iliad

22
Πμθροσ, Ιλιάδα, μτωρ. Λ. Ρολυλά, ΟΕΔΒ, Ακινα 2007 2 Homer, Homeri Opera, vol. II, Oxford University Press, Oxford 1920 αψωδία Α Aπό τον ιςτότοπο http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3atext%3a1999.01.0133 Ψάλλε, κεά, τον τρομερϊν κυμϊν του Αχιλλζωσ, Mῆνιν ἄειδε θεὰ Πηληϊάδεω Ἀχιλῆος πϊσ ζγινε ςτουσ Αχαιοφσ αρχι πολλϊν δακρφων οὐλομένην, ἣ μυρί᾽ Ἀχαιοῖς ἄλγε᾽ ἔθηκε, που ανδραγακίεσ βόλιςε πολλζσ ψυχζσ ςτον Άδθ πολλὰς δ᾽ ἰφθίμους ψυχὰς Ἄϊδι προΐαψεν θρϊων, κι ζδωκαν αυτοφσ αρπάγματα των ςκφλων ἡρώων, αὐτοὺς δὲ ἑλώρια τεῦχε κύνεσσιν 5 και των ορνζων — και θ βουλι δζνονταν του Κρονίδθ, 5 οἰωνοῖσί τε πᾶσι, Διὸς δ᾽ ἐτελείετο βουλή, απ' ότι' ωιλονίκθςαν κι ξεχωριςτικαν πρϊτα ἐξ οὗ δὴ τὰ πρῶτα διαστήτην ἐρίσαντε ο Ατρείδθσ, άρχων των ανδρϊν, και ο κείοσ Αχιλλζασ. Ἀτρεΐδης τε ἄναξ ἀνδρῶν καὶ δῖος Ἀχιλλεύς. Και απ' τουσ κεοφσ ποιοσ άναψε τθν εχκρϊν μεταξφ τουσ; τίς τ᾽ ἄρ σφωε θεῶν ἔριδι ξυνέηκε μάχεσθαι; Ο Απόλλων, όπου οργίςκθκε του Ατρείδθ βαςιλζωσ Λητοῦς καὶ Διὸς υἱός: ὃ γὰρ βασιλῆϊ χολωθεὶς 10 κι ζωερε λϊβαν ςτον ςτρατόν που εκζριηε τα πλικθ, 10 νοῦσον ἀνὰ στρατὸν ὄρσε κακήν, ὀλέκοντο δὲ λαοί, ότι του εκαταωρόνεςε τον Χρφςθν ιερζα. οὕνεκα τὸν Χρύσην ἠτίμασεν ἀρητῆρα Στων Αχαιϊν τα γριγορα καράβια τοφτοσ ιλκε, Ἀτρεΐδης: ὃ γὰρ ἦλθε θοὰς ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν με λφτρα πλουςιοπάροχα τθν κόρθ του να λφςει· λυσόμενός τε θύγατρα φέρων τ᾽ ἀπερείσι᾽ ἄποινα, ςτο χρυςό ςκιπτρο τυλιχτό του Φοίβου το ςτεωάνι στέμματ᾽ ἔχων ἐν χερσὶν ἑκηβόλου Ἀπόλλωνος 15 εκράτει, και τουσ Αχαιοφσ παρακαλοφςεν όλουσ, 15 χρυσέῳ ἀνὰ σκήπτρῳ, καὶ λίσσετο πάντας Ἀχαιούς, μα από όλουσ πιο πολφ τουσ δυο τουσ γιουσ του Ατρζα: Ἀτρεΐδα δὲ μάλιστα δύω, κοσμήτορε λαῶν: «Ω γενναιόκαρδοι Αχαιοί, ω βαςιλείσ Ατρείδεσ, Ἀτρεΐδαι τε καὶ ἄλλοι ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοί, του Ολφμπου ασ κάμουν οι κεοί, τθν πόλιν του Ρριάμου ὑμῖν μὲν θεοὶ δοῖεν Ὀλύμπια δώματ᾽ ἔχοντες αωοφ πορκιςετ' ευτυχείσ να πάτε ςτθν πατρίδα· ἐκπέρσαι Πριάμοιο πόλιν, εὖ δ᾽ οἴκαδ᾽ ἱκέσθαι: 20 αλλ' αποδϊςετε ς' εμζ τθν ποκθτιν μου κόρθν, 20 παῖδα δ᾽ ἐμοὶ λύσαιτε φίλην, τὰ δ᾽ ἄποινα δέχεσθαι, δεχκείτε αυτά τα λφτρα τθσ, αν τον υίον του Δία ἁζόμενοι Διὸς υἱὸν ἑκηβόλον Ἀπόλλωνα. τον μακροβόλον τοξευτιν Απόλλωνα ευλαβείςκε». ἔνθ᾽ ἄλλοι μὲν πάντες ἐπευφήμησαν Ἀχαιοὶ Πλοι αλαλάξαν οι Αχαιοί, κι είπαν τον ιερζα αἰδεῖσθαί θ᾽ ἱερῆα καὶ ἀγλαὰ δέχθαι ἄποινα: να ςεβαςκοφν και τα λαμπρά λφτρα δεκτά να γίνουν ἀλλ᾽ οὐκ Ἀτρεΐδῃ Ἀγαμέμνονι ἥνδανε θυμ,

Upload: anna-boukouvala

Post on 23-Jun-2015

1.885 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

Ιλιάδα Ραψωδία Α (πρωτότυπο και μετάφραση)

TRANSCRIPT

Page 1: Iliad

Πμθροσ, Ιλιάδα, μτωρ. Λ. Ρολυλά, ΟΕΔΒ, Ακινα 20072 Homer, Homeri Opera, vol. II, Oxford University Press, Oxford 1920

αψωδία Α Aπό τον ιςτότοπο

http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3atext%3a1999.01.0133

Ψάλλε, κεά, τον τρομερϊν κυμϊν του Αχιλλζωσ, Mῆνιν ἄειδε θεὰ Πηληϊάδεω Ἀχιλῆος

πϊσ ζγινε ςτουσ Αχαιοφσ αρχι πολλϊν δακρφων οὐλομένην, ἣ μυρί᾽ Ἀχαιοῖς ἄλγε᾽ ἔθηκε,

που ανδραγακίεσ βόλιςε πολλζσ ψυχζσ ςτον Άδθ πολλὰς δ᾽ ἰφθίμους ψυχὰς Ἄϊδι προΐαψεν

θρϊων, κι ζδωκαν αυτοφσ αρπάγματα των ςκφλων ἡρώων, αὐτοὺς δὲ ἑλώρια τεῦχε κύνεσσιν

5 και των ορνζων — και θ βουλι δζνονταν του Κρονίδθ, 5 οἰωνοῖσί τε πᾶσι, Διὸς δ᾽ ἐτελείετο βουλή,

απ' ότι' ωιλονίκθςαν κι ξεχωριςτικαν πρϊτα ἐξ οὗ δὴ τὰ πρῶτα διαστήτην ἐρίσαντε

ο Ατρείδθσ, άρχων των ανδρϊν, και ο κείοσ Αχιλλζασ. Ἀτρεΐδης τε ἄναξ ἀνδρῶν καὶ δῖος Ἀχιλλεύς.

Και απ' τουσ κεοφσ ποιοσ άναψε τθν εχκρϊν μεταξφ τουσ; τίς τ᾽ ἄρ σφωε θεῶν ἔριδι ξυνέηκε μάχεσθαι;

Ο Απόλλων, όπου οργίςκθκε του Ατρείδθ βαςιλζωσ Λητοῦς καὶ Διὸς υἱός: ὃ γὰρ βασιλῆϊ χολωθεὶς

10 κι ζωερε λϊβαν ςτον ςτρατόν που εκζριηε τα πλικθ, 10 νοῦσον ἀνὰ στρατὸν ὄρσε κακήν, ὀλέκοντο δὲ λαοί,

ότι του εκαταωρόνεςε τον Χρφςθν ιερζα. οὕνεκα τὸν Χρύσην ἠτίμασεν ἀρητῆρα

Στων Αχαιϊν τα γριγορα καράβια τοφτοσ ιλκε, Ἀτρεΐδης: ὃ γὰρ ἦλθε θοὰς ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν

με λφτρα πλουςιοπάροχα τθν κόρθ του να λφςει· λυσόμενός τε θύγατρα φέρων τ᾽ ἀπερείσι᾽ ἄποινα,

ςτο χρυςό ςκιπτρο τυλιχτό του Φοίβου το ςτεωάνι στέμματ᾽ ἔχων ἐν χερσὶν ἑκηβόλου Ἀπόλλωνος

15 εκράτει, και τουσ Αχαιοφσ παρακαλοφςεν όλουσ, 15 χρυσέῳ ἀνὰ σκήπτρῳ, καὶ λίσσετο πάντας Ἀχαιούς,

μα από όλουσ πιο πολφ τουσ δυο τουσ γιουσ του Ατρζα: Ἀτρεΐδα δὲ μάλιστα δύω, κοσμήτορε λαῶν:

«Ω γενναιόκαρδοι Αχαιοί, ω βαςιλείσ Ατρείδεσ, Ἀτρεΐδαι τε καὶ ἄλλοι ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοί,

του Ολφμπου ασ κάμουν οι κεοί, τθν πόλιν του Ρριάμου ὑμῖν μὲν θεοὶ δοῖεν Ὀλύμπια δώματ᾽ ἔχοντες

αωοφ πορκιςετ' ευτυχείσ να πάτε ςτθν πατρίδα· ἐκπέρσαι Πριάμοιο πόλιν, εὖ δ᾽ οἴκαδ᾽ ἱκέσθαι:

20 αλλ' αποδϊςετε ς' εμζ τθν ποκθτιν μου κόρθν, 20 παῖδα δ᾽ ἐμοὶ λύσαιτε φίλην, τὰ δ᾽ ἄποινα δέχεσθαι,

δεχκείτε αυτά τα λφτρα τθσ, αν τον υίον του Δία ἁζόμενοι Διὸς υἱὸν ἑκηβόλον Ἀπόλλωνα.

τον μακροβόλον τοξευτιν Απόλλωνα ευλαβείςκε». ἔνθ᾽ ἄλλοι μὲν πάντες ἐπευφήμησαν Ἀχαιοὶ

Πλοι αλαλάξαν οι Αχαιοί, κι είπαν τον ιερζα αἰδεῖσθαί θ᾽ ἱερῆα καὶ ἀγλαὰ δέχθαι ἄποινα:

να ςεβαςκοφν και τα λαμπρά λφτρα δεκτά να γίνουν ἀλλ᾽ οὐκ Ἀτρεΐδῃ Ἀγαμέμνονι ἥνδανε θυμ,

Page 2: Iliad

25 μόνοσ ο Αγαμζμνονασ δεν το 'ςτζργεν ο Ατρείδθσ, 25 ἀλλὰ κακῶς ἀφίει, κρατερὸν δ᾽ ἐπὶ μῦθον ἔτελλε:

αλλά κακά τον ζδιωχνε και βαρφν λόγον είπε: μή σε γέρον κοίλῃσιν ἐγὼ παρὰ νηυσὶ κιχείω

«Μθ ς' απαντιςω, γζροντα, ςιμά ςτα κοίλα πλοία ἥ νῦν δηθύνοντ᾽ ἥ ὕστερον αὖτις ἰόντα,

ι τϊρα εδϊ ν’ αργοπορείσ ι πάλιν να γυρίςεισ, μή νύ τοι οὐ χραίσμῃ σκῆπτρον καὶ στέμμα θεοῖο:

και μθ καρρεφεισ ςτου κεοφ το ςκιπτρο και το ςτζμμα. τὴν δ᾽ ἐγὼ οὐ λύσω: πρίν μιν καὶ γῆρας ἔπεισιν

30 Αυτιν δεν κ' απολφςω εγϊ· το γιρασ κα τθν ζβρει 30 ἡμετέρῳ ἐνὶ οἴκῳ ἐν Ἄργεϊ τηλόθι πάτρης

ςτο Άργοσ μεσ ςτο ςπίτι μου μακράν απ' τθν πατρίδα ἱστὸν ἐποιχομένην καὶ ἐμὸν λέχος ἀντιόωσαν:

να υωαίνει αυτοφ και ςφντροωον τθσ κλίνθσ να τθν ζχω. ἀλλ᾽ ἴθι μή μ᾽ ἐρέθιζε σαώτερος ὥς κε νέηαι.

Μθ μ' ερεκίηεισ, ςυρ' ευκφσ, αν κζλεισ να μθν πάκεισ». ὣς ἔφατ᾽, ἔδεισεν δ᾽ ὃ γέρων καὶ ἐπείθετο μύθῳ:

Τον λόγον του εωοβικθκε και υπάκουςεν ο γζροσ· βῆ δ᾽ ἀκέων παρὰ θῖνα πολυφλοίσβοιο θαλάσσης:

35 τθν άκράν πιρε ςιωπθλόσ τθσ θχερισ καλάςςθσ 35 πολλὰ δ᾽ ἔπειτ᾽ ἀπάνευθε κιὼν ἠρᾶθ᾽ ὃ γεραιὸς

και όταν ευρζκθ ανάμερα, τον γόνων τθσ ωραίασ Ἀπόλλωνι ἄνακτι, τὸν ἠΰκομος τέκε Λητώ:

Λθτοφσ, μεγάν Απόλλωνα, κερμά παρακαλοφςε: κλῦθί μευ ἀργυρότοξ᾽, ὃς Χρύσην ἀμφιβέβηκας

«Άκουςε με, αργυρότοξε, τθσ Χρυςισ και τθσ κείασ Κίλλάν τε ζαθέην Τενέδοιό τε ἶφι ἀνάσσεις,

Κίλλασ προςτάτθ, κφριε ςτθν Τζνεδο, Σμινκζα, Σμινθεῦ εἴ ποτέ τοι χαρίεντ᾽ ἐπὶ νηὸν ἔρεψα,

40 εάν ςου ζκτιςα ναον να χαίρεται θ καρδιά ςου, 40 ἥ εἰ δή ποτέ τοι κατὰ πίονα μηρί᾽ ἔκηα

εάν ποτζ ςου ζκαψα μεριά καλοκρεμμζνα ταύρων ἠδ᾽ αἰγῶν, τὸ δέ μοι κρήηνον ἐέλδωρ:

ταφρων κι ερίωων, τοφτον μου τον πόκον τελείωςε μου· τίσειαν Δαναοὶ ἐμὰ δάκρυα σοῖσι βέλεσσιν.

τα βζλθ ςου ςτουσ Δαναοφσ τα δάκρυά μου ασ πλερϊςουν». ὣς ἔφατ᾽ εὐχόμενος, τοῦ δ᾽ ἔκλυε Φοῖβος Ἀπόλλων,

Ευχικθ και ωσ τον ακοφςεν ο Φοίβοσ ο Απόλλων, βῆ δὲ κατ᾽ Οὐλύμποιο καρήνων χωόμενος κῆρ,

45 κατζβθ από τεσ κορυωζσ του Ολφμπου κυμωμζνοσ, 45 τόξ᾽ ὤμοισιν ἔχων ἀμφηρεφέα τε φαρέτρην:

με τόξον και μ' ολόκλειςτθν ωαρετραν εισ τουσ ϊμουσ. ἔκλαγξαν δ᾽ ἄρ᾽ ὀϊστοὶ ἐπ᾽ ὤμων χωομένοιο,

Εβρόντθςαν επάνω του τα βζλθ ωσ εκινικθ αὐτοῦ κινηθέντος: ὃ δ᾽ ἤϊε νυκτὶ ἐοικώς.

ο χολωμζνοσ και όμοιαηε τθν νφκτα, ωσ προχωροφςε. ἕζετ᾽ ἔπειτ᾽ ἀπάνευθε νεῶν, μετὰ δ᾽ ἰὸν ἕηκε:

Των πλοίων κάκιςε αντίκρυ και απόλυςε το βζλοσ δεινὴ δὲ κλαγγὴ γένετ᾽ ἀργυρέοιο βιοῖο:

50 και αχόσ εβγικε τρομερόσ απ' τ' αςθμζνιο τόξο· 50 οὐρῆας μὲν πρῶτον ἐπῴχετο καὶ κύνας ἀργούς,

και αωοφ τουσ ςκφλουσ ζπλθξε και τα μουλάρια πρϊτα, αὐτὰρ ἔπειτ᾽ αὐτοῖσι βέλος ἐχεπευκὲς ἐφιεὶς

εισ τουσ ανκρϊπουσ ζριχνε τα πικροωόρ' ακόντια βάλλ᾽: αἰεὶ δὲ πυραὶ νεκύων καίοντο θαμειαί.

αδιάκοπα· και των νεκρϊν παντοφ πυρζσ ζκαιαν ἐννῆμαρ μὲν ἀνὰ στρατὸν ᾤχετο κῆλα θεοῖο,

Page 3: Iliad

Τα κεία βζλθ ςτον ςτρατϊν πετοφςαν εννιά μζρεσ, τῇ δεκάτῃ δ᾽ ἀγορὴν δὲ καλέσσατο λαὸν Ἀχιλλεύς:

55 και τθν δζκατων τον λαϊν ςυγκάλεςε ο Ρθλείδθσ, 55 τ γὰρ ἐπὶ φρεσὶ θῆκε θεὰ λευκώλενος Ἥρη:

ωσ θ κεά τον διδάξαν θ Ιρα θ λευκόχερα, κήδετο γὰρ Δαναῶν, ὅτι ῥα θνήσκοντας ὁρᾶτο.

που εκλίβονταν τουσ Δαναοφσ να βλζπει πωσ πζκαιναν. οἳ δ᾽ ἐπεὶ οὖν ἤγερθεν ὁμηγερέες τε γένοντο,

Και αωοφ ςυνάχκθκε ο λαόσ εισ ζνα μζροσ όλοσ, τοῖσι δ᾽ ἀνιστάμενος μετέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς:

ο γοργοπόδθσ Αχιλλεφσ ςθκϊκθ και τουσ είπε· Ἀτρεΐδη νῦν ἄμμε παλιμπλαγχθέντας ὀΐω

60 «Ατρείδθ, να γυρίςουμε, καρρϊ, κ' αναγκαςκοφμε 60 ἂψ ἀπονοστήσειν, εἴ κεν θάνατόν γε φύγοιμεν,

ςτα γονικά μασ άπρακτοι, αν δεν πεκάνουμ' όλοι, εἰ δὴ ὁμοῦ πόλεμός τε δαμᾷ καὶ λοιμὸς Ἀχαιούς:

αωοφ μασ ωκζρνει λοιμίκθ και πόλεμοσ αντάμα. ἀλλ᾽ ἄγε δή τινα μάντιν ἐρείομεν ἥ ἱερῆα

Λοιπόν ασ ερωτιςομεν ι μάντιν ι ιερζα ἥ καὶ ὀνειροπόλον, καὶ γάρ τ᾽ ὄναρ ἐκ Διός ἐστιν,

ι ονειροκρίτθν —ζρχεται και τ' όνειρο απ' τον Δία — ὅς κ᾽ εἴποι ὅ τι τόσσον ἐχώσατο Φοῖβος Ἀπόλλων,

65 να ειπεί γιατί εχόλωςε τόςο ς' εμάσ ο Φοίβοσ· 65 εἴτ᾽ ἄρ᾽ ὅ γ᾽ εὐχωλῆς ἐπιμέμφεται ἠδ᾽ ἑκατόμβης,

μθ κάποιο τάμα του ζλειψε, μθ του 'λειψ' εκατόμβθ αἴ κέν πως ἀρνῶν κνίσης αἰγῶν τε τελείων

ίςωσ, αν του καοφν αρνιά και ερίωια διαλεμζνα, βούλεται ἀντιάσας ἡμῖν ἀπὸ λοιγὸν ἀμῦναι.

κελιςει το κανατικό να διϊξει από κοντά μασ». ἤτοι ὅ γ᾽ ὣς εἰπὼν κατ᾽ ἄρ᾽ ἕζετο: τοῖσι δ᾽ ἀνέστη

Αυτά είπε κι εκάκιςε· και τότε ο Κεςτορίδθσ Κάλχας Θεστορίδης οἰωνοπόλων ὄχ᾽ ἄριστος,

70 ο Κάλχασ εςθκϊκθκεν, ορνεοςκόποσ πρϊτοσ 70 ὃς ᾔδη τά τ᾽ ἐόντα τά τ᾽ ἐσσόμενα πρό τ᾽ ἐόντα,

που εγνϊριη' όλα μζλλοντα, παρόντα, περαςμζνα καὶ νήεσσ᾽ ἡγήσατ᾽ Ἀχαιῶν Ἴλιον εἴσω

και οδιγθςε ςτθν Μλιον των Αχαιϊν τα πλοία ἣν διὰ μαντοσύνην, τήν οἱ πόρε Φοῖβος Ἀπόλλων:

μ' αυτό το πνεφμα μαντικό που του 'χε δϊςει ο Φοίβοσ. ὅ σφιν ἐὺ φρονέων ἀγορήσατο καὶ μετέειπεν:

Σ' αυτοφσ καλοπροαίρετα τότε ομιλοφς' εκείνοσ: ὦ Ἀχιλεῦ κέλεαί με Διῒ φίλε μυθήσασθαι

75 «Με προςκαλείσ, διίωιλε Ρθλείδθ, να εξθγιςω, 75 μῆνιν Ἀπόλλωνος ἑκατηβελέταο ἄνακτος:

πϊσ εγεννικθκε ο κυμόσ του μακροβόλου Φοίβου· τοὶ γὰρ ἐγὼν ἐρέω: σὺ δὲ σύνθεο καί μοι ὄμοσσον

κζλει το ειπϊ· μόνον εςφ ςτοχάςου και όμοςε μου ἦ μέν μοι πρόφρων ἔπεσιν καὶ χερσὶν ἀρήξειν:

να με βοθκιςεισ πρόκυμα με λόγoν και με χζρι, ἦ γὰρ ὀΐομαι ἄνδρα χολωσέμεν, ὃς μέγα πάντων

ότι κ' ανάψω τθν χολιν ανδρόσ που των Αργειϊν Ἀργείων κρατέει καί οἱ πείθονται Ἀχαιοί:

80 δεςπόηει και ολ' οι Αχαιοί του είναι υποταγμζνοι· 80 κρείσσων γὰρ βασιλεὺς ὅτε χώσεται ἀνδρὶ χέρηϊ:

όταν κυμϊςει ςτον μικρόν, νικά ο βαςιλζασ· εἴ περ γάρ τε χόλον γε καὶ αὐτῆμαρ καταπέψῃ,

ότι αν χωνεφςει τθν χολιν ς' εκείνθν τθν θμζραν, ἀλλά τε καὶ μετόπισθεν ἔχει κότον, ὄφρα τελέσσῃ,

Page 4: Iliad

όμωσ το πάκοσ άςπονδο ςτα ςτικθ μζςα τρζωει ἐν στήθεσσιν ἑοῖσι: σὺ δὲ φράσαι εἴ με σαώσεις.

να ξεκυμάνει ςτο εξισ· και ςκζψου αν κα με ςϊςεισ». τὸν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς:

85 Και ο γοργοπόδθσ προσ αυτόν Ρθλείδθσ αποκρίκθ: 85 θαρσήσας μάλα εἰπὲ θεοπρόπιον ὅ τι οἶσθα:

«Άωοβα λζγε τον χρθςμόν όποιον θξεφρει ο νουσ ςου· οὐ μὰ γὰρ Ἀπόλλωνα Διῒ φίλον, ᾧ τε σὺ Κάλχαν

ότι, μα τον Απόλλωνα, που τεσ ευχζσ ακοφει, εὐχόμενος Δαναοῖσι θεοπροπίας ἀναφαίνεις,

Κάλχα, και ςυ των Δαναϊν προςωζρεισ τουσ χρθςμοφσ του, οὔ τις ἐμεῦ ζῶντος καὶ ἐπὶ χθονὶ δερκομένοιο

όςο εγϊ ηω κι εδϊ ςτθν γθν βλζπω το ωωσ του θλίου, σοὶ κοίλῃς παρὰ νηυσί βαρείας χεῖρας ἐποίσει

90 βαρφ κανείσ επάνω ςου το χζρι δεν κα βάλει 90 συμπάντων Δαναῶν, οὐδ᾽ ἥν Ἀγαμέμνονα εἴπῃς,

των Δαναϊν όλων κανείσ, και μιτε ο Αγαμζμνων ὃς νῦν πολλὸν ἄριστος Ἀχαιῶν εὔχεται εἶναι.

που ςιμερα των Αχαιϊν καυχάται ότ' είναι ο πρϊτοσ». καὶ τότε δὴ θάρσησε καὶ ηὔδα μάντις ἀμύμων:

Και ο μάντισ ο ακατάκριτοσ επιρε κάρροσ κι είπε: οὔ τ᾽ ἄρ ὅ γ᾽ εὐχωλῆς ἐπιμέμφεται οὐδ᾽ ἑκατόμβης,

«Τάμα ποςϊσ δεν του 'λειψε, μιτ' εκατόμβθ, αλλ' είναι ἀλλ᾽ ἕνεκ᾽ ἀρητῆρος ὃν ἠτίμησ᾽ Ἀγαμέμνων,

95 ο ιερζασ αωορμι, που αψιωθς' ο Ατρείδθσ· 95 οὐδ᾽ ἀπέλυσε θύγατρα καὶ οὐκ ἀπεδέξατ᾽ ἄποινα,

τθν κόρθ δεν απόλυςε, τα λφτρα δεν εδζχκθ, τοὔνεκ᾽ ἄρ᾽ ἄλγε᾽ ἔδωκεν ἑκηβόλος ἠδ᾽ ἔτι δώσει:

ιδοφ γιατί μασ ζκλιψε και κα μασ κλίψει ο Φοίβοσ. οὐδ᾽ ὅ γε πρὶν Δαναοῖσιν ἀεικέα λοιγὸν ἀπώσει

Ουδ' απ' τουσ Δαναοφσ ποτζ τθν λοιμικι κα διϊξει πρίν γ᾽ ἀπὸ πατρὶ φίλῳ δόμεναι ἑλικώπιδα κούρην

πριν δοκεί οπίςω του πατρόσ θ λαμπρομάτα κόρθ ἀπριάτην ἀνάποινον, ἄγειν θ᾽ ἱερὴν ἑκατόμβην

100 άλυτρθ, ανεξαγόραςτθ και αγίαν εκατόμβθν 100 ἐς Χρύσην: τότε κέν μιν ἱλασσάμενοι πεπίθοιμεν.

ςτον Χρφςθν αποςτείλομεν τότ' ίςωσ ίλεωσ γίνει». ἤτοι ὅ γ᾽ ὣς εἰπὼν κατ᾽ ἄρ᾽ ἕζετο: τοῖσι δ᾽ ἀνέστη

Αυτά είπε κι εκάκιςε· ςθκϊκθ ευκφσ ο ιρωσ ἥρως Ἀτρεΐδης εὐρὺ κρείων Ἀγαμέμνων

πολλϊν κυρίαρχοσ λαϊν, ο Ατρείδθσ Αγαμζμνων ἀχνύμενος: μένεος δὲ μέγα φρένες ἀμφιμέλαιναι

ωαρμακωμζνοσ· και θ χολι τα μαφρα ςωκικά του πίμπλαντ᾽, ὄσσε δέ οἱ πυρὶ λαμπετόωντι ἐΐκτην:

105 πλθμμφριη όλα, και άςτραωταν τα μάτια του ωςάν ωλόγεσ. 105 Κάλχαντα πρώτιστα κάκ᾽ ὀσσόμενος προσέειπε:

Με βλζμμα κακοςιμαντο ςτον Κάλχαντα είπε πρϊτα: μάντι κακῶν οὐ πώ ποτέ μοι τὸ κρήγυον εἶπας:

«Μάντι κακϊν, όχι, ποτζ πρόςχαρο τι δεν μου 'πεσ, αἰεί τοι τὰ κάκ᾽ ἐστὶ φίλα φρεσὶ μαντεύεσθαι,

και ο νουσ ςου πάντοτε αγαπά κακά να προμαντεφει· ἐσθλὸν δ᾽ οὔτέ τί πω εἶπας ἔπος οὔτ᾽ ἐτέλεσσας:

λόγον δεν είπεσ ςυ ποτζ καλϊν άουτ ζχεισ πράξει. καὶ νῦν ἐν Δαναοῖσι θεοπροπέων ἀγορεύεις

110 Και τϊρα εδϊ ςτουσ Δαναοφσ χρθςμολογείσ και λζγεισ, 110 ὡς δὴ τοῦδ᾽ ἕνεκά σφιν ἑκηβόλος ἄλγεα τεύχει,

όπωσ για τοφτο ςυμωορζσ τουσ δίδει ο μακροβόλοσ, οὕνεκ᾽ ἐγὼ κούρης Χρυσηΐδος ἀγλά᾽ ἄποινα

Page 5: Iliad

ότι τθν πλοφςια ξαγορά τθσ κυγατρόσ του Χρφςθ οὐκ ἔθελον δέξασθαι, ἐπεὶ πολὺ βούλομαι αὐτὴν

δεν δζχκθκα· ναι, κζλω εγϊ καλφτερα τθν κόρθ οἴκοι ἔχειν: καὶ γάρ ῥα Κλυταιμνήστρης προβέβουλα

ςπίτι μου, αωοφ τθν προτιμϊ τθσ νυμωευτισ μου ακόμα κουριδίης ἀλόχου, ἐπεὶ οὔ ἑθέν ἐστι χερείων,

115 τθσ Κλυταιμνιςτρασ και ποςϊσ κατϊτερθ δεν είναι 115 οὐ δέμας οὐδὲ φυήν, οὔτ᾽ ἂρ φρένας οὔτέ τι ἔργα.

ςτθν κλάςθ, ςτο ανάςτθμα, ςτθ γνϊμθ και ςτα ζργα. ἀλλὰ καὶ ὧς ἐθέλω δόμεναι πάλιν εἰ τό γ᾽ ἄμεινον:

Και όμωσ αν ςυμωζρει αυτό, κε να τθν αποδϊςω· βούλομ᾽ ἐγὼ λαὸν σῶν ἔμμεναι ἥ ἀπολέσθαι:

το καλό κζλω του λαοφ, ποτζ τον όλεκρο του· αὐτὰρ ἐμοὶ γέρας αὐτίχ᾽ ἑτοιμάσατ᾽ ὄφρα μὴ οἶος

αλλά δϊρο ετοιμάςετε ς' εμζνα ευκφσ, τι μόνοσ Ἀργείων ἀγέραστος ἔω, ἐπεὶ οὐδὲ ἔοικε:

120 εγϊ δεν πρζπει αδϊρθτοσ να μείνω των Αργείων 120 λεύσσετε γὰρ τό γε πάντες ὅ μοι γέρας ἔρχεται ἄλλῃ.

και όλοι το βλζπετε ότι αλλοφ το δϊρο μου πθγαίνει». τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς:

Του αντείπεν ο ωτερόποδοσ ιςόκεοσ Ρθλείδθσ: Ἀτρεΐδη κύδιστε φιλοκτεανώτατε πάντων,

«Ζνδοξε Ατρείδθ, περιςςά ωιλόπλουτε, τι λζγεισ; πῶς γάρ τοι δώσουσι γέρας μεγάθυμοι Ἀχαιοί;

Οι μεγαλόψυχοι Αχαιοί πϊσ κα ςου δϊςουν δϊρον; οὐδέ τί που ἴδμεν ξυνήϊα κείμενα πολλά:

125 Μθ κάπου λάωυρα κοινά γνωρίηομε αωθμζνα; 125 ἀλλὰ τὰ μὲν πολίων ἐξεπράθομεν, τὰ δέδασται,

Πς' απ' τεσ χϊρεσ πιραμε, εμοιραςκικαν όλα λαοὺς δ᾽ οὐκ ἐπέοικε παλίλλογα ταῦτ᾽ ἐπαγείρειν.

και να τα ξανακάμομε ςωρό δεν είναι πρζπον· ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν τήνδε θε πρόες: αὐτὰρ Ἀχαιοὶ

αλλά ςυ τϊρα ςτον κεόν απόλυςε τθν κόρθ, τριπλῇ τετραπλῇ τ᾽ ἀποτείσομεν, αἴ κέ ποθι Ζεὺς

και τετραπλά κ' ανταμειωκείσ, αν ποτζ δϊςει ο Δίασ δσι πόλιν Τροίην εὐτείχεον ἐξαλαπάξαι.

130 οι Αχαιοί να πάρομε τθν πυργωμζνθν Τροίαν». 130 τὸν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων:

Και προσ αυτόν απάντθςεν ο μζγασ Αγαμζμνων: μὴ δ᾽ οὕτως ἀγαθός περ ἐὼν θεοείκελ᾽ Ἀχιλλεῦ

«Αν και γενναίοσ, μθ ηθτείσ με απάτθν να με πάρεισ, κλέπτε νόῳ, ἐπεὶ οὐ παρελεύσεαι οὐδέ με πείσεις.

κείε Ρθλείδθ, κι εφκολα δεν κα με καταπείςεισ, ἦ ἐθέλεις ὄφρ᾽ αὐτὸς ἔχῃς γέρας, αὐτὰρ ἔμ᾽ αὔτως

να ζχεισ ςυ το δϊρο ςου και εγϊ να το ςτεροφμαι· ἧσθαι δευόμενον, κέλεαι δέ με τήνδ᾽ ἀποδοῦναι;

135 κζλεισ και με παρακινείσ τθν κόρθ ν' αποδϊςω· 135 ἀλλ᾽ εἰ μὲν δώσουσι γέρας μεγάθυμοι Ἀχαιοὶ

αλλ' αν δϊρον ιςότιμο τθσ αρεςιάσ μου λάβω ἄρσαντες κατὰ θυμὸν ὅπως ἀντάξιον ἔσται:

απ' τουσ γενναίουσ Αχαιοφσ, αρκεί, και αν δεν μου δϊςουν, εἰ δέ κε μὴ δώωσιν ἐγὼ δέ κεν αὐτὸς ἕλωμαι

κα ζλκω με το χζρι μου να πάρω ι το δικό ςου ἥ τεὸν ἥ Αἴαντος ἰὼν γέρας, ἥ Ὀδυσῆος

το δϊρον ι του Αίαντοσ ι κείνο του Οδυςςζωσ· ἄξω ἑλών: ὃ δέ κεν κεχολώσεται ὅν κεν ἵκωμαι.

140 κι εισ όποιον ζλκω, τθν χολιν, καρρϊ, κα του κινιςω· 140 ἀλλ᾽ ἤτοι μὲν ταῦτα μεταφρασόμεσθα καὶ αὖτις,

Page 6: Iliad

αλλ' όλ' αυτά μετζπειτα μαηί κα τα ςκεωκοφμε. νῦν δ᾽ ἄγε νῆα μέλαιναν ἐρύσσομεν εἰς ἅλα δῖαν,

Τϊρα ςτθν κείαν κάλαςςαν μαφρο ασ ςυρκεί καράβι ἐν δ᾽ ἐρέτας ἐπιτηδὲς ἀγείρομεν, ἐς δ᾽ ἑκατόμβην

με κουπθλάτεσ διαλεκτοφσ, και ασ κζςομ' εκατόμβθν θείομεν, ἂν δ᾽ αὐτὴν Χρυσηΐδα καλλιπάρῃον

μζςα και ασ ανεβάςομε τθν κόρθν Χρυςθίδα, βήσομεν: εἷς δέ τις ἀρχὸς ἀνὴρ βουληφόρος ἔστω,

145 και αρχθγόσ του να είν' εκεί των βουλθωόρων ζνασ, 145 ἥ Αἴας ἥ Ἰδομενεὺς ἥ δῖος Ὀδυσσεὺς

ο Αίασ, ο Λδομενεφσ ι ο κείοσ Οδυςςζασ, ἠὲ σὺ Πηλεΐδη πάντων ἐκπαγλότατ᾽ ἀνδρῶν,

ι ςυ Ρθλείδθ, των ανδρϊν ω τρομερζ και μόνε, ὄφρ᾽ ἥμιν ἑκάεργον ἱλάσσεαι ἱερὰ ῥέξας.

με τεσ ευχζσ ςου τον κεόν να μασ εξιλεϊςεισ». τὸν δ᾽ ἄρ᾽ ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς:

Άγρια τον εκοίταξε και απάντθςε ο Ρθλείδθσ: ὤ μοι ἀναιδείην ἐπιειμένε κερδαλεόφρον

150 «Ωιμζνα πανουργότατε, μ' αναίδειαν ενδυμζνε, 150 πῶς τίς τοι πρόφρων ἔπεσιν πείθηται Ἀχαιῶν

και ποιοσ από τουσ Αχαιοφσ κα δράμει, αν τον ηθτιςεισ, ἥ ὁδὸν ἐλθέμεναι ἥ ἀνδράσιν ἶφι μάχεσθαι;

είτε εισ ταξίδι πρόκυμοσ, είτε εισ πολζμου αγϊνα; οὐ γὰρ ἐγὼ Τρώων ἕνεκ᾽ ἤλυθον αἰχμητάων

Εγϊ δεν ιλκα εξ αωορμισ των λογχοωόρων Τρϊων δεῦρο μαχησόμενος, ἐπεὶ οὔ τί μοι αἴτιοί εἰσιν:

να πολεμις', ότι ποςϊσ εκείνοι δεν μου πταίουν οὐ γὰρ πώποτ᾽ ἐμὰς βοῦς ἤλασαν οὐδὲ μὲν ἵππους,

155 τα βόδια μιτε τ' άλογα δεν βγικαν να μου πάρουν 155 οὐδέ ποτ᾽ ἐν Φθίῃ ἐριβώλακι βωτιανείρῃ

μιτε ςτθν μεγαλόςβολθν, τθν ανδροκρζπτραν Φκίαν καρπὸν ἐδηλήσαντ᾽, ἐπεὶ ἦ μάλα πολλὰ μεταξὺ

ποτζ μου εβλάψαν τουσ καρποφσ, ότ' είναι ανάμεςόν μασ οὔρεά τε σκιόεντα θάλασσά τε ἠχήεσσα:

όρθ κατάςκια πολλά και πζλαγ' αγριωμζνα· ἀλλὰ σοὶ ὦ μέγ᾽ ἀναιδὲς ἅμ᾽ ἑσπόμεθ᾽ ὄφρα σὺ χαίρῃς,

αλλά για τον Μενζλαο και, αναίςχυντε, για ςζνα τιμὴν ἀρνύμενοι Μενελάῳ σοί τε κυνῶπα

160 ιλκομεν όλοι εκδίκθςιν να πάρομε των Τρϊων, 160 πρὸς Τρώων: τῶν οὔ τι μετατρέπῃ οὐδ᾽ ἀλεγίζεις:

και ςυ, ω ςκυλοπρόςωπε, λθςμονθμζνα τα 'χεισ. καὶ δή μοι γέρας αὐτὸς ἀφαιρήσεσθαι ἀπειλεῖς,

Και τϊρ' αυτό το δϊρο μου να πάρεισ ωοβερίηεισ ᾧ ἔπι πολλὰ μόγησα, δόσαν δέ μοι υἷες Ἀχαιῶν.

που 'ναι αμοιβι των κόπων μου κι οι Αχαιοί μου εδϊςαν οὐ μὲν σοί ποτε ἶσον ἔχω γέρας ὁππότ᾽ Ἀχαιοὶ

κι ‘ιςια με ςε δεν ζχω εγϊ δϊρο καλό ποτζ μου, Τρώων ἐκπέρσωσ᾽ εὖ ναιόμενον πτολίεθρον:

165 όταν καλά τειχόκαςτρα πατοφμε τθσ Τρωάδοσ· 165 ἀλλὰ τὸ μὲν πλεῖον πολυάϊκος πολέμοιο

αλλά το βάροσ του ςωοδροφ πολζμου πρϊτοσ ζχω χεῖρες ἐμαὶ διέπουσ᾽: ἀτὰρ ἤν ποτε δασμὸς ἵκηται,

εγϊ και αν τφχει μοιραςμόσ, τρανό ςυ παίρνεισ δϊρο, σοὶ τὸ γέρας πολὺ μεῖζον, ἐγὼ δ᾽ ὀλίγον τε φίλον τε

κι εγϊ με δϊρο μικροςτό και αγαπθτό γυρίηω ἔρχομ᾽ ἔχων ἐπὶ νῆας, ἐπεί κε κάμω πολεμίζων.

ςτεσ πρφμνεσ από τον ςκλθρόν αγϊνα του πολζμου· νῦν δ᾽ εἶμι Φθίην δ᾽, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερόν ἐστιν

Page 7: Iliad

170 ςτθν Φκίαν τϊρ' αναχωρϊ· καλφτερα να γφρω 170 οἴκαδ᾽ ἴμεν σὺν νηυσὶ κορωνίσιν, οὐδέ σ᾽ ὀΐω

ςτον τόπον μου με τα κυρτά καράβια, και δεν κζλω ἐνθάδ᾽ ἄτιμος ἐὼν ἄφενος καὶ πλοῦτον ἀφύξειν.

εδϊ να μείνω ατίμθτοσ τα πλοφτθ να ςου αυξιςω». τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων:

Και προσ αυτόν απάντθςεν ο μζγασ Αγαμζμνων: φεῦγε μάλ᾽ εἴ τοι θυμὸς ἐπέσσυται, οὐδέ σ᾽ ἔγωγε

«Φφγε, αν το κζλεισ, ωφγ' ευκφσ· και χάριν μου να μζνεισ, λίσσομαι εἵνεκ᾽ ἐμεῖο μένειν: πάρ᾽ ἔμοιγε καὶ ἄλλοι

175 εγϊ δεν ςε παρακαλϊ· κοντά μου υπάρχουν και άλλοι 175 οἵ κέ με τιμήσουσι, μάλιστα δὲ μητίετα Ζεύς.

να με δοξάςουν, κι ζξοχα ο πάνςοωοσ Κρονίδθσ· ἔχθιστος δέ μοί ἐσσι διοτρεφέων βασιλήων:

και απ' τουσ διοκρζπτουσ βαςιλείσ ςυ είςαι ο μιςθτόσ μου· αἰεὶ γάρ τοι ἔρις τε φίλη πόλεμοί τε μάχαι τε:

ότι τθν ζριδα διψάσ, τεσ μάχεσ, τουσ πολζμουσ· εἰ μάλα καρτερός ἐσσι, θεός που σοὶ τό γ᾽ ἔδωκεν:

και αν είςαι τόςο δυνατόσ, είναι κεοφ το δϊρον οἴκαδ᾽ ἰὼν σὺν νηυσί τε σῇς καὶ σοῖς ἑτάροισι

180 ςπίτι ςου με τα πλοία ςου και τουσ ςυντρόωουσ ςου άμε, 180 Μυρμιδόνεσσιν ἄνασσε, σέθεν δ᾽ ἐγὼ οὐκ ἀλεγίζω,

των Μυρμιδόνων δζςποηε· κι εγϊ δε ςε λογιάηω οὐδ᾽ ὄθομαι κοτέοντος: ἀπειλήσω δέ τοι ὧδε:

και ςτθν χολιν ςου αδιαωορϊ· κι ιδοφ τι ςου κθρφττω: ὡς ἔμ᾽ ἀφαιρεῖται Χρυσηΐδα Φοῖβος Ἀπόλλων,

Κακϊσ εμζνα μου αωαιρεί τθν Χρυςθίδα ο Φοίβοσ τὴν μὲν ἐγὼ σὺν νηΐ τ᾽ ἐμῇ καὶ ἐμοῖς ἑτάροισι

—κι εκείνθν με ςυντρόωουσ μου και με δικά μου πλοία πέμψω, ἐγὼ δέ κ᾽ ἄγω Βρισηΐδα καλλιπάρῃον

185 κα ςτείλω — και το δϊρον ςου τθν κόρθν του Βριςζωσ, 185 αὐτὸς ἰὼν κλισίην δὲ τὸ σὸν γέρας ὄφρ᾽ ἐῢ εἰδῇς

εισ τθν ςκθνιν ςου κα 'λκω, εγϊ να πάρω, για να μάκεισ, ὅσσον φέρτερός εἰμι σέθεν, στυγέῃ δὲ καὶ ἄλλος

πόςο ςου είμαι ανϊτεροσ εγϊ και να τρομάηει ἶσον ἐμοὶ φάσθαι καὶ ὁμοιωθήμεναι ἄντην.

και άλλοσ μ' εμζ να ςυγκρικεί και όμοιοσ να γίνει εμπρόσ μου». ὣς φάτο: Πηλεΐωνι δ᾽ ἄχος γένετ᾽, ἐν δέ οἱ ἦτορ

Τα λόγια τοφτα επλιγωςαν τα ςπλάχνα του Αχιλλζωσ στήθεσσιν λασίοισι διάνδιχα μερμήριξεν,

190 κι ζςτρεψε δφο ςτοχαςμοφσ μεσ ςτα δαςιά του ςτικθ· 190 ἥ ὅ γε φάσγανον ὀξὺ ἐρυσσάμενος παρὰ μηροῦ

ι κε να ςφρει απ' το πλευρό το ακονιςμζνο ξίωοσ τοὺς μὲν ἀναστήσειεν, ὃ δ᾽ Ἀτρεΐδην ἐναρίζοι,

και αωοφ ςκορπίςει όλουσ εκεί, να ςωάξει τον Ατρείδθν, ἦε χόλον παύσειεν ἐρητύσειέ τε θυμόν.

ι να ςιγάςει τθν οργιν κρατϊντασ τθν ψυχιν του· ἧος ὃ ταῦθ᾽ ὥρμαινε κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν,

κι αυτά ωσ διαλογίηονταν ςτον νουν και από τθν κικθν ἕλκετο δ᾽ ἐκ κολεοῖο μέγα ξίφος, ἦλθε δ᾽ Ἀθήνη

195 το μζγα ξίωοσ ζςερνε, κατζβθκε ουρανόκεν 195 οὐρανόθεν: πρὸ γὰρ ἧκε θεὰ λευκώλενος Ἥρη

θ Ακθνά, τθν ζςτελνεν θ Ιρα θ λευκοχζρα, ἄμφω ὁμῶς θυμ φιλέουσά τε κηδομένη τε:

οποφ αγαποφςε ολόψυχα παρόμοια και τουσ δφο· στῆ δ᾽ ὄπιθεν, ξανθῆς δὲ κόμης ἕλε Πηλεΐωνα

του εςτικθ οπίςω κι ζπιαςε τα ολόξανκα μαλλιά του, οἴῳ φαινομένη: τῶν δ᾽ ἄλλων οὔ τις ὁρᾶτο:

Page 8: Iliad

ς' εκείνον μόνον ωανερι και ακϊρθτθ ςτουσ άλλουσ. θάμβησεν δ᾽ Ἀχιλεύς, μετὰ δ᾽ ἐτράπετ᾽, αὐτίκα δ᾽ ἔγνω

200 Ξιπάςκθ αυτόσ, εςτράωθκε κι εγνϊριςεν αμζςωσ 200 Παλλάδ᾽ Ἀθηναίην: δεινὼ δέ οἱ ὄσσε φάανθεν:

τθν Ακθνά που ωοβεριν ςτα μάτια λάμψιν είχε· καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα:

και ομίλθςε προσ τθν κεάν με λόγια ωτερωμζνα: τίπτ᾽ αὖτ᾽ αἰγιόχοιο Διὸς τέκος εἰλήλουθας;

«Τ' ιλκεσ και ςυ, ω του Διόσ του αιγιδοωόρου κόρθ; ἦ ἵνα ὕβριν ἴδῃ Ἀγαμέμνονος Ἀτρεΐδαο;

Του Ατρείδθ Αγαμζμνονοσ να ιδείσ τθν αδικίαν; ἀλλ᾽ ἔκ τοι ἐρέω, τὸ δὲ καὶ τελέεσθαι ὀΐω:

205 Αλλά ςου λζγω κακαρά και πίςτευςε· με τοφτεσ 205 ᾗς ὑπεροπλίῃσι τάχ᾽ ἄν ποτε θυμὸν ὀλέσσῃ.

τεσ ζπαρςζσ του γριγορα κα χάςει τθν ηωιν του». τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη:

Και θ γλαυκόωκαλμθ κεά ς' εκείνον απεκρίκθ: ἦλθον ἐγὼ παύσουσα τὸ σὸν μένος, αἴ κε πίθηαι,

«Κατζβθκ' απ' τον ουρανόν να παφςω τθν οργιν ςου, οὐρανόθεν: πρὸ δέ μ᾽ ἧκε θεὰ λευκώλενος Ἥρη

εάν μ' ακοφςεισ· μ' ζςτειλεν θ Ιρα θ λευκοχζρα, ἄμφω ὁμῶς θυμ φιλέουσά τε κηδομένη τε:

210 που ολόψυχα ςασ αγαπά παρόμοια και τουσ δφο· 210 ἀλλ᾽ ἄγε λῆγ᾽ ἔριδος, μηδὲ ξίφος ἕλκεο χειρί:

ζλα, τθν μάχθν άωθςε, το ξίωοσ ςου μθ ςφρεισ, ἀλλ᾽ ἤτοι ἔπεσιν μὲν ὀνείδισον ὡς ἔσεταί περ:

μόνον με λόγια τ' όνειδοσ που αυτόσ κα πάκει ειπζ του. ὧδε γὰρ ἐξερέω, τὸ δὲ καὶ τετελεσμένον ἔσται:

Πτι να γίνει κζλ' ιδείσ αυτό που ςου προλζγω· καί ποτέ τοι τρὶς τόσσα παρέσσεται ἀγλαὰ δῶρα

τρίδιπλα δϊρ' ατίμθτα κα λάβεισ μιαν θμζρα ὕβριος εἵνεκα τῆσδε: σὺ δ᾽ ἴσχεο, πείθεο δ᾽ ἡμῖν.

215 γι' αυτιν τθν φβριν τϊρα ςυ κρατιςου και άκουςζ μασ». 215 τὴν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς:

Κι ο ωτεροπόδθσ προσ αυτιν Ρθλείδθσ αποκρίκθ: χρὴ μὲν σφωΐτερόν γε θεὰ ἔπος εἰρύσσασθαι

«Ρρζπει, ω κεά, των δφο ςασ να ςεβαςκϊ τον λόγον, καὶ μάλα περ θυμ κεχολωμένον: ὧς γὰρ ἄμεινον:

αν κι είν' θ οργι μου ωοβερι· και όμωσ αυτό ςυμωζρει, ὅς κε θεοῖς ἐπιπείθηται μάλα τ᾽ ἔκλυον αὐτοῦ.

όπου υπακοφει ςτουσ κεοφσ κι αυτοί τον ειςακοφουν». ἦ καὶ ἐπ᾽ ἀργυρέῃ κώπῃ σχέθε χεῖρα βαρεῖαν,

220 Είπε και από τθν αργυριν λαβιν με το βαρφ του 220 ἂψ δ᾽ ἐς κουλεὸν ὦσε μέγα ξίφος, οὐδ᾽ ἀπίθησε

χζρι ςτθν κικθν άμπωςε πάλι το μζγα ξίωοσ μύθῳ Ἀθηναίης: ἣ δ᾽ Οὔλυμπον δὲ βεβήκει

πεικόμενοσ ςτθν Ακθνά· κι εκείνθ πάλι ανζβθ δώματ᾽ ἐς αἰγιόχοιο Διὸς μετὰ δαίμονας ἄλλους.

ςτον Πλυμπον μεσ ςτουσ κεοφσ, ςτα δϊματα του Δία. Πηλεΐδης δ᾽ ἐξαῦτις ἀταρτηροῖς ἐπέεσσιν

Με βαρείσ λόγουσ ζπειτα και πάλιν ο Ρθλείδθσ Ἀτρεΐδην προσέειπε, καὶ οὔ πω λῆγε χόλοιο:

225 προσ τον Ατρείδθ εςτράωθκεν, ουδ' ζπαυε θ χολι του: 225 οἰνοβαρές, κυνὸς ὄμματ᾽ ἔχων, κραδίην δ᾽ ἐλάφοιο,

«Ω μζκυςε, ςκυλόματε, και με καρδιάν ελάωου! οὔτέ ποτ᾽ ἐς πόλεμον ἅμα λα θωρηχθῆναι

μιτε ποτζ με τον λαόν ν' αρματωκείσ για μάχθν, οὔτε λόχον δ᾽ ἰέναι σὺν ἀριστήεσσιν Ἀχαιῶν

Page 9: Iliad

μιτε εισ καρτζρι να οδθγείσ τουσ πρϊτουσ πολεμάρχουσ τέτληκας θυμ: τὸ δέ τοι κὴρ εἴδεται εἶναι.

ετόλμθςεσ· ςου ωαίνονται τρόμοσ κανάτου εκείνα· ἦ πολὺ λώϊόν ἐστι κατὰ στρατὸν εὐρὺν Ἀχαιῶν

230 καλφτερα ςτο ςτράτευμα των Αχαιϊν ς' αρζςει 230 δῶρ᾽ ἀποαιρεῖσθαι ὅς τις σέθεν ἀντίον εἴπῃ:

όποιοσ ς' εςζνα αντιλογά, να του αωαιρείσ τα δϊρα· δημοβόρος βασιλεὺς ἐπεὶ οὐτιδανοῖσιν ἀνάσσεις:

τωόντι αχρείουσ κυβερνάσ, λαοωάγε βαςιλζα! ἦ γὰρ ἂν Ἀτρεΐδη νῦν ὕστατα λωβήσαιο.

αλλιϊσ αυτό το αδίκθμα κα ιταν το φςτερο ςου· ἀλλ᾽ ἔκ τοι ἐρέω καὶ ἐπὶ μέγαν ὅρκον ὀμοῦμαι:

αλλ' ζναν λόγον κα ςου ειπϊ, και ομόνω μζγαν όρκον· ναὶ μὰ τόδε σκῆπτρον, τὸ μὲν οὔ ποτε φύλλα καὶ ὄζους

235 ναι, μα το ςκιπτρο τοφτ' οποφ κλαδί δεν βγάη' ι ωφλλα, 235 φύσει, ἐπεὶ δὴ πρῶτα τομὴν ἐν ὄρεσσι λέλοιπεν,

κακϊσ αωικε τον κορμόν ςτα όρθ εκεί που εκόπθ, οὐδ᾽ ἀναθηλήσει: περὶ γάρ ῥά ἑ χαλκὸς ἔλεψε

και δεν κ' αναχλωράνει, αωοφ τα ωφλλα και το ωλοφδι φύλλά τε καὶ φλοιόν: νῦν αὖτέ μιν υἷες Ἀχαιῶν

γφρω του ελζπιςε ο χαλκόσ, και το ωοροφν ςτο χζρι ἐν παλάμῃς φορέουσι δικασπόλοι, οἵ τε θέμιστας

οι δικαιοκρίτεσ Αχαιοί τουσ νόμουσ να ωυλάγουν, πρὸς Διὸς εἰρύαται: ὃ δέ τοι μέγας ἔσσεται ὅρκος:

240 όπωσ τουσ ζδωκεν ο Ηευσ, και κα 'ναι μζγασ όρκοσ· 240 ἦ ποτ᾽ Ἀχιλλῆος ποθὴ ἵξεται υἷας Ἀχαιῶν

κ' αποηθτιςουν οι Αχαιοί μια μζρα τον Ρθλείδθ σύμπαντας: τότε δ᾽ οὔ τι δυνήσεαι ἀχνύμενός περ

όλοι και ςυ περίλυποσ τθν δφναμιν δεν κα 'χεισ χραισμεῖν, εὖτ᾽ ἂν πολλοὶ ὑφ᾽ Ἕκτορος ἀνδροφόνοιο

να τουσ βοθκείσ, όταν πολλοφσ κα ςτρϊςει χάμω θ λόγχθ θνήσκοντες πίπτωσι: σὺ δ᾽ ἔνδοθι θυμὸν ἀμύξεις

του ανκρωποωόνου Ζκτοροσ και ςε κα τρϊγει ο πόνοσ, χωόμενος ὅ τ᾽ ἄριστον Ἀχαιῶν οὐδὲν ἔτισας.

245 που αψιωθςεσ των Αχαιϊν τον πρϊτον πολεμάρχον». 245 ὣς φάτο Πηλεΐδης, ποτὶ δὲ σκῆπτρον βάλε γαίῃ

Είπε και χάμω επζταξε το χρυςοκαρωωμζνο χρυσείοις ἥλοισι πεπαρμένον, ἕζετο δ᾽ αὐτός:

ςκιπτρο και πάλι εκάκιςε· και από το άλλο μζροσ Ἀτρεΐδης δ᾽ ἑτέρωθεν ἐμήνιε: τοῖσι δὲ Νέστωρ

του Ατρείδθ ζβραηε θ χολι· τότ' εςθκϊκθ ο Νζςτωρ, ἡδυεπὴς ἀνόρουσε λιγὺς Πυλίων ἀγορητής,

ο γλυκολόγοσ, λιγυρόσ ομιλθτισ τθσ Ρφλου τοῦ καὶ ἀπὸ γλώσσης μέλιτος γλυκίων ῥέεν αὐδή:

250 που ωςάν το μζλι θ λαλιά του εκφλ' από τα χείλθ· 250 τ δ᾽ ἤδη δύο μὲν γενεαὶ μερόπων ἀνθρώπων

δυο γενεζσ είχαν ςβθςκεί των πρόςκαιρων ανκρϊπων, ἐφθίαθ᾽, οἵ οἱ πρόσθεν ἅμα τράφεν ἠδ᾽ ἐγένοντο

ςτθν Ρφλον, ςυνομιλικοι και ςυνανάςτροωοί του, ἐν Πύλῳ ἠγαθέῃ, μετὰ δὲ τριτάτοισιν ἄνασσεν:

τϊρα εισ τθν τρίτθν γενεάν βαςίλευεν ο γζροσ· ὅ σφιν ἐὺ φρονέων ἀγορήσατο καὶ μετέειπεν:

αυτόσ τότε καλόγνωμα ς εκείνουσ ομιλοφςε: ὦ πόποι ἦ μέγα πένθος Ἀχαιΐδα γαῖαν ἱκάνει:

255 «Ωιμζ! ςτθν γθν των Αχαιϊν μεγάλθ κλίψισ ιλκε! 255 ἦ κεν γηθήσαι Πρίαμος Πριάμοιό τε παῖδες

πόςθν κα είχε ο Ρρίαμοσ χαρά και τα παιδιά του ἄλλοι τε Τρῶες μέγα κεν κεχαροίατο θυμ

Page 10: Iliad

και πόςον όλοσ ο λαόσ κα ευωραίνονταν τθσ Τροίασ, εἰ σφῶϊν τάδε πάντα πυθοίατο μαρναμένοιϊν,

που μάχεςκε αν εμάκαιναν οι δφο ςεισ που είςκε οἳ περὶ μὲν βουλὴν Δαναῶν, περὶ δ᾽ ἐστὲ μάχεσθαι.

οι κορυωζσ των Δαναϊν ςτθν γνϊςθ και ςτα όπλα. ἀλλὰ πίθεσθ᾽: ἄμφω δὲ νεωτέρω ἐστὸν ἐμεῖο:

260 Και ακοφςετζ με, ότ' είςκε ςεισ κι οι δφο νεϊτεροι μου, 260 ἤδη γάρ ποτ᾽ ἐγὼ καὶ ἀρείοσιν ἠέ περ ὑμῖν

οτι με άνδρεσ ζςμιξα πολφ καλφτεροφσ ςασ, ἀνδράσιν ὡμίλησα, καὶ οὔ ποτέ μ᾽ οἵ γ᾽ ἀθέριζον.

ς' άλλουσ καιροφσ και αυτοί ποςϊσ δεν μ' εκαταωρονοφςαν. οὐ γάρ πω τοίους ἴδον ἀνέρας οὐδὲ ἴδωμαι,

Άνδρεσ δεν είδα ι κα ιδϊ ποτζ μου ωςάν εκείνουσ, οἷον Πειρίθοόν τε Δρύαντά τε ποιμένα λαῶν

Ρειρίκοον και Δρφαντα, καλόν λαϊν ποιμζνα, Καινέα τ᾽ Ἐξάδιόν τε καὶ ἀντίθεον Πολύφημον

265 Καινζα και Εξάδιον, Ρολφωθμον τον κείον 265 Θησέα τ᾽ Αἰγεΐδην, ἐπιείκελον ἀθανάτοισιν:

και ακόμα τον ιςόκεον Κθςζα τον Αιγείδθν, κάρτιστοι δὴ κεῖνοι ἐπιχθονίων τράφεν ἀνδρῶν:

ωςάν αυτοφσ ανίκθτοι κνθτοί δεν γεννθκικαν, κάρτιστοι μὲν ἔσαν καὶ καρτίστοις ἐμάχοντο

ςωόδρ' ανδρειωμζνοι εμάχονταν με ςωόδρ' ανδρειωμζνουσ, φηρσὶν ὀρεσκῴοισι καὶ ἐκπάγλως ἀπόλεσσαν.

μ' άγρια κεριά βουνίςια, και, ω καφμα, τ' αωανίςαν καὶ μὲν τοῖσιν ἐγὼ μεθομίλεον ἐκ Πύλου ἐλθὼν

270 και εγϊ με κείνουσ ζςμιγα ωερμζνοσ απ' τθν Ρφλον 270 τηλόθεν ἐξ ἀπίης γαίης: καλέσαντο γὰρ αὐτοί:

μζς' από μζρθ μακρινά, και αυτοί με προςκαλζςαν καὶ μαχόμην κατ᾽ ἔμ᾽ αὐτὸν ἐγώ: κείνοισι δ᾽ ἂν οὔ τις

κι ζκαμνα εγϊ το μζροσ μου ςτεσ μάχεσ, πλθν κανζνασ τῶν οἳ νῦν βροτοί εἰσιν ἐπιχθόνιοι μαχέοιτο:

απ' όςουσ τϊρα τρζω' θ γθ μ' αυτοφσ δεν κα μετριόνταν· καὶ μέν μευ βουλέων ξύνιεν πείθοντό τε μύθῳ:

και όμωσ εκείνοι πρόκυμοι ςτεσ ςυμβουλζσ μου εκλίναν· ἀλλὰ πίθεσθε καὶ ὔμμες, ἐπεὶ πείθεσθαι ἄμεινον:

275 αλλά και ςεισ ακοφτε με για το καλφτερο ςασ· 275 μήτε σὺ τόνδ᾽ ἀγαθός περ ἐὼν ἀποαίρεο κούρην,

μιτε ςυ, μεγαλόψυχε, τθν κόρθν του αωαιρζςεισ ἀλλ᾽ ἔα ὥς οἱ πρῶτα δόσαν γέρας υἷες Ἀχαιῶν:

που του εδωριςαν οι Αχαιοί, και μιτε ςυ, Ρθλείδθ, μήτε σὺ Πηλείδη ἔθελ᾽ ἐριζέμεναι βασιλῆϊ

κελιςεισ ν' αντιμάχεςαι ςτον μζγαν βαςιλζα, ἀντιβίην, ἐπεὶ οὔ ποθ᾽ ὁμοίης ἔμμορε τιμῆς

διότι κάτι ανϊτερα τιμάται ο ςκθπτροωόροσ σκηπτοῦχος βασιλεύς, ᾧ τε Ζεὺς κῦδος ἔδωκεν.

280 εκείνοσ οποφ ευδόκθςε να τον δοξάςει ο Δίασ· 280 εἰ δὲ σὺ καρτερός ἐσσι θεὰ δέ σε γείνατο μήτηρ,

δυνατόσ είςαι και κεά ς' εγζννθςε μθτζρα, ἀλλ᾽ ὅ γε φέρτερός ἐστιν ἐπεὶ πλεόνεσσιν ἀνάσσει.

αλλ' είναι αυτόσ ανϊτεροσ για τουσ πολλοφσ που ορίηει· Ἀτρεΐδη σὺ δὲ παῦε τεὸν μένος: αὐτὰρ ἔγωγε

και ςυ να ςβιςεισ τον κυμόν, Ατρείδθ, ς' εξορκίηω· λίσσομ᾽ Ἀχιλλῆϊ μεθέμεν χόλον, ὃς μέγα πᾶσιν

μθ του Ρθλείδθ οργίηεςαι, που αςάλευτ' είναι ς' όλουσ ἕρκος Ἀχαιοῖσιν πέλεται πολέμοιο κακοῖο.

285 τουσ Αχαιοφσ προωυλακι του ωκαρτικοφ πολζμου». 285 τὸν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων:

Page 11: Iliad

Και προσ αυτόν απάντθςεν ο μζγασ Αγαμζμνων: ναὶ δὴ ταῦτά γε πάντα γέρον κατὰ μοῖραν ἔειπες:

«Πλα τα είπεσ, γζροντα, καλά και μετρθμζνα· ἀλλ᾽ ὅδ᾽ ἀνὴρ ἐθέλει περὶ πάντων ἔμμεναι ἄλλων,

αλλ' αυτόσ κζλει ανϊτεροσ να είναι και όλων πρϊτοσ πάντων μὲν κρατέειν ἐθέλει, πάντεσσι δ᾽ ἀνάσσειν,

να 'χει όλουσ αποκάτω του, να βαςιλεφει ς' όλουσ, πᾶσι δὲ σημαίνειν, ἅ τιν᾽ οὐ πείσεσθαι ὀΐω:

290 όλουσ να ορίηει- αυτό κανείσ δεν κα δεχκεί, πιςτεφω· 290 εἰ δέ μιν αἰχμητὴν ἔθεσαν θεοὶ αἰὲν ἐόντες

κι εάν οι ακάνατοι κεοί πολεμιςτιν τον κάμαν τοὔνεκά οἱ προθέουσιν ὀνείδεα μυθήσασθαι;

με τοφτο και τον ζβαλαν ονειδιςμοφσ να λζγει;» τὸν δ᾽ ἄρ᾽ ὑποβλήδην ἠμείβετο δῖος Ἀχιλλεύς:

Εκεί τον λόγον του 'κοψεν ο ιςόκεοσ Ρθλείδθσ: ἦ γάρ κεν δειλός τε καὶ οὐτιδανὸς καλεοίμην

«Αλθκινά δειλόψυχον κα μ' ζλεγαν και αχρείον, εἰ δὴ σοὶ πᾶν ἔργον ὑπείξομαι ὅττί κεν εἴπῃς:

295 αν ς' ό,τ' ειπείσ κα ζςτεργα τθν κεωαλιν να κλίνω· 295 ἄλλοισιν δὴ ταῦτ᾽ ἐπιτέλλεο, μὴ γὰρ ἔμοιγε

αυτά ςτουσ άλλουσ πρόςταηε, και διαταγζσ εμζνα σήμαιν᾽: οὐ γὰρ ἔγωγ᾽ ἔτι σοὶ πείσεσθαι ὀΐω.

μθ δίδεισ, ότι ςτο εξισ ποτζ δεν κα ς' ακοφςω· ἄλλο δέ τοι ἐρέω, σὺ δ᾽ ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσι:

κι ζν' άλλο ακόμα κα ςου ειπϊ, και ασ το ωυλάξει ο νουσ ςου· χερσὶ μὲν οὔ τοι ἔγωγε μαχήσομαι εἵνεκα κούρης

με ςε ι μ' άλλουσ πόλεμον να ςτιςω για τθν κόρθν οὔτε σοὶ οὔτέ τῳ ἄλλῳ, ἐπεί μ᾽ ἀφέλεσθέ γε δόντες:

300 δεν κζλω, ςεισ τθν δϊςατε, ςεισ μου τθν αωαιρείτε· 300 τῶν δ᾽ ἄλλων ἅ μοί ἐστι θοῇ παρὰ νηῒ μελαίνῃ

αλλ' από τ' άλλα όςα 'χω εγϊ ςιμά ςτο μαφρο πλοίον τῶν οὐκ ἄν τι φέροις ἀνελὼν ἀέκοντος ἐμεῖο:

τίποτε δεν κα δυνθκείσ να πάρεισ άβουλά μου. εἰ δ᾽ ἄγε μὴν πείρησαι ἵνα γνώωσι καὶ οἵδε:

Και αν αγαπάσ, δοκίμαςε, για να ιδοφν και τοφτοι· αἶψά τοι αἷμα κελαινὸν ἐρωήσει περὶ δουρί.

ευκφσ το μαφρο αίμα ςου ςτθν λόγχθν μου κα τρζξει». ὣς τώ γ᾽ ἀντιβίοισι μαχεσσαμένω ἐπέεσσιν

305 Και αωοφ ελογομάχθςαν, εκείνοι εςθκωκικαν 305 ἀνστήτην, λῦσαν δ᾽ ἀγορὴν παρὰ νηυσὶν Ἀχαιῶν:

και διάλυςαν τθν ςφνοδον ςτων Αχαιϊν τα πλοία. Πηλεΐδης μὲν ἐπὶ κλισίας καὶ νῆας ἐΐσας

Στεσ πρφμνεσ του και ςτεσ ςκθνζσ εγφρις' ο Ρθλείδθσ ἤϊε σύν τε Μενοιτιάδῃ καὶ οἷς ἑτάροισιν:

και οι ςφντροωοι του οπίςω του με τον Μενοιτιάδθ· Ἀτρεΐδης δ᾽ ἄρα νῆα θοὴν ἅλα δὲ προέρυσσεν,

κι ζριξ' ο Ατρείδθσ γριγορο ςτθν κάλαςςαν καράβι ἐν δ᾽ ἐρέτας ἔκρινεν ἐείκοσιν, ἐς δ᾽ ἑκατόμβην

310 με κουπθλάτεσ είκοςι κι επάνω εκατόμβθν 310 βῆσε θε, ἀνὰ δὲ Χρυσηΐδα καλλιπάρῃον

προσ τον κεόν και ανζβαςε τθν κόρθν Χρυςθίδα· εἷσεν ἄγων: ἐν δ᾽ ἀρχὸς ἔβη πολύμητις Ὀδυσσεύς.

και αρχθγόσ ο ςυνετόσ ανζβθκε Οδυςςζασ. οἳ μὲν ἔπειτ᾽ ἀναβάντες ἐπέπλεον ὑγρὰ κέλευθα,

Κι ενϊ ςτα πλάτθ αρμζνιηαν εκείνοι τθσ καλάςςθσ, λαοὺς δ᾽ Ἀτρεΐδης ἀπολυμαίνεσθαι ἄνωγεν:

ο Ατρείδθσ να κακαριςκοφν παράγγειλε τα πλικθ· οἳ δ᾽ ἀπελυμαίνοντο καὶ εἰς ἅλα λύματα βάλλον,

Page 12: Iliad

315 κι εκείνοι εκακαρίηονταν και τ' αποπλφματ' όλα 315 ἕρδον δ᾽ Ἀπόλλωνι τεληέσσας ἑκατόμβας

ζριχναν μεσ ςτθν κάλαςςαν, και τζλειεσ εκατόμβεσ ταύρων ἠδ᾽ αἰγῶν παρὰ θῖν᾽ ἁλὸς ἀτρυγέτοιο:

ταφρων κι ερίωων ζκαιαν ακρόγιαλα του Φοίβου κνίση δ᾽ οὐρανὸν ἷκεν ἑλισσομένη περὶ καπν.

και ανζβαιν' ωσ τον ουρανόν καπνόσ ευωδιαςμζνοσ. ὣς οἳ μὲν τὰ πένοντο κατὰ στρατόν: οὐδ᾽ Ἀγαμέμνων

Τοφτα ενεργοφςαν ςτον ςτρατόν, και αςάλευτοσ ο Ατρείδθσ λῆγ᾽ ἔριδος τὴν πρῶτον ἐπηπείλησ᾽ Ἀχιλῆϊ,

320 ς' ό,τι εωοβζριςε απ' αρχισ να κάμει του Αχιλλζωσ 320 ἀλλ᾽ ὅ γε Ταλθύβιόν τε καὶ Εὐρυβάτην προσέειπε,

είπε προσ τον Ταλκφβιον και προσ τον Ευρυβάτθν, τώ οἱ ἔσαν κήρυκε καὶ ὀτρηρὼ θεράποντε:

που ιςαν αυτοί κιρυκεσ και ακόλουκοι δικοί του: ἔρχεσθον κλισίην Πηληϊάδεω Ἀχιλῆος:

«Εισ του Ρθλείδθ τθν ςκθνιν αμζτε, του Αχιλλζωσ, χειρὸς ἑλόντ᾽ ἀγέμεν Βρισηΐδα καλλιπάρῃον:

και από το χζρι πάρετε τθν κόρθν Βριςθίδα, εἰ δέ κε μὴ δώῃσιν ἐγὼ δέ κεν αὐτὸς ἕλωμαι

325 και αν δεν τθν δϊςει, με πολλοφσ κα ζλκω να τθν πάρω 325 ἐλθὼν σὺν πλεόνεσσι: τό οἱ καὶ ῥίγιον ἔσται.

εγϊ· μ' αυτό χειρότερα κα ταραχκεί θ ψυχι του». ὣς εἰπὼν προΐει, κρατερὸν δ᾽ ἐπὶ μῦθον ἔτελλε:

Είπε και τουσ ξαπόςτειλε με δυνατζσ ωοβζρεσ· τὼ δ᾽ ἀέκοντε βάτην παρὰ θῖν᾽ ἁλὸς ἀτρυγέτοιο,

άκελα εκείνοι παίρνοντασ τθν άκραν τθσ καλάςςθσ Μυρμιδόνων δ᾽ ἐπί τε κλισίας καὶ νῆας ἱκέσθην,

ςτων Μυρμιδόνων τεσ ςκθνζσ και τα καράβια ωκάςαν. τὸν δ᾽ εὗρον παρά τε κλισίῃ καὶ νηῒ μελαίνῃ

330 Κακιμενον εισ τθν ςκθνιν ςιμά και ςτο καράβι 330 ἥμενον: οὐδ᾽ ἄρα τώ γε ἰδὼν γήθησεν Ἀχιλλεύς.

τον ιβραν και να τουσ ιδεί δεν χάρθκε ο Ρθλείδθσ. τὼ μὲν ταρβήσαντε καὶ αἰδομένω βασιλῆα

Τότε από ωόβον κι εντροπιν εμπρόσ ςτον βαςιλζα στήτην, οὐδέ τί μιν προσεφώνεον οὐδ᾽ ἐρέοντο:

εκείνοι εμζναν άωωνοι και δεν τον ερωτοφςαν· αὐτὰρ ὃ ἔγνω ᾗσιν ἐνὶ φρεσὶ φώνησέν τε:

τουσ νόθςε και «χαίρετε, ω κιρυκεσ», τουσ είπε, χαίρετε κήρυκες Διὸς ἄγγελοι ἠδὲ καὶ ἀνδρῶν,

335 «αγγελιοωόροι του Διόσ και των κνθτϊν ανκρϊπων 335 ἆσσον ἴτ᾽: οὔ τί μοι ὔμμες ἐπαίτιοι ἀλλ᾽ Ἀγαμέμνων,

ελάτ' εμπρόσ, δεν ωταίτε ςεισ, ο Αγαμζμνων ωταίει ὃ σφῶϊ προΐει Βρισηΐδος εἵνεκα κούρης.

πόςτειλε ςασ να πάρετε τθν κόρθν του Βριςζωσ. ἀλλ᾽ ἄγε διογενὲς Πατρόκλεες ἔξαγε κούρην

Ράτροκλε διογζννθτε, τθν κόρθν ζξω βγάλε καί σφωϊν δὸς ἄγειν: τὼ δ᾽ αὐτὼ μάρτυροι ἔστων

και να τθν πάρουν δϊςε τθν και ασ είναι αυτοί μαρτφροι πρός τε θεῶν μακάρων πρός τε θνητῶν ἀνθρώπων

340 προσ τουσ κεοφσ, προσ τουσ κνθτοφσ και προσ τον βαςιλζα 340 καὶ πρὸς τοῦ βασιλῆος ἀπηνέος εἴ ποτε δ᾽ αὖτε

εκείνον τον ςκλθρόψυχον, αν ποτζ ωκάςει ανάγκθ χρειὼ ἐμεῖο γένηται ἀεικέα λοιγὸν ἀμῦναι

από αχρείον όλεκρον να ςϊςω εγϊ τουσ άλλουσ· τοῖς ἄλλοις: ἦ γὰρ ὅ γ᾽ ὀλοιῇσι φρεσὶ θύει,

τωόντι αυτόσ λυςςομανεί με λογικά χαμζνα οὐδέ τι οἶδε νοῆσαι ἅμα πρόσσω καὶ ὀπίσσω,

Page 13: Iliad

και δεν γνωρίηει τα εμπρόσ να ιδεί και τα κατόπι, ὅππως οἱ παρὰ νηυσὶ σόοι μαχέοιντο Ἀχαιοί.

345 πϊσ να του μάχοντ' οι Αχαιοί γεροί ςιμά ςτα πλοία». 345 ὣς φάτο, Πάτροκλος δὲ φίλῳ ἐπεπείθεθ᾽ ἑταίρῳ,

Και απ' τθν ςκθνιν ο Ράτροκλοσ τθν κόρθν Βριςθίδα ἐκ δ᾽ ἄγαγε κλισίης Βρισηΐδα καλλιπάρῃον,

ζβγαλε και τθν ζδωκε ςτα χζρια των κθρφκων, δῶκε δ᾽ ἄγειν: τὼ δ᾽ αὖτις ἴτην παρὰ νῆας Ἀχαιῶν:

κι ευκφσ εκείνοι γφριςαν ςτων Αχαιϊν τα πλοία, ἣ δ᾽ ἀέκουσ᾽ ἅμα τοῖσι γυνὴ κίεν: αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς

κι θ ωραία κόρθ εβάδιηε κατόπι λυπθμζνθ· δακρύσας ἑτάρων ἄφαρ ἕζετο νόσφι λιασθείς,

350 τότε ο Ρθλείδθσ ζκλαιγε και ςτ' ακρογιάλι μόνοσ 350 θῖν᾽ ἔφ᾽ ἁλὸς πολιῆς, ὁρόων ἐπ᾽ ἀπείρονα πόντον:

κακιμενοσ εκοίταηε τ' απζραντα πελάγθ πολλὰ δὲ μητρὶ φίλῃ ἠρήσατο χεῖρας ὀρεγνύς:

και κερμοευχικθ τθσ μθτρόσ απλϊνοντασ τα χζρια: μῆτερ ἐπεί μ᾽ ἔτεκές γε μινυνθάδιόν περ ἐόντα,

«Μθτζρ', αωοφ κοντόχρονον με ζχεισ γεννθμζνον, τιμήν πέρ μοι ὄφελλεν Ὀλύμπιος ἐγγυαλίξαι

ζπρεπε καν ο βροντθτισ να μου χαρίςει ο Δίασ Ζεὺς ὑψιβρεμέτης: νῦν δ᾽ οὐδέ με τυτθὸν ἔτισεν:

355 τιμιν και αντλίσ ολότελα δεν μ ζχει αυτόσ τιμιςει 355 ἦ γάρ μ᾽ Ἀτρεΐδης εὐρὺ κρείων Ἀγαμέμνων

ιδοφ τϊρα με ατίμαςεν ο μζγασ Αγαμζμνων, ἠτίμησεν: ἑλὼν γὰρ ἔχει γέρας αὐτὸς ἀπούρας.

ότι μου άρπαξεν αυτόσ το δϊρο μου και το 'χει». ὣς φάτο δάκρυ χέων, τοῦ δ᾽ ἔκλυε πότνια μήτηρ

Είπε με δάκρυα και θ ςεπτι τον άκουςε μθτζρα ἡμένη ἐν βένθεσσιν ἁλὸς παρὰ πατρὶ γέροντι:

ςτα βάκθ όπ' ζμενε ςιμά ςτον γζροντα γονζα καρπαλίμως δ᾽ ἀνέδυ πολιῆς ἁλὸς ἠΰτ᾽ ὀμίχλη,

360 και ςαν ομίχλθ ανζβθκε μζς' από τ' άςπρο κφμα. 360 καί ῥα πάροιθ᾽ αὐτοῖο καθέζετο δάκρυ χέοντος,

Στο πλάγι αυτοφ που ζκλαιεν εκάκιςεν θ κεία, χειρί τέ μιν κατέρεξεν ἔπος τ᾽ ἔφατ᾽ ἔκ τ᾽ ὀνόμαζε:

τον χάιδεψε, κατ' όνομα τον ζκραξε και του 'πε: τέκνον τί κλαίεις; τί δέ σε φρένας ἵκετο πένθος;

«Τι κλαισ, παιδί μου, ςτθν καρδιά ποια λφπθ ς' θβρε; Ειπζ μου ἐξαύδα, μὴ κεῦθε νόῳ, ἵνα εἴδομεν ἄμφω.

ευκφσ, μθν το 'χεισ μυςτικό, κι εγϊ να το γνωρίςω». τὴν δὲ βαρὺ στενάχων προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς:

365 Κι ο Αχιλλεφσ ςτενάηοντασ τθσ είπε: «Τα γνωρίηεισ, 365 οἶσθα: τί ἤ τοι ταῦτα ἰδυίῃ πάντ᾽ ἀγορεύω;

τι απ' αρχισ να ςου τα ειπϊ; Τθν πόλιν τθν αγίαν Ὠχόμεθ᾽ ἐς Θήβην ἱερὴν πόλιν Ἠετίωνος,

τθν Κιβθν, που εβαςίλευςεν ο μζγασ Θετίων, τὴν δὲ διεπράθομέν τε καὶ ἤγομεν ἐνθάδε πάντα:

πατιςαμε, κι εωζραμεν εδϊ τα λάωυρά τθσ· καὶ τὰ μὲν εὖ δάσσαντο μετὰ σφίσιν υἷες Ἀχαιῶν,

κι ωσ ζπρεπεν οι Αχαιοί τα μοιραςκικαν όλα ἐκ δ᾽ ἕλον Ἀτρεΐδῃ Χρυσηΐδα καλλιπάρῃον.

370 και του Ατρείδθ εδιάλεξαν τθν κόρθν Χρυςθίδα- 370 Χρύσης δ᾽ αὖθ᾽ ἱερεὺς ἑκατηβόλου Ἀπόλλωνος

ο ιερζασ ζπειτα του μακροβόλου Φοίβου ἦλθε θοὰς ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων

ο Χρφςθσ ιλκε ςτα γοργά των Αχαιϊν καράβια λυσόμενός τε θύγατρα φέρων τ᾽ ἀπερείσι᾽ ἄποινα,

Page 14: Iliad

με λφτρα πλουςιοπάροχα τθν κόρθν του να λφςει, στέμματ᾽ ἔχων ἐν χερσὶν ἑκηβόλου Ἀπόλλωνος

και του κεοφ ςτο χζρι του τα ςτζωανα κρατϊντασ χρυσέῳ ἀνὰ σκήπτρῳ, καὶ λίσσετο πάντας Ἀχαιούς,

375 ςτο ςκιπτρο επάνω το χρυςό επρόςπεςεν εισ όλουσ 375 Ἀτρεΐδα δὲ μάλιστα δύω κοσμήτορε λαῶν.

τουσ Αχαιοφσ, αλλ' ζξοχα ςτουσ βαςιλείσ Ατρείδεσ· ἔνθ᾽ ἄλλοι μὲν πάντες ἐπευφήμησαν Ἀχαιοὶ

τοτ' είπαν όλοι οι Αχαιοί τον γζροντ' ιερζα αἰδεῖσθαί θ᾽ ἱερῆα καὶ ἀγλαὰ δέχθαι ἄποινα:

να ςεβαςκοφν και τα λαμπρά λφτρα δεκτά να γίνουν ἀλλ᾽ οὐκ Ἀτρεΐδῃ Ἀγαμέμνονι ἥνδανε θυμ,

αλλά τοφτο δεν ζςτερξεν ο Ατρείδθσ Αγαμζμνων, ἀλλὰ κακῶς ἀφίει, κρατερὸν δ᾽ ἐπὶ μῦθον ἔτελλε:

380 και τον απόδιωξε κακά με δυνατζσ ωοβζρεσ· 380 χωόμενος δ᾽ ὁ γέρων πάλιν ᾤχετο: τοῖο δ᾽ Ἀπόλλων

ζωυγε ο γζροσ με χολιν και τεσ ευχζσ του ο Φοίβοσ εὐξαμένου ἤκουσεν, ἐπεὶ μάλα οἱ φίλος ἦεν,

άκους' ευκφσ, ότι ο κεόσ πολφ τον αγαποφςε· ἧκε δ᾽ ἐπ᾽ Ἀργείοισι κακὸν βέλος: οἳ δέ νυ λαοὶ

και ςτουσ Αργείουσ ζριξε βζλοσ κακό, κι επζωταν θνῇσκον ἐπασσύτεροι, τὰ δ᾽ ἐπῴχετο κῆλα θεοῖο

ςωρόσ τα πλικθ, ωσ του κεοφ τα βζλθ ολοφ πετοφςαν πάντῃ ἀνὰ στρατὸν εὐρὺν Ἀχαιῶν: ἄμμι δὲ μάντις

385 ςτο απζραντο ςτρατόπεδο των Αχαιϊν, και ο μάντισ 385 εὖ εἰδὼς ἀγόρευε θεοπροπίας ἑκάτοιο.

ο γνϊςτθσ μάσ ωανζρωςεν ό,τι του είπε ο Φοίβοσ· αὐτίκ᾽ ἐγὼ πρῶτος κελόμην θεὸν ἱλάσκεσθαι:

τότε ο κεόσ να ιλεωκεί ςυμβοφλευςα εγϊ πρϊτοσ· Ἀτρεΐωνα δ᾽ ἔπειτα χόλος λάβεν, αἶψα δ᾽ ἀναστὰς

με τοφτο ςωόδρα εκφμωςεν ο Ατρείδθσ κ' εςθκϊκθ ἠπείλησεν μῦθον ὃ δὴ τετελεσμένος ἐστί:

και λόγον είπε ωοβερόν, που είναι τελειωμζνοσ. τὴν μὲν γὰρ σὺν νηῒ θοῇ ἑλίκωπες Ἀχαιοὶ

390 Κι οι Αχαιοί προβόδθςαν με γριγορο καράβι 390 ἐς Χρύσην πέμπουσιν, ἄγουσι δὲ δῶρα ἄνακτι:

και προςωορζσ για τον κεόν τθν κόρθν εισ τθν Χρφςθν, τὴν δὲ νέον κλισίηθεν ἔβαν κήρυκες ἄγοντες

αλλ' από τϊρ' απ' τθν ςκθνιν τθν κόρθν του Βριςζωσ, κούρην Βρισῆος τήν μοι δόσαν υἷες Ἀχαιῶν.

δϊρο ς' εμζ των Αχαιϊν, οι κιρυκεσ μου επιραν ἀλλὰ σὺ εἰ δύνασαί γε περίσχεο παιδὸς ἑῆος:

και, αν δφναςαι, προςτάτευςε ςυ το καλο παιδί ςου· ἐλθοῦσ᾽ Οὔλυμπον δὲ Δία λίσαι, εἴ ποτε δή τι

395 ανζβα ευκφσ ςτον Πλυμπον και πρόςπεςε ςτον Δία, 395 ἥ ἔπει ὤνησας κραδίην Διὸς ἠὲ καὶ ἔργῳ.

αν χάριν του 'καμεσ ποτζ με λόγον ι με ζργον· πολλάκι γάρ σεο πατρὸς ἐνὶ μεγάροισιν ἄκουσα

ςυχνά ςτο ςπίτι του πατρόσ ς' άκουςα να καυχάςαι εὐχομένης ὅτ᾽ ἔφησθα κελαινεφέϊ Κρονίωνι

ότι τον μαυροςφννεωον Κρονίδθν εςφ μόνθ οἴη ἐν ἀθανάτοισιν ἀεικέα λοιγὸν ἀμῦναι,

των ακανάτων ζςωςεσ απ' όλεκρον αχρείον, ὁππότε μιν ξυνδῆσαι Ὀλύμπιοι ἤθελον ἄλλοι

400 όταν οι άλλοι Ολφμπιοι επιγαν να τον δζςουν, 400 Ἥρη τ᾽ ἠδὲ Ποσειδάων καὶ Παλλὰς Ἀθήνη:

θ Ιρα με τθν Ακθνάν και ο Ροςειδϊν ακόμθ, ἀλλὰ σὺ τόν γ᾽ ἐλθοῦσα θεὰ ὑπελύσαο δεσμῶν,

Page 15: Iliad

και ςυ, κεά, τον λφτρωςεσ που ωϊναξεσ αμζςωσ ὦχ᾽ ἑκατόγχειρον καλέσασ᾽ ἐς μακρὸν Ὄλυμπον,

τον μζγαν εκατόγχειρον ςτεσ κορυωζσ του Ολφμπου· ὃν Βριάρεων καλέουσι θεοί, ἄνδρες δέ τε πάντες

απ' τουσ κεοφσ Βριάρεωσ, και απ' τουσ κνθτοφσ Αιγαίων Αἰγαίων᾽, ὃ γὰρ αὖτε βίην οὗ πατρὸς ἀμείνων:

405 λζγεται και ςτθν δφναμιν περνά και τον πατζρα· 405 ὅς ῥα παρὰ Κρονίωνι καθέζετο κύδεϊ γαίων:

μ' ζπαρςιν κάκιςεν αυτόσ ςτο πλάγι του Κρονίδθ, τὸν καὶ ὑπέδεισαν μάκαρες θεοὶ οὐδ᾽ ἔτ᾽ ἔδησαν.

και από τον ωόβον του οι κεοί δεν ζδεςαν τον Δία. τῶν νῦν μιν μνήσασα παρέζεο καὶ λαβὲ γούνων

Τα γόνατά του αγκάλιαςε και τοφτα ενκφμιςζ του, αἴ κέν πως ἐθέλῃσιν ἐπὶ Τρώεσσιν ἀρῆξαι,

ςτουσ Τρϊασ ίςωσ βοθκόσ κελιςει αυτόσ να γίνει, τοὺς δὲ κατὰ πρύμνας τε καὶ ἀμφ᾽ ἅλα ἔλσαι Ἀχαιοὺς

410 και ακρόγιαλα τουσ Αχαιοφσ να κλείςει προσ τεσ πρφμνεσ 410 κτεινομένους, ἵνα πάντες ἐπαύρωνται βασιλῆος,

να ςωάηονται για να χαροφν τον βαςιλιά τουσ όλοι. γν δὲ καὶ Ἀτρεΐδης εὐρὺ κρείων Ἀγαμέμνων

Να μάκει και ο κραταιόσ Ατρείδθσ Αγαμζμνων ἣν ἄτην ὅ τ᾽ ἄριστον Ἀχαιῶν οὐδὲν ἔτισεν.

πόςο ετυωλϊκθ ν' αψθωά των Αχαιϊν τον πρϊτον». τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα Θέτις κατὰ δάκρυ χέουσα:

Και δάκρυα χφνοντασ πολλά του απάντθςεν θ Κζτισ: ὤ μοι τέκνον ἐμόν, τί νύ σ᾽ ἔτρεφον αἰνὰ τεκοῦσα;

415 «Υιζ μου, τι ς' ανάςταινα τον πικρογεννθμζνον; 415 αἴθ᾽ ὄφελες παρὰ νηυσὶν ἀδάκρυτος καὶ ἀπήμων

Άλυποσ καν και αδάκρυτοσ να κάκοςουν ςτεσ πρφμνεσ, ἧσθαι, ἐπεί νύ τοι αἶσα μίνυνθά περ οὔ τι μάλα δήν:

αωοφ δεν κζλ' θ μοίρα ςου πολφν καιρόν να ηιςεισ· νῦν δ᾽ ἅμα τ᾽ ὠκύμορος καὶ ὀϊζυρὸς περὶ πάντων

αλλ' είςαι και ολιγόηωοσ και πίκρεσ ποτιςμζνοσ ἔπλεο: τώ σε κακῇ αἴσῃ τέκον ἐν μεγάροισι.

ςαν κανείσ άλλοσ· άμοιρα ςτο ςπίτι ς εγεννοφςα· τοῦτο δέ τοι ἐρέουσα ἔπος Διὶ τερπικεραύνῳ

420 κι εγϊ τον λόγον ςου να ειπϊ του βροντοωόρου Δία, 420 εἶμ᾽ αὐτὴ πρὸς Ὄλυμπον ἀγάννιφον αἴ κε πίθηται.

ςτον χιονιςμζνον Πλυμπον κα υπάγω, αν κα μ' ακοφςει ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν νηυσὶ παρήμενος ὠκυπόροισι

ςυ ωςτόςο από τον πόλεμον τραβιξου και ςτεσ πρφμνεσ μήνι᾽ Ἀχαιοῖσιν, πολέμου δ᾽ ἀποπαύεο πάμπαν:

θςφχαηε, των Αχαιϊν να δείξεισ τον κυμόν ςου· Ζεὺς γὰρ ἐς Ὠκεανὸν μετ᾽ ἀμύμονας Αἰθιοπῆας

και ο Δίασ ςτον Ωκεανόν, που τον καλοφν οι κείοι χθιζὸς ἔβη κατὰ δαῖτα, θεοὶ δ᾽ ἅμα πάντες ἕποντο:

425 Αικίοπεσ κατζβθ χκεσ και όλ' οι κεοί μαηί του· 425 δωδεκάτῃ δέ τοι αὖτις ἐλεύσεται Οὔλυμπον δέ,

και μετά θμζρεσ δϊδεκα ςτον Πλυμπον κα γφρει, καὶ τότ᾽ ἔπειτά τοι εἶμι Διὸς ποτὶ χαλκοβατὲς δῶ,

και τότε ςτα χαλκόςτρωτα κ' ανζβω δϊματά του, καί μιν γουνάσομαι καί μιν πείσεσθαι ὀΐω.

να του προςπζςω ταπεινά κι ελπίηω να μ' ακοφςει. ὣς ἄρα φωνήσασ᾽ ἀπεβήσετο, τὸν δὲ λίπ᾽ αὐτοῦ

Είπε κι εκεί τον άωθςε περίςςια χολωμζνον, χωόμενον κατὰ θυμὸν ἐϋζώνοιο γυναικὸς

430 οποφ τθν ομορωόηωνθν του επιραν κοραςίδα 430 τήν ῥα βίῃ ἀέκοντος ἀπηύρων: αὐτὰρ Ὀδυσσεὺς

Page 16: Iliad

δυναςτικϊσ. Αλλ' ζωκανεν ο ιςόκεοσ Οδυςςζασ ἐς Χρύσην ἵκανεν ἄγων ἱερὴν ἑκατόμβην.

ςτθν Χρφςθν όπου ζωερνε τθν κείαν εκατόμβθν· οἳ δ᾽ ὅτε δὴ λιμένος πολυβενθέος ἐντὸς ἵκοντο

κι όταν εμπικε ςτο βακφ λιμάνι το καράβι, ἱστία μὲν στείλαντο, θέσαν δ᾽ ἐν νηῒ μελαίνῃ,

μάηωξαν όλα τα πανιά και τ' αποκζςαν κάτω, ἱστὸν δ᾽ ἱστοδόκῃ πέλασαν προτόνοισιν ὑφέντες

435 τα ξάρτια λφςαν κι ζβαλαν ςτθν κικθν το κατάρτι, 435 καρπαλίμως, τὴν δ᾽ εἰς ὅρμον προέρεσσαν ἐρετμοῖς.

ζωεραν μζςα ςτ' άραςμα με τα κουπιά το πλοίον, ἐκ δ᾽ εὐνὰς ἔβαλον, κατὰ δὲ πρυμνήσι᾽ ἔδησαν:

και τα πρυμνόςχοιν' ζδεςαν κι ερίξαν τεσ αγκφρεσ, ἐκ δὲ καὶ αὐτοὶ βαῖνον ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσης,

και εβγθκαν ζξω ςτθν ςτεριά και μζς' απ' το καράβι ἐκ δ᾽ ἑκατόμβην βῆσαν ἑκηβόλῳ Ἀπόλλωνι:

τθν εκατόμβθν ζβγαλαν του μακροβόλου Φοίβου, ἐκ δὲ Χρυσηῒς νηὸς βῆ ποντοπόροιο.

440 και απ' όλουσ βγικεν φςτερθ του Χρφςθ θ κυγατζρα. 440 τὴν μὲν ἔπειτ᾽ ἐπὶ βωμὸν ἄγων πολύμητις Ὀδυσσεὺς

Τθν κόρθν ο πολφγνωμοσ οδιγθςε Οδυςςζασ πατρὶ φίλῳ ἐν χερσὶ τίθει καί μιν προσέειπεν:

εισ τον βωμόν και του πατρόσ τθν ζδωςε και του 'πε: ὦ Χρύση, πρό μ᾽ ἔπεμψεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων

«Ω Χρφςθ, ο μζγασ μ' ζςτειλεν Ατρείδθσ Αγαμζμνων παῖδά τε σοὶ ἀγέμεν, Φοίβῳ θ᾽ ἱερὴν ἑκατόμβην

τθν κόρθν να ςου ωζρω εδϊ και κείαν εκατόμβθν, ῥέξαι ὑπὲρ Δαναῶν ὄφρ᾽ ἱλασόμεσθα ἄνακτα,

445 να τον εξιλεϊςομε, του Φοίβου να προςωζρω, 445 ὃς νῦν Ἀργείοισι πολύστονα κήδε᾽ ἐφῆκεν.

πο 'βαλε εισ πολυςτζνακτεσ οδφνεσ τουσ Αργείουσ». ὣς εἰπὼν ἐν χερσὶ τίθει, ὃ δὲ δέξατο χαίρων

Είπε και του τθν ζδωςε τθν ακριβι του κόρθν· παῖδα φίλην: τοὶ δ᾽ ὦκα θε ἱερὴν ἑκατόμβην

εδζχκθ αυτόσ και χάρθκε· κι ευκφσ τθν εκατόμβθν ἑξείης ἔστησαν ἐΰδμητον περὶ βωμόν,

εισ τον καλόκτιςτον βωμόν ολόγυρ' αραδιάςαν χερνίψαντο δ᾽ ἔπειτα καὶ οὐλοχύτας ἀνέλοντο.

450 και αωοφ εχερονίωκθκαν κι επιραν το κρικάρι, 450 τοῖσιν δὲ Χρύσης μεγάλ᾽ εὔχετο χεῖρας ἀνασχών:

ψθλά τα χζρια ςικωςεν ο Χρφςθσ κι εδεικθ: κλῦθί μευ ἀργυρότοξ᾽, ὃς Χρύσην ἀμφιβέβηκας

«Άκουςζ με, αργυρότοξε, τθσ Χρφςθσ και τθσ κείασ Κίλλαν τε ζαθέην Τενέδοιό τε ἶφι ἀνάσσεις:

Κίλλασ υπζρμαχε κεζ, ω κφριε τθσ Τενζδου, ἦ μὲν δή ποτ᾽ ἐμεῦ πάρος ἔκλυες εὐξαμένοιο,

ωσ ζδωκασ ακρόαςιν εισ τεσ ευχζσ μου πρϊτα, τίμησας μὲν ἐμέ, μέγα δ᾽ ἴψαο λαὸν Ἀχαιῶν:

455 κι επλιγωςεσ τουσ Αχαιοφσ κι ετίμθςεσ εμζνα, 455 ἠδ᾽ ἔτι καὶ νῦν μοι τόδ᾽ ἐπικρήηνον ἐέλδωρ:

αυτι μου πάλι ευδόκθςε να γίν' θ επικυμία, ἤδη νῦν Δαναοῖσιν ἀεικέα λοιγὸν ἄμυνον.

απ' το κακό κανατικό τουσ Δαναοφσ ω ςϊςε!». ὣς ἔφατ᾽ εὐχόμενος, τοῦ δ᾽ ἔκλυε Φοῖβος Ἀπόλλων.

Είπε, και ο Φοίβοσ άκουςε, κι εδζχκθ τθν ευχι του. αὐτὰρ ἐπεί ῥ᾽ εὔξαντο καὶ οὐλοχύτας προβάλοντο,

Τότε αωοφ κάμαν τεσ ευχζσ κι ερίξαν το κρικάρι, αὐέρυσαν μὲν πρῶτα καὶ ἔσφαξαν καὶ ἔδειραν,

Page 17: Iliad

460 των ςωακτϊν ςτρζψαν τουσ λαιμοφσ, τα ζςωαξαν, τα γδάραν, 460 μηρούς τ᾽ ἐξέταμον κατά τε κνίσῃ ἐκάλυψαν

τα μεριά κόψαν, με διπλό κνιςάρι τα ςκεπάςαν δίπτυχα ποιήσαντες, ἐπ᾽ αὐτῶν δ᾽ ὠμοθέτησαν:

κι επάνω τουσ ωμά 'βαλαν κομμάτια και ςτεσ ςχίηεσ καῖε δ᾽ ἐπὶ σχίζῃς ὁ γέρων, ἐπὶ δ᾽ αἴθοπα οἶνον

λαμπρό κραςί τα εράντιηε και τα 'καιεν ο γζροσ λεῖβε: νέοι δὲ παρ᾽ αὐτὸν ἔχον πεμπώβολα χερσίν.

και τα πεντόςουβλα ςιμά τ' αγόρια τοφ κρατοφςαν αὐτὰρ ἐπεὶ κατὰ μῆρε κάη καὶ σπλάγχνα πάσαντο,

465 και αωοφ καικαν τα μεριά κι εγεφκθκαν τα ςπλάχνα, 465 μίστυλλόν τ᾽ ἄρα τἆλλα καὶ ἀμφ᾽ ὀβελοῖσιν ἔπειραν,

ελιάνιςαν τα επίλοιπα, τα πζραςαν ςτεσ ςοφβλεσ, ὤπτησάν τε περιφραδέως, ἐρύσαντό τε πάντα.

και αωοφ με τζχνθν τα 'ψθςαν, απ' τθν ωωτιά τα επιραν αὐτὰρ ἐπεὶ παύσαντο πόνου τετύκοντό τε δαῖτα

και άμ' απ' τον κόπον ζπαυςαν κι ετοίμαςαν το γεφμα, δαίνυντ᾽, οὐδέ τι θυμὸς ἐδεύετο δαιτὸς ἐΐσης.

ετρϊγαν κι όλ' ιςόμοιρα χαρικαν το τραπζηι· αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο,

470 και άμα εωάγαν κι ζπϊαν ός' ικελε θ ψυχι τουσ, 470 κοῦροι μὲν κρητῆρας ἐπεστέψαντο ποτοῖο,

ξζχειλο εβάλαν το κραςί τ' αγόρια ςτουσ κρατιρεσ νώμησαν δ᾽ ἄρα πᾶσιν ἐπαρξάμενοι δεπάεσσιν:

κι ζδωκαν ς' όλουσ απαρχζσ ςτα ολόγεμα ποτιρια, οἳ δὲ πανημέριοι μολπῇ θεὸν ἱλάσκοντο

κι εξελεϊναν τουσ κεοφσ με άςματα ολθμζρα καλὸν ἀείδοντες παιήονα κοῦροι Ἀχαιῶν

καλόν παιάνα ψάλλοντασ των Αχαιϊν τ' αγόρια μέλποντες ἑκάεργον: ὃ δὲ φρένα τέρπετ᾽ ἀκούων.

475 και ο μακροβόλοσ άκουε κι ευωραίνετο θ ψυχι του· 475 ἦμος δ᾽ ἠέλιος κατέδυ καὶ ἐπὶ κνέφας ἦλθε,

και ο ιλιοσ άμα εβφκιςε και ιλκε το ςκοτάδι, δὴ τότε κοιμήσαντο παρὰ πρυμνήσια νηός:

ςτου πλοίου τα πρυμνόςχοινα κοιμικθκαν πλθςίον· ἦμος δ᾽ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς,

και άμα ερόδιη' θ αυγι, αωικαν το λιμάνι καὶ τότ᾽ ἔπειτ᾽ ἀνάγοντο μετὰ στρατὸν εὐρὺν Ἀχαιῶν:

ςτων Αχαιϊν το απζραντο ςτρατόπεδο να γφρουν· τοῖσιν δ᾽ ἴκμενον οὖρον ἵει ἑκάεργος Ἀπόλλων:

480 και πρίμον τουσ απόςτειλε ο μακροβόλοσ Φοίβοσ· 480 οἳ δ᾽ ἱστὸν στήσαντ᾽ ἀνά θ᾽ ἱστία λευκὰ πέτασσαν,

τότ' άπλωςαν τα κάταςπρα πανιά τουσ ςτο κατάρτι, ἐν δ᾽ ἄνεμος πρῆσεν μέσον ἱστίον, ἀμφὶ δὲ κῦμα

κι ο άνεμοσ τα ωοφςκωνε, κι ωσ πιγαινε το πλοίον στείρῃ πορφύρεον μεγάλ᾽ ἴαχε νηὸς ἰούσης:

εισ τθν καρίνα ολόγυρα το μαφρο κφμα θχοφςε ἣ δ᾽ ἔθεεν κατὰ κῦμα διαπρήσσουσα κέλευθον.

κι ζκοβε δρόμον γριγορο ςτο κφμα το καράβι· αὐτὰρ ἐπεί ῥ᾽ ἵκοντο κατὰ στρατὸν εὐρὺν Ἀχαιῶν,

485 ςτων Αχαιϊν το απζραντο ςτρατόπεδο άμα εωκάςαν, 485 νῆα μὲν οἵ γε μέλαιναν ἐπ᾽ ἠπείροιο ἔρυσσαν

ετράβθξαν εισ τθν ςτεριά τ' ολόμαυρο καράβι ὑψοῦ ἐπὶ ψαμάθοις, ὑπὸ δ᾽ ἕρματα μακρὰ τάνυσσαν:

ψθλά ςτθν άμμον κι ζβαλαν ςτυλϊματα αποκάτω αὐτοὶ δ᾽ ἐσκίδναντο κατὰ κλισίας τε νέας τε.

και ςτεσ ςκθνζσ εςκόρπιςαν εκείκε και ςτεσ πρφμνεσ. αὐτὰρ ὃ μήνιε νηυσὶ παρήμενος ὠκυπόροισι

Page 18: Iliad

Ωςτόςο εκείνοσ κφμωνε ςιμά ςτα γοργά πλοία διογενὴς Πηλῆος υἱὸς πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς:

490 ο ωτεροπόδθσ διογενισ Ρθλείδθσ Αχιλλζασ· 490 οὔτέ ποτ᾽ εἰς ἀγορὴν πωλέσκετο κυδιάνειραν

δεν πιγαινε ςτθν ςφνοδον, όπου δοξάηοντ' άνδρεσ, οὔτέ ποτ᾽ ἐς πόλεμον, ἀλλὰ φθινύθεσκε φίλον κῆρ

οφτε ςτον πόλεμον, και αυτοφ βαρφλυπ' θ καρδιά του αὖθι μένων, ποθέεσκε δ᾽ ἀϋτήν τε πτόλεμόν τε.

ελαχταροφςε τθν βοιν, τθν ωλόγα του πολζμου. ἀλλ᾽ ὅτε δή ῥ᾽ ἐκ τοῖο δυωδεκάτη γένετ᾽ ἠώς,

Ζωεξε θ δωδζκατθ αυγι, και οι κεοί γυρίηουν καὶ τότε δὴ πρὸς Ὄλυμπον ἴσαν θεοὶ αἰὲν ἐόντες

495 ςτον Πλυμπον κι εβάδιηεν εμπρόσ τουσ ο Κρονίδθσ 495 πάντες ἅμα, Ζεὺς δ᾽ ἦρχε: Θέτις δ᾽ οὐ λήθετ᾽ ἐφετμέων

και θ Κζτισ το παράγγελμα δεν ξζχανε του υιοφ τθσ παιδὸς ἑοῦ, ἀλλ᾽ ἥ γ᾽ ἀνεδύσετο κῦμα θαλάσσης.

και τθσ καλάςςθσ ζςχιςε τα κφματα κι εβγικε ἠερίη δ᾽ ἀνέβη μέγαν οὐρανὸν Οὔλυμπόν τε.

και ανζβθ τα χαράματα ςτ' Ολφμπου τον αικζρα. εὗρεν δ᾽ εὐρύοπα Κρονίδην ἄτερ ἥμενον ἄλλων

Εφρθκε τον βροντόωωνον Κρονίδθν κακιςμζνον ἀκροτάτῃ κορυφῇ πολυδειράδος Οὐλύμποιο:

500 μόνον ςτθν άκραν κορυωιν του πολυλόωου Ολφμπου, 500 καί ῥα πάροιθ᾽ αὐτοῖο καθέζετο, καὶ λάβε γούνων

εμπρόσ του εκάκιςε θ κεά και με τ' αριςτερό τθσ σκαιῇ, δεξιτερῇ δ᾽ ἄρ᾽ ὑπ᾽ ἀνθερεῶνος ἑλοῦσα

του ζπιαςε τα γόνατα, με τ' άλλο το πθγοφνι, λισσομένη προσέειπε Δία Κρονίωνα ἄνακτα:

κι ζλεγεν ικετεφοντασ ςτον φψιςτον Κρονίδθν: Ζεῦ πάτερ εἴ ποτε δή σε μετ᾽ ἀθανάτοισιν ὄνησα

«Δία πατζρ', αν κάποτε με λόγον ι με ζργον ἥ ἔπει ἥ ἔργῳ, τόδε μοι κρήηνον ἐέλδωρ:

505 ς' ζχω ωωελιςει, ευδόκθςε ς' αυτό να με ειςακοφςεισ· 505 τίμησόν μοι υἱὸν ὃς ὠκυμορώτατος ἄλλων

τον ολιγοθμερότατον υιόν, αχ! τίμθςζ μου· ἔπλετ᾽: ἀτάρ μιν νῦν γε ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων

ιδζ πϊσ τον ατίμαςεν ο μζγασ Αγαμζμνων, ἠτίμησεν: ἑλὼν γὰρ ἔχει γέρας αὐτὸς ἀπούρας.

οποφ του άρπαξεν αυτόσ το δϊρο του και το 'χει. ἀλλὰ σύ πέρ μιν τῖσον Ὀλύμπιε μητίετα Ζεῦ:

Δικαίωςζ τον καν εςφ, πάνςοωε Ολφμπιε Δία, τόφρα δ᾽ ἐπὶ Τρώεσσι τίθει κράτος ὄφρ᾽ ἂν Ἀχαιοὶ

510 ςτουσ Τρϊασ νίκεσ δϊρθςε ωςότου το παιδί μου, 510 υἱὸν ἐμὸν τίσωσιν ὀφέλλωσίν τέ ἑ τιμῇ.

να δικαιϊςουν οι Αχαιοί να τον υπερδοξάςουν». ὣς φάτο: τὴν δ᾽ οὔ τι προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς,

Και απάντθςιν δεν ζδωκεν ο νεωελοςυνάκτθσ ἀλλ᾽ ἀκέων δὴν ἧστο: Θέτις δ᾽ ὡς ἥψατο γούνων

κι ϊραν πολλιν εςϊπαινε· και θ Κζτισ του κρατοφςε ὣς ἔχετ᾽ ἐμπεφυυῖα, καὶ εἴρετο δεύτερον αὖτις:

ωσ απ' αρχισ τα γόνατα και πάλιν τον ερϊτα: νημερτὲς μὲν δή μοι ὑπόσχεο καὶ κατάνευσον

515 «Άςωαλτθν δϊς' μου υπόςχεςιν μ' εκείνο ςου το νεφμα 515 ἥ ἀπόειπ᾽, ἐπεὶ οὔ τοι ἔπι δέος, ὄφρ᾽ ἐῢ εἰδέω

ι αρνιςου· τι κα ωοβθκείσ; Κζλω να μάκω μόνον, ὅσσον ἐγὼ μετὰ πᾶσιν ἀτιμοτάτη θεός εἰμι.

αν είμαι το εξουκζνωμα των ακανάτων όλων». τὴν δὲ μέγ᾽ ὀχθήσας προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς:

Page 19: Iliad

Με βάροσ τθσ απάντθςεν ο νεωελοςυνάκτθσ: ἦ δὴ λοίγια ἔργ᾽ ὅ τέ μ᾽ ἐχθοδοπῆσαι ἐφήσεις

«Ω! τι κακό! να οργιςκϊ τθσ Ιρασ κα με βάλεισ, Ἥρῃ ὅτ᾽ ἄν μ᾽ ἐρέθῃσιν ὀνειδείοις ἐπέεσσιν:

520 όταν με λόγια υβριςτικά πικρά κα με κεντιςει· 520 ἣ δὲ καὶ αὔτως μ᾽ αἰεὶ ἐν ἀθανάτοισι θεοῖσι

και χωρίσ λογον πάντοτε μου κλαίεται και λζγει νεικεῖ, καί τέ μέ φησι μάχῃ Τρώεσσιν ἀρήγειν.

εμπρόσ εισ όλουσ τουσ κεοφσ πωσ βοθκϊ τουσ Τρϊασ, ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν αὖτις ἀπόστιχε μή τι νοήσῃ

αλλά ςυ ωφγε ευκφσ μθ ςε νοις' θ Ιρα Ἥρη: ἐμοὶ δέ κε ταῦτα μελήσεται ὄφρα τελέσσω:

και άωεσ ς' εμζ τθν μζριμναν ς' αυτό να δϊςω τζλοσ· εἰ δ᾽ ἄγε τοι κεφαλῇ κατανεύσομαι ὄφρα πεποίθῃς:

525 και ιδοφ, για να βεβαιωκείσ τθν κεωαλιν κα ςκφψω· 525 τοῦτο γὰρ ἐξ ἐμέθεν γε μετ᾽ ἀθανάτοισι μέγιστον

ςθμάδι τοφτο αλάκευτο ςτουσ ακανάτουσ ζχω· τέκμωρ: οὐ γὰρ ἐμὸν παλινάγρετον οὐδ᾽ ἀπατηλὸν

τι ό,τι με τθσ κεωαλισ το ςκφψιμο κθρφξω οὐδ᾽ ἀτελεύτητον ὅ τί κεν κεφαλῇ κατανεύσω.

δεν απατά, δεν παίρνεται οπίςω και κα γίνει». ἦ καὶ κυανέῃσιν ἐπ᾽ ὀφρύσι νεῦσε Κρονίων:

Είπε, τα μαφρα ωρφδια του χαμιλωςε ο Κρονίδθσ· ἀμβρόσιαι δ᾽ ἄρα χαῖται ἐπερρώσαντο ἄνακτος

530 ζκλινε από τ' ακάνατο κεωάλι του κυρίου 530 κρατὸς ἀπ᾽ ἀθανάτοιο: μέγαν δ᾽ ἐλέλιξεν Ὄλυμπον.

θ κεία κόμθ και ο μανόσ ο Πλυμποσ εςείςκθ. τώ γ᾽ ὣς βουλεύσαντε διέτμαγεν: ἣ μὲν ἔπειτα

Αυτά 'παν κι εχωρίςκθκαν απ' τον ακτινοβόλον εἰς ἅλα ἆλτο βαθεῖαν ἀπ᾽ αἰγλήεντος Ὀλύμπου,

Πλυμπον κείνθ επθδθςε ςτθσ κάλαςςασ τα βάκθ, Ζεὺς δὲ ἑὸν πρὸς δῶμα: θεοὶ δ᾽ ἅμα πάντες ἀνέσταν

και ο Δίασ προσ το δϊμα του· κι εμπρόσ εισ τον πατζρα ἐξ ἑδέων σφοῦ πατρὸς ἐναντίον: οὐδέ τις ἔτλη

535 όλ' οι κεοί ςθκϊκθκαν ουδζ να προχωριςει 535 μεῖναι ἐπερχόμενον, ἀλλ᾽ ἀντίοι ἔσταν ἅπαντες.

κανείσ επρόςμενε αλλ' ορκοί τον προχπαντιςαν όλοι· ὣς ὃ μὲν ἔνθα καθέζετ᾽ ἐπὶ θρόνου: οὐδέ μιν Ἥρη

κι εκάκιςε ςτον κρόνον του· και ότι πρϊτα θ Κζτισ ἠγνοίησεν ἰδοῦσ᾽ ὅτι οἱ συμφράσσατο βουλὰς

θ κόρ' θ αργυρόποδθ του γζρου τθσ καλάςςθσ, ἀργυρόπεζα Θέτις θυγάτηρ ἁλίοιο γέροντος.

είχε μ' αυτόν ςυνακουςκεί, δεν ξζωυγε τθσ Ιρασ, αὐτίκα κερτομίοισι Δία Κρονίωνα προσηύδα:

540 και άρχιςε πειραχτικά να λζγει προσ τον Δία: 540 τίς δ᾽ αὖ τοι δολομῆτα θεῶν συμφράσσατο βουλάς;

«Ροια κεά πάλι, ω δολερζ, με ςζνα εςυνακοφςκθ; αἰεί τοι φίλον ἐστὶν ἐμεῦ ἀπὸ νόσφιν ἐόντα

Σ' αρζςει πάντοτε μακράν από εμζ να κρίνεισ κρυπτάδια φρονέοντα δικαζέμεν: οὐδέ τί πώ μοι

ν' αποωαςίηεισ μυςτικά· δεν ςου 'δωςε θ καρδιά ςου πρόφρων τέτληκας εἰπεῖν ἔπος ὅττι νοήσῃς.

τίποτε απ' όςα ςκζπτεςαι ς' εμζ να ωανερϊςεισ». τὴν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε:

545 Σ' αυτιν αντείπε των κεϊν και ανκρϊπων ο πατζρασ: 545 Ἥρη μὴ δὴ πάντας ἐμοὺς ἐπιέλπεο μύθους

«Ιρα, μθ ελπίςεισ όλουσ μου τουσ ςτοχαςμοφσ να μάκεισ, εἰδήσειν: χαλεποί τοι ἔσοντ᾽ ἀλόχῳ περ ἐούσῃ:

Page 20: Iliad

δεν κα τουσ ζβρεισ εφκολα, και ασ είςαι ομόκλινι μου, ἀλλ᾽ ὃν μέν κ᾽ ἐπιεικὲς ἀκουέμεν οὔ τις ἔπειτα

αλλ' ό,τι αρμόηει ν' ακουςκεί, κανείσ δεν κα γνωρίςει οὔτε θεῶν πρότερος τὸν εἴσεται οὔτ᾽ ἀνθρώπων:

ι των κεϊν ι των κνθτϊν, πριν ςυ το μάκεισ πρϊτα· ὃν δέ κ᾽ ἐγὼν ἀπάνευθε θεῶν ἐθέλωμι νοῆσαι

550 αλλ' ό,τι εγϊ ανάμερα των ακανάτων κζλω 550 μή τι σὺ ταῦτα ἕκαστα διείρεο μηδὲ μετάλλα.

να ςτοχαςκϊ, μθ το ερωτάσ, μθ κζλεισ να εξετάηεισ». τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα βοῶπις πότνια Ἥρη:

Και θ μεγαλόωκαλμθ κεά του απάντθςεν, θ Ιρα: αἰνότατε Κρονίδη ποῖον τὸν μῦθον ἔειπες;

«Οποίον λόγον, πρόωερεσ, ςκλθρότατε Κρονίδθ; καὶ λίην σε πάρος γ᾽ οὔτ᾽ εἴρομαι οὔτε μεταλλῶ,

Ζχω καιρόν π' οφτε ρωτϊ, οφτ' εξετάηω πλζον, ἀλλὰ μάλ᾽ εὔκηλος τὰ φράζεαι ἅσσ᾽ ἐθέλῃσθα.

555 αλλ' όςα κζλεισ ιςυχοσ ο νουσ ςου κρίνει μόνοσ· 555 νῦν δ᾽ αἰνῶς δείδοικα κατὰ φρένα μή σε παρείπῃ

αλλά ωοβοφμαι τϊρα μθ του γζρου τθσ καλάςςθσ ἀργυρόπεζα Θέτις θυγάτηρ ἁλίοιο γέροντος:

θ κόρθ ςε ξεπλάνεςε, ότι πρωί τθν είδα ἠερίη γὰρ σοί γε παρέζετο καὶ λάβε γούνων:

ςιμά ςου εκεί τα γόνατα κλιτι να ςου αγκαλιάηει, τῇ σ᾽ ὀΐω κατανεῦσαι ἐτήτυμον ὡς Ἀχιλῆα

και κα τθσ ζςτερξεσ τιμιν να δϊςεισ του Αχιλλζωσ τιμήσῃς, ὀλέσῃς δὲ πολέας ἐπὶ νηυσὶν Ἀχαιῶν.

560 και ν' αωανίςεισ Αχαιοφσ πολλοφσ εκεί ςτα πλοία». 560 τὴν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς:

Και ο Δίασ τθσ απάντθςε ο νεωελοςυνάκτθσ: δαιμονίη αἰεὶ μὲν ὀΐεαι οὐδέ σε λήθω:

«Στιγμι δεν παφεισ, ω κακι, να με παραμονεφεισ· πρῆξαι δ᾽ ἔμπης οὔ τι δυνήσεαι, ἀλλ᾽ ἀπὸ θυμοῦ

αλλά δεν βγάηεισ τίποτε και πλζον μιςθτι μου μᾶλλον ἐμοὶ ἔσεαι: τὸ δέ τοι καὶ ῥίγιον ἔσται.

κα γίνεισ και κα λυπθκείσ χειρότερα· κι αν είναι εἰ δ᾽ οὕτω τοῦτ᾽ ἐστὶν ἐμοὶ μέλλει φίλον εἶναι:

565 το πράγμα ωσ ζλεγεσ, κα πει που αυτό ς' εμζνα αρζςει. 565 ἀλλ᾽ ἀκέουσα κάθησο, ἐμ δ᾽ ἐπιπείθεο μύθῳ,

Αλλά κάκου και ςϊπαινε, ςτον λόγον μου υποτάξου, μή νύ τοι οὐ χραίσμωσιν ὅσοι θεοί εἰσ᾽ ἐν Ὀλύμπῳ

δεν κα ςε ςϊςουν, πίςτευςε, όλ' οι κεοί του Ολφμπου, ἆσσον ἰόνθ᾽, ὅτε κέν τοι ἀάπτους χεῖρας ἐφείω.

αν τοφτ' απλϊςω εγϊ ς' εςζ τ' ανίκθτά μου χζρια». ὣς ἔφατ᾽ ἔδεισεν δὲ βοῶπις πότνια Ἥρη,

Είπε και θ μεγαλόωκαλμθ ωοβικθκεν θ Ιρα καί ῥ᾽ ἀκέουσα καθῆστο ἐπιγνάμψασα φίλον κῆρ:

570 και τθν καρδιά τθσ ςωίγγοντασ κακιμενθ εβουβάκθ· 570 ὄχθησαν δ᾽ ἀνὰ δῶμα Διὸς θεοὶ Οὐρανίωνες:

κι όλ' οι κεοί λυπικθκαν ςτο δϊμα του Κρονίδθ· τοῖσιν δ᾽ Ἥφαιστος κλυτοτέχνης ἦρχ᾽ ἀγορεύειν

τότε βοθκόσ εισ τθν γλυκιά μθτζρα του τθν Ιραν μητρὶ φίλῃ ἐπίηρα φέρων λευκωλένῳ Ἥρῃ:

ο Ιωαιςτοσ, ο ζνδοξοσ τεχνίτθσ, ς' όλουσ είπε: ἦ δὴ λοίγια ἔργα τάδ᾽ ἔσσεται οὐδ᾽ ἔτ᾽ ἀνεκτά,

«Κακό κα είναι αβάςτακτο τωόντι ςεισ οι δφο εἰ δὴ σφὼ ἕνεκα θνητῶν ἐριδαίνετον ὧδε,

575 να ερίηετε για τουσ κνθτοφσ και μεσ ςτουσ ακανάτουσ 575 ἐν δὲ θεοῖσι κολῳὸν ἐλαύνετον: οὐδέ τι δαιτὸς

Page 21: Iliad

να οχλοβοείτε ωοβερά· και τθσ καλισ τραπζηθσ ἐσθλῆς ἔσσεται ἦδος, ἐπεὶ τὰ χερείονα νικᾷ.

όλ' θ ευωροςφνθ εχάκθκεν, αωοφ νικάν τ' αχρεία, μητρὶ δ᾽ ἐγὼ παράφημι καὶ αὐτῇ περ νοεούσῃ

και τθσ μθτρόσ μου κα 'λεγα, που το εννοεί και μόνθ, πατρὶ φίλῳ ἐπίηρα φέρειν Διί, ὄφρα μὴ αὖτε

εισ τον γλυκον πατζρα μου να είναι καλι, μθ πάλιν νεικείῃσι πατήρ, σὺν δ᾽ ἡμῖν δαῖτα ταράξῃ.

580 κυμϊςει και τθν τράπεηαν μασ βάλει επάνω-κάτω· 580 εἴ περ γάρ κ᾽ ἐθέλῃσιν Ὀλύμπιος ἀστεροπητὴς

να κζλει μασ κατρακυλά απ' το κρονί μασ όλουσ ἐξ ἑδέων στυφελίξαι: ὃ γὰρ πολὺ φέρτατός ἐστιν.

ο Βροντθτισ, ςτθν δφναμιν περίςςι' ανϊτεροσ μασ. ἀλλὰ σὺ τὸν ἐπέεσσι καθάπτεσθαι μαλακοῖσιν:

Αλλά με λόγια μαλακά να τον καταπραψνεισ αὐτίκ᾽ ἔπειθ᾽ ἵλαος Ὀλύμπιος ἔσσεται ἡμῖν.

κι ο Βροντοωόροσ ίλεωσ, καρρϊ, ς' εμάσ κα γίνει». ὣς ἄρ᾽ ἔφη καὶ ἀναΐξας δέπας ἀμφικύπελλον

585 Είπ' επετάχκθ κι ζβαλε το δίκουπο ποτιρι, 585 μητρὶ φίλῃ ἐν χειρὶ τίθει καί μιν προσέειπε:

ςτο χζρι τθσ αγαπθτισ μθτρόσ του και τθσ είπε: τέτλαθι μῆτερ ἐμή, καὶ ἀνάσχεο κηδομένη περ,

«Υπόμεινε, μθτζρα μου, και βάςτα αν και κλιμμζνθ, μή σε φίλην περ ἐοῦσαν ἐν ὀφθαλμοῖσιν ἴδωμαι

μιπωσ εμπρόσ ςτα μάτια μου δαρκείσ, γλυκιά μθτζρα· θεινομένην, τότε δ᾽ οὔ τι δυνήσομαι ἀχνύμενός περ

και τότε δεν κα δυνθκϊ ποςϊσ να ςε βοθκιςω χραισμεῖν: ἀργαλέος γὰρ Ὀλύμπιος ἀντιφέρεσθαι:

590 ο κλιβερόσ· αντίςταςθ δεν ζχει ο Βροντοωόροσ· 590 ἤδη γάρ με καὶ ἄλλοτ᾽ ἀλεξέμεναι μεμαῶτα

άλλθ ωορά το ετόλμθςα, και αυτόσ από τον πόδα ῥῖψε ποδὸς τεταγὼν ἀπὸ βηλοῦ θεσπεσίοιο,

μ' ζπιαςε και μ' απόλυςε του Ολφμπου απ' το κατϊωλι. πᾶν δ᾽ ἦμαρ φερόμην, ἅμα δ᾽ ἠελίῳ καταδύντι

Ολθμερίσ εγφριηα, και ο ιλιοσ είχε δφςει κάππεσον ἐν Λήμνῳ, ὀλίγος δ᾽ ἔτι θυμὸς ἐνῆεν:

όταν ςτθν Λιμνον ζπεςα κοντά να βγει θ ψυχι μου· ἔνθά με Σίντιες ἄνδρες ἄφαρ κομίσαντο πεσόντα.

595 και άνκρωποι Σίντιεσ εκεί με περιποιικθκαν». 595 ὣς φάτο, μείδησεν δὲ θεὰ λευκώλενος Ἥρη,

Και χαμογζλαςε θ κεά, θ Ιρα θ λευκοχζρα μειδήσασα δὲ παιδὸς ἐδέξατο χειρὶ κύπελλον:

και απ' το παιδί τθσ ζλαβε γελϊντασ το ποτιρι αὐτὰρ ὃ τοῖς ἄλλοισι θεοῖς ἐνδέξια πᾶσιν

και γλυκό νζκταρ παίρνοντασ απ' τον κρατιρα εκείνοσ οἰνοχόει γλυκὺ νέκταρ ἀπὸ κρητῆρος ἀφύσσων:

δεξιά κερνοφςε ολόγυρα τουσ άλλουσ ακανάτουσ· ἄσβεστος δ᾽ ἄρ᾽ ἐνῶρτο γέλως μακάρεσσι θεοῖσιν

600 τότε οι μακάριοι κεοί τα γζλια δεν κρατοφςαν 600 ὡς ἴδον Ἥφαιστον διὰ δώματα ποιπνύοντα.

να βλζπουν κει τον Ιωαιςτον να υπθρετεί το δϊμα· ὣς τότε μὲν πρόπαν ἦμαρ ἐς ἠέλιον καταδύντα

αυτοφ ετρϊγαν κι ζπιναν ολιμερα ωσ το δείλι, δαίνυντ᾽, οὐδέ τι θυμὸς ἐδεύετο δαιτὸς ἐΐσης,

κι όλεσ χαρικαν οι καρδιζσ το ιςόμοιρο τραπζηι, οὐ μὲν φόρμιγγος περικαλλέος ἣν ἔχ᾽ Ἀπόλλων,

του Φοίβου ακόμθ τθν λαμπράν κικάραν και τεσ Μοφςεσ Μουσάων θ᾽ αἳ ἄειδον ἀμειβόμεναι ὀπὶ καλῇ.

Page 22: Iliad

605 ωσ ζψαλναν καλόωωνα με τθν ςειράν τουσ όλεσ· 605 αὐτὰρ ἐπεὶ κατέδυ λαμπρὸν φάος ἠελίοιο,

κι άμα του ιλιου βφκιςε το ωωσ, κακείσ επιγε οἳ μὲν κακκείοντες ἔβαν οἶκον δὲ ἕκαστος,

να κοιμθκεί ςτο δϊμα του, που ο ξακουςτόσ τεχνίτθσ ἧχι ἑκάστῳ δῶμα περικλυτὸς ἀμφιγυήεις

του εποίθςεν ο Ιωαιςτοσ με τθν ςοωιν του γνϊςθ. Ἥφαιστος ποίησεν ἰδυίῃσι πραπίδεσσι:

Εκίνθςε και ο βροντθτισ Ολφμπιοσ κι ανζβθ Ζεὺς δὲ πρὸς ὃν λέχος ἤϊ᾽ Ὀλύμπιος ἀστεροπητής,

610 ςτθν κλίνθν που αναπαφονταν όςεσ ωορζσ ο φπνοσ 610 ἔνθα πάρος κοιμᾶθ᾽ ὅτε μιν γλυκὺς ὕπνος ἱκάνοι:

τον εκυρίευε ο γλυκόσ· αυτοφ κοιμικθ ο Δίασ ἔνθα καθεῦδ᾽ ἀναβάς, παρὰ δὲ χρυσόθρονος Ἥρη.

και θ χρυςόκρονθ κεά, θ Ιρα ςτο πλευρό του.

Ποια επίθετα χρησιμοποιεί ο ποιητής για να χαρακτηρίσει τον ----------------;

Ποια η σημασία του κάθε επιθέτου και τα συνθετικά του μέρη (αν είναι σύνθετη λέξη)

Τι ιδιότητα προσδίδει στον ----------- το κάθε επίθετο και σε ποιο χαρακτηριστικό του αναφέρεται (αφορά στο σώμα, στο πνεύμα,

στο χαρακτήρα, στην καταγωγή <)

Για ποια άλλα «πρόσωπα» χρησιμοποιεί ο Όμηρος το ίδιο επίθετο;

Τι παρατηρείτε για το πλήθος των επιθέτων που χρησιμοποιούνται για κάθε «πρόσωπο» και πώς μπορεί αυτό να εξηγηθεί με

βάση το χαρακτήρα των επικών ποιημάτων και τον τρόπο με τον οποίον «απαγγέλονταν»