intergenerationeel management: ans de vos & veroniek de schamphelaere

Intergenerationele samenwerking in teamsVeroniek De Schamphelaere

Ans De Vos

© Veroniek De Schamphelaere & Ans De Vos

“High performing teams”

2 |

1+1+1+1+1+1=10

� Een gezamenlijk doel

� De juiste competenties

� Een duidelijke methode

� Open communicatie

� Iedereen voelt zich individueel verantwoordelijk

Belang van structuur & processen

(Katzenbach & Smith, 1993)

© Veroniek De Schamphelaere & Ans De Vos3 |

Vergrijzing en vergroening van de werknemerspopulatie:

Wat betekent leeftijdsbewust HRM op het niveau van teams?

Socio-economische evoluties: Onze wereld veroudert…

Under 5% 5% to 12.4% 12.5% to 20% Above 20%

Percentage van de wereldbevolking 60+ in 2025


Intergenerationele samenwerking als uitdaging voor HR

Meer en meer teams bestaan uit medewerkers van

verschillende generaties

Diversiteit als hefboom of hinderpaal voor effectieve

samenwerking?

Hoe gaan we om met (de rijkdom aan) verschillen tussen

generaties?

Andere waarden?

Andere werkattitude?

Ander psychologisch contract?

…?

5 |


Implicaties

Nood aan een leeftijdsbewust personeelsbeleid:

Proactief > curatief of reactief

Verankerd in de “employee lifecycle”

Balanceren van leeftijdsintegratie en leeftijdsdifferentiatie


Generaties?

8 |

Generation Y (°1980-2003)

Generation X (°1968 -1980)

Babyboom 40 (°1968-1957)

Babyboom 50 (°1957-1945)

Veteranen (°1930-1945)

“Een generatie is een categorie van tijdgenoten, die in haar

gedrag effecten vertoont van één of meer discontinue

macroveranderingen, welke haar leden gedurende hun

formatieve periode hebben ondergaan” (Deal, 2007).


Generatiekenmerken

Babyboomers Generation X Generation Y

Vooruitzicht Optimistisch Skeptisch Hoopvol

Werk ethiek Gedreven Gebalanceerd Ambitieus

Visie op autoriteit Liefde / haat Niet onder der

indruk

Ontspannen,

beleefd

Leiderschap O.b.v. consensus O.b.v. competentie O.b.v. presteren

Relaties Persoonlijke

opoffering

Weigerachtig om

zich te engageren

Loyaal

Perspectief Team Zelf Maatschappij

Boodschappen die

hen gevormd

hebben

Be anything you want

to be

Change the world

Live up to expectations

Work well with others

Don’t count on it

Remember – heroes…

aren’t

Get real

Survive – staying alive

Ask why

Be smart – you are

special

Leave no one behind

Connect 24/7

Achieve now!

Serve your community

9 |

Bron: Raines, C. (2003). Connecting Generations. Menlo Park, CA.: Crisp Publications


Stand van zaken met betrekking tot de team samenwerking?

Wat zijn de verklarende factoren? Verdient generatiemanagement

specifieke aandacht?

Wat zijn de obstakels of hefbomen?

Welke acties zouden wenselijk zijn?

Intergenerationele samenwerking binnen de Federale

Overheid


Generationele diversiteit binnen de Federale Overheid

Generation Aantal Percentage

Generation Y (1980 – 2000) 7.241 9%

Generation X (1968 – 1980) 17.187 20%

Babyboom40 (1957 – 1968) 24.395 29%

Babyboom50 (1945 – 1957) 34.875 42%

Veteranen (1930 – 1945) 315 0,1%

Bron: Federale Overheid, 30/06/2009


Selectie van deelnemende instellingen

• RVA, Rijksarchieven, FOD Volksgezondheid

3 fazen: Verkennende fase via focusgroepen

• Faze 1: verkennende fase via focusgroepen: 1 focusgroep met

medewerkers van verschillende generaties en met leidinggevenden van

verschillende generaties

• Faze 2: vragenlijst voor zowel medewerkers als leidinggevenden

• Faze 3: aanzet tot acties, focusgroepen per generatie

Onderzoeksopzet

Aantal medewerkers Aantal teams

Rijksarchieven 276 medewerkers

(volledige organisatie)

28 teams

Federale Overheidsinstelling

Volksgezondheid, Veiligheid van de

Voedselketen en Leefmilieu

709 medewerkers 55 teams

Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening 704 medewerkers 50 teams


Evaluatie van de samenwerking

Kenmerken van de samenwerking

Duidelijke doelen

Team samenstelling

Eerlijke werkverdeling

Reflectiviteit

Communicatie

Teamleider coaching

Brederecontext

HR-beleid

Gedragleidinggevende

Individuelekenmerken

Intergenerationele samenwerking in teams

Kenmerken van het psychologisch

contract

Verwachtingen over

intrinsieke en extrinsieke

arbeidsvoorwaarden

Definitie van het eigen

engagement

Commitment

Harmonie

Veilige context


Evaluatie van team samenwerking

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

4,5

5

Commitment Harmony Psychological Safety

3,69

3,37 3,45

4,22

3,73 3,79

Medewerker Leidinggevende

= = =


Kenmerken van de samenwerking binnen het team

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

4,5

5

2,953,16

3,383,25

3,43 3,49 3,61 3,68

3,29

3,79

3,413,69

4,223,95

4,1 4,01


J > O = = J > O = = J > O J > O


Wat bepaalt de samenwerking binnen het team?

Reflexivity

Kennisdeling

Kwaliteit

Intergen.

Communication

Teamleader

Coaching

Team

Composition

Workload

Sharing Clear Direction

Harmonie



Reflexivity

Kennisdeling

Kwaliteit

Intergen.

Communication

Teamleader

Coaching

Team

Composition

Workload


Veilige context


Reflexivity

Kennisdeling

Kwaliteit

Intergen.

Communication

Teamleader

Coaching

Team

Composition

Workload


Commitment



Wat is de rol van de leidinggevende?

Hoe hoger de score op coaching, hoe beter teamleden hun teamwerking

ervaren

Hoe groter het leeftijdsverschil tussen een medewerker en zijn/haar

leidinggevende (hoe ouder), hoe positiever medewerkers zijn over

� Samenstelling van het team

� Communicatie

� Teamleader Coaching

� Kwaliteit van intergenerationele samenwerking

Maar ook: hoe jonger een leidinggevende ten opzichte van een medewerker,

hoe lager bovenstaande dimensies


Wat is de visie op de eindeloopbaan?

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

4,5

5

Eindeloopbaanperspectief Intentie om na 60ste te werken

3,32

2,99

3,63

3,09


Positief verband tussen

De dimensies van teamsamenwerking en het psychologisch contract

en

het eindeloopbaanperspectief

en

de intentie om langer dan 60 jaar te blijven werken


Dominant oudere teams scoren lager op

� Reflexivity en workload sharing

� De evaluatie van het team (harmonie, veilige context en commitment)

Medewerkers in homogeen jonge teams scoren systematisch hoger op

� Teamleader coaching

� PC verwachtingen

In vergelijking met alle andere teams

Teams die samengesteld zijn met uitsluitend medewerkers van Generation Y en Babyboomers 50 hebben de laagste scores

Speelt leeftijdsdiversiteit in het team een rol?


Wat leert deze studie ons?


Generatiemanagement verdient aandacht

Intergenerationele samenwerking is een hefboom voor

tevreden teams!

Sensibilisering rond het pro-actief managen van generaties

Kennisdeling tussen generaties

Kwaliteit van intergenerationele samenwerking

Aandacht voor gepolariseerde teams

Verschil in (computer) competenties


Sleutels die de teamwerking positief beïnvloeden

Reflectiviteit

� Belang van teamoverleg

� Reflectiviteit opnemen in de performantie- en ontwikkelingscycli

� Reflectiviteit opnemen in individuele én teamdoelstellingen

Kennisdeling tussen generaties

� Kennisdeling als doelstelling

� Het proactief voorbereiden van pensioenen

� Opvang nieuwe medewerkers



Team samenstelling

� Inventarisatie competenties

� Aangepast opleidingsplan o.b.v. aanwezige competenties

� Aandacht voor communicatietechnologieën bij de oudere generaties

� Voorzien in aangepaste ontwikkelmethoden in functie van leeftijd

Verdeling van het werk

� Monitoring en aansturing van taakverdeling door leidinggeven

� Leidinggevenden voorzien van de nodige instrumenten en ondersteuning



Duidelijke doelstellingen

� Leeftijdsneutrale objectieven

� Aanvaardbare objectieven

� Individuele en collectieve objectieven

� Goede prestaties belonen

Communicatie

� Communicatie structureel inbedden in de organisatie: Formeel

� Communicatie structureel inbedden in de organisatie: Informeel

� Communicatieplan op organisatieniveau


Goede teamleiders zijn essentieel!

Consistente verwachtingen t.a.v. leidinggevenden, ongeacht leeftijd

Voorzien van aangepaste ondersteuning en coaching door

teamleiders

Belang van 2-richtingscommunicatie en momenten van reflectie

Aandacht aan kennisdeling

Beheer van aanwezige capaciteit en competenties, samen met een

eerlijke werkverdeling

Ondersteuning voor (jonge) leidinggevenden is essentieel


Vertaling naar HR processen?

Instroom - Rekrutering

� Aandacht voor evenwichtige leeftijdspiramide

� Focus op competenties en attitude (persoonlijkheid, motivatie, drive)

� Duidelijk introductiebeleid

� Aandacht voor realistische wederzijdse verwachtingen

Doorstroom

� Investeren in scholing van ALLE medewerkers

� Training is belangrijk bij beeldvorming van ouderen en jongeren

� Nood aan meer kennismanagement


Vertaling naar HR processen?

Uitstroom - Retentie

� Teamevaluatie, de intentie om langer te blijven werken en eindeloopbaanperspectief zijn positief gecorreleerd

� Belang van het voeren van een leeftijdsbewust retentiebeleid

Bouwen op wat reeds aanwezig is!


Link naar het onderzoeksrapport

http://www.fedweb.belgium.be/nl/publicaties/km_intergen.jsp

31 |

intergenerationeel management: ans de vos & veroniek de schamphelaere

Documents