inzicht nr. 49 - lente 2015
DESCRIPTION
InZicht is het blad voor familie van cliënten van Talant. InZicht verschijnt dit jaar drie keer in een oplage van ongeveer 5.000 exemplaren. Het wordt ook toegestuurd aan relaties en locaties van Talant.TRANSCRIPT
InZichtUitgave van Talant - jaargang 14 - nummer 49 - lente 2015
Tsilla Hoen in het midden
Zorg voor gebouwen
Het nieuwe Talant: een tussenbalans
Zo’n gesprek kan op individueel niveau
gebeuren, maar bijvoorbeeld ook tussen
groepen medewerkers, cliënten en verwanten
om te kijken wat er anders en beter kan op
de locatie zelf. Er is ook meer vrijheid om per
locatie zaken anders te regelen, omdat dit
beter aansluit bij de wensen en behoeften
van de cliënten die er wonen en leven.
Dit zijn niet eenmalige gesprekken om
bijvoorbeeld een ondersteuningsplan te
maken. Geregeld willen we met u in
gesprek om te kijken hoe u de zorg en
ondersteuning ervaart en wat er eventueel
anders moet of kan. Heeft u vragen, dan
kunt u daarvoor direct bij de begeleider
terecht. Doel is uiteindelijk goede zorg en
ondersteuning, waardoor uw familielid zo
goed mogelijk het leven kan leiden dat hij
of zij wil. Dat is waar wij voor werken.
Begin dit jaar zijn we daar ook daadwerke-
lijk mee begonnen. De eerste ervaringen
zijn goed. De gesprekken worden als positief
ervaren. Er zijn ook plekken waar het nog
even wennen is of waar deze gesprekken
nog gevoerd moeten worden. Een nieuwe
werkwijze kost ook even tijd, maar de
overtuiging is er dat dit uiteindelijk leidt tot
nog betere zorg en ondersteuning. Vooral
beter omdat het direct aansluit op wat de
cliënt het liefst wil. In partnerschap. We
doen het samen.
Erik Kuik,
Ook namens Wilfred Juurlink,
Raad van Bestuur
Zorg dichtbij en samen. Dat is wat we graag
willen bij Talant. Afgelopen jaar is een
beweging in gang gezet om u als verwant
nog veel directer te betrekken bij de zorg
voor uw kind, broer of zus. Er zijn in de hele
provincie workshops gehouden om samen
met cliënten, verwanten en medewerkers te
kijken wat belangrijk is voor goede zorg en
ondersteuning. Wat maakt dat een cliënt
zich prettig voelt bij Talant?
Naast zaken als veiligheid en een ‘noflik
gevoel’, cliënten willen tenslotte vooral
fijn leven en wonen, bleek dat u als
verwant graag direct bij de zorg en
ondersteuning betrokken bent, in
partnerschap. Dit doen we in de ‘driehoek’,
gesprekken tussen begeleider, cliënt en
verwant. Daar bespreekt en benoemt u
samen wat belangrijk is in de zorg. Hoe
ziet de dag eruit? Wat is belangrijk voor
uw familielid? Welke ondersteuning is
daarbij nodig en hoe kunnen wij dat het
beste invullen? Kunt en wilt u zelf een
actieve bijdrage leveren in de ondersteu-
ning? Wat is er mogelijk, met elkaar.
InZicht • lente 2015
3 Kort
4 Nieuws
5 VandeCentraleVerwantenraad
6 Zorgvoorgebouwen
8 TsillaHoeninhetmidden
10HetnieuweTalant:
eentussenbalans
12Eengrootverschildankzij
persoonlijkeinitiatieven
14Inhetzicht:AnitaMannessen
14 Gerrit:Vrijwilligers
15 Andernieuws
16 Tweespraak:
AndriesenAukeKoopmans
Foto voorpagina Tsilla Hoen maakt graag Mandala’s, maar ze heeft meer hobby’s. Lees over Tsilla Hoen in het midden, op pagina 8 en 9.
Colofon InZicht is het blad voor familie van cliënten van Talant. InZicht verschijnt vier keer per jaar in een oplage van ongeveer 5000 exemplaren. Het wordt ook toegestuurd aan relaties en locaties
van Talant. Talant biedt zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking in Friesland. Redactie Alliade, Marketing & Communicatie, Postbus 303, 8440 AH Heerenveen, telefoon
0513 - 643733, e-mail [email protected] Teksten Hilde Koopmans, Cindy Bronts, Mariska van Knijff, Berber Binsma en andere medewerkers van Talant Foto’s Fotobureau Het Hoge Noorden,
Team Horsthuis, Roel Bergsma en medewerkers Talant Columns Erik Kuik/Wilfred Juurlink en Gerrit Miedema Ontwerp De Bey communicatie & vormgeving bv Druk Drukkerij van der Eems
Social Media Twitter @Talantonline, Facebook.com/Talantonline Copyright Voor overname van tekst of foto’s is toestemming nodig van de redactie.
Talant maakt deel uit van Zorggroep Alliade.
in deze InZicht22
Partnerschap
Ma. 13Wo. 15Wo. 22
APRIL
Weetcafé over vrijwilligerswerkVrijwilligersvervulleneenbelangrijkerolbijTalant.Redengenoegomhiereensextra
aandachtaantebesteden.ZostonddeWeetkrantvanfebruarigeheelinhettekenvan
vrijwilligerswerk(leesmeeropbladzijde12).OokorganiseertTalantinaprildrieWeetcafés
overvrijwilligerswerk.DeWeetcafészijnvoorcliënten,ouders,verwantenenmedewerkers.
Tijdens het café willen we graag in gesprek hoe we er
met zijn allen voor zorgen dat vrijwilligers zich graag
inzetten bij Talant. Maar ook over wie kan helpen bij het
vinden van een vrijwilliger en over wat een vrijwilliger
kan doen. Er is een Weetcafé in Middelséhiem in
Leeuwarden op maandag 13 april, in de Bining in
Burgum op woensdag 15 april en op de Vrijheidshof in
Oosterwolde op woensdag 22 april. De cafés zijn van
19.00 - 20.30 uur. U kunt zich opgeven voor een
Weetcafé bij u in de buurt door een mail te sturen naar
[email protected]. Wilt u hierbij vermelden
met hoeveel personen u komt én de locatie van uw
keuze. Wij zien en spreken u graag bij één van de cafés!
Bijzonder! De heer Kramer stond in de wintereditie
van InZicht in de rubriek ‘In het
midden’. Deelname aan deze rubriek is
voor de meeste mensen een mooie
ervaring, maar voor meneer Kramer
was het extra speciaal. Dankzij zijn
deelname kreeg meneer Kramer weer
contact met zijn nicht uit Canada. Zij
kreeg de InZicht toegestuurd via een
kennis en zocht vervolgens contact via
de redactie van InZicht.
Begeleiders A voor de komende zomerOnder het motto ‘Bezorg jij ons een
onvergetelijke zomer?’ zoekt Talant
begeleiders A voor de komende zomer-
periode. Voor de werving zetten we ook
Facebook en Twitter in. De vacature en
het sollicitatieformulier zijn te vinden via
www.talant.nl/vakantiewerk.
Wintercircus Martin HansonWintercircusMartinHansongafop9januarieenspecialevoorstellingvoorcliënten
vanTalantenWIL.DevoorstellingwasinhetPosthuistheaterinHeerenveen.
Met 315 enthousiaste mensen in het
theater was het weer een enorm succes!
Cliënten van Talant en WIL konden naar
de voorstelling dankzij onder andere de
Lionsclub afdeling Heerenveen, Stichting
De Westerein en Vrienden van Talant.
Inspectie onder de indruk Ieleane 7DezorgbijIeleane7,eenTripleClocatiein
Stiens,heeftindrukgemaaktopdezorginspectie.
Eind2014brachtdeinspectiedelocatieeen
onaangekondigdbezoek.
De inspectie beoordeelde of de Ieleane 7 voldoet aan de
normen van het leveren van veilige en verantwoorde zorg.
Aandachtspunten bij het bezoek waren: veiligheid, toepassen
van vrijheidsbeperking, uitvoering van het ondersteuningsplan
en kwaliteit van personeel en organisatie. In het rapport merkte
de inspectie bovendien op dat zij gastvrij werden ontvangen.
Daarnaast heeft de manier waarop de aanwezige medewerkers
de Triple C methode toepasten, een positieve indruk gemaakt.
Hier zijn wij uiteraard heel trots op!
InZicht • lente 2015
3
Meer nieuws?Kijkookeensop
www.talant.nl
Facebook: Talant Online
Twitter: @Talantonline
Nieuws4
Kentalis en Talant gaan zich nu samen inspannen om een
geschikte woonplek te bieden aan dove verstandelijk beperkte
kinderen en jongeren die ‘uitbehandeld’ zijn bij Kentalis en een
vervolgplek nodig hebben om als volwassene te gaan wonen.
De combinatie van beperkingen die zij hebben, maakt het vinden
van zo’n woonplek normaliter moeilijk.
Keuzedoorouders
Ouders van kinderen en jongeren die nu bij Kentalis in Vries
wonen en behandeld worden, hebben een grote rol gespeeld bij
de keuze voor Talant als vervolgzorgaanbieder. Zo hebben zij een
enquête ingevuld, waardoor een duidelijk beeld ontstond van
waar vervolgzorg aan moet voldoen. Ook hebben ouders
verschillende zorgorganisaties bezocht, waarna zij Talant als
voorkeursaanbieder noemden. Door een samenwerking biedt
Talant de cliënten namelijk huisvesting, woonbegeleiding,
arbeidstoeleiding, werk én dagbesteding. En Kentalis blijft haar
expertise op het gebied van taal en communicatie leveren. Een
mooie combinatie waar de ouders volledig achterstaan. Talant
gaat nu aan de slag om de jongeren straks te kunnen ontvangen.
In het team dat wordt opgesteld om dit in goede banen te leiden,
zullen ook ouders deel gaan nemen.
MetdekomstvaneenCliëntenVerwantenPortaal(CVP)krijgencliënteneneerstecontactpersoneninzageinhetzorgdossier.InaprilstartTalanteenpilotmetvijflocatiesvooreenperiodevan3maanden.MetdegebruikerservaringenwilTalanthetportaalverderontwikkelen.HetuiteindelijkedoeliseengastvrijCVPvoorallecliënteneneerstecontactpersonen.
Het CVP is een beveiligde en persoonlijke online omgeving
die cliënten en eerste contactpersonen inzage geeft in het
dossier van de cliënt. Via de computer thuis kunnen zij
delen van het Ondersteuningsplan (WebOP) meelezen. Ook
kunnen zij rapportages lezen en hierop reageren. Op deze
manier wil Talant cliënten en verwanten meer betrekken bij
de zorg die door Talant wordt geleverd.
CliëntenVerwantenPortaal
InZicht • lente 2015
Talant en Koninklijke Kentalis slaan handen ineenTalantenKoninklijkeKentalisslaandehandenineen
omdezorgvoordovekinderenmeteenverstandelijke
beperkingteverbeteren.Injanuaritekendenbeide
organisatieshiertoeeenintentieverklaring.
Medezeggenschap en overleg in de driehoek
Doet u mee?
VandeCentraleVerwantenraad
InZicht • lente 2015
Met de komst van Talant 3.0 zal ook de medezeggenschap zoals we die kennen bij Talant
veranderen. De term ‘cluster’ komt niet meer voor en ook de medezeggenschap in een
regio van Talant is anders geworden. Op de locatie waar uw verwant woont of werkt heeft
u naast een (persoonlijk) begeleider nu te maken met het hoofd van de locatie. De termen
‘teamleider‘ en ‘clustermanager’ zijn niet meer in gebruik. Een voorstel voor de nieuwe
werkwijze voor de medezeggenschapsraden ligt op het moment van schrijven van deze
column, nog ter advisering bij de Centrale Verwantenraad van Talant. Een definitief besluit
over de nieuwe werkwijze volgt na het doorlopen van dit adviestraject. De verwachting is
dat hierover door de Raad van Bestuur in april een definitief besluit wordt genomen.
De bedoeling van de veranderingen is dat er kortere lijnen ontstaan tussen de zorgvrager
en de zorgverlener. Maar ook dat meer cliënten en meer verwanten worden betrokken
bij de zorg die de zorginstelling biedt. Kortom, meer (mede)zeggenschap en overleg over
de te leveren zorg voor en door u allen. Als centrale medezeggenschapraad nodigen we
u uit om betrokken te blijven bij de zorgverlening aan uw verwant op de locatie waar
hij/zij woont of werkt. We doen een dringend beroep op u deel te (blijven) nemen aan
bijeenkomsten over de zorg. Uw komst is daarbij zeer gewenst en uw inbreng zal van
harte gewaardeerd worden.
In de ‘oude’ situatie kende u al de Centrale Cliëntenraad en Centrale Verwantenraad als
medezeggenschapsraden voor de cliënten van Talant. In de ‘nieuwe’ Talantorganisatie
vormen deze beide raden samen met de Raad van Bestuur/het directieteam een
formeel driehoeksoverleg. De basis voor dit overleg ligt in de Wet Medezeggenschap
Cliëntenraden Zorginstellingen (WMCZ). De werkwijze is zo dat de Raad van Bestuur/
het directieteam van Talant adviesaanvragen voorlegt aan de Centrale Cliëntenraad en de
Centrale Verwantenraad, die vervolgens hun advies uitbrengen. Na ontvangst van alle
adviezen wordt dan een definitief besluit genomen over het betreffende onderwerp.
Naarmate er nieuwe ontwikkelingen in de Talantorganisatie in gang worden gezet en
de tijd verder gaat, verstrijkt ook de tijd dat ouders en verwanten zitting hebben in de
Centrale Verwantenraad. Ouders en verwanten komen, blijven (gelukkig) jarenlang
deelnemen aan de raad en ouders en verwanten gaan ook weer weg. Onlangs zijn
enkele zeer betrokken ouders, vanwege het bereiken van een gedenkwaardige leeftijd,
vertrokken uit de Centrale Verwantenraad. Dit is een flinke aderlating. Voor de Centrale
Verwantenraad betekent dit ook dat de raad nu op zoek is naar nieuwe enthousiaste
ouders of verwanten die zich willen inzetten voor de medezeggenschap van, voor en
door de cliënten van Talant. Voor een voltallige Centrale Verwantenraad bij Talant is er
nog plaats voor vier nieuwe leden. Heeft u belangstelling voor deze vorm van
medezeggenschap, dan ontvangen we graag uw reactie.
Naast de vermelding van de vacatures voor de Centrale Verwantenraad in deze column,
ontvangt u binnenkort ook een brief waarin we u verder informeren over het werk van
de Centrale Verwantenraad. Uiteraard zijn we ook graag bereid telefonisch een toelichting
te geven. Uw reactie ontvangen we graag op ons email adres [email protected].
S. Holtrop, voorzitter Centrale Verwantenraad Talant
5
BeginfebruariondertekendenZorggroepAlliadeenOuderenPsychiatrieFriesland(OPF)eenintentieverklaring.Beterepsychia-trischezorgenondersteuningvoorkwetsbareouderenishetdoelvandeintensievesamenwerking.
Door de handen ineen te slaan is het mogelijk
om binnen Talant en Meriant (ouderenzorg)
ook goede psychiatrische zorg te bieden,
zowel binnen de instelling als daar buiten.
Kom ook naar de Alliade KennismarktAlliadeorganiseertop2junidetweejaarlijkseKennismarktinhetWTCinLeeuwarden.
Het wordt een dag vol kennis, inspiratie
en innovatie op het gebied van zorg en
ondersteuning. De Kennismarkt is toegankelijk
voor medewerkers, vrijwilligers en verwanten.
Op de hoogte blijven van het programma?
Stuur een mailtje naar [email protected].
Vanaf 1 mei vindt u meer informatie op
www.alliade.nl/kennismarkt.
Alliade en OPF bundelen krachten
InZicht • lente 2015
6
ZorgvoorgebouwenNiet alleen aan het innerlijk van Talant wordt flink gesleuteld en getimmerd. Op verschillende
plaatsen wordt ook het uiterlijk, onze woon- en dagbestedingslocaties, verbouwd of vernieuwd.
De cliënt en de zorg zijn daarbij leidend. Op deze pagina’s leest u een overzicht van wat er speelt.
Workshops interieur: van plattegrond naar inrichtingsvoorstel
In februari en maart komt een groep van zo’n
20 begeleiders en ouders/verwanten van
locatie De Wissel in Beetsterzwaag drie keer bij
elkaar. Tijdens de eerste bijeenkomst hebben zij
in groepjes de plattegronden besproken van de
diverse ruimtes, aandachtspunten benoemd en
sfeerbeelden uitgezocht. Op donderdagmiddag
5 maart is de tweede workshop.
De workshop begint met een gezamenlijke
terugkoppeling van de vorige keer. De
architecten van Inbo presenteren inrichtings-
voorstellen van de diverse ruimtes op basis
van de input die zij van begeleiders en
ouders/verwanten gekregen hebben. “Leuk
om te zien dat heel veel dingen waar we het
de vorige keer over gehad hebben terug
komen in het inrichtingsvoorstel”, zegt een
begeleidster die zich gebogen heeft over het
ontwerp voor het nieuwe Trefpunt. Na de
gezamenlijke terugkoppeling worden de
verschillende inrichtingsvoorstellen onder
leiding van de verantwoordelijke architect
uitgebreid besproken in kleinere groepjes.
Mevrouw van der Velde, wiens dochter op
locatie De Wissel woont, is jammer genoeg
één van de weinige ouders/verwanten deze
middag. “Het is belangrijk om mee te mogen
denken over de inrichting van de nieuwbouw,
maar vooral ook heel inspirerend”. Mevrouw
Van der Velde vindt het spannend hoe het er
straks uit gaat zien. “Het is nu heel utopisch
allemaal, maar is het ook haalbaar?”
Als er overeenstemming is over het eerste
inrichtingsvoorstel gaat het gesprek verder
over geschikte materialen en kleuren voor
vloeren, wanden, plafonds en meubels. Ter
inspiratie ligt er een enorme hoeveelheid
monsters verspreid over de vloer. Voor de
derde workshop, die over twee weken
gepland staat, werken de architecten hun
voorstellen verder uit met de informatie die
zij hierover verzameld hebben.
Het uiteindelijke resultaat van de workshops
is een compleet interieurontwerp voor alle
nieuwe ruimtes waarin cliënten zich prettig
voelen en begeleiders goed kunnen werken.
Zo lang de wensen passen binnen het
beschikbare budget worden ze zo veel
mogelijk gerealiseerd.
Eengebouw,deplek,hetlicht,de
indeling,deinrichting:zehebben
groteinvloedophoejejevoelten
opdezorg.Decliëntendezorgzijn
daaromleidendbijnieuw-en
verbouwprojecten.Omboventafel
tekrijgenwatbelangrijkis,
organiseertdeafdelingVastgoed
ondermeerworkshops.Hoegaat
datinz’nwerk?Eenimpressievan
eenworkshop.
InZicht • lente 2015
Bouwprojecten bij TalantOntwerp voor- en middenterrein De Wissel
HerontwikkelingMaartenswoudenDrachten
Samen wonen in een woonwijk
De herontwikkeling van Maartenswouden nadert z’n voltooiing. Momenteel
wordt het zwembad gerenoveerd, verrijzen op de plaats van het vroegere
hoofdgebouw groepswoningen voor 32 cliënten en krijgt het nieuwe
ontmoetingscentrum gestalte. Daarnaast worden de voorbereidingen
getroffen voor de bouw van een Kinderdagcentrum en twee groeps-
woningen voor 32 kinderen en jongeren. Voor het einde van het jaar
moet de herontwikkeling van Maartenswouden grotendeels klaar zijn.
HerontwikkelingDeWisselBeetsterzwaag
Wonen in een beschermde omgeving
Onlangs is de aannemer begonnen met de bouw van de laatste drie
gebouwen op het achterterrein. Eind 2015 moet het gehele achterterrein
klaar zijn. Dat betekent dat de herontwikkeling van De Wissel een
nieuwe fase nadert, waarin het voor- en middenterrein aan de beurt zijn.
Het ontwerp hiervoor is klaar (zie tekst hiernaast).
NieuwbouwKûperstrjitte/MarktBurgum
Wonen nabij het dorpscentrum
Begin maart verhuisden 24 ouder wordende cliënten van Talant naar hun
eigen appartement in het gloednieuwe woon- en winkelcomplex De
Wâlden in Burgum. Elk appartement heeft een kamer, keuken, slaapkamer,
sanitair en balkon. Daarnaast zijn er twee gezamenlijke huiskamers en is
er een steunpunt. De officiële opening is op woensdag 3 juni a.s.
RenovatieoudeMAVODokkum
Wonen nabij het dorpscentrum
In november 2014 is begonnen met de renovatie van de voormalige
MAVO aan de Stationsweg in Dokkum. In de lokalen van het oude
schoolgebouw komen 25 wooneenheden en een steunpunt voor
cliënten. De buitenkant van het pand blijft intact.
NieuwbouwDeWestereen
Wonen nabij het dorpscentrum
De Westereen (Zwaagwesteinde) krijgt een nieuw appartementencom-
plex voor 24 cliënten. De appartementen bieden straks een zelfstandig
onderkomen met meer privacy en vrijheid. Daarnaast is er een multi-
functionele ruimte. In InZicht nummer 47, herfst 2014, kon u lezen over
de onthulling van een bouwbord in De Westereen. Momenteel maakt
Talant het project klaar voor aanbesteding.
VervangendenieuwbouwTjaskerhiemBuitenpost
Wonen in een woonwijk
Het huidige Tjaskerhiem aan het Molenerf in Buitenpost wordt gesloopt.
Daarvoor in de plaats komen wooneenheden voor in totaal 24 cliënten.
Op dit moment ligt het schetsontwerp voor de nieuwbouw ter goed-
keuring bij de Welstandscommissie van de gemeente Achtkarspelen.
7
Hetontwerpvoorhetvoor-enmiddenterreinvanlocatieDeWisselinBeetsterzwaagisklaar.Beginmaartpresenteerdedearchitecthetaancliënten,ouders/verwantenenmedewerkers.
Wonenophetvoorterreininverbindingmetdewijk
Ongeveer op de plek van het huidige Trefpunt komen
twee woningen die elk plaats gaan bieden aan vier
groepen cliënten. Er komen vooral cliënten met een
intensieve zorgbehoefte. Net als op het achterterrein
wordt er in twee lagen gebouwd en liggen de
individuele ruimtes en groepsruimtes rondom een
patio. Er is een open verbinding met de omringende
woonwijk. Dit in tegenstelling tot het beschutte
achterterrein.
Huidigehoofdgebouw
Het zwembad, de gymzaal en het hoofdgebouw blijven
gehandhaafd. De begane grond van het hoofdgebouw
wordt verbouwd om er zes ruimtes voor dagbesteding
te maken. De Medische Dienst blijft in het hoofdge-
bouw en de eerste verdieping behoudt haar kantoor-
functie. Het hoofdgebouw wordt daarnaast uitgebreid
met vier ruimtes voor dagbesteding aan de kant van
het zwembad. Naast het hoofdgebouw komt bovendien
een derde woning, eveneens voor vier groepen
cliënten, met een verbindingsgang naar het hoofdge-
bouw. Ook komt er een overslaggebouw voor het laden
en lossen van materialen en bijvoorbeeld linnengoed.
Hetmiddenterrein
Het ‘plein der ontmoeting’ wordt de plek op De Wissel
waar cliënten, bezoekers en inwoners van Beetsterzwaag
elkaar kunnen ontmoeten. Het is eveneens een soort
buffer tussen het beschutte achterterrein en het meer
open voorterrein. Ten noorden van het plein komen het
nieuwe Trefpunt en de kinderboerderij, ten zuiden van het
plein komen een kasgebouw, tuinen en een kapschuur.
Talant wil de bouw van het voor- en middenterrein in het
najaar van 2015 aanbesteden, zodat de aannemer na de
zomer van 2016 kan starten met de daadwerkelijke bouw.
Meer informatie en de presentatie van de architect vindt
u op www.talant.nl/herontwikkelingdewissel.
InZicht • lente 2015
8
Tsillainhetmidden
BelonenOp Heidewoud krijg ik als ik goed mijn best heb gedaan een krul. Bij 8 krullen krijg ik een beloning. Thuis heb ik een beloningsbord. Mijn beloning is zakgeld of een klein cadeautje.
2
SportenElke maandag ga ik naar streetdance. Om de week ga ik naar Zumba.
3
KokenIedere dinsdag kook ik samen
met de begeleiding.
4
Mandala’sIk maak het liefste alleen maar
Mandala’s. Mandala’s zijn cirkels
die ingekleurd kunnen worden.
Tsilla Hoen is 14 jaar. Als ze mocht kiezen kleurde ze de hele dag Mandala’s. Maar ze heeft meer hobby’s. Ze is creatief en sportief. Tsilla woont aan de Ringweg in Drachten. Overdag gaat ze naar Kinderdagcentrum Heidewoud in Oranjewoud. Tsilla vertelt…
1
InZicht • winter 2012
9
5
ArmbandjesIk maak zelf armbandjes. Dit doe ik op een weefraam. Ik maak de armbandjes van kleine kraaltjes. De voorbeelden staan in een boek.
6
Familie
Zo nu en dan ga ik een nacht naar
huis. Naar papa en zijn vriendin.
Ik heb ook een stiefzusje en
halfbroertje. Op deze foto staan
de papa en mama van mama.
Opa en oma komen elke maand
bij mij op visite.
7
NaaienIk heb zelf een naaimachine. De naaimachine kreeg ik van oma. Ik vind het leuk om dingen te maken en kan het ook goed. Deze cape heb ik ook zelf gemaakt.
8
9
Dunya&Desie
Deze dvd’s heb ik geleend van
Chantal (begeleidster). Het is
een tv-serie. Echt heel leuk!
GoedeTijdenSlechteTijdenIk kijk elke avond naar Goede Tijden Slechte Tijden. Deze poster hangt op mijn kamer.
2015
10
Het nieuwe Talant: een tussenbalans
Kennismaken
De functies van teamleider en clustermanager bestaan sinds dit jaar
niet meer. In plaats daarvan zijn er hoofden gekomen. Een groot aantal
oud-clustermanagers en een deel van de oud-teamleiders is nu hoofd,
maar in heel veel gevallen wel in een andere plaats en van andere
teams. Er is dus flink gehusseld. “De hoofden hebben te maken met
een nieuwe locatie, met nieuwe cliënten, met nieuwe familie én met
nieuwe medewerkers. Er is de eerste weken daarom veel tijd gaan
zitten in het kennismaken met iedereen”, aldus directeur Oedo Zwart.
Hoe en wanneer dat gebeurt, dat is aan de hoofden zelf. Oedo hoopt
dat ouders of verwanten zelf aan de bel trekken als zij vinden dat het
te lang duurt. “Goed contact komt van twee kanten”.
Locatieplan
Naast de kennismakingsrondes moesten de hoofden in de eerste
weken van het nieuwe jaar een locatieplan schrijven. Het locatie-
plan is een afgeleide van het bedrijfsplan van Talant en bestaat uit
de onderdelen zorg, HR, financiën en vastgoed. “Van elk onderdeel
wordt kort beschreven wat de huidige stand van zaken is en – veel
belangrijker – wat de stip op de horizon is en welke concrete
resultaten daarbij horen. Waar wil je naar toe?”, legt collega-direc-
teur Auke Jelle Kingma uit. Op het moment van schrijven heeft een
deel van de hoofden hun locatieplan zo goed als klaar en stemmen
zij de inhoud af met hun medewerkers. Er zijn zelfs een aantal
hoofden die hun locatieplan al besproken heeft in het driehoeks-
overleg met cliënten, familieleden en begeleiders.
Andere hoofden doen het andersom. Zij starten met een driehoeks-
overleg om zo onderwerpen voor hun locatieplan te vergaren.
Hoofden hebben de vrijheid en de ruimte om het driehoeksoverleg
op hun eigen manier in te richten. Dat zelfde geldt voor de inhoud
van het locatieplan. Als er uiteindelijk maar een door iedereen
gedragen locatieplan ligt. “We vragen ouders en verwanten niet om
vergaderingen bij te wonen of beleidsstukken te lezen, maar om
mee te praten over en actief bij te dragen aan het wel en wee op
een locatie”, besluit Oedo.
Driehoeksoverleg
Het locatieplan is een onderwerp dat aan de orde komt tijdens het
driehoeksoverleg. Het bespreken van het plan wordt naar verwach-
ting zelfs een formeel en daarmee wettelijk verplicht onderdeel van
de medezeggenschap bij Talant. Hoe de medezeggenschap er in het
nieuwe Talant precies uit komt te zien, is nog onderwerp van
gesprek. De Centrale Verwantenraad geeft hierover nog een advies.
Verwachtingenmanagen
Samenvattend zou je kunnen zeggen dat het nieuwe Talant goed
opgeleverd is, maar dat de hoofden tijd nodig hebben om het op
een passende manier in te richten. Auke Jelle: “Dit jaar staat in het
teken van het organiseren van de driehoek. Dat betekent dat je
eerst kennis maakt met elkaar. Pas als je elkaar kent, kun je
inhoudelijk aan de slag met bijvoorbeeld verbeteringen op de
locatie”. Volgende beide directeuren is dat niet een proces van een
aantal weken, maar een aantal maanden.
Erislangtoegewerktnaar1januari2015.DedatumwaaropeenaantalnieuwezorgwettenvankrachtwerdenzodoendeookeenaantalveranderingenbijTalant.Hetjaar2015iseenpaarmaandenoud.KunnenoudersenverwantenalietsmerkenvanhetnieuweTalant,ookwelTalant3.0genoemd?NamenshetdirectieteammakenOedoZwartenAukeJelleKingmaeeneerstetussenbalansop.
InZicht • lente 2015
11
InZicht • lente 2015
Vrijheidshof
Oosterwolde
VerwantSietskeKamminga
“Tijdens het eerste huiskamerover-
leg was het voor alle partijen even
aftasten. Inmiddels voelt het goed,
ook voor de andere ouders en
verwanten denk ik. We komen
vaker, er is dan tijd voor ons en we
hebben beter zicht op zaken. We
hebben afgesproken om elk half jaar
bij elkaar te komen voor een
huiskameroverleg. Sommigen willen
zelfs vaker, maar de vraag is of dat
voor iedereen haalbaar is. Samen
met een andere verwant en twee
begeleiders vorm ik het aanjaag-
team. Wij zien elkaar regelmatig en
nemen het voortouw in het
organiseren van leuke activiteiten
voor cliënten. Ook de andere
verwanten proberen we daarbij actief
te betrekken. Ik heb echt wel het
gevoel dat er iets in gang is gezet”.
BegeleiderTrijntjeDassen
“Tijdens het tweede huiskamerover-
leg begin maart heeft Janet Gorter,
ons hoofd, een hele duidelijke
presentatie gehouden over hoe het
werkt met de financiering op basis
van Zorgzwaartepakketten (ZZP).
Ouders en verwanten hadden daar
veel kritische vragen over. Deze
presentatie heeft voor veel begrip
gezorgd. Begrip waarom wij als
begeleiders sommige dingen niet
meer kunnen doen, bijvoorbeeld het
organiseren van leuke activiteiten.
Vervolgens waren we het er snel
over eens dat we het dan met z’n
allen moeten doen. Na twee
huiskameroverleggen merk ik al
verschil. Je kent elkaar beter en dan
durf je elkaar ook iets te vragen. Dat
is winst!”.
CliëntCarlaRoetertSteenbruggen
“Ik vind het leuk om met z’n allen bij
elkaar te komen. Het is ook belangrijk
om te weten wie de andere
verwanten zijn. De laatste keer
hebben we met z’n allen gegeten.
Voor het eten hebben wij met Janet
(hoofd) gepraat over wat wij graag
willen. Na het eten waren de
verwanten aan de beurt. We hebben
ook al een paar keer iets leuks
gedaan met hulp van een verwant.
In december hebben we kerststukjes
gemaakt met Sietske. Hartstikke leuk!
Evert (mede-cliënt) en ik hebben zelf
de uitnodigingen gemaakt en het
geld geïnd. Een paar weken geleden
hebben we pizza’s gemaakt met mijn
zus. We zijn aan het nadenken over
een volgende activiteit”.
Op locatie de Vrijheidshof in Oosterwolde is de driehoek al sinds oktober vorig jaar in beweging.
In samenwerking met Zorgbelang Fryslân was toen het eerste zogenaamde huiskameroverleg
met cliënten, verwanten en medewerkers. Begin maart was de tweede bijeenkomst.
Dedriehoek
InZicht • lente 2015
Er is veel veranderd in de zorg. “Het wordt allemaal minder,” is een vaakgehoorde uitspraak. En ja, er is inderdaad minder geld voor zorg en ondersteuning. Voor sommigen is dit juist een uitdaging om anders te denken. Want door anders te denken is er soms meer mogelijk dan gedacht. Kleine veranderingen kunnen grote gevolgen hebben.
DevakantievancliëntenvanlocatieLijtehiemwerdmedemogelijkgemaaktdoorPeugeotgarageHaaimauitFraneker.DegarageboodgratiseenspiksplinternieuwePeugeot508SWdieselaanvoorhunvakantietripnaardeVeluwe.
Vakantie doet ieder mens goed. Om deze reden zetten begeleidsters Janny Schippers en
Maaike Jonkers zich graag extra in om een vakantie voor cliënten Jelle, Wietse en Janny
mogelijk te maken. In nauw overleg met familie wordt de vakantieweek gepland. Als
kers op de taart leent Haaima het reisgezelschap al heel wat jaren gratis een auto uit.
Voor de cliënten van Lijtehiem is een vakantie met een vakantieorganisatie niet
weggelegd. Dit brengt teveel spanning met zich mee. Zij hebben baat bij een
vertrouwde omgeving met bekende mensen. Het reisgezelschap is daarom al jaren
hetzelfde, evenals het vakantiehuisje in Hulshorst. Door de royale geste van Haaima
besparen zij op de vervoerskosten, waardoor ze optimaal kunnen genieten op hun
vakantiebestemming!
Ook dankzij vrijwilligers gebeuren veel leuke
dingen bij Talant. Op persoonlijk initiatief en
belangeloos geven vrijwilligers onze cliënten
die extra’s, die het leven leuker maken.
Talant heeft in februari een Weetkrant
uitgebracht met als thema ‘Vrijwilligers’.
Hierin vertellen Wesley Hellinga en vrijwillig-
ster Janke Hiemstra over hun zwemavontu-
ren. Ook wordt uitgelegd wat je kunt doen
als je op zoek bent naar een vrijwilliger.
Weetkranten
Talant brengt vier keer per jaar een
Weetkrant uit voor cliënten met steeds een
ander thema. Sommige cliënten lezen de
krant zelf. Daarnaast kan de Weetkrant
begeleiders of familie helpen om bepaalde
onderwerpen met cliënten te bespreken.
De Weetkrant bekijken of een gratis
abonnement aanvragen kan via
www.talant.nl/clienten>Ietsdoen.
Een groot verschil dankzij persoonlijke initiatieven
Extra vakantiepret dankzij Peugeotgarage Haaima
Een Weetkrant over vrijwilligers
12
InZicht • lente 2015
RiadeHaan(62)isbewoonstervanDeWouden4inDrachten.Zeheeftgeenfamilie.FrankedeVries(61)ishaarmentor:hijisdooreenrechteralshaarwettelijkvertegenwoordigeraangewezen.Riagaateenrolstoelfietskopen,dieookdoordeanderebewonersvanDeWouden4gebruiktmaggaanworden.
WoonlocatieDeRelinginHeerenveenheefteennieuwebus,waarmeebewonersvanennaarhunvrijetijdsbesteding,ofbijvoorbeeldvanennaardokters-ofziekenhuisafsprakengebrachtkunnenworden.Sponsorenhebbendeaanschafvanditvervoersmiddelmogelijkgemaakt.
Al vijf jaar is Franke de mentor van
Ria. “Ria heeft een ernstige verstande-
lijke beperking en is rolstoelgebonden”,
vertelt Franke. “We zien elkaar eens in
de veertien dagen en drinken dan
samen een kop thee. Soms bladeren
we door de Story. Ria herkent bekende
mensen en noemt zo de namen van
de leden van het Koninklijk Huis op.
Willem-Alexander, Amalia, Máxima,
Beatrix: ze kent ze allemaal”.
“Binnenkort gaat Ria een rolstoelfiets
kopen”, zegt Franke. Een rolstoelfiets
is een combinatie van een fiets en
een rolstoel, bedoeld voor twee
personen. De rolstoelgebruiker zit
voorop en de andere persoon fietst en
stuurt. “Ria komt regelmatig buiten
voor een wandeling,” vertelt Franke.
“Met een rolstoelfiets kan ze straks
makkelijker wat verder weg komen en
de wind voelen. Het is een extra
activiteit om te ondernemen”. Ook
Ria’s medebewoners mogen van de
rolstoelfiets gaan genieten. Franke:
“Anders staat die fiets ook maar stil
als Ria hem niet gebruikt”.
Als mentor is Franke een maatje en de
belangenbehartiger van Ria. “Ik heb
beslissingsbevoegdheid als het gaat
om keuzes maken op het gebied van
verpleging, verzorging, behandeling
en begeleiding. Ik sta voor het welzijn
van Ria en dat zij de zorg krijgt die
aansluit op wat bij haar past”. Dat Ria
een rolstoelfiets gaat kopen, vindt
Franke mooi: “De rolstoelfiets draagt
bij aan Ria haar welbevinden.
Natuurlijk vind ik het ook prachtig dat
de andere bewoners van De Wouden 4
straks ook van de rolstoelfiets kunnen
gaan genieten”.
Begeleider Ruurd Melchers kreeg het idee om plaatselijke
bedrijven als sponsor aan de bus te verbinden dankzij
Mobiel Reclame. Deze organisatie voorziet voertuigen van
reclamevlakken, welke gehuurd kunnen worden. Lokale
ondernemers als Mevrouw Smit Studiebegeleiding,
Nijenhuis & Jansen Advocaten, Focus Bouwmanagers en Het
Neusje van de Zalm hebben dit gedaan. Met de reclame-
inkomsten is de aanschaf van de bus volledig gefinancierd.
De bus is geleverd door autobedrijf ESA VAN B.V. uit
Groningen en het chauffeurswerk wordt grotendeels
uitgevoerd door vrijwilligers. Al met al een actie waarmee
de wereld van de bewoners een stuk groter wordt.
Een rolstoelfiets dankzij Ria de Haan
Een nieuwe bus dankzij sponsoren
13
Column Gerrit
Bijnaoveralzijnvrijwilligersactief.Indezorg,maar
ookbijdelokaleradio-omroep.Vrijwilligerszijnhard
nodig.VrijwilligersbijTalantdoenvaakleukedingen
metcliënten.Bijvoorbeeldfietsen,wandelenof
ergensnaartoegaan.Alseencliëntergensheenwil,
naareendierentuin,dankandaarookeenvrijwilliger
voorgevraagdworden.Mijncolumngaatdezekeer
overvrijwilligers.
Vrijwilligerbijdagbesteding
Op dagbesteding hadden we ook wel een vrijwilliger. Die
kwam elke maandag, woensdag en vrijdag. Hij heette Henk.
Hij ging de cliënten helpen. Hij hielp met de boodschappen,
auto’s tanken en schoonmaken. Ook ging hij met mij
rekenen. Dit deed hij elke woensdag na de koffie. Allerlei
sommen hebben wij gemaakt. Van plussommen tot
keersommen en leensommen. Ik was een doorbijter. Ik
moest die leensommen onder de knie krijgen en dit lukte
ook wel. Ik heb toen een diploma gehaald voor het rekenen.
Dit was leuk. Henk komt nu niet meer bij ons, omdat hij ziek
is. Er komt misschien wel een nieuwe vrijwilliger.
Watikzouwillendoenmeteenvrijwilliger
Ik vind het belangrijk dat er vrijwilligers zijn, zodat er
dingen ondernomen kunnen worden die de cliënt graag
wil. Bijvoorbeeld ik heb thuis een studio. Daar is een
beetje aan gewerkt zodat ik hem weer kan gebruiken.
Maar ik kan er nog niet mee aan de slag, want ik moet
nog opnameapparatuur hebben. Een vrijwilliger kan mij
hier misschien wel bij helpen. En misschien kan een
nieuwe vrijwilliger bij dagbesteding mij wel klaarstomen
voor de universiteit.
Vrijwilligerbijdelokaleomroep
Ik ben zelf vrijwilliger bij de lokale radio-omroep Odrie in
Oosterwolde. Ik presenteer elke donderdag de
basisprogrammering. Dit is een programma met nieuwtjes
over Oostsellingwerf. Ook zoek ik er muziek voor uit.
Verder zet ik voor de uitzending koffie en om 20.30 uur
was ik de kopjes af. Dat is mijn vrijwilligerswerk. Ik zou ook
wel eens vrijwillig willen helpen in het restaurant bij de
HEMA. Als de afwasmachine kapot is, wil ik wel afdrogen.
Vrijwilligers
InZicht • lente 2015
Wiltuiemandinhetzichtbrengendieveelvooreencliëntvan
Talantdoet,bijvoorbeeldeenfamilielidofeenvrijwilliger?
Anita MannessenWIEIk ben Anita Mannessen, 46 jaar en woonachtig in Heerenveen (Skoatter-
wâld). Twee jaar geleden heb ik mijn studie voor doktersassistente
afgerond. Omdat ik geen werk kan vinden als doktersassistente ben ik
via een vriendin, die hier ook vrijwilliger is, bij 2e Han(d)s en Grietjes in
MFC de Spil gekomen. Dat is al weer bijna een jaar geleden.
WATNaast werkzaamheden als bedjes verschonen, was draaien, was opvou-
wen en schoonmaken voor Kinderwoud (kinderopvang) hebben we een
winkeltje voor tweede hands (kinder)kleding. We maken ook creatieve
creaties om te verkopen in de winkel. Het is geweldig leuk om samen te
werken met de cliënten en de begeleiding. Iedere cliënt heeft zijn eigen
bijzonderheid en we hebben het altijd weer ontzettend gezellig.
WAAROMDrie dagen in de week ben ik hier te vinden. Vaak hoor ik dat drie
dagen veel is. Toch ben ik liever bij 2e Han(d)s en Grietjes dan dat ik
thuis zit. Het geeft mij heel veel voldoening, structuur en gezelligheid.
Ook leer ik veel van en over de cliënten. Bovendien kan ik mijn
creativiteit kwijt. Natuurlijk blijf ik solliciteren, maar zolang ik nog geen
baan heb, blijf ik en heb ik elke keer weer zin om te gaan. Zelfs als ik
een paar dagen vrij heb genomen, kan ik niet zonder de mensen van
2e Han(d)s en Grietjes. Ik nodig hen dan uit om bij mij te komen koffie
drinken of lunchen. Het is maar vijf minuten lopen en het is een leuk
uitje voor iedereen. Daar kan ik echt van genieten!
14
Gerrrit Miedema krijgt bij wonen en werken
ondersteuning van Talant.
Overname ActicommVanwegedeveranderingenindezorgishetvoorZorggroepAlliadenietmeermogelijkomte
investereninActicomm.DaaromwordtActicommmetingangvan1mei2015overgenomen
doorMaartenPels.MaartenPelsisnauwverbondenmethetproduct;hijisdeontwikkelaarvan
Acticomm.Hijheeftkwaliteitenservicehooginhetvaandelstaanenneemtgarantiesover.
Acticomm is voor mensen met een ernstige meervoudige beperking een waardevol leerhulpmiddel. Bij
Talant zijn ongeveer 16 systemen in gebruik. Verder maken ook vele andere zorginstellingen gebruik van
een Acticomm voor het stimuleren van cognitieve vaardigheden en het bevorderen van zelfredzaamheid.
Maarten Pels gaat door met de ontwikkeling van Acticomm. Op www.acticomm.nl wordt u op de
hoogte gehouden van het laatste nieuws en de ontwikkelingen. Voor meer informatie en vragen kunt
u bellen met 06 - 23 94 02 40 of mailen [email protected].
InZicht • lente 2015
Wouter Wobbes in Krachtenbundel DelaIndeKrachtenbundelvanDelastaathetverhaaloverhetwerkenlevenvanWouterWobbes.
WouterwerktbijdierenpensionMatuinGorredijkenkreeginjanuari2015heteerste
exemplaarvandeKrachtenbundel.
De Krachtenbundel is gemaakt door DELA goededoelenfonds. Het goededoelenfonds steunt
projecten waar mensen met een beperking iets goeds doen voor een ander. Dierenpension
Matu is daar een mooi voorbeeld van!
Jaarprogramma PassifloraTalantsdagbestedingslocatiePassifloraiseenkwekerijvoorvasteplanten,een
groeneoaseindeDrachtsterwoonwijkMaartenswouden.In2015organiseert
Passifloraeenaantalmarkten.
Daarnaast staat Passiflora op markten en braderieën in
Drachten, Beetsterzwaag en Nieuweschoot. Het
complete overzicht en meer informatie vindt u op
www.passifloravasteplanten.nl.
Muzikale middag voor cliëntenVoorveelcliëntenmeteenmeervoudigebeperkingdiegebondenzijnaaneen
rolstoelofbedishetlastigomnaareenconcerttegaan.
Dit was voor een aantal begeleidsters van Talant aanleiding om op 3 juni 2015 - op
persoonlijke titel - een concert voor mensen met een meervoudige beperking te
organiseren. Maar dat niet alleen. De opbrengst van het concert gaat naar twee
projecten in Zuid-Afrika waarmee zij vanuit de kerk verbonden zijn.
Er zijn inmiddels talloze artiesten bereid gevonden om kosteloos op te treden. De Bethelkerk in Drachten stelt ruimte beschikbaar.
Voor het zorgvuldig voorbereiden van de dag willen de initiatiefneemsters een inventarisatie maken hoeveel bezoekers zij kunnen
verwachten. Opgeven kan tot en met 11 april via [email protected]. U ontvangt dan een aanmeldformulier. Voor meer
informatie kijkt u op de Facebookpagina: ‘Vele handen voor hulp’. De entree is 10 euro.
15
Zaterdag 09-05: lentemarkt
Zaterdag 20-06: jubileummarkt
Zaterdag 20-09: nazomeren
Vrijdagavond 11-12: kerstmarkt
Zaterdag 12-12: kerstmarkt
w
OOM:“Ik ken je al vanaf je geboorte. Toen was je nog een hele
kleine Andries. Eén van mijn mooiste herinneringen is dat ik kwam
oppassen en jij in mijn armen in slaap viel.”
ANDRIES:“Lachend: “Dat weet ik niet meer, dat is al zo lang
geleden.”
OOM: ”Ik weet het nog heel goed. Ik kom ook al jaren bij je thuis.
Je voelt echt als eigen.”
ANDRIES: “Ik vind het leuk als u komt, altijd gezellig. We praten
over hoe het gaat, over werk en over vroeger. Kopje koffie
drinken.”
OOM: “En als je me nodig hebt bel je.”
ANDRIES: “Maar ik bel nu niet meer zo vaak als vroeger. U wordt
ook ouder. Maar als mijn bloemen dood zijn of er is iets met mijn
racefiets, dan bel ik wel.”
OOM: “En dan kom ik! Dan plak ik je band of gaan we samen in
mijn auto naar het tuincentrum om bloemen te kopen.”
ANDRIES: “Dan zoek ik bloemen uit.”
OOM: “Waar let je dan op?”
ANDRIES: “Of er genoeg knoppen inzitten. Ik kijk of ze vrolijk zijn;
ik houd van groen én van kleur. De bloemen moeten stevig zijn en
niet snel doodgaan. En ik vind het leuk dat er vlinders op mijn plant
afkomen. En bramen eten van mijn bramenstruik in de zomer.”
Andries Koopmans (37 jaar)
en zijn oom Auke Koopmans
(89 jaar) zien elkaar regelmatig.
Oom ‘Broer’ (zoals Andries hem
noemt) komt minimaal één
keer per maand langs bij zijn
neef. Na het overlijden van de
vader van Andries heeft oom
Broer deze rol min of meer
overgenomen. Een mooi gesprek
over familie en over samen
tuinieren volgt.
‘Familieisheelbelangrijk’
Talant maakt deel uit van
In Tweespraak vertellen twee mensen over hun band.
Mail voor aanmeldingen naar [email protected] of bel 0513 - 64 37 3316
InZicht • lente 2015
OOM: “Je hebt echt verstand van planten. Dat heb je van je vader.
Je lijkt ook op je vader.”
ANDRIES: “Ja, dat zeggen ze wel.”
OOM: “Je vader en ik hadden vroeger samen een boerderij, daar
heb ik vaak over verteld hè Andries. We waren altijd in de natuur
en met dieren bezig.”
ANDRIES: “Ik houd ook van dieren. Paarden zijn mijn lievelingsdieren.
En in de tuin werken; onkruid wieden, schoffelen.”
OOM: ”We maken altijd samen je tuin netjes. In de herfst snoei ik
de boel en werk ik de rozen voor je bij. Dan kun je weer naar
buiten kijken. En als de vlinderplant te hoog wordt, kom ik ‘m bij
elkaar binden. Dan kun jij genieten van het uitzicht.”
ANDRIES: “Maar ik wil niet alleen binnen zitten.”
OOM: “Nee, dat is niks voor ons hè. We zijn allebei bezige bijtjes.
Dat zit in de familie, of niet Andries?! We zijn geen mensen om
thuis te zitten.”
ANDRIES: “We moeten wel bezig blijven. Ik heb ook drie baantjes.”
OOM: “Ja, je hebt het maar druk. Gelukkig kan ik je af en toe
helpen. Dat geeft me een heel tevreden gevoel.”
ANDRIES: “Dan zijn we beide tevreden.”
OOM: “We hebben een hele hechte band hè jongen? Iedereen is
heel wijs met je. En ik ook. Tuurlijk man!”
ANDRIES: “Ja, familie is heel belangrijk.”