insig sh.a. pasqyrat financiare të konsoliduara për vitin e mbyllur

53
INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2013 (me raportin e audituesit te pavarur bashkëlidhur)

Upload: hoangdat

Post on 09-Dec-2016

239 views

Category:

Documents


6 download

TRANSCRIPT

Page 1: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

INSIG sh.a.

Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur më

31 dhjetor 2013 (me raportin e audituesit te pavarur bashkëlidhur)

Page 2: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

PËRMBAJTJA

FAQE RAPORTI I AUDITUESVE TË PAVARUR PASQYRAT FINANCIARE TË KONSOLIDUARA: PASQYRA E POZICIONIT FINANCIAR E KONSOLIDUAR 1

PASQYRA E FITIM HUMBJEVE DHE E TË ARDHURAVE TË TJERA PËRMBLEDHËSE E KONSOLIDUAR 2

PASQYRA E NDRYSHIMEVE NË KAPITAL E KONSOLIDUAR 3

PASQYRA FLUKSIT TË PARASË E KONSOLIDUAR 4

SHËNIME MBI PASQYRAT FINANCIARE E KONSOLIDUARA 5-40 SKEDULE SUPLEMENTARE i-iv

Page 3: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur
Page 4: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur
Page 5: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur
Page 6: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur
Page 7: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur
Page 8: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur
Page 9: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur
Page 10: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. PASQYRA E FITIM HUMBJEVE DHE E TË ARDHURAVE TË TJERA PËRMBLEDHËSE E KONSOLIDUAR (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

Shënime

2013

2012

Prime të shkruara bruto 28 1,792,392,784 1,889,392,884 Ndryshimi neto në rezerven e primeve të pafituara

19 142,496,169 118,181,413

Prime të shkruara neto 1,934,888,953 2,007,574,297 Prime të ceduara risiguruesve 29 (261,763,000) (228,342,103) Ndryshimi në rezerven e primeve të pafituara për pjesën e risiguruesit

(17,158,861) (142,712,157)

Prime të fituara neto 1,655,967,092 1,636,520,037 Të ardhura të tjera nga marrja në sigurim 30 14,164,602 17,720,130 Dëme sigurimi dhe shpenzimet për rregullimin e humbjes të rekuperueshme nga risiguruesit

18 (728,708,398) (890,952,208)

Shpenzimet e marrjes ne sigurim 31 (304,454,936) (273,532,227) Shpenzime administrative 32 (822,026,654) (779,542,122) Humbje operative (185,058,294) (289,786,390) Të ardhurat financiare 34 195,072,370 244,296,407 Të ardhura nga kurset e këmbimit, neto 35 (6,289,371) 4,637,859 Të ardhura financiare neto 188,782,999 248,934,266 Fitimi/(humbja) para tatimit 3,724,705 (40,852,124) Tatimi mbi fitimin 36 (41,959,396) (57,013,402) Humbja e vitit (38,234,691) (97,865,526) Të ardhura përmbledhëse të tjera 3,959,167 3,675,541 Totali i të ardhurave përmbledhëse të vitit (34,275,524) (94,189,985)

Shënimet shoqëruese në faqet 5 deri 40 janë pjesë përbërëse e këtyre pasqyrave financiare.

2

Page 11: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. PASQYRA E NDRYSHIMEVE NË KAPITAL E KONSOLIDUAR (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

Kapitali Aksioner

Rezerva e ri-

vlerësimit (Ndertesa

and Paisje )

Rezerva

për paradalim

dëmi

Rezerva për

katastrofë Rezerva të

tjera Rezerva e perkthimit

Fitime të mbartura Totali

Gjëndja më 1 Janar 2012 1,020,000,000 139,618,997 44,677,559 443,289,158 620,878,152 115,682,366 255,419,580 2,639,565,812

Rezultati i vitit (e raportuar me pare) - - - - - - (65,303,870) (65,303,870) Korrigjim i gabimit (referoju shenimit 2.e) - - - - - (49,397) (32,561,656) (32,611,053)

Rezultati i vitit (riparaqitur) - - - - - (49,397) (97,865,526) (97,914,923) Ndryshime nga kursi i këmbimit - - - - - 3,582,141 142,797 3,724,938

Totali i fitim/(humbjeve) përmbledhëse - - - - - 3,532,744 (97,722,729) (94,189,985) Ulja e rezerves per katastrofe - - - (4,089,497) - - 4,089,497 - Rritja e rezervave të tjera - - - - 28,712,759 - (28,294,608) 418,151 Dividentë te paguar - - - - - - (231,357,266) (231,357,266) Transaksione me pronarët, të rregjistruara direkt në kapital - - - (4,089,497) 28,712,759 - (255,562,377) (230,939,115) Gjendja me 31 December 2012 e riparaqitur 1,020,000,000 139,618,997 44,677,559 439,199,661 649,590,911 119,215,110 (97,865,526) 2,314,436,712

Humbja e vitit - - - - - - (38,234,691) (38,234,691) Ndryshime nga kursi i këmbimit - - - - - 3,959,167 - 3,959,167

Totali i fitim/(humbjeve) përmbledhëse - - - - - 3,959,167 (38,234,691) (34,275,524) Rritja e rezervave të tjera - - - - 13,081,124 - (13,081,124) - Dividentë te paguar - - - - - - (26,046,159) (26,046,159) Transaksione me pronarët, të rregjistruara direkt në kapital - - - - 13,081,124 - (39,127,283) (26,046,159)

Gjëndja më 31 Dhjetor 2013 1,020,000,000 139,618,997 44,677,559 439,199,661 662,672,035 123,174,277 (175,227,500) 2,254,115,029

3

Page 12: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. PASQYRA E KONSOLIDUAR FLUKSIT TË PARASË (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

Për vitin e mbyllur 31 Dhjetor 2013 2012 Fluksi i parasë nga aktivitetet operative Humbja pas tatimit (38,234,691) (97,865,526) Rregullime për: Zhvlerësimin 18,798,491 15,913,540 Nxjerrja jashtë përdorimit 7,668 10,167 Shpenzimet e zhvlerësimit 22,988,331 24,048,320 Ndryshime në detyrimet prej humbjeve dhe shpenzimet nga rregullimet e humbjeve 69,278,542 54,216,644 Ndryshimi në rezervën për primet e pafituara (140,565,162) (115,960,124) Ndryshimi në aktivet e risigurimit (131,068,956) 247,341,915 Të ardhura nga interesi (166,591,303) (224,296,407) Ndryshime nga kursi i këmbimit 3,670,990 4,093,692 Fluksi i mjeteve monetare nga aktivitetet operative para ndryshimit në aktivet dhe detyrimet operative

(361,716,090)

(92,497,779) Ndryshimi në aktivet dhe detyrimet operative Ndryshimi në llogaritë e arkëtueshme të sigurimit dhe llogari të tjera të arkëtueshme

89,834,615 60,144,656

Ndryshimi në shpenzimet e shtyra të marrjes në sigurim 11,779,784 (14,774,058) Ndryshimi në aktive të risiguruara (33,915,037) (438,997) Ndryshimi në detyrime të risiguruara 20,538,260 (85,130,528) Ndryshimi në aktive të tjera (50,900,681) 3,644,898 Ndryshimi në detyrime të tjera (20,210,204) (22,587,029) Ndryshimi në provigjione te tjera 9,259,393 31,802 Tatimi mbi fitimin i paguar (17,992,361) 3,201,681 Flukset monetare të gjeneruara nga aktivitetet operative

(353,322,322) (148,405,354)

Flukset monetare nga aktivitetet investuese Blerje paisjesh dhe aktivesh jo materiale (22,529,543) (24,150,324) Ndryshim në depozitat me afat (858,025,464) 316,593,704 Blerje e bonove të thesarit 467,641,801 (55,027,194) Interesa të marra 165,432,433 224,248,811 Flukset monetare të gjeneruara nga aktivitetet investuese

(247,480,773) 461,664,997

Flukset monetare nga aktivitetet financuese Dividend i paguar (26,046,159) (231,357,266) Flukset monetare të përdorura në aktivitetet financuese

(26,046,159) (231,357,266)

Ulje neto në mjetet monetare dhe ekuivalente me to (626,849,254) 81,902,377 Mjete monetare dhe ekuivalente me to në fillim të

Mjete monetare dhe ekuivalente me to në fund të vitit (Shënimi 8)

1,319,584,224 1,237,681,847

Ulje neto në mjetet monetare dhe ekuivalente me to 692,734,970 1,319,584,224

Shënimet shoqëruese në faqet 5 deri 40 janë pjesë përbërëse e këtyre pasqyrave financiare.

4

Page 13: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

1. Të përgjithshme

INSIG Sh.a. (“Shoqëria”) është themeluar në 1991 si një shoqeri sigurimi 100% në pronësi të Qeverisë së Shqipërisë, e përfaqësuar nga Ministria e Financave. Aktiviteti kryesor i biznesit të saj përfshin sigurimin e shërbimeve të sigurimit për mjetet motorike, pronë, jetë, marinë dhe lloje të tjera sigurimi. Pasqyrat financiare të konsoliduara të Shoqërisë përfshijnë Shoqërinë dhe filalet e saj (të marra së bashku u referohemi si “Grupi”). Zyrat kryesore të INSIG-ut janë në ABA Business Center, Office 600, Rruga “Papa Gjon Pali II”, Tirana, Albania..

Më 1 Mars 2000 Shoqëria çeli një degë në Kosovë (“Dega”). Kjo degë ofron kryesisht sigurime të mjeteve motorrike dhe sigurim i palëve të treta në të gjithë territorin e Kosovës. Gjatë vitit 2004, Shoqëria filloi të operojë edhe në territorin e Ish – Republikës Jugosllave të Maqedonisë nëpërmjet INSIG Maqedonia (“Filiali”). INSIG Macedonia është 100% në pronësi të INSIG Sh.a.

Gjatë vitit 2004, Ministria e Financës i transferoi 19.5% ose 332 aksione të INSIG Sh.a Korporatës Financiare Ndërkombëtare (“IFC”) dhe 19.5% ose 332 aksione Bankës Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim (“EBRD”). Transferimi i fondeve është kryer me miratim të Gjykatës së Tiranës, vendimi Nr. 21463/6, datë 30 Qershor 2004.

Më 31 Dhjetor 2013, Grupi ka punonjes prej 219 personash si personel dhe nivel drejtues (2012: 207 persona staf dhe nivel drejtues).

2. Baza e përgatitjes

(a) Baza e përputhshmërisë

Këto pasqyra financiare të konsoliduara janë përgatitur në përputhje me Standartet Ndërkombëtare të Raportimit Financiar (SNRF) te publikuar nga Bordi i Standarteve Nderkombetare te Kontabilitetit (BSNK)

(b) Baza e përgatitjes

Pasqyrat financiare të konsoliduara janë përgatitur në bazë të parimit të kostos historike, me përjashtim të aktiveve të qëndrueshme të trupëzuara, të cilat janë rivlerësuar më 31 Dhjetor 1997 dhe më pas janë amortizuar.

(c) Monedha funksionale dhe e prezantimit

Këto pasqyra financiare të konsoliduara janë të prezantuara në Lek, monedha Shqiptare, që është dhe monedha funksionale e Grupit.

(d) Përdorimi i vlerësimeve dhe gjykimeve

Përgatitja e pasqyrave financiare në përputhje me SNRF kërkon që drejtuesit e Grupit të kryejnë vlerësime, gjykime dhe supozime të cilat do të ndikojnë në aplikimin e politikave dhe raportimin e shumave të aktiveve dhe detyrimeve, shpenzimeve e të ardhurave. Rezultatet aktuale mund të ndryshojnë nga ato të vlerësimeve. Vlerësimet dhe supozimet e lidhura me to, rishikohen në mënyrë të vazhdueshme. Rishikimet në vlerësimet kontabël njihen në periudhën kur vlerësimi është rishikuar në rastin kur rishikimi ka ndikim vetëm në atë periudhë, ose në periudhën e rishikimit dhe periudhat e ardhshme në rastin kur rishikimi ndikon periudhën aktuale dhe ato të ardhshme. Më në veçanti, informacionet për çështje të rëndësishme të vlerësimeve të pasigurta dhe gjykimeve profesionalë për aplikimin e politikave kontable që kane efektin më të konsiderueshëm në vlerën e njohur në pasqyrat financiare përshkruhen në shënimet 11,18 dhe 19.

Vlerësimet dhe supozimet bëhen mbi bazën e eksperiences historike dhe faktorëve të tjerë që në rrethana të caktuara janë të arsyeshëm nën rrethanat, rezultatet e të cilave formojnë bazën për të bërë gjykime mbi vlerat e mbartura të aktiveve dhe detyrimeve të cilat nuk janë lehtësisht të identifikueshme nga burime të tjera.

Pretendimet dhe përfitimet e policë-mbajtësit

Vlerësimet e detyrimeve përfundimtare që lindin nga pretendimeve të ngritura sipas kontratave të sigurimeve është vlerësimi kontabël më kritik i Grupit. Vendimi i Grupit për humbjet e raportuara dhe të paraportuara dhe vendosja e rezervës dhe rimarrja nga risigurimet përkatëse, rishikohen dhe përditësohen çdo vit, dhe ndryshimet që rezultojnë nga ky rishikim pasqyrohen në fitim ose humbje. Proçesi nuk mbështetet në supozimin thelbësor se eksperiencat e mëparshme, të rregulluara me efektet e zhvillimeve dhe trendeve aktuale, është një bazë e besueshme për parashikimin e ngjarjeve të ardhshme.

5

Page 14: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

2. Bazat e përgatitjes (vazhdim)

(d) Përdorimi i vlerësimeve dhe gjykimeve (vazhdim)

Llogaritë e arkëtueshme të sigurimit

Llogaritë e arkëtueshme të sigurimit dhe të tjera njihen me kosto duke zbritur humbjet nga zhvlerësimi. Vlerësimi i zbritjeve për humbjet nga zhvlerësimi është një vlerësim kritik i realizuar nga drejtimi. Llogaritë e arkëtueshme vlerësohen për zhvlerësim në çdo datë raportimi. Normalisht, llogarite e arkëtueshme me më shumë se një vit vonesë zhvlerësohen plotësisht, duke përjashtuar kur ka një probabilitet të lartë që do të arkëtohen. Ky probabilitet ekziston nëse Grupi ka marrëdhënie afatgjate me klientët ose kur Grupi blen të mira dhe shërbime nga i siguruari dhe të arkëtueshmet përcaktohen si shumë neto. Llogaritë e arkëtueshme të sigurimit me vonesë më pak se një vit vlerësohen individualisht në rastet kur ato kanë vlerë të konsiderueshme dhe zhvlerësohen nëse eksistojnë informacione që këto të arkëtueshme nuk do të mblidhen. Llogarite e arkëtueshmë me vonesë më pak se një vit vlerësohen në grup duke u bazuar në vjetërsinë e tyre. Përqindja e provigjonit që aplikohet për çdo kategori të llogarive të arkëtueshme me vonesë më pak se një vit vonesë përfaqësojne vlerësimin më të mirë të drejtimit mbi humbjet e ardhshme të pritshme dhe bazohen mbi experiencat e rimarrjes së viteve të mëparshme dhe të eksperiencës nga tregu.

Vijimësia e Degës në Kosovë

Dega në Kosovë ka rezultuar me humbje per vitin 31 dhjetor 2013 ne shumen prej 170,623 mijë Lek (1,217 mijë Euro) dhe totali i gjendjes së kapitalit te degës e paraqitur në pasqyrat finaciare eshte 67,857 mijë Lek (484 mije Euro) dhe eshte poshtë minimumit prej 3,000 mije Euro te kërkuar nga Rregullorja e Bankës Qëndrore të Kosovës për “Depozita për aktiveve te sigurisë, mjaftueshmëria kapitale, raportimi finaciarë, manaxhimi i riskut, investime dhe likuiditet”pjesa 3.

Më 7 Shkurt 2014 dhe 30 tetor 2014, Këshilli i Mbikqyrjes i grupit aprovoi transferimin e nje shume totale prej 3,480 mije Euro per degën. Ne datën e lëshimit te pasqyrave finaciare të konsoliduara transferimi ishte kryer.

Grupi ka zevendesuar drejtimin e degës ne fund të 2013 dhe po punon per te rritur fitimet e degës permes rritjes së shitjeve dhe përmirësimit te marzheve bruto dhe operacionale. Drejtimi i Grupit siguron qe Dega do vazhdojë të mbështet nga shoqëria meme dhe Qeveria e Shqipërise dhe beson qe veprimtaria operative e saj do te jete dhe ne vijimësi.

e) Korrigjimi i vitit pasardhës

Gjatë 2013 Grupi vuri re që shpenzimi i tatim fitimit per 2012 ne lidhje me aktivitetin e Kosovës ishte gabimisht e nënvlerësuar në shumen prej 32,611,053 Lek. Korigjimi i gabimit u aplikua ne mënyrë retrospektive.

Tabela e mëposhtme pasqyron rregullimet e bëra sipas gabimeve të evidentuara në pasqyrën e pozicionit financiar dhe ne pasqyrën e fitimit dhe humbjeve dhe të ardhura të tjera përmbledhëse.

Parapagimi i tatim fitimit

Shpenzimi i tatim fitimit

Ndryshime nga kursi i këmbimit

Fitime/(humbje) te pashpërndara

Gjëndja e raportuar me pare 32,611,053 (24,365,644) 119,264,507 (65,303,870) Efektet e vitit te meparshem mbi fitim/ (humbjen) Shpenzimi i tatim fitimit (32,611,053) (32,561,656) (49,397) (32,561,656) Gjendja e ri-paraqitur - (56,927,300) 119,215,110 (97,865,526)

6

Page 15: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

3. Përmbledhje e politikave kontabël

Politikat kontabël të përmendura më poshtë janë aplikuar në mënyrë konsistente në të gjitha periudhat e prezantuara në këto pasqyra financiare.

(a) Baza e Konsolidimit

(i) Filialet

Filialet janë ato entitete të cilat janë të kontrolluara nga Grupi. Kontrolli ekziston kur Grupi ka fuqinë, në mënyrë direkte dhe indirekte, të qeverisë politikat financiare dhe operative të një entiteti si dhe të sigurojë përfitumi nga aktiveti i tyre. Pasqyrat financiare të filialeve janë të përfshira në pasqyrat financiare të konsoliduara që nga data e fillimit të ushtrimit të kontrollit deri në datën kur ky kontroll mbaron.

(ii) Transaksionet e eleminuara gjatë konsolidimit

Balancat dhe transaksionet brënda grupit, dhe çdo e ardhur apo shpenzim i parealizuar (përvec fitimeve dhe humbjeve të transaksioneve në monedhë të huaj) që buron nga transaksione brënda grupit, janë eliminuar në momentin që janë përgatitur pasqyrat financiare të konsoliduara. Humbjet dhe fitimet e parealizuara janë eleminuar në të njëjtën mënyrë, por vetëm me kusht që të mos ketë evidencë për masën e zhvlerësimit.

(b) Monedhë e huaj

(i) Transaksionet në monedhë të huaj

Transaksionet në monedhë të huaj përkthehen në monedhën funksionale të grupit sipas kursit të këmbimit në datën e transaksionit.

Aktivet dhe detyrimet monetare në monedhë të huaj në datën e raportimit përkthehen në monedhën funksionale me kursin e këmbimit në datën e raportimit. Aktivet dhe detyrimet jo-monetare të regjistruara në monedhë të huaj që maten me vlerën e drejtë, rikëmbehen në monedhën funksionale me kursin e këmbimit në datën kur është caktuar vlera e drejtë. Diferencat që lindin nga kurset e këmbimit njihet si fitim ose humbje. Zërat jo-monetare të regjistruara në monedhë të huaj që matën me kosto historike, këmbehen me kursin e këmbimit në datën kur kryhet transaksioni.

ii) Operacionet në monedhë të huaj

Aktivet dhe detyrimet e transaksioneve në monedhë të huaj këmbehen në Lek me kursin e këmbimit në datën e raportimit. Të ardhurat dhe shpenzimet e transaksioneve në monedhë të huaj këmbehen në Lek me kurset e këmbimit në datat e transaksioneve.

Diferencat që lindin nga përkthimi i aktiveve dhe detyrimeve të operacioneve në monedhë të huaj, njihen në të ardhura të tjera përmbledhëse, dhe vendosen në rezerven e këmbimeve valutore në kapital.

Kur operacioni në monedhë të huaj shitet plotësisht ose pjesërisht, i tillë që humbet ndikimi dhe kontrolli i përbashkët, shuma e akumuluar në rezervën e këmbimeve valutore që lidhet me operacionin në monedhë të huaj , riklasifikohet në fitim humbje si pjesë e fitimit ose humbjes nga shitja.

Kur Grupi shet vetëm një pjesë të interesave të veta në një filial që përfshin operacione në monedhë të huaj duke mbajtur kontrollin mbi të, pjesa që i takon nga shuma kumulative i rikalon interesave jo-kontrolluese. Kur Grupi shet vet një pjesë të investimit të tij në një ortak minorance apo nje sipermarrje te perbashket që përfshin një transaksion në monedhë të huaj ndërsa ruan influencën apo kontrollin e përbashkët, pjesa që i takon nga shuma e akumuluar riklasifikohet si fitim ose humbje.

(c) Klasifikimi i kontratave të sigurimit dhe investimit (detyrimet)

Produktet e Grupit klasifikohen në krijim, për arsye kontabël si kontrata sigurimi. Një kontratë, e cila është e klasifikuar si një kontratë sigurimi mbetet e tillë derisa të gjitha të drejtat dhe detyrimet të shuhen ose të pushojnë së ekzistuari.

Kontrata nën të cilat Grupi pranon të marrë një rrezik të konsiderueshëm sigurimi nga një palë tjetër (policë-mbajtësi) duke rënë dakort të kompensojë policë-mbajtësin ose një përfitues tjeter nëse një ngjarje e ardhme e përcaktuar e pasigurtë (ngjarja e siguruar) e cila ndikon negativisht për policë-mbajtësin ose një përfitues tjeter, janë klasifikuar si kontrata sigurimi. Rreziku i sigurimit është i ndryshëm nga rreziku financiar. Rreziku financiar është rreziku i ndryshimeve të mundëshme të ardhshme në një ose në disa norma interesi specifike, çmimet e letrave me vlerë, kursi i këmbimit, indekset e çmimeve ose të normave, normat e kreditimit apo indekset e kreditimit ose variabla të tjerë, të siguruar në rastin e variablave jo-financiarë kur variabli nuk është specifik për një palë në kontratë. Kontratat e sigurimit mund të transferojnë një pjesë të rrezikut financiar.

7

Page 16: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

3. Përmbledhje e Politikave Kontabël (vazhdim)

(d) Kontrata e sigurimit (detyrimet)

(i) Njohja dhe matja

Kontratat e përgjithshme të sigurimit

Rezervat teknike janë përllogaritur vecmas për të gjitha produktet e sigurimit dhe përbëhen nga kontigjenti i primeve (të pa fituara), kontigjenti i risqeve (të pamaturuar) dhe kontigjenti i dëmeve (të papaguar në ditën e mbylljes së vitit financiar). Rezervat teknike (provigjionet) përfaqësojnë parashikime për pagesat të ardhshme të dëmeve të deklaruara dhe të padeklaruara. Grupi nuk i skonton rezervat e tij teknike. Cdo ndryshim në parashikim paraqitet në rezultatet e operacioneve në periudhën kur janë ndryshuar parashikimet. Parashikimi i detyrimeve të sigurimit është një proces kompleks që ka të bëjë me pasiguri dhe që kërkon përdorimin e gjykimeve dhe parashikimeve jo formale. Grupi dhe degët e tij i janë përmbajtur kërkesave të rregullatorëve ose mbikqyrësve të segmentit sigurues për të llogaritur rezervat përkatëse teknike.

Prime të krijuara nga aktiviteti i përgjithshëm i sigurimit

Primet e shkruara bruto përbëjnë shumën e detyruar gjatë vitit financiar në përputhje me sigurimin direkt pavarësisht faktit se këto shuma mund t’i përkasin plotësisht ose pjesërisht një periudhë kontabël të mëpasshme. Primet prezantohen bruto nga detyrimet e komisioneve ndaj ndërmjetesve dhe përjashtojnë tatime dhe detyrime doganore të bazuara tek primet. Primet janë fituar që nga data e lidhjes me rrezikun, për periudhën e dëmshpërblimit, në bazë të rrezikut të nënshkruar.

Rezerva për primin e pafituar

Rezerva e primit të pafituar në të gjitha segmentet e biznesit përfshin atë pjesë të primeve të shkruara bruto e cila vlerësohet të fitohet në vitin financiar pasardhës, duke përdorur metodën ditore në bazë proporcionale 1/365, e rregulluar nëse nevojitet në mënyrë që të reflektojë cdo ndryshim të ndodhjes së rrezikut gjatë periudhës së mbuluar nga kontrata. Megjithatë të gjitha produktet e Shoqërisë kanë rrezik linear dhe asnjë rregullim për ndryshime të rrezikut nuk është bërë. Primi i pafituar është ajo pjesë e primit e cila lidhet me periudha pas datës së raportimit. Primi i pafituar llogaritet nga primet e nënshkruara të cilat prezantohen bruto nga detyrimet e komisioneve ndaj ndërmjetësve dhe përjashtojnë tatimet dhe detyrimet doganore të bazuara tek primet. Kostot e shtyra të marrjes në sigurim njihen më vete si aktive. Kostot e shtyra të marrjes në sigurim Kostot e shtyra të marrjes në sigurim janë pjesa e kostove të marrjes në sigruim të cilat zbriten gjatë llogaritjes së rezervës së primit të pafituar. Ato përcaktohen si pjesë e kostove të blerjes të vendosura si përqindje në planin teknik të sigurimit dhe lidhen me periudhën midis fundit të periudhës së raportimit dhe datës së shuarjes së kontrates së sigurimit. Kostot aktuale të marrjes në sigurim njihen plotësisht si shpenzime të periudhës.

Dëmet të krijuara nga aktiviteti i përgjithshëm i sigurimit

Dëmet e ndodhura përbëhen nga kostot e mbylljes dhe trajtimit të dëmeve të paguara dhe të papaguara që lindin nga ngjarje të ndodhura gjatë vitit financiar sëbashku me rregullime te provigjonit të dëmeve të vitit të mëparshëm. Dëmet e papaguara vlerësohen duke rishikuar dëmet individuale dhe duke provigjonuar dëmet e ndodhura por ende të paraportuara, efekti i ngjarjeve të parashikuara të brendëshme dhe të jashtëme, të tilla si ndryshimet e procedurave në trajtimin e dëmeve, inflacioni, tendencat juridike, ndryshimet legjislative dhe eksperiencat e mëparëshme. Provigjoni për dëmet e papaguara nuk skontohet. Rregullimet për provigjonin e dëmeve të viteve të mëparëshme reflektohen në pasqyrat financiare të periudhës në të cilën bëhen rregullimet dhe paraqiten më vete nëse janë materiale. Dëmet e ndodhura por të paraportuara jane njohur vetëm për linjat motorike të biznesit dhe jo per linjat të tjera jo motorike të rëndësishme të biznesit, duke qënë se ka informacioni të paplote dhe eksperienca tregon qe pretendimet raportohen me shpejtë ne linja të tilla.

Ndërkohë që Bordi i Drejtorëve konsideron se detyrimet e sigurimit për dëmet dhe marrjet nga risigurimi janë të drejta, detyrimi përfundimtar mund të ndryshojë si rrjedhojë e informacioneve dhe ngjarjeve të mëvonshme dhe mund të rezultojë në një rregullim të shumës së dhënë. Rregullimet për detyrimet e sigurimit reflektohen në pasqyrat financiare në periudhën në të cilën bëhet rregullimi.

8

Page 17: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

3. Përmbledhje e politikave kontabël (vazhdim)

(d) Kontrata e sigurimit (detyrimet)

Angazhimet për dëmet në proces gjyqësor

Një pjesë e konsiderueshme e dëmeve janë në proces gjyqësor dhe për të cilat Grupi ka rregjistruar detyrimin përkatës në bazë të vlerësimeve të drejtimit.

ii) Risigurimi

Grupi cedon primet e siguruara dhe rrezikun në rrjedhën normale të biznesit me potencialin e humbjes neto nëpërmjet diversifikimit të rrezikut që krijohet nga linjat e biznesit të MTPL, pasurisë, kartoni jeshil, detyrimet dhe jeta e debotorit.

Risigurime të tilla përfshijnë tejkalimin e humbjeve nga marreveshjet fakultative. Vetëm kontratat që përfshijnë transferimin e një pjese të konsiderueshme të rrezikut të sigurimit dhe atij kohor rregjistrohen si aktive të sigurimit. Marrëveshjet e risigurimit nuk e çlirojnë shoqërinë nga detyrimet direkte ndaj policë-mbajtësit. Detyrimet e risigurimit pëfshijnë llogari të pagueshme për kontrata të jashtëme risigurimi dhe njihen si shpenzime kur u mbaron afati.

Primet e risiguruara për risigurimin e ceduar njihen si shpenzim në mënyrë që të jenë konsistente me njohjen e primeve të lidhura me kontratat e sigurimit. Për sigurimin e përgjithshëm të biznesit, primet e risigurimit shpenzohen në periudhën në të cilën mbulimi i risigurimit jepet në bazë të modeleve të rrezikut të risiguruar. Pjesa e pashpenzuar e primit të risigurimit të ceduar përfshihet në aktivet e risiguruara. Shuma e njohur si aktiv i risiguruar matet në mënyrë që të jëtë konsistente me matjet e provigjonit të mbajtur në përputhje me kontratat e sigurimit.

Llogaritë e arkëtueshme nga risigurimi përfshijnë komisionet e risigurimit nga primet e ceduara risiguruesit dhe të arkëtueshmet nga Shoqëria risiguruese në përputhje me dëmin e paguar. Këto janë klasifikuar si llogari të arkëtueshme dhe paraqiten të vecanta, nëse ka.

Aktivet e risiguruara vlerësohen për zhvlerësim në datën e raportimit. Një aktiv konsiderohet i zhvlerësuar nëse ka evidencë objektive, si rezultat i një ngjarje të ndodhur pas njohjes fillestare, që Shoqëria mund të mos marrë të gjitha shumat që i detyrohen dhe ngjarja ka një impakt besueshmërisht të matshëm në shumat që Shoqëria do të marrë.

iii) Testi i mjaftueshmërisë së detyrimeve

Në cdo datë raportimi Shoqëria bën një test të mjaftueshmërisë të rezervave të dëmeve. Testet e para që realizohen janë Analiza e Raportit të Dëmeve dhe Analizën e Zhvillimit të provigjioneve të dëmeve. Analiza e raportit të dëmeve realizohet çdo vit në mënyrë individuale për linjat kryesore të biznesit. Llogaritjet realizohen më vete për dëmet si dhe për dëmet që përfshijnë kostot e blerjeve si dhe kosto të tjera të jashtëme për trajtimin e dëmeve. Në realizimin e kësaj analize Shoqëria merr në konsideratë vleresimet aktuale të fluksve monetare dalëse. Shoqëria nuk i skonton këto flukse monetare pasi pjesa më e madhe e dëmeve priten të zgjidhen brenda një viti. Për më tepër, Shoqëria kryen çdo vit analizën e zhvillimit të provigjioneve të dëmeve për të përcaktuar metodologjinë e rezervës. Kjo analize kryhet në mënyrë të vecantë por dhe të kombinuar për RBNS (të raportuara por ende të pambyllura) dhe IBNR (të ndodhura por të paraportuara). Në rastet kur analiza paraqet parregullsi të theksuara, rregullime të caktuara i bëhen metodologjisë së rezervës. Nëse një mungesë indentifikohet ajo i alokohet fitimit ose humbjes duke krijuar një provigjon për rrezikun e paskaduar nga humbjet që lindin nga testi i mjaftueshmerisë së detyrimeve Mjaftueshmeria e rezerves se sigurimit të jetës testohet në çdo datë raportimi nepermjet llogaritjeve te flukseve monetare të ardhshme duke përdorur supozime të qarta dhe të qëndrueshme të të gjithë faktorëve - primet e ardhshme, kthimin e investimeve vdekshmërisë, gabime, largime nga skema, garanci, shpërblimet per te siguruarit, shpenzimet dhe ushtrimin e opsioneve të policëmbajtesve. Për këtë qëllim Grupi përdor llogaritjet e vlerës aktuale të fitimeve të ardhshme ("VAFA") nga modeli llogaritjen e vlerës bashkangjitur. Nese te dhëna të besueshme nga tregut është në dispozicion, supozimet nxirren nga çmimet te vezhgueshme te tregut.

9

Page 18: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 3. Përmbledhje e politikave kontabël (vazhdim)

(e) Instrumentet Financiare

(i) Njohja

Grupi fillimisht njeh kreditë dhe paradhëniet, të arkëtueshmet dhe huatë në datën kur lindin të drejtat dhe detyrimet përkatëse. Të gjitha detyrimet dhe aktivet e tjera financiare njihen fillimisht në datën e transaksionit në të cilën Grupi bëhet palë e detyrimeve kontraktore të instrumentit

(ii) Klasifikimi

Shiko politikat kontabël 3.(f),(g),(h),(i),(j).

(iii) Ç’regjistrimi

Grupi ç’regjistron një aktiv financiar nëse humbet të drejtat kontraktuale mbi flukset e ardhshme të parasë ose transferon të drejtat për të marrë flukset kontraktuale të parasë nga aktivet financiare në transaksione në të cilat i gjithë rreziku dhe përfitimet nga aktivet financiare është transferuar. Çdo interes nga aktivi financiar i transferuar që është krijuar ose mbajtur nga Grupi njihet si aktiv ose detyrim i veçantë.

Grupi ç’regjistron një detyrim financiar kur detyrimet kontraktuale shuhen, anullohen ose maturohen.

Grupi hyn në transaksione përmes të cilëve transferon aktivet të njohura në pasqyrat e pozicionit financiar, por mban ose të gjithë rrezikun ose përfitimet e aktivit të transferuar ose një pjesë të tyre. Nëse të gjitha ose pothuajse të gjitha rreziqet dhe përfitimet mbahen, atëhere aktivet e transferuara nuk ç’regjistrohen nga pasqyrat e pozicionit financiar. Transferimi i aktiveve që shoqërohet me mbajtjen e të gjitha ose pothuajse të gjitha rreziqeve dhe përfitimeve përfshin për shembull, transaktionet e riblerjes dhe kreditimin e letrave me vlerë.

(iv) Netimi

Aktivet dhe detyrimet financiare mund të netohen dhe tepricat neto të paraqiten në bilanc vetëm kur Grupi ka të drejta ligjore për të netuar shumat dhe ka për qëllim të arkëtojë ose të mbylli aktivin apo detyrimin neto në të njëjtën kohë.

Të ardhurat dhe shpenzimet paraqiten të netuara vetëm kur lejohet nga standartet e kontabilitetit, ose për fitime dhe humbje që lindin nga transaksione me natyrë të njëjtë përgjatë aktivitetit të Grupit.

(v) Matja e kostos së amortizuar

Kosto e amortizuar e një aktivi apo detyrimi financiar është vlera me të cilën aktivi ose detyrimi financiar është matur në njohjen fillestare, duke zbritur këstet e paguara, plus ose minus amortizimin kumulativ që rezulton nga përdorimi i metodës së interesit efektiv për ndonjë diferencë midis vlerës së njohur në fillim dhe vlerës në maturim si dhe humbjet nga rënia në vlerë.

(vi) Matja me vlerë të drejtë

Përcaktimi i vlerës së drejtë të aktiveve dhe detyrimeve financiare është bazuar në çmimet e publikuara të tregut dhe treguesve të instrumentave financiare në tregjet aktive. Për të gjithë instrumentat e tjerë financiarë vlera e drejtë është përcaktuar duke përdorur teknika vlerësimi. Teknikat e vlerësimit përfshijnë teknika të tilla si vlera reale neto, metoda e aktualizimit të flukseve, krahasimi me instrumenta të tjerë të ngjashëm për të cilat çmimet përcaktohen në tregjet aktive, si dhe modele vlerësimi.

10

Page 19: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 3. Përmbledhje e politikave kontabël (vazhdim)

(e) Instrumentet Financiare (vazhdim)

(vii) Identifikimi dhe matja e rënies në vlerë

Në datën e përgatitjes së pasqyrave financiare Grupi vlerëson nëse ka evidenca objektive për rënien në vlerë të aktiveve financiare. Aktivet financiare pësojnë rënie në vlerë kur evidenca objektive dëshmon që një ngjarje me pasojë humbje ka ndodhur pas vlerësimit te mëparshëm të aktivit, si dhe kjo ngjarje ndikon në flukset e ardhshmemonetare të vlerësueshme në mënyrë të besueshme.

Grupi merr në konsideratë evidenca për rënien në vlerë të aktiveve financiare specifike ose në grup. Të gjitha aktivet individualisht të rëndësishme testohen veçmas për humbjen e mundshme në vlerë. Të gjitha aktivet e rëndësishme që nuk konsiderohet të kenë rënë në vlerë vlerësohen më pas kolektivisht për ndonjë rënie në vlerë që ka ndodhur por nuk është identifikuar. Aktivet që individualisht nuk janë të rëndësishme grupohen dhe vlerësohen së bashku për rënie në vlerë me aktive me karakteristika të ngjashme (të mbajtura me kosto të amortizuar).

Si evidencë objektive për rënie të mundshme në vlerë të aktiveve mund të përmendet mosshlyerja në kohë apo shkelja e termave nga një debitor, ristrukturimi i një kredie/paradhënie të dhënë nga Grupi me terma të cilat në kushte të tjera nuk do të ishin konsideruar; tregues për falimentimin e mundshëm të një debitori ose të dhëna të tjera të dukshme lidhur me një grup aktivesh si ndryshimi në përkeqësim në statusin e arkëtueshmërisë së një debitori ose kreditori, apo kushte ekonomike që ndikojnë në përkeqësim të grupit të aktiveve

(f) Mjete monetare dhe ekuivalente me to

Mjetet monetare dhe ekuivalentë me to përfshijnë balancat e gjendjes në arkë, mjetet monetare të depozituara në banka të nivelit të dytë dhe investime afatshkurtra me likuiditet të lartë dhe me maturitet deri në tre muaj ose më pak që nga momenti i blerjes.

(g) Depozitat me afat

Depozitat me afat paraqiten në pasqyrën e pozicionit financiar me shumën e principalit të tyre dhe klasifikohen sipas maturitetit. Depozitat me afat me maturitet fillestar më të vogël se tre muaj klasifikohen si ekuivalentë të mjeteve monetare, ato me maturitet midis tre dhe dymbëdhjetë muaj klasifikohen si investime në depozita me afat. Interesi llogaritet në bazë të të drejtave të konstatuara.

(h) Letra me Vlerë

Letrat me vlerë janë investime borxhi të cilat Grupi ka për qëllim dhe aftësi t’i mbajë deri në maturim dhe që janë klasifikuar si aktive të mbajtura deri në maturim. Investimet të cilat kanë pagesa fikse ose të përcaktuara dhe të cilat synohen të mbahen deri në maturim, si rrjedhojë maten me kosto të amortizuar, minus provigjionin për rënien në vlerë. Kostoja e amortizimit llogaritet duke marrë në konsideratë ndonjë skontim ose prim në blerje.

(i) Llogari të arkëtueshme sigurimi dhe të tjera

Llogaritë e arkëtueshme njihen fillimisht me vlerë të drejtë dhe më tej maten me kosto të amortizuar minus humbjet nga zhvlerësimi dhe përfshijnë paratë e mbajtura nga agjentët. Të arkëtueshmet nga sigurimi vlerësohen për zhvlerësim në çdo datë raportimi

(j) Kreditë dhe huamarrjet

Kreditë dhe huamarrjet njihen fillimisht me vlerë të drejtë plus çdo kosto transaksioni drejtpërdrejtë të atribuueshme. Pas njohjes fillestare këto detyrime financiare maten me kosto të amortizuar duke përdorur metodën e interesit efektiv

Të tjera

Aktivet e tjera financiare jo-derivative maten me kosto të amortizuar duke përdorur metodën e interesit efektiv, minus humbjet nga zhvlerësimi.

Kontabilizimi i të ardhurave dhe shpenzimeve financiare diskutohet në shënimin 3 (n).

11

Page 20: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 3. Përmbledhje e politikave kontabël (vazhdim)

(k) Njohja e të ardhurave

i) Primet

Politikat kontabël në lidhje me të ardhurat nga kontratat e sigurimit janë sqaruar në shënimin 3(d).

ii) Të ardhura nga qeraja

E ardhura nga qeraja njihet në bazë të të drejtave të konstatuara.

(I) Kostot e marrjes në sigurim dhe trajtimit të dëmeve

Kostot e marrjes në sigurim përcaktohen si kosto që lindin prej blerjes së kontratave të reja të sigurimit, përfshirë këtu kosto direkte si komisionet e blerjes dhe kostot e përgatitjes të dokumentit të sigurimit, por edhe shpenzime të pjesshme administrative të lidhura me procesimin e propozimit dhe lëshimin e policës.

Kostot e trajtimit të dëmeve konsistojnë në shpenzimet e jashtme të trajtimit të dëmeve dhe nuk përfshijnë shpenzime të brendshme të mbulimit të dëmeve të cilat konsiderohen të jenë të parëndësishme krahasuar me kostot e jashtme. Kostot direkte të marrjes në sigurim shtyhen përgjatë kohëzgjatjes së policës përmes një metode konsistente me llogaritjen e provigjionit të primit të pafituar dhe paraqiten bruto nga detyrimi përkatës i sigurimit, si një aktiv. Kostot e shtyra të marrjes në sigurim amortizohen sistematikisht përgjatë kohëzgjatjes së kontratës dhe testohen për zhvlerësim në çdo datë raportimi. Çdo shumë që nuk rimerret konsiderohet shpenzim.

(m) Shpenzimet

i) Shpenzimet operative

Shpenzimet operative njihen kur ndodhin. ii) Kontributet e detyrueshme të sigurimeve shoqërore

Grupi paguan vetëm kontribute të detyrueshme të sigurimeve shoqërore të cilat sigurojnë të ardhura pensioni për punonjësit pas daljes në pension. Autoritetet lokale janë përgjegjëse për përcaktimin e kufirit ligjor minimal për pensionet në kuadër të juridiksionit respektiv dhe planit të kontributeve të përcaktuar. Kontributet e Shoqërisë në planin e pensionit i ngarkohen pasqyrës së humbje fitimeve kur ato ndodhin.

iii) Pagesat e qerasë operative

Pagesat e bëra për qeratë operative njihen në pasqyrën humbje fitimeve me metodën lineare përgjatë kohëzgjatjes së qerasë

(n) Të ardhura dhe shpenzimet financiare

Të ardhurat financiare përfshijnë të ardhurat nga interesat e fondeve të investuara në depozita bankare dhe fitimet nga kurset e këmbimit. Të ardhurat nga interesat njihen në bazë të të drejtave të konstatuara, duke përdorur metodën e interesit efektiv

Shpenzimet financiare përfshijnë shpenzimet e interesave të huamarrjeve dhe humbjet nga kurset e këmbimit.

Fitimet dhe humbjet nga kurset e këmbimit raportohen bruto.

12

Page 21: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 3. Përmbledhje e politikave kontabël (vazhdim)

(o) Prona dhe paisje

(i) Njohja dhe matja Ndërtesat dhe pajisjet maten me kosto minus zhvlerësimin e akumuluar (shiko më poshtë) dhe humbjet nga zhvlerësimi, nëse ka. Aktivet të blera përpara datës 31 Dhjetor 1997 mbahen me vlerën e rivlerësimit në 31 Dhjetor 1997. Metodologjia e aplikuar rriste koston dhe amortizimin e akumuluar me koefiçientë që varionin nga 1.1 në 16.3. Teprica që rezultonte nga rivlerësimi kreditohej direkt në kapital. Kostoja përfshin shpenzimet që janë drejtpërdrejt të atribuueshme ndaj kostos së blerjes së aktivit. Kosto e aktiveve të ndërtuara vetë përfshin koston e materialeve dhe punës direkte (nëse ka patur), çdo kosto tjetër drejtpërdrejt e atribuueshme që sjell aktivin në gjendjen e tij të parashikuar të punës, si dhe kostot e çmontimit dhe zhvendosjes së aktivit dhe rikthimit të vendndodhjes së tij në gjendjen e mëparshme. Kur pjesët e një aktivi kanë jetëgjatësi të ndryshme, ato konsiderohen si elementë të veçantë (komponentë kryesorë) të pajisjes Humbjet dhe fitimet nga nxjerrja jashtë përdorimit të një elementi të paisjeve përcaktohen përmes krahasimit të të ardhurave të gjeneruara nga nxjerrja jashtë përdorimit me vlerën e mbetur të pajisjes, dhe njihen neto brënda të ardhurave të tjera në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve.

(ii) Kostot e mëvonshme

Në vlerën e mbartur të një njësie të Aktiveve të Qëndrueshme të Trupëzuara Grupi njeh kostot e zëvëndësimit të një pjese të kësaj njësie kur ka ndodhur kjo kosto, në qoftë se është e mundur që përfitimet e ardhshme ekonomike të trupëzuara tek njësia t’i shkojnë Grupit dhe kostoja e njësisë të mund të matet me besueshmëri. Të gjitha kostot e tjera njihen në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve si një shpenzim në momentin që ndodh.

(iii) Amortizimi Amortizimi i kategorisë së ndërtesave dhe përmirësimeve në infrastrukturë bëhet në bazë të metodes lineare mbi jetëgjatësinë e parashikuar të aktiveve, ndërsa amortizimi i njësive të tjera të Aktiveve të Qëndrueshme të Trupëzuara llogaritet duke përdorur metodën e vlerës së mbetur të aktivit. Toka dhe aktivet në ndërtim nuk amortizohen. Normat e amortizimit të parashikuara janë si më poshtë:

Ndërtesa dhe përmirësime në infrastrukturë 5 % Mobilje 20% Paisje zyre 20%-25% Mjete motorike 20%-25% Kompjutera 20%-25 % Programe kompjuterike 20%-25%

Vlera e mbetur, nëse është e rëndësishme, rivlerësohet në mënyrë të përvitshme. Përmirësimet e qeramarrjeve kapitalizohen dhe zhvlerësohen për më të voglën midis jetës së dobishme dhe kohëzgjatjes së qerasë.

13

Page 22: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

3. Përmbledhje e politikave kontabël (vazhdim)

(p) Zhvlerësimi i aktiveve jo-financiare

Vlera kontabël e aktiveve jo-financiare të Grupit, me përjashtim të aktiveve tatimore të shtyra, shqyrtohet në çdo datë bilanci për të përcaktuar nëse ekziston ndonjë tregues për rënie në vlerë. Në qoftë se ekziston ndonjë tregues i tillë atëherë vlerësohet vlera e rikuperushme e aktivit.

Një humbje nga rënia në vlerë njihet nëse vlera e mbartur e një aktivi ose njësia e tij e gjenerimit të mjeteve monetare tejkalon shumën e tij të rikuperueshme. Njësia gjeneruese e mjeteve monetare është grupi më i vogël i identifikueshëm i aktiveve që gjeneron flukse monetare të pavarura nga aktive dhe grupe të tjera. Humbja nga rënia në vlerë njihet në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve.

Vlera e rikuperueshme e një aktivi ose e një njësie gjeneruese të mjeteve monetare është vlera më e lartë midis vlerës në përdorim dhe vlerës reale pasi janë zbritur kostot e shitjes. Në përllogaritjen e vlerës në përdorim, flukset e pritshme për t’u arkëtuar aktualizohen duke përdorur një normë para efektit të taksës e cila reflekton vlerësimet momentale të tregut për vlerën në kohë të parasë si edhe rrisqet specifike që lidhen me aktivin.

Humbja nga zhvlerësimi e njohur në periudhat e mëparshme rishikohet në çdo datë raportimi nëse ka tregues që humbja është pakësuar ose nuk ekziston më. Humbja nga zhvlerësimi rikthehet nëse ka patur një ndryshim në vlerësimin e përdorur për të përcaktuar vlerën e realizueshme. Humbja nga zhvlerësimi kthehet vetëm në masën, me të cilën vlera e mbartur e aktivit nuk do të tejkalonte vlerën e mbartur të tij e cila do të ishte përcaktuar si vlera neto pas amortizimit nese nuk do ishte njohur humbja nga zhvlerësimi.

(q) Provigjionet

Një provigjion njihet në bilanc kur Grupi ka një detyrim aktual ligjor ose konstruktiv si rezultat i një ngjarje të shkuar dhe është e mundur që një fluks dalës përfitimesh ekonomike të kërkohet për të zgjidhur detyrimin. Provigjionet përcaktohen duke skontuar flukset e ardhshme të pritshme të parasë me një normë para-tatimit e cila pasqyron vlerësimin aktual të tregut të vlerës në kohë të parasë dhe aty ku është e përshtatshme risqet specifike të detyrimit.

(r) Tatimi

Shpenzimet e tatim fitimit përfshijnë tatimin aktual dhe atë të shtyrë. Këto shpenzime njihen në humbje dhe fitime me përjashtim të rasteve kur njohja bëhet direkt në kapital apo të tjera të ardhura përmbledhëse. Tatimi aktual është tatimi që pritet të paguhet mbi të ardhurën e tatueshme të vitit, duke përdorur normat në fuqi në datën e raportimit, si dhe çdo rregullim për tatimin e pagueshëm të viteve të mëparshme. Primet e kthyera dhe rregullimet e mëvonshme të primeve zbriten prej primeve bruto për të arritur te baza e taksës. Tatimi i shtyrë njihet për diferencat e përkohshme midis vlerës së mbartur të aktiveve dhe detyrimeve për qëllime të raportimit financiar dhe vlerave të përdorura për qëllime tatimore.

Tatimi i shtyrë llogaritet përmes normave tatimore që pritet të aplikohen ndaj diferencave të përkohshme kur ato të rikthehen mbrapsht, bazuar në ligjet që janë në fuqi apo kryesisht në fuqi në datën e raportimit.

Një aktiv tatimor i shtyrë njihet në masën në të cilën është e mundur të ketë fitime të ardhshme të tatueshme përkundrejt të cilave të përdoren diferencat e përkohshme. Aktivet tatimore të shtyra rishikohen në çdo datë raportimi dhe zvogëlohen në shkallën në të cilën nuk është më e mundur që përfitimi tatimor të mund të realizohet.

(s) Standarde të reja dhe interpretime ende të pa adoptuara

Një sërë standardesh, amendamente standardesh dhe interpretime nuk janë ende efektive për vitin e mbyllur më 31 Dhjetor 2013 dhe nuk janë aplikuar në përgatitjen e këtyre pasqyrave financiare. Asgjë nga më sipër nuk pritet të ketë efekt domethënës në pasqyrat financiare të Grupit, përveç SNRF 9 Instrumentat Financiarë, i cili bëhet i detyrueshëm për pasqyrat financiare të 2015 të Grupit dhe mund të ndryshojnë klasifikimin dhe matjen e aktiveve financiare. Shoqëria nuk planifikon ende ta përdorë këtë standard dhe shkalla e ndikimit ende nuk është përcaktuar.

14

Page 23: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

4. Përdorimi i Vlerësimeve dhe Gjykimeve

Grupi bën vlerësime dhe supozime që ndikojnë shumat e raportuara të aktiveve dhe detyrimeve gjatë vitit financiar. Vlerësimet dhe gjykimet çmohen në mënyrë të vazhdueshme dhe bazohen në informacionin e vlefshëm relevant të tregut dhe në faktorë të tjerë, duke përfshirë këtu pritshmëritë për ngjarje të ardhshme që besohen si të arsyeshme nën rrethanat e dhëna. (i) Llogaritja e Detyrimeve të Sigurimit

Shiko shënimin 3.d. (ii) Përcaktimi i Vlerës së Drejtë

Politikat kontabël të Shoqërisë mbi llogaritjen e vlerës së drejtë diskutohen në politikat kontabël 3.e.(vi). Shoqëria llogarit vlerën e drejtë duke përdorur hierarkinë e mëposhtme të vlerës së drejtë që reflekton rëndësinë e inputeve të përdorura në kryerjen e llogaritjeve:

- Niveli 1: Çmimi i tregut i kuotuar (i parregulluar) në një treg aktiv për një instrument identik

-Niveli 2: Teknika të vlerësimit të bazuara në inputet e observuara, qoftë direkt (p.sh. çmimet) qoftë indirekt (p.sh. të derivuar nga çmimet). Kjo kategori përfshin instrumenta të vlerësuar duke përdorur: çmimet e kuotuara në tregjet aktive për instrumenta të ngjashëm; çmimet e kuotuara për instrumenta identikë ose të ngjashëm në tregje më pak se aktive; ose teknika të tjera vlerësimi ku të gjitha inputet e rëndësishme janë të observueshme direkt ose indirekt nga të dhënat e tregut.

- Niveli 3: Teknika të vlerësimit që përdorin inpute të rëndësishme të paobservueshme. Kjo kategori përfshin të gjithë instrumentat për të cilët teknikat e vlerësimit janë bazuar në inpute të paobservueshme dhe ku inputet e paobservueshme kanë një efekt të rëndësishëm në vlerësimin e instrumentit. Kjo kategori përfshin instrumenta që vlerësohen bazuar në çmimet e kuotuara të instrumentave të ngjashëm ku rregullime apo supozime të rëndësishme të paobservueshme reflektojnë diferencat midis instrumentave.

Teknikat e vlerësimit përfshijnë modelet e vlerës aktuale neto dhe te flukseve të skontuara të parasë, krahasimin me instrumenta të ngjashëm për të cilët ekzistojnë çmime tregu të observueshme dhe bazuar në një kurbë të përshatshme të normës korrente të interesit për kohën e mbetur deri në maturim. Supozimet dhe inputet e përdorura në teknikat e vlerësimit marrin parasysh normat me risk zero dhe normat bazë të interesit, spread-et e kredisë dhe prime të tjera të përdorura në vlerësimin e normave të skontos, çmimet e obligacioneve dhe të kapitalit, kurset e këmbimit të monedhave të huaja, kapitalin dhe çmimet e indeksuara të kapitalit dhe luhatjet apo korrelimet e pritura të çmimeve. Objektivi i teknikave të vlerësimit është që të arrihet të përcaktohet vlera e drejtë që reflekton çmimin e instrumentit financiar në datën e raportimit, vlerë e cila do të ishte përcaktuar nga pjesëmarrësit e tregut në kushtet e një transaksioni të kryer në mënyrë të vullnetshme midis palëve të palidhura me njëra tjetrën.

15

Page 24: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

5. Menaxhimi i Rrezikut Financiar

Grupi monitoron dhe menaxhon rrezikun financiar që lidhet me operacionet e saj përmes analizave të brendshme të riskut të cilat përshkruajnë shkallën dhe rëndësinë e riskut. Këto risqe përfshijnë riskun e tregut (risku i monedhës, risku i normave të interesit), riskun e kredisë dhe riskun e likuiditetit. Grupi nuk përdor instrumenta financiarë derivativë për t’u mbrojtur nga ekspozimi ndaj këtyre risqeve.

Risku i tregut

Risku i tregut është risku i një impakti financiar negativ si rrjedhojë e ndryshimeve të tregut të tilla si ndryshimet në kurset e këmbimit, në normat e interesit dhe ndryshime të tjera në çmime. Risqet e tregut krijohen për shkak të luhatjeve si në vlerën e aktiveve ashtu edhe të detyrimeve të mbajtura. Shoqëria ka përcaktuar politika dhe procedura për menaxhimin e riskut të tregut.

Risku i monedhës

Grupi ndërmerr transaksione si në monedhën lokale ashtu edhe në monedha të huaja; ndaj edhe lind rreziku prej luhatjes së kurseve të këmbimit. Për këtë arsye, luhatjet në kurset e këmbimit të monedhave të huaja mund të ndikojnë nivelin e kapitalit të aksionerëve si rezultat kjo i përkthimit të tij në monedhën lokale. Risku i monedhës në portofolin e investimeve menaxhohet përmes përdorimit të parimit të përputhshmërisë së aktiveve me detyrimet. Normat zyrtare sipas Bankës Qendrore (Lek për njësi të monedhës së huaj) për monedhat kryesore më 31 Dhjetor 2013 dhe 2012 ishin si më poshtë:

31 Dhjetor 2013 31 Dhjetor 2012 Mesatare Në mbyllje Mesatare Në mbyllje United States dollar (USD) 105.66 101.86 108.18 105.85 Njësia e monedhës së BE (EUR) 140.26 140.20 139.04 139.59 Dinar Maqedonas (MKD) 2.2775 2.2793 2.2590 2.2700

Aktivet dhe detyrimet e grupit të shprehura në monedhë të huaj më 31 Dhjetor 2013 paraqiten si më poshtë:

(në ‘000 Lek)

Në Lek Në EUR Në USD Në MKD

Të tjera

Totali Aktiveve financiare Mjete monetare dhe ekuivalentë 235,954 379,883 65,780 7,612 3,506 692,735 Depozita me afat në bank 241,550 1,589,598 149,754 401,025 - 2,381,927 Aktive financiare të mbajtura në maturim 859,734 - - 190,988 - 1,050,722

Aktive të risigurimit 52,059 271,248 9,166 - 5,977 338,450 Të arkëtueshme nga risiguruesi 47,554 - - - - 47,554 Llogari të arkëtueshme nga sigurimi 28,549 22,784 14,552 49,735 - 115,620 Totali i aktiveve financiare 1,465,400 2,263,513 239,252 649,360 9,483 4,627,008

Detyrimet financiare Të pagueshme per risigurim - 40,089 - - - 40,089 Detyrime të tjera 68,325 29,530 - 33,829 - 131,684 Totali i detyrimeve financiare 68,325 69,619 - 33,829 - 171,773

Hendeku valuator 1,397,075 2,193,894 239,252 615,531 9,483 4,455,235

16

Page 25: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

5. Financial Risk Management (continued)

Aktivet dhe detyrimet e grupit të shprehura në monedhë të huaj më 31 Dhjetor 2012 paraqiten si më poshtë:

(në ‘000 Lek)

Në Lek Në EUR Në USD Në MKD

Të tjera

Totali Aktiveve financiare Mjete monetare dhe ekuivalentë 15,796 1,177,555 102,306 20,741 3,186 1,319,584

Depozita me afat në bank - 1,003,654 422,036 98,211 - 1,523,901

Aktive financiare të mbajtura në maturim 1,349,148 - - 169,216 - 1,518,364

Aktive të risigurimit - 204,605 2,776 - - 207,381

Të arkëtueshme nga risiguruesi - 13,639 - - - 13,639

Llogari të arkëtueshme nga sigurimi 72,883 65,258 36,749 53,553 - 228,443

Totali i aktiveve financiare 1,437,827 2,464,711 563,867 341,721 3,186 4,811,312

Detyrimet financiare

Të pagueshme per risigurim - 19,551 - - - 19,551

Detyrime të tjera 107,963 21,619 - 22,313 - 151,895

Totali i detyrimeve financiare 107,963 41,170 - 22,313 - 171,446

Hendeku valuator 1,329,864 2,423,541 563,867 319,408 3,186 4,639,866

17

Page 26: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

5. Menaxhimi i rrezikut financiar (vazhdim)

Risku i kredisë

Risku i kredisë i referohet riskut që pala tjetër do të dështojë në obligimet e saj kontraktuale duke rezultuar në humbje financiare për Grupin. Përgjatë kursit normal të biznesit, teksa arkëtohen primet, këto fonde investohen për të shlyer obligimet e ardhshme të policave. Grupi ekspozohet ndaj riskut të kredisë përmes titujve të borxhit të mbajtur deri në maturim, depozitave me afat, të arkëtueshmeve të sigurimit dhe kundërpartitë e risigurimit. Grupi ka vendosur procedura të brendshme dhe udhëzime sipas të cilave partnerët e risigurimit duhet të kenë vlerësime BBB- ose më të larta dhe të plotësojnë kërkesat e Grupit përsa i përket Rregullave të Sigurisë për Risigurimet. Grupi menaxhon ekspozimin ndaj riskut të kredisë në mënyrë të rregullt përmes monitorimit të ekspozimit ndaj titujve të borxhit dhe kundërpartitë e depozitave me afat

Risku i kredisë

31 December 2013 31 December 2012 Mjete monetare dhe ekuivalentë 692,734,970 1,319,584,224

Depozita me afat në bank 2,381,926,934 1,523,901,470

Aktive të mbajtura në maturim 1,050,722,307 1,518,364,108

Aktive të risigurimit 338,450,317 207,381,361

Të arkëtueshme nga risiguruesi 47,554,019 13,638,982

Llogari të arkëtueshme nga sigurimi 115,620,151 228,443,097

Totali i ekspozimit ndaj riskut të kredisë 4,627,008,698 4,811,313,242

Analiza e sensitivitetit

Tabela e mëposhtme detajon sensitivitetin e Grupit ndaj rritjes dhe uljes së Lekut përkundrejt monedhave të tjera relevante. Ky ndryshim në kurset e këmbimit përdoret kur bëhen raportimet e brendshme të riskut nga kurset e këmbimit për personelin e lartë menaxherial dhe përfaqëson vlerësimin e menaxhimit mbi ndryshimet e mundshme të kurseve të këmbimit valutor. Në cdo analize sensitiviteti paraqitet ndikimi i ndryshimit të një faktori të vetëm, ndërsa faktorët e tjerë mbahen të pandryshuar, në analizën e sensitivitetit. Analiza e sensitivitetit për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2013 dhe 31 dhjetor 2012 (në ‘000 Lek):

Analiza e sensitivitetit për vitin e mbyllur më 31 Dhjetor 2013:

Ndikimi Shuma EUR rritet me 10% përkundrejt Lekut Fitim 219,389 EUR bie me 10% përkundrejt Lekut Humbje (219,389) USD rritet me 10% përkundrejt Lekut Fitim 23,925 USD bie me 10% përkundrejt Lekut Humbje (23,925)

MKD rritet me 10% përkundrejt Lekut Fitim 61,553 MKD bie me 10% përkundrejt Lekut Humbje (61,553)

18

Page 27: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

5. Menaxhimi i rrezikut financiar (vazhdim)

Analiza e sensitivitetit për vitin e mbyllur më 31 Dhjetor 2012:

Ndikimi Shuma EUR rritet me 10% përkundrejt Lekut Fitim 242,354 EUR bie me 10% përkundrejt Lekut Humbje (242,354) USD rritet me 10% përkundrejt Lekut Fitim 56,387 USD bie me 10% përkundrejt Lekut Humbje (56,387)

MKD rritet me 10% përkundrejt Lekut Fitim 31,941 MKD bie me 10% përkundrejt Lekut Humbje (31,941)

Risku i normës së interesit

Risku i normës së interesit përbëhet nga risku që vlera e flukseve të ardhshme monetare të një instrumenti financiar do të luhatet për shkak të ndryshimeve në normat e interesit të tregut dhe nga risku që maturitetet e aktiveve që mbartin interes do të ndryshojnë nga maturitetet e detyrimeve që mbartin interes dhe që janë përdorur për të financuar këto aktive. Kohëzgjatja brënda së cilës norma e interesit e një instrumenti financiar qëndron e fiksuar përcakton edhe shkallën e riskut të normës së interesit ndaj të cilit ekspozohet instrumenti. Më 31 dhjetor 2013 dhe 2012 Grupi nuk ka pasur detyrime të rëndësishme interesmbajtëse, ndaj edhe nuk ka perqendrim të qënësishëm të riskut të normave të interesit.

19

Page 28: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 5. Menaxhimi i rrezikut financiar (vazhdim)

Grupi menaxhon ekspozimin ndaj riskut të kredisë në mënyrë të rregullt duke monitoruar vazhdimisht të arkëtueshmet nga sigurimet. Këto të arkëtueshme dhe të tjera të arkëtueshme më 31 dhjetor 2013 dhe 2012 sipas vjetërsisë paraqiten si më poshtë:

31 Dhjetor 2013 % më pak se 1 muaj 59,048,712 51.07 1 deri 3 muaj 33,180,930 28.70 3 muaj deri në 1 vit 19,342,213 16.73 më shumë se 1 vit 4,048,296 3.50 Totali 115,620,151 100.00 31 December 2012 % më pak se 1 muaj 115,983,594 50.77 1 deri 3 muaj 63,634,621 27.86 3 muaj deri në 1 vit 31,714,691 13.88 më shumë se 1 vit 17,110,191 7.49 Totali 228,443,097 100.00

Për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2013 dhe 2012 vlerësimi për riskun e kredisë nga primet e ceduara të risigurimit dhe aktivet e risigurimit bazuar në vlerësimin e risiguruesve është si më poshtë:

2013 2012

Prime të ceduara Aktive të risigurimit Prime të ceduara Aktive të

risigurimit

‘000 Lek % nga totali

‘000 Lek

% of total ‘000 Lek

% nga totali

‘000 Lek

% nga totali

Vlerësimi A 2,912 1.00 1,903 4.00 - - - - A- 8,224 3.00 2,165 4.00 - - - - A+ 16,543 6.00 10,613 22.00 - - - - AA 4,714 2.00 1,641 3.00 - - - - AA- 22,854 9.00 9,902 20.00 - - - - BBB+ 17,811 7.00 5,861 12.00 - - - - I padisponueshëm 188,705 72.00 17,098 35.00 228,342 100.00 58,131 100.00 Totali 261,763 100.00 49,183 100.00 228,342 100.00 58,131 100.00

20

Page 29: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

5. Menaxhimi i rrezikut financiar (vazhdim)

Risku i likuiditetit

Rreziku i likuiditetit është rreziku që Grupi nuk do të përmbushë obligimet e saj që lidhen me detyrime financiare brënda periudhës kur duhet të shlyhen. Risku i likuiditetit është një risk i moderuar i brendshëm për aktivitetin e biznesit të Grupit sepse disa prej aktiveve të blera dhe detyrimeve të shitura mund të kenë karakteristika likuiditeti që janë specifike. Nëse Grupi do të kërkonte shuma të konsiderueshme brënda një periudhe të shkurtër duke tejkaluar kërkesat normale për mjete monetare, ajo mund të përballej me vështirësi për të siguruar çmime tërheqëse. Pavarësisht kësaj, Grupi ka akses në huamarrje më 31 Dhjetor 2013 dhe 2012. Grupi administron riskun e likuiditetit përmes monitorimit të vazhdueshëm të fluksit të parasë të parashikuar dhe atij aktual, duke përputhur maturitetet e aktiveve dhe detyrimeve financiare. Aktivet dhe detyrimet financiare më 31 dhjetor 2013 të detajuara sipas maturitetit paraqiten më poshtë (Në ‘000 Lek):

Më pak 6

muaj 6 muaj deri 1

vit 1 -2 vite 2-5 vite Më shume se

5 vjet Totali Aktiveve financiare Mjete monetare dhe ekuivalentë 692,735 - - - - 692,735 Depozita me afat në bank 953,943 1,427,984 - - - 2,381,927 Aktive financiare të mbajtura në maturim 126,306 924,416 - - - 1,050,722 Aktive të risigurimit 38,715 299,735 - - - 338,450 Të arkëtueshme nga risiguruesi 47,554 - - - - 47,554 Llogari të arkëtueshme nga sigurimi 88,583 15,451 1,643 488 9,455 115,620 Totali i aktiveve financiare 1,947,836 2,667,586 1,643 488 9,455 4,627,008 Detyrimet financiare Të pagueshme per risigurim 40,089 - - - - 40,089 Detyrime të tjera 56,264 44,825 16,875 13,720 - 131,684 Totali i detyrimeve financiare 96,353 44,825 16,875 13,720 - 171,773 Pozicioni i likuiditetit neto 1,851,483 2,622,761 (15,232) (13,232) 9,455 4,455,235

Hendeku kumulativ 1,851,483 4,474,244 4,459,012 4,445,780 4,455,235 -

21

Page 30: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

5. Menaxhimi i rrezikut financiar (vazhdim)

Aktivet dhe detyrimet financiare të Grupit më 31 dhjetor 2012 kanë maturitetet e mëposhtme (Në ‘000 Lek):

Më pak 6 muaj 6 muaj deri 1

vit 1 -2 vite 2-5 vite

Më shume se

5 vjet Totali Aktiveve financiare Mjete monetare dhe ekuivalentë - - - - - 1,319,584 Depozita me afat në bank 340,222 1,183,679 - - - 1,523,901 Aktive të mbajtura në maturim - 1,518,364 - - - 1,518,364 Aktive të risigurimit 207,381 - - - - 207,381

Të arkëtueshme nga risiguruesi 13,639 - - - - 13,639 Llogari të arkëtueshme nga sigurimi 103,763 112,447 11,588 645 - 228,443

Totali i aktiveve financiare 1,984,589 2,814,490 11,588 645 - 4,811,312

Detyrimet financiare Të pagueshme per risigurim 19,551 - - - - 19,551 Detyrime të tjera 89,180 25,225 37,490 - - 151,895

Totali i detyrimeve financiare 108,731 25,225 37,490 - - 171,446

Pozicioni i likuiditetit neto 1,875,858 2,789,265 (25,902) 645 - 4,639,866

Hendeku kumulativ 1,875,858 4,665,123 4,639,221 4,639,866 4,639,866 -

22

Page 31: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

5. Menaxhimi i rrezikut financiar (vazhdim)

Menaxhimi i rrezikut të kapitalit

Segmenti i biznesit Shqiptar

Rregullatori kryesor i grupit, Autoriteti Mbikqyrjes Financiare (AMF) vendos dhe monitoron kërkesat e kapitalit vetëm për segmentin Shqiptar të biznesit dhe jo për të gjithë Grupin. Për zbatimin e kërkesave aktuale të kapitalit, AMF-ja kërkon që Shoqëria të mbajë në cdo kohë kapitalin e sigurimit duke kryer sigurime të jo-jetës dhe jetës të paktën të barabarta me nivelin e kërkuar të aftësisë për të paguar marrjen në sigurim. Në përputhje me ligjin Shqiptar të sigurimit, kapitali rregullator është i përbërë nga kapitali bazë dhe kapitali shtesë. Kapitali bazë përfshin:

- Kapitalin aksioner të paguar; - Rezervën e sigurimit, e cila nuk i përket direkt kontratave efektive të sigurimit ose atyre që kanë qënë

efektive; - Rezerva statutore; - Fitimi i akumuluar dhe fitimi i vitit.

Kapitali nuk përfshin:

- Kapitalin aksioner të pa paguar - Aktivet e patrupëzuara; - Humbjet e akumuluara te pambuluara dhe humbja e vitit

Kapitali fillestar nuk përfshin kontribute në natyrë dhe nuk duhet të jetë më pak se fondi i garancisë. Fondi i garancisë për segmentin Shqiptar të biznesit ka një vlerë prej 740 milion Lek duke përfshirë sigurimin jetë dhe jo-jetë.

Kapitali shtesë përfshin:

-Kapitalin aksioner të paguar në bazë të aksioneve preferenciale të akumuluar: -Borxhi i varur; -Letra me vlerë pa afat

Shoqëria mund të investojë kapitalin aksioner në aktive financiare dhe prona. Ekspozimi i Shoqërisë ndaj një banke të vetme nuk duhet të jetë më shumë se 25% e kapitalit rregullator dhe 10% e njësive jo bankare. Shoqëria ka qënë në përputhje me këto limite në 31 Dhjetor 2013 dhe 2012.

Segmenti i biznesit te Kosoves

Rregullatori i degës në segmentin e Kosovës është Banka Qëndrore e Kosovës e cili kërkon që dega të depozitojë si kolateral një shumë kapitali prej 3 milion euro. Jo më pak se 60% e këtij kapitali duhet të vendoset tek Banka Qëndrore ndërsa pjesa tjetër duhet të investohet në banka të tjera të nivelit të dytë në territorin e Kosovës. Përvec kapitalit minimal në Bankën Qëndrore, cdo shoqëri sigurimi që vepron në Kosovë nuk duhet të depozitojë në një bankë më shumë se 40% të pjesës tjetër të kolateralit dhe në dy banka jo më shumë se 60%. Dega ka qenë në përputhje me këto limite më 31 dhjetor 2013 megjithatë ka pasur shkelje në lidhje me kërkesat e per kapital themeltar siç është diskutuar në shënimin 2.d.

23

Page 32: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

5. Menaxhimi i Riskut Financiar (vazhdim)

Menaxhimi i Kapitalit dhe Kapitali Rregullator (vazhdim) Segmenti i biznesit se Maqedonise

Rregullatori i INSIG Maqedonise, Ministria e Financës përcakton dhe monitoron kërkesat për kapital dhe mbikqyret direkt nga rregullatorët lokalë. Në implementimin e kërkesave aktuale për kapital, Ministria e Financave kërkon që kapitali i sipërmarrjeve të sigurimit me aktivitet jo-jetë dhe/ose risigurimi duhet të mbahet të paktën i barabartë me nivelin e kërkuar të marzhit të likuiditetit për sipërmarrjet e sigurimit. Kapitali bazë përfshin elementet e mëposhtem:

- kapitali aksioner i paguar duke përjashtuar kapitalin aksioner të paguar nga aksionet preferenciale të akumuluara;

- rezervat e shoqërisë (statutore) të cilat nuk rrjedhin nga kontratat e sigurimit; - fitimi i mbartur i pashpërndarë i viteve të mëparshme; - fitimi i pashpërndarë i vitit aktual (pas taksave dhe kontributeve të tjera dhe dividentit të pagueshëm), në

qoftë se shuma e fitimit është verifikuar nga një auditues i autorizuar;

Kur llogaritet kapitali bazë i Shoqërisë, nuk përfshihen elementet e mëposhtem:

- aksionet e thesarit të mbajtura nga Shoqëria - aktivet e patrupëzuara afat - gjata; - humbja e pambuluar e mbartur dhe humbja e vitit aktual;

Filiali duhet të krijojë një rezervë për sigurimin jo më pak se një e treta e fitimit të paraqitur në llogaritë e vitit, vetëm nëse fitimi përdoret për të mbuluar humbje të viteve të mëparshme, si dhe deri sa niveli i rezervave të arrijë 50% të primeve të sigurimit të mbledhur gjatë dy viteve të fundit, ndërkohë që primet e viteve të mëparshme rriten për vlerën e rritjes së indeksit të cmimeve me pakicë, përfshirë në vitin në të cilin fitimi është shpërndarë. Gjatë llogaritjes së kapitalit shtesë në sipërmarrjen në sigurim, merren parasysh pikat e mëposhtme:

- kapitali aksioner i paguar nga aksionet prefenciale të akumuluara; - instrumentat e borxhit të varur; - instrumentat pa afat;

Kapitali aksioner i filialit të Maqedonisë nuk duhet të jenë më pak se një e treta e nivelit të aftësisë paguese dhe/ose fondit të garancisë prej 3,000 mije Euro ciladoqoftë më e larta. Më 31 Dhjetor 2013 niveli i aftësisë paguese është në vlerën 183,716 mijë MKD ose 3,000 mijë Euro dhe marxhi i aftësisë paguese është 32,276 mijë MKD ose 525 mijë Euro (2012: 32,786 mijë MKD ose 533 mijë Euro). Shoqëria ka qënë në përputhje me të gjitha kërkesat e jashtme të kapitalit gjatë periudhës. Nuk ka patur ndryshime të rëndësishme në menaxhimin e kapitalit të Grupit gjatë periudhës.

Rreziqe të tjera

Ndryshimet në rregulloret shtetërore për segmentet e biznesit në të cilat Shoqëria operon mund të prekin përfitueshmërinë e saj. Biznesi i sigurimeve është subjekt i mbikqyrjeve gjithëpërfshirëse dhe zhvilluese. Qëllimi kryesor i këtyre rregulloreve është mbrojtja e policëmbajtësve. Ndryshimet në ligjet dhe rregulloret aktuale të sigurimit mund të ndikojnë mënyrën me të cilën Shoqëria drejton aktivitetin e biznesit dhe produktet që ofron. Për më tepër, përshtatja dhe amendimi i herë pas hershëm i ligjeve të sigurimit ose rregulloreve mund t’i bëjë ato më kufizuese ose të rezultojnë në kosto më të larta sesa kërkesat korrente.

24

Page 33: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

6. Menaxhimi i rrezikut të sigurimit

Grupi merr mbi vete rrezik të sigurimit përmes kontratave të sigurimit në të cilat merr parasysh rrezikun e humbjes nga personat apo organizatat që janë drejtpërdrejt subjekt i humbjes themelore. Grupi është i ekspozuar ndaj pasigurisë që ka të bëjë me kohën, frekuencën dhe shkallën e dëmeve të lidhura me këto kontrata.

Grupi menaxhon rrezikun përmes strategjisë së tij të risigurimit e marrjes ne sigurim brenda kontureve të një manaxhimi të rrezikut të përgjithshëm. Vendosja e çmimeve bëhet bazuar në trendet dhe përvojat e kaluara. Ekspozimi menaxhohet duke pasur të dokumentuar limitet dhe kriteret e marrjes ne sigurim. Risigurimet realizohen për t’i lehtësuar Grupit efektin e humbjeve të mundshme nga ngjarjet individuale të mëdha apo katastrofave si dhe për të siguruar akses në specialistë të rrezikut dhe asistencë në menaxhimin e kapitalit. Policat e risigurimit shkruhen me risigurues të aprovuar ose mbi bazën e një marrëveshje proporcionale ose mbi bazën e një marrëveshje të tejkalimit të humbjes. Risku i ndërmarre nga Grupit qëndron në Shqipëri, Kosovë dhe Maqedoni. Brenda sigurimit te jo-jetës dhe jetës, drejtimi beson që grupi nuk ka ekspozimit te rendesishem vetëm mbi ndonje grup specifik te siguruari e vlersuar sipas parametrave sociale, profesionale, moshe dhe kritere të tjera. Rreziqet më të konsiderueshme vijnë prej fatkeqësive natyrore, ndryshimeve klimatike dhe katastrofave të tjera. Teknikat dhe supozimet që Grupi përdor për të llogaritur këto rreziqe janë si më poshtë:

Segmenti i biznesit Shqipetar

• Vlerësimi i terrenit në Tiranë dhe Durrës dhe ekspozimi ndaj fatkeqësive natyrore, p.sh. tërmet.

• Vleresimi i humbjeve maksimale te mundeshme.

• Risigurimi i teprices se humbjes.

Segmenti i biznesit se Maqedonise

Rezerva e katastrofes eshte llogaritur bazuar ne kerkesat e rregullatorit local si 1% e primeve të shkruara bruto.

Kapitali rregullator administrohet gjithashtu (edhe pse jo vetëm) duke iu referuar rrezikut të sigurimit ndaj të cilit Grupi është i ekspozuar.

Grupi nenshkruan polica për prona, detyrime dhe mjete motorrike kryesisht për kohëzgjatje mbi 12 muaj. Rreziqet më të konsiderueshme vijnë prej fatkeqësive natyrore, ndryshimeve klimatike dhe katastrofave të tjera (ngjarje me frekuence të ulët dhe shkallë dëmi të lartë). Një përqëndrim i riskut vjen edhe prej një kontrate të vetme që i lëshohet policëmbajtësve të një tipi demografie të veçantë, brenda një zone gjeografike të caktuar ose tipeve të bizneseve tregtare. Ndryshueshmëria e rezultatit lehtësohet nëse është një portofol i madh i përbërë nga shumë rreziqe të ngjashme.

Në thelb, të gjitha kontratat e sigurimit të jetës nënshkruar nga Grupi mbulojnë rrezikun e vdekjes si dhe rreziqe shtesë të tilla si paaftësi e përkohshme dhe/ose të përhershme, mbulimin shpenzimet mjekësore, riatdhesimin dhe shpenzimet shtrimin në spital. Produkte të tjera ndryshe nga jeta e debitorit kanë karakteristika të ngjashme të produkteve afatshkurtra dhe janë te rinovueshme çdo vit me opsion për të ndryshuar primin nga Grupi Më poshtë jepet një përmbledhje e përqëndrimit të provigjioneve për dëme sipas tipit të kontratës duke iu referuar detyrimeve të sigurimit:

2013 në Lek ‘000 2012 në Lek ‘000 Bruto Risigurimi Neto Bruto Risigurimi Neto

Linja e biznesit Mjete motorrike 1,585,545 156,117 1,429,429 1,655,311 130,384 1,524,927 Prona 127,894 63,495 64,399 83,956 18,383 65,573 Shëndeti dhe aksidentet 18,049 - 18,049 23,989 484 23,505 Jeta 137,489 69,657 67,833 36,443 - 36,443 Totali 1,868,978 289,268 1,579,709 1,799,699 149,250 1,650,448

25

Page 34: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

6. Menaxhimi i rrezikut të sigurimit (vazhdim)

Më poshtë jepet një përmbledhje e përqëndrimit të primeve sipas tipit të kontratës duke iu referuar detyrimeve të sigurimit:

2013 në Lek ‘000 2012 në Lek ‘000 Bruto Risigurimi Net Gross Risigurimi Net

Linja e biznesit Mjete motorrike 1,341,431 45,732 1,295,698 1,371,335 57,633 1,313,702 Prona 247,147 211,330 35,816 233,063 164,301 68,763 Shëndeti dhe aksidentet 44,606 - 44,606 62,580 - 62,580 Jeta 159,209 4,701 154,508 222,414 6,408 216,006 Totali 1,792,393 261,763 1,530,629 1,889,393 228,342 1,661,051

Dëmet aktuale të krahasuara me vlerësimet

Tabela e mëposhtme tregon dëmet aktuale të ndodhura të krahasuara me vlerësimet e mëparshme për vitin e mbyllur më dhjetor 2013 dhe 2012: 2013 2012 RBNS

Vlerësimet fillestare për dëmet

815,957,836

1,035,284,746 Rezultatet aktuale në lidhje me dëmet e ngjara (822,723,619) (908,265,744) Vlerësimet përfundimtare për dëmet (796,135,343) (728,487,088)

Shmangia në Lek ‘000 (802,901,125) (601,468,086) Shmangia në % -98% -58%

IBNR

Vlerësimet fillestare për dëmet

214,597,280

230,444,264 Rezultatet aktuale në lidhje me dëmet e ngjara (59,602,818) (56,163,561) Vlerësimet përfundimtare për dëmet (182,963,516) (186,333,152)

Shmangia në Lek ‘000 (27,969,054) (12,052,449)

Shmangia në % -13% -5%

Menaxhimi rishikon vlerësimin për dëmet dhe supozimet duke u bazuar në zhvillimet e dëmeve aktuale dhe bën rregullimet e duhura në metodologjinë e vlerësimit të dëmeve. Në vitin aktual, ka pasur një besim më të madh ndaj metodologjive aktuariale të tilla si trekëndëshi i dëmeve.

Proçesimi i dëmeve

Dëmet e ndodhura procesohen përgjithësisht brënda një periudhe të shkurtër kohe dhe mbyllen zakonisht brenda një viti. Dëmet nga Kartoni Jeshil kanë një periudhë shlyerje më të gjatë e megjithatë jo shumë më të gjatë sesa mbi një vit. Nga përvoja e Grupit, procesimi i dëmeve nuk ndryshon në mënyrë materiale nga vlerësimet paraprake.

26

Page 35: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

6. Menaxhimi i rrezikut të sigurimit (vazhdim)

Supozime dhe sensitiviteti

Rreziqet e lidhura me kontratat e sigurimit të jo-jetës janë komplekse dhe subjekt i një numri variablash që e komplikojnë analizën kuantitative të sensitivitetit. Grupi përdor teknika statistikore dhe aktuariale duke përfshirë treguesë të tillë si raporti i humbjes së pritur.

Grupi e konsideron si të mjaftueshëm detyrimin për dëmet e jo-jetës në sigurim që njihen në pasqyrat e pozicionit financiar. Megjithatë, përvoja aktuale do të ndryshojë nga rezultati i pritur.

Një pamje e përgjithshme e humbjeve nga dëmet dhe raportit të kombinuar për vitin 2013 dhe 2012 jepet më poshtë:

2013 2012 Raporti i dëmeve 41% 34% Raporti i shpenzimeve 63% 62% Raporti i kombinuar 104% 96%

Rezultatet e analizës së sensitivitetit që tregojnë impaktin mbi fitimin përpara tatimit paraqiten më poshtë. Për këtë lloj sensitiviteti tregohet impakti i një ndryshimi në një faktor të vetëm, duke mbajtur supozimet e tjera të pandryshuara (në ‘000 Lek):

Impakti 2013 2012 Raporti i dëmeve

5% rritje në raportin e dëmeve Humbje

(36,427) (28,836) 5% rënie në raportin e dëmeve Fitim 36,427 28,836 Raporti i shpenzimeve

5% rritje në raportin e shpenzimeve humbje

(56,331) (52,767) 5% rënie në raportin e shpenzimeve fitim 56,331 52,767 Raporti i kombinuar

5% rritje në raportin e kombinuar humbje

(92,757) (81,603) 5% rënie në raportin e kombinuar fitim 92,757 81,603

27

Page 36: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 7. Shënime shpjeguese për përcaktimin e vlerës së drejtë

Politikat kontabël të Grupit dhe shënimet shpjeguese kërkojnë që të përcaktohet vlera e drejtë e aktiveve dhe detyrimeve financiare. Vlera e drejtë përcaktohet për qëllime të shënimeve shpjeguese bazuar në metodat e mëposhtme. Aty ku duhet, jepen sqarime të mëtejshme lidhur me supozimet e bëra në përcaktimin e vlerës së drejtë si më poshtë:

Mjete monetare dhe ekuivalentë të tyre dhe Depozita me afat me bankat- të cilat përfshijnë paranë në banka dhe depozitat me afat, përfshijnë vendosjet ndërbankare dhe zëra në proçes mbledhjeje. Duke qënë se depozitat janë afatshkurtra dhe me norma të luhatshme, vlera e tyre e drejtë konsiderohet të jetë e afërt me vlerën e tyre kontabël.

Investime të mbajtura në maturim – Investime të mbajtura në maturim janë aktive që mbahen deri në maturim dhe me interes. Aktualisht nuk ekziston një treg aktiv për tregtimin e tyre dhe vlera e drejtë është llogaritur duke përdorur modelin e zbritshëm të fluksit te parasë duke u bazuar në interesin përkatës për periudhën e mbetur deri në maturim. Vlera e drejtë është afërsisht e barabartë me vlerën kontabël për shkak të maturitetit të shkurtër të tyre.

Të arkëtueshme nga sigurimet dhe të tjera të arkëtueshme - Vlera e drejtë e të arkëtueshmeve nga sigurimet dhe të tjera të arkëtueshme, është afërsisht e barabartë me vlerën kontabël, për shkak të maturitetit të shkurtër të tyre.

Të gatshme

për shitje Hua dhe të

arkëtueshme Të mbajtura

deri në maturim

Vlera kontabël

totale

Vlera e drejtë

31 Dhjetor 2013 Mjete monetare dhe ekuivalentë - 692,734,970 - 692,734,970 692,734,970 Depozita me afat me bankat - 2,381,926,934 - 2,381,926,934 2,381,926,934 Investime të mbajtura në maturim - - 1,050,722,307 1,050,722,307 1,095,924,523 Të arkëtueshme nga sigurimet dhe të tjera të arkëtueshme - 115,620,151 - 115,620,151 115,620,151

31 Dhjetor 2012 Mjete monetare dhe ekuivalentë - 1,319,584,224 - 1,319,584,224 1,319,584,224 Depozita me afat me bankat - 1,523,901,470 - 1,523,901,470 1,523,901,470 Investime të mbajtura në maturim - - 1,518,364,108 1,518,364,108 1,559,715,000 Të arkëtueshme nga sigurimet dhe të tjera të arkëtueshme - 228,443,097 - 228,443,097 228,443,097

28

Page 37: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 8. Mjete monetare dhe ekuivalentë

31 Dhjetor 2013 31 Dhjetor 2012 Mjete monetare në bankë në monedhë të huaj 456,115,959 1,303,620,844 Mjete monetare në bankë në Lekë 235,953,858 15,796,180 Mjete monetare në arkë 665,153 167,200

Totali 692,734,970 1,319,584,224

Depozitat me afat me bankat përfshijnë depozitat e mëposhtme në monedhë të huaj më 31 dhjetor 2013 dhe 2012:

31 Dhjetor 2013

Interesi % 31 Dhjetor 2012

Interesi % Shumat Shumat Në EUR 379,217,559 1.1-2.45 1,177,458,027 2.0-4.3 Në USD 7,611,991 0.8-1.3 102,306,292 1.0-2.0 GBP 3,506,846 0.04 - - Te tjera 65,779,563 2.25 23,856,525 0.2 Totali 456,115,959 1,303,620,844

9. Depozita me afat me bankat

Depozitat me afat me bankat më 31 dhjetor 2013 dhe 2012 përbëhen si më poshtë:

31 December 2013 31 December 2012 Interesi % Shumat Interesi % Shumat

Në EUR 1.15-5 1,589,598,342 2.8-5.4 1,003,654,061 Në USD 1.5-2.4 149,754,243 4.5-6.0 422,036,089 ALL 3-3.85 241,550,179 - - MKD 2.8-6.0 401,024,170 1-2.5 98,211,320 Totali 2,381,926,934 1,523,901,470

Fondi i garancisë përbëhet nga depozitat bankare të bllokuara pranë bankave tregtare të Republikës së Shqipërisë. Fondi i garancisë mund të investohet vetëm përmes sistemit bankar në depozita me afat ose investime të mbajtura në maturim (referoju notës 10) dhe nuk është disponibël për operacione të përditshme.

Në përputhje me Nenin 98 te Ligjit për Sigurimet, përsa i përket fondit të garancisë, Shoqëria mban një minimum prej 1/3 të nivelit të kërkuar të marzhit të aftësisë paguese por jo më pak se 740 milion Lek, në investime të mbajtura në maturim dhe depozita me afat me maturitet prej jo më pak se 1 vit. Më 31 dhjetor 2013, fondi i garancisë ishte 740,000 mijë Lek (2012: 740,000 mijë Lek).

Depozitat me afat ne Euro përbehet nga një vlerë prej 352 mijë Euro ose 49,350 mijë Lek vendosur tek Banka Kreditore e Prishtinës (BKP), e cila falimentoi pasi licenca e saj u revokua më 13 Mars 2006 nga Autoriteti i Bankës Qëndrore të Kosovës (“CBAK”). Bazuar ne vendimin e Këshillit Mbikqyrës, një provigjon prej 151 Mijë Euro ose 21,170 mije Lek eshte krijuar ne vitet e meparshme. Drejtuesit e Grupit nuk kanë njohur ndonjë provigjon shtesë që nga 2005.

29

Page 38: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 10. Investime të mbajtura në maturim

31 Dhjetor 2013 31 Dhjetor 2012 Investime të mbajtura në maturim 3-mujore me vlerë nominale 60,411,381 - Investime të mbajtura në maturim 1-vjecare me vlerë nominale 1,044,013,352 1,559,715,400 Totali në vlerë nominale 1,104,424,733 1,559,715,400 Zbritja mbi blerjen, e paamortizuar (53,702,426) (41,351,292) Totali 1,050,722,307 1,518,364,108

Investime të mbajtura në maturim më 31 Dhjetor 2013 dhe 2012 lidhen me Qeverinë e Shqipërisë dhe të Maqedonisë dhe janë bono me kupon me interes zero, me maturitet që varion nga Janari 2014 deri në Dhjetor 2014 (2012: Janar 2013 deri në Dhjetor 2013). Normat e interesit variojnë nga 3.9% në 7.38% (2012: 6.1% në 7.69%) në vit.

11. Të arkëtueshme nga sigurimi 31 Dhjetor 2013 31 Dhjetor 2012 Të arkëtueshme nga agjentet 170,723,504 232,347,852 Të arkëtueshme nga policëmbajtësit 59,899,921 88,110,188 Provizionet per primet e papaguara (115,003,274) (92,014,943)

Të arkëtueshme nga sigurimi, neto 115,620,151 228,443,097

12. Kostot e shtyra të marrjes në sigurim 31 Dhjetor 2013 31 Dhjetor 2012 Komisionet a agjenteve dhe kosto te tjera 164,472,730

176,152,514

Totali 164,472,730

176,152,514

13. Aktivet e risiguruesit 31 Dhjetor 2013 31 Dhjetor 2012 Pjesa e risiguruesit në rezervat e dëmeve Sigurimet për Kartonin Jeshil dhe mjeteve të tjera motorike 156,116,625 130,383,900 Sigurimi i pasurisë 63,494,977 18,382,568 Jete 69,656,548 - Sigurimi i shëndetit - 483,749 Totali 289,268,150 149,250,217 Pjesa e risiguruesit në primet e pafituara Sigurimet për Kartonin Jeshil dhe mjeteve të tjera motorike

13,722,172

10,176,282

Sigurimi i pasurisë 28,774,355 45,619,060 Sigurimi i shëndetit 6,685,640 2,335,802 Totali 49,182,167 58,131,144 Totali 338,450,317 207,381,361

14. Të arkëtueshme nga risiguruesi 31 Dhjetor 2013 31 Dhjetor 2012 Pjesa e risiguruesit në rezervat e dëmeve Sigurimet për Kartonin Jeshil 47,554,019

13,638,982

Totali 47,554,019

13,638,982

30

Page 39: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 15. Ndertesa dhe pajisje

Lëvizjet në Ndertesat dhe Pajisje gjatë 2013 dhe 2012 jepen si më poshtë:

Nëdrtesa dhe Përmirësime

të ambjenteve

Mjete motorike Mobilje dhe pajisje zyre

Paisje kompjuterike Totali

Kosto Më 1 janar 2012 242,851,528 88,172,093 113,654,770 77,678,530 522,356,921 Shtesa 1,572,870 - 1,151,766 14,895,978 17,620,614 Nxjerrje jashtë përdorimi - - (3,384) (36,809) (40,193) Riklasifikim në aktive jo monetare - - - - - Ndryshime nga kursi i këmbimit 8,916 151,254 138,849 154,411 453,430 Më 31 Dhjetor 2012 244,433,314 88,323,347 114,942,001 92,692,110 540,390,772 Shtesa - 14,138,208 2,006,447 2,357,783 18,502,438 Nxjerrje jashtë përdorimi - - (330,941) (890,528) (1,221,469) Riklasifikim në aktive jo monetare - - - (13,290,529) (13,290,530) Ndryshime nga kursi i këmbimit - 103,746 582,467 104,078 790,291 Më 31 Dhjetor 2013 244,433,314 102,565,301 117,199,974 80,972,913 545,171,502 Amortizimi i akumuluar Më 1 Janar 2012 (150,304,404) (77,791,657) (104,423,610) (62,634,380) (395,154,051) Amortizimi për vitin (4,624,247) (2,835,061) (2,126,677) (6,327,555) (15,913,540) Nxjerrje jashtë përdorimi - - 3,386 26,640 30,026 Ndryshime nga kursi i këmbimit (6,534) (124,902) (127,745) (149,756) (408,937) Më 31 Dhjetor 2012 (154,935,185) (80,751,620) (106,674,646) (69,085,051) (411,446,502) Shpenzimi për vitin (4,451,000) (3,702,216) (1,988,930) (5,457,514) (15,599,660) Riklasifikime - - - 7,283,011 7,283,011 Nxjerrje jashtë përdorimi - - 329,780 884,021 1,213,801 Ndryshime nga kursi i këmbimit - (160,546) (13,119) 306,445 132,780 Më 31 Dhjetor 2013 (159,386,185) (84,614,382) (108,346,915) (66,069,088) (418,416,570) Vlera kontabël neto Më 1 Janar 2012 92,547,124 10,380,436 9,231,160 15,044,150 127,202,870 Më 31 Dhjetor 2012 89,498,129 7,571,727 8,267,355 23,607,059 128,944,270 Më 31 Dhjetor 2013 85,047,129 17,950,919 8,853,059 14,903,825 126,754,932

31

Page 40: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 16. Aktive jomateriale 31 Dhjetor 2013 Kosto Më 1 Janar 2012 - Shtesa 6,529,710 Pakësime 3,102 Gjendja më 31 Dhjetor 2012 6,532,812 Shtesa 4,027,105 Riklasifikim nga aktive të qëndrueshme 13,290,530

Pakësimet

125,130 Më 31 Dhjetor 2013 23,975,577 Amortizimi i akumuluar Më 1 Janar 2012 - Shtesa - Riklasifikim nga aktive të qëndrueshme - Pakësimet - Në 31 Dhjetor 2012 - Shpenzime gjatë vitit (3,198,831) Riklasifikimi (7,281,010)

Pakësimet

108,670 Më 31 Dhjetor 2013 (10,371,171) Vlera e mbetur neto - Më 31 Dhjetor 2012 6,532,812 Më 31 Dhjetor 2013 13,604,405

17. Aktive të tjera

31 Dhjetor 2013 31 Dhjetor 2012 Debitorë dhe të arkëtueshme të sigurimit 64,424,524 39,887,802 Depozita në Byronë e Sigurimit 38,948,179 20,658,811 Inventarë 15,106,916 17,807,986 Paradhënie tek punonjësit 2,313,529 853,798 Të tjera 20,591,578 11,275,647 Totali 141,384,726 90,484,044

32

Page 41: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 18. Detyrimet e sigurimit për humbjen dhe rregullimi i shpenzimeve për humbjen

2013 2012 Në fillim të vitit Detyrimet e sigurimit për humbjen dhe rregullimi i shpenzimeve për humbjen, bruto 1,799,698,493 1,745,481,850 Rimarrje nga risigurimet (149,250,217) (253,879,973) Detyrimet e sigurimit për humbjen dhe rregullimi i shpenzimeve për humbjen, neto 1,650,448,276 1,491,601,877 Dëme të ndodhura 728,708,398 890,952,208

Dëme të paguara (800,062,048) (731,341,253) Detyrimet e sigurimit për humbjen dhe rregullimi i shpenzimeve për humbjen, neto 1,579,094,626 1,651,212,832 Rimarrje nga risigurimet 289,268,149 149,250,217 Fitim/humbje nga përkthimi 614,261 (764,556) Detyrimet e sigurimit për humbjen dhe rregullimi i shpenzimeve për humbjen bruto, në fund te vitit 1,868,977,036 1,799,698,493 Ndryshimet bruto në rezervat e pretenduara të sigurimit (69,278,543) (54,216,643) Pjesa e risiguruesve 140,017,932 (104,629,756) Fitim/humbje nga përkthimi 614,261 (764,556) Ndryshimet në rezervat e pretenduara, neto 71,353,650 (159,610,955)

Ndryshimi bruto në rezervat e sigurimit të dëmeve përbëhet nga ndryshimi bruto në rezervat për dëmet e raportuara por ende të pashlyera dhe në dëmet e ngjara por ende të paraportuara. Rezervat teknike të segmentit shqiptar për 2013 janë aprovuar nga Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare Shqiptare me 25 Mars 2014.

Rezervat e dëmeve sipas produkteve të sigurimit paraqiten si më poshtë:

2013 2012 Mjete motorrike 1,487,379,030 1,656,887,470 Prona 127,894,361 88,907,712 Shendeti 116,214,439 17,460,065 Jeta 137,489,206 36,443,246 Totali 1,868,977,036 1,799,698,493

19. Rezerva për primet e pafituara 2013 2012 Më 1 Janar 863,454,959 979,415,083 Primet e nënshkruara gjatë vitit (referuar shënimit 28) 1,792,392,784 1,889,392,884 Minus: Primet e fituara gjatë vitit (1,934,888,953) (2,007,574,297) Rregullime të përkthimit 1,931,007 2,221,289

Bilanci më 31 Dhjetor 722,889,797 863,454,959

Rezervat e primeve të pafituara nga produktet e sigurimit janë si më poshtë:

2013 2012 Mjete motorrike 605,041,607 631,281,846 Prona 61,595,042 149,968,406 Shendeti 13,386,394 8,627,653 Jeta 42,866,754 73,577,054 Totali 722,889,797 863,454,959

33

Page 42: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

20. Të pagueshme nga risigurimi 2013 2012 Willis Ltd 32,425,799 19,550,865 Carpenter Turnover 3,988,690 - MAI Reinsurance Brokers 2,332,698 - SCOR Global Life 1,341,938 - Totali 40,089,125 19,550,865

21. Detyrime të tjera

Detyrime të tjera përbëhen si më poshtë:

2013 2012 Furnitorë dhe të tjera 68,221,333 84,899,083 Taksa pagueshme përvec tatimit mbi fitimin 15,525,629 38,289,535 Paga të pagueshme 3,304,350 11,633,354 Të pagueshme të tjera 44,633,051 17,072,595 Totali 131,684,363 151,894,567

22. Provigjione të tjera

2013 2012

Në fillim të vitit 15,534,464

15,502,662 Rritje gjatë vitit 11,985,594 - Efekte të përkthimit - 31,802 Rimarrje gjatë vitit - - Riklasifikimi i provigjioneve (2,726,201) - Totali 24,793,857 15,534,464

Provigjione të tjera më 31 Dhjetor 2013 perfshine nje vlere afërsisht prej 8.8 Milion lek krijuar për të mbuluar kosto të mundshme ligjore në lidhje me përfitimet e punonjësve për të cilët Grupi ka përfunduar marrëdhënien e punës.

34

Page 43: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 23. Kapitali Aksioner

Kapitali i nënshkruar është Lek 1,020,000 mijë (2012: 1,020,000 mijë Lek), i cili është i ndarë në 1,700 aksione ku secila prej tyre ka një vlerë nominale prej Lek 600 mijë. Struktura e kapitalit aksioner më 31 Dhjetor 2013 dhe 2012 është si më poshtë:

31 Dhjetor 2013

31 Dhjetor 2012 Në % Në Lek Në Lek

Ministria e Financës 100% 1,020,000,000 1,020,000,000

Totali 100% 1,020,000,000 1,020,000,000

24. Rezerva e rivlerësimit

Rezerva e rivlerësimit për aktive të trupezuara është krijuar më 1 Janar 1998, sic është e detajuar në notën 3.n me Vendim te Këshillit të Ministrave Nr. 194 më 20 Mars 1998 për rivlerësimin e aktiveve të trupëzuara të Grupit. Një pjesë e rezervës prej Lek 20 milion nuk është e disponueshme për tu shpërndare.

25. Rezerva për parandalim dëmet

Rezerva për dëmet është krijuar përpara vitit 1998 nga urdhri i Këshillit Mbikqyrës mbi fitimin neto të atyre pasqyrave financiare që paraqiten sipas standarteve kombëtare e cila parashikon pagesën e cdo dëmi të paparashikuar gjatë aktivitetit të Grupit. Më 31 Dhjetor 2013 nuk ka patur asnjë lëvizje të rezervës.

26. Rezerva për katastrofë Rezerva për katastrofë u krijua më 31 Dhjetor 2001 nga fitimet e mbartura të Grupit. Kjo rezervë u krijua për të mbuluar humbjet e mundshme në të ardhmen si pasojë e fenomeneve shkatërrues

27. Rezerva të tjera

Rezervat e tjera janë krijuar prej fitimeve të mbajtura të viteve të mëparshme bazuar në statutin e Grupit. Këto rezerva mund të përdoren vetëm me vendimin e aksionerëve

2013 2012 Rezerva e përgjithshme 463,819,452 450,837,720 Rezerva e sigurimit të riskut 173,095,093 172,995,701 Rezerva e sistemit on –linë 25,757,490 25,757,490 Totali 662,672,035

649,590,911

Rezervat e përgjithshme janë krijuar prej fitimit të mbartur të viteve të kaluara bazuar në rregulloren e shoqerisë pa një destinacion të caktuar. Këto rezerva mund të përdoren vetëm me vendim të aksionerëve.

Rezervat e riskut të sigurimit janë të krijuara bazuar në ligjin Shqiptar të Sigurimit, neni 93,me një vlerë sa 1/3 e fitimit korrent, përvecse kur fitimi korrent përdoret për të mbuluar humbjet e akumuluara. Kjo rezervë mund të rritet në një nivel jo më të ulët se 30% e primeve mesatare të nënshkruara në dy vitet e fundit. Kjo rezervë është krijuar në mënyrë që të mbulojnë fondin e garancisë.

Rezerva e Sistemit on – line është krijuar nme vendimin e asamblesë aksionere.

35

Page 44: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 28. Prime të nënshkruara bruto

Primet bruto të sigurimit dhe të risigurimit janë të detajuara si më poshtë:

2013 2012

Mjete motorrike 1,348,226,706 1,378,921,052 Prona 248,043,268 233,022,060 Shëndeti 36,898,228 49,046,391 Jeta 159,224,582 228,403,381 Totali 1,792,392,784 1,889,392,884

29. Prime të ceduara te risiguruesit

Primet e ceduara te risiguruesit sipas produkteve të sigurimit detajohen si më poshtë: 2013 2012 Mjete motorrike 48,363,837 50,371,879 Prona 208,698,385 171,561,752 Jeta 4,700,778 6,408,472 Totali 261,763,000 228,342,103

30. Të ardhura të tjera nga marrja në sigurim

2013 2012 Të ardhura nga shërbimet 4,218,164 4,001,392

Komisione të risigurimit 1,055,832 3,213,735

Të ardhurat nga padi regresi 6,213,394 777,092

Të ardhura të tjera 2,677,212 9,727,911 Totali 14,164,602 17,720,130

31. Shpenzimet e marrjes në sigurim

2013 2012 Komisione të agjentëve 149,251,241 154,006,560 Shpenzime të tjera të sigurimit 138,802,014 128,583,914 Polica të sigurimit 4,621,897 5,715,811 Ndryshime në shpenzime të sigurimit 11,779,784 (14,774,058) Totali 304,454,936 273,532,227

36

Page 45: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 32. Shpenzime Administrative

2013 2012

Shpenzime personeli (referoju shënimit 33) 290,413,868 238,517,799 Qera dhe të tjera 108,682,820 99,842,590 Shpenzime te tjera te sigurimit 169,601,717 102,636,185 Shpenzime reklame dhe publikimi 41,876,280 79,323,059 Shpenzime të tjera sigurimi 15,912,196 46,035,033 Gjoba 41,801,134 44,620,346 Mirëmbajtje dhe riparime 14,291,877 17,873,885 Amortizimi 18,798,491 15,913,540 Shpërblime - 12,300,391 Shpenzime poste 9,024,515 11,385,412 Taksa Lokale të paguara 15,950,660 8,871,856 Shpenzime transporti 5,265,444 4,993,649 Printime 473,295 2,722,793 Shpenzime pritje përcjellje 1,776,367 1,164,930 Shpenzime të tjera 87,465,726 60,857,075 Totali 821,334,391 747,058,543

Shpenzimet e tjera të sigurimit përbëhen nga pagesat që cdo segment kryen kundrejt byrosë respektive të sigurimeve në lidhje me dëme të shkaktuara nga individë të pasiguruar.

33. Shpenzime personeli

2013 2012 Shpenzime pagash 267,551,968 220,907,941 Kontributet shoqërore 22,861,900 17,609,858 Totali 290,413,868 238,517,799

34. Të ardhurat financiare

2013 2012 Të ardhurat nga interesi i Bonove të Thesarit dhe Depozitave me afat 166,591,303 244,284,958 Të ardhurat nga interesi I llogarive bankare 125,566 11,449 Të ardhura të tjera 28,355,501 - Totali 195,072,370 244,296,407

35. Fitim/ humbje nga kursi i këmbimit, neto

2013 2012 Fitime nga kursi i këmbimit, bruto 5,053,584 12,526,492 Humbje nga kursi i këmbimit, bruto (11,342,955 ) (7,888,633) Totali (6,289,371) 4,637,859

37

Page 46: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 36. Tatim fitimi

Tatim fitimi në Shqipëri është në normën 10% (2012: 10%) e të ardhurave të taksueshme.

2013 2012 Tatimi korrent 41,959,396 57,013,402

Shpenzim te tatimi te shtyrë - -

Totali 41,959,396 57,013,402

Tatimi i njohur në të ardhurat e tjera përmbledhese

31 Dhjetor 2013 31 Dhjetor 2012

Para

Taksës

Përfitim tatimor

(shpenzim) Neto nga

taksa Para taksës

Përfitim tatimor

(shpenzim) Neto nga

taksa Rezerva e katastrofes - - - - - -

- - - - - - Më poshtë është paraqitur rakordimi midis tatim fitimit të përllogaritur me norment e aplikueshme tatimoret me shpenzimin e tatim fitimit.

2013 2012 Fitim/(Humbje) para tatim fitimit 3,724,705 (40,852,121)

Tatimi paraprak llogaritur me 10% (2012: 10%) 10% 372,471

10% (4,085,212)

Humbja aktuale e deges per te cilen nuk eshte njohur tatim i shtyre 347% 12,925,953

-69% 28,349,514

Efekti tatimor ne juridiksionin e huaj 1,090% 40,612,861 -72% 29,227,231 Shpenzimet e pazbritshme 71% 2,641,544 -9% 3,521,869 Humbjeve tatimore te mbartura (368)% (13,699,281) - - Ndryshime i parashikimeve te viteve te shkuara (24)% (894,152) - -

1,127% 41,959,396 57,013,402

Efekti tatimor ne juridiksionin e huaj përfshin pagesën e tatimit mbi primet ne Kosove. Shoqëritë siguruese nuk janë subjekt i tatim fitimit në Kosovë; gjithsesi, Dega është e detyruar të paguajë një tatim primi prej 5% (2012: 5%) mbi primet bruto tre-mujore.

Duke ndjekur kërkesat raportuese tatimore Shqiptare për degët që operojne në juridikisione te huaja janë perfshirë në deklarimet tatimore vjetore të Shoqërisë Mëmë. Për më tepër, më 31 Dhjetor 2013, Grupi ka zgjedhur për të përdorur per qëllime tatimore humbjet e mbartura te degës se Kosoves në perllogaritjne e tatimit per aktivitetet Shqiptare.

Duke filluar nga 1 Janari 2008, Grupi ka aplikuar Standardet Ndërkombëtare Financiare të Raportimit si kuadër kontabël statutor. Për rrjedhojë, aplikimi Standardeve Ndërkombëtare Financiare te Raportimit, siguron bazën për regjistrimet themelore kur entiteti është subjekt i tatimit mbi fitimin. Sidoqoftë, ekzistojnë udhëzime të kufizuara mbi përllogaritjen e tatimit mbi fitimin si pasojë e hyrjes së Standardeve Ndërkombëtare Financiare të Raportimit si kuadër kontabël për qëllime ligjore ne momentin e lëshimit te këtyre Pasqyrave Financiare. Drejtimi beson se përllogaritja e tatimit mbi fitimin është e përshtatshme duke patur parasysh ambientin fiskal shqiptar dhe legjislacionin ekzistues në fuqi dhe rezultatet e ndonjë inspektimi te ardhshëm tatimor, nuk do të kenë ndikim te dukshëm në pozicionin financiar, rezultatin operativ apo flukset monetare të Grupit.

38

Page 47: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

37. Transaksione me palët e lidhura

Sipas statutit të Grupit, organi më i lartë është asambleja e Grupit, e përbëre nga aksionerët e Grupit. Grupi ka një sistem të dyfishtë qeverisjeje: Keshilli Mbikqyres dhe Bordi Drejtues, që përbëhen nga përfaqësuesit e aksionerëve të Grupit. Grupi kryen transaksionet me aksionerët e tij gjatë rrjedhës normale të biznesit.

Transaksionet me personelin drejtues

Kompensimi total i personelit drejtues të grupit, i përfshirë në shpenzimet administrative paraqitet më poshtë:

Në Lek

Viti i mbyllur më 31 Dhjetor 2013

Viti i mbyllur më 31 Dhjetor 2012

Drejtorët 27,334,742 37,945,198 Këshilli Mbikqyrës 9,062,984 9,338,262 Totali 36,397,726 47,283,460

Marrëdhënia me palët e lidhura ekziston me drejtimin jo-ekzekutiv. Kompesimi i drejtimit jo-ekzekutiv përfshihet në notën 33 “shpenzime personeli”.

38. Angazhime dhe detyrime rastësore

Përgjatë rrjedhes të zakonshëm të biznesit, Shoqëria është përfshirë në pretendime dhe veprime ligjore të ndryshme. Sipas opinionit të menaxhimit, zgjidhja përfundimtare e këtyre çështjeve nuk do të ketë efekt negativ material në pozicionin financiar të Shoqërisë apo ndryshimin e aktiveve neto. Çështjet ligjore janë të zakonshme në të cilat paditësit nuk bien dakord me vlerësimin e dëmit të bërë nga Shoqëria. Menaxhimi i vlerëson pretendimet duke përdorur ekspertizë të jashtme dhe të brendshme përfshirë këtu edhe konsulencën ligjore. Menaxhimi beson se këto vlerësime janë të përshtatshme por megjithatë pranon se rezultati final mund të jetë një shumë më e madhe ose më e vogël sesa ajo e parashikuar. Angazhimet e qerasë dhe të kapitalit

Shoqëria ka ndërmarrë angazhime të pakthyeshme qeraje kryesisht për zyrat qëndrore të saj. Këto angazhime për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2013 dhe 2012 përbëhen si më poshtë

2013 2012 Jo më vonë se 1 vit 37,886,791 36,995,131 Midis 1 dhe 5 vjet 18,737,566 56,929,868 Totali 56,624,356 93,924,999

Detyrime rastësore të tjera

Segmenti në Kosovë

Më 22 mars 2013 Bordi Ekzekutiv i Bankës Qendrore të Republikës së Kosovës ("BQK") lëshoi vendimin nr. 13-06 / 2013 me të cilin urdhërohej dega që brenda 60 ditësh të paguante kapitalin shtesë për mbulimin e deficitit të kapitalit minimal te kërkuar në shumën prej 1,297 mijë Euro. Më tej, më 31 dhjetor 2013 kapitali degës paraqitur në pasqyrën e pozicionit financiar ishte 484,000 Euro dhe është nen minimumin e 3,000 mije Euro sipas kërkesave te seksionit 3 të Rregullores BQK-në mbi "Depozitë e aseteve si siguri, mjaftueshmërisë së kapitalit, raportimin financiar, menaxhimin e rrezikut, investimeve dhe likuidimi ". Marzhi i aftësisë paguese është më e ulët sesa vlera minimale të aftësisë paguese me 529 mijë Euro më 31 dhjetor 2013

39

Page 48: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Shënime shpjeguese të pasqyrave të konsoliduara financiare (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe) 38. Angazhime dhe detyrime rastësore (Vazhdim)

Segmenti shqiptar

Në përputhje me Ligjin për Sigurimet në Shqipëri dhe Byrosë Shqiptare të Sigurimit, emetuesit e kartonit jeshil duhet të krijojnë depozita sigurie, të kontribuojnë një pjesë të të ardhurës së tyre nga kartoni jeshil në një fond të vecantë garancie dhe të mbajnë teprica të pakufizuara të humbjes nga risigurimi. Megjithatë, jo të gjithë emetuesit janë duke respektuar aktualisht këto kërkesa. Cdo humbje e pa risiguruar që i ndodh njërit nga anëtarët e Byrosë duhet të paguhet nga pjesëtarët e tjerë të Byrosë, duke përfshirë INSIG-un, nëpërmjet mekanizmit të fondit të garancisë.

Grupi ka marrë angazhime për debitorët e sigurimit TPL sipas dekretit nr. 295 të datës 15 Shtator 1992 për “Sigurimin e detyrueshëm të mjeteve motorrike për palët e treta” në Shqipëri që rregullon dëmet që janë bërë nga mjete motorrike të pasiguruara, ose kur drejtuesi është pa patente etj. Këto dëmë paguhen nga shoqëritë e sigurimit dhe, menjëherë përgjegjësi është palë e detyruar kundrejt shoqerisë për atë dëm të shkaktuar dhe paguar. Në këto kushte detyrimi i palës përgjegjëse regjistrohet si një angazhim si dhe kundër-llogaria si një e drejtë rastësore me përshkrimin “ debitor TPL” Kur shuma arkëtohet bëhet c’rregjistrimi i detyrimit dhe së drejtës nga llogaritë përkatëse. Duke filluar nga 1 Tetor 2002, është krijuar në Shqipëri Byroja Shqiptare e Sigurimeve (Motorrike) dhe INSIG sh.a.nuk ka ndërmarrë më këto aktivitete. Ndryshime në rregullat qeverisës në segmentet e biznesit që Grupi operon

Biznesi i sigurimit është subjekt i mbikqyrjes në zhvillim dhe i mbikqyrjes të plotë në Shqipëri, Kosovë dhe Maqedoni. Qëllimi parësor i këtyre marrëdhënieve është që të mbrojë mbajtësit e policave. Ndryshimet në ligjet ekzistuese të sigurimit mund të kenë efekt në mënyrën që Grupi krijon biznesin dhe produktet e ofruara. Për më tepër, ligjet apo rregullat e sigurimit e adoptuara dhe të amenduara me kohë mund të jenë më parandalues ose mund të rezultojnë në kosto më të larta se kërkesat aktuale.

39. Ngjarjet pas periudhës raportuese

Segmenti i biznesit në Shqipëri

Efektive nga 1 Janari 2014 Kuvendi i Shqipërisë miratoi disa ndryshime në ligjin e tatimit mbi të ardhurat e cila u botua dhe miratua më 31 dhjetor 2013, duke përfshirë rritjen e normës së tatimit mbi të ardhurat nga 10% në 15%.

40

Page 49: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

SKEDULE SUPLEMENTARE

Page 50: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Skedulet suplementare të segmentit shqiptar për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2013 (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

Pasqyra me vete e pozicionit financiar (Shumat në LEK ) 31 Dhjetor 2013 31 Dhjetor 2012 AKTIVET Mjete monetare dhe ekuivalentë 455,861,969 520,889,222 Depozita me afat 873,787,289 433,541,287 Instrumentet e borxhit të mbajtura deri në maturim 859,734,871 1,349,147,605 Llogari të arkëtueshme të sigurimit 50,085,745 127,776,072 Kosto të shtyra të blerjes 53,098,768 19,858,826 Aktive të risigurimit 326,077,131 202,068,863 Të arkëtueshme nga risigurimet 47,554,019 5,485,858 Tatim fitimi i parapaguar 29,986,988 - Ndërtesa dhe pajisje 112,716,800 112,387,321 Aktive të patrupëzuara 7,077,026 4,565,632 Aktive të tjera 69,697,585 53,075,229 Investime në filial 604,668,557 912,877,136 Totali i aktiveve 3,490,346,748 3,741,673,051 DETYRIMET Detyrime për humbjet dhe shpenzimet për rregullimin e humbjes 825,644,823 762,887,342 Detyrimet e sigurimit për primet e pafituara 285,231,616 414,549,744 Të pagueshme për risigurimet 40,089,125 - Detyrime korrente të tatimit mbi fitimin - 1,703,341 Detyrime të tjera 68,325,359 109,601,390 Provigjione të tjera 24,793,857 8,808,263 Tatimi i shtyrë 49,245,000 49,245,000 TOTALI I DETYRIMEVE 1,293,329,780 1,346,795,080 KAPITALI I PRONARIT Kapitali aksioner 1,020,000,000 1,020,000,000 Rezerva e rivlerësimit 139,618,997 139,618,997 Rezerva për dëmet 44,677,566 44,677,566 Rezerva për katastrofa 439,201,903 439,201,903 Rezerva të tjera 562,164,426 562,164,426 Rezerva përkthimi 8,828,000 8,828,000 Fitimi i vitit 119,518,886 180,387,079 Fitimet e mbartura (136,992,810) - TOTALI I KAPITALIT AKSIONER 2,197,016,968 2,394,877,971 TOTALI I DETYRIMEVE DHE KAPITALIT AKSIONER 3,490,346,748 3,741,673,051

i

Page 51: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Skedulet suplementare të segmentit shqiptar për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2013 (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

Pasqyrë me vete e fitim humbjeve dhe të ardhurave të tjera përmbledhëse (Sasia në LEK ) 31 Dhjetor 2013 31 Dhjetor 2012

Prime të shkruara bruto 553,488,179 828,374,287 Ndryshimi në rezervën teknike për primet e pafituara 129,318,128 (15,266,336) Prime të nënshkruara neto 682,806,307 813,107,951

Prime të ceduara të risiguruesit (116,940,951) (176,316,340) Ndryshimi në rezerven teknike për primet për pjesën e risiguruesit

(16,009,665) (36,828,674) Prime të fituara neto 549,855,691 599,962,937 Të ardhura nga marrja në sigurim dhe të tjera 3,825,062 5,308,832 Humbjet dhe shpenzimet për rregullimin për humbjen (145,047,972) (148,893,742) Shpenzimet e marrjes ne sigurim (52,595,639) (83,427,049) Shpenzimet administrative (349,970,335) (322,303,145) Fitimi operativ 6,066,807 50,647,833 Të ardhura nga investimet 120,043,406 148,922,114 Fitim/humbje nga kursi këmbimit (6,591,327) 4,773,332 Të ardhurat financiare neto 113,452,079 153,695,446 Fitimi para tatimit 119,518,886 204,343,279 Tatimi mbi fitimin - (23,956,200) Fitimi i vitit 119,518,886 180,387,079 Të ardhura përmbledhëse të tjera për vitin - - Totali i të ardhurave përmbledhëse të vitit 119,518,886 180,387,079

ii

Page 52: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Skedulet suplementare të segmentit shqiptar për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2013 (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

1. MARZHI I AFTËSISË PAGUESE Marzhi aftësisë paguese duke përdorur metodën e bazuar ne Kapitalin neto, në 31 dhjetor 2013përbëhet si më poshtë:

Niveli aktual i aftësisë paguese: Kapitali aksioner 1,020,000,000 Rezerva e rivlerësimit 139,618,997 Rezerva për dëmet 44,677,566 Rezerva të tjera 562,164,426 Rezerva përkthimi 8,828,000 Fitimi i vitit 119,518,886 Fitimet e mbartura (136,992,810) Aksione në shoqeri filiale (604,668,557) Llogaritë e arkëtueshme të sigurimit dhe të tjera (2,254,944)

Inventarët (9,680,739) Aktive të tjera (21,758,789) Aktive të patrupëzuara (7,077,026) Depozita garanci (26,190,000) Përmirësimet e qeramarrjeve (4,778,780)

Niveli aktual i marzhit të aftësisë paguese 1,081,406,230

iii

Page 53: INSIG sh.a. Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur

Insig Sh.a. Skedulet suplementare të segmentit shqiptar për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2013 (Të gjitha shumat janë shprehur në Lek, përveçse kur përcaktohet ndryshe)

2. AKTIVE PËR MBULIMIN E DETYRIMEVE TË SIGURIMIT Në përputhje me Vendimin e Qeverisë nr. 96 datë 3 Gusht 2008, shoqëritë e sigurimit që operojnë në Shqipëri nuk mund të investojnë më shumë se raportet e mëposhtme të aktiveve dhe investimeve që mbulojnë rezervat teknike dhe matematike:

31 Dhjetor 2013 Provigjionet bruto teknike dhe matematike

Limitet e investimeve në %

Shuma e limitit të investimit sipas

rregullores

Shumat që kalojnë limitet e investimeve

Zëri i vetëm tokë dhe ndërtesa 30% 333,262,932 84,231,914 Depozitat me afat (me përjashtim të fondit të garancisë) Pa kufizim Pa kufizim 718,443,057 Tituj të tregtuar në tregje të parregulluar 10% 111,087,644 - Tituj të tregtuar në tregje të rregulluar 40% 444,350,576 444,350,576 Aktive të risigurimit (klasifikimi mbi BBB-) Pa kufizim Pa kufizim 326,077,131 Të arkëtueshme nga sigurimet dhe të tjera të arkëtueshme (më pak se 3 muaj) 20% 222,175,288 46,474,719 Mjete monetare dhe ekuivalentët 3% 33,326,293 33,326,293 Investime në aktive fikse të ndryshme nga toka dhe ndërtesat 5% 55,543,822 23,376,627 Aktive të tjera 2% 22,217,529 35,599,251 Interesi i llogaritur 5% 55,543,822 39,787,069 Totali 1,751,666,637 Shkalla e mbulimit në përqindje 113%

Në përllogaritjen e raportit të mbulimit të reservës teknike nëpermjet aktiveve dhe investimeve, shoqëria ka trajtuar rezervën për katastrofë si provigjon teknik dhe matematikore sipas kërkesave te rregullatorit.

iv