BIRLIK’tenOcak - Mart 2010 SAYI: 19

ISSN: 13057839

TÜRK‹YE S‹GORTA VE REASÜRANS fi‹RKETLER‹ B‹RL‹⁄‹ YAYINIDIR

Sigorta sektöründeistihdam edilen kiflisay›s› 18 bin 841kifliye ulaflt›. Busay›ya acenteleri,broker flirketleri veeksperleri de dâhiletti¤inizde sektörün50 bin’den fazlakifliye ifl imkân›yaratt›¤› ortaya ç›k›yor.

‹stihdam 50 Bin Kifliyi Aflt›

BBaaflflkkaann’’ddaann................................................................................................................................................................................................................................................11BBiizzee GGöörree ........................................................................................................................................................................................................................................................22HHaazziinnee MMüüsstteeflflaarrll››¤¤›› SSiiggoorrttaacc››ll››kk GGeenneell MMüüddüürrllüü¤¤üü................................................................5500

‹çin d e k i l e rBIRLIK’tenTürkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i yay›n›d›r3 ayda bir yay›nlan›rPara ile sat›lmazISSN: 13057839

‹mtiyaz SahibiTürkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i Ad›naHulusi TAfiKIRAN

Genel Yay›n YönetmeniErhan TUNÇAY

Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü Gamze D‹LER

Yay›n KuruluErhan TUNÇAYZihni METEZADEMehmet KALKAVANGamze D‹LER

Yay›n Dan›flman›Noyan DO⁄AN

Grafik Tasar›mILGIN BALA

ÇizerSerdar GÜNB‹LEN

Yönetim YeriTürkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i

Adres: Büyükdere Cad. Büyükdere PlazaNo: 195/1–2 34394 Levent / ‹STANBULTel: 0212 324 19 50Faks: 0212 325 61 08E-posta: birlikten@tsrsb.org.tr

B‹RL‹K’ten dergisinde yay›mlanan yaz› ve foto¤raflar›n tüm haklar› Türkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i’ne aittir. Kaynak gösterilerek kullan›labilir.

Dergide yeralan köfle yaz›lar›ndan do¤abilecekhukuki sorumluluk, yazarlar›n kendisine aittir.

Bask› Ömür Matbaac›l›k A.fi.Haramidere Beysan Sanayi SitesiBirlik Cad. No: 20 34524Büyükçekmece - ‹stanbulinfo@omur.com.tr

GÖRÜfi

QQ1155 44 ÇÇaall››flflttaayy›› ................................................................................................................................................................................................................................33BBaayy HHoooopp EEvvddee fifiaammaattaa AAnnaaddoolluu TTuurrnneessiinnddee................................................................................................44KK››yy›› TTeessiisslleerrii ZZoorruunnlluu MMaallii SSoorruummlluulluukk SSiiggoorrttaa TTooppllaanntt››ss›› ....................................66YYooll GGüüvveennllii¤¤ii fifiaarrtt›› ................................................................................................................................................................................................................77

B‹RL‹K’TEN HABERLER

SSiiggoorrttaacc››ll››kkttaa KKrriizz YYöönneettiimmii ..................................................................................................................................................................1111MMeevvzzuuaatt SSoorruunnllaarr vvee YYaarrgg›› KKaarraarrllaarr›› ;; YYaarrgg››ttaayy KKaarraarrllaarr››nnddaaSSiiggoorrttaacc››nn››nn SSoorruummlluulluu¤¤uunnuunn BBaaflflllaammaass›› ........................................................................................................1177SSiiggoorrttaa ‹‹ssttaattiissttiikklleerrii ......................................................................................................................................................................................................3322

‹NCELEME - ARAfiTIRMA

SSiisstteemmiikk RRiisskklleerr vvee SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüü................................................................................................................................2211AAvvrruuppaa YYooll GGüüvveennllii¤¤ii EEyylleemm PPllaann›› ......................................................................................................................................2255AABB BBllookk MMuuaaffiiyyeett DDüüzzeennlleemmeessiinnddee YYeennii DDöönneemm ..........................................................................2288

AB ve S‹GORTA

SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüünnddee ‹‹ssttiihhddaamm››nn NNiitteellii¤¤iinniinn vvee SSaayy››ss››nn››nn AArrtt››rr››llmmaass›› ................................................................................................................................................................................................3399TTSSEEVV SSeemmiinneerrlleerr DDiizziissii vvee PPrrooffeessyyoonneelllleerr ......................................................................................................4422TTüürrkk SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüü 22.. BBoowwlliinngg LLiiggii ..........................................................................................................................446622001100 YY››ll›› MMeevvzzuuaatt EE¤¤iittiimmlleerrii TTaammaammllaanndd››....................................................................................................4477ÇÇaannaakkkkaallee 1188 MMaarrtt ÜÜnniivveerrssiittee’’ssiinnee SSiiggoorrttaa BBiilliinnccii SSeemmiinneerrii ......................4488TTSSEEVV’’ddeenn iikkii yyeennii YYaayy››nn....................................................................................................................................................................................4499

TSEV

SSEEGGEEMM ............................................................................................................................................................................................................................................................3300GGÜÜVVEENNCCEE HHEESSAABBII ..........................................................................................................................................................................................................5511SS‹‹GGOORRTTAA BB‹‹LLGG‹‹ MMEERRKKEEZZ‹‹ ..........................................................................................................................................................................5533DDAASSKK....................................................................................................................................................................................................................................................................6600 TTAARRSS‹‹MM..........................................................................................................................................................................................................................................................6644

HABERLER

IIAAAA UUlluussllaarr aarraass›› RReekkllaammcc››llaarr DDeerrnnee¤¤ii ““ RRiisskk vvee SSiiggoorrttaa BBiilliinnccii”” ..........................................................................................................................................................................................................................7788

RÖPORTAJ

‹‹SSPPAANNYYAA AABB DDöönneemm BBaaflflkkaann›› ............................................................................................................................................................7700EEuurroo BBööllggeessiinnddee ‹‹flflssiizzlliikk OOrraann›› AArrtttt››................................................................................................................................7711SSaa¤¤ll››kk HHiizzmmeettlleerriinnddee YYoollssuuzzlluukk ..................................................................................................................................................7722AAvvrruuppaa FFiinnaannss PPiiyyaassaallaarr››nn››nn BBüüttüünnlleeflflmmeessii RRaappoorruu ..........................................................7744YYeennii AAvvrruuppaa KKoommiissyyoonnuu GGüüvveennooyyuunnuu AAlldd›› ................................................................................................7755

DIfi BASIN

De¤erli Meslektafllar›m,2009 y›l›n›n sektörümüz aç›s›ndan en olumsuz y›llar-dan biri oldu¤u hepimiz için gerçek. Gerek global kriz,gerek bizlerin bu dönemi kan›mca iyi yönetememifl ol-mam›z sonucu hemen hemen tüm flirketlerimiz içinbir önceki y›l ve y›llara göre daha olumsuz geçen biry›l› geride b›rakt›k. Bu bulgu bilanço ve kar zarar he-saplar›na bakt›¤›m›zda zaten ortada. Yine de, gerek2009 y›l›n›n sektörel geliflimini, gerek teknik zarar›nalt›ndaki gerçekleri baz› di¤er veriler ›fl›¤›nda yorumla-makta yarar görüyorum.

Hayat d›fl› sektörün prim geliflmesi enflasyonun alt›n-da kalm›fl oldu¤una göre sat›fllar›m›zda reel küçülmeoldu¤unu söylüyoruz. Ama öte yandan poliçe say›s›nabakt›¤›m›zda ise %5’lik bir art›fl görüyoruz. Yani küçül-me sat›fllar›n TL karfl›l›¤›nda olmufl ama satt›¤›m›zürün say›s›, yani ulaflt›¤›m›z sigortal› menfaat konusuartm›fl. Di¤er sektörlerin kendilerini büyüme veya kü-çülme aç›s›ndan irdelerken sat›fllar›n›n adet veya tonolarak bir önceki y›la nazaran geliflmesini k›stas ald›¤›-n› düflünürsek, “iki senedir küçülüyoruz” yorumlar› ka-n›mca sektörümüzün kamuoyunda alg›lanmas›ndaolumsuz bir yönlendirme oluyor diye düflünüyorum.Teknik sonuçlar›n kötüleflmesinin alt›ndaki sebepleriincelerken, dikkati çeken hususlar›n bafl›nda, yeterliprim almam›fl olmam›z de¤il, ödenen hasar›n enflas-yonun çok üzerinde artm›fl oldu¤u gerçe¤i geliyor.

Hayat d›fl› branfllarda, ödenen hasardaki büyüme2009’da %20’yi afl›yor. Ödenen dosya say›s›ndaki ar-t›fl ise %31’in üzerinde. Sa¤l›k branfl›n›n tazminat el-leflleme prati¤indeki farkl›l›¤› dikkate alarak, bu branfl-taki art›fl› (%45,2) d›flar›da tutsak dahi, dosya say›s›n-daki art›fl %10’a yak›n. Poliçe say›s› %5 artarken,ödenen dosya say›s› %10 tazminat toplam› %21’e ya-k›n art›yor ki; san›r›m bu rakamlar 2009 faaliyet so-nuçlar›m›z› kolayl›kla yorumluyor. Bu rakamlar› dikka-te al›rsak, hayat d›fl› branfllarda yeterli olmad›¤›n› iddiaetti¤imiz primi en fazla %5’e kadar artt›rma flans›m›zoldu¤unu, buna ra¤men ödenen hasardaki büyümeyikarfl›lamam›z›n mümkün olmad›¤›n› görüyoruz.

2009’da bu tabloyu branfllar baz›nda inceledi¤imizde,evrensel bir do¤ru olan “ekonomik krizde insanlarsa¤l›k sorunlar›n› daha fazla hisseder veya kendileriy-le daha çok ilgilenir” tespitini kolayl›kla yap›yoruz.Sa¤l›k branfl›nda poliçe say›s›nda bir kay›p var iken,ödenen hasardaki art›fl %20’ye yak›n. ‹kitelli sel hasa-r›n›n kar/zararlar›m›za etkisi zaten biliniyor. Bu se-beple dosya say›s› yang›n branfl›nda %10 artm›fl, tek-nik sonuçlarda da 150 Milyon gibi net bir etki var. Ençarp›c› göstergelerin biri de, tabii ki trafik sigortalar›.Dosya say›s›ndaki art›fl %23,3, ödenen hasardaki ar-t›fl ise %17,3 ki ekonomik kriz ortam›nda bu hasar

tablosunu karfl›layabilecek primi müflteriden tahsiledebilmek gerçekten zor. Kasko sigortalar›ndaki tabloda ortalama primin en az %5 artmas› gere¤ini iflaretediyor. Zaten bu tespitler, hasardaki afl›r› art›fl›n ve po-liçelerde eksik al›nan primin, 2009 y›l›nda 600 Mil-yon civar›nda bir sapma yaratt›¤›n› gösteriyor. Zatentoplam bilanço kar›m›z bu rakam kadar fazla birseviyede gerçekleflmifl olsayd›, 2009 y›l›n› mem-nuniyetle iyi bir y›l olarak geçmiflin raflar›nda yerinekoyard›k.

2010 y›l›n›n üçte biri tamamland›. Geçen seneki zararnoktalar›m›z›n do¤ru tespiti, 2010 ve 2011 y›llar›faaliyet sonuçlar›n›n olumluya çevrilebilmesi aç›s›ndançok önemli. Bu sebeple, gerek sektörün büyümesiniyorumlarken, gerek teknik sonuçlar› incelerken sektörverilerinin daha mikro bazda irdelenmesi yararl›olacakt›r görüflündeyim.

Sevgilerimle,

Hulusi TAfiKIRAN

Baflkan

BAfiKAN’dan

BB‹‹ZZEE GGÖÖRREE

De¤erli Okurlar,

Birlikten Dergimizin bu say›s›nda gerek Türk Sigortasektöründeki geliflmeler gerek dünyadan haberlerle siz-lere ulaflaca¤›z.

‹lk olarak ülkemizdeki faaliyetlerimizden bahsedecekolursak, ‹stanbul Barosu Sigorta Hukuk Komisyonu ileHavac›l›k ve Uzay Hukuku Komisyonunca ortaklafladüzenledi¤imiz Havayolu Tafl›mac›l›¤›nda Mesuliyet Si-gortalar› konulu paneli gerçeklefltirdik.

Y›l›n bafl›nda K›y› tesisleri Zorunlu Mali Sorumluluk Si-gortas›n›n 1 Ocak tarihinde Resmi Gazete’de yürürlü-¤e girmesinin ard›ndan, tarife ile ilgili uygulamada or-taya ç›kan sorunlar›n ele al›n›p görüflüldü¤ü toplant›yaev sahipli¤i yapan Birli¤imiz yine ‹stanbul’da GrandCevahir Kongre Merkezinde düzenlenen “Sivil Toplumile Yeni AB Stratejisi ve Üyelik Müzakere Süreci” top-lant›s›na kat›ld›. Çeflitli sivil toplum kurulufl temsilcileri-nin bulundu¤u bu toplant›da AB Genel Sekreterli¤i ,AB Ülkeleri Büyükelçileri, ile Devlet Bakan› ve Bafl mü-zakereci Egemen Ba¤›fl’ta bulundu. Bu toplant›n›n he-men ard›ndan, Birlik olarak BASEL’de Uluslar aras› Si-gorta Denetçileri Birli¤i’nin toplant›s›na kat›ld›k.

“Sigortac›n›zdan Mektup Var” bilgilendirme kutusu ileulusal bas›nda bilinçlendirme çal›flmalar›m›za bir yenisi-ni daha ekledik. Mart ay›ndan bafllayarak Akflam, Mil-liyet Radikal, Sabah, Star, Vatan, Yeniflafak gazetele-rinde y›lsonuna kadar bir proje ile sigortal›lar›n ya da si-gorta yapt›racaklar›n en çok merak ettikleri konularaaç›kl›k getiriyoruz.

Uzun ve yo¤un geçen bir dönemin stresini atmak içinsigorta sektörünü ‘geleneksel sektör yeme¤inde bir ara-ya getirdik. Yemek Sait Halim Pafla Yal›s›’n›n büyüleyi-ci atmosferinde gerçekleflti. Sektör temsilcilerini bulufl-turan bu birliktelik Anadolu Sigorta’n›n baflar›l› orkest-ras› katk›lar›yla keyifli görüntülere sahne oldu.

Sigorta sektörünün 2009 y›l›n›n de¤erlendirildi¤i Türksigorta sektöründe yaflanan geliflmeler hakk›nda da bil-giler verilen bas›n toplant›m›z ise 25 Mart tarihindegerçeklefltirildi.

Birli¤imizin 2010 y›l› için açt›¤› yarat›c› çal›flmalar ve si-gorta bilinçlendirme konulu konkuru ise ‹lanc›l›k Rek-lam Ajans› kazand›. 14 kreatif reklam ajans›n›n davetedildi¤i konkurda önce ilk 4'e giren ‹lanc›l›k, ikinci afla-man›n sonucunda konkurun galibi oldu. ‹lanc›l›k Birli-¤in bütün stratejik ve kreatif reklam çözümlemeleri y›lboyu sürdürecek.

Dünyadaki sigorta ve finans sektöründeki geliflmeleride sizlerle paylaflt›¤›m›z bu say›m›zda, her zamanki gi-

bi DASK faaliyetlerinden, Sigortac›l›k E¤itim Merke-zi’nce gerçeklefltirilen yasa ve yönetmeliklerle belirtilenacente e¤itimi ve s›navlar sonucu 29 ili kapsayan çal›fl-malardan söz ettik. Bu arada Güvence Hesab›m›zdason befl y›lda % 718 artan baflvuru say›s›n› bizim bu ko-nudaki çabalar›m›z›n olumlu bir göstergesi olarak karfl›-n›za ç›kar›yoruz. Sigorta Bilgi Merkezi sayesinde olufl-turulan de¤erli bilgi ve istatistikler sektöre sa¤lanacakhizmetlere en büyük veriyi oluflturuyor.

Tüm sektörel çal›flmalar›m›z› bir sayfadan özetlemekyerine gelin Dergimizin yapraklar›n› çevirerek sigortasektöründeki ilerlemelere, geliflmelere ve gündeminesizleri de ortak edelim.

Esenlikler dilerim…

Erhan TUNÇAY

Genel Sekreter

02

olvency II'ye iliflkin geliflmelerin takipedilmesi ve Türkiye'nin Solvency II ile il-

gili olarak izlemesi gereken yol haritas›n›n belir-lenmesi amac›yla kurulan Solvency II ‹htisasKomitesi çal›flmalar›na devam ediyor. Bu kap-samda, say›sal etki çal›flmas›n› (QIS 4) yürütenflirketlerin temsilcileri için 8-9 Aral›k 2009 tarihle-rinde Birlik Konferans salonunda bir çal›fltaydüzenlendi.

Ernst & Young ‹stanbul öncülü¤ünde organi-ze edilen çal›fltayda Ernst & Young Amster-dam, Londra ve Atina ofislerinden gelenkonunun uzmanlar› taraf›ndan hayat ve ha-yat-d›fl› faaliyetlere iliflkin QIS 4 tablolar›n›ndoldurulmas›na yönelik bilgiler verildi. Çal›fl-tay sonunda kat›l›mc›lar taraf›ndan yönlen-dirilen sorular yan›tlanarak vaka analizi ger-çeklefltirildi.

QQIISS 44 iillee ‹‹llggiillii ÇÇaall››flflttaayyDDüüzzeennlleennddii SS

irlik, 19 Aral›k 2009 tari-hinde ‹stanbul Barosu Si-

gorta Hukuku Komisyonu ile Ha-vac›l›k ve Uzay Hukuku Komis-yonu taraf›ndan ortaklafla dü-zenlenen “Havayolu Tafl›mac›l›-¤›nda Mesuliyet Sigortalar›” ko-nulu panele kat›ld›. Panelde Bir-lik Hukuk ve Mevzuat Uzman›Av. Hüseyin Arslan taraf›ndantemsil edildi. Panelin ilk oturu-munda söz alan Hudson Sky In-ternational S. A. Türkiye MüdürüTülin Yurdakul, hava tafl›mac›l›-¤›nda mesuliyet sigortalar› hak-k›nda bilgi verdi. Panelin ikincioturumunda ise Av. Burak Kep-kep, “AB Hukukunda Hava Tafl›-mas›ndaki Liberalleflme Çal›fl-malar›”, Av. Nazl› Can ise “ABHukukunda Hava Tafl›mas›ndakiSigorta Nev'ileri” bafll›kl› sunum-lar gerçeklefltirdi.

““HHaavvaayyoolluu TTaaflfl››mmaacc››ll››¤¤››nnddaaMMeessuulliiyyeett SSiiggoorrttaallaarr››”” PPaanneelliiBB

03

BB‹‹RRLL‹‹KK’’TTEENN HHAABBEERRLLEERR

BB‹‹RRLL‹‹KK’’TTEENN HHAABBEERRLLEERR

04

ÇÇooccuukkllaarraa SSiiggoorrttaa BBiilliinnccii!!......

ÜÜllkkeemmiizzddee ssiiggoorrttaa bbiilliinncciinniinnggeelliiflflmmeessiinnii ssaa¤¤llaammaa vviizzyyoonnuu

ddoo¤¤rruullttuussuunnddaa ççooccuukkllaarraa ssiiggoorrttaa bbiilliinncciinnii aaflfl››llaammaakk üüzzeerreeBBiirrlliikk ttaalleebbii iillee BBKKMM ttaarraaff››nnddaannyyaazz››ll››pp ssaahhnneelleenneenn ““BBaayy HHoooooopp

EEvvddee fifiaammaattaa”” aaddll›› ooyyuunn,, yyoollaaçç››kktt››¤¤›› AAnnaaddoolluu ttuurrnneessiinnddee hheemm

ççooccuukkllaarr hheemm ddee vveelliilleerr ttaarraaff››nnddaann yyoo¤¤uunn iillggiiyyllee

kkaarrflfl››llaann››yyoorr..

4455 ggüünnddee 6655 bbiinn kkiiflflii,,

05

fiu ana kadar baflta ‹stanbul'un birçok ilçesinde olmaküzere Edirne, Tekirda¤, Bal›kesir, Çanakkale, ‹zmit, Bur-sa, Denizli, Antalya, ‹zmir, Konya, Kayseri, Adana, Ga-ziantep, Malatya, Elaz›¤, Trabzon ve Samsun'da per-delerini açan oyun toplam 12.000 km yol kat ederek38.000 çocuk ve veliye ulaflmay› baflard›. Oyun, ço-cuklar›n yan› s›ra velilerden de tam not al›yor.

Birli¤in sponsorlu¤unda haz›rlanan ve çocuklara heme¤lenceli hem de keyifli bir gösteri sunan “Bay HooopEvde fiamata” adl› oyun Erzurum, Erzincan, Kütahya,Eskiflehir, Kars, fianl›urfa, Mardin, Hatay, ‹skenderun veAnkara'dan sonra 23 Nisan 2010 tarihinde ‹stanbul Bos-tanc› Gösteri Merkezi'nde sahnelenecek final gösteri-mi ile bu sezonu kapatacak.

2266..000000 kkiilloommeettrree!!

BB‹‹RRLL‹‹KK’’TTEENN HHAABBEERRLLEERR

06

›y› Tesisleri Deniz Kirlili¤i Zorunlu MaliSorumluluk Sigortas› Tarife ve Talimat›-

n›n 6 Kas›m 2009 tarih ve 27398 say›l› ResmîGazete'de yay›mlanarak 1 Ocak 2010 tari-hinde yürürlü¤e girmesinin ard›ndan ilgili ta-raflar›n tarifeye iliflkin uygulamada yaflanansorunlar›n ele al›nabilmesi amac›yla bir ara-ya gelmeleri planland›.

Bu kapsamda Birlik, 15 Ocak 2010 tarihindekonuya iliflkin toplant›ya ev sahipli¤i yapt›.Toplant›da Çevre Orman Bakanl›¤›'ndan

Daire Baflkan› Veysel Aslan, Afire Sever veSerpil Durak, Hazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›kGenel Müdürlü¤ü'nden ise Selamet Yaz›c›konuya iliflkin mevzuat hakk›nda kat›l›mc›la-ra bilgi verdi. Birlik nezdinde faaliyet göste-ren Sorumluluk Sigortalar› ‹nceleme Araflt›r-ma Komitesi Baflkan› Alper Tan ise uluslarara-s› uygulamalar ile ilgili örnekler vererek ülke-mizdeki uygulamada karfl›lafl›lan konularailiflkin görüfllerini ifade etti. Toplant› kat›l›mc›lar›n sorular›n›n yan›tlanmas›ile sona erdi.

KK››yy›› TTeessiisslleerrii ZZoorruunnlluu MMaalliiSSoorruummlluulluukk SSiiggoorrttaass›› iillee ‹‹llggiillii TTooppllaanntt››KK

irlik, Hazine Müsteflarl›¤› yetkilileri tara-f›ndan 22 Ocak 2010 tarihinde flirket

temsilcilerine yönelik olarak mobil imza uygu-lamas› hakk›nda düzenlenen e¤itime ev sahip-li¤i yapt›. fiirketlerin muhasebe müdürlerinin

kat›ld›¤› toplant›da, Hazine Müsteflarl›¤› tara-f›ndan flirketler nezdinde uygulanmas›na kararverilen mobil imza sürecine iliflkin geliflmelerele al›narak bilgi ifllem altyap›s› ve uygulamaflekline iliflkin bilgilendirmede bulunuldu.

HHaazziinnee MMüüsstteeflflaarrll››¤¤››’’nn››nnfifiiirrkkeettlleerree YYöönneelliikk MMoobbiill ‹‹mmzzaaSSüürreeccii TTooppllaanntt››ss››BB

irlik, 24-26 fiubat 2010 tarihlerindeUluslararas› Sigorta Denetçileri Birli-

¤i'nin (IAIS) y›lda üç kez düzenledi¤i toplant›-lar kapsam›nda Basel'de gerçeklefltirdi¤i ilktoplant›ya kat›ld›. IAIS üyeleriyle gözlemcile-rine aç›k toplant›lara IAIS'in gözlemci üyesi s›-fat›yla kat›lan Birli¤i, Mali ve Finansal Düzen-lemeler Sorumlusu Onur Acar temsil etti. ‹ki

gün süren toplant›lar boyunca Birlik, sol-vency, finansal istikrar ve sigorta gruplar›ylailgili bilgilendirme oturumlar›na kat›ld›. Birliktaraf›ndan IAIS üyeleri ve gözlemcileri ara-s›nda sistemik riskler ve finansal kriz sonras›n-da sigorta sektöründe daha etkin düzen-leme ve denetleme konular›n›n tart›fl›ld›¤›özel oturuma da kat›l›m sa¤land›.

IIAAIISS TTooppllaanntt››ss››BB

07

irlik, “Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›”naKas›m 2009'da taraf olmas›n›n ard›n-

dan ülke genelinde yol güvenli¤inin sa¤lan-mas› ve kamu bilincinin artt›r›lmas›na yönelikverdi¤i taahhütler kapsam›nda Türkçe ve‹ngilizce internet sitesi arac›l›¤›yla Avrupa YolGüvenli¤i fiart›'n› tan›tmaya bafllad›.

Buna göre Birlik internet sitesinde Avrupa Yol

Güvenli¤i fiart› bafll›¤› alt›nda “Avrupa YolGüvenli¤i fiart› (ERSC) Hakk›nda” ve “Birlik veERSC Çal›flmalar›” bölümleri yer al›yor.

Söz konusu bölümler kapsam›nda Avrupa yolgüvenli¤i konusunda çeflitli kurumlar taraf›n-dan haz›rlanan orijinal dokümanlar ile Birliktaraf›ndan ERSC hakk›nda haz›rlanan çal›fl-malara eriflim sa¤lanmas› mümkün.

AAvvrruuppaa YYooll GGüüvveennllii¤¤ii fifiaarrtt››‹‹nntteerrnneett SSiitteemmiizzddee BB

irlik, Avrupa Birli¤i Genel Sekreterli¤i(ABGS) taraf›ndan 13 fiubat 2010 tari-

hinde ‹stanbul Grand Cevahir Otel ve KongreMerkezi'nde gerçeklefltirilen “Sivil Toplum ile Ye-ni AB Stratejisi ve Üyelik Müzakere Sürecimiz”Toplant›s›na kat›ld›. Devlet Bakan› ve Bafl müza-kereci Egemen Ba¤›fl, Avrupa Birli¤i Genel Sek-reterli¤i (ABGS), AB ülkeleri büyükelçileri ile siviltoplum kuruluflu temsilcilerinin kat›ld›¤› toplant›-da Birli¤i Uluslararas› ‹liflkiler Uzman Yard›mc›s›Müge Soysal temsil etti.

Toplant›da Devlet Bakan› ve Bafl müzakereciEgemen Ba¤›fl ve di¤er konuflmac›lar taraf›ndangerçeklefltirilen aç›fl konuflmalar›n›n ard›ndanABGS Genel Sekreteri Büyükelçi Volkan Bozk›r ta-raf›ndan “Yeni AB Stratejisi ve Üyelik MüzakereSüreci” konusunda bilgilendirme yap›ld›. Bilgilen-dirme kapsam›nda yeni AB Stratejisinin bafll›ca 4platform (I.Resmi Müzakere Süreci, II. Ask›ya Al›-nan Fas›llar, III. Siyasi Kriterler ve IV. ‹letiflim Strate-jisi) üzerine kuruldu¤u ifade edilerek söz konusuplatformlara iliflkin k›sa aç›klamalarda bulunuldu.

Türkiye'nin AB ile yürüttü¤ü müzakere sürecindesivil toplum kurulufllar›n›n oynad›¤› önemli rolünifade edildi¤i toplant›n›n ikinci bölümünde ise si-vil toplum kuruluflu temsilcileri taraf›ndan “YeniAB Stratejisi”ne iliflkin görüfl ve talepler iletildi.

Toplant› Devlet Bakan› ve Bafl müzakereci Ege-men Ba¤›fl taraf›ndan yap›lan de¤erlendirme vekapan›fl konuflmas› ile sona erdi.

““SSiivviill TToopplluumm iillee YYeennii AABBSSttrraatteejjiissii vvee ÜÜyyeelliikk MMüüzzaakkeerreeSSüürreecciimmiizz”” TTooppllaanntt››ss››BB

SSaaiitt HHaalliimm PPaaflflaa YYaall››ss››nnddaa 22001100 YY››ll›› SSeekkttöörr YYeemmee¤¤ii

igorta sektörü ‘geleneksel sektör ye-me¤i’nde bir araya geldi. TSRfiB tara-

f›ndan her sene düzenlenen ‘geleneksel sektöryeme¤i’ bu sene Sait Halim Pafla Yal›s›’n›n bü-yüleyici atmosferinde gerçekleflti. Sektör tem-silcilerini buluflturan yemek keyifli görüntüleresahne oldu. 12 Mart Cuma akflam› Sait HalimPafla Yal›s›’nda gerçeklefltirilen sektör yeme-¤inde bir araya gelen sektör yöneticileri yo¤ungeçen bir senenin yorgunlu¤unu att›. Sigortaflirketlerinin genel müdür ve üst düzey yönetici-lerinin kat›l›m gösterdi¤i gece, yemek öncesin-de verilen kokteylle bafllad›. Sait Halim PaflaYal›s›’n›n büyüleyici atmosferinde gerçekleflenkokteylde flirket yöneticileri sohbet etme f›rsat›-na sahip oldu.

Geleneksel sektör yeme¤inin aç›l›fl konuflmas›-n› Hazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k Genel Müdü-rü Ahmet Genç ve TSRfiB Baflkan› Hulusi Taflk›-ran yapt›. Aç›l›fl konuflmalar›n›n ard›ndan bafl-layan yemekte, Anadolu Sigorta çal›flanlar›n›noluflturdu¤u amatör müzik grubu ‘Anadolu Si-gorta Orkestras›’ sahne ald›. Birbirinden güzelflark›larla geceye renk katan orkestraya gece-nin ilerleyen saatlerinde Anadolu Sigorta Ge-

nel Müdürü Mustafa Su da dahil oldu ve gece-ye kat›lanlara benzersiz bir müzik ziyafeti yaflat-t›. Türk sigorta sektörünün üst düzey yöneticile-rini bir araya getiren bu özel yemek geceninilerleyen saatlerine kadar sürdü.

SS

BB‹‹RRLL‹‹KK’’TTEENN HHAABBEERRLLEERR

08

09

Türkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i(TSRfiB) 25 Mart 2010 Perflembe günü düzenledi-¤i bas›n toplant›s›nda bas›n mensuplar›yla biraraya geldi. Ceylan Intercontinental’de gerçek-lefltirilen bas›n toplant›s›nda TSRfiB Baflkan› HulusiTaflk›ran, Türk sigorta sektörünün 2009 y›l›n› de¤er-lendirdi ve 2010 y›l›yla ilgili beklentilerini paylaflt›.

Sigorta sektörünün 2009 y›l›n›n de¤erlendirildi¤ibas›n toplant›s›nda konuflan TSRfiB Baflkan› HulusiTaflk›ran, sektörün 2009 y›l›nda toplam 12.278 mil-yon TL prim üretimi gerçeklefltirdi¤ini ancak eko-nomik krizin etkisi nedeniyle sektörün reel anlam-da yüzde 2,2 oran›nda küçüldü¤ünü ifade etti.Taflk›ran konuflmas›nda, Türk sigorta sektörünün2009 y›l›nda hayat d›fl› branfllarda 10.471 milyonTL, hayat branfl›nda 1.807 milyon TL ve toplamda12.278 milyon TL prim üretimi gerçeklefltirdi¤iniifade etti. Sektörün 2008 y›l› prim üretimine göreyüzde 4, 23 oran›nda büyüme kaydetti¤ini söyle-yen Taflk›ran, 2009 y›l›nda sektörün reel anlamdayüzde 2,2 oran›nda küçüldü¤ünü belirtti.

Sektörün kâr tablosundan da söz eden Taflk›ran,2009 y›l›nda sektörün teknik kâr›n›n yüzde 65. 98,mali kâr›n›n yüzde 27.73 ve vergi sonras› bilançokâr›n›nsa yüzde 45.98 oran›nda düfltü¤ünü ifadeetti. Taflk›ran, 2009 y›l› sonu itibariyle sigorta sektö-ründe istihdam edilen kifli say›s›n›n 18.841 kifliyeulaflt›¤›n›, sektörde faaliyet gösteren acente,broker ve eksperler de dikkate al›nd›¤›nda sigor-ta sektörünün 50.000’den fazla kifliye istihdamsa¤lad›¤›n› sözlerine ekledi. 2009 y›l›nda Türk si-gorta sektöründe yaflanan geliflmeler hakk›ndada bilgi veren TSRfiB Baflkan› Hulusi Taflk›ran, KazaTespit Tutana¤›, Tamamlay›c› Sa¤l›k Sigortas›, Si-gorta Tahkim Komisyonu gibi uygulamalardansöz etti. Taflk›ran ayr›ca TSRfiB’nin 2009 y›l›nda si-gorta bilincinin yayg›nlaflt›r›lmas› amac›yla bafl-latt›¤› reklam çal›flmas› ve "Bay Hooop Evde fia-mata" adl› bilgilendirici çocuk tiyatrosu hakk›ndada görüfllerini ifade etti.

TSRfiB Baflkan› Hulusi Taflk›ran sunumunun ard›n-dan bas›n mensuplar›n›n sorular›n› yan›tlad›.

TTSSRRfifiBB,, 22000099 YY››ll››nnddaa SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüünnddee YYaaflflaannaann GGeelliiflflmmeelleerriiBBaass››nn MMeennssuuppllaarr››yyllaa PPaayyllaaflfltt››

Birlik, Mart ay›ndan bafllayarak Akflam,

Milliyet Radikal, Sabah, Star, Vatan, Yeniflafak gazetelerinde

y›lsonuna kadar bir proje ile sigortal›lar›n ya da sigorta

yapt›racaklar›n en çok merak ettikleri konulara aç›kl›k

getiriyor. Benzer bir uygulamay› geçti¤imiz y›l

Uzman Tv ile bafllatan ve 60 sorudan oluflan bilgilendirici

video kay›tlar› ile Birli¤in web sitesinde en çok

sorulan sorulardan derlenen sigorta bilgilerinden yola

ç›k›larak gazetelerde uygulanmaya bafllan›yor.

“Sigortac›n›zdan Mektup Var”

Bilgilendirme Kutusu

BB‹‹RRLL‹‹KK’’TTEENN HHAABBEERRLLEERR

10

BBiirrlliikk’’iinn RReekkllaamm KKoonnkkuurruuSSoonnuuççllaanndd›› TSRfiB ‘nin 2010 y›l› için açt›¤›

yarat›c› çal›flmalar ve sigortabilinçlendirme konulu konku-ru ‹lanc›l›k Reklam Ajans› ka-zand›. 14 kreatif reklam ajan-s›n›n davet edildi¤i konkurda

önce ilk 4'e giren ‹lanc›l›k,ikinci aflaman›n sonucundakonkurun galibi oldu. ‹lanc›l›kBirli¤in bütün stratejik ve kre-atif reklam çözümlemeleri y›lboyu sürdürülecek.

11

‹‹NNCCEELLEEMMEE AARRAAfifiTTIIRRMMAA

SSiiggoorrttaacc››ll››kkttaa KKrriizz YYöönneettiimmii --11--

Doç. Dr. M. Akif ÖZERGazi Ün. ‹‹BF Kamu Yönetimi Böl. Ö¤retim Üyesi

ugün gerek literatürde gerekse de uy-gulamada kriz sürecinde görülen yöne-

tim modelinin, beklenmedik dönemlerde orta-ya ç›kan, ola¤an dönemlerden farkl› özelliklergösteren, özel nitelikli uygulama yap›lmas›n›gerektiren bir yönetim modeli olarak kriz yöne-timi (Aykaç, 2001: 5) fleklinde adland›r›ld›¤›n›görüyoruz.

Bu süreçte edinilen tecrübeler krizlerden en azetkilenmenin veya k›sa sürede ç›kman›n yolu-nun kriz yönetimden geçti¤ini göstermektedir.Bu aç›dan kriz yönetimi içinde birçok dinamikbar›nd›ran çok boyutlu bir yönetim fleklidir. Ön-celeri yaflanan durgunluk yerini zamanla geri-lemeye b›rakmakta, sonras›nda ise çöküfl ya-flanmaktad›r. Krize ilk tepkiler, kabul etmeme,sahiplenmeme, önemsememe, flaflk›nl›k vekontrolsüz davran›fl sergileme olarak görülebilir.Kriz yönetiminden söz edilmemesi durumundauyar› sinyallerinin dikkate al›nmas›, krizin karfl›-lanmas› ve çözülmesi genelde mümkün olma-maktad›r.

Krizleri aflabilmek için öncelikle nedenlerin or-tadan kald›r›lmas› ve yap›sal problemleri çözül-mesi gerekmektedir. Bunlar› yapmay›p krizin et-kileri ve sonras›nda neler yap›lmas› gerekti¤ineyo¤unlaflmak veya d›fl kaynak ile krizlerin afl›la-ca¤›n› düflünmek (Bozgeyik, 2006:1) örgütü krizyönetiminde baflar›s›zl›¤a götürecektir.

Krizler mevcut durumda kontrol edilemeyengüçler taraf›ndan oluflturulan radikal de¤ifliklik-ler demektir. Bu yönüyle krizler örgüt yap›s›n› tü-müyle etkileyen bir özelli¤e sahiptirler. Bundan

dolay› finansal kaynaklarda ve örgüt itibar›ndaönemli düflüfllere neden olurlar. Ölüm, yaralan-ma ve çevre kirlili¤i gibi zararlara yol açabilirler.Gelecek kuflaklar›n yaflam›n› tehlikeye sokabi-lirler. Tüm bu durumlarla karfl›laflmamak için uy-gulamaya sokulan kriz yönetimi, her fleydenönce krize haz›rl›kl› olmay› gerektirmektedir. Kri-zin önce fark edilmesi, mevcut durumun vehasar›n saptanmas›, seçenekler belirlenmesi,seçeneklerin en uygununun seçilmesi ve bun-lar yap›l›rken çok h›zl› hareket edilmesi etkili birkriz yönetiminin temelini oluflturmaktad›r (Ars-lan, 2001:41).

Kriz yönetiminin en çok ihtiyaç duyuldu¤ualanlar; deprem, sel, volkan patlamalar› gibido¤al afetler, nükleer santraller, uçak-tren ka-zalar› gibi teknolojik felaketler ve 1990’lardanitibaren daha çok Avrupa’da görülen karma-fl›k ve çok boyutlu, insan yaflam›n› do¤rudanetkileyen felaketler ve olaylard›r (Alderslade,2004:9). Bu konuda uluslar aras› kriz yönetimi gi-riflimleri yap›lmaktad›r. Örgütlerle ilgili olarak daçok çeflitli faktörler krizlere yön açabilmekte vebireysel olarak örgüt yönetimleri karfl› karfl›yakald›klar› bu krizlere kendi bafllar›na çare bul-maya çal›flmaktad›rlar.

NED‹R KR‹Z YÖNET‹M‹!

Kriz yönetimi en genel flekliyle; çal›fl›lan alanave gelece¤e yönelik olas› sorun ve tehlike et-menlerinin belirlenmesini, uygun tepki ve sava-fl›m türlerinin saptanmas›n›, örgütün krizle baflaç›kacak önlemleri uygulamas›n› ve tepkileride¤erlendirmesini kapsayan bir süreç olaraktan›mlanmaktad›r (Bozkurt vd., 1998:154). Kav-ramla ilgili; “özel uzmanl›k gerektiren, gelece-¤e yönelik, önemli iliflkileri bozabilecek olaylar›tahmin etmeye çal›flan bir süreç”, “bir yöneti-

BB

‹‹NNCCEELLEEMMEE AARRAAfifiTTIIRRMMAA

12

cinin muhtemel tehlike durumlar›nda kendiamaçlar›n› kabul edilebilir bir maliyetle karfl›la-maya çal›flma süreci”, “örgüt yöneticisinin enaz maliyetle denge durumuna ulaflma çabas›”(Cener, 2007:5) fleklinde tan›mlamalar yap›l-maktad›r. . Tüm bu tan›mlardan da anlafl›ld›¤› üzere, krizyönetimi uzun bir süreci kapsamaktad›r. Bununyan›nda ortak bir nokta da, düflük maliyetledenge durumuna ulaflmak olarak belirtilebilir.Burada en önemli unsur ise, örgütleri tehditedecek olaylar› önceden tahmin ederek onla-r› ortadan kald›rmaya yönelik olmas›d›r (Cener,2007:4-5). Bunun için kriz yönetimi, sistematikolarak verilecek kararlar›, bu kararlar› uygula-yacak ekibi oluflturmay›, uygulama sonuçlar›n›h›zla alarak yeni kararlar vermeyi gerektirir (Tüz,2004:85).

Kriz yönetimi krizi tahmin etmek, gerekli önlem-leri almak ve krizi örgüt lehine sonuçlar yarat-mas›na çal›flmay› kapsar. Kriz yönetiminde ençok rastlanan hatalar listesinde de örgütlerinkendilerine hizmet eder gözükmeleri bulun-maktad›r. Oysaki halk, onlar›n ne kadar önem-li oldu¤unu duymak yerine kendilerine nas›l birsorumluluk anlay›fl›yla yaklaflt›klar›n› bilmek ister(Görpe, 2004:229).

Kriz yönetiminin en zararl› yönü, örgütün tümkademelerinde çal›flanlar›n gerginleflmesi, bu-na paralel olarak geliflen yayg›n bir koordinas-yonsuzluk nedeniyle, verimlili¤in ve ifl kalitesininazalarak, örgütün imaj›n›n giderek zay›flamas›-d›r. Bu dönemlerde zaman›n ço¤u, ortaya ç›-kan yeni sorunlar› bast›rmakla veya onlara ye-ni çözüm aray›fllar› ile geçer (Tutar, 2004:66).

Krizleri en iyi yönetenler daha kriz ç›kmadan ni-çin var olduklar›na karar vermifl örgütlerdir.Kendilerini çevreleyen her fley çöküyor gibi gö-rünürken, arkalar›n› dayayabilecekleri ilkelerivard›r (Augustine, 2000:31). Krizlere sistemliyaklaflan bu tür örgütlerde kriz yönetimi sistemi-nin kurulabilmesi için öncelikle iyi kriz yöneticile-rine ihtiyaç duyulmaktad›r. Kiflilerin kriz yönetimie¤itimi almalar› ve bu konuda tam donan›ml›olmalar› da gerekmektedir. Ayr›ca bu kiflilerin

do¤ru görevlere getirilmeleri gerekir (Savafl,2004:17).

E¤er kriz yönetimi herhangi bir kriz öncesi bafl-lat›lm›flsa, gelece¤e yönelik baz› de¤erlendir-melerin yap›lmas› büyük önem tafl›maktad›r.Buna risk de¤erlendirmesi denilmektedir. Baz›temel psikolojik unsurlar risk olgusu ile birliktede¤erlendirilmelidir. Öncelikle risk de¤erlendir-mesinde alg›lar büyür rol oynar. Çünkü kiflileralg›lamalar›na ve geçmifl tecrübelerine görehareket ederler (Mumcu, 2004:39).

Ancak kriz yönetimini, risk ve sorun yönetimin-den ay›rmak da gerekir. Risk yönetimi, bireylerive örgütleri ayd›nlatmak suretiyle çok çeflitlikaynaklardan gelebilecek risklere karfl› uyar-maya ve alanlardaki denetimi art›rmaya yö-nelik önlemler dizisi olarak anlafl›l›rken, sorunyönetimi ise potansiyel bir tak›m problemlerinörgütsel anlamda kriz boyutuna ulaflmadandenetim alt›na al›nmas› çabalar›n› kapsayanbir uygulamad›r (Bozkurt vd; 1998:154-155).

Bu aç›dan kriz yönetimine bakarsak, yöntemi,çal›fl›lan alana ve gelece¤e yönelik olas› sorunve tehlike etmenlerinin belirlenmesini, uyguntepki ve savafl›m türlerinin saptanmas›n›, örgü-tün krizle bafla ç›kacak önlemleri uygulamas›n›ve tepkileri de¤erlendirmesini kapsayan bir sü-reç olarak görebiliriz. Kriz yönetimi, bir örgütünsayg›nl›¤›n› korumak için kullan›lan beceri vetekniklerin de¤erlendirilmesi olarak alg›lananriski yönetiminin bir ö¤esidir. Ancak son zaman-larda bir yönetim dal› olarak görülmeye bafl-lanm›flt›r (Arslan, 2001:41).

Kriz yönetimi, olas› bir kriz durumuna karfl›l›k, krizbelirtilerinin elde edilerek de¤erlendirilmesi veörgütün kriz durumunu en az kay›pla atlatabil-mesi için gerekli önlemlerin al›nmas› ve uygu-lanmas› süreci olarak ifade edilebilir. Bu yönüy-le kriz yönetimi, h›zl› ve etkin karar almay› ve uy-gulanan kararlarda ortaya ç›kan sapmalar›nbir an önce düzeltilmesini zorunlu k›lar. Kriz yö-netiminde, örgütün varl›¤›n› tehdit eden, faali-yetlerini olumsuz yönde etkileyen durumlarakarfl›, örgütün etkin ve h›zl› hareket etme yete-

13

ne¤i önemlidir. Bu nedenle, kriz yönetiminde,örgütün faaliyet alan›, çevresel flartlar, maliolanaklar, örgütsel yap›, yönetim anlay›fl›, iletifli-min etkinli¤i, örgüt iklimi gibi. pek çok unsur be-lirleyici olabilmektedir (Karakaya, 2007:3). Kriz durumu, örgütler için her fleyden önce ör-gütün beklemedi¤i ve önceden tahmin ede-medi¤i bir durumdur. Bilindi¤i gibi kriz, çabukve acele cevap verilmesi gereken, oluflturdu-¤u karmafl›kl›k ile örgütün mevcut yürütme sis-temlerine zarar veren, her fleyden önce de ör-gütün mevcut de¤erlerini, amaçlar›n› ve varl›-¤›n› devam ettirebilmesini tehdit eden bir du-rum olarak kabul edilmektedir.

Kriz yönetimi konusu, henüz çok yenidir ve so-nuç olarak ne tam olarak anlafl›lm›fl ne de tamolarak kabul edilmifltir. Gelifltirilmifl ve yenilen-mifl kriz yönetimi programlar›n›n, meydana gel-meden önce bütün örgütsel krizleri önleyebile-ce¤i de söylenememektedir. Gerçekte tamolarak önlem alma, kriz yönetiminin amac› de-¤ildir. Bununla beraber, etkili kriz yönetiminin ör-gütü daha h›zl› eski haline getirdi¤i ve krizler-den etkili sonuçlar ç›karmaya yard›mc› oldu¤uispatlanm›flt›r (Cener, 2007:4-5).

Kriz yönetiminde krizin boyutlar› ve etki derece-si dikkate al›narak, sektörün özelliklerine en uy-gun uygulanabilir önlemlerin al›nmas› etkili so-nuç verecektir. ‹flte kriz yönetiminin amaçlar›n-dan biri de, kriz dönemlerinde, hangi önlemle-rin al›nmas›n›n ve hangi yöntemlerin uygulan-mas›n›n sonuç verece¤inin önceden belirlen-meye çal›fl›lmas›d›r (Aykaç, 2001: 8). Bu aç›kla-malardan hareketle kriz yönetiminin amaçlar›-n› flu flekilde s›ralayabiliriz:

❖ Karar vericiyi etkileyebilecek kriz türlerininçeflitlili¤i ve krizin içinde bulundu¤u süreç hak-k›nda yöneticilere bilgi sa¤lamak,

❖ Yöneticilere krizi tan›ma ve de¤erlendirmeyetene¤i kazand›rmak,

❖ Krizden kaç›nma planlar› gelifltirmede yöne-ticilere çeflitli teknikler sa¤lamak,

❖ Mümkün olan en iyi flekilde, krizin yönetilebil-mesi için gerekli olan yetene¤in yöneticilerekazand›r›lmas›n› sa¤lamak.

Bu amaçlar› ile kriz yönetimi, belirli özelliklerde-ki çeflitli türdeki krizlerin ortadan kald›r›lmas›ndaveya önlenmesinde yöneticilere yard›mc› ol-maktad›r (Cener, 2007:4).

Kriz ortaya ç›kmadan önce bir tak›m belirtilerlekendini hissettirir. Bu belirtiler daha çok örgütleilgili süper, üst ve alt sistemlerinde oluflan aksa-malard›r. Yönetim krizin belirtilerini öncedentahmin edebildi¤i ölçüde baflar›l› olacakt›r. Bunedenle örgüt, kriz belirtileri ortaya ç›kmayabafllad›¤›ndan itibaren, krizi önleyici veya etki-lerini azalt›c› sistemli faaliyetler bütünü olan krizyönetimini uygulamal›d›r.

Kriz yönetiminde, krizin neden oldu¤u yo¤unbelirsizlik ve rekabet ortam›nda hayatta kalmaçabas›n› belirleyen en etkili unsurlardan birisiolan, uygun stratejilerin seçimi ve uygulanmas›stratejik öneme sahip oldu¤undan, stratejik yö-netim yaklafl›m›n›n kullan›lmas› gerekmektedir.

Kriz yönetiminin en belirgin özelli¤i, çevredekiani ve h›zl› de¤iflimin neden oldu¤u yo¤un be-lirsizliktir. Belirsizli¤i azaltman›n tek bilimsel yoluise, belirsizlik ortam› ile ilgili bilgi düzeyini yükselt-mektir. Özellikle kriz yönetiminde istenen bafla-r›n›n elde edilebilmesi, üst düzey yönetimin el-de edece¤i stratejik bilgilere ba¤l›d›r. Stratejikbilgilerin ortaya ç›kar›larak gereksinimi olanlarasunulmas› stratejik bilgi sistemini gerektirmekte-dir. Bu nedenle üst düzey yöneticilerin etkin birstratejik bilgi sistemi ile desteklenmesi zorunlu-dur (Karakaya, 2007:3-4).

Örgütler günümüzde, geçmiflte ifllediklerin-den daha az sosyal suç ifllemektedirler. Hatta,kazalardan ve felaketlerden korunma konu-sunda daha baflar›l›d›rlar. Örgütler, ürün gü-venli¤i ve üründen beklenen ahlaki standart-lar konusunda daha bilinçli ve bilgili hale gel-mektedirler. Buna ra¤men devaml›l›klar›n› teh-dit edebilecek kriz durumlar›yla da s›k s›k kar-fl›laflmaktad›rlar. Devam Edecek

KKAAPPAAKK KKOONNUUSSUU

14

ORANSAL DE⁄ERLEND‹RMELER

Ülkemizde sigorta sektörünün ifade etti¤i bü-yüklü¤ü do¤ru de¤erlendirebilmek için baz›k›yaslamalar yapmam›z gerekmektedir. Buk›yaslamalar› özellikle dünyadaki rakamlarlayapacak olursak bulundu¤umuz konum da-ha iyi alg›lanabilir.

En son 2008 y›l› verilerine göre sigorta sektö-rü dünyada 4.3 Trilyon USD prim büyüklü¤ü-ne sahiptir. Bunun 3.8 Trilyon Dolar› geliflmiflülkeler, 513 Milyar Dolar› geliflmekte olan ül-kelerden sa¤lanmaktad›r. Türkiye ise 9.1 Mil-yar Dolar prim üretimi gerçeklefltirmifltir.

Reel prim art›fllar› ise geliflmifl Ülkerlerde % 3.4azal›fl gösterirken, geliflmekte olan ülkelerde%11.1 art›fl sa¤lam›fl, Türkiye’de ise bu oran%2 azal›fl olarak ortaya ç›km›flt›r.

Dünyadaki primlerin Gayri Safi Yurt içi Has›la-ya oran› %7.1 iken, bu oran geliflmifl ülkeler-de %8.8, geliflmekte olan ülkelerde % 2.7 ol-mufltur. Birkaç ülkeye bakacak olursak, buoran ABD’de %8.7, ‹ngiltere’de %15.7, ‹sviç-re’de % 9.9, Japonya’da % 9.8 iken Türki-ye’de %1.2 dir.

Dünyada kifli bafl›na düflen prim büyüklü¤üise ortalamada 634 USD’dir. Bu tutar geliflmiflülkelerde 3.655 Dolar, geliflmekte olan ülke-lerde 89 Dolar, yine ülke baz›nda bir de¤er-lendirme yapacak olursak; ABD’de 4.078Dolar, ‹ngiltere’de 6.858 Dolar, ‹sviçre’de;6.379 Dolar iken Türkiye’de 129 Dolard›r.

2009 y›l› sonu itibariyle ülkemizde 58 sigortaflirketi, 2 reasürans flirketi faaliyet göstermek-

te olup, aktif olarak bu say› 54 sigorta ve 1adet reasürans flirketidir. Sigorta flirketlerinin22 tanesi Hayat Sigortalar› branfl›nda, 36’s›da hayat d›fl› branfllarda çal›flmaktad›r. Sek-törün istihdam edilen kifli say›s› 18.841 kifliyeulaflm›flt›r. Bu say›ya acenteleri, broker flirket-leri ve eksperleri de dâhil etti¤inizde rahatl›k-la sigorta sektörünün 50.000 den fazla kifliyeifl imkân› yaratt›¤›n› söyleyebiliriz.

Di¤er taraftan Bireysel Emeklilik sistemi verile-rine de bakacak olursak; 2009 y›l› sonu itiba-riyle; toplam kat›l›mc› say›s› 1.988.322 kifliyeulaflm›fl ve toplam fon büyüklü¤ü9.000.212.294 olmufltur. Bir önceki y›la oranlakat›l›mc› say›s›nda %13.92 art›fl sa¤lan›rkenbu art›fl›n fon büyüklü¤üne yans›mas› % 41.23olmufltur.

2009 YILINDA TÜRK S‹GORTA SEKTÖRÜNDEYAfiANAN GEL‹fiMELER

Kaza Tespit Tutana¤› Uygulamas›

2008 y›l›nda bafllayan bu uygulamaya sektörbüyük destek vermektedir. 2009 y›l› sonu ve-rilerine göre maddi hasarl› kazalar›n %81’in-de kaza tespit tutana¤› kazaya kar›flanlar ta-raf›ndan tutulmufl, %9’unda ise anlaflmasa¤lanamad›¤›ndan kolluk kuvvetleri ça¤r›l-m›flt›r. Ancak kaza tespit tutana¤› uygulama-s› devreye girdikten sonra suiistimallerin artt›-¤› gözlenmifltir. Bunun sonucu olarak sigortaflirketlerinin maliyetleri art›fl, bu maliyet art›fl›sigortal›lara da yans›m›flt›r. Yaflanan dene-yimler Kaza Tespit Tutana¤› uygulamas›n›ngözden geçirilmesi gerekti¤ini düflündür-mektedir.

SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüü 22000099YY››ll››nn›› NNaass››ll GGeeççiirrddii?

15

Sel Felaketi

Yaflanan sel felaketi sonras›nda yap›lan ha-sar ihbarlar› neticesinde 10.016 adet hasardosyas› aç›lm›fl, yaklafl›k 637 Milyon TL tutar›n-da hasar söz konusu olmufltur. Sel felaketisonras›nda sektörce yürütülen çal›flmalar si-gorta sektörünün güvenilirli¤ini teyit etmifltir.Ancak daha hasar tespit çal›flmalar›n›n ilkbafllad›¤› tarihlerde bas›nda yer alan haber-ler ve bir tak›m görüfller gösterilen perfor-mans› gölgelemifltir.

Tamamlay›c› Sa¤l›k Sigortas›

Sa¤l›k sigortalar›nda 2009 y›l›nda 1.2 Milyar TLtazminat ödenmifltir. Özel Sa¤l›k sigortalar›n›ntamam›na yak›n›n›n sosyal güvenlik flemsiye-si alt›nda oldu¤u düflünüldü¤ünde bu tutar›ntamam›n›n SGK taraf›nda oluflacak maliyetiazaltma fonksiyonunu yerine getirdi¤i aç›kt›r.Tamamlay›c› Sa¤l›k Sigortas›n›n yürürlü¤e gir-mesini takiben çok daha yüksek tutarlaraulaflacak bu deste¤in kamu sa¤l›k kurulufllar›taraf›nda yo¤unlu¤u azaltarak, daha kalitelihizmetinde önünü açaca¤› rahatl›kla ifadeedilebilir.

Hizmet Kalitesinin Art›r›lmas›

Sigortac›l›k Hizmetlerinde daha yüksek kalite-ye ulaflabilmek amac›yla, 5684 Say›l› Sigorta-c›l›k Kanunu ile Türkiye Sigorta ve Reasüransfiirketleri Birli¤i nezdinde kurulan Sigortac›l›kE¤itim Merkezi ( SEGEM ) taraf›ndan e¤itimle-re bafllanm›fl ve yo¤un bir flekilde e¤itim ves›nav faaliyetleri devam etmektedir. 2009 y›l›içerisinde SEGEM taraf›ndan yaklafl›k 40.000adaya Acente Teknik Personeli e¤itimi dü-zenlenmifltir. Eksperlik e¤itimi için ise yine yak-lafl›k 10.000 kifli, Aktüerlik s›navlar›na 163 kiflikat›lmak için baflvurmufltur. 5.700 kifli ise e¤i-timcilerin e¤itimi için baflvurmufltur.

Sigorta Tahkim Komisyonu

Sigorta Tahkim Komisyonu 13 A¤ustos 2009tarihi itibariyle sigorta ile ilgili konulardaki

uyuflmazl›klarla ilgili yap›lan baflvurular› kabuletmeye bafllam›flt›r. Sigorta Tahkim Komisyo-nu’nda 10’u hayat branfl›nda, 91’i hayat d›fl›branfllarda olmak üzere toplam 101 hakemgörev yapmaktad›r. Çal›flmalar neticesinde31 Ocak 2010 y›l› itibariyle 195 baflvuru yap›l-m›fl olup, bu baflvurular›n 7 adedi hayat si-gortalar›na, 188 adedi hayat d›fl› sigortabranfllar›na aittir.

Sigorta Sektörüne Yönelik Genel Reklam Kampanyas›

Türkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i,Türkiye’de sigorta bilincinin belirlenmesi veyap›lacak çal›flmalar ile bu bilincin gelifltirile-rek insanlar›n sigortaya olan güveninin taze-lenmesi amac›yla yapt›rd›¤› Sigorta Tutum veDavran›fl Araflt›rmas› ile elde etti¤i sonuçlar-dan yola ç›karak 2009 y›l›nda bir reklamkampanyas› bafllatm›flt›r.

“Sigortas›z bir yaflam›n bedelinin fark›nda m›-s›n?” slogan›yla yola ç›kan “Bedeller” kam-panyas›, televizyon, sinema, dergi, radyo veinternette yay›nlanm›flt›r. Kuruluflundan bu-güne kadar geçen sürede ilk kez halka sesiniduyuran Birlik bu çal›flmalar› ve devam ede-cek di¤er tan›t›m çal›flmalar› ile Türkiye’de si-gorta bilinci konusunda fark›ndal›k yaratma-y› ve sigortal›l›k oran›n› art›rmay› hedeflemek-tedir.

Sigorta Bilincinin Yayg›nlaflt›r›lmas› Çal›flmalar›

2009 y›l› içinde Türkiye Sigorta ve Reasüransfiirketleri Birli¤i gelece¤in teminat› çocuklar›-m›za sigorta bilinci kazand›rmak amac›ylaBKM Oyuncular›’n›n katk›s›yla bir oyun haz›r-latm›fl, tüm çocuklar›n ücretsiz olarak izleye-bilece¤i, e¤lendirirken düflündüren "Bay Ho-oop Evde fiamata" isimli oyun, 11 Ekim’degerçeklefltirilen Gala ile gösterime bafllam›fl-t›r. 2009 y›l›nda 12 ilde 41 kez sahnelenmiflolan “Bay Hooop Evde fiamata”, 2010 y›l›n-da da 17 ilde toplam 54 kez toplamda 95oyun 29 ile ulaflm›fl olacakt›r.

17

MMEEVVZZUUAATT -- SSOORRUUNNLLAARR -- YYAARRGGII KKAARRAARRLLAARRII

Zihni METEZADETSRfiB Yönetim Kurulu Müflaviri

ürk Ticaret Kanununa göre bir prim karfl›-l›¤›nda di¤er kimsenin para ile ölçülebilir

bir menfaatine zarar veren bir rizikonun meyda-na gelmesi halinde sigortac› bir tazminat verme-yi veya muayyen bir mebla¤› ödemeyi üzerinealmaktad›r. Maddenin ifadesinden sigorta söz-leflmesinin teflekkülü için bir primin al›nmas› gere-¤i aç›kt›r.

Ticaret Kanunun 1266. Maddesinde primin tuta-r› ile ödeme zaman› ve yerinin poliçede yaz›lma-s› gerekti¤i belirtilmifltir. Poliçe ayr›ca Hazine Müs-teflarl›¤›nca onaylanan genel flartlar› içermelidir.5684 Say›l› Kanunun 11. Maddesine göre sigortasözleflmelerinin genel flartlara uygun olmas› ge-rekli olup, poliçeye Türk Ticaret Kanununun em-redici hükümlerine ayk›r› ve sigortal› aleyhine ol-mamak üzere özel flartlar›n derci de mümkün-dür. Primin ayn› kanununun 1295 inci maddesigere¤ince poliçenin teslimi karfl›l›¤›nda öden-mesi as›ld›r. Ancak taraflar aralar›nda taksitleödemeyi de kararlaflt›rabilirler.

Yürürlükte bulunan Sigorta ve Reasürans fiirketle-rinin Kurulufl ve Çal›flma Esaslar› Yönetmeli¤inin24. Maddesine göre sözleflme süresi sona erme-den primin tahsil edilmesi kayd› ile prim tahsilineiliflkin usul ve esaslar taraflarca belirlenir. Özel ka-nunlardaki hükümler sakl›d›r. Sigorta poliçelerine

iliflkin genel flartlara bak›ld›¤›nda sigorta ücreti-nin tamam›n›n veya taksitle ödenmesi kararlaflt›-r›lm›fl ise ilk taksitin poliçenin tanziminde ve kalantaksitlerin de poliçede belirtilen tarihlerde nak-den ödenmesi yolunda hükümlerin yer ald›¤›görülmektedir.

Kaideden, sigortac›n›n sorumlulu¤u priminödenmesi ile bafllamaktad›r. Bu nedenle sigorta-c›n›n sorumlulu¤unun primin veya ilk taksitinödendi¤i tarihte bafllayaca¤›na dair Türk TicaretKanununun 1295.ci maddesi hükmü hem sigor-tal› hem de sigortac› bak›m›ndan önemlidir. Uy-gulamada primin zaman›nda ödenmemesi ve-ya sigorta ettirenin riziko tahakkuk etti¤inde he-men prim ödeyerek tazminat talep etmesi, ta-raflar aras›nda sorunlara neden olmakta; sigor-tal›n›n prim ödememifl olmas›na ra¤men sigortapoliçesinin bulunmas› veya sigortal›ya prim tahsiledilmeden poliçenin verilmifl olmas› sorunlar›ndo¤mas›nda ana etkenlerden biri olmaktad›r.

Prim al›nmadan sigorta poliçesinin flirketçe sigor-tal›ya sigorta ettirene verilmifl olmas›, primin ve-ya ilk taksitinin sigortac› taraf›ndan al›nd›¤› vepoliçenin de bu nedenle verildi¤i kan›s›n› ver-mekle beraber, sözleflmede, primin ister tümü, is-ter ilk taksiti olsun, sorumlulu¤un primin ödenme-si ile bafllad›¤› yolunda hüküm var ise, sorumlulu-¤un ödeme ile bafllad›¤›n› kabul etmek gerekir.Nitekim Yarg›tay özel dairesinin 10 Eylül 1990 tari-hinde ald›¤› bir kararda da poliçede bu yoldabir kay›t var ise poliçenin davac›ya teslim edilmifl

YYaarrgg››ttaayy KKaarraarrllaarr››nnddaa SSiiggoorrttaacc››nn››nn SSoorruummlluulluu¤¤uunnuunn BBaaflflllaammaass››

TT

18

olmas›n›n primin peflin tahsil edildi¤i kaidesini or-tadan kald›rd›¤› ve sorumlulu¤un bafllamaya-ca¤› belirtilmifltir.

Yarg›tay Hukuk Genel Kurulu karar›nda da buhusus aç›kça vurgulanmaktad›r.

Nitekim Yarg›tay Hukuk Genel Kurulunun 12 Ka-s›m 1997 tarihli, 1997/910 say›l› karar›nda “TicaretKanunun 1295.ci maddesi 3.cü f›kras›na göre si-gortac›n›n sorumlulu¤u primin veya ilk taksitinödendi¤i tarihte bafllar. Dava konusu olayda ri-ziko gerçekleflmifl ancak prim ödenmemifltir. Si-gortac›n›n poliçeyi davac› sigortan›n iflyerinekadar götürü pirimi orada tahsil etme sorumlulu-¤u yoktur. Tacir olan davac›n›n en az›ndan primödeme yükümlülü¤ünü yerine getirmesi gerekti-¤ini bilmesi ve davac› için külfet teflkil etmeye-cek bir ifllem olan ve hatta verilecek bir talimat-la dahi yap›labilecek olan prim ödeme iflleminiyerine getirmesi gerekirdi. Bu aç›klama ve tes-pitlerin ›fl›¤› alt›nda taraflar aras›nda sigorta ak-dinin olufltu¤u ancak sigorta primi ödenmedi-¤inden Türk Ticaret Kanununun 1295.ci madde-si gere¤ince olay tarihinde sigortac›n›n sorumlu-lu¤unun bafllamad›¤› anlafl›lmaktad›r. Bu ne-denle davan›n reddine karar verilmesi gerekir.”denilmifltir.

PR‹M TAKS‹TLER‹NDEN B‹R‹ ÖDENMEZSE NE OLACAKTIR?

Türk Ticaret Kanunu, sigorta ettirenin prim öden-mesindeki temerrüdü halinde poliçenin feshineimkân tan›m›flt›r ancak bu husustaki 1297. Mad-denin birinci f›kras›nda, 1 y›ldan uzun süreli cansigortalar› için aç›k hükümler sevk edilmiflken,maddenin can sigortalar› d›fl›ndaki sigortalar ileilgili 2. ci f›kras› hükmü anayasan›n 11 Mart 1997tarihli, 997/35 say›l› karar› ile iptal edilmifltir.

Ancak, sigorta priminin ödenmesi, sigortac›n›nsorumlulu¤unun bafllamas› ve sigorta ettirenintemerrüdü ile ilgili olarak sigorta genel flartlar›nahazine müsteflarl›¤›nca eklenen madde ile “malve sorumluluk sigortalar›na iliflkin genel flartlar›ntemerrüde iliflkin bölümünün; hayat, ferdi kazave hastal›k sigortas› genel flartlar›n›n süresi 1 y›lve 1 y›ldan k›sa süreli sigortalarda uygulanan te-

merrüdü düzenleyen k›sm›n›n, prim ödemesiborcunda temerrüde düflülmesi halinde BorçlarKanunu hükümleri uygulan›r” fleklinde de¤ifltiril-mesi uygun bulunmufltur.

Konuya iliflkin olarak afla¤›da yer alan Yarg›taykararlar›nda bu hususa ve uygulamada do¤ansorunlara aç›kl›k getirilmeye çal›fl›lm›flt›r.

Yarg›tay 11. Hukuk Dairesinin 03 Mart.2006 tarih-li, 2006/2191 say›l› karar›nda Türk Ticaret Kanunagöre sigorta iliflkisi kurulsa bile sigortac›n›n sorum-lulu¤u primin veya ilk taksitin ödenmesi ile bafl-lar. Eldeki dava primin rizikonun gerçekleflmesin-den sonra ödendi¤i gerekçesi ile reddedilmifltirkarar usul ve yasaya uygundur” yolunda kararverilmifltir.

Mevzuata göre sigorta acenteleri taraf›ndantahsil edilen primlerin acentesi bulunan sigortaflirketine intikali gereklidir. Esasen acentelik söz-leflmesinin hükümleri de bu yoldad›r. Prim acen-te kay›tlar›na intikal etmedi¤i sürece, primin si-gorta flirketine ödeme yap›ld›¤› fleklinde kabulümümkün de¤ildir.

Yarg›tay 11. Hukuk Dairesinin konuya iliflkin 18Ekim 1999 tarihli, 1999/8001 say›l› karar›na göreyerel mahkeme, davac›n›n poliçe priminin 1.taksitini daval› acentenin eleman›na, onun datahsil etti¤i primi acenteye ödemeyi, ancakacentenin sigorta flirketine yazd›¤› yaz›da poliçeprimi taksitini hasardan sonra poliçe çeki ilegönderildi¤ini bildirdi¤i; acentenin kendi elema-n›n›n yapt›¤› ifllemlerden sorumlu oldu¤u, böyle-ce ilk prim taksitinin süresinde acenteye ve do-lay›s› ile sigorta flirketine ödendi¤inin kabulü ge-reklili¤ine dayanarak davay› kabul etmifltir. Yar-g›tay karar›nda “daval› acente çal›flan›n›n tahsiletti¤i paray› zimmetine geçirmesi, daval› flirketaç›s›ndan ödeme olarak kabul edilemeyece¤igibi, ondan da önemlisi dosyadaki tarihsizacente yaz›s›ndan tahsil olunan paran›n riziko-nun gerçekleflmesinden önce acente kay›tlar›-na intikal etmedi¤i de anlafl›lmaktad›r. Bu ne-denle mahkeme Türk Ticaret Kanunun 1297/2.cimaddesi uyar›nca sözleflmenin fesih edildi¤ininkabulü ile davan›n reddine karar verilmesi gere-kirken yanl›fl gerekçe ile durumun reddine karar

MMEEVVZZUUAATT -- SSOORRUUNNLLAARR -- YYAARRGGII KKAARRAARRLLAARRII

19

verilmesi do¤ru olmam›flt›r” yo-lunda görüfl belirtmifltir.

Yarg›tay karar›nda de¤inilen1295/2.ci madde yukar›da dade¤indi¤imiz gibi anayasamahkemesinin 11 Mart 1997 ta-rihli karar› ile iptal edilmifl ise de,taraflar›n hak ve yükümlülükleri-ni belirleyen poliçenin hükümle-ri karfl›s›nda davan›n reddi yerin-de olmufltur.

Yarg›tay 11. Hukuk dairesinin 27Nisan 2000 tarihli, 2000/3578 sa-y›l› bir baflka karar›nda, “davakonusu uyuflmazl›kta 23 Kas›m1997 vade tarihli ilk prim taksitivadesinde ödenmedi¤inden 23Aral›k 1997 tarihinde poliçeninfesih edilmifl say›lmas› gerekir isede peflinat ödenmekle sigorta-c›n›n sorumlulu¤unun bafllama-s›na ve sonraki primlerin toplam› kadar mebla¤içeren çekin keflide edilerek 23 Ocak 1998 tari-hinde sigortac›ya verildi¤ine, çeki almakla sigor-tac›n›n dairemiz uygulamas›na göre ödemeplan›n› dolay›s› ile vadeleri zimmen de¤ifltirmifl ol-mas›na, çekin Türk Ticaret Kanunun 707.ci mad-desi uyar›nca görüldü¤ünde ödenece¤ine vekeflide günü olarak gösterilen günden önceödenmek üzere ibraz olunan çekin dahi ibraz›n-da ödemesi gerekmesine, çekin bir ödeme ara-c› oldu¤una, dolay›s›yla çekin keflide ile verildi¤ianda sigortal›n›n ödeme yapm›fl say›lmas›n›ngerekmesine, çekin karfl›l›ks›z ç›kmas›n›n bu olgu-yu de¤ifltirmeyece¤ine, ilk çek yerine verilensonraki çekin de rizikodan sonra olsa tahsil edilipsigortac› taraf›ndan benimsendi¤ine göre tahsilöncesi gerçekleflen riziko nedeniyle sigortac›n›nsorumlulu¤u bulunmaktad›r” denmifltir.

Yarg›tay yine benzer bir olayda, davac›n›n ge-cikmeyle de olsa sigorta prim taksitini yat›rm›fl ol-du¤u, daval› sigortac›n›n bu ödemeyi kabul vetahsil etti¤i anlafl›ld›¤›na; rizikoda bu tarihtensonra gerçekleflece¤ine göre sözleflmenin ge-çerlili¤ini korudu¤unu kabul gerekti¤ini belirtmifl-tir. Dava konusu olayda, daval› sigorta flirketi pri-

minin ilk taksitinin 21 Ekim 1966tarihinde tahsil edildi¤ini, öde-me plan›na göre 25 Kas›m 1996tarihinde ödenmesi gerekenikinci taksitin 07 fiubat 1997 tari-hinde ödendi¤ini, prim taksitizaman›nda ödenmedi¤indenpoliçenin münfesih say›ld›¤›n›ileri sürmüfltür.

Yerel mahkeme de bu görüflekat›larak davac› hasar›n› temi-nat d›fl› kalaca¤› gerekçesi iledavan›n reddine karar vermifltir.

Yarg›tay 11. Dairesinin bu konu-daki 13 May›s 1999 tarihli,1999/3556 say›l› karar›nda “da-van›n aç›ld›¤› tarihte yürürlüktebulunan Türk Ticaret Kanunun1295 ve 1297.ci madde hüküm-lerinde sigorta primlerinin ne fle-kilde ödenece¤i düzenlenmifl

ve vadelerinde ödenmemesi halinde sigortasözleflmesinin hükümsüz kalaca¤› öngörülmüfltür.Ne var ki somut olaya bak›ld›¤›nda davac› yan›nan›lan kanun hükümlerinde öngörülen sürelerinbitiminden sonra gecikmeyle de olsa prim taksi-tini yat›rm›fl oldu¤u, daval› sigortac› da bunlar›kabul ve tahsil etmifl olup rizikonun bu tarihtensonra gerçekleflmifl bulunmas›na göre sözleflme-nin geçerlili¤ini sürdürmekte oldu¤u kabul edile-rek, bu sonuç çerçevesinde hüküm kurulmas›gerekirken yaz›l› flekilde davan›n reddi do¤ru gö-rülmemifltir” denilmifltir. Kararda sigortal›n›n primödemesinin amac› üzerinde durulmufl, rizikooluflmadan ödenen primin sigortac› taraf›ndankabul edilmesi, sigortac›n›n sözleflmeyi devamettirme niyetini muhafaza etti¤i yolunda yorum-lanm›flt›r.

Görülüyor ki Yarg›tay kararlar›na göre sigortasözleflmesinin fesih edilmifl say›laca¤› dönemdegecikme ile de olsa sigorta primi yat›r›lm›fl ve si-gortac› da bunu kabul etmiflse sigortac›n›n ha-sar hukukunda, sigorta tazminat›n› ödemedenkaç›nmayaca¤›n› kabul etmek gerekmektedir.

Bu halde yap›lacak ifl ne olmal›d›r? Yap›lacak

20

MMEEVVZZUUAATT -- SSOORRUUNNLLAARR -- YYAARRGGII KKAARRAARRLLAARRII

ifl primin geç yat›r›lmas› halinde sigortac›n›nprimi iade edip ihtar tebli¤i ile sigorta sözlefl-mesini feshetmesidir. Nitekim örne¤in Yarg›tay11. Hukuk Dairesinin 19 Ocak 2009 say›l›,2009/286 say›l› karar›nda bu husus aç›kça be-lirtilmifltir. Bu karara göre sigorta primleriningeç yat›r›lmas› halinde sigortac›n›n, ihtarnamegöndererek sözleflmeyi fesih etmesi ve ald›¤›primleri iade etmesi gerekir. Sigorta iliflkisinin ih-tar ile sonland›r›lmas› gere¤ine ayk›r› olarakpoliçedeki düzenlemeye itibar edilerek, poli-çenin kendili¤inden münfesih oldu¤u yaz›l› fle-kilde karar verilmesi hatal›d›r” denilmifltir.

Sigorta ettiren ile sigortac› aras›ndaki uyuflmaz-l›klardan biri de sigorta ettirenin primi zaman›n-da ödememifl olmas›na ra¤men kendisinin si-gortal› oldu¤u kan›s›na varacak bulgular karfl›-s›nda tazminat isteminde bulunmas› ve bununsigortac› taraf›ndan reddedilmesidir Ancak bukan›n›n oluflmas›nda taraflar›n durumu ve tutu-mu önemlidir. Bilindi¤i üzere Sigorta sözleflmesiTürk Ticaret Kanunu hükümleri yan›nda BorçlarKanunu hükümlerine de dayanmaktad›r. Bu ne-denle, Borçlar Kanunu ve Medeni Kanun da dik-kate al›narak sigortal›n›n böyle bir kan›ya sahipolup olmad›¤›n›n araflt›r›lmas› gereklidir. Yarg›tay11. Hukuk dairesinin karar› konuya aç›kl›k getir-mifltir. Nitekim dairenin 27 Ocak 1997 tarihli kara-r›na göre davac›n›n daval› sigorta flirketinin yet-kili acentesine baflvurmak suretiyle 1 y›ll›k iflyerih›rs›zl›k sigortas› yapt›rd›¤› ve acente ile davac›aras›ndaki anlaflmaya göre nakit al›nd› makbu-zu düzenlenmekle beraber davac›dan primborcuna karfl›l›k çeflitli vadeli bono al›nd›¤› vebunlar›n acente arac›l›¤› ile daval› flirket merke-zine intikal ettirildi¤i; al›nan senetlerin rizikonungerçekleflme tarihinden k›sa bir süre önce peflinödeme yap›lmad›¤›ndan bahisle acenteye ia-de edildi¤i ve rizikonun gerçekleflmesini müte-akip acenteye talimat verilerek senetlerin dava-c›ya iadesi gerekti¤inin bildirildi¤i anlafl›lmakta-d›r. Yarg›tay karar›nda “Türk Ticaret Kanunununde¤iflik 1295/3.cü maddesine göre sigortac›n›nsorumlulu¤u primin veya ilk taksitinin ayn› kanu-nun 1294/2.ci hükmü uyar›nca nakit ödenmesian›ndan bafllar. Senetle ödeme yap›lm›flsa se-net bedelinin tahsil edildi¤i tarihte prim ödeme-

sinin yap›ld›¤›n› kabul gerekir. Ne var ki somutolayda daval› sigorta flirketi bu hükümlere ra¤-men acente arac›l›¤› ile kendisine gönderilensenetleri kabul etmeyerek hemen iade etmemiflve riziko gününe kadar nezdinde tutarak dava-c› sigorta ettirende primin tahsil edildi¤ine iliflkinkan› uyand›rm›fl bulunmaktad›r. Böyle bir durum-da senetle prim tahsil etmek isteyen sigortac›n›nbasiretli bir tacir gibi davranarak senetleri der-hal sigorta ettirene iadesi gerekirdi. Ancak buflekilde davac› sigorta ettirenin, yerini sigorta gü-vencesine ald›rmak için yeni bir giriflimine imkântan›m›fl olabilirdi. Daval› sigortac›n›n bu gere¤iyerine getirmeyerek, sigorta ettirende iflyerininsigortal› oldu¤u kan›s›n› uyand›rd›ktan ve riziko-nun gerçekleflmesinden sonra, sigorta poliçesi-nin iptal edilmifl oldu¤unu bildirerek sigorta taz-minat›n› ödemekten kaç›nmas›, Medeni Kanu-nun ikinci maddesinde öngörülen haklar›n kulla-n›lmas›nda iyi niyetle hareket etmek yükümlülü-¤üne ayk›r› düfler ki böyle bir davran›fl›n hukukenkorunmas› mümkün de¤ildir.

Ne var ki, davac› sigorta ettiren de bir tacir olup,ifllem ve davran›fllar›nda Ticaret Kanununun20/2ci maddesi uyar›nca basiretli bir tacir gibidavranmakla yükümlüdür. Kendi iflyerini sigortaettiren tacirin de, bir sigorta iflleminde tabi oldu-¤u yükümlülükleri araflt›r›p yükümlülü¤ünü bunagöre yerine getirmesi kendinden beklenen birdavran›fl olmal›d›r. Böyle bir ifllemde, di¤er tara-f›n davran›fllar›na kendisini teslim eden bir tacirinzarar›n oluflumunda daval› sigortac› ile birliktekusurlu oldu¤unun kabulü ve Borçlar Kanunu-nun 44/1.ci maddesi hükmü uyar›nca tazminat-tan gerekli indirimin de yap›lmas› hakkaniyet il-kesi gere¤idir” denilerek yerel mahkeme karar›davac› lehine bozulmufltur.

Yarg›tay kararlar›ndan da anlafl›laca¤› üzere si-gorta priminin ödenmesi, sigortac›n›n sorumlulu-¤unun bafllamas› ve sigorta ettirenin temerrü-dünde mevzuat hükümlülü¤ü yan›nda sigortasözleflmesi ile sahip olunan haklar›n kullan›lma-s›nda, yükümlülüklerin yerine getirilmesinde ta-raflar›n durum ve tutumlar›, sözleflmenin geçerli-li¤inin belirmesinde dikkate al›nmal› ve hüsniyetkaideleri göz önünde tutulmal›d›r. ■

21

Onur AVCIAB ve Sigorta

ünyada finansal ürünleri sigorta edenve mortgage sigortas› yapan flirketler

d›fl›nda, sigorta flirketlerinin finansal krizdendo¤rudan etkilenmedi¤i görülmektedir. An-cak, flirketler gerek finansal kriz sonras›ndapiyasa de¤erlerindeki ve yat›r›m portföyle-rindeki düflüfller nedeniyle gerekse krizin eko-nomik kriz halini almas› sonras›nda prim hac-minde yaflanan düflüfller nedeniyle krizdenolumsuz etkilenmifl, karl›l›k oranlar› azalm›flt›r.Ayr›ca, önemli ölçüde bankac›l›k faaliyetibulunan bir finansal grubun parças› olan si-gorta flirketleri di¤er grup flirketlerindekiolumsuzluklardan etkilenebilmektedir. Bunla-ra ra¤men, sigorta flirketlerinin yat›r›m strate-jilerinin güçlü oldu¤u ve maruz kal›nan sigor-tal› kay›plar›n bafla ç›k›labilir oldu¤u görül-mektedir.

Türkiye’de de 2009 y›l›nda hayat prim üreti-minin yüzde 15, hayat d›fl› prim üretimininyüzde 3 ve toplam prim üretiminin yüzde 4,5büyüdü¤ü dikkate al›nd›¤›nda, prim üreti-minde reel olarak küçülme yafland›¤› görül-mektedir. Özellikle hayat d›fl› branfllar›n bir-ço¤unda teknik karl›l›k oranlar› düflmüfl, 2008y›l›nda sektörde 484 Milyon TL teknik kâr gö-rülürken, yaflanan yo¤un rekabetin de etki-siyle 2009 y›l›nda teknik kâr 165 Milyon TL’dekalm›flt›r. Mali piyasalardaki olumsuzluklar vefaiz oranlar›n›n düflmesi gibi nedenlerle malikârda da ciddi azalmalar yaflanm›flt›r.

Asl›nda tüm bu süreç, sigorta sektörünün fi-nansal krizin sorumlusu de¤il, krizden etkile-nen taraf oldu¤unu bize göstermektedir. Üs-telik sigorta sektörü di¤er finansal hizmet

sa¤lay›c›lar›yla karfl›laflt›r›ld›¤›nda göreceliolarak finansal krizden daha az etkilenmifller-dir. Bunun yan›nda, reel sektöre de s›çrayankrizin etkilerinin azalt›lmas›nda sigorta ve re-asürans flirketleri önemli rol üstlenmifltir. Bugerekçelerle, kriz sonras›nda yeni finansaldüzenleme ve denetleme ortam›nda sigor-ta, reasürans ve emeklilik flirketleri, bankalarve di¤er finansal hizmet sa¤lay›c›lar›yla ayn›koflullarda de¤erlendirilmemelidir.

S‹GORTA SEKTÖRÜ NEDEN F‹NANSAL KR‹ZDENGÖRECEL‹ OLARAK DAHA AZ ETK‹L‹?

Sigorta flirketleri ciddi problemlere nedenolacak finansal faaliyetler yürütmekten ka-ç›nd›klar› sürece di¤er finansal kurulufllar ka-dar likidite riskine maruz kalmamaktad›r. Ay-r›ca, sigorta flirketleri nispeten sabit bir primak›fl› ile fon sa¤lamaktad›r. Böylece, genellik-le k›sa dönemli finansmana ba¤›ml› olma-malar› sayesinde bankalar› daha fliddetli et-kileyen likidite riskinden etkilenmemektedir-ler. Ayr›ca, sigorta flirketleri genellikle nakitak›fl› ve risk profilleri iyi belirlenmifl ürünlereyat›r›m yaparak poliçe sahiplerine verdikleri

SSiisstteemmiikk RRiisskklleerr vvee SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüü

DD

Finansal krizlerin sorumlusu olmayan ve sistemik risk yaratmayansigorta, reasürans veemeklilik flirketleri, di¤erfinansal hizmetsa¤lay›c›lar›yla ayn› kat› düzenleme vedenetleme kurallar›na tabiolmamal›d›r.

AAVVRRUUPPAA BB‹‹RRLL‹‹⁄⁄‹‹ VVEE SS‹‹GGOORRTTAA

AAVVRRUUPPAA BB‹‹RRLL‹‹⁄⁄‹‹ VVEE SS‹‹GGOORRTTAA

taahhütlerini karfl›lamak üzere büyük orandayat›r›mlar›n›n risk profilini s›n›rlamakta ve ak-tif-pasif yönetimine önem vermektedir.

Sonuç olarak, sa¤lam nakit ak›fllar› ve uzunvadeli yat›r›m stratejileri sayesinde krizden di-¤er finansal sektör oyuncular›na k›yasla çokdaha az etkilenen sigorta flirketleri, finansalkriz boyunca fiyatlama ve tazminat ödeme-leri konusunda sorun yaflamam›flt›r. NitekimABD’de 2009 y›l› ortas› itibar›yla 592 bankadevletten 245 Milyar dolar destek al›rken, sa-dece büyük ölçüde bankac›l›k faaliyeti deolan 3 sigorta flirketi devlet deste¤ine ihtiyaçduymufltur. Devlet deste¤i talep eden sigor-ta flirketlerinin oran› küresel hayat-d›fl› ve ha-yat branfl› prim hacminin yüzde 3’ünden az›-n› oluflturmaktad›r.

Sigorta ve reasürans flirketleri finansal krizinortaya ç›kmas›ndan ve yay›lmas›ndan so-rumlu olmamakla beraber, bankalarla olaniliflkileri ve ekonomik daralma nedeniyle kriz-den etkilenmeleri ve ifl hacimlerinde düflüflyaflamalar› normal de¤erlendirilmelidir. An-cak, bunun ötesinde, sektörün bozulan fi-nansal istikrar›n düzeltilmesine katk›da bulun-du¤u unutulmamal›d›r. Sigorta flirketleri üret-tikleri uzun vadeli poliçeler sayesinde olum-suz piyasa koflullar›nda esneklik göstererekve uzun dönemli bir perspektife sahip kurum-sal birer yat›r›mc› olarak piyasadaki dalga-lanmalar›n etkisini azalt›c› rol üstlenmifllerdir.Sigorta sektörü, finansal istikrar›n gelifltirilme-si, üretime dönük yat›r›mlar›n ve yenilikçiürünlerin teflvik edilmesi, tasarruflar›n yat›r›-ma yönlendirilmesi ve sermayenin verimlikullan›m›n› sa¤lamas› gibi ekonomide üstlen-di¤i roller sayesinde finansal krizin etkilerininen k›sa sürede giderilmesine katk›da bulun-maktad›r.

S‹GORTA SEKTÖRÜ NEDEN DAHA KATI DÜZENLEMELERE TAB‹ TUTULMAMALI?

Sigorta flirketlerinin bankalarla benzer hiz-metler sundu¤u ve finansal istikrara yönelikbenzer tehditler teflkil etti¤i gibi yanl›fl bir var-

say›m›ndan hareket edilmesi, sigorta flirketle-rinin afl›r› sermaye yeterlili¤i düzenlemeleriylekarfl› karfl›ya kalmas›na yol açabilecektir.Sunduklar› hizmetler, ifl modelleri ve bunlarailiflkin riskleri bankalardan önemli ölçüdefarkl›l›k gösteren sigorta flirketlerinin banka-larla ayn› düzenlemelere ve sermaye gerek-lili¤ine tabi tutulmas›, sadece flirketlerin ve si-gortal›lar›n de¤il ayn› zamanda ekonomininde zarar görmesine neden olabilir.

Nisan 2009 tarihinde Londra’da düzenlenenG-20 toplant›s› sonras›nda yeniden yap›lan-d›r›lan ve finansal sistemin yeniden imar edil-mesi çal›flmalar›n› üstlenen Finansal ‹stikrarKurulu (FSB) finansal aktörlerin finansal istikra-r› bozmayacak ve yeni krizler yaratmayacakflekilde faaliyet göstermelerini teminen dahakat› düzenleme ve denetleme çerçevesi çiz-mektedir. Üst yönetimin ücretlendirme politi-kalar›, ifl hacminin s›n›rland›r›lmas› ve dahafleffaf denetim gibi konulara odaklanan buçal›flmalar finansal aktörlerin sistemik risk ya-ratarak tüm ekonomiyi etkilemelerinin önü-ne geçmeyi hedeflemektedir. Ancak, sigor-ta sektörü sistemik risk yaratmad›¤› gerekçe-siyle, bu kat› kurallar›n büyük ölçüde d›fl›ndakalmas› gerekti¤ini, ancak al›nacak her türkarar›n kendilerini de etkileyece¤i için kararalma mekanizmalar›nda temsil edilmesi ge-rekti¤ini savunmaktad›r.

Sigorta sektörünün önde gelen düflünce ku-rulufllar›ndan Geneva Association, finansalistikrar›n korunmas›nda sigorta sektörününrolüne iliflkin Mart 2010 tarihinde kapsaml› birrapor yay›mlam›flt›r. Küresel finansal piyasa-larda ve finansal krizlere etkisinde bankalar›nve sigorta flirketlerinin birbirinden ayr›flt›¤› be-lirtilen raporda, sigorta ve reasürans flirketle-rinin ana faaliyetlerinin sistemik risk yaratma-d›¤› gerekçeleriyle aç›klanmaktad›r.

FSB sistemik riskleri, finansal sistemin bir k›s-m›nda veya tamam›nda meydana gelende¤er kayb› nedeniyle reel ekonomi üzerin-de ciddi olumsuz sonuçlar do¤uracak flekil-de finansal hizmetlerde dalgalanmaya yol

22

23

açma riski olarak tan›mlamaktad›r. Buradananlafl›laca¤› üzere, bir finansal kuruluflun ba-flar›s›zl›¤› veya iflas› finansal sistemde ve/ve-ya reel ekonomide ciddi de¤er düflüklü¤üneyol açmal›d›r. FSB bir kuruluflun sistemik riskyarat›p yaratmad›¤›n› ölçmek için “büyük-lük”, “ba¤lant›l› olma”, “ikame edilebilirlik”olarak özetlenebilecek üç kritere bakmakta-d›r. Uluslararas› Sigorta Denetçileri Birli¤i (IAIS)bu kriterlere “zamanlama” kriterini de ekle-mifltir. Söz konusu raporda, sigorta ve reasü-rans flirketleri bu kriterler baz›nda incelene-rek, sistemik risk yaratmad›klar› vurgulanmak-tad›r.

S‹GORTA fi‹RKETLER‹ NEDEN S‹STEM‹K R‹SK YARATMAZ?

Büyüklük (size): Finansal sistemin tek bir unsu-ru taraf›ndan sa¤lanan finansal hizmetlerinhacmini ifade etmektedir. Büyük sigorta flir-ketlerinin bankalarla karfl›laflt›r›ld›¤›nda riskle-rini çeflitlendirdikleri görülmektedir. Bu ne-denle, tüm kuruluflun büyüklü¤ü yerine herbir faaliyetin büyüklü¤ü de¤erlendirilerek, bufaaliyetler sonucu üstlenilen risklere dikkatedilmelidir. Sigorta flirketleri farkl› co¤rafyalar-da farkl› risklerle karfl› karfl›ya oldu¤u için vefarkl› branfllarda da farkl› risklerle karfl› karfl›yakald›¤› için, risklerini uygun flekilde çeflitlendi-rebilmektedir. Oysa hem ticari hem bireyselbankalar›n faaliyetleri büyük ölçüde kredi ris-kine, bir miktar da piyasa riskine maruz kal-maktad›r. Ayr›ca, sigorta flirketlerinin karfl› kar-fl›ya kald›¤› riskler bankalara k›yasla birbiriyledaha az ba¤lant›l›d›r. Piyasa riskleriyle morta-lite riskinin veya do¤al afet riskinin ayn› andagerçekleflmesi veya birbirini tetiklemesi bek-lenemez.

Bütün bunlar›n yan›nda, sigorta flirketlerininverdikleri teminatlar›n büyüklü¤ü de sistemikrisk yaratmalar›na neden olmamaktad›r. Kat-rina kas›rgas›n›n büyük sigortal› kay›plar›naneden oldu¤u 2005 y›l›nda bile do¤al afet-lerden kaynakl› kay›plar›n 120 Milyar dolaraulaflt›¤› ancak tek bafl›na Lehmann’›n finan-sal sektöre etkisinin 155 Milyar dolar oldu¤u

dikkate al›nd›¤›nda, sigortal› kay›plar›n›n çokbüyük de¤erlere ulaflmad›¤› görülmektedir.Nitekim, büyük depremler veya Katrina gibikas›rgalar sonucu oluflan sigortal› kay›plar› si-gorta ve reasürans flirketleri taraf›ndan bugü-ne kadar hem kolayl›kla karfl›lanabilmifl hemde oluflan kay›plar›n reel ekonomiyi etkileme-si engellenmifltir.

Ba¤lant›l› olma (interconnectedness): Finan-sal sistemin di¤er unsurlar›yla olan ba¤lant›y›ifade etmektedir. Bir kuruluflun finansal sis-tem için risk teflkil edebilmesi için di¤er kuru-lufllar› da etkileme kapasitesi olmas› gerek-mektedir. Sigorta flirketleri ile bankalar›n risktransfer sistemleri incelendi¤inde, reasüransifllemlerinin sigorta flirketi ile riskini devretti¤ireasürans flirketi aras›nda, kredi temerrütswaplar›n›n (CDS) ise tüm bankalar aras›ndayap›ld›¤› görülmektedir. Reasürans ifllemleriözünde riski da¤›tarak sistemik risklerin azal-t›lmas›n› sa¤larken, kredi piyasas›na iliflkin birtürev ürünü olan CDS ifllemleri sistemik riskle-ri art›r›c› etki yapmakta olup, bir bankadakiödeme güçlü¤ü di¤er tüm bankalar›n ifllem-lerini olumsuz etkilemektedir. Ayr›ca, büyük-lük olarak bak›ld›¤›nda da, sigorta flirketleri-nin reasürans flirketlerine yapt›klar› devirleraktiflerinin küçük bir k›sm›n› olufltururken, krizöncesinde CDS ifllemleri bankalar›n toplamaktif de¤erinin yar›s›na yaklaflmaktayd›.

‹kâme edilebilirlik (substitutability): Baflar›s›z-l›k durumunda ayn› hizmetlerin finansal siste-min di¤er unsurlar› taraf›ndan ne ölçüde sa¤-lanabilece¤ini ifade etmektedir. Hiçbir sigor-ta branfl›nda monopol piyasa bulunmamak-tad›r. Ayr›ca, sigorta flirketleri d›fl sermaye dâ-hil bir çok farkl› kaynaktan kapasite elde et-mektedir. Reasürans flirketleri ise sisteme nihaikapasite sa¤lamakta olup, sigorta flirketleri-ne kapasite sa¤lad›klar› ölçüde flirketler deprim üretmeye devam etmektedir. Reasü-rans piyasas›nda kapasite kolayl›kla ikameedilebilmektedir. Bir do¤al afet sonras› reasü-rans kapasitesi düflmekte ve bunun netice-sinde reasürans fiyatlar› artmaktad›r. Bu art›flreasürans piyasas›na taze kaynak ak›fl›n› sa¤-

AAVVRRUUPPAA BB‹‹RRLL‹‹⁄⁄‹‹ VVEE SS‹‹GGOORRTTAA

24

lamaktad›r. Bu sermaye art›fl› tabii ki do¤alafetin hemen sonras›nda gerçekleflmemeklebirlikte, ikame edilme ihtiyac› da hemen er-tesi gün kendini göstermedi¤i için sermaye-nin belli bir zaman süreci içerisinde yenidenelde edilmesi sorun yaratmamaktad›r.

Zamanlama (timing): Finansal sistem ve reelekonomi üzerindeki olumsuz etkilerin ne ka-dar sürede ortaya ç›kt›¤›n› göstermektedir.Bankac›l›kta olaylar çok h›zl› geliflirken, sigor-tac›l›kta süreç çok daha yavaflt›r ve olas›olumsuz etkiler kendisini uzun bir süreç içeri-sinde yavafl yavafl göstermektedir. Ödeme-ler poliçe sahiplerinin talebine ba¤l› olarakde¤il, sigortalanan rizikonun gerçekleflmesiy-le mümkün olabilir. Üstelik tazminat ödeme-leri de an›nda yap›lmamakta, belli bir süreçgerektirmektedir. Örne¤in, ABD’de 11 Eylül2001 sald›r›lar›ndan 2 sene sonra sigortal› ka-y›plarla ilgili ifllemlerin ancak yar›s› tamam-lanm›flt›r. Bu nedenlerle, bir bankan›n iflas et-mesi h›zla tüm bankac›l›k sisteminin zarar gör-mesine neden olabilirken, sigorta flirketlerinintasfiye süreci daha düzenli ve yavafl flekildegerçekleflti¤i için daha kolay ikame edilebil-mekte ve böylece sektörün kapasite ve ser-maye bulmas› için gereken zaman kazan›l-m›fl olmaktad›r. Böylece, bankac›l›k sektörün-de yafland›¤› gibi, flirketlerin iflas›na göz yu-mulamama sorunu da kendili¤inden çözül-müfl olmaktad›r.

Sonuç olarak, sigorta ve reasürans flirketleri-nin büyüklüklerinin göreceli olarak s›n›rl› kal-mas›, olumsuz etkilerinin yavafl yay›lmas› sa-yesinde bu etkilerin giderilmesi için gerekenzaman›n kazan›lmas› ve olumsuz etkilerinindi¤er finansal hizmet sa¤lay›c›lar›na çok faz-la yay›lmamas› gibi nedenlerle sistemik riskyaratmad›klar› söylenebilir.

ÖNER‹LER

Dünyada sigortac›lar, sistemik riskleri gider-mek gerekçesiyle reform ad› alt›nda hatal›kararlar al›nmas› halinde, bundan sadece si-gorta sektörünün de¤il ayn› zamanda eko-

nominin de ciddi zarar görebilece¤ini özellik-le vurgulayarak, sistemik risk yaratmayan si-gorta sektörünün bankalar baflta olmak üze-re di¤er finansal hizmet sa¤lay›c›lardan farkl›de¤erlendirilmesi gerekti¤ini savunuyor.

Bu çerçevede, ülkemizde de geliflmeleri ta-kip edilen Solvency II düzenlemeleri, flirketle-rin en do¤ru sermaye yeterlili¤inin hesaplan-mas›, kurumsal yönetim ilkelerine uygun flekil-de hareket etmesi ve kamuya ve denetçile-re fleffaf raporlama yapmas› aç›s›ndan bü-yük önem tafl›yor ve sigorta sektörünün tümfaaliyetlerini kapsayan modern ve yeterli dü-zenlemeler olarak de¤erlendiriliyor. Bununötesinde, daha s›k› sermaye yeterlili¤i kuralla-r› öngörülmesinin ne flirketlere, ne sigortal›la-ra ne de ülke ekonomisine fayda sa¤lama-yaca¤› düflünülüyor.

Bunun yan› s›ra, Dünya sigorta sektöründe fi-nansal krizden gerekli derslerin ç›kar›larak, fi-nansal istikrar› güçlendirmek ve uygulama-daki boflluklar› gidermek üzere afla¤›dakiad›mlar›n at›lmas› gereklili¤i üzerinde durulu-yor:

❖ Sigorta gruplar›n›n, sigortac›l›k faaliyetlerid›fl›ndaki faaliyetlerini de içerecek flekildekapsaml› flekilde denetlenmesi için ilke bazl›düzenlemelerin yap›lmas›

❖ fiirketlerin olas› k›sa vadeli fonlama ihtiyaç-lar› da dikkate al›narak, likidite riski yönetimi-nin güçlendirilmesi

❖ Geleneksel sigortac›l›k faaliyetlerinden da-ha farkl› olan finansal garanti sigortalar›yla il-gili mevzuat›n gelifltirilmesi

❖ Makro düzeydeki risklerin de takip edilebil-mesi amac›yla, sigorta sektörünün de sözhakk› olaca¤› yeni bir denetim ve gözetimyap›lanmas› oluflturulmas›

❖ Geçmifl deneyimler de dikkate al›narak,sektörde risk yönetimi uygulamalar›n›n güç-lendirilmesi ■

25

AAVVRRUUPPAA BB‹‹RRLL‹‹⁄⁄‹‹ VVEE SS‹‹GGOORRTTAA

Müge SOYSALTSRfiB, AB ve Uluslararas› ‹liflkiler

rafik kazalar› ve kazalar sonucu mey-dana gelen ölümler Avrupa Birli¤i

gündeminde önemli bir yere sahiptir. Bukapsamda Avrupa Birli¤i’nin Avrupa Ulafl›mPolitikas›na iliflkin olarak yay›nlad›¤› Beyaz Ki-tap1’ta 2010 y›l› itibariyle AB genelinde yolkazalar› sonucu meydana gelen ölümlerinyar› yar›ya azalt›lmas› önerilmifltir. Konuya ilifl-kin olarak Avrupa Komisyonu taraf›ndan ha-z›rlanan Tebli¤ kapsa-m›nda ise yol güvenli¤in-deki olumsuzluklar›n gi-derilmesi, yeni yol ve gü-venlik teknolojilerinin tesisedilmesi ile sürücü dav-ran›fllar›n›n gelifltirilmesiiçin bir “Avrupa Yol Gü-venli¤i Eylem Plan›” su-nulmufltur.

2010 y›l›na kadar geçerli olmas› öngörülenAvrupa Yol Güvenli¤i Eylem Plan› afla¤›dayer alan bafll›klarda ilerleme kaydetmeyi he-deflemifltir:

SÜRÜCÜ DAVRANIfiLARININ GEL‹fiT‹R‹LMES‹

Avrupa Yol Güvenli¤i Eylem Plan›, sürücüdavran›fllar›n›n mevcut mevzuata uyumluhale getirilmesi, özel ve profesyonel sürücü-lere sürekli ve temel e¤itim verilmesi ile far-k›ndal›k yaratan kampanyalar›n gelifltirilme-sini amaçlamaktad›r. Plan kapsam›nda bukonuda al›nacak tedbirler aras›nda kask veemniyet kemeri kullan›m›, sürücü davran›flla-r›n› olumsuz etkileyecek alkol ve ilaç tüketi-

minin belirlenmesi, uluslararas› nakliye tafl›-mac›l›¤› için cezalar›n uyumlu hale getirilme-si ve iyi uygulama örneklerinin gelifltirilmesiyer almaktad›r.

ARAÇ EMN‹YET‹N‹N SA⁄LANMASI

Avrupa Yol Güvenli¤i Eylem Plan› kapsam›n-da teknik destek ile araç emniyetinin sa¤-lanmas› da büyük önem teflkil etmektedir. Bukapsamda kaza fliddetini azaltan araçlar›ngelifltirilmesi, a¤›r yük tafl›yan araçlarda körnoktalar›n bertaraf edilmesi, motosiklet kul-

lan›c›lar›n›n güvenli¤inin artt›-r›lmas› ve araçlarda kullan›lançocuk koltuklar› konusundauluslararas› sistemlerin teflvikedilmesi ele al›nacak baz›tedbirler aras›nda bulunmak-tad›r. Bu çerçevede AvrupaKomisyonu, yeni araçlar›nuyumlu test protokollerine uy-gun olarak test edildi¤ini ga-

ranti etmek, tüketicileri bilgilendirmek ve tü-keticilerin konuya iliflkin fark›ndal›¤›n› yükselt-mek amac›yla Avrupa Yeni Araç De¤erlen-dirme Plan›na (Euro NCAP) destek vermifltir.Buna ek olarak Komisyon ve motorlu tafl›tsektörü taraf›ndan e-Güvenlik giriflimi de ha-yata geçirilmifltir.

YOL ALTYAPILARININ GEL‹fiT‹R‹LMES‹

Kazalara sebep olan tehlikeli noktalar›n tes-pit edilmesi ve yol altyap›lar›n›n gelifltirilmeside Avrupa Yol Güvenli¤i Eylem Plan› kapsa-m›nda önemli bir hedef olarak yer almakta-d›r. Zira yol altyap›lar›n›n gelifltirilmesi yol ka-zalar›n›n fliddeti ve ciddiyetinin azalt›lmas›n-da önemli katk› sa¤lamaktad›r. Anormal tra-

AAvvrruuppaa YYooll GGüüvveennllii¤¤iiEEyylleemm PPllaann›› ((22000033--22001100))

TT

1 Beyaz Kitaplar, Avrupa Komisyonu taraf›ndan haz›rlanan, belli bir konudaki AB eylemine yönelik somut öneriler içeren dokümanlard›r. Beyaz Kitap-lar, baz› durumlarda Yeflil Kitaplar›n bir uzant›s› fleklinde ortaya ç›kmakta ve Yeflil Kitapta var›lan sonuçlar› önerilere dönüfltürmektedir.

AAVVRRUUPPAA BB‹‹RRLL‹‹⁄⁄‹‹ VVEE SS‹‹GGOORRTTAA

26

fik flartlar›n›n erken tespit edilmesi ve konuyailiflkin bilginin sürücülere iletilmesi yine yol gü-venli¤inin sa¤lanmas›nda yard›mc› unsurlar-d›r. Bu kapsamda sürücülere Avrupa uydukonumlama sistemi Galileo arac›l›¤›yla trafikve zararl› madde tafl›yan araçlar hakk›ndabilgi sa¤lanmas› hedeflenmifltir. Avrupa YolGüvenli¤i Eylem Plan› çerçevesinde ayr›ca“ak›ll› yollar” gelifltirilmesine yönelik araflt›r-malar›n yürütülmesi, tünellerdeki güvenli¤inartt›r›lmas›, güvenlik yönetimi ve h›z ölçümteknikleri ile denetim metotlar› konusunda il-kelerin oluflturulmas› amaçlanm›flt›r.

GÜVENL‹ MAL VE YOLCU ULAfiIMININ SA⁄LANMASI

A¤›r yük tafl›yan araç trafi¤inin artmas› ile bir-likte “Trans Avrupa A¤›” güvenli¤inin sa¤lan-mas› da büyük önem kazanm›flt›r. Ayr›ca a¤›ryük tafl›yan araç kullanman›n oldukça tehlike-li bir ifl kolu olmas› ile birlikte ticari sürücülerinçal›flma standartlar› ile uyumlu bir çal›flma or-tam›na sahip olmalar› da hedeflenmektedir.Bu kapsamda Avrupa Yol Güvenli¤i EylemPlan›, a¤›r yük tafl›yan araçlar›n maruz kald›¤›kaza say›s›n›n azalt›lmas›, ticari sürücülere yö-

27

nelik e¤itim düzenlenmesi ve sürüfl ve istirahatsürelerine uyum sa¤lanmas›n› amaçlamakta-d›r. Böylece ticari sürücülerin çal›flma koflulla-r›na iliflkin mevzuat›n kat›laflt›r›lmas›, ticariaraçlara h›z ölçümü say›c›s› (takograf) yerlefl-tirilmesi, tehlikeli madde tafl›maya iliflkin Birlikmevzuat›na uyum sa¤lanmas›, a¤›r yük tafl›-yan araçlarda emniyet kemeri kullan›m›n›nzorunlu hale getirilmesi ve araçlardaki emni-yetin gelifltirilmesi Avrupa Yol Güvenli¤i EylemPlan› kapsam›nda al›nmas› öngörülen tedbir-ler aras›nda yer almaktad›r.

AC‹L YARDIM H‹ZMET‹ VE YOL KAZASI MA⁄DURLARINA YÖNEL‹K BAKIM

Yol kazalar› sonras› müdahale ve bak›m›n da-ha da gelifltirilmesi hiç kuflkusuz Avrupa Birli-¤i’nde binlerce daha hayat›n kurtar›lmas›nayard›mc› olacakt›r. Avrupa Birli¤i genelinde112 acil yard›m kodu arac›l›¤›yla acil yard›mça¤r›lar›na destek sa¤lanmaktad›r. Ancakyaralanmalar›n azalt›lmas› ve acil t›bbi bak›mperformans›n›n ölçülebilmesi için yaralanmafliddeti hakk›nda detayl› bilgi edinilmesi ge-rekmektedir. Bu nedenle Avrupa Yol Güvenli-¤i Eylem Plan›, acil yard›m sa¤lamaya iliflkinprojelerin yürütülmesi ve kaza sonras› bak›mailiflkin iyi uygulama örneklerinin incelenmesiniöngörmektedir.

KAZA VER‹LER‹N‹N TOPLANMASI, ANAL‹Z‹ VE PAYLAfiIMI

Kazalar›n önlenmesi veya etkilerinin azalt›l-mas› için kazalar›n neden ve sonuçlar›n›n iyiflekilde anlafl›lmas› gerekmektedir. Bu neden-le ulusal düzeydeki yöntemler ile birlikte kap-saml› ba¤›ms›z incelemelerin yürütülmesiönem kazanm›flt›r. Bu kapsamda Avrupa Ko-misyonu taraf›ndan Komisyon bünyesinde bir“Avrupa Yol Güvenli¤i Gözlemevi” kurulmas›hedeflenmifltir. Bu çerçevede Avrupa Yol Gü-venli¤i Eylem Plan›nda hastane verileri ve ulu-sal düzeydeki yol kaza istatistiklerinin ba¤lan-t›l› hale getirilmesi için bir sistem gelifltirilmesiile polis raporlar›ndan oluflan bir Avrupa YolKaza Veritaban› (CARE) oluflturulmas› ve yol

kazalar› hakk›nda ba¤›ms›z incelemeler yap›l-mas› amaçlanm›flt›r.

AVRUPA YOL GÜVENL‹⁄‹ fiARTI

Avrupa Komisyonu, yol güvenli¤inin gelifltiril-mesi konusu ile yak›ndan ilgilenen ulafl›m flir-ketleri, araç ve yedek parça üreticileri, sigortaflirketleri, altyap› operatörleri ile yerli ve bölge-sel otoriteleri Yol Güvenli¤i fiart›’na taraf olma-ya davet etmektedir. Avrupa Yol Güvenli¤ifiart’› çerçevesinde her imza sahibinin yol gü-venli¤i konusunda çeflitli taahhütlerde bulun-mas› beklenmektedir. Plan kapsam›nda taah-hütlerin di¤er ilgililerin de faydalanmas› ama-c›yla ilân edilmesi ve taahhütlerin uygulanma-s›na iliflkin takip yap›lmas› öngörülmüfltür.

Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›, mevcut durumdatüm Avrupa Birli¤i üye devletlerini kapsayan engenifl yol güvenli¤i platformudur. Bu nedenleAvrupa Komisyonu’nun Enerji ve Ulaflt›rma Ge-nel Müdürlü¤ü taraf›ndan 2004 y›l›nda bafllat›-lan “Avrupa Yol Güvenli¤i Eylem Plan›”n›nönemli bir parças›n› oluflturmaktad›r. Bu kap-samda Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›, flirketler, ka-mu mercileri ve sivil toplum kurulufllar›n› bir ara-ya getirerek yol kazalar›nda ölüm oranlar›n›nazalt›lmas› için eylemler gerçeklefltirilmesi ve al›-nacak önlemler hakk›nda bilgi al›flveriflinde bu-lunulmas› konusunda f›rsatlar sunmaktad›r.

AVRUPA YOL GÜVENL‹⁄‹ EYLEM PLANI (2011-2020)

Mevcut Avrupa Yol Güvenli¤i Eylem Plan›’n›n2010 y›l› itibariyle ömrünü tamamlayacak ol-mas› ile birlikte Avrupa Birli¤i genelinde yeni birAvrupa Yol Güvenli¤i Eylem Plan› (2011–2020)için çal›flmalara bafllanm›flt›r. Bu kapsamdayeni planda öncelikli olarak ele al›nmas› gere-ken konular hakk›nda Avrupa vatandafllar› ileulusal ve bölgesel düzeydeki paydafllara yö-nelik bir istiflare süreci bafllat›lm›flt›r. Söz konusuistiflare süreci sonucunda elde edilen bulgula-r›n önümüzdeki 9 y›l boyunca uygulanacakyeni bir “Yol Güvenli¤i Eylem Program›”n›n içe-ri¤ini tayin etmesi beklenmektedir. ■

AAVVRRUUPPAA BB‹‹RRLL‹‹⁄⁄‹‹ VVEE SS‹‹GGOORRTTAA

28

Hüseyin ARSLANTSRfiB, Hukuk ve Mevzuat

vrupa Birli¤i Komisyonu taraf›ndan,Avrupa Birli¤inin ‹flleyifline ‹liflkin Ant-

laflman›n 101/3 maddesi1

çerçevesinde si-gortac›l›k sektöründeki anlaflma, karar veuyumlu eylem kategorilerini netlefltirmeküzere yay›mlanan 358/2003 no.lu Blok Mu-afiyet Karar›n›n geçerlilik süresi 31 Mart 2010itibariyle sona ermifl bulunuyor. Geçen y›l,Komisyon taraf›ndan haz›rlanan, bu karar›nuygulanmas›n›n de¤erlendirildi¤i bir rapor

2

Konseye ve Parlamentoya sunulmufltu.Yap›lan de¤erlendirmeler neticesinde, Ko-misyon 24 Mart 2010 tarihinde, 1 Nisan 2010ve 31 Mart 2017 tarihleri aras›nda yürürlükteolacak yeni bir karar yay›mlad›

3.

Bu düzenleme ile daha önceki kararda mu-afiyet tan›nan dört bafll›ktan ikisi için muafi-yetin devam etmesi öngörülmektedir. Bu ikibafll›k k›saca ortak tablolar haz›rlanmas› veçal›flmalar yürütülmesi ile ortak risk havuzuoluflturulmas› olarak özetlenebilir.

Riskin hesaplanabilmesi tüm sigortac›l›kürünlerinin fiyatland›r›lmas›nda kullan›lan te-

mel bir unsur olup gerçekleflen hasarlara ilifl-kin istatistik bilgilerine eriflimin sa¤lanmas›,teknik fiyatland›rman›n yap›labilmesi için ol-dukça önemlidir. Hiç flüphesiz, bu husus si-gortac›l›¤› di¤er finans sektörlerinden ay›r-maktad›r. Buradan hareketle, eski düzenle-mede, baz› koflullar›n varl›¤›na ba¤l› olarak,belli bir riskin teminat alt›na al›nmas›na iliflkinortalama maliyetlerin hesaplanmas› ve birsermaye unsuru iliflkin sigortalarda mortalitetablolar› ile hastal›k, kaza ve maluliyete ilifl-kin hasar s›kl›¤›n› gösteren tablolar›n haz›r-lanmas›na iliflkin ortakl›k ve iflbirli¤ine yönelikanlaflmalar bak›m›ndan muafiyet tan›n-maktayd›.

Komisyon bu konuda tan›nan muafiyetinkald›r›lmas›n›n rekabet art›r›c› iflbirli¤ininazalmas›na neden olaca¤›n› dikkate ala-rak, muafiyetin devam›na karar vermifltir.Ancak, yeni düzenlemede bu muafiyet ko-nusunda baz› de¤ifliklikler yap›lm›flt›r. Önce-likle, ortak hesaplamalar (joint calculations)yerine bu hesaplamalar› da kapsayan an-cak daha genifl bir anlam tafl›yan ortak der-lemeler (joint compilations) terimi tercihedilmifltir. Bilgi de¤iflimine iliflkin hüküm iseyaln›zca bu tür bir iflbirli¤inin gerekli olmas›kofluluna ba¤lanm›flt›r. Ayr›ca paylafl›lan ve-

AB Blok MuafiyetDüzenlemesinde Yeni Dönem

AA

1 AT Anlaflmas›n›n eski 81’inci maddesi2 Report from the Commission to the European Parliament and the Council on the functioning of Commission Regulation (EC) No 358/2003 on the appli-cation of Article 81(3) of the Treaty to certain categories of agreements, decisions and concerted practices in the insurance sector {SEC(2009) 364}3 Commission Regulation (EU) No 267/2010 of 24 March 2010 on the application of Article 101(3) of the Treaty on the Functioning of the European Unionto certain categories of agreements, decisions and concerted practices in the insurance sector (Text with EEA relevance)

29

rilere, kamu güvenli¤ine iliflkin baz› istisna-lar d›fl›nda, tüketici örgütleri için eriflimsa¤lanmas›na olanak tan›nmaktad›r.

‹kinci olarak, eski muafiyet düzenlemesikoasürans ve koreasürans yoluyla baz› risk-lerin teminat alt›na al›nmas› için ortak ha-vuz kurulmas›na ve bu havuzun iflletilmesi-ne, baflta pazar pay› oranlar› olmak üzerebaz› koflullara ba¤l› olarak, olanak tan›-yordu. Ad› geçen de¤erlendirme rapo-runda Komisyon nükleer tehlikeler, çevrefelaketleri ve terörist eylemler gibi belli ba-z› risklerin sigorta teminat› alt›na al›nmas›-n›n çok önemli oldu¤unu ancak sigorta flir-ketlerinin tek bafl›na böyle büyük riskleriçin teminat vermekte isteksiz olduklar›,hatta bazen böyle bir teminat› tek bafllar›-na vermelerinin mümkün olmad›¤› tespiti-ni yapm›flt›r. Bu durum di¤er sektörlerdenfarkl› ve sigortac›l›k sektörüne özgü bir du-rum oldu¤undan söz konusu muafiyetindevam ettirilmesine ihtiyaç oldu¤u kabuledilmifltir. Bu bafll›k bak›m›ndan da eski dü-zenlemeden iki temel farkl›l›k bulunmakta-d›r. ‹lk fark, pazar pay› hesaplamas›ndaöngörülmüfl ve di¤er genel ve sektörel re-kabet kurallar›na paralel olarak, havuzadâhil olan flirketlerin yaln›zca havuzdan el-de ettikleri brüt prim geliri de¤il, havuz d›-fl›ndaki prim gelirleri de hesaba kat›lm›flt›r.Ancak, bu yenilik Avrupa Sigorta ve Re-asürans Federasyonu, CEA, taraf›ndan 24Mart 2010 tarihinde yay›mlanan bildiride,bu hesaplama yönteminin, küçük sigortaflirketlerinin büyük sigorta flirketlerle iflbirli¤iyapmas›n› engelleyece¤i savunularakelefltirilmektedir. Sigorta havuzlar› bak›-m›ndan getirilen ikinci fark ise yeni risklertan›m›n›n geniflletilmifl olmas›ndad›r.

Eski düzenlemede yer alan ancak yenidüzenlemede yenilenmesi gerekli görül-meyen iki muafiyet bafll›¤› ise flunlard›r:standart poliçe koflullar› ve güvenlik cihaz-lar›. Komisyon taraf›ndan yay›mlanan Teb-li¤’de4 bunun nedeni, her fleyden önce,söz konusu bafll›klar›n yaln›zca sigorta sek-törüne özgü olmamas› nedeniyle bir blokmuafiyet tan›nmas›na gerek olmad›¤›, ak-si halde bu tür hukuki bir arac›n öngörül-medi¤i di¤er sektörler aleyhine bir ayr›m-c›l›k ortaya ç›kaca¤› olarak aç›klanmak-tad›r. Ayr›ca ad› geçen de¤erlendirme ra-porunda da bu muafiyetin tüketiciler lehi-ne getirdi¤i olumlu sonuçlar›n yan›nda re-kabete iliflkin olumsuz etkileri olabilece¤isonucuna da var›lm›fl ve konunun öz de-¤erlendirmeye b›rak›lmas› uygun görül-müfltür.

Blok muafiyetin bu flekilde k›smi olarak ye-nilenmesini elefltiren Avrupa Sigorta ve Re-asürans Federasyonu, yenilenmeyen bafl-l›klar bak›m›ndan hukuki belirsizlik ortayaç›kabilece¤i ve sigortac›lar aras›ndaki ifl-birli¤inin, tüketiciler aleyhine, azalabilece-¤i yönünde uyar›larda bulunmufltur. Ko-misyon taraf›ndan yay›mlanan Tebli¤’de,bu konunun dikkate al›nd›¤›, sigortac›l›ksektörü bak›m›ndan ortaya ç›kabilecekhukuki belirsizli¤in bu konuda bir blok mu-afiyet düzenlemesi bulunmayan di¤ersektörlerden fazla olmayaca¤›n›n de¤er-lendirildi¤i ifade edilmifltir. Bu itibarla, ilgiliflirketlerin madde 101(3) kapsam›nda özde¤erlendirme yaparken, flu anda revizeedilmekte olan Yatay K›lavuz ‹lkelere ve ATAntlaflmas›n›n (Eski) 81’inci MaddesininUygulanmas›na ‹liflkin K›lavuz ‹lkelere uy-gun hareket etmesi gerekecektir. ■

4 Communication from the Commission on the application of Article 101(3) of the Treaty on the Functioning of the European Union to certain categories ofagreements, decisions and concerted practices in the insurance sector (Text with EEA relevance) (2010/C 82/02)

SSEEGGEEMM

30

Doç. Dr. Fuat ERDALSEGEM Müdürü

igortac›l›k E¤itim Merkezi’nin SigortaEksperleri Dayan›flma ve E¤itim Vakf› ile

birlikte organize etti¤i Sigorta Eksperli¤i I. ÖnAl›m Kursu, Ankara, Diyarbak›r, ‹stanbul, ‹zmirve Trabzon olmak üzere befl il merkezinde 13Mart 2010 tarihinde bafllad›.

‹stanbul’da yap›lan aç›l›flta, SEGEM MüdürüDoç. Dr. Fuat Erdal, Sigorta Eksperleri ‹cra Ko-mitesi Baflkan› Yalç›n KAYA, Sigorta EksperleriDerne¤i Baflkan› Tayfun Ermetin, Sigorta Eks-perleri Dayan›flma ve E¤itim Vakf› Baflkan› SaitSürmeli, Sigorta Eksperleri ‹cra Komitesi ÜyesiE¤itim Koordinatörü Fikret Gülbahar ve E¤itimKoordinatörü Engin Özayd›n aç›l›fl konuflmas›yaparak, kat›l›mc›lara baflar› dileklerinde bu-lundular. Di¤er illerde SEGEM, SE‹K, SED ve SE-DEV ‘‹N temsilcileri adaylara aç›l›fl konuflmas›sonras› baflar› dileklerini sundular.

Bu e¤itim çerçevesinde, adaylar, 6 hafta te-mel e¤itim ald›ktan sonra yaklafl›k 6 hafta sü-reyle branfl e¤itimleri alacaklar. Sektörün te-orisyen ve uygulamac› uzmanlar› taraf›ndanverilecek olan dersler, cumartesi günleri 9.00 -18.00 saatleri aras›nda (8 saat), pazar günleriise 9.00 - 13.00 saatleri (4saat) aras›nda ger-çekleflirilecek.

Daha önce duyurusu yap›lan, tüm branfllar›nbirlikte alaca¤› Temel E¤itimler Ankara, Diyar-bak›r, ‹stanbul, ‹zmir ve Trabzon illerinde; KaraAraçlar› ‹le Yang›n, Do¤al Afet, Kaza ve H›rs›z-

l›k Branfl e¤itimleri Ankara, ‹stanbul ve ‹zmir ‹lle-rinde, Mühendislik, Hava, Deniz DemiryoluAraçlar› ve Emtia ve K›ymete ‹liflkin Nakliyatbranfl e¤itimleri ise yaln›zca ‹stanbul ilinde ver-ilecek.

SSEEGGEEMM,, SSiiggoorrttaaEEkkssppeerrllii¤¤ii EE¤¤iittiimmiinnii BBaaflflllaatttt››

SS

15 Ekim 2008 tarihinden bu güne e¤itim ve s›-nav organizasyonlar› ile Türk Sigortac›l›k Sektö-rü’ne hizmet sunan Sigortac›l›k E¤itim Merke-zi’nin Yönetim Komitesi'nde üye de¤iflikli¤i ger-çekleflti. Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i temsil-cisi fiadan Eren’in ayr›lmas›yla boflalan üyeli¤e,TOBB Yönetim Kurulu Üyesi ve Ege Bölgesi Sa-

nayi Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› Ender YOR-GANCILAR geldi.

Ayr›lan üye fiadan EREN’e, Hazine Müsteflarl›¤›Sigortac›l›k Genel Müdürü ve SEGEM YönetimKomitesi Baflkan› Dr. Ahmet Genç taraf›ndankatk›lar›ndan dolay› teflekkür plaketi verildi.

SSEEGGEEMM YYöönneettiimm KKoommiitteessiinnddee GGöörreevv DDee¤¤iiflfliimmii

Sigortac›l›k E¤itim Merkezi (SEGEM) taraf›ndanorganize edilen, Birinci (22 May›s – 14 Kas›m2009) ve ‹kinci Dönem (16 Ekim - 23 Kas›m2009) e¤itimlerde, Sigorta Acenteleri TeknikPersonel E¤itimini tamamlay›p s›navda baflar›l›olan adaylar›n sertifikalar›n›n, baflvuru formun-da belirtilen isim ve adreslere gönderilme ifl-lemleri tamamland›. Üçüncü dönem e¤itiminitamamlayanlar›n sertifikalar› gönderilmeyedevam ediyor.

Ancak, adres yanl›fll›¤›, adres de¤iflikli¤i, flirketinkapanmas›, kiflinin iflten ayr›lmas›, adres bölü-müne e-posta adresinin yaz›lmas› gibi neden-lerle iade edilen sertifikalar›n yer ald›¤› gönde-riler SEGEM’‹N web sitesinden tespit edilebilir.Herhangi bir nedenle sertifikas› eline ulaflma-yan kiflilerin, 30 Nisan 2010 tarihine kadarwww.segem.org.tr sitesindeki bilgiler do¤rultu-sunda SEGEM Merkezi’ne baflvurmalar› gerek-mektedir.

SSiiggoorrttaa AAcceenntteelleerrii TTeekknniikk PPeerrssoonneell SSeerrttiiffiikkaallaarr››DDaa¤¤››tt››llmmaayyaa DDeevvaamm EEddiiyyoorr

Bilindi¤i üzere Sigortac›l›k E¤itim Merkezi (SE-GEM) taraf›ndan düzenlenen, “Sigorta Acen-teleri Teknik Personel E¤itimi”, 22 May›s – 14 Ka-s›m 2009 tarihlerinde ilk e¤itim olarak ve 16Ekim – 23 Kas›m 2009 tarihlerinde de ek e¤itimolarak gerçeklefltirildi.

Sigorta Acenteleri Yönetmeli¤inin Geçici 1’ in-ci maddesi uyar›nca 31 Aral›k 2009 tarihine ka-dar tamamlanmas› gereken e¤itimin öngörü-len sürede al›nmamas› durumunda ortaya ç›-

kabilecek hak kay›plar›n›n önlenebilmesi ama-c›yla 14 Aral›k – 31 Aral›k 2009 tarihleri aras›nda,çeflitli mazeretlerinden dolay› e¤itime kat›la-mayan kifliler için yeniden baflvuru al›nd›.

Adana, Ankara, Erzurum, ‹stanbul ve ‹zmir mer-kezli olmak üzere befl ilde düzenlenen e¤itim-ler, 14 Mart 2010 tarihi itibariyle tamamlanarakbaflar›l› olan adaylara sertifikalar› gönderilme-ye baflland›.

SSoonn AAcceennttee TTeekknniikk PPeerrssoonneell EE¤¤iittiimmlleerriiTTaammaammllaanndd››

31

SS‹‹GGOORRTTAA ‹‹SSTTAATT‹‹SSTT‹‹KKLLEERR‹‹

32

SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüünnüünn22000099 YY››ll››DDee¤¤eerrlleennddiirrmmeessii

Mehmet KALKAVANTSRfiB Genel Sekreter Yard›mc›s›

Aktifeki Aktifeki De¤iflim2009-12 Pay›(%) 2008-12 Pay›(%) %

Cari Varl›klar 12.683.217.225 85 10.456.140.977 80 21,30Nakit Ve Nakit Benzeri Varl›klar 3.409.314.947 23 3.526.364.312 27 -3,32Fin. Varl. ‹le Riski Sig. Ait Fin. Yat. 5.183.386.839 35 3.004.162.172 23 72,54Esas Faaliyetlerden Alacaklar 3.102.622.224 21 2.954.059.999 23 5,03‹liflkili Taraflardan Alacaklar 55.928.665 0 99.349.747 1 -43,71Di¤er Alacaklar 38.917.175 0 39.390.695 0 -1,20Gelecek Aylara Ait Giderler 809.971.273 5 716.442.330 5 13,05Di¤er Cari Varl›klar 83.076.102 1 116.371.723 1 -28,61Cari Olmayan Varl›klar 2.260.382.384 15 2.576.411.006 20 -12,27Esas Faaliyetlerden Alacaklar 13.605.047 0 3.393.452 0 300,92‹liflkili Taraflardan Alacaklar 1.136.759 0 1.500 0 75683,92Di¤er Alacaklar 828.611 0 392.746 0 110,98Finansal Varl›klar 1.248.769.177 8 1.932.607.190 15 -35,38Maddi Varl›klar 571.300.297 4 541.817.119 4 5,44Maddi Olmayan Varl›klar 355.809.584 2 56.597.332 0 528,67Gelecek Y›llara Ait Giderler 10.109.161 0 1.974.528 0 411,98Di¤er Cari Olmayan Varl›klar 58.823.748 0 39.627.138 0 48,44AKTIF TOPLAMI 14.943.599.609 100 13.032.551.983 100 14,66

I- HAYAT DIfiI fi‹RKETLERA- B‹LANÇO1- Aktif

ergimizin bu say›s›nda Sigorta Sektörünün 2009 y›l› genel de¤erlendirmesini yapaca¤›z.Bunu yaparken, her zaman oldu¤u gibi bir önceki dönem verilerini karfl›laflt›rarak trend-

ler hakk›nda fikir sahibi olmaya çal›flaca¤›z.

DD

33

Pasifteki Pasifteki De¤iflim2009-12 Pay›(%) 2008-12 Pay›(%) %

K›sa Vadeli Yükümlülükler 7.571.493.896 51 7.194.517.956 55 5,24

Finansal Borçlar 4.598.984 0 4.101.852 0 12,12Esas Faaliyetlerden Borçlar 676.230.503 5 738.435.697 6 -8,42‹liflkili Taraflardan Borçlar 24.869.408 0 29.723.797 0 -16,33Di¤er Borçlar 143.581.358 1 108.769.810 1 32,00Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›klar› 6.225.955.470 42 5.775.035.227 44 7,81Ödenecek Vergi Vb. Yüküm. 137.108.563 1 197.347.806 2 -30,52Di¤er Risklere ‹liflkin Karfl›l›klar 35.631.182 0 28.548.433 0 24,81Gelecek Aylara Ait Gelirler 293.123.114 2 288.932.825 2 1,45Di¤er K›sa Vadeli Yükümlülükler 30.395.314 0 23.622.510 0 28,67

Uzun Vadeli Yükümlülükler 209.828.872 1 223.754.710 2 -6,22

Finansal Borçlar 324.147 0 733.368 0 -55,80Esas Faaliyetlerden Borçlar 9.911.524 0 8.183.810 0 21,11‹liflkili Taraflara Borçlar 60 0 5 0 1097,80Di¤er Borçlar 2.661.199 0 2.656.752 0 0,17Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›klar› 147.846.528 1 96.597.503 1 53,05Di¤er Yükümlülükler ve Karfl›l›klar 2.189.694 0 1.462.832 0 49,69Di¤er Risklere ‹liflkin Karfl›l›klar 40.628.221 0 41.487.054 0 -2,07Gelecek Y›llara Ait Gelir ve Gider Tah. 2.773.633 0 1.028.436 0 169,69Di¤er Uzun Vadeli Yükümlülükler 3.493.866 0 71.604.951 1 -95,12

Özsermaye 7.162.276.840 48 5.614.279.317 43 27,57

Ödenmifl Sermaye 3.480.177.073 23 3.218.912.364 25 8,12Sermaye Yedekleri 547.866.310 4 148.271.992 1 269,50Kar Yedekleri 3.360.775.729 22 1.986.886.843 15 69,15Geçmifl Y›llar Kârlar› 44.771.424 0 58.024.041 0 -22,84Geçmifl Y›llar Zararlar›(-) - 453.124.263 -3 - 393.770.054 -3 15,07Dönem Net Kâr› 181.810.567 1 595.954.130 5 -69,49

PASIF TOPLAMI 14.943.599.609 100 13.032.551.983 100 14,66

2- Pasif

Hayat D›fl› branfllarda faaliyet gösteren sigortaflirketlerinin Aktif Toplam› geçen y›l›n ayn› döne-mine göre yaklafl›k %15 oran›nda bir art›fl gös-tererek 14.944 Milyon TL’ye ulaflm›flt›r. Cari Var-l›klar %21 oran›nda artarken, Cari OlmayanVarl›klarda %12 oran›nda bir azal›fl meydanagelmifltir. Cari Varl›klar›n aktif içerisindeki pay› 5puanl›k bir art›fl göstererek %85’e yükselirken,Cari Olmayan Varl›klar›n aktifteki pay› ise%20’den %15’e gerilemifltir. Cari varl›klardakiart›fl›n temel nedeni Finansal Varl›klar ile Riski Si-gortal›lara Ait Finansal Yat›r›mlar kalemi olmufl-tur. 810 Milyon TL tutar›ndaki “Gelecek Aylara

Ait Giderler” kaleminin 772 Milyon TL’si “Ertelen-mifl Komisyon Giderleri”nden oluflmaktad›r.

“Cari Olmayan Varl›klar” taraf›nda ise; “Finan-sal Varl›klar” kaleminin 1.026 Milyon TL’si “‹flti-rakler”den, 204 Milyon TL’si ise “Ba¤l› Ortakl›k-lar”dan meydana gelmektedir. “Maddi Varl›k-lar” kaleminin 211 Milyon TL’si “Yat›r›m Amaçl›Gayrimenkuller”den oluflurken, “Kullan›mAmaçl› Gayrimenkuller”in tutar› ise 334 MilyonTL’dir. Yat›r›m amaçl› gayrimenkullerin %29’unatekabül eden 62 Milyon TL’lik k›sm› arsalardanoluflmaktad›r.

SS‹‹GGOORRTTAA ‹‹SSTTAATT‹‹SSTT‹‹KKLLEERR‹‹

34

YAZILAN PR‹MLER TEKN‹K KÂR

2009-12 2008-12 De¤iflim% 2009-12 2008-12 De¤iflim(%)

Yang›n 1.658.585.594 1.596.779.129 3,87 195.801.759 224.992.406 -12,97DASK 317.951.636 272.824.680 16,54 -3.914.283 -2.200.001 77,92Nakliyat 370.962.531 413.600.680 -10,31 113.914.184 102.242.170 11,42Kaza 3.196.265.774 3.330.869.729 -4,04 -238.031.411 112.049.574 -312,43Mühendislik 623.005.282 535.217.981 16,40 25.878.428 47.539.608 -45,56Tar›m 122.423.893 125.111.095 -2,15 -3.124.866 -3.558.999 -12,20Sa¤l›k 1.390.157.525 1.305.007.060 6,52 -121.658.950 24.640.557 -593,73Seyahat Sa¤l›k 25.008.875 21.118.446 18,42 4.724.348 1.069.065 341,91Hukuksal Koruma 36.693.364 32.412.600 13,21 20.969.049 21.315.809 -1,63Ferdi Kaza 502.489.404 467.501.881 7,48 232.143.298 216.387.886 7,28Kredi 27.711.707 40.944.611 -32,32 -1.900.772 -15.392.273 -87,65KMA Mali Soruml. 2.203.110.187 2.062.285.307 6,83 -116.077.241 -324.732.777 -64,25Hayat D›fl› Toplam 10.474.365.771 10.203.673.199 2,65 108.723.542 404.353.024 -73,11Trafik 1.971.735.149 1.815.027.519 8,63 -296.056.160 -467.280.599 -36,64Kasko 2.632.269.343 2.850.270.696 -7,65 -364.350.572 75.117.367 -585,04

B- KÂR/ZARAR HESABI1- Teknik Sonuçlar

Özsermaye bir önceki y›l›n ayn› dönemine gö-re %28’lik bir art›flla 7.162 Milyon TL’ye ulaflm›fl-t›r. Bu art›flla birlikte, söz konusu kalemin PasifToplam› içerisindeki pay›nda 5 puanl›k bir art›flmeydana gelmifltir.

K›sa Vadeli Yükümlülüklerin pasif içerisindeki pa-y› 4 puanl›k azal›flla %51’e, toplam teknik karfl›l›k-lar›n pay› ise %44’ten %43’e gerilemifltir. 2009 y›l›sonunda, sektör 182 Milyon TL net kar elde etmiflolup bu tutar geçen y›l›n ayn› dönemine k›yas-la %69 oran›nda bir azal›fla isabet etmektedir.

“K›sa Vadeli Yükümlülükler” içindeki 676 MilyonTL tutar›ndaki “Esas Faaliyetlerden Borçlar” ka-

leminin en büyük kalemi 450 Milyon TL tutar›n-daki “Sigortac›l›k Faaliyetinden Borçlar” kalemi-dir. Bu kalemin 248 Milyon TL’si reasürörlere iliflkiniken, arac›lara iliflkin borç tutar› ise 102 Milyon TL,sigorta flirketlerine borçlar ise 92 Milyon TL’dir. Bubölümde yer alan “Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›kla-r›”n›n 3.740 Milyon TL’si “Kazan›lmam›fl PrimlerKarfl›l›¤›”ndan, 2.370 Milyon TL’si ise “MuallakHasar ve Tazminat Karfl›l›¤›”ndan oluflmaktad›r.“Gelecek Aylara Ait Gelirler”in 255 Milyon TL’si“Ertelenmifl Komisyon Gelirleri”nden oluflmak-tad›r. Özsermaye alt›nda yer alan 3.361 MilyonTL tutarl› “Kar Yedekleri”nin %62’sine isabeteden 2.099 Milyon TL ise “Finansal Varl›klar›nDe¤erlemesi”nden gelmektedir.

Elemanter branfllarda yaz›lan primlerde bir ön-ceki y›la göre %2,65 oran›nda bir art›fl sa¤lanm›flve prim üretim tutar› 10.474 Milyon TL’ye yüksel-mifltir. Sektörün elemanter branfllardaki teknik ka-r› ise geçen y›l›n ayn› döneminde 404 Milyon TLiken bu y›l %47 oran›nda bir azal›flla 109 MilyonTL’ye gerilemifltir. Burada dikkati çeken husus,2009 y›l›n›n Eylül ay› sonunda 190 Milyon tutar›n-da olan teknik kar›n, y›l›n son üç ay›nda 81Milyon TL gerilemifl olmas›d›r.

2008 y›l› toplam prim üretiminin %33’ünü olufltu-ran kaza branfl›nda, 2009 y›l›nda bir daralmameydana gelmifl ve toplam içindeki pay› %31’e

gerilemifltir. Ayr›ca, bu branflta, geçen y›l›n ayn›döneminde 112 Milyon TL olan teknik kar bu dö-nemde 238 Milyon TL zarara dönüflmüfltür. 2008y›l› kaza branfl› prim üretiminin %86’s› kasko altbranfl›ndan elde edilmekteyken, bu oranda 4puanl›k bir düflüfl meydana gelmifl ve %82 olarakgerçekleflmifltir. Kasko branfl›nda prim üretimi %8azal›rken, teknik sonuçlar %585 oran›nda gerile-yerek 364 Milyon TL zararla sonuçlanm›flt›r. 2009y›l› boyunca öngörmüfl oldu¤umuz üzere, tekniksonuçlar üzerinde en büyük negatif etki yapanunsur kasko olmufltur. Kaskoda görülen bu endi-flelendirici gidiflat maalesef 2009 y›l› sonu itibariy-le de mevcut olup, hasar prim oran›n› düzeltmek

35

2009-12 2008-12 De¤iflim(%)

Yat›r›m Gelirleri 1.008.611.978 1.367.850.126 -26,26

Finansal Yat›r›mlardan Elde Edilen Gelirler 588.293.532 614.721.420 -4,30

Finansal Yat›r›mlar›n Nakde Çevr. Elde Edilen Karlar 116.285.017 59.712.424 94,74

Finansal Yat›r›mlar›n De¤erlemesi 102.580.639 103.497.059 -0,89

Kambiyo Karlar› 121.475.536 400.902.330 -69,70

‹fltiraklerden Gelirler 57.002.656 137.715.072 -58,61

Ba¤l› Ortak. Ve Müflterek Yönetime Tabi Tefleb. Gel. 1.149.918 3.588.175 -67,95

Arazi, Arsa ‹le Binalardan Elde Edilen Gelirler 20.780.760 44.890.908 -53,71

Türev Ürünlerden Elde Edilen Gelirler 552.703 1.162.800 -52,47

Di¤er Yat›r›mlar 298.500 1.659.938 -82,02

Hayat Teknik Bölümünden Aktar›lan Yat›r›m Gel. 192.718 0 -

Yat›r›m Giderleri -852.498.618 -959.324.110 -11,14

Yat›r›m Yönetim Giderleri (-) -17.245.154 -13.006.043 32,59

Yat›r›mlar De¤er Azal›fllar› (-) -5.847.515 -10.610.966 -44,89

Yat›r›mlar›n Nakte Çevr.Oluflan Zararlar (-) -6.361.902 -6.725.202 -5,40

Hayat D›fl› Teknik Böl. Aktar›lan Yat›r›m Gelirleri (-) -644.411.549 -699.798.989 -7,91

Türev Ürünler Sonucunda Oluflan Zararlar (-) -1.500 -8.980.000 -99,98

Kambiyo Zararlar› (-) -117.224.473 -176.009.869 -33,40

Amortisman Giderleri (-) -58.329.750 -40.941.864 42,47

Di¤er Yat›r›m Giderleri (-) -3.076.777 -3.251.178 -5,36

Di¤er Faaliyetlerden Gelir &Giderler(+/-) -33.051.526 -74.927.361 -55,89

Karfl›l›klar Hesab› (+/-) -58.305.848 -82.346.068 -29,19

Reeskont Hesab› (+/-) 20.530.414 -1.041.350 -2071,52

Zorunlu Deprem Sigortas› Hesab› (+/-) 2.348.637 2.970.695 -20,94

Enflasyon Düzeltmesi Hesab› (+/-) 0 0 0,00

Ertelenmifl Vergi Varl›¤› Hesab› (+/-) 20.546.226 35.299.573 -41,79

Ertelenmifl Vergi Yükümlülü¤ü Gideri (-) -14.421.789 -5.457.527 164,26

Di¤er Gelir Ve Kârlar 20.960.971 41.681.306 -49,71

Di¤er Gider Ve Zararlar (-) -23.313.774 -64.855.755 -64,05

Önceki Y›l Gelir Ve Kârlar› 425.418 265.962 59,95

Önceki Y›l Gider Ve Zararlar›(-) -1.821.781 -1.444.197 26,14

Net Dönem Kar› Veya Zarar› 123.061.834 333.598.655 -63,11

2- Mali Sonuçlar

üzere flirketlerce gerekli tedbirlerin al›nmamas›halinde zarar›n artarak devam edece¤ini söyle-mek zor de¤ildir.

Sektör prim üretimine kaza branfl›ndan sonraen fazla katk›y› sa¤layan branfl KMA mali so-rumluluk branfl›d›r. Bu branfltaki üretimin %90’›n›trafik poliçeleri oluflturmaktad›r. Geçti¤imiz y›lmeydana gelen zarar bu y›l gerçekleflmemifl

ve geçen y›la oranla zarar miktar› %37 oran›n-da gerileyerek 296 Milyon TL olarak gerçeklefl-mifltir. Kasko ve trafik branfl›ndaki 2009 sonu iti-bariyle gerçekleflen teknik zarar toplam›, ha-yat d›fl› flirketlerin özsermaye toplamlar›n›n%9,22’sine tekabül etmektedir. 2009 Eylül sonuitibariyle bu oran›n %6,34 oldu¤u düflünülürse,son çeyrekte bu iki sigorta türünde sektör öz-kaynaklar›n›n %2,88’i kaybedilmifltir.

SS‹‹GGOORRTTAA ‹‹SSTTAATT‹‹SSTT‹‹KKLLEERR‹‹

36

Aktifeki Aktifeki De¤iflim2009-12 Pay›(%) 2008-12 Pay›(%) %

Cari Varl›klar 12.098.308.367 74 10.040.619.764 77 20,49Nakit Ve Nakit Benzeri Varl›klar 1.174.567.375 7 986.986.418 8 19,01Fin. Varl. ‹le Riski Sigort. Ait Fin. Yat. 5.773.116.491 35 5.297.590.163 41 8,98Esas Faaliyetlerden Alacaklar 4.971.162.619 30 3.612.636.591 28 37,60‹liflkili Taraflardan Alacaklar 6.468.653 0 2.285.065 0 183,08Di¤er Alacaklar 5.581.870 0 4.318.834 0 29,24Gelecek Aylara Ait Giderler 128.042.952 1 92.648.206 1 38,20Di¤er Cari Varl›klar 39.368.408 0 44.154.488 0 -10,84Cari Olmayan Varl›klar 4.212.727.066 26 3.021.121.561 23 39,44Esas Faaliyetlerden Alacaklar 4.038.633.508 25 2.853.085.892 22 41,55‹liflkili Taraflardan Alacaklar - 0 - 0 -Di¤er Alacaklar 140.635 0 109.897 0 27,97Finansal Varl›klar 16.822.909 0 10.502.187 0 60,18Maddi Varl›klar 110.841.139 1 113.541.016 1 -2,38Maddi Olmayan Varl›klar 24.559.741 0 14.974.850 0 64,01Gelecek Y›llara Ait Giderler 7.892.586 0 8.543.474 0 -7,62Di¤er Cari Olmayan Varl›klar 13.836.548 0 20.364.245 0 -32,05AKT‹F TOPLAMI 16.311.035.433 100 13.061.741.326 100 24,88

II- HAYAT - EMEKL‹L‹K fi‹RKETLER‹A- B‹LANÇO1- Aktif

1.009 Milyon TL’lik yat›r›m gelirlerine karfl›l›k 853Milyon TL’lik yat›r›m giderleri ve 33 Milyon TL’likdi¤er faaliyetlerden kaynaklanan giderler so-nucunda, 2009 y›l› sonunda 123 Milyon TL malikar elde edilmifltir. Bu tutar geçen y›l›n ayn› dö-nemine göre %63 oran›nda bir azal›fl› ifade et-mektedir.

Yat›r›m gelirlerinde %26 oran›nda bir azal›flmeydana gelmifl olup “Kambiyo Karlar›” kale-mi bu azal›fl›n temel belirleyicisi olmufltur. “Fi-

nansal Yat›r›mlardan Elde Edilen Gelirler” kale-minin 294 Milyon TL’si devlet tahvillerinden, 250Milyon TL’si ise vadeli mevduat hesab›ndangelmektedir.

Ayn› dönemde yat›r›m giderlerinde %11 ora-n›nda bir azal›fl meydana gelmifltir. Bu azal›fl›nen büyük sebebi ise “Hayat D›fl› Teknik BölümeAktar›lan Yat›r›m Gelirleri” kalemindeki %8 ora-n›ndaki azal›flt›r. Bu oran yat›r›m gelirlerindekiazal›fl oran›n›n %31’ine tekabül etmektedir.

Hayat ve Emeklilik branfllar›nda faaliyet göste-ren sigorta flirketlerinin Aktif Toplam› geçen y›-la oranla yaklafl›k %25 oran›nda bir art›fl göste-rerek 16.311 milyon TL’ye ulaflm›flt›r.

Cari Varl›klar %20 oran›nda artarken, Cari Ol-mayan Varl›klarda %39 oran›nda bir art›fl mey-dana gelmifltir. Cari Varl›klar ile Cari OlmayanVarl›klar›n aktif içindeki paylar› s›ras›yla %74 ve%26 oran›nda gerçekleflmifltir.

4.971 Milyon TL tutar›ndaki “Esas FaaliyetlerdenAlacaklar” tutar›n›n 4.673 Milyon TL’si “EmeklilikFaaliyetinden Alacaklar” alt›ndaki “Saklay›c›fiirketten Alacaklar” kaleminden gelmektedir.“Cari Olmayan Varl›klar” alt›nda yer alan 4.039Milyon TL tutar›ndaki “Esas Faaliyetlerden Ala-caklar” kaleminin 3.912 Milyon TL tutar›ndaki k›s-m› da ayn› flekilde Emeklilik Faaliyetinden Ala-caklar alt›ndaki “Saklay›c› fiirketten Alacaklar”kaleminden oluflmaktad›r.

37

Özsermaye bir önceki döneme göre %18 oran›n-da art›fl göstererek 1.659 Milyon TL’ye yükselmifltir.Özsermayenin Pasif Toplam› içindeki pay› 2008 y›-l›na k›yasla 1 puan gerilemifl ve %10 olarak ger-çekleflmifltir.

K›sa vadeli yükümlülüklerin pasif içerisindeki pay›2009 y›l›nda 4 puan artarak %49’a yükselmifl; birönceki döneme k›yasla %35 oran›nda artarak7.942 Milyon TL’ye ulaflm›flt›r. Uzun Vadeli Yükümlü-lüklerin Pasif Toplam› içindeki pay› ise 2008 y›l›nagöre %3 oran›nda gerileyerek %41 olarak gerçek-leflmifl; bir önceki y›la göre %16’l›k bir art›fl kayde-derek 6.710 Milyon TL’ye yükselmifltir. Bir öncekidönemde Toplam Pasif içindeki pay› %40 olan K›-

sa ve Uzun Vadeli Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›klar›, %6gerileyerek %34 olarak gerçekleflmifltir.

2009 y›l sonu itibariyle, sektör 274 Milyon TL tutar›n-da net kar elde etmifl olup bu tutar geçen y›la k›-yasla %12 oran›nda bir art›fl› ifade etmektedir.

Pasif taraf›ndaki kalemlere dikkat etti¤imizde, k›save uzun vadeli yükümlükler aras›nda yer alan vepasif taraf›n büyüklük anlam›nda ilk iki kaleminioluflturan “Esas Faaliyetlerden Borçlar” kalemleri-nin tamam›na yak›n› “Emeklilik FaaliyetlerindenBorçlar” kalemi alt›ndaki “Kat›l›mc›lara Borç-lar”dan meydana gelmektedir. K›sa ve uzun va-deli yükümlülükler alt›nda yer alan ve s›ras›yla

Pasifteki Pasifteki2009-12 Pay›(%) 2008-12 Pay›(%) De¤iflim %

K›sa Vadeli Yükümlülükler 7.942.297.277 49 5.877.443.130 45 35,13Finansal Borçlar 2.378.755 0 2.948.601 0 -19,33Esas Faaliyetlerden Borçlar 4.923.993.380 30 3.362.845.110 26 46,42‹liflkili Taraflardan Borçlar 11.379.955 0 12.053.279 0 -5,59Di¤er Borçlar 32.339.517 0 35.569.553 0 -9,08Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›klar› 2.833.253.244 17 2.329.644.089 18 21,62Ödenecek Vergi Vb. Yüküm. 57.537.874 0 78.505.479 1 -26,71Di¤er Risklere ‹liflkin Karfl›l›klar 26.688.783 0 19.238.526 0 38,73Gelecek Aylara Ait Gelirler 33.954.468 0 19.611.030 0 73,14Di¤er K›sa Vadeli Yükümlülükler 20.771.303 0 17.027.463 0 21,99Uzun Vadeli Yükümlülükler 6.709.937.313 41 5.776.885.351 44 16,15Finansal Borçlar 31.652 0 55.202 0 -42,66Esas Faaliyetlerden Borçlar 3.911.856.627 24 2.851.702.409 22 37,18‹liflkili Taraflara Borçlar - 0 - 0 -Di¤er Borçlar 145.494 0 146.281 0 -0,54Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›klar› 2.759.359.457 17 2.890.251.349 22 -4,53Di¤er Yükümlülükler ve Karfl›l›klar 2.856.535 0 2.194.827 0 30,15Di¤er Risklere ‹liflkin Karfl›l›klar 11.458.932 0 10.156.084 0 12,83Gelecek Y›l. Ait Gelir ve Gider Tah. - 0 140.656 0 -100,00Di¤er Uzun Vadeli Yükümlülükler 24.228.616 0 22.238.543 0 8,95Özsermaye 1.658.800.843 10 1.407.412.845 11 17,86Ödenmifl Sermaye 998.627.630 6 940.633.399 7 6,17Sermaye Yedekleri 132.384.837 1 115.889.149 1 14,23Kar Yedekleri 426.915.244 3 237.005.318 2 80,13Geçmifl Y›llar Kârlar› 83.689.419 1 73.825.029 1 13,36Geçmifl Y›llar Zararlar›(-) -256.510.624 -2 - 205.208.925 -2 25,00Dönem Net Kâr› 273.694.337 2 245.268.874 2 11,59PASIF TOPLAMI 16.311.035.433 100 13.061.741.326 100 24,88

2- Pasif

SS‹‹GGOORRTTAA ‹‹SSTTAATT‹‹SSTT‹‹KKLLEERR‹‹

38

2.833 Milyon TL ile 2.759Milyon TL olan “Sigortac›l›kTeknik Karfl›l›klar›”n›n k›savadeli yükümlükler taraf›n-daki tutar›n 2.246 MilyonTL’si, uzun vadeli yükümlü-lükler taraf›ndaki tutar›n ise2.476 Milyon TL’si hayatmatematik karfl›l›klar›ndan

oluflmaktad›r.

Hayat branfl› prim üretiminde birönceki y›l›n ayn› dönemine göre%15 oran›nda bir art›fl gerçeklefl-mifl ve prim üretimi 1.807 Milyon TLolarak gerçekleflmifltir. Hayatbranfl› Teknik Kar› %73 oran›ndaartarak 97 Milyon TL’ye yükselmifl-tir. Emeklilik branfl›nda ise bir önce-ki y›l sonunda 2 Milyon TL tutar›n-da teknik kar mevcut iken, bu y›lsonunda 11 Milyon TL teknik kâraulafl›lm›flt›r.

Mali kârdaki art›fl ile beraber ha-yat/emeklilik flirketlerinin flirketlerinbrüt bilanço kar› %10 oran›nda ar-tarak 356 Milyon TL’ye ulaflm›flt›r.

330 Milyon TL yat›r›m gelirlerinekarfl›l›k 62 Milyon TL yat›r›m giderle-ri ve 10 Milyon TL tutar›nda di¤erfaaliyetlerden kaynaklanan gi-derler sonucunda, 2009 y›l› sonun-da 258 Milyon TL mali kâr yarat›l-m›flt›r. Bu tutar geçen y›la göre %3oran›nda bir azal›fl› ifade etmekte-dir. Yat›r›m gelirlerinde %0,62 azal›flmeydana gelirken, yat›r›m gider-lerinde %6,86 oran›nda bir art›flmeydana gelmifltir. Mali sonuçla-r›n negatif seyri, kambiyo kâr vezararlar›ndaki menfi geliflimdenkaynaklanmaktad›r. ■

2009-12 2008-12 De¤iflim%

Hayat Yaz›lan Primler 1.807.022.698 1.576.208.875 14,64Hayat Net Teknik Kâr 97.188.036 56.233.998 72,83Emeklilik Teknik Kâr 11.047.986 2.003.666 451,39Hayat/Emeklilik Mali Kâr 258.478.227 266.494.743 -3,01Kâr 366.714.250 324.732.407 12,93Hayat D›fl› Faaliyet Kâr› -11.047.986 -2.003.666 451,39Vergi -81.971.927 -77.459.866 5,83Hayat Toplam Kâr (Vergi öncesi) 355.666.263 322.728.741 10,21Hayat Net Kâr 273.694.337 245.268.875 11,59

B- KÂR/ZARAR HESABI1- Teknik Sonuçlar

2009-12 2008-12 De¤iflim(%)

Yat›r›m Gelirleri 330.010.118 332.079.603 -0,62Finansal Yat›r›mlardan Elde Edilen Gelirler 155.461.767 160.667.660 -3,24Finansal Yat›r›mlar›n Nakde Çevr. Elde Edilen Kârlar 61.748.437 53.799.566 14,77Finansal Yat›r›mlar›n De¤erlemesi 68.227.962 50.105.052 36,17Kambiyo Kârlar› 13.622.451 24.849.792 -45,18‹fltiraklerden Gelirler 3.301.845 1.316.191 150,86Ba¤l› Ort. ve Müflt. Yön. Tabi Tefleb. Gel. 0 0 -Arazi, Arsa ‹le Binalardan Elde Edilen Gelirler 3.117.239 6.578.281 -52,61Türev Ürünlerden Elde Edilen Gelirler 985.965 116.808 744,09Di¤er Yat›r›mlar 5.918.339 1.249.341 373,72Hayat Teknik Böl. Aktar›lan Yat›r›m Gel. 17.626.114 33.396.912 -47,22

Yat›r›m Giderleri -61.814.218 -57.843.695 6,86Yat›r›m Yönetim Giderleri -2.918.819 -1.876.418 55,55Yat›r›mlar De¤er Azal›fllar› -4.325.683 -11.626.780 -62,80Yat›r›mlar›n Nakte Çevr.Oluflan Zararlar -2.566.196 -6.170.997 -58,42Hayat D›fl› Teknik Böl. Akt. Yat›r›m Gelirleri -7.747.972 -5.938.174 30,48Türev Ürünler Sonucunda Oluflan Zararlar 0 -232.805 -100,00Kambiyo Zararlar› -13.017.962 -8.006.277 62,60Amortisman Giderleri -30.876.615 -23.165.008 33,29Di¤er Yat›r›m Giderleri -360.970 -827.236 -56,36Di¤er Faaliyetlerden Gelir &Giderler(+/-) -9.717.673 -7.741.166 25,53Karfl›l›klar Hesab› (+/-) -8.596.894 -3.061.429 180,81Reeskont Hesab› (+/-) 1.759.919 -27.852 -6418,75Zorunlu Deprem Sigortas› Hesab› (+/-) 0 0 -Enflasyon Düzeltmesi Hesab› (+/-) 0 127.255 -100,00Ertelenmifl Vergi Varl›¤› Hesab› (+/-) -1.169.795 2.329.033 -150,23Ertelenmifl Vergi Yükümlülü¤ü Gideri (-) -478.190 -97.143 392,25Di¤er Gelir Ve Kârlar 10.148.450 8.230.233 23,31Di¤er Gider Ve Zararlar (-) -11.260.662 -14.240.877 -20,93Önceki Y›l Gelir Ve Kârlar› 78.841 46.715 68,77Önceki Y›l Gider Ve Zararlar›(-) -199.342 -1.047.101 -80,96Net Dönem Kâr› Veya Zarar› 258.478.227 266.494.743 -3,01

2- Mali Sonuçlar

39

Prof Dr. Suna ÖZYÜKSELTürk Sigorta Enstitüsü Vak›f Müdürü

ürkiye’nin en önemli sorunlar›ndan biriiflsizlik. Türkiye ‹statistik Kurumu’nun (TÜ-

‹K) verilerine göre ülkemizde iflsizlik oran› yüzde14 seviyelerinde. Türkiye’de iflsizli¤in önlenmesiiçin her sektörde istihdam›n art›r›lmas› büyükönem tafl›yor.

Türk Sigorta Enstitüsü Vakf›’n›n (TSEV), sigortasektöründe istihdam›n say›s›n›n ve niteli¤inin ar-t›r›lmas› amac›yla yapt›¤› çal›flmalar› bir eylemplan› alt›nda toplad›¤›n› belirten Vak›f MüdürüProf. Dr. Suna Özyüksel, “Çal›flma Bakanl›¤› ta-raf›ndan yap›lan çal›flmalarda iflsizlik sorununuçözmede finans sektörü, en etkin sektörlerdenbiri olarak öne ç›k›yor. Geliflmifl ülkelerdeki fi-nans sektörlerinin büyüklükleri incelendi¤indeTürkiye’deki bankac›l›k ve özellikle de sigortac›-l›k sektörünün bu ülkelerin büyüklüklerine henüzulaflamam›fl olmas›, sektörün büyüme potansi-yelini çok aç›k ortaya koyuyor” dedi.

‹NG‹LTERE-TÜRK‹YE KARfiILAfiTIRMASI

Nüfusu hemen hemen ayn› olan, ‹ngiltere veTürkiye’deki finans sektörlerinin durumu konu-sunda bir karfl›laflt›rma yapan Prof. Dr. Özyükselflunlar› söyledi: “Bank Of England’›n verilerinegöre Avrupa’n›n en geliflmifl finans sektörünesahip ülkelerinden biri olan ‹ngiltere’de finanssektörünün aktif büyüklü¤ü 7.7 Trilyon Euro(6.97 trilyon GBP) iken, Türk finans sektörününbüyüklü¤ü 483,6 Milyar Euro (1,06 Trilyon TL) ile

bu ülkenin yüzde 6’s›na karfl›l›k geliyor. ‹ngilte-re’de finans sektörü 1.2 milyon kifliye istihdamsa¤larken, Türkiye’de finans sektöründe248.000 kifli çal›fl›yor. ‹ki sektördeki istihdamoranlar› aras›nda 1.000.000 kiflilik bir fark söz ko-nusu. Rakamlar, Türk finans sektörünün istih-dam potansiyelini ve iflsizli¤e nas›l çare olabile-ce¤ini çok aç›k biçimde gösteriyor.”

Finans sektörünün içerisinde, gerek son y›llardabüyük art›fl gösteren yabanc› sermaye oran›,gerekse Avrupa Birli¤i’ne uyum sürecinde yeniç›kan mevzuatla geliflime aç›k bir altyap›ya ka-

““SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüünnddee‹‹ssttiihhddaamm››nn NNiitteellii¤¤iinniinn vveeSSaayy››ss››nn››nn AArrtttt››rr››llmmaass››ÇÇaall››flflmmaallaarr››””

TT

TTSSEEVV

TTSSEEVV

40

vuflan sigortac›l›k sektörünün, istihdam›en çok destekleyecek sektörlerin bafl›n-da geldi¤ini vurgulayan Özyüksel, “Sigor-ta sektörü, özellikle 2001 krizinden bu ya-na altyap›s›n› güçlendirerek geliflimini sür-düren bankac›l›k sektöründen farkl› ola-rak, alt yap›s›n› henüz 2007 y›l›nda ç›kar›-lan Sigortac›l›k Kanunu ile yeni yeni güç-lendirmeye bafllad› ve önemli bir büyü-me potansiyeline sahip. Bu büyüme ayn›oranda nitelikli yeni personel istihad›m›n›da gerektirecektir ” fleklinde konufltu.

TSEV’‹N ÇALIfiMALARI

TSEV’in, sektörün bu geliflim sürecinde,sektörün büyümesindeki temel faktörlerdenolan istihdam›n niteli¤inin ve say›s›n›n artt›r›l-mas› amac›yla yapt›¤› tüm çal›flmalar› bir Ey-lem Plan› içerisinde toplad›¤›n› belirten Prof. Dr.Özyüksel, bu plan çerçevesinde bugüne ka-dar gerçeklefltirilen çal›flmalar› flöyle s›ralad›:

1. Mevcut Personelin Niteli¤inin Art›r›lmas›:

TSEV, Hazine Müsteflarl›¤›’n›n önderli¤inde veSEGEM’in organizasyonunda, TOBB ile iflbirli¤iyaparak, Türkiye’nin tarihindeki en büyük e¤itimprojesi olan “Zorunlu Acente Teknik PersonelE¤itimi”ni gerçeklefltirdi. Bu e¤itimler, sigortasektörünün büyümesi, verimlili¤inin artt›r›lmas›ve tüketiciye daha kaliteli hizmet sunulabilmesiiçin daha bilinçli, bilgili ve e¤itimli acentelerinkazand›r›lmas› amac›yla, Hazine Müsteflarl›¤› ta-raf›ndan yönetmelikle zorunlu hale getirildi. Yak-lafl›k 40 bin kifliye Türkiye’nin 18 ilinde, efl zaman-l› olarak verilen e¤itimlerde ihtiyaç duyulan 70’eyak›n e¤itimcinin temin edilmesinde, Vakf›n ö¤-retim elemanlar›n›n yan›s›ra, sigorta flirketleri, si-gorta eksperleri ve üniversitelerin yapt›¤› iflbirli¤i,sektörün istihdam›n›n niteli¤inin art›r›lmas› konu-sundaki büyük dayan›flmas›n› ortaya koyan çokönemli bir örnek. Di¤er taraftan bu e¤itimlerinbir di¤er önemli özelli¤i, e¤itimlere kat›lan kiflile-rin yüzde 90’› taraf›ndan son derece baflar›l› bu-lunmufl olmas›.

Sigorta flirketleri ile brokerlik ve eksperlik flirket-

leri çal›flanlar›n›n niteliklerinin art›r›lmas› için ise,her y›l yaklafl›k 1000 personele e¤itim veriliyor.

Ayr›ca ‹stanbul d›fl›ndaki illerde çal›flan sigorta-c›lara ise, e-e¤itim programlar› ile ulafl›l›yor.

2. Sektörün E¤itime Ay›rd›¤› Kaynak Maliyetinin Azalt›labilmesi ve Nitelikli Gençle-rin Sektöre Kat›lmas›n›n Sa¤lanmas›:

TSEV sektörde çal›flmak isteyen gençlere MilliE¤itim Bakanl›¤› onay›yla açt›¤› “Özel Sigortac›-l›k Kursu” ile sigorta e¤itimi vererek, gençlerinhem çok kolay ifl bulabilmelerine, hem de iflebafllar bafllamaz üretken olabilmelerine desteksa¤l›yor. Sektörün geliflimine destek olacak bukurstan mezun olacak gençlerin, yabanc› ser-mayeli flirketlerin çok say›da bulundu¤u sektöre,AB standard›nda hizmet sunabilmeleri için ise,Kurs program›, Avrupa Finansal BelgelendirmeOrganizasyonu – eficert ile de akredite edildi.

Üniversite-sektör iflbirli¤ini sa¤lama misyonunasahip köprü bir kurum olarak TSEV, sigorta sektö-ründe çal›flacak ve bu alanda e¤itim almaktaolan ö¤rencilerle sektörün uygulamac›lar›n› bu-luflturmak ve ihtiyaçlar› olan bilgileri aktarmakamac›yla Türkiye’nin Erzurum, Kütahya, Ordu,Nevflehir, Van, Sivas, Antalya, Kayseri, Uflak, Af-yon gibi illerindeki üniversitelerinde, bugüne ka-dar 22 e¤itim semineri düzenledi ve bu seminer-lerde yaklafl›k 2000 ö¤renciye ulafl›ld›.

41

TSEV ayr›ca, üst düzey yöneticilerle yapt›¤› anket ça-l›flmalar›yla, sektörün e¤itim ile ilgili beklentilerini tes-pit ederek, sektörün ihtiyaçlar›na yönelik eleman ye-tifltirilmesi için sorun ve öneriler içeren raporlar haz›r-lad› ve YÖK’e sundu. Türkiye’nin ilk sektör ve üniversi-te temsilcilerinin bir araya getirildi¤i “E¤itim Zirvesi”nidüzenleyerek, istihdam ve e¤itim sorunlar›n›n tart›fl›la-ca¤› bir platform oluflturdu ve ortak olarak haz›rla-nan Rapor YÖK’e gönderildi.

3. Sigorta Sektörünün Mesleki Yeterliliklerinin Belirlenmesi:

Sigortac›l›¤› bir meslek olarak tercih edenlerin kendi-lerini özellikli hissetmeleri, kamuoyunun da sigortac›l›-¤› herkesin yapabilece¤i bir meslek olarak görme-meleri sigortan›n gelece¤i için çok önemli bir faktör.Sektörün mesleki yeterliliklerinin belirlenmesi amac›y-la, Avrupa Birli¤i taraf›ndan 23 Nisan 2008 y›l›nda ka-bul edilen “European Qualifications Framework (Av-rupa Yeterlilik Çerçevesi)” ve yine Nisan 2008 y›l›nda‹ngiltere’de Financial Services Skills Council taraf›n-dan tamamlanan Sector Qualifications Strategy

(Sektör Nitelikleri Stratejisi) incelenerek, Mesleki Yeter-lilik Kurumu ile iflbirli¤i içerisinde çal›flmalar sürdürülü-yor. Bu konudaki ilk toplant› 30 Mart tarihinde, TSEV,TSRfiB, Çal›flma Bakanl›¤› ve Bankalar Birli¤i’nin de ka-t›l›m›yla ‹stanbul’da yap›lacak.

TSEV’‹N D‹⁄ER PROJELER‹

I- “Sigorta Sektörü ‹K ve E¤itim Birimleri ‹flbirli¤i Projesi”

TSEV, kriz döneminde sigorta flirketlerinin E¤itim ve ‹KBirimlerine, maliyetleri düflürecek ve verimlili¤i artt›ra-cak faaliyetlerle destek vermek amac›yla, E¤itim ve‹K Platformlar› düzenleyerek, flirketlerin ilgili birimlerin-de çal›flan profesyonellerinin deneyim ve görüfllerinibirbirleriyle paylaflabilece¤i ortamlar oluflturuyor veflirket çal›flanlar›n›n faydalanabilmesi amac›yla Bow-ling Ligi, TSEV Türk Müzi¤i Korosu, Do¤a Foto¤rafç›l›¤›Kursu gibi etkinliklerle sigorta flirketlerinin ‹K birimleritaraf›ndan yürütülen sosyal aktivitelerini tek elde top-layarak söz konusu birimlere destek oluyor. Ayr›ca, flir-ket içi terfi s›navlar› düzenliyor, ihtiyaç duyulan konu-larda araflt›rma ve yay›nlar haz›rl›yor, organize etti¤iseminerlerle sektör çal›flanlar›n›n bilgilerini tazeliyor.

II- DASK “Olas› Bir ‹stanbul Depremi ‹çin Gönüllü Eksper Yetifltirme Projesi”

Olas› bir ‹stanbul depreminde mevcut sigorta eksper-lerinin konut hasarlar›n› tespit etmekte say›ca yetersizkalaca¤› düflüncesinden hareketle, Do¤al Afet Si-gortalar› Kurumu (DASK) taraf›ndan yürütülen ve fi-nanse edilen, inflaat mühendisleri ve mimarlardanoluflacak gönüllü bir eksper havuzunun oluflturulma-s›na yönelik projede e¤itim konusunda çal›fl›l›yor.

III- “Kaza Tespit Tutana¤› Uygulamas›n›n Etkinlefltirilmesi Projesi”

TSEV’in iflbirli¤i yapt›¤› bir di¤er kurulufl ise Trafik Sigor-talar› Bilgi Merkezi (TRAMER). TSEV, Kaza Tespit Tuta-naklar›n›n en k›sa sürede TRAMER’e ulaflt›r›lmas› vede¤erlendirmeye al›nabilmesi amac›yla, kurum ile ifl-birli¤i içerisinde bir e-e¤itim projesi yürütüyor.

Prof. Dr.Suna ÖzyükselUlusal ‹stihdamÇal›fltay›’na kat›ld› Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› Çal›flmaGenel Müdürlü¤ü’nce, ülkemizin ulusal istihdamstratejisinin belirlenmesi ve bu stratejinin hayatageçirilmesine yönelik eylem plan›n›n haz›rlanmas›amac›yla oluflturulan ‹stihdam Dan›flma Kuru-lu’nun, ulusal istihdam stratejisi çal›flmalar›na katk›sa¤lamak üzere, 19-21 fiubat 2010 tarihlerindeAntalya Miracle Resort Otel’de düzenledi¤i çal›fl-tay toplant›s›na, TSEV Müdürü Prof. Dr. Suna Öz-yüksel, davetli olarak kat›l›m gösterdi.

‹lgili kamu kurum ve kurulufllar›n›n, özel sektör ve si-vil toplum örgütlerinin temsilcileri ile akademis-yenler ve bas›n mensuplar›n›n kat›l›m gösterdi¤içal›fltayda, Prof. Dr. Özyüksel’in yer ald›¤› finanssektörünün istihdam politikalar›na iliflkin stratejileri-nin belirlenmesi amac›yla oluflturulan Sektörel Po-litikalar Finans Komitesi’nde, AKP milletvekili, aka-demisyenler, DPT temsilcisi, baz› bankalar›n temsil-cileri ve Türkiye Bankalar Birli¤i Genel Sekreteri Ek-rem Keskin de yer ald›.

42

TTSSEEVV

Türk Sigorta Enstitüsü Vakf› taraf›ndan ilk ola-rak 2007 –2008 akademik y›l›nda gerçekleflti-rilen TSEV Seminerler Dizisi bu y›l üçüncü kezgerçeklefltirildi. Vakf›n Temel Sigortac›l›k E¤i-tim Program› kapsam›nda, ö¤rencilerinin viz-yonunu zenginlefltirmek amac›yla, 7 farkl›konu bafll›¤›nda düzenlenen ve sektörün ta-lebiyle, genel kat›l›ma da aç›lan seminerler,2010 y›l›nda da alan›n›n önde gelen uzman-lar›n› sigorta sektörüyle buluflturdu.

TSEV seminerler dizisinin üçüncüsü 9 fiu-bat’ta bafllad›. ‹lk seminerin aç›l›fl konuflma-s›n› yapan tsev müdürü prof. Dr. Suna Özyük-sel, sektörün genel kat›l›m›na da aç›k olanseminerler dizisi ile sigorta sektörünün, Türki-ye’nin alan›nda uzman, ses getiren profes-yonelleri ile tan›flmalar›n› sa¤lad›klar›n› söyle-

di. TSEV ö¤rencilerinin birbirinden ilgi çekicikonu bafll›klar› ile seminerler sonunda farkl›bir vizyon kazanmalar›n› amaçlad›klar›n› ifa-de eden Özyüksel, üç y›ld›r bunu baflar›ylagerçeklefltirdiklerini belirtti.

TTSSEEVV SSeemmiinneerrlleerr DDiizziissii ‹‹llee AAllaann››nnddaa SSeess GGeettiirreennPPrrooffeessyyoonneelllleerr SSiiggoorrttaaSSeekkttöörrüüyyllee BBiirraarraaddaa

43

Can Baydarol’dan Türkiye-AB iliflkilerine elefltirelbir bak›flTSEV Seminerler Dizisi’nin ilk konuflmac›s› AB Uz-man› Dr. M. Can Baydarol, 1945 tarihli YaltaKonferans›’ndan günümüze kadar geçen sü-reçte, dünyan›n de¤iflen ekseni çerçevesindeTürkiye’nin yeni konumunu de¤erlendirdi. ‘Ge-cikmifl Geçifl Döneminin Türkiye-AB ‹liflkilerineFaturas›’ konulu seminer, kat›l›mc›lar taraf›ndanilgiyle dinlendi.

Osman Ar›o¤lu’ndan TürkVergi Sistemi11 fiubat’ta gerçeklefltirilen ikinci seminerin ko-nuflmac›s›, Gelir ‹daresi eski Baflkan› Osman Ar›-o¤lu oldu. Kat›l›mc›lara Türk Vergi Sistemi hak-

k›nda bilgiler veren Ar›o¤lu, Türkiye’nin ekono-mik ve mali düzenlemelerine iliflkin bilgileri pay-laflt›. Ar›o¤lu, seminerin sonunda kat›l›mc›lar›nsorular›n› yan›tlad›.

Ercan Tutal’danEngelsiz Yaflam ve Sürdürülebilirlik19 fiubat’ta gerçekleflen “Engelsiz Yaflam veSürdürülebilirlik” konu bafll›kl› üçüncü seminerinkonuflmac›s›, Alternatif Yaflam Derne¤i’nin ku-rucusu Ercan Tutal oldu. Tutal sunumunda, en-gelsiz yaflam serüvenini kat›l›mc›larla paylaflt›.

Ercan Tutal, engellilerin sosyal hayata daha ak-tif kat›lmalar›n› sa¤lamak amac›yla yap›lanprojelerden biri olan Alternatif Kamp’›n tan›t›mfilminin gösterimi ile sunumuna bafllad›. Türki-ye’deki engellilerin say›lar› ile ilgili çarp›c› ör-nekler vererek sunumuna devam eden Tutal,engellilere yönelik olarak Alternatif Yaflam Der-ne¤i taraf›ndan sürdürülen projeler ve üretilençözümler hakk›nda kat›l›mc›lara bilgiler verdi.

TTSSEEVV

44

TOBB Bünyesinde Eksperlerinve Acentelerin Yap›lanmas›22 fiubat’ta gerçeklefltirilen dördüncü semi-nerin konuflmac›s›, TOBB Sektörler ve Giriflim-cilik Daire Baflkan› Cihat Alagöz oldu. Alagöz,“Sigortac›l›k Mevzuat› Çerçevesinde Eksper-ler ve Acentelerin TOBB Bünyesinde Yap›lan-mas›” konu bafll›kl› sunumuna TOBB’un genelyap›s› ve teflkilatlanmas› hakk›nda bilgiler ve-rerek bafllad›.

Alagöz sunumunda, TOBB’un, sigorta eksper-leri ve sigorta acentelerini çat›s› alt›nda topla-yarak ald›¤› insiyatifin Türkiye’de bir ilki teflkil et-ti¤ini belirtti. Cihat Alagöz, söz konusu teflkilat-lanma modelinin, ba¤›ms›z meslek gruplar›n›nTOBB çat›s› alt›nda, nas›l kendi kendini yönete-bilece¤i, kendi kaynaklar›n› ve çat› örgütünkaynaklar›n› kullanarak sektörde nas›l bir farkl›-l›k oluflturulabilece¤inin en güzel örne¤i oldu-¤unu ifade etti. Sunumuna sigorta eksperleri-nin ve acentelerinin yap›lanmas› ile ilgili bilgilervererek devam eden Alagöz, kat›l›mc›lar›n so-rular›n› da yan›tlad›.

Gerçeklik nedir? 26 fiubat’ta THYMOS’un kurucu yöneticisi, pro-fesyonel konuflmac› Güven Güner taraf›ndanverilen “Gerçeklik ve De¤iflim” konu bafll›kl› se-miner, kat›l›mc›lar› al›fl›lm›fl düflünce kal›plar›n›nd›fl›na ç›kard›.

‹nteraktif olarak gerçeklefltirilen seminerde Gü-ner, içeri¤i zengin bir anlat›mla farkl› örnekleme-lerle, gerçeklik ve kuantum mekani¤i konular›n›derinlemesine irdeleyerek, kat›l›mc›lar›n bugünekadar ö¤rendiklerini, bildiklerini ve yaflad›klar›n›yeniden sorgulamalar›n› sa¤lad›.

Kaotik bir ortamdan gelece¤e sigorta sektörüAviva Sigorta Genel Müdürü Ertan F›rat, TSEVSeminerler Dizisi kapsam›nda 4 Mart’ta ger-çeklefltirdi¤i “Kaotik Bir Ortamdan Nas›l Bir Ge-lece¤e ve Olas› Kariyer F›rsatlar›” konu bafll›kl›sunumunda, sigorta sektörünün içinde bulun-du¤u mevcut durumu ve gelece¤e yönelikbeklentileri profesyonel bir yönetici gözüylede¤erlendirdi.

Türkiye’nin ekonomik ve siyasi aç›l›m›TSEV Seminerler Dizisi’nin son konuflmac›s›, eko-nomi bas›n›n de¤erli kalemi Meliha Okur oldu.Okur, keyifli anlat›m›yla, “Türkiye’nin Ekonomik veSiyasi Aç›l›m›”n› Türkiye’nin gündemindeki konu-lar› ele alarak kat›l›mc›larla birlikte de¤erlendirdi.

45

TSEV taraf›ndan 5’incisi düzenlenen, E¤itim ve‹nsan Kaynaklar› Platformu, 21 sigorta flirketinine¤itim ve insan kaynaklar› yöneticilerinin kat›l›m›ile 7 fiubat’ta sabah kahvalt›s› eflli¤inde gerçek-lefltirildi. Swissotel’de yap›lan platform toplant›-s›nda, sektörel e¤itim sorunlar›, e¤itim ve insankaynaklar› aç›s›ndan tart›fl›ld› ve de¤erlendirildi.

Vak›f Müdürü Prof. Dr. Suna Özyüksel taraf›n-dan aç›lan toplant›da, e¤itim ve insan kaynak-lar› yöneticileri, güncel konu bafll›klar›nda aç›-lan TSEV E¤itim Programlar›n›n, y›ll›k olarak du-yurulmas›n›n e¤itim planlamalar›na önemlioranda kolayl›k getirdi¤ini söylediler. Kat›l›mc›-lar sektörel e¤itim-istihdam sorunlar›na iliflkinyaflanan sorunlarda, kamu ve di¤er özel ku-rum-kurulufllarla arac› konumda gördükleriTSEV’den taleplerini dile getirdiler.

“S‹GORTA SEKTÖRÜ B‹LG‹YE VE VER‹YE DAYALI B‹R SEKTÖRDÜR”

Prof. Dr. Suna Özyüksel, toplant›da, gerçek-lefltirilen platformlarda sektörün sorunlar›na

yönelik çözüm odakl› kararlar al›nd›¤›n› veTSEV’in çal›flmalar›n›, üç y›ld›r platform top-lant›lar›nda al›nan kararlar› da dikkate ala-rak sürdürdü¤ünü belirtti. Özyüksel, yurtd›fl›n-daki sigorta flirketlerinin kurmufl olduklar›araflt›rma merkezlerinin çal›flmalar›ndan ör-nekler vererek, TSEV’in de sahip oldu¤u uz-man kadrosunun yan› s›ra, iflbirli¤i yapt›¤› bü-rokratlar ve akademisyenlerden oluflan tek-nik ekibi ile flirketlere anket çal›flmas›, sektörelaraflt›rmalar, proje haz›rlanmas› ve dan›fl-manl›k hizmetleri gibi benzer hizmetler suna-bilece¤ini ifade etti.

Sigorta sektörünün di¤er sektörlerin aksine bil-giye ve veriye dayal› bir sektör oldu¤unu söy-leyen Özyüksel, hem geçmiflin çok iyi izlenme-si gerekti¤ini hem de gelece¤e yönelik çok iyibir öngörü yap›lmas› gerekti¤inin her türlü ris-kin çeflitli uzmanlar taraf›ndan de¤erlendiriliptakip ediliyor olmas›n›n önemi üzerinde durdu.Prof. Dr. Özyüksel, bu do¤rultuda, sektörünvak›fla iflbirli¤i içinde çal›flmalar yapabilece-¤ini belirtti.

SSeekkttöörrüünn EE¤¤iittiimm vvee ‹‹KK YYöönneettiicciilleerrii BBiirr AArraaddaa

TTSSEEVV

46

TSEV taraf›ndan “THYMOS iflbirli¤i ile aç›lan Kifli-sel Geliflim E¤itim Programlar›” kapsam›nda“Modern Yönetim ve Liderlik” e¤itim program›,21 sigorta flirketinin e¤itim-insan kaynaklar› veilgili di¤er birim yöneticilerinin kat›l›m› ile TSRfiBtoplant› salonunda 25 ve 26 Mart tarihlerindegerçeklefltirildi.Bugüne kadar pek çok farkl› sektörde çok say›-da e¤itim veren, Güven Güner taraf›ndan ve-rilen e¤itim, kat›l›mc›lar›n liderlik kavram›na ilifl-kin bak›fl aç›lar›na çok farkl› bir derinlik kazan-

d›rd›. Ak›c› bir anlat›m ve düflünmeye sevkeden zengin bir içerikle sunulan e¤itim progra-m› sonunda, kat›l›mc›lara sertifikalar› da¤›t›ld›.

LLiiddeerrlliikk KKaavvrraamm››nnaa FFaarrkkll››BBiirr BBaakk››flfl AAçç››ss››

TSEV’in düzenlemifl oldu¤u TürkSigorta Sektörü 2. Bowling Ligi,Ocak ay›nda yap›lan ilk at›fllarlabafllad›.

Sektör kurumlar› ve kurulufllar›n-dan 17 tak›m›n kat›ld›¤› ligde,tak›m oyuncular›n›n yan› s›ra ta-k›mlar›n› desteklemek üzere ge-len izleyicilerin de coflkusu gö-rülmeye de¤erdi. KorukentBowling Salonu’nda gerçekle-flen lige, Ak Sigorta A.fi., Anado-lu Anonim Türk Sigorta fiirketi,Axa Sigorta A.fi., Eureko SigortaA.fi., HDI Sigorta A.fi., Hür Sigorta A.fi., LibertySigorta A.fi., Mapfre Genel Yaflam SigortaA.fi., Generali Sigorta A.fi., Neova Sigorta A.fi.,Ray Sigorta A.fi., SFS, Turba¤ Sigorta Arac›l›kHizmetleri, Türk Sigorta Enstitüsü Vakf›, Yap›Kredi Sigorta Grubu, Zurich Sigorta A.fi., flirkettak›mlar› kat›ld›.

18 May›s’taki final oyunlar› sonunda tak›mlarbirincisine 18 saatlik TSEV K›sa Süreli E¤itimProgramlar›na kat›l›m hakk› ödül olarak verile-cek. Ayr›ca 85 oyuncunun k›yas›ya rekabetedece¤i bireysel kategoride ise, ilk üçe girenve high score -high strike yapan oyuncularada çeflitli ödüller verilecek.

TTüürrkk SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüü 22.. BBoowwlliinngg LLiiggii BBaaflflllaadd››

47

TSEV Mevzuat Uyum E¤itim Programlar›’n›n Ocak– fiubat aylar›n› kapsayan ilk dönemi baflar›ylatamamland›. Ocak ay› içerisinde gerçeklefltirilen“Yeni Düzenlemeler Ifl›¤›nda Hayat Sigortalar›Mevzuat›” ile fiubat ay› içerisinde gerçeklefltirilen“Kredi Ba¤lant›l› Sigorta Uygulamalar› Yönetmeli-¤i Ifl›¤›nda Getirilen Düzenlemeler” e¤itim prog-

ramlar› Hazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k Genel Mü-dürlü¤ü Daire Baflkan› N. fierif Çak›rsoy taraf›n-dan verildi. Yo¤un ilgi gören Mevzuat Uyum E¤i-tim Programlar›, sigorta sektörünü etkileyen yenidüzenlemeler ›fl›¤›nda, ilgili kamu kurum ve kuru-lufllar› ile yak›n iflbirli¤i içerisinde önümüzdeki dö-nemlerde de sektörün ilgisine sunulacak.

22001100 ‹‹llkk ddöönneemm MMeevvzzuuaattEE¤¤iittiimmlleerrii BBaaflflaarr›› iillee TTaammaammllaanndd››

Kayseri Ticaret Odas› Avrupa Birli¤i Bilgi Merke-zi’nin davetlisi olarak, Kayseri’ye giden Vak›fMüdürü Özyüksel, sigorta acentelerine verdi¤iseminerde, AB tarihçesi, AB kurumlar›, AB hu-kuk kaynaklar›, AB’ne üyelik, AB tek sigorta pi-yasas›n› anlatt›.

16 Ocak 2010 tarihinde Kayseri Ticaret Odas›(KTO)’nda düzenlenen seminerde, aç›l›fl ko-nuflmas›n› yapan Kayseri Ticaret Odas› Baflkan›Hasan Ali Kilci, oda bünyesinde faaliyet göste-ren AB Bilgi Bürosu'nun çal›flmalar›na önemverdiklerini ve bu kapsamda çeflitli konulardae¤itim programlar› düzenlediklerini belirtti. Da-ha sonra söz alan, KTO Sigortac›l›k Meclis ÜyesiMümtaz Be¤en ise, sigorta arac›lar›na iliflkinmevzuat konusunda kat›l›mc›lar› bilgilendirdi.Seminer Özyüksel’in sunumu ve kat›l›mc›lar›nsorular›n›n cevaplanmas›n› takiben sona erdi.

PPrrooff.. DDrr.. SSuunnaa ÖÖzzyyüükksseell,,KKaayysseerrii’’ddeekkii AAcceenntteelleerree ““AABB vveeAAvvrruuppaa TTeekk SSiiggoorrttaa PPiiyyaassaass››””KKoonnuulluu BBiirr SSeemmiinneerr SSuunndduu

TTSSEEVV

48

Sigorta bilincini art›rma amac›yla düzenlenenseminerlerin alt›nc›s› Çanakkale 18 Mart Üni-versitesi’nde Finans Emeklilik ve Hayat SigortaA.fi. sponsorlu¤u ile 7 Ocak’ta gerçeklefltirildi.Biga ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Fakültesi “Yetkin-liklere Dayal› ‹nsan Kaynaklar› Toplulu¤u” kulü-bünün organizasyonuyla gerçeklefltirilen se-minere, fakülte ö¤rencileri ve ö¤retim ele-manlar› yo¤un ilgi gösterdi. Seminerde, FinansEmeklilik ve Hayat A.fi. Kurumsal Sat›fl Yönet-meni Özlem Baydar “Yeni Bir Sistem, Yeni Bir

F›rsat: Bireysel Emeklilik Sistemi”, TSRfiB E¤itim,Araflt›rma ve ‹nceleme Komitesi Baflkan Yar-d›mc›s› Cem Yalç›n Bayer “Sigorta ve Biz”,TSEV Tan›t›m ve ‹letiflim Birim Yöneticisi NurhanSütlafl “Türk Sigorta Sektörü Kurumlar› ve TSEV”konu bafll›kl› sunumlar›n› yapt›lar.

Konuflmac›lar sunumun sonunda ö¤rencile-rin, sigorta sektöründeki ifl olanaklar› ve birey-sel emeklilik sistemi ile ilgili sorular›n› yan›tla-d›lar.

ÇÇaannaakkkkaallee 1188 MMaarrttÜÜnniivveerrssiitteessii ÖÖ¤¤rreenncciilleerriinnee ““SSiiggoorrttaa BBiilliinnccii”” SSeemmiinneerrii

49

Türk Sigorta Enstitüsü Vakf›, ‹stanbul Ar-El Üni-versitesi’nin davetiyle, Kariyer Günleri kapsa-m›nda üniversite ö¤rencilerine Sigorta Sektö-rünü ve Sigortac›l›k Mesle¤ini tan›tt›. 17Mart’ta gerçeklefltirilen seminerde, TSEV Tan›-t›m ve ‹letiflim Birim Yöneticisi Nurhan Sütlafl ilebirlikte TSEV’in konuk konuflmac› olarak davetetti¤i AEGON Emeklilik ve Hayat Sigorta fiirke-

ti ‹nsan Kaynaklar› Yönetmeni Özgür Kayserili-o¤lu ve E¤itim Yönetmeni Murat Gümüfl ko-nuflmac› olarak yer ald›. Sütlafl’›n TSEV hakk›n-daki sunumu sonras›, Kayserlio¤lu ve GümüflAEGON ve sektördeki kariyer f›rsatlar›n› içerensunumlar›n› gerçeklefltirdiler. Konuflmac›lar, se-miner sonunda ö¤rencilerin sigorta sektörü veBES hakk›ndaki sorular›n› yan›tlad›lar.

‹‹ssttaannbbuull AArr--EEll ÜÜnniivveerrssiitteessiiÖÖ¤¤rreenncciilleerriinnee SSiiggoorrttaacc››ll››kkMMeessllee¤¤ii TTaann››tt››lldd››

“Mikro Finansman Modelinde Sigortac›l›k”TSEV taraf›ndan Sigorta Araflt›rma ve ‹ncele-me Yay›nlar› kapsam›nda ç›kar›lan ve serinin17. yay›n› olan “Mikro Finansman ModelindeSigortac›l›k” kitab›, yoksullukla mücadeledeönemli bir yer edinen mikro finansman kapsa-m›nda sigortac›l›k hizmetine iliflkin temel bilgi-leri aktarmaktad›r.

Doç. Dr. Serhan Oksay taraf›ndan haz›rlanançal›flman›n birinci bölümünde, mikro finans-

man›n kapsam›, ikinci bölümdemikro finansman kurumlar›,üçüncü bölümde dünyadakimikro sigorta uygulamalar› veson bölümde ise mikro sigorta-n›n gelece¤i incelenmektedir.

6. Sigorta Araflt›rmalar› Dergisi

A k a d e m i s y e nve uygulamac›-lar›n teorik veteknik bilgilerininyer ald›¤› ve sek-törün günde-mindeki teknikve/veya teorikkonular›n ince-lendi¤i bir kay-nak niteli¤indeolan, Sigorta

Araflt›rmalar› Dergisi’nin (SAD) 6. say›s› yay›m-land›. Sigortac›l›k konusundaki ilk ve tek aka-demik ve hakemli dergi olma özelli¤ini koru-yan SAD-Sigorta Araflt›rmalar› Dergisi, makalesahiplerine, kamu kurumlar›na, üniversitelereve ilgili kurulufllar›n kütüphanelerine ücretsizolarak gönderilmektedir.

TTSSEEVV’’ddeenn iikkii yyeennii yyaayy››nn ddaahhaa

HHAAZZ‹‹NNEE MMÜÜSSTTEEfifiAARRLLII⁄⁄II SS‹‹GGOORRTTAACCIILLIIKK GGEENNEELL MMÜÜDDÜÜRRLLÜÜ⁄⁄ÜÜ

›llard›r tart›fl›lan afl›r› rekabet konusunanihayet s›n›rl› da alsa Hazine Müsteflar-

l›¤› el koydu.

Müsteflarl›k, kasko, trafik, sa¤l›k branfllar› ile ka-tastrofik risklerde fiyatlama konusunda bir Ge-nelge ile kurallar getirdi. Ayr›ca, bu kurallar›nuygulanmas›n› takip edece¤ini deklere etti.

‹htiyari deprem sigortas› tarifelerinde de, tarifed›fl› uygulamalar› tespit etti¤inde gerekli yasalsüreci bafllatan. Hazinenin 2010 y›l›nda bu

uygulamas›n›n etkilerinin yavafl yavafl hissedil-meye baflland›¤› görülmektedir.

Hazinenin afl›r› rekabete iliflkin tedbirleri yaln›z-ca bununla s›n›rl› kalmam›flt›r. Zorunlu trafik si-gortas›nda, riski yüksek araç türleri, iller ve flir-ketler baz›nda minimum primlerin oluflturulma-s› al›nan bir baflka tedbirdir. Nitekim 2009 y›l›n-da, özellikle y›l›n ikinci yar›s›nda al›nan tedbirlerçerçevesinde trafik sigortas›nda poliçe bafl›naprimin artt›¤› ve teknik zarar›n az›ld›¤› gözlen-mifltir.

Tüm di¤er tedbirlerin yan›nda, 2009 y›lsonu ser-maye yeterliliklerinde eksik görünen flirketler-den de bu eksiklerini y›lsonunu beklemedenHaziran sonuna kadar tamamlamalar› isten-mifltir. Bunun nedeni, 2010 y›l›n›n büyüme y›l› ol-mas›na ra¤men, 2009’dan gelen baz› olum-suzluklar› da bar›nd›rmas›d›r. Mali gelirlerdebeklenen düflüfl e¤ilimi nedeniyle, teknik kârl›l›kve sermaye yeterlili¤i ön plana geçmifl olup,Hazine Müsteflarl›¤› bu konuda erken tedbir al-ma yoluna gitmifl bulunmaktad›r.

2010 y›l›n›n ilk aylar›nda gerçeklefltirilen bir bafl-ka Hazine çal›flmas› ise, sigorta flirketi yönetici-leri ile yap›lan görüflmeler olmufltur. Bu görüfl-melerde dile getirilen sorunlar toparlanaraktüm flirketlerle paylafl›lacak, bu çerçevede ya-p›lan çal›flmalardan da sektör bilgi sahibi k›l›-nacakt›r.

Kamu otoritesi, her zaman oldu¤u gibi flirketmali yap›lar›n› sürekli olarak izlemeye devemetmektedir. Bununla birlikte, talep edilen ted-birlerin uygulamaya konulmas›, sigortac›l›¤›nicaplar›na uyulmas›, k›sa vadenin de¤il orta veuzun vadenin göz önünde tutulmas› da sektö-rün görevi olmaktad›r. Sektörün, bu ilkelereuyum gösterdi¤i takdirde önümüzdeki y›llardaçok daha büyümüfl, geliflmifl ve itibarl› olaca-¤›na flüphe yoktur.

HHaazziinnee GGöörreevviinnii YYaapptt››,,SS››rraa SSeekkttöörrddee

50

YY

51

A. Kadir KÜÇÜKGüvence Hesab› Müdürü

üvence Hesab›’na son 5 y›lda 27.497baflvuru olmufltur. 2005 y›l›nda 1.696

adet olan baflvuru say›s› 2009 y›l›nda 10.489adede yükselmifltir. Yani son 5 y›lda Güven-ce Hesab›’na yap›lan baflvurular yüzde 718artm›flt›r. Yap›lan baflvurular›n yaklafl›k yüz-de 40’› 2009 y›l›nda gerçekleflmifltir.

Ancak bütün bu art›fllara ra¤men yaflanantrafik kazalar›na bakt›¤›m›zda yap›lan bafl-vurular›n yetersiz kald›¤›n› görmek müm-kündür. ‹statistiklere göre ölüm hadiselerin-de yüzde 50, yaralanmalarda yüzde 90 ci-var›nda baflvuru yap›lmad›¤› ortaya ç›k-maktad›r.

Emniyet Genel Müdürlü¤ü’nden al›nan ista-tistiklere göre son 5 y›lda 4 milyon 159 bintrafik kazas› meydana gelmifltir. Bu kazalar-da 22 bin 681 kifli hayat›n› kaybetmifl, 897bin kifli yaralanm›flt›r.

Yine Tramer’den (Trafik Sigortalar› Bilgi Mer-kezi) al›nan verilere göre Türkiye çap›ndayaklafl›k 3 bin 510 adet arac›n Zorunlu MaliSorumluluk Sigortas› (Trafik Sigortas›) yapt›r›l-mam›flt›r. Yaklafl›k yüzde 25 civar›nda bir si-gortas›zl›k oran› mevcuttur. Yani trafi¤e ç›-

kan her 4 araçtan birisi sigortas›zd›r ve buaraçlar her gün trafikte dolaflmaktad›r.

Bu verilerden hareket ederek sigortas›zaraçlar›n neden olduklar› zararlar› ve bun-lara iliflkin yap›lan baflvurular› hesaplamayaçal›flal›m. Örne¤in, istatistiklere göre 2008y›l›nda yaklafl›k 950 bin trafik kazas› meyda-na gelmifltir. Bu kazalarda 4 bin 236 kifli ha-yat›n› kaybetmifl, 184 bin 468 kifli yaralan-m›flt›r. Sigortas›zl›k oran› dikkate al›nd›¤›nda,4 bin 236 adet ölüm hadisesinin yaklafl›kyüzde 25’fli ( 1.050 adedi) ve 184 bin 468 ya-ralama hadisesinin yaklafl›k 46 bin adedi si-gortas›z araçlar nedeniyle meydana gelmifloldu¤u kabul edilebilir. Bunlar her ne kadartahmini rakamlar olsa da gerçe¤e yak›nd›r.

2008 y›l›nda meydana gelen kazalar nede-niyle 2008 ve 2009 y›llar›nda Güvence He-sab›’na toplam 519 adet ölüm hadisesi içinbaflvuru yap›lm›flt›r. Oysa istatistiklere göre2008 y›l›nda sigortas›z araçlardan kaynakla-

GGüüvveennccee HHeessaabb››nnaaBBaaflflvvuurruullaarrddaa AArrtt››flfl......

GG

““SSoonn 55 yy››llddaa ggüüvveenncceehheessaabb››’’nnaa yyaapp››llaann bbaaflflvvuurruullaarr yyüüzzddee 771188aarrtttt››.. AAnnccaakk bbuu aarrtt››flflaarraa¤¤mmeenn yyaapp››llaann bbaaflflvvuurruullaarr yyaaflflaannaannttrraaffiikk kkaazzaallaarr›› kkaarrflfl››ss››nnddaa yyeetteerrssiizzkkaallmmaakkttaadd››rr..””

GGÜÜVVEENNCCEE HHEESSAABBII

Y›llar Kaza Say›s› Ölü Say›s› Yaral› Say›s›2005 ................620.789................4.505..............154.0862006 ................728.755................4.633..............169.0802007 ................825.561................5.007..............189.0572008 ................950.120................4.236..............184.4682009 .............1.034.435................4.300..............200.405

4.159.660..............22.681..............897.096

SON 5 YILIN KAZA ‹STAT‹ST‹KLER‹

GGÜÜVVEENNCCEE HHEESSAABBII

52

nan ölüm hadisesi say›s›n›n yaklafl›k 1.050 ol-du¤unu yukar›da hesaplam›flt›k. Bu durumagöre 2008 y›l›nda meydana gelen ölüm ha-diselerinin yaklafl›k yüzde 50’si için GüvenceHesab›’na baflvuru yap›lm›fl, ancak di¤eryüzde 50’si için herhangi bir baflvuru yap›l-

mam›flt›r.Yaralanma hadiselerinde ise bu oran çokdaha yüksektir. Zira 2008 y›l›nda yaflanan184 bin 468 yaralanma hadisesinin yüzde25’lik k›sm›n›n, yani yaklafl›k 46 bin yaralan-ma hadisesinin yine sigortas›z araçlar nede-niyle olufltu¤u varsay›labilir. Bu hadiselerdenancak sadece 5 bin 400 adedi, yani di¤erbir ifade ile yüzde 11’i Güvence Hesab›’nabaflvuruda bulunmufltur. Geriye kalan bü-yük bir k›sm›, yani yüzde 89’u baflvuruda bu-lunmam›fl veya bulunamam›flt›r. Zira muhte-melen bu kifliler yapm›fl olduklar› tedavi har-camalar›n›n araçlar›n trafik sigortalar›n› ya-pan sigorta flirketlerinden veya sigortas›yoksa Güvence Hesab›’ndan karfl›lanaca-¤›n› bilmiyorlard›. Bunlardan bir k›sm›n›n kü-çük harcamalar, de¤mez diyerek talepedilmedi¤ini düflünsek bile geri kalan ciddik›sm›n›n haklar›n› tam olarak bilmedi¤indenalamad›¤› bir gerçektir. Tabi bu insanlarharcamalar›n› ceplerinden karfl›lamak zo-runda kalm›fllard›r.

Sonuç olarak, yap›lan tahmini hesaplama-lara göre, ölüm hadiselerinde yüzde 40,yaralanmalarda yüzde 90 civarlar›nda bafl-vuru yap›lmad›¤› ortaya ç›kmaktad›r. Te-mennimiz bu insanlar›n bir an önce haklar›-n› ö¤renmeleri ve kusurlu olmad›klar› halde

katlanmak zorunda olduklar› bu giderleri il-gili kurumlardan talep etmeleridir.

Güvence Hesab› ayda yaklafl›k 3 Milyon TLcivar›nda ödeme yapmak suretiyle 2009 y›-l›nda toplam 34 Milyon 675 Bin TL ödeme

gerçeklefltirmifltir. Toplamödeme tutar› ise 93 Milyon266 Bin TL.’ ye ulaflm›flt›r.

Güvence Hesab›, Karayollar›Trafik Kanunu gere¤i yapt›r›l-mas› zorunlu oldu¤u halde,motorlu araçlar›n iflletilmesis›ras›nda Zorunlu Mali Sorum-

luluk Sigortas›n›n (Trafik Sigortas›n›n) yapt›r›l-mam›fl olmas› veya kazaya neden olanarac›n tespit edilememifl olmas› veya ara-c›n çal›nt› olmas› durumunda bir kimseninölümüne, yaralanmas›na veya sakat kal-mas›na sebebiyet vermifl olmas›ndan dola-y› meydana gelen bedeni zararlar› söz ko-nusu sigorta mevzuat› çerçevesinde, araçsürücüsünün kusuru nispetinde ve kazaan›nda geçerli poliçe limitleri ve flartlar› dâ-hilinde karfl›lamaktad›r.

Temennimiz trafik kazalar›nda bedenen za-rara kimselerin haklar›n› bilmeleri ve bu hak-lar›n› aramalar›d›r. Geçmifl y›llardaki baflvu-rulara bakt›¤›m›zda, bu gün gelinen noktabir hayli sevindiricidir. Baflvurular son 5 y›ldayüzde 718 artm›flt›r. Ancak bu yeterli de¤il-dir. Yeterli olmas› için zarar görenlerin tama-m›n›n haklar›n› almalar›d›r. ■

Toplam Art›fl Oran›Y›llar Adet TL TL2005 ........................567 ..........8.897.207...................238 2006 .....................1.183 ........12.116.507.....................36 2007 .....................2.655 ........15.464.845.....................28 2008 .....................4.686 ........22.111.695.....................43 2009 .....................7.846 ........34.675.816.....................57 Toplam ...........16.937......93.266.070

SON 5 YILDA GÜVENCE HESABI’NA YAPILAN ÖDEMELER

Y›llar Ölüm Maluliyet Tedavi TOPLAM Art›fl Oran› %2005 ................800 .................164.............732 ..........1.696 ...............50 2006 .............1.026 .................397..........1.172 ..........2.595 ...............53 2007 .............1.054 .................493..........4.084 ..........5.631 .............117 2008 .............1.150 .................658..........5.278 ..........7.086 ...............26 2009 .............1.368 .................960..........8.161 ........10.489 ...............48 Toplam......5.398 ............2.672 ......19.427.......27.497

SON 5 YILDA GÜVENCE HESABI’NA YAPILAN BAfiVURULAR

53

SS‹‹GGOORRTTAA BB‹‹LLGG‹‹ MMEERRKKEEZZ‹‹

Mehmet Üst Sigorta Bilgi Merkezi Müdürü

rafik Sigortalar›nda Poliçe Prim Üreti-mini;

❖ 2008 y›l›nda 1 Milyar 702 Milyon TL ile ka-patan sigorta sektörü, ❖ 2009 senesinde yaklafl›k 1 Milyar 917 Mil-yon TL prim üretimi gerçeklefltirerek öncekiy›la göre yüzde 12.61’lik bir büyüme sa¤la-yarak enflasyonun üzerinde bir büyümesa¤lam›flt›r.

❖ Poliçe adetleri ise bir önceki y›la göreyüzde 5.12 artarak, iki y›l aras›ndaki poliçeadedi fark› 560 bine ulaflm›flt›r.❖ Poliçe bafl›na prim tutar› ise 166.6 TL ola-rak gerçekleflmifltir.❖ 2009 y›l› içerisinde 1,917 Milyar TL primüretimine karfl›l›k 1,893 Milyar TL hasar öde-mesi yap›lm›flt›r.❖ Bu durumda, komisyon ve iflletme gider-leri de düflünülecek olursa (Ortalama yüzde25) sektörün 2009 y›l› içerisinde 455 Milyon TLzarar etti¤i aç›kça görülmektedir.

TTrraaffiikk SSiiggoorrttaass›› 22000099ÜÜrreettiimm VVeerriilleerrii

TT

Not: Poliçe adedi ve Prim üretimi poliçe bafllang›ç tarihine göre ilgili cari y›la ait bilgilerdir.

2008 2009 Fark

Poliçe Poliçe Poliçe Poliçe Adet Adet Prim PrimBASAMAK Adedi Primi Adedi Primi Fark Yüzde Fark Yüzde

1. Basamak 359.978 65.968 43.892 25.271 -316.086 -87.81% -40.697 -61.69%2. Basamak 400.787 75.517 280.202 62.526 -120.585 -30.09% -12.992 -17.20%3. Basamak 523.611 102.025 436.971 104.166 -86.640 -16.55% 2.142 2.10%4. Basamak 3.421.518 539.985 3.557.997 599.589 136.473 3.99% 59.604 11.04%5. Basamak 2.104.688 329.679 2.321.150 380.069 216.462 10.28% 50.390 15.28%6. Basamak 1.286.482 195.783 1.621.417 267.204 334.935 26.03% 71.421 36.48%7. Basamak 2.846.091 393.585 3.242.368 478.448 396.277 13.92% 84.863 21.56%Genel Toplam 10.943.155 1.702.541 11.503.991 1.917.272 560.836 5.12% 214.731 12.61%

Tablo 1.A: 2008 / 2009 Y›l› Tarife Basama¤› Baz›nda Tarfik Sigortas›Poliçe Adetleri ve Prim Üretimi Fark› (Ocak-Aral›k Kümülatif) - Bin TL

Not: Poliçe adedi ve Prim üretimi poliçe bafllang›ç tarihine göre ilgili cari y›la ait bilgilerdir.

2009 2010 Fark

Poliçe Poliçe Poliçe Poliçe Adet Adet Prim PrimBASAMAK Adedi Primi Adedi Primi Fark Yüzde Fark Yüzde

1. Basamak 12.314 5.851 8.300 6.518 -4.014 -32.60% 667 11.39%2. Basamak 96.456 19.306 24.053 9.645 -72.493 -75.09% -9.660 -50.04%3. Basamak 106.386 24.072 102.450 25.149 -3.936 -3.70% 1.077 4.47%4. Basamak 787.230 118.433 1.077.556 196.484 290.326 36.88% 78.051 65.90%5. Basamak 579.196 92.192 503.118 85.463 -76.078 -13.14% -6.729 -7.30%6. Basamak 319.785 50.601 44.052 75.483 120.267 37.61% 24.883 49.17%7. Basamak 779.268 108.354 848.736 134.584 69.468 8.91% 26.230 24.21%Genel Toplam 2.680.725 418.809 3.004.265 533.327 323.540 12.07% 114.519 27.34%

Tablo 1.B: 2009- 2010 Y›l› Tarife Basama¤› Baz›nda Trafik Sigortas› PoliçeAdetleri ve Prim Üretimi Fark› (Ocak-Mart Kümülâtif) - Bin TL

SS‹‹GGOORRTTAA BB‹‹LLGG‹‹ MMEERRKKEEZZ‹‹

54

Yürürlükteki Tescilli Sigortas›zl›kAraç Grubu Poliçe Adedi Poliçe Adedi Araç Adedi Oran›

OTOMOB‹L 7.062.402 6.549.188 7.093.964 7,68%M‹N‹BÜS 334.894 317.708 384.053 17,27%OTOBÜS 169.415 157.676 201.033 21,57%KAMYONET 2.049.399 1.938.372 2.204.951 12,09%KAMYONET 599.049 569.905 727.302 21,64%TRAKTÖR 489.354 482.981 1.368.032 64,70%MOTOS‹KLET VEYÜK MOTOS‹KLET‹ 742.621 728.72 2.303.261 68,36%ÖZEL AMAÇLI TAfiIT 12.775 14.032 34.104 58,86%Toplam 11.459.909 10.758.534 14.316.700 24,85%Motosiklet ve Traktör Hariç 10.227.934 9.546.881 10.645.407 10,32%

Tablo 2: Araç Türleri Baz›nda Trafik Sigortas› Poliçe Adedive Sigortas›zl›k Oran›

❖ 2009 y›l› ilk çeyre¤inde 418 Milyon TL primüreten sektörümüz, ❖ 2010 y›l› ayn› döneminde yüzde 27.34 lük birart›flla yaklafl›k 534 Milyon TL prim üretimigerçeklefltirmifltir.❖ Poliçe adetleri ise bir önceki y›l›n ayn› döne-mine göre yüzde 12.07 artarak, iki 114.519

adetlik bir fark oluflmufltur.❖ Poliçe bafl›na prim tutar›n›n ise 2010’un ilk üçay›nda 177,5 TL olarak gerçekleflti¤i görülmek-tedir.2009 Aral›k sonu itibariyle sigortas›zl›k oran›tablosu afla¤›da yer almaktad›r. (Bkz. Tablo 2)

55

TRAF‹K S‹GORTASI HASAR VER‹LER‹

Hasar verilerini daha detayl› inceleyecekolursak, sektör genelinde, 2003 y›l›nda üreti-len poliçelere ait 2009 y›lsonuna kadar ge-çen toplam yedi y›l içinde ödenen hasartoplam tutar› 453,187 TL’ye ulaflarak birikimlihasar/prim oran› (yaz›m y›l› esas›na göre)yüzde 86,02’ye ulaflm›flt›r. 2004 y›l›nda üreti-len poliçelere ait 2009 y›lsonuna kadar ge-çen toplam alt› y›l içinde ödenen hasar top-lam tutar› 671.561 TL’ye ulaflarak hasar/primoran› yüzde74,58’e ulaflm›flt›r. 2005 y›l›ndaüretilen poliçelere ait 2009 y›lsonuna kadargeçen toplam befl y›l içinde ödenen hasartoplam tutar› 938.335 TL’ye ulaflarak ha-sar/prim oran› yüzde 85,55 olmufltur. 2006 y›-l›nda üretilen poliçelere ait 2009 y›lsonunakadar geçen toplam dört y›l içinde ödenenhasar toplam tutar› 1.125.471 TL’ye ulaflarakhasar/prim oran› yüzde 88,98 olmufltur. 2007

y›l›nda üretilen poliçelere ait 2009 y›lsonunakadar geçen toplam üç y›l içinde ödenenhasar toplam tutar› 1.390.624 TL’ye ulaflarakhasar/prim oran› yüzde 93,58 olmufltur. 2008y›l›nda üretilen poliçeler için 2009 y›lsonu iti-bariyle elde edilen hasar/prim oran› yüzde92,56, 2009 y›l›nda üretilen poliçeler için iseyüzde 35,05 olarak gerçekleflmifltir. (Bkz. Tab-lo 3)

“Chain Ladder” metodu ile yap›lan tahmin-ler do¤rultusunda, 2008 y›l›nda üretilen poli-çeler için 2015 y›l›nda hasar/prim oran›n›nyüzde 125,19 civar›nda, 2009 y›l› bafllang›çl›poliçeler için ise 2016 y›l›nda yüzde 164,91olaca¤› öngörülmüfltür. 2009 bafllang›çl› po-liçelerde hasar/prim oran›n›n bu derecedeyüksek ç›kmas›n›n sebebi muallâk hasarlar›nolmas› gerekti¤inden çok daha yüksek gö-rünmesindendir. (Bkz. Tablo 3) Bu oran mual-lâk hasarlar›n düfltü¤ü oranda düflecektir.

Tablo 3: Y›llar Baz›nda Trafik Sigortas› Poliçe Üretimi ve Ödenen BirikimliHasar Tazminat Tutar› Da¤›l›m› - Bin TL (Poliçe Y›l› - UWY baz›nda)

Prim ÖdemeY›l Üretimi Durumu Y›l H/P 1. Y›l H/P 2. Y›l H/P 3. Y›l H/P 4. Y›l H/P 5. Y›l H/P 6. Y›l

2003 526.845 MUALLAK 5.414 17,47% 16.625 65,37% 20.809 76,24% 23.499 79,25% 26.607 81,72% 28.79 84,04% 31.317 85,02%ÖDENEN 86.619 327.745 380.879 394.007 403.948 413.961 421.870

2004 900.450 MUALLAK 9.667 16,64% 34.011 58,71% 41.875 67,58% 47.441 70,31% 51.531 72,58% 55.476 74,58% 60.347 76,43%ÖDENEN 140.202 494.629 566.639 585.636 602.037 616.085 627.856

2005 1.096.785 MUALLAK 31.299 20,61% 86.797 69,78% 100.946 79,44% 108.329 82,71% 115.661 85,55% 124.831 88,19% 135.792 90,66%ÖDENEN 194.718 678.491 770.371 798.788 822.674 842.468 858.564

2006 1.264.864 MUALLAK 40.631 21,70% 116.127 74,47% 139.813 84,75% 152.328 88,93% 166.858 92,26% 180.87 95,21% 195.900 98,01%ÖDENEN 233.857 825.803 932.270 973.143 1.000.112 1.024.175 1.043.743

2007 1.486.031 MUALLAK 71.288 24,47% 217.925 82,83% 247.414 93,58% 273.692 98,21% 299.798 102,18% 323.567 105,75% 351.980 109,27%ÖDENEN 292.271 1.012.948 1.143.210 1.185.715 1.218.575 1.247.895 1.271.737

2008 1.702.541 MUALLAK 123.773 29,07% 305.370 92,56% 365.415 106,55% 404.226 111,99% 442.783 116,70% 477.888 120,95% 519.852 125,19%ÖDENEN 371.199 1.270.587 1.448.633 1.502.494 1.544.133 1.581.286 1.611.498

2009 1.917.272 MUALLAK 267.921 35,05% 792.572 115,88% 948.416 134,45% 1.049.147 142,87% 1.149.221 150,53% 1.240.333 157,46% 1.349.249 164,91%ÖDENEN 404.163 1.429.130 1.629.393 1.689.975 1.736.809 1.778.598 1.812.580

SS‹‹GGOORRTTAA BB‹‹LLGG‹‹ MMEERRKKEEZZ‹‹

56

Tablo 4 incelendi¤inde, 2009 y›l›n›n ilk çeyre-¤inde üretilen toplam poliçe adedinin2.680.725 oldu¤u görülmekte olup toplam459.189TL’lik hasar ödemesine karfl›l›k üretimtoplam›n›n 418.806TL oldu¤u görülmektedir.2010 senesinin ilk çeyre¤indeki rakamlar ise3.004.265 poliçe adedi ve 397.029TL’lik hasarödemesine karfl›l›k üretim toplam›n›n 533.329TLfleklinde gerçekleflmifltir. Ancak 2009 verilerininsonuçlanan rakamlardan, 2010 senesinin isegerçekleflen, yani bugünün tarihi itibariyle gö-rünen rakamlar oldu¤u göz ard› edilmemelidir.

KAZA TESP‹T TUTANA⁄I UYGULAMASI

‘Maddi Hasarl› Kaza Tespit Tutana¤›’ uygula-mas› için Merkezimiz web uygulamalar› ile 24saat kesintisiz hizmet vermeye devam etmek-tedir. TRAMER, kaza tespit tutanaklar›n› ve kazaresimlerini veritaban›na depolayarak Türki-

ye’de meydana gelen maddi hasarl› kazalarlailgili çok yönlü ve önemli bir veri taban› olufltur-maktad›r.

1 Nisan’dan itibaren merkezimize iletilen kazatespit tutanaklar›ndan elde etti¤imiz istatistikle-re göre, günde yaklafl›k 1.900 adet tutanak sis-teme girilmekte ve bu tutanaklar ortalama 1,5gün içerisinde, kusur durumlar› tespit edilip ta-raflar›n uzlaflma süreçleri dâhil olmak üzere, so-nuçlanmaktad›r.

1 A¤ustos 2008 tarihinden itibaren ‘Yeflil Kart Si-gortalar›’ da sisteme dâhil edilmifltir.

Veri taban›m›za kaydedilen kaza tutanaklar›nagöre, 2009 y›lsonu itibariyle en çok kazan›n ger-çekleflti¤i il 279.338 kaza ile ‹stanbul olurken, enaz kazan›n gerçekleflti¤i il sadece 149 kaza ileArdahan olmufltur.

2009 OCAK - MART

HasarPoliçe

Poliçe Üretimi Ödenen Muallak Toplam Hasar / PrimAdedi (Bin TL) Adet Tutar Adet Tutar Adet Tutar Oran›

Sektör Toplam› 2.680.725 418.806 233.852 388.362 43.262 70.827 277.114 459.189 109,64%

2010 OCAK - MART

HasarPoliçe

Poliçe Üretimi Ödenen Muallak Toplam Hasar / PrimAdedi (Bin TL) Adet Tutar Adet Tutar Adet Tutar Oran›

Sektör Toplam› 3.004.265 533.329 111.312 169.908 126.282 227.121 237.594 397.029 74,44%

Tablo 4: Sektör Prim Üretimi ve Hasar Tablosu (Ocak-Mart 2009-2010 Y›l› Karfl›laflt›rmas›)

Grafik 1: ‹llere Göre Maddi Hasarl›Kaza Tespit Tutanak Adetleri

Da¤›l›m› (06.04.2010 tarihiitibariyle)

57

SSiiggoorrttaa BBiillggii MMeerrkkeezzii’’nnddeekkii GGeelliiflflmmeelleerr ((OOccaakk--MMaarrtt 22001100))

❖ EGM’ DEN ARAÇ TESC‹LLER‹N‹N ALINMASI ‹Ç‹NÇALIfiMALAR DEVAM ETMEKTED‹R.‹lave alanlara yönelik haz›rlanan ek protokolEGM ile imzalanm›flt›r. EGM’ den tescil verilerigerçek ortamdan al›nmaya bafllanm›fl olup testçal›flmalar› devam etmektedir.

❖ ZKYTMS VE ZKFKS S‹GORTALARININ ONL‹NE HALE GET‹R‹LMES‹ ÇALIfiMALARI YAZILIM AfiAMASI DEVAM ETMEKTED‹R. Zorunlu Karayollar› Tafl›mac›l›k Mali Sorumluluk Si-gortas›’n›n (ZKYTMS) ve Zorunlu Koltuk Ferdi KazaSigortas› (ZKFKS) poliçelerinin TRAMER’ den onlineolarak düzenlenmesine yönelik analiz çal›flmalar›tamamlanm›flt›r. Yaz›l›m çal›flmalar› devam et-mektedir.

❖ SA⁄LIK BAKANLI⁄I 112 VE HASTANE VER‹LER‹N‹N S‹GORTA fi‹RKETLER‹NE TRANSFER‹ ‹Ç‹N GEREKL‹ ÇALIfiMALAR DEVAM ETMEKTED‹R.Sa¤l›k Bakanl›¤›’ndan sigorta flirketlerine postayolu ile gönderilen “Hastane” ve “112 Acil Servis”dokümanlar›n›n, sigorta flirketlerine daha erkenbildirilmesi amac› ile SBM alt yap›s› üzerindenelektronik ortamda gönderilmesine yönelik ana-liz çal›flmalar› tamamlanarak yaz›l›m aflamas›ndasona gelinmifltir.

❖ MOTAPORT – MOTORLU TAfiIT PORTALI TEST ORTAMINA AÇILMIfiTIR.Motorlu araçlar al›m ve sat›m›nda tüm al›c› vesat›c›lar› internet platformunda buluflturmay› he-defleyen Motaport, ayr›ca kullan›c›lar›na ve ifl or-taklar›na Türkiye’de baflka hiç bir kurum veya ku-ruluflta bulunmayan “Hasar Sorgulama, AraçGeçmifli Sorgulama ve Pert Araç Sorgulama” gi-bi eflsiz bir veriden oluflan servisler sunmaktad›r.

2.el bir araç almak veya satmak isteyenlerin bafl-vurdu¤u en güvenilir online “bilgi ve sorgu kayna-¤›” olan Motaport, sahip oldu¤u bu önemli servis-ler ile baflta sigortac›l›k olmak üzere hem otomotivsektörüne hem de kullan›c›lar›na önemli katma

de¤erler sa¤lamay› hedeflemektedir.Ba¤l› bulundu¤u SBM yap›s›n›n önemli bir temeltafl› olan Motaport, otomotiv, sigorta ve ilgili sek-törlerdeki tüm marka ve kurulufllara eflit mesafe-de durarak, güçlü bayi-galeri a¤› ve yüz binlercekullan›c›s› ile Türkiye 2.el araç pazar›n›n kurumsal-laflmas›na ve büyümesine katk› sa¤lamaktad›r.

2.el araçta do¤ru ve güncel bilginin tek kayna¤›olan ve bu nedenle rakiplerinden uzak ara öndeolan Motaport, SBM güvencesiyle, online otomotivpazar›n›n lider kuruluflu olmay› hedeflemektedir.

❖ ACENTE LEVHA NUMARALARININ S‹STEME ALINMASI ÇALIfiMASI BAfiLATILMIfiTIR.Acentelerin levha numaralar› sisteme al›n›p, lev-ha numaras› olmayan acentelerin sisteme girifliengellenmesi çal›flmas› 1 Nisanda devreye al›na-cak flekilde bafllat›lm›flt›r.

❖ SAGMER 1.FAZ GÜNLÜK VER‹ TRANSFER‹ fi‹RKETTESTLER‹NE AÇILMIfiTIRVeri transferi projesinde; poliçe/ sigortal› ve ek bil-gileri, hasar, teminat ve geçifl bilgileri ayr› fazlarhalinde projelendirilmifl olup, her faz, toplu vegünlük veri transferi için ayr› ayr› kurgulanmakta-d›r. 09 fiubat 2010 tarihinde TSRfiB’ DE yap›lansektör sunumu ile toplu veri aktar›m› ifl ak›fl›, kulla-n›lacak servisler gibi konularda bilgi paylafl›m›n-da bulunulmufltur. 26 Mart 2010 tarihinde yap›lansektör sunumunda ise günlük veri yap›lar› tan›t›l-m›fl, örnek xml'ler kullan›larak servislerin paylafl›m›gerçeklefltirilmifltir

‹lk faz toplu ve günlük veri transferinin analiz veyaz›l›m çal›flmalar› tamamlanm›fl, toplu veri trans-feri testlerinin 01 fiubat 2010 tarihinde; günlük ve-ri transferi testleri ise 09 Mart 2010 tarihinde flirkettestlerine aç›lm›flt›r.

❖ SAGMER 1.FAZ TOPLU DATA TRANSFER‹ CANLIS‹STEME GEÇM‹fiT‹RPlanland›¤› gibi ilk faz toplu veri transferi 05 Ni-

SS‹‹GGOORRTTAA BB‹‹LLGG‹‹ MMEERRKKEEZZ‹‹

58

san 2010 itibariyle gerçek ortama al›nm›fl veflirketler poliçe, sigortal› ve sa¤l›k bilgileri veri-lerinin SAGMER veritaban›na transferine bafl-lam›fllard›r.

❖ MORB‹D‹TE PROJES‹ S‹TES‹Morbidite projesi ile elde edilen hastal›k baz›n-da morbidite tablolar›n›n yüklenece¤i ve yet-kili kullan›c›lara sunulaca¤› uygulama testeaç›lm›flt›r. Ayr›ca morbidite kavram›yla ilgili ge-nel bilgiler, örnek tablolar, tablo kullan›m alan-lar›, bugüne kadar yap›lan akademik çal›flma-lar ve yurtd›fl›ndaki çal›flmalar›ndan örneklerve proje ile ilgili genel bilginin sunulaca¤› birweb sitesi haz›rlanmaktad›r. Bu sitenin yay›n›için www.morbidite.org ve www.morbidite.netdomainleri al›nm›fl olup, www.morbidite.org. trdomainin al›nmas› için gerekli çal›flmalara bafl-lanm›flt›r. Bahsi geçen web siteleri ile tasar›msüreci bafllam›flt›r.

❖ MORB‹D‹TE PROJES‹ ÇALIfiMALARISigorta Bilgi Merkezi taraf›ndan belirlenen has-tal›klar üzerinde çal›flmalar h›zla devam etmek-te ve ifl ilerleme ile ara rapor sunumlar› düzenliolarak yap›lmaktad›r. Bu çerçevede ODTÜ veBona Finans’la karfl›l›kl› görüflmeler devam et-mektedir. 2. Ara Rapor toplant›s› 9 Aral›k 2009tarihinde ODTÜ'de SBM, Bona Finans, ODTÜ veHazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k Genel Müdürlü-¤ü'nden kat›l›mc›lar ile gerçeklefltirilmifltir.

Üçüncü ara rapor 09 Mart 2010 tarihinde ya-y›nlanm›fl, 18 Mart 2010 tarihinde Ara RaporToplant›s› SBM’de ODTU, Bona Finans ve TSRSB’N‹N kat›l›m›yla gerçeklefltirilmifltir.

Morbidite projesi kapsam›nda sektör ve kulla-n›c›lar için 14 May›s tarihlerinde ‹stanbul’da birsektör sunumu düzenlenmesi planlanmaktad›r.Sunum iki oturumda gerçekleflecek, ilk bölüm-de sektördeki kullan›c›lar› bilgilendirmeye, ikin-ci bölümde ise sektörün ihtiyaçlar› ve geri dö-nüfllerine yönelik olacakt›r.Ekim ay›nda genifl kat›l›ml› bir çal›fltay› yap›l-mas› hedeflenmektedir.

❖ FERD‹ KAZA TAR‹FELER‹N‹N HAYMER S‹STEM‹NE ALINMASI ÇALIfiMASI.01 Ocak 2010 ve sonras› ferdi kaza tarifelerininHAYMER sistemine yüklenmesi için gelifltirilmek-te olan uygulama tamamlanm›fl ve kullan›maaç›lm›flt›r.

Di¤er taraftan Hayat Tarifeleri uygulamas›nda,Hazine Müsteflarl›¤› taraf›ndan yay›nlanan 21A¤ustos 2009 tarih ve 2009/13 say›l› genelgeçerçevesinde, 01 Ocak 2010 tarihinden itiba-ren düzenlenecek olan Ferdi Kaza Tarife ve Ze-yilnamelerinin Merkezimize gönderilmesi husu-su do¤rultusunda, 18 Ocak 2010 (Pazartesi)günü güncelleme yap›larak, flirketlerin Tarife‹fllemleri > Tarife Yükleme menüsüne Ferdi Ka-za Tarifesi Girifli, Ferdi Kaza Zeyil Girifli ad›mlar›eklenmifltir.

❖ AKTÜERYA RAPORU UYGULAMASI15 Ekim 2009 tarih ve 2009/17 say›l› genelgeçerçevesinde, Hayat Sigortalar› AktüeryaRaporu'nun Merkezimize gönderilmesine ilifl-kin gerekli çal›flmalar son aflamaya gelmifltir.Uygulama tamamland›¤› tarihte konu ayr›caduyurulacak ise de flirketlerin/aktüerlerinvarsa gerekli ön çal›flmalar› yapmas› ama-c›yla Aktüerya Raporu içeri¤i sektöre aç›k-lanm›flt›r.

❖ MORTAL‹TE TABLOSU ÇALIfiMASIHayat Sigortas› Bilgi Merkezi, BNB Dan›flmanl›k,Hacettepe Üniversitesi ve Marmara Üniversite-si ile ortaklafla gerçeklefltirilen Türkiye Mortalitetablolar› çal›flmalar› devam etmektedir. 05Mart 2010 tarihinde sektör tan›t›m toplant›s› ya-p›lmas› planlanmaktad›r.

❖ B‹REYSEL KRED‹ BA⁄LANTILI S‹GORTALAR‹STAT‹ST‹KLER‹2009/4 say›l› Hazine Müsteflarl›¤› genelgesi ileiçeri¤i belirlenen “Bireysel Kredi Ba¤lant›l› Si-gortalar ‹statistikleri’ nin, 2009/16 say›l› genel-

59

ge ile 01 Ocak 2010 tarihinden itibaren elekt-ronik ortamda Sigorta Bilgi Merkezine gönde-rilmesi gerekti¤i tüm sektöre duyurulmufltur.Bu kapsamda istatistiklerin HAYMER taraf›n-dan al›nmas› için gerekli analiz tamamlanm›flolup, çal›flma yaz›l›m aflamas›ndad›r.

❖ HAYMER HAYAT S‹GORTASI POL‹ÇE VE HASAR VER‹ YAPISI ÇALIfiMALARIHAYMER’e sigorta flirketlerince gönderilen bil-gilendirme formlar›, örnek poliçe listeleri veveri yap›lar› incelenmekte olup, ortak bir veriyap›s› oluflturulmas› çal›flmalar› devam et-mektedir.

❖ HAYMER HAYAT S‹GORTASI AYLIK SEKTÖR ‹STAT‹ST‹KLER‹Hayat sigortas› ayl›k sektör istatistikleri flirketler-den al›nmaya bafllam›fl, ancak bu istatistikler-de yo¤un flekilde problem yaflanmas› sebe-biyle, yaflanan sorunlar›n paylafl›m› için 24Mart 2010’da TSRfiB Konferans Salonunda birsektör toplant›s› yap›lm›fl, sorunlar›n giderilmesiiçin gerekli kararlar al›nm›flt›r.

Daha önce Excel dosyas› olarak al›nan istatis-tiklerin XML olarak al›nmas› için gerekli çal›fl-malar bafllat›lm›flt›r.

❖ HAYMER UYGULAMALARI ALTYAPI DE⁄‹fi‹KL‹⁄‹ ÇALIfiMALARIUzun süredir devam eden HAYMER Uygulama-lar› altyap› de¤iflikli¤i çal›flmas› yaz›l›m ve testaflamalar› tamamlanm›fl, yeni altyap› de¤iflikli-¤i, son kontrollerin gerçeklefltirilmesinden son-ra kullan›ma aç›lacakt›r.

❖ KAR PAYI TEKN‹K ESASLARININ HAYMER S‹STEM‹NE ALINMASI ÇALIfiMASI.01 Ocak 2010 ve sonras› kar pay› teknik esasla-r›n›n HAYMER sistemine yüklenmesi için gelifltiril-mekte olan uygulama tamamlanm›flt›r. Uygu-lama, HAYMER Uygulamalar› altyap› de¤iflikli¤içal›flmas› tamamland›ktan sonra kullan›maaç›lacakt›r.

❖ KSIST - "S‹GORTALI TARAFINDAN EKSPERATAMA VE ‹ZLEME S‹STEM‹" PROJES‹NE YÖNE-L‹K ÇALIfiMALAR SÜRDÜRÜLMEKTED‹R.“Eksper Atama ve ‹zleme Sistemi", sigortac›l›kfaaliyetleri kapsam›nda hasar an›nda sigortal›-lar›n ve sigorta flirketlerinin yasadan do¤anserbestçe eksper atama haklar›n›n daha etkinkullan›labilmesi amac›yla planlanm›fl bir proje-dir. Bu projenin kapsam› ayr›ca, eksper faali-yetlerinin yasal çerçevede ve istenen stan-dartlarda yap›l›p yap›lmad›¤›n›n Kamu ve eks-perler meslek örgütü olan SE‹K taraf›ndan izle-nebilmesini de içermektedir.

Bu proje ile, sigortal›lar›n ve sigorta flirketlerininserbestçe eksper atamalar›na ortak platformoluflturacak bir uygulama gelifltirilmesi hedef-lenmifltir. Bu uygulama web tabanl› olup, mer-kezi bir yap›da kurulaca¤›ndan, atamalara ilifl-kin izleme ve raporlama sistemlerine de imkânsa¤layacakt›r.

Projeye iliflkin ayr›nt›lar ile sistemin iflleyifline yö-nelik standartlar olgunlaflt›r›lm›fl olup, projebafllat›lm›flt›r.

❖ S‹SB‹S - 'S‹GORTA SAHTEKÂRLI⁄I B‹LG‹ S‹STEM‹' PROJES‹NDE TEST AfiAMASINA GEL‹NM‹fiT‹R."Sigorta Sahtekârl›¤› Bilgi Sistemi", Hazine Müs-teflarl›¤›'n›n 22 Aral›k 2009 tarihli 2009/34 say›l›sektör duyurusu gere¤i, sigorta sahtekarl›¤›flüphesi tafl›yan durumlar›n gerçek zamanl› ih-bar girifllerinin yap›labilmesi amac› ile planlan-m›fl bir projedir.

Sigorta sahtekârl›¤› flüphesi tafl›yan durumlar›ngerçek zamanl› ihbar giriflleri, bu girifllere iliflkingüncellemeler ve sigorta flirketlerinin de¤er-lendirmesine yönelik çal›flmalar sonuçland›r›l-mak üzere olup, proje test aflamas›ndad›r. ■

DDAASSKK

60

o¤al Afet Sigortalar› Kurumu’nun(DASK), halk›n depreme yaklafl›m›n›,

kurumla ve zorunlu deprem sigortas›yla ilgili bil-gi ve düflüncelerini saptamak için 1250’denfazla kiflinin kat›l›m›yla yapt›rd›¤› araflt›rma çar-p›c› sonuçlar›yla dikkat çekiyor. ‹stanbul’da ya-flayan kat›l›mc›lar›n hepsi, flehrin farkl› risk böl-gelerinde oturmalar›na ra¤men evlerinin ka-yal›k zemin üzerinde infla edildi¤ini düflünüyor.

Do¤al Afet Sigortalar› Kurumu’nun (DASK), TNSGlobal araflt›rma flirketine yapt›rd›¤› “Depremve DASK” konulu kamuoyu araflt›rmas›, halk›ndepreme yaklafl›m›na iliflkin çarp›c› sonuçlarortaya ç›kard›. Yaklafl›k 1250 kiflinin kat›ld›¤›araflt›rmada hem anket hem de grup tart›fl-mas› yöntemiyle Türkiye halk›n›n depreme yö-nelik alg›s› incelendi. Grup tart›flmalar›nda bu-lunan, yaklafl›k 30 ‹stanbullu kat›l›mc›n›n hepsi-nin, farkl› semtlerde oturmalar›na ra¤men ev-lerinin kayal›k zemin üzerinde infla edildi¤ini id-dia etmeleri araflt›rman›n en dikkat çekici so-nuçlar› aras›nda yer ald›.

Ülke halk›n›n depreme karfl› gerekli önlemlerialmakta maalesef yeterli özeni göstermedikle-ri ortaya ç›kt›. Bilimsel verilere dayanmaks›z›n,apartman görevlisinin, mahallelinin verdi¤i ku-laktan dolma bilgilere, genel d›fl görünümegüvenerek evlerinin depreme dayan›kl› oldu-¤unu düflünen halk›n Avc›lar’da oturan›n da,

Bo¤az’da oturan›n da ‘Benim evim kayal›k ze-min üzerinde’ demesi bu konudaki bilgi eksikli-¤inin ciddi boyutta oldu¤unu gösteriyor.

Araflt›rma, 17 A¤ustos 1999 Marmara depre-minde yaflanan travman›n ard›ndan kat›l›mc›-lar›n deprem karfl› ald›klar› çanta haz›rlama,yat›lan yerin yak›n›nda su bulundurma, dep-rem e¤itimi alma, ev içindeki eflyalar› sabitle-me, buluflma yeri planlama gibi önlemlerin za-man içinde azald›¤›n› da gösterdi. Bununlabirlikte araflt›rmaya kat›lanlar›n ço¤u, depre-me uykuda yakalanma riskine karfl› yatarkengiydikleri k›yafetlere özen gösterdiklerini ifadeettiler.

Araflt›rmaya kat›lan zorunlu deprem sigortas›poliçesi sahiplerinin yüzde 48’i yak›n gelecektebüyük bir deprem olaca¤›n› düflünürken poli-çe sahibi olmayanlarda bu oran yüzde 30’dakald›. Poliçe sahiplerinin yüzde 44’ü olas› birdepremde konutlar›n büyük oranda zarar gör-mesini beklerken poliçe sahibi olmayanlardabu oran yüzde 38 oldu.

Araflt›rma, zorunlu deprem sigortas›n›n bilinirli-¤inin potansiyel müflteriler aras›nda 2009’dayüzde 88’e yükseldi¤ini ortaya koydu. “Zorunludeprem sigortas›n›n olas› bir depremde yararsa¤layaca¤›n› düflünüyor musunuz?” sorusunaise ankete kat›lan potansiyel müflterilerin yüz-de 71’i, mevcut müflterilerin yüzde 88’i “evet”

DD

DDaasskk’’››nn YYaapptt››rrdd››¤¤›› ‘‘DDeepprreemm vveeDDaasskk”” KKoonnuulluu KKaammuuooyyuuAArraaflfltt››rrmmaass››nnddaann ÇÇaarrpp››cc››SSoonnuuççllaarr......

61

yan›t›n› verdi. Mevcut müflterilerin yüzde 74’üDASK’› finansal aç›dan güçlü bir kurum olaraktan›mlarken yüzde 63’ü kurumun iyi bir itibara sahip oldu¤unu ifade etti.

DASK, ELAZI⁄ DEPREM‹’N‹N ARDINDAN DEPREMZEDELER‹N YANINDAYDI

08 Mart 2010 tarihinde Elaz›¤/Karakoçan/Bafl-yurt bölgesinde meydana gelen 6,0 büyüklü-¤ündeki depremden dolay› bölgedeki konutlar-da a¤›r ve az olmak üzere birçok hasar meyda-na geldi. Depremin ard›ndan DASK Yönetim Ku-rulu Baflkan› ‹dris SERDAR ve DASK Genel Sekre-teri Serpil ÖZTÜRK YAKUT Elaz›¤ iline giderek, ha-sar›n boyutunu yerinde gözlemleyip yap›labile-cek ifllemler hakk›nda bölgedeki ilgili makamlarile karfl›l›kl› görüflmeler gerçeklefltirdiler.

Zorunlu Deprem Sigortas› bulunan konutlardadepremin vermifl oldu¤u hasar neticesinde 310adet hasar dosyas› aç›ld›. Eksperler depreminhemen ard›ndan Elaz›¤ ve depremden etkile-nen di¤er çevre illere giderek, hasar ihbar›ndabulunan zorunlu deprem sigortal› konutlardainceleme yapmaya bafllad›lar. Hasar ihbarlar›-n›n yaklafl›k %90’›n›n ekspertizi tamamlanm›fl ol-du. Deprem sonras› derhal harekete geçenDASK k›sa zamanda hasar dosyalar›n›n ifllemle-rini tamamlayarak, depremin 15. gününden iti-baren sigortal›lara tazminat ödemelerini yap-maya bafllad›.

Daha önce de yaflnd›¤› gibi bu son Elaz›¤ dep-remi de “Zorunlu Deprem Sigortas›n›n” önemi-ni bir kez daha hat›rlatm›flt›r. Depremle birliktebölgedeki zorunlu deprem sigortal› konutlar›nsay›s›nda art›fl yaflanm›flt›r.

Ödeme yap›lan sigortal›lar›n konutlar›nda ge-nel olarak k›smi hasarlar bulunmaktad›r. Zorun-lu deprem sigortas› bulunan konut sahiplerihem k›smi hem tam hasarlarda ödemelerinih›zl›ca alarak hayata devam edebilme avan-taj›n› yakalam›fllard›r..

Depremin konutlar üzerinde yaratt›¤› maddizarar› teminat alt›na alan zorunlu deprem si-

DDAASSKK

62

gortas›, yaln›zca y›k›m durumunda de¤il, iriliufakl› pek çok hasarda tazminat› da ödemek-tedir. DASK’›n bugüne kadar yapt›¤› 20 MilyonTL’ye yak›n hasar ödemesinin yüzde 97’si k›smihasar ödemelerinden oluflmaktad›r.

Elaz›¤’da zorunlu deprem sigortas› kapsam›nagiren yaklafl›k 88 bin konuttan 15 bin 500’ününpoliçesi bulunuyor. Elaz›¤, yaklafl›k yüzde 18’liksigortal›l›k oran›yla Türkiye genelinde 41., Do¤uAnadolu Bölgesi’nde 3. s›rada geliyor. Do¤uAnadolu Bölgesi, yaklafl›k yüzde 14’lük sigortal›-l›k oran›yla bölgeler aras›nda 6. s›rada yer al›yor.

SON DEPREMLER: ELAZI⁄

08 Mart 2010 ve 24 Mart.2010 tarihlerinde Ela-z›¤’›n Baflyurt ve Gökdere ilçelerinde meydanagelen 6,0 ve 5,1 büyüklü¤ündeki depremlerdeflu ana kadar 310 adet hasar dosyas› aç›ld›.

YIL DEPREM SAYISI DOSYA SAYISI ÖDEME(TL)

2000 1 6 23.022 2001 17 338 127.497 2002 21 1.558 2.284.835 2003 20 2.504 5.203.990 2004 31 587 768.927 2005 41 3.488 8.107.968 2006 22 499 1.296.871 2007 42 981 1.372.685 2008 43 473 559.921 2009 31 218 312.041 2010 1 25 31.951 TOPLAM 270 10.677 20.089.707

YILLARA GÖRE HASAR ÖDEMELER‹ (30.03.2010)

(01.04.2010 itibari ile)

BASINDA DEPREMLE ‹LG‹L‹ ÇIKAN HABER KÜPÜRLER‹

>

POL‹ÇE ÜRET‹M ADETLER‹

Ocak fiubat Mart Nisan May›s Haziran Temmuz A¤ustos Eylül Ekim Kas›m Aral›k

63

TTAARRSS‹‹MM

64

M. Haflim ALTINÖZLÜTar›m Sigortalar› Havuz ‹flletmesi A.fi.

Genel Müdür Yard›mc›s›

ar›m, özellikle Türkiye gibi geliflmekteolan ülkelerde nüfusun önemli bir k›sm›n›

oluflturan kitleye istihdam olana¤› sa¤lamas› veinsanlar›n temel ihtiyaç maddelerini karfl›lamas›nedeniyle sosyal ve ekonomik aç›dan stratejikbir öneme sahiptir. ‹klim koflullar›ndan ve do¤alafetlerden do¤rudan etkilenmekte olan tar›msektörü; kurakl›k, dolu, don, f›rt›na, sel ve su bas-k›n› gibi risklerin tehdidi alt›ndad›r. Bu durum hemüreticinin gelir istikrar›n› bozmakta hem de ülkeekonomisini olumsuz etkilemektedir.

Tar›msal üretimde genellikle büyük hasarlara -fe-laketlere- yol açan bu meteorolojik kaynakl› risk-lerin bireysel olarak kontrol alt›na al›nmas› çokzor olup, ço¤u zaman imkâns›zd›r.

Taflk›n, seylâp, feyezan olarak da adland›r›labi-len sel ve su bask›n›, do¤al afetler aras›nda en y›-k›c› olanlardan birisidir. Normal bir hidrometeoro-lojik olay olan sel ve su bask›n›, küresel ›s›nma veiklim de¤iflikliklerine ba¤l› olarak ortaya ç›kanolumsuzluklar›n da etkisiyle zaman zaman birafete dönüflerek her y›l önemli can ve mal ka-y›plar›na neden olmaktad›r.

1990'l› y›llarda sel-su bask›n› hasarlar› sonucundadünyada meydana gelen maddi kay›plar›n 250Milyar $'dan fazla oldu¤u ifade edilmektedir. [1]Dünya genelinde ki do¤al afetler ele al›n›nca,31 çeflit do¤al afetin 28 tanesini meteorolojikafetlerin oluflturdu¤u görülür.[2]

Tar›msal aç›dan bak›ld›¤›nda, sel ve su bask›n›,ekili alanlarda bulunan ürünlerin yok olmas›na,veriminin azalmas›na veya kalitesinin düflmesineneden olmaktad›r. Türkiye'nin her bölgesinde anive afl›r› ya¤›fllar sonucunda s›k s›k sel veya subask›nlar› meydana gelmektedir.

Ülkemizde 1970 - 1997 y›llar› aras›nda 626 adetbüyük hasar veren sel olay› meydana gelmifl ve28 y›lda toplam yaklafl›k 6 milyon dekar ekili alanetki alt›nda kalm›flt›r. [3] Belirtilen y›llarda meyda-na gelen tar›msal maddi zarar›n boyutu 2009 fi-yatlar›na göre yaklafl›k 300 Milyon TL civar›ndad›r.

Bir afet olay›n›n frekans› ne kadar düflük olursa,tehdit alt›ndaki insanlar›n bu tehlikelerden korun-ma ve gerekli önlemleri alma gibi sorumluluklar›-n› genel olarak kamu otoritelerine b›rakma e¤ili-mi de o ölçüde artmaktad›r. Bununla beraberbaz› toplumlarda bu konuda sorumlulu¤un bi-reylerde olmas› tercih edilmektedir. Bu her iki tu-tum da ideal bir çözüm olarak görülmemektedir.

Günümüzde; do¤an›n bu y›k›c› güçleriyle baflaç›kabilmek için en ideal yöntemin; üretici, devletve sigorta sektörü aras›nda iflbirli¤inin sa¤lanabil-mesi olarak görülmekte olup, bu üç taraf›n kat›-l›m›n›n oldu¤u bir bütünsel yaklafl›m›n gelifltirilme-si büyük önem arz etmektedir. (fiekil: 1)

SSeell vvee SSuu BBaasskk››nnllaarr››nn››nnTTaarr››mm SSiiggoorrttaass›› KKaappssaamm››nnddaaDDee¤¤eerrlleennddiirrmmeessii

TT

65

Di¤er önemli bir husus da; afetin önlenmesi, ris-kin ve hasar›n azalt›lmas› için taraflar aras›ndagörev paylafl›m›n›n etkin bir flekilde yap›larak, enuygun stratejilerin belirlenmesidir.

Sel-su bask›n› gibi do¤al afetlerin önlenmesinin,hasarlar›n ve toplam maliyetin azalt›lmas›n›n buflekilde üç taraf›n güç ve çabalar›n›n birlefltiril-mesiyle mümkün olabilece¤i düflünülmektedir.

Ancak maliyetlerin azalt›lmas› her zaman hasa-r›n azalt›lmas› anlam›na gelmemektedir. Mali-yet, afet önleme ve kontrol yap›lar› için gerekliolan finansal araçlar› da kapsamaktad›r ve bualt yap› masraflar›n›n maliyeti oldukça yüksektir.Bu nedenle beklenen hasar ile alt yap› maliyetiaras›nda fayda-maliyet analizinin yap›lmas› ge-rekmektedir. Ancak, do¤al afetlerin insan yafla-m›n› da tehdit etmesi nedeniyle konuya otorite-lerin sadece fayda-maliyet yönünden bakarakhesap yapmalar› ve karar vermeleri güçlefl-mektedir.

Do¤al afetlerin olumsuz etkilerinin önlenmesi,azalt›lmas› ve maliyetlerin paylafl›lmas› konusun-da yukar›da say›lan üç taraf aras›nda sorumlu-luklar›n paylafl›lmas› gerekmektedir.

Barajlar, biriktirme hazneleri, göletler, yan duvar-lar, sedde ve drenaj kanallar› gibi taflk›n korumayap›lar›, arazi kullan›m›, iyilefltirme çal›flmalar›,tahmin, izleme, erken uyar› sistemleri, e¤itim vebilinçlendirme gibi konular› yukar›da belirtilen üçtaraf›n belki de en önemli aya¤› olan kamu oto-ritesinin sorumluluklar› aras›nda yer alan çal›flma-lar olarak özetleyebiliriz.

1954 y›l›nda yürürlü¤e giren 6200 say›l› Devlet Su‹flleri (DS‹) Kurulufl Kanununa göre, DS‹, taflk›n sula-r› ve sellere karfl› koruyucu tesisler meydana getir-mek, bu tesislerin çal›flt›rma, bak›m ve onar›m dâ-hil iflletmesini sa¤lamak ile görevlendirilmifltir.

Bu çerçevede DS‹ taraf›ndan bugüne kadar in-fla edilen barajlar›n 37 adet taflk›n koruma mak-satl›d›r. Bunun yan› s›ra 4364 adet taflk›n korumatesisi infla edilerek 1 milyon hektar alan taflk›ndankorunmufltur.[4]

Kamu otoritesi taraf›ndan al›nacak önlemlerinyan› s›ra, kamu otoritesi, üreticileri ve sigorta sek-törünü ortak noktada birlefltiren en önemli riskyönetim unsurlar›ndan biri sigorta sistemidir.

Bir sigorta sisteminde; sigorta kapsam›ndaki risknedeniyle meydana gelen hasar olaylar›n›n bir-birinden ba¤›ms›z olmalar› yani aralar›nda yük-sek düzeyde pozitif bir korelâsyonun olmamas› is-tenir. Çünkü ayn› risk nedeniyle hasar olaylar›aras›nda yüksek bir pozitif korelâsyonun bulun-mas› halinde sigortac›l›k için çok önemli olan“büyük say›lar kanunu” ifllemez. Bu durumda, tekbir olay nedeniyle genifl bir co¤rafi alanda ola-¤anüstü hasarlar›n meydana gelmesi sigortac›-n›n tek bafl›na yükümlülü¤ünü yerine getirebil-mesini zora sokar.

Bu nedenle; kamu otoritesi, üretici ve sigorta sek-törünü bir araya getirme düflüncesinden yola ç›-k›larak, üreticilerimizi tüm do¤al afetlere karfl› gü-vence alt›na almak, gelirlerinde istikrar› sa¤laya-bilmek amac›yla; genifl kapsaml›, sürdürülebilirbir tar›m sigortas› sisteminin temeli 14 Haziran2005 tarihli 5363 say›l› “Tar›m Sigortalar› Kanunu”ile at›lm›flt›r.

Kanun kapsam›na al›nan riskler ile ilgili olarak ya-p›lacak sigorta sözleflmelerinde standard›n sa¤-lanmas›, riskin en iyi koflullarda transferi için uy-gun ortam oluflturulmas›, oluflacak hasarlardatazminat›n tek merkezden ödenmesi ve tar›m si-gortalar›n›n gelifltirilmesi, yayg›nlaflt›r›lmas› için si-gorta havuzu kurulmufltur. Ayr›ca, havuza iliflkintüm ifl ve ifllemler, Tar›m Sigortalar› Havuz ‹flletme-si A.fi. taraf›ndan yürütülmesi kararlaflt›r›lm›flt›r.

DEVLET DESTEKL‹ TARIM S‹GORTALARINDA SEL-SU BASKINI TEM‹NATI

Üreticimizin ma¤duriyetine yol açacak risklerimaksimum düzeyde önlemeyi ilke edinen TAR-S‹M, iki y›l› aflk›n süredir üzerinde çal›flt›¤› sel ve subask›n› riski için istatistikî ve teknik altyap› çal›fl-malar›n› 2009 y›l› sonlar›nda tamamlam›flt›r. Bu-nun sonucu olarak gerekli prosedür uygulan›p,21 Aral›k 2009 tarihindeki Bakanlar Kurulu Karar›

TTAARRSS‹‹MM

ile 01 Ocak 2010 tarihinden geçerli olmak üzeresel ve su bask›n› riski Devlet Destekli Tar›m Sigorta-lar› kapsam›na al›nm›flt›r.

Bir bölgenin co¤rafi özellikleri, topografik ve iklimyap›s›, meteorolojik risklerin s›kl›¤›n› ve fliddetinibelirleyen önemli faktörlerdendir. Bununla bera-ber, günümüzde küresel ›s›nma ve iklim de¤iflikli-¤i de meteorolojik risklerin s›kl›¤›n› ve fliddetinifarkl› bölgelerde farkl› flekillerde ve genel olarakolumsuz yönde etkilemektedir.

Sel-Su Bask›n› felaketi Türkiye'de meydana gelendo¤al afetlerde depremden sonra en fazla etkialan›na sahip ve hayat› olumsuz etkileyen afettir.Türkiye'de 1970-1997 y›llar› aras›nda toplam5.775.910 dekar ekili alan etki alt›nda kalm›flt›r. [3]

Türkiye'de arazi kullan›m› yönünden bak›ld›¤›n-da, ilk ça¤lardan günümüze kadar, baflta or-manlar olmak üzere, do¤al bitki örtüsünün bü-yük bölümü yok edilmifltir. Bitki örtüsü tahrip edi-len alanlarda, e¤im ve erozyon nedeniyle tar›myap›lamaz hale geldi¤inden, kültür bitkileri yö-nünden de fakirleflen yamaçlar, sel oluflumunuh›zland›ran bir etken haline gelmifltir.[6]

Bununla birlikte, ülkemizin muhtelif bölgelerindeyer alan meteorolojik istasyonlardaki ölçüm so-nuçlar›na göre, günlük ya¤›fl yo¤unlu¤u artmak-tad›r. Hatta Ege ve ‹ç Anadolu'da y›ll›k toplamya¤›fl› azalan 30 adet istasyonda bile günlük ya-¤›fl yo¤unlu¤unun artt›¤› gözlenmifltir. fiiddetli ya-¤›fll› gün say›lar› özellikle Karadeniz ve Akdenizbölgelerinde artmaktad›r ve genellikle afl›r› selolaylar›na neden olmaktad›r. Özet olarak; ge-nellikle ülke boyunca maksimum ve minimum s›-cakl›klar› da etkileyen bir ›s›nma trendi ve ya¤›fl-taki de¤iflimde çok kar›fl›k desenler söz konusu-dur. Ortalama y›ll›k toplam ya¤›fl miktar› azalsabile bir günlük maksimum ya¤›fl miktarlar› art-maktad›r.[7]

Ülkemiz tar›m sektörünü tehdit eden bu olumsuzgeliflmeler ile birlikte, "Tar›m Sigortalar› Kanunu"kapsam›nda risklerin transferini sa¤layan yeni si-gorta sisteminin as›l amac›n›n, ülkemiz tar›m sek-törünün temel dire¤i çiftçimizin/üreticimizin;

❖ Gelece¤ini tehlikeye sokacak risklerden kork-madan yaflama, çal›flma,❖ Büyük tehlikeleri, asgari kay›p ile atlatabilme,❖ Üretimini art›r›c› yeni faaliyetlere girebilme,olanaklar›n› art›rmak oldu¤u söylenebilir.

Befl ayr› branflta hizmet veren TARS‹M, hizmetebafllamas›ndan bugüne üç y›l gibi k›sa say›labile-cek bir dönem geçmesine ra¤men, dünyadauygulanan benzer sistemleri k›skand›racak birperformans göstermifltir. Devlet Destekli Tar›m Si-gortalar›n›n befl alt branfl›ndan biri olan BitkiselÜrün Sigortas›'nda dolu, f›rt›na, hortum, yang›n,heyelan ve deprem risklerine ilave olarak tümmeyveler için don riskini de teminat kapsam›nadâhil etmifltir.

Bu çal›flmalarda öncelikli hareket noktas›; bir si-gorta program›n›n baflar›l› ve kal›c› olmas› için si-gorta edilecek risklerin yap›s› hakk›nda yeterli bil-gi sahibi olunmas›n› gerekti¤idir. Çiftçiler her za-man kendi parsellerinin potansiyel ürün verimle-rini ve risk durumunu sigortac›dan daha çok bilir-ler ve sigortac›n›n parsel baz›nda bilgi edinmesison derece zordur. Bir riskin sigortalanabilir olma-s›n›n en önemli koflullar›ndan birinin, rastlant›salolarak meydana gelmesi oldu¤unu belirtmifltik.Bu aç›dan bak›ld›¤›nda; sel-su bask›n› riskinin da-ha çok akarsu kenarlar›nda gerçekleflece¤ininkesin olmas› sigortalanabilirli¤ini zorlaflt›ran bir et-ken oldu¤u görülecektir. Yani, sel-su bask›n› riski-ne maruz kalan araziler üretici taraf›ndan biliniriken sigortac› taraf›ndan bilinmemektedir. Bu du-rum, “anti seleksiyona” yol açaca¤›ndan gerek-li teknik alt yap› çal›flmalar›n›n di¤er bir ifadeyletar›m arazilerinin risk haritas›n›n olabildi¤ince ger-çekçi haz›rlanmas›, sel- su bask›n› teminat›n›n ta-r›m sigortalar›nda baflar›l› bir flekilde sürdürülme-sinin önemli bir unsuru olacakt›r.

Bu asimetrik bilgi sahipli¤i durumu sigortac›n›nçözmesi gereken temel problemidir. Çünkü si-gortac›, bir lokasyonda riskin meydana gelmes›kl›¤›n› ve büyüklü¤ünü do¤ru bir flekilde tahminedemez ise sigortan›n sürdürülebilirli¤ini sa¤la-mas› mümkün de¤ildir. Potansiyel riski yüksekolan bir üretici, ortalama bir prim fiyat› cazip ge-lece¤i için sigortay› sat›n alacak, fakat potansi-

66

67

yel riski düflük olan di¤er üreticiler almayacakt›r.Bu olgu, sigortac›n›n tipik olarak do¤rudan primfiyat›n› art›rarak reaksiyon göstermesine nedenolmakta ve sadece çok riskli duruma sahip birey-ler sigortay› sat›n almaya devam edece¤indendurum daha da kötüleflmektedir. Bu nedenle, si-gortac›, ancak risk hakk›nda do¤ru bilgi sahibi ol-du¤u takdirde riski do¤ru s›n›fland›rabilecek veprim fiyatlar›n› co¤rafi birim baz›nda daha do¤rubelirleyerek daha genifl kitlelere daha yayg›n birflekilde sigortay› satabilece¤inden sigortan›n sür-dürülebilirli¤i de sa¤lanm›fl olacakt›r.

Sigorta prensiplerine uygunlu¤u aç›s›ndan, prim-lerin belirlenebilmesi için ürün türleri baz›nda ha-sar frekans›n›n ve ortalama hasar büyüklü¤ününtahmin edilebilir olmas› gerekir. Katastrofik sonuç-lar› olan, düflük frekansl› potansiyel riskler için primfiyat›n› sa¤l›kl› olarak hesaplamak zordur. Bu ne-denle ortalama hasar tahminlerinin ve prim he-sab›n›n do¤ru yap›labilmesi, co¤rafi birim baz›n-

da her ürün için, bir zaman serisinde üretim vehasar verilerinin kullan›labilir nitelikte ve büyüklük-te olmas›na ba¤l›d›r.

Di¤er taraftan, devlet deste¤i sa¤lanm›fl olsa bi-le sigorta masraflar›n›n yüksekli¤i sigorta sistemi-nin sürdürülebilirli¤ini tehlikeye sokmaktad›r. Tar›msigortalar›nda devletin yo¤un biçimde dâhil ol-du¤u sistemlerde yap›lan sigorta masraflar›na vehasar prim oranlar›na bak›ld›¤›nda sigorta prog-ramlar›n›n performans›n›n yetersiz kald›¤› görül-mektedir. Örne¤in, Brezilya, Kostarika, Japonya,Meksika, Filipinler ve ABD'de kümülatif hasar primoranlar›n›n orta vadede yüzde 242 ile yüzde 574[8] aras›nda olmas› bu ülkelerde bu dönemlerdeuygulanan sigorta programlar›n›n baflar›l› olma-d›¤›n› ve uzun vadede sürdürülebilir olmad›¤›n›göstermektedir. Yani, sadece devlet deste¤ininsa¤lanm›fl olmas› tar›m sigortas›nda baz› riskleriçin teminat›n bafllat›lmas› ve sürdürülebilir olmas›için yeterli olmamaktad›r.

Bu nedenle, yeterli devlet deste¤inin yan› s›ra, birsigorta program›n›n baflar›l› ve kal›c› olmas› için si-gorta program›n›n da do¤ru tasarlanmas› ve enuygun sigorta koflullar›n›n belirlenmesi gerekmek-tedir. Özellikle konuyu ülkemize indirgedi¤imizde,Kanun ile kurulan Tar›m Sigorta Havuzunun maliyap›s›n›n kuvvetlenmesi gerekti¤i bir gerçektir.

Bu gerçe¤in yan› s›ra Devlet Destekli Tar›m Sigor-talar›nda sa¤lanan baflar›n›n süreklili¤inin deva-m› için unutulmamas› gereken en önemli nokta,hiçbir kayna¤›n s›n›rs›z olmad›¤› gibi, Devletin veDevletin destekledi¤i sigortac›l›k sisteminin dekaynaklar›n›n s›n›rs›z olmad›¤›d›r.

Özellikle 2009 y›l›nda Ülkemizi tehdit eden sel vesu bask›n› olaylar›, asl›nda yukar›da dikkat çekti-¤imiz, “Sigortac›l›k Sistemi” uzun y›llar istatistikî ve-rilerin varl›¤› ve bu verilerin do¤ru analizi ile sa¤l›k-l› bir flekilde yürür tezimizi do¤rular niteliktedir. Di¤er bir konu ise, çal›flmada kullan›lacak istatis-tikî verilerin varl›¤› ve güvenilir olmas›d›r. TARS‹Mtaraf›ndan sel ve su bask›n› riskinin teminat kap-sam›na al›nabilmesi için yap›lan çal›flmada, ön-celikle; DS‹' nin 1970-1997 y›llar› aras›nda 28 y›ll›kve de¤erli bir çal›flma sonucu oluflturdu¤u 8 cilt-

YIL TAfiKIN SAYISI HASARLI ALAN (da)

1970 8 12.7061971 29 259.6281972 118 128.7241973 21 56.1191974 40 191.0031975 62 367.0991976 29 62.6291977 27 33.3681980 44 695.8261981 16 559.3421982 10 291.0001983 14 20.8461984 12 291.3691985 7 6.4521987 7 5.6071988 24 39.0971989 10 94.9981990 26 74.5091991 23 157.6391992 14 1.6131994 9 6.3521995 20 2.010.8381996 4 109.6801997 1 13.900ORTALAMA 22 204.507

Tablo 2: Y›llar ‹tibariyle Taflk›n Say›lar› ve Yol Açt›¤› Hasarl› Alanlar (da)

TTAARRSS‹‹MM

ten oluflan Taflk›n y›ll›klar›ndan ve Tar›m ve Köyifl-leri Bakanl›¤›, Koruma Kontrol Genel Müdürlü¤ü-nün 1983-2003 y›llar›n› kapsayan 21 y›l›k istatistikikay›tlar›ndan faydalan›lm›flt›r.

Üreticimizin ma¤duriyetine yol açacak risklerimaksimum düzeyde önlemeyi ilke edinen TAR-S‹M, iki y›l› aflk›n süredir üzerinde çal›flt›¤› sel ve subask›n› riski için altyap› ve istatistikî çal›flmalar›n›sonuçland›rarak, eldeki k›s›tl› kaynaklardan mak-simum fayda sa¤lamaya çal›flm›flt›r. Çal›flmalarsonucunda 21 Aral›k 2009 tarihindeki BakanlarKurulu Karar› ile 01 Ocak 2010 tarihinden geçerliolmak üzere y›l›nda Devlet Destekli Tar›m Sigorta-lar› kapsam›na al›nm›flt›r.

Devlet Destekli Tar›m Sigortalar› kapsam›na al›-nan sel ve su bask›n› teminat›; tüm bitkisel ürün-lerde geçerli olup, Dolu Paketi içinde yer almak-tad›r. Sera sigortas›nda ise risk inceleme sonucu-na ba¤l› olarak pakete dâhil edilmifltir.

Sel- su bask›n› riskinin teminat kapsam›na al›nma-s› için yap›lan detayl› çal›flmalar› kaynak baz›ndaafla¤›daki yer ald›¤› gibi özetleyebiliriz.

DS‹'nin Türkiye Akarsu Havzalar› Taflk›n Y›ll›klar› [3]

❖ 1970-1997 y›l›nda meydana gelen hasarlarhavzalar ve y›llar baz›nda derlenmifl, ❖ Y›l ve olay baz›nda yer alan istatistikler, elektro-nik ortama aktar›lm›fl,❖ Y›l baz›nda yer alan hasar tutarlar›, ayn› y›la aitBitkisel Üretim de¤erleri ile efllefltirilmifl olup, y›llaritibari ile taflk›n say›s› ve hasarl› alanlar›n büyüklü-¤ü afla¤›da gösterilmifltir.

Genel olarak Türkiye Akarsu Havzalar› Taflk›n Y›l-l›klar›n›n genel de¤erlendirilmesi sonucunda 1970-1997y›llar› aras›nda;

❖ 626 adet sel ve su bask›n› olay›n›n en çok 118adet ile 1972 y›l›nda,❖ En fazla sel-su bask›n› olaylar›n›n ise Haziran veTemmuz aylar›nda,❖ Zarar gören en çok tar›msal alan›n 2.010.838.-Da. ile 1995 y›l›nda, ❖ En büyük tar›msal maddi zarara yol açan sel-su bask›n› olay›n›n 1982 y›l›nda meydana geldi¤i tespit edilmifltir.

68

Grafik 1:Y›llar ‹tibariyle Meydana Gelen Taflk›n Say›lar›[3]

Grafik 2:Meydana Gelen Taflk›nlar›n Ay Baz›nda Da¤›l›m›[3]

69

Tar›m ve Köyiflleri Bakanl›¤›'n›n Koruma ve Kontrol Genel Müdürlü¤ü Kay›tlar› [9]

Tar›m ve Köyiflleri Bakanl›¤› Koruma Kontrol GenelMüdürlü¤ü'nün 1983-2003 döneminde tar›msalalanlarda meydana gelen 705 adet sel-su bask›-n› verisi incelenerek, 705 olaya ait köy baz›nda13.979 adet hasarl› alan kayd› düzenlenmifl veanaliz edilmifltir.

Bu analizler sonucunda; 89 adet sel ve su bask›n›olay› ile en fazla sel ve su bask›n› olay›n›n 1998 y›-l›nda meydana geldi¤i ve bunun sonucu2.179.731 Da tar›msal alan›n zarar gördü¤ü tespitedilmifltir.

Bu tespitler sonucunda, 1983-2003 y›llar› sel ve subask›n› hasar›na u¤ram›fl tar›msal alanlar (da)afla¤›da gösterilmifltir

Ayn› verilerden; en fazla hasar gören ürünler afla-¤›da gösterilmifltir.

Türkiye Akarsu Havzalar› Taflk›n Y›ll›klar› ve Tar›mve Köyiflleri Bakanl›¤›'n›n Koruma ve Kontrol Ge-nel Müdürlü¤ü Kay›tlar›n›n detayl› incelenmesive analizi sonucunda, Devlet Destekli BitkiselÜrünler Sigortas› kapsam›nda uygulanacak sel-

su bask›n› teminat›n›n tan›m› afla¤›daki flekildeoluflturulmufltur.

Sel-Su Bask›n› Teminat›: Çok yo¤un ya¤›fl veyakar erimesi sonucunda vadi, göl, nehir, çay, de-re yataklar› ve kanallar›n büyük su kütlesi ile yük-lenerek taflmas› ile meydana gelen ve beklen-meyen ani su ak›nt›lar›n›n etkisiyle, sigortal› par-selde hasat edilmemifl ürünlerde do¤rudanmeydana gelen miktar kay›plar›n› kapsar.

SONUÇ

Devlet Destekli Tar›m Sigorta Sistemini 2006 y›l›n-dan itibaren baflar›l› bir flekilde yürüten TARS‹M,sigorta sistemi kapsam›nda teminat alt›na ald›¤›ve üreticilerimiz taraf›ndan sat›n al›nan Dolu, F›r-t›na, Heyelan, Don gibi meteorolojik risklerin altyap›s›n› haz›rlad›¤› tecrübe Sel-Su bask›n› Temi-nat›n› da 2010 y›l›ndan itibaren üreticimizin hiz-metine sunulmufltur.

Tar›m›n Sigortas› TARS‹M; üreticimizi finansal aç›-dan ma¤dur eden di¤er riskleri de Sigorta Siste-mi kapsam›na dâhil etmek için çal›flmalar›nayo¤un bir flekilde devam etmektedir. Bu nokta-da TARS‹M' in güvencesi; Sürdürülebilir Tar›m Si-gorta Sisteminin olmazsa olmaz›, uzun y›llar vegüncel istatistikî verilerin elektronik ortamda ilgilikurum ve kurulufllar aras›nda yak›n iflbirli¤i ilepaylafl›laca¤›na olan inanc›d›r.

KAYNAKLAR

[1]Kron,W, Flood Defence '2002, Wu et al.(eds) 2002 Science Press,

NEW York Ltd., ISBN 1 - 880132-54-0

[2] Kad›o¤lu, M., “Sel ve Ç›¤ için Risk Yönetimi” JICA Türkiye Ofisi

Yay›nlar› No:2, Ankara, 2008

[3] “Türkiye Akarsu Havzalar› Taflk›n Y›ll›¤›”, T.C. Enerji ve Tabii

Kaynaklar Bakanl›¤› Devlet Su ‹flleri Genel Müdürlü¤ü, Ankara, 1998

[4] Faaliyetler www.dsi.gov.tr

[5] Tar›m Sigortalar› Havuzu A.fi. Sigorta ‹statistikleri

[6]http://cografyadersanesi.blogspot.com/2008/07/sel-ve-su-

baskinlari.html (Eriflim Tarihi: Aral›k 2009)

[7]http://www.dmi.gov.tr/FILES/iklim/turkiye_iklim_indisleri.pdf (Eriflim

Tarihi: Eylül 2009)

[8] Hazell, P.B.R. “The Appropriate Role of Agricultural Insurance in

Developing Countries”, Journal of International Development,

4(6): 567-81, 1992

[9] Tar›m ve Köyiflleri Bakanl›¤›, Koruma Kontrol Genel Müdürlü¤ü

1983-2003 y›llar›n› kapsayan istatistiki bilgiler-Arfliv

[10] “Tar›m ‹statistikleri Özeti”, T.C. Baflbakanl›k Devlet ‹statistik

Enstitüsü, ISBN.975-19-3616-0, Ankara, 2004.

Hasarl› Toplam Ekili Y›l Alan (Da) Alan (Da) [10]1998 (Maks.) 2.129.731 187.510.0001987 (Min.) 5.378 187.810.000Ortalama (1983-2003) 450.841 176.688.000

Tablo 3: 1983-2003 Y›llar› Sel-Su Bask›n›na U¤ram›flTar›msal Alanlar (Da)

Grafik 3: En Fazla Hasar Gören Ürünler

Arpa %14

Pamuk %11

Zeytin %3

M›s›r %2Ayçiçe¤i %2

Patates %1 Üzüm %1 Karpuz %1

Nohut %1

Tütün %0

Bu¤day %62

fiekerPancar› %1 Çeltik

%1

DDIIfifi BBAASSIINN

70

‹‹ssppaannyyaa AABB DDöönneemmBBaaflflkkaannll››¤¤›› GGöörreevviinnii DDeevvrraalldd››

spanya, Avrupa Birli¤i Dönem Baflkanl›¤›görevini 1 Ocak 2010 tarihi itibariyle ‹s-

veç’ten devrald›. Daha önce 4 kez AB DönemBaflkanl›¤› görevini yürüten ‹spanya, Lizbon An-laflmas› ile yürürlü¤e giren üçlü baflkanl›k sistemi-nin ilk parças› olacak. ‹spanya’n›n Avrupa Birli¤iDönem Baflkanl›¤› görevi s›ras›nda Lizbon Anlafl-mas›n›n etkin bir biçimde uygulanmas›, iklim de-¤iflikli¤i ile mücadele, finansal sistemin denetimi,ekonomik iyileflme ile Avrupa Birli¤i’nin küresel birgüç haline getirilmesi ve AB vatandafllar›n›n hak-lar›n› geniflletecek politikalar öne ç›kacak bafll›k-lar olacak.

AB Dönem Baflkanl›¤› görevini üstlenen ‹span-ya’n›n nas›l bir performans gösterece¤i ise flimdi-den merak konusu oldu. Zira Lizbon Anlaflmas›kapsam›nda AB Konsey Baflkan›, D›fl Politika veGüvenlik Yüksek Temsilcisi ve AB Dönem Baflkan-l›¤› görevini üstlenen ülkenin uyumlu bir çal›flmaiçerisinde olmas› gerekiyor.

‹spanya taraf›ndan belirlenen önceliklere ek ola-rak geniflleme stratejisi ve komfluluk politikas›n›ntutarl› bir flekilde uygulanmas› da ‹spanya’n›ngörev süresi boyunca ilgilenece¤i konular olaraks›ralan›yor. (Kaynak: ‹KV E-bülten, 1–8 Ocak 2010)

‹‹

Spanish PrimeMinister

Jose Luis Zapatero

European CouncilPresident

Herman Van Rompuy

European CommissionPresident

Jose Manuel Barroso

71

EEuurroo BBööllggeessii’’nnddee ‹‹flflssiizzlliikkOOrraann›› AArrtttt››

vrupa Birli¤i (AB) istatistik kurumu Euros-tat, Euro bölgesindeki iflsiz kifli say›s›n›n

Kas›m 2009’da 102,000 civar›nda artarak 15,7Milyon’a ulaflt›¤›n› kaydetti. Uzmanlar ise iflsizlikoran›n›n y›l›n geri kalan bölümünde de etkili ol-mas›n› bekliyor.

Euro bölgesinde tüketici taleplerinde görülen

azalman›n gayri safi yurt içi hâs›lada (GSY‹H)daralmaya neden oldu¤u belirtiliyor. Uzmanlar,finans sektöründeki olumsuzluklar, kredi koflul-lar›n›n s›k›laflt›r›lmas› ve küresel büyümenin desekteye u¤ramas› ile birlikte Euro bölgesindekibüyümenin önümüzdeki dönemde olumsuz et-kilenece¤ini belirtiyor. (Kaynak: EurActiv-tr, 12 Ocak 2010)

AA

DDaanniimmaarrkkaa’’ddaa TTeerröörriissttSSaalldd››rr››llaarraa KKaarrflfl›› DDeevvlleett GGaarraannttiiTTeemmiinnaatt PPllaann›› OOnnaayyllaanndd››

vrupa Komisyonu, Danimarka’n›n terö-rist sald›r›lar sonucu meydana gelen

kay›plar›n belli bir s›n›r› geçmesi durumundadevlet taraf›ndan sigorta teminat› verilmesiplân›na onay verdi. Komisyon taraf›ndan ka-bul edilen plâna göre nükleer, biyolojik, kimya-sal ve radyoaktif içerikli teröristsald›r›lara teminat sa¤layanyerli ve yabanc› hayat-d›fl› si-gorta flirketleri belirlenen temi-nat s›n›r› için sorumlu olacak.Buna göre Danimarka hüküme-ti 5 Milyon Danimarka Kronuolarak belirlenen teminat s›n›r›-na ilave olarak 15 Milyon Dani-marka Kronu daha için garantiteminat› sa¤layacak.

Komisyon taraf›ndan yap›lanaç›klamada terörist sald›r›lar so-nucu meydana gelen hasarayönelik teminat s›n›r›n›n her y›l

Danimarka pazar›ndaki mevcut teminat mik-tar›na göre yeniden gözden geçirilece¤i ifadeedildi. Plân kapsam›nda sigorta flirketleri mev-cut durumdaki garanti miktar›n›n yüzde 0,15’ide¤erinde bir teminat bedeli ödeyecek.(Kaynak: Business Insurance, 13 Ocak 2010)

AA

DDIIfifi BBAASSIINN

72

““KKüürreesseell RRiisskklleerr 22001100””YYaayy››mmllaanndd››

ünya Ekonomik Forumu’nun (WEF)“Küresel Riskler 2010” bafll›kl› raporu

yay›mland›. Raporda özellikle riskler aras›ndaba¤›ml›l›k oldu¤u ve risk yönetimi anlay›fl›n-da kökten de¤iflikliklerin yap›lmas› gerekti¤i-ne vurgu yap›l›yor. Sigorta sektörünün dekatk›da bulundu¤u raporda riskler aras›nda-ki ba¤lant›n›n riskin kendisinden daha önem-li oldu¤u ifade ediliyor. WEF raporu, ekono-mik riskler, altyap›daki yat›r›m yetersizlikleri vekronik hastal›klar› en fazla olumsuz etki yara-tan riskler olarak s›ral›yor.

Raporda ayr›ca s›n›rlar ötesi suç ve yolsuzluk,bio-çeflitlilik kayb›, bilgi sistemleri ile siber so-rumluluk da yine göz ard› edilmemesi gere-ken riskler olarak tan›mlan›yor. Rapora katk›-da bulunan Swiss Re Risk Yönetici Raj Singhise enerji, iklim de¤iflikli¤i, su ve g›da güvenli-¤i gibi uzun dönemli risklerin ise gereken ilgi-yi görmedi¤ini savunuyor. Raporda söz ko-nusu risklerin altyap› yat›r›mlar› gerektirdi¤iniancak hükümetlerin bu yat›r›mlara karfl› ilgisizkald›¤› ifade ediliyor.(Kaynak: Business Insurance, 14 Ocak 2010)

DD

SSaa¤¤ll››kk HHiizzmmeettlleerriinnddeeYYoollssuuzzlluukk AArrtttt››

vrupa Sa¤l›k Sahtecilik ve Yolsuzluk A¤›(EHFCN) ile ‹ngiltere’deki Portsmouth

Üniversitesi’nin Yolsuzluk Karfl›t› Hizmetler Merke-zi taraf›ndan haz›rlanan çal›flma, y›ll›k küreselsa¤l›k harcamalar›n›n yüzde 5,59’unun yanl›fluygulama ya da yolsuzluklar nedeniyle boflagitti¤ini ortaya koydu. Çal›flma, sa¤l›k hizmetlerikonusundaki yolsuzluk ve yanl›fl uygulamalar›ortaya ç›karmak üzere 6 ülkede 33 kurulufltayap›lan uygulamalar› mercek alt›na ald›.

Uzmanlar ‹ngiltere, ABD, Yeni Zelanda, Fransa,Belçika ve Hollanda gibi geliflmifl ülkelerde ya-p›lan incelemeler sonucunda sa¤l›k hizmetleriharcamalar›nda yolsuzlu¤a giden miktar›n 180Milyar Euro (260 Milyar Dolar) civar›nda oldu-¤unu ortaya koydu.

Çal›flmada yer alan uzmanlar sa¤l›k hizmetlerin-de yolsuzluk nedeniyle kaybolan her kuruflun

baz› bireylerin gerekli bak›m› temin edememe-sine, hastal›k sürelerinin artmas›na ve hattaölümlere sebep oldu¤una dikkat çekiyor.

‹laç flirketlerinin fiyat kartelleri oluflturmas›, dok-torlar›n fazladan seyahat masraf› talep etmesive devlet yard›mlar›n› kötüye kullanmas› ilehastalar›n hileli sigorta tazminat talepleri sa¤l›khizmetleri harcamalar›nda yap›lan baz› yolsuz-luk örnekleri olarak s›ralan›yor.(Kaynak: Business Insurance, 18 Ocak 2010)

AA

73

IIAAIISS SSiiggoorrttaa GGrruuppllaarr››nn››nnDDeenneettmmiinnee ‹‹lliiflflkkiinn PPllâânn››DDeesstteekklleeddii

luslararas› Sigorta Denetleyicileri Birli¤i(IAIS) uluslararas› düzeydeki sigorta

gruplar›n› ve bu gruplar›n risklerini daha iyi de-netleyecek bir çerçeveye iliflkin tavsiyelerionaylad›¤›n› aç›klad›. Söz konusu tavsiyeleriiçeren plân, sigorta grup yap›s› ile risk ve ön-lemleri tan›mlamak üzere grup içi ifllemlerindenetimine yönelik yaklafl›mlar› kaps›yor.

Denetleyici çerçeve, uluslararas› düzeyde faali-yet gösteren sigorta gruplar›n› eflit düzeyde tuta-rak yerli ve yabanc› denetleyicilerin bu gruplar›daha iyi denetlemelerine imkân tan›yacak. IAIS‹cra Kurulu Baflkan› Peter Braumüller, denetlemeçerçevesinin finansal istikrar›n gelifltirilmesine yö-nelik çabalara önemli bir katk› sa¤layaca¤›n›vurgulad›. (Kaynak: Business Insurance 19 Ocak 2010)

UU

AABB,, TTüürrkkiiyyee vvee BBaatt›› BBaallkkaannÜÜllkkeelleerriinnee DDeenneettlleemmee KKuurraallllaarr››HHaakkkk››nnddaa EE¤¤iittiimm VVeerreecceekk

vrupa Komisyonu ve Avrupa MerkezBankas›, bat› Balkan ülkeleri ile Türki-

ye’de makro ve mikro denetlemenin artt›r›l-mas›na yönelik 2,65 Milyon Euro de¤erindekiiki y›ll›k bir program üzerinde uzlaflma sa¤la-d›. Avrupa Merkez Bankas›’ndan yap›lanaç›klamaya göre Avrupa Birli¤i’ne kat›lmay›bekleyen ülkelerden 150 denetçi Birli¤inmevcut finansal denetleme kurallar› konu-sunda e¤itim alacak.

Buna göre H›rvatistan, Makedonya, Arnavut-luk, Bosna Hersek, Karada¤, S›rbistan, Kosovave Türkiye’deki merkez bankalar› ile denetle-me kurumlar› fondan yararlanacak kurumlarolacak. Söz konusu ülkelerdeki denetlemeninartt›r›lmas›n› amaçlayan program AB üyeli¤i-ne aday ve potansiyel aday olan ülkelerin

bankac›l›k ve finansal denetlemelerinin mev-cut AB ve uluslararas› standartlar› ile uyumluhale getirilmesi ve bu ülkelerin orta dönemdefinansal krize yönelik dayan›kl›l›¤›n› artt›rmay›amaçl›yor. Söz konusu program kriz sonras› fi-nansal denetleme konusunda AB ve uluslara-ras› düzeyde karar alma sürecine dâhil olankurulufllar› da kapsayacak.

Avrupa Merkez Bankas›’ndan yap›lan aç›kla-maya göre bölgedeki bankalara Basel Ban-kac›l›k Denetleme Komitesi, Avrupa Bankac›-l›k Denetleme Komitesi ve Finansal ‹stikrar Ens-titüsü gibi düzenleme ve denetleme konula-r›nda uzman kurulufllar taraf›ndan finansaldenetlemeye iliflkin geliflmeler hakk›nda bilgiverilecek.(Kaynak: EurActiv, ing, 21 Ocak 2010)

AA

DDIIfifi BBAASSIINN

74

GGeenniiflfllleemmeeddeenn SSoorruummlluu YYeennii KKoommiissyyoonn ÜÜyyeessiiGGöörreevvee BBaaflflllaadd››

eni Avrupa Komisyonubünyesinde Geniflleme-

den Sorumlu Komisyon üyeli¤ineÇek Stefan Füle aday olarakgösterildi. Genifllemeden Sorum-lu eski Komisyon Üyesi OlliRehn’in yerine geçen Füle di¤erüyeler gibi görevine 1 fiubat 2010tarihinde resmen atand›. AvrupaParlamentosu D›fl ‹liflkiler Komite-si’nde söz alan Stefan Füle, ge-niflleme politikas›, aday ve po-tansiyel aday ülkelere iliflkin yö-neltilen sorular› yan›tlad›.

Füle, geniflleme politikas›n›n devam› ve Ko-penhag kriterleri kapsam›nda her aday›n eflit

flekilde de¤erlendirilmesi yönün-de görüfl belirtti. Füle, Türkiye ilemüzakerelerin sürdürülmesi veTürkiye’ye verilen taahhütlerinyerine getirilmesi gerekti¤ini be-lirterek Türkiye’nin özellikle enerjive medeniyetler dialo¤u aç›s›n-dan önemli bir ülke oldu¤unuifade etti. Genifllemeden Sorum-lu yeni Komisyon üyesi Türki-ye’nin de üzerine düflen sorum-luluklar› yerine getirmesi gerekti-¤ini vurgulayarak Fransa ve Al-manya’n›n öne sürdü¤ü “imti-yazl› ortakl›k” fikrinin söz konusu

olmad›¤›n› sözlerine ekledi.(Kaynak: ‹KV E- bülten, 8–15 Ocak 2010)

YY

““AAvvrruuppaa FFiinnaannss PPiiyyaassaallaarr››nn››nnBBüüttüünnlleeflflmmeessii RRaappoorruu 22000099””AAçç››kkllaanndd››

vrupa Komisyonu, “Avrupa Finans Pi-yasalar›n›n Bütünleflmesi Raporu

2009” u yay›mlad›. Rapor kapsam›nda finan-sal krizin etkileri inceleniyor. Raporda ayr›ca fi-nansal sistemde risklerle bafla ç›kmak üzereBirlik genelinde yap›lan çal›flmalar da s›ralan›-yor. Buna göre bankac›l›k, sigortac›l›k vemenkul k›ymetler alanlar›nda Avrupa Sistemik

Riskler Komitesi kurulmas› ve finansal denetimsisteminin reformu, kredi derecelendirme ku-rulufllar›, hedge fonlar ve giriflim sermayesioperatörlerinin faaliyetlerinin düzenlenmesive bankalara daha s›k› sermaye yeterlili¤i ku-rallar› getirilmesi AB genelinde yap›lan düzen-lemeler aras›nda yer al›yor.(Kaynak: ‹KV E- bülten, 16–22 Ocak 2010)

AA

STEFAN FÜLE

75

CCEEIIOOPPSS,, ‹‹ssvviiççrree RReeaassüürraannssRReejjiimmiinnii DDee¤¤eerrlleennddiirrddii

vrupa Sigorta ve Emeklilik Denetleyi-cileri Komitesi (CEIOPS) ‹sviçre reasü-

rans denetleme rejiminin Avrupa Birli¤i’ndegeçerli olan AB reasürans direktifi ile eflde¤eroldu¤unu tespit etti. 2009 y›l› boyunca ‹sviçreFinansal Piyasalar Denetleme Otoritesi tara-f›ndan sa¤lanan verilere dayal› olarak ‹sviç-re’nin reasürans düzenlemelerini inceleyenCEIOPS, ‹sviçre’deki reasürans denetlemesi-nin Avrupa Birli¤i’ndeki reasürörlerin tabi ol-

du¤u düzenlemeler kadar kapsaml› oldu¤usonucuna ulaflt›.

Buna karfl›n CEIOPS, ‹sviçre reasürans rejimi-nin AB’deki düzenlemelere eflde¤er olmas›ile birlikte ayn› tespitin ‹sviçre’deki düzenle-melerin 2012’de yürürlü¤e girecek SolvencyII’ye uyum konusunda geçerli olmayaca¤›n›ifade etti.(Kaynak: Business Insurance, 2 fiubat 2010)

AA

YYeennii AAvvrruuppaa KKoommiissyyoonnuuGGüüvveennooyyuu AAlldd››

Ekim 2014 tarihine kadar görev yapacakolan yeni Avrupa Komisyonu, Avrupa Parla-

mentosu’ndan güvenoyu ald›. ‹kinci kez KomisyonBaflkan› olan Barossa’ya da siyasi çevrelerden büyükdestek geldi. Buna göre Avrupa Parlamentosu’ndayap›lan oylama sonucunda Barosso liderli¤indeki ye-ni Avrupa Komisyonu 488 parlamenterden destekoyu, 137 parlamenterden ise aleyhte oy ald›.

Hristiyan Demokratlar, Barosso’nun yeni ekibinde ço-¤unlu¤u oluflturuyor. Komisyon’daki kad›n üye say›s›ise 9 oldu. AB çevreleri Barosso ve ekibini zorlu bir dö-nemin bekledi¤ini belirtiyor. Özellikle ekonomik krizinsonuçlar› Barosso ve ekibi için acil eylem gerektirenkonu olarak öne ç›k›yor.

Lizbon Anlaflmas› ile birlikte gelen yeni yap›lanmaylabirlikte Komisyon Baflkan Yard›mc›s› olarak görevlen-dirilen ‹ngiliz üye Catherine Ashton ayn› zamandaAvrupa Birli¤i D›fliflleri Bakan› olarak da rol üstlenecek.

(Kaynak: EurActiv, 11 fiubat 2010)

3311

CatherineAshton

DDIIfifi BBAASSIINN

76

LLllooyydd’’ss 22001100 -- 22001122SSttrraatteejjiissiinnii AAçç››kkllaadd››

loyd’s, piyasa koflullar›n›n de¤erlen-dirilmesine yönelik olarak 50’nin üze-

rinde broker, acente ve birli¤in görüfllerininal›nmas› ve incelenmesinin ard›ndan2010–2012 Stratejisini aç›klad›. Buna göreLloyd’s’un yeni stratejisi Lloyd’s piyasas›n›ngelifltirilmesine odakl› olacak. Bu kapsamdaLondra’n›n rekabetçi bir finansal hizmet mer-kezi olmas› ve Lloyd’s’un mevcut faaliyet

çerçevesinin gelifltirilmesi hedefleniyor.

Lloyd’s’un CEO’su Richard Ward, Lloyd’s’unekonomik krizlerden zarar görmeden ç›kt›¤›-n› belirterek kurumun güçlü konumunu sür-dürece¤ini ve 2010 y›l›n›n sigortalama, riskyönetimi ve Solvency II’ye yönelik haz›rl›k ya-p›lmas›na odakl› olaca¤›n› vurgulad›.(Kaynak: Insurance Journal, 8 fiubat 2010)

LL

FFrraannssaa,, EEmmeekklliilliikk SSiisstteemmiiRReeffoorrmmuunnaa OOddaakkllaanndd››

ransa Cumhurbaflkan› Nicolas Sarkozy,iflveren birlik ve federasyon liderleri ile

görüflmesinin ard›ndan mevcut maliyetli emek-lilik sisteminin reforme edilmesi için karar tasla¤›-n›n Eylül ay›nda haz›r olaca¤›n› aç›klad›. Sar-kozy, emeklilik sisteminin kurtar›lmas› için art›kkararlar›n ertelenmemesi gerekti¤ini belirterekyeni emeklilik sistemine iliflkin müzakerelerin Ni-san ay› itibariyle bafllayaca¤›n› sözlerine ekledi.

OECD verilerine göre, Euro bölgesinde eldeedilen gayrisafi yurtiçi hâs›lan›n ortalama yüz-de 11,1’i emeklilik sistemine giderken Fran-sa’da gayrisafi yurtiçi hâs›lan›n yüzde 12,4’üemeklilik sistemine harcan›yor.

Sarkozy, emeklilik harcamalar›n› azaltmak üze-re emeklilik ödemelerinin düflürülmesi seçene-¤ini reddetti. Emeklilik harcamalar›n›n azalt›l-mas› için önerilen di¤er seçenekler aras›ndaise 60 yafl olan mevcut emeklilik yafl› ve birey-lerin emekli maafl› alabilmesi için gerekli çal›fl-ma y›l say›s›n›n yükseltilmesi yer al›yor. Buna

karfl›n birlikler her iki seçene¤e de karfl› ç›karakdaha fazla vergi ödenmesini talep ediyor.

Emeklilik sisteminin reformunu 2012 y›l›nda ya-p›lacak cumhurbaflkanl›¤› seçimi sonras›na er-telemeyi planlayan Sarkozy’ yi küresel ekono-mik kriz erken eylem almaya zorlad›.(Kaynak: Business Insurance, 16 fiubat 2010)

FF

Nicolas Sarkozy

77

AAllmmaann SSiiggoorrttaa fifiiirrkkeettlleerrii‹‹rraann’’ddaakkii FFaaaalliiyyeettlleerriinnii DDuurrdduurrdduu

ünyan›n en büyük reasürans flirketi Mu-nich Re, ‹ran’daki sigorta faaliyetlerini

durdurdu¤unu aç›klad›. Munich Re taraf›ndanyap›lan aç›klamada ‹ran’›n nükleer silah prog-ram›na yönelik olarak artan uluslararas› eko-nomik yapt›r›mlar nedeniyle ‹ran’daki sigortaflirketleri ile ifl iliflkisini kesti¤i bilgisi yer ald›. Bunagöre Munich Re, Siemens A.G.’den sonra‹ran’la ifl iliflkisini kesen ikinci Alman flirketi oldu.

Petrol ürünlerinin sevkiyat›nda kargo reasüranshizmeti veren Munich Re, ‹ran’daki faaliyetleri-nin durdurulmas› ile y›ll›k prim hacminin 10 Mil-yon Euro civar›nda gerileyece¤ini aç›klad›. Av-

rupa’n›n büyük sigorta flirketi Allianz da bu ül-keden gelen prim hacminin göz ard› edilebiliroldu¤unu belirterek ‹ran’daki reasürans hiz-metlerini yenilemeyece¤ini duyurdu.

Alman Sigorta fiirketleri Birli¤i (GDV) ise ‹ran’akarfl› yürütülen ekonomik yapt›r›mlar›n anlafl›l›roldu¤unu ifade ederek yapt›r›mlar›n sigortasektörü taraf›ndan desteklendi¤ini aç›klad›.GDV ayr›ca ‹ran’a karfl› yürütülen yapt›r›mlar›yak›ndan takip etti¤ini belirterek flirketlerin birbi-ri ile çeliflen yapt›r›m gereklilikleri ile karfl› karfl›yab›rak›lmamas› konusunda uyar›da bulundu.(Kaynak: Business Insurance, 18 fiubat 2010)

DD

‹‹zzllaannddaa,, AABB KKaatt››ll››mmMMüüzzaakkeerreelleerriinnee BBaaflflllaammaakkÜÜzzeerree OOnnaayy aalldd››

vrupa Birli¤i Komisyonu, 23 Temmuz 2009 tarihin-de üyelik baflvurusunda bulunan ‹zlanda'n›n ka-

t›l›m müzakerelerine bafllayabilece¤i müjdesini verdi.Komisyon taraf›ndan yap›lan aç›klamada ‹zlanda’n›nmevcut demokrasi, insan haklar› ve piyasa ekonomisiy-le üyelik müzakerelerine haz›r oldu¤u belirtildi.

Hâlihaz›rda AB müktesebat›n›n büyük bölümüneuyum sa¤layan ‹zlanda’n›n çevre politikalar›, tar›m vebal›kç›l›k ile ekonomik politikalar aç›s›ndan gerçeklefl-tirmesi gereken baz› reformlar bulunuyor. ‹zlanda’n›nAB’ye kat›l›m müzakerelerinin 1 ilâ 2 sene sürece¤itahmin ediliyor. Buna karfl›n ‹zlanda üyelik baflvurusu-na Komisyon’dan en k›sa zamanda yan›t alan ülkeolarak tarihe geçti. ‹zlanda, bugüne kadar AB üyeli-¤ine s›cak bakmazken geçti¤imiz y›l yaflanan finansalkriz ülkenin AB üyeli¤i için baflvurmas›na neden oldu.(Kaynak: EurActiv, 25 fiubat, 2010)

AA

DDoo¤¤uu AAvvrruuppaa ÜÜllkkeelleerriinniinnEEuurroo BBööllggeessii’’nnee GGeeççiiflflii ZZoorrllaaflflaaccaakk

unanistan’da ç›kan ekono-mik krizin AB’yi olumsuz etki-

lemesi nedeniyle Euro bölgesine ka-t›lmay› bekleyen Polonya, ÇekCumhuriyeti, Romanya ve Estonyagibi Do¤u Avrupa ülkelerinin Eurohayalleri ertelendi. Zira art›k Eurobölgesine kabul edilecek ülkelerinMaastricht Kriterlerini çok s›k› olarakyerine getirmeleri gerekecek.

Avrupa Birli¤i, Yunanistan örne¤indeoldu¤u gibi ekonomisi zay›f Do¤uAvrupa ülkelerinin Birli¤in ekonomikistikrar›n› olumsuz yönde etkileme-sinden endifle duyuyor. Bu nedenleAB ekonomistleri Do¤u Avrupa ülke-leri için alternatif senaryolar üzerin-de çal›flma bafllatt›.(Kaynak: EurActiv, 17 fiubat 2010)

YY

❖ IAA’ y› bize tan›t›r m›s›n›z?

IAA (International Advertising Association) Tür-kiye Bölümü'nü kurma çal›flmalar› 1972 y›l›ndabafllam›fl ve 1976’da faaliyete geçen Reklam-c›l›¤› Gelifltirme Derne¤i de IAA üye yap›s›n›esas alm›flt›r. IAA ile yak›n iliflki içinde çal›flanbu dernek, di¤er dernekler gibi 1980’de kapa-t›lm›fl ve bu derne¤in IAA üyesi reklamc› üyele-ri de Reklamc›lar Derne¤i’nin kuruluflunda ön-cülük etmifltir. IAA Türkiye Bölümü "Uluslararas›Reklamc›l›k Derne¤i" ise, yasal de¤iflikliklerdensonra, Bakanlar Kurulu karar› ile ancak1988’dekurulabildi. Dernek, bugün reklamveren, rek-lam ajans›, yaz›l› ve görsel medya, medya sa-t›n alma, planlama, halkla iliflkiler ve araflt›rmaflirketlerinden 147 üyeye sahip bulunuyor.

Ba¤l› oldu¤u IAA Global gibi, IAA Türkiye de, pa-zarlama iletiflimi konular›nda yasal düzenlemele-rine etkin olarak katk›da bulunur, reklam›n ifl-levinin daha iyi anlafl›lmas›,düzeyinin yükseltil-mesi, ticari iletiflim öz-gürlü¤ünün korun-mas› için çal›fl›r. Üni-versitelerle, benzeramaçlarla kurulmuflulusal derneklerle iflbirli-¤i içinde de çal›fl›r.

Bu amaçlarla, konfe-rans dizileri, toplant›lardüzenler, e¤itim ve arafl-

t›rma çal›flmalar› gerçeklefltirir ve destekler.Üyelerini uluslararas› geliflmeler hakk›nda de-vaml› olarak bilgilendirir, çal›flma ve ilgi alanla-r›ndaki geliflmeleri duyurur. 78 ülkede, pazarla-ma iletifliminin de¤iflik alanlar›ndaki 5000’e ya-k›n üyesi ile faaliyet gösteren IAA, Birleflmifl Mil-letler’e de akredite bir kurulufltur. Geçen y›l so-nu Kopenhag’da BM’nin düzenledi¤i DünyaÇevre Konferans›’n›n uluslararas› reklam kam-panyas› da IAA taraf›ndan organize edilmifltir.

❖Üniversiteleraras› Reklam Yar›flmas› nedir?

Üniversiteleraras› Reklam Yar›flmas›, IAA'nin bü-tün dünyada uygulad›¤› ö¤renci reklam yar›fl-mas›n›n (Student Advertising Competition, In-terAd) bir yerel uygulamas›. Üniversitelerdeokuyan lisans ö¤rencilerinin, gerçek hayattakigibi, bir model reklam ajans› yap›s›na uygungörev da¤›l›m› yapm›fl tak›mlar›, briefi verilmiflbir konu üzerinde, stratejisinden yarat›c› çal›fl-mas›na, aktivite planlamas›ndan medya pla-n›na kampanya çal›flmas› yaparlar. Bir bütün-leflik pazarlama iletiflimi çal›flmas›d›r. Amaç,

hem ö¤rencilerin akademik çal›fl-malar›n d›fl›nda, gerçek dünyadailetiflim tecrübeleri edinmelerinisa¤lamak, hem de reklam›n sos-yal amaçl› kullan›m›n› örnekle-mektir.

❖Üniversiteler bu tarz yar›flma-lara s›cak bak›yor mu ?

‹lgi çok yüksek. Her y›l, Türki-ye’nin dört bir yan›ndan yak-lafl›k 60-70 tak›m yar›flmayakat›l›yor. fiöyle bir kural›m›zvar; her fakülteden en fazla

RRÖÖPPOORRTTAAJJ

78

Gamze D‹LERTSRfiB Bas›n Reklam ve Halkla

‹liflkiler Yönetmeni

IIAAAA,, BBuu kkeezz ““RRiisskk vveeSSiiggoorrttaa BBiilliinnccii““ ddeeddii......

79

3 tak›m kat›labiliyor. Bu nedenle birçok fakülteilk olarak kendi içinde elemelerini yap›yor, ya-r›flmaya kat›lacak tak›mlar› belirliyor.

❖Bugüne kadar hangi konular üzerinde çal›fl-malar yap›ld›?

Konular çok çeflitli, "Kan Ver, Hayat Kurtar", “K›zlar›m›z› Okula Gönderelim", "Genç Evliliklerve Genç Anneliklerin Önlenmesi" ,"DenizlerimizBo¤uluyor, Onlar› Kurtaral›m" , “Sporda fiiddetve Holiganizme Hay›r", “ Turizm'de Yabanc›lar›Kazanal›m" , “Can Güvenli¤iniz ‹çin EmniyetKemeri Tak›n", “Reklam›n Reklam›" “Çocuklar›-m›z› Dövmeyelim”, gibi konular›n yan› s›ra“Haydi Çocuklar Süt ‹çelim”, "Sa¤l›k ‹çin Tuva-let K⤛d› Bilinci” konular› da bu güne kadar ifl-lenen konular aras›nda. Bunlar›n bir k›sm›, ulu-sal medyada yay›nland› da. Geçen y›l AKB

Ajans› ile yürüttü¤ümüz ‹stanbul 2010 AvrupaKültür Baflkenti konulu yar›flman›n ard›ndan, buy›l da Türkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Bir-li¤i’nin sponsorlu¤unda düzenledi¤imiz yar›fl-man›n konusu “Sigorta Bilinci ve Risk ” oldu.

❖ Risk ve Sigorta Bilinci konusunu seçme ne-deniniz ne oldu?

Son dönemlerdeki sigorta ile ilgili hareketlilikdikkatimizi çekti. Medyada, gerek Birli¤in ge-rekse sigorta flirketlerinin reklamlar› yer al›yor,oldukça yo¤un haberler yap›l›yor. Bu konudayapt›¤›m›z araflt›rmada da gördük ki; Türk hal-k›n›n sigortaya bak›fl aç›s›nda ve sigortal›l›koran›nda bat›l› ülkelerin çok gerisindeyiz. Dahanet bilgilere ulaflmak ve konu hakk›nda fikiral›flveriflinde bulunmak için, Türkiye Sigorta veReasürans fiirketleri Birli¤i ile görüflmenin do¤ruolaca¤›na inand›k ve sizle temasa geçtik. Busonuçtan hareketle, sizin çal›flmalar›n›z›n bü-yük bir parças› oldu¤unu ö¤rendi¤imiz; Türki-ye’de sigorta sahiplili¤inin ve sigorta bilincininart›r›lmas›n› hedefleyen stratejiniz do¤rultusun-daki uzun soluklu iletiflim plan› içerisinde bizimçal›flmalar›m›z da yer alm›fl oldu. Gençlerimizeulaflmak ve onlara sigorta bilincini afl›lamakiçin, IAA ile gerçeklefltirilen bu projenin de etki-li olaca¤›na biz de inan›yoruz.

❖Kat›l›m yeterlimiydi ?

Toplam 25 üniversiteden 73 tak›m kat›ld›. Öneleme süreci oldukça zorlu geçti.10 kiflidenoluflan ön jüri tüm çal›flmalar› büyük bir titizlikleinceledi ve 11 tak›m finale kald›. Finalistler ça-l›flmalar›n› iletiflim sektörünün tüm taraflar›ndanoluflan bir jüriye sundular. Kazananlar, 15 Hazi-ran 2010’da. Bahçeflehir Üniversitesi’nin ev sa-hipli¤inde yapaca¤›m›z ödül töreninde aç›kla-nacak.

Kazanan tak›m her y›l oldu¤u gibi bu y›l da Slo-venya’da düzenlenen “Golden Drum” Rek-lam festivaline götürülecek. Bu da asl›nda e¤i-timin bir parças›. Ö¤renciler de¤iflik ülkelerdengelen çal›flmalar› incelemek ve bak›fl aç›lar›n›gelifltirme olana¤› bulacaklar. ■