inspiratiepublicatie digitale media in bibliotheken

Upload: saskia-dellevoet

Post on 20-Jul-2015

517 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

De inspiratiepublicatie Digitale media in bibliotheken is gemaakt in cocreatie met 28 coauteurs. Initiatief en redactie: Saskia Dellevoet

TRANSCRIPT

Inspiratiepublicatie Digitale media in bibliothekenOh, dus we moeten eigenlijk anders gaan denken? - een deelnemer van Theek5

Ontwerp: Hans Heetman - Studio Uitzicht

Initiatief en redactie: Saskia Dellevoet mei 2012

1

InhoudInleiding .................................................................................................................................................................................4 Achtergrond initiatief ..................................................................................................................................................5 Inspiratiebron .................................................................................................................................................................5 Tools ........................................................................................................................................................................................5 Aangereikte tools ..........................................................................................................................................................5 Andere ingebrachte tools ...........................................................................................................................................5 De ideen ...............................................................................................................................................................................6 De bibliotheek splitsen ...............................................................................................................................................6 Thematips met Blogger...............................................................................................................................................7 Blogger bij groepsbezoeken......................................................................................................................................8 Activiteiten prikbord met Pinterest ......................................................................................................................9 (Desktop) Filmpjes met online handleidingen voor collegas ................................................................. 10 Desktopfilmpje met catalogushandleiding voor bibliotheekgebruikers ............................................. 11 Het voorleesuurtje inluiden met QR codes ...................................................................................................... 12 Boek uit? Lees meer met QR codes ..................................................................................................................... 13 Weebly met achtergrondinformatie bij lezingen .......................................................................................... 14 Bibliobus Weebly........................................................................................................................................................ 15 Post je reactie op onze leestips met een geeltje ............................................................................................ 16 En wat vindt u? Post it digitaal! ............................................................................................................................ 17 Digitale geeltjes met leestips door en voor jongeren .................................................................................. 18 Projectoproep met een promotiefilmpje .......................................................................................................... 19 Promotiefilmpje over de Bibliobus ..................................................................................................................... 20 Vraagje? Skype met ons!.......................................................................................................................................... 21 Interactieve fietsroute verzamelpagina met Yurls en de bibliotheeksite ........................................... 22 Klantonderzoek over zelfservice met Surveymonkey ................................................................................ 23 Always on the road: de Bibliobus in schoolvakanties ................................................................................. 24 Interactieve Google Sites over bibliotheekveranderingen: uw mening telt! ..................................... 25 E-books maken en databank aanleggen met Sigil......................................................................................... 26 Alles bij de hand met Google Drive ..................................................................................................................... 27 Wiki: het boek dat mijn leven veranderde....................................................................................................... 28 Digiposter met Glogster........................................................................................................................................... 29 Digitale striptekenwedstrijd met Bitstrips ...................................................................................................... 30 Edmodo library ........................................................................................................................................................... 32 Instagram fotowedstrijd.......................................................................................................................................... 33 2

Digitale jongerenadviesraad .................................................................................................................................. 34 Colofon................................................................................................................................................................................. 35 Over Saskia Dellevoet .............................................................................................................................................. 36

3

InleidingHoe kunnen bibliotheken concreet sociale media en digitale toepassingen effectief inzetten? Dat is de insteek van deze publicatie. Op 25 april 2012 gaf ik 2 workshops cocreatie tijdens de personeelsbijeenkomst van Theek5 in Oosterhout. Aan de hand van een lijstje met webtools of eigen ingebrachte tools werden de medewerkers aangespoord een creatieve uitwerking in te sturen via Google Docs. En het ging verder dan Theek5: iedereen die genteresseerd was, kon online meedoen. MediaCoaches, collega bibliotheken en bibliotheekliefhebbers werden via sociale media gevraagd om mee te doen aan deze digitale inspiratiepublicatie. Resultaat: de inspiratiepublicatie Digitale media in bibliotheken (#dmib).

Dank voor alle inzendingen! We hebben met deze inspiratiepublicatie iets moois en bruikbaars gecreerd. Gebruik het als aanzet om meer gebruik te maken van digitale media in je bibliotheek! Saskia Dellevoet

Ontwerp: Hans Heetman - Studio Uitzicht

4

Achtergrond initiatief Opdracht van Theek5 om een interactieve workshop te geven Bibliotheek(gebruikers) zitten vol creatieve ideen, handig die te verzamelen en digitaal deelbaar te maken. Van elkaars ideen krijgen we inspiratie om er zelf mee aan de slag te gaan. Kruisbestuiving: uit bestaande ideen ontstaan nieuwe ideen. Het is een mooie concrete insteek bij 23dingen van Coers Internet Trainingen, waarbij bibliotheken kennis hebben gemaakt met diverse webtools. Aan de slag! Bibliotheken zijn volop bezig beleid en strategien rondom sociale media. De inspiratiebundel is aanzet om tot actie over te gaan. Cocreatie is inspirerend!

Naar de Storify The making of van Digitale media in bibliotheken.

InspiratiebronMijn inspiratiebron om deze cocreatie op te zetten is Erno Mijland. Begin 2011 werkte ik mee aan het Ideenboek Sociale Media in het Onderwijs (#smiho). Een geweldig idee dat ook goed is ontvangen door het onderwijs. Uit dit initiatief ontstond bij mij het idee een cocreatie voor de bibliotheek op te zetten.

ToolsNaast eigen ervaring en 23dingen heb ik Boek Twee Punt Nul gebruikt om tot een lijstje van webtools te komen die voor bibliotheken handig zijn. BoekTweePuntNul is gemaakt in een cocreatie met Louis Hilgers, Tessa van Zadelhof en 123 coauteurs.

Aangereikte tools Cammen: Skype ; Google+ hangouten Community: Yammer interactie op de werkvloer Digitale geeltjes: Wallwisher.com ; Edistorm Enquete: Surveymonkey ; Google Form Voorbeeld enquete event met google form Film je bureaublad: Screenr.com ; Jing.com Voorbeeld van een jongerenproject Film opties: live kanaal met Ustream.tv (wel incl. reclame); Youtube, Vimeo e.d. Mindmappen: Spiderscribe ; Popplet ; Bubbl.us Voorbeeld van mindmap cocreatie QR codes Qurify QRstuff ePubicaties maken: Issuu ; Scoop it ; Paper.li online tijdschriften Voorbeeld Themasite maken: Google Sites ; Weebly Voorbeeld van Weebly bij event Verzamelpagina maken Yurls Voorbeeld van Yurls Cyberpesten t.b.v. studiedag VO Virtuele interactie via Habbo Virtueel hotel waar tieners, weergegeven door een persoonlijk karaktertje, kunnen rondlopen, elkaar ontmoeten en chatten. Voicethread commentaar geven op multimedia

Andere ingebrachte tools Bloggen met Blogger Afbeeldingen/ fotoapp Pinterest Foto app Instagram Ebook maken Sigil Alles bij de hand Google Drive Online bibliotheek Edmodo Verzamel Wiki Poster maken Glogster Strip maken Bitstrips via iTunes of Google Play

5

De ideenIn totaal zijn er 28 ideen ingestuurd. En idee was onbruikbaar omdat de beschrijving niet helder was en er helaas geen naam bij stond van degenen die het idee inbrachten. Alleen tikfouten en vreemde zinsconstructies zijn eruit gehaald. De ideen zijn zo authentiek mogelijk gelaten.

De bibliotheek splitsenDoor: Hans van Driel, Universiteit van Tilburg

Tool Doelgroep Doel

Beschrijving n.v.t. Collegas De bibliotheek moet aan de slag om nu en morgen gereed te zijn voor de toekomst en om alle mooie digitale ideen die nu worden aangedragen mogelijk te maken. Elke bibliotheek splitst zich in a) een klassieke bibliotheek met medewerkers die zich daar prettig bij voelen en in b) een bibliotheek van de toekomst met idem medewerkers. De bibliotheekgebruiker kan kiezen. Alle energie van alle medewerkers kan gericht worden gebruikt, Weerstanden hoeven niet meer te worden overwonnen, Een broedplaats maakt ideenvorming mogelijk, mislukken is ook toegestaan We gaan direct aan de slag. Committent van de directie Zijn er niet Alle medewerkers binnen een bibliotheek Huur een organisatieadviseur in!

Korte beschrijving idee

Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek

Wat is er nodig Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

6

Thematips met BloggerDoor: Riet, Kurt en Elles - Theek5

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

Beschrijving Blogger Volwassenen Inspireren en stimuleren van uitleningen Via de flipcard van blogspot thematips over boeken geven. Dit ziet er professioneel en leuk uit. Geeft inspiratie en het is visueel aantrekkelijk Tijd 1. 2. Inhoudelijke specialisten (voor de leestips) Iemand die het blog bijhoudt en vult Account aanmaken Leestips verzamelen en invoeren Tevreden klanten Meer uitleningen Tijd Kennis van Blogger

7

Blogger bij groepsbezoekenDoor: Riet, Kurt en Elles - Theek5

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

Beschrijving Blogger Kinderen Meer aansluiten bij de leefwereld van de kinderen Blogspot inzetten bij groepsbezoeken om de vragen en opdrachten visueel en vt te presenteren. Minder saai dan papieren opdrachten Tijd 1. 2. Inhoudelijke specialisten (voor de leestips) Iemand die het blog bijhoudt en vult Account aanmaken Inhoud verzamelen en invoeren Minder werk dan papieren opdrachten Imagoverbetering van bibliotheek bij jeugd Tijd Kennis van Blogger

8

Activiteiten prikbord met PinterestDoor: Sanne van den Brandt Theek5

Tool Doelgroep Doel

Beschrijving Pinterest Volwassenen Een breder publiek trekken en actief betrekken bij de activiteiten in je bibliotheek. De mogelijkheid bieden om te reageren op de activiteit of om ideen aan te leveren. Via Pinterest je activiteitenprogramma promoten en uitlichten. In n interactief overzicht activiteiten kunnen bekijken, liken, reageren en doorsturen. Via een doorlink kunnen mensen meteen kaarten bestellen Een breder publiek aanspreken/betrekken Meer bezoekers bij activiteiten Klantenbinding en klantentrouw, door ze actief te betrekken bij je programma. Een account op Pinterest. Structureel uren om het prikbord actief bij te houden en bij te werken. Weer een nieuw account aanmaken voor een website. Het kost uren om het op het bouwen en up te date te houden. De afdeling Marketing & Communicatie Afdeling ICT Account aanmaken en inloggen Activiteiten op het prikbord plaatsen Afbeeldingen uploaden Promoten van Pinterest via diverse kanalen. Actief bijhouden van de activiteiten Reageren op reacties van bezoekers op het prikbord.

Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Meerwaarde bibliotheek

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Wat is er nodig

Kritische factoren

Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

9

(Desktop) Filmpjes met online handleidingen voor collegasDoor: Riet, Kurt en Elles - Theek5

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig

Beschrijving Screenr.com ; Jing.com ; Youtube Collegas Eenvoudiger en beter instrueren collegas Screenr inzetten voor het publiceren van interne handleidingen. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Een visuele handleiding is het vaak duidelijker en wordt sneller begrepen toegankelijker voor medewerkers Een account op Screenr Afhankelijk van handleiding Iemand met een heldere stem Tijd Aanpassen van een verfilmde handleiding is lastiger dan het aanpassen van een papieren handleiding. De afdeling Marketing & Communicatie Afdeling ICT Script maken van handelingen + tekst Account aanmaken Handelingen uitvoeren, filmen en inspreken Opslaan Publiceren Intern communiceren

Kritische factoren

Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

10

Desktopfilmpje met catalogushandleiding voor bibliotheekgebruikersDoor: Riet, Kurt en Elles - Theek5

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig

Beschrijving Screenr.com ; Jing.com ; Youtube Kinderen; jongeren; volwassenen Bibliotheekgebruiker zo goed mogelijk informeren Uitleg geven door stappen te visualiseren, bijvoorbeeld het catalogusgebruik Duidelijke en visuele informatieoverdracht Informatie blijft beter hangen Alle klanten weten hoe de catalogus werkt Minder vragen om hulp bij catalogus Tijd Kennis van programma Script Tijd 1. 2. 3. 4. Afhankelijk van handleiding/onderwerp Aanmaken account; Stappen van handleiding filmen; Publiceren Communiceren

Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

11

Het voorleesuurtje inluiden met QR codesDoor: Liesbeth Blommaert en Inge Goijaarts Theek5

Tool Doelgroep Doel

Beschrijving QR codes: Qurify of QRstuff Peuters/ kleuters Meer betrokkenheid van zowel ouders als kinderen bij wat er gaat komen Voorkennis kinderen oproepen Via promotie voor de activiteit de klant nieuwsgierig maken. Bij het krantenartikel of de flyer over het komende voorleesuurtje een QR code opnemen met: a) een voorleesfragment uit het verhaal dat voorgelezen gaat worden, of b) een kleurplaat van de verhaalfiguur, of c) een verwijzing naar een filmpje over het thema van het boek. Ouders kunnen kinderen thuis al voorbereiden op wat er gaat komen. Stimulans om als ouder zelf actief aan de slag te gaan Moderne uitstraling je bibliotheek. Meer bezoekers tijdens het voorleesuurtje. Mogelijk meer interactie met kinderen mogelijk omdat de kinderen al weten wat er komt. voorbereiding: het zoeken naar de tekst/ kleurplaat/ filmfragment QR code aanmaken QR code op de flyer of bij het artikel plaatsen Techniek Eigen kennis Print kwaliteit Een mediacoach De afdeling communicatie Keuze maken voor wat onder de QR code komt; Zorgen dat het ergens online staat in een stabiele omgeving; QR code maken; Activiteitenbericht maken; QR code erin verwerken; Collegas informeren; Flyer, artikel of poster publiceren; Evalueren tijdens de voorleesactiviteit: is de QR code gebruikt

Korte beschrijving idee

Meerwaarde bibliotheekgebruiker

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Meerwaarde bibliotheek

Wat is er nodig

Kritische factoren

Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

12

Boek uit? Lees meer met QR codesDoor: Elsemarie Valstar - de Bibliotheek A tot Z

Tool Doelgroep Doel

Beschrijving QR codes: Qurify of QRstuff Jongeren Leners worden verleid om van het ene verhaal in het volgende te raken, of om door te 'klikken' en surfen in de informatieve collectie zoals je op internet kunt blijven surfen. In ieder biebboek (en -dvd, -game, etc) een QR code die linkt naar meer leestips (bijvoorbeeld in de catalogus) over het onderwerp, van de schrijver of in hetzelfde genre. Handig voor jongeren van alle leeftijden met een smartphone of tablet. Als het jammer is dat je boek, game of film afgelopen is, weet je in een paar seconden hoe je dat fijne gevoel weer terug kunt krijgen of hoe je nog meer te weten kunt komen met een volgend boek, game, film, website, app, artikel, etc... En dat is direct te reserveren natuurlijk! Leenmaterialen krijgen hiermee een meerwaarde boven gekochte of illegaal gedownloade materialen. Het biedt inspiratie en motivatie om te blijven lezen, kijken, spelen, luisteren. Voor scholieren die met een werkstuk bezig zijn, is de bibliotheek ineens de beste plaats om een bronnenlijst te creren zonder te verdwalen. Ook docenten worden hier blij van. Lef en enthousiasme. Tijd om de doorleeslijsten te maken of koppelingen naar een vergelijkbare functionaliteit in de catalogus. (Kan natuurlijk ook via crowdsourcing/cocreatie). Tijd en geld om de QR codes te maken, printen en inplakken - of NBD Biblion overtuigen dat dit in alle bibliotheekmaterialen moet. De wil om samen te werken met andere bibliotheken. Nieuwe verderleestips maken kost veel tijd. Er moet samengewerkt worden. Iemand moet er daadwerkelijk mee beginnen en e.e.a. continueren. Zoveel mogelijk bibliotheken. Bouwers van catalogi. NBD Biblion. 1. Onderzoeken of een koppeling naar een bestaande functie in de (nieuwe landelijke) catalogus mogelijk is. 2. Onderzoeken hoe evt nieuwe verderleestips online gezet kunnen worden. 3. Verdelen wie wat schrijft en met welke boeken begonnen wordt. 4. Bibliotheken enthousiasmeren.

Korte beschrijving idee

Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Meerwaarde bibliotheek

Wat is er nodig

Kritische factoren

Wie moet erbij betrokken worden

Opzet Uitvoer

13

Weebly met achtergrondinformatie bij lezingenDoor: Juan Khalaf (@juankhalaf) en Peter vd heijkant, Theek5

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek

Beschrijving Weebly Volwassenen Mensen op een nog interessantere manier informeren Meer mensen binnen halen voor de lezingen Meer achtergrond- aanvullende informatie geven over lezingen van de bibliotheek. Meer en duidelijke over de inhoud van lezingen Klant is tevreden met de extra informatie en kan interactief betrokken worden bij de lezing (bijvoorbeeld omdat je de twitterstream van de lezing op de Weebly kan plaatsen. Kennis over Weebly of Google Sites Uren Tijd MediaCoach(es) ICT Communicatie / marketing Scholen Leesclubs Personeel Frontoffice Plannen wat je wil communiceren Weebly account

Wat is er nodig Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden

Opzet Uitvoer

1. 2.

14

Bibliobus WeeblyDoor: anoniem Theek5

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee

Beschrijving Weebly Onderwijs; kinderen; andere bibliotheken Meer bekendheid van de bibliobus en eigen inkomsten verwerven door eventueel verhuur van de bus. Op de website Weebly willen wij promotie maken voor de Bibliobus. Dit doen we door middel van bijv. Twitter, filmpjes, verschillende links, informatie over de bus, het personeel, collectie. We willen met dit idee verschillende doelgroepen aantrekken van leerkrachten tot leerlingen in alle doelgroepen. Maar ook willen we andere bibliotheken attent maken op de verschillende diensten die de bus ook voor hen te leveren heeft. Bekendheid van de mogelijkheden. Het is leuk en leerzaam voor jonge kinderen. Meer inkomsten, naamsbekendheid en imagoverbetering. 1. 2. 3. Een projectplan, een projectgroep (of n persoon die dit uitvoert), enthousiasme. Niet te veel praten maar doen! Financile administratie Scholen (leerkrachten) Projectplan opzetten. Medewerker die de website maakt en opzet. Na uitvoering de link naar de website op verschillende social media zetten.

Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

15

Post je reactie op onze leestips met een geeltjeDoor: Anneke Scheurkogel en Dorine Mink - Theek5

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

Beschrijving Wallwisher.com ; Edistorm Volwassenen Klantenbinding door de discussiemogelijkheid Gebruikers mogelijkheid geven te reageren op leestips Betrokkenheid bij de bibliotheek: klant kan interactief meedoen Verlevendigen website Bibliotheek wordt gespreksonderwerp Kennis Wallwisher of Edistorm Ingebedde code om op site te plaatsten Account moet actief beheerd worden: indien nodig reacties filteren Afdeling ICT Afdeling Communicatie Account aanmaken implementeren op website

16

En wat vindt u? Post it digitaal!Door: Irene Claassen en Margonda Bakker - Theek5

Tool Doelgroep Doel

Beschrijving Wallwisher.com ; Edistorm Volwassenen Meer betrokkenheid van het publiek bij de bibliotheek Een andere kijk op de bibliotheek als organisatie (niet stoffig, saai of ouderwets, maar met de tijd mee, modern en innovatief). Meer aandacht c.q. publiciteit voor de bibliotheek Inspirerende ideen, gebeurtenissen en gedachten door bibliotheekmedewerkers bestemd voor het publiek. Vrijheid om mening te uiten over bibliotheek Een kijkje in de 'keuken' van de bibliotheek. Meer aandacht c.q. publiciteit voor de bibliotheek. Koppeling Wallwisher met website van je bibliotheek Directe toegang voor het publiek om commentaar ('geeljes') te plaatsen. Gebruiksvriendelijk, direct toegankelijk met verwijdering van ongewenste berichten (vloeken, spam etc.). MT (besluitvorming) Systeembeheerder om Wallwisher op website te embedden Een personeelslid voor het beheer van het Wallwisher account. Zie http://wallwisher.com/wall/Theek5

Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig

Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden

Opzet Uitvoer

17

Digitale geeltjes met leestips door en voor jongerenDoor: Saida Asaidi - Theek5 Dongen en Korrie van Riel Theek5 Oosterhout

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee

Beschrijving Wallwisher.com ; Edistorm Jongeren Jongerenbetrokkenheid vergroten. Meer jongere leden werven. Onze collectie promoten. Via digitale geeltjes leestips voor en door jongeren aan elkaar geven. Dit is een stimulans om jongeren meer te laten lezen. Maakt nieuwsgierig. Ervaringen delen. Interactie met jongeren. Onze jongeren in de bibliotheek halen. Aantrekkelijke site (onderdeel) voor jongeren waar de Wallwisher ingebed wordt. Groepsbezoeken. Onderwijs Onderzoeken waar de jongeren zitten op de sociale media Een wall inrichten. Bepalen waar de wall wordt geplaatst. PR: flyers verspreiden; persbericht; via sociale media.

Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

18

Projectoproep met een promotiefilmpjeDoor: Riet, Kurt en Elles Theek5

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig

Beschrijving Filmcamera; Youtube Collega's Medewerkers worden enthousiast voor projecten en nemen sneller deel aan projecten. Interactieve projectoproep met Youtube 1. 2. 3. 4. 5. Aantrekkelijkere informatie krijgen Genthousiasmeerd worden voor het project Meer interesse = meer mensen nemen deel aan projecten Tijd Camera Youtube account Tijd Afdeling communicatie MediaCoach Youtube account aanmaken Script uitwerken (doel, wat ga je zeggen e.d.) Wervingsfilmpje opnemen Publiceren op Youtube (kan ook besloten) Communiceren

Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

19

Promotiefilmpje over de BibliobusDoor: Ren Bos Theek5

Tool Doelgroep Doel

Beschrijving Filmcamera; Youtube Kinderen Kinderen op een leuke, snelle en duidelijke mannier kennis laten maken met de bus. Kinderen motiveren om boeken te lenen. Kinderen nieuwsgierig maken en verleiden om naar de bus te komen. Idee bibliobus: introductie- welkomstfilmpje voor basisschoolbezoekers van de bus. Geen onhandige rondleiding meer in een drukke bus. Doordat een filmpje kort is, houden kinderen de aandacht erbij Kinderen hebben meer tijd voor materialen door kort filmpje Makkelijk en overzichtelijk om de bus te laten zien. Kinderen weten beter waar ze aan toe zijn door dat ze weten wat ze kunnen verwachten in de bus. Duidelijker naar de kinderen toe. Efficint, meer wervend en modern! Camera Script Medewerkers Editor + -programma bijvoorbeeld Windows Moviemaker Acteurs, bijvoorbeeld kinderen bij school, in de bus, e.d. Tijd Geld Hoofd van school Biebmanager Filmer In het filmpje geven we antwoord op de volgende vragen: a) Wat is de bus? b) Wat doet de bus? c) Waar komt de bus? d) Wie zit er in de bus en wat doen ze voor je? e) Waar kan ik wat vinden in de bus? f) Waarom is de bus zo leuk voor jou?! Werkvorm/ script idee: Ketnet videoachtige uitstraling! --> Vroeger ging het zo, zwart-wit filmpje, saaie uitstraling. --> Tegenwoordig: Kind verveelt zich alles thuis al gespeeld, biebbus komt langs, Alles ziet vrolijk en fleurig uit.

Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig

Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden

Opzet Uitvoer

20

Vraagje? Skype met ons!Door: Medewerksters Theek5

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Beschrijving Cammen: Skype, Google+ hangouten Bibliotheekgebruikers Online service bieden Digitaal vragenuurtje voor bibliotheekgebruikers De klant kan heel handig aan medewerker vragen stellen enz, doordat ze niet per se naar de bibliotheek hoeven te komen Groter bereik en makkelijker mensen helpen (Ook: zieken, ouderen, jeugd) Computer Webcam Personeel Rustige ruimte Tijd: probleem bij groot succes, te weinig tijd over..... MT ICT Communicatie Personeelsleden Toestemming aanvragen Tijdstippen bepalen Personeel inplannen PR campagne

Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig

Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden

Opzet Uitvoer

21

Interactieve fietsroute verzamelpagina met Yurls en de bibliotheeksiteDoor: Frank Joosen; Jopie van Lisdonk Theek5

Tool Doelgroep Doel

Beschrijving Yurls Volwassenen Online klanten Nieuwe doelgroepen Bepaalde boeken onder de aandacht brengen, bijvoorbeeld een link naar reisgidsen Fietsliefhebbers uit de omgeving van ons werkgebied kunnen fietsroutes aanleveren via de bibliotheeksite Online keuzemenu en route printen Mogelijk om filmpje in te sturen van de gemaakte tocht en beste tip voor onderweg, bijvoorbeeld van een restaurant of picknickplaats Wordt maandelijks beloond met een leuk presentje uitgereikt in Theek5 Meer keuze, variatie in routes Online klanten Nieuwe doelgroepen Tijdwinst: de klant zoekt online Publicatie en faciliteiten op de bibliotheeksite PR Interactie met klanten Tijd die nodig is om de applicatie te beheren VVV Ouderenbond Fietsclubs Afdeling Communicatie Goedkeuring MT Randvoorwaarden vaststellen ICT medewerker voert het in op de site Controle op digitale invoer PR traject

Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Meerwaarde bibliotheek

Wat is er nodig

Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden

Opzet Uitvoer

22

Klantonderzoek over zelfservice met SurveymonkeyDoor: Jan en Oda Theek5

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee

Beschrijving Surveymonkey of Google Form Volwassenen Evaluatie dienstverlening Via een link op de website van de bibliotheek een klantonderzoek houden naar de ervaringen van bibliotheekgebruikers bij vestigingen met zelfservice. bieden van een podium voor ideen en meningen van klanten over de dienstverlening ervaringen delen mogelijkheid tot anoniem reageren kennis over klanttevredenheid Kennis tool Goede onderzoeksvragen: een korte enqute Tijd om te maken en te verwerken PR Te weinig respons herhalingstermijn medewerkers communicatie en PR Projectduur bepalen Vragen opstellen Tijdpad bepalen dat vragenlijst online staat Publiciteit Verwerken antwoorden

Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig

Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

23

Always on the road: de Bibliobus in schoolvakantiesDoor:

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig Kritische factoren

Beschrijving n.v.t. Medewerksters Bibliobus Dat de leners in de kleine kernen geen last hebben van de sluiting tijdens de grote vakanties Bibliobus inzetten in de kleine kernen, vakantieparken, campings. De kleinere bibliotheken zouden dan langer dicht kunnen. De lener kan toch minimaal 1x per week materialen lenen. Klantvriendelijk Meer vakantieleners De bibliobus Personeel Personeel Tijd Niet inleveren van boeken MT Het buspersoneel Campings Vakantieparken Gemeentes Bepalen waar de bus wanneer komt. Promotiecampagne.

Wie moet erbij betrokken worden

Opzet Uitvoer

24

Interactieve Google Sites over bibliotheekveranderingen: uw mening telt!Door: Marja van Rooijen en Miranda Kamp - Theek5

Tool Doelgroep Doel

Beschrijving Google Sites, Weebly Volwassenen Klanten informeren en mee laten denken over veranderingen. Klanten hun mening over de veranderingen laten geven betere klanttevredenheid! Website maken voor klanten om hun mening te vragen over eventuele veranderingen binnen de bibliotheek. Bijvoorbeeld over de retail. Door middel van het presenteren van de ideen en een mogelijkheid om via Twitter daarop te reageren. Betrokkenheid Je hebt iets te zeggen als klant Kennis = voorbereiding op veranderingen Meer kennis over klanten. Vergroting klanttevredenheid! Presentatie over het onderwerp bijvoorbeeld retail via een filmpje of een ander digitale tool die op de Weebly of Google Sites wordt geplaatst Twitter mogelijkheid De klant voelt zich niet betrokken en geeft geen mening. Mediacoach. Bibliotheken waarbij de verandering al heeft plaats gevonden. Tool bepalen Inhoud site bepalen Maken van de website Vermelden link in nieuwsbrief, bibliotheeksite en via sociale media In elke vestiging een computer waar de website open staat, zodat mensen direct kunnen reageren. Personeel: mensen erop attenderen een mening te geven.

Korte beschrijving idee

Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig

Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden

Opzet Uitvoer

25

E-books maken en databank aanleggen met SigilDoor: Ruud Sikking Cybertheek

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig

Beschrijving Sigil Iedereen Iedereen die plannen heeft om boeken te schrijven kan dat met eBooks probleemloos waar maken. Eigen eBooks op de markt brengen. Met gratis tools voor eBooks kan je op laagdrempelige wijze eigen boeken op de markt brengen. eBooks databanken aanleggen webcatalogus publiceren. Gratis software. eBooks maken gaat o.a. met Sigil. Lezen van eBooks op de PC en kopiren naar E-readers of tablet gaat met o.a. Adobe Digital Editions. Bibliotheken dienen te innoveren, anders verdwijnen ze. Kwaliteit boeken. Uitgevers Lulu en Pumbo (ivm publiceren) Praat ook eens met informatici. Plan van aanpak schrijven Klantwerving om boeken in catalogus van bibliotheek te krijgen

Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

26

Alles bij de hand met Google DriveMirjan Albers Cubiss

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee

Beschrijving Google Drive Collega's Online opslag met een eigen persoonlijke ebookbibliotheek Altijd alles bij de hand en alles kunnen delen. Creer een virtuele online opslagomgeving waar je overal, onafhankelijk van je server, je documenten kunt inzien! En kunt delen! Overal toegankelijk Google is de toekomst Opslaan van verschillende soorten documenten Bij aanmelding krijg je 5 GB opslagruimte gratis Alle data eenvoudig te synchroniseren met je PC of Mac Continu toegang tot Google Docs Gratis eBook beheerprogramma Calibre (= persoonlijke online ebookbibliotheek ) Maak je eigen persoonlijke ebookbibliotheek via Google Drive en Calibre Breng al je digitale boeken in the cloud Met Calibre kun je eBooks importeren, beheren, bekijken en omzetten naar andere formaten Als je een E-reader of tablet aansluit dan wordt deze automatisch door Calibre herkend Een account op Google Drive Calibre installeren Kennis van Google Drive Google drive biedt nog geen apps aan voor IOS of Android. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Betrek de bibliotheekbezoeker die interesse heeft in digitaal lezen! Bepaal hoe je Google Drive wil inzetten. Maak eerst een account aan op drive.google.com Download en installeer Google Drive op je PC Zodra deze genstalleerd is vind je een nieuwe directory op je systeem met als naam 'Google Drive' Ga naar deze directory en maak een nieuwe map 'Mijn eBooks' Download en installeer Calibre

Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Meerwaarde bibliotheek

Wat is er nodig

Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

27

Wiki: het boek dat mijn leven veranderdeErno Mijland, zelfstandig professional, @ernomijland

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee

Beschrijving Wiki Volwassenen Het plezier en de waarde van boeken onder de aandacht brengen en koppelen aan bijzondere leeservaringen. Iedereen heeft wel een boek gelezen dat zijn of haar leven veranderd heeft, een boek dat ineens je kijk op de wereld anders maakte of dat met antwoorden kwam op vragen waar je in die periode van je leven mee zat. In een wiki kunnen lezers zelf een beschrijving toevoegen van een boek en hoe dat hun leven heeft veranderd. Het idee is gebaseerd op een project dat ik afgelopen week ben gestart n.a.v. een Spotify-lijst: therecordthatchangedmylife Uitwisselen van ervaringen tussen lezers, kennismaken met nieuwe boeken die kennelijk zo goed zijn dat ze een grote impact op de betrokken lezers hadden. Leesbevordering. De bibliotheek kan aansluiten met handige links per boek, waarmee de titel direct te reserveren is. een account bij www.wikispaces.com wat tijd om e.e.a. in te richten, te voorzien van instructies en als moderator te volgen het bekend maken van de wiki Bekendheid genereren Moderatie Niet per se nodig. Dit kan door 1 persoon heel snel worden opgepakt. Voor de technische koppelingen met services van de bibliotheek zou een deskundige betrokken kunnen zijn. Wiki inrichten Wiki promoten Wiki modereren en evt. uitbreiden met extra services

Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Meerwaarde bibliotheek

Wat is er nodig

Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden

Opzet Uitvoer

28

Digiposter met GlogsterPeter te Riele, zelfstandig professional, @peterteriele

Tool Doelgroep Doel

Beschrijving Glogster Afhankelijk van de activiteit en doel Grotere betrokkenheid Meer kennis van de activiteiten Vergroten leesplezier Meer kennis van interessante publicaties Met Glogster kunnen jongeren en of volwassenen mooie posters of aankondigingen maken om iets te promoten. De bibliotheekgebruiker kan enthousiast gemaakt worden om: een bepaald boek te lezen, dvd te bekijken of muziek te luisteren. aan een bepaalde activiteit deel te nemen. naar een schrijver of andere gastspreker te komen luisteren. informatie verkrijgen aangaande de bibliotheek. Meer contact met lezerspubliek Free publicity Grotere betrokkenheid Een doelgroep die uitgedaagd wil worden om Glogster uit te proberen. Tip: jongeren vinden dit een erg leuk en uitdagend platform Kwaliteit moet goed zijn Het resultaat moet er toe doen. Werkelijk gebruik van winnende inzendingen. Instructeur, trainer of begeleider. Het vraagt vooral ervaring in het omgaan met groepen. Glogster zelf is niet moeilijk. Creren van een uitdagende opdracht: promoten van een boek, een gastspreker, activiteit Een doelgroep verleiden (school, genodigden, wedstrijd) Activiteit laten plaatsvinden: dagdeel Selecteren inzendingen en prijs uitreiken Zinvolle inzendingen plaatsen op website en in papiervorm ophangen

Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Meerwaarde bibliotheek

Wat is er nodig

Kritische factoren

Wie moet erbij betrokken worden

Opzet Uitvoer

29

Digitale striptekenwedstrijd met BitstripsKim Kokkelink, De Bibliotheek A tot Z

Tool Doelgroep Doel

Beschrijving Bitstrips Kinderen Dat kinderen leren dat er op internet ook sociale media tools zoals Bitstrips aanwezig zijn (naast de bekende), waarmee je creatief werk kunt maken en dit kunt delen. Organiseer een digitale striptekenwedstrijd onder de scholen in je werkgebied. Maak hiervoor gebruik van de tool Bitstrips.com. Het onderwijs: Een lesidee: om op een vernieuwende, creatieve manier met taal en mediawijsheid bezig zijn. Leerdoelen: Stimuleren van de taalvaardigheid, mediawijsheid en creativiteit. Uitbreiding van de Nederlandse (en Engelse) woordenschat Stimuleren van het leesplezier Leren om een verhaal te schrijven Ontdekken van talenten Ontdekken van een nieuwe interesse/hobby Contact met het onderwijs uitbreiden en versterken Promoten van mediawijsheid in het onderwijs Vernieuwende kant van de bibliotheek laten zien Contacten met het onderwijs Goede promotie Een speciaal vormgegeven pagina op de bibliotheekwebsite. Toestemming van Bitstrips.com Goede promotie: zet bijvoorbeeld de leescordinatoren in om het te promoten. Lesbrief met lessuggesties waarmee leerkrachten gelijk aan de slag kunnen. Communicatieafdeling en frontoffice medewerkers De lokale pers Stripboekenwinkel 1. Schrijf een plan van aanpak en leg het voor aan het management. 2. Neem contact op met een aantal leescordinatoren en check of er wel animo is voor deze wedstrijd. Vraag welke periode het beste uitkomt voor het onderwijs. 3. Neem contact op met Bitstrips en vraag om toestemming. Vraag tevens of ze een financile bijdrage willen doen en/of de hoofdprijs beschikbaar willen stellen. 4. Bedenk samen met de afdeling communicatie een promotieplan. 5. Ontwikkel een lesbrief met verschillende

Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Meerwaarde bibliotheek

Wat is er nodig

Kritische factoren

Wie moet erbij betrokken worden

Opzet Uitvoer

30

lessuggesties. En een handleiding van Bitstrips (op internet zijn er vast een aantal te vinden: check dit eerst). 6. Maak op de website van de bibliotheek een speciale pagina aan voor de wedstrijd. Scholen kunnen m.b.v. een digitaal formulier de beste strips insturen (door URL te vermelden naar de strip). Bijvoorbeeld 1 beste strip per klas, anders wordt het te veel. 7. Nodig de scholen uit (via de leescordinatoren) om deel te nemen aan de wedstrijd. Stuur gelijk de lesbrief en handleiding mee zodat leerkrachten er gelijk mee aan de slag kunnen. 8. Organiseer in de bibliotheek een korte Bitstrips workshop voor leerkrachten en leescordinatoren. 9. Laat de strips door een jury beoordelen. 10. Organiseer een afsluitende middag met prijsuitreiking en een presentatie van de beste strips.

31

Edmodo libraryClaire Hoogendijk, zelfstandig professional, @ClaireHvN

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

Beschrijving Edmodo Samenwerkingspartners Makkelijk opzoeken en vinden van literatuur (voor literatuurlijsten) bibliotheek in onderwijsomgeving http://help.edmodo.com/library/ Koppeling voortgezet onderwijs en de bibliotheek Servicegericht Contact Edmodo? Ben er zelf nog niet zo bekend mee, wel positieve verhalen over gehoord Samenwerkingspartners Edmodo bestuderen Onderzoeken hoe je het als bibliotheek wilt inzetten Plan van aanpak maken PR

32

Instagram fotowedstrijdDoor: Rob Coers, Coers Trainingen

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee

Beschrijving Instagram via iTunes of Google Play jeugd, jongeren, volwassenen Participatie Organiseer een fotowedstrijd rondom een bepaald thema en laat gebruikers hun foto uploaden naar Instagram. Foto's moeten voorzien worden van een bepaalde hashtag om mee te dingen naar de prijzen. Mogelijke onderwerpen: fotografeer iets wat je dom, stom, raar vind aan de bibliotheek - zowel binnen als buiten fotografeer je favoriete ... whatever in de bibliotheek fotografeer jouw bibliotheekgebouw fotografeer de boeken die je NU geleend hebt F UN - Instagrammers fotograferen eenmaal graag. Speelt in op de populariteit van fotografie met smartphone en Instagram. Inzicht krijgen in misstanden, leuke beelden van je gebouw .. instagram account en Statigram.com om inzendingen te zien geen :-) Marketing en Communicatie, fotografen voor beoordeling lokaal uit te voeren landelijk beter Twitter, Facebook campagne flyers in de bieb ...

Meerwaarde bibliotheekgebruiker

Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

33

Digitale jongerenadviesraadMarlies de Vet Bibliotheek Midden-Brabant, @bieblies

Tool Doelgroep Doel Korte beschrijving idee Meerwaarde bibliotheekgebruiker Meerwaarde bibliotheek Wat is er nodig Kritische factoren Wie moet erbij betrokken worden Opzet Uitvoer

Beschrijving Keuze door de jongeren Jongeren Jongeren betrekken bij het beleid van de bibliotheek Jongeren laagdrempelig laten meedenken en -praten over de bibliotheek van de toekomst. De bibliotheek ontwikkelt producten/diensten waar jongeren behoefte aan hebben Bijdrage aan 'toekomstproof' bibliotheekbeleid door input van jongeren Een tool om digitaal te kunnen participeren (keuze door de jongeren) Bereidheid van jongeren om te participeren draagvlak bij de beleidsmakers Jongeren Beleidsmakers Jongeren en beleidsmakers betrekken bij het idee Samen idee uitwerken in een concreet plan Implementeren Aan de slag

34

ColofonAan deze inspiratiepublicatie schreven mee:

Medewerkers Theek5*

Riet, Kurt en Elles Sanne van den Brandt Liesbeth Blommaert en Inge Goijaarts Juan Khalaf - @juankhalaf en Peter vd Heijkant Anneke Scheurkogel en Dorine Mink Rene Bos Irene Claassen en Margonda Bakker Wanda Jochems, Marzia Jahish en Janny Koreman

Koreman Theo Peeter, Anne Pel en Margriet Maanders Frank Joosen en Jopie van Lisdonk Jan en Oda Medewerksters Bibliobus Saida Asaidi en Korrie van Riel Marja van Rooijen en Miranda Kamp

Zelfstandig Professionals Erno Mijland @ernomijland Peter te Riele @peterteriele

Rob Coers Claire van Hoogendijk @ClaireHvN

Medewerkers bibliotheken en andere organisaties

Mirjan Albers - @miiir Ontwerp afbeeldingen: Hans Heetman

Elsemarie Valstar en Kim Kokkeling

Ruud Sikkeling - @RuudSikking

Marlies de Vet - @bieblies

Hans van Driel

* niet alle medewerkers van Theek5 zijn genoemd. Reden: niet iedereen heeft een naam ingevuld. Ook: twitternamen zijn alleen opgenomen indien op het formulier is aangegeven

35

Over Saskia Dellevoet

Sinds 2011 ben ik Zelfstandig Professional. Ik maak creatief educatieve concepten en producten op basis van cocreatie en interactief leren. Sinds 2009 ben ik MediaCoach. Namens Bibliotheek Midden-Brabant beheer ik de digitale etalage Opvoeding en Onderwijs. Cocreatie vind ik de prettigste manier van werken. Als mensen samen iets bedenken en maken, ontstaan er vaak mooie en bruikbare producten. En uit bestaande ideen worden weer nieuwe ideen geboren. Meer over mijn opdrachten en werkzaamheden vind je op mijn blog.

36