invoeringswet jeugdwet - eerstekamer.nl · met de helft van het geld moet doen. sluit de...

7Invoeringswet Jeugdwet

Aan de orde is de behandeling van:- het wetsvoorstel Wijzigingen van een aantal wetten methet oog op de inwerkingtreding van de Jeugdwet (Invoe-ringswet Jeugdwet) ( 33983 ).

De voorzitter:Een hartelijk woord van welkom aan beide staatssecretaris-sen die zojuist zijn gearriveerd. Wij hebben zes sprekersvan de zijde van de Kamer. De eerste is mevrouw Sideriusvan de fractie van de SP. Zij heeft een spreektijd aange-vraagd van vijftien minuten.

De algemene beraadslaging wordt geopend.

Mevrouw Siderius (SP):

Voorzitter. 37 jongeren met een licht verstandelijke beper-king worden in de Achterhoek weer teruggestuurd naarhun ouders vanwege de forse bezuinigingen van de Partijvan de Arbeid en de VVD. Zorginstelling De Lichtenvoordekan de zorg niet meer garanderen voor deze getraumati-seerde zwakbegaafde kinderen met ernstige gedragsproble-men omdat het budget voor 50% wordt afgeknepen. Dejeugdzorginstelling zegt de belofte van deze staatssecretarisover continuïteit van zorg met deze kortingen niet te kunneninlossen. Dat zorgt voor desastreuze gevolgen.

Een van deze 37 kinderen is Anna, 8 jaar, vrijwillig geplaatstin deze jeugdzorginstelling door haar ouders. Anna is opzeer jonge leeftijd getuige geweest van huiselijk geweld.Moeder heeft veel persoonlijke problemen en is pedago-gisch onmachtig. Anna heeft een licht verstandelijkebeperking, hechtingsproblemen, post-traumatische stress-klachten, obstipatie en zindelijkheidsproblematiek. Met devader is geen contact. De veiligheid bij de moeder was nietmeer gewaarborgd, waardoor Anna ging zwerven en inzeer risicovolle situaties terechtkwam. Uiteindelijk stemdede moeder vrijwillig in met een plaatsing in een 24 uursbe-handelsetting in deze jeugdzorginstelling. Als de gemeentevasthoudt aan de forse korting op de jeugdzorg, wordt Annaop 1 januari terug naar huis gestuurd. Het traject wordtafgebroken en Anna van 8 jaar mag weer gaan zwervenvan dit kabinet.

In beleidstaal gaat het om jongeren met zorgzwaartepakket3 of lager. De wethouder zegt dat het personeel het maarmet de helft van het geld moet doen. Sluit de staatssecreta-ris zich bij deze onverstandige redenering aan? Acht destaatssecretaris het wenselijk dat gemeenten als hardevoorwaarde bij de inkoop van jeugdzorg stellen dat er 40%gekort moet worden op het budget? Anders doe je alsjeugdzorginstelling niet mee bij de aanbesteding.

70 professionele jeugdhulpverleners staan op straat, met37 licht verstandelijk beperkte jongeren. Deskundigen zeg-gen dat deze vorm van jeugdzorg complexer is dan hetwerk van verpleegkundigen in de operatiekamer. Helaas isdit niet de enige jeugdzorginstelling die met licht verstan-delijk beperkte jongeren werkt en maar moeizaam afsprakenkan maken met gemeenten. Verschillende andere jeugdzorg-

instellingen melden zich ook. Is de staatssecretaris vandaagbereid om zijn belofte in te lossen en om ook voor dezegroep jongeren met zzp 3 of lager, die niet in een geslotenjeugdzorginstelling zitten maar wel zwaardere zorg nodighebben, garant te staan? Als hij deze mooie belofte wildoen, wil ik hem natuurlijk ook vragen om toe te lichtenhoe hij dat gaat doen.

De SP was blij dat de staatssecretaris bereid was om speci-ale afspraken te maken over de medisch-specialistischekindzorg en over de bovenregionale jeugdzorginstellingen.Wij wachten hoopvol op de uitwerking daarvan. In eersteinstantie werd er gezegd dat het binnen twee dagen gereedzou zijn. We zijn nu ongeveer twee weken verder, maar wehebben nog steeds niets gezien. Wat is de stand van zaken?Hoe verloopt dit overleg?

De SP steunt het voorstel om een uitzondering te makenop het toestemmingsvereiste bij kinderbeschermingsmaat-regelen en jeugdreclassering. Ik wil hier echter wel terugko-men op een toezegging die is gedaan aan mijn collega NineKooiman. Vaak moet er bij getraumatiseerde kinderen toe-stemming worden gegeven door beide ouders. Dat is echterniet altijd mogelijk. Soms weigert een ouder toestemmingte geven of soms is die ene ouder de dader, bijvoorbeeldbij huiselijk geweld of seksueel misbruik. De strijd tussenouders mag nooit de hulp aan kinderen belemmeren. DeSP wil dat er altijd een behandeling gestart kan worden alsdat noodzakelijk is. De staatssecretaris heeft indertijd toe-gezegd daar goed naar te kijken en met een oplossing tekomen. Mijn collega vond het in april al tijd voor dieoplossing, maar nog steeds is er niets gebeurd, ook al zijnwe een halfjaar verder. De SP wil graag boter bij de vis enhoopt die vandaag ook te krijgen.

Ik kom op de continuïteit van zorg bij meerderjarigen. DeSP heeft nog vraagtekens bij de zorg voor jongeren die tij-dens het traject meerderjarig worden. De staatssecretarisstelt terecht dat in de meeste situaties de jongere het besteaf is als de hulpverlening afgerond kan worden bij dezelfdejeugdzorgaanbieder.

Mevrouw Van der Burg (VVD):

Ik heb toch een punt van orde. Dat er van de gelegenheidgebruik wordt gemaakt om iets te zeggen over een wet, isprima. Maar we hebben hier volgens mij een debat overde Invoeringswet Jeugdwet. Volgens mij komen nu onge-veer alle thema's langs die aan de orde zijn geweest in dedebatten die we de afgelopen tijd hebben gevoerd. Ik hebdaar toch bezwaar tegen. We praten hier over een wetge-vingstraject en over de wet, maar niet over allerlei andereonderwerpen.

De voorzitter:Naar de letter hebt u daar gelijk in, mevrouw Van der Burg.


Ik ga over mijn eigen woorden. Ik snap wel dat de VVD nietover deze problemen en de chaos in de jeugdzorg wilspreken, want het gaat inderdaad niet goed. Ik probeervandaag thema's op de agenda te zetten die wel degelijknu ook spelen. Ik heb het zeker wel over de wet. Ik heb netgesproken over het toestemmingsvereiste. Dat is toch eenvan de onderdelen die in deze wet naar voren komen? Ik

11-7-1

8 oktober 2014

TK 11Invoeringswet JeugdwetTweede Kamer

vind niet dat wij ons maar moeten beperken omdat de VVDniet over bepaalde problemen in de jeugdzorg wil spreken.De SP kiest haar eigen woorden en zal dat blijven doen.

De voorzitter:Mevrouw Van der Burg met deel twee van haar opmerkingover de orde.


Ik vind dat wij op alle momenten over deze onderwerpenkunnen praten. Dat hebben we volgens mij twee wekengeleden nog gedaan. We hebben nog een VAO Jeugdzorgstaan, we houden binnenkort een wetgevingsoverleg eneen algemeen overleg over kindermishandeling. Dat kanallemaal. Vandaag gaat het over de invoeringswet. Ik kwamhier niet direct staan toen u begon met uw openingszin,maar ik sta er nu wel, omdat u alle onderwerpen aankaarten nauwelijks iets zegt over het wetsvoorstel. Dat is mijnconstatering. U kunt ermee doen wat u wilt. Als de voorzittervindt dat het kan, dan moet hij het maar toestaan.

De voorzitter:Ik sta het toe, maar ik hoop wel dat de inleider de hoofd-moot van haar betoog aan het wetsontwerp van vandaagwijdt. Ik wijs er ook op dat de kans groot is dat debewindslieden zich in de beantwoording zullen beperkentot het wetsvoorstel. Ook het kabinet gaat over zijn eigenwoorden, zal ik maar zeggen.


Er zijn acute problemen in de jeugdzorg. De SP wil nietwegkijken, in tegenstelling tot de VVD, blijkbaar. Ik heb hetnu over het wetsvoorstel. Ik spreek over de toestemmings-vereisten en dat is één van de onderdelen van deze wet. Ikvraag mij echt af waar de fractie van de VVD zich druk overmaakt. Zij zou zich eens druk moeten maken over al diejongeren die vanaf 1 januari geen plek meer hebben in eenjeugdzorginstelling.

Ik had het over de toestemmingsvereisten en daarna overde continuïteit van zorg als iemand meerderjarig wordt.Terecht stelt de staatssecretaris dat het mooi is als iemandzijn traject kan afmaken bij dezelfde aanbieder. Overlegtussen gemeenten is hierbij noodzakelijk, bijvoorbeeld alsde jongere in een instelling woont buiten de woonplaatsvan wie voorheen het gezag over de jeugdige had, bijvoor-beeld de ouders. Het gaat dan om een situatie waarin ergeen volwassen variant is van de zorg op grond van deAWBZ of de Wlz of de Zorgverzekeringswet. De staatssecre-taris zegt dat gemeenten dat onderling maar moeten over-leggen. Wat als de benodigde zorg niet is ingekocht doorde nieuwe gemeente? Vertrouwt de staatssecretaris niet teveel op de blauwe ogen van de gemeenten? Stel dat iemandwel naar een voorziening voor volwassenen kan, maar nietin het zorgprofiel past. Wat gebeurt er dan? We moetenniet langer vertrouwen op de bereidwilligheid van degemeenten en dit wettelijk regelen. Gaat de staatssecretarisdat doen?

Dat het slecht gesteld is met de overheveling naargemeenten blijkt wel uit het feit dat het TransitiebureauJeugd een stresstest heeft ontwikkeld voor gemeenten.

Volgens de website wordt de stresstest vormgegeven alseen "real life simulatie", waarin cliëntcasussen centraalkomen te staan. Kosten: €5.400, exclusief btw. Zijn we nouhelemaal betoeterd? Ik vraag het aan de staatssecretaris.We zetten dure tests in om te weten te komen of de hulpgoed is georganiseerd voor kinderen met ernstigegedragsproblemen, een verstandelijke beperking of versla-vingsproblemen. Geld dat bedoeld is voor goede zorg ver-dwijnt in de zakken van Deloitte. Wij experimenteren metkinderen. Hoe fout willen we het hebben?

Het onderscheid dat wordt voorgesteld in het wetsvoorstel,dat landelijk werkende instellingen geen jeugdzorgaanbie-der kunnen zijn en geen uitvoering kunnen geven aan kin-derbeschermingsmaatregelen, komt op de SP wat gekun-steld over. Hierdoor worden kinderen alleen maar gecon-fronteerd met meer jeugdhulpverleners in plaats van min-der. Het doel van deze wet was toch: één kind, één gezin,één plan, één hulpverlener? We zien in de praktijk dat deorganisaties die zowel jeugdhulp als kinderbeschermings-maatregelen aanbieden, creatief omgaan met deze schei-ding, door de diverse activiteiten onder te brengen in ver-schillende stichtingen. Is dat de bedoeling van deze wetge-ving?

Dan heb ik nog twee punten, allereerst Bureau Jeugdzorg.Mijn collega heeft in het vorige debat ook al aandachtgevraagd voor de ontslagen. 1.800 jeugdhulpverleners staaneind 2015 op straat, met al hun kennis en expertise. Terwijlde staatssecretaris allerlei moeilijke constructies voorthuiszorgmedewerkers regelt, blijft het stil als het om dejeugdzorg gaat. 1.450 jeugdhulpverleners, waarvan de helftbij Bureau Jeugdzorg, zijn in 2014 al op de nominatielijstvoor ontslag gezet. Is dat de zachte landing waarover destaatssecretaris telkens mooie woorden spreekt? Er zoutoch een zachte landing komen voor de 20 gezinsvoogdenuit Gouda, die gedwongen moesten vertrekken en 300 kin-deren zonder begeleiding moesten achterlaten? Dezemensen hebben ondertussen gehoord dat ze weg moeten,dat ze ontslagen worden. Maar dat was toch niet zo, volgensdeze staatssecretaris? Bij de SP krijgen we echt een hartver-zakking als we dit soort berichten lezen. Is dit de bedoelingvan de nieuwe Jeugdwet, vraag ik aan de staatssecretaris?Ja of nee?

Tot slot zeg ik dat mijn fractie zeer verontrustende berichtenontvangt over het inrichten van de toegangsfunctie voorde jeugdzorg. Dat zou zeer stroef verlopen. Kent de staats-secretaris deze berichten? Wat gaat hij daarmee doen enhoe gaat hij dit oplossen?

Mevrouw Keijzer (CDA):

Voorzitter. De snelheid waarmee deze invoeringswet doorde Kamer wordt behandeld, doet toch een beetje denkenaan de haastige wijze waarop de Jeugdwet vorig jaar doorhet parlement is gehaald. Gelukkig gaat het vandaag omeen wet die grotendeels van technische aard is. Haastigespoed is in dit geval juist wél goed. De datum van invoeringvan het nieuwe stelsel voor de jeugdzorg komt immerssteeds dichterbij. De verantwoordelijke taak waar gemeen-ten en zorgaanbieders voor staan, is immens. Zij hebbenbehoefte aan duidelijkheid. Het is daarom goed dat zospoedig mogelijk in ieder geval het wettelijk kader van hetnieuwe stelsel wordt afgerond. Daarmee is nog niet gega-

11-7-2

8 oktober 2014


randeerd dat de uitvoering van het nieuwe stelsel goedverloopt. Dat is, in mooi Nederlands, een understatement.Ik kom daar later nog op terug. Eerst wil ik aandacht vragenvoor degenen voor wie we het allemaal doen.

Want niet alleen gemeenten en zorgverleners hebbenbehoefte aan duidelijkheid. Vooral voor ouders en kwets-bare kinderen wordt het een spannende tijd. Krijgen zij na1 januari nog voldoende hulp bij het opvoeden van hunkind of bij de zorg waar het mogelijk is? In dit verband wilik de staatssecretaris bedanken voor de brief die hij gisterenheeft verstuurd over de zogenaamde "vergeten groep". Ikheb hem daarvoor vanmorgen al bedankt, maar ik hechteraan om dat hier in de plenaire zaal ook te doen. Dezegroep is vergeten in de zin dat de mensen in deze groepniet onder de Wlz zouden gaan vallen. Toch is er geentwijfel over mogelijk dat deze kinderen en jongvolwassenenhieronder zouden moeten vallen, gezien de complexemeervoudige handicaps. Er is wat discussie voor nodiggeweest. Een amendement van de CDA-fractie waarin ditwerd geregeld, kon eerder nog niet op een meerderheidrekenen. Gelukkig heeft de staatssecretaris echter andersbesloten en zal er naar deze mensen een brief wordengestuurd waarin staat dat zij ervoor kunnen kiezen om als-nog onder de Wet langdurige zorg te gaan vallen. Ik hebvanmorgen ook al even gevraagd hoe dit nu juridisch wordtgeregeld. Ik wil die vraag hier herhalen. Hoe wordt het ookin financiële zin geregeld? Wij hebben hierover gedebat-teerd omdat deze mensen nu eenmaal niet onder de Wetlangdurige zorg vielen. Dat is ook zo geregeld in hoofdstuk8 van de Wmo. Hoe gaat de staatssecretaris dit juridischdoen en hoe krijgt het financieel vorm? Dit zijn belangrijkevragen, die overigens uiteraard niets afdoen aan de vreugdevan de CDA-fractie over het feit dat dit nu zo is geregeld.

Ik kom op de overgangsregeling. De decentralisatie van dejeugdzorg is een immense klus voor gemeenten en zorgaan-bieders. Met het wetsvoorstel dat we vandaag behandelen,wordt onder andere een overgangsregeling vastgesteld.Na overleg met de provincies, de gemeenten en JeugdzorgNederland is besloten om 80% van de omzet van BureauJeugdzorg te garanderen. Hiermee wordt de continuïteitvan de functie van Bureau Jeugdzorg in 2015 geborgd. DeCDA-fractie is blij dat op deze manier meer zekerheid wordtgeboden, maar het is haar nog steeds niet duidelijk ofhiermee ook de continuïteit van alle zorg voldoende isgeborgd. Kan de staatssecretaris de zorg hierover wegne-men? Ik heb dit al eerder plastisch als volgt omschreven.Op oudejaarsavond bespreken een vader en een moederde zorg voor hun kind. Ze willen op 2 november bellen,maar dan wordt de telefoon niet opgenomen bij de desbe-treffende zorginstelling omdat er geen contract is. Of hetcontract is te laat gekomen, waardoor de zorginstellingfailliet is gegaan. Hoe wordt de zorg in zo'n situatie gere-geld?

Instellingen die zich zorgen maken, kunnen zich nu wendentot de Transitie Autoriteit Jeugd. Die brengt vervolgens eenadvies uit over hoe kan worden omgegaan met de ontstanesituatie. De staatssecretaris is niet ingegaan op de vraagwat de waarde van dit advies is. Ik krijg hierover vandaaggraag duidelijkheid. Instellingen kunnen met hun zorg bijdie transitieautoriteit terecht, maar ouders die het fout ziengaan, kunnen op dit moment nog nergens hun klacht kwijt.De staatssecretaris geeft wel aan dat gewerkt wordt aanhet opzetten van een meldpunt, maar dat zal pas vanaf 1januari actief zijn. Is dat eigenlijk niet te laat? Is de discussie

die we vanmorgen hadden over het noodloket ook híérvoorde oplossing?

Er zijn inmiddels ook garanties gegeven aan landelijk enbovenregionaal werkende instellingen. Gezien de stand vande contractenmeter is dat geen overbodige luxe. Wat hetCDA echter niet ziet, is dat er afspraken gemaakt wordenover de laagdrempelige, maar eenvoudige jeugdhulp. Datis noodzakelijk. Allemaal ontvangen wij alarmerendeberichten: geen contracten, geen zekerheid. Dat is eenprobleem. De hele bedoeling van de overheveling van dejeugdhulp naar de gemeenten is nu juist dat, waar je kuntvolstaan met eenvoudige hulp, die ook wordt aangeboden.Maar zoals gezegd moeten er dan wel voldoende instellin-gen overeind zijn gebleven. Waarom reageert de staatsse-cretaris niet positief op het voorstel dat de CDA-fractie tij-dens het laatste AO over de transitie van de jeugdhulp heeftgedaan, te weten een garantie van 90% voor bestaandecliënten met bestaand overgangsrecht? Daarmee kun jemet je kind naar de bestaande zorgaanbieder, weet je datde rekening betaald wordt en is er zekerheid voor de fami-lies en de zorginstellingen.

Mevrouw Ypma (PvdA):

Natuurlijk willen we allemaal zekerheid voor de kinderenen voor de zorg. Maar hoor ik mevrouw Keijzer nu serieuszeggen dat ze vooral zekerheid wil voor de instellingen?


Ja, en dat is niet gek. Want wat heb je aan overgangsrecht,wat heb je aan een indicatie voor zorg voor jouw kind, waarhet niet goed mee gaat, als de instelling waar je die zorgbetrekt op 1 januari failliet is? Natuurlijk heb je het, als jehet over zorg hebt, altijd over de zorgverleners.


Natuurlijk hebben we het over de zorgverleners, maar hetgaat erom dat de kinderen de juiste zorg krijgen en niet bijwelke instelling die zorg vandaan komt. Is mevrouw Keijzerdat met mij eens? Is dit de operatie "Red het kind", of deoperatie "Red de instelling"?


Beide, want het kind dat zorg nodig heeft, heeft een instel-ling nodig. Als je de monitors leest van de zorginstellingen,van ActiZ en van V&VN, zie je dat 70% van de zorginstellin-gen nog geen idee heeft. Als je een beetje verstand hebtvan bedrijfsvoering, weet je dat het straks misgaat. Ik hadeigenlijk gehoopt dat de PvdA-fractie na het betoog vanSpekman van afgelopen zondag hier niet zou gaan doenalsof dat twee tegengestelde bewegingen zijn. Ik hadgehoopt dat de PvdA-fractie met het CDA zou strijden voorde continuïteit van zorg.

De voorzitter:Mevrouw Ypma wordt een beetje uitgedaagd, maar ze blijftzitten.


Maar ik zie dat u de me de ruimte geeft; ik twijfelde of ikdie mocht pakken. Het activisme van de Partij van de Arbeid

11-7-3

8 oktober 2014


betekent dat we het land ingaan om met onze wethouderste spreken en ze aan te sporen hiervan een succes te maken,in plaats van boe te roepen en onheil te voorspellen,waaraan ook het CDA meedoet. Mevrouw Keijzer mag mevertellen waar de kinderen meer aan hebben.


Kinderen hebben iets aan een indicatie voor zorg, als ereen zorginstelling is die die zorg verleent. Want je hebt erhelemaal niets aan om met een indicatie voor zorg, dusmet een recht op zorg op het stads- of dorpsplein te gaanstaan, want dat is een lege huls.


Tijdens het debat over de stelselherziening hebben we heterover gehad dat dit geldt voor bepaalde heel specialistischefuncties. Er moet nog wel sprake zijn van voldoende vandat soort functies, los van de instelling. Dan komt het watdichterbij. Maar voor het brede palet van zorg is het tochniet zo dat het overeind houden van de instelling bepalendis voor de zorg voor dat kind? Bovendien wilden we tochook een beweging van acht tot zestien hulpverleners in eengezin die ieder hun eigen ding doen, naar het geven vanechte hulp aan dat kind, waarvoor één iemand verantwoor-delijk is? Die hulp moet er toch een keer komen, in plaatsvan dat men langs elkaar heen blijft werken? Hoe verhoudtdit pleidooi voor garanties zich tot dat verhaal?


Het is een garantie die hangt aan het kind met recht op zorg.Het is een garantie die hangt aan een kind dat zorg nodigheeft en die zorg kan krijgen waar het die nodig heeft. Hierwordt gedaan alsof dat in strijd is met de wet, maar dat isniet zo. Juist in de Jeugdwet is overgangsrecht opgenomen,in tegenstelling tot de Wmo en de Participatiewet waarinhet overgangsrecht juist ook hangt aan de hulpverlener diede zorg nu geeft. Ik begrijp werkelijk niet waarom de VVDen de PvdA niet met mij willen meedenken om zo de dooriedereen met de mond beleden continuïteit van zorg ookdaadwerkelijk praktisch vorm te geven. Nogmaals, je hebter niets aan om op het dorpsplein, zoals vlakbij waar ikwoon, te staan met een papiertje met "zorgindicatie" erop,als de zorginstelling er niet meer is omdat deze failliet isgegaan.


Ik maak er bezwaar tegen dat wordt gedaan alsof er maaréén zorginstelling is. Het gaat in de wet om continuïteit vanzorg. Wij hebben dat keurig geregeld. Wij hebben zelfs eenaanwijzingsbevoegdheid van de staatssecretaris dat als eengemeente dat niet heeft ingekocht, de staatssecretaris datalsnog kan doen, afhankelijk van het gebied. Dat is allemaalkeurig geregeld. U hebt ingestemd met deze wet. U hebthet vertrouwen in de bestuurders van gemeenten uitgespro-ken dat ze dit gaan regelen.

De voorzitter:Wilt u via de voorzitter spreken?


Waarom heeft de partij van mevrouw Keijzer eigenlijk voordeze wet gestemd? Wat is het vertrouwen in de eigen wet-houders in de gemeenten?


Dat vertel ik net. Juist in die wet staat het meest vergaandeovergangsrecht dat wij hebben: als je recht hebt op zorg,kun je dat in principe krijgen bij de zorgverlener die je nuhebt. Dat is ook logisch, want zeker opvoedingsproblemenen zorg en ondersteuning aan kinderen vallen of staan bijde klik die je hebt met je zorgverlener. Dat weten wij alle-maal. Vervolgens hoor je vanuit het land hoe moeizaamhet is om contracten te sluiten. Overigens verwijt ik dat degemeenten niet. Gemeenten krijgen pas volgende week deinformatie over de pgb's; dan horen zij pas welke kinderenwelk pgb hebben in hun gemeenten. Het is dus nog tebegrijpen ook. Het gaat mij erom dat, als dit kind en dievader en moeder voor de kerst hun laatste gesprek hebbengehad, zij weten dat zij er op 1 januari ook nog terechtkun-nen. Ik hoop dat de PvdA en de VVD dit ook zien, want dezetwee partijen hebben hier de meerderheid. Het zou goedzijn als het doel dat in de wet staat — waarvoor deze partijenook voorgestemd hebben — in de praktijk ook daadwerkelijkvorm en inhoud kan krijgen.


Ik zou het op prijs stellen als Kamerleden die verantwoor-delijkheid hebben — terwijl partijen heel hard werken inhet land — die verantwoordelijkheid ook in deze Kamernemen en niet alleen garanties vragen nadat zij voor dewet hebben gestemd. Het was bekend dat die garanties erniet inzaten. De continuïteit van zorg zat erin. Daaroverhebben wij het en dat is iets anders dan continuïteit vaninstelling. Als het kan, zal de zorg bij dezelfde hulpverlenerworden verleend, maar soms zullen kinderen misschienook wel willen wisselen.


Ik zou bijna willen vragen om een schorsing, om even tekunnen kijken naar het overgangsrecht. Mevrouw Van denBurg kan dan lezen hoe het in de wet geregeld is. Mijnpleidooi sluit daarbij aan. Natuurlijk is het zo dat je kuntwisselen als je wilt wisselen. Ook dat is geregeld in de wet.Wij staan hier nu echter voor de invoeringswet van deJeugdwet, met alle problemen van dien die er vanuit hetland op ons afkomen. Mevrouw Van der Burg kan haar ogendaar toch niet voor sluiten? Laten wij daar met elkaarpraktisch mee omgaan. Ik begrijp dat ik hiervoor van deVVD geen steun krijg, maar misschien is er op een anderemanier een Kamermeerderheid te krijgen.

Ik ga verder met het woonplaatsbeginsel. Om te bepalenwelke gemeente inhoudelijk en financieel verantwoordelijkis, moet gekeken worden naar de woonplaats van de jeug-dige. Dat lijkt heel simpel, maar in de praktijk lijkt het nietaltijd goed in te passen in de wettelijke omschrijving. Hetis niet ondenkbaar dat gemeenten met situaties te makenkrijgen waarin ze twijfelen over de vraag of ze wel of nietverantwoordelijk zijn. In een dergelijk geval dreigen doordeze discussie situaties te ontstaan waarin kinderen tussenwal en schip vallen. Op welke manier wordt gegarandeerddat er altijd een gemeente verantwoordelijk is zonder dat

11-7-4

8 oktober 2014


dit voor de rechter afgedwongen moet worden? Weten allegemeenten eigenlijk al voor welke jeugdigen ze over driemaanden verantwoordelijk zijn? Ik sprak net al over de pgb'sdie pas in oktober, soms zelfs pas in november definitiefbekend worden.

Om te bepalen welke gemeente verantwoordelijk is, wordtvoor jeugdigen de woonplaats van de ouder met gezaggenomen. In het wetsvoorstel wordt dit woonplaatsbeginselaangevuld met de bepaling dat vanaf de leeftijd van 18 jaarwordt uitgegaan van de feitelijke verblijfplaats van dejeugdige. De regering geeft aan dat dit tot consequentiekan hebben dat bij het bereiken van de meerderjarige leef-tijd een andere gemeente verantwoordelijk wordt. Overlegtussen gemeenten is op zo'n moment noodzakelijk, zoschrijft de regering. Maar waar staat dat dit overleg ookdaadwerkelijk gevoerd moet worden? Hoe kunnen oudersen jeugdigen zich in deze discussie mengen, zonder dat ditdirect afgedwongen moet gaan worden via de rechter?

Bij het woonplaatsbeginsel is nog een andere discussie vanbelang. Vaak is het gezag van de ouders bepalend voor devraag welke gemeente verantwoordelijk is, maar het gezagwordt in Nederland nou juist niet eenduidig vastgelegd.Het gezagsregister biedt niet in alle situaties een volledige,sluitende registratie. Er kan discussie zijn over de GBA-inschrijving in het geval van ouders die met elkaar in eenvechtscheiding zijn verwikkeld. De een schrijft de jeugdigede ene week hier in, waarop de ander boos is en de jeugdigede andere week ergens anders inschrijft. Helaas, dat gebeurtsoms. Hoe gaat dan bepaald worden welke gemeente ver-antwoordelijk is?

Wanneer gaat de verantwoordelijkheid over naar eennieuwe gemeente bij verhuizing? In het onderwijs hebbenwe dat eenvoudig geregeld. Op 1 oktober wordt er geteld,en vanaf dan is het onderwijs verantwoordelijk voor dekinderen die dan bij de school staan ingeschreven. Komtiemand na 15 oktober, dan moet je wel onderwijs gevenmaar heb je in financieel opzicht pech. Uiteindelijk middeltzich dat wel uit. Is het niet een idee om het zo te doen? Nietin alle gevallen overigens. Zo ben ik laatst benaderd overgemeenten waar meer asielzoekers naartoe komen; daarkan het tot heel grote verschuivingen leiden. Dat is echtereen debat voor een ander moment. Wil de staatssecretarishierop reageren en bekijken of daar afspraken over te makenzijn? Vervolgens zijn er gemeenten met heel veel voogdijin-stellingen. In de onderhandelingen wordt dat ingewikkeld.Ook heb ik begrepen dat het met name bij het Leger desHeils in het noorden van het land nog niet helemaal lekkerloopt, terwijl de continuïteit van zorg ook hier zeer belangrijkis.

In het kader van de regeldruk constateert Actal dat er in hetovergangsjaar kort opeenvolgend drie uitvoeringsmodali-teiten zijn, waardoor er in die periode extra regeldrukervaren wordt. In de beantwoording van onze schriftelijkevragen gaat de staatssecretaris niet in op dit punt. Kan hijalsnog aangeven waarom hij ervan overtuigd is dat dit in2015 geen extra regeldruk zal veroorzaken?

Het CDA hoopt dat er zo snel mogelijk zekerheid over zalzijn dat gemeenten op tijd hun zorg ingekocht zullen heb-ben. De staatssecretaris spreekt over een interventieladderdie uiteindelijk tot de indeplaatsstelling kan leiden. Ten tijdevan de schriftelijke vragenronde gaf de regering aan dat er

bij 11 regio's nog onvoldoende duidelijkheid bestaat overde planning en de inhoud van de inkoopcontracten. 11 vande 42, dat zijn er heel veel. Kan de staatssecretaris aangevenhoe het nu hiermee staat? Zijn er al gemeenten of regio'sdie een paar treden gestegen zijn op deze contracten- ofinterventieladder? Of kan de staatssecretaris ons geruststel-len dat de contracten overal tijdig getekend zullen zijn? Ikkrijg graag wat meer onderbouwing; dat de staatssecretarisdit hoopt, is niet voldoende onderbouwing. Het is ookterecht om hier de vraag te stellen of de staatssecretaris alweet of hij de monitor, waar we eerder over spraken,openbaar wil gaan maken. Wat staat er in die contracten?Ons bereiken steeds meer berichten dat niet alle benodigdejeugdhulp is ingekocht. Als dat zo is, voorzien wij eenhausse van doorverwijzingen door jeugdartsen, huisartsenen medisch specialisten naar jeugdhulp, die vervolgensmet een pgb ingevuld gaat worden. Dat is een prachtiginstrument in de wet, maar niet als het een bypass is omdatgemeenten onvoldoende jeugdhulp hebben ingekocht.

In de beantwoording van vragen van mevrouw Bergkampen mij gaf de staatssecretaris bij het antwoord op vraag 5aan dat er niet altijd een pgb wordt gegeven. Maar volgensmij is het zo dat je een pgb kunt krijgen als je niet tevredenbent over de zorg die de gemeente heeft ingekocht. Als degemeente haar aanbod adequaat vindt, betekent dat nietdat daarmee de discussie afgerond is. Graag krijg ik hieropeen reactie.

De Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd moet in degaten houden of het allemaal goed gaat. Kan de staatsse-cretaris inmiddels bevestigen dat de onderzoeksopdrachtvan deze commissie gevoegd gaat worden onder die vande commissie-Noten? We weten immers allemaal dat dattotaal verschillende opdrachten zijn. We hebben net metelkaar flink gedebatteerd over zorgcontinuïteit. Daar ziet deopdracht van de commissie-Geluk — laat ik het makkelijkhouden — op. Die moet verder onderzocht worden. Ik geloofniet dat deze staatssecretaris de verdenking op zich willaden dat hij kritisch onderzoek kwijt wil zijn.

Ik zei net al dat veel zorg betaald gaat worden uit pgb's endat pas binnenkort duidelijk wordt hoe de pgb's in elkaarzitten, om welke kinderen het gaat en welke kosten het zijn.Gaat dit alleen over kinderen of gaat dit ook over de pgb'sdie onder de Wmo vallen, voor volwassenen? Dit punt isvan belang, want dit raakt het beslag van de pgb's op detotale financiële ruimte van de gemeenten. Ik weet dat destaatssecretaris bezig is met een enthousiaste bustour doorhet ganse land. Ik ben zelf wethouder geweest. Ik kan mijheel goed voorstellen hoe vereerd je kunt zijn en wat eenfeest het is als de staatssecretaris voorbij komt, maar ikkrijg toch af en toe een beetje het gevoel dat ik een soortvertrouwenspersoon ben van wethouders die, in tegenstel-ling tot de positieve berichten van de staatssecretaris, tochbij mij zorgen uiten. Zij melden bijvoorbeeld dat er echtnog wel wat kinken in de kabel zitten, zoals het pgb.

Als ik goed geteld heb, zijn over 85 dagen de gemeentenverantwoordelijk voor de hulp en zorg voor jeugdigen.Hoewel het CDA er met de overgrote meerderheid van deKamer van overtuigd is dat het een juiste keuze is, zien wijhoe door te late informatieverstrekking en onduidelijkheidover de vraag om welke kinderen en gezinnen het gaat,grote onzekerheid ontstaan bij die families en hun kwets-bare kinderen. We kunnen vanuit Den Haag niet alle onze-

11-7-5

8 oktober 2014


kerheid wegnemen, maar waar dat wel mogelijk is, moetenwe ons daar volledig voor inspannen.

Ik sprak eerder al over de vergeten groep kinderen enjongvolwassenen. Nogmaals spreek ik uit dat ik zeer blijben met de oplossing. Hoewel de wet die we vandaagbehandelen voor het overgrote deel gaat over bestuurlijkeen juridische technische zaken, gaat die uiteindelijk overgoede zorg en hulp voor kwetsbare kinderen en hun fami-lies.

Mevrouw Bergkamp (D66):

Voorzitter. Ik begin met het bedanken van de staatssecreta-ris voor zijn brief over de zogeheten vergeten groep. Ik denkdat Ouders voor goede zorg, VGN, Per Saldo, Ieder(in) enwij Kamerbreed een oplossing wilden. Ik vind het goed datde staatssecretaris daarnaar geluisterd heeft en met eenoplossing is gekomen.

Morgen is het precies een jaar geleden dat de TweedeKamer debatteerde over de nieuwe Jeugdwet. Ik kan mijdat nog herinneren. Het was een van de eerste grote wettendie ik mocht doen als Kamerlid. Dat is dus alweer een jaargeleden. We zien dat gemeenten, zorgaanbieders en profes-sionals op dit moment heel hard werken om ervoor te zor-gen dat kinderen en hun ouders volgend jaar de zorg krijgendie zij nodig hebben. Maar we horen ook steeds meer ver-ontrustende berichten over de transitie van het jeugdstelsel,namelijk dat daarover veel onduidelijkheid en onzekerheidis. Vandaar dat er onlangs op verzoek van D66 een spoed-debat is geweest. Ik hoop dat we snel een VAO kunnenhebben om de continuïteit van de zorg te garanderen. Ikkijk erg uit naar de brief van de staatssecretaris hierover,want in dat spoeddebat hebben we een aantal vragen aanhem gesteld.

D66 wil voorkomen dat ouders en kinderen tussen wal enschip vallen. Dat vereist ondersteuning van het kabinet enduidelijkheid over de regels. Daarover gaat het vandaag.Het is belangrijk dat we nu de wet behandelen die ervoormoet zorgen dat de Jeugdwet goed aansluit op alle anderewetten. Ik merk in de praktijk dat, als je aangeeft dat je eendebat gaat voeren over de Invoeringswet Jeugdwet, ieder-een denkt dat we wéér gaan praten over de invoering vande Jeugdwet. Maar het is dan ook een vrij technische wet.Toch zit er ook een aantal inhoudelijke punten in deze weten daar heb ik een aantal vragen over, voor beide staatsse-cretarissen. Ik zal beginnen met een aantal vragen over decontinuïteit van de zorg. Daarna ga ik in op de landelijkwerkende instellingen, de regels rond uithuisplaatsingen,het woonplaatsbeginsel, de inplaatsstelling en de medezeg-genschap van alleenstaande minderjarig asielzoekers.

Allereerst de continuïteit van de zorg. Om de continuïteitvan de door de Bureaus Jeugdzorg geleverde zorg tegaranderen, kiest de staatssecretaris voor een mogelijkegarantstelling door gemeenten van minimaal 80% van hetbudget voor 2015. Wanneer wordt er besloten welkegemeenten onder deze regeling zullen vallen, op basis vanwelke criteria wordt dat nu bepaald en wie bepaalt dit? Isde Transitie Autoriteit Jeugd hierin doorslaggevend? Eenandere vraag die ontstond tijdens het AO over de transitievan de Wmo luidt als volgt. Er is veel onzekerheid enonduidelijkheid bij cliënten, maar voor zorgaanbieders geldt

precies hetzelfde: vele zorgaanbieders weten niet meer hoehet zit vanwege alle veranderende wetgeving. Waar kunnendie zorgaanbieders terecht met hun vragen? Net hebbenwe het gehad over een callcenter en een telefoonnummervoor cliënten. Ik ben er heel blij mee dat dit telefoonnummervanaf half oktober beschikbaar is, maar waar kunnen dezorgaanbieders heen? Verder heb ik een vraag over depeildatum; die is 2012, voor alle gegevens en budgetten.Wat doet de staatssecretaris met een eventuele autonomegroei in 2013 en 2014? Graag een reactie op dit vraagstuk.De Jeugdwet regelt dat de rechten van jeugdigen en oudersop jeugdhulp bij de overgang naar het nieuwe jeugdstelselnog een jaar in stand blijven. Daarbij is expliciet geregelddat gemeenten er verantwoordelijk voor blijven dat dejeugdhulp kan worden voortgezet bij dezelfde aanbieder,indien dat — zo zag ik in de beantwoording van de staats-secretaris — redelijkerwijs mogelijk is. Wat bedoelt destaatssecretaris met "redelijkerwijs"? Ik heb ook een prakti-sche vraag over de situatie vanaf 1 januari 2016. Watgebeurt er als een huisarts verwijst naar een jeugdpsycho-loog en deze zorg niet is ingekocht door de gemeente?Graag een reactie op deze concrete vraag over de omgangdaarmee.

Nu de landelijk werkende instellingen, zoals het JoodsMaatschappelijk Werk en het Leger des Heils. Deze organi-saties mogen straks, als jeugdzorgaanbieder, niet meerzowel de uitvoerders van de kinderbeschermingsmaatrege-len als de jeugdreclassering zijn. D66 vindt deze functieschei-ding belangrijk. Wij vinden het wel goed dat deze instellin-gen nog een jaar lang de tijd krijgen voor de ontvlechting,zodat deze zorgvuldig kan plaatsvinden. Hoe ver zijn dezeinstellingen met die ontvlechting? Kan de staatssecretarisdaar een reactie op geven?

Het volgende over de uithuisplaatsingen en het gedwongenkader. De nieuwe Jeugdwet biedt de rechter straks demogelijkheid om kinderen die dicht tegen een opname ineen gesloten jeugdzorginrichting zitten, een laatste kans tegeven. Zij mogen thuis blijven als aan bepaalde voorwaar-den is voldaan, zoals stoppen met spijbelen en deelnemenaan gezinstherapie. Deze voorwaardelijke machtiginggesloten jeugdzorg kan de rechter voor een halfjaar opleg-gen, maar de jeugdhulpverlener stelt straks vast of een kindeen voorwaarde overtreedt en alsnog uit huis mag wordengeplaatst. De rechter doet dat niet meer. Ik blijf toch moeitehebben met de vrijheidsontneming van een kind. Ik realiseerme dat we het debat daarover gevoerd hebben, maar ikblijf over dit mijns inziens belangrijke punt twijfels houden.Wil de staatssecretaris dit punt expliciet meenemen in deevaluatie van de wet? Hoe zit het in de praktijk met dit punt?Wellicht zijn mijn zorgen voor niets, maar ik zou het fijnvinden als de staatssecretaris hier expliciet naar keek.

Gecertificeerde instellingen kunnen binnenkort zonder enigemedewerking van het college van burgemeesters en wet-houders een rechter verzoeken om een machtiging tot uit-huisplaatsing. Dat gaat volgens D66 in tegen de stelselher-ziening, waarin de gemeente, het college, veel meer bepa-lend is. Het jeugdstelsel is er toch ook sterk op gericht omuithuisplaatsingen zo veel mogelijk te voorkomen door deinzet van lokale jeugdhulp? Waarom kiest de staatssecretariser dan voor om in dit geval een besluit van het collegeoverbodig te maken?

Naast mevrouw Keizer, bij wier vragen ik mij graag aansluit,stel ik een paar vragen over het woonplaatsbeginsel. D66

11-7-6

8 oktober 2014


heeft altijd heel kritisch tegenover dat beginsel gestaan envooral tegenover hoe dat in de praktijk uitpakt. Op papierlijkt dit er heel mooi uit te zien, maar in de praktijk is er heelveel verwarring. Daarover blijf ik zorgen houden. Bij hetwoonplaatsbeginsel is de gemeente waar de ouders wonenvolgens de Jeugdwet verantwoordelijk voor het leverenvan jeugdhulp. De staatssecretaris wil nu regelen dat zodraeen jongere 18 wordt, de gemeente waar de jongere woontde verantwoordelijkheid overneemt. Daarbij kan ik mij opzichzelf iets voorstellen, maar dit mag natuurlijk nooit leidentot overdrachtsproblemen tussen gemeenten. Hoe gaat destaatssecretaris voorkomen dat deze maatregel tot extraoverleggen en meer bureaucratische rompslomp voorgemeenten leidt en, sterker nog, dat jongeren tussen walen schip vallen? Kan de staatssecretaris garanderen datjongeren hiervan niet de dupe worden in de zin dat ze deaanbieder verliezen van wie ze bijvoorbeeld een zinvolleen goede behandeling krijgen?

De "indeplaatsstelling" is een moeilijk, technisch begrip.Het duidt op de mogelijkheid van de staatssecretaris om inte grijpen als het niet goed gaat bij een gemeente. In dewet wordt binnenkort dus ook geregeld dat in geval vantaakverwaarlozing door een gemeente een indeplaatsstel-ling kan plaatsvinden. Het Rijk neemt dan de verwaarloosdetaken van de gemeente over. Deze vergaande overheidsbe-moeienis wordt alleen toegestaan als de interventieladderis doorlopen en gemeenten dus voldoende waarschuwingenen verbeterkansen hebben gehad. Op welke trede van deinterventieladder bevinden we ons nu? De staatssecretarisheeft in de brief aangegeven dat ongeveer 25% van deregio's niet op tijd klaar is. Kan de staatssecretaris in hetkader van de transparantie voor de Kamer, maar ook voorde gemeenteraden, aangeven over welke regio's wij het nuhebben? Acht de staatssecretaris het reëel dat er met hetoog op de huidige situatie een indeplaatsstelling aan deorde komt? Hoe wordt bepaald wanneer de gemeente detaken zelf weer kan uitvoeren? Ik krijg graag een uitvoerigereactie op dit punt.

In het wetsvoorstel krijgen alleenstaande minderjarigeasielzoekers en vluchtelingen geen recht op medezeggen-schap. In de ogen van D66 gaat het hier ook zeker om eenspecifieke groep, een zeer kwetsbare groep. Het gaatimmers om kinderen die zonder ouders in Nederlandkomen. Nu heb ik de beantwoording van de staatssecretarismet veel interesse gelezen, waarin staat dat deze kinderenvaak geen kennis van de Nederlandse taal hebben en ookniet van Nederland. Daarom vraagt hij zich af waarom hijdeze kinderen medezeggenschap zou geven. Volgens mijmogen ook kinderen die vanuit een heel moeilijke situatiekomen, wel degelijk medezeggenschap krijgen. Ik realiseerme dat er al een aantal goede dingen worden georgani-seerd. Zo zijn er praatcafés en evaluatieformulieren. Dat isprima, maar toch roep ik de staatssecretaris ertoe op, inoverleg met gespecialiseerde organisaties na te gaan hoede medezeggenschap voor deze groep te borgen.

Ik realiseer me dat we een debat over pleegzorg hebbengevoerd en dat er een door ons gesteund amendement isingediend om de huidige Regeling pleegzorg 2013 niet inde wet te verankeren. Ik ben benieuwd naar de manierwaarop wij met elkaar de kwaliteit van pleegzorg gaanborgen. Hoe voorkomen we dat er binnenkort een wildgroeiaan verschillende pleegcontracten is? Hoe kunnen weervoor zorgen dat de informatievoorziening voor pleegou-ders op peil is?

Tot slot. Voor de jeugdhulp en de jeugdzorg begint de tijdnatuurlijk te dringen.


Ik hoor mevrouw Bergkamp praten over een wildgroei aanpleegzorgcontracten. Kan zij toelichten wat zij daarmeebedoelt?


Ik zei: hoe voorkomen we dat er een wildgroei komt aanverschillende contracten? Hoe voorkomen we dat er heelveel diversiteit is? Hierdoor zullen er namelijk heel veelverschillende eisen gesteld worden in zo'n pleegzorgcon-tract. Hoe zit het dan met de kwaliteitsborging?


Dat er verschillende aanbieders van pleegzorg zijn en dater op verschillende manieren pleegzorg wordt geboden,wil toch niet direct zeggen dat de kwaliteit ervan onder demaat is? We willen toch juist graag dat kinderen niet uithuis worden geplaatst, maar zo veel mogelijk in huisgeplaatst worden bij pleeggezinnen of gezinshuizen?


Zeker, dat is een terecht punt van mevrouw Ypma. Het wilook niet zeggen dat het leidt tot een wildgroei, maar ik vindhet wel belangrijk dat als we Kamerbreed iets uit de wethebben gehaald, we aan beide bewindspersonen vragenhoe we ervoor kunnen zorgen dat de kwaliteit geborgd blijft.Dat is de strekking van mijn oproep. Mevrouw Ypma heeftnatuurlijk wel gelijk dat die wildgroei geen vanzelfsprekend-heid is. Liever voorkomen dan genezen, zeg ik er dan maarbij.

Ik gaf net al aan dat voor de jeugdzorg en de jeugdhulp detijd begint te dringen. Het is daarom belangrijk dat wevandaag helderheid krijgen over al die wettelijke kaders,zodat op dat gebied het plaatje voor gemeenten, zorgaan-bieders, professionals en cliënten eindelijk compleet wordt.Ik kijk daarom uit naar de beantwoording van beide staats-secretarissen. Daarnaast moeten er een aantal acties komenvan de staatssecretaris om de continuïteit van de zorg tegaranderen. Ik sluit me aan bij wat er eerder is gezegd. Wekrijgen nog een VAO over dit onderwerp. Ik hoop dat er danook snel een brief komt van de staatssecretaris, met nameover de zorgen over de bovenregionale inkoop. Ik vind datecht een zorgpunt.

Daarnaast vind ik het volgende ook belangrijk. Ik sluit medaarmee een beetje aan bij de woorden van mevrouwKeijzer. Als Kamer hebben we heel veel profijt gehad vande commissie-Geluk. Ik vind eerlijk gezegd dat deze com-missie nog vrij genuanceerd was in haar conclusies. Je lasgewoon de onzekerheid en de dilemma's erin: "Hoe kan ikop papier zetten dat ik zorgen heb?" Ik vind dat de Kamerzorgvuldig moet omgaan met de kennis die daar zit. Ik kandat als D66'er misschien wat makkelijker zeggen. Ik zou hetop prijs stellen als we nog een jaar lang verdergaan metdeze commissie. Het maakt mij niet uit in welke vorm. Dekennis van deze mensen moet in ieder geval behoudenblijven, zodat de Kamer vanuit die invalshoek onafhankelijkeinformatie kan krijgen.

11-7-7

8 oktober 2014



Ik hoor mevrouw Bergkamp zeggen dat die kennis verdermoet gaan. Het maakt haar niet uit in welke vorm. Betekentdit dat mevrouw Bergkamp onderschrijft dat er een bredetransitiecommissie moet komen in plaats van drie verschil-lende transitiecommissies?


Ik was hiervoor directeur hr. Ik zei altijd: kennis zit in men-sen. Je hebt dus mensen nodig om die kennis te behoudenen te waarborgen. Natuurlijk zijn er verschillende construc-ties mogelijk. Ik vind het wat kort door de bocht om te zeg-gen dat de commissie-Geluk maar weg moet en dat er dansowieso nog kennis overeind blijft. Ik krijg graag een ant-woord van de staatssecretaris op mijn vraag hoe we ditkunnen borgen. Ik was heel blij dat we die informatie kre-gen. In de contacten die de staatssecretaris heeft met wet-houders merk ik ook dat mensen er soms behoefte aanhebben om wat onafhankelijker van de bewindspersoneniets te delen. Dat snap ik. Zo werkt het nu eenmaal in depraktijk.


Die behoefte aan informatie deel ik met mevrouw Berg-kamp. Bedoelt zij daarmee dat de wetenschappelijke kennisen de kunde die nu in die commissie zitten, goed bruikbaarzouden zijn voor de brede transitiecommissie voor hetsociale domein?


Ik snap de achtergrond van de vraag. Laat ik er eerlijk endirect in zijn. Ik zou het heel goed vinden als de heer Geluknog een jaar doorgaat met zijn werk. Dan hebben we zekerde kennis en de waarborg. Zijn team hoort daar ook bij. Deheer Geluk is het boegbeeld, maar daaronder zit natuurlijkeen heel breed spectrum van allerlei mensen met weten-schappelijke kennis. Ik zou daar geen moeite mee hebben.Ik vind het zelfs efficiënt om aan deze organisatie te vragenom een jaar lang door te gaan. Ik sta overigens absoluutopen voor andere snelle en effectieve opties waar ik nietaan gedacht heb.

Mevrouw Agema (PVV):

Voorzitter. Mijn fractie heeft tegen de wet gestemd en wehebben ook geen vragen meer naar aanleiding van detechnische invoeringswet die nu voor ons ligt. Dat betekentniet dat we nader tot elkaar zijn gekomen, maar we sprekende bewindspersonen weer in het VAO en het algemeenoverleg en in het wetgevingsoverleg dat er aan zit te komen.Ik had mij daarom graag willen inschrijven voor nul minu-ten, maar dat is kennelijk niet gebruikelijk, ondanks het feitdat ik hier ook al een paar jaar rondloop. Daarom wil ik hethier nu bij laten.

De voorzitter:U hebt nog 34 seconden over; die geven we dan maar aaneen goed doel.


Voorzitter. De Invoeringswet Jeugdwet en de bijbehorendenota's van wijziging zijn naar hun aard en karakter tech-nisch. Dat wil echter niet zeggen dat er helemaal geeninhoudelijke punten in zitten. Het is ook de slotwet van eenheel stelsel van wetten. We zijn begonnen met de Jeugdwet.We hebben de Wet professionalisering jeugdzorg en dewet inzake de verplichte koppeling burgerservicenummergehad. De Wet verplichte meldcode huiselijk geweld enkindermishandeling hoort er eigenlijk ook bij. Wat nuvoorligt, is dus de laatste wet. Deze technische wet isbelangrijk om ervoor te zorgen dat de Jeugdwet goed landttussen de andere wetten. Zoals iedereen hier weet, heeftdie wet met heel veel andere wetten te maken. Het is vanbelang dat alles goed op z'n plek komt. Als de verwijzingenniet goed zijn, gebeuren er ongelukken.

Ook is het heel belangrijk dat de staatssecretarissen in hunschriftelijke reactie hebben toegezegd dat een aantal wettenzo veel mogelijk gelijktijdig geïmplementeerd worden. Datis met name van belang om de uitvoering niet te complice-ren.

Onze vragen over de enkele inhoudelijke aanpassingen inde invoeringswet zijn wat mijn fractie betreft naar tevreden-heid beantwoord. Wel heeft mijn fractie nog een aantalvragen over de twee nota's van wijziging die erbij gevoegdzijn. De eerste nota van wijziging bevat één heel belangrijkinhoudelijk punt, namelijk de aanwijzingsbevoegdheid metbetrekking tot de bovenregionale specialistische zorg. Ineen eerder algemeen overleg hebben we daarovergesproken en ook onze zorgen geuit dat de inkoop van diezorg onvoldoende op gang komt en te complex is; er zijngrotere gebieden nodig om dat te regelen. De staatssecre-tarissen zijn daarover in overleg gegaan met de instellingenen de gemeenten. Een groot aantal fracties heeft gevraagdom niet door de bestaande afspraken heen te lopen bij water bedacht wordt om het op een goede manier geregeld tekrijgen waarbij de continuïteit van zorg juist voor die groepgeborgd moet worden. Ten aanzien van deze aanwijzings-bevoegdheid die aan artikel 12.4, lid 3 wordt toegevoegd,wordt gezegd dat het om een aantal zeer specialistischefuncties gaat. Iedereen kan de opsomming lezen, dus diezal ik hier nu niet geven. Verder wordt gezegd dat het vooréén jaar geldt, namelijk 2015. Kunnen de staatssecretarissenbevestigen dat het beperkt blijft tot 2015, dus dat het wets-technisch automatisch 2015 is en niet ook daarna? Ik denkdat het ook voor de sector belangrijk is om te weten dat hetgaat om een beperkte groep en dat een termijn van éénjaar geldt om de overgangsproblematiek op te lossen dienu optreedt bij de inkoop van dit soort functies.

Daarnaast vraag ik de staatssecretarissen of het klopt dathet om 15% van het totale budget gaat dat overgeheveldwordt en dat het dus niet meer is dan dat.

Ik krijg verder graag de toezegging dat, om te voorkomendat we volgend jaar weer in deze situatie komen, er met deinstellingen die het betreft en de gemeenten die deze zorginkopen duidelijke afspraken over worden gemaakt dat alser overcapaciteit ontstaat, gezorgd wordt voor eenafbouwscenario. We weten dat bijvoorbeeld van deJeugdzorgPlus. Van andere terreinen weet ik het niet. Wijmoeten daarover wel afspraken maken met elkaar, zodat

11-7-8

8 oktober 2014


wij volgend jaar niet in een situatie van herhaling komen.Graag krijg ik een toezegging op dit vlak.

Dan kom ik op de tweede nota van wijziging. Die kregenwij heel kort voor dit debat. Daarover wil ik een aantal vra-gen stellen. Ik begin op de eerste bladzijde. Aan artikel 4.3.1wordt een derde lid toegevoegd of dit wordt gewijzigd. Datbetekent dat er nadere regels kunnen worden gesteld naaraanleiding van het verslag dat gemaakt moet worden doorde jeugdhulpaanbieders. Daarna wordt er volgens mij eenextra bevoegdheid gecreëerd voor de staatssecretaris omdaar nadere eisen aan te stellen, terwijl er al een hele ritseisen staat. Ik hoor graag van de staatssecretaris waaromdit nodig is. Dat is mijn belangrijkste vraag: waarom heefthij deze extra bevoegdheid nodig?

Overeenkomstig artikel 6.17 vervalt de rol van de inspectiein individuele gevallen. Er staat dat oordeelsvorming nietmeer nodig is. Kunnen de staatssecretarissen aangevenwaarom dat niet meer nodig is? Ik zie dat nog niet direct.


Het gaat vanmiddag over artikelnummers wat de VVD-fractie betreft. Je zou bijna vergeten dat het hier gaat omkinderen met complexe problemen, met gedragsstoornis-sen, met verslavingsproblemen. Aan het begin van haarbetoog zei mevrouw Van der Burg dat zij een zachte landingwil en dat zij niet wil dat er ongelukken gebeuren. Dieongelukken gaan gebeuren. Ik heb één voorbeeld gegeven:Anna van 8 jaar wordt op 1 januari 2015 gewoon op straatgezet en moet weer gaan zwerven. Wat vindt de VVD-fractiedaarvan?


Wij hebben dit debat al vaker gevoerd met de SP-fractie. Ikkan ook tien voorbeelden geven van ongelukken die nugebeuren. Daar hoor ik de SP-fractie nooit over. MevrouwSiderius veronderstelt dat er ongelukken gaan gebeuren.Wij zitten nog in het inkoopproces. De Kamer is bezig omna te gaan waar de zorgpunten zitten zodat zij daar heelconcreet met de staatssecretaris over kan spreken en daaractie op kan laten ondernemen. Naar de mening van mijnfractie komen wij heel wat verder in het debat door gerichtop die zorgpunten het debat aan te gaan in plaats vanalgemene beelden te creëren dat er chaos in de jeugdzorgkomt en dat het allemaal fout zal gaan per 1 januari 2015.Dat gaat niet gebeuren in Nederland. Dit soort beeldenwordt altijd geschetst door partijen voor grote decentralisa-ties. In de praktijk blijkt dat deze beelden niet uitkomen. Ikzal daar straks nader op ingaan.


Dit praktijkvoorbeeld van Anna komt rechtstreeks van dejeugdzorginstelling De Lichtenvoorde vandaan. Ik heb nogeen stapeltje voorbeelden. Ik wil ze wel voorlezen, maar ikdenk niet dat mevrouw Van der Burg er echt in geïnteres-seerd is. Anna staat straks dus gewoon op straat. MevrouwVan der Burg zegt dat het een fictief voorbeeld is. Zij zegt:wij moeten nagaan welke actie wij zullen ondernemen.Welke actie gaat de VVD ondernemen om ervoor te zorgendat Anna in het traject kan blijven, dat zij begeleiding kankrijgen bij de problemen die zij heeft, dat zij kan blijvenwonen waar zij nu woont, dat zij haar traject kan afmakenen een toekomstperspectief krijgt?


Mevrouw Siderius vraagt wat de VVD daaraan doet. DeVVD komt met een stelselherziening voor de jeugd om tevoorkomen dat kinderen met veertien hulpverleners temaken krijgen, zoals nu het geval is, en de facto aan heteinde van het traject zeggen dat zij helemaal geen hulphebben gehad. Dat doet de VVD. Als er per 1 januari 2015inderdaad situaties ontstaan waarin het niet goed gaat,zullen wij onze gemeenteraadsleden en indien nodig destaatssecretaris hierop aanspreken. De staatssecretaris heefteen aanwijzingsbevoegdheid; die is in de wet geregeld.Waar het echt niet goed gaat en gemeenten hun verantwoor-delijkheid niet op de goede manier nemen, hebben we diemogelijkheid. De VVD heeft echter ook vertrouwen in onzebestuurders.


Ik hoor de VVD-vertegenwoordigster zeggen dat zij vertrou-wen heeft in de bestuurders. Wel stelt zij de vraag of deafspraak wordt gemaakt dat bij overcapaciteit het geldterugvloeit. Wij hadden zojuist even een interruptiedebatjeover de zorgcontinuïteit. Toen verweet mevrouw Van derBurg mij dat ik me te veel bemoeide met de details en metzorginstellingen. Ik heb het even opgezocht. Ik wist wel dathet ergens stond, ik wist alleen het artikel niet meer uit mijnhoofd. In artikel 10 staat bij het overgangsrecht: het collegeis er verantwoordelijk voor dat voor jeugdigen, in situatiesals bedoeld in eerdere leden van dat artikel, de jeugdhulpdie reeds is ingezet voor de inwerkingtreding van deze wetna de inwerkingtreding van deze wet kan worden voortgezetbij dezelfde aanbieder. Dat is nu dus glashelder. Gaat deVVD zich daar nu ook voor inzetten en met mij nadenkenover een motie om de staatssecretaris te bewegen, iets tedoen voor de meer eenvoudige jeugdzorg en jeugdhulp?Die wordt nu nog onvoldoende gecontracteerd.


We hebben het net gehad over de bovenregionale specia-listische zorg. Wij hebben daarover onze zorgen geuit tij-dens het algemeen overleg van anderhalve week geleden.We hebben de staatssecretaris gevraagd om daarover inoverleg te treden. We wachten de resultaten daarvan af.Voor de andere typen van zorg ligt dat iets anders. Wijgeven de gemeenten inderdaad het vertrouwen. De datumvoor de inkoop van zorg is gesteld op 1 november. Wijzullen tegen die tijd horen hoe het allemaal verloopt. Vol-gens mij hebben we daarna ook nog een debat. We hebbenhet dus keurig in de wet geregeld. De staatssecretarissenzijn met de gemeenten in overleg en wij zullen afwachtenof die contracten op een goede wijze tot stand komen.


Een ander uitgangspunt van deze wet is dat er zo veelmogelijk laagdrempelige, eenvoudige jeugdhulp wordtgegeven. Als je dus alleen regelt dat de meer specialistischebovenregionale zorg goed gecontracteerd is, dan mis jedat. Dan wordt dus weer een uitgangspunt van deze wetniet gehaald. Ik hoop overigens niet dat ik het weer moetopzoeken en nogmaals moet voorlezen. Het CDA doet eenconcreet voorstel om daar iets aan te doen. Waarom steuntde VVD dat niet?

11-7-9

8 oktober 2014



Wij zijn ervan overtuigd dat de wijze waarop wij zorg enhulp aan jeugd bieden, moet veranderen. Vandaar dat wijdeze wet hebben gesteund. Sterker nog, wij hebben dattwee keer in het regeerakkoord opgenomen. Er is heelspecialistische zorg, waarbij het gevolg van het omvallenvan bepaalde instellingen zal zijn dat er geen zorg op datvlak meer zal zijn. Het lijkt me logisch dat je daar in hetovergangsjaar bepaalde afspraken over maakt. Dat geldtechter niet voor het hele palet van zorg daarachter. Dat isdaar niet voor nodig om continuïteit van zorg te kunnengaranderen. Dat is een verschil. Anders zet je het hele sys-teem op slot. Ik wijs op de veranderingen die nu al plaats-vinden, op de goede voorbeelden die we zien. MevrouwKeijzer weet dat ook. Er zijn partijen die twee jaar geledenin de aanloop naar de transitie al zijn begonnen. We hebben50% minder uithuisplaatsingen. Dat moet mevrouw Keijzertoch ook aanspreken? Dat gebeurt dus al binnen het huidigestelsel, omdat partijen anticiperen op de wet.


Dat spreekt mij aan. Het punt is dat er als gevolg van dewet nieuwe contracten moeten worden gesloten.Gemeenten redden dat om allerlei redenen niet. Mijnvoorstel is dat de staatssecretaris zijn systeemverantwoor-delijkheid neemt voor extreme gevallen. Noem het dus eengarantstelling voor extreme situaties. Ik hoop dat de VVDde CDA-fractie steunt. Ik hoop dat als het straks misgaat,mevrouw Van der Burg met mij aan de goede kant van delijn staat en dat wij hebben geprobeerd om er iets aan tedoen.


Daar zit het verschil tussen mevrouw Keijzer en mij. Ik heber vertrouwen in dat deze staatssecretaris aan de hand vande mogelijkheden die hij van de Kamer in de wet heeftgekregen, op een goede manier gebruikmaakt van zijnsysteemverantwoordelijkheid. Ik heb gevraagd hoe hij deextra aanwijzingsbevoegdheid die we nu regelen, op eengoede manier zal invullen. Ik wil daar een duidelijk antwoordop, om te voorkomen dat we door bestaande afsprakenheen lopen. Het verschil tussen mevrouw Keijzer en mij ziter kennelijk in dat ik er wel vertrouwen in heb datgemeenten dit gaan regelen en mevrouw Keijzer iets min-der.

De voorzitter:We gaan naar mevrouw Bergkamp.


Het jaar 2012 wordt genomen als uitgangspunt. Het kanzijn dat er in 2013 en 2014 sprake is van autonome groei.Hoe moet de staatssecretaris daarmee omgaan volgens defractie van de VVD? Dat kan immers leiden tot extra budget.


Ja, we hebben met zijn allen afgesproken dat we dat op diemanier doen. Het zijn immers de meest recente cijfers. Daarzijn de gemeenten mee akkoord gegaan. Als er idiote uit-schieters zijn, heeft de staatssecretaris een verantwoorde-lijkheid en zal daar met de gemeenten serieus naar moeten

kijken. Ik vind alleen niet dat de staatssecretaris daarvooreen blanco cheque moet meekrijgen, want dan kunnen degemeenten denken: het wordt toch betaald, dus het is goed.Het is ook zaak om scherp te onderhandelen. Ik moet daar-aan toevoegen dat er ook scenario's zijn afgesproken meteen aantal soorten zorg voor het geval er een stabiliseringdan wel een lichte daling van de toename van de zorgmocht zijn. Ik noem bijvoorbeeld de ggz. Ik ga ervan uit datde staatssecretaris de afspraken in acht neemt dat juist diesoorten zorg daar in de jaren 2013 en 2014 aan voldoen.Die afspraken zijn gemaakt.


Ik ben blij dat de VVD het met D66 eens is dat de bewinds-personen hun verantwoordelijkheid moeten nemen als errare dingen gebeuren in de jaren 2013 en 2014 die wij vantevoren niet hebben ingeschat, zoals autonome groei. Zijmoeten dan aan tafel gaan zitten en bekijken hoe datopgelost kan worden. Ik ben blij dat de VVD dit steunt, alsik het zo interpreteer.


Ik vind dat daarover op een goede manier het gesprekaangegaan moet worden zonder dat daarover allerleigaranties worden gegeven. Dat lijkt mij onredelijk. Er zijnmeerdere partijen aan zet en dat moet in goed overleg. Alser heel rare dingen gebeuren, zal dat in deze Kamerbesproken worden. Dat is nooit anders geweest.

Ik had gevraagd om een nadere toelichting op de verschil-lende artikelen. Het is weliswaar technisch, maar heelbelangrijk hoe het er uiteindelijk komt uit te zien. Mijnfractie heeft begrip voor al die ouders en kinderen die nuin onzekerheid zijn; voor hen doen wij het uiteindelijk. Iklas deze week nog een mooie column van Jos van der Land,die schreef: ik had het beeld dat de chaos in de jeugdzorggigantisch zou zijn, maar toen ik meeging, zag ik toch eenheel ander beeld. Laten wij het erop houden dat er tweebeelden zijn: het beeld dat door een aantal collega's in dezeKamer is geschetst en het beeld dat wij heel hard ons bestdoen om op een goede manier deze transitie voor elkaarte krijgen. Ik denk dat dat beeld in evenwicht zou moetenzijn. Ik zie dat mevrouw Keijzer iets wil zeggen.

De voorzitter:U moet eerst uw verhaal afmaken.


Tegen de ouders van kinderen, maar ook instellingen enmedewerkers die in onzekerheid zijn, zeg ik dat er garantiesin de wet zijn opgenomen. Het is van belang om erop tewijzen dat het niet zo is dat wij na 1 januari 2015, naast diegaranties, ineens geen huisartsen meer hebben, dat wijineens geen consultatiebureaus hebben waar mensenterecht kunnen en dat wij ineens geen zorgadviesteamsmeer hebben op scholen. Wij hebben in de wetten aanwij-zingsbevoegdheden voor de staatssecretaris geregeld overhet inkopen van zorg wanneer een gemeente een bepaaldevorm van zorg niet heeft ingekocht. Daardoor kunnen wijin de plaats van een gemeente die zorg inkopen. Ik wil hetbeeld wegnemen dat er straks na 1 januari 2015 niets meeris waar ouders terecht kunnen. We hebben het ook al gehad

11-7-10

8 oktober 2014


over de noodsystemen en over de meldingsmogelijkheidvoor ouders. Dat beeld moet weg, want ik vind het belang-rijk om mensen niet onnodig op de kast te jagen. Dat is eenverantwoordelijkheid voor ons als parlement.


Ik vind dat wat mevrouw Van der Burg hier doet eigenlijkniet kan. Dat de heer Van der Lans dat doet, is uiteraardaan hem. Hij is publicist. Dat hoort er ook een beetje bij.Maar laat ik voor mezelf spreken. Wat ik hier met het CDAtelkens probeer en wat in elk betoog van mij zit, is aangevendat de richting goed is, dat heel veel wethouders en raads-leden hun stinkende best doen, maar dat er dingen misgaan.Mevrouw Van der Burg neemt haar functie als vertegen-woordiger van de coalitie wel erg serieus om die oprechtezorgen naar aanleiding van geluiden uit het land, dieoprechte drive van mij — weer mooi Nederlands, voorzitter— om iets te betekenen voor deze kwetsbare kinderen enhun familie neer te zetten als op de kast jagen. Ik reken eropdat de VVD-fractie ook bereid is om daarnaar te luisterenen niet telkens te doen alsof het allemaal beter wordt, wantdat is ook niet zo.


Ik heb niet gezegd dat mevrouw Keijzer hier onterechtezorgen heeft. Ik heb ook mijn zorgen in debatten geuit. Ikgeef alleen aan welk beeld er wordt geschetst, wie dat beeldschetst, heb ik niet benoemd. We zien overal beelden dieworden geschetst over chaos. Wie dat doet, moet zich dataantrekken. Dat is ook nog ieders goed recht. Wij zijn ergvoor vrijheid van meningsuiting, maar dat geeft mij ookhet recht om daar een beeld tegenover te zetten. Juist voordie ouders en kinderen die met een zorgsituatie zitten ishet niet zo dat er na 2015 helemaal niks meer geregeld zouzijn in dit land en dat het allemaal onzorgvuldig gaat. Daarmaak ik nou bezwaar tegen. Dat u opkomt voor die groepsiert u en dat is alleen maar goed. Dat moet u vooral op uweigen manier doen.


Beelden? Feiten: ActiZ, VGN, verstandelijk gehandicapten,belangenorganisaties, Ieder(in), Landelijk Platform GGz,individuele ouders, verenigingen van pedagogen en psy-chologen. Het zijn geen beelden, het zijn feiten. Het is onzeverantwoordelijkheid hier om de staatssecretaris te bewe-gen te helpen, het maakt mij niet uit hoe, om de goedestappen te zetten en dit uiteindelijk tot een succes te maken.Hier gaan staan en doen alsof ik daar beelden van creëerwerp ik verre van mij. Laten we nu met elkaar proberen hetook daadwerkelijk beter te maken, in plaats van hier eensoort coalitie-oppositie te spelen, want daarvoor is ditonderwerp veel te belangrijk.


Ik constateer dat mevrouw Keijzer zich kennelijk erg aange-sproken voelt. Dat is haar zaak. Ik heb haar niet genoemdverder. Ik heb alleen maar gezegd dat ik bezwaar heb tegendie beelden en dat we ook een verantwoordelijkheid hebbenals parlementariërs om duidelijk te maken naar ouders enkinderen toe dat het niet zo is dat er na 1 januari 2015 niksmeer is. Dat lijkt mij ook mijn goed recht, net zo goed alshet uw goed recht is om uw zorgen hier te uiten.


Ik vraag me af of het wel goed gaat met de VVD-fractie,want vanochtend hadden wij een debat, toen werden wijook geconfronteerd met deze column. De heer Van 't Woudvond het ook nodig om dit te gaan voorlezen. Zou de VVD-fractie er niet beter aan doen om in plaats van columns tegaan voorlezen hier in de Tweede Kamer haar volksverte-genwoordigende werk eens te gaan doen en te kijken watzij moet doen voor kinderen zoals Anna, die op 2 januarigewoon op straat staat, 8 jaar oud?


Als het zo om persoonlijke feiten gaat, kan ik ook vragenstellen over al die kinderen, ik kan daar heel veel voorbeel-den van noemen, die ook in de publiciteit zijn geweest inde afgelopen jaren. Dat vindt de SP kennelijk allemaal goed,want die vindt niet dat er een nieuwe situatie nodig is.Natuurlijk zullen er kinderen zijn waarover we ons zorgenmoeten maken, maar ik ben ervan overtuigd dat op datmoment onze gemeenteraadsleden daar ook voor in debres springen in de gemeente waar dat gebeurt. Dan zal ikdaar ook aandacht voor vragen, maar ik ga hier niet op alleindividuele voorbeelden reageren, want ik kan er tig voor-beelden tegenover stellen van kinderen die heel blij zijn datze niet uit huis geplaatst zijn in de aanloop naar deze wet.Dat gebeurde in het verleden wel, met alle ellende en leedvoor die kinderen en alle gevolgen voor de rest van hunleven. Daar loopt u voor weg.


De SP heeft altijd gezegd dat er veel kan worden verbeterdin de jeugdzorg. De overheveling naar gemeenten heeftook altijd in ons verkiezingsprogramma gestaan. Die hebbenwij altijd gesteund.


De SP heeft er ook tegen gestemd.


Wij steunen niet de bezuiniging van een half miljard. Danweet je gewoon dat kinderen tussen wal en schip gaanvallen. U zegt wel dat die stelselherziening zal zorgen voorhet paradijs op aarde in de jeugdzorg, maar dat is niet derealiteit, mevrouw Van der Burg. Door deze veranderingenin de jeugdzorg komt Anna van 8 jaar op straat te staan op2 januari. Daar kijkt u voor weg. Het zou u sieren als u uwvolksvertegenwoordigende rol eens serieus oppakt.


Ik ben nog nooit naïef geweest. Ik ben hier altijd kritischgeweest, maar ik constateer wel dat een partij als de SP nulaan extra geld voor de begroting heeft uitgetrokken, tegende wet heeft gestemd, maar vervolgens wel voortdurendhier loopt te roepen wat er anders moet. Neemt u uw ver-antwoordelijkheid eens voor al die kinderen waar het nuniet goed mee gaat!

11-7-11

8 oktober 2014



Voorzitter. Perry van 15 jaar kon mij haarfijn uitleggenwaarom deze Jeugdwet zo hard nodig is. Hij zat in deachtste groep, heeft in vijf verschillende instellingen gezetenen was ontzettend boos dat er de hele tijd met hem werdgeschoven in plaats van dat de zorg naar hem toe kwam.Hij had veel gemist op school. Hij was te oud voor bepaaldegroepen, waar gedronken en geblowd werd, waardoor hijweer naar een andere groep overgezet werd. Hij wisteigenlijk heel goed wat hij zelf wilde. Hij wilde naar eennetwerkpleeggezin dat dichtbij zijn school was. Daar hadhij een heel plannetje voor. Zijn moeder vond dat ookacceptabel, maar er werd niet naar Perry geluisterd. Deinstelling had een prikkel om hem vooral in zorg te houdenin plaats van naar hem te luisteren en te bekijken wat hijwil, wat het allerbeste is voor zijn ontwikkeling en hoe hijzo gezond mogelijk en veilig kan opgroeien. Hij wil dezeJeugdwet ontzettend graag en wil dus ook dat de invoeringdaarvan zo snel mogelijk gebeurt. Hij zal hier dus blij meezijn.

Het huidige jeugdzorgstelsel is onwerkbaar, inefficiënt enineffectief geworden. Daarom moet de Jeugdwet zo snelmogelijk ingaan. Zo wordt het minder ingewikkeld, wordthet dichter bij kinderen georganiseerd, ontvangen kinderenop tijd de juiste zorg, krijgen ouders en kinderen of jeugdi-gen de regie en krijgen professionals weer het vertrouwen.Deze invoeringswet zal die wens dichterbij brengen. Op ditmoment wordt er hard gewerkt in de gemeenten om dit toteen succes te maken. Overal ontstaan wijkteams, maar eris nog veel onzekerheid bij ouders, bij kinderen en bij jon-geren. Een kwart van de gemeenten moet alle zeilen bijzet-ten om van start te kunnen gaan met de jeugdhulp. Destaatssecretarissen moeten maatregelen nemen die gerichtzijn op gemeenten die achterblijven. Het is voor de Partijvan de Arbeid namelijk onbegrijpelijk dat er gemeenten zijndie ondanks alle ondersteunende rijksmaatregelen, devliegende brigades, de transitiemonitor, de Transitie Auto-riteit Jeugd, het transitiebureau et cetera, nog steeds ach-terlopen. Die laatste 100 dagen moeten echt goed benutworden, op zo'n manier dat alle gemeenten het been bijtrek-ken en klaar zijn op 1 januari.

De Partij van de Arbeid heeft eerder al voorgesteld om degegevens van de voorlopers en de achterblijvers openbaarte maken, zodat gemeenteraden hun werk kunnen doen. Ikwil dat voorstel hier herhalen. Ik vraag de staatssecretaris-sen om dat ook waar te maken, zodat de lokale democratiezijn werk gaat doen en de gemeenteraad zijn rol kanoppakken. Hoe zijn de staatssecretarissen van plan omgemeenteraden te betrekken en informatie te geven, zodatze ook kunnen controleren?

Daarnaast moeten de staatssecretarissen garanderen datieder kind de juiste zorg krijgt. De gemeenten en de zorg-aanbieders zijn daarom onder regie van de staatssecretaris-sen met elkaar aan het overleggen over inkoopafsprakenom zorg te garanderen voor bovenregionale instellingen.Ik heb wel een idee hoe dat er idealiter uit zou zien. Als erop 1 november nog geen contracten zijn met regionaalwerkende instellingen, moeten die contracten er wel komen.Ik wil dat ze er net zo uitzien als de contracten met andereinstellingen, zoals je dat kunt benchmarken in die regio. Erdienen dus geen percentages te worden genoemd en geenprijsgaranties te worden gegeven, maar de Vereniging van

Nederlandse Gemeenten, Jeugdzorg Nederland en destaatssecretarissen moeten hier samen voor gaan staan.Wij verwachten op korte termijn hierover een brief van hetkabinet.

Daarnaast heb ik nog een punt over het budget. Er wordtgewerkt met prijspeil 2012. Dat leidt tot problemen, wantje kunt gemeenten niet verantwoordelijk houden voor destijging in de zorgkosten van 2013 en 2014. Wel voor dievanaf 2015, wanneer de gemeenten er zelf verantwoordelijkvoor zijn. Je kunt de discussie over het prijspeil niet op hetbordje van de gemeenten leggen. We vinden daarom dater gewerkt moet worden met 2014 als referentiejaar en welvan reeds verleende zorg, zodat de gemeenten niet verant-woordelijk worden. Dat leidt niet tot een blanco cheque,maar wij willen er wel over geïnformeerd worden als hettot problemen leidt, zodat we op tijd maatregelen kunnennemen.

Als laatste ben ik benieuwd wanneer de staatssecretarissenhun ultimum remedium zullen gebruiken, oftewel de aan-wijzingsbevoegdheid. Hoeveel regio's zijn nu nog in deproblemen? Het waren er elf. Hoeveel zijn het er op ditmoment nog? Zijn de staatssecretarissen bereid om hunaanwijzingsbevoegdheid uiteindelijk te gebruiken?

De wetgeving moet daadwerkelijk nageleefd worden. Opdrie punten wil ik daar graag iets over zeggen. Ten eerstehet gebied van de professionaliteit. Het heeft veel tijd enmoeite gekost om het professionaliseringstraject van metname jeugdhulpverleners voor elkaar te krijgen. Na detransitie moet dit voortgezet worden. Dat betekent dat dewetgeving ten aanzien van de inzet van professionals, hettuchtrecht, register et cetera nageleefd moet worden.Gemeenten mogen deze wetgeving niet omzeilen, wantkinderen verdienen goede zorg en die begint bij een des-kundige beoordeling.

Ten tweede moet het familiegroepsplan altijd centraal staan,in zowel de vrijwillige als de gedwongen hulpverlening,ook bij de jeugdbescherming en de jeugdreclassering. Datstaat helder en duidelijk in de wet. De staatssecretarissenmoeten hierin daadkracht tonen, de gemeenten wijzen opde wet en toezien op de naleving van de wetgeving. Ditessentiële punt, het familiegroepsplan, is namelijk eenenorme verbetering voor kinderen als Perry, die zegt: erwordt niet voldoende naar mij geluisterd, maar ook vooral die andere kinderen.

Als derde punt noem ik het in huis plaatsen. Wij willengraag dat kinderen veel meer bij pleeggezinnen of ingezinshuizen terechtkomen. We willen niet langer veel gelduitgeven voor zware residentiële zorg. Wij willen toe naarveel meer vroegtijdig signaleren van problemen, vroegtij-dige hulpverlening, zodat kinderen zo veel mogelijk thuiskunnen blijven wonen of in een gezinssetting terechtkomen.Hoe zijn de staatssecretarissen van plan om te controlerenof dit wordt nageleefd?


Ik heb nog een vraag over het vorige punt, de aanwijzings-bevoegdheid. Mevrouw Ypma vraagt eigenlijk aan debewindspersonen wanneer zij een aanwijzing gaan geven.We hebben daar een uitgebreid algemeen overleg overgehad. Toen hebben we volgens mij met elkaar afgesprokendat 1 november alle contracten gesloten moeten zijn. Is

11-7-12

8 oktober 2014


mevrouw Ypma het met mij eens dat dit proces eigenlijkal 1 augustus in gang is gezet? Toen zouden de instellingenimmers moeten weten waar zij aan toe zijn, om uiteindelijküberhaupt gebruik te kunnen maken van de aanwijzingsbe-voegdheid. Is mevrouw Ypma dat met mij eens?


Ja.


Dus mevrouw Ypma is het met mij eens. Zal zij, als dit nogniet gebeurd is — dat blijft heel erg onduidelijk voor zoverhet die elf probleemregio's betreft — samen met D66 destaatssecretarissen ter verantwoording roepen daarin?


Dat heb ik steeds gezegd en dat blijf ik zeggen. Dit is eenbeetje vragen naar de bekende weg. Ja, ook de Partij vande Arbeid heeft steeds gezegd: hier moet op gehandeldworden en ook de PvdA houdt het op 1 november. Ik zegdus volmondig ja tegen mevrouw Bergkamp.

De voorzitter:Heel kort.


Vragen naar de bekende weg? Ik heb de PvdA het afgelopenjaar meegemaakt als een partij die alleen maar door eenroze bril naar de Jeugdwet keek. Ik vind het dus niet raarals ik kritisch ben tegenover de PvdA en haar vraag wat zijgaat doen, gezien de zorgen. Dat is niet vragen naar debekende weg. Het is mevrouw Ypma ondervragen om teweten te komen wat de PvdA nu eigenlijk wil.


Nou, volgens mij was dit echt een voorbeeld van vragennaar de bekende weg. Ik heb namelijk steeds gezegd datde continuïteit van de zorg gegarandeerd moet worden endat de contracten er op 1 november absoluut moeten liggen.Dat moet ook wel, want anders is de continuïteit van dezorg niet geborgd.

De voorzitter:U gaat afronden, mevrouw Ypma.


In de brede transitiemonitor zou wat betreft de Partij vande Arbeid ook moeten worden ingegaan op in de eersteplaats het streven naar één gezin, één plan en één coördi-nerend hulpverlener. In de tweede plaats zou de samenhangtussen jeugdzorg en passend onderwijs onderwerp moetenzijn van de brede transitiemonitor. In de derde plaats maghet familiegroepsplan wat de PvdA betreft ook centraalstaan. In de Wmo wordt dit het ondersteuningsplangenoemd, maar in de Jeugdwet noemen we het het fami-liegroepsplan. Dat plan moet centraal staan in die bredetransitiemonitor. Kan de staatssecretaris toezeggen dat

deze drie punten expliciet onderdeel zullen zijn van diebrede transitiemonitor?


Eerst was de datum waarop de contracten gesloten moestenzijn 1 augustus, daarna 1 september, daarna 1 oktober ennu is het 1 november. Wat gaat de PvdA-fractie doen alsstraks blijkt dat de contracten dan niet gesloten zijn? Ookvraag ik die fractie of het idee van de CDA-fractie overgarantstelling voor extreme gevallen, toch niet een heelgoed idee is? Op die manier kunnen we gemeenten overde streep trekken om, met alle onzekerheid die er nu is,toch daadwerkelijk contracten te sluiten. Of gemeentenkunnen ervoor kiezen om de mensen die recht hebben opzorg, te garanderen dat ze die zorg krijgen.


Ook dit is vragen naar de bekende weg. Precies dezelfdevraag is me tijdens het laatstgehouden VAO door mevrouwKeijzer gesteld. Toen heb ik die vraag al precies beantwoorden heb ik gezegd wat ik hiervan vind. Wij zijn geen voorstan-der van het laatste punt van mevrouw Keijzer, namelijk diegaranties. Wij zijn er wel voorstander van dat op 1 novem-ber de aanwijzingsbevoegdheid wordt gebruikt. Sterkernog, wij vinden dat die aanwijzingsbevoegdheid nog weliets langer mag doorlopen. Die hoeft wat ons betreft nietop te houden op 1 januari 2015, want ook daarna zou jenog moeten kunnen ingrijpen als het niet goed gaat.


Die aanwijzingsbevoegdheid gaat nu verdwijnen. Daarvoorin de plaats komt nu de indeplaatsstelling. Dat is eigenlijknog mooier dan een aanwijzingsbevoegdheid. Dit gaatechter de mensen die nu afhankelijk zijn van zorg, niet hel-pen. Waarom spreken we daarom niet gewoon met elkaaraf dat iedereen die nu recht op zorg heeft terwijl dat rechtdoorloopt op 1 januari, die zorg na 1 januari gewoon krijgt?Ik heb net voorgelezen aan mevrouw Van der Burg hoe datin de wet is geregeld. Op die manier weten we zeker datwat we hier allemaal belangrijk vinden, namelijk de conti-nuïteit van zorg, voor het kind is geregeld.


Ook de Partij van de Arbeid vindt dat kinderen recht hebbenop zorg. Sterker nog, dat hebben we heel goed geregeld indeze wet. De verplichting om te zorgen voor de continuïteitvan de zorg staat uitstekend in de wet, zeker voor het jaar2015. Daarvoor hoeven wat de Partij van de Arbeid betreftgeen extra maatregelen te worden genomen.


Ik wil hierop toch nog even doorgaan. De Partij van deArbeid zegt eigenlijk letterlijk dat het allemaal goed isgeregeld met de zorgcontinuïteit. Iedereen krijgt dusgewoon op 1 januari dezelfde zorg als op 31 december.Maar stel dat dat toch niet zo is. Wat gaat de Partij van deArbeid dan doen?

11-7-13

8 oktober 2014



Wij willen graag bereiken dat we naar de jeugdzorg 2.0toegaan, dus naar jeugdzorg die dichterbij de mensen zit,die veel eerder wordt geboden, waarbij ouders en kinderenzelf de regie hebben en waarbij we vertrouwen hebben inde professionals. Waar kunnen mensen naartoe als diecontinuïteit niet goed geborgd blijkt te zijn? Deze vraaghebben we al verschillende keren aan de staatssecretarisgesteld en hij heeft daarop al verschillende keren antwoordgegeven. Er is in de wet een aantal zaken geregeld, bijvoor-beeld rond vertrouwenspersonen, cliëntondersteuning enallerlei andere waarborgen om ervoor te zorgen dat mensende juiste zorg krijgen. Als nu blijkt dat op 1 januari mensenniet de juiste zorg krijgen, dan staan wij zij aan zij om ervoorte zorgen dat dat alsnog gebeurt, mevrouw Siderius.


Terecht hoor ik hier achter mij leden zeggen: maar dat is telaat. Dat is bijvoorbeeld te laat voor Anna. Ik schetste echtgeen fictief beeld. De ouders van Anna hebben de brief althuisgekregen waarin staat dat Anna per 1 januari niet meernaar de jeugdzorginstelling kan. Het traject wordt gewoonvoortijdig gestopt. Het wordt dus niet-succesvol afgerond.Daar kan de Partij van de Arbeid toch ook niet achter staan?


Absoluut.


Dat zou toch ook voor mevrouw Ypma een schrikbeeldmoeten zijn? Wat gaat u dan gezamenlijk met mij onderne-men om te voorkomen dat zij op 2 januari op straat staat?


Laat het klip-en-klaar zijn: meisjes zoals Anna mogen nietop 1 januari op straat staan. Ik heb zojuist gehoord dat col-lega Siderius collega Van der Burg aanviel op haar volks-vertegenwoordigerschap. Nou, wij zijn wel degelijk volks-vertegenwoordigers. Ik heb meteen gebeld toen ik dit in dekrant zag staan. Ik heb ook de wethouder aan de telefoongehad en ook de zorginstellingen. Er wordt hier voorbariggereageerd door die zorginstelling. De contracten liggener nog niet. Jawel, mevrouw Siderius, of u hebt niet gebelden geen hoor en wederhoor toegepast. Deze gemeenteheeft gewoon een zorgverplichting en ook Anna heeft errecht op om volgend jaar dezelfde zorg te krijgen bij zo veelmogelijk dezelfde instelling. Het is voorbarig om hier nu alzo angst te zaaien. Nogmaals, zodra het hier misgaat, staanwij zij aan zij om daar wat tegen te doen, maar dit is voor-barig.


Ik zal kort zijn: het is jammer dat de Partij van de Arbeid nuweer vervalt in het napraten van de woordvoerder van hetministerie. Dit zijn namelijk precies de woorden die hetministerie heeft gesproken tegen de zorginstelling. U kuntwel zeggen dat ik niet met de jeugdzorginstelling hebgesproken, maar dat is wel het geval. Ik heb hier de helecasus op mijn tafel liggen. Zij zeggen gewoon: wij hebbendie mensen een brief gestuurd dat het 1 januari eindeoefening is. Dat u dan zo gemakkelijk de woordvoerder van

het ministerie en daarmee de staatssecretaris napraat, vindik ...

De voorzitter:Dank u wel.


... jammer, want er gaan echt ongelukken gebeuren.


Wij zijn volksvertegenwoordigers. Het grappige is dat ik indezen niet het ministerie heb gesproken, maar dat ik directheb gebeld met de instelling en de gemeente. Ik gebruikniet dezelfde woorden als de woordvoerder van het minis-terie, mevrouw Siderius. Dat kunt u helemaal niet weten.Ik heb ze — ga ze maar bellen — vanmiddag nog gesprokenover deze individuele casus. Het is niet de bedoeling datkinderen zoals Anna op straat komen te staan. Dat wilt uniet en dat willen wij niet. We moeten geen onrust gaanzaaien over dit soort dingen. Deze kinderen, onder wieAnna, hebben een recht op zorg, ook na 1 januari 2015. Hetis aan u en mij om te controleren of ze dat ook daadwerkelijkkrijgen. Er is geen wethouder in Nederland die tegen kinde-ren met een verstandelijke beperking die tijdelijke of lang-durige zorg nodig hebben, zegt: u staat op straat. Datgebeurt niet. U moet niet doen alsof dat wel gaat gebeuren.

Als allerlaatste punt wil ik graag nog een ding noemen. Erzijn grote verschillen als het gaat om overheadkosten bijinstellingen. De Partij van de Arbeid is van mening dat demiddelen voor de jeugdhulp besteed moeten worden aande ondersteuning en aan hulp en zorg aan kinderen en aangezinnen. Het geld mag niet blijven steken in bureaucratie.Dat onderwerp moeten we in de Kamer agenderen. Ermoeten afspraken worden gemaakt met de sector. Ik vraagde staatssecretaris graag om een toezegging hierover. Wewillen met z'n allen geen onzinnige overhead. Dat lijkt meeen van de grootste winstpunten die deze operatie kanopleveren: niet praten over hulp, maar geven van hulp. Ikkrijg graag de toezegging dat de staatssecretaris met debranche om tafel gaat om tot iets goeds en werkbaars tekomen en de Kamer daarover te informeren.


Ik ben hier toch weer verbaasd over. De jeugdhulp wordtgedecentraliseerd naar de gemeenten, die verantwoordelijkzijn voor de inkoop. Wat gaat er gebeuren? De staatssecre-taris wordt op een missie gestuurd om afspraken te makenmet de sector. Mevrouw Ypma heeft net een pleidooigehouden om vertrouwen te houden in de wethouders ennu moet deze staatssecretaris weer gaan ingrijpen in allerleioverheadkosten. Wat is dat toch keer op keer een tegenstrij-dig signaal van de PvdA.


Mooie interruptie. Bedankt, mevrouw Bergkamp. Op ditmoment zitten de staatssecretarissen nog om de tafel metde branche. Op dit moment kunnen ze over dit soort puntennog afspraken maken. Het is onbestaanbaar dat er jeugd-zorginstellingen zijn die overheadpercentages van tegende 50 hebben, terwijl er aan de andere kant instellingen zijn

11-7-14

8 oktober 2014


die laten zien dat het met slechts 5% à 10% overhead kan.Ja, daarvan vindt de Partij van de Arbeid dat er zo veelmogelijk afspraken moeten worden gemaakt nu de staats-secretarissen daarvoor nog verantwoordelijk zijn. Daarnais het aan de gemeenten om spijkers met koppen te slaan.Ik ben dat geheel met mevrouw Bergkamp eens.


Allereerst dank ik mevrouw Ypma voor het compliment envoor de interruptie; het is heel collegiaal om dat te zeggen.Ik heb er echter toch een probleem mee. Wij zitten nu 80dagen voor de implementatie van de Jeugdwet en nu wordtde staatssecretaris weer op een missie gestuurd. Wij zijnhet eens over een lage overhead. Dat is prima, maar hetgaat erom wie er nu verantwoordelijk is. Moeten wij nuweer in de verantwoordelijkheid van de gemeenten treden?Komt er nu weer een regeling tussendoor op basis waarvande gemeenten hun inkoopbeleid moeten aanpassen? Ikvind het nogal wat dat de PvdA oproept om bestaandeafspraken te doorkruisen. Iedereen is het erover eens datde overhead omlaag moet, maar laat de verantwoordelijk-heid nu een keer bij de gemeenten. Zij zijn bezig met deinkoop, laat het daar nu een keer bij.


Ik ben blij dat mevrouw Bergkamp en ik het erover eenszijn dat de overhead naar beneden moet, dat het Rijk dekomende drie maanden nog verantwoordelijk is en datdaarna de gemeenten verantwoordelijk zijn. Alles wat wijdaarin een zetje kunnen geven, moeten wij met twee han-den aangrijpen en doen.

De voorzitter:Dank u wel.

De vergadering wordt van 15.12 uur tot 15.30 uur geschorst.

Staatssecretaris Van Rijn:

Voorzitter. Ik dank de leden voor hun inbreng in eerste ter-mijn. Deze invoeringswet behelst een aantal technischepunten, maar is begrijpelijkerwijs toch ook weer aanleidingom, vanuit wisselende motivatie, een aantal andereonderwerpen aan de orde te stellen. Een aantal leden heefthet ook gezegd: gemeenten en instellingen hebben nog 100dagen de tijd om zich voor te bereiden. Ik denk dat ik kanbevestigen, voor zover men dat zelf ook heeft geuit, dat ermet grote betrokkenheid en voortvarendheid keihard wordtgewerkt om dat voor elkaar te krijgen. Ik heb dat de afgelo-pen dagen op mijn bustour langs de regio's mogen zien enhoren, hoewel je oor te luister leggen niet zonder risico'sis. Ik heb ook gemerkt dat het zeer dicht op het netvlies vande wethouders staat om deze wet goed tot aan de start-streep te brengen.

Ook is het goed om te constateren dat de doelstellingenvan het nieuwe stelsel, namelijk de zorg weer dicht bijmensen brengen — het huidige stelsel was te versnipperd— de samenwerking verbeteren, de druk op gespeciali-seerde zorg verminderen, en ervoor zorgen dat we efficiën-ter werken — één gezin, één plan, één regisseur — eigenlijkniet ter discussie staan. De discussie gaat nu vooral over

de vraag hoe we dat goed gaan organiseren, hoe we zorgenvoor de continuïteit van jeugdzorg, en hoe we ervoor zorgendat die nieuwe werkwijze langzaam maar zeker tot standkan gaan komen.

Vandaag spreken we over de Invoeringswet Jeugdwet. Datis hoofdzakelijk een technisch wetsvoorstel met daarinwijzigingen in andere wetten om de invoering van deJeugdwet op 1 januari 2015 mogelijk te maken. Een aantalleden heeft er ook op gewezen dat het belang van dezeinvoeringswet niet zozeer in de technische inhoud ligt maarvooral in het kloppend maken van alle verwijzingen inandere wetten. Ik dank de Kamer daarom voor het feit datzij dit wetsvoorstel met voorrang wil behandelen.

Gelet op de inbreng van de leden zal ik ingaan op de conti-nuïteit van jeugdhulp en op de bestuursafspraken die wemomenteel maken over specialistische jeugdhulp. Ook zalik iets vertellen over de audits die hebben plaatsgevondenten aanzien van de regio's waarover wij zorgen hebben enhadden. Ook zal ik iets zeggen over het woonplaatsbeginsel,omdat daarover een aantal vragen is gesteld. De staatsse-cretaris van V en J zal ingaan op vragen over de BureausJeugdzorg, de aanwijzingsbevoegdheid, het familiegroeps-plan en een aantal andere onderwerpen. Dat is ongeveerde hoofdlijn.

Het lijkt mij goed om met elkaar te constateren dat we nogalwat vangnetten hebben, zowel in de Jeugdwet als daarbui-ten, om ervoor te zorgen dat de continuïteit van jeugdhulpis gegarandeerd. Misschien is het toch goed om dat evente memoreren, omdat ik merk dat de continuïteit van dejeugdzorg en -hulp in deze Kamer een heel belangrijkonderwerp is en moet blijven.

In de Jeugdwet is overgangsrecht geregeld, zodat jeugdigenhet eerste jaar van hun hulptraject inderdaad bij hun huidigehulpverlener kunnen afronden. Mevrouw Keijzer sprak daaral over. Voor pleegzorg geldt de grens van een jaar niet enloopt het overgangsrecht door tot het einde van de jeugd-hulp. De bestaande doorverwijspaden naar bijvoorbeeldde ggz via huisartsen, artsen, jeugdgezondheidszorg enmedisch specialisten blijven behouden.

Daarnaast is er een invoeringswet, waarin een wettelijkovergangsregime voor de Bureaus Jeugdzorg is opgeno-men; daarin staat ook die 80%. De staatssecretaris van Ven J zal daar straks nog even op ingaan. De aanwijzingsbe-voegdheid, die wordt aangescherpt, is gericht op de speci-alistische jeugdzorg. Daar zal de staatssecretaris van V enJ straks uitgebreider op ingaan. Dat is ook een vangnet.Ook is er discussie over de vraag hoe het geregeld moetworden als de gespecialiseerde vormen van jeugdzorg en-hulp bovenregionaal moeten worden ingekocht. Daar zijnwe inmiddels intensief over in gesprek met zowel degemeenten als de branches. Het zal een kwestie vanbalanceren zijn. Ik heb goede hoop dat wij die gesprekkenzeer binnenkort kunnen afronden. Ik zeg de Kamer ook toedat ik de antwoorden op vragen daarover zo snel mogelijknaar de Kamer zal sturen. Afhankelijk daarvan kunnen weook het VAO houden dat was aangehouden totdat die briefer zou zijn.

Waar gaat het precies om? Over een aantal aspecten die inde gesprekken aan de orde zijn, zal ik iets zeggen. Als wewillen dat gemeenten goede afspraken kunnen maken overde inkoop van gespecialiseerde jeugdhulp, moeten we

11-7-15

8 oktober 2014


allemaal onderkennen dat er in sommige gevallen eenbovenregionale voorziening noodzakelijk is. De redendaarvoor is dat het soms onvoldoende bij de gemeentenop het netvlies staat als het bijvoorbeeld maar twee of driekeer voorkomt. Het is een beetje onhandig om daaroverallerlei contracten af te sluiten dan wel te veronderstellendat het erin zit. Voor de jeugdhulpaanbieders is het eenbeetje lastig om misschien met wel 30, 40, 50 of zelfs 60gemeenten in 2015 afspraken te maken over hun gespecia-liseerde voorziening. De kern van de afspraken zal zijn dater waar nodig bovenregionale afspraken worden gemaakt.Gemeenten en jeugdzorgaanbieders hebben dan het vol-gende nodig. Gemeenten moeten duidelijkheid hebben omtot reële afspraken te kunnen komen. Zij vragen zich andersaf hoe ze moeten omgaan met de budgetten als die blijkenaf te wijken van wat ze verwachten. Jeugdhulpaanbiederszeggen: we kunnen wel contracten sluiten, maar welketoegang hebben we tot de transitieautoriteit als de prijsvoor die contracten zodanig is dat daardoor de jeugdhulpniet gecontinueerd is?

We doen nu het volgende. Er is overeenstemming over destelling dat de bovenregionale inkoop geregeld moet zijn.Hoe kunnen we aan de ene kant waarborgen voor degemeenten dat ze tot reële prijsvorming kunnen komen dieertoe leidt dat er ook ten aanzien van de budgetontwikkelinggeen grote aanslagen plaatsvinden en dat zij zicht blijvenhouden op de ontwikkeling daarvan? Het gaat daarbij omde vraag welke afspraken je daar dan over maakt. Aan deandere kant moeten jeugdhulpaanbieders enig comforthebben dat, als dat leidt tot afspraken die gevolgen hebbenvoor de continuïteit, er een redelijke toegang is tot deTransitie Autoriteit Jeugd. Gelet op het heel specialistischekarakter van de gespecialiseerde jeugdhulp — daarbijworden wonen, onderwijs en behandelen vaak gecombi-neerd — moet je nog eens heel goed naar de regeling vande transitieautoriteit kijken omdat je dan naar heel specifiekeaspecten van de gespecialiseerde jeugdhulp moet kijken.

Daaraan zijn een aantal dingen verbonden. Het gaat nietalleen om de zorg en de behandeling, maar ook om dewoonfunctie, waar vastgoedvragen aan vastzitten. Ik ganiet zeggen dat we dat allemaal maar even oplossen, maarhet is wel verstandig om te waarborgen dat de toegang totde transitieautoriteit ook in dat soort gevallen gewaarborgdis. Dat is een gerechtvaardigde vraag van de jeugdhulpaan-bieders. We zijn daar nu mee bezig. Ik hoop dat diegesprekken snel tot resultaat kunnen leiden en dat ik deKamer daarover zo snel mogelijk kan informeren.

Ik wijs erop dat, anders dan er misschien weleens gedachtwordt, zowel gemeenten als jeugdhulpaanbieders zeergemotiveerd zijn om hierover afspraken te maken. De redendaarvoor is dat iedereen de continuïteit van zorg voor dezekinderen scherp op het netvlies heeft staan. Dat moet ookgewoon geregeld worden. De discussie gaat veel meer overde voorwaarden waaronder dat gebeurt en over de vraagof de vangnetten die we daarvoor hebben, de transitieauto-riteit, voldoende openstaan. Ik hoop daar uit te komen. Eengarantie heb ik daarvoor niet, omdat er drie partijen voornodig zijn. Gelet op de gesprekken die tot nu toe gevoerdzijn, heb ik goede hoop dat we dat kunnen afronden.

Je moet niet alleen dit soort afspraken maken — een aantalleden van de Kamer heeft hiernaar gevraagd; mevrouw Vander Burg deed dat het meest indringend — maar je moetook voorkomen dat je dat als het ware met je meesleept.

Dat is zeer waar. Er zou dus ook een gezamenlijke visiemoeten komen op het zorglandschap naar de toekomst toe.Onderdeel van de afspraken is wat mij betreft, maar ookwat gemeenten en jeugdhulpaanbieders betreft, dat we inhet eerste kwartaal van 2015 afspraken maken over wat dieontwikkelingen in het zorglandschap zijn. Als we komen toteen omslag in het aanbod dat aansluit bij wat nodig is, zaler misschien ook een afbouw van capaciteit nodig zijn:minder residentieel en meer aan de voorkant. De vraag iswat dat betekent, hoe je dat gaat afbouwen en wat onzeagenda dan wordt. Er moet niet alleen overleg wordengevoerd over de contracten, maar er moet vooral ook eenagenda worden gemaakt voor de wijze waarop we hetzorglandschap de komende periode — misschien wel dekomende jaren — gaan regelen.

We moeten apart bekijken of de toegang tot de transitieau-toriteit voldoende is. Het antwoord daarop is dat we, alswe deze afspraken maken, zullen moeten zorgen dat mentoegang heeft tot de transitieautoriteit. De autoriteit kaninderdaad bekijken, zoals sommige leden al hebben geop-perd, welke benchmark er ontstaat vanuit de contracten diein de omgeving zijn gesloten die je daarbij kunt betrekken.Mevrouw Ypma sprak daarover. Als jeugdhulpaanbiederszeggen dat deze prijsafspraak, die weliswaar in de bench-mark past, gaat leiden tot continuïteitsvraagstukken, vindik uiteraard dat de transitieautoriteit moet bekijken of datwerkelijk het geval is en dat ze met een goed oordeeldaarover moet komen. Op die manier moet dat goed wor-den geformuleerd.

Dat is het vangnet van die bovenregionale afspraken. Mis-schien iets anders geformuleerd: we hebben eigenlijk ookeen vangnet omdat we bekijken of het inkoopproces goedgaat. Een aantal leden vroeg daarnaar. Ik heb eerder gemelddat wij met betrekking tot een elftal regio's de vraag haddenof het goed zou komen en, zo ja, of het tempo voldoendezou zijn. Een aantal inkoopexperts heeft hier audits overgeorganiseerd. Daarin werd gekeken naar het tijdpad vande contracten, de organisatie van het inkoopproces en devormgeving van de toegang: kunnen aanbieders onder degestelde voorwaarden redelijkerwijs jeugdhulp garanderen,hoe is de samenwerking in de regio? Wij hebben nu hetbeeld dat in zeven van de elf regio's de zaken voldoendeop orde lijken of op korte termijn zullen komen, gekoppeldaan de gerichte ondersteuningsacties die we hebben afge-sproken. Wij denken dat daaruit een vertrouwenwekkendbeeld naar voren is gekomen. Dat is inclusief het gedeeldebestuurlijke commitment dat we op 1 januari 2015 gewooneen goedlopend jeugdhulpstelsel hebben.

Een en ander betekent dat we vier van deze elf regio's echtnader willen bekijken. In termen van escalatieladders zittenwe echt in de fase dat we nu echt van hen willen weten ofhet hun gaat lukken om dat proces goed af te ronden. Alshet niet gaat, zullen we inderdaad in de fase komen waarinwe bestuurlijke stappen gaan zetten. Er zal op korte termijndus bestuurlijk overleg plaatsvinden. Op grond daarvanzullen wij al dan niet tot de conclusie komen dat er eenvolgende stap aan de orde is. De staatssecretaris van Vei-ligheid en Justitie zal straks specifiek ingaan op de vraagwat dit betekent voor de bevoegdheden en voor de wijzewaarop we dat gaan doen. Dit is in lijn met wat we eerderhebben afgesproken: vertrouwen in de gemeenten, moni-toren of het goed gaat, bekijken of het goed gaat, verbete-racties voorstellen en het laten horen; en gaat het niet, dande volgende stappen in de escalatieladder.

11-7-16

8 oktober 2014



Het is goed om te horen dat er niet meer twijfels zijn overelf regio's, maar over vier.


Er kan er altijd nog een bij komen.


Zeker, maar het is een positieve groei, als ik dit zo maginterpreteren. Zijn de uitgevoerde audits ook bekend bij degemeenteraden van de gemeenten die onder de regio'svallen? Dat was ook een vraag in mijn betoog, over trans-parantie jegens de Kamer en transparantie jegens degemeenten. Zijn ze op de hoogte hoe het zit?


Het is aan het college om dat al dan niet te doen. Ik weetniet uit mijn hoofd of elk college dat op die manier heeftgedaan met zijn raad. Eerlijk gezegd ga ik daar wel van uit.Maar stel dat wij zouden overwegen om voor een aantalregio's de volgende stap te doen, dan ben ik van plan deKamer in ieder geval daarover te informeren, wat betekentdat het daarmee ook openbaar wordt.


Dat vind ik toch een beetje vaag. We hebben het over vierregio's die in de gevarenzone zitten; sterker nog, waarvanwe verwachten dat het niet goed gaat komen. We hebbende commissie-Geluk gehad, met allerlei stoplichten: rood,oranje en groen. We zitten nu 80 à 100 dagen voor het eind,en nu krijgt de Kamer geen informatie over welke regio'sin oranje, rood of groen zitten? Voor de Kamer is dat mis-schien nog iets minder belangrijk, maar ik vind het des tebelangrijker dat de gemeenteraad die informatie krijgt.


Dat vind ik ook. Ik ga me alleen niet op een standpunt stellenover de vraag of en waarover de raad wel of niet moetworden geïnformeerd. Maar ik vind dat wel belangrijk. Inde komende drie weken zullen wij dat overleg gaan voerenmet de betreffende regio's. Of zuiverder gezegd: met degemeenten in die regio's. Dit betekent immers niet dat inzo'n regio alle gemeenten slecht scoren; het kunnen er ookeen of twee zijn. We zullen heel goed bekijken of het in ordekomt of niet, en welke acties er worden ondernomen. Alsdat niet het geval is, zullen wij de gemeenten formeler gaaninformeren over ons voornemen, maar ook de Kamer endaardoor automatisch ook de raad; dat hoort immers bijhet voornemen.


Ik snap niet dat wij als Kamer die informatie niet nu al krij-gen. De commissie-Geluk had een heel mooi overzicht. Nuwordt het heel spannend, maar krijgen wij die informatieniet meer.


Volgens mij gaat het niet om de vraag of u die informatieniet krijgt. Als wij het voornemen hebben om met een

aantal regio's de volgende stap te zetten, wordt de Kamerdaar automatisch over geïnformeerd. Ik vind het bestuurlijkwel wijs om eerst de wat zwaardere gesprekken met debetreffende regio's te voeren, zodat ook wij duidelijkheidhebben en kunnen besluiten om de volgende stap al danniet te zetten.


Ik vind dat dit eigenlijk niet kan. Deze staatssecretaris isverantwoordelijk voor het goede verloop van de overheve-ling van de zorg naar gemeenten. Wij moeten hem contro-leren, maar dat is alleen mogelijk als wij de daarvoorbenodigde informatie krijgen. Die moet ook voorhandenzijn. Daarom vraag ik de staatssecretaris nog eens om deKamer deze informatie te verschaffen. In het algemeenoverleg van twee weken geleden zei de staatssecretaris dathij de informatie had gevraagd na min of meer te hebbenafgesproken dat die geheim zou zijn. Verder zei hij dat hijtoch met de gemeenten zou overleggen om de Kamerhierover te informeren. Ik vraag me af wat er sindsdien isgebeurd, want ik zie nu een andere staatssecretaris.


Er zijn twee dingen, om precies te zijn. Ten eerste voerenwij nader overleg met de regio's en gemeenten waaroverwij ons zorgen maken. Dat waren er eerst elf. Daarmeewerden gesprekken gevoerd. Vier daarvan willen wij gron-diger bekijken. Dat overleg gaan wij nu voeren. Als dat leidttot maatregelen, informeren wij de Kamer en de raden.

Ten tweede vroeg mevrouw Keijzer de vorige keer of deKamer verdiepend inzicht kreeg in de monitors die wordengemaakt. Toen heb ik haar geantwoord dat ik daarover metde gemeenten moest overleggen, omdat de afspraken totdan toe waren dat zij vrijwillig informatie aanleverden endat die informatie beschikbaar bleef voor de voortgang enniet voor de buitenwereld. Met de VNG heb ik de afspraakgemaakt dat de eerstvolgende rapportage, die in novemberverschijnt, aan de Kamer bekend wordt gemaakt.


Ik ontvang ook graag de vorige rapportage en wil wetenwat de stand van zaken in de regio's is. Ik snap niet waaromwij tot nu toe allerlei rapporten hebben gekregen met daarinde stand van zaken per regio, terwijl dat nu opeens nietmeer kan. U, voorzitter, moet het parlementaire procesbewaken. Ik verzoek ook u om ervoor te zorgen dat deKamer deze informatie krijgt.


Ik zeg de Kamer toe dat ik haar over de regio's die achterlo-pen tussen nu en een week of twee kan informeren. Ik moethet overleg afwachten om te weten of zij nog steeds achter-lopen.

Mevrouw Keijzer had in verband met de brede monitorgevraagd of de Kamer naast de staatjes een overzicht konontvangen van de feiten waarin het precies schuilde. Ik hebde Kamer daarop toegezegd dat ik overleg zou voeren omna te gaan of een en ander inderdaad breder openbaar konworden gemaakt, met name aan de Kamer. Het antwoordis dat dit bij de eerstvolgende rapportage zal gebeuren.

11-7-17

8 oktober 2014



Als je een afspraak hebt gemaakt, moet je je daaraan hou-den. Ik begrijp dat dit een ingewikkeld punt is, maar in deeerste monitor die de Kamer heeft gekregen, stond vermeldin welke regio het niet goed ging. De Kamer wil deze infor-matie zo snel mogelijk. Nog belangrijker vind ik datgemeenteraadsleden deze informatie krijgen, opdat zij optijd kunnen bijsturen en hun wethouder aan zijn jasje kun-nen trekken als blijkt dat het in hun gemeente niet goedgeregeld is. Dan kunnen zij bijvoorbeeld een interpellatie-debat aanvragen. Ik ben zelf raadslid geweest en had, alsik dat nog steeds was, die informatie heel graag willenhebben. Mijn vraag aan de staatssecretaris is dus nogmaalswat hij eraan kan doen om die informatie zo snel mogelijkaan de Kamer, maar ook aan de gemeenteraadsleden teverstrekken.


De komende weken treden we met de betreffende regio'sin overleg en zullen we vertellen dat we van hen verwachtendat er actie wordt ondernomen om ervoor te zorgen dathet wel goed komt. We zullen zeggen dat we beoordelenof dat het geval is en, zo niet, dat we verdere stappen gaanondernemen. Daarbij hoort dat zij hun raden informeren.Mocht binnen nu en twee weken blijken dat dit tot verderestappen van onze kant moet leiden, informeren wij deKamer. Dit lijkt mij eigenlijk een vrij zorgvuldige procedure.Zij doet ook recht aan de verplichting om in het proceswaarin we zitten, hoor en wederhoor te plegen alvorensinformatie de wereld in te slingeren die haar eigen dyna-miek krijgt. Volgens mij is het bestuurlijk zuiver om het zote doen.


Dit betekent dat dit tussen de staatssecretaris en de wethou-ders blijft en dat de volksvertegenwoordiging daarbij uitge-schakeld is. Omdat dit zo'n belangrijk onderwerp is, doe iktoch een dringend beroep op de staatssecretaris om ooknu al wethouders te verzoeken om de informatie aan hungemeenteraad openbaar te maken. Alleen op die manierkunnen we het democratisch proces hier, maar ook daar,lokaal, zijn werk laten doen.


Dat zullen we ook zeker bij de wethouders aan de ordestellen.


Ik kom even terug op de vragen van mevrouw Keijzer overde informatie over deze vier regio's. Hoeveel moeite kosthet om op een papiertje vier namen van regio's te zettenen dat naar de Tweede Kamer te sturen?


Ik vind het bestuurlijk zuiver om de vier regio's ervan inkennis te stellen dat wij ten aanzien van hen nadere maat-regelen overwegen. Ik wil hen ook in de gelegenheid stellenom daarop te reageren, om ervoor te zorgen dat de infor-matie ook klopt en zuiver is. Dat lijkt mij vanuit de bestuur-lijke verhoudingen alleen maar goed.


Ik mag toch aannemen dat deze vier regio's toch enig ideehebben dat dit speelt? Ik vraag u dus nogmaals of u bereidbent om voor de stemmingen van volgende week dinsdageen A4'tje naar de Kamer te sturen met de namen van devier regio's. Het zou toch zonde zijn als wij hierover eenmotie moeten indienen.


Dat zou zeker zonde zijn. Dit proces luistert heel nauw. Ikwil het zo zorgvuldig mogelijk doen, op basis van informatiedie moet kloppen. Daarbij wil ik hoor en wederhoor toepas-sen, om de Kamer zo zuiver en zo goed mogelijk te informe-ren. Het zou ook zonde zijn om dit proces niet zorgvuldigte doen. Uw vraag om welke vier regio's het gaat en waarik maatregelen overweeg, is terecht. Ik heb al gezegd datik binnen nu en twee weken in staat ben om de Kamerdaarover te informeren. Laat het dan aan mij over om ditop een zorgvuldige manier te doen en daar goed hoor enwederhoor op toe te passen. Dat lijkt mij voor de informa-tievoorziening van de Kamer ook van belang.

De voorzitter:Mevrouw Ypma, ik heb u al gehoord in dit rondje, maarvooruit.


Mag ik dan een toezegging van de staatssecretaris dat op1 november alle gemeenteraden van gemeenten waar hetnog niet goed geregeld is, erover geïnformeerd worden datdit het geval is?


De novemberrapportage is heel cruciaal, omdat we danmoeten weten wat de stand van zaken is. Ik ben er zeer voordat deze openbaar is. Daarmee is het ook voor degemeenteraden helemaal bekend. Als ik wethouders ofraadsleden spreek, merk ik overigens dat men wel geïnfor-meerd is. We moeten dus hier niet doen alsof het nietbekend is. Ik zie eerder wethouders die zeer intensief methun raad hierover spreken en informatie wisselen. Zij krijgenin de raad ook allerlei vragen hierover. Het is dus niet zodat de raden niet geïnformeerd zijn. Het is eerder de vraaghoe we de raden op een zorgvuldige manier kunnen voor-lichten.

Ik was bezig met mijn lijstje van vangnetten. Dan noem iknog maar even niet — hoewel ik die nu dus wel noem —de Transitie Autoriteit Jeugd, die we daarvoor hebbeningericht, het vangnet van 200 miljoen en de extra maatre-gelen en de maatwerkondersteuning via het OndersteuningsTeam Decentralisaties. Als er toch iets misgaat in individu-ele gevallen, is het van belang dat dit snel wordt gesigna-leerd en dat er snel een oplossing wordt gevonden. Om diesnelle signalering mogelijk te maken, wordt een landelijkmeldpunt ingericht waarbij knelpunten en incidentengemeld kunnen worden. Zo kan er direct actie wordenondernomen en kan een en ander doorgeleid worden naarde desbetreffende gemeente.

Er zijn een aantal vragen gesteld over het woonplaatsbegin-sel. In de Jeugdwet staat dat om te bepalen welke gemeente

11-7-18

8 oktober 2014


verantwoordelijk is voor een jeugdige, wordt uitgegaan vande woonplaats van de ouder met gezag. Daarmee sluitenwe aan op het woonplaatsbeginsel in het Burgerlijk Wet-boek. Als een jeugdige meerderjarig is, is er geen gezags-relatie meer. In de invoeringswet wordt dan voorgesteldom voor de meerderjarige uit te gaan van de feitelijke ver-blijfplaats van de jeugdige. Een aantal leden van uw Kamerheeft erop gewezen dat overleg tussen gemeenten dannoodzakelijk is, om ervoor te zorgen dat de hulp wordtverleend. In de praktijk zal het voornamelijk gaan om eenvoorziening voor jeugdhulp waarvoor geen volwassenequi-valent bestaat. Als er een recht is op grond van de AWBZof de Zorgverzekeringswet, wordt het namelijk automatischgeregeld. Als het gaat om een vorm van jeugdhulp waarbijdit niet het geval is en waarbij gemeenten afspraken moetenmaken, moet het college een voorziening treffen.

Ik denk dat het goed is om te constateren dat de toepassingvan het woonplaatsbeginsel op twee manieren een puntvan zorg is voor gemeenten. In de eerste plaats zijngemeenten in situaties van voogdij bezorgd dat ze onver-hoopt meer jeugdhulp moeten leveren dan verwacht, van-wege de voogdijinstelling. Dan zullen ze dus volgend jaarwellicht nadeelgemeente zijn terwijl ze dat eigenlijk nietzouden moeten zijn. Met gemeenten is afgesproken dat weop rijksniveau organiseren dat we verevening toepassen,in de zin dat wanneer de ene gemeente te veel heeftgekregen en de andere gemeente te weinig, we dit bij deverdeling zullen corrigeren. We gaan het ook heel goedmonitoren. Iedereen snapt ook dat dit een verdeelvraagstukis en niet zozeer een vraagstuk van hoe het met de budget-ten zit.

Ik kom nu op een aantal specifieke vragen die door de ledenvan de Kamer zijn gesteld.


Het klopt dat het meer een vraag is van waar het onder valtin plaats van een vraag of er al dan niet voldoende geld is.Kan de staatssecretaris nog wel ingaan op mijn vraag overwat er zal gebeuren bij verhuizingen? Of komt hij daar nogop?


Ik geloof dat ik daar nog op kom.

Mevrouw Siderius heeft gezegd dat de continuïteit van zorgin gevaar kan komen, waarbij zij het voorbeeld heeftgenoemd van een instelling die tegen een cliënt had gezegd:zo tegen de kerst sta je op straat. Waar zij heeft gezegd tebeschikken over de brief die deze cliënt heeft gekregen, wilik die brief graag hebben. In mijn eerste reactie heb ik algezegd dat ik mij heel goed kan voorstellen dat het moeilijkeen zware onderhandelingen kunnen zijn. Het zou echter nietwijs zijn als een zorgaanbieder zijn cliënten gebruikt om dieonderhandelingen met de gemeente te voeren. Ik snap heelgoed dat er sprake kan zijn van moeilijke contractonderhan-delingen. Ik heb ook al gewezen op de vangnetten die erzijn. Ik hoorde mevrouw Siderius zeggen dat de stellingzo'n beetje is: als de gemeente vasthoudt aan die kostprijsdie ertoe leidt dat de continuïteit in gevaar is, dan moetenwe cliënten op straat zetten. Welnu, zullen we proberenervoor te zorgen dat we dit soort discussies niet met elkaarkrijgen?


Het is natuurlijk wat makkelijk om tegen deze jeugdzorgin-stelling te zeggen dat zij haar cliënten gebruikt of misbruiktom haar punt te maken.


Daarom wil ik die brief hebben.


Inderdaad, daar hebben we het al over gehad zo-even. Hetmooie aan de mensen die in deze jeugdzorginstelling wer-ken, is dat ze hart hebben voor hun cliënten, voor de kinde-ren die daar in behandeling zijn. Zij maken zich grote zor-gen. Het zijn professionals. Dat personeel moet nu voor dehelft van het geld hetzelfde werk doen. Dat kan gewoonniet. Specialistische jeugdzorg is echt een vak en daar moetje dus ook voor betalen. Dat betekent dat de gemeentenook met geld over de brug moeten komen. Dus ik vind hetwat gemakkelijk om te zeggen dat deze jeugdzorginstellinghaar cliënten gebruikt of misbruikt om haar eigen verhaalte doen. Helaas is dit niet de enige jeugdzorginstelling diedit soort signalen afgeeft. Dus ik vraag de staatssecretarisnadrukkelijk om te bezien of hij wellicht in deze gemeentenzou moeten ingrijpen.


Ik heb u net een achttal vangnetten genoemd. Zo is in dewet de continuïteit gegarandeerd. Daarnaast kan men bijdezelfde zorgaanbieder blijven. Bovendien is er een transi-tieautoriteit waar men terechtkan. Ik vind het dan echt ver-keerd om midden in die fase te zeggen: als het zo doorgaat,komen mensen op straat te staan. Niemand wil dat. Datgaat ook niet gebeuren. Ik kom dat ook niet tegen bij zorg-aanbieders en bij wethouders. Het getuigt mijns inziensvan wijsheid om met elkaar te zorgen dat het goed komt inplaats van midden in het onderhandelingsproces de sug-gestie te wekken dat er dit soort signalen zijn. Ik verwijt hetu niet. Daarom heb ik om de brief gevraagd en als erinderdaad uit blijkt dat er sprake is van niet-gepast gedrag,dan zal ik op gepaste wijze ingrijpen.


Het is mooi dat de staatssecretaris in ieder geval enigeactivistische beweging hierin tentoonspreidt door te zeggendat hij zo nodig zal ingrijpen. Anna was één voorbeeld,maar er zijn er in totaal 37. Wil de staatssecretaris dan bijde desbetreffende gemeenten specifiek gaan kijken en wilhij dan de Kamer erover informeren of hij al dan niet gaatingrijpen?


Ik heb de Kamer net verteld welke vangnetten wij met elkaarhebben gecreëerd om dat proces te volgen. Het zorginkoop-proces loopt nu. Ik voer niet alleen overleg met degemeenten. Ik voer ook overleg met de aanbieders. In datoverleg vraag ik hen ook om het proces te monitoren, hetaan mij te melden als het ergens fout loopt en de rugnum-mers te noemen zodat wij dan ook actie kunnen onderne-men. Dat proces is dus helemaal ingeregeld. Ik snap bestdat de onderhandelingen tussen zorgaanbieders engemeenten op het scherpst van de snede gevoerd moeten

11-7-19

8 oktober 2014


worden, maar laten we er wel voor zorgen dat de cliëntengeen last hebben van de moeilijke en ingewikkelde discus-sies die op dat punt worden gevoerd. Dat lijkt mij de bestehouding.

Mevrouw Siderius heeft ook een aantal opmerkingengemaakt over de stresstest. Zij zei: zo'n stresstest kost geld;hij is eigenlijk veel te duur en dat is niet goed. Uit de posi-tieve ervaringen met de stresstest blijkt echter dat juist doorhet uitvoeren van een stresstest heel helder wordt welkestappen er moeten worden gezet voor de toegang en water moet worden gedaan als er iets fout gaat. Ik wijs eropdat de Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd destijdsheeft gezegd dat gemeenten er goed aan zouden doen omzo'n stresstest te doen. Daar is veel voorbereiding voornodig, maar hierdoor wordt iedereen zich zeer bewust vande punten waarop nog actie moet worden ondernomen.Voor dat soort dingen hebben gemeenten ook een invoe-ringsbudget. Ik denk dat een stresstest een heel goedinstrument kan zijn, als een gemeente, vaak samen met deraad, het goed vindt om die te doen. Laten we hier nu nietbepalen dat dit geen goede zaak is.

Mevrouw Siderius vroeg mij of de inrichting van de toegangstroef loopt. Ik denk dat er op dat punt enorm positievestappen zijn gezet. Door de positieve ervaringen metdezelfde stresstest wordt juist duidelijk welke stappen ergezet moeten worden bij de inrichting van de toegang,welke uitvoering dat vraagt, en hoe die gaat plaatsvinden.We zijn er nog niet, maar ik merk bij alle wethouders die ikspreek — die zijn van elke politieke kleur, van links totrechts, zoals ik zojuist ook heb gezegd in het debat over deWmo — dat er zeer gefocust wordt op twee zaken. Mensenmoeten weten waar ze straks terecht kunnen. Dat is deinrichting van de toegang. Daarnaast wordt gefocust op decontinuïteit van zorg waar die nodig is. In die zin denk ikdat er nog veel werk verzet moet worden, maar dat iedereendat ook helder op netvlies heeft.

Mevrouw Siderius heeft ook een aantal opmerkingengemaakt over arbeidsmarkt en werkgelegenheid. Voor detotale jeugdsector zijn er in 2014 tot begin september col-lectieve ontslagmeldingen gedaan voor in totaal 1.450personen. In dit geval valt nog niet te zeggen of en in welkemate die daadwerkelijk leiden tot ontslagen. Dat is afhanke-lijk van het natuurlijk verloop en de precieze uitwerking vande zorginkoop. Circa de helft van het aantal meldingen heeftbetrekking op de jeugdzorg. Dit heeft natuurlijk onze groteen grootste aandacht. We kunnen niet alleen tegen elkaarzeggen dat we naar één gezin, één regisseur en één plantoe moeten en dat er minder verschillende hulpverlenersover de vloer moeten komen, maar we moeten dat ook echtanders gaan organiseren. Dat zal dus ook effect hebben opde ontwikkeling van de werkgelegenheid. Daarom zijn alleinspanningen erop gericht om de effecten zo geleidelijkmogelijk te laten verlopen.

We hebben in de Jeugdwet geregeld dat jeugdigen hunhulptraject kunnen afmaken bij hun huidige jeugdhulpver-lener. Bij de werksoort "pleegzorg" geldt dat de zorg tot heteinde van de pleegzorg afgemaakt kan worden. In deJeugdwet hebben we de verantwoordelijkheid voor degemeente opgenomen dat er in geval van een overgangnaar een andere jeugdhulpaanbieder afspraken gemaaktworden over de overname van personeel. Ook zijn erafspraken gemaakt ten aanzien van sectorplannen. Ik wijs

nog maar eens op de Transitie Autoriteit Jeugd. Ik zeg nietdat er geen werkgelegenheidseffecten zullen zijn. Ik zeg weldat wij alles uit de kast halen om die werkgelegenheidsef-fecten zo goed mogelijk in beeld te brengen en ervoor tezorgen dat mensen zo goed mogelijk begeleid worden vanwerk naar werk als dat aan de orde is.

Ten slotte vroeg mevrouw Siderius nog naar de eisen diegesteld worden aan de toegang tot de jeugdhulp. Om ookhierbij misverstanden te voorkomen, wil ik graag in herin-nering brengen dat we ook in de Jeugdwet verschillendeeisen hebben opgenomen over de kwaliteit, de toegang totzorg en de continuïteit van zorg. Jeugdhulp wordt altijdverleend door deskundigen, die aan een aantal kwaliteitsei-sen moeten voldoen. Mevrouw Ypma wees hier ook op. Detoegang tot jeugdhulp moet aan een aantal eisen voldoen,zoals laagdrempeligheid en beschikbaarheid van de juistedeskundigheid zodat triage plaatsvindt door deskundigeprofessionals. Zoals ik al zei, is er rechtstreekse toegangtot de jeugdhulp via huisarts, jeugdarts of medisch specia-list. Jeugdhulp kan ook worden ingezet via een gecertifi-ceerde instelling die deze hulp nodig acht. Er is een consul-tatiefunctie voor professionals. Indien nodig is er specialis-tische hulp en tot slot kan men de Raad voor de Kinderbe-scherming inschakelen.

Met aan de ene kant deze vangnetten voor de continuïteitvan zorg en aan de andere kant de eisen die wij stellen aande professionaliteit en kwaliteit van de toegang tot dejeugdhulp, denk ik dat wij een stelsel hebben waarin zowelde toegang en de kwaliteit van de toegang, als de continu-ïteit van de zorg in voldoende mate zijn geborgd.


Wij hebben het nu over de toegang. De staatssecretaris ishet land in geweest en heeft veel wethouders gesproken.Bij hoeveel van die toegangsmogelijkheden is de jeugd-ggzinmiddels naar de voorkant verhuisd en is deze erbijbetrokken? Daar ben ik nieuwsgierig naar. Ik ken een aantalheel mooie voorbeelden, zoals het Centrum voor Jeugd enGezin en CJG4kracht in Apeldoorn. Daar is het al op eigeninitiatief gedaan, maar hoe vaak komt dat voor? Volgensmij gebeurt er te weinig en zit er te weinig beweging in endat baart mij toch wel zorgen.


Het wordt in wisselende mate gedaan. Dit proces is overalin gang gezet; soms is men daarmee al heel ver en somsstaat men nog maar aan het begin. Daar heeft mevrouwVan der Burg gelijk in. Ik was in Drenthe. Daar sprak ik metiemand van een jeugd-ggz-instelling. Die mevrouw herin-nerde mij meteen aan de reden waarom wij dit allemaaldoen. Ze zei: ik werkte vroeger bij een ggz-instelling; daarzaten kinderen die twee jaar klinische zorg kregen en ervervolgens nooit meer uit kwamen. Die mevrouw was dehele tijd bezig geweest met ervoor zorgen dat die ambulan-tisering in die organisatie kwam. Dat was een heel groteoperatie. Ik denk de desbetreffende instelling ongeveer isgehalveerd. Het is ongelooflijk moeilijk om dat te ambulan-tiseren. Die mevrouw zei tegen me: nu ben ik directeur ennu komt die decentralisatie, die komt er nog eens bij. Enwat een goede zaak is dat! Als behandelaar moet je erhartstikke voor zijn dat kinderen met steun weer zo veelmogelijk in de eigen omgeving kunnen opgroeien. Tegelij-

11-7-20

8 oktober 2014


kertijd besef je dat je als directeur van een instelling verant-woordelijk bent voor de continuïteit en een ongelooflijkmoeilijke klus moet klaren.

Als ik zo'n verhaal hoor, en ik hoor dat van andere zorgaan-bieders ook, denk ik: dat is de reden waarom we het doen.Het is niet alleen maar een visie op de toekomst van dejeugdzorg, het is niet alleen maar een decentralisatie ommeer verantwoordelijkheden in handen van gemeenten teleggen, maar het is ook het streven om daadwerkelijk metprofessionals te werken aan een betere opvang en onder-steuning van jeugdigen aan de voorkant, en dan zo veelmogelijk bij het gezin.

Ik realiseer me dat dit een lang antwoord is, maar ik waserdoor gegrepen. Is het nu overal zover? Nee, maar zovermoet het overal wel komen. Ik ben ervan overtuigd dat datook in het belang van de kinderen is. Ik denk dat de jeugd-hulp ongelooflijk veel kan leren van de expertise, de kennisen ervaring en de manier van werken in de ggz. Ik zou hetzeer mooi vinden als die expertise ook ingebracht wordtten behoeve van een goede vormgeving van de jeugdhulp-verlening in Nederland.


Ik heb een verzoek aan de staatssecretaris. Ik zou dezegoede voorbeelden vanuit de jeugd-ggz in de regio's weleens naar voren gebracht willen zien. Dat gebeurt namelijkte weinig. Er zijn zelfs signalen dat het niet wenselijk is. Ikdaag de staatssecretaris hierbij uit om deze goede voorbeel-den van instellingen in de jeugd-ggz waar hij mee aan tafelzit, naar voren te brengen in plaats van dat wij met adver-tenties geconfronteerd worden waarin alleen maar wordtgezegd dat het allemaal een puinhoop wordt.


Ik ga die uitdaging graag aan. Ik merk overigens op dat demensen en de medewerkers in de ggz-sector dat ook doenvanuit een oprechte betrokkenheid bij het wel en wee vande kinderen voor wie zij verantwoordelijk zijn. Ik denk dathet best ingewikkeld is om ook voor hen die stelselwijzigingzodanig vorm te geven dat die vrijheid en die lichtjes in deogen van de professional weer terugkomen. Dat zou ik heelmooi vinden. Ik omarm daarom het voorstel van mevrouwVan der Burg om dat te doen. Ik heb begrip voor het feitdat er ook bij hen onrust en onzekerheid is over datgenewat ons te doen staat.

Mevrouw Keijzer heeft gevraagd of er geen afsprakengemaakt zouden moeten worden over de laagdrempelige,eenvoudige jeugdhulp. Moet daar eigenlijk ook niet eensoort budgetgarantie voor komen? We moeten degemeenten niet alleen bij de Wmo maar ook hier enigeruimte en vrijheid geven om de jeugdhulp en de jeugdzorgop een goede manier te organiseren. We hebben nu eenaantal zaken met elkaar geregeld. We hebben afsprakengemaakt over wat wij doen met de Bureaus Jeugdhulp.Waarom? Het kwam van de provincie; de toegangsfunctiewerd anders georganiseerd en er moest een aparte afspraakworden gemaakt voor die 80%. We gaan nu afsprakenmaken over de gespecialiseerde jeugdzorg op bovenregio-naal niveau. Vervolgens moet de gemeente in staat zijn omdie laagdrempelige jeugdhulp op haar manier te organise-ren. Dat is de essentie van die hele decentralisatieoperatie.

De gemeenten moeten daarbij de ruimte hebben. Zij kunnendat bij dezelfde zorgaanbieders organiseren. Dat zal voorde continuïteit van zorg in de regel het geval zijn. Datbeslaat ongeveer 40% van het budget. Aan de andere kantmoeten zij natuurlijk ook de ruimte hebben om andereafspraken te maken. Zij kunnen afspraken maken metnieuwe zorgaanbieders of zij kunnen innovatieafsprakenmaken met bestaande zorgaanbieders.

Wij moeten daarbij niet alle duimschroeven aandraaien.Gemeenten moeten aan de ene kant al rekening houdenmet de Bureaus Jeugdhulp en zij moeten aan de anderekant rekening houden met de gespecialiseerde voorzienin-gen. Dan moeten we niet voor de rest van de jeugdhulpzeggen dat zij die eigenlijk ook op een andere maniermoeten regelen. Laten we ervoor zorgen dat daar de nodigeruimte voor de gemeenten blijft bestaan!

Mevrouw Keijzer heeft nog een vraag gesteld.

De voorzitter:Mevrouw Keijzer heeft nog iets te vragen.


Tja, het houdt niet op. Bestuurlijk snap ik het allemaal wel.Als je echter bekijkt hoe het geregeld is, dan blijkt het col-lege er verantwoordelijk voor dat de jeugdige zorg kankrijgen bij dezelfde aanbieder "indien dat redelijkerwijsmogelijk is". Dat staat in de wet. Er staat niet in de wet"tenzij dit de gemeente beter uitkomt" of "tenzij de gemeentemet een andere partij een innovatieve afspraak wil maken".Nee: bij de bestaande zorginstelling, tenzij het echt nietanders kan. Wat de staatssecretaris zegt, staat niet in dewet. Ik pleit voor garantstelling omdat de contracten in eenflink aantal gemeenten niet rondkomen. Ik hoor vanuit degemeenten dat dit komt door onzekerheid over de budgeten.Wat is er dan prachtiger dan dat de staatssecretaris kanzeggen "U hebt geld gehad van het Rijk, dat is in principevoldoende, zeker voor het overgangsrecht, dus regel datnou maar op deze manier. Als het om onbedoelde redenenuit de hand loopt, dan ben ik uw man, want ik ben systeem-verantwoordelijk."


Dat hebben we toch met elkaar geregeld? Wij hebben in dewet geregeld dat er continuïteit van zorg is en wij lettenerop wanneer dit onvoldoende gebeurt. Wij maken speci-fieke afspraken met Bureau Jeugdzorg en met specialisti-sche voorzieningen. Vervolgens letten wij erop datgemeenten op tijd inkopen en dat continuïteit van zorg hettoetspunt bij uitstek blijft. Dan moeten we gemeenten tochniet gaan voorschrijven tegen welke prijs dat moet? 40%van de mensen zit bij een zorginstelling, maar voor 60%nieuwe intreders moeten nieuwe afspraken gemaakt wor-den. Als wij die vrijheid er helemaal uitslaan, dan gevenwe de gemeenten wel erg weinig ruimte.


De staatssecretaris is een woordentovenaar. Ik heb nietgezegd dat wij hier de bedragen moeten regelen. Ik pleitervoor om gemeenten de zekerheid te geven dat wat wijgedaan hebben, klopt, dat de wet klopt en dat de budgeten

11-7-21

8 oktober 2014


kloppen. Wij moeten de gemeenten het comfort geven datzij de afspraken kunnen maken. Waarom? Omdat wij metelkaar de continuïteit van zorg voor kwetsbare kinderenhebben afgesproken. Ik begrijp dat de staatssecretaris hetniet met het CDA eens is, en dat is toegestaan.


Ik dank u voor de ruimte die u daarvoor geeft.


Je zou er een beetje treurig van worden! Ik wil toch nogeven doorvragen over het woordje "redelijkerwijs". Ik hebde staatssecretaris gevraagd of hij verder wil kijken dannaar 2015, en wel naar 2016. Een huisarts verwijst naar eenjeugdpsycholoog en deze zorg is niet ingekocht door degemeente. Wat dan?


Volgens mij kom ik daar nog op, maar even uit het hoofd.Het kan natuurlijk zijn dat er niet is ingekocht om volstrektandere redenen dan vanwege onderhandelingen. Eeninstelling kan zijn gestopt of organiseert het werk op eenandere manier. Daar kan een gemeente niets aan doen,maar deze kan dan redelijkerwijs niet inkopen. Dat betekentdat er iets anders geregeld moet worden en dat de zorgergens anders moet worden ingekocht. De continuïteit vanzorg is zodanig gegarandeerd dat dat in ieder geval plaats-vindt, dat de gemeenten dit moeten betalen en dat wij daargoede afspraken over maken. Als er niet is ingekocht, moetde gemeente alsnog inkopen dan wel aantonen dat de zorgdie wel is ingekocht even goed is, dan wel dat het met eenpgb wordt gedaan.


Ik snap het toch nog niet helemaal. Laat ik proberen dit naareen voorbeeld te vertalen. Een moeder gaat naar een huis-arts, die een doorverwijzing geeft naar een jeugdpsycho-loog. Deze jeugdpsycholoog, meneer Pieterse, is niet inge-kocht door de gemeente. Zegt de staatssecretaris dan datde gemeente die zorg alsnog moet inkopen, of vindt hij dater een gesprek moet plaatsvinden waarin de arts moetbeargumenteren dat deze jeugdpsycholoog beter is? Datlaatste zou je toch niet moeten willen? Volgens mij is in dewet geregeld dat je toegang blijft krijgen via de huisarts totde medisch specialist. Het kan toch niet zo zijn dat je eendiscussie krijgt tussen de huisarts en de gemeente over devraag wie de beste jeugdpsycholoog is?


Nee, maar wat is het verschil met andere delen van de zorgmet betrekking tot de verwijzing van de huisarts? Eenhuisarts verwijst door naar een specialist; die specialistischezorg is ingekocht en dus toegankelijk, maar is niet noodza-kelijkerwijs specialist A. In dit geval zal de huisarts ookverwijzen, want hij acht psychologische of psychiatrischeondersteuning noodzakelijk. De gemeente moet ervoorzorgen dat die zorg is ingekocht en kan worden afgenomen,maar dat hoeft niet noodzakelijkerwijs mijnheer of mevrouwPieterse te zijn. Ik geloof niet dat mevrouw Bergkampdaarvoor zou willen pleiten. De gemeente moet ervoorzorgen dat dat ook is ingekocht, zodat het kan worden

afgenomen. Dat hoeft niet noodzakelijkerwijs bij meneerof mevrouw Pieterse te zijn. Ik geloof ook niet dat mevrouwBergkamp daarvoor zou willen pleiten. De gemeente moetzorgen dat die zorg goed is ingekocht en als dat zodanigspecialistische zorg is — vandaar dat we daarover specialeafspraken maken — dat er geen andere is, dan moet degemeente zorgen dat die is ingekocht.

De voorzitter:Ik heb u al twee keer gehoord, mevrouw Bergkamp, maarheel kort dan.


Dank u, voorzitter. Ik zit even na te denken hoe ik dit nueenvoudig kan beschrijven. Soms is er een voorkeur vooreen bepaalde arts, bijvoorbeeld omdat die al heel lang vooreen gezin werkt. Ik noem maar even een argument waaromeen huisarts zegt dat jeugdpsycholoog Pieterse de besteis. Is de staatssecretaris het dan met mij eens dat je datsoort discussies over en weer niet moet hebben en dat danhet professionele medische oordeel van de huisarts daarinleidend zou moeten zijn, niet de discussie met de gemeenteof jeugdpsycholoog Pieterse niet de juiste jeugdpsycholoogis?


Ik denk eigenlijk dat het een beetje andersom werkt, dat dehuisarts verwijst naar bijvoorbeeld een psycholoog en datdan vervolgens de cliënt in kwestie iemand gaat zoekenwaar hij of zij zich prettiger bij voelt. De huisarts schrijftvaak niet voor dat iemand naar mijnheer Pieterse moet. Jehebt recht op psychologische ondersteuning. Dat moet dusgeregeld worden. Dat moet de gemeente inkopen en datmoet de gemeente dan dus ook regelen. De gemeente zaler verstandig aan doen om dat zo breed mogelijk in tekopen. Als je dat niet doet, krijg je dat er zorg moet wordenafgenomen en dat je bijvoorbeeld veel vraag naar pgb'skrijgt of dat je die zorg in natura onvoldoende hebt inge-kocht. Laten we ook hier een beetje oppassen. Er is toegangtot zorg en niet noodzakelijkerwijs toegang tot instelling X.In veel gevallen zal dat wel zo zijn als de zorg heel specia-listisch wordt, natuurlijk. Maar als die minder specialistischwordt, moet je natuurlijk een breed inkooppalet hebben.

Mevrouw Keijzer zei nog even terzijde, ook in het vorigedebat, dat gemeenten geen hinder mogen gaan ondervin-den van de regelingen die wij hebben getroffen rondom denooit te vergeten groep. Dat klopt. Zij vroeg of ik dat juri-disch ga borgen. Dat zal inderdaad in een ministeriëleregeling worden geborgd. Dat betekent ook dat wij met deVNG afspraken zullen maken dat we dat verder gaan doen.

Mevrouw Keijzer zei ook dat gemeenten veel budget achter-houden voor pgb's en te weinig zorg in natura inkopen bijinstellingen. Zij vroeg mij wat ik ga doen om die duidelijk-heid over pgb's wel te verschaffen. Inderdaad, zeer binnen-kort krijgen de gemeenten inzicht in het aantal pgb's over2014 dat overloopt naar 2015. Ik wijs erop dat het gebruikvan pgb's de laatste jaren is gedaald. Het spannende puntis nu of dat doorgaat en wat het betekent als dit naar degemeente gaat. Gemeenten hebben dus een budgetgekregen dat geprognostiseerd is op de realisatiecijfers diewij hebben opgesteld. Een van de dingen die we met de

11-7-22

8 oktober 2014


gemeente sowieso gaan afspreken, is hoe dat budget zichontwikkelt — mevrouw Van der Burg noemde dat — als erheel grote verschillen gaan ontstaan tussen raming enrealisatie. Natuurlijk moeten we dan met elkaar om de tafel.Als er nu onduidelijkheid is over de cijfers en over de vraagof die wel kloppen met de planningen die wij tot nu toehebben gezien, krijgen gemeenten ondersteuning van onsdoor het Ondersteunings Team Decentralisaties, om te kij-ken hoe het budget zich nu verhoudt met het budget voorpgb's en hoe het verdergaat.

Misschien is het ook nog even goed om op te merken dater straks dus een mix zal ontstaan tussen pgb's in zorg enin natura. Wij zien dat gemeenten er nu rekening mee gaanhoeveel pgb's zij moeten verstrekken. Dan hebben zij mis-schien een lager contract voor zorg in natura, die voor eendeel alweer bij de instelling terechtkomt, bijvoorbeeld metpgb's.

Dat kristalliseert zich de komende weken uit. Dan moet jevervolgens bekijken hoe zich dat in de toekomst ontwikkelt.Dat is ook precies de reden waarom ik met de gemeentenwil afspreken. Dit moeten we natuurlijk heel goed met elkaarvolgen, want wij zijn met zijn allen gewend — de Kamerook al langjarig — dat het vraaggedrag of mensen een pgbwillen of niet in de tijd natuurlijk ook wisselt. Soms willenmensen een pgb omdat zij ontevreden zijn over de zorg innatura en als zij heel tevreden zijn over de zorg in natura,zul je het aantal pgb's zien dalen. Dat zal in de komendeperiode ook gebeuren, mede afhankelijk van het inkoopbe-leid van de gemeente.

Er was nog een vraag van mevrouw Keijzer en anderen hoehet nu gaat als gemeenten met elkaar overleg moetenvoeren als er discussie is over het woonplaatsbeginsel. Zijzei dat ik veronderstel dat dat gebeurt en wilde weten watde situatie is als dat niet zo is. Er vindt inmiddels overlegplaats met de VNG om te bekijken wat de standaardproce-dure zou moeten zijn in zo'n geval. Dat gaat met behulpvan de VNG leiden tot landelijke afspraken over de vraaghoe gemeenten met elkaar moeten omgaan en wanneer zemet elkaar moeten overleggen over een wisseling ten aan-zien van de woonplaats. In die zin wordt tegemoetgekomenaan de vraag of we ervoor kunnen zorgen dat daar eenstandaardbenadering voor komt.

Mevrouw Keijzer had nog een aantal opmerkingen over deTransitiecommissie Sociaal Domein in relatie tot de TSJ.Ik zou niet de schijn op mij willen laden dat ik geen kritischerapporten meer zou willen. Ik hoop de Kamer de afgelopentijd te hebben bewezen dat ik geen kritische rapportentegenhoud. Mevrouw Keijzer wil, denk ik, niet de schijn opzich laden dat zij coûte que coûte een commissie in hetleven wil houden. Wij zijn het er beiden over eens dat dietransitiecommissie vooral is gericht op de vraag of decontinuïteit van zorg goed wordt geregeld. Op dat punthebben we een aantal onderzoeken. Daar hebben we ookkritische noten bij getroffen. Ik denk dat het verstandig isom twee dingen te doen. Allereerst is het verstandig omheel goed te bekijken wat die brede transitiecommissieallemaal gaat doen. Dat zal dus niet heel erg gericht zijn opde continuïteit van zorg in de sector. We kunnen de transi-tiecommissie best een aantal andere dingen vragen rondomde regionalisering. Zo kunnen we haar vragen hoe het ver-der gaat met de samenwerkingsafspraken met gemeenten.Laten we de Transitie Autoriteit Jeugd vragen om de kennis

en kunde van de transitiecommissie te gebruiken en om tebekijken of het onderzoek naar de continuïteit van zorg goedis geregeld. Daarmee denk ik een goed compromis te heb-ben gevonden.

De Kamer heeft besloten dat er een brede commissie wordtingericht die naar het geheel kijkt. We moeten niet allerleicommissies over elkaar heen hebben, maar ik hecht er welaan dat de kennis en kunde die is opgebouwd bij de transi-tiecommissie voor dat stuk waarvoor ze is opgericht,namelijk de continuïteit van zorg, behouden blijft. Ik zal methaar en met de Transitie Autoriteit Jeugd overleggen hoedit gekoppeld kan worden en gevoegd kan worden bij deopdracht: informeer ons en maak een rapportage over deontwikkeling met betrekking tot de continuïteit van zorg enover de vraag hoe de continuïteit van zorg is geregeld.


De staatssecretaris zei net dat de Transitiecommissie Stel-selherziening Jeugd was bedoeld voor continuïteit van zorg.Zij ís daarvoor bedoeld, want tot 1 januari zou ze werken.Maar goed, het is correct wat de staatssecretaris zegt: ikben niet op aarde om commissies in stand te houden, maarik voel mij wel verantwoordelijk voor een goed onderzoeknaar de continuïteit van zorg. Begrijp ik de staatssecretarisgoed dat de deskundigheid en de opdracht van de commis-sie-Geluk geschaard zal worden onder die van de commis-sie-Noten? Begrijp ik het goed dat de staatssecretaris inoverleg gaat met de mensen, zoals mevrouw Bergkamphet zo mooi zei, met de kennis van de commissie-Geluk, enmet die andere commissie om ervoor te zorgen dat hetonderzoek naar de continuïteit van zorg ook na 1 januariaanstaande plaatsvindt?


Dat is bijna goed, tenminste als mevrouw Keijzer in plaatsvan die brede transitiecommissie leest: de Transitie Autori-teit Jeugd. De TAJ richt zich namelijk heel specifiek opjeugdhulp. Wij vragen haar om het onderzoek naar decontinuïteit van zorg, dat heel erg past in het domein vande jeugd, mee te nemen. Vervolgens kan ik haar vragen ombijvoorbeeld in het voorjaar van 2015 een rapport te makendat zich richt op de onderzoeksopdracht die de transitiecom-missie ook had. Wij vragen haar: doe dat ook voor ons.


Dank u, voorzitter.

De voorzitter:Graag gedaan.


Mevrouw Keijzer begrijpt hem, maar ik kijk even of ik hembegrijp. Het is dus de bedoeling dat de deskundigheid vande transitiecommissie onder de transitieautoriteit komt tevallen?


Ja.

11-7-23

8 oktober 2014



Misschien is mijn vraag heel pragmatisch, maar waaromdraaien we het niet om? De kennis van de commissie-Gelukis namelijk veel breder dan van de Transitie AutoriteitJeugd. Ook organisatiekundig gezien kun je het toch beteromdraaien? Misschien moet je dan wel een andere voorzit-ter hebben. Maar goed, daar zou het toch niet om moetendraaien?


Het is van tweeën één. Er was een aantal commissies. Toenheeft de Kamer besloten om er een brede commissie vante maken en dus niet met de sectorcommissies te gaanwerken. Vervolgens ontstaat hier het debat over de vraaghoe je met die kennis en kunde omgaat. Daarop zeg ik: dieborgen we in de Transitie Autoriteit Jeugd. Dat lijkt mij eenmooie oplossing, want anders gaan we weer meerderecommissies krijgen die zich met verschillende domeinenbezighouden. Daar moeten we een beetje vanaf. Dit lijktmij een goede oplossing.


Ik doe nog een poging. De kennis wordt geborgd in detransitie autoriteit. Waarom is het niet andersom? Ik snaphet gewoon niet. De kennis en deskundigheid van de tran-sitiecommissie is veel breder dan die van de transitieauto-riteit. Als je die kennis echt wilt behouden, draai je het tochom?


Er is nog iets anders aan de hand. De transitiecommissiezou de hele decentralisatie volgen. Op 1 januari gaat dieverantwoordelijkheid daadwerkelijk over. Een nieuwecommissie kijkt dan naar de integraliteit, zoals wij met deKamer hebben besloten. Op 1 januari is dan de verantwoor-delijkheid naar de gemeente gegaan. Hier zeggen wij echtertegen elkaar: wij willen eigenlijk de continuïteit van zorgvolgen, het specifieke aspect dat bij de transitiecommissiezat. Mij lijkt het goed om dat dan onder te brengen bij detransitieautoriteit, die nog drie jaar doorloopt. Zo kunnenwij met elkaar zeggen hoe lang wij nog rapportages nodighebben.

Ik kom op de laatste vraag van mevrouw Keijzer. Zij zei: decontinuïteit van zorg is geborgd. Stel nu dat er geen contractis en dat een zorginstelling failliet gaat. Wat is dan dewaarde van het advies van de transitieautoriteit? Die rege-ling is vorige week gepubliceerd. Zoals ik zonet zei, moetenwij daar misschien nog even naar kijken vanwege het feitvan de specialistische functieafspraken, om het maar evenkort zo aan te duiden. Het advies van de transitieautoriteitzal door mij en door mijn collega van V en J marginaalgetoetst worden op een zorgvuldige totstandkoming. Ver-volgens zullen wij het advies in de regel overnemen. Detransitieautoriteit beoordeelt of er aanleiding is om maatre-gelen te nemen. Dat doen wij dus niet zelf maar dat vragenwij aan de transitieautoriteit.

Ik kom toe aan de vragen van Mevrouw Bergkamp. Hetantwoord over de huisarts ligt nu voor mij. Ik hoop dat ikdat al voldoende heb toegelicht. In zijn algemeenheid is hetzo dat de gemeente niet op de stoel van de professional zalgaan zitten; dat staat ook in de wet. De gemeente zal ervoor

moeten zorgen dat de jeugdige of zijn ouders de vorm vanjeugdhulp kunnen krijgen die voor dat geval nodig is. Netzoals het geval is bij de Zorgverzekeringswet, zal degemeente misschien wel overleggen met de huisarts of eenandere verwijzer om te vragen: wat is jullie verwijsgedrag?Maar in een individueel geval zal de gemeente nooit kunnenzeggen: ik heb een beter idee, die verwijzing klopt niet; hetmoet naar een ander. De verwijzing van de professional zalgerespecteerd worden. Ik wijs er echter op dat dit niet altijdde verwijzing is naar meneer Pietersen of meneer Jansen.Ik hoop dat het de verwijzing is naar de zorg die de desbe-treffende persoon nodig heeft.

Vervolgens vroeg mevrouw Bergkamp naar de voorwaar-delijke machtigingen voor JeugdzorgPlus voor een halfjaar.De jeugdhulpverlener stelt de overtreding vast, niet derechter. Gevraagd werd of ik dat bij de evaluatie wil meene-men. Als de jeugdhulpaanbieder besluit tot een geslotenplaatsing, kan de jongere daartegen in beroep bij de rechter.De jongere heeft overigens bij de vaststelling van de voor-waarden zelf met die voorwaarden ingestemd voordat ditaan de rechter wordt voorgelegd. In die zin is er een vol-doende mate van inspraak bij de jongere. Ik heb er geenbezwaar tegen om dit bij de evaluatie mee te nemen.

Waar kunnen zorgaanbieders terecht met hun vragen? Zoalshet nu is, stellen aanbieders vaak hun vragen aan en viahun brancheorganisaties. Ik overleg regelmatig met diebrancheorganisaties om te bekijken wat de signalen vande zorgaanbieders zijn. Als er aanleiding is om specifiekerugnummers te noemen, gemeenten of regio's waar hetniet goed gaat, zullen zij dat bij mij doen. Daarnaast wijs ikerop dat ook aanbieders vragen kunnen stellen aan hetTransitiebureau Jeugd en voor specifieke situaties aan detransitieautoriteit. Dit zit in de regeling die de Kamer aleerder heeft gekregen.

Mevrouw Bergkamp vroeg ook hoe de kwaliteitsborging isgeregeld bij de pleegouders. Krijgen wij niet een wildgroeiaan contracten? Wij zijn met de VNG, Jeugdzorg Nederlanden de belangenvereniging van pleegouders in gesprek overde positionering van pleegzorg in het nieuwe stelsel. Datheeft geresulteerd in een voortzetting van de huidigewerkwijze, zoals die nu is opgenomen in het KwaliteitskaderVoorbereiding en screening aspirant pleegouders. Dit geldtook voor het voorlichtingsmateriaal. Misschien komt deonrust van mevrouw Bergkamp voort uit het feit dat er integenstelling tot het huidige stelsel geen format vanuit hetRijk ligt ten aanzien van de pleegzorgcontracten. Op zichbiedt dat gemeenten de vrijheid om maatwerk te leveren.In het huidige stelsel was er inderdaad een format geregeld.Ik wijs de Kamer erop dat zij bij de behandeling van deJeugdwet zelf door middel van een amendement heeftvoorkomen dat er onder de Jeugdwet een landelijk voorge-schreven format voor pleegouders kwam. Ik hou de Kameraan de eigen consistentie.


Ik noemde dat in mijn eigen betoog ook al. Wij hebben eenamendement van mevrouw Keijzer gesteund, waarmee datuit de wet is gehaald. Als je iets uit de wet haalt, wil dat nietzeggen dat je geen vragen mag hebben over de kwaliteits-borging in de praktijk. Ik ben blij met de toelichting van destaatssecretaris dat er afspraken zijn met de organisatie

11-7-24

8 oktober 2014


van pleegouders en met de VNG. Ik heb het idee dat hethelemaal goed komt, maar dit even ter aanvulling.


Ik ben dat met mevrouw Bergkamp eens.

Zij heeft ook vragen gesteld over de budgetten. Er is eenmacrobudget waarin 2012 als peiljaar is genomen. Wat gaater gebeuren als er in 2013 en 2014 een grote autonomegroei optreedt? Het is bijna een oproep. Dit maakt onderdeeluit van het setje afspraken dat ik met gemeenten en aanbie-ders van gespecialiseerde zorg wil maken. Het moet weleen beetje in evenwicht zijn. Aan de ene kant wil ik degemeenten vragen om ervoor te zorgen dat er reële kost-prijzen worden afgesproken en dat er daar nog geen conti-nuïteitsafspraken ontstaan. Aan de andere kant vragengemeenten mij om om de tafel gaan zitten als er heel rareafwijkingen zijn bij de budgetten. It takes three to tango.De dans is ingezet. Het lijkt mij goed om deze balans tebewaren. Als dit soort afwijkingen optreedt, is er debereidheid om daarover te spreken, vermits wij tot goedeafspraken komen in de balans die wij nu zoeken. Dat moetgoed gemonitord worden.

Ik vraag mij af of de zorgen over de voorwaardelijkemachtiging in de gesloten jeugdhulp door mij moetenworden geadresseerd. Mijn collega maakt mij duidelijk datdat zo is. Mevrouw Bergkamp zei dat zij de discussie overde voorwaardelijke machtiging niet opnieuw wil aangaan,maar zij vraagt mij wel om het gebruik en de werking ervanmee te nemen in de evaluatie van de Jeugdwet. Dat kan iktoezeggen. Ik zal het meenemen in de evaluatie van deJeugdwet. De toepassing van die voorwaardelijke machti-ging gaat niet buiten de rechter om. De rechter verleent devoorwaardelijke machtiging, en de toepassing ervan houdtin dat de jeugdige niet langer gesloten geplaatst wordt alshij zich aan de voorwaarden houdt. Als hij dat niet doet,kan de instelling een gesloten plaatsing nodig vinden omte voorkomen dat hij zich aan de zorg onttrekt of dat hij aande zorg onttrokken wordt. Als de jeugdige het daarmee nieteens is, kan hij daartegen ageren bij de kinderrechter. Dekinderrechter moet zich dan binnen drie weken uitspreken.Het is niet zo dat de rechter buitenspel staat. Er is eenonafhankelijke toets achteraf. Ik herhaal mijn toezeggingdat wij dit goed zullen meenemen bij de evaluatie.

Mevrouw Van der Burg heeft twee vragen gesteld over denota's van wijziging. De eerste betrof de rol van de InspectieJeugdzorg bij de gesloten jeugdhulp. De inspectie isgeschrapt uit het rijtje instanties die een afschrift krijgenvan de beschikking van de kinderrechter. De inspectie heeftbij de aanbieders van gesloten jeugdhulp dezelfde toezicht-houdende rol als bij andere jeugdhulpaanbieders. Net alsnu het geval is, houdt de inspectie toezicht op de instellin-gen en controleert zij niet elk individueel geval bij deplaatsing van een kind, ook niet in de gesloten jeugdhulp.Als de inspectie het in het kader van de uitoefening van dehaar taken nodig vindt om een individueel dossier in tezien, dan heeft de inspectie die bevoegdheid al op basisvan artikel 9.2, derde lid Jeugdwet. Om die reden vindenwij het niet nodig dat zij elke rechterlijke beschikkingafzonderlijk krijgt toegestuurd. Eigenlijk zeggen wij: deinspectie heeft die bevoegdheid al. Het is een voortzettingvan de bestaande praktijk.

De tweede nota van wijziging behelst een bevoegdheid omnog meer nadere regels te stellen. Ik bespeurde enige onrustin de bijdrage van mevrouw Van der Burg: leidt dit niet totnadere lasten? Nee, dit stukje leidt daar niet toe. De admi-nistratieve eisen die wij aan jeugdhulpaanbieders stellen,kunnen te zwaar en misschien niet passend zijn voor solis-tisch werkende jeugdhulpaanbieders. Die hebben bijvoor-beeld een maatschappelijk verslag of heel andere zaken.De afgelopen jaren is door diverse veldpartijen gezegd: pasnou op dat je voor solisten geen oneigenlijke verzwaringvan de administratieve lasten creëert door eisen te stellendie wel voor instellingen gelden, maar niet voor solistischwerkenden. Daarom wordt voorgesteld dat zij worden vrij-gesteld van de verplichting tot financiële verantwoording.Bij ministeriële regeling zullen zij deels van de verplichtingtot verslaglegging worden vrijgesteld.


Aangezien ook het gesprokene deel uitmaakt van de wets-behandeling dank ik de staatssecretaris voor deze toelich-ting. Een korte samenvatting van de woorden van destaatssecretaris is: het kan nooit meer worden, maar welminder, voor een specifieke groep die anders te zwaar belastwordt met verslagleggingseisen.


Soms kan mevrouw Van der Burg het nog mooier zeggendan ik. Het klopt.


Ik neem aan dat ik ook nog antwoord krijg op de vragenover de eerste nota van wijziging? De staatssecretaris heefttwee vragen beantwoord, maar ik heb ook nog een aantalspecifieke vragen gesteld over de eerste nota van wijzing.


Mevrouw Van der Burg vroeg mij of de aanwijzingsbevoegd-heid nou na één jaar vervalt of niet. Mijn collega van V enJ zal dat meenemen in zijn beantwoording. Gaat het omongeveer 15% van het budget? Ja, ongeveer. Zorgen weer bij het maken afspraken over specialistische functiesvoor dat er een afbouwscenario is waar dat nodig is? Ja,dat is nou precies de afspraak die we willen maken over detoekomstige vormgeving van het — ik vind het niet zo'nmooie term — zorglandschap van de toekomst. Ik denk datwe weten wat daarmee bedoeld wordt.

Mevrouw Ypma heeft een aantal stellingen geponeerd. Zijzei dat de 100 dagen heel goed benut moeten worden. Wehebben al gesproken over de manier waarop wij koplopersen achterblijvers scherp in de gaten kunnen houden. Daar-over zijn al wat woorden gewisseld. Zij vroeg ook wat ergebeurt als de indexering vanaf 2012 heel anders is dan dewerkelijkheid. Dat moeten we goed bekijken. Ik maak tegenhaar dezelfde opmerking als tegen mevrouw Bergkamp:het hangt een beetje af van de afspraken die we kunnenmaken over de gespecialiseerde jeugdzorg. Het betekenteveneens dat we via heel goede monitoring moeten kijkenof het loopt, overigens ook in de toekomst. We moeten erniet alleen tot 1 januari heel goed naar blijven kijken, maarook na 1 januari.

11-7-25

8 oktober 2014


Mevrouw Ypma noemde een aantal doelen. Ze vroeg of weheel goed in de gaten gaan houden of de naleving van dewet ook echt gebeurt. Worden de beleidsdoelen van ééngezin, één plan, één regisseur bereikt? Nemen we dat meein de brede transitiemonitor? Kijken we ook naar de relatiemet het onderwijs? Dat is een zeer terecht en nog onder-schat punt. Ik wil samen met mijn collega Dekker kijken ofwe dat verder kunnen aanjagen. Als er één sleutel is in hetverbeteren van de jeugdhulp en de jeugdzorg, is dat deverbinding die er moet zijn tussen de jeugdhulp en hetonderwijs. Ik zie daar fantastische voorbeelden van, dienadrukkelijk een grote rol gaan spelen in de toekomst vanhet jeugdbeleid. Overigens hoort ook de relatie tussenjeugdhulp en GGD erbij. Ik heb daarover een brief aan deKamer geschreven, waarvan ik hoop dat we er binnenkortover spreken. Deze twee verbindingen bij de vroege hulpaan kinderen, die met de GGD en met de school, zoudenweleens de succesfactoren kunnen zijn voor een goedelanding van de jeugdhulp, waarvoor ik zeer bezig ben.

Ten slotte kom ik op de overhead, altijd een mooi onder-werp. Ik ben het met mevrouw Ypma eens dat we ditonderwerp op de agenda moeten houden. Wel bevind ikme een beetje, zoals mevrouw Bergkamp verwoordde,tussen Scylla en Charybdis. Aan de ene kant vind ik dat wede overheadnorm moeten agenderen en echt de discussiemoeten voeren over de vraag wat een goede bedrijfsvoeringis, want zorggeld moet naar zorg gaan en zo min mogelijknaar bureaucratie. Aan de andere kant — mevrouw Berg-kamp wees daarop — moeten we ervoor zorgen dat hetvooral een verantwoordelijkheid van de inkopers is. Bij debehandeling van de Wmo heb ik gezegd dat ik merk dat ereen bereidheid is, ook bij zorgaanbieders, om daarover nate denken en eens te bezien op welke manier er tegen ditonderwerp moet worden aangekeken en of daarin eenbenadering te kiezen is. Ik wil eens met de zorgaanbiedersgaan praten en ze vragen hoe zij tegen de ontwikkelingenop dit punt aankijken. Vervolgens wil ik dat meegeven aande gemeenten, die het vooral in hun inkoopbeleid zoudenmoeten verwerken. Misschien probeer ik dan twee dingente verenigen, maar we hebben dan aan de ene kant watpressie op het onderwerp overhead, terwijl we aan deandere kant de verantwoordelijkheid voor de gemeentenintact houden. Zij moeten het straks immers doen en heteen rol laten spelen bij hun zorgaankoop. Die benaderingzal de Kamer wellicht aanspreken. Dit was mijn deel vande bijdrage. Ik geef het woord aan mijn collega.


Ik heb in het begin heel even niet opgelet. Het ging net nogeven over het gezag bij één ouder. O, ik begrijp nu dat deheer Teeven dat behandelt. Dat is mooi.

Staatssecretaris Teeven:

Voorzitter. Ook ik dank de leden voor hun inbreng. Debeantwoording van een aantal specifieke vragen ligt opmijn terrein. Ik stel allereerst echter drie onderwerpen aande orde waarover de staatssecretaris van VWS zich ookvoor een gedeelte heeft uitgelaten. Allereerst de aanwijzings-bevoegdheid en indeplaatsstelling. Ik zal daarover ook nogeen paar opmerkingen maken. Ik zal nu ook wat zeggenover de 80%-regeling van de Bureaus Jeugdzorg en overhet familiegroepsplan, waarover mevrouw Ypma en de

heer Voordewind een conceptamendement hebben voorbe-reid.

Ik maak allereerst opmerkingen over de 80%-regeling. Inartikel 10.11 van het wetsvoorstel wordt de budgetgarantiegeregeld. We hebben al met elkaar vastgesteld dat er vol-gend jaar veel verandert voor de Bureaus Jeugdzorg. Dehuidige taken in het vrijwillig kader vervallen. De indicatie-instellingen of de gemeenten gaan die op een andere wijzeorganiseren. Dat zien we op een aantal plaatsen al. Daarbijgaat het om de toegang, de indicatiestelling en het Advies-en Meldpunt Kindermishandeling. De taken in hetgedwongen kader, dus de jeugdreclassering en de jeugdbe-scherming, zullen door de Bureaus Jeugdzorg als gecertifi-ceerde instellingen worden voortgezet. Daartoe moeten zijnatuurlijk wel in staat worden gesteld. Dat was een pro-bleem waar we in de afgelopen periode tegenaan zijngelopen. Voor iedereen is helder dat de Staat in hetgedwongen kader diep ingrijpt in het gezins- en privéleven.De uitvoering daarvan moet dan ook gebeuren doorinstellingen die in staat zijn om de kwaliteit te waarborgenen over financiële middelen beschikken, en die ook in staatzijn om de gerechtelijke vonnissen uit te voeren. Daarvoorhebben we die 80% budgetgarantie vastgelegd in hetwetsvoorstel.

Wat we op dit moment zien — een aantal Kamerleden vroeghierom — als tussenstand in de regio Groot-Amsterdam,inclusief Zaanstreek Waterland, is dat er al een contractgesloten is. Ik heb hierover afgelopen week gesproken metde opvolger van mevrouw Keijzer. In de regio Noord-Bra-bant is ook een contract gesloten. Het ziet ernaar uit datalle Bureaus Jeugdzorg eind dit jaar verzekerd zijn van hetbudget. Nagenoeg alle Bureaus Jeugdzorg zullen heel bin-nenkort contracten sluiten of hebben dat al gedaan. We zijner nog niet. We zitten er wel bovenop, want er is zorg overde continuïteit van de wettelijke functies, waaronder datgedwongen kader. Dit is niet gegarandeerd en daarom isde bepaling in de Invoeringswet alsnog noodzakelijk. Debetrokken gemeenten in de betreffende regio zullen danook bij ministeriële regeling verplicht worden gesteld om80% van het budget voor 2014 voor Bureau Jeugdzorg tegaranderen. In die zin hebben wij wel duidelijkheid gekregenover het gedwongen kader. Het ziet er op dit momentpositief uit. Er zijn geen grote zorgen meer.


Dat is goed om te horen, maar ik heb nog een verhelde-rende vraag. Een groot deel van de huidige dienstverleningvan de Bureaus Jeugdzorg gaat naar de voorkant, naar detoegangsfunctie bij de gemeente. Wordt die 80% aange-wend om toe te zien op de zorg in het gedwongen kaderdie de Bureaus Jeugdzorg uitvoeren?


Ja, in het gedwongen kader, hoewel in heel veel regio's deAMK-functie ook nog steeds door de Bureaus Jeugdzorgwordt vervuld. Er zijn verder nog wat taken rondom degespecialiseerde zorg die ook door Bureau Jeugdzorg zullenworden vervuld. Die 80% zit op dat hele complex.

Over het familiegroepsplan wil ik ook enkele opmerkingenmaken. In het algemeen overleg, dat wij met de Kamerhebben gevoerd op 24 september, heb ik toegezegd, opbasis van een nadrukkelijke vraag van de PvdA-fractie, om

11-7-26

8 oktober 2014


te bezien hoe de bekendheid van het familiegroepsplan kanworden vergroot. Het is een wettelijke verplichting die ver-meld staat in artikel 4.1.2. In het overleg met de VNG isduidelijk geworden dat op dit moment de eerste focus ligtop de transitie en dat het inzetten van de familiegroepsplan-nen juist iets is wat onderdeel is van de transformatie. Wijmoeten het zeker niet uit het oog verliezen, want er isterecht veelvuldig aandacht voor gevraagd. Dat het onder-deel is van de transformatie verklaart ook een beetjewaarom het familiegroepsplan nog niet de aandacht heeftgekregen die nodig is. Morgen hebben wij nader overlegmet de VNG over de aanpassing van de modelverordening.Wij zijn daarnaast in overleg met Jeugdzorg Nederland omervoor te zorgen dat de medewerkers uit de jeugdzorg ookkennis hebben van de wettelijke bepaling van het familie-groepsplan. Binnen enkele weken verschijnt een factsheetover het familiegroepsplan. Deze sheet biedt de gemeenteook concrete handreikingen voor het omgaan hiermee. Inartikel 7.3.14, lid 1 Jeugdwet staat dat formeel geen toestem-ming nodig is van betrokkenen voor het opstellen van eenfamiliegroepsplan. Ik acht het goed dat hier op te merken.Feitelijk zal het onmogelijk zijn om een familiegroepsplanop te stellen als de ouders niet meewerken. Er kan eenschriftelijke aanwijzing worden gegeven na het inwerkingtreden van de Wet herziening kinderbeschermingsmaatre-gelen waarna bekrachtiging van die aanwijzing door dekinderrechter kan plaatsvinden. Bij de jeugdreclassering iser geen noodzaak voor het opstellen van een familiegroeps-plan. Dit staat ook in de wet en dat hebben wij al eerdermet elkaar gewisseld.

Mijn collega van VWS heeft al enkele opmerkingen gemaaktover de aanwijzingsbevoegdheid. In de Invoeringswet wordtvoorgesteld de aanwijzingsbevoegdheid te laten vervallen.Daarvoor in de plaats gaat het instrument van de inplaats-stelling gelden, zoals dit is opgenomen in artikel 124, lid aGemeentewet.

Mevrouw Ypma vroeg of het verstandig is om de aanwij-zingsbevoegdheid tijdelijk ook na 1 januari 2015 te hanterenrichting gemeenten. De indeplaatsstelling is een effectieverinstrument dan de aanwijzing, omdat het Rijk inderdaad inde plaats komt van de gemeente. Het Rijk neemt op datmoment de verwaarloosde taak over van de gemeente. Datbetekent natuurlijk wel dat wij tot 31 december van dit jaargebruik kunnen maken van de aanwijzingsbevoegdheid.


Ik wil nog een ding helder krijgen over het familiegroeps-plan, namelijk dat het per 1 januari 2015 ingaat. De staats-secretaris verwijst naar de transformatie, maar de wetwaarin het familiegroepsplan voor iedereen geborgd staat,gaat in per 1 januari 2015. Ik krijg graag een bevestiging.


Ik kan dat 100% bevestigen. Die wettelijke verplichting gaatper 1 januari 2015 in. Artikel 4.1.2 treedt in werking metingang van 1 januari 2015.

Over de aanwijzingsbevoegdheid is zojuist al even vangedachten gewisseld tussen de leden en de collega.Mevrouw Ypma had ook hier een zorg over. Voor 1november vindt een vooraankondiging plaats van eeneventueel te gebruiken aanwijzing. Er vindt ook een publi-

catie in de huis-aan-huisbladen plaats en er gaat eenafschrift naar de gemeenteraden, juist om de politiekecontrole en het publieke debat te initiëren. De gemeenteheeft dan acht weken de tijd om op die vooraankondigingte reageren. Vertaald in de tijd zou dat kunnen leiden toteen aanwijzing eind december. Dan moet je ook weer vol-doen aan de redelijke termijn die in artikel 12.4 van deJeugdwet staat. Als wij vragen om actie A, B of C, kan degemeente bijvoorbeeld een aantal deelstappen zetten bin-nen een redelijke termijn.

Vanaf 1 januari 2015 is er een andere situatie. Dan krijgenwe de indeplaatsstelling met de laatste redelijke termijnvoor de gemeente om zelf nog te doen wat nodig is. Dietermijn is overigens zeer kort; u moet denken aan een week.Als daaraan niet wordt voldaan, komt de sanctie van deindeplaatsstelling daarvoor in de plaats. Dan zullen erstappen door het Rijk worden gezet op kosten van degemeente. Dat is de stand van zaken. De collega heeft alduidelijk uitgelegd dat wij nu nog voorrang geven aan hetbestuurlijk overleg en dat dat wat ons betreft de komendetwee weken belangrijk is. Als dat allemaal niets oplevert,dan wordt die vooraankondiging sowieso publiek en zal diepolitieke controle plaatsvinden waar een aantal van u zeeraan hecht. Ik denk dat dit terecht is.

Er lijkt overigens nog wel wat misverstand te bestaan. Alsik het niet goed weergeef, kan mevrouw Van der Burg erwellicht zelf iets over zeggen. De bevoegdheid die is opge-nomen in artikel 2.15 van de Jeugdwet, moet je niet verwar-ren met de bepaling die is opgenomen in artikel 12.4, lid 3,waarin staat dat "Onze Minister" organisaties kan aanwijzen.Dat is een ander soort aanwijzing. De aanwijzing zit in 2.15en de lijst die onze minister kan samenstellen, is de minis-teriële regeling die in lid 3 is opgenomen. Het is goed omdie dingen uit elkaar te houden.

In de tweede nota van wijziging zitten nog twee onderwer-pen die op mijn terrein liggen. Er zit een voorstel in om eenwettelijke grondslag op te nemen in artikel 3.4, lid 6, vande Jeugdwet voor de jaarlijkse controle op de gecertifi-ceerde instellingen door de certificerende instelling en dekosten die daaraan verbonden zijn. Dat is onderdeel B vande nota van wijziging. Het tweede onderwerp is het gebruikdoor de gemeente van het burgerservicenummer bij deverstrekking van justitiële gegevens. Dat is geregeld in hetBesluit justitiële en strafvorderlijke gegevens. De verstrek-king van het burgerservicenummer dient echter bij wet teworden geregeld. Dat zit in onderdeel F van de nota vanwijziging.

Ik kom dan op de specifieke vragen die op mijn terreingesteld zijn. Mevrouw Siderius vroeg naar de stand vanzaken in de scheiding tussen jeugdhulp en de uitvoeringvan jeugdbescherming en jeugdreclassering. Als voorbeeldnoemde zij de onderbrenging in twee stichtingen. Zij vroegzich af of dat wel in overeenstemming is met het doel ende strekking van de wet. De William Schrikker Groep en hetLeger des Heils brengen hun kinderbeschermings- enjeugdhulpactiviteiten op dit moment in twee stichtingenonder. Dat is de feitelijke situatie. SGJ bereidt een fusievoor met het Leger des Heils. Voor haar taak als jeugdhulp-aanbieder fuseert deze instelling met de jeugdhulporgani-satie Timon. Alle landelijk werkende instellingen bereidenzich voor op de ontvlechting van taken. We denken dat demogelijke belangenverstrengeling op die manier ook

11-7-27

8 oktober 2014


daadwerkelijk kan worden tegengaan. De onderbrengingin twee stichting is wat dat betreft voldoende waarborg.We controleren dat ook en zien daarop toe. In eersteinstantie was er veel discussie over, maar ik denk dat weop deze manier een werkbare variant hebben gevonden,die in overeenstemming is met het doel en de strekkingvan de wet.


De staatssecretaris bekijkt het heel technisch. Hij zegt dathet in de wetgeving past en dat we het zo mooi geregeldhebben. De vraag is echter wat het voordeel is van onder-brenging in twee stichtingen. Wat is daar de meerwaardevan? Volgens mij hadden we ook afgesproken dat het doelvan de Jeugdwet is dat kinderen minder jeugdhulpverlenerszullen zien. Het gevolg van de splitsing is natuurlijk wel datkinderen vaker worden doorverwezen en meer gezichtenen meer begeleiders te zien krijgen. Op welke manier helptdeze maatregel dat tegengaan?


We hebben in de wet natuurlijk gezegd dat we niet willendat alles in één instelling zit. We willen de gecertificeerdeinstelling apart hebben. Bij de totstandkoming van de wethebben we de scheiding tussen jeugdhulpaanbieder engecertificeerde instelling uitgebreid besproken. We willenze niet naast elkaar hebben. Je ziet dus ook dat de instellin-gen die er op dit moment mee bezig zijn, zoals de WilliamSchrikker Groep en het Leger des Heils, voorbereidingentreffen om die activiteiten in twee stichtingen onder tebrengen. Het voordeel voor het kind is dat er geen onduide-lijkheid kan bestaan over de vorm van hulp die wordt ver-strekt, en bijvoorbeeld over de vraag of het gaat om hulpop basis van een rechterlijk vonnis.

Ik vlieg dit een beetje technisch aan, omdat de redenwaarom we dit willen doen bij de totstandkoming van deJeugdwet al uitgebreid is besproken, ook bij de wisselingvan stukken. Overigens is dat iets waar de fractie van deSP zich volgens mij nooit tegen heeft verzet.

Een andere vraag van mevrouw Siderius betreft deinstemming van beide ouders bij een geneeskundigebehandeling. Dat is niet altijd goed mogelijk. In de afgelopenmaand hebben we hierover met alle partijen gesproken. Eris ook een expertmeeting geweest. Over de uitkomstendaarvan zal ik de Kamer binnenkort informeren. Ik denk dataanpassing van de wet niet nodig is om dit te realiseren.Het kan denk ik heel goed in de uitvoering worden geregeld.Wel is het denk ik nodig dat er een mogelijkheid komt omwel te handelen als een van beide ouders toestemminggeeft en niet beide ouders. Met de aanbevelingen uit deexpertmeeting denken we dat in de komende weken goedte kunnen invullen. We zullen de Kamer daar ook overinformeren.


Ik ben toch bang dat we het over iets anders hebben. Hetging mij om de dubbele toestemming. Ik kwam net uit debankjes om te vragen wat nou de datum was. Staatssecre-taris van Rijn heeft aan mijn collega toegezegd dat hij ingesprek zou gaan met onder andere het traumacentrumom te kijken hoe dit georganiseerd moet worden. De

staatssecretaris wilde toen geen datum noemen, maar hijsprak wel over "op korte termijn". Dat was in april van ditjaar. We zijn nu een halfjaar verder. Volgens mij praten wedus langs elkaar heen.


Ik denk het niet, voorzitter. Ik denk dat we juist heel goedmet elkaar in gesprek zijn. We hebben de afgelopen maandmet alle partijen gesproken. Ik verwijs nu juist naar dieexpertmeeting. Daarin zijn de werkzaamheden in de praktijkaan de orde geweest. De vraag is hoe we dat probleemkunnen oplossen zonder dat we die wet helemaal moetenversleutelen. We hopen de Kamer echt binnen een aantalweken te informeren over de uitkomsten.


In april zei de staatssecretaris "per ommegaande". Toenheeft mijn collega gevraagd — ik heb hier gewoon het ver-slag voor me — of hij een datum kon noemen. Dat was nietnodig. De informatie zou per ommegaande komen. Perommegaande is geen halfjaar, dus graag boter bij de vis.Voor welke datum kunnen wij de brief van de staatssecre-taris verwachten?


Mevrouw Siderius heeft er groot gelijk in dat het niet perommegaande is, als dat in april is gezegd en we nu ingesprek zijn geweest. Het kan nu echter snel. Ik verwachtdat het kabinet de Kamer daar in november over kan infor-meren. Dat is toch een heel concrete toezegging. Boter bijde vis, zou ik zeggen.


November is ook niet per ommegaande, maar voor 1november zou mooi zijn.


We doen ons uiterste best om dat voor 1 november te doen,maar er zijn ook nog andere dingen die op dit moment onzeaandacht vragen en die nog meer prioriteit hebben. Wedoen er echter het uiterste aan.

Mevrouw Keijzer vroeg wie bepaalt wanneer gemeentenonder de 80%-regeling vallen. Dat zullen de staatssecretarisen ik samen bepalen op basis van de informatie die wijkrijgen van de Bureaus Jeugdzorg. Dit kunnen we doenzodra de contracten getekend zijn. Ik heb al gezegd dat ditzeer binnenkort gaat gebeuren.

De CDA-fractie had ook vragen over het gezagsregister.Hoe kan in een individueel geval op een eenduidige manierhet gezag worden bepaald? Sinds 2012 hebben we ééncentraal gezagsregister. In dat register wordt bijgehoudenwie het gezag heeft over minderjarigen. Daarvoor was ereen omissie; er was geen centraal register, maar was hetverdeeld over verschillende rechtbanken. Bij elke rechtbankin Nederland kunnen gemeenten en aanbieders op ditmoment terecht voor een uittreksel en voor indiening. Omde kwaliteit van die gegevens te bevorderen, vergelijkt hetregister de persoonsnamen automatisch met de Basisregi-

11-7-28

8 oktober 2014


stratie Personen, de voormalige Gemeentelijke Basisadmi-nistratie.

Mevrouw Bergkamp heeft gevraagd waarom in bepaaldegevallen de gemeente niet het besluit neemt tot de uithuis-plaatsing. De gemeente neemt in drie situaties geen besluit.Ik zal ze even op een rijtje zetten. Als er al een lopendeondertoezichtstelling is, neemt de gecertificeerde instellinghet besluit. Dat staat in artikel 3.5, lid 1. De gecertificeerdeinstelling overlegt dan wel gemeente en de wijze waaropdat moet gebeuren wordt vastgelegd in een protocol. Datvoorkomt een beetje bureaucratie en ook onnodig tijdver-lies. We hebben dan immers eigenlijk een standaardprotocolvoor alle situaties. In spoedsituaties neemt de gemeenteook geen besluit. Ik zal daar een voorbeeld van noemen,want dat is ook voor de wetsbehandeling wel zinnig. Eendrugsbaby wordt in een ziekenhuis geboren en moet directuit huis worden geplaatst. De moeder mag het kind ookniet mee naar huis nemen. Dan is er helemaal geen tijdvoor een besluit door de gemeente. In die situatie zal degemeente ook geen besluit nemen. Je kunt je ook eensituatie voorstellen waarin er een lopende ondertoezicht-stelling is en de gecertificeerde instelling het kind wilterugplaatsen. In die situatie zal de Raad voor de Kinderbe-scherming de toetsende taak overnemen en die zaakbeoordelen in het kader van de ots.


De staatssecretaris heeft helder geschetst in welke driegevallen de gemeente het besluit niet neemt. Wordt in alledrie de situaties het college dan wel geïnformeerd?


Ja. Dat was één van de zorgen. Ik heb de tour van destaatssecretaris van VWS niet helemaal mogen meemaken,maar wel twee keer. Dat geeft de gelegenheid om bij eenvoorgerecht, hoofdgerecht en nagerecht niet alleen devoorgangers of opvolgers van sommige van de leden tetreffen, maar ook te spreken over omissies die er zijn in decommunicatie tussen enerzijds gemeenten en anderzijdsde Raad voor de Kinderbescherming. We streven er nu inelk geval naar dat in alle 408 gemeenten voor kerst de Raadvoor de Kinderbescherming exact op de hoogte is van welkewethouder en welke ambtenaar dit onderdeel in hun porte-feuille hebben zitten. We willen dat de gemeenten preciesweten wie ze bij de Raad van de Kinderbescherming binnende tien rechtbanken moeten hebben, wie de contactpersoonis. Echt op detailniveau.

Ik heb de Raad voor de Kinderbescherming dan ookopdracht gegeven om met 06-nummers te werken, zodatje precies weet wie je moet hebben, zowel op bestuurlijkals op ambtelijk niveau. Niet alleen moet er optimaalgewerkt worden bij het beschrijven van zaken via protocol-len en processen, men moet elkaar ook weten te vinden.Juist in dit soort situaties, als de nood aan de man is, moetje ook 's avonds laat of in de nacht precies weten wie jemoet hebben. Dat kan ook een wethouder zijn. Die kan daarsoms als eerste van op de hoogte raken. Op dat niveauzullen wij het regelen.


Als iets goed gaat, moet je als Kamerlid, ook al ben je vande oppositie, een compliment geven. Ik krijg van wethou-ders teruggekoppeld dat de staatssecretaris er wat hetgedwongen kader betreft bovenop zit. Als er signalen zijndat dingen niet goed gaan, worden die ook echt besproken.Dat voelt veilig. Gedwongen kader is een zwaar instrument,maar het is wel fijn dat het er is. Wij hebben vooral debattenmet staatssecretaris Van Rijn, maar in de schaduw van diedebatten is het goed om te benoemen dat wij minder zorghebben over het gedwongen kader, omdat wij signalenkrijgen dat de staatsecretaris daar bovenop zit.


Ik moet toegeven dat het altijd gemakkelijker is om metkritiek om te gaan.

De voorzitter:Misschien wil mevrouw Bergkamp ook nog even ietsonaardigs zeggen.


Mevrouw Bergkamp heeft ook gesproken over de medezeg-genschapsraad bij Nidos. Die instelling wil eigenlijk geenmedezeggenschapsraad, maar de directie Migratiebeleidvan het ministerie zal met Nidos in gesprek gaan, zonderdat vaststaat dat een standaard medezeggenschapsmodelgekozen zal worden. Dat model lijkt niet goed te vertalenvoor kinderen met een andere culturele achtergrond. Ermoet echter wel iets zijn. Wij zoeken naar een tussenvormdie wel voldoet aan onze westerse vorm van medezeggen-schap. Ik geef het voorbeeld van een kind uit Syrië datvanuit een volstrekt andere cultuur terechtkomt in degemeente Midden-Drenthe en daar met 1400 Syriërs in eenazc zit. Als er dan een probleem ontstaat, is het niet te ver-wachten dat een dergelijk kind heel gemakkelijk gebruik zalmaken van medezeggenschap. De directie Migratiebeleidzoekt derhalve een vorm om die medezeggenschap gestaltete geven. Ik kende de wens van de fracties van D66 en PvdAom daar invulling aan te geven. Ik zal de Kamer graag overhet resultaat informeren. Ook ik zie het probleem, maar ikkan dat niet meteen oplossen door daar de standaardmedezeggenschap op los te laten. Ik denk dat dit niet zalwerken.

De voorzitter:Heel kort, mevrouw Bergkamp, want ik wil naar de tweedetermijn van de Kamer.


Ik wil alleen maar zeggen dat ik blij ben met deze toezeg-ging. Ik heb er begrip voor dat het gaat om een specifiekeen kwetsbare groep. Het is fijn dat de staatssecretaris samenmet Nidos zal kijken naar een oplossing om ook deze groepeen vorm van medezeggenschap te geven.


Dat waren mijn antwoorden.

11-7-29

8 oktober 2014



De staatssecretaris is nog één vraag vergeten. Toen ik sprakover de naleving van de wet, heb ik ook gesproken overhet in huis plaatsen. Ik heb een amendement op de wetingediend waarin staat dat als kinderen uit huis geplaatstworden, eerst wordt bekeken of zij in een pleeggezin of eengezinshuis geplaatst kunnen worden en dat pas overgegaanmag worden tot uithuisplaatsing in een residentiële setting,in een groep in een instelling, als dat het in het belang vanhet kind blijkt te zijn. Ik ben benieuwd hoe de staatssecreta-rissen dit gaan monitoren. In eerste termijn heb ik datgevraagd, maar daar heb ik nog geen antwoord op gekre-gen.


Dergelijke punten zullen wij in de transitiemonitor monito-ren. Dit punt leent zich daar extreem goed voor. Wij moetenook het eerdergenoemde familiegroepsplan in de gatenhouden. Ik denk dat dit punt moet worden meegenomenin de transitiemonitor.

De voorzitter:Prima. Wij gaan naar de tweede termijn. Elke spreker heefteen derde van de daadwerkelijk opgebruikte spreektijd. Datgeldt ook voor mevrouw Agema.


Voorzitter. Ik kan kort zijn in de tweede termijn. Ik heb nogtwee dingen. Het voorliggende wetsvoorstel, de Invoerings-wet Jeugdwet, is vrij technisch en heeft veel details, maarhet zijn wel verbeteringen ten opzichte van de Jeugdwetdie er ligt. Ik zal mijn fractie dus adviseren om hiervoor testemmen, maar dat maakt niet dat de zorgen over deoverheveling van de jeugdzorg naar de gemeenten wegzijn. Wij vinden het namelijk zorgelijk dat wij het moetenhebben over aanwijzingsbevoegdheden en indeplaatsstel-lingen, ook als wij het debat van vandaag zo beluisteren.Wij hebben het hier immers over kinderen die vaak kwets-baar zijn en die gedrags- of verslavingsproblemen hebben,noem maar op.

Ons baart ook zorgen dat steeds meer jeugdinstellingen inonze contacten met hen zeggen dat ze bang zijn failliet tegaan en de zorg niet meer te kunnen leveren. Er dreigenhonderden ontslagen te vallen. Jeugdhulpverleners kunnenkinderen geen begeleiding meer geven. In het voorbeeldvan Gouda was er sprake van 30 of 20 gezinsvoogden die300 kinderen moeten loslaten, voor wie er straks geen zorgmeer is. En er komen kinderen op straat te staan. Daarhebben wij in eerste termijn ook veel over gesproken. Ikwil graag één motie indienen.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat in de Achterhoek 37 kinderen met eenlicht verstandelijke beperking per 1 januari 2015 op straat

komen te staan, omdat gemeenten 50% op het budget voorlvb-jeugdzorg korten;

van mening dat het onwenselijk is dat het overhevelen vanjeugdzorgtaken leidt tot het staken van behandelingen enzelfs het op straat komen te staan van kwetsbare kinderen;

verzoekt de regering, de wettelijke aanwijzingsbevoegdheidte gebruiken om te voorkomen dat kwetsbare kinderen hunbehandeling moeten staken en zelfs op straat komen testaan door de budgetkortingen van gemeenten,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:Deze motie is voorgesteld door het lid Siderius. Naar mijblijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 9 (33983).


Voorzitter. Dank aan de staatssecretarissen voor alle ant-woorden. De CDA-fractie is tevreden met het onder detransitieautoriteit brengen van de onderzoeksopdracht vande Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd, de commis-sie-Geluk. Ik vertrouw erop dat de staatssecretaris allekennis van de betrokken medewerkers van de commissie-Geluk niet verloren laat gaan.

Wij hebben vandaag ook gesproken over de pgb's, omdatdaar bij gemeenten grote onzekerheid over is. Die zitten inhet overgangsrecht, dus die moeten verstrekt worden.Alleen, als ik zo hoor wat de staatssecretaris af en toe zegten zijn antwoorden beluister op vragen van mij en mevrouwBergkamp, dan vraag ik mij af of wij het met elkaar welhelder hebben. Een pgb is geen oplossing voor gemeentesals ze toevallig de zorg niet ingekocht hebben. Nee, eenpgb is een op zichzelf staande mogelijkheid voor oudersen kinderen om een pgb te vragen als zij zich gemotiveerdop het standpunt stellen dat de voorziening van degemeente niet passend is. Dan moet de gemeente die ver-lenen en mag die niet zeggen: maar wij vinden wél dat wijpassende voorzieningen hebben ingekocht. Als je de ant-woorden op de schriftelijke vragen van mij en mevrouwBergkamp leest en de antwoorden van net beluistert, danlijkt het af en toe een beetje diffuus te zijn. Ik hecht eraandat de staatssecretaris van VWS zo direct nog even beves-tigt wat wij uitgebreid hebben uitgewisseld bij de behande-ling van de Jeugdwet.

Vandaag hebben wij ook gesproken over de monitors. Metdat antwoord ben ik niet tevreden. Daarom dien ik de vol-gende motie in.

Motie

De Kamer,


overwegende dat er informatie beschikbaar is over de standvan zaken met betrekking tot de transitie van de jeugdzorg;

11-7-30

8 oktober 2014


overwegende dat de Kamer daarover geïnformeerd is perbrief van 23 september 2O14 (31839, nr. 412);

roept de staatssecretaris op, deze monitor per direct aande Kamer te verschaffen,


De voorzitter:Deze motie is voorgesteld door de leden Keijzer en Berg-kamp. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoendeondersteund.



Waarom dienen wij deze motie in? Omdat de Kamer deinformatie nodig heeft om de staatssecretaris goed te kun-nen volgen in zijn verantwoordelijkheid, maar zeker ookomdat de gemeenteraadsleden op die manier precies wetenwat er aan de hand is in hun gemeente.

Ik heb in meerdere instanties gepleit voor een garantstelling.Dat klinkt altijd als iets waarvan iedereen heel nerveuswordt, maar ik heb dit gedaan omdat gemeenten het com-fort nodig hebben dat de staatssecretaris uiteindelijk ookde daad voegt bij zijn woorden: als het mis gaat, ben ikverantwoordelijk en kunt u bij mij aankloppen. Ik hebdaarvoor de handen nog niet op elkaar gekregen, maar ikdoe toch een laatste poging met de volgende motie.

Motie

De Kamer,


constaterende dat in de Jeugdwet overgangsrecht geregeldis op basis waarvan de jeugdige de reeds ingezette hulpkan voortzetten bij dezelfde aanbieder;

constaterende dat nog steeds veel gemeenten om allerleiredenen de contracten niet rond hebben;

constaterende dat onzekerheid over het aantal personenen het beschikbare budget een van die redenen is;

roept de staatssecretaris op om afspraken te maken metde VNG over een garantstelling zodat gemeenten in situatiesvan zorgverlening zoals bedoeld in het overgangsrecht vande Jeugdwet onder aftrek van in ieder geval de rijksbezui-niging per direct kunnen contracteren omdat, indien ditleidt tot onbedoelde en onredelijke financiële tekorten, destaatssecretaris zijn systeemverantwoordelijkheid neemt,


De voorzitter:Deze motie is voorgesteld door het lid Keijzer. Naar mijblijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.



Ik hoop op steun van de Kamer in dezen, want volgens mijis het gevraagde dé manier om gemeenten te helpen en teondersteunen bij het daadwerkelijk maken van afspraken,gezien de grote onzekerheid waarin zij toch nog steedsverkeren, al was het alleen maar over het pgb.


Voorzitter. Ik dank beide bewindspersonen voor het beant-woorden van veel vragen. Het is een technisch wetsvoorstel,maar toch was het debat vrij inhoudelijk. Ik ben tevredenover de meeste antwoorden op de vragen. Ik ben ook blijmet de toezegging dat de voorwaardelijke machtiginggesloten jeugdzorg wordt meegenomen in de evaluatie.Ook ben ik blij met de toezegging van de andere staatsse-cretaris om het onderwerp medezeggenschap voor alleen-staande minderjarige asielzoekers en vluchtelingen teregelen.

De staatssecretaris heeft gesproken over bovenregionaleinkoop. Hij gaf aan dat hij ver is met het maken vanafspraken daarover. Wij hebben hierover eventueel binnen-kort een VAO. Kan de staatssecretaris aangeven wanneerwij de brief daarover ongeveer kunnen verwachten? Overéén ding ben ik nog niet tevreden. Dat wil niet zeggen datik dit over de andere zaken niet ben, want nogmaals, ikvond het een inhoudelijk debat en ben daar positief over.Er blijft echter iets hangen. Dat betreft de transparantie inde zin van informatie over de regio's. De commissie-Gelukkwam met allerlei stoplichten: rood, oranje en groen. Nu ishet 80 of 100 dagen voor de implementatie en ontstaat eriets wat enige onduidelijkheid geeft. Ik heb er respect voordat de staatssecretaris in overleg wil treden met degemeenten en de colleges om het bespreekbaar te maken,maar dit hangt al een paar weken boven de markt. Daaromdien ik samen met mevrouw Keijzer deze motie in, waarinwij wel de tijd geven, maar toch vragen om transparant tezijn voor de gemeenteraden, gezien de democratischecontrole die zij moeten uitvoeren. Daarvoor moeten zij tochecht wel weten hoe het ermee staat in hun gemeente. Iklees mijn motie voor.

Motie

De Kamer,


overwegende dat het voor een optimale democratischecontrole voor de gemeenteraden noodzakelijk is om teweten hoe het inkoopproces in hun gemeente ervoor staat;

verzoekt de regering, alles in het werk te stellen om binnenéén week transparant te maken welke regio's aangaandehet inkoopproces op dit moment onvoldoende zekerheidbieden dat de subsidies voor 1 november 2014 zijn vastge-steld dan wel dat de contracten voor die datum geslotenzijn,


11-7-31

8 oktober 2014


De voorzitter:Deze motie is voorgesteld door de leden Bergkamp enKeijzer. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoendeondersteund.



Geldt voor mevrouw Bergkamp ook: afspraak is afspraak?


Met zo'n algemene uitdrukking kan ik niet heel veel. Mis-schien kan mevrouw Ypma het iets meer toelichten?


De staatssecretaris heeft in het debatje dat we eerder heb-ben gehad, aangegeven dat hij een afspraak heeft gemaaktmet de Nederlandse gemeenten en dat op basis van dieafspraak alle gegevens zijn verstrekt. De Kamer heeft duide-lijk aangegeven dat ze wil dat de gemeenteraden als er inhun gemeente niet voldoende inkoopafspraken liggen, dieinformatie zo snel mogelijk krijgen. De staatssecretaris heeftnaar aanleiding van een vraag van mij toegezegd dat dieinformatie op 1 november wordt verstrekt. Kan hij dat ookdoen?


Ik snap de vraag van mevrouw Ypma nu iets beter. Daaromhebben we de motie ook veranderd. Eerst stond er: perommegaande. Daar hebben we van gemaakt: binnen eenweek. We willen de staatssecretaris namelijk de tijd gevenom de afspraak die is gemaakt, na te komen. Laten we welwezen: dit is iets dat al een paar weken loopt en we hebbenhier een algemeen overleg over gehad. Je gaat niet op 1november, als alle contracten getekend zijn, tegen degemeenteraad zeggen: by the way, het gaat niet goed metde inkoop. Dat moet je echt tijdig doen.


Voorzitter. We hebben vandaag uitgebreid gesproken overde Invoeringswet Jeugdwet. Zoals ik in mijn eigen inbrengal zei, is dit eigenlijk de afrondende wet van een heel stelwetten die we de afgelopen anderhalf jaar hier in de Kamerhebben behandeld. Ik kan nu ook zeggen dat mijn fractiede wet zal steunen. Ik had dat nog niet uitgesproken en hetlijkt mij netjes om dat hier te doen.

Ik dank beide staatssecretarissen voor de antwoorden, maarook voor de toezeggingen. Ik wil nog wel iets zeggen overde jeugd-ggz. Ik kreeg geen gelegenheid om daarop terugte komen en daarom doe ik dat nu even in tweede termijn.Ik vroeg de staatssecretaris om daarover in gesprek te gaan,omdat ik zulke prachtige voorbeelden zie van hoe het gaatals de jeugd-ggz integraal wordt betrokken bij de toegangs-functie. Dat is toch wat we allemaal willen. We willen voorouders en kinderen dat de juiste zorg wordt gegeven, opde juiste plaats en zo snel mogelijk en niet, zoals nu, dateen kind pas na talloze doorverwijzingen op de goede plekterechtkomt. Ik wil degenen in de jeugd-ggz die hier hunnek voor uitsteken, laten zien waar hun inspanningen toe

leiden. Dat laat onverlet, dat ik er alle begrip voor heb dathet een buitengewoon onrustige periode is met veel onze-kerheid, in de eerste plaats voor ouders en kinderen en inde tweede plaats voor instellingen en hun medewerkers.


Voorzitter. Ook de Partij van de Arbeid steunt deze wet,zeker na de vijf toezeggingen die ik heb gekregen. Ten eer-ste kreeg ik de toezegging dat de gemeenteraden per 1november de informatie krijgen als het in hun gemeentennog niet op orde is. Ten tweede kreeg ik de toezegging datin de transitiemonitor het familiegroepsplan — één gezin,één plan, één coördinerend hulpverlener — wordt opgeno-men, dat het in huis plaatsen wordt gemonitord en dat derelatie met passend onderwijs wordt opgenomen. Ten derdekreeg ik de toezegging dat de zorgstijging die in 2012 en2013 heeft plaatsgevonden niet op het bordje van degemeente komt, maar dat 2014 als referentiejaar wordtgebruikt — er wordt dus gekeken naar de verleende zorg— en dat wij daar als Tweede Kamer nog over wordengeïnformeerd. Ten vierde kreeg ik de toezegging dat destaatssecretaris van plan is om met de branche om tafel tegaan zitten om te praten over de overhead en dat hij deTweede Kamer daarover zal informeren. Ten vijfde kreegik de toezegging dat de inkoopafspraken die bovenregionaalworden gemaakt niet op basis van percentages en ook nietop basis van prijsgaranties zullen gaan plaatsvinden, maarop basis van een benchmark van regio's die wel contractenhebben.

Ik sluit af met een compliment aan de staatssecretarissenvoor deze wet, maar ook voor de tour die nu plaatsvindtlangs wethouders, omdat we zo samen kunnen zorgen voorbetere zorg voor kinderen.

De voorzitter:Er is nog een korte vraag van mevrouw Van der Burg.


Mevrouw Ypma noemde 1 november als datum voor debekendmaking van de aanwijzing. Volgens mij zei destaatssecretaris zelf dat hij twee weken nodig heeft. Dat zoueen mooie termijn zijn, want dan weten wij het ook op tijdvoor het wetgevingsoverleg Jeugd en dan kunnen ook degemeenteraden tijdig aan de slag. Ik zou het dus graag overtwee weken hebben. Dat lijkt me een betere termijn. Dankunnen we er ook nog wat mee.


Ik volg in dezen de toezegging die de staatssecretaris heeftgedaan, namelijk dat het zo snel mogelijk zal gebeuren. Ikkijk even naar hem en vraag hem wat hij daarover heeftgezegd.

De voorzitter:Bij dezen. Zijn beide staatssecretarissen in staat om meteenantwoord te geven? Ik zie een voorzichtig ja. Gaat uw gang.

11-7-32

8 oktober 2014



Voorzitter. Ik ga de verschillende spreeksters nog evenlangs. Tegen mevrouw Siderius zeg ik het volgende. Ik denkdat we delen dat we dit proces heel intensief gaan volgenen al aan het volgen zijn vanuit de betrokkenheid bij en dezorg over de continuïteit van de zorg voor kwetsbare kinde-ren. We vinden allemaal dat die geregeld moet zijn. Wemoeten er dus voor oppassen om te zeggen dat er op ditpunt verschillen zijn. Die zorg hebben we allemaal. Daaromhebben we ook al die vangnetten en interventiemogelijkhe-den in de wet gecreëerd. Hopelijk kunnen we daarin zij aanzij staan.

De vraag is hoe je dit proces vormgeeft. Ik denk dat we heter allemaal over eens zijn dat er tijdig contracten moetenzijn, omdat er op 1 januari een goede toegang moet zijn enomdat dan de zorg voor kwetsbare kinderen gegarandeerdmoet zijn. Dat is tegelijk ook een beetje het bezwaar tegende motie van mevrouw Siderius, op stuk nr. 9. Het is nietzozeer dat we die zorg niet zouden delen of dat we daarinniet dezelfde doelstelling zouden hebben. Er staat: consta-terende dat in de Achterhoek 37 kinderen op straat komente staan, omdat gemeenten 50% op het budget korten. Ikheb de discussie in de raad daar gevolgd. De wethouderzei dat hij wil zorgen voor continuïteit. De betreffendebestuurder zei: met deze voorwaarden lukt het niet. Mooi,trouwens, dat die discussie in de raad plaatsvindt. Dan kandie afweging ook worden gemaakt. Zullen we dit proceszijn gang laten gaan, dit proces dat erop is gericht om decontinuïteit van zorg voor die kinderen te garanderen? Ikga niet mee in de redenering dat kinderen op straat komente staan. Dat zal en mag niet het geval zijn. Om die redenontraad ik de motie. Dat wil niet zeggen dat ik het niet heelintensief volg. Ik zal dat, ik denk ook samen met mevrouwSiderius en anderen, blijven doen.

Ik kom op de motie-Keijzer/Bergkamp, op stuk nr. 10, overdie brede monitor. We hebben het daar met elkaar overgehad. Overigens dateren de cijfers in die monitor van naarik meen begin september. Eerder is met de VNG afgespro-ken om de gegevens aan te leveren, zodat wij die kunnengebruiken voor de voortgangsinformatie. Ze lenen zich nietvoor publicatie, omdat dat niet afgesproken is en omdatdat de aanlevering van de gegevens zou kunnen belemme-ren. Nu hebben we een heel snel systeem. Ik begrijp dewens van de Kamer. Ik wil wat betreft de monitor afsprekendat alle volgende monitoren gewoon openbaar zijn. Omdie reden ontraad ik de motie op stuk nr. 10. Ik wil me echtaan de afspraak met de VNG houden.

De voorzitter:Mevrouw Keijzer, kort.


Als die afspraken zich toespitsen op onderhandelingsposi-ties, kan ik mij dat voorstellen, maar meer eigenlijk niet. Isde staatssecretaris dus bereid om die monitor toe te sturenen dan nog even te bekijken welke informatie er is die hetonderhandelingsproces frustreert? Want dat zou ik ook nietwillen.


Dan is het toch veel verstandiger om die afspraak te makenvoor alle monitors die nog gaan volgen? Dit is een oudemonitor, die nog valt onder de afspraak: dat wisselen wijgezamenlijk uit om tot goede informatie te komen. Ookmaak ik met de Kamer de afspraak dat die monitors vanafnu openbaar zijn. Ik probeer de Kamer maximaal tegemoette komen. Ik kan me aan de afspraak houden, en dat vindik ook netjes. Het is ook oude informatie, die allang achter-haald is. De Kamer heeft die monitor overigens in zijnalgemeenheid ook gezien. Het zijn die staatjes met diekleurtjes; die krijgt de Kamer ook. En de volgende monitorzal openbaar zijn. Ik wil het daarbij houden en ontraad omdie reden de motie.

De motie-Keijzer, op stuk nr. 11 gaat over de garantstelling.Daarover hebben wij van gedachten gewisseld. Ook hierbijwijs ik erop dat ik echt van mening ben dat wij degemeenten in staat moeten stellen om goede onderhande-lingen te voeren en goede afspraken te maken met zorgaan-bieders, gericht op het bewerkstelligen van de continuïteitvan zorg die nodig is. Het is nu niet nodig om daarop eengarantstelling te eisen. Dat zou de gemeenten ook in eente onduidelijke positie brengen, waardoor we het inkoop-proces zouden verstoren. Dat neemt niet weg dat wij heelscherp blijven volgen of gemeenten tijdig contracten sluiten,zodat de zorgcontinuïteit gegarandeerd is. Om die redenontraad ik de motie.

De motie-Bergkamp/Keijzer, op stuk nr. 12 gaat niet overde monitor maar over de vraag waar men achterloopt enwaar maatregelen worden overwogen. Ik kan mij heel goedvoorstellen dat de Kamer daar tijdig over geïnformeerd wilworden. Ik doe een poging. In de motie staat "binnen eenweek". Als daar zou kunnen komen te staan "binnen tweeweken", kan ik het oordeel over de motie aan de Kamerlaten.


Ik moest even overleggen met de mede-indiener. Ik zal nietherhalen wat zij in eerste instantie precies zei, maar ik gade motie aanpassen en er "binnen twee weken" van maken.


En als het mij sneller lukt, gelet op de afspraken, zal ik datook doen.

De algemene beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:Aanstaande dinsdag stemmen wij over het wetsvoorstelen over de vier moties. Ik dank beide staatssecretarissenvoor hun aanwezigheid hedenmiddag.

De vergadering wordt van 17.29 uur tot 18.32 uur geschorst.

Voorzitter: Berndsen-Jansen

11-7-33

8 oktober 2014


invoeringswet jeugdwet - eerstekamer.nl · met de helft van het geld moet doen. sluit de...

Documents