelipe aw papagingkodasang said naan. 32Yang byabasa naan na syosolatni Isaias yagalaong, “Mayn yaan nang karnerona wa magakakausug na dyadara adto sang pa-gapatayan kanaan, mayn yaan arag nang karnerona yatinguntingun na pyupunguran sang kanaanbobol. Di yaan magtiyao. 33 Dyodoogdoog yaannilan, sisilotan yaan nilan sari way sara. Waymakasaman maggogod sang kaparaat nang imonang manga otaw kay pyapatay yaan nilan.”

Apostol 8:34 182 Apostol 9:2034 Laong nang opisyal na taga Etiopia,

“Paglaongan kanak daw sining pyagalaong nangpropeta, yang kanaan tyoonan lawas yangpyagalaong naan daw yang kadaygan?” 35 Kayansyaysay ni Pelipe kanaan na si Jesus yangpyagalaong nang propeta. Kayan pyono naandisaan batokon yang madyaw na batok bain kangJesus. 36 Unaun da silan mangindaran yakaagisilan sang tobig, kayan yaglaong yang opisyal,“Yani kay yang tobig. Kayan nana pa sangmakaurang sang pagbawtismo kanak?” 37 Laongni Pelipe kanaan, “Maimo kaw bawtismowan awtinuud na laban kaw yotoo kang Jesus.” Laongnang opisyal, “Laban sa ak yotoo na si Jesu KristoAnak nang Dios.” 38 Kayan pyapagtangku nangopisyal yang kalesa aw panaog silan si Pelipe, awtugbung silan ag tobig aw bawtismowi yaan niPelipe. 39Pagkagisakanilan sang tobig parabayunsi Pelipe nang Balaan na Espirito daraun adtosang kaawatan. Wa da yaan ikitaa oman nangopisyal, kayan yabay dakman mangindaran yangopisyal na laban yagauma. 40 Si Pelipe adto raAsoto, yagapangagiagi sang kariko nang barrio,yagagogod sangmanga otaw bain kang Jesus astayaan dyomatung ag Sesarea.

9Yang Pagtoo ni Saulo kang Jesus(Apostol 22:6-16; 26:12-18)

1 Si Saulo yabay pa mallaom na mamatay sangmanga tomotoo sang Ginoo na si Jesu Kristo.Yakadto yaan sang labaw na magampoway agJerusalem 2 aw pangayo sang solat na adaraunnaan adto sang manga pagtitiponan nang mangaJudio ag Damasko antak katigaman nilan dato nayaan aon katungud pagdakup sang manga otawadto na yangagad kang Jesus, usug bobay, naadaraun naan pagbarik naan ag Jerusalem antakkarabosoon.

3 Asang pangindaranan, nang masaid da yaanag Damasko, sakadyap kimiblat yang allag asangmakilibot naan sikun aglangit. 4 Kayan yatowadyaan aw dungug yaan sang tingug na yagalaongkanaan, “Saulo, Saulo, nanga pyaparisudan moako?” 5 Laong ni Saulo, “Sini kaw, kay Ginoo?”Yimibak yaan, laong, “Ako si Jesus na pyaparisu-dan mo. 6 Awgaid pagbangon aw singadto sangsyodad, pagalaongon kaw dato daw nanang inan-gun mo.” 7 Yang manga otaw na inagad ni Sauloyapakatingun, wa makapagsorit. Yudungug silansang tingug, awgaid way kikita nilan. 8 Kayan

yagbangon si Saulo, wa da yaan ikita. Wakaw gya-gagad nilan yaan padurug ag Damasko. 9 Surudnang torong allaw wa yaan ikita aw wa yaanakaan aw wa iinum sang maski nana.

10 Aon tomotoo kang Ginoo Jesus ag Damaskona pyagangaranan ni Ananias. Maynang ya-gatagaynup yaan na yikita sang Ginoo na ya-galaong kanaan, “Ananias.” Yimibak yaan, laong,“Nana, kay Ginoo.” 11 Laong nang Ginoo kanaan,“Pangandam aw singadto sang daran na pyagan-garanan nang matorid aw anapa disang barayni Judas yang otaw na taga Tarso na pyagan-garanan ni Saulo. Yagaampo yaan, 12 maynangyagatagaynup yaan na yikita sang otaw na pya-gangaranan ni Ananias na yakadto kanaan awdapuna yaannang kanaan tollo antak yaan kimitaoman.” 13 Laong ni Ananias, “Ginoo, madaigda na otaw yang yagalaong kanak bain saan naotaw, na laban gimapaparaatan yang imo naansang manga otaw na yotoo kanmo ag Jerusalem.14 Yakani yaan na yatagan nang labaw na mag-ampoway nang katungud pagdakup sang karikonang otaw na yagatawag kanmo na yotoo na ikawyang Ginoo.” 15 Laong nang Ginoo kang Ananias,“Unug da, kay pipili ko si Saulo na pagapanono-goon konamagagogodanunbain kanak adto sangbuku nang manga Judio aw adto sang manga ariaw adto sangmanga taga Israel. 16Apakatigam kokanaan yang kariko nang karisud na kinaanglanitigkuran naan tungud sang paggogod naan bainkanak.”

17 Kayan yomanaw si Ananias, kyomadto rakang Saulo agsurud nang baray aw dapuna naannang kanaan tollo si Saulo aw paglaonga naan,“Kay Saulo, lomon ko, yang Ginoo na si Jesus nayapakita kanmo asang daran nang pagpadurugmo ani yagasogo kanak ani kanmo antak kawkimita oman aw antak kaw bobowan nang Diosnang Balaan na Espirito.” 18 Kayan yaparabaymallog yang maynang manga imbis nang isdasikun asang mata ni Saulo, kayan kimita dayaan oman, kayan disaan yagpabawtismo yaan.19Yoriyan da yaan sang kanaan kusug pagkataposnaan komaan.

Yagababatokon si Saulo Adto Damasko Bain kangJesus

Yagapabilin si Saulo ag Damasko na inagadnang manga tomotoo surud nang pilang allaw.20 Yaparabay yaan komadto sang pagtitiponannang manga Judio aw pagbatok yaan bain kangJesus, laong, “Si Jesus yang Anak nang Dios.”

Apostol 9:21 183 Apostol 9:4321Kariko nang yudungug kanaan yamaburungbu-rung aw paglaong, “Bukung yaan agaw ngaongotaw na yagapatay sang manga otaw na yotookang Jesus ag Jerusalem? Yakani yaan agaw namagadakup sangmanga otawna yotoo kang Jesusaw daraa adto sang manga pangoro na magam-poway?”

22 Yagadogang yang kadigun nang kataronganni Saulo na yagamatood na si Jesus yaan agawsi Kristo na syosogo ani nang Dios, wakaw wamakaibak kanaan yang manga Judio ag Damasko.

23 Paglabay nang pilang allaw, managkatiponyang manga Judio aw pagbaati nilan na apatayunsi Saulo. 24Awgaid kyakatigamanni Saulona yaanpanagpatayun nilan. Gabi allaw yagabantay silandisang pilwangan nang syodad na magapataykang Saulo aw lomabaydisaan. 25Wakaw lyarasaksi Saulo nang manga tomotoo kang Kristo asangdakora na arat aw tontona nilan yaan nang gabiagsangkilid nang inarad nang syodad. Yaan yangpagkaikyas ni Saulo.

Yakadto si Saulo Jerusalem26Pagdatung ni Saulo ag Jerusalem, gosto naan

modogpo sang manga tomotoo kang Jesu Kristo.Awgaid yamalluk kanaan yang manga tomotoo,kay wa silan otoo na yaan tinuud na tyomoora kang Jesu Kristo. 27 Kayan yagadan yaan niBernabe adto sang manga apostol, aw batokani Bernabe kanilan yang yamapagguna disangdaran nang pagkita ni Saulo kang Ginoo Jesusna yapagbaraw kanaan. Byabatok naan aragkanilan yang kaisug ni Saulomaggogodanun bainkang Jesu Kristo ag Damasko. 28 Kayan dyawatnilan si Saulo aw pagagadagad yaan kanilan namanga tomotoo ag Jerusalem. 29 Wa akalluk siSaulo magbatok bain kang Jesu Kristo. Yapag-baraw yaan aw papaglantogi sang manga Judiona Griego yang sorit, wakaw gosto nilan na ap-atayun yaan. 30 Pagkatigam saan nang mangakaromonan naan na manga tomotoo, pagagadnilan yaan adto Sesarea antak di yaan patayun,kayan pyakadto nilan yaan Tarso.

31 Ninyan na timpo wa day yagasamok sangmanga tomotoo asang manga probinsiya nangJudea aw Galilea aw Samaria. Kayan yagdogangyang pagkanarig nang manga tomotoo kang Gi-noo Jesus aw pagdogang yang kanilan kadaigtungud sang tabangnangBalaanna Espirito kani-lan, aw pangagdi nilan yang pagbuut nang Ginookanilan.

Yakadto si Pedro Lida aw ag Jope32 Yagabisita si Pedro sang kariko nang tomo-

too kang Jesu Kristo, asta yang manga tomo-too kang Jesu Kristo na ag Lida magauya aragnaan bibisitaan. 33 Kikita naan disaan yang otawna pyagangaranan ni Eneas na wa akatigban-gon sang koranganan surud nang warong katoig kay yamatay yang sangkilid na lawas naan.34Laong ni Pedro kanaan, “Kay Eneas, adoon pya-pagkadyaw da kaw ni Jesu Kristo. Pagbangon daaw lorona yang kanmokamun.” Kayanyaparabayyaan magbangon. 35 Kariko nang maguya sangbarrio na Lida aw yang kariko nang maguyasang banwa na Saron yikita kang Eneas na pya-pagkadyaw da ni Jesu Kristo. Wakaw tyomoo rasilan sang Ginoo na si Jesu Kristo.

36 Asang barrio na Jope aon bobay na pya-gangaranan ni Tabita na yotoo kang Jesu Kristo.Si Dorkas yang pyagangaran nang Griego kangTabita. Yang kaologan nang aran na Dorkas osa.Madyaw yang imo ni Dorkas sang manga otaw,yatabang yaan sang manga pobre. 37 Yakanoranninyan na timpo nang aadto si Pedro Lida yangpagkasakit ni Dorkas kayan yamatay. Pagkata-pos nilan sogbowan yang patay na lawas naanbutang nilan asang apit taas na sobay. 38 Bukunang maawat disaan yang barrio na Lida, wakawpagdungug nilan na aadto si Pedro Lida ma-parabay silan magsogo sang dowang ka otawantak paglaongon si Pedro na pyapakadto yaanJope, pyapakallug yaan adto. 39Kayan yomagad siPedro sang manga otaw na yakadto kanaan. Pag-datung nilan agbaray pagagad nilan si Pedro adtosang sobay agtaas. Kayan pyaglibotan si Pedronang manga baro na kawbayan na yanagdarawdurug yamayag kang Pedro sang manga dagomna tyatai ni Dorkas nang boi pa yaan. 40 Kayandisaan pyarogwa silan kariko ni Pedro, aw loodyaan aw pagampo. Pagkatapos naan magampomatobang yaan sang patay aw paglaong, “KayTabita, pagbangon.” Kayan byuka naan yangmata naan. Pagkita naan kang Pedro, magingkodyaan. 41 Pyopoti ni Pedro yang tollo naan awtabangi naan yaan pagindug. Kayan tyawag naanyangmanga baro awyang kadaygannamanga to-motoo kang Jesu Kristo aw pakitaan naan kanilanna yaan boi da. 42 Adoon yang batok bain saanyakarimpud sang barrio na Jope. Wakaw madaigda yang tyomoo sang Ginoo na si Jesu Kristo.43Yadogay si Pedro ag Jope, aadto yaan magauya

Apostol 10:1 184 Apostol 10:27sang baray ni Simon na sait maganit sang parisnang manga ayup.

10Pyapakadto nang Dios si Pedro kang Kornelio na

Buku nang Judio1 Asang barrio na Sesarea aon otaw na buku

nang Judio na pyagangaranan ni Kornelio. Kap-itan yaan nang sondaro na taga Roma na sakopnang Italia. 2 Diosnon laban na otaw si Kornelio.Yaan aw yang kariko nang sakop naan disangbaray naan arag yisimba sang Dios, kay yamalluksilan somopak sang Dios. Yatabang yaan abaysang manga Judio na yamaukud, aw abay yaanpagampo sang Dios. 3 Misan disaan, nang alas-tres nang ambong, aon pyapakita kanaan nangDios, yikita yaan sang tagalangit na sogwanunnang Dios na yakaon agkanaan aw tawaga yaan,laong, “Kornelio.” 4 Kayan tyomanaw si Kor-nelio agkanaan. Yamalluk yaan sang tagalan-git, kayan yaglaong yaan, “Nana, kay Ginoo?”Kayan yaglaong yang tagalangit, “Kyakaundankaw nang Dios, kay dyudungug naan yang karikonang kanmo pagampo, kyakatigaman naan aragyang kanmomanga imona yamallaat sangmangaotaw. 5Wakaw adoon pagsogo sang manga otawadto Jope antak pakaniin si Simon na pyagan-garanan ni Pedro. 6 Aadto yaan sang baraynang sangay naan na si Simon na sait maganitsang paris nang manga ayup na aadto maga-uya sang dorog nang dagat.” 7 Kayan yomanawyang tagalangit. Pyapatawag ni Kornelio yangdowang ka otaw na kanaan sogwanun aw yangkanaan sinarigan na sondaro na yotoo sang Dios.8 Pagkatapos naan paglaong yang kariko nangpyagalaong kanaan nang sogwanun na tagalan-git, sogoon naan silan adto Jope.

9 Pagkaalasdosi ninyang sapit na allaw, nangyagpadadatung da ag Jope yang torong ka otawna syosogo ni Kornelio, yapanik si Pedro asangapit taas na sobay antak magampo sang Dios.10 Yagutum da yaan, wakaw gosto naan namakaan da. Kaba lyoroto pa yang pagkaan, aonpyapakita kanaan nang Dios. 11 Kikita naan yanglangit na kyakaowangan aw tontona yang may-nang dakora na sapot na pyapaglimbang uku-tan nang opat na ukut. 12 Agsurud nang may-nang sapot iyan yang kariko nang mananap awmanga langgam aw yang kariko nang mananapna magosong. Kariko naan di pagkaanun nang

manga Judio. 13Kayan dyumungug yaan sang tin-gugna yagalaong, “Kay Pedro, indug awpagpataysang akaanun mo.” 14 Awgaid laong ni Pedro,“Ginoo, dili ako, di ak magkaan sang maski nananamaripanaminamanga Judio.” 15Kayanyomanyaan dumungug sang tingug na yagalaong, “Ayawmagdumdum na maripa yang pyagalaong nangDios na marinis.” 16 Makatlo yaan datung kangPedro na yagadannang tingug, kayan byarik yaanoman aglangit.

17 Kaba yagadumdum si Pedro daw nanangkaologan nang pyapakita kanaan nang Dios, ya-datung yang manga otaw na syosogo ni Kor-nelio. Yakanonotol silan sang baray ni Simonna pyagauyaan ni Pedro, kayan yagindug silanasang pilwangan, 18 aw pagtawag, yagaosip dawaon pyagangaranan ni Simon Pedro na yagauyadisaan na baray. 19 Yabay pa si Pedro magun-gudungud bain sang kaologan nang pyapakitakanaan nang Dios kayan yaglaong kanaan yangBalaan na Espirito, “Dyomatung da yang torongka otaw na yagaanap kanmo. 20Panaog agkanilanaw ayaw magdowadowa, agad kanilan, kay akoyang yagasogo kanilan.” 21 Kayan yomanaog siPedro aw paglaong kanilan, “Ako si Pedro nayaanap mayo. Nanang tood mayo?” 22 Laongnang manga otaw kang Pedro, “Si kapitan Kor-nelio yagasogo kanami ani kanmo. Madyaw yangbatasan ni Kornelio. Yang Dios gaid yang sisimbanaan. Kariko nangmanga Judio yagataod kanaan.Syosogo yaan nang tagalangit na sogwanun nangDios pagpatawag kanmo, kay papaningugun yaansang pagalaongmo, wakaw kyakaniyan kaw namiantak kaw komadto sang kanaan baray.” 23Kayanpyapanik silan ni Pedro, asaan da silan naanapakatoroga ninyan na gabi.

Pagkaallaw magad si Pedro kanilan. Aon aragyamagad kanilan namanga tomotoona taga Jope.24 Kayan dyomatung silan ag Sesarea ninyangsapit na allaw. Tyatagadan silan disaan ni Ko-rnelio. Yang manga layon aw manga amigo niKornelio na pyapatawag naan disaan arag ya-gatagad kang Pedro. 25 Pagdatung ni Pedro sangsigkaran nang agdan songonon yaan ni Korne-lio aw lood si Kornelio asang atobangan naanantak simimba kanaan. 26 Awgaid pyopoti niPedro yang kanaan tollo aw paglaonga, “Pagin-dug, ayaw ako pagsimbaa, kay ako arag mayn mootaw.” 27 Kayan yanagkabaraw si Pedro aw siKornelio durug yapanaw padurug agsurud nang

Apostol 10:28 185 Apostol 11:3baray. Kikita ni Pedro disaan yang madaig naotaw na yanagkatipon. 28 Kayan yaglaong siPedro kanilan, “Yatigam kamo sang batasan namina manga Judio na dili magpanombaray sangbuku nang Judio aw dili arag mapagagadagadkanilan. Awgaid pyagalaong ako nang Dios nakinaanglan di ak magadumdum na maat yangpagagadagad ko sang maski sini. 29 Wakaw waakmagabaribad kamayo, yaparabay ak komani napyapasogowan mayo. Adoon gosto ko matigamdaw nanga ak pyapakani mayo.”

30 Kayan yimibak si Kornelio, laong, “Nongtoro pang allaw, nang mayn nini yang oras,alastres nang ambong, yagaampo ako agsurudnang kanak baray. Kayan sakadyap yapakitakanak yang tagalangit na sogwanun nang Dios namaynang otaw na yamallag yang dagom, 31 awpaglaong kanak, ‘Kornelio, dyudungug nang Diosyang kanmo pagampo, kyakaundan naan yangkariko nang kanmomanga imo na yamallaat sangmanga otaw. 32 Wakaw adoon pakadtoi Jope siSimon Pedro antak komani. Aadto yaan sangbaray nang sangay naan na si Simon na saitmaganit sang paris nang manga ayup, na gauyasang dorog nang dagat.’ 33 Pagdungug ko sangsorit nang tagalangit, parabay ta kaw pasogowan.Adoon salamat kay ani la kaw. Kikita nangDios naaani kami kariko na maningug sang kariko nangpyapaglaong nang Ginoo kanmo.”

Yang Byabatok ni Pedro adto sang Baray ni Korne-lio

34Kayan yagbatok kanilan si Pedro, laong, “Ky-atigaman da ko adoon na way pyaparabi nangDios, pyapagonawa naan karugunan yang karikonang otaw. 35Maski sini na yagataod kanaan awpangagad kanaan madyaw naan maski nana nanasyon. 36Kyatigaman damayo yang pyapabatoknang Dios kanami na taga Israel bain kang JesuKristo na yaan yang yagalingat sang sara nangmanga otaw na yotoo kanaan antak managi-dayaw da yang manga otaw aw yang Dios pinaagikanaan. Si Jesu Kristo yang Ginoo na makaga-gaom sang kariko. 37 Yatigam kamo arag bainsang yiimo ni Jesus adto Galilea aw sang tibookJudea nang pagtangku ni Juan magbawtismo.38 Arag kamo yatigam bain kang Jesus na tagaNasaret na iyan kanaan yang gaomnangDios, kaypyagabayaan yaan nang Balaan na Espirito na by-obobo nang Dios kanaan. Wakawmaski diin yaanyatabang sang manga otaw, aw papagkadyawa

naan yang manga otaw na pyaparisudan ni Sa-tanas. Yakaimo yaan saan kay iyan kanaan yangDios. 39Yikita kami sang kariko nang yiimo naanag Jerusalem, aw asang kariko nang banwa nangmanga Judio. Kayan pyapapatay nilan yaan nakyakarabo asang koros. 40 Awgaid byoboi yaannang Dios nang katlong allaw kayan yapakitakanami. 41 Toyo wa ikita kanaan yang karikonang otaw. Kami gaid yang yikita kanaan, kaykami manga pinili nang Dios. Yapagsaro kamikanaan komaan pagkatapos naan boiin nangDios. 42 Kayan syogo naan kami pagbatok adtosang manga otaw bain kanaan, na pagamatoodnami na yaan yang papagokomon nang Dios sangkariko nang otaw, boi aw patay. 43 Kariko nangpropeta nang Dios kadini yagalaong bain kanaanna yang kariko nang motoo kanaan apasayloonsang kanilan sara pinaagi sang gaom na asangkanaan aran.”

Yang Buku nang Judio Arag nang Dios By-obobowan nang Balaan na Espirito

44 Kaba yagabatok si Pedro, yukunsad yangBalaan na Espirito sang kariko nang yaningugsang pyagalaong naan. 45 Yamaburungburungyang manga Judio na tomotoo na taga Jope nayamagad kang Pedro, kay yang maski buku nangJudio arag byobobowan nang Dios nang Balaanna Espirito, 46 kayan yanagsorit sang yanagkato-boktobok na sorit na wa nilan akatigami, kayanyagbantog silan sang Dios. 47 Kayan yaglaongsi Pedro sang kanaan manga inagad, “Yani namanga otaw yatagan da nang Balaan na Espiritomaynang pagatag kanatu nangaon, wakaw adoonwaymakatagun kanilan na abawtismowandisangtobig.” 48 Kayan pyabawtismowan naan silanpinaagi sang aran ni Jesu Kristo. Pyagadumutanni Kornelio si Pedro kay gosto naan na abay panaa maguya digkanilan.

11Pyapakatigam ni Pedro sang Manga Tomotoo ag

Jerusalem yang Imo nang Dios sang Manga Otaw naBuku nang Judio

1 Yudungug yang manga apostol aw yangmanga tomotoo na ag Judea na yang buku nangmanga Judio arag tyomoo ra sang pyagalaongnang Dios. 2Wakaw pagori ni Pedro ag Jerusalem,soritin nang kadaygan na manga Judio na to-motoo, laong nilan, 3 “Nanga yakadto kaw sangbaray nang manga otaw na buku nang Judio,

Apostol 11:4 186 Apostol 11:30

kayan yapagsaro kaw kanilan?” 4 Kayan syaysayni Pedro kanilan yang kariko nang yamapaggunakanaan.

5 Laong ni Pedro kanilan, “Kaba yagaampoako sang Dios ag Jope, pyapakita ako nang Diossang maynang sapot na marakbang na tyotontonagkanak sikun aglangit na pyapaglimbang uku-tan nang opat na ukut. 6 Tyatanaw ko yang lasaknaan, yang kikita ko disaan yang yayup aw yarasna manga mananap aw yang manga magosag awyang manga langgam. 7 Kayan dyumungug aksang tingug na yagalaong, ‘Indug, kay Pedro, awpagpatay sang akaanun mo.’ 8 Awgaid laong ko,‘Dili ako, kay Ginoo, kay dungan wa ak timtimsang pagkaan na maripa nami na manga Judio.’9Awgaid laong oman nang tingug na sikun aglan-git, ‘Ayaw magdumdum na maripa yang pya-galaong nang Dios marinis.’ 10 Pagkatapos naanmapagguna nang makatio, sakadyap da yaan ba-tonan aglangit. 11Ninyan na oras yadatung asangbaray na pyagauyaan ko yang torong ka otawsikun ag Sesarea na yakangay kanak. 12 Kayanpyaglaong ako nang Balaan na Espirito na apaa-gadun ak kanilan na di magadowadowa. Yaningunum na ka otaw na karomonan ta na taga Jopeyamagad kanak adto Sesarea, yakadto kami sangbaray ni Kornelio. 13 Kayan gyogodan kami niKornelio bain sang tagalangit na sogwanun nangDios na kikita naan agsurud nang kanaan barayna yagalaong kanaan, ‘Pagsogo sang kanmo otaw,pakadtoi Jope si Simon Pedro antak komani,14 kay pagalaong naan kanmo yang makalowaskanmo aw yang pamilya mo sang sara mayo.’Yaan yang pyagalaong nang tagalangit kang Kor-nelio. 15 Kayan pagbatok ko agkanilan kunsadansilan nang Balaan na Espirito maynang pagkun-sad kanatu nangaon nang tigmad. 16 Kayankyaundan ko yang pyagalaong nangaon ni GinooJesus, laong naan, ‘Yang pyagabawtismo kamayoni Juan yang tobig, awgaid yang pagabawtismokamayo nang Dios yang Balaan na Espirito.’17Yatagan nang Dios yang buku nang Judio nangBalaan na Espirito mayn natu na yatagan naannang Balaan na Espirito nangaon nong pagtoonatu sang Ginoo na si Jesu Kristo. Kayan mag-aonnono ako, na di man ak makaimo magsagdasangDios.” 18Wada silanmakatingug pagdungugnilan sang pyagalaong ni Pedro. Yagsaya dasilan sang Dios, laong, “Marugun agaw yang Dios,kay yamarugun yaan arag sang buku nang Judio.Gosto naan na ayawan nilan yang sara aw too

silan kang Jesu Kristo antak silan kaaronan nangkinaboi na sikun sang Dios.”

Yang Manga Tomotoo ag Antiokia19 Yang manga tomotoo kang Ginoo Jesus

yakasabod kay pyaparisudan silan pagkatapospatayun si Esteban, yamasingadto Penisia awadto Sipre aw adto Antiokia na sakop nangprobinsiya nang Siria. Yagagogodanun silanbain kang Jesus, toyo yaan gaid yang gyogogo-dan nilan yang manga Judio. 20 Awgaid aonmanga tomotoo na taga Sipre aw taga Sirene nayakadto Antiokia aw paggogod adto sang bukunang manga Judio bain sang Ginoo na si Jesus.21 Yagadan silan nang gaom nang Dios, wakawmadaig na manga otaw yang yobotawan sangdadaan batasan nilan kayan tyomoo kang GinooJesus.

22 Pagdungug nang manga tomotoo agJerusalem bain saan, pakadtoon nilan si BernabeAntiokia. 23 Yagauma si Bernabe pagdatungnaan na kikita naan na kyakallaatan nang Diosyang taga Antiokia. Kayan pyagindo naan silankariko na kinaanglan magapadayon silan sangkanilan pagtoo sang Ginoo na si Jesus maski nanana karisud yang madatung kanilan. 24 Wakawmadaig da disaan yang tyomoo kang Ginoo Jesus,kay madyaw na otaw si Bernabe na yagaindokanilan, madigun yang kanaan pagtoo, kay yangBalaan na Espirito yang yagabaya kanaan.

25Kayan kyomadto si Bernabe Tarso, yagaanapkang Saulo. 26 Pagkita naan kang Saulo, pagagadnaan ag Antiokia. Sang ka toig nilan adto nayagaindo sang madaig na manga tomotoo. AgAntiokia pagangarani nang Kristowanun yangmanga tomotoo kangGinoo Jesus, kayanpagponodisaan pyagngaranan da silan nang Kristowanunnang kariko.

27 Ninyan na timpo aon manga propeta nasikun ag Jerusalem na yakadto Antiokia. 28Kayankaba yanagkatipon yang manga tomotoo, yi-mindug yang isa kanilan na si Agabo, kaypyagabayaan nang Balaan na Espirito, kayanyaglaong yaan disaan na aon gutumnamadatungsang kariko nang banwa. Yadatung yaan nagutum nang timpo na si Klaudio yang yagaari agRoma. 29 Toyo yanagkaoyon yang manga tomo-too ag Antiokia na yang kada isa kanilan amatagnang kariko nang amaimo naan na akatabangadto sang manga karomonan na manga tomotooadto Judea na yamangkaukud. 30 Kayan pyadaranilan kang Bernabe aw kang Saulo yang sapi na

Apostol 12:1 187 Apostol 12:20tabang nilan adto sang manga matikadung nangmanga tomotoo ag Judea.

12Laban Kyokontara yang Manga Tomotoo

1 Nginyan na timpo yang pagpono ni AriHerodes pagimo nangmaat sang manga tomotookang Jesus. 2 Si Santiago na lomon ni Juanpyapapatay ni Herodes, espada yang pyagapatay.3 Pagkatigam naan na yagauma yang manga pan-goro nangmanga Judio tungud saan na imo naan,padakup naan arag si Pedro. Yakatoran yaannang timpo nang pista sang paan na way patobo.4 Pagkatapos dakupun si Pedro, lasak nilan sangpirisowan aw pabantayi nilan sang opat na katagopat na manga sondaro na yanagballinballinmagbantay, kay gosto ni Herodes ibistaun yaanasang atobangan nang kariko nang Judio disaanpagkatapos nang kanilan pista. 5 Yabay amposang Dios nang manga tomotoo si Pedro napipiriso.

Yobadan si Pedro nang Tagalangit sang Kadina awPagagadan naan Aglogwa nang Pirisowan

6Yatorog si Pedroninyanna gabi namagsangk-ilid naan aon bantay, byabakos yaan nang dowana kadina. Asang pilwangan aon arag mangabantay. Byabantayan yaan kay pagkaallawninyan na gabi adaraun da yaan ni Herodesadto sang pagkadaigan nang Judio kay ibis-taun. 7 Toyo ninyan na gabi sakadyap yapakitaasang pirisowan yang tagalangit na sogwanunnang Dios, kayan yallagan yang surud nangpirisowan. Tyatangkug si Pedro nang tagalangitantak magmata, laong naan kang Pedro, “Pag-bangon, pakallug.” Kayan yaparabay mabad-bad yang dowang ka kadina na pyagabakos sangkanaan manga buktun. 8Kayan yaglaong kanaanyang tagalangit, laong, “Panintoron aw panap-atos.” Pagkatapos saan paglaongon yaan oman,“Pandagoma yang larapid mo na dagom, aw agadkanak.” 9 Kayan yomagad si Pedro sang tagalan-git adto logwa nang pirisowan, awgaid wa yaanakatigam na tinuud yang yiimo nang tagalangit,kay dumdum naan na yagatagaynup gaid yaan.10 Paglabay nilan sang tagna na bantay aw sangkadwa na bantay, domatung silan sang potaw napilwangan adto logwa. Yadayon kaowangan yangpilwanganna potaw sariway otawna yagaowang.Kayan lyomogwa silan. Kaba yangindaran silan,

sakadyap yawara yang tagalangit na sogwanunnang Dios.

11 Kayan nang yagdadayaw da lomantap si Pe-dro, yatigam da yaan na tinuud na syosogo nangGinoo yang tagalangit antak tomabang kanaanna kyokontara nang ari na si Herodes antak dimapagguna kanaan yang gosto nang arag silanmanga Judio na amapagguna kanaan.

12Kayan kyomadto yaan sang barayniMaria naina ni Juan Markos. Madaig yang yanagkatipondisaan na manga tomotoo na yanagampo.13 Yagapabati si Pedro asang pilwangan nanginarad nang baray, kayan kyadtowan ni Rodana sogwanun nilan. 14 Pagkilara naan sangtingug ni Pedro, karingawan naan owanganyang tatakup tungud sang kanaan paguma.Yadaragan yaan na yagabarik, yagagogod nasi Pedro asang pilwangan nang inarad nangbaray. 15 Laong nilan, “Munung kaw.” Aw-gaid yagapadayon maglaong si Roda, “Tinuudna yaan si Pedro.” Laong nilan, “Dagawsogwanun yaan na tagalangit na yagabantaykanaan.” 16Awgaid yabay magtawag si Pedro kaymarasak. Kayan yowangan nilan kanaan yangtatakup. Pagkita nilan kanaan maburungburungsilan. 17 Sisinyasan silan ni Pedro antak silanmatingun, kay antak yaan makapagbatok dawyoonnono nang Dios pagparogwa kanaan disangpirisowan. Pagkatapos naan magbatok kanilan,magsogo yaan kanilan, laong, “Paglaongan mayokang Santiago yang pyagalaong ko kamayo,paglaongan arag mayo sang kadaygan na mangakaromonan na tomotoo.” Pagkatapos saanmanaw si Pedro aw kadto sang kadaygan nabanwa.

18 Pagkamasurum masimbol yang manga son-daro kay daw nanga wara da disaan si Pedro.19 Yagasogo yang ari na si Herodes na anapunsi Pedro, awgaid wa nilan yaan ikitaa. Wakawyoosip ni Herodes yang manga bantay, kayanpyapatay naan silan.

Kayan yomanaw si Herodes ag Judea aw kadtolawud adto sang syodad nang Sesarea antakmaguya adto.

Yang Pagkamatay ni Herodes20 Ninyan na timpo si Ari Herodes yapagkon-

tara sang manga otaw ag Tiro aw yang mangaotaw ag Sidon. Wakaw wa da silan makaka-mang sangpagkaan sikun sangbanwaniHerodes.Wakaw yomona silan mapagamigo kang Blastona pangoro nang manga sogwanun ni Herodes,

Apostol 12:21 188 Apostol 13:15kayan kyomadto silan na yagaagad kang Blastoantak mapagkadayaw silan kang Herodes.

21 Pagdatung nang allaw na mapagkita siHerodes kanilan, mandagom yaan sang dagomnang ari awpagingkod asang ingkodanannaannaokmanan aw pagsorit. 22 Pagkatapos naan mag-sorit, yang manga otaw na yagabantog kanaanyagalaong na gyagagaan yang paglaong, “Bukuyaan nang sorit nang otaw, awgaid sorit yaannang Dios.” 23Kayan pyarabay si Herodes silotannang tagalangit na sogwanun nang Dios, kay wanaan asagdaa yang manga otaw. Tyatangkapnaan yang pagbantog nilan kanaan. Wakawyang tinai ni Herodes kyakaan nang manga orod,kayan yamatay yaan, kay buku nang Dios yangbyabantog naan.

24 Kayan yakarimpud yang sorit nang Dios,yang yotoo kang Jesu Kristo madaig da.

25 Si Bernabe aw si Saulo, pagkatapos nilanimoon yang kyakadtowan nilan Jerusalem, mag-barik silan ag Antiokia. Yamagad kanilan si JuanMarkos.

13Pipili si Bernabe aw si Saulo na Pagapanonogoon

1Aadto sang syodad na Antiokia na sakop nangSiria, aon disang manga tomotoo manga propetana yagalaong sang pyapakatigam kanilan nangBalaan na Espirito, aw arag aon digkanilanmangasait magindo, silan si Bernabe aw si Simeon namaitum aw si Lusio na taga Sirene aw si Saulo awsiManaenna yagauya nangaon asang baray ni AriHerodes. 2 Aon allaw disaan na yanagampo silansang Dios. Wa silan akaan antak abay silan maga-mpo. Kaba yagaampo silan sang Dios, yagalaongyang Balaan na Espirito kanilan, “Piliya mayosi Bernabe aw si Saulo kay pagapanonogoon kosilan.” 3 Kayan pagoman nilan pagampo na waakaan, dapunun nilan nang tollo nilan si Bernabeaw si Saulo aw paglaong, “Mangagad da kamoadoon sang pagasogo nang Dios kamayo.” Kayansyogo nilan silan adto sang kadaygan na mangabanwa.

Yakadto Silan Sipre4-5Yang Balaan na Espirito yang yagasogo pag-

papanaw kang Bernabe aw kang Saulo. Pyagaa-gad nilan si Juan Markos, kay yaan yang kata-bang nilan. Yutugbung silan adto sang barrionang Seleusia kayan syomakay silan nang barkopadurug adto sang poro na pyagangaranan nang

Sipre. Pagdatung nilan sang barrio na Salamina,maggogod silan sang pyagalaong nang Dios adtosang pagtitiponan nang manga Judio disaan.

6Pagkatapos nilanmarimpud sogodan yaan naporo domatung silan adto sang barrio na Papos,pyagakita nilan yang salamangkiro na Judio napyagangaranan ni Barisos. Yagalaong yaan napropeta yaan nang Dios sari buku. 7 Sinariganyaan ni Sergio Paulo, yang ungudan na gob-ernador nang Sipre. Pyapatawag nang gober-nador si Bernabe aw si Saulo, kay gosto naan namaningug sang pagindo bain kang Jesu Kristo.8 Toyo yapagkontara kanilan yang salamangkirona si Barisos Elimas kay way gosto naan na yanggobernador mudungug sang pyagalaong nangDios dawyaan tomoo. 9Kayan si Saulo na pyagan-garanan ni Pablo, na pyagabayaan nang Balaanna Espirito, yabay tomanaw sang salamangkiro.10 Laong ni Pablo, “Anak kaw ni Satanas, kayway gosto mo sang kariko nang madyaw. Iyanagkanmo yang kariko nang karasi nang kagaroaw maat na imo. Yagalaong kaw na kagaro yangtinuud na sorit nang Dios antak di tomoo yangmanga otaw na gosto motoo. 11 Adoon isilotankaw nang Dios, amabota kaw, di kaw mikitasang suga nang dagawdagaw.” Ninyan na oras,sakadyap aon byabati ni Elimas na yakatabonsang kanaan mata, kayan wa da yaan ikita sangakadtowan naan. Yagamaribotlibot yaan na ya-gaanap sang otaw na magagagad kanaan adtosang akadtowan naan. 12 Pagkita nang gober-nador sang imo nang Dios kang Elimas, ma-parabay yaan tomoo, kay laban yaan yamabu-rungburung sang pagindo ni Pablo bain kang JesuKristo na yagadan nang dakora na gaom.

Si Pablo aw yang KanaanManga Inagad Yadatungag Antiokia na Sakop nang Pisidia

13 Si Pablo aw yang manga inagad naanyasakay nang barko sikun ag Papos padurugadto sang barrio na Perga asang probinsiya nangPampilya. Pagdatung nilan adto panawan silanni Juan Markos na yagabarik adto Jerusalem.14 Pagpanaw ni Pablo aw ni Bernabe ag Perga,manaros silan adto Antiokia na sakop nang Pi-sidia. Kayan nang allaw nang simbaay nangJudio yakadto silan sang pagtitiponan aw pag-ingkod disaan. 15 Pagkatapos magbasa nangmagindoway sang manga balaod na syosolat niMoises aw yang manga syolat nang propeta nangDios, yang pangoro nang pagtitiponan yagalaong

Apostol 13:16 189 Apostol 13:36kang Pablo aw kang Bernabe, laong, “Mangakaromonan ko na Judio, aw aon pagindo mayo namakadasig kanami, pagindowan mayo.”

16 Yimindug si Pablo kayan pyakakagwas naanyang tollo naan antak silan matigam na ma-gaindo yaan. Kayan yagindo si Pablo, laong,“Kariko da mayo disaan, kay lagi, manga Judiona manga sompaw ni Israel, aw kamo na bukunang Judio na arag yagataod sang Dios, yaniyang pagalaong ko kamayo. 17Yagapili yang Diossang kamonaan nang manga Judio na yiimo naankanaan manga otaw, pyagangaranan silan naannang Israel. Nang paguya nilan ag Egipto nabuku nang kanilan banwa, pyapagkadaig silannang Dios adto. Pagkadogay disaan, pinaagisang kanaan gaom, kyakamang naan silan disaan.18 Pagpanaw nilan sang banwa na Egipto, yagk-abarinbarin da silan maguya surud nang kapatanna ka toig asangbanwanawaymaguya. Disaannabanwa, yang Dios yagapadayon magtigkul maskiwa silan abay mangagad sang kanaan mangasogo. 19 Pagdatung nang kanatu kamonaan agKanan, pyapadaug kanilan nang Dios yang pitongka nasyon disaan kayan yori naan kanilan yangkanilan banwa. Kayan yaguya silan disaan surudnang opat na gatos aw karimaan na ka toig.

20 “Paguya nilan asang banwa na Kanan, yangDios yagapili sang manga pangoro nilan. Awgaidnang timpo nang propeta na si Samuel, 21 yangkanatu kamonaanyagalaong kanaan, ‘Gosto namiaon kanami ari.’ Wakaw pipili nang Dios si Saulona anak ni Kis na sompaw ni Benjamin, kayansurud nang kapatan na ka toig yaan yang yagaarikanilan. 22 Paglingat nang Dios kang Saulo, bya-ballinan naan ni Dabid na yagaari kanilan. Laongnang Dios, ‘Kikita ko si Dabid na anak ni Jese,na akanarigan pagimo sang kariko nang pagbuutko, wakaw laban madyaw ko si Dabid.’ 23 SiJesus na arag sompaw ni Dabid yiimo nang DiosMallorowas na syosogo nang Dios ani kanatu nataga Israel, kay yaan yang saad naan. 24 Nangwa pa si Jesus magaindo, si Juan yagindo da sangkariko nang sompaw nang Israel na kinaanglanmobotawan silan sang imo na maat kayan yag-pabawtismo silan. 25 Kayan agput matapos yangpyapaimo nang Dios kang Juan, yagalaong yaansang manga otaw, ‘Yamasayup kamo na yagad-umdum na ako yang tyatagadan mayo. Buku koyaan, awgaid yang masapit kanak komani yaanyang syosogo nang Dios na tyatagadan mayo.

Labaw yaan kanak sang katungud, wakaw di akmakagayon kanaan aw imoon ak allang naanna magaobad sang liston nang kanaan sapatos.’Maynaan yang pyagalaong ni Juan,” laong niPablo.

26 Kayan yagpadayon si Pablo maglaong,“Manga karomonan, kita na manga sompaw niAbraham aw kamo na buku nang manga Judiona yagataod sang Dios, kita yang pyapakatigamnang Dios na si Jesus yang makalowas kanatu.27 Yang manga Judio na yagauya adto Jerusalemaw yang kanilan manga pangoro wa akatigamna si Jesus yang pinili nang Dios na syosogonaan ani kanatu kay wa silan makadarag sangpyagalaong nang propeta nang Dios na byabasanilan kada allaw na simbaay. Silan yangtinuud na yagatoman sang byabasa nilan kaynang pagdatung ni Jesus na pinili nang Dios,pyapapatay yaan nilan. 28 Pyapapatay nilanyaan kang Pilato sari way kyakatigaman nilanna akaponowan nang pagsilot nilan kanaan naapatayun. 29 Yang pagpatay nilan kang Jesusyagatoman sang syosolat nang propeta nangDios bain kang Jesus. Nang yamatay da si Jesus,aon manga otaw na yagakamang sang kanaanlawas disang koros aw butangan asang gikub.30 Awgaid byoboi nang Dios si Jesus na pyapatay.31 Arimarim yaan yapakita surud nang kapatanna allaw sang kanaan manga inagad na yamagadkanaan nangaon ag Jerusalem sikun ag Galilea.Wakaw silan adoon yang yagabatok sang mangaJudio bain kang Jesus.

32-33 “Wakaw adoon aani kami yagalaong ka-mayo na yang syasaad nang Dios sang kanatu ka-monaan yapagguna da adoon kanatu na kanilanmanga sompaw, kay byoboi nang Dios si Jesus napyapatay. Kay yaan yang kaologan nang kadwana Salmo na yagalaong, ‘Ikaw yang kanak anak,adoonna allaw yang pagpakatigamko sang kanakpagkaama nimo.’ 34-35Yang sorit nang Dios yaga-pakatigam na si Jesus magaboi oman kayan di dayaan amatay oman. Yani yang pyagalaong disangSalmo ni Dabid, laong, ‘Yatigam ako na di moyang kanak lawas apakadonoton, kay yangagadako kanmo.’ Si Jesus yang pyagalaong nini, bukuni Dabid, kay yagalaong arag yang sorit nang Diosna yang pyagalaong ni Dabid amapagguna kangJesus.

36 “Si Dabid yangagad sang pyagasogo kanaannang Dios, awgaid yamatay. Lyurubung aragnilan yaan masaid sang lubung nang kanaan

Apostol 13:37 190 Apostol 14:6kamonaan, yamaronot arag yaan. 37 Awgaidsi Jesus wa akaronot, kay byoboi yaan nangDios,” laong ni Pablo. 38 “Wakaw, kay mangalomon, pyapakatigam nami kamayo na yang Diosmakapasaylo sang kanatu sara tungud kang Je-sus. 39 Maski mangagad kita sang balaod niMoises, yang kanatu sara di amawara. Awgaidaw yaan yang toowan ta si Jesus amawara yangsara ta. 40 Adoon pagkido kamo antak di mapag-guna kamayo yang syosolat kadini nang propetanang Dios na yagalaong, 41 ‘Kamo na mangamaodyat, paningug kamo, surud nang mangaallaw na kamo boi pa, amaburungburung kamosang imoon nang Dios, kayan yamatay kamo nadi naan pagasakopon kay wa kamo otoo maskidyadadayaw kamo paglaongon.’ ” Yaan yang pya-galaong ni Pablo kanilan.

42Paglogwa ni Pablo aw ni Bernabe sang pagti-tiponan, paglaongon silan nang manga simisim-baay, laong, “Kani oman nining masapit na allawna simbaay, kay gosto nami oman na maningugsining kamayo batok.” 43 Paglogwa nang karikonang manga simisimbaay, madaig yang yamagadkang Pablo aw kang Bernabe na manga Judioaw yang manga otaw na yotoo sang tyotoowannang manga Judio. Kayan yagpadayon si Pabloaw si Bernabe magindo kanilan, laong, “Abaykamo kanarig sang panalangin nang Dios kamayotungud sang yiimo ni Jesus.”

44Nang sapit na allaw na simbaay nang mangaJudio, agput kariko nangmanga otaw ag Antiokiayanagkatipon antak maningug silan sang soritnang Dios. 45 Toyo pagkita nang pangoro nangJudio sang madaig na otaw na yaningug kangPablo, laban silan yamasigi kang Pablo, wakawyosopak silan sang pagindo naan. Maat yangsorit nilan kang Pablo. 46 Awgaid si Pablo awsi Bernabe wa akalluk mibak sang manga otawna yosopak kanilan, laong nilan, “Kinaanglan nakamo na Judio yang onaun batokan nang soritnang Dios. Tungud kay wa mayo atangkapa yangsorit nang Dios, aw wa mayo ubutangan sangginawa mayo yang kinaboi na way kataposan nasikun sang Dios, wakaw apanawan kamo nami,makadto kami sang buku nang Judio, pagaindoonnami silan bain sang sorit nang Dios. 47Kay yaanyang sogo nang Ginoo kanami, laong naan, ‘Maynkamo nang allag na byubutang ko antak mallagsang manga otaw na buku nang Judio, antak yan-ing pyagalaong ko bain sang kanak pagpanglowassang manga otaw sang kanilan sara makarimpud

sang kariko nang banwa.’ ”48 Pagdungug nang manga otaw na buku

nang Judio sang pyagalaong ni Pablo, magumasilan. Byabantog nilan yang Dios, laong, “Labanmadyaw yang pyagalaong nang Ginoo.” Madaigyang yotoo, kay pagbuut nang Dios na silan yangatagan naan nang kinaboi na way kataposan.

49Kayanyakarimpud asang karowagannaannabanwa yang pagindo bain sang Ginoo na si Jesus.50Awgaid yangmanga pangoro nang Judio yapag-baraw sangmanga pangoro nang syodad aw sangmanga dato na bobay na simisimbaay, antak aragsilan madaman kang Pablo aw Bernabe. Yaanyang pagpono nilan pagimo nang maat kanangPablo aw papanawa nilan disang kanilan syodad.

51 Laong ni Pablo kanilan, “Ayn dakman ka-mayo, aw di kamo tomoo sang pagindo nangDios,gatang dyumungug da kamo.” Kayan yomanawsi Pablo aw si Bernabe, kyomadto ra silan sangsyodad na Ikonio.

52 Awgaid yang manga tomotoo ag Antiokialaban yanaguma kay pyagabayaan silan nang Bal-aan na Espirito.

14Si Pablo aw si Bernabe na Aadto Ikonio

1Pagdatungni Pablo aw si Bernabe adto Ikonio,imoon nilan yang maynang imo nilan nangaonag Antiokia. Yakadto silan sang pagtitiponannang manga Judio aw pagindo. Kayan madaigna manga Judio aw yang buku nang Judio yangyasarig kang Jesu Kristo. 2 Awgaid kyokom-binyo nang manga Judio na wa otoo yang bukunang Judio antak madaman sang manga tomo-too. 3 Awgaid yadogay si Pablo aw si Bernabemaguya adto, wa silan akalluk maggogod bainsang Ginoo na si Jesus. Yangmanga otaw yatigamna matungtung yang pyagalaong nilan bain sangkallaat nang Ginoo, kay yatagan naan silan nanggaompagimo sangmangamilagro. 4Awgaid yangmanga otaw disaan na syodad wa magaonawayang dumdum, kay aon yotoo sang pyagalaongnang Judio na buku nang tomotoo, yang kaday-gan yomoyon kang Pablo na syosogo nang Dios.

5Wakaw yangmanga Judio aw yang buku nangJudio aw yang kanilan manga pangoro yagabaatna apakarisud nilan sang Pablo, na odonagunnilan nang bato sang Pablo antakmatay. 6Awgaidyimikyas si Pablo aw si Bernabe pagkatigamnilansaan, kayan kyomadto silan sang barrio na Lis-tra aw Derbe na sakop nang Likaonia aw asang

Apostol 14:7 191 Apostol 14:26manga barrio na makilibot nilan. 7 Yabay silanadto maggogod sang madyaw na batok bain kangJesu Kristo.

Si Pablo aw si Bernabe na Aadto Listra aw Derbe8-9 Aon otaw na pilay ag Listra na yagaingkod

na yaningug sang pyagalaong ni Pablo. Wayaan makapanaw dungan naan yamawtaw. Aw-gaid pagkatigam ni Pablo na yotoo yaan naotaw sang gaom nang Dios na makapagkadyawkanaan, tomanaw yaan, 10 aw gagai naan yangpaglaong, “Pakatorid da adoon pagindug.” Kayanyaparabay yaan magindug aw panaw. 11 Pagkitanangmanga otaw sang imoni Pablo, gagaannilanyang paglaong, “Yani na manga otaw kanatumanga dios na yosorog sang lawas nang otaw.”Awgaid wa makadarag si Pablo saan, kay pya-galaong yaan nilan sang kanilan sorit na Linikao-nia. 12Dumdum nilan na si Bernabe yang kanilandios na si Seus aw si Pablo yang kanilan dios na siHermes, kay si Pablo yang magbabaraw. 13 Yangsimbaan nang manga otaw na yisimba kang Seusaadto logwa nang barrio. Yang kanilan mag-ampoway yakamang sang manga usug na bakana pyangbitayan nang manga bolak aw daraaadto sang pilwangan nang arad nang barrio, kayyaan yang apatayunnapanawagtawagnilannangpagsimba nilan kang Pablo aw Bernabe.

14 Awgaid pagdungug nang manga apostol nasi Pablo aw si Bernabe na yang madaig na mangaotaw misimba kanilan, lasiin nilan yang kani-lan dagom kay yaan yang batasan nang mangaJudio aw aon imo na maat nang Dios. Wakawyaparabay silan komadto sang manga otaw awgagai nilan yang paglaong, 15 “Nanga yiimomayoyaan kanami? Kami manga otaw na mayn mayo.Yakani kami, kay antak kami makapagbatok ka-mayo sang madyaw na batok na sikun sang Dios,aw antak ayawan mayo yang pagsimba sining ka-mayo dios naway kabos, aw antak kamomatigamsang tinuud na Dios na boi, kay yaan yang ya-gaimo sang langit aw lopa aw dagat aw yangkariko nang iyan disaan. 16 Kadini pyapabayaansilan na buku nang Judio na yagaimo sang maskinana na gosto nilan imoon. 17 Awgaid aon paypaagi na matigam kamo bain sang Dios, kay yi-imo naan yangmadyaw kamayo, pyapaoran naansang kamayomanga tanum, kayan yomonga, aonday kamayo pagkaan wakaw yagauma kamo.”Yaan yang pyagalaong ni Pablo kanilan.

18 Awgaid maski yudungug yang manga otawsang pyagalaong naan, karayan da silan ka-punuan namagapatay sangmanga baka kay abaygaro nilan simbaun silan.

19 Kayan dyomatung asaan yang manga Judiona sikun ag Antiokia na sakop nang Pisidia awaon arag sikun ag Ikonio. Yang manga otaw agListra yotoo sang pyagalaong nilan na yosopaksang pagindo nang Pablo. Wakawdyodonag nilannang bato si Pablo aw goyoda nilan yaan adtologwa nang barrio, kay dumdum nilan yamatayda yaan. 20Awgaid pagdatung nangmanga tomo-too panaglibotannilan si Pablo, kayan yagbangonyaan aw pagbarik adto sang syodad. Ninyangsapit na allaw yakadto si Pablo aw si Bernabe sangbarrio na Derbe.

Yang Pagbarik Nilan Adto Antiokia na Sakop nangSiria

21 Si Pablo aw si Bernabe yagagogodanun aragag Derbe sang madyaw na batok bain kang JesuKristo, madaig disaan yang yotoo kang Jesus.Kayan yagbarik silan ag Listra aw ag Ikonio awsingadto silan Antiokia na sakop nang Pisidia,22 antak nilan madigun yang pagsarig kang Jesusnangmanga tomotoo adto. Pyagaindo nilan silanna kinaanglan magapadayon silan sang kanilanpagtoo kang Jesus. Laong nilan, “Kinaanglanmagatigkul kita sang madaig na karisud nang dipa kita makarasak sang banwa na sakop nangDios.” Yaan yang pyagaindo nilan. 23 Asangkada syodad si Pablo aw si Bernabe yagapilisang manga pangoro na magaindo sang mangatomotoo. Yaampo nilan sang Dios yang mangapangoro na tomatagap sang manga tomotoo, wasilan akaan na yagapadayon magampo. Kayanyaglaong silan sang manga pangoro, “Adoon ma-panaw da kami. Yang Dios yang akanariganmayo, yaan yang magabuut kamayo.”

24-25 Kayan yomanaw si Pablo aw si Bern-abe asang probinsiya nang Pisidia aw singadtoPerga na sakop nang probinsiya nang Pampilya.Pagkatapos nilan maggogodanun bain kang Je-sus disaan, komadto silan sang barrio na Atalia.26 Pagpono disaan, somakay silan sang barko nayagabarik adtoAntiokia na sakopnang Siria, yangpyagasikunan nilan nang tagna, kay yang mangatomotoo adto yang yagasogo kanilan. Aragsilan yang yagaampo nangaon na yang Dios dimatarikod kang Pablo aw Bernabe sang kanilanpanaw, awgaid matabang kanilan sang kanilanmanga imo. Adoon na yatoman da yang manga

Apostol 14:27 192 Apostol 15:20imo nilan disang manga banwa na kyakadtowannilan, yagbarik da silan ag Antiokia.

27 Pagdatung nilan, papagtiponon nilan yangkariko nang manga tomotoo antak paglaong ni-lan kanilan yang pyapaimo nang Dios kanilan.Gyogogod arag nilan na pyapatoo arag nangDios yang buku nang manga Judio kang Jesus.28 Yadogay silan maguya adto sang paguya nangmanga tomotoo ag Antiokia na sakop nang Siria.

15Yang Panagkatipon nang Manga Apostol aw

Manga Matikadung ag Jerusalem1 Aon manga otaw na sikun ag Jerusalem na

sakop nang Judea na yakadto Antiokia na ya-gaindo sang manga tomotoo, laong, “Di kamopagasakopon nang Dios aw dili kamo mangagadsang kanami batasan na sikun kang Moises bainsang pagtopo.” 2 Si Pablo aw si Bernabe ya-paglantogi sang manga otaw na sikun ag Judeabain saan. Wakaw yang manga tomotoo ag An-tiokia yagadumdum pagsogo kang Bernabe awkang Pablo adto Jerusalem antak mapagbarawsang manga apostol aw sang manga magikadungnangmanga tomotoo bain sang pyagalaong nangmanga otaw na sikun ag Judea. Aon manga otawna pipili nilan na amagad kang Pablo aw Bernabe.

3 Kayan yomanaw silan na byoboros nangmanga tomotoo. Yamapit silan ag Penisia awag Samaria, aw gogoda nilan sang manga to-motoo yang buku nang manga Judio na yotookang Jesus. Yanaguma laban silan pagdungugsaan. 4Pagdatung nilan ag Jerusalemyangmangatomotoo aw yang manga apostol aw yang mangamatikadung yasagimano kanilan. Kayan yag-gogod sang Pablo sang pyapaimo kanilan nangDios. 5 Awgaid aon manga Pariseo na yotoo nayagalaong, “Kinaanglan pagasogo natu na yangbuku nang Judio magatoman sang batasan napagpatopo aw pangagad sang balaod ni Moises.”

6 Kayan yanagkatipon yang manga apostol awyang manga matikadung na managbaraw bainsaan daw mangagad sang batasan na pagpatopodaw dili. 7 Yadogay silan managlantogi bainsaan. Kayan yimindug si Pedro aw paglaong,“Manga karomonan ko, yatigam kamo na nan-gaon ako yang pipili nang Dios dini kanatu antakako maggogod sang madyaw na batok adto sangmanga otaw na buku nang Judio antak arag silandumungug bain kang Jesu Kristo kayan syomarig

kanaan. 8Yang Dios na yatigam sang kariko nangdumdum nang otaw yaan yang yagapakatigamkanatu na silan na buku nang Judio arag pya-gasakop naan, kay byobobowan naan silan nangBalaan na Espirito maynang yiimo naan kanatu.9 Magonawa yang kariko nang yiimo nang Diossang manga Judio aw buku nang manga Judio.Pyapasaylo naan silan sang kanilan sara nangpagtoo nilan kang Ginoo Jesus maynatu na pya-pasaylo. 10 Adoon, nanga wa kamo otoo siningpyapakita nang Dios kanatu? Nanang gostomayona imoon, gosto ba mayo na yang manga otawna buku nang Judio urugusun pagpatoman sangkanatu batasan na manga Judio maski di silanmakaimo? Yang kanatu kamonaan kadini, awmaski kita, wa kita makaimo pagtoman saankariko. 11 Awgaid yang tyotoowan ta, na kitaamarowas tungud sang tabang ni Ginoo Jesus,maynnilan na bukunang Judio na arag amarowastungud sang tabang ni Ginoo Jesus.”

12 Kayan yatingun yang manga otaw nayaningug kang Bernabe aw kang Pablo nayagagogod sang makaburungburung na imonang Dios digkanilan nang paggogodanun nilanbain kang Jesu Kristo adto sang manga otaw nabuku nang Judio. 13 Pagkatapos nilan magbatok,maglaong si Santiago sang yanagkatipon, laongnaan, “Kariko mayo na manga karomonan,paningug kamo nang dagawdagaw. 14 Si SimonPedro yagagogod kanatu bain sang mona napagpakatigam nang Dios bain sang kanaanpaagi adto sang buku nang Judio, antak aragaon otaw na pagasakopon naan digkanilan.15 Yaan yang yamapagguna antak matomanyang syosolat nang manga propeta kadini nayagalaong, 16 ‘Yagalaong yang Dios na aon allawna magabarik yaan ani, kay yagalaong yaanna oori naan yang yamawara na kasakopan niDabid, oori naan arag yang kanaan katungudsang sompaw ni Dabid, 17 antak yangmanga otawna buku nang Judio arag magdumdum bain sangGinoo, kay aon digkanilan aw disang kariko nangmanga nasyon kanaan manga otaw. 18Yaan yangpyagalaong nang Ginoo na pyapakatigam naankadini.’ ”

19Yabaymaglaong si Santiago, “Di ta urugusunpatoman yang kanatu batasan sang manga otawna buku nang Judio na yotoo sang Dios. 20Awgaidyani gaid yang osolat ta na pagaindo kanilanna di silan makaan sang pyapatay na ayup napyanawagtawag sang manga diosdios, di silan

Apostol 15:21 193 Apostol 15:41

arag makaan sang manga ayup na yamatigulkayan yamatay, aw yang dogo arag di akaanun,aw kinaanglan na osolat ta arag na maat nangDios yang managipid na buku nang magasawa.21 Kay yaning balaod ni Moises dogay da napyagabasa nang allaw na simbaay natu na mangaJudio disang kariko nang pagtitiponan natu sangkariko nang barrio, wakaw aw dili mangagadyangmanga otaw na buku nang Judio sining pya-galaong ko, laban sa magakaraat yang dumdumnang arag kita Judio.” Yaan yang pyagalaong niSantiago.

Yang Solat sang Manga Tomotoo na Buku nangJudio

22 Yang manga apostol aw yang karikonang manga tomotoo aw yang kanilan mangamatikadung yakaokom pagpili disang mangaotaw na yanagkatipon sang apaagadun nilankang Pablo aw Bernabe aw komadto silanAntiokia. Yang pipili nilan yang dowa sangkanilan pangoro, si Judas na pyagangaranan niBarsabas aw si Silas. 23 Pyapagdara silan nangsolat na yagalaong, “Kariko mayo na karomonannami ag Antiokia aw ag Siria aw ag Silisia, kamina manga apostol aw manga matikadung nangtomotoo ag Jerusalem yagasolat kamayo na bukunang Judio na manga tomotoo kang Jesu Kristo.24 Yagasolat kami kamayo, kay aon dyudungugnami na sikun adi kanami na yakadto kamayona yagasamok sang kamayo pagtoo tungud sangtobok na pagindo nilan kamayo. Yang mangaotaw na yakadto kamayo, way katungud nilan namagaindo silan kamayo, way sogo nami kanilanna maynaan na pagindo. 25Wakaw yanagkatiponkami, kayan yanagkaoyon kami pagpili sangosogoon nami adto kamayo. Yaning osogoonnami adto kamayo amagad sang karugunan tana si Bernabe aw si Pablo. 26 Tungud sang Ginoota na si Jesu Kristo yabay silan mangagad sangpagbuut nang Dios maski apatayun silan nangyapagkontara kang Jesu Kristo. 27 Wakaw siJudas aw si Silas yang syosogo nami pagagadkang Bernabe aw kang Pablo adto kamayo, kaysilan yangmagabatok kamayobain sining kanamisolat. 28 Kay pyagabayaan kami nang Balaan naEspirito wakaw yomoyon kami na dili kamo namipagalaongon na papangagadun sang kariko nangkanami batasan kay wara yaan ikinaanglana.Toyo yani gaid yang pagalaong nami kamayo na29 ayaw kamo magkaan sang pyapatay na ayup

na pyanawagtawag sang manga diosdios. Ayawkamo magkaan sang dogo. Ayaw kamo magkaansang onod nang manga ayup na yamatigul kayanyamatay kay wa akatiwisi sang dogo. Usug awbobay kamayo, ayaw kamo managipid aw bukukamo nang magasawa. Madyaw aw pangagdanmayo yani na sogo. Wa day pyagalaong nami.”Yaan yang solat nilan kanilan.

30 Yang syosogo nilan yakadto Antiokia awpapagtipona nilan yang kariko nang manga to-motoo, kayan yatag nilan kanilan yang solat.31 Yang manga tomotoo ag Antiokia yanagumanang pagbasa nilan saan, kay yang pyagalaongnaan madyaw. 32 Si Judas aw si Silas arag propetanang Dios. Madaig yang pyagalaong nilan sangmanga tomotoo disaan, yagadasig silan kanilanantak madigun yang kanilan pagkanarig kangJesus. 33 Ninyan na timpo si Judas aw si Silasyadagawdagaw maguya disaan. Pagkatapos nini,mori si Judas aw si Silas adto sang yagasogokanilan. Nang wa pa silan apanaw, yagalaongyang manga tomotoo disaan, “Yimiman kamina madyaw yang panaw mayo sang kamayopagbarik.” 34 Awgaid si Silas yagadumdum namadyaw aw maibilin yaan disaan.

35Si Pablo aw si Bernabe aadto pa Antiokia. Ya-magad silan sang arag silan manga magindoway.Yabay silan magindo bain sang Ginoo na si JesuKristo.

Yagasoway si Pablo aw si Bernabe36 Paglabay nang pilang allaw maglaong si

Pablo kang Bernabe, “Bay da, mapanaw kita,makadto kita sang kanatu karomonan na tomo-too asang kariko nang banwa na pyagaindowanta bain sang sorit nang Dios, atanawun ta dawyomonnono silan.” 37Madyawni Bernabe na pya-paagad kanilan si JuanMarkos. 38Awgaid si Pabloyagadumdum na buku nang madyaw pagagad siJuan Markos, kay nong aadto silan Pampilya, wayaan magapadayon magadagad kanilan magba-batokon sang sorit nang Dios. 39 Kayan yaglan-togi disaan si Pablo aw si Bernabe kay wa silanmagakaoyon. Wakaw yagasoway silan. Pyagaa-gad ni Bernabe si Juan Markos kayan syomakaysilan sang barko na makadto Sipre. 40 Awgaidpipili ni Pablo si Silas na amagad kanaan. Kayanyanagampo sang Dios yang manga tomotoo namaski diin silan panalanginan silan nang Dios.41 Kayan yomanaw silan, yaan yang yaagi nilanyang Siria aw Silisia, yagaindo silan sang kariko

Apostol 16:1 194 Apostol 16:18nang manga tomotoo antak madigun yang kani-lan pagtoo sang Dios.

16Pyagaagad ni Pablo aw ni Silas si Timoteo

1 Yakadto si Pablo aw si Silas sang banwa naDerbe aw Listra. Pyagakita nilan disaan na banwasi Timoteo na yamanarig kang Jesu Kristo. Yangkanaan ina na yamanarig kang Jesu Kristo Judioawgaid yang ama naan buku nang Judio. 2 Yangmanga tomotoo kang Jesu Kristo ag Listra awag Ikonio pyagalaong nilan na si Timoteo yan-gagad nang madyaw sang pagindo nang Dios.3 Si Pablo, gosto naan na pagaagad si Timoteo.Wakaw pyapatopo naan si Timoteo gyagaon sangmanga Judio. Yiimo naan yaan kay antak dilisarikway si Timoteo nang manga Judio disangmanga banwa na akadtowan nilan, kay yatigamsilan na yang ama ni Timoteo buku nang Ju-dio. Kayan yomanaw silan. 4 Madaig na mangabarrio yang kyakaagyan nilan. Pyagalaong ni-lan sang manga tomotoo yang manga sogo napyapangagdan kanilan nang manga apostol awmangamangkatikadung nangmanga tomotoo agJerusalem. 5 Kayan yagdogang yang pagkanarignang manga tomotoo aw pagkadaig silan.

Aon Pyapakita nang Dios kang Pablo Adto Troas6 Makadto garo Asia si Pablo aw si Silas aw si

Timoteo, awgaid wa silan otogoti nang Balaan naEspirito namakadto awpaggogod sang sorit nangDios adto, wakaw yaan yang yaagi nilan yangPrigia aw Galasia. 7Nang yagpadadatung da silanag Misia, makadto garo silan Bitinia, awgaid wasilan otogoti nangBalaanna Espirito. 8Wakawwada silan aapit ag Misia, tyomobang da silan ma-pakatorid adto sang barrio na Troas. 9Pagkagabi,aon pyapakita nang Dios kang Pablo, na aonyagaindug na taga Masedonia na yagalaong kangPablo, “Adi kaw, tabangi kami.” 10 Pagkita niPablo sini mangandam kami parabay namakadtoMasedonia, kay yatigam kami na yaan yang gostonang Dios na apakadtowan kanami, antak mag-gogod adto sangmadyaw na batok bain kang JesuKristo.

Yotoo si Lidia kang Jesu Kristo Adto Pilipos11 Yasakay kami si Pablo nang barko sikun ag

Troas kayan yapakatorid kami adto sang poro napyagangaranan nang Samotrasia. Nang sapit naallaw yakadto kami Neapolis. 12 Kayan yomawas

kami sang barko aw pagpanaw kami adto Pili-pos, yaan yang dakora na syodad na sakop nangprobinsiya na Masedonia na sakop nang ari agRoma. Yagauya kami adto surud nang pilangallaw. 13 Nang allaw na simbaay nang mangaJudio, yakadto kami logwa nang syodad kayaon kono yanagkatipon disang said nang tobigkay managampo. Pagdatung nami, magingkodkami aw papagbaraw sang manga kawbayan nayanagkatipon da disaan. 14 Yang isa na bobayna yaningug sang kanami pagindo si Lidia nataga Tiatira na mamarigyaay nang madyaw nasapot na mapora. Maski buku yaan nang Judioyotoo yaan sang Dios. Kaba yaningug si Lidiasang pagindo ni Pablo bain kang Jesu Kristopyagabayaan yaan nang Dios namakadarag yaan,kayan tyomoo yaan kang Jesu Kristo. 15 Si Lidiana yamanarig kang Jesus byabawtismowan awyang kariko nang yagauya sang kanaan barayarag byabawtismowan. Kayan yaglaong si Lidiakanami, “Kay yotoo kamo na ako tinuud na to-motoo kang Ginoo Jesus, adi kamo paguya sangkanak baray.” Yagapadayon yaan maglaong sangmaynaan, wa kami naan apabaribada. Kayankyomadto kami sang kanaan baray.

Si Pablo aw si Silas Pipiriso ag Pilipos16 Misan disaan nang yoman kami komadto

si Pablo sang pyagaampowan asang dorog nangtobig, aon yapagkita kanami na bobay na al-lang na matigam kono magbatok sang amapag-guna nang maori na allaw kay yatagan yaannang gaom ni Satanas, pyagabayaan yaan nangmangkaraat na espirito. Dakora yang yamas-api nang kanaan tagallang tungud sang kanaanpagbatok. 17 Yigiyod kanami yaan na bobay,gyagagaan naan na yagalaong bain kanami, “Yanina manga otaw manga sogwanun nang Diosna Lyomabi. Yagapakatigam silan kamayo dawmonnono yang pagkasakop nang Dios kamayo.”18 Allawallaw yigiyod yaan kanami. Yagapa-dayon yaan maglaong saan surud nang pilangallaw. Wakaw yamadaman si Pablo. Yamato-bang yaan sang bobay kayan pyaglaong naanyangmangkaraat na gapabaya sang bobay, laong,“Pinaagi sang aran ni Jesu Kristo yagalaong akokanmo na mangkaraat na logwa disang lawasnaan na bobay.” Paglaong ni Pablo sang may-naan, maparabay lomogwa disang lawas nangbobay yang mangkaraat.

Apostol 16:19-20 195 Apostol 17:319-20 Pagkatigam nang manga tagtomon saan

na allang na yawara da yang mangkaraat, katiga-man nilan na wa day kanilan panapi. Wakawdyadakup nilan si Pablo aw si Silas, kayan gy-oyod adto sang okmanan, asang atobangan nangmanga magookom disang syodad na yatagannang katungud nang goberno ag Roma, kayanyaglaong yang tagtomon saan na allang, “Yanina manga otaw manga Judio, yakasamok silansang manga otaw disining syodad. 21 Yagaindosilan sang tobok na batasan na sopak sang kanatubalaod, na kita na taga Roma di makatoman.”22 Kariko nang otaw arag yamadaman kanangPablo. Pyanagpakasan nang magookom silansang dagom, pyanaglobasan silan dowa, kayanpyabonaran silan nang magookom. 23Yamatapossilan pakabonalbonaran, pantorod agsurud nangpirisowan. Kayan pyabantayan nang madyawsang bantay. 24 Pagdungug nang bantay sangsogo nang pangoro, pagagad naan si Pablo awsi Silas adto apit surud na sobay nang pirisowankayan syorog yang kanilan siki sang pyapagaklubna kaoy antak di makabloy.

25 Yagaampo sang Dios si Pablo aw si Silasnang tunga nang gabi. Yagakanta arag silannang pagbantog nilan sang Dios. Yaningugkanilan yang kadaygan na manga piriso.26 Sakadyap yaglinog nang maanug na yangmanga arigi nang pirisowan yamangkagayong.Yadayon pangkaowangan yang kariko nangmanga tatakup nang pirisowan. Yang kadinana pyagabakos kanilan yadayon mabadbad.27 Pagmata nang bantay kitaun naan na karikonang tatakup nang pirisowan kyakaowangan.Kayan gyabot naan yang kanaan espada, kaygosto naan na magatoyo, kay dumdum naanyakarayas yang kariko nang piriso. 28 Awgaidlaong ni Pablo na yagatawag sang bantay sangmanga piriso, “Ayaw magtoyo. Kariko namina manga piriso aani la.” 29 Kayan syugaannang bantay yang manga ilawan aw parabaydaragan adto surud agkang Pablo aw Silas awlood yaan asang atobangan nilan, tyatakiganyaan laban nang pagkalluk. 30 Pagkatapos naanparogwaun silan sang apit surud na sobay,paglaongon naan, “Nanang imoon ko antak akomarowas sang kanak sara?” 31 Kayan yaglaongsilan, “Too sang Ginoo na si Jesus antak kawmarowas nang Dios, ikaw aw yang kanmopamilya.” 32 Kayan yaggogod silan bain kang

Ginoo Jesus adto kanaan aw adto sang kanaanpamilya. 33 Maski mararum pa yang gabi yangbantay sang pirisowan yagaogas sang pari asanglikod ni Pablo aw Silas na kyakapariyan nangpagbonal kanilan. Pagkatapos saan, maparabaymagpabawtismo sang tobig yang bantay aw yangkariko nang kanaan pamilya. 34 Kayan pyapaniknang bantay si Pablo aw si Silas sang kanaanbaray aw pakaana naan silan. Yang bantay awyang kariko nang yagauya asang kanaan barayyagauma kay yakatoo ra silan sang Dios.

35 Pagkamasurum yang pangoro na otaw nanggoberno yagasogo sang polis na apaboroyan sangbantay sang pirisowan si Pablo aw si Silas. 36Yangbantay yagalaong kanang Pablo, laong, “Yangmanga pangoro na otaw nang goberno yagasogona apaboroyan kamo. Wakawunug da kamo. Ata-gapan kamonangDios.” 37Awgaid laong ni Pablo,“Yabay kami nilan pakabonalbonaran asang ato-bangan nang kawtawan, na wa kami ibistaa natagaRoma. Pipiriso arag kami, kayan adoongostonilan na oboroyan kami na way matigam antakway magsosi bain saan. Buku nang madyaw yangmaynaanna imo. Silan yangmakani awpagboroykanami.” 38 Kayan pyaglaong nang polis sangmanga pangoro na otaw nang goberno yang pya-galaong nilan, kayan yalluk silan pagdungug na siPablo aw si Silas sakop nang goberno nang Roma.39Wakaw yakadto silan parabay antak pasayloonsilan nilan. Kayan byoroyan nilan si Pablo awsi Silas aw papanawa sang syodad. 40 Kayanyomanaw sang pirisowan si Pablo aw si Silas awkadto silan sang baray ni Lidia. Pyagakita nilanyang kariko nang karomonan nilan na mangatomotoo, aw dasiga nilan silan, aw panawi nilan.

17Si Pablo aw si Silas na Aadto Tesalonika

1 Paglabay ni Pablo aw ni Silas sang syodadna Ampipolis aw syodad na Apolonia, domatungsilan sang syodad na Tesalonika na disaan aonpagtitiponan nang manga Judio. 2 Si Pablo ipankomadto sang pagtitiponan nang manga Judionang allaw na simbaay nang manga Judio antakmagindobain kang Jesus. Yapaglantogi yaan sangmanga otaw pinasobay sang sorit nang Dios nasyosolat. Torong ka simbaay na allaw yaan imoonnaan. 3 Syasaysay naan kanilan yang syosolatna sorit nang Dios, na kinaanglan amatay yangsyosogo nang Dios aw pagboi oman, yagalaongyaan, “Si Jesus yaan si Kristo na syosogo nang

Apostol 17:4 196 Apostol 17:22Dios ani sang donya. Yaan yang pyapakatigamko kamayo.” 4 Aon manga Judio na yotoo, kayandyomogpo kang Pablo aw kang Silas, maski yangsimisimbaay na buku nang Judio arag madaigyang yotoo. Madaig arag na manga dungganunna kawbayan yang yotoo.

5 Awgaid yang manga pangoro na manga Ju-dio na wa otoo kang Jesus yamadaman kanilan,wakaw yangamang silan sang maat yang ontolna manga otaw. Pyapagtipon nilan yang madaigna manga otaw. Pagkatapos nilan samokon yangmadaig na otaw disang syodad lasangun nilanyang baray ni Jason kay yaan yang pyagauyaanni Pablo aw Silas. Gosto nilan na adaraun silanadto sang atobangan nang kawtawan. 6 Awgaidwa nilan asaota si Pablo aw si Silas asang barayni Jason. Wakaw yaan yang gyoyod da nilandisaan si Jason aw yang manga kainagadan naanna tomotoo, kayan dyara adto sang manga pan-goro na otaw nang goberno. Pyangimowan nilansang sara yang manga tomotoo, laong, “Ngaongyangindo sang manga otaw, si Pablo aw si Silasna yakasamok sangmanga otaw sang kariko nangbanwa, yakani arag silan sang kanatu banwaantak magindo. 7 Yani na otaw, si Jason yangyagapapanik kanilan asang kanaan baray aw tay-oda naan. Kariko nilan yosopak sang balaod nangkanatu ari na si Sesar, kay yagalaong silan naaon tobok na ari na yaan yang aran si Jesus.”8 Pagdungug nang manga pangoro na otaw nanggoberno aw yang madaig na kanilan sakop sinina sombong, madaman silan kariko. 9 Awgaidpagkabayad ni Jason aw nang manga tomotoosang piyansa na pyapabayad kanilan, boroyansilan.

Si Pablo aw si Silas na Aadto Berea10 Pagkagabi parabayun nang manga tomo-

too papanawun si Pablo aw si Silas antak ko-madto Berea. Pagdatung ag Berea, maparabaysilan komadto sang pagtitiponan nang mangaJudio. 11 Yang manga Judio disaan madyawyang batasan, madyaw pa sang manga Judio agTesalonika, kay gosto nilan na maningug sangpyagalaong ni Pablo awni Silas kay gosto nilan namakadarag nang madyaw. Allawallaw yagaanadsilan bain sang sorit nang Dios na syosolat kadini,kay gosto nilan na matigam daw matungtungyang pyagalaong ni Pablo aw ni Silas. 12 Wakawmadaig na manga Judio yang yotoo. Maski yangbuku nang Judio yotoo, aw arag madaig yang

manga dungganun na bobay na buku nang Judiona yotoo.

13 Awgaid pagkatigam nang manga pangoronang Judio ag Tesalonika na si Pablo aadto Bereayangindo sang manga otaw bain sang sorit nangDios, komadto silan aw barawa yang manga otawag Berea antak kontaraun si Pablo. 14 Kayanpyarabay nang manga tomotoo papanawun siPablo adto dagat na masakay sang barko, awgaidsi Silas aw si Timoteo asaan pa. 15 Yang yoboroskang Pablo taman gaid sang syodad na Atenas.Pagbarik nilan, togonon ni Pablo si Silas aw siTimoteo antak mallug adto kanaan.

Adto sang Syodad na Atenas Yikita si Pablo sangMga Diosdios

16 Kaba yagatagad si Pablo kang Silas awkang Timoteo adto sang syodad na Atenas,maat yang dumdum naan pagkita naan sangmadaig na manga diosdios nilan disang syo-dad. 17 Wakaw yumupud yaan disang pagtitipo-nan sang kabarawbaraw nang manga Judio awbuku nang Judio na arag yisimba. Allawallawyumupud yaan arag sang kabarawbaraw asangparingki nang maski sini disaan. 18 Aon aragmanga otaw na yumupud mapagkabaraw kanaanna manga sait na magindoway bain sang pagtooni Epikureo aw Estoiko. Syasaway nilan si Pablo,laong, “Nanang pyagalaong nining magbabarawsang way kabos?” Awgaid laong nang kadaygan,“Dagaw yaan yang byabaraw naan yang mangadios nang manga otaw adto sang maawat nabanwa.” Yagalaong silan saan kay yagagogod siPablo bain kang Jesus aw yang kanaan pagboioman. 19 Wakaw dyadara yaan nilan adto sangatobangan nang matikadung asang pagtitipo-nan nilan na pyagangaranan nang Areopago awpaglaong, “Paglaongan kanami antak kami aragmatigam sang bago na manga pagindo na pya-gaindo mo 20 kay yamaburungburung kami sangpyagalaong mo, wakaw gosto nami na matigamdaw nanang kaologan naan.” 21 Yaan yang pya-galaong nilan kay yang kariko nang otaw na tagaAtenas aw yang kadaygan na manga otaw naasaanmagkadurumyagabaraw awpaningug sangmanga pagindo aw aon pagindo na dungan wanilan dungga.

22Wakaw yagaindug si Pablo asang atobangannang matikadung asang pagtitiponan na Are-opago aw paglaong, “Kamo na taga Atenas, kikitako na madaig yang kamayo manga diosdios na

Apostol 17:23 197 Apostol 18:9laban mayo pyagataod, 23 kay tyatanaw ko yangkamayo ampowanan sang kamayo manga dios-dios na kyakaagiyan ko. Aon isa na ampowananna aon solat na yagalaong, ‘Ampowanan sang diosna wa nami akatigami.’ Yang sisimbamayo na wamayo akatigami yaan yang pagalaong ko kamayo.24 Yang Dios na byabatok ko yaan yang yagaimosining donya aw sang kariko nang asang donya.Wa yaan magauya asang ampowanan na inimonang otaw, kay yaan yang makagagaom sangkariko aglangit aw asang lopa. 25Wa yaanmagak-inaanglan sang tabang nang otaw, kay yaan yangyamatag kanatu na manga otaw nang ginawaaw kinaboi aw maski nana na kikinaanglan ta.26 Yang pyagponowan nang kariko nang otawsang ka otaw da, yang inimo gaid nang Dios yangyadagdag na yakarimpud disang donya. YangDios yang gabuut sang kanilan banwa daw wainataman. Yatigam yang Dios kadini daw kanonaan pallinduga yang manga nasyon, aw dawkano naan taposa. 27 Yiimo nang Dios maynaanantak makadumdum yang manga otaw paganapkanaan, kayan yaan yang akatigaman da nilansang Dios. Toyo buku nang maawat kanatu yangDios, 28 kay yang Dios gaid yang yamatag nangkinaboi, yaan yang yagabuut sang kariko, yaanyang yamatag kanatu nang madyaw na dum-dum. Maski yang kamayo manga ungudan namanga otaw yagalaong, ‘Tinuud na yang Diosyang pyagasikunan ta.’ 29 Kay tinuud na yangDios yang pyagasikunan ta, wakaw dili kita ma-gadumdum na yang Dios yakagaon sang diosdiosna borawan aw sapi awbato na yiimonangmangaotaw, kay yaan gaid yang kanilan kyakatigamanna imoon nilan na sikun sang kyakadumdumannilan. 30 Nangaon pyapabayaan nang Dios yangmanga otaw na yakasara nang maynaan na sara,kay wa pa silan akatigam kanaan. Awgaid adoonyagalaong yang Dios na kinaanglan na karikonang otaw disang donya magatangku da sangpagimo sang sara, 31 kay papagokomon da naansang kariko nang otaw asang donya yang kanaanpinili na si Jesu Kristo. Yaan yang pyapakatigamnaan kanatu nang pagboi naan kang Jesus napyapatay. Yatigam arag yang Dios sang allaw dawkano mapagguna yaan. Laban matarong yangpagokom ni Jesu Kristo.” Yaan yang pyagalaongni Pablo.

32 Pagdungug nang manga otaw sang pya-galaong ni Pablo bain sang pagboi omannang patay, obitin nilan si Pablo, awgaid aon

yanaglaong, “Maningug kami oman sang kanmopagindo bain sini.” 33 Kayan pyanawan silanni Pablo. 34 Awgaid aon manga otaw disaanna yamagad kang Pablo kayan tyomoo kangJesus. Yang sang ka otaw na yotoo si Dionisiona matikadung asang pagtitiponan nilan naAreopago, aw aon arag bobay na pyagangarananni Damaris aw aon pay kadaygan.

18Ag Korinto Pyagakita ni Pablo si Akila aw si Prisila

1 Pagkatapos saan manaw si Pablo ag Atenasaw kadto sang syodad na Korinto. 2 Asaan naanpagakitaan yang magasawa, si Akila aw si Prisila.Manga Judio silan na sikun ag Ponto na yakadtoItalia nangaon. Baya pa silan na yadatung agKorinto sikun ag Italia, kay pyapapanaw ni AriKlaudio yang kariko nang Judio na asang syodadna Roma na sakop nang Italia. Yakadto kanilan siPablo 3 kayan yaguya yaan agkanilan kay mago-nawa silan magiimo sang tolda na ipan paguyaannang otaw. Yomobay yaan arag kanilan mag-gawbuk. 4 Si Pablo, aw allaw nang simbaay nangmanga Judio, yakadto sang pagtitiponan nangmanga Judio antak magindo kanilan, pyagalaongnaan yangmanga Judio awbukunang Judio antaktomoo kang Jesus.

5 Pagdatung ni Silas aw Timoteo sikun agMasedonia, si Pablo yabay magindo. Dyada-dayaw naan batokan yang manga Judio na siJesus yaan si Kristo na syosogo nang Dios anisang donya. 6 Awgaid way gosto nang mangaJudio sang pagindo naan, yoodyat yaan nilan.Wakaw yakaokom yaan na dili da magagogodkanilan, kayan yaglaong yaan kanilan, “Aw dikamopagsakoponnangDios, ayawmayo ako pag-susuri, kay kamayo yaan sara. Wakaw adoon yaanyang ogogodan da ko yang buku nang mangaJudio.”

7Kayan pyanawan naan silan, wa da yaanmag-agogodanun bain kang Jesus asang pagtitiponannangmanga Judio. Adto ra yaanmagagogodanunsang baray ni Tito Justo na buku nang Judio toyoyisimba sang Dios. Yang kanaan baray sapit sangpagtitiponan nang manga Judio. 8 Si Krispo napangoro disang pagtitiponan aw yang kanaanpamilya yotoo sang Ginoo na si Jesus. Madaigarag namanga otaw ag Korinto yang yotoo kayanbyawtismowan.

9Misan disaan, nang gabi yapakita asang dum-dumni Pablo yangGinoona si Jesus na yagalaong,

Apostol 18:10 198 Apostol 18:28“Ayaw magkalluk nang manga otaw, aw ayawmagtangku sang paggogodanun bain kanak disinina banwa, 10 kay ako yang yatagap kanmo, wayotaw na magadaugdaug kanmo disini. Madaigpa na manga otaw yang gosto ko na amaimokanak manga otaw disini na syodad.” Yaan yangpyagalaong ni Jesus kang Pablo. 11 Sang ka toigaw unum na boran ni Pablo magindo sangmangaotaw ag Korinto bain sang pyagalaong nang Dios.

12 Awgaid pagkaimo ni Galio gobernador nangprobinsiya nang Akaya, yang manga Judio nawa otoo kang Jesus yanagkaoyon pagdakupkang Pablo aw daraa nilan adto sang okmanan.13 Pagdatung nilan laong nang manga Judio kangGobernador Galio, “Yani na otaw, si Pablo, ya-gaindo sang manga otaw pagsimba sang Diossang paagi na sopak sang kanatu balaod.” 14Nangimibak da garo si Pablo sang kanilan sombong,yaglaong da yang gobernador sang manga Judio,laong, “Aw tinuud na aon maat na imo nini naotaw, kinaanglan na maningug ako sang kamayosombong na manga Judio. 15 Awgaid way labutnang balaod nang goberno sang kamayo som-bong. Yapagagis kamo kang Pablo tungud sangkamayo pagindo aw tungud sang kamayo balaod.Wakaw dili ako magabista kamayo. Kamo yangpagbaraw da bain saan.” 16 Kayan pyapanawnaan silan sang kanaan opisina. 17Kayan dyakupnang manga kadadaygan ni Gobernador Galio nabuku nang Judio si Sostenes na pangoro disangpagtitiponan nang manga Judio aw bonari nilan,kay yaan yang syususuran nilan nang kasamoknayiimo nang manga Judio. Yagatanaw kanilan siGobernador Galio, toyo wa yaan atagoyap kani-lan.

Yagabarik si Pablo ag Antiokia18 Yadogay maguya ag Korinto si Pablo kayan

yomanaw yaan, yakadto Senkrea, yagadan nangmagasawa na si Prisila aw si Akila. Pagdatungnilan sang barrio na Senkrea, magpaboro si Pablosang kanaan oro, kay yaan yang batasan nangJudio aw aon saad nilan sang Dios. Pagkatapossaan, somakay silan sang barko na yagapadu-rug adto Siria. 19-21 Pagdatung nilan asang syo-dad na Epeso, sumurud yaan sang pagtitiponannang manga Judio aw upud yaan kanilan sangmanga babarawun. Gosto nilan namadogay yaanmaguya disaan, toyo way gosto naan. Yagalaongyaan kanilan nang bay yaan manaw, laong, “Awgosto nang Dios na magabarik ako ani kamayo,

makani ako.” Kayan pyanawan naan yang maga-sawa, si Akila aw si Prisila ag Epeso, aw sakay yaansang barko.

22 Pagdatung ni Pablo ag Sesarea, somakayaan adto sang manga tomotoo ag Jerusalemkayan tyumugbung yaan ag Antiokia na sakopnang Siria. 23 Paglabay nang pilang allaw naanadto, panawan naan silan aw singadto yaan sangprobinsiya na Galasia aw sang probinsiya naPrigia, kayan yaglimpud yaan magpanawpanawdisaan na banwa, yagaindo yaan sang mangatomotoo antakmadigun yang kanilan pagkanarigsang Dios.

Yang Pagindo ni Apolos ag Epeso aw ag Korinto24 Kaba aadto si Pablo Galasia aw Prigia,

yakadto Epeso si Apolos na arag Judio na sikunag Alejandria. Si Apolos sait magindo, madaigyang kyakatigaman naan bain sang syosolat nangmanga propeta nang Dios. 25 Aon yagaindokanaan nangaon bain sang Ginoo na si Jesus.Awgaid yang pyagaindo kanaan yang bain gaidsang gyogogod ni Juan kaba yabay pa si Juanmagbawtismo. Maasub si Apolosmaggogodanun,matungtung yang kanaan pagindo bain kang Je-sus toyo kolang pa yang kanaan katigaman. 26Waakalluk si Apolos magindo asang pagtitiponannang manga Judio. Pagdungug ni Akila aw niPrisila sang kanaan pagindo, pagagad yaan nilanasang kanilan baray kayan dyadayaw paglaongkanaan yang wa pa naan akatigami bain sangpagindo kang Jesus.

27Gosto arag ni Apolos namakadto aw pagindoasang probinsiya nang Akaya na yakasakop sangsyodad na Korinto. Yang manga tomotooyagadasig kanaan kay arag madyaw nilan namakadto yaan Akaya na magaindo adto. Wakawyagasolat silan sang manga tomotoo ag Akayaantak yaan tayodon nilan. Pagdatung ni Apo-los ag Akaya, madasig laban silan na yamanarigkang Jesu Kristo tungud sang karugun nang Dioskanilan. 28 Kay dyadaug ni Apolos sang lan-togi disang pagkadaigan yang manga Judio kaysyosobay naan yang pyapasolat kadini nang Dios,kayan yatigam yang manga otaw na si Jesus yangtinuud na Kristo na syosogo nang Dios ani sangdonya.

19Si Pablo na Aadto Epeso

Apostol 19:1 199 Apostol 19:241Kaba aadto si Apolos sang syodad na Korinto,

si Pablo yamagi sang kabutayan, yagapadurugyaan adto Epeso. Kayan pagdatung naan agEpeso pagkita naan yang manga inindo ni Juanna magbawtismoway. 2 Yanagbaraw silan, kayanyosip silan ni Pablo, laong, “Nang pagtoo mayo,yakadawat ba kamo sang Balaan na Espirito?”Yimibak silan kang Pablo, laong, “Wara, kay wapay dyudungug nami na aon Balaan na Espir-ito.” 3 Si Pablo yagaosip kanilan, laong, “Mon-nono yang bawtismo kamayo?” Yimibak silan,laong, “Byabawtismowan kami nangaon asangtobig kay yotoo kami sang pagindo ni Juan namagbawtismoway.” 4 Kayan yaglaong si Pablo,“Si Juan yagabawtismo sang manga otaw aw yag-tangku da silan sang pagimo sang sara. Yagaindoyaan arag na si Jesus yang otoowan na masapitkanaan domatung.” 5 Pagdungug nilan sang pya-galaong ni Pablo, magpabawtismo silan pinaagisang aran ni Ginoo Jesus. 6 Pagdapun ni Pablokanilan maparabay silan kunsadan nang Balaanna Espirito, kayan yagsorit silan nang yanagka-toboktobok na sorit na wa nilan akatigami. Pya-galaong arag nilan yang pyapakatigam kanilannang Balaan na Espirito. 7Samporo silan awdowana ka otaw kariko.

8 Torong boran ni Pablo magindo asang pagti-tiponan nang manga Judio ag Epeso. Wa yaanakalluk, yapaglantogi yaan sang manga Judiobain sang pagsakop nang Dios antak silan aragtomoo kang Jesus. 9Awgaid yang manga Judio nawa otoo na mangkabagsug yang oro, yagaodyatkang Pablo agsurud nang pagtitiponan tungudsang pyagalaong naan bain sang pagtoo kangJesus. Wakaw yakadto si Pablo aw yang mangatomotoo sang eskuwelahan ni Tirano aw pagindoyaan disaan allawallaw. 10 Yabay magindo siPablo disaan surud nang dowang ka toig. Wakawyang kariko nang yagauya asang probinsiya nangAsia, Judio aw buku nang Judio, yudungug sangpagindo bain sang Ginoo na si Jesus.

Yang Pitong ka Otaw na Manga Anak ni Eskeba11PyapaimonangDios kang Pablo yangmadaig

na kaburungburungan na wa pay otaw na yikitasang maynaan. 12 Kay maski yang panyo gaid awmaski sapot yang opotiin naan, kayan dyara nilanadto sang yamasakit, yagakadyaw silan aw logwayang mangkaraat sang kanilan lawas.

13 Aon manga Judio na yagapanawpanaw nayitigi manabang sang manga otaw na lyarasakan

nang mangkaraat. Yitigi silan mingaran sangaran ni Jesus antak makapagparogwa garo sangmangkaraat, laong nilan, “Panaw adoon, ikaw namangkaraat, kay si Jesus na gyogogod ni Pablo,yaan yang yagapapanaw kanmo adoon.” 14 Yangpitong ka otaw na manga anak ni Eskeba nalabaw na magampoway nang manga Judio yangyagalaong saan. 15 Awgaid yiibak silan nangmangkaraat, laong, “Yatigam ako kang Jesus,yatigam ako arag kang Pablo. Awgaid sini kamo?”16 Kayan pyoti silan nang otaw na lyarasakannang mangkaraat aw bontogan silan sang lopa.Kariko nilan pitong ka otaw dyadaug nang otawna lyarasakan nangmangkaraat. Yadaragan silanna lobas sikun disang baray, madaig yang kanilanpari. 17 Adoon, pagdungug nang manga otawna yagauya ag Epeso, Judio aw buku nang Judio,bain saan, malluk silan laban. Wakaw yagataodsilan sang Ginoo na si Jesus. 18 Yang mangaotaw na syomarig da kang Jesus yagalaong asangatobangan nang arag silan tomotoo bain sangorasyon nilan na yayawan da nilan. 19 Maskiyang manga otaw na salamangkiro na yagagamitsang katigaman na pagbaya ni Satanas, aragsyomarig da kang Jesu Kristo, kayan wa da silanmangagad kang Satanas. Wakaw titipon nilanyang kasangkapan na gyagamit nilan sang kani-lan pagsalamangka aw yang manga libro nilanbain sang orasyon kayan syonog asang atobangannang kariko nang manga otaw. Bibilang nilan,karimaan na mararan yang kantidad nang karikonang kasangkapan aw manga libro. 20 Kayanyapagguna na yang pagindo bain sang Ginoo nasi Jesus yakarimpud sang banwa, aw pagkadaigyang manga tomotoo.

Yang Kasamok Adto Epeso21 Pagkatapos saan, pagindoon si Pablo nang

Balaan na Espirito na omona yaan komadto sangprobinsiya nang Masedonia aw Akaya na di pamakadto Jerusalem. Kayan yaglaong yaan nakinaanglan arag makadto yaan sang syodad naRoma. 22 Awgaid pyapagona naan yang kanaankatabang na dowang ka otaw, si Timoteo aw siErasto. Si Pablo aadto pa sang probinsiya nangAsia na yakasakop sang Epeso.

23 Kaba si Pablo ag Epeso, aon dakora nakasamok disaan kay yang manga otaw waygosto na motoo kang Jesus. 24 Maynini yang

Apostol 19:25 200 Apostol 20:4-5kyakaponowan naan na kasamok, aon otaw dis-aan na pyagangaranan ni Demetrio na gimatiga-man na panday sang parata. Madaig yang mag-gawbukay naan na pyapagimo naan sang ma-mayantuk na larawan nang templo nang kanilandiosa na si Diana. Dakora yang yamasapi nilansaan. 25 Kayan pyapagtipon ni Demetrio yangyanaggawbuk kanaan aw yang kariko nang aragsilan panday aw paglaong yaan kanilan, laong,“Kay manga kainagadan ko na manga panday,yatigam kita kariko na yang kanatu gawbuk yangyakakamang sang sapi na yakadyaw sang kanatukabutang. 26 Yikita arag kita aw yudungug namadaig yang yotoo sang pyagalaong ni Pabloasang syodad na Epeso aw agput tibook probin-siya nang Asia. Madaig da yang pyapasowayni Pablo kay yagalaong si Pablo na buku nangtinuud namanga dios yang kanatu imo namangalarawan kay imo gaid nang otaw. 27 Aw maynini,maat da yang kanatu akainangan. Buku gaidnini yang maat, awgaid yaning manga imo ta namanga larawan arag waday kabos. Maski yangtemplo nang kanatu labaw na diosa na si Diana dida ataodon. Aw di natu sagdaun si Pablo, dagawamawara yang dungug ni Diana, wa day misimbakang Diana na sisimba nang kariko nang otawag Asia aw asang karowagan nang donya.” Yaanyang pyagalaong ni Demetrio.

28 Pagdungug nilan sining pyagalaong niDemetrio, madaman silan laban kang Pablo,gyagagaan nilan yang paglaong, laong, “Maturussi Diana ani Epeso, yaan yang labaw.” 29 Wakawkariko nang otaw disang syodad yamasamok.Kayan dyakup nilan si Gayo aw si Aristarkona taga Masedonia na yamagad kang Pablo,aw panaggoyoda nilan adto sang pagtitiponandisang syodad. 30 Si Pablo gosto garo aragna makadto sang pyagakatiponan nang mangaotaw, awgaid wa yaan apakadtowa nang mangatomotoo. 31Aonmanga amigo ni Pablo na mangapangoro nang probinsiya na yagasogo sangotaw adto kanaan na yagalaong kanaan antakyaan di komadto sang pyagakatiponan nangmanga otaw. 32 Yang madaig na manga otaw nayanagkatipon wa akatigam daw nanang imoon.Aon manga otaw na tobok yang pyagalaongna yokowaaw, yang kadaygan arag tobok yangpyagalaong na yokowaaw, kay madaig yangwa akatigam daw nanga yanagkatipon silandisaan. 33 Aon yagadumdum na si Alejandroyang kyakaingutingutan nilan, kay yaan yang

pyapagindug nang manga Judio antak magsoritasang atobangan nang manga otaw. Titigi naanpakatingunun yang manga otaw, kay gosto naanna imibak kanilan, 34 awgaid pagkilara nilan nayaan Judio, magdungan silan komowaaw nangagput dowang ka oras, laong, “Maturus si Dianaani Epeso, yaan yang labaw.”

35 Awgaid nang yatingun da yang manga otawna pyapakatingun nang sekretaryo nang syodad,maglaong yaan kanilan, “Kamo na kanak mangakadadaygan na taga Epeso, kariko nang otawyatigam na kita gaid yang yagabantay sang tem-plo nang kanatu pyagataod na diosa na si Dianaaw yang bato na larawan ni Diana na yamallogsikun aglangit nangaon. 36 Way makapaglaongna yaan kagaro, wakaw matingun kita, di kitaamasasaw. 37Yangmanga otaw na dyadaramayo,way tyatakaw nilan disang kanatu templo awwa magaodyat sang kanatu diosa. 38 Aw aonsombong ni Demetrio aw yang kanaan kaina-gadan, dato silan magsombong sang okmanan,aon owis na magabista saan. Yaan yang osom-bongan nilan. 39Aw aon kadaygan na gosto mayopagosip, kami gaid yang magaokom bain saan awmanagkatipon da oman kami asang munisipyo.40Kay aw abay kamo magimo sang kasamok, dawyang kanatu manga pangoro maglaong na ma-pagtanam kita sang goberno, kayan pyarisudankita nang kanatu pangoro. Di kita makabaribadsang kanatu manga pangoro kay way tinuud nakyakaponowan nining kasamok.” 41 Pagkataposnaan maglaong saan kanilan, paoriin naan silan.

20Yakadto si Pablo Masedonia aw ag Akaya

1 Pagkawara nang kasamok, papagtiponon niPablo yang manga tomotoo aw dasiga naan silan.Kayan pyanawan naan silan kay makadto yaanMasedonia. 2 Nang yakarimpud da yaan ko-madto sang manga syodad disaan na yagadasigsang manga tomotoo pinaagi sang pagindo naankanilan, komadto yaan Gresia na sakop nangprobinsiya nang Akaya. 3 Yagauya yaan dis-aan nang torong boran, kayan yagdumdumyaan na masakay sang barko padurug adto sangprobinsiya nang Siria, kayan dyungug naan nayang manga Judio na wa otoo kang Jesus gostona magapatay kanaan. Wakaw yakaungud dayaan na magapanaw na amagi adto Masedo-nia. 4-5 Pagdatung nami kariko asang syodad na

Apostol 20:6 201 Apostol 20:27Pilipos, magona yang kanami manga inagad nayasakay nang barko, kaymagatagad silan kanamiag Troas. Silan si Sopater Piro na taga Berea, awsi Aristarko aw si Segundo na taga Tesalonika, awsi Gayo na taga Derbe, aw si Timoteo, aw si Titikoaw si Tropimo na taga Asia. 6 Pagkatapos nangpista sang paan na way patobo, somakay kamiarag sang barko. Limang allaw kayan dyomatungkami adto sang kanami inagad ag Troas. Sang kasimana nami disaan.

Yang Kataposan na Pagkadto ni Pablo Troas7 PagkaDominggo, nang mona na allaw nang

simana, managkatipon kami aw yang karikonang manga tomotoo kay makaan sang paan napanamput sang kamatayun ni Jesu Kristo. Yabaysi Pablo magindo asta nang tunga nang gabi,kay mapanaw da yaan pagkamasurum. 8 Yangpyagakatiponan nami yang apit taas na sobaynang baray. Madaig na ilawan disaan. 9 Aonbagong otaw na pyagangaranan ni Eutiko nayagaingkod asang bintana. Awgaid nang yadogayda si Pablo magbabarawun, yatodtod da si Eu-tiko kayan yamugtuk matorog, wakaw yamallogagdarum, kayan yamatay kay makagwas yangbaray na pyagakatiponan nami, torong angka.Kayan pyoti nilan yaan. 10 Kayan yomanaogarag si Pablo aw potiya naan yang bagong otawna yamatay aw sagopowa naan, laong naan,“Ayaw kamomagkaundug kay boi da yaan oman.”11 Kayan yomagad silan kang Pablo magbarikagtaas na makaan silan sang paan na panamputsang pagkamatay ni Jesus. Pagkatapos saan,komaan silan sang kanun aw abay pagbarawasta yaallaw, kayan pyanawan silan ni Pablo.12 Yanaguma silan na yagadara kang Eutiko adtosang kanaan baray, kay boi yaan.

Yang Panawni Pablo Sikun agTroas PadurugAdtoMileto

13 Kayan syomakay kami sang barko padurugadto sang syodad nang Ason. Awgaid si Pablo,yagaid yaan magpanaw, yagalaong yaan na ma-gatagad kami kanaan ag Ason. 14 Pagkita namikanaan ag Ason pasakayun nami yaan kayankyomadto kami kariko sang syodad nang Miti-lene. 15-16 Ninyang sapit na allaw, yoman kamisomakay nang barko, kayan lyomabay kami sangporo na Kio. Nang sapit na allaw yodoong kamisang poro na Samo. Kayan nang sapit oman naallaw yadatung kami sang barrio na Mileto, kaydi kami modoong ag Epeso, kay gosto ni Pablo

di madogay adto sang probinsiya nang Asia kaygosto naan na aw maimo dato yaan Jerusalemnang allaw nang pista nang manga Judio na pya-gangaranan nang Pentekostes.

Yang Papagbaraw ni Pablo sang MangaMatikadung nang Manga Tomotoo ag Epeso

17 Kayan yagsogo si Pablo sang sangka otawpagpakadto Epeso sikun ag Mileto antak kan-gayun yang manga pangoro na tomatagap sangmanga tomotoo ag Epeso. 18 Pagdatung nangmanga pangoro na pyapatawag naan, paglaon-gon naan, “Kamo, yatigam kamo sang karikonang yiimo ko kaba iyan ako inagad mayo asangprobinsiya nang Asia pagpono sang mona ko napagdatung, 19 daw yoonnono ko yang pagpan-gagad abay sang manga sogo nang Ginoo, nawara ako magaparabaw kamayo. Ipan ak maka-pagdaraw tungud sang arag kami Judio na waotoo. Yatigam kamo arag na yabay akomangagadsang manga sogo nang Ginoo maski laban akkyakarisudan tungud sang maat na imo kanaknang arag kami Judio, na gosto ako apatayun.20 Yatigam kamo na way tyatago ko na pagindona madyaw kamayo nang pagindo ko kamayonang timpo nang kanatu panagkatipon aw asangkamayomanga baray. 21Yatigam kamo na dyada-dayaw ko arag paglaong sang arag kami Judioaw buku nang Judio na kinaanglan di da silanmagaimo sang sara, kayan mangagad da sangpagbuut nang Dios aw sarig sang Ginoo ta nasi Jesu Kristo. 22 Kayan adoon makadto ra akoJerusalem, kay yaan yang pyapaimo kanak nangBalaan na Espirito. Wa ak akatigam daw nanangakainangan ko adto. 23Awgaid asang kariko nangsyodad na kyakadtowan ko pyapakatigam kanaknang Balaan na Espirito na ipirisoon ako nilan awlasaya ako. 24 Awgaid ako, yang kanak kinaboiwa ko ibilanga na importante kanak. Yang kanakdyudumdum yang gosto ko na ataposon yangpyagasogo ni Ginoo Jesus kanak na magabatoksang madyaw na batok bain sang pagkarugunnang Dios.

25 “Wakaw adoon yatigam ako na way isa ka-mayo na mikita kanak oman, kariko mayo nakyakadtowan ko na yagagogod kamayo bain sangpagari nang Dios disang donya. 26Wakaw dyada-dayawkopaglaongkamayonadimayo akoususu-run aw aon digkamayo di motoo kayan sinilotannang Dios, 27 kay way tyatago ko na madyaw nawa ko pagalaongan kamayo kariko na gosto nang

Apostol 20:28 202 Apostol 21:13Dios na apakatigam. 28 Wakaw isaisa kamayo namanga pangoro na tomatagap sangmanga tomo-too panagkido kamo sang kamayo pagtoo sangDios. Arag pagdadayaw pagtagap sang karikonang otaw na syasarig kamayo nang Balaan naEspirito. Pagkido kamo arag pagindo kanilan kaysilan yang manga otaw nang Dios na bibili naannang dogo nang kanaan Anak. 29Kay yatigam akona aon madatung na magaindo kamayo nang ka-garo aw mariyos da ako. Mayn silan nang mangayaras na mananap na madatung antak magpataysang manga ayup na tyatagapan, kay gosto nilanawaraunyangpagtoonangmangaotawnayaatagkamayo na pagaindoon. 30 Yatigam ako na aonallaw na madatung na aon arag digkamayo mag-aindo sang kagaro, magapatoo silan sang mangaotaw sang kanilan kagaro antak maimo kanilaninindo. 31 Wakaw pakatagap kamo. Butangansang ginawa mayo yang imo ko kaba iyan akoinagad mayo nang torong ka toig, na wa akmagatangku nang pagindo kamayo kariko, gabiallaw. Yagapakadaraw ako arag tungud sangpagkarugun ko kamayo.

32 “Wakaw pyangayo ko sang Dios antak kamotagapan naan. Yang kanaan sorit na yamaru-gun kanatu yang makadigun sang kanatu pag-too aw yaan yang akaponowan nang kanaanpagpanalangin sang kariko nang kanaan mangaotaw. 33 Nangaon nang iyan ako inagad mayo,wa ak mangayo kamayo nang sapi aw damit.34 Yatigam kamo na yagagawbuk ako antak akoaw yang kanak manga inagad makakamang sangyakaukud kanami. 35Yaan yang yabay ko kamayopaglaong, na madyaw yang magagawbuk, antakkita makatabang sang yamaukud, kay yakaun-gud ako sang pyagalaong ni Ginoo Jesus, laong,‘Madyaw yang amatag madyaw pa sang yatagankay laban panalanginan kita nang Dios aw matagkita labaw pa sang yatagan.’ ”

36 Pagkatapos ni Pablo magsorit, lomood silankariko kayan yagampo yaan. 37 Yagadaraw silankariko, gyugugul nilan si Pablo aw aruki nilan,38 kay yamauruk silan. Yang kyakauruk nilanlaban yang yagalaong yaan na di da silan mikitakanaan oman. Kayan yatud yaan nilan adto sangbarko na asakayan naan.

21Yakadto si Pablo Jerusalem

1 Pagsakay nami aw si Pablo sang barko, nangyomanaw da kami kanilan, mapakatorid kami

adto sang poro na pyagangaranan nang Kos.Ninyang sapit na allaw aadto kami sang poro naRodas. Kayan nang sapit oman na allaw aadtokami sang barrio na Patara. 2 Aon disaan barkonamakadto Penisia, kayan syomakay kami. 3Aonpyangkita nami, yang poro na pyagangaranannang Sipre lyarabayan nami apit kawara nami.Kayan yapakatorid kami adto sang probinsiyanang Siria, kay yodoong kami sang syodad naTiro, kay asaan awasa yang loran nang barko.4 Yagatotol kami sang manga tomotoo, kayanyaguya kami agkanilan nang pitong allaw. Yangmanga tomotoo pyapakatigam nang Balaan naEspirito na si Pablo magatigkul sang karisud agJerusalem, wakaw yagalaong silan na di da yaanapakadtoon. 5-6Awgaid pagkatapos namimaguyadisaan surud nang pilang allaw, manaros kamiabay adto sang akadtowan nami. Kariko nangmanga tomotoo asta yang kanilan manga asawaaw yang kanilan manga anak yamatud kanamiadto logwa nang syodad, aw asta adto sang bay-bayun. Kayan lyomood kami asang baybayun awpagampo sang Dios. Pagkatapos nami magampo,yomori da silan agkanilan kayan syomakay kamisang barko.

7 Kayan dyomatung kami ag Tolemaida sikunag Tiro. Sang gabi nami disaan na yagabisita sangmanga otaw na yotoo kang Jesus. 8Ninyang sapitna allaw yakadto kami sang syodad na Sesarea.Aadto kami sang baray ni Pelipe na isa sangpitong kawtaw na pipili nangaon ag Jerusalemna matabang sang manga apostol. Arag yaanyagabatok bain kang Jesus adto sangmanga otaw.9 Yang opat na manga anak ni Pelipe, mangadaraga na propeta, pyapakatigam nang Dios sangpagalaong naan antak nilan paglaong adto sangmanga otaw. 10 Paguya nami adto nang pilangallaw, komadto kanami yang propeta na pyagan-garanan ni Agabo na sikun ag Judea. 11 Yodorodyaan kanami kayan kyamang naan yang sintoronni Pablo aw bakosa naan yang kanaan tyoonanmanga siki aw manga buktun aw paglaong, “Yaniyang pyagalaong nang Balaan na Espirito nayang tagtomon sini na sintoron abakoson nangmanga Judio ag Jerusalemmaynang kanak siki awbuktun na byabakos. Osombong arag yaan adtosang buku nang Judio.” 12 Pagdungug nami awyang kariko nang manga otaw disaan, paglaon-gon nami si Pablo antak di da yaan komadtoJerusalem. 13 Kayan yimibak si Pablo, laong,

Apostol 21:14 203 Apostol 21:32“Nanga dyadarawan mayo ako? Ayaw mayo akopagkuduga, kay andam ako pagpabakos, maskiapatayun ako nilan ag Jerusalem tungud sangkanak pagtoo kang Ginoo Jesus.” 14 Wa da kamimagasorit pagkatigam nami na di yaan akatagu-nan. Awgaid yagalaong kami, “Amatoman yanggosto nang Dios na amapagguna.”

15 Kayan yangiyus kami sang kanami mangadara aw singadto kami Jerusalem. 16 Aon mangatomotoo ag Sesarea na yamagad kanami agJerusalem. Dyadara kami nilan adto sang barayni Manason na taga Sipre na dogay da na yotookang Jesus. Asaan kami magauya.

Yapagkita si Pablo kang Santiago17 Yang manga tomotoo ag Jerusalem

yanaguma pagdatung nami aw si Pablo.18 Ninyang sapit na allaw yamagad si Pablokanami, mapagkita kang Santiago aw sang karikonangmangamatikadungnangmanga tomotoo agJerusalem. 19Pagkatapos nami mapakita kanilan,saysayun ni Pablo yang kariko nang pyapaimokanaan nang Dios sang kanaan panaw nayagagogodanun bain kang Jesus adto sang bukunang Judio. 20 Pagdungug nilan saan, bantogonnilan yang Dios. Awgaid laong nilan kang Pablo,“Yatigam kaw, kay lomon, na aon day pilangmararan na manga Judio adoon yang tyomoora kang Jesus, kariko nilan yabay pa mamakotmangagad sang balaod ni Moises. 21 Awgaidyudungug silan namaat yang pyagaindomo sangmanga Judio na yagauya adto sang banwa nangbuku nang manga Judio, kay dyudungug nilan nawa mo silan papangagada sang balaod ni Moises,kaywamo apatopowan kono yang kanilanmangaanak, wa mo arag silan apasonoda sang kanatubatasan. 22 Wakaw maynini yang inangun ta,kay laban sa mudungug silan bain sang kanmopagdatung ani, kayan yanagkatipon silan awpagkabaraw daw nanang inangun kanmo. 23 Awmaimo, yani yang imoonmo antak silanmatigamna buku nang matungtung yang dyudungugnilan. Adoon aon opat na ka otaw ani na aon saadsang Dios. 24Agadi silan adto sang templo, imowamayo yang dadaan na batasan ta na manga Judiona asang balaod ni Moises. Ikaw yang magagastokanilan. Kayan makapagboro da silan sangkanilan oro aw matapos da yang pitong allawkay amatoman da disaan yang saad nilan. Imowayani antak yangmanga otaw kimita na buku nangmatungtung yang dyudungug nilan na wa kaw

mangagad sang balaod ni Moises. 25Awgaid yangbuku nang Judio na yotoo arag kang Jesus, wanami silan papangagada sang kanatu balaod naJudio, kay syosolat nami yang kanami mangasogo kanilan na di silan makaan sang pagkaanna panawagtawag sang diosdios, di silan makaansang dogo, di silan aragmakaan sangmanga ayupna yamatigul kayan yamatay, aw kinaanglan nayang kanilanmanga kausgan di imipid sang bukunang kanilan asawa, aw yang kanilan kawbayandili mapagipid sang buku nang kanilan bana.”Yaan yang pyagalaong nang Santiago kang Pablo.26Kayanpyagagadni Pablo ninyang sapit na allawadto sang templo yang opat na ka otaw na aonsaad sang Dios, magatoman silan sang batasannang Judio. Yapakita si Pablo sang magampowaydisang templo na magalaong kanaan bain sangallaw na kataposan nang saad nilan, kay disaanmakaimo da silan matag sang kanilan pagatagsang Dios.

Dyadakup Nilan si Pablo Agsurud nang Templo27 Awgaid nang agput da matapos yang pitong

allaw na togon nilan, yang manga Judio na sikunag Asia yikita kang Pablo agsurud nang templo.Kayan kyombinyo nilan yang madaig na mangaotaw antak arag madaman kang Pablo. Kayandisaan pyoti si Pablo nang manga Judio na sikunag Asia, 28 aw gagai nilan yang paglaong sangarag silan sompaw ni Israel, laong, “Adi kamona manga karomonan nami, tabangi kami, kayyani yang Judio na yagaindo nang maat sangkariko nang otaw bain kanatu na arag Judio,aw bain sang balaod ni Moises, aw bain sangkanatu templo. Aon pay isa, yagadara yaan sangbuku nang Judio antak karipaan yaning balaanna templo nang Dios.” 29 Yaan yang pyagalaongnilan kay yamaona kitaun nilan si Pablo aw siTropimo na taga Epeso na yagaagad asang syodadna Jerusalem, wakaw yagadumdum silan na aragpyagaagad ni Pablo si Tropimo adto sang templo,toyo buku nang matungtung yaan. 30 Pagdungugnang manga Judio ag Jerusalem sang pyagalaongnilan, madaman silan kariko. Yadaragan silanpadurug adto sang templo, kayan pyoti nilan siPablo awgoyodanilan yaan adto logwanang tem-plo. Kayan tyakup yang templo. 31 Gosto nilanna panagpatayun yaan, awgaid dyudungug nangpangoro nang manga sondaro na yamasamokyang kariko nang otaw ag Jerusalem. 32 Wakawkyakamang naan yang manga kapitan aw yang

Apostol 21:33 204 Apostol 22:15kanilan manga sondaro aw daragan silan adtosang manga otaw. Pagkita nang manga otawsang manga sondaro aw yang kanilan pangoro,magtangku silan pagbonal kang Pablo. 33 Kayandyakup si Pablo nang pangoro nang manga son-daro aw pabakosan naan yaan nang dowang bookna kadina. Kayan yagosip yang pangoro nangmanga sondaro sang manga otaw daw sini yangaran naan na otaw aw daw nanang yamaimonaan. 34Gyagagaan nilan yang pagibak, yanagka-toboktobok yang pyagalaong nilan na yimibak.Wakawwamakadarag yang pangoro nangmangasondaro daw nanang pyagalaong nilan kay labanmataro. Kayan dyara naan si Pablo adto sangkampo nang manga sondaro. 35 Pagdatung nilandisang agdan ungatun nang manga sondaro siPablo agtaas kay bay panagigoton nang mangaotawna laban yamadaman, 36kay yangmadaig namanga otaw na yigiyod yagalaong, na gyagagaanyang paglaong, “Apatayun ta yaan adoon.”

Yang Pyagalaong ni Pablo bain Kanaan37 Nang bay lasak si Pablo sang kampo, ya-

galaong yaan sang pangoro nangmanga sondaro,“Aon gosto ko paglaong kanmo.” Toyo yamabu-rungburung yang pangoro nang manga sondarodaw nanga yatigam yaan magsorit sang soritnang Griego. Wakaw yagalaong yaan kang Pablo,38“Dumdumko ikawyang taga Egipto na yagaimosang kasamok nangaon, na pangoro nang opat namararan na mangkaisug na manga otaw na yam-agad kanaan adto sang banwa na way maguya.”39 Yimibak si Pablo, laong, “Buku ko, kay Judioako na taga Tarso, yang dakora na syodad nasakop nang Silisia. Aon gosto ko paglaong sinina manga otaw.” 40 Kayan pyapagsorit si Pablonang pangoro nangmanga sondaro, aw pagindugsi Pablo asang agdan, kayan pyakatingun naanyang manga otaw, aw pagsorit yaan nang Hebreona sorit nang Judio.

221Yagalaong si Pablo sang manga Judio, “Kamo

namangamangkatadung aw karikomayo na aragJudio, gosto ko na maningug kamo sang iibak kokamayo.” 2 Pagdungug nilan na yagasorit yaannang kanilan sorit na Hebreo, mapakatinguntin-gun silan. Kayan yagpadayon si Pablo magsorit,laong, 3 “Ako Judio na yamawtaw ag Tarso nasakop nang Silisia. Awgaid aani ako otorin sangsyodad na Jerusalem. Si Gamaliel yang kanak

magindowayna yagaindo kanak sang kariko nangbalaod nang kanatu kamonaan na Judio. Gostoko laban na mangagad sang Dios, mayn mayokariko ani. 4 Wakaw pyaparisudan ko aw patayako yang manga otaw na yotoo kang Jesus. Usugbobay dyadakup ko aw pirisowa ko silan kariko.5 Yang labaw na magampoway aw yang karikonang kanatu pangoro yatigam sang yiimo ko.Yatigam silan na matungtung yang pyagalaongko, kay silan yang kyakamangan ko sang mangasolat na adaraun ko adto sang arag kita mangaJudio ag Damasko antak komadakup yangmangatomotoo kang Jesus adto, kay gosto kona adaraunsilan ani Jerusalem kay dini ko silan silotan.”

Syasaysay ni Pablo yang Pagtoo Naan kang JesuKristo

(Apostol 9:1-19; 26:12-18)6 “Awgaid nang pagkaalasdosi, kaba yangin-

daran ako na masaid da ag Damasko, sakadyapyallagan akonang allag na sikun aglangit. 7Kayanyatowad ako sang lopa, aw dungug ako sangtingug na yagalaong, ‘Saulo, Saulo, nanga pya-parisudan mo ako?’ 8 Kayan yaglaong ako, ‘Sinikaw, kay Ginoo?’ Laong naan kanak, ‘Ako siJesus na taga Nasaret. Maynang ako yang pya-parisudan mo, kay pyaparisudan mo yang yotookanak.’ Yaan yang pyagalaong kanak ni Jesus.9Yang kanak manga inagad yikita sang allag toyowa silan udungug sang tingug na yapagbarawkanak. 10 Kayan yaglaong ako, ‘Nanang inangunko, kay Ginoo?’ Laong naan kanak, ‘Pagbangonaw kadto ra Damasko, kay pagalaongon kaw adtosang kariko nang apaimo ko kanmo.’ 11 Toyo wada ak ikita, kay mangitngit da yang kanak pag-tanaw tungud sang kaallag na yakasilaw kanak.Gyagad da gaid ako nang kanak manga inagadasta dyomatung kami ag Damasko.

12 “Aon Judio ag Damasko na pyagangarananni Ananias. Yang balaod ni Moises yang pyan-gagdan naan sang pagsimba sang Dios. Wakawkariko nang arag kita Judio ag Damasko yagataodkanaan. 13 Kayan dyomatung agkanak si Ananiasaw pagindug asang said ko, aw paglaong kanak,‘Kay Saulo, lomon ko, mikita da kaw.’ Kayankimita da ako oman, disaan kikita ko si Ananias.14 Laong naan kanak, ‘Yang Dios na kanarigannang kanatu kamonaan, yagapili kanmo antakkaw matigam sang kanaan gosto na apatoman,ikaw arag pipili naan antak kimita aw antak du-mungug sang kanaan matarong na Anak na si Je-sus, 15 kay ikaw yangmagapakatigam sang kariko

Apostol 22:16 205 Apostol 23:6nang otaw bain sang kikita mo aw bain sangdyudungug mo. 16 Adoon wa day kikinaanglanna atagadan pamo. Indug da aw pagpabawtismo.Apasayloon kaw sang sara mo aw yaan yang ka-nariganmo si Jesu Kristo.’ Yaan yang pyagalaongni Ananias kanak.”

Syosogo si Pablo Antak Magindo sang Buku nangJudio

17 Yabay maglaong si Pablo, “Pagbarik ko aniJerusalem, kaba yagaampo ako asang templomayn ak nang yagatagaynup na aon pyapakitakanak nang Dios, 18 kay kikita ko si Jesus nayagalaong kanak, ‘Pakallug, panawani Jerusalem,kay yang manga Judio ani di motoo sang pya-galaong mo bain kanak.’ 19 Awgaid laong kokanaan, ‘Dumdum ko motoo silan kanak, kayGinoo, kay yatigam silan na ako nangaon yangyagabonal aw pagpiriso sang manga otaw nayotoo kanmo asang kariko nang kanami pagti-tiponan. 20 Yatigam arag silan na yagauma akona yagatanaw sang pagpatay nilan kang Estebanna yagagogod bain kanmo nangaon, kay ako yangyagabantay sang manga dagom nang yagapataykanaan.’ Yaan yang pyagalaong ko kang Jesus.21 Kayan yaglaong yaan kanak, ‘Panaw da, kaysyosogo ko ikaw na magaindo sang buku nangJudio na aadto sang kaawatan.’ Yaan yang pya-galaong ni Jesus kanak,” laong ni Pablo sangmanga otaw.

22Yangmanga otaw yaningug sang pyagalaongni Pablo kanilan, awgaid paglaong ni Pablona makadto yaan sang buku nang mangaJudio, gagaan nilan yang paglaong, “Apatayunta yaan adoon, way asoy naan na otaw.”23 Pyagapakayabkayab nilan yang kanilan mangadagomawpanagtanog silanna yasabognang lopaagtaas, kay laban silan yamadaman kang Pablo.24 Kayan dyara nang pangoro nang sondaro siPablo agsurud nang kampo kay aparabut naanantak maglaong daw nanang dyadaman nangmanga otaw kanaan. 25 Awgaid nang yabakos danilan si Pablo na panagbonaran nilan, yagalaongyaan sang kapitan na yagaindug asang said naan,laong, “Yakasopak sang balaod na arabutunyang otaw na taga Roma aw wa pa akabista.”26 Pagdungug nang kapitan sang pyagalaong niPablo, komadto yaan sang pangoro nang mangasondaro aw paglaong, “Nanining yamaimo ta?Yaan na otaw taga Roma.” 27 Kayan kyomadtoyang pangoro nang manga sondaro kang Pablo

antak magosip, laong naan, “Paglaong dawtinuud kaw na taga Roma.” Laong ni Pablo,“Uu, taga Roma ako.” 28 Laong nang pangoronang sondaro kang Pablo, “Yakagaon kaw kanak,kay yamaimo ako taga Roma kay madaig na sapiyang byabayad ko saan.” Awgaid laong ni Pablo,“Way byabayad ko na sapi kay yamawtaw akodadaan taga Roma.” 29 Yang manga sondaro namarabut da garo kanaan, yapaawat da kanaan.Yang pangoro nang manga sondaro yamallukpagkatigamnaan na yang pyapagbakos naan tagaRoma.

Si Pablo na asang Atobangan nang Labaw naMagampoway aw Pangoro nang Manga Judio

30 Ninyang sapit na allaw, yobadan nang pan-goro nang manga sondaro si Pablo sang bakoskanaan. Toyo gosto naan na abayun pa naansosiin yang tinuud na kyakaponowan na syosom-bong yaan nang manga Judio. Wakaw pya-pagtipon naan yang manga pangoro na maga-mpoway aw yang kadaygan na manga pangoronang manga Judio kayan pyatawag naan si Pabloaw papagsorita naan asang atobangan nilan.

231 Kayan tyanaw ni Pablo yang manga pan-

goro nang manga Judio aw paglaong, “Mangakaromonan, dogay da ako na yabay mamakotsang paagi na dyudumdum ko na makaontolsang Dios, wakaw wa ak akalluk ani sang ato-bangan mayo.” 2 Awgaid si Ananias na labawnamagampoway yagasogo sang yagaindug asangsaid ni Pablo pagsampak kang Pablo asang baba.3 Laong ni Pablo sang labaw na magampoway,“Asampakun kaw arag nang Dios, ikaw na ya-gaway magpatoo na diosnon sari buku. Gostomo na magaokom kanak pinasobay sang balaod,awgaid sopak sang balaod yang pagpasampakmo kanak.” 4 Yang manga otaw asang said niPablo yagalaong kanaan, “Nanga yagadogadogakaw sang labaw na magampoway sang Dios?”5 Yimibak si Pablo, laong, “Manga karomonan,wa ak akatigam na yaan kadi yang labaw namagampoway. Aw kimilara pa ak kanaan, di akmagalaong nang maynaan, kay aon syosolat nayagalaong, ‘Ayaw maglaong nang maat bain sangkamayo pangoro.’ ”

6 Kayan yakaungud si Pablo na aon disaanmanga Saduseo aw aon arag manga Pariseo.Wakaw lilibog naan silan, gyagagaan naan yang

Apostol 23:7 206 Apostol 23:27paglaong, “Manga karomonan ko na manga pan-goro, ako Pariseo, arag Pariseo yang kanak ka-monaan. Wakaw yotoo ako na yang patay mag-aboi oman. Yaan yang kyakaponowan nangpapagkontara mayo kanak.” 7 Yaan yang pa-gagis nang manga Pariseo aw manga Saduseo,kay wa da magaonawa yang kanilan dumdum,8 kay yang manga Saduseo yagalaong na wayotaw na yagaboi oman, arag pyagalaong nilanna way manga sogwanun na tagalangit aw waymaski nana na di pagkitaun. Awgaid yang mangaPariseo yotoo saan kariko na wa otoowi nangmanga Saduseo. 9 Wakaw laban yamataro yangmanga Saduseo aw yang manga Pariseo. Aonmanga Pariseo na yagaindo bain sang balaod nayimindug na yadapit kang Pablo, laong, “Waykyakatigaman nami na sara nini na otaw, kaybuku nang maat maski aon tagalangit na yapag-baraw kanaan aw maski nana na di pagkitaun.”

10 Kayan nang bay managtanam yang mangaPariseo aw manga Saduseo, yamaundug yangpangoro nang manga sondaro kay yamalluk yaandaw panagigoton nilan si Pablo. Wakaw yagasogoyaan sang manga sondaro antak agawun si Pablosang manga otaw aw daraa adto sang kanilankampo.

11 Ninyan na gabi yapakita kang Pablo yangGinoo na si Jesus aw paglaong kanaan, “Ayawmagkalluk, kay adadyawun mo ako pakatigamarag agRoma,maynang yiimomoani Jerusalem.”

Pyagabaatan na Apatayun si Pablo12-13 Ninyang sapit na allaw, aon sobra nang

kapatan na ka otaw na manga Judio na yanagk-abaraw daw onnoon nilan pagpatay kang Pablo.Yagasipagsaad silan na di silan makaan awdi iminum kinaba di nilan matay si Pablo.14 Kayan kyomadto silan na mapagbaraw sangmanga pangoro na magampoway aw sang mangamatikadung na Judio bain sang saad nilan nadi silan makaan kinaba di nilan matay si Pablo.15 Laong nilan, “Wakaw kamo aw kariko mayo nakanami pangoro, paglaonga mayo yang pangoronang manga sondaro antak daraun si Pablo anisang kamayo pagtitiponan, aw gawaya paglaongana aon pay pagaosip mayo kanaan. Kayan mag-abangan kami, kay apatayun nami yaan kabamaawat pa yaan kamayo.” Yaan yang pyagalaongnang kapatan na ka otaw sang manga pangoronilan.

16 Awgaid yang anakun ni Pablo, yang anaknang lomon naan na bobay yaningug sangbyabaat nang manga otaw na magabangan kangPablo. Wakaw yakadto yaan sang kampo nangmanga sondaro awpagbatok kang Pablo. 17Kayantyawag ni Pablo yang kapitan aw paglaonga naan,“Daraa doon yaning bagong otaw adto sang pan-goro mayo kay aon pagalaong naan.” 18 Kayandyara yaan nang kapitan adto sang kanilan pan-goro, laong nang kapitan, “Si Pablo na pirisoyagatawag kanak, kay pyapaagadan naan kanakyaning bagong otaw, kay yagalaong yaan na aonpagalaong kanmo.” 19Kayan pyoti nang pangoronang sondaro yang tollo nang bagong otaw awgagada naan, yapaawat silan sang kadaygan namanga otaw disaan, aw osipa naan yang bagongotaw daw nanang pagalaong kanaan. 20 Yimibakyang bagong otaw, laong, “Yang manga Judioyagabaat na kisurum pagalaongon kaw nilan an-tak mo padara si Pablo adto sang manga pangoronilan kay aon pa kono pagaosip nilan kanaan.21Toyo ayawmagpangagad kanilan, kay aon kap-atan na ka otaw yang yagabaat na magabangankanaan. Yagasipagsaad silan na di makaan awdi iminum kinaba di nilan matay si Pablo. An-dam silan kariko, yagaid dakman silan magtagadsang pagalaong mo.” 22 Kayan yaglaong kanaanyang pangoro nangmanga sondaro, laong, “Ayawmaglaong sangmaski sini na pyagalaongmo yaankanak.” Kayan pyaori naan yang bagong otaw.

Yaatud si Pablo adto kang Gobernador Pelik23 Kayan pyatawag nang pangoro nang manga

sondaro yang dowang ka kapitan agkanaan awpaglaonga naan, “Pagandam kamo nang dowanggatos na sondaro antak magad kang Pablo adtosang syodad na Sesarea, dowang gatos arag yangmagadara nang tuklu aw kapitowan yang man-agkabayo. Agaw da kamo manaw aw mangit-ngit da. 24 Pasakaya arag mayo si Pablo sangkabayo. Bantayi mayo yaan antak way mapag-guna kanaan matag madatung adto sang atudanmayo na si Gobernador Pelik.” 25 Kayan yagsolatyaan, laong nang solat na pyapadara naan,

26 “Gobernador Pelik na pyagataod nami naGobernador. Ako si Klaudio Lisias na pan-goro nang manga sondaro, yangomosta kanmo.27 Yaning otaw na dyadara nang kanak mangasondaro pyanagdakup nang manga Judio, kayapatayun garo nilan aw buku dyadatungan koaw yang kanak manga sondaro. Pagkatigam ko

Apostol 23:28 207 Apostol 24:16na yaan taga Roma, tabangan ko yaan antakdi patayun. 28 Awgaid gosto ko na akatigamandaw nanang kyakaponowan na syosombong yaannang manga Judio, wakaw dyadara ko yaan adtosang kanilan manga pangoro. 29 Kayan kyatiga-man ko na way sara naan na toman kaponowannang pagpatay kanaan aw pagpiriso kanaan,kay yang sombong nilan bain gaid sang kanilanmanga balaod. 30 Kayan aon yagalaong kanakna aon manga Judio na yagabaat na magabangankanaan kay apatayun nilan, wakaw pyaparabayko yaan padara agkanmo. Syosogo ko arag yangmanga otaw na yagasombong na digkanmo nilansombong si Pablo.” Yaan yang pyagalaong nangpangoro nang manga sondaro asang kanaan so-lat.

31 Kayan kyamang nang manga sondaro yangsolat aw daraa nilan si Pablo adto sang syo-dad na Antipatris, gabi yang pagdara nilan kangPablo kay yaan yang sogo kanilan nang pan-goro nang manga sondaro. 32 Ninyang sapit naallaw yomori yang manga sondaro ag Jerusalem,kay yang yanagkabayo gaid yang yanallos ma-gad kang Pablo. 33 Pagdatung nang yanagk-abayo ag Sesarea, atag nilan yang solat sanggobernador aw intirigowannilan kanaan si Pablo.34 Kayan byasa nang gobernador yang solat awosipa naan si Pablo daw wain yaan na banwasikun. Pagkatigam naan na sikun si Pablo agSilisia, 35maglaong yaan, “Aw domatung yang ya-pagkontara kanmo ibistaun ko ikaw.” Kayan pya-bantayan naan si Pablo sangmanga sondaro adtosang baray na paguya nangaon ni Ari Herodes.

24Syosombong si Pablo nangManga Judio kang Gob-

ernador Pelik1 Paglabay nang limang allaw, si Ananias

na labaw na magampoway aw yang mangamatikadung na manga pangoro nang mangaJudio aw yang abogado na pyagangaranan niTertulo yakadto Sesarea kayan syombong siPablo kang Gobernador Pelik. 2 Pagsurud niPablo na pyapatawag nilan, paglaong ni Tertuloparabay yang sombong nilan kontara kang Pablo,laong, “Gobernador Pelik na pyagataod nami,tungud sang kadyaw nang kanmo pagdomarakanami, madyaw yang kanami pagkabutang, kaydakora yang kyakaparinan nang kanatu banwana yagkadyawan da. 3 Kariko nini kyakatigamandisang tibook banwa nami, wakaw laban kami

yagauma. 4 Way gosto ko na amaangga kaw,wakaw pyangayo ko kanmo na paninggan monang dagawdagaw yaning pilang ka tingug napagalaong nami. 5 Kay kyakatagtagaan nami nayani na otawmaat yang imo, kay yagasamok yaansang arag kami Judio asang kariko nang banwa,kay yaan yang pangoro nangmanga otaw na yan-gagad sang pagindo nong otaw na taga Nasaret.6 Pyagatillipaan naan yang kanami templo agJerusalem kay pyaparasakan naan sang otaw nabuku nang Judio. Wakaw dyadakup nami yaan.Gosto nami garo na isilotan yaan kay yalapas sangkanami balaod 7 aw buku yaagaw yaan kanaminang pangoro nang manga sondaro. 8 Kayanpyakani naan kami kanmo antak paglaong namikanmo yang sara ni Pablo. Wakaw aani kami.Adoon, aw bistaun mo si Pablo akatigaman mona kariko nining sombong nami kontara kanaanmatungtung.” Yaan yang pyagalaong ni Tertulokang Gobernador Pelik. 9 Yang manga Judio nainagad ni Tertulo arag yagalaong na matungtungyang pyagalaong ni Tertulo.

Yimibak si Pablo sang Sombong nang KontaraNaan asang Atobangan ni Gobernador Pelik

10 Pyapaibak ni Gobernador Pelik si Pablo.Kayan yimibak si Pablo, laong, “Yatigam ako nadogay da kaw na yagagobernador sang kanamibanwa. Kay madyaw yang pagokom mo kanamiwakaw yagauma ako na imibak sang pyagalaongnilan bain kanak. 11 Akatigaman mo na bayasamporo aw dowa na allaw adoon na yakadtoako Jerusalem antak simimba sang Dios adtosang templo. 12 Arag mo akatigaman na wa akmapagagis, wa ak arag magasamok sang mangaotaw asang kanami templo, maski asang ka-daygan na pagtitiponan, aw maski wain asangkanami syodad, wa ak magaimo nang kasamok.13Way akapaglaong nilan kanmo na akatigamanmo na matungtung yang kanilan sombong kon-tara kanak. 14 Awgaid laban matungtung yangpyagalaong nilan na yangagad ako kang Jesus,kay yang paagi ko sang pagsimba sang Dios nakyakanarigan nang kanami kamonaan yaan yangpaagi na pyagaindo ni Jesus, na pyagalaong nilanbuku nang matungtung. Arag ak yangagad sangkariko nang kanami balaod awkariko nang syoso-lat nang manga propeta kadini. 15Yaning mangapangoro nami na manga Judio arag mayn koyotoona oboiinnangDios omanyangkarikonangotaw na yamatay, madyaw aw maat. 16 Wakaw

Apostol 24:17 208 Apostol 25:10yabay ak mapakatagap daw ak makasara, kaygosto ko na pollayon madyaw yang kanak dum-dum, na way kanak sara sang Dios aw way kanaksara sang maski sini na otaw.

17 “Dogay da wa ak ag Jerusalem, yakadto akona yamatud sang sapi adto sang arag kami Judiona yamaukud. Yakadto ak arag na yamatudsang kanak pagatag adto sang kanatu templo nasisimbaan nami sang Dios. 18 Asaan ako odorodinangmanga Judio na sikun ag Asia pagkatapos komagtoman sang batasan nami bain sang paglin-gat sang sara. Buku nang madaig yang mangainagad ko nang pagdakup nilan kanak. Wa akma-gasamok disaan sang maski sini. 19 Silan na sikunag Asia yang kinaanglan na makani na magasom-bong kontara kanak awguna aon akapaglaongnilan bain sining sombong nilan. 20 Awgaidwara ani silan, wakaw yang kanami manga pan-goro yangmagalaong daw aon akasombong nilanbain kanak na dyudungug nilan nang pagatobangko kanilan ag Jerusalem. 21 Toyo yaan gaidyang kyakatigaman ko na akapagsombong nilankontara kanak yang yagalaong ako, ‘Kyokontaramayo ako adoon kay yotoo ako na magaboi omanyang manga patay.’ ” Yaan yang pyagalaong niPablo sang gobernador.

22 Awgaid madaig yang kyakatigaman ni Gob-ernador Pelik bain sang pagindo ni Jesus. Wakawtyatangkuan naan yang pagbista kanilan awpaglaongyaan, “Okmanda ko kamoawdomatungda yang pangoro nang manga sondaro na siLisias.” 23 Kayan pyaglaong naan yang kapitanantak pabantayan naan si Pablo, toyo dili yaanilisudlisudun. Otogotan yang kanaan mangaamigo pagdara agkanaan sang yakaukud kanaan.

Si Pablo na Yagagogodanun sang Gobernador awsang Asawa nang Gobernador

24 Wa akadogay disaan yakaon si GobernadorPelik awyang kanaan asawana si Drusila na Judio,kayanpyatawagnaan si Pablo kaymaningug yaandaw nanang pagalaong ni Pablo bain sang pagtookang Jesu Kristo. 25 Paggogod ni Pablo bain sangmatarong na pagokom sang kariko nang otaw,aw yang pagtigkul antak di makaimo sang maat,aw bain sang allaw na isilotan nang Dios yangmanga otaw, malluk si Gobernador Pelik, kayanpyapanaw naan si Pablo sang atobangan naan awpaglaonga naan na apatawag naan oman yaan awaon sakat naan. 26 Awgaid gosto arag naan na

asubornowan yaan ni Pablo, wakaw yabay naanyaan pagtawagun na apapagbarawan naan.

27 Paglabay nang dowang ka toig, si PorsioPesto yang yaimo da gobernador na yakasallinkang Pelik. Toyo yabay pa pirisoon si Pablo kaywa yaan oboroyi ni Pelik nangwa pa yaan apanawantak yang manga Judio magtaod kang Pelik.

25Yang Pagbatok ni Pablo asang Atobangan ni Gob-

ernador Pesto1 Paglabay nang torong allaw dungan ya-

datung si Gobernador Pesto ag Sesarea, somakayaan adto Jerusalem. 2-3 Yang manga pangorona magampoway aw yang kadaygan na pan-goro nang manga Judio yagalaong kang Gober-nador Pesto bain kang Pablo, kayan lyugutannilan pangayoon sang gobernador na apadarasi Pablo ag Jerusalem. Pyagalaong nilan yaankay pyagabaatan nilan na abanganan yaan disangdaran aw pataya. 4 Yiibak silan ni GobernadorPesto na abantayan da gaid nilan si Pablo agSesarea. Laong naan, “Magabarik ak parabay agSesarea, 5 wakaw aw aon digkamayo na mangapangoro gosto amagad kanak, madyaw, kay datora mayo paglaong yang maski nana na sombongmayo bain kang Pablo.” Yaan yang pyagalaong niGobernador Pesto sang manga Judio.

6 Aon manga waro aw buku samporong allawni Gobernador Pesto ag Jerusalem kayan pa tyu-mugbungyaan ag Sesarea. Ninyang sapit na allawpyapatawag naan si Pablo, kay magaokom dayaan sang sombong bain kang Pablo. 7Pagdatungni Pablo panaglibotan yaan nang manga Judiona sikun ag Jerusalem. Madaig yang sombongnilan na maat bain kanaan, toyo ampan waypyagalaong nilan na akatigaman na matungtungyang sombong nilan. 8 Maynini yang pagibakni Pablo, laong, “Way kyakatigaman ko na sarako na sopak sang kanami balaod na Judio, awasta sang kanami templo, aw asta kang Ari Sesarag Roma, wa ak osopak.” 9 Awgaid gosto niGobernador Pesto na ataodon yaan nang mangaJudio, wakaw yagaosip yaan kang Pablo, laong,“Gosto mo ba na magabarik ag Jerusalem, kaydato ra ko okoman yang sombong nilan bainkanmo?” 10 Kayan yimibak si Pablo, laong, “Anila ako sang atobangan mo kay ikaw yang pipilinang ari ag Roma na aon katungud pagokom sangsombong bain kanak. Awgaid yang arag kamimanga Judio di makailabut kanak, kay yatigam

Apostol 25:11 209 Apostol 26:6kaw na way sara ko kanilan. 11 Kay aw yakalapasako sang balaod nang goberno, kayan tungudsaan angay ako patayun, di ak magabaribad naapapatay mayo. Awgaid kay way kamatoorannang kanilan sombong bain kanak, wakaw waymakaimo kanak pagintirigo adto kanilan. Wakawadoonyanggosto konamagaokomsang sombongbain kanak si Ari Sesar.” Yaan yang pyagalaongni Pablo kang Pesto. 12Pagkatapos ni GobernadorPestomapagbaraw sang kanaanmanga konsehal,maglaong yaan kang Pablo, “Tungud kay si AriSesar yang gosto mo na papagokomon sang som-bong bain kanmo, wakaw apadara ta kaw adtokanaan.”

Yagababatokon si Pablo asang Atobangan niAgripa aw Berenise

13 Paglabay nang pilang allaw, si Agripa na arinang sang ka banwa aw yang lomon naan nabobay na si Berenise yakadto Sesarea kay mapag-ibaraw kang Pesto na baya pa na yamaimo gob-ernador. 14 Tungud kay yadogaydogay silan agSesarea, gyogogodan silan ni Gobernador Pestosang sombong bain kang Pablo, laong, “Aonpipiriso ni Pelik na bibilin naan ani. 15 Pagkadtoko Jerusalem, yang manga pangoro na magam-poway aw yang manga matikadung na pangoronang manga Judio yagalaong kanak bain sangsombong nilan, kay gosto nilan na isilotan koyang piriso. 16 Awgaid pyagalaong ko silan nabuku nang batasan nami na taga Roma yangpagsilot sang otaw na syosombong awwa pa yaanmakaatobang sang yagasombong antak mibaksang sombong nang kontara naan. 17 Wakawpagdatung nilan ani, parabayun ko paatobangunsang okmanan ninyang sapit na allaw yang otawna syosombong. 18 Dumdum ko na aon maatna akasombong nilan bain saan na otaw, awgaidpagsorit nilan ampan way sara naan na angaysilotan. 19Yagagis da gaid silan bain sang kanilantyotoowan aw bain sang otaw na yatay da napyagangarananni Jesus na yagaboi oman laongniPablo. 20Tungud kaywa ak akatigam daw nanangimoon ko bain sini na sombong nangmanga pan-goro nang Judio bain kang Pablo, wakaw yoosipko si Pablo daw gosto naan namakadto Jerusalemantak dato ra silan bistaun. 21Awgaid wa ooyon siPablo kay si Ari Sesar yang papagokomonda naansang kanaan kaso, wakawpyapabantayan ko yaankaba wa pa ko yaan akapadaraan adto kang AriSesar.” 22 Kayan yaglaong si Ari Agripa, “Gosto

ko arag na maningug saan na otaw.” Laong niGobernador Pesto, “Makapaningug kaw kanaankisurum.”

23 Ninyang sapit na allaw yadatung si Agripaaw si Berenise, tyataod aw bantoga silan dis-aan. Yagadan silan nang manga pangoro nangmanga sondaro aw manga pangoro nang syodad.Kayan yagsogo si Pesto na apaatobangun kanilansi Pablo, 24 aw paglaong si Pesto, “Ari Agripaaw kariko mayo na aani, yani kay yang otaw nasyosombong nang kariko nang manga Judio aniaw manga Judio ag Jerusalem. Gyagagaan nilanyang kanilan tingug na yagalaong na apapatayyaan. 25 Awgaid way kyakatagtagaan ko na saranaan na angay silotan nang kamatayun. Tungudkay dato ra yaan kang Ari Sesar magpabista,wakaw apadara ko yaan adto. 26Awgaid way aka-solat ko bain kanaan adto kang Ari Sesar, wakawpyapaatobang ko yaan kamayo, labi pa kanmo,kay Ari Agripa, antak aon kasolat ko pagkataposnatu yaan osipin bain sang kanaan kaso. 27 Kaydyudumdum ko na buku nang madyaw na imoyang pagpadara adto kang Sesar sang otaw napipiriso na way kyakatagtagaan na sombong bainkanaan.” Yaan yang pyagalaong ni GobernadorPesto.

26Yimibak si Pablo sang Sombong nang Kontara

Naan1 Yagalaong si Agripa kang Pablo, “Tyoto-

gotan kaw pagibak sang sombong bain kanmo.”Kayan sininyasan ni Pablo nang kanaan tolloyang manga otaw antak matingun aw paglaongyaan, 2 “Kay Ari Agripa, laban ko madyaw naibakun ko adoon asang kanmo atobangan yangkariko nang sombong bain kanak nang arag kamimanga Judio. 3 Labi pa kay laban kaw yatigamsang manga batasan nami na manga Judio awsang kanami manga kasamok. Wakaw pyangayota kanmo na paninggan mo ako. Pasayloon moako aw maaba yang ibak ko.

4 “Yang kariko nang manga Judio yatigam sangkanak pagkinaboi anay da nong bata pa ako adtosang kanak tyoonan banwa aw ag Jerusalem.5Dogay da silan na yatigam sini awbukung dili ni-lan pagalaong yani, na anay da sang kaponoponoyamakot ako mangagad sang kariko nang mangabalaod nami na manga Judio, kay yaan yangbatasan nami na manga Pariseo. 6Wakaw adoonaani ako sang atobangan mayo, kay syosombong

Apostol 26:7 210 Apostol 26:29ako nilan tungud kay yotoo ako na otomanunnangDios yang saadnaan sang kanami kamonaanna oboiin naan oman yang manga patay. 7 Yaanna saad yang kyakaimanan nang kariko nangJudio na amatoman, wakaw yisimba silan allawgabi. Kay Ari Agripa, tungud sang pagkaiman kona amatoman yaanna saad syosombong akonangmanga Judio. 8 Nanga di kamo motoo na oboiinoman nang Dios yang manga patay?

9 “Arag ako nangaon yagadumdum na ki-naanglan imoon ko yang kariko nang amaimo kona okontara kang Jesus na taga Nasaret. 10 Yaanyang yiimo ko nangaon ag Jerusalem. Yataganako nang katungud nangmanga pangoro namag-ampoway, aw pamirisowa ko yang madaig na to-motoo kang Jesus. Pagsilot kanilan na apatayun,yomoyon ako. 11Arimarim ko silan pyapakastigoasang manga pagtitiponan. Pyupugus ko silanpabotawanun sang kanilan pagtoo kang Jesus.Laban ak yamadaman kanilan, wakaw kyakad-towan ko silan na aadto sang maawat na mangabanwa kay apakastigo ko.”

Gyogogod ni Pablo yang Pagtoo Naan kang JesuKristo

(Apostol 9:1-19; 22:6-16)12 “Yaan yang tood ko ag Damasko yang maga-

dakup sangmanga tomotoo kay yatagan akonangkatungud nang manga pangoro na magampowaypagdakup kanilan. 13 Kayan pagkaalasdosi, kabayapanaw ako, kay ari, sakadyap kimita ako sangallag na sikun aglangit na yakasilaw labaw pasang suga na yamallag sang makilibot ko awsang kanak manga inagad. 14 Kariko nami yam-atowad sang lopa, aw dungug ak sang tingugna yagalaong kanak, sang kanami sorit na Judio,laong, ‘Saulo, Saulo, nanga pyaparisudanmoako?Ikaw yang ukudurun nang imo mo, makagaonkaw nang baka na yisipa sang yaritan na kaoy.’15 Kayan yagosip ako, laong ko, ‘Sini kaw, kay Gi-noo?’ Laong nang Ginoo na yimibak kanak, ‘Akosi Jesus, ako yang pyaparisudan mo. 16 Awgaidpagindug. Sapono yapakita ak kanmo, kay imoonko ikaw kanak panogwanun. Paglaongan sangmanga otaw yang kikita mo adoon, aw yangkadaygan pa namasapit sini na apakita ko kanmoarag paglaongan sang manga otaw. 17 Atagapanko ikaw sang manga Judio aw sang buku nangJudio antakwaymapaggunanilan kanmonamaatkay dato ta kaw pakadtowa sang manga otaw nabuku nang Judio. 18 Ikaw yang magaindo kanilan

aw magaallad kanilan antak botawanan nilanyang tyotoowan nilan na buku nang matung-tung kayan yangagad silan sang matungtung napagindo, aw antak yaan yangmagbuut da kanilanyang Dios, buku da ni Satanas, kay antak silanmapasaylo sang kanilan sara, kayan makadogpoda silan sang kanang Dios manga otaw na pipilinaan tungud sangpagtoonilan kanak.’ Yaan yangpyagalaong ni Jesus kanak.”

19Yabay maglaong si Pablo, laong, “Wakaw waak osopak, kay Ari Agripa, sang sikun aglangitna pyapakatigam kanak. 20 Yagagogodanun akobain kang Jesus ag Damasko aw ag Jerusalem,kayan yaglimpud ako sang kariko nang banwanang manga Judio aw sang buku nang mangaJudio. Pyagalaong ko silan antak silanmagtangkusang pagimo sang sara kayan tyomoo sang Diosaw pagimo sang madyaw na manga imo na aka-toosan na yangagad da silan sang Dios. 21Tungudsining pyagalaong ko, dyadakup ako nang aragkami manga Judio adto sang templo aw panag-pataya garo ako nilan. 22 Awgaid asta adoon naallaw tyatabangan ako nang Dios, wakaw aani akoadoon yagamatood asang atobangan nang karikonang otaw, pobre aw bantogan. Yang amapag-guna na pyagalaong kadini ni Moises aw yangmanga propeta nang Dios yaan yang pyagalaongko adoon sang manga otaw, 23 na yang syosogonangDios na si JesuKristo kinaanglanmagatigkulsang marisud na kamatayun. Toyo yaan yangamaonamagboi sang kariko nang yamatay, antakpakatigam naan sang manga Judio aw sang bukunang Judio yang kamatooran bain sang pagsakopnang Dios kanilan.”

24 Kaba yagasorit si Pablo na yimibak sangsombong bain kanaan, kyokowaawan yaan niPesto, laong, “Yagakamunung kaw, kay Pablo.Yang yakapagkamunung kanmo yang yagsobrara na katigaman mo.” 25 Awgaid laong ni Pablona yimibak, “Wa ak magakamunung, kay Gober-nador Pesto. Yang pyagalaong ko podo tinuud.26 Pyagalaong ko yani asang atobangan mo, kayAri Agripa, kay yamasigoro ko na yatigam dakaw sini, kay wa yani akatago na yamapagguna.27Yotoo ba ikaw, kay Ari Agripa, sang pyagalaongnang manga propeta kadini? Yatigam ako nayotoo kaw.” 28 Awgaid laong ni Agripa kangPablo, “Dumdum mo amasapingsaping mo akomaimo tomotoo ni Jesu Kristo?” 29 Yimibak siPablo, laong, “Masapingsaping aw dili, yaan yangyaampo ko sang Dios na ikaw aw kariko mayo na

Apostol 26:30 211 Apostol 27:21yaningug kanak adoon makagaon kanak tomookang Jesus, toyo di akadinaan aw pirisowa.”

30 Kayan yimindug yang ari aw yang gober-nador aw si Berenise aw yang kariko nang yatam-bong disaan na inagad nilan, 31 aw logwa silan.Yanagkabaraw silan, laong, “Dili angay patayunyaan na otaw, dili arag angay pirisoon, kay waymaat na yamaimo naan.” 32Kayan yaglaong si AriAgripa kang Pesto, laong, “Amaimo garo yaan naotaw boroyan aw buku yagalaong yaan na dato rayaan magpabista kang Ari Sesar.”

27Yasakay si Pablo sang Barko Padurug ag Roma

1 Pagkatapos nilan managkaoyon na apakad-toon kami Italia, intirigo nilan si Pablo aw yangkadaygan na manga piriso kang Julio na kapitannang manga sondaro na taga Roma na pyagan-garanan nang “Manga Sondaro ni Ari Sesar.”2 Syomakay da kami sang barko na sikun agAdramitio, na mobotawan da padurug adto sangmanga donggowanan na sakop nang Asia. Kayandisaan yomotawan kami. Yamagad kanami siAristarkona taga Tesalonika na sakopnangMase-donia. 3 Yadatung kami ag Sidon ninyang sapitna allaw. Madyaw kang Pablo si Julio. Tyoto-gotan naan si Pablo pagkadto sang kanaanmangaamigo antak kaatagan sang yakaukud kanaan.4 Kayan yabay kami manaros. Tungud kay yaka-songsong kami sang samut, simingadto ra kamidumurug sang kyakasaringgan nang poro naSipre, 5 kayan tyomaripag kami sang dagat na at-bang nang Silisia aw Pampilya, kayan dyomatungkami ag Mira na sakop nang Lisia. 6 Aadto ikitayang kapitan nang manga sondaro sang barkona misingadto Italia sikun ag Alejandria, wakawpyapagbarin naan kami adto saan na barko.

7 Wa kami abay udurug surud nang pilangallaw, karayan da kami domatung asang atbangnang syodad na Nido tungud sang karisud. Tun-gud kay yakasongsong kami sang samut, simin-gadto ra kami sang kyakasaringgan nang porona Kreta, aw labay kami sang baybayun nangSalmon. 8 Yamaybay kami. Karayan da kamidomatung sang banwa na pyagangaranan nangmadyaw na dodoongan na buku nang maawatsang syodad na Lasea.

9 Yadogay kami asta dyatungan kami nangmaat na timpo na makaallukalluk da agiin yanglaod tungud sang kabandus nang samut, kay

lyomabay da yang timpo na marinaw yang da-gat. Wakaw tyatambagan silan ni Pablo, laong,10 “Manga amigo, pyagakitakita ko na marisudyang kanatu udurugan aw abay kita manaros,amasapad yang kanatu manga loran asta yangbarko, pagasagad pa kita matay.” 11 Awgaidwa otoo kang Pablo yang kapitan nang mangasondaro, yaan yang tyotoowan naan yang pya-galaong nang kapitan nang barko aw yang tag-tomon saan na barko. 12 Kay yang dyodoon-gan nami buku nang madyaw pagpondowannang timpo nang amiyan, wakaw madaig yangyomoyon na abay da manaros magabayabay an-tak domatung ag Penise kay gosto nilan na disaanmagpondo nang timpo nang amiyan, kay yaanyang madyaw na dodoongan ag Kreta, kay yama-tobang agsallupan, wa makaatobang sang samutnang timpo nang amiyan.

Yukurug yang Onos asang Babaw nang Laod13 Kayan yagipanipan moyop yang abagat,

dumdum nilan na madatung silan sang odoon-gan nilan, wakaw byaton da nilan yang pondoaw pamaybay silan nang Kreta. 14 Awgaid waakadogay kyumurug da yang mabandus na do-magsa sikun sang babaw nang poro, 15 aw kugdiyang barko. Tungud kay di kami makagagamanongsong, yapakabilik da gaid kami magadnang samut. 16-17 Pagkatupad nami sang tagbi naporo na pyagangaranan nang Kauda kasaringgankami sang mata nang samut. Kayan byatonnilan yang bangka nang barko aw lorana antakdi marunud. Yagarisud kami disaan. Kayanyurunannilan nang lobid yang barko antakmadi-gun. Yamalluk silan na masallad asang tupadnang baybayun nang Libya, wakaw lyororos nilanyang layag nang barko aw pakaanod. 18Yabay pakumurug yang dakora na onos, wakaw ninyangsapit na allaw pyanimbag nilan yangmanga lorannang barko antak di marunud. 19 Kayan ninyangsapit oman na allaw yaan yang pyanimbag da ni-lan sang dagat yang manga kasangkapan disangbarko. 20 Wa nami ikitaa yang suga aw mangabitoon surud nang pilang allaw. Yabay pa ku-murug yang mabandus na samut. Wa da kamiakaiman na amaboi pa kami.

21 Paglabay nang pilang allaw na way kyaannilan, mindug si Pablo aw paglaong, “Mangaamigo, aw yaningug pa gaid kamo kanak, aw wakita magbotawan ag Kreta, dili kita amasilingnini maglisud, yang manga loran ta di amasapad.

Apostol 27:22 212 Apostol 28:622 Awgaid adoon pagalaongon ko kamo na ayawmagkalluk, kay way isa kanatu na amatay. Yangbarko gaid yang amasapad. 23 Kay yang Diosna sisimba ko na tagtomon kanak yagasogo anikanak sang kanaan sogwanun na tagalangit 24 nayagalaong kanak, ‘Ayaw magkalluk, kay Pablo,kay kinaanglan na madatung kaw adto kang AriSesar aw atobang kanaan. Tungud kanmo yangDios matabang kamayo kariko antak way matay.’Yaan yang pyagalaong kanak nang tagalangit.25 Wakaw ayaw kamo magkalluk, kay ako yama-narig sang Dios na amatoman yang pyagalaongnaan kanak. 26 Toyo adagsa kita adto sang isa naporo.” Yaan yang pyagalaong ni Pablo.

27 Nang kasamporo aw opat na allaw yabaypa kami parid nang onos adto sang dagat napyagangaranan nang Mediteraneo. Kayan nangtunga nang gabi, gyugudam nang taga barko namasaid da kami sang ligad. 28 Kayan syokod ni-lan nang lobid na pyaparibatowan yang kararumnang dagat, kayan kyatigamannilan na karowaanna dupa yang kararum. Kayan yabay kami du-murug nang tagbi adto sang onaan aw omananilan sokoda, sakmamporo aw lima na dupayang kararum. 29 Tungud sang kalluk nilanna makadaplak kami sang bato, tyotonton ni-lan yang opat na pondo asang orin, gosto nilanamaallaw da garo. 30 Gosto nang taga barkona ayawan da nilan yang barko, wakaw tyoton-ton nilan yang bangka asang dagat aw gawaypaglaong na abatonon nilan yang kadaygan napondo asang dorong. 31 Awgaid yagalaong siPablo sang kapitan nang manga sondaro, laong,“Di kamo amaboi aw lomowat yang taga barkosang barko.” 32Wakaw yootod nang manga son-daro yang lobid na ukut sang bangka aw pabayainilan na amaanod yang bangka.

33Nang agput da maallaw pyagalaong ni Pablosilan kariko na antak komaan, laong naan, “Sam-poro pa aw opat na allaw na way kyaan mayokay yatagad kamo sang paglunung nang banwa.34 Wakaw pyagalaong ko kamo na panagpan-gaan kamo antak kamo makusugan. Ayawkamo magkaundug, kay way amawara kanatu.”35 Kayan yomoti si Pablo sang paan aw pagamposang Dios asang atobangan nilan kariko awpagpisangpisanga naan yang paan aw kaana.36 Yamadasig silan, kayan kyomaan silan kariko.37 Dowang gatos aw kapitowan aw unum kamikariko. 38 Pagkatapos nami komaan kariko, tim-bag nilan sang dagat yang kanilan loran na trigo

antak di kabugatan yang barko.

Yasallad aw Kasapad yang Orin nang Barko39 Pagkaallaw kitaun nilan yang yamarinuk na

baybayun, toyo wa silan ikilara saan na banwa.Kikita nilan na aon pantad, wakaw yagalaongsilan na modoong disaan aw maimo. 40 Wakawyootod nilan yang manga pondo aw ayawi nilanasang dagat. Kayan yobad nilan yang lobid napyagaukut sang timon aw linduga nilan yanglayag na asang dorong antak silan samput sangligad. 41 Awgaid asang kababawan makaagi yangbarko kayan syomallad aw lubung yang dorong,wakaw wa da akaringat, kayan yasapad yang orinna kyukugdan nang mabakla na barud.

42 Pyagakabarawan nang manga sondaro naapatayun yang kariko nang manga piriso antakway makarangoy kanilan adto sang ligad kayanlyomayas. 43Awgaid syasagda silan nang kapitannang manga sondaro kay gosto naan na ataban-gan si Pablo. Kayan pyapagona naan parangoyonadto sang ligad yang kariko nang matigam lo-mangoy. 44 Yang kadaygan mosonod na mag-aapyang sang tabla aw maski nana na amapotinilan disang barko na yamasapad. Maynaan yangpagdatung nami sang ligad.

28Yang Imo ni Pablo ag Malta

1 Pagdatung nami sang ligad na yakawawas dasang karisud katigaman nami na yaan na poropyagangaranan nang Malta. 2 Laban yamallaatkanami yang manga maguya disaan. Yagadapo-ray silan aw papanaranga kami kay laban manikikay yomoran. Syasagimano kami nilan kariko.3 Kayan yamoti si Pablo sang kaoy na osongol.Pagsongol naan lomogwa yang tinanap disanglongag nang kaoy kay kyakapasowannang atoronaw kurukus sang tollo naan. 4 Yang manga otawna maguya disaan na banwa yikita sang tinanapna yapakabitay sang tollo ni Pablo, wakaw ya-gasipaglaong silan, “Mamomono yaan na otaw,katagaan kyakagat nang tinanap. Yaan yang korisnaan, na di yaan amaboi maski yamarowas yaandisang dagat.” 5 Awgaid yagaid wilik ni Pabloyang tinanap adto sang atoron. Maski kyakagatyaan nang tinanap na bisaun, way byabati naanna masakit. 6 Pyagasaitan nilan daw lumubagyang kanaan tollo aw tokaw katowad aw kamatay.

Apostol 28:7 213 Apostol 28:30Awgaid tungud kay dogaydogay da silan na ya-gasait, kayan wa yaan akaono, maparin yangkanilan dumdum aw paglaong, “Dios yaan.”

7Masaid disaan yang manga pawa ni Publio napangoro disang poro na Malta. Tyatayod naankami. Torong allaw nami digkanilan. 8Yakatoranninyan na timpo na yang ama ni Publio yamagi-dam aw pagintaronon. Kayan syumurud si Pabloadto sang yamasakit aw pagampo. Dyadapunnaan yaan nang kanaan tollo, kayan yagkadyaw.9 Pagkadyaw disinyan nang yamasakit, komadtokang Pablo yang kariko nang yamasakit disaanna poro kayan yanagkadyaw. 10 Madaig yangpyangatag nilan kanami, kayan pagpanaw nami,pyapagbaron kami nilan aw atagi kami nang kik-inaanglan nami sang panawan.

Pagdatung ni Pablo ag Roma11 Paglabay nang torong boran nami disaan,

somakay kami sang barko na pyagangaranannang Mara, sikun yaan na barko ag Alejandriana yagapondo disaan nang timpo nang amiyan.12 Kayan dyomatung kami sang syodad na Sir-akusa aw paguya kami disaan nang torong allaw.13 Pagbotawan nami disaan makadoong kamiadto sang syodad na Regio. Kayan syomamutyang abagat ninyang sapit na allaw, kayan ly-omayag kami aw datung kami adto sang syodadna Puteoli nang kadwang allaw. 14 Aon mangatomotoo na pyagakita nami disaan, pyagadumu-tan kami nilan nang sang ka simana digkani-lan. Kayan yagpanaw kami padurug ag Roma.15 Pagdungug nang manga karomonan na tomo-too ag Roma bain kanami, maski maawat yangparingki ag Apio, syosongon kami nilan disaan.Yang kadaygan aadto osongon kanami sang sitiona aon torong ka baray na datnganan nang lo-marabay. Pagkita ni Pablo kanilan magpasalamatyaan sang Dios, yamadasig yaan.

Yagagogodanun si Pablo ag Roma bain kang JesuKristo

16Pagdatung nami ag Roma togotan si Pablo namagauya sang gosto naan paguyaan, toyo yabayyaan bantayan nang isa na sondaro.

17 Paglabay nang torong allaw patawag naanyang manga pangoro nang manga Judio disaanaw panagkatipon silan, kayan yaglaong yaan,“Manga karomonan ko na arag Judio, maski wayyamaimo ko na maat sang arag kita manga Judioaw maski wa ak alapas sang batasan nang kanatukamonaan, pipiriso ako nilan ag Jerusalem aw

sombongan ako sang manga otaw nang gobernona taga Roma. 18 Pagkatapos nilan ako bis-taun, oboroyan da ak garo kay kyakatigamannilan na way sara ko na angay silotan nangkamatayun. 19 Awgaid wa ooyon yang mangaJudio na oboroyan ako, wakaw dato ra ako mag-pabista kang Ari Sesar. Di ak magasombongkang Ari Sesar bain sang arag kita Judio, magaidako domangup kanaan. 20 Yapagkita ak kamayona mapagbaraw kamayo, antak kamo matigamna yang tyatagadan ta na manga Judio, yaanyang yakapiriso kanak, kay yotoo ako kanaan.”21 Laong nilan kanaan, “Way yamadawat nami nasolat sikun ag Judea bain kanmo, way arag Judiona sikun adto na yagabatok kanami nang maatbain kanmo. 22Toyo gosto nami na matigam dawnanang dumdummo, kay yatigam kami na maskidiin aon manga otaw na yosopak sang tinoowanna kyakaburukan mo.”

23 Kayan yagtogon silan nang allaw napaningug nilan kang Pablo. Pagdatung ninyanna allaw komadto sang pyagauyaan ni Pabloyang madaig na manga otaw. Pagpono nangmasurum asta gyabyanan magsaysayun siPablo na yagaindo bain sang pagari nang Dios.Pyamakotan naan na motoo silan kang Jesuspinaagi sang paggamit sang balaod ni Moisesaw pinaagi sang syosolat nang manga propetanang Dios. 24 Aon yotoo sang pyagalaong naanaon wara. 25 Wa silan managkaoyon, wakawyapanaw silan pagkatapos ni Pablo maglaong,“Laban osto yang pyagalaong nang Balaanna Espirito kang Isaias na propeta bain sangkanatu kamonaan, 26 kay laong naan, ‘Kadtoi awpaglaonga yaan namanga otaw, namaski onnoonnilan pagpaningug, di silan makadarag. Maskionnoon nilan pagtanaw di silan mikita. 27 Kaymabagsug yang oro naan na manga otaw. Waygosto nilan na maningug aw way gosto nilan namatanaw, wakaw dili silan mikita aw dungug.Way gosto nilan na makadarag aw dangup kanakantak pasayloon ko silan sang kanilan sara.’ Yaanyang pyagalaong nang Balaan na Espirito bainsang kanatu kamonaan. 28 Gosto ko arag,” laongni Pablo, “na akatigaman mayo na yang bukunang Judio dyatung da nang batok na sikun sangDios bain sang kalowasan. Maningug silan saanna batok.” 29Pagkatapos ni Pablomaglaong saan,mamanaw yang manga Judio na yanaglantogi.

30Yagauya si Pablo disaan surud nang dowang

Apostol 28:31 214 Apostol 28:31ka toig na yagaarkila sang baray na pyagauyaannaan. Pyapapanik naan yang kariko nang otawnayakadto kanaan. 31 Gyogogodan naan silan bainsang pagari nang Dios aw pagindowa naan silanbain sang Ginoo na si Jesu Kristo. Way yakaurangkanaan disaan na yagaindo.

Roma 1:1 215 Roma 1:20

Yang Solat ni Pablo sangTAGA ROMA

1Ako si Pablo na sogwanun ni Jesu Kristo, gaso-lat ak kamayonamanga tomotoo kang JesuKristoag Roma. Pipili ako nang Dios na amaimo apos-tol na syosogo naan antak magbabatokon sangmadyawnabatoknangDios bain kang JesuKristo.2 Kadini syosolat nang manga propeta nang Diosyang pyagalaong nang Dios na apakatigam naanyang kanaan madyaw na batok. 3 Yang madyawna batok yang batok bain sang Anak naan nayamaimo otaw na sompaw ni Ari Dabid. 4 Yangtoosanan na si Jesu Kristo yang tinuud na Anaknang Dios na makagagaom sang kariko yangdakora na imonang Balaan na Espirito na yagaboikang Jesus Kristo na pyapatay. 5Pinaagi kang JesuKristo yatagan kami nang katungdanan pagkaa-postol na magaindo sang manga otaw na bukunang Judio disang karowagan nang donya antaksilan tomoo sang batok nang Dios bain kang JesuKristo kayan yangagad sang pagbuut naan kani-lan antak si Jesus Kristo bantogon nang karikonang otaw. 6 Kamo arag pipili nang Dios napyagasakop ni Jesu Kristo.

7Wakawkamona tagaRomayangpyapadaraanko nang solat kay kyakarugunan kamo nang Dios.Pipili kamo naan na antak maimo sakop ni JesuKristo.

Pyangayo ko kamo kariko sang Ama ta na Diosaw kang Jesu Kristo na Ginoo ta antak panalangi-nan kamo antak marinaw yang dumdummayo.

Yang Pagpasalamat aw yang Pagampo ni Pablo8 Gosto ko na onaun ko paglaong kamayo

yang pagpasalamat ko sang Dios tungud kamayopinaagi kang Jesu Kristo. Yagapasalamat ako kayyakarimpudda sang karowagannangbanwayangdungug na kamo, madyaw yang pagkanarigmayokang Jesu Kristo. 9 Yang Dios yang yatigam nagabi allaw yaampo ko kamo sangDios. Byubutangko sang ginawa ko yang gawbuk na pyapagawbuknaan kanak. Tungud kanaan pyamakotan kobatokon yang kanaan Anak na si Jesu Kristo.10 Pyangayo ko abay sang Dios na osogoon akonaan adto kamayo. Aw yaan yang pagbuut naankanak adoon, makadto ako, kay dadaan gostoko na matarok ak kamayo, 11 na magaindo ka-mayo antak kamo makaambit sang kariko nangpyapakatigam kanak nang Balaan na Espirito na

makadasig sang ginawamayo. 12Yaan yang gostoko imoon aw aadto ako kamayo, kay awmaynaan,magasikadasig kita tungud sang pagsikanarig takang Jesu Kristo.

13Manga karomonan ko na tomotoo, gosto kona akatigaman mayo na arimarim ak yagabaatagkamayo, toyo tigkan adoon aon pay yakaanggakanak, wakaw di pa ak makakadto kamayo.Gosto ko na matarok kamayo antak magdogangyang pagtoo mayo maynang kadaygan na mangainindo ko na buku nang Judio. 14 Tungud kaysi Jesu Kristo yang gasogo kanak, dakora sangginawa ko yang magabatok sang batok nang Diosadto sang maski wain na banwa, sang tagasyodadaw buku nang tagasyodad, sang matigam awbuku nang matigam arag abatokan ko nang soritnang Dios. 15 Wakaw kamo na yagauya asangsyodad na Roma, laban dakora sang ginawa ko nakamo arag abatokan ko nang madyaw na batokbain kang Jesu Kristo.

Yang GaomnangMadyawna Batok Bain kang JesuKristo

16 Wa ak akaarig magbatok sang madyaw nabatok bain kang Jesu Kristo, kay yatigam ako naaw tomoo ra yang manga otaw saan na batokamarowas silan nang gaom nang Dios, di dasilan isilotan nang way kataposan. Yang monapakatigamun nang Dios yang manga otaw na Ju-dio, kayan yoman yang buku nang Judio. 17Yangbatok bain kang Jesu Kristo yagapakatigam nakita amaimo madyaw nang Dios tungud sangpagtoo ta kang Jesu Kristo. Wakaw yaan gaidyang toowi. Maynang syosolat na yagalaong,“Yang otaw na yamaimo madyaw nang Dios yaanyang akaaronan nang kinaboi na way kataposan,kay yang Dios yang kyakanarigan naan.”

Yang Sara nang Manga Otaw18Wakaw toowi yang sorit nang Dios kay yang

Dios aglangit yang gapakatigam sang kariko nangotaw na yang manga imo nilan na maat naanyaan yang kyakaponowan nang pagsilot naankanilan. Yang maat na manga imo nilan yangyakaurang kanilan wakaw wa silan makatoo sangpyapakatigam kanilan nang Dios. 19 Wakaw dilisilan makagawas sang silot nang Dios kanilankay wa silan magataod sang Dios maski pya-pakatigam silan nang Dios na yaan yang yagaimosang kariko. 20 Maski way otaw na yikita sangDios dungan nang donya yamaimo, yatigam dasilan na yang Dios yangmakagagaom sang kariko

Roma 1:21 216 Roma 2:6kay yikita silan sang kariko nang inimo naan.Wakaw dili silan makagawas sang silot kanilankay yatigam silan sang gaom nang Dios na waytatamanan. 21Awgaidmaski yatigam silan na aonDios na makagagaom sang kariko, wa nilan yaanabantoga maski yaan yang Labi. Maski tyataga-pan naan silan, wa silan magapasalamat kanaan.Wakaw maynang dyudugluman yang kanilandumdum kay way madyaw na kyakadumdumannilan. 22 Yagalaong silan na silan yang mangaungudan, waingkawng manga sangu, 23 kay yangDios na Labi na di magkamatay wa nilan aam-powi, sana yaan yang yampowan da nilan yangmanga inimo nilan na gyagaon sang otaw namagkamatay, kayan tyoowan arag nilan yangmanga langgam, aw yang manga ayup na opatyang siki aw yang manga mananap na magosongarag tyataod nilan.

24 Wakaw pyapabayaan silan nang Dios kayyabay silan magimo sang laban maat nang Diosna imo na sogo nang kanilan dumdum. Yanagin-imoway silan nang makaina kanilan na kadopan-gan nilan. 25Maynaan yang batasan nilan, maat,kay byobotanwan nilan yang matungtung napagindo nang Dios kayan tyoowan nilan yangbuku nang matungtung. Wa nilan isimbaa yangtinuudnaDios na yagaimo sang kariko, yaan yangsisimba nilan yang inimo nang Dios, ayn nangDios wa nilan abantoga, na yang Dios sa gaidyang gyagayon na madyaw bantogon nang waykataposan. Amen.

26 Wakaw pyapabayaan silan nang Dios kayyabay silan magimo sang laban maat na mangaimo na laban makaina kanilan. Maski yangmanga bobay wa da mapatoon sang kanilanbana, yapagtinoonay da sang arag silan bobay.27 Magonawa ra arag saan yang manga kausgan,yobotawan sang kanilan dadaan pyagguna sangkawbayan, kay yapagtinoonay da sang arag silanusug. Wakaw amasapad silan tungud sang kani-lan imo na kadopangan.

28 Kay way gosto nilan butang sang ginawanilan yang Dios, wakaw pyapabayaan nang Diossilan na yabay magimo sang laban maat nakyakaundan nilan na buku nang madyaw kani-lan. 29 Yaan yang yakabutang sang ginawa nilanyang kariko nang maat. Yanagkadopang silan,maat yang batasan nilan. Gosto nilan na apan-mowan garo yang pyanmowan nang kadaygan.Yapagkontara silan sang kadaygan. Yapagsindilsang kadaygan. Gapatay silan sang arag otaw.

Yapagagis silan. Yakaran nilan yang arag silanotaw na apatayun nilan, maat nilan yang kaday-gan. Yagapakaraat silan sang kadaygan. 30Yabaysilan magsosoritin nang maat sang kadaygan.Yapagkontara silan sang Dios. Mangkadigadigasilan sang arag otaw. Manga mangkaambogsilan. Yabay pa silan magdumdum daw arag panana yang imoon nilan na maat. Dili silan mag-paningug sang manga taganak nilan. 31Madyawnilan yang maat na imo. Buku silan nang mati-nomanun. Buku silan nang marugun sang aragotaw. Dili silan magpasaylo sang maski sini, kaydili silan magkallaat sang arag otaw. 32 Yanina manga otaw yatigam na isilotan nang Diosnang way kataposan na silot yang yabay magimosang maat na manga imo na maynaan, Awgaidyabay silan magimo sang maat na manga imona maynaan, yanaguma silan laban tungud sangkadaygan na arag yabay magimo sang maat namanga imo na magonawa sang manga maat naimo nilan.

2Yang Pagokom nang Dios

1 Kamo na gadumdum na kamo yang matigamna way sara, paningug kamo. Maski sini kamayo,aw magsaway sang sangka otaw na gaimo sangmaat arag da kawkyugdannang kanmopagsawaykay arag kaw gaimo sang maat na magonawasang imo nang otaw na syasaway mo. Wakaw dilikaw makapaglaong na ikaw way sara, kay ikawna gasaway arag gaimo sang maat. 2 Yatigamkita na matorid yang pagokom nang Dios sangotaw na yagaimo sang maat. 3 Wakaw ikaw nagasaway na arag gaimo sang maat na maynangsyasaway mo, ayaw magdumdum na ikaw mak-agawas sang silot nang Dios. 4 Nanga wa moubutangan sang ginawamo yang pagkallaat nangDios kanmo na wa kaw naan aparabaya siloti.Wa kaw kadi akatigam na tungud sang pagkallaatnang Dios kanmo, titigkuran naan yang maatna imo mo kay gosto naan na magasusul kawsang imo mo na maat, kayan yayawan mo yaankariko. 5Wa pa ayawi yang imo mo na maat kaywa pa akaparin yang ginawa mo. Wakaw yabaymagdogang yang kadakora nang silot kanmonang allaw na apakatigam da yang matorid napagokom nang Dios sang kariko nang maat. 6Kayyang pagokom nang Dios maynini, yang kadasangka otaw abarusan nang Dios na yang barusosobay sang imo naan disining donya nang boi

Roma 2:7 217 Roma 2:28pa yaan. 7 Yang manga otaw na yagapadayonmagimo sang madyaw, na byubutang nilan sangginawa nilan yangmadyawna aatag kanilan nangDios aw yang pagbantog naan kanilan, aw yangpapaginagad nilan abay sang Dios, yaan yangotaw na atagan nang Dios nang kinaboi na waykataposan kayan pyanalanginan yaan nang waytatamanan na panalangin. 8 Toyo yang mangaotaw na yosopak sang Dios, na wamaningug sangmatungtung na pagindo, na yaan yang pyangag-dan yang buku nang matungtung na pagindo,silan yang makasasara na laban adamanan nangDios. 9 Laban masakit yang silot nang Diossang kariko nang otaw na yagaimo sang maat.Yang onaun silotan nang Dios yang manga Ju-dio, kayan pa sinilotan yang buku nang mangaJudio. 10Awgaid labanmadyaw yang ginawa nangkariko nang otaw na yangagad sang pagbuutnang Dios, laban abantogon naan silan. Onaunbantogon nang Dios yang manga Judio, kayan pabyantog yang buku nang Judio, 11 kay way pya-parabi nang Dios sang maski sini na otaw, Judioaw buku nang Judio, kariko nang yosopak sangDios isilotan, kariko nang gaimo sang madyawabarusan nang madyaw.

12 Wakaw isilotan nang Dios nang way kat-aposan yang maski sini na otaw na yakaimosang maat. Yang manga makasasara na waakatigam sang balaod ni Moises arag isilotannang Dios, toyo di osobay sang balaod ni Moisesyang pagsilot kanilan. Yang kariko nang yakaimosang maat na yatigam sang balaod nang Diosarag isilotan silan nang Dios na yang silot os-obay sang paglapas nilan saan na balaod. 13 Kayyang manga otaw, maski matigam silan sangbalaod nang Dios, aw di silan mangagad saanna balaod, di silan makagawas sang silot nangDios. 14Yang manga otaw na buku nang Judio waakatigam sang balaod niMoises, awgaidmaski wasilan akatigam sang balaod aon tyotoman nilanna yakasobay sang balaod, tyotoman nilan yaankay kyakatigaman nilan na madyaw tomanun.Yang tyotoman nilan na madyaw nilan yaimo dabalaod nilan. 15 Pinaagi sang kanilan manga imo,akatigaman mo na yakabutang sang dumdumnilan yang pagbuut nang balaod na pyapaso-lat nang Dios kang Moises kadini. Surud nangdumdum nilan yatigam silan sang imo nilan dawmadyaw daw maat. 16 Pagbuut nang Dios na siJesu Kristo na byabatok ko yang magaokom sang

kariko nangmanga otaw ninyang allaw na abarusda naan sang kariko nang imo nang otaw maskiatagoon nilan.

Yang Manga Judio aw yang Balaod17 Kamo na manga sompaw nang Judio,

yanagambog kamo na sakop kamo nang Diosaw paglaong kamo na yang balaod nang Diosyang makalowas kamayo sang silot kamayo.18 Yatigam kamo sang pagbuut nang Dioskamayo. Yatigam kamo sang madyaw na batasankay yang balaod nang Dios yang pyagaindokamayo. 19-20 Yagadumdum kamo na kamo yangmatigam magindo sang wa akatigam sang Dios.Dumdum mayo na makagaon kamo nang allagna makaimo mallag sang manga otaw na asangkangitngitan. Maynaan yang pyagalaong mayokay yatigam kamo na yang balaod nang Dios yangpyagasikunan nang matungtung na katigamanmayo. 21 Paningug kamo, kamo yagaindo sangkadaygan, kayan nanga wa mayo imowa yangpyagaindo mayo? Yagaindo kamo sang kadayganna maat nang Dios yang yangawat toyo aon mandigkamayo yangawat. 22Yagaindo kamo na maatnang Dios yang imipid sang asawa nang sangkaotaw, toyo aon man digkamayo yagaimo saan.Maat mayo yang morood sang manga diosdiosna inimo nang otaw, toyo aon man digkamayoyagapangawat sang sapi na asang simbaan naaon manga diosdios na inimo nang otaw. 23Yangbalaod nang Dios yang pyagabantog mayo, toyowa mayo ataoda yang Dios kay yatigam yangkadaygan na kamo yarapas sang balaod nangDios. 24 Kay maynaan yang imo mayo, wakawyatoman da yang sorit nang Dios na syosolatkadini na yagalaong, “Didigadigaan yang Diosnang manga otaw na buku nang Judio pono sangkamayo maat na manga imo.”

25 Kamo na manga sompaw nang Judio,madyaw yang akabutangan mayo aw mangagadkamo sang balaod nang Dios. Toyo aw di kamomangagad sang balaod nang Dios, way kakabosannang kamayo pagkaJudio. 26Awgaid yang mangaotaw na buku nang Judio, aw mangagad silansang balaod nang Dios, yiisip silan nang Diosmaynang sompaw nang Judio. 27 Wakaw maskiyatigam kamo sang balaod nang Dios, aw maskisompaw kamo nang Judio, aw lomapas kamosaan na balaod, atarawun kamo nang buku nangJudio aw mangagad silan sang balaod nang Dios.28Yang tinuud na sompaw nang Judio buku nang

Roma 2:29 218 Roma 3:24-26yaan da gaid yang toosanan kanilan yangpagtopona pagbuut nang balaod, 29 awgaid yaan yangtinuud na toosanan kanilan yang pagkaparinnang ginawa nilan na amaparin nang Balaan naEspirito. Wakawmaski sini na otaw na yaparin dayang ginawa, yaan na otaw yang tinuud na Judio.Yaan na otaw yang abantogon nang Dios maski dibantogon nang arag otaw.

31 Aw maynaan yang paagi nang Dios sang

manga otaw, nanga kadi yang manga Judio,madyawpa kadi sang bukunang Judio? Nana kadiyang kakabosan nang pagtopo sangmanga Judio?2 Laban sa madyaw pa yang kyakainangan nangmanga Judio kay silan yang kyakanarigan nangDios sang kanaan manga pagindo. 3 Toyo maskiaon manga Judio na wa otoo sang pagindo nangDios, yang Dios magapadayon pagtoman sangkanaan pyagalaong. 4 Wakaw maski buku nangmatinomanun yang otaw, yang Dios pollayonmatinomanun maynang syosolat na yagalaong,“Ikaw na Dios, yang kariko nang pyagalaong moikitaun na tinuud. Laban di kaw adaugun nangmaski sini na mosokmat kanmo.”

5 Aon digkamayo yagalaong, “Pinaagi sangkanami maat na manga imo kyakatigamanna yang Dios matarong, toyo sayup yangyagalaong na buku nang matarong yang Diosaw magsilot yaan sang kanami maat na imo.”6 Yamasayup yang yagalaong saan, kay aw bukunangmatarong yangDios dilimakapagokomsangsara nang manga otaw. 7 Arag aon yagalaongna yamaimo dungganun yang Dios sang kanaanpagkamatinuudanun pono sang kanilan kagaro.Kayan yaglaong silan na buku nang madyaw naisilotan pa silan nang Dios tungud sang kanilansara. 8 Kayan yoman silan maglaong na madyawaw magimo silan sang maat na manga imo kayantak pakita nang Dios na laban madyaw yangDios nang pagpasaylo kanilan. Yaan na pagindoyang tyatakun kanak nining manga otaw napyagaindo ko kono sang kawtawan. Toyo bukunangmatungtung yang pyagalaong nilan, wakawdi makagawas silan sang silot tungud sang soritnilan na maynaan.

Way Otaw na Matarong9 Buku nang matungtung na kita na manga Ju-

dio matarong pa sang kadaygan na manga otaw,kay pyakatigam da ko na yakaimo sang maatnang Dios yang kariko nang otaw, Judio aw buku

nang Judio. 10 Kay aon syosolat na pyagalaongnang Dios, laong, “Way otaw, maski isa, na wamakaimo sang sara. 11 Wa silan akatigam sangmadyaw na paagi, wa nilan ubutangan sang gi-nawa nilan yang Dios. 12 Sana tyarikodan danilan yang Dios, kariko nilan yakaimo sang maat.Agad isa ra way gaimo sang madyaw nang Dios,wara, maski isa. 13 Maparaat yang kanilan sorit,maripa maynang patay. Yang yabay barawunnang baba nilan yang manga paagi sang pagpal-limbong. Wakaw yang sorit nilan maynang bisanang tinanap. 14 Laban maat yang pyamabaannilan sang arag otaw. Kontara nilan yang mangaotaw. 15 Mallug madaman aw panibas sangyosopak kanilan. 16 Pyapakarisudan nilan yangmanga otawna kyakaagyan nilan. 17Tungud sangkaparaat nang ontol nilan, wa silan akatigamsang madyaw na paagi na buku nang dadamannang sangka otaw. 18 Wa silan akalluk magimosang maat nang Dios.” Yaan yang syosolat nangpropeta nang Dios bain sang kariko nang mangaotaw.

19 Yatigam kita na yang manga balaod nangDios syosolat sang manga Judio na pyagabuutannang balaod antak aw barusan da nang Diosyang kariko nang otaw sang kanilan pagsopakkanaan, way makapaglaong na way kanilan sara.Wakaw amatobang sang Dios yang kariko nangotaw asang karowagan nang banwa tungud sangkariko nang kanilan imo. 20 Kay way otaw naamapaglaong nang Dios na yaan na otawmadyawnaan kay yagatoman yaan sang kariko nangmanga balaod nang Dios, kay pinaagi sangmangabalaod nang Dios kyakatigaman nang mangaotaw na yakaimo silan sang maat nang Dios kaylyarapas nilan yang kanaan manga balaod.

Onnoon nang Dios Pagimo Matarong sang MangaOtaw

21-22 Awgaid pyapakatigam nang Dios kanatuna buku nang pagbuut nang balaod yangmakaimo sang otaw madyaw nang Dios toyopyagabuutan nangDios na amaimomadyawnaanyang kariko nang manga otaw na yamanarigkang Jesu Kristo. Yaan na pagbuut nang Diosarag pyapakatigam ni Moises aw yang kadayganna manga propeta. Maynaan yang paagi nangDios sang kariko nang yamanarig kang JesuKristo, wa naan silan papagligbana. 23 Tinuudna kita kariko yakaimo sang maat nang Dios,wakaw di kita amabantog nang Dios. 24-26Wakawpyapakani naan si Jesu Kristo namagalingat sang

Roma 3:27 219 Roma 4:13silot sang otaw na yamanarig kang Jesu Kristo,kay pyagabuutan nang Dios na yang dogo niJesu Kristo na pyapatutud asang kyakamatayannaan na koros yang bayad sang kariko nangmaat na imo nilan. Yaan na paagi nang Diosyang toosanan na matarong yang Dios na yagaidmagtigkul sang maat na manga imo nang otawkadini, kay si Jesu Kristo yangmagabayad da sangkanilan sara. Wakaw pinaagi sining imo nangDios pyapakita naan adoon na yaan matarongna yagapasaylo sang maski sini na otaw nayamanarig kang JesuKristo na yagatobos kanilan.Kariko nini yiimonangDios kanatu kay yamallaatyaan kanatu.

27Wakawdi kitamakapaglaong na yang kanatumadyaw na manga imo yang makadara kanatuadto sang Dios, kay buku nang matungtung nayamaimo kita madyaw nang Dios tungud sangpagtoman natu sang kariko nang manga balaodnang Dios, awgaid tungud sang pagtoo kangJesu Kristo. 28 Wakaw pagalaong ko kamayo nayaan gaid yang amaimo madyaw nang Dios yangotaw na yasarig kang Jesu Kristo, buku nangyagatoman sang balaod. 29-30 Arag dili makapag-dumdum yang otaw na yang manga Judio gaidyang kanang Dios sakop tungud kay aon balaodkanilan nang Dios. Toyo arag aon buku nangJudio na sakop nang Dios tungud kay sayda yangDios wakaw imoon naan madyaw yang maski sinina otaw, Judio aw buku nang Judio, aw si JesuKristo gaid yang kanarigan nilan. 31 Buku nangmatungtung na aw syomarig da kita kang Jesus,awaraun natu yang balaod nang Dios, sana labanda kita syomarig kang Jesu Kristo kay antak kitamakapangagad sang kariko nang kanaan balaod.

4Yang Pagagaonan digkang Abraham

1 Dumduma mayo si Abraham na kanatu ka-monaan na manga Judio. Nanang yakaimo kangAbraham madyaw nang Dios, yang imo naan namadyaw daw nana? 2 Wa akaimo si Abrahammadyaw nang Dios pono sang kanaan madyawna manga imo, wakaw way akapagbantog naanasang atobangan nang Dios pono sang kanaanimo. 3 Syosolat yang sorit nang Dios na ya-galaong, “Yotoo si Abraham sang kariko nangpyagalaong nang Dios kanaan, wakaw yamaimosi Abrahammadyaw nang Dios pono sang pagka-narig naan sang Dios.” 4 Pananglit sang otaw na

yagagawbuk, yang sool kanaan buku nang kallaatkanaan, yatagan yaan tungud sang kanaan gaw-buk. 5 Toyo yatagan nang Dios yang otaw tungudsang pagkanarig nang otaw sang Dios, buku nangpono sang manga imo nang otaw. Wakaw yangotaw na yasarig sang Dios na makapagpasaylosang manga saraun, yaan na otaw yang yamaimomadyaw nang Dios tungud sang pagkanarig naansang Dios. 6 Maynaan yang kaologan nang soritnang kanatu ari kadini na si Dabid na yagalaongna laban magauma yang otaw na madyaw nangDios tungud sang pagkanarig naan kanaan, bukunang pono sang manga imo naan. 7 Laong niDabid, “Yang yakarapas sang manga balaod, la-banmagaumana pyasaylo ra silan nangDios sangkanilan sara. 8 Laban gauma yang otaw na dida abarusan nang Dios yang maat na manga imonaan.”

9-10 Dumduma mayo yani. Sini yang papagu-maun nang Dios na pyagalaong ni Dabid kadini?Buku nang matungtung aw maglaong kamo nayaan gaid yang papagumaun nang Dios yangmanga Judio na aon toosanan na pagtopo nasilan yang kanang Dios sakop. Dumdumamayo siAbraham na kanatu kamonaan na manga Judio.Wa pa yaan magapatopo dadaan yaimo da yaanmadyaw nang Dios pono sang pagkanarig naansang Dios. 11-12 Dadaan da yanarig si Abrahamsang Dios nang pagpatopo kanaan. Yang pagtopokanaan yang toosanan asang lawas naan na yaanyaimo da madyaw nang Dios pono sang pagka-narig naan sang Dios nang wa pa yaan otopowa.Wakaw si Abraham pyagangaranan nang amanang kariko nang buku nang Judio na yamanarigsangDiosmaskiwa silan otopowa. Yamaimo silanmadyaw nang Dios pono sang pagkanarig nilankanaan. Awgaid arag si Abraham pyagangaranannang ama nang manga Judio na yagapatopo, namaski otopoon silan, yamanarig silan sang Diosmayni Abraham na yamanarig sang Dios nangwa pa yaan otopowa. Wakaw si Abraham pya-gangaranan nang ama nang kariko nang otaw nayaimo da madyaw nang Dios pono sang pagka-narig nilan sang Dios.

Yamadawat yang Syasaad nang Dios Tungud sangPagtoo Kanaan

13 Syasaadan nang Dios nang madyaw na saadsi Abraham aw yang kanaan manga sompaw.Yagalaong yang Dios kang Abraham, “Aatag kokanmo aw sangmanga sompawmo yaning donyana kamo yang magapangoro disaan.” Syasaad

Roma 4:14 220 Roma 5:6yaan nang Dios kang Abraham kay madyaw nangDios si Abraham pono sang pagkanarig naansang Dios, buku nang pono sang pagpangagadnaan sang manga balaod nang Dios. 14 Toyo awyaan yang atagan nang Dios yang yangagad sangmanga balaod, maynang way kabos nang pag-too ta sang pyagalaong nang Dios, aw maynangyawara da yang saad nang Dios. 15 Toyo kayaon balaodwakaw sisilotan yangmanga otaw kayyarapas silan saan na balaod. Toyo awway balaodway mapakatigam kanilan na yakasara silan.

16 Wakaw yagalaong yang Dios na amadawatni Abraham yang way bayad na pagatag nasyasaad naan kanaan tungud kay yamanarig yaansang Dios. Yaan yang pagbuut nang Dios antakyang kariko nang sompaw ni Abraham na yama-narig sang Dios mayni Abrahammakadawat sangsyasaad nang Dios antak katigaman na yaningsyasaad nang Dios kanilan yang way bayad napagatag tungud sang kallaat nang Dios kanilan.Arag yagalaong yang Dios na buku gaid nangmanga Judio yang makadawat sang syasaad nangDios, awgaid yang kariko nang yamanarig mayniAbraham, arag silan makadawat sang syasaadnang Dios na way bayad na pagatag. Wakaw siAbraham yang ama natu kariko na yamanarigsang Dios, 17 kay yaan yang pyagalaong nangDios kang Abraham na syosolat, laong, “Inimoda ko ikaw ama nang madaig na manga nasyondisining donya.” Yamatoman yaang pyagalaongnang Dios kang Abraham. Yang Dios na kyaka-narigan ni Abraham yaan yang yagaboi sang ya-mangkamatay. Yaan yang yagaimo sang wa paakaimo. 18Wakaw maski yakaraon yang asawa niAbraham, yabay si Abraham somarig sang soritnang Dios kanaan na amaimo yaan kamonaannang madaig na manga nasyon disining donya.Yamanarig si Abraham na otomanun nang Diosyang saad naan kanaan na yagalaong, “Madaigyang manga sompaw mo na amawtaw.” 19Maskiyagadumdum si Abraham sang idad naan na ag-put da magsanggatos na ka toig, na laban damatadung na wada agayonamanganak, awmaskiyagadumdum yaan kang Sarah na yakaraon naboyag da arag, yabay yaan somarig sang pya-galaong kanaan nang Dios. 20 Wa yaan akawarainang pagsarig naan sang Dios kay yotoo yaanna di amaimo na di otomanun nang Dios yangsaad naan kanaan. Byabantog ni Abraham yangDios, laban yaan yasarig sang Dios, wakaw yabay

magdogang yang pagtoo naan sang Dios. 21Labanmadigun yang pagtoo ni Abraham sang Dios kayyatigam si Abraham na yang Dios makaimo sangkariko nang pyagalaong naan kanaan. 22 Kaymaynaan yang pagtoo ni Abraham sang Dios, ya-maimo yaan madyaw nang Dios. 23-24Yaang soritna syosolat kadini na pyagalaong nang Dios kangAbraham na yamaimo yaan madyaw nang Diospono sang pagkanarig naan sang Dios, buku gaidni Abraham yang pyagalaong nang Dios saan nasorit, awgaid syosolat yaan na sorit na pagaindoarag kanatu na kita arag amaimo madyaw nangDios aw yaan yang kanarigan ta yang Dios nayagaboi kang Jesus na kanatu Ginoo na pyapatay.25 Yang kamatayun ni Jesus yaan yang silot sangkanatumanga imonamaat nangDios. Kayanbyoiyaan nang Dios wakaw makapagpasaylo yaankanatu sang kanatu sara kayan yaimo da kitamadyaw nang Dios.

5Yiimo Kita Matarong nang Dios

1 Kay pyasaylo ra kita tungud sang kanatupagtoo, yaimo da kita madyaw nang Dios, wakawmarinaw da yang dumdum ta tungud sang Gi-noo ta na si Jesu Kristo. 2 Kay si Jesu Kristoyang kyakanarigan ta, wakaw yatoman da yangpagbuut ni Jesu Kristo kanatu na pyagilayonda ta yang Dios na yagapanalangin kanatu.Wakaw yagauma kita laban kay yamaiman kita naapaambitin kita nang Dios sang kanaan kabanto-gan. 3 Buku nang yaan gaid yang yamapaggunakanatu, yagauma arag kita na kyakarisudan kayyatigam kita na yamapagguna kanatu yaan nakarisud antak kita maanad magtigkul sang maskinana na karisud na madatung kanatu. 4 Kayanaw abay kita magtigkul, yaan yang kamatooranna yagapadayon kita pagpangagad sang Dios.Aw maynaan kita, amaiman da kita laban naapaambitin kita nang Dios sang kanaan kabanto-gan. 5 Kyakatigaman ta na makadawat kita sangkyakaimanan ta kay yatigam da kita sang dakorana lugunnangDios kanatu tungud sangBalaannaEspirito na yaatag nang Dios kanatu.

6 Dumduma mayo yang karugun nang Dioskanatu kariko. Nong yabay kita pangallangunnang sara na wa pa kita makagawas sang silotnang Dios sang sara, si Jesu Kristo yagapaka-matay tungud kanatu nang allaw na pipili nangDios na akamatay naan. Yagapakamatay yaantungud kanatu na wa pa akaimo madyaw nang

Roma 5:7 221 Roma 5:21Dios. 7Marisud imoon nang otaw yang pagpaka-matay tungud sang pagtabang naan sang otaw namatarong, inday, amaimo koraw nang otaw yangpagpakamatay tungud sang pagtabang naan sanglaban marugun na otaw. 8 Awgaid pyapakatigamnang Dios yang kanaan dakora na lugun kanatu,kay si Jesu Kristo yang yagapakamatay tungudkanatu nong manga saraun pa kita na yabay pamagimo sang maat nang Dios. 9 Adoon na yaimoda kita madyaw nang Dios tungud sang dogo niJesu Kristo na yututud asang kyakamatayan naanna koros, laban da kita atabangan ni Jesu Kristopaggawas sang kadaman nang Dios sang kanatumanga imo na maat nang Dios. 10 Nangaonmanga kontara kita nang Dios, awgaid adoonyakaori da kita agkanaan tungud sang pagka-matay nang kanaan Anak na si Jesu Kristo nayagatobos kanatu. Adoon na yakabarik da kitaadto sang Dios, tungud kay yaboi da oman si JesuKristo, makaimo yaanmagtagap kanatu asta sangpaglowas da naan kanatu disining donya. 11Bukugaid nini, awgaid yabay natu bantogon yang Diostungud sang Ginoo ta na si Jesu Kristo kay pinaagikanaan yakabarik kita adto sang Dios.

Si Adan aw si Kristo12 Pagdadayaw kamo paningug. Si Adan kadini

yang yagapono magimo sang maat nang Diosdisining donya. Kayan yang silot sang imo namaat yang kamatayun. Wakaw amatay yangkariko nang otaw kay kariko nang otaw yagaimosang maat nang Dios. 13Nang wa pa atagan nangDios kang Moises yang kanaan manga balaod,yang manga otaw dadaan yabay da magimo sangmanga imo na maat nang Dios. Toyo wapayyagalaong kanilan na silan yang yarapas sangbalaod kaywapay balaod. 14Toyomaskimaynaanyang kanilan kabutang pagpono kang Adan astakang Moises, yang kamatayun yadatung sangkariko nang otaw maski yang imo nilan bukunang magonawa sang kang Adan imo na maatnang Dios.

Si Adan aw yang syosogo nang Dios ani sangdonya na si Jesu Kristo magonawa aon yamaimosang manga otaw, toyo buku nang magonawayang imo nilan kay 15 yang barus nang Dioskanatu pono sang maat na imo ni Adan bukunang magonawa sang barus kanatu pono kangJesu Kristo. Madaig na otaw yang yamataypono sang imo ni Adan na maat nang Dios.Awgaid tungud sang karugun nang Dios sangkariko nang otaw, syosogo naan ani kanatu si

Jesu Kristo na yamaimo otaw antak panalanginannang Dios yang madaig na otaw tungud sangmadyaw na imo ni Jesu Kristo. 16 Yang kyakat-ibosan nang maat na imo ni Adan buku nangmagonawa sang kyakainangan nang madyaw naimo ni Jesu Kristo. Yang kamatayun yang kyakat-ibosan nang maat na imo ni Adan, toyo yangkyakainangan nangmadyawna imoni Jesu Kristoyang pagpasaylo nang Dios sang manga otawmaski madaig yang maat na manga imo nilan,kayan inimo silan madyaw naan pinaagi kangJesu Kristo. 17Maski yamangkamatay yang karikonang otaw pono sang sara ni Adan, toyo labangimadyawan yang kyakainangan ta pono sangimo ni Jesu Kristo, kay aw butang natu sangginawa ta yang kallaat nang Dios kanatu na waytatamanan amaimo kita madyaw nang Dios ponokang Jesu Kristo, kayan yaimo maynang mangaari disining donya kay iyan inagad natu yangmakagagaom na si Jesu Kristo.

18 Yang maat na imo ni Adan yangkyakaponowan nang pagsilot nang Dios sangmanga otaw, awgaid yang madyaw na imo ni JesuKristo yang kyakaponowan nang pagpagawassang manga otaw sang silot nang Dios na waykataposan antak silan kaaronan nang kinaboi naway kataposan. 19 Yamaimo saraun yang mangaotaw kay wa mangagad sang sorit nang Diosyang sang ka otaw na si Adan. Toyo madaigyang yamaimo madyaw nang Dios kay yabaymangagad sang sorit nangDios yang sang ka otawna si Jesu Kristo.

20 Pyapakatigam nang Dios sang manga otawyang manga balaod naan antak silan matigamsang imo nilan na maat nang Dios. Yagado-gang yang sara nang manga otaw pinaagi sangpaglapas nilan sang manga balaod naan kani-lan. Toyo maski dakora yang kanatu sarakyakallaatan kita nang Dios nang way tatamananna pagkallaat. 21 Kay dumduma mayo, yangmanga imo natu na maat nang Dios yang yakas-apad kanatu, yaan yang yakadara kanatu adtosang kamatayun. Toyo yang kyakainangan nangpagkallaat nang Dios kanatu yang yaimo da kitamadyaw nang Dios, na kyaaronan da nang kin-aboi naway kataposan pono sang imonangGinoota na si Jesu Kristo.

6Kita na Yanarig da kang Jesu Kristo

Roma 6:1 222 Roma 6:191 Buku nang matungtung yang pyagalaong

na “Abay kita magimo sang maat antak abaymagdogang yang pagkallaat nang Dios kanatu.”2Matungtung na way tatamanan nang pagkallaatnang Dios kanatu, wakaw di da kita magaimosang maat nang Dios kay kita na yanarig da kangJesu Kristo maynang yamatay da kay maynangyakaupud da kanaan matay, wakaw yayawan data yang dadaan na batasan ta. 3Yatigam da kamona yangpagbawtismokanatu yaan yang toosananna kita kariko sakop ni Jesu Kristo, wakaw dida magatoman sang dadaan na batasan natu kaymaynang arag da kita yamatay nang pagkamatayni Jesu Kristo asang koros. 4-5Yang pagbawtismokanatu maynang kyaupud da arag kita kang JesuKristo lubung. Pinaagi sang dakora na gaomnang Ama na Dios byoboi naan si Jesu Kristo napyapatay, wakaw kita arag da maynang yupudda boiin nang Dios. Sisiling kita nang maynaannang Dios antak kita na sakop ni Jesu Kristokaaronan nang bago na kinaboi aw antak kitamakapangagad sang kariko nang pagbuut nangDios kanatu. 6 Nangaon wa kita makapangagadsang sogo nang Dios awgaid adoon maynangyawara da yang maat na kyakaundan ta kay may-nang kyaupud da kang Jesu Kristo na yamatayasang koros, wakaw kita adoon makagawas dasang kariko nang kyanaraman ta na imo namaat.Wakawdi da kitamagaimo oman sangmanga imona maat na gosto natu imoonmaynong nangaon.7Kay kita namaynang yamatay da di damakaimosangmanga imo namaat. 8Awmaynang yatay dakita nang pagkamatay ni Jesu Kristo asang koros,yotoo kita na arag kita akaaronan nang bago nakinaboi mayni Jesu Kristo nang pagkaboi naanna yamatay. 9 Yatigam kita na si Jesu Kristo napyapatay pyapagboi oman, kayan adoon di dayaan amatay oman. Wakaw di da yaan adau-gun nang kamatayun kay wa day gaom kanaannang kamatayun. 10 Makaisa ra magpakamataysi Jesu Kristo tungud sang kanatu manga imo namaat. Awgaid adoon di da amatay oman si JesuKristo, pollayon yaan boi nang way kataposanna magatoman sang kariko nang pagbuut nangDios. 11Wakawkinaanglan na ubutangmayo sangginawa mayo yang kyakatigaman mayo na kamomaynang yamatay da na di da makaimo sangmanga imo namaat, toyomaynang yagaboi kamooman antak kamo makaimo sang madyaw nangDios. Amaimo yani kariko kay pyagabayaan kamonang Ginoo ta na si Jesu Kristo.

12 Wakaw pangabong kamo daw kamomakaimo sang maat na kyakaundan mayo. 13 Dida kamo magpangagad sang maski nana na maatnang Dios, toyo dadyawa mayo imowa yangkariko nang manga imo na madyaw nang Dioskay kamo maynang pyapagboi oman na yamataykay kyaaronan da kamo nang bago na kinaboina yaatag kamayo nang Dios. Wakaw yang Diosyang papagbayaa mayo sang lawas mayo antakkamo makaimo sang kariko nang manga imona madyaw nang Dios. 14 Kay yang Dios yangtyomabang da kamayo adoon di dakman kamomagtoman sang maat na kyakaundan mayo.Wakaw wa da kamo pagabuuti nang balaod.

Mayn Kita nang Manga Allang15Dagaw aon digkamayo yagalaong, “Magaimo

da kita sang maat kay wa da kita pagabuutinang balaod tungud sang pagtabang nang Dioskanatu.” Toyo yamasayup yang yagalaong nangmaynaan 16 kay yatigam kamo na mayn kamonang allang nang maski sini na yabay mayopangagdan. Aw yaan yang tomanun mayo yangmagaimo sang maat, yakagaon da yaan sangkamayo tagallang, kayan kamo mayn da nangkanaan allang, kayan yang manga imo mayo namaat yangmakadara kamayo adto sang silot nangDios na way kataposan. Awgaid aw yaan yanggostomayo yangmangagad kamo sangDios, yangDios yang kamayo tagallang, kayan yaan yangmagabuut kamayo antak maimo madyaw yangbatasan mayo pinaagi sang pagpangagad mayosang kanaan pagbuut. 17 Kadyaw agaw nangDios kamayo, kay nangaon yabay kamo magimosang maat nang Dios, kayan adoon yangagad dakamo sang matungtung na pagindo na pyapaba-tok nang Dios na byubutang mayo sang ginawamayo. 18 Kyabotanwan da mayo yang kyanara-man mayo na maat na manga imo kayan yabaykamo magimo sang madyaw. 19 Pyagalaong kokamayo daw monnono yang allang aw monnonoyang tagallang antak kamo makadarag sang pya-galaong ko kamayo. Yagalaong ako na maynkamo nang manga allang kay pyangallang kamonang yagabuut kamayo. Nangaon yabay kamomangagad sang pagbuut nang ginawa mayo namagaimo sang maat kayan yabay magdogangyang kaparaat nang imo mayo. Toyo adoon yaanyang abaya ra mayo imowa yang madyaw namanga imo na madyaw nang Dios antak magdo-gang yang kadyaw nang imo mayo.

Roma 6:20 223 Roma 7:1420Dumduma yang kabutang mayo nangaon na

yabay kamo magimo sang maat, wa kamo maga-dumdum na magaimo nang madyaw. 21 Nanangyamakamang mayo na barus kamayo pono sangimo mayo nangaon na maat da mayo adoon?Wara, kay yang kyakatibosan naan na imo yangsilot nang Dios na way kataposan. 22 Awgaidadoon yakamang da kamayo yang imo mayona maat kayan yaimo yang Dios kamayo tagal-lang, wakaw amaimo kamo manga balaan kayankyaaronan kamo nang kinaboi na way kataposan.23 Yang barus sang maat na imo nang otaw yangsilot na way kataposan. Awgaid yang way bayadna pagatag nang Dios sang yamanarig sang Ginoota na si JesuKristo yang kinaboi naway kataposanna way tatamanan nang panalangin.

7Yang Pagagaonan bain sang Pyangognanan

1 Manga karomonan ko na tomotoo, labankamo yatigam sang paagi nang balaod, na yangotaw kaba boi pa yabay yaan pagbuutan nangbalaod. 2 Pananglit, yang bobay na aon banapyapasakop nang balaod sang kanaan bana kababoi pa yang bana naan, toyo aw matay da yangkanaan bana, yakagawas da yaan saan na balaod.3 Wakaw aw magbana yaan na bobay sang ka-daygan na usug kaba boi pa yang kanaan bana,pagaidunggan yaan na maat yang batasan kayyakalapas sang balaod, toyo aw matay da yangkanaan bana kayan yagbana yaan oman bukunang maat kay yakagawas da yaan sang pagbuutnang balaod kay yatay da yang kanaan bana nagasakop kanaan.

4Maynaan oman kamo, kaymanga karomonanko, kay yagpakamatay da si Jesu Kristo tungudkamayo, maynang kyaupud da arag kamo kangJesu Kristo patayun, wakaw yakagawas da kamoadoon sang pagbuut nang balaod. Yaan yangmagabuut da kamayo yang pyapagboi oman napyapatay na si Jesu Kristo antak kita makaimosang manga imo na madyaw nang Dios. 5 Toyonangaon nang wa pa kita akanarig kang JesuKristo yaan gaid yang pyangagadan ta yang maatna kyakaundan ta. Pagdungug natu sang mangabalaod kadogangan yang kanatu gosto pagimosangmaat wakaw yamatobang kita nangaon sangsilot na way kataposan. 6 Awgaid adoon wa dakita pagabuuti nang balaod, kay pagtoo ta kangJesu Kristo maynang yakaupud da kita kang JesuKristo matay, wakaw di da kita mangagad sang

maynong nangaon na paagi na pagbuut nangbalaod, awgaid abay da kita mangagad sang bagona paagi na pagbuut nang Balaan na Espirito nayagaparin sang kanatu ginawa.

Yang Balaod aw yang Sara7Kayan nanang akapaglaong ta, magalaong ba

kita na yang balaod yang kyakaponowan nangsara? Laban sa buku, kay aw buku pa nangpagindo nang balaod nang Dios di ak matigam naaon maat disang ginawa ko. Di ak matigam namaat kadi nang Dios yang dumdum ko na gostoko garo apanmowan yang pyanmowan nang ka-daygan aw wa pa magalaong yang balaod, “Ayawmagpakaungud na apanmowan mo yang maskinana na kanang kadaygan pyanmowan.” 8 Toyopagkatigam ko saan na balaod, laban gosto rako na magapanmo sang manga butang na bukunang kanak. Toyo aw way balaod nang Dios,di kita matigam sang manga imo ta na maatnang Dios. 9 Wakaw nangaon nang wa pa akakatigam sangmanga balaod nang Dios, yagaumaako kay dumdum ko madyaw ako na otaw. Toyopagkatigam ko sang manga balaod nang Dios,yatigam da ako na aon kadi maat na kyakaundanko namakasapad kanak tungud sangmaat na imoko. 10 Yang balaod na yaatag nang Dios antakyang manga otaw maboi nang way kataposanaw pangagdan nilan, yang yamaimo kanak naanna balaod yang yagasilot kanak nang silot naway kataposan kay lyarapas ko yaan na balaod.11 Maski yagadumdum ako na magatoman sangbalaod, wa akmakatoman saan, wakaw yang silotna way kataposan yang yadangat kanak ponosang maat na kyakaundan ko na yakadasig kanakpagimo sang maat.

12 Toyo way maat disang balaod nang Dios,podo matarong. 13 Buku nang matungtungna yang kyakaponowan nang makasapad kanakyang madyaw na manga balaod nang Dios toyoyang makasapad kanak yang maat na imo ko kayyaan na imo yang yakalapas sang balaod nangDios. Wakaw pinaagi sang balaod nang Dios,kyakatigaman ko dawmonnono yang sara, kayankyatigaman ko na labanmaat yangmanga imo nakyakaundan ko.

Yang Dowang ka Karasi na Kinaiya nang Otaw14 Tinuud na madyaw yang balaod kay

pyagabayaan yaan nang Balaan na Espirito.Awgaid ako na toyo da otaw na makasasara,mayn ak nang allang kay di ak makabotawan

Roma 7:15 224 Roma 8:13sang pagimo sang maat. 15 Wa ak makadaragsang imo ko kay wa ak magaimo sang gosto koimoon. Awgaid yaan yang yiimo ko yang bukunang gosto ko imoon. 16Wakaw pagimo ko sangbuku nang gosto ko imoon, katigaman na oyonako sang manga balaod nang Dios kay arag maatko yang imo ko. 17 Agaw maynaan buku ko yangyagaimo sang maat nang Dios, pagbuut yaannang maat na dadaan pagbuut nang ginawa ko.18Wakaw yatigam ako na podomaat yang dadaanpagbuut nang ginawa ko, kay gosto ko garo naabay magimo sang madyaw nang Dios, toyo di akmakaimo. 19 Sana yaan yang inimo da ko yangmaat na buku nang gosto ko imoon, kay di akmakaimo sang madyaw na manga imo na gostoko garo imoon. 20 Wakaw aw yagaimo ak sangmaat na buku nang gosto ko, yang yagabuut siniyang maat na dadaan pagbuut nang ginawa ko.

21Maynini yang kanak kabutang. Maski gostoko garo na magaimo sang madyaw nang Dios,di ak magpakaimo kay aon maat na pagbuutnang ginawa ko na yakatagun kanak. 22 Kay aonday kyakatigaman ko, laban madyaw ko yangmanga balaod nang Dios. 23 Toyo yatigam akona arag aon maat na pagbuut nang ginawa ko nayapagkontara saang kyakatigaman konamadyawimoon. Wakaw daug ako nang maat na dadaanpagbuut nang ginawa ko. 24 Yamaundug ako la-ban tungud sang kanak kabutang. Sini yang ma-gapagawas kanak siningmaat na dadaan pagbuutnang ginawa ko na makadara kanak adto sangsilot nang Dios na way kataposan? 25 Kadyawagaw nang Dios, kay pinaagi sang Ginoo ta na siJesu Kristo, pyapagawas ako naan sining maat nakabutang na makasapad kanak. Wakaw madyawko adoon yang pagtoman sang kariko nang pag-buut nang Dios kanak, toyo yang maat na dadaanpagbuut nang kanak tyoonan ginawa yabay garomagbuut kanak.

8Yang Pagkinaboi na Yagatoman sang Pagbuut

nang Balaan na Espirito1 Dumduma mayo yang pagkallaat nang Dios

kanatu. Di da isilotan nang Dios yang yama-narig kang Jesu Kristo na yagpasakop da kanaan,2 kay yang sakop ni Kristo kyaaronan da nangbago na kinaboi na pagbaya nang Balaan naEspirito. Kay pyagabayaan kita nang Balaanna Espirito wakaw makapagtangku kita sang

maat na dadaan pagbuut nang ginawa ta namakasapad kanatu. 3 Kita na manga otaw diamaimomadyaw nang Dios pinaagi sang pagpan-gagad sang manga balaod naan kay way otawna makatoman sang manga balaod naan. Aw-gaid maski makasasara yang kariko nang otaw,syosogo nang Dios yang kanaan Anak ani sangdonya na amaimo otawmaynatu, kayan yagpaka-matay tungud sang kanatu manga imo na maat.Pagkamatay naan dyaug da yang maat na dadaanpagbuut nang ginawa ta, di da yaanmakapagbuutkanatu. 4 Wakaw aw yaan yang abayun natupapagbuutun kanatu yang Balaan na Espirito,makatoman kita sang kariko nang pagbuut nangDios kanatu. Makapagtangku kita sang maat nakyakaundan ta tungud sang gaom nang Balaanna Espirito. 5-6 Yang yabay magimo sang maatna kyakaundan nilan amasapad na isilotan nangDios nang way kataposan na silot kay yaan yangpyaparabi nilan yang maat na kyakaundan nilan.Toyo yang yabay mangagad sang pagbuut nangBalaan na Espirito, marinaw yang dumdumnilan,kyaaronan da silan nang kinaboi na sikun sangDios kay yaan yang pyaparabi nilan yang pagbuutnang Balaan na Espirito. 7 Yang manga otaw nayosopak sang Dios, yaan yang pyaparabi yangmaat na kyakaundan nilan. Dili silan mangagadsangmanga balaod nang Dios, tinuud na dili silanmakapangagad saan na balaod. 8 Wakaw yangmanga otaw na yaan yang pyaparabi yang maatna kyakaundan nilan di makaimo sang maskinana na madyaw nang Dios.

9 Toyo kamo, wa da pagabayai nang maat nakyakaundan mayo, yaan gaid yang magabaya ka-mayo yang Balaan na Espirito kay tinuud na iyanyaan kamayo. Toyo aw wara asang ginawa nangotaw yang Espirito ni Kristo, yaan na otaw bukunang sakop ni Kristo. 10 Toyo aw iyan kamayosi Kristo, maski amatay yang lawas mayo tungudsang kamayo dadaan sara, yang espirito mayoboi agkang Kristo kay yaimo da kamo madyawnang Dios. 11Aw iyan kamayo yang Espirito nangDios na yagaboi kang Jesu Kristo na pyapatay,yaan yang amatag nang kusug sang lawas mayona magkamatay, kayan aw matay da kamo, yaanyang magaboi sang kamayo lawas kay iyan ka-mayo yang Espirito nang Dios.

12 Wakaw, kay manga lomon, kay maynaanyang barus nang Dios kanatu, yaan yang pan-gagdan ta yang kanaan pagbuut, di da kita ma-gaimo sang maat na kyakaundan ta. 13 Kay aw

Roma 8:14 225 Roma 8:30magimo kamo sang maat na kyakaundan mayo,amasapad kamo na isilotan nang Dios nang waykataposan. Toyo aw magtangku kamo sang pag-imo sang maat na kyakaundan mayo pinaagisang gaom nang Balaan na Espirito, akaaronankamo nang kinaboi na way kataposan. 14 Kayyang kariko nang otaw na pyagabuutan nangBalaan na Espirito, silan yang manga anak nangDios. 15 Yang dumdum na yaatag kamayo nangDios nang pagtoo mayo kang Jesu Kristo, bukunang maynang dumdum nang allang na labanyamalluk sang kanaan tagallang. Awgaid bainkamayo, yatagan kamo nang Dios nang dumdumna maynang dumdum nang anak sang kanaanama antak kamo makaimo magtawag sang Diosna kamayo Ama. 16 Yatigam kita na kita tinuudna manga anak nang Dios kay yang Balaan naEspirito yang yagapakatigam kanatu. 17 Kay kitayang manga anak nang Dios wakaw dyadatungkita nang manga panalangin na yaatag nang Diossang kanaan manga anak. Yakaambit kita sangkariko nang panalangin kang Kristo. Kay awyakaambit kita sang karisud na maynang karisudna kyakaagiyan ni Kristo, makaambit kita aragsang kabantogan ni Kristo.

Yang Kabantogan nang Maori na Allaw18 Maski tinuud na kyakarisudan kita adoon,

abayun ta tigkuran yaan kay yatigam kita nalaban dakora yang kabantogan ni Kristo mallawna apakatigam kanatu nang Dios. Pagdumdum tasaan na kabantogan, yang karisud na titigkuranta adoonmayn da nangwara. 19Yang kariko nanginimo disining donya laban gosto mikita da sangdakora na kabantogan na aatag nang Dios sangkanaanmanga anak. 20Kay kyatagtagaan da yangpagbuut nangDios na amaparin yang kariko nanginimoantakmaimoyaannamakagaon sang gostonang Dios na apaimowan kanilan. Buku nangkanilan sara yang kyakaponowannawanangDiosimowa kanilan yang gosto naan na apaimowankanilan, toyo yagaid silan pagsagad silotan nangDios tungud sang sara ni Adan. 21 Wakaw ama-parin silan nang pagpakita dakman nang Diossang dakora na kabantogan nang kanaan mangaanak kayan yagkadyawan dakman silan kariko, dida silan amatay. 22 Yatigam kita na yang karikonang inimo disining donya yabay magtigkul sangkarisud namaynang pyagaayudan na yangarususnang kasakit kay wa pa abagowa nang Dios yangkariko nang manga inimo naan. 23 Buku gaid

nilan yang yamapuruk, kita na yatagan nang Diosnang Balaan na Espirito, arag kita yamapurukkaba yagatagad sang pagtoman nang Dios sangkanaan saad kanatu na aballinan naan nang bagona lawas yang manga lawas ta, na yaan yang kat-inuudanan da na kita yarobos da kanaan mangaanak. Yang Balaan na Espirito na yaatag kanatuyaan yang toosanan na otomanunnangDios yangkariko nang syasaad naan kanatu. 24 Wakawyamaimo kita manga anak nang Dios, maski wapa kita akaaroni nang bago na lawas, syomarig dakita sang pyagalaong nang Dios na aon allaw naaballinan naan nang bago na lawas yang mangalawas nang kanaan manga anak. Yaan yangkyakaimanan ta abay. Di da kita amaiman awpyanmowan da ta yang kyakaimanan ta. 25 Toyoaw madigun yang pagsarig ta na otomanun nangDios yang pyagalaong naan kanatu, maski wa paakatoman, dili kita amaraad magtagad saan.

26YangBalaan na Espirito yang yakadigun sangginawa ta, tyatabangan kita naan aw yagaki-naanglan kita nang tabang naan. Maski maga-mpo, wa kita akatigam magampo adto sang Diossang osto na pagampo, wakaw yang Balaan naEspirito yang yangayo da adto sang Dios. Pya-galaong naan adto sang Dios yang wa natu aka-paglaongan tungud kay laban kita yamapuruk,yagadaraw yang surud nang ginawa ta. 27 YangDios na yatigam sang dumdum nang kariko nangotaw arag yatigam sang dumdum nang Espirito,kay yang pagpangayo nang Espirito oyon sangpagbuut nang Dios sang kanaan manga otaw.

28 Yang kariko nang otaw, aw dakora sangginawa nilan yang Dios na gapili kanilan, yatigamkita na yang Dios yang yabay tomabang kani-lan antak maski nanang amapagguna kani-lan, amaimo madyaw yang akainangan nilan.29 Kadini pa dadaan da pinili silan nang Dios naamaimo silan manga anak naan na antak silanmakagaon sang Anak naan na si Jesu Kristo,kay pagbuut nang Dios na si Jesu Kristo yangamaimo labaw na panganay nang madaig namanga maglomon. 30 Silan na pinili da dadaannang Dios yang yaningug kanaan na tyatabangannaan. Yang tyatabangan nang Dios yang pya-pasaylo naan, arag silan yamaimo madyaw naan.Yang yamaimo madyaw naan arag yakaambitsang pagkabantogan ni Jesu Kristo.

Yang Lugun nang Dios na Iyan kang Jesu Kristo

Roma 8:31 226 Roma 9:931 Kay maynaan yang pagtabang nang Dios

kanatu, yatigam da kita na way madaug kanatukay yang Dios yang gabuut sang kariko. 32Maskiyang kanaan Anak na si Jesu Kristo wa naan apa-gawasa sang kamatayun, sana yaatag naan yangkanaan Anak na yagapakamatay tungud kanatu.Wakaw yatigam kita na aatag nang Dios kanatuyang maski nana na madyaw natu pinaagi sangkanaan Anak na si Jesu Kristo. 33Way makasom-bong na yaan yang osombong yang manga otawna pinili nang Dios kay yang Dios yang yagalaongna pyasaylo ra kita naan sang sara. 34 Wakawway makaokom na isilotan kita kay si Jesu Kristona yagapakamatay tungud kanatu yang yabaytomabang kanatu. Pagkamatay naan, papag-boiin yaan oman nang Dios kayan yatag nangDios kanaan yang katungud. Wakaw adoon siJesu Kristo na aglangit yang tomatabang kanatu,yaampo kita naan abay sang Dios. 35 Wakaw diamawara kanatu yang karugun ni Jesu Kristo.Maski akarisudan kita, abay kita karugunan niJesu Kristo. Maski yamakudugkudug kita, maskioropogon kita nang kontara ta tungud sang pag-too ta kang Jesu Kristo, maski magutum kita,maski kolang yang kanatu manga damit, maskianipanipin kita na apatayun, maski tibasun kitakayan yamatay, di kita ayawan ni Jesu Kristo,yabay kita naan karugunan. 36 Yaning karisudna titigkuran natu adoon dadaan da syolat nayagalaong, “Tungud kay kami na manga sakopmo magkadurum kami lyoropog nang maga-patay kanami. Gyagaon kami sang karnerona iyawunun.” 37 Awgaid maski kyakarisudankita, laban sa dili silan madaug kanatu tungudsang gaom ni Jesu Kristo na yamarugun kanatu.38Wakaw yatigam ako na way makaurang kanatuadto sang Dios na yamarugun kanatu. Mataymaboi, kyakarugunan kita abay nang Dios. Waymakawara sang kanaan lugun kanatu, maski yangmanga tagalangit, maski si Satanas aw maskinana na aon gaom na sakop ni Satanas, dili silanmakawara sang lugun nang Dios kanatu. Maskinanang yamapagguna kanatu, maski nanang wapa akapagguna, di makawara sang lugun nangDios kanatu. 39Maski aglangit aw maski agsurudnang dagat arag way makawara sang lugun nangDios kanatu. Way maski sini asining karowagannang donya na makaurang kanatu adto sang Diosna yamarugun kanatu, kay kita sakop ni JesuKristo na kanatu Ginoo.

9Bain sang Manga Judio na Sompaw ni Israel

1Matungtung yang kariko nang pagalaong ko.Ako sakop ni Kristo, wara ako magakagaro. Kayyang Balaan na Espirito yang yagabaya sang gi-nawa ko, kyakatigaman nang ginawa ko 2 natinuud na laban ak yamauruk tungud sang aragkami Judio, 3 kay wa silan otoo kang Jesu Kristo.Aw guna silotan ako tungud sang manga Judiona wa otoo kang Jesu Kristo, madyaw da kongisilotan ako, maski makalowat ako kang JesuKristo gatang masakop ni Jesu Kristo yang aragkami Judio. 4Kami na manga Judio yang sompawni Israel. Pagbuut nang Dios, yamaimo yangmanga Judio anak nang Dios. Silan yang yikitasang dakora na manga imo nang Dios. Silan yangpyagalaong nang Dios daw nanang imoon nangDios kanilan. Silan yang yatagan nang Dios nangkanaan manga balaod. Silan yang pyagaindosang matungtung na pagsimba sang Dios. Pya-pakatigam kanilan nang Dios yang kanaanmangasaad kanilan. 5 Bantogan yang kamonaan nangmanga Judio. Kay yang pinili nang Dios na si JesuKristo na makagagaom sang kariko agkanilanakawtaw, wakaw arag yaan Judio. Yaan yangDios na madyaw bantogon nang way kataposan.Amen.

6Maski yamauruk ako tungud sang arag kamiJudio na wa otoo kang Jesu Kristo, buku nangmatungtung na wa otomana nang Dios yangkanaan saad kanilan. Kay maski buku nang pinilinaan yang kariko nang sompaw nang mangaJudio, otomanun naan yang kanaan saad sangkariko nang pinili naan. 7 Buku nang pinilinang Dios yang kariko nang sompaw ni Abrahamna kamonaan nang Judio, kay yagalaong yangDios kang Abraham, “Yang tinuud na kanmosompaw yang manga sompaw gaid nang anakmo na si Isaak.” 8 Yaan yang pyagalaong nangDios kang Abraham, wakaw yatigam kita na bukunang manga anak nang Dios yang kariko nangsompaw ni Abraham, toyo yang kanaan sompawna yamaimo manga anak nang Dios yang karikonang yotoo sang pyagalaong nang Dios mayniAbraham na yotoo na amatoman yang syasaadnang Dios kanaan. 9 Yasaad yang Dios kangAbraham kadini, na maski boyag da na yakaraonyang asawa ni Abraham na si Sarah, manganakyaan sang usug na si Isaak nang sonod na toig kayyaan yang pagbuut nang Dios.

Roma 9:10 227 Roma 9:29

10 Dumduma arag yang pyagalaong nang Dioskang Rebeka na asawa nang kanatu kamon-aan na si Isaak. Baya pa yaan maglakad sanganak naan na magmara na usug, 11-12 pyaglaongda yaan nang Dios, “Yang anak mo na man-god amaimo labaw sang kanaan magorang.”Yaan yang pyagalaong nang Dios nang wa paakawtaw yang magmara na usug, nang wa pasilan makaimo nang maski nana, madyaw awmaat, kay gosto nang Dios na apakatigam dawsini yang ipiliin naan, yaan yang pagbuut naan,buku nang pinaagi sang imo nang otaw. YangDios yang yatigam daw sini yang gosto naanpiliin. 13Yatoman da yang pyagalaong nang Dioskang Rebeka wakaw syolat da yang pyagalaongnang Dios na yang mangod na si Jakob yangkyakarugunan nang Dios, yang magorang na siEsau maat naan.

14 Di kamo makapaglaong na buku nangmadyaw yang paagi nang Dios maski wa yaanmagapili sang kariko nang otaw. 15 Kay dum-duma yang pyagalaong nang Dios kadini kangMoises, laong, “Ako yangmagabuut daw sini yangakallaatan ko.” 16 Wakaw yatigam kita na diliakallaatan nangDios yang otawpinaagi sang pag-buut nang otaw, buku nang pinaagi sang mangaimo nang otaw na pyamakotan naan imoon, aw-gaid pinaagi sang pagbuut nang Dios daw siniyang akallaatan naan. 17Dumduma yang pangorokadini na pyagangaranan nang Paraon. Yangsyosolat na sorit nang Dios kanaan yagalaong,“Ako yang gapili kanmo antak kaw maimo pan-goro nang banwa na Egipto kay imoon ko yangdagdagu na kaburungburungan na manga imoasang kanmo banwa antak kitaun nang mangaotaw yang kanak dagdagu na gaom antak banto-gon yang aran ko asang karowagan nang donya.”18 Maynaan yang paagi nang Dios kay yang Diosyang gabuut daw sini yang akallaatan naan, aragyang Dios yang gabuut daw sini yang atarikodannaan kayan yagbagsug yang oro tungud sangmaat na manga imo.

Yang Kaingutingut aw yang Kallaat nang Dios19Aon koraw digkamayomagalaong, “Sini kadi

yang makasopak sang kanang Dios pagbuut nayang Dios man yang gabuut sang kariko nangotaw? Wakaw buku nang madyaw yang paaginang Dios aw silotan naan yang manga otaw nasaraun.” 20-21Yamasayupyangotawnayagalaongnangmaynaan kay yang Dios na gaimo sang otawyang yagabuut kanilan daw nanang apainangan

naan sang kada isa kanilan. Yakagaon sangmagiimo sang manga koron, yang magiimo yangaon katungud dawnanang apainangan naan sangmyusmus na lopa na koronon. Aw imoon naanyang dowa na koron sikun sang sang ka musmusna lopa, ayn dakman kanaan daw imoon naanyang sang ka koron maal na koron kayan yangisa na koron barato na koron. Maski silinginnaan nang maynaan, yang barato na koron dimakapaglaong sangmagiimo sang koron, “Nangabyabarato mo yang pagimo mo kanak?”

22 Maynaan yang Dios, makaimo yaan maskinanang gosto naan imoon sang manga otaw.Maski gosto ra naan na apakita yang kanaankadaman, aw maski gosto ra naan na apakitana yaan makagagaom na magasilot sang karikonang otaw tungud sang maat na manga imo ni-lan, yabay yaan magpasensiya sang maat na imonang manga otaw kanaan. 23 Wa pa silan isilotinangDios kay apakatigamnangDios yang kanaanmadyaw na panalangin na way tatamanan naaatag naan sang manga otaw na dadaan da naanpyagbuutan na akallaatan naan. 24 Kita yangpinili nang Dios na dadaan da naan pyagbuu-tan na akallaatan naan. Aon pinili nang Diosdigkanami na manga Judio, toyo aon arag pinilinang Dios digkamayo na buku nang Judio, 25 kayyaan yang kaologan nining sorit nang Dios nasyosolat nang propeta na si Oseas, laong, “Aonmanga otaw na buku nang kanak sakop nangaonadoon amaimo da kanak sakop. Yangmanga otawna way yamarugun akarugunan da ko. 26 Asangbanwa na pyagalaongan kanilan na buku silannang pinili nang Dios, disaan na banwa pagan-garanan silan nang manga anak nang boi naDios na di magkamatay.” 27 Dumduma yangpyagalaong kadini nang propeta nang Dios na siIsaias bain sang manga Judio, “Maski di mabilangyangmanga Judio tungud sang kadaig nilan, tagbida digkanilan yang amasakop nang Dios na diliisilotan nang silot na way kataposan. 28 Kay ma-datung yang allaw na maparabay yaan magokomsang manga otaw asang donya, laban madaigyang isilotan naan.” 29 Amatoman yang soritnang Dios na pyagalaong ni Isaias kadini, laong,“Aw buku pa sa agaw yamallaat kanatu yang Diosna gabuut sang kariko, yawara da kita karikoadoon na makagaon sang manga otaw kadinidisang syodadna SodomaawGomorana yamabosmawara nang pagsilot nang Dios kanilan. Awgaidtungud sang kallaat nang Dios kanatu na manga

Roma 9:30 228 Roma 10:15Judio, aon wa naan isiloti digkanatu.”

Yang Taga Israel aw yang Madyaw na Batok30 Magapakatigam ako kamayo daw nanang

yamapagguna sang manga Judio aw buku nangJudio. Yang manga otaw na buku nang Judio wamamakot antak silan maimo madyaw nang Dios,yamaimo silanmadyaw nang Dios kay yamanarigsilan kang Jesu Kristo. 31Awgaid yang manga Ju-dio wa akaimomadyaw nang Dios maski yamakotgaro silan mangagad sang balaod, 32 kay wa silanakanarig kang Jesu Kristo. Sayup silan na ya-gadumdum na amaimo silan madyaw nang Diospinaagi sang pagpangagad sang manga balaod.Yamanarig silan sang kanilan pagpangagad sangbalaod, wa silan akanarig kang Jesu Kristo. Aonpananglitan, si Jesu Kristo yakagaon sang dakorana bato na kyakasongkoran nang manga Judiomaynang syosolat na yagalaong, 33 “Byubutangko asang banwa ag Sion yang bato na akasongko-ran nang manga Judio, toyo yang amanarig saandili akainaan kay amaimo yaan madyaw nangDios tungud sang pagkanarig naan.”

101 Kay manga karomonan ko na tomotoo, aw

matomanyang gosto kona yang arag kamimangaJudio apagawasun nang Dios sang silot na waykataposan, laban ak magauma. Wakaw yaanyang yabay ko ayoon sang Dios. 2 Yatigam akona yamakot silan mangagad sang tinoowan nadumdum nilan madyaw nang Dios, wayngkawngbuku. 3 Kay wa silan makadarag sang paaginang Dios namakaimo sangmanga otawmadyawnang Dios, wakaw yamakot silan mangagad sangkanilan paagi na dyudumdum nilan na makaimokanilan madyaw nang Dios. Wakaw wa silanatangkap sang paagi nang Dios pinaagi kang JesuKristo. 4 Toyo kay dyomatung da si Jesu Kristo,kyakatigaman na yang balaod dili makaimo sangmanga otaw madyaw nang Dios, yaan gaid yangmakaimo sang manga otaw madyaw nang Diosyang pagkanarig kang Jesu Kristo.

Aon Kalowasan nang Kariko nang Motoo na siJesus yang Kanaan Ginoo

5Yani yang pagindo ni Moises kadini na syoso-lat, na yang otaw na gadumdum na yang pag-pangagad sang balaod yang makaimo kanaanmadyaw nang Dios, kinaanglan na pangagadannaan yang kariko nang balaod. Awgaid pagalaongko kamayo na way makatoman sang syosolat ni

Moises, maski sang ka otaw way makatoman.6 Yaan gaid yang makaimo sang otaw madyawnang Dios yang pagtoo naan sang pagindo bainkang Jesu Kristo. Toyo yang kanatu pagtoowa magasogo kanatu pagpangagad sang di natuamaimo pangagdan, wakaw ayaw magpakaun-gud na aon makadto langit antak pakaniin siJesu Kristo antak yaan tomabang kanatu. Sayupyaan na dumdum kay kyomani la nangaon siJesu Kristo. 7 Arag ayaw magpakaungud naaonmakadto sang yamangkamatay antak paoriinani si Jesu Kristo sikun sang yamangkamatay.Way kabos naan na dumdum kay wara adtosi Jesu Kristo. 8 Paningug kamo antak kamomakadarag. Yang pagindo nang Dios bain sangpagkanarig kang Jesu Kristo na byabatok namimallug kadaragan wakaw maynang iyan da yaansang ginawa mayo, aw maynang asang baba damayo yaan. 9 Aw paglaong mo sang kadayganna si Jesus yang Ginoo mo kayan aw tinuud nayotoo kaw na yang Dios yang yagaboi kang Jesusna pyapatay, apagawasun kaw ni Jesu Kristo sangsilot kanmo na way kataposan. 10 Kay aw tinuudyang pagtoo nang otaw kang Jesu Kristo, apasay-loon yaan nang Dios kayan yaimo yaan madyawnaan. Nang paglaong naan na si Jesu Kristoyang Ginoo naan, yaan yang yakapagawas kanaansang silot na way kataposan. 11 Dumduma yangsyosolat na sorit nang Dios na yagalaong, “Yangyamanarig kanaan dili akainaan kay amaimoyaan madyaw nang Dios tungud sang pagka-narig naan.” 12 Tungud sang sorit nang Dios,yatigamkita nawa apapagligbana nangDios yangpagkallaat naan sang maski sini na otaw, Judioaw buku nang Judio. Maynaan yang Dios kaysayda yang Ginoo na si Jesu Kristo na makaga-gaom sang kariko. Yaan yang manalangin nangway tatamanan sang kariko nang tomotoo namagatawag kanaan. 13 Maynini yang syosolatna sorit nang Dios na yagalaong, “Maski sini namagatawag sangGinoo na si Jesu Kristo orowasunnang Ginoo.”

14Toyo onnoon nang otaw yang pagtawag sangGinoo ta na si Jesu Kristo aw wa naan otoowi?Kayan onnoon nang otaw yang pagtoo kang JesuKristo aw wa naan udunguga yang madyaw nabatok bain kang Jesu Kristo? Kayan onnoon nangotaw yang pagdungug sang madyaw na batokbain kang Jesu Kristo aw way magbabatok namagabatok kanaan? 15 Wakaw aon magbabatokna syosogo nang Dios maynang syosolat na ya-

Roma 10:16 229 Roma 11:11galaong, “Kadyaw da agaw nang pagdatung nanggabatok kanatu sang madyaw na batok.”

16 Toyo maski madaig yang arag kami Judiona yudungug sang madyaw na batok, tagbi dayang yotoo saan na batok maynang pyagalaongkadini nang propeta na si Isaias na yagalaong,“Kay Ginoo ko, sini sa disaan yang yotoo sangbyabatok nami?” 17Wakaw paningug, aw dili kawmangagad sang sorit nang Dios na pyapakatigamkanmo bain kang Jesu Kristo, way akabosan nangpagtoo mo.

18Tinuudna dyumungug da silan sangmadyawna batok kay syolat da yang sorit nang Diosna yagalaong, “Yakarimpud da sang karowagannang donya yang pagbatok nilan bain sang Dios.Maski wain na banwa yakarimpud da yang kani-lan sorit.” 19 Yang manga Judio yakadarag sangsorit nang Dios, toyo wa silan mangagad saanna sorit. Mayn da naan silan anay da kadiniwakaw syosolat ni Moises yang sorit nang Diosna yagalaong, “Kamo na manga Judio, amasigikamomallaw nang pagkallaat ko sang buku nangJudio na pyagalaong mayo, ‘Way kabos na mangaotaw,’ kayan yadaman kamo.” 20 Kayan yaglaongasang atobangan nangmanga Judio yang propetanang Dios na si Isaias, laong, “Yang pagalaong kokamayo yang sorit nang Dios na pyapakatigamnaan kanak, laong, ‘Yang manga otaw na wa ma-gatotol kanak, silan yang yakatara kanak. Yangmanga otaw na wa magadumdum kanak, silanyangpyapakatigamkona ako yangDios.’ ” 21Toyoyagalaong yang Dios, “Maski yabay ak magtawagsang manga Judio, wa silan maningug kanak,mabagsug yang oro nilan.”

11Yang Kallaat nang Dios sang Taga Israel

1 Di kita makapaglaong na yayawan nang Diosyang manga Judio na pinili naan, kay ako aragJudio na sompaw ni Abraham. Sikun ako sangpamilya ni Benjamin na anak ni Israel. 2 Waayawi nang Dios yang kariko nang manga Judiokay dadaan da aon pinili digkanilan na amaimokanaan sakop. Dumduma mayo yang propeta nasi Elias na yapagbaraw sang Dios. Syosolat yangkanilan sorit. Yagalaong si Elias sang Dios namaat da yang kariko nang Judio. 3 Laong naan,“Ginoo ko, pyamatay nilan yang kanmo mangapropeta na gabatok sang kanmo sorit, kayanlyanas nilan yang manga sonoganan sang ayupna pagatag nami kanmo. Saydakman ko yang

yamaibilin na gaampo kanmo. Kayan pyana-ganap ako nilan kay panagpatayun.” Yaan yangpyagalaong ni Elias adto sang Dios. 4 Awgaidyimibak yangDios na yagalaongkangElias, “Bukunang saydamo, kay aon pay yamaibilin na pitongmararan na gaampo kanak na pinili ko na mangaotaw na wa olood asang atobangan ni Baal nadiosdios na ampowanan nang wa otoo kanak.”Yaan yang pyagalaong nang Dios kang Elias.5 Mayn oman naan adoon na timpo, buku nangmatungtung na yatarikod sang Dios yang karikonang manga Judio. Aon pay pinili nang Diosdigkanilan, kay kyakallaatan silan nang Dios.6 Wa magapili yang Dios sang manga otaw tun-gud sang manga imo nilan, awgaid pipili silannang Dios tungud sang pagkallaat naan kanilan.Maynaan yang paagi nang Dios sangmanga otaw,kay aw piliin naan yangmanga otaw tungud sangmanga imo nilan, yang kanaan pagpili buku danang pinasikad sang pagkallaat.

7 Paningug kamo. Wa akatoman yang gostonang manga Judio na amaimo silan madyawnang Dios maski yamakot garo silan. Awgaidmaski maynaan, aon pipili nang Dios digkanilanna yamaimo madyaw naan, toyo tagbi da silan.Yang kadaygan mabagsug yang oro, wa atangkapsang sorit nang Dios. 8 Yani yang pyagalaongnang propeta nang Dios nangaon na yagalaong,“Pyapabayaan silan nang Dios, wakawmayn silannang yatorog. Aon kanilan mata, toyo wa silanikita sang imo nang Dios. Aon kanilan taringa,toyo wa silan udungug sang pyagalaong nangDios. Mayn da naan silan tigkan adoon.” Yaanyang pyagalaong nang propeta nang Dios nan-gaon. 9 Wakaw yang kanilan ari nangaon na siDabid yagalaong, “Yang silot yang abarus kanilantungud sang kyakanarigan nilan na buku nangmatungtung. Wakaw yaan yang akaponowannang pagsilot kanilan. 10 Botaa silan antak dilisilan kimita kay buku nang tinuud yang kanilanpaagi. Lasaya silan abay antak dili silan marowassang kanilan karisud.”

11 Maski agput garo mabos yang manga Ju-dio somopak sang pagbuut nang Dios kanilan,namarakman yabay silan kallaatan nang Dios.Toyo pagsopak nang manga Judio sang pagbuutnang Dios kanilan, kapanalanginan yang bukunang Judio na yasakop da nang Dios tungudsang pagtangkap nilan sang pagbuut naan, kayanyasigi yang manga Judio pagkatigam nilan nayang buku nang Judio pyagsakop da nang Dios.

Roma 11:12 230 Roma 11:2512 Pagsopak nang Judio sang pagbuut nang Dioskanilan, yaan yang pyanalanginan da nang Diosyang kadaygan na manga otaw na buku nangJudio. Aw pyanalanginan yang buku nang Judiopono sangmaat na imo nangmanga Judio, labi pamallaw panalanginan yang buku nang Judio ponosang pagpangagad nang Judio sang pagbuut nangDios kanilan.

Yang Kalowasan nang Buku nang Manga Judio13 Kamo na buku nang Judio, yatigam kamo

na ako apostol na syosogo nang Dios agkamayo.Laban importante yaning pyagasogo kanak nangDios, 14 wakaw pyapakatigam ko yani sang aragkami Judio antak silanmasigi kamayo, antak aragaon magpasakop digkanilan kang Jesu Kristo.15 Pagtarikod nang Dios sang manga Judio nawa mangagad sang kanaan pagbuut kanilan,yangkaimo da sakop nang Dios yang madaig namanga otawnabukunang Judio asang karowagannang donya, yanagidarag da silan aw yang Dios.Butangan sang dumdum mayo yani. Aw aon daymasakop nang Dios na manga Judio, yagpasabotda na pyaori da silanmaynang byoi da silan omanna yamatay.

16 Aon pananglitan bain sang manga Judio namayn silan nang abot. Aw madyaw nang Diosyang mona na abot, madyaw naan yang kariko.Maynaan oman aw pipili nang Dios yang pononang kaoy, yang kariko nang sanga naan nakaoy podo ra kanaan. Yang manga Judio adoonmaynang manga sanga naan na kaoy, kayan yangkanilan mona na pinili nang Dios kadini yangmaynang pono naan na kaoy, wakaw di ayawannang Dios yang kariko nang manga Judio adoonkay pinili naan yang kanilan mona. 17 Awgaidaon manga Judio na maynang manga sanga napyangotod nang Dios sang madyaw na kaoy naolibo, kayan kamo na buku nang Judio, syosogpatkamo saangmadyawna kaoy na olibo antak kamomaimo madyaw na sanga naan maski nangaonmayn kamo nang way kabos na manga sanganang maat na kaoy na olibo. Adoon kay syogpatda kamo saang madyaw na kaoy na olibo, kamomayn da nang manga sanga na makaambit sangtaguk na sikun sang pono naangmadyawna kaoy.18 Toyo kamo na buku nang Judio, pagkido kamodaw kamomakapagdumdumna labaw kamo sangmanga Judio na maynang manga sanga na pyan-gotod nang Dios. Ayaw kamo magparabaw kani-lan kay buku mayo yang yakaboi sang pono nang

kaoy. Ayaw kamo magpakaringaw na kamo may-nang manga sanga na di amaboi aw way pono.

19Kamo na buku nang Judio, dagawmagadum-dum kamo na madyaw pa kamo sang manga Ju-dio kay madaig digkanilan yang pyangotod nangDios kayan byallin kamo na syosogpat nang Diosdisang kanilan kyakabutangan na kaoy. 20Tinuudna pyangotod silan, kay wa silan akanarig kangJesu Kristo. Kamo yang syosogpat nang Dios sangkanilan pono, kay kamo yang yamanarig kangJesu Kristo. Wakaw ayaw magdumdum na labawpa kamo kanilan kadyaw. Pagkido kamo dawkamo makasara sang Dios. 21 Kay aw sisilotannang Dios yang manga Judio na maynang sangana yootod sang kanaan tyoonan pono, labaw pana isilotan naan kamo na buku nang Judio awdili kamo abay somarig kanaan. 22 Dumdumamayo yang karugun nang Dios, maski laban mal-laatun yaan di amaimo na di isilotan naan yangmakasara. Sisilotan naan yang manga Judio kaywa silan otoo kang Jesu Kristo. Toyo kamo,panalanginan kamo naan abay aw abay kamosomarig kanaan na yamallaat kamayo. Toyo awdili kamo abay somarig sang pagkallaat naan ka-mayo, arag kamo ayawan naan maynang mangasanga na pyangotod naan kayan syarabul. 23Yangmanga Judio na pyangotod, aw maparin da yangkanilan ginawa kayan syomarig kang Jesu Kristo,osogpat silan oman nang Dios saan na kaoy,kay yang Dios yang makaimo magsogpat kanilanoman disang kaoy na kyakabutangan nilan nan-gaon. 24 Kamo na buku nang Judio na maawatsang Dios nangaon, mayn kamo nang mangasanga nang maat na kaoy na olibo na wa iigwasi,pyangotod kamo nang Dios sang kamayo ponokayan syogpat kamo naan sang madyaw na kaoyna olibo na yiigwasan na buku nang kamayotyoonan pono. Awgaid yangmanga Judio na anayda dadaan manga sanga naang madyaw na kaoyna olibo, laban sa osogpat silan oman nang Diossang dadaan kanilan pono.

Yang Kallaat nang Dios sang Kariko nang Otaw25Manga karomonan ko, gosto ko na akadara-

gan mayo yang paagi nang Dios na wa pa naanapakatigaman nangaon, kay daw kamo mag-parabaw sang manga Judio. Wakaw paningugkamo. Dumduma yang manga Judio, tagbi dadigkanilan yang yamanarig kang Jesu Kristo kaymadaig yang mabagsug yang oro kanilan. May-naan silan kaba wa pa akabos magpasakop kang

Roma 11:26 231 Roma 12:8Jesu Kristo yang kariko nang buku nang mangaJudio na pagasakoponnaan. 26Kayan awmasakopda yang buku nang manga Judio na pagasakoponnaan, yang kariko nang manga Judio na sakopnang Israel apagawasun da nang Dios sang silotkanilan, kay yang sorit nang Dios na syosolat ya-galaong, “Madatung yang Mallorowas sikun sangbanwa na Sion, apasayloon naan yang mangaJudio na sompaw ni Jakob sang kanilan mangaimo na maat nang Dios.” 27 Laong nang Dios,“Awaraun ko yang kanilan sara kayan tyoman koyang kanak saad na pyagalaong ko kanilan ka-dini.” 28Madaig yang wa atangkap na Judio sangmadyaw na batok bain kang Jesu Kristo, wakawkontara silan nang Dios. Pono saan, kyaka-panalanginan kamo na buku nang Judio kay ya-masingadto kamayo yang madyaw na batok bainkang Jesu Kristo. Toyo yang manga kamonaannang Judio yang pinili nang Dios kadini, wakawyabay karugunan nang Dios yang manga Judiotungud sang kanaan saad kadini sang mangakamonaan nang Judio na si Abraham aw si Isaakaw si Jakob. 29 Yamasiling naan kay dili amaimona amaparin yang pagbuut nang Dios. Yang yatagda nang Dios dili da naan abawiin oman sangyatagan naan. Dili ayawan nang Dios yang pinilida naan na pyagsakop da naan. 30Nangaon kamona buku nang Judio wa mangagad sang Dios,toyo adoon kay yang manga Judio wa mangagadsang Dios, kamo yang kyallaatan da nang Dios.31 Adoon maski wa mangagad sang Dios yangmanga Judio, tungud sang pagkallaat nang Dioskamayo adoon arag da silan makagaon kamayona kyakallaatan nang Dios. 32 Yagalaong yangDios na yang kariko nang otaw manga saraunkay kariko nilan yagaimo sang maat nang Dios,toyo kyakallaatan silan kariko nangDios kay yaanyang pagbuut naan na akallaatan silan.

Bantoga yang Dios33 Kadyaw agaw nang imo nang Dios kanatu,

na kyakallaatan kita naan. Laban ungudan yangDios, way tatamanan nang kanaan katigaman.Way matagtaga daw yoonnono naan yang pag-paagiagi. 34 Magonawa yaan sang syosolat nayagalaong, “Way matigam sang dumdum nangDios. Way makaimo magindo sang Dios. 35 Wayyakaatag nang maski nana sang Dios na ki-naanglan na abarusan.” 36 Kay yang Dios yangyagaimo sang kariko. Yaan yang makagagaom nayabay magbuut sang kariko. Kariko nini yiimo

naan antak makabantog kanaan. Wakaw abay tabantogon yang Dios nang way kataposan. Amen.

12Yang Pagpangagad sang Dios

1 Kay manga karomonan ko na tomotoo, kaydagdagu yang kallaat nang Dios kanatu, pa-galaong ko sang kada isa kamayo na papagbuutayangDios sang lawasmoawdumdumanabukudamo yang tagtomon sang lawasmo. Kinaanglan nadi da mo upudan nang maat yang imo mo. Yaanyang imowayangmakapaguma sangDios. Badingkadyaw aw maynini yang pagpangagad mo sangDios, na yagadan nang madyaw na ginawa moyang pagimo saan. 2Ayaw pagsiling sang batasannang manga otaw na wa otoo sang Dios, toyoparina yang dumdum mo, di da magadumdumsang paagi nang otaw toyo dumduma yang pag-buut nang Dios antak maparin yang ginawa moantak mapagguna kanmo yang pagbuut nangDios kayan yatigam kaw na yang kanaan pagbuutmatarong, podo madyaw, yakaontol sang Dios.

3 Pono sang panalangin nang Dios kanak, akoyang yatagan nang Dios nang gaom pagindokamayo. Wakaw aon pagaindo ko sang kadasang ka otaw digkamayo. Ayaw magdumdumna ikaw yang labaw, awgaid yaan yang dum-duma yang tinuud na katigaman na yaatag nangDios kanmo pono sang kanmo pagtoo kanaan.4 Dumduma yang lawas nang otaw, maski isara yang lawas naan, yanagkatoboktobok yangpagkana na yanagkatoboktobok yang paggamitsang kada isa. 5 Magonawa saan kita na mangatomotoo, maski madaig kita, maynang sang kalawas da kita kay isa ra yang tagsakop kanatu,si Jesu Kristo. Maski yanagkatoboktobok kita,yanaginarig kita. 6Wakaw pono sang panalanginnang Dios kanatu, kinaanglan na magatinaban-gay kita pinasobay sang kadakora nang kanatupagtoo. Tungud kay pyagabayaan kita nang Diospagimo sang yanagkatoboktobok na manga imoantak kita makatabang sang kadaygan, imoon tayaan. Wakaw aw pyagabayaan kaw nang Diosna papagsoritin kaw naan sang kanaan sorit bainsang propesiya, pagsorit ayn nang kadakora nangpagtoo mo kanaan kay yaan yang pagbuut nangDios antak kaw makatabang sang kadaygan namanga tomotoo. 7 Panabang sang kadaygan awpyagabayaan kaw nang Dios pagtabang. Pagindoaw pyagabayaan kaw nang Dios pagindo. 8 Awpyagabayaan kaw nang Dios pagpadasig sang

Roma 12:9 232 Roma 13:9manga otaw, padasiga silan. Aw pyagabayaankaw nang Dios pagpangatag sang kadaygan, pan-gatag silan awgaid ayaw magambog na yagaimokaw saan. Aw pyagabayaan kaw nang Diospagbuut sang manga tomotoo, pamakoti yaanimowa. Aw pyagabayaan kaw nang Dios an-tak kaw mallaat sang kadaygan, kallaati silan.Paguma kaba yatabang kaw kanilan.

9 Karuguni laban yang kariko nang otaw nangway dowadowa. Ayawi yang kariko nang maat nabatasan, butangan sang ginawamo yangmadyawnang Dios. 10 Panagilugun kamo maynang tin-uud maglomon. Paguma na gataod kaw sangarag kamo tomotoo. 11 Ayaw magkataka mag-imo sang pyagasogo kanmo nang Ginoo ta na siJesu Kristo, sana butangan sang ginawa mo yangpagimo saan. 12 Abay paguma kaba gatagad kawsang panalangin na way tatamanan na syasaadnang Dios kanmo. Maski nana yang karisud mo,pagtigkul. Abay pagampo sang Dios. 13 Tabangiyangmanga tomotoo na yamaukud. Tayoda yangarag kamo tomotoo aw yadatung agkamayo.

14 Ayaw pagtollona yang yapagkontara ka-mayo, sana ampowan mayo silan sang Dios an-tak silan panalanginan naan. 15 Upud kamopaguma sang yanaguma, upud kamo pagdarawsang yanagdaraw. 16Panagidarag kamomaynangsayda yang ginawa mayo. Ayaw magparabawsang kadaygan, sana papagagadagad kamo kani-lan maski laban silan pobre. Ayaw magdumdumna ikaw gaid yang ungudan.

17Maski aon magimo sang maat kanmo, ayawmagbarus nang maat. Abaya dadyawa yangmanga imo mo asang atobangan nang karikonang otaw antak silan matigam na madyaw yangkanmo batasan. 18 Ayaw mapagagis sang maskisini. Pakadyawa abay yang batasan mo sangkadaygan antak way kasamok. 19Kamo namangakarugunan ko, ayaw kamo magbarus nang maatsang yagaimo kamayo nang maat, pabayai lamayo yaan, kay yang Dios na yamadaman sangmaat na imo naan kanmo yang mabarus kanaan,kay yang sorit nang Dios na syosolat yagalaong,“Ako yang mabarus, ako yang magasilot sangmangaotawnagaimo sangmaat.” 20Wakawayawmagbarus sang gaimo kanmo nang maat, yaanyang abaya pangagdi yang sorit nang Dios kanmona yagalaong, “Aw magutum yang yapagkontarakanmo, pakaana. Aw marangga, painuma. Kayaw maynaan yang imo mo, magasusul yaan sang

imo naan na maat kanmo.” 21 Maski aon gaimokanmo nang maat, pabayai, ayaw magpadaugsangmaat, yaan yang imowa yangmadyaw antakmo daugun yang maat.

13Taoda yang Pangoro na Otaw nang Goberno

1 Kariko mayo, pangagad kamo sang mangapangoro na otaw nang goberno, kay way kanilankatungud aw buku yatagan nang Dios. Yang Diosyang yagabutang sang kariko nang pangoro sangmaski wain na banwa. 2 Wakaw yang mosopaksang manga pangoro na otaw nang goberno,yosopak sang Dios kay yang Dios yang yagabu-tang sang manga pangoro disaan. Wakaw yangyosopak sang goberno isilotan. 3Paningug kamo,yang manga pangoro na otaw nang gobernodili akalluk nang yagaimo sang madyaw, awgaidakalluk yaan nang yagaimo sang maat. Wakawaw gosto mayo na dili kamo amalluk nangmangapangoro na otaw nang goberno, imowa mayoyang madyaw kay akaontoran silan mayo. 4Yangmanga pangoro nang okom pyagabuutan nangDios antak silanmagtagap kamayo. Toyo awmag-imo kamo sang maat, amalluk kamo nilan kaytinuud na aon gaom nilan pagsilot sang gaimosang maat. Yang Dios yang yagabuut na yatagansilan nang katungud pagsilot sang gaimo sangmaat. 5 Wakaw pangagdi yang manga pangoromayo kay yatigam kamo na yaan yang madyawimoon antak dili kamo malluk nang silot nangDios.

6 Wakaw madyaw yang magabayad kita sangmiyoras adto sang goberno kay gosto nang diosna aon manga pangoro na yabay maggawbuksang gawbuk nang goberno. 7Wakawbayadi yangmanga miyoras aw yang kadaygan pa na mangabayadanan sang goberno antak way otang mosang goberno. Taoda mayo yang kariko nangotaw nang goberno.

Yang Manga Katungdanan nang Kada sang kaOtaw

8 Bayadi yang kariko nang otang mo antakway otang mo sang maski sini, aw ayaw kamomagpakaringaw sang pagbuut nang Dios na abaykamo magilugun. Yang yamarugun sang aragotaw yang yagatoman sang balaod nang Dios nayagalaong, 9 “Usug aw bobay kamayo, ayaw kamomanagipid aw buku kamo nang magasawa. Ayawmagpatay sang arag kamo otaw. Ayaw magpan-gawat. Ayaw magdumdum na apanmowan mo

Roma 13:10 233 Roma 14:10yang manga butang nang kadaygan na otaw.”Aw tomanun mo yani aw yang kadaygan pana manga balaod, yakatoman kaw sang balaodna yagalaong, “Karuguni yang arag kamo otawmaynang pagkarugun mo sang kanmo tyoonanlawas.” 10 Yang yamarugun sang arag otaw dilimagaimo sang maat sang sangka otaw. Wakawawmarugun kita sang arag kita otaw, yakatomankita sang kariko nang balaod nang Dios.

11 Wakaw abaya mayo karuguni yang aragkamo otaw antak di kamomakagaon sang mangaotaw adoon na maynang yakatotorog kay waubutangan sang ginawa nilan yang pagbuut nangDios kanilan. Dili da kita magasiling kanilankay kyatigaman da ta na allawallaw yagakaipanmagkasaid yang pagbarik nang Ginoo ta na si JesuKristo na makamang kanatu kayan pyanalangi-nan kita naan nang way tatamanan. 12Maynangpakallawun da adoon, amallug da maallaw kayyagpadadatung da si Jesu Kristo. Wakaw ki-naanglan ayawan natu yang manga imo na maatna yabay imoonnangmanga otawnawa akanarigkang Jesu Kristo. Maynang iyan silan sang kan-gitngitan kay yagaimo silan sangmaat nang Dios.Toyo kita, kinaanglan ubutang natu sang ginawata yang Ginoo ta na si Jesu Kristo antak kitamakatoman sang pagbuut naan kanatu. May-nang iyan kita sang kapawaan kay yaan gaid yangimoon ta yang madyaw nang Dios. 13Adadyawunnatu yang batasan ta. Di kita magasiling sangmanga otaw na maynang iyan sang kangitngitanna yabay magimo sang maat. Dili kita mapag-sumsuman. Dili kita magaimo sang kadopanganaw yang maski nana na makainaina kanatu. Dikita amasigi aw papagagis. 14 Yaan yang abayunta papagbayaun sang ginawa ta yang Ginoo ta nasi Jesu Kristo antak kita makatoman sang kanaanpagbuut. Dili da kita magaimo sang maat nakyakaundan ta.

14Ayaw Magsaway sang Arag Kamo Tomotoo

1 Aw aon tomotoo digkamayo na buku nangmadigun yang pagkanarig naan kang Jesu Kristo,pakabuutan kamo abay kanaan aw abaya mayoyaan pagtaoda. Ayaw kamo mapagagis kanaanmaski tobok yang kanaan dumdum kay wa yaanmakadarag nang madyaw sang paagi nang Dios.2 Pananglit, aon manga tomotoo na buku nangmadigun yang pagkanarig nilan kang Jesu Kristo,

kay yang tyotoowan nilan na yaan gaid yangamakaan nilan yang golay, kayan aon arag madi-gun yang pagkanarig na yotoo na madyaw nangDios na makaan silan sang kariko nang pagkaa-nun. 3 Kamo na yakaan sang manok aw isdaaw baboy aw yang kariko nang pagkaanun aragmayo kyakaan, ayaw kamo magsaway sang waakaan sang kariko nang pagkaanun. Kamo omanna wa akaan sang kariko nang pagkaanun, ayawkamomaglaong na yang yakaan sang kariko nangpagkaanun yagaimo sang maat nang Dios, kaymadyaw nang Dios yaan na otaw. 4Wakaw ayawmagsaway sang arag kamo sogwanun nang Dios.Ayawmagpakaringaw na yang Ginoo yang maga-laong bain sang kanilan manga imo dawmadyawdaw buku. Yang Ginoo yang magapadasig sangginawa nilan antak silan magimo sang madyaw.

5 Aon manga tomotoo na yagalaong na aonkono manga allaw na balaan na labaw pa sangkadaygan na allaw. Aon oman manga tomotoona yagalaong na magonawa yang kariko nangmanga allaw, way katobokan. Yang madyaw siniyangmatigamyangkada sangka tomotoona yangkanaankanaan tyotoowan madyaw naan imoon,kay maat yang magadowadowa yang ginawa.6 Pananglit, yang yagadumdum na aon mangabalaan na allaw na labaw pa sang kadaygan naallaw, yagadumdum yaan saan tungud sang pag-taod naan sang Dios. Magonawa oman sangkariko nang yakaan sang kariko nang pagkaanun,yagaimo yaan saan tungud sang pagtaod naansang Dios. Pyagapasalamatan naan yang Diostungud sang kariko nang pagkaan na kyakaannaan. Magonawa oman sang wa akaan sangkariko nang pagkaanun, wa yaan akaan tungudsang pagtaod naan sang Dios, kayan arag yaanyagpasalamat sang Dios. 7-8 Kay kita na mangatomotoo, kariko nang imo ta imoon ta pono sangpagtaod ta sang Dios. Aw yamaboi kita, yamaboikita na sakop nang Dios, aw matay kita, yamataykita na sakopnangDios, wakawmataymaboi kita,sakop nang Dios. 9 Kay si Jesu Kristo yamataykayan yagboi oman kay antak yaan maimo Gi-noo nang kariko nang tomotoo, boi aw mangapatay. 10 Kayan nanga magalaong kaw na yangkanmo lomon na tomotoo yagaimo sang maatnang Dios? Ikaw oman na yagaparabaw sangarag kamo tomotoo, nanga kaw yagaimo saan?Maat yang maynaan kay kita kariko amatobangsang okmanan nang Dios kayan si Jesu Kristo

Roma 14:11 234 Roma 15:6yang magalaong bain sang manga imo ta dawmadyaw daw buku. 11 Kay yang sorit nang Diosna syosolat yagalaong, “Kay tinuud na ako boi,arag tinuud na amatoman yang pyagalaong kona yang kariko nang otaw molood kanak kayanbyantog ako nilan.” Yaan yang pyagalaong nangDios. 12 Wakaw kyatigaman da ta na yang kadaisa kanatumagalaong asang atobangan nangDiosdaw nanang yamaimo ta disining donya.

Ayaw Magimo sang Sara na Makapagsagad sangArag Kamo Tomotoo

13 Kay amatobang yang kada isa kanatu sangokmanan nang Dios, wakaw di da kitamagasawaysang arag kita tomotoo, toyo yani yang ubutangta sang ginawa ta na di da ta imoon yang maskinana na akaponowan nang sara nang arag kitatomotoo. 14Kay pyagabayaan ako ni Ginoo Jesus,laban da ako yatigam na madyaw nang Dios awkomaan ako sang kariko nang pagkaanun. Toyoaw aon tomotoo na magadumdum pa na aonpagkaanun na wa apakaanan nang Dios kani-lan, yang madyaw saan, di nilan yaan akaanun.15 Tungud saan, way lugun mo sang arag kamotomotoo aw yaan yang kaponowan nang saranaan yang pagkaan mo na dumdum naan waapakaanan nang Dios kamayo. Wakaw ayawmag-imo sang maynaan daw magkaraat yang pagtoonang arag kamo tomotoo na tyotobos ni JesuKristo nang pagkamatay naan. 16 Wakaw maskimadyaw mayo yaan na imo, aw maat yaan nangarag kamo tomotoo, ayaw saan magimo, kay dawkaponowan nang kamayo panagkasompaki yangpagimo mo saan. 17 Kay kita na sakop nangDios, maat naan aw yaan gaid yang butang tasang ginawa ta yang kaanunun aw yang inmun,awgaid yaan yang madyaw nang Dios yang abayta butang sang ginawa ta yang paagi naan antakkita maimo matarong, aw antak kita managi-darag, aw antak yang ginawa ta papagumaunnang Balaan na Espirito. 18Madyaw nang Dios awmaynaan yang pagpangagad ta kang Jesu Kristo,arag madyaw nang arag otaw.

19 Wakaw pamakotan ta pakadyawun yangbatasan ta antak kita laban managidarag aw an-tak kita makadasig sang kada isa kanatu antakmagdogang yang kanatu pagtoo kang Jesu Kristo.20 Paningug kamo, ayaw magimo sang makapag-dowadowa sang pagtoo nang arag kamo tomotoopinaagi sang kanmo pagkaan, kay aw maynaanyang mapagguna kanaan, ikaw yang ususuran.

Tinuud na madyaw yang kariko nang pagkaanna inimo nang Dios na kyakaan ta, toyo aw yangpagkaan ta yang kaponowan nang sara nang aragkita tomotoo, kita yang ususuran. 21 Wakawmadyaw aw di kaw komaan sang pagkaan naakaponowan nang pagdowadowa sang pagtoonang arag kamo tomotoo. Maynaan oman yanginmun, ayaw maginum sang inmun aw ayawmagimo sang maski nana na makapagdowadowasang pagtoo nang arag kamo tomotoo. 22 Awyatigam kaw na madyaw nang Dios yang imomo,imowa yaan kay yang imomokyakatigamannangDios. Yagauma yang otaw na yatigam na way imonaan na makaina kanaan. 23 Awgaid aw yabayyang otawmagdowadowa, yagadumdum na bukunang madyaw aw komaan yaan, kayan yamatu-guntugun kyomaan da yaan, yakasara yaan, kayyang imo naan yakalapas sang tyotoowan naan.Yani yang matungtung, na maski nanang imo taaw wa kita otoo na yaan osto, yakasara kita sangpagimo ta saan.

15Tabang sang Arag Kamo Tomotoo antak Yaan

Madasig sang Kanaan Pagtoo1 Kita na madigun yang pagkanarig kang Jesu

Kristo, kinaanglan mapakabuutan kita sang aragkita tomotoo na buku pa nang madigun yangpagkanarig kang Jesu Kristo. Wakaw dili kitamagabuutbuut sang kanatu ginawa. 2 Awgaidkinaanglan yang kada isa kanatu magaimo sangmadyaw sang arag kita tomotoo na makadogangsang pagkanarig nilan kang Jesu Kristo. 3 Kaytanawa si Jesu Kristo, wa yaan magabuutbuutsang kanaan ginawa, awgaid yagatigkul yaansang karisud maynang syosolat na yagalaong,“Maynang ako yang pyagalaong nang mangaotaw nang paglaong nilan sang makaina na soritkanmo, kay Ama.” 4 Yang kariko nang sorit napyapasolat nang Dios kadini yaan yang pagaindokanatu. Yagaindo yaan kanatu pagtigkul sangmaski nanang karisud ta, yagaindo yaan aragkanatu na abay somarig na atagan kita nang Diossang kariko nang syasaad naan kanatu. 5 Kayyang Dios gaid yang makapagbaya kanatu antakkita makatigkul sang maski nanang karisud ta,aw antak kita madasig, wakaw yaampo ko sangDios na pagabayaan kamo naan antak kamoman-agidarag pinasobay sang pagbuut ni Jesu Kristo.6 Yaampo ko na managoyon kamo sang pagban-tog mayo sang Dios. Yaan yang Dios na Ama ni

Roma 15:7 235 Roma 15:26Jesu Kristo na byabatok nami kamayo. Yaan aragna Dios yang pyangagdan naan nong aani pa yaansang donya.

Byabatok yang Madyaw na Batok adto sang Bukunang Manga Judio

7Wakaw panagidarag kamo kay kariko ta pya-pagonawa sakopon ni Jesu Kristo. Aw man-agidarag kita amabantog yang Dios. 8 Ayawkamo magpakaringaw na yamaimo si Jesu Kristotomatabang sang manga Judio antak katigamannilan na matinomanun yang Dios na yagasogokang Jesu Kristo adto sang manga Judio antaktomanun yang kariko nang syasaad naan kadinisang kamonaan nang manga Judio, 9 aw antakyang buku nang Judio yang magabantog sangDios kay arag silan kyakallaatan. Yatoman dayang pyagalaong ni Jesus sang Dios kadini nasyosolat, laong, “Wakaw abantogon ko ikaw adtosang manga otaw na buku nang Judio, kayanabantogon kaw arag nilan. Magakanta ako antakmaimo dungganun yang kanmo aran.” 10 Aragaon sorit nang Dios na syosolat kadini na ya-galaong, “Kamo na buku nang Judio, upud kamopanaguma nang manga Judio na pinili nangDios.” 11 Kayan yoman maglaong, “Kariko mayona buku nang Judio, bantoga mayo yang Ginoona Dios, kinaanglan abantogon yaan nang karikonang otawasang karowagannangdonya.” 12Aragyagalaong yang propeta nang Dios na si Isaias,laong, “Aon madatung sikun sang manga som-paw ni Jese. Yang madatung yaan yang amaimopangoro sang manga otaw na buku nang Judio.Yaan gaid yang akaimanan nilan na makalowaskanilan.” 13Yaampo ko kamo sang Dios kay yangDios yang pyagponowan nang kyakaimanan ta.Papagumaun kamo naan, atagan nang karinawyang ginawamayo tungud sang pagkanarigmayokanaan. Kayan yang makagagaom na Balaanna Espirito yang magabaya kamayo antak labankamo maiman sang panalangin nang Dios ka-mayo na way tatamanan.

Yang Katarongan ni Pablo na Yakadasig KanaanMagsolat

14 Manga karomonan ko na tomotoo, yatigamako na madyaw yang kamayo batasan, la-ban kamo matigam sang paagi nang Dios.Wakaw makatambag kamo sang isaisa kamayo.15 Yapakaisug ako magsolat kamayo antakabay kamo makaungud sining kanak pagindo.Pyapakaindo ko kamo kay yatagan ako nang Dios

nang katungud pagindo. 16 Kay pagbuut nangDios na ako yamaimo panogwanun ni Jesu Kristona magababatokon sang kanaan madyaw nabatok adto sang manga otaw na buku nang Judio,kay antak silan maimomanga tomotoo kang JesuKristo tungud sang kanak pagindo. Kayan yaimosilan madyaw na pagatag na kanak pagatag adtosang Dios, na tungud sang pagbaya nang Balaanna Espirito kanilan yamaimo silan madyaw nangDios. 17 Wakaw kay si Jesu Kristo yang gabuutkanak,makapaglaong ako namadyawyang kanakgawbuk na pyapagawbuk naan kanak. 18Wakawyaan gaid yang pagalaong ko yang pagbaya kanakni Jesu Kristo na tungud saan aon yangagad sangpagbuut ni Jesu Kristo na buku nang mangaJudio kay yudungug silan sang kanak pagindoaw kita silan sang kanak manga madyaw na imo.19 Kikita nilan yang dagdagu na manga milagrona toosanan nilan na yaan na imo yagadan nanggaom nang Balaan na Espirito antak silan tomoona tinuud yang sorit nang Dios na pyagaindoko kanilan. Wakaw yakarimpud da ko batokonyang madyaw na batok bain kang Jesu Kristopagpono dig Jerusalem asta adto sang maawat nabanwa na Iliriko. 20 Laban ko gosto batokon yangmadyaw na batok bain kang Jesu Kristo adto sangbanwa na wa pa udunguga yaan na batok, kaymadyaw ko batokan yang manga otaw na wa paakatigam sang paagi ni Jesu Kristo. 21 Yaan yangyiimo ko antak matoman yang sorit nang Dios nasyosolat na yagalaong, “Mudungug sang batokbain kanaan yang wa pa akatigam kayan silanyang makadarag saan na batok.”

Yagadumdum si Pablo na Makadto Roma22 Tigkan adoon way sakat ko kay madaig pa

yang gawbuk ko adi, wakaw wa ak makakadtokamayomaski dogay dana gosto ko garomakadtokamayo. 23Toyo adoon kay yatapos da yang gaw-buk ko disini na manga banwa, 24 yaiman da akona magakita kita nang pagagi ko disaan padurugadto Espanya. Madyaw aw masiling naan kay an-tak ako mataman nang paguma na mapagagada-gad kamayo nang dagawdagaw kayan makata-bang kamo kanak pagpanaw ko padurug adtoEspanya. 25Toyo adoon makadto pa ak Jerusalemna amatud sang tabang sang manga tomotooadto. 26 Kay yang manga tomotoo na taga Mase-donia aw taga Akaya, yagadumdum na madyawaw magtipon sang tabang na apadara nilan sangmanga tomotoo ag Jerusalem na yamangkaukud

Roma 15:27 236 Roma 16:17adoon. 27 Yaan yang madyaw nilan imoonkay silan na buku nang Judio yakaambit sangmanga panalangin nang Dios sang manga Ju-dio. Wakaw yang buku nang Judio yang madyawtomabang sang manga Judio ag Jerusalem nayamangkaukud adoon. 28 Pagkatapos ko sini, awkaatud da ko kanilan yang yamatipon na tabang,magapadayon ako adto Espanya na amapit akdigkamayo. 29 Yatigam ako na aw domatungda ako agkamayo, laban panalanginan kamo niJesu Kristo tungud sang pagindo na pagaindo kokamayo.

30 Manga karomonan ko na tomotoo, tungudsang pagtaodmayo sang Ginoo ta na si Jesu Kristoaw tungud sang lugun na pagbaya kamayo nangBalaan na Espirito, pamakot kamo upud kanakpagampo sang Dios tungud kanak. 31 Pagampokamo sang Dios tungud kanak antak ako dilidakupun nang manga otaw na wa otoo kang JesuKristo ag Judea. Pangayowa mayo arag sang Diosna amadyaw nang manga tomotoo ag Jerusalemyang pagdara ko sang tabang antak dawatun ni-lan yaan na managuma. 32 Pangayowa mayo aragsang Dios na pagabuutan ako naan na makadtoako kamayo aw yaan yang pagbuut naan kanakadoon. Laban akmagaumaawdomatung ak agka-mayo, kayan yaorawa yang ginawa ko. 33 YangDios na gabaya sang dumdum ta antak marinaw,yaan yang abay tomagap kamayo. Amen.

16Yang Manga Pangomosta

1 Pagalaong ko kamayo antak kamo matigamkang Pebe na lomon ta na boyag na makadtokamayo. Yaan yang tomatabang sang mangatomotoo ag Senkrea. 2 Aw domatung yaan agka-mayo, dadyawa mayo yaan tayoda kay yaan yangmadyaw na batasan na yakagayon sang mangatomotoo. Aw mapatabang yaan kamayo, tabangimayo kay yaan yang yatabang sang madaig naotaw. Ako arag tyatabangan naan.

3 Pangomostaan ako kang Prisila aw Akila.Yatabang silan kanak sang pyapaimo kanak niJesu Kristo. 4Agput silan dowa patayun nangaontungud sang pagtabang nilan kanak na apatayunako garo nang kanak kontara. Laban ak yama-panumdum kanilan. Yang kariko nang simisim-baay na buku nang Judio arag yamapanumdumkanilan. 5 Pangomostaan ak arag sang kariko

nang tomotoona ipanmanagkatipon asang barayni Prisila aw Akila.

Pangomostaan ak arag sang kanak karugunanna si Epeneto. Yaan yangmona somarig kang JesuKristo agAsia. 6Pangomostaan ako kangMaria nayabay tomabang kamayo disaan. 7Pangomostaanako kangAndroniko aw Junias na arag kami Judio.Arag silan yamapiriso nangaon inagad ko. Mangadungganun silan dowa na manga apostol, monapa kanak silan somarig kang Jesu Kristo.

8 Yang tomotoo na si Ampliato na karugunanko, paglaonga yaan na yangomosta ako kanaan.9 Aw si Urbano na yatabang kanatu na pyaga-panonogo ni Jesu Kristo, arag paglaonga yaanna yangomosta ako kanaan, aw si Estakis nakarugunan ko arag ko yaan pyangomosta. 10Aragpyangomosta ko si Apeles na yabay mangagadsang pagbuut ni Jesu Kristo kanaan maski yaankyakarisudan. Aw yang sakop ni Aristobulo,pangomostaan ako arag kanaan aw yang kanaanmanga sakop. 11 Aw yang arag Judio na si Hero-dion, pangomostaan ako kanaan. Aw yangmangatomotoo kang Jesu Kristo na sakop ni Narsiso,arag silan kariko kyokomosta ko.

12 Si Tripena aw si Triposa na pyagapanonogoni Jesu Kristo, yangomosta ak kanilan. Aw yangkarugunan ta na si Persida na arag dakora yangyamaimo na pyagapanonogo ni Jesu Kristo, yan-gomosta ak kanaan. 13Aw si Rupo na dungganunna tomotoo, yangomosta ak kanaan aw yangkanaan ina na buutan kanak maynang kanak ina.14 Aw yang manga tomotoo na si Asinkrito awsi Plegonte aw si Hermes aw si Patrobas aw siHermas aw yang kadaygan pa na manga tomotoona inagad nilan, paglaonga silan na yangomostaak kanilan. 15 Aw si Pilologo aw si Julia, awsi Nereo aw yang lomon naan na bobay, aw siOlimpas aw yang kadaygan pa namanga tomotoona inagad nilan, paglaonga silan na yangomostaak kanilan.

16 Kariko mayo na manga tomotoo, pagki-nomostaay kamo antak katigaman na kamoyanagilugun. Yangomosta kamayo yang karikonang tomotoo adi.

Yang Kataposan na Tambag17 Manga karomonan ko na tomotoo, pya-

galaong ko kamona abayamayo pakatanawi yangmanga otaw na yagaimo sang kasamok na maka-pagsarimburag kamayo sang kamayo pagtoo, kayyosopak silan sang matungtung na pagindo na

Roma 16:18 237 Roma 16:27tyatangkap mayo. Arilii silan daw silan makas-apad sang pagtoo mayo, 18 kay yaan na mangaotaw wa mangagad sang pagbuut nang Ginoota na si Jesu Kristo, yabay silan magbuutbuutmagimo sang maat na manga imo na gosto nilanimoon. Wakaw yang manga otaw na wa paakatigam kanilan, pyapatoo nilan pinaagi sangkanilan sorit na madyaw paninggan toyo bukunang matungtung. 19 Pyagidunggan da na kamoyangagad sang pagindo bain kang Jesu Kristo,wakawyagauma akonamaynaan kamo. Toyo aonisa na gosto ko na imoon mayo na magadadayawkamo magdumdum antak yaan yang pangagdanmayo yangmatarong, na di kamomanagimo sangbuku nang osto na manga imo. 20 Kayan yangDios na yamatag nang karinaw sang ginawamayomagabaya kamayo na di madogay apadaugunkamo naan kang Satanas.

Yaampo ko kamo sang Dios na atabangan kamonang Ginoo ta na si Jesu Kristo.

21 Si Timoteo na inagad ko magbatok bainkang Jesu Kristo, yakanamput kamayo. Arag siLusio aw si Jason aw si Sosipatro na arag kamiJudio, yakanamput kamayo. 22Ako si Tersio, yangpyapagsolat ni Pablo sining pyagalaong naan.Arag ako yangomosta kamayo disaan. 23 Si Gayoarag yangomosta kamayo. Ako si Pablo, iyan akoadoon sang baray ni Gayo. Yang baray naan yangpyagakatiponan nang manga simisimbaay disinina banwa. Arag si Erasto na tesorero nini na syo-dad, yangomosta kamayo. Arag yang lomon ta nasi Kuarto yangomosta kamayo. 24 Panalanginankamo kariko nang Ginoo ta na si Jesu Kristo.

25-26 Yaan yang madyaw yang abantogon tayang Dios kay yaan yang makadigun sang pagka-narigmayo kang Jesu Kristo. Yaan yang byabatokko. Yaning batok na pyapakatigam kanak nangDios wa akadaragi nang manga otaw anay da ka-dini matag adoon. Yani na batok yang byabatokko kamayo adoon pinasobay sang manga solatnang manga propeta nang Dios kadini. YangDios na di magkamatay yang yagabuut na yani nabatok apakatigam adoon sang kariko nang otawasang karowagannang donya antak silan somarigkang Jesu Kristo kayan yangagad kanaan. 27YangDios gaid yang yatigam sang kariko, yaan yangpollayon abantogon ta tungud kang Jesu Kristo.Amen.

1 Korinto 1:1 238 1 Korinto 1:21

Yang Mona na Solat ni Pablo sangTAGA KORINTO

1 Ako si Pablo na pipili nang Dios na yamaimoapostol ni Jesu Kristo, yaan yang pagbuut naankanak. Aadi kanak si Sostenes na arag kita to-motoo. 2 Yagasolat ako kamayo na taga Korintona yotoo sang Dios. Kamo na manga pinili nangDios, kamo yang yiimo ni Kristo balaan maynangkadaygan na manga tomotoo disang karowagannang donya na arag yabaymangagad sang kanatuGinoo na si Jesu Kristo na yaakun nilan na kanilanGinoo. 3 Yang Dios na kanatu Ama aw si JesuKristo na kanatu Ginoo yaan yang yanalanginkamayo antak marinaw yang dumdummayo.

Yang Manga Panalangin na Iyan digkang Kristo4 Yabay ak magpasalamat sang Dios tungud

sang pagkallaat naan kamayo pinaagi kang JesuKristo. Tungud kay sakop kamo ni Jesu Kristo,5 laban madaig yang panalangin nang Dios ka-mayo. Yaatag naan kamayo yang katigamanantak kamo makadarag sang madyaw na paagi,matigam arag kamo magbatok sang sorit nangDios kay iyan kamayo si Jesu Kristo. 6 Byutangda mayo sang ginawa mayo si Jesu Kristo na bya-batok nami kamayo, 7wakaw kaba gatagad kamosang pagbarik nangGinoo ta na si Jesu Kristo, waykolang digkamayo nang maski nana na pagatagnang Dios antak kamo makatoman sang karikonang kanaan pagbuut. 8 Apakadigunun nangDios yang kamayo pagtoo kanaan antak dili kamokaokman na isilotan nang Dios nang pagbariknang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 9 Matinomanunyang Dios. Yaan yang gapili kamayo antak kamomaimo lomon nang Anak naan na si Jesu Kristona kanatu Ginoo.

Yang Panagburag nang Manga Tomotoo10Kaymanga karomonan ko na tomotoo, pyan-

gayo ko kamayo na tungud sang pagtaod mayosang Ginoo ta na si Jesu Kristo panagoyon kamoantak way makaurang kamayo, sayda yang dum-dummayo antakmanagkaoyon kamo sang imoonmayo. 11 Pyagalaong ko yani kamayo, kay mangakaromonan ko, kay byabatokan ako nang mangainagad ni Kloe na yanagagis kono kamo. 12 Kadaisa kono kamayo tobok yang pyagalaong. Aonyagalaong, “Ako, sakop ak ni Pablo,” arag aon

yagalaong, “Ako sakop ni Apolos,” arag aon ya-galaong, “Ako sakop ni Pedro,” arag aon ya-galaong, “Ako sakop ni Kristo.” 13 Way kabosnaan na sorit kay maynang pyagabainbain mayosi Kristo. Nanga kamo yagalaong, “Ako yang kangPablo sakop?” Dumduma mayo, buku ko yangpyapatay asang koros na gabayad sang kamayosara. Wa kamo imowa na kanak sakop nangpagbawtismo kamayo. 14-16 Yamapanumdumako na wa ak abay magabawtismo kamayo nan-gaon. Kyakatigaman ko na byabawtismowan kosi Krispo aw si Gayo aw yang sang ka yangognanna si Estepanas. Way kyakatigaman ko daw aonbyabawtismowan ko sang kadaygan digkamayo.Wakaw way makapaglaong kamayo na kanakkamo sakopnang pagbawtismo kamayo nangaon.17 Wa ak osogowa ni Kristo antak magbawtismoabay sang manga otaw. Syosogo ak naan namagababatokon sangmadyawna batok bain kangJesu Kristo. Aw gabatok ako, wa ak mapagsayasang manga otaw, kay aw yaan yang pamakotanko yang pagasayaun ako, yang gaom nang pagka-matay ni Jesu Kristo asang koros di makatabangkamayo. Toyo aw gabatok ako, gosto ko nayaan yang udumdumun mayo yang pagkamatayni Jesu Kristo.

Yang Gaom aw yang Katigaman na kanang DiosIyan kang Kristo

18Yang manga otaw na amangkasapad tungudsang kanilan sara, yabay maglaong na way kabosna batok yang yagalaong, “Yagapakamatay si JesuKristo asang koros tungud kanatu.” Awgaid kitana pyapagawas nang Dios sang silot na makas-apad yatigamna yang batok bain kang Jesu Kristoyagapakatigam na dakora yang gaom nang Dios.19 Yatigam kita na sayup yang manga otaw nawa atangkap sang batok bain kang Jesu Kristokay aon pyagalaong nang Dios na syosolat, laong,“Awaraun ko yang pyagaindo nang manga ungu-dannawa akatigam sangmatungtungna pagindoko. Awaraun ko yang kariko nang katigamannilan.” 20Dumduma mayo yang manga ungudan,yang manga sait magindo sang balaod, aw yangkadaygan na matigam magsorit. Pyapakatigamnang Dios na way kabos nang katigaman nangungudan kay yang kanilan katigaman sikun sangkanilan dumdum gaid.

21 Yatigam yang Dios na yang manga otaw dimatigamkanaanpinaagi sang kanilan katigaman.Wakaw pagbuut nang Dios na apagawasun yang

1 Korinto 1:22 239 1 Korinto 2:8manga tomotoo sang silot na way kataposantungud sang kanilan pagtoo sang madyaw nabatok na byabatok nami awgaid pyagalaong nangmanga otaw na wa otoo, “Way kabos na batok.”22Yang manga Judio yabay maglaong na dili silanmotoo saan na batok aw dili silan kimita sangmanga kaburungburungan na imo na akatiga-man nilan na matungtung yaan na batok. Ya-galaong yang buku nang Judio na dili silanmotoosang batok bain kang Jesu Kristo kay buku nangsikun sang katigaman nang ungudan digkanilanna matigam magobad sang kariko. 23 Awgaidkami, yang byabatok nami si Jesu Kristo nakyakarabowan nilan asang koros. Yani na batoknami maat nang manga Judio kay wa silan otoona yang kyakarabowan asang koros yang syosogonang Dios na magaari. Bain sang manga otaw nabuku nang Judio, sayup yang pyagalaong nilanna way kabos nang batok bain kang Jesu Kristo.24 Awgaid yang manga otaw, Judio aw buku, napipili nang Dios na pyagasakop naan, silan yangyatangkap sang byabatok nami na si Jesu KristomismoyanggaomnangDios na yapakatigambainsang katigaman nang Dios. 25Yang katigaman nasikun sang Dios na pyagalaong nang manga otawna way kabos na katigaman, yaan na katigamanyang laban makaindo sang manga otaw labawpa sang pagindo nang ungudan na otaw. Yanggaom na sikun sang Dios na pyagalaong nangmanga otaw na marutuy na gaom, yaan na gaomgilabawlabawan pa sang gaom nang otaw.

26 Kay manga karomonan ko na pinili nangDios, dumduma mayo yang kamayo kabutangnangaon nang pagpatawag kamayo nang Dios.Tagbi da digkamayo yang manga ungudan, tagbida yang yagapangoro, aw tagbi da yang maya-man. 27 Awgaid pagbuut nang Dios na yangpipili naan yang manga otaw na pyagalaong waymanga kabos kay antak kainaan yang mangaotawna ungudanna byabantog nangmanga otawadoon. Arag pipili nang Dios yang manga otawna way gaom disining donya, antak kainaan yangmanga otaw na bantogan na aon kono gaomdisining donya. 28 Arag pipili nang Dios yangmanga otaw na pobre na syosodi nang arag silan,yangmanga otaw na pyagalaongwaymanga asoyarag pipili nang Dios, antak mawara yang gaomna kyakanarigan nang kariko nang otaw asangdonya. 29 Wakaw way otaw na makapagbantogdisang atobangan nang Dios. 30 Awgaid kita,iyan kanatu si Jesu Kristo na pipili nang Dios na

amatag kanatu nang ungud antak kita matigamsang paagi nang Dios. Si Jesu Kristo yang ya-gapakamatay kay yang kanaan kamatayun yangbayad sang kanatu manga sara antak kita maimomanga balaan na sakop nang Dios, aw antakkita makagawas sang silot na way kataposan.31Wakawdumdumamayoyang sorit nangDios nasyosolat na yagalaong, “Yang gosto magabantog,yaan yang pagabantog naan yang Ginoo.”

2Yang Babatokon bain kang Kristo disang Koros

1Kay manga karomonan ko, nangaon na aadtoak kamayo, byabatok ko kamayo yang sorit nangDios, toyo wa ak magasiling sang sorit nangmanga ungudan daw kamomagdumdum na yangkanak sorit sikun sang kanak tyoonan dumdum.2 Kay kaba aadto ako kamayo yaan gaid yangdyudumdum ko na abatokon si Jesu Kristo awyang pagpatay kanaan disang koros. 3 Toyo kabaaadto ak kamayo, byabati ko yang karutuy. Ya-maundug ako daw di ak makatoman digkamayosang pagbuut nang Dios kanak. 4 Wakaw awyagabatok ak sang sorit nang Dios wa ak mag-abuutbuut magkido sang kanak sorit, kay yangyagabaya kanak na yagabatok sang sorit nangDios yang Balaan na Espirito na yagapakita sanggaom nang Dios. 5Wakaw buku nang katigamannang ungudan na otaw yang kyakaponowan nangpagtoo mayo kang Jesu Kristo, awgaid yaan yangkyakaponowan nang pagtoo mayo yang gaomnang Dios.

Yang Katigaman na Kanang Dios6 Yang sorit nang Dios na makaungudan yang

pyagaindo nami sang manga tomotoo na madi-gun da yang pagkanarig kang Jesu Kristo. Bukunang kanang otaw katigaman yang pyagaindonami, arag buku nang katigaman nang mangatagsakop sining donya, kay amawara yang gaomnang kariko nang tagsakop sang manga otawdisining donya. 7 Awgaid yaning pyagaindonami na sorit nang Dios na makaungudan waakatigami nang manga otaw nangaon kay wapa silan nang Dios apakatigama. Awgaid wapa nang Dios imowa yang maski nana, dadaanda yandam naan yaan na panalangin kanatuna makapaguma kanatu nang way tatamanan,wakaw pyapakatigam naan yaan kanatu adoon.8 Toyo way pangoro disining donya na yatigamsaan na sorit nang Dios, kay aw yatigam silan,dili nilan akarabowan asang koros yang Ginoo na

1 Korinto 2:9 240 1 Korinto 3:12si Jesu Kristo na way tatamanan nang kabantog.9Kay yang sorit nang Dios na syosolat yagalaong,“Yang wa ikitaa nang manga otaw aw yang wanilan udunguga, aw yang wa nilan akaundi, yaanyang yaandam nang Dios na aatag sang mangaotaw na yagadakora sang Dios asang ginawa ni-lan.” 10 Yang yaandam nang Dios na aatag sangmanga otaw pyapakatigam kanami nang Balaanna Espirito na syosogo nang Dios agkanami. Waykatigaman na di akatigaman nang Balaan na Es-pirito, kariko arag kyakatigaman naan. Wakawyang kariko nang katigaman nang Dios pagaindokanatu nang Balaan na Espirito. 11 Way otawna matigam sang dumdum nang sang ka otaw,yang kanaan tyoonan gaid espirito yang yatigamsang dumdum naan. Maynaan oman yang Dios,yaan gaid yang yatigam sang dumdum naan yangBalaan na Espirito. 12 Kita na manga tomotoo, dikita mangagad sang paagi nang arag kita otaw,kay pyagbayaan da kita nang Balaan na Espiritona yatag da kanatu nang Dios antak kita matigamsang kariko nang laban madyaw na pagatag nangDios kanatu. 13 Wakaw yang batok nami ka-mayo, buku nang kanang otaw pagbuut, awgaidpagbuut nang Balaan na Espirito na yagaindokanami. Yaan yang byabatokannami yangmangatomotoo na pyagabayaan nang Balaan na Espiritokay silan gaid yang makadarag sang matungtungna pagindo na pyapagindo kanami nang Balaanna Espirito.

14 Awgaid yang otaw na buku nang tomotoona wa pagabayai nang Balaan na Espirito, dimatangkap sang matungtung na pagindo nangDios na pyapakatigam nang Balaan na Espirito.Yang kariko nang kanang Dios pagindo maatnaan paninggan. Di naan akatigaman yaan napagindo kaywara agkanaanyangBalaanna Espir-ito na makaindo sang kanaan ginawa antak yaanmakadarag. 15 Yang tomotoo na yatangkap sangkariko nang pagindo nang Balaan na Espiritoyakadarag sang paagi nang Dios. Kariko nangtomotoo na pyagabayaan nang Balaan na Espiritoyakadarag sang kariko nang madyaw na pagindo,awgaid yang wa otoo wa pagabayai nang Balaanna Espirito. Wa silan makadarag sang paagi nangmanga tomotoo na pyagabayaan nang Balaan naEspirito. 16Maynaan yang wa otoo kay yang soritnang Dios na syosolat yagalaong, “Way matigamsangdumdumnangDios, waymakaindo kanaan.”Awgaid kita yatigam sang dumdum ni Kristo kaypyagabayaan kita nang Balaan na Espirito.

3Manga Sogwanun nang Dios si Pablo aw si Apolos

1 Ako, kay manga karomonan ko, wa ak mag-aindo kamayo nangaon sang maynang pagindoko sang manga tomotoo na yangagad sang Bal-aan na Espirito kay wa pa mayo akabos ayawiyang dadaan na batasan mayo. Wakaw yangpagindo ko kamayo maynang pagindo ko sangbaya pa tomoo, maynang manga isu pa. 2 Yangkanak pagindo nangaon maynang gatas, bukunang maynang kanun kay di pa kamo makagagasaan komaan kay mayn pa kamo nang mangaisu. Buku pa nang madigun yang pagtoo mayo.Maski adoon, buku pa nangmadigun yang pagtoomayo, 3 kay wa pa mayo ayawi yang dadaankamayo paagi. Yaan yang toosanan na yabay pakamo mangagad sang kanang otaw paagi yangyabay pa kamo masigi sang arag kamo aw abaykamopanagagisagis. 4Aondigkamayoyagalaong,“Ako kang Pablo sakop,” arag aon yagalaong,“Ako kang Apolos sakop.” Yaan na batasan yangdadaan batasan nang otaw na way Balaan naEspirito agkanaan.

5 Kami si Apolos, arag kami sogwanun nangDios na gaindo kamayo antak kamomanarig nangmadyaw kang Jesu Kristo. Yiimo nami yangpyapaimo kanami nang Dios. 6 Mayn ako nangyananum, si Apolos yang yagatagap sang tanum,awgaid yang Dios yang yagapatorin. 7 Buku nangdagdagu yang gawbuk nang yananum aw yangyagatagap, yaan yang dagdagu na gawbuk yanggawbuk nang Dios na yagapatorin. 8 Magonawakami si Apolos, yagasipaggawbuk kami, dawmonnono yang gawbuk nang kada isa kanami,maynaan oman yang abarus kanami nang Dios.9 Kami si Apolos yang pyapaggawbuk nang Diossang kanaan pawa. Kamo yang kanang Dios pawana pyapagawbuk kanami.

Maynang baray arag kamo nang Dios na pya-pagawbuk kanami. 10 Yang Dios na yamallaatkanak yang gaatag kanak nang katigaman antakak makagaon sang pangoro na panday. Ako yangyagatollok sang arigi nang baray, kayan yangkadaygan yang yagaimo saan na baray. Kamona magaimo sang baray, magdadayaw kamo dawmagkaraat yang imo na baray. 11 Byatok da kokamayo si Jesu Kristo na yaan gaid yang onayannang baray nang Dios, wa day kadaygan na on-ayan. 12 Aon yagabaray disang onayanan sangbaray nang Dios na yaan yang yiimo nilan baray

1 Korinto 3:13 241 1 Korinto 4:8yang borawan aw yang sapi aw yang madyawna bato. Yang manga baray na maynaan diamawara kay di amasonog. Toyo aon kaday-gan na yagabaray disang onayanan sang baraynang Dios na yaan yang yiimo nilan baray yangkaoy aw yang tamburang aw yang kogon. Yaanna baray yang amawara kay amallug masonog.13 Apakatigam nang Dios daw monnono yanggawbuk nang kada sang ka otaw nang allaw napagabarik ni Jesu Kristo kay si Jesu Kristo yangmagaokom. Yang kanaan pagokom maynangatoron na pagasonog antak katigaman yang imonilan dawmadigun daw buku. Yangmagindowaysang manga tomotoo maynang magiimo sangbaray. 14 Wakaw aw madyaw yang imo naan,maynang baray na di magkasonog, makadawatyaan sang madyaw na barus. 15 Toyo aw bukunang madyaw yang imo naan, maynang baray nayamasonog, di yaan makadawat sang madyaw nabarus. Toyo amarowas yaan, mayn yaan nangyakarogwa sang baray na yamasonog.

16 Kamo na manga tomotoo, yatigam da kamona kamo yang templo na pyagauyaan nangDios kay yang Balaan na Espirito iyan kamayo.17 Wakaw aw aon otaw na magasapad sang tem-plo nang Dios, asapadan yaan nang Dios kaybalaan yang kanaan templo. Ayaw kamo mag-pakaringaw, kamo na yamanarig kang Jesu Kristoyang templo nang Dios.

18Pagkido kamo daw aonmasayup digkamayo.Aw aon digkamayo magdumdum na yaan un-gudan kinaanglan ayawan naan yang maynaanna dumdum naan antak yaan makadarag sangkanang Dios paagi kayan yaimo yaan ungudan.19 Kay yang kaungudan nang manga otaw disin-ing donya na dyudumdum nilan madyaw, maatnang Dios. Kay yang sorit nang Dios na syosolatyagalaong, “Yang otaw na yagadumdum na yaanyang ungudan, pyapakatigam nang Dios kanaanna yang kaungudan naan yang akaponowan nangkanaan sara na pagasapad nang Dios kanaan.”20Arag aon syosolat na yagalaong, “Yatigam yangDios na way kabos nang kanang otaw kaungu-dan.” 21 Wakaw ayaw kamo magbantog sangarag otaw, yang Dios yang madyaw bantogonkay yaan gaid yang gapanalangin kamayo nangway tatamanan. 22 Ako aw si Apolos aw si Pedroyang magindoway kamayo na syosogo nang Dios.Kyakaaronan kamo nang kariko kay kamo yangmanga anak nang Dios. Aw maboi kamo, awmatay kamo, madyaw yang kabutang mayo kay

iyan kamayo si Kristo. Wakaw yang kabutangmayo adoon aw yang kabutangmayomallaw aragmadyaw 23 kay kamo yang kang Kristo, aw siKristo kanang Ama naan na Dios.

41Aw magdumdum kamo daw sini kami si Apo-

los, kami yang sogwanun ni Kristo na syasari-gan nang Dios pagpakatigam kamayo sang pya-pakatigam naan kanami na wa naan apakatiga-man nangaon. 2 Maynini yang madyaw sangsogwanun, kinaanglan magatoman yaan sangkariko nang pyagasogo nang kanaan pangoro.3Pagalaong ko kamayo na aw kamo awmaski siniyang magsosi sining gawbuk ko, di ak amaundugkay buku nang importante kanak yang pagokommayo. Kay maski ako na gagawbuk, di akmakaokom daw madyaw yang gawbuk ko dawbuku. 4 Toyo maski way kyakatigaman ko na imoko na maat wa yaan magapasabot na way sarako. Yaan gaid yang makapagokom sang kanakgawbuk yang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 5Wakawayaw kamo magsaway sang maski sini kay wapa adatung yang magookom na si Jesu Kristona kanatu Ginoo. Pagtagad kamo kanaan, kayapakatigam naan yang manga imo nang otaw nawa akatigami nang kadaygan. Arag apakatigamnaan yang kyakaundan nang manga otaw, kayansilan na yanagimo nang madyaw, silan yangabantogon nang Dios.

Yang Manga Apostol ni Kristo6 Kay manga karomonan ko, yang pyagalaong

ko kamayo adoon bain kanami si Apolos. Kamiyang paggaoni mayo antak kamo makasonodsang batasan na madyaw na pyagaindo kanatunang Dios. Kaymaat nang Dios yangmagabantogsang sangka otaw kayan syaway yang isa na araggaindo kamayo nang matungtung. 7 Kay awaon labaw digkamayo, yaan yang pagbuut nangDios, kay yang Dios yang gaatag kamayo sangmaski nana na iyan kamayo, buku nang kamayopagbuut, kanang Dios pagbuut. Wakaw dili kamomakapagbantog kay buku nang kamayo pagbuut.

8 Ayaw kamo magdumdum na yomolla dakamo, na kariko arag aon day kamayo, wa dayyakaukud kamayo. Buku nang madyaw na mag-adumdum kamo na kamo yang yagapangoro nasakop nang Dios, maski kami na manga apostolwa pa magapangoro. Madyaw garo aw matung-tung na magapangoro kamo na sakop nang Dios,

1 Korinto 4:9 242 1 Korinto 5:8kayan kami na manga apostol arag magapan-goro inagad mayo magpangoro. 9 Yagadumdumako na pagbuut nang Dios na kami na mangaapostol yang byubutang sang kaoriyan na yabaynang otaw sodiin, maynang manga piriso napatayunun. Yaimo da kami tanawunun, kayyabay kami nang manga otaw tanawun tigkansang manga sogwanun nang Dios na tagalan-git, arag yatanaw kanami. 10 Kami kono namanga apostol laban sangu kay yamakot kamimagbatok tungud kang Jesu Kristo. Kamo konoyang manga ungudan tungud sang pagtoo mayokang Jesu Kristo. Kami kono way gaom, kamokono yang aon gaom. Kamo yang dungganan,kami yang obitanan. 11 Tigkan adoon yabaykami magutum, yamangkarangga kami, tatagbida yang kanami damit, pyamonaran kami, labankami kyukudul. Mayn kami nang adag,maski diinkami yakakorang. 12 Yamakot kami maggawbukantak kami makakaan. Aw didigadigaan kaminang manga otaw, pyanalanginan nami silan. Awpyapakarisudan kami nang manga otaw, di kamimagbarus, titigkuran nami. 13 Aw aon mangaotaw na gasorit kanami nang maat, byabarusannami silan nang madyaw na sorit. Tigkan adoonyabay kami paglaongon na yagaid kono kamimakadagut kay way kono asoy nami.

14Wa ko yani osolatan kamayo na antak kamomarig, awgaid syosolat ko yani kamayo na antakkamo kaindowan, kay kamo yang kanak karug-nanan maynang manga anak ko. 15 Kay maskimadaig yangmagindoway kamayo, ako gaid yangmaynang ama mayo, kay pagbatok ko kamayosang sorit nang Dios, maparabay kamo manarigkang Jesu Kristo. 16 Wakaw pyangayo ko ka-mayo na magasiling kamo kanak. 17 Tungudsaan syosogo ko si Timoteo agkamayo kay yaanyang magadasig kamayo antak kamo mangagadsang pagbuut ni Jesu Kristo na pyangagadan ko,pyagaindo ko arag yaan sang maski wain na sim-baan na dyadatung ko. Si Timoteo anak ko sangpagtoo kang Kristo, laban ko yaan karugunan.Matinomanun yaan sang pyapaimo kanaan niKristo.

18 Aon digkamayo yagaparabaw kay yagad-umdum na dili da ako oman makadto kamayo.19 Awgaid aw tomogot yang Ginoo, dili madogaymadatung ako agkamayo oman. Aw domatungda ako agkamayo, pagasaitan ko yang gaparabawsang arag kamo daw aon gaomnangDios digkani-lan, daw yotoyo gaid silan magsosoritin. 20 Kay

yang kanang Dios pagbuut, buku gaid nang mo-toyo kamo magsorit, kay yang sorit nang Diosaon gaom. 21Wakaw pangagad kamo sang kanakpagindo, kay gosto ko na madyaw yang ginawako kamayo aw domatung ako agkamayo. Toyo awdili kamomangagad sang kanakpagindo,mudun-gug kamo sang masakit na sorit ko kamayo awdomatung ako agkamayo, antak kamo magdura,na di da kamo magaparabaw sang arag kamotomotoo.

5Aon Yanagkadopang disang Manga Tomotoo

1 Yudungug ako na aon yagaimo sang maatdigkamayo. Aon kono otaw na yimipid sangasawa nang kanaan ama. Maski yang mangaotaw na buku nang tomotoo, laban maat nilanyang kadopangan na maynaan. 2 Sari aon imona maat digkamayo, mayn kamo naan, yapag-bantog da kamo. Sana kauruk sa garo kamo, awpapanawa mayo digkamayo yang yakaimo sangmaat antak yaan magdura. 3 Kay maski maawatako agkamayo, maynang aadto ako kay yabay akmagdumdum agkamayo. Wakaw makaokom akosaan na otaw 4 kay yaatag kanak nang Ginoo tana si Jesu Kristo yang katungud pagokom. Nangpagtipon mayo asang simbaan, maynang arag akiyan inagad mayo pinaagi sang gaom nang Ginoota na si Jesu Kristo. 5Wakawpabayai lamayo yaanna otaw kang Satanas antak sapadan yang kanaanlawas tungud sang kanaan imo na maat antakmarowas yang kanaan kallowa mallaw nang pag-barik nang Ginoo ta na si Jesu Kristo.

6 Kamo na gabantog, maat yang kamayo pyag-bantogan kay aon digkamayo yagaimo nangmaat. Yatigam kamo na yang tatagbi na patoronyakatoron sang madaig na paan. Maynaan omanyang maat na imo pagagaonan nang madaig naotaw. 7 Wakaw papanawa mayo yang maynaandigkamayo antak kamo maimo manga balaanna poros madyaw yang imo. Tinuud na kamona manga tomotoo yang yamaimo balaan awpagsakopa kamo nang Dios kay pyatay da si JesuKristo tungud kanatu. Yang manga Judio kadiniyagapatay sang karnero kada allaw nang pistanilan na pyagangaranan nang Paglabay. 8Wakawmaynang yatambong kita sang pista kay si JesuKristo yang maynang karnero na pyapatay nangpista na Paglabay na kyakaan ta antak di da kitamagimo sang kyanaraman ta na maat na imo.Wakaw ayawan ta yang kariko nang maat na

1 Korinto 5:9 243 1 Korinto 6:13imo kayan yangagad kita sang matungtung napagindo ni Jesu Kristo.

9 Pagsolat ko kamayo nangaon, pyagalaong kokamo na di da kamo mapagobay sang mangadopang. 10 Awgaid wa ak magalaong kamayona di da kamo mapagobay sang manga otaw nabuku nang tomotoo na yagaimo sang kadopan-gan aw yang manga otaw na maagap, aw yangmanga limbongan, aw yangmanga otaw na sakopnang balyan, kay aw yaan yang pyagalaong kokamayo na di da kamo mapagobay sang bukunang tomotoo na gaimo sangmaynaan, dili kamomakaimo saan aw dili kamo manaw disiningdonya. 11 Awgaid yagasolat ak kamayo adoonna ayaw da kamo mapagobay sang maski sinina tomotoo aw abay pa yaan mipid sang maskisini na buku nang kanaan asawa, aw yang tomo-too na maagap, aw yang tomotoo na yabay patomangkap sang pagindo nang balyan, aw yangtomotoo na gapakaraat sang arag tomotoo, awyang tomotoo na galasinglasing, aw yang tomo-too na matakaw. Yang tomotoo na yagasing nangmaynaan, ayaw kamo mapagsaro kanaan.

12-13 Way katungud ko sang pagokom sangmanga otaw na wa otoo kang Jesu Kristo. YangDios gaid yang magaokom kanilan. Awgaid yangkamayo okoman yang arag kamo tomotoo digka-mayo. Wakaw yang maat yang imo na tomotoo,papanawa mayo digkamayo.

6Yang Panagsompaki nang Arag Tomotoo

1 Aw aon isa kamayo na tomotoo na ma-pagagis sang arag kamo tomotoo, ayaw kamomagdangup sang okom na buku nang tomotoo,yaan yang madyaw papagosayun sang kamayokasamok yang arag kamo tomotoo. 2 Yatigamda kamo na madatung yang allaw na yangmanga otaw na sakop nang Dios yang magaokomsang manga otaw disining donya. Aw kamoyang magaokom mallaw sang manga otaw asangkarowagan nang donya, di ba kamo makaosaysang tagbi na kasamok nang arag kamo tomo-too? Matigam kamo magosay sang kasamok.3 Tigkan sang manga tagalangit na sogwanunnang Dios arag okoman ta mallaw. Wakawmakaimokamomagosay sang kasamoknang aragkamo tomotoo. 4 Aw aon kasamok digkamayona kinaanglan osayun, ayaw mayo pagpaosayansang manga magookom na way labut sang sakopnang Dios. 5 Makaina kamayo aw mapaosay

kamo kanilan, kay aon ungudan digkamayo namakaimo magosay sang kasamok mayo na tomo-too. 6 Awgaid maat yang imo mayo kay yang isana tomotoo syosombong nang arag silan tomotooadto sang buku nang tomotoo. 7 Yang imo mona syosombong mo yang arag kamo tomotoo,buku nangmadyaw kay yaan yang kyatigaman dana buku nang madyaw yang pagpangagad mayosang Dios kaymadyaw pa aw yagtigkul kawmaskiatakawan kaw, aw oropigan kaw. 8 Awgaid sanakamo yang yagimo da sang maat, yallimbong dakamo sang arag kamo tomotoo.

9 Yatigam da kamo na di pagasakoponnang Dios yang yagaimo sang maat. Wakawyamasayup kamo aw magdumdum kamo namakaambit sang manga panalangin nang Diosyang yagaimo sang maat sang bobay, aw yangyatangkap sang pagindo nang balyan, aw yangimipid sang buku nang kanaan asawa, aw yangmanga usug na yotoon sang arag usug, 10 awyang yangindakaw, aw yang otaw na gosto garoapanmowan yang kariko, aw yang yapakarasing,aw yang yagapakaraat sang kadaygan, aw yangmallimbongay. Kariko nining gaimo sang maat,dili pagasakopon nang Dios. 11 Aon digkamayomanga otaw na maynaan yang batasan nangaon.Awgaid adoon tobok da kamo kay kyamang dani Jesu Kristo yang kariko nang maat asangdumdum mayo, pyasaylo ra kamo nang Dios,yamaimo kamo madyaw nang Dios pinaagi kangJesu Kristo na kanatu Ginoo, aw pinaagi sangBalaan na Espirito nang kanatu Dios.

Bantoga Mayo yang Dios Pinaagi sang Manga ImoMayo

12Madyaw ko imoon yang maski nana na imogatang buku nang maat na imo, toyo aon mangaimo namaski buku nangmaat na imo, di makata-bang kanak, di arag makatabang sang kadaygan.Wakaw di ak magaimo sang makaurang sangpagbuut nang Dios kanak. 13 Matungtung yangpyagalaong na yang pagkaan yiimo na ubutangsang tongol, aw yang tongol yiimo na butangannang pagkaan. Yaan yang yiimo nang Dios, toyoayaw magpakaringaw na madatung yang allawna awaraun nang Dios yang pagkaan aw yangtongol. Arag ayawmagpakaringaw na yang lawasta wa imowa nang Dios sang kadopangan, yiimonaan yang lawas ta na amaimo sakop nang Ginoota, yang Ginoo ta yang magatagap sang lawasta. Maynaan yang pagbuut nang Dios kanatu.

1 Korinto 6:14 244 1 Korinto 7:1514Wakaw yang Dios na yagaboi oman sang Ginoota na si Jesu Kristo na pyapatay, yaan magaboioman sang kang Kristo sakop na yamatay da.Yang gaomnangDios yangmagaboi oman kanatuna sakop ni Jesu Kristo.

15 Yatigam kamo na yang kamayo lawas kangKristo kay kang Kristo sakop kamo. Wakaw yanglawas nang sakop ni Kristo, maat aw mapagobaysang lawas nang dopang na bobay. 16 Aw mipidyang otaw sang dopang na bobay, yatigam kamona silan dowa yamaimo sang ka lawas da. Kay aonsyosolat na yagalaong, “Yang magaipid na bobayaw usug amaimo sang ka lawas silan dowa.”17 Awgaid si Jesu Kristo aw yang magapasakopkanaan, silan dowa sang ka ginawa ra kay yangBalaan na Espirito na gabaya kang Jesu Kristoarag gabaya kanaan.

18Arilii yang kadopangan. Ayaw magipid sangbuku nang kanmo asawa. Yang kariko nangkadaygan na sara na yamaimo nang otaw waylabut nang kanaan lawas, toyo yang otaw nayimipid sang buku nang kanaan asawa, yang sarana yamaimo naan iyan sang kanaan lawas, wakawyaan yang yakapagkaraat sang kanaan tyoonanlawas. 19Yatigam kamo na yang lawas mayo yangpyagauyaan nang Balaan na Espirito na yaatagnang Dios kamayo kay kamo na manga tomotooyang kanaan sakop. Buku nang matungtung nakamo yang tagtomon sang tyoonan lawas mayo,kanang Dios kamo, 20 kay binili la kamo naan.Dagdagu yang bayad naan, kay yang kamatayunni Jesu Kristo yang bayad. Wakaw dadyawa mayoyang batasan mayo antak mabantog yang Diosnang kariko nang manga imo mayo na madyaw.

7Yang manga Pagsosi Bain sang Kaminyoon

1 Kamo yagasolat kanak, yagaosip kamo.Ibakun ko kamo adoon. Maski dili mangasawayang usug, madyaw. 2Toyo yang usug na amarimsang bobay, madyaw yang mangasawa yaan, kaylaban maat nang Dios yang imipid sang bukunang kanaan asawa. Wakawmadyaw yang karikonang usug mangasawa, madyaw yang karikonang bobay magabana daw silan makaungudsang maat nang Dios. 3 Ikaw na asawa, ayawmagdili sang kanmo bana na di kaw mapagipid,ikaw oman na bana, ayaw magdili sang asawamo na di kaw imipid. 4 Sayda yang dumdumnang magasawa, wakaw yang usug buku nangtagtomon sang kanaan tyoonan lawas, yang

asawa yang tagtomon. Maynaan oman yangbobay, yang bana yang tagtomon. 5 Wakawikaw na asawa, ayaw magdili sang kanmo bana.Ikaw oman na bana, ayaw magdili sang kanmoasawa. Toyo kamo na magasawa, aw magoyonkamo na dili kamo magaipid nang dagawdagawantak abay kamo magampo sang Dios, madyaw.Awgaid pagkatapos mayo magampo, oman dakamo pagipid daw kamo daugun ni Satanas kaydili kamo makatigkul na di kamo magaipid.

6 Yaning pyagalaong ko kamayo buku nangpagsogo ko kamayo, 7 toyo gosto ko garo namagagaon kamo kanak na wa mangasawa, toyoyatigam ako na yang Dios yang magabuut sangkada isa kamayo. Wakaw ayn dakman nang pag-buut nang Dios kamayo, madyaw aw makagaonkamo kanak. 8 Yang wa pa mangasawa aw yangmanga baro, pagalaong ko kanilan namadyaw awmakagaon silan kanak na wa mangasawa. 9 Toyoaw gosto nilan, madyaw yang mangasawa, kaymadyaw pa yang mangasawa sang magatigkul nadi mangasawa sari gosto garo mangasawa.

10-11 Arag aon pagindo ko sang yangognan dana manga tomotoo. Yaning pagindo ko kanilanbuku nang kanak tyoonan pagindo, pagindo nasikun sang Ginoo ta na si Jesu Kristo. Pyagaindonang Ginoo ta yang magasawa na di ayawannang asawa yang kanaan bana, maynaan omanyang bana, di naan ayawan yang kanaan asawa.Yang asawa aw mayaw sang kanaan bana, dilimagabana oman, madyaw aw oman yaan morisang kanaan bana.

12 Arag aon pagindo ko sang kadaygan digka-mayo na wa pa pagaindowa ni Jesu Kristo nan-gaon, pagaindo da ko adoon kamayo. Aw aonusug na tomotoo na aon asawa na buku nangtomotoo toyo karim nang asawa na mapagtukudkanaan, dili naan ayawan yang kanaan asawa.13 Maynaan oman yang bobay na tomotoo naaon bana na buku nang tomotoo toyo aw karimnang bana na mapagtukud sang kanaan asawa,dili naan ayawan yang kanaan bana. 14 Kay awtomotoo yang asawa, buku nang maawat sangpanalangin nang Dios yang bana na wa otoo.Magonawa oman saan, aw tomotoo yang bana,buku nang maawat sang panalangin nang Diosyang asawa na wa otoo. Wakaw yang mangaanak nilan buku nang maawat sang Dios kaymadyaw pa yang kanilan kabutang sang mangaanak nang buku nang tomotoo. 15 Awgaid yang

1 Korinto 7:16 245 1 Korinto 7:34asawa, aw buku bana, na wa otoo, aw gosto naanayawan yang yotoo, dili yaan udumutan, yoonoaw manaw yang wa otoo, pabayai la yaan kaypagbuut nang Dios na yang manga tomotoo diliamasamok. 16Kay awmadyaw yang batasan nangasawa na tomotoo sang kanaan bana na bukunang tomotoo, dagaw amaimo tomotoo kang JesuKristo yang kanaan bana. Maynaan oman yangbana na tomotoo, awmadyaw yang batasan naansang kanaan asawana bukunang tomotoo, dagawamaimo tomotoo kang Jesu Kristo yang kanaanasawa.

Yang Kada Isa Kinaanglan Magakinaboi Pina-sobay sang Kanaan Kabutang na Pagbuut nang DiosKanaan

17 Yani yang pyagaindo ko asang kariko nangpagtitiponan nang manga tomotoo. Pagsakopnang Dios kanilan, kinaanglan na yang kada isakanilan magapabilin sang kanaankanaan kabu-tang aw pangagad sang pagbuut sang isaisa kani-lan nang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 18 Yangotaw na dadaan da tyopo nang pagtangkap naankang Jesu Kristo, way kinaanglan na aparininnaan yang tyopowan kanaan na toosanan nangmanga Judio. Maynaan oman yang otaw nabuku nang tyopo nang pagtangkap kang JesuKristo, wa day kinaanglan na magapatopo yaan.19Kay yang tyopo aw yang buku nang tyopo bukunang importante. Yaan yang importante yangabay mayo pangagadan yang pagbuut nang Dios.20 Wakaw kinaanglan magapabilin yang kada isakamayo sang kanaan kabutang na pagbuut nangDios kanaan nang pagpasakop naan sang Dios.21 Aw allang kaw nang wa pa kaw asakopa nangDios, maski abay pa kaw adoon pangallangun,madyaw yang kanmo kabutang kay yasakop dakaw nang Dios. Yoono maski allang kaw. Awmakagawas kaw sang pagpangallang kanmo awkaparin yang kanmo kabutang madyaw sa agaw.22 Yang manga allang digkamayo na yaimo danang Dios sakop ni Jesu Kristo maynang buku danang allang kay yakagawas da sang maat na pag-buut nang kanilan tyoonan ginawa na yangallangkanilan nangaon. Yang buku nang manga allangdigkamayo nangaon na yaimo da nang Dios sakopni Jesu Kristo, adoon yaimo da allang ni JesuKristo. 23 Toyo ayaw da kamo magpapangallangsang arag kamo otaw, papangallang da kamo sangDios kay laban dakora yang bayad naan kamayo.Yang bayad naan yang kamatayun ni Jesu Kristo.24 Wakaw, kay manga karomonan ko, pagsakop

nang Dios kamayo, maski nana yang kabutangmayo nangaon, madyaw na magapabilin kamosaan na kabutang kayan yabay kamo mangagadsang pagbuut nang Dios kamayo.

Yang Manga Pagsosi Bain sang Buku nang Minyoaw Bain sang Manga Baro

25 Ibakun ko kamo sang pagosip mayo kanakbain sang manga daraga digkamayo. Way sikunsang Ginoo na pyagasogo ko sang manga daragadigkamayo, awgaid akanarigan ak mayo kay tun-gud sang lugun kanak ni Jesu Kristo yatagan aknaan nang madyaw na ungud. Wakaw maga-tambag ako sang manga tingosay. 26 Kay labanmarisud yang banwa adoon, wakaw dumdum ko,madyawadoon yang dili aparinin nang otawyangkanaan kabutang. 27 Aw aon day asawa mo, dida kaw magdumdum na ayawan mo yang asawamo. Aw wa pay asawa mo, madyaw yang dimangasawa. 28Awgaid awwa pay asawamo, bukunang maat aw mangasawa kaw. Magonawa omansang bobay na way bana, buku nang maat awmagbana yaan. Toyo ako, gosto ko garo na maka-gawas kamo sang karisud nang amapagguna sangyangognan adoon na timpo.

29 Kay manga karomonan ko, yaan yang pa-galaong ko kamayo na di da madogay yang pag-gawbuk ta kang Jesu Kristo kay amallug da do-matung yang kataposan. Wakaw pono adoonasta sang kataposan yaan yang parabiya yanggawbuk kang Jesu Kristo labaw sang kanmo pam-ilya. 30-31 Yang madyaw, di kita amabarag nangmaski nana disining banwa, dimakaurang kanatuyang kauruk, dimakaurang kanatu yang paguma,di kita amabarag nang maski nana na pyan-mowan, di kita amabarag mamili aw mamarigya.Di kita amabarag nang maski nana antak kitamakatoman sang kariko nang pagbuut nang Dioskanatu. Magatoman kita sang sogo ni Jesu Kristokay amallug da mawara yang kasakopan disiningdonya.

32 Gosto ko garo na way akawiliyan mayo namaski nana. Yang usug na way asawa yangway kyakabaragannang kanaan dumdum,wakawyaan yang abay naan dumdumun yang sogokanaan ni Jesu Kristo antak yaanmakaontol kangJesuKristo. 33Awgaid yangusugna aonday asawayaan yang abay naan dumdumun yang kanilankaogalingin antakmakaontol sang kanaan asawa.34 Wakaw yamabain yang kanaan dumdum kaygadumdum yaan na makaontol kang Jesu Kristo,

1 Korinto 7:35 246 1 Korinto 8:11aw arag gadumdum na makaontol sang kanaanasawa. Magonawa sang bobay na aon day bana,yaan yang abay naan dumdumun yang kanilankaogalingin antak yaan makaontol sang kanaanbana. Toyo yang bobay na tomotoo na way bana,pyagadakora naan sang kanaan ginawa si JesuKristo na kanatu Ginoo antak yaan makatomansang pagbuut ni Jesu Kristo kanaan.

35Yaning tambag ko kamayo adoon buku nangpagsagda ko kamayo na dili kamo mangasawa,toyo tyatambagan ko kamo nang maynini antakmayo maimo yang madyaw kamayo. Gosto kogaro na way makabarag kamayo antak yaan yangabay mayo dumdumun yang pagbuut kamayonang Ginoo ta na si Jesu Kristo.

36 Awgaid buku nang maat aw papagbanaunnang ama yang kanaan anak. Wakaw aw yainatubda madaraga yang anak mo, madyaw yangdumdum mo na magabana ra yang anak mo.37-38 Madyaw pa na di mo papagbanaun yanganak mo aw yatigam da kaw na yang anak mo,buku pa nang gosto naan yang magabana. Awmaynaan, madyaw sa agaw yang kanmo pagbuut,way makabuut sa agaw kanmo na kadaygan naotaw, kay ikaw na ama yang aon katungud sangpagdomara sang kanmo manga anak. Toyo awgostomagbana yang anakmo, madyaw na papag-banaun mo.

39 Bain sang magasawa na tomotoo, yangasawa kanang bana kaba boi pa yang kanaanbana, di yaan makaayaw. Awgaid aw matayda yang kanaan bana, makapagbana yaan omansang karim naan pagbanaun na arag tomotoo.40 Awgaid dumdum ko labaw pa magauma yangbobay na baro aw di da yaanmagbana. Dumdumamayo yang tambag ko kamayo, kay yotoo akona yang tambag ko kamayo kanang Balaan naEspirito na gabaya kanak.

8Yang Pakaan sang Manga Diosdios

1 Yani yang iibak ko sang pagosip mayo bainsang batasan nang manga otaw na gaiyaw sangayup na pakaan sang kanilan diosdios na yaam-powan nilan. Kita na manga tomotoo yangaon kyakatigaman bain saan. Yatigam kita dawnanang madyaw imoon. Toyo magkido kaw dawkaw makadumdum na ikaw yang labaw tungudsang kanmo katigaman, kayan yagparabaw kawsang arag kamo otaw. Yang madyaw, managilu-gun kita, yang kanatu kainagadan na tomotoo

apadasiginta. 2 Toyo yang otaw na gadumdumna dakora yang kanaan katigaman, yaan yangtoosanan na yaan na otaw buku nang ungudan.3 Toyo yang otaw na dakora sang ginawa naanyang Dios, yaan yang aon matungtung na katiga-man na madyaw nang Dios.

4 Bain sang iniyaw na ayup na pakaan sangdiosdios, kita na madigun yang pagtoo ta kangGinoo Jesus yatigam da na way kabos nangpagsimba sang diosdios kay way lain na Diosna isimbaun ta, sayda yang Dios na isimbaunta. 5 Aon madaig na karasi na magbabaya asangkanatu banwa aw asang pagawanan. Silan yangpyagalaong nang manga otaw na kanilan konodios na gabaya kanilan. 6 Toyo kita na mangatomotoo, isa ra yang kanatu Ama na Dios. Yaanyang makagagaom na yagabuut sang kariko. Yi-imo kita naan na kanaan sakop. Arag isa ra yangGinoo ta na si Jesu Kristo. Yaan yang yagaimosang kariko. Yamaboi kita nang way kataposandigkang Jesu Kristo.

7 Toyo aon pay manga tomotoo na wa pamakadarag nang madyaw sining pyagalaong kokay wa pa nilan akaayawayawi yang kyanaramannilannapagdumdumbain sangpakaan sangdios-dios. Asta adoon, aw yakaan silan sang iniyaw naayupnapakaan sangdiosdios, yagadumdumsilanna yakasawit silan sang pakaan sang diosdios.Wakaw kay maynaan yang pagdumdum nilan,maat kanilan aw yakaan silan sang iniyaw naayupnapakaan sang diosdios. 8Toyo awmadigunyang pagtoo mayo kang Jesu Kristo, yatigamkamo na buku nang pagkaan na kyakaan ta yangmakadigun sang pagkanarig ta sang Dios. Awkomaan kita, aw di kita komaan, di akadoganganyang pagkanarig ta sang Dios kay buku nangpagkaan yang gabuut sang pagkanarig ta sangDios.

9 Maski yatigam kamo na yang pagkaan dimakaparin sang kamayo pagkanarig sang Dios,magkido kamo daw kamo yang kyakaponowannang pagkasapad nang pagtoo nang inagadmayona baya pa tomoo na magasiling kamayo. 10 Kaykamo na yatigam da bain sini, aw tomambongkamo disang baray nang diosdios kayan ky-omaan kamo disaan, kayan aw magsiling ka-mayo komaan yang wa pa abay akatagtaga sangmatungtung, magadumdum yaan na yakasawityaan sang pakaan sang diosdios. 11 Aw may-naan, ikaw na matigam, aw komaan kaw saanasang atobangan nang inagad mo na baya pa

1 Korinto 8:12 247 1 Korinto 9:15tomoo, kayan yagsiling yaan kanmo komaan,yaan yang makasapad sang pagtoo naan. Toyoikaw, ayaw magpakaringaw na si Jesu Kristoyagapakamatay tungud kanaan, 12 wakaw ikawyang gaimo sang maat ni Jesu Kristo kay ikawyang pyagagaonan nang inagad mo na tomo-too na buku pa nang madigun yang pagtoo.Aw maynaan, ikaw yang kyakaponowan nangpagkasapad nang pagtoo naan. 13 Wakaw awaon pagkaan na kyakaponowan nang pagkasapadnang pagtoo nang inagad ko na tomotoo, di daako oman makaan saan na pagkaan daw yaanyang kaponowan nang pagkasapad nang kanaanpagtoo.

9Yang Katungud aw Katungdanan nang Apostol

1 Yatigam kamo na way otaw na gabuut kanakkay apostol ako na arag yikita kang Jesus naGinoota. Arag yatigam kamo na yang kyakaponowannang pagtoo mayo yang pyapabatok kanak nangGinoo ta. 2 Wakaw maski aon yagalaong na akobuku nang apostol, kamo yang yatigam na akoapostol ni Jesu Kristo kay kamo yang toosanan naapostol ako kay yanarig da kamo kang Jesu Kristotungud sang kanak pagindo kamayo.

3 Aw aon magsaway kanak, yani yang iibakko kanilan, laong ko, 4 “Maski di ak komaansang kamayopagkaan, ayawmagdumdumnawaykatungud ko pagdawat sang pagkaan na sikundigkamayo na barus sang gawbuk ko.” 5 Pagbuutnang Dios kanak na dili ako mangasawa, toyoaw aon kanak asawa, ayaw magdumdum na waykatungud ko na pagaagad ko yang kanak asawamayni Pedro aw yang manga lomon na usug niJesu Kristo na Ginoo ta aw yang kadaygan naaragmanga apostol na pyagaagadagad nilan yangkanilan asawa sang pagpanawnilan. 6Ayawkamomagdumdum na kami si Bernabe way katungudpagkamang digkamayo sang yakaukud kanamimaski wa kami mangayo. Sabo dili kami maka-mang digkamayo sang yakaukud kanami, kaygosto nami na kami yang mamakot maggawbukantak makakamang sang kariko nang yakaukudkanami kaba gaindo kami kamayo. 7 Dumdumamayo yang sondaro, way kinaanglan na mag-agawbuk pa sang kadaygan na gawbuk antakmakakamang sang yakaukud kanaan kay yangbayad kanaan na gasondaro yaan yang pyamilinaan sang kariko nang yakaukud kanaan. Arag

dumduma yang yagapawa, kinaanglan maka-mang yaan sang abot disang kanaan pawa nagyagawbuk naan. Magonawa arag sang mag-bantayay sang manga karnero, aon barus sangkanaan pagbantay antak yaan makakamang sangyakaukud kanaan. Magonawa kami si Bernabe,aon kanami katungud pagdawat sang barus sangpagindo nami bain sang sorit nang Dios, toyo wanami imowa yang maynaan na makamang kamidigkamayo sang yakaukud kanami.

8 Yaning pyagalaong ko buku nang kanangotaw gaid batasan, toyo arag pagindo nangbalaod nang Dios 9 na pyapasolat naan kadinikangMoises, laong, “Yang baka na pyagadaromo,ayaw pagtampunga yang baba kay antak yaanmakapanamsam kaba pyagadaromo.” Toyo bukunang baka gaid yang kyakaundan nang Dios naatagoyapun. 10 Labaw pa kita sang baka, wakawkami na magindoway yang kyakaundan nangDios. Kami yang tyatagoyap nang Dios antak waymakaukud kanami. Yaan yang kaologan naanna pananglitan kay yagasolat si Moises tungudkanami. Kami na manga magindoway sang soritnang Dios, mayn kami nang gapawa, arag maynkami nang gagani, kay yang yagagawbuk yama-narig na makakaan sang abot. 11 Kami yanggapanggas sang sorit nang Dios agkamayo. Awmaynaan, buku nang maat aw domawat kamisang bayad na aatag mayo kanami. 12 Aw aonkadaygan na yagaindo kamayo na gadumdum naaon katungud nilan sang pagdawat sang bayadkanilan, labaw pa kami na aon katungud saan.

Toyo kami si Bernabe, maski aon kanamikatungud pagdawat digkamayo sang yakaukudkanami, wa kami mangayo kamayo. Yagatigkulkami sang maski nana na karisud antak waymakaurang sang pagbatok nami sang madyawna batok bain kang Jesu Kristo. 13 Yatigamkamo na yang manga maggawbukay nang Diosna gadara sang simisimbaay disang templo agJerusalem, asaan silan akamang sang pagkaannilan sang yaatag nang manga otaw sang Dios.Yang gasonog sang iniyaw na ayup, silan yangyakaan sang sama na iiyaw na syosonog nilanasang sonoganan nang pagatag nangmanga otawsang Dios. 14 Magonawa saan, pagbuut nangDios na yang yagaindo bain sang sorit nang Diosatagan mayo na manga tomotoo sang yakaukudkanilan.

15 Toyo ako, wara ak mangayo kamayo sangmaski nana na yakaukud kanak. Maski adoon

1 Korinto 9:16 248 1 Korinto 10:4dili ak mangayo kamayo sang yakaukud kanak.Maski amatay ak nang karisud, di ak mangayokamayo, kay yaan yang pyagabantog ko yang wako kamo apagastowa sang pagindo ko kamayo.Aw atagan mayo ako nang kanak amagasto, waday bantog ko. 16 Toyo dili ako magabantog naako yang yagabatok sang pagindo ni Jesu Kristokay yaan yang sogo kanak nang Dios yang abayak magbatok. Karisud nang akainangan ko aw diak magbatok saan na pagindo. 17 Aw ako yangyagabuut na magaindo ak kamayo, madyaw naatagan ako nang kanak gasto, awgaid yagaindo akkamayo kay yaan yang pagbuut kanak nang Dios.18 Yang madyaw na barus kanak yang yakabayonako magbatok kamayo na way bayad maski aonkatungud ko sang pagdawat sang bayad digka-mayo.

19 Bain kanak, ayn nang pagbuut kanak nangDios, yaan yang inangun ko, kay buku ak nangsogwanun nangmanga otaw. Toyo pagbuut ko namaski amaimo ako maynang allang nang karikonang otaw, madyaw ko kay antak madaig yangmaningug sang batok ko antak silan mangagadkang Jesu Kristo. 20 Wakaw, aw yang mangaJudio yang batokan ko, gasiling ak nang batasannang Judio antak silan maningug sang batok kokanilan antak silan mangagad kang Jesu Kristo.Buku nang balaod ni Moises yang gabuut kanak,toyo aw yaan yang batokan ko yang manga otawna yangagad sang balaod ni Moises, arag akomangagad saan, antak silanmaningug sang batokko kanilan antak silan arag mangagad kang JesuKristo. 21 Yaan arag yang paagi ko aw aadto akosang buku nang Judio, kay aw silan yang batokanko, di ak mangagad sang kanang Judio balaod nawa nilan akatigami kay antak silan na buku nangJudio arag maningug sang batok ko bain kangJesu Kristo antak silan mangagad kanaan. Maskibukunang kanang Judio balaod yang pyangagdanko, wara ak alapas sang balaod nang Dios kayyaan yang abay pangagadan yang pagbuut ni JesuKristo. 22 Aw yaan yang batokan ko yang mangatomotoo na buku pa nang madigun yang pagtoo,dili ako magaparabaw kanilan, adasigin ko silansang kanilan pagtoo. Maynaan yang batasanko aw gaindo ako sang manga bago na tomotooantak silan maningug sang pagindo ko kanilan.Wakaw yagagaon ak sang batasan nang karikonang otaw awmadyaw na batasan. Sabo yiimo koyani kariko kay antak arag aon manarig digkani-lan kang Jesu Kristo kayan kyaaronan silan nang

kinaboi na way kataposan. 23 Sabo yiimo ko yanikay gosto ko na makarimpud sang banwa yangmadyaw na batok bain kang Jesu Kristo, kayanarag ak panalanginan.

24Dumduma yang manga otaw na yanaglombadomaragan, maski madaig silan na yanaglomba,isa ra kanilan yangmadaug namakakamang sangmadyaw na premyo. Kamo na manga tomo-too, pagsiling kamo nang yapaglomba, pamakotkamo antak kamo makakamang sang madyawna premyo. 25 Yang kariko nang yapaglombayaganaram domaragan allawallaw antak silanmadogay marutuy aw antak silan makusuganantak silan makakamang sang premyo na mal-lug magango. Toyo kita na tomotoo yapakadi-gun sang pagkanarig kang Jesu Kristo antak kitamakadawat sang madyaw na barus na di amas-apad. 26 Ako, mayn ako nang yapaglomba nayapakanug domaragan adto sang pagadaugan an-tak ak domaug. Wakaw yamakot ako manga-gad kang Jesu Kristo, buku ak nang maynangyapagsinombagay na yadayon magpanombag nadi magkurug. 27 Toyo ako, yabay ko naramunyang kanak lawas. Wa ko pangagdi yang maatna kyakaundan ko kay dili ako magaimo sangmaat nang Dios. Kay aw magimo ak sang maat,way amadawat ko na madyaw na barus kanakmaski yakapagindo da ako sang manga otaw nayangagad da kang Jesu Kristo.

10Pagpakatigam Antak Ariliyan yang Manga Dios-

dios1 Kay manga karomonan ko, gosto ko na

akatigaman mayo yang yamapagguna sangmanga kamonaan nami na manga Judio nayamagad ni Moises asang banwa na way maguya.Kariko nilan arag yarongan nang panganod, yangDios iyan sang panganod. Aw yudurug yangpanganod, yigiyod silan manaw kay yaan yangpagbuut nang Dios kanilan. Pyapagtiway nangDios yang dagat na pyagangaranan nang Maporana dagat kayan yomagi silan kariko disangpyagtiwayan nang dagat. 2 Yang panganod awyang dagat maynang pyagabawtismo kanilan kayantak silan matigam na silan kariko pyagaagadni Moises na kanilan pangoro. 3 Kariko nilanyanagpangaan sang pagkaan na yaatag kanilannang Dios. 4 Kariko nilan arag yanagpanginumsang tobig na pyapaboros nang Dios sikun sangbato. Yaan na bato mayni Kristo kay si Kristo

1 Korinto 10:5 249 1 Korinto 10:23yang yakaboi kanilan. Si Kristo yang yabaytomabang kanilan kay maski diin silan durug,iyan kanilan si Kristo. 5Maski madaig yang kikitanilan na imo nang Dios nang pagtabang kanilan,agput mabos silan damanan nang Dios, sisilotansilan nang Dios, wakaw yamangkakanat yanglubung nang yamangkamatay kanilan, na maskidiin silan durug disang banwa na way maguya,madaig yang lyurubung kanilan.

6 Yang yamapagguna sang kamonaan namina manga Judio, karag kanatu nang Dios antakdi kita makaungud na magaimo sang maat namanga imo na maynang yiimo nilan. 7 Wakawayaw kamo magsiling sang batasan nilan nayisimba sang diosdios. Kay aon syosolat nayagalaong, “Yanagpangaankaan silan aw yanag-panginum kayan yanagsayaw silan.” Buku nangDios yang tyatawag nilan na gasayaw. 8 Di kitamagasiling nilan. Tanawa, sang allaw da misanda kamatay digkanilan yang karowaan aw torona mararan na sisilotan nang Dios kay yimipidsilan sang buku nang kanilan asawa. 9 Aragmadaig digkanilan yang yagapakaraat sang Diosna yagalaong, “Nanang gawan nang Dios anikanatu? Ayn nang gosto natu imoon, imoon ta.Dili kita isilotan nang Dios kay dadaan kanatupyagguna.” Wakaw madaig yang yamatay kani-lan na kyakagat nang tinanap kay yaan yang silotkanilan. 10 Aon digkanilan yanagbagolbol sangkanilan pangoro tungud sang kanilan kabutangna marisud. Wakaw syosogo nang Dios yangsogwanun na tagalangit adto kanilan, madaigsilan yang pyapatay nang sogwanun na tagalan-git. Magkido kamo, ayaw maggaon kanilan, nayanagbagolbol tungud sang kanilan kabutang.

11 Kariko nining yamapagguna sang kamon-aan nang manga Judio syosolat kay yaan yangpakatigam kanatu antak kita malluk, kayan dikita magaimo sang maat. Yaan yang imoon tayang madyaw nang Dios kay masaid da yangkataposan.

12 Aw yagalaong kaw na di kaw magaimo sangmaat, kay yagadumdum kaw na madigun yangpagtoo mo, magkido kaw daw sakadyap da kawmallaw yakapagimo sang maat. 13 Toyo awaon pagtintal kanmo, maski nana na maat nakyakaundan mo na imoon, ayaw magdumdumna ikaw gaid yang yakaungud saan na pagtintal,kay yaan na pagtintal arag yaatobang nang ka-daygan na manga otaw. Awgaid kay yang Diosmagatoman sang kanaan saad kanmo na dili kaw

naan apabayaan daw dili kawmakatigkul saan napagtigi kanmo, wakaw aw tigiin kaw, atagan kawnang Dios nang gaom antak di kaw makapagimosang maat na kyakaundan mo na imoon mo garoantak di kaw tigiin na labaw pa sang pagtigi naakatigkuran mo.

14Kaymanga karugnanan ko, ayawimayo yangpagsimba sangmanga diosdios, ayawi mayo yangpagipat. 15 Kamo na syosolatan ko, matigamkamo, wakaw dumduma mayo daw matungtungagaw yaning pagalaong ko kamayo adoon. 16 Awmagkatipon kita na makanamput sang pagka-matay ni Jesu Kristo, amapanumdum kita sangDios kayan yiminum kita, yaan yang toosananna yakadawat da kita sang panalangin ni JesuKristo tungud sang pagpatutudnaan sang kanaandogo disang koros. Magonawa, yang paan napyagapisangpisang ta kayan kyaan, yaan yangtoosanan na yakadawat da kita sang panalanginni Jesu Kristo tungud sang pagkarabo kanaandisang koros. 17 Maski madaig kita, maynangsang ka lawas da kita na kang Kristo sakop kayyanagsaro kita komaan saang sambook da napaan na pyagapisangpisang ta.

18Dumdumamayo yang pagsimba nangmangaJudio, aw yakaan silan sang pyapasagan nilanna layon nang pagatag nilan sang Dios, yaanyang toosanan na silan sakop nang sisimba nilan.19 Bukun ako yang akatigaman mayo na waykabos nang yamatag sang pagkaan sang dios-dios. Yang pagsimba sang diosdios, di makata-bang sang manga otaw. 20 Dumduma mayoyang manga otaw na buku nang sakop ni JesuKristo, maski nanang pyagaipat nilan, buku nangDios yang tyatawag nilan kay yang pyagaipatpanawagtawag nilan sang mangkaraat. Wakawyang pyagaipat nilan na pyapaatag nang mag-babaya sang mangkaraat na tatawag nilan, yaanyang toosanan na silan sakop nang tyatawagnilan. Way gosto ko na kamomagapatabang sangmanga magbabaya. 21 Wakaw aw minum kamosang toosanan sang dogo ni Jesu Kristo kayankyomaan kamo sang toosanan sang lawas ni JesuKristo na di mayo ayawan yang panawagtawagsang mangkaraat, laban maat yaan nang Dios.22 Aw yaan yang imoon mayo adamanan kamonang Dios. Dagaw yagadumdum kamo na wayamapagguna kamayo awmagimo kamo saan, kaywa kamo magadumdum na labaw sang kamayogaom yang gaom nang Dios.

23 Tinuud na kita na manga tomotoo makaimo

1 Korinto 10:24 250 1 Korinto 11:10sang maski nana na buku nang maat nang Dios,toyo di kita magaimo sang imo na dili makata-bang sang maski sini. Aon manga imo na dita imoon maski di makalapas sang balaod nangDios kay di yaan na imo makadasig sang mangatomotoo. 24 Buku nang madyaw aw yaan gaidyang dumdumun mayo yang magadadayaw sangkamayo kabutang, kaundi mayo arag yang kabu-tang nang manga kainagadan mayo.

25 Makakaan kamo sang maski nana na pag-sisila na byabarigya kamayo, kay maski nana napagsisila, akaanun ta aw dili makapagkaraat sangginawa ta. 26 Kay yaning banwa aw yang karikona iyan disining banwa podo kanang Dios, wakawkariko arag madyaw kanatu.

27 Kamo na tomotoo, aw tawagun kamonang buku nang tomotoo sang pagkaan kayandyomorod kamo, abaya mayo kaana yang maskinanang aatag kamayo kay maski nana napagkaan, akaanun ta aw dili makapagkaraat sangginawa ta. 28 Toyo aw aon maglaong kamayona yaan na pagkaan layon nang pyagaipat,ayaw da kamo saan magkaan daw maribog yangyagapakatigam kamayo 29 kay gadumdum yaanna maat yang makaan saan. Maski akatigamanmo na buku nang maat, ayaw da magkaan.

Toyo aon manga tomotoo na buku nang maru-gun na yagalaong, “Nanangmaat aw komaan kitasang madyaw na pagkaan maski aon kadayganna yagadumdum na makasara silan aw komaansaan?” 30 Arag yagalaong silan, “Aw mapanum-dum kita sang Dios na yatagan kita nangmadyawna pagkaan, nana sang pagasaway kanatu sini awkomaan kita sang madyaw na pagkaan?”

31 Yani yang iibak ko sang yagalaong nangmaynaan, laong ko kanilan na maski makaan,maski iminum sang tobig, imowa mayo yangkariko nang madyaw na makabantog sang Dios.32 Wakaw dadyawa mayo yang batasan mayoantak di kamo kaponowan sang sara nang ka-daygan, yang manga Judio aw yang buku nangJudio aw yangmanga tomotoo sang Dios, di mayoakaraatan. 33 Pagsiling kamo sang kanak batasankay kyakaundan ko na kariko nang imoon koarag madyaw nang manga otaw. Buku nangkanak gaid kabutang yang abay ko kaundan, yangkanang kadaygan kabutang, yang kabutang nangpyagaindo ko antak arag silan manarig kang JesuKristo kayan kyaaronan silan nang kinaboi naway kataposan.

111 Kamo na kang Kristo sakop, paggaon kamo

kanak na yagaon sang batasan ni Jesu Kristo.Yang Pagtorong aw Yisimba

2 Yamapanumdum ak kamayo na yabay akmayo kanamputan. Arag yamapanumdum akkamayo kay yabay kamomangagad sangmatung-tung na pagindo na pyagaindo ko kamayo.3 Awgaid gosto ko na matigam kamo na yanglabaw na pangoro nang kariko nang otaw siKristo, toyo kamo na manga bobay, yang usugyang kamayo pangoro. Si Kristo, yang pangoronaan yang kanaan Ama na Dios. 4 Wakaw yangtomotoo na usug namagatorong sang kanaan orokaba yagaampo yaan sang Dios disang simbaanaw kaba yagasorit yaan sang sorit na papagsoritkanaan nang Dios, yaan na usug wa magataodkang Kristo na kanaan pangoro, kay aw yangpagtanaw sang oro naan maynang bobay, yaanyang toosanan na buku ni Kristo yang labawna pangoro naan. 5 Toyo yang tomotoo nabobay na wa magatorong disang simbaan kabayagaampo sang Dios aw kaba yagasorit yaan sangsorit na papagsorit kanaan nang Dios, yaan nabobay yang wa magataod sang kanaan pangorona usug, kay aw yang pagtanaw sang oro naanmaynangusug, yaan yang toosananna bukunangusug yang pangoro naan. Yaan na bobay na wamagatorong disang simbaan maynang bobay napyapaboro yang kanaan logay, yaan na bobay dimagkaarig. 6 Wakaw madyaw na yang mangabobay na tomotoo yangmagatorong sang kanilanoro disang pagtitiponan nang manga tomotoo,kaymaat yangmapakita yang bobay sang kanaanoro na pagtanaw na maynang oro nang usug naway torong. Wakaw aw dili magtorong yangbobay sang kanaan oro, yaan na bobay may-nang bobay na dili magkaarig na yagapagopitsang kanaan logay na maynang usug. 7 Yangusug, way kinaanglan na magatorong sang orokay yang usug yang yosopo sang Dios, gapakitasang dungug nang Dios. Toyo yang bobay, yaanyang gapakita sang dungug nang usug, wakawmadyaw na ataodon nang bobay yang usug, 8 kayyang pyagponowan nang mona na usug na siAdan buku nang sikun sang bobay, toyo yangmona na bobay na si Eba yiimo nang Dios sikunsang usug na si Adan. 9 Kadini wa imowa nangDios yang usug na obay nang bobay awgaidyang bobay yang yiimo nang Dios na obay nangusug. 10 Wakaw kinaanglan magatorong yang

1 Korinto 11:11 251 1 Korinto 11:29bobay sang kanaan oro disang pagtitiponan nangmanga tomotoo kay antak kitaun nang mangatagalangit na yang manga bobay na tomotooyagatoman sang pagbuut nang usug kanilan.11 Awgaid ayaw magpakaringaw na pagbuut niJesu Kristo na yang usug aw bobay yagasandugsilan dowa kay silan dowa arag pyagasakop naan.12 Kadini si Eba yiimo nang Dios sikun kangAdan, toyo pagkatapos naan na imo nang Dios,yang manga usug magsikun sang manga bobaykay yamawtaw digkanilan, toyo yang Dios yangpyagponowan nang kariko.

13 Dumduma sa mayo, yatigam kamo na maataw magampo yang bobay disang pagtitiponanmayo aw di yaan magatorong sang kanaan oro.14Arag yatigam kamo na yaan yangmakaina sangusug yang pagtanaw sang kanaan logaymaynangpagtanaw sang kanang bobay logay kay yangbatasan nang otaw buku nangmaynaan kay bukuyaan nang magayon sang usug. 15 Toyo yangbobay, aw maaba yang kanaan logay, yaan yangmagayon kanaan kay yaan yang madyaw sangbobay. Pagbuut nang Dios na yang maaba nalogay nang bobay yang yakatorong kanaan kayantak katigaman na atagapan yaan nang Dios awyatangkap yaanna yang usug yang pangoro naan.16 Yaning pyagalaong ko kamayo, aw aon magissini ibakun ko yaan na yang kanami batasan awyang batasan asang kariko nang pagtitiponannang manga tomotoo na gasimba sang Dios mag-onawa sining pyagalaong ko kamayo.

Yang Pagpanamput sang Pagkamatay ni JesuKristo

17-18 Aon kono batasan mayo na laban maat,wakaw magasagda ako kamayo kay dili kamopanalanginan nang Dios aw maynaan yangbatasan mayo. Pagdadyayaw kamo paningug.Maski managkatipon kamo na akanamputanmayo yang pagkamatay ni Jesu Kristo, dimakapanalangin kamayo, sana yaan yangmakapagkaraat kamayo kay yanagsitobok konokamo kay aon digkamayo yagaparabaw sangmanga pobre. 19 Yaan yang pagtigi kamayodaw sini kamayo yangagad sang Dios. 20 Awmanagtipon kamo kariko, yang akaanun mayobuku da nang pagpanamput sang pagkamatayni Jesu Kristo kay aon gaparabaw sang aragkamo. Aw maynaan, wa mayo ataoda si JesuKristo. 21 Kay yang isaisa kamayo yapagagawkono na amaona komaan na di magpalliwat

sang arag kamo, wakaw aon yamagutum, aonyabiyag kayan yapakalasing. 22 Nanga kamogaimo nang maynaan? Aw kyaan gaid yangkyakaundanmayo, aonman tyoonan baray mayona akakaanan mayo. Maat yang batasan mayokay yagaparabaw kamo sang arag kamo tomotoona arag sakop nang Dios. Yanagkatipon kamona akanamputan garo mayo yang pagkamatayni Jesu Kristo, toyo pyakainaan da mayo yangyamangkaukud digkamayo. Di ak magabantogkamayo sangbatasannamaynaan, kaymaat nangDios yaan na imo mayo.

23 Yang pagindo na pyagindo da ko kamayoyaan yang pyapakatigam kanak ni Jesus na Ginoota. Yani yang pyagindo da ko kamayo nangaonna ninyang gabi na wa pa alladi ni Judas yangkontara ni Jesu Kristo agkanaan, kaba yakaansilan, si Jesus na Ginoo ta yang yakamang sangpaan. 24 Pagkamang naan sang paan, magpasala-mat yaan sang kanaan Ama na Dios kayan pyag-pisangpisang naan yang paan aw paglaong yaan,“Yang paan na pyagapisangpisang ko, yaan yangtoosanan sang kanak lawas na apatayun tungudkamayo. Abaya mayo imowa yang mayniningyiimo ko kay antak ak abay kanamputan mayo.”25Maynaan oman, pagkatapos nilan komaan saanna paan, kamangun ni Jesus yang inmanan awpaglaong, “Yaning tumuk nang paras disininginmanan yang toosanan na amatoman yang bagona papagsaad nang Dios kay apatutudun mallawyang kanak dogo tungud kamayo. Arag abayamayo imowa yani. Aw managkatipon kamo,aw inum kamo sini akanamputan mayo ako.”26 Yaan yang pyagalaong ni Jesus kanilan antakkanamputan yaan nilan. Wakaw kada kamokomaan sang paan aw inum sang tumuk nangparas disang pagtitiponan mayo, tinuud na yaanyang pagpanamput mayo sang pagkamatay niJesuKristo naGinoo tamatagmarik yaan ani sangdonya.

27 Wakaw yang maski sini na otaw na yakaansang paan aw inum sang tumuk nang paras,toyo wa magataod sang lawas aw dogo nangGinoo ta na si Jesu Kristo na yagapakamataytungud kanaan, yaan yang yakaimo sang la-ban maat nang Dios. 28 Wakaw yang kada isakamayo, pagdumdum kamo nang wa pa mayoakaana yang paan aw inuma yang tumuk nangparas daw aon maat na imo mayo. 29 Kay yangyakaan sang paan aw inum sang tumuk nangparas, aw di naan butang sang ginawa naan yang

1 Korinto 11:30 252 1 Korinto 12:12kaologan nang lawas ni Jesu Kristo, yaan yangakaponowan nang pagsilot nang Dios kanaan.30 Wakaw madaig digkamayo yang yamangkaru-tuy aw yang yamangkasakit aw yang yamangka-matay kay wa nilan ubutangan sang ginawa ni-lan yang pagpanamput sang pagkamatay ni JesuKristo. 31Wakaw ososiin ta yang kanatu ginawa,daw aon maat, ayawan ta yang maat, kayan awmaynaan yang imo ta, di kita ookman nang Dios,di kita isilotan. 32Awgaid kita na yamanarig kangJesu Kristo, aw okman kita nang Dios aw silotikita naan, yiimo naan yaan antak kita magdura,antak di kita silotan nang way kataposan na silotmaynang manga otaw na wa akanarig kang JesuKristo.

33-34 Kay manga karomonan ko, kay labanmaat nang Dios yang wa magataod kang JesuKristo, wakaw yaan yang madyaw imoon nangwa pa kamo akatipon yang ayn nang yamagutumomona komaan disang kanaan baray antak dilidomayon komaan asang pagtitiponan mayo. Awmanagkatipon da kamo antak komaan sang paanna toosanan sang lawas ni Kristo, pagtinagadaykamo, misan da kamo kaan na yakanamput sangpagkamatay ni Jesu Kristo. Aw maynaan kamo,dili kamo isilotan nang Dios. Yang kadayganna pyagaosip mayo kanak, ibakun da ko aw do-matung ak agkamayo.

12Yang Manga Pagatag na Sikun sang Balaan na

Espirito1 Kay manga karomonan ko, gosto ko na

akadaragan mayo yang madaig na manga pa-gatag na yaatag kamayo nang Balaan na Espirito.2 Yatigam kamo na nangaon nong wa pa kamoakanarig kang Jesu Kristo, aon gapabaya kamayowakaw yakasimba kamo nangaon sangway kabosna manga diosdios na di makapagsorit. 3 Kamonamanga tomotoo, kinaanglan akatigamanmayona way otaw na pyagabayaan nang Balaan naEspirito na mapagkontara kang Jesus, dili yaanmagapallaong nang maat kang Jesu Kristo. Aragway otaw na pyagabayaan nang mangkaraat namagalaong na si Jesus yang Ginoo na makaga-gaom sang kariko. Kay dili magabantog yangotaw kang Jesu Kristo kaba dili yaan pagbayaannang Balaan na Espirito.

4 Maski aon yanagkatoboktobok namangkadyaw na pagatag sang manga tomotoo,sayda yang yamatag kanilan, yang Balaan na

Espirito. 5 Maski yanagkatoboktobok yang sogonang Dios sang manga tomotoo, sayda yangyagapanonogo kanatu, yang Ginoo ta na si JesuKristo. 6 Maski yanagkatoboktobok yang mangaimo nang manga tomotoo, sayda nang Dios yanggabuut sang kariko nang manga tomotoo antaksilan makatoman sang pagbuut naan kanilan.7 Yang kariko nang tomotoo pyangatagan nangBalaan na Espirito nang mangkadyaw na pagatagantak silan makatabang sang arag silan tomotootungud sang pagatag kanilan nang Balaan naEspirito. 8 Yanagkatoboktobok yang pagatagnang Balaan na Espirito sang manga tomotoo.Aon manga tomotoo na pyagabayaan nangBalaan na Espirito antak yaan magpakatigamadto sang kadaygan bain sang pagbuut nangDios na madyaw imoon. Aon manga tomotoona yatagan nang Balaan na Espirito nangkatigaman antak yaan magapakatigam sangkanaan kainagadan bain saan. 9 Arag aon mangatomotoo na yatagan nang Balaan na Espiritonang dakora na pagtoo antak yaanmakaimo sangdakora na imo na makatabang sang kadaygan.Arag aon manga tomotoo na yatagan nangBalaan na Espirito nang gaom papagkadyaw sangyanagkatoboktobok na manga sakit. 10 Aragaon manga tomotoo na yatagan nang Balaan naEspirito nang gaom pagimo sang manga milagro.Arag aonmanga tomotoo na yatagannangBalaanna Espirito nang pagatag na pyagangaranannang propesiya antak yaan makapagbatok sangpyapabatok kanaan nang Balaan na Espirito.Arag aonmanga tomotoo na yatagannangBalaanna Espirito nang katigaman antak kimilara sangmanga imo aw sorit na sikun sang Dios aw yangbuku nang sikun sang Dios. Arag aon mangatomotoo na yatagan nang Balaan na Espiritonang katigaman antak yaan matigam magsoritsang yanagkatoboktobok na sorit na wa naanakatigami. Arag aon manga tomotoo na yatagannang Balaan na Espirito nang katigaman antakmatigam magobad sang sorit na wa akatigami.11 Yang magabuut sang kariko nang way bayadna pagatag yang Balaan na Espirito. Yaan yangyangatag sang kariko nang manga tomotoo aynnang pagbuut naan kanilan.

Sang ka Lawas na Madaig yang Pagkana12 Madaig na karasi yang asang lawas nang

otaw, aon siki, aon kamot, aon taringa, aon mata,aw aon pay madaig na karasi, toyo sayda yang

1 Korinto 12:13 253 1 Korinto 13:2lawas. Maynaan oman kita, maski madaig kitana yamanarig kang Jesu Kristo, maynang sang kalawas da kita kay sayda yang tagsakop kanatu,si Kristo na iyan kanatu. 13 Tinuud na kariko tana tomotoo sang ka lawas da kita pinaagi sangpagbawtismo kanatu nang Balaan na Espirito.Wakaw maski Judio aw buku nang Judio, awallang aw buku nang allang, sang ka lawas da kitakariko kay iyan kanatu yang Balaan na Espirito nayaatag kanatu.

14 Yang lawas nang otaw buku nang sang kakarasi la kay aon siki, aon kamot, aon taringa, aonmata, aw madaig pa na karasi. 15 Wakaw maskimagalaong yang siki, “Buku ak nang tollo, wakawbuku ak nang sakop nang lawas,” dili yaan akaag-dan kay dili amaimo na yang siki di amasakopnang lawas. 16 Maski magalaong yang taringa,“Buku ak nang mata, wakaw buku ak nang sakopnang lawas,” dili yaan akaagdan kay dili amaimona yang taringa di amasakop nang lawas. 17 Awkariko nang lawas podo mata, di mudungug kayway taringa. Aw kariko nang lawas podo taringa,di makabao kay way ilong. 18 Toyo buku nangmaynaankay yangDios na gaimo sang lawasnangotaw yang yagabutang sang madaig na karasidisang lawas nang otaw ayn nang pagbuut naan.19 Yang lawas nang otaw, aw sang ka karasi la, dimagaimatok. 20 Awgaid buku nang maynaan kaymadaig yang karasi disang sang ka lawas na yiimonang Dios.

21 Wakaw yang mata yagakinaanglan sangkamot, yang oro yagakinaanglan sang siki.22 Wakaw yang kariko nang karasi disang lawasta yagakinaanglan na magatinabangay maskimarutuy yang isa. 23-24 Yang kariko nang karasidisang lawas ta na byubutang nang Dios, maskimagadumdum kita na aon sang ka karasi disanglawas ta na way kabos na di makatabang, yaansa agaw yang adadyawun tagapan kay yaan yangyakatabang sang kariko nang lawas ta. Aon sangka karasi disang lawas ta namaski maat tanawun,dakora yang kanaan tabang sang lawas ta, toyoaon oman sang ka karasi disang lawas ta namadyaw tanawun toyo tagbi yang kanaan tabangsang lawas ta. Awgaid yangDios yang yagabutangsang kariko nang karasi disang lawas nang otawantak way sang ka karasi disang lawas ta naosodiin. 25 Yaan yang pagbuut nang Dios antakmagoyon yang kariko nang karasi disang lawasta, magasipagtagap silan. 26Wakaw awmagtigkulsang masakit yang sang ka karasi disang lawas

ta, magadungan mati sang masakit yang karikonang lawas. Maynaan oman, awmakadawat sangpanalangin yang isa, magadungan makadawatsang panalangin yang kariko.

27Dumdumamayo yang pagobad sang sambin-gay sang lawas. Kamo na manga tomotoo may-nang lawas ni Kristo, yang kada isa kamayomaynang sang ka karasi disang lawas ni Kristo.28Yang kariko mayo na sakop ni Jesu Kristo pipilinang Dios, byubutang naan antak kamo magtin-abangay. Kaisa, aon manga apostol na byubu-tang nang Dios digkamayo na sakop ni Kristo.Kadwa, aon manga propeta na yagabatok sangpyapabatok kanilan nang Dios. Katlo, aon mangamagindoway. Arag aon pay byubutang nangDios digkamayo, arag silan makatabang kamayo.Aon yagaimo sang manga milagro. Arag aonyakadyaw sang yanagkatoboktobok na mangasakit. Arag aon manga tomatabang sang mangakainagadannilan. Arag aonmatigammagdomarasang simisimbaay. Arag aon matigam magsoritsang yanagkatoboktobok na sorit na wa naanakatigami. 29 Di amaimo na podo apostol kamo.Di amaimo na podo propeta kamo. Di amaimo napodo magindoway kamo. Di amaimo na karikomayo arag makaimo sang manga milagro. 30 Diamaimo na kariko mayo arag aon gaom sang pa-pagkadyaw sang yanagkatoboktobok na mangasakit. Di amaimo na kariko mayo matigam mag-sorit sang yanagkatoboktobok na manga soritna wa mayo akatigami. Di amaimo na karikomayo makaobad sang kaologan nang yanagka-toboktobok na sorit na wa akatigami. 31 Kamona yamanarig kang Jesu Kristo, butangan mayosang ginawa mayo na akaaronan kamo nangmanga pagatag nang Balaan na Espirito na labanmakatabang sang arag kamo tomotoo.

Apakatigam ko kamayo adoon yang labanmadyaw na paagi bain sang pagpangagad kangJesu Kristo.

13Yang Lugun

1 Aw maimo ako makapagsorit sang yanagka-toboktobok na manga sorit nang manga otawmaski wa ak magaanad saan na sorit, maskimaimo ak makapagsorit sang manga sorit nangmanga tagalangit na sogwanun nang Dios, aw-gaid buku ak nangmarugun sang arag otaw, yangkariko nang sorit ko way kabos, maynang tanognang agong na guum. 2 Aw aon pagatag kanak

1 Korinto 13:3 254 1 Korinto 14:5nang Balaan na Espirito antak ako makapagsoritsang sorit na propesiya, aw maimo ak matigamsang kariko nang pagbuut nang Dios na wa paakatigami nang kadaygan, maski amatigam aksang kariko nang katigaman nang Dios, maskiamaimo ko maungat yang manga butay tungudsang kadakora nang pagtoo ko, aw di akmarugunsang arag otaw, way kabos ko na otaw. 3 Awpangatag ko yang kariko nang kanak pyanmowanantak pakaan sang yamaukud, maski osonogonpa ko yang lawas ko antak ako matay, aw di akmarugun sang arag otaw, way amakamang kosaan na imo ko.

4 Yang otaw na yamarugun sang arag otaw,matigkul sang pakaraat kanaan nang kadaygan,yabay yaan mallaat sang arag otaw. Yang otawna yamarugun dili magkasigi sang arag otaw, dilimagaambog, dili magparabaw sang arag otaw.5Yangotawnayamarugunmadyawyangbatasan,buutan. Buku yaan nang maagap, maski nanangpagalaong kanaan di yaan magkadaman, di mag-dumdum nang maat sang yagaimo kanaan nangmaat. 6 Wa yaan magauma aw yikita yaan sangmaat na imo, awgaid yaan yang pyagauma naanaw yikita yaan sang madyaw na imo. 7 Yangotaw na yamarugun, di magtangku sang imo namadyaw maski dakora yang karisud naan, waykataposan nang kanaan pagkanarig, di amaimona amawara yang pagkaiman naan. Magapa-dayonyaan sangpagtoman sang karikonangpag-buut nang Dios kanaan wakaw way tatamanannang kanaan pagtigkul sang maski nana na ato-bangun naan.

8-10 Yang tinuud na karugun dili umupas. Aw-gaid aon manga pagatag nang Balaan na Espiritokanatu na umupas awmatoman da yang pagbuutnang Dios kanatu disining donya. Toyo adoonkay wa pa akatoman yang kariko nang pagbuutnang Dios kanatu, wakaw wa pa akatapos yangkanang Dios pagatag na katigaman, wa pa akata-pos yang kanangDios pagatag na propesiya. Toyoaw matoman da yang pagbuut kanatu nang Diosdisining donya, arag amatoman da yang mangapagatag naan kanatu. Wakaw aw matoman dayangpagbuut nangDios kanatu, apapagtangkuunda nang Dios yang sorit na propesiya. Mago-nawa aw matoman da yang pagbuut nang Dioskanatu, apapagtangkuun da naan yang pagsoritsang yanagkatoboktobok na sorit, arag amataposda yang pagatag na katigaman kay wa day ki-naanglan saan namanga pagatag awmatoman da

yang pagbuut nang Dios kanatu disining donya.11 Nang isu pa ako, yang pagsorit ko aw

yang pagungudungud ko minangaysu. Adoon nadakora da ako yayawan da ko yang minangaysuna ungud. 12 Yang kikita ta adoon maynangpagkita ta sang lubug na pagarongan. Awgaidkita, aw paatobangun da kita ni Jesu Kristokanaan, matinaw da yang pagtanaw ta, karikoakatigaman da ta. Adoon wa pa akatigami yangkariko, awgaid madatung yang allaw na karikoakadaragan da ta, maynang Dios na yakadaragkanatu.

13 Yaning toro yang dili umupas, yang pagka-narig, aw yang pagkaiman sang syasaad nangDios kanatu, aw yang karugun. Yaan yang labanimportante yang marugun kita sang arag otaw.

14Yang Pagindo Bain sang kang Espirito Pagatag

1 Wakaw butangan mayo sang ginawa mayona abay kamo marugun. Kayan pamakot kamoantak kamo kaaronan nang manga pagatag nangBalaan na Espirito, labi pa yang pagatag napropesiya, kay aw aon pagatag kanmo na prope-siya, makapaglaong kaw sang manga otaw bainsang pyapakatigam kanmo nang Balaan na Es-pirito. 2 Yang gasorit sang yanagkatoboktobokna manga sorit na wa naan akatigami, yapag-baraw sang Dios. Wa yaan mapagbaraw adtosang manga otaw kay way otaw na makadaragkanaan, awgaid tinuud na pyagabayaan yaannang Balaan na Espirito. Maski wa makadaragyang gasorit sang pyagalaong naan sang Dios,yang Dios yang yakadarag sang kanaan sorit nawa naan akatigami. 3Awgaid yang otaw na yaga-sorit sang propesiya na papagsorit kanaan nangBalaan na Espirito, yaan yang yapagbaraw adtosang manga otaw, antak pakadigunun naan yangkanilan pagkanarig, aw antak naan silan dasigin,aw antak naan silan maorawa. 4Yang otaw na ya-gasorit sang yanagkatoboktobok na manga soritna pyagabayaan nang Balaan na Espirito, yaanyang yakadigun sang kanaan pagtoo. Awgaidyang otaw na yagasorit sang sorit na propesiya,yaan yang yakadigun sang pagtoo nang mangakainagadan naan na tomotoo.

5 Gosto ko na kamo kariko magasorit sangyanagkatoboktobok na sorit na pagbaya nangBalaan na Espirito, awgaid labaw pa saan yangmagasorit kamo nang propesiya. Kay madyaw payang magasorit sang propesiya sang magasorit

1 Korinto 14:6 255 1 Korinto 14:23sang yanagkatoboktobok na sorit asang atoban-gan nang kanaan kainagadan aw dili obadunyang kaologan naan na sorit antak makadigunsang pagtoo nang kanaan manga kainagadanna tomotoo. 6 Wakaw kay manga karomonanko, aw simingadto ak kamayo na magasoritsang yanagkatoboktobok na sorit na wa mayoakatigami, di ak makadasig kamayo kaba diliko paglaong kamayo yang sorit na akadaraganmayo. Toyo apadasigin ko kamo aw yaan yangpagsorit ko kamayo yang pyapagsorit kanak nangBalaan na Espirito, aw yang kadaygan na mangakatigaman nang Dios, aw yang manga sorit napropesiya, aw yangmanga pagindo namakadasigkamayo na pyapakatigam kanak nang Balaan naEspirito.

7 Magasambingay ak kamayo oman. Waymakadarag sang litok nang kodlong aw dimatigam mallitok yang yangodlong. Dimakaritok sang parundag yang di matigammamarundag. Way maningug sang wa akaritokna pyamarundagan. 8 Magonawa saan yangbodyong, aw magbodyong yang di matigam,maski mudungug yang manga sondaro, di silanmakaandamsangpagkadto sangpagtanamankaywa silan makadarag sang lilitok nang bodyong.9 Magonawa saan aw magsorit kamo sangyanagkatoboktobok na sorit na wa akadaraginang yaningug, monnonong pagkatigam na waman makadarag? Aw maynaan, way kabos naanna sorit kanilan. 10 Tinuud agaw na madaigyang yanagkatoboktobok na sorit nang otawdisining donya, arag tinuud na yang kada soritaon kaologan. 11 Toyo aw dili ako makadaragsang kaologan nang sorit nang kadaygan na otaw,yaan na otaw way gawan ko, aw ako way gawannaan. 12 Kamo, kay yamakot kamo na akaaronannang manga pagatag nang Balaan na Espirito,butangan sang ginawamayo yangmanga pagatagnang Balaan na Espirito na makadigun sangpagtoo nang kainagadan mayo.

13Wakawyangyagasorit sang yanagkatobokto-bok na sorit na wa naan akatigami, yang madyawnaan imoon yang magaampo yaan antak yaanpakatigamun nang Balaan na Espirito antak yaanmakaobad sang kaologan nang pyagalaong naan.14 Aw magampo ako pinaagi sang yanagkato-boktobok na sorit na wa ko akatigami, tinuudna yang kanak espirito yang gabuut sang kanakpagampo, toyo wa ak akatigam sang kaologan.15 Wakaw aw maynaan yang mapagguna kanak,

madyaw yang magampo ako durug magasoritako nang yanagkatoboktobok na sorit na pagbuutnang kanak espirito, toyo arag magasorit akonang dadaan kanak sorit durug yagaampo akona pagbuut nang kanak dumdum. Magonawaarag saan durug ak yagakanta, magakanta akarag nang yanagkatoboktobok na kanta na waakatigami na pagbuut nang kanak espirito, toyoarag magakanta ak nang dadaan kanak kanta napagbuut nang kanak dumdum. 16 Kay aw aonkadaygan na manga tomotoo, dili silan omoyonsang kamayo pagbantog sang Dios kay wa silanmakadarag sang kamayo yanagkatoboktobok nasorit na pagbuut nang kamayo espirito. 17Wakawmaski madyaw yang pagbantog mayo durug ya-gasorit kamo sangyanagkatoboktobokna sorit napagbuut nang kamayo espirito, yang sorit mayona wa akatigami dili makapadasig sang kadayganna tomotoo.

18 Yagapasalamat ako sang Dios na yangyanagkatoboktobok na sorit na wa akatigami,yabay ko soritin labaw pa kamayo na arag ya-gasorit sang maynaan na sorit. 19 Toyo disangpagtitiponan nang manga tomotoo madyaw pako yang magasorit ak nang makagpa na soritna akatigaman nilan antak silan kaindowan,madyaw pa yaan sang labanmaaba na sorit na wanilan akatigami.

20 Kamo na manga karomonan ko, ayaw kamomagsiling nang dumdumnangmangaysu, pagsil-ing kamo nang dumdum nang mangkatadung.Awgaid ayawi mayo yang maat, pagsilingi yangtagbi pa na isu na wa pa akatigam magimosang maat. 21 Pyapasolat nang Dios kadini yani,laong, “Yang manga otaw na sikun sang kaday-gan na banwa na tobok yang sorit osogoon koantak magindo sining manga otaw na taga Israel.Awgaid maski yaan yang imoon ko, dili silanmaningug kanak.” 22 Wakaw yatigam kita nayang pagsorit sang yanagkatoboktobok na sorityang pagpakatigam sang wa otoo na wa pa silanmaningug sang Dios. Awgaid yang pagsorit sangpropesiya yaan yang pagpakatigam sang mangatomotoo bain sang pagbuut nang Dios.

23 Aw magkatipon yang kariko nang tomo-too agkamayo kayan yagsorit kamo kariko nangyanagkatoboktobok na sorit na wa akatigami,yaan na batasan buku nang madyaw kay aw aonsumurud sang pagtitiponan mayo na wa otooaw yang wa pa pagaindowa kayan dyumungugsilan saan na sorit, pagalaongon kamo nilan,

1 Korinto 14:24 256 1 Korinto 15:2“Yanagkamunung kamo.” 24 Awgaid aw karikomayo magasorit nang sorit na propesiya, kayanaw sumurud yang wa otoo aw yang wa pa pa-gaindowa, makaungud silan sang kanilan imona maat pagdungug nilan saan. Kayan yokmannilan na yakaimo silan sang maat nang Dios.25 Tungud kay pyapakatigam kanilan yang maatsang ginawa nilan na wa akatigami nang ka-daygan, molood silan, misimba silan sang Dios,kayan yaglaong, “Tinuud agaw na yang Dios iyankamayo.”

Yang Paagi nang Pagsimba nang Manga Tomotoo26Manga karomonan ko, pagaindo ko kamayo

yang madyaw na imoon mayo disang pagtitipo-nan nang manga tomotoo. Aw managkatiponkamo na misimba sang Dios, paimowan yangkariko na makadigun sang pagkanarig mayo.Pagkatipon mayo, kada isa kamayo aon imoonna makapadasig kaba yisimba kamo. Aon digka-mayo yagakanta sang kanta na pyagabantog sangDios, aon yagaindo, aon yagasorit sang soritna pakatigam kanaan nang Dios. Arag aonyagasorit sang yanagkatoboktobok na sorit nawa akatigami, arag aon yagaobad sang kaolo-gan nang yanagkatoboktobok na sorit na waakatigami. Kariko nang imoon mayo disangpagtitiponan, imowa mayo antak makadigunsang ginawa nang manga tomotoo. 27 Awaon yagasorit nang yanagkatoboktobok na sorit,madyaw yang dowa, aw buku nang dowa, torogaid yang magasokli magsorit nang maynaan.Pagkatapos nang isa na yagasorit nang yanagka-toboktobok na sorit, kinaanglan na aon maga-obad sang kaologan. 28Awgaid awwaymakaobaddigkamayo sang kaologan nang yanagkatobok-tobok na sorit na wa akatigami, ayaw magsoritnaan na sorit digsurud nang pagtitiponan mayo.Toyo aw aon gosto magsorit sang yanagkatobok-tobok na sorit, madyaw aw pagsorit naan yaansurud nang ginawa naan. 29 Aw managkatiponkamo, madyaw papagsoritin yang dowa, aw bukunang dowa, torong ka propeta na magasorit sangsorit na papagsorit kanilan nang Dios. Kayanyang kadaygan maningug sang pyagasorit naanna propeta daw tinuud na yaan pyagabayaannang Balaan na Espirito. 30 Aw pakatigamunnang Balaan na Espirito yang kadaygan na aragpropeta na arag papagsoritin adto sang mangatomotoo, yang madyaw magatangku yang yaga-sorit antak yang isaisa na arag propeta makapag-

sorit. 31Madyaw yang magasokli kamo magsoritantak kamo kariko na aon propesiya na pagbayanang Balaan na Espirito arag makapagsorit antakkariko kaindowan nang pyapakatigam nang Bal-aan na Espirito, aw antak madasig yang kariko.32Kamo namanga propeta, aw gasorit kamo sangsorit na propesiya, pagtangku sang kanmo soritaw aon kainagadan mayo na arag apapagsoritinnang Balaan na Espirito. 33 Kay yang Dios nagabaya kanatu, wa magabaya kanatu antak kitamasamok, awgaid pyagabayaan kita naan na ma-gatoman sang madyaw na paagi naan. Maynaanyang paagi nang pagsimba nang manga tomotooasang kariko nang pagtitiponan nilan.

34 Yang manga bobay, madyaw yang dili silanmagasorit kaba yisimba, matingun silan kayanyangagad silan sang usug kay pyagaindo nangbalaod nang Dios na yang usug yang magado-mara sang manga simisimbaay na yotoo sangDios. 35 Aw aon gosto nang bobay na akatiga-man, dato ra sang kanilan baray magosip sangkanaan bana. Kay buku nang madyaw aw yangbobay yang magsorit kaba yisimba. 36 Aw aonwa mangagad digkamayo sining pyagaindo kokamayo, pagalaong ko kanilan, “Buku mayo yangmagapono magbatok sang sorit nang Dios. Bukunang kamo ra yang byabatokan nang sorit nangDios.”

37 Aw aon magdumdum digkamayo na yaanpropeta, aw aonmagdumdumna yaan yabay pag-bayaan nang Balaan na Espirito, ikilaraun naanna tinuud pagindo ni Ginoo Jesus yaning syosolatko kamayo. 38Toyo yaning syosolat ko adoon, awaon otaw na di maningug sini, yaan na otaw, di dakita matangkap.

39 Manga karomonan ko, abaya mayo butan-gan sang ginawa mayo yang pagsorit mayo sangpropesiya na pyapakatigam kamayo nang Bal-aan na Espirito. Ayaw mayo pagsagdaa yangyagasorit sang yanagkatoboktobok na sorit na waakatigami. 40 Awgaid dadyawa mayo yang karikonang imo mayo asang pagtitiponan mayo antakmadyaw yang paagi nang pagsimba mayo.

15Yang Pagboi Oman ni Jesu Kristo

1 Manga karomonan ko, akanamputan ko ka-mayo yang madyaw na batok na byabatok kokamayo na yakaslud da sang ginawa mayo. Yaanyang kyakanarigan mayo. 2 Yang madyaw na

1 Korinto 15:3 257 1 Korinto 15:26batok bain kang Jesu Kristo na byabatok ko ka-mayo yang gapakatigam sang kinaboi na waykataposan, toyo aw dili mayo patagsubun yangpagkanarig mayo saang madyaw na batok, dilikamo akaaronan nang kinaboi na way kataposanna sikun sang Dios.

3 Abaya mayo kanamputi yang batok ko ka-mayo nangaon kay yaan yang pyapakatigamkanak, na yang labaw sang kariko nang pagindonang Dios yang pagindo bain sang kamatayunni Jesu Kristo na yaan yang bayad sang kanatumanga sara. Yaan yang pyagalaong nang Dios nasyosolat kadini, 4 arag pyagalaong nang Dios napagkamatayni JesuKristo, lubung, toyonangkat-long allaw byoboi yaan oman nang Dios. 5 Pagboioman ni Jesu Kristo, kitaun yaan ni Pedro, kayankinita yaan nang manga apostol na samporo awdowa. 6 Pagkatapos saan, kitaun yaan nang so-bra nang limang gatos na manga tomotoo, namadaig pa yang boi kanilan adoon kaba yagasolatak kamayo. 7 Kayan kinita yaan ni Santiago,kayan kinita yaan oman nang kariko nangmangaapostol.

8 Kayan pagkadogay disaan yapakita yaankanak, ako yang maori la kimita kanaan. Maskidogay da yaan aglangit, yapakita yaan kanakkay antak ak tomoo ra kanaan. 9 Madyaw pakanak yang kadaygan na manga apostol, kay akoyang yagaimo nang maat sang madaig na mangatomotoo nangaon nang wa pa ako otoo, wakawwa ak agayona na uguarun nang apostol. 10 Toyoadoon, tobok da ako, yaparin da yang ginawa konang pagkallaat nang Dios kanak. Madyaw kokay wa akapakyas yang pagkallaat naan kanak.Wakaw yamakot ak maggawbuk adoon labaw pasang kadaygan na manga apostol. Yaning kanakgawbuk, buku ko yang gabuut, yang Dios nayamallaat kanak yang gabuut saan. 11 Maskisini kanami na manga apostol yang magabatokkamayo, ako, daw yang kadaygan na arag kamiapostol, yang batok nami yang pyagaponowannang pagtoo mayo kang Jesu Kristo.

Yang Pagboi ta Kasikun Matay12 Yatigam kamo kay byabatok nami kamayo

na yang Dios yang yagaboi kang Jesu Kristo napyapatay. Aw maynaan, nanga yagalaong kamona yang Dios di makaboi sang manga otaw nayamatay da? 13Awmatungtung yang pyagalaongmayo na yang Dios di makaboi sang yamangka-matay, si Jesu Kristo wa oboiya nang Dios. 14 Aw

wa nang Dios oboiya si Jesu Kristo na pyapatay,way kabos nang kanami pagbatok, arag waykabos nang pagkanarig mayo kang Jesu Kristo.15 Aw buku nang matungtung yang batok namina yang Dios yang yagaboi kang Jesu Kristo napyapatay, akatigaman nang kadaygan na kamiyagakagaro. Aw dili makaboi yang Dios sangyamangkamatay, yagakagaro kami. 16 Kay awmatungtung na di pangboiin oman nang Diosyang yamangkamatay, si Jesu Kristo wara oboiyanaan. 17Magonawa oman, aw matungtung na waoboiya si Jesu Kristo na pyapatay, yang kamayopagkanarig kang Jesu Kristoway kabos, kaywa pakamo apasaylowa nang Dios sang kamayo mangasara. 18 Kayan aw maynaan, yang kariko nangtomotoo kang Jesu Kristo na yamatay da, wapagasakopa nang Dios, yabay silotan silan. 19 Awmatungtung na wa oboiya si Jesu Kristo na pyap-atay, dili amatoman yang kyakaimanan ta kangJesu Kristo, kayan kita na yamanarig kanaan,kallaat da agaw natu kay labaw pa kita sangkarisud nang kariko nang otaw na wa akanarigkang Jesu Kristo.

20 Laban matungtung na byoi da nang Diossi Jesu Kristo na pyapatay, yaan yang yamaonaboiin nang Dios. Wakaw kamo na yotoo kangJesu Kristo, yamanarig kamo na oboiin kamo aragnang Dios aw matay kamo. 21 Kay aw matayyang otaw tungud sang imo ni Adan, oboiin omansilan tungud sang imo ni Jesu Kristo. 22 Amatayyang kariko nang otaw kay manga sompaw silanni Adan, toyo yang kariko nang otaw na sakopni Jesu Kristo oboiin oman nang Dios, kayan dida silan amatay oman. 23 Yani yang paagi nangDios sang pagboi sang yamangkamatay, si JesuKristo yang yamaona boiin nang Dios, di da yaanamatay oman, kayan pagdatung oman ni JesuKristo, boiin oman nang Dios yang yangkamatayda na sakop ni Jesu Kristo, di da silan amatayoman.

24 Pagkatapos saan, aw domatung da yang kat-aposan, asapadan da ni Jesu Kristo yang karikonang aon gaom na yapagkontara kanaan, yangmanga pangoro nilan aw yang kariko nang mag-babaya aw mangkaraat asapadan ni Jesu Kristo,awaraun yang kariko nang gaom nilan. Kayanyatag ni Jesu Kristo yang kanaan sakop adtosang kanaan Ama na Dios. 25 Kay kinaanglanna abay magari si Jesu Kristo kaba dili naanmabos madakup yang kariko nang yapagkon-tara kanaan. 26 Yang kamatayun na maynang

1 Korinto 15:27 258 1 Korinto 15:46maori na yapagkontara kanatu, yaan yang maorimawara ni Jesu Kristo. 27Kay syosolat na pagbuutnang Dios na si Jesu Kristo makagagaom sangkariko. Toyo maski pagbuut naan na yang Anaknaan makagagaom sang kariko, yatigam kita nayangAma yangwamagapasakop sangAnak naan.28 Aw pyasakop da kang Jesu Kristo nang Diosyang kariko, kayan si Jesu Kristo na Anak nangDios yang magapasakop sang Ama naan antakyang Ama naan na Dios yang magsakop sangkariko, kayan byantog yang Ama na Dios nangkariko aglangit aw asang karowagan nang donya.

29 Dumduma mayo yani, aw matungtung nadili oboiin nang Dios yang yamangkamatay,yang manga otaw na kyakamatayan dili damagapabawtismo tungud sang yamangkamatay.Yatigam kamo na yaan yang batasan nilan kayyotoo silan na oboiin oman nang Dios yang ya-mangkamatay. 30 Tagun nami, yotoo kami naoboiin oman nang Dios yang yamangkamatay,wakaw yamakot kami magbatok saan na batok,maski allawallaw yamatobang kami sang karisud,yabay kami magbatok. 31 Kay manga karomo-nan ko, laban sa matungtung yang pagalaongko kamayo na yang panalangin kamayo ni JesuKristo na Ginoo ta yang yakapaguma kanakmaskiallawallaw yaanipanip ako na apatayun garonang yapagkontara kanak. 32 Aw matungtungna wa ak otoo na oboiin oman nang Dios yangyamangkamatay, way kabos nang pagtigkul kona lyarasay nang manga maropig na otaw nayapagkontara kang Jesu Kristo dini Epeso. Awdi boiin oman nang Dios yang yamangkamatay,madyaw yang magasiling da kita sang wa otoo nayagalaong, “Kay di madogay amatay da man kita,abay kita aankaan kayan yabay kita maginumanantak kita maguma.”

33 Kamo na kang Kristo sakop, ayaw da kamomagpaningug sang way kabos na sorit nangmanga otaw na wa mangagad kang Jesu Kristodaw kamo makagaon kanilan, kay yang maatna inagad mayo yaan yang makapagkaraat sangkamayo batasan. 34 Pakatorida yang dumdummayo, di da kamo magimo sang maat nang Dios.Nanga aon manga otaw digkamayo na wa paakatigam sang sorit nang Dios? Nanga wa mayosilan pagaindowa antak di da silan maglaong nadi oboiin oman nang Dios yang yamangkamatay.

Yang Pagboi nang Patay

35 Aon sa agaw otaw na magaosip na maga-laong, “Onnoon koraw nang Dios yang pagboisang otaw na yamatay da? Monnono koraw yanglawas nilan aw magboi da silan oman?” 36Nangagaosip kamo nang maynaan, na wa mayo onaadumduma? Dumduma mayo yani na sambingayantak kamo makadarag. Aw magtanum kaw sangliso, yatigam kaw na yang tanum mo na liso, awgimiti da, amawara da yaanna liso. 37Yang tanummo na liso, aw gimiti da, buku nang magonawayang baya tanumun aw yang gimiti da. 38 Aynnang pagbuut nang Dios, na kanaankanaan karasina tatanmun, aw gimiti da, kanaankanaan karasinang paggiti.

39 Magonawa oman, yang yamaboi disangdonya, tobok yang karasi nang onod nilan. Yangotaw aon sang ka karasi na onod na madyawkanaan, toyo tobok yang onod nang manga ayupaw mananap, aw tobok arag yang kanang mangalanggam onod, aw tobok arag yang kanangmanga isda onod. 40 Arag yang tagalangit aonlawas na madyaw kanilan na buku nang mago-nawa sang lawas nang maguya disining donya.Yang kadyaw nang lawas nang manga tagalangittobok, buku nang maynang kadyaw nang kanatumanga lawas. 41 Maynaan oman, tobok yangpagsilat nang suga, tobok yang pagsilat nang bo-ran, tobok arag yang pagsilat nangmanga bitoon.Arag tobok yang pagsilat nang kada bitoon.

42 Pyagalaong ko kamayo yaning pagindo kokamayo antak kamo makadarag daw yoonnononang Dios yang pagboi sang lawas nang otaw nayamatay da. Aw yamatay yang otaw lyurubung.Pagkatapos lubung, madonot yang lawas naan,toyo maski yamadonot, oboiin yaan oman nangDios, kayan di da oman amatay. 43 Aw yamatayda yang otaw, wa day kabos nang lawas naan,toyo aw boiin da yaan oman nang Dios, labanda madyaw. Aw yamatay da yang otaw, waday kusug nang lawas naan, toyo aw boiin dayaan oman nang Dios, laban da yaan kusugan.44 Yang lawas nang otaw disining donya magka-matay, toyo aw yamatay da, aw lyubung da kayanbyoi oman nang Dios, di da amatay oman. Kaypagbuut nang Dios na yang lawas nang otawaballinan nang lawas na di da oman amatay.45 Aon sorit nang Dios na syosolat na yagalaong,“Yangmona na otaw na si Adan, pagkatapos naanimoon, boiin.” Toyo si JesuKristo na aragpyagan-garanannangmaori naAdan, yaan yang yakaatagnang kinaboi na way kataposan. 46 Pagbuut

1 Korinto 15:47 259 1 Korinto 16:12nang Dios na yang yamaona na lawas nang otawmagkamatay, yang maori na lawas nang otaw dimagkamatay. 47Yang lopa yiimo nang Dios otaw.Pagkaimo, si Adan. Yaan yangmona na otaw. Aw-gaid si Jesu Kristo na pyagangaranan nang kadwana otaw, sikun aglangit. 48Yang kariko nang otawdisining donya yakagaon kang Adan na sikunsang lopa. Awgaid kariko nang sakop ni JesuKristo yakagaon kang Kristo na sikun aglangit.49Kita na otawyakagaon kangAdanna sikun sanglopa. Awgaid kita na kang Jesu Kristo makagaonkita kanaan na sikun aglangit. 50 Pagalaong kokamayo, kaymanga karomonan ko, yang lawas taadoon dili makaslud asang sakop nang pagkaarinang Dios aglangit kaba dili parinin nang Diosyang lawas ta. Maynaan kay yaning lawas tamagkamatay, wakaw kaba dili parinin nang Dios,di amaboi nang way kataposan.

51 Pagdadyayaw kamo paningug, pagalaong kokamayo yang wa pa kamayo apakatigaman nangDios. Di da amatay yang manga tomotoo na boipa nang pagbarik ni Jesu Kristo kay sakadyapda maparin yang lawas nilan. 52 Pagdungugsang trumpeta, sapiluk da maparin yang kanilanlawas. Pagoni nang kataposan na trumpeta, boiinnang Dios yang manga tomotoo na yangkamatayda kayan yaboi silan nang way kataposan. Kayanyangmanga tomotoo na boi pa, arag sakadyap damaparin yang kanilan lawas, 53 kay yang mangalawas ta adoon magkamatay aw magkadonot.Wakaw aparinin nang Dios yang lawas ta antakdi da oman matay. 54 Aw ballinan da yanglawas na magkamatay nang lawas na di magka-matay, yatoman da yang sorit nang Dios bainkang Jesu Kristo na syosolat, laong, “Kariko aragadaugun naan, pagkatapos naan domaug, wa daykamatayun. 55 Aleluya. Bantoga yang Dios. Waday kalluk ta sang kamatayun kay di da kitaadaugun nang kamatayun.” 56 Yang kalluk tasang kamatayun magsikun sang kanatu mangasara. Yang kanatu sara yang makasapad kanatukay yarapas kita sang manga balaod nang Dios.57 Toyo laban sa abantogon ta yang Dios kayyagalowas kanatu sang silot na kamatayun kaysi Jesu Kristo na Ginoo ta yang yagapakamataykanatu antak di da kita matay.

58Wakaw kay manga karugnanan ko na tomo-too, dasiga mayo yang ginawa mayo antak madi-gun yang pagtoo mayo antak way makasowaykamayo. Obosa mayo tomana yang pyagasogo

kamayo nang Ginoo kay yatigam kamo na yangkariko nang pyagasogo kamayo nang Ginoo, diamaimo na dili naan otomanun yang pagbuutnaan saan na sogo.

16Yang Tabang sang Arag Tomotoo

1 Bain sang sapi na atabang sang manga tomo-too dig Jerusalem na yamangkaukud yaan yangtomana mayo yang pyapatoman ko sang mangatomotoo dig Galasia. 2 Yani yang imoon mayokada Dominggo, kada isa kamayomagatipon sangatabang mayo ayn nang amapoti mayo. Awmaynaan, kada Dominggo kyakadogangan yangtatabang mayo antak aw domatung da ako agka-mayo dadaan da yatipon yang tatabang mayo.3 Pagdatung ko agkamayo, apakadtoon ko yangmaski sini na akanarigan mayo na amatud nangkamayo tabang ag Jerusalem. Apadara ko kanilanyang kanak solat na yang otaw na ipiliin mayona akanarigan, arag akanarigan ko. 4Awmadyawna makadto ako arag Jerusalem, pagaagad da kosilan.

Yang Baat ni Pablo5 Dumdum ko omona ak komadto Masedonia.

Aw magsikun da ako ag Masedonia, omondagak agkamayo. 6 Dagaw madogaydogay ak digka-mayo, daw dato ra ako magpariwas sang amiyan,kayan aw manaw da ako, boros mayo ako. 7Waygosto ko na agaid ta kamo apitan. Aw tomogotyang Dios, gosto ko na madogaydogay ako digka-mayo.

8 Awgaid magapabilin naa ako digEpeso astadomatung yang allaw nang pista na Pentekostes.9 Kay adoon makaimo ak magindo bain sangsorit nang Dios dini Epeso, maski madaig yangyapagkontara kanak dini.

10 Aw domatung si Timoteo digkamayo, taodamayo yaan antak yaan matigam na buutan kamokanaan. Kay si Timoteo, pyagapanonogo nangGinoo ta, magonawa kami. 11 Sagdaa mayo yangmaski sini namagaobit kanaan. Kayan awmanawda yaan digkamayo na omori da adi kanak, aragadkamo kanaan antak maorawa yang ginawa naan.Abay ko tagadan didi si Timoteo aw yang mangakainagadan naan na tomotoo.

12 Si Apolos na arag kita tomotoo, pyaga-pakadto ko garo kamayo, apaagadun ko yaan sangmakadto kamayo na arag tomotoo, toyo di payaan kono adoon adto. Aw aon day sakat naan,makadto kono.

1 Korinto 16:13 260 1 Korinto 16:24Yang Kataposan na Tambag

13 Kamo na sakop ni Jesu Kristo, magkidokamo sangmanga imomayo dawkamomakasara.Pakadiguna yang pagtoo mayo, ayaw kamo mag-dowadowa antak mawara yang pagkalluk mayo.Dasiga mayo yang ginawa mayo sang pagpanga-gad sang kariko nang pagbuut nang Dios kamayo.14 Kinaanglan na yang oponowan nang karikonang imoon mayo yang karugun mayo sang aragotaw.

15 Yatigam kamo na yang sakop ni Estepanasyang yamaona manarig kang Jesu Kristo asangbanwa na Akaya. Yagapadayon silan sang pagta-bang sang manga tomotoo. 16Wakaw kay mangakaromonan ko, taoda mayo silan aw yang kaday-gan na manga tomotoo na maynilan na yamakotmangagad digkamayo sang pyagasogo kanilannang Dios. Pagsiling kamo sang kanilan batasan.

17Yamawung ak kamayo kay dogaydogay dawakita magakita. Pagdatung adi kanak ni Estepanasaw si Portunato aw si Akaiko, laban ak gauma.18 Yamaorawa ak nilan maynang pagkaorawa ni-lan kamayo. Taoda mayo yang manga otaw namaynilan.

19Disiningmanga pagtitiponandisining banwana Asia, yakanamput kamayo yang manga tomo-too. Si Akila aw si Prisila aw yang manga tomo-too na yagatipon asang baray nilan yangomostakamayo. Yagalaong silan na dakora kamo sangginawa nilan. 20Maynaan oman yang kariko nangtomotoo dini, arag yakanamput kamayo.

Kamo na manga tomotoo, aw gakita kamo,panagginuguray kamo.

21 Ako si Pablo, ako mismo yang yagasolat sin-ing kyampusan na solat ko kamayo antak kamomatigam na ako yang yapadara sining solat.

22 Ikaw na Dios nami, aw aon wa magabutangsang ginawa naan sang Ginoo nami na si JesuKristo, ikawyangmagasilot kanaannangmarisudna silot. Ori da adi, kay Ginoo ko.

23 Pyangayo ko na panalanginan kamo karikoabay nang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 24 Kamona manga karomonan ko na sakop ni Jesu Kristo,dakora ko kamo sang ginawa ko. Amen.

2 Korinto 1:1 261 2 Korinto 1:21

Yang Kadwa na Solat ni Pablo sangTAGA KORINTO

1 Ako si Pablo, ako yang yagasolat kamayo.Apostol ako ni Jesu Kristo pinaagi sang pagbuutnang Dios. Si Timoteo na lomon ta yang inagadko adi. Yomoyon yaan kanak sining pyagalaongko disining solat.

Kamo na manga tomotoo asang syodad naKorinto, aw yang kadaygan namanga tomotoo naasang kariko nang banwa na sakop nang Akaya,pyapadara ko agkamayo yaning solat ko kamayo.2 Yang Ama ta na Dios aw si Jesu Kristo na Ginoota yanalangin kamayo antak marinaw yang dum-dum mayo.

Yagapasalamat si Pablo sang Dios3 Kadyaw agaw nang Dios na Ama nang Gi-

noo ta na si Jesu Kristo. Ama ta yaan na mal-laatun. Way tatamanan nang kanaan pagdasigkanatu. 4 Yaan yang yagadasig kanak aw aonkanak karisud. Dyadasig ako naan antak akomakatigkul sang kariko nang kanak karisud antakakomakadasig sang kadaygan namanga tomotoona aon karisud. Makadasig ako kanilan tungudsang pagdasig kanak nang Dios. 5 Kay aw labanak kyakarisudan maynang karisud ni Jesu Kristo,laban ako pyagadasig naan. 6 Kyakarisudan akotungud sang pagbatok ko bain kang Jesu Kristo,awgaid yang kanak pagbatok kamayo yakadasigkamayo aw yakadigun sang kamayo pagsarigkang Jesu Kristo. Aw yamadasig ako nang ta-bang nang Dios, kamo arag amadasig nang ta-bang nang Dios tungud kanak, kayan makatigkulda kamo sang karisud aw datungun kamo nangkarisud na maynang karisud na kyakaagiyanko. 7 Yang kanak pagtoo bain kamayo labandili misipyat kay yatigam ako na aw arag kamokyakarisudan mayn ko na kyakarisudan, aragkamo makadawat sang tabang na yamadawat ko.

8 Manga karomonan ko, gosto ko na akatiga-man mayo yang karisud na yamapagguna kanakadto Asia. Laban ak pyaparisudan nilan dato,laong ko daw di da ak maboi. 9 Tinuud na may-nang mobogto da yang ginawa ko. Yamapaggunakanak yani antak di da ak somarig sang kanak ty-oonanginawa, na antak yaan gaid yang kanariganko yang Dios na yagaboi sang yamangkamatay.10 Yang Dios yang yagalowas kanak sang karisud

na yakamatay da garo kanak, yaan oman mallawyangmagalowas kanak. Yatigamakona yangDiosna dakora nang ginawa ko yang abay maglowaskanak sang karisud. 11 Wakaw kinaanglan aragkamo magaampo sang Dios tungud kanak antakyang Dios bantogon nangmadaig na otaw tungudsang panalangin naan na yamadawat ko pinaagisang pagampo mayo adto sang Dios.

Yamaparin yang Baat ni Pablo12 Way kyakatigaman ko na maat na imo ko,

wakaw yagauma ako. Yatigam ako na maski wainako, podomadyaw yang imo ko sangmanga otaw,labi pa kamo na taga Korinto na kanak inindo.Yaning imo ko buku nang sikun sang dumdumnang otaw, awgaid pagbuut nang Dios na yata-bang kanak. Yatigam yang Dios na tinuud yangpyagalaong ko kamayo. 13-14 Aw magbasa kamosang manga solat ko na pyapadara ko kamayo,amallug kamomakadarag. Toyo aonpaywamayoakadaragi sang kanak paagi, wakaw gosto ko naamatigam kamo laban, kay aw magbarik da yangkanatu Ginoo na si Jesu Kristo, asayaunmayo akomaynang pagsaya ko kamayo.

15 Tungud sang pagsarig ko na tyatangkapmayo yang kariko nang kanak sorit asang mangasolat ko, yakaungud ako na makadto garo akokamayo nang makadwa antak kamo katabangannang kanak pagindo. 16Kay yagadumdum ako naamagi ak agkamayo namisingadto akMasedonia,kayan sikun ag Masedonia oman ak magi agka-mayo antak ak mayo katabangan sang panaw koadto Judea. 17 Toyo maski yamaparin yang kanakpagpanaw adto kamayo, wa ak makagaon nangmanga otaw na makasasara na wa magatomansang pyagalaong nilan. Dili ako magalaong namakadto ako kamayo aw yagdumdum ako nadi makadto. 18 Matinomanun yang Dios wakawamanarig kamo sang kanaan sorit. Magonawaoman saan, amanarig kamo sang kanak sorit kayyang kariko nang pyagalaong ko kamayo, podomatungtung. 19 Kami si Silbano aw si Timoteoyang gabatok kamayo, yang byabatoknami si JesuKristo na buku nang parinparin yang dumdumawgaid yaan yang matinomanun na Anak nangDios. 20 Yaan yang gatoman sang manga saadnang Dios kanatu. Wakaw byubutang ta sangginawa ta si Jesu Kristo kayan byantog ta yangkanatu Ama na Dios tungud kang Jesu Kristo.21 Yang Dios yang gadasig sang pagtoo ta kangJesu Kristo. Yang Dios mismo yang gaatag kanatu

2 Korinto 1:22 262 2 Korinto 2:17sang Balaan na Espirito antak naan kita pag-panonogoon. 22 Yang pagatag naan kanatu sangBalaan na Espirito yang toosanan na kita kanangDios sakop, arag toosanan na aon pay madaig napanalangin na aatag kanatu nang Dios.

23 Kay manga karomonan ko, madyaw ko naisilotan ako nang Dios aw buku nangmatungtungyang pyagalaong ko kamayo adoon. Wa pa akakadto kamayo ag Korinto kay antak dili kado-gangan yang kaundug mayo aw magkastigo akosang yanagimo sang maat digkamayo. Wakawkinaanglan na ayawan yang maat nang di pa akoadto kamayo antak aw domatung da ako agka-mayowadaymaat na ikitaun kona akapagkastigoko kamayo. 24 Aw domatung ak agkamayo, diak magabuut sang kamayo pagtoo kay madigunyang kamayo pagtoo, sana atabangan ko kamoantak magdogang yang kamayo paguma.

21 Wakaw yakaungud ako na di pa ak makadto

kamayo adoon daw kamo oman maundug nangpagsilot ko sang gaimo sang maat digkamayo.2 Kay aw maundug kamo nang pagsilot ko, diak makapaguma kay yamaundug kamo na maka-paguma kanak. 3 Gasolat ak kamayo nangaonkay gosto ko na mapakadyaw kamo sang batasanmayo kaba wa pa ak adatung agkamayo. Wa paak akadto kamayo daw akmaundug nang batasanmayo kay yang madyaw ko yang magauma akomayo. Kay yatigam ako na aw gauma ako, aragkamo yagauma. 4 Pagsolat ko kamayo nangaon,pyangillumuglumugan yang mata ko nang lowakay laban ak yamauruk kamayo. Wa akmagasolatna antak kamo maundug, awgaid yagasolat akkamayo antak mayo katigaman na dakora yanglugun ko kamayo.

Yang Pagpasaylo sang Yakasara5 Yang aon maat na batasan digkamayo yang

yakaundug kamayo, kay yagaid kamayo maka-pagsagad yang kanaan imo na maat. 6 Toyopagalaong ko kamayo na toman da yang pagsilotmayo saan na otaw. 7Yangmadyaw saan na otaw,pasaylowa ra mayo sang kanaan maat na imoaw dasiga mayo yaan kay daw naan botawananyang pagtoo naan kang Jesu Kristo, kayan la-ban da yaan magakaraat. 8 Wakaw pyangayo kokamayo na apakita mayo kanaan yang karugunmayo. 9 Gasolat ako kamayo nangaon antak kokatigaman daw matinomanun kamo sang maski

nana na sogo ko kamayo dawbuku, dawyangagadkamo sang kanak pagindo daw wara. 10 Awpyasaylo ra mayo yaan sang imo naan na maat,ako arag da magapasaylo kanaan. Yatigam siJesu Kristo na tungud kamayo pyasaylo ra koyaan na otaw 11 antak di kita daugun ni Satanaskay yatigam da kita sang kanaan paagi na maka-pagkaraat kanatu.

Yang Kawili ni Pablo Adto Troas12 Pagdatung ko ag Troas, pyapabayon garo ak

nang Ginoo sang pagbabatokon sang madyaw nabatok nang Dios bain kang Jesu Kristo. 13Awgaidwa ak makaimo kay yamaundug ako na wa paadatung disaan yang lomon ta na si Tito na sikundigkamayo. Wakawpyaparabay ko panawan silandig Troas kayan simingadto ak Masedonia, ma-pagkita ak kang Tito.

Yang Pagdaug Pinaagi kang Kristo14 Awgaid yagapasalamat ako sang Dios na

yabay kanak magallad tungud kang Jesu Kristona iyan inagad ko antak ko batokon yang karikonang imo nang Ginoo ta na si Jesu Kristo.Kayan yakarimpud sang banwa yaan na batokbain kanaan na maynang maballo na bao nadyadaradara nang samut na byabao nang otaw.15-16 Wakaw maballo kita nang Dios kay ya-galimpud kita magbatok sang batok bain kangJesu Kristo adto sang manga otaw. Yakarimpudsang kawtawan yang kanatu batok bain kangJesu Kristo na maynang maballo na bao wakawmaballo kita arag nangmanga otawna yatangkapsang kanatu batok bain kang Jesu Kristo kayyakaatag kanilan nang kinaboi na way kataposankayan pyanalanginan silan nang Dios nang waytatamanan. Toyo maynang makabbarung yangkanatu bao nang manga otaw na wa atangkapsang kanatu batok bain kang Jesu Kristo kayisilotan silan nang Dios nang way kataposanasang impirno. Pyagalaong ko kamayo na wayotaw na makapagbatok nang maynaan aw bukunang Dios yang gabuut kanaan. 17 Kay kamibukunangmaynang kadayganna yagabatok sangbatok bain kang Jesu Kristo antak makasapi. Aw-gaid kami yang syosogo nang Dios na yamaimosogwanun ni Jesu Kristo, wakaw yagatinuud kamimagindo kamayo bain kang Jesu Kristo. Yatigamyang Dios na yang kanami pagindo matungtung.

3Yang Manga Sogwanun disang Bago na Sabot

2 Korinto 3:1 263 2 Korinto 3:18

1 Yamasayup kamo aw magdumdum kamokanak na gaambog ako. Buku ak nang may-nang kadaygan na manga magindoway na ki-naanglan magadara nang solat adto kamayo an-tak kamo matigam na yaan magindoway. Aragway kinaanglan na magadara ak nang solat mayoadto sang kadaygan na antak nilan katigamanna ako magindoway na syosogo ni Jesu Kristo.2 Yatigam ako na yamanarig kamo kang JesuKristo pono sang kanak pagindo. Tungud saanyaparin da yang batasan mayo pinaagi sang pag-too mayo kanaan, wakaw mayn kamo nang solatna akatigaman nang kadaygan na ako yang ya-gaindo kamayo. 3 Tungud sang pagindo ko ka-mayo kyakatigaman nang kadaygan na si Kristoyang yakaparin sang ginawamayo. Yatigam silanna kamo kang Kristo, buku nang solat na asangbato yang kyakatigaman nilan bain kamayo, toyopagbuut yaan nang Balaan na Espirito na iyanagsurud nang ginawa mayo.

4 Pyagalaong nami yaan kay yatigam kami nayang kanami gawbuk tyatangkap nang Dios ponokang Jesu Kristo. 5 Yatigam ak na buku ko yangyakatoman sang pyapaimo kanak nang Dios kayway kanak gaom. Yang Dios yang yatabang kanakantak ak makatoman sang kanaan sogo. 6 YangDios na gasogo kanak, yaan yang gabaya kanakantak ak matigam magindo sang bago na togonnang Dios. Yaning bago na togon buku nangpagbuut nangmanga balaod na syosolat kadini niMoises, awgaid pagbaya nang Balaan na Espirito.Yaan namanga balaod yang gadara sang silot, kayyatigamyangmangaotawna silan yakalapas saanna balaod, wakaw isilotan silan nang Dios nangsilot na way kataposan. Awgaid yang Balaan naEspirito yang yagabaya kanatu antak kita maboinang madyaw nang way kataposan.

7-8 Dakora yang gaom nang balaod na yaatagnangaon nang Dios pinaagi kang Moises. Dum-duma mayo yang kaimo ni Moises na yamallagpagsolat nang Dios saan na manga balaod asangbato. Maski wa akadogay yaan na kaallag wayyakatanaw kanilan na taga Israel sang kaimoni Moises kay yakasilaw. Dakora yang gaomnang mona na balaod na di makaatag nang kin-aboi sang manga otaw, awgaid dakora pa labanyang gaom nang Espirito nang Dios sang gaomnang manga balaod. 9 Kay aw laban dakorayang gaom nang manga balaod nang Dios nagapakatigam sang manga otaw na silan mangasaraun kay yakalapas silan saan na balaod, labi

pa na dakora yang gaom nang Balaan na Espiritona gapakatigam sang manga otaw na amaimosilan madyaw nang Dios tungud kang Jesu Kristo.10 Wakaw maynang yawara da yang gaom nangmanga balaod nang Dios kay kyakatabonan nanggaom nang bago na togon na pagbuut nang Bal-aan na Espirito. 11Dakora yang gaomnang balaodnang Dios, toyo yumupas kay pagbuut nang Diosna di da yang dadaan na balaod magapabilin.Awgaid laban dakora yang gaom nang bago natogon na pagbuut nang Balaan na Espirito kaydi yaan umupas, magapabilin yaan nang waykataposan.

12 Kay yamanarig ako na amatoman yangkariko nining bago na togon na pagbuut nangBalaannaEspirito, wakawyamakot akomagbatokkamayo bain sining bago na togon. 13 Bukuak nang mayni Moises na gatabon nang kaal-lag sang kaimo naan antak di makatanaw yangmanga taga Israel kaba wa pa uupas yang allagdisang kaimo naan, kay yang pagupas nang allagdisang kaimo naan yang toosanan na umupasyang gaom na sikun sang pagbuut nang mangabalaod kay aon pay labaw na gaom na sikunsang pagbuut nang bago na togon nang Dios.14 Wa makadarag yang manga taga Israel sangpagbuut nang balaod nang Dios na pyagalaongni Moises kay mabagsug yang oro nilan. Tigkanadoon aw gabasa yang sompaw nang manga tagaIsrael sang pagindo nang Dios na syosolat niMoises kadini, wamagapakadarag sang kaologan.Maynaan yang otaw aw wa pa otoo kang JesuKristo, di pa yaan makadarag na si Jesu Kristoyang gatoman sang kariko nang balaod nangDios na syosolat ni Moises. 15 Wakaw tigkanadoon, aw gabasa yang manga sompaw nangtaga Israel sang balaod nang Dios na syosolatni Moises, wa magapakadarag sang kaologan.16 Toyo aw butang da nilan sang ginawa nilanna si Jesu Kristo yang Ginoo, baya da makadaragda silan saan na pagindo. 17 Yang Balaan naEspirito yang gabaya sang tomotoo wakaw wada kita pagabuuti nang manga balaod nang Diosna syosolat ni Moises. 18 Wakaw kita kariko nayamarobos kang Kristo, na yabay magdumdumkanaan, yagakaipan magkaparin na makagaonkang Jesu Kristo kayan yaan yang ikitaun daagkanatu yang kadyaw ni Jesu Kristo. Yaan yanggaparin kanatu yang Balaan na Espirito na Mag-bubuut sang manga tomotoo.

2 Korinto 4:1 264 2 Korinto 5:14

Yang Paagi nang Madyaw na Magindoway1 Yang pagpangindo yang sogo na syasarig

nang Dios kanak tungud sang kallaat naankanatu. Wakaw magatinuud ak magindo, pa-gaindo ko yang pagindo nang Dios allawgabi.2 Yagaarili ako sang kariko nang maat na imo napyagatago nang kadaygan kay makainaina. Diliak magaindo sang buku nang matungtung napagindo kayan yaglaong, “Yani yang pyagalaongnang Dios,” sari buku. Dyadadayaw ko pakatigamyang pagindo nang Dios. Yang kariko nang otawna yaningug kayan yagsait kanak, matigam silanna matungtung yang kanak pagindo. Yang Diosarag yatigam sang pagindo ko kamayo. 3 Yaningmatungtung na pagindo nang Dios na pyagaindoko yamatago sang manga otaw na wa otoo. 4Wasilan makadarag sang matungtung na pagindokay yang magbabaya disining donya yang yabaymagbaya kanilan antak di makadarag sang bya-batok ko na mangkadyaw na manga imo ni JesuKristo. Wakaw di silan makadarag na magonawayang pagkadios ni Kristo aw yang kanaan Ama naDios. 5Buku nang kaagi ko yang yabay ko batokonkamayo, yang yabay ko batokon yang pagkaginooni Jesu Kristo. Ako maynang kamayo sogwanuntungudkang JesuKristo na kanatuGinoo. 6Kadininang pagimo nang Dios sang donya, yagalaongyang Dios, “Pakita na allag antak mawara yangkangitngit.” Adoon pyapakapawa nang Diosyang kanatu ginawa antak natu katigaman yangkanaan kadyaw. Yaan yang kyakatigaman ta sangkadyaw nang Dios si Jesu Kristo.

7 Ako, kay arag ako otaw, yang kanak lawasmaynang koron na mayamuk makayam. Toyopagbuut nang Dios na maski maynaan ako, iyankanak yang katigaman ni Jesu Kristo na maka-panalangin abay sang manga otaw. Yaan yangpagbuut nang Dios antak katigaman nang mangaotaw na yang dagdagu na gaom buku nangkanak, kanang Dios gaom. 8 Maski madaig yangyakarasay kanak, wa ak makapagtangku sangpagindo ko bain sang sorit nang Dios. Maskiwa pa ak akatigam daw nanang inangun ko, waakaribog yang oro ko, wara ako akaundug nangkabutang ko. 9 Maski aon magaropog kanakna yapagkontara kanak, wa ak ayawi nang Dios.Maski byobonog ako, yabay ak tabangan nangDios antak ak abay maboi. 10 Arimarim ak pya-patay garo nang yapagkontara kanak maynang

yamapagguna kang Jesu Kristo nangaon, toyoyabay ak tagapan ni Jesu Kristo antak katigamannang manga otaw na iyan kanak yang kinaboina sikun kang Jesu Kristo. 11 Wakaw kaba boipa ako, abay ak anipanipin na apatayun nangyapagkontara kanak tungud sang pagtoman kosang pagbuut ni Jesu Kristo, kay antak katigamannang manga otaw na iyan kanak si Jesu Kristo nayabay magtagap kanak. 12Tagtagbi di ak patayuntungud sang pagindo ko bain kang Jesu Kristo,awgaid yang kanak pagindo yang kyakaponowannang kamayo kinaboi na way kataposan.

13 Syosolat yang sorit nang Dios na yagalaong,“Yotoo ako kayan byatok ko yang tyotoowanko.” Ako, yang kanak pagtoo magonawa sangpagtoo nang yagalaong saan, kay ako na yotoo,byabatok ko yang tyotoowan ko. 14 Yatigam akona yang Dios na yagaboi sang Ginoo ta na siJesus na pyapatay, yaan yang magaboi kanatusang kanatu pagkamatay kay kita sakop ni JesuKristo. Yiimo yani nang Dios antak kamo awako masaid kanaan. 15 Kariko nini yamapaggunakanak kay antak kamo panalanginan, kayan yag-dogang yang manga otaw na panalanginan nangDios antak arag silanmagbantog sang Dios, antakmagdogang yang dungug nang Dios pono sangpanalangin naan kanatu.

Pagkinaboi Pinaagi sang Kanmo Pagtoo16 Wakaw maski yangudul yang lawas ko na

yagkamatadung da, wa ak akaomo kay allawallawdyadasig ako nang Dios. 17 Yang kanatu karisudadoon na titigkuran ta, aballinan nang Dios nangpanalangin na way kataposan. Tatagbi yaningkarisud ta adoon aw tanding sangway tatamananna panalangin na abarus kanatu nang Dios. 18Kayyaan yang yabay ta dumdumun yang wa ta ikitaana sikun sang Dios. Buku nang kikita ta disiningdonya, kay yang kikita ta disining donya dili ma-gapabilin nang way kataposan awgaid yaan yangmagapabilin nang way kataposan yang sikunsang Dios.

51 Yatigam kita na yaning lawas ta maynang

baray na pyagauyaan ta disining donya. Aw ya-matay da kita, yang lawas ta yakagaon sang barayna yaranas da, awgaid yatigam kita na atagan kitanang Dios nang bago na lawas na maynang madi-gunnabaraynapagauyaan ta aglangit, bukuyaannang imo nang otaw, imo nang Dios, magapabilin

2 Korinto 5:2 265 2 Korinto 5:21yaan nang way kataposan. 2 Adoon maynang ya-mauruk kita tungud sang kanatu karisud, wakawlaban gosto natu na akaaronan da kita nang bagona lawas aglangit 3 kay di amaimo na way kanatulawas na manga sakop ni Jesu Kristo. 4 Kay iyanpa kita sang lawas ta disining donya, yamaurukkita kay marisud yang kanatu kabutang. Wa kitamagapaurub na amatay kita, awgaid yagapaurubkita na asangkoban kita nang Dios nang bago nalawas na di magkamatay antak kaballinan yanglawas na magkamatay nang lawas na di magka-matay. 5 Yang Dios yang yagaandam kanatu sin-ing pagkaparin natu na akaaronan da kita nangbago na lawas. Yatag da nang Dios kanatu yangBalaan na Espirito, na yaan yang kamatooran naamatoman yang kariko nang panalangin naankanatu.

6-8 Wakaw maski wa pa kita ikita sang Dios,yabay kita maguma kay yaan yang kyakanariganta. Yatigam kita na kaba aani pa kita sang donya,wa pa kita adto sang kanatu Ginoo. Pyaparabinatu na mapanaw kita disining donya kay gostonatu namisingadto langit sang Ginoo ta. Madyawyang ginawa ta maski aani pa kita sang donyakay laban kita yamanarig sang sorit nang Dios.9 Wakaw maski diin kita, ani sang donya dawaglangit, yaan yang abay ta butang sang ginawata yang makaontol kita sang Ginoo ta na si JesuKristo. 10 Kay kariko natu amatobang kang JesuKristo na magaokom kanatu antak yang kada isakanatu barusan ni Jesu Kristo pinasobay sangkanatu manga imo, daw madyaw daw maat.

Papagamigo sang Dios Pinaagi kang Kristo11 Kay yatigam kami sang pagokom nang

kanatu Ginoo, na isilotan naan yang gaimo sangmaat, wakaw pyapakaindo nami yang mangaotaw antak silan tomangkap sang sorit nangDios. Yatigam yang Dios namadyaw yang kanamipaagi kay yatigam yaan sang kariko nang kanamidumdum. Gosto ko na arag akatigaman mayoyang kanak paagi. 12 Wa kami magaambog an-tak mayo sayaun na yagalaong kamayo adoon.Yagaid kami maglaong kamayo nang matung-tung antak kamo magtaod kanami, aw antakkamomatigam sangmatungtung na otobagmayosang manga otaw na yagaambog na yagasayasang kanilan kabutang, toyo maat yang kanilandyudumdum. 13 Aw pananglit aon makaungudkamayo na kami munung kono tungud sang imonami, pagalaong ko kamayo na yang yiimo nami

makabantog sangDios. Buku kami nangmunung,madyaw yang ungud nami, wakaw yakadasigkami sang kamayo ginawa. 14 Yang lugun niKristo kanatu yang gabaya kanami adoon antakkami abay magdumdum daw onnoon pagtabangsang arag otaw. Maynaan yang kanami paagikay yatigam kami na si Kristo yang yagapaka-matay sang kariko nang otaw. Pagkamatay niKristo, maynang yangkamatay da yang karikonang otaw. 15 Yagapakamatay si Kristo sangkariko nang otaw kay antak silan na aon daykinaboi na way kataposan na sikun sang Dios dilida magbuutbuut magimo sang kariko nang gostonilan, awgaid yaan yang pangagdan da nilan siKristo na yagapakamatay tungud kanilan kayanyoman magboi antak makapanalangin kanilan.

16 Di da kami magaokom sang otaw pinaagisang katigaman nang otaw. Maski maynaan yangpagokom nami kang Jesu Kristo nangaon bukunang maynaan adoon, kay yatigam da kami nasi Jesu Kristo buku nang otaw gaid, Dios yaan.17 Wakaw aw yamanarig yang otaw kang JesuKristo, kyaaronan da yaan nang bago na batasan,yawara da yang dadaan, kariko kyaballinan danang bago na laban madyaw. 18 Yang pya-gaponowan niningmadyaw na imo yang Dios kaysyosogo naan si Jesu Kristo antak managidayawda yang manga otaw aw yang Dios pinaagi kangJesu Kristo. Kayan pinili kami nang Dios na kamiyang magaindo sang manga otaw antak managi-dayaw da silan aw yang Dios pinaagi kang JesuKristo. 19Maynaan, yang Dios yang gabuut saankay iyan yaan agkang Jesu Kristo, wakaw nangpagkamatay ni Jesus wa da udumduma nang Diosyang papagkontara kanaan nang manga otaw nayotoo kang Jesu Kristo kay yang kamatayun niJesu Kristo yang bayad sang kanilan sara. Wakawpyasaylo ra silan. Yang batok na yang Dios yanggasogo kang Jesu Kristo antak managidayaw dayang manga otaw aw yang Dios, yaan na batokyang pyapakatigam kanami antak nami abay ba-tokon.

20Kami yang syosogo ni Jesu Kristo, kami yangpyapagsorit nang Dios antak kamo tomangkapsang kanaan pagindo, wakaw pyapakaindo kamonami maynang si Kristo yang yagasorit sangkanami sorit. Laong nami, “Papagamigo kamosang Dios antak mawara yang papagkontaramayo sang Dios antak managidayaw da kamo awyang Dios.” 21 Si Kristo yang way sara, maski isa,toyo kyakamang nang Dios yang kanatu manga

2 Korinto 6:1 266 2 Korinto 7:1maat na imo aw butangan naan agkang Kristo,si Kristo yang pyapagdara nang Dios sang karikonang maat na imo ta. Yaan na imo pagbuut nangDios antak si Kristo makarayon kanatu antak kitamaimo matarong nang kadyaw nang Dios.

61 Kami yang limbang nang Dios na pyaga-

panonogo naan disining donya, wakaw pya-pakaindo kamonami antak dimayo sapadan yangkanang Dios kallaat kamayo. 2 Kay yagalaongyang Dios, “Aon timpo na maningug ak kamayo,yaan na timpo yang madyaw kamayo kay akoyang makatabang sang pagpagawas kamayo sangsilot na way kataposan.” Yaan yang pyagalaongnang Dios. Wakaw dadyawa yang pagpaningugmayo kay adoon na allaw yang timpo na pagbuutnang Dios namotoo kamo sang pagpagawas nangDios kamayo sang silot na way kataposan.

3Yabay nami dadyawun yang batasan nami an-tak way maat na imo digkanami na akapagsilin-gan nang kadaygan, aw antak silan dili magodyatsang imo nami na pyagasogo nang Dios. 4 Kayyang kariko nang imo nami, yaan yang tarig-pono na kami sogwanun nang Dios. Wakawyabay kami magtigkul sang kariko nang karisud.5 Byobonaran kami, ipan kami pirisoon, yabaykami samokon nang manga otaw na lyarangutankanami. Maski marisud yang gawbuk nami,maski allawgabi wa kami akatorog, maski waykyaan nami, yabay kami magtoman sang pyaga-sogo nang Dios kanami. 6Yang arag akatoosan nakami sogwanun nang Dios yang kanami batasanna madyaw, aw yang matungtung na pagindona kyakatigaman nami, aw yang pagpasensiyanami, aw yang pagkabuutan nami kamayo. Aragakatoosan nang manga otaw na pyagabayaankami nang Balaan na Espirito, akatoosan nilanna matungtung yang kanami lugun sang aragotaw. 7 Yabay kami magbatok sang matungtungna pagindo, yamagad nami yang gaom nang Dios.Yang paagi na yabay daugun yang yapagkontarasang Dios yang madyaw na paagi nami na pag-baya nang Dios. Yaan yang maynang karasag awtuklu nami nang papagtanam nami sang kanamipagbono na si Satanas. 8 Yabay kami mangagadsang Dios maski di kami pagtaodon nang mangaotaw. Ipan kami odyatun. Aon gabantog kanami,aon yagapakaraat kanami. Aon yagalaong nakami kono magaro, awgaid matungtung yangkanami sorit. 9Aonyagalaongna kamiway kabos,

toyo aon manga tomotoo na yatigam na kamimadyaw yang batasan. Ipan kami garo patayun,toyo boi kami. Maski pagbuut nang Dios nakyakastigo kami, wa kami akamatay. 10 Maskimadaig yang yakaundug kanami, yabay kamimaguma. Pobre kami toyo silan na yatangkapsang kanami pagindo, silan yang kyakaaronannang manga dakora na panalangin nang Dios.Maski way kanami butang, kyakaaronan kaminang panalangin nang Dios na way tatamanan.

11 Kamo na manga amigo nami ag Korinto,pyaglaong da nami kamayo yang kariko nangasang ginawa nami kay dakora yang kanami lu-gun kamayo. 12 Kami yang dagdagu yang karu-gun kamayo, toyo kamo yang wa abay akaru-gun kanami. 13 Yagasorit kamayo maynangkamo kanak manga anak. Madyaw aw magsilingkamo kanami antak madakora yang lugun mayokanami.

Ayaw Mapagkonsabo sang Wa Otoo sang Dios14 Ayaw kamo mapagobay abay sang wa otoo

kang Kristo, kay dili magailimbang yang madyawaw yang maat. Silan na yamanarig kang Kristoyang aon batasan na maynang yamallag, silanna wa otoo yang maynang asang kangitngitan,wakaw dili silan magailimbang kay dili mak-aburuk yang kangitngit sang allag. 15 Si Kristoaw si Satanas, onnoon pagoyon nilan? Wakawonnoon pagonawa nang otaw na kang Kristo awyang buku nang tomotoo? 16 Di amaimo naapaglagkusun yang pagsimba sang diosdios awyang Dios na matungtung, kay kinaanglan nayang Dios gaid yang abantogon. Kita na sakopnang Dios maynang baray nang Dios kay yaniyang pyagalaong nang Dios na syosolat kadini,laong, “Magauya ako asang kanak manga otaw,mapagtukud ak kanilan kay ako yang kanilanDiosaw silan yang kanak sakop.” 17Wakaw yagalaongyang Ginoo ta, “Ayawan mayo yang wa otoo,ayaw kamomapagonawa kanilan antak dili kamomakaimo sang maat. Aw mangagad kamo sangpyagalaong ko kamayo, madyaw ko na maga-pasakop kamo kanak. 18 Kayan aw maynaan, akoyang kamayo Ama aw kamo yang kanak mangaanak.” Yaan yang pyagalaong nang Ginoo ta namakagagaom sang kariko.

71 Kamo na manga karugunan ko, kay kariko

nining pyagalaong ko syasaad nang Dios, ki-naanglan na ayawan ta yang kariko nang manga

2 Korinto 7:2 267 2 Korinto 7:16maat na imo kay yaan yang makapagkaraat sangdumdum ta aw lawas ta. Kay yamalluk kita nangsilot nang Dios wakaw mamakot kita abay antakpodo madyaw nang Dios yang kanatu imo.

Yang Paguma ni Pablo2 Butangan kami sang ginawa mayo antak

madakora yang lugun mayo kanami. Pya-pakaraat kami, kay aon yagalaong na kami konoyang yagaimo sang maat digkamayo, toyo waykyakaraatan nami digkamayo, way imo namidigkamayo na maat, wa kami magalimbong ka-mayo. 3 Ayaw kamo magdumdum na maat kamonang ginawa nami, kay tinuud na dagdagu yangkanami lugun kamayo. Aw matay kita aw maboi,marugun kami kamayo. 4 Yamanarig ak kamayowakaw pyagalaong ko kamayo kariko yang asangginawa ko. Aw yapagbaraw ako sang kadaygan,yabay ta kamo bantogon. Maski nanang kanamikarisud, laban madyaw yang ginawa ko, laban akyagauma kay madyaw digkamayo.

5 Pagdatung ko ag Masedonia, wa ak akaorawakay madaig yang kanami karisud. Madaig yangyapagkontara kanami. Arag ak yamaundug dawaon makawara sang kamayo pagtoo. 6 Toyo yangDios yang yakaorawa sang yamaundug, wakawako arag yamaorawa naan kay syosogo naan siTito ani kanami. 7 Buku gaid nang pagdatungni Tito yang pyagauma nami, arag gauma kamipagdungug nami sang pagbatok ni Tito na kamokono yang pyagauma naan kay madyaw yangimo mayo kanaan. Arag byabatok ni Tito na la-ban kamo yamaawung kanak, gosto mayo mikitakanak. Arag pyagalaong naan na yamaundugkamo tungud sang kamayo sara. Laong naan nayapagoyon kamo sang kanak pagokom kamayo.Pagdungug ko sining batok ni Tito, laban akgauma.

8 Nangaon nang pagsolat ko kamayo yamaun-dug ako nang pagsagda ko kamayo, kay yatigamako na yamaundug kamo nang dagawdagawpagkatapos mayo pagbasa sang solat ko. Toyoadoon wa da ak akaundug na gasolat ak kamayo.9 Yagauma ak adoon, toyo yang yakapagumakanak buku nang kamayo kaundug, yaan yangyakapaguma kanak yang pagkaparin nang ka-mayo batasan na yamaundug kamo. Yang ka-mayo kaundug pyagabuutan nang Dios na maka-parin sang kamayo batasan. Yaan yang kyaka-toosan na yang solat ko kamayo yang yaka-panalangin kamayo. 10 Aw yang Dios yang

yakaundug sang otaw, yaan yangmakaparin sangkanaan batasan antak yaan maimomadyaw nangDios nangpagayawnaan sang kanaan sara. Kayanpyagsakop yaan nang Dios. Wakaw wa yaanmagasusul na yaparin da yang kanaan batasan.Awgaid yang kaundug nang manga otaw na dimangagad sang Dios buku nang madyaw kanilankay dimakaparin sang batasannilan, wakawyaanyang makapagkaraat kanilan kayan sinilotansilan nang silot na way kataposan. 11 Kamo,yatigam na yaparin da yang batasan mayo nangkaundug mayo na pagbuut nang Dios. Tungudsang kaundug mayo kyakatigaman na way labutmayo sang maat na imo nang otaw na yakasaranangaon digkamayo, kay laban maat mayo yangmakaarigarig na imo naan. Arag yamalluk kamonang sara mayo nangaon na wa kamomagasagdasaan na otaw toyo adoon yaawung da kamokanak. Kay yamaundug kamo nang gaimo sangmaat digkamayo, laban gosto mayo mangagadsang kanak pagindo bain sang otaw na gaimosangmaat, wakaw yaparabay kamomagsilot saanna otaw. Kariko nini na imomayo toosanan nawaday sara mayo pono saan na otaw.

12 Tinuud na yagasolat ako kamayo nangaon,toyo yang otaw na yakasara aw yang otaw nakyakasaraan naan, buku nang silan gaid yangdyudumdum ko nang pagsolat ko kamayo. Ya-gasolat ak kamayo kay antak kamo matigam nayamakot kamo tomangkap sang kanami pagindo.Yaan yang madyaw nang Dios. 13 Wakaw ya-madasig kami nang imo mayo.

Yang paguma ni Tito yang arag pyagaumanami. Yagauma si Tito kay yamadasig yaannang pagpangagad mayo sang kanami pagindo.14 Nong wa pa si Tito akadto kamayo, pyaga-bantog ko kamo kanaan. Wa kami akaarig kayyiimo mayo yang pyagalaong ko kanaan. Podomatungtung yang pyagalaong nami kamayo, awarag matungtung yang kariko nang pyagabantogko kang Tito bain kamayo, kay yangagad kamosang kanami pagindo. 15 Wakaw aw yakaun-gud si Tito kamayo, dakora kamo sang ginawanaan kay kariko mayo yangagad sang pagindonaan kamayo, kay dakora yang pagtaod mayokanaan. Yapakaabong kamodawkamomakasara.16 Yagauma ako na kamo kanarigan na yabaymangagad sang kanami pagindo.

8Yang Pagatag na Pyapasobay sang Pagkinaboi

2 Korinto 8:1 268 2 Korinto 8:18nang Yotoo kang Kristo

1Kaymanga karomonan nami, abatokon ko ka-mayo yangmadyaw na imo nangmanga tomotoodigMasedonia tungud kay laban silan pyanalang-inan nang Dios. 2 Laban gauma silan maski la-ban kyakarisudan silan na yabay silan kontaraun.Maski laban pobre silan, yamakot silan man-gatag nang kanilan sapi na pyanabang nilan sangmanga tomotoo ag Jerusalem na yamaukud nangpagkaan adoon na timpo. 3 Yatigam ako na yangmanga tomotoo dig Masedonia yangatag nangmaski nana na amaimo nilan pangatag. Maskiyamaukud silan, yagadumdum silan na maynaanyang pangatag nilan. 4 Lyurugutan kami nilanna omoyon kami na uupud nilan atagan yangkadaygan na tomotoo asang kadaygan na barriosang kanilan panabang sang manga tomotoo agJerusalem na yamangkaukud. 5 Yang yaatag ni-lan madaig pa sang kyakaundan ko na akaatagnilan. Buku nang kanilan sapi gaid yang yaatagnilan, toyo labaw pa saan, kay yoona nilan papag-bayaun yang Ginoo ta sang ginawa nilan na antaksilan makaimo nang madyaw sang pyagasogonang Ginoo ta kanilan. Kayan yangagad silansang pagbuut nang Dios na amaimo silan kanamitomatabang. 6 Agkamayo nangaon si Tito, yaga-batok yaan digkamayo. Pagbatok kamayo ni Tito,managtipon kamo sang panabang mayo, toyokay wa pa akatapos yang pagtipon mayo sangkamayo panabang, wakaw pagkita nami sang imonangmanga tomotoo agMasedonia, maglaong akkang Tito na madyaw na omori yaan agkamayona magadasig kamayo antak kamo makatapossang pagtipon sang kamayo panabang sang ya-mangkaukud na tomotoo ag Judea. 7 Kamo naag Korinto yang kyakaaronan nang dagdagu napanalangin nang Dios, na madigun yang pagtoomayo sang Dios, na aragmatigam kamomagindo,na arag matungtung yang kyakatigaman mayosang paagi nang Dios, na arag gosto mayo namatabang sang kamayo karomonan na tomotoo,na arag kamo yamarugun kanami. Kay dagdaguyang panalangin nang Dios kamayo, wakaw gostonami adoon na laban akallaatan mayo arag yangmanga pobre na tomotoo ag Judea antak aragmadyaw yang panabang mayo kanilan.

8Dili akmagalaongkamayonapanabangkamo,kamo yangmatigammallaat sang yamangkaukudag Judea. Awgaid byabatok ko yang imo nangmanga tomotoo ag Masedonia na laban gostonilan tomabang sang taga Judea. Kayan aw

matungtung na kamo yagatipon sang kamayopanabang, matungtung agaw yang kamayo karu-gun sang kadaygan. 9 Yatigam kamo sangpagkarugun kamayo nang Ginoo ta na si JesuKristo. Wa pa yaan adatung disining donyadadaan da yaan kyakaaronan nang kariko. Aw-gaid yayawan naan yang kariko kayan yaimoyaan laban pobre kay yamallaat yaan kamayo.Yamaimo yaan pobre kay antak kamo kaaronannang panalangin nang Dios.

10 Wakaw maski di ak magsogo kamayo,madyaw aw abay kamo magtipon sang pya-gaponowan mayo tiponon nangaon nong isa natoig antak kamo makatapos sang pagtipon sangpanabang mayo sang manga pobre na tomotooag Judea, asang syodad na Jerusalem. Maski wakamo pagalaonga, kamo yang mona magtiponnangaon nong isa na toig kay madyaw mayoyang gatipon sang panabang. 11Wakaw madyawaw makatapos kamo sang pagtipon mayo sangkamayo panabang. Pagkaungud mayo nangaonna amatag kamo, yanaguma kamo na makaatagkamo sang panabang, wakaw madyaw na labankamo gauma na makatapos kamo sang kamayopanabang adoon. Ayn nang amagaga mayo yaanyang atagan mayo. 12 Aw laban kamo gaumana yamatag kamo, kyakaontoran yang Dios awyamatag kamo nang amaimo mayo atag, kay wamagalaongyangDios na aatagmayoyangdimayoakaatag.

13 Wa ak magalaong na abay kamo man-gatag sang yamangkaukud antak kamo maukud,14 toyo madaig yang kyakapanmowan mayoadoon. Wakaw madyaw aw liwatan mayo yangyamangkaukud adoon. Kayan aw kamo yangmaukud, silan yang aon, silan yang miliwat ka-mayo. Awmaynaanyang imomayo, way tomotoona amaukud. 15 Kay yang pyapasolat nang Diosyagalaong, “Yang yangamang sang madaig napagkaan way yamasama kanaan, yang yanga-mang sang tagbi na pagkaan way yakaukud.”

Si Tito aw yang Kanaan Manga Inagad16 Yagapasalamat ako sang Dios na gabaya

kang Tito na gauma yaan na matabang kamayoabay, mayn nami na yanaguma na matabangkamayo. 17 Paglaong nami kang Tito na madyawna makadto yaan kamayo, laban yaan yagauma.Wakaw wa ak magasogo kang Tito na makadtokamayo, kay si Tito yagauma, gosto naan namakadto kamayo. 18 Pyapaagad nami kang Tito

2 Korinto 8:19 269 2 Korinto 9:10yang otaw na dungganun na tyataod nangmangatomotoo disang kariko nang simbaan kay labanyaan matigam magbatok sang sorit nang Dios.19 Yaning dungganun na magbabatok yang aragpipili nang manga tomotoo asang manga sim-baan, amagad yaan kanami aw komamang kamisang panabang na titipon mayo na adaraun namiag Judea na aatag nami sang yamangkaukuddato. Yaning tabang mayo na apatpud namisang manga pobre, yaan yang abatokon nangyatagan kayan byantog nilan yang Ginoo na Dios.Arag yaan na tabang mayo yang akatoosan nagosto natu matabang sang arag kita tomotoo nayamangkaukud.

20 Gosto nami na amagad yaan kanami dawkami dodaan na syasarinan nami yang dara namina panabang na apatpud nami sangmanga pobre.21 Gosto nami na yang kariko nang imo namimadyaw nang Dios, toyo arag gosto nami na yangmanga otaw arag matigam kanami na madyawyang manga imo nami, na way limbong.

22 Aon sang ka otaw arag na pyapaagad namikang Tito adto kamayo. Yaan na otaw, pyaga-saitan nami yang batasan naan, wakaw yatigamkami na yaan maasub tomabang sang gawbuknang Dios. Laban gosto naan na amagad agka-mayo antak yaan makatabang kay dakora yangpagsarig naan kamayo. 23 Si Tito yang limbangko sang gawbuk nang Dios, gaonawa kami siTito tomabang kamayo. Yang dowa na lomonta na amagad ni Tito, silan yang matinoma-nun na syosogo nang manga tomotoo na gauyaasang manga barrio. Kay laban madyaw yangbatasan nilan, wakaw si Kristo yang byabantognang manga otaw na yatigam kanilan. 24Wakawaw domatung silan pakitaan mayo yang karugunmayo kanilan antak katigaman nang kadayganna tomotoo asang manga barrio na matungtungyang pagbantog ko na laban dakora yang karugunmayo sang kadaygan.

9Panabang sang Arag Tomotoo kang Kristo

1 Way kinaanglan na magasolat pa ak kamayobain sang panabang mayo, 2 kay yatigam akna gosto mayo tomabang sang manga pobre agJudea. Wakawkamo yang byabantog ko adto sangmanga tomotoo ag Masedonia. Pyagalaong koyang taga Masedonia na kamo na taga Korinto nasakop nang Akaya yang yagpataan da magtiponanay da nong isa na toig sang tatabang mayo.

Yaan yang pyagalaong ko sangmanga tomotoo agMasedonia. Pagdungug nang taga Masedonia nakamo gosto amatag nang kamayo tabang, madaigsilan yang gasiling kamayo na arag amatag nangpanabang. 3 Kay yaglaong da ak sang tagaMasedonia na yagpataan da kamomagtipon sangkamayo tatabang, wakaw syosogo ko si Tito awyang manga inagad naan na silan yang amaonaagkamayo na antak silan makatabang kamayodaw wa pa kamo makatapos sang pagtipon sangpanabang mayo, kay aw maynaan, maat yangpyagbantogan ko kamayo. 4 Kay aw aon magadkanak na tagaMasedonia agkamayo, kayan aw ki-taun nilan na wa kamomakaandam sang kamayopanabang amaarig ako nang pagbatok ko agkani-lan nangaon na byabantog ko kamo. Buku nangako gaid yang amaarig, kamo yang laban amaarigaw wa pa kamo makatapos sang pagtipon sangpanabang mayo. 5Wakaw syosogo ko agkamayoyang manga karomonan ta na silan yang amaonaagkamayo, antak nilan mapataan yang kamayopanabang na syasaad mayo nangaon na itipononmayo. Kayan aw domatung da ako agkamayo,tapos da kamo magtipon sang aatag mayo napanabang, akatigaman nang kadaygan na kamogosto matag nang panabang maski way magsogokamayo.

6 Ayaw mayo pagkaringawi yang pagindo nayang tagbi da yang panggas, tagbi da yang am-agani, toyo yang dakora yang panggas, dakorayang amagani. Magonawa yaan sang gaatag nangtagbi, madawat nang tagbi. 7 Wakaw madyawaw kada sang ka otaw yaan yang magabuut dawpila yang aatag naan, toyo buku nang madyawaw atag naan yang buku nang gosto naan atag.Arag buku nang madyaw aw karugusan yaanmatag. Kay yang Dios yamarugun sang otaw nagauma aw yamatag sang panabang. 8 Yang Diosyang makagagaom na makaatag kamayo nangmakaboi kamayo antak way makaukud kamayo,arag pagbuut nang Dios na aon sobra mayo an-tak kamo makatabang sang kadaygan. 9 Laongnang pyapasolat nang Dios, “Yang yabay toma-bang sang manga pobre, yang kanaan karugundi amawara, yagapabilin nang way kataposan.”Yaan yang pyagalaong nang Dios sang yabay ma-gatag sang manga pobre. 10 Yang Dios na gaatagnang bini kamayo, yaan arag yang gapabonganang madyaw antak dakora yang abot mayo.Arag yaan yang yabay magdogang sang karikonang maynang tanum mayo aw yaan arag yang

2 Korinto 9:11 270 2 Korinto 10:14magadogang sang kariko nang maynang abotmayo antak magdogang yang tabang mayo sangkadaygan tungud sang karugun mayo kanilan.11Panalanginan kamoabaynangDios antak kamomakatabang abay sang kadaygan. Kayan awyamatud kami sang kamayo tabang adto sangmanga pobre, laban silan yagapasalamat sangDios nang pagdawat nilan sang kamayo tabang.12 Yang yaatag mayo yakatabang sang mangatomotoo na yamangkaukud, yaan yang pyaga-pasalamat nilan sang Dios. 13 Pagkita nangmanga otaw sang pagkallaat mayo kanilan awyang pagkallaat mayo sang kadaygan, abayunnilan bantogon yang Dios kay yang panabangmayo kanilan yang kyakatoosan na kamo yan-gagad sang manga pagindo ni Jesu Kristo, napyagalaong mayo na pyangagadan mayo. 14 Awyaan yang imo mayo, yang manga otaw na tyata-bangan mayo, laban amarugun kamayo, aampokamo nilan sang Dios kay byabati nilan yangdagdagu na panalangin nang Dios kamayo nakyakallaatan mayo silan. 15Wakawmadyaw yangmagapasalamat kita sang Dios, na syosogo naanani kanatu yang Anak naan na si Jesu Kristo naGinoo ta. Yang Anak naan yang laban dakora napagatag naan kanatu na way bayad.

10Bain sang Pagpangagad ni Pablo sang Pagbuut

nang Dios1 Ako si Pablo yang buutan kamayo, di ak ma-

gaparabaw kamayo kay maynaan yang batasanni Jesu Kristo na gabaya kanak. Wakaw pya-pakaindo ko kamo na mapakadyaw kamo sangbatasan mayo, kay aw dili kamo mapakadyawsang batasan mayo, osoritin ko kamo, asagdaunko yang manga otaw digkamayo na yokontarakanak, na yagalaong na aw aadto ako kamayoyagapaobos ako, toyo aw maawat ako kamayomaisug kono ako. 2 Wakaw aw domatung daako agkamayo, maisug da ako magsagda siningmanga otaw, kay yagalaong kono silan na yangkanak pagindo aw yang kanak manga imo waygaom kono nang Dios. 3Matungtung sa agaw nakami otaw, toyo kami yang aon gaom nang Dioskay yang Balaan na Espirito yang gabaya kanami.Yang gawbuk nami sang Dios maynang gagira,toyo wa kami magagira pinaagi sang katigamannang otaw. 4 Yang kanami armas buku nangkanang otaw armas, kay yang armas nami yangdakora na gaom nang Dios antak daugun nami

aw sapadi yang gaom nang sakop ni Satanas nayosopak sang matungtung na pagindo bain sangDios. 5 Wakaw yabay nami daugun yang bakongna pagindo na pyagaindo nang manga otaw nayagaparabaw garo sang Dios pinaagi sang kanilanpagindo na sopak sang katigaman bain sang Dios.Kayan syagda arag nami yang kariko nang bakongna dumdum nang otaw antak maparin aw antakmangagad sang pagbuut ni Kristo. 6 Aw katiga-man nami na yangagad da kamo sang pagbuut niKristo, isilotan da nami yang maski sini kamayona gaimo sang maat nang Dios.

7 Dadyawa mayo pagsaiti yang batasan nangotaw antak katigaman mayo yang matungtungaw yang buku. Kay aon digkamayo yapagkontarakanami na yagalaong na silan yang kang Kristosakop. Wakaw madyaw aw makaungud silan nakami arag kang Kristo sakop. 8 Yatagan kaminangGinoo ta nang katungud antak kamodasiginnami, wa kami atagi naan nang katungud nakamo akaraatan nami. Na maski magdumdumkamo na kyarabnan da yang kabantog ko sangkanak katungud sang pagindo ko, wa ak akaarigsang pyagalaong ko kay otomanun nami yangpyagalaong nami. 9 Ayaw kamo magpakaun-gud na pyagaalluk ko kamo nining solat ko ka-mayo, kay buku yaan nang matungtung. 10 Aondigkamayo yagalaong, “Dili kami maningug kangPablo kay maski maisug yaan sang pagsolat naankanatu, aw ani la yaan kanatu, way gaom naanaw gasorit, way asoy naan na otaw.” 11 Toyoyang manga otaw na yagalaong nang maynaan,kinaanglan namatigam silan dawmonnono yangkanami imo, kay kami, aw aadto ra kami kamayo,yang pyagalaong nami disang solat ko yaan yangarag imoon nami.

12 Ayaw kamo magdumdum na kami mag-asiling kanilan na yanagbantog nang kanilanbatasan. Wa pa silan makadarag nang madyawkay silan yang gabuut daw nana na batasan yangmadyaw kanilan, kayan yaglaong silan na ya-masayup yangmanga otawna dimagasiling nangmaynaan na batasan. 13 Toyo kami buku nangmaynilan, kay aw magbantog kami, yaan gaidyang kanami pyagabantog yang pagpanonogokanami nang Dios, aw kamo, arag yakaupud kayyang kanami pagindo kamayo yaan yang sogokanami nang Dios adto kamayo. 14 Wakaw bukunang kanami pagbuut yang pagindo kamayo,yaan yang pyagasogo kanami nang Dios, wakawkami yang yamaona komadto kamayo na gabatok

2 Korinto 10:15 271 2 Korinto 11:15sang madyaw na batok bain kang Kristo. 15 Toyoyang gawbuk nang kadaygan nawa apagawbukankanami nang Dios, dili kami magabantog saan nagawbuk kay buku nang kanami gawbuk. Awgaidkaypyapaindo kamokanaminangDios, yani yanggosto nami na abay magdogang yang kamayopagtoo sang Dios antak kami makapanallos adtosang kadaygan 16 antak arag kabatokan naminangmadyawnabatok bain kang JesuKristo yangkadaygan na manga otaw asang manga barrio naapit adto mayo na wa pa akadtowi nang mag-gawbukay nang Dios. Kayan way otaw na maka-paglaong na gabantog kami nang gawbuk nangkadaygan na maynang yaan yang arag kanamigawbuk.

17 Toyo yaan yang madyaw kanatu yang pan-gagadan ta yang syosolat na yagalaong, “Yaanyang madyaw kanatu yang abantogon ta yangimo nang Ginoo ta.” Yaan yang pyapasolat nangDios. 18 Toyo maat nang Dios yang otaw na mag-abantog sang kanaan tyoonan paagi. Yang otawna tyatangkapnangDios kyakatigamannangDiosna madyaw yang kanaan paagi.

11Si Pablo aw yang Buku nang Tinuud na Manga

Apostol1 Yagapakallaat ak kamayo, tigkuri mayo yan-

ing pyagalaong ko kamayo adoonmaski dyudum-dummayo na ako yang way ungud. 2 Laban kamodakora sang ginawa ko maynang pagdakora nangDios kanatu na way gosto naan na makarowatkanaan. Kay kamo na manga tomotoo maynangdaraga na wa pa nang usug akapoti na yaandamko na apakasal sang sangka otaw na si Jesu Kristo.3 Yamaundug ak daw aon kagaro ni Satanas namakapagkaraat kamayo maynang yakapagkaraatkang Eba kadini kayan yagdowadowa kamo na dida abay magadumdum kang Jesu Kristo, na di daabay magtaod kanaan. 4 Yamaundug ak kay wakamo magasagda sang manga otaw digkamayona gabatok sang tobok na Kristo, yabay kamomaningug sang kanilan pagindo na wa nami pa-gaindowan. Mayn kamo nang yatangkap sangmaski nana kay tyatangkap mayo yang tobokna tomatabang na buku nang Balaan na Espiritona tyatangkap mayo nangaon, arag tyatangkapmayo yang tobok na pagindo na buku nangmatungtung.

5 Maski aon digkamayo yagalaong na silankono yang labaw na manga apostol, wa silan

arabaw kanak. 6 Kay maski buku ak nang labanmatigam magsorit, way kolang nang kyakatiga-man ko. Yang pagindo ko kamayo, yatigamkamo na dyadadayaw ko pakatigam kamayo yangkariko nang matungtung na pagindo.

7 Dagaw yagalaong kamo na yaan na mangaotaw labaw pa kanak kay wa ak magapabayadkamayo sang pagindo ko kamayo sang madyawna batok nang Dios. Dumdum mayo, yakasarakoraw ako na wa ak adawat sang tabang mayokanak. Wa ak adawat sang pagtabang mayokanak kay antak way makaurang sang kanakpagindo kamayo antak kamo panalanginan nangDios. 8 Durug yagaindo ak kamayo, yang mangatomotoo asang kadaygannamanga simbaan yanggaatag kanak sang yamagasto ko sang pagindoko kamayo. 9 Nangaon na aadto ak kamayo,maski wa day sapi ko, wa akmangayo kamayo kayyang manga karomonan ta na taga Masedonia nayadatung agkamayo nangaon, silan yang gadarasang kariko nang yakaukud kanak. Maski waak mangayo kamayo nangaon sang kanak gasto,arag pagbuut ko na dili ak mangayo sang ama-gasto komallaw. 10Wakawmaski diin akmagindodig Akaya, way makapagsagda sang pyagalaongko na di ak makamang sang amagasto ko digka-mayo, kay maski atagan ako, di ak madawat.Matungtung yang pyagalaong ko kamayo kaysi Kristo na di magkagaro yang gabuut kanak.11 Dagaw magadumdum kamo na buku kamonang dakora sang ginawa ko kay wa ak adawatsang tabangmayo kanak. Toyo yatigamyangDiosna pyagadakora ko kamo sang ginawa ko.

12Wakawmagadili ako abay sang tabang mayokanak, kay antak kamo matigam na buku kaminang magonawa sang manga magindoway digka-mayo na yabay mangayo kamayo sang maskinana na amagasto nilan kayan yanagambog naarag silan manga apostol na magonawa kanak.13 Yang manga apostol na yagaindo digkamayobuku nang tinuud na manga apostol kay waosogowa nang Dios. Manga magaro silan namagindoway. Yagaway silan magindo na antakkamo tomoona silan yang tinuud namanga apos-tol ni Kristo. 14 Maynaan silan, kay magonawasilan sang pangoro nilan na si Satanas na gasilingsang paagi nangmaturus na sogwanun nang Diosna tagalangit antak patooon naan yang mangaotaw kanaan. 15Wakaw buku nang marisud sangmanga sogwanun ni Satanas yang pagsiling sangmanga sogwanun namadyaw yang batasan antak

2 Korinto 11:16 272 2 Korinto 12:1tomoo yang mikita kanilan na silan yang gaindonang matungtung maski buku. Wakaw mallawnang kataposan, abarusan silan sang kariko nangmaat na imo nilan.

Yang Pagtigkul ni Pablo sang Kanaan Pagkaapos-tol

16 Yoman ak maglaong kamayo na ayaw kamomagdumdum na ako way ungud, na yagaambogako kamayo. Toyo maski magdumdum kamo naako way ungud, paningug kamo, magaambog akkamayo nang dagawdagaw mayn ako nang wayungud. 17Toyo yani na pagambog ko adoon bukunang pagbuut nang Ginoo ta kay yang pagambogko kamayo adoon maynang pagambog nang wayungud. 18 Aon digkamayo madaig na otaw nayabay managambog kamayo bain sang kanilankariwat, wakaw arag ak magaambog. 19Aw kamoyang manga ungudan, nanga kamo yatangkapsang paagi nining manga magindoway digka-mayo na way asoy nang pagindo. 20 Tyatangkapmayo yangmanga sogo nilan kamayomayn kamonang kanilan allang. Gyogonto kamo nilan an-tak mabos nilan yang kamayo sapi. Gyogopisankamo nilan. Maski atamparingin kamo nilan,yabay mayo tangkapun silan. 21 Toyo tinuud nabuku kami nang maisug maynilan kay dili kamimakaimo sang maynang imo nilan. Kay yagaam-bog silan kamayo, arag ak magaambog kamayoadoonmaski yaan yang batasan nang way ungud.22Yagalaong yangmangamagindoway agkamayona silan kono yang pinili nang Dios kay mangaJudio silan na sompaw ni Abraham na ama niIsrael. Ako arag Judio aw arag sompaw ni Abra-ham na ama ni Israel. 23 Yagalaong silan nasilan kono yang manga sogwanun ni Kristo. Akoyang sogwanun ni Kristo na labaw pa kanilan.Yatigam ako na yaning pagambog ko kamayo,yamasiling nang batasan nang way ungud, toyomagaambog ak kamayo na laban ak yamapagodna madaig pa yang kanak gawbuk sang kanilangawbuk. Marakwat silan mapiriso, ako arimarimyamapiriso tungud sang pagpangagad kang JesuKristo. Ipan ak bonaran nang manga otaw, ipanak garo patayun. 24 Makarima ak dakupa nangmanga Judio, kada ak dakupun, lyarabut ak ni-lan nang makakatlowan aw siyam na ka labut.25 Makatlo ako bonari, makaisa pa ak donaganang manga bato antak ak matay. Makatlo paako karunudan sang barko na syasakayan ko,makaisa pa akmaglotawlotawdisang babawnang

laod nang sang gabi aw sang allaw na yanagunsang tagbi na kaoy. 26 Madaig yang yakarisudkanak sang kanakmanga panaw, aon panawkonakyakarisudan ako, yabaa yang tobig na tyataripagko. Ipan akmagi sangpaguyanang torisan. Maskiyang arag kami Judio aw yang buku nang Judioipan kanak makarisud. Asang manga syodadyakasagad ak sang kasamok. Agput ak mataydisang banwa na way maguya. Agput ak maru-mus nang dagat. Arag pyapakaraat ako nangmanga otaw na yagalaong na silan yang mangatomotoo, sari buku. 27 Laban ak yamarasay nangkanak gawbuk, aon gabi na wa ak akatorog, aonallaw na yamarangga ako kayan yagutum ako kayway pagkaan ko, arag aon allaw na kyakanikiyanako kay manipis yang dagom ko.

28 Kayan aon pay yakarisud kanak na labaw pasang kadaygan na karisud ko. Yamaundug akosang kariko nang manga tomotoo na pyagaindoko daw magdowadowa pagtoo kang Jesu Kristo.29 Aw aon tomotoo na buku nang madigun yangpagtoo, yamauruk ako kay yamallaat ak kanaan.Aw aon yakaimo sang maat kay aon gawaringkanaan, dyadamanan ko yang gawaring kanaan.

30 Maski buku nang gosto ko na magaambog,aw magambog ako, yaan gaid yang akapagambogko yang tyatabangan ako nang Dios antakmaban-tog yang Dios. 31 Yang Dios na Ama nang Ginoota na si Kristo, yaan yang yatigam na buku nangkagaro yaning byabatok ko kamayo. Yaan yangabantogon ta nang way kataposan.

32 Arag abatokon ko kamayo yang karisud konangaon na aadto ako sang syodad na Damaskona yamaribot nang arad na bato. Makagwas yaanna arad. Yang gobernador ag Damasko na sakopnang ari na si Aretas yang gasogo sang mangabantay antak ak dakupun nilan aw lomogwa aksang pilwangan nang arad sang syodad kay maatnang ari yang kanak pagindo. 33 Awgaid yarasakak sang bangkaraw kayan tyonton disang bintananang arad na bato, kayan yakagawas ako sangmanga bantay.

12Yang Pyapakita nang Ginoo kang Pablo

1 Maski way kabos nang pagambog, maga-ambog ako kamayo kay gosto ko matabang ka-mayo. Wakaw abatokon ko kamayo yang may-nang tagaynup na pyapakita kanak nang Gi-noo ta na si Kristo. Arag abatokon ko kamayoyang dyadayon kanak pakatigam nang Ginoo ta.

2 Korinto 12:2-3 273 2 Korinto 12:202-3Nangaon, sapamporo aw opat na ka toig, bya-baton ak nang Dios adto sang katlo na langit nabanwa nang Dios. Awgaid wa ak akatigam dawyamagad yang kanak lawas aglangit daw wara.Yang Dios gaid yang yatigam saan. 4 Aglangitdyudungug ko yang labanmadyaw na batok, toyodi akmagabaraw saan kaywara apabarawannangDios. 5Amaimomagambog ako bain sining yama-pagguna kanak, toyo dili ako kay aw magambogako bain kanak, yaan gaid yang akapagambogko yang tyatabangan ako nang Dios. 6 Toyomaski gosto ko magambog buku nang maynangpyagambogan nang way ungud, kay yang kanakpyagambogan matungtung. Toyo di ak magaam-bog daw aon otaw na magdumdum na ako yangyarabaw, kay toman da nang yikita sang kanakbatasan aw yang yudungug sang kanak pagindo.

7 Kay dakora laban yang kyakatigaman ko nadyadayon kanak pakatigam nang Dios, wakawpagbuut nang Dios na aon allaw na pyaparisudanako nang sogwanun ni Satanas, dawmagparabawako sang arag otaw tungud sang dakora nakyakatigaman ko na dyadayon kanak pakatigamnang Dios. 8 Makatlo ak magampo sang Diosna antak kamangun naan yang yakarisud kanak.9 Awgaid yimibak kanak yang Dios na yagalaong,“Toman da yang kanak pagtagap kanmo, kayaatag ko kanmo yang dakora na gaom antak kawmakatoman sang kariko nang pagbuut ko kabakyakarisudan kaw.” Yaan yang pyagalaong nangDios kanak. Wakaw laban ak yagauma aw byaba-tok ko yang kanak karisud na yakarutuy kanak,kay aw kyakarisudan ako, byabati ko yang gaomni Kristo nang pagtagap naan kanak. 10 Wakawkay iyan kanak yang gaom ni Kristo, maski ya-marutuy ako, gauma ako, maski yoodyat ako,gauma ako, maski syasamok ako nang kontarako, gauma ako. Maski kyakaraatan ako, gaumaako, maski nana pa yang karisud ko tungud sangpagpangagad ko kang Kristo, yabay ak magumakay aw kyakarisudan ako, dakora yang gaom naiyan kanak kay iyan kanak si Kristo.

Yang Lugun ni Pablo sang Taga Korinto11 Yatigam ako na mayn ako nang way ungud

na yagaambog abay kamayo, toyo kamo yangususurun, kay wa mayo ako abantoga asang ato-bangan nang manga magindoway digkamayo nayokontara kanak. Toyo maski way kabos ko, waarabaw kanak yang manga magindoway digka-mayo na yagalaong na silan yang labaw namanga

apostol. 12 Nangaon na aadto ak kamayo maskimadaig yang yokontara kanak, kikita mayo yangmangkadyaw na kaburungburungan na mangaimo aw manga milagro na pyapaimo kanak nangDios na akatoosan na ako yang tinuud na apostolna syosogo nang Dios. 13 Kamo na manga tomo-too ag Korinto, yang batasan ko sang kadayganna manga simbaan magonawa sang batasan kodigkamayo. Aon sambook na tobok na batasan kodigkamayo, yang kanak gasto na wa ko apabayadikamayo. Aw dumdummayo na yaan yang sara kopasaylowa mayo ako.

14 Agput da ak tomarok kamayo, yani yangkatlo na pagtarok ko kamayo. Awgaid dili akmakamang sang amagasto ko digkamayo kaywaygosto ko maggasto sang kamayo sapi, awgaidyaan yang gosto ko kamayo na panalanginankamo nang Dios. Kay buku nang madyaw nabatasan na yang manga anak yang matagap sangtaganak, awgaid yang taganak yang matagapsang manga anak. Wakaw di ak makamangsang kamayo sapi kay ako yangmaynang kamayotaganak. 15 Laban madyaw ko na yang kanaksapi yang agastoon ko kay madyaw ko maskikawaraan ako nang kusug nang pagtabang kokamayo. Nanga, tagbi ako sang ginawa mayo?Awgaid kamo dakora sang ginawa ko.

16 Yatigam da kamo na wa ak adawat sang ka-mayo sapi na amagasto ko. Toyo aon digkamayoyagalaong na gyagaway ko kamo antak kamotomoo sang kagaro. 17 Nanga kamo gadumdumsaan? Yatigam kamo na wa kamo ogontowa nangmaski sini na syosogo ko agkamayo, wa silan aka-mang sang kamayo sapi. 18 Tapos da ko paglaon-gon si Tito nangaon na antak komadto kamayo,arag aon tomotoo na pyapaagad ko kang Tito.Yadatung silan agkamayo, yatigam kamo na wasilan akamang sang sapimayo, kay yatigam kamona kami si Tito magonawa yang kanami batasan,yabay kami magimo saang madyaw imoon.

19 Dagaw gadumdum kamo na yagasolat akagkamayo na abatokon ko yang kariko nangkanak manga imo antak mayo katigaman na wayimo nami na maat digkamayo. Aw yaan yangdumdum mayo, buku nang matungtung, kayyang pagbatok ko kamayo, yaan yang pagbuutni Kristo, yang Ama naan na Dios arag yatigamsaan. Kay manga karugnanan ko, yang karikonang byabatok ko kamayo, yaan yang yiimoko antak magdogang yang pagtoo mayo kangKristo. 20 Yamaundug ako daw aon kitaun ko

2 Korinto 12:21 274 2 Korinto 13:14na maat ko aw domatung ako agkamayo, kayandaw maat mayo aw sagdaun ko kamo sang imomayo na maat. Yamaundug ako daw aon ma-pagagis digkamayo na yamasigi, daw aon ma-pagtanam sang kadaygan antak yaan gaid yangkaaronan, daw aon magpallaraong sang kaday-gan aw pagpakaraat sang kadaygan, daw aonmagparabaw sang kadaygan kayan yakaimo sangsamok. 21Yamaundug ako daw amaarig ak asangatobangan nang Dios aw domatung da ak omanagkamayo kay aon pay manga otaw digkamayona wa pa magatangku sang pagimo sang maatmaynang kadopangan aw yang yamarim sangasawa, aw buku bana, nang kadaygan, aw yangmaat na kyakaundan nilan na gosto nilan imoon.

13Yang Kataposan na Manga Tambag aw Manga

Pangomosta1 Matarok ak agkamayo, yani yang katlo na

pagtarok ko kamayo. Aw aon sombong bain sanggaimo sang maat, kinaanglan na aon dowa naka otaw, aw buku toro na yakasait sang gaimosang maat antak katoowan na matungtung yangkariko nang batok nang titistigosan. Yaan yangpagbuut nang Dios na pyapasolat naan nangaon.2 Nangaon nong kadwa na pagtarok ko kamayokyakarag ko yang kariko nang yagaimo sangmaat. Yaglaong da ak kamayo nangaon, aw do-matung da ak agkamayo oman, way makagawassang silot na di mobotawan sang maat na imo.Agput da ak komadto kamayo, wakaw yoman kokaragun yang yagaimo sang maat nangaon, awarag ko kyakarag yang kadaygan na yagaimo sangmaat. 3 Aw domatung da ak agkamayo, pagkitamayo sang imoko,matigamkamona tinuud agawna si Kristo yang gaindo kanak sang pyagalaongko kamayo, kay yang imoon ni Kristo kamayoyaan yang pagpakatigam naan kamayo na bukunang tagbi yang gaom naan, makagagaom yaankamayo. 4 Tinuud na yamarutuy si Kristo mag-onawa kanatu na otaw nang pagpatay kanaandisang koros, kay arag yaan otaw. Toyo adoonmagonawa yang gaom ni Kristo aw yang gaomnang Ama naan na Dios kay byoboi yaan nanggaom nang Ama naan na Dios. Ako, arag akyamarutuy maynang pagkarutuy ni Kristo nangpagpatay kanaan, toyo yamaparin yang kabutangko adoon kay arag agkanak yang gaom nang Dioskay iyan kanak si Kristo, wakaw makatoman akosang pagbuut naan agkamayo.

5 Sosiya mayo yang kamayo dumdum dawmadigun yang pagkanarigmayo kang Kristo, dawyaan gaid yang pyangagadan mayo. Aw wakamo akatigam daw iyan kamayo si Kristo dawwara, yaan yang toosanan mayo na wa kamo pa-gasakopa ni Kristo. 6 Yamaiman ako na matigamkamo na wa ak akapakyas sang pagpangagad kokang Kristo. 7 Yaampo ko kamo sang Dios nadili kamo magaimo sang maat. Wa ak mag-aampo na antak katigaman nang manga otawna madyaw yang kanak imo digkamayo, awgaidyaampo ko kamo sang Dios na antak madyawyang kamayo manga imo, maski wa akatigamiyang kanami katungud. 8 Awgaid aon katungudko sang pagindo sang matungtung na pagindonang Dios, toyo way katungud ko sang pagsagdasang yangagad sang matungtung na pagindo.9 Laban ak magauma aw madigun yang pagtoomayo kang Jesu Kristo maski yoodyat ako nangkadaygan na yagalaong na ako way katungud.Wakawyaayo ko sangDios na antak podomadyawyang kamayo manga imo, way maat. 10 Wakawyagasolat ak sining pagindo ko kamayo nangwa pa ak akadto kamayo kay antak kamo abaymangagad sang pagindo ko kamayo antak di akmagsagda kamayo nang pagdatung ko agkamayo.Yaatag kanak nangDios yang katungud pagsagda,kay antak magdogang yang pagkanarig mayokang Jesu Kristo, wa otogotan kanak na magaimosang makawara sang kamayo pagkanarig.

11Kaymanga karomonan, di da ko apakaabaunyang kanak solat. Pagalaong pa ko kamayona paguma kamo, dadyawa mayo yang batasanmayo. Pangagadi mayo yang pyagaindo ko ka-mayo. Panagoyon kamo, di da kamo managag-isagis antak madyaw yang ginawa mayo. Awyaan yang imoon mayo, aagkamayo yang Dios nayakaatag kamayo nang karugun aw karinaw.

12 Panagginuguray kamo sang isaisa kamayo,yaan yang akatigaman sang panagilugun mayo.

13Karikonangmanga tomotoona inagad ko aniyakanamput kamayo.

14 Yani yang gosto ko na amapagguna kamayona panalanginan kamo nang Ginoo ta na si JesuKristo, na akarugunan kamo nang Dios na Ama,na managidarag kamo kay iyan agkamayo yangBalaan na Espirito.

Galasia 1:1 275 Galasia 1:23

Yang Solat ni Pablo sangTAGA GALASIA

1 Ako si Pablo na apostol ni Jesu Kristo, yaga-solat ako kamayo na taga Galasia. Yang gapilikanak si Jesu Kristo aw yang Ama naan na Diosna yagaboi kanaan na pyapatay. Buku nang otawyang gapili kanak. Arag buku nang otaw yangyagasogo kanak pagbatok bain kang Jesu Kristo.2Kariko nami didi na manga tomotoo yamawungkamayo na manga tomotoo ag Galasia.

3 Pyangayo ko kamo kariko sang Ama ta naDios aw kang Jesu Kristo na Ginoo ta antak kamoabay panalanginan antak marinaw yang dum-dum mayo. 4 Kay pagbuut nang Ama ta na Dios,yagapakamatay si Jesu Kristo kay yang kanaankamatayun yang bayad sang kanatu sara antakkita makagawas sang sara na yabay imoon nangmanga otaw adoon na timpo. 5Wakaw allawgabiabantogon ta yang Dios nang way kataposan.Amen.

Sayda yang Madyaw na Batok, Way Kadaygan6 Laban ak yamaburung kamayo na yaparabay

maparin yang pagtoomayo sang Dios. Tyatariko-dan mayo yang matungtung na batok bain sangpagtabang ni Jesu Kristo kanatu kayan yangagadkamo sang tobok na pagindo. Wakaw maynangyayawan da mayo yang Dios na gapili kamayo.7 Tinuud na wa day kadaygan na batok bainkang Jesu Kristo. Pyagalaong ko yani kamayokay yatigam ako na aon manga otaw na gabatokna yakaribog kamayo kay gosto garo nilan naaparinin yang madyaw na batok bain kang JesuKristo. 8 Toyo yang maski sini na otaw na ma-gaparin sang madyaw na batok na byabatok kokamayo, isilotan nang Dios nang laban marisudna silot na way tatamanan. Maski ako, aw maskiyang tagalangit na sogwanun nang Dios yangmagaparin sang madyaw na batok bain kang JesuKristo, isilotan nang Dios nang laban marisud nasilot na way tatamanan. 9 Yoman ko paglaongkamayo na maski sini na magabatok kamayosang tobok na batok, na buku nang magonawasang madyaw na batok na byabatok ko kamayo,isilotan yaan nang Dios nang laban marisud nasilot na way tatamanan.

10Yatigam kamo na yang gosto ko imoon yangmadyaw nang Dios. Aw gaindo ak sang pagindona makaontol sang otaw na buku nang kanang

Dios pagindo, yamaimo ak sogwanun nang otaw.Awgaid sogwanun ak ni Jesu Kristo, wakaw yaanyang yabay ko pagindo sang manga otaw yangpagindo na madyaw nang Dios.

Yang Pagkaimo Apostol ni Pablo11 Pagalaong ko kamayo na manga karomonan

ko na yang madyaw na batok na byabatok kokamayo buku nang sikun sang otaw. 12 Wa yaanpagaindowan kanak nang kanak kamonaan, wayotaw na yagaindo saan kanak. Si Jesu Kristomismo yang yagapakatigam kanak saan na batok.

13 Dyumungug da kamo sang maat na imo konangaon nang yangagad pa ako sang tyotoowannang arag kami Judio. Pyaparisudan ko nangaonyang manga tomotoo kang Jesu Kristo, wa akakallaat kanilan, kay gosto ko garo na amawarasilan. 14 Nang bagong otaw pa ako, marisudako daugun nang arag kami bagong otaw naJudio sang pagpangagad sang kanami tyotoowan.Laban ak yamakot mangagad sang pagindo nangkanami kamonaan labaw pa sang pagpangagadnang kanak kainagadan.

15 Awgaid kyakallaatan ako laban nang Dioskay dadaan da ako pinili naan nang wa pa akakawtaw antak ko matoman yang kanaan sogo.16 Wakaw pyapakatigam kanak nang Dios na siJesu Kristo kanaan Anak antak ko batokon yaansang manga otaw na buku nang Judio. Yagabatokako bain kang Jesu Kristo na way maski sini naotaw na yagaindo kanak. 17 Wa ak arag akadtoJerusalem antak mapagindo kanilan na pinilinang Dios na manga apostol na dadaan mona pakanak. Sana kyomadto ra ako sang banwa naArabia. Kayan yagbarik ako adto sang syodadna Damasko. 18 Paglabay nang torong ka toigkomadto ako Jerusalem na yatarok kang Pedro.Dowang ka simana ko digkanaan. 19 Awgaidway pyagakita ko sang kadaygan na apostol, siSantiago gaid na mangod ni Jesus. 20 Yatigamyang Dios na buku nang kagaro yaning syosolatko kamayo.

21 Pagsikun ko ag Jerusalem, simingadto akosang banwa na Siria aw adto sang banwa naSilisia. 22Way pyagakita ko sang manga tomotooag Judea, wakaw wa pay yikilara kanak. 23Yagaidsilan batokan, laong, “Yaparin da yang ginawanaan na otaw. Nangaon pyagaparisudan naankita na manga tomotoo antak garo mawara yangkanatu pagtoo kang Jesu Kristo, awgaid adoonpyamakotan da naan batokan yang manga otaw

Galasia 1:24 276 Galasia 2:14bain kang Jesu Kristo antak tomoo.” 24 Wakawbyabantog nilan yang Dios tungud kanak.

2Si Pablo aw yang Kadaygan na Manga Apostol

1 Paglabay nang samporo aw opat na ka toigmagbarik ak oman aw si Bernabe ag Jerusalem,pyagaagad arag nami si Tito. 2 Yakadto ako napyagabayaan ako nang Dios pagpakadto. Pag-datung nami adto mapagkita ako sang mangaapostol na pangoro disang simbaan ag Jerusalemnang kamiay da. Pyagalaong ko kanilan yangabay ko pagindo sang manga otaw na buku nangJudio. Sabo pyagalaong ko yaan kanilan namanga pangoro antak ko katigaman dawmadyawnilan yang kanak pagindo, daw madyaw nilanyang abay ak magindo daw dili. Arag pyagalaongko yaan kanilan antak di kami managkasompaki,antak matoman yang pagindo ko sang mangaotaw na buku nang Judio kay aw di matoman,way kabos nang pagindo ko. 3 Yang manga pan-goro disang simbaan yagalaong na matungtungyang kanak pagindo bain sang pagtoo kang JesuKristo. Wakaw si Tito na inagad ko na buku nangJudio wa nilan apapangagada sang kanang Judiobalaod bain sang pagtopo, kay yang pagtopo waikinaanglana antak masakop nang Dios. 4Awgaidaon manga Judio na manga tomotoo kono silanna yagaway domorod sang kanami panagkatipon.Yagasait silan sang imo nami na manga tomotoodaw yangagad kami sang kanang Judio balaoddawwara, kay gosto garo nilan na papangagadunkami sang balaod nang Judio bain sang pagtopo.Silan garo yang magatopo kang Tito. 5 Awgaidmaski sang ka tingug da wa kami maningug kani-lan kay gosto nami na di odogpo yang dadaan napagindo sang matungtung na pagindo bain kangJesu Kristo antak yang matungtung na pagindoyang pangagadan nang kariko nangmanga tomo-too, Judio aw buku nang Judio.

6 Yang manga dungganun na pangoro disangsimbaan ag Jerusalem na yamagadagad kang Je-sus nangaon, yudungug sang kanak pagindo, aw-gaid wa nilan odogangi aw wa akamangi yaan napagindo ko. Yang kanak dumdum, yang mangapangoro disang simbaan aw yang buku nangpangoro, way katobokan kay pyapagonawa nangDios. 7 Yang manga pangoro disang simbaanyatigam da na ako pipili nang Dios papagbatokonbain kang Jesu Kristo adto sang manga otaw na

buku nang Judio, mayni Pedro na pipili arag nangDios papagbatokon bain kang Jesu Kristo adtosang manga Judio. 8 Yang Dios yang yagabayakang Pedro antak abay magbatok sang mangaJudio. Ako, arag Dios yang yagabaya kanakantak ak abay magbatok sang buku nang Judio.9 Pagkatagtaga nang manga pangoro na si Santi-ago aw si Pedro aw si Juan na pipili ako nang Dios,managkaoyon silan na si Bernabe aw ako yangmagababatokon bain kang Jesu Kristo adto sangmanga otaw na buku nang Judio, silan yang mag-ababatokon adto sang manga Judio. Pyagaon-awaan yaan nang kariko nang pangoro disangsimbaan na yanagkatipon disaan. 10 Yaan gaidyangpyagasogonilan kanakna apatabangan sangmanga tomotoo yang manga pobre na tomotooag Jerusalem. Laban madyaw ko yaan imoon.

Si Pedro Syasaway ni Pablo ag Antiokia11 Pagkatapos nang kanami panagtipon ag

Jerusalemmagbarik kami ag Antiokia. Wa akado-gay yadatung si Pedro ag Antiokia. Syasagda koyaan disang pagkadaigan kay laban dakora yangkanaan sayup. 12Syasagda ko yaan kay nang bayapa yaan domatung ag Antiokia yapagsasaroondakman yaan sang manga tomotoo na buku nangJudio awgaid pagdatung nang manga Judio nasikun kang Santiago ag Jerusalem wa da yaanmapagsaro sang manga tomotoo na buku nangJudio, kay daw yaan sodiin nang manga Judiona yapagsaro yaan sang buku nang Judio nawa mangagad sang balaod nang Judio bain sangpagtopo. 13 Wakaw yang kadaygan na mangatomotoo na Judio ag Antiokia arag wa da ma-pagsaro sangmanga tomotoonabukunang Judio,arigkan si Bernabe arag da yaggaon kang Pedro,wa da arag mapagsaro. Yaan yang yakasayupkanilan kay wa nilan imowa yang madyaw garonilan imoon. 14 Wakaw pagkatigam ko na wanilan pangagdi nang madyaw yang matungtungna pagindo bain sang pagtoo kang Jesu Kristo,parabay ko paglaongon si Pedro disang ato-bangan nang manga tomotoo, laong ko, “Ikaw,kay lagi, maski arag kaw Judio, byotawananda mo yang paagi nang Judio pagdungug mosang pagindo bain sang pagtoo kang Jesu Kristo.Nanga adoon pyapangagad da mo yang mangatomotoo na buku nang Judio sang paagi nangJudio?”

Yang Manga Judio aw yang Buku nang JudioAmarowas Pinaagi sang Pagtoo

Galasia 2:15 277 Galasia 3:1015 Kita na manga sompaw nang Judio, buku

kita nang maynang kadaygan na manga sa-raun. 16 Awgaid yatigam kita na yaan gaidyang makapagawas sang otaw sang kanang Diossilot yang pagtoo kang Jesu Kristo, buku nangpinaagi sang pagtoman sang manga balaod nangDios. Wakaw yotoo arag kita na manga Judiokang Jesu Kristo antak kita makagawas sangsilot nang Dios kay yatigam da kita na wayotaw na makagawas sang silot nang Dios pinaagisang pagtoman sang manga balaod nang Dios.17 Kaba yamakot kita na manga Judio antakmaimo sakop nang Dios tungud kang Jesu Kristo,kyakatigaman ta na yakasara kita maynang bukunang Judio. Wara yani magapasabot na si JesuKristo yang yagadasig kanatu pagimo sang sara.18 Wakaw yang manga tomotoo na yoman man-gagad sang kanang Judio batasan na yayawan danilan pagdungug nilan sang pagindo bain sangpagtoo kang Jesu Kristo, silan yang yosopak sangpagindo nang Dios. 19 Ako nangaon, na yan-gagad ak garo sang balaod nang Dios, yakasaraako kay wa ak makatoman sang kariko nangbalaod. Wakaw mayn ak nang yatay da tungudsang silot nang Dios sang kanak sara na yarapassang balaod nang Dios. Awgaid adoon mayn aknang boi da oman, wakaw magatoman ak sangpagbuut nang Dios. 20 Kay tungud sang kanakpagtoo kang Jesu Kristo mayn ak nang yakaupudkanaan patayun kay yaan yang yagapakamatayballin kanak. Wakaw adoon buku da ko yangyagbuut sang kanak ginawa, si Jesu Kristo yangyagbuut da kay si Jesu Kristo iyan kanak. Wakawadoonmadyaw da yang kanak batasan kay si JesuKristo na Anak nang Dios yang yagabuut kanakkay yaan yang kyakanarigan ko. Laban yaanmarugun kanak kay yagapakamatay yaan tungudkanak. 21Wakawawdi ko tangkapun si JesuKristomayn ak nang wa atangkap sang kallaat nangDios na pyapasaylo ako sang kanak sara pinaagikang Jesu Kristo. Toyo aw magdumdum yangotaw na amapasaylo yaan nang Dios pinaagi sangpagtoman naan sang balaod, yamasayup yaankay aw maynaan way kabos nang pagkamatay niJesu Kristo.

3Yang Balaod aw yang Pagtoo kang Jesu Kristo

1Kamona taga Galasiamaynang yanagkasangukamo. Yamaburung ako kamayo na gosto mayona maningug sang buku nang matungtung

na pagindo bain sang manga balaod maskidyadyayaw da ko kamo batokan bain kangJesu Kristo na kyakarabowan asang koros.2 Yamaonnono yang kaungudungud mayo?Nanga, yaatag kadi kamayo nang Dios yangBalaan na Espirito tungud sang pagpangagadmayo sang balaod? Laban sa buku nangmaynaan, yaatag kamayo nang Dios yang Balaanna Espirito tungud kay yudungug kamo sangimo ni Jesu Kristo kayan tyomoo kamo kanaan.3 Pagkanarig mayo kang Jesu Kristo yang Balaanna Espirito yang yagabaya da kamayo na antakkamo makapangagad sang Dios. Kayan nangaadoon kamo yang yagbuutbuut da? 4 Nanga,way kadi kyakatigaman mayo na yamapaggunakamayo nang Balaan na Espirito? Yamaundug akmayo daw yagtangku da kamo sang pagkanarigmayo kang Jesu Kristo. 5 Yang Dios yangyamatag kamayo nang Balaan na Espirito. Yaanyang yagaimo sang manga milagro digkamayo.Kariko nini wa akapagguna kamayo pinaagisang pagpangagad mayo sang balaod. Awgaidyamapagguna yaan tungud sang pagtoo mayokang Jesu Kristo.

6 Maynang pyagalaong nang Dios bain sangkanatu kamonaanna si Abraham, laong, “Si Abra-ham yotoo sang pyagalaong nang Dios. Wakaw siAbrahammadyaw nang Dios kay yamanarig yaankanaan.” 7Wakaw yatigam da kamo namaski sinina otaw na amanarig sang Dios amaimo sompawni Abraham. 8 Anay da pyagalaong nang Diosyang imoon naan sangmanga otaw na buku nangJudio. Pyagalaong nang Dios na di naan silanisilotan aw manarig silan kanaan. Yaan yangmadyaw na batok na pyagalaong nang Dios nan-gaon kang Abraham. Syosolat yang pyagalaongnang Dios kang Abraham, laong, “Pyanalanginanta kaw kay yotoo kaw kanak. Wakaw pinaagikanmo arag ko panalanginan yang manga otawdisang kariko nang banwa maski buku nangJudio aw tomoo silan kanak maynang pagtoomo.” 9 Tinuud na si Abraham pyanalanginannang Dios kay yotoo yaan sang kariko nangpyagalaong nang Dios kanaan. Maynaan omanadoon, panalanginan kita nang Dios aw tomookita sang pyagalaong naan kanatu.

10Yang otaw na amanarig na makagawas yaansang silot nang Dios pinaagi sang pagpangagadnaan sang balaod nang Dios, yaan na otaw yanglaban di makagawas sang silot kanaan kay aonsyosolat na pyagalaong nang Dios, laong, “Aw

Galasia 3:11 278 Galasia 3:27di kaw abay mangagad sang kariko nang balaodna pyapasolat nang Dios kang Moises, laban sadi kaw makagawas sang silot kanmo.” Yatigamkita na way otaw na makatoman sang karikonang balaod nang Dios. 11 Wakaw yatigam kitana way otaw na makagawas sang silot nangDios pinaagi sang pagtoman sang balaod, kayyagalaong yang Dios, “Yang otaw na yamaimomatarong pinaagi sang pagkanarig kanak, yaanna otaw yang yasakop da ko nang way kata-posan.” 12 Yamasayup yang otaw na yamanarigna yang pagtoman sang balaod yang makapa-gawas kanaan sang silot. Yang pagbuut nangbalaod tobok, kay aon syosolat na yagalaong,“Way otaw namakagawas sang silot nang Dios awdi naan matoman yang kariko nang balaod nangDios.”

13Wakaw si Jesu Kristo bibitay disang kaoy kayyaan yang yaballin kanatu silotan tungud sangpaglapas ta sang balaod nang Dios. Kay aonsyosolat na yagalaong, “Yang pagbitay sang otawdisang kaoy yaan yang laban makaarigarig nasilot sang otaw.” 14 Si Jesu Kristo bibitay disangkoros antak panalanginan yang kariko nang otaw,Judio aw buku, antak silan makadawat sang Bal-aan na Espirito tungud sang pagtoo kang JesuKristo. Tungud saan yatigam kita na yatoman dayang saad nang Dios kang Abraham nangaon napanalanginannaan yang kariko nang otawdisangdonya pono sang sompaw ni Abraham.

Yang Balaod aw yang Saad15 Manga karomonan ko, apakatigamun ko

kamo sang tinuud, na aw aon otaw na yasaadsang kadaygan na otaw kayan syolat yaan na saadaw pirmai naan, maski sini di makaparin saan nasaad, di yaan akadogangan aw di akakamangan.16 Pyagalaong nang Dios yang kanaan saad kangAbraham aw sang kanaan sompaw. Wa yangDios asaad sang madaig na manga sompaw niAbraham, awgaid sang ka otawdayang syasaadannaan na sompaw ni Abraham, si Kristo gaid.17 Yani yang pyagalaong ko, pagsaad nang Dioskang Abraham, opat na gatos aw katlowan naka toig yang yalabay kayan pa byutang nangDios yang kanaan balaod. Yang kanaan balaodwa makawara sang kanaan saad. Aw yaimo pagaid nang balaod mawara yang saad, wa daykabos nang saad. 18 Aw yaimo pa gaid nangotaw na amaimo yaanmadyaw nang Dios pinaagisang pagtoman sang balaod, way kakabosan nang

saad. Awgaid yang Dios yagalaong na yang otawamaimo madyaw naan tungud sang sompaw niAbraham na si Jesu Kristo na syasaad nang Dioskang Abraham.

19 Matungtung na yang otaw di amaimomatarong pinaagi sang balaod nang Dios. Toyoayaw magdumdum na buku nang madyaw yangbalaod nang Dios. Sabo byubutang nang Diosyang balaod antak yang manga otaw matigamsang maat nang Dios, aw antak silan matigam naisilotan silan nang Dios aw lomapas silan sangkanaan balaod. Kariko nang otaw yamatobangsang silot nang Dios kay yalapas sang kanaanbalaod. Maynaan yang kabutang nilan asta sangpagdatung nang sompaw ni Abraham na si Jesusna syasaad nang Dios, kay panalanginan nangDios yang kariko nang otaw na yotoo kang Jesus.Yang balaod nang Dios pyapabatok naan sangmanga tagalangit na sogwanun naan adto kangMoises. Kayan pyaglaong ni Moises sang mangaotaw yang balaod nang Dios. 20 Awgaid nangpaglaong nang Dios sang kanaan saad kang Abra-ham, way kadaygan na syosogo nang Dios pa-paglaongon kang Abraham, kay yang Dios mismoyang yapagbaraw kanaan.

21 Ayaw magdumdum na yamawara yang saadnang Dios tungud sang kanaan balaod. Dum-duma mayo yang manga balaod, di pagasakoponnang Dios yang otaw pinaagi sang balaod kaydi amaimo yang otaw matarong pinaagi sangbalaod. 22 Kay aon syosolat na way otaw na wamakalapas sang balaod nang Dios. Wakaw aw dimanarig yang otaw kang Jesu Kristo di amatomanagkanaan yang saad nang Dios na aatag naanyang Balaan na Espirito sang manga otaw nayamanarig kang Jesu Kristo.

23 Kaba wa pa adatung si Jesu Kristo yamato-bang kita sang silot nang Dios kay yakalapas kitasang balaod naan. Pagdatung ni Jesu Kristo lin-gatun naan yang silot sangmanga otaw na yama-narig kanaan. 24Yang balaod nang Dios yagaindokanatu kaba wa pa adatung si Jesu Kristo. Awgaidpagdatung naan somarig kita kanaan kay yaanyang yagapagawas kanatu sang silot tungud sangpaglapas ta sang balaod. 25Adoon na dyomatungda si Jesu Kristo yaan yang yagindo da kanatu. Waday labut nang balaod kanatu kay yanarig da kitakang Jesu Kristo.

26Yaimo da kamo manga anak nang Dios ponosang pagtoo mayo kang Jesu Kristo. 27 Kariko

Galasia 3:28 279 Galasia 4:19mayo yarobos da sakop ni Jesu Kristo. Wakawyasiling da kamo naan kay iyan kamayo si JesuKristo. 28 Kariko nang manga tomotoo mago-nawa yang pagtanaw nang Dios tungud kang JesuKristo, Judio awbuku, allang awbuku, usug bobaymagonawa nang Dios. 29 Aw tinuud na kangKristo kamo sakop, yaimo da kamo manga som-paw ni Abraham. Wakaw kariko nang panalanginna syasaad nang Dios kang Abraham aatag naankamayo.

41 Abay ko kamo pagindoon antak kamo

matigam bain sang balaod nang Dios. Aw matayyang ama, yang kanaan anak yang magapanmosang kariko nang kanaan tyarikdan. Awgaidkay tagbi pa yang anak naan, maski yaan yangtagtomon da sang pyanmowan nang kanaan ama,yang kanaan kabutang yakagaon sang sogwanun,2 kay kaba tagbi pa yaan, yaan yang pangagdannaan yang otaw na pyapagbantay nang kanaanama sang kanaan kabilin kaba wa pa adatungyang allaw na syasaad nang kanaan ama na aatagda kanaan yang kanaan pyanmowan. 3Maynaankita, yakagaon kita sang isu kay wa pa kitaakatigam kang Jesu Kristo, wakaw yaan yangyabay pa natu pangagdan yang manga pagindona kanang otaw pagbuut. 4 Toyo pyapakawtawnang Dios disang bobay na Judio yang kanaanAnak nang allaw na pagbuut naan na akawtaw.Syosogo naan ani sang donya yang Anak naanna si Jesus na mangagad sang kariko nangbalaod nang Dios, 5 antak naan kita marowasna yakalapas sang manga balaod nang Dios, awantak kita na yotoo kanaan maimo manga anaknang Dios.

6 Kay yaimo da kita manga anak nang Dios,wakaw yaatag naan kanatu yang Balaan na Espir-ito nang kanaan Anak na si Jesu Kristo. Wakawlaban kita yanaguma kay yang Balaan na Espiritoyang yagapakatigam kanatu na tinuud Ama tayang Dios. 7 Wakaw tungud sang imo nang Diosbukuda kita nangmaynangmanga sogwanunkaytinuud da na manga anak kita nang Dios. Awyaimo da kaw anak nang Dios, kyaaronan da kawnang kariko nang pyanmowan nang Dios.

Yang Kawili ni Pablo sang Taga Galasia8 Kamo na buku nang Judio, nangaon wa pa

kamo akatigam sang Dios, pyangallang kamoabay nang buku nang Dios kay yaan yang pyan-gagdan mayo. 9 Toyo adoon na kyatigaman

da mayo yang tinuud na Dios, yang Dios omanyatigam da kamayo, kayan nanga yoman dakamo mangagad sang kanang otaw imoimo nadi makatabang kamayo. Wakaw pangallangunkamo oman nang yagapabaya sang manga mag-indoway na di makatabang kamayo, 10 kay ty-otoowan mayo silan na yagalaong na aon konoallaw na balaan na yaan kono yang allaw nasimbaay, arag aonmanga allaw na pipistaan nilankay balaan kono, arag aon allaw na di pagkaankay yaan kono yang allawna balaan, arag aon toigna pinili nilan na balaan kono. Toyo way kabosnaan na pagindo nilan. 11 Laban yamaundugako kay daw wa pa kamo makadarag sang kanakpagindo kamayo bain kang Jesu Kristo.

12 Kay manga karomonan ko, pyangayo ko ka-mayo na ako yang pagasilingan mayo sang pag-pangagad kang Jesu Kristo. Pagpangagad dak-man ko kang Jesu Kristo botawanan ko parabayyang pagbuut nang balaod nang Judio. Yagasilingako mayo na buku nang Judio na way labut sangbalaod nang Judio.

Wa ko akaringawi yang kadyaw mayo kanaknangaon nang aadto ako kamayo. 13Nang tigmadna pagbatok ko kamayo sang madyaw na batokbain kang Jesu Kristo, yadogay ako digkamayokay yangudul laban yang lawas ko. 14 Maskiyakasamok ako kamayo tungud sang kasakit nanglawas ko, wa mayo ako atarikodi, awgaid sanasyagimano ra mayo ako, maynang pagsagimanomayo sang tagalangit na sogwanun nang Dios, awmayn oman sang pagsagimano mayo kang JesuKristo. 15Yanaguma kamo na iyan ako digkamayonangaon. Yatigam ako na laban kamo yamakotpagtabang kanak. Adoon maynang yatobok dakamo kanak. 16 Gyaon da ak mayo sang kontaramayo tungud kay pyagalaong ko kamayo yangmatungtung.

17 Yang kadaygan na manga magindowaydigkamayo, yagapakita silan nang kadyaw ka-mayo, awgaid yang dyudumdum nilan na imoonkamayo di kamayo makapagkadyaw. Gosto nilanna amawara yang kanatu panagidarag antak dida kamo kanak maningug, silan yang abay damayo paninggan. 18Buku nangmaat aw aon otawna mapagidarag kamayo na yang pagindo naanmakapagkadyaw kamayo, madyaw yang may-naan maski wara ak digkamayo. 19 Kay mangakaromonan ko, laban yamaundug ak mayo kaygosto ko na si Jesu Kristo gaid yang ubutang sangginawa mayo antak kamo makagaon kanaan.

Galasia 4:20 280 Galasia 5:520Gosto ko garo makadto ak kamayo adoon antakkita managkabaraw bain saan na imo, kay labanak yamaundug mayo.

Yang Pagindo Bain sang Kaagi ni Agar aw ni Sarah21 Kamo na gosto pagabuutan nang balaod,

paningug kamo antak kamo matigam sangpagindo bain sang balaod. 22Kay aon syosolat nayagalaong na si Abraham aon dowa na anak nausug. Yang isa anak nang allang na pyangasawanaan, aw yang isa anak nang asawa naan nabuku nang allang. 23 Yang anak nang allangway katobokan sang kadaygan na manga isu nayamawtaw, awgaid yang anak nang yakaraonna buku nang allang yamawtaw kay yaan yangpagbuut nang Dios, yaan yang syasaad naan kangAbraham. 24-25 Abatokon ko kamayo yang dowana bobay na pyananglit sang dowa na togonnang Dios. Yang isa na togon pyananglit kangAgar. Wakaw kadini pagbutang nang Dios sangkanaan balaod pinaagi kang Moises asang butayna Sinai yaan yang pagkatomannang isa na togonnaan. Yang butay na Sinai ag Arabia yaan yangpaguya nang allang na si Agar na pyangasawa niAbraham. Wakaw manga allang yang sompawni Agar na asang banwa na Arabia. Magonawakamo, arag manga allang aw arag manga allangyang kariko nang manga Judio na pyagabuutannang balaod na yaatag nang Dios kang Moisesdisang babaw nang butay na Sinai na pyananglitkang Agar. Maynaan yang kaagi nang bobay naallang ni Abraham na pyangasawa naan.

26 Awgaid buku nang manga allang yang som-paw nang bobay na buku nang allang na asawani Abraham. Yakaonawa ra kita kanilan, buku dakita nang manga allang kay wa da kita pagabuutinang balaod, yaan yang yagbuut da kanatu siJesu Kristo. Wakaw yawara da yang silot kanatuna pagbuut nang balaod. Adoon mayn da kitanang sompaw nang bobay na buku nang allangkay yotoo kita sang saad nang Dios kang Abra-ham na panalanginan naan yang manga otawpinaagi sang kanaan sompaw. 27 Aon syosolatbain sang bobay na buku nang allang, laong,“Ikaw na yakaraon na bobay paguma. Ikaw nawa makaagi sang pagpanganak, pangiyak tungudsang paguma mo. Ikaw na yakaraon na bobaymanganak kaw nang madaig, madaig pa sanganak nang bobay na allang.”

28Manga karomonan ko, yaimo da kita mangaanak nang Dios tungud sang saad naan, wakaw

kita mayn da ni Isaak na pyanganak ni Abraham.Si Isaak yang anak nang asawa naan na buku nangallang. 29 Boi pa si Abraham, yang anak nangallang yagaodyat kang Isaak na anak nang bukunang allang na yamawtaw tungud sang pagbuutnang Balaan na Espirito. Maynaan oman yangyamapagguna adoon, yoodyat nangwa otoo yangyotoo kang Jesu Kristo na yaimo da anak nangDios tungud sang pagbuut nang Balaan na Espir-ito. 30Toyo pagdadayaw kamo paningug, kay aonsyosolat na yagalaong, “Papanawa yang bobay naallang aw yang kanaan anak kay di yaan maka-pagpanmo sang pyanmowan nang ama na ibilinnaan sang anak nang asawa naan na buku nangallang.” Magonawa oman saan adoon, ayawanmayo yang dadaan na pagindo bain sang balaodkay di akaaronan nang panalangin nang Ama tanaDios yang pyagabuutannang balaod. 31Wakawkita, kay manga karomonan ko, buku kita nangmaynangmanga sompawnang allang na yamato-bang sang silot na pagbuut nang balaod, awgaidmayn kita nang manga sompaw nang bobay nabuku nang allang, kaymanga anak kita nang Diospinaagi sang gaom nang Balaan na Espirito.

5Pakatagapi Mayo yang Kamayo Kagawasan

1 Buku da kita adoon nang manga allang napyagabuutan nang balaod kay pyagawas da kitani Jesu Kristo sang silot kanatu na pagbuut nangbalaod. Wakaw pagpadayon kamo sang pagtoomayo kang Jesu Kristo kay antak di kamo omanpagbuutan nang balaod.

2Pagalaong ko kamayo adoon namaynangwaykabos ni Jesu Kristo kamayo awmakaungud kamonamagapatopo antak kamomaimomadyawnangDios. 3 Pagalaong ko oman kamayo antak kamolaban makadarag. Aw yang pagtopo yang kaun-dan mayo na makaimo kamayo madyaw nangDios, laban sa dili kamo amaimo madyaw nangDios kinaba dimayo kasamanan yang kariko nangbalaod nang Dios. 4 Kamo na yangagad sangmanga balaod kay dumdum mayo yaan yangpaagi antak kamo maimo madyaw nang Dios,way labut kamayo ni Jesu Kristo kay wa mayoadawata yang tabang nang Dios kamayo pinaagisang pagtoo kang Jesu Kristo. 5Toyo kita, tungudsang pagbaya kanatu nang Balaan na Espiritoyagapadayon kita sang kanatu pagtoo. Wakawyamaiman kita na panalanginan kita nang Dios

Galasia 5:6 281 Galasia 5:25kay yaimo da kita madyaw naan tungud sangpagtoo natu kang Jesu Kristo. 6 Wakaw aw kangKristo kamo sakop way labut mayo sang balaodbain sang pagtopo kay way katobokan nang ty-opo aw yang buku. Awgaid yaan yang labanmadyaw nang Dios kanatu yang amanarig kitakang Jesu Kristo, kayan yanagilugun kita tungudkay dakora yaan sang ginawa ta.

7 Nangaon madyaw yang pagpangagad mayosang matungtung na pagindo bain kang JesuKristo, toyo adoon tobok da kamo. Yaonnono rakamo, nanang yagpabaya da kamayo na yosowaykamo sang paagi nang Dios? 8 Yang pyagaindonang kadaygan digkamayo laban sa buku nangsikun sang Dios na yagapili kamayo antak kamomangagad kang Jesu Kristo. 9 Aw aon magindodigkamayo sang maski tatagbi gaid na pagindona buku nang matungtung na pagindo, amallugmakarimpud digkamayo yaan na pagindo aw dimayo sagdaun. 10 Awgaid laban ako yotoo naatabangan kamo ni Jesu Kristo antak di mayobotawanan yang pagpangagad sang pagindo kokamayo. Maski sini na otaw yang magaindokamayo antak kamo makasoway sang paagi nangDios laban sa isilotan nang Dios.

11 Kay manga karomonan ko, aon yagakagarona manga magindoway digkamayo na yagalaongna pyagaindo ko kono na dili pagasakopon nangDios yang tomotoo aw di magpatopo. Toyopyapakarisudan ako nilan kay wa ak magaindosang maynaan na pagindo. Lyarangutan silankay gaindo ako na si Jesu Kristo gaid yang maka-pagawas kanatu sang silot tungud sang kanatusara kay yaan yang yagapakamatay disang korostungud kanatu antak kita na yamanarig kanaanpagsakopon nang Dios. 12 Gosto ko na mapanawdigkamayo yaning manga otaw antak wa daymakaribog sangoromayo tungud sangbukunangmatungtung na pagindo nilan.

13Manga karomonan ko, sabo pipili kamo nangDios na antakmawara yang silot na pagbuut nangbalaod. Awgaid ayawmagdumdumna abay kamomagimo sang maat kay liningat da yang silotkamayo. Abay kamo pagtinabangay tungud sangpanagilugun mayo. 14 Yang kyakatibosan nangkariko nang balaod nang Dios yang kapagilugun,na amarugun kaw sang arag kamo otawmaynangpagkarugun mo sang tyoonan lawas mo. Wakawdumduma yang arag kamo otaw. 15 Awgaid awmanagagisagis kamo aw papagkokomatun kamo

kay gaodyat kamo sang arag kamo otaw, magda-dayaw kamo kay daw mawara yang panagilugunmayo.

Yang Balaan na Espirito aw yang Kinaiya naKanang Otaw

16 Wakaw pagalaong ko kamayo na yang Bal-aan na Espirito yang abaya papagbayaa kamayo.Aw yaan gaid yang papagbayaun mayo, di dakamo makaimo sang maat na imo na pagbuutnang kamayo dumdum. 17 Yang pagbuut nangkanang otaw dumdum aw yang pagbuut nangBalaan na Espirito wa magaonawa, yanagkasom-paki. Wakaw aw mangagad kaw sang Balaan naEspirito di kaw magaimo sang maat kay kontaranang Balaan na Espirito yang maat. 18 Aw yangBalaan na Espirito yang pyapagbaya mayo kayanyabay kamo mangagad sang kanaan pagbuut,yakagawas da kamo sang pagbuut nang balaodnang Dios.

19Kariko nang otaw arag yatigamnamaat yangimonapagbuut nang kanangotawdumdummay-nang pagipid sang bobay na buku nang kanaanasawa, aw yang maripa na manga sosoritin, awyang kariko nang imo na laban makaarigarig.20 Arag maat yang pagsimba sang buku nangtinuud na Dios, maat yang panawagtawag sangmangamagbabaya. Aragmaat yangpapagtatana-mun, aw yang pagkasigi sang arag otaw, aw yangkadaman sang sangka otaw, aw yang karumut,aw yang wa magaidarag na yanagkasompaki.21 Maat nang Dios aw maat yang dumdum mosang sangka otaw na madyaw yang kabutang kaygosto mo na ikaw garo. Maat yang paralasing,aw yang yagakabanyaga, aw yang pagimo sangkadaygan na manga imo na maat. Kyakarag kokamo oman na yang magaimo sang mayniningpyagalaong ko, di pagasakopon nang Dios.

22 Awgaid maynini yang otaw na pyagabayaannang Balaan na Espirito, yamarugun yaan, ya-gauma, marinaw yang dumdum naan, di mag-barus nang maat sang kadaygan, laban buutan,matinabangun, matinomanun, 23 di magparabawsang kadaygan, di da magaimo sang kyanaramannaan na maat na imo. Wakaw yang tomotoona yabay mangagad sang pagbaya nang Balaanna Espirito, wa makasopak sang balaod. 24 Yangmanga otaw na tinuud kang Jesu Kristo sakop dida magaimo sang kyakaundan nilan na maat, dida mangagad sang pagbuut nang kanilan dum-dum. 25 Iyan kanatu yang Balaan na Espirito nayamatag kanatu nang kinaboi na way kataposan,

Galasia 5:26 282 Galasia 6:18wakaw yaan yang papagbayaun ta abay kanatu.26Aw maynaan kita, di kita mapagbantog, di kitamagaimo sang akasigiyan nang kadaygan, aw dimapagagaw sang kadaygan.

6Kinaanglan Magatinabangay Kamo

1Manga karomonan ko, aw kimita kamo digka-mayo sang arag kamo tomotoo na yakasara, kamona pyagabayaan nang Balaan na Espirito yangmagatambag saan na tomotoo antak ayawan dak-man naan yang maat. Pakabuutan kanaan, awdadyawa yaan tambagi antak yaan oman manga-gad sang Dios. Ikaw na magatambag kanaan pag-dadayaw daw kaw matintal kayan yakasara kaw.2 Pagtinambagay kamo aw aon maat digkamayo.Aw maynaan kamo, yakatoman kamo sang sogoni Jesu Kristo na yagalaong, “Panagilugun kamo.”3 Yang otaw na mapagtanding sang sangka otawbain sang kanaan gawbuk, na yagadumdum nayaan labaw sang kariko, sari buku, pyagaka-garowan naan yang kanaan ginawa. 4 Awgaidyani yang madyaw, na kada otaw magadumdumdawmadyaw yang kanaan gawbuk daw buku. Awmadyaw, yaan yang makapaguma kanaan. Awmaynaan, di da naan atanding sang kadayganyang kanaan gawbuk, kay kyatigaman da naan namadyaw yang kanaan gawbuk. 5Wakaw dadyawayang kanmo gawbuk, kay kariko nang otaw aragyamatobang sang kanaankanaan gawbuk.

6 Pagalaong ko kamayo na kariko mayo napyagaindo bain sang sorit nang Dios, maski nanana amaaron kamayo na madyaw, pasawita mayoyang magindoway mayo antak way makaukudkanaan.

7 Pakatagap daw kaw makaimo sang maatnang Dios kay yatigam kaw na kikita nang Diosyang kariko nang paggugunaun mo. Pananglit,magtanum kaw nang omay, yatigam kaw naomay yang amabot kanmo, buku nang batad.8 Magonawa saan, kikita nang Dios yang pag-gugunaun mo, wakaw aw yaan yang pangagdanmayo yang kyakaundan mayo na maat, isilotankamo nang Dios nang way kataposan. Awgaid awyaan yang pangagdan mayo yang pagbuut nangBalaan na Espirito, panalanginan kamo nangDios disining donya aw diglangit nang way kat-aposan. 9 Wakaw di kita amaomo magimo sangmadyaw, abayun ta imoon kay madatung yangallaw na madawat kita sang madyaw na barusnang Dios aw di ta tangkuan yang pagpangagad

sang kanaan pagbuut. 10Wakaw aw maimo, abaykitamagimo nangmadyaw sangmanga otaw, labipa sang arag kita tomotoo.

Yang Kataposan na Tambag11Di da ko apakaabaun yaning solat ko kamayo.

Yaning kyampusan da na solat yang kanakmismotollo yang yagasolat wakawmabakla yang mangaletra. Yani yang akatoosan mayo na sikun kanakyani na solat. 12 Aon manga otaw digkamayo nawa atangkap na yang pagkamatay ni Jesu Kristoasang koros yang makaimo kanatu madyaw nangDios. Wa silan atangkap saan daw silan parisu-dan nang arag silan Judio. Wakaw lyurugutankamo nilan papangagadun sang balaod antak sakono silan pagsayaun. 13Awgaid maski yangagadsilan sang balaod nang Judio bain sang pagtopo,yakalapas silan sang kadaygan na balaod kay wanilan akatoman yang kariko nang balaod. Sabogosto garo nilan na arag kamo otopoon kay man-agbantog silan na yangagad kamo sang kanilanpagindo. 14 Toyo ako, wa ak magadumdum naabantogon ako, yaan gaid yang abantogon ko siJesu Kristo kay yagapakamatay yaan disang korostungud kanak kay yang kanaan kamatayun yangbayad sang kanak sara. Tungud saan, maynangyuupud ako kang Jesu Kristo patayun disang ko-ros. Wakaw yayawan da ko yang manga imo napagbuut nang otaw na buku nang pagbuut nangDios. Arag di da ak magaimo sang paggugunaunna kanak tyoonan pagbuut kay si Jesu Kristogaid yang dakora sang ginawa ko adoon. 15 Waykatobokan nang tyopo aw yang buku. Awgaidyaan yang laban kikinaanglan nang otaw yangakaaronan nang bago na kinaboi na aatag nangDios pinaagi kang Jesu Kristo. 16 Pyangayo kosang Dios na akallaatan naan yang kariko nangyangagad sining pagindo ko antak marinaw yangdumdum nilan, kay silan yang tinuud na sakopnang Dios.

17Ayaw damayo ako pagsamoka namagalaongkamo na ako way katungud pagindo bain kangJesu Kristo, kay yang manga botyaw nang kanaklawas yang toosanan na ako aon katungud sangpagindo, kay aon day botyaw nang lawas kona byobonaran nang manga otaw tungud sangpagpangagad ko kang Jesu Kristo.

18 Kay manga karomonan ko, pyangayo ko naabay kamo panalanginan nang Ginoo ta na si JesuKristo. Amen.

Epeso 1:1 283 Epeso 1:20

Yang Solat ni Pablo sangTAGA EPESO

1 Ako si Pablo, ako yang yagasolat kamayo.Apostol ako ni Jesu Kristo kay pagbuut nang Diosna abay akomagindo bain kang Jesu Kristo. Kamonamanga pinili nang Dios asang karowagan nangdonya na yamanarig kang Jesu Kristo, pyapadarako yaning solat ko kamayo. 2 Pyangayo ko kamokariko sang Ama ta na Dios aw kang Jesu Kristona Ginoo ta antak kamo abay panalanginan antakmarinaw yang kamayo dumdum.

Yang Manga Panalangin na Espiritowanundigkang Kristo

3 Kadyaw da agaw nang Dios na Ama nangGinoo ta na si Jesu Kristo. Yaan yang abayun tabantogon kay yaan yang yamatag kanatu nangkariko nang kanaan panalangin pinaagi sang Bal-aan na Espirito. Sabo yatagan da kita nang karikonang kanaan panalangin pinaagi sang Balaan naEspirito, kay kita sakop ni Jesu Kristo na kyaka-narigan ta. 4Wa pa imowa nang Dios yang donya,pinili da kita naan na amaimo kita manga balaanna anak naan pinaagi kang Jesu Kristo antak waymaat na akapagsagda kanatu. 5 Dakora yanglugun nang Dios kanatu. Dadaan pagbuut naanna imoonkitamanga anaknaanpinaagi kang JesuKristo kay yaan yang gosto naan imoon. 6Wakawabay natu bantogon yang Dios kay laban dakorayangpanalanginnaan kanatu, laban kyakallaatannaan kita na sakop nang kanaan Anak na si JesuKristo na laban naan karugnanan.

7 Tungud sang dakora na kallaat naan kanatupyapasaylo kita sang kanatu sara pinaagi sangkanaan Anak, kay yang dogo nang Anak naanna pyapatutud asang pyagapatayan kanaan nakoros yang bayad sang kanatu sara antak kitamakagawas sang silot na way kataposan. 8 Waytatamanan nang pagtabang nang Dios kanatu.9 Pyapakatigam nang Dios kanatu yang pagbuutnaanna imoonnaannawapanaan apakatigamannangaon. Tyatabangan kita naan kay gosto naanna makadarag kita sang pyagalaong naan na siJesu Kristo yang magatoman sang kariko nangpagbuut naan na amatoman disining donya awaglangit. 10 Kay aw domatung yang allaw napipili naan na amatoman da yang pagbuut naanna imoon naan, makaori yang kariko agkanaan

pinaagi kang Jesu Kristo kayan wa daymakalapassang kanaan gaom aglangit aw ansining donyakay si Jesu Kristo yang magaari da sang kariko.

11 Dadaan pagbuut nang Dios na ipiliin naankita antak kita makaambit sang kariko nangpanalangin sang sakop ni Jesu Kristo. Karikonang pagbuut nang Dios na imoon naan aragyamaimo. 12 Kami na manga Judio na yamaonatomoo kang Kristo dadaan da pyagbuutan nangDios na ipiliin naan antak kami yang akaponowannang pagbantog sang Dios.

13 Arag kamo na buku nang Judio na aragkang Kristo sakop, kay pagdungug mayo sangmadyaw na batok bain kanaan, tomoo kamo sangmatungtung na pagindo na si Jesu Kristo gaidyang makakamang sang manga sara mayo antakkamomakagawas sang silot nangDios nawaykat-aposan. Kayan pinaagi sang pagtoo mayo kangJesu Kristo yaatag naan kamayo yang Balaan naEspirito kay yaan yang tarigpono na sakop kamonang Dios. Yaan yang pagkatoman nang saadnang Dios nangaon na aatag kanatu na mangatomotoo kang Jesu Kristo yang Balaan na Espir-ito. 14 Kay iyan kanatu yang Balaan na Espirito,yatigam kita na tinuud na madatung yang allawna amatoman yang kariko nang pyagalaong nangDios kanatu na manga sakop naan. Yaan yangmakabantog sang Dios.

Yang Pagampo ni Pablo15-16 Wakaw tungud saan, pagdungug ko na

tyomoo ra kamo kang Jesu Kristo na Ginoo ta,abay ko bantogon yang Dios. Yagapasalamat akokanaan pagdungug ko sang kapagilugun mayosang arag kamo tomotoo. 17Yabay ko kamo amposang Dios na Ama nang kanatu Ginoo na si JesuKristo. Kadyaw da agaw nang Ama naan diglan-git. Pyangayo ko kanaan na pagabayaan kamonang Balaan na Espirito antak magadogang yangpagkatigammayo sang Dios namakaungudan ka-mayo antak kamo makadarag sang matungtungna katigaman nang Dios. 18 Pyangayo ko aragna apakatigamun kamo nang Balaan na Espiritoantak kamo matigam sang kariko nang pagbuutnang Dios na imoon naan kamayo kay kamo yangpipili naan. Aw maynaan amatigam kamo sangkariko nang dakora na panalangin na aatag nangDios kamayo na yotoo kanaan. 19 Pyangayo koarag na matigam kamo sang laban dakora nagaom nang Dios na makatabang kanatu na yotookanaan. 20 Yaan na gaom yang yagaboi kang

Epeso 1:21 284 Epeso 2:14-15Jesu Kristo na pyapatay kayan byaton yaan aglan-git asang apit karinto nang Ama naan na Diosantak yaan yang maggaom sang kariko aglangitaw asang donya. 21 Wakaw way makapagsagdakanaan maski yang manga tagalangit di maka-pagsagda, maski si Satanas aw yang manga sakopnaan, awmaski sini na aongaomasangdonya, dilimakapagsagda kang Jesu Kristo kay si Jesu Kristoyang labaw sang kariko. Wakaw yang aran na siJesu Kristo, yaan yang yarabaw sang kariko nangaran. 22 Pagbuut nang Dios na si Jesu Kristo yangyamaimo makagagaom sang kariko. Pagbuutnaan arag na si Jesu Kristo yang amaimo pangoronang kariko nangmanga tomotoo. 23Yang karikonang manga tomotoo lawas ni Kristo, wakawikitaun na way kolang nang pagkaDios ni JesuKristo disang manga tomotoo.

2Byoboi Kita agkang Kristo

1 Kamo nangaon maawat sang Dios, yamato-bang pa kamo nangaon sang silot nang Dios naway kataposan tungud sang manga sara mayo,kaywapa kamo akatigam sang pagindonangDiosbain kang Jesu Kristo. 2 Nangaon yabay mayoimoon yang kyanaraman mayo na maat na imo,maynang imo nang kadaygan na manga otawna wa pa otoo kang Kristo. Yang pyangagadanmayo nangaon si Satanas na pangoro nang karikonangmangkaraat. Si Satanas aw yang sakop naanyang gabaya sang manga otaw na wa mangagadsang Dios. 3 Tinuud na maynaan yang batasannatu kariko nangaon, yagaimo kita sang maatna manga imo na pagbuut nang dumdum ta.Maski nanang gosto nang lawas ta, maski nanangkyakaundan ta, yaan yang yiimo ta nangaonwakaw yamatobang kita nangaon sang silot nangDios maynang kadaygan na manga otaw.

4 Awgaid kadyaw da agaw nang Dios kanatu.Dakora laban yang pagkallaat naan kanatu, 5 kaymaski maynang yangkamatay da kita nangaonna yamaawat sang Dios tungud sang manga sarata, pyapagori kita nang Dios, yatagan kita naannang bago na kinaboi pinaagi kang Kristo. Yaanyang imo nang Dios kanatu kay yaan yang gostonaanna imoonpinaagi sangpagtoo ta kangKristoantak kita makagawas sang silot na way kata-posan. 6 Kayan maynang yuupud kita arag kangKristo batonon nang Dios aglangit, wakaw kitayang makaupud kanaan sang kanaan pagdomarasang kariko. 7 Sabo yiimo nang Dios yaan antak

pakita naan antod sang way kataposan yang la-ban dakora na tabang naan kanatu pinaagi kangJesu Kristo tungud sang pagkallaat naan kanatu.8Kadyawda agawnang tabangnangDios kamayo,kay tungud sang kallaat naan kamayomakagawaskamo sang silot naan na way kataposan pinaagisang pagtoo mayo kang Kristo. Yaan na tabangnang Dios kamayo yaan yang pagatag naan naway bayad, kay way amaimo mayo na maskinana na makapagawas kamayo sang silot nangDios. 9 Wakaw way akapagambog ta na amaimota na makapagawas kanatu sang silot nang Dios.10 Toyo kita na maynang yangkamatay da nan-gaon na yamaawat sang Dios, pagbuut nang Diosna pinaagi kang Jesu Kristo pyapagori kita naankayan yatagan kita nang bago na ungud antakyaan yang imoon ta adoon yang madyaw namanga imo na dadaan pyataan da nang Dios naapaimo naan kanatu.

Yamaimo Kita Isa na Sakop ni Kristo11 Kamo na buku nang sompaw nang manga

Judio, kaundi mayo na kamo buku nang kangKristo nangaon. Laong nangaon nang mangaJudio na kamo manga saraun kay wa pa kamoakatigam sang Dios. Awgaid maski yatigamsilan sang Dios, yamasayup silan kay dumdumnilan na yang yakapagkadyawan kanilan yangkanilan manga imo. 12 Kaundi mayo na kamomaawat sang Dios nangaon, wakaw wa maga-idarag nangaon kamo aw yang manga Judio napinili da nang Dios. Kay wa kamo akatigamnangaon sang manga saad nang Dios, wa kamomakaambit sang manga panalangin na syasaadnaan. Nangaon wa pa kamo akatigam na aonDios na matagap kamayo, wakaw way tinuud nakyakanarigan mayo nangaon. 13 Awgaid adoonmadyaw da kay yasakop da kamo ni Jesu Kristo,yapagidarag da kamo kanaan. Maski yamaawatkamo nangaon sang Dios, pyapasaid kamo naanadoon agkanaan pinaagi sang pagpatutud ni JesuKristo sang kanaan dogo disang pyagapatayankanaan na koros. 14-15 Wakaw kami na mangaJudio aw kamo na buku nang Judio yanagidaragda, si Jesu Kristo yang kyakaponowan nang ka-pagidarag natu, kay maski wa magaidarag kitanangaon, adoon sang ka ungud da kita kay ya-pagidarag da kita kang Kristo. Sabo yanagidaragda kita kay yatigamda kita na tungud sang pagka-matay ni Jesu Kristo asang koros, wa day labutnatu sangmanga balaod awmanga pagindo nang

Epeso 2:16 285 Epeso 3:13manga Judio kay liningat da ni Jesu Kristo yangsilot kanatu tungud sang paglapas ta sang mangabalaod. Wakaw si Kristo gaid yang pangagadanta adoon, buku nang manga balaod nang Judio.16 Yagapakamatay si Kristo asang koros antakkita na yotoo kanaan, Judio aw buku nang Judio,maimo isa na sakop ni Kristo na makaori adtosang Dios kay liningat da ni Kristo yang kanatumanga sara. Wakaw wa day silot nang Dioskanatu. 17Kyomani la si Kristo na yagapakatigamsang madyaw na batok antak madyaw yang gi-nawa nang Judio aw yang buku nang Judio nayamaawat sang Dios nangaon. 18 Wakaw adoonkami na Judio aw kamo na buku nang Judio aragmakasimba aw makapagampo sang Ama ta naDios pinaagi sang pagbaya kanatu nang Balaanna Espirito, kay yang kamatayun ni Jesu Kristodisang koros yang yamaimo ta agiyanan adtosang Dios.

19 Wakaw kamo na yotoo kang Kristo, maskibuku kamo nang Judio, buku da kamo nang may-nang manga otaw na sikun sang kadaygan nabanwa na wa pa akatigam sang matungtung naDios, kay karikonang tomotoo kangKristomangamaglomon kay yiimo silan nang Diosmanga anaknaan. 20 Kamo na manga tomotoo kang Kristomaynang pagkana nang baray na yiimo nangDios. Yang manga apostol aw manga propetanang Dios maynang manga arigi nang baray. SiKristo yang di magkatangkug na bato na tyotol-lokan nang baray. 21Wakaw pinaagi kang Kristoyamarindug yang madigun na baray na yamaimobalaan na baray sang Dios. 22 Tungud kangKristo yaimo da kamo pagkana nang baray nangDios na pyagauyaan naan pinaagi sang Balaan naEspirito.

3Yang Imo ni Pablo sang Buku nang Manga Judio

1 Sabo yamapiriso ako kay yangagad ako sangpagbuut ni Jesu Kristo na yagaindo ako kamayona kamo na buku nang Judio arag pyagasakopnang Dios. 2 Laban sa yudungug kamo na tungudsang pagkallaat nang Dios sang kariko nang otaw,pipili ako naan antak ako makapagindo bainsang karugun naan kamayo na buku nang Judio.3 Laban sa yatigam da kamo na pyapakatigamkanak nang Dios yang dyudumdum naan naimoonnaan kay byutang da ko yaandisining solatko kamayo. 4 Aw basaun mo, matigam kaw dawyoonnono kong pagkatigam sang dyudumdum ni

Kristo na imoon naan na wa pa akatigami nangmanga otaw nangaon, toyo adoon pyakatigamda naan kanak. 5 Yaning dyudumdum naan naimoon wa apakatigaman nang Dios sang kamon-aan. Adoon da gaid naan apakatigaman yaanpinaagi sang Balaan na Espirito adto sang kanaanmanga apostol aw manga propeta na pinili naan.6 Yani yang wa pa akatigami nangaon, na yangmanga panalangin na syasaad nang Dios sangmanga Judio arag yatagan yang buku nang Judio.Pyapagdogpo nang Dios yang Judio aw yang bukunang Judio antak maimo isa na sakop ni JesuKristo antak silan magonawa makaambit sangmanga panalangin na syasaad nangDios nangaonna aatag ni Kristo kanilan tungud sang pagtoonilan sang madyaw na batok bain kanaan.

7 Tungud sang karugun nang Dios kanak pipiliako naan antak ko kapagindo yaning madyawna batok na pyapakatigam naan kanak. Kayanyabay naan ako atagan nang kanaan gaom antakak makabaroy sang syasarig naan kanak. 8 Ako,maski kariko nang tomotoo labaw pa kanak,yabay ako tabangan nang Dios sang kanak pagba-batokon adto sang buku nang Judio sang dakorana imo ni Jesu Kristo kanilan. Way tatamanannang panalangin naan kanatu maski di pa kitamakadarag saan kariko. 9 Adoon pyagabayaanako nang Dios pagpakatigam sang kariko nangmanga otaw sang dyudumdum naan na imoonna makatabang sang kariko nang otaw. Anayda nang kapagimo nang Dios sang kariko, yangdyudumdum naan wa naa naan apakatigaman.10 Sabo yiimo naan yaan kay antak naan pakitasang manga tagalangit aw yang kariko nang aongaom na sakop ni Satanas yang kadakora nangkanaan kyakatigaman na kikita nilan digkanaannang pagtabang naan sang manga tomotoo naJudio aw yang buku nang Judio. 11 Yang imonaan sang manga tomotoo dadaan da asang un-gud naan na imoon. Yiimo naan yaan pinaagikang Jesu Kristo na kanatu Ginoo. 12 Wakawadoon di da kita amarig magampo sang Dios kaypagkanarig ta kang Jesu Kristo, sakop da kitanaan. Wakaw atagan kita naan aw mangayo kitakanaan. 13 Wakaw ayaw kamo magkaundug nayadatung kanak yang karisud tungud sang pag-pamakot ko pagindo kamayo kay yang pagindo kokamayo yang makatabang kamayo.

Yang Lugun ni Kristo

Epeso 3:14 286 Epeso 4:1514 Pagdumdum ko sang kadakora nang tabang

nang kanatu Ama na Dios, lomood ako asangatobangan naan, kay 15 aw buku pa nang Ama naDios, way amaimo na sakop diglangit aw sakopna otaw asang donya. 16Wakaw yaampo ko sangAma ta na Dios na pinaagi sang gaomnang Balaanna Espirito na iyan disang surud nang ginawamayo, atabangan kamonaan antakmadigun yangkamayo ginawa. 17 Arag yaampo ko sang Amata na Dios na pinaagi sang pagkanarig mayokang Jesu Kristo, si Kristo na iyan kamayo yangpapagbayaun mayo abay sang kamayo ginawa.Kayan laban kamomanagilugun kay si Jesu Kristoyang pyagaponowan nang karugun nang Dios.18 Pyangayo ko arag na kamo aw kariko nangsakop nang Dios matigam na yaning dakora nakarugun ni Kristo kamayo yang way tatamanan.19 Maski di amaimo na makadarag kita sangdakora na lugun ni Jesu Kristo kanatu, gosto kona pagadakoraun mayo sang ginawa mayo si JesuKristo antak iyan sang ginawa mayo yang karikonang pagkaDios ni Kristo.

20 Byabantog ko yang Dios. Way tatamanannang gaomnang Dios agkanatu, wakaw dakora pasang ayoon ta kanaan yang amaimo naan kanatupinaagi sang kanaan gaom. Dakora pa arag sangamaimo nang dumdum ta yang amaimo naankanatu pinaagi sang kanaan gaom. 21 Kariko tana tomotoo, allawgabi abayun ta bantogon yangDios tungud kang Jesu Kristo antod sang waykataposan. Amen.

4Tambag Antak Managkaoyon

1 Yamapiriso ako adoon kay yagababatokonako bain sang Ginoo ta na si Jesu Kristo. Pya-pakaindo ta kamo na ayaw kamomagpakaringawna pyagasakop kamo nang Dios kay yaan yangyagapili kamayo. Wakaw dadyawa mayo yangbatasan mayo. 2 Ayaw magparabaw sang ka-daygan. Dadyawa yang ginawa mayo sang aragkamo otaw. Yang maat kanmo, tigkuri, ayawmagkadaman, abaya yaan karuguni. 3 Dadyawayang batasan mo sang arag kamo tomotoo antakmagilasak kamo na pyagabayaan nang Balaan naEspirito. Aw maynaan, way makaurang kamayo,kay yabay kamo managidarag. 4 Kita na sakop niJesu Kristo, maynang sang ka lawas da kita kayiyan disang surud nang ginawa ta yang sayda naBalaan na Espirito. Tungud sang pagpili kanatu

nang Dios, sayda yang kyakaimanan ta na tyata-gadan ta. 5 Sayda yang kanatu Ginoo na si JesuKristo, wakaw magonawa, isa ra yang kanatuntyotoowan. Yaanda yangpagbawtismokanatunatoosanan na kita sakop da ni Jesu Kristo. 6 Saydanang Dios yang Ama nang kariko nang sakop niJesu Kristo. Makagagaom sang kariko yang Diosna Labi, kay iyan yaan maski diin.

7 Awgaid buku nang magonawa yang pya-gasogo ni Kristo sang isaisa kanatu. Wakawpagbuut ni Kristo na wa magaonawa yang pa-gatag naan na yamadawat nang isaisa kanatukay antak kita makatoman sang pyagasogo naansang isaisa kanatu. 8 Aon syosolat bain kangKristo na yagalaong, “Bibiyag naan yang sakopni Satanas na yapagkontara kanaan kayan ya-pakabaton yaan aglangit na abantogon yaan kayyaan yang gadaug sang kariko. Pagdatung naanaglangit, pangatagan naan yang manga otaw an-tak silan makatoman sang pagbuut nang Dioskanilan.” 9 Pyagalaong na “Yapakabaton yaanaglangit,” wakaw yatigam kita na yomona yaankumunsad ansining donya. 10 Yaang yomonakumunsad ani sang donya, yaan arag yang ya-pakabaton aglangit, kay yaan yang makagagaomsang kariko aglangit aw asang karowagan nangdonya. 11 Yanagkatoboktobok yang manga pa-gatag ni Kristo sang manga otaw. Yaan yangkanaan pagatag yang manga apostol na syosogonaan adto sang karowagan nang banwa, aw yangmanga propeta na yagasorit sang sorit nang Diosna pyapagsorit kanilan nang Balaan na Espirito,aw yang manga magbabatok sang madyaw nabatok, aw yang manga pastor aw manga magin-doway sang manga tomotoo. Silan yang yaatagni Jesu Kristo. 12 Yang imoon nini na mangaotaw yang magaindo sang manga tomotoo an-tak makatoman sang pyagasogo kanilan ni JesuKristo, aw antak madigun yang pagtoo nilankanaan, 13 antod maimo magonawa yang pagtooaw katigaman bain sang Anak nang Dios. Awmaynaan, sang ka ungud da silan, buku da silannang maynang manga isu, awgaid amadigun dayang kanilan pagtoo, makagaon da silan kangKristo. 14 Way gosto nang Dios na makagaonkita sang manga isu na mallug maribog, kayanyakasoway kay yangagad sang tobok na pagindonang manga otaw na matigam magimoimo sangkagaro. 15 Awgaid kita, yaan yang abay tapaglaong yang matungtung kay kita yang yanag-ilugun. Aw maynaan, makagaon kita ni Kristo na

Epeso 4:16 287 Epeso 5:4Pangoro natu kariko na manga tomotoo. 16 Kitana manga tomotoo lawas ni Kristo kay iyan yaankanatu kariko. Kay si Jesu Kristo yang gapangorokanatu, isaisa kanatu aon kanaankanaan gawbukna makatabang sang arag kita tomotoo na itongkanaan lawas. Wakaw aw maggawbuk kita nangmadyaw kay yanagilugun kita, isaisa kanatu ma-gadogang yang pagtoo, kayan yagkadyaw kita nasakop ni Kristo.

Yang Bago na Kinaboi digkang Kristo17 Yani yang pagbuut ni Kristo na pyagaindo

ko kamayo na pangagadan mayo. Ayaw da kamomaggaon sang batasan nang manga otaw na waotoo kang Kristo, kay yang kanilan dumdum waykyakabosan. 18 Wa silan ikilara sang matung-tung kay kyakangitngitan yang kanilan dumdum.Maawat silan sang Dios, wakaw di silan makaam-bit sang kinaboi na way kataposan na sikun sangDios. Kay mabagsug yang oro nilan, wakaw wasilan akatigam sang madyaw na paagi nang Dios.19Wa silan akaarig magimo sang maat. Wa silanmakatigkul, gosto nilan abay imoon yang maat.Yaan gaid yang yabay nilan kaundan yang mag-aimo sang kyanaraman nilan na maat na mangaimo.

20-21 Toyo kamo, dyumungug da kamo sangmadyaw na paagi ni Kristo. Wakaw yatigam dakamo na yaang maat na imo buku nang sikunsang pagindo naan, kay si Jesu Kristo yang pya-gaponowan nang kariko nang matungtung napagindo na sikun sang Dios. 22 Wakaw ayawi lamayo yang pagbuut nang kamayo dumdum, kayyaan yang pyagaponowan nang kariko nangmaatna manga imo mayo na makapagkaraat kamayo.23Yang Dios yang papagbayaamayo sang kamayoginawa antak yang kariko nang akaundan mayoarag madyaw. 24 Butangan sang ginawa mayosi Jesu Kristo na yagabaya kamayo na yamaimotinuud na matarong na yakagaon sang Dios.

25 Wakaw ayaw da kamo magkagaro. Yangmatungtung yang abaya paglaongan sangkamayo manga kainagadan kay manga ma-glomon kita kariko na sakop ni Kristo. 26 Awmadaman kaw, ayaw magimo sang maat tungudsang pagkadaman mo. Maski yamadamankaw parabaya botanwi yang kanmo kadaman,ayaw pagpasallupi nang suga, 27 kay daw kawpagbayaan ni Satanas kayan yakaimo kaw sangmaat.

28Di dakman magpangindakaw yang matakaw,yaan yang inangun da naan abay yang ma-makot yaan maggawbuk antak yaan maboi nangmadyaw aw antak makatabang sang yamaukud.

29 Ayaw magsorit sang maat na sosoritin naway kakabosan. Yaan yang sorita mayo yangmakapagkadyaw sang yaningug antak makadi-gun sang kanilan pagtoo antak silan kapanalang-inan nang Dios. 30Ayawmagimo sangmaski nanana makaundug sang Balaan na Espirito na iyansang ginawamo kay yang Balaan na Espirito yangtarigpono kanmo na ikaw kanang Dios. Yaan aragyang akatigaman ta na amatomanyang saadnangDios na madatung yang allaw na abatonon kitanang Dios aglangit kayan yaparin yang kanatulawas.

31 Wakaw ayawi la mayo yang maat naginawa sang sangka otaw, di dakman kamomagkadaman, di dakman kamo magsosoritinnang maat, di dakman kamo mapagkokomatun,di dakman kamo magpallaom sang arag kamootaw. 32 Awgaid pakabuutan kamo sang aragkamo otaw, pagkinallaatay kamo. Aw aonmaat kamayo, pagpinasayloway kamo maynangpagpasaylo kanatu nang Dios pinaagi kang JesuKristo.

5Yang Pagkinaboi disang Kapawaan

1 Wakaw paggaoni mayo yang batasan nangDios kay kamo yang manga anak naan na labannaan kyakarugunan. 2Dumduma yani, yagapaka-matay si Kristo tungud kanatu antakmaimo yaanbayad sang kanatu sara adto sang Dios, aw antakkita makagawas sang silot nang Dios. Yagaumalaban yang Dios tungud saan na imo ni Kristo.Wakaw abaya mayo paggaoni yang karugun niKristo.

3 Yaan yang paggunaa ra mayo yang batasanna yakagayon sang manga anak nang Dios.Wakaw usug bobay kamayo, ayaw kamo mag-imo sang kadopangan, di da kamo magdumdumsang manga imo na maynaan. Botanwi la mayoyang maripa na manga babarawun. Ayawi lamayo yang maat na batasan na maski nanangikitaun mayo gosto mayo na apanmowan. Yangkyakaundan mayo na maynaan, maski agaidmayo paglaong buku nang madyaw sang mangaanak nang Dios. 4 Wakaw ayaw da mayo imowayang maski nana na maat na batasan, ayawi lamayo yang kanang kasanguan sorit, ayaw da

Epeso 5:5 288 Epeso 5:28kamo magsorit sang makaina sang sangka otaw.Buku nang madyaw sang manga tomotoo yaanna manga imo, awgaid yaan yang madyaw yangmagapasalamat sang Dios sang kanaan panalan-gin kanatu. 5 Tinuud di pagasakopon ni Kristoyang manga dopang aw yang manga otaw nayang maripa na manga imo yang yabay nilandumdumun, aw yang otaw na gosto garo kanaanyang pyanmowan nang kadaygan na yaan yangyaimo da naan dios yang kyakagostowan naan nayabay naan kaundan. Di yaan na manga otawmakadawat sang pyanmowan asang kasakopan niKristo aw yang Ama naan.

6 Yaan na paggugunaun yang dyadaman nangDios, wakaw yang yagaimo saan isilotan naan kaywa silan mangagad sang pagindo nang Dios. Awaonmaglaong kamayona bukunangmatungtungyaning kanak pagindo, ayaw kamomagtoo, gyag-away gaid kamonilan kay bukunangmatungtungyang kanilan pagindo. 7 Laban sa ayaw kamomapagagadagad saang manga otaw na yabaymagimo sang maat na manga imo. 8 Nangaonkyakangitngitan yang kamayo dumdum kay yaangaid yang yakabutang sang kamayo ginawa yangmagaimo sang maat. Awgaid adoon lyamdaganda yang kamayo dumdum kay tyomoo ra kamokang Kristo. Wakaw yaan yang imowa mayoyang manga imo nang otaw na lyaramdaganyang dumdum. 9Aw lyaramdagan yang dumdummo makaimo kaw sang kariko nang madyaw,makanotol kaw sang katoridan na paagi nangDios, makapangagad kaw sang matungtung napagindo naan. 10 Paganad antak mo katigamanyang madyaw na imo na pagauma nang Dioskanmo. 11-12 Ayaw kamo mapagagadagad sangmanga otaw na yagaimo sang way manga kak-abosan na manga imo. Aw magbaraw kita sangmaat na manga imo na tyatago nilan, yaan yangmakapagkaraat kanatun. Yang kanilan maat napyagguna, yaan yangpyaggunanangmanga otawna kyakangitngitan yang dumdum. Yaan yangimowa mayo yang madyaw antak silan matigamna yang kanilan imo maat. 13 Yang madyawna manga imo, yaan yang yamallag disang kan-gitngitan. Aw kimita yang otaw sang kamayomanga imo na madyaw na maynang yamallagadto kanaan, matigam yaan sang kanaan mangaimo na maat. 14 Yang manga otaw na asangkangitngitan manga saraun, mayn silan nang ya-torog disang paguya nang manga patay. Wakawaon syosolat na yagalaong, “Pagmata kamo na

manga otaw na yatorog, pagbangon kamo disangmanga patay, aramdagan yang dumdum mayo niKristo.”

15Wakawpakadyawamayo yang batasanmayo.Pakaungudan kamo. 16 Yaan yang abaya mayoimowa yang madyaw maski madaig yang karisudmayo tungud sang maat na manga imo nangmanga otaw. 17Ayaw kamo maggaon sang sangu,dumduma yang imoonmo namadyaw nang Dios.

18 Ayaw pagbutangan sang ginawa mo yangpaglasinglasing, kay daw kaw manaram naankayan yasapad kaw. Awgaid yaan yang butangansang ginawa mo yang pagbuut nang Balaan naEspirito na antak yaan yang magbaya kanmo,buku nang inmun. 19 Paginindoway kamo awkantaa mayo yang manga Salmo aw yang ka-daygan pa na manga kanta na pagbantog sangDios aw yang manga kanta na dyadayon kamayopakatigamnangBalaanna Espirito. Awmagkantakamo, butangan sang ginawa mayo yang Ginoota na si Jesu Kristo. 20 Abay ta pasalamatan yangAma ta na Dios sang kariko nang yamapaggunakanatu tungud sang Ginoo ta na si Jesu Kristo nakyakanarigan ta. 21 Pagtinaoday kamo maynangsi Kristo yang pyagataod mayo.

Yang Manga Asawa aw yang Manga Bana22Kamo namanga asawa pangagadimayo yang

manga bana mayo maynang si Kristo yang pyan-gagadan mayo, 23 kay yang bana yang pangoronang asawa. Maynaan oman, si Kristo yangpangoro nang manga tomotoo na kang Kristolawas, kay yaan yang garowas sang silot kanilan.24 Wakaw laban sa pangagadan mayo na asawayang kamayo bana sang maski nana. Maynaanyang manga tomotoo na yangagad kang Kristo.

25 Kamo na manga bana, karuguni mayo yangkanmo asawa na maynang pagkarugun ni Kristokanatu na manga tomotoo nang pagpakamataynaan asang koros tungud kanatu. 26 Sabo yaga-pakamatay si Kristo tungud kanatu antak naanmaringat yang kanatu manga sara kay antakkita na yamanarig kanaan maimo kanaan sakop.Pyapagkadyaw naan yang kanatu ginawa pinaagisang sorit nang Dios na maynang tobig na yakao-gas kanatu. 27Wakaw kay kang Kristo kita sakop,imoon kita naan mallaw bantogan asang atoban-gan naan, amaimo kita balaan na wa day sarana maski asang ginawa ta wa day maat, podora madyaw. 28 Kamo na manga bana, pakabuutimayo yang kanmo asawa. Tagapi yang kanmoasawa maynang pagtagap mo sang kanmo lawas.

Epeso 5:29 289 Epeso 6:13Aw karugunan mo yang kanmo asawa agaon moyang lugun mo kanaan sang lugun mo sang tyoo-nan kanmo lawas, kay yang magasawa maynangsayda yang lawas. 29 Way otaw na amaraat sangtyoonan kanaan lawas, sana tyagapan da naanyang tyoonan kanaan lawas aw pagpakaana naan.Maynaan si Kristo, gatagap kanatu na mangatomotoo, 30 kay yaimo da kita lawas ni Kristo.31Aon syosolat na yagalaong, “Aw mangasawa rayang usug morowat da yaan sang kanaan mangataganak antak mapagtukud sang kanaan asawa,kayan silan dowa yaimo da isa.” 32 Mararumyaan na sorit nang Dios na pyapakatigam naankanatun. Yani yang kaologan naan na sorit na siKristo aw yang manga tomotoo kanaan yamaimoisa. Kadyaw da agaw naan. 33 Kariko mayo namagasawa, pagalaong ko kamayo oman na yaniyang pangagadi mayo na yang bana amarugunsang kanaan asawa maynang pagkarugun naansang tyoonan kanaan lawas. Yang asawa maga-taod sang kanaanbana. Ayawmayopagkaringawiyaan.

6Yang Manga Anak aw yang Manga Taganak

1 Kamo na manga isu, abaya mayo pangagadiyang kamayo manga taganak, kay yaan yangpagbuut nang Dios kamayo na sakop ni Kristo.2 Dumduma yang manga balaod nang Dios, aonyuupud na saad naan na yagalaong, “Pagtaodasi ama mo aw si ina mo, 3 antak maaba yangomol mo, aw antak madyaw yang kabutang mo.”Amasiling naan yang manga isu aw mangagadsang kanilan taganak.

4 Kamo na manga taganak, dadyawa mayoyang batasanmayo sang kamayomanga anak kaybuku nang madyaw aw madaman yang anak motungud sang kanmo maat na batasan. Dadyawasilan pagindowa. Sagdaa silan aw buku nangmadyawyang kanilan imo antak silan kaindowan,na mangagad silan kang Kristo.

Yang Manga Sogwanun aw yang Manga PangoroNilan

5 Kamo na manga sogwanun, pangagadi yangkariko nang pyapagawbuk nang yagasogo ka-mayo. Dadyawa tomana yang pyapagawbuk nilankamayo tungud sang pagtaodmayo sang pangoromayo. Butangan sang ginawa mayo yang maskinana na agawbukun mayo, maynang si Kristoyang pyagagawbukmayo. 6Di da kamomagsiling

sang kadaygan na manga sogwanun na yapakaa-sub maggawbuk aw pyagatanawan silan nangkanilan pangoro antak silan pagsayaun, awgaidaw wa pagatanawi silan, wa silan magagawbuknang madyaw. Awgaid kamo, maski wa magasaityang kamayo pangoro, abay kamo paggawbuknang madyaw kay kamo arag manga sogwanunni Kristo. Wakaw butangan sang ginawa mayoyang gawbuk mayo tungud sang pagtaod mayokang Kristo antak mayo matoman yang pagbuutnangDios kamayo. 7MadyawnangDios na gaumakamo na gagawbuk kay buku gaid nang otawyang pyagagawbuk mayo, arag yang Ginoo tana si Kristo yang pyagagawbuk mayo. 8 Labansa tinuud na yang otaw na madyaw yang imo,maski sogwanun aw maski buku, abarusan nangmadyaw ni Ginoo Jesus nang maori na allaw.

9 Kamo na aon manga sogwanun, dadyawamayo yang batasan mayo sang manga sogwanunmayo, silan arag pyagaindo ko na adadyawunyang batasan nilan kamayo. Ayaw silan pagi-gusa. Ayaw kamo magpakaringaw na yang Diosaglangit buku gaid nang kanilan pangoro, awgaidarag kamayo, way matagan pyaparabi naan sangmanga otaw disang donya, pyapagonawa naankariko.

Yang Karasag naMakasaranig sangManga Tomo-too

10 Yani yang kyampusan na pagalaong ko ka-mayo na ayawmayo pagkaringawi. Abaya butan-gan sang ginawamayo si JesuKristo, akatabangankamo nang kanaan dakora na gaom na way tata-manan. 11Kamomaynang manga otaw na yapag-tanam na byobokad ni Satanas. Wakaw dawatayang kariko nang tabang nang Dios kamayo kaydaw kamo daugun nang gaomni Satanas na labanmatigam magimoimo sang manga kagaro antakkamo tomoo kanaan. 12 Buku nang otaw yangpyapagtanaman ta awgaid si Satanas aw yangkanaan manga maropig na sogwanun na bukunang maynatu na manga otaw. Aon digkani-lan manga sogwanun ni Satanas na dakora yanggaom na yamaimo pangoro nang kanilan sakopdigpagawanan aw asang karowagan nang donya.Arag aon digkanilan yagabaya sang pagimo sangmaat disang manga nasyon, wakaw maynangkyakangitngitan yang karowagan nang donyakay yaan yang yagaari pa si Satanas na maropig.Gimadaigan arag yang manga magbabaya awmangkaraat na syosogo ni Satanas antak mag-baya sang manga otaw na saraun. 13 Wakaw

Epeso 6:14 290 Epeso 6:24abaya dawata yang kariko nang tabang nangDios kamayo antak kamomakaimo somopak sangkariko nang kang Satanas manga sogwanun awdomorod silan kamayo. Maski abay kamo nilantintarun, ayaw kamo magpadaug kanilan, di dakamo magosos antak kariko nilan daugun mayo.

14 Dasiga yang ginawa mayo antak kamo do-maug sang sakop ni Satanas. Abay paglaonganyang matungtung na sorit kay mayn yaan nangurun mo disang awak mo. Paggaon sang batasannang Dios na poros madyaw kay mayn yaan nanglimbotongmo. 15Butangan sang ginawamo yangmadyaw na batok bain kang Jesu Kristo kaymaynyaan nang sapatos sang siki mo. 16Abaya pakadi-guna yang pagkanarig mo sang Dios kay maynyaan nang karasag mo na makasaranig kanmoantak di kaw masogat nang kang Satanas papanana gadara nang atoron. Yaan yang pagtintalkanmo ni Satanas na maropig. 17 Pagdakoraasang ginawa mo si Jesu Kristo na kyakanariganta kay yaan yang yagapakamatay tungud kanatuantak kita makagawas sang gaom ni Satanas.Yaan na imo ni Kristo mayn yaan nang sadokna potaw na makasaranig sang oro mo. Yaanyang papagbayaa sang pagalaong mo yang Bal-aan na Espirito antak kaw domaug kang Satanaspinaagi sang sorit nang Dios kaymayn yaan nangmatarum na kakana. 18 Abay kamo pagampoaw pagbantog sang Dios, pangayo kamo kanaannang tabang antak di kamo daugun ni Satanasaw antak di kamo daugun nangmanga sogwanunnaan na mangkaropig. Butangan sang ginawamayo yang pagampo mayo na pyagabayaan nangBalaan na Espirito, ayaw kamomagtangku. Maskidiin abay kamo pagampo sang Dios. Pangayosang Dios na panalanginan naan yang karikonang manga tomotoo. 19 Ampowan mayo akosang Dios antak naan pagbayaan yang kanakpagindo antak ako makaimo magpakatigam sangkawtawan sang madyaw na batok bain kang JesuKristo na pyapakatigam kanak. Ampowan akomayo sangDios antakwaymakaurang sang kanakpagindo. 20 Sabo pipiriso ako na syogo nang Dioskay yabay ako magindo bain kang Jesu Kristo.Wakaw ampowan mayo ako sang Dios antak diak malluk nang manga otaw antak magapadayonako magbatok sang manga otaw dini kay yaanyang pagbuut kanak nang Dios.

Yang Panabi

21 Manga karomonan ko, syosogo ko adto ka-mayo si Tikiko na lomon nami na pyagapanonogoni Kristo. Kanarigan yaan na otaw, karugnananta yaan. Yaan yang magalaong kamayo sangkariko bain kanak antak kamo matigam sangkanak kabutang didi. 22Wakaw syosogo ko yaanadto kamayo tungud sini antak kamo matigamdaw yaonnono ra ako didi. Amadasig kamo naanpinaagi kang Jesu Kristo.

23Kaymanga karomonan ko, pyangayo ko sangAma ta na Dios aw kang Jesu Kristo na Ginoota na apakadigunun nilan yang kamayo pagtooantak marinaw yang dumdum mayo aw antakmagsikarugun kamo laban. 24Panalanginan abaynangDios kamo kariko aw tinuudna pyagadakoramayo sang ginawa mayo yang Ginoo ta na si JesuKristo.

Pilipos 1:1 291 Pilipos 1:23

Yang Solat ni Pablo sangTAGA PILIPOS

1 Kami si Timoteo na manga sogwanun niJesu Kristo yangomosta kamayo kariko na mangatomotoo kang Jesu Kristo ag Pilipos. Kamo namanga matikadung na pangoro nang simisim-baay aw yang manga katabang nilan aw karikomayo na manga tomotoo dato Pilipos, ako siPablo, ako yang yagasolat kamayo.

2 Pyangayo ko kamo kariko sang Ama ta naDios aw kang Jesu Kristo na Ginoo ta na abaykamo panalanginan antak marinaw yang dum-dum mayo.

Yaampo ni Pablo yang Manga Tomotoo3Pyapasalamatan ko yang Dios tungud kamayo

kada akmakaungud kamayo. 4Laban ak yagaumakada ak yagaampo tungud kamayo. 5 Labanak yagauma dungan yotoo kamo kay yanagtina-bangay kita antak kita makaimo magbatok sangmanga otaw sang madyaw na batok bain kangJesu Kristo. 6 Laban ak yatigam na yang Dios nayagapono sining madyaw na gawbuk na pyaga-sogo naan kamayo abay tomabang kamayomatagamatapos yani na gawbuk nang allaw nang pag-barik ni Jesu Kristo. 7 Laban madyaw ko yaan ka-mayo na manga karugnanan ko. Yabay kita man-aginambitay sang panalangin nang Dios kanatumaski asang pirisowan ako aw maski aglogwaako nang pirisowan na yagababatokon ako antakkatigaman nang manga otaw yang madyaw nabatok bain kang Jesu Kristo. 8 Yang Dios yatigamna laban gosto ko na disaan da ak kamayo kaylaban ak yamarugun kamayo, na yaan na karugunpagbaya ni Jesu Kristo.

9Yani yang yaampo ko sang Dios na odogangannaan yang karugun mayo sang isaisa kamayoaw antak arag abay dogangan yang kyakatiga-man mayo bain kang Jesu Kristo aw antak kamoabaymatigammagungudungud sang kariko nangpagindo kamayo nang Dios. 10 Kayan amatigamda kamo magpili daw wain yang laban madyaw,kayan makapagarili la kamo sang kariko nangmaat namanga imo aw arag wa day akapagsawaykamayo pagdatung nang allaw na pagabarik niJesu Kristo. 11 Yaampo ko arag sang Dios naakapakita mayo sang manga otaw yang madyaw

na manga imo na pagbaya kamayo ni Jesu Kristo,kay aw maynaan amabantog yang Dios.

Yang Pagkinaboi digkang Kristo12Kay manga karomonan ko, pyapakatigam ko

kamayo na di makaurang sang madyaw na batokyaning kanak kabutang na pipiriso ako, awgaidsana yakadogang da yaan sang paglimpud nangmadyaw na batok, 13 kay yang manga sondarodidi aw yang kariko nang manga otaw na ya-masaid kanak, yatigam silan na yamapiriso akokay si Jesu Kristo yang byabatok ko. 14 Yangpagkapiriso ko arag yakadigun sang pagkanarignangmanga karomonan kang Jesu Kristo. Wakawadoon yagtinuud da silan maggogod sang soritnang Dios, wa da silan akalluk.

15 Awgaid yatigam ako na aon manga otawna maski yagababatokon silan bain kang JesuKristo, gosto nilan na okontaraun ako kay ya-masigi silan kanak. Toyo arag aon manga otawna buutan kanak na yabay magbabatokon bainkang Jesu Kristo. 16 Maynaan yang imo nilankay yamarugun silan kanak. Yatigam silan napagbuut nang Dios na pipiriso ako kay antak kopaglaong yangmatungtung bain sangmadyawnabatok. 17Awgaid yang yapagkontara kanak, silanyang yagabatok bain kang Jesu Kristo na antakmaboyo yang manga otaw agkanilan. Maynaanyang imo nilan kay dumdum nilan na yaan yangmakadogang sang kanak pagkaundug disiningpirisowan.

18 Awgaid maynini yang kanak pagdumdum,madyaw ko na yakarimpud yang batok bain kangJesu Kristo maski di butang sang ginawa nanggabatok. Yagauma ako maski maynaan yang imonilan. 19 Maski yamapiriso ako adoon, laban akmaguma kay yatigam ako na panalanginan akonang Dios tungud kay yaampo mayo ako aw tun-gud kay tyatabangan ako nang Balaan na Espiritona yaatag kanak ni Jesu Kristo. 20 Laban di akmagaimo sang maski nana na makaina kanak.Wakaw di ak amallukmaski apatayun ako tungudsang pagpangagad ko kang Jesu Kristo, kay gostoko na abay yaan mabantog nang kariko nangkanak imo. 21 Kaba boi pa ako si Kristo gaidyang pyagadakora nang ginawa ko. Aw patayunako, laban da madyaw yang kanak kabutangdigkanaan. 22Awdi pa akmatay abay akomagimosang madyaw na yakabantog kang Kristo. Yaanyang yakarisud kanak daw wain yang ipiliin ko,yang amatay ako aw yang amaboi ako. 23Wakaw

Pilipos 1:24 292 Pilipos 2:15yagakaarangan ako daw wain yang madyaw, dawyang amatay ako daw yang maboi ako. Labangosto ko na amawara ak disining donya antakdato ra ak kang Jesu Kristo kay laban madyawyang kabutang ko dato. 24 Awgaid aw abay pa aktomabang kamayo, yaan yangmadyaw yang di paak mapanaw kamayo disining donya. 25 Wakawyatigam ako na tinuud na madogaydogay pa akodisining donya namapaginagad ak kamayo antakkamo katabangan na magadogang yang pagka-narig mayo kang Jesu Kristo, kayan laban kamomagauma. 26 Aw boroyan da ako nilan sangpirisowan kayan yakaori ak agkamayo, disaanlaban da mayo amabantog si Kristo tungud sangpagtabang naan kanak.

27Awgaid di da kamomagpakaringaw na sakopkamo ni Kristo, wakaw pagdaraa mayo yangmadyaw na batasan na yakagayon kamayo namanga tomotoo kang Jesu Kristo. Aw yaanyang pagdaraun mayo, aw iyan ako agkamayoaw wara, gosto ko na pagaidunggan na dakorasang ginawa mayo yang pyapakatigam kamayonang Balaan na Espirito. Kayan yagkaoyonkamo sang pagindo bain sang pagtoo kang JesuKristo antak dili domaug yang kamayo kontara.28 Ayaw kamo magkalluk sang yapagkontara ka-mayo maski nanang inangun nilan, kay aw dikamo malluk nilan, yaan yang toosanan na disilan makagawas sang silot nang Dios na waykataposan, awgaid kamo, yaan yang toosanan nayakagawas kamo saan kay yang Dios yang gabuut.29Maynaan kay kamoyang sakopni Jesu Kristo natyatabangan nang Dios kay antak buku gaid nangpagtoomayo kang Jesu Kristo yang pagatamananmayo, toyo tyatabangan kamo arag nang Dios kayantak kamomakatigkul sang karisud tungud sangpagpangagad mayo kang Jesu Kristo. 30 Wakawkamo adoon arag da magatigkul sang karisudmaynang pagtigkul ko sang karisud na kikitamayo nangaon nang aadto ako kamayo. Yatigamkamo arag sang kanak karisud adi adoonna yabayko tigkuran.

2Yang Pagpaobos ni Jesu Kristo

1 Manga karomonan ko, tungud kay sakopkamo ni Kristo wakaw yamadasig kamo naan.Yang karugun naan kamayo yaan yang yaka-paguma kamayo. Arag yanaginambitay kamosang panalangin kamayo nang Balaan na Espirito.

Wakaw kay manga karomonan ko; aw kabuu-tan mayo yang arag kamo, aw kallaatan mayosilan, 2pagaindoon ko kamo na panagoyon kamo.Abay kamopanagilugun antak kamomaimomay-nang sang ka ungud da. Aw mayn da kamonaan, laban ak magauma. 3 Ayaw mapagagawsang dungug na magaambog kaw, madyaw yangdili magaparabaw sang kadaygan kay maat yangmakaungud kaw namagaparabaw sang kadayganna manga otaw. 4Madyaw aw managtinabangay,buku gaid nang kanmo tyoonan kadyawan yangpamakotan mo.

5 Yaan yang pagsilingi yang batasan ni JesuKristo na wa magaparabaw. 6 Maski iyan kangKristo yang kariko nang pagkaDios, wa yaan ma-pagagaw sang dungug sang Dios na kanaan Ama.7Sana yayawan da naan yang kanaan pagkarabawna yakaonawa sang Dios, kayan yaimo yaan sog-wanun nang Dios aw kaimo otaw. 8 Kayan matagpyatay yaan, yabay yaan mangagad sang Dios nakanaan Ama. Yang pagpatay kanaan disang korosmakainaina na kamatayun. 9 Wakaw byabatonyaannangDios aglangit kayan yatagan yaannanggaom sang kariko, aw atagi yaan nang aran nalabaw sang kariko nangmanga aran, kay pagbuutnang Ama naan na Dios na yaan yang marabawsang kariko. 10 Wakaw molood yang kariko pag-dungug sang aran ni Jesus, yang kariko nangmanga otaw aw yang kariko nang tagalangit awasta si Satanas aw kariko nang kanaan kasakopan,arag molood kang Jesus. 11 Kariko nilan mikilaraaw paglaong na si Jesu Kristo yang labaw naGinoo. Wakaw laban amabantog yang Ama naDios.

Yamallag maynang Ilawan disang Donya12Manga karugnanan ko, yatigam ako na yabay

kamo mangagad sang pagindo ko kamayo nan-gaon nang aadto pa ako. Adoon maski warada ak digkamayo, abaya mayo pangagadi nangmadyaw yang pagindo ko. Kalluk kamo dawkamo makasara, pamakoti mayo imowa yangkariko nang sogo kamayo nang Dios 13 kaypyagabayaan kamo nang Dios antak yang pag-buut naan madyaw mayo imoon, kayan tyaban-gan kamo naan antak kamo makatoman saan napagbuut.

14Maski nanang imoonmayo, ayaw kamomag-bagolbol aw ayaw mapagagisagis 15 antak waymakapagsaway kamayo. Pollayon pakadyawa

Pilipos 2:16 293 Pilipos 3:5mayo yang batasan mayo kay antak kamo kila-raun na manga anak kamo nang Dios, na waymaat digkamayo maski modogpo kamo nangmanga maat na otaw. Aw maynaan, maynkamo nang allag na yamallag disining banwa namaynang yamangitngit nang mangkaropig awkadaygan na manga otaw na wa da akatigamdaw nana pa yang madyaw. 16 Wakaw batokimayo silan antak silan matigam sang kinaboina way kataposan na pagatag nang Dios. Awmangagad kamo sang kariko nang pyagaindo kokamayo, laban ak magauma aw domatung si JesuKristo, kay yaan yang akatigaman na madyawyang gawbuk ko digkamayo. 17 Maski apatayunak nilan na gabatok ak kamayo bain kang JesuKristo, gatang tyomoo ra kamokanaan,magaumada ako. 18 Wakaw arag kamo paguma antak kitamagonawa, arag magauma.

Si Timoteo aw si Epaprodito19 Aw pagbuut ni Jesu Kristo na Ginoo ta,

apadagawdagawun ko si Timoteo pakadtoon ka-mayo. Pagori naan adi kanak akabatokan daak naan bain kamayo, disaan amaorawa ra ako.20Way kadaygan na mayni Timoteo na yakagaonkanak na yatagoyap kamayo. 21 Yang kaday-gan, maynang yaan yang yabay nilan dumdu-mun yang kanilan tyoonan kabutang, buku nangpyapagawbuk kanilan ni Jesu Kristo. 22 Yatigamkamo na madyaw yang batasan ni Timoteo.Maynang tudtuud yaan anak ko, kay inagadko yaan maglimpud magbatok sang madyaw nabatok bain kang Jesu Kristo. 23 Wakaw sokoddakman kyakatagtagaan ko didi yang akainan-gan ko, parabayun ko yaan pakadtoon kamayo.24 Yamanarig ako sang Ginoo ta na si Jesu Kristona atabangan ako naan antak ako arag makada-gawdagaw komadto kamayo.

25 Awgaid dyudumdum ko na yaan yangmadyaw yang apaoriin ko agkamayo si Epa-prodito na pyapakadimayo nangaon antak toma-bang sang yakaukud kanak disining pirisowan.Maynang tudtuud lomon ko yaan kay yaanyang inagad ko magbatok sang kawtawan bainkang Jesu Kristo. Yagatinuud yaan tomabangkanak papagasdang sang yapagkontara kanak.26 Yamawung yaan kamayo aw kaundug yaankay yatigam yaan na dyumungug da kamo nayaan yamasakit. 27 Tinuud na yamasakit yaan,agput yaan matay. Awgaid laban kyakallaatanyaan nang Dios, ako arag kyakallaatan nang Dios

kay yagakadyaw yaan sang sakit naan antak dimagdogang yang kanak pagkaundug. 28 Sabolaban gosto ko na omori yaan agkamayo antakkamo maguma na mikita kanaan oman. Kayaw maynaan, arag ak gauma, kayan yaorawaako. 29 Wakaw aw mori agkamayo si Epaproditopapagumaamayo kay yaan yang lomon ta na pya-paori agkamayo nang Ginoo ta na si Jesu Kristo.Taoda mayo yang kariko nang otaw na mayniEpaprodito. 30Tungud sang pagtoman naan sangsogo ni Jesu Kristo wa yaan makaungud sanglawas naan daw nanang akainangan, wakaw baygaro yaan matay nang pagtabang naan kanakkay yamakot yaan tomabang kanak antak yaanmakatoman sang kamayo garo tabang kanak.

3Yang Tinuud na Pagkamatarong

1 Sang kataposan nining solat ko, kay mangakaromonan ko, pyagaindo ta kamo na abayamayo butangan sang ginawa mayo si Jesu Kristona Ginoo ta, aw abaya mayo bantoga yaan.Aw maynaan yang imoon mayo laban maga-uma kamo pono kanaan. Wa ak akaomo mag-indo kamayo, kay aw pangagadan mayo yaningsyosolat ko, amaimo yaan saranig mayo 2 sangmanga magindoway na makasapad sang kamayopagtoo. Yang batasan nilan, yanagsiling nangido na yabay maglopog kamayo, kay magaindosilan kamayo antak kamo magpatopo kanilan.Yagalaong silan, “Aw di kaw magpatopo di kawpagasakopon ni Kristo.” Wakaw kay mangakaromonan ko, panaglama kamo sining mangaotaw na maynang ido, 3 kay yaan gaid yangkyakanarigan nilan yang kanilan paagi na kanangotaw gaid imoimo. Awgaid kita yang tinuud namanga anak nang Dios na yagatinuud simimbakanaan, kay pyagabayaan kita nang Balaan na Es-pirito. Wakaw yabay ta bantogon si Jesu Kristo nakyakanarigan ta. Wa kita akanarig sang kanangotaw paagi kay yatigam kita na yiimo kita mangaanak nang Dios tungud sang pagkanarig ta kangJesu Kristo. 4 Aw aon otaw na yagadumdum nayaan anak nangDios tungud sang pagtomannaansang paagi nang otaw, yamasayup yaan. Akoyamakot mangagad nangaon sang paagi nami namanga Judio, awgaid buku naan yang yakaimokanak sakop nang Dios 5maski tyotopo ako nangkawarong allaw nang kanak pagkawtaw. Akotinuud Judio na sompaw ni Benjamin na anak

Pilipos 3:6 294 Pilipos 3:21

ni Israel, na yang kanak sorit laban matok nasorit nang Judio, kay sang ka dogo da kami namanga Judio. Arag Pariseo ako nangaon na ya-makot mangagad sang kariko nang balaod namina manga Judio. 6 Tungud sang pagtoman kogaro sang kanami balaod laban ak yapagkontaranangaon sang manga tomotoo kang Jesu Kristo.Way kolang sang kanak pagtoman sang balaod.Maski yaan yang kanak pyangagadan nangaon,buku naan yang yakaimo kanak anak nang Dios.7 Wakaw yang kariko nang pyagguna ko nan-gaon na yakagyotawan kanak, byotawanan dako dungan yotoo ak kang Jesu Kristo. 8 Labansa yang kariko nang madyaw ko nangaon waday kabos adoon kay laban kyadadayawan da kokatigaman si Jesu Kristo na kanak Ginoo, yaanyang labaw sang kariko. Pagkanarig ko kanaan,yayawan da ko yang kariko nang madyaw konangaon. Yang kyakatibosan nang ginawa koadoon si Jesu Kristo. Maynini yang kyakadumdu-man ko adoon na yang kariko nang madyaw konangaon maynang pagkaan na yagkaraat da nasyarabul da ko kay yaan yang laban da komadyawyang pagkanarig ko kang Jesu Kristo. 9 Wakawmadyaw ak nang Dios kay iyan da sang ginawako si Jesu Kristo. Yang yakaimo kanak matarongyang pagkanarig ko kang Jesu Kristo, buku nangpagtomanko sang balaod. Kay pagbuut nangDiosna yaan gaid yang makaimo sang otaw matarongyang pagkanarig kang Jesu Kristo. 10 Wakawadoon yaan gaid yang gosto ko na ubutang sangginawa ko si Jesu Kristo antak ak laban matigamkanaan aw antak ako agadan nang dagdagu nagaom nang Dios kay yaan yang yagaboi kangJesu Kristo na pyapatay. Arag laban gosto kona makaambit ako sang pagtigkul sang karisudtungud sang pagpangagad ko kang Jesu Kristoantak ako makagaon kanaan na pyapatay disangkoros. 11 Yani arag yang tyotoowan ko na akooboiin kasikun matay.

Yang Pagdaragan Padurug adto sang Pagadaugan12 Wa ak magalaong na ako yang yakatoman

da sini kariko, awgaid yaan yang kanak pyaga-padurugan, na otomanun ko yaan kariko, kaypyagsakop da ako ni Jesu Kristo. 13 Kay mangakaromonan ko, wa ak magadumdum surud nangginawa ko na yatoman da ko yani kariko, toyopagbuut ko na wa da ko ubutangan sang ginawako yang kanak kaagi nangaon, awgaid yabay akomamakot mangagad sang pagbuut ni Jesu Kristo

matag madatung ako aglangit. Yaan yang abayko imoon. 14 Yamakot ak mangagad kanaanmayn ak nang yapaglomba domaragan antak akmakadawat sangmadyawnabarus aglangit. YangDios na gapili kanak yang magaatag kanak naanna barus aglangit kay ako sakop ni Jesu Kristo.

15 Kamo na yatigam da laban sang paagi niJesu Kristo, butangan sang ginawa mayo yaningpyagaindo ko. Aw aon disaan kamayo tobokyang dumdum sini, apakatigam kanaan nangDios nang pyagatamanan nang kanaan ginawa.16Maski wa pa kita akatigam sang kariko, abayunta pangagadan yang matungtung na pagindonang Dios na kyatigaman da ta.

17 Kay manga karomonan ko, pagsiling kamokanak sang kanak paagi sang pagpangagad kangJesu Kristo. Pagsaiti mayo arag daw sini yang ya-gasiling kanak sang kanak paagi kayan paningugkamokanilan. 18Panaglamakamo, kay pyaglaongda ko kamayo na aon digkamayo di mangagadsang kanak paagi. Adoon pyangillumuglumuganyang mata ko nang lowa nang paglaong ko namadaig na otaw yang buku nang kang Kristosakop. Maski yagalaong silan na yotoo silankang Jesu Kristo, kontara nilan si Jesu Kristokay wa silan otoo sang kariko nang matungtungna pagindo bain sang kaologan nang kamatayunnaan asang koros. 19 Yang amadawat nini namanga otaw yang silot nang Dios na way kata-posan asang impirno kay yang maat na mangaimo na pagbuut nang kanilan dumdum, yaanyang yabay nilan imoon. Wakaw kay maynaanyang kanilan batasan, mayn da nang kanilan diosyang kyanaramannilan na batasan kay yaan yangyabay nilan pangagadan. Yang kanilan maat namanga imo, wa silan akaarig, sana yanagbantogda silan sang kanilan imo na maat. Yaan yangyabay nilan dumdumun yang kanilan kabutangdisining banwa.

20 Awgaid kita, yang tinuud na kanatu paguyaaadto langit, wakaw yaan yang yabay ta tagadanyang Ginoo ta na si Jesu Kristo na aglangit.Laban gosto natu na amallug yaan magbarikani sang donya kay yaan yang Maglorowas nakanatu Ginoo na makagagaom sang kariko. 21Awdomatung yaan, aparinin naan yaning kanatulawas na magkamatay, agaon naan sang kanaanlawas na di da magkamatay. Imoon naan yangpagparin sang kanatu lawas pinaagi sang dakorana kanaan gaom na way tatamanan. Wakaw kay

Pilipos 4:1 295 Pilipos 4:20way tatamanan nang kanaan gaom, yaan yangmagaari sang kariko.

4Yang Manga Tambag

1 Kay manga karomonan ko, butangan sangginawa mayo yang pyagaindo ko kamayo bainkang Jesu Kristo aw pagpadayon kamo panga-gad kanaan. Laban sa gosto ko na mapagkitakamayo, kay kamo yang laban madyaw ko kayyang kamayo pagkanarig kang Jesu Kristo yangyakapaguma sang kanak ginawa.

2 Kay Eodia aw Sintike, pyapabotawanan kokamayo yang panagagisagis, panagidarag kamokay kang Kristo kamo. 3 Ikaw, kay lagi, na inagadko maggawbuk sang pyagasogo nang Dios, ikawyang pyapagindo ko saang dowa na bobay an-tak silan oman managidarag. Nangaon yamakotsilan dowa tomabang kanak na yagabatok sangmadyaw na batok. Mayn silan ni Klemente awyang kadaygan na manga inagad ko na yabaymagtoman sang sogo kanatu nang Dios. Labansa matungtung na syosolat yang kanilan mangaaran disang kanang Dios libro na listaanan sangmanga otaw na kyaaronan da nang kinaboi naway kataposan.

4 Butangan sang ginawa mayo si Jesu Kristoaw panaguma kamo abay tungud kanaan. Omanko kamayo paglaong na panaguma kamo. Maskinanang karisud mayo, butangan sang ginawamayo si Jesu Kristo, kay yaan yang yakapagumakamayo. 5 Madyaw aw makarimpud sang karikonang otaw yang dungug na kamo manga buutan.

Kamo na manga tomotoo, ayaw mayopagkaringawi na masaid kamayo yang Ginoo tana si JesuKristo. 6Wakawayawmagkaundug sangmaski monnono yang kabutang mo, pagampogaid sangDios awpangayo kanaan sang yakaukudkamayo aw pasalamati yaan. 7Kayan pyagbayaankaw nang Dios na antak marinaw yang dumdummo labaw pa sang kyakaundan mo. Wakawdi amaribog yang dumdum mo kay iyan sangginawa mo si Jesu Kristo.

8 Yani kay, kay manga karomonan ko, yangkataposan na tambag ko kamayo disining solatko. Yaan yang abaya mayo kaundi yang tinuudna sorit, aw yang dungganun na kaagi, aw yangmatorid na batasan, aw yangmanga imo na porosmadyaw, aw yang manga inang na yakaontol, awyang maski nana na pyagasaya na madyaw nangDios. Maski nana na madyaw na akanamput, aw

yang kariko na madyaw mayo pagbantog, yaanyang abaya kaundi. 9Tomanamayo yang pagindoko kamayo aw ayaw mayo pagkaringawi yangtyangkap da mayo aw yang kariko nang pya-galaong ko kamayo aw yang kariko nang kikitamayo na yiimo ko. Aw tomanun mayo yanikariko, mapasaid kamayo yang Dios na yagabayakamayo na makarinaw sang dumdummayo.

Pasalamat Tungud sang Pagatag10 Yagauma ako aw bantoga ko yang Dios

na yakaimo da kamo oman pagtabang kanak.Yatigam ako na gosto mayo na abay tomabangkanak, toyo wa pa kamo asakat sang pagtabangkanak, adoon pa gaid. 11 Wa ak magabagolbolsang kanak pagkaukud, kay yanaram da ako nangmaski nana na madatung kanak. 12 Yanaramda ako sang kabutang na way magkapoti aw ka-naram da ak nang yomolla. Tungud sang karikonang kyakaagyan ko, yatigam da ako magsagob-ang sang kariko. Aw kaaronan ako madyaw, awkawaraan ako madyaw, yaan da, madyaw ko. Awmagutum ako, aw mabiyag ako, arag ko madyaw.13 Makaimo ako sang maski nana pinaagi sanggaom na yaatag kanak ni Jesu Kristo.

14 Bading kabuutan mayo na tyatabangan akmayo sining kanak karisud adoon. 15 Nang tig-mad nang pagbatok ko sang madyaw na batokdigkamayo, yatigam kamo na taga Pilipos na pag-panaw ko nangaon ag Masedonia, way kadayganna manga tomotoo na yakatabang kanak, kamogaid yang yakaongoy kanak. Yanagtinabangaykita, yanaginatagay. 16 Nang pagkaukud ko nan-gaon adto sang syodad na Tesalonika ipan mayoako padaraan nang manga panabang. 17 Ayawkamo magdumdum na yang panabang mayokanak yang yakabutang sang ginawa ko, bukunaan, kay yaan yang gosto ko yang makadawatkamo sang madyaw na barus nang Dios kamayotungud sang kamayo pagatag. 18 Yadawat da koyang panabang mayo kanak na pyapadara mayokang Epaprodito, wakaw wa day yakaukud kanakkay laban madyaw yang panabang mayo kanak.Kariko nang yakaukud kanak arag da aon, sanayagasobra pa. Laban madyaw nang Dios yangpagatag mayo kanak, laban yaan yakaontol sangDios. 19Wakaw atagan arag kamonangDios antakwaymakaukud kamayo, kayway tatamanannangpanabang nang Dios kamayo pinaagi kang JesuKristo na kyakanarigan ta. 20 Abantogon ta yangAma ta na Dios nang way kataposan. Amen.

Pilipos 4:21 296 Pilipos 4:23Yang Manga Pangomosta

21 Kariko mayo na sakop ni Jesu Kristo, yango-mosta ako kamayo. Kariko nang manga karomo-nan na inagad ko adi yakanamput kamayo. 22Awyang kariko nang manga tomotoo na gauya adi,labi pa yang manga tomotoo na panogwanun niSesar na pangoro nang manga ari, yangomostakamayo. 23 Panalanginan kamo nang Ginoo ta nasi Jesu Kristo.

Kolosas 1:1 297 Kolosas 1:23

Yang Solat ni Pablo sangTAGA KOLOSAS

1 Ako si Pablo, ako yang yagasolat. Pag-buut nang Dios na apostol ako ni Jesu Kristo.Aadi inagad ko yang lomon ta na si Timoteo.2 Pyapadaraan nami nining solat kamo na mati-nomanun na karomonan nami ag Kolosas, kamona kanang Dios sakop na yangagad kang JesuKristo. Panalanginan kamo nang Ama ta na Diosantak marinaw yang kamayo dumdum.

Yang Pagampo na Pagpasalamat3 Aw yaampo ko kamo, pyapasalamatan ko

yang Dios na Ama nang Ginoo ta na si JesuKristo, 4 kay yudungug ako na madigun da yangpagsarig mayo kang Jesu Kristo, na kamo maru-gun sang arag kamo tomotoo. 5Minda naan yangbatasan mayo, kay pagdungug mayo nangaonsang matungtung na pagindo nang Dios, yaimanda kamo na aglangit panalanginan kamo nangDios nang way kataposan. 6 Yang pagindo nangDios bain kang Jesu Kristo na yagarimpud sangkarowagan nang donya, yaan yang yagaparinsang batasan nang manga otaw. Wakaw yama-parin yang batasan mayo pagkatigam mayo natinuud yang pagkallaat nangDios kamayo na bya-batok kamayo nangaon ni Epapras. 7 Si Epaprasna karugnanan ta yang matinomanun na aragkita sogwanun ni Jesu Kristo. Kyakanarigan yaanni Jesu Kristo na yagaindo kamayo. 8 Si Epaprasyang yagabatok kanami bain sang karugun mayona pagbaya kamayo nang Balaan na Espirito.

9 Wakaw pagdungug ko saan, abay ko kamopagampo. Tigkan adoon yabay ta kamo pagampona atagan kamo nang Balaan na Espirito nangkatigaman antak kamo matigam sang karikonang pagbuut nang Dios kamayo. 10 Kayanmakaimo kamo sang kariko nang gosto nangGinoo na apaimo naan kamayo na madyaw naan.Kayan mayn kamo nang omay na laban yamabotkay yakaimo kamo sang madaig na mangkadyawnamanga imo kay yabaymagdogang yang katiga-man mayo bain sang Dios. 11 Pyangayo ko sangDios na pinaagi sang kanaan laban dakora nagaom makapadayon kamo sang pagsarig mayoantak maski laban akarisudan kamo, magatigkulkamo. Kayan di kamo mabarus nang maat sangkadaygan, sana managuma kamo. 12 Abayunmayo pasalamatan yang Ama ta na Dios, kay

kamo na manga tomotoo yang pipili naan napyanalanginan asang kanaan balaan na sakop naporos madyaw, way maat. 13 Kyakamang kitanaan disang gaom ni Satanas aw barina kita naanadto sang sakop nang kanaan Anak na laban naankarugnanan. 14 Pyapasaylo kita nang Dios sangkanatu sara kay yang Anak naan na si Jesu Kristoyang yagatobos kanatu nang pagkamatay naandisang koros.

Yang Kinaiya ni Kristo aw yang Imo naan15 Yang Dios na di pagkitaun kikita digkang

Kristo na yakani sang donya, toyo iyan da siKristo dadaan nangwa pa yang donya. Yaan yangyagabuut sang kariko, 16 kay pyapaimo kanaannang Dios yang kariko. Yiimo naan yang karikonang pagkitaun aw yang di pagkitaun. Yiimonaan yang kariko nang manga pangoro na aondakora na gaom aw yang manga sakop nilan,aw si Satanas aw yang kasakopan naan aw yangkariko nang aglangit aw asang donya arag yiimonaan. Yaan kariko pyapaimo nang Dios kangKristo na agamitin ni Kristo aw gosto ra naan.17 Dadaan iyan si Kristo nang wa pa yang maskinana, yaan yang yagabuut daw onnoon naanpaggamit sang yanagkatoboktobok na kabutangnang kariko nang inimo naan. 18 Si Jesu Kristoyang pangoro nang kariko nang manga tomotoo.Yaan yang pyagponowan nang kinaboi nilan naway kataposan. Kay yaan yang labi na byoboioman na pyapatay, wakaw yaan yang makaga-gaom sang kariko. 19 Kay pagbuut nang Diosna way kolang nang pagkaDios ni Jesu Kristo nakanaan Anak. 20 Pagbuut naan na pinaagi sangpagpatutud sang dogonangAnaknaandisang ko-ros na kyakamatayan naan makaori yang karikoagkanaan, kayan wa day makasopak sang kanaangaom asang donya aw aglangit.

21 Kamo, yamaawat kamo sang Dios nangaon.Yamakontaramayo yaan pinaagi sangmanga imomayo na maat kay maat yang dumdummayo, wamayo udumduma yang Dios. 22 Awgaid yamaimootaw si Kristo kayan pyatay, kayan tungud sangkanaan kamatayun yakaori kamo adto sang Dios.Wakaw aw paatobangun da kamo adto sang Dios,wa day ikitaun na sara mayo kay liningat da niJesu Kristo antak maimo kamo manga balaan.23Yaan yang amatoman kamayo aw magpadayonkamo sang kamayo pagtoo kang Jesu Kristo. Awmaynaan, dili kamo akawaraan nang pagkanarigmayo sang saad na aatag kamayo nang Dios nong

Kolosas 1:24 298 Kolosas 2:12pagdungug mayo sang madyaw na batok bainkang Jesu Kristo. Yaan na batok yakarimpudsang karowagan nang donya. Yaan yang kanakgawbuk yang pagbabatokon saan na batok adtosang manga otaw.

Yang Imo ni Pablo disang Manga Tomotoo24 Yagauma ako maski yamapiriso ako adoon

tungud sang pagindo ko bain kang Jesu Kristo.Tungud sang kariko nang karisud na kyakaagiyanko yakaambit ako sang karisud na kyakaagiyanni Jesu Kristo tungud sang manga tomotoo, kayyaning pagtigkul ko sang karisudmaynang si JesuKristo yang yabay magtigkul sang karisud kaykita na manga tomotoo maynang lawas naan kayyaan iyan kanatu. Wakaw tungud kamayo awyang kadaygan na tomotoomagatigkul ako antakmatoman yangwa pa akatoman na karisud, 25kaypipili ako nang Dios na antak ako makatabangsang manga tomotoo. Ako yang syasarigan nangDios na magaindo sang kariko nang katigamanna gosto naan na pagaindo sang manga tomotoo.26 Kay pagbuut nang Dios na apakatigam da sangkanaan sakop yang wa naan apakatigaman sangmanga otaw nangaon. 27 Gosto nang Dios naapakatigamun naan yang kariko nang sakop naanasang karowagannang donya sang labanmadyawna pagbuut naan na wa pa mayo akatigami.Wakaw yang pagbuut naan yang pyapakatigamko kamayo adoon, na si Jesu Kristo iyan inagadmayo na manga tomotoo kanaan. Tungud saan,yatigam da kamo na akaaronan da kamo nanglaban dakora na pagatag nang Dios. 28Wakaw siJesu Kristo yang byabatok ko sang kariko nangotaw. Maski diin ako, dyadadayaw ko pagindosang manga otaw yang sorit nang Dios. Kyakaragko silan daw silan mangagad sang buku nangmatungtung na pagindo. Sabo yiimo ko yaan,kay antak yang manga tomotoo matigam sangkariko bain kang Jesu Kristo antakmadigun labanyang kanilanpagtoo kanaan antakwaymakapuyakanilan. 29Yaan yang pyamakotan ko abay imoonpinaagi sang dakora na gaom ni Jesu Kristo nayaatag naan kanak.

21 Kamo na manga tomotoo ag Kolosas aw

ag Laodisea aw yang kadaygan na wa pa ikitakanak, gosto ko na matigam kamo na yamakotako tungud kamayo, 2 kay gosto ko na amadasigkamo awpanagilugun kamomaynang sayda yangginawa mayo antak kamo laban manarig tungud

sang pagkatigam sang wa apakatigaman nangDios sang manga otaw nangaon na si Jesu Kristo.3Yaan gaid yangmakatabang kamayo antak kamomakadarag sang kariko nang paagi nang Dios kayiyan agkanaan yang kariko nang katigaman nangDios.

4 Pyagalaong ko yani kamayo antak di kamotomoo sang magakagaro kamayo na manga otawna aw gasosoritin, laong mayo daw matungtung,wain sa kadi podo kagaro yang pyagaindo nilan.5Maski wara ako disaang kamayo, maynang iyanako kamayo kay yabay ko kamo kaundan. Kaysayda yang tyotoowan mayo si Jesu Kristo, ya-gauma ako kay yatigam ako sang kadigun nangpagtoo mayo kariko kang Jesu Kristo.

Yang Pagkinaboi na Way Kolang digkang Kristo6 Kay tyomoo ra kamo na si Jesu Kristo yang

Ginoo mayo na makagagaom sang kariko, iyanyaan inagadmayo, wakaw si Jesu Kristo na kyaka-nariganmayo yang pangagdi mayo. 7Pagdakoraayaan mayo sang ginawa mayo antak magdogangyang pagkanarig mayo kanaan. Yaan yang pya-gaindo kamayo ni Epapras wakaw pangagdimayoyaan, kayan yanaguma kamo laban namanamputsang Dios.

8Magkido kamo daw kamo makatoo sang soritnang manga otaw na sait magindo na magaidmakawara sang kamayo pagtoo kay way kabosna pagindo nilan kay yang pyagaindo nilan yangpyagdara nang kanilan kamonaan na pagbuutkanilan nang kanilanmangamagbabaya na sakopni Satanas. Wa silan mangagad sang pagbuutkanilan ni Kristo. 9 Maski sang pagkaotaw niKristo, iyan agkanaan yang kariko nang pagka-Dios. 10Si Kristo yang labawnamakagagaomsangkariko nang aon gaom aglangit aw asang donya,wakaw way kolang mayo kay iyan inagad mayo siKristo na tomatabang kamayo.

11 Yang manga Judio tyotopo kadini kay yaanyang toosanan na silan sakop nang Dios. Toyotobok da adoon, buku da nang maynang batasannang manga Judio kadini, kay adoon pagtoorakman mayo kang Jesu Kristo, parabay naanlingatun yang maat na kyakaundan mayo antakdi da kamo magimo sang maat. Wakaw kay yaanyang yamaimo kamayo ni Jesu Kristo, yatigam dakamo na pyagsakop da kamo nang Dios pinaagikang Jesu Kristo. 12 Na yang pagbawtismo ka-mayo yaan yang toosanan namaynang yakaupudda kamo kang Jesu Kristo patayun aw lubungan.Yang pagkagimotmot mayo disang tobig nang

Kolosas 2:13 299 Kolosas 3:3pagbawtismo kamayo yaan yang toosanan namaynang yakaupud da kamo kang Jesu Kristoboiin oman na sikun patayun. Sabo yamaimoyaan kamayo tungud sang pagtoo mayo sanggaom nang Dios na yagaboi kang Jesus na pya-patay. 13 Kamo nangaon wa pagasakopa nangDios tungud sang manga imo mayo na maat.Kamo nangaon na buku nang Judio wa pa kamoakatigam sang sorit nang Dios. Awgaid adoon,kay byoi da oman si Jesu Kristo na pyapatay,maynang arag da kamo byoi na sikun sang pagka-matay mayo kay maynang yakaupud da kamosang pagboi oman kang Jesu Kristo tungud sangkamayo pagtoo kanaan. Pagtoo rakman mayokanaan parabayun kamo pasayloon sang karikonang yamaimo mayo na paglapas sang mangabalaod nang Dios. 14 Nangaon kariko natu yook-man na isilotan kay way yangagad kanatu sangpagbuut nang Dios, kariko natu yalapas sangmanga sogo naan. Awgaid adoon yang pagokomkanatu na isilotan kita yawara da kay si JesuKristo yang yagdara ra saan disang pagkamataynaan disang koros. 15 Pinaagi sang pagkamataynaan disang koros kyawaraan da sang gaom pap-agato kang Jesus si Satanas aw yang kariko nangkasakopan naan. Pinaagi saan pyapakita nangDios na si Jesu Kristo yang makagagaom sangkariko.

16 Kay kyatigaman da mayo na si Jesu Kristoyang makagagaom sang kariko, di dakman kamomagpaningug sang manga otaw na yagalaongkamayo na makasara kamo aw di kamo manga-gad sang kanilan batasan bain sang pagkaan awpaginum. Di dakman kamo magpaningug sangpagindo nilan bain sang allaw na pagpapatanaaw yang kadaygan na manga allaw na byabal-aan nang manga Judio. 17 Kariko nang pagindona maynaan pyangagdan kadini kay wa pa siJesu Kristo adatung, toyo di da yaan natu adoonpangagdan kay dyomatung da si Jesu Kristokay si Kristo yang katinuudanan nang karikonang pagindo kadini. 18 Wakaw magkido kamokay aon manga otaw na yagadumdum na silangaid yang matigam kay aon kono yakaon kani-lan. Aon digkanilan yagalaong na way otaw namakapagtawag sang Dios aw di mapatabang sangmanga sogwanun na tagalangit. Toyo ayaw kamomagpaningug kanilan na magalaong kamayo nayang kamayo pagtoo sang Dios sayup. Yaanna manga otaw wa akatagtaga sang pyagaindonilan kamayo wakaw yang kanilan pagindo way

kabos. Yang kanilan pagindo buku nang pag-buut nang Dios 19 kay wa silan atangkap na siJesu Kristo yang Pangoro nang manga tomotoo.Yamasingnini yaan, si Jesu Kristo yang maynangoro kay yaan yang pangoro, kita na manga to-motoo maynang kanaan lawas kay kita kanaansakop. Wakaw si Jesu Kristo gaid yang magabuutkanatu na manga tomotoo antak magadogangyang pagkanarig ta kanaan aw yang panagilugunta kay yaan yang gosto nang Dios kanatu antakmakagaon nang sayda yang ginawa ta.

Yang Pagpakamatay aw yang Pagkinaboi na Ina-gad si Kristo

20 Na, kay pinaagi sang kamayo pagtoo kangJesu Kristo maynang yakaupud da kamo aragkang Jesu Kristo patayun disang koros, wakawyakagawas da kamo adoon sang gaom ni Satanasaw yang kariko nang kasakopan naan. Adoonsakop da kamo ni Jesu Kristo, wakaw ayaw dakamo magpangagad sang pagindo nang mangaotaw na wa pagabayai nang Dios. 21 Pananglit,aon pagindo nilan bain sang pagkaan na ya-galaong, “Ayaw magkaan saan, maski magaidmoti ayaw kamo magpoti.” 22 Yaan na pagindobain sang pagkaan way kabos, kay yang pagkaan,yamatapos kaanunwa da, tapos da. Yang pagindonilan kanang otaw gaid imoimo. 23 Laong mosa agaw daw tinuud manga mangkatigam silantungud sang pagsimba nilan sang manga sogwa-nun na tagalangit aw tungud sang paglasay nilansang kanilan tyoonan lawas kay yagadumdumsilan na yang lawas nilan yang gapono sang saranilan. Awgaid maski yamakot silan mangagadsang kanilan paagi, dili yani na manga imo nilanmakatabang sang pagarili sangmaat na kyakaun-dan nilan.

31 Yatigam kamo na kyaaronan da kamo nang

bago na kinaboi tungud sang pagtoo mayo kangJesu Kristo kay maynang yakaupud da kamo sangpagboi kang Jesu Kristo na pyapatay. Wakawbutangan sang ginawa mayo si Jesu Kristo nainagad nang Dios aglangit na apit karinto naankay si Jesu Kristo yang makagagaom sang karikoadoon. Kayan kyaaronan kamo nang mangadakora na pagatag na panalangin naan. 2Wakawyaan yang abaya dumduma mayo yang pagbuutkamayo ni Jesu Kristo na aglangit, di dakmankamo magdumdum sang kanang otaw pagbuutna sopak sang pagbuut nang Dios. 3 Kay kamo

Kolosas 3:4 300 Kolosas 3:17

maynang yamatay da na yakaupud da kamo sangpagkamatay ni Jesu Kristo tungud sang pagtoomayo kanaan, wakaw wa day labut mayo sangpaagi na kanang otaw imoimo. Yang kamayopagkabutang adoon na pyagsakop da kamo nangDios, na kamo iyan inagad ni Kristo aw si Kristoiyan inagad nang Dios, wa akatigami nangmangaotaw na wa akanarig kang Jesu Kristo. 4 Kay iyankanatu si Kristo, wakaw nang allaw na pagabariknaan ani sang donya umupud kita kanaan kayanyakaambit kita sang kanaan dakora na gaom naapakita naan sangmanga otaw disang karowagannang donya.

Yang Dadaan aw yang Bago na Batasan5Wakaw ayawi la mayo yangmaat na kyakaun-

dan mayo na sopak sang Dios. Usug bobay ka-mayo, di dakman kamo magimo sang kadopan-gan, ayawi la mayo yang pagdumdum sang imona maynaan. Ayawi la mayo yang maripa namanga babarawun. Di dakman kamo magdum-dum namagaimo sangmaat. Ayawi la mayo yangmaat na batasan na maski nanang ikitaun mayogosto mayo na kamayo ra garo, kay maat yaannang Dios kay pyaparabi mayo yaan maynangDios kay gyaon da mayo sang Dios simbaun.6 Yaan na paggugunaun yang laban maat nangDios, wakaw yang yagaimo saan isilotan naan.7Yaan yang pyagguna mayo nangaon nang wa pakamo akanarig kang Jesu Kristo.

8 Adoon na tyomoo ra kamo kang Jesu Kristo,ayawi la yang kariko nang maat na imo. Didakman kamo magdumut sang arag kamo otaw.Di dakman kamo magkadaman, di dakman kamomagpallaom sang arag kamo otaw. Di dakmankamo magbutangbutang sang kadaygan, di dak-man kamo magpallaong nang maat sang aragkamo otaw. 9 Di dakman kamo magkagaro. Sabowa da kamo magaimo sang maat kay byotanwanda mayo yang maat na kyakaundan mayo nasopak sang Dios. 10 Yaan yang syakbat da mayoyang bago na batasan na sikun sang Dios, kaypyarin da nang Dios yang ginawa mayo. Kayanyang Dios yang yabay da magbuut sang ginawamayo na pyarin da naan, antak kamo makagaonnaanna yagaimokamayo, awantak kariko katiga-man mayo bain kanaan. 11 Asang kasakopannang Dios si Jesu Kristo yang makagagaom sangkariko. Iyan yaan sang kariko nang manga tomo-too kanaan. Pyapagonawa naan yang kariko nangmanga tomotoo kanaan antak sayda yang ginawa

nilan. Yang Judio aw yang buku nang Judio, yangallang aw buku nang allang, aw yangmanga otawna sikun sang maski nana na nasyon, yaan da,pyapagonawa ra naan silan adoon na pyagsakopda naan. Arag maski nana na tinoowan yangpyagasikunan nilan na byobotawanan nilan, pya-pagonawa ra naan silan dungan pyagsakop danaan silan. Magonawa yang kariko nang mangatomotoo kay sayda yang kyakanarigan nilan naiyan inagad nilan, si Jesu Kristo na labaw sangkariko.

12 Kamo yang sakop nang Dios na pipili naanna manga karugnanan naan na yamaimo kanaanmanga anak. Wakaw yaan yang imowa ra mayoabay yangmadyawnangDios. Kallaatimayo yangarag kamo otaw, pakabuutan kamo, ayaw kamomagparabaw sang kadaygan, pagmatinaodonkamo sang arag kamo otaw, aw ayaw kamo mag-barus nang maat sang maski sini. 13 Tigkurimayo yang maat na batasan nang manga otawkamayo. Aw aon maat na kyakaponowan nangmaat na ginawa mayo, pagpinasayloway kamomaynang pagpasaylo kanatu nang Ginoo ta nasi Jesu Kristo. 14 Yang kapagilugun yang labawsini kariko, kay aw managilugun kamo, maynangsayda yang kamayo ginawa. 15 Si Kristo yangpapagbayaa mayo sang kamayo ginawa antakkamo managidarag, kay yaan yang gosto nangDios na kamo na manga tomotoo managidaragmaynang tudtuudmaglomon. Kayan yabaymayopasalamatan yang Dios tungud sang kariko nangpagtabang naan kanatu.

16 Ayaw mayo pagkaringawi, butangan sangginawa mayo yang kariko nang pagindo ni JesuKristo aw dadyawa mayo yang paginindowaymayo aw yang pagtinambagaymayo. Uputi mayoyang panagkanta mayo na managbantog kamosang Dios. Kantaa mayo yang manga Salmo awyang kadaygan pa na manga kanta na pagbantogsang Dios aw yang manga kanta na dyadayonkamayo pakatigam nang Balaan na Espirito. 17 SiJesu Kristo yang papagbayaa mayo sang maskinana na pagalaong mayo aw maski nana naimoon mayo kay yaan gaid yang Ginoo ta nakyakanarigan ta. Kayan yabay ta pasalamatanyang Ama ta na Dios pinaagi kang Jesu Kristo namakagagaom sang kariko.

Yang Panagilayon nang Isaisa disang Sakop niKristo

Kolosas 3:18 301 Kolosas 4:1418 Kamo na manga kaboyagan, pangagdi mayo

yang bana mayo, kay yaan yang pagbuut nangDios kamayo.

19 Kamo na manga bana, karuguni mayo yangasawa mayo, ayaw pagdadaga.

20 Kamo na manga isu, abaya mayo pangagdiyang kamayo manga taganak kay yaan yangmadyaw nang Dios kamayo.

21 Kamo na ama aw ina, imayaa mayo damaniyang manga isu mayo daw silan maundug kayanyaglaong, “Maski nanang imoon ko, wara si amaaw si ina akaontori.”

22 Kamo na manga sogwanun, pangagdi mayoyang kariko nang pyagasogo nang kamayo pan-goro. Di da kamo magsiling sang kadaygan namanga sogwanun na yapakaasub maggawbuk awpyagatanawan silan nang kanilan pangoro antaksilan pagsayaun, toyo aw wa silan pagatanawi,wa silan magagawbuk nang madyaw. Awgaidkamo, maski wa magasait yang kamayo pangoro,abaya mayo gawbuka yang pyagasogo naan ka-mayo. Dadyawa yang gawbuk mayo tungud sangpagtaod aw kaalluk mayo sang Dios kay yabayyaan kamayo magtanaw. 23 Pamakoti yang maskinana na agawbukun mayo, kay buku gaid nangotaw yang pyagagawbuk mayo, yang Ginoo taarag mayo pyagagawbuk. 24 Ayaw kamo mag-pakaringaw na madyaw yang barus na aatag ka-mayo kay yaang pyagagawbuk mayo yang Ginoona si Jesu Kristo. 25 Awgaid yang yagaimo sangmaat na imo isilotan, kay aw magokom da yangDios, way aparabiin naan, apapagonawaun naanyang pagokom.

41 Kamo na aon manga sogwanun, pakadyaw

kamo sang batasan mayo sang manga sogwanunmayo. Ayaw pagkaringawi na aon kamayo Ginooaglangit na yabay kamayo magtanaw.

Yang Manga Tambag2 Na pagaindo ko kamayo kariko na manga

tomotoo disaan na abay kamo pagampo sangDios, ayaw kamomagkalaad sang pagampomayo.Pamakot kamo pagampo aw abaya bantoga yangDios. 3 Arag di kamo magpakaringaw, ampowanmayo ako aw yang manga inagad ko antak lin-gatun nang Dios yang kariko nang yakaurangkanami kay antak kami makapadayon magbaba-tokon sang madyaw na batok na sikun sang Diosna wa pa apakatigaman naan nangaon bain kangJesu Kristo. Tungud sang pagbabatokon ko saan,

yamapiriso ako adoon. 4 Ampowan mayo akoantak makaimo ako pagpakatigam sang mangaotaw antak silan makadarag nang madyaw saangmadyaw na batok. Kinaanglan na apakatigam koyaan sang manga otaw.

5Kamo na manga tomotoo disaan, pakabuutankamo sang manga otaw na wa otoo sang Diosaw pakadyaw kamo sang batasan mayo kanilan.Aw maimo mo, batoki bain kang Jesu Kristo yangotawnapagalaongonmo, ayawdamagtagad sangisa na allaw, parabaya ra batoki. 6 Dadyawa yangpapagbaraw mo kanilan antak maguma silannangmadyaw na sorit mo. Pataan kamo paganadantak kamo matigam mibak bain sang pagtoomayo kang Jesu Kristo, aw dadyawa mayo yangpagibak mayo sang kariko nang otaw.

Yang Kataposan na Manga Pangomosta7 Syosogo ko adto kamayo si Titiko na arag

inagad nami na pyagapanonogo ni Jesu Kristo.Laban madyaw ko si Titiko, kanarigan yaan naotaw. Pagalaong naan kamayo yang kariko nangkyakainangan nami didi. 8Wakaw syosogo namiyaan adto kamayo na antak kamo matigam dawyaonnono ra kami didi antak kamomadasig naan.9Awkomadto si Titiko kamayo, agadan yaannangmatinomanun na karugnanan na lomon ta na siOnesimo na sikun digkamayo. Pagalaong nilandowa kamayo yang kariko nang yamapaggunakanami didi.

10 Si Aristarko na arag piriso na inagad ko awsi Markos na lomon ni Bernabe, yamawung kamikamayo. Pyaglaong da ko kamayo nangaon siMarkos na taoda mayo yaan aw domatung yaanadto kamayo. 11 Arag aadi kanami si Josue Justona arag yamawung kamayo. Disang kariko nangtomotoo na Judio ani yaning toro gaid yang yabaytomabang kanak sang pyagasogo nang Dios antakmadaig yang magpasakop sang Dios. Madyawyang tabang nilan toro kanak.

12 Yang sogwanun ni Jesu Kristo na si Epaprasna sikun disaang kamayo, arag yamawung ka-mayo. Pyamakotan naan kamo ampo antak labanmadigun yang pagkanarig mayo kang Jesu Kristoantak di da kamo mapuya, aw antak matigamkamo laban sang pagbuut nang Dios antak dimakasoway yang kamayo pagtoo. 13Yakasait akona laban yaan yamakotmagampo tungud kamayoaw tungud sangmanga tomotoo na taga Laodiseaaw taga Hirapolis. 14 Si Lukas na karugnanan tana doktor yamawung kamayo, aw si Demas aragyamawung kamayo.

Kolosas 4:15 302 Kolosas 4:1815 Yang manga tomotoo na taga Laodisea,

aw yang lomon ta na bobay na si Nimpa awyang manga tomotoo na ipan magkatipon disangkanaan baray, batoki silan na yamawung kamikanilan. 16 Basaa yani na solat sang kariko nangmanga tomotoo na taga Kolosas. Pagkatapos,apadara yaning solat sang taga Laodisea antakarag silan magbasa, aw kamanga yang solat kona pyapadara ko adto sang taga Laodisea antakarag kamo magbasa saan. 17 Paglaongon modoon kanak si Arkipo antak yaan magpadayonpagtoman sang pyagasogo kanaan ni Jesu Kristo.

18Disining kataposan nang solat ko, akomismoyang yagasolat na yamawung ako kamayo an-tak pagkita mayo saan, katigaman mayo nakariko nining solat kanak sorit. Ayaw mayopagkaringawi na aani ako sang pirisowan, am-powan mayo ako abay. Panalanginan kamo nangDios.

1 Tesalonika 1:1 303 1 Tesalonika 2:8

Yang Mona na Solat ni Pablo sangTAGA TESALONIKA

1 Ako si Pablo, yagasolat ako kamayo na tagaTesalonika. Si Silas aw si Timoteo yang kanakmanga inagad dini. Kamo na manga sakop nangAma ta na Dios aw ni Jesu Kristo na kanatu Ginoo,pyapadaraan kamo nami nining solat. Pyangayonami kamo sang Dios antak kamo abay panalang-inan antak marinaw yang dumdummayo.

Yang Pagkinaboi aw Pagtoo nang taga Tesalonika2 Yabay kamo nami pagampo sang Dios. Aw

yagaampo kami pyapasalamatan nami yang Amata na Dios tungud kamayo kariko. 3 Kyakaundannami yang kamayo pagkanarig kanaan kaykyakatigaman nami na madyaw yang mangaimo mayo. Arag kyakaundan nami yangkamayo karugun sang kariko nang otaw kaykyakatigaman nami na yatabang kamo kanilan.Kyakaundan nami na madigun yang pagtoomayo na mabarik ani sang donya yang Ginoota na si Jesu Kristo. 4 Manga karomonan ko nakarugnanan nang Dios, yatigam kami na kamopipili nang Dios, 5 kay nangaon na byabatoknami kamayo si Jesu Kristo, yaparabay kamomatigam na matungtung yang kanami batok.Byabatok nami yaan kamayo, buku gaid nangkanami sorit, awgaid yamagad kanami yanggaom nang Balaan na Espirito na gaindo kanami.Kapaguya nami digkamayo yikita kamo na labanmadyaw yang kanami manga imo na antak kamotabangan nang Dios. 6 Yagasiling kamo namiaw si Jesu Kristo, kay pagtangkap mayo sangsorit nang Dios, yagatigkul kamo sang paglasaykamayo nang manga wa otoo. Maski arasayunkamo, pyapaguma kamo nang Balaan na Espirito.7 Wakaw kamo yang pyagasilingan nang karikonang tomotoo asang probinsiya na Masedoniaaw Akaya. 8 Kay sikun digkamayo ag Tesalonikayakarimpud yang sorit nang Dios asang kadayganna manga banwa. Buku gaid nang maguyasang Masedonia aw Akaya yang yudungug sangsorit nang Dios, awgaid kariko nang maguyasang manga banwa na dyadatung nami aragda yatigam sang kamayo pagtoo sang Dios.Magabatok garo kami kanilan, awgaid silan yangyaona ra maglaong kanami sang kamayo pagtoosang Dios. 9 Yaparabay silan magbatok kanami

na madyaw yang pagtangkap mayo kanami nangpagtarok nami kamayo. Yagalaong silan nayayawan da mayo yang pagpangagad sang karikonang sisimba mayo na buku nang tinuud kayyaan yang pyangagdan da mayo yang tinuud naDios na di magkamatay. 10 Arag byabatok nilanna wa kamo akaomo sang pagtagad mayo sangAnak nang Dios na si Jesu Kristo na mabarikoman sikun diglangit na byoboi oman nang Diosnangaon. Si Jesus yang yatabang kanatu antakdi kita kaupud sang manga otaw na isilotan nangDios nang allaw na pagaokom naan.

2Yang Yamaimo ni Pablo adto Tesalonika

1 Kamo na manga karomonan nami, yatigamkamo na madyaw yang kapaguya nami nangaondigkamayo kay aon yamanarig sang kanami ba-tok. 2 Yatigam kamo sang paglasay kanami digPilipos nang wa pa kami akadto kamayo. Pya-pakainaan kami nilan, awgaid maski laban kamiarasayun dig Pilipos, yabay kami manallos agka-mayo kay tyatabangan kami nang Dios. Wakawwa kami akalluk magbatok kamayo sang soritnang Dios bain kang Jesus maski madaig yangyosopak sang kanami batok. 3 Yang batok namiway sayup, buku nang kagaro, wa upudi nangmaat na dumdum. 4 Kay pipili kami nang Dios,syasarig kanami naan yang pagpakatigam sangsorit nang Dios bain kang Jesu Kristo, wakawbyabatok nami yani. Yang gosto nami na akaon-toran nang pagbatok nami yang Dios, buku nangotaw. Kay yang Dios yang yatigam na gabatokkami sang matungtung. 5 Yatigam kamo na wakamo nami pagasaya na antak kamo tomoo. Wakami akabuut kamayo na antak mayo kami ata-gan. Yang Dios yang yatigam saan. 6 Wa kamimapagbantog kamayo. Maski sini na otaw, wakami makaungud na kami abantogon nilan. Awgosto nami magsogosogo kamayo, makapagsogokami kamayo kay kami manga apostol ni JesuKristo na kanaan manga syogo, awgaid yaan wanami imowa kamayo. 7 Sana yaggaon da kaminang buutan na ina na yagatagap sang kanaanmanga anak. 8 Kyakarugunan kamo nami laban,wakaw yabay kamo nami pagindoon nang soritnang Dios. Yang yiimo nami kamayo buku gaidnang pagbatok nami sang sorit nang Dios aw-gaid allawgabi tyatabangan kamo nami kay labandakora kamo nang kanami ginawa.

1 Tesalonika 2:9 304 1 Tesalonika 3:109Manga karomonan ko, yatigam kamo na nan-

gaon nang pagindo nami kamayo sang sorit nangDios yabay kami maggawbuk allawgabi antakkami maboi, wa kami asarig kamayo antak dikamo karisudan. 10Kamo yang yatigam sang imonami kamayo na podo madyaw. Way imo namina asawayun nang kadaygan. Yamasip kami sangDios. 11-12 Yakagaon kami nang kamayo ama nayagaindo sang anak antak magkadyawan. Isaisakamayo pyagaindo nami antak kamo madasigsang pagtoomayo. Pyapakaindo kamo nami sangimo na madyaw nang Dios. Kay pipili kamo nangDios na pagasakopon naan nang way kataposan,laban madyaw yang kamayo kabutang.

13 Pagbatok nami kamayo nangaon sang soritnang Dios yaningug kamo kayan tyomoo kamo.Wakaw adoon yabay kami mapanumdum sangDios. Yotoo kamo sang batok nami kay yatigamkamo na yang dyudungug mayo sorit nang Dios,buku nang kanang otaw. Yang sorit nang Diosyang aon gaom sang pagparin sang dumdummayo antak kamo na yamanarig kanaan magimosang madyaw naan. 14 Kamo na manga karomo-nan ko, yang yamapagguna kamayo maynangyamapagguna sang manga tomotoo sang Diosag Judea na yangagad kang Jesu Kristo na pya-parisudan nang arag silan Judio. Kay kamo aragpyaparisudan nang manga otaw na wa otoo sangDios disang kamayo banwa. 15 Yang manga Judioyang yagapatay kadini sang manga propeta napyapagbatok nang Dios. Arag manga Judio yangyagapapatay sang kanatu Ginoo na si Jesus. Kamiyang yimowan arag nang maat nang arag kamiJudio kay bibigaw kami nilan sang kanami banwa.Yayawan da nilan yang manga imo na madyawnang Dios. Kyokontara nilan yang kariko nangotaw. 16 Syasagda garo kami nilan antak di kamimakapagbatok sang manga otaw na buku nangJudio sang sorit nang Dios na antak silan aragpagsakopon nang Dios. Yang imo nang mangaJudio na maynaan yang yabay makadogang sangkanilanmanga sara. Wakaw pyapataan nang Diosyang silot kanilan na laban marisud.

Gosto ni Pablo na Makadto Kanilan Oman17 Kay manga karomonan ko, tagpilang boran

na wa kita magakita, wa kamo nami akaringawi.Laban yamaawung kami kamayo. Wakawyagabaat kami na makadto kami kamayo agTesalonika. 18Yabay akmagdumdumnamakadtokamayo aw buku madaig yang manga imoimo

nang pangoro nang mangkaraat na si Satanasna yakaurang kanak. 19 Aw domatung omanani yang kanatu Ginoo na si Jesus, panamputunnami yaan na kamo yanarig da kamo kanaan.Aw matobang kita kanaan, magauma kami kayarag kamo iyan. 20Yang kamayo pagkanarig sangDios yang yakapaguma kanami kay kamo labanmadyaw nami.

31Kaywa da kamimakatigkul sang pagkaawung

nami kamayo wakaw yakadumdum kami na dinila kami dowa Atenas 2 kayan pyakadto namikamayo si Timoteo na inagad nami magbatokbain kang Jesu Kristo. Pyapakadto nami yaan ka-mayo na magaindo kamayo antak laban madigunyang kamayo pagtoo sang Dios 3 aw antak kamomakatigkul sang paglasay kamayo nang mangaotaw na wa otoo, kay yatigam da kamo na dikita atangkuan nang paglasay nang buku nangtomotoo. 4 Yaan pyagaindo ko kamayo nangaonna aadto ak kamayo. Adoon na dyatung da kamonang karisud, kyatigaman da mayo na matung-tung yang kanak pagindo. 5 Wakaw nang wa daak makatigkul sang pagkawili ko kamayo, pya-pakadto ko kamayo si Timoteo antak ak matigamsang pagtoo mayo daw monnono. Yamawili akkamayo daw kamo tintarun ni Satanas kay awdaugun kamo nang pagtintal ni Satanas, yangkariko nang pagindo nami kamayo wa day kabos,amawara da.

6 Baya pa na yadatung ani kanami si Timo-teo na yomori sikun digkamayo. Adoon labanmadyaw yang kanami ginawa kay byabatok naanna yabay kamo tomoo kang Jesus, yabay kamomanagilugun. Byabatok naan kanami namadyawkono kami nang kamayo ginawa. Yamaawungkono kamo kanami mayn nami na yamaawungkamayo. 7 Kay manga karomonan ko, maskikyakarisudan kami, maski kyokontara kami nangmanga otaw, madyaw yang ginawa nami kaykyakatigaman nami na yabay kamo tomoo sangDios. 8 Wakaw adoon di da kami amawili kayyatigam da kami na yabay kamo mangagad sangDios. 9 Wakaw dakora yang kapanumdum namisang Dios tungud kamayo, kay laban yagaumakami tungud kamayo. 10 Allawgabi yabay namipangayoon sang Dios na magakita kita oman naantak pagindoon kamo nami sang wa pa mayoakatigami na paagi nang Dios.

1 Tesalonika 3:11 305 1 Tesalonika 5:311Pyangayo nami sang Ama ta na Dios aw kang

Jesus na kanatu Ginoo na ilingatun yang karikonang yakaurang kanami antak kami makakadtokamayo. 12 Pyangayo nami sang Ginoo na maga-dogang yang pagilugun mayo aw yang karugunmayo sang kariko nang otaw antak makagaonnang karugun nami kamayo, 13 aw antak pakadi-gunun yang pagtoo mayo antak madyaw kamolaban nang Ama ta na Dios, way ikitaun naanna sara mayo nang pagdatung nang Ginoo ta nasi Jesus na agadan nang kariko nang balaan nasakop naan.

4Yang Pagkinaboi na Madyaw nang Dios

1Kay manga karomonan ko, pyagindo da namikamayo nangaon yang manga imo na madyawnang Dios. Yaan yang yabay mayo pangagdan.Kay pagbuut kanami nang Ginoo ta na si Jesus,pyapakaindo kamo nami na abay kamo magimonang madyaw antak maguma laban yang Dioskamayo. 2Yatigam da kamo sang kanami pagindokamayo na pyapagindo nang kanatu Ginoo na siJesus. 3 Gosto nang Dios na abayun mayo imoonyang madyaw naan, wakaw ayaw kamo mag-pakaungud na magaimo nang maat sang bobay.4 Na yang kariko mayo amatinorot mangasawa,di magaimo nang kadopangan sang kawbayan.5 Ayaw kamo magpangagad sang kyakaundanmayo na maat, kay yaan yang pyagguna nangmanga otaw na wa otoo sang Dios. 6 Aw pangag-danmayo yang kyakaundanmayo namaat, kayanyakasara kamo sang asawa nang sang ka otaw,laban sa isilotan kamo nang Dios. Dyadadayawnami yaan pagindo kamayo nangaon. 7 Wa kitaipiliya nangDios namagaimokita sangmaat. Pip-ili kita naan na antak kita magimo sang madyaw.8 Aw di kamo maningug saan, buku gaid nangotaw yang wa mayo paninggi, yang Dios arag wamayo paninggi. Yaan yang yamatag kanatu nangBalaan na Espirito antak di da kita magimo sangimo na maat naan.

9 Pyagindo da nang Dios kamayo na mangatomotoo yang kapagilugun, wakaw wa day ki-naanglan na magasolat pa ak kamayo bain saankay yatigam da kamo saan. 10 Tinuud na ya-marugun kamo sang arag kamo tomotoo disangtibook Masedonia, toyo gosto nami na magado-gang yang karugun mayo sang arag kamo otaw.11Yaan yang abaya pamakotimayo yangmagauyakamo na ampanway kakasamok disaang kamayo.

Pagsipaggawbuk kamo. Ayaw mayo paganggaayang yanaggawbuk. Pamutlug kamo paggawbukantak kamo maboi. Yaan yang pyagaindo kokamayo nangaon. 12 Aw pangagdan mayo yaanna pagindo, ikitaun nang buku nang tomotooyangmadyaw namanga paagi mayo. Pagataodonkamo nilan. Arag di da kamo masarig sang maskisini na amatag sang yakaukud kamayo.

Yang Pagbarik nang Ginoo13 Kay manga karomonan ko, gosto nami na

matigam kamo sang akainangan nang manga to-motoo na yangkamatay da antak di kamomaurukmaynang manga otaw na wa akaiman na amaboioman nang way kataposan. 14 Yotoo kita napyapatay si Jesus kayan yagboi oman. Maynaanoman yang akainangan nang manga tomotoo nayangkamatay da, papagboiin oman, amagad niJesus.

15 Yaning pagalaong nami kamayo pagindo niJesus na kanatu Ginoo. Nang pagdatung ni Jesus,yang manga tomotoo na boi pa, di magaona sangyatay da na manga tomotoo. 16 Kay mayniniyang amapagguna, madatung sang pagawanansi Jesus na sikun diglangit, agagaan naan yangpagtawag kanatu. Udungugun ta yang pagtawagnang labaw na sogwanun nang Dios na tagalangitaw yang trompeta na apatanogon nang Dios.Pagdungug saan, magboi yang yangkamatay namanga tomotoo. 17 Kapagboi nilan, kita na boinamanga tomotoo amagad kanilanmapakabatonadto sang pagawanan na mosongon kang Jesus,kayan yomagad kita kanaan nangway kataposan.18 Wakaw pagdinasigay kamo tungud saan napagindo antak maorawa yang kamayo ginawa nayamauruk.

5Pangandam Kamo sang Pagbarik nang Ginoo

1Kaymanga karomonan ko, di da akmagasolatkamayo bain sang manga allaw na pagaokomnang Dios 2 kay yatigam kamo na makatokawdomatung yaan na manga allaw na maynangmatakaw na madatung nang gabi na way ya-gadumdum na madatung yaan. 3 Aw agput dadomatung yaan na manga allaw, magalaong yangmanga otaw, “Madyaw adoon na timpo, waykasamok, way akalluk ta.” Awgaid sakadyapda silan datungan nang karisud na makasapadkanilan. Makatokaw, di akaariliyan, maynangmabdus na pyagaayudan na di akaogsod sang

1 Tesalonika 5:4 306 1 Tesalonika 5:28masapit na allaw yang pagayud. Way maka-pagarili saan na karisud. 4 Awgaid kamo namanga karomonan ko, buku kamo nangmaynangmanga otaw na yanaguya asang kangitngitan. Dikamo akatokawan nang pagdatung nang allawna pagaokom nang Dios. Buku kamo nang may-nang otaw na kyakatokawan nang pagdatungnang matakaw. 5 Kamo manga sakop nang Dios,yanaguya kamo asang kaparawangan. Wara kitamagauya disang kangitngitan. 6 Wakaw ma-pakatagap kita, di kita magagaon nang kadayganna maynang yatorog. Magakido kita sang kanatumanga imo. 7 Gabi yang katotorog nang otaw awyang pararasing arag gabi yang paglasinglasingnilan. 8 Awgaid kita na yanaguya disang ka-parawangan, managkido kita. Madyaw yang abaykitamandagomnang limbotong ta na pagkanarigta sang Dios aw yang karugun ta kanaan kay yaanmaynang kanatu limbotong. Aw yang pagtoota sang Dios na pagasakopon kita naan nangway kataposan yaan maynang sadok na potawna saranig sang kanatu dumdum. 9 Wa kitaipiliya nang Dios na antak silotan asang impirno.Awgaid pipili kita naan antak kita pagsakoponnang way kataposan pinaagi kang Jesu Kristo nakanatu Ginoo. 10 Si Jesu Kristo yang yagapaka-matay tungud kanatu antak kita maimo inagadnaan. Maski boi pa kita aw maski matay da kitaamaimo kita inagad naan. 11 Wakaw abay kamopagdinasigay aw abay kamo paginindoway antakmadigun yang pagtoo mayo kang Jesu Kristo.Yang yiimo mayo adoon abaya mayo imowa.

Yang Kataposan na Tambag aw Pangomosta12 Kay manga karomonan ko, gosto nami na

pangagdan mayo yang kamayo manga pangorona kanang Dios pinili na gaindo kamayo, namogoroy kamayo asang pagtoman sang pyaga-sogo nang Dios kamayo. 13 Pakadakoraa sangginawa mayo silan kay silan yang yatabang ka-mayo. Kariko mayo, panagidarag kamo antakway kasamok.

14 Yapakaindo kami kamayo, kay mangakaromonan ko, na pakaindoonmayo yangmangamataka digkamayo antak silan maggawbuk.Padasiga yang arag kamo tomotoo na yamallukantak di da magdowadowa sang pagpangagadkang Jesu Kristo. Dadyawa pagindowa yang bukupa nangmadigun yang pagtoo kang Jesus antak dida magdowadowa sang pagtoo. Ayaw magkaomonang manga otaw, abaya tabangi. 15 Pagindowa

silan antak di silan marus sang yagaimo kanilannangmaat. Pamakot kamo pagimo nangmadyawsang manga tomotoo, kariko nang otaw aragimowi mayo nang madyaw.

16Maski nanang karisud na madatung kamayoabay kamo paguma. 17 Allawgabi abay kamopagampo sang Dios. 18 Maski nanang madatungkamayo na karisud, yang gosto nang Dios yangabay kamo kanaan mapanumdum. Kamo nakang Jesu Kristo sakop, makaimo kamo saan kaypyagabuutan kamo nang Dios.

19 Ayaw magdili sang pagbaya nang Balaan naEspirito. 20 Ayaw magsodi sang propesiya napyagasorit nang manga otaw na pyagabayaannangBalaanna Espirito. 21Dumdumayangkarikonang propesiya aw yang pagindo daw sikun sangBalaan na Espirito daw buku. Yaan gaid yangpangagdi mayo yang tinuud na sikun kanaan.22Arilii yang kariko nang maat.

23 Yang Dios na makaimo kanatu balaan,pagabayaan kamo naan antak madyaw yangkariko nang kamayo manga imo. Magabaya yaankamayo antak madyaw yang kamayo espirito awyang kamayo kallowa aw ginawa aw yang kamayolawas. Matabang yaan kamayo antak way kitaundigkamayo na sara aw domatung da si Jesu Kristo.24 Yang Dios yang yagaimo saan kay yaan yangyagapili kanatu, laban yaan kanarigan.

25 Manga karomonan ko, pagampowan kamiarag sang Dios.

26 Paglaonga yang kariko nang tomotoo disaanna byutang da ko silan sang kanak ginawa.

27Osogoon ko kamo sini na madyaw nang Diosna abasaun mayo yaning solat adto sang karikonang manga tomotoo aw managkatipon kamo.

28Amatoman agkamayo yang panalangin nangkanatu Ginoo na si Jesu Kristo.

2 Tesalonika 1:1 307 2 Tesalonika 2:8-12

Yang Kadwa na Solat ni Pablo sangTAGA TESALONIKA

1 Ako si Pablo, yagasolat ako oman kamayona taga Tesalonika. Si Silas aw si Timoteo yangkanak manga inagad adi. Kamo na manga sakopnang Ama ta na Dios aw ni Jesu Kristo na kanatuGinoo, pyapadaraan kamo nami nining solat.

2 Pyangayo nami kamo sang Dios na antakkamo abay panalanginan antak marinaw yangdumdummayo.

Yang Pagokom aw Domatung si Kristo3 Manga karomonan ko, yabay nami pasala-

matan yang Dios kay dakora yang pagtoo mayosang Dios aw arag dakora yang kapagilugunmayo. 4 Wakaw aw yapagkita kami sang mangatomotoo disang kadaygan na manga banwa, bya-bantog kamonami kaymaski lyarasay kamonangmanga otaw na wa otoo, yabay kamo tomoo sangDios. Yagatigkul kamo sang imo nilan na maatkamayo.

5 Matorid yang pagokom nang Dios kay kamona yakatigkul sang karisud tungud sang pag-toman mayo sang pagbuut nang Dios, kamoyang pagasakopon nang Dios aw magari da yaan.6Matorid yang pagokom nang Dios, na abarusannaan nang maori na allaw yang manga otaw nayagaimo nang maat kamayo adoon. 7 Arag pag-buut nang Dios na amaorawa kamo aw domatungsi Jesu Kristo kay ilingatun nang Dios yang pa-glasay kamayo. Madatung si Jesus na sikundiglangit na amarimpud nang laga aw agadannang kanaan manga sogwanun na tagalangit nadakora yang gaom. 8 Isilotan naan yang mangaotaw na wa mangagad sang Dios aw yang waatangkap sang sorit nang Dios bain kang JesuKristo na kanatu Ginoo. 9 Silan isilotan nangDios nang silot na way kataposan. Apaawatunsilan nang Dios. Di silan mikita sang kadyawandisang dakora na gaom naan. 10 Amapaggunayani nang allawna adatung ni Jesus na abantogonnang kanaan manga sakop, na pagataodon nangkariko nang yotoo kanaan. Kamo arag magaban-tog kanaan kay tyomoo ra kamo sang pyagaindonami kamayo.

11 Wakaw yabay kamo nami pagampo sangDios antak kamo na pipili naan tabangan naanantak kamomakaimo sang gosto naan na apaimo

kamayo. Pyangayo nami sang Dios na ponosang kanaan gaom amatoman yang kariko nangkyakaundanmayo namadyawna antakmatomanmayo yang manga imo na yagasikun sang ka-mayo pagtoo sang Dios. 12 Kay yang Dios yanggaimo sini, amabantog mayo yang Ginoo ta nasi Jesus, kamo arag amabantog pinaagi kanaan.Amatoman yani tungud sang pagtabang nangAma ta na Dios aw ni Jesu Kristo na kanatu Ginoo.

2Yang Otaw na Pyagabayaan ni Satanas

1 Kay manga karomonan ko, apakatigam namikamayo daw monnono yang pagbarik ni JesuKristo na kanatu Ginoo ani sang donya, aw dawmonnonong pagkamang naan kanatu na pagaa-gad naan. 2Pagaindo ko kamayo adoon na aw du-mungug kamo sang magalaong, “Dyomatung dayang allaw na pagaokom nang Dios,” ayaw kamomagkalluk, ayaw kamo magtoo kay buku yaannang matungtung. Ayaw kamo magpaningugsang otaw na magalaong nang maynaan, maskimagalaong pa yaan na pyagabayaan yaan nangBalaan na Espirito. Maski magalaong yaan namagindoway yaan nang sorit nang Dios, maskimagalaong pa yaan na si Pablo yang yagasolatsaan na batok, ayaw kamo magtoo. 3 Ayawmagtoo saan na pagindo, kay yani yang amaonamapagguna na yang manga otaw mosopak sangDios kayan pa dyomatung yang allaw na pa-gaokom nang Dios. Ninyan na timpomagatinuudyang manga otaw somopak sang Dios, kayandyomatung yang otaw na maropig na gimapa-paraatan yang ontol. Yang akainangan naanyang osogba yaan sang laga nang atoron disangimpirno nang way kataposan. 4 Kay laban yaanmosopak sang Dios. Magaparabaw yaan sangkariko nang sisimba nang manga otaw, maga-parabaw yaan sang kariko nang byabalaan nangotaw. Maski disang templo nang Dios, maga-ingkod yaan aw paglaong, “Ako yang Dios.”

5 Wa koraw mayo akaringawi na yaan yangpyagaindo ko kamayo nang aadto pa ako ka-mayo. 6 Yatigam da kamo na adoon aon payyakaurang sang maropig antak di yaan mapakitakinaba di yaan togotan nang Dios. 7 Yang gaomna yapagkontara sang Dios iyan adoon, toyoyabay pa yaan magtago, yabay yaan magimosang imo naan na maat. Abay yaan magtagoasta sang pagkariyos nang yakaurang kanaan.8-12 Aw makamang da yang yakaurang, mapakita

2 Tesalonika 2:13 308 2 Tesalonika 3:15

da yaang otaw na maropig. Pagdatung naan,agadan yaan nang gaom ni Satanas na pangoronang mangkaraat, wakaw makaimo yaan nangdakora na manga kaburungburungan aw mangaimo na gyagaway naan pagpatoo sang mangaotaw na wa akanarig sang Dios. Isilotan silannang Dios kay gadili silan sang matungtung napagindo na makalowas kanilan. Kay maat nilanyang motoo sang Dios wakaw apabayaan silannang Dios antak abay silan tomoo sang mangakagaro naan na maropig, isilotan silan nang Dioskay yaan yang madyaw nilan imoon yang maat.Aw domatung da si Jesus, pagsagda naan saangmaropig, maparabay yaan matay, amawara dayang kariko nang gaom naan.

Pipili Kamo antak Kamo Malowas13 Kay manga karomonan ko na karugnanan

nang Ginoo, yabay nami pasalamatan yang Dioskay yotoo kamo kanaan. Kay nang wa pa nangDios imowa yang donya pyataan da kamo naanpiliin antak kamo pagsakopon naan nang waykataposan pinaagi sang pagbaya nang Balaan naEspirito na makaimo kamayomanga balaan nangDios tungud sang pagtoo mayo sang matungtungna pagindo. 14 Yaan yang pagbuut nang Dioskamayo wakaw pinaagi sang madyaw na batokna byabatok nami kamayo yamaimo kamo sakopnang Dios antak kamo makaambit sang kabanto-gan nang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 15Wakaw, kaymanga karomonan ko, ayawkamomagdowadowasang pagtoo mayo. Pangagdi yang pyagaindonami kamayo nang aadto pa kami kamayo awyang pagindo na asang solat na pyapadara namiadto kamayo.

16-17 Yabay kamo nami pagampo sang Diosantak kamo tabangan naan antak way kaundugmayo. Yaampo nami na amadigun yang kamayopagtoo antak kariko nang kamayo sorit aw imomadyaw nang Dios. Maynaan yang pagampo kokay laban yamallaat kanatu yang Ginoo ta na siJesu Kristo aw yang Ama ta na Dios na yamaru-gun kanatu wakaw way kataposan nang kanatukadasig antak di mawara yang pagkaiman ta naamatoman yang kariko nang saad naan kanatu.

3Ampowan Mayo Kami

1 Kay manga karomonan ko, yaampo mayokami abay sang Dios antak arag makarimpudyang sorit nangDios sang karowagannang banwa

aw antak yaan tangkapun maynang pagtangkapmayo. 2 Pangayowa arag mayo sang Dios antakkami tabangannaan kay aonmangamaat na otawna yokontara kanami kay madaig yang wa paakanarig kang Jesu Kristo.

3 Kanarigan yang Ginoo na si Jesu Kristo.Apakadigunun naan yang kanatu pagtoo, ataga-pan kita naan antak di kita madara ni Satanas napangoro nang mangkaraat. 4Kay kanarigan yangGinoo na yagabaya kanatu wakaw yamanarigkami na yabay mayo pangagdan yang pagindonami kamayo.

5 Pyangayo nami na apakatigamun kamo nangGinoo sang karugun nang Dios kamayo. Pyan-gayo nami na arag kamo matigam na atabangankamo naan antak makatigkul kamo sang karisudmayni Jesu Kristo na yagatigkul sang paglasaykanaan.

Pakaasub Kamo6Kay manga karomonan ko, yaning pyagaindo

nami sikun kang Jesu Kristo na kanatu Gi-noo. Ayaw mapagobay sang manga tomotoo namataka na wa mangagad sang pyagaindo namikamayo. 7Kay yatigamdakamo sang imoonmayoantak kamo makapaggaon sang imo nami. Wakamimagatintaka nang aadto kami kamayo. 8Wakami magapangayo sang maski sini sang kanamipagkaan. Byabayadan nami yang kyakaan nami.Yagaindo kami kamayo, arag kami yamakot mag-gawbuk allawgabi antak di kami makapangayokamayo sang yakaukud kanami. 9 Yaan yangyiimo nami antak kamo magsiling kanami. Toyoawmangayo kami kamayo amaimo nami kay aonkatungud nami saan toyo wa nami yaan imowakamayo. 10 Nang aadto pa kami kamayo, pya-gaindo kamo nami na yang di magagawbuk diapakaanun.

11 Dyudungug nami na aon disaan mangamataka na wa managgawbuk, yagaid magsamoksang yanaggawbuk. 12Yang manga otaw na may-naan, yani yang pagaindo nami kanilan, pagindona sikun kang Jesu Kristo na kanatu Ginoo, namagagawbuk silan antak silan maboi. Di damagasamok sang kadaygan na yanaggawbuk.

13 Kay manga karomonan ko, ayaw kamomagkaomo, abay kamo pagimo sang madyawnangDios. 14Yangmosopak sang kanami pagindodisining solat, tarigponowi, ayaw da mapagobaykanaan antak da yaan magdura, di da oman yaanmagaimo sang maat. 15 Ayaw yaan paggaonan

2 Tesalonika 3:16 309 2 Tesalonika 3:18sang kontara mayo, awgaid dadyawa yaan pagin-dowa maynang kanmomangod antak oman yaanmangagad sang pagindo nang Dios.

Yang Panabi16 Kay yang Ginoo mismo yang pyagponowan

nang karinaw, yaampo ko kamo na maski nanangamapagguna kamayo, amarinaw abay yang dum-dum mayo tungud kay iyan kamayo yang Ginoo.

17Ako si Pablo, ako yang yagapirma sining solatantak mayo katigaman na kanak solat. Yani yangkanak yiimo aw yagapadara ako nang solat.

18 Yang kanatu Ginoo na si Jesu Kristo yangabay kamayo manalangin.

1 Timoteo 1:1 310 1 Timoteo 1:18

Yang Mona na Solat ni Pablo kang1 TIMOTEO

1 Ako si Pablo, yagasolat ako kanmo, kay Tim-oteo. Apostol ako ni Jesu Kristo kay yaan yangsogo kanak nang Dios na makalowas kanatu aw siJesu Kristo na kyakanarigan ta na magabarik anina magaari.

2 Ikaw, kay Timoteo, maynang tudtuud anak kokay arag kita tomotoo. Yabay ta kaw ampo sangAma na Dios aw kang Jesu Kristo na kanatu Ginooantak kaw abay panalanginan, aw antak kaw abaykallaatan antak marinaw yang dumdummo.

Manga Tambag antak Kaariliyan yang mangaSayup na Pagindo

3 Nang agput da ako komadto Masedonia pya-paguya ta kaw adto sang syodad na Epeso. Gostoko na abay kaw maguya dato kay ikaw yangmagasagda sang manga otaw na gaindo sangbuku nang matungtung. 4 Paglaonga silan antaknilan botanwan yang pyagdara nang kanilan ka-monaan kay di yaan makatabang kanilan, sanayanagagisagis da silan tungud saan. Yaan gaidyang makatabang kanatu yang pagtoo ta sangsorit nang Dios antak kita makapangagad sangpagbuut naan. 5 Gosto ko, kay Timoteo, naadadyawunmo silan pagindoon antak silan man-agilugun. Aw aon pay maat sang ginawa nilan nawa pa akaogasi nang dogo ni Jesu Kristo, di pasilanmanagilugun kay buku pa nang tinuud yangpagtoo nilan. Wakaw abayun mo silan pagin-doon antak waday masiyod nang ginawa nilan namaat. 6 Aon day manga otaw na yosoway siningmatungtung na pagindo kayan yagsosoritin silannang sorit na way kakabosan. 7 Gosto nilan garona magaindo nang balaod nang Dios na byabatokni Moises kadini, toyo wa silan akatigam dawmonnono yaan na balaod. Yotoyo silan magindomaski wa akatigam.

8Yatigamkita namadyawpagindo yangmangabalaod na pyagaindo ni Moises kadini aw ostoyang paggamit ta saan. 9Yangmanga balaod yangyagapakatigam sang manga otaw bain sang saranilan, wakaw kinaanglan matigam yang magin-doway na yang manga otaw na matarong waylabut sang balaod kay yang balaod pagindowaysang makasasara na wa aasip sang Dios, aw yangmanga otaw na yosopak sang pagbuut nang Dios,aw yang manga otaw na gaodyat sang Dios, aw

yang manga otaw na wa magataod sang Dios,aw yang manga otaw na gapatay sang kanilanama aw ina, aw yang mammono, 10-11 aw yangbobay aw usug na yaan da yang kyakaundannilan yang kadopangan, aw yang manga usug namotoon sang arag usug, aw yang manga otawna gapamiyag sang arag otaw, aw yang magaro,aw yang yagaimo sang maski nana na imo nasopak sang matungtung na pagindo pinasobaysang yamabantog na madyaw na batok nang Diosna pyagponowan nang kariko nang panalangin.Yaan na batok yang pyapabatok kanak nang Dios.

Pasalamat tungud sang Kallaat nang Dios12 Yamapanumdum ako kang Jesu Kristo na

Ginoo ta na yatagan naan ako nang gaom antakmakabaroy sining pyagasogo naan kanak. Pipiliak naan, yiimo ak naan sogwanun, kay kyaka-narigan ak naan, wakaw yamapanumdum akokanaan. 13Maski yagaodyat ako kanaan nangaon,maski yabay ako mapagkontara kanaan, maskipyaparisudan ko yang manga tomotoo kanaan,kyakallaatan ako naan kay wa pa ak akatigam nayang kanak imomaat nangDios kaywa pa ak otoona si Jesu Kristo yang Anak nang Dios. 14 Labanako pyanalanginan nang Dios, pyaparin naanyang kanak dumdum, kayan tyomoo ako kangJesu Kristo. Yaan yang dakora na kallaat naankanak, wakaw buutan da ako sang manga otawtungud kanaan. 15 Yaning batok bain kang JesuKristo tinuudwakawkinaanglanmatangkapyangkariko nang otaw sining batok na si Jesu Kristoyakani sang donya na magalowas sang mangaotaw sang kanilan sara antak silan pagsakoponnangDios nangway kataposan. Kariko nang otawyakasara, toyo ako yang laban kyakarabnan nangsara. 16Awgaid kyakallaatan ako nang Dios antakkitaun nang manga otaw yang pagpasensiya niJesu Kristo kanak pinaagi sang paglowas naankanak sang kanak sara maski ako yang labansaraun. Yang pagkallaat nang Dios kanak yangakatigaman nang manga otaw na aw tomoo silankang Jesu Kristo pagasakopon naan silan nangway kataposan. 17 Yang yagabuut saan yang Arina Dios na makagagaom nang way kataposan nadi magkamatay. Di yaan pagkitaun nang otaw.Yaan gaid yang Dios, wakaw abantogon ta yaannang way kataposan. Amen.

18 Ikaw, kay Timoteo, na maynang tudtuudanak ko, ikaw yang pyagalaong nang mangapropeta, wakaw pangagad sang pyagalaong

1 Timoteo 1:19 311 1 Timoteo 3:2kanmo nang manga propeta na pyagabayaannang Balaan na Espirito, kay yang pyagalaongnilan kanmo yang makatabang kanmo antak dikaw daugun nang manga otaw na pyagabayaanni Satanas na yosopak sang matungtung napagindo. 19 Wakaw pakadiguna yang pagtoomo kang Jesu Kristo antak yaan gaid yangimoon mo yang kyakatigaman mo na madyaw,kay aw dili mo yaan imoon, magakaraat yangdumdum mo. Kay aon day manga otaw na wamagaimo sang kyakatigaman nilan na madyaw,sana yaan yang inimo da nilan yang maat,wakaw yamawara yang kanilan pagtoo kang JesuKristo. 20 Maynaan yang yiimo ni Himeneo awsi Alejandro, wakaw pyapabayaan ko silan naadakupun ni Satanas antak silan magdura antakdi da silan magdigadiga sang Dios.

2Manga Tambag bain sang Pagsimba

1 Yani yang pagindo ko kanmo, kay Timoteo,madyaw na onaun mayo ampo sang Dios an-tak panalanginan yang kariko nang otaw. Ban-toga yang Dios, kay yaan yang yatabang kani-lan. 2 Ampowan yang manga ari aw mangapangoro nang goberno aw yang kadaygan namanga otaw nang goberno antak matigam silanmagtagap sang kanatun banwa na way kasamokantak kaagdan ta yang kariko nang pagbuut nangDios kanatu, amamutlug kita simimba kanaanna waymakaurang kanatu, magatinabangay kita.3Osto yang maynaan na pagampo kay yaan yangmadyaw nang Dios na kanatu Tomatabang 4 kaygosto naan na magalowas sang manga otaw sangkanilan sara antak silan kaaronan nang kinaboina way kataposan aw antak nilan katigamanyang matungtung na pagindo bain sang Dios.5-6 Sayda yang Dios, aw sayda yang pyagailayonnang manga otaw adto sang Dios, yaan si JesuKristo na yagapakaotaw. Yagapakamatay yaantungud kanatu kay yang kanaan kamatayun yangbayad sang kariko nang sara nang manga otaw.Yang Dios na Ama yang yagabuut sang allaw nakyakamatay naan. Tungud saan pyapakatigamnangDios yangpagbuut naanna apasayloon yangkariko nang otaw pinaagi sang kamatayun ni JesuKristo. 7Yaan yangmadyawna batok na byabatokko sangmanga otawna bukunang Judio kay pipiliako nang Dios kayan syogo naan ako namagaindokanilan bain sang matungtung na pagindo antak

arag silan tomoo kang Jesu Kristo. Buku nangkagaro yang pyagalaong ko, podo matungtung.

8 Wakaw maski diin magatipon yang otawna misimba, gosto ko na yang manga usug natomotoo abay magampo sang Dios. Butanganmayo sang ginawa mayo yang Dios aw maga-mpo kamo. Panagampo kamo nang wa kamoakadaman, ayaw kamo magagis.

9 Yang manga bobay na tomotoo, gosto kona mandadagom silan nang dagom na maka-gayon kanilan na antak way akapagsaway kani-lan. Madyaw yang di silan magabutang nangmadaig na manga bubutang sang lawas maynangmanga borawan, sapi, aw yang manga maal nadagom kayan yabay nilan doroson. 10 Awgaidyaan yang abay nilan imoon yang mangkadyawantak katigaman nang kadaygan na yaan namanga bobay tomotoo na yangagad sang Dios.11 Dadayaw kamo paningug na manga kawbayansang pagindo kamayo, awpangagdimayo yaan napagindo. 12 Di ak motogot na yang bobay yangmagaindo sang manga kausgan. Di ak motogotarag na yang bobay yang magapangoro sangusug. Yang madyaw sang bobay yang magaidsilan magpaningug disang simbaan. 13 Sabo pya-galaong ko yaan kay yangmona imoon nang Diosyang usug na si Adan kayan yoman imoon yangbobay na si Eba. 14 Yang bobay na si Eba gyag-away sogoon ni Satanas antak mangagad kanaankadini, buku ni Adan yang gyagaway. Pagpanga-gad nang bobay sang gaway kanaan ni Satanas,makalapas yaan sang balaod nang Dios. 15Awgaidyang manga bobay, aw dili silan tomarikod sangDios, aw mapakabuutan silan abay sang mangaotaw, awmangagad silan abay sang pagbuut nangDios, aw mapakadyaw abay silan sang batasannilan, olowasun silan sang pagpanganak nilan.

3Yang manga Pastor nang manga Tomotoo

1 Matungtung yang pyagalaong na yang otawna gosto magpastor sang manga tomotoo,madyaw yang kanaan kyakaundan. 2 Yangmanga otaw na gyagayon mayo piliin naimoon manga pastor nang manga tomotookinaanglan madyaw yang kanilan batasan antakway pagsaway kanilan nang kadaygan. Isa rayang asawa naan, kay maat aw marim pa yaansang kadaygan na bobay. Matigam mangabongsang makapagkaraat kanaan, matigam yaanmagdumdum sang madyaw, pyagataod yaan

1 Timoteo 3:3 312 1 Timoteo 4:4

nang manga tomotoo. Matayod yaan sang otawna yadatung sang kanaan baray. Kinaanglan namatigam yaan magindo sang sorit nang Dios. 3Diyaan maglasinglasing, di mapagtanam, awgaidbuutan yaan, di mapagagis sang maski sini.Di naan aparabiin yang sapi. 4 Kinaanglan namadyaw yaan magdomara sang kanaan asawaaw manga anak. Pyagataod yaan nang kanaanmanga anak, aw aonpyagasogonaan sang kanaanmanga anak, yaparabay silan domapa. 5 Aw diyaan matigam magdomara sang kanaan asawaaw manga anak, labaw pa na di yaan matigammagdomara sang manga tomotoo sang Dios.6Yang otawna bago pa na tomotoo dimayo ipiliinna imoon pastor nang manga tomotoo kay dawyaanmagparabaw kanilan. Kay awmasiling yaannangmaynaan, isolotan yaannangDiosmaynangpagsilot kang Satanas na gaparabaw garo sangDios. 7Yangmadyaw piliin na imoon pastor nangmanga tomotoo yang otaw na arag pyagataodnang buku nang tomotoo sang Dios, kay antakway akapagsaway nilan kanaan. Kay aw sawayunyaan, aw magkaraat da yang dumdum naan,amadakup da yaan ni Satanas kayan pyagbayaanyaan papagimoon sang maat nang Dios.

Yang manga Katabang nang manga Tomotoo8 Maynaan oman yang manga otaw na ipiliin

na imoon katabang nang manga tomotoo. Ki-naanglan madyaw yang batasan nilan, akanari-gan. Di yaan maglasinglasing, buku nang tagawsang sapi. 9Yaan yang abayun nilan butang sangginawa nilan yang matungtung na pagindo napyapakatigam nang Dios bain sang pagtoo kangJesu Kristo. Yaan yang pyangagdan nilan, wakawwaday amasiyod disang ginawa nilan na maat.10 Yang ipiliin mayo na imoon katabang nangmanga tomotoo, onaun paniidan dawmadyaw naotaw. Aw kitaun mayo na way maat digkanaan,baya da imowa ra mayo katabang. 11 Kinaanglanyang manga asawa nang manga katabang aragmangkadyaw yang batasan. Buku nang mangakomatun. Manga buutan silan sang kadaygan,akanarigan silan sang maski nana. 12 Yang kata-bang arag isa ra yang asawa, kay maat aw marimpa sang kadaygan na bobay. Kinaanglan namadyaw yaan magdomara sang kanaan asawaaw manga anak. 13 Aw madyaw yang imo nangmanga katabang, pagataodon silan laban. Wakawaw maynaan, mapakaasub da silan magbaba-tokon bain sang pagtoo kang Jesu Kristo.

Labaw sang Kariko yang Pagindo bain kang Kristo14 Kaba gasolat ako sini kanmo, yagadumdum

ako na mapagkita ak kanmo nang dili mado-gay. 15 Toyo maski amaangga ako, akatiga-man da mayo disining solat ko yang batasan namadyaw kanatu na manga tomotoo sang Dios,kay kita yang manga tomotoo sang Dios na mak-agagaom. Wakaw kita na sakop ni Jesu Kristomaynang madigun na arigi, kay yamadigun kitanang matungtung na pagindo. Ikitaun digkanatuyang matungtung na pagindo nang Dios kay kitayang yangagad saan na pagindo. 16 Yatigamkita na labaw sang kariko yang pagindo na pya-pakatigam nang Dios kanatu bain kang Kristo.Yagapakaotaw yaan. Pyapakatigam nang Balaanna Espirito sang manga otaw na matarong yaanna Anak nang Dios. Kikita yaan nang mangatagalangit na sogwanun nang Dios. Byabatokyaan asang karowagan nang donya antak aragdumungug yang buku nang Judio. Yaan yangtyotoowan nang manga otaw asang kariko nangbanwa. Yapakabaton yaan, yomori aglangit nalaban da yaan dato yabantog.

4Yang Buku nang Tinuud na manga Magindoway

1 Pyapakatigam nang Balaan na Espirito namadatung yang allaw na aon manga otaw namobotawan sang matungtung na pagindo bainsang pagtoo kang Jesu Kristo. Yaan yang pan-gagdan da nilan yang buku nang matungtung napagindo nang manga otaw na pyagabayaan nangmanga magaro na espirito na sakop ni Satanas.2 Yaning maat na pagindo na kanang magaro naespirito, pagaindo nang manga otaw na mangka-garo na wa da ikilara sang madyaw kay yanaramda silan nang kagaro. Wa da silan akallukmagimosang maat nang Dios, kay yang yagabuut kanilansi Satanas na pangoro nang manga magaro naespirito na gabaya kanilan. 3Yaan namanga otawyagaindo na buku nang madyaw yang manga-sawa. Arag yagaindo silan na aonmanga pagkaanna dili apakaan maski madyaw kaanun. Awgaidbuku nang osto yaan na pagindo nilan kay yangkariko nang pagkaan yiimo nang Dios antakmak-aboi sang manga otaw. Yaan na manga pagkaanapasalamatan sang Dios nang manga tomotoo namakaan saan kay yatigam da silan sang osto napagindo nang Dios. 4 Madyaw yang kariko nanginimo nang Dios, wara yaan pagadiliyan. Toyoapasalamatan ta yang Dios aw kamangun ta yang

1 Timoteo 4:5 313 1 Timoteo 5:10yaatag naan kanatu. 5 Kay aw pasalamatan ta,amakaan ta, kay yaan yangpyagalaongnangDios.

Madyaw na Sogwanun ni Jesu Kristo6 Aw pagindo mo yaan sang karomonan ta na

tomotoo, matinomanun kawna sogwanunni JesuKristo. Kayan amadigun yang pagtoo mo bainsang Dios pinaagi sang madyaw na pagindo bainkang Jesus Kristo na pyangagdan mo. 7 Ayawila yang pyagdara na kanang mona pyagdara naway kakabosan na dili makabantog sang Dios.Yaan yang abaya mayo pangagdi yang pagbuutnang Dios antak kamo manaram. 8 Yang pag-naram sang lawas paggawbuk madyaw, toyo la-ban madyaw yang pagnaram sang pagpangagadsang pagbuut nang Dios. Kay aw mangagadkita sang Dios, panalanginan kita naan adoon,labi pa nang maori na allaw, panalanginan kitanang way kataposan. 9 Tinuud yang pyagalaongko, kinaanglan otoowan yaan nang kariko nangotaw. 10Wakaw pamakotan ta abay pagindo yangpaagi nang Dios kay yang Dios na kyakanariganta yang makagagaom na di magkamatay. Yaanyang tomatabang sang kariko nang otaw, labawpa na tyatabangan naan yang manga tomotookang Jesu Kristo.

11 Yaning pyagaindo ko pagindowan sangmanga tomotoo disaan aw paglaonga silan na ki-naanglan pangagadan yaan. 12Mapakadyaw kawantak way magodyat kanmo maski baya pa kawna otaw, kay ikaw yang gaonanan nang mangatomotoo sangmadyaw na batasan. Wakaw di kawmagsorit nang maat, sana karuguni yang mangaotaw. Pakadiguna yang pagtoo mo kang JesuKristo. Ayaw magpakaungud sang maski nanana maat. 13 Kaba wa pa ako adatung agkanmoyaan yang abaya imowa yang pagbasa sang soritnang Dios asang atobangan nang manga otaw.Pagindowa silan antak silan matigam. 14 Ayawpagkaringawi yang katigaman na yaatag kanmonang Balaan na Espirito na yamadawat mo nan-gaon nang pagampo kanmo nang manga pastornang manga tomotoo na pyapagsorit nang Diossang propesiya bain kanmo kaba dyadapun nilanyang oro mo. 15 Duputa imowa yang karikonang pyagalaong ko, butangan yaan sang gi-nawa mo antak kitaun nang kariko nang mangaotaw na yagadogang yang katigaman mo bainsang paagi nang Dios. 16 Magdadayaw kaw dawkaw makaimo sang maat. Abaya dadyawa yangpagindomo sangmanga otaw aw abaya pangagdi

yang pyagaindo ko kanmo, kay aw abay kawmangagad saan na pagindo, buku nang ikaw gaid,kariko nang pagaindoonmo namaningug kanmoarag pagasakopon nang Dios.

5Yang manga Katungdanan adto sang manga To-

motoo1 Ayaw pagligtai yang manga otaw na mago-

rang pa mo maski makaimo silan sang maat, aw-gaid dadyawa silan paglaongamaynang paglaongmo sang kanmo ama. Aw mangod pa mo nausug, gaonan yaan sang tudtuud mangod mo.2Maynaan oman yang imoon mo sang magorangpa mo na bobay, gaonan yaan sang kanmo ina.Aw mangod pa mo na bobay, gaonan yaan sangtudtuud mangod mo. Ayaw magpakaungud nangmaat kanilan.

3 Tayoda mayo yang manga baro na bobay naway kyakasandugan. 4 Toyo aw aon manga anak,aw buku ompo, nang baro na bobay, pagaindoonsilan pagtayod sang kanilan taganak aw ompoantak silan makabarus sang pagpatorin kanilan.Madyaw nang Dios yaan na imo. 5 Toyo yangbaro na bobay na way kyakasandugan, yang Diosgaid yang kyakanarigan naan. Allawgabi yabayyaan magampo sang Dios, yangayo sang tabang.6 Awgaid yang baro na bobay na yangonot sangkanaan ginawa, maynang yatay da, maski boipa yaan, kay tyatarikodan naan si Jesu Kristo.7 Wakaw pagindowan yaan sang manga baro nabobay disaan antak silan matigam magimo sangmadyaw nang Dios, antak way pagsaway kani-lan. 8 Yang otaw na tomotoo na wa atayodsang kanaan layon aw manga tudtuud lomon awtaganak na yamaukud, wa da yaan atangkap sangpagindo ni Jesu Kristo. Yaan na batasan naan,daug pa nang manga otaw na wa otoo kang JesuKristo.

9Yani yang tambag ko bain sangmanga baro nabobay na ipiliin mayo na imoon katabang nangmanga tomotoo. Dili ipiliin mayo yang baro nabuku pa nang boyag, arag dili ipiliin yang baro nayakaagi sang madaig na usug, yang kikinaanglanyang sayda gaid yang bana nangaon. 10 Yaangaid yang ipiliin mayo yang madyaw yang dun-gug na baro kay madyaw yang kanaan mangaimo, madyaw yang pagdomara naan sang kanaanmanga anak, matayod yaan sang manga doma-datung, yangogas yaan sang siki nang arag tomo-too, yatabang sang manga otaw na aon karisud,

1 Timoteo 5:11 314 1 Timoteo 6:3yamakot yaan magimo sang madyaw na mangaimo.

11Awgaid yang baya pa na manga bobay na ya-mangkabaro dili ipiliin na imoon katabang nangarag tomotoo, kay yagakaparin yang kanilandumdum kay aw makaungud silan na magabanaomanmatarikod da silan sang pagpangagad kangJesu Kristo. 12 Kayan yakasara silan kay wa mag-atoman sang saad nilan sang Dios na matabangsang manga tomotoo. 13 Buku gaid naan yangmaat na amaimo nilan. Arag amabaragaw dayaan doon. Magapamanikpanik sang kabarayan,way amagawbuk, abay da gaid maggogodanunsang waday pada na manga babarawun. Ma-pagkokomatun sang manga simbaray. Unaun da,makapagsorit da sang maat na sorit na makaidlasang ginawa nang sang kawtaw. 14Wakaw gostoko na yang manga baro na buku pa nang boyagmagabana oman antak manganak silan aw tagapinilan yang kanilan manga anak aw kariko nangsurud nang kanilan baray. Kayan aw maynaansilan, way akapagsaway kanatu nangmanga otawna yokontara kanatu. 15 Pagindowa silan antakmangagad sang kanak tambag kay aondaymangabaro na bobay na syomoway da sang paagi nangDios kayan yangagad sang paagi ni Satanas.

16 Yang tomotoo na aon layon na manga barona bobay, kinaanglan na yaan yang magapakaansang manga baro na layon naan, di naan asarigsang kadaygan na manga tomotoo, kay antakyaan gaid yang pagpakaanun nang kadaygan namanga tomotoo yang manga baro na bobay naway kyakasandugan na layon.

17 Bain sang manga pastor nang manga to-motoo, aw madyaw yang pagdomara nilan sangmanga tomotoo, atagi silan nang madyaw nabayad antak way makaukud kanilan, labi pa yangmanga pastor na maasub magbabatokon bainsang sorit nang Dios aw maasub arag magindosang manga otaw. 18 Yaan yang madyaw imoonmayo sang manga pastor aw madyaw yang pag-domara nilan, kay yaan yang kaorogan nang soritnang Dios na syosolat na yagalaong, “Pakaanayang karabaw na pyagadaro mo, ayaw pagbosariyang baba naan antak di makakaan.” Aon payoman isa na yagalaong, “Yang maggawbukay, ki-naanglan abayadan silan sang kanilan gawbuk.”

19 Ayaw magtoo sang sombong bain sang pas-tor nang manga tomotoo na maat kono yang imonaan. Ayaw magtangkap saan na sombong, aw

way dowa, aw buku torong ka otaw na magatisti-gos na matungtung sa agaw yaan na sombong.20 Aw matungtung na yakaimo yaan sang maat,aw di naan ayawan yangmaat, sagdaa yaan asangatobangan nang manga tomotoo antak yang ka-daygan malluk magimo sang maat.

21YangDios naAma ta aw si JesuKristo awyangpinili naan na manga sogwanun na tagalangityang yatigam sang pagindo ko kanmo. Wakawdadyawa pangagdi yang pyagaindo ko kanmo.Way matagan adapitan mo, aw magokom kawsang arag tomotoo, papagonawaa silan karikomaski yang isa amigo mo. 22 Ayaw magpiliparabay sang otaw na baya pa mo kitaun naimoon mo pastor nang manga tomotoo, kaydaw kaw pagsagad aw makaimo yaan sang maat.Pangabong sang kariko nang maat.

23 Yani yang tambag ko kanmo, kay Timoteo,na buku gaid nang tobig yang inumun mo, inumnang tagbi na inmun antak kablongan yang giyubmo, kay ipan kaw naan kuduran.

24 Aon manga otaw na yakasara na kyakatiga-man parabay nang manga otaw yang kanilansara. Wakaw kyakatigaman na isilotan silan nangDios. Aon oman sara na wa akatigami parabay,awgaid di amaimo na di akatigaman yaan na sara.25 Maynaan oman yang madyaw na manga imo,aon kyakatigaman parabay, aon wara. Awgaidmaski di akatigaman parabay yang madyaw naimo, apakatigam yaan nang Dios.

61 Yani yang pagindo ko sang manga allang

na tomotoo na mapakadyaw kamo sang kamayobatasan, kinaanglan magataod kamo sang ka-mayo tagallang antak way makapagsaway sangpaagi nang Dios aw antak di masaway yangkanatu pagindo. 2 Kamo na manga allang naarag tomotoo yang kamayo tagallang, ayawmag-dumdum na way kinaanglan na mangagad kamosang pyagasogo kamayo nang kamayo tagallangkay arag kamo tomotoo. Sana mapakarisi lakamo maggawbuk kay yang pyagagawbuk mayomagonawa kamayo tomotoo aw arag karugnanannang Dios.

Yang Sayup na Pagindo aw yang Tinuud naKadato

Pagindowan sang manga otaw yani kariko an-tak silan matigam. 3 Aw aon manga otaw namagaindo nang tobok na pagindo na yakasopaksang pagindo nang Ginoo ta na si Jesu Kristo

1 Timoteo 6:4 315 1 Timoteo 6:21aw arag wa silan otoo sang tyotoowan ta bainsang Dios, 4 yapagbantog silan magindo sari waykyakatigaman. Yaan yang yongodan nilan yangyapaglantogi aw yapagagis bain sang sorit nangDios. Unaun da managagis yagsikadaman, yana-gagaw da silan sang dungug, yagsipaglaong danang maat na sorit sang isaisa kanilan. Kayanmaat da yang ginawa nang isaisa kanilan. 5Yabaysilanmapagagis kay wa daymadyaw na kyakaun-dan nilan. Wakawwada silan akatigamdawmon-nono yang matungtung na pagindo. Dumdumnilan na amasapiyan silan pinaagi sang pagsimbasangDios, kay yang sapi yangdakoranang ginawanilan.

6 Tinuud na laban panalanginan nang Diosyangmanga otaw namangagad sang kanaan pag-buut namarinawyangdumdumnilanmaski bukuabay madyaw yang kanilan kabutang. 7 Nangpagkawtaw ta way dyadara ta, mayn naan omanaw matay kita, way adaraun ta. 8 Wakaw awaon pagkaan ta, aw aon damit ta, toman danaan, madyaw da yang ginawa ta. 9 Toyo yangmanga otaw na yagadumdum na magasapi garo,yaan yang yakaboyo sang ginawa nilan yang sapi.Yagakabarag yang ginawa nilan kay madaig yangkyakaundan na way kakabosan na makasapadkanilan. Yaan yang makadara kanilan adto sangsilot kanilan na way kataposan. 10 Kay yang pag-dumdumnang otaw namagasapi garo, yaan yangpyagaponowan nang kariko nang karasi nangmaat na manga imo. Madaig yang yobotawansang pagtoo sang Dios tungud sang pagdumdumnilan na magasapi garo, kayan dyatung silannang madaig na makaundug kanilan.

Manga Tambag11 Awgaid ikaw, kay sogwanun kaw nang Dios,

arilii yang kariko nining maat na pyagguna nangmanga otaw. Ayaw magdumdum na amasapiyankaw, awgaid yaan yang pamakoti imowa yangmadyaw aw tomana yang kariko nang pagbuutnang Dios kanmo. Pakadiguna yang pagkanarigmo kang Jesu Kristo aw paggaon kanaan. Karu-guni yang kariko nang otaw, mapakabuutan kaw.Ayaw magtarikod sang Dios maski nanang ama-pagguna kanmo na marisud, 12 awgaid padayonayang madyaw na manga imo mo tungud sangpagtoo mo kang Jesu Kristo. Butangan sang gi-nawamona ikawpyagasakopnangDios nangwaykataposan kay pipili kaw naan antak kaw kaaro-nan nang kinaboi na way kataposan. Madaig

yang galaong na madyaw yang byabatok mo bainsang pagtoo mo kang Jesu Kristo. 13Pagalaong kokanmo na butangan sang ginawa mo yang karikonang pyagaindo kanmo kay yang Dios na yakaboisang kariko aw si Jesu Kristo na yagagogod sangtinuud bain kanaan asang okmanan ni Ponsio Pi-lato, silan dowa yakasait sang pagindo ko kanmo.14 Wakaw pagasogo ko kanmo na tomana yangkariko nang pyagaindo kanmo. Dadyawa yangpagpangagad mo saan antak way sayup mo astamagbarik yang Ginoo ta na si Jesu Kristo ani sangdonya. 15Magabarik ani si Jesu Kristo pagdatungnang allaw na papagbarikin da yaan nang Dios.Kay yaan yang magbubuut sang kariko disiningdonya. Way tatamanan nang kadyaw nang Dios.Yaan yang Ari nang kariko nang manga ari, yaanyang Pangoro nang kariko nang pangoro disangkarowagan nang donya. 16 Yaan gaid yang mak-agagaom nang way kataposan kay yaan yang dimagkamatay. Yagauya yaan asang allag na dipagkasaidan. Aw nangaon aw adoon way otaw nayikita sang Dios. Abayun ta yaan bantogon kayyang kanaan gaom way tatamanan. Amen.

17 Bain sang manga mayaman na tomotoo,pagindowa silan na di magaparabaw sang kaday-gan, di da silan magkanarig sang sapi kay yangsapi di pagkatigaman yang pagkawara, awgaidyaan yang asarigan nilan yang Dios kay yang Diosway tatamanan nang pagkallaat naan kanatu,yabay kita naan papagumaun. 18Pagindowa yangmanga mayaman na yaan yang imoon nilan yangmadyaw na manga imo. Pagindowa silan antaksilan mallaat sang kadaygan, di silan magatillu-mut, pangatagan nilan yang yamaukud. 19 Awyaan yang imoon nilan, mayn silan nang yaga-dayaw sang kanilan manga pyanmowan diglan-git na di amawara. Wakaw panalanginan silannang Dios nang way kataposan kay yatiboros dayang kanilan ginawa sang paagi nang Dios antaksilan kaaronan nang madyaw na kinaboi na diamawara na aatag kanilan nang Dios.

20 Ayaw pagayawi, kay Timoteo, yang gawbukna syasarig kanmo nang Dios. Arilii yang waykabos na manga sosoritin na maat nang Dios,ayawmagkaupud sang panaglantogi nangmangaotaw bain sang pyagalaong nilan na katigaman,sari buku nang tinuud na katigaman. 21 Aonmanga otaw na yatangkap saan na katigaman nabuku nang tinuud, wakaw yakasoway da silansang pagindo bain sang pagtoo kang Jesu Kristo.

1 Timoteo 6:21 316 1 Timoteo 6:21Kariko mayo na manga tomotoo kang Jesu

Kristo, yaampo ko kamo sang Dios na panalang-inan kamo naan abay.

2 Timoteo 1:1 317 2 Timoteo 1:18

Yang Kadwa na Solat ni Pablo kang2 TIMOTEO

1Ako si Pablo, yagasolat ako oman kanmo, kayTimoteo. Pagbuut nang Dios na yamaimo akoapostol ni Jesu Kristo na papagbatokon bain sangkinaboi na way kataposan na syasaad naan sangmanga otaw pinaagi kang Jesu Kristo.

2 Ikaw, kay Timoteo, yang laban ko karugnanankay mayn kaw nang tudtuud anak ko tungudsang pagtoo mo kang Jesu Kristo. Yabay ta kawampo sang Ama ta na Dios aw kang Jesu Kristona kanatu Ginoo antak kaw abay panalanginan,aw antak kaw abay kallaatan antakmarinaw yangdumdummo.

Pagpasalamat aw Pagdasig3Way maat sang ginawa ko nang pagpangagad

ko sang Dios, byabantog ko yaan na sisimba komaynang imo nang kanak kaompowan. Allaw-gabi aw yakaungud ak kanmo, gapasalamatako sang Dios tungud kanmo kayan yampo takaw. 4 Pagkanamput ko sang pagkaundug mokanak nang pagpanaw ko, maawung ak kanmo.Gosto ko magakita kita antak ak laban maguma.5 Kyakanamputan ko yang pagtoo mo na tinuudmaynang pagtoo ni Loida na ompo mo aw may-nang pagtoo ni ina mo na si Eunise. Yatigamako na yagapadayon kaw sang kanmo pagtoo.6 Wakaw pagalaong ko kanmo oman na ayawpagkaringawi yang katigaman awgaomnayaatagkanmo nang Dios na yamadawat mo nangaonnang pagampo ko kanmo kaba dyadapun ko yangoro mo. 7 Kay yang Balaan na Espirito na yaatagnang Dios kanatu di makaimo kanatu mataraw,sana yakadasig kanatu kay yakaatag kanatu nanggaom, aw pagbayai kita antak managilugun awantak di kita makaimo sang maat.

8 Ayaw magkaarig maggogod bain kang JesuKristo na kanatu Ginoo. Ayaw magkaarig nayamapiriso ako nang pagpangagad ko kanaan.Ayawmagkaarig, sana pagtigkul sangmaski nanana karisud na madatung kanmo tungud sangpagbatok mo sang madyaw na batok bain kangJesu Kristo. Makatigkul kaw saan na karisudaw somarig kaw sang gaom nang Dios na mata-bang kanmo. 9 Lyorowas kita nang Dios sangkanatu sara. Pipili kita naan na pagasakoponnaan antak di kita magimo sang maat. Wa kitanaan pagasakopa tungud sang kanatumadyawna

manga imo awgaid pyagasakop kita naan tungudsang dakora na karugun naan kanatu kay yaanyang gosto naan imoon, kay nang wa pa naanimowa yang donya dadaan da dyumdum naanna apakaniin naan si Jesu Kristo antak tomabangkanatu. 10Adoon kyatigaman da ta yang karugunnang Dios kanatu, kay dogay da na yamawtawansining donya yangMallorowas na si JesuKristo.Yaan yang yagalingat sang kanatu kaalluk sangkamatayun, kayan pyakatigam kita na pinaagisang madyaw na batok bain kanaan pagasakoponkita nang Dios nang way kataposan. Wakawamanarig da kita na aon day kanatu kinaboi naway kataposan sikun sang Dios.

11 Tungud saang madyaw na batok bain kangJesu Kristo, pipili ako nang Dios, syosogo naanako papagindoon aw papagbatoka saan na batok.12Wakaw pipiriso ako adoon tungud saan na imoko, awgaid di ak amaarig maski pipiriso ako kayyatigam ako sang kyakanarigan ko. Yatigam akoarag na yaan aon dakora na gaom na yatagapsang syasarig naan kanak asta sang pagdatungnang allaw na pagaokom naan sang manga otaw.13 Pangagadi yang matorid na pagindo na pya-gaindo ko kanmo. Butangan sang ginawa moyang karugunmo sang arag otaw aw yang pagtoomo na pagbaya nang Dios kanmo na sakop ni JesuKristo. 14 Dadyawun mo yang syasarig kanmopinaagi sang Balaan na Espirito na iyan kanmo.Kayanyaanyang sarigi yangBalaanna Espirito namatabang kanmo sang kariko nang kanmo imo.

15 Yatigam kaw na tyatarikodan ako nangkariko nang tomotoo ani sang probinsiya na Asia,wa da silan atabang kanak, si Pigelo aw si Her-mogenes arag wa da atabang kanak. 16 Awgaid siOnesiporo bukunangmaynilan, wakawpyangayoko sang Dios na akallaatan yaan aw yang kanaanpamilya kay ipan ako naan tabangan. Wa yaanakaarig tomarok kanak maski yamapiriso ako.17 Pagdatung naan ani sang syodad na Roma,pakaanapanapun ako, baya da naan atantani nakinita da ako. 18 Wakaw pyangayo ko sang Diosna akallaatan yaan naan nang maori na allawna pagaokom da naan. Yatigam kaw arag namadaig yang tabang naan kanak nang aadto pakami Epeso.

2Mayn Kita nang Sondaro

2 Timoteo 2:1 318 2 Timoteo 2:221 Kay anak ko, dasiga yang ginawa mo kay

yatigam kaw na yabay kaw tabangan ni JesuKristo. 2Dyudungug mo yang pyagaindo ko nan-gaon asang pagkadaigan. Wakaw pagindowanyaan sang kyakanariganmonamanga otaw antaksilan arag matigam magindo sang kadaygan.

3 Ikaw, pagtigkul sang karisud na madatungkanatu na yangagad kang Jesu Kristo, min kawnang madyaw na sondaro na yagatigkul sangkarisud. 4 Dumduma yang yamaimo sondaro,kinaanglan na yaan gaid yang pangagdan naanyang sogo nang kanaan pangoro, wakaw di yaanmagkaupud sang manga imo nang buku nangsondaro. 5 Arag min kaw nang yapaglombana yagatoman sang pyapatoman bain sang pa-glomba, kay maski amaona kaw aw di mo toma-nun yang pyapatoman bain sang paglomba, dikaw apadaugun. 6 Arag min kaw nang yagpawa,yang laban yamakot magpawa, kinaanglan nayaan yang amaona komaan sang abot disangpawa. 7Dadyawa ungudunguda yang pyagalaongko kay pagabayaan kaw nang Dios na akadaraganmo yani kariko.

8Ayawpagkaringawi yang sompawni ari Dabidna si Jesu Kristo, pyapatay kayan byoi yaan omannang Dios. Yaan yang madyaw na batok na pya-pakatigam ko sang manga otaw nang pagbatokko kanilan bain kang Jesu Kristo. 9 Kyakarisudanako na pipiriso maynang otaw na yakalapassang balaod nang okom, yaan yang yamapag-guna kanak kay yagababatokon ako abay sangmadyaw na batok bain kang Jesu Kristo. Toyomaski amapiriso ako, yang sorit nang Dios diakapunpunan, yabay maglimpud sang banwa.10 Wakaw yagatigkul ako sang maski nana nakarisud tungud sang manga otaw na pinili nangDios antak silan tomoo kang Jesu Kristo kayanyaimo sakop naan, kayan panalanginan aragsilan nang way kataposan asang banwa nangDios. 11 Matungtung yang batok na yagalaong,“Aw yakaupud kita kang Jesu Kristo matay, aragyakaupud kita kanaan boiin. 12 Aw magtigkulkita sang karikonang karisud aragmakaupudkitakang Jesu Kristo magari. Awgaid aw maglaongkita na wa kita akatigam kanaan, di kita naanaangkunun na kanaan sakop. 13Maski buku kitanang matinomanun kanaan, di yaan amaparin,kay di amaimo na di naan otomanun yang karikonang syasaad naan.”

Yang Yakaontol na Sogwanun

14 Yani na pagindo ko dadyawa pagindowanoman sang manga tomotoo disaan antak di ni-lan karingawan. Arag pagindowan kanilan naway gosto nang Dios sang papaglantogi bainsang sorit nang Dios. Pagindowan kanilan nayang panaglantogi way kakabosan, magaid yaanmakawara sang pagtoo nang manga otaw nayanagpaningug kanilan. 15 Dadyawa imowa yangpyapaimo kanmo nang Dios antak madyaw naanyang kariko nang imo mo aw antak way pags-away kanmo. Dadyawa pakatigaman sang mangaotaw yang matungtung na pagindo na sikunsang Dios kay kinaanglan na way sayup nangpagindo mo. 16 Ayaw magkaupud sang mangasosoritin namaat nangDios kay yaanna imo yangmakadogang sang manga imo na maat. 17 Yangpagindo nilan maynang sakit na mannapon nagapakamatay sang otaw. Maynaan yang pya-gaindo nining dowang ka otaw na si Himeneo awsi Pileto. 18 Yosoway silan sang matungtung napagindo kay yagalaong silan na lyomabay da yangpagboi nang Dios sang manga patay. Wakaw aonyamangkaribog sang pagtoo tungud sang kanilanpagindo. 19Awgaid ayawmagkakudugkudug saanna pagindo, kay di amaimo na amaparin yangpagindo nang Dios kay yaan maynang dagdaguna bato na di magkatangkug. Kay aon pagindonang Dios na syosolat na yagalaong, “Yatigamyang Dios sang manga otaw na kanaan sakop.”Aon oman isa na yagalaong, “Yang maski sini nayagalaong na yaan kang Kristo sakop, kinaanglanatangkuan naan yang manga imo na maat nangDios.”

20 Mayn kita nang kasangkapan asang dakorana baray nang mayaman. Aon disaan madaigna karasi nang kasangkapan, aon kasangkapanna borawan, aon kasangkapan na sapi, toyoagamitin gaid yaan aw aon kabantogan na inan-gun. Aon kadaygan oman na kasangkapanna kaoy aw lopa na gyagamit nang tagtomonallawallaw. 21 Mayn kita naan na kasangka-pan, wakaw aw gosto natu makagaon sangmangkadyaw na kasangkapan na madyaw nangtagtomon sang baray, kinaanglan na ayawan natuyang kariko nang maat na manga imo. Kayan awmasiling da kita nang maynaan, agamitin da kitanang Dios sang maski nana na madyaw na imona apaimo kanatu. 22Wakaw ayaw magimo sangmaat na yagakaimonang arag kamo bagong otaw.Yaan yangpamakoti yangpagimo sangmatarong.Pakagsuna yang pagtoo mo kang Jesu Kristo aw

2 Timoteo 2:23 319 2 Timoteo 3:15karuguni yang arag kamo otaw. Yaan yang imowayang madyaw antak way daman nang kadaygankanmo. Yaan kariko yang pamakoti imowa kayyaan yang pyagaimo nang manga otaw na tinuudna yotoo sang Dios. 23 Ayaw magkaupud sangway kakabosan na panaglantogi, kay yaan yangpyagakaponowan nang panagagis. 24 Kinaanglanna yang pyagapanonogo nang Dios dili mapa-gagisagis. Mapakabuutan yaan sang kariko nangotaw. Kinaanglan na matigam yaan magindo.25 Magapasensiya yaan sang manga otaw nayosopak kanaan, buku nang mabasag yang soritnaan kanilan, adadyawun naan silan pagindoon.Kay aw maynaan yang pagindo kanilan, dagawamaparin yang ginawa nilan nang pagbaya kani-lan nang Dios, kayan makadarag da silan sangmatungtung na pagindo. 26 Kayan makaori dakanilan yang madyaw na dumdum nilan kayanyarowas silan na dyadakup ni Satanas na yangal-lang kanilan.

3Yang Kataposan na Manga Allaw

1Kinaanglan na makadarag kaw na aon dakorana karisud aw agput da domatung yang kat-aposan nang wa pa magabarik si Jesu Kristo.Yang manga otaw ninyan na timpo magapakitaabay sang kanilan maat na imo. 2 Yang kanilantyoonan lawas gaid yang akarugunan nilan, diliyang kadaygan. Yaan yang dakora sang ginawanilan yang sapi. Yagaambog silan, yagaparabawsang kadaygan. Maat yang pyamabaan nilan sangkadaygan. Di silan magpangagad sang kanilantaganak. Aw tyatabangan silan, di silan magka-panumdum sang madyaw na yadatung kanilan.Di silan magpakaungud sang Dios. 3Yang kanilanbatasan, maski maglomon silan, wa managilu-gun, di magkawara yang kadaman nilan sangarag otaw. Pyangimowan nilan sang sara yangkadaygan. Yangonot sang kanilan ginawa, maatyang kanilan ontol, maat nilan yang madyawna imo. 4 Maski yang arag silan, yiimowannilan nang maat. Maski nanang akainangannilan wa ubutangan sang ginawa nilan. Awgadumdum silan maynang silan gaid yang otaw.Yaan yang pyaparabi nilan yang madyaw nilanna makapaguma kanilan, toyo ampan wa nilanpagadakoraa sang ginawa nilan yang Dios. 5 Waakaparin yang kanilan maat na batasan, yotoyosilan simimba, wa silan atangkap na yang Diosyang makagagaom. Ariliyan yang maynaan na

manga otaw. 6 Aon manga otaw na maynilan nayotoyomapagobay sang sangka yangognan antaktumukud kanilan antak makapagindo nang bukunang osto na pagindo. Gyagaway nilan patooonyang manga kawbayan disaan na makasasarakay mallug daugun nang pagtintal kay madaigyang kyakaundan nilan na maat na yakabaragkanilan. 7 Wakaw yagapaningug yaan na mangabobay sang maski sini na magaindo kanilan,toyo wa silan akatigam daw wain yang matung-tung. 8 Yaan na manga magindoway yosopaksangmatungtung na pagindo. Wakawwamakan-otol yang kanilan dumdum sang madyaw. Yangkanilan pagtoo way kabos, buku nang sikun sangDios. Mayn silan ni Janes aw si Jambres nayapagkontara kang Moises kadini. 9 Awgaid wayakabosan nang kanilan manga imo, kay di mado-gay akatigaman nang manga otaw na buku nangungudan silanmayni Janes aw si Jambres na bukunang ungudan.

Yang Kataposan na manga Tambag10-11 Toyo ikaw, kay anak ko, paggaon kanak

sang kariko nang paagi ko, kay kyatigaman damo yang kanak pagindo aw yang kanak batasanaw yang pyamakotan ko na imoon na makaontolsang Dios na dakora sang ginawa ko. Kyatigamanda mo arag yang pagtoo ko kang Jesu Kristo awyang pagpasensiya ko sang arag otaw aw yangkarugun ko kanilan. Kyatigaman da mo aragna dili ako magtantan sang pagbuut nang Dioskanak maski karisudan ako. Kyatigaman da moarag yang pagkontara kanak aw yang karisudna titigkuran ko ag Antiokia aw ag Ikonio awag Listra, awgaid lyorowas ako saan kariko niGinoo Jesus. 12Buku ko gaid yang yagatigkul sangkarisud, kariko nang manga tomotoo kang JesuKristo na gosto magatoman sang pagbuut nangDios arag apakarisudan nang kadaygan namangaotaw. 13 Toyo yang manga otaw na makasasaraaw yang yagaway simimba na wa otoo sangDios, magadogang yang kaparaat nang mangaimo nilan. Gyagaway nilan yang manga otawpatooon sang kanilan pagindo, toyo arag silankyakagawayan nang kadaygan. 14 Ikaw, kay anakko, abaya pangagdi yang pyagaindo kanmo nakyakatigaman mo na matungtung kay yatigamkaw na kanarigan yang yagaindo kanmo na yan-gagad abay sang Dios. 15 Dumduma yani, isu pakaw pyagindo da kaw sang sorit nang Dios nasyosolat. Yang syosolat yang yakaindo kanmo

2 Timoteo 3:16 320 2 Timoteo 4:19antak kaw matigam na pagasakopon kaw nangDios nangway kataposan pinaagi sang pagtoomokang Jesu Kristo. 16 Yang kariko nang sorit nasyosolat disining Bibliya pyapasolat nang Dios,wakawyaan yang labanmadyawgamitin awmag-indo, aw magsagda sang tomotoo na yakasara,aw magindo sang otaw na aon manga sayup,aw magindo bain sang matarong na manga imo.17 Aw yang sorit na syosolat asining Bibliya yangabay pangagadan nang otaw na pyagapanonogonang Dios, way kolang digkanaan, sait yaan sangpagimo sang maski nana na madyaw na imo napyapaimo kanaan nang Dios.

41Aon importante na sogo ko kanmo, kay mag-

abarik ani sang donya si Jesu Kristo na magaari.Yaan yang yagasait sining sogo ko kanmo yangDios aw si Jesu Kristo na magaokom sang karikonang manga otaw, boi aw patay. 2 Wakaw pa-gasogo ko kanmo na abaya batoka sang mangaotaw yang madyaw na batok bain kang JesuKristo. Maski diin kaw, maski kano, kinaanglanna apakaindoon mo yang manga otaw. Pasabotasilan bain kang Jesu Kristo antak tomoo kanaan.Aw aon tomotoo na yakasara, sagdaa yaan awpaglaonga yaan sang kanaan sara. Pakaindowasilan nang madyaw aw dasiga silan antak silanmangagad sang sorit nang Dios. Kinaanglan naabay kaw magpasensiya kaba gaindo kaw kani-lan, ayaw paglibaga, pagtigkul maski marisudyaan pagindoon. 3 Sabo maynaan yang sogo kokanmo kay agput da domatung yang allaw na dida matangkap yang manga otaw sang osto napagindo. Yang tyatangkap nilan yangmaski nanana madyaw nilan, wakaw mapagindo silan sangmadaig na magindoway, maski sini na magin-doway na magaindo sang pagindo na madyawnilan. 4 Di da silan maningug sang matungtungna pagindo. Sana yaan yang abay da nilan pan-inggan yang buku nang matungtung na mangagogodanun na imoimo nang otaw. 5Awgaid ikaw,ayaw magkataratara maski nanang amapagguna.Abaya tigkuri yang karisud, pamakot paglimpudpagbabatokon sang madyaw na batok bain kangJesu Kristo. Tomana yang kariko nang imo napyapaimo kanmo nang Dios.

6 Bain kanak, kay anak ko, agput da akotomarikod disining donya, kay di da ak madogayapatayun da. 7Pyamakotan ko imoon yang karikonang pyapaimo kanak nang Dios, wakaw adoon

yabos da ko tomanun yang kariko nang pagbuutnaan kanak. Wa ak obotawan sang pagpangagadkanaan maski madaig yang kyakaagyan ko nakarisud kay yabay ak tomoo kanaan. 8 Adoonyagtagad da ako sang madyaw na barus ni Gi-noo Jesus sang kariko nang matarong na otaw.Amadawat ko yaan na barus pagdatung nangallaw na pagaokomnaan sang kariko nangmangaotaw. Matarong yang kanaan pagokom. Bukunang ako ra yang makadawat sang madyaw nabarus, arag makadawat saan yang kariko nangyamaiman sang pagbarik oman ni Jesu Kristo anisang donya.

Yang manga Togon9 Pamakoti na makakadi kaw kanak nang di

madogay adoon, 10kay pyapanawan ako ni Demaskay yaan yang pyaparabi naan yangmakapagumakanaan disining donya. Yisingadto yaan Tesa-lonika. Si Kresente yakadto Galasia, aw si Titoyakadto Dalmasia. 11 Si Lukas gaid yang aani lainagad ko. Apita si Markos aw pagagadan anikay madyaw yaan na katabang ko. 12 Si Tikikopyakadto ra ko Epeso. 13 Aw komadi kaw daraunmo doon kanak yang madakmul na dagom ko nabibilin ko ag kang Karpo ag Troas. Daraun moarag yang manga libro ko, aw ayaw pagkaringawiyang manga papel na pyansolatan ko kay labanko yaan importante.

14 Si Alejandro na panday sang boronsi yangyagaimo nang laban maat kanak, toyo yang Diosyang mabarus kanaan sang maat na imo naankanak. 15 Arilii yaan na otaw kay laban yaanyosopak sang kanatu pagindo.

16 Yang mona na pagbista kanak, way kanaktistigos kay yayawan ako nilan kariko. Aw-gaid pyangayo ko sang Dios na apasayloon silan.17 Awgaid tyatabangan ako ni Ginoo Jesus antakmakaimo ako magbabatokon sang kariko nangbatok bain kanaan adto sang buku nang Judiona asang karowagan nang banwa. Lyorowasako naan na pyapatay garo nang manga otawna yosopak kanak. 18 Maski nanang amapag-guna kanak na maat, olowasun ako nang Ginoo,abay ako naan tabangan matag domatung yangallaw na pagadara naan kanak adto sang kanaankasakopan aglangit. Yaan yang yabay natu ban-togon nang way kataposan. Amen.

Yang Kataposan na Pangomosta19 Paglaonga si Priska aw si Akila aw si One-

siporo aw yang kanaan pamilya na yabay ko

2 Timoteo 4:20 321 2 Timoteo 4:22silan kanamputan. 20 Si Erasto aadto ra Korinto.Si Tropimo pyapanawan ko dato Mileto na ya-masakit. 21Mallug kaw adi, di pa madatung yangamiyan adi la kaw.

Yangomosta kanmo si Eubulo aw si Pudente awsi Lino aw si Klaudia aw yang kariko nang mangatomotoo adi arag yangomosta kanmo.

22Pagabayaan kaw abay nang Ginoo. Pyangayoko sang Dios na panalanginan kamo kariko.

Tito 1:1 322 Tito 1:16

Yang Solat ni Pablo kangTITO

1Ako si Pablo na kanang Dios sogwanun, yaga-solat ako kanmo, kay Tito. Yamaimo ako apostolni Jesu Kristo kay syosogo ako naan adto sangmanga pinili nang Dios antak kadogangan yangkanilan pagtoo aw antak katigaman nilan yangkariko nang matungtung na pagindo bain sangtinuud na tinoowan natu. 2 Syosogo ako naapakaindoon silan antak silanmaimanna akaaro-nan nang kinaboi na way kataposan na dadaanda syaad nang Dios nang wa pa naan imowayang donya. Di amaimo na di otomanun nangDios yang kanaan saad kay di yaan magkagaro.3 Wakaw pagdatung nang allaw na pipili nangDios, pakatigam naan yang kanaan madyaw nabatok bain sang kinaboi na way kataposan nasyasaad naan. Kayan yang pagbabatokon saanna batok syasarig kanak nang Dios na yagarowaskanatu.

4 Ikaw, kay Tito, maynang tudtuud anak kotungud sang pagtoo ta kang Jesu Kristo. Yabayta kaw ampo sang Ama na Dios aw kang JesuKristo na kanatun Mallorowas antak kaw abaypanalanginan antak marinaw yang dumdummo.

Yang Imo ni Tito adto Kreta5 Sabo bibilin ta kaw dig Kreta antak mo tapo-

son yang maski nana na wa pa akatapos disaanaw antak mo piliin yang imoon manga pastornang manga tomotoo disang kariko nang sim-baan disaan na banwa. Ayaw pagkaringawi yangpyagaindo ko kanmo bain sang imoon mo mangapastor nang manga tomotoo. 6 Yang imoon mopastor nang manga tomotoo kinaanglan na waymaat na imo na ikitaun digkanaan. Isa ra yangasawa naan kay maat aw marim pa yaan sangkadaygan na bobay. Kinaanglan manga tomotooyang manga anak naan na arag madyaw yangbatasan antak way akapagsaway kanilan. Dilisilan magpangonot sang kanilan ginawa toyoyangagad sang kanilan taganak. 7 Tungud kayyang manga pastor nang manga tomotoo yangsyosogo nang Dios pagdomara sang manga to-motoo, kinaanglan na way maat na imo naakapagsaway kanaan. Kinaanglan na dili yaanmagparabaw sang kadaygan, di magkasapingsap-ing madaman, di maglasinglasing, buku nangmaat yang ontol, buku nang sapi yang dakora

sang ginawa naan. 8 Kinaanglan na matayodyaan sang manga domadatung. Yang pyaparabinang kanaan ginawa yang pagimo sang madyaw,matigam magdumdum daw nana yang madyawaw maat. Di yaan maglapas sang balaod awgaidyangagad yaan sang pagbuut nang Dios. Ki-naanglan na matigam yaan magarili sang maat.9 Kinaanglan na yaan yang asarigan naan abayyang sorit nang Dios na pyagaindo kanaan antakyaanmakadasig sangmanga otawpinasobay sangmatungtung na pagindo, aw antak yang mangaotaw na yosopak saan na pagindo matigam sangkanilan sayup.

10 Kay madaig yang mabagsug yang oro na wamangagad sang pyagaindo kanilan, labi pa yangmanga tomotoo na Judio na yagalaong na maataw dili mangagad yang kadaygan na manga to-motoo sang kanilan batasan na syosolat niMoiseskadini. Way kakabosan nang kanilan sorit, gyag-away nilan yang manga otaw antak silan toowan.11 Sagdaa yang manga otaw na magasorit nangmaynaan kay syasapadan nilan yang pagtoo nangkadaygan pinaagi sang kanilan pagindo. Bukunang madyaw yang kanilan pagindo, yagaindosilan antak silan makasapi. 12 Aon digkanilanmatikadung na taga Kreta na yagalaong bain sangarag silan, laong, “Yang manga otaw na tagaKretamangamangkagaro, maat yang ontol nilan,mangkatikaan, laban mangkataka, di maggaw-buk.” 13 Matungtung sa agaw yang pyagalaongnaan. Wakaw sagdaa silan aw pagindowa antakmatorid yang kanilan pagtoo kang Jesu Kristo.14 Paglaonga silan antak di da silan tomoo sangkanang Judio gogodanun na buku nang matung-tung. Paglaonga arag silan antak di da silanmangagad sangmanga imoimo nangmanga otawna wa atangkap sang matungtung na pagindo.15 Aw matarong yang otaw, arag matarong yangkanaan pagdumdum bain sang maski nana naamapagguna kanaan. Awgaid aw buku nangmatarong yang otaw kay wa otoo sang Dios, yangimonaannamaatmagadogang. Yanaramdayaannangmaat na imo wakawwa yaanmakadumdumnang madyaw. 16 Yang manga otaw na may-naan yagalaong na silan yang manga tomotoosang Dios, awgaid buku nang tinuud kay yangkanilan manga imo buku nang magonawa sangpyagalaong nilan. Laban maat nang Dios yangkanilan batasan kay wa nilan pagapangagdi yangpyagaindo kanilan. Wakaw way kabos nilan, disilan makaimo sang maski nana na madyaw na

Tito 2:1 323 Tito 3:3imo.

2Yang Osto na Pagindo

1 Awgaid ikaw, kinaanglan na di mo aparininyang pagindo mo bain sang matorid na pagindo.2 Pagindowa yang mangkatadung na kinaanglanna di da silan magalasinglasing, toyo kinaanglanna mapakadyaw silan sang batasan nilan antaksilan taodon. Kinaanglan na matigam silan ma-garili sang maat, na tinuud yang kanilan pagtoo,na laban silan marugun sang arag otaw, na mag-atigkul silan sang maski nana na karisud, di silanomosos. 3 Pagindowa arag yang manga boyag nakinaanglan na yang imoon nilan yang madyawnang Dios, na dili silan mapagkokomatun, na dilisilan magalasinglasing. Kinaanglan na madyawyangkanilan batasan antak silanpaggaonannangkadaygan na kawbayan. 4 Kinaanglan na pa-gaindoon nang manga boyag yang manga bayana kawbayan antak silan marugun sang kanilanbana aw manga isu nilan. 5 Yani arag yang pa-gaindo nilan sang baya na kawbayan, na amarigsilanmagimonangmaat, na di amarim sang bukunang kanaan bana. Kinaanglan na magapadatulsilan sang kanilan paguya, na mapakabuutansilan aw pangagad sang kanilan bana. Kayanaw yaan yang abay imoon nang manga bayana kawbayan, di amasaway nang kadaygan yangkanatu pagindo bain sang Dios.

6 Pakaindowa arag yang manga baya na otawna kinaanglan na di da silan magaimo nangmaat na manga imo na pagbuut nang kani-lan dumdum. 7 Ikaw, kinaanglan na ikawyang amaimo gaonanan nilan sang pagimo sangmadyaw. Dadyawa pagindowan yang matung-tung na pagindo antak silan matigam na tinuudyang pagindo mo. 8 Kinaanglan na matorid yangkariko nang pagindo mo antak way akapagsawaykanmo. Kayan yaarig yang manga otaw na ya-pagkontara kanatu kay way kikita nilan na maatna akapagsaway nilan.

9 Pagindowa yang manga sogwanun na tomo-too na pangagdan nilan yang manga sogo nangkanilan pangoro antak yang kanilan pangorokaontoran nang kariko nang kanilan manga imo.Kinaanglan na di silan magasopak sang kanilanpangoro. 10 Kinaanglan na di silan makamangsang maski manga tatagbi na butang nang kani-lan pangoro na adaraun nilan. Kinaanglan naway ikitaun digkanilan na maat, poros madyaw,

antak silan kanarigan nang kanilan pangoro. Awmaynaan yang batasan nang manga sogwanun,akatigaman na labanmadyaw yang pagindo kani-lan bain sang Dios na kanatu Mallorowas.

11 Makapangagad silan saan na pagindo kaypyapakita nang Dios sang kawtawan yang kanaankarugun kanilan antak silan marowas sang kani-lan sara. 12 Wakaw tungud sang karugun naankanatu pyagaindo kita naan na ayawan ta yangkariko nang imo na sopak sang Dios aw yangmaat na batasan na pagbuut nang kanang otawdumdum. Pyagaindo arag kita naan na ariliyan tayang kariko nang maat na dumdum, na imoon tayangmatarongnamanga imo antak kitamakaon-tol sang Dios kaba aani pa kita sang donya.13 Kayan yaguma kita kaba yagatagad kita kangJesu Kristo kay yamaiman kita namagabarik yaanani sang donya. Aw magbarik da si Jesu Kristo nakanatu Dios na Mallorowas na makagagaom sangkariko ikitaun ta yaan na yagadan nang dakorana gaom. 14 Yaan yang yagapakamatay tungudkanatu antak kitamarowas naan sang sara, kayaninimo kita naan matarong antak kita masakopnaan. Kayan kita na sakop naan yamakotmagimosang matarong na manga imo.

15 Dadyawa pagindowan yaning pyagaindo kokanmo antak pangagadan nilan. Pakaindowasilan aw dasiga silan, arag sagdaa silan kay ikawyang aon katungud saan sikun sang Dios. Ayawmagtogot na aon magaodyat kanmo.

3Yang Pagkinaboi na Pinasobay sang Pagindo ni

Kristo1Paglaonga yangmanga tomotoo disaan antak

makaungud na kinaanglan na mangagad silansang labaw na pangoro nang goberno aw yangkadaygan na manga otaw nang goberno. Ki-naanglan na pangagdan nilan yang kanang gob-erno balaod, aw arag mapakaasub silan sangmaski nana na madyaw na imo na pagbuut nanggoberno. 2Kinaanglan na di silan maglaong nangmaat sang maski sini, na di silan mapagagis, aw-gaid mapakabuutan silan aw pagtaod sang karikonang otaw. 3Kay kita na kang Jesu Kristo tobok daadoon yang batasan ta. Nangaon yang batasan tamaynang manga sangu, wa kita mangagad sangmanga balaod kay yakasoway kita sang paaginang Dios. Yagatoman kita nangaon sang maatna pagbuut ta kay yaan yang yabay ta imoon yangmaski nana na maat na kyakallingiyan ta. Maat

Tito 3:4 324 Tito 3:15yang kanatu ontol nangaon, laban kita yamasigisang sangka otaw. Kyokontara kita nang aragotaw, kayan kita yanagkontara kariko. Yaan yangbatasan ta nangaon. 4 Kayan yapagguna na pya-pakita nang Dios yang kanaan kadyaw aw karu-gun sang kawtawan. 5 Lyorowas kita naan. Yangpaglowas naan kanatu buku nang barus sangkanatu madyaw na imo, awgaid lyorowas kitanaan kay kyakallaatan kita naan. Yogasan kitanaan sang maat pinaagi sang gaom nang Balaanna Espirito antak kitamaimomanga bagona otawna pyarin da yang ginawa ta kayan kyaaronannang bago na kinaboi na yaatag kanatu nangBalaan na Espirito. 6Panalanginan kita nang waytatamanan kay byobobowan kita nang Dios nangBalaan na Espirito pinaagi kang Jesu Kristo nakanatu Mallorowas. 7 Yiimo naan yaan tungudsang karugun naan kanatu antak kita maimomatarong na yamaiman na aon kanatu kinaboi naway kataposan sikun sang Dios. 8Makasarig kawsaang pyagalaong ko.

Gosto ko na apakaindoon mo yang mangaotaw saang pyagaindo ko kay kinaanglan na yangmanga otaw na tyomoo ra sang Dios abay silanmamakot magimo sang madyaw na manga imo.Kaymakatabang yang kanilan imo sang kadayganna otaw aw tinuud na madyaw. 9 Awgaid ariliiyang manga otaw na yapagagis bain sang soritnang Dios na wa nilan akatigami. Arilii yangmanga imoimo na pyagdara nang kanatu kamon-aan, arilii arag yang papagagis bain sang mangabalaod aw yangmaski nana na akaponowan nangpanagagisagis. Yang manga sosoritin na may-naan way kakabosan, di makatabang sang mangaotaw. 10 Aw aon isa digkamayo na yabay ma-pagagis sang arag manga tomotoo, sagdaa yaan.Aw di pa yaan maningug kanmo, omana sagdaa.Aw di da yaan kanmo masip pabayai la yaan.11 Kay yatigam kaw na yang otaw na maynaanyakasoway da sang madyaw na paagi, yakasarada yaan tungud sang imo naan. Wakaw di yaanmakagawas sang silot nang Dios, katagaan yangkanaan imo.

Yang Kataposan na Tambag12 Aw domatung da adto kanmo si Artemas

aw buku si Tikiko na apakadtoon ko kanmo, ma-parabay kaw komadto Nikopolis, magakita kitadato, kay dato ako nang timpo nang amiyan.13 Tabangi mayo nang madyaw si Senas na abo-gado aw si Apolos na antak di silan maukud na

mapanaw. 14 Paglaonga yang manga tomotoodato na kinaanglan na mapakaasub silan mag-gawbuk antak way kaukud nilan aw antak aragsilan makatabang sang kadaygan na aon karisud.Kay aw mapakataka yang otaw way akabosannaan.

15 Kariko nang manga inagad ko didi yango-mosta kamayo. Pangomostaan ako sang mangatomotoo disaan na yamarugun kanami kay aragkami tomotoo. Pyangayo ko na kariko mayopanalanginan nang Dios.

Pilemon 1 325 Pilemon 25

Yang Solat ni Pablo kangPILEMON

1 Ako si Pablo, yamapiriso ako adoon tungudkay si Jesu Kristo yang pyangagadan ko. Yanginagad ko dini yang lomon ta na si Timoteo.

Ikaw, kay Pilemon na karugnanan nami nakatabang nami, ikaw yang pyapadaraan naminining solat ko, 2 aw yang lomon ta na bobaydisaan na si Apia, aw si Arkipo na inagad tamagtoman sang pagbuut ni Jesu Kristo, aw yangkariko nang tomotoona yagasimba disang kanmobaray, arag silan yang pyapadaraan nami niningsolat ko.

3 Yabay kamo nami ampo sang Ama ta na Diosaw kang Jesu Kristo na Ginoo ta antak kamoabay panalanginan antak marinaw yang dum-dum mayo.

Yang Lugun aw yang Pagtoo ni Pilemon4 Arimarim ako yakaungud kanmo, kay Pile-

mon, nang pagampo ko. Pyapasalamatan ko abayyang Dios tungud kanmo 5 kay dyudungug kona tinuud yang pagtoo mo kang Ginoo Jesus nakarugunan mo aw yang kariko nang kang Kristosakop. 6 Yaampo ko na tungud sang papagidaragmo sang manga tomotoo na tyatabangan moma-gadogang yang pagkatigam mo sang kariko nangkanatu panalangin na sikun kang Jesu Kristo kayyotoo kita kanaan. 7 Kay lagi, laban ak gauma nayamarugun kaw sangmanga tomotoo, yamadasigako kay yagauma yang manga tomotoo tungudkanmo.

Pyapaori ni Pablo si Onesimo8 Wakaw maski aon kanak katungud na sikun

kang Jesu Kristo na amaimo ta kaw sogoon, 9waraak magaimo kanmo saan tungud sang panagilu-gun ta, agaid ko kanmo paglaong yang gosto koaw mangagad kaw. Yaan yang yiimo ko maskiako si Pablo namatadung da na adoon yamapirisotungud kang Jesu Kristo. 10 Yani yang pagalaongko kanmo na kallaati si Onesimo na maynangtudtuud anak ko, kay pagindo ko kanaan ani sangpirisowan, maparabay yaan manarig kang JesuKristo, wakaw maynang ako yang kanaan ama.11 Nangaon way madyaw na tabang na yamaimonaan kanmo, awgaid adoon dakora yang akata-bang da naan kanmo aw kanak.

12 Apaoriin ko agkanmo si Onesimo na labankarugnanan ko. 13 Yang gosto ko dini la garokanak yaan kay yaan yang apatabangun da mokanak kaba pipiriso ako tungud sang pagbaba-tokon ko sang madyaw na batok. 14 Awgaiddili ta kaw urugusun na apatabangun mo yaankanak, wakaw wara ak magadumut kanaan dini,pyapaori ko agkanmo. Yaan yang madyaw naikaw yang magabuut daw patabangun mo yaankanak adi sang pirisowan daw dili.

15Dagaw pagbuut nang Dios na yadagawdagawsi Onesimo manaw digkanmo kay pagori naanagkanmo di da mapanaw matag akamatay danaan. 16 Adoon buku da gaid nang sogwanunyaan, toyo yaan labaw pa sang sogwanun kayyanarig da kang Jesu Kristo. Mayn da yaannang kanmo lomon na kyakarugunan mo, labi pakanak, toyo labaw pa digkanmo kay yaan kanmosogwanun na arag da kamo tomotoo kang JesuKristo.

17 Aw yiisip mo na ako katabang mo, tayodayaan maynang pagtayod mo kanak aw komadtoako kanmo. 18 Aw yakasara yaan kanmo, dawyakaotang, singadi kanak, panokot. 19 Kay akosi Pablo yang yagapirima sini na magabayadkanmo. Toyo yatigam kawna dakora yang tabangko kanmo kay tungud sang kanak pagindo kanmolyowas da kawnang Ginoo ta. 20Yaan sa agaw, kaylagi, yang gosto ko, na atabangan mo ako tungudsang pagtoo ta kang Jesu Kristo. Imowa yangmakapaguma kanak kay magonawa kita sakop niJesu Kristo.

21Wakaw syosolatan ta kaw kay yamanarig akona mangagad kaw kanak. Yatigam ako na labawpa sang ayoon ko yang imoon mo kanak. 22 Bukugaid nini yang ayoon ko. Pataana yang pagako-rangan ko, kay yamaiman ako nang pagampomayo sang Dios tungud kanak na makalogwa akosang pirisowan kayan kyomadto kamayo.

Kataposan na Pangomosta23 Si Epapras na inagad ko na arag yamapiriso

tungud sang pagtoo naan kang Jesu Kristo, yan-gomosta kamayo. 24 Si Markos aw si Aristarko awsi Demas aw si Lukas yang manga katabang koadi sang pagtoman sang pyagasogo kanatu nangDios, arag silan yanagpangomosta kamayo.

25 Pyangayo ko na panalanginan kamo nangGinoo ta na si Jesu Kristo.

Hebreo 1:1 326 Hebreo 2:5

Yang Solat sang mangaHEBREO

Yang Pyagalaong nang Dios Pinaagi sang kanaanAnak

1Aw yagaindo yang Dios kadini sangmanga Ju-dio yang kanaan manga propeta yang ipan naansogoon papagbatokon sang kanaan pagindo.2 Awgaid adoon yang kanaan Anak yang pyapag-batok da naan kanatu. Yaan yang pyapagimonang Dios sang langit aw lopa. Yaan yang pya-pagtagtomon nang Dios sang kariko. 3 Pyapakitanang Anak nang Dios disang donya yang gaomaw yang kaallag nang Dios agkanaan kay yaanDios man. Yaan yang yagabuutbuut sang kabu-tangbutang nang kariko aglangit aw asang donyapinaagi sang gaom nang kanaan sorit. Pagkat-apos naan magpakamatay antak lingatun yangsara nang otaw, magingkod yaan diglangit sangingkodanan na asang apit karinto nang Dios naLyomabi. 4 Disaan pyapakita na yaan yang labawsang manga tagalangit na sogwanun nang Dios.Aw yang katungdanan naan na yaatag kanaannang Dios arag labaw pa sang katungdanan nangmanga tagalangit.

5 Yani yang pyapasolat kadini nang Dios bainkang Jesus, laong, “Ikaw yang kanak Anak, akora yang kanmo Ama.” Yoman maglaong yangDios kanaan, “Yaimo da ako kanmo Ama, ikawyaimo da kanak Anak.” Ampan way tagalangitna sogwanunnaanna pyagalaong nangDios nangmaynaan. Labaw sang kariko nang tagalangityang Anak nang Dios. 6 Yoman maglaong yangDios nang pagsogo naan sang kanaan Anak anisang donya, “Kariko nang tagalangit na kanaksogwanun misimba sang kanak Anak.” 7 Yangtagalangit pyagalaong nang Dios na silan kanaanmanga sogwanun gaid. Maski nanang gostonaan na apaimowan kanilan, yamaimo, tunangyamaimo silan samut, tunang yamaimo silanatoron. 8Awgaid pyagangaranan nang Dios yangkanaan Anak nang Dios, kay yagalaong yang Diossang kanaan Anak, “Ikaw na Dios, magaari kawnang way kataposan. Matarong yang pagarimo sang kanmo kasakopan. 9 Madyaw mo yangmanga imo na madyaw, maat mo yang mangaimo na sopak sang kanak balaod, wakaw ikaw naDios, pyapaguma ta kaw labaw pa sang pagumanang kanmo manga inagad.” 10 Yagalaong yang

Dios arag, “Anay da sang pagpono ikaw na Ginooyang yagaimo sang donya. Yang langit arag iimomo. 11 Kariko nang inimo amangkawara, awgaidikawmagapabilin. Yang langit aw lopa amaparin,wa day akabosan maynang damit na morongora. 12 Oloronon mo yaan maynang pagloronsang kamun, aballinan mo yaan nang bago. Aw-gaid ikaw, dili amaparin, dili kaw amamatadungmaski kano.” Maynaan yang pyagalaong nangDios sang kanaan Anak. 13 Yang Dios wa maga-laong sang tagalangit nang maynang pyagalaongnaan sang kanaan Anak, laong, “Pagingkod asangapit karinto ko asta pagdatung nang allaw naapaguyukan da ko sang parapara mo yang karikonang kontara mo.” 14 Sogwanun gaid nang Diosyang manga tagalangit na di pagkitaun. Syosogosilan naan antak tomabang sang manga otaw nasakop naan.

2Yang Kalowasan

1 Kay yang Anak nang Dios yang syosogonang Dios pagindo kanatu wakaw kinaanglanabay ta butang sang dumdum ta yang karikonang pagindo kanatu daw kita makasoway sangpagindo. 2 Yang balaod na pyapabatok kadininang Dios sang manga tagalangit sang mangaJudio pyapakatigam na matungtung kanangDios pagindo kay yang kariko nang yakasarana yosopak saan yabos silotan pinasobay sangkanaan imo na maat. 3 Aw sisilotan yangkariko nang wa mangagad sang pyagaindo nangtagalangit, dili amaimo na dili kita isilotan awdili kita mangagad sang matorada na pagindobain sang pagsakop nang Dios sang yotoo kanaan.Nang tigmad yang yagabatok saan na pagindoyang kanatu Ginoo na Anak nang Dios, kayanyagbatok oman kanatu yang byabatokan naan.4 Arag pyapakatigam nang Dios na matungtungyaan na pagindo kay kaba yanagbatok silan,pyapaimo nang Dios kanilan yang mangamangkadyaw na imo na yagadan nang kanaangaom antak tomoo yang yaningug saan na batok.Ayn nang gosto naan na gabatok yatagan naannang katigaman sikun sang Balaan na Espirito namakadigun sang pagtoo nang otaw.

5 Yang manga tagalangit, maski aon yaatagnang Dios kanilan na gaom, buku nilan yangapapagpangoroon nang Dios sang donya na mak-aballin sini na donya nang maori na allaw. Yaan

Hebreo 2:6 327 Hebreo 3:7na donya yang byabaraw ta adoon. 6 Awgaidotaw yang papagpangoroon nang Dios saan. Aonsyosolat kadini na yagalaong, “Ikaw na Dios,nanga yang otaw yabay mo kaundan? Sariotaw gaid yaan, kayan yabay pa mo taban-gan. 7 Pyagabuutan mo na yang tagalangit yangmarabaw adoon sang otaw, toyo dili madogayyang kanilan paglabaw sang otaw. Yatagan moyang otaw nang katungud pagkapangoro, ya-bantog da yaan aw pagtaoda. 8 Pyapagpangoromo yaan sang kariko.” Maynaan yang syosolatkadini. Pyapagpangoro nangDios yang otaw sangkariko, way inimo na wa pagabayai nang otaw.Awgaid adoon na manga allaw, yatigam kitana wa pa magapangoro yang otaw sang kariko.9Yaan na syosolat kadini yatoman da kang Jesus.Awgaid yatigam kita kang Jesus, pyagabuutannang Dios na lyarabawan yaan dagawdagaw nangmanga tagalangit sang katungud nang aani yaansang donya. Kay yamallaat yang Dios kanatu,yagapakamatay si Jesus tungud sang sara nangkariko nang otaw. Adoon yabantog da yaan awpagtaoda kay yagatigkul yaan sang kamatayunnasilot sang sara nang manga otaw.

10Madyaw kay yang Dios na gaimo aw gabayasang kariko, yagabuut kang Jesus antak waymakolang sang paagi sang paglowas ni Jesuskanatuwakaw pyapagtigkul si Jesus sang karisud.Sang maynaan, makasonod kanaan adto langityang manga otaw na yaimo da manga anak nangDios. 11 Si Jesus yang yagalingat sang sara nangotaw antak maimo silan kanaan sakop. Yaanaw yang manga otaw na lilingatan naan sangsara sayda yang Ama. Wakaw maski labaw siJesus sang manga tomotoo, wa yaan akaarigmaglaong na yang manga tomotoo, kanaanmanga lomon. 12 Kay aon syosolat kadini nayaan yang yagalaong, nong yamaimo yaan otaw,laong, “Abatokon ko ikawnaDios adto sang kanakmanga lomon. Akantaun ko yang kanak pagban-tog kanmo aw yanagkatipon silan na misimbakanmo.” 13 Kayan yoman yaan maglaong, “Abayak somarig sang Dios.” Arag yaan yagalaong,“Yapagtukud ako sang manga anak nang Dios napyapatagapan naan kanak.”

14 Manga otaw kita na pyagangaranan nangmanga anak nang Dios, wakaw arag yamaimootaw si Jesus antak magpakamatay yaan kanatukayan pinaagi sang kanaan pagkamatay dyadaugnaan si Satanas na aon gaom na makamataysang otaw. 15 Yagalowas si Jesus kanatu na

anay da yamalluk na amatay, kyakamang naanyang kanatu kaalluk na amatay. 16Wakaw kikitata na buku nang tagalangit yang tyatabanganni Jesus, awgaid yaan yang tyatabangan naankita na manga otaw na yosonod ni Abraham.17Wakawmadyaw kay yaimo da si Jesus maynatuna kanaan manga lomon antak arag yaan matisang maynang kanatu byabati, antak matigamyaanmallaat kanatu. Yaan yang yamaimo kanatumagampoway adto sang Dios, arag yaan mati-nomanun aw kasarigan sang pyapaimo kanaannang Dios. Yagapakamatay yaan antak yangmanga otaw mapasaylo sang kanilan sara. 18 Kaykyaagiyan dani Jesus yang pagtigkul sang karisudwakaw yatigam da yaan tomabang kanatu, tyata-bangan kita naan aw kyakarisudan kita antak kitamakatigkul.

3Si Jesus Labaw kang Moises

1 Manga karomonan ko na tomotoo, karikonatu pinili nang Dios na imoon kanaan mangaanak. Dumduma mayo si Jesus na syosogo nangDios ani kanatu na pyapagbatok sang kanaanpagindo. Arag yaan yang labaw na magampowaynatu sang pagtoo. 2 Nang aani pa sang donya siJesus, mamutlug yaan magimo sang pyagalaongnang Dios na yamatag kanaan nang katungud. SiMoises arag matinomanun sang Dios bain sangpagdomara sang taga Israel na sakop nang Dioskadini. 3 Awgaid si Jesus na gaimo sang karikolabaw pa kang Moises na sakop gaid nang Dios,wakaw byabantog yaan nang Dios labaw pa sangpagbantog kang Moises. Maynaan oman yangpagbantog sang otaw na tagtomon sang baraylabaw pa sang sakop disaan na baray. 4 Kaymaski nana na baray aon gaimo, awgaid yanggaimo sang kariko yang Dios. 5 Madyaw yangpagdomara ni Moises sang sakop nang Dios ka-dini, matinomanun yaan toyo sogwanun gaidyaan nang Dios. Yang kanaan gawbuk yangpagpakatigam sangmanga otaw bain sang imoonnang Dios nang maori na allaw. 6 Si Jesu Kristoarag gatoman sang pyapaimo kanaan, awgaidbuku yaan nang sogwanun, Anak yaan nangtagsakop. Sakop kita naan aw abay kita somarigkanaan aw abay kita maiman kanaan.

Yang Pagpatana nang Kaotawan nang Dios7 Wakaw kinaanglan maningug kita sang pya-

galaong nang Balaan na Espirito na syosolat

Hebreo 3:8 328 Hebreo 4:11kadini, laong, “Aw dumungug kamo sang pya-galaong nang Dios adoon, 8 ayaw magsopak,pangagad kamo, ayaw pagpakabagsuga yang oromayo maynang kamayo kamonaan kadini nayosopak sang pagindo nang Dios, titigi nilanabay yang Dios daw silotan silan naan tungudsang kanilan pagsopak nong aadto silan sangbanwa na way maguya. 9 Surud nang kapatanna ka toig maski yabay nilan kitaun yang mangamangkadyaw na imo nang Dios, wa nilan asipayang Dios, yabay nilan tigiin yang Dios daw diintaman yang pagtigkul naan. 10Wakaw labanmaatnang Dios yang imo nilan. Yagalaong yaan nabuku nang osto yang kanilan dumdum. Yabayyaan magpakatigam kanilan sang kanaan paagiawgaid way gosto nilan na matigam saan. 11 Kaylaban maat nang Dios yang kanilan imo, wakawyagalaong yaan na di da silan makaslud sangbanwa na pagapatanaan nilan na apapaguyaankanilan nang Dios.” Maynaan yang syosolatkadini. 12 Wakaw panagkido kamo na mangakaromonan ko daw aon otaw digkamayo na ma-gaimo sang maat nang Dios na wa da akanarigkanaan kayan yaan yang akaponowan nang pag-tarikod naan sang Dios. 13 Adoon kaba yabay payang Dios magindo kanatu, abay kita allawallawmanaginindoway antak way isa kanatu na di damasarig sang Dios kay madyaw naan na abaymagimo sang maat. 14 Kay aw abay kita somarigsang Dios, maynang pagkanarig ta nang tigmad,akaupud kita kang Kristo panalanginan nangDios. 15 Kaundi yang pyagalaong nang Balaanna Espirito, laong, “Aw dumungug kamo sangpyagalaong nang Dios adoon, ayaw magsopak,pangagad kamo, ayaw pagpakabagsuga yang oromayo maynang kamayo kamonaan kadini nayosopak sangpagindonangDios.” 16Yang yudun-gug sang pyagalaong nang Dios toyo yosopakngaong manga otaw na pyagaagad ni Moisespagpanaw ag Egipto. 17 Yamadaman yang Dioskanilan tungud sang imo nilan na maat wakawlyarasay silan nang Dios surud nang kapatan naka toig asang banwa na way maguya. Yamangka-matay silan kariko disaan na yosopak sang Dios.18 Pyaglaong da nang Dios kanilan na di da silanmakaslud sang banwa na pagapatanaan nilan naapapaguyaan naan kanilan kay wa silan manga-gad sang kanaan pagindo. 19 Wakaw kyakatiga-man ta na wa nilan adatunga yang pagapatanaanna aatag nang Dios kanilan kay wa silan akanarigsang Dios.

41Kita na manga tomotoo adoon, arag kita pya-

galaong nang Dios na arag kita atagan naan nangakapagpatanaan ta, wakawmanagkido kita antakway isa kanatu na di akaatagan. 2 Kita maynilankadini kay arag kita byabatokan bain sang aka-pagpatanaan na aatag nang Dios sang yamanarigkanaan. Awgaid silan kadini maski yudungugsilan saan way madyaw na yamaimo kanilan kaywa silan otoo sang pyagalaong nang Dios. 3 Kitagaid na yamanarig sang Dios yang yatagan nangakapagpatanaan na yaandam naan sang otaw.Kay yagalaong yaan bain sang kanatu kamonaanna laban di da silan atagan nang akapagpatanaankay laban maat naan yang imo nilan. Yagalaongyang Dios saan maski yaandam da naan yangakapagpatanaan anay da nang pagimo naan sangkaribotan. 4Yatigamkita na yaandamdayaankayaon syosolat kadini bain sang kapitong allaw nayaan na allaw yang pyagatangku nang Dios sangpagimo naan sang kariko. 5 Awgaid maski yaan-dam da, wa adatunga nang kanatu kamonaan kayyagalaong yang Dios na laban di da silan atagannang akapagpatanaan na aatag naan sang yama-narig kanaan. 6 Yang kanatu kamonaan kadiniwa atagi kay wa silan akanarig sang Dios awgaidaon kadaygan na atagan. 7 Pyaglaong da nangDios na adoon na manga allaw aatag naan sangmaningug sang kanaan pyagalaong yang aka-pagpatanaan. Yadogay yang pagurangan nangpaglaong nang Dios sang kanatu kamonaan awyang pyapasolat naan kang Dabid na yagalaong,“Aw dumungug kamo sang pyagalaong nang Diosadoon, pangagad kamo, ayaw pagpakabagsugayang oro mayo.” 8 Matungtung na aon mangaotaw na dyadara ni Josue adto sang banwa napyapaguyaan nang Dios sang kanatu kamonaan,toyo buku pa naan yang pyagalaong nang Dios naakapagpatanaan na aatag naan sang yamanarigkanaan. Kay pagkatapos disaan, yadogay pakayan yoman maglaong yang Dios na madatungyang allaw na aon kadaygan na manga otaw naatagan naan nang akapagpatanaan. 9 Wakawyatigam da kita na aon pa adoon yaandam nangDios na pagapatanaan nang kanaan manga otaw.10 Kay yang otaw na pyapatana nang Dios yag-tangku da sang kanaan imo, wa da akanarig sangkanaan madyaw na imo na yaan yang makata-bang kanaan, maynang Dios na yagatangku sangpagimo naan sang karibotan kayan yagpatana.

11Wakawmamakot kita antak kita atagan nang

Hebreo 4:12 329 Hebreo 6:1akapagpatanaan ta. Di kita magasiling kanilankadini na wa akanarig sang Dios kay daw aragkita silotan nang Dios. 12 Mangagad kita sangpyagalaong nang Dios kanatu kay yagadan yangkanaan sorit nang gaom na maynang pyagaato-bang ta yaan na gasorit. Maynang espada nalaban matarum na yaragsub sang otaw maynaanoman yang pagindo nang Dios na maragsub sangungud nang otaw, maski yang ginawa naan araglyaragsub, wakaw kyakatigaman yang dumdumnaan aw yang surud nang ginawa naan. 13 Wayamatago sang Dios. Yagadadayaw naan kitaunyang kariko nang imo nang otaw, aw yang karikonang dumdum nilan yabos naan katigaman. Am-atobang kita kariko sang Dios tungud siningkanatu manga imo.

Si Jesus yang Labaw naMagampoway na Dungga-nun

14 Wakaw abay kita mangagad sang pagindonang Dios na kyakanarigan ta kay si Jesus naAnak nang Dios yang labaw na magampowaynatu adto sang Dios. Makagagaom yaan, aadtoyaan langit asang atobangan nang Dios. 15MaskiAnak nang Dios si Jesus yatigam yaan sang karu-tuy ta kay arag yaan yakaagi sang kariko nangkyakaagiyan ta, awgaid wa yaan makaimo sangmaat. 16 Wakaw di kita amarig matobang sangDios allawallaw na mapagbaraw kanaan. Aw ma-pakallaat kita kanaan amallaat yaan kanatu. Ata-bangan kita naan aw magkinaanglan kita nangtabang.

51 Yang manga labaw na magampoway disang

templo nang manga Judio pipili antak mato-bang silan sang Dios tungud sang manga otaw.Silan yang yamatag sang Dios nang manga ayupna pyapatay na lingat sang sara nang otaw.2 Yatigam silan na arag silan yakasara maynangkadaygan na manga otaw wakaw di silan iliba-gun nang manga otaw na yakasara tungud sangkanilan karutuy. 3 Wakaw aw matag sang Diosyang magampoway sang lingat sang sara, bukugaid nang kanang kadaygan sara yang ilingatun,awgaid arigkan sang kanaan sara pyaparingat.4 Yang magampoway wa magabuut na yaan yangmagaimo sang dakora na gawbuk na pagkam-agampoway. Awgaid yang Dios yang yamatagkanaan saan na katungud. Mayn ni Aaron kadinina magampoway nang taga Israel adto sang Dios,

yang Dios yang yamatag kanaan saan na katun-gud. 5 Arag si Jesu Kristo, wa yaan magaparabawantak maimo yaan labaw na magampoway, aw-gaid yang Dios yang yamatag kanaan saan nakatungud, yagalaong yang Dios kanaan, “Ikawyang kanak Anak, ako ra yang kanmo Ama.”6Arag syosolat kadini yang pyagalaong nang Dioskang Kristo, laong, “Way kataposan nang kanmopagkamagampoway, mayn kaw ni Melkisedekna usug na magampoway kadini nang timpo niAbraham.” 7Nong otaw pa si Jesus, kaba gadum-dum yaan sang karisud na madatung kanaan, ya-gadarawyaan, yagaampoyaan sangDios kay yaanyang makaboi oman kanaan na apatayun. Kaylaban madyaw ni Jesus na abay yaan mangagadsang pagbuut nang Dios, wakaw yaningug yangDios sang kanaan pagampo. 8 Maski Anak nangDios si Jesus, pyagaindo yaan nang Dios pagpan-gagad kanaan pinaagi sang karisud na titigkurannaan. 9Yamatapos ni Jesus kaagiyan yang karikonang gosto nang Dios na apaagiyan kanaan, ya-maimo yaan maglilingat sang sara nang mangaotaw na yamanarig kanaan antak silan kaaronannang kinaboi na way kataposan na yaatag nangDios. 10 Kayan inimo yaan nang Dios labaw namagampoway nang manga tomotoo adto sangDios mayni Melkisedek.

Tambag antak Dili Makasoway11 Madaig pa garo yang pagaindo ko kamayo

bain sang imo ni Jesus, di da gaid, kay marisudda kamo pagindoon kay way gosto mayo namatigam. 12 Dogay da kamo na yamanarig sangDios wakaw madyaw da garo kamo imoon mag-indoway, awgaid onnoon pagimo kamayo mag-indoway na yagakinaanglan pa kamo na omanpagindoon sang tigmad na pagaanadan bain sangpaagi nang Dios. Yakagaon da kamo nang isuisuna di pa makaimo komaan sang kanun, wakawyabay pa kamo pasosoon. 13 Aw yabay pa kamosomoso agaw maynaan isu pa. Yang otaw namaynaan di pa matigammangagad sang pagindonang Dios. 14 Aw komaan da yaan sang kanun,agaw maynaan dakora da yaan, bukun da yaannang isu. Maynaan oman yang otaw na yabaymangagad sang pagindo nang Dios. Kay yanaramda yaan nang pagpangagad sang pagindo, wakawkimilara ra sang maat aw madyaw.

61 Di da kita abay maganad sang tigmad na

pyagaanadan bain sang pagtoo kang Kristo. Yaan

Hebreo 6:2 330 Hebreo 6:20yang pagaanadan da ta adoon yang mararum-larum na pagindo antak magsun yang pagtoonatu. Di da kita abay magagogodgoday sangpagindo bain sang pagbotawan sang manga imona di makaontol sang Dios, aw yang pagindobain sang pagtoo sang Dios, di da abay natupagaanadan. 2 Yang pagindo bain sang mangapaagi nang pagbawtismo aw yang pagdapun sangoro nang otaw kaba yaampo, aw yang pagindo namanagboi oman yang yamangkamatay aw yangsilot na way kataposan nang Dios sang otaw,arag di da natu abay ogodgodon. 3 Di da natuoman pagaanadan yang tigmad na pagindo, yaanyang pagaanadan da natu, aw tomogot yang Dios,yang mararum na pagindo antak magsun yangpagtoo natu. 4 Magapadayon kita sang pagka-narig ta kang Jesus daw aon otaw digkanatu namobotawan sang kanaan pagtoo. Kay yang otawna yobotawan sang pagkanarig naan kang Jesus,di da amaimonamabarik yaan antak tomooomankang Jesus kaypyakatigamdayaannangaonnangDios bain kang Jesus, yakadawat da yaan sangpagatag nang Dios na sikun diglangit, yataganda yaan nang Balaan na Espirito, 5 kyatigamanda naan na madyaw yang pyagalaong nang Dios,kinita da naan yang manga mangkadyaw na imona yagadan nang gaom nang Dios. 6 Wakaw dida yaan mabarik tomoo kang Jesus kay kyagiyanda naan kariko kayan pyakainaan naan asangatobangan nang manga otaw si Jesus na Anaknang Dios kay wa naan ubutangan sang ginawanaan yang pagkarabo kang Jesus asang koros.7-8 Kita na manga otaw maynang pawa na yabayoranun. Aw madyaw yang abot nang tanum naamakaan nang tagtomon, makadawat yang pawasang panalangin nang Dios. Toyo aw gityan yangpawa nang soksok aw sagbut, buku nangmadyawna pawa. Magalaong yang Dios na way asoy naanna pawa, osonogon da.

9Kamo na manga karugunan ko, maski gaindokami kamayo nang maynaan, yatigam kami nabuku kamo nang mayn nilan na yobotawan sangpagtoo sang Dios, yotoo kami na abay imoonmayo yangmadyaw na imo na iimo nang otaw nalyowas da nang Dios sang sara. 10Matarong yangiimo nang Dios kanatu, dili naan akaringawanyang manga madyaw na imo mayo aw yangkarugun mayo kanaan na pyapakita mayo nayabay kamo tomabang sang kanaan manga otaw.Abarusan kamo naan nang madyaw sang manga

imo mayo na madyaw. 11 Gosto nami naabay kamo mamakot asta sang kataposan antakmatoman yang kariko nang tyatagadan mayona imoon nang Dios kamayo. 12 Gosto namina di kamo amataka sang pagpangagad mayosang Dios. Pagsiling kamo nang manga tomo-too na yabay somarig sang Dios maski yadogaymatoman yang pyagalaong nang Dios kanilan,wa silan akaomo, yabay magtagad wakaw ty-otoman nang Dios kanilan yang manga saad napyagalaong naan.

Yang Dili Akapagdowadowaan na Saad nang Dios13 Tanawa yang Dios kadini sang pagsaad naan

kang Abraham. Kay way yarabaw kanaan namakapagpasarig sang saad naan wakaw pyasari-gan da naan na otomanun naan yang saad naankang Abraham. 14 Yani yang pyagalaong nangDios kang Abraham, laong, “Abay ta kaw taban-gan, kay Abraham, apakadaigin ko yang kanmomanga sompaw.” 15 Yabay magtagad si Abrahamsang pagtoman nang Dios sang saad kanaan,wa yaan akaomo, wakaw yamatoman yang saadkanaan nang Dios. 16 Tinuud na yang otaw awyasaad ipan naan paglaong na yang Dios yangyatigam na matungtung yang pyagalaong naankay labaw pa kanaan yang Dios. Aw taposda naan paglaong yang kanaan saad, na may-naan yang paagi nang kanaan pagsaad, di daamaimo lantogiin. 17 Maynaan oman yang Dios,gosto naan na akatigaman nang manga otaw nasyasaadan naan na dili naan aparinin yang saadnaan kanilan wakaw dyodogangan naan yangkanaan saad nang kanaan pasarig na otomanunnaan yang syasaad naan. 18 Yang saad nang Diosaw yang pasarig naan na otomanun naan yangsaad naan, laban di amaparin. Di amaimo na dinaan otomanun yang pyagalaong naan. Wakawkyatigaman da ta na kita na yadangup kanaanmakasarig na kariko nang pyagalaong nang Dioskanatu arag amatoman. 19Yang pagkanarig ta naamatoman yang saad nang Dios maynang potawkadigun na pyagatagun sang barangay antak dimaanod. Yang pagkanarig ta yang yabaymakata-gun kanatu antak di ta ayawan yang kanatupagtoo. Yang tyatagadan ta na saad nang Dioskanatu laban akaimanan ta na amaimo kanatu20kay yagona ra kanatu si Jesus adto langit, yama-tobang yaan sang Dios tungud kanatu. Yakagaonyaan nang labaw na magampoway na yarasaksang balaan na paguya nangDios na syasaringgan

Hebreo 7:1 331 Hebreo 7:22nang madakmul na sapot disang templo nangmanga taga Israel. Yamaimo si Jesus labaw namagampoway na way kataposan. Yang katungudni Jesus pagkamagampoway maynang katungudni Melkisedek pagkamagampoway.

7Yang Magampoway na si Melkisedek

1 Si Melkisedek yang ari nang banwa na Salem,arag yaan magampoway nang otaw adto sangDios na makagagaom. Pagori ni Abraham sikunmagpatay sang manga ari na yapaggira kanaan,songonon yaan ni Melkisedek. Yaampo sangDios ni Melkisedek si Abraham antak abay yaantabangan nang Dios. 2 Yaatag ni Abraham kangMelkisedek yang kasamporo sang kanaan tyabansikun sang manga ari. Yang kaorogan nang aranni Melkisedek “Ari na madyaw nang Dios.” Aragpyagangarananyaannang ari nangbanwanawaykasamok kay yaan yang kaorogan nang aran naSalem. 3 Way kyakasolat bain sang ama aw inani Melkisedek aw bain sang manga kamonaannaan. Arag way kyakasolat bain sang allaw nangpagkawtawnaan awyang allawnangpagkamataynaan wakaw mayn yaan ni Jesus na Anak nangDios, way kataposan nang kanaan pagkamagam-poway.

4 Yatigam kita na dungganun si Melkisedekkay si Abraham na pangoro natu na taga Israelyamatag kanaan nang kasamporo sikun sang tya-ban naan sang manga ari. 5Yang manga sompawgaid ni Lebi yang yamaimo magampoway disangtemplo. Pyagabuutan nang balaod na makaka-mang silan sang kasamporo na abot na pya-gaatag nangmanga taga Israel na arag sompawniAbraham maynang magampoway. 6 Maski bukunang sompaw ni Lebi si Melkisedek, yaan yangyatagan ni Abraham nang kasamporo. Yaan yangyagaampo adto sang Dios tungud kang Abraham,maski si Abraham yang syasaadan nang Dios.7 Yatigam kita na yang magampoway sang Dioslabaw sang otaw na yaampo naan sang Dios,wakaw kikita ta na labaw si Melkisedek kangAbraham. 8 Yang magampoway disang templona yatagan nang otaw nang kasamporo mangaotaw silan na magkamatay. Awgaid bain kangMelkisedek na yakamang sang kasamporo nasikun kang Abraham, way kyakasolat na yamatayyaan. 9-10 Si Lebi yang kamonaan nang maga-mpoway na pyagaatagan nang kasamporo nangkariko nang abot nang taga Israel. Nang pagatag

ni Abraham kang Melkisedek nang kasamporoitong yamatag si Lebi kay itong sayda si Lebi aw siAbrahamkay sompaw si Lebi ni Abraham. Wakawyatigamkita na labaw siMelkisedek kang Lebi kaymaynang yamatag kang Melkisedek si Lebi nangkasamporo.

11 Yang balaod na pyapatoman nang Dioskanatu na manga taga Israel pyapaagi kang Moi-ses nong timpo nilan na si Aaron yang labawna magampoway. Awgaid yaan na paagi waakatoman nang manga otaw wakaw yatagan siJesu Kristo nang katungud sang pagkamagam-poway. Yang katungud ni Jesus pagkamagam-poway buku nang maynang katungud ni Aaronpagkamagampoway na si Aaron sompaw ni Lebi,awgaid maynang katungud ni Melkisedek pagka-magampoway. 12 Pagbarin sang katungdanan namagampoway, arag da yaparin yang balaod bainsang magampoway, 13-14 kay si Jesu Kristo yangballin sang manga sompaw ni Lebi na magam-poway toyo buku nang sompaw ni Lebi si Jesus,sompaw ni Juda. Awgaid yaan yang pyagalaongni Moises na amaimo manga magampoway yangmanga sompaw ni Lebi, buku nang sompaw niJuda.

Yang Lain na Magampoway na Mayn niMelkisedek

15 Kyadaragan da ta laban na yaparin da yangbalaod aw yang pagkamagampoway kay mayn niMelkisedek si Jesus sang kanaan pagkamagam-poway, 16 kay wa akaimo magampoway si Je-sus pinaagi sang balaod na yaan yang imoonmagampoway yang sompaw ni Lebi, awgaid ya-maimo yaan magampoway kay aon gaom naankay magapabilin yaan boi nang way kataposan.17Kay syosolat kadini yangpyagalaong, “Waykat-aposan nang kanmo pagkamagampoway, maynkaw ni Melkisedek na magampoway kadini.”18-19 Yang dadaan na balaod di abay makatabangsang otaw antak makaontol sang Dios wakawbyaballinan nang Dios nang madyaw na paagi napinaagi saan makadorod da kita sang Dios.

20-21 Yasaad yang Dios na yagalaong na waypagkatapos nang kang Jesus pagkamagampoway.Way maynaan na saad naan sang manga sompawni Lebi nang pagkaimo nilan magampoway, aw-gaid syosolat kadini yang pyagalaong nang Diosbain kang Jesus, laong, “Dili amaparin yang kanakdumdum, syaad da ko na way pagkatapos nangkanmo pagkamagampoway.” 22 Wakaw laban

Hebreo 7:23 332 Hebreo 8:13madyaw pa sang dadaan na paagi yang bago napaagi na si Jesus yang gapasarig.

23Yang dadaan na paagimadaig yang yamaimomagampoway kay pyagaballinan aw yatay da.24 Awgaid si Jesus na di magkamatay, sayda naanyang magampoway nang way kataposan. Yangkanaan pagkamagampoway di amasingadto sangkadaygan. 25 Wakaw laban makatabang si Jesusnang way kataposan sang kariko nang otaw namodorod sang Dios antak di silan silotan tun-gud sang kanilan sara. Kay si Jesus pollayonboi, yabay yaan matobang adto sang Dios tun-gud kanatu, wakaw pollayon yaan makatabangkanatu sang kanatu kikinaanglan sang Dios.

26Si Jesus yangmagampoway na labanmakata-bang kanatu kay pollayon madyaw yaan, am-pan way maat na imo naan, buku yaan nangmayn natu na manga otaw na maat yang imo,yapakabaton yaan adto sang Dios aglangit, aragyaanmakagagaom sang kariko. 27Yang kadayganna manga magampoway kinaanglan allawallawamatag sang Dios nang manga ayup na pyapatayantak pasayloon nang Dios silan aw yang kaday-gan na manga otaw sang kanilan sara. Tobokyang kang Jesus paagi, yang pagatag ni Jesussang Dios na pyagalingat sang sara nang otaw,misan da gaid naan imowa. Wa day kinaanglanna osobliin pa. Yaan na pagatag yang lawas naanna pyapatay disang koros. 28 Yang manga otawna yamaimo magampoway pinaagi sang balaodni Moises, otaw na makasasara. Awgaid pinaagisang saad nang Dios kyakaballinan yang balaodni Moises, yamaimo magampoway nang way kat-aposan yang Anak nang Dios. Way kolang nangkanaan manga imo.

8Si Jesus yang Kanatu Labaw na Magampoway

1 Laban di ta akaringawan yang pyagaindoko kamayo, na aon day maynaan adoon labawna magampoway kanatu adto sang Dios, si JesuKristo. Yagingkod da yaan sang ingkodanan naasang apit karinto nang trono nang Dios aglan-git. 2 Asang atobangan nang Dios yagatomansi Jesus sang kanaan katungdanan pagkamagam-poway. Yaan yang tinuud na ampowanan nabuku nang inimo nang otaw awgaid yang Diosyang yagaimo. 3 Maynini yang paagi nang mag-ampoway disang donya, yamatag silan sang Diosnang manga ayup na pyapatay na lingat sangsara nang otaw. Wakaw arag si Jesus yagaatag

sang Dios, yaatag naan yang kanaan lawas napyapatay asang koros. 4 Aw ani pa si Jesus sangdonya dili yaan amaimo magampoway kay aonmangamagampoway namamatag adto sang Diossang pagatag na sogo nang balaod ni Moises.5 Yang paagi nang manga magampoway yagaidmagsiling sang paagi nang tinuud na ampowanandiglangit aw yang kanilan ampowanan yagaidgaon sang ampowanan diglangit. Yatigam kitasaan kay nang bay maglindug si Moises sangkanilan ampowanan sang Dios, pyagalaong yaannang Dios, “Dadyawa mayo yang pagimo, gaonanmayo sang pyapakita ko kanmo nangaon asangbutay na Sinai.” 6 Yang katungdanan na yaatagkang Jesus labaw pa sang katungdanan nangmanga magampoway disining donya. Yang bagona paagi ni Jesus antak makadorod kita sang Dioslabaw pa sang dadaan na paagi kay yang bagona paagi yagadan nang laban madyaw na mangasaad nang Dios. 7 Aw yadyaw pa yang dadaan napaagi, di da aballinan nang bago na paagi.

8 Buku nang madyaw nang Dios yang mangataga Israel kay wa silan mangagad sang dadaanna paagi. Wakaw yagalaong yaan, “Madatungyang allaw na imoon ko yang bago na paagina pangagdan nang manga Judio na sompaw niIsrael aw sompaw ni Juda antak maringat yangkanilan sara. 9Yangbagonapaagi na imoonkowamakagaon sang imo ko kadini nang pagkamangko sang kamonaan nilan disang banwa na Egipto.Wa nilan pangagdi yang kanak pagindo wakawwa da ko silan atabangi.” 10Yagalaong yang Dios,“Maynini yang imoon ko na bago na paagi kayantak makadorod kanak yang sakop ko na mangataga Israel. Ubutang ko sang kanilan ginawa yangkanak pagindo antak abayun nilan dumdumun,antak silan matigam sang gosto ko na imoonnilan. Na amaimo ako kanilan Pangoro na Dioskayan silan amaimokanakmanga anak. 11Ninyanna manga allaw di da nilan pagaindoon yangkanilan manga inagad aw manga lomon bainkanak kay kariko nang otaw, dungganun aw bukunang dungganun, matigam da kanak. 12Amallaatako kanilan aw ayawan nilan yang kanilan sara,di da ko silan isilotan. Kariko nang kanilanmanga imo na maat ko, akaringawan da ko, di dako akanamputan.” Yaan yang pyagalaong nangDios na bago na paagi sang pagsimba kanaan.13 Pyaglaong da naan yang bago na paagi nayakaballin sang dadaan na paagi, wa da naan apa-

Hebreo 9:1 333 Hebreo 9:15pangagdi sang manga otaw yang dadaan. Sangmaynaan, yagapasabot yaan na yang dadaan napaagi di da amagamit. Yang maski nana na di daamagamit, ayawan da.

9Yang Pagsimba na Aani sang Donya aw Yang

Pagsimba na Aadto Langit1 Yang dadaan na paagi sang pagsimba, aon

manga balaod na tyotoman nilan sang kani-lan pagsimba. Arag aon ampowanan sang Diosna inimo nang otaw. 2 Yaan na ampowanankaoy yang pyagaarabat aw paris nang ayup yangpyagaatup. Yang apit gangaan pyagangaranannang balaan na ampowanan. Asaan ubutanganyang ilawan aw yang lamesa aw yang allawallawbyubutang sang lamesa na paan na pasalamatsang Dios. 3 Yang apit surud na syasaringgannang madakmul na sapot pyagangaranan nangbalaan na paguya nang Dios. 4 Asaan ubutan-gan yang lamesa na borawan na sonoganan sanginsenso na maynang torob. Asaan arag yangkaban na syasangkoban nang borawan. Yaanna kaban yang pyagangaranan nang arka nangdadaan na paagi, agsurud naan na kaban yangborawan na lasakanan sang paan na mana nayaatag kadini nang Dios. Arag aagsurud yangbangka na gyagamit ni Aaron kadini na yadaon.Arag lyarasak disaan yang dowambook na batona lipig na syosolatan nang samporong ka sogonang Dios sang manga otaw. 5Asang babaw nangkaban yaning podo borawan na pyagangaranannang pasaylowanan nang Dios sang manga otawtungud sang kanilan sara. Pyapaindug asaanyang manga inimo na gyagaon sang tagalangitna laban magayon, na yagapasabot na iyan dis-aan yang Dios. Yarongan nang manga panidnilan yang pasaylowanan. Toman da naan, diakasamanan batokon adoon disini yang karikonang asaan.

6 Yang dadaan na paagi sang pagsimba sangDios, allawallaw yarasak yang manga magam-poway disang apit gangaan na ampowanan, ya-gatoman sang katungdanan nilan. 7 Awgaidyang apit surud na yurangan nang madakmulna sapot, way makaslud disaan, yang labaw namagampoway gaid, toyo misan gaid surud nangkada toig. Di yaan makaslud aw way dara nadogo. Yaatag naan sang Dios yang dogo antakyaan pasayloon sang kanaan imo na maat nangDios aw antak arag pasayloon yang manga taga

Israel. 8 Yang pagkabutangbutang nang dadaanna ampowanan sang Dios na yurangan agsurudnang madakmul na sapot yaan yang pakatigamkanatu nang Balaan na Espirito na dili makasludsang balaan na paguya nang Dios yang mangaotaw kaba iyan pa yang dadaan na ampowananaw yang dadaan na paagi sang pagsimba. 9 Yangdadaan na paagi aon kaorogan adoon kanatu.Kay kariko nang manga pagatag sang Dios nangotaw na pyapasobay sang dadaan na paagi nangpagsimba, wara magadadayaw makalingat sangsara nang otaw. 10 Yaan na manga paagi sangpagsimba, bain gaid yaan sang pagkaan aw pag-inum aw pagpangogas. Pyapatoman yaan sangotaw na paagi kaba wa pa nang Dios imowa yangbago na paagi sang pagsimba.

11 Awgaid adoon si Jesu Kristo yang makaatagkanatu nang mangkadyaw na panalangin kaymakadorod yaan sang Dios. Yang ampowananna lyarasakan naan buku nang inimo nang otaw,wara disining donya, gimadyawan yaan, labawpa sang manga ampowanan disining donya.12 Yarasak si Jesus sang balaan na paguya nangDios diglangit, wa magadara nang dogo nangkambing aw baka, awgaid yang kanaan dogoyang pyapatutud naan disang koros. Misan dayaan surud, wa da naan omana. Yaan yangpaagi nang pagtobos naan kanatu antak di dakita silotan sang kanatu imo na maat nang Dios.13 Yang dadaan na paagi yang dogo nang kamb-ing aw baka aw yang aribo nang nati na bakana syosonog syasabog sang manga otaw na dimakasimba kay yakasara. Yamatapos silan sabo-gan, madyaw da, makasimba ra. Toyo wara mag-adadayawmakalingat sang kanilan sara. 14Labawpa saan na paagi yang dogo ni Jesu Kristo kayyakawara sang kanatu sara antak di da natuakanamputan kayan yangagad kita sang Dios namakagagaom. Kay pinaagi sang Balaan na Espir-ito yaatag ni Jesus yang kanaan lawas adto sangDios nang pagkamatay naan asang koros. Yaan napagatag yang ampan way kolang, laban madyawkay way maat digkang Jesus.

15Wakaw si Jesus yang yagadomara sang bagona paagi kay antak yang otaw makadorod sangDios. Yang kamatayun ni Jesus yang tobos sangmanga otaw antakmarowas silan sang sara na ya-maimo nilan kaba yagapadayon silan mangagadsang dadaan na paagi. Wakaw adoon kariko nangotaw na pinili nang Dios, makadawat sang waykataposan na panalangin na syasaad nang Dios

Hebreo 9:16-17 334 Hebreo 10:9kanilan. 16-17Maynaan oman yang pagdawat sangkabilin nang yamatay. Maski syolat da nang tag-tomon yang magapanmo sang kanaan kabilin, dipa amakamang yaan na kabilin kaba boi pa yangtagtomon. Aw katigaman da na matungtungyamatay da yang tagtomon, baya da akaagdanda yang syosolat na pangombilin. 18Wakaw aragkadini yaan yang pagpakatigam na makaatobangsilan adto sang Dios yang paggamit sang dogonang manga ayup na pyapatay. 19Maynini yangpagpangagad nilan sang balaod nang Dios. Yoonapaglaong ni Moises sangmanga otaw yang karikonangmanga pagindo nangDios, kayan pyoti naanyang lasakanannangdogonangbaka awkambingna dyadariyan nang tobig. Wiwitikan naan nangdogo yang syosolatannangbalaod awyang karikonang otaw arag wiwitikan naan nang dogo. Yangbobol nang karnero na pipintoraan nang maporaaw yang manga sanga nang kaoykaoy na isopoyang gyagamit naan pagwitik. 20 Kaba wiwitik niMoises, laong naan, “Yaning dogo yang agamitinta awmodorod kita sangDios kay yaan yang paaginaan na pyagaindo naan na imoon natu.” 21Yangampowanan sang Dios aw yang kasangkapan nagyagamit nilan sang pagsimba arag wiwitikanni Moises nang dogo. 22 Tinuud na pinasobaysang pagindo nang balaod yaimo madyaw yangagput kariko asang simbaan pinaagi sang dogona wiwitik nilan. Aw way dogo na tumutud diamapasaylo yang otaw sang kanilan sara.

Yang Pagatag ni Kristo Yakawara sang mangaSara

23 Yang ampowanan disining donya aw yangmanga butang na gyagamit sang pagsimbamatungtung gyagaon sang aglangit. Yaningasang donya amaimo gaid madyaw pinaagisang dogo na wiwitik. Toyo yang aglangityagakinaanglan nang laban madyaw na pagatagna dogo. 24 Yang ampowanan na lyarasakanni Jesus buku nang inimo nang otaw. Yanginimo nang otaw gyagaon gaid sang tinuudna ampowanan diglangit. Yang langit yanglyarasakan ni Jesu Kristo, asaan da yaan,yamatobang yaan sang Dios tungud kanatu.25Kada toig yarasak yang labaw na magampowaysang balaan na paguya nang Dios, gadara sangdogo na buku nang kanaan tyoonan dogo,dogo nang ayup. Awgaid si Jesus di da omanmagaimo sang yiimo naan, na yamatag nangkanaan dogo tungud sang sara nang otaw. 26 Awmaynang paagi nangmagampoway yang paagi ni

Jesus, arimarim magapakamaty si Jesus dunganyamaimo yang donya. Toyo buku nang maynaanyang paagi ni Jesus. Misan da yaan kani sangdonya na yagapakamatay antak lingatun yangsara nang manga otaw, adoon da na agputda yang kataposan nang kariko. Di da yaanoman magpakamatay. 27 Maski sini na otawmisan da kamatay. Aw yamatay da, ookmanda yaan nang Dios. 28 Wakaw si Jesus misan damagpakamatay antak lingatun yang sara nangotaw. Makani oman sang donya si Jesus, toyo dida magapakamatay tungud sang sara nang otaw,awgaid makamang sang manga otaw na yabaymagtagad kanaan na madatung.

101 Yang dadaan na paagi sang pagsimba na

pyagaindo nang balaod na yaatag ni Moises yaanyang anino gaid nang madyaw na panalanginnang Dios na madatung, wakaw wa makalingatsang imo nang otaw na maat nang Dios maskikada toig pyapatutud nang magampoway yangdogo nang manga ayup. 2 Yaan na paagi awyakawara pa sang sara disang dumdum nilan, dida silan magapatutud sang dogo kay matigamsilan na ampan, wa day sara nilan. 3 Awgaid kaywaramagadadayawmakalingat sang sara, wakawyabaymagpatutud yangmagampoway sang dogokada toig. Disaan yakanamput silan sang maatnang Dios na manga imo nilan. 4 Kay yangdogo nang baka aw dogo nang kambing laban dilimakakamang sang sara nang otaw.

5 Wakaw pagdatung ni Kristo asang donya,maglaong yaan sang kanaan Ama na Dios, “Yangpagpatay nilan sang manga ayup aw yang pa-gatag kanmo, buku nang gosto mo, wakawpyagabuutan mo ako na amaimo ako otaw antakaon lawas na akaatag kanmo. 6 Yang pagsonognilan sang manga ayup aw yang pagatag kanmotungud sang sara nilan buku nang madyaw mo.7 Wakaw galaong ako kanmo, kay Ama na Dios,na yakani ak sang donya na magatoman sangkanmo pagbuut na syosolat kadini bain kanak.”8Nang tigmad pyagalaong ni Kristo na yang Dioswa akaontori nang pagpatay nilan sang ayup awyang pagsonog saan aw yang kadaygan namangapagatag na pyagalingat sang sara nilan kay bukunang maynaan yang gosto nang Dios. Yagalaongsi Kristo sang maynaan maski yaan yang paagina pyagaindo nang balaod. 9 Kayan yaglaongsi Kristo, “Yakani ak sang donya na magatoman

Hebreo 10:10 335 Hebreo 10:30sang kanmo pagbuut.” Wakaw kyakamang nangDios yang dadaan na paagi sang pagsimba, bya-ballinan naan nang bago na paagi. 10 Kay yan-gagad si Kristo sang pagbuut nang Dios, wakawliningat da yang kanatu sara, madyaw da kitanang Dios tungud sang pagatag ni Kristo. Yangkamatayun naan asang koros yang kanaan pa-gatag na wa day kinaanglan na osobliin pa.

11 Yang dadaan na paagi sang pagsimba,allawallaw yagatoman sang kanilan katungdananyang manga magampoway na gadomara sangpagsimba nang manga simisimbaay. Yabaysilan magatag sang Dios nang dogo nang mangaayup na pyapatay nilan na wara magadadayawmakalingat sang sara nangmanga otaw. 12 Si JesuKristo makaisa ra matag sang kanaan dogo asangkoros tungud sang sara nang otaw. Toman danaan na pagatag, tapos da aw wa day amaoman.Pagkatapos naan na imo ni Jesus, magingkodyaan diglangit sang ingkodanan na asang apitkarinto nang Dios na kanaan Ama. 13 Adoongatagad yaan sang allaw na apaguyukan da sangparapara naan yang kariko nang kontara naan.14 Pinaagi sang misan da na pagkamatay ni JesuKristo disang koros pollayon madyaw da nangDios yang kariko nang otaw na pyasaylo ra naansang kanilan sara. 15 Yang Balaan na Espir-ito arag yagapakatigam kanatu na matungtungagaw na toman da yang kamatayun ni Kristona lingat sang sara. Nang tigmad pyagalaongnang Balaan na Espirito, 16 “Yagalaong yang Diosna maynini yang bago na paagi na imoon naanantak domorod kanaan yang manga otaw, ubu-tang naan sang ginawa nilan yang kanaan mangapagindo antak abayun nilan dumdumun, antaksilan matigam sang gosto naan na imoon nilan.”17 Kayan pyaglaong naan na di da naan akanam-putan yang kanilan sara aw yang pagsopak nilansang kanaan balaod. 18 Wakaw aw pyasaylo rayang otaw wa day kinaanglan na amatag pa nangdogo na pagalingat sang kanaan imo na maatnang Dios.

Modorod Kita sang Dios19 Manga karomonan ko na manga tomotoo,

yatigam da kita na makaslud da kita adoon sangbalaan na paguya nang Dios diglangit kay yag-patutud da si Jesus sang kanaandogo asang koros.20 Makaslud da kita disaan na mapagbaraw sangDios kay inimo da ni Jesus yang bago na paagi.Yamaimo yaan otaw antak maimo yaan agiyanan

adto sang Dios, maynang agiyanan na pyagaaginang magampoway adto sangkilid nang sapot awyarasak silan sang balaan na paguya nang Diosdisang ampowanan. 21Kay aon day kanatu labawna magampoway na gadomara sang pagsakopnang Dios, 22 wakaw amatobang kita sang Diosna ubutang ta sang ginawa ta yang Dios, na abaykita somarig na yaningug yaan kanatu. Modorodkita na wa da akaarig kay kyamang da nang Diosyang kanatu sara. Madyaw da kita nang Dios kaymaynang yakapangogas da kita disang matinawna tobig. 23Abay kita somarig na amatoman yangkariko nang syasaad na tabang kanatu nang Dios,di kitamagadowadowa sang pagkanarig ta, kay diamaimo na di otomanun nang Dios yang karikonang syasaad naan kanatu. 24Magadumdum kitasang imoon ta antak kita managilugun aw man-agtinabangay. 25Abay kita managtipon simimba,di kitamagasiling sang kadaygannawada isimba.Magainindoway kita antak magsun yang kanatupagtoo. Kay kyakatigaman ta na si Jesus amallugda domatung ani sang donya.

26 Aw pyakatigam da kanatu nang Dios yangmatungtung na pagindo bain sang pagkamatayni Jesu Kristo na lingat sang sara, kayan yabaykita magimo sang sara na tyotyoyowan ta yangpagimo, marisud yang akainangan ta kay wa daypaagi na makalingat sang sara. 27 Yaan yanginangun da ta yang magaid da kita magtagadsang makaallukalluk na silot nang Dios disanglaga nang atoron na datnganan nang yosopakkanaan. 28Yatigam kamo na kariko nang yosopakkadini sang balaod nang Dios na pyagaindo niMoises, aw kyakatigaman pinaagi sang dowa awbuku toro na tistigos na yagamatood na tinuudagaw yosopak, ampan way yamallaat kanaan,pyapatay yaan. 29 Labaw pa sang silot sang otawkadini yang silot sang otaw adoon na yatarikodsang Anak nang Dios, na yagadumdum na wayasoy nang dogo ni Jesus na pyapatutud antakkita makadorod sang Dios. Nangaon yaan nadogo yang yakalingat sang kanaan sara toyoadoon pyagdiliyan da naan. Yang imo naan namaynaan, yagasodi sang Balaan na Espirito nayagapakatigam kanatu sang tabang nang Dios.30 Yatigam kita na dagdagu yang silot sang otawna gaimo sang maynaan kay yatigam kita sangDios na yagalaong kadini, “Ako yang magasilotsang otaw, ako yang mabarus sang maat na imonilan.” Arag syosolat na isilotan nang Dios yang

Hebreo 10:31 336 Hebreo 11:9kanaanmanga otaw. 31Kay yang Dios na Lyomabiyang magasilot sang otaw na yosopak kanaanwakaw laban makaallukalluk yaan na silot.

32 Wakaw mangagad kita abay sang Dios.Kaundi mayo yang nangaon nong baya pa kamona yatigam bain kang Jesus. Maski yabay kamolasayun yabay kamo magtigkul, wa kamo ob-otawan sang kamayo pagtoo. 33 Dyadadag kamonilan, syosodi kamo nilan asang pagkadaigannang otaw. Yamaundug kamo na gatanawkamo sang kamayo manga upud na tomotoo nadyadadag, atabangan garo mayo toyo di kamomakaimo. 34 Yamallaat kamo sang arag kamotomotoo na pipiriso, pyagakadtowan mayo silan,tyatabangan mayo. Yanagtigkul kamo arag nayagawan kamo nang manga otaw sang kamayomanga butang. Gauma kamo kay yatigam kamona kamo yang gapanmo sang madyaw na mangapanalangin na labaw pa sangmanga butang asin-ing donya. Di amawara yaan na pyanmowanmayo. 35 Wakaw ayaw kamo magkalluk, kanarigkamo abay sang Dios maski nanang madatungkamayo, kay laban madyaw yang barus kamayonang Dios. 36 Aw karisudan kamo, pagtigkulkamo antak mayo matoman yang pagbuut nangDios, kayan amadawat mayo yang syasaad ka-mayo nang Dios. 37 Abay kita magtagad, di kitaamaomo, kay aon syosolat kadini na yagalaong,“Dili madogay madatung da yang tyatagadan ta,di amaangga. 38Kariko nang otaw na sakop nangDios maynaan yang paagi kanilan, na abay silansomarig sang Dios maski akarisudan silan. Kayawmalluk silan kayan yagtangku sang pagpanga-gad sang Dios buku da silan nang madyaw nangDios.” Yaan yang syosolat kadini. 39 Awgaidbuku kita nang maynang kadaygan na yamallukkayan yagtangku sang pagpangagad sang Dios,wakaw isilotan silan disang atoron. Kita yangmanga otaw na yabay somarig sang Dios antakmakadawat sang tabang na syasaad nang Dios.

11Yang Pagtoo

1 Aw yamanarig kita sang Dios, yotoo kita natinuud na amatoman yang kariko nang syasaadnang Dios kanatu. Maski yang wa pa akaimotyotoowan ta na tinuud amaimo, kay yamanarigkita sang pyagalaong nang Dios. 2 Aon mangakamonaan ta na otaw nang Dios, madyaw silannang Dios kay yamanarig silan kanaan. 3 Tungud

sang kanatu pagkanarig sang Dios, yatigam kitana yamaimo kadini yang karibotan pinaagi gaidsang sorit nang Dios. Kariko nang inimo naan nakikita ta adoon, yamangkaimo yaan na way kikitana pyagasikunan.

4 Tungud sang pagkanarig ni Abel sang Diosyaatag naan sang Dios yang madyaw na pagatag,madyaw pa sang pagatag ni Kain. Yamanarigsi Abel sang Dios, kayan pyakatigam nang Diosna madyaw naan si Abel, wakaw dyadawat naanyang pagatag ni Abel. Maski dogay da na yamataysi Abel yabay yaan magindo kanatu pinaagi sangkanaan pagkanarig sang Dios. 5 Si Enok aragyamanarig sang Dios wakaw wa yaan akamatay,dyadara yaan adto sang Dios. Yaanap nilan yaan,toyo wa da nilan ikitaa kay kyamang da nangDios. Syosolat kadini na kaba aani pa si Enoksang donya, madyaw yaan nang Dios. 6 Aw dikita somarig sang Dios di kita makaontol kanaan.Yani gaid yang paagi na makadorod kita sangDios, motoo kita na matungtung aon Dios. Aragmotoo kita na abarusan nang Dios nang madyawyang otaw na gosto matigam kanaan. 7 Si Noearag yamanarig sang Dios. Nang pagkarag nangDios kang Noe na aon madatung na silot sangmanga otaw, yotoo si Noe. Yotoo yaan sangpyagalaong nang Dios maski wa naan ikitaa yangpyagalaong nang Dios. Wakaw yiimo ni Noeyang sakayanan na arka antak dili yaan aw yangkanaan sakop marumus. Yang pagimo ni Noesang arka yaan yang pagpakatigam naan sangmanga otaw na yamanarig yaan sang pyagalaongnang Dios. Pyapakatigam naan arag na isilotannang Dios yang wa otoo kanaan. Kay yamanarigyaan sangDios, wakawdyadawat nangDios si Noena madyaw naan na otaw.

8 Kay yamanarig si Abraham sang pyagalaongnang Dios kanaan, wakaw yangagad yaan sangsogo nang Dios na pyapakadto yaan sangbanwa na syasaad nang Dios na itingununnaan paguyaan. Maski wa yaan akatigam sangadatungan na banwa, yadayon yaan manawdisang kanaan banwa. 9Yabay yaan somarig sangDios. Pagdatung naan saan na banwa na syasaadkanaan nang Dios wa yaan magabaray, yagaidnaan pagbarinbarinin yang kanaan pyagauyaanna tolda. Si Isaak aw si Jakob mayn da naanyang paguya nilan disaan na banwa. Maski aragsilan syasaadan nang Dios, yabay silan maguyadisaan maynang buku nang kanilan banwa,yabay silan magtagad sang pagkatoman nang

Hebreo 11:10 337 Hebreo 11:29saad nang Dios na aatag naan kanilan yaan nabanwa. 10Mayn da naan yang paguya ni Abrahamkay yagatagad yaan sang allaw na akadto naansang syodad na di amasapad. Yang Dios yangyagaimo saan na syodad. 11 Si Sarai na asawani Abraham, maski boyag da yanganak pa kayyamanarig yaan sang Dios. Yatigam yaan nayang Dios kanarigan, otomanun naan yang saadnaan kanilan na manganak silan. 12 Maski di damakapanganak si Abraham kay matadung da,tungud sang pagkanarig naan sang pyagalaongnang Dios, yanganak yaan kayan kyaaronan yaannang madaig na sompaw. Yang kadaig nangkanaan sompaw maynang bitoon aglangit awmaynang bowangin disang baybayun.

13 Yaan na manga otaw, matag yangkamatayyabay somarig sang Dios. Yamatay silan na wapa makadawat sang kariko nang syasaad kani-lan nang Dios. Pinaagi sang pagkanarig ni-lan, maynang kikita nilan yang syasaad kanilanna banwa, wakaw gapasalamat silan sang Dios.Yanaguma silan na matungtung yang saad nangDios kanilan. Yatigamsilanna yaningdonyabukunang tinuud na paguya nilan, yagaid silan disinimagsagna. 14 Yang manga otaw na yagalaongna yaning donya buku nang tinuud na paguyanilan yagaanap sang banwa na gosto nilan naitingununnilan paguyaan. 15Awgosto nilanmorisang pyapanawan nilan na banwa, makaori silan,16 toyo di da silan omori kay laban madyaw nilanna magauya silan diglangit kay laban madyaw payaan sangpaguyadisining donya. Kay yabay silansomarig sang Dios, wakaw madyaw nang Diosna magalaong silan na yaan yang kanilan Dios,yaandaman naan silan nang syodad na kanilanpagauyaan.

17-18 Syasaad nang Dios kang Abraham na ata-gan yaan nang anak na akaaronan nang madaigna sompaw. Si Isaak yang anak naan na syasaadnang Dios. Awgaid yaayo nang Dios kang Abra-ham na apatayun si Isaak, itong pagaatag. Titiginang Dios si Abraham daw somarig yaan abaydaw dili. Laban yamanarig si Abraham sangDioswakawmaski sambook da yang kanaan anak,aatag da naan sang Dios, apatayun da naan.19 Dumdum naan na maski apatayun naan siIsaak, oboiin yaan oman nang Dios. Tungud kaypatayunun da ni Abraham si Isaak, wakaw may-nang yamatay da yaan na pyapagboi gaid omannang Dios. 20 Si Isaak arag yamanarig sang Dios,wakaw kaba gaampo yaan tungud sang kanaan

manga anak na si Jakob aw si Esau, yagalaongyaan kanilan na amatoman yang syasaad nangDios kanilan. 21 Si Jakob arag yamanarig sangDios na otomanun nang Dios yang kanaan saad,wakaw nang agput da yaan matay, yagalaongyaan sang kanaan manga ompo na anak ni Jose,laong, “Atabangan kamo nang Dios.” Kaba ya-gaampo yaan yanokod yaan nang kanaan bangka.22 Si Jose arag yamanarig sang Dios. Nang ag-put da mogto yang kanaan ginawa, yagalaongyaan sang taga Israel, laong, “Aw domatung yangallaw na mapanaw da kamo dini Egipto, daraunmayo yang kanak pusa, lubunganmayo adto sangbanwa na aatag nang Dios kanatu.”

23Yang taganak ni Moises yamanarig sang Dioswakaw pagkawtaw ni Moises tagoon nilan surudnang torom boran kay madyaw na isu, marabo.Wa silan akalluk nang ari nang Egipto na gabu-tang sang balaod na kariko nang amawtaw nausug apatayun. 24 Si Moises arag yamanarig sangDios wakaw pagkadakora naan, maat da naanyang kabutang naan na pyanganak yaan nanganak nang ari nang Egipto na si Paraon. Pya-panawan naan yang madyaw na kabutang naan,25 kay gosto naan na mapagdogpo sang mangataga Israel na sakop nang Dios, maski akarisudanyaan mayn nilan. Madyaw pa naan yang mag-alisud yaan di dugsa sang magaimo sang maatnang Dios, maski makapaguma sang ginawa naannang dagawdagaw. 26 Yagadumdum si Moisesna maski osodiin yaan tungud sang pagkanarignaan kang Kristo na Pinili nang Dios madyawnaan. Yagalaong si Moises na madyaw pa naanyang osodiin yaan, madyaw pa sang magapanmosang mangkadyaw na manga butang nang tagaEgipto. Yatigam si Moises saan kay yaan yanggosto naan yang madyaw na pagatag nang Dioskanaan. 27 Kay yamanarig si Moises sang Dios,wakaw yapanaw yaan disang banwa na Egipto.Maski yamadaman yang ari, wa akalluk si Moises.Yabay si Moises mangagad sang pagbuut nangDios, maynang kikita naan yang Dios na yamagadkanaan. 28 Kay yamanarig yaan sang Dios, karikonang pyagalaong nang Dios pyangagdan ni Moi-ses. Gaindo yaan sang manga taga Israel na mag-apatay sang karnero na adamag yang dogo disangapit nang tatakup antak labayan silan nang tagalangit na magpapatay sang manga panganay nausug disang Egipto.

29 Yang taga Israel arag yamangkanarig sangDios wakaw yakataripag silan sang dagat na pya-

Hebreo 11:30 338 Hebreo 12:4gangaranan nang Mapora na Dagat, yagakiyasyang dagat kayan yagi nilan yang pyagkiyasannang dagat. Awgaid yamabosmarumus yang tagaEgipto na garopog kanilan na yitigi magi sangyaagi nilan. 30 Tungud sang pagkanarig nangtaga Israel sang Dios yamaranas yang makagwasna arad na bato nang syodad na Jeriko na pya-gauyaan nang pagbono nilan. Allawallaw yilibotsilan sang syodad kayan nang kapitong allaw napaglibot nilan, yaranas da yang arad na bato. 31SiRahab na taga Jeriko, maskimaat yang dungug nabobay, yagatayod yaan sang taga Israel na yaniidsang kanaan banwa. Tungud sang pagkanarig niRahab sang Dios wa yaan apataya nang pagpataynang taga Israel sangmaguya disaan na banwa nawa mangagad sang sorit nang Dios.

32Madaig pa yang kamonaan ta na yamanarigsang Dios. Di da ak makasakat magsolat sangimo ni Gideon, Barak, Samson, Jepte, Dabid awsi Samuel aw yang manga propeta nang Diosna magbabatok sang kanaan sorit. 33 Karikonilan yamanarig sang Dios, wakaw aw yapag-gira silan sang kadaygan na manga banwa silanyang yadaug. Madyaw yang pagdomara nilansang kanilan sakop. Yaningug yang Dios sangkanilan manga pagampo, tyotoman naan yangsaad naan kanilan. Tyatagapan silan nang Diosdisang pyagauyaan nang manga liyon antak disilan kaanun nang liyon. 34 Arag aon mangaotaw na tyatabangan nang Dios na yagapataysang dagdagu na sonog. Aon arag otaw na agputda garo tibasun nang buku nang tomotoo toyowa asaota. Aon yamarutuy na yatagan nangDios nang kusug. Aon disang gira laban maisugkay tyatabangan nang Dios. Dyadaug nilan yangyosorong kanilan, maski madaig yang yosorong,pyapadaragan nilan. 35 Aon manga bobay nakyakamatayan, awgaid byoboi nang Dios yangyamatay kay yamanarig yang bobay sang Dios.

Awgaid aon kadadaygan nilan na yamanarigsangDios na yamatay nang bonog, pyapakudurannang buku nang tomotoo. Pyaparabi nilan yangamatay silan, dili silan sang oboroyan silan napapagtangkuun da sang pagkanarig sang Dios.Yatigam silan na maski amatay silan madatungyang allaw na oboiin silan nang Dios kayan la-ban madyaw da yang kanilan kabutang. 36 Aonkadadaygan nilan na yagatigkul sang paglasaynang buku nang tomotoo, syosodi silan disangpagkadaigan. Pyangkapariyan yang lawas ni-lan nang paglabut. Byabakos silan nang kad-

ina disang pirisowan. 37 Aon dyodonag nangbato kayan yamatay. Aon gyagabas yang awak,yootod, aon titibas kayan yamatay. Madaig yangyamaadag na yapanaw sang kanilan baray kayanmaski diin da silan yakapaguya, yandagom silannang paris nang karnero aw paris nang kambing,kay way kanilan sapot. Wa day kanilan mangabutang, lyoropigan silan nang buku nang tomo-too, laban maat yang iimo kanilan nang mangaotaw. 38 Yabay silan maglonos asang kabutayanaw asang banwa na way maguya. Yagauya silanasang manga gikub. Laban mangkadyaw yangbatasan nilan na manga otaw, toyo buku silannang madyaw nang manga otaw na buku nangtomotoo, lyoropigan silan. Awgaidway gyotawandisining donya na makagaon kanilan. 39 Karikonilan madyaw nang Dios kay yamanarig silankanaan, toyo yamatay silan na wa pa akatomanyang saad nang Dios kanilan. 40 Kay anay dayaandam nang Dios kanatu yang paagi na labanmadyaw, na agaw nilan madawat yang madyawna barus naan, kita yang inagad nilan domawat.

12Yang Dios na Kanatu Ama

1Wakaw kay yatigam da kita kanilan na yabaysomarig sang Dios maski laban kyakarisudan,arag kita mapakaasub, mangagad sang pagbuutkanatu nang Dios. Magasiling kita nang yagakaisna wa magadara nang makabugat kanilan, wamandagom nang maaba na dagom na makasak-bot kanilan, wakaw ayawan ta yang kariko nangmaat na imo na kyakabaragan ta aw yang imona makaurang sang pagpangagad sang Dios. 2 SiJesus yang abay ta kaundan na yabay manarigsang Dios nong aani pa yaan sang donya. Yaanyang pagasilingan ta, yaan yang gaindo kanatusang pagtoo sang Dios. Yagatigkul yaan sangpagkamatay naan disang koros kay yatigam yaansang madatung kanaan na kasaya, wa naan ubu-tangan sang ginawa naan yang makaarigarig napagkamatay naan. Adoon yagingkod da yaansang ingkodanan na asang apit karinto nangtrono nang Dios.

3 Aw karisudan kamo dumduma mayo si Je-sus na maski lyarasay nilan yabay gaid yaanmagtigkul. Dumduma mayo yaan antak di kamomosos, aw antak di kamo magtangku sang pag-pangagad mayo sang Dios. 4 Si Jesus gapatutudsang kanaan dogo, toyo kamo, wa pay pyap-atay digkamayo nang manga otaw na yagaimo

Hebreo 12:5 339 Hebreo 12:23sang maat. 5 Kyaringawan da koraw mayo yangpyagalaong nang Dios kanatu na kanaan mangaanak. Yagaindo yang Dios, laong, “Kay mangaanak ko, aw pakarisudan ko kamo kaundi yangkyakaponowan nang pagpakarisud ko kamayoantak mayo katigaman. Ayaw kamo magkaomoaw magindo ako kamayo aw yakasara kamo. Awpakarisudan ko kamo abay kamo kanarig kanak.6Kay pyapakarisudan ko yang kanak manga anakna yamasakop ko antak matigam silan magimosang madyaw ko. Pyagadamanan ko yang karikonilan na yamasakop ko antak di da silan mag-imo sang maat.” Yaan yang pyagalaong nangDios kanatu na kanaan manga anak. 7 Wakawpagtigkul sang kariko nang pagpakarisud nangDios na madatung kamayo kay yaan na karisud,pagindo nang Dios kamayo na kanaan mangaanak. Way anak na di akastigoon nang kanaanama antak makadumdum yaan magimo nangmadyaw. 8 Aw yang manga anak nang Dios, aragman akastigoon. Aw wa kamo akastigowa nangDios, agaw maynaan buku kamo nang kanaananak, yagaid kamo makun na sakop kamo naan,toyo buku nang matungtung. 9 Aw kyakastigokita nang ama ta disining donya, yamasip kitakanilan aw taoda ta silan. Labi pa na amasipkita aw pagtaod sang kanatu Ama diglangit an-tak maboi kita nang madyaw. 10 Yaning kanatuama disining donya gakastigo kanatu nang isupa kita aw wa kita mangagad sang pagindo namadyaw, ayn nang kyakatigaman nilan na paagipagkastigo. Awgaid yang Dios, podo madyawyang kanaan kastigo kanatu, kay pyagaindo kitanaan antak makapangagad kita nang kanaanpagkamadyaw. 11 Kariko nang kastigo nang Dioskanatu, marisud, way makapaguma na kastigo,toyo awmasip kita sang kastigonangDios kanatu,kayan yatigam kita magimo sang madyaw naan,amadigun da yang kanatu pagtoo.

Yang manga Tambag aw yang Pagkarag12Wakawpakadiguna yangpagtoomayo, abaya

mayo tigkuri maski nanang madatung kamayo.13 Pamutlug kamo pagtoman sang madyaw napaagi antak magsiling kamayo yang manga otawna wa pa abay akatagtaga, kayan matagtaga rasilan, di da silan makasoway sang madyaw napaagi. 14 Pamakoti mayo arilii yang kasamokantak marinaw yang kamayo paguya. Pamakotimayo imowa yang madyaw nang Dios kay yangwa magaimo sang madyaw nang Dios di mikita

sang Dios. 15 Panagkido kamo, dumduma mayoyang manga imo digkamayo na manga tomotoo,daw aon otaw na wa adawat sang tabang nasyasaad nang Dios kanatu na makadigun sangpagtoo ta. Panagkido kamo daw aon otaw na ma-gaimo sang maat na akapaggaonon mayo kayanyagkadaig kamo na di da makadorod sang Dioskay yakasara. 16 Panagkido kamo daw aon magk-abanyaga digkamayo. Panagkido kamo daw aondi da abay motoo sang Dios mayn ni Esau kadini.Si Esau yang panganay na anak ni Isaak, yaanyang aon katungud pagdawat sang panalanginnang Dios na aatag sang panganay na anak.Toyo yaatag ni Esau yaan na katungud kangJakob, pyagaballin naan sang kanun ni Jakob.17Yatigam kamo na wa akadogay gosto ra ni Esauna madawat saan na panalangin, awgaid maskiyagadaraw yaan na gasusul, di da amaoman yangkanaan imo, di da makabarik yang kanaan katun-gud pagkapanganay.

18 Kamo, yang pagsimba mayo sang Dios bukunang maynang pagsimba nang manga taga Is-rael kadini. Yamatobang silan adto sang Dios,yatanaw sang butay na Sinai, maawatawat silansang butay. Kikita nilan na yamallaga yang butayaw mangitngit maynang gabi durug yabagyo.19 Yudungug silan sang bodyong disang butayaw yang tingug nang Dios. Laban silan yamal-luk nang tingug wakaw yagalaong silan kangMoises na di da silan apadunggun sang tingug.20 Yamalluk silan daw wa silan makaontol sanggasorit kay baya pamagindo kanilan yang gasoritna maski sining mopoti sang butay, maski ayup,odonagun nang bato antak matay kay laban bal-aan yang pyagauyaan nang Dios. 21 Yang kikitanilan disaan makaallukalluk. Maski si Moisesyagalaong na tyatakigan yaan nang pagkalluknaan. 22Di mayo akaagiyan sang pagsimba mayosang Dios yang kyakaagiyan nilan na makaalluk.Kamo, maynang yamatobang sang trono nangDios diglangit na pyagangaranan nang butay naSion. Yang Dios na di magkamatay yang dy-odorodan mayo. Aw yang syodad nang Diosna Jerusalem diglangit yang dyodorodan mayo.Yanagkatipon disaan yang pilang mararan natagalangit na sogwanun nang Dios na yagabantogsang Dios. 23 Arag yamagad kamo simimba nangkariko nang manga anak nang Dios. Kariko nangmanga aran nilan yabos da solat diglangit. Yo-dorod kamo sang Dios namagookom sang kariko.Arag asaan yang kallowa nang yamangkamatay

Hebreo 12:24 340 Hebreo 13:16na pyasaylo ra nang Dios sang sara nilan, pol-layon da silan madyaw nang Dios. 24 Yodorodkamokang Jesus na yagaandamkanatunangbagonapaagi nangpagsimba sangDios. Kay yangdogoni Jesus na pyapatutud naan disang koros yaanyang pyagalingat sang kanatu sara. Yang paaginang dogo ni Jesus labanmadyaw pa sang dogo niAbel, kay tungud sang dogo ni Jesus na maynangwiwitik kanatu makadorod da kita sang Dios.

25 Wakaw managkido kamo, abay kamopaningug sang Dios na yagaindo kamayo. Silankadini na way gosto maningug sang pyagalaongnang Dios disining donya, sisilotan, wa silanmakagawas sang pagsilot kanilan. Kita adoon,arag di kita makagawas sang silot aw abay kitasomopak sang Dios aglangit na yagaindo kanatu.26 Kadini na yapagbaraw yang Dios sang tagaIsrael, yagakagayonggayong yang donya nangkanaan tingug. Adoon syasaad nang Dios namisan koman gayongon naan yang donya, uupudarag yang langit gayongon. 27 Yagalaong yaansang maynaan kay panglingatun naan yangkariko nang dadaan na manga inimo. Yang diagayongon yaan yang amaibilin. 28 Kita yangkasakopan na di agayongon. Wakaw amapanum-dum kita sang Dios, misimba kita kanaan nangpaagi na madyaw naan, na masanggang kitakanaan kay makagagaom yaan. 29 Kay yangkanatu Dios maynang atoron na makasonog sangkariko.

13Omonnono Kita antak Kaontoran yang Dios

1 Kamo na manga tomotoo kang Kristo, abaykamo panagilugun. 2 Aw aon domatung sang ka-mayo baray na manga tomotoo, papanika mayomaski wa mayo ikilaraa, dadyawa mayo tayoda.Aon manga otaw na yatayod sang yadatung kani-lan, wa silan akatigam na yang tyatayod ni-lan manga tagalangit na sogwanun nang Dios.3 Kaundi yang karomonan mayo na yamapiriso,sokodan sang ginawa mo aw ikaw yang yapirisoaw dumduma yang karisud nilan wakaw abayasilan tabangi. Aw yang lyoropigan, abaya ta-bangi maynang arag abatiin nang ginawa moyang kanilan karisud. 4 Kariko mayo, ayaw kamomagpakaringaw na yang panagtukud nang ma-gasawa madyaw wakaw pagataodon. Usug awbobay kamayo, ayaw kamo managipid aw bukukamo nang magasawa. Kay yang bobay aw usugna yanagipid na buku nang magasawa, isilotan

nang Dios. 5 Ayaw mayo pagbutangan sang gi-nawa mayo yang sapi na yaan yang abay mayodumdumun. Ayn nang yaatag kamayo nang Diosna kabutang mayo toman da mayo, panagumakamo, kay galaong yang Dios na atabangan kitanaan, di kita naan ayawan. 6 Wakaw di kita ma-gadowadowa, laban kita amanarig kay yatigamkita na yang Dios yang tomatabang kanatu. Dida kita amalluk nang imo kanatu nang arag kitaotaw kayway otaw namakapagwaring kanatu awdi togotan nang Dios.

7 Tanawa yang manga pangoro mayo nan-gaon na yagabatok kamayo nang sorit nang Dios.Tanawa mayo yang imo nilan aw yang pagka-matay nilan na yabay somarig sang Dios. Silanyang paggaoni mayo antak madigun yang pagtoomayo. 8Yang kanilan kyakanarigan si Jesu Kristo.Anay da sang pagpono aw nang way kataposan diyaan amaparin, abay yaan tomabang sang kanaanmanga otaw. 9 Wakaw managkido kamo dawkamo makapangagad sang buku nang matung-tung na manga pagindo. Yaan yang makadigunsang pagtoo natu yang pagtabang nang Dios,buku nang pagpangagad sang pagindo bain sangpagkaan daw nanang di akaanun aw daw nanangmadyaw kaanun. Wa makatabang yaan napagindo sang yangagad saan. 10Kita, yang kanatukyakanarigan yang pagtobos ni Kristo kanatupinaagi sang kamatayun naan. Awgaid yangmanga otaw na yabay somarig sang dadaan napaagi sang pagsimba laban sa di silan amatobosni Kristo. 11 Yang manga magampoway yusurudsang balaan na ampowanan sang Dios na gadaranang dogo nang ayup na pyapatay nilan tungudsang sara nang otaw. Toyo yang lawas nang ayupna pyapatay syosonog nilan aglogwa nang banwana pyagauyaan nilan. 12 Maynaan arag si Jesus.Aadto logwa nang syodad yaan apataya disangkoros antak pasayloon kita sang kanatu sarapinaagi sang kanaan dogo na yututud. 13Wakawamanarig kita kangKristomaski osodiin kita sangkanatu pagtoo maynang pagsopak nilan kang Je-sus. 14Manga lomarabay gaid kita disining donya,wakaw abay ta dumdumunyang banwanangDiosna akadtowan ta. 15Wakaw adoon abantogon taabay yang Dios. Yang pagbantog kanaan yangitong pagatag ta kanaan. Apasalamatan ta yaanabay kaymakadorod kita sangDios kay yagapaka-matay si Jesus tungud kanatu. 16Ayawkamomag-pakaringaw na kinaanglan amarugun kamo sangkadaygan. Pagtinabangay kamo, amatag sang

Hebreo 13:17 341 Hebreo 13:25yamaukud yang aon. Yaan na imo yang madyawnang Dios, mayn yaan nang laban madyaw napagatag sang Dios.

17 Pangagdi mayo na manga tomotoo yangmanga pangoro mayo na yagaindo kamayo.Imowa mayo yang apaimo nilan kamayo, kaysilan yang gatagap kamayo antak madigun yangpagtoo mayo, amatobang silan sang Dios tungudsang pagdomara nilan sang manga tomotoo dawmadyaw daw buku. Wakaw pangagdi silan mayoantak managuma silan sang kanilan pagdomarakamayo. Aw di kamo mangagad sang pagindonilan, marisud kanilan, aw kamo oman dili akata-bangan.

18 Kami na gaindo kamayo, abaya mayo am-powan sang Dios. Yatigam kami na way imo namiadoon na buku nangmadyawnang Dios kay gostonami na abay nami imoon yangmadyaw. 19Labanko gosto na aampomayo ako abay sangDios antakak mallug makabarik adto kamayo.

Yang Pagampo20-21 Yang Dios yang tomatabang kanatu,

wakaw way kaundug natu. Yoman naan boiinsi Jesus Kristo na pyapatay. Si Jesus yangmakagagaom na tomatagap kanatu na mangakasakopan naan kay gapatutud yaan sang kanaandogo disang koros tungud kanatu. Yang dogonaan yang tarigpono sang bago na paagi sangpagsimba sang Dios. Di amaparin yaan na paagi.Gaampo ako sang Dios na atabangan kamo naanantak matoman mayo yang kanaan pagbuut.Pagabayaan kita naan antak kita magimo sangmadyaw naan pinaagi sang gaom ni Jesus. Si JesuKristo yang abantogon ta nang way kataposan.Amen.

Yang Pagpanabi22 Kay manga karomonan ko, gosto ko toma-

bang kamayo antak madigun yang pagkanarigmayo sang Dios, wakaw paninggi mayo yaningpyagaindo ko kamayo disining solat, buku nangmaaba yani na solat. 23 Aon batok ko kamayona makapaguma kamayo adoon. Si Timoteona pipiriso na gabatok sang sorit nang Dios,byoroyan da. Pagaagad ko yaan adto kamayoaw domatung yaan adi nang wa pa ak apanaw.24Kariko nang pangoro digkamayo aw manga to-motoo, paglaonga na yamaawung kami kanilan,wa nami silan akaringawi. Yang manga tomotooani na taga Italia arag yanaglaong saan kamayo.25Atagapan kamo kariko nang Dios. Amen.

Santiago 1:1 342 Santiago 1:23-24

Yang Solat niSANTIAGO

1 Ako si Santiago, panogwanun ako nang Diosaw ni Jesu Kristo na kanatu Ginoo. Yagasolat akokamayo na kanang Dios manga otaw na asangkariko nang banwa. Panalanginan kamo nangDios.

Yang Pagtoo aw yang Katigaman2 Kay manga karomonan ko, aw domatung

kamayo yang karisud, ayaw kamo magkaundug,sana panaguma kamo kay pagtigi yaan kamayodaw abay kamo somarig sang Dios daw dili. 3 Awdatungan kamo nang karisud kayan di maparinyang kamayo pagkanarig sang Dios, makatigkulkamo sang kariko nang karisud. 4 Aw karisu-dan kamo, abaya mayo tigkuri antak pollayonmadyaw kamo nang Dios aw antak way kolangnang kamayo pagtoo. 5 Aw aon otaw digkamayona kyakarisudan na wa pa abay akatigam dawmonnono yang pagtigkul sang karisud, papan-gayowa yaan sang Dios antak yaan maungudan,laban sa atagan yaan, kay buutan yang Dios, waytatamanan nang kanaan pagatag sang maski sinina yangayo kanaan. 6 Awgaid aw magaampoyaan na otaw sang Dios, kinaanglan na amaimanyaan na atagan yaan. Dili yaan magadowadowasang pagtoo naan. Motoo yaan na atagan yaannang Dios kay aw magdowadowa yaan, maynyaan nang barud na pyagabarikbarik nang samut.7-8 Kamo na gadowadowa sang pagtoo na atagankamo nang Dios, ayaw kamo magkaiman na aonaatag kamayonangDios. Laban sa di kamoatagankay wa kamo otoo na atagan kamo. Yamadarakamo nang maski nana na kyakaundan mayo.

Yang Kapobre aw yang Kadato9 Kamo na pobre na manga tomotoo,

panaguma kamo kay laban madyaw kamo nangDios. 10 Kamo na manga tomotoo na mayaman,panaguma kamo kay kyakamangan kamo nangDios sang pagkanarig mayo sang kamayo kadato.Yang manga mayaman amawara maynang bolakna yamangkaranus. 11 Aw makagwas da yangsuga yarayud da yang manga bolak, yawara dayang kadyaw nilan, amangkatakdag da asanglopa. Maynaan yang mayaman, kaba yamakotyaan antak masapiyan laban, yaan da amatay.

Yang Pagtintal

12Yang tomotoo na yagatigkul sang karisud, nawa akaparin yang kanaan pagtoo, yaan yang la-banmagauma kay abarusan yaan nang Dios nangmadyaw. Atagan yaan nang Dios nang kinaboina syasaad nang Dios sang kariko nang otaw nayaan yang dakora sang dumdum nilan yang Dios.13Aw karisudan kamo kayan yakaungud kamo namagaimokamonangmaat, ayawmagdumdumnayang Dios yang gaindo kamayo sang maynaan,kay yang Dios way labut sang maat. Dili yaanmagaindo kanatu na antak kita magimo nangmaat. 14 Ipan yang otaw makaimo nang maat kayyamadara yaannang kanaanmaat na dumdumnagasogo kanaan. 15Aw pangagdan naan yang sogonang kanaan maat na dumdum, makaimo yaannang maat nang Dios. Yaan yang akainangannang sara yangmakamatay da sang yagaimo sangsara.

16Manga karugnanan ko, aw yakaungud kamona magaimo sang maat nang Dios, ayaw kamomagdumdum na yang Dios yang gaindo kamayosaan. 17 Kay yang Dios yang yabay matag nangmadyaw. Kariko nang pagatag nang Dios podomadyaw, way kolang. Yang Dios na yagaimosang kariko nang yamallag diglangit wa mag-akaparinparin yang pagdumdum naan kanatu,yabay kanatu marugun. 18 Yang Dios yangyagabuut na kita imoon kanaan manga anakpinaagi sang kanatu pagtoo sang kanaan sorit napodo matungtung. Yiimo naan yani antak kitalomabaw sang kariko nang kanaan inimo.

Paningug aw Pangagad19 Manga karugnanan ko, butangan yani

disang ginawamayo, karikomayo paningug nangmadyaw sang sorit nang Dios. Ayaw magdayonmagsorit, onaa dumduma yang pagalaong mayo.Aw yaningug kamo sang pagindo nang Dios, ayawmagkadaman. 20 Kay yang otaw na yamadamandi makaimo sang pagbuut nang Dios kanaan namadyaw. 21Kariko nang maripa na paggugunaunaw kariko nang maat na manga dumdum, ayawimayo. Yang Dios yang papagbayaa kamayo,tangkapa yang kariko nang kanaan sorit napyapakatigam kamayo, kay yaan yang makaindokanatu antak pagsakopon kita nang Dios nangway kataposan.

22 Ayaw magdumdum na toman da kamayoyang yagaid kamo dumungug sang sorit nangDios, awgaid pangagdi yang kariko nang dyudun-gug mayo na kanaan sorit. 23-24 Yang otaw na

Santiago 1:25 343 Santiago 2:17yudungug sang sorit nang Dios, kayan wa man-gagad saan na sorit maynang otaw na yatanawsang kanaan kaimo disang ispiyo kayan yomanawyaan, kyaringawan da naan parabay yang kikitanaan. 25 Awgaid yang otaw na yaningug nangmadyaw sangmangapagindoni JesuKristo kayanbyutang naan sang kanaan dumdum, na di naanakaringawan, kayan pyangagdan naan yaan namanga pagindo, yaan yang atabangan nang Diossang kariko nang imoon naan. Yang pagindo niJesu Kristo way kolang, yaan yang makatabangkanatu antak kita makapagimo sang madyaw.

26 Yang otaw na yagalaong, “Ako yisimba sangDios,” aw di naan katigkuran yang pagbabarawunnaan sang aon aw wara na way kakabosan,sayup yang kanaan dumdumnang paglaong naanna yisimba yaan sang Dios, kay yang kanaanpagsimba way kakabosan. 27 Awgaid yani yangmatungtung na pagsimba na madyaw nang Diosna kanatu Ama, na yangmanga baro na bobay awyang manga minaylo na manga isu na kyakarisu-dan, atabangan. Arag ayaw maggaon sang maatna batasan nang manga otaw na wa otoo sangDios.

2Papagonawaun Sagimanoon yang Dato aw yang

Pobre1 Manga karomonan ko, aw matungtung na

kamo sakop nang kanatu Ginoo na si JesuKristo, ayaw mayo papagligbana yang pagtayodmayo sang manga otaw, papagonawaa mayo.2 Pananglit, aon dowang ka otaw na yalasaknang simbaan. Yang isa madyaw yang dagomaw pamaningsing nang borawan na paningsing,yang isa pobre, yandagom nang laum na dagom.3 Pagkita mayo kanilan parabayun mayo pag-taodon yang yandagom nang madyaw, kayanpyapagingkod mayo sang madyaw na ingko-danan. Awgaid yang pobre na otaw, pyagalaongmayo, “Disadto kaw magingkod sang lagus, awdili dayon da pagindug disaan.” 4 Aw maynaanyang imo mayo, maat kamo kay pyapagligbanmayo yang manga otaw, pyaparabi mayo yangsang ka otaw. Yang batasan mayo na maynaanmaat.

5 Paningug kamo na manga karugnanan ko,madaig yangmanga pobre na otaw na pipili nangDios kay gosto naan na masarig silan kanaanlaban, kayan pyagsakop silan nang Dios na ma-gaari kanilan kay yaan yang syasaad naan sangmanga otawna yamabuut kanaan. 6Awgaid kamo

wa mayo ataoda yang manga pobre na otaw.Dumduma mayo yang manga mayaman, silanyang yalloropig kamayo. Silan yang yagapadarakamayo adto sang okmanan kay pyagasombongkamo. 7 Silan yang yagasaway sang aran ni JesuKristo na laban madyaw mayo na aran kay yaanyang tagsakop kanatu.

8 Aw pangagdan mayo yang maturus napagindo nang Dios na yakasolat kadini, labanmadyaw. Yani yang pagindo, “Karuguni yangkariko nang otaw maynang pagkarugun mosang kanmo tyoonan lawas.” 9 Awgaid awpapagligbanun mayo yang manga otaw, yakaimokamo nang maat nang Dios, kay wa kamomangagad sining pagindo. Wakaw magalaongyang Dios na kamo yakasara. 10 Aw pangagdannang otaw yang kariko nang pagindo nangDios, kayan lyapas naan yang isa na pagindo,magonawa ra yaan nang yakalapas sang karikonang pagindo. 11 Kay yang Dios yang yagalaongna usug aw bobay kamayo, ayaw kamomanagipidaw buku kamo nang magasawa, yang Dios omanyang yagalaong na ayaw magpatay sang aragkamo otaw. Wakaw maski di kaw imipid sangbuku nang kanmo asawa, aw magpatay kaw sangarag kamo otaw, yakalapas kaw sang pagindonang Dios. 12 Magkido kamo antak yang karikonang kamayo pagalaongmadyaw, aw yang karikonang kamayo imo arag madyaw. Kay yang Diosyang magaokom kanatu pinaagi sang pagindo niJesu Kristo. Yaan na pagindo yang makatabangkanatu antak kita makapagimo sang madyaw.13 Aw magokom da yang Dios na magasilot sangmanga otaw, di naan akallaatan yang otaw na dimagkallaat sang arag otaw. Awgaid yang otaw nayamallaat sang arag otaw, akallaatan yaan nangDios aw magokom yaan.

Yang Pagtoo aw yang Pagpangagad14 Manga karomonan ko, aw maglaong yang

otaw na yotoo sang Dios, awgaid wa yaan ma-gaimo sang madyaw, way kabos nang kanaanpyagalaong. Aw maynaan yang kanaan pag-too sang Dios, dili yaan pagasakopon nang Diosnang way kataposan kay kolang yang kanaanpagtoo. 15 Pananglit, aw aon manga tomotoona yamaukud nang pagkaan aw damit, 16 awyagaid kamo maglaong, “Akallaatan kamo nangDios, kaan antak kamomabiyag, pandagom kamoantak di kamo magkot,” toyo wa mayo atagi, waykabos nang pyagalaong mayo. 17 Aw maynaan

Santiago 2:18 344 Santiago 3:12oman yang pagtoo mayo sang Dios, aw maglaonggaid kamo na yotoo sang Dios, awgaid way imomayo na madyaw nang Dios, buku nang matung-tung yang pagtoo na maynaan.

18Aon yagalaong digkamayo, “Yang kanak pag-too yagapakita na ako sakop nang Dios.” Aonyagalaong, “Yang kanak imo yang gapakita naako sakop nang Dios.” Awgaid ako, magalaong akkanilan, “Aw way madyaw nang Dios na imo mo,di kaw makapakita na yotoo kaw sang Dios. Ako,apakita ko yang kanak pagtoo sang Dios pinaagisang manga imo ko na madyaw nang Dios.”19 Yagalaong kamo na yotoo kamo na sambookda yangDios,matungtung yangpyagalaongmayotoyo kolang, kay maski yang manga mangkaraatna kontara nang Dios arag yatigam na sambookda yang Dios. Wakaw laban silan yamalluk sangDios. 20 Kamo na mabagsug yang oro, pagaindoko kamayo na way kabos nang pagtoo mayoaw di kamo magimo sang madyaw nang Dios.21 Yang kanatu kamonaan na si Abraham yaga-pakita na yaan matarong pinaagi sang pagtomannaan sang sogo nang Dios kanaan, na bay naangaro patayun yang kanaan anak na si Isaak napagatag naan sang Dios. 22 Wakaw yatigam kitana yangagad si Abraham sang manga sogo nangDios kay yamanarig yaan sang Dios. Tungudsaan, yamadigun yang kanaan pagtoo. 23Wakawyatoman da yang pyagalaong nang Dios na syoso-lat kadini, laong, “Si Abraham yamanarig sangDios, wakaw pyagalaong nang Dios na madyawda naan si Abraham, matarong yaan na otaw.”Pyagangaranan yaan nangDios nang karugnanannaan. 24Yatigam kita na dili yang Diosmagalaongna madyaw naan yang otaw na yotoo kono sangDios na wa magaimo sang madyaw nang Dios.Awgaid aw yotoo yang otaw kayan yagimo sangmadyaw, magalaong yang Dios na yaan na otawmadyaw naan.

25Dumduma si Rahab na maat yang dungug nabobay kadini, tyatayodnaan yang dowanamangaJudio na syosogo ni Josue na maniid sang banwana pyagauyaan naan. Pyagaindo silan ni Rahabsang daran na agiin nilan antak di silanmadakup.Wakaw yagalaong yang Dios na madyaw da naansi Rahab, pyasaylo ra naan yaan sang kanaanmanga imo namaat, kay yamanarig yaan kanaan.26Dumduma oman yang lawas awwa day ginawa,yatay da, wa day amaimo. Maynaan oman yangpagtoo nang otaw, aw yotoo kono yaan toyo wamagaimo sang madyaw, maynang yatay da yaan

na pagtoo, di makalowas kanaan.3

Yang Dila1 Manga karomonan ko, buku nang madyaw

yang madaig kamo na gosto magaindo disangsimbaan, kay kami na manga magindoway, awdi kami mangagad sang pyagaindo nami kamayo,madawat kami sang labaw na silot. 2 Karikonatu arag yakaimo sang maat. Yang otaw nawa magasorit nang maat, yaan yang madyawnang Dios. Kay aw makaimo yaan na di mag-sorit nang maat, makaimo yaan arag magar-ili sang maat. 3 Dumduma yang kabayo awkyakakangan, yangagad yaan maski diin yaanlinggiya. 4 Dumduma oman yang dagdagu nabarako disang dagat. Maski ukugdan nang ma-bandus na samut, matorid na yudurugmaski diinpaduruga nang yagatimon pinaagi sang tatagbina timon. 5Maynaan oman yang dila nang otaw,maski tatagbi yaan, agamitin yaan nang otawmagambog sang dakora na imo antak abanto-gon. Maynang tatagbi na atoron na amatakdagdisang daon nang kaoy na makarimpud maka-sonog sang kagorangan. 6 Yang dila nang otawmaynang atoron na pyagakaponowan nang maatna pyagakainangan nang otaw. Kariko nangmaat disang donya syosorit nang dila. Yang dilayang yakaimo maat sang kariko nang lawas nangotaw. Maynang atoron yaan na kyakataw, kayyakasamok yaan sang manga otaw. Yang maatna sorit na syosorit nang dila maynang atorondisang impirno. 7Yang manga yaras na mananapaw yang manga langgam aw yang magosag awyang manga isda, yamaimo nang otaw yang pag-naram kanilan. 8 Awgaid way otaw na makaimopagnaram sang dila antak dimagsorit nangmaat.Di pagkapunpunan yang dila. Yang sorit nangdila na laban maat maynang bisa nang tinanapna yagapakamatay sang otaw. 9Yang kanatu dilayang gyagamit ta pagpasalamat sang Ginoo awAma ta na Dios, yang kanatu dila yang gasoritnang maat sang otaw na inimo nang Dios namayn naan. 10Yaan da na dila, sayda, yang yaga-pasalamat sangDios awyangyagasorit nangmaatsang arag otaw. Kay manga karomonan ko, bukunang madyaw yaan na imo. 11 Buku nang saydayang yobogak sang tobig na matabang aw yangtobig na maasin. 12 Yang abokado di magbonganang kapayas, yang baragun di magbonga nangabokado, yang tobig na pyagainumwamagasikun

Santiago 3:13 345 Santiago 4:12sang dagat. Maynaan arag kita, magaid kitamagsorit nang madyaw, dili adariyan nang maat.

Yang Katigaman na sikun Aglangit13 Aw aon otaw digkamayo na ungudan na

matigam magimo sang madyaw, apakita naanyani pinaagi sang madyaw na imo naan. Di yaanmagaparabaw tungud sang kanaan madyaw namanga imo. 14 Awgaid aw masigi yang otaw,aw mamakot yaan antak yaan yang lomabawsang kadaygan, di yaan makapaglaong na yaanungudan kay yang kanaan imo yalapas sangmatungtung na pagindo. 15 Aon sa agaw kanaanungud toyo buku nang pagbuut nang Dios, yangmaynaan na ungud sikun sang katigaman nangotaw aw sikun sang kanaan dumdum na wapagabayai nang Balaan na Espirito. Pagbuut nangmangkaraat yang maynaan na ungud. 16 Awyamasigi kamo sang imonang sang ka otawkayanyamakot kamo antak lomabaw sang kadaygan,disaan abay kamo masamok, abay kamo magimosang laban maat nang Dios. 17 Awgaid kamona aon ungud na sikun sang Dios, way maatna akaundan mayo, di kamo mapagtanam, ma-pakabuutan kamo, buku nang mabagsug yangoro mayo, mallaatun kamo aw matinabangun awabay pagimo nang madyaw sang kadaygan, dimayo papagligbanun yang manga otaw, di kamomagkagaro. 18 Aw maungudan kita, magasagdakita sang yanagtanam antak way samok, kayanmakaimo kita sang mangkadyaw na manga imo.

4Yang Maat na Kyakaundan

1 Yani yang pyagakaponowan nang kasamokmayo yang kyakaundan mayo na maat aw yangkyakaundan mayo na madyaw yanagkasompakiagsurud nang ginawa mayo. 2 Gosto mayo namadaig yang kamayo apanmowan wakaw gostomayo na magapatay sang sang ka otaw an-tak maaron kamayo yang dyudumdum mayo naapanmowan. Yamasigi kamo sang kanang sangka otaw na gosto mayo na kamo garo yang ma-gapanmo. Ban na way kamayo pyapanmowan,yasamok da kamo. Wa kamo akaaroni kay wamayo ayowa sang Dios. 3 Aw yangayo kamosang Dios, aw dili kamo atagan agaw maynaanaon maat disang kamayo dumdum, kay yangayokamo antak matoman yang kamayo kyakaundanna maat. 4Wa da kamo mangagad sang madyawna paagi nang Diosmayn kamo nang bobay nawa

da akarugun sang kanaan bana. Aw mangagadkamo sang paagi nang manga otaw na wa otoosang Dios, yosopak kamo sang Dios. Wakawaw yaan yang madyaw mayo yang mangagadkamo sang kyakaundan nang wa otoo, yaimo dakamo kontara sang Dios. 5 Ayaw magdumdumna way kabos nang syosolat na sorit nang Diosna yagalaong, “Yang Balaan na Espirito yangpyapagbaya nang Dios kanatu, yagatagap yaankanatu, yaan yang gosto naan na yang Dios gaidyang pagadakoraun sang dumdum ta.” 6Dagdaguyang tabang nang Dios kanatu, yatabang yaankanatu antak butang ta yaan sang dumdum ta.Kay syosolat kadini yang pyagalaong nang Dios,“Atabangan nang Dios yang otaw na yagapaobos,awgaid atarikodan naan yang manga otaw nayagaparabaw sang kadaygan.” 7 Wakaw yangDios yang papagbayaa kamayo. Sopaka si Satanaskayan mapaawat yaan kamayo. 8 Aw domorodkamo sang Dios na mapagbaraw kanaan, mapa-said yaan kamayo. Kamo na yakasara sang Dios,ayawi mayo yang imo na maat naan. Kamo nagadowadowa sang pagtoomayo sang Dios, butan-gan sang ginawa mayo yang pagpangagad abaysang Dios. 9Dumdumamayo yang saramayo sangDios. Pagsusul kamo sang sara mayo aw kaurukkamo tungud saan. Ayaw da magikurun, awgaidpagsusul da aw kauruk. 10Ayaw kamomagpakak-agwas disang atobangannangDios. Toowi nawaymadyaw digkamayo kayan atabangan kamo nangDios aw bantoga kamo naan.

Yang Tambag na Dili Magaokom sang arag Tomo-too

11Kay manga karomonan ko, ayaw kamo mag-saway sang arag kamo kay awmagpakaraat kamosang sang ka otaw, aw okman mayo na yakasarayaan, yakasopak da kamo sang pagindo nang Diosna yagalaong, “Panagilugun kamo.” Awmaynaanyang imo mayo, wa da kamo mangagad sangpagindo nang Dios awgaid yagaparabaw kamosang pagindo nang Dios. 12 Kay yang Dios gaidyang pyagponowan nang kanaan pagindo. Yaangaid yang matigam magokom. Yaan gaid yangmagalaong daw pagsakopon naan yang otaw dawsilotan naan. Kamo, di kamo matigam magokomsang arag otaw.

Tambag na Dili Magaambog

Santiago 4:13 346 Santiago 5:1613Paningug sini na pagindo, ayaw damaglaong

na “Kisurum makadto kita sang syodad, ma-gauya kita dato nang sang ka toig. Makas-api kita dato.” 14 Wa kamo mapagbaya sangDios sang imoon mayo. Kisurum na allaw, wamayo akatigami yang akainangan mayo. Di kitamanoratos disang donya. Mayn kita nang ubulna yumupas. 15Wakaw yani yang madyaw mayopaglaong, “Ayn dakman nang pagbuut nang Dios,aw gosto naan, abay kita maboi, makaimo kitamaggawbuk.” 16 Awgaid aw magambog kamo,aw bantogon mayo yang kamayo imo, yaan yangmaat na batasan. 17 Dumduma yani na pagindo,yang otawna yatigam sangmadyawnapaagi toyowanaanpangagdi, laban yakasara yaan sangDios.

5Tambag sang Dato

1 Paningug kamo adoon sining kanak pagindo,kamo na manga mayaman, panagmatay kamotungud sang maat na akainangan mayo. 2 Yangmanga dyayaw mayo na pyanmowan way aka-bosan kay amangkasapad aw pangkawara. Yangmanga mangkadyaw mayo na damit akaanunnang manga tanga. 3 Yang dyayaw mayo nasapi pangkutkutun nang kararing. Yang kararingdisang sapi yang akatigaman na kamo mangamangkarumut, wa mayo yang sapi mayo pana-bangan sang kadayganna yanaglisud. Kay dakoramayo sang ginawa mayo yang sapi, wakaw yaanyang magakayam kamayo. Yamaaron kamayoyang madaig na manga mangkadyaw na pyan-mowan awgaid amakayam yaan nang atoronnang allaw na pagaokom nang Dios. 4 Dumdumayang manga maggawbukay sang kamayo pawa,lilimbongan mayo silan, wakaw yanagbagolbolsilan, dyudungug silan nang Dios na makaga-gaom sang kariko. 5-6 Pyapapiriso mayo yangmanga otaw na wa makaimo nang maat aw pa-patayan mayo. Wa silan makaimo mapaglabankamayo. Awgaid kamo, madyaw yang kabu-tang mayo disining donya anay da sang pagkaisumayo. Yiimo mayo yang kariko nang maka-paguma kamayo. Adoon mayn kamo nangmataba na baboy na wa akatigam na agput dayaan iyawun.

Yang Pagpaobos aw yang Pagampo7 Adoon kamo na manga karomonan ko,

panagtigkul kamo sang kariko nang maat na imokamayo nang kadaygan matag madatung yang

kanatu Ginoo na si Jesus. Pagtagad sang pag-datung naan ani sang donya na yaan yang maga-okom da. Dumduma yang yanagpawa, yamaimansilan na madaig yang amabot. Yanagtigkulsilan magtagad sang oran na yagapagiti aw ya-gapakainog sang tanum kayan gyani. 8 Aragkamo panagtigkul, pakadiguna mayo yang pag-too mayo kay di da madogay madatung da yangkanatu Ginoo na si Jesus.

9 Ayaw kamo, kay manga karomonan ko,magsinawayay antak dili kamo kastigoon nangDios. Kaundi na agput da domatung si Jesusna labaw na magookom, maynang dyomatungda yaan sang gangaan. 10 Dumduma mayo namanga karomonan ko, yang manga propeta napyapagbatok nang Dios sang kanaan sorit kadini.Yanagtigkul silan sang maat na manga imo kani-lan nang kadaygan, wa abarus. Pagsiling kamonilan. 11 Yatigam kita na yakatigkul silan sangkarisud, pyapaguma silan nang Dios kay wa aka-parin yang kanilan pagtoo sang Dios. Maynaanoman si Job, madaig yang yadatung kanaan nakarisud, awgaid yabay yaan somarig sang Dios.Kayan pagkatapos nang karisud, tyatabanganyaan nang Dios kay yang Dios laban yamallaatkanatu.

12 Kay manga karomonan ko, yani yang labandakora na pagindo ko kamayo. Aw aon paglaongmayo sang kadaygan yaan yang madyaw nangDios yang magalaong gaid nang matungtung,laong, “Uu, imoon ko yaan.” Aw di kamo mag-aimo, paglaong, “Dili.” Ayaw mayo pagdogangiyang sorit mayo antak di kamo silotan nangDios. Ayaw magpangingaran sang maski nanadiglangit aw disining donya na yaan yang yikitana matungtung yang sorit mayo.

13 Kamo na manga tomotoo, aw aon digka-mayo kyakarisudan, papangayowa yaan sangDios sang tabang. Aw aon yanaguma na madyawyang kabutang, magakanta yaan sang pagka-panumdum naan sang Dios. 14 Aw aon digka-mayo yamasakit, pagpatawag sang manga usugna tomatagap sang manga tomotoo antak yaanampo sang Dios. Aaplasan nilan yaan nanglana kaba mapatabang silan kang Ginoo Jesus.15 Kayan kay yamanarig silan na yaningug yangDios kanilan amawara yang kanaan sakit. Pa-pagkadyawun yaan nang Dios aw pasaylowa yaansang kanaan sara. 16 Wakaw yang manga imomayo na maat nang Dios na marisud mayo

Santiago 5:17 347 Santiago 5:20kaayawan, batoka sang arag kamo tomotoo an-tak kamo ampo aw antak magkadyaw da kamosang sakit mayo. Aw gaampo yang matarong naotaw na pyagabayaan nang Balaan na Espirito,pyaninggan yaan nang Dios. 17 Tanawa si Eliasna propeta nang Dios kadini. Mayn yaan natu,arag otaw, awgaid nang pagpangayo naan sangDios na di apaoranun, yaningug yangDios, torongka toig aw tunga, wa ooran. 18 Kayan yomanyaan mangayo sang Dios nang oran, yamatoman,yukurug yang dagdagu na bugsak, kayan yanggitiyang kanilan tanum.

19 Kay manga karomonan ko, aw aon digka-mayo yakasoway sang matungtung na pagindokayan aw isa kamayo na magaindo kanaan an-tak oman yaan mangagad sang paagi nang Dios,20 yatigam kamo na yang yagaindo kanaan yaanyang yatabang kanaan antak di nang Dios yaansilotan na amatay aw antak yaan pasayloon sangmadaig na sara.

1 Pedro 1:1 348 1 Pedro 1:17

Yang Mona na Solat niPEDRO

1 Ako si Pedro na apostol ni Jesu Kristo nasyosogo naan na magabatok bain kanaan. Syoso-latan ko kamo na kanang Dios manga otaw nayakasabod maguya sang manga banwa na sakopnang Ponto, Galasia, Kapadosia, Asia, aw Bitinia.2 Pipili kamo nang Dios kay pagbuut naan naaparinin nang Balaan na Espirito yang ginawamayo antak yaan gaid yang pangagdan mayo siJesu Kristo. Apasayloon kamo naan sang mangasara mayo kay ogasan kamo nang kanaan dogo.

Pyangayo ko na magadogang yang panalanginnang Dios kamayo antak marinaw yang dumdummayo.

Laban Yamaiman Kita3Panamputun ta yang Dios na Ama nang Ginoo

ta na si Jesu Kristo kay tungud sang dakora nakallaat naan kanatu yaatag naan kanatu yangbago na kinaboi pinaagi sang pagboi naan kangJesu Kristo na pyapatay. Pagkaboi oman ni JesuKristo yaiman da kita na arag kita boiin nang Diossikun sang pagkamatay. 4 Wakaw yatigam kitana aon da aglangit mangamadyaw na panalanginna yaandam nang Dios kanatu na kanaan mangasakop. Yaning yaandam nang Dios di amaparin,magapabilin nang way kataposan. 5 Madatungyang allaw na otomanun nang Dios yang karikonang pagbuut naan bain sang kanatu kalowasankayan kyaaronan kita nang kariko nang panalan-gin nang Dios. Kaba wa pa adatung yaan na allawtyatagapan kamo nang Dios na makagagaom kayyamanarig kamo kanaan.

6Wakaw tungud saan, bantogamayo yangDios.Paguma kamo aw abaya mayo tigkuri yang maskinana na karisud, kay yaan yang amapaggunakamayo adoon. 7 Kay yaan na karisud yangpagtigi nang Dios kamayo antak katigaman dawtinuud agaw na madigun yang pagtoo mayo dawbuku. Dumduma yang borawan na pyapatonawnang otaw antak katigaman daw poros borawandaw buku. Awgaid yang borawan di magapabilinnang way kataposan, amawara. Labaw pa nangDios sang borawan yang pagtoo mayo kanaan,wakaw titigi kamo naan pinaagi sang karisudantak katigaman daw tinuud agaw yang pagtoomayo daw buku. Aw wa mayo ayawi yang pagtoomayo maski yagarisud kamo, amabantog kamo,

ataodon kamo nang pagbarik ani ni Jesu Kristotungud sang tinuud na pagtoo mayo. 8Maski wamayo ikitaa si Jesu Kristo, yaan yang dakora sangginawa mayo, yaan yang kyakanarigan mayo,wakaw way tatamanan nang kapaguma mayo.9 Kay pagkanarig mayo kanaan, lowasun kamonaan sang kariko nang makasapad kamayo.

10 Yaning paglowas kamayo nang Dios yangpyamakotan paganadan nang manga propetanang Dios kadini na pyapagbatok nang Dios bainsang manga panalangin na amatoman digka-mayo. 11 Pyamakotan nilan paganadan yangpyapabatok kanilan nang Balaan na Espirito niKristo kay wa silan akatigam dawmonnono yangpagtigkul ni Kristo awdawmonnono yang kaban-tog naan pagkatapos nang kanaanmarisud na ka-matayun. Pyamakotan arag nilan paganadan dawkano yaan kapagguna. 12Kayan pyakatigam nangBalaan na Espirito sang manga propeta na yangbyabatok nilan wa akapagguna nang timpo nangboi pa silan, awgaid adoon da na timpo. Wakawyang madyaw na batok na byabatok nilan kadinibyatok da kamayo adoon nang manga sogwanunnang Dios. Yang Balaan na Espirito na pyapakaninang Dios sikun diglangit yang yagabaya kanilanna yagabatok kamayo. Maski yang tagalangit namanga sogwanun nang Dios gosto na makadaragsaang madyaw na batok na byabatok kamayo.

Kinaanglan na Matarong Kita13 Wakaw dadyawa mayo dumduma yang

kariko nang imoon mayo. Pagkido kamo antakyaan gaid yang imoon mayo yang madyaw nangDios. Abay kamo kaiman sang manga panalan-gin nang Dios na aatag kamayo nang pagdatungoman ani ni Jesu Kristo. 14Manga anak da kamonang Dios, wakaw pangagdi mayo yaan. Ayawimayo yang maat na kyakallingiyan mayo nan-gaon nang wa pa kamo akatigam sang matung-tung na pagindo nang Dios. 15 Sana yaan yangabayamayo imowa yangmatarong namanga imokaymatarong yang Dios na gaimo kamayomangaanak naan. 16 Kinaanglan na yaan yang imoonmayo kay aon syosolat na pyagalaong nang Dios,laong, “Kinaanglan na matarong kamo kay akomatarong.” Yaan yang pyagalaong nang Dios napyapasolat naan.

17Yang Dios yang magaokom sang kariko nangotaw, kutub nang imo nilan na maat, yaan yangabarus kanilan, way aparabiin naan sang kanaanpagokom. Wakaw aw yagalaong kamo na yang

1 Pedro 1:18 349 1 Pedro 2:9Dios yang kamayo Ama, kalluk kamo kanaan kabaaani pa kamo sang donya daw kamo makasara.18 Yatigam kamo na tyotobos kamo nang Diossang kamayo sara antak kamo marowas sangway kabos na pyagdara nang kamayo kamonaan.Yang bayad nang Dios sang kamayo kalowasanbuku nang borawan aw sapi na kanang otawbabayad na magkawara, 19 awgaid yang bayadnang Dios yang dogo nang karugnanan naanna si Jesu Kristo. Pyapatay yaan na way sara,kayan pyatutud yang dogo naan maynang labanmadyaw na karnero na pyapatay kayan yatagyang dogo tungud sang sara nang manga otaw.20Wapa imowa yang donya dadaan da pinili nangDios si Kristo antak maimo kanatu magtotobos.Wakaw tungud kamayo yaan yang pyapakatigamnang Dios adoon na timpo. 21Tungud kang Kristotyomoo ra kamo adoon sangDios na yagaboi kangKristo na pyapatay aw daraa yaan aglangit namagaari yaan sang kariko. Wakaw yang Dios yangkyakatibosan nang pagtoo mayo aw pagkaimanmayo.

22Kay yangagad da kamo sang matungtung napagindo, byotawanan da mayo yang kyanaramanmayo na maat na manga imo, wakaw tinuudyang pagkarugunmayo sang arag kamo tomotoo.Karuguni mayo silan laban aw pakitaa mayo silanpinaagi sangmanga imomayo na tinuud agaw nadakora yang lugun mayo kanilan. 23 Kay yaimoda kamo manga anak nang Dios na kyaaronanda nang bago na kinaboi na buku nang kin-aboi na sikun sang kamayo taganak na magka-matay, awgaid yang Dios na di magkamatayyang yamatag kamayo saang bago na kinaboi namaynang kanaan kinaboi kay yotoo kamo sangkanaan sorit bain kang Jesu Kristo. Dakora yanggaom nang sorit nang Dios, di amawara, awgaidamatoman yaan kariko. 24 Kay syosolat yangpyagalaong nang Dios, laong, “Kariko nang otawmaynang sagbut, yang kabantog nilan maynangbolak. Yamatay yang sagbut aw karayud yangbolak kayan yatakdag. 25Awgaid yang sorit nangDios di amawara,magapabilin yaannangwaykat-aposan.” Yaan na sorit nang Dios yang madyawna batok na byatok da kamayo.

2Yang Boi na Bato aw yang Balaan na Sakop

1Wakaw kay yaimo da kamo manga anak nangDios, ayawi la mayo yang kariko nang maat naimo. Di dakman kamo magkagaro. Ayaw kamo

magkasigi sang sang kawtaw, aw ayawi yangmaatna sosoritin na makaina kanilan. Kinaanglan nadi kamomagawaymagpatootoo. 2Pagsiling kamosangmanga isunamagsoso pana yaanyang gostoyang gatas, awgaid kamo, yang maynang gatasmayo yang sorit nang Dios kay manga anak kamonang Dios. Podo madyaw yang sorit nang Dios,way maat. Wakaw yaan yang abaya butangansang ginawa mayo yang sorit nang Dios antakmadigun yang pagtoo mayo kang Jesu Kristo nayakaatag kamayo nang kalowasan. 3Kay yatigamda kamo sang kallaat nang Ginoo kamayo.

4Kanarig kamo sang Ginoo. Yaan yang yakaboikanatu. Yaan yang maynang madyaw na bato nasyasarabul nang manga panday, wa yaan nilanagamita sang baray. Awgaid yaan yang madyawna pinili nang Dios. 5 Kita arag maynang batokay yaan yang yakaboi kanatu. Wakaw kanarigkamo sang Dios kayan gyamit kamo naan sangbaray na yiimo naan. Disaan na baray kamoyang yiimo naan manga balaan na magampoway.Wakaw tungud sang pagkanarig mayo kang JesuKristo akaayawan mayo yang kamayo pagbuutkayan byantog mayo yang Dios aw abaya mayopangagdi yang kanaan pagbuut, kay yaan gaidyang madyaw naan. 6 Kay syosolat yang pya-galaong nang Dios, laong, “Aon pinili da ko namaynang madyaw na bato na gyagamit ko kayyaan yang yakadigun sang kariko nang mangabato na gyagamit ko sang kanak baray na batona yiimo ko agkanami, ag Sion. Yang karikonang yamanarig kanaan di akainaan, toyo pa-gataodon silan nang Dios.” 7 Kay silan na yotookang Kristo na yaan yang pinili nang Dios, yaanyang dakora sang ginawa nilan, awgaid silan nadi motoo kanaan, amatoman digkanilan yangpyagalaong nang Dios na syosolat, laong, “Yangbato na wa agamita nang manga panday sangbaray kay way kabos kono, yaan na bato yangkikinaanglan nilan adoon kay yaan yang yakadi-gun sang tibook baray.” 8 Arag yamatoman yangpyagalaong nang Dios na syosolat, laong, “Yaanna bato yang akasongkorannang siki nangmangaotaw kayan yarogso.” Maynini yang kaorogannaan, makasongkol silan kay wa silan otoo sangsorit nangDios, wakawamarogso silan, yaanyangsilot kanilan. Yaan yang pagbuut nang Dios naakainangan nang wa otoo kanaan.

9 Awgaid kita buku nang maynilan, kita yangpinili nang Dios na yamaimo kanaan mangaanak. Manga magampoway kita na yabay mag-

1 Pedro 2:10 350 1 Pedro 3:2bantog sang Dios aw pangagad sang kanaanpagbuut tungud sang pagkanarig ta kang JesuKristo na kanatu Ari namakagagaom sang kariko.Wakaw kita yang manga balaan na sakop naanna yagarimpud magbatok bain sang kariko nangmanga makaburungburung na manga imo nangDios. Lyorowas kita naan sang kanatu sara awpagbayai kita naan antak kitamatigam sang kam-atooran pinaagi kang Jesu Kristo. Yaan na imonaan maynang kyakamang kita naan disang kan-gitngitan aw barina kita naan adto sang kanaankapawaan. 10 Nangaon buku pa kamo nangsakop nang Dios, awgaid adoon yaimo da kamosakop naan. Nangaon wa pa kamo akatigamsang pagkallaat nang Dios kamayo, toyo adoonpyakatigam da kamayo yang kallaat naan ka-mayo.

Manga Sogwanun nang Dios11 Manga karugnanan ko, yang tinuud na

tagsakop kamayo yang Dios maski aani pa kamosang donya. Wakaw apakaindoon ko kamo nadi da kamo magaimo sang maat na imo na pag-buut nang kamayo dumdum, daw kamo mas-apad. 12 Abaya mayo pakitaan yang madyawna batasan mayo sang manga otaw na wa otoosang Dios antak silan matigam na madyaw yangmanga imomayo maski magalaong silan na maatkamo. Wakaw aw maynaan yang batasan mayo,madatung yang allaw na abantogon nilan yangDios tungud kamayo, kay apakatigam nang Dioskanilan yang matungtung.

13 Tungud sang Ginoo ta pangagadi yangmanga balaod nang goberno. Pangagadi mayoyang labaw na pangoro nang goberno mayo.14 Pangagadi arag yang manga otaw nang gob-erno na syosogo naan, kay silan yang gasilotsang manga otaw na yalapas sang balaod, awgaidyang yagaimo sang madyaw abantogon nilan.15Kaypagbuut nangDios na tungud sangmadyawna imo mayo akatangkuan yang kasanguan nasosoritin nang manga otaw. 16 Libre kamo sangpagimo sang gosto mayo imoon, toyo ayaw kamomaggaway magimo sang madyaw na agaid mayopagtabon sang maat na imo mayo. Awgaid yaanyang imowa mayo yang madyaw nang Dios kaykamo sakop naan. 17 Pagtaoda mayo yang karikonang otaw, aw karuguni mayo yang arag kamotomotoo sang maski wain na banwa. Kallukimayo yangDios antak di kamomagimo sangmaatnaan. Arag pagtaoda yang labaw na pangoromayo.

Yang Gaonanan na Pagtigkul ni Kristo18 Kamo na manga sogwanun, pagtaoda mayo

yang kamayo manga magsosogo, pangagdi mayoyang kariko nang pagasogo nilan kamayo. Maskibuku yaan nang buutan, maski maat yangontol naan abaya yaan pangagdi. 19 Yaanyang imowa mayo sang kamayo magsosogo kayyatigam kamo na pagbuut nang Dios na di kamoapabarusun sang yagadadag kamayo maski wakamo makasara, kayan aw magtigkul kamo sangmaat kamayo, aw di kamo marus, panalanginankamo nang Dios. 20Awgaid dumdum mayo aban-togon kamo aw magtigkul kamo sang kastigokamayo tungud sang imo mayo na maat? La-ban sa dili. Toyo aw magtigkul kamo sangpagdaugdaug kamayo maski yagaimo kamo sangmatarong na manga imo, panalanginan kamonang Dios tungud saan. 21 Kay pagbuut nangDios na magatigkul kamo sang pagdaugdaugkamayo kay si Jesu Kristo na yagatigkul sangkarisud tungud kamayo yang kinaanglan na pa-gasilingan ta. 22 Ampan wa makaimo si JesuKristo nang sara, wa yaan magakagaro maskimakaisa. 23 Yoodyat yaan, toyo yatingun yaan,wa yaan abarus. Dyadaugdaug yaan, toyo wayaan makaungud na mabarus. Awgaid syasarignaan sang Dios yang pagbarus kay matarongyang pagokom nang Dios. 24 Si Kristo yangsisilotan disang koros tungud kanatu, kay yaanyang yagadara sang kanatu sara antak mawarayang kanatu sara kayan di da magaimo sangsara, awgaid yaan yang abay da ta imoon yangmatarongnamanga imo. Yang yakadyawkamayoyang kanaan manga pari na titigkuran naan.25 Nangaon mayn kamo nang manga karnerona yamatanak kay yapaawat kamo manaw sangDios. Awgaid adoon yomori da kamo agkanaankay yaan yang pyangagadan mayo si Jesu Kristona kamayo magbantayay na yagatagap kamayoantak way makasapad kamayo.

3Yang Asawa aw yang Bana

1 Kamo na manga kawbayan, pagtaoda mayoyang kamayo manga bana aw pangagdi mayosilan maski wa otoo silan sang sorit nang Dios.Kayan aw madyaw yang batasan mayo kanilan,aon amaimo tomotoo kang Jesu Kristo tungud ka-mayo,maski dimayo silan batokanbain sangpag-too mayo. 2 Kay yakasait silan na matarong yang

1 Pedro 3:3 351 1 Pedro 3:21manga imo mayo tungud sang pagtaod mayosang Dios. 3 Kamo na manga kawbayan, bukunang borawan aw sapi na pangbutang mayo sangkamayo lawas, aw buku nang mangkadyaw nadagom, aw buku nangmangkadyawna pagkasod-lay nang kamayo logay yangmakadayaw kamayo.4 Awgaid yaan yang makadayaw kamayo yangkabuutan mayo aw yang kadayaw mayo kanilan.Yaan yang kadayaw na di amaparin na labanmadyaw nang Dios. 5 Yaan yang batasan kadininangmanga kawbayan na tomotoo na yamanarigsang Dios kayan yangagad sang kanilan mangabana. 6 Maynaan si Sarah kadini na yangagadsang kanaan bana na si Abraham na pyagataodnaan na yiisip naan na yaan yang kanaan pan-goro. Kamo na manga kawbayan, amaimo kamomanga sompaw ni Sarah aw magimo kamo sangmadyaw, way akalluk mayo.

7 Kamo na manga bana, dumduma mayo yangkamayo manga asawa na buku nang mayn mayoyang kakusugan, wakaw dadyawa mayo silan,ayaw pagdadaga. Ayaw pagkaringawi na yapag-inambitay silan kamayo sang panalangin nangDios kamayo kay magonawa kamo, arag yata-gan nang kinaboi na way kataposan. Aw maatyang batasan mayo na manga bana, di kamomagakaoyon sang kamayo pagampo, wakaw yangpyangayo mayo sang Dios di amatoman.

Yang Pagtigkul sang Karisud tungud sang Imo naMatarong

8 Yang kataposan na pagalaong ko bain saan,kariko mayo disaan, kinaanglan na abay kamopanagoyon antak maimo maynang sayda yangdumdum mayo aw yang ginawa mayo kay karikomayo manga anak nang Dios. Wakaw panag-ilugun kamo. Kallaati mayo yang arag kamoaw ayaw kamo magparabaw kanilan. 9 Aw aonmaglaong nangmaat kamayo, awmaski aonmag-imo nang maat kamayo, ayaw kamo magbarus.Sana pangayowa sang Dios antak silan panalang-inan. Madyaw na yaan yang imoon mayo kaykamo na manga pinili nang Dios yang panalang-inan. 10 Kay yakasolat da yang sorit nang Dios,laong, “Yang gosto namagakadyawan yaan antakmaguma, kinaanglan na dili yaan magasosoritinnang maat, di dakman yaan magkagaro. 11 Didakman yaan magimo sang maat, awgaid yaanyang abay naan imoon yang madyaw. Mamakotyaan na way managagisagis antak ampan waykakasamok, na antak managoyon yang kariko.

12 Kay yang Dios yang yabay magtanaw sangmanga otaw namatarong, pyaninggan naan yangkanilan pagampo. Awgaid yang manga otawna yagaimo sang maat dyadamanan nang Dios.”Yaan yang pyapasolat nang Dios.

13 Aw mamakot kaw magimo sang madyaw,sining mutugum kanmo magimo sang maat?14 Awgaid aw aon tumugum kanmo magimosang maat na gaimo kaw sang madyaw, kayanyagtigkul kaw, panalanginan kaw nang Dios.Wakaw ayaw magkalluk sang magaimo nangmaat kanmo. Ayaw magkaundug daw nananginangun nilan kanmo. 15 Awgaid pagtaoda mayosi Jesu Kristo aw abaya yaan papagbayaa kamayokay yaan yang kanatu Ginoo na makagagaomsang kariko. Pangandam kamo antak kamomakaibak parabay sang magaosip kamayo bainsang pagtoo mayo, toyo dadayawa yang pagibakmayo bain sang pagtoo mayo aw kalluki yangDios antak di kamo magparabaw sang magaosipkamayo. 16 Kinaanglan na matarong yang karikonang imo mayo antak way maat sang ginawamayo. Kay aw madyaw yang batasan mayo nayangagad kang Jesu Kristo, amaarig yang maga-odyat kamayo. 17 Toyo aw pagbuut nang Dios namagatigkul kamo sang masakit na karisud tun-gud sang pagimo mayo sang madyaw, madyawpa yaan sang pagtigkul mayo sang masakit nakarisud tungud sang pagimo mayo sang maat.18 Dumduma si Jesu Kristo, maski way sara naanyagapakamatay yaan tungud sang sara nangkariko nang otaw kay kariko yakasara. Yamata-pos yaan patayun, pyapagboi yaan na di da omanamatay, wakaw yaan yang magadara kanatu nayamanarig kanaan adto sang Dios. 19-20 Pagkaboinaan oman, tomarok yaan sang manga patayna pipiriso kay wa mangagad sang Dios kadininang boi pa si Noe, kayan byatokan naan silan.Kadini yatagadtagad yang Dios daw aon otaw namanarig kanaan kaba yagaimo pa si Noe sangbarako na pyagangaranan nang arka. Awgaidwarong kawtaw da yang yamanarig sang Dios,wakaw waroway da silan yang yakasakay sangarka, wa akamatay nang lunup na silot nangDios. 21 Dumduma yang pagkagawas ni Noe sanglunup, maynaan yang pagbawtismo kanatu nakita arag makagawas sang silot nang Dios. Yangpagbawtismo kanatu buku nang pagogas sangkanatu lawas, toyo yang pagbawtismo kanatuyang toosanan na kita na manga tomotoo yak-agawas sang silot nang Dios kay yangayo kita

1 Pedro 3:22 352 1 Pedro 4:19

kanaan na magalingat yaan sang kanatu sarapinaagi sang pagboi oman kang Jesu Kristo napyapatay. 22 Adoon adto ra langit si Jesu Kristona yaan yang labaw sang kariko kay yaan yangpagbuut nang Dios. Wakaw yagari da yaan sangkariko nang tagalangit na sogwanun nang Diosaw yang kariko nang aon katungud aw karikonang aon gaom aglangit.

4Yang Pagkinaboi na Yaparin da

1 Pakadiguna yang ginawa mayo antak kamomakatigkul sang maski nana na karisud na ma-datung kamayo mayni Jesu Kristo na yagatigkulsang kasakit nang pagpatay kanaan. Yangyakatigkul sang karisud mayni Jesu Kristo di damagaimo sang maat nang Dios. 2 Wakaw didakman kamo magimo sang maat na pagbuutnang kamayo dumdum asta sang pagkamataymayo, awgaid yaan yang abayamayo imowa yangpagbuut nang Dios kamayo. 3Ayawan mayo yangkariko nang maat na imo, toman da naan na pag-imomayo sang imo na pyagaimo nang buku nangtomotoo. Yabay silan magimo sang kadopangan.Yang gosto nilan arag imoon yang abay mapak-abiyag komaan awpaglasinglasing, kayan yagimosang maski nana na maat kaba yasayaw silan awpagampo sang buku nang Dios. 4 Yamaburungsilan daw nanga di da kamo mapagagadagadkanilan sang pagimo sang laban maat na mangaimo. Wakaw yagasosoritin silan kamayo nangmaat. 5 Awgaid ayn nang imo nilan, yaan yangpagalaong nilan na imibak sang Dios na andampagokom sang boi aw patay. 6Maski yang kanangDios sakop na yatay da yookman pinasobay sangimo nilan nang boi pa silan. Awgaid byabatokansilan bain sang madyaw na batok nang pagboi niJesu Kristo antak silan maboi maynang pagkaboinang Dios.

Yang Madyaw na Sinarigan sang Pagatag nangDios

7 Agput da domatung yang kataposan nangkariko. Wakaw pakadiguna yang ginawa mayoaw pagdadayaw kamo antak abay kamo maka-pagampo nang madyaw sang Dios. 8 Yang labawna ubutang sang ginawa mayo yang managilu-gun kamo laban, kay yang marugun yabay mag-pasaylo sang kadaygan. 9 Dadyawa mayo tayodayang arag kamo aw ayaw kamo magbagolbol nayatayod kanilan. 10 Pyapatpudan kita na mangatomotoo nang pagatag na gaom aw katigaman,

wakaw kinaanglan na agamitin ta nang madyawyang kariko nang pagatag nangDios sang kada isakanatu, kay yaan yang syasarig naan kanatu an-tak kita magtinabangay. 11Yang syasarigan nangDios na magabatok, kinaanglan na magabatoksilan sang pyagalaong kanilan nang Dios. Yangamaimo tomatabang sang manga tomotoo, ki-naanglan na matabang silan pinaagi sang katiga-man na yaatag kanilan nang Dios. Kinaanglanna yaan yang imoon mayo antak bantogon yangDios tungud sang kariko nang imo mayo pinaagisang gaom ni Jesu Kristo. Yaan yang makaga-gaom sang kariko namadyawbantogonnangwaykataposan. Amen.

Yang Pagtigkul sang Karisud tungud sang Pag-pangagad kang Kristo

12 Manga karugnanan ko, ayaw kamo magk-aburung na yamatobang kamo sang masakit nakarisud, kay yaan yang pyagakainangan nangkariko mayo na manga tomotoo antak katiga-man daw tinuud yang pagtoo mayo daw buku.13 Wakaw paguma kamo kay kyakaupud kamosang pagdaugdaug kang Jesu Kristo. Kayannginyan allaw na apakita da kamayo yang kanaangaom magauma kamo laban. 14 Aw aon mag-sosoritin kamayo nang maat tungud sang pag-pangagad mayo kang Jesu Kristo, paguma kamokay yaan yang toosanan na pyagabayaan kamonang Makagagaom na Espirito na Dios. 15Awgaidpagdadayaw kamo antak dili kamo makasara naakaponowan nang silot kamayo, maynang pag-patay mayo sang arag otaw, aw pangawat, awpagbinogoy, aw pagkokomatun, aw pagimo sangmaski nana na maat na imo. 16Toyo aw daugdau-gun kamo tungud sang pagtoo mayo kang JesuKristo, ayaw magkaarig. Sana bantoga yang Diosna dyadaugdaug kamo tungud sang pagtoo mayokanaan.

17Dyomatungda yang allawnapagaokomnangDios sang manga otaw, yang onaun naan okomanyang imo nang kanaan sakop. Aw maynaan,laban sa makaallukalluk yang okom sang mangaotaw na wa mangagad sang madyaw na batokbain kang Jesu Kristo. 18 Yakasolat da yangsorit nang Dios, laong, “Aw karayan da marowasyang matarong na otaw, laban sa di amarowasyang manga otaw na wa mangagad sang Dios.”19 Wakaw kamo na kyakarisudan adoon tungudsang pagbuut nang Dios kamayo, kinaanglan naabay kamo magimo sang madyaw aw sarig abay

1 Pedro 5:1 353 1 Pedro 5:14kamo sang Dios na yagaimo sang kariko, kay yaanyang matinomanun na magatagap kamayo.

5Yang manga Otaw nang Dios

1 Kamo na manga pangoro na tomatagap sangmanga tomotoo aon osogoon ko kamayo kay akoaragpangorona tomatagap sangmanga tomotoo.Yakasait ako sang pagtigkul ni Jesu Kristo sangkasakit nang pagkamatay naan disang koros. Awmarik da yaan ani sang donya, arag ako maynmayo na makaupud sang kabantogan naan naapakita. 2 Wakaw syosogo ko kamo na aragtomatagap sang manga tomotoo na adadyawunmayo tagapan yang manga sakop nang Dios nasyasarig naan kamayo. Ayaw kamo magbagolboltungud sang pagpanonogo kamayo nang Dios,awgaid paguma kamo. Ayaw kamo magdumdumsang sapi kaba yangagad kamo sang pagbuutnang Dios. 3 Ayaw kamo gaid magsogo sangmanga tomotoo na syasarig kamayo maynangikaw yang labaw kanilan, awgaid pagsiling kamosang manga bantay sang karnero kay yang sakopnang Dios maynang manga karnero na yamagadsang yagabantay kanilan. Wakaw dadyawa yangbatasan mayo kay kamo yang pagasilingan nangmanga sakop nang Dios. 4Kayan aw magbarik dasi Jesu Kristo na maynang labaw na bantay, aatagnaan kamayo yang laban madyaw na barus na diamawara.

5Kamo namanga bagong otaw, pangagdi mayoyang manga matikadung mayo. Kariko mayodisaan pagtinabangay kamo na di magaparabawsang arag kamo, kay yakasolat da yang sorit nangDios, laong, “Syosopak nang Dios yang mangaotaw na yagaparabaw sang kadaygan, awgaidpanalanginan naan yang manga otaw na di mag-parabaw sang kadaygan.” 6 Wakaw pagpaoboskamo aw pangagad sang pagbuut nang Dios naMakagagaom. Kayan amaimo kamo bantogannang allaw na pipili naan. 7 Maski nanang ama-pagguna kamayo, ayaw magkaundug, sana sarigkamo sang Dios na yabay kamo naan tagapan kaykamo yang kyakarugunan naan.

8 Pagkido kamo aw pakatagap kay yang kon-tara mayo na si Satanas maynangmakaallukallukna liyon na yanganap sang apatayun naan.9Wakawsarig kamoabay sangDios awayawkamomagosos kang Satanas, atobanga mayo yaan awsopaka, kay yatigam kamo na yang arag kamomanga tomotoo asang karowagan nang donya

arag yagatigkul sang karisud. 10 Yadagawdagawkamo magtigkul sang karisud. Awgaid yangDios yang yagabaya kamayo antak magdogangyang kamayo pagtoo, yaan yang yabay tomabangkamayo. Yang Dios na way tatamanan nangpagkallaat yangmagaimo saan kamayo kay kamoyang pipili naan na makaambit sang kariko nangpanalangin naan kay manga sakop kamo ni JesuKristo. 11 Madyaw agaw na yaan yang makaga-gaom sang kariko nang way kataposan. Amen.

Manga Pangomosta12 Si Silbano na yiisip ko na matinomanun na

tomotoo yang yatabang pagsolat sining makagpana solat ko. Sabo syosolat ko yani kamayo kayantak kamo madasig. Gosto ko na makadaragna yaning solat ko kamayo yang tinuud na batokbain sang karugun nang Dios kamayo. Abayabutangan sang ginawa mayo yang karugun naankamayo.

13 Yang arag kamo tomotoo na yisimba sangDios didi Babilonia yangomosta kamayo. SiMarkos na maynang anak ko arag yangomostakamayo. 14 Ginaguray kamo na arag tomotoo.Pakitaan yang panagilugun mayo.

Kariko mayo na yamanarig kang Jesu Kristo,pyangayo ko kamo sang Dios na marinaw yangdumdummayo.

2 Pedro 1:1 354 2 Pedro 1:20-21

Yang Kadwa na Solat niPEDRO

1 Ako si Simon Pedro na apostol na sogwanunni Jesu Kristo. Yagasolat ako kamayo na aragyamanarig kang Jesu Kristo. Magonawa yangkanatu pagtoo wakaw arag kamo yakaambit sangpanalangin naan tungud kay matarong si JesuKristo na kanatun Dios na Mallorowas.

2 Pyangayo ko na magadogang yang panalan-gin kamayo nang Dios antak abay marinaw yangdumdum mayo tungud sang pagdogang nangpagkatigam mayo sang Dios aw kang Jesu Kristona kanatu Ginoo.

Pipili Kita nang Dios antak Makaambit sangPanalangin naan aw Kabantogan

3 Yatagan kita nang Dios nang kariko nangkikinaanglan ta pinaagi sang kanaan gaom an-tak kita magtoman sang kanaan pagbuut pinaagisang kyakatigaman ta bain kang JesuKristo na ya-gapili kanatu antak kita makaupud sang kanaankabantogan aw antak kita makapagsiling sangmatarong na paagi naan. 4 Tungud saan syasaadnaan kanatu yang mangkadyaw na manga saadna makapagawas kanatu sang maat na kanangotaw pagbuut disining donya na makasapadkanatu, aw antak ta pagsilingan yang kinaiyanang Dios. 5Wakaw kamona yanarig da kang JesuKristo pamakoti mayo yang pagimo mayo sangmadyaw, arag pamakoti mayo yang pagdogangsang katigamanmayo. 6Arag ayawmagpangagadsang akaundan mo na maat. Maski nanang ma-datung kanmo na marisud, abaya tigkuri. Yaanyang tomana mayo yang kariko nang pagbuutkamayo nang Dios. 7 Butangan sang ginawa moyang arag kamo manga tomotoo na silan yangdakora nang dumdum mo kayan karuguni silanlaban. 8 Aw pamakotan mayo tomanun yaankariko, amatoman yang pagbuut kamayo nangDios kay yangagad kamo sang pyagalaong ka-mayo ni Jesu Kristo na kanatu Ginoo. 9 Awgaidmaski sini na otaw na wa magatoman saan maynyaan nang bota kay wa naan ubutangan sangginawa naan yang pagpasaylo nang Dios kanaansang maat na manga imo naan nangaon.

10Wakaw, kay manga karomonan ko, pamakotimayo imowa yang madyaw antak katigaman nakamo tinuud manga anak nang Dios na pipilinaan. Kay aw magpadayon kamo magimo sang

pyagaindo ko kamayo di kamo makasoway sangpagpangagad mayo sang Dios. 11 Kayan yata-gan kamo nang katungud paglasak adto sangkasakopan nang Ginoo ta na si Jesu Kristo nakanatu Mallorowas na magaari kanatu nang waykataposan.

12Wakaw abay ko paglaong kamayo yang pya-gaindo ko maski kyatigaman da mayo yaan awmaski madigun yang pagtoo mayo sang matung-tung na pagindo na dyudungug mayo nangaon.13Madyaw aw abay ko yani kanamputan kamayokaba boi pa ako. 14 Kay yatigam ako na dida madogay amatay da ako kay si Jesu Kristona kanatu Ginoo yang gapakatigam kanak saan.15Wakaw yamakot ako antak dimayo karingawanyang pyagaindo ko kamayo maski matay da ako.

Yang Yikita sang Kabantogan ni Kristo16 Pagalaong ko kamayo na yang byabatok

nami kamayo bain sang gaom ni Jesu Kristo nakanatu Ginoo aw yang kanaan pagbarik omanani buku nang toyo da gaid gogodanun nangotaw na matigam magimoimo sang gogodanun.Awgaid kikita nami yang kanaan pagkaDios namakagagaom sang kariko. 17-18 Kay aadto kaminangaon, inagad naan disang butay nang pag-bantog kanaan nang Ama naan na Dios. Yudun-gug kami sang tingug na sikun aglangit, tingugnang Dios na Lyomabi na yagalaong, “Yani yangkanak Anak na laban ko kyakarugunan, laban akokyakaontoran naan.”

19 Tungud saan, yatigam da kita na matung-tung kariko nang pyapaglaong nang Dios sangmanga propeta. Wakaw madyaw na ubutangmayo sang ginawa mayo yang pagindo nilan kaymayn yaan nang ilawan na yamallag disang kan-gitngitanmatag kyallawan. Wakaw yang pagindonilan makatabang kanatu antak kita makadaragsang paagi nang Dios kaba wa pa magabarik anisang donya si Jesu Kristo. Aw domatung dayaan oman, mayn yaan nang bitoon na yamal-lag nang pakaallawun kay yallagan naan yangkanatu dumdum antak laban kita makadarag.20-21Wakaw butangan sang ginawa mayo yaningpagalaong ko kamayo adoon, kayway pyagalaongnang propeta kadini na sikun sang kanang otawpagbuut, awgaid yang Balaan na Espirito yangyagabaya sang manga propeta antak silan maka-paglaong sang pyapaglaong kanilan nang Dios.Wakaw way makadarag sang pagindo nang Dios

2 Pedro 2:1 355 2 Pedro 2:17disining Bibliya aw di pagindoon nang Balaan naEspirito.

2Yang Magaro na manga Magindoway

1Awgaidmaski kadini aon aragmanga propetana magaro na buku nang kanang Dios propeta.Magonawa oman adoon, aon madatung digka-mayo na manga magindoway na magaro na bukunang kanang Dios magindoway. Yang kani-lan pagindo makawara sang kamayo pagkanarigkang Jesu Kristo, kay wa silan magataod kangJesu Kristo na Ginoo na yagapakamatay tungudsang maat na imo nilan. Wakaw madatung yangallaw na isilotan silan nang Dios. 2Madaig yangmanagsiling sang kadopangan nilan. Wakawpagkita saan nang manga wa otoo managlaongsilan na buku nang madyaw yang kang Kristopaagi. 3 Yamasigi silan wakaw magaindo silankamayo nang buku nang matungtung antak silanmakasapi kamayo. Dadaan pyataan da silan oko-man nang Dios, wakaw di silan makagawas sangsilot nang Dios.

4 Kay maski yang manga tagalangit na sog-wanun nang Dios na yagaimo sang maat waapasaylowa nang Dios, yoontog naan silan adtosang longag na laban gimararuman, pipiriso naansilan disaang kangitngitanmatag domatung yangallaw na pagaokom da kanilan. 5Arag wa apasay-lowa nang Dios yang manga otaw kadini na ya-gaimo sang maat. Pyapalunupan nang Dios yangdonya kayan yamatay silan kariko. Awgaid si Noena yagaindo bain sang imo namadyaw nang Dios,yaan gaid aw yang asawa naan aw yang unum nakanaan manga anak, waro silan kariko yang waakamatay, lyorowas silan nang Dios sang lunup.6 Sisilotan arag nang Dios yang manga otaw agSodoma aw ag Gomora, kay yabay silan magimosang maat. Yamawara silan kariko nang pagka-sonog nilan. Disaan pyapakatigam nang Dios naisilotan naan yang maski sini na abay lomapassang pagbuut naan. 7-8 Awgaid si Lot na tagaSodomawa akasonog, kay pyaparogwa yaan nangDios disaan. Madyaw na otaw si Lot, laban yaanyamaundug na yagadumdum sang kadopangannang manga otaw disaan. Laban masakit yangginawa naan kay allawallaw dyudungug naanyangmaat na sorit nang taga Sodoma, allawallawkikita naan na yabay silan lomapas sang balaodnang Dios. 9Wakaw yatigam da kita na yang Diosmakatabang sang maski sini na kyakarisudan na

yamanarig kanaan. Yang manga otaw na yabaymagimo sang maat, pyapabayaan nang Dios naisilotan silan aw domatung da yang allaw napagaokom da naan kanilan. 10 Laban sa isilotannaan yang manga otaw na yosopak sang kanaanpagbuut aw abay pagimo sang maski nana namaat na imo na pagbuut nang kanilan dumdum.

Maynaan yang batasan nang manga magin-doway sang pagindo na buku nang matungtung.Maisug silan, yagaparabaw silan sang arag otaw.Wa silan akalluk sang manga mangkaturus natagalangit, yoodyat nilan. 11Awgaid yang mangatagalangit na sogwanun nang Dios, maski labawsilan wa silan magaodyat kanilan asang atoban-gan nang Dios. 12 Yaning manga magindowaysang buku nang matungtung na pagindo may-nang yaras na mananap na wa akatigam na yaanyang akainangan nilan yang adakupun silan awpataya. Yabay silan magodyat sang kariko nangaon gaom kay wa silan akatigam saan. Wakawapatayun silan maynang pagpatay sang mangamananap, 13 kay yaan yang barus sang maatna imo nilan sang arag otaw na pyaparisudannilan. Di silan magkaarig magimo sang kyakaun-dan nilan na kadopangan maski allaw. Silanyang makaina kamayo kay yapagsaro silan ka-mayo, yumupud kamayo na yagabantog kangJesu Kristo, awgaidmadyaw nilan yang abay silanmagimo sang kyanaraman nilan na maat na imo.14Kariko nang bobay na kikita nilan, imipid garo.Wara silan akataman magimo sang kadopangan.Yang otaw na buku nang magsun yang pagtooyakasara kay yangagad sang kanilan kagaro. Yan-ing manga maat na magindoway yanaram dasang kanilan kaoponopon, yatigam silan magka-mang sang maski nana na kyakariman nilan kaymangkatigam managbaraw. Awgaid di amaimona di silan isilotan nang Dios nang silot na waytatamanan. 15Yayawan nini na manga otaw yangmatungtung na paagi nang Dios, wakaw maynsilan nang yagakatanak na wa damakanotol sangdaran na agiin nilan. Yagasiling silan kang Bal-aamna anakni Bosor na labanmadyawnaanyangsapi wakaw maski maat nang Dios yang imoonnaan, yiimonaan antak yaanmakasapi. 16Awgaidpyapagsorit nang Dios yang kabayo na maynangotaw na gasorit kayan yagsagda yang kabayokang Balaam antak di matoman yang maat nalaban gosto naan na imoon.

17 Yani na manga otaw maynang bogak nawa day tobig. Di silan akanarigan, mayn silan

2 Pedro 2:18-19 356 2 Pedro 3:13nang daklum na pyaparis nang samut wakawwa akanayon oran. Yandaman da silan nangDios nang gimangitngitan na pagauyaan nilannang way kataposan. 18-19 Yabay silan mapag-bantog magbaraw sang kanilan kadopangan an-tak maboyo nilan yang manga otaw na baya pana yobotawan sang maat na imo na pyagaimonang manga otaw na wa akanarig sang Dios.Laong nang magaro na manga magindoway, “Awmangagad kamo nami di kamo makagaon nangallang, kay tanawa kami, maski nanang gostonami imoon, yamaimo nami.” Wain kawng maynsilan nang allang kay di silan makabotawan sangkyanaraman nilan na maat na imo na makas-apad kanilan. Kay tinuud na yang otaw pyan-gallang nang maski nana na yagabaya kanilan.20 Yang manga otaw na yomayaw da sang maatna batasan tungud kay tyomoo ra silan kangJesu Kristo na Ginoo ta, aw oman silan magbarikmagimo sang maat nang Dios kayan pyangallangsilan nang sara, yarabaw yang maat na imo ni-lan sang imo nilan nang wa pa silan otoo kangJesu Kristo, wakaw laban maat yang akainan-gan nilan. 21 Madyaw pa silan aw wa silanmagkatigam sang paagi ni Jesu Kristo na yakaimosang otaw madyaw, kay maski kyatigaman danilan, wa da nilan paninggi yang matarong napagindo. 22 Pagbarik nilan oman sang pagimosang maat, matoman yang pyagalaong na yangido ipan komaan oman sang kanaan soka, awyang baboy maski osogbowan mo, oman yaanmaglogob disang pasak.

3Yasaad yang Ginoo ta na Magabarik yaan Ani

1 Manga karugnanan ko, yani yang kadwa nasolat ko kamayo. Yani na solat aw yang monana solat ko kamayo kyakanamputan ko kamayoyangmatungtungnapagindo antakmatorid yangkatigaman mayo. 2 Dumduma yang pyagalaongnang Dios na pyapabatok naan nangaon sangmanga balaan na propeta naan. Arag dumdumayang pagindo nang Ginoo ta na Mallorowas nasi Jesu Kristo na byabatok kamayo nang mangaapostol na syosogo naan agkamayo. 3 Yangonaun ko pakatigam kamayo yang madatungnang maori na allaw na magaodyat kamayokariko na yangagad sang pagindo ni Jesu Kristo.Yang tyotoman nilan yang maat na kyakaundannilan. Managikurun silan kamayo, 4 aw paglaong,

“Wain da sa si Jesu Kristo na yasaad namagabarikani sang donya?” Magalaong arag silan, “Di manmagabarik ani si Kristo, yangkamatay da yangkanatu kaompowan, awgaidwa say kyakaparinannang donya. Magonawa yang kariko adoon awkariko kadini nang pagimo sang donya.” 5Awgaidwa nilan udumduma yang yiimo nang Dios kadinina yagaid yaan maglaong kayan yaimo yang lan-git aw yang lopa. Pyapaibaw nang Dios yang lopadisang tobig, podo tobig yang makilibot nanglopa. 6 Tobig arag yang pyagasapad nang Dioskadini sang kariko nang otaw na yabay magimosang maat, pyapalunup naan yang banwa nangtobig. 7 Kayan yoman maglaong yang Dios nayang langit aw lopa na iyan adoon yaandam naansang atoron na pagasapad sang banwa pagdatungnang allaw na magaokom da yaan sang mangaotaw na isilotan kay yabay da silan magimo sangmaat nang Dios.

8Awgaid kamo namanga karugnanan ko, ayawmayo pagkaringawi yani, na yang Dios buku nangmaynatu na otaw, yang sang allaw aw yang sangmararan na ka toig yaan da sang dumdum nangDios. 9 Aon manga otaw na yagadumdum na waubutangan nang Ginoo sang dumdum naan naotomanun naan yang saad naan na magabarikyaan asining donya. Wa pa yaan magabarik kayyagatagad yaan sang manga otaw na amanarigkanaan na wa pa akanarig. Yamallaat yaankanatu, wakaw gosto naan na way amasapadkanatu, gosto naan na kariko nang otaw mob-otawan sang kanilan imo na maat.

10Awgaid laban samagabarik omanyangGinooani sang donyamaynangmatakawnamakatokawdomatung na way yakaungud namadatung yaan.Ninyan na allaw amawara yang pagawanan naagadan nang dagdagu na tanog na lyagoblobnang atoron. Kariko nang asang makilibot taamabos tomonaw nang kapaso, amasonog yangdonya aw kariko nang asang donya. 11 Kayyatigam kamo na amawara yang kariko, wakawpagkido kamo, yaan yang pangagdi mayo abayyang pagbuut nang Dios antakmadyawnang Dioskariko nang imo mayo. 12 Magapadayon kitamagtoman sang apaimo nang Dios kanatu kabayagatagad kita sang pagbarik ni Jesu Kristo antakyaan mallug magbarik ani. Tinuud aw domatungyaan na allaw, amasonog aw kawara yang langit,kayan kariko motonaw nang kapaso nang laganang atoron. 13Awgaid yamanarig kita sang saadnang Dios na magaimo yaan nang bago na langit

2 Pedro 3:14 357 2 Pedro 3:18aw bago na lopa, na yang kariko disaan podomadyaw. Yaan yang tyatagadan ta.

14 Wakaw kamo na manga karugnanan ko,kaba yagatagad kamo saan, pamakoti mayo antakkimita yang Dios na pollayon madyaw yang imomayo aw way maat na batasan mayo antak mari-naw yang dumdum mayo. 15 Dumduma mayona wa pa magabarik yang Ginoo ta kay yamal-laat yaan sang manga otaw. Yagatagad pa naayaan antak arag makagawas sang silot nang Diosyang madaig na wa pa otoo kanaan. Maynangkanak pagindo yang syosolat kamayo ni Pablona kanatu lomon na karugunan ta, kay yataganyaan nang Dios nang katigaman. 16 Maynaanyang pyagaindo kamayo ni Pablo disang karikonang solat naan aw yagaindo yaan bain sangallaw na pagabarik nang Ginoo. Awgaid aon ipannaan pagindo na marisud kadaragan wakaw aonmanga otaw na wa akatigam sang matungtungna kaorogan, kayan yasayup silan sang pagsaysaynilan sang pagindo ni Pablo, yamasayup aragsilan sang paglikwad sang kadaygan na pagindona syosolat disining Bibliya. Wakaw amasapadsilan tungud sang yiimo nilan.

17 Awgaid kamo na manga karugnanan ko,kay yatigam da kamo bain saan na manga otaw,pagkido kamo kay daw kamo makatoo sang bukunang matorid na pagindo naan doon na mangaotaw na maat yang batasan na yakalapas sangbalaod nang Dios. Pagkido kamo, kay yangkanilan pagindo yang makaawat kamayo kangJesu Kristo. 18 Wakaw kinaanglan na abay mayodogangan yang kyakatigaman mayo bain sangGinoo ta na Mallorowas na si Jesu Kristo an-tak magdogang yang kadigun nang pagtoo mayokanaan tungud sang panalangin naan kamayo.Bantoga yaan nang way kataposan. Amen.

1 Juan 1:1 358 1 Juan 2:10

Yang Mona na Solat niJUAN

Yang Makagagaom na Tingug1 Kay manga karomonan nami, yaning syoso-

lat ko kamayo yang pagindo bain sang maka-gagaom na tingug na makaatag nang kinaboina way kataposan. Anay da nang wa pa yangkariko nang inimo dadaan iyan da yaan. Yaanyang pyagalaong nami kamayo na kikita nami napyaninggan nami. Yabay kami magsait kanaan,pyopoti nami yaan. 2 Yaan yang pyagponowannang kinaboi na way kataposan, anay da inagadyaan nang Ama ta na Dios. Pyapakatigam yaannang Dios kanami pagdatung naan ani kanamiwakaw kami yang yikita kanaan. 3 Wakaw bya-batok nami kamayo yang kikita nami aw yangdyudungug nami kay antak kita magsipakaambitsang panalangin nang Dios aw yang Anak naan nasi Jesu Kristo. 4Wakaw syosolat ko yani kamayoantak kita managsipaguma laban.

Yang Dios yang Allag5 Pagalaong ko kamayo yang pagindo kanami

ni Jesu Kristo na yang Dios yang gyugual nangallag, way kangitngit agkanaan, maski tatagbi.6 Aw maglaong kita na yang Dios yang gabuutkanatu, kayan aw dili kita mangagad kanaan,manga magaro kita. Yakagaon kita nang otaw nadili magagi disang kapawaan kay wa mangagadsang matungtung na pagindo. 7 Toyo aw abaykita magi disang kapawaan, magaimo kita sangmadyaw nang Dios kay yang Dios gyugual nangallag. Kayan aw maynaan yang imo ta, managi-darag kita, kayan yang dogo ni Jesu Kristo naAnak nang Dios yang magaogas sang kariko nangkanatu sara.

8 Aw aon digkanatu magalaong surud nangkanaan ginawa, “Ako yang way sara,” yamasayupyang dumdum naan kay wa pa yaan akatigamsang matungtung na pagindo na sikun sangDios. 9 Awgaid aw paglaong natu sang Dios yangkariko nang manga imo ta na maat, apasayloonkita naan sang kariko nang maat, aw ogasi kitanaan pinaagi sang pagkamang naan sang karikonang kanatu sara. Makasarig kita na yaan yangimoon nang Dios kay matinomanun yaan, podomatarong yang kanaan imo. 10Aw aon digkanatumagalaong, “Wa ak magaimo sang maat nang

Dios,” maynang yagalaong yaan na yang Diosmagaro kay wa yaan otoo sang pyagalaong nangDios na kariko nang otaw yakaimo nang maat.

2Si Kristo yang Kanatu Tomatabang

1 Kamo na manga kaompowan ko, syosolatko yani na manga pagindo kay antak dili kamomakaimo sang maat nang Dios. Awgaid aw aonyakaimo sang maat nang Dios, aon domadapitkanatu asang apit nang Ama na Dios. Yaningdomadapit kanatu si Jesu Kristo namatarong. 2SiJesus yang yagpakamatay da kanatu disang korosantak kita pasayloon nang Dios sang kariko nangmaat. Buku gaid nang kanatu imo na maat nangDios yang pyapasaylo naan, kariko nang kanangotaw imo na maat nang Dios pyapasaylo naanpinaagi kang Jesu Kristo.

3Awmangagad kita sang manga pagindo nangDios kanatu, agaw maynaan yatigam kita sangDios. 4 Aw aon maglaong, “Yatigam ako sangDios,” kayan wa mangagad sang pagindo nangDios, magaro yaan na otaw. Wara asang ginawanaan yang kamatooran. 5 Awgaid yang yabaymangagad sang pagindo nang Dios, dakora sangginawa naan yang Dios. Awmaynaan kita, tinuudna yang Dios yang gabuut kanatu. 6 Aw matung-tung yang pyagalaong nang otaw na yang Diosyang gabuut kanaan, kinaanglan na yaan yangpagagaonan naan yang batasan ni Jesu Kristonangaon nang aani pa yaan sang donya.

Yang Bago na Sogo7 Kamo na manga karugnanan ko, yang syoso-

lat ko kamayo adoon yang pagindo nang Dios nadadaan da mayo dyungug nangaon nang pagtoomayo kang Jesu Kristo. Maski dadaan da yaningpagindo na syosolat ko kamayo na kinaanglanmanagilugun kita, 8 oman ko kamayo paglaongkay yatigam ako na kamo, baya pa na yanag-ilugun na maynang pagkarugun ni Jesu Kristokay yagkaipan da mawara yang kangitngit kayyagkaipan da mawara yang kanatu kaignorantekay maynang yallagan da kita nang tinuud naallag kay kyaindowan da kita ni Jesu Kristo nagyugual nang allag.

9 Yang otaw na yagalaong, “Si Jesu Kristo nagyugual nang allag yang gabuut kanak,” awgaidyapagkontara yaan sang arag tomotoo, iyan dayaan sang kangitngitan kay wa mangagad sangpagindo ni Jesu Kristo. 10 Awgaid yang marugun

1 Juan 2:11 359 1 Juan 2:27sang arag tomotoo, iyan da yaan sang kapawaankay yangagad yaan sang pagbuut ni Jesu Kristo nagyugual nang allag. Wakaw way maat digkanaanna makapagsagad sang kadaygan pagimo sangsara. 11 Awgaid yang yapagkontara sang aragtomotoo, iyan da yaan sang kangitngitan kay wayaan mangagad sang pagbuut ni Jesu Kristo nagyugual nang allag. Wakaw wa yaan akatigamdaw isingain yaan dumurug kay mayn yaan nangbota na yabay mangindaran sang kangitngitan.

12 Kamo na manga kaompowan ko, yagasolatako kamayo kaypinaagi kang JesuKristo pyasaylora kamo nang Dios sang kamayo manga maat naimo. 13 Kamo na mangkatadung, yagasolat akokamayo kay kyatigaman da mayo yang Makaga-gaom na wa pa akaimo yang donya, dadaan iyanyaan. Kamo na manga bagong otaw, yagasolatako kamayo kay kamo yang yadaug kang Satanasna pangoro nang mangkaraat.

14 Kamo na manga isu, yagasolat ako kamayokay kyatigaman da mayo yang Ama ta na Dios.Kamo na manga mangkatadung, yagasolat akokamayo kay kyatigaman da mayo yang Makaga-gaom na wa pa akaimo yang donya, dadaan iyanyaan. Kamo na manga bagong otaw, yagasolatako kamayo kay madigun yang pagtoo mayo kaybyubutang mayo sang ginawa mayo yang soritnang Dios, wakaw yadaug kamo kang Satanas nayagabuut sang kariko nang imo na maat.

15 Ayaw pagbutangan sang ginawa mayo yangmaat na paagi nang manga otaw disining donya.Ayaw kamo magsiling sang batasan nilan. Kayaw madyaw mayo yang maat nang Dios, bukunang Ama ta na Dios yang dakora sang ginawamayo. 16 Kay yang maat na paagi nang mangaotaw disining donya aw yang batasan nilan bukunang sikun sang Ama ta na Dios, paagi yaannang manga otaw na pyagabuutan ni Satanas.Pananglit, yang kariko nang maat na pagbuutnang manga otaw, aw yang kariko nang maat nakikita nilan na gosto nilan, aw yang kariko nangpyagabantog nang otaw disining donya, ampanway isa sini na sikun sang Dios, sikun yaan sangmanga otaw na sakop ni Satanas. 17Yaning donyaaw yang kariko nang maat na gosto nang mangaotaw yagakaipan damawara, toyo yang yangagadsang pagbuut nang Dios yang akaaronan nangkinaboi na way kataposan.

Yang Kontara ni Kristo

18Kaymanga ompo, ani la yang kataposan nin-ing timpo. Dyungug da mayo na aon madatungna pagabuutan ni Satanas namapagkontara kangJesu Kristo. Maski adoon, madaig da yang dy-omatung na yapagkontara kang Kristo, wakawkyatigaman da ta na ani la yang kataposan.19 Nangaon yamagadagad natu yaning mangaotaw na adoon yapagkontara kang Kristo, awgaidlyomowat da silan kanatu kay buku silan nangtinuud na inagad ta. Aw tinuud na silan kanatumanga inagad, abay silan magadagad natu. Aw-gaid yolowat silan kanatu, wakaw yatigam kita nasilan buku nang tinuud namanga inagad ta, bukusilan nang sakop ni Jesu Kristo.

20 Awgaid kamo, kariko mayo yatigam sangmatungtung na pagindo kay yatag da kamayo niJesu Kristo yang Balaan na Espirito. 21 Wakawyagasolat ako kamayo kay yatigam kamo sangmatungtung na pagindo. Arag mayo kyakatiga-man na yang kagaro buku nang sikun sang pya-gaponowan nang matungtung na pagindo.

22 Sini yang yagakagaro? Yang magaro yangotawna yagalaong na si Jesus bukunangGinoo napinili nang Dios na magaari disining donya. Yangyagalaong nang maynaan, yaan yang yapagkon-tara kang JesuKristo kayway gosto naanotoowanyang Ama na Dios aw yang Anak naan na si JesuKristo. 23 Kay yang way gosto tomoo sang AnaknangDios aragwa otoo sangAmanaDios. Awgaidyang yagalaong na si Jesu Kristo yang tudtuudAnak nang Dios yaan yang otaw na yotoo sangAma naan na Dios.

24 Kamo, butangan mayo sang ginawa mayoyang pagindo bain kang Jesu Kristo na dyudun-gug mayo anay da sang pagpono. Kay aw abaymayo dumdumun yang dyungug da mayo dikamo amaawat sang Dios na Ama aw sang Anaknaan. 25Yani kay yang saad kanatu ni Jesu Kristo,na kita na manga tomotoo naan akaaronan nangkinaboi na way kataposan.

26 Kyakarag ko kamo pinaagi sining solat naaon day yapagkontara kang Jesu Kristo na ma-gaindo kamayo nang kanilan pagindo na bukunang matungtung. 27 Awgaid kamo, yataganda ni Jesu Kristo nang Balaan na Espirito, nayagaindo kamayo sang kariko nang matungtungna pagindo, kayan nanga kamo yaningug pa sangtobok na pagindo? Abaya mayo pangagadi yangpagindo nang Balaan na Espirito kay buku nangkagaro yang kanaan pagindo. Kayan abaya mayopakadakoraa sang ginawa mayo si Jesu Kristo.

1 Juan 2:28 360 1 Juan 3:2228 Kay manga ompo, pakadakoraa mayo sang

ginawa mayo si Jesu Kristo antak dili kamomalluk, aw antak dili kamo maarig nang allawna makani yaan oman. 29 Yatigam kamo namatarong si Jesu Kristo kay yaan yang tudtuudAnak nang Dios, wakaw yatigam kamo na yangkariko nang otaw na yagaimo sang madyaw nangDios, podo kanang Dios manga anak.

3Yang Manga Anak nang Dios

1Dakora agaw yang karugun nang Dios kanatu.Kay tanawa, pyagangaranan kita naan nangkanaan manga anak. Tinuud na yaimo da kitamanga anak naan. Wakaw yang wa otoo kangJesu Kristo wa silan akatigam kanatu kay wa silanakatigam sang Ama ta na Dios. 2 Kay mangakarugnanan ko na tomotoo, manga anak da kitanang Dios. Wa pa kita akatigam daw monnonoyang pagparin naan sang kanatu lawas, toyoyatigam kita na pagbarik ni Jesu Kristo disiningdonya, mikita kita kanaan, kayan yaparin yangkanatu lawas, makagaon da kita naan. 3 Yangtomotoo na yabay magtagad sang pagbarik niJesu Kristo, yabay magimo sang madyaw nangDios kay antak yaan makagaon ni Jesu Kristo naampan way maat na imo.

4 Yakasara yang maski sini na yarapas sangbalaod nang Dios. Kay maat nang Dios yangyarapas sang kanaan manga balaod. 5 Yatigamkamo na yakani si Jesu Kristo sang donya namagakamang sang manga sara ta. Arag yatigamkamo na way maski isa na sara ni Jesu Kristo.6Wakawyang otawna dakora sang ginawanaan siJesu Kristo, dili magimo sang sara. Awgaid yangmagiimo sang sara, wa pa naan ubutangan sangginawa naan si Jesu Kristo, wa pa yaan akatigamkanaan.

7 Kay manga ompo, managkido kamo daw aonmagpatoo kamayo sang kagaro. Yang yagaimosang madyaw nang Dios yaan yang matarongmayni Jesu Kristo matarong. 8 Yang magiimosang maat nang Dios sakop ni Satanas, kay siSatanas, wa pa akaimo yang donya tigkan adoonyabay magimo sang maat nang Dios. Wakawyakani sang donya si Jesu Kristo na Anak nangDios kay antak mawara yang gaom ni Satanasantak dili matoman yang kanaan manga imo.

9-10Yang otaw na yaimo da anak nang Dios dilidamagimo sangmaat kay yakagaon da yaan sangkanaan Ama na Dios. Tungud kay yang Dios yang

kanaan Ama, di da yaan magaimo sang maat, kayyangotawnayabaymagimo sangmaat nangDios,aw buku nang marugun sang arag tomotoo, bukuyaan nang anak nang Dios, anak yaan ni Satanas.

Pagilugun Kamo11 Anay da sang pagindo kamayo bain sang

sorit nang Dios, dyudungug mayo yang pagindona kinaanglan managilugun kita. 12 Ayaw kamomagsiling ni Kain na panganay ni Adan. KangSatanas sakop si Kain, na yagapatay sang kanaanmangod na usug. Nanga pyapatay ni Kain yangkanaan mangod? Pyapatay ni Kain yaan kaymadyaw nang Dios yangmanga imo nang kanaanmangod, yang imo ni Kain maat.

13 Wakaw, kay manga karomonan ko, ayawkamo magkaburungburung aw kontaraun kamonang manga otaw na buku nang sakop nangDios. 14 Yatigam kita na yakagawas da kita sangsilot na kamatayun, kay aon day kanatu kinaboina way kataposan. Yatigam da kita saan kayyamarugun kita sang arag tomotoo. Awgaidyang wa akarugun sang arag tomotoo, wa payaan akaaroni nang kinaboi na way kataposan.15 Yang yapagkontara sang arag otaw yaan yangmaynang mammono sang arag otaw. Yatigamkamo na yang mammono wa akaaroni nang kin-aboi na way kataposan. 16 Yatigam da kita sanglugun nang Dios, kay yagapakamatay kanatu siJesu Kristo antak kita marowas sang silot nakamatayun. Wakaw kinaanglan matabang kitasang arag tomotoo maski amatay kita mayni JesuKristo na yatabang kanatu. 17 Aw aon otaw namakaimo tomabang sang arag tomotoo na ya-maukud, toyo dili matabang, kyakatigaman ta nabuku nang dakora sang ginawa naan yang Dios.18 Kay manga ompo, maski magalaong kamo namarugun kamo sang arag tomotoo, aw dili kamotomabang sang arag tomotoo na yamaukud, bukunang tinuud yang lugun mayo.

Yang Di Amaarig asang Atobangan nang Dios19 Yatigam kita na aw tinuud yang karugun ta

sang arag otaw, tinuud na asang ginawa ta yangmatungtung na pagindo nang Dios, kayan di kitaamaarig asang atobangan naan. 20 Awgaid awaon kyakadumduman ta na maat, kyakatigamannang Dios kay yatigam yaan sang kariko nangginawa nang otaw. 21 Kay manga karugnananko, aw way kyakatigaman ta na maat surud nangdumdum ta, dili kita amaarig asang atobangannang Dios. 22 Kayan atagan kita naan nang

1 Juan 3:23 361 1 Juan 4:17maski nana na ayoon ta kanaan kay yangagadkita sang kanaan manga sogo aw imowa yangmadyaw naan. 23 Syosogo naan kita pagkanarigsang Anak naan na si Jesu Kristo. Syosogo aragkita naan panagilugun maynang pagindo ni JesuKristo kanatu. 24Yang yangagad sangmanga sogonang Dios dakora sang ginawa naan yang Dios,iyan agkanaan yang Dios. Kyakatigaman ta naiyan agkanatu yang Dios tungud sang Balaan naEspirito na yatag naan kanatu.

4Yang Espirito na Tinuud na Sikun sang Dios aw

yang Buku1 Kay manga karugnanan ko, ayaw kamo mag-

too sang kariko nang yagalaong na silan yangpyagabayaan nang Balaan na Espirito. Pagsaitkamo kanilan antak katigaman mayo daw sikunagaw sangDios yangyagabaya kanilan. Kaymaskidiin madaig yang pyagabayaan nang manga ma-garo na espirito na yakaon kanilan. 2 Yang otawna yagalaong na si Jesu Kristo na makagagaomsang kariko yamaimo otaw, yang gabaya saanyang Balaan na Espirito. Yaan yang ikilaraanmayo sang Balaan na Espirito na yagabaya ka-mayo. 3Toyoyang karikonangotawnayagalaongna buku ni Jesu Kristo yang makagagaom sangkariko na yamaimo otaw, yang yagabaya saanbuku nang sikun sang Dios, sikun kang Satanasna pangoro nang manga magaro na espirito nayapagkontara kang JesuKristo. Dyungugdamayonangaon namakani yang yapagkontara kang JesuKristo, iyan da yaan adoon disining donya.

4 Awgaid kamo na manga ompo ko, kamoyang manga anak nang Dios. Dyadaug mayoyang manga magaro na espirito kay dakorayang gaom nang Balaan na Espirito na gabayakamayo, dakora pa sang gaom nang yagabayasang kadaygan na manga otaw disining donya.5Silan yang yapagkontara sangDios, yang kanilanpagindo yosopak sang Dios. Wakaw yang mangaotaw na dili magoyon sang Dios yabay maningugsang kanilan kagaro na pagindo. 6 Awgaid kitayang manga sakop nang Dios. Wakaw yangyaningug sang kanatu pagindo arag sakop nangDios, yatigam silan sang Dios. Awgaid yangwa maningug sang kanatu pagindo, buku nangkanang Dios sakop, wa silan akatigam sang Dios.Tungud saan, kikilara ta yang pyagabayaan nangBalaan na Espirito kay yabay magindo sang

matungtung. Kikilara ta arag yang pyagabayaanni Satanas kay yabay magindo sang kagaro.

Yang Dios yang Yamarugun Kanatu7 Kay manga karugnanan ko, kinaanglan man-

agilugun kita kay yang Dios yang pyagaponowannang lugun. Yang marugun sang arag otaw yaanyang anak nang Dios. Yaan yang yatigam sangDios. 8Awgaid yang wa akarugun sang arag otaw,yaan yang wa akatigam sang Dios kay yang Diosyang yapagilugun. 9 Pyakita da nang Dios yangkarugun naan kanatu, agaw syosogo da naanyang bogtong na Anak naan ani sang donya antakatagan kita naan nang kinaboi na way kataposan.10Yang tinuud na lugun, buku nang kanatu karu-gun sang Dios, awgaid yang tinuud na lugun yaanyang karugun nang Dios kanatu, na syosogo naanyang kanaan Anak na yagapakamatay antak kitamapasaylo naan sang kanatu sara.

11 Kay manga karugnanan ko na tomotoo, kaymaynaan yang kadakora nang lugun nang Dioskanatu, wakaw kinaanglan managilugun kita.12 Way otaw na yikita sang Dios, toyo aw man-agilugun kita, iyan da agkanatu yang Dios. Awmanagilugun kita, tinuud na dakora sang ginawata yang Dios, kayan dyogangan naan yang kanatukarugun.

13 Tinuud na dakora sang ginawa ta yangDios tungud kay yang Espirito nang Dios nayaatag naan kanatu yang yagabaya kanatu, ama-narig arag kita na yang Dios na iyan agkanatudili morowat kanatu. 14 Kay yikita kami nan-gaon sang Anak nang Dios, wakaw yagarimpudkami magbatok na yang Dios na Ama ta yanggasogo sang kanaan Anak antak maglowas sangtibook kawtawan. 15 Yang maski sini na otawna yagalaong na si Jesus yang tudtuud Anaknang Dios, iyan agkanaan yang Dios na gabayakanaan, dakora sang ginawa naan yang Dios.16 Kyatigaman da ta yang karugun nang Dioskanatu, wakaw yotoo kita na yaan yamarugunkanatu.

Yang Dios yang yapagilugun, yaan yang pya-gaponowan nang lugun, wakaw yang otaw nayamarugun sang arag otaw, dakora sang ginawanaan yang Dios, yang Dios yang yagabaya kanaan.17 Wakaw kinaanglan na pagadakoraun ta sangginawa ta yang Dios antak dili kita malluk aw do-matung da yang allaw na pagaokom da naan. Dilikita amaarig naan na allaw matobang sang Dioskay yagagaon kita kang Jesu Kristo na yagatoman

1 Juan 4:18 362 1 Juan 5:18sang pagbuut nang Ama naan na Dios. 18 Kay awlaban dakora sang ginawa ta yang Dios, dili kitaamalluk sang Dios. Kay aw malluk kita sang Dios,agawmaynaan, buku nang dakora sang ginawa tayang Dios. Dili kita amalluk sang kyakarugunanta. Toyo yang otaw, yaan yang kyakalluk yangbarus nang Dios sang imo naan na maat.

19 Yang Dios yang yamaona kanatu marugun,wakaw yamarugun kita. 20 Aw aon yagalaong,“Dakora sang ginawa ko yang Dios,” toyo ya-pagkontara yaan sang arag otaw, yaan yang otawna laban magaro. Kay yang buku nang marugunsang arag otaw na kikita naan, buku nang dakorasang ginawa naan yang Dios na wa naan ikitaa.21 Yang otaw na dakora sang ginawa naan yangDios, kinaanglan na aragmarugun yaan sang aragotaw, kay yaan yang sogo kanatu ni Jesu Kristo.

5Dyadaug ta yang Kariko nang Maat disang Donya

1 Yaan yang anak nang Dios yang maski sinina yotoo na si Jesus yang pinili nang Dios namakagagaom sang kariko. Yang otaw na dakorasang ginawa naan yang Dios, yamarugun aragsang manga anak nang Dios. 2Aw dakora ta sangginawa ta yang Dios kayan yangagad sang kanaanmanga sogo, yamarugun arag kita sang mangaanak nang Dios. 3 Kinaanglan magatoman kitasang manga sogo nang Dios, kay aw dili, bukunangdakora sang ginawa ta yangDios. Bukunangmarisudpangagadanyangmanga sogonangDios,4 kay madaug yang manga anak nang Dios sangmaski nana na yapagkontara sang Dios. Yangmakadaug sang yapagkontara sang Dios yangpagkanarig ta sang Dios. 5 Way makadaug sangyapagkontara sang Dios, yang yotoo gaid na siJesus yang tudtuud Anak nang Dios.

Yang Pyagamatood bain kang Jesu Kristo6Yatigam kita na si Jesus yang Anak nang Dios

na yakani sang donya sikun sang Ama naan naDios. Yatigam kita pinaagi sang pagbawtismokanaan ni Juan disang tobig aw yang pagkarabokanaan disang kyakamatayan naan na koros nayututud yang kanaan dogo. Buku gaid nang tobigna pyagabawtismo kanaan aw buku gaid nangdogonaanna yututuddisang kyakamatayannaanna koros yang kyakatigaman na Anak yaan nangDios. 7 Yang Balaan na Espirito yang yaga-pakatigam disang ginawa ta na matungtung nasi Jesus yang Anak nang Dios. Way kagaro nang

Balaan na Espirito. 8 Toro yang kyakatigaman tana matungtung na Anak nang Dios si Jesu Kristo.Yang mona yang pagbawtismo kang Jesus. Yangkadwa yang dogo ni Jesu Kristo na yututud disangkyakamatayan naan na koros. Yang katlo yangBalaan na Espirito na yagapakatigam namatung-tung na Anak nang Dios si Jesu Kristo. Yangpagmatood nining toro yanagoyon. 9 Wakawyotoo kita na kanang Dios Anak si Jesu Kristo kayyang Dios yang gapakatigam. Sana yang otawaw gabatok, pyaninggan ta, aw di pa mo sa yangDios. 10 Yang yamanarig sang Anak nang Dios,pyapakatigam nang Dios yang kanaan ginawana matungtung yang batok nang Dios bain sangkanaan Anak. Awgaid yang wa otoo sang batoknang Dios maynang yagalaong yaan na yang Diosmagaro, kay wa yaan otoo sang batok nang Diosbain sang kanaan Anak. 11 Yani yang pyagalaongnang Dios, na kita yatagan da nang kinaboi naway kataposan, yaan na kinaboi asang kanaanAnak na si Jesu Kristo. 12Wakaw yang yamanarigsang Anak nang Dios, kyaaronan da nang kinaboinaway kataposan. Awgaid yangwa akanarig sangAnak nang Dios, way kinaboi na way kataposan.

Yang Kinaboi na Way Kataposan13 Yani syosolat ko kamayo na yamanarig sang

Anak nang Dios antak kamo matigam na kyaaro-nan da kamo nang kinaboi na way kataposan.14 Wakaw di da kita amaarig mangayo sang Dioskay kyatigaman da ta na maningug yang Diossang kariko nang pagpangayo ta na dili makala-pas sang kanaan pagbuut. 15 Aw yatigam kitana yaningug yang Dios sang kanatu pagpangayokanaan, yatigam kita arag na atagan kita naannang yaayo ta kanaan.

16 Aw aon kitaun mayo na kailog mayo nayagaimo sangmaat nangDios toyo yang imonaannamaat dili makadara kanaan adto sang impirno,pagampowan mayo yaan adto sang Dios na antakpakaabaun yang kanaan kinaboi. Awgaid aonsara na makadara sang otaw adto sang impirno.Aw yaan yang sara naan dili ako magalaong namagaampo kamo sang Dios bain saan. 17Maat saagaw nang Dios yang kariko nang sara, toyo aonoman sara na dili makadara sang otaw adto sangimpirno.

18Yatigam kita na dili magimo sang maat nangDios yang yaimo da manga anak naan kay yangAnak nang Dios na si Jesu Kristo yang yabay

1 Juan 5:19 363 1 Juan 5:21tomabang kanilan antak dili silan masapad niSatanas na laban maropig.

19 Yatigam kita na yaimo da kita manga anaknang Dios awgaid yang kariko nang kadayganna manga otaw, yaan yang yagabaya kanilan siSatanas na laban maropig.

20Yatigam kita na dyomatung da yang tudtuudAnak nang Dios, yagapakatigam yaan kanatusang tinuud na Dios. Yaimo da kita mangaanak nang tinuud na Dios kay yaimo da kitamanga lomon nang tudtuud Anak naan na si JesuKristo. Yaan yang tinuud na Dios, yaan yangpyagaponowan nang kinaboi na way kataposan.

21 Kay manga ompo, magdadayaw kamo dawkamomakasimba sang buku nang tinuud na Dios.

2 Juan 1 364 2 Juan 13

Yang Kadwa na Solat niJUAN

1 Yani na solat sikun sang matikadung natomatagap sang manga tomotoo. Ikaw, kayboyag, madyaw nang Dios, yagasolat ako kanmoaw sang manga anak mo. Kyakarugunan takamo kariko, buku ko gaid yang yamarugun ka-mayo, kariko nang yatigam sang matungtungna pagindo nang Dios, arag yamarugun kamayo,2 kay dakora sang ginawa ta yang matungtung napagindo na di da amawara.

3 Yang Ama ta na Dios aw si Jesu Kristo naAnak naan magapanalangin kanatu, amallaatkanatu, amatag kanatu nang marinaw na dum-dum pinaagi sang kanilan karugun kanatu awpinaagi sang matungtung na pagindo na pya-pakatigam nilan kanatu.

Yang Kamatooran aw yang Karugun4 Yagauma ako pagkatigam ko na aon manga

anak mo na yangagad sang matungtung napagindo na pyapatoman kanatu nang Ama ta naDios. 5 Wakaw gosto ko, kay boyag, na kariko tamanagilugun. Yaning sogo bain sang panagilu-gun buku nang bago na sogo kay dadaan da yaandyungug nang pagtoo ta kang Jesu Kristo. 6 Kayaw yanagilugun kita, yagatoman kita sangmangasogo nang Dios kanatu. Wakaw kinaanglan man-agilugun kita kay anay da kita tomoo sang Diosdadaan da yaan na sogo pyagaindo kanatu.

7 Kyakarag ta kamo na madaig yang kyomanisang banwa ta na yagaindo nang kagaro. Wasilan otoo na yamaimo otaw si Jesu Kristo namakagagaom sang kariko. Magaro yang otaw namaynaan. Yaan yang yapagkontara kang JesuKristo. 8 Paglama kamo daw kamangun nilandisang ginawa mayo yang kanami pagindo namatungtung. Managkido kamo daw dili kamomakadawat sang kariko nang madyaw na baruskamayo nang Dios.

9 Kay aw aon motawan sang pagindo ni JesuKristo kayan yangagad sang tobok na pagindo,way kanaan Dios. Awgaid yang yabay mangagadsang pagindo ni Jesu Kristo, dili yaan makarowatsang Ama aw sang Anak naan na si Jesu Kristo.10 Aw aon domatung kamayo na dili magaindosang pagindo ni Jesu Kristo, ayaw pagpapanikayaan sang baray mayo. Ayaw pagsagimanowa

yaan. 11 Kay yang masagimano kanaan yomoyonsang kanaan pagindo na kagaro.

Yang Panabi12Madaig pa yang pagalaong ko kamayo, toyo

di dak naa magasolat adoon. Kay magaibarawkita aw komadto ra ako kamayo antak laban kitadato maguma.

13 Aani yang manga anak nang lomon mo nabobay na arag madyaw nang Dios. Yagalaongsilan kamayo, “Atagapan kamo nang Dios.”

3 Juan 1 365 3 Juan 15

Yang Katlo na Solat niJUAN

1 Yani na solat sikun sang matikadung natomatagap sang manga tomotoo. Yagasolat akokanmo, kay Gayo, ikaw laban kyakarugunan ko.

2 Kay lagi, yaampo ta kaw sang Dios naantak madyaw yang kanmo kabutang aw an-tak madyaw yang lawas mo. Yatigam ako namadyaw kawnangDios kaymadigun yang pagtoomo. 3 Yagauma ako laban pagdatung adi nangkaromonan ta kay byabatok nilan kanak na ikawmatinomanun kay yabay kaw magtoman sangmatungtung na pagindo. 4 Dyudungug ko nayagatoman yang manga ompo ko sang matung-tung na pagindo ni Jesu Kristo, wakaw laban akyagauma.

Syasaya si Gayo5Kay lagi, matinomanun kaw kay yatayod kaw

aw tabang sang karomonan ta na tomotoo, maskisikun silan sang kadaygan na banwa na wa pa moikilaraa. 6Yagabatok silan ani sang manga tomo-too na ikaw laban buutan kanilan. Madyaw saagaw na atabangan mo silan antak makapadayonsilan sang kanilan panaw na magaindo bain kangJesu Kristo, kay silan yang syosogo nang Diospapagindoon. 7 Wa silan mangayo nang tabangsang buku nang tomotoo kaba yagalimpud silanmagindo bain kang Jesu Kristo. 8Wakaw kita namanga tomotoo yang amatag kanilan antak kitamakatabang kanilan maglimpud sang matung-tung na pagindo adto sang manga banwa.

Si Diotrepes aw si Demetrio9 Pyapadara ko nangaon agkamayo yang solat

adto sangmanga karomonan ta na tomotoo, toyowa maningug si Diotrepes sang pyagalaong kokay gosto naan na yaan gaid yang magapangorodisang simbaan mayo. 10Aw domatung ako agka-mayo, pagalaong ko kamayo yang kariko nangimo naan kay yang pagpallaong naan kanamibuku nangmatungtung. Arag dili yaanmagtayodsang manga karomonan ta na yakadto kamayo.Buku gaid nang yaan da yang imo naan, kayasta yang yatayod sang manga karomonan tasyasagda naan, di da garo naan apasimbaun.

11 Ikaw, kay lagi, ayaw pagsiling sang maatna batasan, yaan yang pagsilingi yang madyaw.Yang yagaimo sang madyaw yaan yang kanang

Dios sakop, yang yagaimo sang maat wa asangginawa naan yang Dios.

12 Byabantog si Demetrio nang kariko nangotaw. Yangagad yaan sang matungtung napagindo. Arag pagalaong ko kamo na labanmadyaw yang batasan naan. Yatigam kaw namatungtung yang pyagalaong ko.

Yang Panabi13-14Madaig pa yang pagalaong ko kanmo, toyo

di dak naa magasolat adoon kay gosto ko na dimadogay makadto ak kamayo kayan yagibarawkita.

15 Panalanginan kamo nang Dios antak mari-naw yang dumdum mayo. Yang manga amigomayo adi yangomosta kamayo. Pangomostaanako sang kariko nang amigo ta adto kamayo.

Judas 1 366 Judas 12

Yang Solat niJUDAS

1 Ako si Judas na sogwanun ni Jesu Kristo,yagasolat ako kamayo. Mangod ako ni Santiago.

Kamona pyagasakop nangAma ta na Dios yanglaban kyakarugunan naan, tyatagapan kamonaan abay pinaagi kang Jesu Kristo. 2 Madyawaw kimilara kamo na yang Dios yang yamallaatkamayo, kyakarugunan kamo naan aw tabangikamo antak marinaw yang dumdummayo.

Yang Buku nang Tinuud na Magindoway3 Kay manga karugnanan ko, yaan garo yang

ubutang ko sang solat ko kamayo yang bain sangdakora na imo nang Dios kanatu na lyorowas kitanaan pinaagi kang Jesu Kristo, toyo di da naaadoon kay aon yosopak sang pagindo nang Dios,yani yang byutang da ko sang solat kamayo adoonyang pagdasig kamayo antakmayo silan sagdaun.Abaya mayo pagindowa bain sang pagtoo kangJesu Kristo na yaan gaid yang akanarigan nangmanga otaw. Way kolang nining matungtungna pagindo nang Dios na syasarig naan kanatukariko na kanaan manga sakop. 4 Pagkido kamokay aon manga otaw na yodogpo kanatu na wanatu akatigami nangaon na yotoyo gaid mag-patoo na kang Jesu Kristo sakop. Adoon silanyang yosopak aw pagparin sang matungtung napagindo bain sang pagkallaat nang Dios kanatuantak maimo nilan yang kyanaraman nilan naimo na laban maat. Pyagaindo nilan na madyawyang magaimo sang maski nana na maripa namanga imo na makaarigarig. Yagalaong silan nadi silan kono isilotan nang Dios kay dakora yangkallaat nang Dios kanilan. Wa silan atangkapsang pagindo ni Jesu Kristo na kanatu Ginoona yagabuut kanatu na manga sakop nang Dios.Matungtung na isilotan nang Dios yang maskisini na magaimo sang manga maat na imo namaynaan.

5Maski dogay da kamo na yatigam na isilotannang Dios yang magaimo sang maat, pagalaongko oman kamayo yang yiimo naan kadini. Dum-duma yani, tyatabangan nang Dios yang sompawni Israel sang kanilan karisud, kyakamang naansilan dig Egipto. Awgaid pagkatapos naan pa-gawasun silan sang banwa na Egipto, sapadannaan yang kariko digkanilan na wa akanarigkanaan. 6 Dumduma mayo arag yang tagalangit

na manga sogwanun nang Dios. Aon tagalangitna wa otoman sang pagbuut nang Dios kanilan,kay yayawan nilan yang kanilan sakop na pipilinang Dios kanilan. Wakaw pipiriso silan nangDios asang kangitngitan matag domatung yangallaw na pagasilot da kanilan. Byabakos silannang kadina na di magkabogto. 7 Dumdumamayo arag yang banwa na Sodoma aw Gomoraaw yang makilibot naan na manga banwa. Kadiniyang manga otaw disaan laban manga dopang,maynining manga otaw adoon na yodogpo ka-mayo na yagaimo sang kadopangan. Wakawsyosonog nang Dios kadini yang manga otawdisaan na manga banwa. Yaan na silot nangDios yang toosanan na arag isilotan naan nangway kataposan disang impirno yangmaski sini nayosopak sang pagindo ni Jesu Kristo.

8 Awgaid yaning manga otaw na yosopaksang pagindo ni Jesu Kristo, yabay makaun-gud sang maat kayan yagimo sang kadopanganna yakapagkaraat kanilan. Wa silan maningugsang maski sini na aon gaom, maski yangmangamangkaturus na tagalangit yoodyat nilan.9 Awgaid dumduma mayo yang imo kadini niMiguel na labaw na sogwanun na tagalangit nangDios. Gaagis si Miguel aw si Satanas daw siniyang makamang sang lawas ni diponto Moises.Awgaid si Miguel wa magaodyat kang Satanas,yagaid yaan maglaong, “Syasagda kaw, kay Sa-tanas, nang Dios.” 10Awgaid yani na manga otawyabay magodyat sang maski sini na aon gaom nawa nilan ikilaraa. Mayn silan nang manga yarasna mananap na way dumdum, kay yabay silanmagimo sang kyanaraman nilan na maat na imo.Yang imo nilan na maat yang yakasapad kanilan.11Laban sa isilotan silannangDios kay labanmaatyang batasan nilan. Yagagaon silan sang imo niKain na kyakaraatan naan yang kanaan mangodkayan pyatay naan amayna yangagad sang Dios.Yagagaon silan arag sang imo ni Balaam na ya-gaindo sang maat nang Dios antak yaan makaka-mang sang sapi. Yagagaon arag silan kang Korana yalapas sang pagindo ni Moises bain sangpagbuut nang Dios. Wakaw pamatayun arag silannang Dios mayni Kora na pyapatay kay yosopaksang Dios. 12Yaningmanga otaw na yosopak sangpagindo ni Jesu Kristo yakasamok sang kamayopagsimba kang Jesu Kristo. Way batasan nilan nayapagsaro kamayo,mangamatikaan silan,mangapasoon. Mayn silan nang daklumnawa akanayon

Judas 13 367 Judas 24-25oran kay pyaparis nang samut. Mayn silan nangkaoy na yangkatakdag da yang daon kay yagangora kayan yatowad. 13Mayn silan nangmabakla nabarud kay yangmaat na imo nilan yakagaon nangmaripa na sora nang dagat sikun sang barud.Arag yakagaon silan nangmanga bitoon diglangitna wa da disang kyakabutangan nilan kayan wada aallag adto sang manga otaw. Yandaman dasilan nang Dios nang mangitngit na pagauyaannilan nang way kataposan.

14 Si Enok na kapito na sompaw pagpono kangAdan yagalaong sang akainangan nang mangaotaw na maynilan. Pyagalaong naan yang pya-pagsorit kanaan nang Dios na madatung yangkanatu Ginoo na agadan nang gimadaigan namanga sogwanun na tagalangit namanga balaan.15 Makani yaan na magaokom sang kariko nangmanga otaw. Isilotan naan yang kariko nangsaraun na otaw tungud sang kanilan imo namaataw tungud sang maat na sorit nilan sang Dios.Yaan yang pyapagsorit nang Dios kang Enok ka-dini. 16 Yani na manga otaw yanagbagolbol sangkanilan manga pangoro. Syususul nilan yangDios tungud sang kanilan karisud. Yaan yangpyaparabi nilan yang maat na kyakaundan nilanna abaynilanpangagadan. Mangamangkaambogsilan. Gyagaway nilan pagsayaun yang kadayganantak silan atagan.

Yang Pagkarag aw yang Pagtambag17 Awgaid kamo na manga karugnanan ko na

tomotoo ayaw mayo pagkaringawi yang pya-galaong nangaon nang manga apostol nang Gi-noo ta na si Jesu Kristo. 18 Pyagalaong nilanna aon manga otaw na madatung nang maorina manga allaw na magaikurun na magaodyatkamayo na yangagad sang pagindo ni Jesu Kristo.Yaan yang yabay nilan imoon yang kyanaramannilan na maat nang Dios. 19 Yang yabay ni-lan tomanun yang kanilan pagbuut, kay waradigkanilan yang Balaan na Espirito. Pyapag-soway nilan yang manga tomotoo pinaagi sangkanilan bakong na pagindo. 20 Awgaid kamona manga karugnanan ko na tomotoo, butangansang ginawa mayo yang matungtung na pagindobain kang Jesu Kristo antak magdogang yangkamayo pagtoo. Pagampo kamo abay sang Diospinaagi sang pagbaya nang Balaan na Espirito.21 Butangan sang ginawa mayo yang dakora nalugun nang Dios kamayo. Abay kamo pagtagadkang Jesu Kristo na kanatu Ginoo kay tinuud na

magabarik yaan kayan pyagagad kita naan, pa-gasakopon da naan nang way kataposan tungudsang kallaat naan kanatu.

22Kallaati yangmanga otaw na yagadowadowasang pagtoo, pagindowa silan antak madigunyang pagtoo nilan. 23 Tabangi silan na maynkaw nang tyomabang sang otaw na bay masonognang atoron. Pagindowa silan antak di silanmasapad. Kallaati mayo arag yang kadaygan toyopagdadayaw daw kawmakapaggaon sang kanilankyanaraman na maat na imo.

Yang Pagsaya24-25 Yang Dios gaid yang matigam toma-

bang kamayo antak di makasoway yang pagtoomayo. Yaan gaid yang makaringat sang karikonang kanatu maat na batasan pinaagi kang JesuKristo na kanatu Ginoo antak laban kita mallawmaguma asang atobangan naan. Wakaw abanto-gon ta yaan kay yaan gaid yang labaw na maka-gagaom sang kariko pinaagi kang Jesu Kristo naGinoo ta. Wa pay yamangkaimo na maski nana,dadaan min da naan yang kanaan pagkaDios,wa akaparin. Min da naan yaan asta sang waykataposan. Amen.

Pyapakita 1:1 368 Pyapakita 1:19

Yang PYAPAKITA kang Juan1 Syosolat disini na libro yang pyapakatigam

ni Jesu Kristo na yaatag kanaan nang Dios antaknaan pakatigam sang manga tomotoo yang ama-pagguna di madogay. Syosogo ni Jesu Kristo yangkanaan sogwanun na tagalangit antak pakatigamkanak yani na batok. Ako si Juanyanggasolat sini,ako kang Kristo otaw. 2 Kariko nang kikita ko awdyudungug ko yamabos ko solat disini, yang pya-galaong nang Dios aw yang pyapakatigam kanakni Jesu Kristo arag syosolat ko. 3 Yang magabasasini, panalanginan nang Dios. Yang maningugnamangagad sini na pagindo panalanginan nangDios. Agput da matoman yaning pyapakatigamna syosolat disini.

Yang manga Pangomosta adto sang manga Tomo-too asang Pitong ka Syodad

4Syosolatan ko yangmanga tomotoo kang JesuKristo na gauya asang pitong ka banwa na sakopnang Asia. Atabangan kamo nang Dios, atagapankamo naan antak marinaw yang dumdum mayo.Yang Dios way pagpono, way kataposan, dadaanyaan iyan. Atabangan kamo nang Balaan naEspirito na gapakatigam sang kanaan gaom sangpito na paagi, iyan yaan asang atobangan nangtrono nang Dios. 5Atabangan kamo ni Jesu Kristonamatinomanunnamagbabatok sikun sangDios.Si Jesu Kristo yang mona magboi na yamatay nadi da oman amatay. Si Jesu Kristo yang pangoronang manga pangoro disining donya. Yama-panumdum kita kanaan kay laban yaan buutankanatu. Lyorowas kita naan sang kanatu sarapinaagi sang pagpatutud sang kanaan dogo asangkoros. 6 Kita iimo naan kanaan sakop na mangamagampoway na yamapanumdum sang Dios nakanaan Ama. Si Jesu Kristo yang abantogon tanang way kataposan, langit aw lopa, si Jesus yangmakagagaom sang kariko. Amen. 7 Tanawa, ma-datung si Jesus namadari nangmanga panganod,ikitaun nang kariko nang otaw, tigkan sang ya-gapatay kanaan, arag mikita. Pagkita kanaanna magaokom da kanilan, kariko nang maguyadisang donya, amapuruk. Matungtung yaan,amen.

8Yagalaong yang Dios na Lyomabi, laong, “Akoyang gapono sang kariko, ako yang magatapos

sang kariko. Ako yang way pagpono na way kat-aposan, iyan ako adoon, ako yang makagagaomsang kariko.”

Kikita ni Juan si Kristo naMaynangYagatagaynupYaan na Yikita

9 Ako na inagad mayo tomoo kang Jesus,pipiriso ako asang poro na pyagangaranan nangPatmos. Pipiriso ako amayna gabatok ak sangsorit nang Dios, arag pyakatigam ko sang mangaotaw si Jesus. Kariko natu na yamanarig kangJesu Kristo, magonawa yang kanatu kabutang,lyoropigan kita nang manga otaw na wa otookanaan, yabay kita magtigkul sang karisud, aragamagad kita ni Jesus magpangoro sang donya.10 Nang allaw nang pagsimba sang Dios, kabapyagabayaan ak nang Balaan na Espirito, aonpyapakita naan kanak. Nang tigmad dyudun-gug ko yang gasorit disiding likod ko. Labanmatanog yang kanaan sorit, maynang tanog nangbodyong. 11 Laong nang sorit, “Yang ikitaun moadoon, solatan sang libro. Yang solatmo, apadarasang manga tomotoo disang pitong ka banwana Epeso, Esmirna, Pergamo, Tiatira, Sardis,Piladelpia aw Laodisea.”

12 Yapakabilik ako antak ak kimita sang ya-pagbaraw kanak. Pagatobang ko, kimita akosang pitong ka ilawan na borawan. 13 Disangtunga nang manga ilawan aon kikita ko na may-nang otaw, yang dagom naan maaba maynangdagom nang ari, yurunan yang kanaan aba nangborawan. 14 Laban mapoti yang kanaan logaymaynang gapas yang kapoti. Yang kanaan matamaynang laga nang atoron. 15 Yang kanaansiki maynang allag nang boronsi na idilag nangatoron. Yang kanaan tingugmaynang tanognangtobig na yakawas sang tagonan. 16 Tyatakmagannaan nang kanaan tollo na karinto yang pitong kabitoon. Byabanga naan yang espada namatarum,magsangkilid yang surab. Yamallag yang kaimonaan maynang allag nang suga nang alasdosi.17Pagkita ko kanaan, matowad ako asang atoban-gan naan,maynang yamatay da ako. Dyadamdamnaan ako nang kanaan tollo na karinto, galaongyaan kanak, “Ayaw magkalluk, ako yang gaponosang kariko, ako yang magatapos sang kariko.18 Boi ako, nangaon yamatay ako, adoon boi daako nang way kataposan. Ako yang gabaya sangkamatayun aw yang pandatnganan nang kallowanang yamatay, arag ako yang gabaya. 19 Duputa

Pyapakita 1:20 369 Pyapakita 2:15solatan yang kikita mo adoon aw yang yamapag-guna adoon aw yang amapagguna nang maori naallaw. 20 Maynini yang kaorogan nang pitongka bitoon na kikita mo disang karinto na tolloko, yaan yang kanang Dios manga sogwanun natomatagap sang manga tomotoo disang pagti-tiponan nilan. Yang kaorogan nang pitong kailawan yaan yangmanga tomotoo na gauya asangpitong ka banwa na sakop nang Asia.”

2Yang Pyagalaong sang taga Epeso

1 Yang yapagbaraw kanak yabay maglaongkanak, “Pagsolat sang kanang Dios sogwanunna tomatagap sang manga tomotoo dig Epeso,paglaong, ‘Yani yang pyagalaong ko kamayo, akona gatakmag nang pitong ka bitoon nang kar-into na tollo ko, ako na gapanawpanaw disangpitong ka ilawan, yatanaw kanilan. 2 Kikitako yang kamayo manga imo, kyakatigaman koyang kamayo karisud, kikita ko na yabay kamomagimo sang madyaw na imo maski akarasayankamonang kadaygan. Kyakatigaman ko na kamo,maat mayo aw mapagobay kamayo yang mangaotaw na yabay magindo sang kagaro. Yagad-umdum kamo sang kanilan pagindo, kyatigamanda mayo na silan gakagaro na galaong na silanmanga apostol, wain buku. 3 Yatigam da akona kamo yabay magtigkul sang karisud tungudsang pagtoo mayo kanak, wa kamo akaomo nangpagpangagad mayo sang kanak pagindo. Yabaykamo magimo sang madyaw na imo. 4 Awgaidyani yang imo mayo na maat ko, yang wa damayo ako akaruguni nang maynang pagkarugunmayo kanak nangaon nang tigmad. 5 Dumdumayang karugun mayo kanak nangaon, pagsusulkamo, imowa mayo oman yang manga madyawna imo maynang iimo mayo nangaon. Aw dilimayo parinin yang kamayo imo, adatungan kokamo, akamangun ko yang kamayo ilawan disangbyubutangan. 6 Yani pa kay yang imo mayona madyaw ko, na maat mayo yang manga imonang manga Nikolaita. Laban maat ko arag yangkanilan batasan. 7 Kamo na yudungug sini nasolat, pangagad sang pyagalaong nang Balaanna Espirito sang manga tomotoo. Kariko nangtomotoo na madaug sang maat apakaanun kosilan sang bonga nang kaoy aglangit na pya-gangaranan nang kaoy na makaboi nang waykataposan.’ ”

Yang Pyagalaong sang taga Esmirna8Yoman yaan maglaong kanak, “Yani yang os-

olat mo sang sogwanun nang Dios na tomatagapsang manga tomotoo adto Esmirna. Paglaong,‘Ako na gaindo kamayo yang gapono sang kariko,ako yang magatapos sang kariko, ako yang ya-matay na gaboi oman. 9 Kyakatigaman ko yangpaglasay kamayo nang manga otaw. Kikita koyang karisud mayo kay madaig yang kolang ka-mayo, toyo kyakaaronan kamo nang madyawna pagatag nang Dios. Yatigam ak sang pag-pakaraat kamayo nang manga otaw na pyagan-garanan nang Judio, toyo buku nang madyawna Judio, manga sogwanun silan nang pangoronang mangkaraat na si Satanas. 10 Ayaw kamomagkalluk sang madatung kamayo na makarasaykamayo. Aon pipiriso kamayo ni Satanas nakamayo pagbono. Yaan yang pagtigi kamayo dawabay kamo kanak manarig maski pipiriso kamoamayna yotoo kamo kanak. Arasayun kamo nilannang samporong allaw. Maski apatayun kamo ni-lan, abay kamo kanak mangagad, atagan ta kamonangmadyawna barus na amaboi kamodigkanaknang way kataposan. 11 Kamo na yudungug sinina solat, pangagad kamo sang pyagalaong nangBalaan na Espirito sang manga tomotoo. Karikonang tomotoo na madaug sang maat di silanamasingadto sang impirno na laga nang atoronna pyagangaranan nang kadwa na kamatayun.’

Yang Pyagalaong sang taga Pergamo12 “Yani yang osolat mo sang sogwanun nang

Dios na tomatagap sang manga tomotoo ag Perg-amo, paglaong, ‘Ako na gaindo kamayo yanggabanga nang espada na matarum, magsangk-ilid yang surab. 13 Yatigam ak sang kamayopyagauyaan, madaig disaan yang manga otawna pyagabayaan ni Satanas. Maski yaan yangpyagauyaan mayo, yabay kamo manarig kanak,wa mayo ayawi yang pagindo ko maski pyapataynilan disang banwa mayo si Antipas na kyaka-narigan ko magbatok sang kanak sorit. 14Awgaidyani na manga imo digkamayo yang maat ko,na aon disaan yangagad sang pagindo ni Balaamna gaindo kadini kang Balak nang pagtintal sangmanga Israel antakmagimo sangmaat nang Dios.Pyapatambong ni Balak sang kanaan pista yangmanga Israel antak makakaan sang pista sangdiosdios aw panagimo silan nang maat disaan,yang manga bobay aw usug. 15 Arag yani maatko, aon digkamayo yangagad sang pagindo nang

Pyapakita 2:16 370 Pyapakita 3:5manga Nikolaita. 16 Adoon pagsusul da, ayawila yang maat na imo mayo. Papanawa mayoyang yanagindo nang maat. Aw dili, maparabayako komadto kamayo na magaokom kamayo.Agamitin ko yaning espada na byabanga ko sangpapagtanam kanilan na yanagindo nang maat.17 Kamo na yudungug sini, pangagad kamo sangpyagalaong nang Balaan na Espirito sang mangatomotoo. Yang tomotoo na madaug sang maat,atagan ko nang kanun na mana na dyadayawdiglangit. Arag atagan ko yaan nang tagbi namapoti na bato na syosolatan nang kanaan bagona aran. Yaan gaid yang yatigam saan na aranyang yatagan naan na bato.’

Yang Pyagalaong sang taga Tiatira18 “Yani yang osolat mo sang sogwanun nang

Dios na tomatagap sang manga tomotoo adtoTiatira, paglaong, ‘Ako na gaindo kamayo yangAnak nang Dios, yang mata ko maynang laganang atoron, yang kanak sikimaynang allag nangboronsi. 19 Yatigam ak sang kariko nang imomayo, kikita ko yang karugun mayo aw yangpagkanarig mayo kanak, yang pagtinabangaymayo aw yang pagtigkul mayo sang karisud aragkyakatigaman ko. Kikita ko na yang kamayomadyaw na imo adoon yakadogang sang tigmadna imo mayo na madyaw. 20 Awgaid yaan yangmaat ko digkamayo yang wa mayo apapanawayang bobay na si Jesebel. Yagalaong yaan nayaan propeta na syogo nang Dios. Pyapatoonaan yang kanak manga sogwanun sang kanaankagaro na pagindo antak managimo silan sangkadopangan aw antak makakaan silan sang pistasang manga diosdios. 21 Yabay pa ak magtagaddaw magsusul yaan na bobay sang kanaan sara,toyo di naan obotawan yang imo naan na maat.22Wakaw isilotan ko yaan na bobay, apakasakitinko yaan disang korangan naan, laban yaan ama-rasay. Aw yang yangagad sang pagindo naan nabobay, aw dili silan magsusul sang kanilan sarana yaningug sang kanaan pagindo, arag isilotanko, laban silan amarasay. 23 Yang manga inindonaan na bobay na gaindo adto sang kadaygan,apatayun ko, wakaw kariko nangmanga simisim-baay matigam na ako yatigam sang ginawa nangotaw. Yang gaimo sang madyaw ko abarusan konang madyaw, yang gaimo sang maat ko abaru-san ko nang maat. 24-25 Kamo dato Tiatira na waatangkap saang pagindo naan na bobay, kamo nawa akaanad sang kanaan pagindo na mararum

kono na pagindo ni Satanas, kamowa day apaimoko kamayo, yaan da gaid yang abaya ramayo pan-gagdi matag madatung ako yang matungtung napagindo na dyudungugmayo nangaon. 26-27Yangtomotoo na madaug sang maat na yabay magimosang imo na pyagaindo ko matag sang pagka-matay naan, yaan yang atagan ko nang kagaomna arag yaan magapangoro sang manga banwamaynang kanak kagaom na yaatag kanak nangkanak Ama. Magadomara yaan na yang kanaangaid pagbuut yang otomanun nang otaw. Yang dimangagad sang kanaan pagbuut makagaon nangpinggan na yoontog, yamadogdog kay sisilotansilan. 28 Amaboi yang madaug agkanak nangway kataposan, ako na pyagangaranan nang bon-tatara na yamallag nang pakaallawun. 29Kamonayudungug sini pangagad kamo sang pyagalaongnang Balaan na Espirito sang manga tomotoo.’ ”

3Yang Pyagalaong sang taga Sardis

1 Yang yapagbaraw kanak yabay maglaongkanak, “Yani yang osolat mo sang tomatagapsang manga tomotoo adto Sardis, paglaong, ‘Akona gaindo kamayo yang gatakmag sang pitongka bitoon, yagadan ak nang Balaan na Espiritona pito yang paagi. 2 Yatigam ako sang karikonang imo mayo. Maski pyagangaranan kamonang tomotoo kanak, kikita ko na maynang ya-matay da kamo kay wa da kamo akanarig kanak.Pagmata ra, pagbangon, pakadiguna yang pag-too mayo kay bay kamo kawaraan nang pagtoo.Kikita nang Dios na wa mayo apasamani imowayang pyapaimo ko kamayo. 3 Dumduma yangpagindona dyudungugmayonangaon, yaan yangomana mayo pangagadi. Botanwi mayo yangmaat na imo mayo. Aw di kamo oman magimosang madyaw, makatokaw ak domatung kamayo,maynang matakaw na wa kamo akatigam sangoras na adatung. 4 Awgaid aon pay manga to-motoo digkamayo ag Sardis na wa apatapingiyang kanilan dagom kay wa silan magaimo sangmaat nang Dios, wakaw silan yang amagadagadkanak na mandagom nang mapoti kay madyawko yang kanilan imo. 5 Yang madaug na yabaymanarig kanak apapandagomon ko nang mapotina dagom. Dili ko oponasun yang kanaan arandisang libro na listaanan sang aran nang mangaotaw na maboi digkanak nang way kataposan.Abatokon ko sang kanak Ama aw sang manga

Pyapakita 3:6 371 Pyapakita 4:1tagalangit na pyagsakop da ko yaan na otaw.6 Kamo na yudungug sini, pangagad kamo sangpyagalaong nang Balaan na Espirito sang mangatomotoo.’

Yang Pyagalaong sang taga Piladelpia7 “Yani yang osolat mo sang tomatagap sang

manga tomotoo adto Piladelpia, paglaong, ‘Akona gaindo kamayo, balaan, ako yang Pinili nangDios na kyakanarigan mayo. Ako yang aongaom sang pagkapangoro maynang gaom kadinini Dabid na ari nang Israel. Aw yowangan koantak sumurud yang otaw, way makapagtakup,aw tyatakup ko, way makapagowang, kay akoyang gabuut sang kariko nang imo. 8 Yatigamako sang kamayo manga imo. Yowangan dako kamayo antak imoon mayo yang kanak pag-buut, way makapagtakup, way makaurang ka-mayo sang apaimo ko kamayo. Kikita ko na tagbida yang yamanarig kanak digkamayo, arag tagbida yang pyanmowan mayo awgaid maski may-naan yang kabutang mayo, yabay kamo manga-gad sang kanak pagindo, wa kamo magalaong nadi da kamo kanak motoo. 9 Tanawa, yang mangaotaw na yanaglaong na silan kono manga Judio,yanagkagaro silan, buku silan nang madyaw naJudio, sogwanun silan ni Satanas, apakadtoon kosilan kamayo, apaloodon ko silan asang atoban-gan mayo kayan matigam silan na kamo madyawko. 10 Kamo, kay yabay kamo mangagad sangkanak pagindo bain sang pagtigkul sang karisud,asaringgan ta kamo sang karisud na madatungsang karowagan nang banwa na makarasay sangotaw. 11 Di madogay madatung ako, kariko nangkyakatigaman mayo na kanak sorit duputa mayopangagadi antak way makaurang sang pagdawatmayo sang madyaw na barus ko kamayo. 12Yangtomotoo na madaug sang maat pagasakopon ko,mayn yaan nang arigi disang ampowanan sangDios na iyan da, di da amakamang. Osolat kodigkanaan yang aran nang Dios na tagtomonkanaan. Arag osolat ko digkanaan yang arannang banwa nang Dios, yaang syodad na pyagan-garanan nang bago na Jerusalem na mukunsadsikun sang Dios diglangit. Aw yang aran ko nabago, arag osolat ko digkanaan. 13 Kamo nayudungug sini, pangagad kamo sang pyagalaongnang Balaan na Espirito sang manga tomotoo.’

Yang Pyagalaong sang taga Laodisea14 “Yani yang osolat mo sang tomatagap sang

tomotoo adto Laodisea, paglaong, ‘Ako na gaindo

kamayo yang pyagangaranan nang matinoma-nun kay yagatoman ak sang kariko nang pya-galaong ko, kariko nang inimo nang Dios, akoyang gapono. 15 Yatigam ak sang kariko nangimo mayo. Buku kamo nang mapaso, buku nangmaniki awgaid maynallaw kamo na yagapasabotna kamo buku nang kanak kontara aw buku nangamigo ko. Madyaw pa ko aw mapaso kamo, awbuku, maniki. 16 Awgaid adoon kay maynallawkamo, oropadun ko kamo. 17 Yagalaong kamo,Kami, kyaaronan da nang mangkadyaw, madyawyang kanami iimo, way yakaukud kanami. Toyowa kamo akatigam na laban kamo yamaukud,kallaat mayo, manga bota kamo, di kamo mikitasang yakaukud kamayo. Manga lobas kamo, wayimo mayo na madyaw nang Dios. 18Wakaw yaniyang pyagaindo ko kamayo, kamanga mayo dinikanak yang matungtung na pagtoo na maynanglonsay na borawan antakwaymakaukud kamayo.Arag kamangadini kanak yangmadyawna imonamaynangmapoti na dagomantak di kamomaarigkay kamo adoonmaynang lobas kaywaymadyawna imo mayo. Arag kamanga mayo dini kanakyang pagindo nang Balaan na Espirito na may-nang boborong sang kamayo mata antak kamokimita sang matungtung. 19 Kariko nang kanakmanga otaw, apakatigam ko kanilan yang maatko na imo nilan, akastigoon ko silan antak silanmagdura. Wakaw ayaw da kamo magdowadowa,botanwi mayo yang kariko nang maat na imomayo. Butangan sang ginawamayo yang pagpan-gagad mayo kanak. 20 Adoon gatagad ako, yabayak magtawag kamayo. Aw maningug kaw sangkanak pagtawag kayan yowangan mo, malasakako, mayn kita nang gaatobang disang kananan,na yanagsaro. 21 Yang tomotoo na madaug sangmaat, atagan ko nang gaom, apagingkodon koyaan asang apit nang kanak ingkodanan antakyaan arag magpangoro sang donya inagad koyaan. Mayn ko na yadaug sang maat kayan yag-ingkod asang apit nang trono nang kanak Amana gapangoro sang kariko. 22Kamo na yudungugsini, pangagad sang pyagalaong nang Balaan naEspirito sang manga tomotoo.’ ”

4Yang Pagsimba diglangit

1 Yamatapos pakita kanak yaang mona namanga imo, yooman ak pakitaun. Yoowanganyangmaynang pilwangan diglangit. Kayan dyun-gug ko yang tingug na maynang bodyong, yaan

Pyapakita 4:2 372 Pyapakita 5:10yang tingug nang mona na yapakita kanak. Ya-galaong yaan, “Singadi taas kay apakita ko kanmoyang amapagguna nang maori na manga allaw.”2 Pyaparabay ak pagbayaan nang Balaan na Es-pirito. Aglangit ikita ako sang trono na ingko-danan nang Dios na yagaari. Kikita ko arag yanggaingkod disaan. 3 Aon barangaw na maronawna yakarokong sang trono. Ikintab nang kadyawyang yagaingkod na maynang motya na ikintab.4 Asang makilibot nang trono aon karowaan awopat na manga trono. Yang yanagingkod disaanyang mangkatikadung. Yanagpandagom silannang mapoti, yanagpudung nang borawan.

5 Yagakikilat disang trono aw pagoni yangmatanog, aw pagdadanug yang linti. Asang ato-bangan nang trono aon kikita ko na maynangpitong book na byarabadan na sarung na syusug-aan. Yaan yang Balaan na Espirito na pitongka karasi yang imo. 6 Asang atobangan nangtrono aon kikita ko na dagat na maynang ispiyoyang katinaw. Aon opat na tagalangit na asangmakilibot nang trono, isa sang kada kilid nangtrono. Yamaribot yang kanilan lawas nang mata.7 Yang isa na tagalangit maynang liyon, yangkadwa maynang baka, yang katlo maynang otawyang kaimo, yang kaopat maynang marambugukna yalayog. 8Kada isa unum yang panid, yamari-bot yang lawas nang mata. Allawgabi gakantasilan, wa magatangku. Yagalaong yang kantanilan, “Pollayon madyaw yang Dios, ampan waymaat na imo naan. Yaan yang makagagaom sangkariko. Yaan yang way pagpono, way kataposan,dadaan iyan yaan.” 9 Gakanta silan sang pag-bantog nilan, gapasalamat silan sang gaingkoddisang trono na pollayon boi, 10 arag gabantogkanaan yang mangkatikadung na karowaan awopat. Yolood silan asang kanaan atobangan.Kyakamang nilan yang kanilan pudung na bo-rawan, byubutang asang atobangan nang kanaantrono, pagpakatigam nilan na way gaom nilanaw buku naan, yagalaong silan. 11 “Ikaw yangDios nami na kanami Pangoro, ikaw yang byaban-tog nami yamapanumdum kami kanmo na ikawyang makagagaom sang karowagan nang banwa.Madyaw na ikaw yang byabantog nami kay ikawyang yagaimo sang kariko nang yamaimo. Awdi kaw magbuut waray amaimo.” Maynaan yangpagbantog nilan sang gaingkod sang trono.

5Yang Lyororon na Papel aw yang Nati nang

Karnero1 Kikita ko yang lyororon na papel na tyatak-

magan nang gaingkod asang trono disang kanaantollo na karinto. Yaan na papel, magsangkilidarag syosolatan. Didigun yaan na papel awbutangi nang pitong ka digun antak di mabu-rat. 2 Kayan kimita ako sang tagalangit na labankusugan na sogwanun nang Dios. Gyagagaannaan yang pagsorit, laong, “Sini yang aon gaomna makakamang sang digun aw makapagburatsang papel?” 3 Way kikita ko na makapagburatsaan na papel, way mikita sang syosolat dis-aan, maski aglangit, maski asang donya, maskiasang sarad nang donya, waray makapagburat.4 Yagadaraw ako na way gaburat sang papel namikita sang syosolat. 5 Kayan yaglaong kanakyang mangkatikadung, laong, “Ayaw da mag-daraw, si Jesus na pyagangaranan nang Liyon nasompaw ni Dabid na sompaw ni Juda, yaan yangyadaug sang kariko, wakaw yaan yang makaka-mang sang manga digun, yaan yang makapagbu-rat sang papel.”

6 Kayan kinita ko si Jesus na pyagangaranannang Nati nang Karnero. Gaindug yaan disangapit nang tronona lilibotannangopat na tagalan-git aw yang mangkatikadung. Kikita ko yangbotyaw nang pagkamatay naan. Arag kikita koyang pitong ka sowag naan aw yang pitong kamata naan. Yaan yang Balaan na Espirito namikita sang karowagan nang donya, pito yangpaagi naan pagtabang sang otaw. 7 DyodorodannangNati nangKarnero yang trono kayandyawatnaan yang papel na tyatakmagan nang gaingkoddisang trono. 8 Pagdawat naan sang papel,lomood asang atobangan naan yang opat natagalangit aw yang karowaan aw opat na kamangkatikadung. Kada isa na mangkatikadunggatakmag sang alpa. Kada isa kanilan gatakmagsang lipong na borawan na yamakmo nang in-senso namaynang torob. Yang kaorogannang in-senso na yomollot adto sang Dios yang pagamponang manga tomotoo. 9 Yanagkanta silan sangbago na kanta, yagalaong yang kanta, “Ikaw yangaon gaom pagdawat sang papel aw makakamangsang pyagadigun saan kay ikaw yang pyapatay.Yang kanmo dogo na pyapatutud mo yaan yangpyagatobos mo sang manga otaw antak sakoponsilan nang Dios sikun sang kariko nang mangabanwa, maski nana na nasyon. 10 Yiimo mo

Pyapakita 5:11 373 Pyapakita 6:15silan sakop nang Dios na manga magampowayna yamapanumdum kanaan. Silan yang ma-gapangoro sang donya.” 11 Kayan tyomanawako, yudungug ako sang pyagalaong nang mangatagalangit na sogwanun nang Dios, di amabi-lang kay laban madaig silan, manga samporongmararan aw samporong omannamararan. Asangmakilibot silan nang manga mangkatikadung awyang opat na tagalangit na asang tagkikilid nangtrono. 12 Gyagagaan nilan yang paglaong, “Yangpyagangaranan nang Nati nang Karnero yangpyapatay nangaon, wakaw yaan yang gyagayonbantogon, yaan yang yatagan nang kariko nanggaom, yaan yang tagtomon sang kariko, yaanyang yatigam sang kariko, yaan yang makaimosang maski nana na gosto naan. Batoka yangkanaan kadungganun, abantogon yaan sang imonaan na podo madyaw. Abaya dumduma yaanna Pangoro sang kariko.” 13 Kayan dyungugko yang sorit nang kariko nilan diglangit awasining donya aw agsarad nang donya aw asangdagat, yanaglaong, “Bantoganangwaykataposanyang gaingkod asang trono aw yang maynangNati nang Karnero. Batoka yang kadungganunnilan, taoda silan kay silan yang makagagaomsang kariko, silan yang gabuut sang kariko.”14 Paglaong nilan saan, maglaong yang opat natagalangit na asang kilid nang trono, “Matung-tung saagaw, amen.” Yang mangkatikadungyolood asang atobangan nang trono, yisimbasilan sang gaingkod disaan aw yang pyagan-garanan nang Nati nang Karnero.

6Yang manga Digun sang Papel

1 Yatanaw ako sang pyagangaranan nang Natinang Karnero na gatakmag sang papel. Pagka-mang naan sang kaisa na digun sang papel, dun-gugun ko yang pyagalaong nang kaisa na tagalan-git na asang kilid nang trono, maynang tanognang linti yang kanaan tingug, yagalaong yaan,“Unug da.” 2 Kayan kimita ako sang kabayo namapoti. Yang yasakay nang kabayo gatakmagnang papana. Yatagan yaan nang pudung nangari. Yapanaw yaan, adaugun naan yang karikonang mosopak kanaan.

3 Pagkamang nang Nati nang Karnero sangkadwa na digun, dungugun ko yang kadwa natagalangit na asang kilid nang trono na ya-galaong, “Unug da.” 4 Kayan kimita ako sangkabayo na mapora maynang dogo. Yang yasakay

saan yatagan nang espada na maaba. Yata-gan nang gaom antak papagtanamun naan yangmanga otaw antak managsikamatay.

5 Kyakamang yang katlo na digun, dyudungugko yang katlo na tagalangit na yagalaong, “Unugda.” Pagtanaw ko, kikita ko yang kabayo na mai-tum. Yang yasakay saan, gadara nang timbangan.6 Kayan dyungug ko yang galaong asang tunganang opat na tagalangit na yagalaong, “Yangpagabili sang dowang ka sopa nang bugas, yangbayad sang sang allaw na gawbuk, yang pagabilisang sangka gantang na batad, yang bayad sangsang allaw na gawbuk. Awgaid yang lana nangolibo aw yang bino, ayaw magpoti saan, ayawpagparina yang kantidad naan.”

7 Kyakamang yang kaopat na digun, dyudun-gug ko yang kaopat na tagalangit na yagalaong,“Unug da.” 8 Pagtanaw ko, kikita ko yang kabayona kaboon. Yang yasakay saan pyagangaranannang kamatayun, yigiyod kanaan yang pyagan-garanan nang Hades na pandatnganan nang kal-lowa nang yangkamatay da. Silan dowa yatagannang gaom na magapangoro sang tunga sangtunga nang donya. Apapatay nilan yang mangaotaw disaan nang gira aw gutum aw manga sakitaw manga mananap na gapatay sang otaw.

9 Kyakamang naan yang karima na digun,kikita ko digsarad nang butanganan sang pagatagsang Dios yang manga kallowa nang manga otawna pyapatay kay gabatok silan sang sorit nangDios na tyotoowan nilan. 10 Gyagagaan nilanyang kanilan paglaong, “Ikaw na Dios na Pangorosang kariko, ikaw na podo madyaw yang imo,podo matungtung yang pyagalaong mo, kanokaw magsilot sang manga otaw na antak kabaru-san yang pagpatay nilan kanami?” 11 Kayantyagan silan nang mapoti na dagom. Pyagalaongsilan na matingun silan naa, magatagad matagamatay yang kadaygan na tomotoo na mangasogwanun nang Dios na arag apatayun nang bukunang tomotoo.

12 Kyakamang naan yang kaunum na digun,kayan yaglinog nang dagdagu na linog, kayanyaitum yang suga maynang maitum na sapot.Yang boran yapora ra, yasing da nang dogo.13 Aon manga bitoon na yamaorog asang donyana maynang ilaw na bonga nang igira na ya-maorog kay byabagyowan. 14Kayan yawara yangpagawanan, maynang lyoron na papel. Karikonang butay aw kariko nang poro yamangkabarinsang kyakabutangan nilan. 15 Yang manga ari

Pyapakita 6:16-17 374 Pyapakita 7:17

aw yang manga dungganun aw yang manga pan-goro nang sondaro aw yang manga mayamanaw yang manga mangkaturus, kariko nang otaw,allang aw buku, gatago silan asang manga gikub,gasilong silan sang dagdagu na manga bato sangkabutayan. 16-17 Galaong silan sang manga bu-tay aw manga bato, laong, “Kaunui kami antakkami katabonan antak di da kami kitaun nanggaingkod sang trono diglangit, saringgi kamiantak di kami datungan nang silot nang Natinang Karnero. Kay dyomatung da yang allawnang pagsilot nilan sang manga otaw na yosopakkanilan. Way makalaban kanilan.”

7Yang Sanggatos aw Kapatan aw Opat na Mararan

na ka Otaw na Israel1 Kayan kimita ako sang opat na tagalan-

git na sogwanun nang Dios. Gaindug silan,yang isa agsilatan, yang isa agsallupan, yangisa agamiyanan, yang isa agbarabagan. Silanyang yagabaya sang samut antak di magsamutasang lopa aw asang dagat aw asang manga kaoy.2 Kayan kimita ako sang karima na tagalangitna yapakabaton digsilatan. Gadara yaan nangtarigpono nang Dios na makagagaom. Tyatawagnaan yang opat na tagalangit na yatagan nanggaom pagkayam sang lopa aw dagat, laong,3 “Ayaw naa pagkayama yang lopa aw dagat awmanga kaoy kaba wa pay tarigpono nami sangguya nang manga otaw na sogwanun nang Dios.”4 Kayan pyaglaong kanak yang kadaig nang otawna tyatarigponowan, sang gatos aw kapatan awopat na mararan yang kadaig, manga sompawsilan nang samporo aw dowa na anak ni Jakobna manga Israel. 5 Aon samporo aw dowa namararan yang tyatarigponowan na sakop ni Juda,na anak ni Jakob, samporo aw dowa na mararanyang sakop ni Ruben, samporo aw dowa namararan yang sakop ni Gad, 6 samporo aw dowana mararan yang sakop ni Aser, samporo awdowa namararan yang sakop ni Neptali, samporoaw dowa na mararan yang sakop ni Manases,7 samporo aw dowa na mararan yang sakop niSimeon, samporo aw dowa na mararan yangsakop ni Lebi, samporo aw dowa na mararanyang sakop ni Isakar, 8 samporo aw dowa namararan yang sakop ni Sabulon, samporo awdowa na mararan yang sakop ni Jose, samporoaw dowa na mararan yang sakop ni Benjamin natyatarigponowan.

Yang Madaig na manga Otaw9 Kayan tyomanaw ako, kikita ko yang madaig

na otaw, wa da akabilang kay madaig da la-ban, sikun sang kariko nang banwa. Yanagin-dug silan disang atobangan nang gaingkod sangtrono aw sang pyagangaranan nang Nati nangKarnero. Yandadagom silan nang mapoti, yanag-takmag silan nang daonan na manga sangasanganang kaoy na gapaypay silan kay gabantog silansang Dios. 10 Gyagagaan nilan yang sorit ni-lan, laong, “Yang Dios na gaingkod sang tronoaw yang Nati nang Karnero, abantogon namisilan kay silan yang yagarowas kanami sangkanami sara, silan yang yabay kanami toma-bang.” 11 Kayan kariko nang tagalangit na sog-wanun nang Dios na yanagindug asang makilibotnang mangkatikadung aw yang opat na tagalan-git na asang tagkikilid nang trono, yolood silanasang atobangan nang trono, yamapanumdumsilan sang Dios, 12 laong, “Amen, amapanumdumsaagaw kita sang kanatu Dios kay yaan yangmak-agagaom sang kariko, yaan yang Lyomabi. Ama-panumdum kita kanaan kay yaan yang yatigamsang kariko, yaan yang Pangoro diglangit awdisang donya. Yaan yang abay bantogon nangway kataposan.”

13Kayan yagosip kanak yang mangkatikadung,laong, “Ikaw, yang dumdum mo, yaning madaigna otaw na yandadagom nang mapoti, wainmagsikun?” 14 Yiibak ko yaan, galaong ako,“Ikaw yang magalaong kanak, kay pangoro, kayikaw yang yatigam saan, wa pa ak akatigam.”Kayan yaglaong yaan, “Yaan namanga otaw yangyagatigkul sang laban marisud na timpo disangdonya. Liningat da yang kanilan sara nang dogonang Nati nang Karnero, maynang pyagabonaknilan sang kanilan dagom yang kanaan dogo.15 Wakaw yanagindug da silan disang atoban-gan nang trono nang Dios, allawgabi tyotomannilan yang pyapaimo nang Dios kanilan. Yanggaingkod sang trono yaan yang yatagap kanilanna yapagobay kanilan. 16 Di da silan amagutum,di da silan amarangga, di da usuganan, dili dasilan akapasowan nang maski nana, 17 kay yangNati nang Karnero na asang trono yaan yangmagatagap kanilan. Atagan silan naan nang bagona kinaboi na way kataposan maynang magtong-goway na yamallad sang kanaan karnero adtosang manga bogak na madyaw inumun. Di dasilan magadaraw kay awaraun nang Dios yangkyakapagdaraw nang otaw.”

Pyapakita 8:1 375 Pyapakita 9:118

Yang Kapito na Digun sang Papel1 Pagkamang nang pyagangaranan nang Nati

nang Karnero sang kapito na digun sang papel,yagaagpu yang langit surud nang tunga sangoras. 2 Kayan kimita ako sang pito na tagalangitna yabay magindug asang atobangan nang Dios.Yatagan silan nang pitong ka bodyong. 3 Aon isana sogwanun nang Dios na tagalangit na yodorodasangbutanganannangpagatag sangDios, gatak-mag yaan sang lasakanan na borawan na sono-ganan nang insenso na maynang torob. Yataganyaan nang madaig na insenso na odogang naansang pagampo nang manga tomotoo aw pagbu-tang asang butanganan na borawan na asangatobangan nang trono. 4Kaba tyatakmagan nangtagalangit yang lasakanan na borawan, yomol-lot yang ubul nang insenso na dyodogang sangpagampo nang manga tomotoo adto sang Dios.5 Kayan initmo nang tagalangit yang lasakananna borawan nang atoron na sikun disang butan-ganan nang pagatag sang Dios. Titimbag naanadto sang donya. Pagtimbag adto sang donya,magdadanug yang linti aw pagoni yang labanmatanog aw pagkilat aw paglinog.

Yang manga Bodyong6 Kayan yang pito na tagalangit na gatak-

mag sang pitong ka bodyong, yangandam sangpagpaoni sang bodyong. 7 Pagbodyong nangyamaona na tagalangit, mubugsak asang donyayang maynang ays kaniki na kyakadariyan nanglaga nang atoron aw dogo. Maski yang mangakaoy aw yang manga sagbut disang lopa agputtumunga masonog.

8 Pagbodyong nang kadwa na tagalangit, aonmaynang dagdagu na butay na yamallaga nayoontog adto sang dagat. 9 Kayan yaimo dogoyang agput katunga sang dagat, yamawara yangkariko disaan aw yang manga sakayanan aragyamawara.

10 Pagbodyong nang katlo na tagalangit,maorog sikun diglangit yang dagdagu na bitoonna yamallaga maynang sarung. Agput katungasang manga tobig aw manga bogak disang donyayang kyukugdan. 11 Yang aran naan na bitoonMapait. Yaimo da mapait yang agput katungasang manga tobig disang donya. Madaig yangyamatay nang mapait na tobig.

12 Pagbodyong nang kaopat na tagalangit, ma-parabaymaparin yang kaallag nang suga aw yang

boran aw yang bitoon, kayan kyawaraan yangallaw nang agput katunga na kaparawang, aragkyakawaraan nang agput katunga na kaparawangyang gabi.

13Kayan tyomanaw ako, pyapakita kanak yangmarambuguk na yalayog durug yagalaong nangmagaga, “Kallaat da agaw. Kallaat da agaw nangmanga maguya disang donya mallaw aw mag-bodyong da yang toro na tagalangit na wa pamagabodyong.”

91 Pagbodyong nang karima na tagalangit, ki-

taun ko yangmaynang bitoon na yamaorog asangdonya sikun diglangit. Yatagan yaan nang yabisang tatakup sang bito na way tatamanan nangkararum. 2 Yoowangan naan yang tatakup sangbito kayan yomollot yang ubul na maynang ubulnang dagdagu na dorok. Yagangitngit yangbanwa tungud saan na ubul, wa da ikitaa yangsuga. 3 Aon maynang manga doron, toyo labandagdagu, na yadatung asang donya sikun disangubul. Aon kanilan kagat na laban masakit may-nang kagat nang tambanokawa. 4 Pyagalaongsilan na dili asapadan yang sagbut aw kaoy awtanum. Yaan gaid yang apasakitan nilan yangmanga otaw na way tarigpono nang Dios asangkanilan guya. 5 Pyagalaong silan na dili apatayunyang otaw, agaid nilan pasakitan surud nanglimam boran. Yang kasakit maynang kasakitnang kyagatan nang tambanokawa. 6 Surud nanglimam boran, gosto nang manga otaw amataytoyo di silan amatay.

7Yangmanga doronmaynang kabayo na yaan-dam sang gira, yang kanilan oro maynang ga-pudung nang borawan, yang kaimo nilan may-nang otaw. 8 Yang logay nilan maynang logaynang bobay, yang onto nilan maynang onto nangliyon. 9 Yang aba nilan kyakatabonan nang may-nang potaw, yang lyagublub nang panid nilanmaynang tanog nang madaig na kalisa na gyo-goyod nang kabayo na yapakaanug domaraganadto sang gira. 10 Yang ikog nilan aw yangkibot maynang kanang tambanokawa. Yang bisadisang ikog nilan, yaan yang pagarasay sangmanga otaw surud nang limam boran. 11 Yangari nilan yang pangoro disang bito na way tata-manan nang kararum. Yang pyagangaran nangJudio saan na ari si Abadon, aw yang pyagangarannang manga Griego si Apolyon. Yang kaorogannaan na aran, yang magkakayam sang manga

Pyapakita 9:12 376 Pyapakita 11:2otaw. 12 Tapos da yang mona na karisud, dowak-man yang madatung na karisud.

13 Pagbodyong nang kaunum na tagalangit,dungugun ko yang gasorit sikun sang kado-gongan nang borawan na butanganan sang pa-gatag sang Dios na asang atobangan nang Dios.14 Yagalaong yaan sang kaunum na tagalangitna gatakmag nang bodyong, laong, “Boroyi yangopat na tagalangit na byakos disang dorog nangdagdagu na tobig na pyagangaranan nang Eu-prates.” 15Kayan byoroyan yang opat na tagalan-git na byabakos kadini na yaandam ninyan naoras, ninyan na allaw, ninyan na boran, ninyanna toig antak magpatay sang agput katunga sangmanga otaw disang donya. 16 Laban madaig yangmanga sondaro na yamagad nilan. Yasakay silansang maynang kabayo. Pyagalaong kanak yangkadaig nilan, dowang gatos na ka milyon. 17Yaniyang pyapakita kanak nang Balaan na Espirito,yang manga kabayo aw yang yagasakay. Yangyanagsakay sang kabayo kyakatabonan yang abanang gaburuk na maronaw aw mararag aw ma-pora na yidilag. Yang oro nang manga kabayomaynang oro nang liyon. Yologwa sang kani-lan baba yang atoron aw yang ubul aw yangobat. 18 Agput katunga sang manga otaw sangdonya yang yamatay naang torong ka paglasay,laga nang atoron aw yang ubul aw yang obat.19 Yang pyagarasay nang manga kabayo yangsikun disang baba nilan aw yang ikog nilan namaynang tinanap na aon oro na mangagat.

20 Yang yamasama na manga otaw na wa aka-matay nang paglasay nang kabayo, wa obotawansang pagtaod nilan sangmanga larawan na inimonilan na borawan aw sapi aw boronsi aw batoaw kaoy. Yaan na manga larawan aon mata,wa ikita, aon taringa, wa udungug, aon siki, wamakapanaw. Yang manga otaw, wa magatangkusang pagtawag nilan sang mangkaraat. 21 Aragwa nilan atangkui yang pagpatay sang arag otawaw yang pagkabalyan nilan aw yang kadopanganaw yang pagpangindakaw nilan, arag wa nilanobotawani. Kariko nang maat nang Dios yabaynilan imoon.

10Yang Tagalangit aw yang Tagbi na Libro

1 Kayan kimita ako sang tagalangit na sog-wanun nang Dios. Laban kusugan yaan. Ya-panaog yaan sikun diglangit. Lilibotan yaannang manga panganod maynang dagom naan.

Disang tupad nang oro naan aon barangaw.Yang kanaan kaimo yamallag maynang allagnang suga. Yang siki naan maynang laga nangatoron. 2 Yagatakmag yaan sang tagbi na librona byuburat. Gaindug yaan, yang karinto nasiki naan asang laod, yang kawara na siki asanglopa. 3Gatawag yaan, labanmatanog yang tingugnaan, maynang tiniyao nang liyon. Pagsorit naanmagdadanug yang pito na linti. 4 Pagoni nanglinti, magasolat da garo ako aw buku yudun-gug ako sang galaong diglangit, “Ayaw pagso-latan yang pyapasabot nang pito na linti, diliyaan apakatigam.” 5 Yang tagalangit na yagain-dug asang lopa aw dagat kikita ko na yuunatnaan aglangit yang kanaan buktun na karinto,6-7kayan yaglaong yaan, “YangDios yang yatigamna matungtung yang kariko nang pagalaong ko,yang Dios na boi nang way kataposan, na gaimosang langit aw lopa aw dagat aw kariko dis-aan.” Kayan yaglaong yaan, “Wa day asagkaan.Aw magbodyong da yang kapito na tagalangit,amatoman da yang pagbuut nang Dios na wanaan apakatigaman kadini sang manga otaw,awgaid pyapakatigam naan sang kanaan mangapropeta.”

8Kayan yoman maglaong kanak yang dyudun-gug ko sikun diglangit, laong, “Kadtoi yangtagalangit na gaindug na yang sang kilid na sikiasang laod, aw yang sang kilid asang lopa. Ka-manga yang byuburat na libro na tyatakmagannaan.” 9Kyakadtowan ko sa kono yang tagalangitkayan yaayo ko yang libro. Laong naan, “Ka-manga aw kaana. Matamis yaan maynang dugadisang babamo, toyo aw adto ra sang kanmodub-dub makasakit yaan sang dubdub mo.” 10 Kayankyamang ko kono yang libro na tyatakmagannang tagalangit aw kaana ko. Matungtung saa-gaw matamis disang baba ko, awgaid yakasakitsang dubdub ko. 11 Kayan pyaglaong naan ako,“Ikaw yang oman magbatok sang pyapabatoknang Dios kanmo bain sang amapagguna sangmanga otaw aw sang manga banwa aw sangmanga ari.”

11Yang Dowa na Propeta na Yagagogod sangMatood

1 Kayan yatagan ako nang sosokod na may-nang baston aw paglaonga ako, “Unug da, sokodayang templo dig Jerusalem aw yang butanganansang pagatag sang Dios disaan, bilanga arag yangmanga simisimbaay disaan. 2 Ayaw pagsokoda

Pyapakita 11:3 377 Pyapakita 12:4yang apit logwa nang ampowanan sang Dios,kay yatag da sang manga otaw na buku nangJudio na magadadag sang Balaan na Syodad naJerusalem surud nang kapatan awdowana boran.3 Osogoon ko yang kanak dowa na propeta naatagan ko nang gaom antak nilan batokon surudnang kapatan aw dowa na boran yang pyagaindoko kanilan. Sang mararan aw dowang gatosaw kaunuman na allaw yang kapatan aw dowana boran. Mandadagom silan nang maitum nasapot.” Kayan yangagad ako sang pyagalaongkanak.

4 Yang dowa na propeta nang Dios yaan yangpyagalaong kadini na mayn silan nang dowa nakaoy na olibo aw dowa na ilawan kay yagadansilan nang gaom nang Dios na makagagaom sangkarowagan nang banwa. 5 Aw aon magimo nangmaat kanilan, osonogon nang atoron na yologwadisang baba nilan. Maynaan yang pagpatay sangkontara nilan. 6 Aon gaom nilan, makapagbuutsilan na di apaoranun surud nang manga allawna magababatokon silan sang pyapabatok nangDios kanilan. Aon arag gaom nilan na makaimosang tobig dogo. Aon arag gaom nilan paglasaysang manga otaw maski kano. 7 Pagkataposnilan magbatok sang pyapabatok nang Dios kani-lan, papagtanaman silan nang makaallukalluk namaynang mananap na yologwa disang bito naway tatamanan nang kararum. Adaugun silan awpataya silan. 8Yang lawas nilanmangunat disangdaran nang dakora na syodad na kyakamatayannang kanilan Pangoro na kyakarabo asang koros,yaan na syodad na Jerusalem na pyagangaranannang manga propeta nang Sodoma aw Egipto.9 Torong allaw aw tunga tanawun yang lawasnilan nangmanga otaw na sikun sang karowagannang banwa, dili apalubung. 10Managuma yangmanga otaw disang donya, managpista silan,managinatagay kay yamatay da yang dowa napropeta na yagarasay kanilan. 11 Awgaid pagkat-apos nang torong allaw aw tunga, papagboiinoman silan nang Dios, managbangon da silandowa, laban amalluk yang managtanaw kanilan.12Kayan dyungug nilan dowa yang sorit diglangitna magalaong, “Kadi kamo.” Kayan mapaka-baton silan aglangit na madari nang panganodkaba yagatanaw yang kontara nilan. 13 Ninyangpagpakabaton nilan maparabay maglinog nangdagdagu. Agput tunga sang tunga nang syodadyang yamasapad naan na linog. Pitong mararanna ka otaw yang yamatay. Yang yamasama, laban

amalluk kay yikita sang gaom nang Dios wakawyagabantog silan sang Dios. 14 Maynaan yangkadwa na karisud. Di madogay madatung yangkatlo na karisud.

Yang Kapito na Bodyong15Pagbodyong nang kapito na tagalangit, mag-

sorit yang aglangit, gyagagaan yang paglaong,“Adoon magaari da yang Dios disang donya awyang kanaan Pinili na si Kristo magaari da nangway kataposan.” 16 Paglaong naan saan, lomoodyang karowaan aw opat na mangkatikadung nayanagingkod sang kanilan manga trono asangmakilibot nang Dios, yamapanumdum silan sangDios. Laong nilan, 17 “Ikaw na Dios na maka-gagaom sang kariko, na iyan adoon aw dadaaniyan da, yamapanumdum kami kanmo kay ikawyang magaari da sang karowagan nang banwa,pyakatigam da mo yang gaom mo. 18 Yangyokontara kanmo yamangkadaman kanmo kaydyomatung da yang allaw na pagasilot mo kani-lan. Adoon okoman da mo yang manga patay,abarusan mo nang madyaw yang kanmo mangapropeta aw kariko nang yamanarig kanmo,kariko nang yangagad sang kanmo pagindo,dungganun aw buku, abarusanmo nangmadyaw.Aw yang manga otaw na gasapad sang donya,asapadan mo.”

19 Kayan yowangan yang pilwangan nang am-powanan sang Dios diglangit. Kikita agsurudnang ampowanan yang butanganan sang saadnang Dios sang manga otaw. Syasangkoban yaannang borawan. Pagpakita saan, magkikilat, awpagoni yang matanog, aw pagdadanug yang linti,aw paglinog, aw bugsak nangmaniki namaynangays.

12Yang Bobay aw yang Daragon

1 Kayan pyakita kanak digpagawanan yang la-banmakailimilimna imona tarigpono nang ama-pagguna. Kikita ko yang bobay na yandadagomnang suga aw gina sang boran, syasangkobanyang oro naan nang samporo aw dowa na bitoonna pudung kanaan. 2 Pyagaayudan yaan nabobay, gatiyao yaan nang kasakit. 3 Kayankimita ako sang kadwa na makailimilim naimo digpagawanan. Yakaon yang pangoronang mangkaraat na maynang daragon na ma-pora, pito yang oro aw samporo yang sowag.Pyupudungan yang manga oro naan nang may-nang pudung nang ari. 4 Syasabul nang ikog

Pyapakita 12:5 378 Pyapakita 13:7naan yang agput katunga sang manga bitoonkayan yakasarabul adto sang donya, aw pagindugyaan asang atobangan nang bobay, gatagad sangisu, kay akaanun naan aw mawtaw. 5 Kayankyawtawan yang bobay, yang anak naan usug.Magaari yaan sang karowagan nang banwa naway makasopak sang kanaan pagari. Awgaidyaagaw yaan na isu aw daraa adto sang Dios, adtosang kanaan trono. 6Yaparagoy yang bobay adtosang katagowan, yisingadto sang banwa na yaan-dam kanaan nang Dios. Tyatagapan yaan disaansurud nang sang mararan aw dowang gatos awkaunuman na allaw.

7-8Kayan kinita ko yang pagtanaman diglangit.Si Miguel na maturus na tagalangit na sogwanunnang Dios aw yang manga tagalangit na inagadni Miguel, yapaggira sang daragon na pangoronangmangkaraat aw sangmanga sogwanunnangdaragon. Dyadaug silan ni Miguel kayan pyaspassilan aglangit. 9 Yoorog adto sang donya yangpangoro nang mangkaraat na kadini maynangtinanap, yaan na pyagangaranan ni Satanas nayagapatoo sang kanaan kagaro adto sang mangaotaw asang karowagan nang banwa. Yang kanaanmanga inagad arag pyanarabul asang donya, wada silan makakadto langit. 10 Kayan dyungugko yang gasorit diglangit na gyagagaan yangpaglaong, “Yatoman da yang paglowas nang Diossang otaw sikun sang gaom ni Satanas. Pyapakitanang Dios yang kanaan gaom na yaan yang mak-agagaom sang kariko. Magaari da yang Pinilinang Dios na si Kristo. Kay pyaspas da diglangityang gapakaraat sang manga tomotoo allawgabidisang atobangan nang Dios. 11 Yang mangatomotoo yadaug sang pangoro nang mangkaraatpono sang dogo nang Nati nang Karnero nasi Jesus na pyapatutud disang koros. Yadaugsilan kay yabay silan maglaong na yotoo silansang pyagalaong nang Dios, yadaug silan kay wanilan ubutangan sang ginawa nilan yang abaysilan maboi disining donya, di silan magatangkusang pagtoo maski apatayun silan. 12 Kamo namanga tagalangit, paguma da kamo kay wa dadisaan yang pangoro nang mangkaraat. Kamona asang donya aw asang dagat, kallaat da agawmayo, kay magauya da digkamayo yang pangoronang mangkaraat. Laban yaan yamadaman kayyatigam yaan na dili madogay amakamang dayang kanaan gaom.”

13 Pagkatagtaga nang pangoro nangmangkaraat na pyaspas da yaan diglangit,

maglopog yaan sang bobay na yanganak sang isuna usug, kay arasayun naan. 14 Awgaid yataganyang bobay nang panid nang dagdagu namaram-buguk antak yaan lomayog na di asaoton nangpangoro nang mangkaraat. Misingadto yaansang katagowan kayan tyagapan yaan adto surudnang torong ka toig aw tunga. 15 Yang pangoronangmangkaraatmoboga nang dagdagu na tobigadto sang bobay antak yang bobay maanod nangsurug. 16 Awgaid tyatabangan yang bobay kayyaparabay yang lopa magbukad kayan syumurupyang tobig. 17 Pagkita nang pangoro nangmangkaraat saan na imo, madaman yaan labansang bobay. Kayan yomanaw yaan na magalasaysang manga sompaw nang bobay. Yang karikonang yangagad sang manga pagindo nang Diosaw yabay somarig kang Jesus, arasayun naan.Yakadto yang pangoro nang mangkaraat sangdorog nang dagat aw pagindug disaan.

13Yang Dowa na Makaallukalluk na Mananap

1Kayan kinita ko yangmakaallukalluk na may-nang mananap na yotonga disang dagat. Pitoyang oro, samporo yang sowag. Kada sowagpyupudungan nang pudung nang ari. Syosolatanyang manga oro naan nang kanang Dios aran nayaakun naan. 2Yaan na mananap yakagaon nangleopardo, yang siki naan maynang siki nang osoaw yang kanaan baba maynang baba nang liyon.Yaatag kanaan nang daragon na pangoro nangmangkaraat yang gaom naan aw pagkapangorodisining donya. 3 Yang isa na oro nang man-anap aon botyaw nang pari na makamatay toyokyablongan da. Yotoo yang manga otaw kanaantungud sang kaburungburungan na yamapag-guna kanaan na yang kanaan pari kyakablon-gan. 4 Sisimba nang manga otaw yang daragonkay yaatag nang daragon yang kanaan gaomsang mananap. Yisimba yang manga otaw sangmananap, yagalaong silan, “Way marabaw sangmananap, way madaug kanaan kay makagagaomyaan.”

5 Gaambog yang mananap, gasodi yaan sangDios. Tyotogotan nang Dios yaan pagambog.Yatagan yaan nang katungud pagkapangoro sangdonya surud nang kapatan aw dowa na boran.6 Gasodi yaan sang Dios, yang aran nang Diosaw yang paguya nang Dios aw yang kariko nangtagalangit arag naan syosodi. 7 TyotogotannangDios yaanpapagtanamsangmanga tomotoo

Pyapakita 13:8 379 Pyapakita 14:9kayan dyaug naan yangmanga tomotoo. Yataganyaan nang gaom pagkapangoro sang kariko nangmanga otaw disining donya. 8 Misimba sangmananap yang kariko nang otaw asang donyagawas sang yakalista ra sang libro nang Natinang Karnero na pyapatay. Yaan na libro anayda sang pagimo sining donya dadaan listaanansang aran nang manga otaw na amaboi nangway kataposan adto sang Dios. 9 Paningug kamo,10 yang otaw na pyagabuutan na ipirisoon, labansa amapiriso. Yang otaw na magapatay sang aragotaw pinaagi sang matarum dili amaimo na diliyaan apatayun pinaagi sang matarum. Wakawyaan yang madyaw yang abay magtigkul sangkarisud yang manga tomotoo, abay silan somarigsang Dios.

11 Kayan kinita ko yang isa na maynang man-anap na yorogwa sikun sang lopa. Dowa yangsowag naan, maynang sowag nang karnero. Yangtingugnaanmaynang tingugnang daragon. Yaanna mananap yang propeta na magaro na ma-datung sang donya. 12 Tyotoman naan yang pag-buut nang mananap na mona domatung sikunsang dagat. Pyapasimba naan yang mangaotaw adto sang mona domatung na mananap nakyablongan da sang kanaan pari na makamatay.13Asang atobangan nangmanga otaw yiimo nangmaori na mananap yang kaburungburungan namanga imo. Yang atoron pyapakaorog naansikun agpagawanan. 14 Yang manga kaburung-burungan na yiimo naan na pagbuut nang monana mananap, yaan yang yakaboyo sang mangaotaw. Tungud saan, pyapagimo naan yangmangaotaw sang larawan na yagaon nang mona namananap na kyakapariyan awgaid wa akamatay.15Tyotogotan nang Dios yang maori na mananappagatag nang ginawa sang larawan kayan yag-sorit yang larawan, yagalaong na kariko nangotaw na di misimba sang larawan, apatayun.16-18 Pyapatarigponowan naan yang kariko nangotaw asang karinto na tollo, aw dili asang guya,antak katigaman na silan sakop nang mona namananap. Kariko nang otaw, dungganun awbuku, sapiyan aw pobre, allang aw buku, aragapatarigponowan, kay dili makapagbili aw dilimakapagbarigya yang way ikitaun na tarigponona aran nang mananap, aw buku nang aran, yangnumero na tarigpono sang aran. Aw atagankamo nang Dios nang katigaman, matigam kamosang kaorogan nang numero kay yang numerotarigpono sang aran nang otaw. Yang numero

naan na otaw unum na gatos aw kaanuman awunum, 666.

14Yang Kanta dig Langit

1 Pagtanaw ko oman kitaun ko yang pyagan-garanan nang Nati nang Karnero na gaindugasang butay na pyagangaranan nang Sion. Ina-gad naan yang sang gatos aw kapatan aw opatna mararan na ka otaw. Yang manga guya nilansyosolatan nang aran nang Nati nang Karneroaw aran nang kanaan Ama. 2 Kayan dyungugko yang tingug sikun diglangit, matanog may-nang tanog nang tobig na yakawas sang tagonan,aw maynang oni nang linti, arag maynang oninang madaig na kodlong. 3 Yanagkanta silanadto sang atobangan nang trono nang Dios nalilibotan nang opat na tagalangit aw yang mangamangkatikadung. Byabantog nilan yang Diospinaagi sang bago na kanta na pagpasalamatnilan kanaan. Yaan gaid yangmatigammagkantasaan na kanta yang sang gatos aw kapatan awopat na mararan na ka otaw kay silan yangpyanglowas nang Dios disang donya. 4 Yaan namanga otaw wa iipid sang manga bobay. Maskidiin yang Nati nang Karnero yamagad silan, kaypyanglowas silan nang Dios disang donya wakawmayn silan nang mona na pagatag sang Dios awsang Karnero. 5 Ampan wa silan magakagaro,madyaw yang kariko nang imo nilan.

Yang Torong ka Tagalangit6 Kayan kinita ko yang tagalangit na yarayog

asang pagawanan, magabatok sang kariko nangotaw bain sangmadyaw na batok na di amaparin.7Gyagagaan naan yang kanaan sorit, laong, “Pan-gagad kamo sang Dios, yang Dios yang bantogamayo kay dyomatung da yang allaw na isilotanda naan yang manga otaw. Lood kamo asangatobangan naan kay yaan yang yagaimo sangkariko, langit aw lopa, aw dagat aw manga bogakarag yiimo naan.”

8 Aon oman tagalangit na yarayog asang pa-gawanan na yagalaong, “Amasapad da yangdagdagu na syodad na Babilonia kay maat yangkanaan imo na yakapagsagad sang manga otawna pyagaagad naan pagsimba sang buku nangDios.”

9 Aon oman tagalangit na yarayog asang pa-gawanan. Gyagagaan naan yang kanaan sorit,yagalaong, “Kariko nang misimba sang man-anap aw sang larawan naan, aw yang kariko

Pyapakita 14:10 380 Pyapakita 15:8nang aon tarigpono asang guya, aw wara asangkamot, 10 yaan yang adamanan nang Dios. Waykallaat nang Dios na laban yamadaman. Yangotaw na gaimo saan arasayun disang impirno naatoron na yaragablagab, pagatanawan yaan nangmanga tagalangit aw yang Nati nang Karnero.11 Abay mollot nang way kataposan yang ubulnang atoron na yakapagba kanilan. Allaw-gabi arasayun disaan yang kariko nang otaw nayisimba sang mananap aw sang larawan naan,yang maski sini na aon tarigpono na aran nangmananap arag arasayun.”

12 Pyakatigam da kamayo yaan na silot nangDios wakaw kamo na yangagad sang pagindonang Dios na yasarig kang Jesus, panagtigkulkamo sang karisud na madatung.

13Kayan dyungug ko yang yagalaong diglangit,“Solatan yaning pagalaong ko, pagpono adoon,magauma laban yang amatay na yamanarig kangJesu Kristo.” Galaong yang Balaan na Espirito,“Matungtung sa agaw. Makatana da silan kaywa day gawbuk nilan aw wa day karisud nilan.Abarusan silan nang madyaw kay yatigam yangDios sang kariko nang imo nilan na madyawnaan.”

Yang Ganiin disang Donya14Pagtanaw ko oman, kitaun ko yang inarak na

aon gaingkod namaynang anak nang otaw. Yaga-pudung yaan nang borawan, gatakmag nang ag-basay na matarum. 15 Kayan lyomogwa yang isana tagalangit sikun sang ampowanan sang Dios.Yagatawag yaan, gyagagaan naan yang pagtawagsang gaingkod sang inarak, laong, “Gamita rayang agbasay kay dyomatung da yang allawna gagani. Ilag da yang ganiin asang donya.”16 Kayan yagbas nang gaingkod sang inarak yangdonya, gyani la yang ganiin disang donya.

17 Kikita ko oman yang isa na tagalangitna yorogwa sikun sang ampowanan sang Dios.Arag yaan gatakmag nang matarum na agbasay.18 Kaya lyomogwa sang butanganan nang pa-gatag sang Dios yang isa oman na tagalangitna gatonggo sang atoron disaan. Gyagagaannaan yang pagtawag sang tagalangit na gatak-mag sang agbasay, laong, “Pangotoda ra yangmanga baragun na paras asang donya kay inogda yang bonga.” 19Kayan yagbasan nang tagalan-git yang donya. Syasarabul naan yang yag-bas naan adto sang ligisan na kadaman nangDios sang manga otaw na wa otoo kanaan.

20 Liligis yang byubutang disang ligisan naaglogwa nang syodad, kayan yomoganoy yangdogo sikun disaan, torong gatos na ka kilometroyang kyakarubguban nang dogo na sandupa yangkararum.

15Yang manga Tagalangit na Yagadara sang Kata-

posan na Makasapad sang manga Otaw1 Kayan aon oman kikita ko diglangit na laban

makailimilim na imo na tarigpono sang amapag-guna. Kikita ko yang pitong ka tagalangit nayagadara nang pitong ka karasi na karisud asangdonya. Yani yang kyampusan na karisud, awmatoman da yaan, amatapos da yang kadamannang Dios sang manga otaw ani sang donya.

2 Kayan kinita ko yang dagat na maynangispiyo katinaw na kyakadariyan nang maynangatoron kapora. Yanagindug disang apit nangdagat yang manga otaw na yadaug sang monana mananap kay wa isimba sang kanaan larawanaw wa adawat sang numero nang kanaan aran.Yanagtakmag silan nang manga alpa na yaatagkanilan nang Dios. 3Yanagkanta silan sang kantani Moises na panogwanun nang Dios aw yangkanta nang Nati nang Karnero na si Jesus. Laongnang kanta nilan, “Ikaw na Ginoo nami na Diosyangmakagagaom sang kariko. Dakora namangaimo yang yiimo mo na ari sang karowagan nangbanwa, matarong yang kanmo batasan. 4 Wayotawna dimagataod kanmona Dios. Kariko nilanarag magabantog kanmo tungud sang kanmomanga imo na madyaw. Kay ikaw gaid yangLyomabi na podomadyaw yang imo. Kariko nangotaw molood asang atobangan mo kay kikitanilan na matarong yang kanmo pagokom sangdonya.”

5 Kayan kinita ko na kyakaowangan yang am-powanan sang Dios diglangit. 6 Yorogwa dis-aan yang pitong ka tagalangit na gadara sangpitong ka karasi na karisud. Yandagom silannang gimapotiyan na dagom. Yagasinabat silannang borawan. 7 Kayan yatagan nang isa natagalangit na asang kilid nang trono yang pitongka tagalangit nang pitong ka borawan na igopanna yangitmo nang kadaman nang Dios na dimagkamatay. 8Kikita ko yang ampowanan na ya-matmo nang maynang ubul na gaom aw kaallagnang Dios. Way makaslud sang ampowanan kabadi matapos yang pitong ka karasi na karisud naadaraun sang donya nang pitong ka tagalangit.

Pyapakita 16:1 381 Pyapakita 16:2116

Yang manga Igopan na Lyarasakan nangKaingutingut nang Dios

1 Kayan dyungug ko yang matanog na tingugsikun sang ampowanan sang Dios, yagalaongsang pitong ka tagalangit, “Unug da kamo, obowamayo adto sang donya yang pitong ka igopanna kadaman nang Dios.” 2 Kayan yobo nang ya-maona na tagalangit yang sang ka igopan disangdonya. Kayan gimiti yang mabakla na laro na la-ban masakit asang manga otaw na aon tarigpononang mona na mananap, aw asang yisimba sanglarawan naan na mananap.

3 Kayan yobo sang dagat nang kadwa natagalangit yang kanaan igopan. Yamaimo dogoyang dagat maynang dogo nang patay. Kayanyamatay yang kariko nang asang dagat.

4 Yoobo nang katlo na tagalangit yang kanaanigopan, pyapakurug sang manga tobig aw sangmanga bogak. Kariko naan yamaimo dogo.5 Kayan dyungug ko yang sorit nang tagalan-git na magtonggoway sang tobig, laong naan,“Matarong yang kanmo barus kanilan, ikaw naDios na pollayon madyaw, ikaw na iyan anay dasang pagpono na way kataposan, 6 kay pyapatu-tud nilan yang dogo nang kanmo manga propetaaw yang kadaygan pa na kanmo manga otawna pyapatay nilan, wakaw adoon pyapainummo silan sang dogo. Toman agaw barusan mosilan nang maynaan kay maat yang imo nilan.”7 Dyudungug ko yang sorit sikun sang butan-ganan sang pagatag sang Dios, laong, “Matarong,kay Ginoo na Dios na makagagaom sang kariko,yang okom mo na silot kanilan.”

8 Kayan yobo nang kaopat na tagalangit yangkanaan igopan asang suga. Kayan yallakoyang manga otaw kay laban mapaso yang suga.9 Awgaid wa silan obotawan sang maat na imonilan, wa silan magabantog sang Dios. Tyotollonnilan yang Dios kay paglasay nang Dios yangmaynaan na karisud.

10-11 Kayan yobo nang karima na tagalangityang kanaan igopan adto sang trono na ingko-danan nang mona na mananap. Yamangitngityang kariko nang kasakopan naan. Yanagbangada gaid yang manga otaw sang kanilan dila tun-gud sang kasakit nang pagpallako aw kasakitnang laro. Pyapakaraat nilan yang Dios, wa nilanatangkui yang maat na imo nilan.

12Kayan yobo nang kaunumna tagalangit yangkanaan igopan adto sang dakora na tobig na pya-gangaranan nang Euprates. Yaparabay katiyanyaan na tobig antak makataripag yang manga arinang manga banwa digsilatan. 13 Kayan kinitako yang torong kamakaallukalluk namangkaraatna maynang ambak na yorogwa sang baba nangdaragon na pangoro nang mangkaraat aw babanang mona na mananap aw baba nang maori namananap na propeta na magaro. 14-16 Yang torona mangkaraat manga sogwanun nang pangoronang mangkaraat. Makaimo silan sang mangakaburungburungan na imo. Pyapakadto silansang manga ari disang karowagan nang donyaantak magtipon yang manga ari na mapaggirasang Dios nang allaw na pipili nang Dios na mak-agagaom sang kariko. Pyapagtipon nilan yangmanga ari asang banwa na pyagangaranan nangmanga Israel nang Armagedon. Yagalaong siJesus, “Paningug, makatokaw ak domatung may-nang matakaw. Magauma yang otaw na yabaymagtagad kanak maynang otaw na wa akatorog,maski gabi yabay mandagom antak dili yaanmakapanaw na lobas, na makaarigarig. Yangotaw na wa magatagad kanak, yatorog, way imonaan na madyaw na makatabon kanaan asangkanak atobangan.”

17 Kayan yobo nang kapito na tagalangit yangkanaan igopan adto sang pagawanan. Aon omansorit na matanog sikun sang trono, agsurud nangampowanan sang Dios, yagalaong, “Dyomatungda yang kyampusan na silot.” 18 Paglaongsaan, magkikilat, aw pagoni yang matanog, awpaglinti, aw paglinog. Dungan nang otaw disangdonya way linog na maynaan kakusug. 19 Yangdakora na syodad yagasarimburag na yamabainnang torong ka bain nang linog. Kariko nangmanga syodad asang karowagan nang banwayamangkasapad. Maynaan yang barus nangDios sang dakora na syodad na Babilonia, pya-painum nang Dios kanilan yang lasak nangkanaan tagayan na dagdagu na silot kanilan.20 Kariko nang manga poro disang dagat ky-atabonan da nang dagat, yamawara nang linog.Yapatag da yang kariko nang kabutayan. 21 Aonyamangkallog sikun diglangit na tagmaynangmabakla na bato na ays na yukurug sang mangaotaw. Yang kabugat nang kada isa aon karimaanna ka kilo. Laban marisud yaan na kastigo nayadatung sang donya, wakaw pyapakaraat nangmanga otaw yang Dios.

Pyapakita 17:1 382 Pyapakita 18:117

Yang Maat na Bobay1 Kayan dyomorod kanak yang isa kanilan

pito na tagalangit na gatakmag sang pitongka igopan. Yagalaong yaan kanak, “Adi kaw,apakita ko kanmo yang pagsilot nang Diossang yagakadopang na bobay na gaingkod asangmanga tobig maynang biya. 2 Yang manga aridisang donya arag yamagad saan na bobay sangpagsimba sang bukunangDios. Yangmanga otawdisang donya maynang yamarango nang bino napyapainum kanilan naan na bobay. Yaan nabino yang kanaan pagkadopang, na yobotawanyaan sang pagtoo sang Dios kayan simimba sangbuku nang Dios.” 3 Kayan kaba pyagabayaan akonang Balaan na Espirito maynang dyadara akonang tagalangit adto sang banwa nawaymaguya.Kikita ko yang bobay na gaingkod sang makaal-lukalluk na mananap na mapora. Yamarimpudyang lawas naan na mananap nang aran nangDios na yaakun naan. Pito yang oro naan awsamporo yang sowag. 4 Yang dagom naangbobay kanang pangoro dagom. Mapora yaan nadagom, laban maal, pyamutangan yang bobaynang manga borawan aw manga maal na mangamotya aw perlas. Yagatakmag yaan na bobaysang tabo na borawan. Yamatmo yang tabo nangkabanyaga naan aw kadopang naan kay yisimbayaan sang buku nang Dios. 5 Syosolatan yangguya naan nang kanaan aran na yang kaoroganyang kanaan imo namaat. Yani yang aran, laong,“Yani yang Babilonia na dakora na syodad, inayaannang karikonangdopang awbanyaga.” Pya-gangaranan yaan nang maynaan kay yagaindoyaan sang manga otaw antak simimba sang bukunang Dios.

6 Kikita ko na maynang yamaobog yang bobaynangdogonangmanga tomotoo kaymadaig yangpyapatay naan na manga otaw na yotoo kangJesus. Laban ak yamailimilim pagkita ko sangbobay. 7 Yagalaong yang tagalangit, “Nanangyakailimilim kanmo? Obadun ko kanmo yangkaorogan nang bobay aw yang syasakayan naanna mananap na pito yang oro aw samporo yangsowag. 8 Yaan na mananap boi kadini, kayanyawara asang donya, awgaid agput da lomogwasang bito na way tatamanan nang kararum,kayan yontog adto sang atoron disang impirno.Aw mapakita yaan na mananap, amailimilimyang kariko nang otawnawamakalista yang aransang listaanan na anay da pagimo sang donya

listaanan sang aran nang manga otaw na amaboinang way kataposan adto sang Dios. Amailimilimsilan kay yaan na mananap boi kadini, kayanyawara asang donya, kayan mapakita da omanasang donya. 9 Aw atagan kamo nang Dios nangkatigaman, matigam kamo sang kaorogan nangbobay aw yang mananap. Yang pitong ka oronang mananap yaan yang pitong ka bakorod naingkodanan nang bobay. 10 Yang pitong ka oroyaan arag yang pitong ka ari. Yawara da yangpagkaari nang limang ka ari. Saydakman yanggaari adoon, yang kaunum. Yang kapito na ari wapa adatung. Aw domatung yaan na magaari, dilimadogay yang kanaan pagari. 11 Yang mananapna boi kadini na yamawara adoon yaan yangkawaro na ari na madatung, awgaid arag yaaninagad nang yamaona na pitong ka ari. Yangakainangan naan yang osogba yaan sang atorondisang impirno. 12Yang kikita mo na samporongka sowag yaan yang samporong ka ari na wapa magaari. Awgaid atagan silan nang katun-gud pagari dagawdagaw inagad nang mananap.13 Managoyon yaning samporong ka ari, atagannilan yang mananap nang katungud antak yaanmaimo labaw na ari. 14 Mapagtanam silan sangNati nang Karnero, awgaid adaugun silan nangNati nang Karnero kay Ginoo yaan nang mangaginoo aw Ari nang manga ari. Inagad nangNati nang Karnero yang kanaan manga sakopna manga pinili naan na yangagad sang kanaanpagbuut.”

15 Yoman maglaong kanak yang tagalangit,“Yang manga tobig na kikita mo na ingkodanannang bobay yaan yang manga otaw sang karowa-gan nang donya. 16-18 Yang bobay yaan yangdakora na syodad na gabuut sang kariko nangmanga ari. Awgaid dili madogay amaparaatsang bobay yang samporong ka ari aw yangmananap. Akamangun nilan yang kariko nangkanaan kagaom aw kadato. Asapadan nilan yaankayan syonog. Yang Dios yang yamatag kanilannang dumdum pagtoman sang kanaan pagbuut.Managoyon yang manga ari na matabang sangmananap namagaari asta sang pagkatoman nangkariko nang pyagalaong nang Dios na amapag-guna.”

18Yang Pagkasapad nang Babilonia

1 Kayan kinita ko yang isa na tagalangit nayapanaog sikun diglangit. Dakora yang kanaan

Pyapakita 18:2 383 Pyapakita 18:19gaom. Yaallagan yang donya nang kanaan allag.2 Laban gyagagaan naan yang kanaan tingug nagalaong, “Yasapad da yang dakora na syodad naBabilonia. Pyaguyaan da yaan nang kasakopanni Satanas. Yamatipon disaan yang karikonangmangkaraat aw yangmangamangkaripa nalanggam na laban maat. 3 Yamasapad yaan nasyodad kaymaat yang imo naan na yakapagsagadsang manga otaw na pyagaagad naan pagsimbasang buku nang Dios. Yang manga ari disangdonya arag yapagkonsabo kanaan. Gosto naanna akaaronan yaan nang madaig na pyanmowanwakaw yangmangamagbarigyaay asang karowa-gan nang donya yakasapi kay yabay yaan magbilisang kanilan manga barigya na laban maal.”

4 Kayan dyungug ko yang sorit diglangit nayagalaong, “Kamo na kanak sakop, panaw kamosaan na bobay, ayaw da kamomapagobay kanaandaw kamomakaupud sang kanaan manga imo namaat nang Dios. Panawi la mayo yaan daw kamokaragkus aw silotan da yaan. 5 Kay laban madaigyang imo naan na maat nang Dios, syomongkoda aglangit yang kanaan sara, wakaw abarusanda yaan nang Dios, wa akaringawi nang Diosyang kanaan sara. 6 Lasaya mayo yaan maynangpaglasay naan sang manga tomotoo. Dobliyayang barus mayo sang kanaan manga imo namaat nang Dios. Odobliin yang paglasay kanaanantak lomabaw sang paglasay naan sang mangatomotoo. 7Nangaon gabantog yaan sang kanaantyoonan lawas, labanmadyaw yang kanaan kabu-tang. Adoon aballinan da yang kagaom naan,aballinan nang karisud aw kaundug. Kay gad-umdum yaan, laong, ‘Biya ako na pangoro. Bukuako nangmaynang baro na waymakaboi, madaigyangmakatabang kanak, waymakaundug kanak.’8 Awgaid misan da datung kanaan yang karikonang silot nang Dios. Akarisudan yang sakopnaan nang sakit na mallug makamatay. Abaysilan mauruk na kyakamatayan, adatungun silannang gutum, osonogon yang banwa nilan. Kayyang Ginoo na Dios na gasilot kanilan makaga-gaom sang kariko.”

9 Yang manga ari asang donya na yumupudnaan magimo sang maat nang Dios aw upud sangkanaan kadato, managdaraw silan aw magtanawsang ubul na omollot nang pagsonog saan nabanwa. 10 Managindug silan na maawat saan nabanwa kay yamalluk silan daw makaupud silansilotan. Magalaong silan, “Kallaat da agaw nang

manga otaw disaan na syodad. Dakora yaanna syodad, dakora yang gaom naan. Awgaidyaparabay masapad na sisilotan.”

11-13 Managdaraw yang manga magbarigyaaynang pagkasapad naan na syodad kay wa daymagabili sang kanilan barigya na borawan awkasangkapan na pyamontakan nang sapi, wa daymagabili sang kanilan manga paningsing, ba-lyug, taklay aw manga ariyos aw manga perlas,wa day magabili sang kanilan mangkadyaw namanga sapot aw yang kaoy na maballo aw yangmanga inimo sikun sang marpil aw kaoy awboronsi aw potaw aw marmol aw yang mangamangkadyaw na anag aw yang insenso aw miraawbino aw lana awarina aw trigo awmangabaka,manga karnero, manga kabayo, manga kalisa,aw yang manga allang arag byabarigya nilan.Adoon wa day gabili, yawara da. 14 Magalaongda yang manga magbarigyaay, “Kariko nangbutang na mangkadyaw pyamakotan naan naantak maaron, adoon yangkawara da. Karikonang kanaan kadato aw kagaom, yawara da, dida yaan oman akaaronan.” 15 Yang yakasapidisaan na banwa amangkapowangud, manag-daraw silan kaba yanagindug na mapaawat dawpagsagad silan marasay, 16 managlaong silan,“Kallaat da agaw, yasapad da yang dakora na syo-dad. Nangaon aon kanaan manga mangkadyawna manga pyanmowan, mayn yaan nang bobayna yandagom nang maal na sapot aw pagkidopamaningsing aw pamalyug nang borawan awmotya na perlas. 17 Adoon yaparabay mawarayang kanaan kadato.” Yang yanagdomara sangmanga sakayanan sang dagat aw yang maggaw-bukay sang manga sakayanan aw yang karikonang otaw na tagtomon sang manga tagodaraasang manga sakayanan, arag yanagindug asangkaawatan, yanagtanaw silan saan na syodad.18 Kaba yagatanaw silan sang ubul na yomollotnang pagsonog saan, yanaglaong, “Way may-naan na syodad kadakora.” 19 Kayan kyomamutsilan sang bonbon aw sabogan sang kanilan orokay yamangkaundug silan. Yanagdaraw silan,yanaglaong, “Kallaat da agaw nang dakora nasyodad na yawara da. Kariko nang tagtomon sangmanga sakayanan asang dagat aw yang tagtomonsang manga tagodara asaan, yakasapi silan nangbarigya nilan asaan na syodad. Sakadyap yasapadyang kariko disaan.” Maynaan yang pyagalaongnang gadomara sang sakayanan asang dagat.

Pyapakita 18:20 384 Pyapakita 19:1420Kamo na tagalangit, panaguma da kamo kay

yawara da yaan na syodad. Panaguma da kamonamanga apostol awmanga propeta aw yang ka-daygan pa na sakop nang Dios. Byarusan da nangDios yang imo kamayo na maat. 21 Kayan kinitako yang tagalangit na laban kusugan. Pyopotinaan yang bato na laban dagdagu kayan yontogadto sang dagat, yagalaong, “Yaning pagontog kosang bato, maynaan yang pagsapad sang dakorana syodad na Babilonia. Kariko nang asaan amas-apad, di da oman ikitaun yaan na syodad. 22 Waday udungugun disaan na magaoni na kodlongaw dyawut aw parundag aw trompeta. Di daoman ikitaun disaan yang magaimo sang maskinana na butang, yang garingan wa day udungu-gun. 23Wa day allag nang ilawan na ikitaun, waday udungugun na manga sorit nang yanagkasal.Nangaon yang manga mamarigyaay disaan nasyodad dungganun asang donya. Sisilotan yaanna syodad kay pyapatoo naan yang manga otawsang kanaan kagaro na pagindona pagsimba sangbuku nang Dios. 24 Sisilotan arag nang Diosyang Babilonia kay pyapatay naan yang mangapropeta nang Dios aw yang kadaygan na mangaotaw nang Dios. Kariko nang otaw na pyapatayasang donya yukurug asaan na syodad yang barusnang Dios.” Maynaan yang pyagalaong nangtagalangit.

191 Kayan dyungug ko yang tanog nang

magkadaig diglangit, yanaglaong silan, “Aleluya,abantogon yang Dios, yaan yang yagarowassang tomotoo na pyaparisudan nang kanilankontara, yaan yang abay tomabang sang otaw,yaanyangmakagagaomsang kariko. 2Abantogonyaan kay matarong yang pagokom naan kaysisilotan naan yang bobay na yagakadopang,yaan yang syodad na gaindo sang kagaro sangmanga otaw antak magimo sang maat nang Dios,pyapasimba naan yang manga otaw sang bukunang Dios. Byabarusan yaan nang Dios kayyaan yang gapatay sang manga otaw na sakopnang Dios.” 3 Yoman maglaong yang magkadaig,“Aleluya, abantogon yang Dios. Yaan na syodad,way pagkatapos nang ubul na yomollot disaan.”4Yang karowaan aw opat na mangkatikadung awyang opat na tagalangit yolood na yagabantogsang Dios na gaingkod sang trono, yanaglaongsilan, “Amen, podo madyaw yang manga imonang Dios. Aleluya, abantogon yaan.”

Yang Pista sang Kasal nang Nati nang Karnero5 Aon yagalaong sikun disang trono, laong,

“Abantogon ta yang Dios ta, kariko mayo nakanaan sakop, kamo na yangagad sang kanaanpaagi, dungganun aw buku nang dungganun,bantoga mayo yang Dios.” 6 Kayan dyungug koyang tingug nang magkadaig na yanagkatipon,matanog maynang tanog nang tobig na yakawassang togonan, maynang linti na matanog.Yanaglaong silan, “Aleluya, abantogon yang Dioskay yaan yang ari sang langit aw lopa. Yangkanatu Dios yang makagagaom na magbubuutsang kariko. 7 Managuma da kita, abantogonta yang Dios na Lyomabi kay dyomatungda yang allaw nang kasal nang Nati nangKarnero na si Jesus. Yaandam da yang mangatomotoo na maynang tawas naan, 8 yatagan silannang mangkadyaw na sapot na way taping napandagomon naan, yakasilaw yang kapoti naanna sapot. Yaan na sapot yang manga imo nangtomotoo na madyaw nang Dios.”

9 Kayan yaglaong kanak yang tagalangit, “So-latan yaning pagalaong ko, pyanalanginan nangDios yang pyapatambong sang kasal nang Natinang Karnero.” Yoman yaan maglaong, “Yaanyang pyagalaong nang Dios na podo matung-tung.” 10 Kayan lyomood ako na misimba sangtagalangit na yapagbaraw kanak, awgaid ya-galaong yaan, “Ayaw magsimba kanak. Sogwa-nun ako nang Dios mayn mo awmaynang kanmomanga inagad na yabay magbatok sang pagindoni Jesus. Yang Dios yang simbaa.” Yang yanag-batok sang pagindo ni Jesus, pyagabayaan nangBalaan na Espirito na gabuut sang pagbatok nangmanga propeta nang Dios.

Yang Yagasakay sang Mapoti na Kabayo11 Kayan kinita ko na maynang kyakaowangan

yang langit. Aon disaan kabayo na mapoti. Yangyagasakay saan pyagangaranan nang Matinoma-nun aw Kanarigan kay matarong yang pagbarusnaan sang yapagkontara kanaan, matarong aragyang papagtanam naan kanilan. 12 Yang matanaan maynang laga nang atoron, madaig yangkanaanpudungna pudungnang ari. Aon syosolatdigkanaan na aran naan. Yaan gaid yang yatigamsaan na aran. 13 Yandagom yaan nang dagomna dogoon. Yang aran na yaatag kanaan yangSorit nang Dios. 14 Yigiyod kanaan yang mangasakop naan diglangit na arag yagasakay sangmanga kabayo na mapoti. Yandagom silan nang

Pyapakita 19:15 385 Pyapakita 20:11mapoti na sapot na way taping. 15 Yaan yanggaona, gabanga yaan nang espada namatarumnapagapatay naan sang mosopak kanaan. Magaariyaan na yang kanaan pagbuut yang otomanunnang otaw, way makasopak sang pagari naan.Asapadan naan yangmosopak kanaan, yaan yangmagaligis sang ligisan na kadaman nang Diossang wa mangagad kanaan. 16 Syosolatan yangkanaan dagom aw yang kanaan paa nang kanaanaran na Ari nang manga ari, Ginoo nang mangaginoo.

17 Kayan kinita ko yang tagalangit na gaindugdisang suga, yagatawag sang manga langgamna yalayog digpagawanan, gyagagaan naan yangpagtawag, laong, “Adi kamo, panagtipon kamo,aon pyapakaan kamayo nang Dios. 18 Akaanunmayo yang onod nang patay na manga ari awmanga kapitan aw manga sondaro aw yang onodnang manga kabayo aw yang yasakay saan, yangonod nang kariko nang patay, allang aw yangbuku nang allang, dungganun aw buku nangdungganun, akaanun mayo.” 19 Kayan kinita koyang mona na mananap aw yang manga ari awyang kanilan sondaro. Yanagtipon silan na ma-paggira sang yagasakay sang mapoti na kabayoaw yang kanaan manga sakop. 20 Kayan dyakupyang mananap aw yang magaro na propeta nayagaimo sang buku nang tinuud na manga kabu-rungburungan na pagbuut nang mananap. Yaanna manga imo yang tyotoowan nangmanga otawna yadawat sang tarigpono nang mananap awsimba sang larawan naan na mananap. Silandowa yoontog na boi adto sang impirno na podolaga nang atoron. 21 Yang kanilan manga son-daro pyapatay nang espada na byabanga nangyagasakay sang mapoti na kabayo. Yang mangalanggam yamangkabiyag na yanobog sang onodnang manga patay.

20Sang Mararan na ka Toig

1Kayan kinita ko yang tagalangit na sogwanunnang Dios na yapanaog sikun diglangit. Yagatak-mag yaan nang dagdagu na kadina aw yang yabisang tatakup nang bito na way tatamanan nangkararum. 2 Dyadakup naan yang daragon nasi Satanas kayan byakos na di oboroyan nangsang mararan na ka toig. Si Satanas yang pan-goro nang mangkaraat na yagagaon kadini nangtinanap. 3Yoontog si Satanas nang tagalangit ag-surud nang bito naway tatamanan nang kararum

kayan tyakup naan aw kandadoi yang tatakupantak way makapagowang. Pipiriso si Satanasdisaan antak di yaan magpatoo sang kanaan ka-garo sang manga otaw surud nang sang mararanna ka toig. Pagkatapos naan, boroyan yaan nangdagawdagaw.

4-5 Kayan kinita ko yang manga trono. Yangyanagingkod disang manga trono yang yatagannang gaom sang pagokom sang manga otaw.Arag kikita ko yang manga kallowa nang mangaotaw na pyapatay tungud sang pagbatok nilansang sorit nang Dios aw pagpakatigam na si Je-sus yang kanilan Ginoo. Wa silan isimba sangmananap aw larawan naan na mananap, wa silanadawat sang tarigpono nang mananap asangkanilan guya aw kamot. Yagaboi silan kayanyomagad silan kang Kristo magari surud nangsang mararan na ka toig. Yang pagboi kanilanpyagangaranan nang mona na pagboi sang ya-matay. Yang yamaibilin na yamatay dili oboiinmatag matapos yang sang mararan na ka toig.6 Yang otaw na oboiin nang Dios nang mona napagboi sang yamatay, kanang Dios manga otaw,panalanginan naan laban. Dili silan amasingadtosang impirno na pyagangaranan nang kadwa nakamatayun. Amaimo silan magampoway sangDios na abaymagbantog kanaan aw abay pagban-tog kang Kristo. Amagad silan ni Kristo magarisurud nang sang mararan na ka toig.

Dyadaug si Satanas7 Aw matapos yang sang mararan na ka toig,

oboroyan naa si Satanas sang kanaan pirisowan,8 magapanawpanaw yaan na oman magpatoosang kanaan kagaro sang manga otaw asangkarowagan nang donya. Papagtiponon silanni Satanas antak mapaggira sang Dios. Pya-gangaranan silan nang Gog aw Magog. Labanmadaig silanmaynang bowangin asang baybayunkadaig. 9Aw manaw silan maynang yamarimpudyang donya, panaglibotannilan yangpyagauyaannang sakop nang Dios kay osorongon nilan yangsyodad na kyakarugunan nang Dios, awgaid aonatoron na sikun aglangit na makasonog kanilan.10 Si Satanas na yagakagaro kanilan oontog adtosang impirno na podo laga nang atoron na yoon-togan sangmananap aw sang propeta namagaro.Arasayun silan allawgabi nang way kataposan.

Yang Kataposan na Pagokom11 Kayan kinita ko yang dakora na trono na

mapoti aw yang gaingkod disaan arag ko kikita.

Pyapakita 20:12 386 Pyapakita 21:18Yamawara yang langit aw lopa, wa da ikitaa, baydakman sang trono iyan. 12 Yang yamangka-matay, dungganun aw buku nang dungganun,kikita ko na yanagindug disang atobangan nangtrono. Yang manga libro na lilistaan sang mangaimo nang manga otaw byuburat. Arag byuburatyang isa na libro na lilistaan sang aran nangmanga otaw na boi adto sang Dios nang waykataposan. Kayan yokman yang yamangkamataytungud sang manga imo nilan na syosolat asangmanga libro. 13 Kariko nang yamangkamataypyapaatobang sang gaingkod disang trono, yangyamangkamatay disang dagat awyang asang lopaaw yang kallowa nilan na asang pandatngananna pyagangaranan nang Hades. Yookman silantungud sang manga imo nilan. 14 Kayan karikonang yamangkamatay aw yang sikun sang Hadesyoontog adto sang impirno na podo laga nangatoron na pyagangaranan nang kadwa na ka-matayun. 15 Kariko nilan yoontog disaan kaywa akalistaan sang libro na lilistaan sang mangaotaw na boi adto sang Dios.

21Yang Bago na Langit aw yang Bago na Lopa

1 Kayan kinita ko yang bago na langit awbago na lopa kay yang dadaan na langit awdadaan na lopa yawara da, yang dagat arag dayawara. 2 Kikita ko yang syodad na yukunsadsang donya sikun sang Dios diglangit, yaan yangbalaan na syodad, bago na Jerusalem. Labanmadyaw na syodad, maynang bobay na akasarunda na yandagom nang mangkadyaw na dagom.3 Dyudungug ko yang matanog na sorit na sikunsang trono, laong, “Adoon adi la sang mangaotaw yang paguya nang Dios. Magauya yaandigkanilan, kanang Dios da sakop yang mangaotaw. Mapagtukud yaan kanilan, yaan yangkanilan kyakanarigan. 4Wa day magadaraw kayawaraun nang Dios yang kariko nang kaundugnang otaw, di da silan amatay, di da magaurug,wa day kasamok, wa day sakit. Kariko nangkarisud na iyan sang donya adoon, amawara da.”

5Yagalaong yang gaingkod sang trono, “Karikoiimo ko bago.” Pyagalaong naan arag, “Panso-latan yaning pyagalaong ko kay podo matung-tung.” 6 Yagalaong yaan, “Yatoman da. Akoyang gapono sang kariko aw ako yangmagatapos.Yang otaw na maynang yamarangga kay gostonaan matigam kanak, apainum ko kanaan yangway bayad na tobig na akaponowan nang kinaboi

na way kataposan. 7 Yaan yang aatag ko sangmanga otaw namadaug sangmaat na abay kanaksomarig. Amaimo ako kanilan Dios, silan amaimokanak manga anak. 8 Awgaid yang kadaygan naotaw yaan yang pandatnganan nilan yang atoronna yabay mallaga. Pyagangaranan yaan nangkadwa na kamatayun kay amarasay silan disaannang way kataposan. Disaan domatung yangwa otoo kanak tungud sang kaalluk sang aragotaw, aw yang gatangku sang pagtoo kanak, awyang yabay magimo sang maat nang Dios, awyangmangamamomono, awyang yanagimo sangkadopangan, aw yang manga balyan na gatawagsang kanilan magbabaya na buku nang Dios, awyang misimba sang buku nang Dios, aw yangkariko nang magaro.”

Yang Bago na Jerusalem9 Kayan dyomorod kanak yang isa kanilan

pito na tagalangit na yagaobo sang pitong kalasakanan na yamatmo nang kyampusan na pitona karisud. Yagalaong yaan, “Adi kaw, apakitaunta kaw sang tawas nangpyagangaranannangNatinang Karnero.” 10 Kayan pyagbayaan ak nangBalaan na Espirito, dyadara ako nang tagalangitadto sang laban makagwas na butay. Pyapakitanaan kanak yang balaan na syodad na Jerusalemna yukunsad sikun sang Dios diglangit. 11 Labanmaparawang yaan na syodad kay yamallag disaannang gaom nang Dios. Yakasilaw yaan may-nang motya. 12 Yaarad yaan nang bato, labanmakagwas yang arad. Samporo aw dowa yangpilwangannang arad, kada pilwangan aon bantayna tagalangit. Kada pilwangan syosolatan nangaran nang samporo aw dowa na anak ni Jakobna taga Israel. 13 Kada kilid nang arad toro yangpilwangan, toro agsilatan, toro agamiyanan, toroagbarabagan aw toro agsallupan. 14Aon samporoaw dowa na bato na yoonayan nang arad. Syoso-latan yang bato nang manga aran nang samporoaw dowa na apostol na manga inindo ni Jesus.

15Yang tagalangit na yapagbaraw kanak gatak-mag nang baston na borawan na pagasokodsang syodad aw manga pilwangan aw arad.16Magonawa yang kaaba aw yang karakbang awyang kakagwas nang syodad, dowangmararan awopat na gatos na ka kilometro. 17Kayan yagsokodyaan sang arad, kaanuman awunumna kametrosyang kakagwas nang arad. Magonawa yang pag-sokod nang tagalangit aw yang pagsokod nangotaw. 18 Yang yiimo arad yang madyaw na bato

Pyapakita 21:19 387 Pyapakita 22:14na yakasilaw. Yang manga baray asang syodadlonsay borawan na yamallag maynang ispiyo.19 Yang samporo aw dowa na bato na yonayannang arad manga mangkadyaw na bato. Kadabato tobok. Yang kaisa na bato haspe, yang kadwasapiro, yang katlo agata, yang kaopat esmeralda,20 yang karima onise, yang kaunum kornalina,yang kapito krisolito, yang kawaro birilo, yangkasiyam topasyo, yang kasamporo krisopraso,yang kasamporo aw isa hasinto, yang kasamporoaw dowa amatista.

21 Yang samporo aw dowa na ka pilwangansamporo aw dowa na ka perlas kay kada pilwan-gan inimo nang isa na perlas. Yang daran disangsyodad lonsay borawan na yakasilaw.

22Way kikita ko na simbaan disang syodad kayiyan disaan yang Dios na Lyomabi na makaga-gaom sang kariko aw yang Nati nang Karnero,silan yang sisimba. 23 Yang syodad wa magak-inaanglan sang allag nang suga aw boran, kayyaallagan nang gaom nang Dios, yang kaallagnang Nati nang Karnero arag asaan. 24 Karikonang otaw yaallagan naan na syodad. Adaraundisaan na syodad nang manga ari yang kanilankadato. 25 Pollayon owangan yang manga pil-wangan nang syodad, dili atakupun kay podo raallaw, wa day kangitngit. 26 Disaan amapanum-dum silan sang Dios, kariko nang mangkadyawadaraun asaan. 27 Laban di makaslud asaan yangmaski nana na maat nang Dios, yang yisimbasang buku nang Dios aw yang yangagad sangkagaro na pagindo di makaslud. Yaan gaid yangmakaslud asaan yang manga otaw na lilista sanglibro nang Nati nang Karnero na lilistaan sangaran nang kanaan sakop na boi digkanaan nangway kataposan.

221 Kayan pyakita kanak nang tagalangit yang

tobig na makaboi sang kariko. Yang tobig may-nang ispiyo katinaw. Yang kaoro naan na tobigyang trono nang Dios aw yangNati nang Karnero.2 Yoboros yaan disang tunga nang daran disangsyodad. Magsangkilid nang tobig aon mangakaoy na pyagangaranan nang kaoy na makaboi.Samporo aw dowa yang karasi nang bonga, kadaboran yobonga. Yang daon naan na kaoy yangyakapagkadyaw sang kariko nang manga otaw.3 Disaan na syodad way maat na akaponowannang pagsilot nang Dios. Iyan disaan yang trononang Dios aw yang Nati nang Karnero. Isimbaun

yaan nang kanaan manga sogwanun, 4 ikitaunnilan yang kaimo naan. Yang guya nilan osolatannang aran naan. 5 Di da amangitngit, di dasilan magakinaanglan nang ilawan aw suga kayyaallagan silan nang kanilan Dios na Lyomabi.Managari silan nang way kataposan.

Yang Pagbarik ni Jesus6 Kayan yaglaong yaan kanak, “Podo matung-

tung yani na sorit kay yang Balaan na Espiritona yagabaya sang kanaan manga propeta yaga-sogo sang kanaan sogwanun na tagalangit an-tak pakatigam sang kanaan sogwanun na mangaotaw yang amapagguna sang donya di madogay.”7 Laong ni Jesus, “Paningug, di madogay maga-barik ako adto sang donya. Apapagumaun nangDios yang mangagad sang pyagalaong disininglibro na pyapakatigam nang Dios.”

8 Ako si Juan, yang yikita aw yudungug sini namanga imo. Pagkatapos pakita kanak yang karikolomood ako sang atobangan nang tagalangit nagapakita kanak saan na manga imo. 9 Awgaidyagalaong yaan kanak, “Ayaw magsimba kanak,kay ikaw aw ako, aw yang manga propeta nakanmo inagad aw yang kariko nang yangagadsang pyagalaong disining solat arag sogwanunnang Dios. Yang Dios yang simbaa.”

10 Yagalaong yaan kanak, “Ayaw pagtagowayang pyagalaong disining libro, abaya pakatiga-man sang kadaygan kay amallug da mapaggunayang syosolat disini. 11Pagdatung naan namangaallaw, di da aparinin yang manga batasan nangotaw. Yang gapili sang imo na maat nang Dios,abaymagimo saan, yang gaimo sang kadopanganarag di amaparin, abay magimo sang kanaankadopangan. Yang otaw na gaimo sang madyawnang Dios, abay magimo saan. Yang otaw nakanang Dios sogwanun abay mangagad sangDios.”

12 Yagalaong si Jesus, “Di madogay mabarikako adto sang donya. Abarusan ko yang karikonang otaw pinasobay sang kanaan kanaan imo.13 Ako yang way pagpono na way pagkatapos,yang gapono sang kariko aw yang magatapossang kariko. 14 Pyanalanginan nang Dios yangkariko nang otaw na pyasaylo ra naan sangkanilan sara, mayn silan nang yagbonak sangkanilan dagom antak mawara yang taping, silanyang makakaan sang bonga nang kaoy na pya-gangaranan nang kaoy na makaboi, silan yangmakaslud sang pilwangannang arad sang syodad.

Pyapakita 22:15 388 Pyapakita 22:2115 Di makaslud yang yanagimo sang maat nangDios aw yang yanagkabalyan aw yang yanagimosang kadopangan aw yangmangamamomono awyang yisimba sang bukunangDios awyang karikonang magaro. 16 Ako si Jesus, yagasogo ako sangkanak sogwanun na tagalangit antak pakatigamkamayo na manga tomotoo yani na batok. Akoyang Pinili nang Dios na sompaw ni Dabid, akoyangPangoronapyagangaranannangmaallagnabitoon na yamallag nang pakallawun.”

17 Yang Balaan na Espirito aw yang mangakarugunan ni Jesus na manga tomotoo kanaanyagalaong, “Singadi la.” Kariko nang mudungugsini papaglaonga silan, “Singadi la.” Kamo namaynang yamarangga kay gosto mayo matigamsang Dios, kamanga mayo nang way bayad yangtinuud na kinaboi na sikun sang Dios.

Yang Pagtapos

18-19 Magakarag ako sang kariko nang yudun-gug sini, na di akamangan aw di odoganganyaning sorit na pyapakatigam nang Balaan naEspirito disining libro. Aw dogangan yani nasorit, yang otaw na magadogang, odogang sangsilot kanaan yang kariko nang karisud na syosolatdisini na libro. Aw kamangan yani na sorit, yangotawnamagakamang di da apaambitin nang Diossangmanga panalangin, di makakaan sang bonganang kaoy na makaboi. Di yaan makaslud sangsyodad na balaan na syosolat disini na libro.

20 Ako si Jesus, ako yang yagalaong na podomatungtung yang kariko nini na sorit. Di mado-gay mabarik ak oman adto sang donya. Laongnang manga sakop ni Jesus, “Amen, parabay adi,kay Ginoo Jesus.”

21 Kariko mayo na sakop ni Jesus atagapankamo ni Ginoo Jesus. Amen.