İŞLETME YÖNETİMİNDE KÜRESEL VE MAKRO EKONOMİK VİZYON

OLUŞTURMA

Prof. Dr. Yaşar UYSAL

Dokuz Eylül Üniversitesi

EBSO

21 KASIM 2013

İÇERİKGiriş-AmaçGiriş-Amaç

A1. KAVRAMSAL ZEMİNA1. KAVRAMSAL ZEMİN

A2. MİKRO ZEMİN VE MEZO ZEMİNA2. MİKRO ZEMİN VE MEZO ZEMİN

A3. MAKRO ZEMİNA3. MAKRO ZEMİN 1.1. MAKRO ZEMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER1.1. MAKRO ZEMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER 1.2. MAKRO ZEMİNDEN ETKİLENEN ARAÇ VE AMAÇ DEĞİŞKENLER1.2. MAKRO ZEMİNDEN ETKİLENEN ARAÇ VE AMAÇ DEĞİŞKENLER

A4. KÜRESEL ZEMİNA4. KÜRESEL ZEMİN

B1. KÜRESEL-MAKRO-MİKRO ETKİLEŞİM KANALLARI VE DEĞİŞKENLERİB1. KÜRESEL-MAKRO-MİKRO ETKİLEŞİM KANALLARI VE DEĞİŞKENLERİ

C1. TAKİP EDİLMESİ GEREKEN MAKRO DEĞİŞKENLER VE WEB SİTELERİC1. TAKİP EDİLMESİ GEREKEN MAKRO DEĞİŞKENLER VE WEB SİTELERİ

D1. İŞLETMELER İÇİN 2014 YILI MAKRO VİZYONU NE OLMALIDIR? D1. İŞLETMELER İÇİN 2014 YILI MAKRO VİZYONU NE OLMALIDIR? 1.1. Küresel iklim1.1. Küresel iklim 1.2. Türkiye’nin genel koşulları1.2. Türkiye’nin genel koşulları 1.3. Orta Vadeli Programın hedefleri 1.3. Orta Vadeli Programın hedefleri 1.4. IMF’nin Türkiye Tahminleri1.4. IMF’nin Türkiye Tahminleri

SONUÇ YERİNE; BAŞLARKENSONUÇ YERİNE; BAŞLARKEN

AMAÇ

Öncelikle makro ve küresel ekonomik gelişmelerin Öncelikle makro ve küresel ekonomik gelişmelerin hangi kanallar ve değişkenler aracılığıyla hangi kanallar ve değişkenler aracılığıyla işletmeleri etkilediğini tespit etmek,işletmeleri etkilediğini tespit etmek,

Sonra da makro ve küresel ekonomik gelişmeler Sonra da makro ve küresel ekonomik gelişmeler karşısında alınabilecek önlemleri karşısında alınabilecek önlemleri değerlendirmek,değerlendirmek,

Ve böylece reaktif değil, proaktif hareket yeteneği Ve böylece reaktif değil, proaktif hareket yeteneği kazanmak, (idare etmekten yönetmeye geçmek).kazanmak, (idare etmekten yönetmeye geçmek).

KAVRAMSAL ZEMİN

1.1. Numen-Fenomen1.1. Numen-Fenomen

1.2. Akıl-Dil ilişkileri1.2. Akıl-Dil ilişkileri

1.3. Analitik düşünme(E, S, P, K)1.3. Analitik düşünme(E, S, P, K)

1.4. Ekip ve değeri1.4. Ekip ve değeri

1.5. Karar süreci1.5. Karar süreci

1.6. Teori-politika, amaç-araç1.6. Teori-politika, amaç-araç

1.7. Mikro, Mezo, Makro, Mezoküresel, Küresel1.7. Mikro, Mezo, Makro, Mezoküresel, Küresel

MİKRO VE MEZO ZEMİN

2.1. Talebi anlamak (istek, ihtiyaç, talep)2.1. Talebi anlamak (istek, ihtiyaç, talep)QxD =f (PX, I, PS, PC, PE, Z, N)QxD =f (PX, I, PS, PC, PE, Z, N)

Ve Esneklikler (fiyat, çapraz, gelir)Ve Esneklikler (fiyat, çapraz, gelir)

2.2. Arzı anlamak (üretim, arz)2.2. Arzı anlamak (üretim, arz)QxS = f(PX, PD, TG, GS, TEC, NF)QxS = f(PX, PD, TG, GS, TEC, NF)

Ve EsnekliklerVe Esneklikler

2.3. Piyasa dengesini ve değişimlerini anlamak2.3. Piyasa dengesini ve değişimlerini anlamak(Firmanız bunlardan nasıl etkileniyor)(Firmanız bunlardan nasıl etkileniyor)

2.4. Hedef Kitleyi Anlamak (Tüketici Kararları ve 2.4. Hedef Kitleyi Anlamak (Tüketici Kararları ve Arkaplanı)Arkaplanı)

(fiyatlar ve fayda maksimizasyonu)(fiyatlar ve fayda maksimizasyonu)

2.5. Firmayı İyi Yönetmek (Firma Kararları ve 2.5. Firmayı İyi Yönetmek (Firma Kararları ve Arkaplanı)Arkaplanı)(kar stratejileri; hasılat maksimizasyonu ve maliyet minimizasyonu + TKY)(kar stratejileri; hasılat maksimizasyonu ve maliyet minimizasyonu + TKY)

FİYAT ETKİLEŞİMLERİ; ESNEKLİKLER

A malının fiyatı(TL)A malının talep

miktarı(kg)B malının talep

Miktarı(kg)C malının talep

miktarı(kg)

50 600 200 400

60 450 150 500

FİRMANIN FİYAT POLİTİKASI DOĞRU MU?

FİRMA RAKİP VE TAMAMLAYICI MAL ÜRETENLERİ DE İZLEMELİ Mİ?

MEZO, MAKRO, MEZOKÜRESEL VE KÜRESEL ETKİLEŞİMLER VE ESNEKLİK BAĞLANTILARI FİRMANIZ ÖZELİNDE NASIL?

MAKRO ZEMİN

1. Ekonomik konjonktürü anlamak1. Ekonomik konjonktürü anlamak

2. Ekonomik büyümeyi anlamak2. Ekonomik büyümeyi anlamak

3. İstihdam ve işsizliği anlamak3. İstihdam ve işsizliği anlamak

4. Fiyat istikrarını (parayı) anlamak4. Fiyat istikrarını (parayı) anlamak

5. Gelir dağılımını anlamak5. Gelir dağılımını anlamak

6. Devleti anlamak6. Devleti anlamak

7. Ekonomi politikalarını anlamak7. Ekonomi politikalarını anlamak

MAKRO ZEMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERA1. Maliye politikalarıA1. Maliye politikaları

1. Gelir (vergi) politikaları (fiyatları, talebi ve arzı etkiler)1. Gelir (vergi) politikaları (fiyatları, talebi ve arzı etkiler)2. Harcama politikaları (talebi, arzı ve fiyatları etkiler)2. Harcama politikaları (talebi, arzı ve fiyatları etkiler)3. Borçlanma politikaları (faizi, mevduatları, kredileri, talebi, kurları etkiler)3. Borçlanma politikaları (faizi, mevduatları, kredileri, talebi, kurları etkiler)

A2. Para politikalarıA2. Para politikaları1. Reeskont (beklentileri, faizi ve talebi, arzı etkiler)1. Reeskont (beklentileri, faizi ve talebi, arzı etkiler)2. Açık piyasa işlemleri (Para miktarını, faizleri, talebi ve arzı etkiler)2. Açık piyasa işlemleri (Para miktarını, faizleri, talebi ve arzı etkiler)3. Zorunlu karşılık oranları (kredi hacmini, faizleri, talebi ve arzı etkiler)3. Zorunlu karşılık oranları (kredi hacmini, faizleri, talebi ve arzı etkiler)4. İnterbank faizleri (faizleri, kredileri, talebi ve arzı etkiler)4. İnterbank faizleri (faizleri, kredileri, talebi ve arzı etkiler)

A3. Kur politikalarıA3. Kur politikaları1. Gerçekçi değerlenmiş (kurları, dış ticareti, cari dengeyi, enflasyonu etkiler)1. Gerçekçi değerlenmiş (kurları, dış ticareti, cari dengeyi, enflasyonu etkiler)2. Aşırı değerlenmiş (kurları, rekabet gücünü, dış ticareti, cari dengeyi, enflasyonu etkiler)2. Aşırı değerlenmiş (kurları, rekabet gücünü, dış ticareti, cari dengeyi, enflasyonu etkiler)3. Eksik değerlenmiş (kurları, rekabet gücünü dış ticareti, cari dengeyi, enflasyonu 3. Eksik değerlenmiş (kurları, rekabet gücünü dış ticareti, cari dengeyi, enflasyonu etkiler)etkiler)

B1. Ulusal siyasi koşullar (Beklentileri, sermaye hareketlerini, faizleri, kurları … etkiler)B1. Ulusal siyasi koşullar (Beklentileri, sermaye hareketlerini, faizleri, kurları … etkiler)

C1. Küresel gelişmeler(Dış talebi, faizleri, kurları, rekabet gücünü, üretimi, istihdamı)C1. Küresel gelişmeler(Dış talebi, faizleri, kurları, rekabet gücünü, üretimi, istihdamı)1. Küresel konjonktür (ve krizler)1. Küresel konjonktür (ve krizler)2. Küresel sermaye hareketleri2. Küresel sermaye hareketleri3. Küresel rekabet koşulları3. Küresel rekabet koşulları4. Çapraz kur değişmeleri4. Çapraz kur değişmeleri5. Enerji fiyatları5. Enerji fiyatları6. Küresel siyasi koşullar6. Küresel siyasi koşullar

MAKRO ZEMİNİN ETKİLENENLERİ: ARAÇ VE AMAÇ DEĞİŞKENLER

A- Araç göstergeleriA- Araç göstergeleri Para miktarıPara miktarı Faiz oranlarıFaiz oranları Döviz kurlarıDöviz kurları Vergi oranlarıVergi oranları Rekabet gücüRekabet gücü

B- Amaç göstergelerB- Amaç göstergeler Büyüme Büyüme İstihdam ve işsizlikİstihdam ve işsizlik Enflasyon Enflasyon Dış dengeDış denge

TÜRKİYE’NİN MAKRO EKONOMİK KOŞULLARI I

YILLAR İHRACAT İTHALAT

DIŞ TİCARET DENGESİ

CARİ DENGE

PORTFÖY YAT.

DOĞRUDAN Y. SERMAYE

YAT.DIŞ BORÇ (Stok-Mn $)

1980 2.910 7.909 -4.999 -3.408 --- 18 15.734

1990 12.959 22.302 -9.343 -2.625 547 700 52.381

1995 21.637 35.709 -14.072 -2.339 237 772 75.948

2000 27.775 54.503 -26.728 -9.920 1.022 112 118.602

2005 73.476 116.774 -43.298 -21.449 13.437 8.723 170.571

2012 152.561 236.537 -83.976 -46.935 38.132 12.387 336.863

1980-1995 10.717 16.690 -5.973 -1.244 1.189 368 40.778

1996-2003 30.683 49.447 -18.763 -2.293 -337 882 108.625

2004-2012 107.172 169.683 -62.512 -36.149 11.637 12.313 252.753

TÜRKİYE’NİN MAKRO EKONOMİK KOŞULLARI II

YILLARHazine Faizi %

Büyüme hızı %

TÜFE ENF. (%)

GSYİH (Mn $)

KBDG ($) S/Y (%)

İŞSİZLİK ORANI %

BÜTÇE DENGESİ (Bin TL)

İÇ BORÇ (Stok-Mn

TL)

1980 --- -2,4 115,6 90.679 2.041 12,8 8,3 - 166 0,7

1990 54,0 9,3 60,4 200.555 3.639 24,7 8,2 -11 955 57,2

1995 121,9 7,2 76 225.941 3.781 24,6 7,6 -316 150 1.361,0

2000 38,2 6,8 39,0 265.384 4.130 18,4 6,5 -13 726 002 36.420,6

2005 17,4 8,4 7,7 481.497 7.022 15,9 10,3 -8.116.573 244.781,9

2012 8,8 2,2 6,2 786.293 10.504 14,3 9,2 -28.790.950 386.541,7

1980-1995 76,3 4,2 61,2 140.818 2.619 21,6 8,1 -44.564 186

1996-2003 91,6 3,3 59,1 251.640 3.947 20,1 8,0 -17.765.345 68.350

2004-2012 15,0 5,0 8,3 632.899 8.845 15,2 10,7 -13.918.158 298.782

PARASAL-FİNANSAL GELİŞMELER

  BORSANIN GETİRİSİ %HAZİNE FAİZİ

GETİRİSİ %

 Büyüme hızı %

ÜFE ENF. (%)

TÜFE ENF. (%)

Emisyon artışıYIL Cari

Reel (Tüfe)

Dolar bazında Cari

Reel (Tüfe)

Dolar bazında

1980 ---     ---     -2,4 98,8 115,6 --

1990 46,8 -13,6 23,9 54,0 -6,4 31,1 9,3 48,6 60,4 68,2

1994 31,8 -93,7 -138,1 164,4 38,9 -5,5 -5,5 149,6 125,5 84,2

2000 -37,9 -76,9 -86,4 38,2 -0,8 -10,3 6,8 32,7 39,0 57,8

2001 46,0 -22,5 -50,5 99,6 31,1 3,1 -5,7 88,6 68,5 40,0

2009 96,6 90,1 76,9 11,6 5,1 -8,1 -4,8 5,9 6,5 17,7

2012 46,0 39,8 38,7 8,8 2,6 1,5 2,2 2,5 6,2 11,3

1980-1989 247,4 196,6 202,3 53,3 2,4 8,2 4,1 47,3 50,8 47,6

1990-1999 142,6 63,8 69,6 108,5 29,8 35,6 4,0 73,8 78,8 76,4

2000-2012 22,5 4,8 8,0 29,1 11,4 14,6 4,4 18,4 17,7 29,4

2003-2012 31,0 21,7 28,9 17,8 8,5 15,7 5,1 8,6 9,3 24,0

1980-2012 94,7 48,4 53,3 61,5 15,3 20,1 4,2 43,9 46,3 49,2

YABANCILARIN PORTFÖY TERCİHLERİ (Milyon $)

  Hisse senesi DİBS Eurobond Mevduat TOPLAM

2002 Aralık 3.450 2.995   2.737 9.182

2003 Aralık 8.691 3.895 1.293 3.024 16.903

2004 Aralık 15.408 12.570 1.135 3.696 32.809

2005 Aralık 33.812 20.370 634 3.434 58.250

2006 Aralık 34.774 26.019 555 4.073 65.421

2007 Aralık 69.943 31.586 373 4.947 106.849

2008 Aralık 27.273 19.859 609 6.553 54.294

2009 Aralık 55.558 20.685 825 7.782 84.850

2010 Aralık 70.944 31.806 1.109 8.637 112.496

2011 Aralık 45.580 35.751 406 13.219 94.956

2012 Aralık 78.540 57.222 458 18.844 155.064

ULUSLAR ARASI YATIRIM POZİSYONU (Milyon $)

  (Milyon ABD Doları) 1996 2000 2001 2002 2008 2009 2012

Uluslararası Yatırım Pozisyonu, net -54.767 -98.281 -85.369 -85.509

-199.958

-276.585 -414.715

A. Varlıklar 27.616 53.166 52.218 62.270 186.428 181.007 214.211

1. Yurtdışında doğrudan yatırımlar n.a. 3.668 4.581 5.847 17.846 22.250 30.471

2. Portföy yatırımları 5 4 550 809 1.954 1.923 1.545

3. Diğer yatırımlar 9.909 26.169 27.126 27.529 92.393 81.998 63.032

4. Rezerv varlıklar 17.702 23.325 19.961 28.085 74.235 74.836 119.163

B. Yükümlülükler 82.383 151.447 137.587 147.779 386.386 457.592 628.926

1. Yurtiçinde doğrudan yatırımlar n.a. 18.812 20.316 18.803 80.383 143.736 181.066

2. Portföy yatırımları 16.273 35.862 24.710 23.883 68.802 91.186 178.996

2.1 Hisse senetleri 3.085 7.404 5.635 3.450 23.196 47.248 70.616

2.2 Borç senetleri 13.188 28.458 19.075 20.433 45.606 43.938 108.380

3. Diğer yatırımlar 66.110 96.773 92.561 105.093 237.201 222.670 268.864

KREDİ GELİŞMELERİ (Milyon TL)

 Yıl Ticari Tüketici Kredi Kartı TOPLAM

2000 14.279 4.487 2.203 25.749

2001 22.722 2.323 2.488 31.652

2002 21.674 2.262 4.261 32.204

2003 30.028 6.048 6.578 48.019

2004 70.880 12.925 13.753 77.628

2005 101.865 28.474 17.034 148.913

2011 421.858 168.429 54.999 645.286

2012 481.277 194.034 70.435 805.684

DIŞ TİCARET AÇIĞI (M > X)

TASARRUF AÇIĞI (I > S)

BÜTÇE AÇIĞI (G > T) DIŞ KAYNAK İHTİYACI

ÖZELLEŞTİRME

DOĞRUDAN YABANCI YATIRIM GİRŞİ

SERMAYE HAREKETLERİNİN

SERBESTLEŞTİRİLMESİ

YÜKSEKFAİZ

PORTFÖY YATIRIMI

GİRİŞİ

DIŞ KAYNAK

GİRİŞİ

DÖVİZ BOLLUĞU

REZERV ARTIŞI

REZERV MALİYETİ

AŞIRI

D. TL

DIŞ TİCARET AÇIĞI

DIŞ KREDİ KULLANIMI

(CARRY- TRADE)

PORTFÖY KAZANÇLARI

KAR TRANSFERLERİ

ARTAN DIŞ FAİZ ÖDEMELERİ

Y = C + I + G + ( X - M )

KÜRESEL VİZYON

Teknolojik gelişmelere paralel çeşitli mal, hizmet, Teknolojik gelişmelere paralel çeşitli mal, hizmet, sermaye-para, emek ve bilgi gibi akımların hızlı sermaye-para, emek ve bilgi gibi akımların hızlı bir şekilde hareket ederek, sınırları aşmaları bir şekilde hareket ederek, sınırları aşmaları sonucu ekonomik, politik ve kültürel ilişkilerin sonucu ekonomik, politik ve kültürel ilişkilerin değişime zorlandığı bir süreçtir.değişime zorlandığı bir süreçtir.

ESKİESKİ YENİYENİ1. Piyasa Yapısında Değişim1. Piyasa Yapısında Değişim

SermayeSermaye BilgiBilgi

ÜreticiÜretici TüketiciTüketici

AtlantikAtlantik PasifikPasifik

JaponyaJaponya ÇinÇin

Uluslararası ticaretUluslararası ticaret Elektronik ticaretElektronik ticaret

BilgisayarBilgisayar InternetInternet

ParaPara İnsanİnsan

2. Örgütsel Yapılanmada Değişim2. Örgütsel Yapılanmada DeğişimMekanikMekanik OrganikOrganik

MühendislikMühendislik EkolojiEkoloji

ŞirketlerŞirketler Bireyler ve networkBireyler ve network

Yatay ve dikey entegrasyonYatay ve dikey entegrasyon Sanal entegrasyonSanal entegrasyon

İş süreçleriİş süreçleri KültürKültür

3. Bireysel Kişilikte Değişim3. Bireysel Kişilikte DeğişimÇok çalışmaÇok çalışma Hiper etkinlikHiper etkinlik

GüvenlikGüvenlik BelirsizlikBelirsizlik

Mevcut kariyerMevcut kariyer Gelecek kariyerGelecek kariyer

İtimatİtimat ÜmitÜmit (Beklenti) (Beklenti)

SadakatSadakat CesaretCesaret

KüreselleşmeninKüreselleşmenin Yarattığı Kurumsal Değişim Yarattığı Kurumsal Değişim

Kaynak: Morrison, 1996:15

Küreselleşmenin Girişimcilik ve Yönetim Anlayışında Yarattığı DeğişimKüreselleşmenin Girişimcilik ve Yönetim Anlayışında Yarattığı Değişim

ESKİ YENİ 1. Girişimci Yapısında Değişim Kar öncelikli Müşteri memnuniyeti öncelikli Varlıklar nesneler Varlıklar insanlar Düşünenler ve uygulayanlar farklı Düşünen ve uygulayanlar aynı Seri üretim Esnek üretim Arz ve talep birbirinden kopuk Arz ve talep edenlerin ortaklığı (işbirliği) Örgütlerin hiyerarşi ile kontrolü, fonksiyonel ayrımlı bölümler

Örgütler, takım çalışması ve sayısız yatay takıma dayanmaktadır.

Kontrol için performans kriterleri İlerleme için performans kriterleri Ölçek ekonomileri önemlidir. Zaman ekonomileri önemlidir. 2. Yönetim Anlayışında Değişim Organizasyon disiplini Organizasyonel öğrenme Kısır döngü Olumlu döngü Yönetim idarecileri Yönetim liderleri Çarpık iletişim Açık iletişim Hiyerarşiler Piyasalar Stratejik iş birimleri ürün geliştirmeyi yönlendirir

İçsel yetenekler ürün geliştirmeyi yönlendirir.

Stratejik öğrenme organizasyonun üst yönetiminde görülür.

Stratejik öğrenme kapasitesi yaygındır.

Çoğu organizasyon üyelerine güvenilmez varsayımı vardır.

Çoğu organizasyon üyelerine güvenilir varsayımı vardır.

Çoğu organizasyon üyelerine yetki verilmez. Çoğu organizasyon üyelerine yetki verilir. Çoğu organizasyon üyelerinin yerel ve sanal bilgileri yönetimin ayrıcalığı tarafından disipline edilir.

Tüm organizasyon üyelerinin yerel ve sanal bilgileri başarı ve yaratıcılık için en önemli faktördür.

FARKLI BİR SOLUK…

AB VE DÜNYA NÜFUSU(Bin kişi)

ÜLKE 1995 2000 2012 DEĞİŞİM(%) PAY(2012-%)

Dünya 5.692.352,60 6.085.572,40 7.051.884 23,9 100

AB 25 447.526,00 452.779,20 490.386 9,6 7,0

AB 15 372.262,10 377.852,10 420.655 13,0 6,0

Fransa 58.202,70 59.278,00 65.475 12,5 0,9

Almanya 81.661,00 82.344,40 81.990 0,4 1,2

Yunanistan 10.657,40 10.975,00 11.418 7,1 0,2

İtalya 57.301,10 57.714,80 60.964 6,4 0,9

Birleşik Krallık 57.670,30 58.669,70 63.036 9,3 0,9

Yeni 10 Üye 75.264,00 74.927,10 69.731 -7,4 1,0

G Kıbrıs 731 786,3 805 10,1 0,0

Türkiye 62.620,40 68.234,40 74.509 19,0 1,1

Bulgaristan 8.296,70 7.996,70 7.397 -10,8 0,1

Hırvatistan 4.669,00 4.505,40 4.387 -6,0 0,1

Romanya 22.681,00 22.117,00 21.387 -5,7 0,3

GSYİH GELİŞMELERİÜlke 1970 1990 2000 2004 2011 Sıra Pay

Bulgaria 9 21 13 25 54   0,08

Czech Republic     59 114 216   0,31

Denmark 17 136 160 245 330   0,47

France 147 1.247 1.329 2.060 2.775 5 3,98

Germany   1.714 1.886 2.726 3.573 4 5,12

Greece 13 94 127 230 298   0,43

Hungary 6 37 46 102 140   0,20

Ireland 4 48 98 187 220   0,32

Italy 109 1.133 1.097 1.728 2.190 7 3,14

Netherlands 35 295 385 610 836   1,20

Poland 28 65 171 253 514   0,74

Portugal 8 78 117 185 238   0,34

Romania 13 41 37 76 187   0,27

Spain 40 521 581 1.044 1.497 8 2,15

United Kingdom 124 1.013 1.477 2.201 2.419 6 3,47

EU (European Union) 868 7.266 8.476 13.170 17.546   25,17

Euro area 620 5.658 6.246 9.755 13.084   18,77

World 3.288 22.234 32.287 42.275 69.712   100,00

United States 1.030 5.787 9.968 11.881 15.121 1 21,69

China 92 404 1.193 1.943 7.063 2 10,13

Japan 203 3.058 4.667 4.606 5.832 3 8,37

Turkey 24 203 267 392 778 (7-16) 1,12

DIŞ TİCARETE İLİŞKİN GELİŞMELER(Milyon Dolar)

EXPORT 1995 2000 2004 2008 2009 2010 2011

World 5.123.350 6.368.096 9.121.283 16.107.667 12.506.535 15.213.876 18.087.096

EU (E. Union) 1.412.159 1.607.617 2.501.125 3.960.405 3.026.693 3.329.971 3.869.925

Intra-EU 65,9 67,5 68,1 67,0 66,3 64,8 64,4

Euro area 883.483 956.746 1.491.273 2.309.939 1.791.332 1.945.733 2.243.062

Intra-Euro 51,7 51,6 51,7 50,0 50,1 48,7 48,2

EU/WORLD 27,6 25,2 27,4 24,6 24,2 21,9 21,4

Euro/World 17,2 15,0 16,3 14,3 14,3 12,8 12,4

IMPORT

World 5.192.078 6.567.164 9.370.685 16.400.963 12.621.505 15.305.250 18.285.477

EU (E. Union) 1.329.511 1.504.272 2.339.452 3.683.900 2.786.299 3.069.440 3.557.359

Intra-EU 63,8 61,8 63,7 59,7 60,3 58,5 58,2

Euro area 819.093 879.586 1.368.888 2.107.690 1.614.594 1.749.246 2.001.859

Intra-Euro 50,3 47,9 49,7 45,5 46,2 44,4 43,6

EU/WORLD 25,6 22,9 25,0 22,5 22,1 20,1 19,5

Euro/World 15,8 13,4 14,6 12,9 12,8 11,4 10,9

Sosyo-ekonomik gelişme düzeyi(2012)

sıra

Ülkeİnsani

gelişme endeksi

Ortalama yaşam süresi sıra

Ülkeİnsani

gelişme endeksi

ortalama yaşam süresi

10 Japan 0.912 83.6 29 Greece 0.860 80.0

3 United States 0.937 78.7 21 Slovenia 0.892 79.5

58 Cuba 0.780 79.3 43 Portugal 0.816 79.7

1 Norway 0.955 79.6 31 Cyprus 0.848 79.8

7 Ireland 0.916 80.7 28 Czech Rep. 0.873 77.8

7 Sweden 0.916 81.6 32 Malta 0.847 79.8

4 Netherlands 0.921 80.8 37 Hungary 0.831 74.6

21 Finland 0.892 80,1 39 Poland 0.821 76.3

26 Luxembourg 0875 80.1 33 Estonia 0.846 75.0

17 Belgium 0.897 80.0 41 Lithuania 0.818 72.5

18 Austria 0.895 81.0 35 Slovakia 0.840 75.6

15 Denmark 0.901 79.0 44 Latvia 0.814 73.6

20 France 0.893 81,7 57 Bulgaria 0.782 73.6

25 Italy 0.881 80.1 56 Romania 0.786 74.2

26 United ingdom 0.875 80.3 90 Turkey 0.722 74,2

23 Spain 0.885 81.6 47 Croatia 0.805 76.8

5 Germany 0.920 80.6        

KÜRESEL-MAKRO-MEZO-MİKRO-FİRMA ETKİLEŞİM KANALLARI VE DEĞİŞKENLERİ

BU ÇERÇEVEDE

1.1. Maliye politikaları ve devlet bütçesindeki gelişmeler (Maliye politikaları ve devlet bütçesindeki gelişmeler (www.maliye.gov.trwww.maliye.gov.tr ve www.hazine.gov.tr) ve www.hazine.gov.tr)

2.2. Para politikaları ve parasal göstergelerdeki değişmeler (Para politikaları ve parasal göstergelerdeki değişmeler (www.tcmb.gov.trwww.tcmb.gov.tr ve ve www.bddk.gov.trwww.bddk.gov.tr))

3.3. Ödemeler bilançosundaki gelişmeler ve döviz Ödemeler bilançosundaki gelişmeler ve döviz kurlarındaki (ve çapraz kur) değişmeler (kurlarındaki (ve çapraz kur) değişmeler (www.www.tcmbtcmb.gov.tr.gov.tr ve dpt.gov.tr) ve dpt.gov.tr)

4.4. BİST’deki gelişmeler(bist.org.tr)BİST’deki gelişmeler(bist.org.tr)5.5. IMF’nin Dünya ekonomisine ilişkin tahminleri(imf.org)IMF’nin Dünya ekonomisine ilişkin tahminleri(imf.org)6.6. OECD’nin Dünya ekonomisine ilişkin OECD’nin Dünya ekonomisine ilişkin

tahminleri(oecd.org)tahminleri(oecd.org)7.7. Dünya ekonomisindeki gelişmeleri daha iyi takip etmek Dünya ekonomisindeki gelişmeleri daha iyi takip etmek

için (economist.com.uk/data)için (economist.com.uk/data)YAKINDAN TAKİP EDİLMELİDİR…YAKINDAN TAKİP EDİLMELİDİR…

Kİ BÖYLECE;

1.1. VergilerVergiler2.2. FaizlerFaizler3.3. Döviz kurlarıDöviz kurları4.4. KredilerKrediler5.5. Fiyatlar (ürün ve girdi)Fiyatlar (ürün ve girdi)6.6. Talep (iç ve dış)Talep (iç ve dış)BOYUTUNDA ORTAYA ÇIKAN VE ÇIKABİLECEK BOYUTUNDA ORTAYA ÇIKAN VE ÇIKABİLECEK

GELİŞMELERİ ÖNGÖREREK GELİŞMELERİ ÖNGÖREREK FİRMAMIZINFİRMAMIZIN;;1.1. Fiyat,Fiyat,2.2. Üretim, arz ve stok,Üretim, arz ve stok,3.3. Piyasa yönelimi (iç-dış)Piyasa yönelimi (iç-dış)

POLİTİKALARINI POLİTİKALARINI DAHA SAĞLIKLI DAHA SAĞLIKLI BELİRLEYELİM.BELİRLEYELİM.

2014 YILINDA DÜNYA VE TÜRKİYE 2014 YILINDA DÜNYA VE TÜRKİYE EKONOMİSİNE İLİŞKİN EKONOMİSİNE İLİŞKİN TAHMİNLER VE İŞLETMELERTAHMİNLER VE İŞLETMELER

IMF’NİN DÜNYA EKONOMİSİ TAHMİNLERİGÖSTERGE 2012 2013 2014

BÜYÜME HIZI (%)

Dünya 3,2 2,9 3,6

Gelişmiş ülkeler 1,5 1,2 2,0

ABD 2,8 1,6 2,6

Japonya 2,0 2,0 1,2

Avrupa bölgesi -0,6 -0,4 1,0

Almanya 0,9 0,5 1,4

Fransa 0,0 0,2 1,0

Gelişmekte olan ülkeler 4,9 4,5 5,1

Çin 7,7 7,6 7,3

Rusya federasyonu 3,4 2,1 3,4

Hindistan 3,2 3,8 5,1

Dünya Ticaret Hacmi(%) 2,7 2,9 4,9

İTHALAT-Gelişmiş ülkeler 1,0 1,5 4,0

İTHALAT-Gelişmekte olan ülkeler 5,5 5,0 5,9

İHRACAT-Gelişmiş ülkeler 2,0 2,7 4,7

İTHALAT-Gelişmekte olan ülkeler 4,2 3,5 5,8

Petrol Dışı Mal fiyatlarının Değişimi(%) -9,9 -1,5 -4,2

Petrol fiyatlarında değişim (%) 1,0 -0,5 -3,0

ORTA VADELİ PROGRAMIN HEDEFLERİ

GÖSTERGE 2012 2013 2014 2015 2016

GSYH (Milyar Dolar) 786 823 867 928 996

Kişibaşına Gelir (Dolar) 10.497 10.818 11.277 11.927 12.670

Büyüme hızı % 2,2 3,6 4,0 5,0 5,0

Tasarruf oranı % 14,5 12,6 13,8 14,9 16

İstihdam (Bin Kişi) 24.821 25.692 26.257 26.901 27.525

İşsizlik Oranı (%) 9,2 9,5 9,4 9,2 8,9

İhracat (Milyar Dolar) 152,5 153,5 166,5 184 202,5

İthalat (Milyar Dolar) 236,5 251,5 262 282 305

İhracat / İthalat (%) 64,5 61 63,5 65,2 66,4

Cari Denge (Milyar Dolar) -47,8 -58,8 -55,5 -55 -55

Cari Denge / GSYH (%) -6,1 -7,1 -6,4 -5,9 -5,5

TÜFE enflasyonu % 6,2 6,8 5,3 5,0 5,0

2014 YILINDA TÜRKİYE EKONOMİSİ

A- ORTA VADELİ PROGAM NE SÖYLÜYOR?A- ORTA VADELİ PROGAM NE SÖYLÜYOR?1. Büyüme ve dolayısıyla talep artışı düşük kalacak.1. Büyüme ve dolayısıyla talep artışı düşük kalacak.2. TL, döviz karşısında değer kazanacak.2. TL, döviz karşısında değer kazanacak.3. Dış ticaret açığı ve cari açık, mutlak olarak, artacak. 3. Dış ticaret açığı ve cari açık, mutlak olarak, artacak. 4. Enflasyon az da olsa düşecek.4. Enflasyon az da olsa düşecek.5. İstihdam az da olsa artacak, işsizlikte önemli bir değişme 5. İstihdam az da olsa artacak, işsizlikte önemli bir değişme

olmayacak. olmayacak. 6. Kredi faizlerinde bir miktar daha gerileme olacak.6. Kredi faizlerinde bir miktar daha gerileme olacak.7. Halkın yerli malları satın alma gücünde değişiklik olmayacak.7. Halkın yerli malları satın alma gücünde değişiklik olmayacak.B- 2013 BÜTÇE HEDEFLERİ NE SÖYLÜYOR?B- 2013 BÜTÇE HEDEFLERİ NE SÖYLÜYOR? Vergi gelirleri reel olarak artacak. !Vergi gelirleri reel olarak artacak. ! Harcama artışı sınırlı kalacak. Harcama artışı sınırlı kalacak. Küresel spekülatörlerin risk algısını artırmayacak şekilde Küresel spekülatörlerin risk algısını artırmayacak şekilde

dengeler (GSYİH’ya oranlar) korunacak.dengeler (GSYİH’ya oranlar) korunacak.

IMF’NİN TÜRKİYE TAHMİNLERİ

GÖSTERGE 2012 2013 2014 2015 2016

GSYİH (Sabit fiyatlarla %) 2,17 3,83 3,47 4,33 4,40

GSYİH (Cari fiyatlarla Milyon $) 788.299 821.798 851.434 941.925 1.042.781

GSYİH (Cari fiyatlarla, kbdg, $) 10.527 10.745 11.011 12.052 13.205

Toplam Yatırımlar / GSYİH % 20,07 20,01 20,10 20,57 20,95

Toplam Tasarruflar / GSYİH % 14,01 12,63 12,88 13,17 13,28

Enflasyon Oranı (TÜFE, Ortalama %) 8,91 6,64 5,30 5,00 5,00

Mal İthalatında Değişim % -0,48 9,84 5,49 11,46 11,16

Mal İhracatında Değişim % 16,30 2,81 6,25 6,21 4,25

İşsizlik Oranı % 9,21 9,38 9,47 9,47 9,47

Nüfus (Bin kişi) 74.885 76.484 77.324 78.152 78.967

Net Kamu Borç Stoku (Milyon TL) 389.125 436.882 452.448 476.640 509.575

Cari Denge (Milyon $) -47.750 -60.661 -61.508 -69.652 -80.018

Cari Denge/ GSYİH % -6,06 -7,38 -7,22 -7,40 -7,67

BU DEĞERLENDİRMELER SİZE; FİRMANIZA, SEKTÖRÜRÜNÜZE NE SÖYLÜYOR?

SIRA SİZDE : ) SIRA SİZDE : )

SONUÇ YERİNE: BAŞLARKEN… İyi-değerli; analitik düşünen, kitap okuyan bir ekip ile İyi-değerli; analitik düşünen, kitap okuyan bir ekip ile

çalışmalıyız.çalışmalıyız. Ekipte vizyonu geniş, iktisat bilgisi çok iyi, firmadan küresel Ekipte vizyonu geniş, iktisat bilgisi çok iyi, firmadan küresel

düzleme bütünsel bakabilen elemanlara mutlaka yer vermeliyiz. düzleme bütünsel bakabilen elemanlara mutlaka yer vermeliyiz. İşletmelerin yönetim birimleri yanında üretim birimlerindeki İşletmelerin yönetim birimleri yanında üretim birimlerindeki

uzmanların da asgari iktisat bilgisine sahip olmasını sağlayın ki uzmanların da asgari iktisat bilgisine sahip olmasını sağlayın ki aynı dilden konuşan, ortaklaşa vizyon hazırlayabilen ve strateji aynı dilden konuşan, ortaklaşa vizyon hazırlayabilen ve strateji geliştirebilen ekibiniz olsun.geliştirebilen ekibiniz olsun.

Firma özelinde hangi makro (küresel) ekonomik gelişmelerin ve Firma özelinde hangi makro (küresel) ekonomik gelişmelerin ve değişkenlerin daha belirleyici olduğunu tespit edin. değişkenlerin daha belirleyici olduğunu tespit edin.

Ancak, bu değişkenlerdeki değişmeleri değil, değişkenleri Ancak, bu değişkenlerdeki değişmeleri değil, değişkenleri etkileyen faktörleri yakından takip ederek proaktif davranın.etkileyen faktörleri yakından takip ederek proaktif davranın.

Böylece;Böylece;İDARE EDEN DEĞİL, YÖN VEREN VE İDARE EDEN DEĞİL, YÖN VEREN VE YÖNETEN YÖNETEN OLUN.OLUN.

Ya da, Ya da, YOLDAN ÇEKİLİN…YOLDAN ÇEKİLİN…

İNANMAYACAKSINIZ AMA, BİTTİ…

TEŞEKKÜRLERTEŞEKKÜRLER

SAĞLIK SAĞLIK VEVE SEVGİYLE SEVGİYLE KALIN.KALIN.