jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyj f£liu¤ âu£l - 2 3 1. clš clš v‹gj xu jŤ jÄœ¢brhš....

342
jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L (ïu©lh« gFâ) (1935)

Upload: others

Post on 23-Jan-2021

12 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiymšyJ

f£Liu¤ âu£L(ïu©lh« gFâ)

(1935)

Page 2: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 182

Page 3: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3

1. Clš

Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœüšfËš fhzyh«. gHªjÄœ üš MuhŒ¢á íilah®¡FClš v‹DŠ brhšÈ‹ br«bghUŸ ïÅJ òydhF«.m¢brhš nkšeh£L¥ òyik Ä¡Filah®¡F¥ òâaJnghy¤ njh‹W«.

gy brªjÄœ¢ brh‰fŸ tH¡fhw‰W¥ nghÆd.fhuz« ekJ eh£L¡ fšÉ mU»ajhF«. tH¡fhw‰W¡»l¡F« e« bkhÊ¡fQŸs gy brh‰fis M£áÆšbfhzu nt©LtJ njrg¡jÇ‹ fl‹fSŸ x‹W.

ï¥bghGJ fhªâaofŸ xU bjŒÉf ïa¡f¤ij¤njh‰WɤâU¡»wh®. mj‹ br«bghUŸ njwhJ, mijïuh#¤Jnuhf ïa¡fbk‹W«, Ãaha tu«òflªj ïa¡fbk‹W« áy® T¿ tU»wh®. fhªâaofË‹ bjŒÉfïa¡f¤ij x¤JiHahik v‹W«, cjÉ kW¤jš v‹W«,x‰Wik kW¥ò v‹W« e©g®fŸ brhš»wh®fŸ. ïitNon - Co - Operation v‹D« M§»y¤J¡F xUÉj bkhÊbga®¥ò ciufsh«. fhªâaofË‹ fU¤ij btŸËilkiynghš bjÇ¡F« xU gHª jÄœ¢brhš c©L. m~JClš v‹gJ.

fhªâaofŸ v›îÆÇl¤J«, v«k¡fËl¤J«, vªeh£lhÇl¤J« btW¥ò¡ fh£L« Ú®ikaušy®. m‹dh®v¡fhuz« g‰¿í« vtÇl¤J« ïfš bfhŸtâšiy.mt® fil¥ão¤bjhGFtJ m‹ò be¿. ï¥bghGJfhªâaofŸ elh¤âtU« bjŒåf ïa¡fK« m‹igmo¥gilahf¡ bfh©L vGªjnj ahF«. fhªâaofŸïªâa k¡fis v›thW neá¡»whnuh m›thnw M§»yk¡fisí«, k‰wt®fisí« neá¡»wh®. M§»y k¡fŸghš mt®¡F v›Éj¡ fhœ¥òÄšiy. ï›î©ik fhªâmoat®fS¡F«, mt® ÃiyÆYŸs Vidnah®¡F«br›É≠òydhF«.

Page 4: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 184

fhªâaofŸ ï¥bghGJ vG¥ãíŸs ïa¡f«m‹ig mo¥gilahf¡ bfh©lbj‹gij m¿P®vtU« kW¡f kh£lh®. bys»f¢ r£l Ãòz®fS«,bršt¢ brU¡»š fËah£laU« kh¡fS« v‹d T¿D§TWf. ïa‰if tÊ Ã‹W, m¿î És§f¥ bg‰W, m‹òÃiyÆYŸs nk‹k¡fŸ fU¤nj ngh‰Wª jifaJ, m‹òÃfœ¢áÆ‹¿, v‹ònjhš ngh®¤j cl«ãduhŒ, khoÆšcyhÉ, k‹w¤âš bghUŸ g¿¥ngh® fU¤J¥ ngh‰Wªjifaj‹W. fhªâaofŸ m‹ghš monfhÈ vG¥ãíŸsïa¡f¤ij ClÈ‹gh‰ gL¤JtJ v›th‰whD«bghUªJ«.

ãz¡FŸ gy âw¤jd. ãz¡F Jntõ§ fhuzkhfî« ntW gy kwbe¿ fhuzkhfî« ÉistJ©L.ïit fhuzkhf vG« ãz¡F ClyhfhJ. Clšv‹gJ m‹ò fhuzkhf ÃfG« ãz¡nf ahF«.

jiyt‹ jiyÉ v‹D« ïUt®, clyhš ntWg£oU¥ãD« cÆuhš x‹Wg£lt®. mt®j« cÆiu x‹WgL¤â¥ ã¤âU¥gJ m‹ò¡ fÆW. mJnt fhjš v‹gJ.

fhjš f©Q¡F¥ òydhfhj E©bghUŸ; m~Jmf¤nj m‹ò Úiu ïilawhJ brhǪJ bfh©oU¡F«mÊah C‰W. fhjyhš Éisí« ï‹gnk ï‹g«.m›É‹g« x¥g‰wJ; ca®t‰wJ. mj‹ K⮢ánaflîË‹g bk‹gJ.

m‹ò¡ fƉ¿dhš f£l¥g£L, XUÆU« <UlYªjh§», ï‹g¤ij Ef®ªJtUª jiytD¡Fª jiyÉ¡F«áy fhuz¤jhš ãz¡F ÃfœtJ©L. jiytdJkhWg£l brašfis¤ jiyÉ f©LÊ, mt‹kh£LmtŸ ãz§» ÉgŸ. jiyÉ ãz§»Ã‰ãD« jiyt‹kh£LŸs mtsJ m‹ã‰F ïl® Ãfœtâšiy. ï›t‹ò¥ãz¡nf Clš v‹gJ.

jiyÉ Clš bfh©oU¥gij czUª jiyt‹,j‹ghYŸs F‰wKz®ªJ, mjÅ‹Wª âUªâ, j‹kidÉia ï‹g¢ brhšyhY«, m‹ò¢ brayhY«gªJ§ Fiw ÆuªJ« mtŸ Cliy xÊ¡f Kašt‹.ã‹id ïUt®¡F« K‹idÆDª jiyáwªj ï‹gªju¡Toa Tlš ÃfG«. ïJ jÄœeh£o‹ g©il tH¡fxG¡f«. ï‰iw ehËš fhjš kz« mʪJg£L, ntW Éj

Page 5: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 5

kz« ÃfœªJ tUjyhš, jiyt‹ jiyÉaÇ‹ ï‹gthœ¡if FiyªJtU»wJ.

jiyt‹ jiyÉ cjhuz¤ij muáaY¡F« vL¤jhsyh«. v›Éj M£áKiwÆY« MŸnth® Ms¥gLnth® v‹w ïU tF¥ò c©L. áw¥ghf¡ Fo¡nfhdh£áÆš ï«Kiw jiyáwªJ És§F«. nfhD§ Foí«m‹bg‹D« ghr¤jhš f£l¥glš nt©L«. m‹òtÊM£áKiw eilbgW§fhš nfhD¡F« Fo¡F« v›ÉjkhWghL« ÃfHhJ. nfh‹ mlhj brašfis M‰W§fhšFofŸ Clš bfhŸtJ ïašò. ïjdhš nfhÅl¤J¡FofŸ bfh©LŸs m‹ò mÊt âšiy. FofË‹kd¥gh§if¡ nfh‹ cz®ªJ, mt®fŸ tÊna âUªâ,Cliy¥ ngh¡Ft‹. Û©L« nfhD¡F« FofS¡F«Tlš ÃfG«; M£á br›Éâš eilbgW«. bfhL§nfh‹k‹d‹, FofË‹ Cliy czuhJ, mt®fis tU¤â,ïWâÆš jhD« tUªâ ïl®¥gLt‹. ïij ÉǤJ¡ Twnt©LtJ mehtáa«.

ï¥bghGJ ekJ ïªâahÉš eilbgWtJãÇ£oZ M£á. eilbgWtJ ãÇ£oZ M£áahÆU¥ãD«, ãÇ£oZ Fok¡fS¡FŸs cÇikfŸ ïªâa®fS¡»šiy. m› îÇik fis¥ bgw ïªâa k¡fŸfh§fuÞ thÆyhf Ãahatu«ò¡F c£g£l »s®¢ábrŒJtªjh®fŸ. m¡»s®¢á ãÇ£oZ Fok¡fS¡F¥óuzkhf v£Ltâšiy. mâfhu t®¡f¤jh® j«ÉU¥g¥go M£áKiw elh¤â tU»wh®. ehS¡F ehŸbfhLŠ r£l§fŸ bgUF»‹wd. ïitfisbašyh«ïªâa®fŸ bghWikahš jh§»¡bfh©L tªjh®fŸ.gŠrhãš gLbfhiy ÃfœªjJ. m¡ bfhiy¡F¡ fhuzkhÆUªjt®fŸ j©o¡f¥glÉšiy. gh®Èbk©oY«Ãaha« ãw¡fÉšiy. ghujk¡fËš xU gFâÆduh»aKÞÈ«fË‹ m‹ò¡FÇa »yhg¤J¡F Ãaha« ãw¡fÉšiy. ãÇ£oZ k¡fË‹ ãuâÃâ¢rig v‹W, ãÇ£oZVfhâg¤âa¤â‹ bghW¥ig V‰WŸs gh®Èbk©oY«kªâÇ rigÆY« ïªâahɉF Ãaha« ãwthÉo‹,ïªâa®fŸ v‹ brŒjš nt©L«? ãÇ£oZ Fok¡fS¡Fmt®fŸ j§fŸ J¡f¤ij¥ òy¥gL¤jš nt©Lk‹nwh?v›thW J¡f¤ij¥ òy¥gL¤JtJ? É©z¥g§fŸc¤ânahfÞj®fŸ fu¤ânyna á¡»¡bfhŸS«. Ô®khd§

Page 6: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 186

fS« 炙yhªJ bryî« ånzahÆd. KiwpLfŸghœgL»‹wd. ntW v‹brŒtJ? m¿îilnah® ïij¢áªâ¤jš nt©L«. gŠrh¥ gLbfhiy¡nf Ãaha«ãw¡fÉšiy baÅš, ntW vj‰F¤jh‹ Ãaha« ãw¡f¥ngh»wJ? gŠrh¥ gLbfhiyia xU g¡fK«, mij¥g‰¿¥ ãwªj ‘Ãaha¤ij’ k‰bwhU g¡fK« ÃW¤â ne®ikv‹D« f©bfh©L gh®¤jš nt©L«.

gy fhuz§fis kd¤âÈU¤âna fhªâaofŸbjŒÉf ïa¡f¤ij¡ njh‰Wɤjh®. fhªâaofŸ K¥gjh©Lfshf¥ ãÇ£oZ M£ánahL fyªJ ciH¤JtªâU¡»wh®. ouh‹Þthš í¤j¤âY«, Inuh¥gí¤j¤âY« fhªâaofŸ ãÇ£oõhU¡F¥ nghâa cjÉòǪâU¡»wh®. ï¤Jiz ehŸ murh§f¤njhL To¡fyªJ x¤JiH¤J tªj fhªâaofŸ, ï¥bghGJ V‹x¤JiHah ïa¡f¤ij¤ Jt§fš nt©L«? ãÇ£oZk¡fË‹ ãuâÃâfshÆUªJ j‰fhy« M£áKiwia¢brY¤JnthÇl« Ãaha« ãwthikia¡ fhªâaofŸf©lh®; x¤JiHahikƉ fU¤ij¢ brY¤jyhdh®.gŠrh¥ gLbfhiy, »yhg¤ ï›Éu©o§F« Ãaha«ãwthj fhuz¤ij K‹ÅW¤âna fhªâaofŸ bjŒÉfïa¡f¤ij vG¥ãíŸsh®. ãÇ£oZ ïuh#jªâÇfŸešy¿î bg‰W¥ gŠrh¥ gLbfhiy¡F«, »yhg¤J¡F«Ãaha« ãw¥ã¤J, ïªâahɉF Rauh{a« tH§FthuhÆ‹, x¤JiHah ïa¡f¤ij¡ fhªâaofŸ xL¡»ÉLt®.Ãaha« ãwthj fhuz§bfh©L brŒí« mw¡ »s®¢áÃahatu«ò flªjjhfhJ.

fhªâaofŸ ãÇ£oZ k¡fËl¤âš Jntõ§bfhŸshJ, mt®fŸ ãuâÃâfŸ tr« á¡»íŸs M£áKiwia¤ âU¤jnt, ï¥bghGJ murh§f¤njhLãz¡F¡ bfh©LŸsh®. ï¥ãz¡F m‹ò fhuzkhfvGªj bjh‹whjyhš, ïjid Clš v‹W Twyh«. ï~Jmuáaš ClyhF«. ï›ñlbyG¢á ts®ªJ ts®ªJ j‹Éidia¢ brŒí« bghGJ, ãÇ£oZ k¡fŸf©ÉʤJ,ïªâahɉF xU ešyh£á Kiwia tH§f KªJth®fŸ.m›th£á Kiw ïªâahÉ‹ Rjªâu¤ij¡ fh¥gjhÆU¡F«. ãÇ£oZ k¡fË‹ f©iz¤ âw¡ftšyJï›ñlš ïa¡f« x‹nw.

Page 7: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 7

å£oYŸs kidÉÆ‹ Fiwfis¡ ftÅahjehaf‹ xUt‹ ïUªjh‹. j‹ FiwfŸ ehafdhšftÅ¡f¥gL« v‹w v©z¤njhL Ú©l ehŸ kidÉvâ®gh®¤J¡ bfh©o UªjhŸ. foj« vGâ¡ bfhL¤J«gh®¤jhŸ; thŒâwªJ KiwÆ£L« gh®¤jhŸ. vijí«ehaf‹ ftÅ¡fntÆšiy. ïWâahf eha» xUehŸxUntiyíŠ brŒahkš gL¤J¡ bfh©lhŸ. ehaf‹tH¡f«nghy c¤ânahf¤âÅ‹W« åL nr®ªjh‹. åLïUŸkakhf ïUªjJ. fhš my«g Úiuí§ fhnzh«.rikaš miw¡F¢ br‹wh‹; m§nf mL¥ãš óidcw§FtJ f©lh‹; kidÉia¤ njo¤ njo¥ gh®¤jh‹;mtŸ X® miwÆš gL¤âU¥gij¡ f©lJ« mtis¡fhyhš cij¤jh‹; ifahš mo¤jh‹; joahšòil¤jh‹; v‹bd‹dnth CWfŸ brŒjh‹. mtŸbksd Éuj« ó©L bghWikah ÆUªjhŸ. filáÆšjiyt‹ kdKilªJ bjU¤ â©izÆÈUªJ Ú©lneu«nahá¤jh‹; kidÉghyQ»dh‹; v‹dUik¡ fhjÈ!cd¡FŸs Fiwfis xÊ¡f KayhJnghdJ vdJftiypdnk. c‹ Fiwfbs‹id? KiwÆL. ï¥bghGnjmitfis¤ Ô®¡»nw‹’ v‹W T¿dh‹; ã‹idkidÉÆ‹ Fiwfis¡ nf£L mitfis Ãt®¤âbrŒjh‹. mj‰F nkš ïUtU§ fyªJ To x¤JiH¤Jïšyw¤ij e‹KiwÆš elh¤â tªjd®. ï¢áW fijianea®fŸ neh¡Fth®fshf.

fhªâaofŸ ï¥bghGJ murh§f¤â‹kh£L¡bfh©LŸs Cliy Ãahatu«ò flªj ïa¡fbk‹WKjš Kjš T¿dt® $kh‹ vÞ. ÓÃthr Ia§fh®. ït®ciuia vL¤J¡fh£o, yh®£ btšÈ§l‹ flªjbr‹id¢ r£l rig KoÉš x¤JiHahik ïuh#¤Jnuhf ïa¡fbk‹W«, Ãahatu«ò flªj ïa¡fbk‹W« tÈíW¤â¥ ngádh®. ã‹id $kh‹ ÓÃthrIa§fh® TlÿÇš v‹bd‹dnth rkhjhd§ T¿dhuh«. ‘ϪJ’, ‘#ÞoÞ’ v‹D« ïu©L g¤âÇiffS«x¤JiHah ïa¡f¤ij kW¥ãD«, m› Éa¡f«Ãahatu«ò flªjj‹W v‹W vGâd.

$kh‹ ÓÃthr Ia§fh®. bkhÊí«, yh®£btšÈ§l‹ T‰W« jÄœ eh£oYŸs áyiu¡ fy§f¢brŒâU¡fyh«. jkJ ciuÆ‹ c©ikia¤ njwhJ yh®£

Page 8: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 188

btšÈ§l‹ ngádh® v‹W $kh‹ ÓÃthr Ia§fh®.TlÿÇš F¿¥ã£likah‹, mtiu ÉL¤J ÉL»nwh«.njr¤jh®¡F ne®ªJŸs mâU¥âia xÊ¡f $kh‹Ia§fh® jh« r®t fyhrhiy¥ ãuâÃâahŒ¢ r£lrigÆš mku mng£rfuhf ÉgâÅ‹W« Éy»¤ njr¤jhiuk»œÉ¥gnuh?

ft®d® gjÉÆYŸs yh®£ btšÈ§l‹ jkJmâfhu¤ijna kâ¤J ïWkhªJ thÆš tªjthWngáaJ jtW. yh®£ btšÈ§l‹ v›bt› tÊÆšx¤JiHahik ïuh#¤Jnuhf ïa¡fkhF« v‹gijÃahaKiwÆš És¡»¡ fh£lš nt©L«.

bjhʉrhiyfËš KjyhËfË‹ m¡»uk¢ brašfisK‹Å£L¤ bjhÊyhs®fŸ ntiy ÃW¤jŠ brŒtJÃaha tu«ò flªj brayhFnkh? ïj‰F yh®£btšÈ§l‹ gâÈW¤jš nt©L«.

x¤JiHahik ïuh#¤Jnuhf ïa¡fKk‹W; Ãahatu«ò flªj ïa¡fKk‹W. Mjyhš r£lrig mng£rf®fS« m¢rÄ‹¿¤ jkJ ÉU¥gÄ‹ikia¤ jhuhskhf btËÆlyh«; th¡fhsU« jkJ th¡if¡ bfhlhkÈU¡fyh«. ï‹W ï›tsnthL ËW ÉL»nwh«.

(29 - 10 - 1920)1. fhªâaofŸ

cyf¤âš mwªnjŒªJ kw« kÈí« ntisÆš,M©lt‹ mUshš bgÇnah®fŸ njh‹¿, mw« ts®¤Jkw§ fotJ tH¡f«. m›tH¡f«, flªj gy CÊfËšÃfœªJ tªâU¥gij¢ rǤâu§ TW»wJ. ïªehËšcyfbk§F« mwªnjŒªJ kw«kȪJ tUtij czuhjhÇšiy. cz®ªJ«, k¡fŸ kwtÊÆš ÉU¥ò« mwtÊÆšbtW¥ò« bfhŸtJ Éa¥ng.

g©il¡ fhy¤ij¥ gh®¡»Y« ï¡fhy¤âš f‰nwh®bjhif bgU»ÆU¡»wJ; fšÿÇfŸ bjhif bgU» ÆU¡»wJ. f‰nwh® bjhif mU»ÆUªj mªehËš - ku ÃHšfšÿÇahf ïUªj m¡fhy¤âš - m‹ò« mUS« kȪjmwtÊ xG§Fbg‰¿UªjJ. f‰nwh® bjhif bgU»íŸsïªehËš - fšÿǤ bjhif bgU¡bfL¤JŸs ï¡fhy¤âš- t‹f©ikí« bfhiyí« br¿ªJŸs kwbe¿ ts«bg‰¿U¡»wJ. xUtiu xUt® Vkh‰WtJ«, xU FL«g¤jhiu k‰bwhU FL«g¤jh® tŠá¥gJ«, xU eh£lhiu

Page 9: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 9

ntbwhU eh£lh® J‹òW¤JtJ« mwbe¿nah?kwbe¿nah? m‹g®fns Muhí§fŸ.

g©il ehËš m¢R¡Tl§fËšiy; m¢R Ékhd§fËšiy. gid XiyfËY«, njhšfËY«, jfLfËY«üšfŸ vGj¥g£ld. br¥ò¤ jfLfŸ f‰fŸ KjÈat‰¿Y« mÇa fU¤J¡fŸ tiua¥g£ld. cgÃlj§fŸigãš bfhuh‹ KjÈa mUŸ üšfis¥ giHafhy¤âš všyh Çl¤âY§ fh©lyÇJ. ï¥bghGJïit ahî« m¢R Ékhd§fËny¿¥ gy® fu¤âš cywd. igãš, nfho nfhoahf¥ gy bkhÊfËšm¢ál¥gL»wJ. Inuh¥gh, mbkÇ¡fh f©l§fËYŸs x›bthU FL«g¤âY« mª üš ïU¡F«. k‰w¡f©l§fËY« mªüš guÉ tU»wJ. mªüiy XahJXJ« Inuh¥ãa cyf« ï¥bghGJ vª ÃiyÆÈU¡»wJ? igãby§nf? »¿ÞJ v§nf? mt® RÉnrõbk§nf? Inuh¥gh, Õu§»Æš - bto F©oš -bfhiyÆš - m¿it¢ brY¤â tU»wJ!

ïªehËš gÆy¥gL§ fšÉ fšÉahfhJ. V£L¡fšÉahš v‹d ga‹ Éisí«? všyh cÆ®fËl¤âY«m‹ò brY¤J« mw¡fšÉia¡ fhnzh«. tŠrid, NJ,nkhr«, bghwhik KjÈa Ô¡Fz§fis ts®¡F«kw¡fšÉ a‹nwh ï¥bghGJ guÉtU»wJ? t¡Ñš fšÉv‹d fšÉ? mªnjh! fšÉ fšÉ v‹W k¡fŸ gLFÊƚ圻wh®fŸ! mt®fŸ mwbk‹W kw¤ij ts®¡»wh®fŸ!v‹d bfhLik! Éy§»Å‹W« tªj k¡fŸ, njt®fshj‰F¥ gâyhf, Û©L« Éy§Ffshf tÊnfhY»wh®fŸ!v‹nd fhy«!

cy»š k¡fŸ Ãiy F‹¿tU« ïªehËš, mt®fŸÃiyia¥ g©gL¤j xU bgÇah® njh‹¿ÆU¡»wh®.mt® ah®? mt® kfh¤kh fhªâ. mt® ï¥bghGJ v§nfÆU¡»wh®? áiwÆÈU¡»wh®. cyFŒa, mw« tsu, m‹òbgUf, mU nsh§f¤ njh‹¿a xU bgÇah® áiwÆštâí§fhy« mw« bgU»íŸs fhykhnkh? mwK« áiw¥gL§ fhyk‹nwh ï¡ fhy«? ï¡fhy¤â‹ bfhLikiav‹bd‹ng«! v‹ bd‹ng«! mwtothfîŸsM©ltnd! c‹ âUÉisah£ bl‹nd! v‹nd!c‹dhš mD¥g¥g£l bgÇnah® áiwÆš ciw»wh®!

Page 10: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1810

fhªâaofŸ V‹ áiw òFªjh®? vt® bghU£L¢ áiwòFªjh®? bfhšyhikia - mÏ«iria - cy»š ts®¡f¡fhªâaofŸ áiwòFªjh®. m›tw¤ij ts®¡fnt©oaïªâa k¡fŸ, j§fŸ flikia¢ br›tnd M‰whikahš,mt®fŸ bghU£L kfh¤kh áiwòFªjh®. kfh¤kh áiwòFªj fhuz¤ij C‹¿ neh¡Fjš nt©L«. Vnjhmuáaš »s®¢á brŒJ, mj‹ fhuzkhf mt® áiw¥g£lh® v‹W brhšnthU« cs®. ït® brhštJ Þöyfhuz«. N£Rk fhuznk fUj‰ghyJ.

kfh¤kh fhªâ rhjhuz kÅj clš jh§»atnu.Mdhš mt® clÈš cŸs M‹k r¡ânah É©izí«K£LtJ. m¤jifa M‹k r¡âia mt® v§»UªJbg‰wh®? mt® v§»UªJ« mij¥ bg‰whÇšiy. M‹kr¡â v‹gJ x›bthUtÇl¤âYÄU¥gJ. m¢r¡âiam¿ahkš thœ»wh® kÅj® gy®. mj‰FÇa fšÉgÆ‹whš mij m¿ayh«. btW« òw¥bghU£ fšÉahšM‹k r¡âÆ‹ c©ik Ãidî« njh‹whJ. ïbys»f¡fšÉ kh¤âu« bgW»wt® njfh¤kthj ò¤âíilatuhfïU¥g®. ïbys»f¡ fšÉnahL itâf¡ (m¿î - xG¡f¡)fšÉ bgWnth®, M‹k MuhŒ¢á òǪJ M‹k r¡âbgWt®. kfh¤kh fhªâ ïsikÆš ïbys»f¡fšÉia¥ gÆ‹W tªjnjhL itâf¡ fšÉiaí«gÆ‹W tªjh®; K‹idaij¡ f‰fshš f£l¥bg‰wfšÿÇÆš gÆ‹wh®; ã‹idaij å£L¤bjŒtkh»aekJ m‹idahÇl« gÆ‹wh®. fhªâaofŸ, jkJmUik m‹idahiu¡ flîshf¡ bfh©L, mt®ciutÊ el¡F« m¿î xG¡f¡ fšÉia ïsikÆšgÆ‹wh®. mjdhš fhªâaofŸ njfh¤k thâahŒ¢Raey¥ngŒ¡F ïiuahdh Çšiy. mt® M‹kr¡â bg‰W,k‰wt®¡F ciH¡F« bjŒt tÊghL brŒJ, mj‹ gadhfï¥bghGJ áiwÆš tâ»wh®. mt® gÆ‹w fšÉ - mt®bfh©l m¿î xG¡f« - bgWnth®, mt®nghy M‹kr¡â bgWt®; bjŒt tÊgh£o‰ áwªJ jkJ v‹igí«ãw®¡ FÇikah¡Ft®; jk¡bfd thHhJ, ãw®¡bfdthœt®; tU« ïl®fisbašyh« ï‹g¤njhL V‰g®.

fhªâaofis kfh¤kh v‹W cyf« tÊgL»wJ.clš bghUŸ MÉ _‹iwí«, j« thœî¡bfd¡bfhŸshJ, ãw® thœî¡bfd m®¥gzŠ brŒ»‹wt®

Page 11: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 11

bgÇnah®; mtnu kfh¤kh Mt®. e§ fhªâaofŸ thœitvL¤J¡bfhŸnth«. mt® bršt¡ FoÆš ãwªjt®;ghÇÞl® gߣirÆš nj¿at®; m¤bjhÊÈš VuhskhdtUthŒ bg‰¿Uªjt®; kidÉ k¡fis¥ cilat®.fhªâaofŸ jkJ bršt¤âš g‰W¡ bfhŸsÉšiy;m¥bghU£bršt¤ij ViHfS¡F¥ ga‹gL¤âdh®;ghÇÞl® g£l¤ijí«, bjhÊiyí« fh‰¿š gw¡fÉ£lh®; mit mtU¡F¡ fdî nghš njh‹¿ kiwªjd.kidÉ k¡fisí« k‰w îÆ®fis¥ nghy mt®fUjyhdh®. vdnt, jk¡bfd mt® x‹iwí§ bfh©lhÇšiy. Mfnt, mtiu kfh¤kh v‹W cyf« ngh‰W»wJ.

clš bghUŸ MÉ _‹iwí« m®¥gzŠ brŒJãw®¡ FiHahJ. fhL òFªJ jt§»l¡f mofŸbr‹¿U¥ghuhÆ‹, mtiu kfh¤kh v‹W cyf«ngh‰whJ. fhªâaofŸ jk¡FŸs g‰W¡fis všyh«xʤJ¥ ãw®¡FiH¡F« xU g‰iw¥ g‰whf¡ bfh©lh®.m¥g‰iw¥ g‰¿a v«bgUkh‹ cyif neh¡»dh®; k¡fŸJ‹g¤ij¡ f©lh®; ehL fhlh ÆU¥gij¡ f©lh®;fh£oš tÈa Éy§FfŸ vËa Éy§Ffis tij¥gij¥nghy, tÈah® vËahiu tij¥gij¡f©lh®; brštuhšt¿a® gL« gh£il¡ f©lh®; f©Ù® É£lh®;mt®kd§ FiHªjJ. mofŸ, cy»YŸs murh£áfbsšyh« bršt®tÊ el¥gnj J¡f¤J¡F¡ fhuz«v‹D« c©ikia¡ f©lh®; f©L v‹ brŒjh®? brštmurh£áfis¢ Ó®âU¤âdhš, kÅj thœî Éy§Fthœthfhkš, bjŒt thœthf X§F« v‹W v©Â,cyf¤J¡F vËa thœit m¿îW¤âdh®; m¿îW¤âathW jh« elªJ fh£odh®; fh£L»wh®. KjyhtJmtnu vËa thœit nk‰bfh©lh®. mt® x‰iw¤ JÂmªJ thœ»whbuÅš, mtuJ vËa thœitv‹bd‹W TWtJ?

x›bthUtD« jd¡F nt©Ltdt‰iw¤ jhndbrŒJ bfhŸs nt©Lbk‹W cyf¤J¡F mofŸcgnjá¤jh®. ï›nth® cgnjr«, cyf¤âYŸs ca®îjhœî KjÈa nt‰Wikfis mwnt xÊ¡F«; murh£áfis¤ âU¤J«. cyf« ï¥bghGJ Ï«irkakhÆU¥gj‰F¡ fhuz«, kÅj‹ ïaªâu§fË‹ cjÉ eho¥,gy® ciH¥ig xUáy® Ef®ªJ ï‹gª JŒ¥gjhF«.

Page 12: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1812

kfh¤kh ïij¡ f©L mÏ«rh j®k¤J¡F Kjš goahf,mtdtD¡F nt©Ltdt‰iw mtdtnd brŒJbfhŸs nt©Lbk‹gij mUËdh®. ï›î©ikiatÈíW¤jnt r®¡fh v‹DŠ r¡fu¤ij kfh¤kh jkJfu¤ânyªâdh®.

fhªâaofŸ cgnjr¤J¡F¥ bgÇJ« âahf«nt©l‰ ghyJ. fhªâaofË‹ âahf« cyf¿ªjbjh‹W.âahf cz®î ïšyhjkÅj‹, ãwiu tU¤â¤jh‹ Ãu«gc©L fË¡fnt ÉU«òth‹. ï¡fËah£la®nthD¡Fv‹W« ï‹gÄšiy; mt‹ v‹W« m¢rKilatdhŒ¡ftiy íilatdhŒ thœt‹. âahf« bgUf¥ bgUf¢Rjªâu îz®î« ï‹g Ãfœ¢áí« bgUF«. kfh¤kh,âahf¤ij¤ jk¡FÇa mÂahf mªJ, k¡fS¡F¥ghLg£L¢ áiw òFªJ, ï‹g¡ flÈš, ‘ehkh®¡F§Foašnyh« ekid aŠnrh« euf¤â Èl®¥gnlh« eliyÆšnyh« - Vkh¥ngh« ãÂa¿nah« gÂnth kšnyh«ï‹gnk vªehSª J‹gÄšiy’ v‹W ïWkh¥bghLâis¤âU¡»wh®. j‰fhy cy»š kfh¤kh fhªâia¥nghyï‹g« Ef®nth® mÇa® v‹nw Twyh«. âahfKŸsïl¤âš ï‹gÄšyhkš nghFnkh?

cy»YŸs x›bthUtD« âah»ahŒÉ£lhš,mt‹ thœî«, mt‹ FL«gK«, mt‹ njrK«, m¤njr«tF¡F« murh£á Kiwí« Ï«iria F¿¡bfh©oa§Fnkh? ïa§fh, âahf¤jhš kfh¤kh fhªâ bg‰wM‹kr¡âia všyhU« bgwyh«. M‹kr¡â v‹gJbtËna ïUªJ tªJ òFtj‹W. m~J cŸËUªJ mU«ãky®tJ. mj‰F¤ âahf« m‹ò KjÈad nt©L«.

kfh¤kh, M‹kr¡â bg‰wikahš, á¿J« m¢rÄ‹¿, Míjgy¤ij¥ bghU£gL¤jhJ, rh¤ÉftÊƚËW mij v⮡»wh®. Míj gy¤âš bgU e«ã¡ifíila b#®bkÅna ï¥bghGJ fhªâaofŸ cgnjr¤J¡F¢ brÉrhŒ¡»wJ. Inuh¥gh¥nghÇš bt‰¿bg‰wãuh‹R njr«, njhšÉí‰w b#®bkÅ áy ÃgªjidfisÃiwnt‰w ïayhik f©L, mj‹ ÛJ M¡»uĤjJ.b#®bkÅ v‹d brŒ»wJ? rh¤Éf¥ ngh® Kiwia¡ if¡bfh©L É»wJ. m›thnw všyh¤ njr§fS«, m¤njrM£áfS« fhªâaofŸ cgnjr¤J¡F¢ brÉrhŒ¡F§fhy« tU«. ïªâahÉš ãwªj eh« - j®k¤ij íz®ªj

Page 13: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 13

KÅt®fŸtÊ tªj eh« - mÏ«irÆš ng®bg‰w eh« -v‹d brŒjš nt©L«?

cyf¤ij¤ âU¤jtªj bgÇnah® ekJ njr¤âšnjh‹¿at®; mtiu - e«kt® - e« njr¤jh® - v‹WmiH¡F« ng‰iw eh« bg‰¿U¡»nwh«. mtU« e«njr¤jtuhfnt, njr MrhutÊ Ã‹W, njr jUk¤ijcyF¡F m¿îW¤J»wh®. kfh¤kh fhªâ cyf¤ijxG§FgL¤j - cyf¤âš mÏ«rh j®k¤ij¥ gu¥g -ek¡nf f£lis Æ£oU¡»wh®. eh« v‹d brŒnjh«?brŒ»nwh«? ekJ flikia eh« brŒnjhkh? brŒ»nwhkh? ïªâa rnfhjÇfns! rnfhju®fns! c§fŸ kd¢rh‹iw¡ nfS§fŸ. c§fŸ thÆyhf cy»š mwbe¿nah«g xU bgÇahiu c§fŸ eh£oš njh‹WkhWM©lt‹ mUŸ brŒjh‹. Ú§fŸ mt® brhštÊɻ֮fsh? mt® brhš ahJ?

kfh¤kh ïªâahɉF ÉL¤JŸs brŒâ v‹d?r£lrig, ãÇ£oZ ÚâÞjy«, murh§f cjÉbgW«gŸË¡Tl« ïitfis¥ g»ZfÇ¡f¢ brh‹dh®. rnfhju®fns! ï›ntiyia¢ brŒÔ®fsh? K‰W« khwhft‹nwhel¡»Ö®fŸ? r£lrig nt£il ehS¡FehŸ tY¤JtU»wJ. ÚâÞjy§fËš t¡Ñš T£l« C‰W¥nghšbgU¡bfL¤ njhL»wJ. gŸË¡Tl§fËš ãŸisfŸÃu«ã¤ jJ«ò»wh®fŸ. ïªâa®fns! v‹d e‹¿!

ï‹D« kfh¤kh v‹d brh‹dh®? fjiu mÂa¢brh‹dh®; fŸis Éy¡f¢ brh‹dh®? Ô©lhikiaxÊ¡f¢ brh‹dh®. ï›ntiyfisahtJ eh« brŒnjhkh? ïitfshš Rauh{Ía« tUkh v‹W Phd«ngR»nwh«; j®¡fŠ brŒ»nwh«. eh« bgU« bghW¥igV‰W¡ bfh©nlh«. Mdhš v‹d brŒnjh«? kfh¤khj§ flikia¢ brŒJÉ£L¢ áiw òFªjh®. mofŸm¿îW¤âa mÏ«rh jUk¤ij ts®¡f ïªâauh»aehnk KjÈš flik¥gLjš nt©L«.

flîshš mD¥g¥g£l bgÇnah® - cyif cŒÉ¡ftªj c¤jk® - mÏ«rh j®k¤ij m¿îW¤âa m¿P® -ekJ njr fhªâ - j®k¤â‹ bghU£L¢ áiw òFªjehŸ,tU« PhƉW¡»Hik cW»wJ. mªehis¡ bfh©lhL§fŸ. rnfhju®fns! m‹W xU ntiyíŠ brŒahnj

Page 14: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1814

í§fŸ; mÏ«rh j®k¤ij¢ áªjid brŒí§fŸ;m¤jUk« cyf bk§fQ« gut¡ flîis¤ bjhG§fŸ;fhªâaofis¥ ngh‰W§fŸ. mt® brhštÊ cyf«elªjhš, cyf¤âš kwªnjŒªJ mw« tsU«. cgÃlj«,igãš, bfhuh‹ KjÈa mUŸ üšfË‹ c©ik cy»šÃyî«. Mjyhš, fhªâaofŸ TW« tÊia ehL§fŸ;mt® âUehis¡ bfh©lhL§fŸ. tªnj khju«.fhªâaofŸ thœf. (16-3-1923)

Page 15: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 15

2. bg© k¡fS«!

‘bg© k¡fS«’ v‹Dª jiy¥ã‰ nghªJŸsc«ik¡F¥ bghUŸ òyt®fŸ gythW TWth®fŸ.bghUsh uhŒ¢áia¥ òyt®fŸghš ÉL¡»nwh«.m›thuhŒ¢á¡F¡ fUÉahf ï¡f£Liuia tiu»nwh«.ï¡f£Liuia K‰¿Y« thá¥ngh®¡F¥ ‘bg© k¡fS«’v‹Dª jiy¥ã‹f© nghªJŸs c«ik¥bghUŸeÅÉs§F«.

cyf« bg©k¡fshY« M©k¡fshY« M¡f¥g£oU¡»wJ. ca®âiz, m~¿iz v‹D« ïu©Lcyf¤ âY« bg©ghš M©ghš c©L. bg©Â‹¿Mšiy; M‹¿¥ bg©Âšiy. ï›thwhf, M©k¡fS¡F ca®î« bg©k¡fS¡F¤ jhœî« gyïl§fËš v¥go V‰g£ld? cÇik v‹gJ bg©k¡fS¡F« M© k¡fS¡F« bghJ.

nkšeh£L¥ bg©k¡fŸ gyJiw g‰¿¡ »s®¢ábrŒJ brŒJ cÇik bg‰W¡bfh©lh®fŸ; ï¥bghGJmuáaš ïa¡f§fËYª jiy¥g£L¡ fldh‰¿tU»wh®fŸ. nkš eh£oš bg©k¡fŸ M©k¡fis¥nghy¡ fšÉ gÆš»wh®fŸ; bjhÊš brŒ»wh®fŸ; bghJïa¡f§fË byšyh« nr®ªJ ciH¡»wh®fŸ; mªeh£ošbg© k¡fS¡bfd¢ áy mik¥òfS©L. mªeh£L¥bg©k¡fŸ njrg¡âÆY« ïd¥g‰¿Y« jiyáwªJthœ»wh®fŸ. j§fŸ njrK« ïdK« všyh¤ njr§fËY« všyh ïd§fËY« áwªJ És§fnt©L bk‹wv©z« m¥ bg©k¡fS¡F¡ fU¡FÊÆnyna C¿ÉL»wJ. njr¥ g‰W« ïd¥g‰W« mt®fŸ thœ¡if ahf¥gÇzÄ¡»‹wd. flîŸ Ãidî mt®fŸ cŸs¤âšcjakhtJ mUik. mt®f£F¡ flîŸ, mt®fŸ ãwªjnjrnk ahF«. njr¤â‹ bghU£L mt®fŸ v›ÉjïÊbjhÊY« ca®bjhÊY« brŒth®fŸ.

Page 16: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1816

í¤j fhy¤âš 炙äZ bg©kÂfS« ãuŠRkhj®fS« fh£oa mUŠbrašfŸ tU¡f‰ghydtšy.njr¤â‹ÛJ bfh©l fÊbgU§ fhjyhš, áy bg©kÂfŸ, M©ntlª jǤJ¥ ngh®¡fs« òFªj brŒâia¥g¤âÇif fËš thá¤njh«. ï‹DŠ á‹dhËš nkšeh£L¥ bg© k¡fŸ kªâÇ gjÉ KjÈa ÓÇa gjÉfisí«bgWth®fŸ. M©k¡fŸ cjÉÆ‹¿¤ jh§fnsthœ¡if¡F nt©Ltdt‰iw¢ nrĤJ¡bfhŸS«m¿ití« M‰wiyí« mªeh£L¥ bg© k¡fŸ bg‰¿U¡»wh®fŸ.

nkšeh£L¥ bg©k¡fËil¡ Ñœeh£L ehfÇf«guîkhÆ‹, mt®fŸ áwªj bjŒt¥ bg©fŸ nghš cy»šxË®th®fŸ. xUÉj igrhr ehfÇf« mt®fis¥ g‰¿miy¡»wJ. mj‹tÊna mt®fS« cH‹W tU»wh®fŸ.nkšeh£oš áy bg©k¡fŸ âUkz¤ij btW¤J,kf¥ng‰iw¢ áij¡»wh®fŸ. ï›tehfÇf¢ braiy¡nfŸÉíW§fhš cŸs« eL§F»wJ.

nkšeh£L¢ rh®ig ekJ ehL ï¥bghGJ bg‰¿U¡»wJ. ï¢ rh®ghš bfLâÆšiy. Mdhš m¢rh®ig¡bfh©L m›tª eh£L¡FÇa ïa‰if tH¡f xG¡f§fis¢ áij¤jyhfhJ. ekJ eh£L M©k¡fŸ, nkšeh£ltiu¥ nghy eo¤J¤ j§fŸ ïa‰if thœ¡ifia¡Fiy¤J tU»wh®fŸ. ï›th©fshš e« bg©fŸm¿î« M‰wY« F‹¿ tU»‹wd. ïªâa¥ bg©k¡fË‹thœ¡ifÆš Éõ« fy¡f¥gL»wJ. ï›Éõ¤jhš, e«bg©k¡fŸ thœî FiyahjthW fh¤J¡bfhŸsnt©LtJ vt® flik?

ïªâa¥ bg©k¡fŸ ey§fUâ ciH¥ngh® xUáynu aht®. ‘mL¥óJ« bg©fS¡F¥ go¥bg‰W¡F’v‹D« gH«gh£il¥ ghLŠ rnfhju®fŸ ï‹D«ïU¡»wh®fŸ. m¢ rnfhju®fS¡F¥ gâš TWksÉš áyrnfhju®fŸ É»wh®fŸ. áy rnfhju®fŸ, rªâutâÆ‹cWâiaí«, ÓijÆ‹ Fz¤ijí«, rhɤâÇÆ‹ f‰igí«,jkaªâÆ‹ m¿ití«, f©z»Æ‹ åu¤ijí«, kÂnkfiyÆ‹ xG¡f¤ijí« ngáí« vGâí§ fhy¤ij¡fÊ¡»wh®fŸ. ïJfhiy v¤Jiz¢ rªâutâfŸ, ÓijfŸ,rhɤâÇfŸ, jkaªâfŸ, f©z»fŸ, kÂnkfiyfŸïU¡»wh®fŸ v‹gij m¢ rnfhju®fŸ ftÅ¥gâšiy.

Page 17: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 17

ekJ eh£oš gH« bgUik ngᥠngá thrhif§f®aŠbrŒnth® gyUs®, ït®j« ‘if§f®a¤jhš’ xU gaD«ÉisahJ. caÇa Fz¤njhL j‰bghGJ thG«nkšeh£L¥ bg©kÂfË‹ tuyhWfis m¿P®fŸ T¿k»œbtŒJ§ fhy¤J, e« kt®fˉ áy®, ‘ekJ eh£oY«g©ilehËš ï¤jif¥ bg©kÂfŸ v¤Jiznah ng®ïUªjh®fŸ’ v‹W T¿¤ jk¡FŸ ÃiwbtŒJ»wh®. ï~Jm¿îiliknah? nea®fns! naháí§fŸ.

bg©k¡fŸ eyid ehLgt®nghy eo¤J, mt®fŸtH¡f xG¡f§fis¥ ghœgL¤JŠ áy Mrhu Ó®âU¤j¡fhu®fS« cs®. m›tehrhu Ó®âU¤j¡fhu®fshš ekJehnl bf£L tU»wJ. m‹dh® T£Lwthš e« khjuáfË‹ ïa‰if¡ Fz§fS« mʪJ tU»‹wd. áyrnfhju®fŸ e« bg©k¡fis¤ j‰fhy ehfÇf¡ fšÉnghâ¡f¥gL« ghlrhiyfS¡F mD¥ã tU»wh®fŸ.ï¥ ghlrhiyfËš gÆšnth® âÇr§F brh®¡fï‹g¤ij Ef®ªJ tU»wh®. j‰fhy ehfÇf¡ fšÉÆšca®ju¥ òyikbg‰WŸs bg©k¡fSŸ v¤Jiz¥ngU¡F¤ njrg¡â jJ«ã tÊ»wJ v‹gJ Muha¥bgwšnt©L«. njr¥g‰iw ÉisÉah¥ ghlrhiyfS¡F¥bg©k¡fis V‹ mD¥òjš nt©L«? M©k¡fËil¤njrg¡â ts®ªJ tUtJnghš bg© k¡fËilí«m¥g¡â ts®ªJ tUjšnt©L«. ekJ eh£L#d¤bjhif Vw¡Fiwa K¥g¤J _‹Wnfho. ï¤bjhifÆš ghâ¡F nk‰g£lJ bg© k¡fŸ #d¤bjhif. M©k¡fËD« bg©k¡fŸ Ú©l fhy« éÉ¡»wh®fŸ. TÇakâí« rÈ¥ãšyh cWâí« e« bg©ghyh®¡F c©L.#d¤ bjhifÆY«, bfhG kâÆY« ãw âwÅY« ÄFªJÉs§F« bg©ghyiu, m~¿iz¥ ãuhÂfŸnghštsuÉLtJ, M©k¡fË‹ m¿ahikiaí« t‹bdŠirí« òy¥ gL¤J»wJ.

ekJ eh£L¥ bg©k¡fŸ - Vw¡Fiwa všyhU« - ãwehafid¤ Ô©lyhfhbj‹w X® mw¤ij k£L«áw¥ghf¡ bfh©blhGFtâš f©Q§ fU¤JkhÆU¡»‹wd®. ï› Éašig eh« FiwTwÉšiy.ï›bth‹nw nghJ« v‹¿U¤jš TlhJ. ï›bth‹Wl‹ ntW gy ïašòfS« mU«òjš nt©L«.mitfŸ cÇik nt£ifia vG¥ò«. ‘M© k¡fS¡F

Page 18: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1818

moik¥g£L eh« thH gil¡f¥g£nlh«’ v‹wcz®îl‹ v¤Jiznah bg©k¡fŸ thœªJ tU»wh®fŸ. M©k¡fS¡F ntiy brŒJ fU¡fÊ¡F« ïaªâu§fshf e« bg©kÂfŸ thœªJ tUtij neh¡FÊ cŸs«cUF»wJ. M©k¡fis¥ ngh‹w m¿î« M‰wY«cila bg©k¡fŸ V‹ moik cz®îl‹ thœjšnt©L«?

e« bg©kÂfŸ eha‹khÇl¤âY«, khÄkhÇl¤âY«, k‰wtÇl¤âY«, gL« gh£o‰F msnt Æšiy.ÉjitfËš v©Âwªnjh® milªJtUª Jau§fisvGjî§ if eL§F»wJ. j‰fhy ehfÇf¤JiwÆš ïw§»Mlš òÇí« eha»kh® áyuhš áy eha‹khU«J‹g¥g£L tUªJ»wh®. ekJ eh£L¥ bg©k¡fË‹_l¢ brašfshš Éisíª J‹g§fŸ v©Âwªjd.mitfis m¿ahj ïªâa® ïšiy v‹W Twyh«.

e« bg©kÂfËil¡ fkœªJ bfh©oUªj bjŒtkzK« mU»É£lJ. mt®fŸ v©z§fŸ f£L¥g£lvšiy¡FŸ ËW jÉ¡»‹wd. mt®fS¡F¤ njrbk‹wÃidî njh‹Wtâšiy. c©gJ«, cw§FtJ«, MiljÇ¥gJ«, mÂó©gJnk j§fŸ flik v‹W mt®fŸÃid¤JÉL»wh®fŸ. e« bg©k¡fŸ m¿ahikiatU¤j‰F xUehŸ nghjhJ. m¿ahik¡F¡ fhuz«fšÉÆ‹ikahF«. fšÉahš e« khj®fŸ všyheyidí« bgWth®fŸ. ekJ eh£L¡ fšÉí«, mij mHFbrŒa¤j¡f ãweh£L¡ fšÉí« bg©k¡fS¡F¥nghâ¡f¥glš nt©L«. fšÉa¿thš rnfhjÇfŸ j§fŸcÇikia ÉiuÉš bgWth®fŸ.

ïªâa M©k¡fŸ ï¥bghGJ v¡F¿íl‹ fšÉgÆ‹W tU»wh®fŸ? bgÇJ« ta‰¿‹ bghU£L v‹WTwyh«. tƉW¥ ãiH¥ò¡fhf e«kt®fŸ gL« gh£ilv‹bd‹W brhštJ? khd« ïHªJ ïÊbjhÊiyíŠbrŒa e«kt®fŸ KªJ»wh®fŸ. e«kt®fŸ khd¤ij¤j‰fhy¡ fšÉKiw fh¥gâšiy. m¤jif¡ fšÉia cjÉtU« ghlrhiyÆÅ‹W« khzh¡f®fŸ Éyfnt©L«v‹W fh§fuÞ Ô®khŤâU¡»wJ.

M© khzh¡f®fŸ gŸËfËÅ‹W« ÉyFtij¥gy Kânah®fŸ kW¡»wh®fŸ. ït®fŸ kW¥ig eh«V‰gâšiy. fhªâaofŸ Ka‰áahš vGªj Rjªâu

Page 19: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 19

ïa¡f¤ij mÊ¡f moik nea®fŸ Ka‹W tU»wh®fŸ.ï›toiknea®fS«, áWt®fŸ ghlrhiyÆÅ‹W«kW¥gJnghy¢ áWÄa®fŸ ÉyFtij kW¡fkh£lh®fŸ v‹W e«ò»nwh«.

e« bg©k¡f£bfd V‰g£LŸs ghlrhiyfiseuf¡ FÊfS¡F x¥ãlyh«. KjyhtJ _yhjhu¥ghlrhiyfis vL¤J¡bfhŸnth«. mitfËš e«FHªijfS¡F¤ Ô¡ »s®¢á vG¥g¡ Toa ghlšfS«MlšfS« nghâ¡f¥ gL»‹wd. ã‹id thœ¡if¡Fnt©l‰ghydtha fšÉ¤ JiwfŸ FHªijfS¡F¥nghâ¡f¥gLtâšiy. FHªijfŸ å£oÈUªJ bjhªjuîbfhlhj xU gaidna bg‰nwh®fŸ bgW»wh®fŸ!FHªijfŸ milí« ga‹ v‹d?

FHªijfŸ å£oÈU¥ãD«, jhŒkhÇl¤âYŸseW§ Fz§fisí« áwªj brašfisí« f©L ehS¡FehŸ âUªJth®fŸ; jhŒkh®fnshL fyªJ áW áWntiyfŸ brŒJ njf tÈik bgWth®fŸ; mWRitc©o rik¡fî« gÆšth®fŸ. áWÄa®fŸ, ïsik¥gUt¤ij¤ j‰fhy¥ ghlrhiyÆš fÊ¥gjdhš, ã‹idthœ¡if¡F mt®fŸ á¿J« ga‹glhjt®fsh»wh®fŸ.mt®fŸ óghukh» tUªJ»wh®fŸ; ãwiuí«tU¤J»wh®fŸ. ã‹id thœ¡if¡FÇa njf tÈikí«mt®f£F c©lhtâšiy.

ca®ju¡ fyhrhiyÆš gÆY« rnfhjÇfnshnjr¤ij kwªJ, nkšeh£oÅ‹W§ Fâ¤j btŸis¤bjŒt§fshf¤ j§fis¡ fUâÉL»wh®fŸ. ït®fŸ fšÉvt®¡F« ga‹ gLtâšiy. ït®fis¤ jh§F« óÄí«njrK« jÉu, Vida j¤Jt§fbsšyh« mašeh£Lkakhf ïU¡»‹wd. j‰fhy¥ gŸË¡Tl§fshš bg©k¡fË‹ thœî Fiy»wJ. mjdhš njreyK§ F‹W»wJ.

ekJ eh£o‹ gy ghf§fËš bg© ghlrhiyfŸïU¡»‹wd. mitfŸ murh§f cjÉbg‰W eilbgW»‹wikah‹, mitfŸ ekJ eh£L tH¡f xG¡f§fS¡nf‰w ghl§fisí«, njrg¡â ô£l¡Toa ghl§fisí«nghâ¥gâšiy. murh§f¤jh® f£L¤â£l§fS¡Fml§»na m¥ghlrhiyfŸ eilbgwš nt©L«. m¥ghlrhiyfËš áwªj njÓa¥ g¤âÇiffŸ elkhLt

Page 20: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1820

âšiy. áy ghl rhiyfËš Äjthj¥ g¤âÇiffS«,M§»nyh ïªâa¥ g¤âÇiffSnk elkhL»‹wd.bg©k¡fŸ thá¡F« ghl§fŸ mt®fŸ thœ¡if¡FcÇadtšy. bg©k¡fË‹ ïsik, ghlrhiyfËšghœgL»wJ. v‹ brŒtJ!

bg©k¡fŸ ghlrhiyfŸ mid¤ijí« murh§f¢rh®ãÅ‹W« Éy¡FtJ ey«. r£lrigÆš m§f« bgwmng£rf®fŸ brŒíŠ bryÉš xU gFâia¡ bfh©Lv¤jidnah bg©ghlrhiyfŸ fhzyh«. bršt®fŸj§fŸ bršt¤ij¥ bg©k¡fŸ ghlrhiy¡F m®¥gzŠbrŒayh«. ekJ eh£oYŸs ghlrhiyfŸ murh§fcjÉ á¿nj bgW»‹wd. m›îjÉÆ‹¿¥ ghlrhiyfŸeil bgWj‰F khzh¡f®fŸ r«gsK« xU áW KjYnkrhY«. njrg¡j®fŸ clnd ï›Éla¤ij¡ ftŤjšnt©L«. M§fh§FŸs njrg¡j®fŸ ã¢irbaL¤jhtJbg© ghlrhiyfis¥ ghJfh¤jš nt©L«. bg©k¡fis eh£L thrid århj ghlrhiyfS¡FmD¥òtJ mt®fË‹ ã‹id thœ¡ifia¡ bfL¥gjhF«. ‘ïÅ bg©k¡fis m¥ ghlrhiyfS¡FmD¥òjš TlhJ’ v‹D« Éuj¤ij¤ jhŒ jªija®fŸV‰W el¤jš nt©L«. bg©k¡fŸ ghl rhiyfiseh£L¥ ghlrhiyfshf kh‰WtJ njr¤ijna eštÊÆšâU¥òtjhF«. bg©k¡fŸ nghâa fšÉa¿îbg‰¿U¥ã‹, mt®fŸ M©k¡fis¥ gh®¡»Y« Äfcukhf¤ njr nritÆš <LgLth®fŸ. mt®fŸ cWâM© k¡fisíª âUªj¢ brŒí«.

ï¥bghGJ bf£LŸs M© cyf¤ij¤ âU¤jtšyt®fŸ bg©k¡fns aht®. M©k¡fËilï¥bghGJ eh¤âf« gG¤J tU»wJ. mt®fŸ njrhrhu¤ij mwnt ifÉ£oU¡»wh®fŸ. cyfhaj kjmDZlhd¤âš M© k¡fŸ jiyáwªJ És§F»wh®fŸ.ï› th©k¡fis¥ nghynt bg©k¡fS« eh¤âftÊia fil¥ão¤J xG» tUth®fshÆ‹, ïªâahÉ‹brh%gnk mʪJnghF«. M©k¡fis <Ru g¡j®fsh¡fî«, njrg¡j®fsh¡fî« bg©k¡fŸ cjÉï‹¿aikahjJ. Mjyhš bg©k¡fS¡F eh£L¡ fšÉnghâ¡f¥glš nt©L«.

Page 21: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 21

bg©k¡f£bfd eh£L¥ ghlrhiyfŸ mik¤JÉL« xU brayhš k£L« mt®fS¡F¥ nghâa flid¢brY¤â É£ljhf e«kt®fŸ fUâÉlyhfhJ. e«bg©k¡fŸ bgÇJ« M©k¡fŸ tUthiana vâ®gh®¤J¡ bfh©o U¡»wh®fŸ. M©k¡fŸ tUthŒ¡FK£L neU§fhy¤J¥ bg©k¡fŸ v¥goahtJFL«g¤ij elh¤J« M‰wYil at®fsh ÆU¤jšnt©L«. bg©k¡fisí« gyJiw¤ bjhÊ‹ KiwfˉgƉá brŒÉ¡f Kayš nt©L«. fšÉ¤ Jiwfisí«bjhÊ‹ Kiwfisí« nghâ¡f¥ bg©k¡f£ bfd¤jŤjÅ¡ Tl§fŸ V‰gL¤jšnt©L«. mitfŸbg©k¡fŸ gh®itÆnyna Él¥glš nt©L«.x›bthU bg©kfS« j‹idí« j‹id¢ rh®ªJŸsFL«g¤ijí« nghΡf¤j¡f m¿ití« bjhÊiyí«bgWk£LŠ kzŠ brŒJbfhŸsyhfhJ. FL«g¥bghW¥ig czuhj ïs« bg©fŸ, kzŠ brŒJbfhŸtJ« mtŸ thœ¡if elh¤j¥ òFtJ« ngh‰w¤j¡fdtšy.

fšÉa¿î bgwhkY«, if¤bjhÊš gÆyhkY«taij ailªJ thœ¡if¤JizahŒ xUtD¡F mkU«bg© kfË‹ thœî ïu§f‰FÇanj. ehaf‹ c¤ânahf¤âÅ‹W« Éy¡f¥goD« nehŒthŒ¥goD«mšyJ kuzkilÆD« eha», vt® cjÉiaí« ehlhJ,vt®kh£L« mQfhJ, j‹ fšÉa¿thš, if¤bjhÊyhšj‹ tƉiw ts®¤J¡bfhŸs¤ j¡f ÃiyÆš ïU¤jšnt©L«. mtŸ, m©z‹ å£il miztJ«, m©Âifia vâ®gh®¥gJ«, ik¤Jd‹ å£il e©QtJ«,k‰wt® thÆ nyWtJ« ïÊî! ïÊî!!

M©k¡fis¥ nghynt bg©k¡fS« flîshšgil¡f¥g£lt®fŸ. bg©k¡fS¡F« iffhšfËU¡»‹wd; _isÆU¡»wJ. všyh m§f§fisíKilabg©k¡fŸ V‹ tƉW¡F k‰wt®fis vâ®gh®¤jšnt©L«? bg© k¡fŸ j§fŸ thœehËš FL«g¤ijí«njr¤ijí« elh¤J« m¿th‰wš bgWkhW jhŒjªija®fŸ mt®fis¥ gƉá brŒÉ¤jš nt©L«.

gy bg©ghlrhiyfËš M©ghyh® MáÇauhfïU¡»wh®. fhuz«, bg© MáÇa® bjhif bgUfhiknaah«. bg©ghlrhiyfËš bg©ghy® MáÇauh

Page 22: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1822

ÆU¤jš ešyJ. fšÉ a¿îila áy bg©k¡fŸ MáÇa®bjhÊš brŒa ehzKW»wh®fŸ. mt®fŸ ehzKWtjhš mt®fS¡nfh njr¤J¡nfh e‹ik Éisa¥nghtâšiy. bg©k¡fS¡F¥ bg©k¡fŸ nghâ¡f V‹ehzKwš nt©L«? bg© MáÇa® bjhif¥ bgUf¥bgUf všyh« xG§FbgW«. ò¤jf« btËÆlš,g¤âÇif elh¤jš KjÈa bjhÊšfËY« bg©k¡fŸgƉá bgwyh«.

g©il¡ fhy¤âš bg©k¡fˉ gy® it¤âaŠbrŒJ tªjd®. ï‹DŠ áy ïl§fËš bg©it¤âa®ïU¡»‹wd®. bg©k¡fS¡F it¤âaª bjÇant©LtJmtáa«. bg©k¡fŸ bgÇJ« rikaš bjhÊš brŒJtUjyhš, mt®fŸ it¤âa« gÆy nt©LtJ mtáakhF«. bg©k¡fS¡F it¤âa« nghâ¡f¤ jÅahfMí®ntj ghlrhiy mik¡f¥glšnt©L«. it¤âa¤jhš v¤jidnah bg©k¡fŸ thœ¡if el¤jyh«.

bg©k¡fS¡bfd¢ r§Ñj ghlrhiyfŸ nt©L«.ïªâa® cyf¤J¡FjÉa ï‹g¤JiwfSŸ r§ÑjK«x‹W. g©il ehfÇf¢ r§Ñjts§ FiwªJbfh©LtU»wJ. g©il ïir¡ fUÉfis thá¥ngh® mÇauhÆd®. r§Ñj« bgÇJ« bg©k¡fshnyna ts®¡f¥g£L tªjJ. r§Ñj¤J¡ bfd X® ïd« xJ¡f¥g£oU¥gJ«, m›Éd« kz« òÇahJ ÔbahG¡f¤J¡»iuahtJ« btW¡f¤j¡fd. bg©k¡fŸ r§Ñj¥gƉáahY« j§fŸ thœ¡ifia elh¤jyh«.

á¤âu bkGjš, glbkGjš, ijašntiy KjÈabjhÊšfis e‹whf¥ bg©k¡fŸ f‰W¡bfh©L fhy§fÊ¡fyh«; ijaš bjǪj bg©k¡fŸ å£oš ijaš TÈÄFâahF«. glbkGJª bjhÊÈš bg©k¡fŸ Vuhskhd bghUŸ nr®¡fyh«. áy åLfËš ViH¥ bg©k¡fŸïiy ij¤J«, m¥gŠ R£L« tÆW ts®¤J tU»wh®fŸ;ntW gy F‰nwtš brŒJ§ fhy§ fÊ¡»wh®fŸ. ï¢áWbjhÊšfshš áW Câa« bg‰W tUªJtij¥gh®¡»Y«, flîŸ mˤj m¿it¡bfh©L ng® Câa«mË¡f¤j¡f ÓÇa bjhÊšfis V‹ bg©kÂfŸ brŒjšMfhJ?

Page 23: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 23

bg©k¡fS¡F xU áwªj if¤bjhÊiy <©L¡F¿¥ ãL»nwh«. m~J vtuhD« ngh‰w¤j¡fJ.m¤bjhÊiy ï‹D« áy ïl§fËš bg©k¡fŸ brŒJtU»wh®fŸ. mJ, üš ü‰W¤ J beŒtjhF«.ï¥bghGJ ïaªâ u§fshš beŒa¥gL« gunjrtÞâu§fŸ ekJ eh£o‹ bršt¤ij c¿ªJbfh©oU¡»‹wd. mitfis xÊ¡f¢ Rnjáa¡ »s®¢á v§fQ§bfhâah É»wJ. brŒifÆš Rnjáa¤ij ts®¡fnt©Lkhdhš, x›bthU å£oY« uh£od« RHyš nt©L«;if¤j¿ XLjšnt©L«. x›bthU å£oYKŸsbg©k¡fŸ XŒªj neu§fËš ü‰W« beŒJ« tªjhš,mt®fŸ j§fŸ FL«g§fS¡F nt©oa tÞâu§fis¥bgwyh«. m¤ bjhÊÈY« bg© k¡fŸ Vuhskhf¥bghUŸ nr®¡fyh«.

ekJ ehL Éjitfis ehS¡F ehŸ bgU¡» tU»wJ.ekJ eh£oš Éjitkh®fŸ v›thW ghÉ¡f¥gL»wh®fŸ v‹gij ï§nf ÉǤJ¡Tw nt©Ltâšiy. mt®fŸáWikia tU¡f nt©LtJ« mehtáa«. ÉjitfŸJ¡f« xÊant©Lkhdhš, mt®fŸ üš ü‰wš - JÂbeŒjš - KjÈa bjhÊšfis¥ gÆštJ ey«.

bg©k¡fis¤ bjhÊš òÇíkhW TWtJ ïÊîv‹W áy® Ãid¡fyh«. giHa fhy¤J¥ òuhz§fisthá¤J¥ gh®¤jhš, e« bg©k¡fŸ v‹bd‹d bjhÊšbrŒjh®fŸ v‹gJ òydhF«. »uhk§fËš e« bg©kÂfŸ fHÅfËš ntiy brŒ»wh®fŸ; üš ü‰»wh®fŸ; ntW gy bjhÊšfS« brŒ»wh®fŸ. m¤bjhÊšfnshL j‰fhy¤J¡F nt©l‰ghydtha bjhÊšKiwfisí« gÆštJ eyª jUtjhF«.

bg©k¡fŸ nrh«ng¿fshf¡ fhy§ fʤjyhfhJ.mt®fŸ cyf« Äf¢ RWRW¥ghf ïa§Fjš nt©L«.mt®fŸ RWRW¥ò, M© cyf¤ijí« vG¥ò«; âU¤J«.b#®bkÅ KjÈa ïl§fËš bg©k¡fŸ brŒí«v¤jidnah bghUŸfŸ f¥gš f¥gyhf ïªâahî¡FtU»‹wd. nkšeh£o‹ brštÃiy¡F¥ bg©k¡fŸciH¥ò§ fhuzkhÆU¡»wJ. Mjyhš bg©k¡fŸbjhÊš òÇtJ ïÊthfhJ.

Page 24: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1824

bg©k¡fŸ fšÉa¿É‹¿í« bjhÊš PhdÄ‹¿í« ts®tJ ku« ts®tJnghyhF«. ku¤ij¥nghyts®ªJ tU« bg©k¡fshš FL«g« t¿aÃiy milªJbfh©nl nghF«. fšÉa¿Éšyh xU¤â, ehaf‹ tUthŒÃiyia¡ ftÅ¥gâšiy. j‹ ehaf‹ fl‹g£nlhã¢ir baL¤njh khdÄHªnjh jd¡F eif th§»¥ ó£lnt©Lbk‹nw mtŸ fUJ»whŸ. ï›t¿ahikíilabg©k¡fŸ bjhif ekJ eh£oš Ãu«ãÆU¡»wJ.bghUË‹ mUikí« bghUshjhu Ãiyí« mtS¡F¤bjǪâU¡FkhÆ‹, mtŸ òUõ‹ khd¤ij¥ ngh¡fo¡fkh£lhŸ. _l¥bg© k¡fshš FL«g§fŸ tWikahšÕo¡f¥gL»‹wd. ehaf‹ tUthŒ¡F¤ j¡fthW bryîbrŒgtns áwªj thœ¡if¤ Jiz v‹W âUtŸSt®T¿ÆU¡»wh®. FwŸ KjÈa üšfis e« bg©k¡fŸgÆ‹W m¿î ts« bgwhikahš, ekJ ehnl áWikí‰WeÈ»wJ.

bg©k¡fŸ nghâa bghUshjhu m¿î thŒ¡f¥bgWth®fshÆ‹, mt®fS« njr¤ bjh©oš jiy¥gLth®fŸ. bghJey¤â‹ bghU£L, ehafD¡F VjhtJïilôW neU§fhy¤J, eha»Æ‹ cjÉí« c‰rhfK«JizbrŒí«. bg©k¡fŸ cŸs¤âš njrg¡âgâíkhÆ‹, mt®fŸ j§fŸ ehaf‹kh®fis¤ njr¤bjh©oš <LgLkhW ö©Lth®fŸ. j§fŸ brh‰goehaf‹kh®fŸ elthÉo‹, jh§fŸ mt®fnshL njr¥g‰W bfhŸth® fshÆ‹, M©k¡fËš njr¤Jnuh»fŸFiwªJnghth®fŸ. Mjyhš bg©k¡fS« všyh¤JiwfËY« jiy¥g£L ciH¤jš nt©L«.

kfh¤kh fhªâ ah©L¢ bršÈD« M©LŸs bg©k¡fS¡F ešYgnjrŠ brŒJ, mt®fS¡F¢ Rnjáacz®¢áia vG¥ãtUtij k‰w¤ njr¤ bjh©l®fS§ftŤJ el¡FkhW nf£L¡bfhŸ»nwh«.

(26-11-1920, 10-12-1920)

Page 25: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 25

3. bt‰¿¡F tÊ

k¡fŸ v«Ka‰áÆš jiy¥goD« m«Ka‰áÆšbt‰¿ bgwnt kd vG¢á bfhŸtJ tH¡f«. bt‰¿¡FÇatÊfis¢ br¥gŠ brŒa¥ òFtJ« mt®fŸ ïašò.tÊfis xG§FgL¤jhkš, âObud xU JiwÆšïw§FtJ, k© Fâiuia e«ã M‰¿š ïw§»dt‹fijahf Koí«.

bghJthf nkšeh£lh® - áw¥ghf 炙äZfhu® -Ka‰áÆš bt‰¿ bgW« tÊfis¡ nfhYtâš nguh‰wYilat® v‹gij¢ rÇj§TW«. 炙äZ rhâah® xU áWÔÉš tá¡»wt®. áW ÔÉš thG« áW T£l¤jhuh»am‹dh®, cyf¤â‹ gy ghf§fis MŸnthuhÆd®. ekJïªâahî« mt® M£á¡F c£g£oU¡»wJ. ïj‰F¡fhuz« ahJ? mt® jh« jiy¥gL« Ka‰áÆš bt‰¿bgW« tÊfis¤ bjhl¡f¤âš nfhÈ¡ bfhŸtjhF«.

ïªâa®, Ka‰áÆš jiy¥gL«bghGJ, bjhl¡f¤âš tÊfis¢ br›tnd nfhÈ¡bfhŸtâšiy.tÊfis¢ br¥gŠ brŒahJ, Mntr¤ JiwÆšk£L«åœtJ bt‰¿ jUtjhfhJ. Mjyhš bt‰¿jU« tÊfisKjÈš nfhy nt©LtJ m¿P® flik.

ï¥bghGJ ïªâahÉš xU bgU«Ka‰á eilbg‰W tU»wJ. m« Ka‰áÆ‹ neh¡f« Rauh{a«bgwnt©L bk‹gJ. Rauh{a« bgWtj‰F x¤JiHahïa¡f« njh‰WÉ¡f¥g£oU¡»wJ. m›Éa¡f¤J¡Fbt‰¿ njl nt©LtJ x›nth® ïªâa® flik.m›Éa¡f¤ij¤ njh‰Wɤj bgÇah®, bt‰¿ bgWj‰FÇa tÊfisí« br›tnd nfhÈÆU¡»wh®. mt®cgnjrtÊ Ã‹W, x¤JiHah ïa¡f¤J¡F bt‰¿njlKayš nt©L«.

ï‹D« VG khj¤J¡FŸ Rauh{a« bgw nt©Lbk‹W fhªâaofŸ brhš»wh®. VG khj¤J¡FŸRauh{a« bgWtj‰FÇa tÊfis ï›thu« btË¥

Page 26: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1826

nghªj ‘v§ ïªâah’Éš fhªâaofŸ F¿¥ã£oU¡»wh®.fhªâaofŸ cgnjr¥go elªjhš, VG khj¤J¡FŸRauh{a« bgwyh«. mofŸ F¿¥ã£LŸs tÊfŸ kÅj®fil¥ão¤bjhGf¡ ToadntahF«.

xU njr Rjªâu¤ij ÃiyÃW¤j msÉyh¢nridfŸ nt©L«; Míj§fŸ nt©L«; bghUŸnt©L«. fhªâ aofŸ ekJ njr Rjªâu¤J¡F Äf¢RU§»a Kiwfis¡ F¿¥ã£oU¡»wh®. m« KiwfŸmDZo¡f¥g£L tÇ‹, x¤JiHah ïa¡f« bt‰¿ bgW«;ekJ neh¡fK« ÃiwntW«.

fhªâaofŸ, _®¡f r¡âia xÊ¡f¥ gÆYkhWTW»wh®; x›bthU »uhk¤âY« fh§»uÞ rigmik¡f¢ brhš»wh®; x›nth® ïšy¤âY« ifuh£odK«, if¤j¿í« Kiwna RH‹W XLkhW ciu¡»wh®;mitfË‹ thÆyhf ü‰W« beŒJ« bgW« JÂfismÂíkhW m¿î¤J»wh®; Toatiu Ãâ nr®¡FkhWbkhÊ»wh®; ϪJ KÞÈ« x‰Wikia ts®¡fnt©Lbk‹W gf®»wh®; Ô©lhikba‹D« F‰w¤ij¡fisíkhW fHW»wh®; Fo KjÈa kw¢ brašfisxÊ¡FkhW nghâ¡»wh®. ï¡ fhÇa§fŸ mÇadnth?vËadnth? rnfhju®fns! áªâ í§fŸ. ï«KiwfismDZo¤jhš VG khj fhy¤J¡FŸ Rauh{a« kyUbk‹gJ fhªâaofŸ fU¤J.

fhªâaofŸ cgnjrtÊ Ã‹W, njr nrit brŒtJ,fhªâaofS¡F¢ brY¤jnt©oa tz¡fkhF«. mtuJcgnjrtÊ ÃšyhJ, mtiu k£L« ngh‰WtJ«òfœtJ« mt® Ka‰á¡F¡ nfL NœtjhF«. fhªâaofŸF¿¥ã£LŸs fhy« beU§F»wJ. mj‰FŸ fhªâaofŸKa‰á bt‰¿ bgW« tÊia¤ njLjš nt©L«.

ekJ ïªâahÉš x¤JiHah ïa¡f¤ij xÊ¡fmâfhu t®¡f njtij MÆuKf§ bfh©L ntiybrŒ»wJ. m« Kf§fis¡ f©L mŠRjyhfhJ. fhªâaofŸ fh£oíŸs tÊÆš el¡f C¡f§bfh©LciH¤jš nt©L«. mâfhu t®¡f njtijÆ‹ fhâšòifbaG«; f©fËš bgh¿ gw¡F«. m¤ njtijnfhgh¡»Å áªJ«; _®¡f r¡âahš v⮡F«; g‰fis¡fo¡F«. ï¡ nfhu§fis mâfhut®¡f« òy¥gL¤J§fhš,

Page 27: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 27

eh« mitfis¡ f©L mŠRjyhfhJ; v⮤jyhfhJ.m¢ brašfis eh« fil¥ão¤jYkhfhJ. m¤ njtijnfhg¤ij¡ fh£L«nghJ eh« rhªj¤ij¡ fh£lšnt©L«. mJ g‰fis¡ fo¡F«nghJ eh« ò‹ áÇ¥ò¡bfhŸsš nt©L«. mJ _®¡f r¡âia¡ fh£L« nghJeh« M¤kr¡âia¡ fh£lš nt©L«. ï¢ r¤âah¡»ufbe¿ia eh« fil¥ão¤bjhGFk£L« bt‰¿ e«Kilanj.

x¤JiHah ïa¡f¤âš jiy¥gLnth® cŸbsh‹Wit¤J¥ òwbkh‹W ngRgtuh ÆU¤jyhfhJ;m›Éa¡f¤âš vtU« ãiH¥ò¡fhf¢ nr®jyhfhJ;Éahghu¤J¡fhf¢ nr®jyhfhJ; ngU¡F« òfG¡F«nr®jyhfhJ. fhªâaofŸ cgnjrtÊ Ã‰f ïayhjt®xJ§» Éwš ešyJ. RU§f¡ T¿‹ ntõ¡fhu®fŸ r¤âaïa¡f¤âš nr®jš TlhJ.

ïuh#¥ ãuâÃâÆ‹ cgªÃahr¤ijí«, ft®d®fË‹ ng¢R¡fisí«, ãw ml¡FKiwfisí« f©L§nf£L« x¤JiHah ïa¡f« xʪJnghŒ ÉLbk‹Wv©Qjš jtW. x¤JiHah ïa¡f¤â‹ tYit¡ f©nlïuh#¥ãuâÃâ ngR»wh®; ft®d®fŸ ngR»wh®fŸ;ml¡FKiwí« jiy ÉǤjhL»wJ. Mjyhš, ng¢R¡fS« ml¡FKiwí« C¡f¤ij¤ jL¡F§ fUÉfshFkhW ÉLjyhfhJ. r£l rigfŸ eilbgWtijí«,ãÇ£oZ ÚâÞjy§fŸ t¡ÑšfË‹¿¡ fZl¥glhkšelªJ tUtijí« gŸË¥ ãŸisfŸ T£l§ T£lkhfbtËna tUtijí« cŸns EiHtijí« F¿¥ã£L,x¤JiHah ïa¡f« njhšÉ í‰w bj‹W mâfhut®¡f¤jhU«, k‰wtU« brhšÈ¡ fh£Lt®. m›îiufS¡Fe«kt®fŸ brÉrhŒ¤jyhfhJ. X® ïa¡f« bgU«gh‹iknahuhš bfhŸs¥gL«nghJ mâš nr®tJ«, áWgh‹iknahuhš bfhŸs¥gL§ fhy¤J mij ÉL¤JÚ§FtJ« m¿îilikašy. T£l¤â‹ bgUik áWikfis¡ fUâ X® ïa¡f¤âš nr®ªJ ciH¥gJ klnth®brayhF«. xUt‹ j‹ kd¢rh‹W¡F khWglhjïa¡f¤âš - mâš bgU«gh‹iknah® nrÇD« nruhÉoD« - jiy¥g£L¢ nritbrŒtJ ga‹ jUtbjh‹whF«.fhªâaofŸ v¥bghGJ« j«ik¥ ã‹g‰Wnth®bjhifia¡ ftÅ¥gâšiy. gy® j«ik¥ ã‹g‰¿D«

Page 28: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1828

g‰whÉoD« jh« bfh©l cWâtÊ Ã‹W mt®nritbrŒJ tU»wh®. ïJnt Raeyk‰w njrg¡j®ïy¡fz«.

x¤JiHah ïa¡f¤âš jiy¥g£oU¥ngh® clšbghUŸ MÉ _‹iwí§ fUjhJ njrnrit brŒaKªJjš nt©L«. ï« _‹¿D« g‰W¡bfh©Lx¤JiHah ïa¡f¤âš nr®tJ m›Éa¡f¤J¡F¤ njhšÉnjLtjhF«. kÅj®fS¡F cyf¤âš v¤jidnahJ‹g§fS©L. FL«g§fËY«, bjhÊš KiwfËY«, ãwbys»f fhÇa§ fËY« v¤jidnah ïilôWfŸne®»‹wd. ehŸnjhW« Úâk‹w§fËš ÉrhuizfŸelªJbfh©nlÆU¡»‹wd. v¤jidnah ng® j©lidmil»‹wd®. v©Âwªnjh® kuzkil»‹wd®. kÅjthœ¡if¡F¤ J‹gÄšyhj fhy Äšiy v‹W Twyh«.ï¤Jiz¤ J‹g§fis kÅj® mDgɤJ¡bfh©nlfhy§ fÊ¡»wh®. ï›tsî J‹g§fis¤ j§fŸ bghU£LV‰FŠ rnfhju®fŸ, njr Rjªâu¤â‹bghU£L V‹gytif¤ J‹g§fis V‰w yhfhJ? v‹iw¡fhtJkuzkiltJ âra«. cyf¤âš Ú^Êfhy« thœnth®xUtUÄšiy. j«bghU£L thœªJ kuzkiltij¥gh®¡»Y«, ãw® bghU£L thœªJ kuziltJ ngh‰w¤j¡fJ. j«bghU£L thœªJ ïw¥ngh® miltJ euf«.ãw®bghU£L thœªJ ïw¥ngh® miltJ nkh£r«.ï›î©ik cz®ªnjh® njr Rjªâu¤J¡F v›Éj¤J‹g¤ijí« V‰f xU¥gLt®. njr¤J¡fhf¢ áy J‹g§fis V‰nw Ôušnt©L«. J‹g§fS¡F mŠá¤ njr¤ijkw¥gJ bgU« ght«.

njr¤â‹ moik Ãiyiaí‹Å, všyh¢ Rf§fisí« btW¤J, KÅt® thœ¡ifia nk‰bfh©blhGF«kfh¤kh fhªâ, x¤JiHah ïa¡f¤ij¤ njh‰WɤJ,m›Éa¡f« bt‰¿ bgwnt©oa tÊfisí« br¥gŠbrŒJÉ£lh®. m›tÊÆš elªJ Rauh{a gjÉiamila nt©LtJ e« flik. fhªâaofŸ j« flikia¢brY¤âÉ£lh®. ïÅ¡ flikia¢ brY¤j nt©oat®aht®? ïªâahÉš ãwªj k¡fŸ midtUkht®. njhšÉbt‰¿¡F ïÅ¥ bghW¥ghË fhªâaofsšy® v‹gijtÈíW¤J»nwh«.

Page 29: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 29

ïªâahÉš ãwªj x›bthUtU« fhªâaofË‹ïa¡f« bt‰¿ bgWkhW gy flikfis Ãiwnt‰wšnt©L«. mitfËš jiyahaJ x‹W. mJ bjŒt¥ãuh®¤jid. njrg¡j®fŸ, ehŸnjhW« flîisneh¡»,x¤JiHah ïa¡f« bt‰¿ bgWkhW« - fhªâaofŸtÊÆš el¡f¤ j§fS¡F mŠrhikí« M‰wYªjªjUSkhW« - nt©Ljš brŒth®fshf.

flîns! mw ïa¡f« bt‰¿bgw mUŸ brŒf.ïšiynaš ï›îliy ntW, cÆiu ntW ãǤjUŸf.vk¡F nt©LtJ ïu©obyh‹W. eh§fŸ ïÅglkh£nlh« Jau«! g£lJ nghJ«! ïJnt ešyjUz«. ïijÉl¤ jUz« vk¡F thŒ¥gjÇJ. ï¥bghGnj v§fŸ nt©Ljiy Ãiwnt‰Wf.

“jUtifƤ jUzešy jUzÄâ byd¡nfjŤjmU£ bgUŠnrhâ jªjUŸf ïJjh‹

xUtifp âiybaÅšnt bwhUtifba‹ DilaclYÆiu xʤâLf ct¥ãbdhnl ïªj

ïUtifíŠ r«kjnk âUtorh£ áajhŒïa«ãd‹ v‹ ÅjaK‹w‹ ïjak¿ª jJnt

mUtifnah LUtifí kh»ba‹D sk®ªjhŒm«nkba‹ d¥gh v‹ dŒahv‹ dunr”.

- ïuhkȧf RthÄfŸ

(4 - 3 - 1921)

Page 30: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1830

4. bg©k¡fŸ Ãiy

k¡fSŸ bg© M© ïUghY©L. k¡fsšyhj k‰wm~¿iz¥ ãuhÂfËY« ï›nt‰Wik c©L. cyf«v‹W brhštJ bg© M© v‹D« ïUghyhY«M¡f¥g£l bjh‹nw ahF«. bg©Â‹W Mšiy;M‹¿¥ bg©Âšiy. ïu©L« ï‹¿aikahjd.ï‹W ca®âiz cyif¥g‰¿¥ bg©k¡fŸ Ãiyia¢á¿J MuhŒnth«.

cyf« bg© M© v‹D« ïUghyhš M¡f¥g£oU¥ãD«, Ú©lfhykhf MQyf« bg©Qyf¤ijml¡» M©LtU»wJ. KjyhËfŸ bjhÊyhËfisml¡» MŸtJnghy M©k¡fŸ bg©k¡fis ml¡»M©L tU»wh®fŸ. j§fS¡F CÊaŠ brŒant‘bg©k¡fŸ gil¡f¥g£lh®fŸ’ v‹W M©k¡fŸÃid¡»wh®fŸ. bg©k¡fŸ cÇikia M©k¡fŸ f£L¥gL¤â tUtj‹ fhuz« RaeynkahF«. bg©k¡fŸcÇikia M©k¡fŸ f£L¥gL¤jyhš, cyf ts®¢áF‹¿tU»wJ. ïUghyhÇ‹ cÇik, cyif ts®¡F§ fUÉv‹gij vtU« kw¤jyhfhJ.

bfhL§nfh‹ k‹diu¡ Fok¡fŸ ÉU«gkh£lh®fŸ. bfhLŠ braš òÇí« KjyhËfis¤ bjhÊyhËfŸÉU«g kh£lh®fŸ. mJnghy¡ bfhLik òÇí«M©k¡fisí« bg©k¡fŸ ÉU«gkh£lh®fŸ. ïijcz®ªj M©k¡fŸ bg©k¡fS¡F¡ fšÉ bfhL¥gij¤jL¤JÉ£lh®fŸ. bg©k¡fŸ nghâa fšÉ m¿îbgWth®fshÆ‹, j§fŸ cÇikia cz®ªJ, moik¤j‹ikia xÊ¡fKašth®fŸ. mjdhš M©k¡fŸRaey¢ Rf§fŸ Fiwí«. bg©k¡fŸ j§fŸ ÃiyiaczuhjthW jL¡F« bghU£nl, M© k¡fŸ mt®fismŠPhd mªjfhu¤âš mG¤â tU»wh®fŸ. bg©k¡fŸfšÉ m¿É‹ikahš ‘eh« M©k¡fŸ moikfshfthHnt gil¡f¥g£nlh«’ v‹W fU⤠j§fŸ cÇikiaeho¡ »s®¢á brŒtâšiy.

Page 31: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 31

ï¥bghGJ cyf¤â‹ áy ghf§fËš bg©k¡fŸcz®¢á bg‰W¤ j§fŸ cÇikia eho ciH¡»wh®fŸ.mt®fŸ cz®î¡F¡ fhuz« mt®fŸ nghâa fšÉa¿îbg‰¿U¥gnj ahF«. nkšeh£L¥ bg©k¡fŸ murh§f¢rigfËš m§f«bgw¡ »s®¢á brŒJ bt‰¿ bg‰WtU»wh®fŸ. mbkÇ¡fhÉš bg©k¡fŸ x¤JiHahikmDZo¤J¤ j§fŸ cÇikia eh£odh®fŸ. mbkÇ¡fhÉš bg©k¡fŸ rhªj Kiwg‰¿¡ »s®¢á brŒJ áiwòFªjh®fŸ. mJfhiy, brd£l®fË‹ kidÉkh®fŸáyU« áiw òFªjik ftÅ¡f‰ghyJ. mbkÇ¡fhnjr¤J¥ bgÇa kÅj®fŸ, j§fŸ bjhʉrhiyfËÅ‹W« åL òF§fhy¤J, M©L¤ j§fŸ kidÉkh®fis¡ fhzhJ, mt®fŸ áiw br‹¿U¥gij cz®ªJ,_¡»š ifia it¤J, eh‰fhÈÆš mk®ªJ nahridÆšïU¥gh®fsh«. mbkÇ¡f¥ bg©kÂfŸ bghWikv⮥ig¡ ifah©L j§fŸ Ka‰áÆš bt‰¿bg‰wh®fŸ.炙yhªJ bg©k¡fŸ bghWik v⮥ig¡ ifahshJKu£L¢ brašfis¡ ifah©lh®fŸ. mbkÇ¡fhnjr¤J¥ bg©k¡fŸ brany ngh‰Wª jifaJ. nkšeh£L¥ bg©k¡fŸ j§fŸ cÇikia eho¡ »s®¢ábrŒJ bt‰¿ bg‰WtU« ïªehËš, Ñœ eh£L¥bg©kÂfŸ thsh fhy§ fÊ¡fyhnkh? nkš eh£L¥bg©k¡fŸ j§fŸeh£L ehfÇf¤J¡nf‰w cÇik bgwKa‹W tU»wh®fŸ. Ñœeh£L¥ bg© k¡fS« j§fŸeh£L ehfÇf¤J¡nf‰w cÇikbgw Kayš nt©L«.ïij¡ Ñœeh£L¥ bg©k¡fŸ kw¤j yhfhJ.

ïªâa¥ bg© k¡fŸ Ãiyia neh¡Fnth«. rǤâufhy¤J¡F K‹d®, ïªâa¥ bg©k¡fŸ cÇik bg‰¿Uªjh®fŸ v‹gj‰F¥ gy rh‹WfS©L. ã‹id¡ fhy¤âšïªâa¥ bg©k¡fŸ j§fŸ cÇikÆHªJ rl¥bghUŸfŸnghy cH‹W tuyhdh®fŸ. M©k¡fŸ, ‘bg©k¡fŸgo¤jyhfhJ’ v‹w Éâia V‰gL¤â¡ bfh©lh®fŸ.m›Éâ¡F khWg£L Äf¢ áy bg©kÂfŸ j§fŸKa‰áahš fšÉ m¿î bg‰W tªjh®fŸ. bghJthf e«bg©kÂfŸ fšÉÆ‹ikahš j§fŸ ÃiyízuhJmoikfshf thœªJtU»wh®fŸ. bg©k¡fŸ moik¡T£oš mf¥g£L, mÂfy‹fisí« g£lhilfisí«jÇ¥gjdhš v‹d ga‹? M©k¡fŸ, bg©k¡fS¡F¡

Page 32: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1832

fšÉ ba‹D« caÇa Mguz¤ij¤ jÇ¥gj‰F¥ gâyhf¥,bgh‹dhguz§fis¥ ó£o, mt®fis Mir¥gLFÊÆš 圤âÉ£lh®fŸ. ïªâa¥ bg©k¡fS¡F¥bgh‹dh guz§fËYŸs Mir, ntW bghUŸfËš»ilahJ. M©k¡fŸ Äf¤ jªâukhf¥ bg©k¡fŸcÇikia mʤ jh®fŸ. KjyhËfŸ bjhÊyhs®fisVkh‰¿ tUtJ nghy M©k¡fS« bg©k¡fis Vkh‰¿tU»wh®fŸ.

ïªâa¥ bg©k¡fŸ, ãŸisfS¡F¤ jhŒkh®fshfïU¡fî«, ehaf‹kh®fS¡F eha»kh®fshf ïU¡fî«,mL¥ójî« gÆ‹¿U¡»wh®fŸ. mt®fŸ cyf¤âYŸsïa‰if ï‹g§fisí«, ntW gy ï‹g§fisí« Ef®»‹wh®fËšiy. mt®fŸ m¿î, ghidr£o msthf -å£ lsthf¡ - f£L¥g£L¡ »l¡»wJ. mt®fŸ m¿itÉahgf¥ gL¤jhJ, f£L¥gL¤JtJ bgU« ght«.

M©k¡fS¡F« bg©k¡fS¡F« m¿Éšnt‰Wik í©nlh? v›Éj nt‰Wikí§ fhnzh«.åzhf v‰W¡nfh bg©z¿it¡ f£L¥gL¤jšnt©L«? bg©k¡fŸ všyht‰¿‰F« M©k¡fisnavâ®gh®¡»wh®fŸ. M© k¡fŸ j§fŸ ÉU¥g«nghy¥bg©k¡fis¡ f£L¥ gL¤J»wh®fŸ. bg©k¡fŸM©k¡fis¡ f£L¥gL¤J§ fhy« tÇ‹, m¥bghGJM©k¡fŸ v‹d ghL gLth®fŸ? ïij M©k¡fŸcŒ¤J cz®th®fshf.

fšÉ m¿î xG¡f¤jhš g©bg‰W, e‹ik ïJ ÔikïJ v‹W gF¤j¿î bgWK‹dnu bg©k¡fŸ kzŠbrŒJ bfhL¡f¥ gL»wh®fŸ. g©il¡ fhy¤âUªjfhjš kz« mwnt mʪJg£lJ. bg©k¡fŸ ïašghfm¿î És§f¥ bg‰W, m‹ò ï‹dJ - kÇahij ï‹dJ- v‹gij czU K‹d®, k‰wt®fshš mt®fS¡Fm‹ò« kÇahijí« nghâ¡f¥gL»‹wd. ïit bra‰ifPhdkhfnt bg© k¡fis kzŠ brŒ»‹wd. j‹DŸs¤âš m‹ò bfhŸshj xUtÅl¤âš, m‹òbfhŸSkhW xU¤âia¤ ö©LtJ ghtk‹nwh? mtŸcŸsÃiy XÇl¤âš »l¡f, mij ntnwhÇl¤âš tȪJjŸs KaštJ mtis¡ bfhiy brŒtjhF«. ï¢brayhš ÔbahG¡f§fŸ bgUF»‹wd.

Page 33: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 33

M©kf‹ jd¡F nt©oa cÇikfis¥ bg‰¿U¡»wh‹. mt‹, jh‹ ÉU«ò« bg©k¡fis kzŠbrŒa cWâ bfhŸ»wh‹; gy bg©k¡fis kzŠbrŒí« cÇik bg‰¿U¡»wh‹; kidÉ Æwªjhšk‰bwhU¤âia kzŠ brŒJ bfhŸ»wh‹. mWgJ taJflªj »HtD« 4-ª jhu« 5-ª jhu«tiu brš»wh‹.kidÉ ãŸisbgwhj kyo ahÆUªjhš, fzt‹ï‹bdhU bg©iz¤ njL»wh‹. M©kf‹ bfhLikv‹nd! bg©kfŸ áWik v‹nd! M©ltnd! Ú v§nfïU¡»whŒ?

ãw¥ãš nglhÆU¡»‹wtD¡F«, ïilÆšÔbahG¡f¤jhš M© j‹ik ïHªjtD¡F« rªjhd«c©lhfhJ. áy jhŒkh®fS« jªijkh®fS« j§fŸå£L¥ ãŸisÆ‹ F‰w¤ij czuhJ, f£lHF«ïsikí« Ä¡f bršÉia ‘kyo’ v‹W bfh©L, k‰W«gy ïs§bfhofis¡ bfh©LtªJ joaD¡F¡f£L»wh®fŸ, mªnjh! ï¡ bfhLikia v‹bd‹WbrhštJ!

ïªâahÉš bg©k¡fŸ cÇikÆHªJ gLªJ‹g¤ij tU¤jš KoahJ. if«bg©fŸ gLªJ‹g¤J¡nfh msÉšiy. bg©k¡fS¡FŸsf£L¥ghLfŸ M©k¡fS¡ »Uªjhš mt®fŸ mitfisxÊ¡f Kašth®fŸ. mJ nghy¥ bg©k¡fS« j§fS¡FŸs f£L¥ghLfis Ú¡»¡ bfhŸs¤ jh§fns Ka‰ábrŒjš nt©L«. bg©k¡fŸ j§f£bfd¢ r§f§fŸmik¤J«, j§f£bfd¥ g¤âÇiffŸ c©lh¡»í«,mitfË‹ thÆyhf¤ njr jUk¤J¡F khWglhJ,bgU§»s®¢ábrŒJ Rjªâu« bgWth®fshf.

ïªâah mªÃa M£á¡F c£g£L tUªJj‰F¥ gyfhuz§fŸ brhšy¥gL»‹wd. mt‰WŸ x‹W, bg©k¡fis M©k¡fŸ tU¤â mt®fŸ cÇikia bfhŸisao¤jJ.

bg©Q¡F cÇik tH§»Éo‹, f‰ò Ãiy F‹¿¥nghF« v‹W e« e£lh® TWtJ tH¡f«. ïJ klnth®T‰wh«. f‰ò v‹DŠ ÓÇa bghUŸ bg©kfŸ bghW¥ãÈU¥gJ. mij¡ fh¥gJ« ÉLtJ« mtsJ kndhÃiyia¥ bghW¤J É»‹wd.

Page 34: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1834

ãw® f£L¥gh£lhš f‰ò fh¡f¥gLbk‹WÃid¥gJ m¿ahik. f£L¥ghošiynaš f‰gÊíbk‹W TWtij eh« V‰fkh£nlh«. f£L¥gh£L¡FŸml§» xL§»íŸs tÇl¤J¡ f‰ò mÊtâšiy nghY«!MáÇa® âUtŸSt® T¿íŸs mUŸ bkhÊia¡ T®ªJMuhŒnth®¡F¡ f‰ò Ãiy òydhF«.

‘áiwfh¡F§ fh¥bgt‹ brŒí« kfË®Ãiwfh¡F§ fh¥ng jiy’.

ï¤âU¡Fwshnd bg©k¡fŸ cÇikia¢áiwgL¤j yhfhJ v‹gJ bjhŤjš fh©f.

e«kt®fˉ áy® ânujhíf »nujhíf¡ fijfis¡fh£o thjŠ brŒ»wh®. m¡fhy Ãiy ntW; ï¡fhy ÃiyntW. mJ bjŒÉf¡ fhy«. ehaf‹ ïwªjh‹ v‹W nf£lclnd, eha»Æ‹ cÆ® ïašghf v›Éj Ka‰áíÄ‹¿¥ãÇíbk‹W òuhz§fŸ TW»‹wd. ï¥bghGJm›thW cÆ® ãÇ»wjh? mªj¡ fhy¡ fijfis¥ ngRtJnjr Rjªâu¤ij ehLtjhfhJ.

fhyÃiyia cz®ªJ, j§fŸ bghW¥ãYŸs bg©k¡fŸ Ãiyia¥ g©gL¤j M©k¡fŸ Kašth®fshf.njr jUk¤J¡F khWglhj tÊÆš j§fŸ cÇikia¥bgw¥ bg©k¡fŸ Kašth®fshf. ï‹W ï›tsnthLËW ÉL»nwh«. (4-3-1921)

Page 35: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 35

5. rkur r‹kh®¡f«

r¤ + kh®¡f« = r‹kh®¡f« - tlbkhÊ¢ rªâ. r¤ =c©ik. m~J v‹W« mÊahkY«, khwhkY« ïU¥gJ.kh®¡f« = be¿; tÊ. c©ik tÊna r‹kh®¡f« v‹gJv›Éj mÊî« khWjY« ïšyhj bghUŸ vJ? flîŸx‹nw. vdnt, flîŸtÊna r‹kh®¡f« v‹Wz®f.

flîis milj‰FÇa tÊfŸ ahî« r‹kh®¡f¤ij¥g‰¿ Égdntah«. flîis milj‰FÇa tÊfŸ vit?cyf¤âYŸs rka§fŸ. Mfnt, rka be¿fŸ ahî«r‹kh®¡fnk v‹f. flîis milj‰FÇa rkabe¿fŸcŸs¤âš òydhF§ fhy¤J¥ g‹ik¤ njh‰wK«,r‹kh®¡f« òydhF§ fhy¤J¥ xUik¤ njh‰wK«kUîjš ftÅ¡f¤j¡fJ. rka§fŸ ahî« KoÉš xUfU¤ijna btËÆL»‹wd. bga® nt‰Wikahš ka¡f«c©lh»wJ. r‹kh®¡f« m«ka¡f cz®¢áiaíªnjh‰WÉahJ.

r‹kh®¡f« v‹gJ cyf¤âš rhjhuz tH¡»ÈU¥gJ. rhjhuz tH¡»YŸs mij¥ bgU«gh‹iknah® fil¥ão¤ bjhGF»whuh? ïšiy. V‹? cyf«Ia« âÇò ka¡f« v‹D« _‹whš ã¡f¥g£oU¤jyhš v‹f.

flîŸ gil¥ò¡F c£g£l k¡fŸ midtU«rnfhjunu aht®. ‘eh« midtU« rnfhju®’ v‹wcz®¢áia kÅj® bg‰W, mij thœÉš bfh©LtUthuhÆ‹, cyf¤âš Úâk‹w§fS«, murh£áfS«xʪJgL«. m¢ rnfhju nea« vHhkÈU¥gj‰F¡ fhuz«v‹id? k‹gijia IaK« âÇò« ka¡fK«j«ta¥gL¤â miy¤jiy¢ áwªj fhuzkhf¡ F¿¡fyh«.ï« _‹W F‰wKila kÅj® mDZo¡F« kh®¡f«v§‡d« r‹kh®¡fkhF«? r‹kh®¡f¤ij¡ fil¥ão¥ngh® Iaª âÇò ka¡f bk‹D« _‹W F‰wKÄšyhj rkur PhdKilatuh ÆU¤jš nt©L«.

Page 36: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1836

rkur neh¡F ïšyhjh®¡F¢ r‹kh®¡f« òydhjšmUik. rhâ kj« bkhÊ ehL KjÈat‰iw¥g‰¿ vG«nt‰Wik cz®î rkur neh¡F¡F ïl® brŒ»wJ.mjdhš r‹kh®¡f« òydhtâšiy. flîŸ ãŸisfsh»a kÅj®, cyf¤âny njh‹¿a ã‹d®¢ rhângj¤jhY«, rka ɤâahr¤jhY«, bkhÊ khWgh£lhY«, eh£L nt‰Wik ahY«, ãw f£L¥ghLfshY«j«Kl‹ ãwªjtiu kwªJ, xUt® ÛJ xUt® gifikbfh©L, fyh« Éis¤J, ïl®gLkhW brŒÉ¥gJmŠPhd«. m¥ ghG« mŠPhd ïUËš cyf« ÉGªJjiyjLkh¿ cHYtij v‹bd‹W TWtJ? rhâ¢r©il òÇnth® aht®? mUt§ flîŸ ãŸisfns. rkathJ brŒnth® aht®? mtU« M©lt‹ FHªij fns.bkhÊ¥ órš Éis¥ngh® vt®? mtU« ïiwt‹nrŒfns. njr¥gifik òÇnth® vt®? mtU« <r‹òjštnu. ntW fhÇa§fËš ngh® Ãfœ¤JnthU«bjŒt¤ âÅlª njh‹¿atnu aht®. ït® midtUŠrkur Phd¤jhš j«ik MuhŒthuhÆ‹, mtU¡F¢r‹kh®¡f« òydh»¢ rnfhjunea« c©lhF«. Mjyhš,k¡fŸ midtU« rkur Phd¤jhš r‹kh®¡f¤ijmila Kaštnj mtuJ jiyaha flik.

rkur r‹kh®¡f« cyf¤âš guîkhÆ‹, cyf¤âšah©L« v›Éj¥ gifikí« ÉisahJ; rnfhjunea«tsU«; étfhU©a« bgUF«; rka¥giffŸ xÊí«;nguhir v‹D« ngŒ ïwªJgL«; xU njr¤jh® k‰bwhUnjr¤ij¤ J‹òW¤jkh£lh®; kÅjiu kÅj® bfhiybrŒa¡ fUÉfis¥ òâJ òâjhf¡ fhQ« Ka‰á m‰W¥nghŒÉL«; bfhiy fsî KjÈa ght§fŸ jiyfh£lh;cyf« m‹ò kakh bahËU«; v§fQ« ò¤j®, »¿ÞJ,kf«kJ, âUtŸSt® cyît®; všyhŠ rhªjkakhŒ¥bghÈí«; M¤kPhd« tsU«; ï‹ndhu‹d ga‹fŸgy Éisí«.

ï¤Jiz ey§fis ešftšy rkur r‹kh®¡f¤ijts®¡fnt©LtJ m¿P® flik. ï¥bghGJ cyf¤âšgytif Ka‰áfŸ Ãfœ»‹wd. m« Ka‰áfËšgytÊahf m¿it¢ brytÊ¥gij¥ gh®¡»Y«, rkurr‹kh®¡f ts®¢á bah‹W¡F m›t¿it¢ bryÉLtJey«. ï›bth‹whš všyh eyD« Éisí«. rnfhju

Page 37: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 37

nea¤J¡F cÆuhíŸs ï›bthU be¿ia ts®¥gâDŠáwªj ò©Âa« ntbwh‹ ¿šiy.

rkur r‹kh®¡f¤J¡F mo¥gilah ÆU¥gJ mUŸx‹nw. mUŸ jia, ïu¡f«, fUiz, »Uig KjÈadxUbghU£ brh‰fŸ. mUŸ És§F« cŸs¤âš bfhiyfsî KjÈa ght Ãidnt njh‹whJ. x›bthUtU«mUshsuhŒÉo‹. cyfK« mUŸ kakh»ÉL« m›tUŸ Ãiyia - m›É‹g ñ‰iw - m¡flîŸ toit -Ãid¡F« nghJ«, vGJ« nghJ«, ngR« nghJ«cŸs¤âš xUÉj Mdªj« bgh§F»wJ. všyh cÆ®fËl¤J« jia brY¤Jnth® rkur r‹kh®¡f¤âšjiyg£ltnu aht®. jk¡F nt©oa áy cÆ®fËl¤J¡fUizghȤJ, k‰w cÆ®fËl¤J mij¥ ghÈahâU¥ngh®¡F¢ rkur r‹kh®¡f« m¤jhf¤ njh‹whJ.

‘jiaíilah bušyhUŠ rkurr‹ kh®¡f«rh®ªjtnu ï§ft®fŸ j«nkhL§ To

eaKWeš yUbz¿Æ‰ fˤJÉis ahoe©Qfv‹ bwd¡»ir¤j e©òWr‰ FUnt

caYWbk‹ cÆ®¡»Åa cwntba‹ m¿Éšx§»ang u‹ngv‹ m‹ãYW« xËna

kayWbkŒ¤ jt®NœªJ ngh‰Wk k‹¿škhel¤bj‹ munrv‹ khiyaª jUns’

‘mUSilah bušyhUŠ rkurr‹ kh®¡f«milªjtnu MjÈdhš mtUlnd To¤

bjUSila mUbz¿Æ‰ fˤJÉis aho¢brG¤âLf thœfvd¢ br¥ãar‰ FUnt

bghUSila bgU§fUiz¥ óuzbkŒ¢ átnknghjhªj KjyhW« ÃiwªbjhËU« xËna

kUSilah® jk¡FkUŸ Ú¡fkÂ¥ bghJÉšta§Fel¤ junrv‹ khiyínk‰ wUns’

- ïuhkȧf RthÄfŸ

rkur r‹kh®¡f« jiaíila všyhÇl¤âY« guÉÆU¡»wJ. rkur r‹kh®¡f« cyF¡F cÇaJ. kÅj®¡Fïašghf mU£Fz« c©L. á‰áy brŒiffshšm›tU£ Fz« khŒªJÉL»wJ. ïu¡fÄyhj kÅj®všyh¥ ght§ fisíŠ brŒa xU¥gLt®. ght§fbsšyht‰iwí« mÇ¡F« M‰wš fUiz x‹wD¡nf

Page 38: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1838

c©L. kÅj‹ bgU Ka‰ábrŒJ <£lnt©oa bršt«ïu¡fnk ahF«. bghU£ bršt¤ij¢ nr®¤jš vËJ.mU£ bršt¤ij¢ nr®¤jš mÇJ. bghU£bršt«kÅjD¡F¥ òwkhÆÆU¥gJ. mU£bršt« mtÅl¤âÅ‹W« ãÇahj x‹W. ïašghf¤ j‹ghš mikªJŸsmUis X«ghJ, jd¡F¥ òwkhŒ mÊtjhíŸs bghUiseho ciH¥gâš kÅj‹ f©Q§ fU¤Jkh ÆU¥gJm¿îilikahfhJ. j‹ghš ïašghf mikª JŸsmUis X«ghj kh¡fS¡F¢ rkur r‹kh®¡f«òydhfhJ. mU£ FzÄ‹¿¢ rka¢ á‹d§fŸ ó©gJ«,rka ntlª jh§FtJ«, kªâu§fŸ brã¥gJ«, óiròÇtJ« btW« ghnHahF«. rka¢ á‹d§fS«, ãwî«mUis ts®¡f V‰gL¤j¥g£ldth«. ï¥bghGJv¤Jiznah bfhiyP®fŸ rka¢ á‹d§fŸ jh§F»wh®fŸ; rka kªâu§fŸ brã¡»wh®fŸ. ït®fŸmUshs®fsh» ÉLth®fnsh? mU£bršt« xUrhâah®¡fhjš, xU rka¤jh®¡fhjš, xU njr¤jh®¡fhjš, xU Ãw¤jh®¡fhjš brhªjkhdj‹W. m~J všyh¢rhâah®¡F« rka¤jh®¡F« njr¤jh®¡F« Ãw¤jh®¡F«bghJthf¥ bghÈtJ.

rkur r‹kh®¡f¤âš fhjYilnah® mUists®¡f KaYjš nt©L«. mij ts®¡f ïšywxG¡fK«, m¿î üyhuhŒ¢áí«, ešnyh® T£Lwî«,mUŸ toÉddhd M©lt‹ Ãidî« nt©l‰ghyd.ïitfis tÈíW¤jhj bgÇnahÇšiy. bgÇnah®cgnjrtÊ elthJ mtU¡F c‰rtŠ brŒtjdhš v‹dga‹ Éisí«? btËntl¤jhš v‹d Éisí«?M©lt‹ mUŸbg‰w bgÇnah® midtU« mUŸ be¿ah»a rkur r‹kh®¡f¤ijna m¿îW¤â ÆU¡»‹wd®.

ï¥bghGJ cyf¤âš rkur r‹kh®¡f« F‹¿ÆU¥gj‰F¡ fhuz« ahJ? mU£fšÉ¥ nghjidF‹¿anj ahF«. ‘g©il¡ fhy¤ij¥ gh®¡»Y«ï¥bghGJ nkšehLfËY« ÑœehLfËY« v©Âwªjr®tfyh rhiyfŸ njh‹¿ÆU¡»‹wd. ï¡fhy¤âš fšÉbr›tnd ts®ªJtU»wJ’ v‹W áy® fUjš TL«.ï¥bghGJŸs r®tfyhrhiyfË‹ nghjid mU£Fz¤ij tsu bth£lhkš jL¤J tU»wJ. 炙yhªJ,b#®kÅ, mbkÇ¡fh KjÈa njr§fËš r®tfyhrhiy¡

Page 39: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 39

f£ll§fŸ f©iz¡ ft®tdthÆU¡»‹wd. mitfËšnghâ¡f¥gL« ójbgsâf rhÞâu§fnsh mUŸbe¿iamʤJ tU»‹wd. ï¢r®tfyhrhiyfË‹ fšÉ - j§fŸnjr¤ij neá¡fî«, mj‹ ts®¢á¡fhf k‰w njr§fis¥ão¡fî«, mj‹ bghU£L Míj§fŸ f¥gšfŸ MfhaÉkhd§fŸ brŒaî« ga‹gL»wJ. k‰w eh£lhiu¥gift® v‹W fUâ, mt® eyid¤ jh« Efunt©Lbk‹W Ãid¡F« cŸs¤âš fUiz cjakhFnkh?

rkur r‹kh®¡f¤J¡F ïilôwhf ÉgJ j‰fhy¡fšÉKiw. ï¡ fšÉKiw ïÅ kÅjiu¥ òÈfuoá§f§fsh¡Fnkh v‹dnth bjÇaÉšiy. ï¡ fšÉKiwia kh‰Wj‰FÇa Ka‰áfŸ brŒa¥gl nt©L«.mj‰F¢ rkur r‹kh®¡f nghjid, g¤âÇif, ghlrhiy,r§f« KjÈad nt©l‰ghyd.

KjyhtJ nt©l‰ghyJ r§fnkahF«. ï¥bgauhš áy r§f§fŸ ïU¥gij eh« m¿nth«. mitfisx‹W gL¤â xU jiyik mik¥ò¡F¡ bfh©Ltu Kayšnt©L«, mj‹ thÆyhf¢ rkur r‹kh®¡f¤ijts®¡fyh«. (6 - 5- 1921)

Page 40: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1840

6. vt® flik?

rnrhjÇfns! rnfhju®fns! á¿J XŒbtL¤J¡bfhŸS§fŸ; ekJ cyf thœit Muhí§fŸ. eh« v§nfïUªJ tªnjh«? V‹ ãwªnjh«? eh« ïw¡f¥ngh»nwhkh? v‹W« ïU¡f¥ngh»nwhkh? ï¡nfŸÉfisÚ§fns nf£L¡ bfhŸS§fŸ. mitfS¡F¥ gâš c§fŸcŸs¤ JŸs xU bghUŸ ïW¡F«.

cyf« ehnlhW« khWjyilªJ tU»wJ. ku§fŸts®»‹wd; rhŒ»‹wd. Éy§FfŸ ãw¡»‹wd; rh»‹wd.kÅjD« ãw¡»wh‹; ïw¡»wh‹. jhtu Kjš kÅj‹<whf cŸs bghUŸfbsšyh« njh‹¿ kiwtij¡f©Tlhf¡ fh©»nwh«. ïw¥ò« ãw¥ò« ï›îy»šv‹W« ÃfœªJ bfh©oU¡»‹wd. ïw¥ò ÉF§ fhyK«ãw¥ò ÉF§ fhyK« c©nlh v‹D« MuhŒ¢áí«cyf¤âš eil bgW»wJ. cyf¤âš á‹dhŸ thœªJkiwí« k¡fŸ Ãid¥gdî« ngRtdî« brŒtdî«ms¥gÇadth«. kÅj‹ Mfha¡nfh£ilia¡ f£o¡f£o mÊ¡»wh‹. v«kÅjD« áy Fiwfis cilatdhfnt thœ»wh‹. FiwÆ‹¿ thG« k¡fis¡ fh©lšmUik.

Fiwíila kÅj‹ j‹ Fiwia Ãiwî brŒj‰Fv©zhj v©z§fis v©Â v©Â V§» KoÉšïwªJngh»wh‹. cyf¤âš x›bthU kÅj‹ v©Q«v©z« Mfha« nghš ÉǪJ É»wJ. ï›tsîv©z§fis v©Q« ït‹ v§nf brš»wh‹? mªnjh!

cyf¤âš kÅj‹ vj‰fhf¥ ãwªjh‹? åzhdv©z§fis v©Â v©Â ïwªJglnth? ïwªJglnt kÅj‹ ãwªjh‹ v‹W brhšyš KoahJ.ntbwhU fhuz¤J¡fhfnt kÅj‹ ãw¡»wh‹. m¡fhuz¤ij MuhŒªJ fh©lš nt©L«. m›thuhŒ¢ábrŒJ fhuz§ f©l K‹ndh® tuyh‰iwí«, mt®j«mEgt bkhÊfisí« neh¡fšnt©L«. ò¤j®, »¿ÞJ,

Page 41: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 41

kf«kJ, âUtŸSt® KjÈa bgÇnah® cyf¤J¡F v‹dm¿îW¤â ÆU¡»wh®? ‘kÅj‹ ku«nghš ts®ªJthœtj‰F¥ ãw¡fÉšiy’ v‹D« fU¤ij¥ gy Kfkhf¡fhynjr t®¤jkhd¤J¡ nf‰wthW mt® btËÆ£LŸsh®. mt® fU¤J tÊ elªjhš kÅj‹ j‹ ãw¥òneh¡f¤ij cz®th‹.

kÅj‹ cyf¤âš ãwªJ ts®ªJ tU§fhš mtid¡bfL¥gd ïu©L. x‹W Mir; k‰bwh‹W bghwhik.ïit Æu©L« kÅj thœitna Fiy¤J tU»‹wd.ïit kÅjdJ ãw¥ò neh¡f¤ij mÊ¡»‹wd. Mir¡Fmsnt Æšiy. mJ TlhjtÊ¥ bghwhik »s«ãthœit ehrkh¡F»wJ. ïitfËÅ‹W« ntW gyÔ¡Fz§fŸ ãw¡»‹wd. ehŸnjhW« kÅj‹ ï¤ Ô¡Fz§fS¡F ïiuah»wh‹. ïitfS¡F ïiuahF« kÅj‹v§‡d« j‹ ãw¥ò neh¡f¤ij Ãiwnt‰w tšytdht‹?mtD¡F ï‹g« J‹gkhfî« J‹g« ï‹gkhfî«fhz¥gL»‹wd. Mirí« bghwhikí« kÅj¡ Fy¤ijmiy¤JtUª j‹ikia v‹bd‹W tUÂ¥gJ?

K‹id ehËš Mirí« bghwhikí« jŤjÅMis tU¤â tªjd. ehsilÉš mit njr§fistU¤Jtd thÆd. ï¥bghGJ Mirí« bghwhikí«tšyuRfis MŸ»‹wd. mitfË‹ tÊ cyf« ML»wJ.m¿î« m‹ò« cyf¤ij MŸtj‰F¥ gâyhf Mirí«bghwhikí« mij MŸ»‹wd. Mir¡F« bghwhik¡F«mânjtijahf cŸs rh¤jh‹ muR ïJnghœJcyf¤âš eilbgW»wJ. flîŸ muR v‹W tUnkhbjÇaÉšiy. ‘muR v›tÊ m›tÊ FofŸ’ v‹D«gHbkhÊ¥go Fo k¡fS« rh¤jh‹tÊ cHš»wh®fŸ.rh¤jh‹ M£á - rh¤jh‹ Úâ - rh¤jh‹ fšÉ - ï¥bghGJcyf¤ij ïl®¥gL¤J»‹wd. rh¤jh‹ M£áia¡bfhiyah£ába‹W Twyh«. Míj gy¤ijna m›th£á ehL«. M‹kgy¤ij mJ ehlnt ehlhJ. rh¤jh‹M£áÆš thG§ Fok¡fŸ, bjŒt¤ij kwªJ j§fŸ cyfthœit Ãiyngwhf¡ fUâ, MirahY« bghwhikahY«miy¡f¥g£L¥, ãwiu¤ J‹òW¤â¤ jh§fŸ thHntfUJth®fŸ. ï¥bghGJ cyf« ï›tÊÆš cHš»wJ.

ï¥bghGJ cyf¤âš vt® bršth¡F¥ bg‰¿U¡»wh®? nkšeh£lhušynuh? cyf¤â‹ bgU«ghf¤ij

Page 42: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1842

MŸnth® mtnuaht®. mt® Mir, bghwhik v‹D«ïu©ilí« jk¡FÇa óõz§fshf mªâU¡»wh®.Mirí« bghwhikí« Ñœeh£o‰ nwh‹¿a ò¤j® -»¿ÞJ - kf«kJ - âUtŸSt® KjÈa bgÇnahuhšcijí©L, Éf ïlÄ‹¿¤ jɤJ, nkšeh£ošFoòFªJ, M§FŸs k¡fis kzªJ É£ld nghY«!nkšeh£lhU« k¡fns aht®. mtU« e« rnfhjunuaht®. Mdhš mt® Mir, bghwhik v‹gdt‰¿‹ mânjtijah»a rh¤jhD¡F moikfshÆd®

mtut®¡F¡ flîŸ mˤj njr msnthL mtut®ÃiwîbfhŸtJ mw«. ãw njr§fŸÛJ Mir bfh©L,mitfis¥ ão¤jhŸtJ ïa‰ifíl‹ khWgLtjhF«.ãw njr§fis¥ g‰wnt©o mo¡fo ngh®òÇtJ«,m¥nghÇ‹ bghU£L¡ fUÉfŸ brŒtJ« ïa‰ifneh¡F¡F ïl® brŒtjhF«. flîŸ Ãidî cilat®,j«njr msnthL ËW, j« ãw¥ò neh¡f¤ij íz®ªJ,mij Ãiwnt‰w nt©oa fhÇa§fis¢ brŒt®.Inuh¥ghÉš rh¤jh‹ Vîtjhš eilbg‰w kfhí¤j«Koªj ã‹duhtJ m§nf rnfhju nea« V‰g£ljh?ïšiyna! x›bthU njr¤jhU« cUÄ¡bfh©nl j«_®¡f r¡âia ts®¡f nkY« nkY« Ka‹W tU»wh®.nkšehL ï¥bghGJ ã‹idbahU nghU¡F monfhÈtU»wJ. ï‹D« v¤JizehŸ nkšehL ï›tÊg‰¿bahGF«?

nkšeh£lh® jk¡FŸ r©il brŒJbfhŸtnjhL,_®¡f r¡âia btW¡F« ntW njr§fisí« j«ÑœgL¤â tU»wh®. nkšeh£lh® _®¡f r¡âahšbršth¡F¥ bg‰WtUtij¡ f©l #¥gh‹ KjÈaÑiH¤ njr§fS«, rh¤jhD¡ bfËadth», nkš eh£LtÊia¥ ã‹g‰W »‹wd. #¥gh‹ bgs¤j® bgaiu¢brhštijí«, nkšehL »¿ÞJ bgaiu¢ brhštijí«Ég¢rhÇ f‰ig¥ g‰¿¥ ngRtj‰F x¥ãlyh«. ÑœehL«nkšeh£il¥ ã‹g‰¿¡ bf£L tU»wJ. nkšehL âUªâ¢r‹kh®¡f¤ij¥ g‰¿ el¡FkhÆ‹, cyf¤âš rh¤jh‹be¿ F‹¿¡ flîŸ be¿ tsU«.

nkšeh£lhiu¤ âU¤J§ flikia¡ ÑœehLV‰W¡bfhŸsš nt©L«. Ñœeh£o‹ cÆ® Ãiyah»aïªâah m¡ flikia V‰W el¤jš jFâ. ïªâah

Page 43: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 43

ï¥bghGJ nkšeh£lt® ïy¡fz¤ij e‹F cz®ªâU¡»wJ; mt® FzŠ brašfisí« e‹f¿ªâU¡»wJ;mt® Mir bghwhik thŒ¥g£L ïl®¥gLtijí« e‹FbjǪâU¡»wJ. Miriaí« bghwhikiaí« mo¥gilahf¡ bfh©l xUÉj¥ ngŒ ehfÇf¡ flÈš nkšeh£lh®_œ»¡»l¡»wh®. m¡ flÈÅ‹W« mt® bjŒÉf¡fiuÆš VWthuhÆ‹, mt® e‹k¡fshth®. nkšeh£Lk¡fis btW¤jš ãiH; bgU« ãiH. mt®ÛJ gifikbfhŸtJª jtW. mt®ÛJ ïu¡f§bfh©L mtiu¥ão¤jh£L« j‰fhy ehfÇf¥ ngia¥ gÈÆ£lhš, mt®âU¤jKWt®.

e« K‹ndh® Mir bghwhik M»at‰iw ts®¥gj‰F¥ gâyhf ïu¡f¤ij ts®¡FkhW ek¡F m¿îW¤âÆU¡»wh®. ïu¡f¤ij ek¡F¤ bjǪj xUt® ÛJbrY¤Jtij¥ gh®¡»Y«, ek¡F¤ bjÇahj k‰wt®ÛJbrY¤JtJ ey«. mij xUt® ïUt® ÛJ brY¤Jtij¥gh®¡»Y«, xU FL«g¤jh® ÛJ brY¤JtJ ey«. xUnjr¤jh® ÛJ ïu¡fŠ brY¤JtJ bgUey«. mjÅDŠáwªjJ cyf¤âYŸs midt®ÛJ« ïu¡fŠ brY¤JtJ. ï~J ïªâahÉ‹ mw«.

j‰fhy nkšeh£lh® Mir¡ FÊÆš 圪JjLkh¿¤, jkJ M‹k Rf¤J¡F«. k‰wt® bys»fRf¤J¡F« ïilôW brŒJtUtij ïªâa® f©L§nf£L« thsh »l¡fyhnkh? btŸis cyf« j‰fhy¥ngŒ ehfÇf vÇahš j»¡f¥gL« ï›ntisÆš, ïu¡f«v‹D« j©òdyhš m›bt¿ia¤ jÂɤJ m›îyifM£bfhŸs ïªâa® KªJjš nt©L«. ï¤bjh©il¤jhjhghŒ, âyf® bgUkh‹ KjÈnah® fhy¤J¡nf‰wthW brŒjd®. fhªâaofŸ ï¥bghGJ nkšeh£lh®ÛJ fUizbghʪJ tU»wh®. nkšeh£lt®jkJ jtWjiy ehsilÉš cz®ªJ M¤kPhÅfsht®.Mjyhš nkšeh£ltiu¡ fh¥gJ vt® flik v‹gijc‹Å¥ gh®¡f.

‘mf¤nj fW¤J¥ òw¤JbtS¤ âUªj îyf uidtiuíŠ Rf¤nj âU¤â¢ r‹kh®¡f r§f¤ jilɤ âlttU«ïf¤nj gu¤ij¥ bg‰Wk»œª âLj‰ bf‹nw baidƪj

íf¤nj Æiwt‹ tUÉ¡f î‰nw dUis¥ bg‰nwnd’

Page 44: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1844

‘J‹kh®¡f eilÆil¤ ö§F»‹ Önuö¡f¤ij ÉL»‹w Jizbah‹W fUÔ®

r‹kh®¡f r§f¤ij¢ rh®ªâl ÉiHp®rhití« ãw¥igíª jÉ®ªâl ÉU«Õ®

g‹kh®¡fŠ brš»‹w go‰Ws kl¡Ñ®gá¤jt® j«Kf« gh®¤Jz tËp®

v‹kh®¡f bk¢Rf« ahJE« thœ¡ifv¤Jiz bfhŸ»‹Ö® ã¤Jyf Ñnu’

‘g©zhj ÔikfŸ g©Q»‹ Önugfuhj t‹bkhÊ gfU»‹ Önu

e©zhj Ôad e©Q»‹ Önuelthj el¤ijfŸ el¡ftª Ônu

f©zhf¡ fh¡»‹w fU¤jid Ãidªnjf©zhu ڮɣL¡ fUj¿ pnu

v©zhj bj©zî neUnkh® fhy«v¤Jiz bfhŸ»‹Ö® ã¤Jy Ñnu’.

miubryh« tH§Fª jÅau rJËmUsu brdt¿ª jd‹ã‹

ciubrŒÃ‹ dU©nk Y‰wng uhircsbkyh Äl§bfh©l bjªjhŒ

tiubrŒah nk‹nk‰ bgh§»thŒ jJ«ãtÊ»‹w bj‹tr§ flªnj

ïiwbrŒba‹ dhÉ jiH¡ft› tUis<ªjU ˉiwÆ¥ nghnj.

- ïuhkȧf RthÄfŸ

(3-6-1921)

Page 45: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 45

7. rªÃaháfŸ

ekJ ehL rªÃahr¤âš ng®bg‰wJ. ehL KGtJ«rªÃahr nfhõ« mâf«. ‘rªÃahr« rªÃahr«’ v‹D«ng¢R åLnjhW« ngr¥gL»wJ. rhÞâu§fbsšyh«‘rªÃahr« rªÃahr«’ v‹nw KH§F»‹wd. ‘rªÃahr’¤ij¥g‰¿¡ Twhj üšfŸ mUik. M©k¡fS« rªÃahr¤ij¥g‰¿¥ ngR »wh®fŸ; bg©k¡fS« rªÃahr¤ij¥g‰¿¢ngR»wh®fŸ. bršt®, t¿a®, mur®, bjhÊyhs®,bgÇnah®, á¿nah®, KjÈnah® rªÃahr¤ij¡ F¿¤J¥ngR»wh®. cyf¤ J‹g« nk«g£L¤ jh¡FW« ï¡fhy¤J« bgÇJ« ‘rªÃahr’ Ãidî njh‹¿ kiw»wJ.rªÃahr¤ij¥g‰¿ V‹ ï›tsî ngRjš nt©L«? mâšVjhÆD« áw¥ò©nlh?

e« K‹ndh® k¡fŸ thœ¡ifia eh‹F TwhftF¤jd®. mit ãukrÇa«, »UfÞj«, thd¥ ãuÞj«,rªÃahr« v‹gd. ïªeh‹F M¢áuk§fis¥ g‰¿ ekJeh£L üšfŸ Äf ÉÇthf¡ T¿ÆU¡»‹wd. ÉÇití«Étu¤ijí« mitfˉ fh©f. ïªeh‹F M¢áuk§fS«x›bthU kÅj thœ¡ifÆš mU«ã ky®ªJ fhŒ¤J¡fÅa nt©Ltd. ï¥bghGJ cyf¤âš (ïªâahÉY«)KjÈu©L M¢áuk§fns Ãywd v‹W Twyh«.ò¤j® bgUkh‹ fhy¤âY«, mt®j« mw« M£á¥bg‰wfhy¤âY« ekJ ehL rªÃahr kakhÆUªjJ. bgs¤jjUk« ïªâahÉš F‹¿a ehŸKjš c©ik¢ rªÃahrK« F‹w¤ bjhl§»‰W.

kÅj thœÉ‹ ï‹g« rªÃahr¤âš c©L v‹gijcyf¤J¡F cŸs§if bešÈ¡fÅnghš És§f it¤jbgÇah® gy®. mtUŸ jiyahat® ò¤j® bgUkh‹.rªÃahr¤âš kÅjDila Mzt« - m¿ahik - Kid¥ò- mwnt xʪJgLtij¥ ò¤j® bgUkh‹ f©lh®; mijcyf¤J¡F« m¿îW¤âdh®. kÅjDila Mzt¤âšfhšg§F ãukrÇa¤âY«, miu¥g§F »UfÞj¤âY«,

Page 46: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1846

K¡fhš g§F thd¥ãuÞj¤âY«, K‰W« rªÃahr¤âY«xÊ»‹wd v‹W Twyh«.

JwbthG¡f¤â‹ kh©ig MáÇa® âUtŸStU«,

ïašghF« neh‹ã‰bfh‹ ¿‹ik íilikkayhF k‰W« bga®¤J.

ahbdd bj‹DŠ brU¡fW¥gh‹ thndh®¡Fa®ªj îyf« òF«.

g‰¿ Élhm ïL«igfŸ g‰¿id¥g‰¿ Élhm jt®¡F.

jiy¥g£lh® Ôu¤ Jwªjh® ka§»tiy¥g£lh® k‰iw at®.

g‰w‰w f©nz ãw¥gW¡F k‰WÃiyahik fhz¥ gL«.

v‹W T¿¥ nghªjh®.

rªÃahr« v‹gJ ãw¥ghš És§Ftj‹W;bg©iz btW¤jyhš És§Ftj‹W; ntõ¤jhšÉs§Ftj‹W; ÉUjhš És§Ftj‹W; fh£L¡F¢brštjhš És§Ftj‹W; fh‰iw¥ òá¥gjhšÉs§Ftj‹W. rªÃahr« ‘eh‹’ v‹D« étnghj« m‰wïl¤âš És§FtJ. ‘eh‹’ v‹D« Kid¥ò cŸs k£L«rªÃahr cz®nt mU«ghJ. ‘eh‹’ v‹DŠ brU¡ifxʤjt‹ vtndh mtnd rªÃahá. mt‹ cŸs« rjhétfhU©a¤âš âis¤J ÉF«. k‰wt®¡fhf thG«kf‹ rªÃahá vd¥gLth‹. jd¡bfd xU g‰WÄ‹¿,k‰wt® bghU£L thG« g‰iwna jd¡FÇa g‰whf¢rªÃahá bfhŸth‹.

rªÃaháfŸ k‰wt® ey§fUâ thœtjhš, k‰wtU«mt®fŸ ey§fUâ thœjš nt©L«. rªÃaháfŸ j§fŸM¤kr¡âahY«, ïilawhj âahd¤jhY« cÆ®fË‹ey¤ijna ehLth®fŸ. mt®fŸ clY¡F v›Éj¡ nfL«cwhjthW cyf¤jh® ghJfh¤jš nt©L«. cÆ®fŸey¤ij ehLŠ rªÃaháfis¥ gáahš bkÈÉ¥ngh®vÇthŒ Ãua¤J¡F Msht®. x¥òuÉ‹ bghU£L clšjh§», mw«ts®¡FŠ rªÃaháfis¡ f©L, mt®fS¡F¢nrh¿lhJ c©L fÊ¥ngh®, gyÉj ïl®fshš Õo¡f¥gLt®. Éa®itÚ® Ãy¤âš áªj ciH¤J¥ bgW«

Page 47: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 47

Câa¤ij¡ bfh©L k¡fŸ ïL« nrh‰iw c©QŠrªÃaháí«, j‹ flikia¢ brŒah bjhÊtndš,mtid¡ FZlnuhf« KjÈa nehŒfŸ J‹òW¤J«.mt‹ bgU« ghÉahth‹.

ï¥bghGJ rªÃaháfˉ bgU«gh‹iknah® jªjUk¤âÅ‹W« tGÉ el¡»wh®. ït® be¿ãwHntk‰wt® be¿í« ãwœªJÉ£lJ. ï¥bghGJ nghÈ¢rªÃaháfŸ. ntõ¢ rªÃaháfŸ, nfhg¢ rªÃaháfŸ,ö®¤j¢ rªÃaháfŸ, tƉW¢ rªÃaháfŸ, âU£L¢rªÃaháfŸ, Fo¢ rªÃaháfŸ, fŠrh rªÃaháfŸ, kl¢rªÃaháfŸ, jo¢ rªÃaháfŸ, bfhiy¢ rªÃaháfŸbgU» tU»wh®fŸ. tl ïªâahÉš rªÃahr jUk«ï‹DŠ á¿J xG§fhfnt ts®ªJ tU»wJ. bj‹ÅªâahÉš - jÄœ eh£oš - Fo bfL¡FŠ rªÃahr¡ T£l«bgU»É£lJ. ciH¥ò¡F mŠá, kidÉ k¡fis¥ngh‰¿¡ fh¡f ïayhJ, jhŒjªijaiu tŠá¤J¡ FL«g¤J‹g¤J¡F¥ gaªJ, nrh«ng¿fshŒ¤ âÇa¥ gy®rªÃahr« V‰»wh®. ïtuhš rªÃahr jUk¤J¡nf g§f«ne®ªJÉ£lJ. c©ik¢ rªÃaháfŸ bjhif mU»dikahš eh£oš gyÉj¡ bfhLikfŸ T¤jhL»‹wd.

áy ehshf¥ ‘gnuhgfhÇfŸ’ vd btËtUnth®rªÃahr jUk¤J¡F khWg£l xG¡f§fis¡ fil¥ão¤J ViH k¡fis Vkh‰w tU»wh®. gnuhgfhÇfshf¡»s«ònth® v›Éj¡ if«khW§ fUjhJ ciH¤jšnt©L«. g©il¡ fhy¤âš ga‹ fUjhJ ciH¤jtnurªÃaháfbs‹W ngh‰w¥ g£lh®. ïªehËš ‘gnuhgfhÇfŸ’ v‹W btËtUnth® fijfis eh« m¿nth«.

ï¥bghGJ njr¤âš muáaš »s®¢á njh‹¿ÆU¡»wJ. m¡»s®¢á njr Rjªâu¤ij¡ fUâ vGªjJ.njr Rjªâu¤ij¡ fUâ ciH¥gt®, kidÉ k¡fnshLthœgt uhÆD«, mt® kd« gnuhgfhu¤âš gâªJrªÃahr« bgwšnt©L«. ï«kdKila njrg¡j® xUáynu aht®. mtiu¤ bjŒtkhf¥ ngh‰W»nwh«. gyrnfhju® Raey¤ij mf¤âš ml¡», cU¤âuh£r óidnghš eo¤J¤, njrg¡j® TL« nkilfËš brh‹khÇbghʪJ ViHk¡fis Vkh‰W»wh®. áy® Raey§bfh©L jk¡FŸs Vuhskhd bghU£ FÉaÈš xU áy

Page 48: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1848

gFâia ViHfS¡F¤ jªJ jkJ fhÇa¤ij Ko¤J¡bfhŸ»wh®. ït® fijfŸ gy c©L - ï‹W njrg¡j® -ehis efu gÇghyd r§f m§f¤jt®; ï‹W gnuhgfhÇ -ehis r£lrig m§f¤jt®; ï‹W rªÃahr ehlf« -ehis ÃUthf m§f« - ï¢ r©lhs®, bghJ #d§fis¥gnuhgfhu¢ brhšyhš - rªÃahr eo¥ghš - Vkh‰whJ,ne®ikahf¤ j« fU¤ij btËÆ£L, efu gÇghydr§f¤ij ehlyhnk; r£l rig¡F Xlyhnk; ÃUthfrigÆš Éfyhnk; ï¥gjÉfis kd¤â‰Fbfh©L,mitfis¥ bgw, ViH k¡fŸ cjÉia neuhf ehlhJ,mt®fËil¥ gnuhgfhu ehlf« eo¤J, bghUŸ khÇbghʪJ, tÊašyh tÊ¢br‹W, j§fU¤ij Ãiwnt‰W»wh®. ïtuJ ‘gnuhgfhuK«’, ‘rªÃahrK«’ ca®gjÉ»il¡Fk£Lªjh‹. m¥ghš t‹kK« t‹f©ikínk.ï¤jif¡ T£l« ehS¡F ehŸ bgU»dhš njr¤â‹mU£bršt« mU»ÉL«. muáaš »s®¢áÆš jiy¥g£LŸs ‘gnuhgfhÇfË‹’ ehlf¤ij¡ f©L ekJf©fS§ TáÉ£ld.

ï¥bghGJ ekJ eh£L¡F xU âU¡T£l« njit.m¡ T£l« ga‹ fUjhJ njr¤bjh©L brŒjšnt©L«. m¡ T£l¤âš nr®nth®¡bfd åL thršbgh‹ bghUŸ ïU¤jš TlhJ. m‹dh® czî¡F«cil¡F« xUtÇl« nrit brŒjyhfhJ. m¡ T£l¤jh®»uhk« »uhkkhf¢ br‹W thŒ¤bjh©L§ if¤bjh©LŠ brŒjš nt©L«. k¡fS¡F ešYgnjrŠbrŒtJ thŒ¤bjh©L; ViH k¡fŸ åLfŸ bjU¡fŸKjÈat‰iw cHthu¥gilahš R¤jŠ brŒjš ngh‹wJif¤bjh©L. ï¤bjh©Lfis¢ brŒJ, c¢á ntis¡FŸ ifnaªâ¥, ã¢irbaL¤J c©L fʤjš nt©L«.v› tÊÆY« v¡fhuz« g‰¿í« jk¡bf‹W m¡T£l¤jh® bghUŸ nr®jyhfhJ. m¡ T£l¤jh® thŒ¤bjh©L« if¤bjh©L« gyngiu c©ik¤ bjh©luhf¢ brŒJ ÉL«.

bghUshiria btW¤J ïuªJ©L njr¤bjh©LbrŒa btËtUŠ rnfhju® vtuhÆD« mtiu¢ rªÃaháv‹nw eh« TWnth«. mt® C®fËš nghF§fhy¤J,Cut® mtiu¥ ghJfh¤jš nt©L«. ïUtUª j¤j§flikia tHhJ brŒjš nt©L«. ï›thW ešnyh®

Page 49: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 49

bjh©L brŒa EiHthuhÆ‹, Ra ey¡ fgluJ ntõ«btËahF«. tŠrid Vkh‰w« KjÈad xÊí«. bjh©LbrŒnth® bjh©L V‰ngh® M»a ïUtU« öauht®.mjdhš njrnk öŒikíW«. v¡»s®¢á njr¤âšnjh‹¿dhY«, m¡ »s®¢áahš njr¤J¡F¥ ga‹Éisí«. bjh©L brŒnthÇl¤âš öŒik ïšiyvÅš, v‹ »s®¢áahY« ga‹ ÉisahJ. Mjyhšbjh©LbrŒa K‰gLnth® âahf_®¤âfshŒ, bghUŸg‰W KjÈa g‰W¡fis¥ g‰whjtuhŒ, C® Cuhfkâ¥òl‹ ïuªJ©gtuhŒ thH Kayš nt©L«.

ò¤jU« mt® ÓlU« R¤j rªÃahr jUktÊ Ã‹W,jUnkhgnjrŠ brŒjikahš, mt® fhy¤ânyna jUkbe¿ brʤnjh§»‰W. kj§fŸ bgÇJ« kjh¢rhÇa®fŸfhy¤J¡F¥ ã‹dnu ts®ªjd. Mdhš bgs¤jkj«ò¤j® fhy¤ânyna ïªâah KGtJ« guÉ, btËehLfË‹ gy ghf§fËY« X§» ts®ªjJ. ïj‰F¡ fhuz«ahJ? bgs¤j rªÃaháfŸ v›Éj¡ if«khW§ fUjhkY«, rªÃahr jUk¤J¡F khWg£ blhGfhkY« jUnkhgnjrŠ brŒjikna ahF«. TÈ¡F khuo¡F« »¿ÞJt¥ghâÇkh®fis¥ nghy¥ bgs¤j rªÃaháfŸ j§fŸkj¤ij¥ gu¥gÉšiy. njr¤ bjh©l®fŸ bgs¤jrªÃaháfis¥nghy¥ òw¥g£L ciH¡f nt©Lbk‹gJvkJ ãuh®¤jid. bgs¤j rªÃaháfŸ brŒj ãurhuKiwfËš áy ‘etr¡â’Æš btËtªâU¡ »‹wd. m«Kiwg‰¿¤ njrg¡j® bjh©L brŒÆ‹ ehL eyKW«.

(11 - 11 - 1921)

Page 50: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1850

8. r¡âÆÅl¤âš Rauh{a«

‘r®t« r¡â ka« #f¤’ v‹D« _Jiu, ïka¤ijKoah¡ f©l ekJ njr¤âš ãwªjJ. ï›î©ikia¡f©l e« K‹ndh®fŸ m¿th‰wiy¥ òfœªJiu¡fnt©LtJ ekJ ï‹¿aikah¡ flDŸ x‹W. M¡fš,mˤjš, mʤjš v‹D« K¤bjhÊY¡F§ fhuÂr¡âna v‹W ntjhfk òuhnzâfhr§fŸ KH§F»‹wd;r¤âÆ‹ gÇzhknk b#fK« ãwî«. všyht‰¿‰F«jhafkh ÆUªJ tUŠ r¡âia v‹W« kw¤jyhfhJ.

r¡âÆ‹ kh©ò f©nl e« K‹ndh®fŸ r¡âóiria¥ bgÇJ« ngh‰¿tªjh®fŸ. r¡âia tG¤J»wt®fS¡F¢ rh¡nja®f bs‹W«, mt®fŸ rka«rh¡njabk‹W« tH§f¥gL»‹wd. r¡âia kwªj ãU§»KÅt‹ jdJ r¡âia ïHªJ g£l gh£il¥ òuhz§fˉ fhzyh«.

r¡âia¥ óá¥gt®fËl¤âš m¢r« á¿Jª jiyfh£lhJ. mt®fŸ v‹W« Mdªj gutruhŒ, fUiz¡flšfshŒ tâth®fŸ. ehnlhW« r¡âia kdbkhÊbkŒfshš V¤Jnth® tot« mUŸ kakhf khW«.mt®j§ fuz§fS« mUŸkakhF«. r¡âÆ‹ tot«mUŸ v‹nw c©ik üšfŸ TW»‹wd. ‘všyh« mUŸtot«’ v‹D« cz®¢á, r¡â óir iftu¥ bg‰wbgÇnah®fS¡F vËâš njh‹W«. m‹dh® v›Éj¡bfhiy¤ bjhÊiyí« brŒa xU¥glh®. m¡FzKilat®fŸ r¡âah¡»u»fŸ vd¥ gLth®fŸ.

cyf¤ij¢ RH‰W»wJ«, ãw nfhŸfis cU£L»wJ«, NÇaid mirÉ¡»wJ« r¡âna v‹gijMuhŒ¢áÆš fhzyh«. cÆ®fS¡F clyhfî«, cyfkhfî«, ãw Jiz¡ fUÉfshfî« ïy§FtJ« m¢r¡âna ahF«. Ä‹rhu« KjÈa rl r¡âfbsšyh« m¢(á¤) r¡âÆ‹ Jizahš ïa§Ftdntah«. r¡âÆ‹ïa¡f« ËWÉo‹, m©l§f bsšyh« j¤j« Ãiy

Page 51: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 51

FiyªJ x‹nwhblh‹W nkh⤠JfŸg£L¥ nghF«.všyht‰iwí« ã¤J, xU f£oš ÃW¤â Kiwahfïa¡FÉ¡FŠ r¡âÆ‹ kh©ig v‹bd‹W brhštJ!

r¡âÆ‹ toî, kdbkhÊ KjÈa fUÉfshY«ms¡Fª j‹ikaj‹W. m~J v›tsit¡F« v£lhjJ.m~J m§»§bfdhjgo v§F« ãufhrkhŒ Mdªjó®¤âah ÆU¥gJ. m¤jif¢ r¡âia¡ f£L¥g£l m¿îFzŠ braYilah® ngh‰WtJ mUikÆD« mUik.m› tUikia cz®ªj e« K‹ndh®fŸ rFzcghridia V‰gL¤â ÆU¡»wh®fŸ. rFz cghridiaKiwna Ãfœ¤Jnth®¡F¡, f£L¥g£l m¿î Fz«braš xʪJ. mf©lhfhu Ãiy njh‹¿¥, ã‹id¢r®t« r¡â kakh ÆU¥gJ òydhF«. Mjyhš r¡âia¢rFz¤âš tÊgL« be¿g‰wnt v«ngh‹wh® Kayšnt©L«.

r¡âÆ‹ toî bg© tothF«. ‘Mbzyh«ïiwt‹ bg©bzyhª njÉ’ v‹W irt òuhz§ TW»wJ. r¡â bg© kakh ÆU¥gtŸ v‹gij eª njr¤jh®¡FÉǤJ¡ Twnt©Ltâšiy. Mjyhš bg©iztÊgLtJ r¡âia tÊgLtjhF«.

bg©ÂDŠ áwªj bghUŸ cyf¤âš ã¿bjh‹¿šiy. ‘bg©Â‰ bgUªj¡f ahîs’ v‹wh® tŸStU«.bg©Â‹ bgUik czuhj kÅj®fŸ ehfÇf bkŒjhjt®fŸ. bg©Â‹ bgUik cz®ªj cyfnk ehfÇfcyf« vd¥ gL«. bg©Â‹ bgUik czuhj njr«Rjªâu ÄHªJ gštif¤ Jauhš ïl®¥gL«. bg©Â‹bgUik cz®ªJ el¥gJ ehfÇf¤ij ts®¥gjhF«.

cyf¤âš njh‹W« cÆ®fbsšyh« bg©zh»ar¡âÆÅl¤âš njh‹Wtdth«. cyf¤âš njh‹¿¥òfiH ÃW¤âa ÇÎfŸ, KÅt®fŸ, m¿P®fŸ, m‹g®fŸ,ghty®fŸ, ehty®fŸ všyhU« bg©Â‹ tƉ¿‰ãwªjtnu. MrhÇa®fshf¤ njh‹¿ kj§fis Ãiyeh£oa bgÇnah® midtU« bg©Â‹ tƉ¿šãwªjtnu. $uhk®, f©zãuh‹, ò¤j®, »¿ÞJ, kfkJvšyhU« bg©tƉ¿š ãwªjtnu. vt®¡F« všyht‰¿‰F« jhŒ bg©nz. jhahf <‹W, j§ifahfneá¤J¤, jhukhf fh¥gtŸ bg©nz. m¤jifa¥bg©iz¤ bjŒtkhf m‹nwh bjhGjš nt©L«?

Page 52: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1852

e« K‹ndh®fŸ bg©Â‹ bgUik f©L,bg©iz¤ bjŒtkhf¥ ngh‰W« Kiwfis V‰gL¤âdh®fŸ. vªj¡ fUknkh, ïil¡ fhy¤âš bg©izïÊîgL¤â‰W! bg©Â‹ bgUik F‹¿a ehŸbjh£L¤ njrK« bgUik F‹¿, KoÉš moik¡ FÊÆšÉGªJ mykU»wJ. Û©Lª njr« Rjªâu kiyÆš vGªJÉfnt©LkhÆ‹, njr¤jh® bg©iz¥ ngh‰W«Kiwia cÆ®¥ã¤jš nt©L«. bg© k¡fis¥ ngŒfbs‹W« ehŒfbs‹W« ngá, mt®fis mo¤J«cij¤J«, moikfshf M©k¡fŸ it¤J¡ bfh©oU¡Fk£L«, njr¤â‹ ‘moik’ Ú§fhbj‹gJ«â©z«.

ghÿ£L« gu«bghUis - m‹dkË¡F«bjŒt¤ij - ï‹g_£L« ïiwia - v›thW ngh‰wšnt©L«? v›thW neá¤jš nt©L«? bg© bjŒt¤ijbtW¥gJ«, ïʤJ¡ TWtJ«, mo¥gJ«, cij¥gJ«mªnjh! bfhLik bfhLik!

ekJ njr¤âš Rauh{a¡ »s®¢á vGªJ jh©lt«òÇ»wJ. m¤jh©lt« metuj¤ jh©ltkhft‹nwhMjš nt©L«? Rauh{a¤ jh©lt¤ij metuj¤jh©ltkh¡F« M‰wš bg©bz‹DŠ r¡â¡F c©L.ïJ btË¥gil.

Rauh{a« fâ® KidÆš, (fj® cilÆš) ïU¡»wJ.v‹W kfh¤kh fhªâ KjÈa bgÇnah®fŸ brhš»wh®fŸ.fj® cil bgUf¥ bgUf¢ Rauh{a¤ jh©ltK«,bgUF«. fj® cilÆš fU¤ij¢ brY¤JtJ Rauh{a¤âš fU¤ij¢ brY¤JtjhF«. fj® cilÆš bg©k¡fŸfhjš bfh©lh y‹¿, m›îil bgUFjš mÇJ. fj®cilahš njrŠ Rjªâu« bgW« v‹D« cz®¢ábg©k¡fŸ cŸs¤âš gâjš nt©L« mt®fŸ kd¤âšm›îz®¢á gâªJ É£lhš, mij¤ bjhiy¤jšãuknjtdhY« KoahJ. c©ikahf¢ Rauh{a¥ng‰iw ÉU«ònth® bg© k¡fŸ kd¤ij¡ fjUilÆšÃW¤j Kayšnt©L«. fhiy Kjš khiytiu,tƉW¡nf ciH¡F« M©k¡fŸ Ka‰áahš, fj® cilbgUFtij¥ gh®¡»Y« m¤jif ciH¥ãšyh¥bg©k¡fŸ Ka‰áahš fjUil mâf« bgUF« v‹gijnea®fŸ ftÅ¥gh®fshf.

Page 53: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 53

ekJ bghUŸ bgÇJ« bg©k¡fS¡F¢ bryth»wJ.eiffS¡F« g£lhilfS¡F« brytÊí« gz«v›tsî v‹W fz¡»£L¥ gh®¤jhš c©ik És§F«.eiffŸ xUghš »l¡f, bg©fŸ Milfis vL¤J¡bfhŸnth«. j‰fhy M©k¡fŸ tUthŒ bg©k¡fŸMilfS¡nf nghjhJ v‹W TWtJ ÄifahfhJ.ViHfŸ cL¡F« k£o¥ òilit¡nf %gh VnHh v£nlhmGjš nt©L«. bršt®fŸ rhjhuzkhf åLfËšjÇ¡F« òilitfŸ FiwªjJ %gh I«gJ bgW«.mt®fŸ btËna bršY« nghJ mªJbfhŸS«cilÆ‹ Éiyia <©L¡ F¿¤jY« nt©Lnkh? xUkÅjDila tUthŒ mt‹ FL«g¥ bg©fS¡F¥bgÇJŠ bryth»wJ. ãw bryî fS¡F mt‹ fl‹th§F« flik V‰W¡bfhŸ»wh‹.

bg©k¡fŸ mÂí« òilitfS« ãwîilfS«vªj üyhš beŒa¥gL»‹wd? mitfŸ bgÇJ«nkšeh£L üyhš beŒa¥gL»‹wd. bg©k¡fŸ bjhifVw¡Fiwa gâdhW nfho v‹dyh«. ït®fŸ - Vw¡FiwamidtU« - nkšeh£L üyhš beŒa¥gL« cilfis¤jÇ¡»wh®fŸ. ït®fŸ fj®cil jÇ¡f¡ fhjšbfhŸSkhW brhšy nt©LtJ vt® flik?

Rauh{a¡ »s®¢áÆš bgÇJ« XŒÉšyh M©k¡fns jiy¥g£oU¡»wh®fŸ. xU rnuhÍÅ xUrhushnjÉ jiy¥ g£oU¥gJ rhyhJ. njr¤âYŸsvšyh bg©k¡fS« Rauh{a¤âY«, mj‰FÇa fj®cilÆY« ÉU¥gŠ brY¤jš nt©L«. fj® ï¥bghGJM©k¡fS¡nf nghâa msî »il¡fÉšiy v‹Wbrhšy¥gL»wJ. fj® cil M©k¡fS¡nf nghjhkÈU¥gj‰F¡ fhuz« ahJ? bg© kÂfŸ fjÇš ÉU¥gŠbrY¤jhikahF«. bg©k¡fŸ Rauh{a nt£ifbfh©L, fjÇš cŸs¤ij¥ gâ¤J, uh£od§fis¢R‰Wth®fshÆ‹, njr¤âš fj® cil¡ fh£á v§fQ«Ãyî«. bg©k¡fis nkšeh£L cilfshš my§fǤJ,å£oš ïU¤â, M©k¡fŸ k£L« fj® cil jǤJ,nkilfËš ngRtjdhš, fj® cil v›thW njr¤âšbgUF«?

bg©k¡fS¡F KjyhtJ njr¤âÅl¤J¥ g‰Wc©lhjš nt©L«. mj‰F¤ njrŠ RjªâuÄHªJ

Page 54: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1854

Égij¥ gyKfkhf mt®f£F m¿îW¤jš nt©L«.Rjªâu¤J¡F tÊ fj® cil jÇ¥gJ v‹D« cz®îmt®f£F cja khFkhW nghâ¤jš nt©L«. fj®cilahš njrŠ Rjªâu kilí« v‹D« Phd« bg©k¡fS¡F cjakhdJ«, mt®fŸ j§fŸ åLfËYŸsgunjr Milfis mL¥ãÈ£L vÇ¥gh®fŸ; mt®fŸ‘gunjr cilfis¤ jÇnah«’ v‹D« Éuj§ bfhŸth®fŸ; Éuj¤ij ts®¡f¡ ifuh£od§fis¤njLth®fŸ. x›bthU å£oYKŸs bg©bjŒt§fŸj§fŸ fu¤âš r¡fuª jh§»¢ RH‰Wth®fshdhš,m›bthÈnf£f¢ Rjªâu bjŒt« XotU«. m¥bghGJRjªâu bjŒt« metuj¤ jh©lt« òÇa¤ bjhl§F«.xUáy Mlt®, fj® cil jÇ¥gjdhš m¤jh©lt«metuj« Ãfœjš mUik. ïªâahÉš Rauh{a« bg©k¡fŸ fu¤âš bghÈ»w bj‹gij ÉǤJ¡ Twnt©Ltâšiy.

bg©k¡fŸ Rjªâu cz®¢á bg‰W¡ ifuh£odªjh§Ftnuš, njr¤ Jnuhf¡ T£l« mUF«. ï¥bghGJnjr¤ Jnuhf¡ T£l« bgU» tUj‰F¡ fhuz«,bg©k¡fŸ Rjªâu cz®¢á bgwhikahF«, bg©k¡fŸfj® cil jÇ¥gâš kd¤ij ÃW¤â ÉLth®fshÆ‹,vªj¥ ãŸis gunjr cilia mÂí«? vªj ehaf‹gunjr Milia mÂa¤ JÂt‹? njr¤âYŸs áWt®,áWÄa®, bršt®, t¿a® všyhU§ fj® cil jÇ¥g®.m‹Wjh‹ ghuj njÉÆ‹ ÃUthzÃiy xÊí«; mtŸj‹dhil jh§» mÇahrd« mk®thŸ.

fh§fuÌš bg©k¡fŸ bgÇJ« nr®tâšiy.fh§fuÞ T£l§fËš mt®fŸ ÃHš gLtâšiy. bg©k¡fŸ Ãu«gh kfhehLfËš _njÉ _¢R¤jh‹ guî«. r¡âïšyhj ïl¤âš mU£bghÈî ïuhJ. r¡â brh%g§fsh»a bg©bjŒt§fŸ, fh§fuÞ T£l§fis mHFbrŒa¢ brŒa¤ njr¤âš Rjªâu njÉ ÉʤJ tUthŸ.ö®¤j®fŸ TL§ T£l§fS¡F«, ehlf§fS¡F«,áÅkh¡fS¡F«, ãw Mghr ïl§fS¡F«, jhŒkh®fismD¥g kd§bfhŸS« ghÉfŸ, mt®fis¤ njrg¡j®fŸ Ãu«ò« fh§fuÞ T£l§fS¡F mD¥g V‹kd§bfhŸtâšiy? ö®¤j¡ T£l§fS¡F¥ bg©k¡fŸnghjyhš, mt®fŸ kd« gunrj cil fËY« fËahlš

Page 55: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 55

fËY« brš»wJ. mt®fŸ åL nr®ªjJ« Éiyía®ªjMil ahguz« th§» mË¡FkhW M©k¡fis¤bjhªjuî brŒth®fŸ. M©kf‹ v›tsî njrg¡jdhÆU¥ãD«, v¤jif m¿PdhÆU¥ãD« bg©kfŸÉU¥g¤ij Ãiw nt‰w¡ flik¥gL»wh‹. bg©k¡fis¡ fh§fuÞ T£l§ fS¡F mD¥òtjdhš gyey§fŸ Éisí«. m¡T£l§ fËÅ‹W« bg©kÂfŸåL nr®ªjJ« gunjr MilfËš btW¥ò¡ bfhŸvth®fŸ; Rnjr cilÆš ÉU¥g§ bfhŸth®fŸ; g£lhilth§» mË¡FkhW k‹whl kh£lh®fŸ; všyh¡ fhy§fËY« fj® cil jÇ¡f xU¥gL th®fŸ. ïjdhš njr¢bršt« njr¤âš j§»¤ njr¤ij¢ brGik bgWÉ¡F«.

njr¢ bršt¤J¡F« ãw brGikfS¡F« fhuz¤bjŒt§fshíŸs bg©k¡fis my£áaŠ brŒtJv›tsî m¿ahik? ïÅahtJ njr¤jh® bg©k¡fis¥ngh‰Wtnuh? bg©k¡fis tU¤Jk£L« - mt®fism¿ahik¢ nr‰¿š mG¤âÆU¡F k£L« - njr« Rjªâu«bgwhbj‹gij mo¡fo Ãidñ£L»nwh«.

kfh¤kh fhªâ j« mUik kidÉahiu¤ j« tÊnaâU¥ãÆU¡»wh®. m«ikah® fjuhil jÇ¡»wh®; r¡fuŠRH‰W»wh®; fjuhilÆš Rauh{a« kyU« v‹D«c©ikia cz®ªâU¡»wh®. fhªâaofŸ ehis áiwò»D«, mt®bjh©L mt®kidÉah® thÆyhf ts®ªJtU«. bksyhdh k¡k¤ mÈ áiw òFªjh®. mt® kidÉv‹d brŒ»wh®? ‘nfhg« nt©lh«; fjuhil jÇí§fŸ;r¡fuŠ RH‰W§fŸ’ v‹W cgnjrŠ brŒ»wh®.bksyhdh clš áiwÆÈUªjhY«, mt® cÆ®, j‹bjh©il¢ brŒ»wJ. k‰W« gy njrg¡j®fS« j§fŸr¡âfS¡F¢ Rjªâu nt£ifia vG¥ãÆU¡»wh®fŸ.rnuh#Å njÉah® Éiyía®ªj g£lhilfis mªJbfh©oUªjd®. ï¥bghGJ njr¤â‹ bghU£L¡ fj®cil jǤJ¤ njr¤ bjh©L brŒ»wh®. fj® cil»ilahÉo‹ ‘ku¤jiHia¤’ jÇ¡FkhW mt® cgnjrŠbrŒ»wh®. ‘fj® cilÆš Rauh{a« bghÈ»wJ’ v‹wcz®¢á fh£L¤ Ô¥nghš guÉ tU« ïªehËš, Éiyía®ªj gunjr¥ g£lhilfshš bg© k¡fis mHFbrŒJ fË¥òWnth®¡F¥ bgÇJÄu§fhJ ntbw‹brŒtJ? M©ngŒfŸ, j§fŸ khia¡ f©Q¡F¡

Page 56: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1856

fË¥ó£l¥ gunjr Milfis¥ bg© bjŒt§fS¡FmÂa¥ òFªjhY«, bg© bjŒt« mitfis mÂjyhfhJ.

M©k¡fŸ, KjyhtJ bg©k¡fŸ bgUikíz®ªJ, mt®fis¤ bjŒtkhf¥ ngh‰W« Kiwfis¥gƉá brŒjšnt©L«. mt®fis tU¤JKiw mwntnjr¤ijÉ£ lfyš nt©L«. bg©k¡fS¡F¤ njr¥g‰W C£l¡ Toa fšÉ nghâ¤jš nt©L«. gunjrMilahguz§fËš ÉU¥gŠ bršyhjthW bg©k¡fis¤ âU¤â¡ fh¤jš nt©L«. njr¢ brštÃiy,FL«g¢ brštÃiy, å£L¢ brštÃiy, ehaf‹ tUthŒKjÈat‰iw cz®ªJ brytÊ¡F« Phd¤ij x›bthUbg©kfS« bgwš nt©L«. ViH¥ bg©fŸ, ÉjitfŸ,mehijfŸ ït® f£bfd Máuk§fŸ mik¡f¥glšnt©L«. gšyh‰whD« bršth¡F¥ bg‰WŸsbg©Qyf ts®¢áia eho MQyf« ciH¥gjhf.

j§fis¥ ngh‹w bkšÈayh®fshš ãw njr§fŸK‹nd‰wkilªj tuyhWfis e« bg©k¡fŸ cz®tJešyJ. njrey¤ij eho, Milahguz§fËYŸskha¥g‰iw¥ bg©k¡fŸ mW¤J¤ jŸStJ áw¥ò.njr¤J¡fhf clš bghUŸ MÉ _‹iwí« m®¥gzŠbrŒa¥ bg©k¡fŸ KªJjš nt©L«. ï¥bghGJRauh{a« fâ®KidÆ ÈU¡»‹wikahš, bg©kfŸx›bthU¤âí« r®¡fh Vªâ¢ Rjªju xÈia¡ »s¥gnt©L«. K‰fhy¤âš üš ü‰FªbjhÊš bg©k¡fisÉL¤J¥ ãÇahkÈUªjJ. mt®fŸ ü‰w üyhšbeŒa¥g£l MilfŸ mur®fisí« mHFbrŒJ tªjd.Û©L« m¤ bjhÊšÛJ bg©k¡fŸ kdŠ brY¤Jth®fshf.

bg©kÂfns! Ú§fŸ r¡âkh®fŸ. c§fŸ ghšvšyh¢ r¡âfS« ml§»ÆU¡»‹wd. c§fŸ r¡âfŸc§fŸ Énuhâ fshš ml¡f¥g£ld. c§fŸ r¡â btË¡»s«gnt©oa fhy« ïJnt. Rauh{a« c§fËl¤âÈUªJ mU«òjš nt©L«. mj‰F MjhukhíŸsuh£od¤ij vL¤J¢ RH‰W§fŸ. c§fŸ ciH¥ghš tU«üyhš beŒa¥gL§ fjUilia mÂí§fŸ; k‰wt®fisí« mÂíkhW brŒí§fŸ. Ú§fŸ kd§bfh©lhšnjrKGtJ« fj® cilia¥ gu¥gyh«. ifuh£od¤ij¢

Page 57: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 57

RH‰w¡ Tlh bj‹nwh - fj® cilia¤ jÇ¡f¡ Tlhbj‹nwh - jªij T¿D«, rnfhju‹ brhšÈD«, ehaf‹nt©oD«, k‰wt® jL¥ãD«, mt®fŸ ciu¡FŠbraY¡FŠ brÉ rhahnj í§fŸ. f©zida e©g®fŸk¿¤jhY« ifuh£od¤ij Élhnjí§fŸ; fj®cilia¡ ifÉlhnjí§fŸ; Rjªju njÉ c§fŸ fu¤âšÃ‰»whŸ; mtis¤ jh©lt« òÇa ÉL§fŸ; r¡âkakhdc§fS¡F tz¡f«. ‘r®t« r¡âka« #f¤.’

(2- 12- 1921)

Page 58: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1858

9. mŠrhik

ï¥bghGJ eh£L¡F vJ njit? mŠrhik njit.mŠrhikahš c©ik mU«ò«; c©ikahš cz®îãw¡F«; cz®thš RaM£á »il¡F«; Ra M£áahšcyf ï‹g« Efuyh«; cyf ï‹g¤jhš ngÇ‹g«bgwyh«. Mjyhš, tu«ãyh ï‹g¤J¡F mo¥gilmŠrhik v‹gij <©L xUKiw¡F¥ g‹KiwtÈíW¤J»nwh«.

njrg¡j ánuhkÂah»a á¤juŠádjh[® áiw¡FŸ EiHtj‰F K‹d® ÉL¤j âUKf bkh‹¿šmŠrhikia _‹¿l§fËš áw¥ghf t»¡FkhWF¿¥ã£oU¡»wh®. (1) áiwòFj‰F« (2) mo cijgLj‰F« (3) Õu§» F©L ãunahf¤J¡F« mŠRjyhfhJv‹W m¥bgÇah® njr¤jh®¡F m¿îW¤âdh®. ïªâak¡fŸ ï¥bghGJ KjÈu©L nrhjidfS¡Fïl§bfhL¡fÉšiy. ïªâa k¡fŸ jhuhskhf mfKfky®¢ánahL áiw òF»wh®fŸ. Mfnt mt®f£F¢ áiwga« xʪjJ. ïªâa k¡fŸ mo cij gLj‰F mŠR»wh®fËšiy. Mfnt mt®fŸ mo cij, m¢r¤ijí§flªJ Éwš És§F»wJ. Õu§» ga« c©lhfh bj‹We«ò»nwh«. fhªâaofŸ MiztÊ _®¡fÄšyh M¤kr¡â tÊËW, ãw®¡F v›tÊÆY§ nfL NHhJ,x¤JiHah ïa¡f¤ij ts®¤J tUk£L« Õu§»¥ãunahf¤J¡F ïlnk neuhJ. Mjyhš Õu§» ga«ne®jš mUik. Ãahatu«ò Û¿¢ áy Ku£L c¤ânahfÞj®fŸ Õu§» J¥gh¡»¥ ãunahfŠ brŒÆD«, mj‰F«mŠRj yhfhJ. njrgªJ á¤juŠád jh[® áiw¢rhiye©Qtj‰F K‹d®¤ njr¤jh®¡F¢ brŒj cgnjr«mŠrhikia¥ g‰¿anjah«.

‘áiw òFtâš mŠrhik fh£lyh«; mo cij gL«nghJ mŠrhik fh£lyh«; Õu§» K‹nd mŠrhikiav¥go¡ fh£LtJ?’ v‹W áy® Édtyh«. Õu§» K‹nd

Page 59: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 59

mŠrhik fh£LtJjh‹ c©ikí« cWâí« Ãu«ãamŠrhik. xUt‹ Õu§» vL¤J¢ RL§fhy¤J, m¢RLjY¡F¥ gaªJ, Õu§»ahš mtid v⮤J¢ RlÃid¥gJ« KaštJ« mŠrhikÆ‹ gh‰g£ld thfh.Míj« jh§F»wt‹ m¢r« cilatndaht‹. m¢r«ïšyhjt‹ Míjª jh§fkh£lh‹. Õu§»ia¥ Õu§»ahš v⮡»wt‹ mŠrhik cilatdšy‹. Õu§»iaM¤k r¡âahš v⮥gnj M©lifik. Õu§»K‹ Õu§»fh£lhJ, M¤kr¡â fh£o, mŠrhJ Égtnd kÅj‹.

ÉRthĤâu‹ Míjª jh§» v⮤jnghJ, táZl®Míjª jh§» v⮤jhnuh? ïuÂadhš Vt¥g£lbfhiyP® Míj§fis¡ fh£oa neu¤âš ãufyhj‹v‹d brŒjh‹? Míj« jh§»dhndh? ak‹ ghr¤ijåáa ntisÆš kh®¡f©nla® ghr¤ij mW¤bj¿athŸ Vªâdhnuh? »¿ÞJ áYitÆš miwa¥g£lrka¤âš, mt® r¤JU¡fis tij¡f Ãidªjhnuh?ahid tªbj⮤j bghGJ âUehî¡fur®, mij, _®¡fr¡âahš v⮤jhnuh? ïšiyna! ït®fŸ mŠrhkÈUªjj‰F¡ fhuzbk‹id? ït®f£F M¤kr¡âÆše«ã¡if ÆUªjikna ahF«? M¤kr¡âÆš KG e«ã¡ifíilat® všyh¢ nrhjidf£F« mŠrhJ Ég®. mt®cŸs¤âš mŠrhik gâªJ »l¡F«. kfh¤kh fhªâ,M¤kr¡âÆš KG e«ã¡if bfh©LŸsikahš,mŠrhik mt®ghš gÂbrŒ»wJ.

ekJ njrÃiy, fhyÃiy, mâfhu t®¡f¤jh® ÃiyKjÈa Ãiyfis¡ T®ªJ MuhŒªJ gh®¤jhš, ek¡FmŠrhik nt©l‰ghy bj‹gJ bj‰bwd És§F«.njr« mâfhu t®¡f¤jh® M£á KiwtÊ cHš»wJ;fhyK« mt® fhykhf ïU¡»wJ. ïªbeU¡foahdÃiyÆš eh« Rauh{a Ka‰á brŒ»nwh«. e« Ka‰áiaml¡FKiwfŸ xL¡F»‹wd. mâfhu t®¡f¤jh®ï¥bghGJ r£l§fis¥ ãunah»¤J tU« Kiwia¥g‰¿ eh« ÉǤJ¡ Twnt©Ltâšiy. ml¡FKiwiaehQw¢ brŒant©LtJ njr¤jh® flik. mj‰F¡ fUÉahJ? mŠrhik. njr¤jh® mŠrhik, njr¤ijí«fhy¤ijí« mâfhut®¡f¤jhiuí« Fz¥gL¤J«.Mjyhš nt©LtJ mŠrhik.

Page 60: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1860

ï¥bghGJ njr¤âš mŠrhik Ãiybg‰why‹¿,x¤JiHah ïa¡f« bt‰¿ bgwhJ. x¤JiHahikv‹D« bjŒÉf ïa¡f«, mŠrhikia mo¥gilah¡bfh©o y§F»wJ. x¤JiHah ïa¡f¤J¡F mŠrhiknt©L« nt©L« v‹W fhªâaofŸ brhšÈ tªjh®.fhªâaofŸ brhšÈtªj mŠrhikia yh®£ buo§njr¤âš brŒifÆš ÃiybgW¤J»wh®. mtiu¤jiyikbfh©l mâfhu t®¡f«, x¤JiHah ïa¡f¤ijxL¡f ml¡FKiwia¡ ifah©L tU»wJ. ml¡FKiwÆ‹ beU¡fo mŠrhikia c©L g©QtJïašò. áiwthr¤J¡F mŠá¡ bfh©oUªj v¤jidnahÓkh‹fŸ ï¥bghGJ áiw thr¤J¡F mŠR»wh®fËšiy. yh®£ buhdhš£nõ, [® Ah®nfh®£g£y®KjyhÆndh® njr¤âš mŠrhikia ts®¡»‹wd®.ï‹D« ït®fŸ j§fŸ ãothj¤ij Élhk ÈU¡»wh®fŸ. m¥ãothj¤jhš njr¤J¡F¡ bfLâ ÉisahJ.

T£l§ T£lkhf¢ áiwòFtj‹ bghUŸ yh®£buo§F¡F¤ bjÇaÉšiy nghY«! yh®£ buo§ gyÉjɤijfŸ gÆ‹¿U¡fyh«. mt® v¤jidnah í¤j§fis¡ f©oU¡fyh«; nf£oU¡fyh«; v¤jidnah njrrǤâ u§fis¥ go¤âU¡fyh«. Mdhš fhªâaofË‹r¤âah¡ »uf¤â‹ ɤijia yh®£ buo§ vªj¢ r®tfyhrhiyÆY« gÆyÉšiy. ï›tUikahd ɤijia¥gÆy vªj¡ fyhrhiyiaíª njo Xlnt©Ltâšiy.ïaªâu¤âY« Õu§»ÆY« thœit el¤Jnth®¡F¢r¤âah¡»uf¤â‹ E©ik òydhjš mUik. ïa‰ifnahoiaªj thœit elh¤Jnth®¡F¢ r¤âah¡»uf¤â‹E©ik òydhF«. ‘ïªâahÉYŸs áy bfhoa r£l§fis¡ bfh©L r¤âah¡»uf¤â‹ xU gFâah»ax¤JiHah ïa¡f¤ij xL¡fyh«’ v‹W yh®£ buo§fUâÆU¡»‹whnuh v‹dnth bjÇaÉšiy. x¤JiHahikia xL¡F« Kiw x‹W c©L. m~J, m‹ò Kiw.ml¡FKiwahš x¤JiHahikia xL¡f KaštJ, mj‹ts®¢á¡F ï‹¿aikahj fUÉah»a mŠrhikiats®¥gjhf Koí«.

yh®£ br«Þg®£ r¤âah¡»uf¤â‹ br«bghUŸczuhJ ïl®¥g£lh®; X£Éa® brŒj gŠrh¥ gLbfhiyia MjǤjh®; ã‹d®¤ njh‹¿a x¤JiHah

Page 61: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 61

ïa¡f¤â‹ bghUŸ njwhJ ‘m›Éa¡fª jhnd rhf£L«’v‹W T¿ thsh »lªjh®. yh®£ buo§F¡F« x¤JiHahïa¡f¤â‹ c©ik òydhfÉšiy v‹gJ mt®ng¢rhY« brayhY« e‹F És§F»wJ. yh®£buo§F¡F x¤JiHah ïa¡f¤â‹ c©ik òydh»ÆUªjhš, g©oj kj‹nkhf‹ khsÉahit¤ jiyikbfh©L, j«ik¡ f©l ãuâÃâ¡ T£l¤â‹ nt©LnfhS¡F mt® ïz§»ÆU¥g®. yh®£ buo§ ãothj«,njr¤âš mŠrhikia ts®¡F« v‹g≠rªnjfÄšiy.

fhªâaofŸ, r¤âah¡»uf¤ij ïªâahÉšãur§»¤j nghJ, mtuJ ãur§f¤J¡F xU áynu brÉrhŒ¤J tªjd®. k‰wt®; ‘ït® brhštJ elthj fhÇa«’v‹W ngád®. ‘rfy Rf§fisí« btW¤J vtiuaháiwòFth®?’ v‹W m¢rª ju¤j¡f ciufis tH§»¡bfh©oUªjd® gy e©g®. Mdhš ï¥bghGnjhfhªâaofË‹ mŠrhik, bršt¤â‰ áwªj nkhâyhšneUití«, tUthƉ áwªj á¤juŠád jh[iuí«áiwÆš ÃW¤â ÆU¡»wJ. mofË‹ mŠrhik áiwfËšÃu«ã tU»wJ. v§fQ« mŠrhik!

bfhGªJÉ£blÇí« mŠrhikia vt® ml¡fKaÈD« m~J ml§fhJ. fh§fuÞ Mizia Û¿,vtuhtJ _®¡f r¡âia cgnah»¤jhš, bfhGªJÉ£blÇí« mŠrhik ml§» xL§»¥nghF«. kiyahs¤âš vGªj _®¡f r¡âahš - m§nf Ãfœªj FH¥g¤jhš -fh§fuÞ Ka‰á v›tsnth js®¢á bg‰wJ v‹WTwyh«. _®¡f r¡âia cgnah»¥gJ fhªâaofS¡Fmtkhd¤ijí«, njr¤J¡F¡ nf£ilí«, fh§fu[&¡F¤njhšÉiaíª njLtjhF«; ï¥bghGJ njh‹¿íŸsmŠrhikiaí« åœ¤JtjhF«. Mjyhš vªj_iyÆY«, vªj KL¡»Y«, vªj¢ rªâY«, vªj¥bghªâY« _®¡fr¡â vHhjthW ghJfh¡f nt©LtJfh§fuÞ CÊa® flik. vâÇfŸ _®¡fr¡âia¡»s¥ãdhY«, fh§fuÞfhu® j« m¿thš - m‹ghš -bghWikahš - _®¡f r¡â¡F ïlªjhuhJ nghjšnt©L«. fh§fuÞ f£áÆš nr®ªjt® jkJ ïu¤j¤ij¥ãw® áªj ïl§ bfhL¡fyh«; ãwF ïu¤j¤ij¤ jh« áªjkd¤âY« Ãid¤jyhfhJ. m›thW Ãid¥gt‹mŠrhikÆ‹ bgUikia czuhj nfhiHaht‹.

Page 62: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1862

ï¥bghGJ vâÇfŸ gytÊÆY« m¢r_£o tUtJgy® m¿ªjbjh‹nw. KjyhtJ ifuh£od¤ij¥ g‰¿¥gy mŠRbkhÊfŸ btËtU»‹wd. ‘ifuh£od¤jhšthœî eilbgwhJ; bghUŸ thuhJ; tƉW¡nftdthrŠ brŒjš nt©L«; ïu©lzhTl¡»il¡fhJ’ v‹W m¢r _£Lnth® áy®; ‘ifuh£od«x¤JiHah ïa¡f¤â‹ rh®ghf¥ guÉ tU»wJ. MjyhšmJ TlhJ’ v‹W m¢RW¤Jnth® áy®; mâfhÇfS¡F¡fj® cilí« fhªâ Fšyhí« ão¥gâšiy. mitfismÂjš nt©lh«, v‹W gaKW¤Jnth® áy®;‘x¤JiHah ïa¡f« bgU§ FH¥g¤ij c©Lg©Q«.mâš jiyÆlhâU¥gnj ešyJ’ v‹W »Èô£Lnth®áy®; ‘x¤JiHah ïa¡f« áiwthr¤âš bfh©LnghŒÃW¤J«. mâš nrunt©lh«’ v‹W eL¡FW¤Jnth®áy®. ï›thW njr k¡fŸ bg‰WtU« mŠrhikiantnuhL mW¤J¤ jŸs vâÇfŸ Ka‹W tU»wh®fŸ.ït®j« m¢r ciufS¡F¢ brÉrhŒ¥gJ njr¤ijtŠá¥gjhF«. mŠrhikia ïašghf ts®¡F« X®ïa¡f¤â‹ ntiu¡ fšy KašnthnuhL nruhâU¡FkhWnea®fis¡ nf£L¡ bfhŸ»nwh«.

mŠR»w kÅj‹ Éy§»D« jhœªjt‹. m¢r«v‹gJ mŠPhd«. mŠrhik v‹gJ Phd«.mŠrhikia¥ g‰¿a fšÉia¥ gÆyš nt©L«;mij¥g‰¿¡ TW« üšfis Xjšnt©L«; mij¥ g‰¿¥ngR« T£l¤jiytnuhL gHfšnt©L«. mŠrhikiats®¡f¥ gy r§f§fis¡ f©L, gy brh‰bghÊîfis¡nf£gJ ešyJ. mŠrhikia mUªâ, mŠrhikiac©L, mŠrhikÆš thœtJ áw¥ò. fh©lš nf£lšKjÈad ahî« mŠrhik kakhf ïU¤jš åu thœî¡FtÊnfhYtjhF«. fhªâaofŸ mŠrhik v‹D«PhdthŸ Vªâ É»wh®. mt® kidÉah® m›thíjªjh§» mt® ã‹nd É»wh®. mt® FkhuUŸ xUt®fšf¤jhÉš áiwòFªjh®. k‰bwhUt® mšyfhgh¤âšáiwòf¤ bjhil j£L»wh®. nkhâyhš neU áiwòFªjh®. mt® ã‹nd mt®j« kfdh® mŠrhJ áiwbr‹wh®. mt®j« cwÉd® gy® áiwneh¡F»wh®.t§fhs¤âš á¤juŠád jh[® áiwòFªjh®. mt®ã‹nd mt® jªij á¤juŠád jh[® áiwthr¤ij

Page 63: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 63

ehodh®. jhahnuh tȪJ tȪJ áiw neh¡F»wh®.ï¥bgÇnah® FL«g¤âš m¢r¤ij¡ fhnzh«. v‹dmŠrhik!

njr¤âÅl¤âš c©ikahd m‹ò bfhŸnthÇl¤J mŠrhik ïašghfnt mikí«. fšf¤jhÉšf©nlhiu eL¡Fw¢ brŒí« Õu§»fS«, J¥gh¡»fS«Vªâa ngh®åu®fŸ, m mÂahf¢ NœªJŸsXÇl¤âš, fj® cil jǤJ¢ br‹w F‰w¤â‹ bghU£L,xU rh®#©£o‹ nfhg¤J¡FŸsh»a X® ïisP‹,m›Él¤âš fh£oa mŠrhik ngh‰w¤j¡fJ. rh®#©£fj® cilia¡ »Ê¤j nghJ« ‘fhªâ¡F n#Œ’ v‹WïisP‹ nfhΤjh‹; mt‹ rh®#©lhš mo cijth§»anghJ« Kfky®¢ánahL ‘fhªâ¡F n#Œ’ v‹WKH§»dh‹; tÊna jhzhî¡F¢ rh®#©£ mtidïG¤J¡bfh©L nghdnghJ« ‘fhªâ¡F n#Œ’ v‹Wr§Ñ®¤jdŠ brŒjh‹. ‘j‹ cilí« KH¡fK«rh®#©L¡F¡ nfhg_£Lnk; nfhgnkä£lh‹ mt‹j‹id¥ bgÇJ« J‹òW¤Jthnd’ v‹w m¢r« ïisPD¡F¤ njh‹wÉšiy. m¤jif mŠrhik áWtD¡Fv§nfÆUªJ njh‹¿aJ? mtÅl¤JŸs njrg¡âÆÅ‹W« mJ njh‹¿abj‹nw Twšnt©L«. c©ikahd njrg¡â cŸstÇl¤âš mŠrhik ïašghf¤njh‹W«.

rnfhjÇfns! rnfhju®fns!! vj‰F« mŠrnt©lh«. ‘mŠRtJ ahbjh‹WÄšiy; mŠr tUtJÄšiy’ v‹w âUth¡F ekJ jÄœeh£oš ãwªjj‹nwh?jÄœk¡fns! vG§fŸ! mŠrhnjí§fŸ! bgh‹ bghUŸóÄ fh kidÉ k¡fŸ c‰wh® bg‰wh® ÛJ ftiynt©lh«. âObud kuz« ne®ªjhš e« cÆ®¢rh®ò«bghU£rh®ò« cl‹ tUnkh? všyht‰iwí«všyhiuí§ fh¡f X® M©lt‹ ïU¡»wh‹. mt‹ÛJghu¤ij¢ Rk¤â, tªnjkhju KH¡f¤njhL, ‘mŠrhik’v‹D« Phd thnsªâ vG§fŸ. (30- 12- 1921)

Page 64: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1864

10. áiwnah? Ãiwnah?

ekJ c©ik v§nf? ekJ bghWik v§nf? ekJmUŸ v§nf? ekJ cÆ® v§nf? e§fhªâaofŸ v§nf?c©ikí« bghUS« mUS« cÆU« ah©L« v‹W«ïy§Ftd. mitfË‹ tothd fhªâaofS« ah©L«bghÈ»wh®. fhªâaofŸ ï¥bghGJ v§F« És§F»wh®.c©ikí« bghWikí« mUS« cÆU« ah©L«ÄË®tJ, m¿ahik ahš _l¥g£l kh¡fS¡F¥òydhtâšiy. m¿ahik Ú§» m¿î És§f¥bg‰wk¡fS¡F mit v§fQª âfœtJ òydhF«. m›thnwCd¡f© bfh©L gh®¥gt®¡F¡ fhªâaofŸ clšáiwÆš ciwtjhf¤ njh‹W«; Phd¡f© bfh©Lgh®¥gt®¡F m¥bgÇah® v§F« ÃiwthÆU¥gJnjh‹W«. fhªâaofŸ áiwÆÈU¡»wh® v‹W fat®TWt®; mt® ÃiwÉš thœ»wh® v‹W m¿P® TWt®.

c©ik cŸs ïl¤âš bghWikí«, mUS«,bkŒíz®î«, âahfK« xË®jš ïašò. fhªâaofŸc©ik fil¥ão¥gt®; vt® v‹d T¿D«, v‹dbrŒÆD« bghWik fh¥gt®; bghWik nk«g£lhšv›îÆ®¡Fª Ô§F brŒahj mUŸ És§f¥bg‰wt®. mUŸÉs¡f¤jhš ‘eh‹ njfkšy’ v‹W bkŒíz®î bg‰wt®;bkŒíz®thš j« clš bghUŸ MÉ _‹iwí«cyf¤J¡F m®¥gzŠ brŒjt®. ï›Éašòfshš mt®kfh¤kh Mdh®.

fhªâaofŸ clš áiwÆÈU¡»wj‹¿ mtuJM¤kr¡â v§fQ« åR»wJ. c©ikia - bghWikia -mUis - mÏ«iria¥ nghâ¤J tªj bgÇahiu vªj¡fšRt® f£L¥gL¤J«? vªj¥ ghr« f£L¥gL¤J«? ‘v›îÆ®¡Fª Ô§F brŒahnj’ v‹D« nguw¤ij¥ nghâ¤jbgUkh‹ thGÄl« áiwahnkh? cÆ®¡Fª Ô§FbrŒí«F‰w« cilah®¡f‹nwh mJ áiwahf¤ njh‹W«?fhªâaofŸ ‘Ãiw’Éš thœ»wh®. mt® áiwÆš ciw»wh

Page 65: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 65

bu‹W - rnfhjÇfns! - rnfhju®fns! fUjhnjí§fŸ.nguhdªj ÃiwÉš fhªâaofŸ cŸs« JS«ã¡bfh©oU¡»wJ.

rg®kâ Máuk¤âÈUªj fhªâaofË‹ clš ï¥bghGJ rg®kâ áiw¡Tl¤âš ïU¡»wJ. mt®Máuk¤âÈUªJ brŒJtªj bjh©il ïÅ¢ áiwTl¤âÈUªJ brŒJtUth®; K‹nd ngáí« vGâí«brŒJtªj bjh©il ïÅ kd¤jhš brŒJ tUth®.th¡F¤ bjh©L fha¤ bjh©L brŒJ Ãiy¤j beŠr«bg‰wt® M‰W« khdj¤ bjh©L, th¡F¤ bjh©oD«fha¤ bjh©oDŠ áwªJ És§F«. th¡F fha¤bjh©Lfis¡ fhªâaofŸ msÉ‹¿¢ brŒâU¡»wh®.Mjyhš, mtuJ khdj¤ bjh©L, ïŤ njr¤J¡F«cyf¤J¡F« bgUeyŠ brŒí«.

g©il¡ fhy¤âš r¤âa¤â‹ bghU£L mÇ¢rªâu‹ efu« ÉL¤J <k§ fh¤jijí«, jªij brhšfh¤j‰bghU£L $uhkãuh‹ kFlhãnõf¤ijbtW¤J td«ò¡fijí«, Phd¤â‹ bghU£L¥ ò¤j®ãuh‹ âObud mur nghf§f bsšyht‰iwíª JwªJfhL neh¡»aijí« òuhz§fËY« ïâfhr§fËY«ntW gy üšfËY« thá¡»nwh«. ïnjh ïªehËš,e«f©K‹nd, xUt® cyf¤â‹ bghU£L - mÏ«irÆ‹bghU£L - všyht‰iwíª JwªJ, x‰iw¡ fiyaªJáiwÆš tâ»wh®. fhªâaofŸ brštbk§nf? kidba§nf? k¡fbs§nf? mitfbsšyht‰iwí« cyf¤â‹bghU£L - mÏ«irÆ‹ bghU£L - mt® âahfŠbrŒjh®. m¤ âahf¤â‹ gadhf mt® ï¥bghGJ jt§»l¡»wh®. j‰fhy ehfÇf¡ fšÉahš brU¡F©L âÇí«rnfhju®fŸ, fhªâaofŸ Ãiyia¡ fUâahtJ kd«âU«òth®fshf.

fhªâaofŸ XahJ ïuî gfš mÏ«iria¥nghâ¤J tªjh®. mt® nghjid ï¥bghGJ ïªâak¡fis MŸ»wJ. ‘eh‹ ãog£lhš, všyhU« mÏ«rhjUk¤ij¡ ifah©L rhªjtÊ Ã‹W gÂbrŒf’ v‹WfhªâaofŸ f£lis Æ£lh®. m¥gona njr« mÏ«rhjUk¤ij¡ filão¤J¢ rhªjtÊ Ã‰gij¡ fh©»nwh«.ï¡fh£á yh®£ buo§F¡F« [® #h®{ yhÆ£L¡F«òydhFnkh? fhªâaofŸ xUt® cgnjrtÊ K¥g¤JK¡

Page 66: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1866

nfho ikªj®fŸ É»wh®fŸ. v‹d Éa¥ò! mÏ«iria¡fil ão¡FkhW fhªâaofŸ Míj§fshnyh r£l§fshnyh gaKW¤âdhuh? ïšiy. Míj§fshY«mehfÇf¢ r£l§fshY« xU kÅj¡ T£l¤ij ï‹bdhUkÅj¡ T£l« f£L¥gL¤â elh¤JtJ mwbe¿ahnkh?

fhªâaofŸ xUt®; nrid Æšyhtjt®; MíjÄšyhjt®; á¿a toÉd®. mt® ï‹brhšyhš, mDZlhd¤ jhš, âahf¤jhš k‹gijia el¤J»wh®. mtuJï‹ brhšY«, mDZlhdK«, âahfK« k¡fisMŸ»‹wd. fhªâaofŸ áiw òF«nghJ fyf§fS«FH¥g§fS« bfhiyfS« eilbgWbk‹W áy® vâ®gh®¤âU¡fyh«. _®¡f r¡â vG¢ána fhnzh«.v§fQ« rhªj«; v§fQ« Kfky®¢á; v§fQ« mÏ«rhjUk¥ bgUik! fhªâaofË‹ bkšÈa clÈš EiHªJŸs M¤kr¡âÆ‹ tÈik v‹nd! v‹nd!! fhªâaofË‹ M¤kr¡âia v‹bd‹W tUÂ¥gJ? mtuJM¤kr¡â brŒJŸs mU«bgUŠ brašfis v‹bd‹WvGJtJ? mtuJ M¤kr¡â, K[škh‹fŸ brŒJ tªjgR¡bfhiyia ÃW¤âaJ; ϪJ¡fis¡ »yhg¤J¡fhf¥ghLgl¢ brŒjJ; åuÔu á§f§fsh»a mÈ rnfhju®fisí« rhªj _®¤â fsh¡»‰W; njrg¡j bjŒtkh»ayhyh y#gâuhia¢ áiw¡fD¥ã‰W; nkhâyhš neUitmur ï‹g¤âÅ‹Wª Jw¡f¢ brŒjJ; á¤juŠrdjh[iu¢ rªÃaháMf¢ brŒjJ; v¤Jiznah eh¤âf®fis M¤âf®fshf kh‰¿‰W; Ï«irÆš kd§ bfh©oUªj gyiu mÏ«irÆš âU¥ã‰W; ï¥bghGJïªâahitna mt®tÊÆš el¤J»wJ; ïÅ cyf¤ijnamt®tÊÆš el¤j¥ ngh»wJ. ï¤Jiz M¤kr¡âbg‰WŸs xUt® thG« ïl« áiw¡fs«? mJ ‘Ãiw’bt‹D« ngÇ‹gk‹nwh?

fhªâaofŸ áiw¢rhiy neh¡F« K‹d®, mt®njr¤jh®¡F¢ brŒj cgnjr§fŸ gy. mitfis <©LÉÇ¡»‰ bgUF«. mt® v‹d nghâ¤jh®? ‘Ô§F brŒgt®¡Fª Ô§F brŒahnjí§fŸ; mt®¡F« kdkhu e‹iknabrŒí§fŸ’ v‹W nghâ¤jh®. ï¥nghjid brŒjbgÇahiu¥ ò¤jbud¥ ngh‰w nt©lhkh? »¿ÞJbtdtz§f nt©lhkh? âUtŸStbud¢ áªâ¡f nt©lhkh?v› îÆ®¡Fª Ô§F brŒahj ešyw¤jhš Rauh{a« bgw¡

Page 67: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 67

»s®¢á brŒj xUt® tâí« ïlnkh áiw¡fskhF«! mJFiwÉyh Ãiwth»a M©lt‹ Õlk‹nwh?

cyf rǤâu¤ij neh¡Fnth«; Rjªâu¤J¡fhf¢brŒa¥g£l ngh®fis¢ áªâ¥ngh«; bfhLikfŸeL¡Fw¢ brŒ»‹wd. Rjªâu¤J¡fhf v¤Jiznahr©il¡ f¥gšfŸ f£l¥g£ld! v¤Jiznah nfhukhd Míj§fŸ brŒa¥g£ld; v¤Jiznah cÆ®fŸkh©ld; v›tsnth ïu¤j btŸs« Xo‰W. v‹d ga‹ÉisªjJ? cyf¤âš Rjªâu« Kis¤J É£lnjh?xUtiu xUt® ml¡»ahS« Kiw ÃfG k£L« cyf¤âšRjªâu« cjakhfhJ. Rjªâu¤J¡F mo¥gilahf cŸsrnfhjunea« rk¤Jt« KjÈad nt%‹whkš c©ik¢Rjªâu« gÇzÄahJ. rnfhju nea¤ij - mÏ«iria -mo¥gilahf¡ bfh©LŸs xU Phd¥nghiu¡fhªâaofŸ bjhl§»ÆU¡»wh®. v›îÆ®¡F§ nfLNHhJ, všyh¡ fZl§fisí« všyh tU¤j§fisí«všyh¤ J‹g§fisí« jhnk jh§»¥, bghWikahšv⮡F« mw¥nghiu¡ fhªâaofŸ òÇ»wh®. ïªj¥nghÇš MÆu¡fz¡fhd r¤âah¡ »u»fŸ áiw¢rhiyÆš thifkhiy No É»wh®fŸ. jsf®¤j®fŸ Kfky®¢ánahL x¤JiHah¥ ngh® òǪJ áiwòFªJbt‰¿¢ á‹d« ão¡»wh®fŸ. ï¥bghGJ bgUªjiytuh»a fhªâaofns ngh® brŒJ áiwÆš tâ»wh®.Mjyhš, všyhU« fhªâaofŸ tÊg‰¿ elªjhšc©ik¢ Rjªâu« gÇzÄ¡F«. MíjÄšyh mw¥ngh®,mfky®¢á nahL áiwòFjš, v›îÆ®¡Fª Ô§FbrŒahmuáaš - v‹nd fhªâaofŸ cgnjr«! v‹ndfhªâaofŸ bgUik! ï¤jifa kfh‹ - rhJ - Ôdjahs‹- thG« ïlnkh áiw¢ rhiy? bfhiyÆny ãwªJ,bfhiyÆny ts®ªJ, bfhiyÆš thG« k¡fS¡F¡fhU©a _®¤âÆ‹ bgUik v›thW òy¥gL«? m¡bfhiyP®fisí« âU¤jnt©LtJ r¤âah¡»u»fË‹flikahF«.

rhªjkiy ãog£lnghJ, ‘fhªâaofnsh áiwòFªjh®; tH¡F v‹d MFnkh?’ v‹W áy® fUâÆU¡fyh«. ‘mªnjh! kd§ FiH»wnj; f©Ù® bgUF»wnj;clš eL§F»wnj; C‹ Jo¡»wnj. v‹ brŒnth«!’ v‹Wáy® òy«ã ÆU¡fyh«. ‘flîns! všyht‰iwí§ f©L§

Page 68: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1868

fhzhk ÈU¡»whnah? cd¡F¡ f©Âšiynah?fhâšiynah? rg®kâ Máuk¤âÈUªj clš, rg®kâáiwÆy‹nwh ïU¡»wJ’ v‹W áy® ïu§» ÆU¡fyh«.vk¡FŠ raªj‹ òy«gY«, rªâutâÆ‹ òy«gY«,ÓijÆ‹ òy«gY«, brÉfËš nf£»‹wd. JÇnahjd‹rigÆš Jbusgij njh‹W»whŸ; jUkuh#‹rhªj¤â‹ÛJ neh¡fŠ brš»wJ. nfhg miy årÉšiy;v§fQŠ rhªj« kš»ÆU¡»wJ. gunjr MilfŸ vÇ¡f¥gL»‹wd. Rnjr MilfŸ cL¡f¥gL»‹wd. _®¡f r¡âjiyfh£lÉšiy.

ïu©L M©Lfshf¡ fhªâaofŸ brŒJ tªjcgnjr tÊÆš, t¡ÑšfS« khzh¡f®fS« r£lrig¥ãuâ ÃâfS«, Ë¿U¥gh®fshÆ‹, Rauh{a¡ fky«v¥bghGnjh ky®ªâU¡F«. fhªâaofis¢ áiw¡FmD¥ãdt®fŸ t¡ÑšfS« khzh¡f®fS« r£lrig¥ãuâÃâfSnk aht®. mt®fŸ kd¤ijí« âU¥gntfhªâaofŸ j«Kliy mâfhut®¡f¤jh® tr« x¥òɤJÉ£lh®. ïÅahtJ mt®fŸ kd§fiuíkh?

fhªâaofns! v«ik cŒÉ¡f tªj FUehjnu!gnuhgfhu¤â‹ bghU£L¤ bjhÊiy ÉL¤Ô®;bghUis¤ bjhiy¤Ô®; kidÉ k¡fŸ ÛJŸs g‰iwbtW¤Ô®; všyh cÆ®fËl¤J« m‹ò brY¤J« kd§bfh©O®; czit¡ Fiw¤Ô®; c¥ig xʤԮ; jUk¤â‹bghU£L¥ g£oÅ »lªÔ®; ciliaí« Éy¡»Ü®.btÆY« Ãyî« ckJ nkÅnkš åR»‹wd. nfhtzjhÇahŒ És§F»Ö®; Rjªâu¤â‹ bghU£L všyht‰iwíª JwªÔ®; ï¥bghGJ áiwÆš tâ»Ö®.Mil¡F« gunjr¤ij neh¡»¡ bfh© oUªj vk¡F¡ifuh£od¤jhš Rnjr thœtˤj bgUkhnd? c«iknghy¤ âahf_®¤âia¥ ghujkhjh v¥bghGjhtJf©lhnsh? fh©ghnsh? rhªj _®¤â! ckJ tot«v«Kila cŸs¤ij¡ nfhÆš bfh©oU¡»wJ. Ú®v§fQ« És§F»Ö®. ÉU¥ò btW¥ãšyh M©lifna!K¥g¤J K¡nfho k¡fË‹ clšfŸ c«KilaclyhF«; mt®fSila òa§fŸ c«Kila òa§fshF«. Ú® ghujk¡fnshL fyªâU¡»Ö®. Ú® v«ikÉ£L¥ ãǪjjhf vk¡F¤ njh‹wÉšiy. c«KilamU«bgU§ Fz« vk¡F nt©L«. Ú® brŒant©oa

Page 69: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 69

flik x‹WÄšiy. ckJ cgnjrtÊ Ã‰fnt©oaflik v«ik¥ bghW¤J É»wJ. ckJ ÉU¥g¥go el¡fKašnth«. âUtofS¡F tz¡f«.

ghuj khjhnt! cybfyh« ngh‰W§ fhªâaofis<‹w jhna! c‹ bgUik v‹nd! muRfŸ mÊí«: mu©kidfŸ mÊí«: nfh£ilfŸ mÊí«: nridfŸ mÊí«.fhªâia <‹w c‹òfœ mÊínkh? k‰w khjuáfŸ g£lhilfŸ jh§», ïu¤âdhguz§fŸ mªJ, rˤJ,ïWkhªJ, mÇahrd¤âš 剿U¡»wh®fŸ. vkJ mUikm‹dhŒ! Únah fjUil jǤJ¢ áiwÆš ïU¡»whŒ.ïa‰if mÇahrd« cd¡»U¡»wJ. gunjr cilfismÂahJ îthzkhf ïUªj Ú, ï¥bghGJ miuÆšk£L« fjUil mªâU¡»whŒ; ešthœit cd¡fË¡fc‹ òjšt®fŸ Ka‹W tU»wh®fŸ. mt®f£F mUŸ brŒ.tªnjkhju«. (17-3-1922)

Page 70: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1870

11. MW tUl«

áiwah«! MW tUl¢ áiwah«! btW§fhtyh«!fhªâaofŸ MW tUl btW§fhtš j©lid bgWthbu‹W eh« vâ®gh®¡fÉšiy. fhªâaofŸ MW tUl¡fhtš bg‰wh® v‹DŠ brŒâ vk¡F v£oanghJ, vkJmoÆÈUªJ Kotiu Ä‹rhu« CLUÉ¥ ghŒªjhbydxUÉj eL¡F©lhƉW. ã‹d®¢ brŒifa‰W Ënwh«.f©Âš Ú® jJ«ã‰W. if fhšfŸ XŒªjd. Ú©l ehŸv«kh£oUªj xU bghUŸ, v«ika¿ahkš eGÉÉGªjJ ngh‹w njh‰w« c©lhƉW. v«bkâÇÈUªje©g®fŸ Kfky®fS« th£lK‰wij¡ f©nlh«.btËna tªJ gh®¤njh«. vt® Kf¤âY« k»œ¢áia¡f©nlhÄšiy. m¥bghGJ vkJ f©Q¡F¥ òy¥g£lku§fS« nrh®ªJ Ëwd. ïiyfŸ miraÉšiy.ku§fËÈUªj gwit fËl¤J« k»œ¢áia¡ fhnzh«.e©gfš eŸËuînghš njh‹¿‰W. cyfnk ïUsilªjJnghš fhz¥g£lJ. ‘kfh¤kh áiwg£lhuh«; fhªâáiwg£lhuh«; c©ik áiw g£ljh«; bghWikáiwg£ljh«!’ v‹D« ng¢r‹¿ ntW ng¢R¡fŸ v«fhâš ÉHÉšiy. Û©L« cŸns EiHªJ nrh®thšcw¡f« vŒândh«. »¿ÞJehjÇ‹ áYit mo¡fofh£áaˤjJ. ÉÊ¥ò c©lhƉW. ‘m‹ò áiw gLnkh?c©ik áiwgLnkh?’ v‹w X® v©z« v«ikvG¥ã‰W. cyf« btË¢rkhf¤ njh‹¿‰W. eh« br‹wthu§ F¿¥ã£l ‘Ãiw’Ény fhªâaofŸ 剿U¡Fªnjh‰w« kd¤âš cjakhƉW. ‘c©ikahš cyifbtšyyh«; fjuhš Rauh{a« bgwyh«’ v‹D« cWâvkJ kd¤âil¥ ó¤jJ. fhªâaofŸ mo¡fo cgnjá¤jc©ik v‹D« ÉšY«, mŠrhik v‹D« m«ò«,mw¥ngh®¡fsK« e« K‹nd Ëwd.

nea®fns! fhªâaofŸ áiwÆÈšiy. mt® clšVnjh xU áiwÆÈU¡»wJ. fhªâaofŸ v§F« És§F

Page 71: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 71

»wh®. mt® És§fhj ïlÄšiy. mtuJ M¤kr¡â cyfKGtJ« ghŒªâU¡»wJ. cyf« ngh‰W« M¤kr¡âíila xUt® thG« ïl¤ijnah áiw v‹W fUJtJ?mJ FiwÉyh ÃiwntahF«. fhªâaofË‹ M¤kr¡â,flšfisí« kiy fisí« flªJ flªJ, cyfKGtJ«guÉíŸs mUikia cz®ªJ MWjš milÄ‹. nfhg«nt©lh«; bfhLik nt©lh«; t‹k« nt©lh«;rhªjkhÆU§fŸ; mÏ«[h jUk¤ij ts®¡f KªJ§fŸ.

fhªâaofŸ k‹w¤âš tH§»a mwîiufism‹g®fns! neh¡F§fŸ; m›îiufis¥ bgh‰ngiHÆšit¤J¥ ngh‰W§fŸ; mitfËš ghuj khjhit¡fhQ§fŸ; mitfis xUKiw¡F¥ gyKiw tháí§fŸ;mt® ViHfŸ bghU£L tUªJtij neh¡F§fŸ; Ú§fS«fhªâ Ãiyia milå®fŸ; mGifia m‹ghfkh‰W§fŸ; js®¢áia¤ bjh©lhf kh‰W§fŸ; Ú§fS«fhªâaof shfyh«. xU fhªâ nghdhš xU nfho fhªâ»s«òjš nt©L«. cyf KGtJ« fhªâfŸ kÈíkhWflîis nt©L§fŸ. cyf KGtJ§ fhªâfŸ elkhL§fhynk cyf rnfhju nea¤J¡ FÇajhF«. vtbut®fhªâah»whnuh mtut® Rjªâu« bg‰wtuht®.

fhªâaofns! c©ikna! xG¡fnk! K¥g¤JK¡nfho k¡fS¡F clyhfî«, cÆuhfî« És§»a Ú®,eh‹F Rt® Nœªj xUáW f£ol¤âyh thœ»Ö®! ckJM¤kr¡â v§F« bghÈ»wJ. ïªâah c«ik kwthJ; mwcyf« c«ik kwthJ. Ú® cgnjá¤j mÏ«i[Æš njr«fU¤ij¢ brY¤J»wJ. Ú® btËÆš cyÉa fhy¤J¢áy® c«ik¥ ngh‰whâUªjd®. ï¥bghGnjh c«ikvšyhU« ngh‰W »wh®. ckJ bfhŸifa MjÇahj‘#ÞoÞ’ g¤âÇifí« ï¥ bghGJ c«ik kfh¤kh v‹WmiH¡»wJ; ck¡F Éâ¤j j©lid fLikahdJ v‹Wfy§F»wJ. c«Kila bfhšyh Éuj« vtUilacŸs¤ij¤jh‹ cUf¢brŒahJ? c«ik¥ gif¥gt®fŸbfhiyahËfshfnt ïU¤jš nt©L«. c«KilaFzey‹ Úâgâiaí« ft®ªJ É£l j‹nwh? ckJ áiw ,cyf¤J¡nf e‹ik brŒtjh«. ck¡F¡ ftiy nt©lh«.ckJ jUk¤ij ïªâah ts®¡F«.

flîns! K¥g¤J K¡nfho k¡fË‹ kd¤ij¡nfhÆš bfh©LŸs xUtiu c‹Ål¤âš x¥òÉ¡

Page 72: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1872

»nwh«. mtiu¡ fh¡f nt©LtJ cdJ flik.c‹Dila jUk« mt® ngh‹wtuh y‹nwh guîjšnt©L«? ï¡fhy¤âš mtiu vk¡fˤjj‰F c‹id¥ngh‰W»nwh«.

炙yhªnj! cdJ muR »¿ÞJ j®k¤ijmo¥gilahf¡ bfh©oa§FtJ. c‹ bgauhš ï§Fv«ik MS« mâfhu t®¡f¤jh® »¿ÞJ ngh‹w fhªâaofis X® cyf¢ r£l¤jhš f£o ïU¡»wh®. cd¡Fc©ik nt©lhkh? m‹ò nt©lhkh? bghWiknt©lhkh? c©ik fhªâaofŸ; m‹ò fhªâaofŸ;bghWik fhªâaofŸ; kÅj®fŸ brŒj r£l¡ f©bfh©L fhªâaofis neh¡fhnj; »¿ÞJt¡ f©bfh©L neh¡F. c©ikí« m‹ò« bghWikí«òydhF«. rhªâ! rhªâ!! rhªâ!!! (24-3-1922)

Page 73: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 73

12. xG§F

IxG§F v‹gJ všyht‰¿‰F« vt®¡F« ï‹¿aik

ahjJ. M©lt‹ bjhÊY«, ruhru§fË‹ ïa¡fK« X®xG§F¡F c£g£nl Ãfœ»‹wd. gŠr ój§fS«, ãwî«xG§Fbgw¤ j§ flikfis M‰¿ tU»‹wd. xG§»‰FkhWg£L ïa‰if fhÇa¥go‹, cyf thœnt áijîW«.k¡f£F ku§fŸ ga‹g£L tU« xG§F«, ku§f£F k¡fŸga‹g£L tU« xG§F« áªâ¡f‰ghyd. NÇa‹ j‹flid Ãfœ¤âtU« xG§if v‹bd‹W tUÂ¥gJ?

xG§FKiw¡F¡ f£L¥g£L ïa§F« cyf¤âšthG« k¡fŸ, xG§F¡F¡ f£L¥gl nt©L bk‹gJÃaâ. xG§if¡ fUjhj kÅj‹ thœî«, r_f¤â‹thœî«, njr¤â‹ thœî« ïl®¥g£L åG«. xG§if¥ngh‰W« kÅjthœî« ãwî« ts«bgW«. Mjyhš, kÅjthœî¡F ï‹¿aikahJ nt©l¥gL« gyt‰WŸjiyahaJ xG§fhF«. kÅjdšyhj k‰w cÆ®fË‹thœit ïa‰if xG§Fbgw el¤J»wJ. ï~J, m~¿izcyF¡F M©lt‹ mˤj tu« v‹dyh«. ca®âizïd¤jtdh»a kÅjD¡F¥ gF¤j¿î c©ikah‹,ïa‰if¡F khWglhj xG§if, mt‹ jhnd njlnt©oatdh ÆU¡»wh‹.

kÅj‹ x›bthUtD«, j‹ j‹ v©z¤ij -ciuia - braiy - xG§FgL¤â¡bfhŸsš nt©L«.x›bthU kÅjD« xG§if¡ if¥g‰¿ xGFthdhÆ‹,mt‹ x‹¿ thG« r_f« xG§FgL«; mjdhš njrK«xG§fhf eilbgW«. xU kÅjidí«, xU r_f¤ijí«, xUnjr¤ijí« ca®¤JtJ xG§nfahF«.

nkšeh£lh® ïªehËš (v›Éj ehfÇf¤ânyh) V‰wK‰WŸsd®. mt® V‰wK‰wj‰F¡ fhuz§fŸ gy Twyh«.mitfSŸ x‹W - áwªj x‹W - xG§F. mt® xG§FtÊ

Page 74: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1874

ËW, xG§if¥g‰¿, xG§F¡F£g£L¡ fhÇa§fisel¤J»wh®. mjdhš mt® bjhl§Ftdbtšyh« ey«Éis¤J tU»‹wd. nkšeh£lh®¡F cÆ® xG§F v‹WTwš ÄifahfhJ.

e«kt®fËl« xG§»šiy v‹W ïJnghœJvtU§ TW»wh®. xG§if¥g‰¿¥ ngRnth® vGJnthU«xG§if¡ fil¥ão¤bjhGf Kotâšiy. xG§»šyh¢r_f¤âš xUt® ïUt® xG§if¡ fil¥ão¤bjhGFj‰F« ïašt âšiy. ï›bthG§Ñd« bjh‹Wbjh£LtUtbj‹W TWj‰F« ïlÄšiy.

e« K‹ndh® xG§if¥ bgÇJ« ngh‰¿dh®v‹gj‰F¥ gy fÇfËU¡»‹wd. e« mwüšfŸ, ÚâüšfŸ, xG¡f üšfŸ, òuhz§fŸ, ïy¡»a ïy¡fzüšfŸ KjÈad xG§if¥ nghâ¡»‹wd. xG§if¥ngh‰¿a e« K‹ndh® f©l XÉaK« r§ÑjK« kdijcUf¢ brŒ»‹wd. xG§Fg£l thœÉšyh¢ r_f¤âÅilÆš áwªj XÉaK«, E©Âa ïirí«, gh¡fS«,ãwî« mU«ònkh? e« K‹ndh® E©z¿it¡ T®ªJT®ªJ MŒªjhš, mt®j« xG§Fbe¿ òydhF«. m¤jifxG§F ekJ njr¤âš ï¥bghGJ 圪Jg£lj‹fhuz¤ij Muha ïJ neuk‹W. MuhŒªJ bjËtâD«xG§FtÊ Ã‰f KaštJ ey«.

x›nth® ïªâaD« j‹ eh£L¡FÇa thœ¡ifiaelh¤j cWâbfhŸthdhÆ‹, njr¤âš 圪Jg£lxG§F Û©L« jË®¤J¢ brGikíW«. e«kt® xG§ifÉU«òtJ c©ikahdhš, mt® KjyhtJ j‰fhynkšeh£L ehfÇf¡ fšÉÆYŸs mthit¤ j¤J¡bfhŸsšnt©L«. xG§F¡F mo¥gilahdnkšeh£L¡ fšÉia¤ bjhiy¡f KaštJ m¿îilikahFkh v‹W áy® Édtyh«. nkšeh£L¡ fšÉnkšeh£L xG§F¡F mo¥gil v‹gij eh« m§ÑfÇ¡»nwh«. mij eh« kW¡fÉšiy. m¡fšÉahš ekJ eh£LxG§F ïl®¥gL»wbj‹gijna <©L eh« tÈíW¤J»nwh«. M§»y« gÆ‹w k¡fˉ bgU« gh‹iknah® -mt® v›tsî brštKilatuhÆD« - moik¤bjhÊiyna ÉU«ò»wh®. moik¤ bjhÊÈ‹ bghU£L¤njr xG§FfŸ gyt‰¿‰F khWg£l thœ¡ifia el¤J§flik mtU¡F V‰gL»wJ. moik¡ fšÉí« moik¤

Page 75: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 75

bjhÊY« kÅjDila kndhÃiyia kh‰W« v‹gâ‰rªnjfÄšiy. kndhÃiy nfh‹ xG§F« nfhQ«. e«K‹ndh®fŸ bg‰¿Uªj m¿th‰wY« bjhÊštšyikí« ï¥bghGJ v§nf xʪjd? xG§»šyhjïl¤âš m¿ntJ? bjhÊnyJ?

M§»y« gÆ‹w T£l¤jh®, j¤j« gHªbjhÊiyïÊbtd¡ fU⥠g¤J¡F« gâidªJ¡F« â©lho,xG§if xʤJÉ£ld®. ekJ eh£L¡F¡ nfLNœÉ¤njh® M§»y« gÆ‹w T£l¤jtnu - mtnu -mtnu - v‹W xU Kiw¡F¥ g‹Kiw miwTî»nwh«.eh£L cz®¢áia - eh£L¡ fšÉia - eh£L¤ bjhÊiy -xʤj xU fšÉia eh« v›thW ngh‰Wnth«! M§»y¥òyikia eh« gÊ¥gjhf vtU« fUjyhfhJ. m¿itts®¡F« üšfŸ M§»y¤âš ïy£r¡fz¡fhfïU¡»‹wd. m¿î ts®¢á¡fhf M§»y« gÆštjdhšekJ eh£L¢áw¥ò¡ F‹whJ. tƉW¡fhf M§»y«gÆštJ ïÊî v‹gij k£L« F¿¥ãL»nwh«.

j‰nghJŸs M£á KiwÆš všyh¡ fhÇa§fS«M§»y¤âš eilbgW»‹wd. mjdhš, e«kt®fŸbjhÊÈ‹ bghU£L M§»y« gÆy mthî»wh®fŸ.m›tthit vG¥ò»wJ vJ v‹gJ ftÅ¡f‰ghyJ.Rnjr bkhÊfËš M£áKiw¡ fhÇa§fŸ eilbgW§fhy¤J M§»y« gÆy mthînthiu m¿Pbud¥ngh‰wyh« m¿î ts®¢á fUâ M§»y« gÆ‹whby‹d?b#®k‹ gÆ‹whby‹d? xG§F¡F ïilôW brŒí§fšÉKiw vJthÆD« m~J xÊjš nt©L«.

ekJ eh£oš kÅj thœÉ‰FÇa xG§FKiwfŸ gyïU¡»‹wd. x›bthUtU« m›bthG§FtÊ el¥ghuhÆ‹ njr« xG§FgL«. Rauh{a« ÉiuÉš mU«ò«.

(5- 5- 1922)

IImoik thœ¡if KjÈad njr¤â‹ xG§if¡

bfL¤J tUtij¢ br‹w thu§ F¿¥ã£nlh«. moikthœ¡if KjÈat‰iw xÊ¡fnt©Lkhdhš, x›bthUtUª jŤ jÅahf xG§if¥ ngh‰¿ thH Kayšnt©L«. x›bthUt® xG§F« njr¤â‹ moikthœ¡ifia mW¡F§ fUÉ v‹gij <©L tÈíW¤J

Page 76: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1876

»nwh«. xG§if¡ ftÅahj kÅj® brŒí« Ka‰áfshšga‹ ÉisahJ. Mjyhš, kÅj® xG§if xU bgUŠRjªâu¡ fUÉahf¡ bfhŸsš nt©L«.

e«Kila njr¤âš cŸs xG§Ñd§fŸ v©Âye«kt®fˉ bgU«gh‹iknah® fUk¤â‹ ÛJ gÊRk¤âxG§if¡ ftÅ¥gâšiy. xG§if¡ fUjhj nrh«ng¿ahš v‹d fhÇa« ï›îy»š rhâ¤jš Koí«? mt‹óÄ¡F¥ ghukh»¤ jd¡F« ãw®¡F« ïl® Éis¤J¡bfh©oU¥g‹. e«kt®fˉ bgU«gh‹iknah® clšthœÉ‹ xG§if¡ fUjhJ cÆ® thœit¥g‰¿ Phd«ngR»wh®. ï~J vk¡F Éa¥ghfnt njh‹W»wJ.

x›bthUtU« j« thœit xG§F v‹D« X®všiy¡F c£gL¤jšnt©L«. czî, cil, fšÉ,xG¡f«, bjhÊš, FL«g«, T£l«, muR KjÈat‰iwxG§FgL¤â¡ bfhŸsš nt©L«. jhŒ jªija®ãŸisfis ïsik Ænyna xG§F be¿Æš ÃW¤âts®¤J tUjš nt©L«. ekJ eh£L¤ jhŒkh® kd¤âš,th¡»š, braÈš xG§F bghÈíkhdhš, njr¤âšxG§F ÃythbjhÊínkh? všyh« jhŒkhÇl¤âÈU¡»‹wd. jhŒkh®m¿ahikahY«, _l ner¤jhY«,ãothj¤jhY« v¤jidnah ãŸisfË‹ thœîFiyªJngh»wJ.

áy jhŒkh® ntis neu« KjÈat‰iw¡ fUjhJ,FHªijfŸ mG«nghbjšyh«, mitf£F czîC£oa t©kh ÆU¥g®. czÉš xG§if¡ bfhŸshjt®,ãwt‰¿š xG§if v¥go¡ bfhŸt®? ntis neuÄ‹¿í«, msî Kiw KjÈat‰iw¡ fUjhkY«, g‹¿fŸnghšf©lij¤ â‹W fhy§fÊ¥nghuJ thœ¡ifÆ‹ xG§ifv‹bd‹W TWtJ?

cilfËY« xG§F ftÅ¡f¥glš nt©L«.ãw®¡F¡ fË¥ó£l nt©Lbk‹w fU¤njhL cšyhrcilfis¤ jÇ¥gJ«, ÓnjhZz Ãiy¡F khWg£lcilfis mÂtJ«, Rfhjhu¤ij ïl®¥gL¤J« gyâwcilfis¥ ó©gJ« xG§Ñdnk ahF«.

m¿î És¡f¤J¡FÇa fšÉ ãŸisfS¡F¥nghâ¡f¥ glš nt©L«. m›t¿thš xG§FKiw jhndmU«ò«. moik¡ fšÉahš xG§F mwnt xÊí«.

(12- 5- 1922)

Page 77: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 77

IIIxG§F¡F xG¡f« ï‹¿aikahjJ. xG¡f

<d¤jhš xG§F ghœgLtJ©L. xG¡f« jŤjÅthœÉš CLUÉ Ã‰wš ngh‰w¤j¡fnj. xUt‹ j‹brayhš bghJ#d thœÉ‰F¤ J‹g« ÃfHhjthWxG¡f¤ij X«òjš nt©L«. ekJ eh£oš ïJFiwbt‹nw Twyh«. f©l ïl¤âš ky#y§ fÊ¥gâše«kt® ng® bg‰wt®. M‰nwhu§fËY«, FË¡FÄl§fËY«, ghd¤J¡FÇa Ú® ÃiyfËY« gy® ftiyÆ‹¿ky#y§fʤJ, mitfËnyna Úuho ÚU©L óirbrŒ»‹wd®. ï~bj‹d xG¡f«? ï~bj‹d xG§F?FZlnuh»fŸ, k‰wt® ey¤ij kd¤âš bfhŸshJbjU¤ bjUthf¤ âÇ»wh®fŸ. mt®fŸ f©l ïl§fËšv¢áš J¥ò»wh®fŸ. fhrnehahš Õo¡f¥g£lt®fˉgy®, ãw® Rf¤ij¡ fUjhJ, bghJ¥ ghijfËš v¢ášcÄœ»wh®. ‘ekJ v¢áyhš v¤Jiz k¡fŸ thœîbfLnkh’ v‹w v©z« nehahs®¡F cjakhtâšiy.bjǪjt® T¿D§ nfshJ, brU¡fhš nt©Lbk‹nwÔ¢braiy¢ brŒnthU« ekJ eh£oYs®. FZlnuhf«KjÈa bfhoa nehŒfshš Õo¡f¥g£l M§»nya‹ j‹brayhš k‰wt®¡F¤ Ô§F ÉisjyhfhJ v‹w v©z¤njhL thœt‹. FZlnuh»fŸ KjÈa nehahËfŸ xJ§»XÇl¤âš thœtj‰FÇa mik¥òfŸ 炙yhªJ KjÈanjr§fËš c©L. e«Kila njr¤J¢ bršt® fËahlšfS¡F«, ntáfS¡F« nj®jš fS¡F«, c‰rt§fS¡F«,ãw ïÊJiwfS¡F« brytÊ¡F« gz¤ij¥ bghJ#dey§fUâ it¤âarhiy KjÈa t‰¿‰F¥ ga‹gL¤Jtâšiy. xUt‹ jÅahf xG¡f¤ij X«òtnjhL, bghJ#d§fS¡F¤ j‹ brayhš v›Éj¡ nfL« ÃfHhjthW,xG¡f¤ij¥ ghJfh¤jš nt©L«. xG¡f« xG§ifX«ò«.

FL«g xG§F bgÇJ« ngh‰w¤j¡fJ. FL«g¤ijxG§Fgl el¤j ïayhj r_f«, Rjªâu ï‹g¤ijEf®jš ïayhJ. FL«g« v‹gJ X® murh§f«. mijxG§fhf elh¤J« M‰wš bgwšnt©L«. ï¥gFâbgÇJ« bg© k¡fS¡FÇaJ. âU¡FwËš ‘thœ¡if¤Jizey«’ v‹D« mâfhu¤ij¡ ftÅ¡f. x›bthUå£oY« bg©k¡fŸ muáfshÆUªJ tUthŒ¡nf‰w

Page 78: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1878

bryî brŒjš nt©L«. ï›bthG§F g©il ehËšekJ eh£oš ÃyÉÆUªjJ. ïªehËš tUthŒ¡FnkšbryîbrŒJ, FL«g xG§if¡ bfL¡F« ngŒfsšynthbgÇJ« åLfËš tá¡»‹wd? mt®fŸ v‹ brŒth®fŸ?j‰fhy ehfÇf¥ ngÆ‹tÊ mt®fŸ ML»wh®fŸ.

T£l« T£Lwî KjÈat‰¿‹ xG§if¥g‰¿ÉǤJ¡ T¿dhš ï¡f£Liu ï›thuK« KoîbgwhJ.e«ktlj gy®¡F¡ T£l«, T£L¤ bjhÊš KjÈat‰¿‹xG§F ï‹D« òydhfÉšiy. v‹nw Twyh«. T£l§fS« T£L¤ bjhÊšfS« ïilôWg£nl xÊ»‹wd.ekJ njr¤âš Éla¤âš fU¤ij¢ brY¤jhJ, j«bgUikÆš fU¤ij¢ brY¤Jnth® bjhif bgU¡bfL¤njhL»wJ. j« bgUik jªey« KjÈat‰iw¡ fUâ¥,bghJ#d CÊa¤âš EiHí« khghÉfshš njr¤âšRjªâu NÇa xË åRtâšiy. T£L¤ bjhÊšfËšbrŒa¥gL« nkhr§fS¡F msÉšiy. nkšeh£ošT£l§fS« T£L¤ bjhÊšfS« gy M©Lfshfeilbg‰WtU»‹wd. ekJ eh£oš ï‹W njh‹W«T£lK« T£L¤bjhÊY« ehis fhy‹cyf« òf¢á¤jkhÆU¡»‹wd. mªnjh! xG§bf‹D« x‹iw¡ifnrhuÉLtjdhš njrnk mšy‰gL»wJ. jªe«ã¡ifí« ãw® e«ã¡ifí« T£l¤J¡F« T£L¤ bjhÊY¡F«ï‹¿aikahjd.

M£á Kiw¡FÇa xG§F«, k¡fŸ Ãiyia¥bghW¤J É»wJ. xG§»šyhj k¡fŸ thG« njr¤â‹M£áKiw xG§ÑdkhfntÆU¡F«. xG§FŸs k¡fshšel¤j¥gL« M£á xG§fhfnt eilbgW«. xG§»šyhjh® mo¡fo k‰wt®¡F moik¥gLt®. xG§FŸst® v‹WŠ Rjªâu _®¤âfshf thœt®.

ï¥bghGJ ekJ njr¤âš »s«ãíŸs Rauh{aïa¡f¤J¡F ï‹¿aikahjJ xG§F. M£áKiwikiaxG§F gL¤jnt©Lbk‹gnj ï›Éa¡f¤â‹ neh¡f«.vt®ÛJ« vªj tF¥gh®ÛJ« Jntõ§bfhŸsnt©Lbk‹gJ ï›Éa¡f¤â‹ neh¡fk‹W. kfh¤kh fhªâ, j«thœ¡ifia xG§fhf elh¤â, xG§fhf¡ »s®¢ábrŒJxG§fhf¢ áiwÆš tâ»wh®. mtiu¥nghy x›nth®ïªâaU« xG§if¡ fil¥ão¤bjhGfš nt©L«.

Page 79: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 79

nea®fns! xG§if¡ ftÅí§fŸ! xG§F c§fis¡fiuna‰W« ehthŒ; xG§if¡ ifnrhu Élhnjí§fŸ;xG§F ca®tË¡Fkh v‹w v©z« nt©lh«; xG§Fca®tË¡F«; xG§if¥ ngh‰W§fŸ; nghâí§fŸ.

(19- 5- 1922)

Page 80: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1880

13. ïâfhr òuhz§fŸ

ïâfhr òuhz§fŸ ekJ eh£o‹ òwts®¢á¡F«mf ts®¢á¡F« cWfUÉfsh ÆUªjd. ï¥bghGJmitfŸ v¡fUÉfsh ÆU¡»‹wd?

ïâfhr òuhz§fshš eh£L¡F ÉisªJtªjey§fŸ gy. mitfŸ ïªâahit M©Ltªjd v‹W«Twyh«. mitfË‹ M£á F‹¿a ehŸbjh£L eh£o‹ey§fS« F‹¿d. ï¥bghGJ eh£oš fhªâaofË‹ciH¥ghš giHa cz®î njh‹¿tU»wJ. m›îz®itts®¡F§ fUÉfsh»a ïâfhr òuhz§fŸÛJ vkJfU¤J¢ brš»wJ.

ïâfhr òuhz§fis¥ g‰¿¥ gyâw¡ fU¤J¡fŸcywd. ‘ïâfhr òuhz§fsh’ v‹W V¥gÄLnth®áy®. ‘ïâfhr òuhz§fsh - F¥ig F¥ig’ v‹WxJ§Fnth® áy®. ‘ïâfhrkhtJ òuhzkhtJ bghŒbghŒ’ v‹W vŸSnth® áy®. ïªehËš ïâfhr òuhz§fis¥ ngh‰Wnth® bjhif mU»í« ö‰Wnth® bjhifbgU»í« tU»‹wd. ï¥bghGJ ïâfhr òuhz§fŸgL«gh£il v‹bd‹W tUÂ¥gJ? mªâna£ofËY«,ntW gy fUk§fËY« ïâfhr òuhz§fŸ TÈ¡F¥go¡f¥ gL»‹wd. ï¡fh£á f©L ïâfhr§fŸV§F»‹wd; òuhz§fŸ òy«ò»‹wd. mitfË‹mGifbahÈ eh£Lz®¢á íilah® brÉ¡F v£L»wJ.eh£o‹ JiwfŸ gyt‰W¡F« c‰WŸs CW, ïâfhròuhz§fS¡F« c‰WŸsJ.

ïâfhr òuhz§fis vŸË eifahL« e©g®fŸ,mitfis e‹F MuhŒªjh®fnsh ïšiynah v‹gJIa«. m~J mt®fŸ kd¢ rh‹W¡nf bjÇí«. xUbghUis¥ nghâa msî MuhahJ, mij¥g‰¿mã¥ãuha§ TWtJ m¿îilikahfhJ. ïâfhròuhz§fis K‰W« Muhahkny ïJfhiy¥ gy®mitfis ïfœ»wh®. ïÊthd fhk¡ »s®¢áia

Page 81: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 81

vG¥ò« áW üšfis thá¤J¥ bghGJngh¡F« ï¡fhy‘m¿PU¡F’ ïâfhr òuhz§fŸ fuL Kulhf¤njh‹WtJ ïašng. bgU« òyt® ciH¥ò ïJfhiyv›thW ga‹gL»wJ. mªnjh! fhynk!

ïâfhr òuhz§fËYŸs áy fijfis¡ bfh©nlmitfis¥ bghŒ v‹W áy® xJ¡F»wh®. ïâfhròuhz§fŸ fijfis kh¤âu« m¿îW¤j vGªjüšfsšy. mitfËš bkŒ¡ fijfSK©L; bghŒ¡fijfSK©L; gytif¤ j¤Jt§fis És¡F«òidªJiufSK©L. MuhŒ¢áÆš gG¤j m¿P® ‘ïJbkŒ¥ òuhz«, ïJ bghŒ¥ òuhz«, ïJ òidªJiu¥òuhz«’ v‹W òuhz§fis tF¤J¡bfhŸSjš TL«.fij¥g‰W x‹nw bfh©L, ïâfhr òuhz§fis¥g©il¡ fhy¤âd® thá¥gâšiy. fij xU TW. fijfŸbkŒahÆDkhf; bghŒahÆDkhf. xUt®¡F bkŒahf¤njh‹WtJ k‰ bwhUt®¡F¥ bghŒahf¤ njh‹W«.xUt®¡F¥ bghŒahf¤ njh‹WtJ ï‹bdhUt®¡FbkŒahf¤ njh‹W«. Mjyhš fijfS¡fhf k£L«ïâfhr òuhz§fis¥ go¤jš TlhJ. fijfis¥ g‰¿athj¤ij eh« <©L¤ bjhl§f¥ nghtâšiy.

ïâfhr òuhz§fŸ bgÇJ« gh¡fshš M¡f¥g£oU¡»‹wd. mit gh¡fshš M¡f¥g£lj‹ neh¡f¤ij¡T®ªJ MuhŒjšnt©L«. fh»j« m¢R¤ bjhÊšmªehËš ï‹ikahš ïâfhr òuhz§fS« ãwî«bgÇJ« gh¡fshf¥ ghl¥g£ld v‹W áy® brhšt®.vËâš kd¥ ghlŠ brŒí« bghU£L K‹idehËšüšfŸ gh¡fshš ah¡f¥g£ld v‹W ntW áy® TWt®.ciueilÆš ïâfhr òuhz§fŸ vGj¥g£oU¥ã‹mit v¥bghGnjh ïwªJ g£oU¡F« v‹W k‰WŠ áy®ciu¥g®.

ïªehËš áy m¿P® ïâfhr òuhz§fis ciueilfËš tiuªJ btË¥gL¤â ÆU¡»wh®. mitïa‰if ï‹gKz®ªj òyt®¡F ÉUªjhtâšiy. ciu¢brŒíS¡F« gh¢ brŒíS¡F« nt‰Wik c©L. ciu¢brŒíŸ RtÇyo¤JŸs R©zh«ò ngh‹wJ. gh¢brŒíŸ RtÇš vGj¥g£LŸs XÉa« ngh‹wJ. K‹dJfh©ngh® kd¤ij¡ ftuhJ; ã‹dJ ftU«.

Page 82: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1882

gh¡fshš M¡f¥g£l ï‹g¡ FHÉfŸ v‹Wïâfhr òuhz§fis¡ Twyh«. cyf¤âš gy ï‹g¤JiwfË U¡»‹wd. mitfSŸ jiyahaJ gh¤Jiw.k©Âš xUÉj ï‹g« c©L. bg©Âš xUÉj ï‹g«c©L. fh£oš xUÉj ï‹g« c©L. eh£oš xUÉjï‹g« c©L. x›nthÇl¤âš x›bthUÉj ï‹g«c©L. gh£onyh všyhÉj ï‹gK« c©L. gh£ošk© bg© FHªij fhL ehL flš kiy MW KjÈavšyh« c©L.

gh£il¥ gh®¡f¥ gh®¡f kd§ FiHªJ FiHªJïa‰ifnahL x‹WgL«. v‹W« ÃfHhj xUÉj ï‹g«mâš Éisí«. m›É‹g¤ij¥ ngÇ‹g« v‹W§ Twyh«.ngÇ‹g¤ij mË¡ftšy gh¡fŸ kakhf cŸs ïâfhròuhz§fnshL cwîbfh©L gh®¤jhš c©ikÉs§F«. xU jÅÆl¤âš xUt‹ ïUªJ ïâfhròuhz§fis XâtUthdhÆ‹, mt‹ v¤Jiznahcyf¤âš ah¤âiu brŒgtdht‹. mtdJ kd«, k©òdš Ô tË btË â§fŸ PhÆW cÆ® M»a cyf§fËY«, ïitfË‹ tothfîŸs ïiwíy»Y« br‹Wbr‹W ï‹g« EfU«. ehtšfis thá¤J mitfËYŸs ö®¤jnuhL bfhŠR« neanu! ïâfhr òuhz§fËYŸs ïa‰if mz§nfhL ngr Kay yhfhnjh?

‘ïâfhr òuhz§fËš gh mHF x‹Wjh‹c©nlh? ntW bghUS« c©nlh?’ v‹W áy®Édtyh«. mitfËš ntW gy bghUŸfS« c©L. m¥bghUŸfŸ gh¡fbs‹D« g˧fiwÆš És§»¡bfh©oU¡»‹wd. gh¡fŸ thÆyhf ïâfhr òuhz§fis¤ JUÉ MuhŒªjhš. mitfËš fhQ« bghUŸfS¡F msî« c©nlh? clÈ‹g¤J¡F« cÆÇ‹g¤J¡F« nt©l¥gL« bghUŸfis¥ òuhz§ fˉfhzyh«. m¿É‹ ciH¥ò¡F¤ j¡fthW òuhz§fŸbghUis¡ fh£L«. Mjyhš, òuhz MuhŒ¢á¡bfd¢áW áW fUÉ üšfshF« cztUªâ, kâia¡bfhGik¥ gL¤jš nt©L«.

ïâfhr¥ òuhz§fis¤ âwªjJ« Kf¤âš flîŸthœ¤J¡fŸ bghÈ»‹wd. KjÈš ïâfhr òuhz§fŸflîis¡ fh£L»‹wd. flîË‹ cUt Ãiy, mUt Ãiy,mUîUt Ãiy, mitflªj Ãiy KjÈat‰iw thœ¤J¡

Page 83: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 83

fŸ m¿É¡»‹wd. flîŸ Jizbfh©L nkny bršÈ‹kiy¢áw¥ò, M‰W¢ áw¥ò, eh£L¢ áw¥ò, efu¢ áw¥òKjÈa áw¥òfis¡ fhzyh«. ï¥bghGJ bgU«gh‹iknah® ï¥gFâfis¤ jŸËÉL»wh®. m¿îbfhʤJÉLbk‹gJ ït® fU¤J¥nghY« kiyfisí« MWfisí« ehLfisí« efu§fisí« e« òyt®fŸgh¡fshš vGâíŸs XÉa¤â‹ td¥ig v‹bd‹WTWnth«! ïªehËš e«kt® kiy MW ehL efu«KjÈat‰iw kwªjikahy‹nwh tƉW¡F« ghLgL«Ãiy ne®ªâU¡»wJ!

kiyí« MW« ehL« efU« thœÉ‰F ï‹¿aikahjd. ïâfhr òuhz§fËš åzhf ïa‰if¥bghUŸtU¡f¥ glÉšiy. òyt® jkJ cŸs¤âš, ïa‰iftothd kiyiaí« M‰iwí« fhidí§ fliyí«eh£ilí« efiuí« jh§», mitfisí« mitfËYŸs bghUŸ fisí« gh¡fshš ek¡F tH§»íŸsh®.m¥gh¡fSl‹ cwîbfh©lhš, òyt®bg‰w ï‹g¤ijehK« bgwyh«. kiy MW KjÈa ïa‰ifnahL thHhjk¡fŸ, thœ bt‹D« ï‹g¤ijÆHªJ, nehŒ thŒ¥g£LbkȪJ, Fu§F ngŒtot« bg‰W, thœÉ‹ neh¡f¤ijïHªJ ÉL»wh®fŸ. ïa‰ifnahL gHf ïayhj k¡fŸïâfhr òuhz§fËš ïa‰ifia¥ gh tothf¡f©lhjš ï‹òwyh«. kiy MW KjÈat‰iw¡ftÅahJ thœnth® clš cu« bgwhJ bkÈtJnghymitfis¥ ghthf¡ f©L k»Hhj m¿î« cu« bgwhJbkȪJnghF«.

kiyfis¥g‰¿¥ òyt® tU¡F«nghJ mitfËYŸs bghUŸfisí«, fhLfisí«, ku§fisí«,mitfis¤ jtG« nkf¤ijí«, mitfËÅ‹WbgUF« mUÉfisí§ fh£á¡F¥ òy¥gLtJnghymH»a brh‰fshš vGJt®. MWfis¥g‰¿a tUzidcŸs¤ij¡ ftU«. eh£il¥ g‰¿¥ òyt® xG§fhfXâÆU¥gij <©L v‹bd‹W vGJtJ? ïitfisbašyh« tU¤J¥ òyt‹ efu¤ij¥ ghÉšïw¡F«nghJ mt‹ cŸs« v›Éj ï‹g¤âš JS«ò«v‹gij¡ Twî« nt©Lnkh? thœî¡F ï‹¿aikahjkiy MW KjÈat‰iw¥ gh£lhš fh£L« ïâfhròuhz§fis ïfœtJ m¿ahik.

Page 84: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1884

ïâfhr òuhz§fËš ku§fisí« brofisí«bfhofisí« fhzyh«. ïitfŸ kÅjid ts®¥gdmšynth? ehu¤ij, »¢rÈ, vYÄ¢ir, khJis, ò‹id,Riu, mtiu, fhiu KjÈad åLfis¢ NœªJ bghÈtjhf¥ òuhz§fŸ òfštij, xUg¡f« nkh£lh® t©oXotu, k‰bwhU g¡f« ouh« t©o Xotu, vâÇnyF¥ig t©o K£l, ã‹nd Fâiu t©o jh¡f, ïitfË‹ rªjo fhJfis¢ brÉLgL¤j, öRfŸ f©fis_l, J®eh‰w« _¡»š Vw, bt«ikahš be‰¿Æš Éa®itbrhÇa, fh‰r£il if¢r£il mªJ, ifÆš ehtšx‹W jh§», tƉW¡F c¤ânahfrhiy neh¡» XL«ï¡fhy¥ òyt® ïfHhJ ntbw‹brŒt®? j‰fhyefu§fËš ehu¤ij VJ? vYÄ¢ir VJ? fhiyÆY«khiyÆY« F¥ig t©ofisí« F¥ig¡ Tilfisí«fhzyh«. j‰fhy efu¤ij eufbk‹W TWtnj ïašòil¤J. K‹id Éidahš j‰fhy efu bk‹D«euf¤âš 圪J tUªâD«, g©il¥ òuhz§fisXâahtJ mitfËYŸs ïa‰if ï‹g¤ij Ef®jyhfhjh? K¥gJ taJ¡FŸ Fu§F Kf« bgW« j‰fhyehfÇf kÅj®fns! üW tajh»í« k‹kjid¥nghÈUªj k¡fis¥ g‰¿¡ TW« ïâfhr òuhz§fis¥ngh‰w kh£O®fsh?

ïâfhr òuhz§fËš bgÇJ« M©lt‹ tÊghLngr¥gL»wJ. tÊgh£o‹ âw¤ij¥ gy moat® rǤâu§fshš ïâfhròuhz§fŸ m¿îW¤J»‹wd. ïâfhròuhz§fËš xG¡f¤ij¥g‰¿a rǤâu§fŸ gy c©L;ïšyw Jwtw kh©ig És¡FŠ rǤâu§fŸ ïU¡»‹wd; åu® tuyhWfŸ Xj¥gL»‹wd; Úâí« jUkK«Ãu«ã¡ »l¡»‹wd; âahf¤ij¥g‰¿a fijfS«âfœ»‹wd.

ïâfhr òuhz§fŸ kÅj‹ òwthœití« mfthœití« ts®¡F§ fUÉfŸ v‹gJ cŸs§if bešÈ¡fÅnghš És§Ftbj‹W. g©il¡ fhy¤âš ïâfhròuhz§fns ekJ njr¤ij ts®¤Jtªjd. ïâfhròuhz jUk§fŸtʤ njr« eilbg‰w fhy¤âš k¡fŸÄfî« brÊa®fshf thœªjh®fŸ. ïâfhr òuhz§fŸïʤJ¡ Tw¥gL« ï¡fhy¤J thG« k¡fŸ tƉW¡nftdthrŠ brŒ»wh®fŸ.

Page 85: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 85

njrg¡j®fns! ïâfhr òuhz§fËš neh¡f¤ijMuhí§fŸ; mitfËš Tw¥g£LŸs bghUŸfis¢áªâí§fŸ; c§fŸ kd« ïa‰ifÆY« ï‹g¤âY«âis¤J ÉF«. mitfË‹ gaid Ú§fŸ Ef®ªjhšc§fŸ clY« cÆU« ey«bgW«. (26-5-1922)

Page 86: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1886

14. kiythr«

kiythr¤ij¥ g‰¿a Ãidî ï‹W ek¡F v‰W¡Fc©lhƉW? fhy« ntʼnfhy«. fl‰fiuÆš cyh.m§nf gy® TLtJ« gyâw¥ ng¢R¥ngRtJ« tH¡f«.xUnghJ, ‘kiythr«’ v‹W X® xÈ ekJ brÉÆY‰wJ.‘kiy¡F¥ ngh»nw‹’ v‹W xUt® brh‰wJ«, ‘kiyÆÅ‹W tU»nw‹’ v‹W k‰bwhUt® òf‹wJ« fl‰fh‰¿‹ ntf¤jhš ekJ brÉÆš ÉGªjd. bghJthfkiy v‹gJ v«kiy v‹D« Ia« ek¡F ÃfHÉšiy.Úy»Çia ‘kiy’ ‘kiy’ v‹W efu tháfŸ brhšÈ¡bfhŸtJ ek¡F¤ bjÇí«.

Inuh¥ãaUŸ gy® ntʼnfhy¤âš jk¡F ciwÉlkhf Úy»Çia¡ bfh©LŸsh®. mtiu¤ bjhl®ªJ e«fUª Jiufˉ áyU« M©L¢ brš»wh®. ït® ïªehËšÚy»Çia ‘ kiy’‘kiy’ v‹W tH§fyhÆd®. K‹idehËš ‘kiy’ v‹gJ âU¥gâ kiy v‹W bfhŸs¥g£lJ. ï‹D« giHa cy»š thœgtuJ bfhŸif khWglÉšiy.

Inuh¥ãa® Úy»Ç kiy neh¡»¢ brštij¡ f©L,mt® ã‹nd ‘kiy - kiy’ v‹W XL« e«ktUŸ ‘kiythrK« nkšeh£ltÇlÄUªJ gÆ‹w fšÉ¤ JiwfSŸx‹W’ v‹W TWnthUÄU¥g®. fhy¤â‹ nfhy¤ijv‹bd‹W TWtJ? nkšeh£L üšfis¥ gÆ‹wt®f‰wt bu‹W«, ïªeh£L üšfis¥ gÆ‹wt® f‰w¿ah_l® v‹W« brhšy¥gL§ fhyk‹nwh ï¡fhy«?tƉ¿‹ bghU£L¡ fšÉ gÆY« fhyk‹nwh ï¡fhy«?ãwªj eh£oil¥ g‰iw c©Lg©zhj fšÉia¥gÆšnth® v‹djh‹ brhšy kh£lh®? ïa‰if¡fšÉ¥gƉá mU»tU« ïªehËš, e« K‹ndh® kiyÆšthœªJ ï‹ò‰wij ÃidîgL¤jnt ï‹W kiythr¤ij¥ g‰¿ vGj¥ òFªnjh«.

Page 87: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 87

g©il¤ jÄœk¡fŸ Ãy¤ij eh‹F tifahf¥ãǤjh®fŸ. mit, F¿Šá Kšiy kUj« beŒjš v‹gd.ï¥ãÇit¥g‰¿ vGªj tH¡nf ehdhÉj cyf« v‹gJ.ï›tH¡F¤ jÄœeh£ony njh‹¿anghJ, nkšeh£oškÅj® v›îz®¢ánahL cyÉd® v‹D« Édhit¢rǤâu¡fhu®fis neh¡»¥ bgh¿¤jš nt©L«.

jÄœk¡fŸ tF¤j ehštif Ãy¤JŸ Kj‹ikaJF¿Šá. MáÇa‹khU£ áy® á‰áy fhuz« g‰¿í«, jh«ÉU«ãathW« Ãy§fis Kiw ãwHî« XâÆU¡»wh®.vt® v›thW XâD«, F¿Šá Kj‹ikaJ v‹gijm¿P® kW¡fkh£lh®. F¿Šá v‹gJ kiyí« kiyrh®ªj ïlKkh«. eh« F¿Šá¡F¥ gâyhf kiy vd¡ T¿¢bršnth«. F¿Šá Ãy¤J¡FÇa Kj‰bghUŸ cÇ¥bghUŸfU¥bghUŸ KjÈadt‰iw¤ bjhšfh¥ãa« KjÈag©il¤ jÄœ. üšfŸ ÉǤJ¡ TW»‹wd.

kÅj thœî Kjš Kjš bjhl§f¥g£l ïl« kiyahF«. ï~J m¿P® gyuhY« x¥g Koªj c©ik. kiyÆYŸs _§»iy¡ bfh©nl k¡fŸ Kjš Kjš Kf¤jšÚ£lš KjÈa msit¥ bghUŸfŸ brŒjh®fŸ; ntŒ§FHš f©lh®fŸ; f«ò brŒjh®fŸ; Éš brŒjh®fŸ;åLfŸ f£odh®fŸ; ntW gy kiygL bghUŸfshY«thœ¡ifia xG§FgL¤â¡ bfh©lh®fŸ. e« K‹ndh®M§»Uªnj thdrhÞâu« gÆ‹wh®; tƤâa« f‰wh®;flîS©ik f©lh®; muR tF¤jh®; ïir gÆ‹wh®.mitfis¥ g‰¿ <©L MuhŒ¢á brŒant©L bk‹gJekJ neh¡fk‹W.

flîË‹ ïa‰iftoth ÆU¥gJ kiy. mâšÉisí« bghUŸfS« ïa‰if kakh ÆU¥gd. m§nfc‰g¤âahF« mUÉí« MW« ïa‰ifÆ‹ C‰whF«.kiyÆš thG« k¡fS« ïa‰if toth ïy§Fnth®.kiyí«, mj‹ cŸ bghUS«, mj‹f© ciw cÆU«,ãwî« flîŸ tothd ïa‰if t©zkhÆU¥gd.ïa‰if kz« Ú§f¥bgwhj kiyÆš thœtij vtnubtW¥g®?

g©il¤ jÄœ k¡fŸ kiyÆ‹ áw¥ig cz®ªJmj‹f© thœªJtªjh®fŸ. mt®fŸ kiyÆš tâªJjh§fŸ f©l fh£áfisí«, bg‰w ï‹g§fisí«

Page 88: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1888

üšfshf vGâdh®fŸ. kiyia¢ áw¥ã¤J¡ Twhje‹}š jÄÊš ïšiy v‹nw brhšyyh«. kiyÆ‹ïa‰if ï‹g¤ij¤ jÄœ¥ òyt®fŸ v›bt› tÊahfnth gh¡fËš ïw¡» ek¡F cjÉÆU¡»wh®fŸ.mt®fŸ thœf.

kiy óÄÆÅ‹W« X§fyhf k¡fŸ thœî¡bfd¡flîshš mik¡f¥g£l áwªj ïa‰if khËif. m«khËifÆš k¡fŸ thœî¡FÇa bghUbsšyh« ïa‰ifahfnt njh‹¿ÆU¡»‹wd. ÉjÉjkhd ó¡fŸ ky®»‹wd. gyâw _ÈiffŸ ts®»‹wd. gwitfŸ gw¡»‹wd. Éy§FfŸ thœ»‹wd. gH§fŸ bfh¤J¡bfh¤jhf¤ bjh§F »‹wd. âid KjÈa jhÅa§fŸgÆuh»‹wd. mUÉfŸ XL»‹wd. kd¤ij¡ ftu kÆÈ‹M£lK« khÅ‹ X£lK« rhY«. ï¤Jiz¥ bghUŸfis¤ jh§F« kiyÆš thœgtU¡F tWik c©nlh?ï¡fU¤J¥ g‰¿na f¢áa¥g KÅt® jÂif¥ òuhz¤JŸ xU brŒíŸ eh£L¥ gly¤âš ghoÆU¡»wh®.m¢brŒíŸ tUkhW:-

‘njD« brªâid ïofS« ÔŠRit¡ fÅí« CD« JŒ¥gd; cL¥gd kuîÇ jiHfŸ; thDª njhŒRid MLt; kÂtiu ïU¥g; VdŠ NœªjF‹ wt®¡bfhU ešFu É‹nw’

(JŒ¥gd - c©gd. tiu - kiy. Vd« - g‹¿.F‹wt®¡F - F‹¿š thG« k¡f£F. ešFuî - jǤâu«)czî¡F«, cil¡F«, ÚuhLj‰F«, ïU¤j‰F« ga‹gLtd ïa‰if¥ bghUŸfshfnt ïU¥gJ ftÅ¡f¤j¡fJ.

rnfhju®fns! brŒíis c‰W neh¡F§fŸ; ïa‰ifthœÉ‹ bgUikia c‹D§fŸ; kiytháfS¡F tWikÆšiy v‹W MáÇa® T¿ÆU¥gij¡ fUJ§fŸ. ï¥bghGJ - ehfÇf« gG¤j ïªehËš - tƉW¡F¡ Fiwtw¢nrhW »il¡»wjh? k¡fŸ tWik euf¤âš 圪JtUªJ»wh®fŸ. ghlrhiyfsh«; r®tfyhrhiyfsh«;Ú©l g£l§fsh«; mitfS¡F¥ ngh£oah«; gߣirah«! kiyfËÈUªJ ïa‰if¥ bghUŸfis c©L,tWik m¿ahJ, e« K‹ndh® thœªjd®. ïªehËštƉW¡fhf¡ fšÉ; tƉW¡ fhf¤ bjhÊš; tƉW¡fhf

Page 89: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 89

všyh« - Mdhš g£oÅ, tWik! bra‰if ïaªâu§fŸ,buÆšfŸ, jªâfŸ, Éá¿fŸ, És¡FfŸ, T¤JfŸ,ehlf§fŸ, áÅkh¡fŸ, ehtšfŸ, ntW gy M£l§fŸgh£l§fŸ tWikia ts®¤J tU»‹wd. kiyfËšthœªj k¡fŸ tƤâarhiyfis ehodhÇšiy;njodhÇšiy. KÅághÈofŸ, ïa‰if¢ Rfhjhu¤ij¡bfL¤J nehŒfis c©lh¡», tƤâarhiyfŸ f£L»‹wd. tƉW¡fhf eh£L¥òw§fËYŸst® T£l§T£lkhf efu§fËš TL»wh®. xU å£oš K¥gJ eh‰gJng® thœ»wh®. xUt® ÉLŠ Rthr¤ij k‰wt® gUF»wh®.mG¡F¡ fGtš fʤjš všyh« å£onyna. m›tG¡Ffbsšyhª âu©L óÄ¡FŸ XLkhW rh¡filfŸ thŒ¡fhšfshf¡ f£l¥g£oU¡»‹wd. rh¡fil Ú® nj§F«»zWfËš - mªnjh! flîshš gil¡f¥ g£l kÅj®_œF»wh®! bfhLik! bfhLik! xUtD¡F kho åL;k‰bwhUtD¡F¢ rh¡fil¡ FÊah? Inah! ehfÇfnk!giHa fhy¤ij mehfÇf¡ fhybk‹W TW« j‰fhyPhÅfns! áªâí§fŸ!

eh£L¥òw§fis ÉL¤J, k¡fŸ efu§fËš nghªJïaªâu§fnshL« bjhʉrhiyfËš T£l§ T£lkhf¢br¿tjhš Éisíª ÔikfŸ gy. »uhk§fËš gÆ®¤bjhÊšfŸ mÊ»‹wd. efu§fËš Rfhjhu§bfL»wJ.MÆu« ng® thGÄl¤âš gâdhÆu« ng® thœªjhšRfhjhu Ãiy bfLjš ïašng. efu§fËš bgÇJ«Vw¡Fiwa všyhÉj c¤ânahf rhiyfSÄU¡»‹wd.ïitfshš efu¤âš T£l« bgUF»wJ. T£l¤jhšnehŒfŸ bgUF »‹wd. kiyfisí« fhLfisí«ehLfisí« k¡fŸ ÉL¤J efu¤âš nghªJ ïl®¥gL»wh®fŸ.

kiy ïl§fËš thœtJ ešyJ. mJ ÉU«g¤j¡fJ.kiyÆÈU¡»wt®fS¡F nehŒ mQfhJ. mR¤j¡ fh‰W«mR¤j ÚU« nehŒfis c©lh¡Ftd; ts®¥gd;kÅjiu¡ bfhštd. kiyÆš mR¤j¡ fh‰W« mR¤jÚU« njh‹Wj‰F ïlÄšiy. kiy¡ fh‰W¡F x¥ghfthjšca®thfthjš ãw fh‰Wfis¢ brhšYjš KoahJ.fl‰fh‰iw ïu©lht jhf¢ brhšyyh«. kiyÆšthœnth®, mâfhiyÆš NÇa‹ cjakhF«nghJ,NÇadJ ïs§fâ®fË‹ thÆyhf EfU« öafh‰¿‹

Page 90: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1890

(cÆ®¥ò) K‹nd vªj nehŒ ÉF«? m›És§fâ® goacyî« kÅjiu vªj Éahâ mQF«? NÇadJ ïs§fâbuhËí«, öa fh‰W«, C‰WÚU« mšyth kÅjiuts®¥git? ï« _‹iwí« kiythr¤âš vËâš gz§fhá‹¿¥ bgwyh« tƤâa®fS¡F« lh¡l®fS¡F«gz¤ij mŸË mŸË ïiu¡F« bghU£bršt®fns!kiyÆš thH ÉU«ò§fŸ; kiyia¢ R‰¿¤ âÇí§fŸ;kiy c§fis¡ fh¡F«; c§fis ts®¡F«.

óÄÆÅ‹W« kiy vGªJ Éwyhš, gyÉjts§fŸ, kiyÆš ïašghf mikªJ »l¡»‹wd. PhƉbwhË e‹whf¥ go»wJ. kiy¡fh‰¿š J«òöRfËšiy.C‰W ÚÇš »UÄfŸ ïuh. ï¡fhuz§fshš kiyÃy§fËš bghUŸfŸ ÉiuÉš mGfkh£lh. k‰w Ãy§fËšxUehËš mGF« bghUŸfŸ. kiyÃy§fËš Ú©l ehŸmGfhk ÈU¡F«. kiyfËYŸs _Èiffisí«. cnyhf§fisí«, ãwt‰iwí« MWfŸ mo¤J¡bfh©L XL»‹wikah yšynth, mit bgUik¥ gL»‹wd? eh£L¡Fï‹¿aikahj MWfË‹ ãw¥ãl« bgÇJ« kiyv‹gij m¿ahjhÇšiy. ï›tsî tsKila kiyÆšthHnt©Lbk‹W xUt® TWjY« nt©Lnkh?

g©il¤ jÄœk¡fŸ ehS¡FehŸ F¿Šá ÉL¤JKšiy kUj« beŒjš M»a Ãy§fŸ nghªJ thœªjhY«,mt®fŸ kiyÆÅl¤âš kiy¥ bghUŸfËÅl¤âY«bjhl®ò it¤J¡bfh© oUªjh®fŸ. F¿ŠáÆ‹ cjÉÆ‹¿ Vida Ãythœî eilbgWjš mÇJ. kiygLbghU£F Äf MtnyhL k‰w Ãy¤jt® fh¤âU¥g®. nkfªjtG« kiyfËšyhÉo‹, fhnlJ? ehnlJ? efunkJ?fhL ehL efu« M»a ï›Él§fËš thœtjhš Éisí«,ï‹g¤ijí«, ntW gyÉj ï‹g¤ijí« kiythr¤jhšbgwyh«.

e« KÅt® gy® kiyfis¤ jk¡F ciwÉlkhf¡bfh©oUªjd®. ï‹D« - ïªehËY« - áy bgÇnah®kiyÆš thœ»wh®. g©il¡ fhy¤âš kiyfS«fhLfS« KÅt® tr¤âÈUªjd. ‘ï«kiy ï«KÅt®kiy; ï¡fhL ï«KÅt® fhL’ v‹W tH§f¥g£L tªjJ.ï¥bghGnjh?- -

Page 91: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 91

kiy¤bjhl®ò k¡f£F ïU¤jš nt©L« v‹wv©z§ bfh©L, e« g©il _j¿P® kiyfËY«kiyrh®ªj ïl§fËY« nfhÆš f£od®. ïiwtidtÊgL« bghU£L, k¡fŸ bršÈ‹, m¢ brythš, k¡fŸkiyÆš áy ehshtJ ciwí« ngWbg‰W¥ ãÂÆ‹¿thœth®fŸ v‹w fUizahš, m¿P® kiyfËY«,mit rh®ªj ïl§fËY« nfhÆš f£od®. âU¥gââU¡fG¡ F‹w« KjÈa nB¤âu§fŸ ÃidɉFtU»‹wd. m§F« KÅághÈofŸ V‰g£oU¡»‹wd.ïa‰ifÆ‹ bgUik bfL»wJ!

ekJ eh£oYŸs kiyfŸ v©Âwªjd. kiyfËny ca®ªj kiy e«Kila njr¤âny ïU¡»wJ. ekJeh£oš FW¡fhfî« beL¡fhfî« nfhzyhfî« t£lkhfî« rJukhfî« kiyfŸ tÇir tÇirahf É»‹wd.kiytsŠ br¿ªj ekJ njr¤ij¡ fhknjD v‹WTwyh«. m¤jif¤ njr¤ij¥ gŠr« ão¤jh£L»wJ!

efu¤âš thG« khªj®fns! nehahËfns!ãŸis¥ ng¿šyhJ tUªJ« ngija®fns! Ú©l fhy«thH ÉU«ò« nea®fns! c§fŸ ÉU¥g« Ãiwntw¥gz¤ij¢ brhÇjš nt©lh«; c§fŸ åLfËš kUªJfis¢ nr®¤jš nt©lh«. tƤâa®fŸ - lh¡l®fŸ -c§fŸ thÆiy Äâ¤jyhfhJ. kiyia neh¡F§fŸ;kiyia¢ R‰W§fŸ; kiyÆnyW§fŸ; kiyÆš thG§fŸ.kiyÆš ïs PhƉbwhË c§fŸ nkš åR«! J«òöRfËšyh¡ fh‰W c§fis¡ fh¡F«; mUÉÚ® c§fists®¡F«. kiyfis¥ g‰¿a tUzid üšfismo¡fo XJ§fŸ; e«Kila thœî bjhl§f¥g£l ïl«kiy v‹gij kwthnjí§fŸ. kiythr¤jhš všyhe‹ikfS« Éisí«. (9- 6- 1922)

Page 92: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1892

15. âÇfLf«

_‹W fhuKŸs bghUŸfS¡F¤ ‘âÇfLf«’ v‹Wbga®. mit R¡F â¥ãÈ ÄsF v‹gd. ï«_‹W bghUS« kÅj‹ nehia¥ ngh¡» mtD¡F ï‹gª jUtd.

kfh¤kh fhªâ, njr¤â‹ moik nehia¥ ngh¡»¤njr¤J¡F¢ Rjªâu ï‹g¤ij C£l tšy _‹W tH§»ÆU¡»wh®. mit fjuhil, kJÉy¡F, Ô©lhik xʤjšv‹gd. ï« _‹W« âÇfLf« ngh‹wd.

fhªâaofË‹ âÇfLf« njr¤â‹ ãÂfismW¥gd v‹gij ï‹DŠ áy® czuhkÈU¥gij¡F¿¤J tUªJ»nwh«. fhªâaofË‹ ãwªj ehis tUªâ§f£ »Hik bfh©lhL« x›bthUtU«. mt® âÇfLf¤jhš Éisí« ey¤ij k¡fS¡F m¿îW¤Jthuhf.

fjuhil ghujkhjhÉ‹ khd¤ij¡ fh¥gJ;tWikia xÊ¥gJ. kJÉy¡F kÅj®¡F¤ bjŒtRght¤ij c©lh¡FtJ; xG¡f¤ij ts®¥gJ.Ô©lhik xÊî ghuj khjhÉ‹ _y¥ãÂia mW¥gJ;rnfhjunea¤ij ts®¥gJ.

ï« _‹iwí« xG§fhf mDZo¡FkhW fhªâaofŸ ãwªjehis K‹Å£L nea®fis¡ nf£L¡bfhŸ»nwh«. ï«_‹W« všyh muáaš f£á¡fhu®¡F«bghJth ÆU¥gd. ïitfis x‰Wikahf všyhU«mEZo¡f yhfhjh (15-9-1922)

Page 93: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 93

16. mªjz Ãiyí« muáaY«

cyf¤âš ãwªj x›nthUÆU« xU fhy¤âš mªjzÃiy ailjš nt©L«; mªjzÃiy ailahJngÇ‹g« Ef®jš mUik. x›bthUtU« mªjzÃiyia¡ F¿¡ bfh©nl j« thœ¡if¥ gofËnywKayš nt©L«. mªjz ÃiyÆš tUtJ ï‹g«. VidaÃiyfËš J‹g« Éisí«.

mªjz ÃiyahtJ v‹id? ‘mªjz® v‹ngh®mwnth®k‰ bw›îÆ®¡FŠ - brªj©ik ó©blhGfyh‹.’v‹Dª âU¡FwËš nghªJŸs brªj©ik ÃiymªjzÃiy vd¥gL«. všyh cÆiuí« j‹DÆ®nghšfUâ, v›îÆU¡F« kwªJ§ nfL NHhkY« j‹dy§fUjhkY«, fUiz nkä£lh‹ k‰wt®¡ FiH¡F«Ú®ikíilah‹ mªjz‹ vd¥gLt‹. ï¤j‹ikíilah‹ ïªeh£oš ï¢rka¤âš ï¡Fy¤âš ãw¤jšnt©L« v‹D« ÃaâÆšiy. mtD¡F eh£Lnt‰Wikrkant‰Wik rhânt‰Wik KjÈa nt‰WikfŸnjh‹wh. nt‰Wik njh‹w¥bgWnth® bghwhik¡fsŠáakht®. m‹dt® Ô¢brayhY« ngh® bghwhikmU«gh cŸsKila òÅjnu mªjz® v‹ngh®.

mªjzÃiy ailªj bgÇnah® všyh ehLfËY«ïUªjd®; ïU¡»‹wd®; ïU¥g®. ò¤j®, »¿ÞJ, kf«kJ,lhšÞlhŒ KjÈnah® mªjz Ãiy milªjtnu aht®.ghuj eh£L KÅtu®, M¢rhÇa® KjÈnah® mªjzuhŒthœªjtnu. âUtŸSt® ekJ jÄœ eh£oš njh‹¿aáwªj mªjz®. ï¥bghGJ mªjzÃiy bg‰W e«Äilkfh¤kh fhªâ tâ»wh®.

mªjzÃiy v‹gJ« rªÃahr« v‹gJ« x‹nw.g©il¡fhy¤J k‹d® br§nfhnyh¢á ehL òuªJ,ã‹d®¢ rªÃahr« bg‰Wtªjij üšfŸ ÉǤJ¡TW»‹wd. kÅjthœÉ‹ neh¡f« mªjz Ãiyailant©Lbk‹gJ. mJ kÅj thœit MuhŒnth®¡F¥

Page 94: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1894

òydhF«. x›bthUt® fšÉí« bjhÊY« ãwî« mªjzÃiyia¡ F¿¡bfh©L Éwšnt©L«. ekJ eh£L¡fšÉí« bjhÊY« ãwî« mªjz Ãiyia¡ F¿¡bfh©L Égij ïªeh£L MuhŒ¢á íilah® czuyh«.

ï› tªjzÃiy nfLwhJ X§» Ãyt nt©Lbk‹bw©Â, j« K‹ndh® muáaiy V‰gL¤âd®.muáayhtJ mªjz Ãiyia ts®¡F« áwªj JiwfSŸx‹W. eh£oš mªjz Ãiyia¡ bfL¥gd FH¥g«, Fo,âUL KjÈad. ïitfis xʤJ mªjz ÃiyiaX«òtJ muáaš Jiw. g©ila muáaÈš mªjz Ãiymilí« fšÉ nghâ¡f¥ g£L tªjJ. mªjz Ãiy¡bfdV‰g£l ekJ eh£L mwüšfŸ - m‹ò üšfŸ - m¿îüšfŸ - mªnjh! v§F¡ »l¡»‹wdnth? ekJ ehL vªÃiy¡F tªJÉ£lJ ! flîŸ nrhjidnah? ghuj ehnl. . . .

mªjz Ãiy¡bfd V‰g£l muáaš ïJfhiymʪJÉ£lJ. bghUshirahš bghwhikia¡ »s¥ã¥nghiu _£L« ghHhd muáaš cyf¤âš njh‹¿ÆU¡»wJ. m›tuáayhš mªjzÃiy mU» tU»wJ.cyf¤âš mG¡fhW« mthî« Äf¡ nfhukhf el«òÇ»‹wd. mw¤Jiwfbsšyh« kiw»‹wd. kw¤Jiwfbsšyh« ky®»‹wd. mw¤ij¡ bfL¤J kw¤ijts®¡F« X® muáaš tÊÆš elªjhš v‹d Éisí«?

ï¥bghGJ mw¤J¡FÇa muáaiy¡ bfhŸtjhkw¤J¡FÇa muáaiy¡ bfhŸtjh v‹gJ Muha‰ghyJ.mªjzÃiy ntW, muáašÃiy ntW v‹W ãÇ¥gJm¿îilikah v‹gJ« Muha‰ghyJ. ï›thuhŒ¢áÆšjiy¥g£l m¿P® gyâw¡ fU¤J¡fis btËÆL»wh®.xUáy® mªjz Ãiy¡FÇa muáany áwªj bj‹W«,mªjz Ãiy¡F clyhíŸs muáaiy ntW ãǤjyhfhbj‹WŠ brhš»wh®. ntW áy® mªjzÃiy ntWv‹W«, mjDl‹ Mir bghwhik KjÈat‰iwts®¡F« muáaiy¡ bfhz®ªJ EiH¤jš Tlhbj‹WŠ brhš»wh®. K‹dJ ekJ eh£L¥ giHamuáaš; ã‹dJ nkšeh£L muáaš, kfh¤khfhªâ,bghWik m‹ò KjÈat‰iw ts®¡f tšy K‹idamuáaiy tÈíW¤J»wh®. áy®. ‘mJ rªÃahr«,nt©lh«’ v‹»wh®.

Page 95: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 95

mªjz Ãiyia ts®¡F« Phd muáaiynaehK« ÉU«ò»nwh«. mjdhš rnfhju j®k« ÃiybgW«.nkš eh£L Cd muáayhš kÅjthœÉ‹ neh¡f«ÃiwntwhJ; rnfhju j®k¤J¡F nfL Éisí«. ï›tuáayhš kÅjÅ l¤âš ïašghf cŸs flîŸ j‹ik xʪJmtÅl¤âš ÄUf igrhr Äny¢r¤ j‹ikfŸ g⻋wd,kÅjid ÄUfkh¡F« - igrhrkh¡F« - Äny¢rdh¡F« -muáayhš bgW« Rauh{a« vk¡F nt©lh«. mJRauh{aK khfhJ.

x›bthU kÅjD« j‹ m¿ahikia cz®ªJ,njr¤ij¥ bghUshf¡ fUjhJ, M‹k thœÉš m¿it¢brY¤J« Rjªâu k‹nwh Rauh{abk‹gJ? mbkÇ¡fhÉYŸs midtU« - 炙yhªâYŸs midtU« -#¥ghÅ YŸs midtU« - ïªj¢ Rauh{a« bg‰¿U¡»whuh? Phd Rauh{a« bg‰w njr¤J¡F¥ ngh®åu®nt©Ltâšiy; nrtf® nt©Ltâšiy; fh¥ngnt©Ltâšiy, ‘thahš ngryh«; vG¤jhš vGjyh«.ïJ Koíkh?’ v‹W áy e©g® vŸË eifahL»wh®.Mfha¤âš gwªJ« j©ÙÇš _œ»í« cÆ®fistU¤J« m¿it, eh« TW« muáaštÊ¢ brY¤âdhšV‹ KoahJ? kd§bfh©lhš kÅj‹ všyhŠbrŒayh«. Phd -Rauh{a« bg‰w KÅtu® tÊÆšnjh‹¿a e«ktnu Phd muáaiy btW¡»whbuÅš,Vidnah® mij btW¥gij¡ F¿¤J ehbk‹d TWtJ?xU T£l¤jh® fhªâaofË‹ mªjz muáaiy¡ FiwT¿D«, Vidnah® mj‹ E£g¤ij¢ áªâ¤J¢ áªâ¤Jc©ik bj˪J cyf¤J¡F ciH¥ghuhf.

fhªâaofŸ r¤âah¡»uf« xL§fhbj‹gj‰FmfhÈa® braiy vL¤J¡fh£lhf cyf§ bfhŸsšnt©L«. mfhÈa® Ó¡»a®. Ó¡»a® v‹whš á§f§fŸv‹gJ bghUŸ. m‹dh® mog£L«, cij¥g£L«,miwg£L«, k©ilfŸ cila¥bg‰W«, ntWgycW¥ò¡fŸ ájw¥ bg‰W« Ãiyfy§fhJ bghWikiabe»HÉlhâU¥gJ r¤âah¡ »uf¤â‹ bt‰¿ia¥òy¥gL¤J»wJ. - ï‹D« _®¡fr¡â »s«ò»w ïl§fËbyšyh«, M‹kr¡â vG«ò bk‹gâš rªnjfÄšiy.ï›thW gy ïl§fËš M‹k r¡âÆ‹ c©ik btËtUkhdhš cyf« mij¥ g‰wnt KaY«. yhÆ£ #h®{

Page 96: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1896

ngh‹wtU« fhªâaofŸ ÓluhÆD« Mt®. Mfnt,cyf¤J¡nf e‹ik brŒí« giHa mªjz muáaiyts®¡ftªj bgÇah® brhštÊ Ã‰f Kayš nt©L«.mªjz Ãiyia ntwhfî« muáaiy ntwhfî« ïªâak¡fŸ fUjyhfhJ.

ghuj¥ òjšt®fns! Ú§fŸ, mªjz® - KÅtu® -m‹g®. gu«giuÆš tªjt®fŸ. c§fŸ gu«giufŸsUilaj‹W. c§f£F cÇaJ mªjzÃiyna.mªÃiyÆš Éf KaY§fŸ. c§fS¡F¡ flîŸnt©Lkh? ãrhR nt©Lkh? flîŸ nt©Lkhdhšfhªâia¤ njL§fŸ; rhªâailí§fŸ.(29 - 9 - 1922)

Page 97: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 97

17. bghUshuhŒ¢á

cyf¤âš k¡fŸ òÇí« bghUshuhŒ¢á ehS¡F ehŸts®ªJbfh©nl ngh»wJ. m›ts®¢áÆ‹ ntf«tUzid¡F v£lhjJ. mij tU¡F« M‰wš v¥òytU¡F c©L? MuhŒ¢á tsu tsu m¿ahik njŒªJnjŒªJ m¿î És¡fKW«. Mjyhš, k¡f£F¥ bghUshuhŒ¢á ï‹¿aikahjJ.

bghUshuhŒ¢á brŒahJ thsh fhy§ fÊ¡F«ïdnkh, ehnlh, ãwnth ÉiuÉš FiyªJnghF«.x›bthUtU« jh« thG« cyf¤ij¥g‰¿í«, PhÆW,â§fŸ, Vida É©Û‹fŸ KjÈa th‹bghUŸfis¥g‰¿í« Muhí« Ãiy ne®ªjhš k‹gijÆš bjŒÉf«jh©lt« òÇí«. MuhŒ¢áahš, bghUS©ikòydhF«; MuhŒnthuJ m¿ahik Ú§», m¿îÉs¡fKW«; ã‹tU« T£l¤jh® thœî« ey« bgW«.m¤jifa MuhŒ¢áÆš m¿P® jiy¥glhJ thsh»l¤âšbgU« ghtk‹nwh?

MuhŒ¢áahš bgW« c©ikfis¢ áy® j«ksÉšga‹gL¤â¡ bfhŸ»wh®; áy® j«khš ÉU«g¥bg‰w xUáy®¡F m¿îW¤J« msnthL ËW ÉL»wh®; áy®cyfey‹ fUâ üšfshf vGâit¡»wh®. jh« bg‰wï‹g¤ij VidnahU« Ef®jš nt©L« v‹W v©Â¤jkJ MuhŒ¢á mEgt§fisí« jh§f©l c©ikfisí« üštothf cyf¤J¡F cjÉíŸs bgÇnah®thœf.

ïJfhW« m¿P® brŒJŸs MuhŒ¢á gy KfkhfÉǪJ guªJ ËwhY«, mij K¡Twhf¥ gF¡fyh«.mit: cyif¥g‰¿a MuhŒ¢á, cÆiu¥g‰¿a MuhŒ¢á.flîis¥ g‰¿a MuhŒ¢á v‹gd. ï«_‹wDŸ áy®x›bth‹iw¥ g‰¿í«, áy® ï›Éu©il¥ g‰¿í«, áy®_‹iw¥ g‰¿í« MŒªJ üšfŸ vGâíŸsh®. _‹W«ï‹¿aikahjd v‹gJ vdJ bfhŸif. cyf MuhŒ¢á,

Page 98: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 1898

Vida ïu©lh uhŒ¢á¡F« mo¥gil. ïij ekJ eh£LMuhŒ¢á¡fhu® ftÅ¥ghuhf.

f©Tlhf¤ njh‹W« cyf¤ij Muha¥ òfhJ,cÆiu¥ g‰¿í« flîis¥ g‰¿í« Muha¥òFtjhš ey‹ÉisahJ. cÆU©ikiaí« flîS©ikiaí«cz®¤J§ fUÉ cyf« cyfnkahF«. cÆU« flîS«MuhŒ¢á¡F v£lhjd; f©Q¡F¥ òydhfhjd.MuhŒ¢á¡F v£l¡ ToajhŒ, f©Q¡F¥ òydhtjhíŸs x‹iwÉL¤J¥ ãwt‰iw Kjš Kjš MuhŒtjhšc©ikfh©lš mÇjhF«. k¡fŸ cÆU©ik fhznt©LkhÆ‹ - flî S©ik fhznt©LkhÆ‹ - cyife‹F MuhŒjš nt©L«. cyf MuhŒ¢á rl¥bghUshuhŒ¢á v‹W mij xJ¡Fjš bghUS©ik fhzKaštjhfhJ.

ïªehËš jhtu§fis¥g‰¿í«, ãuhÂfis¥g‰¿í«, ój bgsâf§fis¥ g‰¿í« MuhŒªJ vGj¥g£l üšfŸ Vuhskhf¡ »l¡»‹wd. mitfis¥ gÆy¥gÆy ïa‰ifÆ‹ E£g« ïÅJ òydhF«. ïa‰ifMuhŒ¢áahš cÆU©ikí« flîS©ikí« És§F«.‘ku§fis¥ g‰¿a MuhŒ¢á’ gwitfis¥ g‰¿aMuhŒ¢á, Éy§Ffis¥g‰¿a MuhŒ¢á v‰W¡F?’ v‹WekJ eh£ltUŸ bgU« gh‹iknah® ïªehËš Édîtijïašghf¡ bfh©LŸsd®. v‹ brŒtJ?

ekJ f©Q¡bfâÇny xU bfho tisªJ« k‰bwh‹W RU©L« És§Ftijí«, xU gwitÆ‹ _¡FÚ©L« k‰bwh‹¿‹ _¡F tisªJ« bghÈtijí«, xUÉy§F¡F¡ bfh«ò c©ikiaí«, k‰bwh‹W¡F m~Jï‹ikiaí«, ï‹bdh‹W¡F¤ Jâ¡if ïU¥gijí«MuhŒªJ c©ik fh™¥ bghWikÆšyhjtnuh,totnk ÆšyhjjhŒ, fh£áasit flªbjhË®tjhŒcŸs cÆiuí« flîisí« MuhŒj¿atšyh®? e‹W!e‹W!

f©Q¡bfânu njh‹W« ïa‰ifÆ‹ Éá¤âu§fis MuhŒªJ m¿P® üšfŸ vGâíŸsh®; Éá¤âumik¥ò fS¡F¡ fhuz§ f©oU¡»wh®. xU Éy§F¡F¡bfh«ã U¥gbj‹? k‰bwh‹W¡F ïšyhjbj‹? v‹gijMuhŒ¢á brŒa m›Éy§Ffns fUÉfshf ËW Jiz

Page 99: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 99

brŒí«. mitfis C‹¿ C‹¿ MuhŒªjhš bfh«ò©ik¡F« ï‹ik¡F« mitfns ÉilgfU«. ãwî«ï›thnw. mJnghy cyf¤ij Muha Muha áªâ¡f¢áªâ¡f m›îyfnk j‹ tuyh‰iwí« j¤Jt¤ijí«m¿îW¤J«. cyfkh»a üiy¥ go¡»‹wtdšyndhòyt‹? VLfis e«ã¡ifahš go¡»‹wtdh òyt‹?brh‰fis¡ f‰fŸ nghš mL¡F»‹wtdh fÉP‹?RU§f¡ T¿‹ gU¥bghUŸ MuhŒ¢áÆš E©bghUS©ik òy¥gL« v‹W Twyh«.

MuhŒ¢á¡F¡ fUÉahfîŸs cyif, vL¤jJ«bghŒba‹W T¿, mij btW¤J¤ jŸs v‹ kd«xU¥glÉšiy. v‹d¿it És¡» tU« cliy - eh‹thG« ï›îyif - vd¡ bfšyh tÊÆD« ï‹g_£otU« ïa‰if¤ jhia - eh‹ bghŒba‹WbtW¥ngndh? mitfis btW¡FkhW v‹ rnfhju®fS¡F¢ brhšntndh? mitfis¥ bghŒba‹WTWtj‰FK‹ mitfis MuhíkhW mt®fistz§»¡ nf£ng‹. MuhŒ¢áÆš mitfŸ bghŒahÆDkhf bkŒahÆDkhf.

bghUshuhŒ¢á brŒJ cyif¥ bghUbsd¡bfh©nlhU«, cÆiu¥ bghUbsd¡ bfh©nlhU«,flîis¥ bghUbsd¡ bfh©nlhU«, ïu©ilnah_‹iwnah vijnah bghUbsd¡ bfh©nlhU«KiwÆš m©z‹ j«ã ngh‹wtnu aht®. bghUshuhŒ¢á Kiwfis kj§fshf¡ bfh©L ïl®¥gLtJm¿ahikahF«. bghUshuhŒ¢áÆš jiy¥g£L¤jh§f©l c©ikfis m›t¥nghJ cyf¤J¡F tH§»avšyh m¿PÇl¤âY« vd¡F xnuÉj m‹ò Ãfœ»wJ.

ójbgsâf§fis MuhŒªJ bghUS©ik fhzKayhJ, mitfËYŸs áy r¡âfis¡ f©L,m›tsÉš ËW, m¢r¡âfis¡ bfh©L, gyâw¡bfhiy¡ fUÉfŸ brŒJ, cÆ®fis tU¤JtJ ïa‰ifthœî¡F mu© brŒtjhfhJ. áy T£l¤jh® ïa‰ifÆYŸs áy r¡âfis¡bfh©L, bfhiy¡fUÉ fS« Éõ¡fh‰WfS« f©L tUtJ, kÅj tF¥ig ehr¥gL¤JtjhF«. NÇa »uz¤â‹ thÆyhf cÆ®fistij¡F« KiwfŸ fhz¥gL»‹wd v‹W g¤âÇiffËš

Page 100: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18100

thá¡F«nghJ Fl® eL¡FW»wJ. m¡ T£l¤jh®j«k¿ití« ïa‰if¢ r¡âiaí« m‹ò¡F khWg£lbe¿Æš ga‹gL¤â tUtJ btW¡f¤j¡fJ; kW¡f¤j¡fJ.

ekJ eh£L¥ bgÇnah® ïa‰ifia MuhŒªjnghJ,mt®f£F« ïa‰ifÆ‹kh£LŸs r¡âfŸ òy¥g£oU¡F«. mt® mitfis¤ j«khuhŒ¢á¡F¤ Jizahf¡bfh©L, bghUS©ik F¿¤J ciH¤J¡ flîS©ikf©ld®. mt® btW« òw¥bghUŸ MuhŒ¢á brŒjnjhLÚyhJ, mfKa‰áÆYª jiy¥g£L ciH¤J mEgtPhd« bg‰wikahš, v§F§ flîS©ik f©L,v›îÆ®¡Fª Ô§F brŒahj mwbe¿ia ek¡F m¿îW¤âdh®.

‘v›îÆU Ú§fh Jiwí«ïiw átbd‹W v›îÆ®¡F« m‹ghÆU’

-irt rka be¿

(ïJ ‘Fku‹’ g¤âÇif¡bfd vGj¥bg‰wJ; K‰W¥bgwhjJ.) (5-1-1923)

Page 101: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 101

18. ϪJkj j®k Þjhgd§fŸ

ϪJkj« vJ? ϪJ v‹D« bgaiu¥ g‰¿¥ gy®gyÉjkhf¡ TW»‹wd®. ‘ϪJ’ v‹D« bga® rǤâur«gªjkhdJ. ïij¥ g‰¿ ÉǤJ¡ Tw nt©Ltâšiy.‘ϪJ v‹D« bga® rǤâu r«gªjkhdj‹W; mJgHik ahdJ’ v‹W xU áW T£l¤jh® TWtJ gy®¡F¤bjÇahJ. bgaiu¥ g‰¿a thj¤ij¢ rǤâu MuhŒ¢á¡fhu®¡F É£L ÉLnth«. ‘ϪJ kj« vJ’ v‹gij k£L«eh« ftÅ¥ngh«.

ϪJ kj« vJ v‹gj‰F¥ gy® gythW TWt®.‘ϪJ kj« kjk‹W; všyh kj§fSŠ nr®ªj xU bgUŠrkur rka«’ v‹W áy® TWt®. ‘ϪJ kj« všyhcÆ®fËl¤JŠ ÓtfhU©aŠ brY¤J« xU bfhŸifíilaJ’ v‹W ntW áy® TWt®. ‘m¿É‹ KothŒïU¥gJ ϪJ kj«’ v‹W«, ‘m¥bghUŸ jUk ntjhªjbk‹D« bgauhš ϪJ kj« miH¡f¥g£L tU»wJ.’v‹W« ï‹DŠ áy® TWt®. ‘ϪJ kj« ò©ÂaóÄah»a gujf©l tháfshš mEZo¡f¥gL« xUjUk kj«’ v‹W k‰WŠ áy® TWt®. ‘ϪJ kj« ãw¥igbah£o ÆU¥gJ’ v‹W TWnthUKs®. ϪJ kj«‘gÈÆL« kj«’ ‘ahfkj«’ ‘»Çahkj«’ v‹W TWnthUKs®. ï‹D« gy bghUŸ bfh©L ϪJ kj c©ikTWnthUKs®. ϪJkj« k¡fŸ MuhŒ¢á¡F« m¿th‰wY¡F« mEgt¤J¡F« V‰wthW bghUis És§fit¤J¡ bfh©oU¡»wJ. ‘ϪJ kj« vJ’ v‹gj‰Fv‹d ciu¥gJ?

ϪJ¡fŸ v‹W cyf¤jtuhš miH¡f¥gLnth®ah®? ‘ϪJ’ v‹D«nghJ vt‹ ‘jh‹ v‹W fUJ»wh‹v‹gJ ftÅ¡f‰gh‰W. átbgUkhid tz§FnthDªj‹id ϪJbt‹nw fUJ»wh‹. ÉZQ _®¤âiatz§FnthDª j‹id ϪJ bt‹nw Ãid¡»wh‹. ïU_®¤âfisí« x‹Wgl¤ bjhGnthD« j‹id ϪJ

Page 102: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18102

bt‹nw v©Q»wh‹. fh£nl¿ KÅa‹ kJiuåu‹fW¥g‹ r§»È KjÈa njtijfis¡ F«ãLnthUªj«ik ϪJ¡fbs‹nw brhšÈ¡ bfhŸ»wh®. irtczî mUªJ nthU« mirt czî mUªJnthU«j«ik ϪJ¡f bs‹nw ngá¡bfhŸ»wh®. ïtuidtUŠnr®ªjnj ϪJ r_f« v‹W tH§f¥g£L tU»wJ.

ϪJ¡fŸ v‹W brhšy¥gLnth®, bjŒttÊghLfËš, mEZlhd KiwfËš rhâ ngj§fËšnt‰Wik íilatuh ÆUªjhY«, j«ik ϪJ¡fŸ v‹WbrhšÈ¡ bfhŸtâš x‰Wik íilatuh ÆU¡»wh®.ï›bth‰Wikia c©L g©Q« x‹W vJ v‹gJMuha‰ghyJ. ϪJ¡f bs‹ngh® òuhz§fËš -Mfk§fËš - ÞÄUfËš - ntW gy üšfËš -mã¥ãuhangj KilatuhÆUªjhY«, ntj¤ij¡bfhŸtâš kh¤âu« mã¥ãuhangjÄ‹¿ thœ»wh®.vdnt ϪJ¡fis x‹WgL¤JtJ ntj« x‹nwahF«.ntj¤ij cl‹ghlhf¡ bfh©lJ ϪJ kj«. ϪJkj« vJ v‹D« ÉdhɉF ‘ϪJ kj« ntjkj«’ v‹wÉilÆW¡fyh«. ntj c©ikfis Muhí§fhy¤JV‰gL« gy mã¥ãuha ngj§fns ϪJkj¡ »isfshf¥ ãǪJ É»‹wd.

ntj« xU T£l¤jh®¡F cÇanjh mšyJ cy»YŸs midtU¡F« cÇanjh v‹gij Muhant©LtJmehtáa«. ntj« üyhÆDkhf; m¿thÆDkhf; ntWvJthÆDkhf. ntj« ϪJ¡fbs‹D« bešÈ¡ fhŒfis x‹WgL¤â¡ f£oit¡F« nfh (rh¡F) ngh‹wJ.ntj¤ij¡ bfhŸshj ϪJ ïuh‹. ϪJ kj¤ij¢Ó®âU¤j vGªj MÇa rkh#« KjÈadî« ntj¤ijmtkâ¡fÉšiy. m‹dh® ntj¤ijna tÈíW¤â¥ngR»wh®; ntj kj« x‹iwna cWâ¥gL¤jî« òw¥g£oU¡»wh®. eh« ï§nf Tw¥òFªjJ ϪJkj«, ntj kj«v‹gnj.

ϪJkj¤âš mwK« PhdK« thÇânghš »il¡»‹wd. ϪJkj¤âš všyh§ fhzyh«. cyf¤âYŸsvšyh kj¡ bfhŸiffS« ϪJ kj¤âš c©L. g©ilϪJ¡fŸ bjŒt tÊ Ã‹bwhG»¤ bjŒt kakhf¤ bjŒtthœit¥ bg‰¿Uªjh®fŸ. mt®fŸ njfh¤k thœitelh¤j Éšiy. mt®fŸ thœî, bjhÊš, muR KjÈa

Page 103: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 103

ahî« bjŒt¤ij¥ g‰¿na Ëwd. bjŒt Ãiyia¥bgWtj‰F ïsikÆnyna x›bthUtU« mw¤ijczu¡Toa fšÉ gÆ‹W tªjd®. m¡fšÉ njfh¤kò¤âia mÊ¡fyhƉW. bjŒÉf¡ fšÉ njr¤âš ts®ªJtªjikahš, K‹ndh® »uhk¥ gŠrha¤J Máuk jUk«KjÈat‰iw tF¤J¤ njr¤âš mikâ Ãiy bgW¤âd®.ϪJ¡fŸ g©ilehËš bg‰Wtªj fšÉ bjŒt¤j‹ikthŒªjjhfyh‹, m¡fšÉ gy njr§fis Ï«ir KiwÆšg‰w mt®fis¤ ö©lÉšiy. m¡fšÉ, MiriamW¡f¤ JizòǪjJ.

bjŒÉf¡ fšÉia ts®¡f kl§fS« m¡ fšÉahyha gaid¥bgw Mya§fS«, ãw jUkrhiyfS« kfÇÎ fshY«, M¢rhÇa®fshY«, k‹d®fshY«,k‰wt®fshY« V‰gL¤j¥g£ld. mitfS¡F Ãy§fŸ,»uhk§fŸ, ÃâfŸ KjÈad it¡f¥g£ld. mitfis¥gÇghydŠbrŒa mâg®fS« ÃaÄ¡f¥g£lh®fŸ. ï›tâg®fŸ g©il¡ fhy¤âš Äf c©ikahs®fshfïUªjh®fŸ; bghŒ¡F mŠádh®fŸ; ght fhÇa§fËšjiyÆl kh£lh®fŸ; mjUk§fisbahÊ¡F« jUk_®¤âfshf thœªjh®fŸ. mt®fŸ cgnjr«, xG¡f«,braš, gnuhgfhu áªij KjÈad njr¤ij¤ jUk tÊÆšts®¤jd. mur®fS« mt®fis tz§Fth®fŸ.mt®fŸtʤ njrK« muR« elªjd. v‹dyh«. mw¤jiyt®fË‹ c©ik - njr¤ijí« muirí«, njrmuRfË‹ c©ik - mw¤ jiyt®fisí« öŒikbrŒJtªjd v‹W RU§f¡ Twyh«. xUt® Ãiy k‰wt®Ãiyia¥ bghW¤âU¥gJ ftÅ¡f¤j¡fJ.

ehsilÉš eh£L¡ fšÉÆ‹ ts‹, murh£ákh‰w¤jhš RU§f¥bg‰wJ. ekJ bjŒÉf¡ fšÉ tsŠRU§fnt, mij ts®¡f V‰g£l mwÃiya§fË‹Ãiyí§ Fiya¤ bjhl§»‰W. nrh‰W¡ fšÉ njr¤âšnjfh¤k ò¤âia nt%‹w¢ brŒjJ. mjdhš njr« j®kÞjhg d§fis¡ ftÅahJ ÉL¤jJ. njr¤â‹ ftd¡Fiwî., j®k Þjhgd¤ jiyt®fË‹ kndhÃiyia¡bfL¤jJ. j®k Þjhgd§fŸ mj®k Þjhgd§fshfkh¿É£ld. ekJ eh£L¡FÇa fšÉ xG¡f« brašKjÈad mU»d. j®k¤J¡F¡ f®¤j®fshf V‰g£lt®fS«, kl§fS¡F mâg®fshf¥ nghªjt®fS«, mj®k

Page 104: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18104

f®¤j®fshfî«, klik¡F mâfhÇfshfî« kh¿É£lh®fŸ. nfhÆš CÊa®fS« kl¤J¢ Ól®fS«c©ikbe¿ ÉL¤J¥ ãwH¤ bjhl§»dh®fŸ. mâg®fŸj§fŸ CÊa®fisí« Ól® fisí« rªnj»¡fyhdh®fŸ.ït®fŸ mt®fis¢ rªnj»¡f yhdh®fŸ, rªnjf¤jhšgy nfLfS« ÉisayhÆd. klhâgâfŸ fz¡FfËšfU¤ij¢ brY¤âdh®fŸ; mj‰F¤ JizbrŒa M§»y§f‰wtiu milªjh®fŸ; t¡Ñiy e©Âdh®fŸ; mâfhÇfŸ e£ig ehodh®fŸ; nfh®£Lfis¤ njodh®fŸ.mwK« c©ikí« Ãiya§fis ÉL¤J Mfha¤âšgwªJ kiwªjd.

nkY« nkY« j®k Þjhgd¤ jiyt®fŸ gy¥gyght¢ brašfS¡F cl‹g£lh®fŸ; ÔbahG¡f§fËYªjiy¥ g£lh®fŸ. klhâgâfis¤ âU¤j¥ gy ehtšfS«vGªjd. mt®fis¡ bfL¡f¥ gy ehtyU§ »s«ãdh®.kl§fËš gŠrkh ghjf§fŸ Ãu«ãd. kl§fŸght¤J¡F C‰wh» É£ld. klhâgâfŸ njntªâungh»fsh»É£lh®fŸ. mt®fis¥ g‰¿ btËÆš»s«ò§ fijfis Ãid¡fî« kd« eL§F»wJ.bghšyhj ghÉfŸ v‹W klhâgâfŸ brhšy¥g£lh®fŸ. fhõhaª jǤj klhâgâfŸ fhᥠòlitnkšfU¤ij¢ brY¤J§ fhy¤ij¡ f©LtU»nwh«.Phdts®¢á¡F« jUkts®¢á¡F« K‹ndh® nrĤJit¤j br«bghUŸ ÉiykhjU¡f‹nwh ga‹gL»wJ!kl§fËš ÉiykhjU¡FŸs áw¥ò¤ bjh©lU¡FÄšiy. M©tl‹ âUtoia tUoa gu«giuÆšnjh‹¿a klhâgâfŸ, Éiykhj® ghj fky§fistUL»wh®fŸ. ÉiykhjU¡F ï~bjhU fhy« nghY«!gz§fU⢠áy FykhjU« kl« òF»wh® v‹W nfŸÉíW»nwh«. ï‹D« klhâgâf bs‹D« ghjf® braiyvGj kdbkHÉšiy.

ït®fŸ mlhj brašfis v¤Jiz ehŸ ïiwt‹gh®¤âU¥gh‹? ï¥bghGJ ïiwt‹ âUtUŸ ghÈ¡»wh‹. mwÃiya¤ jiyt®fŸ mâfhu¤ij¥ ãL§fM©lt‹ âUîs«g‰¿ ÆU¡»wh‹. M©lt‹ njr¤jh®f©iz¤ âw¡»wh‹. njr« ï‹D« f©iz¤ âw¡fÉšiy. ïiwt‹ fh£Lth‹; C£Lthndh? njr¤â‹f© v‹W âw¡Fnkh? njr§ f©iz¤ âwªJ, mw

Page 105: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 105

Ãiya§fis c‰W neh¡», nt©Lt brŒJ bfhŸsïJnt fhy«.

ϪJ j®k Þjhgd§fis¢ Ó®âU¤j nt©Lbk‹W kªâÇ ïuhkuha çfh® xU knrhjh bfh©LtªâU¡»wh®. m« knrhjhit¡ f©L eL§»¢ áyklhâgâfŸ br‹id nr®ªJ m§FħF« XL»wh®fŸ.mt®fŸ X£l¤ij¡ ftŤJ tU»nwh«. mt®fŸv¡fU¤Jl‹ Xo¤ âÇ»wh®fŸ?

‘knrhjhit kªâÇ bfh©L tUtJ Ãaha« m‹W’v‹W, ‘murh§f¤jh® rka cÇikfËš jiyÆlyhfhJ’v‹W« áy® T¡FuÈL»wh®. ‘murh§f¤jh® knrhjhitÃiwnt‰wh bjhÊÆ‹, klhâgâfS« k‰wt®fS«giHgo fËah£l§fËš bghUis¢ brytÊ¥gh®fns,mj‰bf‹ brŒtJ?’ v‹W áy® ftiyíW»wh®. ï¡T¡FuY« ftiyí« khfhz¤ijna fy¡F»‹wd.

mw Ãiya§fË‹ bghU£ FÉašfŸ klhâgâfSilad tšy. mitfŸ bghJk¡fSilad. mitfËšj‰nghija (ïu£il ah£á) murh§f« jiyÆlyhfhJ;R¤j Rauh{a¡ fhy¤âš murh§f« jiyÆlš jFâ.klhâ gâfË‹ go‰bwhG¡f« bgU»tU« ï›ntisÆš - kªâÇ knrhjh bfh©LtªJŸs ïªneu¤âš -njr¤jh® f© ÉʤJ¡ fldh‰w K‹tUjš nt©L«. ïªÃiyia¤ njr¤jh®¡F M©ltnd T£oit¤jh‹. njr«fldh‰w vGtjhf.

ϪJ kj¤jh® eh‹F gFâÆduhf¥ ãǪâU¡»wh®.m‹dh® irt®, itzt®, Þkh®¤j®, kh¤Jt®vd¥gLt®. ït® midtU« x‹Wg£L xU kAhehL ToxU jiyik¡ fÄ£o V‰gL¤jš nt©L«. m¡fÄ£o,x›bthU kj¤jh®. nr®ªj x›bthU »is¡fÄ£oiaV‰gL¤â, m›t«kj¤ jUk Þjhgd§fis¥ gÇghÈ¡fKayšnt©L«. x›bthU jUk ÞjhgdK«, m›t«kj¤jtuhš bjǪbjL¡f¥gL« fÄ£ofË‹ gh®it¡Ñœeilbg¿‹, kl§fŸ giHa Ãiy milí«; eh£L¡FÇafšÉ xG¡f« rka« KjÈad Ó® bgW«. klhâgâfŸbgUikí§ F‹whJ. mt®fS« ešyt® fshth®fŸ.bghUS¡F« gGJneuhJ. K‹ndh® ÉU¥gK«ÃiwntW«. fÄ£ofË‹ mik¥ò Kiwfis V‰wgo

Page 106: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18106

xG§FgL¤â¡ bfhŸsyh«. mij¥g‰¿ ï§nf ï‹WÉǤ Jiu¡f nt©Ltâšiy.

ï¥bghGJ irt® itzt® Þkh®¤j® kh¤Jt®M»a ehštU« brŒant©Lt bj‹d? midtUŠnr®ªJ KjyhtJ knrhjh ÃiwntwhjthW Ka‰ábrŒjš nt©L«; mnj rka¤âš mwÃiya§fis¤ j«tÊ¥gL¤jî« Kayš nt©L«. ‘ïj‰F klhâgâfŸïz§Fth®fnsh? v‹W áy® Édtyh«. klhâgâfŸah®? rka gÇghydŠ brŒa e«khš V‰gL¤j¥g£lãuâÃâfns aht®. mtiu ekJ ÉU¥g¥go kh‰wyh«.mt® ekJ ÉU¥g¤J¡F ïz§»na Ôušnt©L«.bghJk¡fŸ f©âwªJ j§fŸ cÇik cz®ªJ j§fŸÉU¥g¤ij klhâgâfS¡F« k‰wt®fS¡F« bjÇɤjhš m›ÉU¥g¤J¡F mt®fŸ ïz§Fth®fŸ. k¡fS«klhâ gâfS« x‹Wg£lhš, kªâÇ knrhjh ÃiwntwhJ. knrhjh Ãiwnt¿dhš mJ ϪJk¡fË‹m¿ahikiaí«, klhâ gâfË‹ ftiypd¤ijínkF¿¥gjhF«. ï«knrhjh Ãiwnt¿dhš ϪJkj¤â‹cÆ®nghŒÉL« v‹gâš rªnjfÄšiy. ϪJ¡fns!‘v¢rÇ¡if’ rka¤J¡ fhfthtJ x‹¿ ciH¡fkh£O®fsh? (12 - 1 - 1923)

Page 107: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 107

19. fhªâaofŸ

cyf¤âš mwªnjŒªJ kw« kÈí« ntisÆš,M©lt‹ mUshš bgÇnah®fŸ njh‹¿, mw« ts®¤Jkw§ fotJ tH¡f«. m›tH¡f«, flªj gy CÊfËšÃfœªJ tªâU¥gij¢ rǤâu§ TW»wJ. ïªehËšcyfbk§F« mwªnjŒªJ kw«kȪJ tUtij czuhjhÇšiy. cz®ªJ«, k¡fŸ kwtÊÆš ÉU¥ò« mwtÊÆšbtW¥ò« bfhŸtJ Éa¥ng.

g©il¡ fhy¤ij¥ gh®¡»Y« ï¡fhy¤âšf‰nwh® bjhif bgU»ÆU¡»wJ; fšÿÇfŸ bjhifbgU» ÆU¡»wJ. f‰nwh® bjhif mU»ÆUªj mªehËš- ku ÃHš fšÿÇahf ïUªj m¡fhy¤âš - m‹ò«mUS« kȪj mwtÊ xG§Fbg‰¿UªjJ. f‰nwh®bjhif bgU»íŸs ïªehËš - fšÿǤ bjhif bgU¡bfL¤JŸs ï¡fhy¤âš - t‹f©ikí« bfhiyí«br¿ªJŸs kwbe¿ ts« bg‰¿U¡»wJ. xUtiu xUt®Vkh‰WtJ«, xU FL« g¤jhiu k‰bwhU FL«g¤jh®tŠá¥gJ«, xU eh£lhiu ntbwhU eh£lh®J‹òW¤JtJ« mwbe¿nah? kwbe¿nah? m‹g®fnsMuhí§fŸ.

g©il ehËš m¢R¡Tl§fËšiy; m¢R Ékhd§fËšiy. gid XiyfËY«, njhšfËY«, jfLfËY«üšfŸ vGj¥g£ld. br¥ò¤ jfLfŸ f‰fŸ KjÈat‰¿Y« mÇa fU¤J¡fŸ tiua¥g£ld. cgÃlj§fŸigãš bfhuh‹ KjÈa mUŸ üšfis¥ giHafhy¤âš všyh Çl¤âY§ fh©lyÇJ. ï¥bghGJïit ahî« m¢R Ékhd§fËny¿¥ gy® fu¤âš cywd. igãš, nfho nfhoahf¥ gy bkhÊfËšm¢ál¥gL»wJ. Inuh¥gh, mbkÇ¡fh f©l§fËYŸs x›bthU FL«g¤âY« mª üš ïU¡F«. k‰w¡f©l§fËY« mªüš guÉ tU»wJ. mªüiy XahJXJ« Inuh¥ãa cyf« ï¥bghGJ vª ÃiyÆÈU¡

Page 108: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18108

»wJ? igãby§nf? »¿ÞJ v§nf? mt® RÉnrõbk§nf? Inuh¥gh, Õu§»Æš - bto F©oš - bfhiyÆš- m¿it¢ brY¤â tU»wJ!

ïªehËš gÆy¥gL§ fšÉ fšÉahfhJ. V£L¡fšÉahš v‹d ga‹ Éisí«? všyh cÆ®fËl¤âY«m‹ò brY¤J« mw¡fšÉia¡ fhnzh«. tŠrid, NJ,nkhr«, bghwhik KjÈa Ô¡Fz§fis ts®¡F«kw¡fšÉ a‹nwh ï¥bghGJ guÉtU»wJ? t¡Ñš fšÉv‹d fšÉ? mªnjh! fšÉ fšÉ v‹W k¡fŸ gLFÊƚ圻wh®fŸ! mt®fŸ mwbk‹W kw¤ij ts®¡»wh®fŸ!v‹d bfhLik! Éy§»Å‹W« tªj k¡fŸ, njt®fshj‰F¥ gâyhf, Û©L« Éy§Ffshf tÊnfhY»wh®fŸ!v‹nd fhy«!

cy»š k¡fŸ Ãiy F‹¿tU« ïªehËš, mt®fŸÃiyia¥ g©gL¤j xU bgÇah® njh‹¿ÆU¡»wh®.mt® ah®? mt® kfh¤kh fhªâ. mt® ï¥bghGJ v§nfÆU¡»wh®? áiwÆÈU¡»wh®. cyFŒa, mw« tsu, m‹òbgUf, mU nsh§f¤ njh‹¿a xU bgÇah® áiwÆštâí§fhy« mw« bgU»íŸs fhykhnkh? mwK« áiw¥gL§ fhyk‹nwh ï¡ fhy«? ï¡fhy¤â‹ bfhLikiav‹bd‹ng«! v‹bd‹ng«! mwtothfîŸs M©ltnd!c‹ âUÉisah£ bl‹nd! v‹nd! c‹dhš mD¥g¥g£l bgÇnah® áiwÆš ciw»wh®!

fhªâaofŸ V‹ áiw òFªjh®? vt® bghU£L¢ áiwòFªjh®? bfhšyhikia - mÏ«iria - cy»š ts®¡f¡fhªâaofŸ áiwòFªjh®. m›tw¤ij ts®¡fnt©oaïªâa k¡fŸ, j§fŸ flikia¢ br›tnd M‰whikahš,mt®fŸ bghU£L kfh¤kh áiwòFªjh®. kfh¤kh áiwòFªj fhuz¤ij C‹¿ neh¡Fjš nt©L«. Vnjhmuáaš »s®¢á brŒJ, mj‹ fhuzkhf mt® áiw¥g£lh® v‹W brhšnthU« cs®. ït® brhštJ Þöyfhuz«. N£Rk fhuznk fUj‰ghyJ.

kfh¤kh fhªâ rhjhuz kÅj clš jh§»atnu.Mdhš mt® clÈš cŸs M‹k r¡ânah É©izí«K£LtJ. m¤jifa M‹k r¡âia mt® v§»UªJbg‰wh®? mt® v§»UªJ« mij¥ bg‰whÇšiy. M‹kr¡â v‹gJ x›bthUtÇl¤âYÄU¥gJ. m¢r¡âia

Page 109: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 109

m¿ahkš thœ»wh® kÅj® gy®. mj‰FÇa fšÉgÆ‹whš mij m¿ayh«. btW« òw¥bghU£ fšÉahšM‹k r¡âÆ‹ c©ik Ãidî« njh‹whJ. ïbys»f¡fšÉ kh¤âu« bgW»wt® njfh¤kthj ò¤âíilatuhfïU¥g®. ïbys»f¡ fšÉnahL itâf¡ (m¿î - xG¡f¡)fšÉ bgWnth®, M‹k MuhŒ¢á òǪJ M‹k r¡âbgWt®. kfh¤kh fhªâ ïsikÆš ïbys»f¡fšÉia¥ gÆ‹W tªjnjhL itâf¡ fšÉiaí«gÆ‹W tªjh®; K‹idaij¡ f‰fshš f£l¥bg‰wfšÿÇÆš gÆ‹wh®; ã‹idaij å£L¤bjŒtkh»aekJ m‹idahÇl« gÆ‹wh®. fhªâaofŸ, jkJmUik m‹idahiu¡ flîshf¡ bfh©L, mt®ciutÊ el¡F« m¿î xG¡f¡ fšÉia ïsikÆšgÆ‹wh®. mjdhš fhªâaofŸ njfh¤k thâahŒ¢Raey¥ngŒ¡F ïiuahdh Çšiy. mt® M‹kr¡â bg‰W,k‰wt®¡F ciH¡F« bjŒt tÊghL brŒJ, mj‹ gadhfï¥bghGJ áiwÆš tâ»wh®. mt® gÆ‹w fšÉ - mt®bfh©l m¿î xG¡f« - bgWnth®, mt®nghy M‹kr¡â bgWt®; bjŒt tÊgh£o‰ áwªJ jkJ v‹igí«ãw®¡ FÇikah¡Ft®; jk¡bfd thHhJ, ãw®¡bfdthœt®; tU« ïl®fisbašyh« ï‹g¤njhL V‰g®.

fhªâaofis kfh¤kh v‹W cyf« tÊgL»wJ.clš bghUŸ MÉ _‹iwí«, j« thœî¡bfd¡bfhŸshJ, ãw® thœî¡bfd m®¥gzŠ brŒ»‹wt®bgÇnah®; mtnu kfh¤kh Mt®. e§ fhªâaofŸ thœitvL¤J¡bfhŸnth«. mt® bršt¡ FoÆš ãwªjt®;ghÇÞl® gߣirÆš nj¿at®; m¤bjhÊÈš VuhskhdtUthŒ bg‰¿Uªjt®; kidÉ k¡fis¥ cilat®.fhªâaofŸ jkJ bršt¤âš g‰W¡ bfhŸsÉšiy;m¥bghU£bršt¤ij ViHfS¡F¥ ga‹gL¤âdh®;ghÇÞl® g£l¤ijí«, bjhÊiyí« fh‰¿š gw¡fÉ£lh®; mit mtU¡F¡ fdî nghš njh‹¿ kiwªjd.kidÉ k¡fisí« k‰w îÆ®fis¥ nghy mt®fUjyhdh®. vdnt, jk¡bfd mt® x‹iwí§ bfh©lhÇšiy. Mfnt, mtiu kfh¤kh v‹W cyf« ngh‰W»wJ.

clš bghUŸ MÉ _‹iwí« m®¥gzŠ brŒJãw®¡ FiHahJ. fhL òFªJ jt§»l¡f mofŸbr‹¿U¥ghuhÆ‹, mtiu kfh¤kh v‹W cyf«

Page 110: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18110

ngh‰whJ. fhªâaofŸ jk¡FŸs g‰W¡fis všyh«xʤJ¥ ãw®¡FiH¡F« xU g‰iw¥ g‰whf¡ bfh©lh®.m¥g‰iw¥ g‰¿a v«bgUkh‹ cyif neh¡»dh®; k¡fŸJ‹g¤ij¡ f©lh®; ehL fhlh ÆU¥gij¡ f©lh®;fh£oš tÈa Éy§FfŸ vËa Éy§Ffis tij¥gij¥nghy, tÈah® vËahiu tij¥gij¡f©lh®; brštuhšt¿a® gL« gh£il¡ f©lh®; f©Ù® É£lh®;mt®kd§ FiHªjJ. mofŸ, cy»YŸs murh£áfbsšyh« bršt®tÊ el¥gnj J¡f¤J¡F¡ fhuz«v‹D« c©ikia¡ f©lh®; f©L v‹ brŒjh®? brštmurh£áfis¢ Ó®âU¤âdhš, kÅj thœî Éy§Fthœthfhkš, bjŒt thœthf X§F« v‹W v©Â,cyf¤J¡F vËa thœit m¿îW¤âdh®; m¿îW¤âathW jh« elªJ fh£odh®; fh£L»wh®. KjyhtJmtnu vËa thœit nk‰bfh©lh®. mt® x‰iw¤ JÂmªJ thœ»whbuÅš, mtuJ vËa thœitv‹bd‹W TWtJ?

x›bthUtD« jd¡F nt©Ltdt‰iw¤ jhndbrŒJ bfhŸs nt©Lbk‹W cyf¤J¡F mofŸcgnjá¤jh®. ï›nth® cgnjr«, cyf¤âYŸs ca®îjhœî KjÈa nt‰Wikfis mwnt xÊ¡F«; murh£áfis¤ âU¤J«. cyf« ï¥bghGJ Ï«irkakhÆU¥gj‰F¡ fhuz«, kÅj‹ ïaªâu§fË‹ cjÉ eho¥,gy® ciH¥ig xUáy® Ef®ªJ ï‹gª JŒ¥gjhF«.kfh¤kh ïij¡ f©L mÏ«rh j®k¤J¡F Kjš goahf,mtdtD¡F nt©Ltdt‰iw mtdtnd brŒJbfhŸs nt©Lbk‹gij mUËdh®. ï›î©ikiatÈíW¤jnt r®¡fh v‹DŠ r¡fu¤ij kfh¤kh jkJfu¤ânyªâdh®.

fhªâaofŸ cgnjr¤J¡F¥ bgÇJ« âahf«nt©l‰ ghyJ. fhªâaofË‹ âahf« cyf¿ªjbjh‹W.âahf cz®î ïšyhjkÅj‹, ãwiu tU¤â¤jh‹ Ãu«gc©L fË¡fnt ÉU«òth‹. ï¡fËah£la®nthD¡Fv‹W« ï‹gÄšiy; mt‹ v‹W« m¢rKilatdhŒ¡ftiy íilatdhŒ thœt‹. âahf« bgUf¥ bgUf¢Rjªâu îz®î« ï‹g Ãfœ¢áí« bgUF«. kfh¤kh,âahf¤ij¤ jk¡FÇa mÂahf mªJ, k¡fS¡F¥ghLg£L¢ áiw òFªJ, ï‹g¡ flÈš, ‘ehkh®¡F§

Page 111: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 111

Foašnyh« ekid aŠnrh« euf¤â Èl®¥gnlh« eliyÆšnyh« - Vkh¥ngh« ãÂa¿nah« gÂnth kšnyh«ï‹gnk vªehSª J‹gÄšiy’ v‹W ïWkh¥bghLâis¤âU¡»wh®. j‰fhy cy»š kfh¤kh fhªâia¥nghyï‹g« Ef®nth® mÇa® v‹nw Twyh«. âahfKŸsïl¤âš ï‹gÄšyhkš nghFnkh?

cy»YŸs x›bthUtD« âah»ahŒÉ£lhš,mt‹ thœî«, mt‹ FL«gK«, mt‹ njrK«, m¤njr«tF¡F« murh£á Kiwí« Ï«iria F¿¡bfh©oa§Fnkh? ïa§fh, âahf¤jhš kfh¤kh fhªâ bg‰wM‹kr¡âia všyhU« bgwyh«. M‹kr¡â v‹gJbtËna ïUªJ tªJ òFtj‹W. m~J cŸËUªJ mU«ãky®tJ. mj‰F¤ âahf« m‹ò KjÈad nt©L«.

kfh¤kh, M‹kr¡â bg‰wikahš, á¿J« m¢rÄ‹¿, Míjgy¤ij¥ bghU£gL¤jhJ, rh¤ÉftÊƚËW mij v⮡»wh®. Míj gy¤âš bgU e«ã¡ifíila b#®bkÅna ï¥bghGJ fhªâaofŸ cgnjr¤J¡F¢ brÉrhŒ¡»wJ. Inuh¥gh¥nghÇš bt‰¿bg‰wãuh‹R njr«, njhšÉí‰w b#®bkÅ áy ÃgªjidfisÃiwnt‰w ïayhik f©L, mj‹ ÛJ M¡»uĤjJ.b#®bkÅ v‹d brŒ»wJ? rh¤Éf¥ ngh® Kiwia¡ if¡bfh©L É»wJ. m›thnw všyh¤ njr§fS«, m¤njrM£áfS« fhªâaofŸ cgnjr¤J¡F¢ brÉrhŒ¡F§fhy« tU«. ïªâahÉš ãwªj eh« - j®k¤ij íz®ªjKÅt®fŸtÊ tªj eh« - mÏ«irÆš ng®bg‰w eh« -v‹d brŒjš nt©L«?

cyf¤ij¤ âU¤jtªj bgÇnah® ekJ njr¤âšnjh‹¿at®; mtiu - e«kt® - e« njr¤jh® - v‹WmiH¡F« ng‰iw eh« bg‰¿U¡»nwh«. mtU« e«njr¤jtuhfnt, njr MrhutÊ Ã‹W, njr jUk¤ijcyF¡F m¿îW¤J»wh®. kfh¤kh fhªâ cyf¤ijxG§FgL¤j - cyf¤âš mÏ«rh j®k¤ij¥ gu¥g -ek¡nf f£lis Æ£oU¡»wh®. eh« v‹d brŒnjh«?brŒ»nwh«? ekJ flikia eh« brŒnjhkh? brŒ»nwhkh? ïªâa rnfhjÇfns! rnfhju®fns! c§fŸ kd¢rh‹iw¡ nfS§fŸ. c§fŸ thÆyhf cy»š mwbe¿nah«g xU bgÇahiu c§fŸ eh£oš njh‹WkhW

Page 112: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18112

M©lt‹ mUŸ brŒjh‹. Ú§fŸ mt® brhštÊɻ֮fsh? mt® brhš ahJ?

kfh¤kh ïªâahɉF ÉL¤JŸs brŒâ v‹d?r£lrig, ãÇ£oZ ÚâÞjy«, murh§f cjÉbgW«gŸË¡Tl« ïitfis¥ g»ZfÇ¡f¢ brh‹dh®. rnfhju®fns! ï›ntiyia¢ brŒÔ®fsh? K‰W« khwhft‹nwhel¡»Ö®fŸ? r£lrig nt£il ehS¡FehŸ tY¤JtU»wJ. ÚâÞjy§fËš t¡Ñš T£l« C‰W¥nghšbgU¡bfL¤ njhL»wJ. gŸË¡Tl§fËš ãŸisfŸÃu«ã¤ jJ«ò»wh®fŸ. ïªâa®fns! v‹d e‹¿!

ï‹D« kfh¤kh v‹d brh‹dh®? fjiu mÂa¢brh‹dh®; fŸis Éy¡f¢ brh‹dh®? Ô©lhikiaxÊ¡f¢ brh‹dh®. ï›ntiyfisahtJ eh« brŒnjhkh? ïitfshš Rauh{Ía« tUkh v‹W Phd«ngR»nwh«; j®¡fŠ brŒ»nwh«. eh« bgU« bghW¥igV‰W¡ bfh©nlh«. Mdhš v‹d brŒnjh«? kfh¤khj§ flikia¢ brŒJÉ£L¢ áiw òFªjh®. mofŸm¿îW¤âa mÏ«rh jUk¤ij ts®¡f ïªâauh»aehnk KjÈš flik¥gLjš nt©L«.

flîshš mD¥g¥g£l bgÇnah® - cyif cŒÉ¡ftªj c¤jk® - mÏ«rh j®k¤ij m¿îW¤âa m¿P® -ekJ njr fhªâ - j®k¤â‹ bghU£L¢ áiw òFªjehŸ,tU« PhƉW¡»Hik cW»wJ. mªehis¡ bfh©lhL§fŸ. rnfhju®fns! m‹W xU ntiyíŠ brŒahnjí§fŸ; mÏ«rh j®k¤ij¢ áªjid brŒí§fŸ;m¤jUk« cyf bk§fQ« gut¡ flîis¤ bjhG§fŸ;fhªâaofis¥ ngh‰W§fŸ. mt® brhštÊ cyf«elªjhš, cyf¤âš kwªnjŒªJ mw« tsU«. cgÃlj«,igãš, bfhuh‹ KjÈa mUŸ üšfË‹ c©ik cy»šÃyî«. Mjyhš, fhªâaofŸ TW« tÊia ehL§fŸ;mt® âUehis¡ bfh©lhL§fŸ. tªnj khju«.fhªâaofŸ thœf. (16-3-1923)

Page 113: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 113

20. fhªâ rka«

fhªâaofŸ cyf¤J¡F ÉL¤JŸs brŒâiaMuhŒªJ gh®¤jhš, mJ rkaPhd¤ij m¿îW¤JtJfhzyh«. fhªâaofŸ cyf¤J¡F v‹d nghâ¡»wh®?r¤âa« mÏ«ir v‹D« ïu©ilí« nghâ¡»wh®.ï›Éu©L« cyf¤âYŸs všyh¢ rka§fË‹mo¥gil. rka§fS¡F mo¥gilahd jUk§fis¥nghâ¡f¡ fhªâaofŸ òw¥g£lik ahy‹nwh, mtiuv«kj¤âdU« ngh‰W»wh®? cyf¤âš v¥gFâÆY«ïªehËš rka§fŸ njŒªJ tUtJ btË¥gil.kj¥g‰W« kjituh¡»aK« kjntõK« ï¥ bghGJÃywdt‹¿ kj§fË‹ c©ik, brŒifÆšÃyîtâšiy. k¡fŸ rka c©ikia kwªJ, muáaiykjkh¡bfh©L, cyf¤ij¡ fy¡», ïl® Éis¤JtUtJf©L, rka¤â‹ _y jUk§fsh»a r¤âa¤ijí«mÏ«iriaí« kfh¤khfhªâ nghâ¡f¤ bjhl§»dh®.fhªâaofŸ nghâ¡F« rka¤J¡F¢ ‘r¤âah¡»uf«’ v‹Wbga®.

muáayhš f£l¥g£l murh§f§fis mʤJ,mitfis¢ r¤âa¤jhš, mÏ«rh jUk¤jhš mik¤jhš,cy»š r¤âabe¿ tsU« v‹gJ fhªâaofË‹e«ã¡if. ï¡fhuz« g‰¿ mt® muáaš F¿bah‹nwíila murh§f mik¥ò¡fnshL x¤JiHahâU¡f¥nghâ¤jh®. vdnt, r¤âah¡»uf rka¤J¡F x¤JiHahikj‰nghJ áwªj ÉujkhÆU¡»wJ. r¤âah¡»uf rka¤J¡F¡ fjuhil jǤjš, Fobahʤjš, Ô©lhikÉy¡fš M»a _‹W« áwªj mDZlhd¢ á‹d§fshfî« Kiwfshfî« És§F»‹wd. ï›ÉujK«mDZlhdK« kÅjid¤ öŒik¥ gL¤Jtd. kÅj‹öŒik¥g£lhš, mt‹ elh¤J« murh§f« KjÈadî«öŒikíW«. fhªâaofË‹ r¤âah¡»uf rka«,j‰nghJŸs murh§f§fis¤ öŒik¥gL¤J« thÆyhfcyf¤ij¢ Ó®âU¤j tšyJ.

Page 114: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18114

fhªâaofŸ j« rka¤ij Kjš Kjš njr kfhrigah»a fh§fuÞtÊ ts®¡f Ka‹wh®. fh§fu[&« mt®nghjidia V‰W elªJtU»wJ. Mdhš fh§fuÌš rkathrid a¿ahjhU« nr®ªJŸsikahš m‹dh® fhªâaofsJ nghjidÆ‹ E£g¤ij czuhJ, muáašmŠPhd¤ij¡ bfhz®ªJ ïilÆil ÉL»wh®.ï¥bghGJ fh§fuÌš ãsití« ãÇití« c©Lg©Â ÆU¥gt® bgÇJ« rka¥g‰¿šyhjtuhÆU¤jšnt©L«. nfhgKilnah®, t‹kKilnah®, bghŒkha¥bgUikíilnah® x¤JiHahikÆš nr®ªJ ciH¤jikahy‹nwh x¤JiHahik cu« bgwÉšiy? r¤âah¡»ufrka¤âš g‰¿šyhjhU« fh§fuÌš EiHªJ ï‹D«fh§fui[¡ fy¡» tU»wh®. fh§fuÞ r¤âah¡»uf¤ijÉy¡»É£lhš, njr¤J¡F ÉLjiy rÛg¤âÈšiy v‹dyh«. fh§fu[hš eh£L¡F e‹ik Éisant©Lkhdhš,mJ r¤âah¡ »uf¤ij neÇa KiwÆš mDZo¤jšnt©L«.

r¤âah¡»uf rka¤ij¡ fh§fuÞ ifÉ£lhY«ïŤ njr« ifÉlhJ; njr« É£lhY« cyf« ÉlhJ.fh§fuÞfhu® mšyhj gyU« r¤âah¡»uf¤ij mDZo¤J tU»wh®. fhªâaofŸ rka« ï¥bghGJ cyf¤âšÄf Éiuthf¥ guÉtU»wJ. ï›ntisÆš ïªâahÉšãwªj áy Kânah®, fh§fui[¢ r¤âah¡»uf¤âÅ‹WªâU¥g Ka‹W tU»wh®. mtU¡F¢ r¤âah¡»uf«ãoahÉo‹, fh§fui[ ÉL¤J Ú§»¤ jÅ ïa¡fbkh‹Wc©lh¡»¡ bfhŸtJ ey«; fh§fui[¡ bfL¡f KaštJght«. fh§fuÞ mt®tʤ âU«ãdhš, r¤âah¡»u»fŸ,xU jÅ ïa¡f« f©L, mj‹tÊ¡ fhªâ rka¤ijts®¥gh®fshf. (6-7-1923)

Page 115: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 115

21. Éy§F - kÅj‹ - bjŒt«

flîŸ gil¥ãš v©Âwªj cÆ®fŸ v©ÂwªjclšfŸ jh§», ï›îy»Y« ntW cyf§fËY«thœ»‹wd. ój bgsâf m¿PU« gil¥ig K¤âwkhftF¤âU¡»wh®. mit jhtu«; nyhf«, b#ªJ v‹gd.ï‹D« ïitfis¥ g‰¿a MuhŒ¢á nkšeh£ošts®ªJ tU»wJ. nkšeh£L¤ j¤Jt rhÞâÇfˉ áy®,b#ªJ¡fË‹ ïašfis e‹F MŒªJ, ‘Éy§»Å‹W«kÅj‹ tªjh‹’ v‹gij ÃWÉ¡ fh£oíŸsh®. ekJeh£L¥ g©il _j¿PU« ï› î©ikia¡ f©lt®v‹W Twyh«.

$kª ehuhaz_®¤âÆ‹ mtjhu¤â‹ÛJ fU¤J¢brY¤Jnth«. m›ttjhu«. k¢r¤â‰ bwhl§»¥ go¥goahf, cŸsJáwªJ, ts®ªJ tªjij¥ òuhz§fŸTW»‹wd. k¢r«, T®k«(Mik), tuhf« (g‹¿) M»aï«_‹w‹ã‹ njh‹¿aJ euá«k«. euá«k¤âš Éy§FkÅj¡ fy¥ò c©L. mj‰F¥ ã‹d® thkd® (FŸs®)njh‹¿d®. kÅj¤ njh‰w« ï›ttjhu¤âš mU«ã‰W.ã‹d®¥ guRuhk® câ¤jh®. mt®ghš ád« bgh§»¡bfh©oUªjJ. mt® fhy¤ânyna $uhk® mtjǤjh®.m›ttjhu¤âš nfhg¡F¿ »ilahJ. rhªj kznkfkœªJ bfh©oUªjJ; Mdhš ó®tPhd« v‹W«ÃytÉšiy: x›bthUntis mªj Phd« njh‹¿kiwªjij ïuhkhaz« m¿îW¤J»wJ. ï›ttjhu¤J¡F¥ ã‹id $»UZz_®¤â njh‹¿dh®. ït®ghšó®tPhd« v‹W« ÃyÉ¡ bfh©oUªjJ. _y¥bghUS¡F v‹bd‹d ïašò fS©nlh mitbašyh« f©zãuhÅl¤âY« ïUªjd. mt® všyh«tšytuhf ï›îy»š thœªjh®. mt® cgnjá¤jc©ik¥ bghUŸ ‘gft¤Ñij’ v‹D« üyhf¥ gÇzĤjJ. òuhz§fŸ TW« jrhtjhu E£g¤ij¤ j¤JtrhÞâuthÆyhf MuhŒªjhš, mj‹f© cŸsJáw¤jš(Evolution) v‹D« cyf ts®¢áia¡ fhzyh«.

Page 116: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18116

Éy§»Å‹W« kÅj‹ njh‹¿dh‹ v‹gij cyf«V‰W¡bfh©oU¡»wJ. Éy§»Å‹W¤ njh‹¿a kÅj‹milant©oa Ãiy bjŒtÃiy ahF«. mªÃiyia¡f©zãuh‹ mtjhuK« mtuJ cgnjrK« m¿îW¤J»‹wd. bjŒtÃiy v‹gJ kÅjD¡F ntwhf És§F«x‹w‹W. mJ kÅjÅl¤J¥ bghÈtJ. kÅj‹ j‹ghYŸs bjŒÉf¤ij cz®ªJ mij¥bgw KaYjš nt©L«.

cy»š j‰nghija kÅj‹ v¥go thœ»wh‹? jh‹v§nf ïUªJ tªâU¡fnt©L« - v§nf nghf nt©L« -v‹gij mo¡fo kÅj‹ Ãid¡»whdh? j‹ f©K‹ndãw¥ò« ïw¥ò« cWtij mt‹ c‰W neh¡F»whdh?bgÇJ« ïšiy. kÅj‹ j‹ thœitna bgÇJ§ ftÅ¡»wh‹; jd¡F nt©Ltdt‰iw¤ njl Kaš»wh‹;jd¡F nt©Ltd »£lhjnghJ ãwiu tU¤â, mt®cilikia¡ ft®ªJ thH ÉU«ò»wh‹. ï›ÉašòfisÉy§FfËl¤J§ fh©»nwh«. Éy§»Å‹W« kÅj‹njh‹¿dikahš, Éy§»ašòfS« mt‹ghš És§F»‹wd. m›Éašòfis xʤJ kÅj‹ j‹ghš bjŒÉfïašòfis¥ bghÈÉ¡f Kayšnt©L«. ï¡fhuz«g‰¿na k¡f£ ãwÉí« gil¥ãš ÃfH¥bgW»wJ;ïšiynaš, Éy§nfhL gil¥ò Ë¿U¡F«. Mjyhš,kÅj‹ bjŒtÃiy milí« Ka‰áÆš jiy¥glnt©L«.

K‹ndh® thœî bjŒtÃiyia¡ F¿¡bfh©LËwjh? mšyJ Éy§F Ãiyia¡ F¿¡bfh©L Ëwjh?K‹ndh® thœî bjŒtÃiyia mo¥gilahf¡bfh©L Ëwij És¡f nt©Ltâšiy. m‹dh®vG«nghJ«, ÚuhL«nghJ«, c©Q«nghJ« bjhÊšKiwfËš jiy¥gL«nghJ«, cw§F«nghJ« bjŒt¤j‹ikia cz®¤j¡Toa Éidfis M‰¿ tªjd®.mit ï¥bghGJ VLfËš cw§»¡ »l¡»‹wd.ï¥bghGJ e«kt®, Cd muáaÈš jiy¥g£L¤bjŒÉf¤ij kwªJ, Éy§F ïašòfis vG¥g¡ ToaKiwfis¡ fil¥ão¤J xGF»wh®.

kÅj‹ Éy§F¡F« bjŒt¤J¡F« ïilƚÉ»wh‹. kÅj‹ ï¥go¢ rh®ªjhš Éy§fh»wh‹;m¥go¢rh®ªjhš bjŒtkh»wh‹. ï¥bghGJ kÅj‹bjŒt¢ rh®ig¤ jŸË, Éy§F¢ rh®ig¡ bfh©L

Page 117: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 117

tU»wh‹. bjŒt¢rh®ò vJ? Éy§F¢ rh®ò vJ? rhªj«bghWik mUŸ m‹ò KjÈad bjŒt¢ rh®ò; nfhg«bghwhik t‹f© Jntõ« KjÈad Éy§F¢ rh®ò.kÅj‹ vâš njhŒ»whndh mj‹ t©zkhth‹.

j‰nghija kÅj‹ bjŒt ïašòfis¥ bgwšmÇJ. fhuzbk‹d? fhuz« nkšeh£ luáaš bjhl®òv‹W Twyh«. m›tuáaš kÅjÅl¤âš bjŒÉfïašòfis mU«gnt brŒahJ.

muáaš v‹gJ, kÅj‹ flîŸÃiy bgWj‰FïilôW ÃfHhjthW fh¥gbjh‹W; kÅjid¥ ght¢braš Ãfœ¤jhjthW fh¥gJ v‹W§ Twyh«. muáaškÅj thœî¡F ï‹¿aikahjnj. kÅjD¡F¥ bghŒbghwhik KjÈat‰iw C£l¡Toa x‹iw muáaby‹W TwyhfhJ. mij eh¤âf muáaš - Cd muáaš- v‹W Twyh«. M¤âf muáaš - Phd muáaš - v‹WTwš KoahJ.

muáaš be¿ia bys»f be¿ ba‹W«, rkaPhd¤ij itâf be¿ba‹W«, muáaÈš jiy¥gLnth® bghŒ bghwhik Nœ¢á jªâu« KjÈadbrŒayhbk‹W«, rka Phd« ngR« itâf® xJ§»Ã‰fnt©Lbk‹W« ï¡fhy muáašüš tšyh®brhš»wh®. ï›î©ik f©nl RthÄ Éntfheªj®,‘(j‰nghija) muáaš Mghr« vd¡F nt©lh«;v‹Dila muáaš flîS« c©ikínk’ v‹WT¿íŸsh®. ï¤âUbkhÊ ngh‰w‰FÇaJ. flîisí«c©ikiaí« cz®¤j¡Toa muáaš ï¥bghGJcy»š guÉ Ã‰fÉšiy v‹gJ btŸËilkiy.

ï¥bghGJ cyfbk§F« xUÉj eh¤âf muáašguÉ tU»wJ. mjdhš kÅjD¡F¤ bjŒtÃidînjh‹Wt âšiy. j‰fhy muáaš KiwfŸ bjŒtÃidit xU ehS« c©Lg©zh. nkšeh£o‹ Óiu¡Fiy¤j bfhiy¡fUÉ j‰fhy muáanyahF«. nkšeh£lh®¡F¤ bjŒt« m› tuáay‹¿¥ ã¿bj‹id?m›tuáaš KjyhtJ Raey¤J¡F monfhY»wJ.Raey¤âÅ‹W« fhkFnuhj§fŸ ãw¡»‹wd. Raey¤ijmo¥gilahf¡ bfh©l kÅjthœÉš bjŒt ÃiyvËâš mU«ghJ. Raey« m‰w ïl¤âš bjŒt xËåR«.

Page 118: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18118

j‰fhymuáaš gyâw¡ f£áfŸ tF¡f¥g£oU¡»‹wd. m¡f£áfis MjÇ¡f¥ g¤âÇiffËU¡»‹wd.x›bthU g¤âÇifí« x›bthU f£áia MjǤJvGJ«. muáa‰ g¤âÇiffË‹ âUÉisahlšfŸ gy.m¥ g¤âÇif fŸ nah¡»aid mnah¡»adhf¡ TW«;mnah¡»aid nah¡»adhf¡ TW«; fhy¤J¡nf‰wbghŒikfis¡ f£L¡ f£lhf¡ f£oÉL«.

j‰fhy muáaš Phd« guÉíŸs nkšeh£ošg¤âÇif tháahjtiu¡ fh©lš mÇJ. Vw¡FiwavšyhU« g¤âÇif thá¥g®. nkšeh£L¥ g¤âÇiffŸïy£r¡fz¡ fhf¢ brytÊí«. ekJ eh£oš ï‹D«g¤âÇif thá¥ngh® bjhif bgUfÉšiy. muáašPhd« bgUf¥ bgUf¥ g¤âÇif thá¥ngh® bjhifí«bgUF«. ekJ eh£L¥ g¤âÇiffS« nkšeh£LtÊneh¡» XL»‹wd. nkšeh£ltiu¥ nghy e«kt®¡Fï‹D« muáaš f£á¥g‰W m›tsthf c©lhfÉšiy.m¡ f£á¥g‰W tsu tsu¥ g¤âÇiffË‹ bkŒ«iktsŠ RU§F«.

ekJ eh£oš nkšeh£L muáaš ghl« nghâ¡F«‘j‰nghija ntj«’ kh©nlF - br«Þg®£ Ó®âU¤j«.ï¢ Ó®âU¤j¤jhš th¡fhs® bjhif á¿J bgU»ÆU¡»wJ. mng£rf® th¡fhsiu ï¥bghGJ Vkh‰¿tU»wh®. gy ïl§fËš th¡fhsU« mng£rfiu Vkh‰W»wh®. bghŒí« Vkh‰wK« k¡fis¤ j«ta¥gL¤âtU»‹wd. nkšeh£L muáa‰ fyhrhiyÆš e«kt®gÆ‹W tU« ghl§fSŸ bghŒ«ikiaí« Vkh‰w¤ijí« áw¥ghf¡ F¿¥ãlyh«. bghŒí« Vkh‰wK« cŸsïl¤âš bjŒt¢ rhayhtJ Ãyînkh?

kÅj‹ V‹ ãwªjh‹? bghŒiaí« Vkh‰w¤ijí«gÆyth? j‰nghija kÅjthœî Éy§F thœthf kh¿tU»wJ. bghŒiaí« Vkh‰w¤ijí« ts®¤J ts®¤JKoÉš kÅj‹ miltbj‹id? KoÉš ghÉ kÅj‹kuznk mil»wh‹. kuz¤â‹ ã‹ mt‹ milí«Ãiy v‹d? mªÃiyia Muhaî« j‰fhy kÅjD¡FXŒî c©nlh? ïJ fhyÃiy v‹W brhšy¥gL»wJ.fhyÃiy m‹W. kÅj‹ m¿ahikahš ïªÃiyiac©lh¡»¡ bfh©lh‹.

Page 119: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 119

kÅjid Éy§fh¡» tUtJ j‰fhy muáaš. Raeymuáaiy kÅj‹ v‹W bfh©lhndh m‹W bjh£LkÅj thœnt FiyªjJ. ï›tuáaš tsu tsu kÅj‹Éy§fhfnt kh¿ÉLth‹. kÅjD¡F eh‹F fhš Û©L«c©lhFnkh v‹dnth bjÇaÉšiy!

Éy§»Å‹W« ãwªj kÅj‹ X® caÇa Ãiyiaa‹nwh miljš nt©L«? j‰fhy¥ ngh¡if Muhí«nghJ, kÅj‹ mªÃiyia miltndh v‹W« Iíwyh«.‘caÇa Ãiy bah‹W©L’ v‹D« cz®î kÅjÅl¤âšmU«òjš mÇajhÆU¡»wJ. k¡fŸ bjŒt cz®ÉHªJ,Éy§FÚ®ik bg‰W, cy»š thœªjhš, FL«g§fË‹f£L¡ Fiyí«; ehL« fhlhF«.

kÅjid Éy§fh¡F« muáaiy ts®¥gjhnjŒ¥gjh? ï¥bghGJ mij¤ njŒ¤jhš kÅj r_fnkmʪJgL bk‹W j‰fhy muáaš m¿P® gy®fUJ»wh®. j‰fhy muáaš ts®ªJtÇ‹ cyf¤âšmikâna ÃythJ. vªneuK« cy»š nghnu ÃfœªJbfh©oU¡F«. ïilawh¥ ngh® Ãfœ¢áahš cyf«v‹d ghLglš neU«? cyf¤J¡F¥ gyÉj mšyiy¤njo it¥gJ ï¥ghHhd muáany ahF«. j‰fhy¢ Raeymuáaiy mwnt bjhiy¤J¤ bjŒÉf muáaiy¡nfhyš nt©L«. ‘ïJ Koíkh’ v‹W j‰fhy muáašnea® nf£»wh®. x‹iw¡ bfhŸSª âwD«, k‰bwh‹iw¤jŸSª âwD« kÅjÅl¤âš ml§» ÆU¡»‹wd. kÅj‹kd§ bfh©lhš všyhŠ brŒayh«. všyht‰¿‰F§fhuz« kdnk.

kÅj‹ bjŒt¤ij kwªJ, Éy§F Ú®ikfists®¤J tUehËš, M©lt‹ mUshš bgÇnah®njh‹¿, k¡f£F¤ bjŒt c©ikia m¿îW¤JtJtH¡f«. ï¥bghGJ e«Äil kfh¤khfhªâ njh‹¿ÆU¡»wh®. mt® nghâ¥g bj‹id? mt® r¤âah¡»uf¤ij¥ nghâ¡»wh®. fhªâaofŸ cgnjrtÊ cyf«Ã‹whš j‰nghija muáaš xÊí«; kÅjD¡F¤ bjŒtcz®î c©lhF«; kÅjÅl¤âš V‰g£LŸs ÄUfRght§fbsšyh« bjhiyí«. fhªâ aofŸ m¿îW¤J«mÏ«rh jUk« kÅjid¤ bjŒt kh¡FtJ. j‰fhycyfnkh f¤â Kidahš Ms¥g£L tU»wJ. Mjyhš,

Page 120: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18120

KjÈš mÏ«iria ts®¥gj‰F Ï«irnahL T£LwîbfhŸsh Kiwia¡ filão¤jš nt©L«. ï«Kiwia¡ fhªâaofŸ m¿îW¤J»wh®. mtuJm¿îW¤jš cy»š gut ïªâah JizÉwš nt©L«.

ïªâah JizÉFkh? JizÉf ïªâah á¤jkhÆU¡»wJ. Mdhš, mij el¤Jª jiyt®fŸ - nkšeh£LmuáaÈš tšyt®fŸ - FW¡nf É»wh®fŸ. mt®fŸnghjid, fhªâaofŸ nghjid¡F¡ nfL NœªJtU»wJ. ViH k¡fŸ fhªâaofŸ cgnjr tÊ Ã‹WtU»wh®fŸ. Rauh{a¡ f£ábaDŠ r£lrig¥ ãuntr¡f£á mt®fŸ kndhÃiyia¡ Fiy¤J tU»wJ.ï¢rka¤âš fhªâa¤ij ts®¡f nt©LtJ ïªâa®flik. mij ts®¡f K‹ tUnth® aht®?

fhªâa¤ij ts®¡f Kašnth® áyUs®. mt®Ka‰áia¡ bfL¡f¢ áy nghȤ jiyt®fŸ Ka‹WtUtij eh« m¿nth«. c©ikia¢ áij¤jš vtuhY«ïayhJ. nghȤ jiyt®fË‹ T¡FuY¡F«, áWik¥g¤âÇiffË‹ tir¡F« c©ikahs® á¿J« mŠRjyhfhJ. (30-11-1923)

Page 121: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 121

22. ïkakiy

všyht‰¿Y« ekJ ehL ca®î cilaJ v‹We«kt® brhštJ tH¡f«. ïJ bkŒnah bghŒnahv‹D« Édh vGªjhš áy® bkŒba‹W TWt®; áy®bghŒba‹W TWt®. eh« bkŒba‹W§ TWnth«;bghŒba‹W§ TWnth«. v‹id? K‹id ehŸ Ãidînjh‹W«nghJ bkŒba‹W miwTt kd« vG»wJ.ïªehŸ Ãidî njh‹W«nghJ bghŒba‹W brhšykd« vG»wJ K‹ndh® ek¡F¢ nrĤJ it¤j ÉG¥bghUŸfisbašyh« ïHªj ghÉ fsh»a ehkh‘všyht‰¿Y« ekJ ehL ca®îilaJ’ v‹W ïWkhªJTwtšny«! e« ca®îfbsšyh« nghÆd.

ekJ fšÉ ca®î v‹d! ekJ Phd ca®î v‹d!ekJ xG¡f ca®î v‹d! m› îa®îfbsšyh« ï¥bghGJ v§nf v§nf v‹W thd¤ij m©zhªJ gh®¡fnt©oanj. m©zhªJ gh®¤jhš XUa®î ÃidɉFtU»wJ. m~bj‹id? m~J ïkakiyÆ‹ ca®î.‘kiyfËny ca®kiyia k»œªjÂí ehL’ v‹W kiyca®î x‹W T¿ k»G« ïWkh¥ò ï‹D« ek¡F©L.m¤jif ca®ití§ fhQ« Ka‰á ïJnghœJ eilbg‰W tUtJ nea®f£F¤ bjÇí«. m«Ka‰á cyfeh£l¤ij¤ âU¥ã ÆU¡»wJ. ekJ kdK« ï¥bghGJmj‹ÛJ go»wJ.

ïka kiyÆ‹ thdshÉa c¢á bfsÇr§f®v‹D« bgaUilaJ. m~J ïªehËš ‘vtbuÞ£’v‹D« bga® bg‰¿U¡»wJ. m›îaÇa c¢áia¡ fhz,nkš eh£lh® ï¥bghGJ Ka‹W, Rkh® ïUg¤bj©zhÆu« motiu br‹W âU«ãíŸsh®. ï‹D«vŠáíŸs MÆuko br‹W Kofhz¥ bgU Ka‰ábrŒa¥g£LtU»wJ. ïka¤â‹ nfh£il¡ fh©gJvËj‹W. mij¡ fhQ« Ka‰áÆš jiy¥g£l k¡fisv‹bd‹W thœ¤JtJ? x›bthU Kiwí« áy®

Page 122: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18122

kh©LÉL»wh®. m«kuz§ f©L§ nf£L« k‰wt®mŠR»whÇšiy. nkY« nkY« Ka‹W kiyÆ‹ Kofhznt m‹dh® Ka‹W tU»wh®. v‹d C¡f«!ï›ñ¡fKilah® g¡f« bjŒt¤ Jiz Úyhnjh?

ïka¤â‹ Ko fh©l‰F eh‹fh« Kiwahf xUT£l¤ij mD¥g, 炙yhªJ Ãyüš fHf¤jh® Ka‹WtU»wh®. ï›ntisÆš [&É£#®yh©oÅ‹W« xUT£l« òw¥gl ÉiuªJ É»‹wjh«. ï‹D« gy® m«Ka‰áÆš jiy¥gLtuh«. ïka¤â‹ Koia¡ fhznkšeh£lh® bgUKa‰á brŒJtU« ïªehËšm›Éka¤ij ‘k‹D« ïka kiy v§fŸ kiyna’ v‹WTW« e«kt® v‹ brŒ»wh®? m« Ka‰áÆš ït® V‹jiy¥glÉšiy v‹D« Édh ãw¡FkhÆ‹, mj‰bf‹dÉilÆW¥gJ?

ekJ eh£oš f‰nwh® v‹W j‰nghJ brhšy¥gLnth® gy® gfbyšyh« ciH¤J, khiy åLnghªJc©L ïis¥ ghW« ntisÆš, g¤âÇiffis¥ gh®¤Jïkakiyia kd¤jhš msªJÉL»wh®! g©il¡fhytH¡f bthG¡f Kilah®, ‘ïkaKoiaah fhzšKoí«; m¥go¥g£l ïuhtnzRudhnyna mij¡fhzš Koahk‰ nghŒ É£lJ; å© Ka‰á’ v‹Wbrhšt®. áy thŒntjhªj á¤j®, ‘xU FËif brŒí«ntiy¡F btŸis¡fhu® v›tsî áuk¥ gL»wh®; xUk ÆUªjhš ïka¤â‹ nkny gw¡fyh«; ïj‰F¡T£lkh«; Mfha Ékhdkh«; fh‰W¥igah«; btŸis¡fhu®fS¡F v‹d bjÇí«; R©zh«ãÈU¡»wJN£Rk«’ v‹W ngRt®. áy »Ht®, ‘fhy§ fÈfhy«; njtóÄia kÅj‹ fhz¥ngh»whdh«; Inah! bjŒtnk’v‹W tUªJt®. ï‹D« gythW ngRnthU« ekJeh£oÈU¥g®. ïJ fhy¤â‹ Ãiy. ïªâa® kndhr¡âiaïHªJŸs fhy« ï¡fhy«.

‘e« K‹ndh® vtuhtJ ïka¤â‹ Koia¡f©oU¥guh?’ v‹W áy® Iíwyh«. ïj‰bf‹d TWtJ?e« K‹ndhlj áy® ïkakiyia¥g‰¿ vGâa üšfËU¡»‹wd. ïkakiyia¥g‰¿a tUzidfŸ gygl¡»l¡»‹wd. ekJ eh£L¡F« ïkakiy¡F« bgUªbjhl®ò c©L v‹gij vtU« kW¤jš KoahJ.ehštif M¢áuk§fŸ xG§Fbgw eilbg‰W tªj

Page 123: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 123

ehËš, ïªâa k¡fŸ bgÇJ« rªÃahr M¢áukª jh§»,ïkakiy¢ rhuš nghªJ tâtij¥ bgUtH¡fkhf¡bfh©oUªjh®fŸ. ïUof£L« KÅt®f£F« ciwÉl«ïka¢rhuš v‹W TWtJ ÄifahfhJ. r«ãujhakhfcyfbtW¥ò¤ njh‹W« nghJ e«kt® - bgÇJ« tlïªâa® - ‘v‹d »l¡»wJ; ïka¢rhuš nr®ªJ fhy§fʤjhšngh¢R’ v‹W brhštJ tH¡f«. fhªâaofS«áyKiw m›thW T¿íŸsh®. ‘rªÃahr« ngR§ fhªâ¡Fï§bf‹d ntiy; ïkakiy¡F¥ nghf¢ brhšY«’v‹W áy® brhšy eh« nf£oU¡»nwh«. ï‹ndhu‹dãwrh‹Wfshš, ïka¤J¡F« ïªâa k¡fŸ thœÉ‰F«xU bgUª bjhl®ãU¥gJ e‹F És§F«.

òyt® gy® ïka¤ij¥g‰¿¤ jkJ gh¡fËš tU¤JŸsh®. tlbkhÊ¥ òyikƉ áwªj fhËjhr® bkhÊfËš áyt‰iw neh¡Fʤ, j‰nghJ ïkaKo fhzKa‹W Ka‹W âU«ònth® btËÆL« áy F¿¥òfŸ,mitƉ¿š ÄË®tJ fhzyh«. jÄœ üšfËYŸsâUkiy¢ rU¡f« ngh‹w gFâfËš ïka§ fhz¡»l¡»wJ. ïuhtz‹ ïka§ fl¡f Ka‹W KoahJ âU«ãafij x‹W ekJ eh£oš tH§f¥gL»wJ. âUehî¡fur®v‹w bgÇah® m«Ka‰áÆš jiy¥g£L¤ âU«ãajhfî«xU rǤâu§ TW»wJ. ehuj® KjÈa KÅtU«, nghf®KjÈa á¤jU« Ãid¤j kh¤âiuÆš ïka« nghªJtªjd® v‹gJ ngh‹w fijfŸ gy c©L. j‰nghJŠá¤jU« KÅò§ftU« ïka¤â‹ gy gFâfËš thœ»wh®v‹W brhšy¥gL»wJ. nahf üšfËš ïka« ngr¥g£oU¡»wJ.

m§‡dkhÆ‹, ïkaŠbr‹W mj‹ Koia¡fhze« K‹ndh® bfh©l Kiw vJthÆU¡fyh« v‹gij¢á¿J áªâ¥ngh«. ï¥bghGJ ïUg¤bj©zhÆu« moöuŠ br‹nwh® TWtij¡ ftŤjhš, e« K‹ndh®,MuhŒ¢á¡ FÇa fUÉfËšyh¡ fhy¤âÈUªjtuhjyhš,mt® Ú©l öuŠ br‹¿U¥gnuh v‹W IíWj‰F ïl«ne®»wJ. MÆD« gHikƉ á¿J òFªJ gh®¥ngh«.

‘ïUg¤J_thÆu« mo¡Fnkš btW« ghiwfS«,ciwah¥gÅí«, ciwªj gÅínk ÆU¡»‹wd. fh‰W¡»ilahJ. kâka¡f« c©lh»wJ. áªjid vGtâšiy.eh§fbsL¤J¢ br‹w ãuhzthí ïšyhÉo‹ všyhU«

Page 124: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18124

khsnt©oatnu’ v‹W lh¡l® eh®l‹ v‹gt® jkJmDgt¤ij¤ bjÇɤJŸsh®. ï›tDgt ciufshš,ãuhzthíit¤ âu£o vL¤J¢ br‹why‹¿, kÅj®ïka« ehlKoah bj‹gJ br›tnd bjÇ»wJ.

g©il¡ fhy¤âÈUªj e« bgÇnah® ãuhzthíit¤ âu£o¥ g©gL¤â ah©LŠ br‹wd® v‹gJbjÇaÉšiy. m›thíit¤ âu£Lª âwikahjš mt®.bg‰¿Uªjd® v‹gJª bjÇaÉšiy. ã‹id v›thWmt® ïkaŠ br‹¿U¥g®? mt® br‹wJ bghŒahÆU¡Fkh? e« K‹ndh® m§F¢ br‹wij¥ bghŒba‹WbrhšYjš nt©L«; mšyJ ntW Kiwg‰¿¢ br‹whbu‹W TWjš nt©L«.

lh¡l® eh®l‹ KjÈnah® TWkhW ïka Koia¡fhz¢ bršnth®¡F ï‹¿aikahJ nt©l‰ghyJãuhz thí. kÅj‹ thíÉ‹¿ xU beho¥ bghGJ«cÆ®bg‰W thœjš KoahJ. ï¥bghGJ ïka¤â‹FLÄ fhz¢ bršnth® ãuhzthíit¤ âu£o¢nrĤJ¤ j«Kl‹ bfh©nlF»wh®. m›thíÉ‹ Jizbfh©nl mt® j§fl dh‰W»wh®. ï~J mUŠbraš!mUŠbraš! e«K‹ndhU« ãuhzthí Jizbfh©nlbr‹¿U¡fyh« Mdhš ãuhz thíit mt® ga‹gL¤âa Kiw ntwh ïU¤jš nt©L«.

ãuhzid¥g‰¿í« thíit¥g‰¿í« e« g©il_j¿P® m¿ahkÈšiy. ïªâa® thœnt ãuhzhahk¤jhš g©gL¤j¥g£oUªjJ. ï¡T‰W, ï¥bghGJŸsïªâa m¿P®¡F¥ òJikahf¤ njh‹wyh«. e«KJk¡fŸ, òw ój r¡âfis¡bfh©L, Ä‹rhu¡ fUÉfisí« Mfha Ékhd KjÈat‰iwí§ fhz Ka‹whÇšiy. ïitfshš ï¥bghGJ brŒa¥gL§ fUk§fismt®fŸ mZlh§f nahf¥ gƉáahš Ãfœ¤âtªjh®fŸ.ï¡ fUk§fsh - ïitfËD« mÇa fUk§fŸ gy - mt®fshš M‰w¥g£L tªjd. ‘ï›thW TWtJ g©oj®ïašò’ v‹W ï¡fhy m¿P® brhšy K‰gLt®. ïªehËš nkšeh£lh® fUÉfŸ Jizbfh©L f©Lt%c«k©oy ïašò, nfhËašò KjÈat‰iw e«kt® v›thWf©ld® v‹gij¢ á¿Jneu« m›t¿P® áªâ¥ghuhf.

ekJ eh£L üšfËš rªâuk©oy« NÇak©oy«KjÈa k©oy¢ áw¥òfŸ ngr¥g£oU¡»‹wd; bgÇJ«

Page 125: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 125

És¡fkhf¥ ngr¥g£oU¡»‹wd. mitfË‹ c©ikfis e«kt® v¥go¡ f©ld®? fUÉ bfh©nlhf©ld®? m¡fhy¤âš fUÉ VJ? Mfnt, mÇa nahf¤jhš k©oy c©ikfis e«kt® f©ld® v‹nw TWjšnt©L«.

ãuhzhahk« iftu¥ bg‰wt®¡F m©lK«ã©lK« x‹Wg£L És§F«. ãuhzid ÉU¥g« nghšÃW¤â Mstšyt®¡F Mfha fkd« KjÈad vËâšifTL«. mtiu¤ öynjf« nr£ilnah jilnahbrŒahJ. ïka KoÆš mt® br‹whY« ï¥bghGJlh¡l® eh®l‹ KjÈnahU¡F nt©l¥gL« KiwÆšthí mt®¡F nt©Ltâšiy. ït® thíit¤ âu£o¢nrĤJ¢ brš»wh®. mt® ãuhzid¤ j«tÊ ah£L«É¤ij gÆ‹wtuhjyhš, òif¡ TLnghy nkny gwªJbr‹wh®. thígªj« brŒnth®¡F¥ ãUâÉ j¤JtŠRU§» ÉgJ ïašò. ãuhzhahkŠ á¤âbg‰W, nahf¥ngW bg‰wt® v‹djh‹ brŒatšyh®? ehuj® KjÈaKÅtuU«, k‰w¢ á¤jU« öy njr¤âÈUªnj, mj‹bjhl®ã‹¿¢, N¡Fknjr¤ bjhl®ò bfh©L, Ãid¡FÄl« bršY« tšyik bg‰¿Uªjh®. m›tÇa ɤijï¥bghGJ br¤jJ.

m£lkh á¤J¡fis¥g‰¿í« m£lh§f nahf¤ij¥g‰¿í« ngRjY« m¢rkhÆU¡»wJ; vGJjY« m¢rkhÆU¡»wJ. ekJ eh£L ɤijfis¥g‰¿¥ ngRnthiuí«vGJnthiuí« j‰fhy ehfÇf eŠir í©L bt¿¤J¡»l¥ngh® FiwTW»wh®; vŸË eifahL»wh®. FiwTWtijí« vŸStijí« mt® bgUªbjh©lhfî§bfh©LŸsh®. ï¡T£l¤jhiu vªeh£odbud¡ TWtbj‹gJ bjÇaÉšiy. nahf¥ gƉáahš ïkaKoiavËâš f©L tªj gu«giuÆš njh‹¿, ï¥bghGJ m¥gu«giu ɤijia¥ gʤJ¡ TW« m¿Piu¥ gh®¡»Y« Mfha Ékhd« KjÈa fUÉfË‹ Jizbfh©LïkaKo fhz Ka‹WtU« nkš eh£lh® nk«g£ltuht®. mtiu thœ¤jnt©LtJ ekJ flik. nkšeh£lh® Ka‰áia eh« ghuh£L»nwh«. å© ng¢irbtW¡»nwh«.

ïka¤ij¡ fhz ï¥bghGJ öynjf cz®nthLãuhzthí cjÉ ehl¥gL»wJ. K‹id ehËš N¡Fk

Page 126: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18126

njf cz®nthL nkbyG« gƉá M£áÆÈUªjJ.m¥gƉáia Û©L« òJ¡f vtU« Kaš»whÇšiy.nkšeh£lh® òw¥bghUŸ cjÉbfh©L ï¥bghGJ gyfhÇa§fŸ M‰¿tU»wh®. ehsilÉš mt® òw eh£lKa‰áÆš rÈ¥ò‰W, mfeh£l Ka‰áÆš jiy¥glneÇ‹, m¥bghGJ e« K‹ndh® kh©ò ïÅJòydhfyh«.

nkšeh£lhiu¥ nghy¥ òweh£l Ka‰á brŒahkY«. e«kt®fS¡FÇa mfeh£lKa‰áÆš jiy¥glhkY«. thsh fhy§fÊ¡F« g£ljhÇfŸ go¤jt®fshv‹gJ nfŸÉ. ekJ eh£L¡ fšÉia¡ bfhiy brŒJtUnth® j‰fhy ehfÇf¡ fšÉahsnu v‹W eh«TWnth«. ï¡ T£l¤jhnu bgÇJ« M£áKiw m§f§fshf És§F»wh®. ïtuhš Éisí« nfLfŸ v©Âyl§fh ï¡T£l¤jh® JizÆ‹¿na ekJ eh£L¡fšÉia ts®¡f Kayš nt©L«. nkš eh£lh®ïka¤â‹ Kofhz Ka‹WtUtJ, ïªâa® cw¡f¤ij¥ngh¡» C¡f_£Lbkd e«ò»nwh«.

(25- 7- 1924)

Page 127: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 127

23. btŸs¡ bfhLik

M©lt‹ kw¡ fUiznah, ïa‰if¤ njÉÆ‹M‰bwhzh¢ ádnkh, eh£lh® ÔÉidnah bjÇaÉšiy.áy M©Lfshf ekJ ehL btŸs¤jhš ghœg£LtU»wJ. t§fhs btŸsK«, f®ehlf btŸsK«,itif¥ bgU¡F«, bghUie¥ bgU¡F« Éis¤j J‹gnehŒ ï‹D« nghf Éšiy. ï¥bghGnjh ekJ mÇabj‹dhnl btŸs¤âš _œ»¡ »l¡»wJ. nru eh£ošbtŸs«, bfh§F eh£oš btŸs«, nrhH eh£ošbtŸs«, gh©o eh£oš btŸs«. ikNÇY« btŸs«btŸskh«. ï›btŸs¡ bfhLiknahL br§nfh£ilÆš óf«g«! v‹d bfhLik!!

btŸs¥ bgU¡F« óf«gK« Ãfœ¤âa nfLfS¡Fmsî« c©nlh? v¤Jiz¡ »uhk§fŸ _œ»d! v¤jidåLfŸ mʪjd! v›tsî ghy§fŸ cilªjd! buÆšt©ofŸ XlhJ É»‹wd; jghšfŸ É»‹wd;ngh¡Ftuî É»‹wd. ï¤ J‹g¤âil 圪J »l¡F«k¡fŸ Ãiyia v‹bd‹W vGJtJ? M§fh§nfbg©kÂfŸ v‹bd‹d JaU‰wh®fnsh? FHªijfŸv‹bd‹d JaU‰wdnth? »Ht®fŸ Jau« v‹dnth?mªnjh! gF¤j¿Éšyh ViH¡ fhšeilfË‹ Ãiyiac‹D«nghJ cŸs§ FiH»wJ. v‹d Ãiy! v‹dbfhLik! ï¥ bgUbtŸs¤J¡F¡ fhuz« ikNÇY«,nk‰F _iyÆY«, Úy»ÇÆY« bgŒj bgUkiHna ahF«.ïa‰ifÆ‹ vG¢áia¡ f£lš vtuhš Koí«?

âUth§TU« bfh¢áí« ï‹D« Úuhš NH¥g£oU¡»‹wd. âU¢N® btŸs¤âil¤ j¤jË¡»wJ. nfhaK¤öU¡ fUnf k‹dhiu¢ R‰¿¥ gâidªJ ikš öu¤âYŸs ghy§fËš x‹nwD« mÊahkÈšiy. m¥gFâÆš kÅjUŸ ü‰W¥gâ‹kU« fhšeilfSŸ v©Âwªjdî« Jw¡f« òFªjd®. gšnyh® CWg£ld®. ïoªjf£ll§fS¡F msÉšiy. nru}® ghy« cilªJ

Page 128: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18128

É£lJ. gy uh# ghijfŸ ÚÇš kiwªJ »l¡»‹wd.ï‹D« Ãiyik khwÉšiy v‹nw bjÇ»wJ kiyahs¤âš ï‹D« kiH XaÉšiy.

ig¡fhuh jghš Ãiyank kiHahš ájW©lbj‹W F‹}®¢ brŒâ bjÇÉ¡»wJ. kiH¡F mŠá¤bjhÊyhs® jghš vL¤J¢ bršyî« kW¡»‹whuh«. áyghy§fS« cilªjdth«.

nry« ÍšyhÉš âU¢br§nfhL ehk¡fš v‹D«ïu©L jhY¡fh¡fË‹ tÊna fhntÇ bgU¡bfL¤JXL»wJ. eâÔu¤âš, nrl®ghisa« Kjš cU¥gªö®tiu Rkh® ïUg¤ijªJ ikš öu« btŸs¤jhš nfLÉisª âU¡»wJ cU¥gªöÇ‹ xU gFâ _œ»na É£lJ.ü‰W¡ fz¡fhd åLfŸ nrjkhÆdth«. ÉisªjeZl¤â‹ Étu« ï‹D« bjÇaÉšiy. M§nf fhntÇÆ‹ cUkš ï‹D« xL§fÉšiy.

nfhaK¤ö® Íšyh ehyh g¡f¤âY« tUªjš ne®ªâU¡»wJ. nfhaK¤öÇYŸs VÇfŸ #y kakhfïU¡»‹wd. behŒayh‰¿‹ btŸs« 圪J« vGªJ«m¢RW¤â¡ bfh© oU¡»wJ. nkf§fŸ jtœªjt©zkhÆU¡»‹wd th«. F¿¢á¡Fs¤âš V‰g£LŸs bto¥òbgUfhâU¡f k¡fŸ M©ltid nt©L»wh®fsh«.

<nuhL ghy¤âš fhntÇ¥ òdš ï¥bghGJ ïUg¤bjh‹gJ mo vGªJ XL»wJ. ghy¤J¡F mgha«neUnkh v‹D« m¢r« xÊaÉšiy. fhntÇÆ‹ ã‹idvG¢á¡F¡ fhuzkhf ÉgJ gthÅah‰¿‹ òâabgU¡nf ahF«.

nk£L¥ghisa¤j©il, gthÅ eâ ïUg¤J_‹wo cau« guÉ Xoajhfî«, ï¥bghGJ mj‰F nkšgâ‹ _‹wo vGªJ åwhf XLtjhfî« brŒâ »il¤âU¡»wJ. gthÅef® K‹dnu bgUªJ‹g¤J¡F c£g£LtUªâ¡ bfh©oUªjJ. Rkh® bjhŸshÆu« åLfŸïoªJ 圪jd v‹W«, _thÆu« k¡fŸ åLthrÈ‹¿tUªJ»wh®f bs‹W« murh§f¢ brŒâ bjÇÉ¡»wJ.ï¤ J¡f rhfu¤âš 圪J ïl®¥gL« k¡fS¡F ‘gthÅbtŸs« bgUF»wJ; v¢rÇ¡if’ v‹W mâfhÇfŸgiwrh‰¿dh®fsh«. gthÅ tháfŸ ÚÇš Úªâí« glFfËny¿í« Fkhughisa« neh¡F»wh®fŸ. Fkhu

Page 129: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 129

ghisa¤jUnf XL« fhntÇ K‹ÅY« ïu©lobtŸs« ca®ªJ XL»wjh«. gthÅtháfŸ ïUjiy¡bfhŸË vW«ò nghš tUªJ»wh®fŸ. gthÅ Ãiyiav‹bd‹W TWtJ!

fhntÇÆ‹ ád« ãw¡FÄl« ikN®; KâUÄl«bfh§FehL; bgh§»¥ guîÄl« nrhHehL. nrhHeh£il¥ òdš ehlh¡», mij X«ò« jhah»a fhntÇmªeh£il K¥gjh©L¡ bfhUKiw m¢RW¤JtJtH¡f« nghY«! fhntÇ ádªbjGªJ jdJ óuzcUt¤njhL cW¤J cUÄ¢ r©ljh©lt« òǪjhš,âÇ¢á ÍšyhÉ‹ xU gFâí« jŠir Íšyh K‰W«C®ngÇšyhkny nghŒÉL«. fhntÇÆ‹ ád¤ij¤jÂÉ¡F« óridtÊghLfŸ, âÇ¢á jŠir tháfis¥bgÇJ« bghW¤âU¡»‹wd.

âÇ¢áÆš fhntÇ bgU¡bfL¤j ntf¤ij¡f©lJ«, ‘$u§f« nghŒÉLnkh; âUthid¡fh nghŒÉLnkh’ v‹W k¡fŸ eL¡F‰wh®fŸ. ï›Éu©L âU¥gâfS« fhntÇ¡F§ bfhŸËl¤J¡F« eLt© ÄË®jyhš,mitfË‹ Ãiy mghakhf¡ fUj¥g£lJ. ne‰W¡»il¤j brŒâahš m›Éu©L C®fS¡F« neu ïUªjMg¤J Ú§»‰W v‹W bjÇatªjJ. M©ltid tG¤J»nwh«.

âÇ¢áuh¥gŸËÆš fhntÇí« bfhŸËlK« fd‹bwGªj ÄL¡F msÉl‰ghyj‹W. 1840-« M©L g‹bdLehŸ ciH¤J Äf cukhf¡ f£l¥bg‰w bfhŸËl¥ghy¤ij 圤⡠fhntÇ¥ghy¤ijí« ãsªJ btŸs«XoabjÅš, mj‹ ntf¤ij v‹bd‹W brhštJ?m›tsî ÄL¡nfhL Xoa btŸs«, v¤jid C®fisK£oÆU¡F«; v¤jid »uhk§fis ïo¤âU¡F«;v¤Jiz¥ gâfis¡ Fiy¤ âU¡F«; v¤Jizefu§fis¡ fy¡»ÆU¡F«! ïil Æilna bto¥òfŸ,fk®fŸ, cil¥òfŸ, FÊfŸ v©Ây v©ÂythŒ¤njh‹¿ÆU¡F«! ïªÃiyÆš âObud¡ fhntÇÆš ne‰WXuo btŸs« vGªjjh«! ïj‰F¡ fhuz« gthÅÆ‹bgU¡fh«.

âÇ¢áÆš fhntÇ¥ ghy bto¥ò K⮪Jghy¤J¡F¡ nfL Ãfœ¤jhjthW, mâfhÇfŸ fh¤J

Page 130: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18130

tU»wh®fŸ. m¥ghy¤â‹ Éâ fhntÇ njÉÆ‹ âUtUis¥ bghW¤J É»wJ. njÉ á¿J btF©lhšghy« rhŒªJÉL«. KU§f¥ ng£ilÆš V‰g£LŸsbgÇa cil¥ig K¥gâdhÆu« %gh brytʤJmil¡f¥ bgUKa‰á brŒa¥g£L tU»wJ. fhntÇ¡fiuÆYŸs áªjhk KjÈa C®tháfŸ v›tsîfZl¤J¡F c£g£L¡ »l¥gh®fbs‹gij eh« ÉǤJ¡Tw nt©Ltâšiy. m¤J‹g všiy ÉL¤J M§FŸsk¡fis btË tUkhW« - mt®fS¡F¥ nghâa cjÉešFtjhfî« - T¿, cjÉ òÇa K‰g£LŸs âÇ¢á¢bršt®fsh»a $kh‹fŸ fh#hÄah‹ uhî¤jU¡F«,e§ftu« IaU¡F« ekJ e‹¿a¿jiy¢ brY¤J»nwh«.M§fh§FŸs bršt®fS« j§fŸ j§fshÈa‹w cjÉbrŒa K‰gLth®fshf.

btŸs¥ bgU¡fhš tUªJ« áy gFâfËš ÉahghÇfŸ Éiyfis ca®¤âdh®fbs‹W«, áy® âUL»whbu‹W« brŒâ »il¤âU¡»wJ. ï¡bfhLikÆD§bfhLik ntbwh‹¿U¡Fnkh? btŸs¡ fhy¤âš âUl¥òFªjtiu kÅjbu‹wh brhštJ? Éy§FfS« mªÃiyÆš k¡fis x‹WŠ brŒahnt! ï›ÉUfhšÉy§FfŸ, eh‰fhš Éy§FfËY« ïʪj ãuhÂfnsahF«.

jŠir Íšyh eL¡F‰wJ. ‘F«gnfhz¤J¡F Mg¤J;khatu¤J¡F Mg¤J’ v‹W brhšy¥g£lJ. Mg¤JÃfH Éšiy. fiu Xu¤âYŸs »uhk§fS¡F¥ gyâw¡fZl§fŸ M§fh§nf ÃfœªâU¡»‹wd v‹W m¿»nwh«.bfhŸËl« buÆš ghy« cilínkh v‹D« m¢r«njh‹whkÈšiy. ghy« cilaÉšiy. btŸs« nkhâK£onahL»wJ. ghy¤jUnf btŸs« mWgjo öu«Ãy¤ij¡ »Ê¤âU¡»wJ. buÆš ghijÆš gy cil¥òfŸ njh‹¿ ÆU¡»‹wd. mitfshš ngh£bkÆš KjÈat©ofŸ XLtâšiy. Ó®fhÊ¡F« it¤ÔRu‹ nfhÆY¡F« ïilna buÆš ghij gy ïl§fËš Úuhš mÇ¡f¥g£oU¡»wJ.

jŠir Íšyh btŸs¤ J‹g¤âÅ‹W« ï¥bghGJãiH¤jhY«, ã‹id mJ bgUª J‹g¤ij mEgÉ¡fneU« v‹gij Ãid¡f¤ Jau« bgUF»wJ. f©z«ghomiz¡f£lhš jŠir¡F ïilawhj jiynehŒ; tÇ

Page 131: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 131

ca®î k‰bwhU nehŒ; ïªnehŒfnshL btŸs¤jhšÉisî eyª jhuhj nehŒ bgUnehahf ml®¡F«. jŠirtháfË‹ ã‹Ãiy F¿¤J ïu§F»nwh«. ViH ÄuhRjhu®fis¡ flîŸ fh¥ghdhf.

btŸs« gh©oaeh£ilí« Ô©lhkš ÉlÉšiy.âObud itifÆš btŸs« bgU»‰W. bgÇah‰wizÆš cil¥ò c‰wbj‹w tjªâ »s«ã‰W. mJ tjªâahfnt xʪjJ F¿¤J k»œbtŒJ»nwh«. itifbtŸs« bgUfhJ ml§»É£lJ. bj‹fhá KjÈa áyïl§fËY« f§if jdJ Ó‰w¤ij¢ á¿J åáÆU¡»wbj‹W bjÇa tU»wJ.

ikNÇny eŠr§nfhL, $u§f¥ g£lz« KjÈaïl§fËš Ú®¥bgU¡F, J‹g« Éis¤âU¡»wJ. gyghy§fŸ cilªjd. gy »uhk§fŸ ÚÇš _œ»d. gÆ®g¢irfsʪjd. áy ïl§fËš jghš buÆš ngh¡F tuî»ilah.

ï›btŸs nkf¤âilÆš óf«g Ä‹dš br§nfh£il tʤ njh‹¿¥ bgUŠnrj« Éis¤jJ. bjhÊyhs® gy® kiwªjd®. jªâ¡ f«g§fŸ kiwªjd. buÆšt©o¢ r¡fu§fŸ k£FÉaš k¿¤jjh«. áy ïl§fËšk© nko£ljh«. mjdhš bj‹Åªâa buÆš ngh¡Ftuî M§nf Ë¿U¡»wJ.

btŸs¤J¡F¤ jhah»a fhntÇÆ‹ Mo¥ bgU¡bfh‹¿U¡»wnj v‹W nrhH eh£L k¡fŸ ftiyíW»wh®fsh«. ftiyí‰W tUªJtij¥ gh®¡»Y«flîis¥ óá¥gJ ey«.

btŸs¤jhš ne®ªj cil¥òfisí« ãwt‰iwí«murh§f¤jh® òJ¡» xG§FgL¤j mâÔÉu Ka‰ábrŒt® v‹gâš rªnjfÄšiy. M§fh§nf btŸs¤jhšåoHªJ, khoHªJ, bgh‹ÅHªJ, bghUËHªJ, cilÆ‹¿, cz É‹¿¤ J‹g¡ flÈš _œ»íŸs mUikk¡fis¡ fh¡F« tÊ njlnt©LtJ eh£lh® flik.btŸs¡nf£lhš tUªJ« cÆ®fË‹ J‹g¤ij x›bthUtU« jkJ J‹g khf¥ ghɤjš nt©L«. âÇ¢áfby¡l® xUtÊÆš Ka‹W tU»wh® v‹W bjÇ»wJ.br‹id murh§f¤jh® bgUKa‰á brŒa clndK‰glš nt©L«. bršt®fŸ gJ§fyhfhJ. r£lrig

Page 132: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18132

m§f¤jt®fŸ ‘nj®jY¡F¥ gz« nt©Lnk’ v‹Wv©zhâU¥gh®fshf.

filáahf¡, fh§fuÞfhuU¡nf eh« É©z¥gŠbrŒ»nwh«. fh§fuÞ j‹ óuz C¡f¤ijí« étfhU©aKa‰áÆš brY¤jš nt©L«. jÄœ eh£L¡ fh§fuÞj‹ghYŸs bghUŸ KGtijí« F¿¥ã£l XÇl¤âš(cjhuzkhf¥ gthÅ ngh‹w XÇl¤âš) brytʤJeyŠ brŒjš nt©L«. gz¤jhy‹nwh fh§fuÌšãsîfS« ãz¡FfS« Ãfœ»‹wd? mij eštÊ¡F¥ga‹gL¤j¢ rka« thŒ¤âU¡»wJ. r®¡fh RH‰Wtijí«ÃW¤â, tUªJ« cÆ®fS¡F cjt KªJtJ áw¥bgd¤njh‹W»wJ. ïij¥g‰¿¥ ã‹D« vGJnth«.M©ltnd! mUŸ Ru¡f; bj‹dhL tUªJ»wJ; ViHna«v‹ brŒa tšny«; ãiH bghW¡f; k‹Å¡f; âUtUŸbghÊf; ËdUŸ nt©L«. vªjhŒ! ËdUŸ nt©L«.

‘k©Qy fâny cÆšfŸjh« tUªJ«tU¤j¤ij xUá¿ bjÅD«

f©Qw¥ gh®¤J« brÉíw¡ nf£L«fzK«eh‹ r»¤âl kh£nl‹

v©QW« vd¡nf ËdUŸ ty¤jhšïir¤jngh âir¤jngh bjšyh«

e©Qk› tU¤jª jÉ®¡feš tuªjh‹ešFjš vd¡»¢ir baªjhŒ ’-

- ïuhkȧf RthÄfŸ (25- 7- 1924)

Page 133: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 133

24. kÅjD« mHF«

‘y£RÄ’ MáÇa® xU f£Liu tiuªjD¥òkhWnf£ld®. ‘y£RÄ’ v‹D« bga® vd¡F mHF Ãidit¤njh‰WɤjJ. mjÅ‹W« ‘kÅjD« mHF«’ v‹Dªjiy¥ò¥ ãwªjJ.

kÅj‹ vt‹? mHF vJ? kÅjD¡F« mHF¡FKŸs bjhl®ò v‹id? ï«_‹iwíŠ á¿J MuhŒnth«. kÅj‹ vt‹ v‹gj‰F¥ òyt® gythW TWt®.kÅj‹ vt‹ v‹gij <©L mHFl‹ bghU¤ânaáªâ¤jš nt©L«. ntW Kiwg‰¿ mij <©L Muhant©Ltâšiy.

kÅj‹ mH»‹ E©ikia¥ òy¥gL¤jî«, mH»‹ï‹g¤ij Efuî« M©ltdhš gil¡f¥g£l caÇacÆ®¥bghUsht‹. mH»‹ mUikia czuî« cz®¤jî« kÅj¥ ãwÉ ï‹¿aikahjJ. kÅj¥ ãwÉ jh§»axUt‹ všyh¢ brštK« bg‰W«, mHbfh‹iw¥bgwhdhÆ‹, mt‹ ãwÉÆdhyha gaid¥ bgwhjtdht‹. mHF¡ bfdnt kÅj‹ gil¡f¥g£lh‹ v‹WTWtJ Äif ahfhJ. kÅj‹ M©lt‹ rhayhf¥gil¡f¥g£lh‹. v‹W ÉtÈa ntj§ TW»wJ. mj‹bghUbs‹id? kÅj‹ mH»‹ rhayhf¥ gil¡f¥g£lh‹ v‹gJ. mH»Å‹Wª njh‹¿a kÅj‹mH»ilna ts®»wh‹. mH»il ts®ªJ tU« mt‹ïilÆil mHif kwªJ, mHif¡ Fiy¡Fª Jiwf˚圪J ML»wh‹. mjdhš mt‹ mH»HªJ, jhdilant©oa ng‰iw ïH¡»wh‹. thœî¡F ï‹¿ aikahjmHif¡ fhthJ Fiy¥gtid kÅjbd‹W v›thWTWtJ? Mfnt, mHif¡ fh¤J, mHfdhŒ thœnthndkÅjdht‹. k‰iwnah‹ vtndh?

mHF vJ? mHif c‹Dnth«; mH»š Éngh«;âis¥ngh«; vGJnth«. mHif¥ g‰¿¥ gy® gythWT¿íŸsh®. KjyhtJ mHF xU bghUsh v‹gJ

Page 134: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18134

áªâ¡f‰ gh‰W. mHF xU bghUns. Mdhš mJ E©bghUŸ; gU¥ bghUs‹W.

cy»š ‘ ï~J mHfhÆU¡»wJ; m~J mHfhÆU¡»wJ’ v‹W k¡fŸ ngR»wh®fŸ. mt®fŸ mHif cz®ªJngR»wh®fsh czuhJ ngR»wh®fsh vÅš, czuhjx‹iw¥g‰¿¥ ngRtJ VJ? fhQ« x‹iw¥g‰¿nah -czu¡Toa x‹iw¥g‰¿nah - k¡fŸ ngRth®fŸ. mHFfhzî§ »l¥gJ; czuî§ »l¥gJ. Mdhš fh£á¡F«cz®î¡F« òydhF« mHF vJ v‹whš, mij¢ brhšyïaštâšiy. m›tHnfh ehdhg¡fK« Ãyî»wJ.â§fËš mHF xGF»wJ. ó¡fËš mHF bghÈ»wJ.gwitfË‹ mHif v‹bd‹W gf®tJ? guªj flÈ‹mHif v‹bd‹W g‹DtJ? kfËnuh mHFkakhŒ¤âfœ»wh®. FHÉfnsh mH»‹ ãH«gh Æy§F»‹wd.gh¡fË‹ mHbf‹d! g©fË‹ mHbf‹d! ehdhg¡f§fËY« mHif¡ fh©»nwh«; cz®»nwh«. m›tHFv¤jif¤J vÅš brhšy Kotâšiy. ï~J mH»‹bg‰¿! ï¥bg‰¿ íz®ªnj g©il¡fhy »nu¡fU«jÄHU« mHif¡ flîshf¡bfh©L ngh‰¿dh® nghY«!

mHFŸs ïl¤ij ïsik v‹W áy® TWg;bfhGik v‹W áy® TWg; tsik v‹W áy® TWg.m‹òŸs ïl¤âY« ï‹òŸs ïl¤âY« mHF ciwí«v‹W áy® brhšt®. mHF mf¥bghÈÉ‹ vG¢á v‹W«,M‹khÉ‹ öŒik¡ »s®¢á v‹W« áy® brhšt®.gyÉÜ£l xUik¥gh£o‹ ïirÆš mH»U¡»wbj‹gJ áy® fU¤J. mHF ah©L« guÉ ÆU¥gbj‹gJ«, brGik br¿í Äl¤âš mJ j‹id¥òy¥gL¤J bk‹gJ« áy® bfhŸif. gh£L mHbf‹g®áy®. áy® kdnk mHF¡F¡ fhuz bk‹g®. ï‹D«gythW gf®nthUKs®.

gygl¥ gyuhš ngr¥gL« mHF f©iz¡ ft®»wJ; kd¤ij¡ ft®»wJ; gh£lhf É»wJ. mij¥ghlyh«.

gh£L ïa‰if. ïa‰ifÆ‹ toî mHF. Mfnt,bra‰if mšyhjdbtšyh« mHF v‹W RU§f¢brhšyyh«.

Page 135: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 135

ï¥ bg‰¿¤jha mHF¡F« kÅjD¡FKŸs bjhl®bg‹id? kÅj‹ ãw¡»wh‹; ts®»wh‹; ïw¡»wh‹.kÅjid¥ ãw¥ã¥gJ mHF; mtid ts®¥gJ mHF;mtid¡ bfhštJ mHnfh!

kÅj‹ mHif kwªj fhynk mtdJ mÊî¡ fhy«.mHF kÅjid kw¥gâšiy. kÅjnd mHif kwªJkhŸ»wh‹. mHif¥bgw kÅjD¡F¥ bghUŸ nt©Ltâšiy. bghUË‹¿¥ bgW« bghUis¥ bgw KayhJrhF« kÅj‹ m¿ahik v‹nd!

mHF j‹ghš v‹W« Ãyî«tÊÆš kÅj‹ j‹thœit elh¤JthdhÆ‹, mt‹ v‹W« mH»adhŒthœt‹ v‹W« mHFiladhŒ thH v©zhj kÅj‹ïuh‹. všnyhU« v‹W« mHFilatuhf thHntv©Q»wh®. v©Qtjhš v‹d ga‹? v©ÂathWel¡f¥ gÆyš nt©L«. el¥ngh® v¤Jiz¥ng®?

kÅj‹ KjyhtJ ifòidªâa‰wh ïa‰ifÆšmÊah mHF©ikiaí« ifòidªâa‰WŠ bra‰ifÆš mÊah mH»‹ikiaí« e‹F czuš nt©L«.ïij MŒªJ c©ik bjËtJ kÅjdJ Kj‰flikv‹W§ Twyh«. ï« Kj‰flikahš kÅj‹ j‹ clÈ‹mUikia czu¥ bgWth‹. clÈ‹ mUikia cz®ªjã‹d® mt‹ mjid X«g Kašth‹. cliy Kiw¥goX«ò« xUt‹ v‹W« mH»adhÆU¥gJ â©z«. xUt‹njhiy¥ gh®¤J mtdJ mHif msªJ TWtJ klik.mHbf‹gJ njhÈY«, Ãw¤âY« ïU¥gj‹W.

kÅj‹ jdJ cliy¥ bgÇJ« X«òjš nt©L«.cliy X«ghj xUt‹ mHF¤ bjŒt¤ij¥ ngh‰whjtdht‹. clš bjŒt¤â‹ ïa‰if¡ nfhÆš.

‘cl«gh® mÊÆš cÆuh® mÊt® âl«gl bkŒŠPhdŠ nruî kh£lh® cl«ig ts®¡F« cgha« m¿ªnj cl«ig ts®¤nj‹ cÆ®ts®¤ njnd’

‘cl«ãid K‹d« ïG¡bf‹ ¿Uªnj‹ cl«ãD¡ FŸns cWbghUŸ f©nl‹ cl«òns c¤jk‹ nfhÆšbfh© lhbd‹W cl«ãid ahÅUª njh«ò»‹ nwnd’

Page 136: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18136

vdt%c« âU_y® âUth¡if X®f. ï›thW všyheh£oY« njh‹¿a m¿P® gyU§ T¿íŸsh®.

clnyh«ãdhš mHF br¿ínkh v‹W áy®Édtyh«. mHF jirÆ‹ brGik¡f© âfœtJ. jirts¤J¡F ïu¤j nth£lK« öŒikí« ï‹¿aikahjd. ï›Éu©L« k¡fSila ciwÉl«, cil, czî,xG¡f« KjÈat‰iw¥ g‰¿ Égd. Mfnt, ciwÉl«,cil, czî, xG¡f« KjÈa t‰¿‹ÛJ bgU§ftiybrY¤jš nt©L«. ïitfis¥ g‰¿ vGj¥g£LŸsüšfŸ gy. jÄœ bkhÊÆYŠ áy üšfŸ vGj¥g£oU¡»‹wd. clšts« RU§»íŸs ahD« clnyh«ò«Kiwfis ÉǤJ¡ TW« nkšeh£L üšfis MuhŒªJtU»nw‹. jÄœeh£L¡ nf‰wgo xU üš vGjnt©Lbk‹D« mth vd¡F©L. clnyh«ò KiwfisÉǤJ¡Tw ï¡f£Liu ïlª jhuhJ. MÆD« áy ciug»®»nw‹.

ciwÉl¤ij¥g‰¿ ïªâa k¡fS¡F ÉǤJ¡ Twnt©Ltâšiy. »uhk thœit Ãidñ£odhš nghJ«.tÆW ts®¡f¡ »uhk§fËÅ‹Wª âu©L efu§fËšFGK« k¡fŸ Ãiy gÇjã¡f¤j¡fJ. xU bjhʉrhiyÆš v¤Jiz¥ng® ntiy brŒ»wh®; xU å£ošv¤jidng® FoÆU¡»wh®? xU bjUÉš ciwnth®bjhif v›tsî? beU¡f Ä¡f efu§fËš thœnth®clšts« v›thW eyKW«? rh¡fil eh‰wK«, kyry¥bgU¡F«, ãwî« k¡fŸ brGikia¡ Fiy¤J,mt®fis¥ gyâw nehŒ thŒ¥gl¢ brŒ»‹wd. efu¤âšnehŒthŒ¥glhjh® mÇa®. ïªefÇš thœnth®ghš mHFv§‡d« mU«ò«?

eh£o‹ ïa‰if ts¤J¡ nf‰wthW cil mÂtJxG§F. giHa eh£L cil ïa‰if¡ nf‰wJ. FË®eh£oš tânth® mÂíkhW cil mÂjš clšey¤ij¡ bfL¥gjhF«. btÆš ntisÆš nkš eh£LKiw¥go cil mÂí« ‘bgÇnah®’ gL«ghL brhšYªjifaj‹W. M©ltdUshš PhƉbwhË ekJ eh£oše‹whf åR»wJ. m›bthËÆš xUÉj czî c©L._tif Þehd§fSŸ NÇa ÞehdKbkh‹W. PhƉ¿‹xËgl¤ bjhÊšòÇí« xUt‹ Kf¤âYŸs ïa‰ifmHF, Ä‹rhu Éá¿Æ‹ ÑÊUªJ ntiy brŒí«

Page 137: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 137

xUtD¡F ïšiyba‹gJ btË¥gil. mjdhšã‹dt‹ bra‰if mHF brŒJ bfhŸs ÉU«ò»wh‹.eh£L¡nf‰w cilia ehnlhW« njhŒ¤J cy®¤âmÂjš ey«. gyâw¡ f£LfŸnghš cilfis¡ f£o¡bfhŸtJ jtW. m¡f£L, ïu¤j nth£l¤J¡F ïl®Éis¡F«; mHif¡ Fiy¡F«.

czî¡ nf‰wthW mHF« gÇzÄ¡F«. mHFÉU«ò« xUt‹ bgÇJ« gH czîfis mUªjšnt©L«. gH czî xUntis c©L, e‹ÜuUªâ eW§fh‰W¥ gU», PhƉ bwhË kUt thœgt‹ v‹W«mH»adhÆU¥g‹. fhu« òË fyªj czî«, òyhšczî« kÅj‹ clš ts¤ij¢ RU¡F tdth«. fhuK«òËí« éuz¡ fUÉfË‹ M‰wiy¡ Fiw¥gd. òyhšczî kÅj ïašig¡ bfL¥gJ. ï› îzîfshš ïu¤j«btªJ eŠrh», clšts¤ij¡ bfL¤J mHif mÊ¡»wJ.

xUntis gH czî bfhŸSjš xG§F. ntWczî bfhŸnth® ïUntis c©zyh«. ïUntis¡Fnkš rh¥ãLnth® clÈš nehŒ FobfhŸS«. nehíŸsclÈš mHnfwš mÇJ. v›Éj czî¡ bfhŸËD« mije‹whf bk‹W bk‹W cÄœÚnuhL fy¥ã¤Jc£bfhŸsš nt©L«. bkšyhJ czit ÉG§Fnth®Ú©l eh Ëuh®; ïU¡F«tiu RGKidÆ‹ tÈ F‹¿,nehahsuhf ïU¥g®. mH»‰F czîÄf ï‹¿aikahjjhfyh‹, mjid clY¡ nf‰wthW msthf mUªjÈšbgU§ ftiy brY¤jš nt©L«.

mUªJ« Ú® öajh ÆU¤jšnt©L«. öaÚÇšyhjïl¤âš »il¡F« Úiu¡ fhŒ¢á Mwit¤J mUªJjšey«. bfhâ¡F« ÚuUªJtjdhš gy nfLfŸ c©L. fh¥ãnjÚ® bfh¡nfh KjÈad mUªjyhfhJ fh¥ã¡filfŸak‹ ngh‹wit.

öaÚ uUªjiy¥ nghynt öaÚuhlš nt©L«. öaÚuhlÈ‹ mtáa¤ij¥ g‰¿ AhÇ nfÞ (Harry Gaze) v‹gt®jh« vGâa xU üÈš vL¤J¡fh£oíŸs xU F¿¥ò<©L ÃidɉF tU»wJ. ãuh‹Ìš mH»š ng®bg‰wkhJ xU¤â ÆUªjhŸ. mtŸ bga® Ãd‹o by‹Fnyh(Ninonde Lenclos) v‹gJ. mtŸ v©gjhtJ taâY« mHFÄFªj ïsik íilatshÆUªjhŸ. mtsJ v©gjhtJtaâš mtŸ ngu‹khUŸ xUt‹ mtsHif¡ f©L

Page 138: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18138

fhK‰whD«, gh£o mt‹ ÉU¥g¤â‰F ïz§fhikf©L, ehzK‰W mt‹ j‰bfhiy brŒJbfh©lh‹.m¥bg©k v©gjhtJ taâY« mHF« ïsikí«thŒªjtshÆUªjj‰F¡ fhuz« v‹id? fhuz« Äf¢á¿aJ; gandh bgÇaJ. v‹id? mtŸ ehnlhW«g‹Kiw öaÚuho tªjnj mtsJ ïsik¡F« mHF¡F«fhuz«.

kÅj‹ jd¡nf‰w cil jǤJ« ešYzî bfh©L«xG¡f¤ij X«ghâU¥ghdhÆ‹ mtdJ clšey«F‹W«; mHF« mÊí«. xG¡f« cÆÇD« áw¥ghf X«g¥glš nt©L«. xG¡fnk kÅjD¡F ÉG¥gkË¥gJ. ešbyhG¡f« cilatdJ clÈ‹ mHF kd¤ij¡ ft®ªJÉL«. mHF¡F cÆ®ehoahÆU¥gJ xG¡f«.

xG¡f¤ij¡ fh¡f ÉU«ò»wt‹ xU¤ânahL thG«mwnthdh ÆU¤jšnt©L«. xUtdJ mHF j§F«ïsikia ts®¥gJ xU¤âÆdJ ï‹g«. bg©, khj®v‹DŠ brh‰fŸ mHF¥bghUSilad. MFbgauhfm¢ brh‰fŸ kfËU¡F tH§» tU»‹wd. mHif¥ bg©bzdî« khjbudî« ngh‰¿ tªj jÄœk¡fË‹T®¤jkâ Éa¡f¤j¡fJ. mHfha kfËiu btW¡»wt‹ntW v› tHif ÉU«òth‹? mHif btW¥gtD¡Fm¿ÉU¡Fnkh? ïsikÆš ïšyw¤ij Ú¥gt‹ gymšyY¡F£gLt‹.

jhtu Kjš k¡fŸ <whf cŸs všyh cÆ®fS«M© bg© tothf¥ gil¡f¥g£ oU¡»‹wd. ï¡fhÇacyif¥ gil¡F§ fhuzdh»a ïiwtD« M© bg©tothf ïU¡»wh‹ v‹W ekJ g©il _j¿P®f©LŸsh®. ïa‰ifí« ïiwtD« M©bg© kakhfïU¡F«nghJ, xUt‹ xU¤âia btW¥gJ«, xU¤âxUtid btW¥gJ« Ãaâ¡F khWg£l brašfshF«.jd¡F x¤j fšÉ Fz« czî KjÈat‰iw cilaxU¤ânahL xUt‹, msîl‹ To thœªJ tUthdhÆ‹,mtD« mtS« f£lHFilauhf cy»š thœt®.mHfU«gY¡F ïšywK« cWfUÉ v‹gJ ftÅ¡f‰gh‰W.

gyâw kfË® nr®¡ifí«, tiuÉ‹kfË® T£Lwî«,taJ K⮪j bg©oiu¡ fhKwY« fhisÆ‹ mHif¡fšYtdth«. f£lHif¡ fhjÈ¡F« vtD« go‰bwhG¡f¤âš gLjyhfhJ.

Page 139: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 139

jd¡bfh¤j Fz«, ey‹, fšÉ KjÈad thŒªj xUbg©bjŒt¤njhL thœgt‹ bgÇJ« tG¡»åHh‹;xUntis åÊD« vGj‰F ïl« bgWth‹. mt‹ï‹gª ju¤j¡f Ãidîfis Ãid¡fî«, ng¢R¡fis¥ngrî«, brašfis¢ brŒaî« thŒ¥òilatdht‹.ï›thŒ¥ò kfdJ mHif¡ fh¤JtU«. mG¡fhW mthbtFË ï‹ndhu‹d ãwnth, FUâia eŠrh¡»,cW¥ò¡fis¡ Fiy¤J, KoÉš mHif¡ bfL¡F«.

thœÉš ftiy ïU¤jš TlhJ. mHF¡F¥ gifftiy. kÅj‹ eu«òfis¡ ftiy mǤjǤJ¤ â‹D«.ïªehËš ftiyÆšyhj ïl« ïšiy. ïªehËš ftiyïs« ãŸisfisna mÇ¡»w bj‹Åš, k‰wt® mj‰Fïiuahtij¥ g‰¿¡ Twnt©Ltâšiy. khzh¡f®cŸs¤âš gߣir¡ ftiy goªJ ÉL»wJ. mtuJïsikia¡ ftiy Fiy¤J ÉL»wJ. mHF¡F ciwÉlkhd ïsik Fiyªjhš, ã‹nd mHfU«òjš mÇJ.khzh¡f® Ãiy ï›thwhÆ‹. k‰iwnah® ÃiyiaÉǤJ¡Tw ï¥ g¤âÇif ïlªjhuhJ. ftiyÆ‹¿thG« mH»a thœit ïiwt‹ mUŸthdhf.

kÅj‹ jdJ m‹whl¡ fl‹fis m‹whl« Ãiwnt‰w Kayšnt©L«. mt‹ cytnt©oa fhy¤âšcw§»í«, cw§fnt©oa fhy¤âš czî bfh©L«thœjš MfhJ. xUt‹ ehnlhW« jdJ ïa‰if¡fl‹fis xG§Fbgw M‰¿ tUthdhÆ‹, mt‹ky¢á¡fš KjÈa nehŒthŒ¥glhJ br›Éa thœitelh¤jtšytdht‹. ky¢á¡fš kÅjdJ mHif¡bfL¡F« e¢RÉij. mªnehŒ fhz¥bgWnth® clndmij xÊ¡f Kayšnt©L«. m~J všyh nehŒfisí«<D« jhŒ. mij kUªJfshš bjhiy¡f Kaštij¥gh®¡»Y«. ïa‰if¢ rh®ghš bjhiy¡f KaštJáw¥gË¥gjhF«. ehnlhW« itfiwÆš JÆ byGªJ,elªJ, C‰W ÚÇš Kiw¥ go _œ», bkšÈa czîbfh©L, thœnthiu¡ f©L nehŒfŸ XL«; ky¢á¡fšjiy fh£lhJ. kUªJ j‰fhy¢ rhªâna brŒí«.

kÅj‹ mo¡fo ïa‰ifnahL cwthlš nt©L«.fhLfËY« kiyfËY« òFªJ M§fh§FŸs ïa‰iftd¥ig¡ f©Lf©L k»œjšnt©L«. brofË‹mHF«, bfhofË‹ mHF«, ó¡fË‹ mHF«, gwitfË‹

Page 140: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18140

mHF«, ãw mHFfS« mo¡fo kd≠gotjhš clÈšmH fU«ò«. flnyhu¤jk®ªJ fliy¡ fhz¡ fhzk»œ¢á bgh§F«. thd¤ij neh¡»dhš mH»a ÚyÃwK«, É© Û‹fS«, â§fS« k»œ¢áô£L«. k»œ¢ámHif ts®¡F«. Mjyhš, kÅj‹ v‹W« ïa‰ifthœit ÉU«òjš nt©L«. áÅkh, gahÞnfh¥ KjÈabra‰if euf§fËš åœtJ kÅj‹ j‹ mHif¡bfL¤J¡bfhŸs KaštjhF«. ïa‰if¡ fliy¡f©o‹òwhj kÅj‹ áÅkhÉš fh£l¥gL« bra‰if¡fliy¡ f©L fË¡»wh‹. ït‹ mHif ÉU«ò«M¤âfdhfh‹. j‰fhy ehfÇf¥ bghUŸfŸ bgÇJ«kÅjdJ ïa‰if mHif mÊ¥gd v‹W Twyh«.

ï›î©ik f©l mbkÇ¡f eh£L m¿P® gy®,kÅj‹ mHF bflhjthW fh¡F« Kiwfis¡ f©LtU»wh®. mt® mHF ts®¢á¡bfd¥ gy üšfŸvGJ»wh®? r§f§fŸ fh©»wh®. mt®j« Ka‰á M§F¥ga‹jUkhÆ‹ cyf« Ó®gL«. kÅjD« mHF bgWth‹.mbkÇ¡f m¿P® f©LtU« KiwfŸ bgÇJ« e«K‹ndh® bfh©ldth«. ïªâahÉ‹ giHa thœîÛ©L« ò¤JÆ® bg‰whš, mH bfD§ flîŸ eh£ošjh©lt« òÇí«. m«Ka‰áÆš jiy¥g£L tÊfh£L§fhªâaofis thœ¤J»nw‹.

jÄœ eh£o‹ g©il Ãiyia MuhŒªjhš, gHªjÄœ k¡fŸ mHFl‹ v›tsî cwî bfh©oUªjh®fŸv‹gJ cŸs§if bešÈ¡fÅ nghš És§F«. gHªjÄœk¡fŸ mHif¥ bgWj‰F¡ bfh©l KiwfŸ gy.mitfis¥ gHª jÄœ üšfˉ fhzyh«. mªüšfisthá¡F«nghJ cŸs« ïa‰ifaH»š njhí«; mHFkakhd gh£oš goí«; ï‹g¤â‰ ¿is¡F«. ï‹gvG¢áahš mHF mU«ò«.

gHªjÄH® ïa‰ifÆ‹ td¥ò¡ f©L, mj‹mHif¡ flîshf¥ ngh‰¿aJ ftÅ¡f¤j¡fJ. mt®ïa‰if ïiwt‹ ïsik thŒªj mHfdhf¥ ngh‰¿d®.ïsik thŒªj mHf‹ KUf‹. KUf‹ v‹DŠ brh‰bghUis X®f. mHif¡ f©l jÄœehnl! Ú ah©LŸshŒ ah©LŸshŒ v‹W fjW»nw‹.

Page 141: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 141

k¡fŸ, flîŸ ïisadhŒ mHfdhŒ tÊg£lhškdâš mHT®ªJ clÈY« m~J mU«ò«. kÅj‹v‹W« mHnfhL bjhl®òbfh©L thœtJ áw¥ò.cÆ®fË‹ ešthœî¡bf‹nw ïa‰if¥ bghUbsyh«ïy§F»‹wd. ïa‰if mHF¤ bjhl®ig kÅj‹m¿ahikahš mW¤J¡ bfhŸsyhfhJ. kÅj‹ mH»‹bg‰¿íz®ªJ, ïsik X«ã, mHF fh¤J tUthdhÆ‹,mt‹ fhyid¡ fhzhJ, flîŸÃiy mjhtJ mÊahmHFÃiy ailth‹. f£Liu ÉÇ»wJ. ï›tsnthLËWÉL»nw‹. (29- 8- 1924)

Page 142: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18142

25. åu«

åu« - åubk‹gJ vJ? v‹w clnd áyU¡F¡nfhg«, bfhâ¥ò, t‹k« KjÈad »s«g¡ fh©»nwh«.åu« nfhgkh? bfhâ¥gh? t‹kkh? ï‹ndhu‹d ãwth?åu« nfhg¤âš ãw¥gnjh? ãwt‰¿š ãw¥gnjh?nfhgK« bfhâ¥ò« ãwî« vtÇl¤âš câ¥gd? clÈšnghâa tšyik ÆšyhjhÇl¤âš câ¥gd. clyh‰wÈHªJ »l¥ngh®ghš åu« v›thW vG«? nfhg«KjÈad, eu«ò bkÈî‰nwh®ghš Ãfœtd. ï~J m¿P®gyU« x¥g Koªj c©ik. clš eyÄšyh xUt‹,mo¡fo ádbk‹D« ngŒ¡F ïiuahjÈašò. ádKilahid¥ gyKilah‹ v‹W v¥go¢ brhštJ? mtidåubd‹W v§‡d« miH¥gJ?

åu« v‹DŠ ÓÇa Fz«, gftD¡FÇa mWFz§fSŸ x‹W. m›tW Fz§fshtd:- Phd«, òfœ,âU, ituh¡»a«, mUŸ, åu« v‹gd. gftD¡FÇaFz§fSŸ x‹wha åu«, nfhãfËl¤J« k‰w¤Ôa®fËl¤J« v›thW ÄËU«? bghwhikahnyht‹k¤jhnyh ádªJ ãwiu tU¤j vG« ngŒ¡Fz¤ij¢áy® åubk‹W Ãid¡»wh®. ï¡Fz« åukhfhJ. ãwiutU¤j Ãid¡»wt‹ v¥bghGJ« m¢r nkä£lh‹nfhiyí§ bfhiy¡ fUÉiaíª jh§»¤ âÇt‹.nfhiyí§ bfhiy¡ fUÉiaíª jh§»¤ âÇgt‹ åudhtbj¥go? nfhY§ fUÉíÄšyh Él¤J ït‹ fâv‹dthF«? nfhÈ‹¿¡ fUÉÆ‹¿ thH ïayhj xUt‹åudhtndh?

ád« KjÈa ÔÆil vGtJ åu« m‹W. Ô¡Fz«ïšyhj ïl¤J¡ »s«òtJ åubk‹gJ RU§f¡ T¿‹,m¢rÄšyhj ïl¤âš mU«òtJ åubk‹W Twyh«.m¢r« vtÇl¤âš ÃfG«? j«ik¥nghš ãwiu¡fUjhjt®, nguhiríilnah®, kwtÊÆš bghUç£Lnth®, ãw®kid ea¥ngh®, ãw® nja§fis mgfÇ¥ngh®,

Page 143: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 143

fŸt®, bfhiyP® KjÈnah®ghš m¢r« Ãfœjš ïašò.ï›t¢r§ fhuzkhf ït®fŸ j§fŸ fh¥ò¡F¥ gyMíj§fŸ jh§»¤ âÇ»wh®fŸ. ït®fŸ cŸs¤âÈU¥gJm¢r«. mJ åukhfhJ. m¢rKŸs ïl¤âš åu« ïuhJ.m¢rÄ‹¿ cy»š thœnth‹ vtndh mtnd åu‹.mt‹ nguhirÆ‹¿ cy»š thœt‹; j‹id¥nghy¥ãwiu¥ ghÉ¥g‹; xG¡f¤ij cÆÇDŠ áw¥ghf X«òt‹.ï‹ndhu‹d mU£FzKila xUt‹ vtU¡F« mŠáthH nt©Ltâšiy. ï› t¢rÄšyhj Iand åu‹.

åu¤ij¥ g‰¿¥ gy m¿P®fŸ gythW gf‹WŸsh®. mt® ciufŸ gyt‰iw <©L ÉÇ¡»‰ bgUF«.xU bgÇah® XÇl¤âš mUË¢ brŒJŸs xU gh£il<©L vL¤J¡ fh£L»nwh«.

‘Mu§ f©oif Milí§ fªijna ghu« <r‹ gÂay bjh‹¿yh® <u m‹ãd® ahJ§ FiwÉyh® åu« v‹dhš És«òª jifanjh’.

ï¢ brŒíˉ nghªJŸs fU¤J¡fis nea®fŸC‹¿ neh¡Fth®fshf. åu®fS¡F Mu« f©oifah«;Mil fªijah«. ïit, vËa ï‹g thœî¡F m¿F¿fŸ.bgh‹dÂí« g£lhilí« åu cilfsšy nghY«!mitfŸ m¢r¤ij C£Ltd nghY«! vËa thœÉYŸs ï‹g« brštthœÉÈšiy v‹gJ âra«. vËathœit ÉU«ò« xUt‹ åunk åu«. bgh‹dÂÛJ«g£lhil ÛJ« cŸs« goªJ, Mir ba‹D«mu¡fid¥ gil¡F« nghJ, m›tu¡fid, m¿th«thŸbfh©L nrâ¡F« åu« vËat‹ghš vG«mu¡fid¡ bfhšY« M‰wÈšyh xUtid v¥goåubd‹wiH¥gJ?

åuU¡F¥ ghu« <r‹ gÂa‹¿¥ ã¿âšiy. <r‹g vJ? <r‹ v‹W« ciwí« cÆ®fis tÊgLtJ <r‹gÂahF«. cÆ®fis tÊgl¥ òF»wt‹ j‹dy¤ijmW¤j åudht‹. cy»š xUtD¡F¥ bgU«gifikahŒïl® brŒtJ j‹dynk ahF«. j‹dyKilat‹ãw®ey§ fUâ ciH¡fkh£lh‹. j‹dy¤ij mW¥gJvËj‹W. mij mW¥gJ åu«. j‹ cŸs¤bjG«Mirah« ngia¡ bfhšy tšy åuid¡ fh©lš mÇJ.

Page 144: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18144

j‹dy¤ij¥ gÈÆ£L cÆ®fsh« <rid tÊgL«ghuKilatnd åu‹.

Raey¤ij mʤj k¡fŸbjhif bgU»íŸs ehnlåuŠ br¿ªj ehL. mªeh£oš åu¡ FHªijfŸ ãw¡F«.KjyhtJ åu« jhŒkhÇl¤âš Ãiy¤J Éwš nt©L«.åu¤jhŒkhÇšyh eh£oš åu¥ ãŸisfŸ v›thWãw¡F«? Mfnt, åu¤J¡F C‰W¡fsdh ÆU¡FkhWjhŒkhiu¥ g©gL¤jš nt©L«. ‘X! ïªâahnt! Ëbg©ik ehaf¤J¡F ïy¡»akhf cŸs Óij, rhɤâÇ,jkaªâ ït®fis kwthnj’ v‹W Éntfhdªj®Ãidñ£oaij eh« kw¤jyhfhJ. bg©Âl¤JŸsåunk ã‹id MÂl¤âš gÇzÄ¡F«.

åuiu <u m‹ãd® v‹W«, ahJ§ FiwÉyh®v‹W« bgÇnah® miH¡»‹wd®. KÅîilah®cŸs¤âš åu bkGjÈšiy v‹gJ nkny brhšy¥g£lJ. cÆ®fËl¤J¡ fÅîilah® kh£L« åuŠbr¿íbk‹f. <u m‹ãd® v›îÆ®¡Fª Ô§F brŒah®. mt®ghšnfhgnkJ? ntW bfhLiknaJ? m‹òila åu®¡F¡Fiwí©nlh? Fiw vtU¡F©L?

nguhirÆš 圪J »l¥ngh® v‹W« ÃiwbeŠr«bgwh®. ‘ÃiubeŠ Rilahiu ešFuî mŠR«’ v‹gJM‹nwh® bkhÊ. Fiwî Ãiwî v‹gd mtut® brštÃiyia¥ bghW¤J Égdtšy; mtut® cŸsÃiyia¥ bghW¤J Égd. m‹ò Ãyî« cŸs«ÃiwíŸsnk ahF«. m‹ò¢ bršt¤J¡F K‹nd ãwbršt§fŸ ÉFnkh? m‹ò Ãiwªj cŸsKilaåu®fS¡F cy»š v‹d Fiwí©L? mt® ahJ§FiwÉyh®.

vËa thœî«, cÆ®fŸ tÊghL«, m‹ò«, FiwÉyhcsK«, ãwî« åu¤J¡F m¿F¿fshF«. j‰nghJ cy»šïitfŸ ïwªJg£L tUtJ f©TL. m›tU§Fz§fis Û©L« k¡fŸ bgWth®fshÆ‹, giHa Phdåu« - m‹ò åu« - cy»š vG«. Mjyhš, k¡fŸ åu®fshf Kayš nt©L«. åu« bgWnth®, òfœ âU KjÈaFzbkyh« bg‰W¢ rhªjFz _®¤âfshŒ¥ gft‹Ãiyiaí« bgwyh«.

Page 145: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 145

táZl®, j«ÛJ ÉRthĤâu‹ ádªJ ÉL¤jm«òfis¡f©L XobahËahkÈUªjJ« - mÇ¢rªâu‹,jd¡»Uªj bršt¥bgU¡F KjÈat‰iw¥ bghU£gL¤jhJ c©ik F¿¤J všyht‰iwíª JwªjJ« -$uhk®, cyif xU beho¥nghœâš JfŸ brŒa¡ Toanfhj©l« j« fu¤âUªJ«, j«ã ïy£Rkz‹ Jizí«Cuh® mid tUila cjÉíÄUªJ«, mitfis¥bghUbsd kâahJ, jªij brhš fh¡fî« á¿a jhah®ÉU¥g¤ij Ãiwnt‰wî« kFlhãnõf ï‹gª JwªJtd«òf xU¥g£lJ« - jUkuh#‹ mU¢Rd‹fh©Og¤ijí« Õk‹ fijiaí§ fUâ KidªJngh®òÇahJ fhL br‹wJ« - ïitngh‹w ãwî« - áwªjåu¢ brašfsh«. j‰nghJ kfh¤kh fhªâ bgÇa åuuhfÉs§FtJ f©TL. Kid¥ ghY« nfhg¤jhY«Ãfœ¤j¥gLtd åu¢ brašfshfh. ÄUf Rght vG¢áiaåu« v‹W fUJtJ jtW. ÄUf Rght¤jhš ÉG§f¥g£LŸs ‘åu®’ gy® cy»š tâ»wh®. mt® nfhiH¤j‹ikia ts®¥gâš ‘åuuhf’ És§Fgt®. vt®¡Fª Ô§FòÇahJ, rka« neU«nghJ ãw®bghU£L¤ jh« tUªjk»œ¢ánahL cl‹gLtJ åu«. »¿ÞJ, m¥g®KjÈnah® ï›åu« bg‰¿Uªjh®.

vt®¡Fª Ô§F brŒahJ v¤J‹g¤ijí« jh§F«M‰wš bgW« åu® cŸs¤âš gifik t‹k« KjÈaÔ¡Fz§f Ëuh. mjdhš mtiu¥ òÈ fuo KjÈabfhoa Éy§FfS« x‹WŠ brŒtâšiy. g©il ehËšfhLfËš thœªj KÅt®fŸ, vt®ghš iybr‹Þ bg‰Wvªj¤ J¥gh¡»ia¡ fu¤âš jh§»¤ âǪjh®fŸ? ï¥bghGJŸs ‘åu®fŸ’ J¥gh¡»Æ‹¿¡ fh£L¡F¢ bršymŠR»wh®fŸ. fh£L¡fh? eh£oš thHîª J¥gh¡»njL»wh®fns! ït® åu¤ij v‹bd‹W òfœtJ?ït®fŸghYŸs F‰w§ FiwfŸ ït®fis m¢RW¤â¡nfhiHfsh¡»¤ J¥gh¡» ö¡f¢ brŒ»‹wd.

åu« bgwnt©Lnkš, KjyhtJ clšey« ngzšnt©L«. clš cuÄšyhjh® åuuhjš ïayhJ. ešyFz¤J¡F clšey« ï‹¿aikahjJ. clš ey¤J¡bfd¡ f©lij¤ â‹W bfhG¤jyhfhJ. czî¡nf‰wFz« gâjyhš rh¤Éf czî bfhŸsš nt©L«.rh¤Éf¤âš vG« åunk åu«. vËa thœî, fËahlÈš

Page 146: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18146

btW¥ò, ïa‰ifÆš ÉU¥ò, xG¡f« X«gš, cÆ®fis¡flîshf tÊglš, m‹òtÊ Ã‰wš KjÈa br«ikbe¿g‰¿ thœªjhš åu« bgwyh«.

czit¥g‰¿¢ áw¥ghf¡ ftŤjš nt©L«. òyhšczî, åu¤ij vG¥òtbjd¢ áy® fUJ»wh®. òyhšczî, xUÉj ïun#hFz¤ij vG¥ònka‹¿ åu¤ijvG¥ghJ. ïun#hFz¢ brašfis åu¢ brašfshf¡bfhŸtJ jtW. m¡FzKilah® m¢r¤jhš j«ik¡fh¤J¡bfhŸs¥ ãwiu ïu¡fÄ‹¿ tU¤Jt®. ïJåukhFkh? åu¢braš ïu¡f¤ij - x¥òuit - mo¥gilahf¡ bfh©blhËU«. Mjyhš òyhš czthšÃfG« ïun#hFz vG¢áia åubk‹W bfhŸsyhfhJ.ï›î©ik f©L, nkšeh£L m¿P® gy®, ï¥nghJ jh«irt czî bfh©L tUtnjhL cy»š mij¥ gu¥gî«Ka‹W tU»wh®. ïun#hFz« jUk¤ijaʤJ ïl®¥gL¤Jtij mt® cz®ªJ, ïJ nghœJ mUŸtÊ g‰wKa‹W tU»wh®.

åu« åubk‹W òyhš czÉ‹bghU£L thÆšyh¥ãuhÂfis tij¥ngh® jkJ åu¤ij¢ á¿J neuŠáªâ¤J¥ gh®¥ghuhf. thÆšyh¥ ãuhÂfis - j§fis¡bfhšy tUnthiu v⮤J ÉF« M‰wÈ‹¿¤ jiyrhŒ¡F« vËa cÆ®fis - R£L« bt£oí« bfhšY«m‹g®fË‹ åu¤ij v‹bd‹W òfœtJ? mt®fŸm‹bg‹nd! mt®fŸ åubk‹nd! mH»a gwitfis¢R£L 圤JtJ«, JŸË nahL« ïskh‹ f‹Wfis¢R£L¢ rhŒ¥gJ« åukhnkh? j‹dy¤â‹ bghU£L ViHcÆ®fis tij¤J, mitfË‹ òyhiy c©gjhš åu«v§‡d« bgUF«? òyhš c©zhjt®ghš åuÄuhbj‹W Ãid¥gt® åu¤â‹ ïašòzuhjt uht®.mªe©g®fŸ xUÉj¢ ád¡F¿ia åu bk‹W fUJ»wh®fŸ. mJ jtW. åu« rh¤Éf¤âš mU«òtJ. rh¤Éf¤ij ts®¡f Kašgt‹ åu«bgw Kašgtdht‹.

(23- 1- 1925)

Page 147: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 147

26. ϪJ¡fŸ bfhŸifí«mEZlhdK«

rnfhju®fns!

ïªj v£t®L gh®¡»š bjhÊyhs® ïa¡f¤ij¥g‰¿ ü‰W¡fz¡fhd brh‰bghÊîfŸ Ãfœ¤âíŸns‹.ï‹W (16 - 2 - 25) br‹id $ nt§fnlr FzhÄUjtUõ rigÆ‹ rh®ãš ‘ϪJ¡fŸ bfhŸifí«mEZlhdK«’ v‹D« bghUŸg‰¿¥ ngRjš ne®ªâU¡»wJ.

KjyhtJ ϪJ v‹D« brh‰bghUis MuhŒnth«. K‹ndh®, áªJ eâ¡fiu nr®ªJ tâªjnghJ,mtiu¡ f©l ghuÓf® mtiu ϪJ¡fŸ v‹WmiH¤jd®. ã‹ tªj »nu¡f® mtiu ïªJ v‹WT¥ã£ld®. m‹W bjh£L e«kndh® ϪJ¡fbs‹W«ïªâa®fbs‹W« brhšy¥ g£L tU»wh®. ï›ÏªJ¡fŸ mEZo¡F« kj« vJnth, mJnt ϪJ kj«v‹W tH§f¥gL»wJ.

ï¥bghGJ ϪJ¡fŸ v‹W brh‹dJ«, irt®,itzt®, Þkh®¤j®, kh¤t® KjÈnahuidtU« j«ik¡fUâ¡bfhŸ»wh®. ït®, xU KiwÆš j«ik bt›ntWrka¤jtuhf¡ fUâD«, ï‹bdhU KiwÆš j«ik xnurka¤jt® v‹W fUJtJ c©L. ϪJ¡fS¡FŸ ãÇî«c©L; xUikí« c©L. Mfnt, ϪJ¡fis¥ ãÇ¥gdvit v‹gJ«, T£LtJ vJ v‹gJ« Muha‰ghyd.

Mfk§fŸ, ÞÄUâfŸ, ghZa§fŸ, òuhz§fŸKjÈad ϪJ¡fis bt›ntwhf¥ ãÇ¥gd. mt®fisx‹W gL¤JtJ ntj«. Mfnt, ntjbk‹gJ ϪJ¡fŸmid t®¡F« cÇabj‹f. ϪJ¡fS¡F¥ bghJthfîŸs ntj¤â‹ bghUns ϪJ¡fË‹ bfhŸif ahF«.

ntj¤âš f®kK« PhdK« kȪJ »l¡»‹wd.mjdhš bgÇnah® Phd¥ gFâia ntjhªjkhf És¡»¡

Page 148: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18148

fh£od®. ntjhªjnk cgÃlj«. cgÃlj§fŸ bghUS©ikia¥ gyâwkhf¡ T¿ÆU¤jyhš, mitfË‹rhu¤ij cynfh® czunt©o, Éahr®, ãuk N¤âu«v‹DŠ ÓÇa üyhf ek¡F¤ jªjh®. ntj Koit ntjhªj¤âY«, ntjhªj¤â‹ rhu¤ij¥ ãukN¤âu¤âY§fhzyh«. ï« _‹W« ϪJ¡fbsšnyh®¡F« cÇad.

ϪJ¡fË‹ bfhŸif ntjhªj¤âš brhšy¥gLtjhF«. ntjhªj« xU f£L¥g£l kj« m‹W. cy»šnjh‹¿a k¡fŸ T£l¤jh® midtU¡F« m~J cÇaJ.cy»YŸs k¡fis ïUTwhf¥ ãÇ¡fyh«. mitmŠPhd¡ T£l« bkŒŠPhd¡T£l« v‹gd. vt‹njf¤ij¥ bghUshf¡ bfh©L M‹kÉs¡fÄ‹¿thœ»whndh, mt‹ mŠPhÅaht‹. M‹k És¡f¤ij¡fhz¥bgW»‹wt‹ vtndh, mt‹ bkŒŠPhÅaht‹.Mfnt, k¡fS¡FÇa kj§fis mŠPhd kj«,bkŒŠPhd kj« vd ïu©lhf¥ ãÇ¡fyh«. bkŒŠPhd kj« ntjhªjbk‹gJ. ï~J xU eh£lh®¡Fk£L«v§‡d« cÇajhF«.?

cy»il¤ njh‹¿a bkŒ¡Fut® gyU« bkŒŠPhd Ãiyiana jh« f©L« bfh©L« cyF¡F«m¿îW¤âdh®. »UZz‹, ò¤j®, »¿ÞJ, kA«kJ,Mœth®, eha‹kh® KjÈa gyU« f©l î©ik x‹nw.m›bth‹nw bkŒŠ Phd« v‹D« ntjhªj«. Mjyhš,ntjhªjbk‹gJ k‹gij¡ FÇaj‹¿, xU T£l¤jh®¡FÇajhfhJ. KjšKjš ïªeh£L¢ rh‹nwh®, ï›î©ikia¡ f©likah‹, ïªeh£o‰F¢ áw¥ghfïij¡ bfhŸ»nwh«. b#®bkÅ njr¤J¤ j¤JtPhÅfSŸ xUtuha nrh¥g‹nA® (Schopen - hauer) v‹gh®,cgÃlj§fŸ c©ik Phd¤ij cz®¤Jtd v‹Wïa«ãaJ <©L¢ áªâ¡f¤j¡fJ.

M‹k És¡f¤J¡FÇa bkŒPhd¤ij m¿îW¤JtJntjhªj«. ïJnt ϪJ¡fË‹ kj« mšyJ bfhŸifv‹gJ. M‹kPhd« És§f¥bg‰w xUt‹ všyh¥bghUË Ål¤J« M©ltid¡ fhQ« ngW bgW»wh‹.ah©L« M©ltid¡ fh©lš k¡fŸ thœÉ‹ Koªjneh¡fkhF«. ϪJ¡fË‹ bfhŸif vJ v‹W xUt‹ÉdîthdhÆ‹, ‘mJ ah©L« M©ltid¡ fh©lš’v‹W Éil ÆW¡fyh«.

Page 149: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 149

ïÅ ï¡bfhŸifia e« M‹nwh® v›thW mEZlhd¤â‰ bfhz®ªjh® v‹gij¢ á¿J ftÅ¥ngh«.mEZlhd KiwfŸ gy. mitfËš ïu©blh‹iw¡F¿¡»nw‹. KjyhtJ m£lh§fnahf« ÃidɉFtU»wJ. ïak«, Ãak«, Mjd«, ãuhzhahk«,ãu¤âahfhu«, jhuiz, âahd«, rkhâ M»a v£L«m£lh§f nahfkhF«. ï›bth›bth‹iwíª jŤjÅna TWgL¤â¥ ngr¥ òFªjhš mJ jŤjÅcgªahrkhf Koí«. fhy njtij¡F mŠR»nw‹.

ïak« Ãak« KjÈa brh‰fis¡ nf£lJ«,‘itâf«’ v‹W áy® brhš»wh®. ïka« Ãak« KjÈadcliy¤ öŒik brŒí«; m›tÊ cÆÇ‹g¤ijí«T£L«. nkšeh£L m¿P® ïa‰¿íŸs Rfhjhu üšfisthá¤J¥ ghU§fŸ. mitfŸ, ïak Ãak§fS¡FkhWghlhf x‹W« brhšy Éšiy. e«Kila ÞÄUâfËYŸs äâa Mrhu§fŸ clš ey¤J¡FÇa áwªjKiwfsh«.

ïka Ãakhâfis Kiwahf¡ fil¥ão¤ bjhGFnth®, M©lt‹ c©ik¡ fh£á KjyhtJ j«Äl¤âY«, ã‹nd go¥goahf k‰w cÆ®fËl¤âY« ts®ªJbghÈtij¡ fhQjš TL«. ïj‰F cy»aš bjhl®òï‹¿aikahjJ. cy»aš bjhl®ò m‰w v›tEZlhdK« braÈš thuhJ. ïJ g‰¿na e« K‹ndh®bys»f¤ijí«, itâf¤ijí« ntWgL¤âdhÇšiy;x‹nwhblh‹W ïiaªJ ÃyîkhW Kiwfisí§nfhÈíŸsh®. ï›î©ik njwhJ, ‘e«kt® cy»‰Fm¥òw¥g£l x‹iw¡ F¿¤J csWgt®’ v‹W áy® vŸËeifahL»wh®. e« bgÇnah® cyif ÉL¤J Xo mw¤ijts®¡FkhW ah©L§ T¿dhÇšiy. tUzh¢áukjUk¤â‹ cŸs¡»l¡ifia e‹F MuhŒªJ bjËÆ‹, e«K‹ndh® cy»aš Kiwiaí« mijbah£oa itâfKiwiaí« m¿îW¤âÆU¤jiy czuyh«. tUz«M¢áuk« v‹gd j‰nghJ Égßjkhf¡ bfhŸs¥g£LŸsd. tUz¤ij¥ g‰¿í«, M¢áuk¤ij¥ g‰¿íŠáyîiu gfu ÉU«ò»nw‹.

ãu«k B¤âÇa itáa N¤âu® v‹D« eh‹FtUz¤ jhU«, ãukrÇa« »UAÞj« thd¥ ãuÞj«rªÃahr« v‹D« eh‹F M¢áuk¤jhU« vªeh£oš

Page 150: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18150

ïšiy? cGjš KjÈa bjhÊš brŒnthU«, thÂg«brŒnthU«, ngh® òÇnthU«, ntj« XJnthU«vªeh£oY« ïU¡»‹wd®. vªeh£oš khzh¡fÇšiy?vª eh£oš kidÉnahL thœnthÇšiy? vªeh£ošmwnthÇšiy; JwnthÇšiy. gy ïl§fËš ïªehËšã‹Åu©L be¿í« mU» Éw Y©ik. M¤âfîz®îilnahuidtU« ï›Éu©ilí« v⮡f kh£lh®. áy®kidÉnahL To thœtnj thœÉ‹ Koªj neh¡f«v‹W«, mJF¿¤J¥ bghUç£lš KjÈad brŒa¥glšnt©Lbk‹W« fUâ thœî elh¤J»wh®. K‹ndh®fšÉ gÆwiyí«, kidÉ kz¤jiyí« mŠPhdÚ¡f¤J¡F¤ Jiz¡fUÉfshf¡ bfh©lt®. fšÉ, M‹kPhd¤ij V£lsÉš cz®¤JtJ. kid thœ¡if m›nt£L Phd¤ij¢ brayhš m¿îW¤JtJ. V£oš‘m‹ò, m‹ò’ v‹W go¥gij, kidÉnahL thG«nghJbraȉ fhzyh«. v§F« m‹ò tothíŸs ïiwt‹njh‹WÄl« ïšywbk‹W TWtJ ÄifahfhJ.ï›Éšyw tÊËW xG»‹, v›îÆiuí« j«KÆ®nghšghÉ¡F« KjšÃiyia mJ T£L«. thd¥ãuÞjK«,bgUÃiyah« rªÃahrK« ã‹ndjhnk ïašghf¡ TL«.‘rªÃahr«’ v‹DŠ brhš j‹ c©ik¥ bghUisïªehËš ïHªJ »l¡»wJ. rªÃahr bk‹gJ, bkh£il¤jiya‹W; fhõhak‹W. v›îÆ Çl¤J« M©ltid¡fh©gJ«, m¡fh£áah‹ v› îÆU¡F« Ô§F brŒahâU¥gJ« rªÃahrkhF«. ïªÃiy bg‰wtnu c©ik¢rªÃaháfsht®. ïJnt e«kndh® thœÉ‹ Koî;ntjhªjÃiy; ϪJ kj«. ïªÃiy vŒâa bgÇnah®KÅtbud¥gLt®. ekJ ehL« KÅt® T£l¤J¡F¥ng®bg‰wJ.

g©il¡fhy KÅtU¡F« ï¡fhy muáašjiytU¡F« gy tÊÆY« nt‰Wikí©L. ï¡fhymuáaš jiytU¡F M‹kPhd És¡f¤jhš bgUikV‰gLt âšiy. k¡fË‹ v©Â¡if bjhifahšïtU¡F¤ jiyik¥ gjÉ »il¡»wJ. k¡fŸ kd§bfh©lhš ïtiu¤ jhœ¤jyh«; ca®¤jyh«. muáašcy»ny Ka‹W bgWª jyik¥ngW ï‹¿UªJ ehisxÊÆD« xÊí«. bghŒahY«, tŠridahY«, g¤âÇifnkhr§fshY«, yŠr¤jhY« jiyik¥gjÉ bgWtJ

Page 151: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 151

v‹W« Mg¤nj. M‹k Phd¤jhš bkŒŠPhd« bg‰WKÅtuhjny áw¥ò. KÅt® brhštÊ cyf« el¡fxU¥gL«. ïj‰F¡ fhuz« v‹d? mt® r¤âa«, j®k«KjÈat‰whš bg‰w M‹kPhd És¡fnk ahF«.muáaš jiytÇ‹ ng¢R¡fS« vG¤J¡ fS« ï‹Wnjh‹¿ ehis kiwtd. KÅtu® âUth¡nfh v‹W«cÆUl‹ cyîtJ. Mjyhš, kÅjuhš jiytuhf¡bfhŸs¥gLtij¥ gh®¡»Y« M‹kPhd¤jhš mÊah¥ngW bgWtnj bgUikíil¤J. ïJ Éf

v›îÆÇY« M©ltid¡ fh©gbj‹whšM©lt‹ tot¤ij¥ g‰¿¥ gyâw Ia« ÃfHyh«.M©lt‹ tot¤ij¥ g‰¿ ntjhªj« v‹d brhš»wJ?ntjhªj« M©ltD¡F _‹W tot« brhš»wJ. mitcUt«, mUt«, mUîUt« v‹gd. ï« _‹W« v£L_®¤j¤âš ml§F«. v£L _®¤j§fshtd; ãUâÉ, m¥ò,njí, thí, Mfha«, rªâu‹, NÇa‹, M‹kh v‹gd.ï›bt£oY« ml§fhjdî« c©nlh?

ïWâahf¢ brhšy¥g£l M‹k _®¤j¤ij . . ..go‹, k‰w _®¤j§fËš br«bghUËU¥gij¡fh£lyhF«. ï¡fhuz¤jhš cgÃlj§fbsšyh« M‹k_®¤j¤ijna áw¥ghf tG¤J»‹wd. M‹k _®¤j¤ijÉL¤J, Vida bghUËš M©ltid ïU¤â, tG¤JtJ mf©l Phd¤ij¥ òy¥gL¤JtjhfhJ. M‹ktÊghblh‹nw gÇóuz Phd¤ij mË¥gJ. e«K‹ndh® j«KËU¡»‹w M‹k _®¤j¤ijna tÊglyhÆd®. ‘khaid eho kdbeLª njnu¿¥ - nghÆd«ehl¿ ahnj òy«òt« - njaK« ehL« âǪbj§fŸbrštid¡ - fhaĪ eh£oil¡ f©L bfh©nlnd’v‹wh® bgÇnah®. M‹khÉš M©ltid¡ f©ltnuKÅtuht®, ‘mt® M©ltid¡ f©lhuh’ vd¢ áy®fUjyh«. f©lhbu‹nw ah‹ brhšnt‹.

ï¥bghGJ nkšeh£ony ãw® Ãid¥gij¢brhšyš, f«ãÆšyhj jªâ¥ ng¢R KjÈad ÃfœªJtUjš ek¡F¤ bjÇí«. NÇa k©oy« rªâu k©oy«KjÈa k©o y§fË‹ ïašfis mªeh£lh® f©Lcz®¤Jtijí« nf£»nwh«. ï‹D« gy mUŠbrašfŸ mt®fshš M‰w¥ gLtij m¿»nwh«. ïitahî« òw¥bghUŸ fUÉbfh©L mt®fshš fhz¥

Page 152: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18152

g£L« brŒa¥g£L« tU»‹wd. e« Kila cgÃlj§fËš khdj¡fh£á, k©oy§fË‹ ïašò KjÈadbrhšy¥g£oU¡»‹wd. nkšeh£L¡ fÂj rh¤âucjÉÆ‹¿ e«ktuhš gŠrh§f§fŸ f¡f¥gL»‹wd.ïitfis¡ f©l ekJ g©il¡fhy k¡f£F¥ òwKf¥ój bgsâf MuhŒ¢á¡ fUɤJiz ïšiy v‹gJbtË¥gil. ã‹id ïitfis v›thW mt® f©ld®;á¿J áªâ¤jhš c©ik òydhF«. mfKf MuhŒ¢áí«M‹k És¡fKnk e«kndh®¡F cWfUÉahf¤ JizbrŒjd. M‹k r¡â¡ FŸs M‰wš ntW vj‰F c©L?mfKf MuhŒ¢á F‹¿íŸs ï›ntisÆš všyh« bghŒahfî« njh‹wyh«.

cy»š k¡fË‹ m¿î xU bg‰¿¤jh ÆU¡»wjh?ïšiyna! g®khÉš xU áW FHªij bgs¤j j®krhÞâu§f bsšyht‰iwí« Xâ íz®ªJ brhštJnghš nf£ngh® Éa¡FkhW brhštJ Muha‰ghyJ.m¿î És¡f« clš Ãiyia¥ bghW¤J É»wJ. clš,Þöy« N¡Fk« fhuz« vd _‹W Ãiy cilaJ.Þöynjf îz®îilatD¡F¡ f£L¥g£l m¿ntÉs§F«. mtD¡F mfKf neh¡F ïuhJ.

ï¥bghGJ ekJ eh£oš N¡F« fhuz rßuMuhŒ¢á »ilahJ. IªJ taâš ãuhzhahk« gÆ‹W,c‰w taâš khdj¡fh£á bgWtJ, ïªehËš k§»¥nghƉW. ïªehËš mbkÇ¡f njr¤J m¿P® áy®,Þöy njf¤âÅ‹WŠ N¡Fk njfª jh§», thÅilÃfG« gy c©ikfis¡ f©L, j« mEgt¤ij üštÊahf cy»‰F m¿îW¤â tU»wh® ïª üyhuhŒ¢áíilnah® K¢rßu c©ikia kW¡f kh£lh®.

e« K‹ndh® ciH¥bgšyh« mfKf¤ij¥g‰¿adnt. m›îiH¥ghš cÆ®fËš M©lt‹c©ikia¡ f©o‹òW« thœit e«kndh® elh¤jyhÆd®. m›thœî, xG¡f¤ij x«òj‰F¤ JizbrŒJËwJ. mªehËš ekJ ehLnghªj xU »nu¡f rǤâuMuhŒ¢á¡fhu®, ‘xU ϪJ M©kfdhtJ bghŒbrhšYjÈšiy v‹W« - ‘xU ϪJ bg©kfshtJ f‰òïHªJ Égâšiy’ v‹W« brhšÈaij¢ RthÄÉntfheªj® vL¤J¡ fh£oÆU¡»wh®. bkŒ«ikí«f‰ò« eh£Lthœthf ÃyÉaj‰F¡ fhuzkhf Ëwik,

Page 153: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 153

všyh cÆ®fËY« M©lt‹ c©ikia¡ fhz¢ brŒjM‹kPhdnk ahF«.

ïªehËš mªj Phd« F‹¿ÆU¤jyhš gy ÔaxG¡f§fŸ cy»š Ãfœ»‹wd. K‹dhËš g¤âu¥ gâî¢rhiyí« ÚâÞjy§fS« j‰nghâU¥gJnghy ïšiyv‹nw brhšyyh«. j‰fhy eh¤âf Phd« EiHahjeh£L¥ òw§fËš r¤âabe¿ F‹whâU¥gij ï‹W§fhzyh«. j‰fhy¡ fšÉ - bfh©l kidÉia ÉL¤jš,ïu¡fÄ‹¿¥ ãw®kid òFjš, tiuÉ‹kfË® ï‹gªJŒ¤jš KjÈa Ôa xG¡f§fËš k¡fis 圤â¡fËahl¢ brŒtJ f©TL. bgh‹D¡F« bghUS¡F«bg©iz Éiy¡F th§fY« ɉwY« vªbe¿? m‹òbe¿ah? »uhk¤jh‹ kid thœ¡if nk‰bfh©lJ«kidÉ¡F¢ brY¤j nt©oa flikfis cz®ªJel¡»wh‹. g£od¤âš thG« ghÉfŸ m¡ flikfiscz®ªJ el¡»wh®fËšiy. j‰fhy ehfÇf¡ fšÉíilah®¡F¥ bg©iz¡ bfhL¡f¢ á¿J nahridbrŒjš nt©L«. vd¡F¥ bg©Âšiy. ïU¥ã‹ V®cG»‹wtD¡F¥ bg©iz¡ bfhL¥ng‹. br‹idÆškzŠbrŒJ bfh©l áy ïs«bg©fŸ f©Ù®ÉLtJ vd¡F¤ bjÇí«. RU§f¡ T¿‹, M‹k Phdbe¿na ešbyhG¡f¤J¡F ɤjhF«. vªbe¿ ËW.v¤Jiw òFªJ, v¡fl dh‰¿dhY« mij mij ÃZfhÄakhf M‰WkhW mwüšfŸ m¿îW¤JtJ fUj‰ghyJ.

g©il¡ fhy¤âš bfhŸif ntwhfî« mEZlhd«ntwhfî« ïšiy. mÇ¢rªâu‹, jruj‹, $uhk‹KjÈnah® tuyhWfis neh¡Ff. ïu©L« x¤j thœÉšnjhŒªJ»lªj e«kt® tH¡f xG¡f§fŸ ïil¡ fhy¤âšv›thW kh¿d v‹gij¥g‰¿¢ á¿J ngr ÉU«ò»nw‹.

ïil¡fhy¤ bjhl¡f¤âš ϪJ¡fËilnabfhŸif¡F« mEZlhd¤J¡F« bjhl®ã‹ik jiyfh£lyhƉW. mjdhš ÔbahG¡f« thœÉš òf ïl«bg‰wJ. m›ntisÆš thœit¤ öŒik brŒa¢rkzK« bgs¤jK« njh‹wyhÆd. ϪJ kj«, m›ÉUkj§fË YŸs rhu§fis V‰W¥ ãwt‰iw¤ jŸË‰W.j‰nghija ϪJ kj¤âš rkz bgs¤j kj¡ fU¤J¡fŸgy c©L. ϪJ¡fË‹ cgÃlj§fËYŸs gy bghUŸfŸ rkz bgs¤j kj§fËš fhz¥gLtd. m›ÉU

Page 154: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18154

kjK« IªbjhÊš òÇí« M©lt‹ c©ikiakW¤jikahš, eh£oš ntj r«gªjKila itâf®f£F«rkz bgs¤j®f£F« x‹¿a m‹ò ÃfHhbjhʪjJ;ãz¡F ne®ªjJ. ï¥ãz¡F«, eh£o‹ nf£L¡F«ntjhªj mEZlhd 圢á¡F« xU fhuz« v‹W RthÄÉntfheªj® TWkhW ahD§ TW»nw‹. mªeh˚ϪJ¡fŸ kd«, rkz bgs¤j kj§fis¤ bjhiy¥gânyna bgÇJª njhŒªJ »lªjJ. ïjdhY« ϪJ¡fË‹ bfhŸifí« mEZlhdK« bg‰¿Uªj x‹¿aÃiy¡F CW ne®ªj bj‹dyh«.

ã‹id ϪJ¡fS¡FŸ gyâw¥ ãÇîfŸ njh‹wyhÆd. Mfk§fS« ÞÄUâfS« òuhz§fS« njh‹¿¤njh‹¿ kÈayhÆd. ntjhªj N¤âu¤J¡F Úyf©l®r§fu® ïuhkhE#® k¤t® KjÈnah® ngUiu f©ld®.ntjhªj¤ âYŸs m¤JÉj« v‹DŠ brh‰F¥ gyâw¥bghUŸfŸ Tw¥g£ld. bghUŸ x‹wh ntW ntwh v‹wMuhŒ¢á, bgÇathj¥ nghuhf KoªjJ. m¤JÉj JÉjthjK«, Mfk ÞÄU⥠nghuh£lK«, irt itzt¢r©ilí« ah©L« kÈayhÆd. mtut® rh®ghfkl§fŸ mik¡f¥g£ld. Fy FUkhU« gu«giuM¢rhÇahU« V‰g£ld®. mtut® m›tª üÈš, m›t¥ghÎa¤âš, m›t«kl¤âš, m›t¡ FUkhÇl¤âšmãkhd§ bfh©ld®; bfh©l m›ts nthLË¿Uªjhš nghJnk. mãkhd§ fhuzkhf¥ ãwiu¤öÎ¥gijna kjh EZlhdkhf e«kt® bfh©ld®.irt itzt¡ f©ld üšfis¡ f©bfh©L« gh®¤jšKoínkh? ï›î£ãÇîfŸ f£L¥gh£il¢ áij¤JÉ£ld. ntj« všyhiuí« x‹whf¥ ã¤JŸsc©ikia Ãid¡fnth ãz¡»‹¿ thHnth e«kt®kd§ bfh©lh Çšiy. ãÇîfŸ njh‹¿dhby‹d? gyghZa§fŸ njh‹¿ dhby‹d? ïitfis kj§fsh¡»¡bfh©L bghwhik ahD« Juãkhd¤jhD« r©ilÆLthnd‹?

gygl¥ ãǪj üšfisí« ciufisí« MuhŒªjhš mit ahî« ‘M©ltid ah©L§ fh©lš’v‹D« ntjhªj c©ikiana bgÇJ« m¿îW¤J»‹wd. ü‰ bfhŸifÆš khWghL bgÇJ« V‰glÉšiy.mitfis M©l k¡fËilna nt‰Wik¡ F¿fŸ

Page 155: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 155

Ãiy¤JÉ£ld. k¡fs¿î, bfhŸifÆyhjš mEZlhd¤âyhjš gâahJ, å© tH¡f xG¡f§fËY«, nghÈMrhu§fËY« gâa yhƉW. ‘M©ltid ah©L§fh©lš’ v‹D« ntjhªj¡ bfhŸif, thrh PhdkhŒ¢bray‰W¢ brhšysÉš ÃytyhƉW. RU§f¡ T¿‹.ϪJ¡fŸ Fˤjš njhŒ¤jš á‹d kÂjš KjÈat‰iw¤ j§fS¡FÇa kjkhfî«, f©ld« thj«òw¡»ÇiafŸ KjÈat‰iw mEZlhd khfî§bfh©lh®fŸ v‹dyh«. M©ltid ah©L§fh©l‰F¥ gofshf Vwg£l ïka ÃakhâfS«,tUzh¢ áuk§fS« j¤j« cÆÇHªjd. ãw¥ãš ca®îjhœî fUj¥ g£ld. ãw¥ò¥ bgUik ghuh£l¥g£lJ.gy¥gy mehrhu§fS« bghŒ«ikfS« FoòFªjd.äâa bys»f thœit ntwhfî«, rka Phd¤ijntwhfî« ãǤJ thG« bghšyhj thœî eilbgwyhƉW. ü‰ òu£áfS« f©_o tH¡f xG¡f§fS« Ãu«ã kÈayhÆd. bfhŸif ntwhfî« mEZlhd«ntwhfî« ãǪjd. ï‹D« ïil¡ fhy Ãiyia ÉǤJ¡Tw¥ nghâa neu« ï‹ikahš, ï›tsnthL ÃW¤â¤,j‰fhy Ãiyia¥g‰¿¢ áy ciufŸ gf®ªJ, vdJbrh‰bghÊit Ko¤J¡ bfhŸ»nw‹.

j‰fhy Ãiyia Ãid¡F«nghJ tÆbwÇ»wJ.ïil¡fhy¤âš e«Äil EiHªj f©_o tH¡fxG¡f§fŸ j‰fhy¢ áWik Ãiy¡F¡ fhuz« v‹Wbrhšyyh«. j‰fhy ntjhªj« V£L ntjhªj«;mEZlhd« cyfhaj«. ntj« tƉW¡F - ntjhªj«tƉW¡F - nfhÆšfŸ tƉW¡F - kl§fŸ tƉW¡F -všyh« tƉW¡fhÆd. brhš ntW, braš ntwhÆd.ehk« Éóâ KjÈa ntl§fisna kjkhf¥ gy®fUJ»wh®. mitfis¥g‰¿a r©ilfS« c©L;tlfiy, bj‹fiy r©il g‰¿ eh‹ x‹WŠ brhšynt©Ltâšiy. e«kt® kj¢r©il Úâk‹w« VW«Ãiyiaí« milªâU¡»wJ. ï¢r©il M©ltidah©L§ fh£L« ntjhªj cz®it ešFnkh?

ϪJkj« v§nf? kd xUik¥gh£o‰F V‰g£lnfhÆšfË‹ Ãiy v‹d? Phd üyhuhŒ¢á¡F V‰g£lkl§fË‹ Ãiy v‹d? nfhÆšfŸ fŸs® FiffshÆd.kl§fŸ bfhiy¡F« ÔbahG¡f¤J¡F« Ãiy¡fs‹

Page 156: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18156

fshÆd. brh¤J¡fŸ fsthl¥gL»‹wd. âUth%®¥bgh‹ Þöã fsthl¥g£ljhf ïsikÆnynanfŸÉí‰ ¿U¡»nw‹. yh®£ nfhõ‹ btŸs¡ fZl¤ij¡fhz¤ bj‹dhL nghªjnghJ, âU¥gdªjhŸ kl¤jh®,jháfis¡ bfh©L eld¡fh£á tH§»ajhf¥g¤âÇiffËš go¤njh«.

kl§fËš rka¡f£L¥ghLfS« rhâ¡f£L¥ghLfS« V‰g£lik, Phd cz®î¡F nfL Ãfœ¤JtjhF«.ϪJ kl§fbsšyh« ϪJ¡fS¡F¡ FÇadthÆU¤jšnt©L«. âUthtLJiw KjÈa irt kl§fS¡F ah‹nghtâšiy. V‹? Phd jhfKila všyh tF¥gh®¡F«kl« ïl kˤjš nt©L« v‹gJ vdJ fU¤J.nfhÆšfËY« m¥ gH¡f« ïU¤jš nt©L«. nfhÆšfËš mâfhÇfŸ br‹whš mt®fŸ flîshf¥ ghÉ¡f¥gL»wh®fŸ. ï¡ nfhÆšfËš M©ltÅU¥gndh? V‹m§nf k¡fŸ nghjš nt©L«? m§F¢ bršy vd¡FÉU¥g« vGtâšiy. j‰fhy c‰rt§fŸ m‹òbe¿iats®¥gdtšy. njtoahŸ MlY« ghz nto¡iffSnkj‰fhy c‰rt§fŸ. ï› thghr§fS¡F¤ j¤Jth®¤jŠbrhšy¥gL»wJ! bt£f«! bt£f«!

ï¥bghGJ xU òâa kj« e«Äil¥ guÉtU»wJ.mij ‘nkšeh£L muáaš kj«’ v‹W brhšnt‹. m«kj« ãuhkz® ãuhkzušyhjh® ãÇit c©Lg©QtJ; rnfhju nea¤ij¡ bfL¥gJ. kjK« -ntjhªjK« - mEZ lhdK« - všyh« ãuhkz®ãuhkzušyhjh® nghuhf koªâU¡»‹wd. Vkh‰wK«nkhrK« r©l jh©lt« òÇ»‹wd. t¡Ñš T£l«bgUf¥ bgUf ntjhªjnkJ? M©ltid ah©L§fh©lnyJ? t¡ÑšfŸ KÅt®fshf ïªehËšngh‰w¥gL»wh®fŸ. ï~bjh‹nw j‰fhy Ãiyia¡fh£L«. ntjhªj¡ fšÉ - flîŸ fšÉ - jiyfh£lšKoínkh? j‰nghJ thÆny ϪJ kjK« braÈnycyfhaj kjK« ÃyÉ tU»‹wd.

ïªÃiyÆš eh« v‹d brŒjš nt©L«? eh«midtU« ϪJ¡fŸ v‹W v©zî«, bfhŸifiaí«mEZlhd¤ijí« x‹WgL¤jî« Kay nt©L«. e«ikx‹WgL¤j tšyJ ntj« x‹nw ϪJ¡fË‹ všyh¥ãÇÉdU« ntj¤ij cl‹ghlhf¡ bfhŸ»wh®. m¥

Page 157: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 157

bghJ üiy¥ giHago bfh©L thH Kayš nt©L«.ï›bthU be¿ia ts®¡f tl¡nf MÇa rkh#«fhz¥g£oU¥gJ c§f£F¤ bjÇí«. ãÇîfisc©Lg©Âa üšfis m¢ rkh#« jŸËna ÉL»wJ.bj‹ÅªâahÉY« m¢ rkh#« ngh‹wbjhU ϪJrkh#« V‰gL¤â ekJ rka thœ¡ifia e‹KiwÆšcÆ®¥ã¤jš nt©L«.

ϪJ rkh#¤â‹ bfhŸif v›îÆÇY« M©lt‹ïU¤jiy m¿É¥gjh ÆU¤jš nt©L«. bys»f«ntwhfî« itâf« ntwhfî« ãÇ¡f¥glyhfhJ.clšey« cÆ®ey« M»a ïu©ilí« ngzš nt©L«.e«ik¢ R‰¿íŸs cÆ®fbsšyh§ flîŸ v‹Wmitfis tÊgl nt©LtJ ekJ flik. e«ik¢ R‰¿YKŸs njrk¡fis KjyhtJ tÊgLnth«. ‘xUtD¡FKj‰ flîsh ÆU¥gt® mtdJ njr¤jhnu’ v‹W RthÄÉntfheªj® brhšÈ ÆU¥gij neh¡F§fŸ. kÅj®fis¤bjŒtkhf tÊgLtJ ekJ ϪJ kj«. mJnt ntjhªj«.kÅj®fis¤ bjŒtkhf¡ bfhŸtJ áwªj njrg¡â. m›tÊghL ts®ªJtÇ‹ Ô©lhik Ãyînkh? rh⢠r©ilrka¢ r©il rh¤âu¢ r©il KjÈa r©ilfŸtsUnkh? k¡fis tÊgL« m‹ò kj« e«KilaJ mj‹gadhf¡ »il¥gJ Rauh{a«. m‹ò kj tÊËW,cÆ®fŸ tÊgh£il¢ brŒJ, Rauh{a¥ ngW bgwKašnthkhf. (20, 27 - 2- 1925)

Page 158: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18158

27. ght«

‘ght«’ v‹DŠ brh‰F ÉÇbghUŸ Tw nt©Ltâšiy. m~J Mâah mehâah v‹D« MuhŒ¢áí«nt©Lt âšiy. cy»š ght« v‹DŠ brhš tH¡»ÈU¡»wJ. ght Éid ï~J v‹W x›bthUtU¡FªbjÇí«. ‘ghtŠ brŒahnj’ v‹W brhšyhj bgÇnahÇšiy. kd¢rh‹bwDª bjŒt cz®î¡F khWg£LÃfœ¤j¥bgW« Éidia¥ ght« v‹W RU§f¡ Twyh«.

‘ght« v‹gJ kÅj¥ ãw¥ò¡F¤jhdh c©L?Vida Éy§F gwit KjÈa m~¿iz cÆ®f£»šiynah’ v‹D« Édh áy ïl§fËÅ‹W« vHyh«.kÅj‹ ght Éid ah‰W«nghJ, ‘mij¢ brŒahnj’v‹W mt‹kh£LŸs X® m¿î jilbrŒ»wJ. m›t¿îÉs¡f« Éy§F KjÈa cÆ®f£»šiy v‹gJbtŸËilkiy. Mjyhš, Éy§F KjÈa cÆ®fis¥g‰¿ <©L Muhant©Ltâšiy. ‘ghtŠ brŒahnj’v‹W cz®¤J« m¿îila kÅjid¥ g‰¿na áªâ¤jšnt©L«.

‘ghtŠ brŒahnj’ v‹W kÅjid neh¡»naM‹nwh® mUËa bjŒt üšfŸ TW»‹wd. kÅj‹ghYŸs kd¢rh‹bwDª bjŒt cz®î« m›thnwm¿îW¤J»wJ. vªüš T¿D«, vt® m¿îW¤âD«,v›t¿î jL¥ãD« kÅj‹ ghtŠ brŒahâU¡»whndh?kÅj‹ ghtŠ brŒJ bfh©nl ÆU¡»wh‹. ght¢brašfËš xUtD¡F« k‰bwhUtD¡F« nt‰WikÆU¡fyh«. xUt‹ xUÉj ghtŠ brŒ»wh‹. k‰bwhUt‹k‰bwhUÉj ghtŠ brŒ»wh‹. ght¤âÅ‹W« Ú§»akÅj‹ ïU¡»whdh v‹gJ«, mjÅ‹W« ãiH¤JthG« Kiw ïU¡»wjh v‹gJ« Muha‰ghyd.

cy»š ght« Ãfœ¤Jnthiu xW¡f¢ r£l§fŸV‰g£oU¡»‹wd. kÅjdhš M¡f¥gLŠ r£l§fshšghtÉidfŸ mwnt fisa¥gL« v‹W eh« Tw Kªj

Page 159: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 159

Éšiy. áy rka§fËš r£l§fns ght Éid¡F¤JizÉgd th»‹wd. ïUªjhY« bghJthf¢ r£lŠbrŒa¥gLtj‹ neh¡f«. ght¤ij¤ jifant©L bk‹gj‹nwh?

g©il ehËš kÅj‹ murh§f« nfhÈdh‹ vªneh¡Fl‹ mt‹ mij¡ nfhÈdh‹? cy»š ght¢ brašfis¤ jL¤J¥ ò©Âa¢ brašfis¥ bgU¡f‰bf‹nwkÅj‹ murh§f¤ij¡ nfhÈdh‹. ehsilÉš mªneh¡f« áijayhƉW. murh§f« ghÉfshš el¤j¥gLkhdhš cy»š ghtnk jh©lt« òÇí«.

murh§f¤ij elh¤Jnth® kÅjuhfyhD«, kÅj®ght¤J¡F vËauhF« ïašãduhfyhD« murh§f¤jhš bgÇJ« ey‹ ÉisahbjhÊ»wJ. murh§fK«,m~J M¡FŠ r£lK« flîŸ ïa‰if¢ r£l¤J¡F mu©brŒtdthf ïU¥ã‹ Ôikia xUthW Éy¡»¡bfhŸsyh«.

kÅjid¥ ght¤âÅ‹W« ãiH¥ã¡f ïa‰if¢r£l§fŸ V‰g£oU¡»‹wd. m¢r£l§fis¢ áy®üwhfî« áy® g¤jhfî« áy® v£lhfî« áy® Iªjhfî«bjhF¤JŸsh®. ‘bfhiy brŒahnj; fsthlhnj;fŸS©zhnj; ãw®kid ÉiHahnj; bghŒ ngrhnj’v‹D« ï›itªâš všyh« ml§F«. ï›itªjw§fisí« Kiwna Ãfœ¤â tUnth‹ghš ght« mQfhJv‹W mwüšfŸ TW»‹wd.

x›bthUtÇl« x›bthUÉj¡ F‰w« v¥gonahÃfœªJÉL»wJ. cy»š ‘ghtŠ brŒahnj ghtŠbrŒahnj’ v‹W ngRnth® gy®; vGJnth® gy®.ngRnthU« vGJ nthU« j«ik¢ nrhâ¤J¥ gh®¤J¤jkJ Ãiyf©L jkJ Fiwíz®ªJ tUªjšnt©L«.ãw® kidÉia ÉiHí« xU Úâgâ, ãw®kid ÉiHªjxUtid¤ j©o¡»wh‹. Ãaha¢ r£l tÊ Ã‹W ït‹j©lid T¿aJ ngh‰w¤j¡fnj. Mdhš j©o¡FÄt‹ght¤âÅ‹W« ãiH¤jhdh v‹gJ ftÅ¡f¥glšnt©L«. mtD« nfhÆY¡F¥ nghŒ, ‘M©ltnd! eh‹ghÉ! v‹ ght¤ij k‹Å¤jš nt©L«’ v‹W nt©L»wh‹. cy»š ghtŠbrŒí« xUt‹, k‰ bwhUtidneh¡»¥ ‘ghtŠbrŒahnj’ v‹W brhšÈ tU»wh‹.ï«Kiwahš ght« v›thW Ú§F«?

Page 160: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18160

kÅj‹ ght¤âš ãwªJ ght¤âš ts®tJ f©TL.ghtŠ brŒtJ jtW v‹gij kÅj‹ cz®»wh‹.cz®ªJ« mij mt‹ brŒahk ÈU¡»whdh? ïšiyna!v‹ brŒtJ! xUt‹ ãw®¡F¥ nghâ¥gnjhL, j‹ghYŸs Fiwia¡ fisa Kayš nt©L«. vt‹ xUt‹j‹ghYŸs Fiwia¡ fisahJ, m¡Fiwia¥ ngh¡FkhW ãw®¡F¥ nghâ¡ »whndh, mtÅD§ bfhoa‹ntbwhUtÅU¥gndh? vt‹ xUt‹ jdJ F‰wKz®ªJtUªJ»whndh mtnd öadhj‰F tÊnjL»wt‹.âUtUŸ Phd§ iftu¥bg‰w bgÇnahU«, ‘Fy«bghšny‹, Fz« bghšny‹’ v‹W mUË¢ brŒâU¥gJ c‹d¤j¡fJ.

‘Fy«bghšny‹ Fz«bghšny‹ F¿í« bghšny‹F‰wnk bgÇJilna‹ nfhy kha

ey«bghšny‹ eh‹bghšny‹ PhÅ ašny‹ešyhnuh oirªâny‹ eLnt Ëw

Éy§fšny‹ Éy§fšyh bjhʪnj dšny‹btW¥gdî« Äf¥bgÇJ« ngr tšny‹

ïy«bghšny‹ ïu¥gnj <a kh£nl‹v‹brŒth‹ njh‹¿nd‹ ViH nand’.

kÅj‹ ght¤âÅ‹W« Éyf - mo¡fo - TLkhdhšïilawhJ - M©ltid¥ gytÊÆY« ngh‰¿at©zkh ÆU¤jšnt©L«. kÅj‹ flîŸ âUtUis¡bfhG bfh«ghf¡ bfh©L, jh‹ M‰W« ght§ fUâtUªâ tUªâ, mHmH¥, ghtÚ¡fK« - m›Él¤âšâUtUŸgâî« - ÃfœªJbfh©nl nghF«. xUt‹m¿ahikahš M‰W« ght§fUâ, M©ltid neh¡»¡fáªJ fáªJ, c©ikahf cUFthdhÆ‹, mt‹ Û©L«m¥ght« Ãfœ¤j xU¥glh‹. m›th‰wiy¡ flîŸmUŸ ešF»wJ. Mjyhš, flîŸ be¿na ght Ú¡f¤J¡FÇa brªbe¿ ahF«.

flîis¤ bjhGjšnghš eo¤J¥ gÊght§fŸbrŒJ tU« tŠr beŠád® ng¢nr <©L nt©lh«.kÅj‹ ght¤J¡F vËa‹ v‹gJ c©ik. vËa‹vËa‹ v‹W ght¤ijna brŒnth‹ Éy§»d¤âšnr®ªJÉLth‹. kÅj‹ j‹ghYŸs vËikia kdªâU«òjyhY«, M©lt‹ mUŸeho tUªJtjhY«

Page 161: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 161

ngh¡f Kayš nt©L«. ï« Ka‰áÆ‹¿ thœnth‹kÅjdhfh‹.

ght¤ijíz®ªJ, (Û©L« ghtŠ brŒaÉlhj)âUtUŸbe¿ Éngh®tÊ muR eilbg¿‹, cyf«e‹Åiy vŒJ«. mur mik¥ò, k¡fŸ Ãiyia¥bghW¤J É»wJ. e‹k¡fŸ thG« CÇš ešyuRÃyîjÈašò. k¡fŸ gÊ ght§fS¡F mŠR« tÊƚËbwhGfšnt©L«. mJnt flîŸtÊ v‹gJ. ghtÄšyh¡ flîis¥ ghÉ ngh‰¿dhš ght§fÊa¥ bgWt‹.

j‰fhy cy»š ght« v›bt›tÊÆš guî»wJv‹gij Ãid¡F«nghJ cŸs« eL§F»wJ. M! M!v¤Jiz tÊÆš ghG« ght« guî»wJ! mj‰nf‰wfšÉí«, mj‰nf‰w tH¡f xG¡f§fS« guÉtU»‹wd.ght¤ij¥ ngh¡ftªj kÅj‹, ï§F¥ ght¤ânymGªJtj‹ bfhLikia v‹bd‹W brhštJ?ght¤ij bahÊ¡f¡ flîŸbe¿ Égâš ng®bg‰wïªâahî« jdJ ÃiyÆÅ‹W« ãwœªJÉwš ne®¤âU¡»wJ. flîŸ Ãidî«, flîŸ tÊghL«, flîis¥ ghL«Kiwínk thœthf¥ gÇzĤâUªj ehlh ght¤J¡»iuahtJ? ïaªâu thœî«, t¡Ñš bjhÊY«, tƉW¥go¥ò« ght¤ij ts®¡fhJ ã‹id vij ts®¡F«?eh£il¤ âU¤â eštÊ¥gL¤j x¤JiHahiknjh‹¿‰W. mJî« ght¤jhš ÉG§f¥g£lJ. x¤JiHahikÆ‹ xL¡f«, eh£o‹ ght¥bgU¡if¥ òy¥gL¤jÉšiynah?

ght¤ij¥ ngh¡F« tÊia¡ fil¥ão¤bjhGfnt©Lkhdhš, eh£L¡fšÉ, rka¥g‰W KjÈat‰iwcÆ®¥ã¤jš nt©L« îkhzntiy v‹gJ fh§fuÞF¿¡F« ntiy kh¤âuk‹W. k‰W« gy ntiyfisí«eh« T£o¡bfhŸsyh«. ekJ Úâ üšfis - mw xG¡füšfis - m‹ò üšfis¥ go¡f nt©lhbk‹Wfh§fuÞ TWnkh? fh§fuÞ bjh©l® x›bthUtU«âU¡FwŸ go¤j yhfhnjh? ght¤J¡F mŠR« m¿îbgWj‰FÇa gÂah‰w¤ bjh©l®fŸ Kayšnt©L«.

k¡fŸ cŸs¤âš m‹ò ïu¡f« <if KjÈa eW§Fz§fŸ bgUf¥ bgUf¥ ght vG¢á jhnd xL§»¥nghŒ ÉL«. m¡ Fz¥ng‰¿‰F mUŸtotha M©lt‹

Page 162: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18162

tÊ gh£ilÉl ntbwh‹¿U¤jš vk¡F¤ bjÇaÉšiy.kÅj‹ ght¤ij¡ F¿¤J¡ fÊÉu¡fK«, Û©L« m¥ ghtv©zª njh‹whjthW fh¡f¤ âUtUŸ eh£lK« bgwKayš nt©L«. xUt‹ jh‹brŒí« ght§F¿¤JM©ltid neh¡» mGjhš M©lt‹ mUŸ brŒahndh? ght¤ij k‹Å¤J mUŸòÇa M©ltÅU¡»wh‹. m~nj mt‹ ntiy. ght¤ij M‰¿¡ bfh©nl -flîis neh¡» mGJ bfh©nl - ïUªjhš, ght«fH‹WÉLnkh v‹W áy® nf£fyh«. m¿ahik ahšbrŒí« ght§ F¿¤J tUªJ« kdKilah‹, Û©L«m¥ght« brŒa xU¥glh‹. ‘ght§ F¿¤J tUªjš’v‹gj‹ E£g¤ij cz®nth®¡F v›Éj IaK« ÃfHhJ.<©L¥ bgÇnah® âUth¡Ffˉ áy vL¤J¡fh£L»nw‹.

‘ïU¥ò beŠr tŠrndid M©L bfh©l ËdjhŸ’

‘ahnd bghŒ v‹bdŠR« bghŒ v‹d‹ò« bghŒ Mdhš Éidna‹ mGjh Y‹id¥ bgwyhnk’

‘ïšiy ËfH‰ f‹g bj‹fnz VY nkYe‰ FHÉ g§fnd’

‘fšiy bk‹fÅ ah¡F« É¢ir bfh©L v‹id ËfH‰ f‹gdh¡»dhŒ všiyÆšiy Ë fUiz’

‘fšyh kd¤J¡ fil¥g£l ehnaid tšyhs‹ bj‹d‹ bgUªJiwah‹ ã¢nr‰¿¡ fšiy¥ ãirªJ fÅah¡»¤ j‹fUiz btŸs¤ jG¤â Éidfoªj ntâaid’

‘VáD« ahD‹id na¤âD« v‹ãiH¡ nfFiHªJ ntrW ntid ÉLâf©lhŒ’

‘t‹bdŠr¡ fŸt‹ kdtÈa‹ v‹dhnj f‹bdŠ RU¡»¡ fUizÆdh yh©Lbfh©l m‹dª âis¡F« mÂâšiy m«gyt‹’

‘ngnad JŸs ãiHbghW¡F« bgUikaid f‰nghY« beŠr§ fáªJUf¡ fUizÆdhš

Éghid’

Page 163: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 163

‘btW¥gdnt brŒí« v‹ áWikia ËbgUikÆdhš bghW¥gtnd’

‘t«gnd‹ j‹id M©lkh kÂna

‘mŠánd‹ ehna‹ M©LÚ aˤjmUËid kUËdhš kwªj

tŠrnd‹ ï§F thœ»ny‹ f©lhŒtUf v‹wUŸ òÇthna’

‘bghŒ«ikna bgU¡»¥ bghÊâid¢ RU¡F«òG¤jiy¥ òiyand‹ jd¡F¢

br«ikna aha átgj kˤjbrštnk átbgU khnd’

‘ïU«òjU kd¤njid <®¤J <®¤J v‹v‹òU¡»¡ fU«òjU Rit vd¡F¡ fh£oid’

- kh¡fthrf®

ght¤ij mÊ¡f tšyJ flîŸbe¿ x‹nw. flîŸK‹ÅiyÆš ght¤ij btËÆL« M©ik¡ Fz«kÅj‹ bgwšnt©L«. (12- 6- 1925)

Page 164: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18164

28. xG¡f«

ï¥bghGJ ï§nf (nrªjk§fy¤âš - 26 - 4 - 1925)ngr vL¤J¡bfh©l bghUŸ xG¡f« v‹gJ. xG¡f¤ij¥gyJiwg‰¿¥ ngryh«. njr xG¡f«, rka xG¡f«, ãwxG¡f« v‹W bghUis¥ ghFgL¤â¥ ngryh«. m›tÊg‰¿ <©L ah‹ ngr¥ngh»nwÅšiy. m›thW ngRj‰F¡ F¿¥ã£LŸs fhytiu nghjhJ. ï›Él¤âšm›thW ngrnt©LtJ« mehtáa«. Mjyhš, xG¡f¤ij¥g‰¿¥ bghJ¥gl¢ áy ciufŸ gfu ÉU«ò»nw‹. ÃfG§F‰w§ Fiwfis k‹Å¥Õ®fshf.

xG¡f« v‹D« brh‰bghUis MuhŒj‰F K‹d®,xG¡f« v‹gJ ešbyhG¡fkh ÔbahG¡fkh v‹gJftÅ¡f¥glš nt©L«. milbkhÊÆ‹¿ xG¡f« v‹WbrhšY«nghJ, mJ ešbyhG¡f« v‹D« bghUisnaešFtjh»wJ. ïJ jÄœ kuò. xG¡f« v‹gâ‹ brh‰bghUis ÉǤJ Xâ, c§fŸ mÇa fhy¤ij¢ brytÊ¡fÉU¥ò»nwÅšiy. xGF, xG¡F, xG¡f« - brhš njh‰w§fh©f. ne®ikahf el¤jiy xG¡f« v‹W eªjÄœ k¡fŸbfh©lh®fŸ. ÚbuhG¡F, M‰bwhG¡F vd t%cªbjhl®fis¡ ftÅ¡f. RU§f¡T¿‹ e‹dil v‹gJxG¡f¤â‹ bghUŸ v‹W Twyh«. tlbkhÊahs®mjid Mrhu« v‹g®. M§»y¤jh® - Charecter - Conduct -Morality - v‹DŠ brh‰fshš xG¡f¤â‹ bghUis¤bjÇÉ¥g®. ne®ikahd eil - br«ik be¿ - v‹WbfhŸtJ xG¡f¤â‹ bghUis xUthW És¡FtjhF«.

xG¡f« k¡fŸ thœÉ‰F ï‹¿aikahjjh?ÔbahG¡ f¤jhš Éisí§ nfL v‹id? ešbyhG¡f¤jhš Éisí« M¡fbk‹id? v‹W v©Qnth® -Édînth® - cy»š ïšyhkš ïšiy. ïitfS¡F ÉilÆW¡F« Kf¤jh‹ vdJ brh‰bghÊit Ãfœ¤J»nw‹.

ïa‰ifÆš Ãaâ v‹gbjh‹iw M©lt‹ mik¤âU¡»wh‹. mªÃaâ¡F khWg£L vtU« el¤jš TlhJ.

Page 165: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 165

ku¤ij ts®¡f btªÚ®ÉLtJ Ãahankh? btªÚ®É£lhš v‹d v‹W nf£fyhnkh? kiy c¢áfhzÉU«ò« xUt‹ v›tÊ¢ bršYjš nt©L«? xG§fhfÃWÉíŸs tÊnaa‹nwh bršYjš nt©L«? m›tÊÉL¤J, mt‹ ntWtÊ¢ bršthdhÆ‹, mtD¡Fv›tsî ïl®neU«! ïl® k£Lk‹W - Ka‰áí«ga‹glh bjhÊí«. kÅj‹ ehnlhW« ÚuhLjšeybk‹W brhšy¥gL»wJ. Úuhlš v‹gbjh‹Wbfh©L vªÚÇyhtJ Mlyhnkh? v›ntisÆ yhtJFË¡fyhnkh? mj‰bfd cŸs ÚÇY« F¿¤j fhy¤âY«MLtnj áw¥ò. M© bg©bzhL To thH nt©Lbk‹gJ Ãaâ. bg©bzhL To thHš v‹gij kh¤âu§bfh©L, nehíŸs bg©fSl‹ To thHyhnkh?tiuÉ‹kfËUl‹ ï‹gªJŒ¡fyhnkh? ï›btL¤J¡fh£L¡fsh‹ És§FtJ v‹id? v›Éidí« ne®ikg‰¿ xGfnt©Lbk‹gJ, ï~J ïa‰if ÃaâÆ‹neh¡f«. ïj‰F khWg£L el¥ngh‹ thœî ï‹dYWtJ ïašò. ‘ne®gl xGF’ vd t%c« M‹nwh®âUth¡if X®f.

‘xG¡f« ca®Fy¤â d‹W’

‘xG¡f« ÉG¥gª juyhš xG¡f« cÆÇD« X«g¥ gL«’

v‹W eªjÄœ¥ bgÇnah® xG¡f¤â‹ áw¥igÉs¡»íŸsh®.

cÆÇ‹ M¡f« xG¡f¤ij¥ g‰¿¡ »l¥gJ. ïjdhš,cÆÇD« xG¡f« X«g¥gl nt©Lbk‹D« tH¡FvGªjJ nghY«. ku¤J¡F, xË k© òdš fh‰W KjÈadv›tsî ï‹¿aikahjdnth, m›tsî cÆ®¡F xG¡f«ï‹¿aik ahjJ. xG¡f« ïšiynaš cÆ® ãwÉ¥gaid¤ JŒ¤jš mÇJ.

cÆ®ey¤J¡F clšey« nt©l‰ghyJ. ïjid,

‘cl«gh uÊÆš cÆuh uÊt® âl«gl bkŒŠPhdŠ nruî kh£lh® cl«ik ts®¡F« cgha k¿ªnj cl«ig ts®¤nj‹ cÆ®ts®¤ njnd’

Page 166: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18166

‘cl«ãid K‹d« ïG¡bf‹ ¿Uªnj‹ cl«ãD§ FŸns cWbghUŸ f©nl‹ cl«òns c¤jk‹ nfhÆšbfh© lhbd‹ Wl«ãid ahÅUª njh«ò»‹ nwnd’

vdt%cª âU_y® âUth¡fhš cz®f. ï¤âUth¡fhšclnyh«gÈ‹ mtáa« òydh»wJ.

clšey¤J¡F mHF mtáa«. vt‹ghš mHFbghÈ»wnjh mt‹ clštsKiladht‹. mHnfh«gnkšeh£lh® gy JiwÆY« ciH¤JtU»wh®. clšey¤J¡ FÇa mHif¡ fh¡f e« K‹ndh® xG¡fbe¿fh£od®. ešbyhG¡fKilah‹ clÈš brGikí«tsikí« mHF« bfhʤJ¡bfh©oU¡F«. mt‹cŸs¤âš Ó‰w« KjÈa Ô Ú®ikfŸ cWjš mÇJ. ÔÚ®ikfŸ bgÇJ« clš cu« ïšyhjhÇl¤J cWjšïašò. xG¡f¤ij¡ fh¥ngh® Ú©l ehŸ cyf¤âšthœjšTL«. mt®fŸ nehŒthŒ¥ gLjY« mÇJ.

xG¡f Ãfœ¢á¡F ciwÉl« vJ v‹gij¢ á¿Jáªâ¥ngh«. e‹dl¡if¡F kd¢rh‹W ciwÉlkhÆU¡»wJ v‹W n#«Þ My‹ T¿íŸsh®. vtUÄšyhkhªnjh¥ò¡FŸ xUt‹ EiH»wh‹. M§nf njkh§fÅfŸmt‹ kd¤ij¡ ft®»‹wd. mt‹ghYŸs rh¤jh‹fÅfis¡ ft®ªJ â‹DkhW Vî»wh‹. Mdhš kd¢rh‹bwDª bjŒt«, ‘nt©lh«, mit ï‹bdhUt‹bghUŸ’ v‹W jL¡»wJ. ï§nf kÅjid ne®iktÊÆšel¤JtJ mtdJ kd¢rh‹w‹nwh? xUt‹ bg©k¡fŸÃu«ãa bjUñnl brš»wh‹. mt‹ghYŸs ngŒ bg©zhiria¡ »s¥ò»wJ; Mdhš mtdJ kd¢rh‹W‘nt©lh«; ãw‹ kidÉ’ v‹W jif»wJ. ï¡fh£Lfsh‹, kd¢rh‹W¡F« xG¡f¤J¡F« cŸs bjhl®òeÅÉs§F«.

cyftH¡»š fšÉ m¿î xG¡f« v‹W brhšy¥gLtij neh¡F§fŸ. xUt‹ áwªj fšÉahsdhÆU¥g‹.mt‹ghš xG¡fÄ‹nwš mtid cyf§ bfhŸSnkh?ï‹bdhUt‹ T®¤j kâƉ áwªjtdhÆU¥g‹. mt‹ghY« e‹¿¡F ɤjhF« ešbyhG¡f« ïšiynaš,mtid kÅjdhf cyf« V‰Fnkh? xG¡fÄyh¡ fšÉí«xG¡fÄyh m¿î« ngh‰w¥gl kh£lh. fšÉ m¿ÉD«

Page 167: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 167

xG¡fnk ca®îil¤J. fšÉa¿É‹ gand xG¡f«v‹gJ. fšÉ a¿Éšyh xUtÅl¤J xG¡fbk‹gbjh‹¿U¡Fnkš, mt‹ fšÉ m¿É‹ gaid¥ bg‰wt dht‹.fšÉ gÆštJ v‰W¡F? m¿î És¡f« bgWjš v‰W¡F?xG¡f¤J¡f‹nwh? xUt‹ fšÉÆ‹¿nah m¿É‹¿nahthHyh«. Mdhš xG¡fÄ‹¿ thœjš TLnkh?xG¡fÄyh thœî thœthFnkh? xG¡f« ca® Fy¤âD«ÉGÄaJ; cÆÇD« nk«g£lJ. mJ k¡fŸ thœÉ‰Fï‹¿aikahjJ.

xG¡f Kiwia m¿P®, òw¥òw bthG¡f« òwbthG¡f« mf¥òw bthG¡f« mfbthG¡f« vd eh‹Ftifahf¥ ãÇ¡»‹wd®. mªj eh‹F«, òw« mf« v‹D«ïu©oš ml§F«. T®ªJ áªâ¥ã‹ mfnk òw« v‹gJ«És§F«. ïij¥g‰¿ m¿P® n#«Þ My‹ jÅahf xUüY« vGâíŸsh®. òw¤J¡F« mf¤J¡F« cŸsbjhl®ig¤ bjhšfh¥ãa¥ bghUsâfhu« ÉǤJ¡TW»wJ.

òwbthG¡f« mfbthG¡f« v‹D« ïu©oš,KjyhtJ òwbthG¡f¤ij vL¤J¡ bfhŸnth«. mij¥g‰¿í« K‰W« ngRj‰F ï§nf ïlÄšiy. áyt‰iw<©L¡ F¿¥ã£L¢ brš»nw‹. MáÇa® âUtŸStdh®‘òwª öŒik Úuh dikí«’ v‹W T¿íŸsh®. Mjyhš,ÚuhlÈ‹ mtáa¤ij¥ g‰¿¢ RU§f¢ brhšyhbkdÃid¡»nw‹.

‘itfiw¤ JÆbyG’ v‹gJ _jh£oah® âUth¡F.itfiwÆš JÆbyHhJ gL¡ifÆš »l¥gt‹ clÈšïu¤j¡ bfhâ¥ò c©lhF«. mªneu¤âš gL¡ifÆš»lªJ gH»¡bfh©lt‹ gyâw nehŒ thŒ¥gLt‹.ïu¤j¡ bfhâ¥ò ntf¤jhš mt‹ mo¡fo ádKWt‹.eŠR© ltdJ Ãiy¡F« mtdJ Ãiy¡F« nt‰WikÆšiy ba‹W Twyh«. mt‹ FUâ fÇa eŠrh»wJ.itfiwÆš v› îÆU« cw§fyhfhbj‹gJ ïa‰if Éâ.m~¿izfsh»a gwitfŸ itfiwÆš JÆšÉL¤JvG»‹wd; kd vG¢ánahL Moí« ghoí« Mfha¤âšgwªJ brš»‹wd. kd vG¢á¡FÇa fhy« itfiwna.m¡fhy¤ij cw§Ftâš fÊ¥gt‹ ehsilÉš vG¢áÆšyh¢ nrh«ng¿aht‹; óÄ¡F¢ Rikaht‹. Mjyhš,itfiw¤ JÆbyGtJ thœÉ‰F C¡f_£LtjhF«.

Page 168: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18168

mªneu¤âbyGªJ, fhiy¡ fl‹fis Ko¤J, v›Éjntiy brŒahkY« czî bfhŸshkY« ÚuhLjšnt©L«. Éoa‰fhy¤âš Úuho, ïisPhƉbwhËclȉ glu, òÅj cÆ®¥ò _¡»š mlu, åL nr®»wt‹ï›îy»š g‹bdL ehŸ thG« ngW bgWth‹.ÚuhlÈ‹ áw¥ig cz®¤j <©blhUt® tuyh‰W¡F¿¥ig Ãidñ£L»nw‹.

ãuh‹R njr¤âš v©gJ taJila xU »HÉïUªjhŸ. taij¡bfh©L mtis¡ »HÉba‹W miH¡fyhnka‹¿, mtŸ tot¤ij¡bfh©L m« bkhÊahšmtis miH¤jš jfhJ. mtŸ tot« ïs§ FkÇtotkhf¥ bghȪâUªjJ. mtS¡F¥ ãŸisfS©L.ngu¥ ãŸis fSK©L. xU ehŸ xU ngu‹ mtis c‰Wc‰W neh¡», mtis¤ j‹ ÉU¥g¤â‰F ïz§FkhWnf£lh‹. mtsJ f£lHF mtid¡ fhKw¢brŒjJ.mtŸ tabj‹d? ït‹ tabj‹d? KiwÆnyh mtŸgh£o; ït‹ ngu‹. ngu‹ kd¤ij¤ jfhjtÊÆšmtsHF elh¤âa bjÅš, mtsJ ïsik ts¤ijv‹bd‹W TWtJ? ngu‹ ÉU¥g¤â‰F¥ gh£oïz§Ftnsh? m¡ F¿¥òz®ªj ngu‹, ehznkä£lh‹ö¡»£L¡bfh©L ï‹DÆ® Jwªjh‹. v©gJ taJilaxU¤â, ï¤jifa ïsik thŒªâUªjj‰F¡ fhuzkhfËwJ vJ? mtsJ å£L¡F m¤jhŒ XL« xU á‰wUÉÆš mtŸ ehnlhW« g‹Kiw Úuho tªjnjahF«.ïjid AhÇnfÞ v‹gt® vGâa ‘v‹W« thœtbj¥go?’ (How to live for ever?) v‹D« üÈš gu¡f¡ fhzyh«.ïjdhš ÚuhlÈ‹ áw¥ò¢ br›tnd És§fyh«.

ekJ eh£oY« Éoa‰fhiyÆš ÚuhL« gH¡f«c©L. ï‹D« »uhk§fËš m¡fhiy¡fh£áia¡fhzyh«. ÚÇ‹ bg‰¿ízuhJ RfhjhuKiw¡F khWg£l gy fhÇa§fis e«kt® Ãfœ¤J»wh®. M‰¿šxUg¡f« xUt‹ ÚuhLt‹; k‰bwhUg¡f« ï‹bdhUt‹ehzÄ‹¿¢ brsr« brŒt‹; ntbwhUt‹ FâiufGît‹. M‰nwhu¤âš e«kt® Ãiu Ãiuahfky#y§fÊ¡f¢ á¿J« mŠRtâšiy. k¡fŸ elkhL«tÊfËš ky#y§ fÊ¥gâD« ght« ntbwh‹ W©nlh?bgUnehŒfŸ bgÇJ« ky#y§fis Äâ¥gâdhš c©lh»‹wd. ÉÇî Rfhjhu üšfˉ fh©f. ‘M‰WÚ® XLÚ®.

Page 169: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 169

mj‰F¤ Ô£ošiy’ v‹W nghÈ¢ rh¡F¥ ngh¡Ffise«kt® brhštJ tH¡f«. X£lÄ‹¿¡ f£L¥g£L ÉF«Ú® ÃiyfËyhtJ e«kt® mR¤jŠ brŒahkÈU¡»whuh? fiunahu¤âš ky#y¡ fÊî xUg¡f«; brsr«k‰bwhU g¡f«; J njhŒ¤jš ï‹bdhU g¡f«; jiyKGfš ntbwhU g¡f«; ÚuUªjš ã¿bjhU g¡f«;bg©k¡fŸ Ú® Kf¤jš mj‹ g¡f«. M©k¡fŸbg©k¡fŸ nt‰Wik Æ‹ikiaí« m§F¡ fhzyh«.xnu Fs¤âš xnu ïl¤âš xUt‹ brsr« brŒJÉ£L,clnd mnjÆl¤âš Kf§fGÉ, mªÚiu thÆš É£LcÄœ»wh‹! v‹d Rfhjhu«! v‹d m¿î! Úiu¡flîbsd¥ ngh‰w nt©Lbk‹W üšfŸ TW»‹wd.mª Úiu¡ bfL¥gâš e«kt® Äfî« ng®bg‰W És§F»wh®.

vªÚÇš _œFjš nt©L« v‹gij¥ g‰¿¢ á¿Jáªâ¥ngh«. XL ÚÇš fhiyÆš _œFtJ ey«. XlhJf£L¥g£l ÚÇš fhiyÆš _œFtJ TlhJ. M¿šyhCÇš thœnth® bgÇJ« btªÚÇš _œFjš nt©L«.bgÇJ« _isntiy brŒnth® btªÚÇnyna jiy_GFjš áw¥ò. f§if, fhÉÇ ngh‹w bgUeâfËš_isntiy brŒnthU« ÚuhLtjhš v›Éj Ô§F«ÉisahJ. j©Ù® eu«òfS¡F cu« V‰W« btªÚ®ÉiuÉš mG¡if mf‰W«. v¥goahtJ Rfhjhu KiwtÊ Ã‹W Úuhlš nt©L«. v¡fhuz« g‰¿í« mR¤jÚiu cgnah»¤jyhfhJ.

Úuhš òw¤ij¤ öŒik brŒj ã‹d®, ÚâtoÉddh»a M©ltid Ãid¤jY« ghlY« ngh‰wY« nt©L«. xG¡f¤J¡F« M©lt‹ tÊgh£L¡F«bjhl®ò c©L. kÅj‹ rh®ªjj‹ t©zkhF«ïašãd‹. M©lt‹ kháyhkÂahŒ, Ú⥠bghUshŒ,xG¡fkakh íŸst‹.

‘ï‹dîU ï‹dÃw« v‹w¿t njyÇJ Úâgyî« j‹dîU thbkdÄ F¤jjt‹’ - r«gªj®

‘Óyª jh‹bgÇ J«Kil ahid’ - Rªju®

Rªju_®¤â RthÄfŸ xUKiw ciu¤j bghŒ«ik¡F, mtUila ïu©L f©fisí« ãL§»aïiwt‹, v¤jif xG¡f« cilat‹ v‹gij ÉǤJ¡

Page 170: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18170

Tw nt©Ltâšiy. m‹Wbjh£L¢ Rªju_®¤â RthÄfŸ ghoa gy gâf§fËš M§fh§nf flîis¢ Óybydî« g©gbddî« xG¡f Kila bddî« ghoÆU¤jšfh©f. xG¡fkakhd M©ltid, kd bkhÊ bkŒfshštÊgLtJ xG¡f¤âš ciwªJ ÉgjhF«. ï¡ fhuz¤jhš xG¡f¤J¡F M©lt‹ tÊghL nt©l‰ghynj.

ï‹DKŸs gy Kiwfis <©L ÉǤJ¥ ngr¥nghâa fhyÄ‹ik F¿¤J tUªJ»nw‹. MÆD« ïu©blh‹iw¡ F¿¤JÉ£L nkny bršnt‹. czití«ciliaí« F¿¥ãlhk‰ bršy v‹ kd« vHÉšiy.czit¥ g‰¿ ïu©nlhUiuí«, m›thnw cilia¥g‰¿¢ áy ciuí« gfuÉiH»nw‹. czî ešbyhG¡f¤ij ts®¥gjhf ïU¤jš nt©L«. ád¤ijí«bfhâ¥igí« âÄiuí« c©lh¡F« czî bfh©lhšxG¡f¤ij v¥go X«g Koí«? fŸsUªJ« xUt‹xG¡fKilatdhthndh? fh¥ã¡F« njÚ®¡F«fŸS¡F« v‹d nt‰Wik? nt‰Wik á¿nj! ï›bt«ikeh£o‰F¡ fh¥ãí« njÚU« K‰W« mehtáa«.òyhYzî§ TlhJ. òË ÄsfhŒ fyªj czî« bfhŸsyhfhJ. fÅízî cliy¥ ghJfh¥gjhF«. m›îzîbfhŸnth® cy»š Ú©l ehŸ thœt®. rh¤Éf FzK«bgUF«. ï¡Fz« xG¡f¤ij v›bt› tÊÆš ts®¡F«v‹gij eh‹ brhšyî« nt©Lnkh? un#h Fz, jnkhFz czîfis c©ngh‹ v›thW ešbyhG¡f KilatdhŒ ïU¤jš Koí«? bgUªÔÅ, xG¡f¤ij¡ bfL¥gnjhL, clš ts¤ijí« áij¤J, KoÉš kuz¤ij í«ÉiuªJ T£L«. xG¡f¤J¡F Éuj« Äf ï‹¿aikahjJ.Éuj« fh¡f¡ fh¡f xG¡f cz®î X§» tsU«.

eh« mÂí« cil Äf vËajhÆU¤jš nt©L«.ngh® nghuhf ciljǤjš clš ey¤ij¡ bfL¡f tÊnjLtjhF«. ïaªâu§fshš beŒa¥gL« cilfiskÅj‹ jÇ¥gJ jtW. ïaªâu MiyfËš ntiy brŒí«bjhÊyhs®fËš bgU«gh‹iknah® Foauhj‰F¡fhuzbk‹id? mt®fŸ, ïaªâu§fËš XahJ ntiybrŒtjhY«, ïaªâu ïa¡f xÈfis¡ nf£gjhY«c©lhF« ma®¢á, mt®fis¡ Fo¤J âÄ® bfh©Lbt¿¤J MLkhW brŒ»wJ. kfh¤kh fhªâ ïij¥g‰¿¥gy ïl§fËš ÉǤJ¥ ngáÆU¡»wh®. ifahš üš

Page 171: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 171

ü‰gjhY« beŒtjhY« xG¡f« X«g¥ gL«. å£oYŸs jhŒkh® - bgÇJ« bršt¤ jhŒkh® j‰bghGJxʪj neu§fËš v‹d brŒ»wh®? åzhd Ôa v©z§fis v©Q»wh®. m›ntisfËš jhŒkh® uh£od¤ij¢ RH‰¿ üš ü‰gâš fU¤ij¢ brY¤Jthuhdhš mt® kd¤âš v©z§fŸ cwh. nkY« uh£od¤ij¥ ão¤J¢ RH‰Wt jhš KJ»š tisî neuhJ.KJF ÃÄ®ªJ V¡bfG¤j«nghš cu«bg‰W ÉF«.KJfªj©l¤âY« eu«ò¡ bfhofËY« v¤jifa CW«neuhjthW uh£od« fh¡F«. Mfnt, fu¤jhš beŒa¥g£lcil jÇ¥gJ« xUtÊÆš xG¡f¤ij X«òtjhF«.

cw§F«nghJ ftÅ¡f¥gl nt©oa Éla§fŸ gyc©L. mitfËY« ïu©blh‹iw¡ F¿¥ã£L¢ brš»nw‹. cw¡f ntisia Éʥ㚠ngh¡fyhfhJ. xUkÅj‹ FiwªjJ eh‹F k neukhtJ ö§Fjšnt©L«. cw¡f¤ij Éʥ㚠ngh¡Ftjhš clÈ‹mik¥ò KiwfS« f£L¡fS« ehsilÉš FiyªJÉL«. mit Fiya¥bg‰w clš, ešbyhG¡f¤J¡FÃiy¡fsdhfhJ. cu§ F‹w¥bg‰w clYilah‹,ቿ‹g¤ Jiw¡F ÉiuÉš vËatdht‹. Mfnt, clÈ‹f£L¡nfh¥ig¡ bfL¡F« tÊÆš cw¡f¤J¡F ï‹dšnjLtJ Tlhbj‹f.

ehnlhW« cw¡f¤ij tȪJ bfL¤J¡bfhŸS»wt‹ghš, áy khj§fËš xUkhWjš ÃfœtJ fhzyh«.ïašghf ïlJ fu¤ij¡ÑnH C‹¿¥ gL¥gj‰F¥gâyhf. mt‹ tyJ fu¤ij C‹¿¥ gL¡f ÉU«ògt‹.xUt‹w‹ clš Ãiyia msªj¿a nt©Lkhdhš,mt‹ v¡fu¤ij C‹¿¥ gL¡»wh‹ v‹gij¡ ftŤjšnt©L«. ïu¤j« xG§fhfî« Kiwahfî« XL«ngWilah‹ ïlJ fu¤ij C‹¿¥ gL¥g‹. k‰wt‹k‰w¡ fu¤ij C‹¿¥ gL¥g‹. m‹dh‹ RfhjhuMuhŒ¢á íiladhŒ, tȪJ ïlJ fu¤ij C‹¿cw§»dhY«, ïa‰if¤njÉ, mtid m¿ahJ, mt‹fu¤ij kh‰¿ÉLthŸ. ï«kh‰w¤jhš Éisí§ nfLfŸgy. xG¡f¤ij¥g‰¿a ï›îgªÃahr¤âš mitfisÉǤJ¡ TWtJ mehtáa«. òwbthG¡f Kiwfisï›tsnthL ÃW¤âÉL»nw‹. ïÅ mfbthG¡f¤â‹ÛJ á¿J fU¤ij¢ brY¤J»nw‹.

Page 172: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18172

‘òw¤öŒik Úuh dikí«’ v‹W T¿a ehadhnu,‘mfªöŒik thŒikahš mikí«’ v‹W T¿íŸsh®.thŒikÆ‹ áw¥ig¤ âUtŸStÇ‹ âU¡Fwˉ fh©f.mÇ¢rªâu‹ tuyhW«, kfh¤kh fhªâÆ‹ tuyhW«thŒik¡F ïy¡»akhf És§F»‹wd. ï‰iw¡F¢ Rkh®ïu©lhÆu« M©LfS¡F K‹d®, ekJ eh£il¢ R‰¿¥gh®¤J¢ br‹w »ßÞ njr¤J¢ rǤâu¡fhu‹ xUt‹,‘ïªâahÉš bghŒ ngR« X® M©kfidí§ f©nlÅšiy; f‰ãHªj xU bg©kfisí§ f©nlÅšiy’v‹W T¿ÆU¡»wh‹. ekJ eh£oš g©il ehËšthŒik x›nth® ïšÈY« ts®ªJ tªjJ. m›thŒik¡F ciwísh Æy§»a ekJ mÇa bjŒÉf ehL,ï‰iwPh‹W vªÃiy vŒâ ÆU¡»wJ? ïj‰F M£áKiwí«, j‰fhy¡ fšÉ Kiwí«, ãw eh£L tH¡fxG¡f§fS«, ïitngh‹w ãwînk fhuz«. nj®jšfhy§fËš e« k¡fŸ v¥go thŒik fh¤J tU»wh®v‹gij¡ ftŤjhš, ekJ eh£o‹ j‰fhyÃiy ïÅJÉs§F«! thŒikÆ‹¿ mf bthG¡f§ fh¤jš mÇJ.

mfbthG¡f¤J¡F ï‹¿aikahjJ k‰bwh‹WsJ. m~J vJ? mJnt ïšyw« v‹D« ešyw«.xUt‹ xU¤ânahL To ïšyw« el¤jh bjhÊtndš,mt‹ ïw¡Fk£L« M! M! v¤Jiz¤ ÔbahG¡f§f£FMsh»wh‹. mªnjh! cy»il m¥ ghÉ V‹ ãwªjh‹?ïªehËš nghȤ Jwî v§fQ« kÈ»wJ. ï¤JwthšÉisí§ nfLfŸ gy nghȤJwî mUFjš nt©L«.ïšiynaš, cyf« ÔbahG¡ f¤â‰F ciwÉlkhF«.

mf¥òw bthG¡f Kiwfis¢ brªbe¿ ËWfil¥ão¥gJ ešyJ. m›Éu©L« m‹bghG¡f¤ij<D«. m‹bghG¡f¤jhš bkŒíz®î mU«ò«. m›îz®nt kÅj thœÉš Kothf nt©l‰ghyJ. mj‰Fmo¥gilahf îŸs mf¥òwbthG¡f Kiwfismy£áa« brŒahJ X«òjš nt©L«.

m‹bghG¡fKila xUt‹ j‹id¥ nghy¥ãwiuí« neá¥g‹. m›bthG¡f« ïšyh xUt‹ rhâ,kj«, rka« njr« ghiõ KjÈa ngj§fˉ fU¤J¡bfh©L thœt‹. ngj ò¤âahš bkŒíz®î mU«ghJ.

Page 173: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 173

m‹bghG¡f« cila xUtD«, j‹id¥nghy¥ãwiuí« m›bthG¡f¤ij¡ fil¥ão¡FkhW gytÊÆY« Ka‹W tuš nt©L«. xU gâÆš xUt‹ xG¡fKilatdhŒ thœªJ, Vidnah® xG¡fÄ‹¿ thœthuhÆ‹, m‹dh® braš, ešbyhG¡fKilah‹ braY¡Fmo¡fo CW Ãfœ¤â¡ bfh©nlÆU¡F«. Mjyhš,ešbyhG¡f Kilah‹, ãwiuí« m›bthG¡f tÊÆšâU¥g, xšY« tifahjš bjh©L brŒjš nt©L«.

bg© xG¡fKilashÆUªJ M© ÔbahG¡fKila dhÆU¥ã‹, mt‹ nr®ªJ thG« FL«g¤âšï‹g« VJ? M© bg© M»a ïUghyU« xG¡fKilauhÆU¤jš nt©L«. xG¡fKila jªij, kfidxG¡fKiwÆš ÃW¤â ts®¤jš nt©L«. m›thnwcy»š xG¡f¤âš ca®ªnjh®, xG¡f¤âš cauhâU¡F«T£l¤jhiu, xG¡f¤âš ca®¤j Kayš nt©L«;KayhJ thsh»l¥ghuhÆ‹, ÔbahG¡f Kilahuh‰W«ght§fbsšyh«, ešbyhG¡fKila c¤jkiuí« tªJml®¡F«. ešbyhG¡fKilah® j§flid¥ ãw®¡FM‰whj fhuznk ÔbahG¡f Ãfœ¢á¡F ɤjhÆU¡»wJcy»š Ôik¡F¡ fhuz® Ôa® v‹W brhštij ah‹V‰W¡bfhŸns‹. ešnyh® vd¢ brhšy¥ gLnth®,Ônahiu eštÊÆš âU¤j¤ bjh©L M‰wh bjhÊtnjÔik¥ bgU¡»‰F¡ fhuz«. Mjyhš xG¡f Kilah®ãwiuí« xG¡fKilauh¡f Kayš nt©L«. ï~JM©lt‹ gÂahF«. j« k£oš xG¡f¤ij X«g v©Q»wt® v©z« ga‹ jhuhbjhÊí«. gy® ÔbahG¡f«áy® ešbyhG¡f¤ij ÉG§»ÉL«.

fšÉ ca®ªjJ v‹W brhšy¥gL»wJ. Miriax£o xG¡f¤ij Fiy¡ftšy fšÉí« cy»š ïšyhkÈšiy. fšÉ fšÉ v‹W ÔbahG¡f¡ fšÉia¥ gÆštJFË¡f¥ nghŒ¢ nrW óá¡bfh©l fijahf Koí«.xG¡f¡ fšÉ gÆštJ ey«. âU¡FwŸ ngh‹w üšfis¥gÆštjhš, kÅj® thœî v›bt› tÊÆš g©gL«v‹gij eh‹ ÉǤJ¢ brhšy nt©Ltâšiy.mUS¡F«, m‹ò¡F«, mw¤J¡F«, ïitf£F cÆbudïy§F« xG¡f¤J¡F« ciwíshíŸs nr¡»Hh®bgUkh‹ mUË¢brŒj bjŒt kz§ fkG« âU¤bjh©l® òuhzbk‹D« x‹iw Xâ cz®ªjhš

Page 174: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18174

nghJnk. âUÚyf©l ehadh®, bkŒ¥bghUŸ ehadh®,t‹bjh©l¥ bgUªjifah® KjÈa jÄœ¢ rh‹nwh®tuyhWfËš xG¡fÄ‹¿ ntbw‹d xGF»wJ? m›tÇaüiy ïªehËš v¤Jiz ng® gÆš»wh®? m¥ gƉá¡Fiwî xG¡f¡ Fiwit c©Lg©ÂÆU¡»wJ. ï¤jifaüšfis¥ nghâ¡F« fšÿÇfsšynth xG¡f¤ijX«òtdthF«?

fhiu¡fhy«ikahÇ‹ m‹ò« f©z»Æ‹ åuK«,kÂnkfiyÆ‹ mwK« eh£il e‹KiwÆš X«ã tªjd.ï¥bghGJ mitfŸ eh£oil¥ guîtâšiy. guthik¡F¡ fhuz«, j‰fhy¢ áWik¥ ghlrhiyffË‹ bgU¡bf‹nw TWjš nt©L«.

j‰fhy¡ fšÉ, xG¡f¤ij¥ nghâ¡»wjh? m~JMiria a‹nwh òf£L»wJ? Mir v‹D« ngŒ thŒ¥gLnth‹ xG¡f¤ij v›thW X«gtšyh‹? Mfnt,Miria vG¥ò§ fšÉ Kiwia¤ bjhiy¤jš nt©L«.

j‰fhy¡ fšÉahs® neh¡f« v‹id? v›tÊÆyhtJ tƉW¡F¥ ãiH¥ò¤ njo¡bfhŸsš nt©Lbk‹gj‹nwh? gßiBÆš nj®tj‰bfdî« g£l«gjÉ¡bfdî« gÆY« fšÉ fšÉahnkh? ghlrhiyÆšgÆY« khzh¡f® j‰nghJ v©Qtd ngRtd v‹d?ö®¤j cz®î ïsik¥gUt¤ ânyna ïªehËš mU«ãÉL»wJ. efu§fËYŸs ghl rhiyfË‹ m¤njntira® ÉLâfŸ fh£áaË¡»‹wd. v›tÊÆYH‹nwhgßiBÆš nj¿¥ g£l« bg‰W c¤ânahfªjhnd brŒjšnt©L«! j‰fhy¡ fšÉÆ‹ bfhLik v‹nd! v‹nd!!fiythÂ! Ë xG¡f¡ fšÉ v§nf br‹wJ? ah©L‰wJ?ÃdJ xG¡f¡ fšÉ ïªehËš mU»íŸsikahš, âUtŸSt®, ïs§nfhtofŸ, rh¤jdh®, âU¤j¡f njt®,bjŒt¢ nr¡»Hh®, f«g® KjÈa òyt® njh‹Wtâšiy.

M§»y« gÆy nt©lhbk‹W ah‹ brhšytuÉšiy. M§»y« m¿î ts®¢á¡F¥ gÆynt©Lbk‹gJ vdJ fU¤J. nõ¡Þãa®, bõšÈ, fh©£,Þigndh#h KjÈnah® mÇa ciufis¡ fh£o¤,ÔbahG¡f¤ij ts®¡F« j‰fhy¥ bgÇa bgÇa fšÿÇfis¥ gh®¡»Y«, ‘M¤âNo’ ‘bfh‹iw ntªj‹’ KjÈaxG¡f üšfis¥ nghâ¡F« â©iz¥ gŸË¡ Tl§fŸ

Page 175: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 175

v¤Jiznah kl§F áwªjd v‹W mŠrhJ brhšnt‹.‘mwŠbra ÉU«ò,’ ‘MWtJ ád«’ vd t%c« mwciufsh« Éijfis ïs§FHªijffË‹ cŸsbkD«Ãy¤âš Éij¤jš ešyJ. ‘ïuhk‹ óidia mo¤jh‹;»UZz‹ f©zhoia cil¤jh‹’ v‹W mo¤jšcil¤jš v‹D« ÔbahG¡f¡ fU¤J¡fis ïs§FHªijfŸ cŸs¤âš gâa¢ brŒjš ešyj‹W. gunyhfuh{a¤J¡F x¥ghd ãŸisfŸ cŸs¤âš e¢R ÉijiaÉij¥gJ jtW.

ekJ eh£oš ï¥bghGJ bgU»tU« Íšyhngh®L jhY¡fh ngh®L ghlrhiyfËY« giHa xG¡füšfŸ nghâ¡f¥gLtâšiy. rjf§fis ïªehËšgo¥ngh® v¤Jizng®? v›tsî mwîiufŸ - xG¡fKiwfŸ - rjf§fËš ïU¡»‹wd? mitfis¤ bjhLnthiu¡ fhnzh«. eh£L¡fšÉ¡bfd V‰g£l fšÿÇfËY« rjf§fŸ nghâ¡f¥ gLtâšiy. eh£L¡ fšÿÇfËYŸs nghjfháÇaU« j‰fhy¡ fšÉ gÆ‹wtnu,rjf¥ bgauhjš mtU¡F¤ bjÇínkh bjÇahnjhm¿»ny‹.

ekJ eh£L mw xG¡f§fisí« nkšeh£L¢ RfhjhuKiwfisí« x‹WgL¤â, ï¡fhy thœî¡nf‰w xG¡f¡fšÉia ts®¡f¤j¡f ghlrhiyfŸ gy fhz¥glšnt©L«. m¥ghlfrhiyfŸ <D« khzh¡f® tajilªJ,r_f nritÆš <Lg£L, murh£á el¤JthuhÆ‹, FL«gK«, r_fK«, muR«, ãwî« všyh« xG¡fkakhf ÄËU«.

j‰nghija nkšehL nghÇš m¿it¢ brY¤J»wJ; ÑœehL cz®¢áÆ‹¿¡ »l¡»wJ. ïjdhš k¡fŸ,jh§fŸ flîŸ ãŸisfŸ v‹gij kwªJ, m‹bghG¡f¤ij¤ JwªJ, rh⢠r©il rka¢r©ilnjr¢r©il KjÈa faik¤ JiwfËÈw§», Éy§Fthœî el¤âtU»wh®fŸ. ïªehËš cyif¤ âU¤j¥ gyfhªâaofŸ njit. cy»š xG¡fbe¿ guÉdhš rhâ kjnjr ghiõ¢ r©ilfŸ xÊí«. všyhU« xG¡f¢rhâahbu‹D« xU rhâahuht®. m›bthU rhâiaM©lt‹ ï›îyF¡F mUŸthdhf. fhykh» É£lJ.ï›tsÉš vdJ òšÈa bkhÊia ÃW¤â¡ bfhŸ»nw‹.

(17, 24- 7- 1925)

Page 176: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18176

29. âyf® bgUkh‹

âyf® bgUkh‹ âUehŸ, ehis rÅ¡»HikcW»wJ. âyf® bgUkh‹ thœbtÅš ghuj eh£o‹cÇik cz®É‹ njh‰w« v‹gjhF«. mªÃa M£áKiwahš, ghuj eh£o‹ tH¡f xG¡fK«, fiyfS«,ehfÇfK«, ãwî« ïwªJg£L ïUŸnkÈ£L tU« ehËš,m›ÉUŸ ngh¡f kfhuZou¤âš câ¤j RjªâughDghyf§fhju âyf®. ghyf§fhju âyf® m‹W njh‹whâU¥gnuš eh£oš cÇik nt£if VJ? ‘Ra M£á vdJãw¥òÇik’ v‹DŠ br«bkhÊia ek¡fˤj bgÇahušynuh âyf® bgUkh‹? mt®, ‘Ra M£á vdJ ãw¥òÇik’ v‹W thahš brhšÈ thsh »lªjtnuh?m¢brhštÊ Ã‹W ciH¤J¥ glhj ghblšyh« g£lt®e« bgÇah®.

‘fšÉahyha ga‹ eh£L¡F ciH¤jš’ v‹W âyf®bgUkh‹ fUâ, eh£L¡FÇa bjh©lh‰w¥ òFªjh®. m¥bgUkh‹, eh£il v›bt›tÊÆš j£o vG¥ãdh®v‹gij ÉÇ¡»‰ bgUF«. j‰fhy ehfÇf¤J¡F ï‹¿aikahj nkšeh£L¡ fšÉnahL ekJ Ñœ eh£L¡fšÉiaí« âyf® bgUkh‹ gÆ‹wh®. ghyf§fhju®,g¤âÇif thÆyhfî« ãurhu thÆyhfî« eh£o‰F¥ò¤JÆuˤjh®. ï›tsÉš mt® ÚyhJ _‹W Kiwáiwí« òFªjh®. ï¢ áiwthr¤njhL mt® áy mÇaüšfisí« ah¤jh®. âyf® bgUkh‹ fšÉ¥ bgU¡fhš,ãurhu¤jhš, áiwthr¤jhš, ü‰fshš eh£L¡FešYz®î jªjh® v‹W RU§f¢ brhšyyh«. m›bthUt® âahf« ï¥bghGJ eh£o‹ f©iz v›bt›tÊÆš âwªâU¡»wJ v‹gij És¡fnt©Lt âšiy.âyf® bgUkh‹ m¿î§ FzKŠ braY« všyht‰¿‰F§ fhuzkhf Ëwd.

mt® m¿î§ FzKŠ braY« cÇik eh£l¤âšgoªJ»lªjd. mjdhy‹nwh ‘Ra M£á vdJ ãw¥

Page 177: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 177

òÇik’ v‹D« ÓÇa bkhÊ mtÇl¤âUªJ ãwªjJ? ‘RaM£á vdJ ãw¥òÇik’ v‹W vtnu brh‰wd®. âyf®bgUkh‹ xUtnu brh‰wd®. m¤ âUth¡»‹ br«bghUŸ kfh¤kh fhªâ.

‘Ra M£á vdJ ãw¥òÇik’ v‹D« mw« ï›îy»š tsu kfh¤khfhªâ Ka‹W tU»wh®. ‘Ra M£ávdJ ãw¥òÇik’ v‹gj‹ E©bghUŸ cynfh®x›bthUt® cŸs¤âY« És§»dhš cy»š bfhLikÃyînkh? xUtiu xUt® ml¡»ahS« Kiwia¡fil¥ão¤ bjhGFnth® midtU« ãw¥òÇikï‹dJ v‹gij czuhjtnu aht®. ãw¥òÇikÆ‹bg‰¿nj®ªj xUt®, ãw® cÇik¡F ïilôW Ãfœ¤jxU¥glh®. Mfnt, cyf« gÆynt©oa bgU« ghl« ‘RaM£á vdJ ãw¥òÇik’ v‹gJ. ï« _y¤ij bkhʪjKjšt® âyf® bgUkh‹.

âyf® bgUkh‹ thœehËš áw¥ghf m¿a¡ »l¥gbjh‹WsJ. m~bj‹id? f®k nahf¤â‹ kh©ghF«.f®k nahf¤â‹ kh©ig¤ âyf® bgUkh‹ m¿îW¤âaJnghy - braȉ brŒJfh£oaJ nghy - vtU« m¿îW¤jîÄšiy; brŒJfh£lî Äšiy. ÃZfhÄa f®knahf¤J¡F¥ ng® ïy¡»akhf És§»dt® ghyf§fhjuâyf®. ïJfhiy ekJ eh£L¡F nt©l‰ghyJâ©iz¤ ö§F« ntjhªjk‹W. ÃZfhÄa f®knahfnknt©l‰ghyJ. fhy¤J¡nf‰w mw¤ij X«ãtªj bgÇah®ehis - ãw¥òÇik ehis - ãw¥òÇikÆš g‰W« nt£ifíKila midtU« bfh©lho¥ ngh‰W thuhf. âyf®bgUkh‹ thœf. (31 - 7 - 1925)

Page 178: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18178

30. ïiwísK« ïšywK«(áy F¿¥ò¡fŸ)

rh¤ö®¡F ah‹ òâat‹ mšy‹. Mdhš ï¤jÄœ¢r§f¤J¡F ah‹ òâat‹. ï¢r§f M©LÉHhÉš (12- 12-24) âUÉjh§T® âUths® ïy¡Fkz¥ ãŸis mt®fŸjiyikÆš ah‹ ngR« ngW bg‰wij¡ F¿¤J k»œbtŒJ»nw‹. ï¥bghGJ ï§nf ngr vL¤J¡bfh©lbghUŸ ‘ïiwísK« ïšywK«’ v‹gJ.

ïiw cs¤â‹ neh¡fbk‹id? ïšyw¤â‹ neh¡fbk‹id? ï›Éu©o‰FKŸs bjhl®ò ahJ? v‹WãǤJ¥ bghUis MuhŒnthkhÆ‹, ‘ïiw csK«ïšywK«’ v‹gj‹ cŸs¡»l¡if br›É≠òydhF«.

ïiwt‹ vt‹ v‹gij¥ g‰¿ ÉǤJiu¤jšnt©Lt âšiy. ah©L« Ú¡fÄ‹¿ ciw»‹w xUtndïiwt‹. mt‹ cÆ®fË‹ f©fËÅ‹W« všyht‰iwí« fh©»wh‹. brÉfËÅ‹W« všyht‰iwí§nf£»wh‹, RU§f¡T¿‹ všyht‰iwí« M£LÉ¥gt‹mtnd! mtD¡Fnkš xU bghUS« ï‹ikahšmtid ïiwt‹ v‹W cyf« ngh‰W»wJ.

ïiwt‹ všyhŠbrŒa tšyt‹ v‹W mt‹ïašò z®ªj rh‹nwh® T¿ÆU¡»wh®. ïiwtD¡Fvšyh«tšy ïašò©ik vjdhš És§F»wJ v‹gJfUj‰gh‰W. mt‹ v‹Wª J‹gÄšyh ï‹g toÉdhdhÆU¤jyh‹, mt‹ghš všyhŠ brŒatšy j‹ikïašghŒ mikªJ »l¡»wJ. J‹g¤jhš Õo¡f¥g£lxUt‹, všyhŠ brŒa tšyt dhfh‹. J‹g¤â‰F¤njh‰w¡ nfLfS©L. ï‹g¤â‰nfh mitÆšiy.ïiwt‹ ï‹g« v‹gjid ‘<¿yh¥ gj§fŸ ahití§flªj ï‹gnk’ v‹W kÂthrfdh® És¡» ÆU¤jšfh©f.

ïiwt‹ ï‹g kakhÆU¥gjdhš, cÆ®fsh»aek¡F v‹d ga‹ v‹W xU Édh vHyh«. ïiwt‹

Page 179: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 179

âUtUisna âUnkÅah¡bfh©L cÆ®fŸ cŒí«bghU£L Mdªj¤ jh©lt« òÇgt‹. Mjyhš mt‹jdJ ï‹g¤ij cÆ®fS« Ef®jš nt©L« v‹D«cŸsKilatdh ÆU¡»wh‹. vdnt, ïiwt‹w‹cŸneh¡F, cÆ®fË‹ J‹g Ú¡f¤J¡F« ï‹gM¡f¤J¡F« brªbe¿ nfhÈ¡bfh©o U¥gJ v‹Wbrhšyyh«. ïÅ m¢brªbe¿ ahJ v‹gij¢ á¿JMuhŒnth«. ï›thuhŒ¢áahš ïšyw¤â‹ neh¡f«ïÅJ òydh»ÉL«.

ïšywbk‹gJ xU¤âí« xUtD« To thG«thœî v‹W cy»YŸs vtU« TWt®. xU¤â xUtndhLTothG« thœî v‰W¡F v‹W á¿J áªâ¥nghkhÆ‹,m~J cÆ®fË‹ J‹g Ú¡f¤J¡F« ï‹g M¡f¤J¡F«cWJiz brŒtJ v‹gij czuyh«. ïiwtdJâUîŸs¡ fU¤ijí« ïšyw¤â‹ neh¡f¤ijí« xUik¥gL¤â¡ fh£LtJ ï¢brh‰bghÊÉ‹ F¿¡nfhŸ.MjÈ‹, ïu©o‰F« cŸs bjhl®ig KiwKiwnaMuha nt©LtJ mehtáa«. m¤bjhl®ig cz®¤jnkny bjhifahf¡ F¿¥ã£l ïiwtDs« v‹gijí«ïšyw« v‹gijí« á¿J ÉǤJiu¡f Kaš»nw‹.

ïiwt‹ cÆ®fË‹ J‹g Ú¡f¤ijí« ï‹gM¡f¤ijí« fU⥠gil¤jš fh¤jš mʤjš kiw¤jšmUsš v‹D« IªbjhÊš òÇ»wh‹ v‹W kiwfŸKH§F»‹wd. cy»YŸs gy rka¤jhU« gil¥igx¤J¡ bfhŸ»wh®. Mdhš gil¥ò Ãfœ¢á TWÄl¤JxUtnuh blhUt® khWg£L ntWgL»wh®. m¡ fU¤Jnt‰WikÆš ftiy brY¤j nt©Ltâšiy.

M©lt‹, cyf cÆ®fis¥ gil¡»wh‹ v‹gbjh‹nw <©L¡ ftÅ¡f‰gh‰W. M©lt‹ gil¡»wh‹v‹gij¡ bfh©L, ïšyhj x‹iw mt‹ gil¡»whbd‹W nfhl yhfhJ. cŸs x‹iwna M©lt‹njh‰WÉ¡»wh‹. cŸsj‰nf njh‰w« c©L.

cŸs x‹iw M©lt‹ njh‰WÉ¥ghnd‹ v‹D«nfŸÉ vHhk‰nghfhJ. M©lt‹ J‹gÄšyh ï‹gtoÉd‹ v‹gJ nkny brhšy¥g£lJ. m›É‹g¤ijcÆ®fS¡F C£lnt M©lt‹ gil¥ò¤ bjhÊiynk‰bfhŸ»wh‹. cÆ®fŸ m› É‹g¥ bghUshÆ‹,

Page 180: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18180

M©lt‹ gil¥ò¤ bjhÊY¡nf ïlÄšyhk‰nghFk‹nwh? cÆ®fŸ ï‹g¥ bghUsh, J‹g¥ bghUshv‹bwhU thj« c©L. m› thj¥ ngh® Ú©lfhykhfÃfœªJtU»wJ. m› thj¤âš <©L¤ jiy¥gl ah‹á¿J« ÉU«ò»nwÅšiy. cÆ®fŸ ï‹g¥ bghUbsd¡TWnthU« Étfhu¤âš cÆ®f£F¤ J‹gK©L v‹WTW»wh®. ï›îy»š thG« eh« Étfhu ÃiyÆÈUªJx‹iw Muhant©Lnka‹¿¥ ghukh®¤âf Ãiyia¡F¿¤J¥ ngRtJ å©bghGJ ngh¡FtjhF«. ï›îy»ÈUªnj ghukh®¤âf Ãiyia¥ g‰¿¥ ngRnth® ngRf;vGJnth® vGJf. ï‹g J‹g cz®¢áiaíilaá¿na‹ m¥ ng¢R¡F« vG¤J¡F« nra‹. ïªÃiyÆYŸs vd¡F M©lt‹ gil¥ò¤ bjhÊš cÆ®fË‹J‹g Ú¡f¤J¡F« ï‹g M¡f¤J¡F« Ãfœt bj‹nwnjh‹W»wJ.

clnyhL TL« thœî bgWj‰F K‹d®, cÆ® v¤j‹ikajhŒ ïUªjJ v‹gij ÉÇthf Muhant©Ltâšiy. ‘fhÇ£l Mzt¡ fUtiuÆš m¿t‰w f©Âyh¡FHÉia¥nghš’ vdt%cª jhíkhdh® âUth¡FcÆ®fË‹ K‹ida Ãiyia m¿îW¤JtJ fh©f.ïU£L‹g¤âš 圪J»l¡F« cÆ®fis, mUŸï‹g¤âš nr®¡fnt, všyh« tšy v«bgUkh‹,cÆ®f£F¤ jEfuz òtd nghf§fis¡ bfhL¡»wh‹.ï¤ jEfuz òtd nghf§fŸ v‰W¡F? cÆ®fË‹J‹gÚ¡f¤â‰ fšynth? khah fhÇakh»a jEfuz òtdnghf§fË‹ thÆyhf cÆ®f£F ï‹g _£l ïiwt‹bfh©LŸs âUîs¥gh‹ikia ViHna‹ És¡ftšyndh?

M©lt‹, cÆ®fË‹ ï‹g« eho clnyhL Toathœit mitf£F¡ bfhL¡»wh‹ v‹gij m¿P® gyU«V‰W¡ bfhŸt®. jEfuz òtd nghf§fis ïiwt‹cÆ®f£F v›tÊÆš bfhL¡»wh‹ v‹gij V‰W¡bfhŸtâš á‰áy fU¤J nt‰WikfŸ c©L. üysÉšj« kj§bfh©L thj¥ngh® òÇnth®¡F tz¡fbkh‹nwbrY¤j tšny‹. ïa‰if¡F« msit¡F« mDgt¤J¡F« khWg£l fU¤J vJthÆD« mij V‰W¡bfhŸsv‹ kd« xU¥glhJ. ïiwt‹ cÆ®fŸ bghU£Lclšthœit vj‹ thÆyhf ešF»wh‹ v‹gij És¡f

Page 181: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 181

v›tsit nt©L«? fh£áasit x‹nw rhY«. vdJmUik¤ jªijí« jhí« x‹Wg£L ïšyw« el¤jhbjhʪâU¥gnuš ah‹ ï›îy»š njh‹¿ÆU¥gndh?khahfhÇakh»a vdJ cliy M©lt‹ jhŒ jªija®V‰w ïšyw tÊah‹ vd¡F eš»ÆU¡»wh‹ v‹gijÉs§f ciu¡fî« nt©Lnkh? ï›thnw x›bthUtU«j¤j« ãw¥ò tuyh‰iw MuhŒth uhÆ‹, ïšyw¤â‹neh¡f« ïÅJ És§f¥bgWt®. cÆ®fŸ gil¥ã‰Fïšyw kšyhj ntnwh® mw¤ij vd¡F vtnuD«fh£LthuhÆ‹, mij¥g‰¿ MuhŒªJ c©ik fhzKašt‹. ïJ Éf.

cÆ®fŸ bg© M© tot§fshf¤ bjh‹Wbjh£L¤ njh‹¿ tU»‹wd. òšKjš k¡fçwhfîŸsvšyh cÆU« bg© M© totkhf ïU¤jš f©TL.cÆ®fŸ bg© M© totkhf¤ njh‹whÉo‹, bg©M© T£LwɉF ïl« ïuhJ. bg© M© T£Lwîïšiynaš cÆ®fŸ v§‡d« njh‹W«? M©lt‹cÆ®fis v§‡d« ï‹g¡fiu V‰Wt‹, mt‹âUneh¡f¤â‰nf ïilôW neU«. Mfnt. ïšywbk‹D« nguw«, flîŸ cs¡fU¤ij Ãiwnt‰W«bgU§fUÉ v‹gJ ftÅ¡f‰gh‰W. ïšywÄšiynašflîŸ âUneh¡f« ÃiwntWnkh? M©lt‹ âUîŸs¡»l¡ifia Ãiwnt‰W« ïšywnk brªbe¿ v‹f. mij¢áWbe¿ v‹W TWnth® bgÇanuh á¿anuh v‹gijnea®fns Ô®khŤjš nt©L«. ïšyw« ïiwt‹ âUneh¡f¤ij Ãiwnt‰wtšy ïa‰if¢ brªbe¿ v‹gijï‹D« És¡f nt©Ltâšiy. ï¤jif ešyw¤ijbtW¥ngh® bra‰if eu»š åœnthuht®. Mjyhš,k¡f£ ãwÉ vŒândh® x›bthUtU« ïšywnk‰Wthœjš nt©L bk‹W tÈíW¤J»nw‹.

‘ca®ªj’ ntjhªj¤ijí« ‘nkyhd’ Jwtw¤ijí«ngR« kf‹, jhŒ jªija® cjÉÆ‹¿¤ jh‹ v›Él¤âÅ‹W« Kis¤jh‹ v‹gij MuhŒªJ gh®¥ghdhf.jhŒ jªija® thÆyhf clš thœî bg‰W, ï›îy»YŸs ï‹g§fis¤ JŒ¤J¥, ã‹id nkyh«gjÉ vŒjKaY« ï¢br«kf‹, j‹id¥nghš Vida cÆ®fS«clš thœî bg‰W, ï›îyf ï‹gª JŒ¤J¥ ã‹id¥bgU« gjÉ vŒj, JizÉf nt©Lkh? nt©lhkh?

Page 182: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18182

xUt‹ kidÉnahL To thHhikah‹, áycÆ®fŸ J‹g Ú¡f¤J¡nf ïl«bgwhbjhÊ»‹wd.m¥ght« ahiu¢ rhU«? ïšyw¤ij btW¤j á¿nahida‹nwh rhU«? nkY« ït‹ flîŸ Ãaâ¡F khWg£Lel¡»wtD« M»wh‹. v¥go? kÅj¥ ãwÉ jh§»agadhš bgw¤j¡f ï‹g¤ij ït‹ Ef®»wh‹.ïnjnghy ï‹D« clš jh§fhJ fhÇ£l Mzt¤âšf£L¥g£L¡ »l¡F« cÆ®fS« m›É‹g¤ij Ef®jšnt©lhkh? ïšyw¤ij Vyhj ït‹ mª Ef®¢áia¤jifgtdh»wh‹. ït‹ ïiwt‹ Ãaâ tÊ v§‡d«Ã‰gtdht‹? ïšyw¤ij Vyhj xUtid, ïiwt‹âUîs¡ fU¤ij Ãiwnt‰whjt‹ v‹W«, clšthœîbgwhj cÆ®fis tU¤J»wt‹ v‹W«, t‹fzhs‹v‹W«, j‹dy¤j‹ v‹W« ah‹ giwrh‰¿¡ TWnt‹;mjdhš xUntis ght« Éisíkhdhš, mijí« V‰f¢á¤jkhÆU¡»nw‹.

ïšyw¤jhš bgw‰fÇa ngW v›thW bgWtJv‹W áy® nf£»‹wd®. Mzt¢ áiwÆš f£L¥g£L¡»l¡F« cÆ®fË‹ ÉLjiy¡bfd V‰g£l ešywnkïšyw« v‹gij nkny vL¤J¡ fh£oíŸns‹.ï›î©ikia¢ á¿J ÉǤJ¡ Tw ÉU«ò»nw‹. xUt‹ïisPdh ÆU¡F«nghJ, mt‹ bgÇJ« j‹id¤ jhndneá¡»wh‹. ï~J cyf ïašò. mtnd ã‹idkd¤â‰»iaªj ïšyhnshL TothG« kidaw¤ijnk‰bfhŸS«nghJ, j‹id¤ jh‹ v›thW neá¤Jtªjhndh, m›thnw j‹Åšy¡ »H¤âiaí« neá¡f¤bjhl§F»wh‹. XU ÆÇl¤J¡ f£L¥g£L¡ »lªj m‹ò,ï¥bghGJ k‰nwhUÆÇl¤J« ghŒªJ É»wJ. ã‹idïUtUŠ nr®ªJ nrŒfis <D»wh®. ï›ÉUt® kh£L«cyÉ¡bfh©oUªj m‹ò, ï¥bghGJ nrŒfËl¤J«òFªJ ghŒtJ fhzyh«. cy»š xUt‹ kwÉidÃfœ¤J«nghJ, mtid¥ gh®¤J cynfh® v‹dbrhš»wh®? ‘mlh! ãŸis bgwhj ghÉ!’ v‹w‹nwhbrhš»wh®. ïj‹ bghUbs‹id? ãŸis bgwhjt‹m‹ãšyhjt‹ v‹gj‹nwh? ïjdhš m‹ò¡FC‰whÆU¥gJ ïšywbk‹gJ eÅ És§F»wJ. j‹kh£L«, kidÉkh£L«, k¡fŸkh£L« f£L¥g£L¡»l¡F« m‹ig, m›tªÃiyÆš xUt‹ xL¡»¡bfhŸth

Page 183: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 183

dhÆ‹, mt‹ ï‹g¥ng‰iw vŒJnth‹ Mfh‹. Mdhšï›thœî« ãŸis¥ngW« ãwî« xUtdJ m‹ig¡f£L¥gL¤Jt âšiy. mit ãwîÆ®fËl¤J« m‹òbrY¤JkhW ö©o¡bfh©nl ÆU¡F«. ï~Jïšyw¤â‹ ïašò.

Jwtw« v‹gbj‹id? ïij ÉÇ¡f¥ ò»‹ brh‰bghÊî ÚS«. RU§f¢ brhšy Kaš»nw‹. ïšywnkJwtw«. ïšyw¤âš gy TWfS©L. mitfË‹ Koªjx‹W Jwî. Jwî ïšyw¤â‹ KGÃiy (Perfection) v‹f.ïšyw¤â‹ KGÃiy vJ? všyh cÆiuí« j‹id¥nghy¡ fUâ KG m‹ãš ciwªJ ÉgJ ïšyw¤â‹KGÃiy ahF«. j‹id¥nghyî« j‹ kidÉ k¡fŸc‰wh® cwÉdiu¥ nghyî« k‰w cÆ®fisí«neá¡»wt‹ vtndh mtnd ïšyw¤â‹ KGÃiyf©lt‹. mtnd Jwtw¤jh dht‹. všyht‰iwí«btW¤J¡ fh£L¡F XL»wt‹ Jwtw¤jhdhfh‹.

Jwtwbk‹gJ cyif ÉL¤J cau cau¥gw¥gj‹W. všyh îÆ®fisí« j‹id¥nghy neá¡F«xU bgU« Ãiyna JwthF«. ïªÃiy¡F¤ JizòÇatšyïšyw¤ijah btW¥gJ? âUtŸSt® âU¡Fwise‹fuhŒªjhš ï› î©ik fhzyh«. m‹dh®,‘mG¡fhwth btFË ï‹dh¢ brhš eh‹F« - ïG¡fhÉa‹w jw«’ v‹W« - kd¤J¡f© kháydhjš mid¤jw‹, v‹W« - mw ïašò T¿, kd khrf‰w Kj‰f©ïšyw¤ij¡ F¿¤J¥ ã‹id mj‰FÇa thœ¡if¤Jizey¤ij mik¤J, mj‰Fnkš k¡f£ ng‰iw¥ bgŒJ,ã‹nd m‹òilikia tF¤âU¤jš fh©f;m‹òilik ts®ªJ ts®ªJ KoÉš všyh îÆiuí«neá¡F« nguwÃiy bgWÉ¥gij¤ Jwtw ïayhšÉs¡»ÆU¥gij¡ T®ªJ neh¡fš nt©L«. ï« Kiwia<©L ÉÇ¡»‰ bgUF«. ïšyw«, KG m‹ò ts®¢á¡FC‰wh ÆU¡F« ca®îila bj‹gnj ï§F¡ftÅ¡f‰ghyJ. go¥ goahf m‹ò tsu tsu mj‰nf‰wgo m¿ahik njŒªJ njŒªJ mfY«. m‹ò ts®¢á¡F«m¿ahik¤ njŒî¡F« fhuzkhíŸs ïšyw¤ijïÊthf¡ fUJtJ bgU« ght«.

c©ikahf¥ ãw®ey« ehL« vtD« cyifbtW¤J¡ fh£L¡F Xlh‹. fh£L¡F XL»wt‹

Page 184: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18184

j‹dy¤jh‹ v‹gij nea®f£F És¡f nt©Ltâšiy.j‹dy« eho¡ fh£L¡F XLnth‹ v¥go ca®ªJÉLth‹? mt‹ bg©nzhL thG« ng‰iw ïHªjikahš, mt‹ cŸs¤ij¥ bg©zhir KjÈa eirfŸmiy¤J¡bfh©nl ÆU¡F«. mitfshš FiyîW«m‹dh‹ kiwthf¡ TlhbthG¡f¤ij nk‰ bfhŸS«mÃaha thœÉš jiy¥gLnth‹ M»wh‹; ï§nfbg©iz btW¤j ght¤ij mDgÉ¡»wh‹ ghÉ!

áy® ÔbahG¡f¤â‹ gh‰glhJ ntW tÊfËšbg© ‹g¤ij btW¡f Kaš»wh®. m›tÊfŸ:kUªJ©zš, ïa‰if¡F khWg£l brašfŸKjÈadth«. j‹ghš ïa‰ifahf vG« ï‹g cz®itmÊ¡f kUªJ©zY« - ntW gy bra‰if ÉidfŸÃfœ¤jY« - kf‹ thœit¡ bfL¤J, ÉiuÉš mtid¡fhy‹ cy»‰F mD¥ò«. bg©Ql‹ TothG« xUt‹nehÆ‹¿ thœtnjhL T®¤j kâíiladhí« thœt‹.M©, bg©Q¡bfdî« - bg©, MQ¡bfdî« - Vidaïa‰if¥ bghUŸfis¥nghy¡ flîshš gil¡f¥g£ldth«. xUtnuhblhUt® To ï‹g thœitelh¤Jj‰F V‰wthW ïa‰if mik¥òfS« xG§FgL¤j¥g£oU¡»‹wd. m› Éa‰if xG§FKiw¡FkhWg£L thœ»wt‹. clš rh¡filnghš ehW«. m‹òts®¢á¡F ïšyw¤ij V‰W, cÆ®fis <‹W, mitfË‹J‹g¤ij¥ ngh¡», ï«ik kWik¥ga‹fis milaKaY« xUtnd ïiwt‹ neh¡f¤ij Ãiwnt‰W«moatdht‹.

ekJ eh£oš cyif btW¤J XL« Jwî v‹gbjh‹W, ã‹id¥ bgs¤j rkzrka¡ Fut‹kh®fshšnjh‰W É¡f¥g£lJ. g©ilehËš bg©iz btW¡F«nghȤ Jwî, ekJ jÄœ eh£oil ÃyÉajhf¤bjÇaÉšiy. bg©iz btW¡F« xUbe¿, jÄœeh£L¡F cÇajhÆ‹. jÄœeh£oš mf¥bghUËašnjh‹¿ÆuhJ.

mf¥bghUS« k¡fŸ thœÉš CLUÉ Ú©l fhy«Ã‰fÉšiy. mj‹ E£g« ehsilÉš k¡f£F¥ òydhfhbjhʪjJ. mj‰F¡ fhuz§fŸ gyîs. mitfSŸáwªjJ. bg© ï‹g¤ijí« - ïa‰if mHifí« -btW¤jšnt©L« v‹bwGªj nghÈPhd cz®thF«.

Page 185: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 185

m›îz®î, ekJ eh£o‹ ïa‰if MuhŒ¢áia -ïy¡»a¥ bgU¡if - gh®¢ Ritia ntWgy ï‹g¤Jiwfis - ïwªJgl¢ brŒjJ.

ïšyw¤â‰F cÆ®ngh‹w bg©iz ïÊthf¡fUJ« klik, eh£ilÉ£L v‹W mfYnkh m‹nweh£o‰F ey« Éisí«. cÆ®fË‹ njh‰w¤J¡FÃiy¡fsdhíŸs jhiaah FiwTWtJ? xU bgÇah®,‘â§fŸ, ky®, gh£L, bg©, »¿ÞJ M»a ï›itªJ«j«KŸs¤â‰F ï‹ó£L« bghUŸfŸ’ vd¡ T¿íŸsh®.ah‹ ï›itªJ« bg©nz v‹W brhšnt‹. mH»aâ§fisí«, brÊa kyiuí«, ï‹g¥ gh£ilí« m‹ò¡»¿ÞJití« bg©bjŒt¤â Ål¤âš fh©»nw‹.m¤jif¥ bg©bjŒt¤ij¥ ngbadî«, ehbadî«,kybkdî« ngRtij¡ nf£gnj bgU« ght«.bg©iz¤ bjŒtkhf¥ ngh‰WtâDŠ áwªj Phd«ntbwh‹Wsnjh? bg©Âl¤J Éy§»‹g« ïU¥gjhf¡ fUâ, m›tÊÆš m¿it¢ brY¤J»wt‹ kÅjÃiyÆÅ‹W« ïʪjtdht‹. c©ikahf¥ bg©Â‹ghš F‰wÄšiy. M©kf‹ cŸs¤JŸs F‰w«bg©iz¢ áWikahf¡ fUj¢ brŒ»wJ. F‰wÄyhM©kfD¡F¥ bg©, bjŒtkhf¤ njh‹WtŸ.

bg© ngÇ‹g¥ bghUŸ v‹gâš á¿J« IaÄšiy.fhjš E£g« nj®ªnjh®¡F ï›î©ik ïÅJ òydhF«.fhj‰w‹ik ízuh¡ fhKfiu¥g‰¿ <©L x‹W§fHwnt©Ltâšiy. ï¥ghÉfŸ cŸs k£L« bg©cyF¡F¢ áWikna ÉisªJ bfh©oU¡F«; ÔbahG¡fK« bgU»¡bfh©oU¡F«. g©il¡fhy¤âš fhjškz« ÃfœªJ tªjikah‹ ÔbahG¡fK« bgUfÉšiy;bg©QyF¡FŠ áWik neuÉšiy. fhjÈ‹g« k¡fŸthœit¤ öŒik¥ gL¤â tªjJ.

fhjy‰w fhk¤âš ï‹g« c©nlh? ï‹g« v‹gJfhk cz®it¡ flªJ ÉgJ; fhjÈš goªJ »l¥gJ.‘f©Lnf£L©LÆ®¤ J‰w¿í« I«òyD« - x©blhof©nz ís’ vd t%c« âUtŸSt® br«bkhÊÆ‹bghUis X®f. XÇ‹, fhjÈ‹g¤â‹ bg‰¿ br›Éâ‰òy¥gL«. M©ltndhL e£ò¡ »Hik ó©blhG»at‹bjh©l¥ bgUªjifahU« ‘g‹ka¤j bkhÊ¥guitr§»È¡F« vd¡F« g‰wha bgUkhnd k‰whiu

Page 186: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18186

íilna‹’ v‹W jk¡F« jkJ ï‹DÆ®¡ fhjš »H¤âkh®¡F« c‰¿Uªj nea« flîŸ nea« v‹gij És§fXâíŸsh®. fhjš kz« ïwªJg£LŸs ïªehËš,bg©ÂÅl¤JŸs flî£l‹ikia m¿jš mÇnj.

gHªjÄœk¡fŸ, mw« - bghUŸ - ï‹g« v‹D«_tif¥ ng‰iwna mila Ka‹W tªjh®fŸ. ã‹idk¡fŸ ïa‰if thœit ÉL¤J¢ bra‰if thœÉšjiy¥g£l ehŸbjh£L, mt®fŸ _‹whtjhaï‹g¤ij¢ ቿ‹gbkdî« ngÇ‹gbkdî« ïUTWgL¤âdh®fŸ. g©ilehËš ï‹g« v‹D« x‹¿š,ቿ‹g« - ngÇ‹g« v‹D« ïu©L« ml§»ÆUªjd.ã‹dhËš ïu©lhf¥ ãǪj xÇ‹g¤nj‹ bg©thÆyhf¥ ãȉ¿¡ bfh©oUªjJ. ï¤Jiz¥ bgUikthŒªj bg©izah btW¥gJ? gÊ¥gJ? m¿ahik!m¿ahik!! mf¥bghUŸ njh‹w¥ bg‰w jÄœehnl!Úíkh bg©iz¥ gÊ¡»‹whŒ? ÃdJ ïašò m~j‹W.

fhyÃiy njrÃiy KjÈa Ãiyfis neh¡»,‘ïšyw thœî nt©lh«’ v‹W á‰áy m¿P® m›t¥nghJ TWtJ©L. m¡T‰iw mÊah mwbe¿ahf¡nfhlš MfhJ. kidÉnahL To thHhj xU T£l¤jh®nrit nt©l¥ gL«nghJ, m¿P® ïšyw« VyhJãw®¡F ciH¡f¥òFtJ tH¡f«. m¥bgÇnah®, ãw® ey«eho, bg©nzhL thG« thœit¤ Jw¥gjhš nfLneÇlhJ. mt® ÔbahG¡f¤âY« 圪J ïl®¥glh®.ïªehËš kfh¤kh fhªâ kzÉid nt©lhbk‹Wbrhš»wh®. v¡fhuz« g‰¿ mt® m›thW brhš»wh®v‹gij MuhŒjš nt©L«. flîŸ âUîŸs¡ fU¤J¡FkhWg£L Ëwhjš, bg©iz¥ gʤjhjš fhªâaofŸm›thW TW»‹whhÇšiy. ehL cÇik ÆHªJtWikah« áWik¡ FÊÆš 圪J ïL¡fQW« ï›ntisÆš, FHªijfis¥ bg‰W mitfis¥ ghJfh¤JmwtÊÆš ts®¡f¥ nghâa bghUŸ tUthÆ‹¿ mšy‰gLtij ÃW¤j nt©o, ïu¡f nkä£lh‹, kzÉidnt©lhbk‹W mofŸ miw»wh®. fhyÃiy neh¡», xUbgÇah® btËÆL« fU¤ij, v‹W« Ãiyngwhf Ãyî«mÊah _y¡ fU¤jhf¡ bfhŸSjš jtW. cÇik¥nghU¡F v¥g‰WÄšyh ïisPiu¥ g©gL¤jî«,eh£oš á‹dhŸ kzÉid ÃW¤j¥glš nt©Lbkd

Page 187: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 187

mofŸ brhš»wh®. fhyÃiy¡F V‰wthW mofŸ gf®ªjmwîiuia¥ bg©iz v‹W« gʤJ¡TW« ghÉfŸM©L, cyif Vkh‰wyhfhJ.

ïJnghœJ cyFòfœ fÉaurU«, ïªâa kÂí«,y§f¢ brštKkh»a fÉ¢r¡fut®¤â uåªâueh¤ jhT®ah¤JŸs gh¡fË‹ fU¤J¡fŸ, gHª jÄœ k¡fË‹ ï‹gthœit Ãidñ£L»‹wd. jhT® vijí« btW¡FkhWm¿îW¤J »whÇšiy; vijí« bghŒba‹W òfš»whÇšiy; všyh t‰iwí« ïiwt‹ totkhf¡ bfhŸSkhW TW»wh®. mtuJ nghjid ïªâahit¥ giHaÃiy¡F¡ bfh©L tU« v‹W cWâahf e«ò»nw‹.

ïšyw¤ij btW¡F« T£l¤jhU«, mtbuGJ«üšfS« bgUf¥ bgUf ï‹gbe¿ ï‹dbj‹nwbjÇahk‰ nghF«. ïªehËš Phdüšfbsd¢ brhšy¥gL« áy üšfis thá¤jJ«, k©zhir bgh‹dhirbg©zhir v‹D« _thiria¤ Jw¡f nt©Lbk‹W«, ntjhªj å£il ehlnt©L bk‹W« CuhU¡F¢ brhšÈ¤, jh§fŸ kh¤âu« tÆwhu c©L, fËahlšfËš _œ», všyh« flîŸ ka« v‹W T¿¤ ö®¤j®fshf¤ âÇí« rnfhju® fS¡F ïu§F»nw‹. Vw¡FiwaMÆu« M©Lfshf ekJ eh£oš nghȤ Jwtw«EiHªJ, ekJ C¡f¤ij - xG¡f¤ij - cWâia¡ -FiyªJ tU»wJ.

btW¥ò v‹D« brhšny ekJ eh£il¡ bfL¤JÉ£lJ. vijí« M©lt‹ m‹ò tothf neh¡»dhšbtW¡f¤j¡fJ x‹¿U¡Fnkh? uåªâueh¤ jhT®ï›î©ik cz®ªnj btW¥ig btW¡FkhW TW»wh®.mt® üšfis e« eh£lh® gÆ‹W tUthuhÆ‹, giHaïšyw be¿ Û©L« ò¤JÆ® bgWtbj‹gJ âra«.

btW¤jš - Jw¤jš v‹gd, ïiy jiH mU«ò ky®fhŒ fÅ ïšyh t‰wš ku«nghš njh‹W»‹wd. MjyhšïÅ btW¤jš, Jw¤jš v‹gd áWtUŸs¤âšgâahjthW fh¡fnt©LtJ jhŒ jªija® flik. fšÉgÆ‹W, bjhÊš nk‰bfh©L mwtÊÆš bghUç£o,ïšywnk‰W, ïiwt‹ âUîŸs¡ fU¤ij Ãiwnt‰wïayh nrh«g®fŸ, ãiH¡F« tÊ bjÇahikahY«,‘kidÉk¡fŸ bghU£L eh« V‹ ciH¤jš nt©L«v‹Dª Ôa v©z¤jhY«, bkh£il ao¤njh ril

Page 188: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18188

ts®¤njh Jtuhil òidªnjh ‘rªahr’ ntlª jh§»¤âÇí« ÔbahG¡f« eh£oš gy ïl§fËš guÉÆU¡»wJ. x‹W ïšywnk‰W m‹òbe¿ ts®¤jšnt©L«; mšyJ m›tw nk‰bfhŸshJ cyFŒíbe¿g‰¿ xGFjš nt©L«. ï›Éu©L Ä‹¿¢ nrh«ng¿fshf¤ âǪJ TlhbthG¡f¤âš jiy¥g£L¤ Ôbe¿ts®¤JtU« nghÈ¢ rªaháfisí« mt®fŸ nghjidfisí« V‰W¡bfhŸs vtU« xU¥glyhfhJ.

ekJ ïªâa eh£oš I«gJ y£r« nrh«ng¿¢rªaháfŸ âÇ»wh®fsh«. ït®fSŸ fŸs® gy®; Foa®gy®; bfhiyP® gy®. ït®fŸ v¤Jiz ïšyw¤jh®bghUis ne®tÊÆY« ntWtÊÆY« g¿¤JtU»whbu‹gJ eh£lh®¡F e‹F bjÇí«. ï¡T£l¤jtUŸ á¿Jf‰wtuhÆU¥gt®, jkJ nrh«g‰ T£l¤jh® ãiH¥ò¡bfd¢ áy nghÈ üšfis vGâ btËÆL»wh®.mªüšf‹, fšÉÆšyh ViHk¡fis v›bt› tÊÆšVkh‰W»‹wd v‹gij ÉÇ¡»‰ bgUF«. ï¡T£l«bgUf¥ bgUf ehL gy tÊÆY« ïÊÃiy vŒâ ïlUWbk‹gJ â©z«. ïiwt‹ âUîs¡ fU¤J¡F khWg£L¤ âÇí« ï›Éd¤jh®, xUÉj eh¤âf¤ij ts®¤JtU»whbu‹W Twyh«. ï‹dt®¡F¤ Jiz òÇtJïiwtid mtkâ¥gjhF«.

ïŤ jÄœk¡fŸ, gHªjÄœ üšfis MuhŒªJmitfS£ nghªJŸs ïšyw kh©igí« bg©Â‹bgUªjifikiaí« giHago eh£o‰ gu¥g¡ fh¥ò¡f£ociH¥gh®fshf; ciH¤JtÇ‹, ïiwt‹ csK«ïšywK«, ïu©o‰FKŸs m‹ò¤ bjhl®ò«eÅÉs§F«. eh« gÆY« fšÉí«, Ãid¡F« Ãid¥ò«,ngR« ng¢R«, vGJ« vG¤J«, brŒí« braY« všyh«m›t‹ò¤ bjhl®ig cz®¤JtdthÆU¤jš nt©L«.

ï›îyif bt«ik j©ik v‹D« ïu©L«ïa¡» tU»‹wd. bt«ik MQ¡F m¿F¿; j©ikbg©Q¡F m¿F¿. ïa‰ifÃiy ï›thwhf¤ j©ikah« bg©iz Vndh btW¤jš nt©L«? ïÅa mÄœJbghÊíª â§fis btW¥ngh® aht®? clyik¥ãšCWilahnu m› bt©Âyit btW¥g®. mJnghyclÈš cuÄšyh jhU«, eu«ò jsu¥bg‰nwhU«,nehŒthŒ¥g£nlhU«, ÔbahG¡f¤ jhš clšts¤ij¢

Page 189: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 189

brF¤J¡bfh©nlhU«, ï‹dtu‹d ãwU« mHFiwí« ï‹g¤ bjŒtkh»a bg©iz btW¤J¡ TWt®.ït®fŸ rã¡f¥g£lt®f bs‹W m¿P® TWt®.

cy»š ãw¥gJ v‰W¡F? bg©nzhL To¥ngÇ‹g« JŒ¥gj‰f‹nwh? bg©iz thœ¡if¤Jizeydhf¡ bfh©l ïšyw¤ij V‰W¥ ngh‰whnjh® ahnu?‘mw¤ jh‰¿‹ ïšthœ¡if ah‰¿‹ òw¤jh‰¿‰ - nghxŒ¥bgWt bjt‹’ v‹W âUtŸSt ehadh® âUthŒky®ªâU¥gij¡ fh©f. xsitah® Äf¢ RU§»aciuahš ‘ïšyw kšyJ ešyw k‹W’ v‹W T¿¥nghªjh®. ïšywkšyhj mw« ešywkhnkh? ïšywnkïa‰if mw«; k‰iwaJ bra‰if mw«.

m‹g®fns! c§f£F ïa‰ifnt©Lkh? bra‰ifnt©Lkh? ï‹g« nt©Lkh? J‹g« nt©Lkh? ï‹g«nt©Lnkš ïa‰ifia ÉU«ò§fŸ; J‹g« nt©Lnkšk‰bwh‹iw ÉU«ò§fŸ; bgw‰fÇa k¡f£ãwÉ jh§»Vndh bra‰if¤ J‹g¤âš ÉGªJ tUªjš nt©L«?ïa‰if¡ FÇa ïšyw¤âš ïw§F§fŸ; m~nj ïiwcs« v‹gij czU§fŸ; ïšywÄšiynaš v¤JizcÆ®fŸ J‹g¤âš 圪J »l¡F«? cÆ®fË‹ J‹g¤ijÚ¡ftšy ïšyw¤ij - ïa‰if aw¤ij - X«g vG§fŸ!vG§fŸ!! m›tw¤J¡FÇa bg©k¡fis¥ ngh‰W§fŸ;mt®fns c§fŸ clš bghUŸ MÉ všyh«! všyh«!Ú§fŸ bg©iz¥ ngh‰¿a ehËš c§fŸ ehLvªÃiyÆÈUªjJ? c§fŸ bkhÊ vªÃiyÆ ÈUªjJ?c§fŸ rka« vªÃiyÆÈUªjJ? ï¥bghGJ ïitfŸvªÃiyÆÈU¡»‹wd? Ú§fŸ bg©k¡fis moikfsh¡»É£O®fŸ. Ú§fŸ moikfshÜ®fŸ. c§fŸ ehLmoik¡ FÊÆš ÉGªJÉ£lJ. Ú§fŸ Û©L« J‹g¡flš flªJ ï‹g¡fiu Vwnt©Lkhdhš bg©iz¥ngh‰W§fŸ; bg©Q¡F¥ bgUik bfhL§fŸ; m‹òbe¿ah»a ïšyw¤ij X«ò§fŸ; ïšyw¤â‰FÇa mf¥bghUis Muhí§fŸ; jÄœ k¡fns! bjhšfh¥ãa¥bghUsâfhu¤ij¥ goí§fŸ. ïiwadhuf¥ bghUistháí§fŸ; kÂthrfdh® âU¡nfhitahiu XJ§fŸ;ïiw cŸs¤ij m¿ayh«; ïšyw¤ij czuyh«;ïu©o‰F« cŸs bjhl®ig - mj‰FÇa bg©Â‹ -bgUikia m¿ayh«. (28- 8- 1925, 4- 9- 1925)

Page 190: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18190

31. Ú¤jh® bgUik

gh®¥ghu¥g£o miH¥ò mo¡fo tUtJ©L. ï«Kiwna ïz§Fjš ne®ªjJ. ï¥bghGJ ‘Ú¤jh®bgUik’ v‹D« bghUŸ g‰¿¥ ngr ah‹ miH¡f¥g£oU¡»nw‹.

‘Ú¤jh® bgUik’ v‹DbkhU jiy¥ò¤ âUtŸSt®mUËa âU¡FwŸ ghÆu¤JŸ ïU¡»wJ. m¤jiy¥ã‹ÑGŸs gh¡fS¡F ciu TWKf¤jh‹ ah‹ brh‰bghÊîÃfœ¤j¥nghtâšiy. Mdhš ‘Ú¤jh® bgUik’ Æ‹ïWâ ÆYŸs ‘mªjz® v‹ngh® mwnth®k‰ bw›îÆ®¡FŠ - brªj©ik ó©blhGf yh‹’ v‹D«gh£il¥ Õoif ahf¡ bfh©L ah‹ ngr¥ngh»nw‹.

Ú¤jh® bgUik v‹gij eh‹ ïUTWgL¤â¡bfhŸ»nw‹. x‹W Ú¤jh® aht® v‹gJ; k‰bwh‹Wm‹dh® bgUik ahJ v‹gJ.

Ú¤jh® aht® vÅš cyf MirÆÅ‹W« Ú¤jhnuÚ¤jh® v‹W bghJthf ekJ njr¤âš brhšy¥gLtJtH¡f«. cyf Mir¡TWfŸ gytif. mitfisk©zhir bgh‹dhir bg©zhir v‹W bjhF¤J¡TwYK©L. všyh MirfËD§ bfhoaJ bg©zhirv‹W«, m›thiria mW¤jhš k‰iwa MirfisxʤjyhF« v‹W« brhš nthUKs®. k© bgh‹bg© _‹iwí« g‰¿a Miria¤ bjhiy¤jtnu Ú¤jh®v‹W PhdüšfŸ brhštJ c§f£F¤ bjÇí«. MiriaÚ¤jš v‹gj‰F«, bghUis Ú¤jš v‹gj‰F« nt‰Wikí©L. Mfnt, k© KjÈa _‹iwí« Ú¥gJ, Ú¤jyhfhbj‹f. ‘k© bgh‹ bg© _‹W« khia. mitfisÚ¤jš nt©L«’ v‹W vG« v©z¤âÅ‹W« Ú¥gJmjhtJ ÉLjiyailtJ Ú¤jš v‹W ah‹ brhš»nw‹.‘ï~bj‹d! K‰W« khwhd bfhŸif’ v‹W c§fˉ áy®fUjyh«. k© bgh‹ bg© M»a _‹w‹f© M©lt‹ïU¡»whdh ïšiyah v‹gij¤ jiabrŒJ áªâ¤J¥

Page 191: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 191

ghU§fŸ. M©lt‹ v§F« ïU¥gt‹ . k© bgh‹bg©ÂY« M©ltÅU¡»wh‹. m§‡dkhf, k©bgh‹ bg©iz V‹ btW¤jš nt©L«? mitfiskhiaahf¡ fh£LtJ m¿ahik. m›t¿ahik ÆÅ‹W«Ú¤jny Ú¤jyhF«.

m¿ahikia¥g‰¿ mã¥ãuha ngj§fŸ c©L.m¿ahikia cŸbghUbs‹W áy® TWg. ïšbghUbs‹W áy® TWg; ïJ üšthj«. üšthj« ï§Fnt©Ltâšiy. m¿ahikia ïšbghUbsd¡ TWnthU« Étfhu¤âš mij cŸbghUbsd¡ TW»wh®.ah‹ Étfhu cy»š thœgt‹. vd¡F m¿ahik c©L.vd¡F m¿ahik cŸ bghUns. mjÅ‹W« ÉLjiyailant ah‹ Kayš nt©L«.

m¿ahik v¥go ÆU¡Fbk‹W áy® fUjyh«. FUÓlD¡F¥ bghS©ik cz®¤J«tiu ÓlD¡F¥ bghUS©ik És§fhkÈU¡»wJ. bghUS©ik És§fhjthW kiw¥gJ m¿ahik v‹gJ. x‹iwbah‹whf¤âǤJ¡ fh£LtJ m¿ahik. bghUsšyt‰iw¥bghUshf¡ fh£LtJ m¿ahik. kÅjÅl¤JŸs všyh¥bghšyhik¡F§ fhuzkhf ÉgJ m¿ahik. m¿ahikbjhiyªjhš bkŒ¥bghUŸ òyhdF«.

k© òdš Ô fh‰W thd« â§fŸ PhÆW cÆ®v‹D« v£oD« M©lt‹ fyªJ É»wh‹. m¿ahikÆÅ‹W« Éy»atD¡F m¡fy¥ò e‹F òydhF«; ÉyfhJ»l¥nghD¡F mit k© KjÈa bghUshfntnjh‹W«. m¿ahikna všyh¤ J‹g§f£F« _ykhÆU¤jyhš, mij¤ njŒ¡f Kayš nt©L«. m¿ahiknjŒªbjhʪjhš bkŒa¿î ïašghf ÄËU«. Mfnt,m¿ahikÆÅ‹W« Éy»dtnd Ú¤njhdht‹ v‹f.

‘cyf« khia, mij Ú¤jš nt©L«’ v‹D«v©z« kh¿, ‘všyhŠ átka«’ v‹D« v©z« bgWj‰FÇa tÊ v‹id v‹gij MuhŒªJ bjËa nt©LtJekJ flik. V£L üšfis¥ go¥gjhY«, fhÉíL¤jšKjÈa nfhy§fshY«, fh£L¡F XLtjhY« kd¤J¡fQŸs MirnehŒ nghfhJ. kdkhR mfynt©Lkhdhš, kÅj‹ ïšyw nk‰bfh©blhGfš nt©L«.‘kd¤â‹f© kháydhjš mid¤jw«’ v‹W mwÉašò

Page 192: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18192

m¿îW¤âa âUtŸStdh®, ã‹id ïšyw be¿Æ‹ï‹¿aikahikiaí«, mj‰FÇa thœ¡if¤Jizey¤ijí«, ò¤âu¥ ng‰iwí« Kiw Kiwna »sªJ T¿¢bršYjš fh©f.

cy»š ïšywbe¿ Æšiynaš bgÇnah® njh‰w¤J¡nf tÊÆšyhk‰ nghŒÉL«. kfh¤kh fhªâÆ‹ jhŒjªija® ïšyw« el¤jhbjhʪ âU¥gnuš ï›îyf«mtiu¡ f©oU¡Fnkh? Mjyhš m‹g® mUshs®bgÇnah® njh‹Wj‰F Ãiy¡fsdhíŸs ïšyw«ï‹¿aikahj bj‹f.

ïšyw« go¥goahf xUtdJ khirí« xU¤âÆdJ khirí« Jil¡ftšyJ v‹gJ ftÅ¡f¤j¡fJ;kÅjdJ j‹dy« ïšyw¤âš v›thW gÈah»wbj‹gJ§ ftÅ¡f‰ghyJ. xUt‹ xU¤ânahL thœj‰FK‹d®¥ bgÇJ« mt‹ j‹idna neá¡»wh‹.kidÉnahL thGehŸ bjh£L¤ j‹id¥nghy¤ j‹»H¤âiaí« neá¡f¤ bjhl§F»wh‹; ã‹id mªner«ãŸisfËl¤âš guî»wJ; ã‹id¥ ãw cÆ®fËl¤âšguî»wJ. cÆ®fis neá¡F« cŸs¤âš j‹dy« VJ?âUtŸStdh® tF¤JŸs mâfhu Kiwit¥igneh¡Ff. mw¢ áw¥ò, ïšyw«, thœ¡if¤Jiz ey«,ò¤âu¥ngW, m‹òilik, ÉUª njh«gš KjÈamâfhu§fË‹ it¥ò Kiwia neh¡Ff xUt‹ xU¤ânahL thHhJ »l¥gJ ïa‰if¡F khWghL. RU§f¡T¿‹ j‹dy¡nf£L¡F«, m‹ò¥ bgU¡F¡F§ fUÉahÆU¥gJ ïšyw« ïšywnkahF«.

ïšyw¤J¡FÇa bg©iz¥ gÊ¥gJ«, mtshirÚ¤jhš K¤â ailayh« v‹W Ãid¥gJ« m¿ahik.flîsJ ïa‰if¥ gil¥gh»a bg©iz v›thWÚ¤jš ïaY«? jhtuKjš k¡fŸ <whf cŸs všyh¥bghUS« M© bg© tothÆU¡»‹wd. mitf£F¡fhuzuhíŸs flîS« M© bg© tothÆU¡»wh®.劉dkhf xUghâ ïa‰ifia v¥go Ú¥gJ! Ú¥gJthœit¡ Fiy¥gjhF«.

‘ k © z h i r j ‹ Å š b g h ‹ d h i r j ‹ Å šbg©zhir Ú¤jš mÇnj bgÇnah® jk¡F«’ v‹WM ‹ nw h ® T ¿ a bj ‹ i d v ‹ W á y ® nf £ f yh « .

Page 193: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 193

bg©zhir Jw¤jš nt©L« v‹gj‰F t©o t©oahf¥ gh£LfŸ âu£Ljš TL«. bg©zhir v‹gâšMir vtÇl¤âÈU¡»wJ v‹gij¢ áªâí§fŸ. Mirãw¡»w ïl« M©kf‹ kdk‹nwh?m«kdª âUªâdhšbg© khiaahf¤ njh‹Wthnsh? mtŸ bjŒtkhft‹nwh njh‹WtŸ? bg©iz khiaahf¡ fUJ« F‰w«Mlt‹ghynj,

kdkhrf‰w bg©iz ÉL¤J¡ fh£L¡nfhkiy¡nfh áy® XL»wh® . v§nf XodhY« fhkŠ RlhbjhÊínkh? bg©iz¡ fhk¥bghUshf¡ fUâ¡bfh©oU¡Fk£L« kdkhrfyhJ. m« kd¤njhL v§FthœªjhY« kÅj‹ fhk¤jhš vÇ¡f¥gLt‹. kÅj‹bg©iz¡ fhk¥bghUŸ v‹W v©Q« v©z¤âÅ‹W« Ú¤jšnt©L«. m›thW Ú¤jhnu Ú¤jhuht®,bjŒt tothŒ bg©izí« ãw t‰iwí« khiabad¡fUâ mitfis Ú¥gJ Ú¥gjhfhJ. bghUsšyt‰iw¥bghUshf¡ fh£L« m¿ahik¡ f£oÅ‹W« Jw¥gnjJwî.

kfh¤kh fhªâia¥ ghU§fŸ. kfh¤kh fhªâ cyfeLÉš - k© bgh‹ bg©zLÉš - 剿U¡»wh®. mt®bg©k¡fis¡ f©lhš fhŒªJ ÉGtâšiy; ‘khiakhia’ v‹W XLtâšiy. mt® bg©k¡fis m‹ò¤bjŒt tothf¡ fh©»wh®. Rªju_®¤â RthÄfŸtuyhW c§f£F¤ bjÇí«. ïa‰gifah® áW¤bjh©l®KjÈa bra‰fUŠ brašbrŒj Ôu®fŸ bg©izÉL¤J¡ fh£L¡nfhodh®f Ëšiy. mt® ïšyw¤âÈUªJ v§fŸ cÆiuíŠ átkhf¡ f©ltnu aht®.

M©k¡fSila ghœkd« - ngŒkd« -bg©Qyif¡ bfL¥gij <§F ÉǤJ¡ Tw nt©Ltâšiy. M©k¡fŸ m¿ahik ntira® T£lkhfcy»š gÇzĤâU¡»wJ. ï¡ fU¤J¥gl kfh¤kh fhªâghÇ[hš ntira® K‹ÅiyÆš ngáÆU¡»wh®. Mjyhšrnfhju®fns! Ú¤jh® v‹whš všyht‰iwí« ÉL¤JXLnth® v‹W bfhŸs‰f. cyif khiabad¡ fUJ«m¿ahikÆÅ‹W« Ú¤jtnu Ú¤juht®. mt®¡F všyhcÆUª j«KÆ® nghš njh‹W«. mtnu mªjz®;mwnth®. ï¡ fU¤J¥g‰¿na âUtŸStdh® ‘Ú¤jh®

Page 194: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18194

bgUik’ v‹D« mâfhu ïWâÆš ‘mªjz bu‹ngh®mwnth®k‰ bw›îÆ®¡FŠ - brªj©ik ó©blhGfyh‹’ v‹W mUË¢ brŒJŸsh®.

ïÅ Ú¤jh® bgUik Tw¥ nghâa fhyÄ‹ikF¿¤J tUªJ»nw‹. RU¡fkhf¢ áy ciufshš m¥bgUik òf‹W vdJ á‰Wiuia Ko¤J¡ bfhŸ»nw‹.âUtŸSt® ‘bra‰fÇa brŒt® bgÇa®’ v‹W Ú¤jh®bgUikÆš XâÆU¡»wh®. bgÇa® v‹gj‰F¥ bgUikíilnah® v‹gJ bghUŸ. bgUikahtJ vJ?bra‰fUŠ braš brŒtJ. bra‰fUŠ braš, F©LÕu§» brŒtjh? Mfha Ékhd« Él¡fh‰W KjÈadbrŒtjh? m‹W m‹W. cyif khiabad¡ fUJ§fU¤âÅ‹W« ÚªJ, všyh§ flîŸ ka« v‹D§ fU¤J¥bg‰W, v›îÆiuí« j«KÆ®nghš ghɤJ, mt®¡FeyŠ brŒtJ bra‰fUŠ brayhF«. m¢ bra‰fUŠbraš Ú¤jh® bgUik. ïªÚ¤jh®, ãw®¡»ÅJ brŒtnjhL, ãw® j«ik¤ J‹òW¤j neU«nghJ«, gÊ¡F¥gÊth§F« cs§bfhŸshJ, m‹òs§bfh©L, mt®J‹g¤ij¥ bghW¤J mt®f£F« eyŠbrŒth®. ïJÚ¤jh® bgUik.

(11-9-1925)

Page 195: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 195

32. ïisP®fS¡F xU É©z¥g«

ï‹W fhªâ mofŸ ãwªj âUehŸ. ï¤âUehŸâUehshfnt ah©L§ bfh©lhl¥gL«. C®tyxG§F«, ÉHh vL¥ò«, T£l¢ br¿î«, thœ¤bjhÈí«ï‹W eh£il¡ fhªâ kakh¡» ÆU¡F« v‹gâš IaÄšiy.

áw¥gikªj fhªâaofŸ âUehsh»a ï‰iw Ph‹Weh« v‹d vGJtJ? vkJ mUik¤ jÄœ eh£lh®¡Fv‹d ciu¥gJ? eh« vªÃiyÆÈU¡»nwh«? ãw eh£od®vª ÃiyÆÈU¡»‹wd®? ï›bt©znk vkJ cŸs¤âšmU«ã ky®ªJ ï¡f£Liu vGJkhW cªâ‰W.

všyh ehLfS« vªÃiyÆÈU¡»‹wd? mitcÇik ï‹g¤âš âis¤âU¡»‹wd. ekJ ehnlh - ekJghuj ehnlh - nea®fns! á¿J neuŠ áªâí§fŸ. c§fŸcŸs« cUF«; f©Ù® fy§F«. v¤Jiz ehŸ eh«cÇikÆHªJ »l¥gJ?

ekJ eh£oš v‹d Fiwí©L? ïa‰if tsŠbr¿ªj ehl‹nwh ekJ ehL? kiyts¤âš Fiwí©nlh? Ú® ts¤âš Fiwí©nlh? v›ts¤âšFiwí©L? ïka« e«KilaJ; f§if e«KilaJ.fUkiyÆ‹ T£lK«, gR§ fh£o‹ <£lK«, MWfË‹X£lK«, flšfË‹ NHY« ekJ eh£o‹ bghU£fh£á,kiygL bghUS«, fh‹gL bghUS«, flšgL bghUS«,Äilíª âUehL ekJ ghujehL. bgh‹D« kÂí«K¤J« bešY« òšY§ bfhÊ¡FŠ brGikehL ekJghujehL. ï›Éa‰if¥ bghUŸ bfh©L, PhƉ¿‹bt«ika‹¿¥ ã¿bjhU bt«ik glhkY« fy¥iga‹¿¥ ãÇbjhU fUÉ bjhlh kY« ïšywkh« ešyw«ngÂ, ïa‰if ï‹gªJŒ¤J, mUbz¿ nah«ãtªjd®ekJ g©il _j¿P®.

mt® tÊ tÊ tªj e«k¡fŸ ïJnghœJ vªÃiyÆÈU¡»wh®fŸ? efu¤ bjU¡fËš á¿J neu« ËW e«

Page 196: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18196

k¡fis c‰Wneh¡»dhš mt®fŸ Ãiy ïÅJ òydhF«.v¤Jiz v‹ò¡TLfŸ - njh‰ghitfŸ - FÊ ÉGªjf©fŸ - jirÆyh kh®g§fŸ - N«ãa njhŸfŸ - t‰¿aclšfŸ - fh£áaË¡F«! k¡fŸ ïUkš xÈ ã¢ir¡fhu®fŸ T¢riy í« bt‹WÉL«. ïilÆilnabjhGnehŒ òydhF«. mf¢nrh®îlD« Kf¢nrh®îlD« bršnth® v¤Jizng®! ftiyahš ã¤j®nghšel¥ngh® v¤Jiz ng®! bfhGikíŠ brGikí§FɪJ mHbfhGF« k¡fis¡ fh©lš mUikahÆU¡F«.

ï¢ áWikÃiy vŒâíŸs M©k¡fS«, bg©k¡fS«To elh¤J« ïšyw¤âš ï‹g« Ãyînkh?Mlt® _y¡FÊí« kfË® fU¡FÊí« girÆHªJ tw£á퉿U¡»‹wd. ï¡ fhuz¤jhš f£lHF¡ fh‹KisfŸãw¥gâšiy. fUÉÅš áijí« KisfŸ v¤Jiz!k©ÂYâ¤J« khS§ FHÉfŸ v¤Jiz! xU â§fËšXuh©oš rhtd v¤Jiz! FHªij kuz« ekJ eh£ošmÄj«; mÄj«. ï~bjh‹nw ekJ eh£L Ãiyia¥òy¥gL¤J«. ekJ ehL tWik¡F« ã¡F« mfhykuz¤J¡F« ïiuah»wJ v‹W RU§f¡ Twyh«.cŸeh£L Ãiy ï›thwhf; btËeh£onyh e«kt®fŸc‰WtUª J‹g¤J¡nfh® msî« c©nlh? ï›îy»šïªâaU¡FŸs áWik ntW vtU¡F c©L?

ï¢ áWiknehŒ¡F¡ fhuz« v‹id? ïkaŠrhŒªjnjh? f§if tw©lnjh? k‰w ïa‰ifts«RU§»‰nwh? všyh« ïU¡»‹wd. ã‹id v‹ndfhuz«? M£áKiw e« ta¥g£ošiy. ekJ eh£L¥bghUŸ ek¡F¥ ga‹glÉšiy. ïjdhš tWik ekJeh£oš Ãiyahf ËWÉ£lJ. ï¥bghGJ eh« v‹brašnt©L«? M£áKiwia kh‰¿ #d¥ bghW¥gh£áah¡fš nt©L«. mJF¿¤J e«kt®fŸ gy JiwfËY«Ka‹W Ka‹W ciH¤J« ga‹ÉisaÉšiy.

1921M« M©oš njh‹¿a x¤JiHah ïa¡f¤jhšbghW¥gh£á kyU« v‹gJ vâ®gh®¡f¥g£lJ. <uh©Leh£oš RjªâunjÉ jh©lt« ModhŸ. fhªâaofS«mÈ rnfhju®fS« eh£o‹ - tl¡F« bj‰F« nk‰F«»H¡F« - ehdhg¡f§fËY« - âǪJ âǪJ bghʪj

Page 197: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 197

brh‹kiHahš cÇik th‹gÆ® tsuyhƉW. ïªâak¡fŸ fU¤J¡f bsšyh« mÊîntiyÆY« M¡fntiyÆY« gâªJ »lªjd., r£lrigí«, Úâk‹w§fS«, gŸË¡Tl§fS« J¢rkhf¥ ghÉ¡f¥g£ld.xUt‹ j‹id¢ r£lrig m§f¤jt‹ v‹nwh, k‹whL«t¡Ñš v‹nwh, gŸË khzh¡f‹ v‹nwh brhšyî« ehzKwh‹. r£l ÛwY¡F« k¿aš ntiy¡F« bjh©l®fŸeL¡»‹¿ Ëwh®fŸ. ïstur® tunt‰ãš fythâU¡fehL á¤jkhÆUªj bj‹whš, mªehisa eh£o‹ ÃiyiamsªJ Tw nt©Ltâšiy. bgUª jiyt®fS«bjh©l®fS« xUt® ã‹ xUtuhf¥ ò‰Öršnghy¢áiwòFªJ mâfhu t®¡f¤ij eL¡Fw¢ brŒjJkw¡f‰ghynjh? fjnu ïšyh eh£oš v§fQ§ fj®kakh¡F« Ka‰á vGªjJ. mâfhut®¡f« mU»,#d¥bghW¥gh£á bgUF§ F¿íª njh‹¿‰W. ï›tsî«nghÇ‹¿ - ïu¤jŠ áªjÈ‹¿¥ - bghwhikÆ‹¿¥ -bghWik tÊ Ãfœªjd. ï¥ bgU«nghiu - cy»šv‹W« eilbgwhj m‹ò¥nghiu - mw¥nghiu -elh¤âd jiyt® vt®? mt®, x‹iw¤ JÂaªJc¥ãyh czîbfh©L bkȪj clYila xUt®. m¢áW tot« ï›tsɉF§ fhuz«?

m›tsî ÉiuªJ vGªJ cÇik nt£if bfh©nlhoa ehL, ï¥bghGJ m›nt£ifÆHªJ »l¡»wJ.x¤JiHahik fdbtd kiwªJnghƉW. x¤JiHahikv§nf? r£lrig g»Zfhu« v§nf? k¿aš v§nf? áiwv§nf? všyh« nghÆd. fjU¡F« fhy‹ tªâU¡»wh‹.fhªâaofŸ ngh® KidÆÅ‹Wª Ju¤j¥g£lh®. mtuJg»Zfhu îkhz¥ ngh®¡fUÉfŸ ãL§f¥g£ld. mt®f£oa cÇik¡ nfh£il jf®¡f¥g£lJ. fhªâaofŸ xUbraYÄ‹¿ xJ§» É»wh®. ï¡ bfhLikfŸ brŒjt®aht®? e«ik MŸnthuh? mšy; mšy. ekJ eh£o‰ãwªjtnu ï¤Jiz Éidah‰¿d®. cÇikaË¡ftšyX® ïa¡f¤J¡F¡ nfLNœªj T£l¤jh® ntbw‹dbrŒah®? m‹dh®ÛJ gÊRk¤j xU¥gL»‹nwhÄšiy.mtiu¥ g‰¿íŸs nkšeh£L ehfÇf¥ ngŒ mtiumiy¤J tU»wJ. m¡ T£l¤jh® x¤JiHah¢ braiy圤âÉ£lh®. ï¥bghGJ m‹dh® x¤JiHahÃidití§ fisªJ tU»wh®. ehsilÉš mt®

Page 198: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18198

x¤JiH¥ghsuht® v‹gJ â©z«. mt® tÊÆšeh£il ÉLtJ mwkhnkh? »H¡ T£l« v›tÊÆšV»D« Vf. mtiu ï¥bghGJ tÊk¿¡f nt©Ltâšiy.ï¥bghGJ eh£il¥ g©gL¤J« Ka‰áÆš jiy¥gLtJ m¿îilik.

Ka‰áÆš jiy¥gl nt©oat® aht®? ïisPnuaht®. r£lrig neaU«, t¡ÑšfS«, mtuida ãwU«K‹d ntiy¡F tukh£lh®. mt® khatiyÆšg£L¢ áw»Hªj gwitfshÆd®; x¤JiH¥ã‹¿¤ j‹dªjÅauhŒ v›Éidí« M‰w ïayhjtuhÆd®;všyht‰¿‰F« mâfhu t®¡f¤jh® Jizia ehLnthuhÆd®. ghujkhjhÉ‹ Kjš jisah ÆU¥gt® ï¡T£l¤jh®; ït® kndhÃiyia kh‰w KjÈš Kayšnt©L«. v›tÊÆš kh‰WtJ? ïÅ vtU« òJtÊfh£lnt©Ltâšiy. fhªâaofŸ tÊfh£o ïU¡»wh®.m›tÊg‰¿ el¡f ïisP® xU¥glš nt©L«.ïisP® r¤âah¡»uf¤âš cWâ fh£odhš cyf« mt®ta¥gL«. vt® v¤âw CW Ãfœ¤âD«, gÊ¡F¥gÊth§F« ïÊKiw ÉL¤J¥, bghWik fh¤J, vt®¡FªÔ§F brŒah mw¤âš cWâahf ÉF« Ãiy¤jbeŠr«bgw ïisP® KaYjš nt©L«. mªbeŠr«bgwhjh® mw¤ JiwÆš jiy¥g£LiH¡f mUfušy®.ï¥bghGJ M§ fh§FŸs ïisP® r¤âah¡»uf¥gƉá bg‰Wtuš nt©L«. »uhk¤J¡F _t® K‰go‹,neh¡f« ÉiuÉš Ãiw ntW«. ïisP® T£l«r¤âah¡»uf¥ gƉáÆš g©gLj‰F ïJnt rka«.ïisP® jk¡bfd X® ïa¡f§ f©L fhªâaofŸmw¤ij ts®¡f Kayyh«.

Inuh¥ghÉš eilbg‰w bgU«nghÇš jiy¥g£lehLfËYŸs ïisP®, j¤j« jhŒeh£L¡fhf¤ jkJï‹DÆ® Jwªjij vtnu m¿ah®. m¤jif¥ nghU¡Fï¥bghGJ ïisP®fŸ miH¡f¥gL»wh®fËšiy.fhªâaofŸ ngh® bghWik¥ngh®; mw¥ngh®; ãwcÆ®¡F¤ Ô§F brŒah m‹ò¥ngh®. ï¥nghU¡FïisP®fŸ njit. ï¥bghGJ xG§F g£l ïa¡f«ïšiynaD«, M§fh§ FŸs ïisP® cŸs¤âšmj‰FÇa Éij Éij¡f¥glš nt©L«. ï¤bjh©il¤njrg¡j®fŸ brŒth®fshf. nj®jš fhy¤âš k¡fŸ

Page 199: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 199

MÆu« MÆukhf¥ bghUŸ brytÊ¡ »wh®fŸ.m¥bghUËš ïisP® ïa¡f¤J¡bf‹W xU gFâtH§fyhfhjh? ïisPiu¡bfh©L njr nritbrŒÉ¤jš ešyJ. ïÅ Kâat®fshš eh£o‹ f£ilmW¡ftšy xUKiw fh©lš ïayhJ. m«Kiw fhztšyh® ïisPnu.

eh£o‹ cÆuh»a ïisP®fns! cyif neh¡F§fŸ; Ú§fŸ ãwªj eh£il neh¡F§fŸ. cÇikÆHªJ thG«thœî« thœthnkh? M©lt‹ ek¡F ïkaª jªjh‹;f§if jªjh‹. m›Éa‰ifia¥ ga‹gL¤j nt©LtJekJ flik. m¡fldh‰w vG§fŸ; vG§fŸ. rhâ rkant‰Wik mU«ghj cŸsKila ïs§f‹Wfns! Ú§fnsnjr nrit¡F mUf®fŸ. ghujkhjh c§fŸ Kf«neh¡F»whŸ. mtŸ Kf« neh¡F§fŸ. c§fŸ kd« cUF«.e«ik <‹w jhŒ¡F ehk‹nwh fldh‰wš nt©L«? ãw®jia¡F mtis É£oU¥gJ mwkhFkh? ïisP®fns!cÇik¥ nghU¡F cÇat® Ú§fns. vG§fŸ; vG§fŸ.fhªâaofŸ ãwªj âUehsh»a ï‹W c§fis neh¡»¢brŒJbfhŸS« É©z¥g« ïJnt. (2-10-1925)

Page 200: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18200

33. M©ikí« mofS«

M©ik v‹gJ ahJ? ïJ F¿¤J ÉǤJ¡ Twnt©Ltâšiy. M©ik mjÅD« ešyh©ik v‹gJahJ v‹W ï‰iw¡F¢ Rkh® ïu©lhÆu« M©Lf£FK‹d® eª jÄœeh£o‰ nwh‹¿a M©lifah® xUt®T¿¥ nghªjh®. m›th©lifah®,

‘ešyh©ik v‹gJ xUt‰F¤ jh‹ãwªjïšyh©ik M¡»¡ bfhsš’

v‹W T¿¥nghªjh®. ï¤âU¡FwŸ, ‘Fobraštif’v‹D« mâfhu¤âš ÄË®tjhÆD«, m~J ïJ nghœJeh« ãwªj ïšyh»a ghuj eh£o‹ ÛJ vkJ fU¤ij¢brY¤J»wJ. m¡ fU¤J¡bfh©L, m¤âU¡Fwisneh¡FkhW Vida m‹g®fisí« nt©L»nwh«.

ešyh©ik v‹gJ vJ? nea®fns! T®ªJáªâí§fŸ. ‘ešyh©ik v‹gJ xUt‹ jh‹ ãwªjïšyh©ik M¡»¡ bfhsš’ v‹W âUtŸStdh®m¿îW¤J»wh®. jh‹ ãwªj ïšiy¥ ãw® ta¥gL¤â¡fhy§fÊ¥gJ M©ikahFnkh? jdJ ïšiy¥ ãw®ta¥gL¤â thsh fhy§fÊ¥ngh‹ ehQilnah‹Mfh‹. M©ik¡FwŸ ÄËU« mâfhu«, ehQilik’v‹D« mâfhu¤â‹ ã‹d® it¡f¥g£lJ§ ftÅ¡f¤j¡fJ. ešyh©ik¡F eh© ïa‰if m ngh‹wj‹nwh? ehÂHªJ cy»š thœjÈDŠ rhjny e‹W.ehšyh® cÆUila khªjuhtnuh?

‘mÂa‹nwh ehQilik rh‹nwh‰ f~â‹nwš ãÂa‹nwh ÕL eil’

v‹W«,

ehzhš cÆiu¤ Jw¥g® cÆ®¥bghU£lhšeh©Jwth® ehzhŸ gt®

v‹W«,

Page 201: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 201

ehzhf¤ âšyh® ïa¡f« ku¥ghitehzhš cÆ®kU£o a‰W’

v‹W« e« M©lifah® T¿ÆU¤jš fh©f.

eh« ãwªj bgÇa ïšy« ekJ ehL. m¥ngÇšy«ekJtÊ ïa§fÉšiy vÅš, eh« ãwªj á¿a ïšy«e«tÊ v›th¿a§F«? ïšywkh»a mf ï‹g¤J¡F CWÃfHhjthW fh¡fnt©Lkhdhš, òw ï‹g¤J¡F C‰whfîŸs ehL e«tÊ ïa§fš nt©L«. cÇik ïšyheh£oš thG« k¡f£F ï‹g« ïšiy v‹W bjËthf¡Twyh«. ï‹g¤J¡F¥ ãw¥ãl« cÇik v‹gijÉs¡fnt©LtJ mehtáa«. ‘ehkh®¡F§ Foašnyh«’v‹wUËa m¥g® RthÄfŸ, mj‰F mtnu bghUŸÉǤjh‰nghy, mnj âU¥gh£oš, ‘vªehS« ï‹gnkJ‹gÄšiy’ v‹W mUËaJ fh©f. moik Ú§»acÇikÆnyna ï‹g kz« fkGbk‹f.

ekJ eh£oYŸs ïšthœ¡if ï¥bghGJbr›tnd eilbgWtâšiy. tWikahY«, ãÂahY«,ãz¡fhY«, ntW gyt‰whY« Õo¡f¥g£L, ïšthœîFiyªJ tUtij ehK« f©Qw¥ gh®¤J« brÉíw¡nf£L«, ehzÄ‹¿ thœªJ tU»nwh«. tWik KjÈaFiwghLfŸ cWj‰F¡ fhuz« v‹id? nghâabghUË‹ikahF«. ‘bghUË yh®¡F ï›îyfÄš’ v‹WM©ik ïašò cz®ªj âUtŸStdh® miwjš fh©f.‘KÅtU« k‹dU« K‹Dt bgh‹dhš Koík‹nw’v‹wh® kÂthrfdhU«. ï›îyf thœÉ‰F¥ bghUŸï‹¿aikahjJ. bghUŸ tsŠ RU§f¢ RU§f ï‹geyD« RU§Fjš ïašò. bghUŸ ngh¡»‰F¡ fhuz«eh« ãwªj ïšy« e«tÊ ïa§fhikahF«. J¡Fkh¤âu« ekJ eh£L¥ bghUŸ mWgJ nfho btËeh£L¡F¥ ngh»wbjÅš, k‰wt‰¿‰F v›tsî bghUŸnghFbk‹gij¥ g‰¿¡ TWjY« nt©Lnkh? å£L¥bghUŸ bgÇJ« btË br‹W bfh©oUªjhš, å£ošï‹g« VJ? ï‹g« ïšyh å£oš r©ilí« T¢rY«FH¥gK« Ãfœjš ïašò. ekJ eh£o‹ Ãiy ïJnghœJ v›th¿U¡»wbj‹gJ btŸËilkiy.

eh« ãwªj ïšykh»a ghuj eh£o‹ ts§FiwªJtUjš fhQ« ikªj® gy®, m¡Fiwgh£il Ú¡f

Page 202: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18202

KayhJ, Fiwgh£o‰nf bgÇJ« Ka‹W tUjš f©TL.ï›thW brhšYjš Ãahankh v‹W áy® fUjyh«. m›t‹g®fŸ e«kt®fŸ braiy¢ á¿Jneu« c‰W neh¡Fth®fshf. KjyhtJ gŸËÆš go¡F« khzh¡f®fis¡ftÅ¡fyh«. ït®fŸ v›bt©z¤njhL gŸË EiH»wh®fŸ? ‘go¤J VjhÆD« c¤ânahf« bgwyh«’ v‹D«v©zk‹¿ ntbw› bt©z« mt®fŸ cŸs¤âšFobfhŸ»wJ? ïsikÆnyna ï›bt©z¤J¡F vËauhF« khzh¡f®, ã‹id eh£o‹ ey§fUâ ciH¥nghuhjš mÇJ. mt®fŸ gÆY« fšÉnah mt®f£F cÇikcz®î C£LtJk‹W. ï¥bghGJ ï¤jif khzh¡f®fshÆU¥gt®fns, ã‹id¥ nghäÞ mâfhÇfshfî«,khÍÞonu£Lfshfî«, fby¡l®fshfî«, îthfm§f¤jt®fshfî« tu¥ngh»wh®fŸ. ït®fŸ thÆyhf¤ njrnritia v›thW vâ®gh®¤jš Koí«?

ï¥gjÉ bgwhj áy khzh¡f® t¡Ñšfsh»wh®.mt® fU¤J tH¡»‹ÛJ« bghUË‹ÛJ« go»wjšyhkš, cÇikÆ‹ÛJ go»wâšiy. t¡Ñš T£l¤âY« áy e‹ k¡fËU¡fyh«. bghJ¥gl t¡ÑšfŸbrŒí§ »s®¢áÆ‹ mo¥gilia MuhŒªjhš, mJj‹dy¤âš KotJ fhzyh«. ït®fŸ brŒí§ »s®¢á,mâfhut®¡f mik¥òfËš m§f« bgwš KjÈat‰iw¡F¿¡bfh©L ÉgjhF«.

t¡Ñyhfhj khzh¡f® áy® c‰wtaâš thÂgŠbrŒa¥ òw¥gL»wh®. ït® thÂg« nkšeh£L¥bghUis th§» ɉW¢ áW Câa« bgWtjhF«.ï~bj‹d thÂg«? ïjdhš eh£L¡F ey‹ c©lh?nfL c©lh? ï›thÂg«, ekJ eh£L¤ âUit nkšeh£L¡F¤ Ju¤JtJ.

k‰w khzh¡f®fŸ bjhʉrhiyfËY«, murh§frhiyfËY« fÂj®fsh»wh®fŸ. ït®fŸ ïaªâu§fŸnghy cH‹W cH‹W XŒtilªJ ÉL»wh®fŸ. ït®fŸcŸs¤âš cÇik¤ bjŒt« v›thW nfhÆš bfhŸS«?

f‰wt® Ãiy ï›thwhf, fšyh® Ãiy v›thwh»wJ?mtUŸ gy® nkšeh£L KjyhËfË‹ bjhʉrhiyfËš bjhÊš òÇgt®fshŒ ÉL»wh®. k‰wt® Étrha«KjÈa bjhÊš òÇ»wh®. nkšeh£L¥ bghUŸ kÈthš,

Page 203: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 203

eh£L¤ bjhÊyhs® gy®, eh£L¤ bjhÊš òâa ïl«bgwhJ TÈah£fshf btËehL brš»wh®. ghujehblD« ekJ å£L k¡fŸ ïªÃiy퉿U¡»wh®fŸ? jh«‘ãwªj ïšyh©ik ah¡»¡ bfhŸSªâw‹ e«kt®fŸ ghšfhnzh«; fhnzh«.

jhjhghŒ, âyf® KjÈa xU áy®¡F cÇik nt£ifvGªjJ. m›btG¢á¡F¤ JizòÇa ehL á¤jkhfÉšiy. nk‰T¿athW eh£o‰ ãwªj k¡fns eh£LÃidÉHªJ thœth®fshÆ‹ xU áy® Ka‰á v‹brŒí«? jiyt®fŸ ciH¥ò« fh§fuÞ Ka‰áí«ga‹glhik f©l xUt® ‘v¤JizehŸ eh« ãwªjå£il ek¡FÇikah¡fhJ »l¥gJ’ v‹bw©Â mw¡»s®¢á òÇa¤ bjhl§»dh®. ‘ekJ å£oš ek¡F cÇikÆšiyah’ v‹w ehQilik mt®¡F M©ikiavG¥ã‰W. mtU« jh« gÆ‹w fšÉtÊ Ã‹W, ghÇÞl®bjhÊš brŒJ, nkšeh£L ehfÇf¤âš _œ»ÆU¥ghuhdhš, M©ik mt®kh£L« vGªâuhJ. j«ik¥ g‰¿aÔ£L¡F mt® bj‹dh¥ãÇ¡fhÉš fGthŒ njo¡bfh©likahš, jh« ãwªj ehlh« å£o‹ÛJ mtuJfU¤J¢ br‹wJ. mj‹ Ãiyiaíz®ªJ, ehQ ilauhŒ,‘vdJ å£il vdjh¡»¡ bfhŸshjtiu vd¡Fåbl‹d thrby‹d’ v‹W všyhª JwªJ, eh£o‹Ãiyia m¿É¡F« xU nfhyª jh§», M©ikíl‹ciH¤J tU»wh®. âUtŸStdh® TW« ehQilik¡F« ešyh©ik¡F« ïy¡»a« m¥bgÇah®. mt® aht®?

fhªâaofŸ KjšKjš k¡fŸ M©ik bfL¡F«_y fhuz§fŸ ï‹d ï‹d v‹W f©lh®. f©Lešyh©ikia¡ bfL¡F« gŸË¡Tl¤ij - Úâk‹w¤ij- r£lrigia - xÊ¡FkhW j«Kl‹ ãwªjhiu nt©o¡bfh©lh®; ïHªj M©ikia¥ bgw¤ Ô©lhikiaÉy¡FkhW«, ϪJ KÞÈ« x‰Wikia ts®¡FkhW«,uh£od¤ij¢ RH‰WkhW« nt©od®. mt® nt©LjšÃiwnt¿a ïl§fËš js®¢á Ú§», C¡fbkGªJ,M©ik íwyhƉW. ïstur® tunt‰ig Éy¡Fksî«M©ik¤ âw‹ vGªjJ.

ã‹id M©ikia¡ bfL¡F« Ka‰á jiyfh£o‰W. Û©L« e«kt®fŸ M©ikia¡ Fiy¡F«

Page 204: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18204

be¿ g‰wyhÆd®. M©ik ÄFªj xUt® v‹ brŒth®!mtut® brhštÊ¢ brhštÊ¡ fh§fui[ ÉL¤jh®.ešyh©ikia tH§ftªj kU¤Jt®, M©ik¡FÇax¤JiHahikia xL¡f xU¥g£lhY«, mj‹ cÆuhfcŸs x‹iw ï‹D«Él xU¥glÉšiy. m›bth‹WahJ? mJjh‹ ifuh£od«. mj‹ tʤ j«Kl‹ãwªjh®¡F M©ikia vG¥g mofŸ Kaš»wh®.

fhªâaofŸ všyht‰iwí« É£L¡ bfhL¤jh®;uh£od¤ij ï‹D« É£L¡bfhL¡fÉšiy. uh£od¤ijmofŸ v‹W« É£L¡ bfhL¡fkh£lh®. eh£ošx¤JiHahik - öy¤âš - xL§»dhY«, mJ -N¡Fk¤âš - ï‹D« xL§fÉšiy v‹gij uh£odïa¡f« fh£L»wJ. fhªâaofŸ jh§»íŸs ifuh£od¤âš g»Zfhu îkhz Kiwfbsšyh« ml§»ÆU¡»‹wd. ãuzt kªâu« ngh‹wJ ifuh£od«.kªâu§f£bfšyh« cÆ® ãuzt k‹nwh? ifuh£odK«všyh Kiwf£F¤ jhuf« ngh‹wJ. ïij¡ T®ªJáªâ¥ngh®¡F E£g« òydhF«.

Kjš Kjš ifuh£od mÊthš ekJ eh£o‹M©ik FiyªjJ. ifuh£od mÊthš mWgJ nfho%gh ekJ eh£il É£L¢ brš»wJ. ï›bth‹whšeh£L¡F Éisªj nfnlh bgÇJ. ïij cÆ®¥ã¤jhš,všyh« eyKW«. x¤JiHahik v‹D« MW, gy»isfshf¥ ãǪJ eh£oš ghŒªJ bfh©oUªjJ.ï¥bghGJ m¡»isfbsšyh« x‹Wg£L¥ nguhwhfXL»wJ. m¥nguhnw ifuh£od«. ifuh£od¤âš fj®v‹D« M¡fK«, ãw eh£L¤ J Éy¡F v‹D« mÊî«ml§»ÆU¤jš fh©f. fj® cÇik¡F m¿F¿ahF«.

ï¥bghGJ eh£oYŸs f£á¤ â£l§fbsšyh«M©ikia vG¥òtdtšy. mitahî« mâfhut®¡fmiwfsh»a mik¥ò¡fËš ml§» M©ikia¡bfL¥gd thF«. ešyh©ik ïaš fhªâaofŸ fh£L«ifuh£ od¤âš ïU¡»wJ. r£lrig EiHî« ãwî«å© Muthuk‹¿ M©ikia C£Ltdtšy.‘ïšyh©ik ah¡»¡ bfhŸS«’ tÊia¡ fhªâaofŸfh£L»wh®. f©QŸnsh® m›tÊg‰¿ el¥ghuhf.

(9-10-1925).

Page 205: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 205

34. mf¡f©

‘Kf¤â‰ f©bfh©L gh®¡»‹w _l®fhŸ - mf¤â‰f©bfh©L gh®¥gnj Mdªj«’ v‹gJ âU_y®âUth¡F. ïªehËš mf¡f© ng¢R« c©nlh? mf¡f©v‹wJ« vŸË eifahLnth® gy® ïU¡»wh®. j‰fhythœÉ‹Ãiy ï›th¿U¡»wJ! ïªehËY« xUt®‘mf¡f©’ v‹W brhš»wh®; vGJ»wh®; m¡f©ÉÊ¥ò¡F ciH¡»wh®. mt® aht®? rg®kâÆYŸsr¤âah¡»uf Máuk¤â‹ jiyt® kfh¤kh fhªâ.

rg®kâ r¤âah¡»uf Máuk¤âYŸs ïisP® áy®á‰¿‹g¤ Jiw¡F vËauhd fhuz§bfh©LfhªâaofŸ x‹gJehŸ c©zhÉuj« ïUªjh®. m›Éuj¤ij¥g‰¿ mofŸ ‘a§ ïªâah’Éš vGâíŸsF¿¥ò tUkhW:-

‘bghJk¡fŸ vdJ c©zhÉuj¤ij¥g‰¿¡ftiyíw nt©Ltâšiy. mij mt®fŸ ftÅahâU¥gh®fshf. Éuj« v‹ndhL fyªjbjh‹W.f©ÂHªJ thœjY§ TL«. c©zh ÉujÄ‹¿ eh‹thœjš KoahJ òw¤J¡F¡ f©fŸ v›thnw m›thnwc©zhÉuj« mf¤J¡fhF«’.

ï¥bgh‹DiufŸ ekJ mf¤ij¡ ft®»‹wd.j‰fhy muáaš nkilfËš ngr¥gL« ng¢irí«e«bgUkh‹ bkhÊiaí« neh¡FÊ, K‹idaJ mf¡f©iz kiw¥g bj‹gJ«, ã‹idaJ mij¤ âw¥gbj‹gJ« És§Fjš fh©f. c©zh ÉujkhtJmf¡f© âw¥ò v‹W mofŸ TWtJ c‹d‰ghyJ.mofŸ mo¡fo c©zhÉuj« V‰»wh®. Mkjhgh¤KjyhËfŸ bghU£L«, g«ghŒ, brsÇ brsuh, nfhA¤KjÈa ïl§fËš vGªj _®¡f r¡âÆ‹ bghU£L«mofŸ c©zhÉuj« ïUªjJ, nea®f£F¤ bjÇí«.ïJnghœJ mofË‹ jiyik¡Ñœ eil bg‰WtUŠr¤âah¡»uf Máuk¤âYŸs áWt® áWÄa® áy®,

Page 206: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18206

Ãiwfh¡f ïayhJ, nrhjid¡F vËauhdJ f©L,mofŸ c©zhÉuj« V‰wh®. mJ F¿¤J mt® vGâaJtUkhW:-

‘r¤âah¡»uf Máuk« v‹gJ v‹dhš el¤j¥gLtJ. Ãy¤J¡F« f£ll¤J¡F« kh¤âu« bfGjife©g®fŸ ïu©L y£r %gh cjÉÆU¡»wh®fŸ. MáukeilKiw¡ bfd mt®fŸ M©LnjhW« gâbd©zhÆu« %gh cjÉ tU»wh®fŸ. ï›tsî« eh‹ï§FŸst®fËil xG¡f¤ij X«ã tUtjhf v©Ânamt®fŸ brŒ»wh®fŸ. Máuk¤âš taJ‰w kfËU«MltU« ïU¡»wh®; f£os§ FkÇfS« Fku®fS«ïU¡»wh®fŸ. ã‹dt®fŸ xšY«tif kzÄ‹¿thHnt gƉá brŒa¥gL»wh®fŸ. Máuk¤âš bg©k¡fŸ bg‰WŸs cÇikia¥ nghy ntbw› Él¤âY«m›Éd¤jh® bg‰¿U¥gjhf ah‹ m¿ªjtiu ïšiyv‹nw brhšnt‹. vdJ Ka‰áfSŸ jiyahaJ ïJnt.áWt®fËl¤âš jtWjš Ãfœjš f©nl‹. ï¤jtWjY¡F c£glhj gŸËfŸ ïšiy. ï~J vd¡F¤bjÇí«. k‹gijÆ‹ M©ikiaí«, ïisP® Fzey¤ijí« fšY« m¤jtWjš Máuk¤âš ÃfHyhfhbj‹gJ vdJ ÉU¥g«. ãŸisfis xW¡f mEkâÆšiy. v‹dhš el¤j¥gL« ïu©L gŸË¡Tl¤âY«ah‹ bg‰w mEgt« ‘xW¤jš öŒik Éis¥gâšiy’v‹W m¿îW¤â ÆU¡»wJ. ï¤jif Ãfœ¢áfËšc©zhÉuj« gadˤâU¥gij ah‹ bj‹dh¥ãÇ¡fhÉš cz®ªâ U¡»nw‹. mijna Û©L« bfh©oU¡»nw‹.’

ï›îiufËš m¿a¡ »l¡F« c©ikfŸ gy¥gy.bghUŸ cjînth® fU¤J¡F khWg£l ÉidfŸÃfHyhfh bj‹gJ ftÅ¡f¥glš nt©L«. bfhilahs® fU¤J¡F khWg£l ÉidfŸ cy»š elthkÈšiy. ï›thW v¤Jiznah bfhilfŸ ghœgL»‹wd. ï§F Mya§fS«, kl§fS« ÃidɉFtU»‹wd. bfhilahs® fU¤J¡F khWg£l Éid¡F¡fGthŒ Máuk¤ jiytnu njLjš - mJî« c©zhÉuj« ïUªJ j«ik¤ jh« xW¡F« be¿ ËW njLjš -v›tsî mUik! mUik! ï¤jif¥ bgÇnah® vªehËšnjh‹¿dh®? vªehËš njh‹Wth®?

Page 207: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 207

jt¿iH¤j k¡fis xW¤jš jtbw‹W cz®ªJ,mt®fis¤ öŒik¥gL¤j mofŸ neh‹ng‰wijÃid¡f Ãid¡f mÏ«irÆ‹ E©ik òydh»wJ. k‰w¥ghlrhiy¤ jiyt®fS« fhªâaofŸ tÊg‰¿ elªjhšãŸisfŸ öŒik íWth®fŸ. ãu«ghY« f«ghY«òil¡F« MáÇa‹kh® ãŸisfis eštÊÆš âUªjhbjhÊnthnu aht®. ekJ mÏ«rh j®k Ia‹ fh£L«tÊ cy»š v‹W guî«?

<©L¢ áw¥ghf neh¡f‰ghy bjh‹WsJ. f£lHF«ïsikí« br¿ªj f‹ÅfS« fhisfS« xnu ïl¤âšv›Éj¡ f£L¥ghLÄ‹¿ thd«ghoia¥nghš Mdªjkhf Moí« ghoí« thœtnuš, mtiu cyf ï‹g«j‹tÊ¥ gL¤jh bjhÊínkh v‹W gy® fUjyh«.nrhjid, ãŸisfis¢ áy ntisfËš bra‰ifKiwfis¡ ifahsîª ö©L«. mitfË‹ bfhLikiamofns T¿ÆU¡»wh®.

bg©Q« MQ« gil¡f¥g£lj‹ neh¡f«v‹id? btW« ïʪj Éy§»‹g¤ij Ef®j‰bghU£nlh? m‹W; m‹W. bkŒíW òz®¢á ãŸis¥ng‰¿‹ bghU£L x›bthU bghGJ ÃfH nt©LtJïašng. m¥Õilia bg©Q¡F« MQ¡F« V‰g£lthœîÃiy v‹W nfhlš jtW. mJ »£lh ntisÆšbra‰if¤Jiw e©zY« jtW. m¥Õilna ãwÉ¥ga‹v‹W fUJnth® Éy§»D§ filahabu‹f. bg©Âl¤JŸs mHF«, gh£L«, flî£l‹ikí« Vndh fhk¡FUlU¡F¥ òydht âšiy? ïsik¥ gH¡f¤â‹bfhLik k¡fis vÇ¡»wJ. ïsikÆš ãukrÇa« fh¤jåu®. c‰w taâš v›Éidí« vËâš M‰wtšytuht®;KoÉš v›îÆiuí« j«KÆ® nghš bfhŸS« xU bgU«Ãiyiaí« vŒJt®. ïU¡F« nghJ« ÉF«nghJ«v¥nghJ« ïÊthd v©z§ bfhŸS« k¡fŸ, ÉiuÉšM©lifikÆHªJ, v› É‹gK« EfuhJ, ãwªJ«ãwthj kh¡fshŒ khŸth®fŸ. mt®fis¥g‰¿¥bgÇJ« ïu§F»nwh«! fhªâaofŸ g©il¥ ãukrÇaÃiyia cÆ®¥ã¡f Ka‹WtUjiy ïªâa® cz®thuhf.ïij¥g‰¿¢ rka« neU«nghJ ÉǤJ¡ TWnth«.fhªâaofŸ vGâíŸs F¿¥ãš,

Page 208: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18208

‘c©zhÉujnk v‹ thœÉš Koth ÆU¡f nt©Lbk‹W ah‹ ÉU«ò»nw‹. ï¤jifa Éuj« ï‹D« ïU¡f neU«v‹W v‹DŸs¤JŸs x‹W m¿É¡»wJ. vij vt® m¿th®?ïjÅY§ foabjh‹W ÃfHyh«. ah‹ brŒtJ K‰Wª jtwhfî«ïU¡fyh«. ah‹ cÆ® JwªjJ« ‘V’ m¿ÉÈ! j¡fnj bg‰whŒ;nt©L« nt©L«’ v‹W cyf« rukfÉ ghLjY§ TL«.j‰nghœJ vdJ braš ãw®¡F¤ jtwhf¤ njh‹¿dhY«, m~Jv‹Dl‹ ÉuÉna ÉF«’

v‹W tiuªJŸs ciufis nea®fŸ Kf¡f©zhšneh¡fhJ mf¡f©zhš neh¡Fth®fshf.

fhªâaofis c©zhÉuj¤J¡F ïiuah¡fhJfh¡F« bghW¥ò r¡âah¡»uf MáuktháfËl¤J«,njr¤ jhÇl¤J« ïU¡»wJ. ïªâa k¡fns! fhªâaofis¡ bfhiy brŒa¥ngh»Ö®fsh? thH¢brŒa¥ngh»Ö®fsh? mt® thœit Ú§fŸ ÉU«ã‹, r¡âah¡»uf be¿Æš ÚY§fŸ. (4 - 12 - 1925)

Page 209: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 209

35. vdJ Ãiy

rnfhjÇfns! rnfhju®fns!! ï‹W ït© ntbwhUf£Liu tiua¥ òfhJ, ‘vdJ Ãiy’ v‹Dª jiy¥ÕªJtiua¥ òFtJ F¿¤J¥ bgÇJ« tUªJ»nw‹. tUªJ«cs¤njhL ï~bjGj¥ òFtj‰F¡ fhuzkhf ÉgJ,vdJ bfGjif e©gU« cGty‹gUkh»a âU. <. bt.ïuhkrhÄ eha¡fiu MáÇauhf¡ bfh©l ‘FoauR’v‹D« g¤âÇifÆ‹ T‰nwahF«. flªj _‹W thukhf¡‘FoauR’ v‹id¤ jiyö¡» vGJtâš bgU§ftiybrY¤â tU»wJ. Kjš thu« m¥g¤âÇif vGâaïÊbkhÊfis¡ f©Q‰wnghJ mj‹ ád¡F¿¥ò v‹K‹nd òydhƉW.

xUtuJ cŸs¤öWŠ ád¤â‹ E©ik mtuJvG¤âš gUikahf¥ òy¥gLjš ïašò. ešnyh® áyU«ád¤J¡F ïiuahF«nghJ j«ika¿ahJ jkJÚ®ik¡F khWg£L ïÊJiwÆÈw§» Éidah‰WjY©L. ád« xL§f¥bg‰wJ« mt® kdnk mtiu xW¥gjhF«. ï¤ j‹ik, k¡fËl¤J ïašghŒ mikªâU¥gJ.v‹WŠ ád¤jhš vǪJ fUF« cŸsKila kh¡fis¥g‰¿ <©L x‹W§ Twnt©Ltâšiy.

âU. ïuhkrhÄ eha¡f® r¤âah¡»uf be¿ ËWK«Kiw áiwòFªj Óy®. m‹dh® ‘FoauR’ ï¥bghGJád¤jhš ÉG§f¥g£L eŠir cÄœªJ tU»wJ. ã‹nd,mJ, ád¤jhš cÄœªj ciufËš vÇí« eŠR f©LtUªJ« v‹gij vâ®gh®¡»nw‹.

br‹w thu¡ ‘FoauR’ v‹id kd«nghdthWjh¡»¥ òil¤âU¥gJ f©L Éa¥gilªnj‹. ‘Foauá’‹T‰W¡ f£F¢ br›tÅiw ïW¡fnt©LtJ mehtáa«v‹¿ Uªnj‹. vj‰F« X® msî c©L.

âU. eha¡f®kh£L ah‹ ï‹D« e£òÇik ó©LŸns‹. mt® kU©L »l¡»wh®. mt® kU£áia¥ngh¡f nt©LtJ vdJ fl‹ v‹W cz®»nw‹. ï‹W

Page 210: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18210

mt®bghU£L ï¢ áWJiwÆš ïw§F»nw‹. nea®fŸk‹Å¥gh®fshf.

fhŠá kfheh£o‹ eilKiwÆš á‰áy TW âU.eha¡f® ÉiHªjthW ÃfHhikna m‹dh® ‘FoauR’v‹id¡ Filj‰F¡ fhuz« v‹gJ mj‹ ciufshše‹F bjÇ»wJ. ‘Foauá’‹ ád¡F¿¥ig¥ òy¥gL¤j¥ gyciufŸ nt©Ltâšiy. mjÅ‹W« mfœªJ <©L¢ áyciufis vL¤J¡ fh£Ljny rhY«.

‘$kh‹ KjÈah® mt®fŸ jh‹ ga§fhË v‹W« jh‹ xU bg© M¤kh v‹W«, M© M¤kh mšy v‹W« mo¡fo xË¡fhkš brhšÈ¡ bfhŸtJ©L’ï›t«òfŸ v‹id ne®Kfkhf¤ jh¡Ftd

tšynth? âU. eha¡f® ‘Foauá’š ï¤jifa ‘kÂfŸ’gy xË®»‹wd. ‘ga§fhË’ v‹W ah‹ ah©LŠ brh‹dâšiy. ‘bg© M¤kh’ ‘M© M¤kh’ v‹W« ah‹ brhšÈ¡bfhŸtâšiy. M¤khÉš bg© VJ? M© VJ? âU.eha¡f® ah‹ fhŠáÆš mˤj Ô®¥ig v›thW âÇghfcz®ªJ ïl®¥gL»whnuh, m›thnw ‘bg©’ ‘M©’v‹W ah‹ brhštijí« âÇghf c™®ªJ ïl®¥gL»wh® nghY«! gy ïl§fËš bg© k¡fis¥g‰¿¥ngr neU«nghbjšyh«, MÂd¤âY« bg©Âd¤ij¢ áw¥ã¤J¡ TWtJ vdJ tH¡f«. âU. eha¡f®e©guhfyh‹, mtuJ IaªâÇig¡ fisa nt©LtJvdJ flik.

e©gnu! eha¡fnu!! nf©Ä‹. ah‹ F¿¥ãL« M©bg© v‹gd tot¤ijbah£odtšy. mit ïašig¡F¿¥gd. Mš bg©Q« bg©Âš MQ« c©L.XUÆ® M© totª jh§» ÆU¥ãD« mj‹ghšbg©Âašò mikªJ»l¤jš nt©L«. bg©Âašòmika¥bgwhj M©kf‹ bfhiyPdhŒ ïu¡fÄydhŒt‹fzdhŒ cy»il thœt‹. bg©toÉš M©ïašò bg‰nwhU« ïªÚunuaht®. bg©Âašò bg‰wM© k¡fns öauhŒ - åuuhŒ - fÉPuhŒ - gh£nlhÉa¤âš fU¤JilauhŒ - m‹òs¤juhŒ - thœªJcyif elh¤âdh®; elh¤J»wh®; elh¤Jth®. ‘ïu¡f¤J¡F Ãiy¡fsdhf cŸsJ bg©ik’ v‹W ah‹brh‰wij, eha¡f® âÇghf¡ bfh©L, v‹id¥bg©bzd¥ ngáaJ F¿¤J ah‹ tUªjÉšiy.

Page 211: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 211

MbzD« mu¡fdhf thœtâD« bg©bzDªbjŒtkhf thœtâš vd¡F ÉU¥gK©L. mJ F¿¤JjtK« »l¡»nw‹. e©g® eha¡f® v‹id ïʤJ¡TW«KiwÆš bg©Qyif¥ ga§bfhŸË íyfh¡»aJF¿¤J tUªjhâU¡f KoaÉšiy. bg©iz ïʤJïʤJ¡ T¿a‹nwh ehL ïªÃiyí‰wJ? ï‹Dkhm›t¿ahik! it¡f« åuU¡fh m›t¿ahik! bfhLik!bfhLik! eha¡fnu! m‹gnu! ÓijÆ‹ cWâia -ghŠrhÈÆ‹ Éuj¤ij - f©z»Æ‹ åu¤ij - kÂnkfiyÆ‹ mw¤ij - ãw®ghš nf£lhjš cz®ªJbj˪J cÇik¥ nghÇš jiy¥g£L ciH¥Õuhf.

ïÅ¡ fhŠá kfheh£L¡F¤ jiyt‹ v‹D«KiwÆš v‹ÛJ âU. eha¡f® Rk¤J« gÊ v‹d v‹gij¤bjǪJ bfhŸs¡ ‘Foauá’YŸs F¥igfis¡ »s¿¡»s¿¥ gh®¤nj‹; x‹W És§Fjš f©nl‹. m~J vJ?mJ, âU. eha¡f® rh®ãš bfhzu¥ bg‰w tF¥òthÇ¥ãuâÃâ¤Jt¤ Ô®khd¤ij kfheh£o‹ K‹d®¡ »s¤jah‹ xU¥glhjij¥ g‰¿aJ. m¤Ô®khd¤ijxG§Ñdbkd ah‹ jŸËaJ c©ikna. m¢braiy¡F¿¤J e©g® eha¡f® _‹W thukhf¥ g¡f« g¡fkhfbt©ikÆš - fUik gâ¤J tU»wh®. e©g® Ka‰á¡Fïu§F»nw‹.

‘FoauR’ v‹D« g¤âÇif v‹ bghU£lh el¤j¥gL»wJ? mªnjh! v§F¥ gh®¤jhY« v‹ kakhfntÆU¡»wJ! e©g® eha¡f® v‹id kw¡f kh£lh®nghY«! mtuJ clš cu«, beŠR cu«, _is cu«v›tsî c©nlh m›tsî tiu v‹id¤ â£o¤ â£omt® XŒtilthuhf. Mdhš ád«, e©g® cu¤ij¡Fiy¡Fnk v‹W ah‹ bgÇJ§ ftš»nw‹. ‘Foauá’‹v¥gFâÆY« v‹id¥ g‰¿a ö‰wš! Fiw Twš! tir!ö‰wY¡F¤ ö‰wY«, FiwTwY¡F FiwTwY«, tir¡Ftirí« tH§F§ fšÿÇÆš ah‹ gÆyÉšiy. v‹brŒnt‹! ‘Foauá’YŸs tirfisbašyh« Éy¡»MuhŒªjnghJ »il¡F« ‘gÊ’ x‹whfnt ÆU¡»wJ.m›bth‹W, ‘Foauá’š öwhf¥ gl®ªJ gl®ªJ gh«ònjŸ KjÈad cyîuhj‰F ïlª jªâU¡»wJ. m›bthUgÊí« gÊah v‹gJ Muha‰gh‰W.

Page 212: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18212

tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤Jt¤ij MjǤJ ïJfhW«ah‹ v› tit¡fs¤âY« ngáaJÄšiy; v¥ g¤âÇifÆY« vGâaJÄšiy. mjdhš Éisíª Ôikfis¥g‰¿¥ gy ïl§fËš ngáÆU¡»nw‹; vGâíÄU¡»nw‹.tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤Jt¤jhš eh£L¡F ey‹ Éisahbj‹gJ vdJ cŸs¡»l¡if. ïJ e©g® eha¡fU¡Fe‹F bjÇí«.

tF¥òÇik¤ Ô®khd¤ij 圤jnt ah‹ Ka‹Wbfh©oUªnj‹ v‹gij tÈíW¤â¡fh£l¤ âU. eha¡f®‘FoauR’ ïUg¤bjh‹gJ flh¡fis¥ bgh¿¤âU¡»wJ.fhŠá kfheh£o‹ eilKiwiana gy Édh¡fshf¡‘FoauR’ br¥gŠ brŒâU¡»wJ. ï‹DŠ áy nfŸÉfisí« mitfnshL ‘FoauR’ T£lyh«. ‘KjÈah®Ã‹wJ c©ikah? ïšiyah? ïUªjJ c©ikah?ïšiyah? thŒ âwªjJ c©ikah? ïšiyah?’ v‹gdngh‹w gy Édh¡fis tU« thu« nr®¡FkhW‘Foauir’¡ nf£L¡ bfhŸ»nw‹.

tF¥òÇik¤ Ô®khd« Éõahnyhrid¡ T£l¤âšâU. eha¡f® rh®ghf¤ âU. vÞ. ïuhkehjdhš bfhzu¥g£lJ. á¿J neu§ flªJ mt© nghªj e©g® eha¡f®mij MjǤjh®. m›ntisÆš âU. »UZzrhÄ ghty®‘ü‰W¡F¤ bjh©ûW ng® ãuhkzušyhjhuhÆU¤jš nt©L« v‹bwhU J©L x£l it¤jh®. mnjneu¤âš F«gnfhz« âU. R¥ãukÂaãŸis xUÔ®khd§ bfhz®ªJ v‹ghš nr®¤jh®. m~J M§»y¤âš tiua¥ g£oUªjJ. mjdoÆš vt® ifbaG¤JÄšiy. mj‹f© ‘ü‰W¡F vGg¤ijªJng® ãuhkzušyhjhuh ÆU¤jš nt©L«‘ v‹gJ f©oUªjJ. mj‹tuyh‰iw MuhŒªjâš, m~J xU r¤âu¤âš âU. nfhit- ïuhkȧf¢ br£oah® jiyikÆ‹Ñœ¡ Toa ãuhkzušyhjh® T£l¤âš Ãiwntw¥bg‰wJ v‹W bjÇatªjJ. m¤Ô®khd« xU Kiwahf¢ br¥gŠ brŒJmD¥g¥glÉšiy. tF¥òÇik¤ Ô®khd¤ij¥g‰¿ elªjthjKiwfis <©L ÉǤJiu¡f nt©Ltâšiy.mitfŸ gy g¤âÇiffËš btË tªJŸsd. KoÉš âU.ïuhkehj‹ Ô®khd« th¡F¡F Él¥g£lJ. mJnjhšÉí‰wJ. ã‹d® mij kfheh£oš tÈíW¤j

Page 213: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 213

nghtjhf âU. ïuhkehj‹ m¿É¤jh®. m›t¿É¥òV‰W¡bfhŸs¥g£lJ.

ã‹id kfhehL ToaJ«, ‘fh§fuÌš Rauh{a¡f£á x‹wšnt©L« (fh§fuÞ r£lrig EiHit V‰fnt©L«)’ v‹D« khWjnyhL ghlÈòu¤ Ô®khd«KjšKjš vL¤J¡bfhŸs¥g£lJ. r£lrig EiHî¥gFâia¤ âU. eha¡f® Äf cukhf v⮤jh®. mij¥g‰¿aÉthj« eilbg‰W¡ bfh©oUªj ntisÆš, Éõahnyhrid¡ T£l¤âš tF¥òÇik¤ Ô®khd« njhšÉí‰wikahš, mij kfheh£oš bfhz®j‰F ïUg¤ijªJãuâÃâfŸ ifbaG¤JfŸ nt©l‰ghyd v‹Wm¿¡if brŒa¥g£lJ. m›thnw ifbaG¤JfŸth§f¥ g£ld. thj¤âÈUªj Kjš Ô®khd« xU áWâU¤j¤njhL Ãiwnt¿‰W. r£lrig EiHî¥ gFâÃiwntwÉšiy. ïJ eha¡fU¡F k»œ¢á ô£o‰W. ‘v‹d!eha¡f® fh§fun[hL Rauh{a¡ f£ábah‹Wjiyí«ÉU«gÉšiy; fh§fuÞ rh®ãš r£lrig EiHitMjÇ¡fÉšiy) tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤Jt¤ijí«tÈíW¤J»whnu’ v‹W ah‹ ÃidªJ bfh©oUªnj‹.

ã‹nd, ghlÈòu KoÉ‹go Kjš Ô®khd«(r£lrig EiHî Tlhbj‹gJ) Ãiwnt‰w¥ bg‰wikahD«, r£lrig EiHÉšyhjnghJ tF¥òthÇ¥ãuâÃâ¤Jt« ïl«bgwh jhfyhD«, r£lrig¤ nj®jšKjÈad Rauh{a¡ f£áia¥ bghW¤J ÉwyhD«,(mJnghœJ r£lrig EiHit MjÇahj) fh§fuÞrh®ghf¡ T£l¥bg‰w ï«kfhehL tF¥òÇik¤Ô®khd¤ij vL¤J¡ bfhŸs nt©Ltnj mehtáa«v‹W v©Â m¤ Ô®khd¤ij xG§Ñdbkd ah‹jŸËÉ£nl‹.

‘(r£lrig EiHit MjǤj) Rauh{a¡ f£áfh§fun[hL x‹WjY§ TlhJ; tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤JtK« nt©L«’ v‹W eha¡f® fU⥠nghuhLtj‰F¥ bghUnsÆšiy. v‹ÛJ å©gÊ Rk¤jnt mt®Ka‹W tU»whbu‹W fUj ïlK©lh»wJ.

‘V‹ ïUg¤ijªJ ng® ifbaG¤J¡ nf£O®?’ v‹Wv‹id neh¡»¡ ‘FoauR’ nf£»wJ. ïij e©g® eha¡f®kfheh£onyna v‹id neh¡»¡ nf£lh®. mj‰F¥ ga‹

Page 214: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18214

m¥bghGnj gâÈW¤nj‹. ‘ifbaG¤J¡ nf£lnghâUªj ÃiyntW; xG§Ñd¤ Ô®¥ò¡ T¿anghJ c‰wÃiy ntW’ v‹gij kfheh£oš e‹F És¡»nd‹.m›És¡f ciuia¡ ‘FoauR’ X®ªJzuhJ, vt®cgnjr¤J¡nfh ka§», ah‹ Ô®khd¤ij¤ jŸËnd‹v‹W brhštJ mwkhfhJ.

ïUg¤ijªJ ng® ifbaG¤J¡ nf£lJ KjšÔ®khd« Éthj¤âÈUªjngh bj‹gijí«, KjšÔ®khd« Ãiwnt¿a ã‹id Ãiyik kh¿dikahštF¥òÇik¤ Ô®khd¤ij¤ jŸs ne®ªjbj‹gijí«nea®fŸ ftÅ¥ gh®fshf.

Kjš Ô®khd¤âš fh§fun[hL Rauh{a¡ f£áx‹wšnt©L« v‹D« xU gFâ bgÇJ« vdJKa‰áahš bfhzu¥g£lJ. âU. $Ãthr Ia§fh® KjÈnahU« mj‰»z§»d®. Éõahnyhrid¡ T£l¤âše©g® eha¡f® mij¥g‰¿ x‹W« ngrhJ thsh»lªjh®; kfheh£oš k£L« å¿£blGªJ mijkW¤jh®. ïij¥g‰¿¤ âU. eha¡fiu ah‹ VjhtJnf£nldh? nf£»nwdh? m~J mt® ÉU¥g« nghyntah‹ fUJ»nw‹. e©g® eha¡fiu¥ nghynt âU.r¡ut®¤â ïuh#nfhghyh¢rhÇahU« fh§fun[hLRauh{a¡f£á x‹Wjš TlhJ v‹W kfheh£ošngádh®. ‘Éõahnyhrid¡ T£l¤âš thsh »lªjeha¡f®, ïuh#nfhghyh¢rhÇah® cgnjr¤jhš ka§»kd¢rh‹iw ɉW kfheh£oš Kjš Ô®khd¤ijv⮤jh®’ v‹W ahD§ fUjyhk‹nwh? ah‹ m›thWxUnghJ« fUnj‹. r£lrig¤ nj®jY¡FÇa xUf£áia¡ fh§fun[hL x‹WkhW bfhzu¥g£l gFâÃiwntwh bjhʪj ã‹d®, tF¥òÇik¤ Ô®khd¤J¡F«ï« kfheh£L¡F« v›Éj¤ bjhl®òÄšiy v‹W vdJkd¢rh‹W T¿‰W. mj‹tÊ Ã‹nw ah‹ tF¥òÇik¤Ô®khd¤ij¤ jŸËnd‹. vdJ braiy¤ âU. eha¡fUl‹ btË V¿a eh‹F IªJng® jÉu, kfheh£oÈUªjk‰wtbušyhU« Mnkhâ¤jd® v‹gJ vdJ KoîiuÆš m¥ gFâia ah‹ F¿¥ã£l nghJ òydhƉW.c©ik ï›thwhf . ‘Ia§fh® M¢rhÇah® if¥ãŸisahf KjÈah® Modh®’ v‹W ‘FoauR’ TWtJ å©gÊna ahF«. Ia§fhnuh M¢rhÇahnuh eha¡fnuh

Page 215: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 215

ehíLnth vt® fU¤J¡F« ah‹ moikahF« vËatdšy‹.

x›bth‹iwí« msªjsªJ gh®¤J, vJ vdJfU¤J¡F mu© brŒ»wnjh, mj‰F M¡fª njlvtnuhL« ïz§» ciH¥ng‹; Ku© brŒí« x‹Wl‹ïz§fh bjhJ§Fnt‹. ï~J vdJ ïašò v‹gijeha¡f® m¿ªJ« m¿ahjh®nghš v‹ÛJ gÊ Rk¤Jtij mw¡flîS¡F ÉL¡»nw‹.

ãÇ£oZ rhkh‹ Éy¡fÈš r¡fut®¤â ïuh#nfhghyh¢rhÇah® fU¤njhL ah‹ khWg£lJ«, ntWáyt‰¿š $Ãthr Ia§fhnuhL khWg£lJ« eha¡fU¡F¤ bjÇí«, e©g® eha¡f® g‹Kiw r¡fut®¤âïuh# nfhghyh¢rhÇah® fU¤â‹ bghU£L¤ j§fU¤J¡F khWg£L elªj giHa mEgt¡ f©bfh©LïJnghœJ v‹id neh¡F»wh® nghY«! eha¡fnu!kd¢rh‹W¡F khWg£L ah‹ elnt‹ v‹gijcz®åuhf. v‹ thœÉš elªj áy Ãfœ¢áfis <©L¡F¿¤jš j‰òfœ¢áÆ‹ gh‰gLbkd¡ fUâ mitfis¡F¿ahJ nk‰brš»nw‹. thdªJs§»D« flšbgh§»D« ÉÇRl® åÊD« vdJ ÃiyÆÅ‹W« ah‹ãwnH‹ ãwnH‹ v‹gij c™®åuhf. eha¡fnu! kUs‰f;kfheh£L Ãfœ¢áfis Û©L« xUKiw Ãidñ£o¡bfhŸf; Ãiyia MuhŒªJ gh®¡f: c©ik òydhF«.kU©l kd§bfh©L vij neh¡»dhY« âÇghf¤njh‹Wjš ïašng.

vdJ Ô®¥ò¤ jtbwd¡ ‘FoauR’ thuªnjhW« T¿tU»wJ. m¡T‰Wfis ah‹ C‹¿ neh¡» tU»nw‹.vdJ braš jtW v‹W ah‹ cz®tndš, clnd ‘jtW’v‹W giwaiwnt‹. jtW v‹W cz®ªJ« mijbtËÆl ïz§fhj kdKila xUt‹ kÅjdhfh‹.kÅj‹ flîŸ mšy‹. FiwÉyh Ãiwth ÆU¥gt‹M©lt‹ xUtnd, Mdhš xUt‹ jdJ braiy¤ jtWv‹W czuhjtiu v‹ brŒjš TL«? xG§ÑdbkdtF¥ò¤ Ô®khd¤ij ah‹ jŸËaJ Ãahabk‹nw vdJm¿î« kdK« vd¡F ï‹D« m¿îW¤J»‹wd.v‹brŒtš!

âU. eha¡f® m‹òs§bfh©L ‘ï›Él¤âš ah‹jt¿iH¤nj‹’ v‹W vd¡F És¡f Kayš nt©L«.

Page 216: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18216

mtuJ És¡f ciu v‹ jtWjiy cz®¤J« M‰wšbgwh bjhÊÆ‹, vdJ kd¢rh‹iw mtkâ¤jiymtbuhʤjš nt©L«. ïu©obyh‹iw¢ brŒahJtirbkhÊahš V‹ my§fǤJ kd¤ij¥ ò©gL¤â¡bfhŸsš nt©L«?

jh« j©Ù® mUªj¢ br‹w ntisÆš Ô®khd¤ijth¡F¡F É£L Vkh‰¿nd‹ v‹W«, Ô®khd¤ijÉiuthf thá¤J Ãiwnt‰¿nd‹ v‹W«, j«ik kâ¡fÉšiy v‹W«, kd« nghdthW ’Foauá’š eha¡f®vGJtJ v‹id mehtáakhf¤ ö‰WtjhF«. eha¡f®j©Ù® mUªj¢ br‹wJ vd¡F v¥go¤ bjÇí«?fhy¤â‹ mUik neh¡» kfheh£il¡ fhy¤âš K‰Ww¢brŒtJ jiyt‹ fld‹nwh? eha¡fiu ah‹ V‹mtkâ¡»nw‹? kfheh£o‰ nghªâUªj midtÇY«eha¡fnu vd¡FÇa njhHuhth®. njhHikÆ‹ bghU£LmÃaha¤âš jiy¥gLtJ mwkhFkh?

eha¡fiu neh¡» ah‹ eif¤jjhf¡ ‘FoauR’TW»wJ. ò‹KWtš v‹ghš C®ªJbfh©oU¤jšïašò. ïj‰F ah‹ v‹brŒnt‹! kfhehLfËš áy®Mntr§bfh©L ngR« nghJ« ití«nghJ« ‘V‹ï¥go ït®fŸ ML»wh®fŸ’ v‹W ah‹ eif¥gJ©L.eha¡fiu¥ gh®¤J eif¤jJ vd¡F Ãid¥ãšiy;eif¤âU¡fyh«. eha¡f® V‹ Äf E£gkhf vdJbkŒ¥ghLfis¡ ftŤJ tªjh® v‹gJ És§fÉšiy.

ï‹D« ‘Foauá’‹ F¥igfis¡ »s¿dhšeh‰wnk åR«. ïÅ¡ ‘FoauR’ kdªâU«ã eštÊÆšel¥ãD« el¡f; nkY« nkY« v‹ÛJ brhšy«òfis¥bgŒÆD« bgŒf. mij¥g‰¿a ftiy vd¡»šiy.

fhŠá kfheh£oš kd¢rh‹W tÊna ah‹elªnj‹ v‹W vdJ Ãiyia tÈíW¤jnt ï¢áWf£Liu tiuayhnd‹. v‹ fU¤J¡fis¡ fhŠá kfheh£o‹ K‹DiuÆY« KoîiuÆY« btËÆ£LŸns‹. vdJ kdJ¡»iaªjtÊ Ã‹W v‹dhÈa‹wtiuv‹dUik¤ jÄœeh£L¡F¢ nritbrŒJ tUnt‹. jÄœeh£oYŸs midtiuíª jÄœ¡ flîsuhf¡ fhznt©L bk‹gJ vdJ jt«. (18-12-1925)

Page 217: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 217

36. bg©Âd«

bg©Âd« ah©ošiy? ÃiyÆa‰bghU£f©Q«, ïa§»a‰bghU£ f©Q« M© v‹D«<ÇdK©L. <Çd« ïšiynaš cy»š gil¥ngJ?XÇd¤J¡F k‰nwhÇd« ï‹¿aikahjjh ÆU¡»wJ.ï›thwhf, Mw¿îila k¡fSy»š gy ïl§fËšMQ¡Fa®î« bg©Q¡F¤ jhœî« ah©oUªJKis¤jd? ï›îa®î jhœî , k¡fSlš jh§»at®fshšfUj¥gL»‹wdnta‹¿, k‰w clš jh§»íŸs cÆ®fshš fUj¥gLtâšiy. òš bro bfho KjÈa jhtu§fS«, k‰w C®td el¥gd gw¥gd Ú® thœtd KjÈadî« j§fŸ bg©Âd¤ij¤ jhœthf¡ fUJtjhf¤bjÇaÉšiy. všyh¥ ãwÉfËY« ÉGÄaJ v‹Wbrhšy¥ gL« k¡f£ãwÉ íy»ny ca®î jhœî fUj¥gL»‹wd. bt£f«! bt£f«!

k¡fŸ clš jh§»a MÂd¤jh® všyh tÊfËD«m~¿iz cÆ®fisÉl ca®ªJ És§F»wh®. Mdhšbg©Âd¤ij tU¤Jtâš m›thÂd¤jh® m~¿izcÆ®fËDª jhœªjtuh»wh®. bg©Âd¤ij¢ rkkhf¡fU⥠ngh‰W« M©k¡fŸ ïiy kiw fhŒ nghš M§fh§nf tâtij eh« kW¡»nwhÄšiy. bgU«gh‹ikneh¡»¥ bghJ¥gil MÂd« v‹W T¿¢ brš»nwh«.

M©k¡fŸ KjšKjš j§fŸ ey¤â‹bghU£L¥bg©k¡fis moik¥gL¤âdh®fŸ. bjhl¡f¤âšM©kf‹ bg‰¿Uªj cÇikbašyh« bg©kfS« bg‰¿UªjhŸ. cy»YŸs vªj¥ giHa üiy MuhŒªjhY«ï› î©ikia¡ fhzyh«. ã‹id ehsilÉšM©k¡fŸ j§fŸ ey§fU⥠bg©k¡fS¡F m¿ahikÉy§»£L mt®fis¢ áiw¥gL¤âdh®fŸ. <©Lcy»YŸs gy njr¥ bg©k¡fŸ Ãiyia¡ F¿¤J ÉǤJiu¡f¥ òF»nwh Äšiy. ehfÇf¤âš áwªjbj‹W«,Phd¤âš áwªjbj‹WŠ brhšy¥gL« ïªâahÉYŸs

Page 218: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18218

giHa Fok¡fsh»a ϪJ¥ bg©kÂfË‹ ÃiyÛJekJ fU¤J¢ brš»wJ. ïªâah bgUik bg‰¿Uªj fhy«c©L. m¡fhy« bg©k¡fŸ KG cÇik bg‰¿Uªjfhy« v‹f. bg©kfis v‹W M©kf‹ áWik¥gL¤j¤bjhl§»dhndh m‹nw njr« moik¡ FÊÆš ÉGªJÉ£lJ.

ϪJ kj¤â‹ bgauhš ϪJ¡fŸ, bg©k¡fisMLkhLf sh¡»dh®fŸ v‹W brhštJ ÄifahfhJ.flîs®fS¡F¥ bg©TW TW« ϪJkj«, bg©ÂŤij v›thW áWik¥gL¤J«? Mjyhš bg©áWik¡F kj« fhuzkhf ÉfÉšiy. m« kj¤â‹bgauhš M©k¡fŸ bfhLik Ãfœ¤â tU»wh®fŸ.gh®tâ, gukát‹, ïy£RÄ, ehuhaz‹, tŸËkzhs‹,Ójhuhk‹, ïuhjh»UZz‹ v‹W flîis thœ¤J«ÏªJ M©k¡fŸ, j§fŸ bg© k¡fis Vndh gLFÊÆšjŸË¥ ghœgL¤J»wh®fŸ v‹gJ bjÇaÉšiy.

Kjš Kjš ekJ eh£oš bg©Âd¤ij¡ f£L¥gL¤â¢ áiwfh¥ãš Ju¤âa ml¡FKiw¢ r£l« bg©k¡fŸ fšÉ gÆyyhfhJ v‹gJ. ï›bth‹¿Å‹W«ãwªj »is¢ r£l§fŸ g‰gy. M‹ ey¤J¡fhf¥ bg©gil¡f¥g£lhŸ v‹D« v©z« v¤jifaJ? mJngba©z k‹nwh?

ïªâahÉš ãwªj xUt‹ ïJnghœJ bg©izv›thW Ãid¡»wh‹? ntiy¡fhÇahf Ãid¡»wh‹;fhk¡ »H¤âahf Ãid¡»wh‹; rl¥bghUshfî«Ãid¡»wh‹. mªnjh! e« bg©Âdšyh® M©ghyÇl«gL« mšyš v‹nd! v‹nd! ãwªj mf¤âš m©z‹j«ãkhuhš áWik; òFªj mf¤âš òUõdhš áWik;eh£oš bg©k¡fŸ jh§fŸ gLªJ‹g§ f©l‹nwh‘bg©zhŒ¥ ãw¥gâD« k©zhŒ¥ ãw¡fyhnk’ v‹WbrhšÈ¢ brhšÈ tUªâdh®fŸ. mJ ehsilÉšgHbkhÊahfî« ÃyÉ£lJ.

MQlš jh§»a cÇikbfh©L, xUt‹ xU¤ânahL thHhJ, gy kfËnuhL thœ»wh‹! v‹dbfhLik! xG¡f« v‹gJ bg©k¡f£F¤jhndh! xUt‹gy bg©fnshL fyªJ thœªjhš cyf« mtid¥gÊ¥gâšiy. xU¤â á¿J jt¿ elªJÉLthshdhš M!

Page 219: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 219

M! v‹d f£L¥ghL. bg©kfŸ gynuhL To thœtJjtwhfhbj‹W eh« TW»‹nwhÄšiy. xU¤â xUtndhnl thHnt©Lbk‹W xUKiw¡F MÆuKiwtÈíW¤J»nwh«. m›thnw xUtD« xU¤ânahLthHnt©Lbk‹W tÈíW¤J»nwh«. cy»YŸs M©k¡fŸ x›bthUtU«. j¤jk¡FÇa x›bthU¤â nahLthœªJ tUtnuš, bg©k¡fËš ntira® v‹D« XÇdªnjh‹¿U¡Fnkh? cy»š ntir¤ bjhÊY¡F¥ bg©k¡fis¤ âu£LtJ M©k¡fsJ ÔbahG¡f« v‹gJT®ªJ ftÅ¡f‰ghyJ. M©k¡fŸ, bg©k¡fis¡ fhk¥bgh¿ahf¡ fUâaJ K‰¿Y« btW¡f¤j¡fJ.

bg©k¡fŸ fšÉa¿î bgwhkY«, moikntiybrŒJ«, M©k¡fŸ M£L« bgh«ikfsh»¤ j§fŸÃiyia kwªJ thœgt®fshdh®fŸ. bg©k¡fŸc‰WŸs áWikfis Kiw Kiwahf <©L ÉÇ¡»‰bgUF«. ï‹¿aikahj áyt‰iw <©L¡ Tw K‰gL»nwh«.

ntir¤ bjhÊš v‹gbjh‹W ïJnghœJ cy»šv¥gh§fÇD« ÃfœªJ tU»wJ. ï¤bjhʉ bgU¡F¡F¡fhuz® M©k¡fŸ v‹gij nkny F¿¥ã£oU¡»nwh«.ï¤bjhÊiy ÃW¤j cy»YŸs gy m¿P® Ka‹WtU»wh®. MQyfª öŒikíWk£L« m¤bjhÊšxL§Fjš mÇJ. á‰áy r£l§fŸ brŒa¢ áy® Kaš»wh®.r£l« brŒí« M©kf‹ v›tsîöu« m¢ r£l¤J¡F¡f£L¥gL»wh‹ v‹gJ Muha‰gh‰W. xU g¡f«bg©Ql‹ Égrhu«; k‰bwhU g¡f« Égrhu¢ r£l«;ï‹bdhU g¡fª j©lid. ïitfis MÂd¤jh®bfhLik vd¡ TwhJ ntbw‹ TWtJ?

ekJ eh£oYŠ r£lrig m§f¤jt®fˉ áy®Égrhu¤ij¢ r£l thÆyhf¤ bjhiy¡f Kaš»wh®. òwKa‰áÆD« mfKa‰á nt©l‰ghyJ. r£lrig m§f¤jtUŸ v¤Jiz¥ ng® jk¡FÇa xU kidÉnahLthœ»wh® v‹gij Muha xU Érhuiz¡ T£l«V‰gL¤âdhš c©ik És§»ÉL«. Égrhu¡fhu®r£lrigÆš, m§f« bg‰WŸstiu r£l« v›thW m¤Ô¤bjhÊiy ÃW¤j tšyjh«?

bghUS¡F khd« ɉF« ntira®fŸ xUghš»l¡f. ekJ eh£oš jháfŸ v‹D« xU tF¥gh®

Page 220: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18220

ïU¡»wh®. g©il¡ fhy¤âš ït®fŸ flîS¡F¤bjh©L brŒtbj‰bfd moahÇd¤âš nr®ªâUªjh®fsh«. ‘njtoahŸ ’, ‘jhá’ v‹DŠ brh‰fŸ e‰bghUisnajUtd v‹gJ btË¥gil. nj moah‹, jhr‹ v‹D«M©gh‰ bga®fS¡F¤ nj moahŸ, jhá v‹gdbg©gh‰ bga®fŸ. ïJnghJ m¢brh‰fŸ bghUËHªJÉgJ vtU« m¿ªjbjh‹W. ešbyhG¡fKilatshŒ,flîËlªJ bkŒa‹òilashíŸs xU¤âiaïJnghœJ vtuhtJ njtoahŸ mšyJ jhá v‹wiH¤jhš clnd mtŸ kd« tUªâ tH¡F¤ bjhl®thŸ.fhuz«, m¢brh‰fŸ ïJfhiy¤ ÔbahG¡fKilaïd¤jhiu¡ F¿¥gnj ahF«.

flîŸ bjh©L¡bfd m®¥gzŠ brŒa¥g£lbg©z‹g®fis¡ bfhL¤jJ ah®? m¡flîis¥óá¡F« M©kf‹; m¡flîŸ mw« ts®¡f¥ òFªj‘j®kf®¤j‹’; m¡flîis tÊgl¢ bršY« ‘moat‹’.ï›th©k¡fŸ bfhLikahš njtoah®fshf ïUªjbg©k¡fS« ntira®fshf kh¿É£lh®fŸ. xU áyešnyh® mÇauhŒ ïU¡fyh«.

ϪJ¡fŸ Mya§fËš njtoah®fshf¥ bgh£L¡f£o¡bfhŸs¥ òF« rnfhjÇfŸ Ãiy F¿¤J¥ bgÇJ«ïu§F»nwh«. kj¤â‹ bgauhš - flîŸ bgauhš - khd«É‰W tÆW ts®¥gâD« ïÊî ntbwh‹W©nlh?‘rhÞâu« rhÞâu«’ v‹W M©k¡fŸ ïs§ f‹Åfis¡f‰gʤJ tUtJ ght«! ght«! j‰fhy¡ nfhÆšfËšjháfŸ bgh£L¡f£lY¡F«, mtuJ ö®¤j nfhy¤J¡F«, MlY¡F« ghlY¡F« j¤Jth®¤j§ TW« ntjhªjghD¡fËšyhkÈšiy. ïsŠáwh®fŸ Égrhuneh¡nfhL nfhÆšbrštJ c©ik. mt®fis ka¡f¤jháfbs‹ngh® MLtJ« ghLtJ« c©ik. ïitfS¡F¤ j¤Jth®¤j§ TW« k¡fis¥g‰¿ v‹d Twšnt©L«?

bjŒt totkhfî«, m‹ò¡F Ãiy¡fsdhfî«flîshš gil¡f¥g£l bg©iz¡ nfhÆY¡bfdcÇik¥gL¤â mtis Ml¢brŒJ« ghl¢brŒJ«fhKWtnjh flîŸ tÊghL? ϪJ M©k¡fns! á¿JT®ªJ ftÅí§fŸ! xU bg©iz¥ gy MltÇil ÃW¤â,

Page 221: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 221

mtsJ ehz¤ij v¿a¢brŒJ, mtŸ ifiaí«f©izí« gh®¤J¡ fË¥gJ bg©Âd¤ij¥ gÊ¥gj‹nwh? ï›thwh bg©Qyif ïÊî¥gL¤JtJ?ïªâahÉš, mâD« ϪJ kj¤âš, mâD« njthya¤âš bg©Âd« áWik¥ gLtij¡ f©zhu¡ f©Lk»œ¢áíW« M©k¡fŸ cyf¤â‹ K‹ khdÄHªjt®fns ahth®fŸ. ‘kj¤â‹ bgauhš - bjŒt¤â‹ bgauhš- bg©iz¡ flîŸ K‹ÅiyÆš khdg§fŠ brŒnth®ÏªJ¡fŸ’ v‹W k‰w¤ njr¤jh® vŸË eifahl eh«ïlªjªâU¡»nwh«. ïÊî! ïÊî!

ï›ÉÊit¥ ngh¡f¥ bgUKa‰á brŒjš nt©L«.kfh¤kh fhªâ, M©L%Þ Jiu kfdh® KjÈnah®ï›ÉÊit¥ ngh¡f Ka‹W tU»wh®. njr¤âš gyJiwfis¡ F¿¡bfh©blGªj r¤âah¡»uf«, ï¤JiwÆš åWbfh© blHnt©Lbk‹gJ vkJ nfhÇ¡if.rÛg¤âš khatu¤âš Toa ïir ntshs® r§fK«,mÉeháÆš Toa br§Fªj® r§fK« ï¤Jiwg‰¿¢ áyÔ®khd§fŸ Ãiwnt‰¿ ÆU¡»‹wd. ï¤Ô®khd§fis¢braÈš bfhzu mtnuhL k‰wtU« Kayš nt©L«.nfty« tƉ¿‹ bghU£L¥ bgh£L¡ f£o¥ bghJkfËuh» thœnth®, j§fŸ å£oš thG« bg©Âd¤ij¢ nr®ªjt® v‹gij¢ rnfhju®fŸ kw¤jyhfhJ.

bgh£L¡ f£L« tH¡f¤ij ÃW¤Jtj‰F ciH¤JtUŠ r§f§fŸ bgU« bghUç£lš nt©L«. m¥bghUis¢ áWik¤ bjhÊÈÅ‹W« Ú§FŠ rnfhjÇfS¡bfd¥ ga‹gL¤jšnt©L«. m¢ rnfhjÇfiskzŠ brŒÉ¡F§ flikíŠ áy fhy« m¢ r§f§fisnabghW¤J Éwš nt©L«. ï¥bghGJ jháfbs‹WïÊthf¡ fUj¥ gL« rnfhjÇfŸ T®¤j kâÆd®;bkŒa‹ãd®. m«kâí« m‹ò« mt®fis¡ fhthjthWM©k¡fŸ bfhLik FW¡»£L É»wJ. kâahY«m‹ghY« rnfhjÇfŸ ntW e‰Wiw g‰¿ thœîelh¤jyh«. ï‹W ï›tsnthL ËW ÉL»nwh«.

(8-1-1926)

Page 222: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18222

37. ϪJkjK« tÊghL«

ϪJ v‹DŠ brhš tuyh‰iw¥ g‰¿ <©LÉǤJ¡ Twnt©Ltâšiy. mJ tH¡»š vtiu¡ F¿¤JÉg bj‹gJ cyf¿ªjbjh‹W. m¡T£l¤jh® jkJcÆU¡FÇa g‰W¡nfhlhf¡ bfh©blhGF« kj«,ϪJkjbkd tH§» tUjš f©TL. m«kj¤âš caÇabfhŸif ÃyÉD«; m~J cUt tÊgh£L kjbk‹W«,gy flîsiu¥ ngh‰W« kjbk‹W«, gyâw¥ òwtÊghLfisíila kjbk‹WŠ brhšnth® gy®. Mjyhš,ϪJ kj¤J¡FÇa tÊghL ahJ v‹gJ Muha‰ghyJ.

ϪJkj tÊgh£o‹ÛJ fU¤ij¢ brY¤J K‹,m«kj¤â‹ cŸs¡»l¡ifia <©L¢ RU§f¢ brhštJey«. ϪJ kj¤J¡FÇa ntj« eh‹F. mitfË‹ Koªjc©ikia¡ TWtJ ntjhªj«. m›ntj ntjhªj E©bghUŸfŸ, flšnghš guªJ »l¤jyhš, ntjÉahr®v‹D« bgÇah®, m¡flš filªJ, ‘ntjhªj N¤âu«’mšyJ ‘ãuk N¤âu«’ v‹D« mÄœij cyF¡F¤ jªjh®.ntj ntjhª j§fis x£o vGªj tÊüšfŸ v©Ây.mit ahî« k¡fŸ m¿th‰wY¡ nf‰wthW m¿Puhšah¡f¥ g£ld. mitfË‹ E©Âa bghUŸ ntjntjhªj MuhŒ¢á íilah®¡nf br›É≠òydhF«.

‘ntjhªj N¤âu’¤J¡F¥ gy® ciu f©LŸsh®.x›nth® ciuÆš x›bthU Éj Rití©L. xU_y¤J¡F ciu fhz¥ òFnth® cŸs¤bjG§ fU¤J,bgÇJ« mtut® tâí§ fhyÃiy njrÃiy KjÈat‰iw¥ bghW¤J Éwš ïašò. m›îiufis kjkhf¡bfhŸtJ jtW. ciufis kjkh¡ bfh©L e«kt®ïl®¥gL»wh®. ïJ, _y kj¤J¡F¡ nfL Ãfœ¤âÆU¡»wJ. ciufis MuhŒ¢á¡F¡ fUÉahf¡ bfhŸsyh«.x›nth® ciuÛJ k£Lª Juãkhd§ bfh©L, ãwîiufis¡ FiwTWtJ m¿îilik ahfhJ.

Page 223: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 223

ϪJkj üšfis MŒªjhš bjhl¡f¤âš g‹ikcz®î«, KoÉš xUik cz®î« njh‹W«. ‘cyf«gyÉj«’ v‹gJ gHbkhÊ. m¥ gyÉj¤âš xU Éj«fh©gJ m¿îilik.

ϪJkj« ïiwtD¡F v£L _®¤j« brhš»wJ.mit, k© òdš Ô tË btË â§fŸ PhÆW cÆ® v‹gd.ï¥g‹ik v£ilí« X® xUik ïirgl ÃW¤â ïa¡F«bgUik Éa¡f‰ghyJ.

‘ïU ÃydhŒ¤ Ôah» ÚU kh»ïakhd dhŒv¿í§ fh‰W kh»

mUÃiya â§fshŒ PhÆ wh»Mfhr khŒ m£l _®¤â ah»¥

bgUeyK§ F‰wK« bg©Q« MQ«ãwUUîª j«KUîª jhnk ah»

beUeiyahŒ ï‹wh» ehisah»ÃÄ®ò‹ rilaofŸ Ëw thnw’

‘ÃyÚ® beU¥òÆ® ÚŸÉR«ò Ãyh¥gfnyh‹òydha ikªjndh bl©tifahŒ¥ òz®ªJ Ëwh‹

cynf bHd¤âirg¤ bjd¤jh bdhUtDnk gyth» Ëwth njhnzh¡f khlhnkh’

v‹W jÄœ ntj« KH§Fjš fh©f.

ï›bt£L¡F« ntwhf cy»š xU bghUËU¡Fnkh? všyh« mitfËš ml§F«. ï›bt£L¡F«mo¥gilahŒ¤ jhufkhŒ ÉF« bghUŸ x‹WsJ.mJnt á¤bjDŠ br«bghUŸ. mJ k©Âš k‹zhfî« ãwt‰¿‰ ãw thfî« Ú¡fkw ÃiwªJ všyht‰iwí«ïa¡» tU»wJ. ‘m§»§ bfdhjgo v§F« ãufhrkh’Æy§F« m¥ gu« bghUis czu nt©Lnkš, mj‹ïa‰if toth»a k© KjÈa v£ilí§ fUÉahf¡nfhlšnt©L«. m¡fUÉ bfh©L MŒªJ c©ikcz®ªjt®fŸ KÅò§ft®fŸ. mt®fns c©ikntjhªâfŸ.

k© KjÈat‰iw¡ fUÉahf¡ bfh©L tÊghLÃfœ¤j Ãfœ¤j, mitfnshL m¤JÉjkhf¡ fyªJ ÉF«mf©lhfhu xUik¥bghUŸ òydhF«. m¥nghJ k©Kjš cÆ® <whf cŸs všyh« kiwªJ nghF«. mªÃiyÆš njh‹W« xUik¡ fh£áia¡ f©zhš fhzš

Page 224: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18224

Koínkh? fU¤jhš fUjš Koínkh? mªÃiyiakÂthrfdh®,

‘ï‹bwd¡ fUË ïUŸfoª JŸs¤bjG»‹w PhÆnw ngh‹W

ËwË j‹ik Ãid¥gw Ãidªnj‹Úayh‰ ã¿Jk‰ ¿‹ik

br‹Wbr‹ wQthŒ¤ njŒªJnjŒª bjh‹whªâU¥bgUª Jiwíiw átnd

x‹WÚ mšiy m‹¿x‹ ¿šiyahU‹id m¿a»‰ ghnu’

v‹W És¡»ÆU¤jš fh©f.

m¥ bgUÃiyia cy»‰ ãwªj k¡fŸ x›bthUtU« xUnghJ vŒjnt©oatnu. mªÃiy xUt®¡Fk£L« cÇaj‹W; xU T£l¤jh®¡F k£L« cÇaj‹W;xU njr¤jh®¡F k£L« cÇaj‹W. m~J m»y¤Jciwí« midt®¡F« cÇaJ. mªÃiy F¿¡F« kjK«midt®¡F« cÇanj. mij <©L tÈíW¤â¡ fh£lnt©Ltâšiy. Mfnt, ntjhªj« XÇd¤jt®¡F k£L«cÇaj‹W v‹W iu¤J nkny brš»nw‹.

gŠrójkhfî«, rªâudhfî«, NÇadhfî«, M‹khthfî« xËU« mf©lhfhu r¢ájhdªj át¤ij¥bgWj‰F m›bt£ilna Jiz¡fUÉahf¡ nfhlšnt©L« v‹gJ nkny brhšy¥g£lJ. ehnlhW«kÅj‹ j‹Dl‹ cŸs M‹khit¡ fhzhbjhÊÆD«,mij¥g‰¿ Muhah bjhÊÆD«, k© KjÈat‰iw¡fh©»wh‹; MuhŒ»wh‹; mitfË‹ Jizahšthœ»wh‹. ï¡fh£áí« MuhŒ¢áí« v£L _®¤jkhfcŸs x‹iw kÅjD¡F cz®¤J»‹wdth? ïšiyna!m›îz®it¥ bgWj‰F tÊghL nt©l‰ghyJ.

v£oš vij ÉLtJ? v£oš x›bth‹iw tÊgLnthUs®; áyt‰iw tÊgLnthUs®; všyht‰iwí«tÊgLnthUs®. ï› tÊgh£L KiwfŸ g‰gy.mitfns gy kj§fshf cy»š Ãywd. m›tÊghLfis cUt« mUt« mUîUt« v‹D« _‹wDŸml¡fyh«. cUt¤ij¡ bfh©l kj§fŸ áy; mUt¤ij¡bfh©l kj§fŸ áy; mUîUt¤ij¡ bfh©l kj§fŸáy. všyht‰iwí§ bfh©lJ ntjhªjbkD« ϪJ

Page 225: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 225

kj«. Mjyhš, ϪJ kj¤ij vªj kj¤âY§ fhzyh«.ϪJ kj« f©l¥g£l x‹w‹W. m~J mf©lkhfvšyht‰¿‰F«ïlªjªJ ÉgJ.

k© KjÈa x›bth‹iwíª jŤjÅna tÊgLnth® m›t¥bghUËš flîS©ik fh©g®. mt® k‰w¥bghUËš flîS©ik fh©gâšiy. flîis ah©L§fh©gJ v¥go? mj‰FÇa tÊghL brŒjš nt©L«.v£L¡F ntwhf¥ bghUË‹ikahš, ah©L§ flîis¡fh£L« tÊgh£o‰FÇa bghUŸ m›bt£lDŸ,x‹whfnt ÆU¤jš nt©L«. m~bjJ? mJjh‹ M‹kh.k‰w VG« M‹khit¥ ngh‹w m¿îil¥ bghUsšy.m¿îil¥ bghUsh« M‹khÉ‹ tÊ M©ltidtÊgLnth®, M©lt‹ c©ikia k‰w¥ bghUŸfËY§ fhzyh«. k© KjÈad m¿îil¥ bghUŸfsšythfyh‹, mitfS¡F všiy ïl« KjÈadc©L. M‹kh m¿îil¥ bghUshfyh‹, mj‰FvšiyíÄšiy; ïlKÄšiy; x‹WÄšiy.

M‹k tÊgh£il¥g‰¿ vGjyh«; ngryh«. Mdhšmij¢ braÈš Ãfœ¤JtJ mÇJ. Koªj tÊghL m~Jv‹gij kh¤âu« vtU« kw¤jyhfhJ. mij¡ F¿¡bfh©nl k‰w tÊghLfis Ãfœ¤jš ešyJ. ï›th‹ktÊgh£il m¿îW¤J« ϪJ kjkh cUt tÊgh£Lkj«? gy flîsiu tÊgL« kj«? gyâw¡ »Çiafisíila ïʪj kj«? ïitfŸ ϪJ kj¤âš c©L.ïitfŸ ahî« ÏªJ kj¤â‹ gofŸ v‹f. cUt§fiskh¤âu« tÊglny ϪJkj« v‹W brhštJ jtW.M‹k tÊghblD« bgUtÊgh£il¡ F¿¡bfh©L,mtut® j¤j« Ãiy¡ nf‰wgo x›bthUÉj tÊgh£il¥ go¥goahf¢ brŒJ tuyh«.

ϪJ¡fŸ bgÇJ« cUt§fis tÊgLnthuhŒ, gyflîsiu¥ ngh‰WnthuhŒ, »Çiaahsuh ÆU¥gj‰F¡fhuz« v‹id v‹W Édtyh«. cy»š thG« k¡fSŸbgU«gh‹iknah® vªÚuh® v‹gij¡ ftŤjšnt©L«. bgU«gh‹iknah® - Vw¡Fiwa všnyhU« -kd cz®nthL - òyd¿nthL - thœnthnuaht®. mt®brhš bghUŸ v‹D« <Uy»š thœnthnuaht®.x›bthU brhšY¡F« x›bthU bghUS©L. xU brhšbrhšY«nghJ mj‹ bghUŸ kd¤âš cWjš bgW

Page 226: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18226

»nwh«. kd¤âš bghUSz®¤jhj bjh‹W btW«ghHhfnt ÆU¤jš nt©L«. bj‹id v‹wJ«,bj‹idÆ‹ tot« kd¤âYwhk‰ nghfhJ. kÅj‹ kdcz®nthL thGk£L« cUt§flªj x‹iw v›thWtÊgl tšyh‹? ‘Ãid¥ò« kw¥ò« m‰wt® beŠáš -Éid¥g‰ wW¡F« Éky ÅU¥g‹,’ ‘Ãid¥gwÃidªnj‹’ vd t%c« M‹nwh® bkhÊfis¡ fh©f.kd cz®î flªj Ãiyia vŒJj‰F kdîz®nthLthG« kÅj‹ v‹d brašnt©L«? j‹Åiy¡nf‰w tÊghLfis¥ go¥goahf¡ bfh©blhGfš nt©L«.

áy®, ‘ϪJ¡fŸ cUt¤ij tÊgLnth®; eh§fŸcUt§flªj x‹iw tÊgLnth®’ v‹W thah‰ngá ‘gunyhf¤JŸs v§fŸ ãjhnt’ v‹W M©ltid tG¤J»wh®. gunyhf« ah©LsJ? m§nf ãjh v¥goÆU¡»wh®? ‘gunyhf«’ ‘ãjh’ v‹DŠ brh‰fS¡F v‹dbghUŸ mt®fŸ cŸs¤âš njh‹W»‹wd? brgŠbrŒí§ nfhÆY« bjh¥ãí« jhoí« Ú©l m§»í«njh‹W« nghY«! ïšiynaš m‹dh® btW« ghiH¥ngh‰Wnthuht®. kd cz®î cŸstiu kÅj‹ kd¤âštot« òy¥g£L¡ bfh©oU¤jš ïašò. m¤jifkd¤ij xU toÉš gâa it¤J¥ gƉá brŒa¢ brŒa,mJ kÅjid¥ gy JiwÆš miy¤J miy¤Jïl®¥gL¤jhJ. KjyhtJ beŠir XÇl¤âš Ãiybgw¢brŒašnt©L«. mj‰F cUt tÊghL ï‹¿aikahjJ.tÊgh£Ll‹, beŠir nkY« Ãiy bgW¤j¢ áy»ÇiafS« nt©l‰ghyd.

‘ÃiybgWkh bw©Qânaš beŠnr ÚthäjY«v« ãuhDila nfhÆš ò¡F¥

òy®tj‹K‹ my»£L bkG¡F Ä£L¥ókhiy òidªnj¤â¥ òfœªJ gho¤

jiyahu¡ F«ã£L¡ T¤J kho¢r§fuh rangh‰¿ ngh‰¿ v‹W«

miyòdšnr® brŠrilba« MÔ v‹W«M%uh v‹bw‹nw mywh Úny’

v‹W m¥g® RthÄfŸ mUË¢brŒâU¤jš fh©f. ï¤âU¥ghlš, ‘Éw»‰ ÖÆd‹ ghȉ gLbeŒ nghš - kiwaËWs‹ khk¢ nrhâa‹ - cwînfhše£ Lz®î fƉ¿dhš - KWf th§»¡ filaK‹ ʼnFnk’ v‹W«, ‘fhank

Page 227: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 227

nfhÆyhf’ v‹W«, ‘ï¥goa‹ ïªÃw¤j‹ ï› tz¤j‹ïtÅiwt‹ v‹bwGâ¡ fh£blhzhnj’ v‹W«cynfh®¡F m¿îW¤âa bgÇahuhš mUË¢ brŒa¥g£l bj‹gJ fUj‰ghyJ.

cUt tÊgh£oš gyâw _®¤â ngj§fŸ njh‹W«.Mdhš tÊghnlh xU ÃiyaJ. ngj cz®itna F¿¡bfh©L, ca®î jhœî thjÄLnth®, c©ik fhQ«Ka‰áÆš jiy¥g£ LiH¥gtušy®. _®¤â tÊghLmtut® ÉU«ãathW brŒayh«. xU _®¤âÆ‹kh£L¡bfh©l g‰whš, k‰w _®¤âfis¡ Fiw TWnth®, M‹ktÊghblD« bgUÃiy vŒjš mÇJ. _®¤â thj¤âšjiyÆ£L¡ fhy§ fÊ¥ngh® xUÉj eh¤âfnu aht®.

gŠr¥ój¥ bgUtoitna Kjš Kjš kÅj‹kd¤âš c‹d ïayhbjd¡ fUâ, e«K‹ndh®, gŠrójE£g¤ij¡ nfhÆšfŸ thÆyhfî« óirfŸ thÆyhfî«És§fit¤J¢ br‹wh®. gŠrój« M©lt‹ tot«v‹gij m¿îW¤j ekJ jÄœ eh£onyna IªJâU¥gâfS©L. mit fhŠá (k©), âUthid¡fh (òdš),âUt©zhkiy (beU¥ò), âU¡fhs¤â (fh‰W), áj«gu«(btË) v‹gd. óir¡ fhy¤âY« ï¡F¿fS©L. _®¤âk©Q¡F m¿F¿. mãnlfK« ÔgK«, Úiuí«,beU¥igí« cz®¤Jtd. Éá¿ fh‰iw¡ F¿¥gJ.ghlš xÈtothd Mfha¤ij m¿îW¤JtJ. NÇaekÞfhu« xËia És¡FtJ. âahd« mikâ T£LtJ.k¡fË‹ Ãiy¡nf‰w t©z« gy KiwfŸ tF¡f¥g£ld.ï«KiwfŸ ïJnghœJ bghUËHªJ »l¤jš f©TL.

âU¡nfhÆš tÊghL« óirKiwfS« beŠirÃiy bgW¤Jtdthfyh‹, mitfŸ bjhl¡f¤âšbfhŸs‰ ghyd. cUt tÊgh£il¡ FiwTWnthU«M©ltid¤ bjhGj‰bfd¤ jÅÃiya§ nfhÈ¡bfhŸtJ fh©»nwh«. ï«Kiw, bt›ntW tÊÆškdîz®ila kÅj® x›bthU tuhY« j« j« kj¥bgauhš bfhŸs¥gLtJ. ïJ ϪJ kj¤J¡F Kj‰goahf És§FtJ.

cUt tÊgh£lhš xUikkd« bg‰w xUt‹,bra‰if cUt§fisí« bra‰if Kiwfisí« ÉL¤J,ïa‰if cUt§fis tÊgL« xU Ãiyia vŒJt‹.

Page 228: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18228

kiyiaí« fh£ilí« taiyí« fliyí« M©lt‹tothf¥ ngh‰W« kd« guªj gh£blhGFtjhF«.ïa‰if Æ‹gK« kdîz®î« x‹WgL«nghœJ kd«xL§Fjš fhzyh«. m~J xL§f xL§f M‹k _®¤jtÊghL TL«. m›tÊghL Tl¥bg‰w xUt‹ všyht‰iwí« j‹Åš fhQ« gbwŒJt‹. m›tÊgh£L¡Fnk‰g£l bjh‹¿šiy. ã‹id¡ TL« bgUÃiyia¥g‰¿a ng¢R v‰W¡F? ‘ciu a‰w bjh‹iw ciubrí«Ck®fhŸ - fiua‰w bjh‹iw¡ fiufhz yhFnkh’ v‹DªâU_y® âUth¡if¥ ngh‰W»nw‹.

ϪJ kj¤J¡FÇa tÊgh£L Kiwfis¤ jhÈòyhf Ãaha« g‰¿ ï¡f£LiuÆš ml§FkhW RU§f¡T¿nd‹. ϪJ kj« cUt tÊgh£lsnthL Égj‹Wv‹gbjh‹nw <©L¡ fUj‰gh‰W.

ehsilÉš ϪJ¡fŸ, gofshf cŸs tÊghLfisna Kothf¡ fU⥠órš _œfš ko f£lškÂíU£lš KjÈadnt xG¡f KiwfŸ vd¡bfh©likah‹, mt®fËilÆš M‹k _®¤jtÊghL«, mj‰FǤjha M‹knea tÊghL« bgÇJ«ïwªJg£ld v‹dyh«. m¡fhy¤ânyna (mjhtJïil¡fhy¤âš ) ϪJ¡fS¡FŸ rhâ¥órYŠ rka¢r©ilí« jiyfh£lyhÆd. ï¢ r©ilfŸ mG¡fhWbtFË KjÈa mu¡f Fz§fis¤ bjŒt§fshf¥ngh‰w¢ brŒjd. âUÚW âUk© r©ilí«, tlfiybj‹fiy¢ r©ilí«, ïit ngh‹w ãwî« vªÚ®ikia¥ òy¥gL¤J»‹wd? k¡fŸ Ãiy ï›thwhfntòw tÊgh£o‰FÇa bjŒtÃiya§fŸ j¤j« neh¡f¤âÅ‹W« tGtyhÆd. ϪJ nfhÆšfË‹ Ãiyiaí«kl§fË‹ Ãiyaí§ Twî« nt©Lnkh?

ϪJ¡fŸ bjŒt tÊgh£L KiwfË‹ 圢á, mt®fS¡FŸ fyh« Éis¤J, x‰Wik Fiy¤J, mt®fŸnjr¤ijí« mt®fËl¤âUªJ ïH¡FkhW brŒjJ.M‹k _®¤j¤ij tÊgL« bgU«ngbwŒâa ϪJ¡fŸ,ïJ nghœJ cy»YŸs všyh k¡fËD« jhœ Ãiyí‰WŸsh®fŸ. ϪJ¡fS¡bfd¢ Rauh{a« bg‰wnjrÄšiy baÅš, mt®fŸ áWik Ãiyia v‹bd‹WTWtJ? Û©L« ϪJ¡fŸ giHa Ãiyia vŒj

Page 229: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 229

nt©Lnkš, mt®fŸ giHago bjŒt tÊghLfËšjiy¥g£L, M‹k Phd¤ij ts®¡f Kayš nt©L«. òwtÊgh£o‰bfd V‰g£LŸs Ãiya§fŸ, M‹kÉs¡f¤J¡F ïŤ Jiz òÇí§ fUÉfshf ÉF«v‹gâš vd¡F e«ã¡ifÆšiy. M©L¢ brštâD«å£onyna X® miw tF¤J cUt tÊghL brŒtJ ey«.cUt tÊgh£il xnuh tÊbfh©L bgÇJ« ïa‰ifiatÊgLtâš gƉá bgwšnt©L«. ï¥gƉá, v£L_®¤j§fSŸ áwªj M‹khit¤ jh§F« ïa‰if¡nfhÆšfis tÊgLª Jiwia¡ fh£LtjhF«. elkhL§nfhÆšfsh»a cÆ®fŸ tÊghL ïJfhiy nt©l‰ghyJ.

glkhl¡ nfhƉ gft‰bfh‹ ÖÆ‹elkhl¡ nfhÆš e«g®¡f§ fhfhelkhl¡ nfhÆš e«g®¡bfh‹ ÖÆ‹glkhl¡ nfhƉ gft‰f§ fhnk

vdt%cª âU_y® âUth¡if X®f. glkhL§ nfhÆyh»abra‰if¡ nfhÆÈD«, elkhL§ nfhÆyh»a ïa‰if¡nfhÆny rhy¢ áwªjbj‹f. ϪJ¡fS¡FŸ x‰WikcÇik nt©LbkÅš mt®fŸ rhâ rka nt‰WikfUjhJ el khL§ nfhÆšfsh»a cÆ®fis tÊghLbrŒth®fshf. cÆ®fŸ tÊghL ò¤JÆ® bg‰bwGªjhšrh⢠r©ilí« rka¢ r©ilí« khŒªbjhÊí«; m‹òkj« ah©L« bgUF«; c©ik ϪJkj M£áiaah©L§ fhzyh«.

‘v›îÆU« v‹DÆ®nghš v©Â ïu§fî Ë bjŒt mU£fUiz brŒahŒ guhgunk’ -jhíkhdh®

(29 - 1 - 1926)

Page 230: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18230

38. kiy¥ bghÊî

ï›thu« Kj‰g¡f¤J¡F v‹d vGjyh« v‹Wv©Â¡bfh© oUªjnghJ »¿ÞJ ehj® kiy Ûât®ªJ bghʪj mU©bkhÊ ÃidÉY‰wJ. ï«bkhÊ,fhªâ aofŸ thœit¢ r¤âah¡»uf¤âš <®¤J M©lJv‹gJ ftÅ¡f¤j¡fJ. mJ, fhªâaofis k£Lk‹Wk‰w v¤Jiznah v¤Jiznah k¡fis m›î©ikbe¿Æš ÃW¤â M©o U¡»wJ. kÅj¥ãwÉÆ‹ neh¡fK«, Koî«, mit bgWj‰ FÇa tÊí« m¢brh‰bghÊÉš ÄË®»‹wd.

bj‹dh¥ãÇ¡fhÉš fhªâaofŸ r¤âah¡»uf¥ngh® bjhl§»ÆUªjnghJ, mtuJ tuyh‰iw vGj¥òFªj m‹g® n#h[¥ nlh¡ v‹gh®, fhªâaofisneh¡»¤ ‘j§f£F ï›îz®î (r¤âah¡»uf cz®î)ah©oUªJ ãwªjJ’ v‹W nf£ld®. mj‰F¡ fhªâaofŸ T®#u¥ gh£blh‹¿YŸs xUTW«, »¿ÞJehjÇ‹kiy¥bghÊî« fhuz« v‹W T¿dh®. fhªâ aofŸr¤âah¡»uf thœÉ‰F Éij Éij¤j bkŒíiu, j‰fhymuáaš cyf¤jh®¡F« cÇajhF« v‹gJ ekJ fU¤J.ï¥bghGJ ekJ muáaš cyF¡F c‰WŸs nehia¡Fz¥gL¤J« M‰wš »¿ÞJÉ‹ kiykUªJ¡F c©L.

ekJ eh£oš r¤âah¡»uf¥ nghÇš jiy¥g£le©g® áy®, á‹dhshf¢ rhâ¥órY¡ »iuah»¢ ádªJ,be¿ašyh be¿Ã‹W, vGâí« ngáí« tUtJ,ekJŸs¤J cW« nghbjšyh«, eh« ïsik bjh£L¥bgh‹ndnghš ngh‰¿tU« »¿ÞJÉ‹ kiybkhÊÛJekJ fU¤J¢ brštJ tH¡f«. m«kiwbkhÊ, thœitne®ikÆš ÃW¤â¥ g©gL¤J« ïašò thŒªjJ.

kÅj¥ ãwÉ Éy§»‰F« bjŒt¤â‰F« ïilƚÉgJ. ï¡fhuz¤jhš kÅj‹kh£L t‹k« t‹f©ikbghwhik KjÈa Éy§F Ú®ikfisí«, m‹ò ïu¡f«bghWik KjÈa bjŒt Ú®ikfisí« fh©»nwh«.

Page 231: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 231

Éy§F Ú®ik Juh¡»uf¤ijí«, bjŒt Ú®ik r¤âah¡»uf¤ijí« vG¥òtd. ï›îy»š bgÇJ« KG¢ r¤âah¡»u»fis¡ fh©lš mÇJ. mªÃiy vŒj x›bthUtU«Kayš nt©L«.

r¤âah¡»uf cz®î bgU»¤ Juh¡»uf cz®îRU§»tU« nghœJ«, á‰áy rka¤âš Juh¡»uf« K£ovGjYK©L. m›btG¢á¡F ïlªjhuhkš mij xL¡fKaštJ m¿îilik. xUntis m¿ahikahšJuh¡»uf« vGªJ ÉisahoD«, mJ F¿¤J¥ ã‹idtUªâí« ÉujÄUªJ« M©ltid tG¤âí« fGthŒnjlš nt©L«. F‰w§ F¿¤J tUªJ« kdKilah‹,cŒíbe¿ vË≠fh©gtdht‹. ‘bfhoW« ngijí§bfh©lJ Élh’ v‹wgo, jh‹ brŒjJ jtbwd cz®ª J«,fGthŒ njl xU¥glhjtid¡ F¿¤J ïu§fnt©Ltnj.

cy»š r¤âah¡»uf¤âš ÉU¥ò¡ bfh©L,m›tÊÆš Éf Kašnth® r¤âah¡»u»fŸ v‹Wbrhšy¥gL»wh®. mt®fŸ xšY«tif öa tÊƚÉgnjhL, öŒik¡F CW ÃfG« nghJ« tUªâ tUªâ¡fGthŒ njo, nkY« nkY« öŒikia ts®¤J¢bršyš nt©L«. ‘j‹id¥nghy¥ ãwiu¥ ghɤjš’v‹D« nguw«, r¤âah¡»uf¤â‹ cÆ®eho v‹gijcz®ªJ, vt®¡F« v›tÊÆYª Ô§F brŒah¥ bgUbe¿Ã‰f KaštJ áw¥ò. m«Ka‰á Juh¡»uf¤ij¢ áij¥gjhF«. ãw® Juh¡»uf¤ij¥ ngh¡f vGj‰F K‹d®,xUt‹ j‹ghYŸs Juh¡»uf¤ij xÊ¡f¡flt‹.

fhªâaofŸ, jh«bg‰w (r¤âah¡»uf) ï‹g¤ijekJ ehL« - eh£LthÆyhf cyfK« - bgwnt©Lbk‹D§ fUiz nkä£lh‹, r¤âah¡»uf¡ »s®¢áia¥gyKiw vG¥ãdh®. m›thbwGªj »s®¢áfSŸjiyahaJ r¤âah¡ »uf¤â‹ xU Twh»a x¤JiHahik.ï¡»s®¢á eh£il¤ öŒik¥gL¤j vGªjJ v‹gJÄifahfhJ. ï~J ïJnghœJ xL¡f¥g£lJ. ï›ntisÆš eh£o‹ muáaš Ãiy v›th¿U¡»wJ?FiwTwš, rhâ¥órš, tirbkhÊjš KjÈad muáašPhd¤ Jiwfshf¡ fUj¥gL»‹wd. ïit kÈí« ï›ntisÆš »¿ÞJÉ‹ kiy¥bghÊî x›bthUt®ÃidÉY« cwnt©LtJ mtáa«. »¿ÞJÉ‹ kiy¥bghÊit¥ gh®¡f. (5-2-1926)

Page 232: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18232

39. ÉyfšjÄœeh£L¡ fh§fuÞ jiyt®, br‹id

m‹gh®ªj Ia,

x¤JiHahikna eh£L¡F cÇik ešftšyJv‹gJ vdJ mo¥gilahd bfhŸif. x¤JiHahik¡bfd¡ fhªâaofŸ nfhÈa â£l« ï¥bghGJ fh§fuÞÃfœ¢áKiwÆš ïšyhbjhÊÆD«, mj‹f©x¤JiHah¡ F¿¥ò ntWbghUËš ïU¤jš f©L,mijahjš ehL be»HÉlhJ fh¤jš rhYbk‹W«,x¤JiHahik v‹gJ mwnt g£blhÊahjthW, mijcz®tsÉyhjš xUòil X«ãtÇ‹, ã‹id m~JM¡f« bgWj‰FÇa Jiw njh‹W« v‹W«, xUbgUneh¡f§bfh©L, fh‹ó® fh§fuÞ Ô®khdtÊ Ã‹Wah‹ bjh©lh‰w¤ jiy¥g£nl‹. ïJnghœJ fh§fuÞmng£rf®fˉ áy® x¤JiHah cz®nt eh£ošnt%‹whjthW fšÈ tUtJ f©TL. mt®fŸ neh¡nfhLvdJ neh¡F v§‡nd mu© brŒí«? fh§fuÞ T£l¤âÈUªJ bfh©L mt®fSl‹ ãz¡F‰W¥ nghÇLjYŠrhšòil¤j‹W.

eh£onyh rhâ rka¥órš, tF¥òÇik íz®îKjÈad fh£L¤ Ô¥nghš guÉ tU»‹wd. ï¡ bfhLikfis¤ bjhiy¡f ciH¡fnt©L bk‹D« mthv‹id¥ ãl®ão¤J cªjhj ehËšiy. ïj‰F muáaš»s®¢áí«, muáaš f£áí«, nj®jš ãurhuK« bgUK£lhf ÉgJ« vd¡F cŸs§if bešÈ¡fÅnghšÉs§F»wJ. eh£o‰ fd‹bwÇí« tF¥ò¥ ãz¡if¤j¡ftšyJ r‹kh®¡f¤ij mo¥gilahf¡ bfh©LŸs fhªÔabkDª j©òdš v‹gij vdJ kd¢rh‹bwD§ flîŸ e‹F m¿îW¤J»wJ. m« kd¢rh‹WtÊËW bjh©lh‰w nt©Lnkš fh§fuÞ fhÇa¡

Page 233: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 233

T£l¤âš m§f« bg‰¿U¤jš mwkhfhJ. MjÈ‹mjÅ‹W« Éyf nt©Lbkd cWâ bfh©nl‹.

jiaT®ªJ vdJ ÉyFjiy V‰FkhW nt©L»nw‹. ïJ KoªjbkhÊa‹¿ Û©L« K‹D bkhÊa‹Wv‹gijíª j§f£F tz¡fkhf¤ bjÇɤJ¡ bfhŸ»nw‹.

(9-7-1926)

Page 234: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18234

40. vd¡»Åa bjh©L

jÄœeh£L¡ fh§fuÞ fhÇa¡ T£l¤âÅ‹W« Éyfnt©o¤ jiytU¡F ÉL¤j foj« gy®¡F¥ gyâwIa¥ghLfis Éis¡Fbk‹W vtU« C»¤jš TL«.Ia¥gh£o‰F¡ fhuz« fhyÃiyia¥ bghW¤J É»wJ.ï¡fhy¤ij¥ ngh‹w bfhL§fhy¤ij ekJ ehLf©oU¡Fnkh v‹W ehD« IíW»nw‹. muáaš f£á¥ãz¡FfS«, nj®jš ãurhu¤âš fat®fŸ òidªJiu¡F« bghŒòu£LfS«, f£á¥ g‰whš c©ikfis¤âǤJ¡ TW« g¤âÇiffS« kȪJ kȪJ âu©Lâu©L FÉí« ïªehËš xUtiu xUt® Iíwš ïašgh»É£lJ. ekJ eh£oil M‹k nea«, e«ã¡if KjÈadÛ©L« cÆ® bg‰bwGªjhy‹¿ eh£L¡F cŒÉšiyv‹gJ â©z«.

muáaš bjh©oš jiy¥g£LŸsh® Ãiy Äfî«ïu§f¤j¡fjh ÆU¡»wJ. xUt® cŸs¡»l¡ifiak‰bwhUt® czuhJ, jkJ cŸs¡f©Q¡F¤ njh‹WkhW mtUŸs¤ijí§ bfh©L bghŒfis¥ òidªJiu¡»wh®. m¥bghŒfŸ eh£ilna ghœgL¤J»‹wd.

ïJnghœJ ekJ jÄœeh£oš ‘#ÞoÞ f£áv‹W«, ‘gh®¥gd¡ f£á’ v‹W« k¡fŸ ngrhj ïl«ïšiy. ïitfshš c©ik¡ fh§fuÞfhuU¡F ÉisªJŸs ïL¡f© ïa«g‰ghyj‹W. mâD« ãuhkzušyhj fh§fuÞfhuU¡nf ïL¡f© bgÇJK©L.ãuhkzušyhj fh§fuÞfhu® xUntis, ‘gh®¥gd¡f£á’ahuhfî«, k‰bwhUntis ‘#ÞoÞ f£áahuhfî«fUj¥gL»wh®. mt® fh§fuÞ rh®ghf¤ bjh©lh‰W«ntisÆš, mt® ‘gh®¥gd¡ f£áahuhš ö‰w¥gL»wh®.mtnu, fh§fuÌYŸs FiwghLfisnah, fh§fuÞãuhkz® jtWjiynah vL¤J¡fh£L« ntisÆšãuhkz®fshš mt® ‘#ÞoÞ f£áah®’ v‹W ö‰w¥

Page 235: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 235

gL»wh®. mªnjh! ãuhkzušyhj fh§fuÞfhu® ÃiyïUjiybfhŸË vW«ònghÈU¡»wJ! v‹ brŒtJ!

vdJ Ãiy vd¡F¤ bjÇí«; všyh« tšy ïiwtD¡F¤ bjÇí«. eh‹ #ÞoÞ f£áia¢ rh®ªjtD kšy‹;gh®¥gd¡ f£áia¢ rh®ªjtDkšy‹. rhâ¡ f£áÆšvd¡F¢ á¿J« g‰¿šiy. njÓa« vd¡F cÇaJ.mJF¿¤J¥ nghuhL« fh§fuÞ f£ána v‹DilaJ.c©ika¿ahJ vdJ Ãiyia¥ ãwH¡ bfh©LcsWnth® ciufŸ v‹id v‹ brŒí«?

K‹nd Rauh{a¡ f£á fh§fun[hL x‹whJjŤJ Ëw Ph‹W, mij ah‹ jh¡»nd‹. mJnghJáy® v‹id ‘#ÞoÞ f£á’¡F¤ Jiznghnth‹ v‹Wgiwrh‰¿dh®. ã‹nd Rauh{a¡ f£á jŤJ ÚyhJfh‹óÇš fh§fun[hL x‹¿a ehŸ bjh£L mij¤jh¡fhbjhʪjJ f©l áy® v‹id¥ ‘gh®¥gd¡f£áah‹’ v‹W kd§TrhJ bkhʪJ tªjd®. ï¥bghGJ áy fhuz«g‰¿¡ fh§fuÞ fhÇa¡ T£l¤âÅ‹W« Éyf c‹ÅaJ fhQŠ áy® v‹id ‘v¡ f£á¡fhu‹’ v‹W brhšy KªJtnuh bjÇaÉšiy. áy ïl§fËš ah‹ ‘#ÞoÞ f£á’Æš nru¥nghtjhf¢ áy t«g®òf‹W tUtjhfî§ nfŸÉíW»nw‹. mJ K‰¿Y« bghŒ.

tF¥òÇikia mo¥gilahf¡ bfh©l ‘#ÞoÞ’f£áÆš ah‹ v›thW nr®nt‹? fh§fuÞ rh®ghf eilbg‰W t%c« nj®jš ãurhu¤âY« eh‹ fyªJbfhŸns‹. fhuz«, ah‹ jÄœeh£L¡ fh§fuÞjiyt®¡F ÉL¤JŸs foj¤âš bgh¿¡f¥g£oU¡»wJ.xU f£áÆYŠ nruhJ nrh«ò‰W thsh »l¡fî«kh£nl‹. m¡»Å kªj« xUghY«, k©Ùuš rtiyk‰bwhUghY« K£o¥ Õo¤J¥ bfh©LŸs ntisfËY« C® Cuhf¢ br‹W brh‰ bgU¡F Ãfœ¤âamona‹ xUnghJ« thshÆnu‹. clš cu§F‹¿¥gL¡ifÆÈU¡f neÇD« cŸs¤jhyhjš njr¤bjh©LbrŒnt‹. ‘v‹fl‹ gÂbrŒJ »l¥gnj’ v‹gJ vdJFUbkhÊ.

vd¡»Åa njr¤bjh©L vJ v‹gij m›t¥nghJfhynjtij vd¡F¢ br›tnd m¿îW¤J«. muáaš»s®¢áí« muáaš f£áíªjh‹ njr¤bjh©L v‹W

Page 236: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18236

vd¡F¤ njh‹wÉšiy. ntWJiw g‰¿í« njr¤bjh©LbrŒayh« v‹gJ vdJ cŸs¡»l¡if. všyh¤ bjh©Lfisí« j‹df¤nj bfh©LŸs mUbz¿ v‹DŠr‹kh®¡f¤ bjh©L vd¡F©L. m¤bjh©L¡F¥ bgh‹bghUŸ nt©Ltâšiy; mik¥òfŸ nt©Ltâšiy;m§f« nt©Ltâšiy. ïitbayh§ bfh©nlh ò¤j®»¿ÞJ kf«kJ KjÈnah® mwbe¿ ts®¤J tªjh®?j‰fhy mik¥ò KiwfŸ eh¤âf¤ijí« ngh® óršfisí« Éis¤J tuiy mEgt¤âš ah‹ f©oU¡»nw‹.K‹ndh® mo¢Rt£il¥ g‰¿na bjh©lh‰wnt©Lbk‹D« KoÉš Ãiy¤J É»nw‹. ‘giHaã¤j‹’ v‹W brhšnth® brhšf.

vd¡»Åa xU bjh©L¡bfd M©lt‹ v‹id¥g©gL¤â tU»wh‹ nghY«. gy ghlüšfbsGjšnt©L« v‹D« neh¡nfhL xU fšÿÇÆš jÄHháÇadhÆUªj v‹id¤ âObu‹W ‘njr g¡j‹’ MáÇadh¡»aJvJ? ‘njr g¡j‹’ MáÇadhÆUªj ntisÆš vdJkidÉ k¡fis v‹Å‹W« ãǤJ mt®fis É©QyF¡ nf‰¿aJ vJ? m›ntisÆš bjhÊyhs®ïa¡f¤ij¤ njh‰WÉ¡f v‹id¤ ö©oaJ vJ? ã‹nd‘njr g¡j‹’ MáÇa gjÉia xU beho¥bghGâš Jw¡f¢brŒjJ vJ? mj‹ã‹ ‘etr¡â’ia¤ jªjJ vJ?j‰brabyd¡ TWnth® TWf. CbHd ciu¥ngh®ciu¡f. ah‹ M©lt‹ mUbs‹nw bfhŸ»nw‹. njh‹wh¤ Jizahf ËW v‹id ïa¡»tU« M©lt‹mUŸ v‹id be»HÉlhbj‹D« cWâ vd¡F©L. m›tU£Lizahš vd¡»Åa bjh©il ah‹ M‰¿tUnt‹.

ah‹ nghjhfháÇadhÆUªjnghJ, cy»š ï¤Jiz¥bghŒ«ik òidRU£L tŠrid NJ nkhr« ïU¤jšvd¡F¤ bjÇahJ. muáašbjh©oš jiy¥ g£lehŸbjh£L ï‹Wtiu mjhtJ x‹gJ M©ošcyfÃiy ï~bj‹gJ vd¡F¢ br›É≠òydh»É£lJ.ah‹ ãwªj eh£L¡F¤ j‰nghJ M‰wnt©oa bjh©Lï~bj‹gJ« vd¡F És§»É£lJ. m¤bjh©lh‰¿¢r‹kh®¡f¤ij eh£oš ÃiybgW¤j nt©Lbk‹gJvdJ jt«. m¤ jtbe¿Æš ah‹ òF»nw‹.

Page 237: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 237

m¤ jtbe¿ ËW ‘etr¡â’ thÆyhf¤ jÄœeh£L¡F¤ bjh©LbrŒnt‹; ãwt‰iw¥ g‰¿ ‘etr¡â’thÆyhf m›t¥nghJ bjÇɤJ tUnt‹.

jÄœeh£L¡ fh§fuÞ fhÇa¡ T£l¤âÅ‹W«ÉyFjiy¥ g‰¿ k‰wt® v‹d fUâD§ fUJf. xU f£áòf eh‹ ÉyfÉšiy v‹gij Û©L« tÈíW¤J»nw‹.

(9-7-1926)

Page 238: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18238

41. ãŸis¥ ngW

ãŸis¥ng‰iw¥ g‰¿a MuhŒ¢á ïJnghœJah©L« kȪJ »l¡»wJ. mJF¿¤J btËtU« üšfS« v©Ây. kfh¤kh fhªâí« mo¡fo ãŸis¥ng‰iw¥g‰¿ vGJ»wh®. x›bthU fhy¤âš x›bthUbghUË‹ÛJ k¡fŸ fU¤J¥ gojš ïašò. mij¥g‰¿aMuhŒ¢áia¡ fhynjtij vG¥ã tU«. ïJnghœJm¿P® ãŸis¥ ng‰¿‹ÛJ ftiy brY¤JkhWâUtUŸ òǪâU¥gJ fhynjtijna ahF«. fhynjtij¡F moikahfhj k¡fŸ ï›îy»š c©nlh?

k¡fŸ f‰fnt©Ltdt‰iw Kiwna f‰W, m¡fšÉ¡ nf‰wthW xG», thœî elh¤Jtnuš, ãŸis¥ng‰iw¥ g‰¿a MuhŒ¢á¤ njh‰w¤J¡F ïl« ne®ªâuhJ.k¡fŸ ï¡fhy¤âš be¿ašyh be¿ ËW thœî, elh¤Jtjhš, mt®fŸ ቿ‹g¤ Jiwf£F vËauhŒ, V‰WtU«ïL¡f©, mt®fis¥ ãŸis¥ngW F¿¤J Muha¤Ju¤âÆU¡»wJ. m›thuhŒ¢áah‰ nghªj c©ikfŸgyâw¤jd. mitfis <©L ÉǤJ¡ Tw nt©LtJmehtáa«.

ãŸis¥ ngW ïa‰ifah bra‰ifah? ïa‰ifv‹W vtU§ TWt®. mJ, jhtu Kjš k¡fçwhf cŸsvšyh cÆ®fËl¤J« ïašghŒ mikªJ »l¤jšf©TL. cÆ® tiffSŸ kuïdkhjš, gwitïdkhjš,Éy§»dkhjš, ãw m~¿izahjš ãŸis¥ ng‰iw¥g‰¿ MuhŒ¢á Ãfœ¤Jt âšiy. Mw¿îila ca®âizkfnd ï›thuhŒ¢áÆš bgÇJª jiy¥g£oU¡»wh‹.

m~¿iz cÆ®fËš bg©Âd« ïšyhkÈšiy.m~¿iz MÂd«, bg©Âd¤ij ÉL¤J¥ ãǪJ Jwîó©blhGFtJÄšiy. m›Éd« bg©Ql‹ Tocyif ts®¤J tU»wJ. m›thnw ca®âiz kÅjD«bg©Ql‹ To cyif X«òjš nt©L«.

Page 239: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 239

ïa‰ifÃiy ï›thwhf, kÅj‹ ãŸis¥ ng‰iw¡F¿¤J Muhaî«, mij xL¡Fj‰FÇa tÊfis¡ fhzî«KaštJ v‰W¡F v‹D§ flh vG»wJ. m~¿izcÆ®fŸ ïa‰iftÊ thœit elh¤J»‹wd. ca®âizkÅjndh ïa‰if thœÉÅ‹W« ãwœªJÉ£lh‹.m~¿iz cÆ®fŸ fyÉia ïa‰if¡FÇa msÉšÃW¤âÉL»‹wd. kÅjndh! m«k«k! vGjî« ifeL¡FW»wJ! fyÉ¡bf‹nw jh‹ gil¡f¥g£ljhf¡fUâ thG« xU bfhoa bra‰if mu¡f thœÉš 圪JÉ£lh‹. tG¡» 圪j m‹dh‹ v‹braš nt©L«?Û©L« ïa‰iftÊ xGf Kayš nt©L«. m« Ka‰áÆšjiy¥glhJ, ãŸis¥ ng‰iw xL¡f¢ bra‰ifKiwfis¡ ifahs¥ òFtJ mÊɉF tÊnjLtjhF«.

gil¥ãš M© bg© nt‰Wik bghÈtjhš, M©bg©QlD« bg© MQlD« thHnt©LtJ ïašò.m›Éašò¡F khWbfh©L thœtJ« jtW. m›Éašig¤ J®ÉÃnahf¥ gL¤JtJ« jtW. mij ïa‰ifmsÉdjhf¥ ga‹gL¤jny m¿îilik. x›nth® M©kfD« bg© kfS« Kiwna jªij jhauh» m‹ò¤bjh©L brŒjš nt©L«; ïšiynaš thœÉ‹ neh¡f¤ijczuhbjhÊt®.

âUkz¤J¡F K‹d®, xUtD« xU¤âí« thœÉ‹neh¡F ï~J v‹gij¡ fiyahyhjš, fiyPhÅfŸT£Lwthyhjš cz®ªjtuhjš nt©L«. m›îz®îbg‰w xUtD« xU¤âí« âUkz¤ij¢ ቿ‹g¤Jiwahf v©zh®. ešy fšÉí«, öa czî«, ešnyhÇz¡fK«, flîs‹ò« v‰W¡F cy»il V‰g£oU¡»‹wd? k¡fŸ thœî, fhk¡FÊÆš 圪J ïl®¥glhJ,fhj‰òdyho cŒj‰bghU£nl mitfŸ V‰g£oU¡»‹wd.

ãŸis¥ngW F¿¤J¤ âUkzŠ brŒjšnt©Lbk‹W«, btW§ fhk ï¢ir fU⤠âUkzŠ brŒjšTlhbj‹W« ekJ eh£L üšfŸ TW»‹wd. m¡T‰WfË‹ E£g« cŸs§if bešÈ¡fÅnghš És§F§fhy« m¤nj fh£á mË¡f¥ngh»wJ. ãŸis¥ ngWF¿¤J¤ âUkzŠ brŒjš nt©L« v‹gj‹ bghUŸ,vªneuK« ò‰Öršnghy¥ g‹¿¡F£ofis <DtJv‹gj‹W. mj‹ bghUŸ, cyf ts®¢á eho k‹wš

Page 240: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18240

òÇjš nt©Lbk‹gJ«; fhk¡»s®¢á eho k‹wšòÇjyhfh bj‹gJnkahF«. ïij ÉÇ¡»‰ bgUF«.

âUkz¤â‹bg‰¿ Tw¥òFªj üšfŸ, âUkz¤â‹ã‹d®, ïUtU« thœî elh¤j nt©oa Kiwfis¡Twhk‰ nghfÉšiy. mitfis neh¡Fʤ jiyt‹jiyÉ nr®¡if ÉâfŸ òy¥gL«. bjU¥ gŸË¡Tl§fËš ãŸisfŸ gÆY« rjf§fËY« m›Éâfis¡fhzyh«. m›ÉâfË‹go ïšyw« elh¤J« xUtD«xU¤âí« vªneuKŠ ቿ‹g¤J¡ bfËauhfh®. m‹dh®ïu©blhU ãŸisfis¥ bg‰W¥ ã‹d®¢ nr®¡ifbahʤj Ót‹K¡j uht®.

‘ቿ‹g¤J¡F« vËikahjš nt©L«; ãŸisí«bgWjš TlhJ’ v‹D« MuhŒ¢á ïJnghœJ eilbg‰W tU»wJ. ï›thuhŒ¢á bfhiy¥bgU¡»š bfh©LnghŒ ÉLbk‹gJ xUjiy. fU¤jil, fU¢áij¤jš, fUcW¥ig¡ Fiy¤jš KjÈad bgU« ght«. ntWbra‰if Kiwfis¡ ifahsY«, thœití« m¿îÉs¡f¤ijí§ Fiy¤J, nehŒthŒ¥g£L, thœÉ‹g¤ij¡bfL¤J¡bfhŸtjhF« á‹dhŸ mjhtJ ïu©blhUãŸis bgWk£L« bkŒíW òz®¢á bfh©L, ã‹idm¥ãŸisf£F¤ jhahŒ¤ jªijahŒ¤ bjh©LòÇí«m‹òy»š òFjš nt©L«. ïsik bjh£L xG§Fg£lthœit elh¤Jnth®¡F ï~J ïašghf mikí«.ï«KiwÆš bkŒíW òz®¢áia Éy¡fnt©Lnk a‹¿,tȪJ mij Éy¡fš TlhJ. tȪJ Éy¡fš kd¤ijvǤJ¡bfh©oU¡F«. m›btÇí« clš ts¤ij¡Fiy¡F«. Mjyhš vijí« tȪJ jŸSjš TlhJ.ïašghf mJ bjhiyí« Kiw, mtut® ïsikthœit¥ bghW¤J É»wJ.

ïsik bjh£nl bg©Âl¤JŸs bjŒt¤j‹ikia íz®ªJ, mtis tz§F« xU bgU« be¿Ã‹W gƉá bg‰¿U¤jš nt©L«. bg©iz¤ bjŒtkhf¥ ngh‰wš v‹wJ«, áy® ‘thŒ¥ ng¢R’ v‹g®.ïªe©g® á‰áy E£g§fis C‹¿¡ ftÅ¥gnušm§‡d§ Tw¤ JÂah®.

x›bthUtU« jhŒ tƉ¿nyna ãw¡»wh®. jhia¡flîbsd¥ ngh‰WkhW m¿îW¤jhj M‹nwhÇšiy.

Page 241: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 241

gy® jhia¡ flîshf¥ ngh‰¿tuY§ f©TL. jhŒ ah®?bg© bjŒtkšynth? jhŒik¥ bg©iz tz§FtJcyf tH¡f«. ïJ thŒ¥ ng¢r‹W.

jhŒ tƉ¿š njh‹W« ikªj‹ jhbaD«bg©iz¥ ngh‰WjnyhL, j‹Dl‹ ãwªj bg©izí« m‹nghL ngh‰W»wh‹. ïsikÆš jhŒ rnfhjÇït®fË‹ v‹ò njhš td¥gh M©kf‹ f©izí«kd¤ijí§ ft®»wJ? ïšiy. m¥ bg© bjŒt§fËl¤JŸs E©ik¥ bghUsha m‹bgD§ flîsšynthïtD¡F¡ fh£áaË¡»wJ? m›t‹ò¡ flîŸ, kidÉahf thŒ¡F« bg©Â‹ ghÈšiynah? c©L. fhk¡FUlU¡F mJ òydhjÈšiy. ‘jhŒ¡F¥ ã‹dhš jhu«’v‹D« gHbkhÊí§ fUj‰ghyJ. cyf ts®¢áÆ‹bghU£L ïu©blhU ãŸis¥ ng‰¿‰F¡ fUÉahf¤âUkz« V‰g£oU¡»wj‹¿, btW¡f¤j¡f ïÊ JiwÆšåœj‰F m~J V‰glÉšiy.

ï¥bghGJ ãŸis¥ng‰iw¥ g‰¿ btËtU«üšfSŸ áynt ïa‰if¡F mu© brŒtd. bra‰ifKiwfis m¿îW¤J« üšfis¥ goahâU¡FkhWïisP®fis¡ nf£L¡bfhŸ»nwh«.

ekJ eh£il¥g‰¿ ïu©nlh® ciu gf®ªJ ï¡f£Liuia Ko¤JÉL»nwh«. ekJ eh£oš ïJ nghœJRauh{aÄšiy. tWik¤ J‹g¤J¡F X® msÉšiy.k¡fŸ tUthŒ ÄfÄf¢ RU¡f«. giHa tH¡f xG¡f§fS«g£L¥nghÆU¡»‹wd. ïªÃiyÆYŸst® âUkzŠbrŒJ gy ãŸisfis¥ bgwš v›tsî J‹gª jUtJv‹gij¥ g‰¿ ÉǤJiu¡f nt©Lâšiy. khj« g¤J,gâidªJ r«ghâ¥ngh®, g¤bj£L¥ ãŸisfis¥bgWjš bfhoJ, bfhoJ. m›îÆ®fË‹ gá, g£oÅ,ãÂ, kuz« ms¤j‰ fÇad. Rauh{a« bgW« tiuâUkzŠ brŒjiyí«, brŒnjh® ãŸis bgWjiyí«ÃW¤JkhW kfh¤khfhªâ TW»wh®. ï~bjhU njrÃiyia x£oa Ãaâ. ï~J v‹W« Ãyt¤j¡f Ãaâa‹W.

(24- 9- 1926)

Page 242: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18242

42. ghuâahU« njrg¡âí«

ïªehËš jÄœeh£oš jÄœ¥ bgU« ghtyuhÆy§»¥ òfGlš jh§»a $ R¥ãukÂa ghuâahiu¥g‰¿ m¿ahj jÄH¿P® ïU¤jš mÇJ. R¥ãukÂaghuâahiu¤ njrg¡j® R¥ãukÂa ghuâah® v‹WbrhštJ tH¡f«. njrg¡â ï~J v‹D« c©ikf©ltUŸ ghuâahU« xUt®. $ghuâah® njrg¡âÆ‹ïašig¥ gythW gh¡fshš xâÆU¡»wh®. mt® ghlšfis nea®fŸ XJtnjhL ÚyhJ. mitfis¤ JUɤJUÉ MuhŒjš nt©L«. MuhŒªjhš njr g¡â¡FÇabr«bghUŸ gy fhzyh«. mitfis mfœªbjL¤J¥òyt®fŸ brh‰bghÊîfŸ thÆyhfî«, f£LiufŸthÆyhfî« eh£lh®¡F m¿îW¤jš ešyJ. mJeh£oil¤ njr g¡âia ts®¥gjhF«. áw¥ghf ekJeh£L¡F ï¥bghGJ m¤jif¥ nghjid Äf Äfï‹¿aikahjJ. njrg¡âia 圤J« gyâw¡ »s®¢áfŸ jiyÉǤjhL« ïªehËš ghuâah® ghlšfË‹cŸs§ »l¡iffis eh£oš cyt¢ brŒant©LtJm¿P® flik.

eh£o‰ gyâw m¿P® njh‹W»wh®. x›nth®m¿P® x›bthU JiwÆš eh£il X«ò»wh®. mitvšyh t‰iwí« ts®¥gt® ghtynuaht®. bjhÊyhËÆl¤J¤ bjhÊiy¡ fhzyh«; åuÇl¤J åu¤ij¡fhzyh«; k‰wtÇl¤J k‰w k‰w¡ fiyfis¤jŤjÅna fhzyh«’ ghtyÇl¤ânyh všyht‰iwí§fhzyh«. f«g‹ ghoa ïuhkhaz¤âš v‹d ïšiy?cyf« ïU¡»wJ v‹W RU§f¢ brhšyyh«. vdnt, njr«ghtyÇl¤âU¥gJ v‹W TWtJ ÄifahJ. xU njr«cÇikÆHªJ FiyªjÊí« ntisÆš mj‰F cÇiktH§F« M‰wš ghty®¡F©L. ghty® åuÇDŠ áwªjt®.mij¥g‰¿ Muha <©L¥ òfnt©Lt âšiy.cÇikia¥ g‰¿í« ãwt‰iw¥ g‰¿í« ghty®fŸ ghoaghlšfŸ ekJ T‰iw tÈíW¤J«.

Page 243: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 243

ekJ ehL ïJnghœJ cÇikÆHªJ »l¤jš f©TL. cÇik bgw eh£oš gy® gyJiw ËW ciH¤JtU»wh®. ghuâah® v¤Jiw ËW eh£L¡F ciH¤jh®?brªjÄœ¥ gh¡fis¥ gho mt® njr¤â‹ f©iz¤âwªjh®. njr¤â‹ gy fiyfsh« gÆ®fis ts®¡f¢brŒí« cÇik¥ ghlšfsh« mUÉ, ghuâ v‹D« kiythÆÅ‹W« ïʪjJ. njr¡ fiyfËl¤J¡ fU¤jikahJ ‘njr« njr«’ v‹W TîtJ fh¡if¡ T£l¡T¢rnyahF«. ghuâah® ghlšfËš njrg¡â jJ«òj‰F¡fhuz« mt® njr¡fiyfŸ ÛJ bfh©l g¡âahF«.

ghuâah® ãwªj ehL jÄœehL. ghuâahU¡F¤ jh«ãwªj jÄœeh£o‹ Ãidî njh‹W«nghJ j«KŸSW«Ãfœ¢áia,

‘brªjÄœ ehblD« nghâÅny- ï‹g¤ nj‹tªJ ghíJ fhâÅny - v§fŸ jªija® ehbl‹w ng¢áÅny - xU r¡â ãw¡FJ _¢áÅny’

v‹D« ï‹bgG bkhÊahš btËÆ£oU¤jš fh©f.

ehLfË‹ bga®fŸ bgÇJ« m›tª ehLfË‹bkhÊ¥ bgauhš mik»‹wd. eh£o‹ÛJ m‹ò v‹gJ,mª eh£o‹ bkhÊÛJ m‹òbfh©L ï‹òWtjhF«.ghuâah® jhŒeh£L bkhÊÛJ v¤jif¡ fhjYilah®v‹gJ, mt® m«bkhÊF¿¤J¥ ghoa gh¡fshš eÅÉs§F«.

‘ahk¿ªj bkhÊfËny jÄœbkhÊnghšïÅjht bj§F« fhnzh«

ghkuuhŒ Éy§FfshŒ cyfid¤J«ïfœ¢á brhy¥ gh‹ik bf£L

ehkkJ jÄHbud¡ bfh©o§FthœªâLjš e‹nwh brhšä®

njkJu¤ jÄnHhir cyfbkyh«guî«tif brŒjš nt©L«.’

vd t%c« ghuâah® gh£il c‰W neh¡Ff. ï¥gh£oš‘ïÅjhtJ’ ‘njkJu¤ jÄœ’ vdt%c§ F¿¥òfis X®f.jÄÊ‹g« czuhJ jÄHbud thœjiy¥ ghuâah®btW¡»wh®. ‘ehkkJ jÄHbud¡ bfh©o§F thœªâLjš e‹nwh’ v‹W mt® Édî»wh®. ïJnghœJ

Page 244: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18244

jÄÊ‹g« ï‹dbj‹ WzuhJ jÄHbud thœnth®v¤Jiz¥ng® v‹gij¢ brhšyî« nt©Lnkh? jÄœk¡f£F¤ jÄœ kd« nt©L«.

ghuâah® jÄHuhf¥ ãwªjikahš jÄG¡F V‰w«T¿dh® v‹W vtU« fUjnt©Ltâšiy. jÄœbkhÊÆš ah¡f¥bg‰WŸs fhÉa§fis MuhŒªjhšjÄÊ‹ bg‰¿ òydhF«. ghuâah® m¥bg‰¿íz®ªnjjÄœ kh©ò Twyhdh®.

‘tŸSt‹ j‹id cy»D¡nf - jªJ th‹òfœ bfh©l jÄœehL - beŠir, mŸS« áy¥gâ fhubk‹ - nwh®k ahu« gil¤j jÄœehL.’

‘ahk¿ªj òytÇny f«gid¥nghštŸSt®nghš ïs§nfh it¥nghš

óÄjÅš ah§fQnk ãwªjâiyc©ikbtW« òfœ¢á Æšiy

CikauhŒ¢ brÉl®fshŒ¡ FUl®fshŒthœ»‹nwh« xUbrh‰ nfç®

nrkKw nt©LbkÅš bjUbtšyh«jÄœKH¡f« brÊ¡f¢ brŒå®’

ï¥ gh¡fËš jÄœ¡fhÉa kh©òfŸ ÄË®jšfh©f. tŸStdhiu¡ F¿¡F«nghJ ‘cy»D¡nf jªJth‹òfœ bfh©l jÄœehL’ v‹wJ« - áy¥gâfhu¤ij¡F¿¡F« nghJ ‘beŠir mŸS«’ v‹wJ« - ghuâah® mªüšfË‹ MH¤ij¡ f©lt® v‹gij¤ bj‰bwd És¡F«.áy¥gâfhu« beŠir mŸStJ, mªüyhuhŒnth®mEgt Ãfœ¢áÆš cz®tbjh‹W. ghuâah® jÄœeh£L¥ òyt®fËš _tiu¡ bfh©lJ« mtuJjÄHhuhŒ¢áia¤ bjÇÉ¡»wJ.

eh£LbkhÊí«, mjdhš M»a gDtšfS« njrg¡â¡F mo¥gil. ghuâah® m›Éu©ilí« g‰¿ciu¤JŸs fU¤J¡fŸ mtuJ njrg¡âia És§f¢brŒtd. bkhÊ fhÉa§fnshL ntW fiyfS« njrg¡âia vG¥ò«. mitfis¥g‰¿í« ghuâah® gygl¡T¿ ÆU¡»wh®. mitfSŸ ïu©blh‹W tUkhW:-

Page 245: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 245

‘khj® Ô§Fu‰ gh£o ÈU¥ghŸk¡fŸ ngR« kHiyÆ DŸshŸ

Ñj« ghL« FÆÈ‹ Fuiy¡»ËÆ dhit ÆU¥ãl§ bfh©lhŸ

nfhj f‹w bjhÊYil¤ jh»¡Fyî á¤âu« nfhòu« nfhÆš

<j id¤â‹ vÊÈil í‰whŸï‹g nkto th»l¥ bg‰whŸ’

‘tŠr k‰w bjhÊšòǪ J©LthG khªj® FybjŒt khthŸ

btŠr k®¡FÆ uh»a bfhšy®É¤ij nah®ªâL á‰ãa® j¢r®

ÄŠr e‰bghUŸ thÂgŠ brŒnth®åu k‹d®ã‹ ntâa® ahU«

jŠr bk‹W tz§»L« bjŒt«ju Ûj¿ th»a bjŒt«.’

fhÉa§fS«, k‰w¡ fiyfS«, bjhÊ‹ KiwfS«nr®ªj x‹nw njr« v‹W c‹Å mitfË‹ÛJ m‹òbfh©L, mitfË‹ ts®¢á¡F¥ ghLgLtJ njrg¡â¡Fm¿F¿ahF«. eh£L¡ fiyfŸÛJ g‰¿‹¿¤ njr¤â‹ÛJbrY¤J« g¡â bghUs‰wbj‹f. ghuâah® eh£L¡fiyfË‹ÛJ brhšbyhzh M®t« cilatuhfÈ‹,‘brªjÄœ ehblD« nghâÅny - ï‹g¤ nj‹tªJ ghíJfhâÅny’ v‹wh®.

njr¤âš njh‹¿a k¡fSŸ ca®î jhœî ghuh£othœjYª njrg¡â ahfhJ. ekJ eh£oš rhângj¤jhšrhâ g¡â Ãyî»wnja‹¿¤ njrg¡â Ãyîjš mÇjhfïU¡»wJ. m‹ã‰ áwªj ghuâah®¡nfh rhâg¡ânjh‹¿aâšiy. njr¡fiy íz®ªj xUt®¡F¢ rhâg¡âv§‡Dª njh‹W«? ghuâahiu¤ njrg¡âna ÉG§»Ã‹wJ.

‘tªnj khju bk‹ngh« - v§fŸkhÃy¤ jhia tz§FJ bk‹ngh«’

‘#hâ kj§fis¥ ghnuh« - ca®#‹kĤ njr¤â byŒâd uhÆ‹

ntâa uhÆD bkh‹nw - m‹¿ntW Fy¤âd uhÆD bkh‹nw’

Page 246: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18246

‘gh®¥ghid Iabu‹w fhyK« ngh¢nr - btŸis¥ gu§»ia¤ Jiuba‹w fhyK« ngh¢nr’

‘všnyhU bkh‹bw‹D§ fhy« tªjnj’

‘všyhU nkh®Fy« všyhU nkhÇd« všyhU Īâah k¡fŸ všyhU nkh®Ãiw všyhU nkh®Éiy všyhU« ïªeh£L k‹d® - eh« všyhU« ïªeh£L k‹d® - M« všyhU« ïªeh£L k‹d®’

‘ViHba‹W« moikba‹W« vtDÄšiy #hâÆšïÊîbfh©l kÅjbu‹g âªâahÉš ïšiyna

thÊfšÉ brštbkŒâ kdk»œªJ TonakÅj®ahU bkhUÃf® rkhdkhf thœtnk’

ïitaida gh¡fŸ gy cs.

xU eh£oš M©k¡fis¥ nghynt bg©k¡fS«cÇikbg‰W thœjš nt©L«. bg©zoik bfh©lehL moik¡FÊÆš v‹W« 圪nj »l¡F«. ekJeh£oš bg©k¡fŸ ïil¡fhy¤âš moik¡FÊƚ圪jJ gy®¡F¤ bjÇí«. ekJ eh£o‹ #d¤bjhifK¥gJ nfho. m¤ bjhifÆš xU gFâ fšÉa¿É‹¿¡»l¡»wJ. ghuj khjhÉ‹ xU g¡f« ghÇrthí c‰¿U¡»wbj‹WŠ brhšyyh«. njr ÉLjiy¡F ciH¡F«njrg¡j® bg©zoik f©L thsh ïU¥ghnuh? xUnghJ« ïuh®. bg©k¡fis moik¡ FÊÆš ïU¤âÉLjiy¡Fk£L« nghuhLjš eh£il¤ Jau¡flȚ圤JtjhF«. njrg¡j® ghuâah®, bg©QÇikia¥g‰¿¥ ghoa gh¡fŸ bgÇJ« vkJ cŸs¤âšï‹g_£o¡bfh©oU¡F«. jÄœ eh£oš njh‹¿aòytUŸ bg©QÇik¡F¥ nghuhoa åuUŸ jiyáwªJÉs§Fgt® ghuâahuht®. mtUŸsbkyh« bg©QÇikÛJ jtœªJ ËwJ v‹W TWtj‰F mt® ghlšfËš gyvL¤J¡fh£LfËU¡»‹wd. mitfSŸ áy tUkhW:-

‘khj® j«ik ïÊî brŒí klikia¡ bfhS¤J nth« ita thœî j‹Å byªj tifÆD« ek¡FŸns jhj bu‹w Ãiyik kh¿ M©fnshL bg©fS« rÇÃf® rkhd khf thœt Īj eh£ony’

Page 247: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 247

‘V£ilí« bg©fŸ bjhLtJ Ôikba‹ bw©Â ÆUªjt® khŒªJ É£lh® å£L¡FŸns bg©iz¥ ó£oit¥ngh bk‹w ɪij kÅj® jiy fÉœªjh®’

‘g£l§f shŸtJŠ r£l§fŸ brŒtJ« ghÇʼn bg©fŸ el¤j tªnjh« v£L k¿ÉÅ yhQ¡ »§nfbg© ïis¥ ãšiy fhbz‹W F«Äao’

‘ntj« gil¡fî« ÚâfŸ brŒaî« nt©o tªnjh bk‹W F«Äao rhj« gil¡fîŠ brŒâL nthªbjŒt¢ rhâ gil¡fîŠ brŒâL nth«’

ï‹W ï›tsnthL Éngh«. bkhÊ¥g‰W fiyts®¢á, rk¤Jt«, bg©zoik Ú¡f« KjÈa t‰iw¥bghUshf¡ bfh©l JiwfŸtÊ Ã‹W, gh£L thÆyhf¤ njrg¡â brY¤â tªjt® e« ghuâah®. ï¡fhycÇik íz®¢á¡F ï‹¿aikahj njr g¡â¡F¥ghuâah® ghlšfŸ C‰whÆU¡»‹wd. ghuâah® ghlšthÆyhf¤ njrg¡â ï¤jifaJ v‹gij cz®jšTL«.m›tÊ Ã‹W jÄH® njrg¡âia ts®¥ghuhf.

(22-10-1926)

Page 248: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18248

43. r‹kh®¡f r§f«

mo¡fo ‘r‹kh®¡f r§f«’ v‹W k£L§ F¿¥ã£Lah‹ ngáí« vGâí« tUtij¥g‰¿ e©g® áy®foj§fŸ ÉL¤J tU»wh®. mtU£ áy® ‘r‹kh®¡fr§f¤â‹ mik¥bg‹id?’ v‹W ÉdÉÆU¡»wh®; áy®‘ïJ nghœJ nt©l‰ghyJ Rauh{a r§fk‹nwh?r‹kh®¡f r§f« v‰W¡F?’ v‹D§ fU¤J¥gl vGâÆU¡»wh®; áy® ‘r‹ kh®¡f r§f« mik¥gâD«fh£L¡F¥nghjš ey«’ v‹W brhšÈÆU¡»wh®. ït®midt®¡F« tz¡fŠ brY¤j nt©LtJ vdJ Kj‰flik. m¡fldh‰¿¡ foj§fis bah£o¢ áyîiu gfuÉU«ò»nw‹.

KjyhtJ r§f mik¥ig¥ g‰¿aJ. r‹kh®¡f«v‹gJ«, m¥bga® bfh©l r§f« v‹gJ« òâadtšy.Mjyhš, m¢r§f« xUtuhš fhz¥bgw nt©LtJ«,mj‰F¥ òâa mik¥ò tF¥gJ« mehtáa«. r¤bjDŠbr«bghUŸ v‹W c©nlh m‹nw m¢r¤J¡FÇakh®¡fK« c©L. r¤bjDŠ br«bghUis¥ g‰¿¥bgÇnah® vGâa üšfŸ kiynghyî§ flšnghyî«bgU»¥ guªJ »l¡»‹wd. mitfˉ nghªJŸsfU¤J¡fis bašyhª âu£o¡ T®ªJ neh¡»‹, flîŸm‹ò v‹gJ«, m›t‹ò¡ flîŸ v›îÆÇY§ nfhÆšbfh©oU¥gJ v‹gJ«, m‹ò Ãiy milant©LnkšmG¡fhW mth btFË KjÈa Ú®ikfË‹¿ cÆ®f£Fm‹ò¤ bjh©lh‰wš nt©L« v‹gJ« eÅÉs§F«.ï¡bfhŸif cy»š g‰gy rka¥ bgauhš cyî»wJ.m¢rka§fbsšyh« xnu bfhŸif íiladthÆD«,bga® nt‰Wikahš, mit íz®¤J« m‹ò be¿¡F¢áy ntisfËš nfL ne®»wJ. ‘gy flîs®, gy rka«’v‹D« v©z« cyif¥ gythW ãǤJ É»wJ.Mjyhš rka§fË‹ rkur¡ bfhŸifia¢ r‹kh®¡fbkd¡ nfhlš bghUªJ«.

Page 249: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 249

ï¢r‹kh®¡f¤ij¡ fil¥ão¤bjhGf xU T£l«nt©l‰ghyJ. mJnt ‘r‹kh®¡f r§f«’ v‹gJ. (1)ï¢r§f neh¡fbk‹id? (2) r§f m§f¤jt® aht®? (3)îthf m§f¤jt® aht®? (4) mik¢r® vt®? (5) jiyt®vt®? (6) rªjh v›tsî? ï›Édh¡f£F ah‹ ïW¡f¥òF«Éil áy®¡F Éa¥ó£L«; áy®¡F eif¥ó£L«.

(1) r§f neh¡f¤ijí«, mªneh¡f¤ij Ãiwnt‰¿¡bfhŸs¤j¡f Kiwfisí« <©L ÉÇ¡»‰ bgUF«.mitfŸ bjh‹Wbjh£L ÃyÉtUtd. MdhšfhyÃiy¡F V‰wthW mitfŸ XusÉš eilKiw¥bghU£L¡ f¡f¥glš nt©L«. <©L mitfis¥g‰¿¥ bghJ¥gl¢ áy RU§f¢ brhš»nw‹. r¤jh»aflîŸ ah©L« 剿U¤jyhš, v›îÆ®¡F« kd bkhÊbkŒfshš Ô§F Ãfœ¤jhJ, j‹DÆiu¤ jh‹ gǪJX«òkhWnghy k‹DÆiuí« X«ã, m›îÆ® ey‹ fUâ¤bjh©L braš r§f¤â‹ jiyaha neh¡f«. ï¥bgUneh¡f¤ij Ãiwnt‰w mfKf¤âY« òwKf¤âY« gÂbrŒjš nt©L«. mfKf¥ g fshtd:-mf¤âYŸs bkŒ¥bghUis¡ fhznt©o, mG¡fhWmth btFË KjÈa Ô Ú®ikfis¡ fisjš, bfhiyfsî fŸ fhk« bghŒbaD« I«bgU« ght« ÃfHbth©zhjthW j‹id¡ fh¤jš KjÈad. òw¥ gÂfshtd: - njr¤bjh©L, m¤ bjh©L¡F ïilôwhfcŸs Fiwfis¡ fisjš KjÈad. njr¤ bjh©L« fhyÃiyia¥ bghW¤J ÉgJ. ï¥bghGJ ekJ eh£oYŸs FiwghLfËš fU¤J¢ brY¤â mitfis¡fisa¥ ghLglš áwªj njr¤ bjh©lhF«. Rnjáa¤J¡FiH¤jš, bg©QÇik¡F¥ ghLglš, Ô©lhikÉy¡fš, tF¥ò¥ órbyhʤjš, fU¤J nt‰Wik¡Fkâ¥ò¡ bfhL¤jš, njr¤â‰ ãwªjhÇil m‹ò ts®¤jš,f©_o tH¡f xG¡f§fis m‹ò tÊÆš bjhiy¤jšKjÈa mw¤ Jiwfnsh«g KaYjš j‰fhy¤J¡FÇaáwªj njr¤ bjh©lhF«. (2) cy»YŸs midtUŠr‹kh®¡f¤ij ÉU«ò»wh®. Mdhš ÉU«ò« tÊÉf¢áynu Kaš»wh®. m›tÊ Ã‰gtnuh Äf¢ áy®. .ï«K¤âw¤jhUŠ r‹kh®¡f r§f m§f¤jtuhth®.Mfnt, ï›îy»YŸs flîŸ ãŸisfŸ midtU«r‹kh®¡f r§f m§f¤jtbu‹f. (3) mtUŸ îthf

Page 250: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18250

rigah® ‘j«KÆ®nghš k‹DÆiuí§’ bfh©L xGF«mUbshG¡f¤âš nj®¢ábg‰wt®. (4) r§f mik¢r® e§f©K‹ fh£áaË¡F« ïa‰if m‹idah®. (5)r§f¤jiyt® r¤bjDŠ br«bghUsh»a mU£flîŸ.(6) r§f¤J¡F¢ rªjh cÆ®fËl¤J¢ brY¤J« mUŸ.ïitfŸ r§f¤â‹ mik¥ghF«. ï¢ ‘r‹kh®¡f r§fnk’v‹dhš mo¡fo F¿¥ãl¥gLtJ.

ï¥bgUŠ r§f¤J¡F¡ »isfshf¥ gy r§f§fŸM§fh§nf mik¤J¡ bfhŸsyh«. x›bthU å£oY«»is¢r§f« mik¡fyh«. å£o‹ jiytU« jiyÉaU«Kiwna r§f¤â‹ jiytuhfî« mik¢ruhfî«ïU¡fyh«. m›å£oYŸs k‰wtU« r§f¤â‹ m§f¤jtuhfyh«. ït® r§f neh¡f¤ij Ãiwnt‰w Kayšnt©L«.

r‹kh®¡f nghjid¡bfd xU r§fK« x›bthUbjUÉY« x›bthU »uhk¤âY« mik¤J¡bfhŸsyh«. r§f¤J¡bfd¥ bgU§ f£l§fŸ vG¥g nt©Ltâšiy. X® mH»a áW ÃiyaŠ rhY«. r§f¤J¡bfd¤jiyt® mik¢r® KjÈnahiu¤ bjǪbjL¤jš, rªjhnr®¤J tuî bryî fz¡F¥ go¤jš KjÈad nt©lh«.nj®î« bghU ç£lK« k¡fis¢ r‹kh®¡f¤âšbrY¤jh. mit Kid¥ig vG¥ã¥ngh® _£L«.r§f¤â‹ v›Éid¡fhjš bghUŸ nt©o ÆU¥ã‹.m›Éid¡bfd¥ bghUŸ nr®¤J mij M‰wš nt©L«.ã‹id m¥bghUËš ÄFâ Ëwhš, mij clnd ViHk¡f£F¥ g§»£L¡ bfhL¤jš nt©L«. bgU« bghU£bryî¡FÇa Éidbah‹W« r§f¤âš eilbgwš TlhJ.r§f¤J¡bfd¤ jÅ Ãâ âu£lš mehtáa«. bgU Ãâahšj‰fhy kl§fS« nfhÆšfS« ngíiwí« ïU£Fifshf kh¿abjh‹nw ek¡F vL¤J¡fh£L. MjyhšÉy§Fz®î« ngíz®î« njh‹whjKiwÆš r§f¤ijelh¤jš nt©L«. mUbshG¡f¤âš K⮢á bg‰whiu¡bfh©L r§f¤âš r‹kh®¡f nghjid brŒÉ¡fyh«. r§fneh¡f¤ij x£o¥ gy âw¤ bjh©LfŸ brŒayh«.

‘ï¥bghGJ nt©l‰ghyJ Rauh{ar§fk‹nwh?r‹kh®¡f r§f« v‰W¡F’ v‹D§ fU¤J¡bfh©lfoj§fŸ ÛJ á¿J fU¤J¢ brY¤Jnth«. Rauh{a«v‹gJ r‹kh®¡f¤J¡F ntWg£L Égj‹W. R¤j

Page 251: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 251

r‹kh®¡f bušyhUŠ Rauh{a« bg‰wtnuaht®.r‹kh®¡f« ÉL¤J¢ Rauh{a¡ T¢rÈLtJ Mfha¡nfh£il f£l KaštjhF«. Rauh{a¡ »s®¢á v‹D«bgauhš eh£oil¤ J‹kh®¡f¢ brašfS« eilbgW»‹wd. r‹kh®¡f¤J¡F khWg£l Rauh{a¡ »s®¢áahš c©ik¢ Rauh{a cz®¢áí« C¡fK« eh£ošFiyªJtuš f©TL. c©ik¢ Rauh{a« eh£ošmU«gnt©Lnkš, eh£oš r‹kh®¡f« M¡f« bgwšnt©L«.

ï¥bghGJ eilbg‰W tU« nj®jš Ka‰áÆšk¡fŸ ešbyhG¡f¤J¡F CW ÉisÉ¡ftšy ÉidfŸv›tsnth ÃfœªJ ÉL»‹wd. mitfis Ãid¡fÃid¡f¡ Flš eL¡FW»wJ. kÅj‹ Éy§fhF§ fhyK«neUnkh v‹D« Iaª njh‹W»wJ. ‘nj®jš fhy§fËšï¤jifa ÉidfŸ ÃfœtJ« Ãfœ¤JtJ« ïašò’ v‹Wï¡fhy¡ fšÉahs® TW»wh®. ï¡T‰W K‰W« V‰W¡bfhŸs¤j¡fj‹W. kÅjnd F‰wŠ brŒí« Ú®ika‹.mªÚ®ikÆÅ‹W« Éyf mt‹ cy»š gytÊÆY«Kayš nt©L«. m«Ka‰áÆš jiyg£ LiH¡fnt©oakÅj‹, nkY« nkY« ghÊš 圪J ïl®¥go‹, mt‹thœî v‹dh«? nj®jÈš bt‰¿ bah‹nw F¿¡bfh©L‘f‰wt®’ òÇíª âUÉisahlšfŸ eh£o‹ thœitnaFiy¡»‹wd. ï¡f‰wt® Ka‰áahš Rauh{a« mU«òjšmÇJ. xUntis mU«ãD« mJ Rauh{akhfhJ; fyf¡FH¥g muh#fkhf Koí«. Rauh{aÄšyhj eh£ošk¡fS¡FŸ x‰Wik m‹ò KjÈa eW§Fz§ fkœªJkz« åRkhW f‰wt® Kayš nt©L«. ï¥bghGJeh£oš mj‰F K‰W« khWg£l ÉidfŸ ÃfœªJtU»‹wd. jiyntW fhšntW ifntW MFkhW ghujkhjhit¤ J©o¡f¡ fšÉa¿îŸs jiyt®fŸ Ka‹WtU»wh®fŸ. ï›thW eh£il¡ Fiy¤J tF¥ò¥óriy¤jiyt®fŸ vG¥òj‰F¡ fhuzbk‹id? mt®fŸ F¿¡bfh©LŸs Rauh{a¤â‹ mo¥gilÆš r‹kh®¡f¡fhÈ‹ikna ahF«.

Rauh{a cz®¢á r‹kh®¡f thÆyhf eh£Lk¡fËl¤ âUªJ mU«gš nt©L«. ï¥bghGJRauh{a cz®î mU«ghkyh ïU¡»wJ? mU«ãnatU»wJ. vt® cŸs¤âš m~J mU«ã tU»wJ? eh£o‹

Page 252: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18252

r‹kh®¡f ïašò¡F ntWg£l fšÉ m¿î xG¡f«KjÈat‰¿š njhŒªJ »l¥nghÇl« m~J mU«ãtU»wJ. m¢ Rauh{a« eh£L¡FÇajhfhJ. xUt‹ j‹cl‰T‰¿‰F khWg£l czî bfhŸtndš mt‹ nehŒthŒ¥glš xUjiy. ïª eh£o‹ r‹kh®¡f ïašò¡FkhWg£l fšÉ m¿î xG¡fKilah® nehŒthŒ¥g£lhiu x¥g®. mªÃa® mË¡FŠ Ó®âU¤j tÊM£áKiw elh¤jî«, mjdhš c£fyh« vG¥gî«KidªJ Égt®ghš c©ik¢ Rauh{a cz®î v§‡d«mU«ò«? eh£o‹ ïašò¡FÇa r‹kh®¡f¡ fšÉ m¿îxG¡fKilah® cŸs¤bjG« Rauh{a nt£ifnaRauh{a¤J¡F mo¥gil. k¡fŸ cŸs« eh£o‹ÛJ«r‹kh®¡f¤â‹ÛJ« gâªJ, eh£oš r‹kh®¡f« tsÇ‹,ehL jhnd Rauh{a« bgW«. r‹kh®¡f¤âš Rauh{a«ml§fyhš, Rauh{a¤J¡bfd¤ jÅ¢ r§f« nt©Ltâšiy. fh§fuÞ kfhrig v‹W x‹¿U¤jyhš, mj‰FkhWg£L xU jÅ¢ Rauh{a r§f§ fhzY« Kiwa‹W.fh§fu[&¡F cÆuË¡f¢ r‹kh®¡f r§f« nt©l‰ghyJ.

‘r‹kh®¡f r§f« mik¥gâD§ fh£L¡F¥nghjšey«’ v‹W vGâa e©g® ÃiyF¿¤J tUªJ»nw‹.r‹kh®¡f« fh£L¡ FÇabj‹gJ mt® fU¤J¥ nghY«!r‹kh®¡f« fh£L¡F« eh£L¡F« cÇa bj‹gJ vdJcŸs¡»l¡if. r‹kh®¡f¤ij cy»Å‹W« ãÇ¥gJm¿ahik. cy»š k¡fŸ ãwÉ jh§»aj‹ neh¡fbk‹id? j§fŸkh£LŸs FiwghLfis¡ fisªJÃiwbtŒj nt©L bk‹gj‹nwh? Éy§FfŸnghšâǪJ kh©L ÉLtjh ãwÉneh¡F«? kÅjÅl¤JŸsFiwghLfis¡ fisatšyJ r‹kh®¡f« x‹nw. m¢r‹kh®¡f¤J¡FÇa fšÉ thœî nr®¡if muR KjÈadmikjš nt©L«. ï›tik¥ghš kÅj‹ thœîöŒikíW«.

‘r‹kh®¡f« v‹gJ thŒntjhªj«. mJ brŒifcy»‰F¥ bghUªjhJ’ v‹W TWnthUKs®. ï›thWT¿¥ gÊ ght§fis ts®¡f¥ òFtJ thœitnaFiy¥gjhF«. r‹kh®¡f¤ij thŒ ntjhªjbk‹WjŸË¤ jŸË¢ br‹W, J‹kh®¡f¤J¡F¤ Jiz Ëwhšcyf« vªÃiy vŒJ«? Mjyhš, J‹kh®¡f¤ij¤

Page 253: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 253

bjhiy¡fî« r‹kh®¡f¤ij ts®¡fî« xšY«tifahjš Kayš nt©L«.

r‹kh®¡f« eh£L¡FÇaj‹W v‹W fUJtJ jtW.r‹kh®¡f« eh£L¡ FÇaj‹W vÅš ã‹id vJeh£L¡FÇaJ? FoÆY§ bfhiyÆYª njhŒªJ »l¡F«xUtD¡F nkY« nkY« bghUçªJ mtid¡ Fo¡f¢brŒJ nj®jš T£l§fËš fyh« Éis¡FkhW ö©LŠbraš eh£L¡FÇaJ nghY«! ‘eh£il¢ r‹kh®¡f¤âšâU¥gš ïayhJ’ v‹D« v©znk vGjyhfhJ. r‹kh®¡f« eh£L¡F nt©lh« v‹ngh® fh£L¡F¥ nghjšey«. J‹kh®¡f« eh£L¡F nt©lh«. eh£L¡F nt©l‰ghyJ r‹kh®¡f«, r‹kh®¡fnk.

e©g® ÉL¤j foj§fisbah£o¢ r‹kh®¡fr§f¤ij¥ g‰¿ ï‹W áy ciu bjhF¤J¡ T¿nd‹. ïÅ¢rka« ne®ªJÊ tF¤J¡ Tw v©ÂÆU¡»nw‹.

ï¥bghGJ eh£oš v§fQ« tF¥ò¥ nghU«,xUtiu xUt® ö‰WtJ«, xUt® ÛJ xUt® ïšyhjbghšyhj gÊfis¥ òidªJiu¥gJ«, ntW gyïÊîfS« Ãu«ã ÆU¡»‹wd. ï›tsɉF§ fhuz«ehL mªÃa M£áKiwÆ‹ ta¥g£L¡»l¥gJ«,m›th£áÆš nt£ifbfh©L jiytbu‹ngh® muáašf£áfis tF¤J¥ ãz¡FWtJ« MF«. cÇikÆšyheh£oš muáaš f£áfis tF¥gJ eh£il¤ J‹kh®¡f¤âš mG¤JtjhF«. muáaš f£áfshš eh£L¡F ey‹ïšiy v‹D« KoɉF tªJŸnsh®, f£á¥ ãz¡»šá¡FwhJ, ‘r‹kh®¡f muáaš thÆyhf eh£oYŸsFiwghLfis¡ fisjš TL«’ v‹D« cWâbfh©LciH¥ghuhf. M©lt‹ mUS«, m‹g® Jizí«r‹kh®¡f Ka‰á¡F¤ njit. (5 - 11- 1926)

Page 254: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18254

44. Ó®âU¤j«

IÓ®âU¤j« g‹Kf§ bfh©lJ. fhynjr t®¤j

khd¤J¡ nf‰wthW m~J ïa§FtJ. áy ïl§fËšmuáaš rh®ghfî«, áy ïl§fËš k¡fŸ tH¡f xG¡f¢rh®ghfî«, áy ïl§fËš rka¢ rh®ghfî« Ó®âU¤j«eilbgW«. m›t¤ Jiw¡F nt©l¥gL« m›t¢Ó®âU¤j¤ij m›t¥nghJ m›t›Él¤âš ïa‰ifÃfœ¤â¡bfh©nl nghF« bgÇa Ó®âU¤j muá ïa‰ifm‹idnaahthŸ. mtŸ Miz áy ntisfËš m¿É‰áwªj m‹g® thÆyhf ÃiwntWtJ« c©L. ïa‰iftÊ ÃfGŠ Ó®âU¤j¤jhš k¡fŸ thœÉ‰F ïilôWneuhJ. ïa‰if neh¡if czU« m¿th‰wš thŒ¡f¥bgwhJ Kid¥ò¡F« Ó‰w¤J¡F« ïiuah»¡ fd‹WâÇíŠ áyuhš Ãfœ¤j¥bgWŠ Ó®âU¤j¤jhš cy»šmikâÆ‹ikí«, Fiyî«, ãwî« V‰gL«. Mfnt,Ó®âU¤jbk‹gJ Éisah£l‹W v‹gij nea®fŸc‹Dth®fshf.

muáaÈnyh rKjha¤ânyh rka¤ânyh ãwt‰¿nyhnt©l¥gLŠ Ó®âU¤j« Ãfœ¤j¥ òFnth® KjyhtJïa‰if neh¡if c™®gtuh ÆU¤jš nt©L«; m¿î«m‹ò« Ãu«ãa k¡fŸ ïa‰if neh¡Fz®ªJ K‹d®m¿îW¤âíŸs ciufis MuhŒªJ ešy¿î bg‰wtuhŒ, m›t¿thš e‹ik Ôikfis¥ go¤Jz®gtuhÆU¤jš nt©L«. m›t¿îl‹ cÆ®fËl¤ j‹òilauhÆU¤jš nt©L«. ïitfSl‹ ntW áy eW§Fz§fS« Ó®âU¤j¡ fhu®ghš Ãyîjš nt©L«. Ó®âU¤j¤J¡F¤ bjhl¡f¤âš áy® khWg£L Ég®. áy® v⮥g®;nkhJt®; K£Lt®; ntW gy ïÊ JiwÆY« ïw§Ft®.mt®ÛJ v¡fhuz« g‰¿í« Ó®âU¤j¡fhu® vǪJÉGjš TlhJ; gâY¡F¥ gâš brŒjš v‹D« v©zK« mtÇil mU«òjš TlhJ. ï‹ndhu‹d ïašòfŸ

Page 255: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 255

thŒ¡f¥bg‰wtnu ïa‰ifÆ‹ VtštÊ Ã‹Wfldh‰WŠ Ó®âU¤j¡fhuuht®. ï› ÉašòfŸ thŒ¡f¥bgwhjh® Ó®âU¤j¤âš ïw§FjyhfhJ. ïw§Ftnušmtuhš ey‹ ÉisahJ; Ôik Éisí«.

ï¥bghGJ ekJ ehL gy JiwÆYŠ Ó®âU¤j¤ijÉiHªJ Éwš btŸËilkiy. m›t¤JiwÆš tšyt®m›t¤ Jiw¡FÇa Ó®âU¤j¤âš jiy¥g£L¡ fldh‰¿tU»wh®. m¤jif¢ Ó®âU¤j¤ bjh©LfŸ bj‹dhblD« eªjÄœ eh£oY« ÃfœªJ tU»‹wd. bjh©LfSŸ rka¢ Ó®âU¤j¤ij¥ g‰¿abjh‹W bgÇJ§ftÅ¡f¤j¡fjh ÆU¥gJ. Ó®âU¤j¤ JiwfSŸ rka¢Ó®âU¤j¤ JiwÆ Èw§Fnth® Äf v¢rÇ¡ifíl‹m¤Jiw e©Qjš nt©L«.

ïJnghœJ bj‹dh£oš ϪJ kj¤ij¥g‰¿aÓ®âU¤j¡ »s®¢á å¿£L É»wJ. bghJthf¡ »s®¢ángh‰w‰FÇanj. m¡»s®¢á neÇa KiwÆš ïa§fšnt©L« v‹gnj ekJ cŸs¡»l¡if.

Ó®âU¤j¡fhu® v‹W j«ik ÃidªJbfhŸS«áy®¡F« k‰wt®¡F« jÄœeh£oš ngh® _©oU¡»wJ.ïUrhu® ng¢áY« vG¤âY« fdš ïšyhkÈšiy.Ó®âU¤j¤J¡F khWg£L Éngh® ng¢áY« vG¤âY«gw¡Fª Ô¥bgh¿ia¥g‰¿¡ ftiyíw nt©Ltâšiy.Ó®âU¤j¤J¡bfd¥ òw¥gLnth® ng¢áY« vG¤âY«m¥bgh¿ gw¤jyhfhJ. mt® ng¢áY« vG¤âY«j©ik Ãytšnt©L«. j©ik¡FÇa m¿î m‹òbghwhik KjÈa Ãyî¡fhšfŸ bghÊí« KiwÆšÓ®âU¤j¡fhu® ng¢R« vG¤J« K»œ¤jš nt©L«.k‰wtiu¥nghy¢ Ó®âU¤j¡ fhu®fS§ faik¤JiwÆÈw§FtJ c©ik¢ Ó®âU¤j¤ij ehLtjhfhJ. ïÊJiwe©Qnth® Ó®âU¤j¡fhuušy®. mtU« jh§bfh©lx‹iw¥ ão¤J kšyhLnthnu aht®. k‰wt® ng¢ášvG¤âš xU tirbkhÊ ÆUªjhš j‰fhy¢ ‘Ó®âU¤j¡fhu®’ ng¢áš vG¤âš g¤J tirbkhÊfË U¡»‹wd.ï¥ngh®Kiw Ó®âU¤jkhFkh?

_l¡ bfhŸiffis cil¤bj¿a vGªj ò¤j®»¿ÞJ KjÈnah® jk¡F khWg£lhiu¤ jh¡»¥ ngh®òǪjh Çšiy. m¡fhy¡ bfhŸifÆš g‰W thŒªnjh®thÆÅ‹W« ãwªj tir bkhÊfisí«, ifÆÅ‹W«

Page 256: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18256

ãwªj mo cijfisí« bgÇnah® bghWikíl‹ V‰nwfldh‰¿ ÆU¡»wh®. mt® mo¢Rt£il¥ g‰¿¢Ó®âU¤j¡ fhu® fldh‰Wthuhf.

k‰Wbkh‹W <©L¡ F¿¡f ÉU«ò»nwh«.Ó®âU¤j¤ âš EiHnth®, jh« M‰w¥ òFªjJ Ó®âU¤jkhmšyJ mÊth v‹gij¢ áªâ¥ghuhf. Ó®âU¤jbk‹gJcŸs x‹iw xG§F¥gL¤Jtnj ahF«. cŸs x‹iwK‰W« mÊ¥gJ Ó®âU¤jkhfhJ; mJ jf®¥ng ahF«.

jÄœeh£oš ϪJ kj¤ij¥g‰¿ vGªJŸs»s®¢á, Ó®âU¤j¤ij x£oajh mšyJ KG mÊitx£oajh v‹gij¥ bghJk¡fŸ fUJ§ fhy« ne®ªâU¡»wJ. všyh¤ bjh©L¡F« eh£oš ïlD©L. vj‰F«cÇik ïUªnj Ôušnt©L«. Mdhš bjh©ošEiHnth® jkJ Kiw ï~bjd¤ bjǪJbfhŸs¡flik¥glš nt©L«. áy® Ó®âU¤j« v‹gj‰FmÊîntiy brŒJ tU»wh®. mt® Ó®âU¤j« v‹gj‰FmÊîntiy v‹W bfh©L bjh© lh‰W»whnuhv‹dnth bjÇaÉšiy. Ó®âU¤j« v‹D« bgauhš,Ãfœ¤j¥bgW« mÊî ntiyahš, f©_o tH¡f§fŸcu« bg¿D« bgW«. ïij m¤ bjh©lh‰Wnth® á¿Jmk®ªJ c‹Dthuhf. ïtuhš c©ik¢ Ó®âU¤j¡fhu®bjh©L¡F« ïl® Éis»wJ. ï‹ndhu‹d gy jilfis nea®fŸ T®ªJ T®ªJ áªâ¥gh®fshf. ï‹WbghJKiw g‰¿ vGjyhndh«. áw¥òKiw¥g‰¿¢ rka«ne®ªJÊ vGJnth«. (14-12-1927)

IIÓ®âU¤j« v‹D« jiy¥ÕªJ K‹d® xUKiw eh«

vGâa f£Liu nea®fŸ ÃidÉÈU¡F«. m¡ f£Liu¡f© Ó®âU¤j¤â‹ bghJïašfŸ bgÇJ« F¿¡f¥g£ld. ï‹W m¡ f£Liuia x£o¢ Ó®âU¤j¤â‹áw¥ãašfˉ áy F¿¡f¥ òF»nwh«.

Ó®âU¤j Ka‰á cy»š ah©L« ÃfœªJtUtJnea®f£F¤ bjÇí«. cy»š FiwghLfŸ cŸsk£L«Ó®âU¤j¡ »s®¢áfŸ g‹Kf§ bfh©L ïa§»na ÔU«.FiwghLfŸ x›bthU eh£oY« c©L. Mdhš mitx›bthU eh£oš x›bthU Éjkhf ÃyÉtU»‹wd.Fiwghošyhj ehnl Æšiy.

Page 257: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 257

FiwghLfŸ V‹ cy»š ïU¤jš nt©L«? ïj‰bf‹d Éil ÆW¥gJ? RU§»a KiwÆš xUÉj ÉilÆW¡fyh«. kÅjÅl¤âš fhk btFË ka¡f« KjÈadcŸsk£L«, cy»š FiwghLfŸ Fobfh©oU¤jšïašò v‹W RU§f¢ brhšyyh«. fhkbtFË ka¡f«KjÈad fisa¥ go‹ cy»il FiwghLfŸ ïuh.Mfnt, Ó®âU¤j¤J¡F mo¥gil k¡fËil Ãyî§ F‰w§fis¡ fisa Kašt jhF«.

k¡fŸkh£LŸs FiwghLfis¡ fisa¥òFŠÓ®âU¤j¡fhu® ešÈašò cilatuh ÆU¤jš nt©L«.fhkbtFË ka¡f¤J¡F ïlª jUnth® Ó®âU¤j¤JiwÆš EiHtJ FiwghLfis¥ bgU¡FtjhfntKoí«. Ó®âU¤j¡fhu® fhk btFË ka¡f¤J¡F vËauhfhJ bghWik¡F ciwísh ÆU¤jš nt©L«.ïJg‰¿ K‹ida f£LiuÆY§ F¿¥ã£oUªnjh«. m¥bghJKiwfis Û©L« <©L ÉǤjš mehtáa«.ï‹W ekJ eh£L¡FÇa Ó®âU¤j¤â‹ÛJ á¿J fU¤J¢brY¤Jnth«.

ekJ eh£oYŸs FiwghLfis¡ fisa¢Ó®âU¤j« v‹D« bgauhš gy® ciH¤JtU»wh®.ïªehËš m‹dh® ciH¥ò¥ bgÇJ« g¤âÇifasÉš -kfheh£lsÉš - ng¢rsÉš - f£L¥g£L ËWÉL»wJ.mitfis¡ flªJ mt®fŸ ciH¥ò XLtâšiy. F‰w«ahUilaJ? k¡fSilajh? jiyt®fSilajh? F‰w«ïUrhuh®k£L« c©L v‹W brhšy¥gL»wJ. ï›thWTwš vËJ. T®ªJ neh¡FÊ k¡fis¥ gʤjšnt©Ltâšiy v‹gJ És§F«.

k¡fŸ kndhÃiy bgÇJ« jiyt® v‹W btËtUnth® kndhÃiy¡ nf‰wt©z« miktJ. jiyt®òu£á¡fhuuh ÆUªjhš k¡fS« òu£á¡fhuuht®.jiyt® bghWikahsuh ÆUªjhš k¡fS« bghWikahsuhth®. ïJ k‹gijÆ‹ ïašò.

‘jiyt®fŸ v¤Jiz M©L¥ ngáí« vGâí«ghLgL»wh®fŸ! ghG« ehL âUªjÉšiyna’ v‹W áy®miw»wh®. ehL v‹ brŒí«? eh£il elh¤j¥ òF«jiytiuna všyh« bghW¤J É»‹wd. Mfnt,všyh¥ bghW¥ò« jiyt® jiyÆš 圪J »l¤jšfUj‰ghyJ.

Page 258: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18258

FUlD¡F¡ FUl‹ tÊfh£odhš Éistbj‹d?ïUtU§ FÊÆš 圪J ïl®¥gl nt©Ltnj.mJnghy¡ fhkbtFË ka¡f¤jhš nkhJ©L »l¥ngh®eh£il¢ Ó®âU¤j tUtjhš eh£oš v‹d tsU«?k¡fis¢ Ó®âU¤j tUnth® Fzbk‹D§ F‹nw¿,M‹kr¡â bg‰wtuh ÆU¤jš nt©L«. mt® brhšnyk¡fËil EiHªJ thœit xG§FgL¤J«. k‰wt®ng¢R« vG¤J« mtut® msÉš Ë bwhL§»ÉL«.mit k¡fŸ thœÉš EiHªJ ga‹ brŒah. Ó®âU¤j¤J¡F M‹kr¡â nt©L«. M‹kr¡â Æšyhjh® ngR«Ó®âU¤j«, ‘Ó®âU¤j«’ v‹D« vG¤js Ényna ÉF«.M‹kr¡â bg‰w jiyt® ekJ eh£L¡F ïJnghœJnt©l‰ghy®.

M‹kr¡â bg‰wtnu ekJ eh£oš Ó®âU¤j¤JiwÆš ïw§» ciH¤Jtªjd®. ïªehËš bgÇJ«nkdh£L¡ T£Lwthš M‹kr¡â v©zK« m‰WÉ£lJ. ïªehËš vªbe¿ g‰¿¢ Ó®âU¤j¤Jiwe©QtJ v‹W nea®fŸ Ãid¡fyh«. nkšeh£lt®ghYŸs cy»ašf£L xG§F KjÈadthjš jiyt®fËil Ãyîjš nt©L«. mití« ïšiy. v‹ brŒtJ?

M‹kr¡âíÄšiy; f£L xG§FÄšiy. ïu©L«ïšyh eh£o‹Ãiy v‹dhF«?

Ó®âU¤j¤ jiytbud¡ »s«ònth® M‹kr¡âbgw KaštJ m¿îilik. m¢r¡â K‰W« xU áy®bg¿‹, mtuhš eh£oYŸs FiwghLfis Äf vËâšxʤjš TL«. m¢r¡âbgw ïayhj jiyt®fŸ cy»aY¡FÇa xG§F Kiwfisahjš fil¥ão¤ bjhGfšnt©L«.

ï¥bghGJ ekJ eh£oš Ó®¤âU¤j ïa¡f§fŸ gynjh‹¿ÆU¡»‹wd. mitfËil xG§FKiwfS©lh?bt£f«! bt£f«!: êjidí« gifikí« ãw ïÊî«eh£il mšy‰gL¤J»‹wd.

ï› îyfthœÉ‰F mo¥gil clšey‹. ekJeh£L k¡fŸ clšey‹ Äf ïÊU¤jš f©TL.mfhy kuzK«, FHªij kuzK«, fU¢ áijî« ekJeh£oš mâf« v‹gij m¿ahj Ó®âU¤j¤ jiytÇšiy.ekJ eh£L k¡fËš ü‰W¡F¤ bjh©ûWng®

Page 259: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 259

cy®ªbjGªj eu«ãduhŒ, t‰¿a njhËduhŒ, TLÉ£lkh®ãduhŒ, FÊÉGªj f©ÂduhŒ, gU¤j bjhªâÆduhŒ thœªJ tUtij vtnu m¿ah®? ïªÃiyÆYŸseh£L¡F Kjš Kjš v›t¿îW¤jš nt©L« v‹gij¢Ó®âU¤j nea®fŸ áªâ¥gh®fshf.

Ó®âU¤j¡fhu® v‹W brhšÈ¡bfhŸnth®eh£oil kȪJ »l¡»wh®. ïtuidtU« x‹Wg£LKjš Kjš Xuh©L mšyJ <uh©L k¡fŸ clšey¢Ó®âU¤j« bgW« Ka‰áÆš jiy¥glyhfhjh v‹Wnf£»nwh«. clš ey« bgwhj eh£lh® cy»š v›thWešthœî elh¤jš TL«? clš ey« Éisah£l‹W. mJthœÉ‰F ï‹¿aikahjJ, Rtiu it¤j‹nwh á¤âu«vGjš nt©L«?

clšey¤ij¡ bfL¤Jt%c« ek‹fŸ ï‹d ï‹dv‹W ÉÇ¡»‹ f£Liu ÚS«. á‰áyt‰iw <©L¡F¿¡»nwh«. mit: f£Fo, fh¥ã¡ Fo, Äš mÇá, r¤âyhczî KjÈad. f£Foia¤ bjhiy¡f vGªjng¢R¡fS« vG¤J¡fS« Ô®khd§fS« v©Ây.mitfshš ga‹ Éisªjjh? ïšiy. fhuz« v‹id?kJÉy¡F¤ bjh©lÇl¤âš nghâa msî M‹kr¡âÆ‹ikia¢ áwªj fhuzkhf¡ Twyh«. m~âšyhbjhÊÆD« mt®f£FŸ x‰Wik ahjš ïU¤jšnt©L«. m~J« ïšiy.

kJghd¤jhš v›tsnth nfLfŸ Éis»‹wd.ekJ eh£oš kJÉy¡F¥ ãurhu« å¿£blG«; Û©L«flnyW«. r£lrig nea®fˉ gy® nj®jÈ‹ nghœJkJÉy¡»š v¤jif¡ fU¤J¢ brY¤J»wh® v‹gijvGjî§ ifnahlÉšiy. kJÉy¡F¢ Ó£oš if¢rh¤â£l (cWâbkhÊ T¿a) rnfhju® áy®, fŸ thÂgÇl«nghF«nghJ v‹d brhš»wh®! ‘Ia‹Û®! kfh¤khfhªâÆ‹ bga®ÛJ k¡f£F xUÉj¥ ã¤nj¿É£lJ.kfh¤khnth kJÉy¡»š cWâ bfh©L É»wh®.mt®tÊ Ã‰gjhf¡ fh£o¡ bfh©lhy‹¿¤ nj®jÈšbt‰¿bgwš KoahJ. Mjyhš kJÉy¡»š <LgLtjhfth¡FWâ brŒnjh«. r£lrig EiHªjJ« th¡FWâia¡ fh‰¿š gw¡fÉLnth«. j§f£F thÂg¤JiwÆšnfLÃfHhjthW gh®¤J¡ bfhŸnth«’ v‹W brhš»wh®.m‹dh® kJÉy¡»š cWâ íilah®kh£L mQF«

Page 260: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18260

nghJ, ‘fhªâaofË‹ â£l§fSŸ kJÉy¡»š vk¡Fe«ã¡ifí©L’ v‹W TW»wh®. kJÉy¡F¢ Ó£ošif¢rh¤âlhjt®, ‘eh« fhªâ¡F vâ® f£á¡fhu®;kJÉy¡»š jiyÆlhjt®. c§fŸ th¡fhšjh‹ eh«bt‰¿ailjš nt©L«. ek¡F bt‰¿ neuhbjhÊÆ‹,ehisna fŸS¡filf£F Mg¤J tªJÉL«’ v‹Wbrhš»wh®. ï¥bghŒa® òfYŠ Ó®âU¤j¤jhš VjhÆD«ey‹ Éisíkh? ït® brhšyhš VjhÆD« ey‹Éisíkh? ït® brhšÈš VjhÆD« M‰wÈU¡Fkh?

fh¥ã¡Fo ÃW¤j¤ij¥ g‰¿ v¡»s®¢á¡fhuU«Kaštjh Æšiy. ï› bt«ikeh£L¡F¡ fh¥ã¡FoK‰¿Y« mehtáa«. mjdhš Éisí§ nfLfŸ gy¥ gy.mij¥g‰¿a ÉÇîiu <©L v‰W¡F? m¡ Fo eh£ošÃyîk£L« eh£lh® clšey‹ cWtJ mÇJ v‹dyh«.m¤jif¡ bfhLikia xÊ¡f v¤jiyt® Kaštnuhv‹gJ bjÇaÉšiy.

ÄšyÇá¡ bfhLikia¥g‰¿ eh« g‹Kiw vGâÆU¡»nwh«. Ó®âU¤j kfhehLfËš ÄšyÇá Éy¡if¥g‰¿¥ ng¢nrD« c©lh? mªnjh! Ó®âU¤j kfhehnl!

clšeyid¢ áij¡ftšy e¢Rfis xÊ¡f¢Ó®âU¤j¡fhu® V‹ x‹WglyhfhJ? å© T¢rY«MuthuK« k¡fŸthœit v›tÊÆš Ó®âU¤J«? Ó®âU¤j¡fhu® e‹F áªâ¥ghuhf. ‘clšey‹ Ó®âU¤j¤â‹gh‰ g£lj‹W’ v‹W mt® T¿ÉLth® nghY«!

ïu©lhtjhf <©blh‹W F¿¡»nwh«. mjhtJrhâ. rhâ nt‰Wik TlhJ v‹W brhšyhj Ó®âU¤j¡fhuÇšiy. ïJ Ó®âU¤j¡fhu® cilik. Mdhš rhânt‰Wik thœî¤JiwÆš v›tsî xʪJŸsJv‹gijí«, ï¥ bghGJ rhânt‰Wik ts®ªJ tU»wjhnjŒªJ tU»wjh v‹gijí« m‹g®fŸ MuhŒªJgh®¥gh®fshf.

K‹nd rhâ nt‰Wik ÆUªjJ. Mdhš rh⥠óršbgÇJ« ïšiy. ï¥bghGJ rhâ nt‰Wik tY¤JtUtnjhL rh⥠órY« tY¤J tU»wJ. x›bthUrhâahU« kfhehL T£o¤ j¤jk¡F¢ r£lrigÆšïU¡if nt©L« v‹W T¡FuÈL»wh®. ïjdhš rhânt‰Wik v§‡d« xÊí«? tF¥ò nt‰Wikia¡ foªJ

Page 261: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 261

TW« Ó®âU¤j¡fhuU« r£lrigia bah£o tF¥òthj¤âš ïw§F»wh®. mt® TW« fhuz§fŸ ÛJfU¤âU¤j nt©Ltâšiy. Éisî v‹d v‹gbjh‹nwáªâ¡f¥glš nt©L«. Éisî v‹id? rhânt‰Wikcz®î njahJ ts®tnjahF«. ng¢rhš rhânt‰Wikia¤ njŒ¤J«, brayhš mij ts®¤J« tUtJv¤jif¢ Ó®âU¤jnkh ek¡F És§fÉšiy!

‘rhânt‰Wik bjhiyªnj’ Ôuš nt©L«. m¥ngŒeh£oš cyîk£L« eh£L¡F cŒÉšiy v‹gJ cWâ.rhâ¥ngia v›thW X£LtJ? ng¢rhY« vG¤jhY«m¥ngŒ XlhJ. eilKiwÆš go¥goahf m¥ngiaX£l Kayš nt©L«.

‘rhânt‰Wikiamwnt bjhiy¤jš’ v‹gij¡F¿¡ nfhshf¡ bfh©L, j‰fhy Ãiyik neh¡»¥go¥goahf KiwfŸ nfhyyh«. KjyhtJ rhâ¡FŸ rhâÆU¤jiy¤ bjhiy¡fKaštJ ey‹. xU rhâah® v‹Wbrhšy¥ gLnthUŸ, v¤Jiznah c£ãÇîfŸïU¡»‹wd. mitfis KjÈš vËâš bjhiy¤jšTL«. m¤bjh©oš KjyhtJ jiy¥g£LiH¤jhš,ã‹nd ãw¥ãš tF¥ò nt‰Wik fisa¥ òFj‰F ïl‹c©lhF«. ï« Kiwiana bfhŸsš nt©L« v‹D«ÃaâÆšiy. eilKiwÆš tu¤j¡f v«KiwianaD§bfhŸsyh«. btW« tiròuhz« nt©Ltâšiyv‹gJ ekJ cŸs¡ »l¡if.

Ó®âU¤j¡fhuUŸ r£lrig ÉU¥òilnah® ï›ntisÆš rhânt‰Wik ÆW¤jš nt©Lbk‹nwfUJ»wh® ght«! ïšiynaš mt® r£lrigÆšïU¡if¥ bgwš mÇjhF«nghY«!

tH¡fbthG¡f§fis¥ g‰¿a Ó®âU¤j« ÄfîŠá¡fYilaJ. tH¡fbthG¡f§fŸ v‹gd ehfÇf¤ijx£oí« j£gbt£g Ãiyia x£oí« mU«òtd.mitfËš áy Ãiyngwh ÆU¥gd; áy fhy¤J¡nf‰wthW khWtd. ï‹ndhu‹d ïašòthŒªj tH¡fbthG¡f§fËš Ó®âU¤jŠ bra¥òFnth® nguhuhŒ¢áí«, mEgtK«, FzeyD« cilatuh ÆU¤jš nt©L«.

Mœªj MuhŒ¢áí« mEgtK« FzeyD«ïšyhjh® fhuzÄ‹¿ tH¡fbthG¡f§fis kh‰¿

Page 262: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18262

kh‰¿ ïl®¥ gLt®. tH¡fbthG¡f§fËš áyt‰iw¥gHik v‹W vŸsY«, áyt‰iw¥ òJik v‹Wngh‰wY«, áyt‰iw¥ bgU«gh‹iknah® fU¤J v‹WbfhŸsY«, áyt‰iw¢ áWgh‹iknah® fU¤J v‹WjŸsY« m¿î¡FÇa brayhfh. gHikÆš bfhŸs¤j¡fdî«, òJikÆš jŸs¤ j¡fdî« ïU¡F«.bjhifÆš bgU«gh‹iknah® MuhŒ¢á Æšyhjtuhfî« áWgh‹iknah® MuhŒ¢á íilatuhfî«ïU¡fyh«. Mfnt, ïitfis¡ fhuzkhf¡ bfh©Lkh‰wŠ brŒtjhš thœî ey« bgwhbjhÊí«. tH¡fbthG¡f§fËYŸs eyª Ô§Ffis MuhŒªJ, c©ikf©l ã‹dnu, mitfËš jŸsš bfhŸsš Ãfœ¤j¥òFjš nt©L«.

‘bjh‹ikath bkDbkití e‹whfh ï‹Wnjh‹¿aü byDbkití« Ôjhfh Jªj

e‹ikÆdh® ey§bfh©k bghâíkj‹ fs§feitahfh vdî©ik eaªâLt® eLthª

j‹ikÆdh® gHikaH fhuhŒªJ jÇ¥g®jtWey« bghUË‹f£ rhuhuhŒª j¿jš

ï‹ikÆdh® gy®òfÊš V¤Jt®V âyU‰¿fœªjdnuš ïfœªâLt® jk¡bfdbth‹

¿ynu’

vd t%c« ckhgâ áthrhÇah® ciuia neh¡Ff.

ekJ eh£L tH¡fbthG¡f§fŸ áyfhykhf be¿ãwœªJ FiyªJ tU»‹wd. eh£L¡ fšÉts‹FiwªJŸs ïªehËš tH¡fbthG¡f§fŸ gythWâÇ¡f¥gL»‹wd. eh£o‹ j£gbt£g Ãiy¡F V‰wt©z« mikªJŸs áy M‹w tH¡fbthG¡f§fS«thœÉÅ‹W« xJ¡f¥ gL»‹wd. fhy Kiw¡F¥bghUªjhj tH¡fbthG¡f§fŸ kh‰w¥glyh«. m«kh‰w« m¿ití« MuhŒ¢áiaí« mEgt¤ijí«mo¥gilahf¡ bfhŸtjh ÆU¤jš nt©L«.

cilÆY« czÉY« vL¤J¡fh£lhf ïu©blh‹iw <©L¡ F¿¡»nwh«. nkšehL FË®ÄFªj ehL.mªeh£L¡bfd V‰g£l cilKiwia bt«ik br¿ªjïª eh£lh® bfhŸtJ m¿îilikah v‹W Édî»nwh«. btƉfhy¤âš fhšr£il nkšr£il

Page 263: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 263

c£r£il fG¤J¢ RU¡F mªJ euf bt«ikÆš vÇtJm¿th? m¿ahikah? c‹D§fŸ. ï› îil¡nfhy«,áyntisfËš fhŒ¢rš m«ik KjÈa btªnehŒfisí« c©lh¡F«.

K‹dhËš e«kt®fŸ jÉ£L¡ bfhÊaš _oamÇáia c©L thœªjh®fŸ; ehsilÉš ehfÇf«v‹D« bgauhš jÉ£L¡ bfhÊaiy K‰W« xʤJ¤Ô£oa mÇáia c©z¤ bjhl§»dh®fŸ. jÉ£L¡bfhÊaš éuz r¡â¡bfd mikªj x‹W. mij¤ jŸËÔ£oa mÇáia c©gJ m¿îilikah? MuhŒ¢á Æ‹¿x‹iw¤ jŸStJ« k‰bwh‹iw¡ bfhŸtJ« m¿ahikna ahF«.

_l tH¡fbthG¡f§fŸ v‹W gy brhšy¥gL»‹wd. mitƉWŸ áy klikÆ‹gh‰g£ld v‹gâšIaÄšiy. mitfSl‹ ój bgsâf¤J¡F mu©brŒa¤j¡f tH¡f bthG¡f§fisíŠ nr®¤J xJ¡fšthœî¡F ïL¡f© njLtjhF«. tH¡fbthG¡f§fËšthœî¡F mu©brŒtd ïit Ku© brŒtd ïitv‹W gF¤Jz®jš v§‡d« v‹W áy® Édtyh«.

ï¥bghGJ nkšeh£lh® Ka‰áahš ójbgsâfMuhŒ¢á üšfŸ gy btËtªâU¡»‹wd. mitfË‹Jizbfh©L ešyd mšyd fhzyh«. thœÉ‰F¤Jiz brŒa¤j¡f tH¡fbthG¡f§fisí§ FiwTWnth® ïU¡»wh®. mt® m¿ahik¡F ïu§f nt©Ltnj.

rka¢Ó®âU¤jŠ brŒa¢ áy® òw¥g£oU¡»wh®.MuhŒ¢áíila m¿Puhš brŒa¥gLŠ Ó®âU¤j§fshšey‹ Éisí«. k‰wtuhš brŒa¥gLŠ Ó®âU¤j§fshšÔik Éisí«. rka c©ikfŸ v‹W« khwkh£lh. MdhšKiwfŸ fhy¤J¡nf‰wthW khWjš milí«. Kiwkh‰w« nt©l‰ ghynj. ï‹W ï›tsnthL ËWÉL»nwh«. (30-5-1928)

Page 264: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18264

45. kh‰w«

xU rka« ÉL¤J ï‹bdhU rka« òF«tH¡f«Ú©lfhykhf cy»il ÃyÉtU»wJ. k¡fŸ g‰gyMuhŒ¢áÆš jiy¥g£L¥ gyâw¥ òJikfis¡ fhQ«ïªehËD« mJ ÃfHhkÈšiy. g¤âÇiffËš - mo¡fo- Vw¡Fiwa ehnlhW« - ‘rka kh‰w«’ v‹Dª jiy¥ã‹Ñœ¢ brŒâfŸ fh£áaˤJ¡ bfh©nl ÆU¡»‹wd.ï«kh‰w§ fhuzkhf¢ áy ïl§fËš ngh® bfhiyKjÈad Ãfœ»‹wd xU rka« ÉL¤J k‰bwhU rka«rh®jš mtáakh mehtáakh v‹gij¡ T®¤jkâÆd®MŒthuhf.

rka« v‹gJ v‹d? ïj‰F¥ gythW bghUŸTWg. flîŸ be¿na rka« v‹W RU§f¢ brhšyyh«.kÅj‹ flîis cz®ªJ ï‹òWj‰F¡ bfh©lbrªbe¿na rka« v‹gJ. m¢rka« x‹whÆU¤jšnt©Lkh mšyJ gythÆU¤jš nt©Lkh?

flîis cz®ªJ ï‹òWj‰F ehLfË‹ ïašò¡nf‰wt©z« k¡fŸ bfhŸS« KiwfŸ gythÆU¡fyh«.Mdhš m«KiwfË‹ KoªjÃiy gythÆU¤jš TlhJ.v‹id? flîŸ x‹whÆU¤jyh‹ v‹f. flîŸ x‹whÆuhJ gythÆU¥ã‹ gy ÃiyfŸ nt©l‰ghyd. flîŸx‹nwa‹¿¥ gy mšy.

cy»il thG« k¡fŸ j§fŸ j§fŸ MuhŒ¢áah‰bgW« cz®îbfh©L flîŸ ïašfis¥ gythW T¿tU»wh®fŸ. M©lt‹ ïašfis msªJ Twš vtuhšïaY«? gy m¿P® T¿a ïašfis¡ bfh©L flîs®gy® v‹W nghÇLtJ m¿ahik. flîŸ x‹nw.

ïªehËš flîŸ x‹nw v‹W tÈíW¤j nt©Ltâšiy. m›îz®î gy ïl§fËš xUthW gl®ªJtU»wJ. m›îz®î ghÇil¥ guÉ¥ goa¥goa mikâÃyî« v‹gâš IaÄšiy.

Page 265: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 265

flîŸ x‹nw v‹D« cz®î guÉ tU« ïªehËšrka kh‰w« ÃfœtJ v‰W¡F? mtut® ÉU«òkhW brašÃfœ¤j mtut®¡F cÇik c©L. ïij kW¡»‹nwhÄšiy. Mdhš brayhš Éisí« ga‹ v‹id v‹gijí« msªJ MuhŒjš nt©Lk‹nwh?

kÅj‹ Ãiyia ïUTwhf¥ ãÇ¡fyh«. x‹WÉy§bfd¤ âǪJ bghUªjh¢ brayh‰¿¤ âÇtJ;k‰bwh‹W Éy§Fz®ÉÅ‹W« ntWg£L¥ bghUªJŠbraš òǪJ thœî elh¤JtJ. j‹dy§ fhuzkhfkwÉid Ãfœ¤JtJ bghUªjh¢ braÈ‹gh‰gL«;j‹dy§ fUjhJ mwÉid Ãfœ¤JtJ bghUªJŠbraÈ‹ gh‰gL«.

kÅjD¡F¥ gF¤j¿î ïU¡»wJ. mt‹ m›t¿îtÊ Ã‹W neÇa KiwÆš fldh‰wš nt©L«. m›t¿îtÊ Ãšyhjt‹, kÅjîlš jh§»í«, Éy§Fz®îilakh¡fËd¤â‰ nr®ªjtdh»wh‹.

Éy§Fz®ÉÅ‹W« ÉLjiyaila kf‹ Ka‹nwÔuš nt©L«. Éy§Fz®î x›bthUt®ghš x›bthUÉjkhf ÃfG«. m›îz®it¥ go¥goahf¢ brF¡fnt©LtJ k¡fŸ flik. m¡ flD¡bfd V‰g£lnjflîŸbe¿ baDŠ rka«. rkakhtJ kÅjid Éy§»Å‹W« ãÇ¥gJ. j‹id Éy§Fz®ÉÅ‹W« ãǤJM£bfhŸs V‰g£lJ rka« v‹gij kÅj‹ e‹Fcz®thdhf.

rkatÊ Ã‰F« xUt‹, ehnlhW« - ïuî« gfY« -v¥nghJ« - M©lt‹ Ãidîilatdhf thœîelh¤jš nt©L«. âid¥bghGJTl M©ltidkÅj‹ kw¤j yhfhJ. ‘âid¤jid¥bghG J«kwªJŒtndh’ v‹wh® m¥gU«. M©lt‹ kh£L ïilawhJ m‹ò brY¤j¢ brY¤j, kf‹ghYŸs Éy§»ašòfbsšyh« Kiw Kiwna ÚWg£ blhÊí«. ï¡fldh‰wnt kÅj‹ gil¡f¥g£lh‹. kÅjdJ k‰iwathœî¤ JiwfŸ ahî« ï¢brªbe¿iana F¿¡bfh©LÉwš nt©L«.

kÅj‹ghYŸs FiwghLfis¡ fisa V‰g£lrka«, ï¥bghGJ v¥bghUËš bgÇJ§ bfhŸs¥gL»wJ? ÉÇ¡fî« kdbkHÉšiy. j‹ghYŸs FiwghL

Page 266: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18266

fis¡ fh¤j‰F« X«òj‰FŠ rka¤ijí« xU fUÉahf¥ghÉ kÅj‹ bfhŸsyhdh‹. fhk¤J¡F« bghUS¡F«bfhiy¡F« rkabk‹DŠ brhš ïiuah»wJ! Éy§Fz®É‹ nf£L¡bfd¤ njh‹¿aJ rka«. mªnjh!mj‹ bgauhš m›îz®É‹ M¡f¤J¡FÇa ÉidfŸÃfœ¤j¥ gL»‹wd! bfhLik! bfhLik!

ïªÃfœ¢á¡F¡ fhuzbk‹id? gyflîs®cz®î« gyrka cz®îkhF«. ï›îz®î tsu tsu¢rkabk‹D« bgauhš nghU§ bfhiyí« Ãfœªjt©zkh ÆU¡F«. Mfnt, xU flîŸ cz®î« xU rkacz®î« ah©L« guîkhW M§fh§FŸs m‹g®fŸciH¥gh®fshf.

cyFŒa M§fh§nf njh‹¿a bgÇnah® m¿îW¤âa bj‹id? rka¥ bgauhš nghÇ£L¡ bfhiybrŒtijah mt® m¿îW¤âdh®? ïšiy! ïšiy!kÅj‹, mŠPhd¤ âÅ‹W« - Éy§Fz®ÉÅ‹W« -ngŒ¢ nrhjidÆÅ‹W« - ÉʤbjGªJ, m‹òz®î bg‰WŒjš nt©L« v‹D« ïu¡f¤jhš bgÇnah® br«ikbkhÊfis m¿îW¤â¥ nghªjh®. m« bkhÊfism¿P® k‹gij¡F¥ nghâ¡fyh«. m¥nghjid nf£F«kÅj‹ kdªâU«ã, m‹ò be¿ mšyJ flîŸ be¿baD« rkatÊ Ã‰f Kašt‹. Éy§Fz®É Å‹W«Ú§f¡ flîŸbe¿ Éwš nt©L« v‹D« cz®î,nf£ngh‹ cŸs¤âš gâí« KiwÆš m¿P® brªbe¿ia m¿îW¤jš ey«.

xU rka« ÉL¤J k‰bwhU rka« òfš v‹gj‹bghUŸ És§fÉšiy. kÅj‹ ght¤âÅ‹W« kdªâU«g nt©Lnk a‹¿¥ òw¡nfhy¤jhY« òwÉidahY« khWj yiltJ k£L« flîŸ be¿ ÉgjhfhJ.

kj kh‰w¤J¡bfd¢ áy rl§FfSŠ brŒa¥gL»‹wd. ïitfŸ ãiH¥ã‹ bghU£L¢ áyuhš nfhy¥g£ld. rka¤J¡F« rl§Ff£F« bjhl®ãšiy.kÅjid¥ ght¤ âÅ‹Wª jL¤jh£bfhŸs V‰g£lrka¤ij¢ rl§FfË‹ bgauhš áy® bfL¤nj tU»wh®.ï¢rl§Ffshš xUt‹ kd« ght¤âÅ‹W« khWjšmilíkh v‹gJ c‹d¤ j¡fJ. ght¤âÅ‹W« kd«khWgLtnj flîŸ be¿baDŠ rkatÊ Ã‰gjhF«.

Page 267: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 267

ïj‰F xU rka« ÉL¤J k‰bwhU rka« òFjš v‹D«Ãfœ¢á v‰W¡nfh bjÇaÉšiy? flîS« x‹nw -rkaK« x‹nw. kh‰w¤J¡F ïl« v§nf? Mjyhš‘kh‰w«’ v‹gJ mehtáa«.

nt©l‰ghyJ x‹W. mJ kdkh‰w«. m«kh‰wkhtJ ght¤âÅ‹W« ÉyFjš; Éy» ÉF« be¿ rka«v‹gJ. ï¢ rkabe¿Æš k¡fis ÃW¤j m¿P®Kašthuhf. rl§F fshš rkakh‰w« v‹W brhšy¥gLtJ bghUs‰w bjh‹whF«.

xUtdJ òw¡nfhyK« ãwî« mtid¡ flîŸbe¿Æš T£Ltdtšy. flîŸ be¿¡F nt©l‰ghyJc©ik mšyJ r¤âabkh‹nw. vªeh£oyhjš tâªJ,v« bkhÊiaahjš ngá, vªÃiyÆyhjš ËW,v¡nfhykhjš jh§», v¤bjhÊiyahjš brŒJ c©iktÊÆš xGFtnj m¿îilik. ‘ï¢rka«’ ‘m¢rka«’,‘nghjš’ ‘tUjš’ v‹D« tH¡f§fŸ bjhiyªnjÔušnt©L«. ïJ F¿¤J ï¤ jiya§f¤âš ÉǤJ¡Twnt©Ltâšiy. rka« ne®ªJÊ ï‹D« ÉǤJ¡TWnth«. (28 - 3 - 1928)

Page 268: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18268

46. cyf thϔ

cyf thœÉ‹ ï‹¿aikahikia¥g‰¿ ÉǤJ¡Twnt©Ltâšiy. cÆ®fË‹ ï‹g¥ ng‰¿‰F cyfthœnt mo¥gil. m¤jifa thœÉ‹ÛJ fU¤J¢brY¤jhJ, thœî v‹W Vnjh x‹iw elh¤jš m¿ahik.

cyfthœit btW¤J¡ TWnthUKs®. m‹dh®ah©oUªJ mij btW¤J¡ TW»wh® v‹gJ áªâ¡f¤j¡fJ. cy»il thœªJbfh©nl, cyif btW¤JtUtâš v¤jif ï‹gK« ÃythJ. cyf thœÉ‰nf‰wt©z«, ï«ik kWik¥ ga‹fŸ Éisjyhš, m›thœÉ‹ÛJ bgU§ftiy brY¤j nt©LtJ k¡fŸ flik.

m¤jif cyfthœî ïªehËš v§‡dÄU¡»wJ? gytÊÆY« mJ Ó®bf£oU¡»wJ. ïªehisa fšÉ,bjhÊš, thÂg«, muR KjÈa ahî« k¡fŸ thœîneh¡f¤ij Ãiwnt‰w¤j¡f ÃiyÆÈšiy.

všyht‰¿‰F« mo¥gil fšÉ. m¡fšÉna xUt‹thœit xG§FgL¤jtšyJ. m¤jif¡ fšÉ, Kiw¥gonghâ¡f¥bgwš nt©L«. ïšiynaš, thœnt FiyªJnghF«.

bghJthf cy»š ï¥bghGJ ešthœÉ‰FÇa fšÉnghâ¡f¥gLtâšiy. Mirts®¢á, nghuh£l« KjÈaÔ¤ JiwfËš m¿î goí§ fšÉ nghâ¡f¥ gL»wJ.ïjdhš k¡fŸ, j§fŸ thœÉš m‹ò¡ flîis czuhbjhÊ »wh®fŸ. k¡fŸ thœÉš v›thwhjš m‹ò¡flîis cz®ªJ Ôušnt©L«. mj‰bfd ï›îyfthœî ešf¥ gL»wJ. ï¡ fU¤Jl‹ ešf¥bg‰w cyfthœî, Mir¥ ngŒ¡F« ãwt‰¿‰F« ïiuah»wJ.

ï¥bghGJ kÅjdJ fšÉ v›btj‰F¥ ga‹gL»wJ? xUtiu xUt® tŠá¤j‰F« nghuh£l¤ijvG¥òj‰F« j‰fhy¡fšÉ, ga‹g£L tU»wbj‹W TwšÄifahfhJ.

Page 269: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 269

t¡ÑšfS« g¤âÇfháÇa®fS« f‰wt®fsh? fšyhjt®fsh? mt®fis¡ f‰wt®fsbs‹W vtU§ TWt®.m¡ f‰wtuhš Éistbj‹id? mt®fshš nghuh£l«bgUFjš f©TL.

xU eh£o‹ xG¡f Ãiyia msªJTw nt©Lnkšmªeh£oYŸs Úâk‹w§fË‹ bjhifia KjyhtJmsªJ gh®¤jš nt©L«. Úâk‹w§fË‹ bgU¡f«vij¡ fh£L«? k¡fË‹ xG¡f <d¤ij¡ fh£L«. k¡fsJxG¡f <d¤jhš Úâk‹w§fŸ bgUF»‹wdth mšyJÚâk‹w§ fshš xG¡f <d« bgUF»wjh v‹gJ xUÉdh? T®ªJ X®ªjhš Úâk‹w§fË‹ bgU¡F« xG¡f<d¤J¡F xUtif¡ fhuz« v‹gJ br›É≠òydhF«.

t¡ÑšfŸ tH¡Ffis ehLth®fsh? ehlhbjhÊth®fsh? ‘t¡Ñš eh£l« tH¡»ny’ v‹bwhU tH¡F©L. fhiy vGªâU¡F«nghnj t¡Ñš vªÃidîl‹vG»wh®? ‘VjhÆD« tH¡F tUkh’ v‹D« v©z¤Jld‹nwh vG»wh®? m›bt©z« v¤jif¤J? áªâí§fŸ.k¡fË‹ x‹¿a m‹òthœit t¡Ñš fUJ»whÇšiy.k¡fËil nt‰Wik¡FÇa gifik thœit mt®ÉU«ò»wh®. ï›thW thœit¡ Fiy¡ftšy t¡Ñš fšÉ,fšÉ ahF§bfhš!

thœit¥ ãs¡F§ fU¤nj cW¤J cW¤J¡fhœ¥ng¿a kdKila t¡ÑšfŸ, bgU« bghUç£oaã‹id. k‰wt®¡ FiH¤jš - njr¤bjh©L KjÈabga®fsh‹ muáaÈš jiy¥gL»wh®fŸ. m¤JiwÆšbt‰¿bgw mt®fŸ j§fŸ Nœ¢áfis bašyh§ifahŸ»wh®fŸ. Nœ¢á m¿ah k¡fŸ Äf vËâšmt®fŸ khatiyÆš á¡F»wh®fŸ. t¡ÑšfŸ, ViHk¡fŸ bghUŸbfh©nl ViH k¡fis Vkh‰W »wh®fŸ.Vkh‰w« v‹gJ mt®fŸ mwkhŒ ÉL»wJ. bghŒaw«X«òe® v§‡d§ f‰wtuht®?

bghJthf¥ g¤âÇiffŸ - áw¥ghf t®¤jkhd¥g¤âÇiffŸ - cyif vªbe¿¥ gL¤J»‹wd v‹gij¢brhšyî« nt©Lnkh? g¤âÇiffŸ k¡fŸ thœitnehŒthŒ¥gL¤J»‹wd v‹W RU§f¢ brhš»nwh«.f£á¥ g¤âÇiffË‹ T¡Fuš k¡fis Éy§Ffsh¡F»‹wd. v‹WŠ brhšyyh«. cyf¥ nghuh£l¤J¡F¤

Page 270: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18270

jhaf« g¤âÇif íyfbk‹gJ vtU« m¿ªjbjh‹W.m¥g¤âÇif fis elh¤Jnth® go¤jtuh? goahjtuh?mt®fŸ go¥ò mt®fisí« cyifí§ bfL¡f¤JizòÇ»wj‹nwh? m¥go¥ò¥ go¥gh?

ï¡ fšÉahš cyf thœî g©g£L¢ br«ik bgwšmÇJ. fšÉ fšÉ v‹W v§fQ« bgU« bgU§f£ol§fŸ f£l¥gL»‹wd. m¡f£ol§fËÅ‹W«ãŸisfŸ bgW§ fšÉ mt®fŸ thœÉ‰nf nfLNœtjh»wJ. ï¥nghÈ¡ fšÉ, áy ïl§fËš f£lhaKiwÆÈU¡»wJ. áy ïl§fËš m«KiwÆÈšiy. ekJeh£oš f£lha¡ fšÉ¡ T¢rš ehS¡F ehŸ bgUF»wJ.áy ïl§fËš f£lha¡ fšÉ Kiw M£áÆ ÈUªJtU»wJ. m¡ f£lha¡ fšÉahš FHªijfË‹ ã‹idthœÉ‰F v›tÊÆD« ga‹ Éistâšiy. giHaâ©iz¥ gŸË¡Tl§fËš f‰ã¡f¥g£l fšÉ, ešbyhG¡f¤J¡F¤ JizËwJ nghy¤, j‰fhy¥ gŸË¡Tl¡ fšÉ JizÉgâšiy. fšÉ Kiw nfho‹, thœîKiwí§ nfhQjš ïašò.

j‰fhy¤ bjhÊ‹KiwfËY«. thÂg¤JiwfËY«ÃfG« tŠrid NJthJ bghŒ ã¤jyh£l§fisÉÇ¡»‰ bgUF«. mit thœÉš ï¥bghGJ goªâU¤jiy kW¥ghÇšiy.

j‰fhy ehfÇf« <‹WŸs ïaªâuîyf«, k¡fŸthœÉ‰F¥ òǪJtU« ï‹diy vG¤jhš vGjšKoahJ. ïaªâu§fŸ, KjyhË bjhÊyhË¥ nghuh£l¤ij ts®¤J tUtnjhL. k¡fis ïa‰ifÆÅ‹W«ãǤJ¤ J‹òW¤J»‹wd. c©Q« czîfË YŸsétr¤J¡fisbašyh« ïaªâu§fŸ bjhiy¤JcÆ®fis tU¤J»‹wd. ï› Éaªâu§fŸ k¡f£F ešthœit v§‡d« ešF«?

j‰fhy cyf muáaiy¥g‰¿ x‹WŠ brhšynt©Lt âšiy. muáašthâfŸ òǪJtUª âUÉisahlšfŸ ekJ f©K‹nd É»‹wd. mt®fË‹òu£LfS«, bghŒ òSFfS«, ngh‰wšfS«, ö‰wšfS«,ãwî« thœit v§‡dª öŒik¥gL¤J«? mt®fŸtÊeilbgW« muRfŸ v¤j‹ikadth ÆU¡F«?

Page 271: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 271

m›tuRfŸtʤ njr§fŸ ïa§» tU»‹wd.njr§fŸ nr®ªj x‹nw cyf«. Mfnt, cy»‹ fâ v‹d?cyf« bghŒ¡F« nghU¡F« ãw áWikf£F« ïiuah»mšy‰ gL»wJ.

k¡fË‹ bgU« ng‰¿‰bfd thœî ešf¥g£lJ.thœî¡F Ãiy¡fsdhíŸs cyfnkh be¿ašyh be¿ÆšcHš»wJ. k¡fŸ thœîneh¡f« v§‡d« ÃiwntW«?cy»š njh‹¿a bgÇnah®f£F msÉšiy. mt®fŸâUthÆ Å‹W« ãwªj mwîiuf£F« msÉšiy.mitfis bašyh« j‰fhy cyf« ÉG§fî« KidªJÉ»wJ. j‰fhy cyfthœî, thœÉ‰ FÇaj‹W.

ï¢ áWikthœÉÅ‹W« Éyf m‹g®fŸ Kayšnt©L«. m‹ig xL¡»¥ gifikia ts®¡F« ïa¡f§fËš k¡fŸ nj®jY§ TlhJ; mitf£F¤ JizòÇjY§TlhJ. mitfË‹ thil gluhj KiwÆš thœîelh¤j¥ gÆwš nt©L«.

ò¤j®, »¿ÞJ, kf«kJ, âUtŸSt® KjÈabgÇnah® thœîfis k¡fŸ j§fŸ thœÉ‰F¡ F¿¡nfhshf¡ nfhlš nt©L«. m¥ bgÇnah® mUËa thŒbkhÊfis cÆ®¤ Jizahf¡ nfhlšnt©L«. å©Muthu« bghŒ KjÈa t‰¿š fU¤J¢ brY¤jyhfhJ.

ï›îyf thœî, ã‹ida mÊah thœî¥ng‰¿‰bfd mË¡f¥g£l bj‹gij k¡fŸ kw¤jyhfhJ. mÊahthœî bgWj‰F ï›îyf thœit xG§FgL¤â¡bfhŸtJ m¿îilik. xG§»‰F khWgL« v¤JiwÆY« e©z yhfhJ. Éisah£lhfî« ÔikfËšåœjyhfhJ. e‹bd¿ ËW cyf thœit¥ ã‹idthœÉ‰F¥ ga‹gL¤j KaštJ m¿îilik.(2- 5- 1928)

Page 272: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18272

47. ‘Foauá’‹ Fj®¡f«

<nuh£oÅ‹W« thuªnjhW« btËtU« ‘FoauR’v‹D« g¤âÇif Fj®¡f¤âš ng®bg‰wJ v‹gJehl¿ªjbjh‹W. m¥ g¤âÇif njh‹¿a ehŸKjšïJtiu vtiunaD« jh¡Fjš thÆyhfnt jdJbršth¡if ÃiybgW¤â tU»wJ. vtiunaD« nghU¡»G¥gnj mj‹ ntiy.

áy â§fshf¡ ‘FoauR’ e«ik kwªâUªjJ. mj‹eh£l« ntWáy®ÛJ goªJ»lªjJ. ï›thu« m¥g¤âÇif jdJ eh£l¤ij Û©L« e«ÛJ brY¤â ÆU¡»wJ.

ekJ ‘etr¡â’Ɖ nghªj Ó®âU¤j¡ f£Liufis¡F¿¡bfh©nl ‘FoauR’ Fj®¡f¤âÈw§»ÆU¡»wJ. m¡f£LiufŸ bghJbe¿ g‰¿ vGj¥g£ldnta‹¿¡‘Foauá’‹ MáÇaiuí«, mt® ts®¤Jt%c« bgÇa‘ïa¡f¤ijínk cs§bfh©L vGj¥g£ldtšy.‘kU©lt‹ f©Q¡F ïU©ldbtšyh« ngŒ’ v‹D«gHbkhÊ¡ nf‰g¢ áy brh‰fisí« áy brh‰bwhl®fisí« f©L kU©L ‘FoauR’ T¡FuÈL»wJ.

‘etr¡â’Æ‹ Ó®âU¤j¡ f£Liufisí«. ‘Foau’á‹kW¥igí« go¤J¥ gh®¥ngh®¡F Ãaha mÃaha«És§F«. ‘FoauR’ ekJ f£Liufisahjš btËÆ£L¤jdJ T¡Fuiy vG¥ã‰wh? ‘FoauR’ m› tw¤Jiwí«e©zhJ ïÊîiufshš tir òuhz« ghLtJM©lifik ahfhJ.

‘FoauR’ tȪJ tȪJ vtiunaD« nghU¡FmiH¤j t©zkh ÆU¥gj‹ neh¡f« VjhÆD«x‹¿U¤jš nt©L«. vtiunaD« nghU¡F miH¤Jtiròuhz« gho¡bfh© oUªjhšjh‹ ‘Foauá’‹bršth¡F Ãyî« nghY«! ekJ f£LiufË‹ KGneh¡f¤ij e‹FzuhJ, M§fh§FŸs áy brh‰fisí«áy brh‰bwhl®fisí« f©L, fhuzÄ‹¿¡ ‘FoauR’

Page 273: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 273

e«ik¤ jh¡»ÆU¡»wJ. m›thW jh¡Ftj‹ E£g«v‹id?

‘rÛg¤âš eh« xU bjhšiyÆÈUªJ Ú§»¢ r‰WXŒtilªnjh« v‹W v©Â ïUªnjh«. âU. KjÈah®bjhšiy jÉ®¡f Koahjjh» É£ljhš. mj‹Koití« gh®¤JÉl nt©oaJ mtáakh»É£lj‰Fthrf®fŸ k»œ¢á milth®fŸ v‹nw Ãid¡»‹nwh«’vd t%c§ ‘FoauR’ ciufshš E£g« òydhF«.

‘FoauR’¡F eh« mŠá kiwKfkhfî«, ng® C®F¿ahkY« f£Liu tiutjhfî«, ã‹nd ‘FoauR’e«ik¤ jh¡»aJ« eh« mijí« ïijí« T¿thsh»lªJ ÉLtjhfî« m¥g¤âÇif mu‰W»wJ-‘FoauR’¡F mŠá xUnghJ« thsh »lªjâšiyv‹gij mj‹ jiytU¡F¤ bjÇɤJ¡bfhŸ»nwh«.‘FoauR’ el¤Jnth® kÅjuh ÆU¡F«nghJ eh« V‹mŠRjš nt©L«? kÅjU¡F kÅj® mŠRtJ v‰W¡F?

m¢r« vJ? mŠrhik vJ? v‹gd ‘FoauR’¡FÉs§fÉšiynah v‹dnth bjÇaÉšiy! xUtiuthÆš tªjthW â£lhâU¥gJ m¢r« v‹W«, â£LtJmŠrhik v‹W« ‘FoauR’ cz®ªâU¡»wJ nghY«!áWik ciufis¥ bghU£gL¤jhâU¥gJ«, ቿd§fis¡ f©L xJ§FtJ«, ï‹ndhu‹d ãwî«m¢r¤â‹gh‰g£ld tšy. mit bgUªjifikÆ‹gh‰g£ldth«. bgUª jifikia¡ nfhiHik v‹Wm¿P® bfhŸsh®.

‘ah« m¢r¤jhš xJ§»ÉL« Ú®ikna«’ v‹D§fU¤J¥gl¡ ‘FoauR’ TW»wJ.

“Ó®âU¤j¡fhu®fshš Mg¤J! Mg¤J! v‹W r¥j«nghLtJ« mj‹ngÇš VjhtJ ïu©L »il¤jhšth§»¡bfh©L bghW¡f Koahkš ‘eh‹ m¥go¢brhšyÉšiy; ï¥go Ãid¡f Éšiy; mj‰F ïjšymU¤j«; mjšy bghUŸ’ v‹W gšiy¡ fh£LtJ« ***”

vd t%c« ‘Foau’á‹ ò‹bkhÊfis nea®fŸ C‹¿neh¡Fth®fshf.

ï‹ndhÇl¤âš ‘M¥ò¡flhÉdîl‹***’ v‹W‘FoauR’ ‘âUthŒky®ª’ âU¡»wJ. ï›ÉÊîiufiscÄG« xU g¤âÇif ‘RakÇahij’¥ g¤âÇifah«! ïJ

Page 274: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18274

eh£il¢ Ó®âU¤j¥ ngh»wjh«! ‘Foau’á‹ tirbkhÊf£F mŠá, eh« xJ§» tUtjhf mj‹ jiyt® fdîf©L, e«ik tirbkhÊahš m brŒa cWâ bfh©oU¡»wh® v‹W bjÇ»wJ.

‘Foaunrh’L muáaš JiwÆyhjš r_f¢Ó®âU¤j¤â yhjš nghÇL« mtáa« x‹W« ï¥bghGJek¡F V‰glÉšiy. ek¡»ÅajhŒ¡ ‘FoauR¡’FkhWg£l jhíŸs X® muáaš f£áÆš eh« nr®ªâU¥ã‹, ‘Foaunrh’L muáa‰ngh® Ãfœ¤jš neU«.ek¡»Åa muáaš f£á bah‹nwD« ï¥nghJ ï‹ikahš, ‘Foaunrh’L Ãfœ¤j‰FÇa muáa‰ ngh® x‹WÄšiy.

r_f¢ Ó®âU¤j¤âš ‘FoauR’¤ jiyt®¡F« ek¡F«bgÇJ§ fU¤Jnt‰Wik ïšiy. rhâ nt‰Wik fisjš,bg©zoik jojš, Ô©lhik Éy¡fš KjÈa mw¤bjh©Lfis mtut® M‰wY¡»iaªj msÉšïUntK« M‰¿ tU»nwh«. Mfnt, ï¤Jiw¡f©Q«ïUt®¡F« thj¥ngh® Ãfœj‰F ïlÅšiy. ï‹D«vŠá ÉgJ x‹W. m~bj‹d? mJ rkabe¿ v‹gJ.

rka¤ij¥g‰¿¡ ‘Foauá’š btËtU§ f£Liufˉ gy ek¡F¥ ão¥gâšiy. ïJ F¿¤J¡ ‘FoauR’MáÇaU« ehK« g‹Kiw e£ò KiwÆš ngáí«ïU¡»nwh«. flîisahjš, flîŸ be¿iaahjš,mªbe¿ia cz®¤âa moah®fisahjš FiwTWjšTlhbj‹gJ ekJ c£ »l¡if. kÅjD¡F¢ rka«ï‹¿aikahjJ v‹gJ« ekJ fU¤J. m¢rka« v¢rkakhfî« ïU¡fyh« v‹W eh« brhštJ©L.ï¡fhuz¤jhš eh« rkur r‹kh®¡f¤ijna tÈíW¤JtJ tH¡f«. cy»š njh‹¿a rkahrhÇa® midtU«rkur r‹kh®¡f¤ijna m¿îW¤â¥ nghªjd®. rkurr‹kh®¡f« cy»š gy rka§fshf ÃyÉ tUjiy¡F¿¤J eh« g‹Kiw‘etr¡â’Æš vGâÆU¡ »nwh«.

rka¤â‹ nguhš f©_o tH¡f bthG¡f§fŸM§fh§nf eh£L¡ nf‰wthW EiHªJ»l¤jšc©ikna. ïitf£F¡ fhuz® aht®? rkarhÇauh? ã‹tªjtuh? rkarhÇa®¡F¥ ã‹tªj kl¤jh® KjÈnah®f©_o tH¡f bthG¡f§fis¥ bgU¡»É£lh®. mit

Page 275: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 275

fis xÊ¡f nt©LtJ m¿P® flik. M§fh§FŸsm¿P® m¡ fldh‰¿ tU»wh®.

‘FoauR’ f©_o tH¡fbthG¡f§fis xÊ¡f K‹tÇ‹, mj‰F m¿P® JizËnw Ô®t®. ‘FoauR’f©_o tH¡fbthG¡f§fis¥ mʤj‰F¥ gâyhf¡flîŸ be¿¡F« fiyf£F« nfLNGª JiwÆš ïw§»¤âU Éisahlš òǪJ tU»wJ.

ekJ Ó®âU¤j¡ f£Liufis¡ f©L btF©Lï›thu« ‘FoauR’ Ô£oíŸs ciufŸ, ‘Foauá’‹rka¥ gFâÛJ k£L§ fU¤J¢ brY¤JkhW ekJ ãl®ão¤J cªJ»‹wd. ‘FoauR’ tirbkhÊfshš e«ikm¢RW¤â Élyhbkd¡ fUâ tirbkhÊ bghÊÆ‹bghÊf. ‘FoauR’ tirghLª Ôbe¿ ÉL¤J¥ bghUË‹ÛJ fU¤âU¤â mwKiwÆš thj¥ngh® Ãfœ¤Jtjhf.

M©lt‹ âUtUis K‹Å£nl ï¥ngh®¤JiwÆš eh« ïw§F»nwh«. cy»aš nghÇš eh«jiy¥gL »‹nwhÄšiy. eh¤âf¤ij xÊ¡F« nghÇnyna eh« jiygL»nwh«. ‘Foauá’‹ tirbkhÊf£fhjš, mj‹ rh®òila áyuJ kU£lY¡fhjš,joao¡fhjš eh« mŠr¥nghtâšiy. M©lt‹ mUŸbe¿Æ‹ bghU£L, Kul®fshš jh¡f¥bgW« ngnwh,bfhšy¥bgW« ngnwh ek¡F¡ »il¤jhš nghJ«.

‘FoauR’¤ jiytU¡F MŸtÈí©L; njhŸtÈí©L; bghUŸtÈí K©L. vk¡nfh m›tÈbah‹WÄšiy. M©lt‹ mUŸtÈbah‹nw bfh©L mw¥nghÇš ïw§F»nwh«. bgÇnah®fis Äf ïʪjciufshš ö‰w§ f£Liufis btËÆl xU¥g£LŸsxU g¤âÇif ïa¡f¤Jl‹ ngh®òǪJ cÆ® Ú¥gJ«ãwÉ¥ gadh« v‹gij eh« e‹F cz®»nwh«.v‹iw¡»UªjhY« ï›îlš xUehŸ kiwa¥nghtJâ©z«. 1921-« M©L F©LfS¡ »iuahf ïUªjclšjhnd ïJ? m‹W j¥ãa cliy ï‹W jÄœ¥bgÇnah® bghU£L ïiuah¡f Kidªnj É»nwh«.

‘FoauR’¤ jiytnu! xUehŸ thŒ¥ng¢R v‹WÃida‰f. c«ik e«bghU£L v⮡f¥ òF»nwhÄšiy.m‹igí« mUisí« jÄÊš FiH¤J¡ FiH¤J C£oamoah® bghU£L c«ik v⮡f¥ òF»nwh«. ek¡F

Page 276: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18276

MŸtÈ nt©lh«; njhŸtÈ nt©lh«; ãwtÈfS«nt©lh«. ek¡F M©lt‹ mUŸtÈ bah‹nw rhY«.‘bršt‹ fHny¤JŠ bršt« brštnk’ v‹W«, <d®f£bfËna dny‹ âUthyth auʼnfnt’ v‹W«,‘mŠRtJ ahbjh‹W Äšiy mŠr tUtJÄšiy’v‹W« moah® mUËa bkhÊfŸ bgUªJizahfÉ»‹wd. m¢rÄšiy; m¢r Äšiy.

m¢r§ fhuz¤jhš Ó®âU¤j¡ f£LiufËš kiwªJkiwªJ ‘FoauR’ ïa¡f¤ij eh« jh¡Ftjhf m¥g¤âÇif òfš»wJ. m¡f£LiufŸ ‘Foauá’‹ ‘òÅj’ïa¡f¤ij cs§bfh©L vGj¥g£ld mšy mšyv‹W g‹Kiw miwTî»nwh«. ‘FoauR’ ïa¡f¤ij¤jh¡f nt©Lkhdhš ne®Kfkhf¤ jh¡Fnth«. kiwKfntiy ek¡F¤ bjÇah bj‹gij¡ ‘FoauR’¤ jiyt®cz®thuhf.

ek¡F¥ nghâa bršth¡»šiy v‹D§ fU¤J¥gl¡ ‘FoauR’ T¢rÈL»wJ. eh« v¥bghGJ« bršth¡if ÉU«ãaâšiy; ÉU«g¥nghtJ Äšiy‘FoauR’ jdJ bršth¡if¤ jhnd òfœªJbfhŸ»wJ.‘FoauR’¡FŸs bršth¡if eh« m¿nth«. bjU¡T¤J¡F« fiH¡T¤J¡F« F¤J¢ r©il¡F« T£lŠ nr®tJïašò v‹gJ ‘FoauR’¡F¤ bjÇí«.

‘FoauR’¤ jiyt® rka¤ij¥g‰¿¡ bfh©LŸsfU¤ij MjÇ¥ngh® mtÇa¡f¤âš <Lg£LŸstUŸv¤Jiz¥ng® v‹gJ m¤jiyt®¡nf bjÇí«. mtUl‹br‹W brh‰bghÊî Ãfœ¤JnthUŸ v¤Jiz¥ng®ehšt® Mœthiu kwªâU¡»wh®? âUÚW âUk©iz¥órh bjhʪjh®?

gh®¥gd¥ ònuh»j« rl§FfŸ KjÈat‰iw¤bjhiy¡f nt©Lbk‹D§ fU¤J¡ bfh©L ‘FoauR’¤jiytUl‹ áy® R‰W»whnua‹¿, m¤ jiytÇ‹eh¤âf¡ T‰Wf£F cl‹g£L mt® R‰W»whÇšiy. jh«nghF Äl§fËbyšyh« MÆu¡fz¡fhd k¡fŸTLtij¡ f©L ‘FoauR’¤ jiyt® ïWkhªJ »l¡»wh®v‹gJ mtbuG¤jhš És§F»wJ. m¥bgU§ T£l§TLtj‹ fhuz« ahJ? ‘FoauR’¤ jiyt® m¿îW¤J«‘nkyhd Phd nghjidia’¢ brÉkL¡fth m¡T£l§fŸ TL»‹wd? ïšiy; ïšiy. ã‹id v‹id?

Page 277: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 277

ãuhkz¤ Jntõnk fhuz«. eh£oš ãuhkz¤Jntõ« Ãu«ãÆU¡»wJ. ïªehËš xU ehŒ br‹Wãuhkz¤ Jntõ¥ ãurhuŠ brŒÆD§ T£lŠ nrU«ÃiyÆš ehL ïU¡»wJ.

‘FoauR’¤ jiyt® gh®¥gdušyhjh® ïa¡f«v‹D« ngh®it mªJ, Cnl Cnl gh®¥gd® ÛJ gÊRk¤JtJnghy¤ jkJ eh¤âf¤ij¥ òF¤J»wh®.‘FoauR’¤ jiyt® nghjidia k¡fŸ ï¡fhâš th§»m¡fhâ‹ tÊ ÉL¥gij eh« m¿nth«.

‘FoauR’¤ jiyt® ãurhu« c©ikahf M¡f«bg‰¿Uªjhš, ‘#ÞoÞ’ f£á¤ jiyt®fŸ be‰¿ÆšâUÚW« âUk©Q« xËbrŒah âU¤jš nt©L«.âUÉHh¡ fhy§fËš ehí« eÇí« XLjš nt©L«.

âU. ïuhkrhÄ KjÈah® be‰¿Æš âUk© xË®ªJbfh©nl ÆU¡»wJ. âU. á‹idah ãŸis be‰¿ÆšâUÚW bghȪJ bfh©nl ÆU¡»wJ. âUÉHh¡fŸ ÃfœªJbfh©nl ÆU¡»‹wd. T£l§fŸ nghŒ¡bfh©nl ÆU¡»‹wd. ïjdhš eha¡f® Ó®âU¤j nghjid, mtusÉnyna f£L¥g£L¡ »l¡»wbj‹gJ btŸËilkiybad És§F»wJ. Ó®âU¤j¤âš ï›tsîbršth¡F¥ bg‰WŸs ‘jiyt®’ ekJ bršth¡if¡F¿¤J vŸË eifahL»wh®!

‘KjyhtJ òuhz¡ F¥ig íyf¤âÈUªJ k¡fŸÉLjiy milªnj Ôunt©L«. mJ vªj¥ òuhzkhdhY« ek¡F m¡fiuÆšiy. cjhu™khf uhkhaznkh,ghujnkh, k¢r òuhznkh, jtis¥ òuhznkh, bgÇaòuhznkh, á‹d òuhznkh, át òuhznkh, ÉZQòuhznkh mij¥g‰¿ eh« xU á¿J« ɤâahr« gh®¡fkh£nlh«. mnjhL ïªj¥ òuhz§fis¥ go¤JÉ£Lãur§f¤âš tÆW ts®¥gt® fS¡F« ït‰iw m¢ro¤Jɉgid¡F¡ fh¤âU¥ gt®f£F« fZlK« eZlK«V‰gL« v‹gJ ek¡F¤ bjÇí«.’

òuhz§fis¥ g‰¿¡ ‘FoauR’¤ jiyt® m¿îW¤J« ciufis nea®fŸ neh¡Fth®fshf. òuhz§fis¥g‰¿ eh« bfh©LŸs fU¤ij¥ òâjhf ‘etr¡â’ nea®f£F¤ bjÇɤJ¡ bfhŸs nt©Ltâšiy. mt®f£FekJ bfhŸif e‹F bjÇí«.

Page 278: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18278

ïâfhr òuhz§fis¡ fÉaHF , ïa‰if tUzidKjÈat‰iw¡ fUâ¡Tlth go¤jšTlhJ? mªnjh!jÄœ¡ fiyfS¡F¥ ão¤jJ VHiueh£L¢rÅ! ‘FoauR’ïa¡f¤J¡F¡ fiyfŸ nt©Ltâšiy nghY«!‘nõ¡Þãa® nt©Lkh ïªâah nt©Lkh’ v‹D«ÉdhɉF vGªj Éil ‘FoauR’¡F¤ bjÇíbk‹nwe«ò»nwh«. f«g‹ fÉtd¥igí«, nr¡»Hh® m‹ã‹âw¤ijí« czU« jt« ‘FoauR’¤ jiyt®¡F kWãwÉÆyhtJ TLkhW M©ltid tG¤J»nwh«.

ïâfhr òuhz§fŸ vªeh£oÈšiy? v« bkhÊÆÈšiy? v¢rka¤âšiy? cy»ny k¡fŸ clš jh§»íŸnsh® midtU« xnu Ú®ikanuh? cy»š [®xÈÉa® yh£{ ngh‹wh® ïU¡»wh®; lh¡l® Κy®midah® ïU¡»wh®; uåªâueh¤ jhT® x¤jh® ïU¡»wh®; <nuhL - ïuhkrhÄ eha¡f®¡ fL¥gh® ïU¡»wh®.fiyfS« ï›thW gyâw¥g£L És§F»‹wd. òuhz¡fiyfis eha¡f® ngh‹wh®¡F x¥ã£L¡ Twyh«.g¤âÇiffËš <nuhL ‘FoauR’ cyîtJ nghy¡fiyfËš F¥ig¥ òuhz§fS« cywd. k‹gijÆšeha¡f® ngh‹wh®¡F ïl« ïU¡F«tiu fiyfËšòuhz§f£F« ïl« ïUªnj ÔU«.

‘_l e«ã¡if xÊjš nt©L«’ v‹W ‘FoauR’Tî»wJ. _le«ã¡if vJ v‹gij MuhŒjš nt©L«.‘FoauR’¤ jiyt® K‹nd fh§fuÌš x¤JiH¥ige«ãdh®; ã‹nd x¤JiHahikÆš cWâ bfh©lh®;Û©L« x¤JiH¥ig¥ g‰¿ É»wh®; mªehËš tF¥òthj¤ij v⮤jh®; ïªehËš mij e«ò»wh®. ï‹D«mt® v›bt« khWjY¡ F£gLtnuh bjÇahJ. ïªe«ã¡iffSŸ vJ _le«ã¡if v‹gij m¿aÉU«ò»nwh«.

‘_‹whtJ, mDgt¤â‰F x¤Jtuhj rka§fS« k¡fS¡F RakÇahij mË¡fhj rka§fS« xʪnj Ôunt©oaJÄ¡f mtáakhd ntiy. mJ vªj rka khdhY« rÇ, itztrkankh, irt rkankh, Þkh®¤j rkankh, kh¤Jt rkankh,k‰iwa rkankh v‹gij¥ g‰¿a ftiy ek¡F xU á¿J«ïšiy’

Page 279: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 279

mEgt¤J¡F tªJŸs rka« vJ v‹gij m¿aÉU«ò»nwh«. ‘RakÇahij mËahj rka§fŸ xʪnjÔuš nt©L« v‹W ‘FoauR’ eÉš»wJ. KjyhtJ‘FoauR’¤ jiyt®¡F¢ RakÇahij ï‹dbj‹WbjÇíkh? bjǪ âU¥ã‹ ãwiu ïÊîiufshš â£lmt® xU¥gLtnuh? j‹id¥nghy¥ ãwiu ghɤjy‹nwh RakÇahij¡F mHF? ï›î©ikia KjyhtJRakÇahij ïa¡f¤ jiyt® cz®ªJ el¥ghuhf.ï‹DŠ RakÇahij¥ ghl§fŸ gy c©L.

‘MuhŒ¢á¡fhu®fŸ v‹gj‰fhfnth g©oj®fŸ v‹gj‰fhfnth ï›Éõa¤âš e«Äl¤âš jÅ kÇahij x‹W« ïšiyv‹gij¥ bghJk¡fŸ czu ntQkhŒ nt©L»‹nwh«.VbdÅš MuhŒ¢áí« g©oj¤ j‹ikí« ntW m¿î ntWv‹gij ekJ mã¥ãuha«’

v‹W ‘FoauR’ brhš»wJ. cy»š MuhŒ¢áí«nt©lh«! gh©o¤âaK« nt©lh«! â£LtJ k£L«nt©L« nghY«!

‘FoauR’¤ jiya§f¤ij Muha Muha X® c©ikÉs§F»wJ. m~bj‹id? ‘FoauR’¤ jiyt® xUtnuflîŸ v‹gJ«, mt® bkhÊtnj r¤âa« v‹gJkh«.všyhiuí« bghŒabu‹W« òu£lbu‹W« T¿ïWkhªJ âÇí« xUtuh Ó®âU¤j¡fhu®? cyf«VkhwhâU¥gjhf.

‘FoauR’¤ jiytnu! muáa‰ WiwÆyhjš, r_f¢Ó®âU¤j¤âyhjš c«Kl‹ khWg£L¥ ngh® bjhL¡feh« á¿J« ÉU«ò»nwhÄšiy. rka¢ Ó®âU¤j¤ânynaek¡FŸ nt‰Wik njh‹¿ÆU¡»wJ. mJF¿¤J ek¡FŸmwKiwÆš thj¥ngh® el¤â xU Koî¡F tUnthkhf.

(13-6-1928)

Page 280: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18280

48. ntŸÉ

kÅj‹ Ãiy v‹W« xU bg‰¿ah ÆU¥gâšiy.kÅj‹ Ãiy ehS¡FehŸ ts®ªnj tU»wJ. ïj‰F¡fhuz« v‹id? kÅj‹kh£L¥ gF¤j¿î c©iknaahF«.

kÅj‹ m›t¡ fhy¤J¡F V‰wt©z« j‹thœî¡F¤ Jiz brŒa¤j¡f flîŸ, rka«, ntj«, fšÉ,muR, bjhÊš KjÈat‰iw xG§F brŒJ bfhŸ»wh‹.kÅj‹, ï¡flîŸ - ï¢rka« - ï›ntj« - ï¤jif¡ fšÉ- ï¤jifauR - ï¤jif¤ bjhÊš v‹W f£L¥g£lKiwÆš, mitfis v‹W§ f£o aGjšnt©L«v‹D« ÃaâÆšiy. ïit ahî« m›t¡fhy ehfÇf¤J¡F ïiaªJ ÉFKiwÆš jhnk xG§Fg£L tsU«.ï›ts®¢á¡F ïa‰if JizòÇjš ïašò.

ekJ eh£oš ntŸÉ (ahf«) v‹gbjh‹W K‹idehËš eilbg‰W tªjJ. mij¥g‰¿a F¿¥òfŸ ϪJntj¤âY©L. ntŸÉÆ‹ tuyh‰iw¥ gy® gythWTWg. mtut® T‰Wfis¤ âu£o MuhŒªJÊ¢ áyc©ikfŸ »il¡»‹wd. mitfis¥g‰¿ <©L ÉÇîiunt©Lt âšiy; RU§»a ciu rhY«.

MÇa® FË® ÄFªj eh£oš tâªjnghJ, bgÇJ«òyhš czî c©Q« mtáa« mt®¡F V‰g£lJ. mt®ghuj ehL òFªjnghJ«, m›îzî mt® thœÉ‰Fï‹¿aikahj jhÆUªjJ. gH¡f« bfhoaj‹nwh?

ghuj eh£o‰ FoòFªj MÇa k¡fŸ, òyhš czÉ‹bghU£L¥ bgUKa‰á brŒjh®fŸ. òyhš c™înjLtnj mt®fŸ ntiyah ÆUªjJ v‹W§ Twyh«.mj‰bfd MLkhLfis¡ fh¥gâY«, ts®¥gâY«,nkŒ¥gâY« mt®fŸ bghGJ fÊayhƉW. ntWJiwfËš mt®fŸ fU¤J¥ goahâUªjJ.

mJf©l m¿P® áy® x‹WTo¥ òyhš czÉ‹ÛJ goªJ »lªj j«kt® fU¤ij, ntW JiwfËš âU¥g

Page 281: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 281

ÃidªJ, òyhš czî¡F¢ áy tu«òfŸ nfhÈd®.m›tu«òf£F c£g£l x‹nw ntŸÉ v‹gJ. C‹c©ngh® nenu XUÆiu¡ bfh‹W mj‹ Cidc©zyhfhbj‹W«, beU¥ãš kªâu ó®tkhf ntŸÉbrŒJ mij c©zš nt©Lbk‹W« áy tu«òfŸnfhy¥g£ld. KiwfS«, »ÇiafS«, ãwî« bgU¡f¥g£ld. ï›tu«ò KiwfŸ m«k¡f£F CDzit¢RU¡»d. ‘áW CD¡F v›tsî ciH¥ò’ v‹DŠ nrh®îmt®fS¡F V‰g£lJ. ïjdhš mt®fŸ Ka‰á ntWJiwfËš br‹wJ.

ï›thW njh‹¿a ntŸÉahš ehsilÉšk¡fS¡F¤ njt® ã¤nj¿É£lJ. ntŸÉ brŒjhš njt®k»œ¢áíWt® v‹W«, kiH bgŒí« v‹W«, thœî¡FeyD©L v‹W§ fUj¥g£ld. ïªe«ã¡if ehS¡FehŸk¡fËil cWâ¥g£lJ. ã‹id ï›Éid¡bfd xUáy® ãÇ¡f¥g£ld®. ïtuJ ntiy neuK« ntŸÉbrŒtjhf KoªjJ. ‘eh£L¡F ey‹’ v‹D« e«ã¡ifbfh©L, flîŸ bgauhš cÆ®fŸ beU¥ãš tij¡f¥g£ld. ï¡ bfhiy¢ braiy ÃW¤j ÉUõgnjt®,kAhåu®, ò¤j®, âUtŸSt® KjÈa mwnth®m›t¥nghJ bgUKa‰á brŒjd®.

ï¥nguUshs® ciH¥ghš ntŸÉÆ‹ cÆ®¡bfhiy mU»‰W. Mdhš ntŸÉ v‹gJ ÉfÉšiy.cÆ®¡bfhiy tÊ ÃfœªJtªj ntŸÉ m›tÊ ÃfHhbjhʪjJ. ntŸÉ¡ bfd beš cSªJ KjÈa jhÅa§fŸ bfhŸs¥g£ld.

ã‹nd vGªj ntjhªj« ntŸÉ¡F ntWbghUŸTw¤ bjhl§»‰W. ntŸÉÆš ML khL KjÈat‰iw¡bfhšYjš v‹W brhšy¥LtJ m›îÆ®fis¡F¿¥gj‹W v‹gJ«, étnghj¤ij¤ jotijna mJF¿¡»wJ v‹gJ« bfhŸs¥g£ld. v§‡ndh C‹ntŸÉ mU», CÅš ntŸÉ bgU»‰W. ï›ts®¢á¡F¡fhuz« kÅjÅl¤JŸs gF¤j¿ thF«.

ã‹nd ehnsw ehnsw kÅj‹ m‹òtÊ¡ flîis¥ngh‰w¤ bjhl§»dh‹. rl§FfŸ, »ÇiafŸ KjÈat‰iw m¿P® btW¡fyhÆd®. v›îÆiuí« j«ik¥nghš fUâ, mitfŸ kh£L¢ brªj©ik ó©blhGF

Page 282: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18282

tJ flîŸ tÊghL v‹W m¿P® bfh©ld®. ï¡bfhŸif ïªehËš ah©L« guÉtU»wJ. ï›ntisÆš flîŸ bgauhš bfhiy ntŸÉ brŒjš v¤jifm¿ahik! v¤jif mehfÇf«! v¤jif ïÊî!

xL§» kh©blhʪj C‹ ntŸÉ Û©L« _iyKL¡FfËš cÆ® bg‰bwG»wJ. ï¥bghGJ gy ïl§fËš m›ntŸÉ brŒa¥gL»wJ; mJî« ãothjkhf¢brŒa¥ gL»wJ. itâf« ãothjkh» É£lJ.

ïªehËš bfhiy ntŸÉ v‰W¡F vÅš ntj¥ãukhz« fh£l¥gL»wJ. m›ntj« vªehisaJ? mªehËš kÅj‹ Ãiy v›th¿UªjJ? mªehisatH¡f¤J¡ FÇa x‹iw cWâ¥gL¤j ntj¥ãukhz«fh£LtJ m¿îilikah? ã‹nd ò¤j® âUtŸSt®KjÈa bgÇnah® njh‹¿, m‹ò be¿ia m¿îW¤â¥nghªjd®. j‹DÆiu¥ nghy k‹DÆiuí« bfh©LtÊgL« m‹òbe¿ ts®ª njh§» tU« ïªehËš, flîŸbgauhš cÆ®¡bfhiy Ãfœ¤Jtj‹ neh¡f bk‹id?

ï¡bfhiy¡F¤ j¤Jth®¤jŠ brhšy¢ áy® òw¥gLt®. j¤Jth®¤j« všyht‰¿‰F« VyhJ. cÆiu¡ bfhiybrŒJ É£L¤ j¤Jth®¤j« ngRtJ ïG¡nf ahF«.á¤âutij¡F« j¤Jth®¤jkh? bfhLik! bfhLik!

‘ahf¤âš bfhšy¥gL« ML K¤â mil»wJ’v‹DŠ rkhjhd« brhšy¥gL»wJ. ïj‰F¥ ãukhzK« fh£l¥ gL»wJ. ãukhz« vj‰F ïšiy! všyht‰¿‰F« ãukhz« c©L. ãukhz§f£F cyf« moik¥g£lJ nghJ«! nghJ«! mtut® j¤j« braY¡FMjuthf üšfis vGâit¥g®. mªüšfŸ bjŒtbkhÊahfî« KÅt® bkhÊahfî« ã‰fhy¤âš ngh‰w¥gLtJ tH¡f«. bfhiyP®, bfhiy üš vGJtJ ïašò.bfhiyPU¡F mJ ãukhz khFk‹nwh! všyh« tšym‹òkakhd flîŸ, bfhiy ntŸÉ thÆyhfnth.á¤âutij¡F¥ ã‹ndh - M£L¡F K¤âaˤjšnt©L«? bfhiy¡F K‹nd - á¤âutij¡F K‹nd-M£L¡F K¤â tH§F« M‰wš M©ltD¡F ïšiynghY«! M©lt‹ÛJ å©gÊ! K¤âÆ‹ÛJ å©gÊ!

‘òyhš eh‰w« åR« ehL’ v‹W brhšy¥gL«nkšeh£onyna ï¥bghGJ òyhš kW¥ò¡ »s®¢á

Page 283: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 283

njh‹¿ ÆU¡»wJ. cyf« KGtJ«, m¥ nguw« ÉiuªJts®ªJ tU»wJ. òyhš c©ngh® gy® òyhiy xʤJtU»wh®. òyhš c©gtU« e‹dh£fËš òyhš c©gâšiy. ‘cÆ®¡bfhiy flîŸ be¿¡F khWg£lJ’v‹D« c©ik. Vw¡Fiwa všyhÇl¤âY« guÉÆU¡»wJ. ï›ntisÆš ‘ntj«’‘ntj«’ v‹W bfhiy ntŸÉbrŒtJ m¿îilik ahF§bfhš!

g©il ehËš kªâu r¡âahš ML khLfŸ jhnk圪Jg£ld v‹W brhšy¥g£lJ. mJ bkŒnahbghŒnah. mij¥g‰¿a MuhŒ¢á <©L nt©Ltâšiy.mªehËš kªâu r¡âahš bfhiy elªjjhfnt it¤J¡bfhŸnth«. m¡bfhiyí« mªehËš mUshsuhškW¡f¥ g£lJ. ïªehËš kªâu r¡âíÄšiy; k‰w¢r¡âíÄšiy. _®¡f r¡âahš cÆ®fŸ á¤âutijbrŒa¥gL»‹wd.

vËa ML - ‘m«kh m«kh’ v‹W fjW« ViH ML -á¤âutij brŒa¥gL»wJ! bfhiyPdhjš xU beho¥bghGâš M£il bt£oÉL»wh‹. mªnjh! ntŸÉ¡bfhiyah! vGjî« if eL¡FW»wJ! á¤âutij! á¤âutij! thÆšyh¥ ãuh tijia¡ nf£f muášiyah!cÆ®¡bfhiyia¤ jifa¢ r§f§fËšiyah? étfhU©a r§f§fŸv‹d brŒ»‹wd? M©ltnd! c‹gil¥ò, c‹ bgauhš á¤âutij brŒa¥gL»wJ!cd¡F¡ fhz¡ f©Âšiyah? nf£f fhâšiyah?cl‹f£il VWjiy ÃW¤âa murh§f«. brlyhLjiy¤ jifªJtU« murh§f« - v‹d brŒ»wJ?mUshs®fŸ - Mw¿îila k¡fŸ - thÆšyh ViH¥ãuhÂf£fhf¥ nghuhlš nt©lhkh? mUshs®fns!Mw¿îila k¡fns! mwtÊÆš nghuhl vG§fŸ!vG§fŸ!

bfhiyia¤ jL¡f k¡fŸãwÉ jh§»íŸsx›bthU t®¡F« cÇikí©L. ïâš ãuhkz® ãuhkzušyhjh® ãz¡F nt©Ltâšiy. ò¤j® âUtŸSt®KjÈnah® mU©bkhÊfis íz®ªj ãuhkz®bfhiy ntŸÉia kW¤nj Ô®t®. jÄœ eh£oYŸsãuhkzlj bgU« gh‹iknah® MÇaušy®; mt®jÄH®; MÇa tH¡f bthG¡f§fis nk‰bfh©lt®.

Page 284: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18284

bfhšyhik mt®j« mw«. m›twtÊ Ã‹W bfhiyntŸÉia¤ jifí« Ka‰áÆš mtUª jiy¥gLthuhf.

IahÆu« M©LfS¡F K‹nd eh£oil thœªjk¡fsJ tH¡fbthG¡f§fis¡ TW« ntj¤â‹gFâfis¢ rǤâu KiwÆš go¤J¡bfhŸs nt©Lnka‹¿. mitfis Û©L« thœÉš òJ¡f Kay nt©Ltâšiy. gHikÆš ï¡fhy¤J¡F nt©l¥gL« bghUËU¥ã‹, m¥bghUis¡ bfhŸsyh«. cÆ®¡ bfhiyntŸÉ ï¥ bghGJ v‰W¡F? mjdhš thœî¡F VnjD«ey‹ c©lh? v¡fhuz« g‰¿nah xU fhy¤âš m›ntŸÉ ÃfœªJ tªjJ. ã‹nd mJ gy tÊÆY« kh‰w¥g£lJ; áij¡f¥g£lJ.

ntj fhy¤J¡F¥ ã‹nd rkz« bgs¤j« v‹D«mU£rka§fŸ njh‹¿, k¡fŸ thœit¢ br«ikbrŒjd. m¢ rka§fË‹ fU¤J¡fŸ gy, ï¡fhy¢ irtitzt rka§fËš EiHªâU¡»‹wd. j‰fhy¢ irtitzt®fˉ gy® cÆ®¡bfhiy ntŸÉ¡F Mjuîešfkh£lh®. ehS¡FehŸ k¡fŸ m¿î ts®»wJ.‘v›îÆ®¡F« m‹ghÆU’ v‹D« mw¤â‹ tÊ Ã‰f k¡fŸKa‹W tU»wh®fŸ. ï›ntisÆš ntj¤â‹ÛJgÊRk¤â¡ bfhiyntŸÉia Û©L« òJ¡f KaštJ,ϪJkj¤ij mÊ¡f¡ fhš bfhŸtjhF«.

j‰nghija ϪJkj« btW« ntj¤â‹ giHagFâfis k£L« bfh©L Ãyîtj‹W. m¥ gFâf£FkhWg£l gyâw¡ fU¤J¡fŸ òf ϪJ kj« ïlªjªâU¡»wJ. ϪJ¡fŸ v‹W brhšy¥gLnthUŸ gy®ntj¤â‹ všyh¡ TWfisí« V‰W¡bfhŸgtušy®.

ïªehËš ntjbk‹W« kjbk‹W« flîbs‹W«brhšÈ¡ bfhiyntŸÉahš thÆšyh¥ ãuhÂfis¢á¤âutij òÇtJ mehfÇfkhF«. ï›tehfÇf¢ braiyÃaha KiwÆš jifa¥ bghJthf všyhU«, áw¥ghf¤j‰fhy ehfÇf Kz®ªj ãuhkzU« Kašthuhf.

(15-6-1928)

Page 285: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 285

49. âwªj klš

m‹gh®ªj eha¡fnu! ï›thu¡ ‘FoauR’ ïjœ tu¥bg‰nw‹. mj‹f© v‹id¥g‰¿¤ jh§fŸ Ô£oíŸsbt›îiufis¡ f©nl‹.

br‹w thu ‘etr¡â’Æ‹ f£LiuƉ nghªJŸsbghUŸfˉ áyt‰iwna bjhL¤J« ÉL¤J« jh§fŸthj¥ngh® Ãfœ¤âÆU¡»Ö®fŸ. ïjdhš msitKiw¥go Vida bghUŸfŸ j§f£F cl‹ghbld¡bfhŸs nt©LtJ vdJ fl‹. m¥bghUŸfŸ nghf,thj¤J¡F vŠá ÉF« bghU£fis¥g‰¿¤ jh§fŸbtËÆ£l fU¤J¡fŸ bfhŸs‰ghydtšy.

thj¤J¡F ïlªjªJŸs bghUŸit¥ig, <©Leh‹F TWgL¤â¢ br›tÅiw ÆW¡f¥ òF»nw‹. mittUkhW:-

1. j§fŸ tirbkhÊfis¥ g‰¿aJ.

2. ‘etr¡â’Æ‹ bkhÊfˉ áyt‰iw¤ jh§fŸ ãwH¡bfh©L tUªJtJ.

3. ‘etr¡â’Æ‹ Ó®âU¤j¡ f£Liufis¥ g‰¿aJ.

4. òuhz¡ fiyia bah£oaJ.

1. jh§fŸ tirbkhÊfis¥ bgŒJ bghUŸbjÇ¥gJ K‰¿Y« btW¡f¤j¡fJ. m« bkhÊ¥ngh®itÆ‹¿¤ j§fŸ c£»l¡if btËtuhJ. nghY«!jh§fŸ ‘RakÇahij’ ïa¡f¤J¡F¤ jiyik ó©oU¡»Ö®fŸ. ãwiu mtkâ¡F« tÊÆš j‹kâ¥ò¡F¤ njlyhm¿îilik v‹gJ c‹Å¤ bjËî bgWf.

ï‹dh¢ brhš bgŒnj fU¤ij btËÆLtJ Ú©lehŸ gƉáahÆU¥ã‹, mij¡ Fiw¤J¡bfhŸs¤jh§fŸ Kayš nt©L«. Ú©l eh£ gH¡f« ÉiuÉšbjhiyjš mÇnj. gH¡f« Äf¡ bfhoaJ. thu« thu«bkšy bkšy¢ á¿J á¿jhf tirbkhʤ bjhifia¢

Page 286: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18286

RU¡»¢ RU¡»¡ f£Liu tiua Kašf. _‹W â§fËšm«Ka‰áÆš bt‰¿ ailå®fŸ.

2. br‹w thu ‘etr¤â’ÆÅ‹WŠ áy brh‰fisk£L« vL¤J¡fh£o¤ jh§fŸ tUªâÆU¡»Ö®fŸ.brh‰fŸ ctik g‰¿ Ms¥gLjYK©L; bghUŸ g‰¿Ms¥gLjYK©L. ctikia¥ bghUsh¡ bfhŸtJïG¡F. ‘ehŒ’ KjÈa brh‰fŸ ctikia¡ F¿¡bfh©LÉwiy¤ jh§fŸ czuhJ tUªJtJ F¿¤J ahD«tUªJ»nw‹.

3. Ó®âU¤j¡ f£LiufŸ bghJbe¿g‰¿ vGj¥g£ld v‹gij Û©L« tÈíW¤J»nw‹. fhŒjšct¤jš mf‰¿, beŠir eLÃiy¥gL¤â, m¡f£Liufis Û©L« C‹¿¥ go¥Õ®fshf. mitfis K‰W§‘Foauá’š btËÆ£L kW¥bgGJkhW br‹wthunknf£oUªnj‹. mj‰F¤ jh§fŸ xU¥glÉšiy.

C® ng® KjÈad ïšyhj bghJ¡f£LiufËšxUt® j«ik¥g‰¿a F¿¥ò csjhf¡ bfhŸtJKiwa‹W. ÚâüšfËš áy ïl§fËš k¡fŸghYŸsgyâw¡ FiwghLfŸ vL¤J¡ fh£l¥g£oU¡»‹wd.m¡Fiw ghLilnah® j«ik¡ fUâna Úâ üšfŸm›thW TW»‹wd v‹W bfh©lhš, m¡F‰w«ahUilajhF«? cy»YŸs Ó®âU¤j¡ f£LiufËbyšyh« j§fis¥ g‰¿a F¿¥ãU¥gjhf¡ fUâ¥ngh®¤bjhl§Få® nghY«! RthÄ Éntfheªj®Ó®âU¤j¤ij¥ g‰¿ mUËa mÄœj bkhÊfË Å‹W«mfœªbjL¤j áy bkhÊfŸ (ï›thu ‘etr¡â’Æ‹)Kj‰g¡f¤âš btËÆl¥g£oU¡»‹wd. m«bkhÊfËYª j§fis¥g‰¿a F¿¥ò c©L v‹W fUJå®bfhš!

‘etr¡â’Æ‹ f£LiufËš czî, cil, rhâ, tH¡fbthG¡f«, rka« KjÈat‰iw¥g‰¿a Ó®âU¤j¡ TWfŸâfœ»‹wd. mitfSŸ vit j§fis¡ F¿¡»‹wd?bghJthf cŸs ciufŸÛJ fU¤âU¤â, mitfŸj§fis¡ F¿¥gd v‹W nfhlš âÇngah«.

kU©l kdKilahD¡F¤ bjUÉš bršnth®ng¢RfËbyšyh« Iaª njh‹Wjš ïašò. j§fS«kU£áahš Ó®âU¤j¡ f£Liu¥ bghUis¥ ãwH cz®ªâU¡fyh«. ‘f£LiufŸ bghJKiw¥g‰¿ vGj¥g£ld’

Page 287: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 287

v‹W g‹Kiw miwTÉ m¿î bfhS¤âDª âUªjhJ,t¡Ñš thjŠ brŒtJ bgUªjifik¡ fHf‹W. ‘bfhoW«ngijí§ bfh©lJ Élh’ v‹D« gHbkhÊ¥go, jh§fŸãothj¤âš goªjhš ah‹ v‹brŒjš TL«?

F¿¥ã£l Ó®âU¤j¡ f£LiufŸ j§fis¡ F¿¡bfh©L É»‹wd v‹W jh§fŸ C»¤nj ngh®bjhl§» ÆU¡»Ö®fŸ. Cf¤ij mo¥gilahf¡ »s¤â¥ngh® Jt§Ftnj m¿ahik. m›ñf¤ij cWâ¥gL¤jKaštij v‹bd‹W TWtJ? c©ik eh£lKilah®Cf¤ij cWâ¥gL¤j Kidah®.

Cf¤jhš x‹iw cWâ¥gL¤j KaštJ jtW.c©ik íz®¤âí« jh§fŸ ÃiwbgwhJ, ‘ntõ«’ ‘âUL’‘kiwKf«’ ‘ehza«’ ‘mnah¡a¤jd«’ KjÈa m«òfisv‹ÛJ bgŒâU¡»Ö®fŸ. mitfŸ v‹ghš mQFnkh?mitfŸ òf¤j¡f ïl« ‘RakÇahij’ ÃiyankahF«.

Úy¡f©zho mªnjhD¡F cyf« v›thWnjh‹W«? k‰wt®¡F m~J v§‡d« njh‹W«? xUt®mf¡f© Ãiy¡nf‰wt©z« k‰wt® njh‰w« òydhjšïašng.

‘âU. KjÈah® vGâ kiwa¥ gh®¥gh® v‹W ehK«ekJ e©g®fS« K‹dnk Ãid¤jJjh‹. MdhY«ã‹id mJ ahiu¥g‰¿ vGâdJ v‹W nf£L, ï«Kiw âU. KjÈahÇ‹ ehza¤â‹ nah¡»aijia¢rªâ¡F ïG¤J Élnt©L« v‹»‹w v©z¤Jl‹jh‹br‹w thu« ‘Foauá’š âU. É. fÈahzRªju KjÈah®v‹»‹w jiya§f« vGândh«.’

j§fËl¤âÈUªJ ãwªj ï¡T‰WfŸ j§fŸ mfÃiyia¢ br›tnd òy¥gL¤J»‹wd. ntW rh‹Wv‰W¡F?’

br‹w thu ‘etr¡â’ÆYŸs áy ciufis vL¤J¡fh£o,

‘âU. KjÈah® mt®fŸ ‘Ó®âU¤j«’ v‹W vGâaf£LiufŸ e«ikí« ekJ ïa¡f¤ijí« g‰¿vGâaJjh‹ v‹W eh« bfh©lJ rÇba‹W«, âU.KjÈah® e«ik¥g‰¿ vGâaJ mšy v‹W brhštJehza¥ bghW¥g‰w ngo¤jd« v‹W«, âU. KjÈah®mt®fshnyna 13 - 6 - 28 - ª njâ ‘etr¡â’ ‘Foauá‹

Page 288: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18288

Fj®¡f«’ v‹W vGj¥g£l jiya§f¤ânyna jh« K‹vGâa ‘Ó®âU¤j«’ v‹D« f£Liuia e«ik¥ g‰¿navGâajhfî«, mJî« flîisí« flîŸ be¿iaí«mªbe¿ cz®¤âa bgÇnah® fisí« Fiw TWtjdhY« ehÞâf« gu¥òtjdhYnk e«Kl‹ ï¥ngh®bjhL¡f neÇ£lJ v‹W« vGâ x¥ò¡ bfh©oU¥gijí« thrf® fS¡F« bkŒ¥ã¤J É£nlh« vdÃid¡»nwh«.’

v‹W jh§fns bt‰¿¢ á‹d« ão¤J k»œ»Ö®fŸ.br‹w thu ‘etr¡â’Æ‹ ciufŸ, flªj thu¡ ‘Foauá’‹ò‹ik bkhÊ f£F Éilahf vGªjd v‹gij¤ j§f£FÃidñ£L»nw‹. m›Éil¡f© bghJSŠ áy îiufŸbfh©L Ó®âU¤j¡ f£Liufis¤ jh§fŸ v©ÂathWbkŒ¥ã¡f¥ òFªjJ j§fŸ nghÈ t¡Ñš thj¤ij¥òy¥gL¤J»wnja‹¿, c©ik thj¤ij¥ òy¥gL¤JtjhfhJ.

Ó®âU¤j¡ f£Liufis¡ F¿¤J¡ flªjthu¡‘Foauá’š jh§fŸ vGâa jiya§f¤âYŸs ïÊîiuf£F kW¥ò¡ TWKf¤jh‹ bgh¿¡f¥bg‰w áy brh‰fis¥ bghW¡»¤ j§fŸ nfhis ÃW¤j k‹whL»Ö®fŸght«! j§fŸ ÃiyF¿¤J¥ bgÇJ« ïu§F»nw‹.

4. òuhz§fis¥g‰¿ ah‹ bfh©l fU¤J¥g‹Kiw ‘etr¡â’Æš btËtª âU¡»wJ. m¡ fU¤Jv‹dhš vGj¥ bg‰w áy üšfËš âfœ»wJ.mJF¿¤J¥ gy nkil fËY« ngáÆU¡»nw‹. ‘etr¡â’nea®f£F mJ gH« ghl«. ï‹ndhu‹d fhuz« gyÃidªJ, “òuhz§fis¥g‰¿ eh« bfh©LŸs fU¤ij¥òâjhf ‘etr¡â’ nea®f£F¤ bjÇÉ¡f nt©Ltâšiy.mt®f£F ekJ nfhŸ bjÇí«. ***òuhz§fis¥ g‰¿<©L ÉÇ¡»‰ bgUF«. k‰bwhU Kiw mitfis¥g‰¿vGJnth«” v‹W ÉÇî¡fŠá vGâaij¤ j§fŸ ghG«kd«,

‘âU. KjÈahut®fŸ òuhz§fis¥g‰¿ vGJ« nghJ«âU£L¤jdkhfnt vGJ»wh®. mjhtJ òuhz§fis¥ g‰¿ajkJ fU¤J nea®fS¡F K‹dnk bjÇíkh«. Mjyhš ï¥bghGJvGj nt©oaâšiy v‹W kiwªJ bfh©lh®. ïªj¥ nghU¡nfhf£Liu¡nfh éthjhukhd Éõa« ï¥òuhz Éõaªjh‹ v‹gJ

Page 289: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 289

ahtU« m¿ªj jhF«. m¥go ÆU¡f, mij¥g‰¿ k‰WbkhU rka«vGj¥ ngh»whuh«. v¥bghGJ vGJtJ v‹gJ ek¡F És§fÉšiy.’

ï›thW bfh©lJ! j§fŸ kdkUS¡F ï‹DkhntW rh‹W nt©L«?

br‹w thu¡ ‘FoauR’ òuhz¤ij¥g‰¿ vGâaJtUkhW:-

‘KjyhtJ òuhz¡ F¥ig íyf¤âÈUªJ k¡fŸ ÉLjiymilªnj Ôuš nt©L«. mJ vªj¥ òuhz khdhY« ek¡Fm¡fiuÆšiy. cjhuzkhf uhkhaznkh, ghujnkh, k¢ròuhznkh, jtis¥ òuhznkh, bgÇa òuhznkh, á‹d òuhznkh,át òuhznkh, ÉZQ òuhznkh mij¥ g‰¿ eh« á¿J«É¤âahr« gh®¡f kh£nlh«. mnjhL ïªj¥ òuhz§fis¥go¤JÉ£L ãur§f¤âš tÆW ts®¥gt®fS¡F«, ït‰iwm¢ro¤J ɉgid¡F¡ fh¤âU¥gt®f£F« fZlK« eZlK«V‰gL« v‹gJ ek¡F¤ bjÇí«.’

ïj‰F ‘etr¡â’ eÉ‹wJ tUkhW:-

“ïâfhr òuhz§fis¡ fÉaHF ïa‰if tUzidKjÈat‰iw¡ fUâ¡ Tlth go¤jš TlhJ? mªnjh! jÄœ¡fiyfS¡F« ão¤jJ VHiueh£L¢ rÅ! ‘FoauR’ ïa¡f¤J¡FfiyfŸ nt©Ltâšiy nghY«.”

ï›thu¡ ‘FoauR’,

‘òuh™§fis¡ fÉ mHF, ïa‰if tUzid KjÈat‰iw¡ fUâ¡ Tlth go¤jš TlhJ v‹»wh®. m›Éa‰ifmHF¡F« fÉ mHF¡F« cjhuz khf¡ f«g uhkhaz¤ijí«,bgÇa òuhz¤ijínk fh£l¤ JªJÉ£lh®. ï›tsthtJJªJ tªjJ ešyfhynk. f«g uhkhaz¤ijí« bgÇaòuhz¤ijí«, fÉaHifí« tUzidiaí« F¿¡bfh©Lgo¥gtÇl« ek¡F ntiyÆšiy v‹gij¤ âU. KjÈah®mt®fS¡F¤ bjÇɤJ¡ bfhŸS»‹nwh«’

v‹W TW»wJ.

Kj‹ Kiwna ‘FoauR’ òuhz¡ fiyfis¡fÉaHF ïa‰if tUzid KjÈad fU⥠go¡fyh«v‹gij És¡fhJ, ‘ït‰iw m¢ro¤J ɉgid¡F¡fh¤âU¥gt® f£F« fZlK« eZlK« V‰gL« v‹gJvk¡F¤ bjÇí«’ v‹W vGâ ÉL¤jj‹ neh¡f« v‹id?

Page 290: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18290

òuhz¡ fiyfis ɉwny TlhJ v‹D« bghUŸgl K‹nd vG⥠ã‹id¡ ‘fÉaHF ïa‰iftUzid¡F¡ Tlth go¤jš TlhJ’ v‹D« e‹bkhÊf©L, mit fUâ ‘mitfis¥ go¡fyh«’ v‹W jh§fŸvGâaJ, ‘âU£L¤ jd’kh? mšyJ jh§fŸ nknyF¿¥ã£l x‹W ‘âU£L¤jd’kh? ‘âU£L¤jd«’ v‹WifTrhJ jh§fŸ vGâaJ ïÊî! ïÊî! fÉaHF ïa‰iftUzid KjÈad fU⥠òuhz¡ fiyfis¥ go¡fyh«v‹gJ j§fŸ fU¤jhÆ‹, ‘m¢ro¤J ɉgt®¡F¡ fZleZl«’ Éisjiy V‹ F¿¥ã£O®fŸ? x‹W fUântbwh‹W vGâÉ£l jhfthjš jh§fŸ x¤J¡bfhŸSjš nt©L«.

‘ïâfhr òuhz§fis¡ fÉaHF ïa‰if tUzidKjÈat‰iw¡ fUâ¡ Tlth go¤jš TlhJ’ v‹D«th¡»a¤âYŸs ‘Tlth’ v‹gj‹ bghUid í‹dhJjh§fŸ ‘Foauá’š KH§»ÆU¡»Ö®fŸ.

òuhz§fis¥ g‰¿ vdJ c£»l¡ifia <©L¥òâjhf És¡fnt©Ltâšiy v‹W Û©L« brhš»nw‹.v‹dhš ah¡f¥bg‰w ‘KUf‹ mšyJ mHF’ v‹D«üÈ‹ xUgh§f® òuhz¤ij¥ g‰¿ ah‹ bfh©l fU¤ijÉs¡fkhf XâÆU¡»nw‹. mj‹ Cnl Cnl òuhz¤ij¥g‰¿a MuhŒ¢á¡ F¿¥ò¡fŸ gy c©L. mitfis C‹¿neh¡Ff.

e©gnu! j§fŸ bghU£L vdJ fhy« ånzfÊ»wJ. jh§fS« ahD« áy m¿P® K‹ÅiyÆš rkaÓ®âU¤j¥ bghUŸg‰¿ thj« Ãfœ¤â xU KoɉFtUtJ ey«. ïj‰F ah‹ xU¥gL»nw‹. j§fŸ fU¤ij¤bjÇÉ¡FkhW nt©L »nw‹. fšÉ nfŸÉ MuhŒ¢áÆštšy áyߣlnk rhY«. m‹dh® ï‹dhud ehnk fyªJbjǪbjL¤J¡ bfhŸsyh«. j§fŸ gâiy ÉiuªJvâ®neh¡F»nw‹. (20-6-1928)

Page 291: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 291

50. bjhl® Kl§fš

m‹ò bfGÄa eha¡fnu!

ï›thu¡ ‘FoauR’ tu¥bg‰nw‹. ‘*** m›Éõa¤ijj‰fhy rhªâahf ÃW¤â it¡»nwh«’ v‹W« - ‘***KjÈah® mt®fnshL ngh®bjhL¡f¡ ftiy bfhŸsÉšiy v‹gij¤ âU. KjÈahU¡F tz¡fkhf¤bjÇɤJ¡ bfhŸ»nwh«’ v‹W« - Ó®âU¤j¡ f£Liuthj¤ij¥g‰¿í« òuhz¥ nghiu¥ g‰¿í« Kiwnajh§fŸ F¿¥ã£l bkhÊfis¡ f©Q‰nw‹.

ah‹ vtÇl¤J« tȪJ ngh®bjhL¡F« Ú®ika‹mšy‹ v‹gij¤ j§f£F¤ bjÇɤJ¡ bfhŸ»nw‹.‘etr¡â’Æš bghJbe¿g‰¿ vGj¥bgW§ f£Liufis¡f©L ïÅahjš IíwhâU¡FkhW j§fis nt©L»nw‹.m›ita¤jh‹ eh£L¡fhjš ek¡fhjš v‹d ey‹Éisí«?

j§fis¢ ‘ቿd«’ v‹W ne®gl ah‹ jh¡»ajhf¤jh§fŸ fUâaJ jtW. ï›thW ah‹ T¿dhš ‘ïJjh‹KjÈah® tH¡f«’ v‹W brhšå®fŸ. v‹ghš e£òó©LÚ©lehŸ beU§»¥ gH»í« v‹id¤ jh§fŸ br›tndbjǪJbfhŸsÉšiy v‹nw v©Q»nw‹. ‘j§fis¢á‰¿dbkd ah‹ Ãid¥ngdh’ v‹W j§fŸ kd¢rh‹iwÉdî§fŸ. m~J ï‹ik Éilna ÆW¡F«. ቿd§f©L xJ§fš m¢r¤â‹gh‰g£lj‹W v‹W«, mJbgUª jifikÆ‹gh‰g£lbj‹W« És¡f¥ òFªjïl¤âš, bgŒa¥bg‰w ‘ቿd«’ v‹Dª bjhl®, j§fisne®gl¡ F¿¥gjhf¤ jh§fŸ fUâaJ F¿¤J¥ bgÇJ«tUªJ»nw‹.

Ó®âU¤j¡ f£Liu thj¤âÅ‹W«, òuhz¥ngh®»s«ã‰W. m¥nghÇÅ‹W« bgÇa òuhz MuhŒ¢á»s¥g¥g£oU¡»wJ. òuhz¤ij¥ g‰¿a vdJ f£LiuÆš bgÇa òuhz« jÄœ¥ òuhz« v‹D« F¿¥g‹¿ntbwh‹W Äšiy. Mfnt, »isthj« mehtáa«.

Page 292: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18292

bgÇa òuhz¤â‹ cŸSiwia¥g‰¿ vdJ cŸs¡»l¡ifia czunt©o¡ ‘Foauá’š áy Édh¡fŸbgh¿¡f¥g£oU¡»‹wd. RU§»a KiwÆš ÉilÆW¡»nw‹. bgÇa òuhz¤â‹ cŸSiw, ïJtiu »il¤JŸs fšbt£LfŸ, mf¢rh‹WfŸ, mªehËš ekJ ehLnghªj mašeh£lh® vGâa F¿¥ò¡fŸ, ntW áyòw¢rh‹WfŸ, rǤâu¥ bghUŸfŸ, fhyÃiy KjÈat‰¿‰F mu© brŒí« msÉš bfhŸs¤j¡fJ. ïJF¿¤J m¿P®fŸ Rªju« ãŸis, ÓÃthrãŸis, RthÄntjhry« KjÈnah® MuhŒ¢á KiwÆš tiuªJŸs‘âUPhd r«gªj® fhy«’ ‘jÄœ tuyhW’ ‘kh¡fthrf®fhy tuyhW’ KjÈa üšfis MŒf.

xUt‹ K‰W§ bfhŸs¤j¡f üš x‹W cy»šïU¥gJ mÇJ. kf‹ m¿î, v‹W« xU bg‰¿ahÆU¥gj‹W. mJ ts®ªJ ÉÇí« Ú®ik¤J. ï‹W xUtD¡Fx‹W bghŒbad¤ njh‹W«. ã‹id mtD¡F mnjbkŒbad¤ njh‹W«. ïj‰F mtut® thœî mEgtnkrh‹W TW«.

kÅj‹ thœî Ãiyia v‹bd‹W TWnt‹? eh«ïUtU« e£ò ó©l ehŸKjš ïJtiu ek¡F c‰WŸsthœîÃiyia ehnk MuhŒnthkhf. ekJ khWghLfŸek¡nf òydhF«. FiwÉyh ÃiwthÆU¥gt‹ M©lt‹xUtnd. ‘FiwÉyh Ãiwnt nfhâyh mKnj’ v‹wh®kh¡fthrfdh®.

kfndh Fiwíilah‹. Fiw x›bthUt®ghšx›bthUÉjkhf És§F«.

‘Fy«bghšny‹ Fz«bghšny‹ F¿í« bghšny‹F‰wnk bgÇJilna‹ nfhy kha

ey«bghšny‹ eh‹bghšny‹ PhÅ ašny‹ešyhnuh oirªâny‹ eLnt Ëw

Éy§fny‹ Éy§fyh bjhʪnj dšny‹btW¥gdî« Äf¥bgÇJ« ngr tšny‹

ïy«bghšny‹ ïu¥gnj <a kh£nl‹v‹brŒth‹ njh‹¿nd‹ ViH nand.’

‘Fy¤âilí§ bfhoabdhU Fo¤jd¤J§ bfhona‹F¿fËY§ bfhoad‹¿¡ Fz§fËY§ bfhona‹

ky¤âilna òG¤jáW òG¡fËY§ filna‹

Page 293: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 293

t‹kd¤J¥ bgU«ghÉ tŠrbeŠr¥ òiyna‹ ey¤âilnah® mQtsî« e©Q»ny‹ bghšyh

ehŒ¡Feif njh‹wËnw‹ ngŒ¡FÄf ïʪnj‹ Ãy¤âileh‹ V‹ãwªnj‹ ËfU¤ij m¿na‹

î¡Fznd eluh# Ãòzk És¡nf.’

‘VW»‹nw‹ vdkâ¤nj ïw§F»‹w filna‹VjÄyh Ãiwkd¤nj‹ ïu¡fÄyh¥ òiyna‹

ÓW»‹w òÈaidna‹ áWbjhÊny òÇnt‹brŒtifbah‹ w¿ahj á¿aÇDŠ á¿na‹

khW»‹w F™¥ngij kâajdhš ïʪnj‹tŠrbkyh§ Fobfh©l thœ¡ifÄf îilna‹

åW»‹w cy»ileh‹ V‹ãwªnj‹ ÃdJbkŒ¡fU¤ij m¿ªâny‹ És§Fel¤ junr’

‘murbuyh kâ¤âl¥ng uhirÆny munrhlhbydnt Äf¡»is¤nj‹ mUs¿ah¡ filna‹

òurku« ngh‰gU¤nj‹ v£obad¤ jiH¤nj‹ò§bfdî« òËbadî« k§»íâ® »‹nw‹

guR«tif bjǪJbfhns‹ bjǪjhiu¥ gÂna‹gira¿ah¡ fU§f‹kd¥ ghiwRkª JHšnt‹

ÉuRÃy¤ nj‹ãwªnj‹ ËfU¤ij m¿na‹Éa¡Fk k‹nwh§» És§Fgu« bghUns’

‘jt«òÇna‹ jt«òǪjh® jik¥nghy eo¤J¤jU¡»‹nw‹ cz®¢áÆyh¢ rl«nghy ïUªnj‹

gt«òÇnt‹ fkÇÅil¥ ghšfÉœ¡F§ filna‹gad¿ah tŠrkd¥ ghÉfˉ áwªnj‹

mt«òÇnt‹ m¿t¿na‹ m‹g¿na‹ m‹ghšIahË moailªjh®¡ fQ¤Jizí« cjnt‹

et«òÇí« cy»ileh‹ V‹ãwªnj‹ ÃdJešyâU csk¿na‹ Phdel¤ âiwna’

vdt%c« bgUbkhÊfŸ kÅj‹ Ãiyia¥ òy¥gL¤J»‹wd.

bghJthf üšfËdJ« áw¥ghf¢ rka üšfËdJ« E£g§fŸ, kf‹ fšÉ m¿î MuhŒ¢á mEgt«KjÈa t‰¿‰F V‰wthW És§F«. xU ntjhªj N¤âu«v¤Jiz ÉÇîiu¡F ïlª jªjbj‹gJ j§f£F¤bjÇí«.

Page 294: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18294

mH»a fh£oil xU ghty‹, X® XÉa‹, xUnt£Lt‹ M»a _t® EiHªjd®. mt® vâÇnykd¤ij¡ ftu¤j¡f kÆbyh‹W fyh« ÉǤJ MY»wJ.ghty‹ v‹ brŒ»wh‹? XÉa‹ v‹ brŒ»wh‹?nt£Lt‹ v‹ brŒ»wh‹? ghty‹ kÆÈ‹ ïa‰iftd¥ãš _œ»¥ gh£lh»wh‹. XÉa‹ mj}L fyªJXÉakh»wh‹. nt£Ltndh mij¢ Rl¡ F¿¥gh®¡»wh‹.ghty‹ . kÆiy¥ gh£oš bfh©L âU«ò»wh‹. XÉa‹,kÆiy XÉa¤âš bfh©L âU«ò»wh‹. nt£Ltndh ***?

kÆbyD« x‹W _t®¡F _‹WÉjkhf ÉUªjhƉW. üšfË‹ cŸSiwí« ï¤j‹ik¤nj.

j§fŸ gh®itÆš j‰nghJ eilbg‰WtU«‘âuhÉl‹’ g¤âÇifÆš ïu©L F¿¥ò¡fŸ âfœ»‹wd.x‹W ïuhkȧfRthÄia¥g‰¿aJ; k‰bwh‹W ò¤j®bgUkhid¥ g‰¿aJ. ïuhkȧfRthÄfŸ f©ld¡T£l§fS« ò¤jkj kW¥ò¡ T£l§fS« FGÄaeh£fËš ah‹ gŸË khzh¡fdh ÆUªjt‹. m¥bghGJv«nkilÆš ngánd‹ v‹gJ vd¡F¤ bjÇaÉšiy.

m¡ f©ld§fËš jiy¥g£l xUt®ghš á¿na‹áy jÄœüšfŸ gÆ‹wJ c©ik. gŸË khzh¡fdhÆUªj nghJ k‰w¤ njhH®fSl‹ fyªJ f©ld¡T£l§f£F¢ br‹W nto¡if gh®¥gJ tH¡f«.

mªehËš bgs¤jkj¥ ãurhuŠ brŒjtUŸ njhH®á§fhunty® xUt®. mt® ng¢R¡ »ilÆilna khzh¡f®fŸ T¡FuÈLtJ©L. mtUŸ nr®ªâUªj mona‹,ehsilÉš T¡Fuiy K‰W« btW¤J¤, njhH®á§fhunty®ghš lh®É‹ v‹D« òyt® f©l c©iknf£F« khzh¡fdhŒ É£nl‹. m¤JiwÆš njhH®á§fhunty® v‹ MáÇa®, j§fŸ âd¥gâ¥ò, F¿¥ã£lKiwÆš ïu©L« ÃfH Éšiy.

f£á¥ nghuh£l¡ fhy§fËš ï›thW f£á¥g¤âÇiffŸ vGJtJ tH¡f« v‹gJ vd¡F¤ bjÇí«.j§fŸ bjhl®ò bg‰WŸs x‹W v‹ÛJ ï›thWgÊRk¤jnt©Lkh v‹W ÃidªJ mjid kwªnj‹.

âÇòf£F« ãwœ¢á¡F« f£áí« kU£áí« fhuzkhf ÉgnjhL ntbwh‹W ïilÆilna e«ik mšy‰gL¤J»wJ. jÄœeh£oš ïu©blhU ehujÇU¥gJ

Page 295: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 295

ek¡F¤ bjÇí«. ï¥bghGJ òJ »Hehuj® xUt®òw¥g£oU¡»wh®. ï¥nghÇš mt® Nœ¢á el«òÇtjhfm¿»nw‹.

‘âwªj klÈ’‹ ïWâÆš F¿¡f¥bg‰w thjrigiav¥bghGJ T£oD§ T£Lf. m›tif¡fs‹ nghªJvdJ cŸs¡»l¡ifia¡ »s¤j ÉiuªJ É»nw‹.

m‹òKiwÆš xUtU¡bfhUt® ngh®òǪJâUªjnt Kayš nt©L«. ãothj« bgU« ngŒ.

j§fŸ ey‹ fU⤠âUtUis tG¤J»nw‹.j§fis¢ ቿdbkd¡ fUjhj njhH‹. (27-6-1928)

Page 296: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18296

51. M‹k r¡â

cy»š gyâw¢ r¡âfŸ Ãywd. m¢r¡âfsid¤ijíª âu£o neh¡FÊ mitfŸ ïUT¿ yl§F«. x‹W_®¡fr¡â; k‰bwhU M‹kr¡â. _®¡fr¡âÆÅ‹W« ãǪjRtL nfhLfŸ gy. M‹kr¡âÆÅ‹W« ãǪj RtLnfhLfŸ gy. ïitÆu©lDŸ bfhŸs¤j¡fJ vJ?jŸs¤j¡fJ vJ?

k¡f£ ãwÉ Éy§»Å‹W« K»œ¤jJ v‹W j‰fhyMuhŒ¢á¡fhu® TWg. k¡fŸ Éy§»Å‹Wª njh‹¿at®fshjyhš, mt®fŸkh£L Éy§F Ú®ik âfœjš ïašò.Éy§F Ú®ik âfÊD« mªÚ®ik¡F mt®fŸ ïiuahfnt©Ltâšiy. v‹id? k¡fŸghš k‰WbkhU j‹ikbghȪJbfh©oUªjyh by‹f. m¤j‹ik vJ? flî£l‹ik. ïjdhš k¡fŸ cyf« Éy§F¡F« ïiwik¡F«eLt© Égbj‹gJ bgw¥gL»wJ.

k¡fŸ j§fŸghYŸs Éy§F Ú®ikia¢ brF¤J¡flîŸ Ú®ik bgWj‰F KaYjšnt©L«. ï« Ka‰á¡F¥ gF¤j¿î bgUªJiz brŒí«. gF¤j¿î cz®¤J«tÊ Ã‹W, k¡fŸ thœî elh¤â tUtnuš, mt®fŸÉiuÉš flî£l‹ik vŒjš xUjiy. gF¤j¿it neÇatÊÆš brY¤jh bjhÊnth® Éy§FÃiy vŒjš â©z«.

Éy§F Ú®ik v‹D« _®¡f r¡âtÊ k¡fŸ cHycHy mt®f£F ehsilÉš J‹g« bgUF«. ï›îy»šJ‹g¢ nr‰¿š 圪J tUªJtjh k¡fŸ thœÉ‹ neh¡f«?ïšiy. ã‹id thœÉ‹ neh¡f« ahJ? flîŸ Ú®ikv‹D« M‹k r¡âtÊ Ã‹W, ï‹g¤âš âis¥gnjthœÉ‹ neh¡fkhF«. Mjyhš, k¡fŸ _®¡f r¡âÆšKidªJ tȪJ åHhJ, M‹k r¡âÆš Ãiy¤J thœîelh¤JtJ m¿îilik.

ï« k©Âš _®¡fr¡âÆš cWâbfh©L thœªjt®fË‹ tuyhW«, M‹kr¡âÆ‹tÊ Ã‹W thœªjt®fË‹ tuyhW« ek¡F vL¤J¡fh£Lfshf És§F»‹wd.

Page 297: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 297

ïuÂa‹, Nug‹k‹, ïuhtz‹, áRghy‹ KjÈnah®_®¡f r¡âia e«ã nkhr« nghdij ïâfhr§fŸ ek¡F¤bjÇÉ¡»‹wd. kh®¡f©l‹, ãufyhj‹, mÇ¢rªâu‹,ò¤j®, nrh¡uj®, »¿ÞJ, m¥g® KjÈa M‹k r¡ânea®fË‹ tuyhWfS« cyF¡F¤ bjÇí«.

g©il¡fhy¡ fijfŸ xUghš »l¡f. ïªehËšM‹kr¡âÆ‹ kh©ò¡nfh® ïy¡»akhŒ xU bgÇah®És§F»wh®. mtuJ M‹kr¡â Ãfœ¤âtU« mUÉidfis v‹bd‹W TWtJ? bj‹dh¥ãÇ¡fhÉšm›th‹k r¡â bgU« bgUŠ bršt®fisí«, bgU«bgU§ fšÉahs® fisí« j‹ta¥gL¤â‰W. ïªâahÉšm›th‹k r¡â òǪj mUshlšfis¢ brhšyî«nt©Lnkh? rh«guh‹, bfŒuh, Mkjhgh¤ KjÈa ïl§fËš m›th‹k r¡â el«òǪJ eh£o‰F ey‹ brŒjijvtnu m¿ah®? busy£ r£l¤ij ÉG§»a bgUikm›th‹k r¡â¡F c©L. x¤JiHah¡ fhy¤âš m¥bgUŠ r¡â ïªâahitna M©lJ v‹W Twš ÄifahfhJ.

ï¢ r¡â íilah® vt®? rg®kâÆš 剿U¡F« rhªj_®¤â kfh¤kh fhªâna aht®. kfh¤kh fhªâahšbghJthf cyfK«, áw¥ghf ïªâahî« ÉLjiymilí« v‹W eh« cWâahf e«ò»nwh«. fhªâaofË‹M‹k r¡â¤ âwid v‹bd‹W TWnth«! fhªâaofŸMW M©Lf£F K‹d® M‹k r¡âia vG¥ã¥bghWik¥ngh® Jt§f¡ fUâa XÇl¤âš ï¥bghGJv‹d Ãfœ»wJ? nea®fns! c‹D§fŸ!

m‹W fhªâaofŸ fUâa g®njhÈÆš ï‹W M‹kr¡â vGªJ jh©lt« òÇ»wJ. ïªÃfœ¢á M©L cWbk‹W vtnuD§ fdÉyhjš fUâÆU¥gnuh? vâ®ghuhj x‹W ÃfœªJ tU»wJ. ‘fhªâaofŸ xL§»É£lh®; mtuJ M‹k r¡âí« xL§» É£lJ’ v‹Wv¤Jiz¥ ng® ïWkhªJ T¿d®. ï¥bghGJ v‹dÃfœªâU¡»wJ? g®njhÈÆš mofË‹ M‹kr¡âcyfneh¡f¤ij¤ j‹ÛJ âU¥ãÆU¡»wJ. g®njhÈ¥ngh® cyif <®¥ãD« <®¡F«.

M‹k r¡â íilah® jkJ beŠáš xUKiwÃid¥gJ, v‹whjš ifTL« v‹gâš IaÄšiy. mt®

Page 298: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18298

j« ÃiyÆ‹ bg‰¿njwhJ vŸË eifahlš m¿ahik.M‹k r¡â¡F¤ njhšÉ v‹W« ïšiy.

ekJ ehL gy rhâfshY« gy rka§fshY« M¡f¥g£l bj‹W gy® vŸË eifahLtJ©L. ï¢rhânt‰Wikí« rka nt‰Wikí« ïªâahÉ‹ ÉLjiy¡F¥bgUªjilah ÆU¡»‹wd. v‹W ngRnthUKs®. rhânt‰Wikí« rka nt‰Wikí« M‹k r¡âÆ‹ K‹ndg®njhÈÆš ghœg£L tU»‹wd. ïij¡ T®ªJneh¡Fnth®¡F ïªâahÉ‹ ÉLjiy M‹k r¡âÆšc©L v‹D« c©ik ïÅJ òydhF«. M‹k r¡âiakwªJ, k¡fŸ _®¡f r¡âia vG¥ò§fhš eh£oš rhâ¥órY« rka¥ ãz¡F« ÃfœªJ ÉL»‹wd. Mfnt,ïªâahÉš ãwªj x›bthUtU« jhŒ eh£o‹ ÉLjiy¡fhf M‹kr¡â¥ ngh®¤JiwÆš gƉᥠbgWthuhf.

m‹g®fns! g®njhÈia neh¡F§fŸ. M©L¢ rhânt‰Wikí« rka nt‰Wikí« v‹d brŒ»‹wd? rhânt‰Wik rhŒªJÉ£lJ. rka nt‰Wik gwªJÉ£lJ.všyhU« ghuj¥ òjšt® v‹w ÃidÉš goªJ »l¡»wh®.ghuj¥ òjšt® v‹D« Ãidî »uhk mâfhÇfËl¤J«,nghärhÇl¤J«, r£lrig neaÇl¤J«, k‰wtÇl¤J«òFªJ, mtiuíª njr g¡juh¡» ÆU¡»wJ. ïÅ, g®njhÈïa¡f« fh§fuirí« njr¤ijí« j‹ta¥ gL¤j¥ngh»wJ. ï›tsɉF§ fhuz« xU á¿a clÈÅ‹W«vGªJŸs M‹kr¡â, M‹kr¡âna ahF«.

M‹kr¡âia vŸË eifahLnth®¡F¥ g®njhÈ xUešy ghl§ f‰ã¤JÉ£lbj‹nw TWnth«. M§fh§F¢rh⥠óriyí« rka¥ ãz¡ifí« vG¥ã, eh£il¡Fiy¤Jt%cŠ rnfhju®fŸ, g®njhÈia neh¡»ahjšM‹kr¡âÆš g‰WŸs§ bfhŸth®fshf, ï¥bghGJeh£oš njh‹¿íŸs rhâ ïa¡f§f£F« mitfË‹M¡f¤J¡F§ fhuz«, K‹bdGªj bghWik¥ nghNj圢ánaahF«. Û©L« m¥bghWik¥ ngh® vGªJÉ£lJ. ïÅ¢ rhâ ïa¡f§fŸ ÛJ fU¤J¢ brY¤âïl®¥gLtJ m¿îilik ahfhJ.

ïªehËš ekJ mUik¤ jÄœehL c‰WŸs Ãiyiac‹d c‹d cŸs§ FiH»wJ. jÄœehL rh⥠óryhD«rka¥ ãz¡fhD« nkhJ©L mšyYW»wJ. v§fQ«

Page 299: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 299

ngh®! v§fQ« órš! v§fQ« ãz¡F! jÄœ¤jhŒvÇ»whŸ! fÇ»whŸ! jÄœk¡fns! jhŒKf« neh¡F§fŸ;rh⥠óriy ÃW¤J§fŸ; rka¢ r©ilia ÃW¤J§fŸ;M‹kr¤âÆš cWâ bfhŸS§fŸ. nt‰Wik cz®îxÊí«. (11- 7- 1928)

Page 300: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18300

52. rkur«

rnfhjÇfns! rnfhju®fns!

âUth%® - É#aòu« v‹D« ï¤ âU¥gâÆš e‰bwh©lh‰¿ tU« rkur rkh#¤â‹ x‹gjh« M©LÉHhɉF¤ jyik t»¡F« ng‰iw monaD¡F tH§»arkh#¤jhU¡F vdJ e‹¿a¿jyhd tz¡f«. ï›ntisÆš tunt‰ò m¿¡iffŸ thá¤J¡ bfhL¤j ntW_‹W r§f¤jh®¡F« X® m‹g®¡F« vdJ e‹¿a¿jšcÇajhf.

Ãfœ¢á KiwÆš ‘jiyt® K‹Diu’ v‹bwhUF¿¥ò ÄË®»wJ. v¥bghUŸ g‰¿ m«K‹DiuÃfœ¤jyh« v‹W c‹Å¥ gh®¤nj‹. rkh#¤â‹ bgaU¡FÇa¤jha ‘rkur«’ v‹D« bghUŸg‰¿¥ ngRtnj ey«v‹D« KoɉF tªnj‹. rkur« v‹gj‰F¢ brh‰bghUŸ És¡fkhjš ntW MuhŒ¢áahjš c§fŸK‹ÅiyÆš »s¤â¥ ngr¥ngh»nw Åšiy. ‘rkur«’v‹gJg‰¿¥ bghJthf¢ áy ciu gfu ÉiH»nw‹.

ï¥bghGJ cyf« rkur¤ij¡ F¿¡bfh©L ÉwšbtŸËilkiy. rkur« _iyKL¡FfËY« ngr¥gL»wJ; vGj¥gL»wJ. ï¥ng¢rhD« vG¤jhD« rkurnt£if xUthW cy»il mU«ã ÆU¡»wbj‹gJòydh»wJ. m› nt£if braÈY« K»œ¡F« fhy«ÉiuÉš e©Qjš nt©Lbk‹W všyh« tšyM©ltid tG¤J»nw‹.

rkur« braÈš K»HhâU¥gj‰F¡ fhuz§fŸ gyTwyh«. m¥ gyg£l fhuz§fis ÉǤJ¡T¿ c§fŸmÇa fhy¤ij¡ bfhŸisbfhŸs vdJ kd«xU¥glÉšiy. Mfnt, ïu©blh‹iw k£L« <©L¡F¿¤J¢ brš»nw‹. gšntW ehLfS«, gšntW bkhÊfS«, gšntW tF¥ò¡fS«, ï‹ndhu‹d ãwî« rkurcz®î¡F ïilôW ÉisÉ¥gjhf¢ áy m¿P®

Page 301: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 301

TW»wh®. ï¡T‰¿š c©ik Æšiy v‹W brhšyšKoahJ. xU eh£lh® ï‹bdhU eh£il¥ g‰¿¤ j«eh£o‰F eyŠbrŒa ÉU«ò»wh®. xU eh£oš xUt‹ãwªjikahš k‰bwhU eh£oÅl¤J mt‹ V‹ gifikbfhŸsš nt©L«? ehLfŸ v‹gd MW fshY«kiyfshY« flšfshY« ãwt‰whY« ãÇ¡f¥g£oU¡»‹wd. ï¥ãÇthš k¡fS¡FŸ gifikí«,ãz¡F« ÃfG« fhuz« v‹ndh bjÇaÉšiy.ïªeh£lh® M‹khɉF« mªeh£lh® M‹khɉF«VjhÆD« nt‰Wik í©nlh? ïa‰if áy fhuz« g‰¿cyif ehdhÉj ehLfshf¡ T¿£oU¡»wJ. ï¡TWghL,‘g‹ik tÊ k¡f£F xUiktÊ T£lšnt©L«’ v‹D«neh¡f¤ij mo¥gilahf¡ bfh©ljhF«. ïªE£gªnjwhJ ntWghL fU⥠ãz¡FWtJ m¿ahik.g‹ikÆš xUik fh©lny m¿îilik. g‹ik¥g£lbkhÊ. tF¥ò KjÈat‰iwí§ fhuzkhf¡ bfh©Lãz¡FWjš jtW.

eh£L¥g‰W, bkhÊ¥g‰W KjÈad nt©lhbk‹Weh‹ brhš»nwÅšiy. eh£L¥g‰W«, bkhÊ¥g‰W«,ãwg‰W« nt©l‰ghydnt. m¥g‰iw¥ gifik¡F¥ga‹ gL¤jyhfh bj‹gJ vdJ cŸs¡»l¡if.

ehL, bkhÊ, tF¥ò KjÈat‰¿š k£L« fU¤J¢brY¤jhJ. mitfis mo¥gilahf¤ jh§»íŸsx‹¿‹ ÛJ fU¤J¢ brY¤âdhš, ‘rkur«’ ïÅJòydhF«. m› bth‹W vJ? mij¡ flîŸ v‹W bfhŸf.flîŸ v‹gij¥ g‰¿¥ gy® gythW TWg. flîŸv‹gJ mtut® m¿ th‰wY¡F¤ j¡fthW És§F« x‹W.

flîŸ c©lh, ïšiyah v‹D« MuhŒ¢ágšyhÆu« M©LfS¡F K‹dnu ÃfœªJ tªjJ. ï~Jm›t¥nghJ njh‹¿a üšfshš És§F»wJ. flîŸc©L v‹D« bfhŸif Ú©lfhy¤J¡F K‹dnuÃWt¥bg‰wJ. ïªehËš mJ F¿¤J¥ nguhuhŒ¢áÃfœ¤j nt©Ltâšiy. á‰áy ïl§fËš flîis¥g‰¿a Ia¥ghL vG¥g¥gL»wJ. flîŸ c©ikÆšcWâbfh©LŸs ekJ eh£oY«, áy ghf§fËšm›î©ik kW¡f¥g£L tUjš c§fËš bgU«gh‹iknah®¡F¤ bjǪâU¡fyh«.

Page 302: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18302

‘flîŸ v¥go ÆU¡»wh®? mt® vªÃwKilah®?mtU¡F cUtK©nlh?’ v‹W áy® IíW»wh®; áy®Édî»wh®. flîŸ c©ikia ÃWÉ¡ fh£Lj‰F¥ gyVJ¡fŸ c©L. mit áy® m¿î¡F És§F«; áy®m¿î¡F És§fh. fšÉ nfŸÉ MuhŒ¢áÆš tšytU¡F¥òâjhf eh‹ x‹W« brhšy nt©Ltâšiy, eh¤âf¥ãurhu¤jhš áy®, ‘flîËUªjhš f©Q¡F És§fnt©Lk‹nwh’ v‹W fy¡F‰W ka¡FW»wh®. mtuJMuhŒ¢á¡F¢ á‰áy bghUŸfis <©L¡ »s¤J»nw‹.

ka¡FWŠ rnfhju®fŸ jh§fŸ fh©lš, nf£lšKjÈad ah©L¢ br‹W Ãiy¡»‹wd v‹W á¿Jáªâ¤J¥ gh®¥gh®fshf. fh©lš nf£lš KjÈadj§fŸ kd¤âš br‹W go»‹wd v‹gJ mt®fS¡FÉs§fhk‰ nghfhJ. m«kd«, ‘v¥go ÆU¡F«? vªÃwKil¤jh ÆU¡F«? mj‹ cUt« v‹id?’ v‹Wnf£»nw‹. ï›thW áyiu nelj f©L nf£LÄU¡»nw‹. mt®fŸ ÉÊ¡f¡ f©LÄU¡»nw‹. ‘kd«’f©Q¡F¥ òydhfhj x‹wh ÆU¤jyh‹, mjid ïšiyba‹W TWtJ m¿îilikahFkh? áªâ¤J¥ ghU§fŸ.f©Q¡F¥ òydhfhj x‹iw ïšiy v‹W m¿É‰ áwªjMuhŒ¢áahs® Twh®. e«Äl¤JŸs kd¤ij És¡»vL¤J¡fh£Lj‰F mUfušyhj eh«, kd¤ij¡ flªJÉs§F« flîS©ik¡F kW¥ò¡ Tw KªJtJ v‹dm¿ahik!

ï¥gªjiu vL¤J¡bfhŸnth«. ï¥gªj® v‹gJvJ? ï¡f«gkh? ï›nthiyah? ï¤JÂah? v‹id?c‹D§fŸ. ï¡f«gK« Xiyí« JÂí« ãwî« ãÇ¡f¥bg‰w ã‹d®¥ gªj® ah©L¢ brš»wJ? v§nfxL§F»wJ? gªj® v‹D« bga® vij¥g‰¿ vGªjJ?gªj® v‹gJ ngŒ¤njuh? T®ªJ X®ªJ ghU§fŸ. gªj®v‹gJ f«gk‹W; Xiya‹W; ãwt‹W. gªj® v‹gJ X®mUt«. m~J xUtdJ v©z¤âÅ‹W« ãw¥gJ.v©z« ekJ f©Q¡F¥ gUikahf¤ njh‹whbjhÊÆD«, m~J cUtKilanj ahF«. f©Q¡F¥ òydhfhjcUt§fŸ c©L. mit mUt§fŸ v‹W brhšy¥gL»‹wd. mUtbk‹gJ ï‹ika‹W; cŸsnj.

cUt« ïu©L Éj«. x‹W f©Q¡F¥ òydhtJ;k‰bwh‹W òydhfhjJ. òydhF« x‹W cUt« v‹gJ.

Page 303: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 303

òydhfhjJ mUt« v‹gJ f©Q¡F¥ òydhF«cUt¤ij neh¡f mUt« E©ikna a‹¿, m~J x‹WÄšyhj ghiH¡ F¿¡F« ï‹ika‹W.

(gªj® v‹D«) v©z¤â‹ gÇzhkkhŒ¡ - f«g«,Xiy, J KjÈat‰¿‹ T£Lwî bg‰W, mitfSl‹ïu©lw ÉuÉ¡ fh£áaË¥gJ ï¥ gªjuhF«. ï¥gªjU¡F ï‹ik TWtJ m¿ahik m‹nwh? Mfnt,f©Q¡F¥ òydhfhj xU fhuz«g‰¿ x‹¿‰F ï‹ikTWjš jtbw‹f.

ï›îyfK« Vida nfhŸfS« PhƉiw¢ R‰¿tU»‹wd. PhƉ¿‹ r¡â ï¡nfhŸfis <®¤J Vªâïa§F»wJ. PhƉiwí«, mj‹ r¤âÆdhš <®¡f¥bg‰WŸs nfhŸfisí« bfh©l xU bgU« t£l«,vjid Ãiy¡ fsdhf¡ bfh©L É»wJ v‹gJc‹d‰ghyJ. mªE£g¤ij c‹d c‹d c©ik òydhF«.m›bth‹nw mf©lhfhu xU bgU« á¤r¡â ba‹WTWg. m¢r¡âia cynfh® g‰gy bgauhš miH¡»wh®.m¢r¡â ïšyhj ïlÄšiy. m~J v§F« Ú¡f kw ÃiwªâU¡»wJ.

cy»il¤ njh‹¿a rkah¢rhÇa® gyU« mf©lhfhumU£bgU§ flîis¥ ngh‰¿, mj‹ c©ikiacynfh®¡F m¿îW¤âdh®. <©L¢ áy®¡F xUÉjIa¥ghL njh‹wyh«. x›bthU rka¤ jiytU«,x›bthU flîis¢ brhšÈ¢ br‹¿U¥g všyh¢rka¤jiytU« xnu flîis¢ brhšÈ¢ br‹wh® v‹WTWtJ v‹id v‹gJ m›ita«. m›ita« g‹ikcz®î cilnah®¡F¤ njh‹Wjš ïašò. m›tªeh£ošnjh‹¿a rka¤ jiyt®, m›tªeh£o‰FÇa bkhÊahšflîis¥ ngh‰¿¥ nghªjh®. bkhÊ nt‰Wik ã‹idehËš flîŸ nt‰Wikahf¡ bfhŸs¥g£lJ. ï~Jvt® F‰w«? rka¤jiyt® F‰wkh mšyJ mtUiuia¥ãwH¡ bfh©l cynfh® F‰wkh? bkhÊ nt‰WikiaÚ¡»¥ bghUis neh¡»dhš, bghUŸ x‹wh ÆU¤jšbr›É≠òydhF«.

‘jÄœ eh£oš njh‹¿a rka¤ jiyt® gyflîsiu¡ F¿¥ã£L eh£il¡ bfL¤jd®’ v‹W áy®T¿¤ âÇ»wh®. m¢ rnfhju®, jÄœ eh£L¥ bgÇnah®mUËa kiwbkhÊfis¡ fhŒjš ct¤jÈ‹¿ MuhŒ¢á

Page 304: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18304

brŒthuhf. cŸs¤âš vÇ _£o x‹iw MuhŒªjhšc©ik fh©lš mÇjhF«. MuhŒ¢á¤ JiwÆš e©Qj‰F K‹d®, eLÃiyik v‹D« nguw¤J¡F cŸs¤ijïU¡ifah¡»¡ bfhŸsš nt©L«.

jÄœ eh£L¥ bgÇnah® xUik¡ flîŸ c©ikiak¡fS¡F m¿îW¤âa br«bkhÊfŸ v©Âwªjd.mitfSŸ áy tUkhW:-

‘njtuhí« mRuuhíŠ á¤j®brG kiwnr® ehtuhí e©QghU« É©bzÇ fhšÚU nktuha Éiukynuh‹ br§f©khš <rbd‹D« _tuha KjbyhUt‹ nkaJ KJF‹nw.’

‘thJ brŒJ ka§F kd¤juhŒ VJ brhšYå uh»Y« ViHfhŸ ahnjh® njt bud¥gL th®¡bfyh«. khnj tdyhš njt®k‰ ¿šiyna.’

‘ÉÇÉyh m¿É dh®fŸ ntbwhU rkaŠ brŒnj vÇÉdh‰ brh‹dh nuD« v«ãuh‰ nf‰w jhF«.’

‘x‹nw FyK« xUtnd njtD«.’

‘x‹wJ ng%® tÊah wj‰Fs v‹wJ nghy ïUK¢ rkaK« e‹¿J ÔâJ v‹Wiu ahs®fŸ F‹W Fiu¤bjG ehiabah¤ jh®fns.’

‘ntWgL rkabkyh« òFªJ gh®¡»šÉs§Fgu« bghUnsË Éisah£ lšyhš

khWgL« fU¤âšiy.’

bgU»ang uUSilah u«gy¤nj eo¡F«bgUªjifv‹ fzt®âU¥ ng®òfby‹ »‹whŒ

mUf®ò¤j uhâba‹ng‹ mabd‹ng‹ ehuhazbd‹ng‹ mubd‹ng‹ Mâát bd‹ng‹

gUFrjh átbk‹ng‹ r¤âát bk‹ng‹gukbk‹ng‹ ãukbk‹ng‹ gu¥ãuk bk‹ng‹

JUîR¤j¥ ãukbk‹ng‹ JÇaÃiw bt‹ng‹R¤ját bk‹g‹ ïit á¤JÉis ah£nl.

v§F« Ú¡fkw ÃiwªJŸs bghUŸ x‹whf ïU¤jšnt©L«. ïij¥g‰¿ ÉǪj MuhŒ¢á nt©Ltâšiy.

Page 305: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 305

mf©l« x‹whŒ ïU¡Fnka‹¿¥ gyth ÆU¤j‰FÃahaÄšiy

‘v§bf§nf gh®¤jhY« v›îÆ®¡F« m›îÆuhŒ m§f§ »U¥gJÚ m‹nwh guhgunk.’

vdt%c« jhíkhdh® âUth¡if c‰Wneh¡Ff.

v§FŸs xU flîis miltj‰F ehLfË‹ïašò¡ nf‰wthW be¿fŸ nfhy¥g£ld. be¿fŸv›thwhÆD« mitfË‹ cŸSiw x‹nw. cy»šrka§fŸ gy¥gy v‹W brhšy¥g£oD«, m¢rka§fŸahî« x‹iwna F¿¡ bfh©L É»‹wd. áy KiwfË‹nt‰Wikfis¡ bfh©L, g‹ik cz®thš kU©LnghÇLjš m¿ahik. všyh¢ rka§fËY« Tw¥gL«c©ik x‹nw. ïªE£gª njwhJ nghÇLnth® rkaPhÅfsšy®. m‹dh® rka bt¿auht®. rkabt¿flîis kw¥ã¡F« mŠPhdbk‹f. rka bt¿a®ng¢R¡fisí« vG¤J¡fisí« bfh©L, flîŸ be¿v‹D« rka¤ijna FiwTWtJ kâpd«.

XJ rka§fŸ bghUSzU üšfŸx‹bwhblh‹W x›thkš csgyî« ït‰WŸ

ahJ rka« bghUŸ üšah â§bf‹ÅšïJthF« mJtšy vD«ãz¡f â‹¿

ÚâÆdhš ïitbašyh« XÇl¤nj fhzÉgJah bjhUrka« mJrka« bghUûš.

v‹W jÄœeh£L¥ bgÇnah® xUt® mUËÆU¤jšfh©f. jÄœ eh£L¥ bgÇnah®fË‹ rkur neh¡ifÉs¡Fj‰F ï‹D« g‹bkhÊ nt©L§bfhš?

fUÃw¥ gR x‹W; brªÃw¥ gR x‹W; bt©Âw¥ gRx‹W. ï«_‹W gR¡fS« mË¡F« ghÈš Ãwnt‰Wikc©nlh? òwÃw nt‰Wikbfh©L nghÇLtJm¿ahikah m¿îilikah? rka¢ rh®ghf V‰g£LŸsáy KiwfË‹ ntWghLfis¡ fUâ, ‘c‹ rka«, vdrka«’ v‹W thâLtJ flîŸ be¿ahfhJ. xnu flîŸ -xnu rka«. ï¢ rkur Phd« ah©L« X§Ff.

‘flîŸ ah©L« Ú¡fkw ÃiwªJŸs bghUshÆ‹,m~J V‹ òydhfÉšiy?’ v‹W áy® Édî»wh®,òydhfhj bghUŸ flîŸ v‹W vtU« fUjnt©Ltâšiy; mJ òydhf¡ Toanj. Mdhš kÅjÅl¤JŸs

Page 306: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18306

áy FiwghLfŸ mtdJ mf¡f©iz _o¡bfh©oU¡»‹wd. j‹ehL, j‹bkhÊ, j‹tF¥ò v‹W k‰wehLfisí«, bkhÊfisí« tF¥ò¡fisí« gÊ¥gJ«cW¥gJ« kÅjÅl¤âš ïU¤jš TlhJ. j‹ eh£ilí«ãwt‰iwí« neá¤j‰F m¿F¿, ãwehL KjÈat‰Wl‹ãz§Ftj‹W. ïa‰ifÆš V‰g£LŸs g‹ikÆšxUik fh©lny m¿É‰F mHF. ï¥ òw¡F‰w§fŸ nghf,ntW gy mf¡F‰w§fS« ïU¡»‹wd. mitfisí«fisjš nt©L«. m¡ F‰w§fSŸ bfhiy, fsî, fŸ,fhk«, bghŒ v‹D« Iªij¢ áw¥ghf¡ F¿¥ãlyh«.ï›itªJ ght§fisí« mf¤njbfh©L ‘flîŸf©Q¡F¥ òydhfÉšiy. Mjyhš mJ bghŒ’ v‹WbrhštJ mwkhfhJ.

‘Ó®âU¤j«’ ‘Ó®âU¤j«’ v‹W, ïªehËš áy®flîŸ c©ik¡nf kW¥ò¡ TW»wh®. m~J c©ik¢Ó®âU¤j khfhJ. c©ik¢ Ó®âU¤j« v‹gJ kÅjid¢br«ik¥ gL¤JtjhF«. kÅj‹ cŸs« I«bgU«ght§f£F ïlªjU«tiu mt‹ Ó®âU¤j« bgwš mÇJ.cy»aštÊ Ã‹W brŒa¥bgW« òw¢ Ó®âU¤j§fshškÅj‹ xnuhtÊ¢ br«ik¥gLjY§ TL«. kÅj‹K‰W« br«ikíWj‰F mf¢Ó®âU¤jnk nt©l‰ghyJ.mf¢ Ó®âU¤jkhtJ ght§fËÅ‹W« ÉLjiyailaKaštJ. ght§fËÅ‹W« ÉLjiyailí« xUt‹flîŸ fh£á bgWtJ cWâ.

I«bgU« ght§fSŸ bghŒ v‹D« x‹iwxʤjhš ãw jhnk mf‹W ÉL«.

‘bghŒahik bghŒahik M‰¿‹ mw«ãw brŒahik brŒahik e‹W.’

v‹wh® âUtŸStdhU«.

‘bghŒtsU beŠád®fŸ fhzhj fh£ána’

v‹gJ jhíkhdh® âUth¡F.

ï« bkŒíiufis neh¡Fnth«. flîŸ fh£á¥bghUŸ v‹gâš IaÄšiy. mJ áy®¡F¡ fhQ«fh£áahfî«, áy®¡F¡ fhzh¡ fh£áahfî« ïU¡»wJ.vt® fhQ« fh£á? vt® fhzhj fh£á? bghŒtsuhbeŠád® fhQ§ fh£á. bghŒtsU beŠád® fhzhjfh£á.

Page 307: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 307

‘bghŒ tsU« beŠád®fŸ fhzhj fh£ána’ v‹Wvâ®kiw Kf¤jh‹ T¿a jhíkhdh®, Û©L« bghŒahikÆ‹ bg‰¿ia tÈíW¤j,

‘bghŒÆyh bkŒa® m¿Éš nghjgÇ óuzmf©ojh fhukhŒ¥ ngh¡Ftu t‰w bghUns’

v‹W cl‹gh£L Kf¤jhD« m¿îW¤â ïU¤jiyneh¡Ff.

ï¥bghGJ ekJ beŠir eh« bjh£L¥gh®¤jšnt©L«. ‘bghŒÆÅ‹W« eh« v›tsî öu« ÉLjiymilªâU¡»nwh«’ v‹gij¢ áªâ¤jš nt©L«. j‰fhyÃiyia c§fS¡F És§f ciu¡fî« nt©Lnkh?rnfhju®fns! nj®jiy Ãidí§fŸ; ghHhd nj®jiyÃidí§fŸ. bghŒòfhj nj®jšÉHh c©nlh? bghŒÆšòFªJ Éisaho¥ bghŒ tothŒ ïy§F« kÅj‹,bghŒ¡F¥ òydhfhj flîŸ MuhŒ¢áÆš jiy¥g£L¡‘flîŸ v§nf? v‹ f©Q¡F¥ òydhfÉšiy. mJbghŒ; Vkh‰w«’ v‹W òfš»wh‹! ï¥ bghŒíy»šthG« kÅj‹ Ó®âU¤j« ngR»wh‹! ït‹ Ó®âU¤j«v‹nd! v‹nd!! Ó®âU¤jkhtJ mf¡ F‰w§fis¡fisªJ bkŒa¿Éš Égbj‹f.

bkŒa¿î És§f¥bg‰w xUtD¡F¡ flîŸòydhjš xUjiy. mt‹ flîS¡F m§F ï§F v‹WïU¡if Twh‹. bghŒfS¡bfšyh« mo¥gilahdbghŒ x‹W ïU¡»wJ. m¥ bghŒ vJ? v§FKŸsflîis m§F ï§F v‹W R£o¡F¿¥gJ. m§F ï§Fv‹W flîis¡ TWgL¤J« bghŒik ÉL¤J, v§F«flîŸ v‹D« bkŒikÆš Éf KaštJ kÅjdJ rkaxG¡fkhF«. ï¢rka xG¡f¤ij¥ òu£L v‹W TW«fhy¤ijí« fh©»nwh«.

v§F« Ú¡fkw ÃiwªJŸs flîŸ c©ik¡FkW¥ò¡ TW« kdKilahU« cs®. m« kdKilahiuneh¡» ïu§Fjš nt©Lnk a‹¿ mtiu VRjš TlhJ.gy®¡F¥ gyâw kd ïašòfŸ cs. Éy§F kd«, FHªijkd«, kÅj kd«, bjŒt kd« v‹W kd¡TWfŸ gythf¥ãÇ¡f¥ g£oU¡»‹wd. ïitfSŸ Éy§F kdKilah®‘f©lnj fh£á’ v‹D« bfhŸifÆš âis¤J Ég®.m‹dh®¡F E©Âa MuhŒ¢áÆš btW¥ò¤ njh‹W«,

Page 308: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18308

mt® kd« ïa‰if mH»š goahJ. mtUŸs¤âš g‹ik,ãÇî, gifik, tŠrid KjÈa ngŒfŸ Fobfh©LÉF«. mt®f£F¢ rkur cz®î njh‹Wjš mÇJ. rkur«v‹gJ bfhiy, fsî KjÈa ght§fis¡ flªJ ÉgJ.m¢rkur Phd« bfh©nl flîis cz®jš nt©L«.rku¤â‰F CW brŒí« tŠrid, bghŒ, bghwhikKjÈat‰whš flîis¡ fhzš ïayhJ.

‘tŠridí« bghŒíKŸns it¤jG¡fh whŒcsW« beŠrD¡F« c©nlh be¿jh‹ guhgunk.’

‘bfhiyfsî fŸfhk« nfhg«É£ lhy‹nwh kiyÆy¡fh ËdUŸjh‹ thŒ¡F« guhgunk.’

vd t%c« jhíkhdh® mUŸ ciufis X®f.

m‹g®fns! mf¤ij¢ Ó®âU¤â¢ rkur cz®îbg‰W, v§FKŸs flîis¡ fhznt eh« kÅj¥ ãwÉjh§»íŸnsh«. kÅj¥ ãwÉÆ‹ neh¡fK« mJnt.mªneh¡f¤ij Ãiwnt‰w eh« v‹ brŒ»nwh«? c‹Å¥gh®¥nghkhf! thœehŸ ånz ngh»wJ. nghuh£l¤âšfhy« fÊ»wJ. v‹nwh eh« rkur Phd¤ij¥ bgWtJ?

rkur PhdbkD« rka thœî v‰W¡F v‹W Ú§fŸfUjš nt©lh«. ekJ thœî, ï›îlysÉš - ï›îyfmsÉš - Kotâšiy. e« thœî nkY« nkY« bjhl®ªJbrštJ. ï›îlš kiwªjJ« ekJ thœî nghŒÉL«v‹W fUj‰f. ã‹id¥ bgU thœÉ‰bf‹nw ï›îlšek¡F ešf¥g£oU¡»wJ; ï›îyfK« ek¡F ešf¥g£oU¡»wJ; ï›îlš bfh©L, ï›îy»š thœªJ, nkiythœî¡F nt©l¥gL« rkurPhd« bgw Kašnthkhf.

nkiythœî c©L v‹W ekJ eh£L¥ bgÇnah®K‹d®¡ T¿¢ br‹wd®. m¡ T‰W¡fËš áy® e«ã¡ifbfhŸtâšiy. nkšeh£L m¿P® áy®, E©Qliy¥gl« ão¤âU¡»wh®; gUîlš Ú¤j E©Qlš MÉíl‹ciu ML»wh®. ï‹Dkh ã‹id thœÉš Ia«? Ia«nt©lh«; nt©lh«. ï›îy»š m‹ig¡ TWgL¤â,M‹k nea¤ij¡ bfL¡F« mf¡ F‰w§fis¡ fisªJ,v›îÆÇY« <rÅU¥ig¡ f©L, rkur Phd« bg‰W¥,ã‹id¥ bgUthœit¥ bgw C¡fK« cWâí« bfhŸnthkhf. (9 - 1 - 1929)

Page 309: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 309

53. fÞöÇghŒ fhªâ thœffÞöÇghŒ fhªâ thœf; thœf. fÞöÇghŒ v‹D§

f‰ò¡fuáia thœ¡if¤ Jizeydh¡ bfh©l fhªâaofË‹ mWgjhtJ M©L ÉHhit¡ fhQª âUehŸïªehŸ. ï¥bgUehŸ cy»‰F xUehshf ah©L§bfh©lhl¥gL»wJ.

ï›îyf« v¤Jiznah bgÇahÇ‹ mWgjh«M©L ÉHh¡fis¡ f©oU¡»wJ; Mdhš fhªâaofis¥ ngh‹whuJ mWgjhtJ M©L ÉHhit¡f©oU¡Fnkh? fhªâaofŸ cy»‰F xUtuhf És§F»wh®. mt® cy»‰F xUtuhf¥ ngh‰w¥gL»wh®. ehL,bkhÊ, Ãw«, tF¥ò KjÈa nt‰Wikfis¡ flªJfhªâaofË‹ fhªâ xË®»wJ. mtiu vªeh£ltU«, v«bkhÊÆdU«, vªÃw¤jtU«, v›tF¥ãdU« thœ¤J»wh®. cŸbshË v‹D« M¤k r¡â¡F ïªehL, ï«bkhÊ, ïªÃw«, ï›tF¥ò v‹D« nt‰Wik c©nlh?

‘njh‹¿‰ òfbHhL njh‹Wf m~âyh® - njh‹wȉnjh‹whik e‹W’ v‹wh® âUtŸStdh®. njh‹¿‰òfbHhL njh‹Wjš nt©L«. fhªâaofË‹ òfiH¥g‰¿¥ ngRjY« nt©Lnkh? fhªâaofŸ jhnk tȪJòfiH ÉU«òtâšiy. Mdhš cyf« mtiu¥ òfœ»wJ.

òfœ v‹gJ ahJ? ïªehËš òfœ v‹gJ bt›ntWtÊÆš âÇ¡f¥gL»wJ. mJF¿¤J <©L ÉÇîiuahl¥òF»nwhÄšiy ‘<jš ïirgl thœjš mJtšyJ -Câa« ïšiy cÆ®¡F’ v‹Dª âU¡FwË‹ c£»l¡ifia c‰W neh¡Ff. ‘<jš ïir gl thœjš’ v‹wh® e«bgÇah®. òfG¡F ciwÉl« <jš v‹gJ ftÅ¡f¤j¡fJ.

vtbdhUt‹ jdJ clš bghUŸ MÉ _‹iwí«m®¥gzŠ brŒJ, k‰wt®¡bfd thœî elh¤J»whndh,mtnd ïirgl thœgtdh»wh‹. ‘njh‹¿‰ òfbHhLnjh‹Wf’ v‹D« bghŒah bkhÊ¡F ïy¡»a‹ mtnd.

fhªâaofË‹ thœit c‰W neh¡» MuhŒªjhš,mj‹f© x‹W áwªJ ÄË®tij¡ fhzyh«. m~bj‹id?

Page 310: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18310

mJnt âahf« âahf« v‹gJ. m¤âahf« (<if) fhªâaofis¥ òfbHhL njh‹¿a xUtuh¡»aJ. fhªâaofË‹ âahf« cyF¡F¤ bjÇí«. mij ÉǤJiu¤jšmehtáa«. mt® bj‹dh¥ãÇ¡fhÉš fhšit¤j ehŸbjh£L, ï‹Wtiu, âahf_®¤âahŒ És§F»wh®.m¤âahfK«, mjdhš Éisªj òfG« fhªâaofË‹mWgjhtJ M©L ÉHhit cyf§ bfh©lhLkhWbrŒâU¡»‹wd.

clš bghUŸ MÉ _‹iwí« m®¥gzŠ brŒJk‰wt®¡bfd thG« bgÇnah®f£F¤ jŤj brštkhjš,jŤj ãwthjš nt©Ltâšiy. ïiwtdJ ïa‰ifcilikbašyh« mtUiladthf¤ Jiz brŒí«.

‘jªijjhŒ Fut‹ Mrh‹ r§fu‹ Ãuhir bg©o® ikªj®gš YÆU« R‰w« kháyh <r‹ m‹g® mªjÄš ãwÉ VG« mLgif v‹g njh®ªnj« vªijah® fUiz fh£o v«ik M£ bfh©l m‹nw’

vd t%c« guŠnrhâ KÅtu® âUth¡if X®f.

fhªâaofŸ vËa ïa‰if thœî elh¤âtušbtŸËilkiy. mt® jkJ thœit M©ltÅl¤âšmil¡fyŠ brŒâU¡»wh®. mt®¡bfd¤ jŤjx‹¿šiy. òfÊ‹ E£g« ï‹dbj‹ WzuhJ, nghÈ¥òfG¡F cyf« ïiuahF« ïªehËš, c©ik¥ òfÊ‹bghUshŒ xUt® ïy§F»wh®. mtuJ mWgjhtJM©L ÉHhit cyf§ bfh©lhL»wJ.

fhªâaofË‹ âahf thœÉÅ‹W« ‘r¤âah¡»uf«’v‹D« nguw« ky®ªJ É»wJ. m›tw« mf¤ijí«öŒik¥gL¤jtšyJ; òw¤ijí« öŒik¥ gL¤jtšyJ.fhªâaofŸ mfªöauhŒ, òwªöauhŒ, M¤k r¡â¡FciwíshŒ¥ bghÈtJ cyf¿ªjbjh‹W. fhªâaof£bfd¥ bgh‹Åšiy; bghUËšiy; åošiy; thrÈšiy; ÃyÄšiy; òyÄšiy. mtiu cyf« òfœ»wJ.fhuz«, mt®jª âahf¤âÅ‹W« vGªJ xË brŒí«M¤kr¡âna ahF«.

cyf rǤâu¤ij c‰Wneh¡FÊ, M¤kr¡â thÆyhfmuáa‰ngh® Ãfœ¤JkhW cy»‰F m¿îW¤âa Kj‰bgÇah® fhªâaofŸ v‹gJ òydhF«. fhªâaofŸ xUòJ j®kíf¤ij c©Lg©Âdh® v‹W Twš Äif

Page 311: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 311

ahfhJ. m¥ òJíf§ f©l xUtÇ‹ mWgjhtJ M©L¥bgUehis cyf« ï‹W ngh‰W»wJ.

fhªâaofË‹ âahfK« ãwî«, mtiu¡ flîŸgil¥gh»a ïa‰if cyif¤ Jw¡f¢ brŒaÉšiy.ïa‰ifia¤ Jw¥gJ ï‹g¤ij¤ Jw¥gjhF«; bra‰ifeu»š åœtjhF«. fhªâaofŸ kidaw¤âš É»wh®.m›tw« mtuJ bgUik¡F Ãiy¡fsdhf É»wJ.m›twnth® thœf thœf v‹W cyf« thœ¤J»wJ.

fhªâaofË‹ mWgjhtJ M©L¤ âUehis¥bghJthf cyfK«, áw¥ghf ïªâahî« bfh©lhL»‹wd. m¡ bfh©lh£l¤J¡F ahjhÆD« bghUËU¤jš nt©L«. fhªâaofis¥ ngh‰WtjhtJ fhªâaofË‹ mwtÊ Ã‰f cWâbfhŸtjh ÆU¤jš nt©L«.m›îWâÆš fU¤âU¤jhJ, btW« ehisí«, bt‰Wliyí« k£L« ngh‰Wjš, Éisah£L« É¡»uf Muhjidíkhf Koí«. Mfnt, k¡fŸ fhªâaofË‹ mwtÊ Ã‰fxšY« tifahjš Kayš nt©L«.

fhªâaofŸ r¤âah¡»uf¤ij m¿îW¤J»wh®.r¤âah¡»uf« cy»š bgUf¥ bgUf cyf« öŒikíW«.fhªâaofŸ ïªâahÉ‹ cÇik¡fhf¥ ghLgL»wh®;m›îÇik¥ ng‰¿‰F¤ Ô©lhik Éy¡F ϪJ KÞÈ«x‰Wik, fjuhil ï‹¿aikahjd v‹»wh®. ïitfisk¡fŸ thœÉš V‰W elªjhš k‰w M¡f ntiyf£F«,mÊî ntiyf£F« tÊ jhnd V‰gL« v‹gJ mofŸ fU¤J.cÇik¥ ng‰¿‰F ïitfshjš Ãfœ¤j¥glš nt©Lk‹nwh? Mjyhš mofË‹ mWgjhtJ M©il K‹Å£L,eh£L k¡fŸ, mt®tÊ Ã‹W xGf cWâ bfhŸ th®fshf.

KÅtu®fS«, åu®fS« njh‹¿a xU eh£ošcâ¤J, mªeh£o‹ mwtÊ Ã‹W thœî elh¤â,KÅtuuhŒ, åuuhŒ, mªeh£o‹ moik ïUŸ foí« tÊcyf ïUisna foa¡ fâbuhËÆš _œ»¡, fh‰¿šnjhŒªJ, Úlj goªJ, ïa‰if czî bfh©L, x‰iw¡fiy aªJ, mUŸ, mŠrhik, âahf«, bghWik,neh‹ò, ga‹fUjhik, k‹Å¥ò v‹D« Vœfâ® brhǪJxËU« ïªâa PhƉiw - fÞöÇghŒ fhªâia -kfh¤khit - thœ¤J»nwh«; tz§F»nwh«. fÞöÇghŒfhªâ thœf; thœf. (2-10-1929)

Page 312: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18312

54. ïa‰ifÆ‹ KÅî

cyf« ngh‰W« xUt® áiwÆš ciw»wh®. ‘ïªâanfh»y«’ T£oÈU¡»wJ. m¿P® mòšfyh« m#h¤,g©oj khsÉah KjÈnah® jt¡nfh£l« e©ÂíŸsh®. ml§FKiw xUghš; ml¡FKiw k‰bwhUghš.eh£oš v§fQ§ FH¥g«. ï›ntisÆš ïa‰ifa‹idKÅî‰w eh£il KL¡F»whŸ.

ekJ mUik¤ bj‹dhL, ïu©L â§fshf ïa‰ifÆ‹ KÅthš c‰WtUª J‹g¤ij v‹bd‹W TWtJ?flªj â§fËš òaY« kiHí« nrhH eh£il¥ ghœgL¤âd. ï¤â§fËš mit bjh©il eh£il¥ ghœgL¤âd.

jÄœeh£o‹ be‰fsŠáabkd¥ ngh‰w¥ bgWªjŠir Íšyh, òayhY« kiHahY« c‰w J‹g¤âÅ‹W« Û£á bgwhJ tUªâ¡bfh©oU¡F« nghJ, m¥òaY« kiHí«, br‹id - br§f‰g£L - tlh®¡fhLKjÈa ïl§fËš òFªJ ngÇL¡f© Éis¤âU¡»‹wd.br‹id efU« br§f‰g£L Íšyhî« fh‰W¡F« ÚU¡F«ïiuahÆd. tlh®¡fhL Íšyh bgÇJ« ÚU¡F ïiuahƉW.

á‹dhshf¥ bgUkiH bgŒJbfh©oUªjJ.âObud¢ br‹w btŸË¡»Hik ïuî Vw¡Fiwa 11k¡F¥ òaš òFªjJ. bgU« òaY« bgU kiHí« x‹¿dhš, cÆ®fŸ Ãiy v‹dhF« v‹gij¢ brhšYjY«nt©Lnkh?

v§fQ« btŸs¡fhL; XahkiH; òa‰RH‰á;MWfŸ mUÉfŸ bgU¡f«; VÇ Fs§fŸ cil¥ò; thdshÉa ku§fŸ K¿î; ViH¡FošfŸ 圢á; jªâ¡f«ãfŸ mW¥ò; t©ofŸ ÃW¤j«; ï‹ndhu‹d ãwmiyîfŸ. ïitfËil vW«ò Kjš kÅj® <whfîŸsvšyh cÆ®fS« g£l gh£il v›btG¤jhš vGJtJ?

Page 313: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 313

br‹w òift©ofË‹ fâí«, tªj òift©ofË‹fâí« v‹dthÆd v‹W mâfhÇfshY« m¿ªJbfhŸs ïayhj xUÃiyia¥ g‹Åu©L k neu¤âš,ïa‰if a‹id òayhš c©Lg©Â É£lhŸ. ïtŸâw« v‹nd! v‹nd! gšyhÆu¡ fz¡fhd ntiyÃW¤j§fŸ g‹bdL ehŸ eilbg‰whY« ïªÃiy íW§bfhš! ïa‰if a‹idÆ‹ »s®¢áia¤ jifa tšyr£l§fS©nlh? gL¤jtšy áiwfS©nlh? RltšyF©LfS©nlh?

ïa‰ifa‹id btF©blGªJ, nfhu %gªjh§»,Ä‹bdhË fh£o, ïoFubyG¥ã¤, j‹ gilfsh»afh‰iwí« Úiuí« beU¥igí« ãwt‰iwí« Vî« nghJ,mtis v⮡ftšyh® aht®? F©LÕu§»fS«, MfhaÉkhd§fS«, Ú®_œ»fS«, k‰W« gy gilfS« v‹brŒí«? ïa‰if muá, KÅî bfh©L, khfhËahŒ¡,bfh©lšfis¤ âu£o, ehdhg¡f§fËY§ fh‰whŒ,kiHahŒ åáåᥠbghʪJ r©ljh©lt« òÇí«ntisÆš, mtŸK‹ k‰wt® jh©lt« v‹ brŒí«?É©Q« k©Q« mtŸtÊ; ÚU« beU¥ò« mtŸ ta«;fh‰W« mtŸ g¡f«; ah©L« mtŸ Miz; ah©L«mtŸ M£á.

I¥gá - fh®¤âifÆš ïa‰if¤ jhŒ fŪJ fUizkiH bghÊtJ tH¡f«. m¡fUiz gy tÊÆY«eh£il¥ òuªJtU«. ï«Kiw ïa‰ifa‹idÆ‹ fÅîKÅthf kh¿É£lJ. ïj‰F K‹dUŠ áy rka« mtŸKÅî fh£oÆU¡»whŸ. m«KÅÉD« ï«KÅî bgÇJv‹W fhy m¿P® TW»wh®.

bj‹dh£L¡F‰WŸs J‹g« ms¥gÇJ. m¤J‹g¤âÅ‹W« ehL ÉLjiyaila v¤Jiz ehshFnkh?J‹g¡ bfhLikfŸ efu§f£F¥ bgÇJ« òydhtâšiy.mitfŸ »uhk§f£nf òydhF«. »uhk§fŸ Ãiyiac‹D«nghJ cŸs« cUF»wJ. bfL¤jš vL¤jš -ïu©L« ïa‰ifÆ‹ kh£ L©L. KÅthš »uhk§fis¡bfL¤j ïa‰if¤ jhna fÅthš mitfis vL¥ghŸ.M©lt‹ mUŸ brŒthdhf.

1928 - « M©L Kjš 1936 - « M©Ltiu, cy»š gyâwï‹dšfŸ Éisíbk‹W«, ã‹nd mikâ ÃiybgW

Page 314: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18314

bk‹W« v»¥â‹ giHa Ãiya bkh‹¿š bgh¿¡f¥bg‰WŸs Ô®¡fjÇrd bkhÊfis¥ Õoifah¡ bfh©L,áy M©Lf£F K‹d® ‘etr¡â’Æš eh« btËÆ£lfU¤J¡fŸ nea®fŸ ÃidÉÈU¡fyh«. ï¥bghGJm›É‹dšfŸ go¥goahf M§fh§nf ÃfœªJtU»‹wd.Inuh¥ghÉš, mikâÆšyh thœî V‰g£oU¤jšbtŸËilkiy. M§nf KjyhË bjhÊyhË nghuh£l«Ãfœªjt©zkh ÆU¡»wJ. ah©lhÆD« v«_iyÆyhjš Ï«irfŸ Ãfœªnj tU»‹wd. Ód¥ nghU«.ghyÞÔd¡ FH¥gK«, M¥fh‹Þ jhd¥ òu£áí«, ãwî«nea®f£F¤ bjÇí«. ekJ ghuj eh£o‹ j‰fhy ÃiyiaÉǤJ¡ Tw nt©Ltâšiy. k‹gijÆ‹ v©zbkšyh« nghuh£l¤âš brš»‹wd. mH»Y« gh£oY« òªâ brY¤Jnth® bjhif ehS¡F ehŸ mU»tU»wJ. RU§f¡ T¿‹ k¡fŸ thœî ïa‰if¢ brªbe¿ia ÉL¤J¢ bra‰if btªbe¿Æš 圪J »l¡»wJv‹dyh«. mjdhš cy»š ï‹dšfŸ ÉisªJ tU»‹wd. cy»š goªJŸs khRfis¤ jÉ®¥gj‰Fï‹dšfŸ njh‹W»‹wd v‹W bfhŸSjš nt©L«.ïa‰ifa‹id, cÆ®fis K‹nd‰w Kašthns a‹¿¥,ã‹nd 圤j xUnghJ« KayhŸ. ï‹dšfŸ beU¡»ïl®¥gL¤j¥ gL¤j cÆ®f£F ešy¿î ãw¡F«,m¥bghGJ FiwghLfis cz®j‰F«, mitfis¡fisj‰F« cÇa ÃiyikfŸ V‰gL«.

v»¥J Ãiya¤â‹ bkhÊfË‹go gy Ãfœ¢áfŸc‰¿U¡»‹wd; c‰W« tU»‹wd. Mjyhš, áy M©LfŸcyf« nghuh£l¤J¡F ïiuahfyh«. cÆ®fis cÆ®fŸtU¤J§ bfhLik cŸstiu ï‹dšfŸ ÉisªJbfh©nl nghF«. m¡bfhLik, ïa‰if¢ brªbe¿Æ‹gh‰g£l jhfhJ. Mfnt, ïa‰if¢ brªbe¿Æš Éfcyf« gƉábgwš nt©L«.

ïa‰if¢ brªbe¿ v‹D« rnfhju nea¤J¡FïilôW brŒJtU§ FiwghLfŸ go¥goahf¡ fisa¥bgwšnt©L«. FiwghLfŸ mf« òw« v‹D« ïu©L»isfshf¥ ãǪJ cyif miy¤J tU»‹wd.KjšKjš òw¡F‰w§fŸ bjhiyjš nt©L«. ehL Ãw«bkhÊ KjÈat‰iw ïa‰ifÆ‹ njh‰w§fbs‹W bfhŸshJ, mitfis nt‰Wikfshf¡ bfh©L, órš

Page 315: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 315

Éis¤J tUtJ m¿ahik. ï›nt‰Wik cz®î rnfhjunea¤ij¡ Fiy¡»wJ. ï¥òw nt‰Wik cz®î mÊamÊa, mfnt‰Wik cz®î jhnd mʪJgL«.

Mfnt, òw¡ FiwghLfis¡ fisa cyf« ÉiuªJKaYjš nt©L«. ïa‰ifa‹id ‘KÅî’ v‹D« kw¡fUizahš cyif¥ g©gL¤â tU»whŸ. ‘x‹nw FyK«xUtnd njtD«’ v‹DŠ rkur¡ bfhŸif ah©L«guîtjhf.

ïa‰ifÆ‹ KÅî á‰áy ïl§fËš bgU»ÉL»wJ. m¥bgU¡f«, ïJnghœJ bj‹dh£oš kiH fh‰WthÆyhf btËtªjJ mij¤ jÂÉ¡FkhW ïa‰ifa‹idÆ‹ bfhGedh»a ïiwa¥gid nt©L»nwh«.rnfhju nea¥ bgU¡»‰FÇa JiwfËš ïw§» ciH¡FkhW ekJ mUik¤ jÄœeh£lhiu nt©L»nwh«.

(3- 12- 1930)

Page 316: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18316

55. ï›îyf thœî

“ï¥gÇa ï›îy»š v‹id ïÅ V¢R v‹ãwɤ J‹gbkyh« ï‹nwhnl ngh¢R”

- ïuhkȧf RthÄfŸ

ï›îyf thœit¥g‰¿¥ gyâw¡ fU¤J¡fŸ btËtªâU¡»‹wd. m¡ fU¤J¡fis btËÆ£l gyiuí«cyf« bgÇahbu‹nw ngh‰¿¡ bfh©oU¡»wJ. bgÇah®fU¤J¡fŸ V‹ gyâw¤jdthÆU¤jš nt©L«?

fhynjrt®¤jkhd Ãiyfis x£ona bgÇnah®bgÇJ§ fU¤J¡fis btËÆLt®. mt® fU¤J¡fË‹bghUŸ E£g¤ij MuhŒªJ cz®j‰F K‹d®, m¡fU¤J¡fŸ ãwªj fhynjrt®¤jkhd ÃiyfisX®ªJzu Kayš nt©L«. m«Ka‰áÆš jiy¥glhJ,bgÇnah® fU¤J¡fis czu¥ òFnth®¡F¥ bghUŸE£g« bghUªâa KiwÆš òy¥gLjš mÇJ.

ï›îyf thœit¡ F¿¤J¥ ãwªj fU¤J¡fŸv©Ây. mitfis, ï¡f£LiuÆ‹ neh¡»‰ nf‰gK¡TWgL¤â¡ bfhŸ»nw‹. x‹W ï›îyf thœîbghŒba‹gJ; k‰bwh‹W m›thœî bkŒba‹gJ;ï‹bdh‹W mJ bghŒí« bkŒí« ÉuÉa x‹bw‹gJ.ï« _‹w‹f©Q« bghU£ br¿î c©L. m¢br¿îm›t¡ fhynjr t®¤jkhd rǤâu cy»š ËWgh®¥ngh®¡F¥ òydhjš xUjiy.

ï›îyf thœnt bkŒba‹W k¡fŸ bfh©l nghJ,bgÇnah® ï›îyf thœî bghŒba‹W T¿dh®. ‘ï›îyf thœth mJ bghŒ bghŒ’ v‹W cÆ®fŸ v©ÂantisÆš, mjid bkŒ bkŒ ba‹W bgÇnah® tÈíW¤âd®. ï›ÉU fU¤J¡fS« cy»š guÉa ã‹id¢ áy®ï›îyf thœî xU ÃiyÆš bghŒ ba‹W«, k‰bwhUÃiyÆš bkŒba‹W« m¿îW¤jyhdh®.

Page 317: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 317

‘K‰fhy¡ fU¤J¡fŸ nt©Ltâšiy; j‰fhyÃiyÆš ï›îyf thœit v›thwhf¡ bfhŸtJbghU¤j«’ v‹D§ nfŸÉ ãw¤jš ïašò. ïj‰F¤j‰nghija cyif ïU T¿£L¡ bfhŸtJ V‰òil¤jhF«. m› ÉUTW nkšehL ÑœehL v‹gd.

ï¥bghGJ nkšehL ï›îyf thœit v§‡d§bfh©blhGF»wJ? ÑœehL mjid v›thW bfh©oU¡»wJ? bghJ¥gl neh¡»‹, mªehL ï›îyf thœitÃiyngwhfî«, ïªehL m›thœit Ãiyahikahfî§bfh©oU¤jš btŸËilkiy. áw¥ò KiwÆš á‰áyïl§fËš khWg£l xG¡fK ÄU¡fyh«. bghJik¡FÇa bgU«gh‹ikna <©L¡ nfhl‰gh‰W.

ï›ntisÆš nkšeh£o‰F ï›îyf thœî bghŒba‹D« m¿îW¤jY«, Ñœeh£o‰F mJ bkŒba‹D«m¿îW¤jY« nt©l‰ghyd v‹W brhštJ ey‹. cyfMiria¥ bgU¡Fjiy¤ jd¡FÇa thœî Ka‰áahfnkšehL bfh©oU¡»wJ. Ñœehnlh, ‘m¥gh MiriaÉL; ï›îyf« Ãiyíj ÈšyhjJ; všyh« CœtÊel¡F«’ v‹W cyf Miria¤ Jw¤jÈš g‰W¡bfh©L»l¡»wJ. ï« khWg£l bfhŸif¡F¤ j£g bt¥gÃiyia¡ fhuz khf¢ áy m¿P® TW»wh®. ï¡T‰WkW¤j‰FÇaJk‹W; K‰W§ nfhl‰FÇaJk‹W. mjid‘xnuhtÊ’ v‹D« Ãaha KiwÆš bfhŸsyh«.

nkšehL, ‘Miria ts®¤jš’ v‹D« bghUshjhu¤j¤Jt¤ij mo¥gilahf¤ j‹thœ¡ifÆš bfh©oU¡»wJ. ïj‹ ÉÇit nkšeh£L¥ bghUshjhu üšfˉ gu¡f¡ fhzyh«. Ñœehnlh ‘Miria¤ njŒ¤jš’v‹D« ntjhªj¤ij¤ j‹ thœÉ‹ mo¥gilÆšbfh©oU¡ »wJ. ï›ÉU ehLŠ nr®ªj cyf« x‹Wglšnt©L«. v‹ brŒtJ? ïa‰if m‹id ïj‰F tÊnfhÈ¡bfh© oU¡»whŸ.

nkšehL ‘Miria¥ bgU¡fš’ v‹gij¡ bfh©likah‹, m§nf Mir, ïaªâu§fshŒ, bjhʉrhiyfshŒ,thÂg§fshŒ, ïitf£F C‰whíŸs bghwhikfshŒ,ngh®fshŒ, bfhiyfshŒ, ehLfis¡ ft®tjhŒ,ãwthŒ¥ gÇzĤJ¥ bgU»¥ bgU» v§F« btŸs¡fhlhŒÉ£lJ. ÑœehL ‘Miria¤ njŒ¤jš’ v‹gij¡

Page 318: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18318

bfh©likah‹, nrh«g‰bgU¡»š mGªâ ma®ªJ,nkšeh£L btŸs¥ bgU¡»‰F« ïlªju yhƉW.ïjdhš ÑœehL moik¥g£L É£lJ. ï› ÉUehLŠnr®ªj cyif xG§FgL¤j nt©LtJ ïa‰ifm‹idÆ‹ fl‹.

ïa‰if m‹id, j‹ fldh‰w¤ Jt§»ÆU¡»whŸ.nkšeh£oš KjyhË bjhÊyhË nghuh£l« njh‹¿ÆU¡»wJ. Ñœeh£oš cÇikÆš ÉÊ¥ò«, moikÆšbtW¥òª njh‹¿ÆU¡»‹wd. ï›Éu©o‰F§ fhuzkhf ËwJ, eh‹F M©L ïilawhJ eilbg‰wInuh¥gh¥ nghnuahF«. m¥ngh® ïa‰if m‹idÆ‹Mizahš ãwªjJ v‹W Twš ÄifahfhJ.

cyf« tu«òflªj el¡ifÆš 圪J beËí«ntisÆš mij¢ br¥gŠbrŒa ïa‰if m‹id kw¡fUiz bghÊtJ tH¡f«. vÇkiyfS«, òašfS«,bfhL§ bfhL« nehŒfS«, bgU« bgU« ngh®fS«,ï‹ndhu‹d ãwî« mtS¡FÇa kw¡fUÉf bs‹f.br«kiy, g˧fUÉ, eW§fhš, brGik, m‹ò, mUŸKjÈad mtS¡FÇa mw¡fUÉfbs‹f. ïu©o‹thÆyhfî« mtŸ cyif X«ãtUthŸ.

ï¥bghGJ ïa‰if m‹id M§fh§nf kw¡fUiz bghÊa¤ Jt§»É£lhŸ. nkšehL j‹ jtWjšfis czU« ehŸ m¤nj É»wJ. Ñœeh£o‰F«mªehŸ nrŒikÆÈšiy. Mfnt, ï¥bghGJ M§fh§FŸs m¿P®fŸ, ïa‰if m‹idÆ‹ neh¡Fz®ªJfldh‰w vGth®fshf. Mirahš Éisªj Ôikfisnkšeh£L¡F cz®¤j ïJnt rka«. Jwthš ÉisªjÔikfis¡ Ñœeh£L¡F cz®¤Jj‰F« ïJnt rka«.mijí« ïijí« gu¥òj‰F¥ g‰gy Kiwfis¡bfhŸsyh«. m«KiwfŸ m‹igí« mUisí«mw¤ijí« mo¥gilah¡ bfh©ldthÆU¤jšnt©L«. nkšehL MirÆš btW¥ò«, ÑœehL mij¤Jw¤jÈš btW¥ò§bfhŸS« ehns cyf« M‹kneaxUik¥gh£oš âis¤J ï‹òW« ehshF«. mªehËšï›îyf thœî bghŒah bkŒah v‹D« E£g«k‹gij¡F ïÅJ òydhF«.

Page 319: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 319

‘j‰fhy¤ bjh©L eilbgW« tÊÆš eilbgWf.fhynjr t®¤jkhdÃiy ïa§F« tÊ ïa§f. ï›îyfthœit bkŒbad¡ bfhŸtjh? bghŒbad¤ jŸtjh?v‹W áy® nf£nl Ô®t®. ïj‰F v‹d ÉilÆW¥gJ?ï›îyf thœit bkŒba‹W bfh©likahš nkšehLbf£lJ; bghŒba‹W jŸËdikahš ÑœehL bf£lJ.Mfnt, mªeh£o‰F nt©l‰ghyJ vJ v‹gJ«, ïªeh£o‰F nt©l‰ghyJ vJ v‹gJ« nkny F¿¡f¥bg‰wd. ïªÃiyÆš ÃiyngwhfîŸs mw« vJv‹gij¡ »sªJ TWjš mUik. mjdhš kÆ®¥ghy¤âšÃ‰F«Ãiy V‰gL«.

òy‹fS¡F M®ªj ï‹g¤ij eš» t%c« ï›îyfthœit¥ bghŒba‹W Tw v‹ kd« xU¥glÉšiy.bkŒba‹W Twyhkh btÅš, bghUËš khWghLnjh‹W»wJ. v‹ brŒtJ?

thœÉš ïUÉj Ãfœ¢áfSWjš bgW»nwh«.x‹W, mG¡fhW mth btFË KjÈa Ôikfis¡bfh©lJ; ï‹bdh‹W, m‹ò mUŸ bghWik KjÈaey§fis¡ bfh©lJ. ï›Éu©oš bghŒÆ‹ gh‰g£lJ K‹idaJ; bkŒÆ‹ gh‰g£lJ ã‹idaJ.vdnt, m›thœit¥ bghŒba‹W«, ï›thœit bkŒba‹W§ bfhŸf.

bghŒ bghŒba‹W bgÇnah® brhšÈaJ, mG¡fhW KjÈat‰iw¡ bfh©l thœit ba‹f. bkŒbkŒba‹W mt® m¿îW¤âaJ m‹ò KjÈat‰iw¡bfh©l thœit ba‹f. bghŒia¥ ngh¡», bkŒia¥bgWj‰FÇa tÊ, x‹iw¤ Jw¤jš m‹W v‹gijv‹Dila üšfËbyšyh« És¡»¡ fh£o ÆU¡»nw‹.

‘ï›îy»š v‹d ïÅ V¢R’ v‹W ïuhkȧfRthÄfŸ T¿a cyf«, mG¡fhW KjÈad ml®ªjbjh‹iwba‹f. m›thœî j«ikÉL¤J Éy»aij¡f©L, Mdªj¥ bgU¡»il _œ», k»œ¢á nk«gh£lhš,RthÄfŸ (j«ik ÉL¤J xJ§»Ã‹w mjid - mjhtJmG¡fhW KjÈa t‰iw¡ bfh©l cyf thœit¢) R£o,‘ï›îy»by‹d ïÅ V¢R’ v‹W T¿dh®fŸ. mG¡fhWKjÈat‰iw¡bfh©l cyf thœitna RthÄfŸbtW¤J¡ T¿dh®fŸ v‹gJ ‘v‹ãwɤ J‹gbkyh«

Page 320: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18320

ï‹nwhnl ngh¢R’ v‹W ã‹nd bjhl®ªJ T¿ajdhšeÅÉs§F«. ãwɤ J‹g¤ij¡ bfhL¤J tUtdmG¡fhW KjÈad v‹gJ btË¥gil.

mG¡fhW KjÈad br¿ªj bghŒíy»š thHhJ,m‹ò KjÈad Ãu«ãa bkŒíy»š thH KaštJm¿îilik. ï«bkŒíyf thœî m‹bgD§ flîSl‹fyªj ï‹g thœthF«. ïjid ‘ïiwfnshoirªjï‹g« ï‹g¤njh oirªj thœî’ v‹wh® t‹bwh©lU«.

(3- 12- 1930)

Page 321: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 321

56. fÉ jhT®

ïªehËš cyF¡F xU fÉah Æy§F« uåªâueh¤jhTÇ‹ vGgjh« M©L¤ âUehŸ, br‹w btŸË¡»Hik, cy»‹ gy ghf§fËš bfh©lhl¥g£lJ. m¤âUehŸ rhªâÃnfjd¤âY§ bfh©lhl¥ g£lJ. m‹WfÉk‹d® jhT® ÉL¤j brŒâ ngh‰w‰FÇaJ. m¢brŒâ¡f© gyâw¥ bghUŸfËU¡»‹wd. mitfis¤âu£o ï§nf K¡TW gL¤â¡ bfhŸ»nwh«. x‹Wïiwtid¥ g‰¿aJ; k‰ bwh‹W cyif¥ g‰¿aJ; ï‹bdh‹W ekJ ïªâahit¥ g‰¿aJ. ï« _‹W«, x‹iwbah‹W g‰¿í«, x‹¿š x‹W ÉuhÉí« ïU¤jšfUj¤j¡fJ.

‘cyf« gyÉj«’ v‹gJ gHbkhÊ. ï¥ gHbkhÊ¡F¥ gyÉj¥ bghUŸ TWnthUKs®. gyÉj cyf§fËšï‹g KilaJ vJ? v›îy»š ïfš, bfhiy, ntWghLKjÈad ïšiynah, m›îynf ï‹gKilajhF«.ï›É‹g cyf¥ ng‰¿‰F ntW cyf« nghf nt©Ltâšiy. ï« k©Q y»nyna, mij¥ bgWjš TL«.‘vªehS« ï‹gnk J‹g Äšiy’ v‹W ghoat® ï«k©Âš thœªjnghnj ï¥ gh£il¥ ghodh®.

v›îyf« ïfš, bfhiy, ntWghL KjÈat‰iw¡flªJ É»wJ? T®ªJ T®ªJ áªâ¡f¢ áªâ¡f mJfÉíyf bk‹gJ òydhF«.

ïa‰ifa‹id gh£lhf É»whŸ; mtŸ cW¥ò¡fbsšyh« gh£o‹ ciwíshf É»‹wd. ïfš KjÈadïšyhj xUt‹ òyD¡F ïa‰ifÆ‹ gh£o‹g«bghUshjš xUjiy.

kiy, MW, fhL, bghÊš, flš KjÈad gh£lhfntguªJ »l¡»‹wd. M§nf g©nzhir vGªj t©zkhÆU¡»wJ. ‘Xir xÈbayh« MdhŒ Úna’ v‹D« m¥g®bkhÊ ï§nf ÃidɉF tU»wJ. ïa‰if íy»š

Page 322: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18322

ah©L« v‹W« vGjU« g©nzhiria všyhU«gUF»whuh?

òy‹fË‹ ïašò gh£oš gotjhF«. fh©lš,nf£lš, cWjš, Rit¤jš, Kf®jš KjÈa ahî«ïa‰if tÊÆš ïa§Ftdthfnt gil¥ãš mikªâU¡»‹wd. m›Éašig kÅj‹ g‰gy bra‰if¡ fUÉfshšáij¡»‹wh‹! ghÉ!

ïa‰if¥ gh£o‹g¤ij EfU« KiwÆš, bra‰ifÆš 圪JŸs òy‹fis¥ g©gL¤jš nt©L«; m¥g©ò¡ FÇa thœî eilbgwš nt©L«; m› thœî¡FÇa fšÉ, muR, ehfÇf« KjÈad NœªJ JizbrŒjšnt©L«.

ïa‰ifnahoiaªj thœnt ï‹gkhdJ. m›É‹gthœîilatnd kÅj‹. mt‹ f©fns f©fŸ; mt‹fhJfns fhJfŸ; mt‹ _¡nf _¡F; mt‹ ehnt eh;mt‹ clny clš.

ïªehisa thœití«, thœî¤ Jiwfisí«Ãid¡fî« kd« eL¡FW»wJ. k¡fŸ ïa‰ifia kwªJï‹g ÄHªJ, ÃiyFiyªJ »l¤jiy v‹bd‹WTWtJ? ï¡Fiyit xG§FgL¤j M§fh§nf gyâwïa¡f§fŸ njh‹¿ tU»‹wd. ïitfË‹ cÆ®ehofÉíyf ïa¡f khF«. ïJ ekJ eh£oÅ‹Wªnjh‹¿ÆU¤jš ek¡F k»œ¢á jU»wJ.

fÉ jhTiu¥g‰¿¡ nfŸÉíwhj m¿PÇuh®; mt®fÉfË‹ kh©ig czuhj f‰wtÇuh®. Mfnt, mtiu¥g‰¿ ÉǤJ¡ TwhJ, ‘mtU¡F thœ¤J¡T¿, mt® jkJvGgjh« M©L¤ âUehË‹ nghJ ÉL¤j brŒâÆ‹ ÛJfU¤J¢ brY¤Jnth«.

KjyhtJ j« thœÉ‹ neh¡if¤ jhT® És¡F»wh®.ïa‰ifia clyhf¡bfh©L, m›Éa‰if mH»‹ thÆyhf¤ jdâU¥ig cz®¤J« ïiwt‹ mU£ow¤ij¤j«kh£L mU«g¢ brŒtJ jkJ thœÉ‹ neh¡f« v‹Wmt® TW»wh®. j«ik cs¥gL¤â¤ jhT® k‹gij¡Fm¿îW¤JŠ br«bkhÊ ï~jhF«.

ïa‰if, ïiwt‹ clš v‹W« - ïiwt‹ ïa‰ifÆ‹ cŸSiw v‹W« - M‹nwh® gy® T¿¥nghªjh®.ïa‰if tUzidfŸ ahî« ïiwtid tG¤Jjš v‹W

Page 323: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 323

m¿P® bfhŸt®. ï›tUzidfŸ fhÉa§fËš Ãu«ã¡»l¡»‹wd. fhÉa§fbsšyh« ïiwtD¡F mÂa¥bgW« ghkhiyfbs‹f. fÉ jhT® ‘ÑjhŠrÈ’ahšïiwtid¥ ngh‰¿ÆU¡»wh®. ïa‰ifnahoiaªjthœthš, cŸs¤ JŸs ïiwtid czu¡TLbk‹gJjhT® bfhŸif.

kÅjbušyh« kÅjušy®, ïa‰ifnahoiaªjthœî el¤jhkY«, j‹DŸs¤JŸs á¤r¡âia vG¥gKayhkY« »l¡»w kÅj‹ thœÉHªj xUtdhth‹.j‹kh£LŸs á¤r¡âia vG¥g Kašnth‹ kÅjdhth‹. jhT® m›tÊÆš É»wh®. mt®, jkJmEgt¤ij cyF¡F m¿îW¤J»wh®.

cŸs¤JŸs á¤r¡âia vG¥gtšyJ vJ? ïj‰F¥gy® gythW TWg. m›th‰whš thŒªjJ gh£L v‹WRU§f¢ brhšyyh«. gh£L, á¤r¡âia vG¥òtJnghyk‰bwh‹W vG¥òjš mÇJ, ïiwt‹ clyh»a ïa‰ifíl‹ cŸs« ïiaªJ x‹¿¥ gh£o‹g¤ij Ef®ªJâis¡F«nghJ á¤jr¡â vG«.

‘ciunrU« v©g¤J eh‹FüwhÆukh« nahÅ ngj«

Ãiunru¥ gil¤jt‰¿‹ cÆ®¡FÆuhŒm§f§nf Ëwh‹ nfhÆš

tiunrU« K»šKHt kÆšfŸgyelkhl t©L ghl

Éiunr®bgh‹ ïjÊju bk‹fhªjŸifna‰F« ÄHiy ahnk’.

‘j©liy kÆšf shl¤ jhkiu És¡fª jh§f¡ bfh©lšfŸ KHÉ nd§f¡ Ftisf© ÉʤJ

neh¡f¤ bj©oiu vÊÅ fh£l¤ nj«ãÊ kfu ahÊ‹ t©LfŸ ïÅJ ghl kUj«å‰ ¿U¡F khnjh’.

‘nfhilÆny ïis¥gh‰¿¡ bfhŸS«tif »il¤jFË®jUnt jUÃHny ÃHšfŪj fÅna

XilÆny ôW»‹w ÔŠRit¤j© Ùnucfªjj©Ù Çilky®ªj Rfªjkz kynu

nkilÆny åR»‹w bkšÈaó§ fh‰nwbk‹fh‰¿š ÉisRfnk Rf¤âYW« gand

Page 324: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18324

MilÆny vidkzªj kzthsh bghJÉšML»‹w munrv‹ dy§fyª jUns’.

ï¥ ghlšfis neh¡Ff. ïiwt‹ clyh»aïa‰if mHF, gh£lhf¥ bghÈjš fh©f. ï¥ gh¡fË‹bghUsha ïa‰ifÆš g©Âir KH§FtJ ïa‰if¥ghty®¡F¥ bgUÉUªjhF«.

ïa‰if¥ g©Â‹ ïiria ïiwtdhf t‹bjh©l®thœ¤âÆU¡»wh®. ‘VÊirahŒ ïir¥gadhŒ ï‹dKjhŒv‹Dila njhHDkhŒ’ v‹W mt® ghoÆU¤jiyneh¡Ff.

ï¥ gh£o‹ mUikia ïuhkȧf RthÄfŸ,

‘VÊirahŒ ïir¥gadhŒ ï‹dKjhŒ v‹DilanjhHDkhŒ’ v‹WK‹Ü brh‹dbgUŠ brh‰bghUis

MHÃid¤ âoyona‹ mU§fuz§ fiuªJfiuª öÊÆÈ‹ òWtJfh© ca®fUiz¥ bgUªjifna’

v‹W ngh‰¿ÆU¤jš <©L¢ áªâ¡f¤j¡fJ. ‘gh«g¿í«gh«ã‹fhš’ v‹w _Jiu¥go, ïa‰if¥ ghty®¡Fïa‰if¥ghtyÇ‹ cŸsª bjÇí«. ïa‰ifÆYŸsVÊirÆ‹ E£gKz®ªJ, m›Éiria M©ltdhf¥ngh‰¿a bgÇah® thœit¥ gštÊÆY« òiuªJ ÉgJfÉjhT® thœî v‹W Twš ÄifahfhJ. ï›thœî,cŸs¤JŸs á¤r¡âia vG¥òtjhF«.

jhT®, ïiwt‹ c©ikia cz®¤jtšy ïa‰ifÆ‹ mHif¥ gh£lhf¥ gho, ï«kU©l íf¤âY«ïiwt‹ Ãidit C£o tU»wh®; jkJ ãwªjehËY«cy»‰F ÉL¤j brŒâÆš ïa‰ifthÆyhf ïiwt‹c©ikia cz®tij m¿îW¤âÆU¡»wh®. jhT®thœÉ‹ E£gKŸs ïl« ïJnt.

j‰fhy cyf« bra‰if eu»š 圪J»l¥gJf©TL. k¡fŸ ïa‰if thœit kwªJtU»wh®fŸ.ïa‰if thœit ÉLtjhš J‹g« bgUF«. Mjyhšrnfhju®fns! bra‰if thœit bkšybkšy ÉL¤bjhÊí§fŸ; ïa‰if thœÉš _œF§fŸ; gh£o‹E£g« òydhF«; ïiwt‹ c©ik òydhF«; ï‹g«bgUF«. ‘fÉbad¡ nfhjhtÇ’ia¡ bfh©l kdij -‘j©lÄœ¡ fÉijnghš rhªjÄ¡fJ, v‹w kdij¥ bgw

Page 325: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 325

KaY§fŸ. ïªehËš ï«kdij¥ bg‰W, mij¥ gyU«bgWkhW ‘ÉRtghuâ’ thÆyhf Ka‹W tUnth®fÉaur® uåªâueh¤ jhT®. mt® Ú©lehŸ thœªJ,cyF¡F eyŠ brŒíkhW M©lt‹ mUŸ brŒthdhf.

ïu©lhtjhf¡ jhT® T¿aJ, j‰fhy cyif eštÊÆš ÃW¤â MŸtjhF«. ehfÇf« njh‹Wtj‰FK‹d® kÅj®fŸ ãÇî‰W x‹¿a rnfhju nea¤ijczuhJ »lªjik ngh‹wbjhUÃiy ï¥bghGJnjh‹¿ ÆU¡»w bj‹W«, xU njr¤jh® k‰bwhUnjr¤âš vËâš ngh¡Ftuî brŒJbfhŸs¤j¡frhjd§fŸ bgU»aJ fhuzkhf tÈa njr¤jh® bkÈanjr¤jhiu¥ g‰¿¡ bfhŸisÆlš ne®»wbj‹W«,ïjdhš bkÈa njr¤jh® j‰fh¥ò¡fhf ÉU«g¤jfhjKiwfis¡ ifahsš ne®»wbj‹W«, ïitahî«ÉiuÉš xÊa¤j¡f F¿fŸ njh‹¿tU»‹wd bt‹W«,ïªâah j‹ cÇik¥ nghuh£l¤jhš všyh cÆ®fS«cÇikÆ‹g¤ij EfU« Kiw kyUkhW Kayš nt©Lbk‹W«, mJnt ïªâahÉ‹ cÆ® neh¡fbk‹W«,mjÅ‹W« ïªâah tGtyhfhbj‹W§ T¿ÆU¡»wh®.

‘ïa‰if thÆyhf ïiwtid cz®jš’ v‹D«neh¡F, cyf rnfhjunea¤ij ts®¡Fnka‹¿¡ f£L¥g£l njrnea¤ij ts®¥gjhfhJ. nkšeh£L¡F ïªjPhd« ï¥bghGJ nt©l‰ghyJ. ïij¤ jhT®gh£lhš m¿É¡»wh®; fhªâaofŸ mÏ«[h j®k¤jhšm¿É¡»wh®.

jhT® ÉL¤j brŒâÆ‹ ïu©lhtJ TW j‰nghijacy»‰F ï‹¿aikahjJ. nkšeh£o‹ rnfhjunea«njr¤jsÉš f£L¥g£L¡ »l¡»wJ. mjdhš njr¤J¡F¤ njr« gifik bfhŸtjh»wJ. ïiwa‹ò, njr«v‹D« všiyí§ flªJ brštJ v‹gij nkšeh£lh®cz®j‰ FÇa mUŸ be¿ia¤ jhT® brŒâahf ÉL¤jh®.

jhT® thÆyhf btËtU§ fU¤J¡fbsšyh«g©il ïªâa KÅt®fŸ thÆyhf btËtªjdth«.mitfis¤ âu£o¤ j‰fhy Kiwik¡F V‰wthWbr¥gŠ brŒJ jhT® cyF¡F cjÉ tU»wh®. MfntjhT® m¿îW¤Jtbj‹id? ÉÇî ï§nf nt©Ltâšiy. ‘njr«’ (Nation) v‹gJ f£L¥g£l m‹ò¡FÇaJ

Page 326: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18326

v‹gJ«, m¡f£il¡ flªjJ rnfhjunea« v‹D«flîŸ m‹ò v‹gJ« mt® m¿îW¤jÈ‹ rhu« v‹WTwyh«. ïa‰ifia clyhf¡ bfh©l xUbghUis¤j« thœÉš czU« xUt®, ãw¥ò ehL bkhÊ Ãw« KjÈaf£L¡fis¡ flªj ngu‹ãš Égtbu‹ Wz®f.‘v›îÆ®¡F« m‹ghÆU’ v‹gJ mtuJ cgnjr«.

fÉ jhT® ïªâahɉF m¿îW¤âíŸsJ j‰fhy¤J¡F Äf Äf ï‹¿aikahjJ. j‰bghGJ ïªâahÉšMntr Muthu« mâf«; F¿Æšyhj T¡FuY«bfhŸifÆšyhj T¢rY« mâf«. btW« Mntr¤ âY«å© T¡FuÈY« r¡âfis bašyhŠ brytʤjyhfhbj‹W«, mitfis¢ ÓÇa brašfshf kh‰wšnt©Lbk‹W« jhT® T¿íŸsh®.

njÓa¡ bfhoia ca®¤JtjhY«, r®¡fhit¢RH‰W tjhY« Rauh{a« thuhbj‹W jhT® brhšÈíŸsh®. fÉ jhT® ïij¢ brhšyhkÈU¡fyh«. jhT®fU¤J, ‘njÓa¡ bfho nt©lh«; r®¡fh nt©lh«’v‹gjhÆuhbj‹W e«ò»nwh«. mitfis Mntr¤J¡Fïiuah¡fhkš braȉ bfh©Ltuš nt©Lbk‹gJmt®j« cŸs¡»l¡ifah ÆU¡Fbk‹W fUJ»nwh«.

»uhk§fËš M¡fntiy brŒíkhW jhT®eh£ltiu¡ nf£L¡bfhŸ»wh®. M¡fntiyfËš cÆ®ngh‹wJ k¡fis ïa‰if neh¡»š âU¥òtJ. ïa‰ifíl‹ ã‹Å¡ bfh©oUªj ïªâa thœÉ‰Fª j‰fhyehfÇf« ïilôW brŒ»wj‹nwh? ïa‰if m‹ãšyhehfÇf« xÊf xÊf.

fÉ jhT® brŒâÆ‹ RU¡f«, ïa‰ifÆ‹ thÆyhfïiwtid czU« ngu‹ò nt©l‰ghybj‹gJ«,m›t‹ò¡F¤ njr« KjÈa f£LfËÈšiyba‹gJ«,j‰fhy cyf« ‘njr«’ v‹D§ f£lhš ãz¡FW»wbj‹gJ«, m¥ãz¡if xÊ¡ftšy cyf rnfhjunea¤ij¥ òJ¡F« cÇik¥ nghuhf ïªâahÉ‹ ngh®ïU¤jš nt©L bk‹gJ«, ï‹ndhu‹d ãwîkhF«.ïªâa cÇik¥ nghuh£l¤âš jiy¥g£LŸst®fŸ,jhT® cŸs¡ »l¡ifia cz®ªJ bjh©lh‰Wjš áw¥ò.

ï¥bghGJŸs áy ešÈa¡f§fSl‹, ïa‰ifÆ‹E£gK«, ïa‰if thœî«, mitfis m¿îW¤J«

Page 327: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 327

fhÉa neaK«, fiyfË‹ cz®î« k¡fSŸ CLUÉÉf¤j¡f ntW ïa¡f§fS« njit v‹gij m‹g®fŸcz®th®fshf.

fÉ jhT® cyf«, ïa‰ifÆ‹g¥ gh£Lyf«. fhªâaofŸ cyf«, ‘M‹k nea xUik¥ghL’ v‹D«mwîyf«. ïu©L« x‹¿ ïa§»‹, mit bgh‹ky®eh‰w« bgWtJ ngh‹W cyF¡F eyŠbrŒí«.(13-5-1931)

Page 328: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18328

57. âUehŸ

ï›thu« xU bgUŠ áw¥òilaJ. m¢áw¥òmsÉl‰ ghyj‹W. m~J ms¥gÇJ. áw¥bgÅšv¤jif¢ áw¥ò? v©Âš vG¤âš ml§fh¢ áw¥ò; xUkj msÉš, xU tF¥gsÉš, xU bkhÊ msÉš, xUeh£lsÉš, xU Ãw msÉš f£L¥glh¢ áw¥ò;cyF¡FÇajhŒ cyf neh¡ifna <®¡F« nguh‰wšthŒªjjhíŸs áw¥ò. m¢áw¥ig v› tÊÆš - v«bkhÊÆš - f£L¥gL¤â¡ T¿£L msªJTwš ïaY«?m‹ò¡F msî« c©nlh? ‘m‹ò¡F« c©nlhmil¡Fª jhœ’ v‹wh® âUtŸSt®.

cyf¢ áw¥ò¡FÇa cÆ®eho njh‹¿a ehŸ,ï›thu« cW»wJ. m¤âUehŸ ‘v‹W tu¥ngh»wJ,v‹W tu¥ ngh»wJ’ v‹W k‹gij mthÉ Ã‰»wJ.m›tth vHhj ïl Äšiy. m›tth, cy»‹ ehdhg¡f§fËY« KU» KU» vGªJ å¿lh É»wJ. åWl‹,mªehË‹ bfh©lh£L¡ FÇa Ka‰áfŸ M§fh§nfeilbg‰W tU»‹wd.

m¥ bgUehŸ nrŒikÆÈšiy. mJ Äf Äfm¤nj É»wJ. mªe‹dhŸ tU« btŸË¡»HikcW»wJ. m¤âU ehis cyfnk bfh©lhl¥ngh»wJ.mªehË‹ bg‰¿ v‹nd! v‹nd!

m‹W v§F§ fhªâ - k¡fŸ cŸs¤âš fhªâ. k¡fŸng¢áš fhªâ - k¡fŸ braÈš fhªâ - v§F§ fhªâ ÄËU«.m‹W k‹gijÆ‹ cŸs«, fhªâaofË‹ nfhÆyhf¤âfG«.

m‹W mofË‹ bgauhš v§fQ« neh‹ò,v§fQ« b#g«, v§fQ« ÉHh, v§fQ« g#id,v§fQ« ViHf£F¢ nrhW Tiw tH§fš KjÈadÃfœ¤j K‹d ntiyfŸ eilbg‰W tU»‹wd. rhâkj« Ãw« bkhÊ ehL KjÈa všyht‰iwí§ flªJËW všyhuhY« v§F« bfh©lhl¥bgWª âUehŸ,

Page 329: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 329

ï~j‹¿ ntbwh‹W©nlh? fhªâaofŸ cyF¡FxUtuhf É»wh®.

tU« btŸË¡»Hik fhªâaof£F el¡f¥nghFŠÓUŠ áw¥ò« ïªehËš vt®¡F©L? v« kjh¢rhÇa®¡F©L? v« KoNL« k‹d®¡F©L? v« KoNlhk‹dU¡F©L? ït®f£F¡ F¿¥ã£l á‰áy ïl§fËš,F¿¥ã£l á‰áy® Ka‰áahš, _le«ã¡if fhuzkhfî«, m¢r§ fhuz khfî«, ãw jia jh£r©a§ fhuzkhfîŠ ÓU«áw¥ò« Ãfœjš fh©»nwh«. fhªâaof£nfh, cyf« - ehdhÉj cyf« - rhâ kj« Ãw« bkhÊehL KjÈat‰iw kwªJ, m‹ghš ÉG§f¥bg‰w xUikís¤jhš, ÓUŠ áw¥òŠ brŒa¤ jhnd tȪJ ÉiuªJÉ»wJ. fhªâaof£F ahid Æšiy; x£ilÆšiy;ÉUJ KH¡f§fËšiy; Ú©l m§»Æšiy; mtU¡FÚ£lYÄšiy; kʤjYÄšiy; KoíÄšiy; c¢á¡FLÄí«, cilªj gšY«, bkȪj clY« khªjË®nkÅí«, Ñsh® nfhtzK« cila xU ‘g¡»Ç’ fhªâ. m¥‘g¡»Ç’ ãwªj âUehis¡ bfh©lhl cyf« ngh£onghL»wJ! ï~bj‹d Éa¥ò!

cy»‹ bra‰if Fz« vJthÆD« Mf. mj‹ïa‰if¡ Fz« moah®fËl¤J«, KÅtu®fËl¤J«,bgÇnah®fËl¤J« m‹ò brŒtjhF«. m›Éa‰if ï›ÉU©l ehËY« òydh»wJ. fhªâaofŸ ïªâahÉšT®#u¤âš ãwªjt®. mtiu¡ T®#u¤jh® mšyJïªâa® v‹w KiwÆyh ehdhÉj cyf« ngh‰W»wJ?ïšiy. mtiu moah®, KÅt®, bgÇah® v‹wKiwÆnyna cyf« ngh‰W»wJ.

1869 tUl« m¡nlhg® khj« 2M« ehŸ ï«k©Â‰nwh‹¿a fhªâaofŸ v›tÊÆš bgÇauhdh®?‘jh« bgÇauhjš nt©L«’ v‹w v©z¤Jl‹ nritbrŒnth® c©ik íy»š bgÇauhfh®. ‘j«ik’¡ fUjhJvt® bjh©L brŒ»whnuh mtiuna cyf« bgÇauhf¡bfhŸS«. fhªâaofŸ bjh©oš ‘Ãuhir - ÃZfhÄa«’ïU¤jš ftÅ¡f¤j¡fJ. Ãuhir¤ bjh©L mšyJÃZfhÄa¢nrit ah©Lsnjh, M©L M‹k r¡âiavG¥òtJ ïa‰ifÆ‹ ïašò. ïa‰if m‹id x›bthUtÇlK« M‹kr¡âia vG¥g¡ fUiz brhÇ»whŸ. m¡fUiz ÃZfhÄa¤ bjh©lÇl¤âš goí«; k‰wt

Page 330: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18330

Çl¤â‰ goahJ xJ§» ÉF«. fhªâaofË‹ ÃZfhÄacs¤âš ïa‰if m‹idÆ‹ fUiz goªJ, M‹kr¡âia vG¥ã ÆU¡»wJ.

fhªâaofË‹ M‹kr¡â - gUneh¡F¡F¥ òy¥glhjm¢nrhâ - cyf KGtJ« xË®»wJ. m¢nrhâÆš cyf«ta¥g£L¡ »l¡»wJ. fhªâaofË‹ gUîlš j‰nghJ炙yhªâÈU¡»wJ. ‘Ms¥gL« ïªâahÉ‹ Rauh{a¤â‹ bghU£L¥ ngh® òǪJ, mij¥ bgWj‰F, MS«ï§»yhªJ¡F¡ fhªâaofŸ nghªJŸsh®’ v‹Wòwcyf§ bfh©oU¡»wJ. 炙yhªJ ï¥bghGJfhªâaofËl« v¥go elªJtU»wJ? flîŸ fh£á¡Fmoah®fŸ fh¤J ÉgJnghy¡ fhªâ jÇrd¤J¡F炙yhªJ k¡fŸ fh¤J É»wh®fŸ.

mªÃa¤J k¿ayhš bgUªJ‹g¤J¡F c£g£lJ y§fhõa® v‹gJ cyf¿ªjbjh‹W. mªjy§fhõaU¡F¡ fhªâaofŸ miH¡f¥g£lh®. nghäÞV‰ghLfS« bgUÄjkhÆUªjd. ‘mªnjh! e« tƉ¿šk©Â£l fhªâ tU»wh®’ v‹W fhªâaofis¥ giftuhf y§fhõa® k¡fŸ fUâdh®fsh? ïšiy. mšyJmt®fŸ xJ§»ahtJ Ëwh®fsh? ïšiy. ã‹idmt®fŸ v‹ brŒjh®fŸ? mt®fŸ, fhªâaofism‹òl‹ tunt‰wh®fŸ. fhuz« v‹id? fhªâaofŸbeŠáš gifikÆšiy; fhœ¥ãšiy; fuÉšiy. Mjyhšy§fhõaÇš gifiknah fhœ¥ngh funth vâuhfvHÉšiy. ï~nj M‹kr¡âÆ‹ bg‰¿. M‹kr¡â v‹gJbra‰fUŠ brašfis¢ brŒí« tšyik thŒªjJ.

‘bra‰fÇa brŒt® bgÇa® á¿a® - bra‰fÇabrŒfyh jh®’ v‹W âUtŸSt®, bgÇah® ïaš T¿íŸsh®, ‘ï›ÉaÈ‹go fhªâaofŸ v›bt¢ bra‰fUŠbrašfŸ brŒJŸsh®’ v‹W áy® fUjyh« ‘bra‰fUŠbrašfŸ’ v‹wJŠ áy®¡F ‘m‰òj§fŸÛJ fU¤J¢brštJ tH¡f«. fhªâaofË‹ bra‰fUŠ brašfŸ -m‰òj§fŸ - fhynjr t®¤jkhd Ãiyia c‹Å MuhŒnth®¡F e‹F És¡Fbk‹W e«ò»nwh«. mitfis<©L ÉÇ¡»‰ bgUF«. Mjyhš, ïu©blh‹iw k£L§F¿¤J¢ brš»nwh«.

Page 331: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 331

ï¡fhy«, ïaªâu fhy« - ïaªâu ehfÇf¤âš k¡fŸka§» kJky® t©nlnghš ka§»¡ »l¡F§ fhy«.ï~J Mfha¤â‰ gw¡F« ïUgjh« ü‰wh©L. ÉjÉjkhd - f©izí§ fU¤ijí§ ftu¤j¡f - ÄfbkšÈabkšÈa - Éiyía®ªj - JÂfis¡ f£oa k¡fis¡fhlh JÂia mjhtJ fjiu¡ f£LkhW fhªâaofŸbrŒjhbuÅš, mt®jŠ braš, bra‰fUŠ brayhm‹wh v‹gij nea®fŸ c‹Dth®fshf. nea®fns!rnuhÍÅia Ãidí§fŸ; g©oj nkhâyhiy Ãidí§fŸ; á¤j uŠrd jh[iu Ãidí§fŸ; ïtuidaãwiuí« Ãidí§fŸ; ït®fŸ thœit Ãidí§fŸ.ït®fisí« fhªâaofË‹ M‹kr¡â fjuÂa¢brŒjJ! ï¥bghGJ fjÇa¡f« fh£L¤ Ô¥ nghš guÉtU»wJ. ïJ bra‰fUŠ bray‹nwh? m‰òjk‹nwh?

f£Fo nkhf¤ij¥g‰¿ ÉǤJ¡ Twnt©Ltâšiy.Foa® fŸis btW¤jš mÇbj‹gJ btŸËilkiy.khiynjhW« fŸS¡fil nghªJ Xahk‰ Fo¤Jtªjáy®, fhªâaofË‹ cgnjrtÊ Ã‹W, Foia xʤJ,k¿aš bjh©luhÆd®, ïtiu ï«khWjYw¢ brŒjJbra‰fUŠ brayh m‹wh v‹gJ« fUj‰ghyJ.

nghÇil¥ bgÇJ« k¡fŸ Ó‰wKWtJ tH¡f«;ÃuhíjghÂfshŒ mo íij gL«nghJ cŸs§fd‹bwHš ïašò. fhªâaofË‹ M¤k r¡â, nghÇ‹nghJ bjh©l® fŸghš Ó‰w¤ij kiw¡f¢ brŒjJ. m¢braš v¤jifaJ? nea®fns! T®ªJ neh¡F§fŸ.xUtuJ M¤kr¡â mtusÉš Ó‰w bkHhjthWfh¡fyh«. m¢r¡â k‰wt® Ó‰wª jÂ¥gjhÆ‹, m~JmUika‹nwh? m›tUikia m‰òj bk‹W§ Twyh«;mj‰FnkY§ Twyh«. fuh¢áÆš gf¤á§ T£l¤jh®thÆyhf vGªj Myfhy Éõ«, mofŸ fG¤âšbghWik thif khiyahf¥ bghȪjJ« ï§nfÃidɉF tU»wJ.

ãÇ£oZ á§f« v¤j‹ikaJ? m¢ á§f¤â‹ K‹ndb#®kÅí« ÉGªJ g£lj‹nwh? m¢ á§f neh¡»‹âw¤ij¡ Twî« nt©Lnkh? mªneh¡»‰F« mŠrhJ,M‹kr¡â¥ nghuhš, m‹ghš, mij¤ j«g¡fªâU¥ãíŸs mofsJ braš v¤jifaJ? mJ bra‰fUŠ

Page 332: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18332

brany ahF«. ï¥bghGJ fhªâaofŸ ah©LŸsh®?ãÇ£oZ á§f« mtiu v« KiwÆš neh¡F»wJ? ãÇ£lÅY« fhªâaofŸ âUehis¡ bfh©lhl Ka‰áfŸeilbgWtij <©L¢ áw¥ghf¡ F¿¤jš rhY«.

fhªâaofË‹ jhŒ jªija® g¡â, <Ru g¡â, vËathœ¡if, âahf«, be¿Æ‰ ãwHhik, r¤âa«, mÏ«ir,bg©QÇik eh£l«, Ô©lhik Éy¡»š cWâ, rk¤Jtneh¡f«, caÇa xG¡f« KjÈad mtiu¥ bgÇauh¡»¢bra‰fUŠ brašfis¢ brŒÉ¡»‹wd. fhªâaofŸ ïšbyhG¡f¤ âUªnj bgÇauhdh bu‹gJ«, _¡if¥ ão¡fvšyht‰iwí« ÉL¤J¡ fh£L¡nfho¤ âǪJ miyªJbgÇauhfÉšiyba‹gJ« <©L¡ F¿¡f¤j¡fd.

‘f©lnj fh£á bfh©lnj nfhy«’ v‹D«eh¤âf¥ ngŒ¡F« _®¡f r¡â¡F« ïiuah»¡, bfhiybfhŸis KjÈa mu¡f Ú®ikfis ts®¤JtU«cyif¥ bghJ KiwÆY«, nkšeh£il¢ áw¥ò KiwÆY« mÏ«[h j®k tÊÆš ÃW¤â¥ g©gL¤j ïªehËšnjh‹¿at® fhªâaofŸ v‹gJ, mt®jŠ brašfshšeÅ És§F»wJ. m¤jifa xUt® ãwªj âUehis¡bfh©lhl nt©LtJ k‹gijÆ‹ m‹ò¡ fldhF«.âUehŸ bfh©lh£l¤J¡bfd tU« btŸË¡»HikKjš xU thu« tF¡f¥g£oU¡»wJ. m¡fhªâ thu¤ijnea®fŸ áw¥ghf¡ bfh©lhLth®fshf. m›thu¤âšáw¥ghf¡ fj® jhdK« m‹d jhdK« eilbgWjšnt©L«. fhªâaofŸ thœf. (30-9-1931)

Page 333: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 333

58. r‹kh®¡f«

r¤ + kh®¡f« = r‹kh®¡f«. r¤ - c©ik. v‹W«ïU¡F« x‹nw r¤ mšyJ c©ik v‹gJ. r¤bjDŠbr«bghU£F¤ njh‰wÄšiy; xL¡fÄšiy khWjÈšiy. mj‰F¥ ngh¡FtuÉšiy. m~J v§fQ« Ú¡fkwÃiwª âU¥gJ. m~J m¿thŒ m‹ghÆU¥gJ.

r¤bjDŠ br«bghU£F clyhÆU¥gJ ïa‰if.ïa‰ifia¡ bfh©nl r¤â‹ c©ikia cz®jšnt©L«. ïa‰ifia ÉL¤J¢ r¤bjDŠ br«bghUiscz®jš mÇJ. ïa‰ifthÆyhfnt r¤âid cz®jšnt©L«. ïa‰if, r¤bjDŠ br«bghUis cz®¤j‰FÇa kh®¡f« mšyJ be¿ahjš fh©f. Mfnt, v§F«Ú¡fkw ÃiwªJŸs x‹W ‘r¤’ v‹gijí«, mj‰FÇa‘kh®¡f«’ ïa‰if v‹gijí« bjËf.

cy»š r¤bjDŠ br«bghU£F¥ gy bga®fŸtH§f¥ gL»‹wd. m§‡nd kh®¡fbkD« ïa‰if¡F«gy bga®fŸ tH§f¥gL»‹wd. ï¥bga®fŸ cy»š gyrka§ fshf¡ bfhŸs¥g£oU¡»‹wd. òw¥ngh®itiaÚ¡», v¢ rka¤ij MuhŒªjhY«, mj‹ cŸs« r¤kh®¡fkhÆU¤jš btŸËilkiy.

r‹kh®¡f¤ij X«òj‰F¥ gy ïl§fËš gybgÇnah® njh‹¿d®. mt® j¤j« jhŒbkhÊfËšr‹kh®¡f¤ij És¡»¢ br‹wd®. m« bkhÊnt‰Wikfis Ú¡»¥ bghUis¥ gh®¤jhš x‰Wik òydhF«.bghUis neh¡» xUikÆ‹g« EfU« bghWikiaÆHªJ, òw¥bga® bkhÊ KjÈat‰¿š k£L§ fU¤ij¢brY¤â cyf« ghœgL»wJ.

òw¥ bga®fis k£L« g‰¿¥ órš Éis¥gj‰FM§fh§nf ehsilÉš kl§fŸ fhz¥g£ld. kl§fËš‘FUkh®fŸ’ nfhÆš bfh©lh®fŸ. mt®fŸ v§fis¡flîŸ ãuâÃâfŸ v‹WŠ brhšÈ¡bfh©lh®fŸ.mt®fshnyna cy»š gy flîŸ gy ika« v‹w

Page 334: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18334

v©z« c©lhƉW. rka¥ ngh®fis M§fh§nfelh¤âdt®fS« mt®fns. mt®fË‹ bfhLŠ brašfŸgy¥gy. mitfis Ãid¡FªnjhW« Ãid¡FªnjhW«beŠr§ FiH»wJ. flîŸ bgauhY« rka¥ bgauhY«v›tsnth m¡»uk§fŸ mt®fshš brŒa¥g£LtU»‹wd.

r«ãujha§fŸ, f©_o tH¡f bthG¡f§fŸKjÈa ngŒfŸ kl§fËÅ‹W« ãw¡fyhÆd. ï¥ngŒfŸï¥ bghGJ cyf¤ijna ão¤jh£L»‹wd. ï¥ngŒfis¢ r¤bjDŠ br«bghUshfî« k¡fŸ bfh©oU¡»wh®fŸ. r«ãujha§fS« f©_o tH¡f bthG¡f§fSkšynth flîŸ be¿ahf¡ bfhŸs¥ gL»‹wd? v‹dmÃaha«! r«ãujha§f£F«, f©_otH¡f bthG¡f§f£F«, flîŸ be¿¡F« v‹d bjhl®ò ïU¡»wJ? kl¤jiyt®fË‹ Nœ¢áia v‹bd‹W brhštJ? m¢ Nœ¢ák‹gijia tij¡»wJ; áij¡»wJ.

kl¤ jiyt®fË‹ m£^Êa§fŸ nfhÆšfËY«òFªJbfh©ld. nfhÆšfŸ kl¤ jiyt® gh®itÆštªj ehŸbjh£L¡ nfhÆšfËY« J‹kh®¡f¥ ngŒfŸEiHªJ bfh©ld. ïa‰ifia¡ nfhÆyh¡ bfh©lM©ltD¡F¢ bra‰if¡ nfhÆšfŸ nt©Ltâšiy.k¡fŸ ïa‰if¡ flîis ÃidªJ mikâbgWj‰F¤ jÅïl§fis ehodh®fŸ. m¤jÅ ïl§fËš nfhÆšfŸmik¡f¥g£ld. mikâ¡bfd V‰g£l nfhÆšfŸï¥bghGJ vªÃiyÆ ÈU¡»‹wd? M©L« kl¥ngŒfŸ jh©lt« òÇ»‹wd.

ekJ eh£L¡ nfhÆšfËš k‰w¥ ngŒfSl‹ rhâ¥ngí« jh©lt« òÇ»wJ. M©lt‹ nfhÆÈšÔ©lhik¥ ngí« EiHªJÉ£lJ. nfhÆÈš Ô©lhik¥ngia EiH¤j njr«, kj«, kl«, üš KjÈadrã¡f¥g£nl nghF«. Ô©lhik¥ ngŒ xÊí« tiu ekJnjr¤J¡F ÉLjiy ïšiy v‹gJ cŸs§if bešÈ¡fÅnghš És§» É£lJ. M©lt‹ Ãidñ£L§ nfhÆšfis kl§fŸ ghœgL¤âÉ£ld. kl§fshš ÉisªJŸs ÔikfŸ v©Âwªjd; v©Âwªjd.

flîŸ, rka« v‹D« bgauhš kl¤jh®fŸcyf¤J¡F xU tÊÆš nfL Nœªjh®fŸ. muáašthâfŸ

Page 335: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 335

v‹D« k‰bwhU T£l¤jh® »s«ã¡ Foah£ánfhdh£á Fo¡ nfhdh£á KjÈa bga®fshY«,ÉLjiy, ehL KjÈa bga®fshY«, ntW tÊÆš cyifmiy¡»wh®fŸ. muáaš thâfshš cyf« gL«gh£ilv‹bd‹W TWtJ? g¤âÇiffis¥ gh®¡fî«kdbkHÉšiy. r©il ngh® bfhiy bfhŸis òu£áKjÈat‰¿‰F cyf« ïiuah»wJ ehS¡F ehŸ muáašthâfË‹ Nœ¢á bgU» tU»wJ.

ï›tšyšfis v¥go¤ bjhiy¥gJ? k‹gij¡Fc©ik ÉLjiyia v¥go¤ njLtJ? ‘cyf« ï¥go¤jh‹ ïU¡F«; ïitfis¥ ngh¡FtJ v‹gJ ig¤âa¡fhu¥ ng¢R’ v‹W áy® fUJ»wh®. mJ jtW. rka¤â‹bgauhY« muáaÈ‹ bgauhY« Nœ¢áfŸ bgUf¥bgUf cyf« v‹dhF«? Nœ¢áfis¤ bjhiy¡f Ka‹nwÔuš nt©L«. giHa Nœ¢áfis¤ bjhiy¡f¥ òJNœ¢áfËš jiy¥ gLjš TlhJ. öa be¿Æš jiy¥g£L¢Nœ¢áfis¥ ngh¡Fjšnt©L«. mj‰F v‹ brŒtJ?

bjhšiyfŸ v§nf ïUªJ ãw¡»‹wd? kl¤jh®Nœ¢áahY«, k‰wt® Nœ¢áahY« k¡fŸ kâka§»¤j§fS¡FŸ nt‰Wik ïU¥gjhf¡ fUâ xUtnuhblhUt® ãz¡FtâÅ‹Wnk bjhšiyfŸ ãw¡»‹wd.ï¤ bjhšiyfis xʤjš - rhâ ïa¡f§fŸ, kj ïa¡f§fŸ, muáaš ïa¡f§fŸ KjÈat‰whš ïaYnkh?ïaynt ïayhJ. rhâ, kj«, muáaš KjÈat‰whšãÇî« ãz¡F« ÉisªJ tUjš f©TL. m§‡dkhf,m›Éa¡f§fËš jiy¥gLtjhš v‹d ga‹ Éisí«?x‹W« ÉisahJ.

ãÇî ãz¡Ffis¡ flªJ ÉgjhŒ - ãÇîãz¡Ffis xÊ¡f tšyjhŒ - M‹knea xUik¥gh£ilts®¡f tšyjhŒ. cyf¤jh® midt®¡F« cÇa x‹whÆU¥gjhŒ - cŸs XÇa¡fnk njit? m›Éa¡f« vJv‹gij¢ áªâ¤J¥ ghU§fŸ. mJ r‹kh®¡f ïa¡f«v‹gJ eÅÉs§F«.

r‹kh®¡f¤â‰F¢ rhâÆšiy; kjÄšiy; ehošiy;efuÄšiy; v¡f£LÄšiy. v§F« Ú¡fkw ÃiwªJŸsx‹¿‹ÛJ fU¤J¢ br‹whš, nt‰Wik ah©oUªJnjh‹W«? ï¥gƉá k¡fËil X§f X§f cy»š gy

Page 336: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18336

bjhšiyfŸ xÊí«. ‘r¤bjDŠ br«bghUns všyh«tšy ïiw; mj‹ nfhÆš ïa‰if’ v‹D« v©z«v¤jif¢ rkur¤ij ts®¡Fbk‹gij¢ brhšyî«nt©Lnkh? rkur¤ij ts®¡F« M‰wš r‹kh®¡f¤J¡nf c©L. ï‹W ï›tsÉš ËWÉL»nw‹.

(20-4-1932)

Page 337: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 337

59. kiH

kiH v‹wîlnd cŸs¤âš k»œ¢á bgh§F»wJ.kiH ïšiy v‹wJ« kd« tUªJ»wJ. kiHahš cyf«eil bgW»wJ. kiH ï‹nwš cyf« v‹dh«?

kiHÆ‹ kh©ig e« K‹ndh® e‹F cz®ªJ,mij¡ flîS¡F ïu©lhtjhf it¤J¥ ngh‰¿d®.kiHia¡ fhQ§ flîŸ v‹WŠ áy® TWt®. flîis¤jªijahfî« kiHia¤ jhahfî«, áy bgÇnah®thœ¤âíŸsh®. áy m‹g® kiHia M©lt‹ mUŸv‹W mUËÆU¡»wh®, g©il _j¿P® gy® bkhʪJŸs thœ¤J¡fŸnjhW« kiH bghʪJ bfh©oU¡F«. ‘åœf j©òdš’, ‘kiH tsŠ Ru¡f’, ‘kiH tHhJbgŒf’ v‹t%c« bkhÊfŸ kiHÆ‹ ï‹¿aikahikia És§f¢ brŒ»‹wd. bjŒt¥ òyik¤ âUtŸStdh® KjÈš ‘flîŸ thœ¤J’¡ T¿ ïu©lhtjhf ‘th‹áw¥ò’ XâÆU¡»wh®.

cyf« kiHahš Ãyîjyhš kiH mÄœj« v‹Wngh‰w¥gL»wJ. kiH czî¥ bghUŸfis ešFtnjhL,jhnd czthfî« Ã‹W cyif X«ã tU»wJ. ï¤jifkiH bghŒ¤JÉo‹, cyf« gá nehahš Õo¡f¥gL«. gááy ntisfËš M©lt‹ óiriaí« kw¡f¢ brŒí«.cyf« gánehŒ¡F ïiuahF«nghJ, cyf¤âš jhdK«jtK« jiyfh£lh. jhdK« jtK« M©lt‹ óirí«e‹F eilbgwnt©Lkhdhš, k¡fŸ tawhu c©Q«ngW bgWjš nt©L«. m¥ng‰iw mË¡ftšyJ kiH.‘ÚÇ‹ wikah JybfÅ‹ ah®ah®¡F« - thÅ‹wikahbjhG¡F’ v‹wh® tŸStdh®.

g©ila ehËš e« KÅtu® ehnlhW« órh fhy§fËš ‘cÆ®fŸ thœf. mitfS¡F czî¥ bghUŸFiwÉ‹¿¡ »il¡f. fhy« tHhJ kiH bgŒf’ v‹W cyfey‹ eho M©ltid tG¤Jt®; kiH fUâ mwntŸÉbrŒt®; ntW gy mw¢ brašfS« M‰Wt®. e‹k¡fŸ

Page 338: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18338

v©z§fŸ bra‰fUŠ brašfis¢ brŒí« M‰wšthŒªjd. kiHÆ‹ bghU£L ïªâu ÉHh elh¤J«tH¡fK« ekJ eh£oÈUªjJ. kiH neh¡» e« K‹ndh®brŒj Ka‰áfŸ gy.

k¡fŸ thœ¤J¡fis V‰W¡bfhŸS« M©lt‹,mt®fŸ ey¤J¡bfd ïa‰ifia tH§»ÆU¡»‹wh‹.ïa‰if, gy totª jh§»¥, gy Fz« bg‰W¥, gy tÊÆšcyf¤J¡F¤ JizòǪJ tU»wJ. g©il¡ fhy¤âšk¡fŸ ïa‰ifnah oiaªj thœî elh¤â tªjh®fŸ.ï¥bghGJ ïa‰if ï‹g«, üšfËš, ghlrhiymiwfËš, MáÇa® thÆš, mt® fh£L§ fUÉfËš,khzh¡f® brÉÆš xGF»wJ. thœÉš ïa‰ifï‹g¤ij¡ fhnzh«. ehnlhW« ïa‰ifia¥ g‰¿aMuhŒ¢á bgU»¡ bfh©nl ngh»wJ. Vuhskhf üšfŸvGj¥gL»‹wd. mitfis thá¥ngh® bjhifí«bgUF»wJ. Mdhš ïa‰ifnah oiaªj thœit¡ fhnzh«.

e« K‹ndh® ïa‰if¥ bghUË‹ j‹ikfisczuhkÈUªjh® v‹W brhšYjš KoahJ. kiyÆ‹Ãiyiaí«. fhÅ‹ gh‹ikiaí«, flÈ‹ Ú®ikiaí«,PhƉ¿‹ j‹ikiaí« mt® czuhk ÈUªjhÇšiy.mitfis cz®ªJ«, kiH neh¡» mt® M©ltidtG¤â tªjd®. ï›î©ik fhzhJ. thŒ Trhkš, e«K‹ndhiu ‘_l®’ v‹W TW« ‘nkjhÉfŸ’ fhy«ï¡fhy«. ï¡fhy« kiH bgŒÉ¡fî« fUÉfŸ f©LŸsfhy« v‹gij eh« m¿nth«. j‰fhy ehfÇf«, kÅjthœitna ïaªâu thœthf¤ âU¥ãÆU¥gJ« ek¡F¤bjÇí«. kiH¡F« ïaªâu§fis¤ njL§fhy« ï¥bghGJ ne®ªâ U¡»wJ. ïJ Éf.

eh« thGª jÄœ eh£oš fhy¤âš ï«Kiw kiHbghÊaÉšiy. gy ïl§fËš gÆ®fË‹ gRik kh¿É£lJ. gÆ®fbsšyh« fU»¡ fU» vÇ»‹wd. Fok¡fŸm¤njh‰w¤ij¡ f©L f©Ù® ÉL»wh®fŸ. thd¤ijneh¡» thG« cÆ®fŸ v‹d brŒí«? fhš eilfË‹ fâv‹dhF«? kiHts§ F‹¿dikahš, efu§fËš gyÉjbt«ik nehŒfSª njh‹W»‹wd.

br‹id efÇ‹ Ãiy ïu§f¤j¡fjh ÆU¡»wJ.btŠRuK« m«ikí« br‹idÆš r©ljh©lt«

Page 339: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 339

òÇ»‹wd. br‹idefu tháfŸ ï¥bghGJ Fo¤J tU«j©Ùiu¥g‰¿ eh« ÉǤJ¡ Tw nt©Ltâšiy.ï‹DŠ á‹dhŸ kiH bgŒahâU¡FkhÆ‹, br‹idtháfŸ gUF ÚU¡F v‹dbrŒth®fnsh bjÇaÉšiy.br‹idtháfŸ thœî òHnyÇ #y¤âš ml§»¡»l¡»wJ. br‹idÆš gy åLfËš »zWfËÈšiy.áy gFâfËš »zWfŸ ö®¡f¥ g£ld. gy ïl§fËš»zWfŸ ghHilªJ É£ld. njh£l¥ g¡f§fËYŸs»zWfËš Rfhjhu¤â‹ bghU£L¤ âutf§fŸ Él¥g£oU¡»‹wd. br‹idÆš bgÇJ§ »zWfËšiy.cŸs »zWfS« bgU«gh‹ikad ga‹glhjd.

efu gÇghyd r§f¤jhU« Rfhjhu¡ T£l¤jhU«v‹ brŒth® ght«! m‹dh® m¿¡if btËÆLt®;m«ik F¤j Kašt®; òHnyÇÆ‹ nr‰WÚiu¢ R¤j¥gL¤j XLt®; M§nf C‰W¡FÊfŸ vL¡f v©Qt®;Rfhjhu¤âš ifnghd m¿Piu tutiH¤J¥ gz¤ij¢brytÊ¡f c‹Dt®. mtuhš ntW v‹d brŒjš TL«?mt® ntiyia mt® brŒf.

kiH fUiz Úiu¥ bghʪjhš, k¡fŸ Ja® xUthWxÊí«. kiHtsŠ RU§»dj‰F¥ ójbgsâf üštšyh®TW§ fhuz§fŸ gy ïU¡»‹wd. mitfis eh« kW¡fÉšiy. mitfŸ xUghš »l¡f. eh« ekJ flikia¢brY¤jš nt©L«. ekJ eh£oš M©lt‹ tÊghLFiwªJ tU»wJ; cÆ®fËl¤J m‹ò brY¤JKiwFiyªJ tU»wJ; c©iktÊ el¥ngh® bjhif mU»tU»wJ; mwbe¿ F‹¿tU»wJ. ï¡Fiwfshš ek¡F¤J‹g§fŸ ne®»‹wd. Fiwfis Ãt®¤âbrŒa eh«KaYjš nt©L«.

fhªâaofŸ Fiwfis xÊ¡f¢ áiw¢rhiyÆš jt§»l¡»wh®. mt® nfhÈa mUŸbe¿ia ts®¡f nt©oaflik fh§fuÞfhuiu¥ bghW¤J É»wJ. jÄœ eh£L¡fh§fuÞ T£l¤âš bjŒtkz« bgÇJ§ fkœtâšiy.f£áí«, bghwhikí«, òw§TwY« ehS¡F ehŸ ts®ªnjtU»‹wd. xUt®nkš xUt® gÊ Rk¤jnt Kaš»wh®.xUtiu xUt® rªnj»¥gJ bghJ mwkhf¡ bfhŸs¥gL»wJ. j‰nghija fh§fuÞ giHago Cd muáašmik¥ghÆšiy. mJ bjŒt kz« åR« fhªâ mik¥

Page 340: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18340

ghf kh¿ÆU¡»wJ. ïij¤ jÄœeh£lh® cz®ªJel¤jš nt©L«. r¤âa¤jhš ek¡F bt‰¿ c©lhFbk‹gij eh£lh® ftŤjš nt©L«.

ï¥bghGJ kiHÆ‹¿ ehL tUªJ»wJ. fh§fuÞfhu® v‹d brŒ»wh®? thu¤âš áy eh£fŸ F¿¥ã£L,mªeh£fËš x›bthU rka¤jhiuí« m›t¢ rka¡flîsiu¥ óá¡FkhW nf£fyh«; bgU§ T£l§fŸnr®¤J¤ bjŒt thœ¤J Ãfœ¤jyh«. všyh¢ rka¤jhU«x‹W nr®ªJ j¤j« kjhrhu¥go F¿¥ã£l eh£fËšM©ltid tÊgL« xU be¿Æš jÄœeh£il¥ gƉábrŒÉ¤jš nt©L«. bjŒt tÊghL« r¤âaKnk ekJJ‹g¤ij¥ ngh¡Ftd v‹gij eh£o‰ ãwªj x›bthUtU« cz®ªJ el¤jš nt©L«.

M©ltnd! všyh« c‹Dila braš v‹gijkwªnjh«; m¿ahikia m¿thf¡ bfh©nlh«. mjdhšJ¡f« nk«g£L tU»wJ. kiHtsŠ RU§F»wJ. c‹idÉl vk¡F ntW fisfšiy. gÆ®fŸ ko»‹wd.cHt® thL»wh®. fhšeilfŸ rhŒ»‹wd. cÆ®fbsšyh« c‹idna neh¡F»‹wd. fUiz kiH bghÊf. Únavšyh cÆ®fS¡F¤ jiyt‹. c‹id neh¡»na É©z¥gŠbrŒ»nwh«. (6- 10- 1932)

Page 341: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

jÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 341

F¿¥òfŸ

Page 342: jÄœ¢ nrhiyjÄœ¢ nrhiy mšyJ f£Liu¤ âu£L - 2 3 1. Clš Clš v‹gJ xU jŤ jÄœ¢brhš. m¢brhšiy¤ bjhšfh¥ãa«, fsÉaš, âU¡FwŸ KjÈa g©il¤ jÄœ üšfËš fhzyh«

âU. É. f. jÄœ¡ bfhil - 18342

F¿¥òfŸ