İlkyardim bİlgİlerİ

127
İLKYARDIM İLKYARDIM BİLGİLERİ BİLGİLERİ RAHŞAN YILMAZ RAHŞAN YILMAZ ACİL SERVİS ACİL SERVİS SORUMLU HEMŞİRESİ SORUMLU HEMŞİRESİ RAHŞAN YILMAZ RAHŞAN YILMAZ ACİL SERVİS ACİL SERVİS SORUMLU HEMŞİRESİ SORUMLU HEMŞİRESİ İLKYARDIM İLKYARDIM BİLGİLERİ BİLGİLERİ

Upload: oscar-diaz

Post on 30-Dec-2015

100 views

Category:

Documents


8 download

DESCRIPTION

İLKYARDIM BİLGİLERİ. İLKYARDIM BİLGİLERİ. RAHŞAN YILMAZ ACİL SERVİS SORUMLU HEMŞİRESİ. RAHŞAN YILMAZ ACİL SERVİS SORUMLU HEMŞİRESİ. Ağızdan Ağıza Suni Teneffüs Metodu. Kişiyi düz bir yere sırt üstü yatırınız. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: İLKYARDIM BİLGİLERİ

İLKYARDIM İLKYARDIM BİLGİLERİBİLGİLERİ

RAHŞAN YILMAZ RAHŞAN YILMAZ

ACİL SERVİS SORUMLU ACİL SERVİS SORUMLU HEMŞİRESİHEMŞİRESİ

RAHŞAN YILMAZ RAHŞAN YILMAZ

ACİL SERVİS ACİL SERVİS SORUMLU HEMŞİRESİSORUMLU HEMŞİRESİ

İLKYARDIM İLKYARDIM

BİLGİLERİBİLGİLERİ

Page 2: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Ağızdan Ağıza Suni Teneffüs MetoduAğızdan Ağıza Suni Teneffüs Metodu

Kişiyi düz bir yere sırt üstü Kişiyi düz bir yere sırt üstü yatırınız. yatırınız.

Çenesini yukarı başını geriye Çenesini yukarı başını geriye çekerek solunum yollarını çekerek solunum yollarını açınız. açınız.

Ağız çevresini temizleyiniz. Ağız çevresini temizleyiniz. Çeneye bastırarak ağzının Çeneye bastırarak ağzının

açılmasını sağlayıp, diğer açılmasını sağlayıp, diğer elinizle burun deliklerini elinizle burun deliklerini tıkayınız. tıkayınız.

Derin nefes alıp ağızdan ağıza Derin nefes alıp ağızdan ağıza dakikada 12-15 defa üfleyiniz. dakikada 12-15 defa üfleyiniz.

Göğüs kafesinin yükselip, Göğüs kafesinin yükselip, yükselmediğini kontrol ediniz. yükselmediğini kontrol ediniz.

Solunum normale dönünceye Solunum normale dönünceye kadar veya hastaneye kadar veya hastaneye ulaştırıncaya kadar işleme devam ulaştırıncaya kadar işleme devam ediniz.ediniz.

Page 3: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ALLERJİK DURUMLARDA İLKYARDIMALLERJİK DURUMLARDA İLKYARDIM

Alerji (aşırı duyarlık), genel anlamda aynı Alerji (aşırı duyarlık), genel anlamda aynı maddelerle karşılaşıldığında bazı kişilerde maddelerle karşılaşıldığında bazı kişilerde değişik belirtilerde görülen bir değişik belirtilerde görülen bir rahatsızlıktır. Saman nezlesi, alerjik rahatsızlıktır. Saman nezlesi, alerjik konjunktivit astım, ürtiker (kurdeşen), konjunktivit astım, ürtiker (kurdeşen), serum hastalığı bazı ilaçlara karşı görülen serum hastalığı bazı ilaçlara karşı görülen alerjik reaksiyonlar gibi çok hastalıklar bu alerjik reaksiyonlar gibi çok hastalıklar bu grup içindedir.grup içindedir.

Page 4: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ALLERJİK DURUMLARDA İLKYARDIMALLERJİK DURUMLARDA İLKYARDIM

Alerji yaptığını bildiğiniz maddelerden uzakta durunuz. Alerji yaptığını bildiğiniz maddelerden uzakta durunuz. Özellikle ilkbaharda ağaç ve çiçek polenlerinin havadaki Özellikle ilkbaharda ağaç ve çiçek polenlerinin havadaki

miktarının çoğaldığı zamanlarda kapı ve pencerelerinizi miktarının çoğaldığı zamanlarda kapı ve pencerelerinizi kapatınız. kapatınız.

Alerji yaptığını bildiğiniz bir ilaç varsa almayınız. Alerji yaptığını bildiğiniz bir ilaç varsa almayınız. Önceden doktorunuza söyleyiniz. Önceden doktorunuza söyleyiniz.

Kedi köpek kılına karşı alerjiniz varsa evinizde evcil Kedi köpek kılına karşı alerjiniz varsa evinizde evcil hayvan beslemeyiniz. hayvan beslemeyiniz.

Eğer pişmemiş gıda dokunuyorsa pişiriniz. Sütte olduğu Eğer pişmemiş gıda dokunuyorsa pişiriniz. Sütte olduğu gibi ısıtma ile gıdanın alerjik özelliğini azaltabilirsiniz. gibi ısıtma ile gıdanın alerjik özelliğini azaltabilirsiniz.

Doktorunuzun önerdiği ilaç varsa(antihistaminik) onu Doktorunuzun önerdiği ilaç varsa(antihistaminik) onu alınız. alınız.

Page 5: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ALERJİK DURUMLARDA İLKYARDIMALERJİK DURUMLARDA İLKYARDIM

Alerji gelişen bölgeyi kaşımayınız. Alerji gelişen bölgeyi kaşımayınız. Kaşıntıyı giderici ilaç varsa kullanınız.Kaşıntıyı giderici ilaç varsa kullanınız.

Eğer eklemlerinizde ağrı oluyorsa aspirine Eğer eklemlerinizde ağrı oluyorsa aspirine karşı allerjiniz yoksa aspirin alınız. karşı allerjiniz yoksa aspirin alınız.

Şuur yerinde değilse yeterli derecede Şuur yerinde değilse yeterli derecede solunum yapamıyorsa öne doğru meyilli solunum yapamıyorsa öne doğru meyilli olacak şekilde yana yatırınız. olacak şekilde yana yatırınız.

En yakın sağlık kuruluşuna başvurunuzEn yakın sağlık kuruluşuna başvurunuz

Page 6: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ALERJİK DURUMLARDA İLKYARDIMALERJİK DURUMLARDA İLKYARDIM

Solunum yollarında ileri derecede şişlikler Solunum yollarında ileri derecede şişlikler olabilir. Hasta soluk almayacak duruma gelebilir. olabilir. Hasta soluk almayacak duruma gelebilir. Ses değişikliği soluk almada zorluk başlıyorsa Ses değişikliği soluk almada zorluk başlıyorsa zaman geçirmeden hastaneye gidiniz. zaman geçirmeden hastaneye gidiniz.

Tetanos serumu gibi bir serum yapılacaksa Tetanos serumu gibi bir serum yapılacaksa daha önceden ne cins serum ve ne zaman daha önceden ne cins serum ve ne zaman yapıldığını doktorunuza söyleyiniz. İkinci kez yapıldığını doktorunuza söyleyiniz. İkinci kez serum yapılması ile serum hastalığı olur. serum yapılması ile serum hastalığı olur.

Page 7: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ARI VE SİNEK SOKMALARINDA ARI VE SİNEK SOKMALARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Arı, sivri sinek sokmalarına karşı: Kesme Arı, sivri sinek sokmalarına karşı: Kesme şekeri hafif ıslatın sokulan kısmın üzerine şekeri hafif ıslatın sokulan kısmın üzerine hafifçe bastırın, zehiri alır, kaşınmayı ve hafifçe bastırın, zehiri alır, kaşınmayı ve şişmeyi önler. şişmeyi önler.

Page 8: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BANDAJ VE SARGILARBANDAJ VE SARGILAR

Pansumanları yerinde tutmak, Pansumanları yerinde tutmak, organları uygun bir şekilde sarmak, organları uygun bir şekilde sarmak, tespit etmek, gerektiğinde o bölge tespit etmek, gerektiğinde o bölge üzerinde basınç uygulamak vücudun üzerinde basınç uygulamak vücudun o kısmının hareketini azaltmak ya da o kısmının hareketini azaltmak ya da bütünüyle engellemek ve vücudun bir bütünüyle engellemek ve vücudun bir kısmının kan akımını azaltmak amacı kısmının kan akımını azaltmak amacı ile kullanılan malzemeye denir.ile kullanılan malzemeye denir.

Page 9: İLKYARDIM BİLGİLERİ

SARGI ÇEŞİTLERİ : SARGI ÇEŞİTLERİ :

1. Silindir (Rulo) Sargılar 1. Silindir (Rulo) Sargılar 2. Üçgen Sargılar 2. Üçgen Sargılar 3. Özel Sargılar3. Özel Sargılar

Page 10: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BANDAJ VE SARGILARBANDAJ VE SARGILAR

1- SİLİNDİR (RULO) SARGILAR1- SİLİNDİR (RULO) SARGILAR İlkyardımcı yaralıya dönük. İlkyardımcı yaralıya dönük. Rulo sağ elde. Rulo sağ elde. Sargının ucu sol elde. Sargının ucu sol elde. Bilek kısmında iki kez tespit yapınız. Bilek kısmında iki kez tespit yapınız. Sargıyı aşağıdan yukarıya, içten dışa ve birbiri üzerine Sargıyı aşağıdan yukarıya, içten dışa ve birbiri üzerine

2/3 oranda örtecek şekilde sarınız. 2/3 oranda örtecek şekilde sarınız. Sargı çok bol veya damarları, sinirleri sıkıştıracak kadar Sargı çok bol veya damarları, sinirleri sıkıştıracak kadar

da sıkı sarılmamalıdır. da sıkı sarılmamalıdır. Sarılma bittikten sonra; serbest kalan uç ikiye ayrılarak Sarılma bittikten sonra; serbest kalan uç ikiye ayrılarak

bir düğüm atıldıktan sonra o bölge etrafında dolanarak bir düğüm atıldıktan sonra o bölge etrafında dolanarak bağlanır ya da sargı ucu kendi üzerine çengelli iğne ile bağlanır ya da sargı ucu kendi üzerine çengelli iğne ile veya flasterle tutturulur.veya flasterle tutturulur.

Page 11: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Sekiz sargıSekiz sargı

Özellikle diz, dirsek gibi eklem Özellikle diz, dirsek gibi eklem bölgelerinde ya da bu bölgelerin bölgelerinde ya da bu bölgelerin yakınlarının sarılmasında uygulanır. yakınlarının sarılmasında uygulanır. Sarım, Sekiz sayışı yapacak şekilde, bir Sarım, Sekiz sayışı yapacak şekilde, bir aşağı ve bir yukarı kısımdan dolanarak aşağı ve bir yukarı kısımdan dolanarak yapılır. yapılır.

Page 12: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Spika sargıSpika sargı

Özellikle omuz, kalça eklemi gibi yerlerin Özellikle omuz, kalça eklemi gibi yerlerin sarımın-da kullanılır. Omuz ekleminde kolun üst sarımın-da kullanılır. Omuz ekleminde kolun üst kısmı sarıldıktan sonra sargı rulosu omuz kısmı sarıldıktan sonra sargı rulosu omuz üzerinden geçirilir. Omuz arkasına, oradan üzerinden geçirilir. Omuz arkasına, oradan göğüsün arka kısmına getirilir. Buradan göğüsün göğüsün arka kısmına getirilir. Buradan göğüsün ön tarafı dolanıp, tekrar omuza getirilir, Omuz ön tarafı dolanıp, tekrar omuza getirilir, Omuz önünde sargılar birbirini çapraz ve sekiz şeklinde önünde sargılar birbirini çapraz ve sekiz şeklinde bir sarılma yapılmış olur. bir sarılma yapılmış olur.

Page 13: İLKYARDIM BİLGİLERİ

SİLİNDİR (RULO)SARGILARIN SİLİNDİR (RULO)SARGILARIN UYGULAMA YERLERİUYGULAMA YERLERİ

El sargısıEl sargısı : : 2,5-5 cm, enindeki rulo şeklindeki sargı ile önce 2,5-5 cm, enindeki rulo şeklindeki sargı ile önce

elin ön kısmından başlanarak, bir kez çepeçevre elin ön kısmından başlanarak, bir kez çepeçevre dolanır. dolanır.

Sonra elin baş parmak tarafından el sırtına Sonra elin baş parmak tarafından el sırtına oradan bileğin arkasına geçilir. Buradan tekrar el oradan bileğin arkasına geçilir. Buradan tekrar el sırtına geçilerek karşı tarafa gelinir. sırtına geçilerek karşı tarafa gelinir.

Böylece el sırtını örtene kadar sarılır. Böylece el sırtını örtene kadar sarılır. Sonra el bileği etrafında 1, 2 kez dolanıp Sonra el bileği etrafında 1, 2 kez dolanıp

sargılama bitirilir. sargılama bitirilir.

Page 14: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Parmak sargısıParmak sargısı

Sargıya bilekten başlanır, bilek etrafında bir kaç Sargıya bilekten başlanır, bilek etrafında bir kaç kez dolanır. kez dolanır.

Parmak ucundan başlanarak spiral olarak Parmak ucundan başlanarak spiral olarak parmak sarılır. parmak sarılır.

Tekrar elin arka yüzünden el bileğine gelinir. Tekrar elin arka yüzünden el bileğine gelinir. Birden fazla parmak sarılacaksa; her parmak Birden fazla parmak sarılacaksa; her parmak

sarıldıktan sonra sargı bilek etrafında bir kez sarıldıktan sonra sargı bilek etrafında bir kez dolanır ve sonra el sırtından sarılarak parmağa dolanır ve sonra el sırtından sarılarak parmağa geçer.geçer.

Page 15: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Baş sargısı :Baş sargısı : ——Yaralı kişiyi bir sandalyeye oturtunuz. Yaralı kişiyi bir sandalyeye oturtunuz. — Yaralının arkasına geçiniz. — Yaralının arkasına geçiniz. — Her iki silindir sargının rulo kısımlarım birer elinizde tutunuz. — Her iki silindir sargının rulo kısımlarım birer elinizde tutunuz. — Sargının alt kenarını alında kaşların hemen üst kısmına yakın — Sargının alt kenarını alında kaşların hemen üst kısmına yakın olarak koyunuz. olarak koyunuz. — Kulakların üst kısmından geçecek şekilde başın arkasına doğru — Kulakların üst kısmından geçecek şekilde başın arkasına doğru sargı dolanır. sargı dolanır. — Arka kısımda her iki sargı birbiri ile çapraz yaptıktan sonra üstte — Arka kısımda her iki sargı birbiri ile çapraz yaptıktan sonra üstte bulunan sargı başın önüne doğru dolanır. bulunan sargı başın önüne doğru dolanır. — Altta bulunan sargı ise, başın orta yönünde olmak üzere öne — Altta bulunan sargı ise, başın orta yönünde olmak üzere öne doğru alma kadar getirilir. doğru alma kadar getirilir. — Alında tekrar her iki sargı çapraz yapılarak arkaya doğru dolanır, — Alında tekrar her iki sargı çapraz yapılarak arkaya doğru dolanır, alttaki sargı başın orta yönünde arkaya doğru ve ilk sargı bir miktar alttaki sargı başın orta yönünde arkaya doğru ve ilk sargı bir miktar örtecek şekilde çekilir. örtecek şekilde çekilir. — Bu şekilde, sarım bitirilir, serbest uç önde kendi üzerine tutturulur. — Bu şekilde, sarım bitirilir, serbest uç önde kendi üzerine tutturulur.

Page 16: İLKYARDIM BİLGİLERİ

2- ÜÇGEN SARGILAR2- ÜÇGEN SARGILAR : : Bir metrekarelik bez yada başörtü karşılıklı Bir metrekarelik bez yada başörtü karşılıklı

köşeleri üst üste gelecek şekilde katlandıktan köşeleri üst üste gelecek şekilde katlandıktan sonra çapraz olarak kesilerek iki üçgen sargı sonra çapraz olarak kesilerek iki üçgen sargı meydana getirilir. Üçgen sargının en uzun meydana getirilir. Üçgen sargının en uzun kenarına taban, sivri olan ucuna tepe denir.kenarına taban, sivri olan ucuna tepe denir.

Açık olarak (Göğüste, askıya almada) Açık olarak (Göğüste, askıya almada) Geniş sargı halinde (Kaburga, köprücük, kol Geniş sargı halinde (Kaburga, köprücük, kol

kırıklarında) kırıklarında) Dar sargı halinde (Rulo sargıların yerine çene Dar sargı halinde (Rulo sargıların yerine çene

kırıklarında)kırıklarında)

Page 17: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ÜÇGEN SARGILARIN UYGULAMA ÜÇGEN SARGILARIN UYGULAMA YERLERİYERLERİ

Baş sargısıBaş sargısı : : Üçgen sargının tabanını 5 cm. katlayın. Başın Üçgen sargının tabanını 5 cm. katlayın. Başın

üst kısmına yerleştirin. üst kısmına yerleştirin. Tabanın iki ucunu arkadan birbirine çapraz Tabanın iki ucunu arkadan birbirine çapraz

geçirin. Altında bağlayın. geçirin. Altında bağlayın. Sargının tepesini biraz çekiniz ve yukarı katlayıp Sargının tepesini biraz çekiniz ve yukarı katlayıp

iğneleyiniz. iğneleyiniz. Başa bir cisim batmış ise; Cismi çıkarmadan, Başa bir cisim batmış ise; Cismi çıkarmadan,

simitçik yapıp, cismin hareketini önleyiniz.simitçik yapıp, cismin hareketini önleyiniz.Simitçik (Simit yastık); Dar sargı 2-3 kez parmak Simitçik (Simit yastık); Dar sargı 2-3 kez parmak üzerinden üst üste gelecek şekilde sarılıp, üzerinden üst üste gelecek şekilde sarılıp, serbest kalan uç içten aynı yönde çevrilerek serbest kalan uç içten aynı yönde çevrilerek döndürülürsedöndürülürse

Page 18: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Omuz sargısı :Omuz sargısı : Merkezi omuza gelmek üzere açık bir Merkezi omuza gelmek üzere açık bir

sargı kullanınız. sargı kullanınız. — Sargının tabanını 5 cm. Bükünüz.— Sargının tabanını 5 cm. Bükünüz.— Tabanın uçlarını içten karşılıklı — Tabanın uçlarını içten karşılıklı dolayınız. Dıştan bağlayınız. dolayınız. Dıştan bağlayınız. — Bir üçgen sargı ile kolu askıya alınız. — Bir üçgen sargı ile kolu askıya alınız. — Tepeyi aşağıya döndürüp çengelli iğne — Tepeyi aşağıya döndürüp çengelli iğne ile bağlayınız. ile bağlayınız.

Page 19: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Göğüs sargısıGöğüs sargısı Sargının tabanını 6 cm, katlayın, tepesini omuzun Sargının tabanını 6 cm, katlayın, tepesini omuzun

üzerinden geçiriniz. üzerinden geçiriniz. Tabanın iki ucunu arkada bağlayın. Tabanın iki ucunu arkada bağlayın. Arka düğümün bir ucunu tepe ile bağlayınız. Göğüs ve Arka düğümün bir ucunu tepe ile bağlayınız. Göğüs ve

Karın sargısı Karın sargısı Vücudun önüne açık bir sargı koyunuz. Tepe altta Vücudun önüne açık bir sargı koyunuz. Tepe altta

kalacak. Taban koltuk altından geçecektir, Sargı üstte 5 kalacak. Taban koltuk altından geçecektir, Sargı üstte 5 cm. kadar kıvrılmalıdır.cm. kadar kıvrılmalıdır.

Tabanın uçlarını arkada bağlayınız. Tabanın uçlarını arkada bağlayınız. İkinci bir sargıyı, tepe yukarıda olmak üzere yine öne İkinci bir sargıyı, tepe yukarıda olmak üzere yine öne

koyunuz. Taban kalça hizasında olmalı ve kıvrılmalıdır, koyunuz. Taban kalça hizasında olmalı ve kıvrılmalıdır, Tepe birincisinin altına kıvrılmalı ve iğnelenmelidir. Tepe birincisinin altına kıvrılmalı ve iğnelenmelidir.

İkinci sargıda arkaya bağlanmalıdır. İkinci sargıda arkaya bağlanmalıdır. Birinci sargının tepesi üste ve yukarı kıvrılmalı ve Birinci sargının tepesi üste ve yukarı kıvrılmalı ve

iğnelenmelidir. iğnelenmelidir.

Page 20: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BAYILMALARDA İLKYARDIMBAYILMALARDA İLKYARDIM

Bayılma beynin kısa bir süre oksijen azlığı Bayılma beynin kısa bir süre oksijen azlığı ya da yokluğuna bağlı olarak kısa süreli gelip ya da yokluğuna bağlı olarak kısa süreli gelip geçici tam ya da kısmen şuur (bilinç) kaybıdır. geçici tam ya da kısmen şuur (bilinç) kaybıdır. Geçici ve çok kısa süre ile solunum ve dolaşım Geçici ve çok kısa süre ile solunum ve dolaşım durabilir. Kişi yere düşer hatta bazen idrarını ve durabilir. Kişi yere düşer hatta bazen idrarını ve büyük abdestini kaçırabilir. Yere düşmesi ile büyük abdestini kaçırabilir. Yere düşmesi ile beyine yeterli miktarda kan ve oksijen gelir. Bu beyine yeterli miktarda kan ve oksijen gelir. Bu nedenle hasta kendisine gelmiş olur. nedenle hasta kendisine gelmiş olur.

Page 21: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BAYILMALARDA İLKYARDIMBAYILMALARDA İLKYARDIM

— — Yere düşen kişiyi hemen ayağa kaldırmayınız. Yere düşen kişiyi hemen ayağa kaldırmayınız. — Uygun olmayan bir yere düşmüşse çekerek uygun bir yere — Uygun olmayan bir yere düşmüşse çekerek uygun bir yere taşıyınız. taşıyınız. — Yakasını, kemerini elbiselerinin önünü açınız. — Yakasını, kemerini elbiselerinin önünü açınız. — Takma dişi varsa çıkarınız. — Takma dişi varsa çıkarınız. — Bayılmada kusma sık olarak görülür. Bu bakımdan çıkardığı — Bayılmada kusma sık olarak görülür. Bu bakımdan çıkardığı soluk borusuna kaçabilir. Başını yana çeviriniz. soluk borusuna kaçabilir. Başını yana çeviriniz. — Etrafındaki kalabalığı dağıtınız, rahat soluk almasını sağlayınız — Etrafındaki kalabalığı dağıtınız, rahat soluk almasını sağlayınız — Hastanın ayaklarını tutup yukarı kaldırınız. — Hastanın ayaklarını tutup yukarı kaldırınız. — Başının altına kesinlikle yastık koymayınız. — Başının altına kesinlikle yastık koymayınız. — Ağızdan sulu yada katı yiyecek vermeyiniz. — Ağızdan sulu yada katı yiyecek vermeyiniz. — Yüzüne, başına soğuk su serpiniz, yüzünü ıslak bezle silip — Yüzüne, başına soğuk su serpiniz, yüzünü ıslak bezle silip ovuşturunuz. ovuşturunuz. — Varsa amonyak yada kolonya koklatarak solunum yolunu hafifçe — Varsa amonyak yada kolonya koklatarak solunum yolunu hafifçe tahriş ediniz. Böylece derin soluk almasını sağlayınız. tahriş ediniz. Böylece derin soluk almasını sağlayınız. — Gerekirse ağızdan ağıza yapay solunum ve kapalı kalp — Gerekirse ağızdan ağıza yapay solunum ve kapalı kalp kompresyonu yapınız. kompresyonu yapınız. — Kol ve bacaklara ayaktan kalbe doğru masaj yapınız .— Kol ve bacaklara ayaktan kalbe doğru masaj yapınız .

Page 22: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BEL AĞRILARINDA BEL AĞRILARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Ağır yük kaldırma, çekme veya itme ile Ağır yük kaldırma, çekme veya itme ile bele özellikle omurlar arasında bulunan bele özellikle omurlar arasında bulunan disk denilen kıkırdaklara binen yük artar. disk denilen kıkırdaklara binen yük artar. Bel iskeleti, kasları ve bağları zorlanır, Bel iskeleti, kasları ve bağları zorlanır, Belde ağrı olur. Bu ağrı bacaklara kadar Belde ağrı olur. Bu ağrı bacaklara kadar yayılabilir, uyuşukluk, karıncalanma hissi yayılabilir, uyuşukluk, karıncalanma hissi kuvvet azlığı olabilir. kuvvet azlığı olabilir.

Page 23: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BEL AĞRILARINDA İLKYARDIMBEL AĞRILARINDA İLKYARDIM

— — Sırt üstü yatınız. Yatağın altına geniş tahta Sırt üstü yatınız. Yatağın altına geniş tahta koydurunuz. koydurunuz. — Dizlerinizi ve kalçalarınızı 90 derece bükünüz. — Dizlerinizi ve kalçalarınızı 90 derece bükünüz. Bacaklarınızın altına 2-3 yastık koyunuz. Bu şekilde Bacaklarınızın altına 2-3 yastık koyunuz. Bu şekilde dinlenme belinizin rahatlamasını sağlar. dinlenme belinizin rahatlamasını sağlar. — Bele sıcak uygulayabilirsiniz. Ağrı dindirici — Bele sıcak uygulayabilirsiniz. Ağrı dindirici veve kasları kasları gevşetici ilaç alabilirsiniz. gevşetici ilaç alabilirsiniz. — Ikınmayınız. Ağır cisimleri çekmeyiniz. İtmeyiniz ya da — Ikınmayınız. Ağır cisimleri çekmeyiniz. İtmeyiniz ya da kaldırmayınız. Belinize döndürücü hareket yaptırmayınız. kaldırmayınız. Belinize döndürücü hareket yaptırmayınız.

— Kabızsanız mülayim yapıcı (Laksatif) ilaç alınız. — — Kabızsanız mülayim yapıcı (Laksatif) ilaç alınız. — Yataktan kalkarken yavaşça yanınıza döndükten sonra Yataktan kalkarken yavaşça yanınıza döndükten sonra oturunuz. oturunuz. — Eğer bir kapı kenarına veya o yükseklikteki bir demir — Eğer bir kapı kenarına veya o yükseklikteki bir demir boruya elbiselerinizle tutturup vücudunuzu aşağıya boruya elbiselerinizle tutturup vücudunuzu aşağıya sarkıtırsanız çok rahatlayabilirsiniz. sarkıtırsanız çok rahatlayabilirsiniz. — Bel ağrısının nedeninin saptanması için ortopedi ve — Bel ağrısının nedeninin saptanması için ortopedi ve travmatoloji veya fizik tedavi uzmanına muayene olunuz. travmatoloji veya fizik tedavi uzmanına muayene olunuz.

Page 24: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BEYİN KANAMALARINDA BEYİN KANAMALARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Beyin kanaması genellikle tansiyonu yüksek Beyin kanaması genellikle tansiyonu yüksek olan yaşlı kişilerde görüldüğü gibi beyin içindeki olan yaşlı kişilerde görüldüğü gibi beyin içindeki doğuştan hatalı bir damarın yırtılmasıyla da olur. doğuştan hatalı bir damarın yırtılmasıyla da olur. Bunun sonucu olarak ani felçler gelişir. Bazen üç Bunun sonucu olarak ani felçler gelişir. Bazen üç beş ay sonra bile beyin ile beyin zarı arasında beş ay sonra bile beyin ile beyin zarı arasında kanama yavaş yavaş toplanarak geçte olsa kanama yavaş yavaş toplanarak geçte olsa tehlikeli beyin kanaması ve felçler olabilir. En tehlikeli beyin kanaması ve felçler olabilir. En çok vücudun bir tarafında, kol ve bacaklarda felç çok vücudun bir tarafında, kol ve bacaklarda felç olur. Kısa bir süre şuur kaybolur. Solunumu olur. Kısa bir süre şuur kaybolur. Solunumu düzensiz ve yüzeyseldir. Yüz kırmızıdır. Nabzı düzensiz ve yüzeyseldir. Yüz kırmızıdır. Nabzı hızla atar. Gözbebeği diğer tarafa göre daha hızla atar. Gözbebeği diğer tarafa göre daha geniş olur.geniş olur.

Page 25: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BEYİN KANAMALRINDA BEYİN KANAMALRINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Başı hafifçe yukarı doğru meyilli gelecek şekilde Başı hafifçe yukarı doğru meyilli gelecek şekilde yatırınız. yatırınız.

Elbiselerin önünü açınız, gevşetiniz. Elbiselerin önünü açınız, gevşetiniz. Başa havluyla sarılmış buz torbası koyunuz.Başa havluyla sarılmış buz torbası koyunuz. Hastayı tuvalet için ayağa kaldırmayınız. Hastayı tuvalet için ayağa kaldırmayınız. Kusarsa başını yana çeviriniz. Ağzını temizleyiniz. Kusarsa başını yana çeviriniz. Ağzını temizleyiniz.

Boğaz bölgesindeki kasları felç olanlarda bu çok Boğaz bölgesindeki kasları felç olanlarda bu çok tehlikelidir. Çünkü kustuğu, soluk yoluna kaçıp tıkayabilir. tehlikelidir. Çünkü kustuğu, soluk yoluna kaçıp tıkayabilir.

İlaç vermeyiniz. İlaç vermeyiniz. Hemen doktor çağırınız veya yan oturur durumda sedye Hemen doktor çağırınız veya yan oturur durumda sedye

ile hastaneye taşıyınız. ile hastaneye taşıyınız.

Page 26: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BOĞULMALARDA İLKYARDIMBOĞULMALARDA İLKYARDIM

BOĞULMABOĞULMAYaşam için gerekli temiz Yaşam için gerekli temiz

havanın alınıp kirli hava havanın alınıp kirli hava olarak geri atılmasına olarak geri atılmasına SOLUNUM, çeşitli nedenlerle SOLUNUM, çeşitli nedenlerle solunum durması haline de solunum durması haline de BOĞULMA denir.BOĞULMA denir.

Page 27: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BOĞULMA NEDENLERİBOĞULMA NEDENLERİ

— — Solunum yolu; şuursuz olarak dilin arkaya gitmesi, Solunum yolu; şuursuz olarak dilin arkaya gitmesi, başın öne doğru bükülmesiyle, yabancı cisim, takma başın öne doğru bükülmesiyle, yabancı cisim, takma dış, ağızda biriken kan veya solunum yollarının dış, ağızda biriken kan veya solunum yollarının yaralanması, ses tellerinin şişmesi ya da kasılması gibi yaralanması, ses tellerinin şişmesi ya da kasılması gibi nedenlerle tıkanabilir.nedenlerle tıkanabilir.— Çeşitli zehirli gazlar, kafa yaralanmaları gibi — Çeşitli zehirli gazlar, kafa yaralanmaları gibi nedenlerle santral sinir sisteminin çalışmasının nedenlerle santral sinir sisteminin çalışmasının yavaşlaması, suda veya iple boğulmalar nedeniyle yavaşlaması, suda veya iple boğulmalar nedeniyle solunum yavaşlar veya durur. solunum yavaşlar veya durur. — Kalp durması, şok durumu, elektrik çarpması, karbon — Kalp durması, şok durumu, elektrik çarpması, karbon monoksit zehirlenmesi nedeniyle de solunum durabilir.monoksit zehirlenmesi nedeniyle de solunum durabilir.— Göğüs duvarının delici yaralanmaları da boğulma — Göğüs duvarının delici yaralanmaları da boğulma nedenlerindendir.nedenlerindendir.

Page 28: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BOĞULMA (ASPHXA) BOĞULMA (ASPHXA) BELİRTİLERİ :BELİRTİLERİ :

Bunlar asfeksinin derece ve şiddetine göre ikiye Bunlar asfeksinin derece ve şiddetine göre ikiye ayrılırlar.ayrılırlar.

İlk aşamada görülenler:İlk aşamada görülenler: Baş dönmesi ve halsizlik. Baş dönmesi ve halsizlik. Nefes darlığı Nefes darlığı Nabızda sürat Nabızda sürat Kısmı şuur kaybı. Boyun damarlarında şişme.Kısmı şuur kaybı. Boyun damarlarında şişme. Yanak ve dudaklarda morarma ile birlikte Yanak ve dudaklarda morarma ile birlikte

yüzde kızarma, kan toplanması.yüzde kızarma, kan toplanması.Sonraki aşamalarda görülenlerSonraki aşamalarda görülenler : : Dudaklar, burun, kulaklar ve ayak parmakları Dudaklar, burun, kulaklar ve ayak parmakları

mavimtırak gridir. mavimtırak gridir. Solunum kesik kesiktir veya hiç yoktur. Solunum kesik kesiktir veya hiç yoktur. Nabız yavaş ve intizamsızdır. Nabız yavaş ve intizamsızdır. Tam şuur kaybı vardır.Tam şuur kaybı vardır.

Page 29: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BOĞULMALARDA İLKYARDIMBOĞULMALARDA İLKYARDIM

Solunum yoluna kaçan cisimlerin solunum Solunum yoluna kaçan cisimlerin solunum yolunu tıkaması halinde Heimlich Manevrası yolunu tıkaması halinde Heimlich Manevrası uygulayın. (Bebekler için Heimlich Manevrası) uygulayın. (Bebekler için Heimlich Manevrası) (Bilinçsiz yatan hastalarda Heimlich Manevrası)(Bilinçsiz yatan hastalarda Heimlich Manevrası)

Bilinç kaybı olan hastanın ağız içini işaret Bilinç kaybı olan hastanın ağız içini işaret parmağınızla temizleyin ve hastayı sırtüstü parmağınızla temizleyin ve hastayı sırtüstü yatırın. yatırın.

Çeneyi yukarı kaldırın ve dili öne doğru çekerek Çeneyi yukarı kaldırın ve dili öne doğru çekerek solunum yolunu normal anatomik konuma solunum yolunu normal anatomik konuma getirin.getirin.

Acil yardım isteyin.Acil yardım isteyin.

Page 30: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BOĞULMALARDA İLKYARDIMBOĞULMALARDA İLKYARDIM

Suni solunum ve kalp masajına hazırlanın. Suni solunum ve kalp masajına hazırlanın. Solunum yollarının açılması ilk üç dakika Solunum yollarının açılması ilk üç dakika içinde yapılmalıdır, beyin daha fazla içinde yapılmalıdır, beyin daha fazla oksijensizliğe dayanamaz. oksijensizliğe dayanamaz.

Page 31: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Suda boğulmada ilkyardımSuda boğulmada ilkyardım Suda boğulma tehlikesi geçiren kişiyi karaya çıkarıp, Suda boğulma tehlikesi geçiren kişiyi karaya çıkarıp,

sırtüstü yatırın. sırtüstü yatırın. Yakasını, kemerini, gömleğini gevşetip açın. Yakasını, kemerini, gömleğini gevşetip açın. Takma dişini varsa çıkarın. Takma dişini varsa çıkarın. Ağzının içindeki yabancı cisimleri temizleyin.Ağzının içindeki yabancı cisimleri temizleyin. Ağızdan ağıza yapay solunum yapın. Soluk verdiği Ağızdan ağıza yapay solunum yapın. Soluk verdiği

zaman kişinin başını çabuk yana çevirin, bu hareketi 5-6 zaman kişinin başını çabuk yana çevirin, bu hareketi 5-6 kez tekrarlayın. Böylece; fazla su köpürerek dışarı çıktığı kez tekrarlayın. Böylece; fazla su köpürerek dışarı çıktığı gibi kişiye yeterli solunum da yaptırılmış olur. gibi kişiye yeterli solunum da yaptırılmış olur.

Daha sonra ıslak giysileri çıkarıp battaniyeye sarın.Daha sonra ıslak giysileri çıkarıp battaniyeye sarın. Yutulan suyu çıkartmak için iki elinizle karnın altından Yutulan suyu çıkartmak için iki elinizle karnın altından

tutarak hastayı yukarı kaldırınız. Bu suretle hava tutarak hastayı yukarı kaldırınız. Bu suretle hava yolundaki suların boşalmasına yardım etmiş olursunuzyolundaki suların boşalmasına yardım etmiş olursunuz

Page 32: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BURKULMALARDA BURKULMALARDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Bir eklemin etrafındaki bağların, Bir eklemin etrafındaki bağların, eklem kapsülü ve diğer yumuşak eklem kapsülü ve diğer yumuşak doku yapılarının; eklemin normal doku yapılarının; eklemin normal hareket genişliğinin ötesinde hareket genişliğinin ötesinde zorlanmasına "BURKULMA" zorlanmasına "BURKULMA" denir. Eklemde şişlik, ağrı morluk denir. Eklemde şişlik, ağrı morluk olur. Bu yapılar normalden fazla olur. Bu yapılar normalden fazla gerilebilir. Hatta yırtılabilir. gerilebilir. Hatta yırtılabilir. Hareketler ağrılıdır.Hareketler ağrılıdır.

Page 33: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BURKULMALARDA BURKULMALARDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Burkulmuş eklemi hareket ettirmeyiniz. Burkulmuş eklemi hareket ettirmeyiniz. O eklem üzerine yarım saat havluya sarılı buz O eklem üzerine yarım saat havluya sarılı buz

torbası koyunuz. torbası koyunuz. Burkulmuş ayağınızın üzerine basmayınız. Burkulmuş ayağınızın üzerine basmayınız. Ayağınızın altına 4-5 yastık koyarak kalp Ayağınızın altına 4-5 yastık koyarak kalp

seviyesinin üzerine kaldırınız. Burkulmuş yerinizi seviyesinin üzerine kaldırınız. Burkulmuş yerinizi sarkıtmayınız. Şişlik, kanama ve ağrı olabilir. sarkıtmayınız. Şişlik, kanama ve ağrı olabilir.

Burkulma kolunuzda ise kolunuz kalp seviyesi Burkulma kolunuzda ise kolunuz kalp seviyesi üzerinde olacak şekilde tülbentle kolunuzu üzerinde olacak şekilde tülbentle kolunuzu boynunuza asınız.boynunuza asınız.

Sıcak havlu yada termofor uygulamayınız. Sıcak havlu yada termofor uygulamayınız. Ovuşturmayınız. O ekleminizi dinlendiriniz. Ovuşturmayınız. O ekleminizi dinlendiriniz. Elastik sargı ile sıkmayacak şekilde sarınız.Elastik sargı ile sıkmayacak şekilde sarınız. Parmaklarınızı oynatarak kaslarınızı çalışırınız. Parmaklarınızı oynatarak kaslarınızı çalışırınız.

Böylece kasların pompalayıcı etkisi ile şişliğin Böylece kasların pompalayıcı etkisi ile şişliğin azalmasına çalışınız.azalmasına çalışınız.

Ortopedi ve travmatoloji kliniğine götürünüz. Ortopedi ve travmatoloji kliniğine götürünüz.

Page 34: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Buruna yabancı cisim kaçması Buruna yabancı cisim kaçması halinde yapılacak ilkyardımhalinde yapılacak ilkyardım

Buruna da kulakta olduğu gibi bazı yabancı Buruna da kulakta olduğu gibi bazı yabancı cisimler kaçabilir. Kuru buğday, bezelye, nohut cisimler kaçabilir. Kuru buğday, bezelye, nohut gibi tahıllar kaçarsa burundaki nemlilikten ya da gibi tahıllar kaçarsa burundaki nemlilikten ya da buruna kaçırılan sudan dolayı şişerler. buruna kaçırılan sudan dolayı şişerler.

Bu yabancı cismi çıkarmak için uğraştığınız Bu yabancı cismi çıkarmak için uğraştığınız sırada bunları daha derine itmek ve sırada bunları daha derine itmek ve çıkartılmasını zorlaştırmak olasıdır. çıkartılmasını zorlaştırmak olasıdır.

Hastayı hafifçe sümkürtünüz. Hastayı hafifçe sümkürtünüz. Varsa burun damlası yada gliserin damlatınız. Varsa burun damlası yada gliserin damlatınız.

Sonra tekrar sümkürtünüz. Sonra tekrar sümkürtünüz. Bu basit önlemlerle çıkmıyorsa kulak burun Bu basit önlemlerle çıkmıyorsa kulak burun

boğaz kliniğine gidiniz. boğaz kliniğine gidiniz.

Page 35: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Çocuklardaki havalelerde Çocuklardaki havalelerde ilkyardımilkyardım

Genellikle 1-4 yaş arasındaki Genellikle 1-4 yaş arasındaki çocuklarda ateşin yükselmesi sonucu çocuklarda ateşin yükselmesi sonucu kasılmalar olur. Bu yaşlarda beyin ileri kasılmalar olur. Bu yaşlarda beyin ileri derecede ateş yükselmelerine karşı derecede ateş yükselmelerine karşı diğer yaşlara göre daha duyarlıdır. Bazı diğer yaşlara göre daha duyarlıdır. Bazı ailelerde böyle bir duyarlılık bulunabilir. ailelerde böyle bir duyarlılık bulunabilir. Anne veya babası çocukken havale Anne veya babası çocukken havale geçirmişlerdir. Yanaklarının kırmızı geçirmişlerdir. Yanaklarının kırmızı olması veya terleme ateşin olacağını olması veya terleme ateşin olacağını haber verir. 1-2 yaşları arasındaki haber verir. 1-2 yaşları arasındaki havale geçirme diğer yaşlara göre daha havale geçirme diğer yaşlara göre daha fazladır.fazladır.

Page 36: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Çocuklardaki havalelerde Çocuklardaki havalelerde ilkyardımilkyardım

Çocuğu sakin olarak yatırınız. Odasının Çocuğu sakin olarak yatırınız. Odasının penceresini açınız.penceresini açınız.

Üzerine çok kalın yorgan yada battaniye ile Üzerine çok kalın yorgan yada battaniye ile örtmeyiniz. örtmeyiniz.

Ilık su dolu küvete yatırınız. Dirseğinizle su Ilık su dolu küvete yatırınız. Dirseğinizle su sıcaklığını kontrol ediniz.sıcaklığını kontrol ediniz.

Koltuk altlarına ve kasık bölgelerine alkolle Koltuk altlarına ve kasık bölgelerine alkolle ıslatılmış pamuk koyunuz. Çocuğa ıslak, ılık su ile ıslatılmış pamuk koyunuz. Çocuğa ıslak, ılık su ile ıslatılmış sünger ile baştan ayağa kadar siliniz, ıslatılmış sünger ile baştan ayağa kadar siliniz, Aynı zamanda gazete vs. ile yelpaze yapılarak Aynı zamanda gazete vs. ile yelpaze yapılarak vücut üzerindeki nemin buharlaşmasını ve ateşin vücut üzerindeki nemin buharlaşmasını ve ateşin düşmesini sağlayınız. düşmesini sağlayınız.

Basit önlemlerle vücut ısısı düşmüyorsa ve Basit önlemlerle vücut ısısı düşmüyorsa ve çocuktaki kasılmalar (havale) geçmiyorsa çocuktaki kasılmalar (havale) geçmiyorsa beklemeden hastaneye gönderiniz. beklemeden hastaneye gönderiniz.

Page 37: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ÇIKIKLARDA İLKYARDIMÇIKIKLARDA İLKYARDIM

Bir eklemi oluşturan kemiklerden bir veya Bir eklemi oluşturan kemiklerden bir veya hepsinin birbiri üzerinde yer değiştirerek normal hepsinin birbiri üzerinde yer değiştirerek normal eklem ilişkisinin değişmesine "ÇIKIK" denir. eklem ilişkisinin değişmesine "ÇIKIK" denir. Çıkık ile eklem kapsülü denen eklemi çevreleyen Çıkık ile eklem kapsülü denen eklemi çevreleyen zar bağları da yırtılabilir, Bu ise sık sık çıkıklara, zar bağları da yırtılabilir, Bu ise sık sık çıkıklara, burkulmalara yol açar. Çıkık olan eklemde ağrı burkulmalara yol açar. Çıkık olan eklemde ağrı şişlik hareket sınırlılığı vardır. Çıkık eklemi şişlik hareket sınırlılığı vardır. Çıkık eklemi bükme ile eklemin tekrar eski çıkık durumuna bükme ile eklemin tekrar eski çıkık durumuna geldiği görülür.geldiği görülür.

Page 38: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ÇIKIKLARDA İLKYARDIMÇIKIKLARDA İLKYARDIM

Çıkık olan eklemi yerme koymaya çalışmayınız.Çıkık olan eklemi yerme koymaya çalışmayınız. Kırıkta olduğu gibi çıkık eklemi tespit ediniz.Kırıkta olduğu gibi çıkık eklemi tespit ediniz. Çıkıktan şüphelendiğiniz zaman eklemde ve Çıkıktan şüphelendiğiniz zaman eklemde ve

onun yanındaki kemiklerde kırığın eklem onun yanındaki kemiklerde kırığın eklem bağında yırtığın da olabileceğini unutmayınız.bağında yırtığın da olabileceğini unutmayınız.

Çıkık eklem üzerine yarım saat havluya sarılı Çıkık eklem üzerine yarım saat havluya sarılı buz torbası koyunuz. buz torbası koyunuz.

Kalp seviyesinin üzerinde tutunuz. Kalp seviyesinin üzerinde tutunuz. Ortopedi ve travmatoloji kliniğine gidiniz. Ortopedi ve travmatoloji kliniğine gidiniz.

Page 39: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ELEKTRİK ÇARPMALARINDA ELEKTRİK ÇARPMALARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Elektrikle çarpılmak için akımın vücuttan Elektrikle çarpılmak için akımın vücuttan geçerek + ve - kutuplar arasındaki devreyi geçerek + ve - kutuplar arasındaki devreyi tamamlaması gerekir. Pil, batarya, ve tamamlaması gerekir. Pil, batarya, ve akümülatörler doğru akım üretirler. Doğru akümülatörler doğru akım üretirler. Doğru akım 20-30 volttan sonra çarpılma hissi akım 20-30 volttan sonra çarpılma hissi vermekte ancak tahribat yapmamaktadır. vermekte ancak tahribat yapmamaktadır. Pil ve oto aküsü ile çarpılmak olası Pil ve oto aküsü ile çarpılmak olası değildir.değildir.

Page 40: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ELEKTRİK ÇARPMALARINDA ELEKTRİK ÇARPMALARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

30 volt üstü doğru akım (DC) kaynakları 30 volt üstü doğru akım (DC) kaynakları tehlikelidir. Evde kullanılan elektrik alternatif tehlikelidir. Evde kullanılan elektrik alternatif akım (AC) tipindedir. Alternatif akım, 15 volt akım (AC) tipindedir. Alternatif akım, 15 volt üstünde çarpılma hissi verir, tahribat yapmaz. 20 üstünde çarpılma hissi verir, tahribat yapmaz. 20 volt üstü tehlikeli sayılabilir. Elektriğe temas volt üstü tehlikeli sayılabilir. Elektriğe temas eden noktalar arası mesafe kısa ise arada kalan eden noktalar arası mesafe kısa ise arada kalan doku şiddetle ısınır ve yanar. Yanık, elektrik doku şiddetle ısınır ve yanar. Yanık, elektrik akımının kuvvetine bağlı olarak artar. Alternatif akımının kuvvetine bağlı olarak artar. Alternatif akım, kalp üzerinden geçecek olursa, kalbin akım, kalp üzerinden geçecek olursa, kalbin sinirsel ileti sistemini bozar, kalp durur. sinirsel ileti sistemini bozar, kalp durur.

Page 41: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ELEKTRİK ÇARPMALARINDA ELEKTRİK ÇARPMALARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Yıldırım, doğal elektrik kaynaklarıdır. Yıldırım, doğal elektrik kaynaklarıdır. Yıldırım havadaki durağan elektriğin bir Yıldırım havadaki durağan elektriğin bir ark ile boşalması demektir. Bu nedenle ark ile boşalması demektir. Bu nedenle çocukların yağışlı ve fırtınalı havalarda çocukların yağışlı ve fırtınalı havalarda uçurtma uçurmaları tehlikelidir. Çünkü uçurtma uçurmaları tehlikelidir. Çünkü ıslanan uçurtma ipi iletken hale gelir ve ıslanan uçurtma ipi iletken hale gelir ve elektirk, ipi elle tutan kişi üzerine elektirk, ipi elle tutan kişi üzerine boşalabilir.boşalabilir.

Page 42: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Elektrik çarpmalarında yapılması Elektrik çarpmalarında yapılması gerekenler :gerekenler :

— — Elektriği kesmek için sigortaları kullanın.Elektriği kesmek için sigortaları kullanın.— Kuru tahta, sopa, ip, deri kemer yada kuru gazete tomarı — Kuru tahta, sopa, ip, deri kemer yada kuru gazete tomarı ile yaralının elektrik teli ile olan ilişkisini kesiniz.ile yaralının elektrik teli ile olan ilişkisini kesiniz.— Lastik tabanlı ayakkabı giyin, kuru bir lastik eldiven takın.— Lastik tabanlı ayakkabı giyin, kuru bir lastik eldiven takın.— Elektrik akımını iletmeyecek kuru bir cismin üzerine çıkın. — Elektrik akımını iletmeyecek kuru bir cismin üzerine çıkın.

— Hastayı giysilerinden çekerek bölgeden uzaklaştırın.— Hastayı giysilerinden çekerek bölgeden uzaklaştırın.— Şuursuz ve soluk almıyorsa, ağızdan ağıza yapay — Şuursuz ve soluk almıyorsa, ağızdan ağıza yapay solunum yapınız.solunum yapınız.— Şuursuz fakat soluk alıyorsa, şok durumunu önleyin, — Şuursuz fakat soluk alıyorsa, şok durumunu önleyin, ayaklarını yukarı kaldırın.ayaklarını yukarı kaldırın.

— — Şuurlu ve soluk alıyorsa, sakin olarak dinlendiriniz ve bir Şuurlu ve soluk alıyorsa, sakin olarak dinlendiriniz ve bir çay kaşığı yemek sodası ve bir çay kaşığı tuzu 1/3 litre suda çay kaşığı yemek sodası ve bir çay kaşığı tuzu 1/3 litre suda eritip, ilk yarım saat içensinde içiriniz. Kendisine gelince eritip, ilk yarım saat içensinde içiriniz. Kendisine gelince ambulansla hastaneye gönderiniz.ambulansla hastaneye gönderiniz.

Page 43: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Elektrik çarpmalarında Elektrik çarpmalarında yapılmaması gerekenler :yapılmaması gerekenler :

— — Elektrik çarpan kişiye kalın lastik tabanlı Elektrik çarpan kişiye kalın lastik tabanlı ayakkabınız yoksa dokunmayın.ayakkabınız yoksa dokunmayın.— Sigortaları kapatmadan yaralıya temas — Sigortaları kapatmadan yaralıya temas etmeyin.etmeyin.— Çıplak elle çarpılmış kişiye — Çıplak elle çarpılmış kişiye dokunmayın.dokunmayın.— Çocukları olay yerinden uzak tutun.— Çocukları olay yerinden uzak tutun.— Dokunmak için iletken cisimler — Dokunmak için iletken cisimler kullanmayınkullanmayın

Page 44: İLKYARDIM BİLGİLERİ

EZİLMELERDE İLKYARDIMEZİLMELERDE İLKYARDIM

Vücudun bir yerine örneğin; kol ya da Vücudun bir yerine örneğin; kol ya da bacağa ağır bir cisim düştüğü ya da bacağa ağır bir cisim düştüğü ya da çarptığı zaman deri ve altındaki dokular, çarptığı zaman deri ve altındaki dokular, kaslar ezilir, yırtılabilir, kanama şişlik olur. kaslar ezilir, yırtılabilir, kanama şişlik olur.

Elastik sargı sarıp o yerinizi yüksekte Elastik sargı sarıp o yerinizi yüksekte tutunuz. tutunuz.

O bölgeye buz uygulayınız. O bölgeye buz uygulayınız. O bölgenizi dinlendiriniz. O bölgenizi dinlendiriniz.

Page 45: İLKYARDIM BİLGİLERİ

GÖZE YABANCI CİSİM KAÇMASI GÖZE YABANCI CİSİM KAÇMASI HALİNDE YAPILACAK İLKYARDIMHALİNDE YAPILACAK İLKYARDIM

Gözünüzü ovuşturmayın, yabancı Gözünüzü ovuşturmayın, yabancı cisimlerin daha derinlere girmesine yol cisimlerin daha derinlere girmesine yol açarsınıaçarsını

Gözünüzü bir kaç dakika kapatınız. Gözünüzü bir kaç dakika kapatınız. Yabancı cismin tahrişi ile artan göz yaşı Yabancı cismin tahrişi ile artan göz yaşı yabancı cismin dışarı atılmasını yabancı cismin dışarı atılmasını sağlayabilir. sağlayabilir.

Kişiye sümkürür gibi yapmasını Kişiye sümkürür gibi yapmasını söyleyiniz. Bu şekilde yabancı cismin alt söyleyiniz. Bu şekilde yabancı cismin alt göz kapağına geçmesine yardımcı göz kapağına geçmesine yardımcı olabilirsiniz.olabilirsiniz.

Gözünüzü bolca su ile yıkayınız. Gözünüzü bolca su ile yıkayınız.

Page 46: İLKYARDIM BİLGİLERİ

GÖZE YABANCI CİSİM KAÇMASI GÖZE YABANCI CİSİM KAÇMASI HALİNDE YAPILACAK İLKYARDIMHALİNDE YAPILACAK İLKYARDIM

Eğer yabancı cisim hala gözde ise görmek için Eğer yabancı cisim hala gözde ise görmek için önce alt göz kapağını kontrol ediniz. Görürseniz. önce alt göz kapağını kontrol ediniz. Görürseniz. temiz bir mendilin ucu ile sivrilttiğiniz bir pamuk temiz bir mendilin ucu ile sivrilttiğiniz bir pamuk parçası ile siliniz. parçası ile siliniz.

Sonra üst göz kapağının iç yüzünü kontrol Sonra üst göz kapağının iç yüzünü kontrol ediniz. Bunun için baş ve işaret parmağının ucu ediniz. Bunun için baş ve işaret parmağının ucu ile üst göz kapağım tutunuz. Kapağın üzerine bir ile üst göz kapağım tutunuz. Kapağın üzerine bir kibrit çöpü yerleştirip bu çöp üzerine kapağı ters kibrit çöpü yerleştirip bu çöp üzerine kapağı ters çeviriniz. Bu sırada hastaya aşağıya bakmasını çeviriniz. Bu sırada hastaya aşağıya bakmasını söyleyiniz. Yabancı cismi görürseniz temiz bir söyleyiniz. Yabancı cismi görürseniz temiz bir mendilin ucu ile aynı işlemi yapın.mendilin ucu ile aynı işlemi yapın.

Eğer göze, örneğin; tahta kıymığı küçük demir Eğer göze, örneğin; tahta kıymığı küçük demir parçası gibi yabancı cisim saplanmış ise parçası gibi yabancı cisim saplanmış ise çıkarmaya çalışmayınız. Gözün üzerine çıkarmaya çalışmayınız. Gözün üzerine bastırmadan temiz bir mendille örtünüz.bastırmadan temiz bir mendille örtünüz.

Doktora başvurunuzDoktora başvurunuz

Page 47: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KALP DURMASI VE KALP KALP DURMASI VE KALP MASAJIMASAJI

KALP DURMASINDA : KALP DURMASINDA :

Hasta bilincini yitirir. Hasta bilincini yitirir. Deri kül rengi olur.Deri kül rengi olur.Bilekte ve boyunda nabız atışı Bilekte ve boyunda nabız atışı hissedilmez. hissedilmez. Gözbebekleri çok büyür.Gözbebekleri çok büyür.

Page 48: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KAPALI KALP MASAJI KAPALI KALP MASAJI

Hasta sırt üstü sert bir zemine yatırılır.Hasta sırt üstü sert bir zemine yatırılır. Sıkı yerleri gevşetilir. Sıkı yerleri gevşetilir. Hastanın yanına diz çökülür.Hastanın yanına diz çökülür. Hastanın göğüs kemiği (iman tahtası)'nın Hastanın göğüs kemiği (iman tahtası)'nın

1/3 alt kısmı tespit edilir. 1/3 alt kısmı tespit edilir. Tespit edilen yere el ayası konur, diğer el Tespit edilen yere el ayası konur, diğer el

çaprazlama bunun üzerine yerleştirilir. çaprazlama bunun üzerine yerleştirilir. Dirsekleri kırmadan vücut ağırlığını göğüs Dirsekleri kırmadan vücut ağırlığını göğüs

kafesini 5-7cm bastıracak kadar kuvvet kafesini 5-7cm bastıracak kadar kuvvet uygulanır ve kaldırılır. uygulanır ve kaldırılır.

Bu hareket dakikada 60-70 defa Bu hareket dakikada 60-70 defa tekrarlanır. tekrarlanır.

Çocuklarda bu hareket elle ve daha hızlı Çocuklarda bu hareket elle ve daha hızlı yapılabilir. yapılabilir.

Kalp masajı suni teneffüs metodu ile Kalp masajı suni teneffüs metodu ile birlikte uygulanırken;birlikte uygulanırken;

Page 49: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Kalp masajı suni teneffüs metodu Kalp masajı suni teneffüs metodu ile birlikte uygulanırkenile birlikte uygulanırken

a) a) Uygulayıcı tek kişi iseUygulayıcı tek kişi ise, 2 defa , 2 defa suni solunum yaptırıldıktan sonra suni solunum yaptırıldıktan sonra 15 defa kalp masajı uygulanarak 15 defa kalp masajı uygulanarak devam edilir. devam edilir. b) b) Uygulayıcı iki kişi ise;Uygulayıcı iki kişi ise; bir suni bir suni solunuma karşılık diğer kişi 5 defa solunuma karşılık diğer kişi 5 defa kalp masajı yapar. kalp masajı yapar. Kalp masajına nabız normale Kalp masajına nabız normale dönünceye kadar yada hastaneye dönünceye kadar yada hastaneye götürülünceye kadar devam edilir.götürülünceye kadar devam edilir.

Page 50: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KALP KRİZİNDE İLKYARDIMKALP KRİZİNDE İLKYARDIM

Kalp kasını besleyen kan damarının uzun Kalp kasını besleyen kan damarının uzun süre büzüşmüş kalması (spazmı) yada süre büzüşmüş kalması (spazmı) yada tıkanması sonucu o kalp kası bölgesine tıkanması sonucu o kalp kası bölgesine yeterli kan gidemez. O kalp kası ölür. O yeterli kan gidemez. O kalp kası ölür. O bölgedeki oksijen azlığı yada yokluğu çok bölgedeki oksijen azlığı yada yokluğu çok şiddetli ve uzun süren ağrı yapar. Buna şiddetli ve uzun süren ağrı yapar. Buna kalp krizi (kalp enfarktüsü) denir. kalp krizi (kalp enfarktüsü) denir.

Page 51: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KALP KRİZİNDE İLKYARDIMKALP KRİZİNDE İLKYARDIM

Hastayı sakin olarak sırtüstü yatırınız. Hastayı sakin olarak sırtüstü yatırınız. Soluk almada zorluk çekiyorsa baş ve arkasına Soluk almada zorluk çekiyorsa baş ve arkasına

yastık koyup göğsü yükselterek yarı oturur yastık koyup göğsü yükselterek yarı oturur duruma getiriniz. duruma getiriniz.

Daha önce doktor tarafından önerilen ilaçları Daha önce doktor tarafından önerilen ilaçları varsa veriniz. varsa veriniz.

Soğuktan koruyunuz. Hareket ettirmeyiniz.Soğuktan koruyunuz. Hareket ettirmeyiniz. Doktor çağırınız. Hemen hastaneye gönderiniz.Doktor çağırınız. Hemen hastaneye gönderiniz. Sedye ile yatar durumda ve sarsmadanSedye ile yatar durumda ve sarsmadan

Page 52: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KANAMALARDA İLKYARDIMKANAMALARDA İLKYARDIM

KANAMALARKANAMALAR Çeşitli nedenlerle kanın damar dışına Çeşitli nedenlerle kanın damar dışına

çıkmasına kanama denir. çıkmasına kanama denir. Yetişkin bir kimsede Yetişkin bir kimsede 5-6 kg. kan vardır. 1-1,5 kg. kan kaybeden bir 5-6 kg. kan vardır. 1-1,5 kg. kan kaybeden bir insanın hayatı tehlikeye girer. O HALDE insanın hayatı tehlikeye girer. O HALDE KANAMALARI HEMEN DURDURMAK KANAMALARI HEMEN DURDURMAK GEREKİR.GEREKİR.

Genelde iç ve dış kanama olmak üzere Genelde iç ve dış kanama olmak üzere kanamaları ikiye ayırabiliriz.kanamaları ikiye ayırabiliriz.

İÇ KANAMALAR İÇ KANAMALAR DIŞ KANAMALARDIŞ KANAMALAR

Page 53: İLKYARDIM BİLGİLERİ

İÇ KANAMALAR :İÇ KANAMALAR :

İç organlardaki dokuları besleyen kan İç organlardaki dokuları besleyen kan damarlarının yırtılması veya zedelenmesi damarlarının yırtılması veya zedelenmesi sonucu kanın damarlardan vücut sonucu kanın damarlardan vücut boşluklarına akmasına iç kanama denir. boşluklarına akmasına iç kanama denir.

İç kanamalar iki şekilde olur;İç kanamalar iki şekilde olur;1) 1) Gözle görülebilenGözle görülebilen: Akciğer, mide, : Akciğer, mide, bağırsaklar, böbrekler v.b. kanamalar. bağırsaklar, böbrekler v.b. kanamalar. 2) 2) Gözle görülmeyen:Gözle görülmeyen: Karaciğer, dalak, Karaciğer, dalak, pankreaspankreas

Page 54: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KANAMALARDA İLKYARDIMKANAMALARDA İLKYARDIM İç kanamalar kişiyi ölüme götürebilir. İç kanamalar kişiyi ölüme götürebilir.

Bulguları : Bulguları : — — Baygınlık hali, baş dönmesi vardır. Baygınlık hali, baş dönmesi vardır.

— Huzursuzluk vardır. — Huzursuzluk vardır. — Yüzde, dudaklarda ve parmak uçlarında — Yüzde, dudaklarda ve parmak uçlarında solukluk vardır. solukluk vardır. — Deri nemli ve soğuktur.— Deri nemli ve soğuktur.— Susama hissi vardır. — Susama hissi vardır. — Nabız hızlı ve zayıftır. Güçlükle hissedilir. — Nabız hızlı ve zayıftır. Güçlükle hissedilir. — Solunum hızlıdır. — Solunum hızlıdır. — Sanki hava alamıyormuş gibi bir his (hava — Sanki hava alamıyormuş gibi bir his (hava açlığı) olur.açlığı) olur.— Şuur azalır ve en sonunda şuur kaybolur.— Şuur azalır ve en sonunda şuur kaybolur.

. .

Page 55: İLKYARDIM BİLGİLERİ

İÇ KANAMALARDA YAPILACAK İÇ KANAMALARDA YAPILACAK İLK YARDIMİLK YARDIM

— — Yaralı sırt üstü yatırılır. Yaralı sırt üstü yatırılır. — Baş yana çevrilir. — Baş yana çevrilir. — Soka karşı tedbir alınır. — Soka karşı tedbir alınır. — Ağızdan içecek madde verilmez. — Ağızdan içecek madde verilmez. — Sarsmadan ambulans veya sedye ile — Sarsmadan ambulans veya sedye ile hastaneye götürülürhastaneye götürülür

Page 56: İLKYARDIM BİLGİLERİ

DIŞ KANAMALAR :DIŞ KANAMALAR :

Kanın damardan vücut dışına çıkmasına Kanın damardan vücut dışına çıkmasına dış kanama denir. Genellikle yaralanmalar dış kanama denir. Genellikle yaralanmalar sonucu olur. Atardamar, toplardamar, sonucu olur. Atardamar, toplardamar, kılcal damar kanamaları şeklinde görülürkılcal damar kanamaları şeklinde görülür

Page 57: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KANAMALARDA İLKYARDIMKANAMALARDA İLKYARDIM

Yapılacak ilkyardım: Yapılacak ilkyardım: Yara ufak ve kanama azYara ufak ve kanama az ise; Yara üzerine ise; Yara üzerine

temiz bir bez ya da pansumanla bastırın. temiz bir bez ya da pansumanla bastırın. Yara içindeki yabancı cisimleri çıkarmadan Yara içindeki yabancı cisimleri çıkarmadan

kravat, eşarp veya varsa sargı bezini yara kravat, eşarp veya varsa sargı bezini yara üzerine temiz bir pansuman koyduktan sonra üzerine temiz bir pansuman koyduktan sonra sıkıca sarın. sıkıca sarın.

Yaralı veya kanayan kısmın kalp seviyesi Yaralı veya kanayan kısmın kalp seviyesi üzerine yükseltilmesi ile kanama oldukça üzerine yükseltilmesi ile kanama oldukça azalır hatta durulabilir.azalır hatta durulabilir.

Page 58: İLKYARDIM BİLGİLERİ

DAMAR ÜZERİNE BASINÇ YAPARAK DAMAR ÜZERİNE BASINÇ YAPARAK KANAMAYI DURDURMAK(TAZYİK KANAMAYI DURDURMAK(TAZYİK

NOKTALARI):NOKTALARI):

Şakak bölgesinde :Şakak bölgesinde : Kulak önüne parmağınızla Kulak önüne parmağınızla bastırın. bastırın.

Yüz bölgesinde :Yüz bölgesinde : Kanamanın olduğu taraf alt Kanamanın olduğu taraf alt çene kemiğinin orta kısmına parmağınızla çene kemiğinin orta kısmına parmağınızla bastırın.bastırın.

Baş ve yüzün bir bölgesinde : Baş ve yüzün bir bölgesinde : — Önce yaralının arkasına geçin. — Önce yaralının arkasına geçin. — Hastanın basını kanayan yana doğru eğin. — Hastanın basını kanayan yana doğru eğin. — 4 parmakla alt çene köşesinin hemen altına — 4 parmakla alt çene köşesinin hemen altına kanayan tarafta boyuna bastırın.kanayan tarafta boyuna bastırın.

Page 59: İLKYARDIM BİLGİLERİ

DAMAR ÜZERİNE BASINÇ YAPARAK DAMAR ÜZERİNE BASINÇ YAPARAK KANAMAYI DURDURMAK(TAZYİK KANAMAYI DURDURMAK(TAZYİK

NOKTALARI):NOKTALARI): Kol bölgesinde : Kol bölgesinde :

— Yaralının önüne durun. — Yaralının önüne durun. — Başını kanayan tarata doğru eğin. — Başını kanayan tarata doğru eğin.

— Baş parmağınızla o taraf köprücük — Baş parmağınızla o taraf köprücük kemiğinin üçte bir iç kısmının arka ve kemiğinin üçte bir iç kısmının arka ve alt tarafına doğru bastırın.alt tarafına doğru bastırın.

Bacak bölgesinde : Bacak bölgesinde : — Yaralıyı sırt üstü ve düz yatırın. — Yaralıyı sırt üstü ve düz yatırın. — İlkyardımcı kanayan tarafta yer — İlkyardımcı kanayan tarafta yer alır. alır. — Kasık kıvrımının üçte bir — Kasık kıvrımının üçte bir kısmından geçen atardamarı kısmından geçen atardamarı sıkıştıracak bir kuvvetle bastırın. sıkıştıracak bir kuvvetle bastırın. — Bacağı kalp seviyesinin — Bacağı kalp seviyesinin yukarısına kaldırın.yukarısına kaldırın.

Page 60: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KAS KRAMPLARINDA İLKYARDIMKAS KRAMPLARINDA İLKYARDIM

Bir ya da birkaç kas grubunda birdenbire ve istemimiz Bir ya da birkaç kas grubunda birdenbire ve istemimiz dışında olan kısa ya da uzun süreli kasılma kramp olarak dışında olan kısa ya da uzun süreli kasılma kramp olarak tarif edilir.tarif edilir.

Zorlu antrenman yorgunluk ya da tuz kaybı kramplara yol Zorlu antrenman yorgunluk ya da tuz kaybı kramplara yol açabileceği gibi hiç bir neden olmadan da gece uykuda açabileceği gibi hiç bir neden olmadan da gece uykuda olabilir.olabilir.

En çok ayak ve baldır kaslarında olur. Bazen 10 dakika En çok ayak ve baldır kaslarında olur. Bazen 10 dakika kadar devam edebilir. kadar devam edebilir.

Yaşlı kişiler, hamileler, şeker hastalığı, damar hastalığı,suni Yaşlı kişiler, hamileler, şeker hastalığı, damar hastalığı,suni böbrek tedavisi görenlerde risk yüksektir.böbrek tedavisi görenlerde risk yüksektir.

Kanda kalsiyum azalması "tetani" denen kramplar Kanda kalsiyum azalması "tetani" denen kramplar görülebilir. görülebilir.

İshal, kusma ya da terleme basıncının yüksek olması İshal, kusma ya da terleme basıncının yüksek olması kanda potasyum miktarının düşük olması da kas kanda potasyum miktarının düşük olması da kas kramplarına ortam hazırlar.kramplarına ortam hazırlar.

İlaçlarda krampların ortaya çıkmasında kolaylık yaratırlar. İlaçlarda krampların ortaya çıkmasında kolaylık yaratırlar.

Page 61: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KAS KRAMPLARINDA İLKYARDIMKAS KRAMPLARINDA İLKYARDIM

— — Kişiyi sakin olarak yatırınız. Kişiyi sakin olarak yatırınız. — Bir elinizle kramp girmiş ayak uçundan tutup yukarı — Bir elinizle kramp girmiş ayak uçundan tutup yukarı doğru bükerek normal durumuna getirmeye çalışınız. doğru bükerek normal durumuna getirmeye çalışınız. — Eğer yüzüyorsanız sırt üzen yatarak dinleniniz. — Eğer yüzüyorsanız sırt üzen yatarak dinleniniz. — Sırt üzen yüzerek karaya çıkmaya çalışınız. — Sırt üzen yüzerek karaya çıkmaya çalışınız. — Kramp girmiş kasın bir kaç yerini çimdikleyiniz. — Kramp girmiş kasın bir kaç yerini çimdikleyiniz. — Elinizin kenarı ile kramp girmiş bölgeye hafifçe — Elinizin kenarı ile kramp girmiş bölgeye hafifçe vurunuz. vurunuz. — El ayası ile kramp girmiş kası ovuşturunuz. — El ayası ile kramp girmiş kası ovuşturunuz. — Kasın üzerine havluya sarılmış termofor koyarak — Kasın üzerine havluya sarılmış termofor koyarak sıcak uygulayınız. Bundan sonra tekrar masaj yapınız. sıcak uygulayınız. Bundan sonra tekrar masaj yapınız. — Krampa neden fazla sıcak sonucu su ve tuz kaybı — Krampa neden fazla sıcak sonucu su ve tuz kaybı olabilir. 1 litre su ya da ayrana 1 çeyrek çay kaşığı kadar olabilir. 1 litre su ya da ayrana 1 çeyrek çay kaşığı kadar tuz koyarak karıştırıp içiriniz. tuz koyarak karıştırıp içiriniz. — Kesinlikle alkol almış olarak denize girmeyiniz. — Kesinlikle alkol almış olarak denize girmeyiniz. — Kramp geçtikten sonra kramp giren ayak ve baldır — Kramp geçtikten sonra kramp giren ayak ve baldır kaslarınızı geriniz. kaslarınızı geriniz.

Page 62: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KULAĞA YABANCI CİSİM KAÇMASI HALİNDE KULAĞA YABANCI CİSİM KAÇMASI HALİNDE YAPILACAK İLKYARDIMYAPILACAK İLKYARDIM

Dış kulak yoluna genellikle Dış kulak yoluna genellikle buğday tanesi, buğday tanesi, fasulye,bezelye, kum gibi fasulye,bezelye, kum gibi küçük cisimler veya böcek küçük cisimler veya böcek kaçabilir. kaçabilir.

Kesinlikle bunları çıkartmak Kesinlikle bunları çıkartmak için tel, iğne, çöp gibi cisimler için tel, iğne, çöp gibi cisimler kullanmayınız. kullanmayınız.

Page 63: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KULAĞA YABANCI CİSİM KAÇMASI KULAĞA YABANCI CİSİM KAÇMASI HALİNDE YAPILACAK İLKYARDIMHALİNDE YAPILACAK İLKYARDIM

Hastanın başını yana çeviriniz. Eğer yabancı cisim, ufaksa Hastanın başını yana çeviriniz. Eğer yabancı cisim, ufaksa nem çekerek şişmemişse ve çok derine kaçmamışsa nem çekerek şişmemişse ve çok derine kaçmamışsa bazen kendiliğinden de düşebilir.bazen kendiliğinden de düşebilir.

Kulak kepçesini arkaya ve aşağıya çekerek yabancı cismin Kulak kepçesini arkaya ve aşağıya çekerek yabancı cismin dış kulak yolundan dışarı çıkmasına yardım ediniz. Ayrıca dış kulak yolundan dışarı çıkmasına yardım ediniz. Ayrıca başı yana döndürünüz.başı yana döndürünüz.

Kulağa su damlatmayınız. Kuru buğday, bezelye, Kulağa su damlatmayınız. Kuru buğday, bezelye, gibi tahıllar su ile şişerek dışarı çıkmaları zorlaşır. Bunun gibi tahıllar su ile şişerek dışarı çıkmaları zorlaşır. Bunun

yerine gliserin damlatınız.yerine gliserin damlatınız. Kulağa böcek kaçmışsa el feneri tutuğunuzda ışık onların Kulağa böcek kaçmışsa el feneri tutuğunuzda ışık onların

bulunduğu yerden dışarı çıkmasını sağlayabilir.bulunduğu yerden dışarı çıkmasını sağlayabilir. Ayrıca kulağa bir kaç damla gliserin yoksa zeytinyağı Ayrıca kulağa bir kaç damla gliserin yoksa zeytinyağı

damlatırsanız bu böceğin ölmesine ve dışarı atılmasına damlatırsanız bu böceğin ölmesine ve dışarı atılmasına yardımcı olabilir. yardımcı olabilir.

Page 64: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KULAĞA YABANCI CİSİM KULAĞA YABANCI CİSİM KAÇMASI HALİNDE YAPILACAK KAÇMASI HALİNDE YAPILACAK

İLKYARDIMİLKYARDIM Eğer bu basit önlemlerle çıkaramıyorsanız ısrar etmeyiniz. Eğer bu basit önlemlerle çıkaramıyorsanız ısrar etmeyiniz. Kulak-burun-boğaz kliniğine gönderinizKulak-burun-boğaz kliniğine gönderiniz Çocuklarda kulak ağrısına çok sık olarak rastlanır.Bazı Çocuklarda kulak ağrısına çok sık olarak rastlanır.Bazı

hastalıklardan sonra mikroplar ortakulaktan boğaza açılan östaki hastalıklardan sonra mikroplar ortakulaktan boğaza açılan östaki borusu ile gelebildiği gibi kan yoluyla da gelebilir. Örneğin; nezle, borusu ile gelebildiği gibi kan yoluyla da gelebilir. Örneğin; nezle, soğuk algınlığı gibi durumlarda zorlu sümkürme sonucu mikroplar soğuk algınlığı gibi durumlarda zorlu sümkürme sonucu mikroplar ortakulağa geçebilir ve orta kulak iltihabı yapabilir. ortakulağa geçebilir ve orta kulak iltihabı yapabilir.

Kulak üzerine havlu sarılmış sıcak termofor yada sıcak havlu Kulak üzerine havlu sarılmış sıcak termofor yada sıcak havlu koyunuz. koyunuz.

Kulağa 1-2 damla gliserin yada varsa kulak damlası damlatınız, Kulağa 1-2 damla gliserin yada varsa kulak damlası damlatınız, bunlar yoksa bir kaç damla ılık zeytinyağı damlatınız. bunlar yoksa bir kaç damla ılık zeytinyağı damlatınız.

Ağrısı için aspirin veriniz. Ağrısı için aspirin veriniz. Eğer kulak ağrısı bir kaç saatte geçmiyorsa hatta ağrı geçtikten Eğer kulak ağrısı bir kaç saatte geçmiyorsa hatta ağrı geçtikten

sonra bile doktora gidiniz. sonra bile doktora gidiniz.

Page 65: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KÜÇÜK YANIKLAR İÇİN KÜÇÜK YANIKLAR İÇİN İLKYARDIMİLKYARDIM

Küçük yanıklar için: Temiz bir süngeri Küçük yanıklar için: Temiz bir süngeri hafifçe ıslatın buzdolabınızın derin hafifçe ıslatın buzdolabınızın derin dondurucu bölümüne koyun. Yanmış yerin dondurucu bölümüne koyun. Yanmış yerin üzerine hafif hafif kompres yapın.üzerine hafif hafif kompres yapın.

Page 66: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KIRIKLARDA İLKYARDIMKIRIKLARDA İLKYARDIM KIRIKLARKIRIKLAR

Herhangi bir kuvvet zoru ile kemik Herhangi bir kuvvet zoru ile kemik bütünlüğünün bozulmasına "KIRIK" bütünlüğünün bozulmasına "KIRIK" denir.denir.

KIRIK ÇEŞİTLERİ : KIRIK ÇEŞİTLERİ : a. Açık Kırık a. Açık Kırık b. Kapalı Kırık b. Kapalı Kırık c. Müşterek Kırık (Önemli organların c. Müşterek Kırık (Önemli organların mide, bağırsak, ciğer,beyin gibi önemli mide, bağırsak, ciğer,beyin gibi önemli organların tahribatıyla birlikte görülen organların tahribatıyla birlikte görülen kırıklar)kırıklar)

Page 67: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KIRIKLARDA GENEL DUYGU VE KIRIKLARDA GENEL DUYGU VE BULGULAR : BULGULAR :

— — Kırık yerinde ve yakınında ağrı Kırık yerinde ve yakınında ağrı — Dokunmaya karşı hassasiyet — Dokunmaya karşı hassasiyet — Şekil bozukluğu — Şekil bozukluğu — Şişlik, morluk — Şişlik, morluk — Haraketsizlik ve kuvvetsizlik — Haraketsizlik ve kuvvetsizlik — Kırık kemiklerin birbirine sürtünme sesi — Kırık kemiklerin birbirine sürtünme sesi

Page 68: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KIRIKLARDA GENEL TEDAVİ KIRIKLARDA GENEL TEDAVİ KURALLARIKURALLARI

Yara içinde görülen kemik Yara içinde görülen kemik parçalarını çıkarmaya parçalarını çıkarmaya çalışmayınız. Damar ve sinirleri çalışmayınız. Damar ve sinirleri yaralayabilirsiniz. O kısmın üzerine yaralayabilirsiniz. O kısmın üzerine steril pansuman koyunuz. Sonra steril pansuman koyunuz. Sonra bir bezi simit şeklinde katlayıp delik bir bezi simit şeklinde katlayıp delik olan kısmı ortaya gelecek şekilde olan kısmı ortaya gelecek şekilde yerleştiriniz. En üst kısmına kalın yerleştiriniz. En üst kısmına kalın pamuk ya da sünger tabakası pamuk ya da sünger tabakası koyunuz. Sarınız. koyunuz. Sarınız.

Page 69: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KIRIKLARDA GENEL TEDAVİ KIRIKLARDA GENEL TEDAVİ KURALLARIKURALLARI

Eğer deride yara varsa üzerine steril bir Eğer deride yara varsa üzerine steril bir pansuman ya da mendil koyup sarınız. pansuman ya da mendil koyup sarınız.

Kırık olup olmadığını önce elbisesi üzerinden Kırık olup olmadığını önce elbisesi üzerinden hafifçe elle muayene ederek saptamaya hafifçe elle muayene ederek saptamaya çalışınız. çalışınız.

Önce sağlam tarafın elbise kolunu çıkarınız. Önce sağlam tarafın elbise kolunu çıkarınız. Gerekirse elbise yerini dikiş yerinden sökünüz Gerekirse elbise yerini dikiş yerinden sökünüz veya kesiniz. veya kesiniz.

Elle hoyratça muayene etmeyiniz. Kırık bulunan Elle hoyratça muayene etmeyiniz. Kırık bulunan yeri oynatmayınız. Ağrı şoka yol açabilir. Kırık yeri oynatmayınız. Ağrı şoka yol açabilir. Kırık kemik uçları damar ve sinirleri yaralayabilir. kemik uçları damar ve sinirleri yaralayabilir.

Page 70: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KIRIKLARDA GENEL TEDAVİ KIRIKLARDA GENEL TEDAVİ KURALLARI : KURALLARI :

Kırık kemik uçlarını hareketsiz hale Kırık kemik uçlarını hareketsiz hale getirmek için kırık yerini tespit ediniz. Kol getirmek için kırık yerini tespit ediniz. Kol ya da bacağın her iki yanına kalın karton ya da bacağın her iki yanına kalın karton ya da tahta koyup sargı bezi, eşarp, kravat ya da tahta koyup sargı bezi, eşarp, kravat ya da gömlek parçaları ile sarınız.ya da gömlek parçaları ile sarınız.

Tespit için kullanılan karton, tahta gibi Tespit için kullanılan karton, tahta gibi gereçler kırık yerinin bir üst ve birde alt gereçler kırık yerinin bir üst ve birde alt tarafındaki eklemlerin ötesine kadar tarafındaki eklemlerin ötesine kadar gelecek uzunlukta olmalıdır. Bu araçlara gelecek uzunlukta olmalıdır. Bu araçlara "ATEL" adı verilir. Atellerin tene gelen "ATEL" adı verilir. Atellerin tene gelen kısımları pamuk ve bezlerle beslenmelidir. kısımları pamuk ve bezlerle beslenmelidir.

Page 71: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KIRIKLARDA GENEL TEDAVİ KIRIKLARDA GENEL TEDAVİ KURALLARI : KURALLARI :

Şok varsa önleyiniz. Şok varsa önleyiniz. Kanama varsa bilinen önlemlerle kanamasını Kanama varsa bilinen önlemlerle kanamasını

durdurunuz. durdurunuz. Kırık yerin üzerine havluya sarılı buz torbası Kırık yerin üzerine havluya sarılı buz torbası

koyunuz.koyunuz. Yaralıyı battaniye ile örtünüz. Dinlendiriniz. Yaralıyı battaniye ile örtünüz. Dinlendiriniz. Yaralı kısmı kalp seviyesinin yukarısına Yaralı kısmı kalp seviyesinin yukarısına

kaldırınız. kaldırınız. Kırılan uzvu hangi durumda bulunduysanız o Kırılan uzvu hangi durumda bulunduysanız o

durumda tespit ediniz. Kırığı yerine koymaya durumda tespit ediniz. Kırığı yerine koymaya çalışmayınız. Gereksiz dokunmalardan çalışmayınız. Gereksiz dokunmalardan kaçınınız. kaçınınız.

Ambulansla ortapedi ve travmatoloji kliniğineAmbulansla ortapedi ve travmatoloji kliniğine gidiniz.gidiniz.

Page 72: İLKYARDIM BİLGİLERİ

OMURGA KIRIKLARINDA OMURGA KIRIKLARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Çoğu kez yüksek bir yerden düşme yada trafik Çoğu kez yüksek bir yerden düşme yada trafik kazaları sonucu omurgada kırık ve/veya bazen kazaları sonucu omurgada kırık ve/veya bazen içinden geçen omurilikte değişik derecelerde içinden geçen omurilikte değişik derecelerde yaralanmalar olabilir.yaralanmalar olabilir.

Yaralıyı muayene etmeden, belinde yada Yaralıyı muayene etmeden, belinde yada boynunda ağrısı ya da başka bir şikayeti olup boynunda ağrısı ya da başka bir şikayeti olup olmadığını sorunuz.Yaralıyı döndürmeyiniz ve olmadığını sorunuz.Yaralıyı döndürmeyiniz ve ayağa kaldırmayınız.ayağa kaldırmayınız.

Kesin tam bilinmedikçe belinde ağrısı olan bir Kesin tam bilinmedikçe belinde ağrısı olan bir yaralıda kırığın da olabileceğini unutmayınız. yaralıda kırığın da olabileceğini unutmayınız. Kırık olmadığı kesin olarak saptanıncaya kadar Kırık olmadığı kesin olarak saptanıncaya kadar kırık var gibi hareket ediniz. kırık var gibi hareket ediniz.

Page 73: İLKYARDIM BİLGİLERİ

OMURGA KIRIKLARINDA İLKYARDIMOMURGA KIRIKLARINDA İLKYARDIM

Yaralıyı yerinden kaldırmadan altına genişçe bir Yaralıyı yerinden kaldırmadan altına genişçe bir

tahta ya da kapı yerleştiriniz. tahta ya da kapı yerleştiriniz. Baş ve boyunun her iki yanına ayakkabılarını ve Baş ve boyunun her iki yanına ayakkabılarını ve

katlayarak elbiselerini koyarak boynunun katlayarak elbiselerini koyarak boynunun oynamasını önleyiniz. Eğer elinizde kum torbası oynamasını önleyiniz. Eğer elinizde kum torbası varsa onu da koyabilirsiniz. Naylon torba içine varsa onu da koyabilirsiniz. Naylon torba içine kum veya toprak doldurarak kum torbası kum veya toprak doldurarak kum torbası yapabilirsiniz. yapabilirsiniz.

Page 74: İLKYARDIM BİLGİLERİ

OMURGA KIRIKLARINDA OMURGA KIRIKLARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Yaralıyı omuzlar, havsala, uyluk diz altı ve ayak Yaralıyı omuzlar, havsala, uyluk diz altı ve ayak bileğinin üzerinden geçecek şekilde geniş bezlerle bileğinin üzerinden geçecek şekilde geniş bezlerle tahtaya bağlayınız.Ayağa kaldırmayınız.tahtaya bağlayınız.Ayağa kaldırmayınız.

Aksi durumda kendiliğinden iyi olabilecek bir omurga Aksi durumda kendiliğinden iyi olabilecek bir omurga kırığı, yaralı kişinin kaba bir şekilde taşınması, kırığı, yaralı kişinin kaba bir şekilde taşınması, ayağa kaldırılması ya da uygun olmayan taşıma ayağa kaldırılması ya da uygun olmayan taşıma koşulları nedeniyle omurilik zedelenmesine yol koşulları nedeniyle omurilik zedelenmesine yol açabilir. Bunun sonucu bacaklarda felç, halsizlik, açabilir. Bunun sonucu bacaklarda felç, halsizlik, idrar ve büyük abdestini tutamama gibi çok önemli idrar ve büyük abdestini tutamama gibi çok önemli sonuçlar doğabilir.sonuçlar doğabilir.

Yara varsa, yaraya steril pansuman koyunuz. Yara varsa, yaraya steril pansuman koyunuz. Şok durumuna göre önlem alınız. Şok durumuna göre önlem alınız. Yaralının ağrısını dindiriniz.Yaralının ağrısını dindiriniz.

Page 75: İLKYARDIM BİLGİLERİ

PARMAK PARMAK KIRIKLARINDAKIRIKLARINDA İLKYARDIM İLKYARDIM

Kırık olan parmak altına parmak genişliğinde bir tahta Kırık olan parmak altına parmak genişliğinde bir tahta ya da eğer elinizde varsa hazır dar bir alüminyum şerit ya da eğer elinizde varsa hazır dar bir alüminyum şerit (atel) koyarak sarınız. Gerekirse kırık parmağı yandaki (atel) koyarak sarınız. Gerekirse kırık parmağı yandaki sağlam parmağa flasterle ya da sargı bezi ile sararak sağlam parmağa flasterle ya da sargı bezi ile sararak tespit ediniz. tespit ediniz.

Kırık bulunan bölgeyi kalp seviyesinin üzerinde tutunuzKırık bulunan bölgeyi kalp seviyesinin üzerinde tutunuz Kırık bulunan bölge üzerine buz koyunuz. Kırık bulunan bölge üzerine buz koyunuz. Yaralının ağrısı varsa ağrı dindirici ilaç veriniz.Yaralının ağrısı varsa ağrı dindirici ilaç veriniz. Parmaktaki yüzüğü keserek çıkarınız. (Yüzük Parmaktaki yüzüğü keserek çıkarınız. (Yüzük

nedeniyle şişlik olur. Yüzük parmağı sıkarak kangrene nedeniyle şişlik olur. Yüzük parmağı sıkarak kangrene oluşmasına sebep olabilir.) oluşmasına sebep olabilir.)

Yaralıyı hastaneye gönderiniz.Yaralıyı hastaneye gönderiniz.

Page 76: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ÖNKOL KIRIKLARINDA ÖNKOL KIRIKLARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Kazanın olduğu yerde yaralının ceketini Kazanın olduğu yerde yaralının ceketini çıkartmadan kırık olan tarafın eli karşı çıkartmadan kırık olan tarafın eli karşı omuza gelecek şekilde kolu, göğüs omuza gelecek şekilde kolu, göğüs üzerine koyunuz ve göğüse sarınız.üzerine koyunuz ve göğüse sarınız.

Önkolu üçgen sargı yada tülbentle boyuna Önkolu üçgen sargı yada tülbentle boyuna asınız. asınız.

Page 77: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ÖNKOL KIRIKLARINDA ÖNKOL KIRIKLARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Eğer elinizde tesbit için hazır gereçler (atel) Eğer elinizde tesbit için hazır gereçler (atel) yada tahta, kalın karton varsa kol yada önkolun yada tahta, kalın karton varsa kol yada önkolun her iki yüzüne bunları uygulayınız. her iki yüzüne bunları uygulayınız. Gömleğinizden yırttığınız bezlerle kravat, eşarp Gömleğinizden yırttığınız bezlerle kravat, eşarp yada sargı bezi ile kırık yerinin yukarısından ve yada sargı bezi ile kırık yerinin yukarısından ve aşağısından bağlayınız. aşağısından bağlayınız.

Kolu göğüs üzerine koyup başka bir eşarp yada Kolu göğüs üzerine koyup başka bir eşarp yada üçgen sargı ile sarınız. üçgen sargı ile sarınız.

Önkolu da üçgen sargı, tülbent yada eşarp ile Önkolu da üçgen sargı, tülbent yada eşarp ile boyuna asınız. boyuna asınız.

Kolun kalp seviyesinin üzerinde durmasını Kolun kalp seviyesinin üzerinde durmasını sağlayınız. Böylelikle daha az şişlik olur.sağlayınız. Böylelikle daha az şişlik olur.

Kırık bulunan bölgenin üzerine buz koyunuz. Kırık bulunan bölgenin üzerine buz koyunuz.

Page 78: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KÜREK VE KÖPRÜCÜK KEMİĞİ KÜREK VE KÖPRÜCÜK KEMİĞİ KIRIKLARINDA İLKYARDIM :KIRIKLARINDA İLKYARDIM :

Koltuk altına katı bir bez koyup kolu eşarp ile boyuna asınız. Koltuk altına katı bir bez koyup kolu eşarp ile boyuna asınız. Kırık bulunan bölge üzerine buz koyunuz. Kırık bulunan bölge üzerine buz koyunuz. Yaralıyı oturur durumda ve ambulansla hastaneye gönderiniz. Yaralıyı oturur durumda ve ambulansla hastaneye gönderiniz. Eğer üçgen sargı ya da eşarp yoksa yaralı elinizi ceketinizin iki Eğer üçgen sargı ya da eşarp yoksa yaralı elinizi ceketinizin iki

düğmesi arasından içeri sokup aynı taraf ceket eteğini yukarı düğmesi arasından içeri sokup aynı taraf ceket eteğini yukarı kaldırıp iğneleyiniz. kaldırıp iğneleyiniz.

Bir omuz üzerinden gelen sargıyı (katlanmış bir tülbent) karşı Bir omuz üzerinden gelen sargıyı (katlanmış bir tülbent) karşı taraf koltuk altından geçirip arkada bağlayınız. Bunları yaparken taraf koltuk altından geçirip arkada bağlayınız. Bunları yaparken omuzları arkaya doğru çekiniz.omuzları arkaya doğru çekiniz.

Page 79: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BACAK KIRIKLARINDA BACAK KIRIKLARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Yaralının pantolunu çıkarmaya Yaralının pantolunu çıkarmaya çalışmayınız. çalışmayınız.

Eğer yara varsa pantolonu, dikiş yerinden Eğer yara varsa pantolonu, dikiş yerinden sökünüz yada kesiniz. Yara üzerine temiz sökünüz yada kesiniz. Yara üzerine temiz mendil yada pansuman koyup üzerinden mendil yada pansuman koyup üzerinden sarınız. sarınız.

Page 80: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BACAK KIRIKLARINDA İLKYARDIMBACAK KIRIKLARINDA İLKYARDIM

Eğer elinizde uzun tahta yada kalın karton varsa dışta Eğer elinizde uzun tahta yada kalın karton varsa dışta ayak bileğinden bele kadar, kısa olanını da iç tarafta ayak bileğinden bele kadar, kısa olanını da iç tarafta ayak bileğinden kasığa gelecek şekilde bacağın her iki ayak bileğinden kasığa gelecek şekilde bacağın her iki yanına yerleştiriniz. yanına yerleştiriniz.

Ayak bileğinin üzerinden diz altından ve üstünden Ayak bileğinin üzerinden diz altından ve üstünden gömlek parçası, eşarp, kravat yada sargı bezi ile gömlek parçası, eşarp, kravat yada sargı bezi ile bağlayınız.bağlayınız.

Eğer elinizde kullanmaya hazır, tesbit için gereç, alet Eğer elinizde kullanmaya hazır, tesbit için gereç, alet varsa içine katlanmış bez yada pamuk koyup bacağı varsa içine katlanmış bez yada pamuk koyup bacağı yavaşça yerleştiriniz sonra bunun üzerinden sarınız.yavaşça yerleştiriniz sonra bunun üzerinden sarınız.

Eğer elinizde tespit için hiç bir gereç yoksa kırık olan Eğer elinizde tespit için hiç bir gereç yoksa kırık olan bacağı sağlam bacağa sararak tespit ediniz.bacağı sağlam bacağa sararak tespit ediniz.

Kırık bulunan bölge üzerine buz koyunuz. Kırık bulunan bölge üzerine buz koyunuz. Yaralıyı sırtüstü yatar durumda ve sedye ile hastaneye Yaralıyı sırtüstü yatar durumda ve sedye ile hastaneye

gönderiniz.gönderiniz.

Page 81: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KIRIKLARDA İLKYARDIMKIRIKLARDA İLKYARDIM

AYAK VE AYAKBİLEĞİ KIRIKLARINDA AYAK VE AYAKBİLEĞİ KIRIKLARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Kişinin yaralanmış ayağındaki yaraların üzerine Kişinin yaralanmış ayağındaki yaraların üzerine temiz bir mendil yada pansuman koyup sarınız.temiz bir mendil yada pansuman koyup sarınız.

Yumuşak bir kare şeklindeki.bir yastığın ortasına Yumuşak bir kare şeklindeki.bir yastığın ortasına ayağı yerleştiriniz. ayağı yerleştiriniz.

Yastığın kenarlarını önde birbirine yaklaştırınız, Yastığın kenarlarını önde birbirine yaklaştırınız, çengelli iğne ile tutturunuz. Gerekiyorsa çengelli iğne ile tutturunuz. Gerekiyorsa üzerinden sargı bezi ile sarınız. üzerinden sargı bezi ile sarınız.

Page 82: İLKYARDIM BİLGİLERİ

SOKMA VE ISIRMALARDA İLKYARDIMSOKMA VE ISIRMALARDA İLKYARDIM

Köpek Isırmasında ilkyardım : Köpek Isırmasında ilkyardım : Bu tür yaralanmalara sık olarak rastlanmaktadır.Bu tür yaralanmalara sık olarak rastlanmaktadır. Daha çok bacak ve kolda ısırma sonucu olan Daha çok bacak ve kolda ısırma sonucu olan

yara, ısırma şekline ve ısıran hayvanın yara, ısırma şekline ve ısıran hayvanın büyüklüğüne göre yarım cm. yada daha büyük büyüklüğüne göre yarım cm. yada daha büyük olup, kol yada bacağın her iki yüzünde olup, kol yada bacağın her iki yüzünde görülebilir.görülebilir.

Köpek ısırmalarında ilk akla gelecek durum Köpek ısırmalarında ilk akla gelecek durum "Kuduz" tehlikesidir. Çünkü; köpek salyası ile "Kuduz" tehlikesidir. Çünkü; köpek salyası ile kuduz virüsünü dişleri ile açtığı yaradan vücuda kuduz virüsünü dişleri ile açtığı yaradan vücuda verir. Kuduz köpeğin ısırdığı insan veya verir. Kuduz köpeğin ısırdığı insan veya hayvanlarla da kuduzun diğer canlılara bulaştığı hayvanlarla da kuduzun diğer canlılara bulaştığı bilinmektedir.bilinmektedir.

Page 83: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Köpek Isırmasında ilkyardımKöpek Isırmasında ilkyardım

Köpek tutularak gözlem altına alınmalıdır.Köpek tutularak gözlem altına alınmalıdır. Köpeğin kuduz olup olmadığını anlamak için 10 gün Köpeğin kuduz olup olmadığını anlamak için 10 gün

karantina uygulanır. Bazen çok uzun süreden sonra da karantina uygulanır. Bazen çok uzun süreden sonra da kuduzun belirtilerinin görülebileceğini unutmayınız.kuduzun belirtilerinin görülebileceğini unutmayınız.

Eğer köpek kuduz ise 48 saat sonra kuduz belirtileri Eğer köpek kuduz ise 48 saat sonra kuduz belirtileri görülmeye başlar. Ağzını kapatmakta güçlük çeker. görülmeye başlar. Ağzını kapatmakta güçlük çeker. Kuyruğunu bacaklarının arasına alır. Salyası akar. Kuyruğunu bacaklarının arasına alır. Salyası akar. Etrafına saldırır. Sudan korkar, gözleri şaşı gibi olur. Etrafına saldırır. Sudan korkar, gözleri şaşı gibi olur. Gözbebeği düzensiz büyüklüktedir. Gözbebeği düzensiz büyüklüktedir. Köpeğin kimin olduğu, aşılı olup olmadığı saptanmalıdır. Köpeğin kimin olduğu, aşılı olup olmadığı saptanmalıdır.

Page 84: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Köpek Isırmasında ilkyardımKöpek Isırmasında ilkyardım Kuduz bir köpek ısırması varsa durum polise ve ilgili Kuduz bir köpek ısırması varsa durum polise ve ilgili

sağlık kuruluşuna haber verilmelidir. sağlık kuruluşuna haber verilmelidir. Köpek ısırma olayı sırasında yada karantina süresi Köpek ısırma olayı sırasında yada karantina süresi

içinde ölürse köpeğin başı antiseptik solüsyon ile içinde ölürse köpeğin başı antiseptik solüsyon ile ıslatılmış bir beze sarılarak ilgili laboratuara ıslatılmış bir beze sarılarak ilgili laboratuara gönderilmelidir. gönderilmelidir.

Isırılan kişiye her olasılığa karşı kuduz serumu ve aşısı Isırılan kişiye her olasılığa karşı kuduz serumu ve aşısı yapılmalıdır. yapılmalıdır.

Hastaneye gitmeden önce ısırılan yeri bolca su ile Hastaneye gitmeden önce ısırılan yeri bolca su ile yıkayınız. yıkayınız.

Üzerine temiz bir mendil kapatınız. Üzerine temiz bir mendil kapatınız. Köpeğin ağzında kuduzdan başka diğer hastalık yapan Köpeğin ağzında kuduzdan başka diğer hastalık yapan

mikroplarında bulunabileceği düşünülerek yaraya mikroplarında bulunabileceği düşünülerek yaraya hastanede pansuman yapılmalıdır. hastanede pansuman yapılmalıdır.

Gerekirse hastanede tetanosa karşı aşı yapılır. Daha Gerekirse hastanede tetanosa karşı aşı yapılır. Daha önce aşılanmamışsa tetanos serumu yapılır.önce aşılanmamışsa tetanos serumu yapılır.

Page 85: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Akrep sokmasında ilkyardımAkrep sokmasında ilkyardım

Akrep, kuyruğundaki iğnesini sokarak Akrep, kuyruğundaki iğnesini sokarak zehrini vücuda verir. Zehirli santral zehrini vücuda verir. Zehirli santral (merkezi) sinir sistemine (beyin, (merkezi) sinir sistemine (beyin, beyincik ve omurilik soğanı) ve kalbe beyincik ve omurilik soğanı) ve kalbe zararlı etki yapar. Bazen çocuklarda ve zararlı etki yapar. Bazen çocuklarda ve büyüklerde ölüme yol açabilir. Sokulan büyüklerde ölüme yol açabilir. Sokulan yerde ağrı, yanma ve uyuşukluk olur.yerde ağrı, yanma ve uyuşukluk olur.

Page 86: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Akrep sokmasında ilkyardımAkrep sokmasında ilkyardım

Tükürük bezlerinin salgısı artar. Baş ağrısı, Tükürük bezlerinin salgısı artar. Baş ağrısı, kaslarda kasılmalar, idrar, büyük abdes kaçırma kaslarda kasılmalar, idrar, büyük abdes kaçırma ve felçler görülür.ve felçler görülür.

Akrep sokulan kişiyi yürütmeyiniz, hareket Akrep sokulan kişiyi yürütmeyiniz, hareket ettirmeyiniz.ettirmeyiniz.

Sokulan yerin yukarısına turnike uygulanır. Sokulan yerin yukarısına turnike uygulanır. Bölgeye havluya sarılı buz koyunuzBölgeye havluya sarılı buz koyunuz Sokulan yere amonyak sürünüz. Sokulan yere amonyak sürünüz. Eğer solunum durması yada zayıflaması otursa Eğer solunum durması yada zayıflaması otursa

ağızdan ağıza yapay solunum yapınız. ağızdan ağıza yapay solunum yapınız. Doktora başvurunuzDoktora başvurunuz

Page 87: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Arı sokmasında ilkyardımArı sokmasında ilkyardım Arı arka kısmındaki iğnesini deriye batırarak Arı arka kısmındaki iğnesini deriye batırarak

sokar. O kısımda ağrı, bir kaç dakika sonra sokar. O kısımda ağrı, bir kaç dakika sonra yanma, arkasından şişme ve deride kırmızı yanma, arkasından şişme ve deride kırmızı kabarcıklar olur. Çok duyarlı kişilerde daha kabarcıklar olur. Çok duyarlı kişilerde daha önemli durumlar ve hatta ölüm de görülebilir.önemli durumlar ve hatta ölüm de görülebilir.

Sokulan bölgeyi hareket ettirmeyiniz.Buz Sokulan bölgeyi hareket ettirmeyiniz.Buz koyunuz koyunuz

Deride kalmış olan arı iğnesini alkol alevinde Deride kalmış olan arı iğnesini alkol alevinde yaktığınız bir iğnenin ucu ile çıkarınız.yaktığınız bir iğnenin ucu ile çıkarınız.

Page 88: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Arı sokmasında ilkyardımArı sokmasında ilkyardım Sokulan yer üzerine amonyak sürünüz. Kaşıntıyı azaltır. Sokulan yer üzerine amonyak sürünüz. Kaşıntıyı azaltır.

Kaşıntı giderici ilaç kullanılır.Kaşıntı giderici ilaç kullanılır. Daha sonra yemek sodası (karbonat) eritilmiş su ile Daha sonra yemek sodası (karbonat) eritilmiş su ile

ısıtılmış bezi sokulan yer üzerine koyunuz. ısıtılmış bezi sokulan yer üzerine koyunuz. Eğer solunum durması olursa ağızdan ağıza yapay Eğer solunum durması olursa ağızdan ağıza yapay

solunum yapınız. solunum yapınız. Bu önlemlerle şikayetlerinde azalma olmuyorsa doktora Bu önlemlerle şikayetlerinde azalma olmuyorsa doktora

başvurun.başvurun. Eğer astımınız varsa arı sokması ile astım Eğer astımınız varsa arı sokması ile astım

şikayetlerinizde de artma olabilirşikayetlerinizde de artma olabilir Eğer ağzın içinden sokulmuşsa hemen bir buz parçasını Eğer ağzın içinden sokulmuşsa hemen bir buz parçasını

ağızda eminiz .Doktora başvurunuz.ağızda eminiz .Doktora başvurunuz. Duyarlı olan kişilerde şişlik yanma fazla olur. Hatta Duyarlı olan kişilerde şişlik yanma fazla olur. Hatta

deride morluklar görülebilir. Hemen hastaneye gidiniz.deride morluklar görülebilir. Hemen hastaneye gidiniz. Arı sokulan yere çamur sürmeyiniz. Mikrop kaparak Arı sokulan yere çamur sürmeyiniz. Mikrop kaparak

iltihaplanabildiği gibi tetanos da olabilir.iltihaplanabildiği gibi tetanos da olabilir.

Page 89: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Yılan sokmasında ilkyardımYılan sokmasında ilkyardım Daha çok kobra ve engerek türü yılanların ısırması Daha çok kobra ve engerek türü yılanların ısırması

tehlikelidir. Isırılan yerde ağrı, yanma duygusu, şişlik, morluk tehlikelidir. Isırılan yerde ağrı, yanma duygusu, şişlik, morluk olur. Daha sonra şişlik ve morluk yukarı doğru yayılabilir.olur. Daha sonra şişlik ve morluk yukarı doğru yayılabilir.

Isırılan yerde birden fazla iğne gibi diş izleri görülür.Isırılan yerde birden fazla iğne gibi diş izleri görülür. Vücuda giren yılan zehrinin miktarı zehrin şiddeti, emilen Vücuda giren yılan zehrinin miktarı zehrin şiddeti, emilen

zehrin miktarına ve vücudun büyüklüğüne göre yılan zehrin miktarına ve vücudun büyüklüğüne göre yılan ısırmasının tehlikesi değişir. ısırmasının tehlikesi değişir.

Çocuklarda tehlikelidir. Çocuklarda tehlikelidir. Yılan zehirleri en çok santral (merkezi) sistemine (beyin, Yılan zehirleri en çok santral (merkezi) sistemine (beyin,

beyincik ve omurilik) ve kan sistemine etkisini gösterir. beyincik ve omurilik) ve kan sistemine etkisini gösterir. İnsanda uyuklama, mide bulantısı, kusma diyagrama ve diğer İnsanda uyuklama, mide bulantısı, kusma diyagrama ve diğer solunum kaslarında felç, solunumun durması ve ölüm olabilir.solunum kaslarında felç, solunumun durması ve ölüm olabilir.

Page 90: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Yılan sokmasında ilkyardımYılan sokmasında ilkyardım Yarlıyı sırt üzeri yatırınız.Yaralı bölgeyi oynatmayınız. Yarlıyı sırt üzeri yatırınız.Yaralı bölgeyi oynatmayınız.

Tespit ediniz.Tespit ediniz. Isırılan yeri kalp seviyesinin yukarısına tutulur. Isırılan yeri kalp seviyesinin yukarısına tutulur. Isırılan yerin yukarısından eşarp mendil, kravat vs. ile Isırılan yerin yukarısından eşarp mendil, kravat vs. ile

sıkınız. Eğer elinizde varsa parmak genişliğinde 50 cm. sıkınız. Eğer elinizde varsa parmak genişliğinde 50 cm. uzunluğundaki bir lastik boru ile (turnike) de sıkabilirsiniz. uzunluğundaki bir lastik boru ile (turnike) de sıkabilirsiniz.

Bir saatten fazla sıkmayınız. Eğer yılan serumu yoksa o Bir saatten fazla sıkmayınız. Eğer yılan serumu yoksa o zaman sargıyı her yarım saatte bir hafifçe 5-10 dakika zaman sargıyı her yarım saatte bir hafifçe 5-10 dakika gevşeterek zehrin yavaş yavaş vücuda karışmasını gevşeterek zehrin yavaş yavaş vücuda karışmasını sağlayınız. sağlayınız.

Yılan serumu verdikten sonra turnike uygulamanın Yılan serumu verdikten sonra turnike uygulamanın faydası yoktur. Yılan ısırmasından sonra bir saat faydası yoktur. Yılan ısırmasından sonra bir saat geçmişse turnikenin faydası yoktur. Yılan zararsızsa, geçmişse turnikenin faydası yoktur. Yılan zararsızsa, zehiri hafifse turnike uygulamayınız. zehiri hafifse turnike uygulamayınız.

Isırılan yeri kaynatılmış soğutulmuş su ile bolca Isırılan yeri kaynatılmış soğutulmuş su ile bolca yıkayınız.yıkayınız.

Buz uygulayınız. Diğer uygulanan etkin önlemlere göre Buz uygulayınız. Diğer uygulanan etkin önlemlere göre etkisi şüphelidir. etkisi şüphelidir.

Page 91: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Yılan sokmasında ilkyardımYılan sokmasında ilkyardım Isırılan kişiyi kesinlikle sarsmadan ısırılan yeri oynatmadan Isırılan kişiyi kesinlikle sarsmadan ısırılan yeri oynatmadan

hastaneye taşıyınız. Masaj yapmayınız. hastaneye taşıyınız. Masaj yapmayınız. Yılan serumu ölüm oranını % 10 kadar düşürür. Yalnız gereksiz Yılan serumu ölüm oranını % 10 kadar düşürür. Yalnız gereksiz

yere yılan serumu yapılmamalıdır, ileride tekrar yılan serumu yapma yere yılan serumu yapılmamalıdır, ileride tekrar yılan serumu yapma karşısında önemli alerjik durumlar (serum hastalığı) olur. karşısında önemli alerjik durumlar (serum hastalığı) olur.

Tetanos aşısı yaptırmayı unutmayınız. Tetanos aşısı yaptırmayı unutmayınız. Eğer bu işlemler bir kaç saat içinde yapılırsa fazla miktarda zehrin Eğer bu işlemler bir kaç saat içinde yapılırsa fazla miktarda zehrin

kana karışması önlenmiş olur. kana karışması önlenmiş olur. Şişlik morluk daha yukarı doğru ilerliyorsa bu kez bunun Şişlik morluk daha yukarı doğru ilerliyorsa bu kez bunun

yukarısından sıkarak turnike uygulayınız. yukarısından sıkarak turnike uygulayınız. Alkollü içki vermeyiniz. Alkollü içki vermeyiniz. Zehrin etkisi geçtikten 2-3 gün sonra ısırılan yerdeki şişliği azaltmak Zehrin etkisi geçtikten 2-3 gün sonra ısırılan yerdeki şişliği azaltmak

için ısırılan yeri kalp seviyesinin yukarısına kaldırınız. için ısırılan yeri kalp seviyesinin yukarısına kaldırınız. Şiddetli ağrı için elimizde bulunan ağrı dindirici ilacı veriniz. Şiddetli ağrı için elimizde bulunan ağrı dindirici ilacı veriniz. Kesinlikle yılanın soktuğu yeri ateşle dağlamayınız. Kesinlikle yılanın soktuğu yeri ateşle dağlamayınız. Isıran yılanı öldürünüz, kuyruğundan tutarak taşıyınız. Yılanın Isıran yılanı öldürünüz, kuyruğundan tutarak taşıyınız. Yılanın

cinsinin teşhisi hakkında bilgi verir.cinsinin teşhisi hakkında bilgi verir.

Page 92: İLKYARDIM BİLGİLERİ

SOKMA VE ISIRMALARDA İLKYARDIMSOKMA VE ISIRMALARDA İLKYARDIM

ISIRILAN YERİN KESİLİP EMİLMESİ : ISIRILAN YERİN KESİLİP EMİLMESİ : İşlem sonrasında yara yerinin iltihaplanması ve kesilmesi İşlem sonrasında yara yerinin iltihaplanması ve kesilmesi

sırasında o bölge için çok önemli damar ve sinirlerinde sırasında o bölge için çok önemli damar ve sinirlerinde yaralanması olasılıklar içindedir. Bazı kitaplar bu işlemle yaralanması olasılıklar içindedir. Bazı kitaplar bu işlemle en usta ellerde ve ilk 10 dakika içinde yapılırsa vücuda en usta ellerde ve ilk 10 dakika içinde yapılırsa vücuda giren zehrin ancak % 20 sini dışarı atmak olanağının giren zehrin ancak % 20 sini dışarı atmak olanağının olduğunu yazmaktadır.olduğunu yazmaktadır.

Bütün bunların dışında zararsız çok sayıda yılanın Bütün bunların dışında zararsız çok sayıda yılanın olduğu bilinmektedir. Bu bakımdan bulunduğunuz olduğu bilinmektedir. Bu bakımdan bulunduğunuz bölgede rastlanan yılan türleri hakkında önceden bilgi bölgede rastlanan yılan türleri hakkında önceden bilgi sahibi olmalısınız. sahibi olmalısınız.

Çağdaş ilkyardım kitaplarında ısırılan yerin kesilip Çağdaş ilkyardım kitaplarında ısırılan yerin kesilip emilmesi kesinlikle önerilmemektedir. emilmesi kesinlikle önerilmemektedir.

Page 93: İLKYARDIM BİLGİLERİ

SICAK ÇARPMASI VE SICAK ÇARPMASI VE ÖNLEMLERÖNLEMLER

Aşırı sıcaklar, vücut ısısında dengesizlikler insan Aşırı sıcaklar, vücut ısısında dengesizlikler insan sağlığını tehdit eden ciddi sorunlar yaratabilir. Sıcak ve sağlığını tehdit eden ciddi sorunlar yaratabilir. Sıcak ve nemli ortamlarda uzun süre kalma veya bu ortamlarda nemli ortamlarda uzun süre kalma veya bu ortamlarda uzun süre spor yapıldığında oluşabilir.uzun süre spor yapıldığında oluşabilir.

Belirtileri Nelerdir?Belirtileri Nelerdir?* Özellikle hastanın ateşi 39-40 dereceye kadar * Özellikle hastanın ateşi 39-40 dereceye kadar çıkmışsa,çıkmışsa,* Davranış anlama ve algılama bozuklukları varsa* Davranış anlama ve algılama bozuklukları varsa* Kalp atışları giderek yavaşlıyorsa ve hızlı soluyorsa* Kalp atışları giderek yavaşlıyorsa ve hızlı soluyorsa* Şiddetli baş ağrısı varsa,* Şiddetli baş ağrısı varsa,* Bulantı ve kusması varsa,* Bulantı ve kusması varsa,

Page 94: İLKYARDIM BİLGİLERİ

SICAK ÇARPMASI VE ÖNLEMLERSICAK ÇARPMASI VE ÖNLEMLER İlk yapılması gerekenler;İlk yapılması gerekenler;

* Hastayı bulunduğu sıcak ortamdan çıkartarak, * Hastayı bulunduğu sıcak ortamdan çıkartarak, hemen serin ve korunaklı bir yere taşımalıdır.hemen serin ve korunaklı bir yere taşımalıdır.* Elbiselerini çıkarılır ve hasta serinletilmelidir.* Elbiselerini çıkarılır ve hasta serinletilmelidir.* Hastaya soğuk uygulama yapılmalıdır, en * Hastaya soğuk uygulama yapılmalıdır, en doğru yöntem buz kompresleridir.(mutlaka beze doğru yöntem buz kompresleridir.(mutlaka beze sarılarak yapılması gerekmekte yoksa buz sarılarak yapılması gerekmekte yoksa buz yanığı oluşabilir.)yanığı oluşabilir.)* Düzenli olarak hastanın ateşi ölçülerek 37-38 * Düzenli olarak hastanın ateşi ölçülerek 37-38 dereceye düşürülmeye çalışılmalıdır.dereceye düşürülmeye çalışılmalıdır.* Hastanın genel durumunda 30 dakikada bir * Hastanın genel durumunda 30 dakikada bir iyileşme yoksa ve davranış anlama ve algılama iyileşme yoksa ve davranış anlama ve algılama bozuklukları artıyorsa en yakın sağlık merkezine bozuklukları artıyorsa en yakın sağlık merkezine götürülmelidir.götürülmelidir.

Page 95: İLKYARDIM BİLGİLERİ

SICAK ÇARPMASINDA NASIL SICAK ÇARPMASINDA NASIL KORUNMALIDIRKORUNMALIDIR

Aşırı sıcaklardan korunmak için 11.00-Aşırı sıcaklardan korunmak için 11.00-15.00 saatleri arasında sokağa çıkılmamalı15.00 saatleri arasında sokağa çıkılmamalı

Aşırı sıcaklarda gölgede oturulması,Aşırı sıcaklarda gölgede oturulması, Şemsiye veya geniş şapkalar kullanılması, Şemsiye veya geniş şapkalar kullanılması,

ince ve açık renk bol giysiler giyilmesiince ve açık renk bol giysiler giyilmesi Yanınızda mutlaka bol su taşınması Yanınızda mutlaka bol su taşınması

gereklidir.gereklidir. Sık sık duş yapıp serinlemeye çalışılmalıdırSık sık duş yapıp serinlemeye çalışılmalıdır Güneşe yavaş yavaş alışmak ve bu konuda Güneşe yavaş yavaş alışmak ve bu konuda

aşırıya kaçmamaktır. aşırıya kaçmamaktır.

Page 96: İLKYARDIM BİLGİLERİ

YANIKLAR VE HAŞLANMALARDA YANIKLAR VE HAŞLANMALARDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Yanık, kendisini meydana getiren fiziksel etkenin Yanık, kendisini meydana getiren fiziksel etkenin adıyla anılır. Sıcak su yanıkları, sıcak buhar adıyla anılır. Sıcak su yanıkları, sıcak buhar yanıkları, sıcak yüzey yanıkları (soba, ütü...), yanıkları, sıcak yüzey yanıkları (soba, ütü...), alev yanıkları (ocak, mangal), elektrik yanıkları alev yanıkları (ocak, mangal), elektrik yanıkları ve kimyasal maddelerin meydana getirdiği ve kimyasal maddelerin meydana getirdiği yanıklar, yanık çeşitlerinden bazılarıdır. Yanığı yanıklar, yanık çeşitlerinden bazılarıdır. Yanığı oluşturan fiziksel etkenin vücutta meydana oluşturan fiziksel etkenin vücutta meydana getirdiği tahribat, deri, deri altı, daha derindeki getirdiği tahribat, deri, deri altı, daha derindeki kas ve kemiklerin olaydan zarar görmesiyle kas ve kemiklerin olaydan zarar görmesiyle sonuçlanır. Bu harabiyetin oluş şiddeti, etkenin sonuçlanır. Bu harabiyetin oluş şiddeti, etkenin enerji olarak yoğun oluşununa ve etkenin enerji olarak yoğun oluşununa ve etkenin vücuda temas süresine göre değişir. vücuda temas süresine göre değişir.

Page 97: İLKYARDIM BİLGİLERİ

YANIKLAR VE HAŞLANMALARDA YANIKLAR VE HAŞLANMALARDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Yanığın derinliği yanında, yanık yüzeyinin Yanığın derinliği yanında, yanık yüzeyinin genişliği de önemlidir. Yanık yüzeyinin genişliği de önemlidir. Yanık yüzeyinin genişliği yaralının hayatta kalma şansı ile genişliği yaralının hayatta kalma şansı ile doğrudan bağlantılıdır. Bebeklerde %10, doğrudan bağlantılıdır. Bebeklerde %10, erişkinlerde 'den geniş yanıklar muhakkak erişkinlerde 'den geniş yanıklar muhakkak yataklı kurumlarda tedavi edilmelidir.yataklı kurumlarda tedavi edilmelidir.

Yanık, dış etkilerden ve bakterilerden Yanık, dış etkilerden ve bakterilerden koruyan deriyi devre dışı bıraktığı için koruyan deriyi devre dışı bıraktığı için hastalar kolayca enfeksiyon tehlikesiyle hastalar kolayca enfeksiyon tehlikesiyle karşı karşıya kalırlar.karşı karşıya kalırlar.

Page 98: İLKYARDIM BİLGİLERİ

YANIKLAR VE HAŞLANMALARDA YANIKLAR VE HAŞLANMALARDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Bu durum dirençin kırılmasına ve ağır bir Bu durum dirençin kırılmasına ve ağır bir sistematik iltihap tablosunun ortaya çıkmasına sistematik iltihap tablosunun ortaya çıkmasına sebep olur. Diğer taraftan bu açık yüzeyden sebep olur. Diğer taraftan bu açık yüzeyden dışarı sızan serum, vücut sıvılarının süratle dışarı sızan serum, vücut sıvılarının süratle azalmasına yol açar. Vücutta kaybolan gündelik azalmasına yol açar. Vücutta kaybolan gündelik sıvı miktarı, yanık yüzeyinin genişliğine bağlıdır sıvı miktarı, yanık yüzeyinin genişliğine bağlıdır ve 1 - 9 litre arasında değişir. Bu açığın ve 1 - 9 litre arasında değişir. Bu açığın kapatılmaması, dolaşımın zayıflamasına ve kapatılmaması, dolaşımın zayıflamasına ve böbreklerin iflasına yol açarak ölüme sebep olur.böbreklerin iflasına yol açarak ölüme sebep olur.

Ateş, sıcak bir cisim, elektrik, radyasyon, asit ve Ateş, sıcak bir cisim, elektrik, radyasyon, asit ve bazla oluşan doku harabiyetine yanık, sıcak su, bazla oluşan doku harabiyetine yanık, sıcak su, buhar vs. sebeple oluşan doku harabiyetine ise buhar vs. sebeple oluşan doku harabiyetine ise haşlanmahaşlanma

Page 99: İLKYARDIM BİLGİLERİ

YANIKLARIN DERECELERİYANIKLARIN DERECELERİ 1. Derece yanıklar :1. Derece yanıklar :

Deri yüzeysel olarak etkilenir. Tüm deri katları olaydan Deri yüzeysel olarak etkilenir. Tüm deri katları olaydan zarar görmez. Gözle bakıldığında derideki kızarıklıklar zarar görmez. Gözle bakıldığında derideki kızarıklıklar görülebilir. Uzun süre güneşte yatan bir insanın derisinin görülebilir. Uzun süre güneşte yatan bir insanın derisinin kızarmasını örnek olarak verebiliriz.kızarmasını örnek olarak verebiliriz.

2. Derece yanıklar :2. Derece yanıklar :Derinin en üst tabakası ve ortalama 1,5 mm Derinin en üst tabakası ve ortalama 1,5 mm kalınlığındaki epidermis tabakasının tamamen harap kalınlığındaki epidermis tabakasının tamamen harap olması anlamına gelmektedir. Bu tür yanıklarda, deri olması anlamına gelmektedir. Bu tür yanıklarda, deri yüzeyinin hemen altında toplanan serum sızıntısı, içi sıvı yüzeyinin hemen altında toplanan serum sızıntısı, içi sıvı dolu kabarcıklar oluşturur. Bu sıvı tabakasını örten zar, dolu kabarcıklar oluşturur. Bu sıvı tabakasını örten zar, tamamen ölmüş deriden oluşur.tamamen ölmüş deriden oluşur.

3. Derece yanıklar :3. Derece yanıklar :Derinin tüm katmanlarının ısıl etken nedeniyle tamamen Derinin tüm katmanlarının ısıl etken nedeniyle tamamen tahrip olması demektir. Yanığı doğuran etkenin deriyle tahrip olması demektir. Yanığı doğuran etkenin deriyle temas süresinin uzun olduğu anlaşılır. Bölge bu nedenle temas süresinin uzun olduğu anlaşılır. Bölge bu nedenle tamamen kömürleşir. Yara içine bakıldığında kasların tamamen kömürleşir. Yara içine bakıldığında kasların ortaya çıktığı, bazen kemiklerin bile kömürleştiği ortaya çıktığı, bazen kemiklerin bile kömürleştiği görülebilir. görülebilir.

Page 100: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Yanmalar ve Haşlanmalarda yapılması Yanmalar ve Haşlanmalarda yapılması gerekenlergerekenler

Yanığa elle dokunmamaya çalışın. Yanığa elle dokunmamaya çalışın. Yanığın derecesini saptayın. Yanığın derecesini saptayın. Yanık bölgesini derhal musluk suyu ile soğutun. Yanık bölgesini derhal musluk suyu ile soğutun. Yanık bölgesini steril olduğunu bildiğiniz bir pansuman Yanık bölgesini steril olduğunu bildiğiniz bir pansuman

malzemesi ile örtün.malzemesi ile örtün. Sadece kızarıklık varsa, yanığı bol su ve sabunla Sadece kızarıklık varsa, yanığı bol su ve sabunla

yıkayın. yıkayın. Tam teşekküllü bir hastanenin acil merkezine başvurun.Tam teşekküllü bir hastanenin acil merkezine başvurun. Kazaya uğrayan kişiyi, aşırı sıcak ve aşırı soğuk ortamda Kazaya uğrayan kişiyi, aşırı sıcak ve aşırı soğuk ortamda

tutmayın. tutmayın. Tetanoz aşısı yaptırmayı unutmayın. Tetanoz aşısı yaptırmayı unutmayın. Asit yanıklarında, giysileri çıkarınız, bol su ile yıkayınız, Asit yanıklarında, giysileri çıkarınız, bol su ile yıkayınız,

alkali solüsyon sürünüz. (karbonatlı, hamur sodalı su).alkali solüsyon sürünüz. (karbonatlı, hamur sodalı su). Bazı yanıklarında, asit yanıklarındaki gibi davranınız. Bazı yanıklarında, asit yanıklarındaki gibi davranınız.

Ancak asit solüsyon (sirkeli veya limonlu su) sürünüz.Ancak asit solüsyon (sirkeli veya limonlu su) sürünüz. Elektrik sonucu oluşan yanıklarla, doktora başvurunuz.Elektrik sonucu oluşan yanıklarla, doktora başvurunuz.

Page 101: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Yanmalar ve Haşlanmalarda Yanmalar ve Haşlanmalarda yapılmaması gerekenleryapılmaması gerekenler

Yanık yüzeyini direkt buzla temas ettirerek soğutmaya kalkışmayın. Yanık yüzeyini direkt buzla temas ettirerek soğutmaya kalkışmayın. 2. derece yanığı dezenfeltanla temizlemeye çalışmayın 2. derece yanığı dezenfeltanla temizlemeye çalışmayın

(alkol, tentürüdyot, savlon) (alkol, tentürüdyot, savlon) Yoğurt, yağ, sabun, diş macunu, yağlı kremler vb. Yoğurt, yağ, sabun, diş macunu, yağlı kremler vb.

yabancı maddeler sürmeyin. yabancı maddeler sürmeyin. İçi sıvı dolu kabarcıkları patlatmayın.İçi sıvı dolu kabarcıkları patlatmayın. Eczane ve pansumancıya gitmeyin, doktora gidin. Eczane ve pansumancıya gitmeyin, doktora gidin. Yanık yüzeyine hava üflemeyin.Yanık yüzeyine hava üflemeyin. Yanık yüzeyine çıplak el, parmak gibi mikropsuz Yanık yüzeyine çıplak el, parmak gibi mikropsuz

olduğundan emin olmadığınız şeyleri temas ettirmeyin. olduğundan emin olmadığınız şeyleri temas ettirmeyin. Yanık yüzeylere yapışan kumaş vb. şeyleri kazıyıp Yanık yüzeylere yapışan kumaş vb. şeyleri kazıyıp

kaldırmaya çalışmayın.kaldırmaya çalışmayın. Evde tedavi yapmaya kalkışmayın.Evde tedavi yapmaya kalkışmayın.

Page 102: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Güneş yanıklarında ilkyardım :Güneş yanıklarında ilkyardım :

Güneş yanıkları yalnız güneş ışınları ile değil, bazı Güneş yanıkları yalnız güneş ışınları ile değil, bazı güzellik salonlarında cildi esmerleştirmek için yapılan UV güzellik salonlarında cildi esmerleştirmek için yapılan UV radyasyonları (solaryum) ile de oluşabilmektedir. Derinin radyasyonları (solaryum) ile de oluşabilmektedir. Derinin kısa süreli olarak güneş ışınlarına maruz kalması bazı kısa süreli olarak güneş ışınlarına maruz kalması bazı vitaminlerin oluşmasına ve kemiklerin sağlıklı vitaminlerin oluşmasına ve kemiklerin sağlıklı büyümesine yarar. Uzun süreli güneş ışınına maruz büyümesine yarar. Uzun süreli güneş ışınına maruz kalmak deri kanserine, derinin erken yaşlanmasına kalmak deri kanserine, derinin erken yaşlanmasına sebep olur. Güneş ışınlarına ulturaviyole ışınları da sebep olur. Güneş ışınlarına ulturaviyole ışınları da denir. İki tür UV ışını vardır : denir. İki tür UV ışını vardır :

1.UVA denen ışın, solaryumlarda kullanılır. Ancak bu 1.UVA denen ışın, solaryumlarda kullanılır. Ancak bu ışınlar diğerlerinden daha derin katlara nüfus eden deri ışınlar diğerlerinden daha derin katlara nüfus eden deri kanserine, deri yaşlanmasına, gözlerin zedelenmesine kanserine, deri yaşlanmasına, gözlerin zedelenmesine ve derinin bağışıklık direncinin azalmasına sebep olur. ve derinin bağışıklık direncinin azalmasına sebep olur. 2.UVB denen ışın deri kanseri yapan ve deriyi yakan ışın 2.UVB denen ışın deri kanseri yapan ve deriyi yakan ışın türüdür.türüdür.

Page 103: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Güneş yanıklarında ilkyardımGüneş yanıklarında ilkyardım Güneş yanıkları çoğu kez birinci derece yanık Güneş yanıkları çoğu kez birinci derece yanık

grubundadır. İleri durumlarda içi su dolu kabarcıklar olur. grubundadır. İleri durumlarda içi su dolu kabarcıklar olur. Büyük yanıklar çok rahatsızlık verir. Ağrı yapar. En çok Büyük yanıklar çok rahatsızlık verir. Ağrı yapar. En çok bir hafta içinde herhangi bir tedavi yapılmadan da iyi bir hafta içinde herhangi bir tedavi yapılmadan da iyi olabilir. olabilir. — Soğuk su ile ıslatılmış temiz bir bezi yanık yerin — Soğuk su ile ıslatılmış temiz bir bezi yanık yerin üzerine seriniz. üzerine seriniz. — Yanıklı kısmın ağrısını ve ateşini azaltmak için aspirin — Yanıklı kısmın ağrısını ve ateşini azaltmak için aspirin veriniz. veriniz. — Bir litre suya dörtte bir çay kaşığı tuz karıştırıp bol — Bir litre suya dörtte bir çay kaşığı tuz karıştırıp bol miktarda içiriniz. Ya da tuzlu ayran veriniz. miktarda içiriniz. Ya da tuzlu ayran veriniz. — Kullanacağımız yanık pomadı yanık yerin hava ile — Kullanacağımız yanık pomadı yanık yerin hava ile temasını keserek yanıktan ilen gelen ağrıyı azaltır. temasını keserek yanıktan ilen gelen ağrıyı azaltır. — Ağır durumlarda hastaneye gönderiniz— Ağır durumlarda hastaneye gönderiniz

Page 104: İLKYARDIM BİLGİLERİ

SICAK ÇARPMASI VE BAYILMALARDA SICAK ÇARPMASI VE BAYILMALARDA

İLKYARDIMİLKYARDIM Su ve tuz kaybı nedeniyle halsizlik, baş dönmesi, görme bulanıklığı, Su ve tuz kaybı nedeniyle halsizlik, baş dönmesi, görme bulanıklığı,

nabız hızlanması, şuur kaybı, genel huzursuzluk görülür.nabız hızlanması, şuur kaybı, genel huzursuzluk görülür. Kişiyi serin bir yere taşıyınız.Kişiyi serin bir yere taşıyınız. Elbiselerini çıkarınız.Elbiselerini çıkarınız. Bacaklarını yukarı kaldırarak yatırınız. Dinlendiriniz. Soğuk, ıslak Bacaklarını yukarı kaldırarak yatırınız. Dinlendiriniz. Soğuk, ıslak

havlu ile sarınız. Serin tutunuz. Ayakları ve elleri soğuk su bulunan havlu ile sarınız. Serin tutunuz. Ayakları ve elleri soğuk su bulunan kovalara sokunuz. kovalara sokunuz.

Bacaklarını aşağı, yukarı hareket ettiriniz. Bacaklarını aşağı, yukarı hareket ettiriniz. Bacaklara ve gövdesine masaj yapınız. Bacaklara ve gövdesine masaj yapınız. Bir litre su içine veya ayrana çeyrek çay kaşığı kadar tuz karıştırıp Bir litre su içine veya ayrana çeyrek çay kaşığı kadar tuz karıştırıp

bunu her saat başı içiriniz.bunu her saat başı içiriniz. Ateşi çok yükselmişse soğuk su bulunan bir küvete sokarak ateşin Ateşi çok yükselmişse soğuk su bulunan bir küvete sokarak ateşin

38°C dereceye kadar düşmesini sağlayınız. 38°C dereceye kadar düşmesini sağlayınız. Alına, bütün vücuda soğuk su ile ıslatılmış çarşaf örtünüz.Alına, bütün vücuda soğuk su ile ıslatılmış çarşaf örtünüz. Gerekirse vantilatöre karşı tutunuz.Gerekirse vantilatöre karşı tutunuz. Bu önlemlerden sonra hemen hastaneye götürünüz. Bu önlemlerden sonra hemen hastaneye götürünüz.

Page 105: İLKYARDIM BİLGİLERİ

YARALANMALARDA YARALANMALARDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Çeşitli nedenlerle vücut dokularının bütünlüğünün Çeşitli nedenlerle vücut dokularının bütünlüğünün bozulması ya da bir kısmının kaybına yara denir. Deri bozulması ya da bir kısmının kaybına yara denir. Deri altına ulaşan kesikler büyük sinir, kiriş ve damarları altına ulaşan kesikler büyük sinir, kiriş ve damarları keserek kopmalarına, yoğun kanamalara sebep olabilir. keserek kopmalarına, yoğun kanamalara sebep olabilir. Kesici aletlerin sebep olduğu yaraların oluş biçimi ve Kesici aletlerin sebep olduğu yaraların oluş biçimi ve anatomik olarak gösterdiği özellikler yara zemininin anatomik olarak gösterdiği özellikler yara zemininin rahatça görülmesine olanak verir. Delici yaralarda ise rahatça görülmesine olanak verir. Delici yaralarda ise yaranın eni ve boyu çok küçüktür. Bu tür yaralar bazen yaranın eni ve boyu çok küçüktür. Bu tür yaralar bazen ince-uzun kesici aletler, bazen sivri dal ve çubuklar bazen ince-uzun kesici aletler, bazen sivri dal ve çubuklar bazen de ateşli silahlar yol açar. Bıçak, şiş, sivri cam gibi de ateşli silahlar yol açar. Bıçak, şiş, sivri cam gibi nesnelerle meydana gelen yaralanmalarda isabet alan nesnelerle meydana gelen yaralanmalarda isabet alan yere göre hani organın ne derece yaralandığını kestirme yere göre hani organın ne derece yaralandığını kestirme son derece zordur.son derece zordur.

Yaralar iki şekilde görülebilir:Yaralar iki şekilde görülebilir:a. Açık yaralar a. Açık yaralar b. Kapalı yaralar b. Kapalı yaralar

Page 106: İLKYARDIM BİLGİLERİ

YARALANMALARDA YARALANMALARDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Açık yaralar : Açık yaralar : Deri yüzeyinde görülebilen yaralara açık yaralar denir. Deri yüzeyinde görülebilen yaralara açık yaralar denir.

— Sıyrık şeklindeki yaralar. — Sıyrık şeklindeki yaralar. — Kesik şeklindeki yaralar. — Kesik şeklindeki yaralar. — Delici yaralar. — Delici yaralar. — Ezici yara. — Ezici yara. — Yırtılma şeklindeki yaralar. — Yırtılma şeklindeki yaralar. — Ateşli silah yaraları — Ateşli silah yaraları — Isırma yaraları. — Isırma yaraları. — Yanık yaraları. — Yanık yaraları.

Kapalı yaralar :Kapalı yaralar :Deri yüzeyinden görülmeyen, deri altı derin doku Deri yüzeyinden görülmeyen, deri altı derin doku yaralanmalarına kapalı yara denir. yaralanmalarına kapalı yara denir. — Hematom — Hematom — Ekimoz— Ekimoz— Bül— Bül

Page 107: İLKYARDIM BİLGİLERİ

YARALANMALARDA YAPILACAKLARYARALANMALARDA YAPILACAKLAR

Fışkıran tarzda kanayan kesiklerde hemen Fışkıran tarzda kanayan kesiklerde hemen hastaneye gidin. Hastaneye ulaşana kadar, hastaneye gidin. Hastaneye ulaşana kadar, yaranın üstüne temiz bir bez ile bastırmaya yaranın üstüne temiz bir bez ile bastırmaya devam edin. devam edin.

Yaralıyı emniyetli bir yere alarak oturtunuz veya Yaralıyı emniyetli bir yere alarak oturtunuz veya yatırınız. yatırınız.

Varsa önce kanamayı durdurunuz.Varsa önce kanamayı durdurunuz. Yara üzerindeki varsa giysileri dikiş yerinden Yara üzerindeki varsa giysileri dikiş yerinden

sökünüz veya kesiniz. sökünüz veya kesiniz. Yara üzerine pansuman koyduktan sonra Yara üzerine pansuman koyduktan sonra

yaranın etrafını yaraya değmeyecek şekilde yaranın etrafını yaraya değmeyecek şekilde tentürdiyot sürünüz. tentürdiyot sürünüz.

Yara kirli ise pansumanı kaldırıp, yarayı Yara kirli ise pansumanı kaldırıp, yarayı merkezden, dış çevreye doğru ılık sabunlu su ile merkezden, dış çevreye doğru ılık sabunlu su ile yıkayınız. yıkayınız.

Page 108: İLKYARDIM BİLGİLERİ

YARALANMALARDA YAPILACAKLARYARALANMALARDA YAPILACAKLAR Yara üzerine pansuman koyup, sargı bezi ile sarınız.Yara üzerine pansuman koyup, sargı bezi ile sarınız. Yaralı kısmın altına kalın karton v.b. koyup sararak tespit Yaralı kısmın altına kalın karton v.b. koyup sararak tespit

ediniz. ediniz. Ağrıyı, şişliği ve morluğu önlemek için havluya sarılı buz Ağrıyı, şişliği ve morluğu önlemek için havluya sarılı buz

koyunuz. koyunuz. Yara içinde batık cisimler varsa, simitçik yapıp koyunuz ve Yara içinde batık cisimler varsa, simitçik yapıp koyunuz ve

sargı bezi ile sarınız. sargı bezi ile sarınız. Yaralı extremite (kol, bacak, parmak vb.) yukarı kaldırılmalıdır. Yaralı extremite (kol, bacak, parmak vb.) yukarı kaldırılmalıdır. Damarları açan kesikleri için bir turnike uygulayın. Damarları açan kesikleri için bir turnike uygulayın. Delici yaralanmalarda, batarak vücutta kırılmış delici cisimleri Delici yaralanmalarda, batarak vücutta kırılmış delici cisimleri

yerinde bırakarak bir bandajla bölgeyi sargılayın ve doktora yerinde bırakarak bir bandajla bölgeyi sargılayın ve doktora başvurun. başvurun.

Delici göğüs yaralanmalarında göğüs kafesindeki deliği Delici göğüs yaralanmalarında göğüs kafesindeki deliği bantlarla hava ile irtibat etmesin diye kapatın ve acilen hastayı bantlarla hava ile irtibat etmesin diye kapatın ve acilen hastayı hastaneye ulaştırın. hastaneye ulaştırın.

Page 109: İLKYARDIM BİLGİLERİ

PARMAK VE KÜÇÜK ORGAN PARMAK VE KÜÇÜK ORGAN KOPMALARINDA YAPILMASI KOPMALARINDA YAPILMASI

GEREKENLERGEREKENLERKanayan bölgeye baskı yaparak kanamayı Kanayan bölgeye baskı yaparak kanamayı

kontrol altına alın.kontrol altına alın. Kopan organı plastik bir torbaya koyun.Kopan organı plastik bir torbaya koyun.Bu torbayı içi buz dolu bir kaba koyun ve Bu torbayı içi buz dolu bir kaba koyun ve

acilen hastaneye baş vurun. acilen hastaneye baş vurun. Hastaneye ulaşana kadar kanayan Hastaneye ulaşana kadar kanayan

bölgeye baskı uygulamaya devam edin. bölgeye baskı uygulamaya devam edin.

Page 110: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Çeşitli nedenlerle ve değişik derecelerde kafa Çeşitli nedenlerle ve değişik derecelerde kafa yaralanmaları olmaktadır.yaralanmaları olmaktadır.

Beyin SarsıntısıBeyin Sarsıntısı: Başa gelen darbe ile beyin : Başa gelen darbe ile beyin sarsıntısı olur.sarsıntısı olur.

Değişik derecelerde şuur kaybı olabilir.Değişik derecelerde şuur kaybı olabilir. Basit bir kusmadan sonra şuur kaybı geçebildiği Basit bir kusmadan sonra şuur kaybı geçebildiği

gibi beyin kanaması nedeniyle ölebilir.gibi beyin kanaması nedeniyle ölebilir. Yara üzerine temiz bir mendil ya da varsa Yara üzerine temiz bir mendil ya da varsa

pansuman koyup üzerinden yara kenarına elle pansuman koyup üzerinden yara kenarına elle bastırınız. bastırınız.

Gerekirse o bölgeye giden atardamar üzerine Gerekirse o bölgeye giden atardamar üzerine basınç yaparak kanamayı durdurunuz. basınç yaparak kanamayı durdurunuz.

Yaranın temizlenmesi ve dikilmesi gerekir, Yaranın temizlenmesi ve dikilmesi gerekir, hastaneye gönderiniz.hastaneye gönderiniz.

KAFA YARALANMALARINDA KAFA YARALANMALARINDA İLKYARDIM : İLKYARDIM :

Page 111: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KAFA YARALANMALARINDA İLKYARDIM :KAFA YARALANMALARINDA İLKYARDIM :

Yaralıyı akıntının geldiği yer üzerine yan olarak yatırınız. Yaralıyı akıntının geldiği yer üzerine yan olarak yatırınız. Akıntının geldiği kısma, temiz mikropsuz pansuman, yoksa Akıntının geldiği kısma, temiz mikropsuz pansuman, yoksa mendil koyunuz. mendil koyunuz.

Kesinlikle burun ve kulağa pamuk tıkamayınız. Kafa Kesinlikle burun ve kulağa pamuk tıkamayınız. Kafa içindeki basıncı arttırarak zarar vermiş olursunuz. içindeki basıncı arttırarak zarar vermiş olursunuz.

Hemen hastaneye gönderiniz. Hemen hastaneye gönderiniz. Eğer doktor ya da hastaneye gönderme çeşitli nedenlerden Eğer doktor ya da hastaneye gönderme çeşitli nedenlerden

olamıyorsa ve çok gecikecekse o zaman yukarıda belirtilen olamıyorsa ve çok gecikecekse o zaman yukarıda belirtilen önlemlere devam ediniz. 2-3 gün bolca gelen akıntı önlemlere devam ediniz. 2-3 gün bolca gelen akıntı ortalama 10 günde durabilir. ortalama 10 günde durabilir.

Hastayı yarı oturur duruma getiriniz.Hastayı yarı oturur duruma getiriniz. Yaralıya burundan kuvvetlice hava vermemesini söyleyiniz. Yaralıya burundan kuvvetlice hava vermemesini söyleyiniz.

Aksi durumda mikropların burundan kafa içine geçmesine Aksi durumda mikropların burundan kafa içine geçmesine ve kafa içi basıncının artmasına yol açabilirsiniz. ve kafa içi basıncının artmasına yol açabilirsiniz.

Page 112: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KAFA YARALANMALARINDA İLKYARDIM:KAFA YARALANMALARINDA İLKYARDIM:

Solunum yollarını açınız. Gerekirse ağızdan ağıza Solunum yollarını açınız. Gerekirse ağızdan ağıza yapay solunum yapınız. yapay solunum yapınız.

Şuursuz ise öne meyilli olarak yanına yatırınız. Aksi Şuursuz ise öne meyilli olarak yanına yatırınız. Aksi durumda sırt üzeri düz olarak yatırınız.durumda sırt üzeri düz olarak yatırınız.

Şoku önlemek için gerekli önlemleri alınız. Şoku önlemek için gerekli önlemleri alınız. Yarasını sarınız. Kanaması varsa durdurunuz. Yarasını sarınız. Kanaması varsa durdurunuz. Yaralı pek etkilenmemişse doktora gitmek Yaralı pek etkilenmemişse doktora gitmek

istemiyorsa yalnız bırakmayınız. İkna etmeye istemiyorsa yalnız bırakmayınız. İkna etmeye çalışınız. çalışınız.

Kafa içi kanama tehlikesi nedeniyle ilk 24 saat Kafa içi kanama tehlikesi nedeniyle ilk 24 saat kontrol altında tutunuz. Şuurunda değişiklik olabilir. kontrol altında tutunuz. Şuurunda değişiklik olabilir. Hatta ölebilir. Eğer nabız yavaşlarsa kafa içi kanama Hatta ölebilir. Eğer nabız yavaşlarsa kafa içi kanama nedeniyle kafa içi basıncın arttığı belirtisidir. nedeniyle kafa içi basıncın arttığı belirtisidir.

Page 113: İLKYARDIM BİLGİLERİ

KAFA YARALANMALARINDA KAFA YARALANMALARINDA İLKYARDIM:İLKYARDIM:

Kafa yaralanmalarından sonra geç olarak Kafa yaralanmalarından sonra geç olarak kafa içinde kanama olabileceğini kafa içinde kanama olabileceğini unutmayınızunutmayınız

En kısa zamanda sağlık kuruluşuna En kısa zamanda sağlık kuruluşuna başvurunuz.başvurunuz.

Bazen kırık yerine, kafa derisi altında şişlik Bazen kırık yerine, kafa derisi altında şişlik yapacak derecede çok kan birikmesi olabilir.yapacak derecede çok kan birikmesi olabilir.

Hastayı sırt üzeri yatırınız. Sarsmadan Hastayı sırt üzeri yatırınız. Sarsmadan muayene edinizmuayene ediniz

Şişlik üzerine buz uygulayınız. Şişlik üzerine buz uygulayınız. Hemen hastaneye gönderiniz. Hemen hastaneye gönderiniz.

Page 114: İLKYARDIM BİLGİLERİ

İLKYARDIM ÇANTASIİLKYARDIM ÇANTASI İlk Yardım,yaşamın devamı ve o ince ipin İlk Yardım,yaşamın devamı ve o ince ipin

kopmaması için atılabilecek çok önemli kopmaması için atılabilecek çok önemli bir adımdı.bir adımdı.

Trafik kazalarında seyirci rolü oynamak Trafik kazalarında seyirci rolü oynamak ve "Ambulans Yok mu?" "Doktor yok ve "Ambulans Yok mu?" "Doktor yok mu?" gibi feryatlarla çırpınmak işte bu mu?" gibi feryatlarla çırpınmak işte bu vurdum duymazlığımızın en basit vurdum duymazlığımızın en basit örnekleri olarak karşımıza çıkmaktadır.örnekleri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Şimdi kendi aramızda bir anket Şimdi kendi aramızda bir anket düzenlemiş olsak; kaçımızın bu konuda düzenlemiş olsak; kaçımızın bu konuda yeterli bilgiye sahip olduğunu, kaçımızın yeterli bilgiye sahip olduğunu, kaçımızın evinde "Acil İlk Yardım Çantası" evinde "Acil İlk Yardım Çantası" bulunduğu ve hatta çok önemlisi "Hızır bulunduğu ve hatta çok önemlisi "Hızır Acil Sevis" numarasını bile hemen Acil Sevis" numarasını bile hemen hatırlayanımızın bile yüzde yüz hatırlayanımızın bile yüzde yüz çıkmayacağı bir gerçektir. çıkmayacağı bir gerçektir.

Page 115: İLKYARDIM BİLGİLERİ

İLKYARDIM ÇANTASIİLKYARDIM ÇANTASI Bu konu insan hayatıyla bire bir örtüştüğü ve ilgilendirdiği Bu konu insan hayatıyla bire bir örtüştüğü ve ilgilendirdiği

için ailemiz içerisinde sadece anne ve babaların bilgi için ailemiz içerisinde sadece anne ve babaların bilgi sahibi olması ne yazık ki yeterli de değildir. Çünkü, anne sahibi olması ne yazık ki yeterli de değildir. Çünkü, anne ve babalar çocuklarıyla ilgili bir sağlık sorununda bilgi ve babalar çocuklarıyla ilgili bir sağlık sorununda bilgi sahibi olmaları neticesinde müdahalede bulunacakları sahibi olmaları neticesinde müdahalede bulunacakları halde, anne ve babaların başlarına gelebilecek sağlık halde, anne ve babaların başlarına gelebilecek sağlık sorunlarında ilk yardımı o an için uygulayarak belki de sorunlarında ilk yardımı o an için uygulayarak belki de hayat kurtarabilecekler de erişkin denilebilecek yaşlardaki hayat kurtarabilecekler de erişkin denilebilecek yaşlardaki çocuklarımız olabilir. İşte bu nedenle; aile içi bilgi çok çocuklarımız olabilir. İşte bu nedenle; aile içi bilgi çok önemlidir. Burada anne ve babalara çok önemli görevler önemlidir. Burada anne ve babalara çok önemli görevler düşmektedir. Aile içerisinde acil ilk yardım düşmektedir. Aile içerisinde acil ilk yardım uygulamalarına yönelik her türlü bilgiyi ve uygulamayı ne uygulamalarına yönelik her türlü bilgiyi ve uygulamayı ne kadar çok tekrarlarsak, günü geldiğinde o kadar faydasını kadar çok tekrarlarsak, günü geldiğinde o kadar faydasını göreceğimiz de bir gerçektir. göreceğimiz de bir gerçektir.

Page 116: İLKYARDIM BİLGİLERİ

İLKYARDIM ÇANTASIİLKYARDIM ÇANTASI

Acil İlk Yardım çantası denilen çok basit gibi Acil İlk Yardım çantası denilen çok basit gibi gözüken, ama gerektiği anlarda bir hayatı gözüken, ama gerektiği anlarda bir hayatı kurtarabilecek öneme sahip bu çantalar evlerde, kurtarabilecek öneme sahip bu çantalar evlerde, okullarda, iş yerlerinde, hem hususi hem de okullarda, iş yerlerinde, hem hususi hem de toplu taşıma araçlarında mutlaka bulundurulması toplu taşıma araçlarında mutlaka bulundurulması ve içeriğinin kullanımı konusunda da bilgi sahibi ve içeriğinin kullanımı konusunda da bilgi sahibi olunması gerekir. Çünkü amaç önce can olunması gerekir. Çünkü amaç önce can kurtarmaktır. Bu da bilinçli, yerinde ve kurtarmaktır. Bu da bilinçli, yerinde ve zamanında yapılan müdahalelerle daha çabuk zamanında yapılan müdahalelerle daha çabuk başarıya ulaşır. başarıya ulaşır.

Page 117: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ECZADOLABI VE İLK YARDIM ÇANTASIECZADOLABI VE İLK YARDIM ÇANTASI 'nda bulundurulması gereken malzemeler 'nda bulundurulması gereken malzemeler

1- 1- Üçgen sargı bezleri Üçgen sargı bezleri 2- Rulo sargı bezleri 2- Rulo sargı bezleri 3- Steril gazlı bezler 3- Steril gazlı bezler 4- Flaster 4- Flaster 5- Çengelli iğneler 5- Çengelli iğneler 6- Pamuk 6- Pamuk 7- Yara bandları 7- Yara bandları 8- Turnike lastiği ? 8- Turnike lastiği ? 9- İlkyardım rehberi 9- İlkyardım rehberi 10- Ağrı kesici 10- Ağrı kesici 11- Tebeşir 11- Tebeşir 12- Makas 12- Makas 13- Cep feneri 13- Cep feneri 14- Kağıt, kalem 14- Kağıt, kalem 15- Boyunluk (servikal kollar)15- Boyunluk (servikal kollar)

16- Antiseptik solüsyonlar (Batikon/Mersol 50 ml/100 16- Antiseptik solüsyonlar (Batikon/Mersol 50 ml/100 ml ) ml )

Page 118: İLKYARDIM BİLGİLERİ

İLKYARDIMDA TURNİKE İLKYARDIMDA TURNİKE UYGULAMASIUYGULAMASI

TURNİKETURNİKE

Kol ve bacaklardaki büyük Kol ve bacaklardaki büyük kanamalarda atardamarı deri ile kanamalarda atardamarı deri ile kemik arasına sıkıştırarak kanamayı kemik arasına sıkıştırarak kanamayı durdurma yöntemidir. Tek kemikler durdurma yöntemidir. Tek kemikler üzerine uygulanır. Uygulamada, dar üzerine uygulanır. Uygulamada, dar sargı, kravat, kemer, eşarp, mendil, sargı, kravat, kemer, eşarp, mendil, ince lastik v.b. malzeme kullanılabilir. ince lastik v.b. malzeme kullanılabilir. Kesinlikle tel, zincir kullanılmamalıdır. Kesinlikle tel, zincir kullanılmamalıdır.

Page 119: İLKYARDIM BİLGİLERİ

TURNİKE UYGULAMASITURNİKE UYGULAMASI Turnike uygulanacak yer tespit edilir. Turnike uygulanacak yer tespit edilir. Turnike malzemesi sıkıca 2-3 kez sarılır ve bağlanır.Turnike malzemesi sıkıca 2-3 kez sarılır ve bağlanır. Sıkıştırma çubuğu (Turnike ağacı) yerleştirilir tekrar Sıkıştırma çubuğu (Turnike ağacı) yerleştirilir tekrar

bağlanır. bağlanır. Kan duruncaya kadar sıkıştırma çubuğu döndürülür, kan Kan duruncaya kadar sıkıştırma çubuğu döndürülür, kan

durunca çubuk sabitleştirilir.durunca çubuk sabitleştirilir. Turnike bağlandıktan sonra uygulama zamanı bir kağıda Turnike bağlandıktan sonra uygulama zamanı bir kağıda

kaydedilir ve görülecek şekilde vücuda asılır. kaydedilir ve görülecek şekilde vücuda asılır. Her 20 dakikada bir 5-10 saniye turnike gevşetilir. Her 20 dakikada bir 5-10 saniye turnike gevşetilir. Uygulanan turnike bir saatten fazla uygulanmamalı, şayet Uygulanan turnike bir saatten fazla uygulanmamalı, şayet

uzun kalacaksa gevşetme aralıkları sıklaştırılmalıdır.uzun kalacaksa gevşetme aralıkları sıklaştırılmalıdır. Kol ve bacak kopmaları varsa, kopan uzuvla birlikte Kol ve bacak kopmaları varsa, kopan uzuvla birlikte

hastaneye götürülmelidir.hastaneye götürülmelidir.

Page 120: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ŞOFBEN KAZALARINDA ŞOFBEN KAZALARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Elektrikle çalışanlar daha çok termostat arızası Elektrikle çalışanlar daha çok termostat arızası nedeniyle kazan patlamalarına sebep olmakta, nedeniyle kazan patlamalarına sebep olmakta, hastalar sıcak su yanıkları ile karşılaşmaktadırlar.hastalar sıcak su yanıkları ile karşılaşmaktadırlar.

LPG ile çalışan şofbenler de bazen kazalara sebep LPG ile çalışan şofbenler de bazen kazalara sebep olmaktadırlar. Ancak bu kazalar, ortamdaki oksijenin olmaktadırlar. Ancak bu kazalar, ortamdaki oksijenin yanma sırasında tüketilmesine bağlıdır.yanma sırasında tüketilmesine bağlıdır.

LPG zehirli değildir ancak 6 m2 den küçük, iyi LPG zehirli değildir ancak 6 m2 den küçük, iyi havalandırılmamış mekanlarda şofben havalandırılmamış mekanlarda şofben kullanıldığında, ortamdaki oksijen süratle kullanıldığında, ortamdaki oksijen süratle tükenmekte, kazazedeler bu yüzden tükenmekte, kazazedeler bu yüzden kaybedilmektedirler. kaybedilmektedirler.

Page 121: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ŞOFBEN KAZALARINDA ŞOFBEN KAZALARINDA İLKYARDIMİLKYARDIM

Hastayı bulunduğu yerden çıkarın. Hastayı bulunduğu yerden çıkarın. Zehirlenen kişiyi sırtüstü yatırın, soluk alıp almadığını Zehirlenen kişiyi sırtüstü yatırın, soluk alıp almadığını

kontrol edin. kontrol edin. Nabız atışlarını araştırın. Nabız atışlarını araştırın. Nabız ve solunum yoksa suni solunum ve kalp Nabız ve solunum yoksa suni solunum ve kalp

masajına hazırlanın. masajına hazırlanın. Gaz kaçağında evi hemen havalandırın. Gaz kaçağında evi hemen havalandırın. Çukur ve kuytu yerleri süpürerek LPG'yi havalandırın.Çukur ve kuytu yerleri süpürerek LPG'yi havalandırın. Suni solunum ve kalp masajı uygulayın. Suni solunum ve kalp masajı uygulayın. Acil tıbbi yardım çağrısını tekrarlayın. Acil tıbbi yardım çağrısını tekrarlayın.

Page 122: İLKYARDIM BİLGİLERİ

Şofben kazalarında yapılmaması Şofben kazalarında yapılmaması gerekenlergerekenler

Paniğe kapılmayın. Paniğe kapılmayın. Hastayı düştüğü yerde tedavi etmeyin.Hastayı düştüğü yerde tedavi etmeyin.Gaz kaçağı olan mekanlarda 1 dakikadan Gaz kaçağı olan mekanlarda 1 dakikadan

uzun süre bulunmayın. uzun süre bulunmayın. Pencereleri ve kapıları kapalı tutmayın.Pencereleri ve kapıları kapalı tutmayın.Elektrik düğmesine dokunmayın. Elektrik düğmesine dokunmayın. Ateş yakmayın. Ateş yakmayın.

Page 123: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ŞOK DURUMUNDA ŞOK DURUMUNDA İLKYARDIMİLKYARDIM

ŞOKŞOKKelime anlamı SARSILMA demektir.Kelime anlamı SARSILMA demektir.Dolaşım sistemindeki kanın çeşitli Dolaşım sistemindeki kanın çeşitli

nedenlerle azalması, hücrelere yeterli nedenlerle azalması, hücrelere yeterli oksijenin gelmemesi sonucunda ortaya oksijenin gelmemesi sonucunda ortaya çıkar. çıkar.

Page 124: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ŞOK BELİRTİLERİ :ŞOK BELİRTİLERİ : Kaza yerinde sessiz, sakin, hiç hareket Kaza yerinde sessiz, sakin, hiç hareket

etmeyen bir yaralının şuuru genelde etmeyen bir yaralının şuuru genelde yerinde olmayabilir.yerinde olmayabilir.

Rengi soluk. Rengi soluk. Vücudu soğuk ve terli. Vücudu soğuk ve terli. Gözleri göz çukuruna batmış şekilde Gözleri göz çukuruna batmış şekilde

sanki burnu sivrilmiş gibidir. sanki burnu sivrilmiş gibidir. Nabız zayıftır ve hızlıdır. Nabız zayıftır ve hızlıdır. Solunum hızlanmıştır.Solunum hızlanmıştır.

Page 125: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ŞOK DURUMUNDA YAPILMASI ŞOK DURUMUNDA YAPILMASI GEREKENLERGEREKENLER

Uygun bir yere sırt üstü yatırınız.Uygun bir yere sırt üstü yatırınız.Etrafındaki kalabalığı dağıtınız. Etrafındaki kalabalığı dağıtınız. Az hareket ettirmeye çalışınız.Az hareket ettirmeye çalışınız.Beyninde kanın dolaşmasını Beyninde kanın dolaşmasını

kolaylaştırmak için başta kanama yoksa kolaylaştırmak için başta kanama yoksa başı 15°-30° aşağı getirip, ayak ucunu başı 15°-30° aşağı getirip, ayak ucunu 30-40 cm kaldırınız.30-40 cm kaldırınız.

Yakasını, kemerini, gömleğini Yakasını, kemerini, gömleğini gevşetiniz. gevşetiniz.

Solunum yolu tıkanıklığı varsa Solunum yolu tıkanıklığı varsa gideriniz. gideriniz.

Page 126: İLKYARDIM BİLGİLERİ

ŞOK DURUMUNDA YAPILMASI ŞOK DURUMUNDA YAPILMASI GEREKENLERGEREKENLER

Gerekirse yapay solunum ve kalp masajı yapınız. Gerekirse yapay solunum ve kalp masajı yapınız. Kanaması varsa kanamayı durduracak önlemi alınız. Kanaması varsa kanamayı durduracak önlemi alınız. Kırık varsa tahta parçası ile tesbiti yapınız. — Soluk Kırık varsa tahta parçası ile tesbiti yapınız. — Soluk

almakta güçlük çekiyorsa baş ve göğüs kısmını almakta güçlük çekiyorsa baş ve göğüs kısmını hafifçe yükseltiniz. hafifçe yükseltiniz.

Yaralıyı battaniye ile örtünüz yaralı şuursuz ise katı Yaralıyı battaniye ile örtünüz yaralı şuursuz ise katı yiyecekler vermeyiniz. yiyecekler vermeyiniz.

İhtiyaç durumunda dudakları ve dili birkaç damla su İhtiyaç durumunda dudakları ve dili birkaç damla su ile ıslatınız. ile ıslatınız.

İç kanama yoksa ve tıbbi bakım gecikecekse yarım İç kanama yoksa ve tıbbi bakım gecikecekse yarım bardak su içme bir çay kaşığı tuz veya karbonat bardak su içme bir çay kaşığı tuz veya karbonat karıştırıp 15 dakika ara ile içiriniz. karıştırıp 15 dakika ara ile içiriniz.

Page 127: İLKYARDIM BİLGİLERİ

BİLİNMESİ GEREKEN TELEFON BİLİNMESİ GEREKEN TELEFON NUMARALARINUMARALARI

110 İtfaiye 110 İtfaiye

112 Ambulans 112 Ambulans

114 Zehir Danışma Merkezi (Sağlık Bakanlığı) 114 Zehir Danışma Merkezi (Sağlık Bakanlığı)

155 Polis imdat 155 Polis imdat

156 Jandarma imdat 156 Jandarma imdat

Hayat önemlidir...Hayata tutunmaya yarayan tüm bilgi ve araç Hayat önemlidir...Hayata tutunmaya yarayan tüm bilgi ve araç gereçler de bu önemin vazgeçilmez birer parçalarıdır. gereçler de bu önemin vazgeçilmez birer parçalarıdır.