ST/ESA/STAT/SER.M/4/Rev.3

ULUSLARARASI EKONOMİK VE SOSYAL İŞLER DAİRESİBirleşmiş Milletler İstatistik Bürosu

İSTATİSTİK YAYINLARI Seri M No.4, Rev.3

TÜM EKONOMİK FAALİYETLERİNULUSLARARASI STANDART SANAYİ SINIFLAMASI

ÜÇÜNCÜ REVİZYON

BIRLEŞMİŞ MİLLETLERNEW YORK, 1990

NOT

Birleşmiş Milletler dökümanlarında sembol olarak, büyük harflerle, rakamların bir karışımı kullanılmaktadır. Bu tür bir sembolün geçmesi, Birleşmiş Milletler'in bir dökümanına referanstır.

Orijinal adı:International Standard Industrial Classification of All Economic Activities, Third Revision

-------------------------ST/ESA/STAT/SER.M/4/REV.3

-------------------------

---------------------------BİRLEŞMİŞ MİLLETLER YAYINLARI

---------------------------Satış No. E.90.XVII.11-----------------------------

02000

ISBN 92-1-161319-0

Adres:

PUBLISHING DIVISIONUNITED NATIONS

NEW YORK, N.Y.10017

ÖNSÖZ

Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması'nın (ISIC) 3.Revizyonu, İstatistik Komisyonu'nun Şubat 1989'daki 1/ 25.oturumunda ele alınmış ve onaylanmıştır. ISIC Revize 3'ün onaylanmasında İstatistik Komisyonu, Ekonomik ve Sosyal Konsey'e aşağıdaki önergenin onaylanmasını tavsiye etmiştir:

Uluslararası Ekonomik Sınıflamalar

Ekonomik ve Sosyal Konsey, İstatistik Komisyonu tarafından 1968'deki 15. oturumunda kabul edilen önerge 4'ü (XV), aşağıdaki konuları dikkate alarak feshetmektedir:

(a) Farklı uluslararası teşkilatlar tarafından geliştirilmiş olan uluslararası ekonomik sınıflamaların harmonizasyonu ile ilgili programın yürütülmesine olan ihtiyaç,

(b) Mal ve hizmetlere veya ekonomik faaliyet çeşidine göre sınıflanmış çeşitli istatistikler için uluslararası veri karşılaştırılabilirliğinin önemi,

(c) Gümrük İşbirliği Konseyi'nin Harmonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi (HS), Standart Uluslararası Ticaret Sınıflaması (SITC) ve yeni Merkezi Ürün Sınıflaması'nın (CPC) yanı sıra, Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslar arası Standart Sanayi Sınıflaması (ISIC), Avrupa Topluluğu'ndaki Ekonomik Faaliyetlerin Genel Sanayi Sınıflaması (NACE) ve Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi'nin Ulusal Ekonomi Kolları Sınıflaması (CBNE) arasında koordinasyonu sağlama ihtiyacı,

(d) Farklı uluslararası teşkilatlar tarafından geliştirilen farklı tipteki uluslararası ekonomik sınıflamaların bütünleştirilmesi ve bu sınıflamaların revize edilmiş Milli Muhasebe Sistemi ve Ulusal Ekonominin Ödemeler Dengesi ile tutarlılığının sağlanması isteği,

(e) ISIC'nin Revize 3'ü ve CPC'nin gelişimi ile ilgili olarak ortaya çıkan konuların çözümlenmesinde, Birleşmiş Milletler Sekreteryası ile Avrupa Topluluğu istatistik bürolarının Dünya Düzeyinde Sınıflandırmalar Ortak Çalışma Grubu, Ekonomik Sınıflandırmaların Harmonizasyonu Konulu Birleşmiş Milletler Uzman Grubu ve Hizmet İstatistikleri Voorburg Grubu tarafından yürütülen çalışma,

(f) ISIC Revize 3 olarak adlandırılacak olan uluslararası ekonomik sınıflandırmaların uyumlaştırılması ve revize edilmesiyle ilgili olarak Genel Sekreter'in raporunda da tanımlandığı gibi, ISIC Revize 2'nin önerilen revizyonunu,

(g) Genel Sekreter'in raporunda tanımlandığı gibi, Geçici Merkez Üretim Sınıflaması olarak adlandırılacak olan, önerilen yeni bir Merkez Üretim Sınıflaması.

1) Üye ülkelere aşağıdakiler önerilmiştir:

(a) En kısa sürede, ulusal gereksinimleri karşılayacak düzeyde, sınıflama çerçevesine zarar vermeyecek şekilde, Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslar arası Standart Sanayi Sınıflamasının uyarlanmasını veya uluslarası karşılaştırma amacına yönelik olarak, ekonomik faaliyetlerin çeşitlerine göre sınıflanmış verilere dayanarak Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması'nın kullanılması;

(b) Mal ve hizmetlere göre sınıflanan veriler için uluslar arası karşılaştırılabilirliğin sağlanmasında tecrübe kazanma amacıyla, geçici Merkez Ürün Sınıflaması'nın kullanılması;

2) Genel Sekreterlik'ten ise aşağıdakiler istenmektedir:

(a) İstatistik Komisyonu'nun yirmi beşinci dönem toplantısından önce yayınlanan geçici yazıya ve Komisyon'un aldığı kararlara dayanarak, Sınıflandırma ile Harmonize Mal Tanımlama ve Kodlama Sistemi (HS), Standart Uluslararası Ticaret Sınıflaması, Revizyon 3 ve geçici Merkez Ürün Sınıflaması arasında korelasyon tabloları ve indeksler ile birlikte Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sınıflamasını içeren bir yayın hazırlamak;

(b) İstatistik Komisyonu'nun yirmi beşinci dönem toplantısından önce yayınla anan geçici yazıya ve Komisyon'un aldığı kararlara dayanarak, sınıflamanın hizmetler bölümüyle ilgili açıklayıcı notlarla birlikte, geçici Merkez Ürün Sınıflamasını içeren bir yayın hazırlamak;

(c) Birleşmiş Milletler'e üye ülkelerin dikkatine sunmak için, Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması, Revizyon 3 ile geçici Merkez Ürün Sınıflamasını bir araya getirmek, yayınlamak ve dağıtımını yapmak.

Verilerin uluslararası karşılaştırılabilirliğini geliştirmek ve güçlü ulusal istatistik sistemlerin gelişimini hızlandırmak için, ISIC'nin mevcut revizyonu, öncekiler gibi, temel bir araçtır. Ekonomik faaliyetlerin uluslar arası istatistiksel sınıflaması olarak ISIC, faaliyet çeşitlerine göre kapsamlı veriye ihtiyaç duyan geniş bir istatistiksel yelpazede kullanılır: Üretim ve ulusal gelir ile diğer ekonomik istatistikler; işgücü ve istihdam analizleri ile diğer sosyal analiz ve tanımlarla ilgili demografik ve sosyal istatistikler. Bu durumda, ismine "sanayi" kelimesi dahil edilmesine rağmen, ISIC sadece bir sanayi sınıflaması olmayıp, sadece sanayi istatistiklerine referans olarak düşünülmemiştir.

ISIC, Rev.2'nin 1968 yılı basımından bu yana, ekonomik faaliyetlerde, ulusal ekonomilerdeki bu faaliyetlerin yapısı ve organizasyonunda ve ekonomik faaliyetlere göre sınıflanmış istatistiklere olan ihtiyaçta pek çok değişiklik meydana gelmiştir.Bu değişiklikler; örneğin, veri işleme donanımı imalatı ile ilgili olarak ele alınması ihtiyacı ve yeni analitik gereksinimler için geniş bir yelpazede yapılan sınıflamayı geliştirmektir. Bu değişimlerin etkisi ve derecesi ülkelerarası farklılıklar gösterdiği halde, İstatistik Komisyonu 1976 yılında ISIC'nin üçüncü revizyonu üzerinde çalışmalara başlanmasını kabul etmiştir. Bu çalışmaya başlarken Komisyon, Üçüncü Revizyonu hem faaliyet, hem de ürün sınıflamalarını 3/ içeren uluslararası ekonomi sınıflamaları arasında uyum sağlanması konusundaki geniş bir programın parçası olarak yürütülmesi gerektiğini belirtmiştir. Birleşmiş Milletler sınıflamaları söz konusu olduğundan, İstatistik Komisyonu'nun 1985 yılındaki yirmi üçüncü dönemtoplantısında da onaylanan ve 1986 yılında yayınlanan Standart Uluslar arası Ticaret Sınıflaması'nın (SITC) 5/ üçüncü revizyonu ve yine İstatistik Komisyonu'nun yirmi beşinci dönem toplantısında onaylanan Merkezi Ürün Sınıflaması'nın (CPC) 4/ geliştirilmesi de,ISIC revizyonuna ek olarak programa alınmıştır. Yine, Mesleklerin Uluslarası Standart Sınıflaması'nın (ISCO) üçüncü revizyonu, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından tamamlanmış ve on dördüncü Uluslararası İşgücü İstatistikleri Konferansı tarafından 1987 yılında benimsenmiştir. ISCO'da, mesleki verilerin sunuluşuna bir temel sağlamak amaç edinilmiştir.

ISIC'nin üçüncü revizyonu ayrıca, Birleşmiş Milletler Milli Muhasebe Sistemi (SNA) ile ilgili, devam etmekte olan çalışmayla da yakın ilişki içerisindedir; bu çalışma da, ulusal hesapların derlenmesi için gereken faaliyet türüne göre bir ayırım sağlayan ISIC, önemli bir rol oynamaktadır. Bununla ilgili olarak ISIC, Rev.3 benimsenirken, Komisyon, ISIC'deki istatistiksel birimlerle ilgili tanımların, SNA'daki farklı zaman çerçevesi dikkate alınarak, revize edilmiş Milli Muhasebe Sistemi'ndeki (SNA) tanımlara uygun düşmesi gerektiğini vurgulamıştır. Özellikle Birleşmiş Milletler Sekreteryası İstatistik Bürosu'nun, ISIC ve SNA uzmanlarının görüşlerinin uzlaştırılması için her türlü çabayı sarfetmesi tavsiyesinde bulunulmuştur. Yukarıda sözü edilen yorumlar, SNA uzman grubu, Hizmet İstatistikleri Voorburg Grubu ve İş Tetkik Çerçeveleri Yuvarlak Masa Konferansı 6/ tarafından yapılan yorumlar gözönüne alınarak, ISIC'deki sunuş bölümünde İstatistiksel birimlere ait tanımların bulunduğu kısmın yeniden tasarlanması gerektiği kabul edilmiştir. Buna ek olarak, ideal istatistiksel birimin tanımı ile gerçek dünya şartlarını yansıtan uygulamadaki tanım arasındaki ayırımın da açık olarak yapılması gereğini belirtmişlerdir. İstatistiksel birimler ve rapor birimleri arasındaki ayırım da açık olarak vurgulanmalıdır. ISIC'ye giriş hazırlanırken, Komisyon'un görüşlerinin uygulanması için her türlü çaba sarfedilmiş, çeşitli uzman ve teşkilatlara danışılmıştır. Giriş yazısında bu görüşlerden önemli ölçüde faydalanılmıştır. Bununla beraber, en azından belli yönleriyle giriş bölümünde, sınıflamanın kendisinde de olduğu gibi, bir uzlaşmanın ortaya konduğuna dikkat edilmelidir. Dolayısıyla söz konusu giriş, tek bir uzmanın ya da ülkenin görüşünü yansıtmamaktadır.

ISIC'nin üçüncü revizyonu, on yıllık bir inceleme sürecinin sonucudur.Bu sürece, uluslararası organizasyonlardan uzmanların yanı sıra, dünyanın her bölgesinden, farklı gelişme aşamalarında , farklı ekonomik sistemler uygulayan ülkelerden uzmanların işbirliği de dahildir.Bu süreç içerisinde, bir takım uluslararası toplantılar düzenlenmiştir. Bunlardan en önemlileri, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Topluluğu istatistik bürolarının Dünya Düzeyi Sınıflamalar Ortak Çalışma Grubu'nun altı

birleşimi ve Ekonomik Sınıflamaların Uyumunun Sağlanması konulu Birleşmiş Milletler Uzman Grubu'nun üç toplantısıdır.ISIC, Rev.3'te hizmet faaliyetlerini konu alan sınıflamanın revizyonu çalışmalarında, Hizmet İstatistikleri Voorburg Grubu adlı grubun çalışmalarından da yararlanılmıştır. Bu toplantılara katılan birçok uzman ve organizasyonun sıkı çalışmaları olmaksızın ISIC, Rev.3 hiçbir şekilde tamamlanamazdı. Ayrıca çalışmanın ilerki aşamalarında, özellikle girişle ilgili bölümün hazırlanmasında, Birleşmiş Milletlerler SNA Koordine Uzmanlar Grubu Temmuz 1989 toplantısından ve İş Tetkik Çerçeveleri Yuvarlak Masa Toplantısı'ndan değerli girdiler sağlanmıştır. Son olarak, Birleşmiş Milletler İstatistik Bürosu'nda danışman olarak çalışan Michael M.Beekman, giriş taslağının hazırlanmasında büyük rol oynamıştır.

Mevcut yayın dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm, ISIC'nin kullanımı için önemli bilgilerin bulunduğu, Revize 3'ün girişinden oluşmaktadır. Girişte yer alan konular: ISIC'nin geçmişi; ilkeler ve açıklayıcı kurallar; istatistiksel birimlerin tanımı; ilgili ulusal sınıflamaların yerleştirilmesindeki kullanımı dahil, ISIC'nin uygulamaları; diğer uluslar arası sınıflamalarla ilişkileri; sınıflamadaki eklerin ve sunulmuş olan karşılaştırma tablolarının özet açıklamalarıdır. İkinci bölümün birinci kısmı, bir ve iki basamaklı düzeylerdeki kapsamlı yapıyı göstermektedir. İki basamaklı ayırım ulusal hesaplarda, istihdam ve demografi istatistiklerinde yaygın olarak kullanıldığından, bu düzeylerdeki ayırım, özel bir önem taşımaktadır. II. ve III. bölümler yayının iskeletini; yani, ISIC kategorileri hakkında, bu kategorilerde sınıflanan faaliyetler açısından bilgilere yer veren, bazen, ilgili kategoride bulunan faaliyetlerin çıktısı olan ürünlerin bir listesinin de eklendiği açıklayıcı notlar ile birden dörde kadar olan basamak seviyelerindeki tüm kategorilerin komple bir listesinden ibaret olan ISIC, Rev.3'ün kapsamlı yapısını oluşturmaktadır. İkinci bölüm iki ekten oluşmakta; ek I, enerji, ek II ise turizm ile ilgili faaliyetlerin standart tablolama kategorilerlne yer vermektedir. Bunlar, ISIC'ye göre sınıflanmış veri isteyen kullanıcıların özel gereksinimlerini karşılamaya yönelik standartlaştırılmış bilgi toplamını sağlamayı amaçlamaktadırlar. Üçüncü bölüm, Milli Muhasebe Sistemi'nin (SNA) vazgeçilmez bir parçasını oluşturan hükümet işlemlerinin işlevleri konusunda özel amaçlı bir sınıflama olan Hükümet İşlevlerinin Sınıflandırılması (COFOG) 8/ ile ISIC Rev.3 arasındaki ilişkiyi gösteren bir tablo içermektedir. Son olarak dördüncü bölüm, ISIC Rev.2 ile Rev.3 arasında iki yönlü ve ayrıntılı karşılaştırma tablolarına yer vererek, bunlar arasında standart bir geçiş ve Revize 3'ün kullanımı için bir rehberlik sağlamaktadır. Bu konular hakkında daha detaylı bilgi, ISIC Rev.3'ün girişinde ve ek olarak her bölüme ait giriş bölümlerinde yer almaktadır.

Notlar

1/ Official Records of the Economic and Social Council, 1989, Supplement No.3 (E/1989/21), para. 95.

2/ International Standard Industrial Classification of All Economic Activities, Statistical Papers, Series M, No.4, Rev.2, (Birleşmiş Milletler yayını, Satış No. E.68.XVII.8).

3/ Official Records of the Economic and Social Council, 1977, Supplement No.2 (E/5910), paragraf 124 ve 128 (c).

4/ Geçici Merkezi Ürün Sınıflaması, Birleşmiş Milletler'in bir yayını olarak basılacaktır.

5/ Standard International Trade Classification, Revision 3, Statistical Papers, Series M, No.34, Rev.3 (Birleşmiş Milletler yayını, Satış No. E.86.XVII.12).

6/ Official Records of the Economic and Social Council, 1989, Supplement No.3 (E/1989/21), para. 84.

7/ Aynı yayın, para.85

8/ Classification of the Functions of Government Statistical Papers, Series M, No.70 (Birleşmiş Milletler yayını, Satış No. E.80.XVII.17).

İÇİNDEKİLER

Paragraflar SayfaÖNSÖZ ix

Bölüm Bir ISIC'NİN ÜÇÜNCÜ REVİZYONU'NA GİRİŞ

I. TARİHSEL ZEMİN VE REVİZYON 1-14 2 A) Tarihsel Zemin 1-4 2

B) Revizyon ve uyum ihtiyacı 5-10 3

C) ISIC'nin üçüncü revizyonu 11-14 4

II. SINIFLAMA'NIN ALTINDA YATAN İLKELER 15-140 6

A. Sınıflama'nın yapısı ve amacı 15-28 6 1. Genel görüşler 15-23 6 2. Diğer sınıflamalardan farkları 24-28 7

B. Ana, ikincil ve yardımcı faaliyetler 29-43 8

C. Sınıflama oluşturulurken yararlanılan ilkeler 44-50 11 1. Bölüm ve gruplarla ilgili kriterler 44-47 11 2. Sınıflarla ilgili kriterler 48-50 12

D. İstatistiksel Birimler 51-130 13 1. Genel görüşler 51-63 13 2. Hukuki yapı 64-68 15 3. Kurumsal birimler 69-73 16 4. Farklı istatistiksel birimler 74-113 17 5. İstatistiksel birimlerin sınıflanması 114-120 25 6. Bir istatistiksel birimin faaliyet kodunun değiştirilmesi 121-122 26 7. Yorumlamayla ilgili bazı genel kurallar 123-130 27

E. Sınıflama'nın yapısı ve kodlama sistemi 131-140 28 1. Genel yapı 131-136 28 2. Kodlama sistemi 137-140 29

III. SINIFLAMANIN UYGULAMASI 141-159 30

A. Genel görüşler 141-146 30

B. İlgili ulusal sınıflamaların kurulmasında ISIC'nin kullanımı 147-149 31

C. ISIC'nin genişletilmesi veya daraltılması 150-152 31

D. Sınıflama'nın değişik düzeylerinin kullanılması .. 153 . 32

E. Homojenite oranlarının derlenmesi 154-159 32

IV. DİĞER SINIFLAMALARLA OLAN İLİŞKİLER 160-179 33

A. Genel görüşler 160 33

B. HS, CPC ve SITC, Rev.3 ile olan ilişkiler 161-164 33

C. Diğer mal ve hizmet sınıflamaları (BEC, CCIO, ICGS) ile olan ilişkiler 165-168 34

D. Diğer uluslararası faaliyet sınıflamaları (NACE, CBNE). 169-171. 35

E. Diğer sınıflamalar (COFOG, ISCED, ISCO) 172-179 35

V. DİĞER KONULAR 180-200 36

A. ISIC'ye yapılan ekler 180-182 36

B. Sınıflama'nın indeksi 183-184 37

C. Açıklayıcı notlar 185 37

D. Korelasyon tabloları 186-187 37

E. ISIC, Rev.2'ye kıyasla, ISIC, Rev.3'teki başlıca değişiklikler 188-200 37

Bölüm İki YAPI VE AÇIKLAYICI NOTLAR

I. GENEL YAPI: TABULASYON KATEGORİLERİ VE BÖLÜMLER 42

II. KAPSAMLI YAPI: TABULASYON KATEGORİLERİ, BÖLÜMLER, GRUP VE SINIFLAR . 47

III. AÇIKLAYICI NOTLAR 66

A. Tarım, avcılık ve ormancılık 66 B. Balıkçılık 70 C. Madencilik ve taşocakçılığı 71 D. İmalat 76 E. Elektrik, gaz ve su 132 F. İnşaat 133 G. Toptan ve perakende ticaret; motosiklet ve motorlu araçlar ile kişisel eşyalar ve ev eşyalarının onarımı

135

H. Otel ve lokantalar 141 I. Ulaştırma, depolama ve haberleşme 142 J. Mali aracı kuruluşların faaliyetleri 146 K. Gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri 149 L. Kamu yönetimi ve savunma; zorunlu sosyal güvenlik 158 M. Eğitim 162 N. Sağlık işleri ve sosyal hizmetler 163 O. Diğer sosyal, toplumsal ve kişisel hizmet faaliyetleri 166 P. Evlerde yaptırılan hizmet işleri 172 Q. Uluslararası örgütler ve temsilcilikleri 172

Ekler: ÖZEL AMAÇLI TABULASYON KATEGORİLERİ I. ENERJİ İLE İLGİLİ FAALİYETLER II. TURİZM İLE İLGİLİ FAALİYETLER

Bölüm Üç ISIC, REV.3 İLE COFOG ARASINDAKİ İLİŞKİ

Bölüm Dört

ISIC, REV.2 İLE REV.3 ARASINDA KARŞILAŞTIRMA TABLOLARI

1. Karşılaştırma tablosu: ISIC Rev.2'den, Rev.3'e 2. Karşılaştırma tablosu: ISIC Rev.3'den, Rev.2'ye

Bölüm Bir

ISIC'NİN ÜÇÜNCÜ REVİZYONU'NA GİRİŞ

I.TARİHSEL ZEMİN VE REVİZYON

A. Tarihsel Zemin

1. Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması'nın (ISIC) özgün uyarlaması 1948 yılında kabul edilmiştir. Bu bağlamda, Ekonomik ve Sosyal Konsey aşağıdaki önergeyi uygun bulmuştur:

"Ekonomik ve Sosyal Konsey,

İstatistik Komisyonu'nun, ekonomik istatistiklerin uluslararası alanda karşılaştırılabilir olmasına duyulan gereksinime dayanan önerisini ve,

Üye ülke hükümetlerinin öneri ve katkılarıyla, İstatistik Komisyonu tarafından geliştirilen ve Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması olan ISIC'yi dikkate alarak,

Üye ülke hükümetlerine,

ya, (a) ulusal standartları olarak bu sınıflamayı kabul etmek yoluyla,

ya da, (b) uluslararası alanda karşılaştırma yapmayı mümkün kılacak şekilde, istatistik verilerini bu sisteme uygun olarak, tekrar düzenlemek yoluyla,

ISIC'yi kullanmalarını tavsiye eder." 1/

2. ISIC'nin nüfus, üretim, istihdam, ulusal gelir ve diğer ekonomik istatistik alanlarındaki ekonomik faaliyet türüne göre verilerin sınıflanmasında, ulusal ve uluslararası kullanımı yaygınlaşmıştır.Bazı ülkeler ISIC'yi sanayi sınıflama şemalarının planlamasında bir temel olarak kullanıma almışlardır. Diğer birçok ülkenin sanayi sınıflaması ile ISIC arasında, olabildiğince uygulanabilen, ulusal şemaların kapsamlı düzeydeki sınıflama kategorilerinin, ISIC'nin yalnızca bir kategorisine uygunluğu sağlanarak gerçek bir karşılaştırabilirliğe ulaşılmıştır. Giderek artan sayıdaki ülkeler, istatistik verilerinin bir bölümünü ISIC'ye göre düzenlemişlerdir. Birleşmiş Milletler, Uluslar arası Çalışma Örgütü, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, UNESCO ve diğer uluslararası kuruluşlar, istatistik verilerin yayımı ve analizinde ISIC'yi kullanmışlardır.

3. ISIC'nin kullanımı sonucunda edinilen deneyim, ISIC kategorilerinin ve altında yatan ilkelerin tanımı ve yapısının periyodik olarak gözden geçirilmesi ihtiyacını ortaya çıkarmıştır.Ekonomik faaliyetlerin yapılanmalarında meydana gelen değişiklikler ve yeni eklenen ekonomik faaliyetler önem kazanmıştır. Ekonomik faaliyet türüne göre sınıflanan veriler için yeni analitik gerekler ortaya çıkmaktadır. ISIC'nin kullanımıyla edinilen deneyim, genişletilmesi, aydınlatılması veya başka yollardan geliştirilmesi gereken yönler açığa çıkartmıştır. İstatistik Komisyonu bu yüzden, ISIC'nin 1956, 1965 ve 1979 yıllarında gözden geçirilip, yeniden düzenlenmesi işini yüklenmiştir. Her defasında Komisyon, değişimler ve diğer gelişmeler sunulurken, ISIC'nin düzeltilen ile önceki uyarlamaları arasındaki karşılaştırılabilirliğin, olabildiğince korunması ihtiyacı üzerinde durmuştur.

4. ISIC'nin ilk uyarlaması, 1958 yılında, İstatistik Komisyonu'nun 10. oturumunda görüşülmesini takiben, "Statistical Papers" (İstatistik Yayınlar), M Serisi, No.4, Rev.1 2/ olarak; İkinci Revizyon ise 1968 yılında, Komisyon'un 15. oturumunda değerlendirilip, kabul edildikten sonra, "Statistical

Papers", M Serisi, No.4, Rev.2 3/ olarak yayınlanmışlardır. Elinizdeki mevcut yayın, Üçüncü Revize'yi oluşturmaktadır. ISIC Revize 3, İstatistik Komisyonu'nun Şubat 1989'daki 25. oturumunda görüşülüp, benimsenmiştir. Komisyon bu vesileyle, üye ülkelere yine, ISIC Revize 3'ü ya olduğu gibi, uluslararası karşılaştırma amacına yönelik olarak, ekonomik faaliyetlerin türüne göre verileri rapor etmek; ya da sınıflandırma çerçevesini bozmaksızın, ulusal gereklilikleri karşılayacak değişiklikleri yaparak, uygulamaya geçmelerini önermiştir. Komisyon ayrıca, ISIC gibi geniş çaplı Uluslararası standart sınıflamaları yaymanın önemini ve uygulamasında, ülkelere yeterli desteğin verilmesi zorunluluğunu vurgulamıştır. 4/

B. Revizyon ve Uyum İhtiyacı

5. İstatistik Ko misyonu'nun 1972 yılındaki 17. oturumunda; Avrupa İstatistikçiler Konferansı'nın 1973 yılındaki 21. oturumunda ve her iki komisyon üyelerinin Uluslararası kuruluşların sekreteryalarıyla yaptıkları görüşmelerde, ekonomik alandaki (ve uygun olan diğer alanlardaki) çeşitli Uluslararası sınıflamalar arasında bir uyum sağlanması ihtiyacı üzerinde genel bir anlaşmaya varılmıştır.

6. Aynı zamanlarda, yani 1970'lerin başında, Gümrük İşbirliği Konseyi (GİK)terminolojisini (CCCN) yeniden gözden geçirmeye ve 1001 başlık içeren 4basamaklı bir sistemden, şu anda 1241 başlık içeren ve ayrıca 5019 alt-başlığabölünen, 6 basamaklı bir sisteme geçmeye karar vermiştir. Bu yeni terminolojininadı ise, Harmonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi olarak belirlenmiştir (HS). 5/Birleşmiş Milletler Sekreteryası İstatistik Bürosu, İstatistik Komisyonu'nunricası üzerine, tasnif yapılırken, malların endüstriyel kaynaklarını mümkünolduğunca hesaba katmasını garantilemek için, HS'nin geliştirilmesinde yoğun birbiçimde görev almıştır. Gümrük İşbirliği Konseyi tarafından Haziran 1983'tekabul edilen HS, 1988 Ocak ayında yürürlüğe girmiştir.

7. Birleşmiş Milletler Sekreteryası'nın İstatistik Bürosu, 1974 yılında,uluslararası istatistik sınıflandırmalarının uyumunu arttırmak ve önerileri, birçalışma çerçevesinde ele almak amacıyla bir uzman grup oluşturulmuştur. Grupraporu bazında Komisyon, on dokuzuncu birleşiminde, Birleşmiş Milletler, AvrupaTopluluğu (AT) ve mümkünse, Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi'nin(CMEA/KEYK) mevcut faaliyet sınıflamalarını harmonize etmek ve aynı zamanda damal, hizmet ve ekonomik faaliyetler için, farklı ancak birbiriyle ilişkili birsınıflama sistemi geliştirmek için bir program kabul etmiştir. Bunlardansonuncusu, HS'nin ayrıntılı alt-başlıklarını, kendi taşınabilir mallar kısmıiçin yapı taşları olarak kullanmak ve Birleşmiş Milletler Milli MuhasebeSistemi'ndeki (SNA) 6/ ekonomik arz ve kullanımla ilgili temel kategorileridikkate almak durumundaydı; yani, ara tüketim, nihai tüketim, sermaye oluşumu,ithalat ve ihracat. Aynı zamanda, Standart Uluslararası Ticaret Sınıflaması(SITC), bu uyum programının bir parçası olmuştur. Komisyon, bu programıonaylamış ve daha sonraki birkaç oturumda da devamlılığını desteklemiştir.

8. Birleşmiş Milletler Sekreteryası, İstatistik Bürosu ve Avrupa Topluluğuİstatistik Bürosu(EUROSTAT), 1977 yılında, Dünya Düzeyinde Sınıflamalar OrtakÇalışma Grubu'nu oluşturmuştur. Bu grup, Brüksel ve Lüksemburg'ta altı keztoplanmıştır. Bu çalışma grubunun, Faaliyet ve Ürün Sınıflamaları BirleşikSistemi'ni (SINAP), geçici (ara) bir sınıflama işlevini görebilecek biçimdehazırlamasına karar verilmiştir. SINAP'nin kategorileri, ISIC'nin revizyonunda,Avrupa Toplulukları için Ekonomik Faaliyetlerin Genel Sanayi Sınıflaması'nda(NACE), 7/ eğer mümkünse, CMEA Ulusal Ekonomik Dalları Sınıflaması'nda (CBNE),8/ ve mal ve hizmetlerin ilgili sınıflamalarında yapı taşı olarakkullanılacaktır.

9. SINAP'ın oluşumu tamamlandıktan sonra, Birleşmiş Milletler Sekreteryasıİstatistik Bürosu ayrıca, Birleşmiş Milletler Merkezi'nde üç kez toplanan birUzman Grubu oluşturmuştur. Uzman grubunu oluşturanlar, Ortak Çalışma Grubu ile

hemen hemen aynı idi; bu da işin devamlılığını sağlıyordu. Her iki grubu da,bölgesel komisyonlar ve uluslararası organizasyonlardan uzmanların yanı sıra,ekonomik sistem ve gelişme aşamaları farklı ülkelerden uzmanlar oluşturuyordu.Uzmanların temel görevi, ISIC Revize 3'ün ve ilgili Merkezi Ürün Sınıflamasının(CPC) taslaklarını gözden geçirmek ve İstatistik Bürosu ile İstatistikKomisyonu'na bu taslakların nasıl geliştirileceğine dair önerilerde bulunmaktı.

10. İstatistik Komisyonu'nun 1985 yılında yaptığı 23. oturumunda, StandartUluslararası Ticaret Sınıflama'nın Üçüncü Revizesi kabul edilmiş ve SITC, CPC veISIC arasında sağlanan uyum derecesinin daha önce kabul edilen stratejiye uygunolduğu onaylanmıştır. SITC Revize 3, 1988 yılının Ocak ayında Harmonize Sistemile birlikte yürürlüğe konmuştur.

C. ISIC'nin üçüncü revizyonu

11. ISIC'nin 3.Revizyonu, daha öncekilerin tersine, diğer faaliyet sınıflamaları ile mal ve hizmet sınıflamalarıyla uyum sağlanmasını gerekli kılmaktadır. Bu gereklilik, ISIC'nin daha önceki uyarlamalarında uygulanmayan önemli oranda bir karmaşıklık ve sınırlamayı beraberinde getirmiştir.

12. ISIC'nin mevcut uyarlaması, hükümetlerin, uluslararası organizasyonların ve farklı ekonomik sistemleri olan ve gelişmenin farklı aşamalarında bulunan ülkelerin ulusal sanayi sınıflamaları ile ISIC arasındaki kapsamlı bir karşılaştırma üzerine kuruludur. Gerçekte ISIC, istatistiğin geniş çaplı bir analizinde ve uluslararası karşılaştırmalarda merkezi bir konuma gelmiştir. ISIC'nin, dünya ülkelerinin ihtiyaçları, istatistik uygulamaları ve ekonomik yapıları ile uyumlu olması için büyük bir dikkat sarfedilmiştir. ISIC'nin günümüzde kullanılan uyarlaması, son yirmi yıl içerisinde ekonomik faaliyetlerin organizasyonunda ve verilen önemde meydana gelen değişiklikleri hesaba katar. Ayrıca ISIC, sanayi sınıflamalarının farklı sosyo-ekonomik çalışmalardaki kullanımını da yansıtır. ISIC Rev.3'ün kategorileri oluşturulurken, Ulusal Ekonomi Ödemeler Dengesi'nde geçen, materyale dayalı olan ve olmayan alanlar arasındaki ayrılık, mümkün olduğunca gözönüne alınmıştır.

13. Her ne kadar, kodlama sistemi ile sınıflandırmanın farklı düzeylerine verilen adlar önceki uyarlamalardan farklı ise de (bkz. Bölüm II,E), ISIC'nin genel yapısı önemli bir değişikliğe uğramamıştır. ISIC'nin kullanışlılığını arttırmak için, ayrıntı düzeyi ISIC Revize 2'de olduğundan çok daha büyük olmuştur. İstatistik Komisyonu'nun yanı sıra, hem gelişmiş, hem de gelişmekte olan ülkelerden uzmanlar, ülkeler arasındaki istatistiki uyumluluk ve bölgesel veya ulusal sınıflamaların yerleştirilmesi konularında daha yol gösterici olacağı görüşündedirler. Bu ayrıntı artışı, sınıflama içinde hemen hemen her yerde, özellikle de hizmet faaliyetleri ile ilgili bölümlerde bulunmaktadır. Birçok ülke ekonomisinin bu sektöründeki gelişmenin ISIC'de yansıtılması gerekliliği hissedilmiştir.

14. Dört basamaktan öte bir kodlama sistemine geçiş düşünülmediğinden, Revize 2'deki üç ya da dört basamaklı düzeyde gösterilen birkaç kategori, daha üst bir düzeye yükseltilebilir. Bununla birlikte, ISIC'nin iki basamaklı seviyesinin, girişimlerin ve benzeri birimlerin sınıflanması amacına uygunluğu ilkesinin korunması için çaba gösterilmiştir ve dört seviyenin her biri, faaliyet türü ya da işyeri sınıflamasında kullanılabilir.

II. SINIFLAMA'NIN ALTINDA YATAN İLKELER

A. Sınıflama'nın yapısı ve amacı

1. Genel görüşler

15. Farklı unsurların ilgili tüm çeşitleri dikkate alınarak, ekonomik olguların incelenmesi pek mümkün olmaz ya da istenmez. Unsurlar arasındaki ayırım ve uygunluk, mantıklı bir düzenleme ile şekle sokuluncaya kadar, bu olgular hakkındaki bilgi fazla kullanışlı değildir. Bununla birlikte, istatistiksel biçimde açıklanması gereken tüm ekonomik süreçler, sistematik sınıflamayı gerektirirler. Sınıflamalar, deyim yerindeyse, ilgili olguların istatistiksel işlemlerinde ve iletişiminde kullanılan bir

dil sistemidirler. Bunlar, söz konusu istatistik amaçların özelliklerine göre, istatistiksel veri evrenini mümkün olduğunca homojen kategorilere ayırırlar.

16. ISIC, üretken ekonomik faaliyetlerin standart bir sınıflaması olarak düşünülmüştür. Esas amaç, bu faaliyetlere göre istatistiği bölümlere ayırırken kullanılabilecek faaliyet kategorileri sağlamaktır. Birçok istatistik, ekonomik kuruluşların davranışlarının incelenmesini hedeflediğinden, bu istatistikler için gerekli olan veri, ekonomide rol oynayanlar için toplanmaktadır. Bu yüzden uluslararası standart sanayi sınıflamasının amacı, ISIC kategorilerinin, ekonomik işlemin birimlerde organize edildiği ve bu işlemin ekonomik istatistiklerde açıklandığı şekille mümkün olduğunca bağlantılı olarak tanımlayarak, kuruluşların gerçekleştirdikleri ekonomik faaliyetlere göre sınıflanabilecekleri, bir grup faaliyet kategorisi sunmaktır.

17. Eğer Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması dünyadaki tüm olası faaliyetleri karşılayabilecek kadar çok kategoriyi kapsamına alsaydı, ya da her üretici birim sadece bir tek faaliyet gerçekleştirseydi, en iyi durum söz konusu olurdu. Sadece o zaman, her birim kesin ve tek bir kategoride sınıflanabilirdi. Bununla birlikte uygulamadaki nedenlerden dolayı, Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması, sadece sınırlı sayıda kategoriye sahip olabilmekte ve sadece bir tek faaliyetin gerçekleştirilmesi, muhasebe uygulamalarında kuruluş faaliyetlerinin organizasyonu ile çelişebilmektedir. Mali veriler için bazı veri türleri sıklıkla, sadece kuruluşların göstermiş olduğu faaliyetler için elde edilebilir. Sonuç olarak bunlar, ekonomik faaliyetlere göre homojen değildirler.

18. Ekonomik faaliyetlerin organizasyonunda önemli olan ve bu yüzden de ekonomik istatistiklerde tanımlanan diğer bir homojenite unsuru da coğrafi bölgelere dağılımdır. Bu, özellikle bölgesel istatistikler için önemlidir. Her ne kadar coğrafi durum, prensipte faaliyet sınıflaması ile pek ilgili değil gibi görünse de istatistiksel birimlerin oluşumunda etkili olmaktadır. Bu yüzden birimlerin homojenliği hem faaliyet, hem de yerleşim ile ilgilidir.

19. Homojenite ve veri elde edilebilirlik gereksinimleri bazen birbirleriyle çelişirler, çünkü daha küçük ( ya da daha homojen ) birimden daha az veri elde edilebilir. Bu ünitenin C bölümünde açıklandığı gibi bu sorunun çözümünde farklı birimler için farklı istatistikler kullanılması, ancak bunlar tanımlanırken büyük birimlerin daha küçük birkaç birimden oluşması önerilmiştir. Sonuç olarak, farklı birimler kullanıldığında bile çeşitli istatistikler arasında köprü kurulabilir. En büyük birim olan girişim, tüm mali ve üretim fonksiyonlarında bağımsızdır, ama bu onun faaliyet ve yerleşimde homojen olmasını gerektirmez. Faaliyetlerinde homojen olduğu halde yerleşimde homojen olmayan birim, faaliyet türü birimidir. Yerleşime göre homojen olan birim yerel birimdir. Hem ekonomik faaliyet, hem de yerleşimde homojen olan birim, işyeridir.

20. Verilerin ekonomik faaliyet çeşidine göre sınıflanması için gereken ayrıntılar, ülkeden ülkeye farklılıklar gösterir. Coğrafi ve tarihi koşullarda, endüstriyel gelişmenin derecesi ile ekonomik faaliyetlerin organizasyonundaki farklılıklar, ülkelerin verilerini ekonomik faaliyet türlerine göre sınıflamaya verdikleri önemin derecesinde farklılıklara yol açmaktadır. Uluslar arası karşılaştırma amacına yönelik, gerekli ayrıntı düzeyi genellikle ulusal analiz için gerekli olandan daha azdır. Aşağıda, Bölüm III'te, Uluslararası Standart Sanayi Sınıflamasının, ulusal amaçlara yönelik olarak, nasıl kullanılabileceği ya da nasıl uyarlanabileceği açıklanacaktır.

21. Ulusal sınıflamalarda olduğu gibi, Uluslararası Standart Sanayi Sınıflamasının her düzeyi, faaliyet türü ve işyeri birimlerinin ekonomik faaliyet türüne göre sınıflanması amacına uygun olarak dizayn edilmiştir. ISIC kategorileri, en ayrıntılı (sınıf) düzeyinde, istatistiksel birimlerin çoğu ülkedeki alışılagelmiş kombinasyonlarına göre kapsamlandırılmıştır. Sınıflama'nın daha geniş düzeyleri olan grup ve bölümler, istatistiksel birimleri karakter, teknoloji, organizasyon ve üretim finansmanına göre bir araya getirirler.

22. Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması'nın grup ve sınıfları, bazı durumlarda, girişim ya da benzer birimlerin ekonomik faaliyet türlerine göre sınıflanmasında kullanmak için fazla ayrıntılıdır. Birçok girişimin tek bir işyerine sahip olmasına karşın, önemli sayıda girişim, ISIC'deki birden fazla sınıfa giren faaliyetle uğraşan işyerine sahip olacaktır. Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması bölümleri muhtemelen, girişimlerin sınıflanmasına genelde uygun olan, geniş bir faaliyet alanını kapsamaktadır. Bununla birlikte pek çok ülke, ISIC'den çok, girişimleri ekonomik faaliyet türlerine göre sınıflayan ve daha detaylı olan kendi ulusal sınıflama sistemlerini kullanmaktadırlar.

23. Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması'nın, girişimlerin ekonomik faaliyet türlerine göre sınıflandığı şekildeki kullanımı, faaliyet türü ve işyeri birimlerinden çok daha az güvenilir olarak önerilmektedir. Ekonomik birimlerin sanayi sınıflamasında edinilen uluslararası deneyim, girişimler için, faaliyet türü birimleri için olduğundan daha sınırlıdır. Dahası, bireysel girişimler tarafından gerçekleştirilen ekonomik faaliyet alanlarında da, ülkeler arasında önemli farklılıklar bulunması eğilimi vardır. Bununla beraber, ISIC kategorilerinin, işyerlerinin yanı sıra, girişimlerin sınıflanmasındaki kullanımı, veri setlerinin bu iki istatistiksel birim için karşılaştırılmasına taban teşkil etmektedir.

2. Diğer sınıflamalardan farkları

24. Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması, sanayi ya da mal ve hizmetlere değil, ekonomik faaliyet türüne göre bir sınıflamadır. Bir istatistiksel birim tarafından yürütülen faaliyet, o birimin üretim çeşididir. Bu, birimin bazı istatistiklerde, (örneğin sanayi istatistikleri) diğer birimlerle gruplanması için kullanılan niteliğidir.

25. Sanayi, aynı ya da benzer, üretime yönelik ekonomik faaliyet çeşidiyle uğraşan üretim birimlerinin kümesi olarak tanımlanmaktadır. Ulusal amaçlar açısından, sınıflamadaki faaliyetlerin belli bir sanayideki faaliyetlerin tümünü (ya da hemen hemen tümünü) kapsayacak şekilde düzenlenmesi genellikle mümkün ve uygun olmaktadır. Durum böyle olduğunda, faaliyet kategorileri ve sanayiler hemen hemen birbirlerine uyarlar. ISIC'de bulunan farklı bireysel faaliyetlerin, dünyanın birçok yerindeki gruplaşmaların temsilcisi oldukları varsayılmaktadır. Ancak, her ne kadar birimler ISIC'deki belli bir kategoride sınıflanmış olsalar da, ilgili mal ve hizmetler sınıfına dahil birçok maddeyi de beraberlerinde getirdiklerine; ayrıca, ana ekonomik faaliyet çeşidinin karakteristiği olmayan mal ve hizmetleri ortaya çıkarma eğiliminde olduklarına da dikkat edilmelidir. Böylelikle her sanayide, farklı maddeleri üreten birimlerin yanı sıra, sanayiye ait faaliyet türlerine ek olarak, ikincil faaliyet türleriyle uğraşan birimler de bulunacaktır. Bu yüzden, ne kadar dar tanımlanırsa tanımlansın, uygulamada, bir sanayinin çıktısı ana ve ikincil ürünlerden oluşma eğilimi gösterecektir. (Ayrıca bkz. aşağıda, kısım B)

26. Faaliyet ve ürünler arasında bir bire bir ilişki, prensipte dahi mümkün olmadığından; ISIC, herhangi bir ayrıntılı seviyede, çıktı verilerinin ölçümünde kullanılmamalıdır. Bu amaçla, ayrı bir sınıflama sistemi geliştirilmiştir; Merkezi Ürün Sınıflaması (CPC). 10/ CPC'deki her kategoride ek olarak, ilgili mal ve hizmetlerin üretildiği başlıca ISIC sınıfına (sanayi orijin kriteri) bir referansın bulunmasına karşın, ürün sınıflaması, malın fiziksel niteliğine ya da hizmetin özelliğine dayanmaktadır. (Ayrıca bkz. Bölüm IV, kısım B)

27. ISIC, mülkiyetin türüne, yasal organizasyonun çeşidine veya işin tarzına göre bir ayırım yapmamaktadır, çünkü bu tür kriterler faaliyetin kendi özellikleriyle ilgili değildir. Aynı ekonomik faaliyet türüyle meşgul olan birimler; anonim girişimlerin, kişisel mülk sahiplerinin ya da devletin bir parçası olup olmadıkları ya da ana girişimin birden fazla işyerinden oluşup oluşmadığı dikkate alınmaksızın, ISIC'nin aynı kategorisinde sınıflandırılırlar. Yasal mülkiyetin türüne, organizasyonun çeşidine ya da işin tarzına göre yapılan sınıflamalar, ekonomik faaliyetin türüne göre yapılan sınıflamalardan bağımsız olarak yapılabilir. ISIC'yle yapılan çapraz-sınıflamalar, kullanışlı ek bilgiler sağlayacaktır. Aynı şekilde imalat birimleri de, işin elde veya makineyle, fabrikada veya evde yapılmış olması dikkate alınmaksızın, uğraştıkları esas ekonomik faaliyet türüne göre sınıflanırlar; işin modern veya geleneksel olmasına göre yapılan bir ayırım, bazı istatistikler için yararlı olmasına karşın, ISIC için bir kriter değildir. Ayrıca ISIC, resmi ve gayriresmi (veya yasa dışı) üretimler arasında bir ayırım yapmamaktadır.

28. ISIC, piyasa ve piyasa-dışı faaliyetler arasında bir ayırım yapmamasına karşın, bu farkın, Birleşmiş Milletler Milli Muhasebe Sistemi'nin önemli bir özelliği olmaya devam ettiğini vurgulamak gerekir. Ekonomik faaliyetleri bu ilkeye göre kısımlara ayırmak, katma değere ait verinin, piyasa ve piyasa-dışı temeline dayanan faaliyetlere göre toplandığı her durumda yararlıdır. Bu kriter daha sonra, ISIC kategorileriyle çapraz olarak sınıflanmalıdır. SNA, piyasa ve piyasa-dışı faaliyetleri şu şekilde ayırt etmektedir:

(a) Piyasa faaliyetleri, piyasaya mahsus mal ve hizmet üreterek, bunları, üretim maliyetinin en az yarısından fazla bir fiyata satan faaliyetlerdir;

(b) Piyasa-dışı faaliyetler, üretim maliyetinin yarısı veya yarıdan azı tutarında bir fiyatla ya da ücretsiz olarak sağlanan mal ve hizmetleri üreten faaliyetlerdir.

Bu ayırım, kamu şirketleri ile özel şirketler arasındaki farklılıkla çakışmamaktadır, çünkü piyasa hizmetleri, kamu organizasyonları; piyasa-dışı hizmetler ise, kâr amacı gütmeyen özel organizasyonlar yoluyla sağlanabilir. Prensipte tüm faaliyetler, piyasa ve piyasa-dışı temeline dayanılarak düzenlenebilir. Ancak, piyasa-dışı faaliyetler genellikle devlet organizasyonları ya da eğitim, sağlık, sosyal işler, vb. alanlarındaki, kâr amacı gütmeyen organizasyonlar tarafından yapılırlar.

B. Ana, ikincil ve yardımcı faaliyetler

29. Ekonomik üretken faaliyetleri tartışırken, "faaliyet" terimi bir işlem olarak anlaşılmalıdır, yani, belli bir ürün grubuyla sonuçlanan faaliyetlerin kombinasyonudur. Diğer bir ifadeyle teçhizat, işgücü, imalat teknikleri veya ürünleri gibi kaynakların bir araya gelmesi ve mal veya hizmetlerle sonuçlandığı durumda, faaliyetin oluştuğu söylenebilir. Sonuç olarak faaliyet; kaynak girdisi, üretim işlemi ve ürün çıktısıyla karakterize edilir.Geleneksel olarak tek bir faaliyet, homojen bir ürün grubu ile sonuçlanan bir işlem olarak tanımlanır. Bu durumda homojen bir ürün grubunun bir kategori içinde yer aldığı söylenebilir; bu kategorinin üretimi faaliyet sınıflamasına ait bir sınıfın özelliklerini taşımaktadır.

30. Bir faaliyet, örneğin dokumacılık, burada tanımlandığı gibi tek bir basit işlemden oluşabilir; ancak aynı zamanda, her biri sınıflamanın değişik kategorilerinde ifade edilen alt-işlem gruplarını da kapsayabilir. Örneğin bir arabanın toplam üretim işlemi, dökümün işlenmesi, kaynak yapılması, parçaların montajı, boyanması, vb. alt-faaliyetleri içermesine karşın, araba imalatı tek bir faaliyet olarak ele alınır. Üstelik motor, dişli takımı, döşeme veya aletler gibi özel bölümlerin imalatı aynı imalat işleminin tamamlayıcı bir bölümü olarak organize edilmiş ise, işlemlerin toplam kombinasyonu tek bir faaliyet olarak ele alınır.

31. Ayrıca bir girişim, üretim aşamaları faaliyet sınıflamasının farklı kategorilerine giren nihai ürünler ürettiğinde, eğer bu işlemler birbiriyle ilgili ve bütünleyici iseler, girişimin sadece ana faaliyeti yaptığı varsayılır. Örneğin, pompa ve dişli takımı yapılırken bu iki ürünün döküm işlemi aynı işçiler tarafından, aynı makinelerle yapılıyor ise, bu iki işlemden birisi, katma değer esasına dayanarak (bkz. paragraf 115) belirlenip, ikincil işlem olarak ele alınmalıdır.

32. Öte yandan homojen yapıdaki iki ya da daha fazla ürün bir arada üretiliyorsa, ancak bunların üretim işlemleri arasında bir ilişki yoksa, yani üretim organizasyonu açısından, birbirlerinden tamamen bağımsız iseler; bu işlemler, faaliyet sınıflamasında ayrı, ancak benzer işlemler olarak ele alınabilirler. Örneğin aynı girişimde farklı girdiler ve farklı üretim teknikleri kullanılarak tükenmez ve kurşun kalem üretiliyorsa, bu girişimin, sınıflamanın aynı kategorisinde yer almalarına rağmen iki faaliyet yaptığı kabul edilir. Bu, farklı üretim birimlerinin ayırt edilmesi gerektiği anlamına gelmez.

33. Ana ve ikincil faaliyetler ile yardımcı faaliyetler arasında bir ayırım yapılması gerekmektedir. Ana ve ikincil faaliyetlerin çıktıları, yani ana ve ikincil ürünler, piyasada satış, bedelsiz tedarik ve önceden belirtilmeyen sebeplerle, örneğin; ileride satılmak üzere stoklanması ya da ek işlemler,vb. üretilirler. Yardımcı faaliyetler, bir birimin ana ve ikincil faaliyetlerini kolaylaştırmak için yapılmaktadır. Yardımcı faaliyetler sonucu oluşan çıktılar, piyasada nadiren satışa çıkarılır. Ancak bunların bir kısmı satıldığında, bu ürünler, ikincil ürün haline gelirler. Örneğin, bilgisayar hizmetlerini kendi içinde kullanan bir girişim, bu hizmetlerin bir kısmını nadiren piyasada satarsa, bu hizmetler girişimin ikincil ürünleri haline gelir.

34. Ekonomik bir birimin ana faaliyeti, birimin katma değerine en fazla katkıda bulunan ya da katma değeri birimin diğer faaliyetlerinin katma değerinden fazla olan faaliyettir. Ana faaliyetin, bir birimin toplam katma değerinin %50'si veya daha fazlasına karşılık gelmesi önemli değildir. Ana faaliyet sonucu ortaya çıkan ürünler ya ana ürün ya da yan üründür. Bunlardan ikincisi, ana ürünlerle beraber kaçınılmaz olarak ortaya çıkmaktadır; örneğin, et üretimi amacıyla yapılan hayvan kesimleri

sırasında ortaya çıkan deriler. Paragraf 115'te, ISIC'ye göre yapılan bir sınıflamada, istatistiki bir birimin ana faaliyetinin, uygulamada nasıl belirleneceği açıklanmaktadır.

35. İkincil faaliyet, söz konusu varlığın ana faaliyetinden farklı olarak, daha sonraları üçüncü şahıslara yönelik olacak ürünleri üreten, ayrı bir faaliyettir. İkincil faaliyetlerin çıktıları ister istemez ikincil ürün olmaktadır. Ekonomik varlıkların çoğu, en azından birkaç ikincil ürün üretmektedir.

36. Ana ve ikincil faaliyetler, muhasebe, ulaştırma, depolama, satın alma, satış promosyonu, temizlik, bakım ve onarım, güvenlik gibi bazı yardımcı faaliyetlerin desteği olmaksızın tamamlanamayabilirler. Bu faaliyetlerden en az birkaçı, her ekonomik varlıkta bulunmaktadır. Bu yüzden yardımcı faaliyetler, dayanıksız mal ve hizmetlerin tamamını ya da belli başlı olanlarını o varlığın kullanımına sunarak, temel üretim faaliyetini destekleyen varlıklardır.

37. Yardımcı faaliyetlerin tanınmalarını sağlayan ve pratikte genellikle gözlenebilen bir takım özellikleri vardır. Çıktı, her zaman için, aynı varlık içerisindeki ara tüketime yöneliktir; bu yüzden, genellikle ayrıca kaydedilmez. Çoğu yardımcı faaliyetin hizmet üretmesine karşılık, bazı mal üreten faaliyetler de, istisna olarak yardımcı faaliyet kabul edilebilir. Ancak bu şekilde üretilen mallar, ana faaliyet çıktısının fiziksel bir parçası sayılmayabilirler; örneğin, iş gereçleri, yapı iskeleleri, vb. Desteklemekte oldukları ana faaliyete kıyasla, yardımcı faaliyetler, genellikle daha küçük ölçektedirler. Ayrıca yardımcı faaliyetler, yürütülen temel faaliyetin özelliği ne olursa olsun, her varlıkta bulunabilirler.

38. İşlemler genelde bir takım yardımcı faaliyetin desteği olmaksızın gerçekleşmeyeceğinden, bu faaliyetler, ayrı bir hukuki varlık dahilinde ya da ayrı bir yerleşimde yürütülüyorsa, hatta kayıtları ayrı tutuluyorsa bile, ayrı varlıklar olarak değerlendirilemezler (ayrıca bkz. paragraf 72). Ayrıca yardımcı faaliyet, ait bulunduğu varlığın faaliyet kodunun belirlenmesinde kullanılmamalıdır. yardımcı faaliyetleri gerçekleştiren varlıklara en iyi örnek, merkez idare ofisleri ya da "merkez bürolar" dır. Ana birimlere hizmet eden diğer belli başlı örnekler ise; satış departmanları, depolar, garajlar, tamirhaneler, elektrik santralleri, muhasebe ve bilgisayar departmanlarıdır.

39. Yukarıda, paragraf 36'da verilen tanımın ışığında, aşağıdaki faaliyetler, yardımcı olarak kabul edilmemelidir:

(a) Sabit sermaye oluşumunun bir parçası olarak mal üretilmesi ya da iş yapılması. En çok etkilenen birim türleri, ana birim adına inşaat işleri yapanlardır. Bu yaklaşım ISIC sınıflamasında, haklarında veri mevcut olan kendi hesabına inşaat yapan birimlerin inşaat sanayiine dahil edilmesiyle uyumludur;

(b) Ana ve ikincil faaliyet tarafından ara tüketim olarak kullanılmasına rağmen, çıktılarının büyük bir kısmı piyasada satılmak üzere gerçekleştirilen faaliyetler;

(c) Ana ve ikincil faaliyet çıktılarının fiziksel bir parçası olan malların üretimi; örneğin, kendi ürünlerinin paketlenmesinde kullanılmak üzere, girişimin bir bölümü tarafından kutu, vb. üretimi;

(d) Araştırma ve geliştirme. Bu faaliyetler evrensel değildirler ve cari üretim sırasında kullanılan hizmetleri sağlamaktadırlar.

Bütün bu durumlarda, bu faaliyetlerle ilgili ayrı veriler mevcutsa, farklı birimler ayrılmalı ve kendi faaliyetlerine göre sınıflanmalıdırlar.

40. Eğer yardımcı faaliyetler tek bir birimin yararına gerçekleştiriliyorlarsa, bu faaliyetler ve bu faaliyetlerle ilgili kaynaklar, ana birimin kaynak ve faaliyetlerinin tamamlayıcı bir bölümü olarak hesaba katılmalıdırlar. Ancak istatistiki birimlerin ana faaliyetleri ve bunları destekleyen yardımcı faaliyetler, farklı coğrafi bölgelerde bulunduğunda, istatistiki amaçlar için kullanılan bölgelere dayanarak, söz konusu coğrafi bölgelere göre sınıflanacak değişkenler hakkında, yardımcı faaliyetle ilgili tamamlayıcı veri toplanması arzu edilebilir.

41. Yardımcı faaliyetler tek bir birim yararına gerçekleştiriliyorsa, bu faaliyetlerin maliyeti, hizmet ettikleri diğer tüm faaliyetlere dağıtılmalıdır. Eğer merkezi maliyetin ayrı faaliyetlere, tek tek ne kadarının tahsis edildiğini gösteren kayıtlar mevcutsa, dağılımda bu kayıtlar temel olarak alınmalıdır. Ancak bu bilgi mevcut değilse, yardımcı faaliyetin maliyeti; çıktının değeri eksi yardımcı faaliyetlerin kendi maliyetleri hariç, ara maliyet değeri şeklinde ana ve ikincil faaliyetlere dağıtılmalıdır. Eğer bu yöntemin de uygulanması zorsa, yardımcı faaliyetin maliyeti basit olarak, çıktı değeri oranında dağıtılabilir. Son olarak, eğer bu da imkânsızsa, yardımcı faaliyetin maliyeti hizmet ettiği faaliyetler kombinasyonunun baskın ana faaliyetine dağıtılabilir.

42. Yardımcı faaliyetler, çok-birimli bir girişimin iki ya da daha fazla biriminin desteğiyle organize ediliyorlarsa, bunlar merkezi bir yardımcı birim oluşturabilirler. Bu gibi durumlarda ve benzer şekilde, bağımsız olarak ya da yardımcı faaliyetlerle yürütülüp yürütülmediği dikkate alınmadan, bazı faaliyetlerin ele alınması gerektiğinde (örneğin, bilgisayar faaliyetleri), ek tablolara yer verilmesi uygun olacaktır. Yardımcı birimler, bu amaçla, ana birimin faaliyet sınıflamasının yanı sıra, kendi faaliyetlerine göre de sınıflanabilirler. Yardımcı faaliyetleri gerçekleştiren ayrı birimlerin sınıflaması için paragraf 120'ye bakınız.

43. Aslında yardımcı olarak tanımlanan bir faaliyetin, diğer birimlere satılmak üzere bazı hizmetler sağlamaya başlaması mümkün olmaktadır. Böyle bir faaliyetin genişlemesine, yardımcı olma özelliğinin bittiği noktaya kadar izin verilebilir ve varlığın ana ya da ikincil faaliyetlerinden biri olarak düşünülmelidir. Bir faaliyetin ana, ikincil ya da yardımcı olduğuna karar verebilmek için, o faaliyetin tüm girişim içerisindeki konumuna bakmak gerekir. Açıkça görülmektedir ki, bir faaliyet çıktısının yarısını ya da daha fazlasını satıyorsa, yardımcı faaliyet olarak değerlendirilmemelidir. Ancak bu, başka bakımlardan yeteri kadar önemli bir faaliyetin, çıktısının yarısından azını sattığı durumda yardımcı faaliyet olarak kabul edilmesini gerektirmemektedir.

C. Sınıflama oluşturulurken yararlanılan ilkeler

1. Bölüm ve gruplarla ilgili kriterler

44. Uluslararası Standart Sanayi Sınıflamasında (ISIC) bölümlerin ve grupların(sırasıyla 2 ve 3 basamaklı) belirlenmesinde kullanılan ana kriterler, birekonomideki belirli ilişkilerin ve birimlerin yapısındaki benzerlik derecesininsaptanmasında stratejik önemi olan üretim birimlerinin faaliyetkarakteristikleri ile ilgilidir. İlgili faaliyetlerin başlıca özellikleri (a)üretilen mal ve hizmetlerin niteliği; (b) mal ve hizmetlerin kullanımları; (c)üretimin girdileri, işlenmesi ve teknolojisidir. ISIC'nin bölümlerininbelirlenmesinde, aynı mülkiyet ya da kontrol altında yürütülen faaliyettürlerinin sınıflandırılması ve teşebbüsler arasında var olan mali işler vesermaye gereksinimleri ve faaliyetlerin düzenlenmesindeki potansiyelfarklılıklar da dikkate alındı. Bölüm ve grupların oluşturulmasında kullanılanek kriterler, ulusal sınıflandırmalarda, sınıflandırmanın çeşitli düzeylerdekikategorilerinin bir modelidir.

45. Üretilen mal ve hizmetlerin niteliği yönünden, maddelerin fiziki bileşimi,fabrikasyon aşaması, ve karşılayacağı ihtiyaçlar gözönünde tutulmuştur.ISIC'nin dünya çapında kullanıcılara uygun olması için, ISIC kategorilerininoluşturulmasında farklı ekonomik ve sosyal sistemlere sahip olan ülkelerinsanayi sınıflandırmasındaki farklılıklıkları gözönüne alındı; merkezi planlıekonomilerde ekonomik faaliyetin maddi ve maddi olmayan sektörleri. Üretilenmal ve hizmetlerin niteliği bakımından ISIC'nin ayrılabilir kategorileri,tüketilen ham madde, talep kaynağı ve maddelerin pazarlanması arasındakibağlantılar ve benzerliklere göre üretilen birimlerin gruplanmasına temel teşkileder.

46. Ekonomik işlemciler (yani, mali olmayan teşebbüsler, mali kurumlar, hükümet,hanehalkı, vb.) ve işlem türleri (yani, ara ve nihai tüketim, sermaye oluşumu,vb.) ile ilgili kriterler, bu maddelerin fabrikasyon aşaması ve karşılayacağıihtiyaçlar yönündeki düşünceleri kuvvetlendirir. Bölüm ve grupların

oluşturulmasında bu kriterlerin uygulanması, ayrılabilir üretim birimlerine,üretim birimlerinin kendi aralarında ve üretim birimleriyle ekonominin kalankısmı arasındaki bağa ve talep kaynağı ve üretim birimlerinin çıktılarınınpazarlanmasına göre ISIC'nin önemini arttırır. Bu kriterler, bölümlerdekigruplar ve gruplar içindeki sınıfların düzenlenmesinde de kullanıldı. Bu,ISIC'ye göre düzenlenen verinin hiyerarşik yapısını geliştirdi.

47. Yukarıda tanımlanan kriter tiplerine tahsis edilen ağırlıklar birkategoriden diğerine değişmektedir. Bir çok durumda, örneğin gıda sanayi,tekstil, giyim ve deri sanayi, makine ve ekipman üretimi ve hizmetendüstrilerinde faaliyetlerin çeşitli nitelikleri birbirleriyle önemli derecedebağlantılı olduğundan kriterlere ayrılan ağırlıklar problemi ortaya çıkmadı.Ara mallar durumunda, maddelerin fiziki bileşimi ve fabrikasyon aşamasına enbüyük ağırlık verildi. Karmaşık üretim işlemlerine sahip mallar olmasıdurumunda, fiziki bileşiminden ziyade, malların nihai kullanımı, teknoloji veüretim düzenlemesine öncelik verildi.

2. Sınıflarla ilgili kriterler

48. İşyerlerine tahsis edilen ve birleştirilen faaliyetlerle ilgili kriterlerISIC sınıflarının (4-basamaklı kategoriler) merkezidir. İşyerleri ve hizmetinsanayi sınıflandırmasında ISIC sınıflarının kullanımının çoğu kez pratik olmasıve her sınıftaki birimlerin meşgul oldukları faaliyet türlerinin mümkün olduğukadar benzer olmasının sağlanmasına karar verildi. Uluslararası klasifikasyonunsınıfları aşağıdaki iki koşulu mümkün olduğu kadarıyla yerine getirecek şekildetanımlandı: (a) herhangi bir sınıfı karakterize eden mal ve hizmetler tipindekiüretim, bu sınıfta sınıflanan birimlerin üretiminin büyük bir kısmını teşkiletmelidir; (b) sınıf, bu sınıfı karakterize eden mal ve hizmetler kategorisininbüyük kısmını üreten birimleri içermelidir. Birinci koşulda, işyerlerinin, yada benzer birimlerin , ekonomik faaliyet türlerine göre kolaylıkla ve benzersiz(uniquely) bir şekilde sınıflanabilmesi ve herhangibir sınıfta yer alanbirimlerin birbirlerine mümkün olduğunca benzer olması istenmektedir. Buhomojenlik oranları konusunda daha ayrıntılı açıklama için bölüm III, kısım E'yebakınız.

49. İki koşul, ISIC'nin sınıflarında yapılabilecek olan detay klasifikasyonusınırlar. Bu sınıflar çeşitli ülkelerde işyerlerinin meşgul olduğu faaliyetlerinkombinasyonuna göre tanımlanmalıdır. İşyerleri, pratikte, farklı faaliyetlerikapsayabilir ve aynı tür ekonomik faaliyetle meşgul olmalarına rağmen bufaaliyetlerin tanzimi bir birimden diğerine farklı olacaktır. Bu farklılıklar,tek bir ülkedeki işyerlerinde olacağı gibi, farklı ülkeler arasında dahabelirgin olacaktır. Ülkeden ülkeye üretim düzenlemesi farklılık gösterdiği veISIC sınıflarının her ülkenin yapısını yansıtmayacağı vurgulanmalıdır.

50. ISIC'de kategoriler oluşturulurken bir başka ana düşünce kapsananfaaliyetlerin nisbi önemidir. Genelde, birçok ülkede yaygın olan ve dünyaekonomisinde önemli yeri olan faaliyet türleri için ayrı sınıflar tesisedilmiştir. Verinin endüstriyel sınıflamasında uluslararası mukayeseyi sağlamakamacıyla belirli kategorilerin sınıf ve sınıflandırmanın diğer seviyelerindetanıtımı ISIC'nin dengesini etkilemiştir.

D. İstatistiksel birimler

1. Genel görüşler

51. Ekonomik faaliyetler, kendi içerisinde kanuni ve işletsel bir yapıya sahip varlıklar tarafından yürütülür. Veri toplama açısından bakıldığında, istatistiki verilerin sağlanması için en elverişli yol, haklarında kayıt setleri mevcut olan varlıklarla ilgili olanları toplamaktır. Bu, istatistikçilere, ilgili

idari kayıtlardan ve üretim varlıklarının muhasebe kayıtlarından gelen bilgilerden de yararlanma avantajı sağlayabilir. Aynı zamanda bu, idari kayıtlarla istatistiksel araştırmalar arasında bir ilişki kurduğundan, kullanıcılar yararına en iyi hizmeti verecek istatistikleri mümkün kılar. Ancak, ekonomik varlıkların hukuki ve işletsel yapıları ile kayıt tutma uygulamaları, birçok ülkede, istatistiklere uygun bir şekilde gelişmediğinden, karşılaştırılabilir ulusal ve uluslararası istatistiklerin üretilebilmesi için, istatistikselbirimler hakkında açıklamalara yer verilmesi kaçınılmaz olmuştur. Gerçekte, dünyada var olan üretim yapısı organizasyonu, istatistikçiler tarafından istatistiksel yapı stiline uygun şekle dönüştürülmelidir. Bu dönüşüme genellikle organizasyon profili denir.

52. İşlemlere ve işlemcilerin tanım ve sınıflanmalarına uygulanan standardizasyonlar olmaksızın, istatistiklerin uluslar arası karşılaştırılabilirliğinin yararlarına ulaşılamaz. Eğer iki veya daha fazla istatistiksel veri grubu aynı endüstri sektöründe alınmışsa, karşılaştırma konusu aynı birimlere uygulanmadıkça, veriler arasında bir karşılaştırma yapılamaz. İstatistiksel birim, ekonominin çeşitli konularıyla ilgili, etraflı bir ölçüm yapmaya yarayan bir araçtır. Genelde, faaliyetlerin, kurumsal sektörlerin ve coğrafi bölgelerin standart olarak sınıflandırılmalarının yararı, standart bir şekilde tanımlanmamış işlemci kümelerine uygulandığında azalmaktadır. İstatistikçiler tarafından oluşturulan standartların, format ve yorumlama açılarından bir katılığa sebep olduğu görüşü sık sık duyulmakla birlikte, aslında bu, herhangi bir konuda bilimsel bir yaklaşım saptamada temel araçtır.

53. Çoğu kez, hukuki ve işletsel yapı oldukça basittir, böylece bunların istatistiksel amaçlar için yeniden yapılandırılmaları gerekmemektedir. Özellikle gelişmiş ülkelerde, büyük ve karmaşık ekonomik varlıklar, gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) açısından önemli bir paya sahiptirler. Bu tür varlıklar, sık sık değişen sayıda hukuki varlıklardan ibaret olabilir ve farklı yerlerde, farklı faaliyetlerle uğraşabilirler. Bu varlıkların bir bütün olarak istatistiklerde kullanılması, heterojen sonuçlar verebilir. Bu nedenle, daha homojen istatistikler için, bu varlıklar daha küçük istatistik birimlere ayrılabilirler. Fakat böyle yapıldığında, aşağıdaki paragraflarda sözü edilen gerekler dikkate alınmalıdır.

54. Önceki bölümde de söylendiği gibi, tüm istatistiklerin amacı verilere homojen kategoriler sağlamaktır. Eğer böyle bir kategori, çok sayıda farklı maddeden oluşuyorsa, belirli bir ürün kategorisi için, imalat istatistikleri daha az anlamlı olur. Faydalı istatistikler elde etmek için, verilerin toplandığı ya da derlendiği birimlerin kendileri, söz konusu istatistikler için tanımlanan işlemler itibariyle, mümkün olduğunca homojen olmalıdır. Bu homojenitenin iki ayrımı vardır; yani, ekonomik faaliyetlere göre olan ayrım ile bazen "bölge" bazına kadar genişletilebilen yerleşim birimine göre olan ayrımdır.

55. Faaliyet açısından düşünüldüğünde, homojen üretim işlemleri amacıyla dizayn edilen birimler için homojenite, yürüttükleri faaliyetin tercihan ISIC'nin tek bir kategorisinde tanımlanan faaliyet alanında sınırlanması demektir. (Ayrıca, paragraf 48'de de görebilirsiniz.) Gerçekte, bir birimin homojenitesi açısından, coğrafi alanın faaliyet sınıflamasıyla pek ilgisi yoktur. Ancak yine de, bölgesel istatistikler gibi bazı konularda, istatistiksel birimler tanımlanırken, dikkate alınması gereken önemli bir gerektir. Bundan dolayı, belli bir coğrafi alandaki olguları araştırmak için tasarlanan birimler (yerel birimler ve işyerleri), söz konusu istatistiklerin sınıflanmasında tek bir coğrafi alanda sınırlandırılmalıdır.

56. İstatistiklerde kullanılan birimler tarafından karşılanması gereken diğer bir gereksinim de faaliyetleri ile ilgili verilerin mevcut olması ya da anlamlı bir şekilde derlenmesidir. İstatistik birimler oluşturulduğunda, veri elde edilemediği için kullanılmayanların hiç bir amaca hizmet etmediği açıktır. Fakat bazı durumlarda istatistikçiler, işletsel birimlerin kombinasyonundan ya da kısımlarından oluşan birimler kullanmak isteyebilirler. Bu gibi durumlarda veriler istatistikçilerin kendileri tarafından, tercihan gözlenen birimlerin yardımıyla derlenebilir.

57. İstatistiksel birimlerin kapsamlarının belirlenmesinde verilerin elde edilebilir olması, gerekli, ancak yeterli olmayan bir durumdur. Her türlü varlık için idari kayıtlar, istatistiksel açıdan gerekli olmasa da, mevcut olabilir. Ucuz ve basit veri işlem cihazlarındaki süregelen gelişimler ve bunların artan kullanımı, birçok istatistik için, varlıkların, işletme karları dahil, tüm işlemlerinde gerekenden daha detaylı bir çalışmayı mümkün kılar; örneğin, destekleyici ve yardımcı faaliyetler. Böylesi detaylı veriler aynı zamanda analitik amaçlar için de faydalı olabilir.

58. İstatistik aynı zamanda üretimin örgütsel yapısını da yansıtmalıdır. Eğer yukarıda anlatılan işlemler gerçekçi bir şekilde yapılmazsa veya bu işlemler genellikle diğer işlemlerle bağlantılı olarak icra edilirlerse, istatistiksel önemlerini kaybederler. Ayrıca, İstatistikte kullanılan birimler, tercihan yöneticileri ve dış dünya tarafından, yeterli ve işletsel birimler olarak görülebilmelidir; yani, belli bir derecede özerkliğe sahip olmalı ve sadece ana birimlerden direktif almakla kalmayıp, serbest piyasayla da temas halinde bulunmalıdırlar. Bu özerkliğin derecesi, istatistiğin çeşidine sıkı sıkıya bağlıdır. Genelde özerkliğin hiçbir zaman mutlak olmadığı söylenebilir. Sadece, tek bir kişinin yönetimi altındaki birimlerde tam bir özerklik mevcuttur. Diğer durumlarda, yönetici sadece sınırlı bir serbestliğe sahiptir. Bunlar, en azından hissedarlara (yöneticinin kendisi de hissedarlardan biri ya da tek hissedar olsa bile) veya yönetim kuruluna karşı sorumludurlar. Bununla beraber, sorumluluk otoritesiz yerine getirilemeyeceğinden, her yöneticinin bir dereceye kadar özerkliğe sahip olması gerekir. Özerklik yöneticilerin bir işlem üzerinde diğerlerini etkilemeden aldığı kararlar olarak izah edilebilmektedir. Her ne kadar bir kişi bir işlemden fazlasını yönetse de, verilen kararın bazı durumlarda, sadece belli bir takım işlemleri etkilediği kabul edilebilir. Öte yandan eğer verilen kararlar zorunlu olarak iki ya da daha fazla işlemi etkilemekteyse, bu işlemler için bir özerklikten söz edilemez; yani, şöyle ya da böyle aralarında bir bağlantı olmak zorundadır. Ayrıca özerklik ile kişi veya kişi grupları arasında doğrudan bir ilişki yoktur.

59. Karakteristiklerin homojenitesi, veri mevcudiyeti ile özerklik arasında bir çeşit korelasyon olduğu açıktır. Farklı istatistiksel birimler oluşturulmasının amacı, ekonomide rol alan bazı kavramların; yani, mali kararların bir elden alındığı şirketlerin organizasyon seviyeleri ile üretimle ilgili kararların başka bir elden alındığı seviyelerin teşhis edilmesidir. Homojen işlemler için üretim kararları nadiren alınır. Bu kararların alınması ve işlemlerinin icra edilebilmesi açısından, analiz için gereken kayıtların yönetimin kendisi tarafından tutulacağı kabul edilir. Bundan dolayı, elde edilebilir verilerin teşhisinde, alınan kararların derecesi de aynı zamanda teşhis edilir.

60. Birçok ülkede, ekonomik varlıkların organizasyonel yapısı ile itinalı olarak düzenlenmiş istatistiksel birimler (işlemciler) arasında köprüler kurulmuş olup; bunlar, (merkezi) iş kayıtlarıyla güncel tutulmaktadır. Bu bölümde verilen açıklamalar, bu kayıtlarda uygulanır ve neticede istatistiksel birimler tanımlanır ve depolanır. Bu birimler daha sonra, birimlere gönderilecek veri ihtiyacını karşılamak için örneklere çerçeve teşkil ederler. Kayıtlar ayrıca, ilginin gitgide arttığı bir istatistik çeşidi olan girişim demografileri için de kaynak teşkil eder. Bu tür istatistikler, girişimlerle ilgili olarak; doğum ve ölüm, mülkiyet ve aktivitelerdeki değişimler, birleşme ve parçalanmalar gibi konulardaki bilgileri ortaya koyarlar. Bunlar, ekonominin ilgili alanlarındaki diğer istatistiklerle de bağlanabileceğinden, tüm istatistik kullanıcılarının yararınadır.

61. Birimler tartışılırken, rapor birimleriyle, istatistiksel birimler arasında bir ayrıma varılmalıdır. Rapor birimleri, haklarındaki bilgilerin anket formları ve görüşmeler yoluyla toplandığı varlıklardır. Rapor birimleri, çoğunlukla, istatistiklerin derlendiği birimlerle çakışır, ancak birçok önemli durumda, rapor birimleri bu amaca uygun değildir; çünkü, örneğin bu birimler yeterince homojen değildir ya da ekonomide işlemci rolü oynamazlar.

62. İstatistiksel bilgilerin, mutlaka rapor birimlerinin kendileri tarafından sağlanmasının gerekli olmadığına dikkat edilmelidir. Bazen, anket formları merkez idare ofisleri veya müşterilerine bu hizmeti sağlayan muhasebe şirketleri tarafından doldurulur. Aslında, bu tür bilgi sağlayan varlıklar, ne rapor birimi ne de başka bir birim değildir. Anket formlarının postalandığı rapor birimlerini temsil eden adreslerdir.

63. İstatistiksel birimler haklarında bilgilerin araştırıldığı ve istatistiklerin derlendiği varlıklardır. Buna karşılık bu birimler, gözlem birimlerine ve analitik birimlere bölünebilir. Gözlem birimleri, bilgilerin alındığı ve istatistiklerin derlendiği varlıklardır. Bu istatistiklerde tanımlanan işlemlerle ilgili olarak yukarıda (paragraf 54-58) sözü edilen gereksinimler gözlem birimleri tarafından karşılanmalıdırlar. Öte yandan analitik birimler, istatistikçiler tarafından, genellikle gözlem birimlerinin birleştirilmesi ya da parçalanmasıyla, gözlem birimlerinde kullanılandan daha detaylı ve homojen istatistik elde edebilmek için, tahmin ve yerleştirmeler yardımıyla oluşturulur. Teknik birim ve homojen üretim birimi, analitik birimlere birer örnektir.

2. Hukuki yapı

64. Daha önce tanımlanan faaliyetler, gerçek kişiler tarafından ya da içinde bulundukları ekonomik veya sosyal sistemle uyumlu bir şekilde organize edilmiş tüzel veya sosyal varlıklar tarafından icra edilir. Tüzel varlıkların mevcudiyeti, bunlara sahip olan kişi ya da kurumlardan bağımsız olarak, kanunlar ya da toplum tarafından tanınmıştır. Pazar ekonomisi uygulayan ülkelerde tüzel varlıklar; anonim şirketler (kamu kuruluşları dahil), tröstler, birleşik hisseli şirketler, kooperatif birlikleri, kâr gayesi gütmeyen dernekler, ortaklık (riskle bağlantılı), özel mal sahipliği ve diğer bazı ortaklık şekilleri şeklinde olabilir. Bu tüzel oluşumların temel özellikleri; kendi mal varlıklarının olması, borçlanmaları, kontrat yapmaları, davalara girmeleri, kanuna karşı sorumlu oldukları konularda karar almaları ve hareket etmeleri ile kâr-zarar hesapları ve bilanço cetvelleri dahil, tüm muhasebe kayıtlarını tutmalarıdır.

65. Bir anonim şirket, başka bir anonim şirketin hisselerine sahip olabilir. Bu yüzden, tüzel varlık gruplarının karmaşık bir mülkiyet yapısına sahip olmaları mümkündür. Bu durumda ilgili tüzel varlık grubu, aynı hisse tarafından sahip olunan ya da kontrol edilen varlıklar grubundan oluşur. Pratikte, bir anonim şirket üzerinde kontrolün sağlanabilmesi için, hisselerin yarısından fazlasına sahip olmak muhakkak zorunlu değildir. Çoğu durumda, kontrol eden varlık, kontrol edilen varlığın hisselerinin %50'sine veya daha çoğuna sahip olmamakla birlikte, etkili bir kontrol mevcuttur (örneğin, ortak yöneticilik ve diğer işletme yapıları, patent kontrolü ve markalar.) Her ne kadar etkili bir kontrol sağlamak için belli bir hisse yüzdesi vermek mümkün değilse de, bazı durumlarda %10 civarında bir miktar yeterli olmaktadır.

66. Yine de, başka örnekler düşünüldüğünde, varlık gruplarının hisse sahipleriyle tanımlanması yararlı olmayabilir, ancak aynı hisse tarafından sahip olunan tüzel varlıklar grubu için kâr-zarar ve bilanço cetvellerinin birleşik olarak derlenmesi yaygın bir uygulamadır. Bu şartlar altında, tüzel varlık grupları, bu gibi durumların sağlandığı grup olarak tanımlanabilir.

67. Tek kontrol altındaki tüzel oluşumların kümesi sık sık, bazen de büyük bir hızla değişir. Bunun sebepleri arasında şunlar gösterilebilir; yeni bir varlığın kazanılması, kendi üretimlerinden satış, ölü varlıklar dahil, mali işlemler veya vergi için kalkan oluşturacak yeni varlıkların kurulması, vb. Ayrıca, varlıklar sık sık yerel sınırların dışında bir faaliyet ya da aynı yerde birden fazla faaliyet icra ederek, birçok farklı ürün üretip, farklı üretim teknikleri ve hammaddeler kullanabilirler.

68. Ekonomileri merkezi olarak planlanan ülkelerde ise, tüzel oluşumların benzeri, girişim olarak bilinen yönetim ve muhasebecilik varlıklarıdır. Tüzel varlık gruplarının benzerleri ise, ortaklıklar, tröstler ya da buna benzer girişim gruplaşmalarıdır. Bir ortaklık ya da tröst, belli bir üretim zincirinin değişik aşamalarında veya aynı materyalden üretilen malların değişik kategorilerinde ya da aynı ürünlerin üretiminde faaliyet gösteren girişimlerden oluşabilir. Birinci tipteki girişim gruplaşmalarına yaygın örnekler olarak, metal madenciliği, rafineri ve fabrikasyon, deri ve ayakkabı endüstrileri gösterilebilir. Aynı tüketim mallarını üreten küçük girişimlerin, özellikle mallarını pazarlamak amacıyla, tröstler halinde gruplaşmaları da pek seyrek değildir.

3. Kurumsal birimler

69. Kurumsal birimler, bütün sistemin etrafında kurulduğu, Ulusal Hesaplar Sisteminin özünü oluşturmaktadır. Daha önceki paragraflarda da belirtildiği gibi kurumsal bir birim ailevi ya da hukuki, sosyal ya da ekonomik bir varlık gösterebilir. Bu birimler sistemin işlemcileridir, bu sebepten dolayı bu işlemlerin bütününde kendi adlarına ve kendi insiyatiflerinde hareket kabiliyetine sahip olmaları beklenir.

70. İş alanlarında veya kâr amacı gütmeyen özel kuruluşlar alanında, kurumsal birim normalde bir anonim şirket gibi tüzel bir varlıktır: Kuruluşun mal varlığını yönetir, anlaşmalara girer, gelir elde eder ve ayarlar, kâr-zarar hesapları ve bilançolarda dahil olmak üzere tüm muhasebe kayıtlarını bağımsız olarak tutar. Ayrıca Hükümet de bir çok kurumsal birimden oluşmaktadır.

71. Çoğunlukla kurumsal birim, tek başına tüzel bir varlıktır. Ancak bazı durumlarda vergi ve borç yükünü hafifletmek için anonim şirketler tüzel varlıklar grubu olarak bir araya gelebilirler. Bu tür yapay tüzel yapılara örnek olarak; şirkete ait gayrimenkulü ayrı bir tüzel birim içerisinde göstererek, hisseler satıldıktan sonra gayrimenkul vergilerinden muaf olmasını sağlamak; ortalama sosyal güvenlik priminin daha küçük tutulması için tüm çalışanları tek bir tüzel birimde toplamak; fiyat artırımı sağlamak ya da iflası halinde şirketin bir kısmını ayakta tutabilmek için işi birden fazla

tüzel birim arasında bölüştürmek gösterilebilir. Ayrıca, pasif tüzel birimlerde, ileride yararlanılmak üzere sık sık bir gruba dahil edilebilir. Bu örneklerden de açıkça anlaşılacağı üzere bu tür yapılaşmalar kurumsal birim kavramını çarpıtmaktadır: Böyle varlıkların hiçbirinin ayrı birimler olarak kullanılması istatistik açıdan uygun değildir.

72. Eğer bir anonim şirket, tümü ya da bir kısmı hukuken bağımsız birtakım yardımcı faaliyetlerle desteklenen temel bir faaliyeti yürütüyorsa, tüm bu faaliyetler tek bir kurumsal birimde gruplandırılmalıdır. Buna örnek olarak hukuken bağımsız, ancak bir üretim kuruluşuna (temel) bağlı bir satış departmanı (yardımcı) gösterebiliriz. Bunlar birarada tek bir kurumsal birim oluşturmaktadır. O halde bu iki hukuki varlık birlikte bir gayrimenkul varlığın hisselerini sahiptirler, buna karşılık, bu gayrimenkul varlık da, diğer iki varlığın faaliyet gösterdiği binaların sahibidir, bu üçü bir arada kurumsal birim oluştururlar. Her biri hukuken bağımsız, yardımcı bir varlık tarafından yürütülen daha fazla temel faaliyet olması durumunda, gruplama işlemi tekrar edilmelidir. Buna karşılık yardımcı bir hukuki varlığın birden fazla temel ya da ikincil faaliyeti yürütmesi durumunda bu da ayrı bir kurumsal birim olarak ele alınmalıdır. Sonuç olarak bir anonim şirketle hukuken bağımsız varlıklar tarafından yürütülen temel faaliyetler ya da birden fazla temel faaliyete hizmet eden yardımcı faaliyetler sayısında kurumsal birim olacaktır.

73. Prensipte kurumsal birimler, ekonomik fonksiyonları gözönüne alınarak, yani finansal rol davranış ve tecrübelerindeki farklılıkların ışığında sektörler ve alt sektörler olarak sınıflandırılırlar. Bu sektörlerin sınıflaması SNA 12/ de bulunabilir. Aynı hissedar tarafından sahip olunan varlık gruplarının finansal ve finansal olmayan hukuki varlıklardan ibaret olması durumunda herbirini ayrı ayrı kurumsal sektörlere dahil edebilmek için en az iki kurumsal birimin kullanılması gerekeceğine dikkat edilmelidir.

4. Farklı İstatistiksel Birimler

74. Analitik gereksinimler istatistiklerin birinden diğerine farklılıklar gösterir. Bazı istatistikler, girdi/çıktı miktar ve fiyatları, işgücü, stoklar, aktifler v.s. gibi konular için çok detaylı bilgilere ihtiyaç gösterirken, diğerleri ise brüt çıktı ya da sermaye oluşumu gibi daha yüzeysel bilgilere ihtiyaç gösterirler. Şube yönetimi, mali bilanço bilgileri elde etmek için uygun olamayacağı gibi idare merkezi de şube bordroları hakkında bilgi edinmek içim uygun olmayabilir.

75. SNA tarafından temsil edildiği gibi ekonominin sistematik tanımı iki tip işlemciye olanak tanır: Biri, gelir-gider ve sermaye mali hesapları da dahil olmak üzere tüm sistemde kullanır; bir diğeri ise üretim, tüketim ve sermaye oluşumuna bağlı mal ve hizmetlerle ilgili işlemlerin analizinde kullanılır. Bu bağlamda; gelir, gider ve mali istatistikler için girişim, üretim istatistikleri için faaliyet kolları birimi olmak üzere iki çeşit gözlem birimi kullanılır. Eğer verilerin yerleşim yerlerine göre de sınıflanması gerekiyor ise bazı ek birimlere ihtiyaç duyulur, yani sırası ile, yerel birim ve tesis birimi.

76. Aşağıdaki tablo bu dört gözlem biriminin içeriğini ve aralarındaki ilişkiyi göstermektedir. Bir gözlem birimi olmamasına rağmen girişimler grubu da bazı finansal istatistiklerde rol oynadığı için bu tabloya dahil edilmiştir. Yine, bir gözlem birimi olmayan Homojen Üretim birimi ise tesisin analitik benzeridir. İkisi de aynı kavrama sahip olmakla birlikte pratikte daha nettir.

Bir veya daha çok yerleşim

Tek bir yerleşim

Bir veya daha çok faaliyet

Teşebbüsler Grubu Yerel birim

Teşebbüs

Tek bir faaliyet Faaliyet kolu birimi Tesis birimi ve Homojen Üretim Birimi

77. Aşağıda verilen farklı birimlerin tanımında, ilk olarak SNA'da kullanılan teorik kavramlara ve ilgili istatistiklerin çoğuna yer verilmiştir. Ancak, ülkeler arasındaki hukuki, idari ve istatistiksel

yapı farklılıkları ve uygulamadaki diğer engeller dolayısı ile bu ideal kavramların kullanılması her zaman mümkün olmayabilir. Bu yüzden, bu kavramlara nasıl işlerlik kazandırılabileceği konusunda, ve bazı örneklerde karşımıza pratik bir tanım olarak da çıkabilen birtakım ek notlar verilmiştir. Bu pratik tanımlarda öz olarak teorik kavramlardan farklı değildir, ancak bazı kritik durumlarda da kullanımını sağlayabilmek için biraz daha esnek tutulmuşlardır. Örneğin, teorik kavramda yer verilen "homojen faaliyet" ifadesi, gerçekte çok nadir bulunmasından dolayı, pratikte "mümkün olduğunca homojen" olarak verilmiştir. (a) Girişim-Tipi Birimleri

(i) Girişim

78. Bir bütün olarak, ekonomideki finans ve üretim hareketlerini aynı anda açıklamak için bu tür hareketleri temsil eden gözlem birimlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Analitik gereksinimler dikkate alınarak birimlerin gelir elde edilmesi ve düzenlenmesi mal varlıkları, borç ve alacak konularında bağımsız olmaları gerekir. Ayrıca, mülkiyet ve kontrol bazında, mal ve hizmetlerin üretimi için kaynak tahsisi konusunda karar verme yetkisi bu birimlerdedir. Bu bağımsızlığın derecesininde yine izafi olduğuna dikkat edilmelidir. Daha öncede bahsedildiği gibi bağımsızlığın mutlak olması zordur. Bir çok durumda, gerek teşebbüs grubunun yönetim kurulu olsun, gerek hissedarlar olsun, hiyerarşide, bir yöneticinin sorumlu olduğu bir otorite makamı hep vardır (aşağıya bakınız).

79. Söz konusu istatistikler için kullanılan birim, genellikle girişim birimindeki gibi ele alınmıştır. Buna göre girişimi şöyle tanımlayabiliriz: Üretim faaliyetlerini yürütmek için gerekli tüm fonksiyonları ihtiva eden ve bunları dolaylı ya da dolaysız olarak kontrol eden kurumsal bir birim ya da en küçük kurumsal birimler kombinasyonuna girişim denir.

Bir girişimin şartı, tek bir mülkiyete veya kontrole sahip olmaktır. Yine de, ekonomik faaliyeti açısından, bir girişim coğrafi konumunda da olduğu gibi heterojen olabilir.

80. Tanımda geçen "en küçük kurumsal birimler kombinasyonu" ifadesini biraz açmak gerekebilir. Daha önce belirtildiği gibi, iş dünyasında organizasyonel ve hukuki yapı, çoğu zaman daha basittir. Böyle bir durumda, kurumsal birim, yani tüzel varlık ya da eş değeri, yaptığı işin tüm alanlarında uygun veri bulunabilecek ekonomik faaliyet kolu itibariyle en homojen birim olma eğilimindedir. Uygun veri, üretim ve istihdam, gelir ve ödemeler, fiziksel sermaye ile finansal aktif ve pasif konularda bulunabilir. Finans ya da başka bir konuda geniş çaplı istatistiklerin, nispeten homojen endüstriyel bir sınıflaması yapılmak istendiğinde, girişim-tipi birimi olarak tercihen tüzel varlık kullanılmasında yarar vardır. Örneğin, çeşitli endüstrileri fon kullanımını ve kaynaklarını açıklarken ve karşılaştırırken veya üretim seviyesi ve üretim gelirlerine ait verilerin üretim finansmanına ait verilerle ilişkilendirirken bu durum geçerlidir.

81. Ancak 71. paragrafta belirtildiği gibi, birtakım kolaylıklar sağlaması açısından ya da vergi ve borç yükünün hafifletilmesi için anonim şirketlerin bir çok farklı tüzel varlığa sahip olduklarına sık sık rastlanır. Yardımcı faaliyetleri yürüten varlıklar söz konusu olduğunda, bu varlıklar hizmet ettikleri üretim birimi ile birlikte tek bir kurumsal birim olarak ele alınmalıdır (bkz. paragraf 12). Öte yandan, temel ve/veya ikincil faaliyetler de, hukuken, birden fazla üretim birimlerine (kurumsal birimlere) ayrılabilirler. Bu tür bireysel birimler faaliyetlerini tek başına sürdüremeyebilirler ve hatta varlıklarını bile koruyamıyabilirler. Böyle durumlarda, veri derleme amacıyla, girişim-tipi birimi olarak, bireysel birimler yerine, bir arada faaliyetin tamamını kapsayacak şekilde bir kurumsal birimler kombinasyonu kullanılması daha pratik olabilir. Bu tür bir kurumsal birimler kombinasyonu, girişim alt grubu olarak adlandırılabilir.

82. İş sicili ve raporları, gelir vergisi beyannameleri ve diğer yetkili merci idari raporları, sadece bütün alt gruplarla ilgili olabilir. Ayrıca, buna dayanarak girişimler kendi hesaplarını tutabilirler ve dönemsel hesap raporlarını derleyebilirler. Bu şartlarda, istatistiksel açıdan anlamlı tek bir kurumsal birim oluşturup, ilgili verilerin toplanması çok zor olacaktır. Girişim alt grupları kullanımı, ayrıca, ekonomik bir anlam taşımayan resmi işlemler ve varlıklar arasındaki bağıntıların gösterilmesi zaruretini ortadan kaldıracaktır.

83. Söz konusu bir ülke, girişim alt grupları ile ilgili istatistiklerin, bireysel kurumsal birimler hakkındaki istatistikler kadar gerekli olup olmadığına, mevcut iş sicilleri, hesaplar ve diğer kayıtlarda yaygın olarak kullanılan girişim-tipi birimlerini gözönünde bulundurarak karar verir.

84. Tek bir hükümetin bulunduğu durumlarda finansal istatistiklerin toplanması ve derlenmesi için uygun istatistik birim hükümetin yetkili organıdır (örneğin; Merkezi Hükümet, valilik, kaymakamlık v.s.). Çeşitli organlar kendi yapılarında bulunan teşkilatların finanslarını planlar, kontrol eder ve yönetir (bu tür organlara örnek olarak; bakanlıklar, teşkilatlar, daireler, ajanslar veya ofisler verilebilir). Ancak, hükümet organlarının bir kısmı faaliyet kolu itibarı ile, tüzel iş varlıklarından daha heterojen olma eğilimindedir.

85. Hükümet organlarının belli başlı bölümlerinin bir çoğu ISIC'de kamu idaresi ve savunma kategorisine dahil edilirken, diğer belli başlı kısımlar ise temel olarak, başka kategorilerde yer alması gereken faaliyetleri yürütüyor olabilirler, örneğin; sosyal veya ilgili toplumsal hizmetler, ulaşım ve tarım konularında yan hizmetler. Tüzel iş varlıkları ve hükümet teşkilatları ile ilgili, faaliyet kollarına göre sınıflanmış veri setlerinin birleştirilmesi gerektiğinde, tüzel iş varlıklarına bu konuda karşılık gelen hükümet teşkilatları için bir birim kullanılması tercih edilir. Bu amaçlar için uygun birim, bakanlık, teşkilat ya da benzeri hükümet birimi olabilir.

86. Eğer girişimler burada belirtildiği şekilde ise 54-58. paragraflarda değinilen temel gereksinimler otomatikman karşılanmış olacaktır. Birimler, ekonominin belirleyicileridir ve bu yüzden finans ve üretim işlemleri hakkındaki kayıtların mevcut olduğu kabul edilir. Eğer, bu kayıtlar kitaplardan süratle elde edilemiyorsa, genellikle, istatistikçiler tarafından uygun bir yöntem ile, çoğu kez, rapor veren birimlerdende yardım alarak derlenir. Ayrıca, ekonomik faaliyet itibarı ile kurumsal birim, mümkün olduğunca homojendir. Buna karşın, yerleşim bölgesi açısından, girişim için böyle bir şart olmadığından homojen değildir.

(ii) Girişim grubu

87. Bazı istatistikler, girişimler arasında ulusal ve uluslararası bağlantıları göstermeyi ve endüstrilerde ya da bir bütün olarak ekonomide konsantrasyon derecesini ölçmeyi amaçlar. Bu, aynı hissedar tarafından sahip olunan ve kontrol edilen girişimlerin hukuki temelini analiz ederek, mülkiyet ve kontrolle ilgili istatistiksel programlar ile yapılabilir. Bu durumda, girişimlerin bu kombinasyonuna "girişim grubu" adı verilir. Bu tür bir grup genellikle, sektör, faaliyet vede coğrafi alan bakımlarından homojen değildir. Girişim grubu şöyle tanımlanır:

Mülkiyet bağlarının bir sonucu olarak, aynı hissedarca kontrol edilen ya da yönetilen kurumsal birimler ailesi.

88. Aynı hissedarlar tarafından sahip olunan ya da kontrol edilen kurumlar ailesinin üyeleri olarak, hukuki kurumların mevcudiyeti halinde, gelirlerin düzeni, grubun yatırım ve finansmanı, çoğunlukla, kollektif olarak planlanır ve yönetilir. Bu yüzden, girişimlerin finansal hareketlerinin analizi, ya da finansal deneyimlerinin anlaşılması amaçlarına yönelik veriler söz konusu olduğunda, hukuki kurumlar ya da girişim grubu ailesinden yararlanma yoluna gidilir. Bu amaçlar için gerekli veriler, fonların kaynak, kullanımları ve bilançolarla ilgilidir. Girişim grubu, ayrıca iş mülkiyeti dağılımı ve konsantrasyonu çalışmalarında da kullanılmalıdır.

89. Hukuki birimler arasındaki, vergilendirme, iş sicili ve hükümetin diğer idari kayıtlarında mevcut olan bağlar hakkındaki bilgilerin, girişim grubu istatistiklerinin toplanmasında özel bir önemi vardır. Bu kayıtlar, verilerin girişimlere ait kâr-zarar tutanakları ve bilançolara göre derlenmesinde sık sık kullanılır. Bu kayıtlar ayrıca, girişimler hakkında araştırmalar yürütülmesi amacına yönelik olarak bir çerçeve saptanmasında da kullanılır. İş birimlerinde kâr-zarar ve bilanço hesap kayıtlarını ortak olarak tutulmasına ne sıklıkta rastlandığı, bu istatistik birimlere ait verilerin toplanmasına ilişkin bir fizibilite saptanmasında önemli bir faktördür.

90. Girişim gruplarının, 72. ve 81. paragraflarda da tanımlandığı gibi, hukuki birim kümeleriyle aynı olmadığına dikkat edilmelidir. "Küme" ifadesi, istatistiksel değeri fazla olmayan hukuki varlıkların tek bir kurumsal birim, ya da tek bir girişim olarak birleşmesine karşılık gelmekte, öte

yandan "girişim grubu" ifadesi ise, finans ve üretim istatistikleri açısından pek kayda değer olmamakla birlikte, istatistiksel gözlem değeri taşıyan bağımsız birimlerin tek bir dev varlık halinde bir araya gelmesi anlamında kullanılmıştır.

(b) Faaliyet-türü birimi

91. Girişim biriminin yapısında ve tanımında, ekonomik faaliyetler itibariyle, belli derecede bir homojenlik hali hazırda olabilmesine rağmen; genelde üretim istatistikleri ve özelde girdi-çıktı tabloları gibi bazı istatistikler, daha yüksek bir homojenlik derecesi gerektirebilir. Faaliyet-kolu birimi de bu amaç için oluşturulmuştur. Bu birimin içeriği şudur:

Faaliyetin yapıldığı coğrafi alanla sınırlı olmayan ve bir tek o ekonomik faaliyetle meşgul olan girişim ya da bir girişim bölümü.

Buradan da anlaşılacağı üzere; bu birimin temel şartı, tek bir mülkiyet altında, tek bir yerden kontrol edilmesi ve tek bir faaliyeti yürütmesidir. Tabii bununla birlikte yerleşim yeri açısından heterojen olabilir. Her bir girişim, tanımı geregi, en az bir faaliyet-kolu birimine girebilmelidir.

92. Faaliyet-kolu biriminin amacı, bir takım coğrafi dağılım sınırlamaları olmaksızın, istatistikçilerin, ekonomik faaliyetler konusunda mümkün olduğunca homojen istatistikler derlemesine imkan tanımaktır. Bu tür homojen birimler elde etmek için, girişim daha küçük, daha homojen bölümlere ayrılmalıdır. Amaç, homojenlik gereğini mümkün olduğunca karşılamak olmasına rağmen, diğer iki şart olan, verilerin temini ve organizasyonel yapı da göz ardı edilmemelidir. Bu girişimi faaliyet-kolu birimlerine ayırmak, ekonomik faaliyetlerin homojenliği ile verilerin temini ve organizasyonel yapı arasında bir dengeleme şeklinde olmalıdır. Bir çok durumda, bu üç şart arasında şöyle bir bağıntı bulunmaktadır: Bir birim ne kadar homojen olursa, hakkında o kadar az veri temin edilebilecek ve dolayısıyla birimin, organizasyonda ayrı bir varlık olarak algılanması o denli güçleşecektir.

93. Girişimlerin bölünmesi; özellik, maliyet-yapısı ve üretim teknolojisi açısından göreceli olarak homojen, birtakım belirleyici birimler ortaya çıkarmalıdır. Bu bölünmenin ne dereceye kadar yapılabileceğini söylemek zordur. Daha öncede söylendiği gibi, varlıkların ekonomide belirleyici rollerinin sona erdiği noktadan ileriye gitmemelidir. ISIC kategorileri bu konuya belirgin bir açıklama getirmezler. Çünkü; ISIC'de yer verilen üretim işlemleri sadece, karşılığı olan bir alt-işleme ayrılabilirler. Ayrıca, baz olarak bir faaliyet sınıflaması oluşturmak istendiğinde, sonuçta, sınıflama ne kadar detaylı yapılırsa, o kadar çok birim ortaya çıkacaktır.

94. Verilerin temini, sadece o birimde tutulan kayıtlara değil, aynı zamanda söz konusu istatistiklerin gereklerine bağlıdır. Faaliyet kolu birimleri için ise, genelde, mal ve hizmet üretimindeki fazlalıklarının hesaplanmasına imkan tanıyan, (istihdam da dahil) girdi-çıktı öğeleri ile üretim hakkında veriler toplamak gerekecektir. Ancak 57. paragrafta da ifade edildiği gibi, verilerin temini, kendi başına, istatistiksel olarak anlamlı birimlerin ortaya çıkmasında bir garanti olmayacaktır, çünkü yardımcı faaliyetler için de veriler mevcut olabilir. Öte yandan, hiç bir veri elde edilemezse, hiç bir birimin de tanımlanamayacağı açıktır.

95. Özerkliğin tanımlanması çok daha güçtür. Dolayısıyla, girişimin tanımında kesin bir unsuru olarak yer almamasının nedenide budur. Bir girişimin bölümlenmesinden ortaya çıkan birimler, üretim faaliyeti hakkındaki kararların alındığı başlıca birimler olmalıdır. Söz konusu üretim birimlerindeki yönetim yetkisi ve sorumluluğunun derecesi bir özerklik belirtisi olabilir. Açıkca görüleceği gibi, yönetim, kendi amaçlarını saptama ve pazarda serbestçe alım satım yetkisine sahip olması durumda hem kendisi, hemde başkaları tarafından ayrı bir birim olarak kabul edilecektir. Öte yandan; eğer bir yöneticiye neyi, ne kadar ve nasıl üreteceği, ara maddeleri nereden alacağı söyleniyorsa, ve sorumlulukları, günlük işlemlerin denetiminden öteye gitmiyorsa, elde edilen verilerin, muhtemelen, bir çok amaç için pek gerçekçi olmadığı görülecektir. Bu durumda dikey entegre işlemlerde, yatay entegre işlemlerden daha büyük bir sorunla karşı karşıya kalınacaktır. Yatay entegre işlemlerde, işlemin kendisini, idari işler ve yönetimden ayırt etmek daha kolaydır; dolayısıyla birimlerin nasıl oluşturulacağı daha açık görülebilir.

96. Önceki paragraflar dikkate alınarak, faaliyet kolu birimi için, kullanım amaçlarına yönelik ideal bir tanım şöyle yapılabilir:

Faaliyetin yapıldığı coğrafi alanla sınırlı olmayıp, bir ya da en az biri temel olmak üzere bir kaç faaliyeti bağımsız olarak yürüten, ve bu faaliyetleri hakkında, işlem fazlalıklarının hesaplanmasına imkan tanıyan verilerin mevcut olduğu, ya da anlamlı bir şekilde derlenebildiği bir girişim ya da girişimin bir bölümüdür.

97. Bu tanımdaki "bağımsız olarak " ifadesi, nihai ürünlerin üretiminde tümüyle kullanılan üretim kısımlarını oluşturan, anonim şirketin bölümlerini kapsamamayı kasteder. Örneğin, motor üreten araba fabrikası bölümü, çıktısı bütünüyle şirketin kendisi tarafından tüketildiği sürece, ayrı bir faaliyet türü olarak düşünülmemelidir.

98. Girişimi iki ya da daha çok faaliyet koluna ayırma, ya rapor birimleri ya da istatistik otoriteleri tarafından yapılabilmesine rağmen, son durumda rapor biriminin bazı göstergeleri zorunlu olabilir. Ayrım yapılırken, tahminler ve dayanaklar (varsayımlar) yapılabilir ve vergi kayıtları, basılmış yıllık raporlar ve bunun gibi diğer kaynaklardan veriler kullanılabilir.

(c) Yerel birim

99. Bazı istatistikler, sonuçlarının,coğrafi alana göre sınıflanmasına gereksinim duyar. Bundan dolayı, girişimler iki ya da daha çok yerde faaliyette bulunduğu zaman, kullanılan birimlerin bunu yansıtması gerekir. Bir araya getirilmiş istatistiklerin, bir ülkeden daha küçük ilgili coğrafi alanlar için sağlanması gerektiğinde ve iktisadi faaliyete göre daha fazla bölünme gerekli olmadığı zaman, yerel birimin istatistik birim gibi kullanılması uygun olacaktır. Yerel birim kavramı şunları kapsar:

Tüm ekonomik faaliyetler bir girişim tarafından, bir yerde veya bir yerden yürütülür.

Böylece, bu birim için ana gereksinimler bir mülkiyet altında ve bir yerde olmasıdır. Bununla birlikte, onun ekonomik faaliyetleri içinde heterojen olabilir. Her girişim tanımı gereği, en az bir yerel birime sahip olmalıdır.

100. Yerel birimin kullanım amacı, ekonomik faaliyeti göz önüne almadan, coğrafi alana göre homojen olan istatistiklere yer vermektir. Faaliyetlerinde girişim içindeki bölgesel ayırımın uyuşması gerekli değildir. Bazı faaliyetler, birden çok yerde yürütülebilir ve birden fazla faaliyet (veya bir kısmı) bir yerde sunulabilir. Yerel birim çoğunlukla faaliyetlerin bir karışımıdır. Böyle durumlarda, yerel birimin tamamının tek bir yönetim tarafından işletilmesi mümkün değildir. Bu durumda, homojen faaliyet ve kapsanması gereken birimin gerekleri karşılanmaz. Bu nedenle yerel birim, istihdam ve sermaye oluşumu verilerinden başka, istatistikler için de uygun bir gözlem birimi olması mümkün olmayabilir.

101. Yerel birim ve işyeri tanımlamasında geçen "yer" ifadesi, iki farklı yolla izah edilebilir.İlk olarak, kelimenin dar anlamıyla bildiğimiz "yer" anlamı vardır, yani bir bina, hatta çok katlı bir binadaki bir odadır. İstatistiksel amaçlar için bu sade ifadenin bile kullanılabilir hale getirilmesi gerekir, çünkü bazı durumlarda bitişik olmayan iki ya da daha çok mevkii tek bir yer olarak kabul edilebilir. Aynı sokakta karşılıklı iki mevki, kayıtları ayrı ayrı tutulmuyorsa bu duruma bir örnek olarak gösterilebilir. Genelde, yerlerin ayrı kabul edilebilmesi için, aralarında oldukça uzak bir mesafe olması gerekir. Ancak, aynı yerde gösterilen bitişik olmayan mevkilerin, en azından, veri setinin derlendiği en detaylı coğrafi alanlara düşen mevkilerle sınırlandırılmalıdır.

102. "Yer"in diğer ifadesi ise, söz konusu istatistikler için kullanılan bölgesel sınıflamada, tüm alanı en küçük kategoriye dahil edilebilen girişime ait yerlerin kombinasyonu olabilir. Bu tür sınıflama bölgeler, eyaletler, ilçeler, belediyeler, kasabalar veya hatta koloniler arasında olabilir. Sonuçta; faaliyetler iki ya da daha çok yerde, örneğin, aynı belediye, kasaba v.b. de uygulanıyor ise tüm bu yerlerin dahil edildiği tek bir yerel birim, genellikle, yapılan yerel birim tanımına pek uymaz.

103. Bu iki ifadeden hangisinin kullanılacağı yapılacak istatistiğin konusuna bağlıdır. Örneğin, eğer belli bir bölgedeki dükkanların veya okulların sayımı yapılıyor ise, ya da üretim işlemleri analiz ediliyor ise, tek bir mevkide oluşan bir "yer" uygun birimdir; diğer yandan, istatistiğin konusu istihdam ise, en küçük coğrafi alandaki bir girişimin tüm "yer"leri tek bir yerel birimde de yer alabilir.

(d) Kuruluş-tipi birimler

104. Birçok istatistikler, ekonomik faaliyet ve "yer" itibariyle homojen verilere ihtiyaç duyarlar. Bu tür bir durumda kullanılacak uygun birim olarak, yerel birim ve faaliyet kolu biriminim bir bileşimi kabul edilebilir. Böyle bir birim için ideal içerik:

Tek bir yerde, ya da tek bir yerden, tek bir faaliyeti yürüten bir girişim, ya da girişimin bir bölümüdür.

Bu yüzden birimin şartı, tek bir mülkiyet altında bulunması ya da tek bir yerde, sadece bir faaliyeti kontrol etmesi ve yürütmesidir. Her girişimin,her faaliyet kolu biriminin ve her yerel birimin en azından bir kuruluş-tipi birimine sahip olması gerekir.

(i) Kuruluş

105. ideal kavrama en çok yaklaşan gözlem birimi kuruluştur. Kuruluş, SNA'nın üretim hesapları da dahil olmak üzere, ekonomik istatistiklerin çoğunda, en çok kullanılan gözlem birimidir. Kuruluşun tanımı, homojenliğin iki şartının yerine getirilmesini garanti eder.Bir girişimin tek bir yerde, tek bir ekonomik faaliyeti yürütmesi durumunda, kuruluşun ideal kavramı, pratikte, girişime karşılık gelir. Bu duruma tarım, madencilik, imalat ve dağıtım anketlerinde rastlanır. Ancak çoğu kez bu ideal kavram tam anlamıyla uygulanamaz. Bu tür durumlarda, faaliyet-kolu birimi ve yerel birimlerde sözü edilen kullanımdaki sınırlamaların aynısı, birtakım gerekli değişiklerle,kuruluşada uygulanmalıdır (Bkz.sırasıyla 91-94 ve 99-102.paragraflar).

106. Bu sınırlamaları gözönüne alarak ve girişimin diğer kısımlarından belirgin bir şekilde ayırt edilmesine ve ilgili müstakil üretim hesaplarının derlenmesine olanak tanıyacak şekilde, kuruluşların uygun bir biçimde ifade edilmesi gereğine dayanarak, kuruluşun kullanıma yönelik tanımını aşağıdaki gibi yapabiliriz:

Teşebbüs karı hesaplanmasını mümkün kılacak verilerin mevcut olduğu ya da uygun bir biçimde derlenebileceği, ve tek bir "yer"'de veya coğrafi alanda bulunan ya da tek bir "yer"'den yürütülen tek bir ya da temel olarak bir ekonomik faaliyetle bağımsız olarak uğraşan bir girişim, ya da girişimin bir bölümü.

Kuruluşun bu tanımı, mal ve hizmet üretimi ile ara girdiler, işgücü ve bu amaçla kulanılan fiziksel sermaye kaynakları hakkında çeşitli istatistik serileri içinde aynı birimin kullanılmasını mümkün kılmalıdır.

107. Bu noktada, tanımın elemanlarını yeniden listelemek ve açıklamak yararlı olabilir. "Girişim veya girişimin bir kısmı" bir işyerinin , birden çok girişimin bölümlerini hiç bir zaman kapsamayacağı ve her zaman bir girişime eşit veya küçük olması anlamına gelir; "bağımsız olarak uğraşır" ifadesiyle ürettiği ürünlerin tamamı sadece temel veya ikincil ürünlerin üretilmesinde kullanılan girişim kısımları hariç tutulmuştur. "Bir veya temel olarak bir ekonomik faaliyet kolu" işyerinin ekonomik faaliyeti bakımından, mümkün olduğu kadar homojen olmasını garanti eder; "tek bir yerde veya coğrafi alanda bulunan ya da tek bir yerden yürütülen" ifadesi kelimenin hem dar, hem geniş anlamıyla, birimin "yer" itibariyle homojen olmasını sağlamak içindir. "Verilerin mevcut olduğu ya da uygun bir biçimde derlenebileceği" ifadesi birimin ileride istatistik bir birim olarak da kullanılmasına, olanak sağlamak içindir.

108. Eğer, işyerinin kullanıma yönelik bu tanımıyla bile bir işyerini sınırlamak ya da hakkında veri toplamak hala çok güçse, ya da imkansızsa, söz konusu olan istatistiklerin gereklerine bağlı olarak daha az homojen bir birim kullanılmalıdır.Eğer istenen, faaliyetler itibariyle bir homojenlikse, faaliyet kolu birimi seçilmelidir, eğer bölgesel homojenlik daha önemliyse yerel birim, kullanıma en uygun birimdir. Aşağıdaki parağraflarda bu duruma örnekler gösterilmiştir.

109. İnşaat, ulaşım ve haberleşme gibi ekonomik faaliyetlerde, tek bir girişim geniş bir coğrafi alanda aynı faaliyeti yürütecek, ve mal ve hizmetlerin girdi-çıktı kayıtlarını muhtemelen yapılan bölgesel ayrımlara uygun olarak tutmayacaktır. Bazı durunlarda inşaat, ulaşım ve haberleşme faaliyetleriyle uğraşan girişimler için bölge, eyalet ya da daha büyük ülke kısımları ile ilgili birimler

kullanılması arzu edilebilir ve uygun bulunabilir. Bu, girişimlerin organize olma ve kayıtlarını tutma usullerine ek olarak, tabii ki, bu faaliyetler bakımından istenen coğrafi verilerin kapsamınada bağlıdır.

110. Elektrik ve gaz üretim ve dağıtımı, tomrukçuluk ve balıkçılık konularında, uygun istatistik birimi saptarken, benzer problemlerle karşılaşılır. Elektrik ve gaz alanlarında, tüm şebeke yerine, üretim birimlerinin her şebekesi ve bir tek girişimin ilgili dağıtım sistemi için istatistiksel birimler kullanılması uygun olabilir. Her bir elektrik şebekesine ait trafo istasyonları da, bu istatistik birimlere dahil edilmelidir. Ayrıca, tomrukçuluk ve balıkçılık girişimlerinin faaliyetlerinide, faaliyetlerin yürütüldüğü bölge hesaba katılmaksızın, sırasıyla bireysel tomrukçuluk şantiye ve ekipleri ile bireysel balıkçı tekneleri veya bir arada çalışan tekneler filosundan ibaret alt istatistik birimlere ayırmak yararlı ve uygun olabilir.

111. Bazı durumlarda, aylık ve 3 aylık anketlerde işyeri yerine faaliyet kolu birimi kullanılması, yararlı ve uygun bulunabilir. Örneğin, sabit ve sermaye oluşumu, stoklar, yeni sipariş veya satışlar ile ilgili, aylık ve 3 aylık veriler, işyeri biriminin aksine faaliyet kolu birimine göre daha çabuk elde edilebilir. Bu veri setlerinin, istatistik birimlerin coğrafi alanlarına göre sınıflanmasına olan talep asgari olabilir. Bu tür durumlarda diğer anketlerdeki işyeri birimleri ile kullanılmış olan faaliyet kolu birimleri arasındaki bağlantıyı belirlemek yararlı olacaktır.

(ii) Homojen üretim birimi

112. Bazı istatistikler, özellikle SNA'nın Input-Output tabloları, bireysel üretim işlemlerini daha detaylı analiz etmek durumundadır. Bu amaçla, teknolojik açıdan homojen birimler ile ilgili verilere ihtiyaç duyarlar. Böylelikle, girişimin, hakkında veri mevcut olan ya da uygun bir şekilde derlenebilen, mümkün olduğunca çok sayıda birime ayrılması gerekir.Bu tür durumlarda işlevini devam ettiren bir birim olarak algılanması gereği ortadan kalkmaktadır. Bu amaçla analitik bir birim, homojen üretim birimi aşağıdaki gibi tanımlanabilir:

"İşletme karının hesaplanmasını mümkün kılacak bir şekilde hakkında veri derlenebilen ve tek bir yerde, tek bir ekonomik faaliyet kolu ile uğraşan girişimin en küçük kısmıdır."

Bu homojen üretim birimleri için veri derlerken, tahminler ve dayanaklar, işyeri için olduğundan daha geniş çapta kullanılabilir.

(e) Teknik birim

113. Bazı istatistikler için, yukarıda tarif edilen birimler, faaliyet açısından veya herhangi bir kriter açısından yeterince homojen olmayabilir. Bu durumda teknik birim kullanılabilir. Teknik birim, girişimin, homojen bir ürün çeşidinin (mal veya hizmet) üretilmesiyle ya da bu üretimin bir aşamasıyla uğraşan her hangi bir kısmı veya bölümü olabilir. Bir et paketleme tesisindeki, domuz yağı,konserve domuz eti ya da kutulanmış et üreten bölümler, teknik birimin birinci şekline, yani yatay birleştirmeye, bir örnektir. Bir tekstil fabrikasının iplik dokuyan, kumaş dokuyan ve kumaş boyayan bölümleri ise teknik birimin ikinci çeşidine, yani dikey birleştirmeye bir örnektir. Ayrıca yardımcı faaliyetler de bir teknik birim tarafından yürütülebilir. Teknik birim, nerede yapıldığına bakılmaksızın, birtakım üretim işlemlerini bazı (teknik) açıdan analiz eden istatistikler için kullanılabilir. Örneğin, bağımsız işyerlerinde olsun, diğer endüstrilerin tamamlayıcı kısımlarında olsun, dökümhanelerdeki istihdam.

5. İstatistiksel birimlerin sınıflanması

114. Her bir birimin faaliyet sınıflaması, Birimin temel faaliyeti veya faaliyet alanlarının kapsandığı, ISIC sınıfı tarafından belirlenir. İkincil ve yardımcı faaliyetler, birimin sınıflaması yapılırken önemsenmez. Birimin başlıca faaliyetleri, genellikle, sattığı veya gemi ile naklettiği mallardan veya diğer birimlere veya tüketicilere verdiği hizmetlerden belirlenmelidir.

115. İdeal olarak; birimin temel ürünleri, satılan malların veya verilen hizmetlerin katma değerleri dikkate alınarak saptanmalıdır. Pratikte, belli ürünler için bu bilgiyi elde etmek her zaman mümkün

değildir. Bundan dolayı bu gibi durumlarda ana faaliyet kolu, mal ve hizmetlerle ilişkili olan faaliyet kollarını atfedilen birimin brüt çıktı oranı ile belirlenmesi, tavsiye edilir. Ana faaliyet kollarının bu faaliyetler içindeki istihdam oranından saptanması gerektiği durumlarda, bu metot uygulanamaz.

116. Bu tür durumlar, bir birimin faaliyetlerinin önemli bir miktarı ISIC'de birden fazla sınıfta gösterildiğinde ortaya çıkabilir. Gerçi GDP açısındanda muhtemelen önemli olmakla birlikte; her bir sınıfın kapsadığı alan, bu birimlerde genellikle, bulunan faaliyetlerin kombinasyonuna karşılık geldiğinden, bu tür durumlar için küçük numaralar kullanılmalıdır. Bu durumlar, faaliyetlerin dikey birleştirilmesinden (Örneğin, bıçkıcılık ile ağaç kesim işlemi, tuğla işleri ile kil çıkarımı veya sentetik elyaf üretimi ile tekstil fabrikalarının bir arada bulunması gibi), veya ayrı istatistik birimlere dahil edilemeyen faaliyetlerin yatay birleşiminden kaynaklanabilir. (Örneğin, çikolatalı tatlı ile fırıncılık ürünleri imalatının birarada veya birimin kendisi tarafından yapılan ayakkabıların yanısıra, başkalarından alarak yaptığı perakende ayakkabı satışı gibi.). Her iki durumda da, pratik yaklaşım, birimi, nihai çıktısının ana bölümünün mal ve hizmetlerini kapsayan ISIC sınıfına dahil edilmesidir. Yani, örnek olarak; bıçkıcılık ile ağaç kesim işleminin aynı birimde, bıçkıcılık sınıfına; ve tuğla imalatı ile kil çıkarımının ise birlikte tuğlacılık sınıfına dahil edilmesi gösterilebilir.

117. Girişimin faaliyetleri, bazen çok çeşitli ISIC grupları ve sınıflarını kapsadığından, onları sadece bölüm seviyesinde sınıflandırmak, belirli istatistikler için uygun olabilir.Böyle bir birim en düşük sınıflandırma seviyesinde sınıflandırıldığı zaman, mutlaka, önce bölüm, sonra grup ve sonra sınıf belirlenmelidir.

118. Çok faaliyetli teşebbüs veya bölgesel birimlerin sınıflaması, birimin tamamlayıcı birimlerinin katma değerinden saptanmalıdır. Böyle bir birim, katma değerin önemli miktarını oluşturan tamamlayıcı birimlerin faaliyet kollarını kapsayan ISIC kategorisinde sınıflandırılmalıdır. Örneğin, bir dikey üretim zinciri oluşturan girişim tesislerinin varlığı halinde, zincirin her bir bölümündeki faaliyet kolu birimlerine veya tesislere ortalama ağırlık verir. Prensibin uygulanması, ayrıca, bir girişimin, kendisini oluşturan birimlerin yer aldığı sınıflama kategorilerinden direkt olarak dahil edileceği bir endüstriyel sınıflamanın kategorisinin saptanmasını da mümkün kılar.

119. Eğer, girişimleri oluşturan birimlerin katma değerleri hakkında veri mevcut değilse, istihdam ile ilgili rakamlar ya da bu birimler tarafından ödenen maaş ve ücretler temel faaliyet sınıfını saptamak için kullanılabilir. Faaliyet kolu ya da işyeri-tipi birimlerinin faaliyetleri hakkında mümkün olduğu kadar, net belirlemeler yapılmalıdır. Bu birimlerin, brüt çıktıları yanıltıcı olabilir. Her işyerinin, katma değerinin hesaplandığı brüt çıktı oranı, bir birimden diğerine önemli farklılıklar gösterebilir. Bazı durumlarda, örneğin, çok yüksek bir yatırım ve aynı oranda düşük ücret kotasına sahip olan endüstriler söz konusu olduğunda, temel sınıfı saptarken, farklı faaliyetlerin değerlendirilmesi esnasında, kendisini oluşturan her bir birimin aktiflerinin değeri de ayrıca dikkate alınabilir.

120. Yardımcı faaliyetlerle meşgul olan varlıkların, bilhassa merkez idari büroların, hizmet ettikleri işyerlerini ana faaliyet kollarına göre sınıflandırılmaları bazı durumlarda zor olabilir. Ana faaliyet kolu, hizmet edilen işyerinin toplam faaliyetinin, yarısından daha azına karşılık gelebilir ya da bu işyerleri ve merkez idari büroları farklı ülkelerde bulunabilir. Bu durum, bazı ulusal sanayi sınıflamalarda, merkez idari bürolar için özel kategori oluşturulması şartını beraberinde getirmektedir. Bu özel kategori, ISIC'deki iş faaliyetlerinin karşılığı olan kategoride bulunmaktadır (Sınıf 7414).

6. Bir istatistiksel birimin faaliyet kodunun değiştirilmesi

121. Birimlerin, ana endüstriyel faaliyetlerinde, belli zaman süreçleri içinde, ani ya da aşamalı olarak değişikliklere sık sık rastlanır. Böyle bir değişme, yürütülen faaliyetin yeterince karlı olmayışı ve başka bir faaliyetin daha iyi sonuç vermesi üzerine idarenin verdiği karar sonucu; ya da eski girişimin temel faaliyetindeki değişiklik sonrası, kompleks bir girişimin kısımlarının bağımsız hale gelmesi sonucu gerçekleşebilir. Elbette bunun karşıtı da mümkün olabilir. Bu örnekler, yürütülen faaliyetlerde oldukça ani değişmelere sebep olurlar. Diğer bir taraftan, bir perakendecinin aşamalı olarak bir ürün çeşidinden diğerine geçmesi durumunda, faaliyet değişikliği bir kaç yıl sürebilir.

122. Böyle durumlardaki değişiklik, istatistiklere ve bu birimlere verilen faaliyet kodlarında da yansıtılmalıdır. Faaliyet kodlarındaki değişikliklerin çok sık yapılmaması ve büyük araştırmalar

uygulanırken yapılması tavsiye edilir, örneğin, yıllık sayımlar. Bunun nedeni kısa dönemli istatistiklerin (aylık veya 3 aylık) uzun dönemli istatistiklerle karşılaştırma olasılığını ortadan kaldırmasıdır.

7. Yorumlamayla ilgili bazı genel kurallar

123. Aşağıdaki paragraflarda verilen bir takım yorumlamanın genel kuralları, daha karmaşık istatistik birimlerin sınıflaması yapılırken yardımcı olacaktır. Bu gibi durumlarda nasıl davranılacağını gösteren ISIC'nin bazı kısım ve bölümlerindeki açıklamalara da dikkat edilmelidir. Burada verilen kurallar, yukarıdaki metinde ya dolaylı ya da dolaysız olarak bahsedilmiştir.

124. Birimler, sadece çıktı yapısı ile değil, girdi yapısı da hesaba katılarak, üretimde kullanılan yöntemi de dahil ederek, birimlerin faaliyetlerini en iyi tarif eden kategori içinde sınıflandırılmalıdır. Çok faaliyetli birimlerin olduğu durumlarda; ilk olarak, uygun en yüksek sınıflandırma (bir-basamaklı) seviyesi, sonra daha düşük (iki ve üç-basamaklı) seviyeler ve son olarak sınıf (dört-basamaklı seviyeler) belirlenmelidir.

125. Dikey birleştirme durumunda; bir birim belli bir kategorinin şartları aksini gerektirmedikçe, nihai ürünlerinin niteliğine göre ayrılan sınıfta sınıflandırılmalıdır.

126. Bölgesel istatistiklerin ulusal verilere katılması gerekiyorsa, bir işyerinin (ISIC) faaliyet kodu, daima o işyerine ait faaliyet-kolu birimiyle aynı olmalıdır. Buna karşın, ait olduğu yerel birim ile aynı koda sahip olması da şart değildir.

127. Özel kategoriler gerektiren durumlar hariç, kendi hesabını faaliyet yapan maaş ve sözleşmeli çalışanların faaliyetlerinin yer aldığı sınıfta yer almalıdır. Bunun aksine, kendi isimleri altında birtakım riskleri de göze alarak mal ve hizmet satan birimlerin, esas üretim başkaları tarafından yapılıyorsa bile, ürün üzerinde söz sahibi olmaları, ya da imalat sanayinde ise elinde işlenecek malzeme bulunması şartı ile mal ve hizmetleri kendileri üretiyormuş gibi sınıflandırılmaları gerekir.

128. Sermaye mallarının tamir ve bakımını yürüten birimler, o malları üreten birimlerle aynı yerde sınıflandırılmalıdır. Bu kuralın başlıca üç istisnası vardır: Motorlu araç ve motosikletlerin tamir ve bakımı sırasıyla 502. ve 504. gruplarda sınıflandırılır; kişisel mallar ve ev eşyalarının tamiratı 526.grupta sınıflandırılır; bilgisayarlar ile büro malzemelerinin tamir ve bakımı ise Sınıf 7250'ye dahil edilir.

129. Aynı birim tarafından üretilen malların perakende ticareti, ayrı bir faaliyet gibi düşünülmemelidir. Bu tür birimler imalat sanayii içinde sınıflandırılmalıdır. Ancak, eğer birim kendi ürettiği malların yanı sıra başka ürünlerde satıyorsa, sınıflama 114. paragrafta belirtilen kurallara (esas faaliyetlere göre sınıflama) göre yapılmalıdır.

130. ISIC'nin diğer alanlarına belirgin olarak girebilen ve devlet birimleri tarafından yürütülen faaliyetler, 75.bölüm (Kamu yönetimi ve savunma; zorunlu sosyal güvence) içinde değil, ISIC'nin uygun bir sınıfında yer almalıdır.

E. Sınıflamanın yapısı ve kodlama sistemi

1. Genel yapı

131. ISIC, Rev.2'ye göre, ISIC Rev.3'ün genel yapısında önemli bir değişiklik yoktur. Ancak, özellikle hizmet alanlarındaki bir ve iki basamaklı seviyelerde olmak üzere, daha çok detaya girilmiştir. Böyle bir değişiklik talebi hem istatistik üreticilerinden, hem de kullanıcılarından gelmiştir. Bu sebepten dolayı, son zamanlardaki uluslararası toplantılarda, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerden uzmanlar, bu ve diğer ihtilaflı konular üzerinde uzlaşma yolu aramaktaydılar. Ve sonunda ISIC Rev.3 için, sınıflamanın en yüksek iki seviyesinde, ek alt-bölümler için gerekli yeri sağlayan, revize edilmiş bir yapı ile yeni bir kodlama sistemi üzerinde anlaşmaya varıldı. Önerilen çözüm ile, ISIC Rev.3'ün çeşitli ihtiyaçları karşılayacak duruma gelebileceği umuluyor.

132. Farklı seviyelerdeki kategorilere verilen isimler değiştirilmiştir. Bunun iki sebebi vardır. Birincisi, ISIC, Rev.2'deki gibi basamak sayısı ile ismin bir arada kullanılmaması daha uygundur. Bu da, kullanıcıların, Rev.2 ile Rev.3'deki kategorileri karıştırmalarını önler. Sadece, iki basamaklı kategoriler için kullanılan " bölüm " terimi korunmuştur.İkinci sebep ise; kategori isimleri kullanımını, Birleşmiş Milletler'in diğer sınıflandırmaları ile, örneğin SITC ile, uygun hale getirmektir. Kolaylık olsun diye, tabülasyon kategorilerine "Kısım", iki basamaklı kategorilere "Bölüm", üç basamaklı kategorilere "Grup", dört basamaklı kategorilere ise "Sınıf" adı verilmiştir.

133. Yeni "kısımlar"ın ISIC Rev.2'deki tek basamaklı ana bölümlere, kolaylıkla dönüştürülebileceğine dikkat edilmelidir. Bu dönüştürme, şöyle yapılabilir; Yeni kısımlar A+B, eski ana Bölüm I'e eşittir; C=2; D=3; E=4; F=5; G+H=6 ;I=7; J+K=8; L ve Q=9. Başlıca istisna olarak, Araştırma ve Geliştirme ana Bölüm 9'dan, yeni kısım K'ya aktarılmıştır.

134. Kısımların sayısı 17'dir. Her biri, toplamı 60 olmak üzere, bir veya daha fazla bölümden ibarettir. Bu, ISIC Rev.2'ye göre, yüzde 80'lik bir genişlemedir. Buna karşılık bölümler ise 9'ar gruba bölünebilir. ISIC Rev.3, 159 grup ihtiva eder, bu Rev.2'den yüzde 117 daha fazladır. Bu grupların kendi içlerinde ayrımı sonucu ortaya 292 sınıf çıkar, bu ise Rev.2 ile karşılaştırıldığında, yüzde 80'lik bir genişleme demektir. ISIC'nin belirtilen kategorisine verilen numara, aşağıdaki gibi okunabilir: Birinci ve ikinci basamak birlikte bölümün dahil edildiği kategoriyi gösterir; ilk üç basamak grubu ve dört basamağın tümü ise sınıfı gösterir.

135. Alınan bir başka karar ise; önceki revizeden farklı olarak kodlama sisteminde sıfırında ilk basamak olarak kullanılmasıdır. Bu yüzden ISIC'de ilk kategoriler iki basamaklı seviyede 01, üç basamaklı seviyede 011 ve dört basamaklı seviyede ise 0111'dir.

136. Söz konusu bir sınıflama seviyesinin, daha alt kategorilere ayrılmaması durumunda, bunun yerine kod olarak "0" kullanılır. Örneğin; 05 kodlu "Balıkçılık" bölümü, gruplara bölünemediği için "Balıkçılık" grup kodu 050'dir. Yahut, 12 kodlu " Uranyum ve Toryum Cevheri Madenciliği" bölümü, ne gruplara ne de sınıflara ayrılamadığından, "Uranyum ve toryum cevheri madenciliği" sınıf kodu 1200'dür. "Yükleme-boşaltma hizmetleri" grubu 6301 olarak kodlanmıştır, çünkü; 63 kodlu "Destekleyici ve yardımcı ulaştırma faaliyetleri, seyahat acentelerinin faaliyetleri" bölümü gruplara ayrılmamıştır. Öte yandan, 630 kodlu "Destekleyici ve yardımcı ulaştırma faaliyetleri, seyahat acentelerinin faaliyetleri" grubu ise sınıflara ayrılmıştır. Bilgisayarlardaki kullanımda, "0" ayrıca, daha detaylı tüm kategorilerin toplamını göstermek için de kullanılabilir. Nitekim; 2690 kodu 2691-2699'un toplamını ve 3300 kodu ise 3311-3330'un toplamını gösterebilir. Aynı işlem, tabii ki, sınıflamanın bir sonraki en yüksek seviyesi kullanılarak da yapılabilir; ancak bazı durumlarda bütün kod numaraları için aynı formatın (eşit basamaklı sayılar) kullanılması uygun olabilir.

2. Kodlama Sistemi

137. ISIC'nin önceki tüm uyarlamalarında, ondalık bir sisteme göre düzenlenen Arap sayıları ile kodlanmış tamamen hiyerarşik bir kategoriler sistemi kullanılmıştı. Bu sistemin, Romen rakamları ya da harfler kullanan sistemlerden daha evrensel bir kullanım alanı bulabileceği kabul edilmişti. Ayrıca, bu sistem bilgi işlem araçları kullanan büroların gereksinimlerini de karşılamaktaydı. ISIC Rev.2'de, her aşamada maksimum 9 alt-kategoriye kadar ayrılabilen, 9 tane tek basamaklı kategorisi vardı.

138. Daha sonraları, yeni ihtiyaçların ortaya çıkmasıyla, ISIC'nin revizyon süreci önemli oranda daha kompleks bir yapı kazandı. Sadece, geniş ölçüde kabul gören bu değişiklikleri ekleyerek karşılaştırılabilirliği mümkün olduğunca sağlamaya çalışırken, alt ve üst kategori seviyeleri arasında, ISIC, Rev.2'de olduğundan daha dengeli bir yapı oluşturulmasına da önem verildi. Bir önceki revizede bazı tek basamaklı kategoriler bölünmezken, bazıları ise azami dört basamaklı birçok kategoriye bölünmüştü. Sonuç olarak, ekonomik önem göz önüne alındığında; bazı sınıflar, sınıflamanın daha yüksek seviyedeki bazı kategorilerinden daha fazla ağırlığa sahip oldular.

139. Bazı hizmet endüstrilerinin, GDP'ye olan katkıları itibariyle artan önemi gözönüne alınarak, bir ekenominin yapısını modern bir şekilde yansıtma ihtiyacı, yeni bir kodlama sisteminin kullanılmasını kaçınılmaz kıldı. Yeni kodlama sistemi kurulurken, birtakım kullanıcıların tabulasyon ihtiyaçlarına cevap verebilecek bir sınıflamanın oluşturulması için, kodlamanın yapısında bir ayırıma gidildi. Bu

da, geniş tabulasyon kategorilerini ayırmak için, tek basamaklı seviyede harf kulanılmasıyla sağlandı; öte yandan iki-, üç- ve dört basamaklı seviyelerde ise yine tamamen rakamlar kullanıldı.

140. Artık en yüksek sayısal kategori olan iki basamaklı kategoriler 5'in katları halinde kümelenmişlerdir; bu da, teorik olarak, bu türden 10 yerine 20 kümeye kadar olanak tanımaktadır. Bunlarda ekonominin en önemli sektörlerini temsil etmektedir: Tarım, balıkçılık, madencilik, imalat sanayii, enerji, inşaat, ticaret, otel ve lokantalar, ulaşım, maliye, iş faaliyetleri, kamu yönetimi, eğitim, sağlık, kamu hizmeti faaliyetleri, hanehalkı ve ülke dışındaki teşkilat ve organlar. Tabulasyonda, bu sektörler büyük arap harfleriyle* kodlanmıştır. Bununla birlikte, alternatif olarak, bu sektörler tamamen sayısal olarak da kodlanabilirler. Bu, ISIC, Rev.3'ün geniş yapısını anlatan 2.Bölüm, Kısım I'de gösterilmiştir. Bu tabulasyon kodu ISIC'nin bir parçası olmadığından, herhangi bir karakterle değiştirilebilir, böylelikle Romen alfabesi kullanmayan ülkeler de aynı gruplamayı yapabilir.

*(Çevirenin notu: Orijinal metinde "Arap harfi" olarak geçmekle birlikte,kastedilen Latin harfleridir.)

III. SINIFLAMANIN UYGULAMASI

A. Genel görüşler

141. İstatistik Komisyonu ülkelere; nüfus, endüstriyel ve ticari dağılım istatistikleri ve ulusal hesaplar gibi istatistiki alanlardaki bilgilerini, ISIC'ye göre veya ISIC'ye dönüştürülebilir kategorilere göre sınıflamalarını tavsiye etmiştir.Uluslararası İşgücü İstatistikçileri Konferansı'nda, işgücü istatistikleri hakkında da, aynı tavsiyeyi yapmışlardır. Birleşmiş Milletler, ILO, FAO, UNESCO ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO-World Health Organization ) ve ekonomik faaliyet koluna göre sınıflandırılmış istatistiki seriler konusunda geniş çapta, uluslararası alanda karşılaştırılabilir veri derleyen ve yayınlayan ulusal ve uluslararası diğer organlar; ISIC'yi kullanmaktadırlar.

142. ISIC, ekonomik faaliyet koluna ait uluslararası karşılaştırılabilirliğe göre sınıflandırılmış verileri arayanların bu gereksinimlerini karşılamayı, amaç edinmiştir. Uluslararası sınıflamanın, mutlaka herhangi bir ülkenin sınıflamasıyla aynı olmak, zorunda değildir. Uluslararası sınıflamada , hemen hemen tüm ülkeler açısından taşıyan, ya da sadece bazı ülkelerde bulunmakla birlikte dünya ekonomisi açısından önem taşıyan her faaliyet kolu için ayrı bir kategori bulunur. Bu kategorilerin kapsamlarını saptarken, ISIC üretim yapısını yani; çoğu ülkelerdeki ekonomik faaliyetlerin, üretim birimlerine nasıl dağıtıldığını dikkate alır.

143. Nitekim, ISIC'nin amacıda ulusal sınıflamaların yerini almak, ulusal istatistiklerin uluslararası alanda karşılaştırılabilmesi için bir çerçeve oluşturmaktır. Ulusal ve uluslararası sınıflamaların farklı olduğu durumlarda, bu karşılaştırma ulusal sınıflandırmalarda elde edilen rakamların yeniden gruplandırılmasıyla yapılabilir; ancak bunu yaparken, böyle bir düzenleme için gerekli olan elemanların hepsinin, ulusal istatistiklerden elde edilebilmesi gerekmektedir.

144. Uluslararası karşılaştırılabilirliği sağlamak için; bütün ülkelerin bireysel gereksinimlerin elverdiği ölçüde, endüstriyel sınıflamalarında aynı genel prensip ve açıklamaları uygulaması önerilmiştir. Bu amaç için geliştirilmiş prensip ve açıklamalar ISIC'de kullanılmış ve yukarıdada açıklanmıştır (Bkz. Kısım II). Sonuçta, ulusal sınıflama kategorilerinin uluslararası standartlarla uyumlu olması için; yeniden düzenlenmesi yararlı olur. Fakat, ISIC'nin en detaylı seviyesindeki birtakım kategorilerin, bazı ülkelerin endüstriyel sınıflanmalarında yer alması da mümkün

olmayabileceğinden, bu her zaman uygulanamaz.

145. ISIC kategorilerinin yapısı ve tanımı,bir faaliyet sınıflamasını ilk kez geliştiren veya var olanı yenileyen ülkelere yararlı bir yol gösterici olarak da hizmet edebilir. Nitekim; bir takım ülkelerde, ISIC'yi bu şekilde kullanmışlardır.

146. Ulusal endüstriyel sınıflamalar ile, ISIC'nin amaçları benzerdir. Bunların yapıları, karşılaştırılabilir bir bazda, geniş çaplı verilerin sınıflanmasına uygundur, öyle ki; her bir aşamadaki bu seriler diğerleriyle kullanılabilir, karşılaştırılabilir ve ilişkilendirilebilir. Örnek olarak; nüfus istatistikleri, üretim çıktı ve maliyetleri, fiyatlar, istihdam ve işgücü, ücret ve maaşlar, taşınmaz sermaye malları, kâr ve zarar, mali aktif ve pasifler hakkındaki istatistikler gösterilebilir. Birbirleriyle bağlantılı olan çeşitli veri setlerinin kullanımını hesaplayabilmek için, ulusal faaliyet sınıflama aşamalarının da, ISIC'de olduğu gibi; detay yönünden en genelden en ayrıntılıya doğru sıralanan, birbirleri ile ilişkili bir takım sınıflama seviyelerinden ibaret olmaları gerekmektedir.

B. İlgili Ulusal Sınıflamaların kurulmasında ISIC'nin kullanımı

147. ISIC ve ilgili ulusal faaliyet sınıflamaları arasındaki ilişki gözönüne alınarak, ülkeler iki ana gruba ayrılabilir: (a) kendi ulusal sınıflamalarını geliştirmiş olan ve uluslararası sınıflamaları ulusal sınıflamalarına dayandıran, veya ulusal sınıflamalardan türeten, çoğunlukla gelişmiş ülkeler. (b) kendi ulusal sınıflamalarını uluslararası sınıflamalara dayandıran, veya bunlardan türeten, çoğunlukla gelişmekte olan ülkeler. Birinci grup ülkelerin, ulusal faaliyet sınıflamalarını yenileme aşamalarında, bunların ISIC ile mümkün olduğunca uyumlu olmaya dikkat edecekleri umulmaktadır. İkinci grup ise tüm gelişmekte olan ülkeleri ve birkaç gelişmiş ülkeyi kapsar ki; bunlar, ya istatistiksel gelişme seviyelerinin düşüklüğü ya da alanlarının küçük oluşu dolayısıyla kendi ulusal faaliyet sınıflamalarını geliştirecek altyapıya sahip değillerdir. Bu durumdaki ülkeler, ulusal faaliyet sınıflaması olarak ISIC'yi, değiştirmeden ya da küçük değişikliklerle benimsemeye meyillidirler.

148. ISIC'nin bütün kategorileri, dünyada birkaç ülkede eşit önemde olabileceğinden, ülkenin ekonomik durumuna bağlı olarak, bu sınıflama genişletilebilir veya daraltılabilir. Eğer, belli bir ekonomik sektör oldukça çok gelişmiş veya ekonomik olarak büyük önemde ise, sınıflamanın ilgili kısmı genişletilebilir. Eğer, ekonominin bazı sektörleri oluşmamışsa veya henüz gelişmemiş ve ekonominin bütünü içinde önemi yoksa, sınıflamanın ilgili kısmı daraltılabilir. Mevcut birimlerdeki suni ve ihtiyari çeşitlerin tamamının bölünmesini gerektiren kategoriler için veri toplamada ısrar edilmez.

149. ISIC'ye dönüştürülebilir ulusal sınıflamaları yapmak için; ulusal yapıdaki en detaylı sınıflama seviyesindeki kategoriler, ISIC'nin bütünüyle uyumlu olmalı yada ISIC sınıflarının alt bölümleri veya kombinasyonları şeklinde olmalıdır. Bir başka deyişle, ulusal sınıflamanın en detaylı kategorilerinden her biri, genellikle, iki veya daha fazla ISIC sınıfından seçilmiş kısımları içermemelidir. ISIC'nin iki veya daha fazla sınıfının yerini tutan bu kategorilerde, sınıflar, genellikle, aynı grubun parçası olmalıdır. Ulusal sınıflamanın, ISIC'ye dönüştürülebilirliği, ulusal yapıdaki sınıflamanın detaylı seviyesindeki kategorilerin durumlarından veya gruplandırma usullerinden etkilenmez.

C. ISIC'nin genişletilmesi veya daraltılması

150. ISIC, her bir sınıfın arzu edildiği taktirde dokuz alt sınıfa kadar ayrılmasıyla genişletilebilir. Bu işlem; ISIC'nin her bir sınıfını gösteren dört basamaklı koda, bir ondalık hanenin eklenmesiyle yapılabilir. Diğer bir alternatif ise, ISIC'deki grupların sınıflar şeklinde olan alt bölümü, sınıfların, bir çok daha detaylı kategorinin yerini alması ile genişletilebilir. Bu yaklaşımda, dokuz sınıftan fazla olmaması istenen her bir ISIC grubu için oluşturulmuş daha detaylı sınıflar, dört basamaklı olarak tanımlanabilir. ISIC sınıfları ile karşılaştırılabilirliği korumak için, daha detaylı sınıflar oluşturulmalıdır, böylece sınıflara toplanabilirler.

151. Ulusal gereksinimleri karşılamak için; sadece grupların benzeri olan sınıflara ayrılmasıyla, ISIC'nin dört basamaklı kodlarının beş basamaklılara genişletilmesi gereksiz olabilir. ISIC'nin bu sınıfları sonu "O" olarak bıten dört basamaklı kodlarla belirtilir ve bunlar dört basamaklı kodlar ile belirtilen en fazla dokuz sınıfı içerir.

152. ISIC, belirli gruplardan sınıfların birleştirilmesiyle ya da sınıfların tamamen gruplara dahil edilmesiyle, daha az sayıda ve daha az detaylı sınıflar şeklinde daraltılabilir. Bazı durumlarda; ulusal yapının en detaylı sınıflama seviyesinde, ISIC sınıflarını birleştiren kategoriler oluşturmak istenebilir veya gerekli olabilir. Bu da, belirli ISIC sınıfları ile ayrılan faaliyet kollarına bazı ülkelerde yeterli önemin verilmemesinden dolayı olabilir. Ya da, işyeri faaliyetlerindeki uzmanlaşma derecesinin oldukça küçük olmasından, veya ulusal yapı içinde bir takım ISIC sınıflarını kullanmak için gerekli olan faaliyet kolu birimlerinden dolayı olabilir. Bazı ülkeler, 29'dan 32'ye kadar olan bölümlerin (makine imalatı) kategorilerine benzeyen ulusal sınıflamalarındaki kategorileri oluştururken, bunu örnek almayı pratik bulmayabilirler. Bu ülkeler, gruplar veya sınıfların bazılarını, ya da tümünü ulusal yapılarının en detaylı sınıflama seviyesinde ayrı kategoriler içinde birleştirmeye ihtiyaç duyabilirler.

D. Sınıflama'nın değişik düzeylerinin kullanılması

153. Diğer serilerdeki istatistiklerin bazı çeşitleri için, ekonomik faaliyet koluna göre, daha az detaylı sınıflamaların kullanılması arzu edilebilir. Örneğin; hanehalkı anketlerinden toplanan istihdam verilerine göre sınıflama yapmak, işyeri anketlerinden elde edilen çok detaylı veriler kadar uygun olmayabilir veya, endüstriyel istatistiklerin, daha detaylı ulusal hesaplamalar kadar, ekonomik faaliyet çeşitlerine göre verileri sınıflamak gerekli olmayabilir. Sınıflamanın bölüm, grup ve sınıf olan üç seviyesinin sağlanmasıyla ISIC, detayın farklı seviyelerindeki verilerin karşılaştırılabilir sınıflamaları için bir çerçeve sağlar.

E. Homojenite oranlarının derlenmesi

154. ISIC'nin sınıflarını ya da başka bir ulusal faaliyet sınıflamasının en detaylı seviyesini tanımlamak için yapılan tüm çabalara rağmen; 55. paragrafta açıklanmış iki koşulun sağlanması durumunda, belirli bir sınıfa giren işyerlerinin bazı faaliyetleri veya benzer birimler, sınıflamanın diğer sınıflarının karekterinde olabilir. Bu yüzden, ekonomik faaliyet koluna göre sınıflandırılmış verilerin derlenmesinde, sınıflama yapısının çeşitli kategorilerine giren birimlerin, faaliyet kolu bakımından homojenlik ölçülerini hesaplamak yararlı olacaktır.

155. Çeşitli kategorilerin homojenliğini belirleyen iki önemli oran, uzmanlaşma oranı ve kapsam oranıdır. Bir endüstrinin uzmanlaşma oranı; bu endüstrinin mal veya hizmetlerine ait çıktısının, bu endüstrinin toplam çıktısına olan oranıdır. Kapsam oranı ise; endüstriye ait mal veya hizmetlerin çıktısının, ekonominin bütünündeki aynı mal veya hizmetlerin toplam çıktılarına olan oranıdır.

156. Bu oranların hesaplanmasında, bazı problemlere dikkat edilmelidir. Bazı ürünler birden fazla endüstriye ait olabilirler (Örneğin, zorunlu olarak ortaya çıkan yan ürünler); bazılarıda, herhangi bir endüstriye ait olmayabilir (örneğin, artık ürünler) ve bazıları ise, bir anlaşma ile bir veya daha fazla endüstriye ait olarak açıklanabilir (örneğin, endüstriyel tamir hizmetleri). Bu gibi durumlarda, karar vermede, hesaplanan bu oranların yorumlaması yapılmalıdır.

157. Bu tanımla, yüksek oranları olan bir endüstrinin oluşumunun kullanışlı istatistikler için hiç bir garantisinin olmadığı veya düşük oranları olan bir kategorinin yararsız olmadığına dikkat edilmelidir. Ekonomik açıdan önemsiz olmakla birlikte, yüksek uzmanlaşma ve kapsam oranına sahip bir kategori oluşturmak pekala yararlı olabilir. Diğer yandan ise, nisbeten düşük kapsam oranlı ve yüksek uzmanlaşma oranlı bir kategori, daha ileri analizler için oldukça faydalı bilgi sağlayabilir. Bir endüstriyel sınıflama oluştururken, bu oranlar yalnızca tek bir belirleyici olarak kullanılamayacağından, daima diğer kriter kombinasyonları ile birlikte kullanılmalıdır.

158. Homojenlik oranları, sınıflamanın her bir sınıfında sınıflandırılan birimlerin toplam brüt çıktıları veya daha külfetli olmasına rağmen, belirli istatistik birimlere ait brüt çıktılarına göre hesaplanması tercih edilir. Sonuç olarak, endüstriyel sınıflamanın çeşitli kategorilerinde yer alan benzer birimler veya işyerleri, homojenlik oranlarının sınıf aralıklarına göre dizilebilir. Özellikle, bir birimin sınıflaması yapılırken, uzmanlaşma oranı belirleyici bir kriter olmalıdır (Bkz.Kısım II, Bölüm D.5).

159. Homojenlik oranları, ISIC sınıflarında olduğu gibi gruplar veya bölümlerdeki faaliyet kolu birimleri veya işyerlerinin sınıflaması şeklinde de hesaplanabilir. Girişimlerin sınıflamasındaki homojenlik oranları, endüstriyel sınıflamanın bölümlerine göre de hesaplanması arzu edilebilir. Bazı girişimlerin, girişimin sınıflandırıldığı alanın dışında olan temel faaliyet koluna sahip işyerleri olacaktır. Girişimlerin homojenlik oranları, tamamlayıcı birimlerin katma değerine, veya eğer gerekli ise, istihdamına dayandırılabilir. Bu, girişimle aynı bölümde sınıflandırılan tamamlayıcı birimleriyle birlikte girişimin, toplam katma değer veya istihdam oranını gösterir. Bu oranlar, çeşitli ülkelerin girişimlerle ilgili verilerinin karşılaştırılabilirlik derecelerini belirlemede, oldukça değerlidir.

IV. DİĞER SINIFLAMALARLA OLAN İLİŞKİLER

A. Genel görüşler

160. Giriş bölümünde sözü edildiği gibi farklı ekonomik istatistiklerde kullanılması için İstatistik Komisyonu, Sekreterya'sından faaliyetlerin, mal ve hizmetlerin sınıflandırılması için birleştirilmiş bir sistem şeklinde bir küme hazırlamasını istedi. Temelde SINAP kullanımı gibi, bu çalışma ISIC ve SITS'nin gözden geçirilmesiyle ve CPC'nin geliştirilmesiyle sonuçlandı. Bu üç sınıflandırma birbirleriyle oldukça ilişkilidir. ISIC sistemin faaliyet yanını gösterir, CPC mal ve hizmetlerin sınıflandırılması için en önemli araçtır, ve SITC uluslararası ticari istatistikler için taşınabilir malların sınıflandırılmasıdır. CPC ve SITS her ikiside kategorilerin blokları yapılırken HS'nin başlıkları ve alt başlıkları kullanılır.

B. HS, CPC ve SITC, Rev.3 ile olan ilişkiler

161. Bir yanda ISIC ve diğer tarafta üretim sınıflandırılmalarından HS, CPC ve SITC arasındaki ilişki prensip olarak ISIC'de ifade edildiği gibi tek bir endüstri içinde üretilen mal ve hizmetler bir kategoride toplanır. HS'deki bu kriterin kaynağı mümkün olduğu kadar uzun zaman itibar gördü. Bazı durumlarda, örnek olarak bir gümrük görevlisinin farklı bir uygulamasında imkansız görüldüğü zaman temel prensipler uygulanmadı. Halen HS'nin kapsadığı malların başlıkları ve alt başlıkları genellikle ISIC'nin yalnız tek kategorisinde üretilir. HS'nin başlık ve alt başlıklarının düzenlenmesi her nasılsa endüstriyel kaynaklardan biraz farklı kriterleri izler.

162. CPC ve SITC, Rev.3, her ikiside değişik bir yolda isede HS kategorilerini yeniden gruplandırırlar. SITC, kullanılan malzemelerin geneleksel sırasını izlerken; yöntem aşaması ve son kullanım temel unsurlardır. SITC taşınamayan mal ve hizmet alanlarını kapsamaz. CPC bütün kategorileri kapsar ve ISIC kategorilerine benzer gruplar içindeki kategorileri düzenler. Fakat bu, endüstriyel kaynaklarına göre gruplandırılan malların tamamı demek değildir.

163. Kaynak, CPC geliştirilirken önemli bir kriter olmasına rağmen, hizmetlerin sunulmasında veya malların fiziksel karekteristiklerini temel olan kendine has bir sınıflama gibi geliştirildi. Örneğin et ve derinin her ikiside birlikte mezbahanelerin çıktıları iken onlar CPC'nin farklı kısımlarında görünür. (ISIC sınıf 1511 "et ve et ürünlerinin üretimi, işlenmesi ve saklanması"). Mamafih, CPC içinde ayrıştırılmış her türlü mal ve hizmetin ISIC içinde tanımlanan sadece bir faaliyet tarafından doğal olarak üretilmiş gibi tanımlanırken aksine, ISIC içinde her bir faaliyet, CPC içinde tanımlanmış bir ürünün yalnızca doğal olarak üretilmiş gibi tanımlanmasıdır. Uygulanabildiği kadarıyle iki sınıflama arasında birebir uygunluğu kurmak için yapılan girişim, ISIC sınıfında başlıca üretilmiş mal veya hizmetin referansı ile CPC'nin her bir kategorisinin birlikte yürütülmesidir. Fakat, her birebir karşılaştırma tüm durumlarda mümkün değildir. (Yakında çıkacak olan Geçici Merkezi Üretim Sınıflamasına bakınız)

164. SITC içinde ISIC ile aynı ilişki geçerlidir, yani genellikle SITC'nin her parçası (beş basamaklı kategorisi) ISIC'nin yalnız bir sınıfıyla oluşturulur. SITC ve CPC arasındaki ilişki öyledirki SITC'nin tüm parçakarı CPC'nin bir alt sınıfında toplanabilir, ve bunun tam tersine, CPC'nin tüm alt sınıfları SITC'nin bir grubunda (üç basamaklı kategorisinde ) toplanabilir.

C. Diğer mal ve hizmet sınıflamaları ile olan ilişkiler (BEC, CCIO, ICGS)

165. Bu alandaki Birleşmiş Milletler tarafından geliştirilmiş diğer sınıflandırmalar, Geniş Ekonomik Kategorilerin Sınıflandırılması (BEC), 13/ Endüstriyel Kaynak mallarını Sınıflandırılması (CCIO), 14/ ve Tüm Mal ve Hizmetlerin Uluslararası Standart Sınıflandırma Taslağı (ICGS) dır. 15/

166. BEC, STIC'de derlenmiş verilerin dönüştürülmesi için bir vasıta gibi hizmet ederek düzenlenir. Görüldüğü gibi bu son kullanım analizi için bütünüyle uygun değildir, bu yüzden yer alan malların kullanımının ekonomik analizinin amaçları için anlamlı bütünlemelerde SNA kavramları temel alındı. (Sermaye malları, ara mallar ve tüketim malları arasındaki fark). BEC'in STIC kategorilerini 19 BEC kategorileri içinde yeniden düzenlemesinden başka ISIC ve BEC arasında hiç bir ilişki yoktur. Böyle yapılmasında malların endüstriyel kaynakları hesaba hiç katılmamıştı.

167. CCIO, SITC ve ISIC arasında kendi doğrultusunda değiştirme anahtarı olarak tercih edilse de gerçekte sınıflandırma değildi. CCIO endüstriyel kaynaklarına göre STIC parçalarını yeniden düzenledi ve bundan dolayı bu gibi değiştirme anahtarları faydalı bulundu, bunlar ayrı bir yayın olarak uygun görüldü. CCIO'nun en son çevirisi ISIC, Rev.2 ve STIC, Rev.1'e dayanır. Her iki sınıflamanın revizyonları şimdiki biçimdeki CCIO'yu artık kullanılmaz duruma getirdi. ISIC ile sıkı bir bağlantısı olan CPC'nin çıkarılması CCIO'nun revizyonunu gereksiz kılar.

168. ICGS hiçbir zaman resmi olarak yayınlanmayan mal ve hizmetlerin taslak sınıflamasıydı. Şimdiye kadar, ICGS ülkeler tarafından yoğun biçimde mal üretim sınıflamaları gibi ulusal sınıflamalar için bir çalışma çerçevesi gibi ve ISIC'nin kullanımı için bir başvuru el kitabı gibi kullanıldı. ISIC ve CPC'de hizmetlerle ilgili parçaları geliştirirken ICGS sık sık kullanıldı. Bununla beraber CPC, ISIC, Rev.3 ile sıkıca ilişkilendirildiğinden ICGS'nin yerine geçti.

D. Diğer uluslararası faaliyet sınıflamaları (NACE, CBNE)

169. Ekonomik sınıflamaların harmonizasyonu üzerindeki çalışmanın başlangıcından beri İstatistik Komisyonu, Avrupa Topluluğu'nun içerisindeki ekonomik faaliyetlerin Genel Endüstriyel Sınıflaması ve eğer mümkünse Karşılıklı Ekonomik Yardım Konseyi (CMEA)'nın Ulusal Ekonomi Sınıflama Dalları (CBNE) ile ISIC, Rev.3'ün harmonize edilmesi gayretlerini önemle belirti.

170. Başından beri UNSO/SOEC Ortak Çalışma Grubu ve tüm ilgili partilerin işbirliği ile Avrupa Toplulukları'nın ilgili ürün sınıflaması ile beraber revize edilmiş NACE, ISIC ve CPC'nin her biri ile ayrı ayrı olarak ya da ilaveleri ile özdeş olmasına karar verilmişti. Ayrıca, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Topluluğu'nun sınıflamalarında kullanılan kodlama sistemleri de mümkün olduğunca aynı olmalıdır. Sonuç olarak, her bir organizasyonun verileri geniş çapta birbirleriyle bağdaştırılabilir.

171. ISIC, Rev.3'ün kategorilerinin kurulmasında Ulusal Ekonominin Dengeler Sistemi (MPS) içinde belirtilen maddi ve maddi olmayan konular arasındaki fark mümkün olduğu kadar göz önüne alındı.

E. Diğer sınıflamalar (COFOG, ISCED, ISCO)

172. Birleşmiş Milletler veya yardımcı organları tarafından geliştirilen diğer üç sınıflamanın, ISIC ile çok az ilişkisi vardır. Bunlar Devletin Fonksiyonları'nın sınıflaması (COFOG), 16/ Uluslararası Standart Eğitim Sınıflaması (ISCED), 17/ ve Uluslararası Standart Meslekler Sınıflaması'dır (ISCO). 18/

173. COFOG, Birleşmiş Milletler Sekreterliği'nin İstatistik Dairesi tarafından Ulusal Hesaplar Sistemi'nde kullanılması için geliştirildi. COFOG sınıflama birimi, prensip olarak, özel iştir. Bunun anlamı, her alışveriş, ücret ödemesi, transfer, faiz ödemesi veya diğer giderler yapılan işin fonksiyonuna göre bir COFOG kategorisine aktarılabilmesidir. Bu iş, nihai tüketim, ara tüketim cari ve sermaye transferleri, sermaye düzenlemesi v.b. alanların içinde olabilir.

174. ISIC işlerden daha çok iş yapanları sınıflamada kullanıldığından, ISIC ve COFOG arasındaki ilişki sadece marjinaldir. COFOG'un bazı alt bölümleri uygulamada yaklaşık olarak ISIC faaliyet kategorilerine benzerler, ISIC, Rev.3'ün kamu yönetiminin bir kısmı tasarlanırken COFOG kategorileri başlangıç noktası olarak kullanıldı (paragraf 198'e bak). ISIC ve COFOG karşılaştırıldığında sonraki problemlerden sadece devletin kendi okullarındaki direk giderleri değil, özel okulların sübvansiyonu ve öğrencilerin ulaşım, beslenme ve barınma gibi eğitime yardımcı hizmetlerin giderlerini de kapsar.

175. ISCED, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu (UNESCO) tarafından tek tek ülkelerde veya uluslararasında eğitim istatistiklerinin toplanması, derlenmesi ve sunulması için uygun bir sistem olarak geliştirildi. ISCED, nüfus sayımları ile elde edilen eğitilmiş kişilere ait istatistikler kadar kayıt, personel eğitimi ve mali durum gibi olaylar için eğitim programlarının kullanımında çok amaçlı bir sınıflamadır. İstatistik birim, ISCED'nin en alt seviyesinde sınıflandırıldığı gibi, program veya program grubudur.

176. ISIC, farklı birleşim ve seviyelerdeki eğitimsel programları teklif eden kurumları sınıfladığı için, ISIC ve ISCED arasında doğrudan bir ilşkinin kurulmasında hiç bir girişimde bulunulmadı. ISIC kategorilerinin küçük olması ile beraber ISCED'in bir çok seviyeleri baskın olan ISIC kategorilerinden biri ile önerileceği varsayılabilir. ISIC'nin çapraz sınıflaması ile ISCED programları bir çok yararlı veriler olarak sonuçlanabildi.

177. ISCO, ILO tarafından geliştirildi. ISCO, mesleki verilerin, farklı ülkeler arasında ilişki kurularak sunulması için uluslararası karşılaştırmanın kolaylaştırılması amacıyla sistemli bir temelin sağlanması ve ülkelerin, uluslararası bir standart sınıflamasının, ulusal mesleki sınıflamaların geliştirilmesinde veya mevcut sınıflamaların düzenlenmesinde kullanılabilmesi için tasarlandı.

178. ISCO'da sınıflandırılan birimler beceri seviyelerinin ve uzmanlaşmaların temelindeki işlerdir; ISIC içerisinde bunlar, kuruluşlar veya müesseseler gibi kurumlardır. ISIC, geniş kapsamlı işlemsel ve mali verileri derleyen araştırmalarda kullanılırken, ISCO istihdam, işsizlik, açık kadrolar, eğitim gereksinmeleri, kazançlar, istihdamın şartları v.b. araştırmalar için kullanılır. Endüstriyel meslekler veya bu meslekleri içine alan endüstrilerin veri dağılımını içeren çapraz sınıflamalara yaygın olarak yer verilmiştir.

179. ISIC ve ISCO'nun birleştirilmesine rağmen, belli başlı araştırmalar, incelemeler ve çapraz tablolamalarda, yapılarının harmonizasyonunu gerektiren önemli bir problemin olmadığı görülür. Böyle problemin olmamasının sebebi, herhangi bir endüstri ya da endüstriyel sektöre dahil edilmemiş mesleklerin yaygın olmasından dolayıdır. Bu sebepten dolayı ISIC ve ISCO revize edilirken iki sınıflama arasında sıkı bir ilişki kurmak için girişimde bulunulmadı. Ancak, revize edilmiş ISCO, Genel yöneticiler alt grubuna bağlı birim grupların tanımlarında Genel Müdürler için küçük grubun birim gruplarının açıklanmasında ISIC, Rev.2 ve Rev.3'e uygun atıflarda bulunulur. ISIC'ye, Rev.3 ve Rev.2, uygun referansların kullanılmasını yapar.

V. DİĞER KONULAR

A. ISIC'ye yapılan ekler

180. 24. oturumda İstatistik Komisyonu, özel kullanıcıların ihtiyaçları için, endüstrilerin çapraz sınıflamalarını kapsayan eklerin, ISIC'ye dahil edilmesini olumlu karşıladı. Bu eklerin amacı, belli bir endüstri grubunu temsil ettiği kabul edilen faaliyet kategorilerinin, birleştirilmesinde uluslararası bir

anlaşmaya varılmasıdır. Bu ekler, ilgili endüstri gruplarına katkıda bulunan, temel faaliyetleri içeren tüm ISIC, bölüm, grup veya sınıflarının yeniden düzenlenmesinden oluşur. Başka endüstriler tarafından ikincil olarak yürütülen benzer faaliyetlerde, ilgili endüstriler grubuna sermaye malları ve ara mallar sağlayan faaliyetler gibi gözardı edilir. Bu sebeple makine imalatı ve inşaat dahil edilmez. Üçüncü revize bu türden iki eki kapsar. Prensipte ekler için açık kapı bırakılmıştır; İstatistik Komisyonu, gelecekte, artan kullanıcı talepleri doğrultusunda bu eklerin artırılmasını isteyebilecektir.

181. Enerji ile ilgili faaliyetlerin kapsandığı Ek I, madencilik enerji veya enerji ile ilgili ürünlerin imalatı ve dağıtımını içerir. Ek I, ISIC'nin izin verdiği ölçüde, Avrupa Ekonomik Komisyonu, Uluslararası Enerji Ajansı/ OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı) ve EUROSTAT tarafından geliştirilen, enerji üretimi sınıflaması 19/ ile harmonize edildi.

182. Turizm ile ilgili faaliyetleri kapsayan Ek II, Dünya Turizm Teşkilatı (WTO) ile işbirliği sonucu geliştirilmiştir; otel ve lokantalar ile ulaşım, kiralama faaliyetleri, kamu yönetimi, eğlence, kültür ve spor faaliyetlerinin bir kısmını içerir. WTO kendisi de turizm üzerine açıklama ve tanımlar içeren birkaç metodolojik döküman yayınlamış ve ekonomik üretim faaliyetlerinin "Turizm" sınıflaması (1983) için, ISIC, Rev.2'nin geniş bir versiyonunu referans olarak kullanmıştır. ISIC, Rev.3'ün yürürlükteki eki, bu tür genişlemeleri kolaylaştırmak için oluşturulmuştur. WTO, yakın zaman önce, ISIC, Rev.3'e dayanan yeni bir Turizm Faaliyetleri Uluslararası Standart Sınıflaması (SICTA) geliştirilmesi için çalışmalar başlatmıştır.

B. Sınıflama'nın indeksi

183. 1958'de, İstatistik Komisyonu'nun taebi ile, İstatistik Ofisi, ISIC, Rev.1'e sayısal ve alfabetik indeksler hazırlamıştı. ISIC, Rev.2'nin tamamlanmasından sonra bu indeksler güncelleştirildi 20/, fakat bu yeni revizyon ile bunların geçerliliği kalmadı. İndeksler, ülkelerin kendi sınıflama gereksinimlerinin ISIC'nin uyarlanmasına, ulusal sınıflamaların ISIC ile karşılaştırılmasına ve ISIC'ye göre verilerin sınıflandırılmasına yardımcı olması için düzenlenir. Bunlar ayrıca, istatistik birimlerinin doğru sınıflanmasına rehberlik sağlamalıdır.

184. Her bir ISIC sınıfı için, sayısal indeks, bu sınıfı oluşturan faaliyetlerin başlıklarını alfabetik olarak listeler. İkinci indeks ise aynı girişlerin, kullanım için düşünülen orijinal başlıkların yeniden düzenlenmesi ve değiştirilmeleriyle tamamlanmış genel, alfabetik bir listedir.

C. Açıklayıcı notlar

185. Bu yayının ikinci bölümündeki açıklamalar sadece temel faaliyetleri belirtir. Ülkeler arasındaki temel ve yan faaliyetlerin yapı ve birleşimi oldukça farklı olduğu için, yan faaliyetlere başvuru gözardı edilir. Açıklamalar, mümkün olduğunca, faaliyetlerin tanımlarına dayanarak tasarlanmıştır. Ancak bazı örneklerde, ürünlerin bir listesini vermek kaçınılmaz olmuştur.

D. Korelasyon Tabloları

186. ISIC, Rev.3, ve aynı zamanda CPC tasarlanırken, iki sınıflama arasında kuvvetli bir bağlantı kuruldu (bkz.parag.7), yani; CPC'nin her alt sınıfının, temel bir ISIC kategorisi tarafından meydana getirileceği varsayıldı. CPC'deki her alt sınıf için, bu üretim endüstrilerine bir referans gösterildi. CPC kategorilerinin, endüstriyel kaynaklarına göre yeniden düzenlenmesi ile, ISIC ve CPC arasında bir korelasyon tablosu ortaya çıkacaktır. CPC yardımıyla, ISIC ve HS, ISIC ve SITC arasındaki ilişki için tablolar türetilebilir.

187. ISIC'nin 2. ve 3. revizyonları arasındaki ilişki tabloları, bu yayının dördüncü bölümünde gösterilmiştir. Dört basamaklı kategoriler için, ISIC, Rev.2 ve Rev.3'ün daha detaylı ayrımları (sırasıyla 5 ve 6 basamaklı seviyelere kadar) kullanılarak, bir bire-bir ilişki geliştirilmiştir. Daha fazla açıklama için, dördüncü bölümün girişine bakınız.

E. ISIC, Rev.2'ye kıyasla, ISIC, Rev.3'teki başlıca değişiklikler.

188. Açıklamalar kısmındaki kısım A'nın kapsamı içinde bulunan "Tarım"a yeni bir kategori olan "Hayvancılık ile birlikte bitkisel ürünlerin yetiştirilmesi (karma çiftçilik)" (Sınıf 0130) eklenmiştir. Bunun sebebi ise; birçok ülkede bu çeşit karma çiftçiliğin çok yaygın olması ve bu durumun böyle birimlerin sınıflamasında önemli problemler oluşturmasıdır. Birimlerin temel faaliyetleri, zamanla kolayca değişebildiğinden, istatistiki zaman serileri bozulabilir. Bu özel yeni kategoriler bu sorunları önleyebilir. Neticede bu yeni kategori, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonunun tavsiyesine uygun olarak kurulmuştur.

189. Açıklamalarda bahsedilen %66'lık uzmanlaşma oranı, bu sınıfı olduğunca küÕük tutma tartışmaları ve mümkün olduğunca net uzmanlaşmış kategorileri oluşturma tartışmaları arasındaki uzlaşmadır. Dikkat edilmelidir ki, ülkeler veya organizasyonlar halihazırda, karma çiftçilik için %66'dan farklı, ancak o ülke ya da bölge için daha uygun bir uzmanlaşma oranında bir kategori kullanıyorlarsa, ISIC'ye göre olan veri raporlarında bu oran korunabilir.

190. Madencilik ve imalat alanlarında (kısımlar: C ve D ) sunulan ana değişiklikler, sınıflamanın daha detaylı olmasını gerektirir. Birçok belirli faaliyetin, bir kategoriden diğerine aktarılmasına rağmen, ISIC, Rev.2'nin bu bölümünün ana yapısı korunmuştur. Bununla beraber, 37. bölüm için "Yeniden Değerlendirme " adı altında yeni bir bölüm oluşturulmuştur. Bu kategori, kullanılamayan çöp ve atıkların (endüstriyel bir işlem sonucu) kullanılabilir hale dönüştürülmesini kapsar. Bu faaliyet tartışılabilir olmasına rağmen, önemli miktarda sermaye teçhizatı ve işlem gerektirdiğinden, imalat alanına dahil edilmesi uygun görüldü.

191. F "inşaat" kısmında, bina inşaatı ya da mühendislik işleriyle uğraşan genel veya özel ticari müteahhitlerin yürüttüğü faaliyetlerin geniş kategorilerine uygun olarak, bir ayırım yapılmıştır. Ayrıca "inşaat alanının hazırlanması" (Sınıf 4510) ve "İnşaatın yapım ve yıkım işleri için operatörü ile birlikte makine ve teçhizat kiralanması" (Sınıf 4550) inşaat içine dahil edilmiştir.

192. Ticaret ile ilgili olan G kısmı için, ISIC, Rev.2'de herhangi bir alt grup yoktu. Bazı ulusal ve uluslararası sınıflamalar, bu alanda detaylı alt bölümlere sahiptir. Uzman gruplarının bir çok tartışmalarından sonra İstatistik Komisyonu tarafından alt bölümlere ayrılmasına karar verildi. Motorlu araçlar, motosikletler ve motorlu araç yakıtının perakende satışı ile ilgili tüm faaliyetler için, şimdi ayrı bir bölüm (50) vardır. Bunun sebebi ise; dahil edilen faaliyetlerin, farklı kombinasyonlarda olmakla birlikte, genellikle aynı birimler içerisinde yürütülmesidir. İkinci bölüm (51), satılan mallara göre alt gruplara ayrılmış bir şekilde, diğer tüm toptan satışları içerir. Bu bölüm içinde ayrı bir grupta, ücret veya kontrat bazındaki tüm toptan satışlar (komisyon satışları, vb.) yer alır. Üçüncü bölüm (52), diğer perakende satış ve ev eşyalarının tamirini içerir. Grup seviyesinde malların satış usullerine göre ve sınıf seviyesinde satılan temel mallara göre, alt bölümlere ayrılır. İki kriterin bu bileşimi kullanılarak daha çok ve daha kullanışlı istatistiki bilgi elde edilebileceği varsayılır.

193. "Ulaşım"la ilgili I kısmında, hizmet verdikleri ulaşım şekilleri ne olursa olsun, bütün destekleyici ve yardımcı ulaşım faaliyetlerinin gruplandırıldığı, ayrı bir bölüm oluşturulmuştur. Bu bölüm, ISIC, Rev.2'deki uygulamanın tersidir; ISIC, Rev.2'de bu tür faaliyetler, ulaşım şekline göre ayrılmış kategorilere dahil edilmişdi. Ancak, bu faaliyetlerin çoğu, özellikle bir nakliye işi için birden fazla ulaşım şekli kullanılmış ise, genellikle, değişik ulaştırma dallarında çalışan bağımsız birimlerce yürütülürler.

194. Sınıflamanın mali kaynaklar ile ilgili bölümü (kısım J), ISIC, Rev.2'ye kıyasla, daha da geliştirilmiştir. Bu yeni yaklaşım, bankacılık ve sigortacılık sektörlerindeki son gelişmeleri daha iyi yansıtır. Mali anlaşmalar karşılığı sağlanan paralar, bu kısıma dahil edilmiştir. 195. Anlaşma karşılığı sağlanan paralar ve kiralamaların tümü için, yeni bir bölüm (71) oluşturulmuştur. ISIC, Rev.2'de, bu faaliyetler sınıflamanın tümüne dağıtılmıştı. Malın cinsi gözetilmeksizin, bütün kiralama ve anlaşma karşılığı sağlanan paralarla ilgili faaliyetler benzer olduklarından, bunların tümü aynı bölüm içinde toplanmıştır.

196. Bilgisayar ile ilgili tüm faaliyetler içinde,yeni bir bölüm (72) oluşturulmuştur. Bu yeni bölüm, bilgisayar donanım ve yazılım techizatı danışmanlığı, yazılım arzı, veri işlem ve veri tabanı faaliyetleri kapsadığı gibi, bilgisayarların (özellikle daha küçük olanları) ve büro makinelerinin bakım ve onarımları gibi faaliyetleride kapsar. Bu bakım ve onarımın çoğu bu makineleri üreten ve ticaretini yapan birimlerle ilgisi olmayan, bağımsız birimlerce yürütülür. Ana sistemin güncelleştirilmesi ve iyileştirilmesi, imalat başlığı altında sınıflanmalıdır.

197. Araştırma ve Geliştirme Faaliyetleri (Bölüm 73), ISIC, Rev.2'de iş faaliyetleri arasına aktarılmış olan sosyal ve toplumsal hizmetlere ait olan bölümde sınıflandırılmıştı. Araştırma ve Geliştirme, tabii ve sosyal bilimler alanında, temel ve uygulamalı araştırmaları içerir.

198. Kamu yönetimi ile ilgili L kısmı daha da geliştirilmiştir. Her ne kadar, sonuç, ISIC, Rev.2'deki aynı alandan daha detaylı olsa da, hala, detay olarak sınırlıdır. Bunun sebebi, ülkelerin devlet organizasyonlarının çok farklı biçimleri olduğundan, ortak bir seviyede anlaşmanın zorluğundandır. Sınıflamanın bu kısmını tasarlarken, COFOG'dan yararlanıldı. 173 ve 174. paragraflarda açıklanan sebepler dolayısıyla, II. Bölüm'ün açıklamalarında, COFOG kategorileri ile ilgili hiç bir referans verilmedi. Fakat, COFOG ile ISIC, Rev.3 arasındaki ilişki, başlı başına III. Bölüm'de verilmiştir. ISIC, Rev.2'de de olduğu gibi, devlet birimleri tarafından yürütülen, ancak belirgin bir şekilde ISIC'nin diğer alanlarına ait görünen faaliyetlerin, bu alanlarda gösterilmesi gerektiğine de dikkat edilmelidir.

199. Eğitim faaliyetleri ile ilgili sınıflama tasarlanırken, benzer problemlerle karşılaşıldı (Kısım M). Dünyada bundan başka değişik sistemler de bulunur. ISCED ve onun yapımcısı UNESCO'ya danıştıktan sonra, ISIC, Rev.3'ün bu alanının, birkaç kategoride sınırlanması kabul edildi.

200. Hizmet üreten faaliyetlerin kalan kısımlarında, önemli değişikliklere girişilmemekle birlikte, detaylar ISIC Rev.2'ye kıyasla önemli ölçüde artmıştır.

Notlar

1/ Birleşmiş Milletler yayını, ST/STAT/SER.M/4.

2/ International Standart Industrial Classification of All Economic Activities, Statistical Papers, Series M, No.4 (Birleşmiş Milletler yayını, Satış No. E.58.XVII.7).

3/ International Standart Industrial Classification of All Economic Activities, Statistical Papers, Series M, No.4, Rev.2 (Birleşmiş Milletler yayını, Satış No. E.68.XVII.8), New York, 1968.

4/ Official Records of the Economic and Social Council, 1989, Supplement No.3 (E/1989/21), 82 ila 95. paragraflar

5/ Gümrük İşbirliği Konseyi (Brüksel, 1983).

6/ A System of National Accounts, Studies in Methods, Series F, No.2, Rev.3 (Birleşmiş Milletler yayını, Satış No. E.69.XVII.3).

7/ Avrupa Topluluğu İstatistik Bürosu (Lüksemburg, 1970).

8/ Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi, İstatistik Daimi Komisyonu (Moskova, 1975)

9/ Standard International Trade Classification, Rev.3, Statistical Papers, Series M, No.34, Rev.3 (Birleşmiş Milletler yayını, Satış No. E.86. XVII.12).

10/ Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi, İstatistik Daimi Komisyonu (Moskova, 1985)

11/ "Merkezi Ürün Sınıflaması (CPC) son taslağı" (GEÇİCİ ST/ESA/STAT/SER.M/77), New York, 1988.

12/ A System of National Accounts (Rev.3)'te, tablo 5.1.'de verilen kurumsal sektör ve alt-sektörlerin tanımı

13/ Classification by Broad Economic Categories: Defined in Terms of SITC, Rev.3 (Birleşmiş Milletler yayını, Satış No. E.86.XVII.24).

14/ Classification of Commodities by Industrial Origin: Links Between SITC and ISIC, Statistical Papers, Series M, No.43, Rev.1 (Birleşmiş Milletler yayını, Satış No. E.71.XVII.15).

15/ Birleşmiş Milletler dökümanı E/CN.3/493 (New York, 1976).

16/ Classifications of the Functions of Government, Statistical Papers, Series M, No.70 (Birleşmiş Milletler yayını, Satış No. E.80.XVII.17).

17/ Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı yayını Com.75/WS/27 (Paris, Mart 1976).

18/ Uluslararası Çalışma Örgütü yayını ISCO/88 (Cenevre, 1988).

19/ Birleşmiş Milletler dökümanı CES/AC.32/42'ye bakınız. Bu sınıflama, Haziran 1986'da Avrupa İstatistikçiler Konferansı (CES) tarafından kabul edilmiştir.

20/ Indexes to the International Standart Industrial Classification of All Economic Activities, Statistical Papers, Series M, No.4, Rev.2, Add.1 (Birleşmiş Milletler yayını, Satış No. E.71.XVII.8).

III. AÇIKLAYICI NOTLAR

A TARIM, AVCILIK VE ORMANCILIK (Bölüm 01, 02)

BÖLÜM 01 TARIM, AVCILIK VE İLGİLİ HİZMET FAALİYETLERİ

011 Bitkisel ürünlerin yetiştirilmesi; bostan, meyve ve sebze yetiştirilmesi

0111 Tahıl ve başka yerde sınıflandırılmamış diğer bitkisel ürünlerin yetiştirilmesi

Bu sınıf, geçici ve sürekli ürün yetiştiriciliğini içerir: Pirinç, buğday vemısır (tatlı mısır hariç) gibi tahıllar; patates, hint yer elması, tatlı patatesya da manyok, şekerpancarı, şekerkamışı ya da sorgum yetiştiriciliği. Tütünişlemede yapılan ilk işlemler de dahil olmak üzere tütün yetiştiriciliği.Yerfıstığı ya da soya fasulyesi dahil olmak üzere, yağlı tohum ya da yağlı meyveve sert kabuklu meyve yetiştiriciliği. Ekim için kullanılacak tohum,şekerpancarı ve hayvan yemi bitkileri (otlaklar dahil) üretimi. Şerbetçiotukozası, hindiba kökü ya da yüksek nişasta ya da inülin içeren yumru ya da kökbitkileri yetiştiriciliği. Pamuk ya da diğer bitkisel tekstil malzemesiyetiştiriciliği ve bitkisel tekstil lifleri olan bitkilerin (jüt, keten,hindistan cevizi lifi) lifini ayırma, örme, yastık yapma ya da doldurma için yada çalı ya da süpürge yapımında kullanılmak amacıyla bitki materyaliyetiştiriciliği. Kauçuk ağacı yetiştiriciliği; taşıma ya da koruma amaçıyla,lateksin hasat edilmesi ve sıvı lateksin plantasyonda işlenmesi. Tarlabezelyesi ve fasulyesi gibi kuru baklagil sebzelerinin üretimi. Çoğunluklaeczacılıkta ya da haşarat, mantar öldürme ya da benzer amaçlar için kullanılanbitkisel ürünlerin yetiştirilmesi. Başka yerde sınıflandırılmamış ürünlerinyetiştirilmesi.

Kapsam dışı olanlar: Aşağıdaki ürünlerin yetiştirilmesi, Sınıf 0112'de (Sebze,bahçe ve kültür bitkileri ile fidanlık ürünlerinin yetiştirilmesi)sınıflandırılmıştır: Sebze ya da kavun-karpuz, bahçe ve kültür bitkileri, çiçekya da ekilerek yetiştirilen, çiçek veya sebze gibi bitkiler için tohum üretimi. Meyve ya da sert kabuklu meyve, içecek ve baharat bitkilerinin yetiştirilmesi,Sınıf 0113'te (Meyve, sert kabuklular, içecek ve baharat bitkilerininyetiştirilmesi) sınıflandırılmıştır. Orman ürünleri ve mantar (şişe mantarı), reçine ve kınaçiçeği gibi diğeryabani bitkilerin toplanması, Sınıf 0200'da (Ormancılık, ağaç fidanıyetiştiriciliği ve ilgili hizmet faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

0112 Sebze, bahçe ve kültür bitkileri ile fidanlık ürünlerinin yetiştirilmesi

Bu sınıf üstü açık ya da kapalı yerlerde, aşağıda belirtilen ürünlerinyetiştirilmesini içerir: Tatlı mısır; mantar ya da yer mantarı yetiştiriciliğive toplanması; zeytin, kebere, bezelye, kabak, patlıcan; kırmızı biber ya dayenibahar cinslerinin meyveleri ya da rezene, maydanoz, frenk maydanozu, tarhun,tere ya da mercan köşkotunu (güvey otu) kapsayan sebze ya da kavun-karpuzyetiştiriciliği.

Salatalık, domates v.b. meyvesi yenen sebze yetiştiriciliği. Çiçek ya daçiçek sürgünü yetiştiriciliği. Bahçe ve kültür bitkileri yetiştiriciliği:çiçek, meyve ya da sebze tohumu; köksüz aşı kalemi ya da daldırmak içinkoparılan dallar; çiçek soğanı, yumru kök, bazı bitki saplarının altında bulunansoğanımsı kısım, çiçek tablası ya da çiçek üreme organını kapsar. Dikim ya dasüs amaçlı canlı bitki yetiştiriciliği.

Kapsam dışı olanlar: Tahıl; yağlı bitkiler; bitkisel tekstil materyalleri;patates; tütün; hindibağ kökü, yüksek nişasta ya da inülin içeren kök ve yumrubitkiler; şekerpancarı, hayvan yemi bitkileri ya da ot yetiştiriciliği, Sınıf0111'de (Tahıl ve başka yerde sınıflandırılmamış diğer bitkisel ürünlerinyetiştirilmesi) sınıflandırılmıştır. Meyve, sert kabuklu meyve ya da baharat bitkileri; kahve, kakao çekirdeği, çayya da paraguay çayı yetiştiriciliği, Sınıf 0113'te (Meyve, sert kabuklular,içecek ve baharat bitkilerinin yetiştirilmesi) sınıflandırılmıştır. Aksi belirtilen durumlar hariç, yabani yetişen bitkilerin toplanması, Sınıf0200'de (Ormancılık, ağaç fidanı yetiştiriciliği ve ilgili hizmet faaliyetleri)

sınıflandırılmıştır. Ağaç fidanlıklarının işletilmesi de Sınıf 0200'de sınıflandırılmıştır.

0113 Meyve, sert kabuklular, içecek ve baharat bitkilerinin yetiştirilmesi

Bu sınıf meyve yetiştiriciliğini içerir: turunçgiller, tropikal elma ya dataş çekirdekli meyve; üzümsü meyveler; avokado, üzüm, guava, hurma ya da ekmekağacı meyvesi gibi diğer meyveler. İstisnai olarak, üzümün yetiştirildiği yerdeyapılan şarap imalatı da kapsanmaktadır. Hindistan cevizi dahil, yenilebilir sert kabuklu meyve yetiştiriciliği. Kahve ya da kakao çekirdeği; çay ya da paraguay çayı yaprağı gibi içecekbitkileri yetiştiriciliği. Baharat yaprağı (defne, kekik, fesleğen gibi); baharat tohumu (anason, kişniş,kimyon gibi); baharat çiçeği (tarçın gibi); baharat meyvesi (karanfil gibi); yada diğer baharatları (küçük hindistan cevizi ağacı, zencefil gibi) kapsayanbaharat bitkileri yetiştiriciliği.

Kapsam dışı olanlar: Çoğunlukla yağ çıkarımında kullanılan sert kabuklu meyveyetiştiriciliği, Sınıf 0111'de (Tahıl ve başka yerde sınıflandırılmamış diğerbitkisel ürünlerin yetiştirilmesi) sınıflandırılmıştır. Şerbetçiotu ve hindiba kökü yetiştiriciliği de Sınıf 0111'desınıflandırılmıştır. Meyvesi yenen sebze yetiştiriciliği, Sınıf 0112'de (Sebze, bahçe ve kültürbitkileri ile fidanlık ürünlerinin yetiştirilmesi) sınıflandırılmıştır. Tazebiber ve maydanoz ve tarhun gibi sebzeleri yetiştirme de Sınıf 0112'desınıflandırılmıştır. Pazar için ürün hazırlama işlemleri, Sınıf 0140'ta (Tarım ve hayvancılıklailgili hizmet faaliyetleri (Veterinerlik hariç)) sınıflandırılmıştır. Aksibelirtilen durumlar hariç, yabani yetişen meyve ve sert kabuklu meyvelerintoplanması, Sınıf 0200'de (Ormancılık, ağaç fidanı yetiştiriciliği ve ilgilihizmet faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Kakao imalatı, Sınıf 1543'te sınıflandırılmıştır. Kahve ya da çayyapraklarının işlenmesi ve baharat imalatı, Sınıf 1549'da (Başka yerdesınıflandırılmamış gıda maddeleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Aynı birim tarafından üretilmeyen üzümlerden yapılan şarap imalatı, Sınıf1552'de sınıflandırılmıştır.

012 Hayvancılık

0121 Sığır, koyun, keçi, at, eşek, bardo, katır v.b. yetiştirilmesi; süt hayvancılığı

Bu sınıf, sığır, koyun, keçi, at, eşek, katır gibi hayvanlarınyetiştirilmesini içerir. Damızlık hayvan yetiştiriciliği ve bu tür hayvanlariçin besleme hizmetlerinin sağlanması. Ham süt, büyükbaş hayvan spermasıüretimi. İkinci faaliyet olarak yağ, peynir, diğer süt mamullerinin üretimibirimin sınıflandırmasını değiştirmez. Koyun sahibi tarafından yapılan koyunkırkımı.

Kapsam dışı olanlar: Hayvan barındırma, koruma ve besleme faaliyetleri, Sınıf0140'ta (Tarım ve hayvancılıkla ilgili hizmet faaliyetleri (Veterinerlik hariç))sınıflandırılmıştır. Bir ücret veya sözleşme esasına dayalı olarak yapılankoyun kırkımı da Sınıf 0140'ta sınıflandırılmıştır. Mezbaha işleminin bir ürünü olan post yünü üretimi, Sınıf 1511'desınıflandırılır. Çiftlik dışında sütün işlenmesi, Sınıf 1520'de (Süt ürünleri imalatı)sınıflandırılmıştır.

0122 Diğer hayvanların yetiştirilmesi; başka yerde sınıflandırılmamış hayvansal ürünlerin üretimi

Bu sınıf, Sınıf 0121'de kapsananların dışında kalan domuz ve kümes hayvanlarıgibi canlı evcil hayvanları yetiştirmeyi kapsar. Kuş, sürüngen, böcek, tavşan, Amerika vizonu dahil, yarı evcil ya da yabanicanlı hayvanları kapalı yerlerde yetiştirme. Hayvan çiftliklerinde kürklü deri,sürüngen ya da kuş derisi üretimi. Köpek ve kedi çiftlikleri, solucan çiftlikleri, toprak yumuşakçalarıçiftlikleri, kurbağa çiftliklerinin işletimi. Yumurta, bal ve ipek böceğikozası gibi canlı hayvan ürünlerinin üretimi. Kümes hayvanları yetiştirenyerlerin işletilmesi.

Kapsam dışı olanlar: Avcılık ve tuzakla avlama ile elde edilen post ve deriüretimi, Sınıf 0150'da (Avcılık, tuzakla avlama, av hayvanları üreticiliği veilgili hizmet faaliyetleri) ve mezbahalarda elde edilen post ve deri üretimi,Sınıf 1511'de (Mezbahacılık; etin işlenmesi ve saklanması) sınıflandırılmıştır. Balık üretme ve yetiştirme çiftliklerinin işletilmesi, Sınıf 0500'dasınıflandırılmıştır.

013 0130 Hayvancılıkla birlikte bitkisel ürünlerin yetiştirilmesi (Karma çiftçilik)

Bu sınıf, karma faaliyet birimlerinin birinde, uzmanlık oranı % 66 dan azolacak şekilde, koyun ya da et sığırı gibi hayvan yetiştiriciliği ile birliktebitkisel ürün yetiştiriciliğini içerir.

Kapsam dışı olanlar: Karma hayvan ya da karma bitkisel ürün yetiştiren birimlerana faaliyetlerine göre sınıflandırılmıştır.

014 0140 Tarım ve hayvancılıkla ilgili hizmet faaliyetleri (Veterinerlik hariç)

Bu sınıf, çoğunlukla çiftlikte, bir ücret veya sözleşme esasına dayalı olarakyapılan, uzmanlık gerektiren aşağıdaki faaliyetleri içerir: Sürücü veçalışanlarla birlikte tarımsal makine sağlama, bitkinin büyümesini sağlama ya daürünü hastalık ve böceklerden koruma gibi faaliyetler. İlk pazarlama içinürünün hazırlanması; temizleme, budama, tasnif, kurutma, kabuğundan ayırma,lifini ayırma, soğutma ya da paketleme gibi hasat ve hasatla ilgili faaliyetler.Pamuğun çekirdeklerini çıkarmak. Pirinç tarlalarına pirinç ekimi. Çiftlik işçimüteahhitlerinin faaliyetleri. Ekme, stoklama, budama, denetleme, çayır vebahçe düzenleme ve bakım ve ağaç operatörünün faaliyetleri (süs ağaçları vefunda bakımı için) ile birlikte peyzaj mimarisi. Tarımsal amaçlı sulama sistemlerinin işletilmesi. Hayvan barındırma, bakım veıslahı. Üretme, yetiştirme, hayvan verimini arttırma ve hayvansal ürünler eldeetmek için yapılan faaliyetler. Suni dölleme, hayvan sürüleri testi, hayvangütme, otlatma, kümes hayvanlarını semizleştirme, kümes temizleme, gübre toplamav.b. faaliyetler. Ayrıca, koyunları ilaçlı suya daldırma ve kırkma, yumurtatemizleme ve tasnifi, hayvan derisini yüzme ve ilgili faaliyetler. Balıkçiftlikleri hariç, sürüngen çiftlikleri ya da kurbağa çiftlikleri gibi özelçiftlik işletmecileri tarafından yürütülen faaliyetler.

Kapsam dışı olanlar: Beslenme hizmetlerinin sağlanması, Grup 012'de(Hayvancılık) sınıflandırılmıştır. Ticari amaçlı avcılık ve tuzakla avlamayı geliştirmek için yapılan hizmetfaaliyetleri, Sınıf 0150'de (Avcılık, tuzakla avlama, av hayvanları üreticiliğive ilgili hizmet faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Dokumada kullanmak amacıyla, bitkisel liflerin hazırlanması, Sınıf 1711'de(Tekstil elyafının hazırlanması ve iplik haline getirilmesi; tekstildokumacılığı) sınıflandırılmıştır.

Komisyoncu ve kooperatiflerin pazarlama faaliyetleri, Bölüm 51'de (Motorlutaşıtlar ve motosikletler dışında kalan toptan ticaret ve ticaretkomisyonculuğu) sınıflandırılmıştır. Agronomist ve tarım iktisatçılarının faaliyetleri, Sınıf 7414'de (İş veyönetim danışmanlığı faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Peyzaj mimarisi, Sınıf 7421'de (Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri ve ilgiliteknik danışmanlık) sınıflandırılmıştır. Veterinerlik faaliyetleri, Sınıf 8520'de sınıflandırılmıştır.

015 0150 Avcılık, tuzakla avlama, av hayvanları üreticiliği ve ilgili hizmet faaliyetleri

Bu sınıf, ticari amaçlı avcılığı ve tuzakla avlanmayı içerir. Besin, kürk,deri elde etmek ve araştırmada kullanmak, hayvanat bahçelerine ya da evlerekonulmak üzere hayvanların canlı ya da ölü ele geçirilmesi. Mors, fok gibi denizmemelilerini yakalama. Avcılık ve tuzakla avlanma faaliyetlerinden elde edilen kürklü deri, sürüngenve kuş derisi üretimi. Av hayvanı üretme ve yetiştirme. Ticari amaçlı avcılığı ve tuzakla avlanmayı geliştirme faaliyetleri.

Kapsam dışı olanlar: Hayvan çiftliklerinde kürklü deri, sürüngen ya da kuşderisi üretimi, Sınıf 0122'de (Diğer hayvanların yetiştirilmesi; başka yerdesınıflandırılmamış hayvansal ürünlerin üretimi) sınıflandırılmıştır. Balina avcılığı, Sınıf 0500'de (Balıkçılık, Balık üretme ve yetiştirmeçiftliklerinin işletilmesi ve balıkçılıkla ilgili hizmet faaliyetleri)sınıflandırılmıştır. Mezbahalarda elde edilen post ve deri üretimi, Sınıf 1511'de (Mezbahacılık;etin işlenmesi ve saklanması) sınıflandırılmıştır. Spor ve eğlence amacıyla yapılan avcılık ile ilgili hizmet faaliyetleri, Sınıf9241'de (Spor faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 02 ORMANCILIK, TOMRUKÇULUK VE İLGİLİ HİZMET FAALİYETLERİ

020 0200 Ormancılık, ağaç fidanı yetiştiriciliği ve ilgili hizmet faaliyetleri

Bu sınıf, kerestelik ağaç yetiştiriciliğini içerir: orman ve kerestealanlarında yapılan ağaç dikme, yeniden dikme, yerini değiştirme, seyreltme vekoruma faaliyetleri. Ağaç fidanlığı işletmeciliği. Tomrukçuluk: Tomrukçulukkampları, tomruk müteahhitleri, kerestecilikle ve maden direği, kalas, kazık,yontulmuş demiryolu traversi ya da yakıt odunu gibi işlenmemiş durumda tomruküretimi ile uğraşan tomrukçular. Yabani yetişen orman ürünlerinin toplanması:balata ve diğer kauçuk benzeri zamklar; mantar (şişe mantarı); lake, reçine vekına çiçeği; bitkisel kıl ve zostera otu; meşe palamudu ve at kestanesi; yosun,liken ve bayramlarda kullanılan, yaprağını dökmeyen ağaçlar; ya da diğer yabaniyetişen ürünler. Ormancılık hizmet faaliyetleri: kereste nakli, kerestedeğerlendirme, orman yangını söndürme, ormanlaştırmayı içeren ormanişletmeciliği. Tomrukçuluk hizmet faaliyetleri: özellikle orman içinde, tomrukçuluklabağlantılı olarak kütüklerin taşınması.

Kapsam dışı olanlar: Doğal kauçuk lateksi için ağaç yetiştiriciliği, Sınıf0111'de (Tahıl ve başka yerde sınıflandırılmamış diğer bitkisel ürünlerinyetiştirilmesi) sınıflandırılmıştır. Mantar ya da yer mantarı yetiştirilmesi ve toplanması, Sınıf 0112'de (Sebze,bahçe ve kültür bitkileri ile fidanlık ürünlerinin yetiştirilmesi)sınıflandırılmıştır. Üzümsü meyve ya da yenilebilir sert kabuklu meyvelerin yetiştirilmesi, Sınıf0113'te (Meyve, sert kabuklular, içecek ve baharat bitkilerinin yetiştirilmesi)

sınıflandırılmıştır. Kozalaklı ya da kozalaksız talaş üretimi, Sınıf 2010'da (Kereste ve parkesanayii) sınıflandırılmıştır.

B BALIKÇILIK (Bölüm 05)

BÖLÜM 05 BALIKÇILIK, BALIK ÜRETME VE YETİŞTİRME ÇİFTLİKLERİNİN İŞLETİLMESİ VE BALIKÇILIKLA İLGİLİ HİZMET FAALİYETLERİ

050 0500 Balıkçılık, Balık üretme ve yetiştirme çiftliklerinin işletilmesi ve balıkçılıkla ilgili hizmet faaliyetleri

Bu sınıf okyanus, kıyı ya da iç sularda yapılan ticari amaçlı balıkçılığıiçerir. Balina avcılığı. Denizde ya da tatlısuda kabuklu ve yumuşakça avcılığı.Kaplumbağa; deniz kestanesi ya da diğer derisi dikenliler ve diğer suomurgasızları gibi su hayvanlarının avlanması. Doğal inci, sünger, mercan vedeniz yosunu gibi deniz ürünlerinin toplanması. Balıkçı gemilerinde balık, kabuklu ve yumuşakçaların işlenmesi. İstiridyeyumurtası, midye ve diğer yumuşakçaların yavruları, istakoz, karides larvası vediğer balık ve kabukluların yavruları ve küçük balık üreten balık üretmeçiftliklerinin işletilmesi. Laver (erguvani renkli deniz yosunu) ve diğeryenilebilir deniz yosunlarının yetiştiriciliği. Balık çiftçiliği, çiftleştirme,yetiştirme, inci ya da besin için istiridye yetiştiriciliği. Deniz ve tatlısubalıkçılığı ve balık yavrusu üretimi ya da balık çiftliklerinin işletilmesi ileilgili hizmet faaliyetleri.

Kapsam dışı olanlar: Kurbağa çiftçiliği, Sınıf 0122'de (Diğer hayvanlarınyetiştirilmesi; başka yerde sınıflandırılmamış hayvansal ürünlerin üretimi)sınıflandırılmıştır. Balina dışındaki deniz aslanı, fok gibi deniz memelilerinin avlanması, Sınıf0150'da (Avcılık, tuzakla avlama, av hayvanları üreticiliği ve ilgili hizmetfaaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Balıkçılıkla bağlantılı olmayan, gemilerde ya da kıyıdaki fabrikalarda balık,kabuklu ve yumuşakça işlenmesi, Sınıf 1512'de sınıflandırılmıştır. Ağ yapımı ve onarımı, Sınıf 1723'te (Halat, ip, sicim ve ağ imalatı)sınıflandırılmıştır. Balıkçı gemisinin onarımı, Sınıf 3511'de (Gemi yapımı ve onarımı)sınıflandırılmıştır. Spor ve eğlence amacıyla yapılan balıkçılıkla ilgili hizmet faaliyetleri,Sınıf 9249'da (Diğer eğlence faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

C MADENCİLİK VE TAŞOCAKÇILIĞI (Bölüm 10-14)

Madencilik ve taşocakçılığı geniş anlamda düşünülürse, tabiatta doğalhalde bulunan kömür, demir cevheri gibi katı, ham petrol gibi sıvı veyadoğalgaz gibi gaz halinde bulunan madenlerin çıkarılması olayıdır.Yeraltı veya yerüstü madenciliği, kuyu işletme ve ham madenlerin satışahazırlamaya yönelik, genellikle maden sahalarında ve yakınlarındayapılan tüm faaliyetler, burada sınıflandırılmıştır. Üretilen madenintürüne göre, madencilik faaliyetleri bölüm, grup ve sınıflardasınıflandırılır.

Kapsam dışı olanlar: Maden suları ve memba sularının kaynaktaşişelenmesi, Sınıf 1554'te (Alkolsüz içecek imalatı, maden ve memba sularıüretimi) sınıflandırılmıştır. Madencilik ve taşocakçılığı ile birlikte yapılmayan, toprak, kaya ve

madenlerin işlenmesi (parçalama, ezme v.b.), Sınıf 2699'da (Başka yerdesınıflandırılmamış, metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı) sınıflandırılır. Suyun toplanması, arıtılması ve dağıtımı, Sınıf 4100'da (Suyun toplanması,arıtılması ve dağıtılması) sınıflandırılmıştır. Madencilik araştırmaları, Sınıf 7421'de (Mimarlık ve mühendislik faaliyetlerive ilgili teknik danışmanlık) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 10 MADEN KÖMÜRÜ, LİNYİT VE TURBA ÇIKARIMI

101 1010 Maden kömürü çıkarımı ve madenciliği

Bu sınıf, çeşitli maden kömürü türlerinin çıkarılmasını içerir:Antrasit, bitümlü kömür ve diğer maden kömürü çeşitleri. Yeraltı veyerüstü (madenin üstünü kazarak kömür çıkarma metodu) madenciliği.Madencilik işlemleri; temizleme, büyüklüklerine göre ayırma, öğütme,sınıflandırma, kaliteyi arttırma (ayıklama, konsantre etme v.b.) veyataşımayı kolaylaştırmak için yapılan diğer işlemleri kapsar. Kömür tozuyığınlarından maden kömürü elde etme işlemlerini kapsar. Maden kömüründen briket veya diğer katı yakıtların imalatı. Maden kömürü yataklarının bulunduğu yerde yapılan gaz imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Linyit kömürü madenciliği veya turba çıkarımı ilebunlardan briket üretilmesi veya bu materyallerin toplaması, sırasıyla,Sınıf 1020'de (Linyit madenciliği) ve Sınıf 1030'da (Turba (turp kömürü)madenciliği) sınıflandırılır. Kömür havzasını geliştirmek ve hazırlamak için yapılan çalışmalar,Sınıf 4510'da (İnşaat alanının hazırlanması) sınıflandırılmıştır.

102 1020 Linyit madenciliği

Bu sınıf, maden kömürü ve turba arasında bir yakıt olan, linyitkömürünün madenciliğini kapsar. Yeraltı ve yerüstü (madenin üstünükazarak kömür çıkarma metodu) madenciliği. Yıkama, kurutma, öğütme, depolama, taşımayı kolaylaştırma ve madeninkalitesini arttırmak için yapılan faaliyetler. Linyit kömüründen briketveya diğer katı yakıtların imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Maden kömürü madenciliği veya turba çıkarımı ilebunlardan briket üretilmesi veya bu materyallerin toplaması, sırasıyla,Sınıf 1010'da (Maden kömürü çıkarımı ve madenciliği) ve Sınıf 1030'da (Turba(turp kömürü) madenciliği) sınıflandırılır. Kömür havzasını geliştirmek ve hazırlamak için yapılan çalışmalar,Sınıf 4510'da (İnşaat alanının hazırlanması) sınıflandırılmıştır.

103 1030 Turba (turp kömürü) madenciliği

Bu sınıf, turba madeninin çıkarılmasını ve toplanmasını içerir.

BÖLÜM 11 TETKİK VE ARAMA HARİÇ, HAM PETROL VE DOĞALGAZ ÇIKARIMI VE BUNLARLA İLGİLİ HİZMET FAALİYETLERİ

111 1110 Ham petrol ve doğalgaz çıkarımı

Bu sınıf, ham petrol ve bitümlü madenlerin çıkarılmasını, yani;nitelikleri nasıl olursa olsun, normal veya yoğunlaştırılmış yağ

tortularından petrol kuyuları vasıtasıyla veya bitümlü madenlerinçıkarılmasıyla doğal ürünlerin elde edilmesini içerir. Ham petrol eldeetmek için yapılan şu işlemler de kapsanabilir: Tortusunu temizleme;tuzunu giderme; suyunu giderme; stabilizasyonu (akışkan hale getirme);küçük parçaları ayıklama; ürünün esas yapısını değiştirmeden yapılandiğer küçük işlemler. Ham hidrokarbon gazının (doğal gaz) üretimi. Bitüm, katranlı şist veya ziftli kum içeren madenlerin aynı amaç içinişlenmesi. Bir ücret veya sözleşme esasına bağlı olmaksızın yapılan,kuyuların açılması, tamamlanması ve teçhizatlandırılması gibi işlemlerikapsar. Doğal gazın taşınması amacıyla sıvılaştırılması ve yeniden gazhaline getirilmesi ile maden sahalarında petrol veya gaz alanlarındakigazlardan sıvılaştırılmış hidrokarbonların üretilmesi de kapsamdahilindedir.

Kapsam dışı olanlar: Bir ücret veya sözleşmeye bağlı olarak yapılan,petrol ve gaz çıkarımına ilişkin hizmet faaliyetleri, Sınıf 1120'de (Tetkik vearaştırma hariç, petrol ve gaz çıkarımı ile ilgili hizmet faaliyetleri)sınıflandırılır. Rafinelerde, rafine petrol ürünlerinin veya sıvılaştırılmış petrol gazlarınınüretimi, Sınıf 2320'de (Rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı) sınıflandırılır. Endüstriyel gazların imalatı, Sınıf 2411'de (Ana kimyasal maddelerin imalatı(suni gübre ve azotlu bileşikler hariç)) sınıflandırılır. Petrol veya doğal gaz nakletmek için yapılan boru hatlarınınişletilmesi, Sınıf 6030'da (Boru hattı taşımacılığı) sınıflandırılır. Gaz ve petrol kuyularının araştırılması, Sınıf 7421'de (Mimarlık vemühendislik faaliyetleri ve ilgili teknik danışmanlık) sınıflandırılmıştır.

112 1120 Tetkik ve araştırma hariç, petrol ve gaz çıkarımı ile ilgili hizmet faaliyetleri

Bu sınıf, bir ücret ya da sözleşme esasına dayalı olarak, petrol ve gazlailgili arazi hizmet faaliyetlerini içerir: Tevcihli sondaj; sondaj kulesiinşası; boruların montajı; onarım; pompalama; kuyuların kapatılması ve diğerhizmet faaliyetleri.

Kapsam dışı olanlar: Petrol ve gaz sahası işletenler tarafından yürütülen hizmetfaaliyetleri, Sınıf 1110'da (Ham petrol ve doğalgaz çıkarımı)sınıflandırılmıştır. Petrol ve gaz sahası keşif ile jeofizik, jeolojik ve sismik araştırmalar,Sınıf 7421'de (Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri ve ilgili teknikdanışmanlık) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 12 URANYUM VE TORYUM CEVHERİ MADENCİLİĞİ

120 1200 Uranyum ve toryum cevheri madenciliği

Bu sınıf, başlıca uranyum veya toryum için kullanılan, katranlı ve ziftlicevher gibi cevherlerin madenciliğini içerir. Bu tür cevherlerin konsantre edilmesi de dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Yeryüzünde nadir olarak bulunan metal cevherlerininmadenciliği, Sınıf 1320'de (Uranyum ve toryum cevherleri hariç, demir dışındakalan metal cevherlerin madenciliği) sınıflandırılmıştır. Parçalanabilen veya bölünebilen materyallerin üretimi, Sınıf 2330'da (Nükleeryakıtın elde edilmesi) sınıflandırılmıştır. Katranlı ve ziftli cevher ya da uranyum ihtiva eden diğer cevherlerdenuranyum metalinin çıkarımı da Sınıf 2330'da sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 13 METAL CEVHERLERİ MADENCİLİĞİ

Bu bölüm, metal maden cevherlerinin çıkarılmasını içerir. "Cevher"terimi, maden ocağından çıkarılan ve metal ihtiva eden maddeler olaraktanımlanır; ayrıca, cüruftaki ham metaller (örneğin; metalli kumlar) olarak dakullanılır. Ardışık metalurjik işlemler için cevherlerin hazırlanmasında enönemli olan konsantrasyondur. "Konsantre" terimi, özel yöntemlerle cevherdekiyabancı maddelerin kısmen ya da tamamen atılmasıdır. Kalsinasyon, kavurma ve ateşleme sonucunda meydana gelen değişikliklerdışında, metalin ana bileşiminin kimyasal kompozisyonunu değiştirmeyen işlemlerkapsanır: Kırma; öğütme; manyetik ayıklama; ağırlıklarına göre ayırma,flotasyon, eleme, tasnif etme; tozların (örneğin; koyulaştırma ve yuvarlamayoluyla) tane, topak ve briket haline getirilmesi; kurutma; kalsinasyon,cevherin oksidize ya da manyezite edilmesi için yapılan kavurma; istenmeyenmaddelerin ayıklanmasını amaçlayan kimyasal işlemler.

Kapsam dışı olanlar: Uranyum ve toryum cevheri madenciliği, Sınıf 1200'desınıflandırılmıştır.

131 1310 Demir cevheri madenciliği

Bu sınıf, hematit, magnetit, limonit, siderit ya da takonit gibi demiriçeren cevherlerin madenciliğini kapsar. Sinterlenmiş demir cevherlerininüretimi.

Kapsam dışı olanlar: Pirit ve pirit içeren maddelerin madenciliği, Sınıf 1421'de(Kimya ve gübre sanayiinde kullanılan minerallerin madenciliği)sınıflandırılmıştır.

132 1320 Uranyum ve toryum cevherleri hariç, demir dışında kalan metal cevherlerin madenciliği

Bu sınıf, demir alaşımlı olmayan metal madenler; alüminyum (boksit), bakır,kurşun, krom, manganez, nikel, kurşun-çinko, çinko, kalay, demir alaşımlı(kobalt, molibden, tantal ve varadyum) metal madenler ile, yeryüzünde nadirolarak bulunan değerli madenler (altın, gümüş ve platin) ve demir ihtiva etmeyendiğer metal cevherlerinin madenciliğini kapsar.

Kapsam dışı olanlar: Uranyum ve toryum cevheri madenciliği, Sınıf 1200'desınıflandırılmıştır. Pirit gibi, kimyasal içerikli cevherlerin madenciliği,Sınıf 1421'de (Kimya ve gübre sanayiinde kullanılan minerallerin madenciliği)sınıflandırılmıştır. Nikel ve bakır külçe ile alüminyum üretimi, Sınıf 2720'de (Demir-çelikdışındaki ana metal sanayii) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 14 TAŞOCAKÇILIĞI VE DİĞER MADENCİLİK

141 1410 Kum, kil ve taş ocakçılığı

Bu sınıf, kayagantaş, mermer, granit, parfit ya da bazalt gibi kaba, kabacadüzeltilmiş, bıçkı ile kesilmiş ya da diğer işlemlerden geçirilmiş anıt veinşaat taşı üreten ocakların işletilmesini içerir. Tebeşir ve dolomit madenciliği. Kireç ya da çimento imalatında eritici hammadde olarak ya da inşaat malzemesi,yol yapı malzemesi, balast olarak kullanılmak üzere, taşların parçalanması vekırılması. Alçıtaşı ve anhidrit madenciliği.

Seramik ya da refrakter sanayi için kil çıkarımı, çamur imali ve elekboylarına göre kum üretimi. Kum ya da çakıltaşı ocağı işletilmesi.

Kapsam dışı olanlar: Kimyasal içerikli maddelerin madenciliği, Sınıf 1421'de(Kimya ve gübre sanayiinde kullanılan minerallerin madenciliği)sınıflandırılmıştır. Tuz madenciliği, Sınıf 1422'de (Tuz çıkarımı) sınıflandırılmıştır. Metalik olmayan diğer minerallerin madenciliği, Sınıf 1429'da (Başka yerdesınıflandırılmamış madencilik ve taşocakçılığı) sınıflandırılmıştır. Doğal asfalt veya katran (bitüm) madenciliği, Sınıf 1429'da (Başka yerdesınıflandırılmamış madencilik ve taşocakçılığı) sınıflandırılmıştır.

Taşa biçim verme ve şekillendirme, Sınıf 2696'da (Taşın kesilmesi, şekilverilmesi ve kullanılabilir hale getirilmesi) sınıflandırılmıştır. Kilin işlenmesi, Sınıf 2699'da (Başka yerde sınıflandırılmamış, metalikolmayan mineral ürünlerin imalatı) sınıflandırılmıştır.

142 Başka yerde sınıflandırılmamış madencilik ve taşocakçılığı

1421 Kimya ve gübre sanayiinde kullanılan minerallerin madenciliği

Bu sınıf; azot, potasyum ve fosfor içeren minerallerin madenciliğiniiçerir. "Guano" madenciliğini dahildir. Başlıca kükürt olarak kullanılan, ham kükürt veya pirit ve protin (manyetikpirit) madenciliği. Doğal baryum cevheri (barit, baryum karbonat), bor içerikli boratlar vekonsantreleri, doğal manyezit (kieserit). Kimyasal olarak değerlendirilen diğer minerallerin madenciliği (örneğin; haki,fluorspat.)

Kapsam dışı olanlar: Tuz madenciliği, Sınıf 1422'de (Tuz çıkarımı)sınıflandırılmıştır. Suni gübre ve azotlu bileşiklerin imalatı, Sınıf 2412'de sınıflandırılmıştır.

1422 Tuz çıkarımı

Bu sınıf, tuz madenciliği, elenmesi ve kırılmasını içerir. Deniz suyu, göltuzu ya da diğer doğal tuzlu suların güneşte buharlaştırılması yoluyla tuzüretimi.

Kapsam dışı olanlar: Satın alınan tuzun işlenmesi, Sınıf 2429'da (Başka yerdesınıflandırılmamış kimyasal ürünlerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Deniz suyu, göl suyu ya da diğer doğal tuzlu suların güneşte buharlaştırılmasıile içilebilir su üretimi, Sınıf 4100'de (Suyun toplanması, arıtılması vedağıtılması) sınıflandırılmıştır.

1429 Başka yerde sınıflandırılmamış madencilik ve taşocakçılığı

Bu sınıf, başka yerde sınıflandırılmamış mineral ya da diğer materyallerinmadenciliğini ve ocakçılığını içerir: Zımpara, kıymetli taşlar, asbest, silislifosil artıkları, vermikulit ve hacımın ağırlıkla nitelendigi benzerimateryaller, doğal grafit, kuvars, mika, talk, feldispat ile erime ve akmaözelliği olan diğer doğal materyaller. Doğal asfalt ve bitüm madenciliği.D İMALAT (15-37. Bölümler)

İster makinede veya elde, ister fabrikada veya atelyede yapılsın, maddelerinya da bütünü oluşturan parçaların fiziksel veya kimyasal bir işlemdengeçirilerek, yeni ürünler elde edilmesine imalat denir. Bölüm 45'te (İnşaat) sınıflandırılan faaliyetler dışında kalan, montaj yoluylayapılan üretimler imalat olarak kabul edilir. Köprüler, su tankları, depolama veambar tesisleri, demiryolu ve yükseltilmiş tren yolu, asansör ve yürüyenmerdiven, boru tesisatı, yangına karşı su püskürtme sistemi, merkezi ısıtma,havalandırma ve klima tesisatı, ışıklandırma, elektrik tesisatı vb., binasistemleri ve diğer tüm yapı türlerine ait prefabrik ve ana parçaların yerindemontajı, "İnşaat" içinde sınıflandırılmıştır. Madencilik, imalat, ticaret gibialanlarda kullanılan makine ve teçhizatın montajı ve kurulması, özel birfaaliyet olarak yürütüldüğü zaman, imalat bölümünde, o maddenin imalatınınsınıflandığı yerde sınıflandırılmıştır. Esas olarak imalat, toptan veya perakende satışla uğraşan bir birim, ürününsatışına ek olarak, bunun montajı ve kurulmasını da hizmet olarak veriyorsa, buhizmet, birimin ana faaliyetiyle birlikte sınıflandırılmıştır. Esas faaliyeti, endüstriyel, ticari ve benzeri alanlarda kullanılan makine veteçhizatın bakım ve tamiratı olan birimlerin bu faaliyetleri, genellikle,malların imalatında uzmanlaşmış olanlarla aynı sınıfta sınıflandırılmıştır.Ancak, büro ve hesap makinelerinin tamiratı ile uğraşan birimler, Sınıf 7250'desınıflandırılmıştır. Ana faaliyeti, ev ile ilgili alet, teçhizat vemobilyaların, motorlu araç ve diğer tüketici mallarının tamiratı olan birimler,genel bir kural olarak, Bölüm 50'nin (Motosiklet ve motorlu araçların tamir,bakım ve satışı; motorlu araç yakıtının perakende satışı) ya da Bölüm 52'nin(Motosiklet ve motorlu araçlar haricindeki perakende ticaret; kişisel eşyalarile ev eşyalarının onarımı), tamir edilen malların çeşidine göre, uygun birsınıfında sınıflandırılmıştır. Malların yapısal değişikliği, yenilenmesi veyayeniden yapımı, genellikle imalat olarak kabul edilir. Makine ve teçhizatın özel ana bölümleri ve parçaları, aksesuar ve yedekparçaları, genel bir kural olarak, ilgili makine ve teçhizatın imalatı ile aynısınıfta sınıflandırılmıştır. Ancak, plastik maddelerin kalıba dökülmesi veyapreslenmesi yoluyla aksesuar ve özel ana bölümlerin yapımı, Sınıf 2520'ye(Plastik ürünleri imalatı) dahildir. Makine ve teçhizatın genel parçaları,örneğin; motor, piston, elektrik motoru, elektrik teçhizatı, vana, dişli,silindir bilye yatağı gibi maddelerin imalatı, kullanıldıkları makine veteçhizat dikkate alınmaksızın, imalatın uygun bir sınıfında sınıflandırılmıştır.Ayrıca, atık maddelerin yeniden kullanılır hale getirilmesi işlemi de burayadahil edilmiştir.

BÖLÜM 15 GIDA ÜRÜNLERİ VE İÇECEK İMALATI

151 Sıvı ve katı yağlar, sebze, meyve, balık ve et üretimi, işlenmesi ve saklanması

1511 Mezbahacılık; etin işlenmesi ve saklanması

Bu sınıf; sığır, domuz, koyun, keçi, at, kümes hayvanları, tavşan, avhayvanları ve balinaların, karada veya bu iş için özel yapılmış gemilerdeişlenmeleri dahil, mezbahada kesim, temizleme ve etlerin paketlenmesi gibiişlemleri kapsamaktadır: Taze, soğutulmuş, dondurulmuş et veya kanatlı hayvan eti üretimi.

Kurutma, tütsüleme, tuzlama, salamura yapma, konserveleme gibi işlemlerle, etveya et ürünlerinin hazırlanması ve saklanması. Sosis üretimi dahildir. Domuz yağı ve diğer yenilebilir hayvan yağlarının eritilip arıtılması verafine edilmesi.

Et ve sakatat unları üretimi. Mezbahacılık; ham deri ve post, kırpık yün, tüy ve telek, diş ve kemik gibiyan ürünlerin üretimini ihtiva etmektedir.

Kapsam dışı olanlar: Et ihtiva eden çorbaların imalatı, Sınıf 1549'da (Başkayerde sınıflandırılmamış gıda maddeleri imalatı) sınıflandırılmıştır.

1512 Balık ve balık ürünlerinin işlenmesi ve saklanması

Bu sınıf; kurutma, tütsüleme, tuzlama, salamuralama yapma ve konserveleme gibiişlemler ile balık ve balık ürünlerinin saklanmasını içermektedir: Pişirilmiş balık üretimi. Taze, soğutulmuş veya dondurulmuş balık filetoları ile havyar da dahil balıkyumurtaları üretimi. İnsan tüketimine yönelik olarak, balığın doğranması,kıyılması veya öğütülerek ununun yapılması, dondurulmuş balık üretiminedahildir. Mayalanmış balık, balık hamuru veya balık köftesi üretimi. İnsan tüketimi veyahayvan yemi için balık unu üretimi. Kabuklu ve yumuşakçaların, dondurularak veya kurutma, tütsüleme, tuzlama,salamura, sosla pişirme veya sirkeye batırma gibi işlemlerden geçirilereksaklanması. İnsan tüketimine uygun olmayan balık, kabuklu ve yumuşakçalar ilesuda yaşayan diğer hayvanlardan un ve suda çözülebilir madde üretimi. Balık, kabuklu ve yumuşakçaların işlenmesi ve saklanmana yönelik, gemilerdekifaaliyetler de bu sınıfta yer almaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Balıkçı sandallarında balık tutma ve işleme, Sınıf 0500'da(Balıkçılık, balık üretme ve yetiştirme çiftliklerinin işletilmesi vebalıkçılıkla ilgili hizmet faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Karada veya özel gemilerde balinaların işlenmesi, Sınıf 1511'de (Mezbahacılık;etin işlenmesi ve saklanması) sınıflandırılmıştır. Deniz ürünlerinden çıkarılan yağ üretimi, Sınıf 1514'te (Bitkisel ve hayvansalsıvı ve katı yağ imalatı) sınıflandırılmıştır. Balık, kabuklu ve yumuşakça ihtiva eden çorbaların imalatı, balık ekstresiüretimi gibi, Sınıf 1549'da (Başka yerde sınıflandırılmamış gıda maddeleriimalatı) sınıflandırılmıştır.

1513 Sebze ve meyvelerin işlenmesi ve saklanması

Bu sınıf, büyük bir bölümünü meyve ve sebzelerin oluşturduğu gıda imalatınıkapsamaktadır: Meyve ve sebze sularının hazırlanması ve muhafaza edilmeleri dahil, pişmişveya pişmemiş meyve ve sebzelerin dondurularak muhafaza edilmesi. Kurutma, yağaveya sirkeye batırma gibi diğeryollarla muhafaza etme. Patates işleme. Hazır sebze yemekleri imalatı. Patates unları imalatı. Meyve ve sebzelerin konservelenerek muhafaza edilmesi. Reçel, marmelat, pelte imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Kuru baklagil sebzelerinden un üretimi, Sınıf 1531(Öğütülmüş tahıl ürünleri imalatı) içinde sınıflandırılmıştır.

1514 Bitkisel ve hayvansal sıvı ve katı yağ imalatı

Bu sınıf; domuz ve diğer yenilebilir hayvan yağlarının eritilip arıtılmalarıve rafine edilmeleri hariç, bitkisel ve hayvansal sıvı ve katı yağ imalatınıiçermektedir:

Balık veya balık karaciğerinden yağ çıkarımı, sert kabuklu meyvelerin yağlarıve zeytin yağları dahil bitkisel yağ üretimi. Küspe ve un gibi yağ üretiminden kalan artık ürünlerin,(örneğin; oleostearin)üretimi. Yağlı tohumların ve sert kabuklu meyvelerin yağları veya çekirdekyağlarından yağı alınmamış un üretimi. Kısmen hidrojenize edilmiş yağlarınüretimi, margarin ve diğer sofra yağlarının ve yemeklik yağların üretimi. Pamukçiğitinden yağ üretimi, yan ürün olarak, pamuk liflerini de içermektedir

Kapsam dışı olanlar: Domuz ve diğer yenebilir hayvanların yağlarının eritiliparıtılması ve rafine edilmesi, Sınıf 1511'de (Et ve et ürünlerinin üretimi,işlenmesi ve saklanması) sınıflandırılmıştır. Islatılmış mısır öğütülmesi, Sınıf 1532'de (Nişasta ve nişastalı ürünlerinimalatı) sınıflandırılmıştır. Mısır yağı üretimi, Sınıf 1532'de sınıflandırılmıştır. Katı ve sıvı yağların kimyasal işlemlere tabi tutulması, Sınıf 2429'da (Başkayerde sınıflandırılmamış kimyasal ürünlerin imalatı) sınıflandırılmıştır.

152 1520 Süt ürünleri imalatı

Bu sınıf, süt ile ilgili işlemleri içermektedir: Derecelendirme, filtreden geçirme, test etme veya taze sütü soğutma, yağınıalma, sütten kaymağı ayrıştırma, pastörize etme, sterilize etme, homojenizeetme, peptonize etme veya içilecek duruma getirme; kaymağın dondurulması veyaçırpılması, sütün konsantrasyonu, "kültür mikro-organizmaları" ilemayalandırılması, süt ve kaymağın şişelenmesi veya kutulanması; kalıp, toz veyagranül halinde veya katı halde süt ve kaymak üretimi. Doğal tereyağı ile katılaştırılmış, suyu alınmış veya ekşitilmiş tereyağüretimi. Manda sütü yağının eritilip kaynatılmasıyla yapılan sade yağ üretimi. Peynir veya yumuşak lor üretimi: Taze, bekletilmiş, sert veya işlenmiş peynirüretimi; taze, koyulaştırılmış ve kuru. Dondurma üretimi. Kaymak ve çikolata ihtiva etsin veya etmesin, yenilebilirbuz üretimi. Kazein (peynir özü) ve laktoz (inek sütü şekeri) üretimi.

Kapsam dışı olanlar: Çiğ süt üretimi Sınıf 0121'de (Sığır, koyun, keçi, at,eşek, bardo, katır v.b. yetiştirilmesi, süt hayvancılığı) sınıflandırılmıştır.

153 Öğütülmüş tahıl ürünleri, nişasta, nişastalı ürünler ve hazır hayvan yemleri imalatı.

1531 Öğütülmüş tahıl ürünleri imalatı

Bu sınıf, aşağıdakileri içermektedir: Un, dövülmüş kabuksuz buğday ve yulaf, yemeklik veya tane buğday, çavdar,yulaf, darı(mısır) ve diğer tahıl tanelerinin öğütülmesi. Pirinç öğütülmesi: Kabuğunu alma, öğütme, parlatma, sırlama, yarı kaynatmaveya başka ürünlere çevirme, pirinç unu üretimi. Sebze öğütülmesi: Baklagil sebzelerinin kurutulması, köklerin veya yumrularınveya yenilebilir kabuklu meyvelerin un ve tozları.

Tahıl tanelerinin kavrulması veya şişirilmesi ile veya yuvarlanması, incişekli verilmesi, ince tabakalar haline getirilmesi veya tahıllarınparlatılmasıyla elde edilen kahvaltılık gıdaların imalatı. Ekmek, kek, bisküvi, gözleme vb. için hazırlanmış ve karıştırılmış un veyahamur üretimi.

Kapsam dışı olanlar: Patates unu ve tozu imalatı, Sınıf 1513'de (Sebze vemeyvelerin işlenmesi ve saklanması) sınıflandırılmıştır. Islatılmış mısır öğütülmesi, Sınıf 1532'de (Nişasta ve nişastalı ürünlerinimalatı) sınıflandırılmıştır.

1532 Nişasta ve nişastalı ürünlerin imalatı

Bu sınıf, nişastaların imalatını içermektedir: Mısır, pirinç, diğer tahıllar,patates, manyok (bir bitki çeşidi) veya diğer bitkisel maddelerden yapılannişastalar. Islatılmış mısır öğütülmesi. Glikoz ve glikoz şurubu, maltoz imalatı. Glüten imalatı da dahildir. Nişastadan hazırlanmış tapyoka ve tapyoka ihtiva eden maddelerin imalatı. Mısır yağı üretimi.

Kapsam dışı olanlar: Patates unu ve tozu imalatı, Sınıf 1513'de (Sebze vemeyvelerin işlenmesi ve saklanması) sınıflandırılmıştır. Süt şekerleri (Laktoz) üretimi, Sınıf 1520'de (Süt ürünleri imalatı)sınıflandırılmıştır. Şeker kamışı işleyen yerler veya sakaroz şekeri üreten rafineriler, Sınıf1542'de (Şeker imalatı) sınıflandırılmıştır. Suni bal, karamel ve inulin imalatı ise Sınıf 1549'da (Başka yerdesınıflandırılmamış gıda maddeleri imalatı) sınıflandırılmıştır.

1533 Hazır hayvan yemleri imalatı

Bu sınıf, evcil hayvanlar için hazırlanmış gıdaların üretimini içermektedir:Köpek, kedi, kuş, balık ve diğer evcil hayvanların beslenmeleri için, uygunolarak paketlenmiş ve özel işlemlerden geçirilmiş maddeler veya bu maddelerinkarışımlarından oluşan hazır gıdalardır. Hazır karıştırılmış yemler, konsantre yemler, tatlandırılmış yemler vetamamlayıcı besin maddeleri de dahil olmak üzere, çiftlik hayvanları içinhazırlanmış temel besin maddelerinin imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Hayvanların beslenmeleri için balıktan yem üretimi, Sınıf1512'de (Balık ve balık ürünlerinin işlenmesi ve saklanması)sınıflandırılmıştır. Özel bir uygulama veya daha ileri bir işleme tabi olmaksızın, bir takımfaaliyetlerin sonucunda ortaya çıkan hayvan besini olarak faydalı yan ürünlerinüretimi, bu yan ürünlerin ortaya çıktığı endüstrilerde sınıflandırılmıştır,örneğin; yağlı tohumların küspelerinin üretimi, Sınıf 1514'de (Bitkisel vehayvansal sıvı ve katı yağ imalatı) ve öğütülen tahılların artıkları Sınıf1531'de (Öğütülmüş tahıl ürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır.

154 Diğer gıda maddeleri imalatı

1541 Fırın ürünleri imalatı

Bu sınıf taze, donmuş veya kuru olan fırın ürünlerini içermektedir: Tazeekmek, vb. Pasta, kek, meyveli çörekler ve fırıncılar tarafından satılan diğerürünler. Bisküvi ve diğer "kuru" fırın ürünleri.Kapsam dışı olanlar: Hazırlanmış, karıştırılmış hamur üretimi, Sınıf 1531'de(Öğütülmüş tahıl ürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Makarna türünden kuru, taze veya pişirilmiş irmikli ürünler ise Sınıf 1544'de(Makarna, şehriye, kuskus ve benzeri unlu mamüllerin imalatı)sınıflandırılmıştır.

1542 Şeker imalatı

Bu sınıf, şekerkamışı veya şekerpancarından şeker üretimini içermektedir: Hamşekerkamışı veya şekerpancarı şekerinin rafine edilmesi, şekerpancarı veyaşekerkamışından şurup yapımı, diğer şekerler ve şeker şurupları (Örneğin;akçaağaç şekeri, invert şeker (meyve ve balda bulunan şeker), hurma şekeri),melas üretimi.

Kapsam dışı olanlar: Nişastadan yapılan glikoz ve diğer şekerlerin imalatı,Sınıf 1532'de (Nişasta ve nişastalı ürünlerin imalatı) sınıflandırılmıştır.

1543 Kakao, çikolata ve şekerleme imalatı

Bu sınıf, macun, toz ve kalıp halde kakao imalatını içermektedir. Katı ve sıvı kakao yağı imalatı. Çikolata ve çikolatadan hazırlanan diğer maddeler. Kaynatılmış tatlılar, karamel, pastil, nugat, fondan, beyaz çikolata gibişekerlemelerin imalatı. Çiklet imalatı. Meyve, sert kabuklu yemişler, meyve kabuğu ve diğer bitki parçalarınınşekerlemeleri.

Kapsam dışı olanlar: Katı ve sıvı sakkaroz şekeri üretimi, Sınıf 1542'de (Şekerimalatı) sınıflandırılmıştır. Sert kabuklu yemişlerin kavrulması, Sınıf 1549'da (Başka yerdesınıflandırılmamış gıda maddeleri imalatı) sınıflandırılmıştır.

1544 Makarna, şehriye, kuskus ve benzeri unlu mamüllerin imalatı

Bu sınıf, pişmemiş irmik ürünlerinin imalatını içermektedir: Lazanya,canneloni, ravioli, vb. için hazırlanmış spagetti, makarna, şehriye ve diğerbiçimlerde hazırlanmış hamur ürünleri, vb. Kuskus imalatı. Pişmiş ya dapişmemiş, içi doldurulmuş, işlenmiş hamur çeşitleri imalatı. Diğer pişmiş,işlenmiş hamur ürünleri imalatı. Konservelenmiş veya dondurulmuş hamur ürünleriimalatı.

Kapsam dışı olanlar: Çorba imalatı; özellikle hamur ihtiva eden toz halindekiçorbalar, Sınıf 1549'da (Başka yerde sınıflandırılmamış gıda maddeleri imalatı)sınıflandırılmıştır.

1549 Başka yerde sınıflandırılmamış gıda maddeleri imalatı

Bu sınıf, kahvenin kavrulmasını, öğütülmesini, içinden kafeinininçıkarılmasını ve paketlenmesini içermektedir. Kahve ihtiva eden maddelerin imalatı. Kahve ekstresi, esansı, konsantresi ve bu maddelerden hazırlanmış maddelerinimalatı. Hindibanın kavrulması ve diğer kavrulmuş kahve benzeri maddelerinhazırlanmaları ve bunların esans, ekstre ve konsantreleri. Çay veya çay benzerlerinin ekstreleri, esansları, konsantreleri veya esasyapılarında çay ve çay benzerleri olan maddelerin ekstreleri, esansları vekonsantrelerinin imalatı. Sıvı, toz haline getirilmiş veya dondurulmuş bütün halde yumurtalar, yumurtaakları, yumurta sarıları, sulandırılmış yumurta tozu üretimi veya yumurtalarınkonservelenmesi. Et, balık, meyve, sebze, süt ve malt ekstreleri ihtiva eden bileşimlerinhomojenize edilerek, bebekler ve hastalar için gıda üretilmesi. Sert kabuklu yemişlerin kavrulması, kabuklu yemiş ve ezmelerinin imalatı. Yapay bal, karamel ve inulin imalatı. Çorba tabletleri ve donmuş çorba dahil katı, toz ve sıvı çorba imalatı. Hardal ya da hardal unu dahil, lezzet vericiler, soslar ve baharatlarınimalatı. Sirke ve bira mayası imalatı. Et, balık, kabuklu veya yumuşakçaların

ekstreleri ve özsuları dahil, başka bir yerde sınıflandırılmamış diğer gıdamaddelerinin imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Baharat bitkilerinin yetiştirilmesi Sınıf 0113'de (Meyve,sert kabuklular, içecek ve baharat bitkilerinin yetiştirilmesi)sınıflandırılmıştır. Çay bitkilerinin yetiştirilmesiyle birlikte çay fabrikalarının faaliyetleri deSınıf 0113'de sınıflandırılmıştır.

155 İçecek imalatı

1551 Alkollü içeceklerin damıtılması, arıtılması ve karıştırılması; mayalı maddelerden etil alkol üretimi

Bu sınıf, viski, brendi, cin, "karışık içkiler", likör, meyan köklü içkilerveya damıtılmış etil alkol ihtiva eden alkollü içecekler gibi damıtılmış,dinlendirilmiş alkollü içeceklerin imalatını içermektedir: İçki yapımında kullanılan alkollü karışımların hazırlanması ve imalatı. Bitkisel maddelerin mayalandırılması ve bekletilmiş likörlerin damıtılmasıylailgili işlemler ile etil alkol üretimi. Nötr ispirtolu içeceklerin üretimi.

Kapsam dışı olanlar: Marsala ve şeri (beyaz İspanyol şarabı) gibi alkol oranıyüksek olan alkollü şaraplar da dahil, taze üzümlerden yapılan şarap imalatı,Sınıf 1552'de (Şarap imalatı) sınıflandırılmıştır. Elma şarabı, armut şarabıveya bal ve sudan yapılan bira ve sake (pirinçten yapılan Japon içkisi) gibimayalandırılmış fakat damıtılmamış alkollü içecekler de Sınıf 1552'desınıflandırılmıştır. Malt likörlerinin imalatı Sınıf 1553'de (Bira ve malt imalatı)sınıflandırılmıştır. Damıtılmış likörlerin yalnızca şişelenmesi ve şarapların etiketlenmesi, eğertoptan ticaretin bir parçası olarak yapılıyorsa, Sınıf 5122'de (Gıda, içecek vetütün toptan ticareti); ücret ve kontrat bazına bağlı olarak yapılıyorsa, Sınıf7495'de (Ambalajlama faaliyetleri) sınıflandırılır.

1552 Şarap imalatı

Bu sınıf, köpüklü ve tat verilmiş şaraplar da dahil, aynı birim tarafındanyetiştirilmemiş üzümlerden şarap imalatını içermektedir. Marsala ve şeri (beyazİspanyol şarabı) gibi alkol oranı yüksek olan alkollü şaraplar da burayadahildir. Elma şarabı, armut şarabı veya bal ve su karışımından yapılan bira vesake (pirinçten yapılan Japon içkisi) gibi mayalandırılmış, fakat damıtılmamışalkollü içkilerin imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Üzümlerin yetiştirilmesi ve aynı yerde yapılan şarapüretimi, Sınıf 0113'de (Meyve, sert kabuklular, içecek ve baharat bitkilerininyetiştirilmesi) sınıflandırılmıştır. Malt likörlerinin demlendirilmesi, Sınıf1553'te sınıflandırılmıştır. Şarapların yalnızca şişelenmesi ve etiketlenmesi,eğer toptan ticaretin bir parçası olarak yapılıyorsa, Sınıf 5122'de (Gıda,içecek ve tütün toptan ticareti); ücret ve kontrat bazına bağlı olarakyapılıyorsa, Sınıf 7495'de sınıflandırılmıştır. 1553 Bira ve malt imalatı

Bu sınıf bira, ale (açık renkli İngiliz birası), porter (siyah bira) ve stout(kuvvetli siyah bira) gibi malt içkilerinin imalatını içermektedir. Malt imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Bira mayası imalatı, Sınıf 1549'da (Başka yerdesınıflandırılmamış gıda maddeleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Malt likörlerinin yalnızca şişelenmesi ve etiketlenmesi, eğer toptan ticaretin

bir parçası olarak yapılıyorsa, Sınıf 5122'de (Gıda, içecek ve tütün toptanticareti); ücret ve kontrat bazına dayalı olarak yapılıyorsa, Sınıf 7495'de(Ambalajlama faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

1554 Alkolsüz içecek imalatı, maden ve memba suları üretimi

Bu sınıf, günlük hayatta meşrubat olarak bilinen alkolsüz içeceklerinimalatını içermektedir. Meyva suları, şurup ve diğer maddelerle tat verilmiş içeceklerin imalatı. Maden suları ve kaplıca sularının üretimi (yani, kaynakta şişelenmeleri).

Kapsam dışı olanlar: İçme sularının şişelenmesi ve etiketlenmesi, eğer toptanticaretin bir parçası olarak yapılıyorsa, Sınıf 5122'de (Gıda, içecek ve tütüntoptan ticareti); ücret ve kontrat bazına bağlı olarak yapılıyorsa, Sınıf7495'de (Ambalajlama faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 16 TÜTÜN ÜRÜNLERİ İMALATI

160 1600 Tütün ürünleri imalatı

Bu sınıf; sigara, puro, pipo tütünü, çiğneme tütünü ve enfiyelik tütün gibitütün ürünlerinin imalatını içermektedir. "Homojenize edilmiş" veya "harmanlanmış" tütün imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Tütün yapraklarını yetiştirme ve hazırlık işlemleri, Sınıf 0111'de (Tahıl ve başka yerde sınıflandırılmamış diğer bitkisel ürünlerin yetiştirilmesi) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 17 TEKSTİL ÜRÜNLERİ İMALATI

171 Tekstil iplikçiliği, dokumacılığı ve aprelenmesi

1711 Tekstil elyafının hazırlanması ve iplik haline getirilmesi; tekstil dokumacılığı

Bu sınıf; tekstil elyafları üzerindeki şu hazırlık işlemlerini içermektedir.İpeğin çekilmesi ve yıkanması; yünün yağının alınması, karbonize edilmesi veyayapağı boyamasının yapılması; bu elyaflarla birlikte hintkeneviri, sisalkeneviri, keten veya rami (Çin çimeni), manila keneviri, hindistan cevizi elyafıve diğer hayvansal ya da bitkisel elyaflar ve her çeşit insan yapımı elyaflarıntaranması ve temizlenmeleri dahil, diğer çeşitli hazırlık işlemleri. Artıklarınyanı sıra, yapağı yağı gibi ürünler de yan ürünlerdir. Eğer taranmış elyaf üretimi tamamlanmış üretim işleminin bir parçası olarakyapılmış ise, bu sınıfa dahil edilir. Perakende satış, toptan satış veya daha ileri işlemler için iplikçilik,bükülmüş ip veya dokuma ve dikiş ipi imalatı. Bu ipler herhangi bir tekstilmalzemesinin karışımından oluşmuş da olabilir. Ayrıca, kağıt ip imalatı da dahiledilmiştir. Dokumacılık, yukarıda belirtilen malzemelerin tümünün karışımları da dahil,enli dokunmuş kumaş üretimi. Ayrıca, dokuma camlar, battaniye veya kalın dokumakumaşları, bornozluk kumaş, tül kumaşı gibi özel kumaşların imalatı. Yukarıda sözü edilen işlemlerin bir parçası olarak yapılan ağartma, boyama,sıkıştırma, kabartma, büzme veya baskı yapma gibi tamamlayıcı işlemler.

Kapsam dışı olanlar: Tarım ve çiftçilikle bağlantılı olarak yürütülen ilkhazırlık işlemleri, ana faaliyetlerine göre, Bölüm 01 veya Bölüm 02'nin (Tarım,avcılık ve ormancılık) uygun bir sınıfında sınıflandırılır. Jüt, keten ve hindistan cevizi elyafı gibi bitkisel tekstil elyafı içeren

bitkilerin ıslatılıp yumuşatılması da, Sınıf 0111'de (Tahıl ve başka yerdesınıflandırılmamış diğer bitkisel ürünlerin yetiştirilmesi) sınıflandırılmıştır. Pamuk çekirdeklerini çıkarma (çırçırlama), Sınıf 0140 (Tarım ve hayvancılıklailgili hizmet faaliyetleri (veterinerlik hariç)) sınıflandırılmıştır. Bu tür tekstil ürünlerini imal etmeyen Sınıf 1711'deki birimlerin tekstilaprelemeleri, Sınıf 1712'de (Dokumanın aprelenmesi) sınıflandırılmıştır. Yer döşemesi tekstillerinin imalatı, Sınıf 1722'de (Halı ve kilim imalatı)sınıflandırılmıştır. Ensiz kumaşların ve özel kumaşların imalatı, Sınıf 1729'da (Başka yerdesınıflandırılmamış tekstil ürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Trikotaj ve örgü işleri, Sınıf 1730'da (Trikotaj (örme) ürünleri imalatı)sınıflandırılmıştır. Cam elyafı imalatı, Sınıf 2610'da (Cam ve cam ürünleri imalatı)sınıflandırılmıştır. Amyant ipinin bükülmesi, Sınıf 2699'da (Başka yerde sınıflandırılmamış,metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Taranmış elyaf üretimi, eğer ayrı bir faaliyet olarak yapılıyorsa, Sınıf3720'de (Metal olmayan atık ve hurdaların yeniden değerlendirilmesi)sınıflandırılır.

1712 Dokumanın aprelenmesi

Bu sınıf; aynı birim tarafından yapılmayan, Sınıf 1711'deki tekstilürünlerinin aprelenmesindeki ağartma, boyama, sıkıştırma, kabartma, büzme veyabaskı yapma gibi işlemleri içermektedir. Bu faaliyetleri bir ücret veya kontrattemeline bağlı olarak yürütenler veya bu malzemeleri satın alan ve tamamlanmışürünleri satanlar arasında hiçbir ayırım yapılmaz.

Kapsam dışı olanlar: Üretilen tekstil ürünlerinin aprelenmesi, Sınıf 1711'de(Tekstil elyafının hazırlanması ve iplik haline getirilmesi; tekstildokumacılığı) veya Sınıf 1729'da (Başka yerde sınıflandırılmamış tekstilürünleri imalatı) veya Sınıf 1730'da (Trikotaj (örme) ürünleri imalatı)sınıflandırılmıştır.

172 Diğer tekstil ürünleri imalatı

1721 Giyim eşyası dışındaki hazır tekstil ürünleri imalatı

Bu sınıf, trikotaj veya kroşe (tığ-işi) kumaşlar da dahil olmak üzere,kumaşları yapan birimler haricinde, herhangi bir tekstil malzemesinden yapılanmamüllerin imalatını içermektedir. Aşağıdaki mamüllerin imalatı kapsanmaktadır: -Battaniye, seyahat kilimleri ve her çeşit yatak çarşafı, masa örtüsü gibievde kullanılan diğer kalın bezler. -Perde, saçak, güneşlik, yatak örtüsü gibi mefruşat mamulleri. -Yorgan, tüyden yapılan yorgan, minder, yatak, yastık ve uyku tulumu gibibazı doldurulmuş mamuller. -Tente, çadır, kamping malzemeleri, yelken bezi, güneşlik; araba, makine,ve mobilya için bez örtüler. -Bayrak, sancak ve flamalar. -Toz bezi, bulaşık bezi, can yeleği vb. -Paraşüt. Elde dokunmuş resimli veya şekilli duvara asılan dokumalarda bu sınıfa dahiledilmiştir. Elektrikli battaniyelerin dokuma bölümleri de, bu sınıfta sınıflandırılmıştır.

Kapsam dışı olanlar: Bu sınıfın özelliklerini taşıyan mamulleri üreten birim ilekumaşlarını yapan aynı ise, ya dokumacılığa ait Sınıf 1711'de (Tekstil elyafınınhazırlanması ve iplik haline getirilmesi; tekstil dokumacılığı) ya trikotaj vekroşeye (tığ-işi) ait Sınıf 1730'da (Trikotaj (örme) ürünleri imalatı) ya da

başka bir yerde sınıflandırılmamış diğer tekstil ürünlerinin imalatına ait Sınıf1729'da bir yan faaliyet olarak sınıflandırılması düşünülmüştür. Teknik kullanıma yönelik olan tekstil mamullerinin imalatı Sınıf 1729'da(Başka yerde sınıflandırılmamış tekstil ürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır.

1722 Halı ve kilim imalatı

Bu sınıf, parça şeklinde ya da bir ölçüye göre yapılan yer döşemesindekullanılan şu tekstil ürünlerinin imalatını içermektedir. -Yün, pamuk, insan yapısı elyaflar, jüt, hindistan cevizi elyafı, sisalkeneviri elyafı veya diğer elyaflardan, dokumakla, tafting yapmakla, saçak veoverlok yapmakla üretilen halı, kilim ve hasır.

Kapsam dışı olanlar: Örgü malzemelerinin hasır yapılması ve hasır imalatı, Sınıf2029'da (Diğer ağaç ürünleri imalatı; hasır ve buna benzer, örülerek yapılanmaddelerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Mantar, kauçuk veya plastik gibi yerdöşemelerinin tabanları tekstil ürünleri ihtiva etse de, bunların imalatısırasıyla, Sınıf 2029'da (Diğer ağaç ürünleri imalatı; hasır ve buna benzer,örülerek yapılan maddelerin imalatı), Sınıf 2519'da (Diğer kauçuk ürünleriimalatı) ve Sınıf 2520'de (Plastik ürünleri imalatı) sınıflandırılır.

1723 Halat, ip, sicim ve ağ imalatı

Bu sınıf; kauçuk veya plastik maddelerle emprenye edilmiş, katlanmış, sarılmışveya kılıflanmış olan veya olmayan tekstil elyaflı gemi halatı, ince halat, ipve sicim imalatını içermektedir.Ayrıca; ağ halatı, ağ ipi veya ağ sicimi imalatı, ip ürünleri imalatı veya ağdanyapılmış mamuller, balıkçı ağları, gemi siperleri, yük boşaltma ağları, yüklemeağları, metal halkalarla donatılmış sicim ve halatlar gibi ağ örgüleri imalatı. Sınıf 3693'deki (Spor malzemeleri imalatı) üretim faaliyetlerininözelliklerini taşımasına rağmen, sportif amaçlı ağlar, buraya dahil edilmiştir.

Kapsam dışı olanlar: Kıl ağların imalatı, Sınıf 1810'da (Kürk hariç, giyimeşyası imalatı) sınıflandırılmıştır.

1729 Başka yerde sınıflandırılmamış tekstil ürünleri imalatı

Bu sınıf; Bölüm 17'de (Tekstil ürünleri imalatı) veya Bölüm 18'de (Giyimeşyası imalatı; Kürkün işlenmesi ve boyanması) ya da bu sınıflamanın herhangibir yerinde belirtilmemiş dokuma veya tekstil ürünleri ile ilgili tümfaaliyetleri içermektedir. Burada yer alan birçok değişik işlem ve üretilen çokçeşitli mallardan bazıları: -Yapıştırıcılar ile birleştirilmiş atkısız bez çözgüsünden ibaret olankumaşlar da dahil, ensiz dokunmuş kumaşlar. -Tekstil ürünlerinden yapılmış etiket, arma ve benzer nesneler. -Süs kordonları; örgü, püskül, ponpon ve benzer nesneler. -Tüller ve diğer fileli kumaşlar; parça, şerit veya motifler halindedantel, nakış. -Emprenye edilmiş, yüzlenmiş, kaplanmış ve haddelenmiş olanlar da dahil;keçe. İçinde, ana madde olarak değil, birleştirici eleman olarak plastik velastik ihtiva edenler de dahil, dokuma olmayan kumaşlar. -Plastik ile emprenye edilmiş, yüzlenmiş, kaplanmış ve haddelenmişkumaşlar. -Sıhhi havlu ve tamponlar gibi içi pamuklu mamüller ve tekstilmaddelerinden yapılmış tıkaçlar. -Madenle kaplanmış ip, döşemelik ip, tekstil malzemesi ile kaplanmış kauçukipliği veya sicimi; kauçuk ve plastik ile örtülmüş, emprenye edilmiş, kaplanmışveya kılıflanmış tekstil ipi ve sicimi. -İnsan yapısı, yüksek dayanıklılığı olan iplikten yapılan kord kumaşı;diğer işlenmiş ve kaplı kumaşlar: Bez ozalit; ressamların kullanımı için

hazırlanan tuvaller; bukran veya diğer sertleştirilmiş kumaşlar, zamk veyanişasta gibi maddeler ile kaplanmış kumaşlar. -Tekstil fitilleri (dokunmuş, hasır örgülü veya el örgülü); akkor gazfitilleri ve boru şeklindeki gaz fitilleri; astar, zırh ve aksesuarları başkamaddelerle yapılmış olsun veya olmasın, hortum borusu ve benzer tekstil ürünlüborular; metal veya diğer malzemelerle desteklenmiş olsun veya olmasın taşımaveya nakil kayışları ve kayış tertibatı. Elek bezi, süzgeç bezi, kağıt yapımındakullanılanlar ile diğer özel kumaşlar.

Kapsam dışı olanlar: Kauçuk ana eleman olduğunda, kauçuk ile emprenye edilmiş,yüzlenmiş, kaplanmış veya haddelenmiş tekstil kumaşı, ipi veya emprenyelenmişkord bezinden yapılan taşıyıcı ve nakil kayışları veya kayış tertibatı imalatı,Sınıf 2519'da (Diğer kauçuk ürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Yalnızca destekleme amaçları için kullanılan, dokunmamış tekstil veya keçe ilebirleştirilmiş, hücreli kauçuk ve hücreli plastikten levha, tabaka ve şeritlerinimalatı, sırasıyla, Sınıf 2519'da (Diğer kauçuk ürünleri imalatı) ve Sınıf2520'de (Plastik ürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Metal telden dokunan kumaşların imalatı, Sınıf 2899'da (Başka yerdesınıflandırılmamış metal eşya imalatı) sınıflandırılmıştır.

173 1730 Trikotaj (örme) ürünleri imalatı

Bu sınıf, ürünlerin el ile ya da az veya çok komplike makinelerle örülmesiveya kroşelenmesi (tığ ile işlenmesi) faaliyetlerini içermektedir. Nitekim, bu sınıf örülü ve örgülü kumaşları ve doğrudan belli bir şekle göreörülmüş veya kroşelenmiş diğer maddelerin de imalatını kapsamaktadır. Dokunmuş kumaş ve tezgahta örülmüş kumaşların üretimi; düz veya yuvarlak,esnekliğe sahip olan veya olmayan ip veya kauçuk ipliği ile ayrıca, dantel veyaepengle kumaşlar. Giyim eşyası ve diğer belli bir şekle göre doğrudan yapılmış giyim eşyalarınınörülmesi ve kroşelenmesi bu sınıfa dahil edilmiştir. Kazak, süveter, hırka,jarse yelek, T-shirt gibi giysiler ile tayt, külotlu çorap, erkek çorabı vebenzerleri de dahildir. Ayrıca, aynı birimde dokunan kumaşlardan yapılan giyim eşyası imalatı da dahiledilmiştir.

Kapsam dışı olanlar: Aynı birimce dokunmayan kumaştan yapılan örülü giyecekimalatı, Sınıf 1810'da (Kürk hariç, giyim eşyası imalatı) sınıflandırılmıştır. Ortopedik malzeme imalatı, Sınıf 3311'de (Tıbbi ve cerrahi teçhizat ileortopedik araçların imalatı) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 18 GİYİM EŞYASI İMALATI, KÜRKÜN İŞLENMESİ VE BOYANMASI

181 1810 Kürk hariç, giyim eşyası imalatı

Bu sınıf, malzemeleri başka birimler tarafından üretilen giyim eşyalarınınimalatını içermektedir. Kumaş; dokuma; örgü; kroşe (tığ işi); dokumasız kumaş,dantel veya diğer tekstil ürünleri, deri veya suni deri, örgü malzemesi vb. gibiherhangi bir çeşit (kürk giyimi hariç) için kullanılan malzemeler. Bunlar;kaplanmış, emprenye edilmiş ve kauçuklanmış olabilir. Genellikle, hammaddelerbirlikte kesilir ve dikilir. Hem normal düzendeki faaliyetler, hem de kontratadayalı faaliyetler dahildir. Hammaddeleri satın alma, örnekleri tasarlama vehazırlama, malzemelerinden sözleşmeli imalathaneler vasıtasıyla giysiimalatlarının düzenlenmesi ve tamamlanmış giysilerin satılması gibi üretiminsadece işletim fonksiyonlarının yürütülmesi de dahil edilmiştir. Ayrıca,ısmarlama çalışan terzilerin faaliyetleri de dahil edilmiştir. Daha belirgin olarak, bu sınıf erkek, kadın, çocuk ve bebekler için giyimeşyası imalatı, dış giyim, iç giyim ve gece kıyafetleri, normal, resmi, iş veyaspor giysileri; şapka, kasket ve eldiven, kayış, şal, fiyonk, saç filesi v.b.

gibi her çeşit giyim aksesuarlarının imalatını kapsamaktadır. Bu ürünlerinparçalarının imalatı da, burada sınıflandırılır.

Kapsam dışı olanlar: Aynı birimde örülmüş kumaşlardan yapılan giyeceklerinimalatı, Sınıf 1730'da (Trikotaj (örme) ürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Bu sınıfta sınıflandırılan kürk başlık haricindeki, deri giyim eşyalarınınimalatı, Sınıf 1820'de (Kürkün işlenmesi ve boyanması; kürk mamülleri imalatı)sınıflandırılır. Ayakkabı imalatı, Sınıf 1920'de (Ayakkabı imalatı) sınıflandırılır. Dikişle değil, preslenerek birleştirilen lastik-kauçuk veya plastikten yapılangiyim eşyası imalatları, sırasıyla Sınıf 2519'da (Diğer kauçuk ürünleri imalatı)ve Sınıf 2520'de (Plastik ürünleri imalatı) sınıflandırılır. Spor başlıklarıharicindeki emniyet başlıklarının (koruyucu kasklar) imalatı, ana yapılarındakimalzeme cinsine göre, Sınıf 2520'de (Plastik ürünleri imalatı) veya Sınıf2899'da (Başka yerde sınıflandırılmamış metal eşya imalatı) sınıflandırılır. Amyanttan giyecek imalatı (başlık dahil), Sınıf 2699'da (Başka yerdesınıflandırılmamış, metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı) sınıflandırılır. Spor eldivenleri ve başlıkları imalatı, Sınıf 3693'de (Spor malzemeleriimalatı) sınıflandırılır. Giyim eşyası onarımı, Sınıf 5260'da (Kişisel eşyalar ile ev eşyalarınıntamiri) sınıflandırılır.

182 1820 Kürkün işlenmesi ve boyanması; kürk mamülleri imalatı

Bu sınıf, hem işlenmiş kürklü derilerin, diğer ham derilerin ve üzerindekikıllarıyla işlenen ve tabaklanan derilerin üretimini ve hem de bunlardan yapılanmamüllerin üretimini içermektedir. Kürklü derilerin üretimi, kıllarınınkazınması, derinin şaplanarak temizlenmesi, tabaklama, ağartma, kesme-biçme vekürk ticareti için derilerin soyularak hazırlanması gibi işlemlerkapsanmaktadır. Giyim eşyası ve giyecek aksesuarları; tabaka, keçe, şerit vb.gibi kürklü deri bileşkeleri ve kilim, doldurulmamış döşemeler, endüstriyelparlatma bezleri veya dövülerek genişletilmiş ("dropped" ya da "let-out") kürklüderiler gibi mamüller, üzerinde kılları olan ham derilerden ve kürklü derilerdenoluşan en önemli mamüllerdir. Suni kürk ve bundan yapılan mamüllerin imalatı dabu sınıfa dahil edilmiştir.

Kapsam dışı olanlar: Kürklü derilerin üretimi, Sınıf 0122'de (Diğer hayvanlarınyetiştirilmesi; başka yerde sınıflandırılmamış hayvansal ürünlerin üretimi) veyaSınıf 0150'de (Avcılık, tuzakla avlama, av hayvanları üreticiliği ve ilgilihizmet faaliyetleri) sınıflandırılır. Mezbahacılık faaliyetinin bir parçası olarak yapılan ham deri ve postlarınüretimi, Sınıf 1511'de (Mezbahacılık; etin işlenmesi ve saklanması)sınıflandırılmıştır. Dokunarak veya örülerek yapılan suni kürklü deri imalatları, sırasıyla Sınıf1711'de (Tekstil elyafının hazırlanması, iplik haline getirilmesi; tekstildokumacılığı) ve Sınıf 1730'da (Trikotaj (örme) ürünleri imalatı)sınıflandırılmıştır. Kürk şapka veya şapka parçalarının imalatı, Sınıf 1810'da (Kürk hariç, giyimeşyası imalatı) sınıflandırılmıştır. Kürk ile döşenen eşyaların imalatı da Sınıf1810'a dahil edilmiştir. Deri parçaları içeren bot veya ayakkabıların imalatı, Sınıf 1920'de (Ayakkabıimalatı) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 19 DERİNİN TABAKLANMASI VE İŞLENMESİ; BAVUL, EL ÇANTASI, SARAÇLIK, KOŞUM TAKIMI VE AYAKKABI İMALATI

191 Derinin tabaklanması ve işlenmesi; bavul, el çantası, saraçlık,

koşum takımı

1911 Derinin tabaklanması ve işlenmesi

Bu sınıf, tabaklanmış veya sepilenmiş deri üretimini; bitki, mineral vekimyasal tabaklamayı içermektedir. Sepilenmiş güderi, sepilenmiş parşömen veyarugan ve metalleştirilmiş deriler ve bunların bileşimleri, yani ana yapılarındaderi veya deri elyafı olan tabaka, yaprak, ve benzeri haldeki malzemelerinimalatını da kapsamaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Mezbahacılık faaliyetinin bir parçası olarak yapılan hamderilerin ve postların üretimleri, Sınıf 1511'de (Mezbahacılık; etin işlenmesive saklanması) sınıflandırılmıştır. Deri eşyası imalatı, Sınıf 1810'da (Kürk hariç, giyim eşyası imalatı)sınıflandırılmıştır. Kürklü derilerin veya üzerinde kıllarıyla derilerin tabaklanması vesepilenmesi, Sınıf 1820'de (Kürkün işlenmesi ve boyanması; kürk mamülleriimalatı) sınıflandırılmıştır.

1912 Bavul, el çantası ve benzerleri ile saraçlık ve koşum takımı imalatı

Bu sınıf bavul, el çantası, eyer takımı, koşum takımı ve başka bir yerdesınıflandırılmamış deri veya deri ihtiva eden eşyaların imalatını içermektedir. Ayrıca, diğer malzemelerden (çoğunlukla suni derilerden) yani plastik, tekstilmalzemeleri, vulkanize (kükürtle sertleştirilmiş) elyaftan veya mukavvadanyapılan bavul, el çantası ve benzerlerinin imalatı da buraya dahil edilmiştir.

Kapsam dışı olanlar: Deri eşya ve şapka imalatı, Sınıf 1810'da (Kürk hariç,giyim eşyası imalatı) sınıflandırılmıştır. Ayakkabı imalatı, Sınıf 1920'de sınıflandırılmıştır.

192 1920 Ayakkabı imalatı

Bu sınıf, ortopedik ayakkabı dışında, bütün amaçlar için kullanılan, (amyantveya tekstilden yapılan tabansız ayakkabılar hariç) herhangi bir malzemeden,kalıba yerleştirme dahil herhangi bir işlem ile yapılan ayakkabı imalatınıiçermektedir.

Kullanılan malzemeler; deri, kauçuk, plastik, tekstil malzemeleri, odun veyadiğer malzemeler olabilir ve şu işlemler uygulanır: Kesme ve dikme, yapıştırma,kalıba yerleştirme ve diğer başka işlemler. Ayrıca; tozluklar ve benzeri eşyalarve herhangi bir malzemeden yapılmış kunduranın yüzü ve yüze ait parçalar, dış veiç taban parçaları gibi ayakkabı parçalarının imalatı da dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Tekstil malzemelerinden yapılan, tabanı olmayan ayakkabıimalatı, Sınıf 1730'da (Trikotaj (örme) ürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Amyant ayakkabı imalatı, Sınıf 2699'da (Başka yerde sınıflandırılmamış,metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Ortopedik ayakkabı imalatı, Sınıf 3311'de (Tıbbi ve cerrahi teçhizat ileortopedik araçların imalatı) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 20 AĞAÇ VE MANTAR ÜRÜNLERİ İMALATI (MOBİLYA HARİÇ); HASIR VE BUNA BENZER, ÖRÜLEREK YAPILAN MADDELERİN İMALATI

201 2010 Kereste ve parke sanayii

Bu sınıf; hareket halinde olsun veya olmasın, ormanda veya başka yerlerdeyapılan, hızarlama ve kereste rendeleme işlemlerini içermektedir. Kütüklerden ve ağaç gövdesinden kaba kereste ve tomruk hızarlama ile eğri veuzun kereste parçalarının kereste olarak yeniden hızarlanması. Hızarlama ile birlikte veya ayrı olarak, düz kereste üretimi ile tomruk vestandart çalışmalar veya kereste numuneleri işlemleri. Tomrukların kesilip biçilmeleri, kabuklarının soyulması ve yontulması. Ağacın emprenye edilmesi ve koruyucular veya diğer malzemelerle kimyasaluygulamalara tabi tutulması da dahil edilmiştir. Ana faaliyet olarak yapılan odun yünü, odun tozu ve yonga parçaları imalatı. Parke döşemeciliği dahil, monte edilmemiş ağaç döşemelikler imalatı. Ağaçtan yapılan demiryolu taban kalasları imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Tomrukçuluk, kaba odun (kabuğu alınmış ve sadece dört köşeyapılmış), odun üretimi, Sınıf 0200'de (Ormancılık, ağaç fidanı yetiştiriciliğive ilgili hizmet faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Kontrplak, tahta ve pano kullanımları için yeterli incelikte olan kaplamatabakalarının imalatı, Sınıf 2021'de (Tahta plaka imalatı, kontrplak, yongalevha, sunta, diğer pano ve tahtaların imalatı) sınıflandırılmıştır. Çatı padavrası ile ufak parçalarının, köşebent, kalıp, vb.nin imalatı, Sınıf2022'de (İnşaat kerestesi ve doğrama imalatı) sınıflandırılmıştır.

202 Ağaç ve mantar ürünleri imalatı; hasır ve buna benzer, örülerek yapılan maddelerin imalatı

2021 Tahta plaka imalatı; kontrplak, yonga levha, sunta, diğer pano ve tahtaların imalatı

Bu sınıf, kaplamacılık veya kontrplak yapımı ya da diğer amaçlar içinkullanılan yeterli incelikteki kaplamalık tahta tabakaların imalatınıiçermektedir. Kesme, doğrama veya yüzünü sıyırma ile elde edilebilen ve düzlenebilen,boyanabilen, yüzlenebilen veya emprenye edilebilen veya kağıt ve kumaşarkalıklar ile güçlendirilebilen veya motifli şekilde yapılabilen tahtatabakalar. Ayrıca; kontrplak, kaplama panolar ve benzer yapraklanmış tahta imalatı veparça tahta ile liflerden elde edilen tahta imalatı da bu sınıfa dahiledilmiştir. Bu ürünlerin üretim özelliği, tutkallı ya da tutkalsız olarak,yüksek basınç kullanılarak elde edilmeleridir. Preslenmiş levha tahta üretimi bu sınıfa dahil edilmiştir.Kapsam dışı olanlar: Doğranmış veya kontrplakta genelde olduğundan daha kalındoğranmış veya yüzü soyulmuş tahta imalatı, Sınıf 2010'da (Kereste ve parkesanayii) sınıflandırılmıştır.

2022 İnşaat kerestesi ve doğrama imalatı

Bu sınıf, öncelikle inşaat sanayinde kullanılmak üzere, ağaçtan yapılanürünlerin imalatını içermektedir. Bu faaliyetlerin çıktısı, geniş bir ürünçeşitliliği oluşturmaktadır: -İnşaat amaçlı kalas, çatı kerestesi, çatı destekleri veya kemerdestekleri, yapı iskelesi ve diğer geçici destekler için kullanılan benzerürünler dahil, inşaat doğramacılığı. -Menteşe, kilit gibi metal donanımları ihtiva eden veya etmeyen kapı,pencere ve panjurlar ile merdiven, veranda, parmaklık vb. ile panolara monteedilen şeritler ve parke yer döşeme blokları dahil, inşaat marangozluğu. -Odundan yapılan çatı padavrası ile ufak parçalar, köşebent ve kaplamalar. -Hücreli tahta panolar, tahta duvar kaplamaları, dolap yapımındabkullanılan parçalar. Bu ürünlere ait, belli bir amaca yönelik, monte edimemiş parçaların üretimi de

bu sınıfa dahil edilmiştir. Parça parça imal edilmiş marangozluk ve doğramacılık ürünlerinin montajı. Tahta ağırlıklı prefabrik yapıların imalatı kapsanmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Parke döşemeciliği dahil, monte edilmemiş tahta yerdöşemelerinin imalatı, Sınıf 2010'da (Kereste ve parke sanayii)sınıflandırılmıştır. Jaluzi, mutfak dolabı, kitaplık, gardrop ve diğer sabitolmayan mobilyaların imalatı, Sınıf 2029'da (Diğer ağaç ürünleri imalatı; hasırve buna benzer, örülerek yapılan maddelerin imalatı) sınıflandırılmıştır.

2023 Ağaçtan yapılan ambalaj malzemeleri imalatı

Bu sınıf tahtadan yapılan ambalaj kasaları, kutuları, ambalaj sandıkları, fıçıve benzeri tahta paketleri, tahtadan kablo makarası, palet, kutu paletler vediğer yük tahtalarının imalatını içermektedir. Varil, tekne, fıçı ve benzeriürünler ve bu ürünlerin tahta parçalarının imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Herhangi bir malzeme ile kaplanmamış tahta bavul imalatı,Sınıf 2029'da (Diğer ağaç ürünleri imalatı; hasır ve buna benzer, örülerekyapılan maddelerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Hasır örgülü malzemelerden yapılan muhafazaların imalatı, Sınıf 2029'dasınıflandırılmıştır.

2029 Diğer ağaç ürünleri imalatı; hasır ve buna benzer, örülerek yapılan maddelerin imalatı

Bu sınıf, Başka yerde sınıflandırılmamış şu ağaç ürünlerinin imalatınıiçermektedir: Aletler, alet gövdeleri, süpürge ve fırçaların sap ve gövdeleri,bot veya ayakkabı kalıpları ve tahta çubuklar; odundan küçük heykel ve süseşyaları; elbise askıları; odundan yapılan kakmacılık ürünleri ve oymacılıkürünleri; mücevher ve çatal-bıçak takımı ve benzer eşyaların konulduğu çekmeceve sandıklar; tahtadan yapılan ev kap ve aletleri ile mutfak takımları; elbiseve şapka askısı gibi sabit yeri olmayan mobilya eşyalar. Tahtadan yapılan makara, kapak, bobin makarası, dikiş ipliği makarası vebenzer torna edilmiş odundan yapılan nesnelerin imalatı. Başka bir yerde sınıflandırılmamış tahtadan yapılan diğer nesnelerin imalatı. Kabuğu soyulmuş veya kabaca dört köşe yapılmış mantar veya mantar blok,yaprak, tabaka veya şerit gibi ürünleri elde etmek için doğal mantarınişlenmesi.

Sıkıştırılmış mantar imalatı. Doğal veya sıkıştırılmış mantardan elde edilennesnelerin imalatı. Örgü; örgü malzemeleri ve benzer ürünlerin imalatı. Paralel halat örgüleriyle birleşik veya tabaka şeklinde birlikte dokunmuşbenzer ürünlerin imalatı Hasır, hasır örgüleri ve perdelerin imalatı. Sepet, sepet işleri ve hasır örgülü malzemelerden doğrudan biçimlendirerekveya tabaka, halat ya da hasır örgülerinden yapılan diğer nesnelerin imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Tekstil malzemelerinden yapılan sicimlerden imal edilenhasır ve hasır örgüleri, Sınıf 1722'de (Halı ve kilim imalatı)sınıflandırılmıştır. Odundan yapılan ve başka bir malzeme ile, örneğin plastikkaplama ile yüzlenmiş bavul, çanta ve kutuların imalatı, Sınıf 1912'de (Bavul,el çantası ve benzerleri ile saraçlık ve koşum takımı imalatı)sınıflandırılmıştır. Ayakkabı ve ayakkabı parçalarının imalatı, Sınıf 1920'de (Ayakkabı imalatı)sınıflandırılmıştır. Lamba ve aydınlatma donanımları imalatı, Sınıf 3150'de (Elektrik ampulü velambaları ile aydınlatma teçhizatı imalatı) sınıflandırılmıştır. Saat kutuları imalatı, Sınıf 3330'da (Saat imalatı) sınıflandırılmıştır.

Mobilya imalatı, Sınıf 3610'da (Mobilya imalatı) sınıflandırılmıştır. Taklit mücevher imalatı, Sınıf 3699'da (Başka yerde sınıflandırılmamış diğerimalatlar) sınıflandırılmıştır. Baston ve ağaçtan yapılan şemsiye saplarının imalatı da Sınıf 3699'dasınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 21 KAĞIT VE KAĞIT ÜRÜNLERİ İMALATI

210 Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı

2101 Kağıt hamuru, kağıt ve mukavva imalatı

Bu sınıf mekanik, kimyasal (çözünen veya çözünmeyen; beyazlatılmış, yarıbeyazlatılmış veya beyazlatılmamış olarak) veya yarı kimyasal işlemlerle tahtahamuru imalatını içermektedir. Mekanik, kimyasal ve yarı-kimyasal işlemlerle diğer lifli selülozikmaddelerden kağıt hamurlarının imalatı. Atık kağıttan kağıt hamuru yapımıdahildir. Kağıt fabrikalarının çalışmaları ile rulo veya tabaka şeklinde kaplamasız veyamakine tarafından kaplanan kağıt ve mukavva imalatı. Gazete kağıdı, diğer baskıve yazı kağıtları; havlu, peçete, temizlik kağıtlarına v.b. dönüştürülmesiamaçlanan stok kağıtlar; selüloz tıkaç ve selüloz liflerin dokumaları; sigaraimalatı veya paketlemede kullanılan kağıtların imalatı. Bitkisel parşömen, yağgeçirmez kağıt, ozalit kağıdı ve diğer parlak, şeffaf veya şeffaf olmayankağıtların imalatı. Çok katlı kağıt ve mukavva imalatı. El yapımı kağıt imalatı. Yüzlenmiş, kaplanmış veya emprenye edilmiş kağıt, kreplenmiş veya kıvrımlıhale getirilmiş kağıt; katlı kağıt ve mukavva (örneğin, zift veya diğeryapışkanlar ile ince tabakalar haline getirilmiş kağıtlar) gibi ürünlerinüretimi; kağıt ve mukavvanın daha ileri işlemleri (off-set makinesi kağıdı vemukavva imalatı).

Kapsam dışı olanlar: Oluklu karton ve mukavva imalatı, Sınıf 2102'desınıflandırılmıştır. Kağıt hamuru, kağıt veya mukavvaya ait diğer maddelerinin imalatı, Sınıf2109'da sınıflandırılmıştır. Zımpara kağıdı imalatı, Sınıf 2699'da sınıflandırılmıştır. Kaplama veya emprenye edilmiş kağıt imalatında, kaplayan ya da emprenye edenmadde temel madde ise (örneğin; sabun ile emprenye edilmiş kağıt), kaplayan veyaemprenye eden maddenin imalatının sınıflandırıldığı sınıfta sınıflandırılır.

2102 Oluklu karton ve mukavva ile kağıt ve mukavvadan yapılan ambalajların imalatı

Bu sınıf aşağıdaki ürünlerin imalatını içermektedir: -Oluklu kağıt ve mukavva, -Oluklu kağıt ve mukavva ihtiva eden ürünler, -Katlanabilir veya sabit karton kutular ile oluklu olmayan kağıt vemukavvadan çantalar, -Torba ve kese kağıdı, -Dosya kutuları, plâk kılıfları ve benzeri muhafazalar.

Kapsam dışı olanlar: Zarf imalatı, Sınıf 2109'da (Diğer kağıt ve mukavvaürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır.

2109 Diğer kağıt ve mukavva ürünleri imalatı

Bu sınıf aşağıdaki ürünlerin imalatını içermektedir. -Çeşitli ebatlarda karbon kağıdı, kendinden kopyalı kağıt ve diğerkopyalama ve çıkartma kağıtları, tüketicilere satılan ambalaj kağıtları,zarflar, mektup kartları, yazışma kartları ve sade posta kartları; kutu, torba,cüzdan ve çeşitli kırtasiye kağıtları. -Tuvalet kağıdı, kağıt mendiller, temizlik kağıtları, havlular, peçete veevlerde kullanılan diğer kağıt ve mukavva mamülleri (örn. tepsi, tabak, fincan);sıhhi havlu ve tamponlar, bebek bezi, giyim eşyası ve giyim aksesuarları ilekişisel kullanıma yönelik kağıt mamülleri. -Kağıt hamurundan yapılan kalıp, dilim veya tabaka şeklindeki filtreler, -Kağıttan ve mukavvadan yapılan diğer mamüller, kağıt hamurundan,preslenerek yapılan bobin, makara ve kapaklar; kağıt ve mukavva filtre; otomatikkaydedici cihazlar için basılmış kadran, rulo ve yaprak kağıtlar; bir ölçü veyamodele göre kesilmiş veya basılmış, kabartma veya delikli yazı ve grafikkağıtları; şerit veya rulo halinde zamklı veya yapışkanlı kağıtlar; etiketler.

Kapsam dışı olanlar: Rulo şeklinde ya da tabakalar halinde, büyük hacimlerdekikağıt ve mukavva imalatı Sınıf 2101'de (Kağıt hamuru, kağıt ve mukavva imalatı)sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 22 BASIM VE YAYIM; PLAK, KASET VE BENZERİ KAYITLI MEDYANIN ÇOĞALTILMASI

221 Yayım

Bu grup, basım ile ilişkili olsun veya olmasın, yayımı içermektedir. Yayımın,pazarlama faaliyetleri ve mali, teknik, sanatsal, hukuki ve diğer faaliyetlerile, çok fazla olmamakla birlikte, ilgisi vardır. Sınıflama, basılanmalzemelerin veya yayımı yapılan kayıtlı iletişim araçlarının cinslerine göreyapılmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Basım, Sınıf 2221'de sınıflandırılmıştır. Kayıtlı medyanınçoğaltılması, Sınıf 2230'da sınıflandırılmıştır. Sinema filmleri ve video bantlarının yayımı, Sınıf 9211'de (Sinema ve videofilmi yapımı ve dağıtımı) ve bilgisayar yazılım programlarının yayımı, Sınıf7220'de (Bilgisayar yazılım danışmanlığı, program üretimi ve temini)sınıflandırılmıştır.

Orijinal kopyalarından plâk, kaset v.b. için, bir ücret veya sözleşmeye bağlıolarak yapılan hazırlıklar ve üretim, Sınıf 9249'da (Diğer eğlence faaliyetleri)sınıflandırılmıştır.

2211 Kitap, broşür, müzik kitapları ve diğer yayınların yayımı

Bu sınıf, kitap, ders kitabı, atlas ve harita, broşür, kitapçık, müzikeserleri ve diğer yayınların yayımını içermektedir.

2212 Gazete, dergi ve süreli yayınların yayımı

Bu sınıf gazete ve dergi ile teknik veya genel konulardaki süreli yayınlar;ticaret bültenleri, çizgi roman ve benzeri ürünlerin yayımını içermektedir.

2213 Plak, kaset vb. kayıtlı medyanın yayımı

Bu sınıf plâk ve diğer kaydedilmiş, sesli iletişim araçlarının yayımınıiçermektedir.

Kapsam dışı olanlar: Sinema filmleri ve video bantlarının yayımı, Sınıf 9211'de(Sinema ve video filmleri yapımı ve dağıtımı) ve bilgisayar yazılım

programlarının yayımı Sınıf 7220'de (Bilgisayar yazılım danışmanlığı, programüretimi ve temini) sınıflandırılmıştır.

2219 Diğer yayımlar

Bu sınıf fotoğraf, oyma ve posta kartları, tarife, form, poster,repurodüksiyon sanat eserleri ve diğer matbu ürünlerin ve yayımlanmasınıiçermektedir.

222 Basım ve basımla ilgili hizmet faaliyetleri

2221 Basım

Bu sınıf gazete, dergi, süreli yayınlar, bülten, kitap, müzik kitapçıkları,harita, atlas, poster, iskâmbil kâğıdı ile bir ücret veya sözleşme temelinedayalı, başkaları için basılan (örneğin makine üreticilerinin katalogları gibi)diğer malzemelerin; posta ve damga pulları veya hükümetlerin değerlikağıtlarının; kitap, albüm, günlük, iş formları ve benzeri kırtasiye ürünlerininbasımını içermektedir. Basım, teksir makineleri, bilgisayar kumandalımakineler, kabartma baskı yapan makineler, fotokopi makineleri ve termokopimakineleri vasıtasıyla materyallerin çoğaltılmasını kapsamaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Kağıt ve mukavvadan yapılan etiketlerin basımı, Sınıf2109'da (Diğer kağıt ve mukavva ürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Basılıeserlerin yayımı Grup 221'de sınıflandırılmıştır. Yazar, müzisyen, mühendis, mimar ve diğerlerine ait orijinal malzemelerinüretimi, teknik veya sanatsal faaliyetlerine göre, endüstrinin uygun bir sınıfıiçinde sınıflandırılmıştır.

2222 Basımla ilgili hizmet faaliyetleri

Bu sınıf, cilt yapımını içermektedir. Dizgi tipinde, hazır baskı plaka vesilindirlerinin, basılmış litografik taşların ve başka birimlerce basımdakullanılan diğer malzemelerin imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Yazı kasaları ve dizgi harflerinin imalatı, Sınıf 2929'da(Diğer özel amaçlı makinelerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Pres baskı yapılmamış basım araçlarının üretimleri, malzemelerine uygun birsınıfta sınıflandırılır.

223 2230 Plak, kaset vb. kayıtlı medyanın çoğaltılması

Bu sınıf orijinal kopyalardan plak, ses, video ve bilgisayar bantlarınınçoğaltılması; disket, hard disk ve kompakt disklerinin çoğaltılması; ısmarlamaolmayan yazılım programları ve film kopyalarının çoğaltılmasını içermektedir.

Kapsam dışı olanlar: Basılı malzemelerin çoğaltılması, Sınıf 2221'de (Basım)sınıflandırılmıştır. Orijinal kopyalar gibi ara ürünlerin bir ücret veya sözleşmeye bağlı olarakçoğaltılması Sınıf 9249'da (Diğer eğlence faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 23 KOK KÖMÜRÜ, RAFİNE EDİLMİŞ PETROL ÜRÜNLERİ VE NÜKLEER YAKIT İMALATI

231 2310 Kok fırını ürünleri imalatı

Bu sınıf, esas olarak maden kömürü veya linyit kömüründen elde edilen kok veyarı kok ile damıtılmış karbon, kömür katranı ve zift gibi artık ürünlerinüretimi için kurulmuş kok fırınlarının işletilmesini ve kokun sıkıştırılmasıişlemini içermektedir.

Kapsam dışı olanlar: Kömür katranının damıtılması, Sınıf 2411'de (Ana kimyasalmaddelerin imalatı (Kimyasal gübre ve azotlu bileşikler hariç))sınıflandırılmıştır. Havagazı ve su gazı ile jeneratör gazı (gazojen) gibi diğer gazların üretimi,Sınıf 4020'de (Gaz üretimi ve dağıtımı)sınıflandırılmıştır.

232 2320 Rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı

Bu sınıf likit (sıvılaştırılmış) ve gaz halindeki yakıtlar (örneğin; etan,bütan ve propan) ile aydınlatma yağları, yağlama yağları ve gresyağı veya hampetrol, ziftli maden filizleri veya bunların damıtma ürünlerinden yapılan diğermamüllerin üretimini içermektedir. Vazelin, parafin mumu, diğer petrol mumları gibi ürünler ile petrol koku,petrol zifti gibi artık ürünlerin çıkarımları ve imalatı da kapsanmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Ham petrol veya doğal gaz elde etmeye yönelik petrol ve gazalanlarındaki çalışmalar, Sınıf 1110'da (Ham petrol ve doğalgaz çıkarımı)sınıflandırılmıştır.

233 2330 Nükleer yakıtın elde edilmesi

Bu sınıf, katran ve zift ihtiva eden cevherler (pitchblende) ile uranyumiçeren diğer maden cevherlerinden uranyum metalinin çıkarımını içermektedir. Doğal uranyum veya bileşiklerinin alaşım, ayırım (homojen olmayan radyasyonununsurlarına ayrılması) veya karışımlarının imalatı. Zenginleştirilmiş uranyum ve bileşiklerinin imalatı; plutonyum vebileşiklerinin imalatı ve bunlara ait bileşiklerin alaşım, ayırım veyakarışımlarının imalatı. U 235 olarak kullanılan uranyum ve bileşiklerinin;toryum veya bileşiklerinin veya bunların bileşiklerinden yapılan alaşım, ayırımve karışımların imalatı.

Diğer radyoaktif elementlerin, izotop ve bileşiklerin imalatı. Nükleer reaktörlerin kullanması için üretilen ışıma yaymayan yakıtelementlerinin imalatı.

BÖLÜM 24 KİMYASAL MADDE VE ÜRÜNLERİN İMALATI

241 Ana kimyasal maddelerin imalatı

2411 Ana kimyasal maddelerin imalatı (Kimyasal gübre ve azotlu bileşikler hariç)

Bu sınıf, aşağıdaki maddelerin imalatını içermektedir: -Element halde olanlar dahil endüstriyel gazlar, sıvı veya sıkıştırılmış hava,asetilen, soğutucu gazlar, endüstriyel gaz karışımları v.b. -Ana ve değerli metaller, radyoaktif elementler ile izotopları ve nükleeryakıtlar hariç diğer kimyasal elementler. -Nitrik asit dışındaki inorganik asitler. -Alkaliler veya inorganik pigmentler gibi diğer inorganik bileşikler. -Ana organik kimyasal maddeler: Doymuş ve doymamış asilik (acyclik) ve silik(cyclic) hidrokarbonlar, benzen, toluen, ksilen, kömür katranı, madeni yağındamıtılması sonucunda oluşan ürünler, asilik alkoller; fenoller ve fenol-

alkoller; etanol ve yüksek alkoller (Etil alkol hariç) ketonlar veya kinonlar(quiones); asetik asit de dahil olmak üzere mono veya poli-karboksilik asitler;"amine-function" bileşikleri; "nitrik-function" bileşikleri ve diğer organikbileşikler. -Bitkisel veya hayvansal esaslı renklendirici maddeler; sentetik organikboyalar. -Odunun damıtılmasından elde edilen uçucu maddeler. -Sentetik esaslı deri tabakalamada kullanılan maddeler. -Külsuyu ve başka bir yerde sınıflandırılmamış diğer ana kimyasal maddeler.

Kapsam dışı olanlar: Metan, etan, bütan ya da propan gazlarının madenlerdeçıkarımı, Sınıf 1110'da (Ham petrol ve doğalgaz çıkarımı) sınıflandırılmıştır. Etil alkol imalatı, Sınıf 1551'de (Alkollü içeceklerin damıtılması, arıtılmasıve karıştırılması; mayalı maddelerden etil alkol üretimi) sınıflandırılmıştır. Petrol rafinerilerindeki etan, bütan ya da propan üretimi, Sınıf 2320'desınıflandırılmıştır. Gübre ve azotlu bileşiklerin imalatı, Sınıf 2412'de bu bileşikler gübre amaçlıolarak kullanılmasa bile sınıflandırılmıştır. İşlenmiş plastik ve sentetik kauçuk üretimi, Sınıf 2413'desınıflandırılmıştır. Ham gliserin imalatı, Sınıf 2424'de (Sabun ve deterjan, temizlik ve cilalamamaddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Eter yağı imalatı, Sınıf 2429'da (Başka yerde sınıflandırılmamış kimyasalürünlerin imalatı) sınıflandırılmıştır.

2412 Kimyasal gübre ve azotlu bileşiklerin imalatı

Üre imalatı da dahil olmak üzere, saf, karışık, bileşik veya kompleks azotlu,fosfatlı ve potasyumlu gübre imalatını içermektedir. Azotlu gübre sanayiinde kullanılan hammaddelerin üretimini de içermektedir.(Nitrik asit, amonyak, amonyum klorür, potasyum nitratlı bileşikler)

Kapsam dışı olanlar: Guano madenciliği, Sınıf 1421'de (Kimya ve gübre sanayiindekullanılan minerallerin madenciliği) sınıflandırılmıştır. Pestisit ve diğer zirai-kimyasal maddelerin üretimi, Sınıf 2421'desınıflandırılmıştır.

2413 Sentetik kauçuk ve plastik hammaddelerinin imalatı

Bu sınıf, etilen, polipropilen veya diğer olefinler, stiren, vinil klorür yada diğer halojenize olefinler, vinil asetat ya da diğer vinil esterlerininpolimerleri; diğer vinil polimerleri, poliasetal, polieterler, epoksireçineleri, polikarbonat, alkid reçineleri, polialil esterleri ve diğerpoliesterler, poliamidler, amino reçineleri, fenolik reçineler, poliüretan,silikon, petrol esaslı reçineler, politerpenler, polisulfitler, polisülfonlar,selüloz ve kimyasal türevleri, doğal polimerleri (alginik asit), sertleştirilmişproteinler gibi geliştirilmiş doğal polimerler veya yukarıdaki polimerlerin iyondeğiştiricileri dahil, işlenmemiş plastik imalatını içerir. Yağdan ayrıştırılan, işlenmemiş sentetik kauçuk ve yapay lastik imalatı. Doğalve sentetik kauçuk karışımlarının ya da kauçuk benzeri yapıştırıcıların (örn.balata) üretiminde kullanılan hammaddeler.

242 Diğer kimyasal ürünlerin imalatı

2421 Pestisit (haşarat ilacı) ve diğer zirai-kimyasal ürünlerin imalatı

Bu sınıf, insektisit (böcek öldürücü), rodentisit (kemirgen öldürücü), fungusit (mantar öldürücü), herbisit (zararlı ot öldürücü), çimlenmeyi önleyici maddeler, bitki gelişimini düzenleyiciler, dezenfektanlar ve başka yerde sınıflandırılmamış diğer zirai-kimyasal maddelerin üretimini içerir.

Kapsam dışı olanlar: Gübre ve azotlu bileşiklerin imalatı, Sınıf 2412'desınıflandırılmıştır.

2422 Boya, vernik ve benzeri kaplayıcı maddeler ile matbaa mürekkebi ve macun imalatı

Bu sınıf, aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Boya, vernik, emaye ve lake. -Hazır pigment, matlaştırıcı ve boyalar, camlaştırılabilir emayeler ve sırkaplamaları gibi seramik, emaye ve cam endüstrisinde kullanılan maddeler. -Boya üretiminde ya da ressamlar ve boyayla çalışan diğer kişiler tarafındankullanılan pigmentler ve diğer renklendirici maddeler. -Macun ya da buna benzer refrakter esaslı olmayan dolgu maddeleri gibi yüzeydekullanılan karışımların imalatı. -Başka bir yerde sınıflandırılmamış organik esaslı kompozit solventler veincelticiler, hazır boya ya da vernik temizleyicilerin imalatı. -Matbaa mürekkebi imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Boya ve boya hammaddelerinin imalatı, Sınıf 2411'de (Anakimyasal maddelerin imalatı (kimyasal gübre ve azotlu bileşikler hariç))sınıflandırılmıştır. Titanyum oksit, krom, kadmiyum bileşikleri ve diğer renklendirici maddelergibi pigmentlerin imalatı 2411'de sınıflandırılmıştır. Yazım ve çizim mürekkepleri 2429'da (Başka yerde sınıflandırılmamış kimyasalürünlerin imalatı) sınıflandırılmıştır.

2423 Eczacılıkta ve tıpta kullanılan kimyasal ve bitkisel kaynaklı ürünlerin imalatı

Bu sınıf, aşağıdaki maddelerin imalatını içerir; Hayvanlar ve insanlarda kullanılan farmasotik karışımların hazırlanmasında;genel ya da özel amaçlı karışımların hazırlanmasında, sağlık otoritelerininkontrolü ile ya da genel kullanıma açık olarak hazırlanan karışımlar; ampul,tablet, kapsül, şişe, merhem, toz veya solüsyonlar; öğütülmüş, tasnif edilmişveya başka bir şekilde hazırlanmış bitkisel ürünler. -Sargı bezleri, tıbbi tampon, kırık bandajı, kiriş ve diğer dikiş malzemeleri. -Dişçilikte kullanılan dolgu maddeleri -İlaç imalatında kullanılan kimyasal maddeler: antibiyotikler, endokrinürünleri, ana vitaminler, afyon türevleri (ağrı kesiciler); kükürtlü ilaçlar,serumlar ve plazma, salisilik asit ile tuzları ve esterleri; glikositler vebitkisel alkaloidler, kimyasal olarak saf şeker v.b.

Kapsam dışı olanlar: Kendi hesabı için ilaçların paketlenmesi, Sınıf 5139'da(Diğer ev eşyaları toptan ticareti) veya Sınıf 5231'de (İlaç, tıbbi aletler,kozmetik, parfümeri ve tuvalet malzemelerinin perakende ticareti); bir ücretveya kontrata dayalı paketleme ise Sınıf 7495'te (Ambalajlama faaliyetleri)sınıflandırılmıştır.

2424 Sabun ve deterjan, temizlik ve cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri imalatı

Bu sınıf aşağıdakilerin imalatını içerir; -Çubuk, kalıp, şekil verilmiş parçalar, sıvı, krem veya diğer hallerde sabun;bu gibi şekillerdeki organik yüzey-aktif maddeler, deterjan veya sabunlaemprenye edilmiş ya da kaplanmış kağıt, tampon, keçe ve diğer malzemeler; hamgliserin. -Temizleme maddelesi olarak kullanılan organik yüzey-aktif maddeler ya dakarışımlar -Şampuan, saç kremi, perma ya da defriz işlemleri dahil, kuaförlükle ilgili

karışımlar; traş öncesi, traşta ve traş sonrasında kullanılan karışımlar. -Parfüm, kolonya, eau de toilet, kişisel kullanıma yönelik koku karışımlarıv.b. gibi maddeler. -Manikür ve pedikür dahil, makyaj ve bakım malzemeleri. -Diş koruyucu tozlar ve diş macunu dahil, ağız ve diş sağlığına yönelik olarakkullanılan karışımlar, -Deodorant ve banyo tuzları gibi, başka yerde sınıflandırılmamış diğerparfümeri, kozmetik ve tuvalet malzemeleri. -Ayakkabı, yer döşemeleri, arabalar, cam ve metal eşyalarda kullanılan cila vekremler, kağıt, keçe, tampon, dokunmamış kumaş, selülöz plastik veya kauçukhalinde, cila ya da kremlerle emprenye edilmiş veya kaplanmış ovma tozları,kremleri ve benzeri ürünler. -Suni balmumu ve balmumu karışımları ihtiva eden hazır balmumları. -Oda spreyi ve benzeri koku verici maddeler.

Kapsam dışı olanlar: Kimyasal olarak tanımlanmış, ayrı ayrı maddelerin imalatı,Sınıf 2411'de (Ana kimyasal maddelerin imalatı (kimyasal gübre ve azotlubileşikler hariç)) sınıflandırılmıştır. Eter yağlarının çıkarılması ve rafine edilmesi, Sınıf 2429'da (Başka yerdesınıflandırılmamış kimyasal ürünlerin imalatı) sınıflandırılmıştır.

2429 Başka yerde sınıflandırılmamış kimyasal ürünlerin imalatı

Bu sınıf, aşağıdaki maddelerin imalatını içermektedir; -Patlayıcı maddeler, piroteknik ürünler (ateşleyiciler v.b.), itici güçyaratan patlayıcı tozları, diğer hazırlanmış patlayıcılar, patlayıcı tapa,tabanca mantarı, donanma ve işaret fişekleri ile benzerleri. -Jelatin ve jelatin türevleri, hayvan esaslı yapıştırıcılar ile kauçuk veplastik esaslı yapıştırıcılar dahil, diğer hazır zamk ve yapıştırıcılar. -Peptonlar, pepton türevleri ve başka yerde sınıflandırılmamış diğer proteinesaslı maddeler ve türevleri. -Uçucu yağlar. Katı ve sıvı yağların kimyasal dönüştürme işlemleri(oksidasyon, polimerizasyon v.b.)

-Tekstilin aprelenmesinde kullanılan maddeler. -Lehimleme, sırlama ve kaynak işlemlerinde kullanılan toz ve pastalar. -Metal temizleyici maddeler. -Aktif karbon, yağ katkı maddeleri, kauçuk hızlandırıcılar, katalizörler veendüstriyel amaçlı diğer kimyasal maddeler. -Vuruntu önleyici ve antifriz karışımları, hidrolik nakil sıvıları, bileşikhalde tıbbi maddeler veya laboratuvar maddeleri -Fotografik levhalar, filmler, hassas kağıtlar, diğer hassas yanıcı olmayanmaddeler ve fotografçılıkta kullanılan diğer kimyasal karışımlar gibifotokimyasal ürünler. -Yazı ve çizim mürekkepleri -Ses v.b. kaydetmek için hazırlanmış, kaydedilmemiş araçlar. -İşlenmiş tuz.

Kapsam dışı olanlar: Kimyasal olarak tanımlanmış, büyük miktarlardaki maddeleringenel imalatı, Sınıf 2411'de (Ana kimyasal maddelerin imalatı (kimyasal gübre veazotlu bileşikler hariç)) sınıflandırılmıştır. Matbaa mürekkebi imalatı, Sınıf 2422'de sınıflandırılmıştır.

2430 Suni elyaf imalatı

Bu sınıf, taranmamış ya da düzeltilmemiş haldeki suni veya sentetik filaman veiplik lifi imalatını içermektedir. Ayrıca, dokunmuş ya da dokunmamış haldeki, suni veya sentetik, dayanıklı elyafiplik imalatı.

İplik halde olmayan, şerit halindeki suni elyaf imalatı da kapsanmaktadır.(Örneğin; suni hasır.)

Kapsam dışı olanlar: Sentetik iplik imalatı, Sınıf 1711'de (Tekstil elyafınınhazırlanması ve iplik haline getirilmesi; tekstil dokumacılığı)sınıflandırılmıştır. Aynı birim tarafından yapılmayan dokunmuş, bükülmüş, halat haline getirilmişya da başka bir işlemden geçirilmiş filaman ipi, filaman, lif veya ip imalatı daSınıf 1711'de sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 25 PLASTİK VE KAUÇUK ÜRÜNLERİ İMALATI

251 Kauçuk ürünleri imalatı

2511 İç ve dış lastik imalatı; lastiğe sırt geçirilmesi ve yeniden işlenmesi

Bu sınıf, teçhizat ya da seyyar makineler dahil, her tür vasıtada kullanılanaraba lastiği imalatını ve yeniden işlenmesini içermektedir. Şişme otomobil lastiği, doldurulmuş ya da yastık tekerlek imalatı. Hava taşıtları ya da buldozer gibi karayolu dışı araç ve teçhizatlardakullanılmak üzere tasarlanmış tekerlek imalatı. Yukarıda belirtilen plastik tekerlekler için iç lastik imalatı,değiştirilebilir lastik parçalarının imalatı, lastik kaplama için "camel-back"(sırt geçirme bandı) şeritler imalatı, lastiklerin yeniden kazanımı, kullanılmışotomobil lastiğinin yeniden işlenmesi.

Kapsam dışı olanlar: İç lastik tamirinde kullanılan maddelerin imalatı, Sınıf2519'da (Diğer kauçuk ürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Patlak lastik onarımı, Sınıf 5020'de (Motorlu araçların bakım ve onarımı)sınıflandırılmıştır.

2519 Diğer kauçuk ürünleri imalatı

Bu sınıf, başka yerde sınıflandırılmamış lastik ve kauçuk ürünlerin imalatınıiçermektedir. Dahil edilenler; mamül ya da yarı-mamül kauçuk maddelerin imalatı, vulkanizeedilmiş veya edilmemiş ya da sert kauçuk ürünler. Tamamen ya da bir kısmı sentetik veya doğal kauçuk olan maddelerin ve kauçukesaslı yapıştırıcıların imalatı. Bu sınıfta yer alan faaliyetlerin büyük bir kısmı levha, plaka, çubuk, şerit,tüp, hortum, boru, konveyor ve taşıma kayışları, hijyenik veya farmasotikmalzemeler, zemin kaplama maddeleri ve giyim eşyalarının imalatını içermektedir.

Kapsam dışı olanlar: Plantasyonda kauçuk imalatı, Sınıf 0111'de (Tahıl ve başkayerde sınıflandırılmamış diğer bitkisel ürünlerin yetiştirilmesi)sınıflandırılmıştır. Kauçuk dokuma giyim eşyası imalatı, Sınıf 1810'da (Kürk hariç, giyim eşyasıimalatı) sınıflandırılmıştır. Lastik tamiratında kullanılan "camel-back" (sırt geçirme bandı) şerit imalatı,2511'de (İç ve dış lastik imalatı; lastiğe sırt geçirilmesi ve yenidenişlenmesi) sınıflandırılmıştır. Lastik ayakkabı imalatı, Sınıf 1920'de sınıflandırılmıştır. Tıpta ve dişçilikte kullanılan eşyaların imalatı, Sınıf 3311'de (Tıbbi vecerrahi teçhizat ile ortopedik araçların imalatı) sınıflandırılmıştır. Bilimselamaçlı cihazların imalatı, Sınıf 3312'de (Ölçme, kontrol, test, seyrüsefer vebenzer amaçlı alet ve cihazların imalatı; sanayide kullanılan işlem kontrolteçhizatı hariç) sınıflandırılmıştır.

Şişirilebilir sal ve eğlence botları imalatı, sırası ile Sınıf 3511 (Gemiyapımı ve onarımı) ve 3512'de (Eğlence ve sportif amaçlı teknelerin yapımı veonarımı) sınıflandırılmıştır. Kaplanmamış hücreli kauçuk yatak imalatı, Sınıf 3610'da (Mobilya imalatı)sınıflandırılmıştır. Spor eşyalarının imalatı, Sınıf 3693'de (Spor malzemeleri imalatı)sınıflandırılmıştır. Oyun ve oyuncak imalatı, Sınıf 3694'de sınıflandırılmıştır. Kauçuğun yeniden kazanılması, tekrar imal edilmesi, Sınıf 3720'de (Metalolmayan atık ve hurdaların yeniden değerlendirilmesi) sınıflandırılmıştır.

2520 Plastik ürünleri imalatı

Bu sınıf, aşağıdaki plastik ürünlerin imalatını içermektedir: Levha, plaka, folyo, film, şerit, tüp, hortum, boru; tüp ve hortum aksamları;kendi kendine yapışan levha, plaka, folyo, film, bant, şerit ve diğerşekillerdeki plastik maddeler; rulo ya da kiremite benzer şekillerde bulunanplastik yer, duvar ve çatı kaplamaları ve diğer birincil haldeki plastikürünler. Banyo, duş-küveti, lavabo bağlantıları v.b. gibi sıhhi tesisat malzemeleri;ambalaj olarak kullanılan çanta, kutu, çuval v.b. malzemeler; banyo ve mutfaktakullanılan plastik eşyalar; kapı, pencere ve çerçeveleri, güneşlik, panjur v.b.gibi inşaat malzemeleri; izolasyon bağlantı malzemeleri, lamba parçaları veaydınlatma bağlantıları, ofis ve okullarda kullanılan eşyalar, giyim eşyaları,başlık, mobilya aksamları ile biblo v.b. dekoratif amaçlı diğer eşyalar.

Kapsam dışı olanlar: Lastik ayakkabı imalatı, Sınıf 1920'de sınıflandırılmıştır. Sepet ve örme malzemelerin imalatı, Sınıf 2029'da (Diğer ağaç ürünleriimalatı; hasır ve buna benzer, örülerek yapılan maddelerin imalatı)sınıflandırılmıştır. İşlenmemiş plastik imalatı, Sınıf 2413'de sınıflandırılmıştır. Tıbbi, cerrahi ve dişçilikle ilgili aletlerin imalatı, Sınıf 3311'de (Tıbbi vecerrahi teçhizat ile ortopedik araçların imalatı) sınıflandırılmıştır.

Bilimsel amaçlı aletlerin imalatı, Sınıf 3312'de (Ölçme, kontrol, test,seyrüsefer ve benzer amaçlı alet ve cihazların imalatı; sanayide kullanılanişlem kontrol teçhizatı hariç) sınıflandırılmıştır. Kaplanmamış selüloz plastik maddelerin imalatı, Sınıf 3610'da (Mobilyaimalatı) sınıflandırılmıştır. Spor malzemelerinin imalatı, Sınıf 3693'de (Spor malzemeleri imalatı)sınıflandırılmıştır. Oyun ve oyuncak imalatı, Sınıf 3694'de sınıflandırılmıştır. Linoleum ve sert-yüzeyli taban kaplamalarının imalatı, Sınıf 3699'dasınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 26 METALİK OLMAYAN DİĞER MİNERAL ÜRÜNLERİN İMALATI

261 2610 Cam ve cam ürünleri imalatı

Bu sınıf her türlü biçimde cam ve cam eşyaların imalatını içerir. -Kütle halinde ve işlenmiş ya da işlenmemiş diğer hallerde (levha, tabaka, tüpve çubuk dahil) cam. Farklı kimyasal bileşiklerde cam imalatı. (Eritilmiş kuartz ve diğer eritilmişsilisler dahil). Farklı fiziksel özelliklerde cam imalatı. (Tellendirilmiş, renklendirilmiş,tonlandırılmış,katılaştırılmış veya sağlamlaştırılmış dahil ). -Kalıba dökme, çekme, üfleme, yuvarlama veya suya batırma ya da diğer işlemlersonucu üretilen cam. Cam bloklar gibi inşaatlarda kullanılan cam maddeleri; cam kaplar (kapaklar vetapalar dahil); cam ambalaj (çeşitli kapların iç kısımları dahil); tuvalette,

ofiste veya diğer yerlerde kullanılan cam ve sofra takımı veya cam mutfakmalzemeleri; laboratuvar, sağlık veya eczacılıkla ilgili cam takım saat ya dakol saati camları, optik cam ve optiksel işlevi olmayan optik cam elemanlarıv.b. -Taklit mücevheratta kullanılan cam takımı (taklit mücevherlerin kendisideğil.) -Cam elyafı (cam yünü dahil) ve cam elyafı ipliği; dokunmamış cam kumaşlar,hasırlar (paspaslar), yataklar, keresteler (tahtalar) ve benzer dokuma olmayanürünlerin imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Cam ipliğinden dokunmuş kumaş imalatı, Sınıf 1711'de(Tekstil elyafının hazırlanması ve iplik haline getirilmesi; tekstildokumacılığı) sınıflandırılmıştır. Isı izolasyonu için cam yünü ürünlerinin imalatı, Sınıf 2699'da (Başka yerdesınıflandırılmamış, metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı)sınıflandırılmıştır. Ayrı ayrı kaplanmış ve kaplanmamış elyaftan yapılma fiber optik kabloimalatları, sırasıyla Sınıf 3130'da (İzole edilmiş tel ve kablo imalatı) veSınıf 3320'de (Optik aletler ve fotoğrafçılık teçhizatı imalatı)sınıflandırılmıştır.Şırınga dahil, tıbbi laboratuvar malzemeleri imalatı, Sınıf3311'de (Tıbbi ve cerrahi teçhizat ile ortopedik araçların imalatı)sınıflandırılmıştır. Optik olarak çalışan optik elemanların imalatı, Sınıf 3320'de (Optik aletlerve fotoğrafçılık teçhizatı imalatı) sınıflandırılmıştır. Cam oyuncak imalatı, Sınıf 3694'te (Oyun ve oyuncak imalatı)sınıflandırılmıştır.

269 Başka yerde sınıflandırılmamış metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı

2691 Yapı malzemeleri dışındaki, ateşe dayanıklı olmayan seramik eşya imalatı (çanak, çömlek, çini, porselen v.b.)

Bu sınıf, yapı malzemeleri dışındaki ateşe dayanıklı olmayan seramik ürünlerinimalatını içerir: -Porselen ya da (çömlek hamurunun yüksek ısıda ısıtılmasıyla yapılan) tabak,fincan, taş eşya, çanak çömlek, taklit porselen veya adi çömlek maddeleri. -Genellikle evde ya da tuvalette kullanılan masa eşyası veya diğer maddeler. -Heykel ve benzeri dekoratif seramik eşyaların imalatı. -Seramik laboratuvar malzemeleri, kimyasal, endüstriyel mallar veya tarımdakullanılan seramikler. -Seramik sıhhi tesisat malzemeleri ve yapı malzemesi olmayan diğer seramikmaddeler. -Seramik elektrik izolatörleri. -Elektrikli makine, alet ya da teçhizatta kullanılan, seramik ihtiva eden,izole edilmiş malzeme imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Ateşe dayanıklı seramik mallar veya seramik inşaatmalzemeleri sırasıyla 2692'de (Ateşe dayanıklı seramik ürünlerin imalatı) ve2693'de (Ateşe dayanıklı olmayan kil ve seramik yapı malzemesi ürünlerininimalatı) sınıflandırılmıştır. Yapma diş imalatı 3311'de (Tıbbi ve cerrahi teçhizat ile ortopedik araçlarınimalatı) sınıflandırılmıştır. Oyuncak imalatı 3694'te sınıflandırılmıştır. Taklit mücevherat imalatı 3699'da (Başka yerde sınıflandırılmamış diğerimalatlar) sınıflandırılmıştır.

2692 Ateşe dayanıklı seramik ürünlerin imalatı

Bu sınıf, şekil vererek ve bunu takiben silisli fosil ununu yakarak yapılmış

olan, ısı yalıtkanlı seramik ürünlerinin imalatını içerir: -Ateşe dayanıklı tuğla, blok, kiremit, ve benzer (ateşe dayanıklı) seramikyapı materyalleri. -Metalurjik işlemlerde karşılaşılan yüksek sıcaklıklara dayanabilen seramikürünler. -Ateşe dayanıklı çimento. -Damıtma kabı, eritme potası, mufl, vana ucu (meme, ağızlık), tüp, boru v.b.

Kapsam dışı olanlar: Ateşe dayanıklı ürünlerden başka seramik maddelerininimalatı 2691'de (Yapı malzemeleri dışındaki, ateşe dayanıklı olmayan seramikeşya imalatı (çanak, çömlek, çini, porselen v.b.)) ve 2693'de (Ateşe dayanıklıolmayan kil ve seramik yapı malzemesi ürünlerinin imalatı) sınıflandırılmıştır.

2693 Ateşe dayanıklı olmayan, kil ve seramik yapı malzemesi ürünlerinin imalatı

Bu sınıf, tuğla, taban kaplama blokları, çatı kiremitleri, chimney-pot (çiftkanca bağı) gibi seramik yapı materyallerinin imalatını içerir. Seramik boru,boru, dam oluğu ve boru teçhizatı imalatı. Sırlanmış ya da sırlanmamış seramik kare taşı ve seramik kaplama, ocak veyaduvar çinisi, mozaik küp v.b. imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Ateşe dayanıklı seramik ürünlerin imalatı 2692'desınıflandırılmıştır.

2694 Çimento, kireç ve alçı imalatı

Bu sınıf, klinker şeklinde olsun ya da olmasın, portland, şaplı cüruf ve süperfosfat dahil hidrolik çimento imalatını içerir. Sönmemiş kireç, sönmüş kireç ve hidrolik kireç imalatı. Alçı taşı veya kalsiyum sülfattan yapılan alçı imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Dişçilikte kullanılan dolgu maddesi imalatı, Sınıf 2423'de(Eczacılıkta ve tıpta kullanılan kimyasal ve bitkisel kaynaklı ürünlerinimalatı) sınıflannıştır. Ateşe dayanıklı çimento imalatı, Sınıf 2692'de (Ateşe dayanıklı seramikürünlerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Çimento veya alçı maddesi imalatı, Sınıf 2695'de sınıflandırılmıştır.

2695 Çimento ve alçı ile sertleştirilmiş maddelerin imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Kiremit, yassı kaldırım taşı, tuğla, kereste, levha, pano, boru ve direk gibiinşaatlarda kullanılan beton, çimento veya alçı maddeleri. -Beton, çimento ve alçının diğer maddeleri. Örneğin; heykel, mobilya, alçak veya yüksek rölyef, vazo, saksı v.b. -Hazır karıştırılmış beton ve kireçli harç. -Çimento, alçı ve diğer mineral bağlayıcılarla bir kütle haline getirilmişbitkisel maddelerden oluşan inşaat malzemeleri. (Örneğin; odun yünü, saman,kamış, saz). -Asbest-çimento, selüloz elyaf-çimento ya da benzeri maddeler: Oluklu levha,diğer levhalar, pano, kiremit, tüp, boru, rezervuar, tekne, leğen, lavabo,kavanoz, mobilya, pencere çerçevesi ve diğer maddeler.

2696 Taşın kesilmesi, şekil verilmesi ve kullanılabilir hale getirilmesi

Bu sınıf; inşaatta, mezarlıkta, yollarda, çatı yapımı ve diğer uygulamalardakullanılmak üzere taşın kesilmesi, şekil verilmesi ve kullanılır hale

getirilmesi işlemlerini içerir. Bu işlemler, taş ocaklarından çıkarılan şekilsiztaşlar üzerine uygulanır.

Kapsam dışı olanlar: Taşocağı işletmecileri tarafından yapılan çalışmalar,örneğin, kesilmiş şekilsiz taşların üretimi, Sınıf 1410'da (Kum, kil ve taşocakçılığı) sınıflandırılır. Değirmen taşı, cila taşı ve benzer ürünlerin imalatı, Sınıf 2699'da (Başkayerde sınıflandırılmamış, metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı)sınıflandırılır.

2699 Başka yerde sınıflandırılmamış, metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Asbest ipi ve kumaşı, asbest ipi ve kumaşının maddeleri. Örneğin; başagiyilen giysiler, ayak giysileri, sicim, tel, kağıt veya keçe. -Başka malzemelerle birleşmiş olsun ya da olmasın, temelinde asbest, selülozya da diğer mineral maddeler ihtiva eden friksiyon malzemeleri. Bu türmalzemelerden yapılan, monte edilmemiş maddeler. -Mineral izolasyon malzemeleri: Cüruf yünü, kaya yünü ve benzeri mineralyünler, kabuğu soyulan vermukulit (magnezyum mikası), genleşmiş kil ve ısı veses izole eden veya ses absorbe eden benzer materyaller.

-Isı izolasyonu için cam yünü ürünleri. -Asfalt veya benzer materyallerden yapılan maddeler. Örneğin; kömür katranızifti. -Değirmen taşı, bileyici veya parlatıcı taşlar ile tekstil, kağıt, mukavvav.b. esaslı zımpara tozu veya taneleri dahil, doğal ve suni zımparalar. -İşlenmiş mika ve mika, turba, grafit (elektrik maddeleri dışında) ya da diğermineral materyallerden yapılmış mamüller dahil, başka yerde sınıflandırılmamışmineral bileşiklerinden yapılan diğer mamüller.

Kapsam dışı olanlar: Cam yünü imalatı 2610'da (Cam va cam ürünleri imalatı)sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 27 ANA METAL SANAYİİ

271 2710 Demir-çelik ana sanayii

Bu sınıf aşağıdakileri içerir: Yüksek fırın, çelikhane konverteri, haddehane işletimi. Primer demir ve çelik ürünleri imalatı: -Demir cevheri veya demir atıklarından, sıvı, topak, blok veya pik halde ya datoz veya granül halde, primer demirli metal ürünleri. -Elektroliz veya diğer kimyasal işlemlerle, katışıksız demir. -Spiegeleisen (manganezli dökme demir) ve demir alaşımları ile sünger-demirden(sponge iron) olan da dahil, pik demir. -Basınçlı havayla (pnömatik) veya fırınlama (hearth) işlemleriyle üretilençelik. -Çelik veya külçe çelik alaşımları. -Külçe, çabak, plâka ve diğer şekillerde, yarı-işlenmiş demir, çelik veyaçelik alaşımı. -Haddelenmiş, çekilmiş, preslenmiş veya dövülmüş demir, çelik veya çelikalaşımı ürünleri. Ürünler sıcak ya da soğuk halde veya sıcakken başlanyıp,soğukken bitirilen bir işleme tabi tutulabilirler. Haddehane ve borufabrikalarının ürünleri şunlardır: levha, tabaka, şerit bobin, çubuk, oyuk açmaçubuğu, köşebent, levha ve tel, demir veya çelikten tüp, boru ve oluklu profil,

döküm dahil, eksiz tüp, boru ve açık olarak bitiştirilmiş, kaynak yapılmış,perçinlenmiş ya da başka bir yolla kapatılmış oluklu profil; demiryolu vetramvay yolu inşaat malzemeleri, örneğin; monte edilmemiş ray; diğer işlenmişdemir ya da çelik ürünleri.

Kapsam dışı olanlar: Cüruflu demir cevheri üretimi, Sınıf 1310'da (Demir cevherimadenciliği) sınıflandırılır. Bağımsız kok fırını işletmeciliği, Sınıf 2310'da(Kok fırını ürünleri imalatı) sınıflandırılır. Belli bir malın imalatının biraşaması olarak yapılan dövme ya da döküm işlemleri, o malın imalatına aitsınıfta sınıflandırılır.

272 2720 Demir-çelik dışındaki ana metal sanayii

Bu sınıf, altın, gümüş ve platin grubu metaller gibi değerli metallerinimalatını içerir: Yukarıda bahsedilen değerli metallerin rafine edilmesi. işlenmiş veyaişlenmemiş değerli metallerin üretimi: Topak, tane, külçe, döküm çubuk, ufakparça v.b. halinde veya yuvarlatılmış çubuk, parça, tel, tabaka, levha ve şerithalde veya tüp, boru, oluklu çubuk, folyo, toz v.b. halde gümüş;Yukarıda sayılanlara benzer şekillerde altın veya platin ve platin grubumetaller. Değerli metallerle kaplanmış ürünlerin üretimi: Çubuk, levha, tüp vebenzer şekillerde, gümüşle kaplanmış ana metaller. Benzer şekillerde, altınlakaplanmış ana metaller veya gümüş; benzer şekillerde, platin ve platin grubumetallerle kaplanmış gümüş, altın ve ana metaller. Cevherden, kükürtlü külçeden (matte), hurda artıklardan veya metal cevheri ilemetal arasında bulunan hammaddelerden demir harici ana metallerin üretimi(örneğin; alüminyum). İşlenmemiş, demir dışındaki ana metallerin üretilmesi için, tasfiye ocağı,elektrolitik ayrıştırma ya da diğer yollarla yapılan işlemler. Bakır, kurşun, krom, manganez, çinko, alüminyum, nikel, kalay ile demirdışındaki diğer ana metaller ve böyle metallerin alaşımlarının tasfiye veayrıştırılması. Alüminyum ve kükürtlü külçe (matte) halinde nikel veya bakır üretimi. Yuvarlayarak, çekerek veya şekil vererek, demir dışındaki başlıca metalürünlerin üretimi. Toz veya tane, folyo, tabaka, levha ya da şerit; çubuk, veyaprofil; tel; tüp, boru ile tüp ve boru aksamı imalatı. Altın sikke üretimi.

Kapsam dışı olanlar: Değerli metalden saat çerçevesi imalatı, 3330'da (Saatimalatı) sınıflandırılır. Değerli metalden mücevherat veya madeni para imalatı 3691'de (Kuyumculuk veilgili maddelerin imalatı) sınıflandırılır. Belli bir malın imalat işleminin bir parçası olarak gerçekleştirilen dövme yada döküm işlemleri, o malın imalatına ait sınıfta sınıflandırılır.

273 Metal döküm sanayii

2731 Demir ve çeliğin dökümü

Bu sınıf, dökme demir veya dökme çelikten, işlenmiş veya yarı-işlenmişürünlerin kalıba dökülmesini içerir. Burada sınıflandırılan faaliyetlerin herbiri, diğer faaliyet sınıflarınınbütün özelliklerini gösteren, geniş bir ürün çeşitliliği sergiler.

2732 Demir dışındaki metallerin dökümü

Bu sınıf demir dışındaki metallerden, işlenmiş veya yarı-işlenmiş ürünlerindökümünü içerir. Burada sınıflandırılan faaliyetlerin herbiri, diğer faaliyet sınıflarınınbütün özelliklerini gösteren, geniş bir ürün çeşitliliği sergiler.

BÖLÜM 28 MAKİNE VE TEÇHİZATI HARİÇ; METAL EŞYA SANAYİİ

281 Metal yapı malzemeleri, tanklar, sarnıç ve buhar kazanı imalatı

2811 Metal yapı malzemeleri imalatı

Bu sınıf metal yapıların, metal yapıların bölümleri, fabrikasyon inşaat çeliğive benzer ürünler, köprü, köprü bölümleri, kule, direk, sütun, kiriş, destek,kemer, çatı kirişi, maden ocağı girişi, teleskopik payanda, savak kapağı, kemerveya köprü payandası, dalgakıran (mendirek) imalatını içerir. Büyük kısmımetalden prefabrik yapıların imalatı dahildir. Metal kapı, pencere veçerçeveler, kepenk, yangın merdiveni gibi, yapılarda kullanılan benzer metalürünlerin imalatı. Burada sınıflandırılan maddelerin imalatı çoğunlukla demir, çelik ya daalüminyumdur. Bu mallar, montaj, tesisat veya inşaat için hazır, taşınılabilir mallardır.(Örneğin; İnşaat alanında yapının kurulması). Ancak, ayrıca imal edilmiş parçalardan metal yapılar kurulması da buradasınıflandırılmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Gemi veya güç kazanı parçalarının imalatı, Sınıf 2813'de(Buhar kazanı imalatı, merkezi kalorifer kazanları hariç) sınıflandırılır. Monte edilmiş demiryolu ve tramvay ray donanımı ve aksamının imalatı, Sınıf2899'da (Başka yerde sınıflandırılmamış metal eşya imalatı) sınıflandırılır. Gemi veya yüzen yapıların bölümlerinin imalatı, Sınıf 3511'de (Gemi yapımı veonarımı) sınıflandırılır.

2812 Tank, sarnıç ve metal muhafaza imalatı

Bu sınıf, sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gazlar için kullanılan metalkapların imalatını içerir. Kalorifer kazanlarının ve radyatörlerinin imalatı. Genellikle, sabit olarak, depolama amacıyla ya da metal imalatında kullanılanya da demir, çelik veya alüminyum dışındaki bir metalle kaplanmış, kapaklı ya dakapaksız sarnıç, tank ve benzeri muhafazaların imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Çoğunlukla malların nakliyesi veya paketlenmesi içinkullanılan varil, silindir, teneke kutu, kova, metal kutu ve benzeri hatta dahabüyük hacimli olanlar, Sınıf 2899'da (Başka yerde sınıflandırılmamış metal eşyaimalatı) sınıflandırılır. Yukarıda sözü edilen amaçlar için kullanılan, ancak mekanik veya termik birdonanımı bulunan sarnıç, tank ve benzeri muhafazaların imalatı, Sınıf 2919'da(Diğer genel amaçlı makinelerin imalatı) sınıflandırılır. Bir veya daha fazla nakliye aracı için özel olarak tasarlanmış ve donatılmışmuhafazaların imalatı, Sınıf 3420'de (Motorlu kara taşıtları karoseri imalatı;römork ve yarı-römork imalatı) sınıflandırılır.

2813 Buhar kazanı imalatı, merkezi kalorifer kazanları hariç

Bu sınıf izotop ayırıcılar dışındaki bütün amaçlar için, nükleer reaktörimalatını içerir. "Nükleer reaktör" terimi, genelde, biyolojik bir kalkanla kapatılmış bir alaniçinde, eğer uygunsa, kalkanın kendisi de dahil, bütün cihaz ve aletleri kapsar.Terim ayrıca, bu alan içinde bulunan bütünün bir ana bölümünü oluşturuyorsa, oalanın dışındaki diğer cihaz veya aletleri de içerir. Buhar kazanları veya diğer buğu (vapour) üreten kazanların imalatı (düşük

basınçta buhar üretiyor olsa bile, merkezi ısıtma sıcak su kazanları imalatıhariç). Buhar ekonomizerleri, kızdırıcılar, buhar kollektör ve akümülatörleri gibi,kazanlarda kullanılan yardımcı donanımların imalatı. Ayrıca, kurum gidericiler, gaz işleyiciler, tortu kazıyıcılar da dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Nükleer reaktör yakıt maddeleri, Sınıf 2330'da (Nükleeryakıtın elde edilmesi) sınıflandırılır. Merkezi ısıtma kazanları ve radyatörlerinin imalatı, Sınıf 2812'de (Tank,sarnıç ve metal muhafaza imalatı) sınıflandırılır. Buhar türbini veya yekpare kazanlı sabit buhar makinesi imalatı, Sınıf 2911'de(Motor ve türbin imalatı; uçak, motorlu taşıt ve motosiklet motorları hariç)sınıflandırılır. Buharlı lokomotiflerin imalatı, Sınıf 3520'de (Demiryolu ve tramvaylokomotifleri ile vagonlarının imalatı) sınıflandırılır.

289 Diğer metal eşyaların imalatı; metal işleri ile ilgili hizmet faaliyetleri

2891 Metallerin dövülmesi, preslenmesi, baskılanması ve yuvarlanması; toz metalurjisi

Bu sınıf, dövülerek, preslenerek, baskılanarak, yuvarlatılarak işlenmiş ya dayarı-işlenmiş, geniş bir yelpazedeki metal ürünlerin imalatını içerir; yani,silindir veya toz metalurjisi kullanılarak, sıkıştırıcı güçle metallerinşeklinin bozulması; yani, ısı işlemiyle veya basınç altında, metal tozlarındandoğrudan metal nesnelerin üretimi; yani, ürünlerin büyük bir kısmının imalatı,tek tek, başka faaliyet sınıflarına ait olabilirdi.

Kapsam dışı olanlar: Metal tozlarının imalatı, Sınıf 2710'da (Demir-çelik anasanayii) ve Sınıf 2720'de (Demir-çelik dışındaki ana metal sanayii)sınıflandırılır.

2892 Ücret veya sözleşme esasına dayalı olarak, metallerin kaplanması ve işlenmesi

Bu sınıf, ücret veya sözleşme esasına dayalı; madenle kaplama, parlatma(cilalama), anodik oksidasyon, boyama, kabartma işi yapma, basma, sertleştirme(katılaştırma), perdahlama, çapak temizleme, kumla pasını giderme, karıştırma,temizleme, kaynak yapma, öğütme ve metal ve metal ürünleri üzerinde yapılandiğer özel işlemleri içerir. Burada sınıflandırılan birimler, genellikle, ne malların mülkiyetine sahiptir,ne de onları üçüncü şahıslara satar.

2893 Çatal-bıçak takımı, el aletleri ve hırdavat malzemeleri imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Evin içinde ve çevresinde kullanılan metal maddeler; bıçak ve bıçakbileyiciler, çatal bıçak takımının diğer maddeleri, satır ve kısa saplı balta,ustura ve traş bıçağı, makas ve bahçe makası, saç kesme makinesi ve tırnakmakası, kaşık, çatal, kepçe, kevgir, balık bıçağı, kerpeten, ve masada veyamutfakta kullanılan diğer kap kacak. -Tarımda, bahçıvanlık işlerinde veya ormancılıkta kullanılan çeşitli elaletleri. Mobilyacılık, büfe işleri veya diğer ağaç işlerinde kullanılan çeşitli

el aletleri. Mekanik montaj işleri için kullanılan çeşitli el aletleri. Levhametal işlerinde ve diğer ticari işlerde kullanılan çeşitli el aletleri. -Bıçkı (testere) ve bıçkı ağzı, dairesel bıçkı ağzı ve motorlu testere bıçağıdahil. Bıçakların ve makinelerin veya mekanik aletlerin kesici ağızlarınınimalatı. -Elektrikli veya elektriksiz basit el aletleri veya makineli aletler: Matkap,zımba, sikke damgası, dairesel bıçak, monte edilmemiş alet uçları, madeni levhaveya cüruflu metal karpit veya seramik çubuk v.b. -Demirci çekici ve örsler dahil demirci aletleri. Mengene, kıskaç, kaynaklamalambası ve benzeri aletlerin imalatı. -Bina, mobilya, taşıtlar veya diğer yerlerde kullanılan kilit, asma kilit,sürgü ve diğer hırdavat malzemeleri.

Kapsam dışı olanlar: İşlemeli veya işlemesiz kap-kacak ve yemek takımı, Sınıf2899'da (Başka yerde sınıflandırılmamış metal eşya imalatı), kullanılan metallerdeğerliyse, 3691'de (Kuyumculuk ve ilgili maddelerin imalatı) sınıflandırılır. Elektrikli el aletlerinin imalatı 2922'de (Takım tezgahları imalatı)sınıflandırılır.

2899 Başka yerde sınıflandırılmamış, metal eşya imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Metal bağlayıcılar: Çivi, perçin çivisi, halı çivisi, pim, kanca, rondela vebenzeri dişli olmayan ürünler; vida, civata ve diğer dişli olmayan ürünler. -Vida makinesi ürünleri. -Demir, çelik, alüminyum veya bakırdan yapılmış metal kablo, kaplanmış bant vebenzeri maddeler. -Telden yapılmış maddeler: Tel örgü, tel çit, ızgara demiri, dikenli tel, telgiysi v.b.. -Malların taşınması veya paketlenmesi için kullanılan kaplar: Varil, büyükfıçı, kova, teneke kutu v.b. -Saat yayları dışında, tüm amaçlar için kullanılan, yarı-işlenmiş olanlardahil, yaylar: yaprak yay, helezon yay, burma çubuk yay v.b. -Avcı bıçağı, kılıç, kasatura, süngü ve benzer silahlar. -Değerli metallerle kaplanan ana metal olsun ya da olmasın, işlemeli veyaişlemesiz kap-kacak ve yemek takımı; tava, tencere ve diğer metal yemek kapları. -Yiyeceklerin hazırlanması, donatılması veya sunulmasında kullanılan küçük,elle çalışan mutfak aletleri. -Emaye olsun ya da olmasın banyo, lavabo, küvet ve diğer sıhhi metal vetuvalet malzemeleri dahil, sıhhi metal eşyalar. -Metal mobilya dışında büroda kullanılan metal malzemeler. -Metal kasklar. -Zırhlı veya takviyeli kasa, dayanıklı kapı v.b. -Demiryolu veya tramvay ray donanımı ve aksamı (örneğin; montaj ray, dönerplatform, platform kaidesi v.b.) -Güç aktarma zincirleri dışındaki zincir, gemi pervanesi ve kanadı, gemiçapası, kampana, resim çerçevesi, esnek metal boru, kanca, halka, çengel, metaltemizleme pedi, işaret levhası ve benzerleri gibi, değerli metaller hariç,kullanılan metalin ne olduğuna bakılmaksızın, başka yerde sınıflandırılmamışdiğer metal ürünleri.

Kapsam dışı olanlar: Malzemelerin depolanması veya işlenmesinde kullanılanmuhafaza imalatı, Sınıf 2812'de (Tank, sarnıç ve metal muhafaza imalatı)sınıflandırılır. Güç aktarma zinciri imalatı 2913'de (Mil yatağı, dişli, dişli takımı ve tahriktertibatı imalatı) sınıflandırılır. Metal mobilya imalatı, Sınıf 3610'da (Mobilya imalatı) sınıflandırılmıştır. Spor malzemelerinin imalatı, Sınıf 3693'te sınıflandırılmıştır. Oyun ve oyuncak imalatı, Sınıf 3694'te sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 29 BAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAMIŞ MAKİNE VE TEÇHİZAT İMALATI

291 Genel amaçlı makine imalatı

2911 İçten yanmalı motor ve türbin imalatı; uçak, motorlu taşıt ve motosiklet motorları hariç

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını kapsar: -Motorlu taşıt veya hava aracı motoru hariç, hareket eden veya sabituygulamalardaki kullanım için alternatif hareket veya döner bujili-ateşlemeveya sıkıştırma ateşlemeli içten yanmalı, pistonlu motorlar. -Yukarıda tanımlanan motorlarda kullanılan parçalar (örneğin; vanalar(valfler)). -Buhar türbinleri ve diğer buğu (vapour) türbinleri -Hidrolik türbinler, su çarkları ve bunların regülatör makineleri;

-Hava araçlarında itici kuvvet olarak kullanılan turbo-jet ve turbo-pervanelerdışındaki gaz türbinleri. Burada kapsanan türbinler gemilerin motorlarında veelektrik jeneratörleri veya pompaların temel aksamı olarak kullanılır. -Kazan-türbin tertibatı veya kazanla entegre edilmiş sabit buhar makinesi.

Kapsam dışı olanlar: Hava araçlarının elektrikli ve elektronik motorparçalarının imalatı, Sınıf 3190'da (Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikliteçhizat imalatı) sınıflandırılır. Elektrikli ve elektronik teçhizatın ve içten yanmalı motorları oluşturanparçaların imalatı da Sınıf 3190'da sınıflandırılır. Tepkili motorlar dahil, motorlu taşıt, hava aracı ve motorlu bisikletmotorlarının imalatı, sırasıyla Sınıf 3410'da (Motorlu kara taşıtlarınınimalatı), Sınıf 3530'da (Hava ve uzay taşıtları imalatı) ve Sınıf 3591'de(Motosiklet imalatı) sınıflandırılır.

2912 Pompa, kompresör, musluk ve vana imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını kapsar: -Hidrolik güç makineleri ve güçlü pompalardan oluşan motorlar. -El pompaları ve içten yanmalı pistonlu motorlara monte edilmek üzeretasarlanmış pompalar, beton pompaları ve diğerleri dahil, sıvılar içinkullanılan, ölçü aleti takılmış veya takılmamış pompalar. -Hava veya vakum pompaları, hava veya diğer gaz kompresörleri. -Basınç düşürücü vanalar ve termostatik kontrollü vanalar dahil; boru, kazangövdesi, tank, fıçı ve benzer aletlerde kullanılan tıkaç, musluk, vana vebenzeri ürünler.

Kapsam dışı olanlar: Sertleştirilmemiş vulkanize kauçuk, seramik malzemeler veyacamdan yapılmış tıkaç, musluk, vana ve benzer aletlerin imalatı, malzemesinegöre sırasıyla Sınıf 2519'da (Diğer kauçuk ürünleri imalatı), Sınıf 2691'de(Yapı malzemeleri dışındaki, ateşe dayanıklı olmayan seramik eşya imalatı(çanak, çömlek, çini, porselen v.b.)) ve Sınıf 2610'da (Cam ve cam ürünleriimalatı) sınıflandırılır. Zeminden havalandırma dahil, ev tipi vantilatörlerin imalatı, Sınıf 2930'da(Başka yerde sınıflandırılmamış ev aletleri imalatı) sınıflandırılır. Valf olarak adlandırılan makine parçalarının imalatı, genellikle makine ileaynı yerde sınıflandırılır; örneğin içten yanmalı hava aracı makinelerinin emme(giriş) ve boşaltma (egzoz) sübaplarının imalatı Sınıf 3530'da (Hava ve uzaytaşıtları imalatı) sınıflandırılır.

2913 Mil yatağı, dişli, dişli takımı ve tahrik tertibatı imalatı

Bu sınıf bilya,iğne, makara, yuva, tutma halkası ile rulmanların diğerparçaları da dahil, bilyalı ve makaralı rulmanların imalatını kapsar. Delkçarkları; vites kutusu ve diğer aksamları dahil dişli ve dişli takımları,otomatik santrifüj debriyajları ve basınçlı hava debriyajları; volan, milkavramaları dahil eksantrik milleri, krank milleri, kranklar; aktarma milleri,rulman muhafazaları, krank mili yatağı, düz miller ve diğer rulmanmuhafazalarının mekanik güç aktarma ekipmanlarının imalatını kapsar.

Kapsam dışı olanlar: Elektromanyetik debriyajların imalatı Sınıf 3190'da(Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli teçhizat imalatı) sınıflandırılır. Taşıtlar veya hava araçlarının parçaları gibi, tanımlanabilen güç aktarmaekipmanının alt-montaj parçalarının imalatı, sırasıyla Bölüm 34'ün (Motorlukara taşıtı, römork ve yarı-römork imalatı) ve Bölüm 35'in (Diğer ulaşımaraçlarının imalatı) uygun sınıflarında sınıflandırılır.

2914 Sanayi fırını, ocak ve ocak ateşleyicilerin imalatı

Bu sınıf, maden cevheri, pirit, metalik olmayan mineraller, metaller ve diğermalzemelerin kavrulması, ergitilmesi veya diğer ısı işlemlerine tabi tutulmasıiçin kullanılan elektriksiz fırın ve ocakların imalatını içerir. -Endüksiyonlu veya dielektrikli fırın ve ocaklar dahil, elektrikli fırın veocaklar. -Çöp fırınları dahil, endüstride ve laboratuvarlarda kullanılan elektrikendüksiyonlu ve dielektrik ısıtma teçhizatı. -Sıvı yakıt, tozlaştırılmış katı yakıt veya gaz yakıcıları. -Mekanik kömür atıcı, mekanik ızgara, mekanik kül boşaltıcı ve benzer aletler.

Kapsam dışı olanlar: Gıda, içecek veya tütünü ısıtmak için tasarlanmış teçhizatve aletlerin imalatı, Sınıf 2925'de (Gıda, içecek ve tütün işleyen makinelerinimalatı) sınıflandırılır. Elektrikli olmayan ekmek fırınlarının imalatı da, Sınıf 2925'desınıflandırılır. Kağıt hamuru, kağıt veya diğer endüstriyel materyallerin ısıtılması içintasarlanan teçhizat ve aletlerin imalatı, Sınıf 2929'da (Diğer özel amaçlımakinelerin imalatı) sınıflandırılır. Tıbbi, cerrahi veya laboratuvar sterilizatörlerinin imalatı, Sınıf 3311'de(Tıbbi ve cerrahi teçhizat ile ortopedik araçların imalatı) sınıflandırılır.

2915 Kaldırma ve taşıma teçhizatı imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını kapsar: -Mal, insan veya çeşitli malzemelerin, karayolları taşıtları dışında, mekanikolarak taşınmasında kullanılan makineler. Kompleks ve basit makineler; sürekliveya periyodik hareketli makineler; hareketli ve sabit makineler ile tekerleklişasi üzerine entegre olarak monte edilmiş makinelerin imalatı. -Vinç palanga ve yük asansörleri, vinç ve bucurgat (bina elevatörü) ile kriko. -Kablolu vinçler dahil, kollu vinçler, dönerli vinçler; hareketli vinçiskeletleri, istifleme ve taşıma araçları (forklift v.b.); vinç veya diğerdönerli vinç ya da kaldırma ekipmanı ile donatılmış veya donatılmamış, kendindeniticili veya iticisiz, fabrika, ambar, dok alanı, istasyon platformu ve bu gibiyerlerde bulunan iş kamyonları, demiryolu platformları için traktörler dahil. -Diğer kaldırıcı, taşıyıcı, yükleyici veya boşaltıcı makineler (örneğin;kaldırıcı (elevatör), asansör, sıvı asansörü, nakledici (konveyör), teleferik). -Kepçeler, büyük kepçeler (şovel), kavrayıcı vinçler dahil, fakat buldozerveya angledozer kepçesi hariç, diğer kaldırma, taşıma, yükleme veya boşaltmamakineleri.

Kapsam dışı olanlar: Kaldırma ve taşıma ekipmanları için kullanılan içtenyanmalı makinelerin imalatı, Sınıf 2911'de (İçten yanmalı motor ve türbinimalatı; uçak, motorlu taşıt ve motosiklet motorları hariç) sınıflandırılır. Tarımda kullanılan traktörlerin imalatı, Sınıf 2921'de (Tarım ve ormanmakineleri imalatı) sınıflandırılır. İnşaat teçhizatı imalatı, Sınıf 2924'de (Maden, taşocağı ve inşaat makineleriimalatı) sınıflandırılır. Yeraltında kullanılmak üzere özel olarak tasarlanmış, malzeme taşımaekipmanlarının imalatı da Sınıf 2924'de sınıflandırılır.

2919 Diğer genel amaçlı makinelerin imalatı

Bu sınıf aşağıdakilerin imalatını kapsar: -Tartı aletleri (hassas laboratuvar terazisi hariç): Ev ve dükkan terazileri,taşınabilir ve hareketli platform terazileri, mallar için kullanılan devamlıtartı makineleri, sıvıların devamlı akışlarını tartan teraziler, araç kantarlarıve benzerleri; ağırlığı sayıya dönüştüren veya ağırlığa bağlı diğer işlemleriyapabilen hesap makineli tartı aletleri. -Sergileme ve ilaç hazırlanması gibi ticari amaçlı soğutma veya dondurmaekipmanı; diğer amaçlar için soğutma veya dondurma ekipmanları; soğutucu vedondurucuların ana parçalarının montajı, burada sınıflandırılır. Örneğin; motor,buharlaştırıcı veya kasası mevcut olmasa bile, kompresör ve kondansatörlerinaynı zemine monte edilmesi; soğutma veya dondurma ekipmanlarını içine alanmobilyalar. -Klima tertibatı birimleri. -Sıvı veya gazları filtre eden veya arındıran makine ve cihazlar. Bu türekipmanların ebat, fonksiyon ve çalışma özelliklerinde önemli farklılıklarmevcuttur, bu nedenle bunların imalat aşamalarında da önemli farklılıklargörülür. -Sıvı ve tozların fışkırtılması, dağıtılması veya püskürtülmesi için, elleçalıştırılan veya çalıştırılmayan ekipmanlar. Ayrıca, sprey tabancası vebenzerlerinin imalatına ek olarak, yangın söndürücüler, kum püskürtmemakineleri, buharla temizleme makineleri ve benzeri püskürtücü makinelerinimalatı da burada kapsanır. -Şişe, teneke, kutu veya çanta gibi muhafazaları doldurma, kapatma, mühürleme,kaplama veya etiketleme gibi bir veya birkaç fonksiyona sahip makineler dahil,paketleme ve ambalajlama makineleri; şişe veya benzeri muhafazaları temizlemeveya kurutma makineleri ile içecek havalandırma makineleri. -Damıtma veya rektifiye tesisatı; ısı değiştirici; gaz veya hava sıvılaştırmamakineleri. -Jeneratör gazı ya da su gazı ve asetilen gazı jeneratörleri. -Endüstriyel kullanımlar için tasarlanmış fanlar, ticari, laboratuvar veyaendüstriyel amaçlı aspiratörler (exhaust hoods). -Metaller veya cam için olanlar hariç, kalender tertibatı gibi silindirlimakineler. -Krema ayırcılar ve elbise kurutma makineleri dışındaki santrifüj makineleri. -Birkaç malzemenin kombinasyonundan ya da aynı malzemenin tabakalarındanyapılan balata ve benzeri contalar. -Genel amaçlı makine ve ekipmanlar için özel kısımların imalatı dahil, başkayerde sınıflandırılmamış diğer genel amaçlı makineler.

Kapsam dışı olanlar: Daha çok, belirli bir veya birkaç endüstriyel alandakullanılan makine ve ekipmanların (örneğin; metal işleme birimlerinde kullanılanmakineler) imalatı, Grup 292'nin (Özel amaçlı makinelerin imalatı) uygunsınıfında sınıflandırılır. Tarımsal amaçlı olarak tasarlanmış püskürtme makinelerinin imalatı, Sınıf2921'de (Tarım ve orman makineleri imalatı) sınıflandırılır. Metal veya cam için kullanılan silindirli makinelerin imalatı, sırasıyla,Sınıf 2923'te (Metalurji makineleri imalatı) ve Sınıf 2929'da (Diğer özel amaçlı

makinelerin imalatı) sınıflandırılır. Krema ayırıcı makinelerin imalatı, Sınıf 2925'de (Gıda, içecek ve tütünişleyen makinelerin imalatı) sınıflandırılır. Gıdaların süzülmesi ve temizlenmesi amacıyla kullanılan cihazların imalatı daSınıf 2925'de sınıflandırılır. Endüstriyel amaçlı, elbise kurutma makinelerinin imalatı Sınıf 2929'dasınıflandırılır. Ev tipi soğutucu veya dondurucu ekipmanların imalatı, Sınıf 2930'da (Başkayerde sınıflandırılmamış ev aletleri imalatı) sınıflandırılır. Çoğunlukla ev ve bürolarda kullanılan fanların (vantilatörlerin) imalatı daSınıf 2930'da sınıflandırılır. Hassas terazilerin imalatı, Sınıf 3312'de (Ölçme, kontrol, test, seyrüsefer vebenzeri amaçlı alet ve cihazların imalatı; sanayide kullanılan işlem kontrolteçhizatı hariç) sınıflandırılır.

292 Özel amaçlı makinelerin imalatı

2921 Tarım ve orman makineleri imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Tarım ve ormancılıkta kullanılan traktörler, elle kontrollü (pedestriancontrolled/walking) traktörler. Vinçli traktörler; eklenti yapılmasınıkolaylaştıran, bağlı cihazların kontrolünü sağlayan donanımlar, kaldırmabirimleri ile toprak ve diğer malzemelerin taşınmasını sağlayan makineler. -Tarımsal amaçlar için tasarlanmış kendi kendine yükleme-boşaltmayapan römork veya yarı-römorklar. -Tarla sürme, tırmık çekme, zararlı ot temizleme, çapalama, tohum ekme, gübreyayma, inceltme v.b. dahil, ürün için toprağı hazırlama, ekme veya gübrelemeiçin kullanılan tarım, bahçecilik veya ormancılık makineleri. Hayvanlartarafından çekilen araçların imalatı da dahil. -Hasat veya harman makineleri: Biçerdöğer makinesi; pamuk, mısır, meyva, kökveya yumru kök hasat makinesi; biçme makineleri (biçme kolları dahil çim, otbiçme makinesi veya diğer biçme makineleri); balya makinesi; yumurta, meyvadiğer mahsullerin temizlenmesi, ayıklanması veya sınıflandırılmasında kullanılanmakineler. Kendi gücüyle giden, traktör veya hayvanlar tarafından çekilenmakinelerin imalatı. -Süt sağma makineleri. -Tarımda kullanılan püskürtme makineleri. -Tarım, hayvancılık, bahçecilik ve ormancılıkta kullanılan diğer makineler:kümes hayvanları bakım makinesi, yem hazırlama donanımı, arı bakım makineleriv.b.

Kapsam dışı olanlar: Tarım, bahçecilik ve ormancılıkta kullanılan el aletlerininimalatı, Sınıf 2893'de (Çatal-bıçak takımı, el aletleri ve hırdavat malzemeleriimalatı) sınıflandırılır. Tarımda kullanılan taşıyıcıların imalatı, Sınıf 2915'de (Kaldırma ve taşımateçhizatı imalatı) sınıflandırılır. İş kamyonları ve platform traktörlerinin imalatı da Sınıf 2915'tesınıflandırılırken, inşaat ve madencilikte kullanılan traktörlerin imalatı,Sınıf 2924'de (Maden, taşocağı ve inşaat makineleri imalatı)sınıflandırılır. Krema ayırıcıların imalatı, Sınıf 2925'te (Gıda, içecek ve tütün işleyenmakinelerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Yarı-römorklar için, karayolu dışında kullanılan traktörlerin imalatı, Sınıf3410'da (Motorlu kara taşıtlarının imalatı) sınıflandırılır.

2922 Takım tezgahları imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını kapsar: -Metal veya tahta, çelik, mantar, kemik, sertleştirilmiş lastik, sert plastik,

soğuk cam gibi maddelerin işlenmesi için kullanılan takım tezgahları. -Torna, sondaj, freze (kalıp çıkarma), işleme, tesviye, delme, bileme veyadiğer işlemler için kullanılan takım tezgahları. -Baskı veya presleme takım tezgahları. puntolama presleri, hidrolik presler,makaslar, şerit makineleri, ufalayıcı, şahmerdan çekiçleri, şahmerdan dövmemakineleri v.b. hadde tezgahı, tel sarıcı veya tel işleme makineleri. -Basit tasarımlı (örn. pedallı presler), klasik tasarımlı (örn. el kontrollümotorlu), ileri tasarımlı (örn. sayısal kontrollü, çok merkezli makineler) takımtezgahları. -Lazer ışını veya benzer işlemlerle materyali ayrılması veya işlenmesi içinkullanılan takım tezgahları. -Tahta, çelik, kemik, sert lastik, sert plastik veya benzer sert materyallerinçivilenmesi, raptiyelenmesi, tutkallanması veya başka bir yolla birleştirilmesiiçin kullanılan takım tezgahları. -Ayrıca metal kesebilen veya kesemeyen, gaz veya elektrikli kaynak, pirinçkaynak veya lehimleme makineleri. Lazer veya başka ışın veya foton ışıması,ultrasonik dalgalar, elektron ışını, manyetik şok veya plazma arkı kullananmakinelerin imalatı da dahildir. - Elektrikli, elektriksiz ya da basınçlı hava ile çalışan elle kumandalıaletler. Dönerli veya dönerli-darbeli matkap, el hızarı (chain saw), diş açmamakinesi, tel fırça makineleri, balyoz, perçin makinesi, teneke sac kesiciimalatı. -Tahta parçacıkları veya fiber yapı panoları veya diğer odunlu malzemelerinimalatı için presler ve diğer ağaç veya çelik işleme makineleri. -Takım tezgahları için çalışma kolları (torna aynaları) gibi bölümler veaksesuarlar, bölme kafaları ve diğer özel mekanizmalar burada sınıflandırılır.

Kapsam dışı olanlar: El aleti olarak kullanılan makine ve aletlerin (matkap,zımba, stampa, musluk, freze bıçağı, torna takımları, bıçkı ağzı, kesicibıçaklar ve tabaklar, numune şiş, uçlar ve cüruflu metal, karpit veya madeniseramik benzerleri) imalatı, Sınıf 2893'de (Çatal-bıçak takımı, el aletleri vehırdavat malzemeleri imalatı) sınıflandırılır. Metal fabrikası veya haddehanelerde kullanılan makinelerin imalatı, Sınıf2923'de (Metalurji makineleri imalatı) sınıflandırılır. Madencilik ve taşocakçılığı makineleri imalatı, Sınıf 2924'de sınıflandırılır. İşlem süresince elle tutulamayan kaya matkabı, Sınıf 2924'de (Maden, taşocağıve inşaat makineleri imalatı); ancak, bunun dışındaki, elle tutulabilen kayamatkapları burada sınıflandırılır.

2923 Metalurji makineleri imalatı

Bu sınıf, sıcak metallerin işlenmesi için kullanılan makine ve teçhizatınimalatını içerir: konvertör, külçe kalıbı, kepçe ve metalurji veya metaldökümhanelerinde kullanılan türde döküm makineleri. Bu tür haddehanelerdekullanılan metal haddesi ve silindir imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Çubuk, boru, profil, tel kablo veya benzerleri için haddetezgahı imalatı, Sınıf 2922'de (takım tezgahları imalatı) sınıflandırılır. Döküm kalıpları ve kalıplar (külçe kalıpları hariç) ile dökümhane kalıbı yapanmakinelerin imalatı, Sınıf 2929'da (Diğer özel amaçlı makinelerin imalatı)sınıflandırılır.

2924 Maden, taşocağı ve inşaat makineleri imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatları içerir: -Yeraltında kullanılmak üzere özel olarak tasarlanmış kaldırma ve taşımamakineleri, örneğin aktarıcılar (konveyörler). Yeraltında kullanılmak üzeretasarlanmış olsun veya olmasın sondaj veya oyma makineleri imalatı. -Beton veya harç karıştırıcı, toz haline getiriciler, sıkma makinesi v.b.

dahil, ekleme, ayıklama, ayırma, yıkama, ezme, öğütme, karıştırma, yoğurma veyabenzer yöntemlerle minerallerin işlenmesi için kullanılan makineler. -İnşaat veya madencilikte kullanılan paletli ya da paletsiz traktörler. -Buldozer ve angledozerler. Kendi kendine hareket edebilen ya da edemeyen,diğer şantiye makineleri imalatı: Greyderler, düzleyiciler, kazıyıcılar, mekanikkürekler, kazma makinesi, kepçeli yükleyiciler, sıkıştırma makineleri ve yolsilindirleri. -Şahmerdanlar ve kazık çıkarıcılar ve sıkma makineleri. -Başka yerde sınıflandırılmamış veya kapsanmamış inşaat makineleri: Harçyayıcıları, yol yapım ekipmanları (örneğin zift yayıcılar) beton düzleştirme(oluk açma, düzleştirme) makineleri v.b. -Buldozer ve angledozer kepçeleri ve yukarıda sözü edilen makinelerin diğerparçaları.Kapsam dışı olanlar: Tarımda kullanılan traktörlerin imalatı, Sınıf 2921'de(Tarım ve orman makineleri imalatı) sınıflandırılır. Kaya parçalama veya yarma makineleri dahil, kaya işleme makine ve aletlerininimalatı, Sınıf 2922'de (Takım tezgahları imalatı) sınıflandırılır.

2925 Gıda, içecek ve tütün işleyen makinelerin imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Daha çok süt endüstrisinde kullanılan makineler: Krema karıştırıcıları; sütişleme makineleri (homojenize edici ve irradiator); süt dönüştürme makineleri(tereyağı yayığı, tereyağ işleme ve kalıplama makineleri); peynir yapmamakineleri (homojenize edici, kalıplar, presler). -Daha çok değirmencilik endüstrisinde kullanılan makineler: Buğday veyakurutulmuş baklagillerin temizlenmesi, ayırma veya ayıklama makineleri (ayırmasilindiri, elek kayışı, hortum ayırıcı, aspiratör ayırıcı, buğday fırçalamamakinesi ve benzerleri); un, elenmemiş kaba un veya diğer ürünleri üretmek içinkullanılan makineler (ince öğütme değirmeni, kırma makinesi veya değirmeni,besleme kanalı, sarsma makinesi (elek makinesi), kepek temizleyici, karıştırıcı,pirinç kabuğu soyma makinesi, bezelye ayıklayıcısı v.b. ) -Şarap, elma şarabı, meyve suyu veya benzer içeceklerin yapımında kullanılanpresler, ezme makineleri ve benzer makineler. -Fırıncılıkta veya makarna, spagetti ve benzer ürünlerin yapımı içinkullanılan makineler: hamur karıştırıcı, hamur bölücü, kalıplar, dilimleme,pasta kaplama makinesi v.b. -Elektrikle ısıtılanlar dahil, yiyecek ve içeceklerin ısı değişimiyleişlenmeleri için kullanılan makine ve teçhizat: süt pastörizasyonu,konsantrasyon veya pişirme makinesi; peynir işleme veya yoğunlaştırma fıçıları;püreleme, konsantrasyon ya da diğer işlemler için ısıtma veya soğutma;yiyeceklerin buğulanması, kaynatılması, pişirilmesi, kızartılması veyakurutulması için otoklavlar veya makineler; elektriksiz fırınlar. -Hayvansal veya sabit nebati yağların elde edilmesi veya hazırlanmasındakullanılan makineler. -Tütünün hazırlanması ve sigara, puro, pipo, çiğneme tütünü veya enfiyeyapımında kullanılan makineler. -Başka yerde sınıflandırılmamış besin işleme makine ve teçhizatı: şekerleme,kakao veya çikolata makineleri; şeker imalatı; bira fabrikaları; et veya kümeshayvanları işlemleri (kıllardan arındırma veya tüy yolma, kesme veya doğrama,kıyma veya ince ince doğrama, et dövme makineleri v.b.); meyve, kuruyemiş veyasebzeleri hazırlamak; balık veya diğer deniz ürünlerini hazırlamak; filtrelemeveya saflaştırma makineleri; yiyecek ve içeceklerin endüstriyel amaçlarlahazırlanması ve imalatında kullanılan diğer makineler.

Kapsam dışı olanlar: Termik veya mekanik bir teçhizat ile donatılmamış fıçı veyatankların imalatı, Sınıf 2812'de (Tank, sarnıç ve metal muhafaza imalatı)sınıflandırılır. Genel amaçlı makinelerin imalatı, Grup 291'in uygun bir sınıfında

sınıflandırılır: pompalar veya kompresörler, Sınıf 2912'de; paketleme veambalajlama makineleri, tartı makineleri, Sınıf 2919'da. Yumurta, meyve veya diğer ürünler için kullanılan temizleme, ayıklama veyaayırma makinelerinin imalatı, Sınıf 2921'de (Tarım ve orman makineleri imalatı)sınıflandırılır.

2926 Tekstil, giyim eşyası ve deri işlemede kullanılan makinelerin imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: - Dokuma elyafının (doğal ve yarı-suni), iplik safhasına kadar olan hazırlıkişlemlerinde kullanılan makineler ile elyafın dolgu malzemesi olarakhazırlanmasında veya keçe ve tela imalatında kullanılan benzeri makineler:Çırçır makinesi, balya açıçı, tarayıcı, pamuk yayıcı, yün temizleyici, yünkarbonlaştırıcı, tarak makinesi, yün tarağı, büküm tezgahı v.b. -İpliği çiftli, çoklu veya kablolu ip haline getiren makineler dahil, yarıbükülmüş ipliği sicime dönüştürmek için kullanılan iplik makineleri. -Dokuma makinesi (tezgahı) veya örme makinelerinde kullanılmak üzere, dokumaipliği hazırlayan makineler: Çıkrık, çözgü tezgahı ve ilgili makineler. -El dokuma tezgahları dahil dokuma makineleri (tezgahları); örme makineleri(düz veya dairesel); nakış ipliği dahil düğümlenmiş ağ, tül, dantel, kurdela vediğer özel kumaşların yapımı için kullanılan makineler. -Yukarıda tanımlanan makineler için, yardımcı makine veya teçhizat: Çözgüsilindir ayağı veya çözgü argacı, armür makineleri ve jakarlar, mekik değiştirmemekanizmaları, otomatik makara değiştiriciler, yünün yağını alan makineler;yukarıdaki makineler için kullanılan parçalar, örneğin; sürgü, tarak ve kılavuzraylar; dokuma tezgahı için metalik taraklar, örgü makineleri için iğneler;dokuma makineleri için mekikler; çözgü silindiri; örme makineleri için rulmanlıiğler v.b. -Dokuma ipi veya kumaşların ya da hazır giyim mamullerinin yıkanması,ağartılması, boyanması, aprelenmesi ve astarlanmasında kullanılan makineler;muşamba veya benzer yer kaplama maddelerinin imalatlarında kullanılan hamkumaşların yapıştırılması için kullanılan makineler; tekstil kumaşını sarma,çözme, katlama, kesme veya sürfüleme makineleri. -Sıcak presler dahil, ütüleme makineleri. -Çamaşırhane tipi yıkama ve kurulama makineleri ve kuru temizleme makineleri. -Ev tipi olsun veya olmasın dikiş makineleri ve dikiş makinesi kafaları:Elbise, ayakkabı, nakış, valiz, başlık, çorap v.b. imal etmek amacıyla, dokuma,deri, kürk ve benzeri malzemelerin dikilmesi için kullanılan makineler. -Dikiş makinesi iğneleri. -Fötr şapka yapmak için kullanılan makineler dahil, keçe veya dokumasızkumaşların üretim veya aprelenmesinde kullanılan makineler. -Kıllardan arındırma ve deri yüzme makineleri, çekiçli değirmen ve çekiçlememakineleri, traş makineleri ile derinin fırçalanması, aprelenmesi veyakumlanmasında kullanılan makineler gibi işleme makineleri dahil, ham deri, deriveya güderi hazırlama, tabakalama veya işleme makineleri. -Ayakkabı ya da ham deri, deri, güderi veya kürkten yapılan diğer mamüllerinimalatında veya tamirinde kullanılan makineler.

Kapsam dışı olanlar: Jakar makinelerinde kullanılan kağıt veya mukavvakartların imalatı, Sınıf 2109'da (Diğer kağıt ve mukavva ürünleri imalatı)sınıflandırılmıştır. Silindir tipi ütüleme makinelerinin imalatı, Sınıf 2919'da (Diğer genel amaçlımakinelerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Dokuma tezgahlarından farklı bir prensiple çalışan, tel kafes veya tel dokumaüretim makinelerinin imalatı, Sınıf 2922'de (Takım tezgahları imalatı)sınıflandırılmıştır. Kitap ciltlemede kullanılan dikiş makinelerinin imalatı, Sınıf 2929'da (Diğerözel amaçlı makinelerin imalatı) sınıflandırılmıştır.

2927 Silah ve mühimmat imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Zırhlı araçlar, tank tamir araçları ve zırhlı levazım araçları dahil, tank vediğer savaş araçları. -Silah monte edilmiş demiryolu aracı dahil, ağır silahlar, toplar ve seyyarsilahlar; roketatarlar, füze fırlatıcılar, torpil kovanları, torpiller, ağırmakineli silahlar. -Hafif makineli tüfek, tüfek, karabina tüfek, av tüfeği, revolver tabanca veyatabanca gibi hafif silahlar. Savunma birimleri, polis, diğer organize hizmetlerveya avcılar ya da sporcuların kullanması için tasarlanmış hafif silahlar. -Havalı veya gazlı tüfekler ve tabancalar. -Kurusıkı fişek, işaret fişeği, "captive-bolt" ve diğer kısa namlulu ateşlitabanca veya diğer "tabancalar". -Yukarıda tanımlanan silahlarda veya başka bir yolla kullanılan cephaneler:bombalar, el bombaları, torpiller, mayınlar, roketler ve benzer savaşcephaneleri; tabanca şarjörü ve diğer gereçler; mermiler; askeri balistik vegüdümlü füzeler.

Kapsam dışı olanlar: Kapsül, patlayıcı kapsül veya işaret fişekleri imalatı,Sınıf 2429'da (Başka yerde sınıflandırılmamış kimyasal ürünlerin imalatı)sınıflandırılmıştır. Avcı bıçağı, kılıç, süngü ve benzer silahların imalatı, Sınıf 2899'da (Başkayerde sınıflandırılmamış, metal eşya imalatı) sınıflandırılmıştır. Bazen "zırhlı araç" olarak adlandırılan ve para veya değerli eşya taşıyanaraçların imalatı, Sınıf 3410'da (Motorlu kara taşıtlarının imalatı)sınıflandırılmıştır. Füze siloları, inşaat alanında yapılmış yapılar olarak düşünülür ve bundandolayı Sınıf 4520'de (Yeni veya ilave bina inşaatı; bina dışı inşaatfaaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

2929 Diğer özel amaçlı makinelerin imalatı

Bu sınıf, başka yerde sınıflandırılmamış özel amaçlı makine ve teçhizatınimalatını içerir: -Suni tekstil elyafı, materyalleri veya ipliklerinin sıkılması, çekilmesi,dokunması, imalatı veya kesilmesi için kullanılan makineler. -Kauçuk ve plastiğin işlenmesi veya aşağıda sayılan ürünlerin imalatı içinkullanılan makineler: pres, kalıp, pnömatik tekerlek lastiği, lastik kaplamamakinesi ve gramofon plağı gibi özel lastik veya plastik ürünlerin yapımı içinkullanılan makineler. -Kağıt hamuru, kağıt ve mukavva endüstrisinde kullanılan makineler: Kağıthamuru, kağıt ve mukavva endüstrisi için özel olarak tasarlanmış, ısıyla çalışanmakineler (örneğin; pişirme kazanı); odun, bambu, hasır sazı, saman, paçavra,atık kağıt ve benzerlerinin kağıt hamuru, kağıt veya mukavva imalatı içinhazırlanmasında kullanılan, özel olarak tasarlanmış kesici, öğütücü ve eziciler;selüloz içeren materyalleri kağıt hamuruna dönüştüren makineler (çırpmamakinesi, inceltici ve süzgeçler); kağıt veya mukavva makineleri; oluk açmamakineleri; kağıt veya mukavva işleme makineleri (kaplama makinesi, çizgimakinesi, krepleme makinesi). -Belirli bir ebat veya şekilde kağıt ya da zarf, kesekağıdı, kutu veya kartongibi maddelerin üretimi için kullanılan makineler, dilimleme makinesi,cetveller, delme makinesi, presli kesici, katlama makinesi, depolayıcı, sarmamakinesi, kağıt kap-kacak makinesi, kağıt hamuru kalıpları). -Harf kalıp makineleri (otomatik harf kalıplama, harf döküm makinesi); dizgimakineleri (örneğin; monotip makineler, harf dökümü ve dizgide kullanılan diğerklavyeli makineler); tahta, metal veya plastik harfler; sıkıştırılmış"flong"lar, klişe makineleri, levhaların asitle yakılması ve fototipsertleştirme için kullanılan makineler ve dizgi makineleri; baskı veya oyma içinuygun hale getirilip hazırlanmış, oyulmuş veya basılmış kalıp, levha, silindir

ve diğer baskı parçaları (litografya taşı, parlatılmış veya kumlu metal silindirveya ofset makinelerinde kullanılan plastik veya metal teksir kalıbı, fotogravürlevhaları). -Baskı makineleri (normal baskı makinesi, platin baskı makinesi, silindirikbaskı makineleri, dönerli baskı makineleri ve tram baskısı, iplik baskısı,mantar, giysi veya diğer elverişsiz materyaller üzerine baskı yapmak içinkullanılan makineler gibi özel baskı makineleri); baskı için kullanılan yardımcımakineler (kağıt biriktirme, besleme, katlama, zamklama, zımbalama makineleri.) -Kitap dikme makineleri ile metal veya plastik spiral ile kağıt birleştirmemakineleri dahil, kitap ciltleme ve sayfa numaralama makineleri. -Kiremit, tuğla, şekil verilmiş seramik hamuru, pipo, grafit elektrod,tebeşir, döküm kalıpları v.b. üretim makineleri. -Metal dökümü için dökme kalıbı; kalıp temelleri; kalıp modelleri; (ham demirkalıpları hariç) metal, metal karpit, cam, mineral, kauçuk veya plastikler içinkalıplar. -Santrifüjlü elbise kurutucular; elektrikli veya elektronik lambalar, lamba(elektron lamba) veya cam karpuz içindeki ampulleri monte etmek için kullanılanmakineleri, cam veya cam eşya, cam elyaf veya cam tel üretimi veya tavlama içinkullanılan makineler, örneğin cam silindirleme makineleri; izotopik ayırma içinmakineler veya cihazlar. -Başka yerde sınıflandırılmamış diğer özel amaçlı makine veya teçhizat.

Kapsam dışı olanlar: Belirli bir materyalin işlenmesi için özel olaraktasarlanmış olsa bile, (metal veya cam için olanlar hariç) silindirlerinimalatı, sınıf 2919'da (Diğer genel amaçlı makinelerin imalatı)sınıflandırılmıştır. Sert kauçuk, sert plastik veya soğuk cam işleme makineleri veya teçhizatının(daha çok makineli aletler) imalatı, Sınıf 2922'de (Takım tezgahları imalatı)sınıflandırılmıştır. Ev aletlerinin imalatı, Sınıf 2930'da (Başka yerde sınıflandırılmamış evaletleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Çoğaltma makinelerinin (teksir, fotokopi makineleri) imalatı, Sınıf 3000'de(Büro, muhasebe ve bilgi işleme makineleri imalatı) sınıflandırılmıştır.

293 2930 Başka yerde sınıflandırılmamış ev aletleri imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Elektrikli ev aletleri: Elektrikli battaniye, buzdolabı ve dondurucular,bulaşık makineleri, çamaşırhane ekipmanları (elbise yıkayıcılar, yıkayıcı-kurutucular, kurutucular), elektrik süpürgeleri, döşeme cilalayıcılar,çöp öğütücüler, yiyecek hazırlama veya işleme aletleri (öğütücüler,karıştırıcılar, meyve sıkıcılar, konserve açacakları ve benzerleri) ve diğerelektrikli ev aletleri (elektrikli traş makineleri, elektrikli diş fırçaları,bıçak bileyiciler, havalandırma veya aspiratörler v.b.). -Elektrik depolama veya daldırma ısıtıcılar gibi elektro-termik ev aletleri;elektro-termik saç yapım aletleri (kurutma makineleri, taraklar, fırçalar,bigudiler); elektrikli ütüler; ısıtıcı radyatörler ve ev tipi vantilatörler;pişirme aletleri (fırınlar, mikrodalga fırınlar, ocaklar, elektrikli ısıtmalevhaları, tost makineleri, kahve veya çay makineleri, tavalar, kızartıcılar,ızgaralar v.b.); ve elektrikli ısıtıcı dirençler. -Elektriksiz ev ısıtıcı radyatörler, fırınlı ocak, ızgaralar, ocaklar vemerkezi ev ısıtma tesisatı. Elektriksiz su ısıtıcıları, yemek pişirme aletlerive mangal imalatı.

Kapsam dışı olanlar: Yukarıda tanımlanan aletlere benzeyen, ancak genelde dahaağır, geniş ve dayanaklı endüstriyel veya ticari amaçlı teçhizatın imalatı, Grup291'nin (Genel amaçlı makine imalatı) veya Grup 292'nin (Özel amaçlımakinelerin imalatı) uygun sınıfında sınıflandırılır, örneğin: -Tİcari amaçlı soğutma ve dondurma teçhizatı, Sınıf 2919'da (Diğer genel

amaçlı makinelerin imalatı) sınıflandırılmıştır. -Endüstriyel uygulamalar için tasarlanmış fanlar da Sınıf 2919'dasınıflandırılmıştır. -Çamaşırhane tipi yıkama ve kurutma makineleri, Sınıf 2926'da (Tekstil, giyimeşyası ve deri işlemede kullanılan makinelerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Evde kullanım amaçlı olsun veya olmasın, dikiş makinelerinin imalatı, Sınıf2926'da (Tekstil, giyim eşyası ve deri işlemede kullanılan makinelerin imalatı)sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 30 BÜRO, MUHASEBE VE BİLGİ İŞLEME MAKİNELERİ İMALATI

300 3000 Büro, muhasebe ve bilgi işleme makineleri imalatı

Bu sınıf aşağıdakilerin imalatını içermektedir: -Jelatinli ve mumlu kağıt kullanan teksir makineleri, adresleme makineleri,büro tipi ofset kağıt baskı makineleri. -Mekanik ve elektronik daktilolar; hazır bir mesajın yazılmasını sağlayan,delikli kartlarla çalışan yazı makineleri gibi otomatik yazı makineleri; sınırlıbir hafıza ile metinleri otomatik olarak düzeltme ve tekrar yazma yeteneği olanmakineler; yazılı rakamların ayrı bir bilgi işleme makinesine aktarılmasınısağlayan bir cihazla birleşik makineler; kelime işlemleyici makineler. -Optik sistemle birleşik veya kontak tipli fotokopi cihazları ve termokopicihazları. -El ve masa üstü elektronik hesap makineleri; diğer hesap makineleri,yazarkasalar, posta ücreti damgalayan makineler, bilet basan makineler ve birhesaplama cihazıyla birleşik benzer makineler. -Diğer büro makine ve teçhizatı: Bozuk para ve jetonları sınıflayan,paketleyen ve sayan makineler, otomatik para ödeme makineleri, zarfları dolduranve mektupları sınıflandıran makineler; kalem açma, delgileme ve tasnifleme işiyapan makineler v.b. -Dijital, analog ya da hybrid otomatik bilgi işlem makineleri. -Bir merkezi işlem birimi ile bir giriş ve bir çıkış ünitesi ihtiva edenkomple dijital sistemler; ek giriş/çıkış üniteleri, ek bilgi depolama ünitelerive benzerleri gibi çevre birimleri ihtiva eden dijital sistemler; merkezi işlembirimi ve çevre birimlerine ait elemanlar. -Analog, kontrol ve programlama elemanları içeren analog bilgi işlemmakineleri; giriş-çıkış fonksiyonuna sahip analog bilgisayarlara ait ekelemanlar. -Analog bilgisayarlara ait, delikli kart okuyucu, plotter vb. çevre birimleri -Hybrid (karma-analog/dijital) makineler. -Manyetik ve optik okuyucular; verileri kodlu veri ortamına aktaran makineler;veri işleyen, şifre çözen ve açık sonuç veren makineler.

Kapsam dışı olanlar: Hesaplama makinelerinin elektronik parçalarının imalatı,Sınıf 3210'da (Elektronik valf ve elektron tüpleri ile diğer elektronikparçaların imalatı) sınıflandırılmıştır. Elektronik oyunların imalatı (örneğin video oyunları, damalar) Sınıf 3694'te(Oyun ve oyuncak imalatı) sınıflandırılmıştır. Büro, muhasebe ve hesaplama makinelerinin bakım ve onarımı Sınıf 7250'de (Büro,muhasebe ve bilgi işleme makinelerinin bakım ve onarımı) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 31 BAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAMIŞ ELEKTRİKLİ MAKİNE VE CİHAZLARIN İMALATI

311 3110 Elektrik motoru, jeneratör ve transformatörlerin imalatı

Bu sınıf aşağıdakileri maddelerin imalatını kapsamaktadır: -Alternatif (AC) veya doğru akımlı (DC) jeneratör tertibatı.

-Alternatif akımlı (AC) jeneratörler. -Alternatif ve doğru akımlı (AC/DC) elektrik motorları. -Doğru akımlı (DC) motorlar ve jeneratörler. -Rotatif konvertörler (dairesel devimli elektrik enerjisini değiştiren alet). -Her ebat ve türdeki elektrik transformatörleri; civa buharlı redresör(doğrultmaç) temeline dayalı cihazlar, diyod redresörü, metal ve kristalredresörler, akü şarj (doldurma) cihazları, yüksek voltajlı jeneratörler,senkronlu (eş zamanlı) mekanik kontaklı redresörler ve diğer statikkonvertörler, endüktörler.Kapsam dışı olanlar: Taşıtların jeneratör ve marş motorlarının imalatı, Sınıf3190'da (Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli teçhizat imalatı)sınıflandırılır. Diyod (iki elektrodlu lamba) imalatı, Sınıf 3210'da (Elektronik valf veelektron tüpleri ile diğer elektronik parçaların imalatı) sınıflandırılır.

312 3120 Elektrik dağıtım ve kontrol cihazları imalatı

Bu sınıf şu ürünlerin imalatını kapsamaktadır: -Voltajın 1000 voltu geçtiği yerlerde, özellikle enerji dağıtım sistemlerindekullanılan ve elektrik devrelerini çalıştırmaya ve korumaya yarayan aygıtlar,elektrik devrelerine harici ve dahili bağlantılar yapmakta kullanılan aygıtlar,(örneğin; şalter, sigorta, paratoner, voltaj sınırlandırıcılar, aşırı akımazaltıcıları, fiş ve buatlar). -Yukarıda bahsedilen aletlere benzeyen, ancak ek olarak röle, priz, duy v.b.ihtiva eden ve voltajın 1000 voltu geçmediği yerlerde, özellikle konutlarda,endüstriyel araç-gereç ve ev aletlerinde kullanılan, elektrik devreleriniçalıştırmaya ve korumaya yarayan aygıtlar. -Çeşitli aletlerle ve Sınıf 3312'deki (Ölçme, kontrol, test, seyrüsefer vebenzeri amaçlı alet ve cihazların imalatı; sanayide kullanılan işlem kontrolteçhizatı hariç) aygıtlarla birleşik olanlar da dahil olmak üzere, elektrikkontrolü ve elektrik dağıtım işlemi için yukarıda bahsedilen iki veya daha fazlaaygıtın donanımında kullanılan tahta levha, pano (numerik kontrol tertibatıpanoları dahil), konsol, kabin ve benzeri nesneler.

Kapsam dışı olanlar: Kalıba dökülmüş plastikten, camdan ve seramik malzemelerdenyapılan parçaların imalatı, sırasıyla, Sınıf 2520'de (Plastik ürünleri imalatı),Sınıf 2610'da (Cam ve cam ürünleri imalatı) ve Sınıf 2691'de (Yapı malzemeleridışındaki, ateşe dayanıklı olmayan seramik eşya imalatı (çanak, çömlek, çini,porselen v.b.)) sınıflandırılır. Elektrik sigortası telinin ve izolatörününün imalatı, Sınıf 2720'de(Demir-çelik dışındaki ana metal sanayii) sınıflandırılır. Karbon ve grafit elektrodların imalatı, Sınıf 3190'da (Başka yerdesınıflandırılmamış elektrikli teçhizat imalatı) sınıflandırılır. Telefon ve telgraf hatlarında kullanılmakta olan tahta, pano, konsol vebenzerlerinin imalatı, Sınıf 3220'de (Radyo ve televizyon vericileri ile telefonve telgraf hattı teçhizatı imalatı) sınıflandırılır.

313 3130 İzole edilmiş tel ve kablo imalatı

Bu sınıf aşağıdaki ürünlerin imalatını içermektedir: -İzole edilmiş (emayeleme ve anodlama-elektroliz işlemiyle kaplama dahil) tel,kablo (ortak eksenli (co-axial) kablolar dahil) ve bağlantıları olsun veyaolmasın diğer izole edilmiş iletkenler. -Geniş kapasiteli makinelerde veya kontrol cihazlarında kullanılan izoleedilmiş kordonlar. -Elektrik iletkenleri veya bağlantıları olsun veya olmasın, tek tekkılıflanmış elyaftan yapılan fiber-optik kablolar.

Kapsam dışı olanlar: Demir ihtiva etmeyen metallerden izole edilmemiş telimalatı, Sınıf 2720'de (Demir-çelik dışındaki ana metal sanayii)

sınıflandırılmıştır. Elektrik iletkeni olarak kullanılması mümkün olmayan izole edilmiş kablo veyaizole edilmemiş metal kabloların imalatı, Sınıf 2899'da (Başka yerdesınıflandırılmamış, metal eşya imalatı) sınıflandırılmıştır. Tel bağlantı setlerinin imalatı, Sınıf 3190'da (Başka yerde sınıflandırılmamışelektrikli teçhizat imalatı) sınıflandırılmıştır. Fiber-optiklerin ve tek tek kılıflanmamış fiber-optik kabloların imalatı,Sınıf 3320'de sınıflandırılmıştır.314 3140 Akümülatör, pil ve batarya imalatı

Bu sınıf aşağıdaki ürünlerin imalatını içermektedir: -Primer piller ve primer bataryalar; mangan dioksit, civa oksit, gümüş oksitve diğer maddeleri ihtiva eden piller. -Ayırıcı ve depolayıcı kısımlar, kapak, kurşun plaka ve delikli kurşunlevhalar gibi akümülatör parçaları da dahil, elektrik akümülatörleri. Kurşun-asitli, nikel-kadmiyumlu, nikel-demir karışımlı ve diğer akümülatörler.

315 3150 Elektrik ampulü ve lambaları ile aydınlatma teçhizatı imalatı

Bu sınıf aşağıdaki ürünlerin imalatını içermektedir: -Tamamı camdan ibaret lamba üniteleri dahil, elektrik flamanlı lambalar. -Ultraviyole (mor ötesi) ve enfraruj (kızıl ötesi) ışın veren lambalar. -Ark lambaları. -Elektriksiz olanlar dahil, aydınlatma tertibatı. -Fotoğrafçılıkta kullanılan flaş ampulleri. -Işıklı işaretler, tabelalar ve benzerleri. -Yılbaşı ağaçları için kullanılan tipte aydınlatma tertibatı.

Kapsam dışı olanlar: Bisiklet ve motorlu taşıtlara ait aydınlatma donanımlarınınimalatı, Sınıf 3190'da (Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli teçhizatimalatı); ancak, diğer araçların aydınlatma donanımlarının imalatı buradasınıflandırılmıştır.

319 3190 Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli teçhizat imalatı

Bu sınıf aşağıdaki ürünlerin imalatını içermektedir: -Kıvılcım bujili veya kompresyon (sıkıştırma) ateşlemeli içten yanmalımotorlar için kullanılan işletme (marş) ve elektrikli ateşleme teçhizatı:Ateşleme manyetoları, mıknatıslı dinamolar, ateşleme bobinleri, bujiler, ısıtmabujileri, ateşleme motorları, jeneratörler (dinamo ve alternatörler), şalterler,voltaj regülatörleri v.b.; marş motorları. -Taşıtlarda, uçaklarda, gemi ve diğer makinelerde kullanılan çeşitli ateşlemebağlantı tertibatları. -Bisiklet ve motorlu araçlarda özel olarak kullanılan elektrikli aydınlatma vesinyal teçhizatları: Farlar (tamamı camdan ibaret lamba üniteleri hariç) vepark, sinyal, ikaz, dönüş, iç aydınlatma için kullanılan lambalar; taksi, polisaraçları, ambulanslar ve benzeri araçların dış ikaz lambaları. -Klakson, siren ve benzer elektrikli aletler gibi, ses sinyal cihazları; sesliveya görsel sinyal veren diğer elektrikli cihazlar (örneğin; ziller, göstergepanoları, soygun ve yangın alarmları). -Cam silecekleri, elektrikli buz çözücüler ve buğu önleyiciler. -Bisiklet dinamoları. -Otoyol, yol ve caddelerin, demiryolları ve tramvayların; iç su yollarının,iskele ve limanların ve havaalanlarının elektrikli sinyalizasyonları, güvenlikve trafik kontrol donanımları. -Elektro-mıknatıslar; elektromanyetik ve daimi mıknatıslı kilitleme tertibatı,kavrama balatası, fren, birleştirici, tutturucu tertibatlar. -Cam ve porselen dışındaki elektrik izolatörleri, elektrikli makine vecihazların porselen ve plastik haricindeki izole donanımları, karbon veya grafitelektrodlar; izole edici bir malzemeyle kaplanmış metalden borularla elektrik

nakil tesisatı ve bu boruların bağlantıları. -Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli makine ve cihazlar: Molekülhızlandırıcılar, sinyal jeneratörleri, maden dedektörleri, madenlerdepatlayıcıları patlatmaya yarayan elektrikli fünyeler; uçak, gemi, tren ve diğertaşıtlarda kullanılan, elektrikli direnç cihazına sahip buz çözücü ve buğuönleyiciler; diğer elektrikli makine ve cihazlar

-Elektronik makine parçaları. -Başka yerde sınıflandırılmamış elektronik cihazlar.

Kapsam dışı olanlar: Lambaların cam kısımlarının imalatı, Sınıf 2610'da (Cam vecam ürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Elle kullanılan elektrikli püskürtme tabancaların imalatı, Sınıf 2919'da(Diğer genel amaçlı makinelerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Elektrikli çimen biçme makinelerinin imalatı, Sınıf 2921'de (Tarım ve ormanmakineleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Elektrikli traş makinelerinin imalatı, Sınıf 2930'da (Başka yerdesınıflandırılmamış ev aletleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Elektronik viskometre ve elektron lambası (soğuk katot valfleri dahil)imalatı, Sınıf 3210'da (Elektronik valf ve elektron tüpleri ile diğer elektronikparçaların imalatı) sınıflandırılmıştır. Dişçilik ve tıpta kullanılan elektrikli el aletlerinin imalatı, Sınıf 3311'de(Tıbbi ve cerrahi teçhizat ile ortopedik araçların imalatı) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 32 RADYO, TELEVİZYON, HABERLEŞME TEÇHİZATI VE CİHAZLARI İMALATI

321 3210 Elektronik valf ve elektron tüpleri ile diğer elektronik parçaların imalatı

Bu sınıf aşağıdaki ürünlerin imalatını içermektedir: -Sıcak katot, soğuk katot ve foto-katotların valf ve tüpleri (örneğin;televizyon tüpleri, televizyon kamerası tüpleri, resim transformatör lambalarıve görüntü çeviriciler, mikro dalga tüpleri, alıcı ve amplifikatör tüp vevalfleri, v.b.). -Diyod, transistör ve benzeri yarı iletken donanımlar; foto-elektrolitikpiller dahil ışığa duyarlı yarı iletken donanımlar, momte edilmiş piezo-elektrik(basınç elektriği) kristalleri. -Elektronik entegre devre ve mikro parçaları; yekpare entegre devreler, hybridentegre devreler ve monte modül, mikro modül ve benzer tipte olanların mikroparçaları. -Emprime devreler, yani; klasik ya da klasik olmayan baskı işlemleriyle izolebir tabana şekillendirerek imal edilen devreler; iletken elementler, kontak veendüktans, direnç aygıtı ve kapasitör gibi emprime "pasif" elemanlar ve bunlararasında olanlar. -Sabit, değişken veya ayarlanabilir elektrik kapasitörleri (veyakondansatörleri). -Reosta (ayarlı dirence sahip) direnç aygıtları. -Isıtıcı dirençler dışında kalan, reosta ve potansiyometre dahil, rezistörler.

Kapsam dışı olanlar: Uygun bir destek üzerine monte edilmiş bir çok elektronikmikro devrelerden oluşan bir montaj, örneğin; bir dijital bilgi işlemmakinesinin bir parçası olarak tasarlanmış olanlar gibi, genellikle imalatıyapılan makineye ait sınıf içerisinde sınıflandırılmıştır. Transformatör imalatı, Sınıf 3110'da (Elektrik motoru, jeneratör vetransformatörlerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Devre kesicilerin (anahtar, şalter v.b.) imalatı, Sınıf 3120'de (Elektrikdağıtım ve kontrol cihazları imalatı) sınıflandırılmıştır.

322 3220 Radyo ve televizyon vericileri ile telefon ve telgraf hattı teçhizatı imalatı

Bu sınıf aşağıdaki ürünlerin imalatını içerir: -Herhangi bir hat bağlantısı olmaksızın, elektromanyatik dalgalar vasıtasıylaradyo yayını yapan cihazlar. Kablo veya kablosuz televizyon yayını yapancihazlar. Sanayide kullanılmak üzere imal edilen aktarıcı vericiler vetelevizyon vericileri de bu sınıfta yer almaktadır. -Alıcı cihazlar, ses kaydedici veya üretici cihazlarla birleşik olsun veyaolmasın, radyo-telefon ve radyo-telgraf yayını yapan cihazlar: Sabit verici vealıcı-vericiler, ulaşım donanımlarında kullanılan radyo-telefonlar, radyo-telefonlar, diğer radyo vericileri, "faksimile" radyo-telgraf, v.b. -Her çeşit televizyon kameraları. -Taşıyıcı akımlı (cereyanlı) hat sistemlerine ait cihazlar dahil, telefonhatlı cihazlar ve telgraf hatlı cihazlar; ses kaydedici veya üretici cihazlarlaya da bir saatle birleşik olanlar da dahil, radyo-telefon ve radyo-telgraf alıcıcihazları. Telefon cihazları, otomatik veya elle kumanda edilen santraller; morsveya mors tipi anahtarlar, printerli alıcılar, diğer telgraf vericileri, morstipi kaydediciler, telgrafik resim alıcı-vericileri v.b.nin imalatı da dahiledilmiştir.

Kapsam dışı olanlar: Genel amaçlı parçaların imalatı (örneğin; primer bataryalarve izole tel gibi), Bölüm 31'de (Başka yerde sınıflandırılmamış elektriklimakine ve cihazların imalatı) uygun bir sınıfında veya Sınıf 3210'da (Elektronikvalf ve elektron tüpleri ile diğer elektronik parçaların imalatı)sınıflandırılmıştır.

323 3230 Televizyon ve radyo alıcıları; ses ve görüntü kaydeden veya üreten teçhizat ve bunlarla ilgili araçların imalatı

Bu sınıf aşağıdaki ürünlerin imalatını içermektedir: -Radyo alıcıları ile ya da ses veya video kaydı veya reprodüksiyon cihazlarıyla aynı kutu içinde birleştirilmiş olsun veya olmasın, televizyon alıcıları (görüntü monitörleri ve görüntü projektörleri dahil). -Ses kaydı ve reprodüksiyon yapan cihazlarla ve saat ile birleşik olanlardadahil, radyo yayını alan cihazlar. -Manyetik bant kaydediciler ve ses üretici cihazlarla birleşik olanlar dadahil, diğer ses kaydedici cihazlar. -Video (görüntü) kaydı ve reprodüksiyon yapan cihazlar. -Döner platolar (plâk dekleri), pikaplar, kasetçalarlar ve diğer ses üreticicihazlar. -Mikrofon, hoparlör, ahize başlık, kulaklık, amplifikatör ve belli bir amaçiçin tasarlanmamış ses amplifikatörü donanımları. -Bu sınıf içerisinde sınıflandırılmış faaliyetlerle ilgili cihazlara ait, özelbir fonksiyonu olan parçalar: Pikap (manyetik), ton ayar cihazı, ses kafası,pikap platoları, her çeşit anten, yansıtıcı anten ve anten rotorları.

BÖLÜM 33 TIBBİ ALETLER; HASSAS VE OPTİK ALETLER VE SAAT İMALATI

331 Tıbbi araç ve gereçler, ölçme, kontrol, test, seyrüsefer ve benzer amaçlı alet ve cihazların imalatı; optik aletler hariç

3311 Tıbbi ve cerrahi teçhizat ile ortopedik araçların imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içermektedir: -Tıp, cerrahi, dişçilik veya veterinerlik bilim ve uygulamalarında kullanılanaraç ve gereçler. Bunlar arasında; elektro-kardiograf gibi elektro-diagnostikaletler, diş oyma aleti, göz testi cihazı dahil oftalmik aletler, iğneli ya daiğnesiz şırıngalar, tıpta kullanılan iğneler ve ayna, reflektör, endoskop gibi

optik cihazlar dahil, tıpta kullanılan diğer araç ve gereçler bulunmaktadır. -İnsan veya hayvan hekimliğinde kullanılsın ya da kullanılmasın, X ışınları yada alfa, beta veya gama ışınımını temel alan cihazlar. Ayrıca röntgen tüpleri,yüksek-gerilim jeneratörleri, kontrol panelleri, masaları, ekran ve benzerleride buraya dahildir. -Sterilizasyon cihazları (sterilizatörler). -Mekanik tedavi (mechano-therapy) cihazları; masaj cihazı; psikolojik testcihazı; ozon terapi, oksijen terapi, suni solunum ve benzeri, tedaviye yönelikrespirasyon cihazları; diğer solunum cihazları ve basit koruyucu maskelerdışındaki gaz maskeleri. -Ortopedik aletler. Bunlara koltuk değneği, cerrahi kemer ve fıtık bağı,ortopedik korse ve ayakkabı, kırık kemik sarmaya mahsus ince tahta ve diğerkırık aletleri; giyilen, taşınan ya da vücut içine yerleştirilen cihazlar(örneğin; işitme aygıtı veya kalbin atış hızını ayarlayan cihaz (pace-maker))dahildir. -Yapma diş, yapma uzuv ve diğer protez parçalar. -Tıp, cerrahi, dişçilik ve veterinerlik mobilyaları. Örneğin; ameliyat masası,mekanik tertibatlı hastane yatağı, dişçi koltuğu ve benzer hareket mekanizmalıberber sandalyesi.

Kapsam dışı olanlar: Cerrahi sargılık bant, ilaçlı tampon, kırık bandajı, barsakkirişi (catgut) ve diğer hazır cerrahi dikiş malzemelerinin imalatı, Sınıf2423'de (Eczacılıkta ve tıpta kullanılan kimyasal ve bitkisel kaynaklı ürünlerinimalatı) sınıflandırılmıştır. Diş hekimliğinde kullanılan dolgu maddelerinin imalatı da, Sınıf 2423'desınıflandırılmıştır. Termometre imalatı, Sınıf 3312'de (Ölçme, kontrol, test, seyrüsefer ve benzeramaçlı alet ve cihazların imalatı; sanayide kullanılan işlem kontrol teçhizatıhariç) sınıflandırılmıştır. Düzeltici gözlük camı ve çerçevelerinin imalatı veya birleşik optikmikroskop imalatı, Sınıf 3320'de (Optik aletler ve fotoğrafçılık teçhizatıimalatı) sınıflandırılmıştır. Görme bozukluğu ölçüm faaliyeti ile diş hekiminin protez faaliyetleri Grup851'in (İnsan sağlığı ile ilgili faaliyetler) uygun bir sınıfındasınıflandırılmıştır.

3312 Ölçme, kontrol, test, seyrüsefer ve benzer amaçlı alet ve cihazların imalatı; sanayide kullanılan işlem kontrol teçhizatı hariç

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Hassas teraziler. -Çizimle ilgili veya matematiksel hesap aletleri; bunlara elle uzunluk ölçmealetleri dahildir. (Örneğin; çubuk ve şerit metre, mikrometre, kalınlık pergelive ayar ölçüsü). -Işın saptırma cihazı ve optik mikroskopların haricindeki mikroskoplar. -Kaydedici bir aygıtı olsun veya olmasın, elektrik ölçen ve kontrol edencihazlar (örneğin; osiloskop, spektrum analizi yapan ve akım, voltaj ve direnciölçen aletler). -Elektriksel olmayan miktarları kontrol eden ve ölçen cihazlar. (Örneğin;radyasyon dedektörü ve sayacı, diafonometre gibi özellikle telekomünikasyon içintasarlanan araç ve gereçler ile araç motorlarını test eden ve ayarlayancihazlar). -Otomatik düzenleme ve kontrol alet ve cihazları (örneğin; termostat, basınçayar regülatörü, seviye regülatörü, nem regülatörü, fırın regülatörü, otomatikelektrik regülatörleri). Endüstriyel işlemlerde kullanılan kontrol teçhizatıhariçtir. -Seyir, meteoroloji, jeofizik araçları ve ilgili araç ve gereçler (örneğin;teodolit gibi arazi ölçme aletleri). Oşinografik (deniz ve okyanus bilimi) veyahidrolojik aletler, sismometre, telemetre (uzaklık ölçer), otomatik pilot,

sekstant, ultrasonik ses aletleri, havada seyrüsefer için özel aletler. -Radar cihazları ve radyolu uzaktan kumanda cihazı. -Elektrik, su veya gaz için sayaçlar. -Maddelerin fiziksel özelliklerini test etmek için kullanılan makine vealetler: Metallerin sertliklerini ve diğer özelliklerini denemek için kullanılanmakine ve cihazlar; kumaşların aşınma, yırtılma ve diğer konulardakiniteliklerini test etmek için kullanılan makine ve cihazlar. Kağıt, linolyum,plastik, kauçuk, odun, beton ve diğer maddelerin fiziksel özelliklerini testetmek için kullanılan yardımcı makine ve cihazlar. -Fiziksel veya kimyasal analizler için kullanılan alet ve cihazlar. (Örneğin;polarimetre, refraktometre (kırılma ölçer), kolorimetre (renk ölçer), Orsobcihazı, pH-metre, viseometer, yüzey gerilim aletleri). -Endüstriyel işlemlerdeki kontrol teçhizatı hariç, sıvı ve gazların akış,seviye, basınç veya diğer değişkenlerinin kontrol edilmesi ve ölçülmesi içinkullanılan alet ve cihazlar (örneğin: akış ölçer, seviye göstergesi, manometre,ısı ölçer). -Endüstriyel işlemlerdeki kontrol cihazları hariç, diğer ölçüm, kontrol veyatest alet, cihaz ve makineleri (örneğin: hidrometre, termometre, barometre,devir sayacı, taksimetre, odometre, takometre, dengeleme makinesi, deney standı,(optik komparatör ve diğer optik ölçüm ve kontrol alet ve cihazları dahil)komparatörler), saat ve saat parçası kontrol aletleri v.b.

Kapsam dışı olanlar: Ölçü aletli pompaların imalatı, Sınıf 2912'de (Pompa,kompresör, musluk ve vana imalatı) sınıflandırılmıştır. Tıbbi ve cerrahi aletlerin imalatı, Sınıf 3311'de (Tıbbi ve cerrahi teçhizatile ortopedik araçların imalatı) sınıflandırılmıştır. Endüstriyel işlemlerdeki kontrol teçhizatının imalatı, Sınıf 3313'de (Sanayidekullanılan işlem kontrol teçhizatı imalatı) sınıflandırılmıştır. Dürbün, teleskop ve benzeri optik cihazların imalatı, Sınıf 3320'de (Optikaletler ve fotoğrafçılık teçhizatı imalatı) sınıflandırılmıştır.

3313 Sanayide kullanılan işlem kontrol teçhizatı imalatı

Bu sınıf, imalat sırasında veya çeşitli işlemlerden geçirilirken, malzeme yada ürünlerin ısı, basınç, kıvam v.b. değişkenlerinin kontrolu ve sürekliotomatik ölçümü için kullanılan alet ve cihazların imalatını içerir.

332 3320 Optik aletler ve fotoğrafçılık teçhizatı imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Camdan veya diğer materyallerden (örneğin; kuarts, fluorspar, plastik veyametal) yapılan optik elemanlar. -Prizma ve lensler (mercek), optik eleman olarak aynalar, renk filtresi,polarizasyon elemanları v.b. -Kontakt lensler dahil göz lensleri. -Fiber-optik ve ayrı ayrı kılıflanmamış fiber-optik kablolar. -Monte edilmiş optik elemanlar." -Gözlük çerçevesi ve optik bir işlev görsün ya da görmesin, çerçevelimercekler: Güneş gözlüğü, koruyucu gözlük, düzeltici gözlük. -Tek ve çift gözlü dürbünler, diğer optik teleskoplar, bunların aksamları veoptik astronomik araçlar. -Fotomikrografi ve mikro-projeksiyonda kullanılanlar da dahil, birleşik optikmikroskoplar. -Diğer optik alet ve cihazlar. (Örneğin; silahlara, makine ve cihazlara monteedilen dürbünler; laser diyotları dışında kalan laserler; her türlü büyüteçler;monte edilmiş, optik işlevli cam aynalar; kapı gözleri.) -Hareketsiz görüntü alan kameralar (fotoğraf makineleri) ya da sinematografikkameralar; herhangi bir amaç için kullanılan, her türlü kamera; sualtı ve havafotoğrafçılığı için baskı plakaları hazırlamakta ya da mikrofilm veya mikrofiş

üretmede kullanılanlar dahildir. Ayrıca, sinematografik ses kameraları. -Mikrofilm, mikrofiş ve diğer mikrofilm okuyucular da dahil, görüntüprojektörleri, büyütücü ve küçültücüleri. -Ses üretme cihazı ile birleşik olanlar da dahil, sinematografik projektörler. -Flaş ampulleri hariç, deşarj lambası ("elektronik") ve benzeri lambalar. -Fotografik (sinematografik dahil) laboratuarlarda kullanılan alet ve cihazlar. -Hassaslaştırılmış, yarı-iletken materyal üzerine devre şekillerininprojeksiyonu için kullanılan cihaz; projeksiyon ekranları.

Kapsam dışı olanlar: Foto-kimyasal ürünlerin imalatı, Sınıf 2429'da (Başka yerdesınıflandırılmamış kimyasal ürünlerin imalatı) sınıflandırılmıştır. İşlenmemiş camdan yapılan optik elemanların imalatı, Sınıf 2610'da (Cam ve camürünleri imalatı), ancak başka materyallerden yapılan, işlenmemiş optikelemanların imalatı bu sınıfta sınıflandırılmıştır. Optik bir sistemle birleşik olan ya da kontakt tipteki fotokopi makinelerininve termokopi cihazlarının imalatı, Sınıf 3000'de (Büro, muhasebe ve bilgi işlememakineleri imalatı) sınıflandırılmıştır. Ayrı ayrı kılıflanmış fiber-optik kabloların imalatı, Sınıf 3130'da (İzoleedilmiş tel ve kablo imalatı) sınıflandırılmıştır. Fotografçılıkta kullanılan flaş ampullerinin imalatı, Sınıf 3150'de (Elektrikampulü ve lambaları ile aydınlatma teçhizatı imalatı) sınıflandırılmıştır. Televizyon kameralarının imalatı, Sınıf 3220'de (Radyo ve televizyonvericileri ile telefon ve telgraf hattı teçhizatı imalatı) sınıflandırılmıştır. Video kameralarının imalatı, Sınıf 3230'da (Televizyon ve radyo alıcıları; sesve görüntü kaydeden veya üreten teçhizat ve bunlarla ilgili araçların imalatı)sınıflandırılmıştır. Endoskop gibi, optik elemanları da bulunan tıbbi ve cerrahi araçların imalatı,Sınıf 3311'de (Tıbbi ve cerrahi teçhizat ile ortopedik araçların imalatı) veeğer başka amaçlar için kullanılıyorsa (örneğin; teodolit), optik elemanları dabulunan ölçme veya kontrol cihazlarının imalatı, Sınıf 3312'de (Ölçme, kontrol,test, seyrüsefer ve benzeri amaçlı alet ve cihazların imalatı; sanayidekullanılan işlem kontrol teçhizatı hariç) sınıflandırılmıştır.

333 3330 Saat imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Her çeşit saat; değerli metal ve diğer malzemelerden yapılan saat dış kaplarıve kutuları; hareketli parçalar da dahil, tüm saat parçaları. -Günün saatini kaydeden cihaz; zamanı ölçen, kayıt eden veya zamanaralıklarını gösteren, saat hareketine ya da senkronize bir motora bağlıcihazlar, saate veya saat hareketine ya da senkronize bir motora bağlı, zamanayarlı şalter ve anahtarlar. -Değerli metallerden yapılanlar da dahil, metal kordonlar ve kayışlar, saatlibilezikler. -Saat kapağı, saat taşı (jewel), kadran, yay, plaka, köprü gibi saatparçaları.

Kapsam dışı olanlar: Metal dışındaki maddelerden yapılan saat kordonlarıimalatı, Sınıf 1912'de (Bavul, el çantası, ve benzerleri ile saraçlık ve koşumtakımı imalatı) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 34 MOTORLU KARA TAŞITI, RÖMORK VE YARI-RÖMORK İMALATI

341 3410 Motorlu kara taşıtlarının imalatı

Bu sınıf, aşağıdaki maddelerin imalatını kapsar: -Yolcu taşınmasına yönelik olarak tasarlanmış otomobil ve benzeri motorlutaşıtlar: hususi otolar, arazi şartlarına uygun tasarlanmış motorlu yolcu

taşıtları (kızaklı kar motosikleti, golf-kartlar, arazi araçları, motorluamfibik araçlar) ile toplu taşımacılığa yönelik motorlu araçlar (otobüsler). -Yük taşımacılığına yönelik motorlu taşıtlar: kamyon ve kamyonetler (düz,muşamba kaplı, kapalı); damperli kamyonlar, tankerler, alçak zeminli kamyonlar,çöp kamyonları ve benzerleri; özel amaçlı, motorlu yük taşıtları, kamyonlar(çekiciler, zırhlı araçlar, itfaiye araçları, arazözler, mobil hastane ve dişklinikleri, gezici kütüphaneler v.b.) -Karayolu dışı yarı-römork çekiciler. -Yukarıda sözü edilen araçlar için, motor monte edilmiş şasiler. -Genellikle motorlu taşıtlar için kullanılan, basınç ya da buji ateşlemeli,karşıt ya da rotatif hareketli, içten yanmalı, pistonlu motorlar.

Kapsam dışı olanlar: Motorlu araçların elektrik donanımlarıyla ilgilimaddelerin imalatı, Sınıf 3190'da (Başka yerde sınıflandırılmamış, elektrikliteçhizat imalatı) sınıflandırılmıştır.

342 3420 Motorlu kara taşıtları karoseri imalatı; römork ve yarı-römork imalatı

Bu sınıf, aşağıdaki maddelerin imalatını kapsar: -Motorlu taşıt şasilerine monte edilmek üzere tasarlanmış (şoför mahallidahil) kaportalar, şasisiz taşıtlar için kaportalar ile blok imalat kaportaları;yolcu taşıtları, kamyonlar ve özel amaçlı taşıtlar için kaportalar; metal,tahta, plastik veya bunların karışımından ya da başka malzemelerden yapılmışkaportalar. -Motorlu taşıtlar tarafından çekilmek üzere tasarlanmış römork ve yarı-römorklar; barınma ve kamp, yük taşıma (örneğin; tankerler, motorlu araçtaşıyıcılar, treylerler v.b.), "demiryolları" dahil, yolcu taşımacılığı ve diğeramaçlara yönelik, karavan tipi römork ve yarı-römorklar. -Römork ve yarı-römork parçaları. -Bir ya da daha fazla nakliyat cinsi için özel olarak tasarlanmış vedonatılmış (sıvı madde nakliyatı için tasarlananlar da dahil) muhafazalar(konteynerler).

Kapsam dışı olanlar: Tarım alanında kullanılmak üzere, özel olarak tasarlanmışrömork ve yarı-römorkların imalatı, Sınıf 2921'de (Tarım ve orman makineleriimalatı) sınıflandırılmıştır. Bu tür römorklarda, çoğunlukla, kıyıcı, yayıcı yada benzeri cihazların eklenmesine olanak tanıyan bağlantılar bulunmaktadır. Tarımsal makinelere monte edilen römorkların imalatı da, Sınıf 2921'desınıflandırılmıştır. Motorlu araç kaportaları ile ilgili parça ve aksesuarların imalatı ise, Sınıf3430'da sınıflandırılmıştır.

343 3430 Motorlu kara taşıtları ve bunların motorlarıyla ilgili parça ve aksesuarların imalatı.

Bu sınıf, kaporta ve motorlarıyla ilgili olanlar da dahil, motorlu araçlara aitparça ve aksesuarların imalatını kapsamaktadır: Frenler, vites kutuları,dingiller, tekerlekler, süspansiyon şok emiciler, radyatörler, susturucular,egzoz boruları, debriyajlar, direksiyonlar, direksiyon kutusu ve kolonları ilebaşka yerde sınıflandırılmamış diğer parça ve aksesuarlar.

Kapsam dışı olanlar: Motorlu taşıtların motorları, Sınıf 3410'da (Motorlu karataşıtlarının imalatı) sınıflandırılmıştır.Motor takılmış şasilerin imalatı da Sınıf 3410'da sınıflandırılmıştır.Motorlu taşıtların kaportalarının üretimi ise Sınıf 3420'de sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 35 DİĞER ULAŞIM ARAÇLARININ İMALATI

351 Deniz taşıtlarının yapımı ve onarımı

3511 Gemi yapımı ve onarımı

Bu sınıf, yatlar ve diğer eğlence ve spor amaçlı tekneler hariç, gemi ve yüzenyapıların inşaatı ve onarımını kapsamaktadır. Gemi ve yüzen yapılara aitkısımların imalatı. Ticari veya ticaretle ilgili faaliyet amaçlı ya da çokamaçlı gemiler ile yolcu taşımacılığı amacıyla kullanılan gemilerin inşaatı.Okyanuslar, kıyı suları ya da iç sular için tasarlanmış gemilerin inşaatı. Yolcu gemilerinin inşaatı. Balıkçı tekneleri ile balık işleme teknelerinininşaatı. Çekici ve itici teknelerin inşaatı. Motorlu olmayan teknelerin (Örn.mavna) inşaatı. Sabit olarak tasarlanmış teknelerin (Örn. fener gemileri)inşaatı. Ana faaliyeti seyrüsefer olmayan teknelerin (Örn. tarak dubaları, yüzendoklar, yüzen ya da su altında kalabilen sondaj platformları) inşaatı. Hoverkraft inşaatı. Omurga yapıları eğlence amaçlı teknelerinkine benzeyen, ancak ticaret amacınaya da ticaretle ilgili bir amaca hizmet edecek şekilde, özel olarak donatılmışteknelerin inşaatı. Savaş gemilerinin ve yardımcı donanma gemilerinin (Örn. asker taşıma vehastane gemileri) inşaatı. Bilimsel araştırma amacına yönelik olarak tasarlanmış ya da bu amaca uygunolarak donatılmış gemilerin inşaatı. Yüzen yapıların inşaatı: Yüzen köprü, şişirebilir sal, koferdam, rıhtım,şamandıra, yüzen depo v.b. Gemi ya da yüzen yapıların tamir, bakım ve revizyonu. Gemilerin parçalara ayrılması.

Kapsam dışı olanlar: Belli başlı omurga kısımları dışında kalan gemiparçalarının imalatı, ya kullanılan malzemenin cinsine göre [Örn. yelken, Sınıf1721'de (Giyim eşyası dışındaki hazır tekstil ürünleri imalatı), demir veyaçelik çapa, Sınıf 2899'da (Başka yerde sınıflandırılmamış, metal eşya imalatı)]ya da maddenin cinsine göre [Örn. basınçla ateşlemeli motorlar, Sınıf 2911'de(İçten yanmalı motor ve türbin imalatı; uçak, motorlu taşıt ve motosikletmotorları hariç)] sınıflandırılır. Seyrüsefer aletleri ve gemilerde kullanılan diğer cihazların imalatı, Sınıf3312'de (Ölçme, kontrol, test, seyrüsefer ve benzer amaçlı alet ve cihazlarınimalatı; sanayide kullanılan işlem kontrol teçhizatı hariç) sınıflandırılır. Motorlu amfibik taşıtların imalatı, Sınıf 3410'da (Motorlu kara taşıtlarınınimalatı) sınıflandırılmıştır.

3512 Eğlence ve sportif amaçlı teknelerin yapımı ve onarımı

Bu sınıf, yatların ve sandallar, kanolar ve şişirilebilir botlar dahil, eğlenceve sportif amaçlı diğer teknelerin imalatını kapsamaktadır. Gövde-içi veya gövde-dışı motor takılmasına elverişli şekilde tasarlanan ya darüzgar, kürek veya çark gücüyle hareket ettirilen eğlence gemilerinin inşaatı. Yatlar, gezinti gemileri, amatör balıkçı tekneleri ve diğer eğlence amaçlıteknelerin inşaatı. Her ne kadar tekneler genellikle gemilerden daha küçükolmaktaysa da, bunların bazıları oldukça büyük olabilir. Kayıkların, kürekli cankurtaran sandallarının, filikaların, kotraların,kanoların, "kayakların" (Eskimo balıkçı kayığı), yarış kayıklarının inşaatı.

Kapsam dışı olanlar: Omurga yapıları eğlence amaçlı teknelerinkine benzeyen,ancak farklı olarak, ticaret amacına hizmet edecek şekilde, özel olarakdonatılmış teknelerin inşaatı, Sınıf 3511'de (Gemi yapımı ve onarımı)sınıflandırılmıştır. Ayrıca, 3511'de kapsam dışı tutulan maddelere bakınız.

352 3520 Demiryolu ve tramvay lokomotifleri ile vagonlarının imalatı

Bu sınıf, aşağıdaki maddelerin imalatını kapsar: -Ray lokomotifleri: Harici bir elektrik kaynağı ya da akümülatörleraracılığıyla hareket eden lokomotifler; dizel-elektrik lokomotifler; basınçlaateşlemeli motorlar ya da diğer kaynaklarla (Örn. gaz türbini, buharlı motor,buji-ateşlemeli motorlar) hareket eden lokomotifler ile lokomotif tenderleri. -Enerji kaynağı gözönüne alınmaksızın, kendi kendine hareket edebilendemiryolu ve tramvay vagonları, furgonları v.b. Kendi kendine hareket edebilendemiryolu ve tramvay bakım ve servis araçlarının imalatı (Örn. Atelye vagonları,test vagonları, vinçler.) -Kendi kendine hareket edemeyen demiryolu ve tramvay vagonları: Yolcuvagonları, yük vagonları, tanker vagonlar, otomatik boşaltmalı vagon vefurgonlar, atelye vagonları, vinç vagonları v.b. -Demiryolu veya tramvay lokomotif ve vagonlarının özel parçaları: Bojiler,dingil ve tekerlekler, fren ve fren parçaları, kanca ve bağlantı mekanizmaları,tampon ve tampon parçaları, şok emiciler (yaylar hariç), vagon ve lokomotifkasaları, kaportaları, koridor bağlantıları v.b. -Demiryolları, tramvay yolları, karayolları, park tesisleri, iç suyolları,liman tesisleri ve havaalanlarında kullanılan mekanik (elektro-mekanik dahil)sinyalizasyon, güvenlik ve trafik kontrol donanımı. Burada sınıflandırılanfaaliyetlerde; sinyalin v.b., genellikle yakın mesafedeki bir kontrol odasından,elektrik motoru veya hidro-pnömatik bir kaynak aracılığıyla oluşturulan birmanivela, volan, çubuk, tel, zincir v.b. hareketiyle kontrol edildiği birmekanizma mevcuttur. (Örn. Sinyal kutusu donanımı, ibreli blokaj, ray freni,otomatik sis sinyalizasyon cihazı, hemzemin geçit kumanda dişlisi.)

Kapsam dışı olanlar: Monte edilmemiş rayların imalatı, Sınıf 2710'da (Demir-çelik ana sanayii) sınıflandırılmıştır. Motor ve türbinlerin imalatı, Sınıf 2911'de sınıflandırılmıştır.

Elektrik motorlarının imalatı, Sınıf 3110'da (Elektrik motoru, jeneratör vetransformatörlerin imalatı) sınıflandırılmıştır. Elektrikli sinyalizasyon, güvenlik ve trafik kontrol donanımı imalatı, Sınıf3190'da (Başka yerde sınıflandırılmamış, elektrikli teçhizat imalatı)sınıflandırılmıştır.

353 3530 Hava ve uzay taşıtları imalatı

Bu Sınıf, aşağıdaki maddelerin imalatını kapsar: -Havadan ağır uçaklar, motorlu ya da motorsuz, havadan hafif uçan makineler,balonlar, uzay araçları ve bunların fırlatılması için kullanılan araçlar. -Savunma, spor ve diğer alanlarda, yolcu ve yük taşıma amacına yönelik, sabitkanatlı, pilotlu, motorlu uçaklar. -Tüm amaçlar için, döner kanatlı (rotary-wing) hava taşıtları. -Planörler, el planörleri (hang-glider) ve diğer motorsuz hava araçları. -İdare edilebilir balonlar, havacılık ve meteorolojide kullanılan balonlar. -Canlı barındırabilen ya da barındıramayan uzay araçları; askeri amaçlıolanlar dışında, uzay aracı fırlatma mekanizmaları. -Uçak kalkış mekanizmaları, gövde freni v.b. Yer uçuş eğitim araçları. -Bu tip hava taşıtlarının parça ve aksesuarları; gövde, kanatlar, kapılar,kontrol panelleri, (deniz uçaklarının yüzen kızakları dahil) iniş takımları,yakıt tankları, balon sepeti gibi ana parçalar; uçaklarda kullanılmak üzeretasarlanmış ana kısımların parçaları, balon ve hava gemilerinin parçaları, uzayaracı ve fırlatma mekanizmalarının parçaları. -Uçak pervaneleri, helikopter rotoru ve rotor bıçakları.

-Hava araçlarına özgü tipte motor ve makineler.

-Buji ateşlemeli, karşıt ve döner hareketli, içten yanmalı uçak motorları. -Hava taşıtları için turbo-jetler ve türbinli pervaneler. -Tepkili motorlar: tepkili jet motorları ile roket motorları. -Turbo-jetler ve türbinli pervanelere ait parçalar. Hava taşıtlarının ve motorlarının bakımı, tamiri ve değiştirilmeleri dahil.

Kapsam dışı olanlar: Askeri balistik füzelerin imalatı, Sınıf 2927'de (Silah vemühimmat imalatı) sınıflandırılmıştır. Sözü edilen motorlarda kullanılan ateşleme ve diğer elektrikli parçalarınimalatı, Sınıf 3190'da (Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli teçhizatimalatı) sınıflandırılmıştır. Hava taşıtlarında kullanılan seyrüsefer ve benzeri donanımların imalatı, Sınıf3312'de (Ölçme, kontrol, test, seyrüsefer ve benzer amaçlı alet ve cihazlarınimalatı; sanayide kullanılan işlem kontrol teçhizatı hariç) sınıflandırılmıştır.

359 Başka yerde sınıflandırılmamış ulaşım araçları imalatı

3591 Motosiklet imalatı

Bu sınıf, aşağıdaki maddelerin imalatını kapsar: -Saydkar (motosiklet yan sepeti) dahil ya da hariç, motor ilaveli bisikletlerve (moped dahil) motosikletler; "dağıtım" ya da "spor" amaçlı motosikletler. -Motosiklet motorları. -Saydkarlar; motosiklet parça ve aksesuarları.

Kapsam dışı olanlar: Bisiklet ya da motorlu sakat bisikleti imalatı, Sınıf3592'de sınıflandırılmıştır.

3592 Bisiklet ve sakat taşıyıcıları imalatı

Bu sınıf, aşağıdaki maddelerin imalatını kapsar: -Motorize olmayan bisikletler; yani, pedal kumandalı, tek ya da daha çoktekerlekli taşıtlar; saydkarlı, iki kişilik bisikletler, yarış ve çocukbisikletleri, (ancak çocuk bisikletlerinin diğer tipleri dahil değildir.) -Motorlu, motorsuz, mekanik kumandalı, sakat ve hasta araçları (tekerleklisandalyeler). -Seleleri dahil, bisiklet ve sakat arabaları parçaları.

Kapsam dışı olanlar: Motor ilaveli bisikletlerin imalatı, Sınıf 3591 (Motosikletimalatı) sınıflandırılmıştır. Bisiklet saydkarlarının imalatı da yine Sınıf3591'de sınıflandırılmıştır.İki tekerlekli olanlar hariç, çocuk bisikletleri imalatı, Sınıf 3694'te (Oyun veoyuncak imalatı) sınıflandırılmıştır.

3599 Başka yerde sınıflandırılmamış, ulaşım araçları imalatı

Bu sınıf, başka yerde sınıflandırılmamış taşıtların imalatını kapsar. Elle idare edilen taşıtların imalatı: Belli bir sanayi dalında kullanılmaküzere özel olarak tasarlananlar da dahil, el arabaları, bagaj taşıyıcıları,tekerlekli market sepetleri, çek-çekler, yük kızakları ve yük arabaları. Hayvanlar tarafından çekilen araçların imalatı: at arabaları, eşek arabaları,yıkayıcı, su püskürtücü araçlar, cenaze arabaları v.b.

BÖLÜM 36 MOBİLYA İMALATI; BAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAMIŞ DİĞER İMALATLAR

361 3610 Mobilya imalatı

Bu sınıf, herhangi bir malzemeden (taş, beton ve seramik hariç, tahta, bambu,söğüt örme, ham metal, cam, deri, plastik); her türden (ev eşyası, büroeşyası, lokanta eşyası, demirbaşlar, yatak yayları, somyalar,vb.); ve herhangibir yer (bilimsel, tıbbi veya laboratuar malzemesi monte edilmiş olanlar hariç,ev, otel, tiyatro, kilise, okul, lokanta, hastane, gemi, uçak, motorlu taşıtlar,vb.) için tasarlananlar ile yemek pişirme, yemek yeme, oturma, uyuma, depolama(dosya dolapları dahil), sergileme, çalışma ya da dinlenme gibi amaçlar içinkullanılan mobilyaların imalatını içerir. Değişik türden yatakların imalatı: Yaylı veya doldurulmuş ya da içeriden birmalzemeyle desteklenmiş yataklar; kaplanmamış hücreli kauçuk ya da plastikyataklar.

Kapsam dışı olanlar: Seramik, beton ya da taştan yapılan mobilyaların imalatı,sırasıyla Sınıf 2691'de (Yapı malzemeleri dışındaki, ateşe dayanıklı olmayanseramik eşya imalatı (çanak, çömlek, çini, porselen v.b.)), Sınıf 2695'te(Çimento ve alçı ile sertleştirilmiş maddelerin imalatı) ve Sınıf 2696'da (Taşınkesilmesi, şekil verilmesi ve kullanılabilir hale getirilmesi)sınıflandırılmıştır. Işıklandırma donanımı ve lambaların imalatı, Sınıf 3150'de (Elektrikl ampulüve lambaları ile aydınlatma teçhizatı imalatı) sınıflandırılmıştır. Tıp, cerrahi, dişçilik ve veterinerlikte kullanılan mobilyaların imalatı,Sınıf 3311'de (Tıbbi ve cerrahi teçhizat ile ortopedik araçların imalatı)sınıflandırılmıştır. Bilardo masalarının imalatı, Sınıf 3694'te (Oyun ve oyuncak imalatı)sınıflandırılmıştır.

369 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar

3691 Kuyumculuk ve ilgili maddelerin imalatı

Bu sınıf, işlenmiş incilerin; yani, defolarının giderilmesi için perdahlanmış,delinmiş ya da testereyle kesilmiş incilerin üretimini içerir. İşlenmiş durumdaki (yani, temizleme, kesilme ve benzer basit işlemlerinötesinde) değerli ve yarı-değerli taşların (elmas dahil) üretimi. Endüstriyelniteliği olan taşların ve sentetik ya da yeniden yapılmış değerli veya yarı-değerli taşların işlenmesi de dahildir. -Değerli metaller, değerli veya yarı-değerli taşlarla ya da bunlarınkombinasyonlarıyla ilgili kuyumculuk. -Değerli metallerden yapılan eşyalar: Yemek takımı, çatal-bıçak takımı, kap,kacak, tuvalet malzemeleri, dinsel v.b. amaçlı kırtasiye malzemeleri. -Kuyumculuk aletlerinin parçaları. -Değerli metallerden yapılan teknik ve laboratuvar malzemeleri (ancak alet vealet parçaları hariç): pota döküm, muayene potası, spatüla, katalizör olarakkullanılan platin ızgaralar, Galvanoplasti (elektrikle maden kaplama) anotları. -Değerli bir metalden olsun veya olmasın; madeni para, sikke, madalya vemadalyon.

Kapsam dışı olanlar: Diş dolgu malzemeleri ve steril tıbbi dikiş malzemelerininimalatı, Sınıf 2423'te (Eczacılıkta ve tıpta kullanılan kimyasal ve bitkiselkaynaklı ürünlerin imalatı) sınıflandırılmıştır.Zımparaların imalatı, Sınıf 2699'da (Başka yerde sınıflandırılmamış, metalikolmayan mineral ürünlerin imalatı)Değerli bir metalle kaplanmış ana metalden yapılan maddelerin imalatı, Bölüm28'in (Makine ve teçhizatı hariç; metal eşya sanayii) uygun sınıfındasınıflandırılmıştır. Saat dış kabı ve kutusu ile saat taşı (jewel) imalatı, Sınıf 3330'da (Saatimalatı) sınıflandırılmıştır.

İmitasyon (taklit) mücevher imalatı, Sınıf 3699'da (Başka yerdesınıflandırılmamış, diğer imalatlar) sınıflandırılmıştır.

3692 Müzik aletleri imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Otomatik piano dahil, klavyeli-telli enstrümanlar ve diğer tellienstrümanlar. -Klavyeli, borulu orglar (kilise orgu), harmoniumlar ve serbest metal kamışlı,benzer klavyeli enstrümanlar. -Akordeon ve melodika dahil, benzer enstrümanlar. -Tahta nefesli ve bakır nefesli sazlar dahil, nefesli sazlar. -Davul, silofon, kastanyet gibi vurmalı çalgılar (perküsyon aletleri). -Sesi bir amplifikatör aracılığıyla üretilen ya da sesinin bu yollayükseltilmesi gereken enstrümanlar. (Elektro-gitar, v.b.). -Müzik kutuları, panayır orgları (laterna) v.b. ile başka yerdesınıflandırılmamış diğer enstrümanlar. -Düdük, borazan ve diğer üflenerek çalınan işaret aletleri. -Metronom, diyapozon, akort düdüğü ve mekanik enstrümanlarda kullanılan kart,disk ve rulolar dahil, enstrüman parça ve aksesuarları.

Kapsam dışı olanlar: Mikrofon, hoparlör, kulaklık v.b. tamamlayıcı parçalar,Sınıf 3230'da (Televizyon ve radyo alıcıları; ses ve görüntü kaydeden veyaüreten teçhizat ve bunlarla ilgili araçların imalatı) sınıflandırılmıştır.Oyuncak müzik aletlerinin imalatı, Sınıf 3694'te (Oyun ve oyuncak imalatı)sınıflandırılmıştır.

3693 Spor malzemeleri imalatı

Bu sınıf, aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Jimnastik, atletizm, ev-içi ve ev-dışı oyun aletleri ve teçhizatı; yüzmehavuzu; -Sert, yumuşak ve şişirilebilir toplar; -Raket, baton ve sopalar; -Ağ kepçeler de dahil, sportif amaçlı balıkçılık malzemeleri; -Avcılık, dağcılık ve diğer sportif faaliyetlere ait malzemeler; -Sportif amaçlı eldiven ve kasklar;

Kapsam dışı olanlar: Gemi yelkeni imalatı, Sınıf 1721'de (Giyim eşyası dışındakihazır tekstil ürünleri imalatı) sınıflandırılmıştır.Spor kıyafetlerinin imalatı, Sınıf 1810'da (Kürk hariç, giyim eşyası imalatı)sınıflandırılmıştır.Saraçlık ve koşum takımı imalatı, Sınıf 1912'de (Bavul, el çantası ve benzerleriile saraçlık ve koşum takımı imalatı) sınıflandırılmıştır.Spor ayakkabılarının imalatı, Sınıf 1920'de (Ayakkabı imalatı)sınıflandırılmıştır.Silahların imalatı, Sınıf 2927'de (Silah ve mühimmat imalatı)sınıflandırılmıştır.Toboggan (ayaksız ve ucu kalkık, alçak bir kızak) ve benzeri araçların dışındakalan sportif amaçlı taşıtların imalatı, Bölüm 34'ün ya da Bölüm 35'in uygunsınıfında sınıflandırılmıştır.Bot imalatı, Sınıf 3512'de (Eğlence ve sportif amaçlı teknelerin yapımı veonarımı) sınıflandırılmıştır.

Bilardo masaları ve bowling malzemelerinin imalatı, Sınıf 3694'te (Oyun veoyuncak imalatı) sınıflandırılmıştır.Kamçı ve binici kırbacı imalatı, Sınıf 3699'da (Başka yerde sınıflandırılmamış

diğer imalatlar) sınıflandırılmıştır.

3694 Oyun ve oyuncak imalatı

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını kapsar: -İnsan ve diğer yaratıkların yerine geçen kuklalar ve kukla giysi veaksesuarları; -Üzerine binmek için tasarlanmış tekerlekli oyuncaklar (bisikletler hariç,fakat üç tekerlekliler dahil), -Oyuncak müzik aletleri; -Pinball masası, bilardo masası, kumarhaneler için yapılan özel masalar ve otomatik bovling donanımı dahil, lunapark, masa ve salon oyun malzemeleri; -Elektronik oyunlar (video oyunları, elektronik damalar v.b.); -Çalışan veya çalışmayan maketler; oyuncak niteliğindeki benzer maketler; tümboz-yap çeşitleri; diğer oyuncaklar.

Kapsam dışı olanlar : Çocuk bisikletleri imalatı, Sınıf 3592'de (Bisiklet vesakat taşıyıcıları imalatı) sınıflandırılır. Şaka ve fantazi malzemelerinin imalatı, Sınıf 3699'da (Başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar) sınıflandırılır.

3699 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar

Bu sınıf aşağıdaki maddelerin imalatını içerir: -Mekanik olsun veya olmasın tüm dolma kalem ve kalem çeşitleri; -Kalem kurşunları; -Tarih kaşesi, damga, mühür veya numaratörler (etiket baskısı veya kabartmasıiçin elle çalışan aletler ve el baskı takımları dahil); -Hazır daktilo şeritleri ve mürekkep ıstampaları; -Bebek arabaları; -Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, bastonlar, kırbaçlar, kamçılar, düğmeler,pres-toka, çıt-çıt, pres kol düğmesi ve fermuar; -Mekanik veya elektrikli olsun veya olmasın çakmaklar; -Kişisel kullanım eşyaları: Pipolar, taraklar, saç tokası ve benzer eşyalar;koku püskürtücü araçlar, kişisel veya evde kullanım için termos veya diğervakumlu kaplar; peruk, takma saç ve kaşlar; -Saplı süpürgeler ve fırçalar; elle çalışan mekanik süpürgeler ("gır-gırlar");yer paspasları ve toz bezleri; boya ıstampası ve ruloları; cam silecekleri vediğer tüylü fırçalar, süpürgeler, paspaslar ve benzerleri; -Atlı-karınca, salıncak, atış galerisi ve diğer panayır eğlenceleri; -Linolyum (döşemelik mantarlı muşamba) ve sert yüzeyli yer kaplamaları, -İmitasyon (taklit) mücevherler; -Mum ve benzerleri; tüy ve havları ile kuşların derileri ve diğer kısımları;yapma çiçek, meyve ve yapraklar; "rotorchute"; şaka ve fantazi malzemeleri, elelek ve kalburları; terzi mankenleri; ve başka yerde sınıflandırılmamış diğereşyalar.

Kapsam dışı olanlar : Ateşleme fitili imalatı, Sınıf 1729'da (Başka yerdesınıflandırılmamış tekstil ürünleri imalatı) sınıflandırılır.

BÖLÜM 37 YENİDEN DEĞERLENDİRME

371 3710 Metal atık ve hurdaların yeniden değerlendirilmesi

Bu sınıf, metal atık ve hurdaları ile kullanılmış veya kullanılmamış metaleşyaların, yeni hammaddelere dönüştürülme yöntemlerini kapsar. Ticari mallarolarak düşünüldüğünde, atık madde ve hurda ihtiva eden girdi ve çıktıdan, girdigenellikle, tasnif edilmiş olsun veya olmasın, enmdüstriyel bir işlemde doğrudankullanıma uygun değilken; çıktı, daha sonraki işlemler için uygun hale getirilirve bu haliyle de bir ara mal olarak düşünülmelidir. Mekanik olsun, kimyasalolsun, az çok "endüstriyel" bir işleme gerek vardır. Tüm metal atık ve hurdaların karakteristik ürün niteliği taşımasına karşın,yine de, dikkat edilmesi gereken, aslında metal atık ve hurdaların metal, metalürünleri, makine ve teçhizatı imal eden tüm sanayilerin karakteristik çıktılarıolduğudur.

Kapsam dışı olanlar: Atık ve hurdadan, yeni materyallerin imalatı, Bölüm 27'nin(Ana metal sanayii) uygun sınıfında sınıflandırılır. Atık ve hurda toptan satışı, Bölüm 51'de (Motorlu taşıtlar ve motosikletlerdışında kalan toptan ticaret ve ticaret komisyonculuğu) sınıflandırılır. Bu bölüm, endüstriyel bir işlem gerektirmeyen toplama, ayıklama, paketleme,dağıtma v.b. gibi işlemleri kapsayabilir. Kullanılmış malların toptan veya perakende ticareti, sırasıyla, Bölüm 50'de(Motosiklet ve motorlu araçların tamir bakım ve satışı; motorlu araç yakıtınınperakende satışı), Bölüm 51'de (Motorlu taşıtlar ve motosikletler dışında kalantoptan ticaret ve ticaret komisyonculuğu) ve Sınıf 5240'da (Kullanılmış mallarınsatıldığı mağazalardaki perakende ticaret) sınıflandırılmıştır.

372 3720 Metal olmayan atık ve hurdaların yeniden değerlendirilmesi

Bu sınıf, metal olmayan atık ve hurdalar için, Sınıf 3710'da sınıflandırılanfaaliyetleri kapsar. Yeniden değerlendirme işlemi, ürünlerin yeni materyalleredönüştürülmesi için yapılan ek işlemler gibi, aynı birimde veya aynı birime aitbir kısımda yürütülüyorsa, bu faaliyetler bir bütün olarak, ana faaliyetinolduğu yerde sınıflandırılmalıdır. Bu sınıf, geniş bir karakteristik ürünçeşitliliği gösterebilir. Bu ürünler ayrıca, diğer bir çok endüstrininkarakteristik özelliklerini de gösterebilir.

Kapsam dışı olanlar: Gıda, içecek ve tütün atıklarının işlenmesi; sırasıyla,Bölüm 15 (Gıda ürünleri ve içecek imalatı) ve Bölüm 16'nın (Tütün ürünleriimalatı) uygun sınıflarında sınıflandırılır. Taraklanmış hammaddeden iplik eğirme, atık kağıttan kağıt hamuru yapma veyaeski lastik kaplama gibi, atık ve hurdadan yeni ürün veya materyal üretimi,imalatın uygun bir sınıfında sınıflandırılır; örneğin, 1711 (Tekstil elyafınınhazırlanması ve iplik haline getirilmesi; tekstil dokumacılığı), 2101 (Kağıthamuru, kağıt ve mukavva imalatı) ve 2511 (İç ve dış lastik imalatı; lastiğesırt geçirilmesi ve yeniden işlenmesi). Tüketilen toryum ve uranyumun işlenmesi, Sınıf 2330'da (Nükleer yakıtın eldeedilmesi) sınıflandırılmıştır. Atık ve hurda toptan satışı, Bölüm 51'de (Motorlu taşıtlar ve motosikletlerdışında kalan toptan ticaret ve ticaret komisyonculuğu) sınıflandırılmıştır. Bu bölüm, endüstriyel bir işlem gerektirmeyen toplama, ayıklama, paketleme,dağıtma v.b. gibi işlemleri kapsayabilir. Kullanılmış malların toptan veya perakende ticareti, sırasıyla, Bölüm 50'de(Motosiklet ve motorlu araçların tamir bakım ve satışı; motorlu araç yakıtınınperakende satışı), Bölüm 51'de (Motorlu taşıtlar ve motosikletler dışında kalantoptan ticaret ve ticaret komisyonculuğu) ve Sınıf 5240'da (Kullanılmış mallarınsatıldığı mağazalardaki perakende ticaret) sınıflandırılmıştır.

E ELEKTRİK, GAZ VE SU (Bölüm 40-41)

BÖLÜM 40 Elektrik, gaz, buhar ve sıcak su üretimi ve dağıtımı

401 4010 Elektrik üretimi, iletimi ve dağıtımı

Bu sınıfta konutlara, sanayiye ve ticari kullanıcılara satmak için yapılanelektrik enerjisi üretimi, toplanması, nakli ve dağıtımı yer almaktadır. Elektrik üretimi; hidrolik (basınçlı su gücü), konvansiyonel, termal, nükleer,jeotermal, güneş enerjisi, gel-git enerjisi kaynaklı olabilir. Ana girişimin diğer birimlerinden ayrı olan ve ana girişim için elektriküretmesinin yanı sıra, başkalarına da önemli miktarda elektrik enerjisi satanelektrik santralleri de kapsama dahil edilmiştir.

402 4020 Gaz üretimi ve dağıtımı

Bu sınıf, gaz yakıt imalatını içermektedir. Kömürün karbonlaştırılması ileelde edilen gazlar ve doğal gaz, petrol ve diğer gazları karıştırmakla yapılangaz üretimi. Konutlara, sanayiye, ticari ve diğer kullanıcılara, ana borulara sahip birsistem vasıtasıyla gaz yakıt dağıtımı.

Kapsam dışı olanlar: Bir ücret veya sözleşme esasına dayalı olarak, gazyakıtların boru hattı ile taşınması, Sınıf 6030'da (Boru hattı taşımacılığı)sınıflandırılmıştır.

403 4030 Buhar ve sıcak su üretimi ve dağıtımı

Bu sınıf, ısıtma, enerji üretimi ve diğer amaçlar için buhar ve sıcak sularınüretimini, toplanmasını ve dağıtımını içermektedir.

BÖLÜM 41 SUYUN TOPLANMASI, ARITILMASI VE DAĞITILMASI

410 4100 Suyun toplanması, arıtılması ve dağıtılması

Bu sınıf; meskenlerde ve sanayiideki kullanıcılar ile ticari amaçlı ve diğerkullanıcılar için suyun toplanması, arıtılması ve dağıtım işlemleriniiçermektedir.

Kapsam dışı olanlar: Tarımsal amaçlı sulama sistemlerinin işletilmesi, Sınıf0140'da (Tarım ve hayvancılıkla ilgili hizmet faaliyetleri (veterinerlik hariç))sınıflandırılmıştır. Kirliliği önlemek için atık suların özel işlemlerden geçirilmesi, Sınıf9000'de (Kanalizasyon ve atıkların toplanması, hıfzısıhha ve benzeri hizmetler)sınıflandırılmıştır.

F İNŞAAT (Bölüm 45)

BÖLÜM 45 İNŞAAT

451 4510 İnşaat alanının hazırlanması

Bu sınıf, binaların ve diğer yapıların yıkılması ve enkaz haline getirilmesi,inşaat alanlarının temizlenmesi ve yıkılan yapılardan çıkan malzemelerinsatışlarını içermektedir. Patlayıcı patlatma, sondajlama, doldurma, düzleme,toprak işleri, kazma, arazi drenajı (kurutma) ve diğer arazi hazırlamaişlemleri. Ayrıca; tünel açma, yük kaldırma ile maden sahalarının (petrol ve gazsahaları hariç) hazırlanması ve geliştirilmesi de kapsama dahil edilmiştir.

Kapsam dışı olanlar: Petrol ve gaz sahalarının hazırlanması; eğer kendileritarafından yapılıyorsa, Sınıf 1110'da (Ham petrol ve doğal gaz çıkarımı) ve eğerbir ücrete ve anlaşmaya bağlı olarak yapılıyorsa, Sınıf 1120'de (Tetkik vearaştırma hariç, petrol ve gaz çıkarımı ile ilgili hizmet faaliyetleri)sınıflandırılır.

452 4520 Yeni veya ilave bina inşaatı; bina dışı inşaat faaliyetleri

Bu sınıf; kullanılan malzemelerin çeşitlerine bakılmaksızın, yapıların genelinşaatları ve bazı özel ticari inşaatlar ile inşaat mühendisliğine ait genel veözel ticari inşaatları içermektedir. Bu sınıf; inşaatlardaki yeni çalışmalar,ilaveler ve değişikliklerle, bir alan üzerine prefabrik binaların ve yapılarınmonte edilmesini ve ayrıca geçici yapılan inşaatları da içermektedir. Ayrıca,tamirat ile ilgili inşaat mühendisliği projeleri de kapsanmaktadır; fakat,komple değişiklikler ile ilavelerin haricindeki, önemli inşaat tamiratları,Sınıf 4530'da (Tesisat işleri) veya Sınıf 4540'da (Bina inşaatındaki tamamlayıcıfaaliyetler) sınıflandırılır. Toplu konutların, büro binalarının, mağazaların vediğer kamu hizmet kurumlarına ait binaların ve çiftlik binaları v.b'nin inşaatıile otoyol, cadde, köprü, tünel, demiryolu, havayolu, liman ve diğer suprojeleri, sulama sistemleri, kanalizasyon sistemleri, boru ve elektrik hatları,spor tesisleri v.b. gibi büyük yapıların inşaatı, çoğu zaman genel inşaatlailgilidir. Bu işler; bir ücret veya anlaşmaya bağlı olarak veya kendihesaplarına yapılabilir. İşin bazı kısımları veya uygulamalı kısmının tamamı,ticari müteahhitlere anlaşma karşılığı verilebilir. Özel ticaret inşaatları;yukarıda bahsedilmiş olan işlerin bazı bölümlerinin inşaatını veya bunlara aithazırlıkları içermektedir. Bir yaygın görüşe göre, özel yetenek ve araç-gereç gerektiren çeşitliyapılarda, genellikle ihtisas gerekmektedir. Kazık çakma, temel çalışması, sukuyusu açma, iskele çalışması, betonlama, tuğla örme, taş yerleştirme, yapıiskelesi kurma, çatı kaplama işleri v.b. faaliyetler de burada kapsanmaktadır.Çelik yapıların monte edilmesi, mevcut parçalar aynı birim tarafındanüretilmiyorsa, kapsama dahil edilir. Özel ticaret inşaatları, çoğu zaman bir alt anlaşmaya bağlı olarakyürütülmektedir; fakat özellikle inşaat tamirlerinde, mal sahibi için doğrudandoğruya (aracısız olarak) yapılmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Peyzaj planlaması ve tasarımı, yeşil alan ve bahçelerindüzenlenmesi ve bakımları ile ağaçları budama faaliyetleri, Sınıf 0140'da (Tarımve hayvancılıkla ilgili hizmet faaliyetleri (veterinerlik hariç))sınıflandırılmıştır. Petrol ve doğal gaz çıkarımı ile doğrudan ilgili olan inşaat faaliyetleri,Sınıf 1120'de (Tetkik ve araştırma hariç, petrol ve gaz çıkarımı ile ilgilihizmet faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Fakat, maden alanlarındaki bina, yolv.b.'nin inşaatları, bu sınıfta yer almaktadır.

Komple prefabrik binaların monte edilmesi ve özel olarak imal edilmişparçalardan oluşturulan yapılar, en çok kullanılan malzemenin türüne göreimalatın ilgili kategorisinde sınıflandırılır. Fakat, en çok kullanılan malzemebeton ise, bu sınıfda sınıflandırılır. Parça parça imal edilmiş metal yapıların monte edilmesi, Sınıf 2811'de (Metalyapı malzemeleri imalatı) sınıflandırılmıştır.

Yapı donanımları (tesisatı) ve tamamlama (bitirme) ile ilgili özel ticaretinşaatları, sırasıyla Sınıf 4530 (Tesisat işleri) ve Sınıf 4540'da (Binainşaatındaki tamamlayıcı faaliyetler) sınıflandırılır. Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri, Sınıf 7421'de (Mimarlık ve mühendislikfaaliyetleri ve ilgili teknik danışmanlık) sınıflandırılmıştır. Ayrıca, inşaatların proje yönetimi de Sınıf 7421'de sınıflandırılmıştır.

453 4530 Tesisat işleri

Bu sınıf; yapılara fonksiyonel olarak çeşitli faydalar sağlayan tesisatişlerini içermektedir. İşin bazı kısımları özel imalathanelerde yapılabilmesinerağmen, genellikle bu faaliyetler inşaat alanlarında yapılmaktadır. Sıhhitesisatçılık ile ısıtma ve havalandırma sistemlerinin, antenlerin, alarmsistemlerinin ve diğer elektrik işlerinin, yangına karşı otomatik su püskürtmesistemlerinin, asansör, yürüyen merdivenler, v.b.'nin tesis edilmesifaaliyetleri de, burada yer almaktadır. Ayrıca, izolasyon işleri (su, ısı ve sesyalıtımı), demir lama işleri, endüstriyel amaçlı boru işleri, ticari amaçlısoğutma işleri; karayolları, demiryolları, havaalanları, limanlar v.b.'ninaydınlatma ve sinyalizasyon sistemlerinin tesis edilmesi; elektrik santrallerive trafo merkezleri, telekomünikasyon (haberleşme) ve radar tesisleri, v.b.'ninkurulması da, burada yer almaktadır. Ayrıca, yukarıda bahsedilen faaliyetlerintamiratı da, bu sınıfta yer almaktadır.

454 4540 Bina inşaatındaki tamamlayıcı faaliyetler

Bu sınıf; cam takma, sıvama, boyama, dekorasyon, yer ve duvar döşemeciliği(parke, halı, duvar kağıdı v.b. gibi diğer malzemelerle kaplama yapılması),zeminin kaplanması, nihai marangozluk işleri, akustik işler, dış temizlik işlerigibi, inşaatın tamamlanması ve bitirilmesini sağlayan bir çok değişikfaaliyetleri içermektedir. Ayrıca, yukarıda bahsedilen faaliyetlerin tamiratıda, bu sınıfta yer almaktadır.

Kapsam dışı olanlar:Parça parça imal edilmiş marangozluk ve doğramacılıkürünlerinin montajı, kullanılan malzemenin türüne bağlı olarak, imalatın ilgilikategorisinde sınıflandırılmıştır; örneğin odundan imal edilenler Sınıf 2022'de(İnşaat kerestesi ve doğrama imalatı) yer almaktadır. Pencere temizliği ilebaca, buhar kazanı, iç tesisat, v.b.'nin, iç ve dış kesimlerinin temizlenmesi,Sınıf 7493'de (Bina temizleme faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

455 4550 İnşaat yapım veya yıkım işleri için, operatörü ile birlikte makine ve teçhizat kiralanması

Bu sınıf, operatörü ile birlikte inşaat makine ve teçhizatlarının (vinçliaraçlar dahil) kiralanmasını içermektedir.

Kapsam dışı olanlar: Operatörsüz olarak inşaat makine ve teçhizatlarınınkiralanması, Sınıf 7122'de (İnşaat ve inşaat mühendisliğine ait makine veteçhizatın operatörsüz kiralanması) sınıflandırılmıştır.

G TOPTAN VE PERAKENDE TİCARET; MOTOSİKLET VE MOTORLU ARAÇLAR İLE KİŞİSEL EŞYALAR VE EV EŞYALARININ ONARIMI (Bölüm 50-52)

BÖLÜM 50 MOTOSİKLET VE MOTORLU ARAÇLARIN TAMİR, BAKIM VE SATIŞI; MOTORLU ARAÇ YAKITININ PERAKENDE SATIŞI

Bu bölüm, yeni veya kullanılmış motosiklet, motorlu kızak ve motorlutaşıtların toptan ve perakende satışları, bakım ve tamiratları; yedek parça veaksesuarlarının satışları; araçların satılması, yıkama, cilalama, araçlarınçekilmesi v.b. ile ilgili komisyon alan acentelerin faaliyetlerini içermektedir.Ayrıca; motorlu araç yakıtı, yağlama ve soğutma ürünlerinin perakende satışlarıda burada yer almaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Sürücüleri ile beraber özel motorlu araç veya kamyonlarınkiralanması, sırasıyla Sınıf 6022'de (Karayolu ile diğer düzensiz yolcutaşımacılığı) ve Sınıf 6023'te (Karayolu yük taşımacılığı) sınıflandırılmıştır. Sürücüsüz motosiklet, motorlu kızak ve motorlu araçların kiralanması Sınıf7111'de (Kara taşıtlarının sürücüsüz kiralanması) sınıflandırılmıştır.

501 5010 Motorlu araçların satışı

Bu sınıf; yolcu taşıyan özellikli araçlar (ambülans, karavan, mikrobüs v.b.),engebeli arazilerde kullanılan motorlu araçlar (cip, land-rover v.b.) ve diğerdireksiyon mekanizmalı yolcu taşıyan motorlu araçlar ve kamyon, römork ve yarı-römorkler dahil, yeni veya kullanılmış, yolcu taşımacılığında kullanılan motorluaraçların, toptan veya perakende şatışlarını içermektedir.

502 5020 Motorlu araçların bakım ve onarımı

Bu sınıf; yıkama, cilalama v.b. faaliyetler dahil, motorlu araçların bakım vetamiratını içermektedir.

503 5030 Motorlu araç parça ve aksesuarların satışı

Bu sınıf, motorlu araçlara ait her çeşit yedek parça ve aksesuarların toptanve perakende satışlarını içermektedir.

504 5040 Motosiklet ve ilgili parça ve aksesuarların tamir, bakım ve satışı

Bu sınıf, motosiklet, motorlu kızak ve bunlara ait yedek parçaların toptan veperakende satışlarını içermektedir.

505 5050 Motorlu araç yakıtının perakende satışı

Bu sınıf, motorlu araçlar, motosiklet veya botlarda kullanılan yakıtların(motorlu araç alkolü, benzin, petrol ürünleri, sıvılaştırılmış petrol gazı(likit gaz) v.b.) perakende satışını içermektedir. Bu faaliyet, çoğu zamanmotorlu araçlarda kullanılan yağlama, soğutma, temizleme ve diğer amaçlar içinkullanılan ürünler ve hatta gazyağı gibi ürünlerin satışlarıyla birlikteyapılmaktadır. Fakat, ana faaliyet motorlu araç yakıtı ve yağlarının satışı ise,burada sınıflandırılmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Yakıtların toptan satışları, Sınıf 5141'de (Katı, sıvı vegaz yakıtlar ve ilgili ürünlerin toptan ticareti) sınıflandırılmıştır. Yemek pişirme, ısıtma gibi amaçlar için üretilen sıvılaştırılmış petrolgazlarının (likid gaz) perakende satışı Sınıf 5239'da (Belirli bir mala tahsisedilmiş mağazalardaki diğer perakende ticaret) sınıflandırılmıştır. BÖLÜM 51 MOTORLU TAŞITLAR VE MOTOSİKLETLER DIŞINDA KALAN TOPTAN TİCARET VE TİCARET KOMİSYONCULUĞU

Bu bölüm; yeni veya kullanılmış malların perakendecilere, endüstriyel, ticari,kurumsal ve profesyonel kullanıcılara veya diğer toptancılara satışlarını(üzerinde değişiklik yapılmadan satış) ya da ticari eşyaları kişilere veyaşirketlere satmak için satın alan veya satan aracıların ve komisyoncuların

faaliyetlerini içermektedir. Kapsanan işlerin esasını, toptancı tüccarlarınfaaliyetleri oluşturmaktadır. Yani; toptancı tüccar veya toptan dağıtıcı,endüstriyel distribütör (dağıtıcı), ihracatçı, ithalatçı, depolayıcı, kooperatiftürü satın alma birlikleri, satış şubesi ve satış bürosu (fakat, perakendecidükkan ve mağazalar hariç) gibi sattıkları mallara göre ünvan alan toptancılar,imalat veya madencilik birimlerine bağlı, ancak faaliyetlerinde bağımsız olarak,ürünlerini pazarlamak amacıyla kurulmuşlardır ve bunlar yalnızca fabrika veyamadenlerden doğrudan siparişleri kabul etmezler. Ayrıca, ticari eşya ve mal simsarları, komisyoncu tüccarlar, acenteler,birlikler, aracılar, alıcılar ve çiftlik ürünlerini pazarlamakla uğraşankooperatif birlikleri de kapsanmaktadır. Toptancılar, fiziksel olarak çoğu zamantoplama, düzenleme ve büyük partilerdeki malları sınıflara ve çeşitlere ayırma,bozuk malları ayırma, ambalajlama, eczai ürünler de olduğu gibi küçük partilerhalinde dağıtma, depolama, soğutma, mal teslimatı, tasnifleme, müşteriler içinsatış promosyonu düzenleme ve etiketleme gibi birçok faaliyeti de birlikteyapmaktadırlar.

Kapsam dışı olanlar: Motorlu taşıtların ya da motosiklet ve motorlu kızakların(kar motosikleti) toptan satışları, sırasıyla Sınıf 5010'da (Motorlu araçlarınsatışı) ve Sınıf 5040'da (Motosiklet ve ilgili parça ve aksesuarların tamir,bakım ve satışı) sınıflandırılır. Sözleşmelere bağlı olarak, vadeli mal satışları ile uğraşan satıcı vekomisyoncuların faaliyetleri ve böyle anlaşmalarla yapılan takas ticareti, Grup671'in (Sigorta ve emeklilik fonları hariç mali aracı kuruluşlara yardımcıfaaliyetler) uygun bir sınıfında sınıflandırılır.

511 5110 Ücretli ya da sözleşmeli toptan ticaret (komisyonculuk)

Bu sınıf; komisyon alan acenteler, mal komisyoncuları, müzayede düzenleyicilerve başkalarının adına veya hesabına ticaret yapan tüm toptancıları içermektedir.Bunların işleri, genellikle satıcı ve alıcıları bir araya getirmek veyamüvekkili adına ticari işlemler yapmaktır.

Kapsam dışı olanlar: Motosiklet, motorlu kızak (kar motosikleti) ve motorlutaşıtların satış hizmetlerini yürüten komisyoncu acentelerin (aracıların)faaliyetleri, Bölüm 50'de (Motosiklet ve motorlu araçların tamir, bakım vesatışı; motorlu araç yakıtının perakende satışı) sınıflandırılmıştır. İster kendi hesabına, isterse başkalarının hesabına olsun, toptancıların kendiadları altında yaptıkları toptan ticaret, 5121-5190 arasındaki sınıflar içindeyer almaktadır. Vadeli olarak mal alım-satım sözleşmeleri ile uğraşan satıcı vekomisyoncuların faaliyetleri ve bu gibi anlaşmalarla yapılan takas ticareti,Grup 671'in (Sigorta ve emeklilik fonları hariç mali aracı kuruluşlara yardımcıfaaliyetler) uygun bir sınıfında sınıflandırılmıştır. Sigorta acentelerinin faaliyetleri, Sınıf 6720'de (Sigorta ve emeklilikfonlarına yardımcı faaliyetler) sınıflandırılmıştır. Emlâkçılık faaliyetleri, Bölüm 70'de (Gayrimenkul faaliyetleri)sınıflandırılmıştır.

512 Tarımsal hammadde, canlı hayvan, gıda, içecek ve tütün toptan ticareti

5121 Tarımsal hammadde ve canlı hayvan toptan ticareti

Bu sınıf; tahıl, yağlı tohum, çiçek ve bitkilerin, işlenmemiş tütünün, canlıhayvanların, post, hamderi, deri, güderi ve benzerlerinin toptan satışlarınıiçermektedir.

5122 Gıda, içecek ve tütün toptan ticareti

Bu sınıf; sebze ve meyvelerin, süt ürünlerinin, yumurta ve yenilebilir sıvı vekatı yağların, et ve balık ürünlerinin, şeker, şekerleme ve fırıncılık ürünleri,içecekler, kahve, çay, kakao ve baharatların, tütün mamüllerinin ve benzerürünlerin toptan satışlarını içermektedir.

513 Ev eşyaları ve kişisel eşyaların toptan ticareti

5131 Tekstil ürünleri, giyim ve ayakkabı toptan ticareti

Bu sınıf; tekstil ürünlerinin, evde kullanılan dokumaların, giyim eşyalarının,kürklü eşyaların, ayakkabı ve giyim aksesuarlarının toptan satışlarınıiçermektedir.

5139 Diğer ev eşyaları toptan ticareti

Bu sınıf; ev mobilyası, çatal-bıçak takımı, aydınlatma araçları, radyo vetelevizyon teçhizatı, cam eşya, tahtadan yapılan eşyalar, duvar kağıdı ve yerkaplamaları ile evde kullanılan diğer alet, eşya ve cihazların; farmasötik vetıbbi malların, cerrahi ve ortopedik alet ve cihazların, parfümeri, kozmetik vesabunların; kağıt ve mukavva, kitap, dergi, gazete, kırtasiye çeşitleri,fotoğraf malzemeleri, optik ürünler, oyun ve oyuncaklar, saat, mücevherat, spormalzemeleri (bisiklet dahil), deri eşyalar, seyahat malzemeleri ve temizlikmalzemeleri gibi çeşitli tüketici ürünlerinin toptan satışlarını içermektedir.

514 Tarımsal olmayan ara mallar, artık ve hurda toptan ticareti

5141 Katı, sıvı ve gaz yakıtlar ve ilgili ürünlerin toptan ticareti

Bu sınıf; katı, sıvı ve gaz yakıtlar ile bunlarla ilgili ürünlerin toptansatışlarını içermektedir.

5142 Metal ve metal cevherleri toptan ticareti

Bu sınıf; işlenmemiş veya öğütülmüş metal cevherlerinin ve metallerin toptansatışlarını içermektedir.

5143 İnşaat malzemeleri, hırdavat, sıhhi tesisat ve ısıtma teçhizatı toptan ticareti

Bu sınıf, işlenmemiş veya az işlenmiş ağaç ürünlerinin; boya, vernik velakelerin; inşaat malzemeleri, aksam ve donanımları ile düz camların toptansatışlarını içermektedir.

5149 Diğer ara mallar, artık ve hurda toptan ticareti

Bu sınıf; sanayide kullanılan temel kimyasal maddelerin, suni gübre veişlenmemiş plastik malzemelerin, tekstil elyaflarının ve yeniden işlenerekkullanışlı hale getirilebilen atık, hurda ve diğer malzemelerin toptansatışlarını içermektedir.

5150 Makine ve teçhizat toptan ticareti

Bu sınıf; tarımsal makine ve aletlerin, motosiklet, motorlu kızak, bisiklet vemotorlu araçlar hariç, nakil vasıtalarının, inşaat ve inşaat mühendisliği ileilgili makine ve teçhizatın, büro makine ve teçhizatının; tekstil, ağaç ve metalsanayiinde kullanılan makine ve teçhizatın ve benzer araç ve gereçlerin toptansatışını içermektedir.

519 5190 Diğer toptan ticaret

Bu sınıf, yukarıdaki kategorilerden birinde yer almayan, ihtisaslaşmıştoptan satışlar ile herhangi bir konuda ihtisaslaşmamış, çeşitli malların toptansatışını içermektedir. 512 ile 515. gruplar arasında sınıflandırılan,ihtisaslaşmış faaliyetlerden herhangi birinin brüt hasılası, toptan satıştakitoplam brüt hasılanın %50'sinden fazla olmamalıdır.

BÖLÜM 52 MOTOSİKLET VE MOTORLU ARAÇLAR HARİCİNDEKİ PERAKENDE TİCARET; KİŞİSEL EŞYALAR İLE EV EŞYALARININ ONARIMI

Bu bölüm, kullanılmış veya kullanılmamış malların kişisel ve ev tüketimi veyakullanımı için; dükkan ve mağazalar, büyük mağazalar, küçük satış yerleri, postaile sipariş kabul eden mağazalar, seyyar satıcılar, işportacılar, tüketicikooperatifleri, müzayede salonları v.b. tarafından halka satışlarını (üzerindedeğişiklik yapılmadan satış) kapsamaktadır. Perakendecilerin çoğu, sattıklarımallara göre bir ünvan alırlar, fakat bazıları müvekkilleri adına hareketederler veya emanet ya da komisyon esasına göre satış yaparlar. Yazı makinesi, kırtasiye, boya ve kereste gibi halkın alımına sunulan mallarınsatışları ile uğraşan işyerleri, bu bölümde sınıflandırılmış olmalarına rağmen;bunların satışları, sadece kişisel ve ev tüketimi veya kullanımına yönelikolmayabilir. Bu bölümde yer alan mallar, bilinen sebeplerden dolayı tüketici malları olaraksınırlandırılmıştır. Bundan dolayı, esasında perakende ticarete girmeyen tahıl,maden cevheri, ham petrol, endüstriyel kimyasal maddeler, demir ve çelik ,endüstriyel makine ve teçhizatı gibi mal çeşitleri de kapsanmaktadır. Bazı durumlarda, mallar bazı işlemlere tabi tutulabilirler; fakat bu işlemler,yalnızca malların satışlarına yönelik olmaktadır. Ayrıca, perakende ticaret ile birlikte yapılsın veya yapılmasın, kişiseleşyaların ve ev eşyalarının onarımı ve tesis edilmesi de bu bölümde yeralmaktadır. 521 ile 524. gruplar arasında yer alan ve dükkanlar tarafından yapılanperakende satışlar ile Grup 525'te yer alan ve diğer metodlarla yapılan satışlararasında önemli bir ayırım yapılmıştır.

Kapsam dışı olanlar: Çiftlik ürünlerinin, çiftçiler tarafından yapılansatışları, Bölüm 01'de (Tarım, avcılık ve ilgili hizmet faaliyetleri)sınıflandırılmıştır. Kişisel veya evde tüketime yönelik olarak halka sunulan malların (örneğin;gıda, mefruşat v.b.) imalatları ve satışları, her ne kadar imalatları satışlailgili olsa da, genellikle 15-37 arasındaki, imalatla ilgili bölümlerdesınıflandırılmıştır.

Motosiklet, motorlu kızak, motorlu araçlar ve bunlara ait parçalar ile motorluaraç yakıtının satışı, Bölüm 50'de (Motosiklet ve motorlu araçların tamir, bakımve satışı; motorlu araç yakıtının perakende satışı) sınıflandırılmıştır. Motorlu araçların veya diğer malların yalnızca kurumsal ya da endüstriyelkullanıcılara satılması, sırasıyla Bölüm 50'de ve Bölüm 51'de (Motorlu taşıtlarve motosikletler dışında kalan toptan ticaret ve ticaret komisyonculuğu)sınıflandırılmıştır. Satıldığı yerde tüketimi yapılan gıda ve içeceklerin satışları, Sınıf 5520'de(Lokanta, kahvehane, bar ve diğer yeme-içme yerleri) sınıflandırılmıştır.

Kişisel eşyaların ve ev eşyalarının kiraya verilmesi, Sınıf 7130'da (Başkayerde sınıflandırılmamış kişisel eşya ve ev eşyalarının kiralanması)sınıflandırılmıştır.

521 Belirli bir mala tahsis edilmemiş genel perakende ticaret

5211 Gıda, içecek ve tütün ağırlıklı mağazalardaki genel perakende ticaret

Bu sınıf, gıda, içecek ve tütünün ağırlıklı olduğu, çeşitli kullanılmamışmalların perakende satışları ile uğraşan dükkan ve mağazaları kapsamaktadır. Butür faaliyetler, genellikle bakkaliyelerin esas satışlarının yanı sıra, giyimeşyası, mobilya, ev aletleri, hırdavat, kozmetik gibi birkaç cins ticari malınsatıldığı, mağaza ve dükkanlar tarafından yapılmaktadır.

5219 Belirli bir mala tahsis edilmemiş mağazalardaki diğer perakende ticaret

Bu sınıf; gıda, içecek ve tütünün ağırlıklı olmadığı çeşitli malların(kullanılmış olanlar hariç) perakende satışları ile uğraşan dükkan ve mağazalarıkapsamaktadır. Bu tür faaliyetler; genellikle giyim eşyası, mobilya, aletler,hırdavat, kozmetik, mücevherat, oyuncak, spor eşyaları v.b. dahil, belli birticari malın hakim olduğu büyük mağazalarca yapılmaktadır. Bu mal çeşitleri,aslında ayrı departmanlar (bölümler) şeklinde düzenlenmiştir; fakat, tek biryönetim altında bulunurlar.

522 5220 Gıda, içecek ve tütün konularında ihtisaslaşmış dükkanlardaki perakende ticaret

Bu sınıf; aşağıdaki ticari mallardan herhangi birinin perakende satışındaihtisaslaşmış dükkan ve mağazaları kapsamaktadır. - Taze sebze ve meyveler, - Yumurta ve süt ürünleri, - Et ve et ürünleri (kümes hayvanları dahil), - Balık ve deniz ürünleri ile bunlardan yapılan ürünler, - Fırıncılık ürünleri, - Şekerlemeler, - Satıldığı yerde tüketilmeyen içecekler, - Tütün ürünleri, - Başka yerde sınıflandırılmamış diğer gıda ürünleri.

523 Belirli bir mala tahsis edilmiş, kullanılmamış mal satan mağazalardaki diğer perakende ticaret

Bu grup, aşağıdaki ticari mallardan herhangi birinin perakende satışındaihtisaslaşmış dükkan ve mağazaları içermektedir. - Farmasotik ve tıbbi mallar ile kozmetik ve tuvalet malzemeleri, - Tekstil ürünleri, giyim, ayakkabı ve deri eşyalar, - Ev alet, eşya ve cihazları, - Hırdavat, boya, cila ve lakeler, cam ve cam eşyalar, - Büro malzemeleri, bilgisayar ve ısmarlama olmayan proğram yazılımları, kitap, gazete, dergi, kırtasiye çeşitleri, fotoğraf malzemeleri, optik ürünler ve hassas cihazlar, - Tütün haricindeki, diğer gıda dışı ürünler.

5231 İlaç, tıbbi aletler, kozmetik, parfümeri ve tuvalet malzemelerinin

perakende ticareti

Bu sınıf; farmasotik, tıbbi ve ortopedik malların, parfümeri ve kozmetikürünleri ile tuvalet sabunlarının satışında ihtisaslaşmış perakende ticaretikapsamaktadır.

5232 Tekstil ürünleri, giyim, ayakkabı ve deri eşyaların perakende ticareti

Bu sınıf; tekstil ürünleri, giyim eşyaları, kürk eşyalar, giyim aksesuarları,ayakkabı, deri eşya ve seyahat malzemelerinin satışında ihtisaslaşmış perakendeticareti kapsamaktadır.

5233 Evle ilgili alet, eşya ve teçhizatın perakende ticareti

Bu sınıf; ev mobilyası, ev eşyaları, çeşitli ev kapları, çatal-bıçak takımı,çanak-çömlek, cam eşyalar, porselen ve toprak malzemelerden yapılan kaplar,radyo ve televizyon cihazı, müzik aletleri, kaset ve plak, nota kayıtları,bantlar, aydınlatma aletleri, perde, tül perde ve tekstil malzemelerindenyapılmış çeşitli ev eşyaları, tahta ve mantardan yapılan eşyalar, sepet işieşyalar ile başka yerde sınıflandırılmamış evde kullanılan diğer alet, eşya vecihazların satışında ihtisaslaşmış perakende ticareti kapsamaktadır.

5234 Hırdavat, boya ve cam perakende ticareti

Bu sınıf; hırdavat, boya, cila ve lake, cam, inşaat malzemeleri, "Kendi işinikendin yap" gibi adlarla satılan, evde monte edilen malzemelerin satışındaihtisaslaşmış perakende ticareti kapsamaktadır.

5239 Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalardaki diğer perakende ticaret

Bu sınıf; büro malzeme ve cihazları; bilgisayar ve ısmarlama olmayan programyazılımları; kitap, gazete, dergi ve kırtasiye çeşitleri; fotoğraf malzemeleri,optik ve hassas cihazlar; temizlik malzemeleri, duvar kağıdı ve yer döşemeleri;saat ve mücevherat; spor malzemeleri; oyun ve oyuncaklar; çiçek, bitki, tohum,suni gübre ve ev hayvanları; hediyelik eşya; fuel oil, tüpgaz, kömür ve odun; vebaşka yerde sınıflandırılmamış diğer gıda dışı mallarda ihtisaslaşmış perakendesatışları kapsamaktadır.

524 5240 Kullanılmış malların satıldığı mağazalardaki perakende ticaret

Bu sınıf, dükkan ve mağazalarda kullanılmış malların perakende satışınıiçermektedir. Ayrıca, rehinci dükkanlar da burada sınıflandırılmıştır.

Kapsam dışı olanlar: Kullanılmış motosiklet, motorlu kızak ve motorlu araçlarınperakende satışları, Bölüm 50'de (Motosiklet ve motorlu araçların tamir, bakımve satışı; motorlu araç yakıtının perakende satışı) sınıflandırılmıştır.

525 Mağazalarda yapılmayan perakende ticaret

5251 Posta ile perakende ticaret

Bu sınıf, posta siparişi ve katalog ile herhangi bir ürünün perakende satışınıiçermektedir. Mallar katalog, numune ürün veya başka bir teklif usulüne göreseçimini yapan alıcıya gönderilir.

5252 Pazarlarda, sergilerde veya seyyar olarak yapılan perakende ticaret

Bu sınıf, yaya kaldırımlarında veya sabit bir pazar yerinde, genellikle seyyarolarak herhangi bir ürünün perakende satışını içermektedir.

5259 Mağazalarda yapılmayan diğer perakende ticaret

Bu sınıf; yukarıdaki sınıflarda kapsanmayan bir yöntemle herhangi bir ürününperakende satışını içerir; örneğin, evden eve dolaşarak ürünlerini satmayaçalışan satış elemanlarıyla, otomatik makinelerle veya bir ücret ya da anlaşmayabağlı olarak yapılan perakende satışlar gibi.

Kapsam dışı olanlar: Dükkan ve mağazalar tarafından kullanılmamış ürünlerinevlere gönderilmesi ile yapılan satışlar, 521 ile 523. gruplar arasındaki uygunbir sınıfta sınıflandırılır.

526 5260 Kişisel eşyalar ile ev eşyalarının tamiri

Bu sınıf, imalat ya da toptan veya perakende satışlarla birlikte yapılmayan,kişisel eşyaların ve ev eşyalarının onarımını içermektedir.

H OTEL VE LOKANTALAR (Bölüm 55)

BÖLÜM 55 OTEL VE LOKANTALAR

551 5510 Otel, motel, pansiyon, kamp ve diğer konaklama yerleri

Bu sınıf, ücret esasına dayalı olarak; ister halka açık olsun, ister belliorganizasyonların üyeleriyle sınırlı olsun, kısa süreli konaklama yerleri, kampalanları ve kamp tesislerini içermektedir. Konaklamanın yanı sıra yürütülenlokantacılık faaliyetleri de bu sınıfta yer almaktadır. Ayrıca, ayrı birimtarafından işletilen yataklı vagonlar da burada yer almaktadır. Burada kapsanan faaliyetlere örnek olarak, genellikle otel, motel, han, okulyurtları, meskenler, misafir evleri, misafirhaneler, hosteller, barınaklar v.b.tarafından sunulan faaliyetler gösterilebilir.

Kapsam dışı olanlar: Demiryolu şirketlerinin işletmesini yaptığı yataklı vagonhizmetleri Sınıf 6010'da (Demiryolu taşımacılığı) sınıflandırılmıştır. Mobilyalı konaklama yerlerinin uzun süreli olarak kiralanması (örneğin, oteldaireleri), Bölüm 70'te (Gayrimenkul faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

552 5520 Lokanta, kahvehane, bar ve diğer yeme-içme yerleri

Bu sınıf, hazır yiyecek ve içeceklerin lokanta, kafeterya ve eğlence yerlerigibi yerlerde, hemen tüketim amacıyla satışını içermektedir. Ayrıca, ayrıbirimler tarafından işletilen yemek vagonları ve ulaşım hizmetleri yanındayapılan yiyecek, içecek servisleri de, burada yer almaktadır.Kapsam dışı olanlar: Otomatik makinelar tarafından yapılan satışlar Sınıf5259'da (Mağazalarda yapılmayan diğer perakende ticaret) sınıflandırılmıştır. Yukarıda bahsedilen faaliyetlerin, barınma temini ile birlikte yürütülmesi,Sınıf 5510'da (Otel, motel, pansiyon, kamp ve diğer konaklama yerleri)sınıflandırılmıştır. Yemek vagonlarının, demiryolu şirketleri tarafından işletilmesi, Sınıf 6010'da(Demiryolu taşımacılığı) sınıflandırılmıştır.

I ULAŞTIRMA, DEPOLAMA VE HABERLEŞME

(Bölüm 60-64)

Bu bölümlerde, tarifeli ya da tarifesiz, kara, hava, su ve demiryolu, yolcu veyük taşımacılığı ile ilgili faaliyetler ve terminal, park, kargo taşıma vedepolama gibi yardımcı faaliyetler içerilmektedir. Bölüm 64'te postafaaliyetleri ve telekomünikasyon bulunmaktadır. Sürücüsü veya operatörüyle birlikte, değişik amaçlar için ulaşım aracıkiralanması da bir ulaştırma faaliyeti sayıldığından, bu kısımdasınıflandırılmıştır.

Kapsam dışı olanlar: Motorlu araçlar, motosiklet ve motorlu kızak hariç, ulaşımaraçları ile ilgili donanımın değiştirilmesi, bakım ve onarımı, Bölüm 35'te(Diğer ulaşım araçlarının imalatı) sınıflandırılmıştır. Yol, demiryolu, liman ve havaalanı v.b. ile ilgili inşaat, bakım ve onarımişleri, Sınıf 4520'de (Yeni veya ilave bina inşaatı; bina dışı inşaatfaaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Motorlu araçların ya da motosiklet ve motorlu kızakların bakım ve onarımları,sırasıyla Sınıf 5020 (Motorlu araçların bakım ve onarımı) ve 5040'ta (Motosikletve ilgili parça ve aksesuarların tamir, bakım ve satışı) sınıflandırılmıştır. Sürücüsüz ya da operatörsüz ulaşım donanımı kiralanması, ulaşım türüne bağlıolarak, Grup 711'in uygun bir sınıfında sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 60 KARAYOLU TAŞIMACILIĞI; BORU HATTI TAŞIMACILIĞI

601 6010 Demiryolu taşımacılığı

Bu sınıfta, şehirlerarası demiryollarındaki yolcu ve yük taşımacılığıkapsanmaktadır. Ayrıca, manevra ve makas değiştirme gibi faaliyetler de buradayer almaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Ayrı birimler tarafından işletiliyorsa; yataklı vagonişletmeciliği, Sınıf 5510'da (Otel, motel, pansiyon, kamp ve diğer konaklamayerleri), yemekli vagon işletmeciliği ise, Sınıf 5520'de (Lokanta, kahvehane,bar ve diğer yeme-içme yerleri) sınıflandırılır. Banliyö demiryolu taşımacılığı, Sınıf 6021'de (Karayolu ile diğer düzenliyolcu taşımacılığı) sınıflandırılmıştır. Yolcu ve yük terminali faaliyetleri, kargo hizmetleri, depolama ve diğeryardımcı faaliyetler, Grup 630'un (Destekleyici ve yardımcı ulaştırmafaaliyetleri; seyahat acentelerinin faaliyetleri) uygun bir sınıfındasınıflandırılır. Vagonların bakımı ve ufak tefek tamir işleri, Sınıf 6303'te (Diğerdestekleyici ulaştırma faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

602 Diğer karayolu taşımacılığı

Bu grupta, şehirlerarası demiryolu taşımacılığı hariç, kara yolları ileyapılan yolcu ve yük taşımacılığı kapsanmaktadır.Kapsam dışı olanlar: Karayolu araçlarının bakım ve onarımı, Bölüm 50'de(Motosiklet ve motorlu araçların tamir, bakım ve satışı; motorlu araç yakıtınınperakende satışı); demiryolu araçlarının bakım ve onarımı ise Sınıf 6303'te(Diğer destekleyici ulaştırma faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Yolcu ve yük terminali faaliyetleri, kargo hizmetleri, depolama ve diğeryardımcı faaliyetler, Grup 630'un (Destekleyici ve yardımcı ulaştırmafaaliyetleri; seyahat acentelerinin faaliyetleri) uygun bir sınıfındasınıflandırılır.

6021 Karayolu ile diğer düzenli yolcu taşımacılığı

Bu sınıf, şehirlerarası demiryolu taşımacılığı hariç; şehir, banliyö ya daşehirlerarasında, yayınlanan bir tarifeye bağlı kalarak, önceden belirlenengüzergâhları kullanarak, söz konusu tarifede belirtilen duraklarda yolcu alıp,indirerek yapılan düzenli yolcu taşıma faaliyetlerini içermektedir. Bufaaliyetler; otobüs, tramvay, troleybüs, metro veya set üzerinde yükseltilmişdemiryolları v.b. vasıtasıyla yürütülebilir. Ayrıca, okul otobüsü işletilmesi,havaalanına ya da istasyona yolcu taşınması, turistik şehir turları, kablolu dağtreni, teleferik v.b. işletilmesi de dahildir.

6022 Karayolu ile diğer düzensiz yolcu taşımacılığı

Bu sınıf, taksi işletmeciliği, operatörüyle birlikte özel araç kiralanması,charter seferleri, geziler ve diğer özel amaçlı taşıma faaliyetleri ile insanveya hayvanlar tarafından çekilen araçlarla yapılan yolcu taşımacılığı gibidiğer tarifesiz kara taşımacılığını içerir.

Kapsam dışı olanlar: Ambulans faaliyetleri, Sınıf 8519'da (İnsan sağlığı ileilgili diğer faaliyetler) sınıflandırılmıştır.

6023 Karayolu yük taşımacılığı

Bu sınıf, tarifeli ya da tarifesiz, karayoluyla yapılan tüm yük taşımafaaliyetlerini içerir. Tomruk, dondurulmuş madde, ağır veya büyük ebatlıyüklerin taşınması, mobilya taşınması v.b. gibi geniş bir yelpazedeki yüktaşımacılığını kapsar. Ayrıca, insan veya hayvanlar tarafından çekilen araçlarlayük taşınması ile operatörüyle birlikte kamyon kiralanması da kapsanmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Terminal içi yük taşıma faaliyetleri, Sınıf 6303'te (Diğerdestekleyici ulaştırma faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Taşıma amacıyla paketleme ve sandıklama, Sınıf 6309'da (Diğer ulaştırmaacentelerinin faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

603 6030 Boru hattı taşımacılığı

Bu sınıf, gaz, sıvı maddeler, çamur ve diğer maddelerin boru hattı vasıtasıylataşınmasını içermektedir. Pompa istasyonu işletilmesi ile boru hattının bakımfaaliyetleri de dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Dağıtım merkezinden kullanıcıya doğal ya da imal edilmişgaz, su veya buhar dağıtımı, Bölüm 40'ın (Elektrik, gaz, buhar ve sıcak suüretimi ve dağıtımı) ya da Bölüm 41'in (Suyun toplanması, arıtılması vedağıtılması) uygun bir sınıfında sınıflandırılır.BÖLÜM 61 SU YOLU TAŞIMACILIĞI

Bu sınıf, su üzerinde tarifeli ya da tarifesiz, yolcu veya yük taşımacılığınıiçerir. Ayrıca, tekneleri itme, çekme ve gezi, seyir ya da manzara izlemeamaçlı, su yolu ile yapılan taşıma faaliyetleri ve feribot, deniz taksisi v.b.işletilmesi gibi faaliyetler de kapsanmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Taşımacılık faaliyetinin küçük bir parçası olarak icraedildiği haller dışında, gemilerde bar ve lokantacılık faaliyetleri, Sınıf5520'de (Lokanta, kahvehane, bar ve diğer yeme-içme yerleri) sınıflandırılır. Kargo yükleme, boşaltma, depolama ve havuzlama, kılavuzluk, mavnacılık ve gemikurtarma gibi yardımcı faaliyetler, Grup 630'un (Destekleyici ve yardımcıulaştırma faaliyetleri; seyahat acentelerinin faaliyetleri) uygun sınıfındasınıflandırılır.

611 6110 Deniz ve kıyı taşımacılığı

Bu sınıf, denizaşırı ya da kıyıdan yük ve yolcu taşınmasını içerir. Büyükgöllerdeki taşımacılık da dahildir.

612 6120 Göl ve nehir taşımacılığı (iç sularda)

Bu sınıf, nehir, kanal ya da iskele, liman gibi iç su yollarında yapılan yolcuve yük taşımacılığını içerir.

BÖLÜM 62 HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI

Bu bölüm, havada ya da uzayda yolcu ve yük taşınmasını içerir.

Kapsam dışı olanlar: Hava taşıtlarının ya da motorlarının genel revizyonu, Sınıf3530'da (Hava ve uzay taşıtları imalatı) sınıflandırılmıştır.

621 6210 Tarifeli havayolu taşımacılığı

Bu sınıf, düzenli güzergâhlarda, düzenli tarifelere bağlı kalarak, havayoluyolcu ve yük taşınmasını içerir.

622 6220 Tarifesiz havayolu taşımacılığı

Bu sınıf, tarifesiz havayolu yolcu ve yük taşımacılığını içerir. Ayrıca, uzaytaşımacılığı da dahildir.

BÖLÜM 63 DESTEKLEYİCİ VE YARDIMCI ULAŞTIRMA FAALİYETLERİ; SEYAHAT ACENTELERİNİN FAALİYETLERİ

630 Destekleyici ve yardımcı ulaştırma faaliyetleri; seyahat acentelerinin faaliyetleri

6301 Yükleme-boşaltma hizmetleri

Bu sınıf, taşımacılığın türüne bakılmaksızın, yük ve bagaj yükleme ve boşaltmaişlerini içerir. Ayrıca, istifleme işleri de dahildir.

6302 Depolama ve ambarcılık faaliyetleri

Bu sınıf, tahıl ambarı, genel ticari mal depoları, soğutuculu depolar v.b.yerlerde her türlü malın depolanması faaliyetlerini içerir. Mobilya, otomobil,kereste, gaz ve yağ, kimyasal madde, tekstil, gıda ve tarımsal ürünlerindepolanması. Ayrıca, yabancı ticaret bölgelerinde mal depolanması da dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Motorlu araçlar için park yeri işletmeciliği, Sınıf 6303'te(Diğer destekleyici ulaştırma faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

6303 Diğer destekleyici ulaştırma faaliyetleri

Bu sınıf, değişik ulaşım türleriyle yolcu ve yük taşınması ile ilgili, genişbir yelpazedeki faaliyetleri içerir. Demiryolu istasyonları, otogarlar, yükleme-boşaltma istasyonları, iskele ve limanlar, havayolu terminalleri v.b. gibi

terminal işletmeciliği kapsanmaktadır. Yol, köprü, tünel, park yeri, garaj, vekanal havuzları v.b. işletilmesi; trafik kontrol faaliyetleri, seyrüsefer,kılavuzluk ve gemiyi rıhtıma yanaştırma faaliyetleri, mavnacılık, kurtarmafaaliyetleri, havaalanlarındaki yer hizmet faaliyetleri v.b. dahildir.

6304 Seyahat acenteleri ve tur işletmecilerinin faaliyetleri; başka yerde sınıflandırılmamış, turistik yardım faaliyetleri

Bu sınıf, seyahat edenler ve turistler için ulaşım ve konaklama, turdüzenleme, öneri ve planlama, enformasyon ve bilet sağlama faaliyetleriniiçerir. Ayrıca, turist rehberliği gibi, başka yerde sınıflandırılmamış, turisteyardımcı faaliyetler de dahildir.

6309 Diğer ulaştırma acentelerinin faaliyetleri

Bu sınıf, kargonun sevkedilmesi, taşımanın nakliyatçı ya da konsinye adınaorganize edilmesi veya düzenlenmesi, (yerel taşıma ve dağıtım dahil) kargonunalınması ve kabul edilmesi, taşımacılıkla ilgili belge tanzimi, kargonun takviyeedilmesi, kargo simsarlığı, ısmarlama ev simsarlığı, fatura kontrolü ve nakliyattarife danışmanlığı, gemi ve hava taşıtı simsarlığı, paketleme, sandıklama,paket veya sandık açma, muayene, tartma ve numune inceleme v.b. faaliyetleriiçermektedir.

Kapsam dışı olanlar: Kamu taşımacılığıyla ilgili kurye faaliyetleri, Sınıf6412'de (Ulusal posta faaliyetleri dışındaki kurye faaliyetleri)sınıflandırılmıştır. Nakliyat sigortası düzenlenmesi ile ilgili faaliyetler,Sınıf 6720'de (Sigorta ve emeklilik fonlarına yardımcı faaliyetler)sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 64 POSTA VE TELEKOMÜNİKASYON

641 Posta ve kurye faaliyetleri

6411 Ulusal posta faaliyetleri

Bu sınıf, (yurt-içi ve yurtdışı) posta ve paketlerin toplanması, nakliyesi vedağıtılmasını içermektedir. Posta pulu satılması, postanelerden ya da postakutularından mektup ve paketlerin toplanması, dağıtımı ve teslimi. Ayrıca,mektup sınıflama, posta kutusu kiralama ve postrestant gibi faaliyetlerde dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Posta havalesi ve posta çek hesabı faaliyetleri ve bazenposta hizmetleriyle bağlantılı olarak yürütülen diğer mali faaliyetler, Sınıf6519'da (Diğer parasal aracı kuruluşlar (Ticari bankalar, tasarruf bankaları vediğer kredi kuruluşları)) sınıflandırılmıştır.

6412 Ulusal posta faaliyetleri dışındaki kurye faaliyetleri

Bu sınıf, mektup ve posta tipi, genellikle küçük paketlerin toplanması,nakliyesi ve dağıtımını içerir. Bir veya daha fazla nakliye türü kullanılabilirve faaliyet özel nakliye araçlarıyla ya da kamu taşımacılığı kullanılarakyapılabilir.

Kapsam dışı olanlar: Ulusal posta işletmesi tarafından yürütülen tüm postafaaliyetleri, Sınıf 6411'de (Ulusal posta faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

642 6420 Telekomünikasyon

Bu sınıf, kablo, radyo dalgaları, röle ya da uydu aracılığıyla ses, görüntü,veri ya da benzeri enformasyonun iletilmesini içerir. Telefon, telgraf ve telekshaberleşmesi dahildir. Ayrıca, sistem ağının bakımı da dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Yayıncılıkla bağlantılı olsun ya da olmasın, radyo vetelevizyon programı yapımcılığı, Sınıf 9213'te (Radyo ve televizyonfaaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

J MALİ ARACI KURULUŞLARIN FAALİYETLERİ (Bölüm 65-67)

BÖLÜM 65 SİGORTA VE EMEKLİ SANDIĞI HARİÇ, MALİ ARACI KURULUŞLARIN FAALİYETLERİ

Bu bölüm, sigorta ve emeklilik fonları dışındaki fon temini ve dağıtımfaaliyetlerini içerir.

651 Parasal aracı kuruluşların faaliyetleri (Bankalar ve diğer kredi kurumları)

Parasal aracılık

Bu grup, mevduat şeklindeki fonların teminini içerir. Mevduat, parasal anlamda sabit, günlük bazda ve merkez bankasından ayrıolarak, mali olmayan kaynaklardan temin edilen fonlar olarak tanımlanır.

6511 Merkez bankası faaliyetleri

Bu sınıf, mali kurumlar arasındaki muamele (clearance) için kullanılanmevduatın alınması, bankacılık işlerinin denetlenmesi ve muhtemelen ülkenindöviz rezervini elinde tutarak, ülke parasının basılması ile döviz kurununbelirlenmesi ve devlete yönelik bankacılık faaliyetlerini içerir. Merkezbankalarının faaliyetleri, kurumsal yapılarına göre farklılıklar gösterir.

6519 Diğer parasal aracı kuruluşlar (Ticari bankalar, tasarruf bankaları ve diğer kredi kuruluşları)

Bu sınıf, merkez bankası haricindeki parasal kurumların, parasal aracılıkfaaliyetlerini içerir. Banka faaliyetleri, iskonto mağazaları, tasarruf bankasıve tasarruf sandığı faaliyetleri ile emlâk kredisi sağlayan, ayrıca mevduat daalan özel kurumların faaliyetleri kapsanmaktadır.

659 Diğer mali aracı kuruluşlar

Bu grup, parasal kurumlar dışında yürütülen mali aracılık faaliyetleriniiçerir.

Kapsam dışı olanlar: Sigorta ve emeklilik fonları, Bölüm 66'dasınıflandırılmıştır.

6591 Finansal kiralama

Malın tahmini ömrü süresince, kullanımından elde edilen faydaların ve mevcutrisklerin kiralayıcıya ait olması anlamındaki kiralama (leasing) içerilmektedir.Mal, sonraları transfer edilebilir ya da edilmez.

Kapsam dışı olanlar: İşletime yönelik kiralama, kiralanan malın cinsine göre,Bölüm 71'de (Operatörsüz makine ve teçhizat ile kişisel eşya ve ev eşyalarıkiralanması) sınıflandırılmıştır.

6592 Diğer kredi verme faaliyetleri

Bu sınıf, temel olarak, parasal aracılıkla ilgili olmayan kurumlar tarafındanyapılan, ödünç verme şeklindeki mali aracılık faaliyetlerini içerir. Tüketicikredisi verilmesi, sanayiye uzun vadeli finans sağlanması, bankacılık sistemidışındaki borç verme faaliyetleri dahildir. Ayrıca mevduat kabul etmeyen özel kurumlar tarafından emlâk kredisi verilmeside burada sınıflandırılır.

Kapsam dışı olanlar: Finansal kiralama (leasing),Sınıf 6591'de; işletime yönelikkiralama (leasing) ise, Bölüm 71'de (Operatörsüz makine ve teçhizat ile kişiseleşya ve ev eşyaları kiralanması) sınıflandırılmıştır.

6599 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer mali aracı kuruluşların faaliyetleri

Bu sınıf, temel olarak, borç verme dışındaki fon dağıtımı ile ilgili diğerfinansal aracılık faaliyetlerini içerir. Kendi hesabına menkul kıymet işlemleriyapanların da dahil olduğu menkul kıymet yatırımcılığı (örneğin; hisse, senet,bono, birim tröst birimleri v.b.), başka finansal aracılar adına yürütülen mülkyatırımları (örneğin; emlak birim tröstü), takas işlemleri, opsiyon yazılması vediğer teminat (güvence) düzenleme faaliyetleri kapsanmaktadır. Finansal holdingşirketlerinin faaliyetleri dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Finansal kiralama (leasing), Sınıf 6591'desınıflandırılmıştır. Başkalarının adına yapılan menkul kıymet işlemleri, Sınıf6712'de (Menkul kıymetlerle ilgili faaliyetler) sınıflandırılmıştır. Gayrimenkul kiralama ve leasing faaliyetleri, Bölüm 70'de (Gayrimenkulfaaliyetleri) sınıflandırılmıştır. İşletime (kullanıma) yönelik kiralama (leasing), Bölüm 71'de (Operatörsüzmakine ve teçhizat ile kişisel eşya ve ev eşyaları kiralanması)sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 66 ZORUNLU SOSYAL GÜVENLİK HARİÇ, SİGORTA VE EMEKLİLİK FONLARI

660 Zorunlu sosyal güvenlik hariç, sigorta ve emeklilik fonları

Bu grup, tasarruf olgusu mevcut olsun veya olmasın, riski uzun veya kısavadeye yayma faaliyetlerini içerir.

6601 Hayat sigortası

Bu sınıf, tasarruf olgusu olsun veya olmasın, fon yatırımı ve toplanması ileilgili olarak, (reasürans dahil) hayat sigortasını ve diğer uzun dönemsigortaları içerir.

6602 Emeklilik fonları

Bu sınıf, fonların toplanması ve fonlarla ilgili yatırım faaliyetleri dahil,emeklilik gelirlerinin teminini içermektedir.

Kapsam dışı olanlar: Zorunlu sosyal güvenlik programlarına fon sağlanması vebunların idaresi, Sınıf 7530'da (Zorunlu sosyal güvenlik faaliyetleri)sınıflandırılmıştır.

6603 Hayat sigortası dışındaki sigortalar

Bu sınıf, (reasürans dahil), yaşam hariç, iş sigortalarını kapsar. (Örneğin;kaza, yangın, sağlık, mülk, motor, denizcilik, havacılık, ulaştırma, parasalkayıplar ve borçlanma sigortaları).

BÖLÜM 67 MALİ ARACI KURULUŞLARA YARDIMCI FAALİYETLER

Bu bölüm, kendisi mali aracılık olmayan, ancak mali aracılıktaki veya bununlayakından ilgili hizmetlerin teminini içerir.

671 Sigorta ve emeklilik fonları hariç, mali aracı kuruluşlara yardımcı faaliyetler

Bu grup, sigorta ve emeklilik fonları hariç, mali aracılıkla yakından ilgiliolan, ancak kendileri mali aracı olmayanların faaliyetlerini içerir.

6711 Mali piyasaların idaresi

Bu sınıf, yetkili kamu mercilerinin dışında, para piyasasının işletilmesi vedenetlenmesini içerir. Borsaların faaliyetleri ve vadeli mal işlemkontratlarının mübadelesi dahil, para piyasası faaliyetlerini düzenleyen vedenetleyen diğer organların faaliyetleri kapsanmaktadır.

6712 Menkul kıymetlerle ilgili faaliyetler

Bu sınıf, para piyasalarında ve ilgili konularda başkalarının adına faaliyetgösterilmesini içermektedir. (Örneğin; borsa simsarlığı).

Kapsam dışı olanlar: Piyasada kendi hesabına çalışma, Sınıf 6599'da (Başka yerdesınıflandırılmamış diğer mali aracı kuruluşların faaliyetleri)sınıflandırılmıştır. 6719 Mali aracı kuruluşlara yardımcı diğer faaliyetler

Bu sınıf, mali aracılıkla ilgili, başka yerde sınıflandırılmamış tüm yardımcıfaaliyetleri içerir. Mali danışmanlık, ipotek danışmanlığı ve simsarlığı, dövizbüroları (bureaux de change) v.b. dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Sigorta acenteliği ile sigorta ve emeklilik fonlarıylayakından ilgili diğer faaliyetler, Sınıf 6720'de (Sigorta ve emeklilik fonlarınayardımcı faaliyetler) sınıflandırılmıştır.

672 6720 Sigorta ve emeklilik fonlarına yardımcı faaliyetler

Bu sınıf, mali aracılık dışında kalan sigorta ve emeklilik fonlarınınyönetimini ve bununla yakından ilgili faaliyetleri içerir. Sigortaacentelerinin, değer tesbit ve zarar tesbit eksperlerinin, hayat sigortasıistatistikleri uzmanlarının faaliyetleri ve sigortalı malın kurtarılmasıylailgili idare faaliyetleri kapsama dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Deniz kurtarma faaliyeti, Sınıf 6303'te (Diğer destekleyici

ulaştırma faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

K GAYRİMENKUL, KİRALAMA VE İŞ FAALİYETLERİ (Bölüm 70-74)

BÖLÜM 70 GAYRİMENKUL FAALİYETLERİ

701 7010 Kendine ait veya kiralanmış gayrimenkuller ile ilgili faaliyetler

Bu sınıf, apartman, konut, bina v.b. gibi kendine ait veya kiralanmışgayrimenkulün alınıp, satılması, kiralanması, işletilmesi, parsellenmesi v.b.faaliyetleri içerir. Ayrıca, arsa ve mezarlık alanları açılması ve satışı,apartman şeklindeki otel daireleri (uzun süreli konaklama amacıyla kullanılan,dayalı döşeli otel odaları) ve karavan v.b. türdeki sabit olmayan evler içinayrılan alanlarının işletilmesi de kapsanmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Kendi hesabına arsa açma ve inşaat işleri, Sınıf 4520'de(Yeni veya ilave bina inşaatı; bina dışı inşaat faaliyetleri)sınıflandırılmıştır. Otel, pansiyon, kamp, treyler kampları ve diğer kısa vadeli konaklama yerleri,Sınıf 5510'da (Otel, motel, pansiyon, kamp ve diğer konaklama yerleri)sınıflandırılmıştır.

702 7020 Bir ücret ya da sözleşme esasına dayalı gayrimenkul faaliyetleri

Bu sınıf, ücret veya sözleşmeye dayalı, gayrimenkul alım, satım, kiralama,işletme ve değer biçme faaliyetlerini içerir.

BÖLÜM 71 OPERATÖRSÜZ MAKİNE VE TEÇHİZAT İLE KİŞİSEL EŞYA VE EV EŞYALARI KİRALANMASI

Bölüm 71 boyunca, "kiralama" terimi, "leasing" anlamını da içermektedir.Makine ve donanımı, bakım hizmetiyle birlikte veya bu hizmet olmaksızınsağlanabilir.

711 Taşıma araçlarının sürücüsüz kiralanması

7111 Kara taşıtlarının sürücüsüz kiralanması

Bu sınıf, operatörü hariç, her türlü kara ulaşım aracının kiralanmasınıiçerir. Örneğin; demiryolu araçları, arabalar, kamyonlar, römorklar ve yarı-römorklar, motosikletler, karavanlar ve kamp araçları. Konteynerlerinkiralanması da dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Kara taşıtları veya kamyonların sürücüleriyle birliktekiralanması, sırasıyla Sınıf 6022'de (Karayolu ile diğer düzensiz yolcutaşımacılığı) ve Sınıf 6023'te (Kararyolu yük taşımacılığı) sınıflandırılmıştır. Finansal leasing, Sınıf 6591'de sınıflandırılmıştır. Bisiklet kiralanması, Sınıf 7130'da (Başka yerde sınıflandırılmamış kişiseleşya ve ev eşyalarının kiralanması) sınıflandırılmıştır.

7112 Su yolu taşıtlarının kaptansız kiralanması

Bu sınıf, su yolu ulaşım araçlarının, yani; ticari gemi ve teknelerinoperatörsüz olarak kiralanmasını içerir.

Kapsam dışı olanlar: Su yolu ulaşım araçlarının operatörüyle birliktekiralanması, Bölüm 61'in (Su yolu taşımacılığı) uygun sınıfında sınıflandırılır. Finansal leasing, Sınıf 6591'de sınıflandırılmıştır. Eğlence gemilerinin kiralanması ve ilgili dok hizmetleri, Sınıf 7130'da (Başkayerde sınıflandırılmamış kişisel eşya ve ev eşyalarının kiralanması)sınıflandırılmıştır.

7113 Hava taşıtlarının pilotsuz kiralanması

Bu sınıf, hava ulaşım araçlarının, yani uçakların, operatörsüz olarakkiralanmasının içerir.

Kapsam dışı olanlar: Hava taşıtlarının operatörüyle birlikte kiralanması, Bölüm62'de (Havayolu taşımacılığı) sınıflandırılmıştır. Finansal leasing, Sınıf 6591'de sınıflandırılmıştır.

712 Operatörsüz diğer makine ve teçhizatın kiralanması

7121 Operatörsüz tarımsal makine ve teçhizat kiralanması

Bu sınıf, tarımsal makine ve teçhizatın operatörsüz olarak kiralanmasınıiçerir.

Kapsam dışı olanlar: Bu tür makine ve teçhizatın operatörüyle birliktekiralanması, Sınıf 0140'ta (Tarım ve hayvancılıkla ilgili hizmet faaliyetleri(veterinerlik hariç)) sınıflandırılmıştır. Finansal leasing, Sınıf 6591'de sınıflandırılmıştır.

7122 İnşaat ve inşaat mühendisliğine ait makine ve teçhizatın operatörsüz kiralanması

Bu sınıf, inşaat ve inşaat mühendisliğine ait (vinç kamyonları dahil) makineve teçhizatın operatörsüz olarak kiralanmasını içerir.

Kapsam dışı olanlar: Bu tür makine ve teçhizatın operatörüyle birliktekiralanması, Sınıf 4550'de (İnşaat yapım veya yıkım işleri için, operatörü ilebirlikte makine ve teçhizat kiralanması) sınıflandırılmıştır. Finansal leasing, Sınıf 6591'de sınıflandırılmıştır. 7123 Büro makine ve teçhizatının kiralanması (Bilgisayarlar dahil)

Bu sınıf, her türlü büro makine ve teçhizatının operatörsüz olarakkiralanmasını içerir. Örneğin; teksir makinesi, daktilo, kelime işlemcileri;dijital, analog ve hybrid tipte hesaplama makineleri, yazar kasa ve hesaplamaelemanı içeren diğer makineler, bilgisayar ve benzeri makine ve teçhizat,otomatik veri işleme makineleri; merkezi işlem birimleri, çevre birimleri,manyetik ve optik okuyucular.

7129 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizatın kiralanması

Bu sınıf, elektrikli ya da elektriksiz, sanayide genellikle sabit olarakkullanılan her türlü makinenin kiralanmasını içerir. Örneğin; makine ve türbin,makine ile ilgili alet edevat, madencilik ve petrol ile ilgili arazi makineleri,ticari makineler, radyo, televizyon ve iletişim teçhizatı, profesyonel, bilimselmakineler, ölçme, kontrol makineleri ve diğer ticari ve endüstriyel makineler.

Kapsam dışı olanlar: Finansal leasing, Sınıf 6591'de sınıflandırılmıştır. Tarımla ilgili makine ve teçhizatın kiralanması, Sınıf 7121'desınıflandırılmıştır. İnşaat ve inşaat mühendisliğine ait makine ve teçhizatınkiralanması, Sınıf 7122'de sınıflandırılmıştır.

Bilgisayar dahil, büro makine ve teçhizatının kiralanması, Sınıf 7123'tesınıflandırılmıştır.

713 7130 Başka yerde sınıflandırılmamış kişisel eşya ve ev eşyalarının kiralanması

Bu sınıf, evde kullanmak amacıyla olsun, endüstriyel amaçlı olsun, her türlükişisel eşya ve ev eşyasının kiralanmasını içerir: Tekstil, giyim, ayakkabı,mobilya, çanak, çömlek ve cam eşya, mutfak ve sofra takımları, elektriklialetler, kap-kacak, hobi araçları, binek atları, bisiklet, (su sporları ileilgili) sportif araç-gereç, mücevher, müzik aletleri, kostüm, kitap, gazete vedergi, video teyp ve plak v.b. Ayrıca, genel mal kiralama faaliyeti de dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Operatörsüz araba ve pikap, motosiklet, karavan ve römorkkiralanması, Sınıf 7111'de (Kara taşıtlarının sürücüsüz kiralanması)sınıflandırılır. Eğlence ve boş zaman değerlendirme ile ilgili teçhizat, bazenbu konuda faaliyet gösteren endüstriler tarafından da kiralanabilmektedir. Budurumda, Bölüm 92'nin (Eğlence, kültür ve sporla ilgili faaliyetler) uygunsınıfında sınıflandırılır.

BÖLÜM 72 BİLGİSAYAR VE İLGİLİ FAALİYETLER

721 7210 Bİlgisayar donanım danışmanlığı

Bu sınıf, yazılım uygulaması ile birlikte olsun veya olmasın, bilgisayardonanımının tipi ve şekli konusunda danışmanlık hizmetlerini içerir. Danışmanlıkhizmeti, genelde, kullanıcının ihtiyaçlarını ve problemlerini analiz edip, eniyi çözümü sunma şeklinde olmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Bilgisayar satan firmaların benzer faaliyetleri, Sınıf3000'de (Büro, muhasebe ve bilgi işleme makineleri imalatı) ya da Bölüm 51(Motorlu taşıtlar ve motosikletler dışında kalan toptan ticaret ve ticaretkomisyonculuğu) veya 52'de (Motosiklet ve motorlu araçlar haricindeki perakendeticaret; kişisel eşyalar ile ev eşyalarının onarımı) sınıflandırılmıştır.

722 7220 Bilgisayar yazılım danışmanlığı, program üretimi ve temini

Bu sınıf, kullanıma hazır sistemlerin analiz, tasarım ve programlanması ilebağlantılı faaliyetleri içerir. Buna, genellikle kullanıcının ihtiyaç vesorunlarının analiz edilip, en ekonomik çözüm konusunda danışmanlık hizmetiverilmesi ve bunu sağlayacak yazılımın üretilmesi dahildir. Ayrıca, kullanıcınındirektifleri doğrultusunda basit program yazımları da buraya dahildir. Bufaaliyetler, özel kullanıcıların istekleri, sipariş ve hazır programlara dayananyazılım geliştirme, üretme, temin etme ve dökümantasyonu içerir.

Kapsam dışı olanlar: Sipariş üzerine olmayan, yazılım çoğaltma faaliyetleri,Sınıf 2230'da (Plak, kaset v.b. kayıtlı medyanın çoğaltılması)sınıflandırılmıştır. Yazılımın satılması ile birlikte yürütülen benzer faaliyetler, Sınıf 5239'da(Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalardaki diğer perakende ticaret)sınıflandırılmıştır. Donanım danışmanlığıyla birlikte yürütülen yazılım danışmanlığı, Sınıf 7210'dasınıflandırılmıştır.

723 7230 Veri işleme

Bu sınıf, her tür verinin işlenmesi ve tablolanmasını içerir. Bu, müşterininsağladığı verileri tamamen işleyip, bir rapor haline getirmek şeklinde olabilir.

Ayrıca, kart delme ya da karttan banda aktarma, optik okuma gibi diğer verigirişi hazırlama ve dönüştürme faaliyetlerinde uzmanlaşma söz konusu olabilir.Bu hizmetler "masa üzeri" olarak ya da uzak erişimli terminaller vasıtasıylagerçekleştirilebilir ve bir müşteriye veya mal sahibine verilebilir. Buhizmetler, saatlik olarak ya da bir zaman dilimi esasına göre saptanan birücretle verilebilir. Ayrıca, sürekli olarak, başkaları için, veri işlemefaaliyetlerinin yürütülmesi ve idaresi de dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Bilgisayarların, ilgili donanımın ve hesap makinelerininkiraya veya "leasing'e" verilmesi, Sınıf 7123'te (Büro makine ve teçhizatınınkiralanması (Bilgisayarlar dahil)) sınıflandırılmıştır. Kullanıma hazır bilgisayar sistemlerinin, programlama dahil, geliştirilmesi,Sınıf 7220'de (Bilgisayar yazılım danışmanlığı, program üretimi ve temini)sınıflandırılmıştır. Hesaplama makinelerinin bakım ve onarımı, Sınıf 7250'de sınıflandırılmıştır.

724 7240 Veri tabanı faaliyetleri

Bu sınıf, veri tabanı ile ilgili, aşağıdaki üç tip faaliyeti içerir: -Veri tabanı geliştirilmesi, yani; bir veya daha çok kaynaktan veritoplanması. -Veri depolama, yani; bilgisayar kaydının bu tür bir enformasyon için, öncedenbelirlenen bir format çerçevesinde hazırlanması. -Veri tabanı elde edilebilirliği, yani; verinin, belli bir sıraya göre,on-line veri kabul ve ulaşımıyla (kompüterize yönetim) temini. Veriler, mali,ekonomik, istatistik ya da teknik konularda olabilir. Veriler herkese veya bellibir kullanıcıya açık olabilir; ayrıca, talep üzerine derlenebilir.

Kapsam dışı olanlar: Kütüphane ve arşivlerde kullanılan kompüterizedökümantasyon faaliyetleri, Sınıf 9231'de (Kütüphanecilik ve arşivlemefaaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

725 7250 Büro, muhasebe ve bilgi işleme makinelerinin bakım ve onarımı

Bu sınıf, büro ve hesaplama makineleri ile bilgisayar ve çevre birimlerininbakım ve onarımını içerir.

729 7290 Bilgisayarla ilgili diğer faaliyetler

Bu sınıf, bilgisayarlarla ilgili, başka yerde sınıflandırılmamış diğerfaaliyetleri içerir.

BÖLÜM 73 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME

Bu bölüm, aşağıda verilen üç tür faaliyeti içerir: -Temel araştırma; fenomenlerin ve gözlenebilen olayların altında yatangerçekler hakkında yeni bilgiler elde etmek için yapılan, özel bir amaca veyakullanıma yönelik olmayan, deneysel veya teorik çalışmalardır. -Uygulamalı araştırma; yeni bilgiler elde etmek için yapılan, düzenli, temelaraştırmalardır. Fakat bu çalışmalar, öncelikle, belli bir uygulama amacınayöneliktir. -Deneysel geliştirme; araştırma ve/veya pratik deneyimlerden elde edilen,mevcut bilgilere dayanan, sistematik bir çalışmadır; yani, yeni materyal, ürünve cihazların üretilmesi; yeni yöntem, sistem ve hizmetlerin düzenlenmesive mevcut ürünlerin geliştirilmesine yöneliktir. Araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin, benzer faaliyetlerden ayrılmasında

kullanılan temel kriter, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde, önemli ölçüdebir yenilik unsuru bulunmasıdır.

Kapsam dışı olanlar: Araştırma ve geliştirmenin ve çeşitli tabii ve sosyalbilimlerdeki ilgili fonların hükümet tarafından idaresi, Bölüm 75'in (Kamuyönetimi ve savunma; zorunlu sosyal güvenlik) uygun bir sınıfındasınıflandırılır. Savunma ile ilgili uygulamalı araştırma ve deneysel geliştirmenin idaresi vedesteklenmesi, Sınıf 7522'de (Savunma faaliyetleri) sınıflandırılır. Araştırma ve geliştirme ile birlikte yürütülen eğitim faaliyetleri, Bölüm80'in (Eğitim) uygun bir sınıfında sınıflandırılır. Tıpla ilgili ve sosyal konularda yapılan araştırma ve geliştirme fonlarının,hayır kurumları tarafından sağlanması ve yönetilmesi, Sınıf 8532'de (Barınacakyer sağlanmaksızın yürütülen sosyal hizmet faaliyetleri) sınıflandırılır.

731 7310 Mühendislik ve fen bilimleri ile ilgili araştırma ve deneysel geliştirme faaliyetleri

Bu sınıf, tabii bilimler (matematik, fizik, astronomi, kimya, başka yerdesınıflandırılmamış yaşam bilimleri, yeryüzü bilimleri v.b.) tıp, tarım,mühendislik ve teknoloji alanlarında gerçekleştirilen, araştırma ve geliştirmeile ilgili, yukarıda tanımlanan üç türdeki sistematik, yaratıcı çalışmalarıkapsar. Bu çalışmalar, bilgi birikimini artırmak ve yeni uygulamalar ortayakoymak için yapılır.

732 7320 Sosyal ve beşeri bilimler ile ilgili araştırma ve deneysel geliştirme faaliyetleri

Bu sınıf, sosyal (ekonomi, psikoloji, sosyoloji, hukuk v.b.) ve beşeri(örneğin; dilbilim, sanat) bilimler alanında gerçekleştirilen, araştırma vegeliştirme ile ilgili, yukarıda tanımlanan üç türdeki sistematik, yaratıcıçalışmaları kapsar. Bu çalışmalar, bilgi birikimini artırmak ve yeni uygulamalarortaya koymak için yapılır.Kapsam dışı olanlar: Piyasa araştırması, Sınıf 7413'te sınıflandırılır.

BÖLÜM 74 DİĞER İŞ FAALİYETLERİ

741 Hukuk, muhasebe, mali müşavirlik; piyasa ve kamuoyu araştırmaları, iş ve yönetim danışmanlığı

7411 Hukuki Faaliyetler

Bu sınıf, mahkeme veya diğer yargı organlarının huzurunda olsun veya olmasın,hukuk, ceza veya diğer davalarla ilgili danışmanlık veya temsil etmefaaliyetlerini kapsar. Örneğin, bir tarafın başka bir tarafa karşı temsiledilmesi. Bu faaliyetler, baro üyeleri tarafından veya baro denetimi altındayerine getirilir. Hukuk davaları, gerçek veya tüzel bir kişinin, kişiselhakkının ihlali veya borç davası, boşanma davası gibi vatandaşlık haklarınıihtiva eder. Ceza ile ilgili faaliyetler, devlete karşı yapılan saldırılarıiçeren davalardır ve hükümet tarafından teşvik edilir. İş anlaşmazlıkları ileilgili danışmanlık yapma, genel danışmanlık ve öğüt verme, bir hukuk davasınıdoğrudan ilgilendirmeyen veya anonim şirket, ortaklık anlaşmalarının maddeleriile ilgili yazıların hazırlanması veya şirket formasyonu ile ilgili benzerdökümanların hazırlanmasını ihtiva eder. Patent ve telif hakları, senet,vasiyetname, vekâletname gibi belgelerin hazırlanması ve noterlik, hakemlik,müfettişlik gibi faaliyetler de bu sınıfta kapsanır.

Kapsam dışı olanlar: Mahkeme faaliyetleri, Sınıf 7523'de (Kamu düzeni ve

güvenlik faaliyetleri) sınıflandırmıştır.

7412 Muhasebe ve mali müşavirlik faaliyetleri; vergi danışmanlığı

Bu sınıf, ticari işlem kayıtlarının tutulması, mali hesapların hazırlanması,bu hesapların teftişi ve bunların doğruluğunun belgelenmesi, işle ilgili vekişisel vergi iadelerinin hazırlanması gibi faaliyetleri kapsar. Bunlarla ilgili danışmanlık faaliyetleri ve vergi konusunda müvekkilini temsiletme (hukuki temsil dışında) faaliyetleri de bu sınıfta kapsanır.

Kapsam dışı olanlar: Veri işleme ve tabulasyon faaliyetleri, Sınıf 7230'da (Veriişleme) sınıflandırılır. Muhasebe sistemi, maliyet muhasebesi programları ve bütçe kontrol işlemlerinintasarımı v.b. gibi, muhasebe ve kontrolörlük hizmeti vermeyen birimlertarafından yürütülen idari danışmanlık faaliyetleri, Sınıf 7414'de (İş veyönetim danışmanlığı faaliyetleri) sınıflandırılır. Faturaların toplanması, Sınıf 7499'da (Başka yerde sınıflandırılmamış, işleilgili diğer faaliyetler) sınıflandırılır.

7413 Piyasa ve kamuoyu araştırmaları

Bu sınıf, pazar hacmi, ürünün tanıtımı ve kabulü, satışların arttırılması veyeni ürünlerin piyasaya sunulması için, tüketicinin satın alma eğilimlerininaraştırılması; politik, ekonomik ve sosyal konularla ilgili olarak yapılankamuoyu araştırmalarını içermektedir.

7414 İş ve yönetim danışmanlığı faaliyetleri

Bu sınıf, işle ilgili danışmanlık ve rehberlik hizmetlerini kapsar. Ödenmişreklamlar, hayır işleri, politika ve lobicilik hariç; imaj ve fikir oluşturma,müşterinin halkla ve medyayla olan ilişkilerini geliştirme v.b. halkla ilişkilerfaaliyetlerini içerir. Planlama, organizasyon, verimlilik ve kontrol, idarienformasyon v.b. ile ilgili faaliyetler; işletme danışmanlığı ve fiilidanışmanlık, örneğin; agronomist ve tarım ekonomistlerinin çiftliklereverdikleri hizmetler v.b. İşveren ve işçi arasında uzlaşma sağlama ve hakemlik;holdinglerin yönetim kurulu faaliyetleri de bu sınıfta kapsanır.

Kapsam dışı olanlar: Bilgisayar faaliyetleri, Bölüm 72'de sınıflandırılır. Hukuk danışmanlığı ve temsil etme faaliyetleri, Sınıf 7411'de (Hukukifaaliyetler) sınıflandırılır. Muhasebecilik, hesap uzmanlığı ve kontrolörlüğü ve vergi danışmanlığı, Sınıf7412'de sınıflandırılır. Pazar araştırmaları ve kamuoyu yoklamaları, Sınıf 7413'te sınıflandırılır. Teknik danışmanlık faaliyetleri, Sınıf 7421'de (Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri ve ilgili teknik danışmanlık) sınıflandırılır. Reklamcılık faaliyetleri, Sınıf 7430'da sınıflandırılır.

742 7421 Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri ve ilgili teknik danışmanlık

Bu sınıf, mimarlık ve mühendislik faaliyetleri, kadastro çalışmaları, jeolojikaraştırmalar, maden arama ve mühendislik ile ilgili danışmanlık faaliyetleriniiçerir. Binaların tasarımı, taslak çizimi ve inşaatın denetlenmesi, kasaba veşehir planlaması ve peyzaj mimarisi ile ilgili mimarlık faaliyetleri. Elektrikve elektronik mühendisliği, maden mühendisliği, kimya mühendisliği, makine,endüstri ve sistem mühendisliği, havalandırma, soğutma, sağlık ve kirlilikkontrol mühendisliği, akustik mühendisliği ile ilgili proje işletimi dahilinşaat mühendisliği, hidroloji mühendisliği, trafik mühendisliği ile ilgilimühendislik ve teknik faaliyet konularında verilen danışmanlık hizmetleri.

Yeraltı katmanlarının yapısı ile ilgili bilgilerin ve petrol, doğalgaz,mineral tabakaları ve yeraltı sularının tesbiti için yapılan ölçüm ve gözlemgibi jeoloji ve maden arama faaliyetleri. Bu sınıf hava ile ilgili jeofizikaraştırmaları ve hidrolojik araştırmalarını kapsayabilir. Ayrıca harita çizimive kadastro faaliyetleri de kapsanır.

Kapsam dışı olanlar: Petrol ve gaz çıkarımı ile ilgili test çalışmaları, Sınıf1120'de (Tetkik ve araştırma hariç, petrol ve gaz çıkarımı ile ilgili hizmetfaaliyetleri) sınıflandırılır. Araştırma ve geliştirme faaliyetleri, Bölüm 73'de sınıflandırılır. Teknik testler, Sınıf 7422'de sınıflandırılır. İç dekorasyon, Sınıf 7499'da sınıflandırılır.

7422 Teknik test ve analiz faaliyetleri

Bu sınıf, her türlü madde ve ürünün test edilmesini içerir. Mineral, gıda v.b.gibi maddelerin bileşim ve saflıklarının test edilmesi. Kalite ve güvenilirliktesti, ürünlere ruhsat verilmesi, kalite kontrol, değerlendirme. Ürün veyamaddelerin dayanıklık, yoğunluk, kalıcılık, elektriksel iletkenlik,radyoaktiflik gibi fiziksel özelliklerinin ve performanslarının test edilmesi.Tekstil ürünlerinin test edilmesi, kaynak yapımında kullanılan maddelerinradyografik testi ve makine, motor, otomobil, bunların aletleri veya elektroniktechizatlarının performanslarının test edilmesi; gemi, hava aracı, baraj vebenzerlerinin, model veya minyatürleri kullanılarak veya kullanılmayarak testedilmesi de bu sınıfta kapsanır.Kapsam dışı olanlar: Tıp ve dişçilikle ilgili numunelerin test edilmesi veanalizi, Sınıf 8519'da (İnsan sağlığı ile ilgili diğer faaliyetler)sınıflandırılır.

743 7430 Reklam hizmetleri

Bu sınıf, reklamcılık hizmetlerinin sağlanmasını içerir. Dergi, gazete, radyove televizyon reklamlarının oluşturulması ve yayınlatılmasını içeren reklamcılıkajansı faaliyetleri. İlan tahtası, pano, bülten ve vitrin düzenleme; sergisalonu düzenleme, otomobil ve otobüslere reklam panolarının takılması gibireklamcılık faaliyetleri; medya reprezentasyonu; hava araçları kullanılarakyapılan reklamcılık; reklam araç ve örneklerinin dağıtımı veya teslimi. Ayrıcareklam için boş yer kiralanması da burada kapsanmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Reklam malzemelerinin basımı, Sınıf 2221'de (Basım)sınıflandırılır. Pazar araştırması, Sınıf 7413'de (Piyasa ve kamuoyu araştırmaları)sınıflandırılır. Halkla ilişkiler faaliyetleri, Sınıf 7414'de (İş ve yönetimdanışmanlığı faaliyetleri) sınıflandırılır. Doğrudan postalama faaliyetleri, Sınıf 7499'da (Başka yerdesınıflandırılmamış, işle ilgili diğer faaliyetleri) sınıflandırılır. Radyo, televizyon ve filmlerde yayınlanmak üzere reklam kliplerininüretilmesi, Grup 921'in (Sinema, radyo, televizyon ve diğer eğlencefaaliyetleri) uygun sınıfında sınıflandırılır.

749 Başka yerde sınıflandırılmamış, işle ilgili diğer faaliyetler

7491 İşe yeni girecek olanların seçimi ve yerleştirilmesi

Bu sınıf, herhangi bir işte istihdam edilecek personelin araştırılması,seçilmesi ve yerleştirilmesi faaliyetlerini içerir. Bu hizmetler, olası işveren

veya işçi ihtiyacına yönelik olabilir ve meslek tanımlarının formülasyonunu,başvuruların elenmesi ve test edilmesini, referansların incelenmesini kapsar. Araştırma ve yerleştirme faaliyetlerinin, işçi sözleşme faaliyetleri şeklindeyürütülmesi kapsanmaktadır. Yani, ajanslar tarafından kiraya verilen, ücretlerio ajans tarafından ödenen ve genellikle geçici olarak çalışan personelintedariği.

Kapsam dışı olanlar: Tarım işçilerinin sözleşme faaliyetleri, Sınıf 0140'da(Tarım ve hayvancılıkla ilgili hizmet faaliyetleri (veterinerlik hariç))sınıflandırılır. Ajans faaliyetleri, Sınıf 7499'da (Başka yerde sınıflandırılmamış, işle ilgilidiğer faaliyetler) sınıflandırılır. Sinema filmleri ve tiyatro rol dağılımı faaliyetleri, Sınıf 9249'da (Diğereğlence faaliyetleri) sınıflandırılır.

7492 Soruşturma ve güvenlik faaliyetleri.

Bu sınıf, kişilerin ve mülkiyetin korunması ve güvenlik faaliyetleri ilesoruşturma ve gözetim faaliyetlerini içerir. Burada, kişilerin geçmişlerininaraştırılması, kayıp kişilerin izlerinin bulunması, hırsızlık ve zimmete parageçirme olaylarının araştırılması ve ayrıca, kişilerin veya mülkün korunmasıiçin adam kiralama yolu ile yapılan devriye faaliyetleri ve diğer faaliyetler;örneğin, değerli eşyaların nakliyesi; aynı amaca yönelik, diğer korumafaaliyetleri (bekçi köpekleri ve zırhlı araçlar gibi). Ayrıca koruma (bodyguard)faaliyetleri, caddelerde devriye dolaşma, apartman, ofis, fabrika, siteler,

otel, tiyatro, dans okulları gibi yerlerin korunması ve gözetleme faaliyetleri;dedektiflik büroları faaliyetleri ve koruma için mekanik veya elektronik aletlerile gözetleme faaliyetleri, endüstriyel güvenlik alanında danışmanlık, parmakizi, imza ve el yazısı ile kimlik tesbit faaliyetleri.

Kapsam dışı olanlar: Alarm sistemlerinin monte edilmesi, Sınıf 4530'da (Tesisatişleri) sınıflandırılır. Sigortayla ilgili soruşturmalar, Sınıf 6720'de (Sigorta ve emeklilik fonlarınayardımcı faaliyetler) sınıflandırılır.

7493 Bina temizleme faaliyetleri

Bu sınıf, büro, fabrika, mağaza, kurum ve diğer işyerleri dahil, her türlübinanın ve evlerin temizlenmesini kapsar. Yerlerin temizlenmesi ve cilalanması,iç duvar temizliği, mobilyaların cilalanması gibi bina dahilindeki temizlikfaaliyetleri ve camların temizlenmesi; büro, fabrika ve gökdelenlerin iç ve dışcephelerinin temizliğini kapsar. Örneğin; baca temizliği; ocakların, fırınların,kalorifer kazanlarının, kazanların, havalandırma borularının temizliği. Ayrıca, dezenfekte ve haşarat imha faaliyetleri de dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Binaların dış cephelerinin buhar, kum püskürtme ve benzeryollarla temizlenmesi faaliyetleri ve inşaat bittikten sonraki temizlik, Sınıf4540'ta (Bina inşaatındaki tamamlayıcı faaliyetler) sınıflandırılır. Halı, kilim, döşemelik kumaş ve perde temizliği, Sınıf 9301'de (Tekstil vekürk ürünlerinin yıkanması ve (kuru) temizlenmesi) sınıflandırılır. Benzer faaliyetlerin evdeki hizmetçiler tarafından yapılması, Sınıf 9500'de(Evlerde yaptırılan hizmet işleri) sınıflandırılır.

7494 Fotoğrafçılıkla ilgili faaliyetler.

Bu sınıf, sinema filmi ve fotoğrafçılık işlemlerinin yanı sıra, ticari amaçlıve tüketiciye yönelik tüm fotoğraf üretim faaliyetlerini içerir. Fotoğrafüretimi, pasaport, okul, düğün veya diğer amaçlar için, (jeton ile çalışan

fotoğraf işleme makineleri dahil) vesikalık fotoğraf işlemleri ile ticari,yayıncılık, moda, gayrimenkul veya turistik amaçlı fotoğrafçılığı kapsar. Havafotoğrafçılığı da dahildir. Fotoğraf işlemleri; negatiflerin veya sinemafilmlerinin, amatör veya ticari olsun, banyo edilmesi, basımı ve çoğaltılmasınıkapsar. Slaytların montajı; eski fotoğrafların yenilenmesi, kopyalanması veyarötuşlanması da dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Sinema filmi ve televizyon endüstrisi ile ilgili, hareketlisinema filmlerinin işlenmesi, Sınıf 9211'de (Sinema ve video filmleri yapımı vedağıtımı) sınıflandırılır.

7495 Ambalajlama faaliyetleri

Bu sınıf, bir ücret veya sözleşme esasına dayalı olarak, aerosol, konservekutusu, şişe ve benzerlerinin karıştırılması veya doldurulması gibi paketlemefaaliyetlerini içerir. Parfümeri, kozmetik ve buna benzer mamüllerinpaketlenmesi, tuhafiye ürünleri ve düğmelerin karta dizilmesi, etiketleme,damgalama, paketleme ve hediye sarma gibi faaliyetleri; otomatik makinelerleyapılsın veya yapılmasın, paketleme faaliyetlerini kapsar.

Kapsam dışı olanlar: Nakliyat amaçlı paketleme faaliyetleri, Sınıf 6309'ta(Diğer ulaştırma acentelerinin faaliyetleri) sınıflandırılır.

7499 Başka yerde sınıflandırılmamış, işle ilgili diğer faaliyetler

Bu sınıf, genellikle ticari müşterilere verilen, çok çeşitli hizmetfaaliyetlerini kapsamaktadır. Aşağıdakiler kapsama dahildir: -Bireylerin ya da firmaların kredi ya da işlerine yönelik, fatura toplamaları;kredi değerlendirme. -İşle ilgili komisyonculuk faaliyetleri; yani, profesyonel uygulamalar dahil,küçük ve orta ölçekli işlerin satın alınması ve satışının düzenlenmesi. -Emlakçılık ve sigortacılık harindeki konularda, değer biçmeye yönelikfaaliyetler (muhamminlik). -Stenografi, kopyalama, postalama ve daktilo yazma dahil, sekreterlikfaaliyetleri. Örneğin; teyp, disk ve bantlardan yazıya dökme, yanlış düzeltme;kopyalama, ozalit baskı, teksirleme; reklâm amaçlı olanlar dahil, zarflara adresyazma, mektup zarflama, mühürleme, postalama, adresleri derleme. -Tekstil, giyim, ayakkabı, takı, mobilya, iç dekorasyon ve diğer konularlailgili moda tasarımı. -Gösteri ve sergi faaliyetleri. -Müzayede faaliyetleri. -Editörlük faaliyetleri. -Mütercimlik ve tercümanlık. -Mikrofilm faaliyetleri -Pay kuponu faaliyetleri. -Telefon cevaplama faaliyetleri. Ayrıca, sinema, tiyatro, eğlence ya da spor; yayıncılık; kitap, oyun, fotoğrafve diğer sanat eserleri ile ilgili, üretici veya uygulayıcı bireyler(sanatçılar, sporcular) adına, ajanslar (menajerler) tarafından yapılandüzenleme ve angajman faaliyetleri de dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Kredi kartı yoluyla kredinin uzatılması, Sınıf 6592'de(Diğer kredi verme faaliyetleri) yer almaktadır. Makine ve endüstri ile ilgili tasarımlar, Sınıf 7421'de (Mimarlık vemühendislik faaliyetleri ve ilgili teknik danışmanlık) sınıflandırılır. Reklamın sunulması ve diğer reklam tasarımları, Sınıf 7430'da (Reklamhizmetleri) yer almaktadır.

L KAMU YÖNETİMİ VE SAVUNMA, ZORUNLU SOSYAL GÜVENLİK

(Bölüm 75)

BÖLÜM 75 KAMU YÖNETİMİ VE SAVUNMA; ZORUNLU SOSYAL GÜVENLİK

751 Toplumun ekonomik, sosyal politikalarının ve devletin yönetimi

7511 Genel kamu hizmet faaliyetleri

Bu sınıf, devletin çeşitli idari faaliyetlerini kapsar. Devlet başkanı veparlamento ile birlikte tüm merkezi, bölgesel ve yerel devlet kuruluşlarına,bakanlıklara ve idari birimlere doğrudan bağlı birimlerce uygulanan yasama veyürütme faaliyetleri. Mali işlerin denetlenmesi ve yönetimi. Vergilendirmeplanlarının uygulanması. Kamu borç ve fonlarının yönetimi; kamu fonlarıyönetimi; para arttırım ve alımını ve bunların dağıtımının kontrolünü ve parakaynaklarının izlenmesi ve kontrolünü içerir. Tüm (sivil) araştırma vegeliştirme politikaları ve ilgili fonların yönetimi. Vergilendirme yönetimi(dolaylı/dolaysız tüm vergilerin toplanması ve vergi kaçakçılığı kontrolleriniiçerir). Gümrük işleri yönetimi. Devlet kademesinin her seviyesindeki tümekonomik, sosyal planlama ve istatistik hizmetlerinin yönetimi ve uygulaması.

Kapsam dışı olanlar: Araştırma ve geliştirme faaliyetleri içerisinde, kişilerinrefahını amaçlayan politikalar ve ilgili fonların yönetimi, Sınıf 7512'de(Sosyal güvenlik hariç; sağlık, eğitim, kültür hizmetleri ve diğer sosyalhizmetleri sağlayan kuruluşların faaliyetlerinin düzenlenmesi)sınıflandırılmıştır.

Araştırma ve geliştirme faaliyetleri içerisinde, ekonomik performans verekabetin gelişimini amaçlayan politika ve ilgili fonların yönetimi, Sınıf7513'te (İş etkinliğinin artırılmasına yönelik katkı ve düzenleme faaliyetleri)sınıflandırılmıştır. Savunma ile ilgili araştırma ve geliştirme faaliyetleri ve buna bağlı fonlarınyönetimi, Sınıf 7522'de (Savunma faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

7512 Sosyal güvenlik hariç; sağlık, eğitim, kültür hizmetleri ve diğer sosyal hizmetleri sağlayan kuruluşların faaliyetlerinin düzenlenmesi

Bu sınıf, programlar ile araştırma ve geliştirme faaliyetleri içerisinde,kişilerin refahını amaçlayan politika ve ilgili fonların idaresini içerir. Sağlık hizmetleri, iyileştirme ve koruma programlarının idaresi. Temel, ileri,üst düzey ve özel eğitim (primary, secondary and post-secondary and specialretraining) programlarının yönetimi. Sosyal ve kültürel hizmetlerle ilgiliprogramların (uygulamalı sanatlar, amatör spor programları) yönetimi. Sosyal vekültürel faaliyetlerin sponsorluğu ve sanatçıların ödüllendirilmesi. Temiz su kaynakları ile ilgili programların yönetimi. Çöp toplama ve imhaişlerinin yönetimi. Çevre koruma programlarının yönetimi (örneğin; atık suarıtma, kirlilik kontrolü). Konut programlarının yönetimi.

Kapsam dışı olanlar: Posta faaliyetleri, Sınıf 6411'de, telekomünikasyonçalışmaları, Sınıf 6420'de sınıflandırılmıştır. Araştırma ve deneye dayalı geliştirme faaliyetleri, Bölüm 73'desınıflandırılmıştır. Zorunlu sosyal güvenlik faaliyetleri, Sınıf 7530'da sınıflandırılmıştır. Eğitim faaliyetleri, Bölüm 80'de sınıflandırılmıştır. İnsan sağlığı ile ilgili faaliyetler, Grup 851'de sınıflandırılmıştır.

Kanalizasyon, atık maddelerin imhası ve hıfzıssıhha, Sınıf 9000'desınıflandırılmıştır. Kütüphaneler, müzeler, arşivler ve ilgili diğer kültürel kurumlarla ilgilifaaliyetler, Grup 923'te sınıflandırılmıştır. Spor ve diğer sosyal faaliyetler, sırasıyla, Sınıf 9241 ve 9249'dasınıflandırılmıştır.

7513 İş etkinliğinin artırılmasına yönelik katkı ve düzenleme faaliyetleri

Bu sınıf, devletin çok çeşitli, özellikle altyapıyla ilgili faaliyetleriniiçerir. Tarımsal toprak yönetimi işleri, tarım reformu ve toprak paylaşımişleri, çiftlik fiyatları ve gelir işleri. Tarımsal pazarlama düzenlemeleri,iane dağıtımı. Zararlıların kontrolü, mahsüllerin kontrolü ve sınıflandırılması,veterinerlik işlerinin idaresi. Orman işlerinin, ticari veya sportif amaçlıbalıkçılık ve avcılık işlerinin idaresi. Yakıt ve enerji iş ve hizmetlerinin idaresi (katı mineral yakıtlar, petrol vedoğal gaz, nükleer yakıtlar ve ticari olmayan diğer yakıtlar), bunlarla ilgiliborç, bağış veya iane işleri. Elektrik işleri yönetimi. Madencilik ve mineralkaynaklarıyla ilgili işler (maden arama ve çıkarma; doğal kaynakların korunması,pazarlama ve mineral üretimi ile ilgili diğer konuları). Toptan ve perakende satışlar, depolama ile ilgili genel idari hizmetfaaliyetleri. Otel, lokanta ve turizm işleri yönetimi, turizmin iyileştirilmesi.Çok amaçlı projelerin yönetimi. Çeşitli ticari sektörlerle ilgili düzenleme,ruhsat verme ve denetlemeler; ticari kontroller. Çalışma koşulları ile ilgilidüzenlemeler gibi, genel çalışma işlerinin idaresi. Ekonomik performansı verekabeti geliştirmeyi amaçlayan araştırma ve geliştirme politikaları ve ilgilifonların yönetimi. İşsizlik ve azgelişmişliğe karşı, bölgesel kalkınma politikalarınınyürütülmesi. Ulaştırma ve haberleşme işlerinin düzenlenmesi ve yönetimi (kara, hava, suyolları, demiryolları, banliyö ve hava ulaşım tesislerinin inşası).

Kapsam dışı olanlar: Araştırma ve deneysel geliştirme faaliyetleri, Bölüm 73'tesınıflandırılmıştır.

7514 Bir bütün olarak, devlet için yapılan yardımcı hizmet faaliyetleri

Bu sınıf, genel personel hizmetleri ve diğer hizmet faaliyetlerini içerir.Belli bir işlevi olan veya olmayan, genel personel hizmetlerinin yürütülmesi veidaresi. Genel personel politika ve işlemlerinin geliştirilmesi ve uygulanması(seçme ve terfi, derecelendirme metodları, iş tanımlama, değerlendirme vesınıflama, devlet hizmet düzenlemelerinin idaresi v.b.) Tüm genel hizmetlerin yönetimi, işletilmesi ve desteklenmesi (merkezi arz vesatın alma hizmetleri, devlet kayıt ve arşivlerinin saklanması ve korunması,devlete ait veya devletçe kullanılan binaların işletilmesi, merkezi ofisler veözel bir işlevi olmayan, diğer genel hizmetler.)

752 Bir bütün olarak, topluma yönelik hizmetlerin sağlanması

7521 Dışişleri

Bu sınıf, dışişleri bakanlığının ve yurt dışında veya uluslararasıorganizasyonlarda bulunan büroların diplomatik ve konsolosluk faaliyetlerinin"yürütülmesini ve idaresini içerir. Ulusal sınırlar dışına verilen enformasyonve kültür hizmetlerinin yönetimi, işletilmesi ve desteklenmesi. Uluslararasıörgütler aracılığıyla olsun veya olmasın, gelişmekte olan ülkelere yapılanekonomik yardımlar. Yabancı ülkelere askeri yardım sağlanması. Genel dış ticaret

işleri (dış ticaret ve ilgili konular, uluslararası finans ve teknik işler).Uluslararası yardımlar (örneğin; mültecilere veya açlara yardım programları).

7522 Savunma faaliyetleri

Bu sınıf, tüm askeri ve sivil savunma faaliyetlerini içerir. Askeri savunma işlerinin ve askeri kuvvetlerin idaresi, denetlenmesi veişletilmesi: Kara, deniz, hava ve uzay savunma kuvvetleri; istihkâm, ulaştırma,muhaberat, istihbarat, levazım, personel ve diğer cephe gerisi kuvvetler vekomutanlıklar; yedek ve yardımcı kuvvetler. Teçhizat, yapı, kaynak v.b.sağlanması. Askeri personel için arazi sağlık hizmetleri. Sivil savunmakuvvetlerinin işletilmesi, idaresi ve desteklenmesi. Sivil kurumların ve halkınkatıldığı tatbikatların gerçekleştirilmesi ve olağanüstü hal planlarınınyürütülmesine destek sağlanması. Savunma konulu araştırma ve geliştirme politikalarının ve ilgili fonlarınyönetimi.

Kapsam dışı olanlar: Araştırma ve deneysel geliştirme faaliyetleri, Bölüm 73'tesınıflandırılmıştır.

Devlet savunma birimlerinin idari faaliyetleri, Sınıf 7511'de (Genel kamuhizmet faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Yabancı ülkelere askeri destek sağlanması, Sınıf 7521'de (Dışişleri)sınıflandırılmıştır. Askeri mahkemelerin faaliyetleri, Sınıf 7523'de (Kamu düzeni ve güvenlikfaaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Barış dönemlerinde, yurt içinde meydana gelen afetler için gereken yardımmalzemesinin sağlanması da Sınıf 7523'te sınıflandırılır. Askeri okullar, kolejler ve akademilerin eğitim faaliyetleri, Bölüm 80'in(Eğitim) ilgili sınıfında sınıflandırılmıştır. Askeri hastanelerin faaliyetleri, Sınıf 8511'de (Hastane faaliyetleri)sınıflandırılmıştır.

7523 Kamu düzeni ve güvenlik faaliyetleri

Bu sınıf, polis ve itfaiye hizmetleri ile mahkeme ve hapishanelerinyönetilmesini ve işletilmesini içerir. Yetkili mercilerce desteklenen düzenli ve yardımcı polis kuvvetlerinin, limansınır, sahil güvenlik ve diğer özel polis güçlerinin yönetilmesi ve işletilmesi.Trafik düzenlemeleri, yabancı uyrukluların kaydedilmesi, polis laboratuarlarınınişletilmesi ve tutuklu kayıtlarının saklanması dahil, polisi ilgilendirengörevler. Polisin kullanımına yönelik olarak, kara, hava ve deniz taşıtlarıdahil, araç ve gereçlerin sağlanması. Yangınla mücadele ve yangından korunma. Yetkili mercilerce desteklenen, düzenli ve yardımcı itfaiye ekiplerininyönetilmesi ve işletilmesi. Hukuk ve ceza mahkemeleri, idari ve askerimahkemeler ve yargı sisteminin (devlet adına veya devletin ücret karşılığı ya dahizmet olarak sağladığı durumlarda, başkaları adına yapılan, kanuni temsilcilikve danışmanlık faaliyetleri dahil) işletilmesi ve idaresi. Hukuk davalarındahakemlik dahil, kanunların yorumlanması ve davaların karara bağlanması.Hapishanelerin yönetimi ve ıslah hizmetleri (örneğin, hapishanelerdekirehabilitasyon hizmetleri.) Ayrıca, barış dönemlerinde, yurt içinde meydana gelen afetler için gerekenyardım malzemesinin sağlanması da dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Hukuk ve ceza mahkemelerinde ve diğer mahkemelerdegörüşülen davalarla ilgili konularda verilen danışmanlık ve temsilcilikhizmetleri, Sınıf 7411'de (Hukuki faaliyetler) sınıflandırılmıştır.

Silahlı kuvvetlerin yönetimi ve işletilmesi, Sınıf 7522'de (Savunmafaaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Hapishane okullarının faaliyetleri, Bölüm 80'in (Eğitim) uygun bir sınıfındasınıflandırılmıştır. Hapishane hastanelerinin faaliyetleri, Sınıf 8511'de (Hastane faaliyetleri)sınıflandırılmıştır.

753 7530 Zorunlu sosyal güvenlik faaliyetleri

Bu sınıf, devlet tarafından uygulanan sosyal güvenlik programlarının idaresinive bunlar için fon sağlanmasını içerir. Sosyal güvenlik hizmetleri, gelirde kayıp ya da azalma veya gelirkapasitesinin yetersizliği durumlarının telafi edilmesi amacıyla yapılan paratransferi olarak tanımlanabilir. Zorunlu sosyal güvenlik, normal olarakhastalık, kaza, işsizlik sigortası ve emekli maaşı konularını kapsar. Ayrıca,gelir kaybına neden olan bazı özel durumlar (hamilelik, geçici sakatlık, dulkalmak, aile fertlerinin artması) da kapsanmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Yardıma muhtaç kişilere doğrudan yapılan yardım hizmetlerive diğer belli merkezlerde yürütülen sosyal işler Sınıf 8531'de; barınacak yersağlanmaksızın yürütülen sosyal işler ise, Sınıf 8532'de sınıflandırılmıştır.

M EĞİTİM (Bölüm 80)

BÖLÜM 80 EĞİTİM

Bu bölüm, herhangi bir seviyede veya mesleki konuda, gündüz veya gece, bütüngün veya günün bir bölümünde veya yoğun bir şekilde, kurumlar veya özelöğretmenler tarafından sağlanan, genel veya özel tüm eğitimleri kapsar. Bu bölümün ilk üç gurubu, "düzenli okul sistemi" eğitimini kapsar;örneğin, anaokuldan üniversiteye kadar, çocuklar ve gençler için ilerleyenbir okul eğitim sistemi gibi. Kategorilerin kısımlara ayrılması, aslındaöngörülen eğitimin seviyesine dayanır.

Kapsam dışı olanlar: Briç veya golf gibi eğlence esasına dayalı eğitim,Grup 924'ün (Spor ve diğer eğlence faaliyetleri) uygun bir sınıfındasınıflandırılır.

801 8010 İlköğretim

Bu sınıf, temel düzeydeki genel okul eğitimini kapsar. Burada kapsanan temelokul eğitimine hazırlık, genellikle, anaokulu veya ilkokula bağlı özelkısımlarda verilir. Grup faaliyetleri üzerine yoğunlaşan ve tasarlanan buproğramlar, esasında küçük çocukların okul şartlarına hazırlamak için yapılır. İlkokul eğitimi, temel düzeyde genel okul eğitimini kapsar. Proğramlar,öğrencilere okuma, yazma ve aritmetiğin yanı sıra diğer konularınanlaşılmasında sağlam bir temel eğitim vermek için tasarlanır. Bu seviyedekiöğretmenlerin ihtisaslaşması genellikle kısa sürelidir. Elverişsiz durumdakiçocukların okula uyum sağlamaları amacıyla hazırlanan okur-yazar proğramları busınıfta kapsanır. Ayrıca, özürlülerin bu seviyedeki özel eğitimleri de busınıfta kapsanır.

Kapsam dışı olanlar: Yetişkinlere okur-yazarlık proğramlarının sağlanması,Sınıf 8090'da (Yetişkinlerin eğitilmesi ve diğer eğitim faaliyetleri)sınıflandırılır.

Çocuk bakımı faaliyetleri, Sınıf 8532'de (Barınacak yer sağlanmaksızınyürütülen sosyal hizmet faaliyetleri) sınıflandırılır.

802 Ortaöğretim

Bu grup, orta derecede genel, teknik ve mesleki eğitimi kapsar.

8021 Genel ortaöğretim

Bu sınıf, orta derecede genel okul eğitimini içerir.Genel bir müfredat izleyen eğitsel deneyimler de dahil, belli bir konudauzmanlaşma bu seviyede başlar. Bu tür programlar, öğrencilere teknik ya damesleki bir eğitim vermeye veya önkoşulsuz olarak, üniversiteye hazırlamayayönelik olarak tasarlanır. Ayrıca, özürlülere bu düzeyde verilen özel okuleğitimi de bu sınıfta kapsanır.

Kapsam dışı olanlar: Yetişkinler için, daha çok kendi istekleri doğrultusunda,örneğin akşam okullarında, sağlanan programlar, Sınıf 8090'da (Yetişkinlerineğitilmesi ve diğer eğitim faaliyetleri) sınıflandırılır.

8022 Teknik ve mesleki ortaöğretim

Bu sınıf, üniversite düzeyi altındaki, tüm teknik ve mesleki eğitimi kapsar. Bu programlar, genellikle, mevcut veya gelecekteki bir işle ilgili olarak, birkonuda ihtisaslaşma ile pratik ve teorik konuların aktarılması üzerindeyoğunlaşır. Programın amacı, genel bir iş alanı için hazırlamaktan, belli bir

işe hazırlamaya kadar, çeşitli konularda bir eğitim verilmesi olabilir. Ayrıca,özürlülere, bu düzeyde verilen özel eğitim de kapsam dahilindedir.

Kapsam dışı olanlar: Üniversite ve yüksek okul düzeyindeki teknik ve meslekieğitim, Sınıf 8030'da (Yükseköğretim) sınıflandırılır.

803 8030 Yükseköğretim

Bu sınıf, yüksek okul, üniversite ve eşdeğer düzeydeki eğitimleri kapsar.Bazıları teorik, bazıları pratik ağırlıklı konulara yer veren, çok çeşitli dersprogramları bu düzeyde öngörülür.

809 8090 Yetişkinlerin eğitilmesi ve diğer eğitim faaliyetleri

Bu sınıf, yetişkinlerin eğitilmesini içerir. Yani, düzenli okul eğitimi veüniversite eğitim sisteminin dışındaki insanlar için verilen eğitimi kapsar.Dersler gündüz veya akşam okullarında veya yetişkinler için sağlanan özelkurumlarda verilir. Ayrıca, radyo, televizyon ve mektup aracılığıyla verileneğitim de kapsam dahilindedir. Dersler, genel ve mesleki konuları kapsayabilir.Genellikle, bu eğitim faaliyetlerinin çoğu, öğrencilerin bu programa kendiistekleri ile katılacaklarını göz önünde bulundurur. Yetişkinler için okur-yazar programlarının sağlanması kapsam dahilindedir.Ayrıca, başka bir yerde sınıflandırılmamış, özel konularda verilen birinci veikinci derecedeki eğitimler ve bir düzeyle belirlenmemiş tüm eğitim faaliyetleride kapsanmıştır.

Kapsam dışı olanlar: Yükseköğretim, Sınıf 8030'da sınıflandırılmıştır.

N SAĞLIK İŞLERİ VE SOSYAL HİZMETLER (Bölüm 85)

BÖLÜM 85 SAĞLIK İŞLERİ VE SOSYAL HİZMETLER

851 İnsan sağlığı ile ilgili faaliyetler

8511 Hastane faaliyetleri

Bu sınıf, askeri üslerde ve hapisanelerdekiler de dahil olmak üzere, genel veözel hastane, sanatoryum, prevantoryum, akıl hastanesi, rehabilitasyon merkezi,cüzzam hastanesi, dişçilik merkezi ile barınma hizmeti sağlayan diğer sağlıkkurumlarını içerir. Faaliyetler çoğunlukla yatan hastalarla ilgili olarak, tıpdoktorlarının doğrudan denetimi altında yürütülür. Tıp personeli ve tıpla ilgiliyan hizmetler, radyolojik ve anesteziolojik faaliyetler dahil, laboratuvarfaaliyetleri ve teknik faaliyetler; yemek ve diğer hastane hizmetleri ile acilservis hizmetleri kapsam dahilindedir.

Kapsam dışı olanlar: Askeri personel için, arazide verilen sağlık hizmetleri,Sınıf 7522'de (Savunma faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Yatan hastalar için olmayan dişçilik faaliyetleri, Sınıf 8512'de (Tıp vedişçilikle ilgili uygulama faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Ayakta tedavi gören hastalarla ilgili faaliyetler, ambulans faaliyetleri ilebirlikte, Sınıf 8519'da (İnsan sağlığı ile ilgili diğer faaliyetler)sınıflandırılmıştır. Veterinerlik faaliyetleri, Sınıf 8520'de (Veterinerlik faaliyetleri)sınıflandırılmıştır.

8512 Tıp ve dişçilikle ilgili uygulama faaliyetleri

Bu sınıf, dişçiler dahil, hekimlerin ve tıp uzmanlarının danışmanlık ve tedavifaaliyetlerini kapsar. Genel tıp doktorlarının, tıp uzmanlarının ya dacerrahların (hastanelerin ayakta hasta kabul eden klinikleri ile ücreti peşinödenmiş hekimler grubuna ait bölümler de dahil) sağlık kurumlarında ya da özelmuayenehanelerdeki faaliyetleri kapsanmaktadır. Firmalar, okullar, yaşlılar evi,işçi teşkilatları, kardeşlik teşkilatları ve benzeri yerlere bağlı olarakçalışan kliniklerde yürütülen faaliyetler dahildir. Hastalar genellikle ayaktatedavi edilirler ve pratisyenler tarafından, uzmanlara sevk edilebilirler.Dişçilik faaliyetleri genel veya özel bir yapıda olabilir; özelmuayenehanelerde, firma, okul vb.ye bağlı olanlar da dahil, kliniklerde veameliyathanelerde yürütülebilir.

Kapsam dışı olanlar: Yatan hastalar için verilen hastane hizmetleri, Sınıf8511'de (Hastane faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Ebe, hemşire ve fizyoterapistlerin yürüttükleri gibi para-medikal faaliyetler,Sınıf 8519'da (İnsan sağlığı ile ilgili diğer faaliyetler) sınıflandırılmıştır.

8519 İnsan sağlığı ile ilgili diğer faaliyetler

Bu sınıf, hastaneler, tıp doktorları ve dişçilerin faaliyetleri dışında kalan,insan sağlığı ile ilgili tüm faaliyetleri içerir. Hemşireler, ebeler,

fizyoterapistler ve optometri, hidroterapi, tıbbi masaj, mesleki terapi,kiropodi, homeopati, kiropratik, akupunktur vb. gibi alanlardaki para-medikalpratisyenlerin faaliyetleri ile bunların denetimi altında yürütülen faaliyetleriiçerir. Bu faaliyetler, firma, okul, yaşlılar evi, işçi teşkilatı, kardeşlikteşkilatı vb. gibi yerlere bağlı sağlık kliniklerinin yanı sıra, hastanelerindışında kalan yerlerde; hasta evlerinde, şahsa ait muayene evlerinde vb.yürütülür. Dişçilerden ayrı olarak çalışan, ancak periyodik olarak bir dişçitarafından denetlenen, dişçilikle ilgili yardımcı personel; yani, okul dişçilikhemşiresi, dental hijyenist, dental terapist vb. dahildir. Ayrıca, klinikpatolojik ve diğer diagnostik faaliyetlerin yürütüldüğü bağımsız laboratuvarlar,kan bankası faaliyetleri, ambulans ve hava ambulansı faaliyetleri, hastanelerindışında kalan yerleşik sağlık hizmetleri de dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Diş laboratuvarları tarafından protez diş ve ilgilimalzemeler ile prostetik cihazların üretilmesi, Sınıf 3311'de (Tıbbi ve cerrahiteçhizat ile ortopedik araçların imalatı) sınıflandırılmıştır. Gıda hijyeni konusundaki test faaliyetleri, Sınıf 7422'de (Teknik test veanaliz faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

852 8520 Veterinerlik faaliyetleri

Bu sınıf, kalifiye veterinerler tarafından ya da bunların gözetimi altında,hayvanların tıbbi, cerrahi ve dişle ilgili tedavilerinin uygulanması amacıylatutuldukları veterinerlik hastanelerindeki faaliyetleri; hayvan hastaneleridışında kalan, çiftliklerin, evlerin vb. ziyaret edilmesi ile ya da şahsimuayenehanelerde yürütülen, hayvanlar için tıbbi, cerrahi ve dişle ilgilifaaliyetleri; veteriner asistanları ve yardıncı veterinerlik personelininfaaliyetleri; hayvanlarla ilgili klinik-patolojik ve diğer diagnostikfaaliyetleri; hayvan ambulansı faaliyetleri ve benzerleri kapsanmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Sağlık hizmetleri dışındaki hayvan bakım faaliyetleri,Sınıf 0140 (Tarım ve hayvancılıkla ilgili hizmet faaliyetleri (veterinerlikhariç) sınıflandırılmıştır.

853 Sosyal hizmet faaliyetleri

8531 Barınacak yer sağlanarak yürütülen sosyal hizmet faaliyetleri

Bu sınıf, çocuklar, yaşlılar ve bakıma muhtaç insanlar için sosyal yardımsağlanması ile ilgili faaliyetleri içerir. Tıbbi bakım ve eğitim, faaliyetinönemli bir parçasını oluşturmamaktadır. Devlet ya da özel kurumlar vasıtasıylayürütülebilir. Hizmetler yirmi dört saat süreli olmaktadır. Yetimhaneler, çocukbakım evleri, yurtlar, ıslahaneler, yaşlı ve düşkünler evi, kör, sağır vedilsizler de dahil, zihinsel veya fiziksel özürlüler için bakım evleri, (tıbbitedavi hariç) alkol veya uyuşturucu bağımlıları için rehabilitasyon evleri, vb.kapsanmaktadır. Evli olmayan annelerin ve çocuklarının bakıldığı kurumlar dadahildir.

Kapsam dışı olanlar: Zorunlu sosyal güvenlik programlarının idaresi ve parasalolarak desteklenmesi, Sınıf 7530'da (Zorunlu sosyal güvenlik faaliyetleri)sınıflandırılmıştır. Evlat edinme faaliyetleri, Sınıf 8532'de (Genel sosyal işler)sınıflandırılmıştır. Felaketzedelere barınak sağlanması faaliyetleri de, Sınıf 8532'de

sınıflandırılmıştır.

8532 Barınacak yer sağlanmaksızın yürütülen sosyal hizmet faaliyetleri

Bu sınıf, şahıslara ve ailelere, kendi evlerinde veya başka bir yerde verilensosyal, danışmanlık, yoksullara yardım, mülteci vb. gibi geniş bir yelpazedekihizmet faaliyetlerini içerir. Faaliyetler, kiliseye bağlı yoksullara yardımteşkilatları, felaketzedelere yardım örgütleri, ulusal veya yerel yardımteşkilatları ve danışmanlık hizmeti veren uzmanlar gibi, devlet eliyle ya daözel kurumlar aracılığıyla yürütülebilir. Örneğin; günlük çocuk bakım evleri(kreşler), özürlülere günlük bakım hizmetleri, yoksul çocuklar için yardım verehberlik faaliyetleri, evlat edinme faaliyetleri, çocuklara veya diğerinsanlara yapılan zulümün önlenmesi faaliyetleri; yoksullluk yardımı içinuygunluk tesbiti, kira yardımı ve gıda karnesi, yaşlıları ziyaret, ev bütçesiile ilgili danışmanlık, evlilik ve aile danışmanlığı, şartlı tahliye edilen veyagözaltında tutulan kişilere verilen rehberlik hizmetleri, toplum veya komşuluklailgili faaliyetler, felaketzedeler, mülteciler, göçmenler vb. ile ilgili, geçiciveya süresi uzatılmış barınak sağlamması dahil, faaliyetler, Eğitimleri yetersizişsizler veya özürlüler için mesleki rehabilitasyon ve habilitasyon faaliyetlerikapsanmaktadır. Sosyal amaçlı fon sağlanması ve diğer destek faaliyetleri gibihayır işleri.

Kapsam dışı olanlar: Zorunlu sosyal güvenlik programlarının idaresi ve parasalolarak desteklenmesi, Sınıf 7530'da (Zorunlu sosyal güvenlik faaliyetleri)sınıflandırılmıştır. Bu sınıfta sözü edilen faaliyetleri, ayrıca barınma sağlayarak yürütenbirimler, Sınıf 8531'de (Barınacak yer sağlanarak yürütülen sosyal hizmetfaaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

O DİĞER SOSYAL, TOPLUMSAL VE KİŞİSEL HİZMET FAALİYETLERİ

BÖLÜM 90 KANALİZASYON VE ATIKLARIN TOPLANMASI, HIFZISIHHA VE BENZERİ HİZMETLER

900 9000 Kanalizasyon ve atıkların toplanması, hıfzısıhha ve benzeri hizmetler

Bu sınıf, konutlardan, endüstriyel veya ticari birimlerden, çöp, atık vedöküntülerin toplanması, nakliyesi ve yakılarak veya başka yollarla ortadankaldırılmasını; insan atıklarının lağım ve kanalizasyon yoluyla boşaltılması,işlemden geçirilmesi veya ortadan kaldırılmasını içermektedir. Ayrıca, küllerintoplanması, umumi çöp kutularındaki çöplerin toplanması, atıkların karaya veyasuya dökülmesi veya gömülmesi, inşaat kalıntılarının ortadan kaldırılması,septik tankların, tuvalet çukurlarının boşaltılması ve temizlenmesi, lağımatıklarının kimyasal işlemleri, sulandırılması, filtrelenmesi, sedimentasyonu vediğer işlemlerden geçirilmesi ile lağım ve kanalizasyonların bakımı. Ayrıca,caddelerin, parkların v.b. yerlerin süpürülerek yıkanması, yol ve pistlerdekikar ve buzların (kum veya tuz dökülmesi dahil) temizlenmesi de bu sınıfa dahiledilmiştir.

Kapsam dışı olanlar: Tarımsal zararlıların kontrolü, Sınıf 0140'da(Tarım ve hayvancılıkla ilgili hizmet faaliyetleri (veterinerlik hariç))sınıflandırılmıştır. Atıkların yeniden işlenip, kullanılır hale getirilmesi, Bölüm 37'de (Yenidendeğerlendirme) sınıflandırılmıştır. Suyun toplanması, arıtılması ve dağıtımı, Sınıf 4100'de (Suyun toplanması,arıtılması ve dağıtılması) sınıflandırılmıştır. Kanalizasyon sistemlerinin inşası ve onarımı, Sınıf 4520'de (Yeni veya ilave

bina inşaatı; bina dışı inşaat faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Binalardaki dezenfektasyon ve haşarat imha faaliyetleri, Sınıf 7493'de (Binatemizleme faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 91 BAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAMIŞ ÜYESİ OLAN KURULUŞLARIN FAALİYETLERİ

911 İş, işveren ve meslek kuruluşlarının faaliyetleri

9111 İş ve işveren kuruluşlarının faaliyetleri

Bu sınıf, üyelerinin çıkarları, çiftçilik dahil, belli bir iş veya ticaret alanındaki gelişme ve ilerlemeye ya da işin türü dikkate alınmaksızın, belli bir coğrafi ya da siyasi alandaki ekonomik gelişmeye bağlı olan teşkilatların faaliyetlerini içerir. Üyeleri benzer bir iş alanında faaliyet gösteren ya da kapsadığı coğrafi alanın genişletilmesi etkisine sahip bölgesel teşkilat federasyonlarının faaliyetleri de içerilmektedir. Sağlanan temel hizmetler arasında enformasyon iletimi, hükümet nezdinde temsil etme, halkla ilişkiler, işçilerle müzakere yapılması bulunmaktadır. Ticaret odası, esnaf birliği ve benzeri teşkilatlar da dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Bu teşkilatlarca gazete, dergi v.b. basımı, Grup 221'in(Yayım) uygun bir sınıfında sınıflandırılmıştır. Ücret veya sözleşme esasına dayalı işçi görüşmeleri, Sınıf 7414'te (İş veyönetim danışmanlığı faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

9112 Meslek kuruluşlarının faaliyetleri

Bu sınıf, üyelerinin çıkarları, belli bir akım, mesleki uygulama veya teknik bir alanda yoğunlaşan teşkilatların faaliyetlerini kapsamaktadır. Yazarlar, ressamlar, çeşitli yorumcular, gazeteciler gibi kültürel faaliyetlerle meşgul olan uzmanların yer aldığı birliklerin faaliyetleri de dahil edilmiştir. Bu tip teşkilatların üyelerinin, genellikle, üniversite veya yüksek teknik seviyede bir eğitim temeli vardır, fakat bu muhakkak gerekli değildir; çünkü, ustabaşı, satıcı, sigorta temsilcileri, stenograflar v.b. de dahil edilmiştir. Sağlanan temel hizmetler arasında enformasyon iletimi, uygulama standartlarının belirlenmesi ve denetlenmesi ile hükümet nezdinde temsil etme ve halkla ilişkiler bulunmaktadır.

Kapsam dışı olanlar: Bu teşkilatlar tarafından yayınlanan gazete, dergi v.b.basılması, Grup 221'de (Yayım) sınıflandırılmıştır. Bu teşkilatlar tarafından sağlanan eğitim, Bölüm 80'in (Eğitim) uygun birsınıfında sınıflandırılmıştır.

912 9120 Ücretle çalışanların sendika faaliyetleri

Bu sınıf, çalışma şartları ile ilgili görüşlerin temsil edilmesi ve teşkilatla ilgili bir konuda birlikte hareket etmek amacıyla, ücretli üyelerin oluşturduğu derneklerin faaliyetlerini içerir. Bu sınıf, mesleki, teknik, kültürel birliklerin; tarım işçileri ve kamu çalışanlarına ait sendikaların; ticari, bölgesel, organizasyon yapısına veya diğer bir kritere bağlı olarak, tek bir fabrikaya ait sendikaların, sıkı ilişkili şubelerden oluşan sendikaların ve sendikalardan oluşan işçi organizasyonlarının faaliyetlerini kapsar.

Kapsam dışı olanlar: Bu teşkilatlar tarafından yayınlanan gazete, dergi v.b.basılması, Grup 221'de (Yayım) sınıflandırılmıştır. Bu teşkilatlar tarafından sağlanan eğitim, Bölüm 80'in (Eğitim) uygun birsınıfında sınıflandırılmıştır.

919 Üye olunan diğer kuruluşların faaliyetleri

9191 Dini kuruluşların faaliyetleri

Bu sınıf, kilise, cami, tapınak, sinagog veya diğer yerlerde ibadet edenleredoğrudan hizmet sağlayan bireylerin veya dini teşkilatların faaliyetlerinikapsamaktadır. Ayrıca, dini sığınma evlerinin, manastır ve benzeri kurumlarınfaaliyetlerini de içermektedir.

Kapsam dışı olanlar: Bu teşkilatlar tarafından yayınlanan gazete, dergi v.b.basılması, Grup 221'de (Yayım) sınıflandırılmıştır. Bu teşkilatlar tarafından sağlanan eğitim, Bölüm 80'in (Eğitim) uygun birsınıfında sınıflandırılmıştır. Dini kurumlar tarafından sağlanan sağlık hizmetleri, Grup 851'de (İnsansağlığı ile ilgili faaliyetler) sınıflandırılmıştır. Bu kurumlar tarafından sağlanan sosyal hizmetler, Grup 853'de (Sosyal hizmetfaaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

Astrolojik ve ruhani faaliyetler, Sınıf 9309'da (Başka yerdesınıflandırılmamış diğer hizmet faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

9192 Siyasi kuruluşların faaliyetleri

Bu sınıf, siyasi teşkilatların ve siyasi bir parti ile ilgili, gençlik kolu v.b. gibi, yardımcı teşkilatların faaliyetlerini içerir. Bu teşkilatlar, parti üyelerinin ve sempatizanların politik görevlere yerleştirilmesi ile uğraşırlar; ayrıca, enformasyon iletimi, halkla ilişkiler, fon sağlanması v.b. ile ilgilenirler.

9199 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer üye olunan kuruluşların faaliyetleri

Bu sınıf, geniş bir yelpazede yer alan, aşağıdaki faaliyetleri içermektedir:halk eğitimi, siyasi etki, fon sağlanması v.b. vasıtasıyla toplumsal bir sorununveya konunun ele alınması; Özel grupların, (örneğin; etnik gruplar veya azınlıkgrupları) korunması ve ıslahı, eğitimle ilgili ve toplumsal faaliyetlerindesteklenmesi; sosyal dayanışma amaçlı birlikler, örneğin; Rotary kulübü,masonluk locaları, genç hristiyanlar veya museviler derneği v.b.; Harp malülleriderneği gibi yurtsever dernekleri; gençlik dernekleri, örneğin; izciler, öğrencidernekleri, kulüpler v.b.; spor ve oyun amaçlı olanlar hariç, kültürel veyasosyal faaliyet dernekleri, şiir, edebiyat veya kitap kulüpleri, tarih,bahçıvanlık, film ve fotoğraf, müzik ve sanat, filateli kulüpleri v.b.

Kapsam dışı olanlar: Akademik ve mesleki kurum faaliyetleri, Sınıf 9112'de(Meslek kuruluşlarının faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 92 EĞLENCE, KÜLTÜR VE SPORLA İLGİLİ FAALİYETLER

921 Sinema, radyo, televizyon ve diğer eğlence faaliyetleri

9211 Sinema ve video filmleri yapımı ve dağıtımı

Bu sınıf, sinemada gösterilmek ya da televizyonda yayınlanmak üzere, film ya da video kaset halinde, sinema eserlerinin üretilmesini içerir. Film stüdyolarının ya da çizgi film veya animasyonlar için kullanılan özel laboratuvarların faaliyetleri kapsanmaktadır. Eserler, eğlence, reklam, eğitim, haber, dini, çizgi film v.b. amacına yönelik, uzun metrajlı tiyatro filmleri, belgeseller, kısa metrajlı filmler v.b. olabilir. Ayrıca, film editi, film kesme, dublaj gibi, ücret veya sözleşme esasına dayalı yardımcı hizmet faaliyetleri de dahildir. Sinema filmleri ve video kasetlerin başka endüstrilere dağıtılması da kapsanır (halka yapılan dağıtım hariçtir). Ayrıca, film ve bantların başka endüstrilere satışı ve kiralanması; depolama, taşıma, v.b. de dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Film kopyası çıkarılması, yani audio ya da video bant içinorijinal kopyanın çoğaltılması, Sınıf 2230'da (Plak, kaset v.b. kayıtlı medyanınçoğaltılması) sınıflandırılmıştır. Bantların perakende ticareti, Grup 523 (Belirli bir mala tahsis edilmiş,kullanılmamış mal satan mağazalardaki diğer perakende ticaret) ya da 525'in(Mağazalarda yapılmayan perakende ticaret) uygun bir sınıfındasınıflandırılmıştır. Bantların veya kostüm ve dekorların halka kiralanması, Sınıf 7130'da (Başkayerde sınıflandırılmamış kişisel eşya ve ev eşyalarının kiralanması)sınıflandırılmıştır.

Sinema endüstrisi haricinde film işlenmesi, Sınıf 7494'te (Fotoğrafçılıklailgili faaliyetler) sınıflandırılmıştır. Ajans faaliyetleri, Sınıf 7499'da (Başka yerde sınıflandırılmamış, işle ilgilidiğer faaliyetler) sınıflandırılmıştır. Televizyon stüdyolarında film ve bant üretimi, Sınıf 9213'te (Radyo vetelevizyon faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Kendi hesabına çalışan aktörler, çizgi film yapımcıları, yönetmenler vedanışmanlar ve diğer teknik uzmanların faaliyetleri, Sınıf 9219'da (Başka yerdesınıflandırılmamış diğer eğlence faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

9212 Sinema filmi gösterimi

Bu sınıf, sinemada veya açık havada; özel projeksiyon odalarında v.b.yerlerde, sinema filmi ya da video kaset gösterimi ile diğer projeksiyonfaaliyetlerini içerir.

Kapsam dışı olanlar: Tiyatroda yer kiralanması, Bölüm 70'de (Gayrimenkulfaaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

9213 Radyo ve televizyon faaliyetleri

Bu sınıf, yayımıyla bağlantılı olsun veya olmasın, canlı ya da banda v.b.alınmış, radyo ve televizyon programı yapımını içerir. Gösterilen programlar ve radyo yayınları, eğlence, eğitim, öğretim ve haberamaçlı olabilir. Üretilen programlar, genellikle, yayınlanması amacıylasatılabilen, kiralanabilen veya saklanabilen sabit bir banda kaydedilir.Ayrıca, spor olayları, hava tahminleri, röportajlar v.b. programlar da dahildir.

Kapsam dışı olanlar: Kablolu televizyon yayınları, Sınıf 6420'de(Telekomünikasyon) sınıflandırılmıştır. Uydu ya da nakledici vasıtasıyla radyo ve televizyon yayınlarının aktarılmasıda, Sınıf 6420'de sınıflandırılmıştır. Ajans faaliyetleri, Sınıf 7499'da (Başka yerde sınıflandırılmamış, işle ilgilidiğer faaliyetler) sınıflandırılmıştır. Film stüdyolarında, video kasetleri veya film eserlerinin üretilmesi, Sınıf9211'de (Sinema ve video filmleri yapımı ve dağıtımı) sınıflandırılmıştır.

9214 Dramatik sanatlar, müzik ve diğer sanat faaliyetleri

Bu sınıf, bir veya birden fazla atraksiyon halinde, halka açık tiyatro,konser, dans, opera ve bale gösterileri ile açık hava tiyatrosu ve komedieserleri ve benzerlerinin prodüksiyonunu kapsar. Orkestra veya bando gibi grupveya topluluklar ile aktör, müzisyen, yazar, konuşmacı, spiker, heykeltraş,ressam, çizgi film yapımcısı, karikatürist v.b. gibi şahısların faaliyetleri deburada kapsanmıştır. Burada sınıflandırılan faaliyetlerle ilgili diğer faaliyetler: Sahne ve perde

arkası çalışmaları, ışıklandırma, ses düzeni, bilet acenteleri, konser vetiyatro salonlarının v.b. işletilmesi.

Kapsam dışı olanlar: Tiyatroda yer kiralanması, Bölüm 70'de (Gayrimenkulfaaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Ajans ve rol dağıtım faaliyetleri, sırasıyla, Sınıf 7499'da (Başka yerdesınıflandırılmamış, işle ilgili diğer faaliyetler) ve Sınıf 9249'da (Diğereğlence faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

9219 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer eğlence faaliyetleri

Bu sınıf, başka yerde sınıflandırılmamış çeşitli eğlence faaliyetleriniiçerir: Balo salonları, diskotekler ve dans öğretmenleri, lunapark faaliyetlerive benzer eğlence faaliyetleri; sirkler, kukla gösterileri, rodeolar, atışgalerilerinin faaliyetleri v.b.

Kapsam dışı olanlar: Diğer eğlence faaliyetleri, Sınıf 9249'da (Diğer eğlencefaaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

922 9220 Haber ajansı faaliyetleri

Bu sınıf, gazete, dergi, radyo ve televizyon için, haber, görüntü, aktüalitev.b. sağlanması gibi haber ajansı faaliyetlerini içerir.

923 Kütüphanecilik, arşivleme, müzecilik ve diğer kültür faaliyetleri

9231 Kütüphanecilik ve arşivleme faaliyetleri

Bu sınıf, kütüphaneler ve arşivler vasıtasıyla yürütülen çeşitli dökümantasyonve enformasyon faaliyetlerini içerir. Her türlü kütüphane faaliyeti, okuma,dinleme ve gösterim odaları, halk arşivleri v.b. Özel bir konuda olsun veya olmasın, enformasyon ihtiyacını karşılamakamacıyla, kitap, harita, süreli yayın, film, plâk, bant ve benzerlerinintoplanması, derlenmesi, kataloglanması, depolanması, ödünç verilmesi gibifaaliyetleri yürüten teşkilatlar. Bu hizmetler, halka ya da öğrenci, bilim adamı, personel, üyeler v.b. gibibelli bir gruba yönelik olabilir.

Kapsam dışı olanlar: Veri tabanı faaliyetleri, Sınıf 7240'dasınıflandırılmıştır.

9232 Tarihi yapı ve alanları koruma ve müzecilik faaaliyetleri

Bu sınıf, sanat müzeleri, mücevher müzeleri, mobilya, kostüm, seramik, gümüşeşya v.b.; doğa tarihi, bilim ve teknoloji müzeleri; askeri müzeler ve tarihievler dahil, tarihi müzeler ve diğer özel müzelerin işletilmesini içerir. Aynı zamanda, tarihi alanların ve binaların korunması da kapsanmaktadır.

9233 Botanik ve hayvanat bahçeleri ile milli parklarla ilgili faaliyetler

Bu sınıf, botanik ve hayvanat bahçelerinin işletilmesi ile doğal hayatınkorunması dahil, milli parkların işletilmesini içerir.

924 Spor ve diğer eğlence faaliyetleri

9241 Spor faaliyetleri

Bu sınıf, amatörler ve profesyoneller için, her türlü salon veya açık havaspor etkinliklerinin organizasyonu ile bu spor etkinliklerinin icra edildiğitesislerin işletilmesini içerir. Futbol, bowling, yüzme, golf, boks, güreş, sağlık ve vücut geliştirme, kışsporları, satranç, domino, av ve atletizm, atış kulüpleri ve benzerlerininorganizasyonunu ve bu spor dalları için özel olarak tasarlanan ve kullanılantesislerin işletilmesini içerir. Seyirciler için oturma yeri sağlansın veyasağlamasın, açık ya da kapalı spor alanı ve stadyumlar.

Ayrıca sportif olayların düzenlenmesi ve tanıtımı ile ilgili faaliyetler vesporcu ve atlet, hakem, antrenör, koç ve benzerlerinin kişisel faaliyetleri veayrıca, spor ve oyun okullarının faaliyetleri de dahil edilmiştir. Spor veya eğlence amaçlı avcılık ve ilgili hizmet faaliyetleri.

Kapsam dışı olanlar: Sportif araç ve gereçlerin kiralanması, Sınıf 7130'da(Başka yerde sınıflandırılmamış kişisel eşya ve ev eşyalarının kiralanması)sınıflandırılmıştır. Park ve plaj faaliyetleri, Sınıf 9249'da (Diğer eğlence faaliyetleri)sınıflandırılmıştır.

9249 Diğer eğlence faaliyetleri

Bu sınıf, bu bölüm içinde başka bir yerde sınıflandırılmamış, eğlence ileilgili tüm faaliyetleri içermektedir. Bu sınıf içinde kapsanan eğlencefaaliyetleri: Sinema, televizyon ve tiyatro prodüksiyonları için rol dağıtımı,tiyatro, sinema ve diğer eğlence atraksyonları için bilet satış acentelerininfaaliyetleri;bir ücret veya sözleşmeye bağlı olarak sesin (müzik v.b.) kayıtedilmesi; lunapark ve plaj faaliyetleri (duş, kabin, şezlong v.b. kiralanmasıdahil), eğlence amaçlı balıkçılık, şans ve bahis oyunları, fuar ve gösteriler,geziler v.b. ile ilgili faaliyetler.

Kapsam dışı olanlar: Güvenlik amacıyla köpeklerin eğitilmesi, Sınıf 7492'de(Soruşturma ve güvenlik faaliyetleri) sınıflandırılmıştır. Ajans faaliyetleri, Sınıf 7499'da (Başka yerde sınıflandırılmamış, işle ilgilidiğer faaliyetler) sınıflandırılmıştır. Diğer eğlence faaliyetleri; örneğin, sirk prodüksiyonları, balo salonları vediskoteklerin faaliyetleri, Sınıf 9219'da (Başka yerde sınıflandırılmamış diğereğlence faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

BÖLÜM 93 DİĞER HİZMET FAALİYETLERİ

930 Diğer hizmet faaliyetleri

9301 Tekstil ve kürk ürünlerinin yıkanması ve (kuru) temizlenmesi

Bu sınıf, her türlü giyim eşyası (kürk dahil) ve tekstil ürünlerinin, halkaaçık olarak ya da sanayi sektöründeki müşteriler için, mekanik teçhizataracılığıyla veya elle ya da jetonla çalışan otomatik makinelerle yıkanması,(kuru) temizlenmesi, preslenmesini v.b. faaliyetleri içerir. Çamaşırhanelertarafından çarşaf, iş üniforması ve ilgili malzemelerin kiralanması. Ayrıca,çamaşırhanelerin çamaşır toplama ve dağıtım faaliyetleri de dahildir.Temizlenmeleriyle bağlantılı olarak, giysilerin ve diğer tekstil ürünlerininufak tefek tamir ve değişiklikleri de dahildir. Müşteriye ait mekanda halı,kilim, perde v.b. yıkama ve temizleme hizmetleri de burada sınıflandırılır.

Kapsam dışı olanlar: Bağımsız bir faaliyet olarak, giyim eşyası v.b. tamiri vedeğişiklik yapılması, Sınıf 5260'ta (Kişisel eşyalar ile ev eşyalarının tamiri)sınıflandırılmıştır. Giyim eşyası ve evde kullanılan tekstil ürünlerinin kiralanması, bunların

temizliği de bu faaliyetin bir parçası olsa da, Sınıf 7130'da (Başka yerdesınıflandırılmamış kişisel eşya ve ev eşyalarının kiralanması)sınıflandırılmıştır.

9302 Berber, kuaför ve güzellik salonlarının faaliyetleri

Bu sınıf, sakal traşı ile kadınlar ve erkekler için saç yapımı, yıkanması,kesilmesi, boyanması gibi faaliyetleri içerir. Ayrıca, yüz masajı, manikür,pedikür, makyaj ve diğer güzellik bakım faaliyetleri de dahildir.Kapsam dışı olanlar: Peruk v.b. imalatı, Sınıf 3699'da (Başka yerdesınıflandırılmamış diğer imalatlar) sınıflandırılmıştır.

9303 Cenaze işleri ve ilgili faaliyetler

Bu sınıf, insan ve hayvan cesetlerinin gömülmesi ve yakılması ile ilgili şufaaliyetleri içerir: Cesedin gömülme veya yakılma için hazırlanması, gömme veyakma hizmetlerinin sağlanması, cenaze evinde malzemeleriyle birlikte yerkiralanması, mumyalama ve cenaze levazımatçısı faaliyetleri, mezar satışı vekiralanması, mezar ve mozolelerin bakımı ve korunması v.b.

Kapsam dışı olanlar: Cenaze ile ilgili dini hizmet faaliyetleri, Sınıf 9191'de(Dini kuruluşların faaliyetleri) sınıflandırılmıştır.

9309 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer hizmet faaliyetleri

Bu sınıf, Türk hamamı, sauna ve buhar banyosu, solaryum, kaplıca, zayıflamasalonları, masaj salonları, dinlenme salonları v.b. yerlerin fiziksel rahatlamaile ilgili faaliyetlerini içerir. Astrolojik ve spiritualist faaliyetler.Refakat ve koruma hizmetleri, eş bulma hizmetleri, evlilik büroları, soy veşecere teşkilatları, gazete satıcısı, ayakkabı boyacısı, hamal, park yerigörevlisi v.b. sosyal faaliyetler.

P EVLERDE YAPTIRILAN HİZMET İŞLERİ

BÖLÜM 95 EVLERDE YAPTIRILAN HİZMET İŞLERİ

950 9500 Evlerde yaptırılan hizmet işleri

Bu sınıf, hizmetçi, aşçı, garson, uşak, baş uşak, çamaşırcı, bahçıvan, seyis,şoför, kâhya, mürebbiye, bebek bakıcı, özel öğretmen, sekreter v.b. personelçalıştıran evlerde yapılan faaliyetleri içerir.

Kapsam dışı olanlar: Evlere hizmet sağlayan bağımsız birimler (şahıslar dahil),temel faaliyetlerine göre sınıflandırılır.

Q ULUSLARARASI ÖRGÜTLER VE TEMSİLCİLİKLERİ

BÖLÜM 99 ULUSLARARASI ÖRGÜTLER VE TEMSİLCİLİKLERİ

990 9900 Uluslararası örgütler ve temsilcilikleri

Bu sınıf, Birleşmiş Milletler ve buna bağlı özel birimler, bölgesel teşkilatlar v.b., Amerika Devletler Teşkilatı, Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi, Avrupa Toplulukları, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), Afrika Birliği Teşkilatı, Arap Birliği Teşkilatı, Gümrük İşbirliği

Konseyi (CCC), Petrol Üreten ve İhraç eden Ülkeler Teşkilatı (OPEC), Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Bankası v.b. uluslararası teşkilatların faaliyetlerini içerir.

Kapsam dışı olanlar: Yurt dışında veya uluslararası organizasyonlarda bulunanbüroların diplomatik ve konsolosluk faaliyetlerinin "yürütülmesi ve idaresi, Sınıf 7521'de (Dışişleri) sınıflandırılır.