اقتصاد مالکیت فکری

، رزاقی، باقری نژاد، ایزدبین: الفباتریبتبه گردآورندگانزرعیعسگری، کشت

1

مالکیت فکری

ایجادواقتصادیتوسعهبرایقدرتمندابزارتمامیدرمناسبطوربههنوزکهاستثروت

موردتوسعهحالدرکشورهایخصوصبهکشورها.استنگرفتهقراراستفاده

فکریمالکیتجهانیسازمان(WIPO)معتقدفرهنگوملتهاتمامیبومیفکریمالکیتاست.استکردهکمکجوامعپیشرفتبهوهاست

2

کارورجورج واشنگتن

–تخیل از دانش مهمتر است

آلبرت انیشتین

انواع مالکیت فکری 3

اقتصاد مالکیت فکری

اقتصادیرشدمحرکموتوردانشانباشت

وتوسعهوتحقیقدرگذاریسرمایهتشویقدرکشورهایموفقیتراهانسانینیرویتوسعهتوسعهحال

4

اقتصاددان رومرپائولمشهور

اقتصاد مالکیت فکری

فکریگذاریسرمایهازمشخصودقیقتعریف

میالدی90دههدرکشورهابرخیاقتصادیرشدمطالعهتکنولوژیهایتوسعهودانشخلقسرعتدهد،مینشانمالکیتبامرتبطسیاستهایتغییرنتیجهجدید،فکریهایداراییمدیریتهایشیوهاتخاذوفکری.استبوده

درکلیدیعنصریکسالم،فکریمالکیتسیستمیک.استخارجیمستقیمگذاریسرمایهجذب

1996سالدربرزیلجدیدصنعتیمالکیتقوانینکشورایندرخارجیگذاریسرمایهکهشدباعث

دردالرمیلیارد4/4).باشدداشتهچشمگیریافزایش(2000سالدردالرمیلیارد32/8به1995سال

5

اقتصاد مالکیت فکری 6

اقتصاد مالکیت فکری 7

مالکیت فکری و توسعه اقتصادی 8

سرمایهدستیابیوشدنتجاریزمینهفکریمالکیتحقوقازوآورندمیفراهمرامادیاهدافشدنمحققوگذاربهدوبارهتاشودمیتشویقگذارسرمایهطریقاین

موجبمثبتچرخهاینآوردروینوآوریوتحقیقانجامازجامعهمندیبهرهورفاهافزایشوثروتخلق

.گرددمیآنمزایای

اختراعاتثبتبرایموثرومعتبرسیستمیکوجودعدم:شودمیزیرخسارتهایموجب

توسعهوتحقیقدرگذاریسرمایهعدم.1

نوآوریسازیتجاریفرآیندتضعیف.2

وریبهرهرشدتضعیف.3

برکهاستاقتصادکلدرگذاراثرفرایندیکلیطوربه.4رشدنیزواقتصادیهایبنگاهشرکتها،متناسبرشد

.گذاشتخواهدمنفیتاثیرکشوراقتصادی

مالکیت فکری و توسعه اقتصادی 9

برایاستبناییسنگفکریمالکیتحقوقازقویحمایتبلندمزایایکهتحقیقاتدرسالمگذاریسرمایهایجاد:دارددنبالبهرااقتصادیمدت

پاداشنوآوریبهکهمحیطیدرنوآوریبرایانگیزهایجاد.1.شودمیداده

کمترهزینهباروشهاکشفبهتشویق.2

محصوالتبهبودطریقازداخلیبازارهایبرایانگیزهایجاد.3

آفرینیکار.4

کیفیتباکارنیرویایجاد.5

اقتصادیتوسعهمنظوربهجدیدهایسرمایهافزایش.6

سرتاسردرتکنولوژیسطحارتقایبهکهپیشرفتهاییمحقق.7.شودمیمنجرجهان

مالکیت فکری و توسعه اقتصادی 10

توسعهبهروشچهاربهاختراعثبتکلیطوربه.کندمیکمکاقتصادی

i.وتکنولوژیانتقالتسهیلباعثاختراعثبتاطالعات

.شودمیگذاریسرمایه

ii.بهراتحقیقاتیمراکزودانشگاههاهااختراعثبت

.کندمیتشویقتوسعهوتحقیق

iii.وکسبوتکنولوژیهاکاتالیزوهایهااختراعثبت

.هستندجدیدکارهای

iv.مباالتومشترکهایهمکاریها،اختراعثبت

.کندمیتسهیلراتکنولوژیک

.I ثبت اختراع باعث اطالعاتتسهیل انتقال تکنولوژی و

.سرمایه گذاری می شود

11

فنیاطالعاتکسبمهممنابعدادههایپایگاه

درنقصعدمازاطمینانوتکنولوژیکشریککردنپیدااختراعثبت

67هستندهاییتکنولوژیصاحبآمریکاییشرکتهایدرصد115بین).ندارندراآنهاازبرداریبهرهتوانکه(دالرمیلیارد1000تا

.I ثبت اختراع باعث اطالعاتتسهیل انتقال تکنولوژی و

.سرمایه گذاری می شود

12

ازیکیوکرواسیدرموفقشرکتهایازیکیپلیوامرکزیاروپایدرداروسازیشرکتهایبزرگترین

ازیکیامروزهکهآزیتومایسینداروی.است-میشماربهجهانهایبیوتیکآنتیپرفروشترین

سالدرواختراعشرکتاینتوسطباراولینرود،قراردادطیدرآنازپس.رسیدثبتبه1980

بزرگشرکتبهراآنتولیداجازهلیسانس،رودارواینفروش.کردواگذارپفیزرآمریکایی

5/1از2001سالدرکهطوریبهبودافزایشبهراتوجهیقابلسودورفتهفراتردالرمیلیارد

قابلسوداینحقیقتدر.نمودشرکتدوهرنصیبسالدرکهبودپفیزردانشمندانمرهونتوجهشدهثبتاختراعاتبیندرراپلیوااختراع1981آمریکاتجاریعالئمواختراعثبتدفتردر(USPTO)یافتند.

.IIها دانشگاهها و ثبت اختراعمراکز تحقیقاتی را به تحقیق

.و توسعه تشویق می کند

13

منابعکسبجهتلیسانسقراردادصورتبهواگذاریمالی

یکمرکزعنوانبهدانشگاههاوتحقیقاتیمراکزنوآورانهفعالیتهایپویایچرخه

کاهشجملهازسودمندیاقتصادیتأثیراتمحیطتحصیلجهتمالیپشتیبانیایجادومغزهافرار.کندمیایجادرا

.IIها دانشگاهها و ثبت اختراعمراکز تحقیقاتی را به تحقیق

.و توسعه تشویق می کند

14

تحقیقاتیهایبرنامهتوسعهحالدرکشورهایدردانشگاهیادولتیگذاریسرمایهباعمدهطوربهاماگیرد،میصورت(هستنددولتیعموما که)ها

.استناکافیگذاریسرمایهمعموال

اصالحهمچنینوفکریمالکیتقوانینتقویتلیسانساعطاینحویبهکهسیاستهاییوقوانین

بخشبهدولتیتحقیقاتیمراکزوهادانشگاهازامتیازحقدرآمدموجبکند،تقویتراخصوصیتحقیقاتبرایالزمبودجهوشدههادانشگاهبرای.کندمیفراهمراآتی

.IIها دانشگاهها و ثبت اختراعمراکز تحقیقاتی را به تحقیق

.و توسعه تشویق می کند

15

قانون1980سالدرمتحدهایاالتمثالبرایBayh-

Doleکسبودانشگاههابهکهرساندتصویببهرا

تحقیقاتیمالکیتدهدمیاجازهکوچککارهایو

دهندمیانجامفدرالدولتمالیکمکباکهرا

مراحلبهمستقیمطوربهوکنندخودآنازرا

همچنینجدیدسیاستاین.بپردازندسازیتجاری

قراردادهایطریقازدانشگاههامیداداجازه

اختیاردرراخودجدیداختراعاتلیسانس،

افزایشباعثقانوناین.دهندقرارشرکتها

.شدصنعتوهادانشگاهبینتکنولوژیانتقال

.IIها دانشگاهها و ثبت اختراعمراکز تحقیقاتی را به تحقیق

.و توسعه تشویق می کند

16

.III اختراع ها کاتالیزوهای ثبتتکنولوژیها و کسب و کارهای

.جدید هستند

17

جهتداروسازیشرکتیکردیآنجیدکترپایینقیمتوباالکیفیتبامحصوالتارائه.کردتأسیسجهانیبازارهایدرعرضهجهت

درکهردیدکترتحقیقاتیمؤسسهموفقیتشرکتموفقیتعلتبهشدتأسیس1993سالتواناییواختراعاتثبتحفظدر

صورتبهجدیدداروهایعرضهوبازاریابی.استلیسانسقراردادهای

چندیندرراخوداختراعاتمؤسسهایندرخواست31.استنمودهثبتمختلفکشورکهشدهارائهمتحدهایاالتدراختراعثبت110هندوستاندر.استشدهاعطاآنتای17

.استرسیدهثبتبهتولیدفرایندومحصولفعالیتاختراعاتثبتازحفاظتحقیقتدر

یکمؤسسهاین.استردیدکترمؤسسهاصلی

.III اختراع ها کاتالیزوهای ثبتتکنولوژیها و کسب و کارهای

.جدید هستند

18

درونمستقلوکوچکآزمایشگاهیکبیوبراسدر.بودبرزیلجرایسمیناسدانشگاهتولیدبادرراخودهایفعالیتابتداانگلستانآنزیممرکزلیسانستحتآنزیمکمکبا1977سالدر.کردآغازجدیدیکواردبیروبراسبرزیل،بهداشتوزارتازیکیلیلیالیبامشترکهمکاریازهدف.شدداروسازیملیتیچندشرکتهایوحیوانیانسولینتولیدهمکاریانجامعنوانبه.بودبرزیلبرایآنسازیتجاری

بیوبراسکارکنانقرارداد،ازقسمتیکمدیریتتوسعه،وتحقیقدرلیلیالیتوسط

.دیدندآموزشبازاریابیو

6الیبادادقرارپایانازپسسالمهمترینازیکیبهتبدیلبیوبراسلیلی،

این.شدجهاندرانسولینتولیدکنندگانتنهاو–شرکت4ازیکیاکنونهمشرکت

.IV ثبت اختراع ها، همکاری هایمشترک و مباالت تکنولوژیک را

.تسهیل می کند

19

تاملیتیچندشرکتهاازکارهاوکسبازتوانندمیمتوسطوکوچکشرکتهایلیسانساعطایمعامالتوفکریهایدارائیتواندمیهافعالیتاین.کننداستفاده

وکسبفرصتهایایجادورقابتترویجباعث.باشندسودآورکار

اشتراکبه–لیسانسقراردادهایامروزهایفزایندهطوربه–فکریمنابعگذاری1/7تنهاییبهIBMشرکت.هستندسودآورسالدرراهاینازدرآمددالرمیلیارد

برایرقماین.استکردهخودآناز2000.استدالرمیلیون500اینسترومنتتگزاس

10ازلیسانسقراردادهایجهانیدرآمدکلمیلیارد110به1990سالدردالرمیلیارد

.استرسیده2000سالدردالر

نظرات دیگر در مورد تأثیر مالکیت فکری بر اقتصاد بنگاه

ها و شرکتها

20

رسیدنتیجهاینبهبتربزنس2005درسالموجبفکریمالکیتحقوقبیشترتامینکه

.شودمیجهانیاقتصاددرابداعاتافزایشتحقیق.داردهمراهبهرااقتصادیرشدکه

انتقالفکریمالکیتحقکهدادنشانآنهاروابطدرکهدهدمیافزایشرافناوری

بهاضافهسودآنهابرایکشورهابین.داردهمراه

اینبه2005سالدرنیزپوتیلتونوچنتواناییکهکشورهاییکهرسیدننتیجه

دارندنوآوریگسترشبرایکمتریمدیریتیداراییازحفاظتبرایهمکمتریانگیزه

میزانگفتتپانمی.دارندفکریهایبهکشوریکفکریهایداراییازحفاظت.داردبستگیکشورآنتوسعهسطح

ازبیشترحفاظت:(2008)گارسیوایرجاقتصادیتوسعهورشدبرفکریدارایی های

نظرات دیگر در مورد تأثیر مالکیت فکری بر اقتصاد بنگاه

ها و شرکتها

21

ازحمایتافزایش:(2007)فوروکاواوفروشانحصارمدتطول،فکریهایداراییراابتکاربهوابستهاقتصادیانگیزهمیتسریعاقتصادیرشدودهدمیافزایشخیلیحمایتکهاستآنمسئلهاما.گردد.زندمیضربهدوهرضعیفخیلیوقوی

:داردرشدبراثرچندبیشترمحافظتواقعدر

oتوسعهوتحقیقبخشازشدهبینیپیشسود.دهدمیافزایشرا

oوداردمنفیتاثیرشودانجامناقصاگروتحقیقکهرقابتیهایبخشتعدادشودمیباعث

.یابدکاهشاستفعالآنهادرتوسعه

تأثیر حق مالکیت فکری و حق اختراع بر رشد اقتصادی ایران

22

(1393)همکارانونژادعباسیحسیندکتر

حقازحمایتکهدادندنشانپژوهشیطی

اقتصادیرشدبراختراعحقوفکریمالکیت

قابلودارمعناومثبتتاثیرایران

درکهاستشایستهروایناز.داردتوجهی

بیشتوجهاقتصادی،کالنهایگذاریسیاست

شودمعطوفانسانینیرویآموزشبهپیشاز

روحیهایجادوشاغلجمعیتسازیآمادهو

خودهایبرنامهدررانوآورانهوخالقانه

.دهندقرار

صاحب نظران حوزه اقتصاد مالکیت فکری

23

Keith)ماسکوسکیت e.Maskus)

.استکلورادودانشگاهدراقتصادپروفسورویخاصتاکیدباجهانیتجارتآنالیزدرمتخصصاومستقیمگذاریسرمایهتجربیهایمدلرویبر

وتجارتدرفکریمالکیتحقوقنقشخارجی،اقتصادیجانبهچندسیاستوتکنولوژیانتقال

.است

تغییرات"رویبراکنونهماوتحقیقاتیحوزهپتنتتجارتدرپویایی"،"نسبیمزیتساختاردر"فکریمالکیتحقوقازحفاظت"،"آسیاییهای

.استمتمرکز

Kenneth)اروکنث Arrow)تئوریونویسندهدان،اقتصادیکاروکنت

بهسالگی51سندراو.استآمریکاییپردازاقتصادنوبلبرنده،هیکسجانبامشترکطورجوانتریننیزامروزبهتاوشد1972سال.استکردهدریافتراجایزهاینکهاستکسی