ip subnet subnetting

13
Erdal ÖZDOĞAN Sayfa 1 ALT AĞLARA BOLMEK (SUBNETTINĞ) IPv4 ağlarda IP tasarımını yaparken adresleri verimli kullanmak, ağ yönetimini kolaylaştırmak amacıyla ağları altağlara bölmek (subnetting) gerekir. Örneğin bir okuldaki öğrencileri, yöneticileri ve öğretmenleri ayrı ağlara almak hem yönetimsel açıdan hem de tasarım açısından büyük kolaylık ve güvenlik sağlayacaktır. Bu sayede örneğin öğrencilerin trafiklerini yöneticilerin ya da öğretmenlerin trafiklerinden ayırabilir, 3.katman düzeyinde erişim kontrolleri ya da filtrelemeler yapabiliriz. Örneğin bir okul ağında muhasebe bölümü, bilgisayar bölümü, elektrik bölümü olsun. Yine bu okulda çeşitli amaçlarla sunucuların da bulunduğunu düşünelim. Bu okulda sunucuların yönetimini sadece bilgisayar bölümüne vermek isteyelim. Diğer bölümlerdeki kullanıcılar sunuculara sadece kısıtlı servisler ile (örneğin sadece web hizmeti) erişmesini isteyelim. Bu senaryoda tüm bölümler ve sunucular aynı IP aralığında ise bu bölümlerdeki cihazları birbirinden ayırt etmek, kimlerin sunuculara erişim yapacağını ya da yapamayacağını belirlemek güçleşir. Bu nedenle IP tasarımını yaparken her bölümü ve sunucuları ayrı ayrı IP ağlarına dahil etmek gerekecektir. “Ayrı IP ağlarda olma” kavramı subnet mask ile belirlenir. Bu nedenle IP adreslerini ve Subnet Mask kavramını iyi anlamak gerekir. IP ADRESİ NEDİR ? Bir IP adresi (Versiyon 4) 32 bitten oluşan bir sayıdır ve cihazları benzersiz olarak tanımlamak, bulunduğu ağı belirtmek üzere kullanılan bir adrestir. Örneğin bir IP adresi aşağıdaki gibi olabilir; 11000000101010000000010100000011 Tabi bu adresi kişinin okuyabilmesi ve aklında tutabilmesi zor olduğu için her biri 8 bit (1 byte) olan 4 kısma (oktet) ayırır ve aralarına birer nokta koyarız. 11000000.10101000.00000101.00000011 Günlük hayatta onluk sayı düzenini kullandığımız için bu gruplandırmanın da bir kolaylık sağladığı söylenemez. Bu adresi daha okunaklı bir hale getirelim yani onluk sayı sistemine dönüştürelim: 192. 168. 5. 3 Yani biz bir cihaza yukarıdaki gibi bir IP adresi verdiğimizde aslında cihazlarımız bit olarak bu IP adreslerini göreceklerdir. IP ADRES SINIFLARI IP adresleri 5 sınıfa ayrılır: a) A sınıfı adresler, IP adreslerinin % 50 sine denk gelir ve ilk 8 bitlik (oktet) değerinin ondalık karşılığı 1 ile 127 arasındadır. Örneğin; 95.120.130.240 adresi A sınıfı bir adrestir. Çünkü ilk oktet değeri 1 ile 127 arasındadır. 127.0.255.16 adresi yine A sınıfı bir adrestir. A sınıfı adreslerin ilk oktetleri ikilik sayıda yazılırsa,

Upload: cihangun

Post on 28-Aug-2015

285 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

  • Erdal ZDOAN Sayfa 1

    ALT A LARA BO LMEK (SUBNETTIN)

    IPv4 alarda IP tasarmn yaparken adresleri verimli kullanmak, a ynetimini kolaylatrmak

    amacyla alar altalara blmek (subnetting) gerekir. rnein bir okuldaki rencileri, yneticileri ve

    retmenleri ayr alara almak hem ynetimsel adan hem de tasarm asndan byk kolaylk ve

    gvenlik salayacaktr. Bu sayede rnein rencilerin trafiklerini yneticilerin ya da retmenlerin

    trafiklerinden ayrabilir, 3.katman dzeyinde eriim kontrolleri ya da filtrelemeler yapabiliriz.

    rnein bir okul anda muhasebe blm, bilgisayar blm, elektrik blm olsun. Yine bu okulda

    eitli amalarla sunucularn da bulunduunu dnelim. Bu okulda sunucularn ynetimini sadece

    bilgisayar blmne vermek isteyelim. Dier blmlerdeki kullanclar sunuculara sadece kstl

    servisler ile (rnein sadece web hizmeti) erimesini isteyelim. Bu senaryoda tm blmler ve

    sunucular ayn IP aralnda ise bu blmlerdeki cihazlar birbirinden ayrt etmek, kimlerin sunuculara

    eriim yapacan ya da yapamayacan belirlemek gleir. Bu nedenle IP tasarmn yaparken her

    blm ve sunucular ayr ayr IP alarna dahil etmek gerekecektir.

    Ayr IP alarda olma kavram subnet mask ile belirlenir. Bu nedenle IP adreslerini ve Subnet Mask kavramn iyi anlamak gerekir.

    IP ADRES NEDR ?

    Bir IP adresi (Versiyon 4) 32 bitten oluan bir saydr ve cihazlar benzersiz olarak tanmlamak, bulunduu a belirtmek zere kullanlan bir adrestir. rnein bir IP adresi aadaki gibi olabilir;

    11000000101010000000010100000011

    Tabi bu adresi kiinin okuyabilmesi ve aklnda tutabilmesi zor olduu iin her biri 8 bit (1 byte) olan 4 ksma (oktet) ayrr ve aralarna birer nokta koyarz.

    11000000.10101000.00000101.00000011

    Gnlk hayatta onluk say dzenini kullandmz iin bu gruplandrmann da bir kolaylk salad sylenemez. Bu adresi daha okunakl bir hale getirelim yani onluk say sistemine dntrelim:

    192. 168. 5. 3

    Yani biz bir cihaza yukardaki gibi bir IP adresi verdiimizde aslnda cihazlarmz bit olarak bu IP adreslerini greceklerdir.

    IP ADRES SINIFLARI

    IP adresleri 5 snfa ayrlr:

    a) A snf adresler, IP adreslerinin % 50 sine denk gelir ve ilk 8 bitlik (oktet) deerinin ondalk karl 1 ile 127 arasndadr.

    rnein; 95.120.130.240 adresi A snf bir adrestir. nk ilk oktet deeri 1 ile 127 arasndadr. 127.0.255.16 adresi yine A snf bir adrestir.

    A snf adreslerin ilk oktetleri ikilik sayda yazlrsa,

  • Erdal ZDOAN Sayfa 2

    00000001 01111111 aralnda olmas gerekir.

    ( 1 127 )

    Yani A snf IP adreslerin ilk biti 0 dr.

    b) B snf adreslerin ilk oktetleri 128 ile 191 arasndadr ve Toplam IP adres saysnn %25ini kapsar.

    rnein; 130.34.0.200

    kilik sayda ilk oktet,

    10000000 10111111 aralna denk gelir.

    B snf IP adreslerinin ilk iki biti 10dr.

    c) C snf adreslerin ilk oktetleri 192 ile 223 arasndadr.

    rnein; 192.168.5.3

    kilik sayda ilk oktet,

    11000000 11011111 aralna denk gelir.

    d) D snf adresler oklu yayn (multicast) adresleri olarak bilinir ve ilk oktetleri 224 239 arasndadr.

    rnein; 224.0.0.9 bir multicast adrestir.

    kilik sayda ilk oktet,

    11100000 11101111 aralna denk gelir.

    e) E snf adresler, zel amal kullanlan adresler olup ilk oktetleri 240 255 arasndadr.

    rnein; 249.0.0.4

    kilik sayda ilk oktet,

    11110000 11111111 aralna denk gelir.

    IP adresleri hiyerarik bir yapya sahiptir. rnek olmas asndan telefon numaralarndaki yapy dnelim. Ankaradaki tm telefon numaralar 0312 ile baladn, hatta belirli bir semtteki telefon numaralarnn belirli karakterlerinin ayn olduunu biliyoruz. 0312 212.. numaras ile balayan kullancnn XYZ semtinde olduunu anlayabiliriz. Ayn yapya benzer olarak da, belirli bir adaki cihazlarn IP adreslerinin bir ksm bal bulunduu a (network ksm), dier bir ksm ise cihazn kendisini (host ksm) gsterir. Yani ayn ada bulunan cihazlarn IP adreslerinin a ksm tm cihazlarda ayn iken, host ksm farkldr. Bu yap an byklne gre deikenlik gsterebilir. Ancak varsaylan olarak bu adreslerin a ve host ksmlar, IP adres snflarna gre bellidir.

    A snf adreslerde ilk oktet a ksmn gsterirken son oktet host ksmn gsterir. Yani host ksm iin 24 bit ayrlmtr. O halde A snf bir ada varsaylan olarak 2^24 adres oluturulabilir. Ancak, host ksmnn tmnn 0 olmas durumu (an kendisi tanmlayan bir zel adres) ile host ksmnn tmnn 1 olmas durumu (adaki tm cihazlara yaplan yayn adresi) cihazlara atanan geerli birer adres olmayacaktr. O halde A snf bir ada cihazlara atayabileceimiz adres says 2^24 -2 olacaktr.

  • Erdal ZDOAN Sayfa 3

    rnek, 10.X.X.X IP aralna sahip bir ada aadaki iki adres cihazlara atanamayacaktr.

    Host ksmnn tmnn 0 olmas durumunda oluacak adres, 10.0.0.0 (a adresi)

    Host ksmnn tmnn 1 olmas durumunda oluacak adres, 10.255.255.255 (broadcast adres)

    10.1.3.5 gibi bir adres iin;

    10 A Ksm

    1.3.5 Host ksmn gsterir.

    10.1.3.5 IP adresine sahip bir cihaz ile ayn ada bulunan baka bir cihazn adresi 10.2.4.6 olabilir. nk a ksm her ikisinde de ayndr.

    B snf adreslerde ilk iki oktet a ksmn gsterirken son iki oktet host ksmn gsterir.

    rnek;

    172.16.1.2

    C snf adreslerde ilk oktet a ksmn, son oktet host ksmn gsterir

    rnek;

    192.168.1.5

    192.168.1.5

    C snf yukardaki adres iin alt izili ksm a ksmn gsterirken alt izili olmayan ksm host ksmn gsterir. imdi de bu ifadeyi bitler baznda yazalm.

    11000000.10101000.00000001.01000101

    Ancak cihazmz alt izili ifadesini anlamayaca iin 32 bitlik bir deiken kullanp, bu deikenin durumuna gre (0 veya 1) IP adresinde karlk gelen bitin a ksm m yoksa host ksm m olduunu belirleyebiliriz. Yani;

    IP ADRESMZ: 11000000.10101000.00000001.01000101

    DEKENMZ: 11111111.11111111.11111111.00000000 olsun.

    Cihaz IP adresinin her bitini, deikenimizdeki bit ile srasyla eletirecek, deikenin 1 olduu durumda IP adresinin ayn sradaki bitinin a ksmna ait olduunu anlayacaktr.

    IP adres yapsndaki, a ve host ksmlarn bulmak iin kullanlan bu deikene ALT A MASKES (Subnet Mask) denir.

    Cihazmz bu IP adresinin host ve a ksmn rendiine gre sra bizim daha rahat okuyacamz ekle yani onluk sisteme dntrmeye geliyor.

    rnein;

    IP ADRESMZ : 192.168.1.5

    ALT A MASKES : 255.255.255.0

  • Erdal ZDOAN Sayfa 4

    Alt a maskesi / ifadesi ile de gsterebiliriz. Alt a maskesinde 1 olan deerlerin saysn / iaretinden sonra yazarz. rnein;

    IP Adresi 192.168.1.5 , Subnet Mask : 255.255.255.0 olan bir ifadeyi: 192.168.1.5 / 24 olarak gsterebiliriz. Buradaki 24 ifadesi subnet mask adresindeki 1 olan bitlerin saysn gsterir.

    IP adresinin network ve host ksmlarn belirleyebilmek iin srekli olarak maske ile birlikte kullanlmas gerekir. Cihazlara IP adresi verirken verilen IP adresinin snfna gre varsaylan olarak bir maske atanr. Ancak bu deer deitirilebilir. Aadaki rnekte B snf bir adres verildiinden varsaylan olarak B snfnn maskesi 255.255.0.0 kullanlmtr.

    Yani yukardaki IP adresini 172.16.1.2/16 olarak gsterebiliriz. (255.255.0.0 maskesi bit baznda yazldnda 16 tane 1 ierdiinden)

    O halde herhangi bir IPnin 172.16.1.2/16 ile ayn ada olabilmesi iin, o IPnin ilk 16 bitinin 172.16.1.2 IPsinin ilk 16 biti ile ayn olmas gerekir.

    Aadaki tabloda 172.16.1.2/16 IP adresi ile dier IPlerin ayn aralkta olup olmad karlatrlmtr.

    Maske 255.255.0.0 (yani /16 ) olmak zere;

    Onluk Olarak IP Binary Olarak IP (Maske /16)

    172.16.1.2 10101100.00010000.00000001.00000010

    192.168.1.2 11000000.10101000.00000001.00000010 Ayn ada deil 172.16.3.15 10101100.00010000.00000011.00001111 Ayn ada 172.16.1.130 10101100.00010000.00000001.10000010 Ayn ada

    255.255.0.0 maskesine gre 172.16.1.2 ile 172.16.3.130 IP adresleri ayn adadr ve birbirleri ile dorudan iletiime geebilirler.

    Aadaki Packet Tracer grntsnde PC1 ile LAPTOP1 dorudan iletiime (r. ping) geebilirler.

    172.16.1.2den 172.16.3.15 gnderilen ping paketi baarl olmutur.

  • Erdal ZDOAN Sayfa 5

    Yine 172.16.1.2den 172.16.1.130a gnderilen ping paketi baarl olmutur.

    imdi ayn IP adresi iin bu kez maskeyi deitirip tekrar inceleyelim.

    Bu durumda IP ve Maske: 172.16.1.2/24 olacaktr. Yani ayn aralkta olmak iin ilk 24 bit benzemelidir. Tekrar tabloda inceleyelim.

    Onluk Olarak IP Binary Olarak IP (Maske /24)

    172.16.1.2 10101100.00010000.00000001.00000010

    192.168.1.2 11000000.10101000.00000001.00000010 Ayn ada deil 172.16.3.15 10101100.00010000.00000011.00001111 Ayn ada deil 172.16.1.130 10101100.00010000.00000001.10000010 Ayn ada

    O halde 255.255.255.0 yani /24 maskesine gre 172.16.1.2 ile 172.16.1.130 ayn ada iken; ayn maskeye gre 172.16.1.2 ile 172.16.3.15 ayn ada deildir. nk ilk 24 bitleri ayn deildir.

  • Erdal ZDOAN Sayfa 6

    *** Ayn ada olmayan cihazlar birbirleri ile dorudan iletiime geemezler 3.katman bir cihaz (rnein Router) araclyla haberleebilirler.

    172.16.1.2 IP adresi ile 172.16.3.15 IP adresinin ilk 24 biti (nk maske 255.255.255.0) ayn olmad iin ayn ada deildirler. Bu nedenle dorudan iletiimleri yoktur.

    Ancak aada grld gibi 172.16.1.2 ile 172.16.1.130 arasnda iletiim vardr.

    172.16.1.2 ile 172.16.1.130 cihazlarnn ayn adadr. nk ilk 24 biti ayndr.

    Aadaki tablo dikkatli bir ekilde incelenirse 172.16.1.2 ile 172.16.1.130 IPlerinin ilk 24 bitinin ayn olduu ancak 25.bitten itibaren farklln balad grlr.

    Onluk Olarak IP Binary Olarak IP (Maske /24)

    172.16.1.2 10101100.00010000.00000001.00000010

    172.16.1.130 10101100.10101000.00000001.10000010 lk 24 bit ayn 172.16.1.65 10101100.10101000.00000001.01000001 lk 25 bit ayn

    Yukardaki tabloya gre 172.16.1.2 ile 172.16.1.130un ilk 24 biti ayndr. Oysa 172.16.1.2 ile 172.16.1.65in ilk 25 biti ayndr.

  • Erdal ZDOAN Sayfa 7

    Eer ayn ada olmak iin ilk 25 bite bakm olsaydk 172.16.1.2 ile 172.16.1.130 farkl alarda olacak; 172.16.1.2 ile 172.16.1.65 ise ayn ada olacakt.

    Yani 172.16.1.2/25 ile 172.16.1.130/25 ayn ada deildir. O halde bu cihazlara maskeyi /25 eklinde verirsek bu iki cihaz artk dorudan haberleemezler.

    /25 demek, IP adresinin ilk 25 bitinin A KISMI olduunu geri kalan 7 bitin ise (nk IP 32 bit) HOST KISMI olduunu gsterir.

    /25 i bit olarak yazalm:

    11111111.11111111.11111111.10000000

    Ondalk sayya evirelim:

    255.255.255.128

    imdi de IP tasarmn bu maskeye gre yapalm:

    PC1in yaplandrmas aadaki gibi olacaktr.

    Laptop2nin yaplandrmas ie aadaki gibi olacaktr.

    Bu iki cihaz dorudan haberleemezler.

  • Erdal ZDOAN Sayfa 8

    /25 maskesine gre 172.16.1.2 ile 172.16.1.65 ayn ada iken, 172.16.1.2 ile 172.16.1.130 ayn ada deildir. imdi de bu maskeye gre 172.16.1.2 ile hangi IPlerin ayn ada olduunu hesaplayalm. Buna gre ilk 25 bit deimemek artyla son 7 bit ne olursa olsun tm bu IPler 172.16.1.2 ile ayn ada olduunu syleyebiliriz.

    Aadaki tablo bu IPleri daha net gsterecektir.

    Binary Olarak IP (Maske /25) Onluk IP

    10101100.00010000.00000001.00000000 172.16.1.0 Bu bloktaki IPlerin ilk 25 biti kendi arasnda ayndr.

    Toplam

    128 IP

    10101100.00010000.00000001.00000001 172.16.1.1

    10101100.00010000.00000001.00000010 172.16.1.2

    10101100.00010000.00000001.00000011 172.16.1.3

    10101100.00010000.00000001.00000100 172.16.1.4

    10101100.00010000.00000001.00000101 172.16.1.5

    ....................................................................

    ............

    10101100.00010000.00000001.01111110 172.16.1.126

    10101100.00010000.00000001.01111111 172.16.1.127

    10101100.00010000.00000001.10000000 172.16.1.128 Bu bloktaki IPlerin ilk 25 biti kendi arasnda ayndr.

    Toplam 128 IP

    10101100.00010000.00000001.10000001 172.16.1.129

    10101100.00010000.00000001.10000010 172.16.1.130

    10101100.00010000.00000001.10000011 172.16.1.131

    .......................................................................

    .........................

    10101100.00010000.00000001.11111110 172.16.1.254

    10101100.00010000.00000001.11111111 172.16.1.255

    /25 maskesine gre 172.16.1.0 ile 172.16.1.127 aralndaki tm IPler ayn adadr.

    Ayn maskeye gre 172.16.1.128 ile 172.16.1.255 aralndaki tm IPler farkl bir adadr.

    imdi yapy tekrar dnelim:

    /24 olduunda 172.16.1.0 ile 172.16.1.255 arasndaki tm IPler ayn adadr. Yani tek bir a vardr. Oysa /25 olduunda bu kez iki farkl a olacaktr.

    172.16.1.0 ----- 172.16.1.127 (ilk Alt A)

    172.16.1.128 ---- 172.16.1.255 (ikinci Alt A)

    Bylece 172.16.1.0/24 olan toplam 156 IPlik amz her birinde 128 IP bulunan iki farkl aa blm olduk. Bu ilem subnetting olarak adlandrlr.

    Subnet Mask, bizlere IPye nasl bakacamz gsteren bir deikendir, bir maskedir. Subnet mask, IP adresini NETWORK ve HOST olmak zere iki ayrr. Ancak burada kullanlabilir IP adresi ile ilgili durumu unutmamak gererkir. Yani, IPnin host bitlerinin tmnn 0 ya da tmnn 1 olduu durumlardaki IPlerin cihazlara verilemediini unutmamak gerekir.

  • Erdal ZDOAN Sayfa 9

    Buna gre 172.16.1.0/25 ve 172.16.1.128/25 IP adresleri bir cihaza verilemez. nk son 7 bit

    0dr. Bu adreslere Network Adresi denir ve a temsil eden bir adrestir. Yani 172.16.1.0 ile 172.16.1.127 arasndaki tm IPler 172.16.1.0/25 andr bu IPlerim a adresi 172.16.1.0/25 tir.

    Yine 172.16.1.127/25 ile 172.16.1.255/25 IP adresleri de cihazlara verilemez. nk son 7 bit 1 dir. Bu adreslere de Broadcast adresler denir. Bu adaki tm cihazlara bir bilgi gnderilecekse bu adresler kullanlr.

    rnein yukardaki Subnetler iin;

    172.16.1.127ye gnderilen bir IP paketi tm ilk Subnet bilgisayarlarna (172.16.1.1 ile 172.16.1.126 arasndaki tm IPler) gider ve tm bu bilgisayarlar bu paketi alp gerekli ilemleri yapar.

    imdi de 192.168.1.0/24 a iin subnetting ilemlerini yapalm.

    Normalde 192.168.1.X IP adresleri (192.168.1.0 olarak ifade edilebilir) C snf IP adresleri

    olduundan varsaylan maskeleri 255.255.255.0 yani /24 tr.

    192.168.1.0/24 ann snrlar aadaki tabloda belirtilmitir.

    192.168.1.0/24 andaki IPler IP Adresi (Decimal)

    IP Adresi Binary Aklama

    192.168.1.0 11000000.10101000.00000001.00000000 Kullanlabilir IP deil. (Son 8 bit 0)

    192.168.1.1 11000000.10101000.00000001.00000001 Kullanlabilir ilk IP

    192.168.1.2 11000000.10101000.00000001.00000010 Kullanlabilir ikinci IP

    .

    192.168.1.254 11000000.10101000.00000001.11111110 Kullanlabilir son IP

    192.168.1.255 11000000.10101000.00000001.11111111 Kullanlabilir IP deil (Son 8 bit 1)

    Bu tabloda 192.168.1.0/24 anda toplam 256 IP adresi vardr. Ancak bunlardan ikisi kullanlabilir

    (cihazlara atanabilir) IP deildir.

    Maske /25 olduunda bu yukardaki a iki farkl aa blnm olur. Yani 25.biti 0 olan IPler ve 1

    olanlar.

    /26 olduunda ise bu kez yukardaki a (192.168.1.0/24) drt farkl paraya ayrlr. Bu adresler

    aadaki tabloda gsterilmitir.

  • Erdal ZDOAN Sayfa 10

    192.168.1.0/24 andaki IPler (4 subnet) IP Adresi (Decimal)

    IP Adresi Binary Aklama Subnet

    192.168.1.0 11000000.10101000.00000001.00000000 Kullanlamaz. Son 6 bit 0

    lk S

    ub

    net

    (*

    Sub

    net

    Ze

    ro)

    192.168.1.1 11000000.10101000.00000001.00000001 Kullanlabilir ilk IP

    192.168.1.2 11000000.10101000.00000001.00000010 Kullanlabilir ikinci IP

    .. .. .

    192.168.1.62 11000000.10101000.00000001.00111110 Kullanlabilir son IP

    192.168.1.63 11000000.10101000.00000001.00111111 Kullanlamaz son 6 bit 1 Broadcast adresi

    192.168.1.64 11000000.10101000.00000001.01000000 Kullanlamaz. Son 6 bit 0

    kin

    ci S

    ub

    net

    192.168.1.65 11000000.10101000.00000001.01000001 Kullanlabilir ilk IP

    .. .. .

    192.168.1.126 11000000.10101000.00000001.01111110 Kullanlabilir son IP

    192.168.1.127 11000000.10101000.00000001.01111111 Kullanlamaz son 6 bit 1 Broadcast adresi

    192.168.1.128 11000000.10101000.00000001.10000000 Kullanlamaz. Son 6 bit 0

    nc

    Su

    bn

    et

    192.168.1.129 11000000.10101000.00000001.10000001 Kullanlabilir ilk IP

    .. .. Kullanlabilir ikinci IP

    192.168.1.190 11000000.10101000.00000001.10111110 .

    192.168.1.191 11000000.10101000.00000001.10111111 Kullanlabilir son IP

    192.168.1.192 11000000.10101000.00000001.11000000 Kullanlamaz. Son 6 bit 0

    D

    rd

    nc

    Su

    bn

    et

    192.168.1.193 11000000.10101000.00000001.11000001 Kullanlabilir ilk IP

    .. .. .

    192.168.1.254 11000000.10101000.00000001.11111110 Kullanlabilir son IP

    192.168.1.255 11000000.10101000.00000001.11111111 Kullanlamaz son 6 bit 1 Broadcast adresi

    192.168.1.0/24 ann maskesi /26 olarak ayarlanrsa network 4 aa ayrlm olur. Yani 24 olan

    maskeye 2 ekstra bit eklendiinde 4 alt aa ayrlm olur. nk iki bit 4 farkl deer alabilir.

    24 + 2 olduunda Network 4e ayrlr.

    24 + 3 olduunda ise Network 8e ayrlr. (3 bit 8 farkl deer alr)

    O halde n alt aa maskesine eklenen yeni bitler olmak zere; 2n alt a oluur.

    * Yukardaki rnekte 192.168.1.0 a 4 aa ayrlmtr. Bu alardan ilk aa 1.subnet denmez. Yani

    sayma ilemi iin sayma saylar kmesi kullanlmaz lk subnete 0.Subnet (Subnet Zero) denir.

    SUBNETTING RNEKLER

    1.RNEK:

    192.168.2.0/24 an 8 eit paraya ayralm.

  • Erdal ZDOAN Sayfa 11

    zm: 8 alt a oluturmak iin 3 bit yeterlidir. Yani host bitlerinin 3 tanesini network bitine

    kaydracaz.

    Normalde /24 iken 24-bit network; 8-bit host bitidir. 3-bit kaydrdmz iin yeni durumda Network

    bitinin says 24+3= 27 olacak, host bitlerinin says ise 3 azalacak (8-3) 5 bit kalacaktr.

    /27 = 11111111.11111111.11111111.11100000 (27 tane 1 )

    Yani 255.255.255.224tr.

    imdi oluacak olan bu 8 alt an A Adreslerini bulalm:

    - Host iin 5 bit varsa, her grupta oluacak adres says 2^5 = 32 dir. O halde son oktette 32nin

    katlar network adresleri olacaktr.

    /27ye gre subnetting A Adresi

    32nin 0 kat; (32*0=0) 0 192.168.2.0

    32nin 1 kat (32*1=32) 32 192.168.2.32

    32nin 2 kat (32*2=64) 64 192.168.2.64

    32nin 3 kat (32*3=96) 96 192.168.2.96

    32nin 4 kat (32*4=128) 128 192.168.2.128

    32nin 5 kat (32*5=160) 160 192.168.2.160

    32nin 6 kat (32*6=192) 192 192.168.2.192

    32nin 7 kat (32*7=224) 224 192.168.2.224

    Bu tablodaki adresler A Adresleridir. Bu alt alarn broadcast adresleri, bir sonraki a

    adresinin bir eksiidir.

    rnein 192.168.2.64 ann broadcast adresi 192.168.1.95 tir (96-1)

    Bu sekiz an adres aralklarn aadaki tabloda grebilirsiniz.

    Network Adresi

    Kullanlabilir ilk IP

    Kullanlabilir Son IP

    Broadcast Adresi

    Maske Bu adaki kullanlabilir

    IP says

    192.168.2.0 192.168.2.1 192.168.2.30 192.168.2.31 255.255.255.224 30

    192.168.2.32 192.168.2.33 192.168.2.62 192.168.2.63 255.255.255.224 30

    192.168.2.64 192.168.2.65 192.168.2.94 192.168.2.95 255.255.255.224 30

    192.168.2.96 192.168.2.97 192.168.2.126 192.168.2.127 255.255.255.224 30

    192.168.2.128 192.168.2.129 192.168.2.158 192.168.2.159 255.255.255.224 30

    192.168.2.160 192.168.2.161 192.168.2.190 192.168.2.191 255.255.255.224 30

    192.168.2.192 192.168.2.193 192.168.2.222 192.168.2.223 255.255.255.224 30

    192.168.2.224 192.168.2.225 192.168.2.254 192.168.2.255 255.255.255.224 30

  • Erdal ZDOAN Sayfa 12

    2.RNEK:

    10.0.0.0/8 an 4 eit paraya ayralm. Bu paralardan ikincisinin araln bulalm.

    zm: 4e ayrmak iin 2 bit transferi yapmalyz. Yani 24 host bitinden 2sini network bitlerine

    ekleyeceiz. O halde network biti says 10 olur. (8+2)

    Yani maske /10 =11111111.11000000.00000000.00000000 (=255.192.0.0)

    Yine pratik yoldan bu drt alt a bulalm.

    lk olarak blmlemenin hangi oktette olduunu grmek gerekir. Maskenin 1lerden 0lara getii yer

    ikinci oktettir. O halde ikinci oktet deiecektir.

    kinci oktette 2 tane network biti 6 tane host biti vardr. (11000000)

    6-bit 64 farkl deer retir. (2^6=64) O halde ikinci oktet 64n katlar olarak gider.

    10.0.0.0

    10.64.0.0

    10.128.0.0

    10.192.0.0

    Aralklar ise aadaki gibi olacaktr;

    lk Subnet : 10.0.0.0 10.63.255.255

    kinci Subnet : 10.64.0.0 10.127.255.255

    n Subnet : 10.128.0.0 10.191.255.255

    Drdnc Subnet : 10.192.0.0 10.255.255.255

    Burada ilk adresler Network Adresi, son adresler ise broadcast adreslerdir. Aradaki tm IPler

    kullanlabilir IPlerdir. rnein 10.13.255.255 kullanlabilir bir IP adresidir ve ilk subnette yer alr.

    3.rnek:

    ekildeki IP ve maske yaplandrmasna gre, bu bilgisayarn dahil olduu an A Adresi, Broadcast

    Adresi, kullanlabilir ilk IP adresi ve kullanlabilir son IP adresini bulalm.

    zm:

    Subnet maskesinin ilk iki okteti tamamen 1lerden, son oktet ise tamamen 0 lardan oluuyor. Oysa

    nc oktet bit baznda yazldnda 11111000 eklindedir. Yani maske bize IPnin nc okteti ile

    ilgileneceimizi syler.

    nc oktetteki host bitleri 3 tanedir. 3 bit 8 farkl deer retir. O halde IPnin nc oktetinde 8in katlarn bulmalyz. Yani; X 8in katlar olmak zere 10.157.X.0 network adresleridir.

  • Erdal ZDOAN Sayfa 13

    10.157.0.0 10.157.7.255e kadar gider

    10.157.8.0 10.157.15.255e kadar gider. (* Bizim PC bu aralktadr)

    10.157.16.0 10.157.23.255e kadar gider.

    10.157.24.0

    ...........

    10.157.240.0

    Yani 10.157.15.1 IP adresi 255.255.248.0 maskesine gre ;

    A Adresi : 10.157.8.0

    Kullanlabilir lk IP : 10.157.8.1

    Kullanlabilir son IP : 10.157.15.254

    Broadcast Adres : 10.157.15.255 dir.

    VLSM NEDR?

    ....